Está en la página 1de 1500

Catlogo de

plantas y
lquenes

de Colombia
volumen i
Rodrigo Bernal
s. Robbert Gradstein
Marcela Celis

editores

Catlogo de

plantas y
lquenes

de Colombia
volumen i

Sierra Nevada de
Santa Marta

Llanura del
Caribe

Valle del
Magdalena

Pacfico

Andes
Orinoquia

Valle del
Cauca
Guayana y
Macarena

Amazonia

Regiones biogeogrficas continentales de Colombia usadas en este Catlogo


Biogeographic regions of continental Colombia used in this Catalogue

Catlogo de

plantas y
lquenes

de Colombia
volumen i
captulos introductorios
- lquenes a lythraceae

Rodrigo Bernal
S. Robbert Gradstein
Marcela Celis
Editores

Universidad Nacional de Colombia - Sede Bogot


Facultad de Ciencias, Instituto de Ciencias Naturales
Editorial Universidad Nacional de Colombia
Rodrigo Bernal Gonzlez, editor
Stephan Robbert Gradstein, editor
Marcela Celis Pacheco, editora

Primera edicin, 2016


isbn 978-958-775-726-2 (de la obra completa-papel)
isbn 978-958-775-720-0 (de la obra completa-digital)
isbn 978-958-775-723-1 (de la obra completa-IBD)
volumen i
isbn 978-958-775-727-9 (papel)
isbn 978-958-775-721-7 (digital)
isbn 978-958-775-724-8 (IBD)

los editores desean agradecer el apoyo de


Fundacin Volkswagen
Missouri Botanical Garden
GBIF - Global Biodiversity Information Facility
Instituto Alexander von Humboldt
Ministerio de Ambiente y Desarrollo Sostenible
Fundacin Natura
The Andrew W. Mellon Foundation
JRS Biodiversity Foundation
The Inter-American Biodiversity Information Network (IABIN)

Edicin
Editorial Universidad Nacional de Colombia
direditorial@unal.edu.co
www.editorial.unal.edu.co
Instituto de Ciencias Naturales
www.icn.unal.edu.co
Diseo y diagramacin
Isabel Sandoval
Salvo que se indique lo contrario, las tablas y figuras fueron
elaboradas por los autores.
La fotografa de cubierta y la de la pgina 9 fueron amablemente
cedidas por R. Bernal.
Los mapas de las guardas 1 y 4 se reproducen con el amable
permiso del Instituto Geogrfico Agustn Codazzi (IGAC); el de
la guarda 2 fue elaborado por los editores; el de la guarda 3 fue
elaborado por Shadowxfox y se reproduce bajo licencia Creative
Commons Attribution-Share Alike 4.0 International.
Prohibida la reproduccin total o parcial por cualquier
medio sin la autorizacin escrita del titular de los
derechos patrimoniales.
Impreso y hecho en Bogot, D. C., Colombia

Catalogacin en la publicacin Universidad Nacional de Colombia


Bernal Gonzlez, Rodrigo Germn, 1959Catlogo de plantas y lquenes de Colombia / Rodrigo Bernal, S. Robbert Gradstein, Marcela Celis, editores. -- Primera
edicin. -- Bogot : Universidad Nacional de Colombia (Sede Bogot). Facultad de Ciencias. Instituto de Ciencias Naturales,
2016.
2 volmenes (3060 pginas) : ilustraciones a blanco y negro, fotografas, mapas
Incluye referencias bibliogrficas e ndice de sinnimos, familias y gneros
ISBN 978-958-775-726-2 (Obra completa, rstico). -- ISBN 978-958-775-720-0 (Obra completa, e-book). -- ISBN
978-958-775-723-1 (Obra completa, IBD). -- ISBN 978-958-775-727-9 (volumen I, rstico). -- ISBN 978-958-775-721-7
(volumen I, e-book). -- ISBN 978-958-775-724-8 (volumen I, IBD). -- ISBN 978-958-775-728-6 (volumen II, rstico). -ISBN 978-958-775-722-4 (volumen II, e-book). -- ISBN 978-958-775-725-5 (del vol. II, IBD).
1. Plantas -- Distribucin geogrfica -- Colombia -- Catlogos 2. Lquenes 3. Plantas -- Identificacin 4. Paleobotnica 5.
Taxonoma vegetal 6. Flora colombiana 7. Plantas -- Conservacin de especmenes I. Gradstein, Stephan Robbert, 1943-,
editor II. Celis Pacheco, Yolanda Marcela, 1972-, editor III. Ttulo IV. Ttulo: Catalogue of the plants and lichens of
Colombia
CDD-21

581.9861 / 2016

Contenido / Table of contents


11 Agradecimientos / Acknowledgments
13 Prlogo / Foreword
15 Introduccin / Introduction
19

Geografa de Colombia / The geography of Colombia

33

Breve historia geolgica y paleobotnica de Colombia / A brief


geological and palaeobotanical history of Colombia

55

Historia de la vegetacin de Colombia durante el Cuaternario /


History of vegetation in Colombia during the Quaternary

71

Vegetacin natural de Colombia / The natural vegetation


of Colombia

115

La flora de Colombia en cifras / Colombian flora in figures

139

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia. Presentacin de la


informacin / Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia.
Explanation of contents

143

Lista de autores y revisores / List of contributors and reviewers

155 Abreviaturas / Abbreviations


157

Especies nativas, naturalizadas o adventicias

159 Lquenes / Lichens


282

Marchantiophyta (Hepticas) / (Liverworts)

353

Bryophyta (Musgos) / (Mosses)

443

Anthocerophyta (Antocerotas) / Hornworts

446

Pteridofitos (Helechos y afines) / Pteridophytes


(Ferns and fern allies)

579

Cycadopsida (Ccadas) / (Cycads)

581

Coniferopsida (Gimnospermas) / (Gymnosperms)

583 Angiospermas / Angiosperms


2487

Especies introducidas y cultivadas

2567 Referencias / References


2683

ndice de sinnimos / Index to synonyms

3033

ndice de familias y gneros / Index to families and genera

A Jos Jernimo Triana


(Bogot, 1828 - Pars, 1890),
quien hace 160 aos so con esta obra.

Jos Jernimo Triana


leo de Epifanio Garay (1897). Instituto de Ciencias Naturales,
Universidad Nacional de Colombia, Bogot.

Agradecimientos

Acknowledgments

Esta obra es resultado del esfuerzo de numerosas personas, con el apoyo de diversas instituciones, a lo largo de 13 aos. Los sucesivos directores del Instituto
de Ciencias Naturales de la Universidad Nacional de
Colombia durante este tiempo, M. Gonzalo Andrade,
Gloria Galeano, Jaime Aguirre y Germn Amat, apoyaron la iniciativa en todas sus fases. La Fundacin
Volkswagen brind el patrocinio a la primera fase del
proyecto, lo que permiti dar inicio a la obra; posteriores recursos fueron aportados por la Divisin de
Investigacin de la Universidad Nacional de Colombia, Sede Bogot (DIB), el Instituto Alexander von
Humboldt, el Ministerio de Ambiente y Desarrollo
Sostenible, la Global Biodiversity Information Facility
(GBIF), la Inter-American Biodiversity Information
Network (IABIN), la Andrew W. Mellon Foundation
y la JRS Biodiversity Foundation. Recibimos adems
apoyo financiero del Missouri Botanical Garden, los
Royal Botanic Gardens-Kew, el Botanischer Garten
und Botanisches Museum Berlin-Dahlem, el United
States National Herbarium (Washington) y el Musum National dHistoire Naturelle (Pars) para estudiar sus colecciones de herbario y sus bibliotecas.
Pablo Leyva y Nivea Cristina Garzn suministraron
la lista preliminar de nombres que sirvi de cimiento
para la construccin del catlogo. El Missouri Botanical Garden comparti la informacin de plantas
colombianas sistematizada en su base de datos Tropicos. La Fundacin Natura colabor con la administracin del proyecto en sus fases iniciales. El Instituto
de Ciencias Naturales y la Facultad de Ciencias de la
Universidad Nacional brindaron permanente apoyo
al proyecto. En todas estas instituciones numerosas
personas brindaron su apoyo, en particular Jaime
Aguirre, Gloria Galeano, Lauren Raz, Eduardo Rudas, Yisela Figueroa, Ximena Franco, ngela Surez,

This work is the result of many peoples efforts, supported by several institutions over a 13-year period.
Successive directors of the Universidad Nacional de
Colombias Instituto de Ciencias Naturales during
this period (M. Gonzalo Andrade, Gloria Galeano,
Jaime Aguirre and Germn Amat) supported the
initiative during all of its phases. The Volkswagen Foundation sponsored the projects first phase
which allowed us to start work; further resources
were provided by the Universidad Nacional de
Colombias Divisin de Investigacin Sede Bogot (DIB), the Alexander von Humboldt Institute,
the Colombian Ministry of the Environment and
Sustainable Development, the Global Biodiversity
Information Facility (GBIF), the Inter-American
Biodiversity Information Network (IABIN), the
Andrew W. Mellon Foundation and the JRS Biodiversity Foundation. We also received financial support from the Missouri Botanical Garden, the Royal
Botanic Gardens, Kew, the Botanischer Garten und
Botanisches Museum Berlin-Dahlem, the United
States National Herbarium (Washington) and the
Musum National dHistoire Naturelle (Paris) for
studying their herbarium collections and libraries.
Pablo Leyva and Nivea Cristina Garzn provided
the preliminary list of names used as the foundation for building the catalogue. The Missouri Botanical Garden shared information on Colombian
plants in their Tropicos database. Fundacin Natura collaborated with project management in its early stages. The Universidad Nacional de Colombias
Instituto de Ciencias Naturales and Facultad de
Ciencias provided on-going support for the project.
Many people from all the aforementioned institutions offered their help: Jaime Aguirre, Gloria Galeano, Lauren Raz, Eduardo Rudas, Yisela Figueroa,

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

11

agradecimientos
Acknowledgment s

Juan Carlos Bello, Hernando Garca, Carolina Castellanos, Adriana Rivera, Diego Higuera, Larry Speers,
Olga Martha Montiel, Sandra Arango, Elsa Matilde
Escobar, lvaro Surez, Mara Elvira Garca y Doris
Baer-Scheubel. Los bilogos Alexandra Hernndez,
Laura Clavijo, ngela Rodrguez, Nelson Salinas y
Bibiana Gmez tuvieron un valioso papel en la compilacin de las listas preliminares. El ingeniero Diego
Moreno fue fundamental en la administracin de la
base de datos y la depuracin de la informacin. Liliana Herrera, Bibiana Gmez, Natalia Valderrama,
Alexandra Pinzn, Daniel Vlez y Eduardo Rudas
coordinaron el proceso de sistematizacin del Herbario Nacional Colombiano, una herramienta vital
para la produccin del catlogo. Numerosos especialistas de 20 pases (ver el ndice ms adelante) contribuyeron con la elaboracin o revisin de las listas
o con valiosa informacin. Philip Silverstone-Sopkin
contribuy con numerosos datos y Marcela Bernal
tradujo al ingls una parte del captulo 2. Henrik Balslev y Renato Valencia revisaron exhaustivamente el
manuscrito e hicieron valiosas sugerencias. Muchas
otras personas e instituciones brindaron de una u
otra manera su apoyo para la elaboracin del catlogo. A todos ellos nuestro profundo agradecimiento.
Rendimos un homenaje especial a aquellos colaboradores del catlogo que han fallecido en el curso de
estos aos: Miguel ngel Soto Arenas (1963-2009),
Paul A. Fryxell (1927-2011), Donald E. Stone (19302011), Pedro Ortiz Valdivieso (1926-2012), Cornelis
C. Berg (1934-2012), Elias Landolt (1926-2013), William R. Anderson (1942-2013) y Santiago Daz-Piedrahita (1944-2014).
Bogot / Pars, diciembre 20 de 2014
Rodrigo Bernal, S. Robbert Gradstein y Marcela Celis

12

Ximena Franco, ngela Surez, Juan Carlos Bello,


Hernando Garca, Carolina Castellanos, Adriana
Rivera, Diego Higuera, Larry Speers, Olga Martha
Montiel, Sandra Arango, Elsa Matilde Escobar, lvaro Surez, Mara Elvira Garca and Doris BaerScheubel. Alexandra Hernndez, Laura Clavijo,
ngela Rodrguez, Nelson Salinas and Bibiana Gmez played a valuable role in compiling preliminary
lists. Diego Moreno was instrumental in managing
the database and debugging information. Liliana
Herrera, Bibiana Gmez, Natalia Valderrama, Alexandra Pinzn, Daniel Vlez and Eduardo Rudas
coordinated the digitization of the National Colombian Herbarium which was vital for producing the
Catalogue. Numerous specialists from 20 countries
(see list below) contributed towards developing or
revising the lists or providing valuable information.
Philip Silverstone-Sopkin also contributed abundant
data and Marcela Benal partially translated Chapter
2 into English. Henrik Balslev and Renato Valencia
thoroughly reviewed the manuscript and made valuable suggestions. Many other people and institutions
provided support for the Catalogue in one way or another. To all of them we express our heartfelt thanks.
We would like to pay special tribute to contributors
to the Catalogue who have passed away during this
time: Miguel ngel Soto Arenas (1963-2009), Paul
A. Fryxell (1927-2011), Donald E. Stone (19302011), Pedro Ortiz Valdivieso (1926-2012), Cornelis C. Berg (1934-2102), Elias Landolt (1926-2013),
William R. Anderson (1942-2013) and Santiago
Daz-Piedrahita (1944-2014).
Bogot / Paris, 20th December, 2014
Rodrigo Bernal, S. Robbert Gradstein and Marcela Celis

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Prlogo

Foreword

Colombia es uno de los pases con mayor diversidad


de plantas en todo el planeta. Esa enorme riqueza vegetal, que fue la base sobre la que florecieron en esta
parte del mundo centenares de civilizaciones indgenas, constituye un patrimonio de valor incalculable,
al cual nuestro pas debe volver ahora la mirada para
asegurar su futuro. La conservacin y el adecuado
aprovechamiento de nuestra flora debern hacer parte de nuestra agenda en las prximas dcadas. De no
hacerlo, el pas estara desaprovechando una excelente oportunidad para su desarrollo sostenible.

Colombia is one of the countries with the greatest


plant diversity on the planet. This enormous plant
wealth is the foundation upon which hundreds of
indigenous civilizations flourished in this part of
the world and it represents a priceless heritage to
which our country must now look to ensure its future. The conservation and appropriate use of our
flora must be part of our agenda in the coming decades; if not, the country will miss an excellent opportunity to ensure its sustainable development.

El primer paso para la conservacin y el uso sostenible de nuestros recursos es su conocimiento. En el


caso de las plantas, un inventario bsico de la flora
nacional constituye la base fundamental para planear
su manejo. Pero un inventario de esta naturaleza no
exista hasta ahora en Colombia, a pesar de la larga
historia del estudio de la flora de nuestro pas, que
se remonta a la Real Expedicin Botnica que inici
Jos Celestino Mutis a finales del siglo XVIII.
Y ninguna institucin ms idnea para producir dicho
inventario que la Universidad Nacional de Colombia,
pionera en el estudio de nuestra flora y depositaria
de la mayor coleccin de especmenes de plantas colombianas existente en el mundo. Por esta razn es
una gran satisfaccin para la Universidad Nacional y
para el Gobierno Nacional entregar al pas y al mundo entero el presente Catlogo de plantas y lquenes de
Colombia. Esta obra, quizs la empresa botnica ms
ambiciosa que se haya culminado en el pas, recopila,
por primera vez en nuestra historia, las 28.000 especies de plantas y lquenes que se han identificado hasta ahora en Colombia, suministrando para cada una
de ellas informacin sobre el tamao de la planta, las
regiones ecolgicas en las que se encuentra, el rango

The first step in the conservation and sustainable


use of our resources lies in ascertaining what and
where they are. A basic inventory of the flora is
fundamental for managing our nations plant resources. However, an inventory of this sort has not
existed in Colombia until now, despite the long history of botanical studies in our country dating back
to the Royal Botanical Expedition by Jos Celestino
Mutis at the end of the 18th century.
No institution is better suited for producing such
inventory than the Universidad Nacional de Colombia, a pioneer in the study of our flora, and
repository of the largest collection of Colombian
plant specimens in the world. It is therefore with
great satisfaction that the Universidad Nacional de
Colombia and the Colombian Government present
the Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia to the country and the entire world. This work,
perhaps the most ambitious botanical endeavor
ever accomplished in Colombia, compiles, for the
first time in our history, the 28,000 plant and lichen
species identified in Colombia to date, providing
the following information for each one: plant size,
the ecological regions and political departments in

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

13

prlogo
forword

de elevacin en el que crece, los departamentos en los


que ha sido hallada, su actual estado de conservacin
y la distribucin global de la especie, cuando esta crece en otros pases.
Este catlogo, en cuya compilacin trabajaron 180 investigadores de 20 pases a lo largo de 13 aos, no es,
de ninguna manera, el final de la investigacin botnica en Colombia. Como bien lo sealan los editores,
el conocimiento de nuestra flora es todava incompleto y existen vastas regiones del pas que han sido escasamente exploradas. Cada ao se descubren varias
decenas de especies nuevas para la ciencia y se ampla
el rea de distribucin conocida para muchas otras,
a la vez que los investigadores descubren da tras da
nuevas aplicaciones para nuestras plantas. El camino
a recorrer es todava largo. Pero la informacin que
se presenta aqu constituye una valiosa herramienta
sobre la cual podremos planear el futuro de nuestra
flora: su conocimiento y su proteccin; su aprovechamiento racional y su incorporacin a nuestra identidad nacional; y por encima de todo, su utilizacin
como fuente de informacin para continuar aportando desde la investigacin a la proteccin de los recursos de nuestro pas.

which the species has been found, elevation range,


current conservation status and global distribution (when a particular species is present in other
countries).
This Catalogue, the compilation of which involved
180 researchers from 20 countries over 13 years, is
in no way the end of botanical research in Colombia. As the editors point out, knowledge of our flora
is still incomplete and vast regions of Colombia
have barely been explored to date. Dozens of species new to science are discovered every year and
the known range of many others becomes expanded while researchers discover new applications for
our plants every day. The road ahead is long; however, the information presented here constitutes a
valuable tool for planning the future for our flora,
its study and protection, rational use and incorporation in our national identity and, above all, the
Catalogue represents a source of information contributing to research-based approaches to protecting Colombias natural resources.

Gabriel Vallejo Lpez


Ministro de Ambiente y Desarrollo Sostenible
Minister of the Environment and Sustainable Development

Ignacio Mantilla Prada


Rector Universidad Nacional de Colombia
Rector National University of Colombia

14

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Introduccin

Introduction

El presente Catlogo de plantas y lquenes de Colombia


rene la ms completa y exhaustiva lista jams documentada de las plantas y los lquenes que crecen en
nuestro territorio. Esta obra es el resultado del meticuloso trabajo de investigacin de 180 especialistas
botnicos de 20 pases a lo largo de 13 aos. La investigacin de estos cientficos, a su vez, estuvo basada en
los especmenes y datos sobre nuestra flora obtenidos
por varias generaciones de botnicos colombianos y
extranjeros, a lo largo y ancho del pas.

This Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia


is the most comprehensive checklist ever compiled
of the plants in Colombia. It is the result of extensive
research by 180 botanists from 20 countries over a
13-year period. These scientists research, in turn,
has been based on specimens of our flora and pertinent data collected throughout the country by several generations of Colombian and foreign botanists.

Debido a su gran utilidad como herramienta de planeacin para la conservacin y el manejo de los recursos naturales, los catlogos nacionales de plantas
han recibido un gran impulso en las ltimas dos dcadas, y muchos pases latinoamericanos tienen ya
los suyos: Per (Brako & Zarucchi 1993), Argentina
(Zuloaga & Morrone 1996, 1999), Ecuador (Jrgensen & Len-Ynez 1999), Belice (Balick et al. 2000),
Panam (Correa et al. 2004), las Guayanas (Funk
et al. 2007), los pases del Cono Sur (Zuloaga et al.
2008), Venezuela (Hokche et al. 2008), Brasil (Lista de
Espcies da Flora do Brasil 2010) y Bolivia (Jrgensen
et al. 2014). La produccin de todos estos catlogos
nacionales ser fundamental para la ambiciosa tarea
de producir una lista mundial de las especies de plantas conocidas (Lughada 2004) y un catlogo de todos
los organismos conocidos en el mundo (Wilson &
Bisby 2007).
Colombia, a pesar de su larga tradicin botnica, que
se remonta hasta finales del siglo XVIII, careca hasta
ahora de una lista detallada de todas las especies de
plantas que crecen en su territorio, una situacin tan
absurda como el tener una enorme biblioteca y desconocer qu libros contiene. Disponer de un catlogo

Because of their usefulness as a planning tool for


the conservation and management of natural resources, national catalogues of plants have become
increasingly common during the past two decades
and many Latin-American countries already have
their own catalogues, such as Peru (Brako & Zarucchi 1993), Argentina (Zuloaga & Morrone
1996, 1999), Ecuador (Jrgensen & Len-Ynez,
1999), Belize (Balick et al. 2000), Panama (Correa et al. 2004), the Guianas (Funk et al. 2007), the
Southern Cone countries (Zuloaga et al. 2008),
Venezuela (Hokche et al. 2008), Brazil (Lista de
Espcies da Flora do Brasil 2010) and Bolivia (Jrgensen et al. 2014). Such national catalogues will
be critical regarding the ambitious task of producing a World List of Known Species of Plants
(Lughada 2004) and a catalogue of all organisms
known in the world (Wilson & Bisby 2007).
Colombia lacked a detailed list of all plant species
growing in its territory, despite its long botanical tradition dating back to the late 18th century, a situation
as absurd as having a huge library and not knowing which books were in it. Having a catalogue of
its plants was thus a pressing issue for the country
and an old dream for the Colombian scientific community. Producing such work was thus considered a

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

15

introduccin
introduction

de sus plantas era, pues, una necesidad apremiante


para el pas y un viejo anhelo de la comunidad cientfica colombiana. Por esta razn, la produccin de
una obra como esta fue considerada una prioridad
nacional por el panel de cientficos que produjeron, a
finales del siglo XX, la Agenda Colombiana en Sistemtica para el Siglo XXI (Asociacin Colombiana de
Herbarios et al. 1999).
Atendiendo esta prioridad, el Instituto de Ciencias
Naturales de la Universidad Nacional de Colombia inici en 2001 la produccin de este catlogo,
en colaboracin con el Departamento de Botnica
Sistemtica de la Universidad de Gttingen, en Alemania. La iniciativa fue presentada a la comunidad
cientfica colombiana en julio de 2001, durante la celebracin de la Jornada Anual de Biodiversidad del
Instituto Alexander von Humboldt en Villa de Leyva,
y en octubre del mismo ao en el Octavo Congreso
Latinoamericano y Segundo Congreso Colombiano
de Botnica en Cartagena (Bernal 2002). En este congreso se sostuvo una reunin con los representantes
de todos los herbarios del pas para invitarlos a participar en la iniciativa. En noviembre de 2003, con el
apoyo de la Fundacin Volkswagen, se dio comienzo
a la primera etapa del proyecto: el proceso de recopilacin y depuracin de la informacin.
La elaboracin del catlogo se realiz en dos etapas.
Los recursos inicialmente obtenidos para financiar el
proyecto no garantizaban la culminacin de la obra,
estimada en un principio para mediados de 2008,
por lo que resultaba ms conveniente producirla
mediante sucesivas aproximaciones. De esta manera
se aseguraba el tener, al final de la primera fase, un
producto no del todo refinado pero ya utilizable, que
sirviera de base para la construccin de la presente
versin final. Por otra parte, la lista inicial de la que
se parti era incompleta y estaba desactualizada, as
que mal podra servir de base a los especialistas para
sus propias compilaciones. Se requera un largo proceso de depuracin de especies y de estandarizacin
de nombres y de autores, antes de que la lista pudiera
ser de alguna utilidad. De esta manera, se obtuvo en
agosto de 2006 un primer borrador del catlogo, que
constituy, en la mayora de los casos, la base sobre

16

national priority by the panel of scientists who produced (in the late 20th century) the Colombian Agenda on Systematics for the 21st Century (Asociacin
Colombiana de Herbarios et al. 1999).
Following this priority, the Universidad Nacional
de Colombias Instituto de Ciencias Naturales began to produce this catalogue in 2001 in collaboration with the University of Gttingens Department
of Systematic Botany in Germany. The initiative was
presented to the Colombian scientific community
in July 2001 during the celebration of the Annual
Conference on Biodiversity at the Instituto Alexander von Humboldt in Villa de Leyva and in October of that year at the Eighth Latin-American and
Second Colombian Botany Congress in Cartagena
(Bernal 2002). A meeting with representatives of all
Colombian herbaria was held during that congress
during which they were all invited to participate
in the initiative. The first phase of the project itself
(compiling and refining information) began in November 2003 with support from the Volkswagen
Foundation.
The Catalogue was developed in two phases. As resources initially obtained for financing the project
did not guarantee its completion (initially estimated
for mid-2008), it was deemed more convenient to
produce the Catalogue through successive phases.
It would thus be possible to have a not-yet-refined
but usable product at the end of the first phase as
the basis for constructing this final version. Moreover, the initial list was incomplete and had become outdated so it would not have been usable for
specialists as the basis for their own compilation.
A long process of correction and standarization of
species and authors names was required before the
list could be of some use. A first draft of the Catalogue was thus obtained in August 2006 which
provided, in most cases, the basis from which specialists from 47 scientific institutions produced the
lists that make up this book.
The usefulness of catalogues like this one has become
increasingly evident. The catalogue of Ecuadorian

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

introduccin
introduction

la cual los especialistas de 47 instituciones cientficas


produjeron las listas que componen la presente obra.
La utilidad de catlogos como este es cada da ms
evidente. En Ecuador, por ejemplo, el catlogo de las
plantas del pas no solo permiti hacer un detallado
anlisis de la distribucin de la flora, sino que ha servido de base para estimar las tasas de extincin de
plantas (Pitman et al. 2002) y ha sido el punto de partida para la produccin de un libro rojo de la flora
endmica del pas (Valencia et al. 2000; Lon-Ynez
et al. 2011).
En Colombia el catlogo ser una herramienta fundamental para que el pas desarrolle una poltica cada
da ms clara y comprometida de manejo y proteccin
de su flora, y de su diversidad biolgica en general.
Constituir adems la fuente de informacin estndar sobre la cual habr de disearse toda la legislacin
relacionada con nuestras plantas y ser, en fin, la base
sobre la cual construiremos entre todos una cultura
nacional de respeto por la naturaleza.
El conocimiento de la flora colombiana todava dista
de ser completo. An quedan extensas regiones del
pas que apenas si han sido exploradas, como las serranas del Darin y del Baud, algunos sectores de
las vertientes andinas, vastas reas de la Amazonia y
algunas de las mesas rocosas de la Guayana colombiana. Cada ao los botnicos descubren numerosas
especies nuevas para la ciencia, extienden el rea de
distribucin conocida de muchas otras, encuentran
en nuestro territorio especies que se consideraban exclusivas de pases vecinos y descubren nuevos usos y
aplicaciones promisorias para nuestras plantas. La informacin sobre nuestra flora se enriquece da a da.
Por esta razn, el presente catlogo solo representa el
estado de nuestro conocimiento hasta la fecha. El pas
debe asumir ahora la tarea de mantener actualizado
este catlogo y de completar cuanto antes el inventario exhaustivo de nuestra flora.

plants, for example, not only led to a detailed analysis of the distribution of its flora but has since served
as the basis for estimating plant extinction rates (Pitman et al. 2002). It has also been the starting point
for producing a red book of the endemic flora of Ecuador (Valencia et al. 2000; Lon-Ynez et al. 2011).
For Colombia, the Catalogue will be a vital tool for
the country to develop a clear and committed policy
of conservation and management of its flora, and its
biodiversity in general. It will also be the standard
source of information whereupon all legislation affecting our plants will be designed, and the basis on
which we will build together a national culture of
respect for nature.
Knowledge of the Colombian flora is still far from
complete. Large areas of the country are still poorly explored, such as the Serranas del Darin and
Baud, some areas of the Andean slopes, vast areas
of the Amazon and some of the rocky tabletops
of Colombian Guiana. Botanists discover numerous species new to science every year, extend the
known range of many others, report species new
to Colombia which were formerly known only
from neighboring areas and discover promising
new uses and applications for our plants. Information concerning our flora grows day by day.
This Catalogue thus represents only our current
state of knowledge; our nation must now undertake the task of keeping this Catalogue up-to-date
and completing a comprehensive inventory of our
flora as soon as possible.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

17

introduccin
introduction

Referencias / References
Asociacin Colombiana de Herbarios, Universidad Nacional de
Colombia-Instituto de Ciencias
Naturales, Universidad Nacional
de Colombia-Facultad de Ciencias,
Instituto de Investigacin de Recursos Biolgicos Alexander von
Humboldt, Colciencias, Ministerio
del Medio Ambiente. 1999. Colombia Biodiversidad Siglo XXI. Agenda en Sistemtica, Bogot D.C.
Balick, M.J., M.H. Nee & D.E. Atha.
2000. Checklist of the vascular
plants of Belize. Mem. New York
Bot. Gard. 85: 1-246.
Bernal, R. 2002. Hacia la elaboracin
del catlogo de las plantas de
Colombia. P. 569, en Rangel-Ch.,
J.O., J. Aguirre-C. & M.G. Andrade-C. (eds.). Libro de Resmenes
Octavo Congreso Latinamericano y
Segundo Colombiano de Botnica.
Instituto de Ciencias Naturales,
Universidad Nacional de Colombia, Bogot, Colombia.
Brako, L. & J.L. Zarucchi. 1993. Catalogue of the Flowering Plants and
Gymnosperms of Peru. Monogr.
Syst. Bot. Missouri Bot. Gard. 45:
1-1286.
Correa A., M.D., C. Galdames & M.
Stapt. 2004. Catlogo de las plantas
vasculares de Panam. Smithsonian Tropical Research Institute,
Panam.
Funk, V.A., P.E. Berry, S. Alexander,
T.H. Hollowell & C.L. Kelloff.
2007. Checklist of the Plants of
the Guiana Shield (Venezuela:

18

Amazonas, Bolivar, Delta Amacuro; Guyana, Surinam, French


Guiana). Contr. U.S. Natl. Herb.
55: 1-584.
Hokche, O., P.E. Berry & O. Huber.
2008. Nuevo catlogo de la flora
vascular de Venezuela. Fundacin
Instituto Botnico de Venezuela,
Caracas.
Jrgensen, P.M. & S. Len-Ynez
(eds.). 1999. Catalogue of the Vascular Plants of Ecuador. Monogr.
Syst. Bot. Missouri Bot. Gard. 75:
1-1182.
Jrgensen, P.M., M.H. Nee & S.G.
Beck. (eds.) 2014. Catlogo de las
plantas vasculares de Bolivia. Monogr. Syst. Bot. Missouri Bot. Gard.
127(1-2): i-viii, 1-1718.
Len-Ynez, S., R. Valencia, N. Pitman, L. Endara, C. Ulloa Ulloa &
H. Navarrete (eds.). 2011. Libro
rojo de las plantas endmicas del
Ecuador, 2 edicin. Publicaciones del Herbario QCA, Pontificia
Universidad Catlica del Ecuador, Quito.
Lista de Espcies da Flora do Brasil.
2010. Jardim Botnico do Rio de
Janeiro. [Fecha de consulta: 15 de
octubre de 2014]. Disponible en:
http://floradobrasil.jbrj.gov.br/
Lughada, E. 2004. Towards a working
list of all known plant species.
Philos. Trans. R. Soc. Lond. B Biol.
Sci. 359: 681-687.
Pitman, N.C.A., P.M. Jrgensen, R.S.R.
Williams, S. Len-Ynez & R.
Valencia. 2002. Extinction-rate

estimates for a modern neotropical flora. Conservation Biology 16:


1427-1431.
Valencia, R., N. Pitman, S. Len-Ynez
& P. M. Jrgensen (eds.). 2000.
Libro rojo de las plantas endmicas del Ecuador. Herbario QCA,
Pontificia Universidad Catlica del
Ecuador, Quito.
Wilson, K.L. & F. Bisby. 2007. The
Catalogue of Life: indexing the
worlds species. Bgjournal 4(1).
[Fecha de consulta: 10 de agosto de
2014]. Disponible en: http://www.
bgci.org/education/article/0562/
Zuloaga, F. & O. Morrone. (eds.).
1996. Catlogo de las plantas vasculares de la Repblica Argentina
I, Pteridophyta, Gymnospermae
y Angiospermae, (Monocotyledoneae). Monogr. Syst. Bot. Missouri
Bot. Gard. 60: 1-323.
Zuloaga, F. & O. Morrone. (eds.). 1999.
Catlogo de las plantas vasculares
de la Repblica Argentina II, Dicotyledoneae. Monogr. Syst. Bot.
Missouri Bot. Gard. 74: 1-1269.
Zuloaga, F., O. Morrone & M. Belgrano (eds). 2008. Catlogo de las
Plantas Vasculares del Cono Sur
(Argentina, Sur de Brasil, Chile,
Paraguay y Uruguay). Monogr.
Syst. Bot. Missouri Bot. Gard. 107,
3 vols.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Geografa de Colombia

The geography of Colombia

por Rodrigo Bernal

by Rodrigo Bernal

Generalidades

General aspects

Colombia est situada en la esquina noroccidental


de Suramrica, en el rea de conexin de este subcontinente con Centroamrica. Es el nico pas suramericano que tiene costas en los ocanos Atlntico
(1600 km) y Pacfico (1300 km). Su territorio continental se extiende desde los 122646N en Punta
Gallinas, La Guajira (el punto ms septentrional de
Suramrica), hasta los 41230S, en la desembocadura de la quebrada San Antonio, en el ro Amazonas, en la ciudad de Leticia, y desde los 605054O
sobre la isla de San Jos, en el ro Negro (punto de
convergencia de las fronteras de Colombia, Brasil y
Venezuela) hasta los 790233 O en cabo Manglares,
en la desembocadura del ro Mira, en el ocano Pacfico. La lnea ecuatorial atraviesa el sur del pas, de
tal manera que el 87 % del territorio continental se
encuentra en el hemisferio Norte.

Colombia is located in the northwestern corner of


South America, in the subcontinents contact area
with Central America. It is the only South American country having coasts on both the Atlantic
(1600 km) and the Pacific Oceans (1300 km). Its
continental territory extends from 122646 N at
Punta Gallinas, La Guajira (which is also the northernmost point of South America), to 41230 S, at
the mouth of the San Antonio creek on the Amazon river in the city of Leticia, and from 605054
W, on the island of San Jos, on the Rio Negro (the
point where the borders of Colombia, Brazil and
Venezuela meet) to 790233 W at Cape Manglares
at the mouth of the Mira River flowing into the Pacific Ocean. The equator crosses the southern part
of the country, meaning that 87% of mainland Colombia lies in the northern hemisphere.

El territorio colombiano incluye tambin las islas


Gorgona (26 km2) y Gorgonilla (1.1 km2), situadas en
el ocano Pacfico a los 258N, a unos 29 km de la
costa, y la isla Malpelo (0.35 km2), una roca ocenica
situada a los 4N y a 465 km al occidente del continente. En el mar Caribe el territorio colombiano
tambin comprende el archipilago de San Andrs y
Providencia, situado frente a las costas de Nicaragua,
entre los 12y1630N y los 78y82O. Este archipilago incluye las islas de San Andrs (26km2), Providencia (17 km2) y Santa Catalina (1 km2), junto con
varios cayos menores, deshabitados. Adicionalmente,
en el Caribe se encuentran Isla Fuerte (3.25 km2), los
archipilagos de San Bernardo (10 pequeas islas,
4.5 km2) y las islas del Rosario (28 pequeas islas, 0.2
km2), as como las de Bar y Tierrabomba, todas ellas
cercanas al litoral y unidas al continente.

Colombian territory also includes the islands of


Gorgona (26 km2) and Gorgonilla (1.1 km2) in the
Pacific Ocean at 258 N, c. 29 km off the coast, and
Malpelo Island (0.35 km2), an oceanic rock located
at 4 N and 465 km west of the continent. Colombian territory in the Caribbean Sea also includes
the islands of San Andrs and Providencia, located
off the Nicaraguan coast between 12 and 1630 N,
and 78 and 82 W. The archipelago includes the islands of San Andrs (26 km2), Providencia or Old
Providence (17 km2) and Santa Catalina (1 km2) and
several smaller, uninhabited cays. Isla Fuerte (3.25
km2), the Islas of San Bernardo (10 small islands, 4.5
km2), Islas del Rosario (28 small islands, 0.2 km2),

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

19

geografa de colombia
geography of colombia

El pas tiene una superficie de 2.129.748km, de los


cuales 1.141.748 km corresponden a su territorio
continental e insular y los restantes 988.000km a su
extensin martima. Esta rea de mar se reducira en
cerca de 75.000 km2 con la aplicacin del fallo de la
Corte Internacional de Justicia del 19 de noviembre
del 2012 (Cour Internationale de Justice 2012), el cual
modific las fronteras martimas entre Colombia y
Nicaragua. Sin embargo, hasta diciembre del 2014
dicho fallo todava no haba sido efectivamente aplicado. En cualquier caso, la reduccin de la superficie
martima del pas no afectara la informacin presentada en este catlogo, pues no se conoce ni una sola
especie de planta o de liquen que sea exclusiva de dicho territorio.
Colombia tiene extensas fronteras terrestres con cinco pases: en el nordeste y el este con Venezuela (2219
km), en el sureste con Brasil (1645 km), en el sur con
Per (1626 km) y Ecuador (586 km) y en el noroeste
con Panam (266 km).
Alrededor de las dos terceras partes del territorio continental colombiano corresponden a tierras bajas, y
solo un tercio a terrenos montaosos, principalmente
asociados a la cordillera de los Andes, que atraviesa el
pas de suroeste a nordeste y tiene su extremo norte
en Colombia y el oeste de Venezuela. En el suroeste
del pas, la cordillera de los Andes se divide en tres
ramales casi paralelos, las cordilleras Oriental, Central y Occidental, separados por los profundos valles
de los ros Magdalena y Cauca.

Las montaas
La cordillera Oriental es la ms extensa de las tres,
con una longitud de 1200 km y una superficie de unos
130.000 km2. Alcanza su mayor amplitud (ca. 300 km)
entre los 4 y 6 N, donde forma el llamado altiplano
Cundiboyacense, una extensa altiplanicie situada a
unos 2550 m de elevacin, en la cual est localizada
Bogot, la capital del pas. A los 630N la cordillera
alcanza su mxima altura en el Ritacuba Blanco, en
la sierra nevada del Cocuy (5330 m), y un poco ms
al norte, en el nudo de Santurbn, se divide en dos
ramales: la cordillera de Mrida, que se adentra
en Venezuela con rumbo nordeste, y las serranas
de Los Motilones y de Perij, una delgada cadena
montaosa que se extiende con rumbo norte a lo

20

Bar and Tierrabomba also lie in the Caribbean, all


of them near the coast and joined to the continent.
The country covers 2,129,748

km2, 1,141,748 km
of which are mainland and insular territory and the
remaining 988,000 km represent its maritime area.
Such maritime area will become reduced by about
75,000 km2 via International Court of Justice sentence of 19th November 2012 (Cour Internationale de
Justice, 2012), which changed the maritime borders
between Colombia and Nicaragua; however, that
sentence has not yet been implemented as of December 2014. In any case, such reduction in the
countrys maritime area does not affect the information
contained in this catalogue, as no species of plant or
lichen is known to occur in the aforementioned area.
Colombia has long land borders with five countries:
in the northeast and east with Venezuela (2219 km),
in the southeast with Brazil (1645 km), in the south
with Peru (1626 km) and Ecuador (586 km) and in
the northwest with Panama (266 km).
About two-thirds of mainland Colombia consists of
lowlands, only one third being mountains, which
are mainly associated with the Andean Cordillera
which runs across the country from southwest to
northeast and has its northern end in Colombia and
western Venezuela. The Andes split into three nearly parallel branches in the southwest: the Eastern
Cordillera, the Central Cordillera and the Western Cordillera, separated by the deep valleys of the
Magdalena and Cauca Rivers.

The mountains
The Eastern Cordillera is the longest, stretching
over 1200 km and covering130,000 km2. It reaches
its greatest width (c. 300 km) between 4 and 6 N,
where it forms the Altiplano Cundiboyacense, a
large plateau located at about 2550 masl, where Bogot, the nations capital, is located. At 630 N the
cordillera reaches its maximum height at the Ritacuba Blanco, in the Sierra Nevada del Cocuy (5330
m), and a little further north, at the Nudo de Santurbn, it forks into two branches, the Cordillera de

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

geografa de colombia
geography of colombia

largo de la frontera con Venezuela y muere en el sur


de la pennsula de La Guajira.
La cordillera Central es la ms alta y corta de las tres,
y tambin la ms volcnica. Mide unos 1000 km de
largo, tiene una superficie de unos 110.000 km2 y se
extiende hasta el extremo sur de la llanura del Caribe. Cuenta con una elevacin promedio de 3000
m y con tres picos que sobrepasan los 5000 m, todos ellos volcanes: el Nevado del Huila (5750 m), el
Nevado del Tolima (5220 m) y el Nevado del Ruiz
(5321 m). En su extremo sur, entre los departamentos de Cauca y Huila, en un rea de menos de 10
km2 que se extiende entre la laguna del Buey y el
pramo de Las Papas, se originan cuatro de los ros
ms grandes de Colombia: el Magdalena, el Cauca,
el Pata y el Caquet. En el extremo norte, en el departamento de Antioquia, la cordillera se divide en
dos ramales separados por el valle de Aburr, sobre
el cual est la ciudad de Medelln. El ramal oriental termina en una formacin montaosa aislada, la
serrana de San Lucas, de unos 140 km de longitud,
con una altura mxima de 2250 m.
La cordillera Occidental es la ms baja y angosta de
las tres. Corre paralela a la costa del Pacfico, con una
longitud de 1200 km, una altura promedio de 2000
m y una extensin de 76.000 km2. Sus mayores elevaciones, todas en el extremo sur, en el departamento
de Nario, son los volcanes Chiles (4750 m), Cumbal
(4764 m) y Azufral (4070 m). En su extremo norte, en
el nudo de Paramillo (3720 m), se divide en tres ramales paralelos que mueren en la llanura del Caribe:
la serrana de Abibe, al oeste; la de San Jernimo, en
el centro, y la de Ayapel, al este.
La Sierra Nevada de Santa Marta es un sistema montaoso aislado de los Andes, situado en el norte del
pas, sobre la costa del Caribe. Tiene forma de pirmide triangular; cada uno de los lados de la base
mide unos 135 km de longitud y una de sus caras
mira hacia el norte; tiene una superficie cercana a los
17.000 km2. Sus picos ms elevados, el Simn Bolvar (5775 m) y el Cristbal Coln (5775 m), hacen
de ella la montaa ms alta de Colombia y el sistema
montaoso costero ms alto del mundo, ya que su
cima est a solo 42 km del mar Caribe. La Sierra Nevada tiene un alto grado de endemismo en plantas y
animales. Aunque geolgicamente hace parte de los
Andes (ver captulo siguiente), est separada de ellos

Mrida, which enters Venezuela towards the northeast, and the Serrana de Los Motilones y Perij,
a narrow ridge that extends northwards along the
border with Venezuela and terminates in the south
of La Guajira peninsula.
The Central Cordillera is the highest and shortest
and also the most volcanic of the three cordilleras.
It measures about 1000 km in length, has an area of
c. 110,000 km2, and extends to the southern end of
the Caribbean lowlands. It has an average elevation
of 3000 masl and three peaks that rise above 5000
m, all of them volcanoes: the Nevado del Huila
(5750 m), the Nevado del Tolima (5220 m) and the
Nevado del Ruiz (5321 m). At its southern end, between the Cauca and Huila departments, in an area
less than 10 km2 extending between the Laguna del
Buey and Pramo de Las Papas, lies the source of
four of Colombias major rivers: the Magdalena,
Cauca, Pata and Caquet. In the far north, in the
Antioquia department, the cordillera splits into two
branches separated by the Aburr Valley, where the
city of Medelln is located. The eastern branch ends
in an isolated mountain formation, the Serrana de
San Lucas, which is about 140 km long and has a
maximum height of 2250 masl.
The Western Cordillera is the lowest and narrowest
of the three cordilleras. It runs parallel to the Pacific coastline, has a length of 1200 km, an average
height of 2000 m, and covers an area of 76,000

km2.
The Chiles (4750 m), Cumbal (4764 m) and Azufral volcanoes (4070 m) represent its highest elevations, all of them at its southern end in the Nario
department. At its northern end, at the Nudo de
Paramillo (3720 m), the cordillera splits into three
parallel branches: the Serrana de Abibe to the west,
the Serrana de San Jernimo in the center, and the
Serrana de Ayapel to the east, all of which terminate in the Caribbean lowlands.
The Sierra Nevada de Santa Marta is a mountain range
which is isolated from the Andes, in the north of the
country near the Caribbean coast. It is shaped like a
triangular pyramid; each side of the base is c. 135 km
in length and one of its faces is orientated towards

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

21

geografa de colombia
geography of colombia

por la depresin del ro Cesar, que desciende hasta


llegar a los 160 m de elevacin. Por estas razones, ha
sido tratada en este catlogo como una regin biogeogrfica separada.
Los dems sistemas montaosos de Colombia tienen
una menor extensin y alcanzan menores elevaciones. Estos incluyen las serranas del Baud, del Darin, de Macuira, de La Macarena, de Chiribiquete y
las dems serranas y mesas ms pequeas de la formacin de Guayana.
La serrana del Baud es una cadena montaosa
angosta que bordea la costa del Pacfico, desde el
sureste de Panam hasta el cabo Corrientes, en el departamento del Choc. Mide alrededor de 235 km de
longitud y tiene una extensin de unos 5000 km2. Su
punto ms elevado es el Alto del Buey (1030 m), situado a los 65N. La presencia de esta serrana cerca
de la costa marca una fuerte divisin en la fisiografa
de las tierras bajas del Pacfico. Del cabo Corrientes
hacia el norte la costa es abrupta, con acantilados
o pendientes pronunciadas que descienden hasta
el mar, con predominio de pequeas playas cncavas separadas por acantilados o por barras rocosas
(all llamadas longos), con abundantes quebradas y
pequeos ros. Hacia el sur, en cambio, el terreno es
predominantemente plano, con largas playas y ros
ms grandes, con extensos deltas, entre los cuales se
extiende una intrincada red de canales (esteros) que
se inundan dos veces al da con la marea, que en la
costa del Pacfico alcanza una diferencia de ms de
4 m entre la bajamar y la pleamar. Es una zona de
manglares separada de los bosques de tierra firme
por bosques transicionales.
La serrana del Darin est en el extremo noroccidental del pas y marca el lmite entre Colombia y
Panam. Serpentea en direccin noreste, desde los alrededores de Punta Ardita, en el Pacfico, hasta cabo
Tiburn, en el Caribe. Tiene unos 260 km de largo,
su altura promedio es de unos 500 m y su mxima
elevacin en Colombia es el Alto de Nique (1690 m),
justo en la frontera con Panam.
La serrana de Macuira es una pequea cadena montaosa ubicada en el extremo norte de la pennsula de
La Guajira. Est compuesta por dos macizos paralelos
que corren en direccin noroeste-sureste, cada uno
con una longitud de unos 35 km y un ancho de 1015 km. Su extensin es de unos 600 km2 y su altura

22

the north; it covers an area of about 17,000 km2. Its


highest peaks, Simn Bolvar (5775 m) and Cristbal
Coln (5775 m), make it the highest mountain range
in Colombia and the highest coastal mountain in the
world, as the summit is just 42 km from the Caribbean
Sea. The Sierra Nevada has a high degree of endemism
in plants and animals. Although geologically it is part
of the Andes (see next chapter), it is separated from
them by the Cesar River depression which descends
to 160 masl. It has thus been treated in this Catalogue
as a separate biogeographical region.
Other Colombian mountain ranges have smaller
extensions and reach lower elevations; these include the Serranas of Baud, Darin, Macuira, La
Macarena, Chiribiquete and other smaller mountains in the Guiana Formation.
The Serrana del Baud is a narrow range that runs
along the Pacific coast, from southeastern Panama to
Cape Corrientes, in the Choc department. It is about
235 km long and covers an area of about

5000 km2.
Its highest point is Alto del Buey (1030 m), located at
65N. As this range is near the coast, it marks a sharp
division in the Pacific lowlands physiography. The
coastline is steep to the north of Cape Corrientes, having escarpments or steep slopes descending to the sea
and mostly small pocket beaches separated by rocky
cliffs or bars (locally called longos) and numerous
creeks and small rivers. The terrain is predominantly
flat to the south with long beaches and larger rivers
having extensive deltas, connected by an intricate network of channels (esteros) which are flooded twice
daily with the tides, which in the Pacific coast reach a
difference of more than four meters between the ebb
and flood tides. It is a transitional zone between mangrove forest and terra firme forests.
The Serrana del Darin is located in the northwestern corner of the country and marks the border
between Colombia and Panama. It winds northeastwards from near Punta Ardita, on the Pacific, to
Cape Tiburn, on the Caribbean. It is about 260 km
long, its average height is about 500 m and its maximum elevation in Colombia is the Alto de Nique
(1690 m), right on the border with Panama.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

geografa de colombia
geography of colombia

mxima es el Cerro Pala (864 m). Est cubierta por


un bosque de niebla enano que emerge en medio del
desierto de la pennsula.
La serrana de La Macarena se encuentra en el departamento del Meta, separada de la cordillera Oriental
por el valle del ro Duda. Es un macizo que se extiende de nornoroeste a sursureste, con unos 100 km de
largo, unos 25 km de ancho y una extensin de poco
ms de 2000 km2. Su mxima elevacin es el pico
Rengifo (1600 m). A pesar de su cercana a los Andes,
la serrana hace parte del escudo Guayans y alberga
un gran nmero de endemismos.
La serrana de Chiribiquete est enclavada en el noroeste de la Amazonia, en los departamentos de Guaviare y Caquet. Est conformada por numerosas
mesas rocosas aisladas, con paredes a menudo verticales, que afloran en medio de la selva amaznica, agrupadas en tres macizos principales: el macizo Norte, que
alcanza la mayor elevacin (814 m) a los 102721N y
725351O, cerca al ro Macay, un afluente del Apaporis; el macizo Central (350-600 m), en el nordeste
del departamento del Caquet, y las mesas de Iguaje, al
suroeste, en la cuenca alta del ro Mesay, con alturas de
hasta 400 m. La serrana hace parte del escudo Guayans y est formada por algunas de las rocas ms antiguas del continente. Su flora difiere sustancialmente de
la flora amaznica que la rodea.

Las tierras bajas y sus ros


Las tierras bajas de Colombia comprenden la Amazonia, los Llanos Orientales, la llanura del Caribe, la
planicie del Pacfico, los valles interandinos del Magdalena y Cauca, y la cuenca del Catatumbo, en Norte
de Santander. Las tierras bajas al este de los Andes
comprenden el 42 % de la superficie continental del
pas. Estn surcadas por grandes ros que corren hacia el oriente, los mayores de ellos de origen andino.
La mayor parte de este inmenso territorio tiene elevaciones inferiores a 300 m, descendiendo hasta 45 m
en el ro Meta, cerca de Puerto Carreo, y a 80 m en
el ro Amazonas, en Leticia, elevndose suavemente
hacia el oeste.
La zona comprendida entre los ros Guaviare y Vichada marca una brusca divisin en estas tierras bajas.
Hacia el sur la regin se hace progresivamente ms
hmeda, con precipitaciones superiores a los 2000

The Serrana de Macuira is a small range located at


the northern end of La Guajira peninsula. It consists
of two parallel massifs running in a northwest-southeast direction, each being about 35 km long and 1015 km wide. It covers about 600 km2 and its highest
point is Cerro Pala (864 m). It is clad in mist elfin
forest, which emerges out of the peninsulas desert.
The Serrana de La Macarena, in the Meta department, is separated from the Eastern Cordillera by
the Duda River valley. The range extends from
north-northwest to south-southeast, is about 100
km long and 25 km wide and has an area of just

2
over 2000 km . Its highest elevation is Pico Rengifo
(1600 m). Despite its proximity to the Andes, the
mountain range is part of the Guiana Shield and
has a large number of endemic species.
The Serrana de Chiribiquete is nestled in the northwest of the Amazon, in the Guaviare and Caquet
departments. It consists of numerous isolated rocky
tabletop mountains, often having vertical walls, outcropping in the middle of the Amazon forest and
grouped into three main ranges: the Northern Massif (Macizo Norte), which reaches its highest elevation (814 m) at 102721N and 725351 W, near the
Macay River, a tributary of the Apaporis, the Central
Massif (Macizo Central) (350-600 m) in the northeast
of the Caquet Department and the Mesas de Iguaje
to the southwest, in the upper Mesay River basin, with
heights up to 400 m. The Serrana de Chiribiquete is
part of the Guiana Shield and includes some of the
continents oldest rocks. Its flora differs substantially
from the surrounding Amazonian flora.

The lowlands and their rivers


The Colombian lowlands include the Amazon region, the Eastern Plains (Llanos Orientales), the
Caribbean lowlands, the Pacific lowlands, the Magdalena and Cauca river valleys and the Catatumbo
river basin in Norte de Santander. The lowlands east
of the Andes comprise 42% of Colombias land area.
They are crossed by large rivers flowing eastwards,
the biggest of them originating in the Andes. Most
of this vast territory has elevations below 300 m,

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

23

geografa de colombia
geography of colombia

mm anuales, y est cubierta por vegetacin boscosa;


corresponde a la Amazonia, con una extensin de
poco ms de 483.000 km2, y comprende los departamentos de Guaviare, Guaina, Vaups, Putumayo, Caquet y Amazonas, el extremo suroccidental del Meta
y el extremo suroriental del Cauca. En los departamentos de Guaina, Vaups y Guaviare se encuentran
extensas reas de la formacin Guayana, a veces entremezcladas con los bosques amaznicos.
La regin amaznica est atravesada por numerosos
ros grandes, que en trminos generales corren hacia el
oriente. En el extremo sur de esta regin (y del pas) se
encuentra el ro Amazonas, que marca la frontera con
Per a lo largo de unos 100 km. El siguiente ro importante hacia el norte es el Putumayo, que nace cerca
de la poblacin de Sibundoy, en el departamento del
Putumayo, con una longitud de poco ms de 1800 km,
de los cuales 1500 baan territorio colombiano y una
gran parte de ellos sirven como frontera con Per. Su
cuenca en Colombia abarca alrededor de 54.000 km2.
Ms hacia el norte se encuentra el ro Caquet, que
nace en el pramo de Las Papas, cerca del nacimiento del ro Magdalena. Corre en direccin este-sureste,
atravesando gran parte del sur de la Amazonia colombiana, y se adentra en Brasil, donde es llamado Japur,
para desembocar en el ro Amazonas (Solimes), cerca
de la poblacin brasilea de Tef. Tiene una longitud
de unos 2500 km, de los cuales unos 1200 corren en
territorio colombiano y drenan una cuenca de unos
200.000 km2. El ms importante de sus afluentes es el
ro Apaporis, que nace en el departamento del Caquet, mide 1370 km de longitud y discurre totalmente en
territorio colombiano, salvo los 50 kilmetros finales,
en los que sirve de lmite entre Colombia y Brasil.
El siguiente ro de importancia hacia el norte es el
Vaups, un ro amaznico de aguas negras nacido
en el occidente del departamento del Guaviare, que
atraviesa este departamento y el departamento del
Vaups para desembocar en el ro Negro, cerca de la
poblacin brasilea de So Gabriel da Cachoeira. En
su curso medio en el departamento del Vaups tiene numerosos rpidos que dificultan la navegacin.
Tiene poco ms de 1000 km de longitud, 700 de ellos
en territorio colombiano, incluyendo un tramo de
unos 170 km en los que forma el lmite entre Colombia y Brasil.

24

going down to 45 m on the Meta River near Puerto


Carreo and 80 m in Leticia on the Amazon River,
and rising gently to the west.
The area between the Guaviare and Vichada rivers marks a sharp division in these lowlands. The
region becomes progressively wetter to the south,
having over 2000 mm annual rainfall, being mostly covered by dense forest. It is part of the Amazon
lowlands, covering an area of just over 483,000 km2,
and includes the Guaviare, Guaina, Vaups, Putumayo, Caquet and Amazonas departments, the
southwestern corner of Meta and the southeastern
tip of Cauca. Large areas of the Guiana Formation
lie within the Guaina, Vaups and Guaviare departments, sometimes interspersed with Amazonian forests.
The Amazon region is crossed by several major rivers generally running eastwards. The Amazon River
marks the border with Peru for over c. 100 km at
the southern end of this region (and of Colombia).
The next important river to the north is the Putumayo which originates near the town of Sibundoy
in the Putumayo department and is just over 1800
km long, of which 1500 bathe Colombian territory,
most of it serving as the border with Peru. The Colombian part of its basin covers 54,000 km2.
Further north flows the Caquet River which originates in the Pramo de Las Papas, near the headwaters of the Magdalena River. It runs east-southeast,
crossing much of the south of the Colombian Amazon region and then enters Brazil, where it is called
Japur, and empties into the Amazon (Solimes)
River near the Brazilian town of Tef. It has a length
of 2500 km, of which 1200 run in Colombian territory, and it drains a 200,000 km2 basin. Its most
important tributary is the Apaporis River which
begins in the Caquet department, is 1370 km long
and runs entirely in Colombia, except for the final
50 kilometers which forms the border between Colombia and Brazil.
The next important river to the north is the Vaups,
an Amazonian black water river that begins in the
west of the Guaviare department, runs through this

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

geografa de colombia
geography of colombia

Ms al norte se encuentra el ro Guaina, de origen


Guayans, de aguas negras, cidas y pobres en nutrientes (Goulding et al. 1988), que nace al occidente
del departamento del Guaina y corre en direccin
nordeste, hasta llegar a la frontera con Venezuela,
donde tuerce su curso hacia el sur y por alrededor de
260 km constituye la frontera entre los dos pases. Al
recibir el inmenso caudal del Casiquiare, un brazo del
Orinoco, aguas arriba de la poblacin colombiana de
San Felipe, pasa a llamarse ro Negro, clebre por ser
el ms caudaloso de los afluentes del Amazonas
Unos 55 km al norte del ro Guaina, y tambin en
direccin nordeste, corre el ro Inrida, igualmente de
origen guayans, de aguas negras pobres en nutrientes, que nace al norte del departamento del Guaviare
y atraviesa este departamento y el del Guaina para
desembocar en el ro Guaviare, 4 km aguas arriba de
la ciudad de Inrida. Tiene una longitud de 1300 km.
Paralelo al ro Inrida, a unos 60-90 km al norte, corre el ro Guaviare, de origen andino y rico en sedimentos. Est formado por la confluencia de los ros
Guayabero y Ariari, nacidos en la cordillera Oriental. Entre la confluencia de estos y la desembocadura
tiene una longitud de unos 1000 km y constituye el
lmite entre los departamentos de Meta y Guaviare, y
entre los departamentos de Vichada y Guaina. Desemboca en el ro Orinoco.
La regin entre el ro Guaviare y el ro Vichada marca el extremo norte del bosque amaznico. El ro Vichada nace en el departamento del Meta, tiene una
longitud de unos 580 km y desemboca en el Orinoco,
despus de atravesar de occidente a oriente el departamento del Vichada.
Al norte del ro Vichada las tierras bajas, al oriente
de los Andes, son ms secas y estn cubiertas, principalmente, por sabanas con vegetacin herbcea y
arbustiva, con estrechas franjas de bosque de galera a
lo largo de las corrientes de agua. Comprenden gran
parte del departamento del Meta y los departamentos
de Vichada, Casanare y Arauca. Esta regin es conocida colectivamente con el nombre de Llanos Orientales y cubre una extensin de unos 150.000 km2. Los
ros ms importantes son el Tomo, el Bita, el Meta, el
Casanare y el Arauca.

department and the Vaups department and empties into the Rio Negro near the Brazilian town of
So Gabriel da Cachoeira. It has numerous rapids in
its middle course in the Vaups department, making
navigation difficult. It is just over 1000 km long, 700
of them in Colombia, including a stretch of about 170
km forming the border between Colombia and Brazil.
Further north the Guaina River flows; it is of Guianan origin, having black, acidic and nutrient-poor
waters (Goulding et al. 1988). It begins in the west
of the Guaina department and runs in a northeasterly direction until reaching the border with Venezuela, where it bends to the south and forms the
border between the two countries for about 260
km. Upon receiving the waters of the Casiquiare
channel, which branches off from the upper Orinoco River, upstream from the Colombian town of
San Felipe, the Guaina River changes its name to
Rio Negro, the Amazons largest tributary.
The Inrida River, also of Guianan origin, having
nutrient-poor, black waters, flows north-eastwards
some 55 km north of the Guaina River. It begins
in the north of the Guaviare department, flows
through this and the Guaina department, and
empties into the Guaviare River four kilometers upstream from the town of Inrida; it is 1300 km long.
Parallel to the Inrida River, and 60-90 km north of
it, runs the Guaviare River, of Andean origin and
rich in sediments. It is formed by the confluence of
the Guayabero and Ariari rivers originating in the
Eastern Cordillera. Between the confluence of these
and its mouth, the Guaviare is 1000 km long and
forms the boundary between the Meta and Guaviare, and Vichada and Guaina departments. It flows
into the Orinoco River.
The region between the Guaviare and Vichada rivers marks the northern edge of the Amazon forest.
The Vichada River begins in the Meta department,
is 580 km long and flows into the Orinoco, after
crossing the Vichada department from west to east.
North of the Vichada River, the lowlands east of the
Andes are drier and mainly covered by savannas

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

25

geografa de colombia
geography of colombia

El ro Tomo nace al oriente del departamento del Meta


y atraviesa de occidente a oriente el departamento del
Vichada, hasta desembocar en el Orinoco. Tiene una
longitud de 640 km y drena una cuenca de unos 20.000
km2. El ro Bita nace al occidente del departamento del
Vichada y lo atraviesa completamente de occidente
a oriente, hasta desembocar en el Orinoco, al sur de
Puerto Carreo, despus de un recorrido de unos 450
km. El ro Meta nace en la cordillera Oriental, en el
departamento del Meta, y corre en direccin nordeste.
Tiene unos 1200 km de longitud y drena una cuenca
de 93.800 km2. En sus 220 km inferiores, antes de desembocar en el Orinoco, sirve como frontera entre Colombia y Venezuela. El ro Casanare nace en la sierra
nevada del Cocuy, sobre la cordillera Oriental, y corre
hacia el oriente hasta desembocar en el ro Meta por
su margen izquierda. Tiene una longitud de unos 350
km. El ro Arauca nace en la cordillera Oriental y corre
inicialmente hacia el norte, para dar luego un giro hacia el sureste y tomar finalmente curso hacia el oriente,
sirviendo de frontera entre Colombia y Venezuela a lo
largo de unos 300 km.
Entre el extremo norte de los Andes y el mar Caribe
se extiende una vasta planicie seca que abarca unos
130.000 km2 (poco ms del 11% del territorio continental de Colombia), y que comprende los departamentos de La Guajira, Magdalena, Cesar, Atlntico,
Bolvar, Sucre y Crdoba, al igual que el extremo
norte de los departamentos de Antioquia y Choc. La
regin se hace ms seca hacia el norte, hasta terminar
en la desrtica pennsula de La Guajira. Los principales ros de la planicie del Caribe son el Magdalena, el
Cesar, el San Jorge y el Sin.
El ro Magdalena corre en direccin sur-norte, entre
las cordilleras Central y Oriental, y desemboca en el
mar Caribe, cerca de Barranquilla, de manera que discurre completamente en territorio colombiano. Tiene unos 1540 km de longitud y su cuenca, con unos
250.000 km2, ocupa poco menos de la cuarta parte
del territorio continental del pas y alberga alrededor
del 80% de la poblacin (Fig. 1). En su curso entre las
cordilleras forma un valle que alcanza hasta 80 km de
ancho. Su principal afluente, el ro Cauca, nace cerca de la laguna del Buey, a pocos kilmetros de las
fuentes del Magdalena, y corre tambin en direccin

26

with herbaceous and shrubby vegetation and narrow strips of gallery forest along water courses. It
includes much of the Meta, Vichada, Casanare and
Arauca departments. They are known collectively as
the Eastern Plains (Llanos Orientales) and cover an
area of 150,000

km2. The major rivers of this region


are the Tomo, Bita, Meta, Casanare and Arauca.
The Tomo River begins in the east of the Meta department and flows from west to east through the
Vichada department to empty into the Orinoco. It
is 640 km long and drains a 20,000 km2 basin. The
Bita River originates in the west of the Vichada department and crosses it completely to the east and,
after flowing for 450 km, empties into the Orinoco
south of Puerto Carreo. The Meta River begins
in the Eastern Cordillera, in the Meta department
and runs in a northeasterly direction. It is 1200 km
long and drains a 93,800 km2 basin. In its lower 220
km, before emptying into the Orinoco, it runs along
the border between Colombia and Venezuela. The
Casanare River originates in the Sierra Nevada del
Cocuy in the Eastern Cordillera and runs eastward
to empty into the Meta River on its left bank. It is
350 km long. The Arauca River begins in the Eastern Cordillera and initially flows north, then takes
a turn to the southeast and finally bends toward the
east, serving as the border between Colombia and
Venezuela for over 300 km.
A vast dry plain lies between the northern edge of
the Andes and the Caribbean Sea, covering 130,000
km2 (slightly more than 11% of mainland Colombia), which includes the La Guajira, Magdalena,
Cesar, Atlntico, Bolvar, Sucre and Cordoba departments as well as the northern parts of Antioquia and Choc. The region is drier in the north,
ending in the desert of the La Guajira peninsula.
The main rivers of the Caribbean lowlands are the
Magdalena, Cesar, San Jorge and Sin.
The Magdalena River runs south-north between the
Central and Eastern Cordilleras and empties into
the Caribbean Sea near Barranquilla. It is 1540 km
long and its 250,000 km2 basin covers slightly less
than a quarter of Colombias continental territory

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

geografa de colombia
geography of colombia

sur-norte, entre las cordilleras Central y Occidental.


Tiene una longitud de unos 960 km y su cuenca abarca unos 63.000 km2. Desemboca en el ro Magdalena,
en el departamento de Bolvar, en la llamada depresin Momposina, la zona de humedales ms grande
de Colombia, un rea que ha sido considerada un delta interior (Plazas et al. 1988).
En esta depresin desembocan tambin en el Magdalena los ros Cesar y San Jorge. El ro Cesar nace en la
Sierra Nevada de Santa Marta, al sur del departamento de La Guajira, y corre en direccin sur, formando
un valle que separa la Sierra Nevada y la cordillera
Oriental. Tiene unos 280 km de longitud y cubre una
cuenca de casi 10.000 km2. Antes de desembocar en el
ro Magdalena forma la cinaga de Zapatosa, el cuerpo de agua dulce ms grande de Colombia, con una
extensin de unos 400 km2. El ro San Jorge nace en
el extremo norte de la cordillera Occidental, en el Parque Nacional Natural Paramillo, corre entre las serranas de San Jernimo y Ayapel, y desemboca en el delta
formado por el ro Cauca en su desembocadura en el
Magdalena. Drena una cuenca de unos 96.000 km2.
El otro ro importante del Caribe es el Sin, que tambin
nace en el extremo norte de la cordillera Occidental, en
el Parque Nacional Natural Paramillo. Corre hacia el
norte entre las serranas de Abibe y San Jernimo, en
el departamento de Crdoba, y forma un extenso valle,
antes de desembocar en el Caribe. Tiene una extensin
de 415 km y drena una cuenca de 13.700 km2.
Al este de la cordillera Oriental, en Norte de Santander, se encuentra el ro Catatumbo, que nace en
el pramo de Jurisdicciones y desemboca en el Lago
de Maracaibo, en Venezuela. Su cuenca abarca en
Colombia 16.626 km2, y entre sus tributarios se encuentran los ros Zulia y Sardinata. En esta cuenca se
encuentra la ciudad de Ccuta.
Al oeste de la cordillera Occidental se halla una extensa planicie que termina en el ocano Pacfico, por
lo que usualmente se alude a ella como la regin del
Pacfico, aunque ms de un tercio de ella drena en
realidad hacia el mar Caribe, principalmente a travs
del ro Atrato. Es una zona cubierta en su mayora por
bosques lluviosos, con precipitaciones que en gran

and harbors about 80% of the population (Fig. 1).


It forms an up to 80 km wide valley in its course
between the cordilleras. Its main tributary, the Cauca River, begins near Laguna del Buey, a few miles
from the sources of the Magdalena itself, and runs
south to north, between the Western and Central
Cordilleras. It is 960 km long and its basin covers
63,000 km2. It flows into the Magdalena River in
the Bolvar department, in the so-called Mompox
Depression, Colombias largest wetland area, which
has been considered an inland delta (Plazas, Falchetti, van der Hammen & Botero, 1988).
The Cesar and San Jorge rivers also flow into the
Magdalena in this depression. The Cesar River
originates in the Sierra Nevada de Santa Marta, in
the south of La Guajira department and runs south,
forming a valley separating the Sierra Nevada and
the Eastern Cordillera. It is 280 km long and covers a 10,000

km2 basin. Before emptying into the


Magdalena River it forms the Cinaga de Zapatosa,
the largest freshwater body in Colombia, covering
400 km2. The San Jorge River begins at the northern
end of the Western Cordillera, in the Paramillo National Park, running between the Serranas of San
Jernimo and Ayapel, and empties into the delta
formed by the Cauca River at its mouth in the Magdalena. It drains a 96,000 km2 basin.
Another important river emptying into the Caribbean
is the Sin, which also begins at the northern end of
the Western Cordillera in the Paramillo National Park,
runs northward between the Serranas of Abibe and
San Jernimo, in the Crdoba department, and forms
an extensive valley before reaching the Caribbean. It
extends for 415 km and drains a 13,700 km2 basin.
The Catatumbo River flows east of the Eastern
Cordillera in Norte de Santander; it begins in the
pramo de Jurisdicciones and empties into Lake
Maracaibo in Venezuela. Its basin covers 16,626
km2 in Colombia and its tributaries include the
Zulia and Sardinata rivers. The city of Ccuta lies
in this basin.
West of the Western Cordillera lies a vast plain
which ends in the Pacific Ocean; it is usually

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

27

geografa de colombia
geography of colombia

parte sobrepasan los 3000 mm anuales y alcanzan


ms de 11.000 mm en el centro del departamento del
Choc. Los principales ros de la regin son el Atrato,
el San Juan, el Baud y el Pata. Adicionalmente, al
sur de la regin, en los departamentos de Valle y Cauca, hay varios ros menores que nacen en la cordillera
Occidental y desembocan en el Pacfico.
El ro ms caudaloso del Pacfico es el Atrato, que nace
en la cordillera Occidental y fluye con rumbo oeste
hasta llegar a la planicie, donde toma rumbo norte
hasta desembocar en el Caribe, en el Golfo de Urab.
Tiene una longitud de 750 km y, aunque su cuenca es
de apenas 38.500 km2, es uno de los ros ms caudalosos de Colombia, ya que drena la zona ms lluviosa
del continente. El ro Baud nace en la serrana del
mismo nombre, corre en direccin sur, casi paralelo
al Atrato, tiene una longitud de unos 320 km y desemboca en el ocano Pacfico. El ro San Juan nace en
la cordillera Occidental, en el lmite entre los departamentos de Risaralda y Choc; corre inicialmente hacia el oeste, luego toma direccin sur en la planicie y,
por ltimo, cambia su curso hacia el occidente, hasta
desembocar en el ocano Pacfico, donde forma un
gran delta. Tiene una longitud de 380 km y drena una
cuenca de 15.000 km2.
En el sur de la planicie del Pacfico, en el departamento de Nario, se encuentra el ro Pata, el ms largo
(aunque no el ms caudaloso) de los ros que baan
el Pacfico colombiano. Nace cerca de las fuentes del
Cauca, entre los departamentos de Cauca y Huila, y
corre en direccin sur hasta alcanzar la llamada Hoz
de Minam, una profunda depresin de la cordillera
Occidental, para atravesarla y seguir con rumbo oeste
hasta desembocar en el ocano Pacfico, en el departamento de Nario. Tiene unos 400 km de longitud y
su cuenca abarca unos 24.000 km2.

Regiones biogeogrficas
Para el presente catlogo se ha dividido el pas en
diez regiones biogeogrficas no ajustadas de manera
exacta a ningn sistema particular de clasificacin,
pero que pueden servir, en general, para entender los
patrones de distribucin de las especies en Colombia

28

referred to as the Pacific region, although more


than a third of it actually drains into the Caribbean Sea, mainly through the Atrato River. It is an
area covered mostly by rainforest, rainfall mostly
exceeding 3000 mm per year and reaching over
11,000 mm in the center of the Choc department.
The main rivers of the region are the Atrato, San
Juan, Baud and Pata. South of the region, in the
Valle and Cauca departments, several smaller rivers originate in the Western Cordillera and empty
into the Pacific.
The largest river in the Pacific is the Atrato, which
begins in the Western Cordillera and flows west
until reaching the plains where it bends north to
empty into the Caribbean, in the Gulf of Urab. It
is 750 km long and, although its basin covers only
38,500 km2, it is one of the largest Colombian rivers as it drains the rainiest part of the continent.
The Baud River begins in the homonymous Serrana and runs south, nearly parallel to the Atrato; it is 320 km long and empties into the Pacific
Ocean. The San Juan River originates in the Western Cordillera at the border between the Risaralda
and Choc departments, initially runs west, then
bends to the south in the plains and changes its
course westwards before forming a large delta
emptying into the Pacific Ocean. It is 380 km long
and drains a 15,000 km2 basin.
The Pata River flows in the south of the Pacific lowlands in the Nario department, being the Colombian Pacific regions longest watercourse. It begins
near the sources of the Cauca River, between the
Cauca and Huila departments, and runs south to
reach the Hoz de Minam, a deep depression in the
Western Cordillera, which it crosses to continue
west, emptying into the Pacific Ocean in the Nario
department. It is about 400 km long and its basin
covers about 24,000 km2.

Biogeographical regions
Colombia has been divided into ten biogeographical regions for this Catalogue; they do not follow
any particular classification system but should help

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

geografa de colombia
geography of colombia

(ver mapa en la guarda delantera). Las caractersticas


bioclimticas de cada una se discuten en detalle en el
captulo 4, por lo que en esta seccin solo se presenta
la delimitacin de cada una de ellas.

in understanding plant distribution patterns in


Colombia (see map on the front endpaper). Each
regions bioclimatic characteristics are discussed in
Chapter 4; just their boundaries are given here.

Amazonia. Regin amaznica al este de los Andes,


hasta unos 500 m de elevacin. Se extiende por el
norte hasta la zona entre los ros Guaviare y Vichada,
y excluye las formaciones correspondientes al escudo
Guayans, que forman un mosaico con los bosques
amaznicos.

Amazonia. This includes the Amazon region to


the east of the Andes, rising up to 500 masl, extending northwards to the area between the Guaviare
and Vichada rivers and excluding the Guiana Shield
formations which occur as islands throughout the
Colombian Amazon biogeographical region.

Guayana y serrana de la Macarena. Formaciones del escudo Guayans en Guaina, Vaups, Guaviare, Caquet y la serrana de la Macarena. Se extiende
por el sur hasta los alrededores de Araracuara, en el
ro Caquet. Forman un mosaico discontinuo con los
bosques amaznicos.

Guiana and Serrana de la Macarena. These


are formations of the Guiana Shield in Guaina,
Vaups, Guaviare, Caquet and the Serrana de la
Macarena, south to the environs of Araracuara on
the Caquet River. They make up a discontinuous
mosaic within the Amazon forests.

Orinoquia. Llanos Orientales. Se extiende por el sur


hasta la zona entre los ros Guaviare y Vichada, y asciende por los Andes hasta unos 500 m de elevacin.

Eastern plains. This biogeographical region covers lowlands east of the Andes and north of the area
between the Guaviare and Vichada Rivers, rising up
to 500 masl.

Llanura del Caribe. Tierras bajas del norte de Colombia, hasta unos 500 m de elevacin. Se extiende
por el sur hasta el norte de la serrana de San Lucas
y por el oeste hasta las ltimas estribaciones de la
serrana de Abibe. La costa del Caribe en Choc (el
Darin), caracterizada por la mezcla de elementos caribeos y del Pacfico, ha sido ubicada aqu dentro de
la regin Pacfico. Hemos incluido en la regin biogeogrfica del Caribe las zonas secas de los alrededores de Ccuta.

Caribbean lowlands. The northern lowlands of


Colombia, rising up to about 500 masl, extending
south to the northern end of the Serrana de San
Lucas, and west to the foothills of the Serrana de
Abibe. The Caribbean coast of the Choc department (the Darin coast), having a mixture of Caribbean and Pacific elements, has been included in
the Pacific region. We have included the dry areas
around Ccuta in the Caribbean biogeographical
region.

Pacfico. Tierras bajas al oeste de los Andes, hasta


unos 500 m de elevacin. Se extiende por el norte hasta Urab, el Darin y el alto Sin. Comprende
tambin las serranas del Darin y el Baud que, aunque sobrepasan los 1000 m de elevacin, son muy pobremente conocidas para ameritar separacin.

Pacific lowlands. These cover the lowlands west


of the Andes, to around 500 masl, and north to
Urab, the Darin and the upper Sin River. They
include also the Serranas del Darin and Baud,
exceeding 1000 masl, but which are too poorly
known to warrant separation.

Andes. La cordillera de los Andes, por encima de


500 m en las vertientes amaznica y pacfica, y por
encima de 1000 en el valle del Cauca y en el valle del
Magdalena. Iincluye macizos ms o menos aislados,
como la serrana de San Lucas.

Andes. This biogeographical region covers the Andes mountain range above 500 masl on the Amazonian and Pacific slopes and above 1000 masl in
the Cauca and Magdalena river valleys. It includes
some more or less isolated ranges, such as the Serrana de San Lucas.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

29

geografa de colombia
geography of colombia

Sierra Nevada de Santa Marta. Todo el macizo,


por encima de unos 500 m de elevacin.

Sierra Nevada de Santa Marta. This is the


whole massif, rising above 500 masl.

Valle del Magdalena. Toda la cuenca del ro Magdalena, hasta unos 1000 m de elevacin. Se extiende
por el norte hasta el norte de la serrana de San Lucas.
Incluye la cuenca baja del ro Cauca. Se ha incluido
tambin en esta regin la cuenca del Catatumbo.

Magdalena River valley. This covers the whole


Magdalena River basin, rising up to about 1000
masl and north to the northern end of the Serrana
de San Lucas. It includes the lower Cauca River
drainage. The Catatumbo River basin has also been
included in this region.

Valle del Cauca. La cuenca del ro Cauca, hasta


unos 1000 m de elevacin. Se extiende por el norte
hasta el extremo norte de la cordillera Central, cerca
de Taraz, Antioquia.
Islas Caribeas. El archipilago de San Andrs,
Providencia, Santa Catalina y los cayos aledaos.

Divisin administrativa y poblacin


Colombia est dividida administrativamente en 32
departamentos (ver mapa en la portada interior delantera) y 1103 municipios. A comienzos de octubre
del 2014 se estimaba que la poblacin colombiana
era de 47.800.000 habitantes (Dane 2014), con ms
del 90 % concentrada en la regin Andina y en la
llanura del Caribe (Fig. 1). En contraste, los Llanos
Orientales y la Amazonia, que en conjunto comprenden el 42% del territorio del pas, albergan solo
el 2% de la poblacin (Murad Riveras 2003). En el
2013 el 76% de la poblacin colombiana era urbana (Banco Mundial 2014) y esta cifra ha venido creciendo de manera constante desde el siglo XX: en
1938 la poblacin urbana representaba menos del
50% del total (Murad Riveras 2003).

reas protegidas
El Sistema de Parques Nacionales Naturales de Colombia comprende 56 reas protegidas: 41 Parques
Nacionales Naturales, 11 Santuarios de Fauna y Flora, un rea Natural nica, dos Reservas Nacionales Naturales y una Va Parque (ver mapa en guarda
interior trasera), que en total cubren 113.910 km2
de extensin terrestre (el 9.98% de la superficie terrestre total del pas) y 12.113 km2 de extensin marina (el 1.3% de la superficie marina total) (Parques
Nacionales Naturales de Colombia 2014). El Sistema de Parques Nacionales Naturales de Colombia

30

Cauca River valley. This is the Cauca River basin,


rising to around 1000 masl and north to the northern end of the Cordillera Central, near Taraz,
Antioquia.
Caribbean islands. This area includes the San
Andrs, Providencia and Santa Catalina archipelago and nearby keys.

Administrative division
and population
Colombia is administratively divided in 32 departments and 1103 municipalities (see map on the
front endpaper). The Colombian population was
estimated to be 47.8 million people by early October 2014 (Dane 2014), over 90% of whom are concentrated in the Andean region and the Caribbean
lowlands (Fig. 1). By contrast, the Eastern Plains
and Amazonia, together comprising 42% of the
mainland territory, harbor only 2% of the population (Murad Riveras 2003). In 2013 76% of Colombias population was urban (World Bank 2014) and
this figure has been growing steadily since the 20th
century in 1938 the urban population was less
than 50% of the total (Murad Riveras 2003).

Protected areas
Colombias National Park System consists of 56 protected areas: 41 national parks, 11 wildlife sanctuaries, one unique natural area, two national nature
reserves and one park road (see map on the back
endpaper); this covers 113,910 km2 of land (9.98% of
the countrys land area) plus 12,113 km2 marine extension (1.3% of the countrys marine area) (Parques
Nacionales Naturales de Colombia 2014). Colombias

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

geografa de colombia
geography of colombia

Figura 1. Distribucin

de la poblacin en
Colombia (Arango 2014).
Figure 1. Distribution of

Colombian population
(Arango 2014).

hace parte del Sistema Nacional de reas Protegidas


(SINAP), que incluye tambin las Reservas Forestales Protectoras, los Parques Naturales Regionales,
los Distritos de Manejo Integrado, los Distritos de
Conservacin de Suelos, las reas de Recreacin, las
reas Protegidas Privadas y las Reservas Naturales
de la Sociedad Civil. El rea total cubierta por el SINAP es de 212.858 km2 (RUNAP 2014).

National Park System forms part of the National System of Protected Areas (SINAP) which also includes
Protected Forest Reserves, Regional Natural Parks,
Integrated Management Districts, Soil Conservation
Districts, Recreation Areas, Private Protected Areas
and Civil Society Nature Reserves. The total area
covered by SINAP is 212,858 km2 (RUNAP 2014).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

31

geografa de colombia
geography of colombia

Referencias / References
Arango, C.A. 2014. Densidad poblacional de Colombia. Mapa.
Disponible en: https://commons.
wikimedia.org/wiki/User:C_arango#/media/File:Densidad_pop_col.
png
Banco Mundial. 2014. Poblacin
urbana (% del total). [Fecha de
consulta: 6 de octubre de 2010].
Disponible en: http://datos.bancomundial.org/indicador/SP.URB.
TOTL.IN.ZS
C.I.J. 2012. Diffrend territorial et
maritime (Nicaragua c. Colombie),
arrt, C.I.J. Recueil 2012, p. 624.
DANE. Departamento Administrativo
Nacional de Estadstica. 2014. Poblacin colombiana ahora. [Fecha

32

de consulta: 6 de octubre de 2014].


Disponible en: http://www.dane.
gov.co/reloj/reloj_animado.php
Goulding, M., M.L. Carvalho & E.J.G.
Ferreira. 1988. Rio Negro, rich life
in poor water: Amazonian diversity and foodchain ecology as seen
through fish communities. SPB
Academic Publishing, La Haya.
Murad Rivera, R. 2003. Estudio sobre
la distribucin espacial de la poblacin en Colombia. CEPAL, Santiago de Chile.
Plazas, C., A.M. Falchetti, T. van der
Hammen & P. Botero. 1988. Cambios ambientales y desarrollo cultural en el bajo ro San Jorge. Bol.
Mus. Oro 20: 58-59.

RUNAP. Registro nico Nacional de


reas Protegidas. 2014. Clasificacin de reas protegidas. [Fecha
de consulta: 6 de octubre de 2014].
Disponible en: http://runap.parquesnacionales.gov.co/reportes
Shadowxfox. 2014. Parques nacionales
naturales de Colombia. Mapa. [en
lnea]. Wikipedia, La enciclopedia
libre. [Fecha de consulta: 13 de
octubre del 2014]. Disponible en:
https://commons.wikimedia.org/
wiki/File:Mapa_de_Colombia_
(parques_naturales).png

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Breve historia geolgica


de Colombia

A brief geological and


palaeobotanical history
of Colombia

por Luis Norberto Parra S.

by Luis Norberto Parra S.

y paleobotnica

Introduction
Introduccin
Este documento es un recuento de aquellos acontecimientos geolgicos que construyeron el territorio
continental de Colombia y que tienen mayor influencia en la evolucin de las plantas. Una revisin en este
mismo sentido fue realizada por van der Hammen
(2000) y, por lo tanto, este escrito se debe leer como
una parte complementaria de aquel, con datos de reciente aparicin.
El territorio continental de Colombia no fue formado en un nico evento geolgico, sino que consta de
seis bloques gigantes de origen geolgico diverso,
soldados en distintos momentos. Cada bloque geolgico tiene una historia de conformacin interna
que antecede a su continentalizacin y, de hecho, su
comportamiento geodinmico cambia radicalmente
despus de ser anexado al continente, actuando como
un dominio propio (Fig. 2). Gran parte del esfuerzo
de los gelogos se ha dedicado a dilucidar la historia
propia de cada bloque y muy poco a diagnosticar su
comportamiento, las consecuencias de la formacin
de una amalgama continental con otras unidades o a
la paleogeografa resultante de cada poca.
De especial inters para la flora de Colombia, en relacin con su geologa, es la aparicin de nuevas especies, en gran parte correlacionada con la orogenia o
levantamiento de cadenas montaosas y la dispersin
de plantas a travs de cadenas de islas. Los nuevos
habitats de altitud permiten la adaptacin de algunas

This brief overview of Colombias geological and


palaeobotanical history may serve as a basis for understanding the development of the countrys flora
and vegetation. The account complements van der
Hammens review (2000) and includes some new
information.
Colombias continental territory did not develop as
the result of a single geological event but arose from
the union of six territories, each having a different
geological origin (Fig. 2). These territories geological history has been studied in detail, but little attention has been paid to integration within a single
continent and the geological epochs palaeography.
The geological events included orogenesis and the
development of island chains near Colombias ancient coasts which led to plant species dispersal
and immigration and their adaptation and evolution in the new habitats (Fig. 2).
Based on analysis of rock samples and minerals,
Colombian territory is estimated to be about 2000
million years (Ma) old, dating back to the Precambrian period. Colombias geological history is much
older than the evolution of its flora, which started
during the Ordovician period (c. 450 Ma) and continues until the present day.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

33

Breve historia geolgica y paleobotnica de Colombia


A brief geological and palaeobotanical history of Colombia

especies para enfrentar los nuevos climas de altura y


la colonizacin por otras plantas ya poseedoras de las
habilidades requeridas. En distintos perodos geolgicos han existido archipilagos lineales muy cercanos a las paleocostas de Colombia, que en algunos
casos se han soldado al continente, enriqueciendo su
flora, ya sea por migracin o dispersin (Fig. 3).
La informacin sobre los eventos geolgicos es extrada de las rocas y de sus minerales y, en este sentido, en
el territorio de Colombia se han hallado circones tan
antiguos como 2000 millones de aos (Ma), incluidos
en rocas sedimentarias ms jvenes. Tambin son comunes las rocas con edad de 1400 Ma, lo que extiende
el registro geolgico hasta el Precmbrico. As pues, la
historia geolgica del pas haba recorrido ya un largo
camino mucho antes de la aparicin de las primeras
plantas, hace alrededor de 450 Ma, en el Ordoviciano, y la evolucin del territorio ha continuado hasta
nuestros das sin interrupcin.
Las grandes subdivisiones del tiempo geolgico han
sido derivadas de cambios en la fauna marina; sin
embargo, se ha observado que los grandes eventos
paleobotnicos no siguen estos lmites. Por ejemplo,
el mundo florstico inicial dominado solo por plantas
productoras de esporas le cede su paso al mundo del
polen en algn momento del Prmico (299-251 Ma),
y as sucede con otros cambios florsticos mayores, lo
que hace a las eras y a los perodos estndares algo inapropiados para describir las revoluciones vegetales.

It should be stressed that the definitions of the major geological epochs are based on evolutionary
changes in the Earths marine paleofauna. These
changes do not necessarily coincide with the history of the flora; for example, the Earths plant cover
in the beginning was dominated by spore plants.
During the Permian period these plant groups were
replaced by pollen-producing seed-plants, followed
by further major floristic changes. Recognized geological eras and epochs are not always adequate for
describing major palaeobotanical changes.
A further difficulty concerns major parts of the
palaeobotanical record not having been preserved
in situ but transported, presumably in fragments,
to sedimentary basins. Colombian macroscopic
botanical fossil remains (macrofossils), such as
seeds, branches and leaves, have been little studied in spite of their abundance in sedimentary
rocks. By contrast, much attention has been paid
to microscopic botanical remains (microfossils),
including pollen and spores. Our knowledge of
Colombias palaeobotanical history has therefore
been largely based on microfossil evidence.

Por otro lado, gran parte del registro paleobotnico


no es preservado in situ sino en ambientes de sedimentacin calmados, en los cuales se depositan los
fragmentos de flora transportados a estas zonas por
diferentes medios. En el pas son pocos los cientficos
dedicados al estudio de los restos botnicos macroscpicos como semillas, ramas y hojas fsiles, a pesar
de que muchas rocas sedimentarias poseen restos de
este tipo. Sin embargo, un amplio nmero de expertos se ha dedicado al estudio de palinodetritos, especialmente esporas y polen fsil; por consiguiente, el
conocimiento ms slido de la flora antigua proviene
de este campo.

34

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Breve historia geolgica y paleobotnica de Colombia


A brief geological and palaeobotanical history of Colombia

Figura 2. Los seis


principales territorios
geolgicos de Colombia.
EB, Cuenca Amaznica;
OB, Orgeno Grenville;
CJK, Territorio JursicoCretcico; CO, Cordillera
Oriental; BCH, Territorio
Choc; CSSJ, Territorio
Sin-San Jacinto.
Figure 2. The six
principal geological
territories of Colombia.
EB, Amazon Basin; OB,
Grenville Orogen; CJK,
Jurassic-Cretaceous
territory; CO, Eastern
Cordillera; BCH, Choc
territory; CSSJ, Sin-San
Jacinto territory

Precmbrico (4600-542 Ma)

Precambrian period (4600-542 Ma)

Los tres eones en que se subdivide este perodo fueron testigos de la conformacin inicial de la Tierra y
juntos constituyen ms del 88% de su historia total,
siendo escenario de grandes eventos que aun hoy siguen condicionando la evolucin bitica. No se conocen rocas en el planeta que sean tan antiguas como
el Hadeano (4600-4000 Ma) y de este en solo se han
encontrado circones muy antiguos embebidos en

The Precambrian period is subdivided into three


eras, the Hadean (4600-4000 Ma), the Archean
(4000-2500 Ma) and the Proterozoic periods (2500542 Ma), together accounting for more than 88%
of geological time. This period saw the Earths initial formation. Moreover, important geological
events took place which allowed the evolution of
the Earths biota. Nevertheless, little is known about

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

35

Breve historia geolgica y paleobotnica de Colombia


A brief geological and palaeobotanical history of Colombia

Figura 3. Grupos de
islas en los alrededores
de Colombia hacia 100
Ma (segn Pindell et al.
1988). Ntese la unin
del territorio JursicoCretcico (CJK; Fig. 1) al
continente suramericano
y su conexin con Cuba
y Hait. Parte del Arco
Panam-Choc se uni
a Colombia durante el
final del Mioceno.
Figure 3. Island groups

in the surroundings of
Colombia around 100 Ma
(after Pindell et al. 1988).
Note the attachment of
the Jurassic-Cretaceous
territory (CJK; Fig. 1)
to the South American
continent, and its
connection with Cuba
and Hait. Part of the
Panam-Choc arch
became attached to
Colombia during the end
of the Miocene.

rocas ms jvenes (Jack Hills), que evidencian la existencia de una corteza temprana en cuyo interior se
cristalizaron estos minerales. El siguiente en, llamado Arqueano (4000-2500 Ma), ha aportado el primer
registro de rocas propias de una corteza continental
transformadas a grandes profundidades (gneises y
anfibolitas, entre otras) y las ms antiguas estn restringidas a unos pocos sitios de los escudos de Canad, China y Groenlandia (gneises de Acasta con
cerca de 4000 Ma); sin embargo, rocas ms jvenes,
de unos 3000 Ma, son ya bastante comunes y cubren
grandes extensiones, incluidas zonas correspondientes a los cratones de Suramrica y frica. En su conjunto, estas rocas constituyen una prueba inequvoca
de la existencia de una corteza continental en la parte
externa del planeta.
La bsqueda de rocas formadas en ambientes superficiales, lavas y sedimentos, propios del Arqueano y
poco afectadas por eventos posteriores, se ha convertido en una tarea importante, ya que estas pueden proporcionar evidencia de primer orden sobre

36

the Precambrian period; the fossil record is poor


because most Precambrian rocks are heavily metamorphosed and eroded or are deeply buried under
younger layers.
Hadean period rocks, dated by zircon crystal, are
found within younger ones in Western Australia and
indicate a stable crust. The Archean period saw the
first development of crusts made up of metamorphic rocks, such as gneisses and amphibolites. The
oldest Archean rocks (Acasta gneisses, c. 4000 Ma)
have limited extension and are found in a few sites
in Canada, China and Greenland. Younger rocks,
dating back to 3000 Ma, are much more common
and extend over large areas in South America and
Africa. The Archean rocks indicate three well-developed geospheres: a continental crust consisting
of small proto-continents, an ocean and a primitive
atmosphere containing very little oxygen.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Breve historia geolgica y paleobotnica de Colombia


A brief geological and palaeobotanical history of Colombia

la existencia de la hidrsfera y atmsfera primitiva


y de los procesos que ocurran en ellas. Desafortunadamente, las rocas sedimentarias del inicio del
Arqueano son raras y solo se conocen unos pocos
afloramientos en Groenlandia (sedimentos de Isua
con cerca de 3800 Ma). Otras rocas sedimentarias
ms jvenes, conocidas como formaciones de hierro
bandeadas, son ms frecuentes hacia los 2800 Ma,
cerca al final de este en.
Las rocas del Arqueano (4000-2500 Ma) son una
prueba fehaciente de que ya en estas remotas edades
la Tierra contaba con tres grandes geosferas bien desarrolladas: una corteza continental, una masa ocenica y una gasosfera, con mecanismos de intercambio
entre ellas, como la meteorizacin y la asimilacin de
dixido de carbono (CO2) gaseoso por los ocanos,
proceso que tendra gran influencia en el origen de
la vida. La meteorizacin es un proceso de fertilizacin de las aguas debido a la transferencia de los iones
esenciales para el florecimiento y mantenimiento de
la vida, desde las rocas hacia los reservorios de agua.
Igualmente, el intercambio de CO2 entre los cuerpos
de agua y la atmsfera controla el calentamiento o enfriamiento del planeta. Al final del Arqueano, cerca a
2800 Ma, los ocanos experimentaron grandes transformaciones, en particular una gran crisis de redox en
su superficie, lo que liber las aguas del hierro disuelto provocando la precipitacin de grandes masas de
hierro bandeado en los lechos ocenicos. Como consecuencia, poco despus los ocanos desarrollan su
enorme capacidad de absorber CO2 de la atmsfera.
La vida primigenia aparece ya claramente en el Arqueano, debido a que previamente la meteorizacin
haba enriquecido significativamente en iones esenciales a los cuerpos de agua y simultneamente la gasosfera se haba empobrecido notablemente en CO2,
dejando un escenario ms propicio para el origen de la
vida. La bsqueda de organismos en estos sedimentos
tan antiguos est basada en la deteccin de trazadores
bioqumicos propios de los procesos vitales, y es de
este mismo en de donde provienen los primeros fsiles, como los chert de Apex y de Fig Tree, con 3500
Ma, y los estromatolitos de cianofceas, con cerca de
2000 Ma.
Al inicio del Proterozoico (2500-542 Ma) la gasosfera ya haba experimentado la mayor transformacin
de su historia: se haba vuelto proporcionalmente
rica en oxgeno, cambiando los mecanismos inicos

Great exchange mechanisms were already working between these geospheres, especially weathering and carbon dioxide (CO2) assimilation by the
oceans, which would have a great influence on the
development of life. Weathering consists of fertilization of water in which essential ions are transferred from rocks into water reservoirs, this being
important for the flourishing and maintenance of
life. Also CO2 exchange between water bodies and
the atmosphere controls the planets heating or
cooling. At the end of the Archean period (c. 2800
Ma) oceans underwent major changes, including a
redox crisis on their surface, freeing water from dissolved iron and causing the precipitation of banded
iron masses on the ocean floor. Shortly thereafter
the ocean thus developed its enormous capacity for
CO2 absorption from the atmosphere.
The earliest life appeared during the Archean period since weathering had significantly enriched
water with essential ions and the atmosphere was
simultaneously considerably depleted in CO2,
thereby creating a better environment for the origin of life. The search for organisms in these ancient
sediments has been based on detecting biochemical
tracers of life and is the same eon from which the
first fossils come, such as those from the Apex and
Fig Tree cherts, 3500 Ma, and cyanobacteria stromatolites from around 2000 Ma.
At the beginning of the Proterozoic (2500-542
Ma) the gasosphere had experienced the greatest
transformation in its history; it had become proportionally rich in oxygen, changing the surface
ionic mechanisms between the ocean and the atmosphere. Many agents were involved in this event,
but most of the change was caused by cyanobacteria.
Photosynthesis arose during the Archean as the first
vital process from which we have evidence and as
the great engine responsible for the first substantial
change on the planet and the subsequent maintenance of all life-forms. Chlorophyll, as an important bio-innovation for oxygenic phototrophy, thus
has a long history and appears in a wide variety of
microscopic organisms during the Proterozoic (and

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

37

Breve historia geolgica y paleobotnica de Colombia


A brief geological and palaeobotanical history of Colombia

superficiales que operan en el ocano, en la atmsfera


y en los intercambios entre ellos. A este evento contribuyeron muchos agentes, pero se le reconoce buena
parte del trabajo a las cianofceas. La fotosntesis se
estableci desde el Arqueano, no solo como el primer
proceso vital del que se tiene evidencia, sino tambin
como el gran motor del primer cambio sustancial del
planeta y del sostenimiento posterior de todas las formas de vida. De esta manera, la clorofila, como bioinnovacin esencial para la fototrofa oxignica, tiene
una larga historia y aparece posteriormente en una
gran diversidad de organismos microscpicos, ya que
las plantas macroscpicas solo aparecen en el Ordovcico (488.3-443.7 Ma).
Aunque las rocas del Proterozoico no son raras, solo
unos pocos afloramientos a nivel mundial proporcionan fsiles microscpicos de procariotas y eucariotas unicelulares, los organismos dominantes de la
oxigenacin del planeta desde el Proterozoico hasta
hoy. Algo ms tarde (1800 Ma) se tiene ya un registro
de los primeros fsiles de eucariontes multicelulares
ocenicos.
En el planeta se conservan grandes extensiones de
rocas de corteza continental Proterozoica en los llamados cratones, de los cuales el ms importante para
Colombia es el Amazoniano. Este cratn es un ovoide
gigantesco dividido en dos segmentos por el ro Amazonas. Su geometra ha condicionado el comportamiento y la conformacin geolgica de todo el norte
del continente suramericano durante todo el tiempo
geolgico (Fig. 3). Un rasgo en particular domina el
Proterozoico en esta zona: el Orgeno Greenvilliano,
un amplio anillo de tipo cordillerano, considerado la
primera cordillera suramericana, formada durante el
Mesoproterozoico (1600-1000 Ma) y que envuelve
marginalmente al ovoide cratnico (Fig. 3).
A travs de estudios de gravimetra se logr localizar
el borde ms occidental de este anillo, correspondiente al lmite entre la corteza continental y la ocenica.
Este describe un extenso arco al borde occidental de
la actual cordillera Central y abarca la Sierra Nevada de Santa Marta, al girar hacia Venezuela. Por otro
lado, el borde oriental de tal anillo describe el arco
Mit-Yopal y termina en el borde oriental de la cordillera de Mrida. Esta antigua cordillera, as delimitada, incluye en su interior sectores como el arco de
Iquitos, la serrana de La Macarena, el macizo de Garzn, el macizo Antioqueo, la serrana de San Lucas,

38

much later in macroscopic plants which appeared


as late as the Ordovician period 488.3-443.7 Ma).
Although Proterozoic rocks are not rare, only a
few outcrops worldwide provide single-celled prokaryote and eukaryote microscopic fossils which
have been the dominant organisms in the planets
oxygenation from the Proterozoic up to the present
day. The first aquatic multicellular eukaryote fossils
were recorded somewhat later (1800 Ma).
Large areas of rocks from the Proterozoic continental crust are preserved throughout the world in
what are known as cratons. The Amazonian craton
is the most important of them in Colombia; it is a
giant oval divided into two segments by the Amazon River and its geometry has conditioned the
pattern and geological structure of the northern region of South America throughout geological time
(Fig. 3). A particular trait dominates the Proterozoic in this area; this is the Grenvillian Orogen, a
wide mountain-range-like ring, considered the first
South American mountain range. This geoform
was shaped during the Mesoproterozoic era (16001000 Ma) and marginally surrounds the cratonic
ovoid (Fig. 3).
The western edge of this ring, identified through
gravimetric studies, corresponds to the boundary
between the continental and oceanic crusts and describes a large arc on the western edge of the current
Cordillera Central, engulfing the Sierra Nevada de
Santa Marta, and then turns east toward Venezuela. On the other hand, the eastern edge of the ring
describes the Yopal-Mit Arch and ends at the eastern edge of the Cordillera de Mrida.This ancient
mountain range includes regions such as Iquitos
Arch, Serrana de La Macarena, Macizo de Garzn,
Macizo Antioqueo, serrana de San Lucas, Macizo
de Santander, the Sierra Nevada de Santa Marta,
the La Guajira Peninsula and the eastern Sierras of
Chiribiquete and Naqun. It also includes the Serrana de Sunsas and Chiquitana in Peru and Brazil.
This first South American mountain range was wider than the actual Andes, which arose on its western
side millions years later during the Paleozoic era.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Breve historia geolgica y paleobotnica de Colombia


A brief geological and palaeobotanical history of Colombia

el macizo de Santander, La Sierra Nevada de Santa


Marta, la pennsula de La Guajira y las sierras orientales de Chiribiquete y Naqun, entre otras. Tambin
se prolonga al sur del continente para incluir las serranas Chiquitana y Sunsas, en Per y Brasil.
Esta primera cordillera suramericana es ms ancha
que los Andes actuales, que surgiran en su costado
occidental millones de aos despus, durante el Paleozoico. Sin embargo, an hoy el Orgeno Greenvilliano tiene una dbil actividad tectnica en su raz
orognica, manifestada mediante sismos con hipocentros de profundidad superior a 350 km. Quizs
en su tiempo esta cordillera haya alcanzado alturas
notables, pero en la actualidad pasa casi inadvertida,
ya que ha sido en gran parte devastada por la erosin,
retocada y transformada por eventos posteriores,
dejando solo un basamento de rocas gneas y metamrficas muy antiguas. El Orgeno Greenvilliano ha
servido como una plantilla sobre la cual se han escrito y borrado parcialmente mltiples fenmenos
posteriores.
La conformacin de tierra y agua en el Mesoproterozoico (1600-1000 Ma) y la geodinmica planetaria
fueron significativamente diferentes de las actuales,
ya que durante gran parte del en la mayora de las
masas continentales estaban reunidas y formaban el
supercontinente de Rodinia, con sus cinturones orognicos marginales. Esta gran masa continental, carente casi por completo de vida terrestre, permaneci
unida durante unos 600 Ma, pero luego se fragment y dispers en la parte media del Neoproterozoico,
hace unos 800 Ma. La corteza continental ms antigua
de Colombia, de unos 2000 Ma, se hallaba en el interior del supercontinente de Rodinia, unida a otras tierras hoy ampliamente separadas como, por ejemplo,
el noroeste del Canad. Las primeras algas multicelulares marinas (Bangiomorpha), de pocos decmetros,
pertenecen al final de este perodo y, en consecuencia,
preceden en muchos millones de aos a la aparicin
de los animales de similar nivel de organizacin.
El Neoproterozoico (1000-542 Ma), con sus 458
Ma de duracin y solo tres subdivisiones (Toniano,
Criogeniano y Ediacariano), comprende un espacio
de tiempo casi equivalente al resto del Fanerozoico
(542 Ma hasta hoy), que agrupa a los dems perodos
que le siguen, aunque el conocimiento que se tiene

However, even today, the Grenvillian Orogen has


weak tectonic activity in its orogenic root, shown by
earthquakes having over 350 km deep hypocenters.
This ridge may have reached remarkable heights in
the past, but now it goes almost unnoticed as it has
become largely eroded, restored and transformed
by later events, leaving only an old igneous and
metamorphic basement. The Grenvillian Orogen
has served as a template upon which subsequent
events have been written and partly erased.
The configuration of land and water during the Mesoproterozoic (1600-1000 Ma), as well as planetary
geodynamics, were significantly different from the
current arrangement. During that eon, most land
masses were assembled to form the supercontinent Rodinia and its marginal orogenic belts. This
large landmass, almost completely devoid of life,
remained undivided for about 600 million years; it
then became fragmented and scattered during the
middle of the Neoproterozoic (c. 800 Ma). Colombias oldest continental crust (c. 2000 Ma) was located within the Rodinia supercontinent, combined
with some other land masses which are now widely
separated, such as northwestern Canada. The first
multicellular marine algae (Bangiomorpha), just a
few decimeters long, belong to the end of this period and thus preceded by many millions of years
the appearance of animals having similar levels of
organization.
The Neoproterozoic (1000-542 Ma) lasting 458 Ma
and divided into Newtonian, Cryogenian and Ediacaran periods, covers a period of time almost equal
to the remainder of the Phanerozoic era (542 Ma up
to today); however, knowledge is limited concerning its tectonics and geography. It is during this eon
that the supercontinent Rodinia broke up, whereas
extensive glaciation affected the land and the sea.
Neoproterozoic geological terrain in Colombia
consists of metamorphic rocks which became heavily eroded and subsequently covered with quartz
and jasper sedimentary rocks; this could indicate
erosive devastation of the Grenvillian proto-ridge
and its coverage by thick sediments.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

39

Breve historia geolgica y paleobotnica de Colombia


A brief geological and palaeobotanical history of Colombia

de su tectnica y geografa es muy limitado. Adems


del inicio de la fragmentacin del supercontinente
de Rodinia, otro evento notable del perodo, a nivel
global, fue la ocurrencia de extensas glaciaciones que
afectaron las tierras y ocanos de ese tiempo. Los terrenos geolgicos que existen del Neoproterozoico
en Colombia estn compuestos por rocas metamrficas fuertemente erosionadas y despus recubiertas
por rocas sedimentarias cuarzosas y jasperoides; esto
puede ser un indicio de la devastacin erosiva de la
protocordillera Greenvilliana y su cobertura por espesos sedimentos.
Eventos notables en la biota mundial se reconocen al
final del Neoproterozoico, en particular los fotobiontes microscpicos, ampliamente dominantes, propiciando una verdadera explosin de la diversidad de
estos eucariontes. Dicho evento se observa en restos
marinos encontrados hacia la parte media del perodo, correspondientes a los linajes que se conocen hoy
en da. Unas pocas algas marinas de tamao decimtrico ya haban alcanzado el nivel de organizacin de
eucariontes multicelulares y existan formando comunidades litorales al final del Neoproterozoico. Por
otra parte, los continentes no eran tierras desrticas,
ya que se tiene evidencia de ecosistemas microbianos
laminares como algas y lquenes.
El final del perodo, en el Ediacariano (636-542 Ma),
es ms conocido por la aparicin de una gran diversidad de animales marinos complejos, algunos de ellos
no tan claramente relacionables con los linajes modernos. Dado su alto nivel de organizacin, lo ms
probable es que sus antecesores puedan ser encontrados todava en rocas ms antiguas. En Colombia
an no se ha explorado la presencia de restos biticos
neoproterozoicos. Quizs la parte ms oscura de la
geologa de Colombia sea el momento en el cual se
adquiere el actual rumbo tpicamente andino que exhibe la cordillera Central, lo que condicion la posterior conformacin del resto de las cordilleras. Este
rumbo andino NE difiere sensiblemente de la geometra arqueada de la protocordillera Greenvilliana a la
cual est superpuesto.

40

Remarkable events in global biota are recognized


at the end of the Neoproterozoic, particularly
microscopic photobionts which were dominant,
leading to an explosion of diversity of these eukaryotes. Marine remains representing most modern lineages are found towards the middle of this
period. A few decimeter-long algae had already
reached multicellular eukaryotes level of organization and were arranged as littoral communities
at the end of the Neoproterozoic. On the other
hand, the continents were not desert lands as there
is evidence of laminar microbial ecosystems, made
up of algae and lichens.
The end of the era, the Ediacaran period (636-542
Ma), is best known for the appearance of a wide
variety of complex marine animals, some of them
not clearly associated with modern lineages. Given their high level of organization, it is likely that
their ancestors can still be found in older rocks. No
Neoproterozoic biotic remains have been recorded
in Colombia so far. Perhaps the darkest lapse regarding Colombias geological history is the time
when the actual Andean direction of the Cordillera
Central was developed, subsequently affecting the
formation of other mountain ranges. Such northeastern Andean direction differs significantly from
the arcuate geometry of the Grenvillian proto-ridge
onto which it is superimposed.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Breve historia geolgica y paleobotnica de Colombia


A brief geological and palaeobotanical history of Colombia

Figura 4. El territorio
Choc de Colombia. B,
Baud; M, cordillera de
Mand; D, Darin; DA,
depresin del Atrato. El
rea est pegada a la
cordillera Occidental
(CW) y separada de la
cuenca del San Juan
(CSJ) por la cordillera de
Istmina (AI).
Figure. 4. The Choc
territory of Colombia.
B, Baud; M, Mand
range; D, Darin; DA,
Atrato depression. The
area is attached to the
Cordillera Occidental
(CW) and is separated
from the San Juan basin
(CSJ) by the Istmina
range (AI).

Paleozoico (542-251 Ma)

Palaeozoic (542-251 Ma)

Corresponde a la vida antigua, cubre un lapso de 291


Ma y comprende el Cmbrico (542-488 Ma), Ordovcico (488-443 Ma), Silrico (443-416 Ma), Devnico
(416-359 Ma), Carbonfero (359-299 Ma) y Prmico
(299-251 Ma).

The Palaeozoic era covers 291 Ma and includes


six geological periods: Cambrian (542-488 Ma),
Ordovician (488-443 Ma), Silurian (443-416 Ma),
Devonian (416-359 Ma), Carboniferous (359-299
Ma) and Permian (299-251 Ma). Palaeogeographic

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

41

Breve historia geolgica y paleobotnica de Colombia


A brief geological and palaeobotanical history of Colombia

El Paleozoico est representado en Colombia por


dos conjuntos litolgicos contrastantes. El primero
corresponde a las rocas sedimentarias poco o nada
metamorfoseadas que afloran discontinuamente en
diferentes sectores del pas, desde el borde oeste de
la cordillera Central hasta la regin Oriental, donde
actan como recubrimiento del zcalo Precmbrico.
El segundo conjunto aflora en las actuales cordilleras
Central y Oriental y se trata de rocas finas levemente
metamorfoseadas como lutitas y pizarras. Estos conjuntos de rocas indican, por un lado, la existencia en
el Paleozoico de una sedimentacin de cuencas marinas someras sobre gran parte del pas y, por otro, la
formacin de reas positivas, quizs solo un cinturn
plegado del final del Silrico. La escasa continuidad
lateral de estas rocas y de sitios donde se exprese la relacin directa entre estos dos conjuntos ha obstaculizado seriamente la comprensin de la paleogeografa
de la poca. Al parecer, zonas del esqueleto ancestral
de las cordilleras Central y Oriental se vieron reforzadas al final del Silrico e incluso emergieron parcialmente debido a la pobreza en afloramientos de rocas
de este perodo.
En los inicios del Paleozoico (Cmbrico-Ordovcico)
los grandes grupos de fotobiontes unicelulares marinos ya haban alcanzado su pleno desarrollo, mientras que en los continentes existan lquenes, algas y
plantas no vasculares (musgos), cuyo registro como
macrofsiles es muy escaso debido a su delicadeza
(Parafunaria y otras), pero cuya existencia explica la
alta diversidad de esporas pertenecientes a fotobiontes terrestres que se extienden hasta el Cmbrico, y
de esporas triletes y ttradas complejas desde la parte media del Ordovcico. Aunque a nivel mundial la
primera planta fsil con tallo vascular (Cooksonia) se
recuper de rocas del Silrico (Ludlow, cerca de 422
Ma), algunos clculos con relojes moleculares extienden el origen de las plantas productoras de esporas
incluso al Neoproterozoico. Las primeras evidencias
de restos de plantas en Colombia se han encontrado
en rocas dbilmente metamorfoseadas del macizo de
Quetame, asignadas al Silrico, y constan de esporas
triletes, tubos y cutculas (Grsser & Prssl 1991).
Para la flora mundial el Silrico Superior y el Devnico Inferior son de gran importancia, ya que en
poco menos de 10 Ma se pasa de plantas de pocos

42

reconstruction of the Palaeozoic in Colombia


is difficult due to a lack of lateral continuity between the Palaeozoic rock formations found in
the country. The era is represented by little or no
metamorphosed sedimentary rocks found in an
area stretching from the western limit of the Central Cordillera to the eastern region, and by lightly
metamorphic rocks such a lutites and slates found
in the Central and Eastern Cordilleras. These rock
formations indicate widespread temporary marine
sedimentation basins. A large sedimentary basin
(perhaps in the form of a continuous band-like
area) seems to have existed at the end of the Silurian period, from which parts of the ancient Central
and Eastern Cordilleras arose.
The oceans held a large diversity of unicellular
marine algae at the beginning of the Palaeozoic
(Cambrian-Ordovician). A variety of trilete spores
having drought-resistant walls found on the continents is suggestive of early landflora consisting of
lichens and non-vascular plants (liverworts). Molecular clock evidence suggests the origin of the
early land plants dates back to the Neoproterozoic.
Macrofossil plant remains early Palaeozoic age are
lacking due to their great delicacy (Parafunaria
etc.); the first plant fossil known from macrofossil remains is the lycopsid Cooksonia, occurring in
rocks from the late Silurian era (Ludlow, c. 422 Ma).
The upper Silurian and lower Devonian periods saw
an explosive evolution of the the Earths flora. Within less than 10 Ma, small and simple, few centimeter-long plant shapes were transformed into forms
up to a few decimeters in length having considerable morphological and anatomical complexity.
Twenty Ma later, during the mid-Devonian period
(Givetian), the most radical step in the evolution
of the Earths flora occurred with the development
of the first seed plants (Runcaria). Palaeozoic fossil data show that vascular plants evolved from
non-vascular plants over millions of years through
stem and leaf vascularization and rapid evolution
of terrestrial flora during the mid-Devonian led
to the origin of the first seed plants. Until close to

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Breve historia geolgica y paleobotnica de Colombia


A brief geological and palaeobotanical history of Colombia

centmetros y simples (Cooksonia) a plantas de varios decmetros con gran complejidad morfolgica y
anatmica, comunes al inicio del Devnico. Unos 20
Ma ms tarde (390 Ma, en el Givetiano) ya se haba
alcanzado la bio-innovacin vegetal ms radical en el
registro de la flora fsil: la aparicin de plantas con
vulos (Runcaria), lo que constituy, sencillamente,
una verdadera explosin evolutiva. En Colombia son
las rocas del Devnico de la cordillera Oriental, en
Floresta (Boyac), las que aportan los primeros fsiles
macroscpicos de plantas vasculares, consistentes en
hojas y ramas, tallos y esporangios, pertenecientes a
plantas altamente diversificadas (Psilophyton, Ginkgophyton, Colpodexylon y Archeopteris); tambin se
han recuperado esporas de rocas de este perodo.
Un hecho cierto es que las plantas taloides (hepticas,
antocerotas, musgos y afines) preceden a la vascularizacin por muchos millones de aos, pero luego
del establecimiento de tallos con tejidos conductores,
la diversificacin y bioinnovacin de las plantas terrestres se vio acelerada y para la mitad del Devnico
ya haban aparecido el crecimiento secundario y las
plantas con vulos. Los perodos Devnico, Carbonfero y Prmico siguieron dominados por las plantas productoras de esporas (licpsidos, helechos,
helechos con semillas y equisetos) y muchas de ellas
evolucionaron hasta alcanzar el hbito arbreo, llegando a formar densas selvas pantanosas. Aunque
las primeras plantas productoras de polen (Cordaitales, Ginkgoales, Conferas y Gnetales) aparecen en
algn momento del Carbonfero, solo se vuelven comunes hacia la parte media del Prmico, cuando las
primeras gimnospermas primigenias se diversifican y
simultneamente declinan sensiblemente las plantas
taloides. Un reporte de la palinologa del Carbonfero
de la cuenca de los Llanos Orientales (Dueas & Csari 2006) indica una buena diversidad de esporas de
morfologa avanzada (34 morfoespecies) de las cuales
no se ha indicado la afinidad botnica ni se reporta la
presencia de polen.

the end of the Palaeozoic era the Earths vegetation


was dominated by spore plants such as lycopsids,
ferns and horse-tails, many of which were trees
and formed dense swamp forests.The first pollenproducing gymnosperms (Cordaitales, Ginkgoales,
Conifers) originated during the Carboniferous period but did not become common until the midPermian. The rise of the early gymnosperms during
the Permian era concurred with the decline of the
spore plants.
The oldest Colombian plant fossil remains are from
lightly metamorphic rocks from the Quetame massif attributed to the Silurian period, and consist
of trilete spores, vascular elements and cuticles
(Grsser & Prssl 1991). The oldest macrofossils
are from Devonian rocks from Floresta (Boyac)
on the Eastern Cordillera, consisting of Psilophyton, Ginkgophyton, Colpodexylon and Archeopteris
leaves, stems, branches and sporangia; in addition,
various spores have been recovered from these
sediments. Dueas & Csari (2006) described a
variety of morphologically advanced spores (34
morphospecies) from the Carboniferous period
on the Eastern Plains of Colombia. However, these
morphospecies botanical affinities remain unclear.
Fossil pollen is unknown from the Colombian
Palaeozoic.

Mesozoic (251-65.5 Ma)

Mesozoico (251-65.5 Ma)

The Mesozoic lasted about 185 Ma and includes


three geological periods: Triassic (251-200 Ma), Jurassic (200-146 Ma) and Cretaceous (166-65.5 Ma).
The geological history of Colombian Mesozoic has
been reconstructed, but much uncertainty remains
about the dates of the geological events during this
era. The most important geological event was the
development of thick crusts on the western side of
the Grenvillian Orogen, resulting in a significant
increase of Colombias continental territory (Fig. 4).

Al Mesozoico pertenecen el Trisico (251-200 Ma), el


Jursico (200-146 Ma) y el Cretcico (166-65.5 Ma).
El evento mesozoico ms importante en Colombia

This crust consists of basalt and marine sedimentary rock bands overlaying the Precambrian base

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

43

Breve historia geolgica y paleobotnica de Colombia


A brief geological and palaeobotanical history of Colombia

fue la acrecin de espesos fragmentos de corteza


ocenica al borde occidental del Orgeno Greenvilliano preexistente, con lo cual crece significativamente el rea continental colombiana (Fig. 4). En la
superficie actual esta continentalizacin comprende
los cinturones baslticos y las rocas sedimentarias
ocenicas asociadas que descansan sobre el basamento antiguo, al occidente de la cordillera Central, y en
casi toda la cordillera Occidental. Algunos de estos
fragmentos adheridos y montados sobre la cordillera
Central son en parte jursicos, mientras que los dems son claramente del Cretcico. Antes de ser anexados, estos bloques ocenicos formaban la parte sur
de un primer arco de islas del ocano proto-Caribe
(arco Cuba-Aves-Antillas) parcialmente emergido,
que serva de conexin discontinua entre Norteamrica y Suramrica, formando el primer puente para
un intercambio bitico entre estos dos continentes.
Despus de su contacto lateral con Colombia, quizs
en la parte media del Cretcico Superior, no solo se
levant en altitud el Orgeno Greenvilliano, sino que
al engrosar la cordillera Central, ellos mismos empezaron a funcionar como relieves positivos.
Otros fenmenos como el plutonismo y vulcanismo
continental mesozoicos tambin contribuyeron a
la continentalizacin de algunos sectores. En partes
sumergidas del Orgeno Greenvilliano, en sus piedemontes y en las cuencas marginales, se concentr la
produccin de sedimentos.
Esta creacin de relieve fue la gestora de la primera
diversificacin de angiospermas del lmite Aptiano-Albiano y tambin permiti el enriquecimiento
con floras septentrionales (v. gr. Lorantceas Aquilapollenites) y meridionales (v. gr. Gunnerceas). Sin
embargo, an quedan muchas dudas con respecto al
momento preciso en el que ocurren estas adiciones de
bloques de corteza ocenica y, ms importante an,
sobre el momento en que empezaron a funcionar
como tierras positivas. Al respecto existe suficiente
evidencia para afirmar que rocas sedimentarias del
Paleogeno ya incorporan clastos derivados de estas
rocas ocenicas, lo que indica ciertamente que en esta
poca ya estaban funcionando como reas positivas.
La flora del Trisico se caracteriza por la coexistencia de especies tpicas del Prmico y del Jursico; para
finales de este mismo perodo ya haban aparecido
casi todas las familias de conferas y se haban vuelto una cobertura vegetal importante. Sin embargo,

44

of the western part of the Central Cordillera and


almost the entire Western Cordillera. Some of
these rocks are from the Jurassic period; others
are younger and date back to the Cretaceous. Before becoming connected, this crust was part of the
Caribbean island arch between North and South
America, which served as stepping stones for biotic
exchanges between the two continents. The islands
adjacent to the Colombian continent were uplifted
by the Grenvillian Orogen during the upper Cretaceous and merged with the Colombian Central Cordillera. The Colombian continent became
strengthened by volcanic and tectonic events, while
sediments continued to be produced in submerged
foothill areas and basins. The first Colombian angiosperm floras diversified in the mountainous
environments of the Cretaceous, with an influx of
northern (e.g., Loranthaceae: Aquilapollenites) and
southern elements (e.g., Gunneraceae), as has been
documented for the Aptian-Albian border.
The Earths Triassic flora consisted of a mixture of
species characteristic of the Permian and the Jurassic. Almost all families of conifers had appeared
by the end of the Triassic and covered large areas
of vegetation. The rise of the Bennettitales at the
limit of the middle and upper Triassic (c. 225 Ma)
saw the development of the first plants having bisexual flower-like structures, consisting of a central gynoecium (exposed at maturity) surrounded
by stamens and spirally arranged protective leaves.
This evolutionary event was undoubtedly the most
important botanical innovation of the Mesozoic
era. The disappearance of the Bennettitales during
the upper Cretaceous (c. 83 Ma) concurred with
the development of a modern angiosperm flora
(Santonian, c. 85 Ma). Nevertheless, angiosperm
leaf fossils are already known from rocks from the
lower Cretaceous era (Barremian, c. 126 Ma) and
the first angiosperm-like pollen dates back as far as
the Triassic. The rapid radiation of the angiosperms
during the Cretaceous, called the abominable mystery by Darwin, lasted about 30 Ma (Barremian to
Albian). Ten million years later, by the Santonian,
angiosperms had become highly diversified and

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Breve historia geolgica y paleobotnica de Colombia


A brief geological and palaeobotanical history of Colombia

la mayor bioinnovacin vegetal del Mesozoico fue


la aparicin de una estructura portadora de los dos
rganos sexuales, acompaados de una proteccin
externa y dispuesta en verticilos concntricos, con la
parte femenina al centro y abierta en estado maduro.
Esta nueva unidad vegetal, que es solo una reagrupacin de rganos preexistentes, aparece acompaada de rganos vegetativos ya ampliamente probados,
como son las hojas de tipo ccada, en un grupo experimental (Bennettitales) que surgi al lmite Trisico
Medio-Superior (aprox. 225 Ma) y se extingui en el
Cretcico Superior (aprox. 83 Ma).
Para la flora, combinar en una nueva planta rganos
vegetativos ya probados y exitosos con una bioinnovacin es un sistema ya existente en los Pteridospermos,
pero tal organismo hbrido genera algunas dudas entre los botnicos, por ejemplo, cmo se debe llamar a
tan novedosa estructura bisexual de las Bennettitales:
cono abierto, preflor, flor-afn, protoflor o flor. No es
casual que justo al momento de la desaparicin de las
Bennettitales se tenga el primer registro no dudoso
de una flor moderna (Santoniano, aprox. 85 Ma), si
bien es cierto que la aparicin de las angiospermas se
detecta primero en hojas extradas de rocas pertenecientes al Cretcico Inferior (Barremiano, aprox. 126
Ma) y las evidencias de polen, posiblemente afn a las
angiospermas, se remonta al Trisico.
Desde el punto de vista de los macrorrestos, en poco
ms de 30 Ma del Cretceo, del Barremiano al Albiano, se haba producido no solo la aparicin de unas
pocas hojas aisladas de angiospermas, sino una enorme diversificacin de estas plantas, a lo que el propio
Darwin llam un abominable misterio. En solo 10
Ma adicionales (Santoniano), las angiospermas estn
muy diversificadas y constituyen la vegetacin dominante en todos los ecosistemas del planeta. La dominancia del polen de angiospermas en los espectros de
polen se produce ya en el Turoniano. Las primeras
diatomeas son del Jursico, pero no es hasta el Terciario cuando se vuelven los organismos fotosintetizantes ms importantes del planeta, como sucede
hasta hoy.
La presencia de restos macroscpicos de las paleofloras mesozoicas de Colombia no es escasa, pero su coleccin y estudio estn en sus inicios. En la formacin
Bocas, que precede a las capas rojas continentales
del Jura-Trisico de la cordillera Oriental, Langenheim (1959) report hallazgos de Mesocalamites y

dominated the vegetation of the Earths major ecosystems. From the Turonian onward, pollen spectra
are dominated by angiosperms. Diatoms first appeared during the Jurassic and became the worlds
most important photosynthesizing organisms during the Cenozoic era.
The palaeobotanical macrofossils from the Colombian Mesozoic have been little studied, though
they are not scarce. Langenheim (1959) reported
Mesocalamites (horsetails) and Cordaites (gymnosperms) from the Bocas Formation found in red
Jurassic-Triassic continental layers in the Eastern
Cordillera. The same author cited various plant
groups from the Girn Formation in red continental sediments, including seed ferns (Callipteridium
= Alethopteris and Sagenopteris), ferns (Asterotheca,
Diplopmena [Dictyoxylon] and Pecopteris), conifers
(Brachyphyllum, Elatocladus [Plagiophyllum] and
Podozamites), cycads (Ptilophyllum) and Bennettitales (Otozamites). From the same formation, Pons
(1988) recorded Calamites, Rhodea, Callipteridium,
Asterotheca, Pecopteris, Ptilophyllum and Elatocladus and some conifers such as Protophyllo-cladoxylon and Brachyphyllum acompanied by ferns such
as Phlebopteris. The Girn Formation, consisting
of Podocarpus-dominated coniferous forests with
Bennetitales and ferns, probably represents Colombias characteristic Jurassic flora.
Gonzlez et al. (1977) described the Valle Alto
Formation from San Flix (Caldas), in the Central Cordillera, consisting of cycads (Ptilophyllum,
Pterophyllum, Podozamites), seed ferns (Sagenopteris), true ferns (Gleichenites, Cladophlebis, Todites),
Bennettitales (Otozamites) and horsetails (Neocalamites). The Valle Alto Formation lacks angiosperms
and is attributed to the Jurassic or lower Cretaceous.
The Cqueza Formation in the Cundinamarca department (Royo & Gmez 1943), made up of Bennettitales (Otozamites), club mosses (Onychiopsis),
horsetails (Equisetites), cycads (Podozamites) and
conifers (Brachyphyllum), also lacks angiosperms
and is considered of lower Cretaceous age.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

45

Breve historia geolgica y paleobotnica de Colombia


A brief geological and palaeobotanical history of Colombia

Cordaites, pero el estudio de la flora en rocas de edad


similar no ha continuado en el presente. El mismo
autor cita para las capas rojas de la formacin Girn:
helechos con semilla (Callipteridium = Alethopteris
y Sagenopteris), helechos (Asterotheca, Diplopmena
[Dictyoxylon], Pecopteris), Conferas (Brachyphyllum,
Elatocladus [Plagiophyllum] y Podozamites), Cicadales (Ptilophyllum) y Bennettitales. Para las mismas
capas rojas continentales de la formacin Girn Pons
(1988) reconoce Calamites, Rhodea, Callipteridium,
Asterotheca, Pecopteris, Ptilophyllum y Elatocladus, y
algunas conferas tales como Protophyllo-Cladoxylon
y Brachyphyllum, acompaadas de helechos como
Phlebopteris. Esta flora relacionada con los bosques
de Podocarpus estuvo acompaada de Bennetitales y
helechos y se considera ms comn en el Jursico.
En la formacin Valle Alto, cerca de San Flix (Caldas), en el eje de la cordillera Central y debajo de
otras rocas del Cretceo, Gonzlez et al. (1977) han
descrito una flora fsil constituida por ccadas (Ptilophyllum y Pterophyllum), Podozamites, helechos
con semillas (Sagenopteris), helechos (Gleichenites,
Cladophlebis y Todites), Bennettitales (Otozamites)
y equisetos (Neocalamites). Sin embargo, en esta
formacin no se ha encontrado ningn resto de angiosperma y, por lo tanto, se la ha considerado del Jursico o Cretcico Inferior. Otra paleoflora tambin
carente de angiospermas es la que se encuentra en la
formacin Cqueza, del municipio de Cqueza, en
Cundinamarca, descrita por Royo y Gmez (1943),
que incluye Bennettitales (Otozamites), licopodios
(Onychiopsis), equisetos (Equisetites), ccadas (Podozamites) y conferas (Brachyphyllum), y se le considera del Cretceo Inferior.
En los alrededores de Villa de Leyva se ha recolectado una paleoflora mesozoica muy diversa, hallada
en su mayora en la formacin Paja, estudiada principalmente por Huertas (2003) y van Waveren et al.
(2002). Esta incluye el primer reporte de semillas de
angiospermas de Laurceas (Persea) y grupos avanzados como Morceas (Ficus) y Malvceas (Theobroma),
las cuales coexisten con gimnospermas (Cupressinocladus, Brachyphyllum, Pagiophyllum, Podozamites,
Araucariostrobus, Pityostrobus y Pinostrobus), ccadas
(Taeniopteris, Macrotaeniopteris y Nilssonia), helechos (Paradoxopteris, Weichselia y Tempskya), equisetos (Equisetites) y Bennettitales (Williamsoniella).
Esta composicin de la flora es un poco anormal, ya

46

The Paja Formations rich Mesozoic palaeoflora has


been found in the surroundings of Villa de Leyva,
Boyac (van Waveren et al. 2002; Huertas 2003).
This formation includes the first angiosperm seeds
found in Colombia, including Moraceae (Ficus),
Lauraceae (Persea) and Malvaceae (Theobroma), together with conifers (Cupressinocladus, Brachyphyllum, Pagiophyllum, Podozamites, Araucariostrobus,
Pityostrobus, Pinostrobus), cycads (Taeniopteris,
Macrotaeniopteris, Nilssonia), ferns (Paradoxopteris, Weichselia, Tempskya), horsetails (Equisetites)
and Bennettitales (Williamsoniella). This flora is
unusual due to its mix of angiosperms typical of
the late Cretaceous and taxa characteristic of earlier
epochs.
Meja (2007) reported a highly diverse angiosperm
pollen flora from the Caballos Formation (AptianAlbian limit) in the Magdalena River valley, consisting of at least ten different morphospecies of
well-ornamented monolete pollen, a dozen trilete
pollen species with advanced ornamentation and a
few tricolporate ones. That flora was rich in Gnetales, Ephedra, Araucarias, cycads, horsetails and
ferns. The occurrence of such an advanced angiosperm flora during the lower Cretaceous is unusual, based on current knowledge of the worldwide
history of early angiosperms (Friis et al. 2010). If
this pollen flora is indeed representative of the local vegetation from this epoch, its composition is
clearly heterogeneous, being rich in angiosperms
(36 morphospecies), ferns (51 morphospecies) and
gymnosperms (26 morphospecies).
Around 70% of the major groups of angiosperms
had evolved by the Cenomanian (15 Ma after the
Caballos Formation), only lacking Dipsacales,
Gentianales, Polemoniales, Scrophulariales (s.l.),
Lamiales, Campanulales and Asterales. The composition of this flora remained fairly stable until the
lower Paleogene (Crepet & Niklas 2009).
Because Mesozoic rocks are usually dated by means
of marine fossils and because these dates are rather
imprecise, representing large geological periods

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Breve historia geolgica y paleobotnica de Colombia


A brief geological and palaeobotanical history of Colombia

que muestra una combinacin de angiospermas ms


tpicas del Cretceo Tardo con otras floras ms comunes en el Cretceo Temprano.
La historia temprana de las angiospermas ha sido
revisada a nivel mundial por Friis et al. (2010) y, en
este contexto, la presencia de angiospermas avanzadas en el Cretcico Inferior es un poco inusual, tal
como ha sido puesto en evidencia por Meja (2007) al
estudiar el polen de la formacin Caballos (lmite Aptiano-Albiano) en el valle del Magdalena. All existen
al menos diez morfoespecies de polen monoletes bien
ornamentados, al menos una docena de polen triletes con ornamentacin avanzada y un par de plenes
tricolporados, todos ellos asignables a angiospermas
y acompaados de polen de Gnetales, Ephedra, araucarias, ccadas, equisetos y una gran variedad de esporas de helechos. Si la diversidad de morfoespecies
de polen se corresponde bien con la composicin de
la cobertura vegetal, entonces se tendra un flora hbrida e inusualmente rica y diversa en angiospermas
(36 morfoespecies) para los trpicos de esa poca,
con helechos (51 morfoespecies) y gimnospermas (26
morfoespecies).
A nivel mundial, solo 15 Ma (Cenomaniano) despus
de esta flora de la formacin Caballos aparecieron el
70% de las angiospermas modernas una tasa muy
elevada de aparicin de especies establecidas como
la vegetacin dominante, situacin que se mantiene
prcticamente estable hasta el Paleogeno Inferior, de
acuerdo con la compilacin de Crepet y Niklas (2009).
Justo al lmite con el Terciario, en el Maestrichtiano,
solo faltan Dipsacales, Gentianales, Polemoniales, Escrofulariales, Lamiales, Campanulales y Asterales.
La datacin las rocas colombianas del Mesozoico ha
sido realizada con fsiles marinos, que usualmente
proporcionan un rango muy amplio de tiempo, por
ejemplo entre dos edades (Aptiano-Albiano). Adicionalmente, muchos de los fsiles de plantas han
sido recolectados de ambientes no terrestres. Por estas razones, es difcil establecer con buena precisin
temporal la evolucin de la flora. Todo parece indicar
una coexistencia de floras antiguas con angiospermas modernas diversificadas y muchos helechos en
el Cretceo Inferior, con dominancia de estas dos ltimas desde el Cretceo Superior.

(for example for the Aptian-Albian), it is difficult


to precisely reconstruct the history of the Mesozoic flora. Moreover, Mesozoic plant fossil materials were not collected from terrestrial habitats. The
available data seem to indicate the coexistence of
a well-diversified angiosperm flora and numerous
groups of ferns during the lower Cretaceous and
the dominance of angiosperms and ferns since the
upper Cretaceous.

Cenozoic
(65.5 Ma until the present)
The Cenozoic era lasted 65.5 Ma or 1.4% of geological time span, and is subdivided into three main
periods: the Paleogene (Paleocene, 65.5-55.8 Ma;
Eocene, 55.8-33.9 Ma; Oligocene, 33.9-23 Ma), the
Neogene (Miocene, 23-5.3 Ma; Pliocene, 5.3-2.6
Ma) and the Quaternary (2.6 Ma until the present).
The Paleogene and Neogene together constitute the
Tertiary. The three major geological events of the
Colombian Tertiary were the formation of the Eastern Proto-cordillera, the emergence of the Sin-San
Jacinto range and the attachment of the Choc territory. Together they constitute the most important
closing events in Colombias geological history.
The main geological event in the Colombian Paleogene was the deposition of thick layers of sediments
at the eastern border of the Grenvillian Orogen,
through folding and faulting. Shortening and uplifting of these layers during the Eocene led to the formation of the Eastern Proto-cordillera, constituting
a relatively low, discontinuous mountain range. The
Central Cordillera and the Sierra Nevada de Santa
Marta formed part of a low, continuous mountain
range at this time.
The Neogene period saw the emergence of the
Sin-San Jacinto range and the attachment of the
Choc territory. Parts of the bottom of the Caribbean ocean fused with the continent during the
first event and it became folded and uplifted. A
large sedimentation basin occurred in the SW part

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

47

Breve historia geolgica y paleobotnica de Colombia


A brief geological and palaeobotanical history of Colombia

Terciario y Cuaternario
(65.5 Ma hasta hoy)
Este es un perodo con una duracin 65.5 Ma, correspondiente al 1.4% del tiempo geolgico y subdividido
en Paleogeno (Paleoceno 65.5-55.8 Ma, Eoceno 55.833.9 Ma y Oligoceno 33.9-23 Ma), Neogeno (Mioceno 23-5.3 Ma y Plioceno 5.3-2.6 Ma) y Cuaternario
(2.6 Ma hasta hoy). En este perodo se producen tres
grandes eventos: la protocordillera Oriental, la emersin de las serranas Sin-San Jacinto y el soldamiento
del bloque del Choc, con lo que se terminan de conformar los grandes rasgos de la geologa colombiana.
El principal acontecimiento del Paleogeno fue el apilamiento de una gruesa cobertura sedimentaria sobre el borde oriental del Orgeno Greenvilliano, por
medio de plegamiento-fallamiento, y cuyo resultado
final fue su acortamiento y elevacin, con la consiguiente conformacin de la proto-cordillera Oriental.
Este evento debi ocurrir en el Eoceno y los relieves
resultantes fueron bajos y seguramente discontinuos.
En ese mismo momento la cordillera Central y la Sierra Nevada de Santa Marta formaban parte de una
serrana baja y continua.
En el Neogeno, dos eventos centrales consecutivos
completan la geologa de Colombia: la acrecin de las
serranas de Sin y San Jacinto y el soldamiento del
bloque del Choc. En el primer caso, materiales del
piso del mar Caribe son acrecionados al continente y
durante este proceso se pliegan y fallan para formar
las actuales serranas de Sin y San Jacinto, dejando
en su costado SW una amplia cuenca de sedimentacin interior, en la depresin Momposina y del Plato.
Algunos sectores de estos cinturones debieron emerger en el Mioceno Medio.
El segundo evento negeno significativo de continentalizacin fue el soldamiento del bloque del Choc a
la esquina noroccidental de Suramrica, con lo cual
se dio inicio a un intercambio de vida entre Centroamrica y Suramrica y se separaron los ocanos
Atlntico y Pacfico. El bloque del Choc est constituido geolgicamente por las serranas Mah-Baud
y San Blas-Darin-Mand. Antes del soldamiento de
dicho bloque, al costado oeste de la cordillera Occidental, en el Mioceno Superior-Plioceno exista una
pennsula elongada separada de Suramrica por un

48

of the crest of the Sin-San Jacinto range, within


the Mompox-Plato depression. Parts of the SinSan Jacinto range must have emerged during the
mid-Miocene.
The fusion of the territory of Choc with the northwestern edge of the South American continent was
the last major event in the development of the Colombian continent and marked the beginning of
major biotic exchanges between Central and South
America. It also resulted in the separation of the
Atlantic and Pacific oceans. Made up of the MahBaud and San Blas-Darin-Mand ranges, the
Choc territory was a long and narrow island before becoming fused with Colombia, being separated from South America by a wide marine corridor
connecting the Atlantic and Pacific oceans (Fig. 3).
As elsewhere on the planet, the further upheaval of
the cordilleras, glaciations and the development of
high, snow-covered mountains and glaciers higher
than 2800 masl are the most significant events of
the Colombian Quaternary. Overall cooling of the
climate in the mountains also affected the lowland
areas climate and rivers (van der Hammen 2000).
Macrofossil and pollen data show clear dominance
for the angiosperms from the beginning of the
Tertiary, along with the existence of most lowland
families. Darwins abominable mystery may be
resolved by accepting the crucial role of altitude
in plant species evolution. New habitats and environmental conditions are created with increased
elevation of the land thereby stimulating plant diversification and adaptation. The diversity of angiosperm taxa increased little during the Santonian
and lower Paleocene, but the upheaval of land in
the Eocene as well as in Miocene clearly accelerated the appearance of new species and led to the
development of the Andean montane forest flora.
The last rapid evolution of the flora occurred in the
Pliocene with the diversification of the flora of the
pramos and superpramos and its expansion-contraction during the glacial and interglacial periods
of the Quaternary.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Breve historia geolgica y paleobotnica de Colombia


A brief geological and palaeobotanical history of Colombia

amplio corredor marino que permita el intercambio


de aguas entre el Atlntico y el Pacfico (Fig. 3).
Al igual que en el resto del planeta, el aumento de la
altura y las consecuentes glaciaciones de los ltimos
2.6 Ma son los eventos ms significativos en Colombia durante el Cuaternario. Es particularmente importante el desarrollo de extensos campos de hielo del
tipo casquete glaciar de montaa o grandes nevados
en todas las zonas por encima de los 2800 metros de
altura sobre el nivel del mar. El enfriamiento generalizado tambin afect los patrones climticos y el
funcionamiento de los ros en las tierras bajas (van
der Hammen 2000).
Los macrorrestos vegetales y de polen muestran una
clara dominancia y gran diversificacin de las angiospermas desde el inicio del Terciario, en particular
con la existencia de la gran mayora de las familias de
plantas de tierras bajas. El misterio abominable de
la gran diversificacin de las plantas se resuelve aceptando que el relieve (como diferencia altitudinal) es la
incubadora de especies, debido a que el crecimiento
en altura de una regin es lo que proporciona nuevos
hbitats y condiciones ambientales, provocando la diversificacin de especies y la adaptacin de las plantas. La diversidad de angiospermas crece poco entre el
Santoniano y el Paleoceno Inferior, pero despus del
levantamiento del relieve en el Eoceno se acelera la
aparicin de nuevas especies. Un incremento similar
de biodiversidad ocurre despus de la intensificacin
del relieve del Mioceno Medio, cuando proliferan los
hbitats y taxones de bosques andinos. La ltima de
tales explosiones se da en el Plioceno con la diversificacin de los taxones de pramos y superpramos y
su expansin-contraccin durante de las glaciaciones
del Cuaternario.
Gran parte del conocimiento sobre la flora de este perodo se ha alcanzado mediante el estudio del polen
fsil. En el caso de Colombia, y partiendo desde sus
inicios en los aos 50 del siglo XX con Thomas van
der Hammen, la palinologa ha alcanzado un notable grado de desarrollo, especialmente en sus aplicaciones bioestratigrficas. El estudio de la afinidad de
las morfoespecies de polen y esporas permite hacer
consideraciones razonables sobre la evolucin de los
grandes grupos de la flora nacional. Sin embargo,
muchas morfoespecies polnicas permanecen sin ser
asignadas mediante afinidad botnica a un nivel taxonmico lo suficientemente bajo como para reconocer

Based on the work of Thomas van der Hammen


(early 1950s onwards), palynology has become very
well-developed in Colombia, especially regarding
biostratigraphy, but also regarding the reconstruction of the evolution of the flora. Nonetheless, the
botanical affinities of many Colombian pollen morphospecies described to date have not been ascertained; their use in reconstructing of the evolution
and dispersal of plant families and genera is therefore not possible. The elucidation of the taxonomic
affinities of these morphospecies is urgently needed
as this will enable optimum use of the excellent pollen atlases available for Colombia.
Fossil pollen extracted from the Guadalupe and
Guaduas Formations by Sarmiento (1991) has
shown a clear dominance of angiosperms and ferns
since the Maastrichtian-Paleocene transition and
high morphotype diversity (79), of which only one
is a gymnosperm (Araucaria). The angiosperm
morphotypes show affinities to palms, Annonaceae, Proteaceae, Ulmaceae, Euphorbiaceae, Magnoliaceae, Ericaceae and Araceae.
The most complete palynological study of the Paleocene-Eocene of Colombia (and Venezuela) has
been made by Pardo-Trujillo & Roche (2009) who
reported more than 300 pollen and spore morphospecies, constituting a significant increase of
the known diversity of this period. The formations
investigated include the Lisama, Socha, Cerrejn,
Paso Diablo, Picacho, La Paz and Misoa Formations. However, the botanical affinities of such rich
palynoflora remain largely unknown. Van der Hammen (2000) recorded Malpighiaceae, Aquifoliaceae,
Rizophoraceae, Poaceae and Malvaceae from the
Colombian Palaeocene and Jaramillo et al. (2010)
added the families Moraceae, Bombacaceae, Annonaceae, Onagraceae, Fabaceae and Convolvulaceae. The latter authors also added the following for
the Eocene: Myrtaceae, Sapotaceae, Passifloraceae,
Sterculiaceae, Pelliceraceae and Olacaceae. Future
pollen studies and more precise dating of the geological formations should shed further light on the
composition of the Colombian Paleogene flora.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

49

Breve historia geolgica y paleobotnica de Colombia


A brief geological and palaeobotanical history of Colombia

la evolucin y dispersin de gneros o familias. Esta


tarea de reconocer la afinidad taxonmica de los
morfotaxones polnicos es quizs la ms urgente de
resolver, para lo cual se pueden aprovechar los buenos atlas que existen del polen actual.
Desde la transicin Maestrichtiano-Paleoceno, el polen extrado de las formaciones Guadalupe y Guaduas
por Sarmiento (1991) muestra una clara dominancia en los ensambles de polen de las angiospermas y
de los helechos y una alta diversidad de morfotipos
(79), con solo uno de ellos asignable a gimnospermas (Araucarias). Entre las afinidades indicadas por
Sarmiento (1991) se incluyen Palmas, Anonceas,
Proteceas, Ulmceas, Euforbiceas, Magnoliceas,
Ericceas y Arceas.
El estudio ms completo de la palinologa de unidades geolgicas del Paleoceno-Eoceno de Colombia
y Venezuela ha sido realizado por Pardo-Trujillo y
Roche (2009), quienes reportan ms de 300 morfoespecies de polen y esporas, equivalentes a un sensible
incremento de la diversidad para este lapso. Entre
las formaciones estudiadas se tienen Lisama, Socha,
Cerrejn, Paso Diablo, Picacho, La Paz y Misoa; sin
embargo, la afinidad botnica de esta rica palinoflora no fue determinada por dichos autores. Van der
Hammen (2000) propone, para este mismo perodo,
Malpigiceas, Aquifoliceas, Rizoforceas, Gramneas y Malvceas, mientras que Jaramillo et al. (2010)
agregan para el Paleoceno las familias Morceas,
Bombacceas, Anonceas, Onagrceas, Fabceas y
Convolvulceas, y para el Eoceno Mirtceas, Sapotceas, Pasiflorceas, Esterculiceas, Pellicierceas y
Olacceas. Cabe aclarar que el primer ingreso de estos
tipos de flora en el registro palinolgico es solo aparente, ya que estudios posteriores de nuevas unidades
geolgicas, y en especial una datacin ms precisa,
podran cambiar significativamente el panorama.
De acuerdo con la compilacin, depuracin e interpretacin de las 1411 morfoespecies de la palinoflora
colombiana desde el Paleoceno hasta el Mioceno, realizada por Jaramillo et al. (2006), hay un incremento
continuo de la diversidad entre el Paleoceno Tardo
y el Eoceno Temprano, hasta alcanzar un mximo
en el Eoceno Medio y luego decrecer hasta el Mioceno, patrn similar al encontrado para la compilacin
global por Crepet y Niklas (2009). Esta tendencia
de la palinoflora, identificada a travs del estudio de
rocas de ambientes de depositacin de tierras bajas,

50

Based on an analysis of 1411 morphospecies of


pollen and spores, Jaramillo et al. (2006) found increased species diversity during the late Paleocene
and early Eocene, with a maximum during the
mid-Eocene and subsequent decrease towards the
Miocene. A similar worldwide pattern was found
by Crepet and Niklas (2009). Since the Colombian
data were largely extracted from lowland rocks,
the results need verification for the montane flora,
which may show a somewhat different development pattern.
Recent studies regarding Miocene palaeography
have shown that the Eastern Cordillera did not
constitute a high, closed barrier at the time and
that there was a connection between the biotas of
the Amazon basin and the Caribbean coastal areas
via the Magdalena River valley (Hoorn et al. 2010).
The similarity of palynofloras from wetlands and
flooded environments supports such connection;
however, no information is available regarding the
different terra firme floras which coexisted with
those of the wetlands. The Colombian Miocene pollen record gives some evidence for the presence of
dry and moist terra firme forests as well as montane
forests. Data on Miocene paleosoils and altitudinal
diversification of plant biomes during this period
are still lacking.
The attachment of the Choc territory to the continent of Colombia, as defined by Duque (1990), is
perhaps the most significant event during the Neogene. It led to a considerable increase in Colombias surface area and the relief of the Cordilleras, a
bridging and closing of the gap between North and
South America and separation of the Atlantic and
Pacific oceans. The closing of the gap between the
two continents, which had begun with the development of the Caribbean island arch during the Cretaceous, was completed during the late Pliocene and
early Quaternary (Figs. 2, 3). Concurrently, there
was a steady increase in floristic exchange between
the two continents, reaching its maximum point
during the early Quaternary. Some taxa remained
in the Choc area and the Western Cordillera with

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Breve historia geolgica y paleobotnica de Colombia


A brief geological and palaeobotanical history of Colombia

con tcnicas estndares de procesamiento y conteo,


se puede considerar acertada para la historia de la
vegetacin de tierras bajas, pero quizs no sea igual
para la historia de los taxones de montaa que estn
sub-representados en los ensambles polnicos de estos ambientes.

the immigration of plants from the north into Colombia, others migrated to the Central and Eastern
Cordilleras (Quercus), and others still successfully
migrated southwards along the Cordilleras to Argentina and Chile (Alnus).

La mayora de autores interesados en la paleogeografa del Mioceno concuerdan en que la cordillera


Oriental no constitua en este tiempo una barrera
alta y continua como en la actualidad y, por lo tanto, exista una conexin entre las biotas de tierras
bajas amaznicas y las del Caribe, a travs del valle
del Magdalena (Hoorn et al. 2010). La similitud en la
palinologa de plantas de humedal y de ambientes de
depositacin inundables parece confirmar dicha conexin; sin embargo, todava no se han identificado
los tipos de flora que cubran las tierras firmes coexistentes con los humedales. En los ensambles polnicos
del Mioceno se tiene poca evidencia de la presencia
de bosques de tierras firmes de baja altitud, tanto de
climas secos como hmedos; tampoco se cuenta con
datos de taxones de montaa. Hasta tanto no se estudien paleosuelos de esta edad no se tendr una mejor
evidencia de estos temas y de su influencia posterior
en el desarrollo de los biomas de altitud.

The distribution of plants in the Choc territory and


beyond is well illustrated by the Colombian palm
distribution maps published by Galeano & Bernal
(2010). They show how some species remained
confined within the Choc (e.g., Raphia taedigera,
Hyospathe frontinoensis, Chamaedorea woodsoniana, C. warscewiczii, C. ponderosa) while others
became established in the drier environments of
the Caribbean region and the lower Magdalena
valley (Cryosophila kalbreyeri, Sabal mauritiiformis). Some species having a preference for humid
habitats migrated across the Istmina range towards
the southern Pacific region (Pholidostachys pulchra,
Chamaedorea deneversiana). Several species from
the Mand range moved up the slopes of the Western Cordillera (Wettinia disticha, W. castanea)
whilst several palm species remained confined to
the southern Pacific region and did not cross the
Istmina range towards the interior of the Choc
(Phytelephas tumacana, Attalea cuatrecasana).

La adhesin del bloque del Choc a Colombia es,


segn Duque (1990), el evento geolgico ms significativo del Neogeno, ya que extendi la superficie continental del pas, increment el relieve de las
cordilleras, estableci la conexin terrestre continua
en todo el continente y produjo el aislamiento de los
ocanos Atlntico y Pacfico. Este proceso tuvo varias
etapas, inicindose en el Cretceo con un arco de islas
cercano al continente (Figs. 2, 3), cuyo movimiento
haca el noreste impact puntualmente la plataforma
continental de Colombia en el Mioceno Tardo. Despus de este contacto inicial se produjeron varios pulsos hasta completar su adhesin lateral al continente,
a finales del Plioceno. Durante todo este proceso tuvieron lugar cambios florsticos, muy limitados al inicio y ms extensivos desde la base del Cuaternario.
Luego de la adhesin del bloque del Choc al costado
norte de la cordillera Occidental se produjeron varias consecuencias biticas; la ms notoria de ellas es
el uso de este bloque como un puente terrestre, que
benefici la movilidad de diferentes especies de animales. Por su parte, la vegetacin del bloque del Choc se vio enfrentada a tres situaciones: la primera, el

The late Cenozoic evolution of Colombias tropical


montane flora remains less well-known than that
of the lowlands, although van der Hammen (2000)
provided a first overview of the changes in vegetation during glaciations, the origin and first appearance of the flora of the high Andes and endemism
in the region. The lack of rock formations of recent
origin in mountain basins such as the Sabana de
Bogot remains a problem; however, modern analytical methods may lead to extracting information on the late Cenozoic montane paleoflora from
molassic sediments deposited at the foot of the
Cordilleras.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

51

Breve historia geolgica y paleobotnica de Colombia


A brief geological and palaeobotanical history of Colombia

aumento de altitud del terreno que ya ocupaban; la


segunda, la competencia con las plantas suramericanas, y por ltimo, la oportunidad de migrar a nuevas
tierras. En sntesis, todo un laboratorio natural para
probar las teoras de ecologa vegetal. Algunas plantas
han seguido prosperando en su hogar original (v. gr.,
Prioria), otras han logrado penetrar al interior de Colombia, hasta las cordilleras Central y Oriental (v. gr.,
Quercus), y otras ms han aceptado a algunos vecinos
sudamericanos conviviendo con ellas.
Quizs el mejor ejemplo para ilustrar el comportamiento de las plantas del bloque del Choc sea el
caso de las Arecceas, descrito en los mapas de distribucin de especies publicados por Galeano y Bernal
(2010). En dicho trabajo se muestran especies que an
estn confinadas al interior del bloque (por ejemplo,
Raphia taedigera, Hyospathe frontinoensis, Chamaedorea woodsoniana, C. warscewiczii y C. ponderosa)
y otras que han logrado migrar haca las tierras ms
secas del Caribe e incluso han descendido por el valle del Magdalena, aprovechando como ruta inicial el
paso de las tierras bajas de Uraba (Cryosophila kalbreyeri y Sabal mauritiiformis, entre otras). Otras palmas de ambientes hmedos han logrado sobrepasar
el Alto de Istmina hacia el sur, pero no hacia el Caribe
(Pholidostachys pulchra y Chamaedorea deneversiana,
por ejemplo). Las habitantes originales de la serrana
de Mand se han movido por las laderas de la cordillera Occidental (por ejemplo, Wettinia disticha y
W. castanea). Tambin se pueden encontrar palmas
del Pacfico sur que an no logran penetrar el Alto de
Istmina para poblar el interior del bloque del Choc
(Phytelephas tumacana y Attalea cuatrecasana).
La evolucin de la flora de montaa tropical es un
tema de investigacin abierto, en el que van der Hammen (2000) ha avanzado en una primera revisin que
incluye los cambios vegetales durante las glaciaciones
y el origen y primeras apariciones de los gneros de
plantas de los altos Andes y los endemismos. Una limitacin mayor a la solucin de este problema es la
escasez de rocas formadas en cuencas de montaa
como las que se encuentran la Sabana de Bogot, lo
que quizs se pueda complementar con nuevos procedimientos aplicados sobre secuencias sedimentarias molsicas que, aunque ubicadas a los pies de las
cordilleras, recogen informacin muy valiosa sobre
las tierras altas.

52

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Breve historia geolgica y paleobotnica de Colombia


A brief geological and palaeobotanical history of Colombia

Referencias / References
Crepet W.L. & K.J. Niklas. 2009.
Darwins second abominable
mystery: why are there so many
angiosperm species? Amer. J. Bot.
96: 366-381.
Dueas, H. & S.N. Csari. 2006. Palynological evidence of Early Carboniferous sedimentation in the
Llanos Orientales Basin, Colombia.
Rev. Palaeobot. Palynol. 138: 31-42.
Duque-Caro, H. 1990. The Choco
Block in the northwestern corner
of South America: Structural,
tectonostratigraphic, and paleogeographic implications. J. South
Amer. Earth Sci. 3: 71-84.
Friis, E.M., K.R. Pedersen & P.R. Crane. 2010. Diversity in obscurity:
fossil owers and the early history
of angiosperms, Phil. Trans. R. Soc.
B. 365: 369-382.
Galeano, G. & R. Bernal. 2010. Palmas
de Colombia, gua de campo. Universidad nacional de Colombia,
Bogot.
Gonzlez, H., I. Lemoigne & J.O. Martnez. 1977. Flora de la Formacin
Valle Alto, Jursico, en la Cordillera Central de Colombia. Bol. Cienc.
Tierra 2: 107-122.
Grsser, J.R. & K.F. Prssl. 1991. First
evidence of the Silurian in Colombia: Palynostratigraphic data from
the Quetame Massif, Cordillera
Oriental. J. South Amer. Earth Sci.
4: 231-238.
Hoorn, C., F.P. Wesselingh, J.
Hovikoski & J. Guerrero. 2010. The

development of the Amazonian


mega-wetland. Pp. 123-142, en
Hoorn, C. & F.P. Wesselingh (eds.).
Amazonialandscape and species evolution: a look into the past.
Wiley-Blackwell, Chichester, U.K.
Huertas, G. 2003. Flora Fsil de Villa
de Leyva. Linotipia Bolvar, Cha,
Colombia, 150 pp.
Jaramillo, C., M.J. Rueda, & G. Mora.
2006. Cenozoic plant diversity
in the Neotropics. Science 311:
1893-1896.
Jaramillo, C., D. Ochoa, L. Contreras,
M. Pagani, H. Carvajal-Ortiz, L.M.
Pratt, S. Krishnan, A. Cardona,
M. Romero, L. Quiroz, G. Rodrguez, M.J. Rueda, F. de la Parra,
S. Morn, W. Green, G. Bayona,
C. Montes, O. Quintero, R. Ramrez, G. Mora, S. Schouten, H.
Bermdez, R. Navarrete, F. Parra,
M.Alvarn, J. Osorno, J.L. Crowley,
V. Valencia, & J. Vervoort. 2010.
Effects of rapid global warming at
the Paleocene-Eocene boundary on
neotropical vegetation. Science 330:
957-961.
Langenheim, J.N. 1959. Notas preliminares sobre plantas fsiles de rocas
del Paleozoico tardo y del Mesozoico temprano en la Cordillera
Oriental de Colombia. Ingeominas,
Informe 1370: 1-8.
Meja, P.J. 2007. Floral composition
of a lower cretaceous paleotropical ecosystem inferred from

quantitative palynology. M.Sc. Thesis, University of Florida, U.S.A.


Pardo-Trujillo, A. & E. Roche. 2009.
Paleocene-Eocene palynology and
palynofacies from northeastern
Colombia and western Venezuela.
Centro Editorial, ANH, Universidad de Caldas.
Pindell, J L., S.C. Cande, W.C. Pitman, D.B. Rowley, J.F. Dewey, J.
Labrecque & W. Haxby. 1988. A
plate-kinematic framework for
models of Caribbean evolution.
Tectonophysics 155: 121-138.
Pons, D. 1988. Le Msozoque de Colombie: macroflores et microflores.
CNRS, Pars, 168 pp.
Royo, J. & J. Gmez. 1943. Fsiles Carbonferos e infracretceos del norte
de Cundinamarca. Compilacin
de estudios geolgicos oficiales de
Colombia 4: 193-247.
Sarmiento, G. 1991. Palinologa de la
Formacin Guaduas, estratigrfica
y sistemtica. Bol. Geol. Ingeominas
32: 45-126.
Van der Hammen, T. 2000. Aspectos
de historia y ecologa de la biodiversidad norandina y amaznica.
Revista Acad. Colomb. Ci. Exact.
91: 231-245.
Van Waveren I.M, J.H.A. Konijnenburg-van Cittert, J. van der Burgh,
& D.L. Dilcher. 2002. Macrofloral
remains from the Lower Cretaceous of the Leiva region (Colombia). Scripta Geol. 123: 1-39.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

53

Historia de la vegetacin

History of vegetation

de Colombia durante

in Colombia during the

el Cuaternario

Quaternary

por Juan Carlos Berro


y Antoine M. Cleef

by Juan Carlos Berro


and Antoine M. Cleef

El presente captulo ofrece una corta revisin de algunos de los estudios paleoecolgicos llevados a cabo en
Colombia, para lo que se narran de manera general
los eventos climatolgicos y ambientales del pasado
y se documentan, en parte, los trabajos sobre el Cuaternario en Colombia realizados en las ltimas dos
dcadas.

This chapter gives a brief summary of our current


knowledge of Colombias Quaternary history, as revealed by detailed palaeoecological studies in Colombia during recent decades.

Los Andes colombianos

Palynological analysis of the Funza I and II cores


(>600 m) from the Bogot plateau have documented the occurrence of some 20 glacial/interglacial
cycles since the late Pliocene (Hooghiemstra 1984,
Hooghiemstra & van der Hammen 2004). Contrary to the northern hemispheres boreal and arctic
mountain regions, the impact of these glaciations
in the tropics may be observed in the altitudinal position of the tropical mountain ecosystems. Pramo
and mountain forest belts (Andean, subandean)
migrated to lower elevations during glacial times,
moving up again during interglacial periods.

Los estudios palinolgicos de los sedimentos profundos de la Sabana de Bogot, ncleos Funza I & II (>600
m), han permitido documentar al menos 20 perodos
glaciales ocurridos en este altiplano desde el final del
Plioceno y durante el Pleistoceno (Hooghiemstra
1984; Hooghiemstra & van der Hammen 2004). En
los trpicos el efecto de las glaciaciones es ms apreciable en toda la extensin altitudinal de los ecosistemas de montaa, en contraste con las zonas boreales
y rticas del hemisferio norte. As, las zonas de vegetacin del pramo y bosques montanos (subandinos y
andinos) fueron desplazadas hacia niveles ms bajos
durante un perodo glacial, mientras que durante el
posterior perodo interglacial (calentamiento del clima) estas zonas ascendieron nuevamente.
Durante las condiciones glaciales, reas contiguas al
pramo se unieron creando oportunidades para la
migracin de nuevas especies. Posteriormente, durante las fases interglaciales, ciertas especies y poblaciones de flora y fauna migraron hacia niveles

The Colombian Andes

Isolated pramos became connected during glacial


periods, allowing the migration and arrival of new
species into more extensive pramo areas. Conversely, plant and animal species migrated towards
higher elevations during the warm periods (interglacial), causing the fragmentation of pramo populations, speciation and endemism and enhancing
the development of pramo and Andean flora along

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

55

Historia de la vegetacin de colombia durante el Cuaternario


HISTORY OF VEGETATION IN Colombia during the Quaternary

altitudinales ms altos, fragmentndose y especindose a lo largo de este gradiente. De esta manera, se


desarroll la flora del pramo y el bosque andino, y
se gener una extensa diversidad de especies endmicas. Parte de este proceso se dio por adaptacin y
migracin vertical y otra por migracin desde norte
y a travs de Centroamrica, y desde el sur, a lo largo
de la cadena montaosa de los Andes (Smith & Cleef
1988). Este mecanismo repetitivo de aislamiento biogeogrfico favoreci el endemismo de varias especies
pertenecientes a las familias Asterceas, Brassicceas,
Orchideceas, Poceas, Fabceas (Lupinus), Plantaginceas y Valerianceas, entre otras.
Quercus, uno de los gneros que migr desde el norte,
entr a Colombia desde Centroamrica alrededor de
282.000 aos AP (Antes del Presente), cambiando por
completo la composicin de los bosques subandinos
y andinos (Torres 2006). Los robledales llegaron hasta
las laderas de los valles de los ros Magdalena y Cauca. Actualmente los bosques de Quercus se encuentran ms al sur, en el departamento de Nario (Pulido
et al. 2006). Una pregunta todava sin resolver es la
llegada de Colombobalanus. Es probable que entrara
desde el norte a travs del Istmo de Panam, pero an
no hay certeza de cundo esto sucedi (van der Hammen & Cleef 1983). Esta conexin geogrfica 3.8-3.6
Ma tambin permiti la entrada de otros elementos
florsticos desde el norte, lo cual favoreci su llegada al pramo colombiano hace ca. 1 Ma (Cleef 1979;
Cleef & Chaverri 1992, 2005; Coates et al. 1992).
Durante la glaciacin se consideran como factores climticos de mayor importancia la temperatura
(media anual y extremos de fro), el bajo nivel en las
concentraciones del dixido de carbono atmosfrico
(comparado con el actual) y la alta humedad en las
vertientes montaosas expuestas a las lluvias, en contraste con las vertientes secas a la sombra de las lluvias. Una consecuencia de la glaciacin es la dinmica
generada del Lmite Superior del Bosque (LSB), que
ha cambiado de posicin entre los 2000 y 3500 m o
ms (vant Veer & Hooghiemstra 2000; Torres 2006).
As, la presencia de morrenas alrededor de la Sabana de Bogot evidencia el establecimiento del pramo (y superpramo), como ocurre cerca al poblado
de La Calera (Helmens et al. 1997), evidente tambin
en la sierra nevada del Cocuy (van der Hammen et
al. 1980/1981). Actualmente el LSB se ubica a (32003400 m en la cordillera Oriental.

56

the elevational gradient. This was partly the result


of vertical migration and adaptation, and immigration of species from higher latitudes (the northern
hemisphere, across Central America and from the
south across the Andean cordillera) played a role
(Smith & Cleef 1988). Migration and isolation in
the Andes promoted the development of the numerous endemic species which are still here today,
e.g. Asteraceae, Brassicaceae, Orchidaceae, Poaceae,
Fabaceae (Lupinus), Plantaginaceae, Valerianaceae.
Quercus entered Colombia via Central America c.
282,000 years BP, markedly changing Andean and
Subandean forest vegetation composition (Torres
2006). These oak forests even reached the Magdalena and Cauca river valleys, and today occur as far
south as Nario (Pulido et al. 2006). How Colombobalanus arrived in Colombia is still an unresolved
question. It is likely that this taxon entered South
America c. 1 Ma across the Panama isthmus, but
more evidence is needed to confirm this event (van
der Hammen & Cleef 1983). The palaeogeographic
Panamanian connection at around 3.8-3.6 Ma facilitated the arrival of various floristic elements from
the north, which subsequently became naturalized
in the Colombian pramos (Cleef 1979, Cleef &
Chaverri, 1992, 2005, Coates et al. 1992).
Low temperatures involving extreme cold and low
mean annual temperatures, lower atmospheric
CO2 concentration (c. 180 ppm compared to 380
pre-industrial) and high moisture availability on
mountain slopes exposed to rainfall were major climatic factors during glacial times. The cold periods
coincided with a downward movement of the upper forest line (UFL). During the Quaternary the
UFL shifted between 3500 m and 2000 m in the
northern Andes (vant Veer & Hooghiemstra 2000,
Torres 2006). Glacial moraines near the town of La
Calera (2750 m), on the edge of the Bogot plateau,
are also strong evidence for the presence of pramo
(including superpramo) during glacial times (Helmens et al. 1997), but also evident in the Sierra Nevada del Cocuy (van der Hammen et al. 1980/1981).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Historia de la vegetacin de colombia durante el Cuaternario


HISTORY OF VEGETATION IN Colombia during the Quaternary

Las investigaciones en el marco del Proyecto ECOANDES (1983-2008), efectuadas en las tres cordilleras del
centro del pas y en la Sierra Nevada de Santa Marta,
documentaron en detalle las condiciones ambientales
locales en estas zonas de gran valor para la investigacin en ciencias como la paleoecologa y la fitosociologa (v.g., van der Hammen & Ruz 1984; van der
Hammen et al. 2008). Estos estudios demuestran que
la composicin del bosque andino de hace ca. 1.5 Ma
(Millones de aos) fue sustancialmente diferente a la
actual.
El LSB se ubicaba ms abajo comparado con el estado presente, caracterizado por tener un bosque de
Hedyosmum-Weinmannia en su parte baja, mientras
que en su lmite superior se presentaba la transicin a
un bosque de Vallea-Miconia. En el LSB se presentaba
tambin un bosque dominado de Polylepis, mientras
que el en matorral de subpramo predominaba Hypericum. Otra evidencia de un LSB localizado a ms
baja altitud es la existencia de Borreria en el subpramo hasta hace unos 0.6 Ma, en el Pleistoceno Medio.
En el 2003 Henry Hooghiemstra, de la Universidad
de msterdam, lanz un proyecto multidisciplinario
para estudiar en detalle la paleoecologa y los principales mecanismos del cambio climtico en la laguna
de Fquene (2540 m), localizada a 70 km al norte de
Bogot. Del fondo de la laguna se logr extraer un
ncleo profundo de sedimentos de 60 m. El anlisis
del polen fsil de alta resolucin es hoy da nico de la
plataforma continental del planeta (Groot et al. 2011;
Bogot-A. 2011). Se hizo un muestreo de cada centmetro de sedimento hasta alcanzar una resolucin de
ca. 60 aos por muestra, logrando analizar en detalle
los ltimos 284 ka (miles de aos) de historia paleoecolgica de importancia global. Hasta el momento no
se haba logrado obtener un registro tan detallado en
sedimentos lacustres profundos en el mundo.
El diagrama de polen de la laguna de Fquene muestra con gran detalle los cambios de la vegetacin de
alta montaa durante los ltimos dos ciclos glaciales. Este estudio nos ensea que la laguna de Fquene cambi notablemente tanto en tamao como en
profundidad, pasando de una laguna pequea, como
un humedal, hasta llegar a ser una laguna grande, de
mayor profundidad, que albergaba plantas sumergidas como Isotes y Potamogeton. Al mismo tiempo,
esta laguna estaba rodeada por vegetacin de subpramo y pramo propiamente dicho. En el LSB, arriba

The upper forest line today is located at 3200-3400


m on the Eastern Cordillera of Colombia.
Environmental and ecological research within the
framework of the ECOANDES project (1983-2008)
conducted on the three main cordilleras, as well as
the Sierra Nevada de Santa Marta provided important new evidence on past environmental conditions in the region (van der Hammen & Ruiz 1984,
van der Hammen et al. 2008). The studies showed
how the vegetation composition of the Andean forest during the past c. 1.5 Ma differed from presentday conditions. The UFL, positioned as expected
at much lower elevations than today during glaciation, was characterized by Hedyosmum-Weinmannia forest at its lowest levels while showing a
transition to Vallea-Miconia forest at its upper levels. Polylepis forests were also characteristic of the
UFL. Subpramo shrubs consisted of Hypericum.
Since 0.6 Ma Borreria was part of subpramo vegetation, being indicative of lower UFL altitude as a
prevailing feature until the middle Pleistocene.
Henry Hooghiemstra, from the University of Amsterdam started a multidisciplinary palaeoecological research project in 2003, which focused on the
evidence for Quaternary climate changes preserved
within Lake Fquene (2540 m), 70 km north of Bogot (Groot et al. 2011, Bogot-A. 2011). A 60 m
sediment core obtained from the bottom of the lake
was found to span the past 284,000 years. Analyzed
in 1 cm steps to allow for high resolution pollen
survey, this record revealed almost all millennialscale glacial and interglacial cycles during the last
284,000 years. This records detail and resolution is
comparable to that of marine and ice-core records
from Greenland and Antarctic, making it a globally
important palaeoenvironmental archive.
The Lake Fquene pollen diagram shows major
changes in the extent and depth of the lake, as
well as the surrounding vegetation over two glacial cycles. From an initial shallow pond it evolved
through a wetland stage before becoming a large,
deep lake hosting submerged plants such as Isetes

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

57

Historia de la vegetacin de colombia durante el Cuaternario


HISTORY OF VEGETATION IN Colombia during the Quaternary

de la laguna, se evidenci la presencia de bosques de


Polylepis, conspicuos en el diagrama de polen hasta
ca. 244 ka AP. De esta edad, y hasta 231 ka, se present un bosque andino con Dodonaea durante la mayor
parte del tiempo. La presencia de la hierba Borreria,
indicativa de sequa, coincidi con un clima seco y
concomitante con la extensin de turberas alrededor
de la laguna. Borreria actuaba como especie pionera
antes del establecimiento de bosque andino, conformado por Quercus, Weinmannia y Podocarpus.
Entre 231 y 212 ka el LSB alcanz el nivel de la laguna
y desde 212 ka hasta 195 ka el LSB subi hasta unos
2900-3000 m. Durante el perodo comprendido entre
195 y 180 ka un clima clido promovi un desplazamiento del LSB, entre el nivel de la laguna y 2900 m,
indicativo de condiciones interglaciales. Entre 180170 ka nuevamente predominaron las condiciones
glaciales, al igual que entre 170 y 134 ka, registrndose una gran abundancia del bosque de Polylepis,
en contraste con relativa escasez de Ericceas en el
subpramo. El pramo se extendi durante la mayor
parte del tiempo hacia las partes altas de las montaas
que rodeaban la laguna.
El perodo comprendido entre 134 y 110 ka refleja
las condiciones tpicas interglaciales. A partir de 11088.5 ka la temperatura ambiental nuevamente baj,
seguida por condiciones ms clidas, entre 88.5 y
69.5 ka, con una posicin alta del LSB. Polylepis increment en importancia desde los 78 ka. Durante el
perodo 69.5-55.5 ka el LSB baj de 3200 m hasta ca.
2200 m, como respuesta al cambio en la temperatura
media anual (TMA) de14 a 7.5 grados C (Groot et
al. 2011). El perodo comprendido entre 55.5 y 31.5
ka muestra una secuencia de oscilaciones estadial-interestadial, que puede correlacionarse con los ciclos
Dansgaard-Oeschger. Durante los perodos estadiales
el LSB se ubic por debajo del lmite altitudinal de la
cuenca de la laguna de Fquene. Entre 53 y 34 ka se
caracteriz por la abundancia de Polylepis. Sin duda
alguna, la cuenca de la laguna estaba dominada por
este tipo de bosques que, curiosamente, faltan por
completo en la cuenca del pantano de Martos, en el
lado opuesto, hacia los Llanos Orientales.
Entre 31.5 a 17.2 ka se registr la poca ms fra
en la regin, con el LSB alcanzando unos 2100 m
(van Geel & van der Hammen 1973; van der Hammen & Hooghiemstra 1995). Hacia el final de la ltima poca glacial, con temperaturas ms bajas, se

58

and Potamogeton. Around 284 ka, Lake Fquene


was mainly surrounded by subpramo and pramo vegetation types. The UFL was at a higher elevation than the lake until c. 244 ka, as indicated
by the presence of dense stands of Polylepis. From
244-231 ka, Andean Dodonaea-dominated forest
prevailed and the presence of Borreria, indicative of
drought, implies a dry climate, evidence for which
is supported by the development of bogs around the
lake. Borreria seems to have been a pioneer species
paving the way for the establishment of Andean
forests dominated by Quercus, Weinmannia and
Podocarpus.
Between 231-212 ka the UFL reached the lakes
altitude and moved upwards again 212-195 ka,
reaching 2900-3000 m. Warmer climate conditions
prevailed 195-180 ka (interglacial) and promoted
a slight downward displacement of the UFL to between the lakes actual position and 2900 m. Glacial
conditions again prevailed 180-170 ka and pramo
vegetation covered the slopes surrounding the lake
170-134 ka. The period between 134-110 ka again
shows typical warm interglacial climatic conditions. The climate became again cool 110-88.5 ka,
but was followed by a warmer period 88.5-69.5 ka.
Polylepis became important in the region from 7869.5 ka. The UFL descended from 3200 to c. 2200
69.5-55.5 ka in response to a drop in mean annual
temperature from 14 to 7.5C (Groot et al. 2011).
The period between 55.5-31.5 ka shows typical
abrupt stadial-interstadial cycles, correlating with
the Dansgaard-Oeschger cycles observed in Greenland ice-cores. The UFL was positioned below the
altitude of the Fquene basin during these stadial
periods; Polylepis forests dominated the area from
53-34 ka. Interestingly, these forests are absent in
the Pantano the Martos basin on the eastern slope
of the Andes facing the Eastern Plains.
During the period 31.5-17.2 ka the Fquene basin
experienced the coldest period of the entire record,
with the UFL lying at c. 2100 m during the Last
Glacial Maximum (c. 21 ka) (van Geel & van der
Hammen 1973, van der Hammen & Hooghiemstra

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Historia de la vegetacin de colombia durante el Cuaternario


HISTORY OF VEGETATION IN Colombia during the Quaternary

present la mxima expansin de las turberas, indicando condiciones climticas extremadamente secas.
Un fenmeno importante de la poca glacial es la baja
concentracin en el CO2 atmosfrico, en ocasiones
acompaada por fuertes sequias. Desde la perspectiva fisiolgica, aquellas plantas que poseen un sistema
de fotosntesis C4 y CAM resisten muy bien estas condiciones (bajas temperaturas y bajas concentraciones del CO2). Boom et al. (2001, 2002) encontraron
evidencias de gramneas C4 (por ejemplo, Sporobolus
lasiophyllus, de macollas pequeas) compatibles con
la baja concentracin del CO2, que posiblemente remplazaban aquellas plantas de macollas grandes (especies C3 como Calamagrostis), al presente dominantes
en el pramo propiamente dicho, junto con Festuca,
Cortaderia y Chusquea.
En los actuales pramos secos an sobreviven las pequeas macollas de Sporobolus. Algunas especies de
gramneas C4 existentes hoy da en el pramo son
Muhlenbergia, Paspalum y Sporobolus, junto con las
Ciperceas Bulbostylis y Cyperus. Las especies con
sistema de fotosntesis CAM (especies de Puya, Crassula, Echeveria, Isotes, Cactaceae y Orchidaceae)
tambin estn all. Por otro lado, la contribucin de
las especies C4 y CAM en la puna es ms elevada que
en el pramo.
A partir de 17 ka hasta el presente (y durante el Holoceno) nuestros ecosistemas experimentaron temperaturas ms favorables y hasta hace unos pocos siglos
el LSB se estableci en 3400 m. El bosque andino consiste de Quercus acompaado de Melastomatceas y
Weinmannia. En el diagrama de polen, el lmite superior del bosque subandino (tambin conocido como
bosque montano bajo) presenta altas proporciones
en el porcentaje de polen de Urticceas/Morceas,
Acalypha y Alchornea, lo que indica que esta zona de
vegetacin se encontraba muy cerca a la altura de la
laguna de Fquene. Evidencias de presencia humana
y del uso de la tierra se identifican a partir de 3.2 ka
AP. Por ejemplo, se encontraron cultivos prehispnicos cercanos a Tocogua, de edad 2320 50 AP (Gmez et al. 2007).
El archivo paleoecolgico de alta resolucin de la laguna de Fquene contiene casi todos los ciclos climticos (glaciales e interglaciales) de escala milenaria de
los ltimos 284 ka, comparables a los bien documentados sedimentos marinos y ncleos de hielo extrados en Groenlandia y Antrtida. Es por esto que el

1995). Maximum expansion of peat bogs towards


the end of the last glacial period (the Late Glacial
Period) indicate extreme cold and arid conditions
in the area. Lower atmospheric CO2 concentrations
combined with relative aridity provided a competitive advantage for plants on the pramo using C4
and CAM photosynthetic pathways. Boom et al.
(2001, 2002) found evidence for the previously
dominant large tussock C3 grasses, today characterizing pramo vegetation (Calamagrostis, Festuca,
Cortaderia, Chusquea), being replaced by the small
tussock C4 grass Sporobolus lasiophyllus. Other C4
plants that became more prominent during this
period were the grasses Muhlenbergia, Paspalum
and Sporobolus and sedges Bulbostylis and Cyperus.
CAM plants included Puya, Crassula, Echeveria,
Isetes, Cactaceae and Orchidaceae; these plants
still occur on the pramo. C4 and CAM species are
very characteristic of the relatively dry puna biome
of the Andes (Ruthsatz & Hofmann 1984).
Colombian ecosystems experienced favorable temperatures from 17 ka to the present day and the
UFL was positioned at 3400 m (until a few decades
ago). The Andean forests consisted of Quercus,
Melastomataceae and Weinmannia. The upper part
of the subandean forest (also known as lower montane forest) shows high percentages of Urticaceae/
Moraceae, Acalypha and Alchornea in the pollen diagram, indicating that this vegetation zone was located at almost the same altitude as Lake Fquene.
Evidence of land use and human impact are evident
from 3.2 ka. For example, pollen from cultivated
plant species has been found near the Tocogua archeological site, dating 2320 50 BP (Gmez et al.
2007).
Other recent palaeoecological studies in the high
Andes of Colombia have been conducted in the
pramo de Frontino (Velsquez-R. 2005) and at
Lake La Cocha (Gonzlez-C. et al. 2012). Both are
important contributions to our understanding of
Quaternary climate change in the Neotropics. Like
the Lake Fquene study, they are based on high-resolution palynological analysis of long, continuous

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

59

Historia de la vegetacin de colombia durante el Cuaternario


HISTORY OF VEGETATION IN Colombia during the Quaternary

archivo palinolgico de los sedimentos de la laguna


de Fquene tiene importancia global.
Otros registros paleoecolgicos importantes para Colombia son los estudios adelantados en el pramo de
Frontino, cordillera Central (Velsquez 2005), y recientemente el de la laguna de la Cocha (Gonzlez-C.
et al. 2012). Ambos proyectos representan una gran
contribucin al entendimiento de los mecanismos
reguladores del cambio climtico y de la respuesta
de los ecosistemas de montaa en el Neotrpico. Estos estudios, al igual que el de la laguna de Fquene,
tienen registros sedimentarios continuos estudiados
multidisciplinariamente en alta resolucin.
Todos estos estudios son de importancia regional y
global, al igual que aquellos extrados del centro de la
Sabana de Bogot (v.g., Funza I & II) (Hooghiemstra
1984; Torres 2006). Los ncleos explorados archivan
en sus sedimentos la historia nica del clima y vegetacin de la Sabana durante los ltimos 3.2 millones de
aos, es decir, gran parte del Plioceno y a lo largo del
Pleistoceno, de modo que son los registros de polen
continental ms largos del mundo.

El Choc biogeogrfico, Bajo


Magdalena, Amazonia colombiana y
Llanos Orientales
Los estudios paleoecolgicos para la regin del Choc biogeogrfico son escasos. Pueden mencionarse
aquellos efectuados por Behling et al. (1998) en la laguna Piusb, Berro et al. (2000) en la laguna Jotaord,
Jaramillo y Bayona (2000) en los manglares del golfo
de Tribug, Vlez et al. (2001) en la laguna Caimito,
Urrego y Del Valle (2001) en un bosque de guandal
y Urrego et al. (2006) en la cuenca baja del ro Pata.
Cada uno de estos estudios representa la riqueza de
los ecosistemas presentes en el Pacfico colombiano.
Estos trabajos narran parte de la historia holocnica y
reciente de sus bosques. El diagrama de polen de la laguna Piusb (7670 aos 14C AP) muestra la constante
dinmica del bosque tropical a travs de la dominancia de ciertos taxa (Urticaceae/Moraceae y Cecropia),
a lo largo de su registro polnico. Cerca de la laguna
Piusb se encuentran los sitios laguna Caimito (Vlez
et al. 2001) y el Guandal (Urrego et al. 2006). De estos,
el primero fue el nico que incluy un anlisis multidisciplinario de los componentes biticos (polen y

60

sedimentary records and have regional and global


importance. These recent studies, together with
the well-known earlier work on the Bogot plateau
(Funza I and II records), document the vegetation
and climate history of the northern Andes during
the last 3.2 Ma, from the late Pliocene through the
Pleistocene (Hooghiemstra 1984, Torres 2006).

The Choc biogeographical


region, Magdalena lowland plains,
Colombian Amazonia and the
savannas of the Llanos Orientales
The vegetation history of the Choc biogeographic
region has received little attention. Palaeoecological studies have been made by Behling et al. (1998)
at Lake Piusb, Berro et al. (2000) at Lake Jotaord,
Jaramillo & Bayona (2000) on mangroves from the
Tribug gulf, Vlez et al. (2001) at Lake Caimito,
Urrego & del Valle (2001) in a flooded guandal forest, and Urrego et al. (2006) in the lower part of the
Pata River. The studies have documented the Holocene to recent history of the forests in this region.
Most studies have focused on pollen, although
some have also included diatoms and abiotic proxies, such as grain size analysis of the sediments and
major elements (Vlez et al. 2001).
The Piusb pollen diagram (7670 yr 14C BP) showed
uniform vegetation throughout the Holocene, as
indicated by the dominance of Urticaceae/Moraceae and Cecropia throughout the record. Radiocarbon-dated sediments at Caimito and the guandal
provided evidence of local vegetation history during
the late Holocene (3492-2080 BP). Fluvial dynamics enhanced the development of pioneer Cecropia
forests at the two sites. Changes in the local hydrological system are evident due to the development
of a mixed forest made up of Moraceae/Urticaceae,
Melastomataceae and Euterpe sp., Campnosperma
and Combretaceae were also important at the guandal site during the last millennia.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Historia de la vegetacin de colombia durante el Cuaternario


HISTORY OF VEGETATION IN Colombia during the Quaternary

diatomeas fsiles) y abiticos (granulometra laser y


elementos mayores) de los sedimentos.
Las dataciones radiocarbnicas provenientes de ambos ncleos (Caimito y Guandal) confirman que sus
bosques circundantes se formaron durante el Holoceno Medio, alrededor de 3492 y 2080 aos AP, respectivamente. Una caracterstica comn de estos sitios
fue la fuerte dinmica fluvial a la que fueron expuestos, favoreciendo el desarrollo de bosques pioneros de
Cecropia, principalmente. La conexin con el sistema
fluvial se detuvo aproximadamente hace unos 2000
aos AP, permitiendo el desarrollo de bosques mixtos
conformados por especies de Moraceae/Urticaceae,
Melastomataceae y Euterpe. En el sitio Guandal las
especies de Campnosperma y Combretaceae fueron
importantes durante el ltimo milenio.
Hacia el norte y noroccidente del Pacfico colombiano, trabajos paleoecolgicos han sido llevados a cabo
por Berro et al. (2000), Jaramillo y Bayona (2000) y
Urrego et al. (2006), en los que tambin se muestra
la heterogeneidad y diversidad de los ecosistemas del
bosque hmedo tropical. Se describen, a continuacin, las caractersticas ms relevantes de los sitos all
estudiados.
En la laguna Jotaord (Berro et al. 2000) la presencia de sedimentos arenosos hacia la base del ncleo
sugiere el origen de la laguna durante el Holoceno
Medio (4230 +/-70 aos AP), con vegetacin tpica
de ambientes dinmicos (Cecropia, Melastomataceae/
Combretaceae y Moraceae/Urticaceae, entre otros).
Un cambio abrupto en el medio de depsito con sedimentos turbosos se registr ca. 1439 aos AP. Durante
el ltimo milenio, y hasta el presente, la composicin
florstica fue ampliamente diferente a la fase anterior.
Algunos de los taxa que aparecen a lo largo del registro polnico, y que an se encuentran presentes en las
selvas del Choc, son Mauritiella, Euterpe/Geonoma,
Iriartea, Pachira aquatica y Malpighiaceae.
En la lnea de costa del Pacfico colombiano, el estudio sedimentolgico y palinolgico de 22 ncleos
alrededor de Tribug evidenci los cambios relativos
en el nivel del mar durante los ltimos 5000 aos (Jaramillo & Bayona 2000). Los datos palinolgicos obtenidos muestran la dominancia de Rhizophora en la
mayora de los ncleos. Sin embargo, la presencia de
Pelliciera rhizophorae sugiere un constante ascenso en
el nivel del mar durante los ltimos 2600 aos AP.

Studies by Berro et al. (2000), Jaramillo & Bayona (2000) and Urrego et al. (2006) in the north
and northwest of the Pacific region have provided
evidence for highly diversified and heterogeneous tropical rainforest ecosystems. Lake Jotaord,
originating in the mid-Holocene 4230 70 yr BP
(Berro et al. 2000), was surrounded by the regions
typical Holocenic vegetation: Cecropia, Melastomataceae/Combretaceae and Moraceae/Urticaceae.
An abrupt sedimentary change occurred c. 1439
yr BP, suggesting a hiatus in the sedimentary record, and a further different, distinctive pollen assemblage was recorded during the last millennia.
Most of the latter taxa are still present in the Choc
(Mauritiella, Euterpe/Geonoma, Iriartea, Pachira
aquatica, Malpighiaceae).
Jaramillo & Bayona (2000) studied 22 different
sites in the Tribug area. Their work provided evidence of relative sea-level changes during the last
5000 years. Rhizophora dominated in all cores, but
the presence of Pelliciera rhizophorae in the pollen
records suggested a constant seal-level rise during
the last 2600 yr. Urrego et al. (2006) studied the
past distribution of present-day vegetation in the
wetlands of the middle Atrato River. Radiocarbon
dating from the San Martin and Villanueva sites
suggested sedimentation commenced in the mid
Holocene (last 4000 years). Palaeoenvironmental reconstruction from these sites has revealed a
strong relationship between forest types, geomorphological change and flood events. Four main forest types were present in the pollen records: Euterpe
oleracea forest, Mauritiella-Campnosperma forest,
mixed forest and palm forest (Oenocarpus bataua).
Palaeoecological investigations in the lowlands of
the Magdalena River valley in northern Colombia
are scarce, but include studies by Wijmstra (1967)
in the Morrocoyal wetland and van der Hammen
(1986) in the lower Magdalena-Cauca-San Jorge
River system. Both studies demonstrated high sedimentation rates, implying subsidence of the lower Magdalena hydrological system during the past
7500 yr BP (c. 40 m sediment in 10,000 yr). Van

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

61

Historia de la vegetacin de colombia durante el Cuaternario


HISTORY OF VEGETATION IN Colombia during the Quaternary

Hacia la parte media del ro Atrato, Urrego et al.


(2006) estudiaron la paleoecologa y la vegetacin actual cercana al sistema de humedales del mismo ro.
Fechas radiocarbnicas de los sitios San Martn y Villanueva indican que sus sedimentos se depositaron
durante el Holoceno Medio (ltimos 4000 aos). El
anlisis paleoambiental de estas secciones evidencia
la notoria dependencia de estos bosques con respecto
a la geomorfologa, el drenaje y las fases de inundacin del ro, en el rea de estudio. En el trabajo citado,
los autores reportaron la presencia de cinco comunidades de vegetacin constituidas por los bosques de
Euterpe oleracea, bosques de Mauritiella-Campnosperma, bosques mixtos, bosques de palma (Oenocarpus bataua) y vegetacin abierta.
Puede decirse que los estudios paleoecolgicos de la
parte norte de Colombia, en el bajo Magdalena, an
son escasos. Vale la pena destacar los trabajos pioneros realizados por Wijmstra (1967) en la cinaga de
Morrocoyal y van der Hammen (1986) en la cuenca
del Bajo Magdalena-Cauca-San Jorge. En estos estudios se destac la alta tasa de sedimentacin y subsidencia de la cuenca durante los ltimos 7500 aos
AP (ca. 40 metros de sedimento en 10.000 aos). El
trabajo de van der Hammen (1986) fue definitivo en
la identificacin de los perodos de sequa e inundacin de la regin durante el Holoceno.
En la depresin Momposina, Herrera y Berro (1998)
estudiaron las condiciones ambientales del pasado en
el sistema de canales prehispnicos pertenecientes a
la cultura Zen (Plazas & Falcheti 1981), localizados
en el cao Carate (sitio Carate-25), planicie aluvial
del bajo ro San Jorge. El estudio confirm la alternancia de los perodos de inundacin y el notorio impacto humano sobre el paisaje para el establecimiento
de cultivos (Zea mays, Ipomoea batatas y Cucurbita
mxima) en el extenso sistema de canales artificiales
de la regin.
El estudio multidisciplinario del sitio Boquillas, localizado en cercanas de Magangu, muestra en detalle
el estudio sedimentolgico, geomorfolgico (Herrera et al. 2001), geoqumico y paleoambiental ms
completo de la depresin Momposina (Berro et al.
2002). El ncleo de 15 metros de sedimentos contiene
el archivo de los cambios de vegetacin asociados a
la dinmica fluvial y a las variaciones climticas durante el Holoceno. As, evidencias de la alternancia
entre paisajes de vegetacin abierta (Amaranthaceae/

62

der Hammen (1986) identified major flooding and


drought events in the region during the Holocene.
Herrera & Berro (1998) reconstructed regional
environmental conditions in the Mompox Depression based on a pre-Columbian channel system
built by the Zenu civilization (Plazas & Falcetti 1981). The authors found alternating flooded
periods as well as strong human impact on the
landscape where crops such as Zea mays, Ipomoea
batatas and Cucurbita maxima were cultivated
across the regional artificial drainage system.
Multidisciplinary research by Herrera et al. (2001)
at the Boquillas site included a detailed lithological description of the sediments as well as
geochemical analysis, thereby facilitating a multi-proxy palaeoenvironmental reconstruction of
the Mompox Depression (Berro et al. 2001). The
15 m core records the main climate and vegetation
changes and fluvial dynamics of the area during
the Holocene. The data suggested that changes
from open grassland ecosystems (Amaranthaceae/Chenopodiaceae, Poaceae, Borreria) to gallery
forests (Arecaceae, Acalypha, Alchornea, Bignoniaceae, Lecythidaceae) were synchronized with
the local braided-river system dynamics observed
in the basin.
In the Colombian Amazonia most Quaternary palaeoecological studieshave been carried out in the
Araracuara area. Van der Hammen et al. (1992a,b)
studied the Caquet Rivers tertiary sedimentary
plains, analyzing the main sedimentary features of
the natural river dikes of the middle Caquet River.
Radiocarbon dating of the organic-rich sediments
suggested a Pleniglacial age for these terraces (c. 50
ka and 30 ka BP). Holocene age sediments (10,000355 yr BP) are indicative of the sections rapid sedimentation as a result of constant floods, associated
with the position of the Intertropical Convergence
Zone (ITCZ).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Historia de la vegetacin de colombia durante el Cuaternario


HISTORY OF VEGETATION IN Colombia during the Quaternary

Chenopodiaceae, Poaceae y Borreria) y elementos de


bosque de galeras (Arecaceae, Acalypha, Alchornea,
Bignoniaceae y Lecythidaceae, entre otros) son acordes con el sistema trenzado de canales y ros que cicatrizan el paisaje, a la vez que rpidamente acumulan
sus sedimentos en los bacines adyacentes.
En la Amazonia colombiana la mayora de los estudios del Cuaternario han sido llevados a cabo en
cercanas al Araracuara (departamento del Caquet).
All, van der Hammen et al. (1992a,1992b) analizaron
un conjunto de terrazas bajas del plano sedimentario
terciario del ro Caquet, estudiando las caractersticas sedimentolgicas y litolgicas de los barrancos y
diques localizados a lo largo de la parte media del ro.
Fechas radiocarbnicas de los sedimentos orgnicos
permitieron establecer que parte del paisaje actual
se origin durante el Pleniglacial Medio ca. 50 ka y
30 ka AP. Adicionalmente, los sedimentos recientes,
de edad del Holoceno (entre 10.000 a 355 aos AP),
sugieren una rpida sedimentacin, resultado de las
continuas inundaciones relacionadas con el paso de
la Zona de Convergencia Intertropical (ZCIT).
El anlisis palinolgico de las secciones Quinch 1-3
y Mariame 1 y 2 permiti establecer las fases sucesionales de sus bosques desde el Tardiglacial y el Holoceno. El carcter pionero de Cecropia es notorio en
todas las secciones analizadas. Este taxn aparece antes de la fase de establecimiento del bosque de vrzea
(de tipo estacional), rico en especies de Alchornea,
Ficus, Symphonia y Virola. Las secciones Quinch demuestran la dinmica fluvial del ro Caquet durante
los ltimos ca. 4050 aos AP. Cabe anotar la presencia de cananguchales (Mauritia flexuosa) hacia los
2500 aos AP, situacin contrastante con la de la seccin Quinch-3, donde Mauritia est prcticamente
ausente del registro palinolgico de comienzos del
Holoceno.
Los ncleos de los sitios Mariame 1 y 2 presentan,
en su conjunto, caractersticas similares en cuanto a
la composicin florstica (ensamblaje de polen) y las
fases sucesionales all registradas. En la seccin Mariame-1 la escasa preservacin de polen en la base
del ncleo dificulta observar el tipo de vegetacin
establecida a principios del Holoceno; sin embargo,
sus sedimentos permiten inferir la temprana existencia de un bosque inundable (tipo vrzea) que inclua
taxones como Cecropia (dominante), Ficus, Macrolobium, Duroia, Warszewiczia y Mauritia (en parte). La

Pollen analysis of the Quinch 1-3 and Mariame


1-2 sections in the Araracuara area led to reconstructing local vegetation development since the
Late Glacial. The pioneer taxon Cecropia was well
represented in all sections and appeared prior to the
development of varzea forest characterized by Alchornea, Ficus, Symphonia and Virola. The Quinch
sections provided evidence of the Caquet Rivers
fluvial dynamics during the last 4050 yr BP. The
palm Mauritia flexuosa became important from
2500 yr BP, but Mauritia pollen was not recovered
from early Holocene sediments.
Cores from sites Mariame 1 and 2 gave similar
pollen assemblages. Poor pollen preservation at the
base of the Mariame-1 core prevented reconstruction of the early Holocene. Nevertheless, evidence
for the presence of flooded varzea forest (with Cecropia as the dominant taxon, Ficus, Macrolobium,
Duroia, Warszewiczia and Mauritia) was inferred
from lithological evidence. Core Mariame-2
showed Cecropia as dominant taxon 7000-6000 yr
BP, followed by a temporary flood stage. A Mauritia palm-dominated swamp developed from 6000
yr BP.
Behling et al. (1999) studied the Pantano de Mnica swamps in the Araracuara area, on the lower
tertiary plains east of the Caquet River and northwest of Mariame Island. Radiocarbon dating from
three sedimentary records suggested a Late Glacial
or Holocene origin for the swamps. The presence
of Podocarpus in the Pantano de Mnica-1 core
(zones M1-II) is indicative of the typical cold environmental conditions of the Late Glacial period.
Variation in the relative abundance of Mauritia
flexuosa and other arboreal taxa indicated regional
forest dynamics throughout the Holocene. Fabaceae, Euphorbiaceae, Moraceae/Urticaceae and Rubiaceae were significant pollen taxa during the
mid-Holocene (c. 4000 to 2500 yr BP) while Euterpe/Geonoma palm communities became important
during the past two millennia, along with Cecropia,
confirming human activities around Pea Roja in
the Araracuara area (Mora 2003).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

63

Historia de la vegetacin de colombia durante el Cuaternario


HISTORY OF VEGETATION IN Colombia during the Quaternary

seccin Mariame-2 muestra una dominancia mayor


de Cecropia hacia la parte baja del registro, entre 7000
y 6200 aos AP, con una posterior fase de inundacin
que favoreci la extensin temporal del bosque de
vrzea. El bosque dominado por Mauritia se estableci bien hace ca. 6000 aos AP.
Behling et al. (1999) continuaron con los estudios
palinlogicos alrededor de la regin del Araracuara,
en el sitio Pantano de Mnica. Estos pantanos se localizan en el costado oriental de ro Caquet, al noreste de la isla Mariame. Las fechas radiocarbnicas
provenientes del Pantano de Mnica 1-3 sugieren que
estos pantanos se formaron en perodos distintos desde el Tardiglacial y el Holoceno Medio. Sin embargo,
una edad de 54.000 80 AP de un sitio aledao al
pantano de Mnica indicara que la terraza baja del
ro Caquet, de sedimentos arcillosos, se deposit
sobre material arenoso durante el Pleniglacial Medio
(van der Hammen et al. 1992a).
La presencia de Podocarpus en la parte media del
diagrama de polen del ncleo Pantano de Mnica-1
(zona M1-II) evidencia las condiciones climticas
fras tpicas del final del Tardiglacial. La variacin en
la dominancia de cananguchales (Mauritia flexuosa)
y otros taxa arbreos de estos ncleos demuestra, para
la regin, la dinmica del bosque tropical a lo largo
del Holoceno. As, bosques dominados por especies
pertenecientes a la familia Fabaceae, Euphorbiaceae,
Moraceae/Urticaceae y Rubiaceae fueron importantes entre 4000 y 2500 aos AP. Durante los ltimos
dos milenios, los palmares de Euterpe/Geonoma fueron las especies dominantes. La presencia de Cecropia
(entre 3200 y 2000 aos AP; Pantano de Mnica-3)
confirma actividades antropocnicas alrededor del
sector de Pea Roja (Mora 2003).
Giraldo et al. (2008) estudiaron la seccin Manacaro-1 en la misma Araracuara. El diagrama de polen
de esta seccin evidencia, una vez ms, la dinmica
fluvial del ro Caquet durante el Tardiglacial, con fases de inundacin entre 13.000 y 11.000 aos AP. Al
igual que en el Pantano de Mnica-1, la seccin Manacaro-1 registra la presencia de Podocarpus (entre
12.500 y 11.000 aos AP), caracterstico de la notable baja en la temperatura durante el perodo Tardiglacial. Giraldo et al. (2008) describen claramente
tres fases de sucesin, siendo la primera dominada
por Cecropia, seguida de una fase intermedia (bosque de vrzea) con taxas como Moraceae/Urticaceae,

64

Giraldo et al. (2008) conducted the most recent


palaeoecological investigation in the Araracuara
region, studying the Manacaro-1 section. Their research provided further evidence of the Caquet
Rivers fluvial dynamics during the Late Glacial,
with flooding periods 13,000 to 11,000 yr BP. The
occurrence of Podocarpus during 12,500-11,000 yr
BP (also found in the Pantano de Mnica-1 pollen
record) confirmed lower Late Glacial temperatures.
The Manacaro-1 record showed three clear successional stages: the first stage dominated by Cecropia,
followed by an intermediate flooded phase (varzea
forest) with important taxa such as Moraceae/Urticaceae, Melastomataceae/Combretaceae, Alchornea
and Vismia, and a final terra firme stage with a.o.
Bignoniaceae (including Arrabidaea and Tabebuia),
Lecythidaceae and Croton.
Further palaeoecological research in the Caquet
region spanning the past 60 ka was carried out at the
El Camalen, Totumo, Cahuinar-2 and Caquet-5
sites. For information on these sites, see Rangel-Ch.
et al. (2008).
Palaeoecological research in the lakes on the Eastern Plains was reviewed by Berro et al. (2002,
2012). The first palynological study in this region
was carried out by Wijmstra & van der Hammen
(1966). Fossil pollen analysis at Lake Agua Sucia
(Meta) showed the first evidence for forest-savanna
dynamics in this region during the mid-Holocene.
Savannas (Poaceae dominated) were replaced by
gallery forests as a consequence of increased rainfall during the Holocene. The present-day Mauritia-dominated gallery forests were preceded by
Byrsonima-Curatella woodlands c. 3800 yr BP. In
spite of strong human impact on the area, Mauritia-dominated gallery forests are widely found
across the region. Similar results have been found
in the Rupununi savanna, Guyana.
It has taken more than thirty years for fresh palaeoecological data from the Eastern Plains to be
published. Behling & Hooghiemstra (1998) studied fossil pollen from the Sardinas and Angel lakes

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Historia de la vegetacin de colombia durante el Cuaternario


HISTORY OF VEGETATION IN Colombia during the Quaternary

Melastomataceae/Combretaceae, Alchornea y Vismia,


hasta alcanzar una fase final compuesta de elementos
caractersticos de un bosque de tierra firme con especies de Bignoniaceae (incluyendo Arrabidaea y Tabebuia), Lecythidaceae y Croton, entre otros.
Una sntesis general de la paleoecologa de los ltimos 60 ka alrededor del sector del Araracuara, as
como evidencias provenientes de otros sitios aqu no
mencionados (El Camalen, Totumo, Cahuinar-2 y
Caquet-5), aparece descrita en detalle en Rangel-Ch.
et al. (2008).
Trabajos pioneros en las sabanas de los Llanos Orientales fueron adelantados por Wijmstra y van der Hammen (1966). El estudio paleoecolgico de la laguna
Agua Sucia, en el departamento del Meta, evidenci
por primera vez la dinmica existente entre la sabana
y el bosque hmedo tropical, desde el Holoceno Medio hasta la actualidad. El diagrama de polen de la laguna Agua Sucia mostr cmo el ambiente dominado
por pastizales de gramneas (Poaceae) cambi hacia
un bosque de galeras, como consecuencia del incremento en la precipitacin efectiva en la regin. As,
en la fase previa al desarrollo del bosque de galera
(dominado por Mauritia), un bosque de Byrsonima y
Curatella remplaz parte de la sabana en el sector (ca.
3800 aos AP). En la actualidad, a pesar del fuerte
impacto humano, an se observan en la regin morichales de Mauritia flexuosa. Similares resultados
fueron encontrados en las sabanas de Rupunun, en
la Guyana.
Pasaron 32 aos para obtener nuevos datos paleoecolgicos en las sabanas de los Llanos Orientales de
Colombia. Behling y Hooghiemstra (1998) estudiaron el polen fsil contenido en los sedimentos de
las lagunas Sardinas y El ngel, de edad Tardiglacial
(ca. 11.570 aos AP) y Holoceno (10.030 aos AP),
respectivamente. Ambos registros palinolgicos
muestran a Poaceae y Cyperaceae como elementos
importantes de la sabana desde el Tardiglacial hasta el
Holoceno Medio. Posterior a este ltimo perodo (ca.
5000 aos AP), el desarrollo de un bosque de galera
dominado por Mauritia y Mauritiella fue de notoria
importancia.

containing sediments dating to the Late Glacial (c.


11,570 yr BP) and Holocene (10,030 yr BP), respectively. Both pollen records show Poaceae and
Cyperaceae as main taxa of the savanna ecosystem.
Mauritia gallery forests developed after 5000 yr BP.
Behling & Hooghiemstra (1998) studied lake sediments from El Pial and Carimagua. El Pial (Llanos Orientales) has the longest lake record (basal
age 18,290 14C yr BP) known for the region (Berro
et al. 2012). Pollen records from these two lakes
have shown the significance of Poaceae during the
Last Glacial Maximum (LGM) and in part of the
Holocene. The presence of Curatella and Byrsonima
in the pollen record suggests that both taxa played
an important role in the development of forest
patches within the savannas. The low abundance
of forest taxa in the El Pial pollen record suggests
that the lake was detached from its hydrological
system soon after the LGM. Gallery forests at Lake
Carimagua formed in Late Glacial times (10,690
14
C yr BP), presumably as a result of increased
rainfall. As seen elsewhere on the Eastern Plains,
Mauritia forests expanded in the area during the
mid-Holocene.
The pollen record from lake Loma Linda (Behling
& Hooghiemstra 2005), located 25 km southwest
of Lake Agua Sucia, confirmed Wijmstra & van
der Hammens (1966) results . Loma Lindas pollen
record shows detailed environmental conditions
spanning the past 8700 14C yr BP. Variations in annual ITCZ variation probably affected the amount
of rainfall in the region, thereby influencing the
forest-savanna boundary and contributing to the
development of tropical rain forest. The pollen record also showed the importance of Byrsonima and
Curatella in the arboreal component of the savanna ecosystem. Mauritia forests became prominent
during the past 2300 yr BP.

Estudios posteriores, efectuados por Behling y Hoohiemstra (1998) en las lagunas El Pial y Carimagua, indican que laguna El Pial es la ms antigua
(18.290 14C aos AP) de todas las lagunas hasta ahora

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

65

Historia de la vegetacin de colombia durante el Cuaternario


HISTORY OF VEGETATION IN Colombia during the Quaternary

estudiadas (Berro et al. 2012). Sus diagramas de polen registran la abundancia de pastizales de gramneas en los perodos secos, durante el ltimo Mximo
Glacial (UMG) y parte del Holoceno. La presencia de
Curatella y Byrsonima son elementos importantes en
el desarrollo de la sabana arbolada. La baja abundancia de taxa arbreos en el ncleo El Pial indica que
la laguna se mantuvo aislada del sistema hdrico local.
No obstante, en la laguna Carimagua se registr un
incremento en la precipitacin efectiva hacia finales
del Tardiglacial (10.690 14C aos AP), favoreciendo
paulatinamente la extensin del bosque de galera.
En general, el Holoceno Medio se caracteriz por una
marcada expansin de los morichales en los Llanos
Orientales (Berro et al. 2012).
El estudio paleoecolgico en la laguna Loma Linda
(Behling & Hooghiemstra 2005), localizado a 25 kilmetros al suroeste de la laguna Agua Sucia, confirma la reconstruccin paleoambiental descrita por
Wijmstra y van der Hammen (1966). En tal estudio
se registran en detalle las condiciones ambientales
durante los ltimos 8700 14C aos AP. La variacin
en la precipitacin regional, definida por la migracin anual del ZCIT, result ser un mecanismo positivo en la dinmica del lmite bosque-sabana, as
como para el desarrollo de los bosques de galeras y el
bosque hmedo tropical en los Llanos Orientales. El
diagrama de polen de la laguna Loma Linda registra
tambin a Byrsonima y Curatella como elementos importantes de la sabana arbolada, as como tambin a
Mauritia en el bosque de galera, durante los ltimos
ca. 2300 aos AP.
Berro et al. (2002, 2012) presentan una sntesis de
los sitios recientemente estudiados y una descripcin general de los eventos climatolgicos como
mecanismos importantes en el cambio ambiental,
favorecedores del establecimiento de particulares
comunidades vegetales en la Orinoquia colombiana,
desde el Tardiglacial.

66

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Historia de la vegetacin de colombia durante el Cuaternario


HISTORY OF VEGETATION IN Colombia during the Quaternary

Referencias / References
Behling, H., H. Hooghiemstra & A.J.
Negret. 1998. Holocene history of
the Choc rain forest from Laguna
Piusbi, Southern Pacific lowlands
of Colombia. Quatern. Res. 50:
300-308.
Behling, H., J.C. Berro & H. Hooghiemstra. 1999. Late Quaternary
pollen records from the middle
Caquet river basin in central
Colombian Amazon. Palaeogeogr.
Palaeoclimatol. Palaeoecol. 145:
193-213.
Behling, H. & H. Hooghiemstra. 2005.
Holocene Amazon rainforestsavannah dynamics and climatic
implications: high-resolution
pollen record from Laguna Loma
Linda in eastern Colombia. J. Quatern. Sci. 15: 687-695.
Berro, J.C., H. Behling & H. Hooghiemstra. 2000. Tropical rain forest
history from the Colombian Pacific area: a 4200-yr pollen record
from Laguna Jotaord. Holocene
10: 195-203.
Berro, J.C., A. Boom, P. Botero, L.F.
Herrera, H. Hooghiemstra, F.
Romero & G. Sarmiento. 2001.
Multi-interdisciplinary evidence
Holocene history of a cultivated
floodplain area in the wetlands
of northern Colombia. Veg. Hist.
Archaeobot. 10: 161-174.
Berro, J.C.,H. Hooghiemstra, H. Behling, P. Botero & K. van der Borg.
2002. Environmental history of
the western Colombian savannas
of the Llanos Orientales since the
Middle Holocene from Laguna
Mozambique and Chenevo: A
transect synthesis. Holocene 12:
35-48.
Berro, J.C., H. Wouters, H. Hooghiemstra, A.S. Carr & A. Boom.
2012. Using paleoecological data

to define main vegetation dynamics along the savanna-forest ecotone in Colombia: implications
for accurate assessment of human
impacts. Pp. 209-228, en Myster, R.
(ed.). Ecotones between forest and
grassland. Springer, Nueva York.
Bogot-A., G. 2011. Pleistocene centennial-scale vegetational, environmental and climatic change in the
Colombian Andes: based on biotic
and abiotic proxy analyses from
Lake Fquene sediments. Dissertation, University of Amsterdam.
Boom, A., G. Mora, A.M. Cleef & H.
Hooghiemstra. 2001. High altitude
C4 grasslands in the northern
Andes: relicts from glacial conditions? Rev. Palaeobot. Palynol. 115:
147-160.
Boom, A., R. Marchant, H. Hooghiemstra & J.S. Sinninghe Damst.
2002. CO2 and temperature-controlled altitudinal shifts of C4 and
C3 dominated grasslands allow reconstruction of palaeoatmospheric
pCO2. Palaeogeogr. Palaeoclimatol.
Palaeoecol. 177: 151-168.
Cleef, A.M. 1979. The phytogeographical position of the neotropical
vascular pramo flora with special
reference to the Colombian Cordillera Oriental. Pp. 175-184, en
Larsen, K. & L.B. Holm-Nielsen
(eds.). Tropical Botany, Academic
Press, Londres.
Cleef, A.M. & A. Chaverri. 1992. Phytogeography of the pramo flora
of the Cordillera de Talamanca,
Costa Rica. Pp. 45-60, en Balslev,
H. & J.L. Luteyn (eds.). Pramo:
An Andean ecosystem under human influence. Academic Press,
Londres.
Cleef, A.M. & A. Chaverri. 2005. Fitogeografa de la flora del pramo de

la Cordillera de Talamanca, Costa


Rica. Pp. 287-304, en Kapelle, M.
& S.P. Horn (eds.). Pramos de
Costa Rica, Instituto Nacional de
Biodiversidad (INBio), Costa Rica.
Coates, A.G., J.B.C. Jackson,
L.S.Collins, T.M.Cronin, H.J.
Dowsett, L.M. Bybell, P. Jung &
J.A. Obando. 1992. Closure of the
Isthmus of Panama: the near-Shore
Marine Record of Costa-Rica and
Western Panama. Geol. Soc. Am.
Bull. 104: 814-828.
Giraldo, C., T. van der Hammen & J.O.
Rangel-Ch. 2008. Manacaro-I, una
secuencia de polen del tardiglacial
en el valle inferior del ro Caquet,
Amazona Colombiana: Sucesin
riberea y cambios de clima. Pp.
119-144, en Rangel-Ch., J.O. (ed.).
Colombia, Diversidad bitica VII,
Instituto de Ciencias Naturales,
Universidad Nacional de Colombia, Bogot.
Gmez, A., J.C. Berro, H. Hooghiemstra, M. Becerra & R. Marchant. 2007. A Holocene pollen
record of vegetation change and
human impact from Pantano de
Vargas, an intra-Andean basin of
Duitama, Colombia. Rev. Palaeobot. Palynol. 145: 143-157.
Gonzlez-C., Z., H. Hooghiemstra &
M.I. Vlez. 2012. Major altitudinal
shifts in Andean vegetation on the
Amazonian flank show temporary
loss of biota in the Holocene. Holocene, 22: 1227-1241.
Groot, M.H.M., R.G. Bogot, L.J. Lourens, H. Hooghiemstra, M. Vriend,
J.C. Berro, E. Tuenter, J. van der
Plicht, B. van Geel, M. Ziegler,
S.L. Weber, A. Betancourt, L.
Contreras, S. Gaviria, C. Giraldo,
N. Gonzlez, J.H.F. Jansen, M.
Konert, D. Ortega, O. Rangel, G.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

67

Historia de la vegetacin de colombia durante el Cuaternario


HISTORY OF VEGETATION IN Colombia during the Quaternary

Sarmiento, J. Vandenberghe, T. van


der Hammen, M. van der Linden
& W. Westerhoff. 2011. Ultra-high
resolution pollen record from the
northern Andes reveals rapid shifts
in montane climates within the
last two glacial cycles. Clim. Past 7:
299-316.
Helmens, K.F., N.W. Rutter & P. Kuhry.
1997. Glacier fluctuations in the
eastern Andes of Colombia (South
America) during the last 45,000
radiocarbon years. Quatern. Int.
38/39: 39-48.
Herrera, L. & J.C. Berro. 1998. Vegetacin natural y accin antrpica
de los ltimos 1000 aos: anlisis
palinolgicos de un perfil asociado
a canales artificiales del sistema
hidrulico prehispnico. Antiguo
curso del ro San Jorge, municipio
de San Marcos, Sucre. Licania
Arborea 1: 50-59.
Herrera, L.F., G. Sarmiento, F. Romero, P.J. Botero & J.C. Berro.
2001. Evolucin ambiental de la
depresin Momposina (Colombia)
desde el Pleistoceno tardo a los
paisajes actuales. Geol. Colomb.
26: 95-121.
Hooghiemstra, H. 1984. Vegetational
and climatic history of the high
plain of Bogot, Colombia. Diss.
Bot. 79: 1-368.
Hooghiemstra, H. & T. van der Hammen. 2004. Quaternary ice-age
dynamics in the Colombian Andes: developing an understanding
of our legacy. Phil. T. Roy. Soc. B,
359: 173-182.
Jaramillo, C. & G. Bayona. 2000. Mangrove distribution during the Holocene in Tribuga Gulf, Colombia.
Biotropica 32: 14-22.
Mora, S. 2003. Early inhabitants of the
Amazonian tropical rain forest.
A study of humans and environmental dynamics. Univ. Pittsburgh
Latin Am. Archaeol. Rep. 3: 1-211.

68

Plazas, C. & A.M. Falchetti. 1981.


Asentamientos prehispnicos en
el bajo ro San Jorge. Fundacin
de Investigaciones Arqueolgicas
Nacionales, Banco de la Repblica,
Bogot.
Pulido, M., J. Cavelier & S.P. Corts-S.
2006. Structure and composition
of Colombian montane oak forests. Pp. 141-151, en Kapelle, M.
(ed.). Ecology and Conservation of
Neotropical Montane Oak Forests.
Ecological Studies 185. Springer,
Nueva York.
Rangel-Ch., J.O., T. van der Hammen,
N. Espejo & I. Romero. 2008.
Cambios en la vegetacin y en el
clima durante los ltimos 60.000
aos en el valle inferior del ro Caquet, Amazona colombiana. Pp.
165-215, en Rangel-Ch., J.O. (ed.).
Colombia, Diversidad bitica VII.
Instituto de Ciencias Naturales,
Universidad Nacional de Colombia, Bogot.
Smith, J.M. B. & A.M. Cleef. 1988.
Composition and origins of the
worlds tropicalpine floras. J. Biogeogr. 15: 631-645.
Torres, V. 2006. Pliocene-Pleistocene
evolution of flora, vegetation and
climate: a palynological and sedimentological study of a 586-m core
from the Bogot Basin. Dissertation, University of Amsterdam.
Urrego, L.E. & J.I. del Valle. 2002.
Reconstruccin de la sucesin en
un bosque de Guandal (Pacfico
Colombiano) durante el Holoceno
reciente. Caldasia 24: 425-443.
Urrego, L.E., L.A. Molina, D.H. Urrego
& L.F. Ramrez. 2006. Holocene space-time succession of the
Middle Atrato wetlands, Choc
biogeographic region, Colombia.
Palaeogeogr. Palaeoclimatol.
Palaeoecol. 234: 45-61.
Van der Hammen, T. 1986. Fluctuaciones holocnicas del nivel de

inundaciones en la cuenca del


Bajo Magdalena-Cauca-San Jorge
(Colombia). Geol. Norandina 10:
11-18.
Van der Hammen, T. & A.M. Cleef.
1983. Trigonobalanus and the tropical amphipacific element in the
North Andean forest. J. Biogeogr.
10: 437-440.
Van der Hammen, T. & P.M. Ruiz.
1984. La Sierra Nevada de Santa
Marta (Colombia), Transecto Buritaca-La Cumbre. Pp. 1-603, en
van der Hammen, T. & P.M. Ruiz,
(eds.). Estudios de Ecosistemas
Tropandinos 2. J. Cramer, Berln,
Stuttgart.
Van der Hammen, T., J. Barelds, D. de
Jong & A.A. de Veer. 1980/1981.
Glacial sequence and environmental history in the Sierra Nevada del
Cocuy (Colombia). Palaeogeogr.
Palaeoclimatol. Palaeoecol. 32:
247-340.
Van der Hammen, T., J.F. Duivenvoorden, M.L. Lips, L.E. Urrego & N.
Espejo.1992a. Late Quaternary
of the middle Caquet River area
(Colombian Amazonia). J. Quatern. Sci. 7: 44-55.
Van der Hammen, T., L.E. Urrego,
N. Espejo, J.F. Duivenvoorden
& M.L. Lips. 1992b. Lateglacial
and Holocene sedimentation and
fluctuations of river water level in
the Caquet river area (Colombian Amazonia). J. Quatern. Sci.7:
57-67.
Van der Hammen, T. & H. Hooghiemstra. 1995. The El Abra stadial, a Younger Dryas equivalent
in Colombia. Quatern. Sci. Rev. 14:
841-851.
Van der Hammen, T., J.O. Rangel &
A.M. Cleef. 2008. La Cordillera
Oriental Colombiana, Transecto Sumapaz. Pp. 1-1009, en van
der Hammen, T., J.O. Rangel &
A.M. Cleef (eds.). Estudios de

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Historia de la vegetacin de colombia durante el Cuaternario


HISTORY OF VEGETATION IN Colombia during the Quaternary

Ecosistemas Tropandinos 7. J. Cramer, Berln, Stuttgart.


Van Geel, B. & T. van der Hammen.
1973. Upper Quaternary vegetational and climatic sequence of the
Fquenearea (Eastern Cordillera,
Colombia). Palaeogeogr. Palaeoclimatol. Palaeoecol. 14: 9-92.
Vant Veer R. & H. Hooghiemstra.
2000. Montane forest evolution
during the last 650,000 yr in Colombia: a multivariate approach
based on pollen record Funza-I. J.
Quatern. Sci. 15: 329-346.

Velsquez-R., C.A. 2005. Paleoecologa


de alta resolucin del Holoceno
Tardo en el Pramo de Frontino,
Antioquia. Cuaternario de Colombia 20, Bogot.
Vlez, M.I., M. Wille, H. Hooghiemstra, S. Metcalfe, J. Vandenverghe
& K. van der Borg. 2001. Late
Holocene environmental history
of southern Choc region, Pacific
Colombia; sediment, diatom and
pollen analysis of core El Caimito.
Palaeogeogr. Palaeoclimatol. Palaeoecol. 173: 197-214.

Wijmstra, T.A. & T. van der Hammen.1966. Palynological data on


the history of tropical savannas in
Northern South America. Leidse
Geolog. Meded. 38: 71-70.
Wijmstra, T.A. 1967. A Pollen diagram
from the Upper Holocene of the
Lower Magdalena valley. Leidse
Geolog. Meded. 39: 261-267.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

69

Vegetacin natural
de Colombia

The natural vegetation


of Colombia

por Gloria Galeano

by Gloria Galeano

Desde los desiertos de La Guajira hasta algunas de las


zonas ms lluviosas del mundo, en el centro del departamento del Choc, y desde el nivel del mar hasta las cumbres ms altas, se presentan en Colombia
innumerables combinaciones de factores biticos y
abiticos que dan lugar a una diversidad espectacular de climas, suelos y topografa. Esto, sumado a su
posicin geogrfica privilegiada, hace de Colombia
uno de los pases del continente americano con mayor diversidad, no solo de especies, sino tambin de
ecosistemas.

From the deserts of La Guajira to some of the


worlds rainiest areas in the central Choc department, and from sea level to the highest peaks,
countless combinations of biotic and abiotic factors result in a spectacular variety of climates, soils
and topography in Colombia. This, coupled with its
privileged geographic position, renders it one of the
most diverse countries of the Americas, not only in
species, but also in terms of ecosystems.

Han sido varios los intentos por describir los ecosistemas y la vegetacin natural de Colombia desde
diferentes escuelas, aproximaciones y enfoques. Un
recuento general de estas aproximaciones hasta el siglo XX fue sintetizado por van der Hammen y Rangel (1997). Entre estas, las propuestas que han tenido
ms impacto en Colombia, y que se han aplicado a
nivel nacional, han sido la de Cuatrecasas (1958) y la
de Holdridge (1967). La propuesta de Cuatrecasas, de
circunscripcin estrictamente nacional y dirigida a
un pblico amplio, se bas primordialmente en los
aspectos fisonmicos de la vegetacin, complementados con algunas consideraciones fitosociolgicas.
Espinal y Montenegro (1963) adaptaron para Colombia el sistema de zonas de vida de Holdridge, basado en caractersticas climticas, y produjeron mapas
de cobertura nacional. El sistema de Holdridge, que
fue uno de los ms utilizados en Latinoamrica, tiene
entre sus principales crticas el dejar por fuera tipos
importantes de paisajes y vegetacin azonal (Josse et
al. 2003).

Several attempts, based on different schools and approaches, have been made to describe Colombias
ecosystems and natural vegetation. A synthesis of
these approaches up to the 20th century was published by van der Hammen & Rangel (1997). Those
having the strongest impact on Colombia, and more
widely used in the country, were those of Cuatrecasas (1958) and Holdridge (1967). Cuatrecasas system, having a strictly national scope and aimed at
a wider audience, was based primarily on the vegetations physiognomic aspects, complemented by
some phytosociological considerations. Espinal &
Montenegro (1963) adapted Holdridges life-zone
system, based on climatic features, and produced
maps of national coverage for Colombia. Holdridges system, which was one of the most widely
used in Latin-America, has been criticized for leaving out important landscape types and azonal vegetation (Josse et al. 2003). Other relevant proposals
were those by UNESCO (1973) which produced
a vegetation map of South America, including
102-135 different types of ecological systems in

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

71

VEGETACIN NATURAL de colombia


The natural vegetation of Colombia

Otra propuesta relevante fue la de la Unesco (1973),


la cual produjo un mapa de formaciones vegetales
de Suramrica, en el que se incluyeron para Colombia 102-135 tipos de sistemas ecolgicos diferentes.
IGAC et al. (1984) produjeron un mapa de los bosques de Colombia y Hernndez-C. y Snchez (1992)
propusieron otro sistema con base en el concepto
de bioma, teniendo en cuenta, adems, las unidades
biogeogrficas y las grandes cuencas presentes en el
pas. Etter (1998a) elabor el primer mapa de ecosistemas de Colombia con base en el sistema de biomas
de Walter (1980), en el que se caracterizaron un total
de 21 biomas y 62 ecosistemas. Otras aproximaciones
incluyen los mapas de coberturas del pas producidos
por el Ideam (1996), en los que se caracterizaron 39
tipos diferentes de coberturas vegetales, y la compilacin y propuesta de Rangel-Ch. et al. (1997) de tipos de vegetacin de Colombia, con base en distintos
arreglos de especies en diferentes regiones del pas,
usando el concepto fitosociolgico de Braun-Blanquet (Rangel-Ch. & Velzquez 1997).
En los ltimos aos se ha hecho un esfuerzo por
adoptar un sistema unificado de clasificacin de los
ecosistemas y de la vegetacin para Colombia, con
alcance global o regional amplio, y que pueda ser
usado como referente nacional. En este sentido, el
ltimo sistema propuesto para Colombia es el producido por los institutos de investigacin del Ministerio de Ambiente (Ideam, IavH, Sinchi, Invemar
e IIAP) y el Instituto Geogrfico Agustn Codazzi
(IGAC), incluido en el libro Ecosistemas continentales, costeros y marinos de Colombia (Ideam et al.
2007), con mapas de los ecosistemas de Colombia a
escala 1:500.000 y sugerido como referente nacional
por el Ministerio de Ambiente y Desarrollo Sostenible (SIAC 2014).
Este sistema se basa en el concepto de zonobiomas de
Walter y Box (1976) y Walter (1980), definido como
las unidades de vegetacin ms grandes determinadas por el clima. Walter y Box (1976) reconocieron
en Colombia tres zonobiomas y zonas transicionales entre ellos. Introdujeron tambin los conceptos
de orobiomas, o biomas de montaa que presentan
diferente vegetacin dependiendo de la altitud, y pedobiomas, o biomas definidos por condiciones edficas o hidrolgicas particulares, ms que por el clima.
Dentro de los pedobiomas se incluyen los litobiomas,
que son aquellos desarrollados sobre roca dura y sus

72

Colombia, IGAC (1984) which produced a map


of the forests of Colombia and Hernndez-C and
Snchez (1992) who proposed a system based on
the biome concept, taking biogeographic units and
large basins into account. Etter (1998a) produced
the first map of Colombian ecosystems, based on
Walters (1980) biome system which recognized
21 biomes and 62 ecosystems. Other approaches
include the countrys vegetation cover maps produced by the Colombian Institute of Hydrology,
Meteorology and Environmental Studies (IDEAM
1996) which recognized 39 types of vegetation
cover and Rangel-Ch. et al. (1997) synthesis of Colombian vegetation types, following the arrangement of species in the different regions, based on
Braun-Blanquets phytosociological concept (Rangel-Ch. & Velzquez 1997).
A recent unified classification of Colombias ecosystems and vegetation was presented in a book entitled Continental, Coastal and Marine Ecosystems
of Colombia (Ecosistemas continentales, costeros
y marinos de Colombia) (IDEAM et al. 2007) prepared by the research institutes of the Ministry of
the Environment (IDEAM, IAvH, SINCHI, INVEMAR, IIAP) and the Codazzi Institute (IGAC). The
work includes maps of Colombian ecosystems on
a 1:500,000 scale and has been suggested as a national benchmark by the Ministry of the Environment and Sustainable Development (SIAC 2014).
The system is based on Walter & Box (1976) and
Walters (1980) zonobiome concept dealing with
large vegetation units determined by climate. Walter & Box (1976) recognized three zonobiomes and
transitional zones in Colombia. They also introduced the concepts of orobiome, being mountain
biomes having varying vegetation depending on altitude, and pedobiome, being biomes defined by
specific edaphic or hydric conditions, rather than
climate. Pedobiomes include lithobiomes which are
developed on hard rocks and their derived materials, halobiomes, developing in brackish water, helobiomes, developed in areas with poor drainage and
some level of flooding and peinobiomes, which are
formed on poorly-developed soils.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

VEGETACIN NATURAL de colombia


The natural vegetation of Colombia

materiales derivados; halobiomas, aquellos que se desarrollan en aguas salobres; helobiomas, desarrollados
en reas con mal drenaje y algn nivel de inundacin, y peinobiomas, que se forman sobre suelos poco
desarrollados.
El mapa resultante reconoci en Colombia la existencia de tres tipos de gran bioma (bosque hmedo
tropical, bosque seco tropical y desierto tropical), 32
biomas, 311 ecosistemas continentales y costeros y
19 tipos de coberturas diferentes. El mapa de la contraportada interior de este catlogo muestra la distribucin de los biomas continentales en Colombia.
Teniendo en cuenta que es la propuesta ms reciente, se utilizar aqu como marco para dar una visin
general de la vegetacin de los ecosistemas naturales
de Colombia que, segn el mismo mapa (Ideam et al.
2007), incluyen cerca del 69% del total de ecosistemas
del pas. Se trata entonces de dar una visin de conjunto de la vegetacin ms importante en cada una
de las regiones naturales del pas. Se han omitido los
detalles que pueden ser consultados en los estudios
especficos citados. La Tabla 1 resume esos biomas,
asignando el nombre con el que fueron tratados por
Cuatrecasas (1958) y Espinal y Montenegro (1963) e
IGAC (1977).

Bosque hmedo tropical


Este gran bioma es el ms extenso en Colombia e incluye principalmente zonas hmedas, con precipitaciones usualmente por encima de 2000 mm anuales,
tanto de las zonas bajas como de las montaas, en las
que no hay dficit de agua para las plantas durante
todo el ao. El bosque hmedo tropical abarca 25
biomas, incluidos zonobiomas, orobiomas y pedobiomas. Los ms importantes en cada una de las regiones
naturales de Colombia se discuten a continuacin.

Regin de la Amazonia y Orinoquia. En su mayor


parte, esta regin corresponde al zonobioma hmedo
tropical, aunque tambin tienen una importante representacin el helobioma de la Amazonia-Orinoquia,
el peinobioma de la Amazonia-Orinoquia y el litobioma de la Amazonia-Orinoquia.
Zonobioma hmedo tropical. Cubre extensas reas
de la Amazonia-Orinoquia, abarcando tambin reas
del Pacfico-Atrato, del Magdalena-Caribe, y del Catatumbo. Se encuentra usualmente por debajo de 500 m

The resulting map gave three major biomes (tropical wet forest, tropical dry forest, tropical desert),
32 biomes, 311 inland and coastal ecosystems and
19 types of land cover in Colombia. The map on
the back endpaper of this Catalogue shows the
distribution of continental biomes in Colombia.
Because this is the most recent proposal, it will be
used here as a general framework for this overview of the vegetation of the natural ecosystems in
Colombia which, according to the 2007 IDEAM
map, include about 69% of the countrys ecosystems. This overview presents the most important
vegetation types in the countrys natural regions.
Many details have been omitted. Such details can
be consulted in the specific studies cited. Table 1
summarizes the biomes, mentioning the names
used by Cuatrecasas (1958), Espinal and Montenegro (1963) and IGAC (1977).

Tropical wet forest


This major biome is the largest in Colombia and
includes mainly humid areas, rainfall usually being
above 2000 mm per year; it occurs in both lowlands
and mountain areas where plants have no water
deficit throughout the year. The tropical wet forest comprises 25 biomes, including zonobiomes,
orobiomes and pedobiomes; the most important
regarding each of Colombias natural regions are
discussed below.

The Amazon and Eastern Plains region. This


region covers most of the tropical wet zonobiome,
but also includes the Amazon-Orinoco helobiome,
the Amazon-Orinoco peinobiome and the AmazonOrinoco lithobiome.
The Tropical wet zonobiome. This zonobiome
covers large areas of the Amazon and Orinoco
drainages, as well as Pacific-Atrato, Magdalena-Caribbean and Catatumbo. It is usually found below
500 masl and is covered by a dense multi-layered
forest, complex in structure and composition, usually having evergreen foliage, with large trees up to
1 m in diameter or more, making up a 30-40 m tall

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

73

VEGETACIN NATURAL de colombia


The natural vegetation of Colombia

Tabla 1. Biomas continentales de Colombia (Ideam et al. 2007) y sus equivalentes en los sistemas de Holdridge y
Cuatrecasas. / Table 1. Continental biomes of Colombia (Ideam et al. 2007) and their equivalence in Holdridge and
Cuatrecasassystems.

Gran Bioma

BOSQUE
HMEDO
TROPICAL

Bioma

Formacin vegetal

Zona de vida o formacin vegetal

Cuatrecasas (1958)

Espinal & Montenegro (1963); IGAC (1977),


basados en Holdridge (1967)

Zonobioma hmedo tropical


de la Amazonia-Orinoquia

Selva neotropical inferior

Bosque hmedo tropical, bosque muy hmedo


tropical y bosque muy hmedo premontano

Helobioma
Amazonia-Orinoquia

Selva neotropical inferior, vegetacin acutica

Bosque hmedo tropical, bosque muy hmedo


tropical, bosque hmedo premontano, bosque muy hmedo premontano y bosque seco
tropical

Peinobioma de la
Amazonia-Orinoquia

Sabana

Bosque hmedo tropical, bosque muy hmedo


tropical, bosque hmedo premontano, bosque muy hmedo premontano y bosque seco
tropical

Litobioma de la
Amazonia-Orinoquia

Sabana casmfita

Bosque hmedo tropical, bosque muy hmedo


tropical y bosque hmedo premontano

Zonobioma hmedo tropical


del Pacfico

Selva neotropical inferior

Bosque hmedo tropical, bosque muy hmedo tropical, bosque pluvial tropical, bosque
muy hmedo premontano y bosque pluvial
premontano

Helobioma Pacfico-Atrato

Selva neotropical inferior

Bosque bosque muy hmedo tropical, bosque


pluvial tropical, bosque muy hmedo premontano y bosque pluvial premontano

Halobioma del Pacfico

Manglares

Bosque hmedo tropical, bosque muy hmedo tropical, bosque pluvial tropical, bosque
muy hmedo premontano y bosque pluvial
premontano

Zonobioma hmedo tropical


del Caribe-Magdalena

Selva neotropical inferior

Bosque hmedo tropical y bosque muy hmedo


tropical

Helobioma
Magdalena-Caribe

Selva neotropical inferior, vegetacin acutica

Bosque hmedo tropical, bosque muy hmedo


tropical, bosque seco tropical, bosque hmedo
premontano y bosque seco premontano

Zonobioma hmedo tropical


del Catatumbo

Selva neotropical inferior

Bosque hmedo tropical

Helobioma del ro Zulia

Selva neotropical inferior, vegetacin acutica

Bosque hmedo tropical

Orobioma bajo de los Andes

Selva subandina

Bosque hmedo tropical, bosque muy hmedo


tropical, bosque hmedo premontano y bosque
muy hmedo premontano

Orobioma medio de los Andes

Selva andina

Bosque hmedo premontano, bosque muy


hmedo premontano y bosque muy hmedo
montano bajo
Contina

74

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

VEGETACIN NATURAL de colombia


The natural vegetation of Colombia

Gran Bioma

Bioma

Formacin vegetal

Zona de vida o formacin vegetal

Cuatrecasas (1958)

Espinal & Montenegro (1963); IGAC (1977),


basados en Holdridge (1967)

Pramo (subpramo, pramo propiamente dicho


y superpramo)

Bosque hmedo montano, bosque muy hmedo


montano y bosque pluvial montano

Orobioma azonal de Ccuta

Formaciones xerofticas y
subxerofticas

Bosque muy seco tropical

Orobioma azonal del ro


Dagua

Formaciones xerofticas y
subxerofticas

Bosque muy seco tropical

Orobioma azonal del ro


Sogamoso

Formaciones xerofticas y
subxerofticas

Bosque muy seco tropical

Orobioma azonal del Valle


del Pata

Formaciones xerofticas y
subxerofticas

Bosque muy seco tropical

Helobiomas andinos

Selva andina, vegetacin


acutica

Bosque hmedo montano bajo, bosque hmedo


montano y bosque muy hmedo montano

Orobioma de San Lucas

Selva subandina

Bosque muy hmedo premontano

Orobioma de La Macarena

Selva subandina, selva


andina

Bosque pluvial montano bajo, bosque pluvial


montano

Orobioma del Baud-Darin

Selva subandina

Bosque pluvial premontano y bosque muy hmedo montano bajo

Orobioma bajo de la Sierra


Nevada de Santa Marta y La
Macuira

Formaciones xerofticas y
subxerofticas

Bosque seco subtropical

Orobioma medio de la Sierra


Nevada de Santa Marta

Selva subandina, selva


andina

Bosque hmedo premontano, bosque muy


hmedo premontano y bosque muy hmedo
montano bajo

Orobioma alto de la Sierra


Nevada de Santa Marta

Selva andina, pramo


(subpramo, pramo
propiamente dicho y
superpramo)

Bosque pluvial montano, pramo pluvial subandino y tundra pluvial andina

Zonobioma seco tropical del


Caribe

Formaciones xerofticas y
subxerofticas

Bosque seco tropical, bosque muy seco tropical


y bosque seco premontano

Halobioma del Caribe

Manglares

Bosque muy seco tropical

Formaciones xerofticas y
subxerofticas

Bosque seco tropical y bosque seco premontano

Orobioma alto de los Andes


-Bosque de alta montaa
-Pramo
Subpramo
Pramo propiamente dicho
Superpramo
-Nival

BOSQUE
HMEDO
TROPICAL

BOSQUE
SECO
TROPICAL

Zonobioma alterno hgrico y


subxeroftico tropical del Alto
Magdalena

Contina

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

75

VEGETACIN NATURAL de colombia


The natural vegetation of Colombia

Gran Bioma

BOSQUE
SECO
TROPICAL

DESIERTO
TROPICAL

Bioma

Formacin vegetal

Zona de vida o formacin vegetal

Cuatrecasas (1958)

Espinal & Montenegro (1963); IGAC (1977),


basados en Holdridge (1967)

Zonobioma alterno hgrico


y subxeroftico tropical del
Valle del Cauca

Formaciones xerofticas y
subxerofticas

Bosque seco tropical y bosque muy seco


tropical

Helobioma del Valle del


Cauca

Formaciones xerofticas y
subxerofticas

Bosque seco tropical

Formaciones xerofticas y
subxerofticas

Matorral desrtico subtropical, monte espinoso


subtropical y bosque seco subtropical

Formaciones xerofticas y
subxerofticas

Matorral desrtico subtropical

Zonobioma del desierto


tropical
de La Guajira y Santa Marta
Helobioma de La Guajira

Fuentes: elaboracin propia con base en Ideam et al. 2007, Holdridge 1967 y Cuatrecasas 1958.

de elevacin y est cubierto de bosque denso, muy


complejo en trminos de estructura y composicin,
con varios estratos, de follaje usualmente persistente
y siempre verde, con grandes rboles de hasta 1 m de
dimetro o ms que conforman un dosel de hasta 3040 m de alto, con emergentes de hasta 60 m de alto.
Las races son poco profundas, lo que es compensado
a menudo por races zancos y races tabulares o tabloides en los rboles. Abundan las palmas, las lianas
y las epfitas; en el sotobosque predominan las hierbas
de hojas anchas, en su mayora monocotiledneas. El
componente leoso est dominado principalmente
por las familias Fabaceae, Annonaceae, Moraceae,
Bignoniaceae y Lauraceae, entre otras (Gentry 1995;
Rangel-Ch. 1995a). Este zonobioma hmedo tropical
es equivalente a la selva neotropical inferior de Cuatrecasas (1958), al bosque hmedo tropical (bh-T), al bosque muy hmedo tropical (bmh-T) y al bosque pluvial
tropical (bp-T) de Holdridge (Espinal & Montenegro
1963; IGAC 1977).
El zonobioma hmedo tropical de la Amazonia-Orinoquia (Fig. 5A, B) es el ms grande de
Colombia (ocupa cerca del 28 % de la superficie
continental) y el que contiene la mayor extensin de
bosques naturales en Colombia (casi 3 millones de
ha, segn el Ideam et al. 2007). Ocupa toda la regin
amaznica y el sector sur de la Orinoquia, formando
un mosaico con las reas de los afloramientos de la
formacin de la Guayana (denominadas litobiomas)
y las reas inundadas o inundables derivadas de los
ros (denominadas helobiomas). La temperatura media anual es superior a 25C y la precipitacin media

76

canopy, with emergent trees up to 60 m tall. The


roots are shallow, often being compensated by trees
having stilt roots or buttresses; abundant palms, lianas and epiphytes and broad-leaved herbs, mostly
monocots, predominate in the understory. The
woody component is mainly dominated by the families Fabaceae, Annonaceae, Moraceae, Bignoniaceae and Lauraceae (Gentry 1995, Rangel-Ch. 1995a).
This tropical wet zonobiome covers Cuatrecasas
(1958) lower neotropical rainforest (selva neotropical
inferior) and Holdridges tropical wet forest (bh-T),
tropical moist forest (bmh-T) and tropical rain forest
(bp-T) (Espinal & Montenegro 1963, IGAC 1977).
The Amazon-Orinoco tropical wet zonobiome
(Fig. 5A, B) is Colombias largest biome (covering
28% of the countrys continental area), representing
the largest area of natural forests in Colombia (almost 3 million ha; IDEAM et al. 2007). It occupies
the entire Amazon region and the southern part of
the Orinoco drainage and forms a mosaic with outcrops of the Guiana Formation (lithobiomes) and
flooded or floodable riverine areas (helobiomes).
Average annual temperature is above 25C and average annual rainfall varies from about 3000 mm
to just over 4000 mm in the forests on the Andean
foothills, having a unimodal-biseasonal pattern,
the less rainy season spanning June to September
(Rangel-Ch. 2008). Natural forests, covering about
92% of this biomes total area (IDEAM et al. 2007),
mostly occur on terra firme.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

VEGETACIN NATURAL de colombia


The natural vegetation of Colombia

Figura 5. A-B, zonobioma hmedo tropical de la Amazonia. A, Mocoa, Putumayo (G. Galeano). B, Parque Nacional Amacayacu, Amazonas (G. Galeano).
C-D, helobioma de la Amazonia-Orinoquia. C, Guaina (R. Bernal). D, Casanare (R. Bernal). E, litobioma de la Amazonia-Orinoquia, serrana de la Macarena, Meta
(J. Contreras). F, peinobioma de la Amazonia-Orinoquia, Casanare (R. Bernal).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

77

VEGETACIN NATURAL de colombia


The natural vegetation of Colombia

anual vara desde cerca de 3000 mm hasta poco ms


de 4000 mm en los bosques ms cercanos al piedemonte andino, con un patrn de tipo unimodal
biestacional en el cual el perodo menos lluvioso se
presenta de junio a septiembre (Rangel-Ch. 2008).
Los bosques naturales, que ocupan cerca del 92% del
rea total del bioma (Ideam et al. 2007), estn en su
mayora sobre tierra firme.
Este tipo de vegetacin en la Amazonia colombiana
ha sido estudiado por numerosos autores, entre los
que se destacan Cuatrecasas (1958), Proradam (1979),
Duivenvoorden (1994, 1995, 1996), Duivenvoorden y
Lips (1995), Rangel-Ch. et al. (1995b), Londoo y lvarez (1997), Snchez (1997), Rudas y Prieto (1998,
2005), Duque et al. (2002, 2003), Rangel-Ch. (2008),
Barreto et al. (2010) y Londoo (2011). Una compilacin de informacin sobre diferentes tipos de bosques
registrados en tierra firme en la Amazonia colombiana se encuentra en Rangel-Ch. (2008).
La composicin de los bosques es altamente variable
y el ensamblaje de las especies ms importantes cambia de un sitio a otro (Duivenvoorden 1995), aunque
la fisonoma y estructura del bosque es similar: dosel
denso con rboles de 20-35 m de altura y cerca de 1 m
de dimetro, con emergentes de poco ms de 40 m de
alto, abundantes lianas, pocas epfitas y hemiepfitas
y un sotobosque muy abierto con numerosas hierbas, entre las que sobresalen especies de Marantaceae
y de Poaceae de hoja ancha. En la regin del medio
Caquet, Duivenvoorden y Lips (1995) y Duivenvoorden (1994, 1996) encontraron un mximo de 68
especies de rboles 10 cm dap en muestreos de 0.1
ha. Segn estos muestreos, y los de Londoo y lvarez (1997) y Snchez (1997), en las reas de tierra
firme del medio Caquet las familias ms importantes fueron Fabaceae, Lecythidaceae, Sapotaceae, Euphorbiaceae, Lauraceae, Myristicaceae, Burseraceae,
Moraceae y Rubiaceae. Entre las especies 10 cm dap
ms importantes se encontraron Micrandra spruceana, Monopteryx uaucu, Oenocarpus bataua, Goupia
glabra, Clathrotropis macrocarpa, Swartzia schomburgkii, Protium spp., Eschweilera spp., Scleronema
micranthum, Iryanthera spp., Dacryodes chimantensis, Nealchorneayapurensis, Tachigali sp., Buchenavia
parvifolia y Micropholis guyanensis.
Por su parte, los muestreos realizados en los bosques
de tierra firme del sur de la Amazonia colombiana,

78

The Colombian Amazon regions forests have been


studied by Cuatrecasas (1958), Proradam (1979),
Duivenvoorden (1994, 1995, 1996), Duivenvoorden & Lips (1995), Rangel-Ch. et al. (1995b), Londoo & lvarez (1997), Snchez (1997), Rudas &
Prieto (1998, 2005), Duque et al., (2002, 2003),
Rangel-Ch. (2008), Barreto et al. (2010) and Londoo (2011); a compilation of information on the
various types of terra firme forests recorded in the
Colombian Amazon is found in Rangel-Ch. (2008).
Forest composition is highly variable and the most
important species vary from one site to another
(Duivenvoorden 1995), although forest physiognomy and structure are similar: a dense canopy of
20-35 m high trees, c. 1 m in diameter, emergent
trees being just over 40 m tall, abundant lianas, few
epiphytes and hemiepiphytes and an open understory having many broad-leaved herbs, notably
Poaceae and Marantaceae. Duivenvoorden & Lips
(1995) and Duivenvoorden (1994, 1996) found up
to 68 species of 10 cm dbh trees on 0.1 ha plots
in the middle Caquet River. According to their
sampling and that of Londoo & lvarez (1997)
and Snchez (1997) the most important families in
middle Caquet terra firme forests were Fabaceae,
Lecythidaceae, Sapotaceae, Euphorbiaceae, Lauraceae, Myristicaceae, Burseraceae, Moraceae and
Rubiaceae, and the most important trees 10 cm
dbh included Micrandra spruceana, Monopteryx
uaucu, Oenocarpus bataua, Goupia glabra, Clathrotropis macrocarpa, Swartzia schomburgkii, Protium spp., Eschweilera spp., Scleronema micranthum,
Iryanthera spp., Dacryodes chimantensis, Nealchornea yapurensis, Tachigali sp., Buchenavia parvifolia
and Micropholis guyanensis.
Studies of terra firme forests in the southern Colombian Amazon, on a 10 ha plot in the Amacayacu
National Park (Duque et al. 2002, 2003; Barreto et
al. 2010), yielded 670 10 cm dbh woody species
belonging to 73 families. The most important families were mostly the same as in the middle Caquet;
those having the highest richness were Fabaceae
(Mimosoideae), Moraceae, Sapotaceae, Lauraceae

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

VEGETACIN NATURAL de colombia


The natural vegetation of Colombia

en una parcela de 10 ha en el PNN Amacayacu (Duque et al. 2002, 2003; Barreto et al. 2010) revelaron
un total de 670 especies leosas 10 cm dap, agrupadas en 73 familias. Las familias ms importantes
fueron, en su mayora, las mismas encontradas en el
medio Caquet. Las que presentaron mayor riqueza
fueron Fabaceae (Mimosoideae), Moraceae, Sapotaceae, Lauraceae y Annonaceae. No obstante, la composicin florstica a nivel de especies fue diferente: las
especies de rboles del dosel ms importantes en el
sur de la Amazonia fueron Otoba parvifolia, Eschweilera coriacea, Eschweilera itayensis, Conceveiba spp.,
Pseudolmedia laevis y las palmas Astrocaryum ferrugineum e Iriartea deltoidea (Barreto et al. 2010).
Los estudios florsticos de Rudas y Prieto (1998,
2005), tambin en el PNN Amacayacu, corroboraron
las familias de rboles ms importantes mientras que,
considerando todas las formas de vida, esos mismos
autores encontraron que las familias ms importantes
eran Fabaceae, Rubiaceae, Melastomataceae, Annonaceae, Araceae, Euphorbiaceae, Meliaceae y Myristicaceae. En general, el inventario mostr que el 81%
de las especies estaba representado por el componente leoso y el resto por el componente no leoso
(hierbas, epfitas, hemiepfitas, parsitas y saprfitas)
(Rudas & Prieto 1998).
Helobioma de la Amazonia-Orinoquia (Fig. 5C,
D). Entremezcladas con los bosques de tierra firme,
anteriormente descritos, se encuentran reas con alta
influencia acutica, inundadas de manera permanente o temporal, que constituyen el denominado helobioma de la Amazonia-Orinoquia (Ideam et al. 2007).
En estas reas se puede encontrar todo un gradiente
sucesional desde la vegetacin acutica de las orillas
de ros y lagos hasta los bosques de las llanuras de
inundacin, que alcanzan una mayor complejidad.
Rudas y Prieto (1998) describieron la vegetacin de
las zonas inundables del PNN Amacayacu y Rangel-Ch. (2008) incluy este tipo de ambientes en su
recopliacin de informacin sobre la vegetacin de la
regin Amaznica. Segn estos autores, en general,
en los ambientes acuticos de la Amazonia colombiana se encuentran grandes poblaciones flotantes de
Eichhornia crassipes, Pistia stratiotes y Neptunia oleracea, mientras que entre la vegetacin enraizada se
encuentran Victoria amazonica, Pontederia rotundifolia, Montrichardia arborescens y Polygonum sp., entre otras. La vegetacin de las playas es muy variable

and Annonaceae. However, floristic composition


at species level was different, the most important
canopy trees in the southern Colombian Amazon
being Otoba parvifolia, Eschweilera coriacea, Eschweilera itayensis, Conceveiba spp. and Pseudolmedia
laevis, and the palms Astrocaryum ferrugineum and
Iriartea deltoidea (Barreto et al. 2010).
Floristic studies by Rudas & Prieto (1998, 2005)
in the Amacayacu National Park corroborated the
most important families of trees; when all life forms
were considered, the most important families were
Fabaceae, Rubiaceae, Melastomataceae, Annonaceae, Araceae, Euphorbiaceae, Meliaceae and Myristicaceae. Overall, the inventory showed that 81% of
the species were represented by woody plants and
the rest by non-woody plants (herbs, epiphytes,
hemi-epiphytes, parasites and saprophytes) (Rudas
& Prieto 1998).
The Amazon-Orinoco helobiome (Fig. 5C. D).
Permanently or temporarily flooded areas interspersed in the terra firme forests described above
constitute the Amazon-Orinoco helobiome (IDEAM
et al. 2007). These areas have a successional gradient
from the aquatic vegetation of lake shores and rivers
banks to complex floodplain forests. Rudas & Prieto
(1998) have described the vegetation in the flooded
areas of the Amacayacu National Park and RangelCh. (2008) included this type of environment in his
overview of the Amazon regions vegetation. According to these authors, the Colombian Amazons
aquatic environments are characterized by large
floating populations of Eichhornia crassipes, Pistia
stratiotes and Neptunia oleracea while rooted vegetation includes Victoria amazonica, Pontederia rotundifolia, Montrichardia arborescens and a species
of Polygonum. The beach vegetation is highly variable and often consists of grasslands dominated by
Paspalum repens, Fimbristylis littoralis, Dinebra amplexicaulis and Hymenachne scabra, sometimes accompanied by shrubs or small trees such as species
of Cecropia, Annona hypoglauca, Byrsonima japurensis, Inga punctata and Pseudobombax munguba,
which may form low forests (Rangel-Ch. 2008).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

79

VEGETACIN NATURAL de colombia


The natural vegetation of Colombia

y puede estar constituida por pastizales dominados


por Paspalum repens, Fimbristylis littoralis, Dinebra
scabra e Hymenachne amplexicaulis, en ocasiones
acompaados por arbustos o pequeos rboles como
Cecropia spp., Annona hypoglauca, Byrsonima japurensis, Inga punctata y Pseudobombax munguba, entre otros, que en ocasiones conforman bosques bajos
(Rangel-Ch. 2008). En algunos sectores, a la orilla de
los ros, tambin se presentan grandes poblaciones de
la palma Astrocaryum jauari.
En los planos inundables de la regin del medio Caquet, Duivenvoorden y Lips (1995) y Duivenvoorden (1995, 1996) encontraron un promedio de 12-28
especies de rboles 10 cm dap en muestreos de 0.1
ha, con numerosos tallos delgados que formaban un
dosel de hasta 20 m de alto, con algunos rboles que
alcanzaban hasta 27 m de alto. Las familias ms importantes fueron Fabaceae, Annonaceae, Moraceae,
Arecaceae,Sapotaceae, Euphorbiaceae, Chrysobalanaceae, Lecythidaceae, Myristicaceae, Myrtaceae,
Meliaceae y Lauraceae. Entre las especies 10 cm dap
ms importantes se encontraron Cecropia membranacea, Annona hypoglauca, Iriartea deltoidea, Astrocaryum jauari, Parkia multijuga, Brownea grandiceps,
Euterpe precatoria, Oenocarpus bataua, Oxandra mediocris y Pouteria torta. En algunos sectores tambin
se presentaban rboles grandes de los gneros Ceiba
y Ficus. En general, los bosques de zonas pantanosas
o inundables tienen menor diversidad y una composicin ms homognea, con mayor dominancia de
algunas especies con respecto a los bosques de tierra
firme (Duivenvoorden 1995).
Adicionalmente, en toda la Amazonia hay extensas
reas pantanosas, tanto en zonas de vrzea (planos
de inundacin de origen andino) como de igap
(planos de inundacin de origen amaznico), dominadas, en menor o mayor grado, por la corpulenta palma Mauritia flexuosa. En el rea del medio
Caquet estos bosques han sido caracterizados por
Duivenvoorden y Lips (1995), Urrego (1997) y Urrego et al. (2013). Algunos de los bosques de Mauritia
alcanzan un dosel de hasta 24 m de alto, con emergentes de hasta 35 m de alto, con un promedio de
89 rboles 10 cm dap (incluyendo 27 tallos de
Mauritia) en parcelas de 0.1 ha (Duivenvoorden
& Lips 1995). Urrego et al. (2013) estudiaron bosques de Mauritia en el medio Caquet, con 75 especies y 940 individuos en 0.1 ha, mientras que en

80

Large populations of the palm Astrocaryum jauari


may occur on river banks.
Duivenvoorden & Lips (1995) and Duivenvoorden (1995, 1996) found an average of 12-28 species
of trees 10 cm dbh in 0.1 ha plots on the middle
Caquet floodplains, with numerous rather slender
stems forming a canopy up to 20 m high, some trees
reaching up to 27 m in height; the most important
families were Fabaceae, Annonaceae, Moraceae,
Arecaceae, Sapotaceae, Euphorbiaceae, Chrysobalanaceae, Lecythidaceae, Myristicaceae, Myrtaceae,
Meliaceae and Lauraceae. The most important species 10 cm dbh included Cecropia membranacea,
Annona hypoglauca, Iriartea deltoidea, Astrocaryum
jauari, Parkia multijuga, Brownea grandiceps, Euterpe precatoria, Oenocarpus bataua, Oxandra mediocris and Pouteria torta. Large Ceiba and Ficus trees
may occur. The forests of swampy or floodable areas
are less diverse, more homogeneous and some species have higher dominance compared to terra firme
forests (Duivenvoorden 1995).
Extensive swampy areas occur throughout the Amazon region, in both areas of vrzea (floodplain of
Andean rivers) and igap (floodplain of Amazonian rivers) dominated to a lesser or greater extent
by the stout palm Mauritia flexuosa. These middle
Caquet forests have been characterized by Duivenvoorden & Lips (1995), Urrego (1997) and Urrego
et al. (2013). Some Mauritia forests have a canopy
up to 24 m tall, with emergent trees up to 35 m,
with an average of 89 trees 10 cm dbh (including
27 Mauritia stems) on 0.1 ha plots (Duivenvoorden
& Lips 1995). Urrego et al. (2013) studied Mauritia forest in middle Caquet, with 75 species and
940 individuals in 0.1 ha, while they recorded lower
density but higher richness of trees in the southern Amazon (162 species and 735 individuals) in a
same-sized sample area. They concluded that Mauritia forest structure and composition vary depending on the geomorphological unit, flood level and
type of surrounding forest. Some species from the
Mauritia swamps in middle Caquet included Euterpe precatoria, Elaeoluma glabrescens, Qualea sp.,

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

VEGETACIN NATURAL de colombia


The natural vegetation of Colombia

el sur de la Amazonia registraron menor densidad


pero mayor riqueza de rboles en la misma unidad
de rea (162 especies y 735 individuos), por lo que
concluyeron que la estructura y la composicin de
los bosques de Mauritia varan dependiendo de la
unidad geomorfolgica ocupada, del nivel de inundacin y del tipo de bosque circundante. En el medio Caquet algunas de las especies acompaantes
de los palmares de Mauritia son Euterpe precatoria,
Elaeoluma glabrescens, Qualea sp., Licania sp., Pachira sp., Caryocar microcarpum, Couratari oligantha, Amanoa oblongifolia, Micrandra siphonioides,
Tabebuia insignis, Virola spp., Clusia spp., Guatteria
spp., Campnosperma gummiferum, Hevea nitida, Bocageopsis multiflora, Myrcia lucida, Couma catingae
y Oenocarpus bataua, entre otras (Duivenvoorden
& Lips 1995; Urrego 1997), mientras que en el sur
de la Amazonia Mauritia flexuosa est acompaada
de Euterpe precatoria, Sacoglottis amazonica, Oenocarpus bataua, Virola sp., Macrolobium sp. y Sloanea
sp., entre otras (Urrego et al. 2013).
Por su parte, el helobioma de la Orinoquia se encuentra concentrado principalmente en los humedales de
Arauca y Casanare, en grandes extensiones. Se encuentran all reas dominadas por Andropogon virgatus, A. bicornis, A. hypogynus, Sorghastrum setosum
y Rhynchospora sp., entre otras (Rangel-Ch. et al.
1995f). En algunos sectores inundables se presentan
agrupaciones de la palma Mauritia flexuosa, acompaadas por Euterpe precatoria, especialmente, mientras
que en los estratos inferiores se encuentran arbustos
de Ipomoea carnea y Ludwigia rigida, y pastos como
Mesosetum loliiforme y Mnesithea aurita (Rangel-Ch.
et al. 1995f). Prez y Mijares (2013) estudiaron los
palmares de Mauritia de Arauca y encontraron diferentes tipos, variables en la densidad y la estructura
de las poblaciones de la palma, desde pocas palmas
aisladas en medio de la sabana hasta bosques de galera densos. En estos ltimos, las familias ms diversas eran Melastomataceae, Arecaceae y Moraceae;
algunas de las especies arbreas importantes fueron
Maquira sp., Calophyllum brasiliense, Alchornea triplinervia, Tapirira guianensis, Terminalia amazonia,
Hieronyma alchorneoides, Miconia poeppigii y las palmas Socratea exorrhiza y Euterpe precatoria.
Litobioma de la Amazonia-Orinoquia (Fig. 5E).
En varios sectores de la Amazonia y la Orinoquia
hay formaciones rocosas y de arenas blancas que

Licania sp., Pachira sp., Caryocar microcarpum,


Couratari oligantha, Amanoa oblongifolia, Micrandra siphonioides, Tabebuia insignis, Virola spp.,
Clusia spp., Guatteria spp., Campnosperma gummiferum, Hevea nitida, Bocageopsis multiflora,
Myrcia lucida, Couma catingae and Oenocarpus
bataua (Duivenvoorden & Lips 1995, Urrego 1997)
while Mauritia flexuosa was accompanied by Euterpe precatoria, Sacoglottis amazonica, Oenocarpus
bataua, Virola sp., Macrolobium sp. and Sloanea sp.
in the southern Amazon (Urrego et al. 2013).
The Orinoco helobiome is mostly concentrated in
the wetlands of Arauca and Casanare which cover
large areas. Some of them are dominated by Andropogon virgatus, A. bicornis, A. hypogynus, Sorghastrum setosum and Rhynchospora sp. (Rangel-Ch. et
al. 1995f). Groups of the palm Mauritia flexuosa
occur in some flooded areas, accompanied by Euterpe precatoria, while the shrubs Ipomoea carnea
and Ludwigia lithospermifolia and grasses like Mesosetum loliiforme and Mnesithea aurita occur in
the lower strata (Rangel-Ch. et al. 1995f). Prez
& Mijares (2013) studied Mauritia palm stands in
Arauca and found different types, varying in palm
population density and structure from a few isolated palms in the middle of the savanna to dense gallery forests. The families having most species in the
latter were Melastomataceae, Arecaceae and Moraceae and some important tree species were Maquira
sp., Calophyllum brasiliense, Alchornea triplinervia,
Tapirira guianensis, Terminalia amazonia, Hieronyma alchorneoides and Miconia poeppigii and the
palms Socratea exorrhiza and Euterpe precatoria.
The Amazon-Orinoco lithobiome (Fig. 5E).
Rocky and white sand formations occur in several
areas of the Amazon and Orinoco regions corresponding to outcrops of the Guiana Shield, one of
the continents oldest formations. The largest areas
are in eastern Amazon in the Guaina, Vaups and
Vichada departments, near the border with Venezuela and Brazil, and in the Serrana de Chiribiquete in the Guaviare and Caquet departments;

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

81

VEGETACIN NATURAL de colombia


The natural vegetation of Colombia

corresponden a afloramientos del escudo Guayans,


una de las formaciones ms antiguas del continente.
Las reas ms grandes se encuentran en el oriente de
la Amazonia, en los departamentos de Guaina, Vaups y Vichada, en lmites con Venezuela y Brasil, y
en la serrana de Chiribiquete, en los departamentos
de Guaviare y Caquet. reas menores se encuentran
esparcidas a todo lo largo y ancho de la Amazonia y
son conocidas como formaciones de arenas blancas.
En general, estas formaciones presentan condiciones
difciles para el crecimiento de las plantas, pues se
encuentran sobre suelos podzolisados muy cidos y
extremadamente pobres en nutrientes, con frecuencia con la roca dura expuesta; inclusive, en algunos
casos, cuando hay sustrato se presenta una capa impermeable a una distancia cercana a un metro de
profundidad (Peuela-Mora 2014). Algunos de estos
ambientes han sido caracterizados: Cleef y Duivenvoorden (1994), Duivenvoorden (1995, 1996), Duivenvoorden y Lips (1995) y Duque et al. (2002, 2003)
en el medio Caquet; Crdenas (2007) en el escudo
Guayans, en Guaina; Crdenas et al. (2008) en los
afloramientos rocosos del Guaviare; Rangel-Ch. et
al. (1995a), Corts et al. (1998) y Estrada y Fuertes
(1999) en la serrana de Chiribiquete; Rudas et al.
(2012) en formaciones de arena blanca del Guaina, y
Peuela-Mora et al. (2014) en varios sitios de la Amazonia. Estos ltimos autores tambin hicieron una
comparacin de varios bosques de arenas blancas.
Adicionalmente, Rangel-Ch. (2008) recopil informacin sobre la vegetacin de algunos sectores de la
formacin Guayanesa.
Las condiciones climticas de los diferentes afloramientos guayaneses varan dependiendo de la ubicacin; por ejemplo, en los afloramientos del Guaina la
temperatura media anual es de 26C y la precipitacin
media anual es de 3194 mm, con la estacin lluviosa
entre abril y noviembre y la estacin seca entre diciembre y marzo (Crdenas 2007). Por su parte, en la
serrana de La Lindosa, en Guaviare, la precipitacin
media anual es de 2800 mm, con el perodo lluvioso
entre marzo y octubre y el seco entre noviembre y febrero (Crdenas et al. 2008). En Vichada, en el PNN
Tuparro, se presenta una temperatura media anual
de 26.4C y una precipitacin media anual de 2981
mm, con una poca de lluvias de abril a octubre y una
poca seca de noviembre a marzo (Rangel-Ch. et al.
1995g).

82

smaller areas are scattered throughout the Amazon


and are known as white sand formations.
These formations offer unfavorable conditions for
plant growth as they are on very acidic, podzolized,
extremely nutrient-poor soils, the underlying hard
rocks often being exposed. An impermeable layer
sometimes occurs at about 1 m depth (PeuelaMora 2014). Some such environments have been
characterized by Cleef & Duivenvoorden (1994),
Duivenvoorden (1995, 1996), Duivenvoorden
& Lips (1995) and Duque et al. (2002, 2003) in
the middle Caquet, Crdenas (2007) in the Guiana Shield in Guaina, Crdenas et al. (2008) in
the rocky outcrops of Guaviare, Rangel-Ch. et al.
(1995a), Corts et al. (1998) and Estrada & Fuertes
(1999) in the Serrana de Chiribiquete, Rudas et al.
(2012) in the white sand formations of Guaina,
and Peuela-Mora et al. (2014) at several sites in
Amazonia. The latter has also compared several
white-sand forests. Rangel-Ch. (2008) has compiled information on the vegetation of some areas
of the Guiana formation.
Climatic conditions of the various Guianan outcrops vary depending on location; for example, average annual temperature is 26C in the outcrops of
Guaina and average annual rainfall is 3194 mm, a
rainy season lasting from April to November and
dry season December to March (Crdenas 2007),
whilst annual average rainfall is 2800 mm in the
Serrana de La Lindosa in Guaviare, the rainy season lasting from March to October and the dry season from November to February (Crdenas et al.
2008). Annual temperature is 26.4C and average
annual rainfall 2981 mm in the Tuparro National
Park in Vichada, a rainy season lasting from April
to October and a dry season from November to
March (Rangel-Ch. et al.1995g).
Vegetation of these lithobiomes varies depending on the substrate. Plant communities adapted
to colonizing small rock crevices occur on bare
rock formations, ranging from the delicate carnivorous herbs Drosera and Utricularia to the stout
rosette-forming herbs Bromeliaceae, Xyridaceae,

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

VEGETACIN NATURAL de colombia


The natural vegetation of Colombia

La vegetacin de estos litobiomas vara dependiendo


del sustrato. En las formaciones de roca desnuda se
presentan comunidades de plantas adaptadas a la colonizacin de pequeas grietas en la roca, que pueden
ser desde delicadas hierbas carnvoras de Drosera o
de Utricularia hasta corpulentas hierbas arrosetadas
de las familias Bromeliaceae, Xyridaceae, Eriocaulaceae, Velloziaceae, Cyperaceae, Poaceae y Rapateaeae,
principalmente (Rangel-Ch. et al. 1995g; Duivenvoorden 1995). Cuando se presenta un poco de sustrato, se
pueden presentar herbazales homogneos o mezclados con arbustales. Sobre un sustrato mejor conformado y ms profundo se presentan bosques bajos con
alta densidad de arbolitos achaparrados, de troncos
delgados y hojas coriceas, que forman estrechas copas y permiten un dosel ampliamente abierto y un sotobosque muy iluminado. En este tipo de bosques, en
el medio Caquet y en el Trapecio Amaznico, Peuela-Mora et al. (2014) registraron cerca de 80 especies
representadas por 632 a 984 individuos 10 cm dap
por ha, una densidad mucho mayor que la registrada
para bosques de tierra firme (zonobioma de la Amazonia-Orinoquia) o terrenos inundados (helobioma
de la Amazonia-Orinoquia); las familias ms diversas
en estos parches de arenas blancas fueron Fabaceae,
Burseraceae, Clusiaceae y Sapotaceae. En este tipo de
ecosistema abundan los endemismos y es frecuente
que los bosques estn dominados por unas pocas especies. Algunas de las especies ms abundantes sobre
las mesas de areniscas en el medio Caquet, segn los
estudios de Cleef y Duivenvoorden (1994), Duivenvoorden y Lips (1995) y Duivenvoorden (1995), son
Bonnetia sessilis, Dimorphandra cuprea, Ilex divaricata, Ocotea esmeraldana, Clathrotropis macrocarpa y
Swartzia schomburgkii, mientras que en algunos otros
sectores domina la palma Mauritia carana, acompaada de Pachira brevipes, Euterpe catinga, Couma catingae y Clusia spathulifolia, entre otras.
En la zona del escudo Guayans, en Guaina, Crdenas (2007) caracteriz reas de sabana con arbustales de hasta 4 m de alto, donde predominaban
las familias Fabaceae (Caesalpinioideae), Theaceae
y Vochysiaceae; reas con matorrales menores a
1.5 m de alto, donde dominaron Melastamataceae,
Chrysobalanaceae, Lauraceae y Rubiaceae, y reas
abiertas con predominio de vegetacin herbcea,
donde predominaron Rapateaceae (incluyendo

Eriocaulaceae, Velloziaceae, Cyperaceae, Poaceae


and Rapateaeae (Rangel-Ch. et al. 1995g, Duivenvoorden 1995). Patches of herbs may occur when
some substrate is present (either homogeneous
or mixed with scrub). Low forest occurs on better developed and deeper substrates, having a high
density of stunted trees with slender stems and
leathery leaves forming narrow crowns making
an open canopy, resulting in well-lit undergrowth.
Peuela-Mora et al. (2014) recorded about 80 species in this type of forest in middle Caquet and
the southern Colombian Amazon, represented by
632-984 individuals 10 cm dbh per ha, a much
higher density than that observed in terra firme
forests (Amazon-Orinoco zonobiome) or flooded
forests (Amazon-Orinoco helobiome). Fabaceae,
Burseraceae, Clusiaceae and Sapotaceae were the
most diverse families in these white sand patches.
Endemic taxa abound in this type of ecosystem and
forests are often dominated by a few species. According to Cleef & Duivenvoorden (1994), Duivenvoorden & Lips (1995) and Duivenvoorden (1995),
some of the most abundant species on sandstone
tabletops in middle Caquet include Bonnetia sessilis, Dimorphandra cuprea, Ilex divaricata, Ocotea
esmeraldana, Clathrotropis macrocarpa and Swartzia schomburgkii, while other sectors are dominated
by Mauritia carana, accompanied by Pachira brevipes, Euterpe catinga, Couma catingae and Clusia
spathulifolia.
Crdenas (2007) has reported areas of savanna with
scrub up to 4 m high in the Guiana Shield area in
Guaina, where the families Fabaceae (Caesalpinioideae), Theaceae and Vochysiaceae predominated;
brushy areas less than 1.5 m high dominated by
Melastomataceae, Chrysobalanaceae, Lauraceae
and Rubiaceae; and open areas having predominantly herbaceous vegetation, dominated by
Rapateaceae (including Schoenocephalium teretifolium and Guacamaya superba), Rubiaceae, Xyridaceae and Chrysobalanaceae.
Schultes (1945), Rangel-Ch. et al. (1995a) and Corts et al. (1998) and others, characterized the flora
of some areas of the Serrana de Chiribiquete and

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

83

VEGETACIN NATURAL de colombia


The natural vegetation of Colombia

Schoenocephalium teretifolium y Guacamaya superba), Rubiaceae, Xyridaceae y Chrysobalanaceae.


Schultes (1945), Rangel-Ch. et al. (1995a) y Corts et al. (1998), entre otros, caracterizaron la flora
de algunos sectores de la serrana de Chiribiquete
y encontraron que la vegetacin dominante estaba
constituida por hierbas, principalmente rosetas, capaces de crecer en tan difciles condiciones. Entre
las rosetas son comunes Navia garcia-barrigae y
Vellozia tubiflora, mientras que entre los pastos son
frecuentes Paspalum y Axonopus; sin embargo, se
registr un mosaico de diferentes tipos de vegetacin dependiendo del sustrato, con variaciones en
las familias ms importantes. Con todo, las familias
ms diversas, incluyendo todos los estratos y tipos
de vegetacin, fueron Rubiaceae, Melastomataceae,
Orchidaceae, Bromeliaceae y Cyperaceae. Se encontraron, adicionalmente, 14 gneros exclusivos del escudo Guayans. En los bosques mejor conformados,
en las partes altas de las mesetas, se ubicaron matorrales de hasta 7 m de alto dominados por Bonnetia
sessilis y acompaados por Tepuianthus savannensis
y Euphronia hirtelloides, o por Senefelderopsis chiribiquetensis, Croton sp., Clusia chiribiquetensis e Ilex
divaricata, entre otras, mientras que en las partes
ms planas se encontraron bosques achaparrados de
hasta 10 m de alto, dominados, en algunos sectores,
por Calophyllum brasiliense y Protium spp. En los
sectores ms hmedos se encontraron bosques donde dominaban la palma arborescente Euterpe catinga y la hierba Rapatea elongata. Otras reas boscosas
de Chiribiquete incluyen especies de Swartzia y Micrandra spruceana, acompaadas de Oenocarpus bataua y de especies de Alchorneopsis, Protium, Xylopia
y Pouteria, entre otras (Rangel-Ch. 2008).
En el departamento del Guaina, Rudas et al. (2012)
caracterizaron la vegetacin de los alrededores de La
Ceiba, sobre el ro Inrida, y encontraron seis tipos
de vegetacin herbcea y siete de vegetacin leosa.
Las reas de vegetacin herbcea estaban dominadas
por Monotrema xyridoides, Syngonanthus sp., Paepalanthus dichotomus y Xyris cryptantha, o en otros
lugares por Abolboda macrostachya y Schoenocephalium teretifolium, mientras que algunos de los bosques altos estaban dominados por Protium opacum,
Dacryodes chimantensis y Clathrotropis macrocarpa,
principalmente.

84

found that the dominant vegetation consisted of


herbs, mostly rosettes, adapted to grow in such difficult conditions; the rosettes included Navia garciabarrigae and Vellozia tubiflora, while Paspalum and
Axonopus were common among grasses. They also
recorded a mosaic of different vegetation types, depending on the substrate. The most diverse families
in all strata and vegetation types were Rubiaceae,
Melastomataceae, Orchidaceae, Bromeliaceae and
Cyperaceae. Furthermore, 14 genera were found
to be exclusive to the Guiana Shield. Scrubs up to
7 m tall occurred on the tabletops, dominated by
Bonnetia sessilis and accompanied by Tepuianthus
savannensis and Euphronia hirtelloides or Senefelderopsis chiribiquetensis, Croton sp., Clusia chiribiquetensis and Ilex divaricata, while stunted forests
up to 10 m high dominated the flatter parts, in some
areas by Calophyllum brasiliense and species of Protium. Forests were dominated by the palm Euterpe
catinga and herb Rapatea elongata in wetter areas.
Other forest areas of Chiribiquete included species
of Swartzia and Micrandra spruceana, accompanied
by Oenocarpus bataua and species of Alchorneopsis,
Protium, Xylopia and Pouteria (Rangel-Ch. 2008).
Rudas et al. (2012) characterized the vegetation in
the Guaina department around La Ceiba, on the
Inrida River, and found six types of herbaceous
vegetation and seven of woody vegetation. Areas of
herbaceous vegetation were dominated by Monotrema xyridoides, Syngonanthus sp., Paepalanthus
dichotomus and Xyris cryptantha or elsewhere by
Abolboda macrostachya and Schoenocephalium
teretifolium, while some of the tall forests were
dominated by Protium opacum, Dacryodes chimantensis and Clathrotropis macrocarpa.
Forests on white sand dominated by the palm Leopoldinia piassaba occur in the Rio Negro area, with
a density of up to 165 individuals >1 m high per ha
(Etter & Imamoto 2001). These forests reach about
20 m high and also include the trees Hevea guianensis, H. nitida, Couratari sp., Micropholis sp., Oenocarpus bataua, Virola theiodora, Ruizterania retusa
and Poraqueiba sericea (Etter & Imamoto 2001).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

VEGETACIN NATURAL de colombia


The natural vegetation of Colombia

En la regin del ro Negro se presentan bosques muy


particulares sobre arenas blancas, dominados por la
palma Leopoldinia piassaba, que en algunos sectores
alcanza una densidad de 165 individuos >1 m de alto
por ha (Etter & Imamoto 2001). Estos bosques alcanzan cerca de 20 m de alto y tambin incluyen en el estrato arbreo a Hevea guianensis, H. nitida, Couratari
sp., Micropholis sp., Oenocarpus bataua, Virola theiodora, Ruizterania retusa y Poraqueiba sericea, entre
otras (Etter & Imamoto 2001).
Ms al oeste, en los afloramientos rocosos de la serrana de La Lindosa, en Guaviare, Crdenas et al.
(2008) encontraron que predomina la vegetacin
herbcea, capaz de prosperar sobre las rocas. Las familias ms diversas eran Melastomataceae, Poaceae,
Rubiaceae y Bromeliaceae, y los gneros ms diversos
fueron Miconia, Clusia, Erythroxylum, Mandevilla y
Myrcia, principalmente. En los afloramientos del escudo Guayans en el Vichada, en el PNN Tuparro, se
establecen palmares de Attalea y bosques dominados
por Hymenolobium petraeum, Platycarpum orinocense, Cordia bicolor y Tapirira guianensis, especialmente
(Rangel-Ch. et al. 1995g).
En la serrana de La Macarena, ubicada en el departamento del Meta, el afloramiento ms occidental del
escudo Guayans en Colombia, se presenta una variedad de coberturas vegetales, dependiendo del sustrato, desde las reas de roca dura con pocas hierbas,
en algunos casos dominadas por Vellozia lithophila,
hasta bosques bajos que alcanzan 15 m de altura,
con Pachira quinata, Garcinia macrophylla y Ormosia sp. como especies dominantes, mientras que en
otros sectores dominan Lacmellea arborescens, Mollia lepidota, Tovomita brasiliensis, Clusia columnaris y Cybianthus sp. (Rangel-Ch. 2008). Tambin se
encuentran en algunos sectores bosques densos y de
gran porte (con dosel de hasta 30-40 m de alto), con
rboles de Ficus insipida, Sterculia sp., Handroanthus
serratifolius, Terminalia amazonia, y las palmas Oenocarpus bataua, Iriartea deltoidea y Socratea exorrhiza,
entre otros (Banco de Occidente 1999). En las partes
ms altas, sin embargo, se encuentran bosques bajos
de hasta 5 m de alto con abundantes musgos y epfitas, con semejanza fisonmica a los bosques altoandinos e inclusive con algunas semejanzas florsticas con
estos (Banco de Occidente 1999).

Further west, on the rocky outcrops of the Serrana


de La Lindosa in Guaviare, Crdenas et al. (2008)
found a predominance of herbaceous vegetation
adapted to thrive on the rocks; the most diverse
families were Melastomataceae, Poaceae, Rubiaceae and Bromeliaceae and the most diverse genera
were Miconia, Clusia, Erythroxylum, Mandevilla
and Myrcia. Palm stands dominated by Attalea and
forests dominated by Hymenolobium petraeum,
Platycarpum orinocense, Cordia bicolor and Tapirira guianensis occur on the outcrops of the Guiana
shield in Vichada, in the Tuparro National Park
(Rangel-Ch. et al. 1995g).
In the Serrana de La Macarena (Meta), the westernmost outcrop of the Guiana Shield in Colombia,
there is a variety of covers, depending on the substrate, ranging from hard rock areas with few herbs,
sometimes dominated by Vellozia lithophila, to low
forests up to 15 m tall with Pachira quinata, Garcinia macrophylla and Ormosia sp. as the dominant
species in some areas, and Lacmellea arborescens,
Mollia lepidota, Tovomita brasiliensis, Clusia columnaris and Cybianthus sp. in other areas (RangelCh. 2008). In some areas there are also tall, dense
forests (canopy 30-40 m high) with the trees Ficus
insipida, Sterculia sp., Handroanthus serratifolius,
Terminalia amazonia and the palms Oenocarpus
bataua, Iriartea deltoidea and Socratea exorrhiza
(Banco de Occidente 1999). The higher parts, however, contain low forests of up to 5 m high, with
abundant bryophytes and vascular epiphytes. These
woodlands show a physiognomic and some floristic
resemblance to high Andean forests (Banco de Occidente 1999).
The Amazon-Orinoco peinobiome (Fig. 5F). This
biome occupies much of the Eastern Plains, forming part of the Orinoco river basin, in savanna areas traditionally called sabanas llaneras. However,
some minor areas of this peinobiome occur in the
middle of the Amazon rainforest (sabanas del Yar,
del Refugio and La Fuga). The Orinoco-Amazon
peinobiomes (savannas) occupy 11% of the countrys continental land area (IDEAM et al. 2007).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

85

VEGETACIN NATURAL de colombia


The natural vegetation of Colombia

Peinobioma de la Amazonia-Orinoquia (Fig. 5F).


Ocupa gran parte de la regin de la Orinoquia, dentro
de la cuenca del ro Orinoco, en reas que han sido
denominadas tradicionalmente sabanas llaneras;
sin embargo, hay algunas reas menores en medio de
la selva amaznica (sabanas del Yar, del Refugio y de
La Fuga). En general, los peinobiomas (sabanas) de la
Orinoquia-Amazonia ocupan el 11% de la superficie
continental del pas (Ideam et al. 2007). Las reas que
ocupa este peinobioma han sido clasificadas como sabanas por Cuatrecasas (1958) y como bosque hmedo
tropical (bh-T), bosque hmedo premontano (bh-PM)
y bosque seco tropical (bs-T), segn el sistema de Holdridge (Espinal & Montenegro 1963; IGAC 1977).
En general, se trata de zonas planas, por debajo de
500 m de elevacin, con temperaturas medias anuales
entre 27 y 30C y una precipitacin media anual entre
1000 y 3500 mm, con estacionalidad marcada (Etter
1998b). Los suelos son ricos en aluminio y xidos de
hierro, y en ocasiones presentan capas impermeables
o endurecidas. Se presentan incendios frecuentes con
repercusin importante sobre la vegetacin. La cobertura est constituida principalmente por herbazales (57%), bosques naturales (24%) y pastos (14%)
(Ideam et al. 2007).
Entre los estudios de vegetacin de este peinobioma se
encuentran las recopilaciones de Cuatrecasas (1958),
Rangel-Ch. et al. (1995f), Etter (1998b) y Fernndez
et al. (2010). La cobertura vegetal est dominada por
una vegetacin baja de hierbas, principalmente macollas, en su mayora de Poaceae y Cyperaceae, con
arbustos y rboles dispersos, muchos de los cuales
presentan adaptaciones para resistir el fuego, como
son la proteccin de las yemas, las hojas coriceas y las
cortezas gruesas (Cuatrecasas 1958; Etter 1998b). Entre los pastos ms importantes en las reas de sabana
se encuentran Andropogon bicornis, A. leucostachyus,
Paspalum pectinatum, Melinis minutiflora, Homolepis
aturensis, Otachyrium versicolor y Panicum trichoides. Tambin se encuentran sabanas donde predominan Paspalum carinatum, Trachypogon spicatus, T.
vestitus y Bulbostylis junciformis (Cuatrecasas 1958;
Rangel-Ch. et al. 1995f). Algunos de los elementos
leosos ms frecuentes y abundantes en estas sabanas llaneras son los arbolitos de Curatella americana,
Byrsonima crassifolia, Bowdichia virgilioides, Casearia
corymbosa, Caraipa llanorum, Palicourea rigida, Cochlospermum vitifolium y Vismia spp. (Cuatrecasas

86

The areas occupied by this peinobiome have been


classified as savannas by Cuatrecasas (1958) and
as tropical wet forest (bh-T), premontane wet forest
(bh-PM) and tropical dry forest (bs-T) according to
Holdridges system (Espinal & Montenegro 1963,
IGAC 1977).
These are flat areas lying below 500 masl, with annual average temperatures of 27-30C and 10003500 mm average annual rainfall, having marked
seasonality (Etter 1998b). The soils are rich in aluminum and iron oxides and sometimes have impervious or hardened layers; fires occur frequently,
having a major impact on the vegetation. Coverage
mainly consists of patches of herbs (57%), natural
forest (24%) and grassland (14%) (IDEAM et al.
2007).
Vegetation studies in this peinobiome include those
of Cuatrecasas (1958), Rangel-Ch. et al. (1995f), Etter (1998b) and Fernndez et al. (2010). Plant cover
is dominated by low vegetation of herbs, mainly
tufted Poaceae and Cyperaceae, with scattered
shrubs and trees, many of which have adaptations
to resist fire, such as protected buds, leathery leaves
and thick bark (Cuatrecasas 1958, Etter 1998b). The
most important grasses on the savannas include
Andropogon bicornis, A. leucostachyus, Paspalum
pectinatum, Melinis minutiflora, Homolepis aturensis, Otachyrium versicolor and Panicum trichoides;
some savanna are dominated by Paspalum carinatum, Trachypogon spicatus, T. vestitus and Bulbostylis junciformis (Cuatrecasas 1958, Rangel-Ch. et
al. 1995f), while Curatella americana, Byrsonima
crassifolia, Bowdichia virgilioides, Casearia corymbosa, Caraipa llanorum, Palicourea rigida, Cochlospermum vitifolium and Vismia spp. are amongst
the most common woody taxa (Cuatrecasas 1958,
Rangel-Ch. et al. 1995f, Etter 1998b). In places with
forests the trees include Aspidosperma sp., Protium
minutiflorum, Erisma uncinatum, Cedrelinga cateniformis, Apeiba glabra and Terminalia sp.
In the middle of the savanna there are patches
dominated by palms, like Attalea butyracea in some

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

VEGETACIN NATURAL de colombia


The natural vegetation of Colombia

1958; Rangel-Ch. et al. 1995f; Etter 1998b). En los


sitios donde hay bosques se encuentran entre el componente arbreo Aspidosperma sp., Protium minutiflorum, Erisma uncinatum, Cedrelinga cateniformis,
Apeiba glabra y Terminalia sp., principalmente.
En medio de las sabanas tambin se encuentran manchones dominados por palmas, como ocurre con
Attalea butyracea, en unos sectores, y con Roystonea oleracea, en otros. En los pastizales es frecuente
encontrar las palmas Attalea maripa, A. butyracea y
Acrocomia aculeata.

Regin del Pacfico. Esta regin est ocupada en su


mayora por el zonobioma hmedo tropical del Pacfico-Atrato y en una menor proporcin por el helobioma del Pacfico-Atrato y el halobioma del Pacfico.
Zonobioma hmedo tropical del Pacfico-Atrato
(Fig. 6A, B). Es el segundo zonobioma en extensin
en Colombia, despus del de la Amazonia-Orinoquia.
Ocupa gran parte de las tierras bajas al oeste de los
Andes (hasta 500 m de elevacin), desde los lmites
con Panam hasta los lmites con Ecuador. La temperatura media anual es superior a 27C y la precipitacin media anual vara entre 2000 y 3000 mm en
los extremos norte y sur de la regin, respectivamente, hasta ms de 10.000 mm en el centro del departamento del Choc (Eslava 1992; Poveda et al. 2004),
considerada como una de las regiones ms lluviosas
del mundo (Eslava 1992). El rgimen de precipitacin
es de tipo biestacional, siendo julio y enero los meses menos lluviosos (Rangel-Ch. & Arellano 2004).
Todo este zonobioma constituye gran parte del denominado por Gentry (1986) Choc Biogeogrfico,
sealado como una de las reas con mayor riqueza de
especies en el mundo, con una alta densidad de endemismos (Gentry 1986, 1993; McNeely et al. 1990),
y de especial inters biogeogrfico por ser una zona
de intercambio de flora y fauna entre Norteamrica y
Suramrica (Mast et al. 1999).
Una compilacin de informacin sobre la biota del
Choc biogeogrfico se encuentra en Rangel-Ch.
(2004). La vegetacin del Pacfico colombiano, como
tambin se conoce esta regin, incluye un mosaico
de diferentes tipos de bosques dependiendo de la
topografa y de las condiciones de suelo, con transiciones no siempre completamente claras. En general,
la mayora de los bosques bien conservados (poco

areas and Roystonea oleracea in others. The palms


Attalea maripa, A. butyracea and Acrocomia aculeata are common in grasslands.

The Pacific region. This region is mostly occupied


by the Pacific-Atrato wet tropical zonobiome and, to
a lesser extent, by the Pacific-Atrato helobiome and
the Pacific halobiome.
The Pacific-Atrato wet tropical zonobiome (Fig.
6A, B). This is Colombias second largest zonobiome,
covering much of the lowlands west of the Andes
(up to 500 masl), from the border with Panama to
the border with Ecuador. Average annual temperature is above 27C and annual rainfall varies between 2000 mm and 3000 mm in the northern and
southern areas of the region, respectively, to over
10,000 mm in the center of the Choc department
(Eslava 1992, Poveda et al. 2004) considered one of
the worlds rainiest regions (Eslava 1992). Rainfall
is biseasonal, July and January being the least rainy
months (Rangel-Ch. & Arellano 2004). This zonobiome includes much of what Gentry (1986) called
the Biogeographic Choc, which has been identified
as one of the areas having the highest species richness in the world and high density of endemism
(Gentry 1986, 1993, McNeely et al.1990). It is particularly interesting in biogeographical terms as an
area of flora and fauna exchange between North
and South America (Mast et al.1999).
Information on the Biogeographic Choc biota has
been compiled by Rangel-Ch. (2004). The vegetation on the Colombian Pacific rim, as this region
is also known, includes a mosaic of various forest
types, depending on topography and soil conditions, transitions amongst them not always being
entirely clear. Most well-preserved forests (just over
20,000 km2, according to IDEAM et al. 2007) have
similar physiognomy to that of the Amazonian forests, being dense, multi-layered, having a canopy
exceeding 35-40 m in height, with emergent trees
up to 60 m tall and over 1 m in diameter (Galeano
et al. 1998a). However, the forests of the Pacific differ from those of the Amazon in three structural

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

87

VEGETACIN NATURAL de colombia


The natural vegetation of Colombia

Figura 6. A-B, zonobioma hmedo tropical del Pacfico-Atrato. A, Baha Mlaga (G. Galeano). B, Guapi, Cauca (R. Bernal). C, halobioma del Pacfico, Parque

Nacional Sanquianga, Nario (R. Bernal). D, helobioma del Pacfico-Atrato, Iscuand, Nario (R. Bernal). E, orobioma bajo o zona de baja montaa o subandino,
Santa Mara, Boyac (R. Bernal). F, orobioma medio o zona de media montaa o andino, Parque Natural Chicaque, Cundinamarca (R. Bernal).

88

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

VEGETACIN NATURAL de colombia


The natural vegetation of Colombia

ms de 20.000 km2, segn el Ideam et al. 2007) tienen una fisonoma semejante a la de los bosques
amaznicos: son densos, multiestratificados, con un
dosel que supera los 35-40 m de alto y con emergentes de hasta 60 m de alto y ms de 1 m de dimetro
(Galeano et al. 1998a). Sin embargo, los bosques del
Pacfico difieren en tres aspectos fisonmico-estructurales de los de la Amazonia: mayor abundancia de
palmas en los diferentes estratos; baja representacin de lianas, y alta abundancia de hemiepfitas y
de epfitas, principalmente de las familias Araceae,
Piperaceae, Cyclanthaceae, Orchidaceae y Bromeliaceae (Gentry 1986, 1993; Galeano et al. 1998b).
De hecho, para las Araceae y Cyclanthaceae el Pacfico constituye el mayor centro de concentracin de
especies (Harling 1958; Croat 1992) y es muy posible
que ocurra lo mismo para Piperaceae. Otra caracterstica peculiar sealada por Gentry (1993) para los
bosques del Pacfico es la tendencia a presentar hojas,
frutos y semillas de tamao inusualmente grande; las
hojas tambin presentan largas puntas que permiten
un mejor drenaje.
Entre los rboles > 10 cm dap en estos bosques, las
familias ms diversas incluyen Fabaceae, Moraceae,
Sapotaceae, Myristicaceae, Meliaceae, Clusiaceae,
Arecaceae, Rubiaceae y Chrysobalanaceae (Galeano
et al. 1998a). Teniendo en cuenta todas las formas de
vida del zonobioma Pacfico, se destacan por su riqueza y abundancia familias como Piperaceae, Araceae,
Arecaceae, Orchidaceae, Rubiaceae y Melastomataceae, entre otras (Rangel-Ch. & Rivera-Daz 2004), al
igual que los helechos (Murillo-A. 2004).
Se conocen registros de 250 especies 10 cm dap/ha
en bosques al sur de la regin Pacfica (Faber-Langendoen & Gentry 1991) y de 124 especies 10 cm
dap/ha en el centro de la Costa Pacfica (Galeano et
al. 1998a). Sin embargo, parece que la mayor diversidad est representada por plantas herbceas. En un
inventario en la Costa Pacfica se encontr que 9095% de las especies estaban por debajo de 10 cm dap
y que el componente no leoso (hierbas, epfitas, enredaderas y hemiepfitas herbceas) comprenda cerca del 50% del nmero total de especies (Galeano et
al. 1998b). La mayor diversidad de especies arbreas
estaba representada en las familias Fabaceae, Moraceae, Sapotaceae, Myristicaceae, Meliaceae, Clusiaceae, Arecaceae, Rubiaceae y Chrysobalanaceae.

and physiognomic aspects: greater abundance of


palms in all strata, fewer lianas and higher abundance of epiphytes and hemiepiphytes, mainly
from the families Araceae, Piperaceae, Cyclanthaceae, Orchidaceae and Bromeliaceae (Gentry 1986,
1993, Galeano et al. 1998b). The Pacific lowlands
form the main center of species diversity for Araceae and Cyclanthaceae (Harling 1958, Croat 1992)
and probably also for Piperaceae. Another peculiar feature noted by Gentry (1993) for the Pacific
forests is the plants trend to have unusually large
leaves, fruits and seeds; furthermore, leaves have
long driptips favouring drainage.
The most diverse families of >10 cm dbh trees in
these forests include Fabaceae, Moraceae, Sapotaceae, Myristicaceae, Meliaceae, Clusiaceae, Arecaceae, Rubiaceae and Chrysobalanaceae (Galeano
et al. 1998a). Considering all of this zonobiomes
life forms, the families Piperaceae, Araceae, Arecaceae, Orchidaceae, Rubiaceae and Melastomataceae
are remarkable for their richness and abundance
(Rangel-Ch. & Rivera-Daz 2004), as are ferns (Murillo-A. 2004).
Records of 250 species 10 cm dbh/ha are known
in forests in the south of the Pacific region (FaberLangendoen & Gentry 1991), and 124 species 10
cm dbh/ha have been recorded on the central Pacific Coast (Galeano et al. 1998a); however, most
diversity appears to be represented by herbs. An inventory on the Pacific Coast has shown that 90-95%
of the species were below 10 cm dbh and that nonwoody plants (herbs, epiphytes, vines and herbaceous hemiepiphytes) accounted for around 50% of
the total number of species (Galeano et al. 1998b).
The greatest diversity of trees occurred in the families Fabaceae, Moraceae, Sapotaceae, Myristicaceae,
Meliaceae, Clusiaceae, Arecaceae, Rubiaceae and
Chrysobalanaceae.
Data from a one-hectare plot in the hill forests of the
Pacific Coast, where 447 individuals 10 cm dbh
were counted, representing 124 species, showed
that among woody plants, trees prevailed (74% of
all individuals and 91% of all species), followed by

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

89

VEGETACIN NATURAL de colombia


The natural vegetation of Colombia

Los datos de una parcela de una hectrea en los


bosques de colina de la Costa Pacfica, en la que se
censaron 447 individuos 10 cm dap, que representaban 124 especies, mostraron que entre las leosas
predominaban los rboles (74% de los individuos y
91% de las especies), seguidas por las palmas (27%
de los individuos y 5% de las especies) (Galeano et
al. 1998a). Esta densidad en palmas es una de las ms
altas registradas en bosques tropicales y reafirma la
sugerencia de Gentry (1986) de que una de las caractersticas de los bosques del Pacfico es su altsima
densidad de palmas arborescentes. Otra caracterstica estructural importante es la predominancia de las
hemiepfitas en lugar de las lianas (predominantes en
la Amazonia).
Aunque toda la regin del Pacfico constituye un
mosaico de diferentes arreglos florsticos, entre los
rboles ms frecuentes y abundantes, a lo largo y
ancho de esta regin, sobresalen Brosimum utile, Dipteryx oleifera, Manilkara bidentata, Carapa
guianensis, Cedrela odorata, Symphonia globulifera, Minquartia guianensis, Otoba spp., Virola spp.,
Campnosperma panamense, Anacardium excelsum
y Pentaclethra macroloba (Gentry 1986; Faber-Langendoen & Gentry 1991; Galeano 1998a, 1998b;
Rangel-Ch. 2004a). Con respecto a las palmas, hay
un grupo de especies importantes a lo largo y ancho
de la regin Pacfica: Welfia regia, Wettinia quinaria, Iriartea deltoidea, Socratea exorrhiza, Oenocarpus bataua, a nivel del dosel y subdosel, y Geonoma
cuneata, a nivel del sotobosque (Rangel-Ch. 2004a;
Ramrez & Galeano 2011). Si bien este patrn es
comn a toda la regin, Ramrez & Galeano (2011)
encontraron que la mayor riqueza y abundancia de
palmas est relacionada con la mayor precipitacin
que se da hacia el centro de la regin Pacfica.
Halobioma del Pacfico (Fig. 6C). Se encuentra en
las reas costaneras, en una franja casi continua a lo
largo de la Costa Pacfica, desde lmites con Ecuador
hasta los lmites con Panam, con solo unas pequeas interrupciones en la parte norte (von Prahl 1989),
aunque los manglares ms extensos se encuentran al
sur del cabo Corrientes, donde pueden alcanzar hasta
ms de 11 km de ancho, como ocurre en la zona del
delta del Pata (Codechoc-IIAP 2009). Los manglares del Pacfico forman un bosque ms alto y denso
que los manglares caribeos, con sectores donde el
dosel alcanzaba los 40 m de alto (Cuatrecasas 1958);

90

palms (27% of all individuals and 5% of all species)


(Galeano et al. 1998a). Palm density is among the
highest recorded in tropical forests and it supports
Gentrys view (1986) that one of the characters of
forests on the Pacific lowlands is the high density
of arborescent palms. Another important structural
feature is the predominance of hemiepiphytes instead of vines, which are dominant in the Amazon.
Although the entire Pacific region forms a mosaic
of patches having different floristic composition,
the most frequently occurring and abundant trees
throughout this region include Brosimum utile,
Dipteryx oleifera, Manilkara bidentata, Carapa
guianensis, Cedrela odorata, Symphonia globulifera,
Minquartia guianensis, Otoba spp., Virola spp.,
Campnosperma panamense, Anacardium excelsum
and Pentaclethra macroloba (Gentry 1986, FaberLangendoen & Gentry 1991, Galeano 1998a, b,
Rangel-Ch. 2004a). As to palms, a set of species is
important throughout the Pacific region: Welfia regia, Wettinia quinaria, Iriartea deltoidea, Socratea
exorrhiza, Oenocarpus bataua in the canopy and
subcanopy and Geonoma cuneata in the understory (Rangel-Ch. 2004a, Ramrez & Galeano 2011).
While this pattern is common throughout the region, Ramrez & Galeano (2011) found that richness and abundance of palms increases with rainfall
and is higher in the centre of the Pacific region.
The Pacific halobiome (Fig. 6C). This biome is
located in coastal areas, in an almost continuous
fringe along the Pacific coast, stretching from the
border with Ecuador to the border with Panama,
having only minor gaps in the northern part (von
Prahl 1989). However, the largest mangroves are
found south of Cape Corrientes, where they can be
up to 11 km wide, as in the area of the Pata River
delta (Codechoc-IIAP 2009). The Pacific mangroves make up denser and taller forests than those
of the Caribbean and the canopy once reached
up to 40 m tall in some areas (Cuatrecasas 1958);
however, mangroves today do not surpass 25 m in
height and 40 cm in diameter, probably as a result of
intense selective logging (Codechoc-IIAP 2009).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

VEGETACIN NATURAL de colombia


The natural vegetation of Colombia

ms recientemente, sin embargo, debido posiblemente a la intensa extraccin selectiva, la altura del dosel
en su mayora no supera los 25 m de alto y 40 cm
dimetro (Codechoc-IIAP 2009).
Segn von Prahl et al. (1990) los manglares del Pacfico albergan ocho especies de mangle: Rhizophora
mangle, Rhizophora racemosa, Avicennia germinans,
Avicennia bicolor, Laguncularia racemosa, Conocarpus erectus, Pelliciera rhizophorae y Mora oleifera, y
por lo menos 33 especies asociadas, entre las que se
encuentran rboles de Pterocarpus officinalis, Talipariti tiliaceum, Pachira aquatica y Tabebuia palustris. En los bordes de los manglares algunos sectores
son dominados por el corpulento helecho Acrostichum aureum (Snchez-Pez et al. 1998).
Ms adentro del manglar se presentan otras asociaciones como el natal, dominado por Mora oleifera, y
el naidizal, dominado por la palma Euterpe oleracea
(del Valle 1996; von Prahl 1989). Entre la vegetacin
que crece a la orilla del mar, en playas, dominan
principalmente plantas helifitas adaptadas a suelos
salinos, como Ipomoea pes-caprae, Sphagneticola trilobata y Canavalia rosea.
Helobioma del Pacfico-Atrato (Fig. 6D). Incluye
las reas inundadas o inundables por aguas dulces y
cubiertas por vegetacin, presentes a lo largo y ancho del Pacfico colombiano, aunque las reas ms
importantes se concentran en los complejos de los
ros Atrato, San Juan, Pata y Mira. En algunas reas
abiertas dominan especies flotantes de Araceae, de
pastos como Axonopus compressus, Pennisetum purpureum, Paspalum repens, Hymenachne amplexicaulis, la marantcea Thalia geniculata, la poligalcea
Polygonum acuminatum (Rangel-Ch. 2004a) y la
arcea Montrichardia arborescens. Tambin hacen
parte del helobioma del Pacfico, en el sector norte,
los cativales, bosques densos de hasta 30 m de altura dominados por Prioria copaifera y que incluyen
tambin Pterocarpus officinalis, Pentaclethra macroloba, Symphonia globulifera y especies de Pachira y
Parkia, entre otras (Rangel-Ch. 2004a). Desafortunadamente, los grandes cativales que existan en el
norte del Choc estn prcticamente extinguidos
debido a la sobreexplotacin de su madera. Tambin
en zonas pantanosas, sin influencia de agua salobre,
se encuentra el guandal, en el sur del Pacfico, donde
predominan rboles de Campnosperma panamensis

According to von Prahl et al. (1990) Pacific mangrove swamps are home to eight species of mangrove (Rhizophora mangle, Rhizophora racemosa,
Avicennia germinans, Avicennia bicolor, Laguncularia racemosa, Conocarpus erectus, Pelliciera
rhizophorae and Mora oleifera) and at least 33 associated species, including the trees Pterocarpus officinalis, Talipariti tiliaceum, Pachira aquatica and
Tabebuia palustris. Some areas at the edges of the
mangrove swamp are dominated by the large fern
Acrostichum aureum (Snchez-Pez et al. 1998).
There are other associations behind the mangrove
swamps, such as the natal, dominated by Mora oleifera, and the naidizal, dominated by the palm Euterpe oleracea (del Valle 1996, von Prahl 1989). The
vegetation that grows on the sea beaches is mostly
dominated by shade-intolerant plants adapted to
saline soils, including Ipomoea pes-caprae, Sphagneticola trilobata and Canavalia rosea.
The Pacific-Atrato helobiome (Fig. 6D). This
biome includes fresh-water-flooded or -floodable
areas occuring throughout the Colombian Pacific,
although the most important areas are concentrated
in the basins of the Atrato, San Juan, Pata, and Mira
rivers. Some open areas are dominated by floating
species of Araceae, by grasses like Axonopus compressus, Pennisetum purpureum, Paspalum repens,
Hymenachne amplexicaulis, and by Thalia geniculata, Polygonum acuminatum (Rangel-Ch. 2004a)
and Montrichardia arborescens. Another component of the Pacific helobiome in its northern area is
the catival, a dense forest up to 30 m tall, dominated
by Prioria copaifera, including also Pterocarpus officinalis, Pentaclethra macroloba, Symphonia globulifera and species of Pachira and Parkia (Rangel-Ch.
2004a). Unfortunately, the large cativales formerly
found in northern Choc are now almost extinct
as a result of excessive logging. The guandal occurs
in the southern parts of the Pacific lowlands, also
in swampy areas lacking the influence of brackish
water; it is a forest dominated by the trees Campnosperma panamensis and Otoba gracilipes (del Valle
1996). In the northern Pacific is the panganal, a

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

91

VEGETACIN NATURAL de colombia


The natural vegetation of Colombia

y Otoba gracilipes (del Valle 1996). En el norte del


Pacfico se encuentra el panganal, pantano dominado
por la palma Raphia taedigera, en asocio con las palmas Elaeis oleifera y Euterpe oleracea. A las orillas del
medio y bajo ro Atrato y sus afluentes se encuentran
bosques dominados por la palma Manicaria saccifera,
mientras que en otros sectores se encuentran densas
poblaciones de la palma Euterpe oleracea.

marsh dominated by the palm Raphia taedigera in


association with the palms Elaeis oleifera and Euterpe oleracea. On the banks of the middle and lower
Atrato River and its tributaries forests are dominated by the palm Manicaria saccifera, while there are
dense populations of the palm Euterpe oleracea in
other areas.

Por fuera de la Amazonia-Orinoquia y del Pacfico,


los otros dos zonobiomas hmedos tropicales son
el zonobioma hmedo tropical del Magdalena-Caribe, en el centro y noroeste del pas, y el zonobioma
hmedo tropical del Catatumbo, en el extremo nororiental de Colombia.

Outside the Amazon-Orinoco and the Pacific, the


other two tropical wet zonobiomes are the Magdalena-Caribbean tropical wet zonobiome in the center and northwestern parts of the country, and the
Catatumbo tropical wet zonobiome at the northeastern end of Colombia.

Zonobioma hmedo tropical del Magdalena-Caribe. Este zonobioma tiene una temperatura promedio anual superior a 24C y su precipitacin promedio
anual es superior a los 2000 mm (Ideam et al. 2007).
Es una zona ampliamente intervenida, principalmente por el establecimiento de potreros. Los remanentes
de bosque ms importantes se encuentran en la serrana de San Lucas y en la parte baja de las cuencas de
los ros Cauca y San Jorge, sobre los cuales hay muy
poca informacin. Segn Chaves y Arango (1997), entre las familias de plantas ms diversas se encuentran
las Orchidaceae, Fabaceae, Rubiaceae, Gesneriaceae,
Piperaceae y Arecaceae; algunas de las especies arbreas importantes son Humiriastrum colombianum,
Calophyllum brasiliense, Peltogyne paniculata, Swartzia santanderensis, Hymenaea courbaril, Quararibea
pterocalyx y Lindackeria laurina, principalmente. Segn el Ideam et al. (2007), la cobertura en este zonobioma est representada por pastos (38%), bosques
naturales (31 %), vegetacin secundaria, reas agrcolas heterogneas y cultivos anuales o transitorios.
Zonobioma hmedo tropical del Catatumbo. Este
es un zonobioma de poca extensin, pero importante
en trminos biogeogrficos. Se encuentra en el extremo nororiental del pas, en la vertiente este de la cordillera Oriental, en lmites con Venezuela, y comprende
la parte norte de la cuenca del ro Catatumbo. Presenta temperatura promedio anual superior a 24C, una
precipitacin superior a 3000 mm promedio anual y
la cobertura est representada, principalmente, segn
el Ideam et al. (2007), por bosques naturales (49%),
pastos (21%) y reas agrcolas heterogneas (19%).

92

The Magdalena-Caribbean tropical wet zonobiome. This zonobiome has a mean annual temperature of 24C and mean annual rainfall exceeding
2000 mm (IDEAM et al. 2007). The area has been
heavily altered, mostly for establishing pastures, and
its most relevant forest remnants are in the Serrana
de San Lucas and in the lower basins of the Cauca
and San Jorge rivers, for which little information is
available. According to Chaves & Arango (1997),
the most diverse plant families include Orchidaceae, Fabaceae, Rubiaceae, Gesneriaceae, Piperaceae
and Arecaceae, and some of the important trees are
Humiriastrum colombianum, Calophyllum brasiliense, Peltogyne paniculata, Swartzia santanderensis, Hymenaea courbaril, Quararibea pterocalyx and
Lindackeria laurina. According to IDEAM et al.
(2007), coverage in this zonobiome is represented
by pasture (38%), natural forests (31%), secondary
forest, heterogeneous agricultural areas and annual
or seasonal crops.
The Catatumbo tropical wet zonobiome. This
zonobiome covers a small but biogeographically
important area. It is located in the northeast of the
country, on the eastern slope of the Eastern Cordillera on the border with Venezuela, and comprises
the northern part of the Catatumbo River basin.
Mean annual temperature is over 24C, average annual rainfall exceeds 3000 mm and vegetation cover
mainly includes natural forest (49%), pasture (21%)

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

VEGETACIN NATURAL de colombia


The natural vegetation of Colombia

Es uno de los biomas menos conocidos de Colombia. Segn Chaves y Arango (1997), los bosques son
multiestratificados, alcanzan alturas de hasta 30-40 m
de alto, y algunos de los rboles importantes son Anacardium excelsum, Cariniana pyriformis, Ceiba pentandra, Sterculia apetala, Trichilia pleeana y Vochysia
lehmannii.
Finalmente, tambin como parte del gran bioma del
bosque hmedo tropical, se encuentra el helobioma
Magdalena-Caribe, que incluye un rea importante
de la regin Caribe.
Helobioma Magdalena-Caribe. Cubre grandes
reas del bajo ro Magdalena y el bajo ro Sin. Se
encuentra principalmente sobre planicies y valles
aluviales, con una temperatura promedio anual superior a 24C y una precipitacin promedio anual
entre 1000 y cerca de 3000 mm (Ideam et al. 2007).
Rivera-Daz (2010), Rangel-Ch. (2010) y Rangel-Ch., Garay-Pulido y Abella (2010) hacen una
descripcin detallada de la vegetacin de las cinagas
de Crdoba. Un primer grupo est compuesto por
plantas emergentes arraigadas al sustrato, entre las
que se encuentran especies de Sagittaria, Cyperus y
Eleocharis, y Oxycaryum cubense, Thalia geniculata,
Hymenachne amplexicaulis, Panicum elephantipes,
Paspalum repens, Typha sp., Ludwigia helminthorrhiza, Ipomoea aquatica y Polygonum hispidum. Un
segundo grupo est compuesto por flotantes arraigadas como Eichhornia azurea y por flotantes libres como Pistia stratiotes, Lemna spp., Wolffia sp.,
Eichhornia crassipes y Azolla spp. Un tercer grupo
est conformado por plantas que crecen sumergidas,
bien sea libres o arraigadas, como Tonina fluviatilis, Najas arguta, Utricularia foliosa, Ceratophyllum
demersum y Cabomba aquatica. En las orillas de las
cinagas crecen rboles y arbustos, entre los que se
destacan Bactris guineensis, Simmeria paniculata,
Phyllanthus elsiae, Vitex capitata, Xylopia aromatica, Coccoloba sp., Annona punicifolia, Sapium biglandulosum, Samanea saman, y especies de Senna,
Inga, Cassia y Mimosa. En algunos sectores se encuentran herbazales y matorrales donde predomina
Montrichardia arborescens, acompaada de Phytolacca rivinoides y Nephrolepis biserrata, entre otras.
En los alrededores de las cinagas hay bosques dominados por Crateva tapia y Astronium graveolens,
acompaados de Cavanillesia platanifolia, Dialium

and heterogeneous agricultural areas (19%) (IDEAM et al. 2007). It is one of Colombias least known
biomes. According to Chaves & Arango (1997),
forests are multilayered, reaching heights of up to
30-40 m tall, and some of the important trees are
Anacardium excelsum, Cariniana pyriformis, Ceiba
pentandra, Sterculia apetala, Trichilia pleeana and
Vochysia lehmannii.
The Magdalena-Caribbean helobiome is also part of
the great tropical wet biome, and includes a significant area of the Caribbean region.
The Magdalena-Caribbean helobiome. This helobiome covers large areas of the lower Magdalena
River and the low Sin River. It is found mainly on
alluvial plains and valleys, having an average annual temperature of 24C and average annual rainfall
between 1000 mm and c. 3000 mm (IDEAM et al.
2007). The vegetation of the wetlands of Crdoba
has been described in detail by Rivera-Daz (2010),
Rangel-Ch. (2010) and Rangel-Ch. et al.(2010), and
includes three groups of plants: 1) emergent plants
rooted in the substrate, including species of Sagittaria, Cyperus, Eleocharis, Oxycaryum cubense,
Thalia geniculata, Hymenachne amplexicaulis,
Panicum elephantipes, Paspalum repens, Typha
sp., Ludwigia helminthorrhiza, Ipomoea aquatica
and Polygonum hispidum; 2) rooted floating plants
like Eichhornia azurea, and the free-floating Pistia stratiotes, Lemna spp., Wolffia sp., Eichhornia
crassipes and Azolla spp.; 3) submerged plants, either free or rooted, like Tonina fluviatilis, Najas arguta, Utricularia foliosa, Ceratophyllum demersum
and Cabomba aquatica, among others. Trees and
shrubs growing on the wetland banks include Bactris guineensis, Simmeria paniculata, Phyllanthus
elsiae, Vitex capitata, Xylopia aromatica, Coccoloba
sp., Annona punicifolia, Sapium biglandulosum and
Samanea saman and species of Senna, Inga, Cassia
and Mimosa. There are patches of herbs and thickets
in some areas, dominated by Montrichardia arborescens, accompanied by Phytolacca rivinoides and
Nephrolepis biserrata. Around the wetlands there are
forests dominated by Crateva tapia and Astronium

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

93

VEGETACIN NATURAL de colombia


The natural vegetation of Colombia

guianense, Cordia spp., Bursera simaruba, Hura crepitans, Trichilia hirta, Schizolobium parahyba y Sabal
mauritiiformis.

Regin andina. En la regin andina predominan


los orobiomas, que incluyen todas las reas montaosas del pas, como la cadena montaosa de los
Andes (incluyendo la Sierra Nevada de Santa Marta
y la serrana de Perij), al igual que otras zonas de
montaa extraandinas, como las serranas del Baud,
del Darin y de Los Saltos. El sistema montaoso de
los Andes en Colombia, correspondiente a poco ms
del 24 % del territorio nacional (IAvH 2004), es en
gran parte el responsable de la gran diversidad que
caracteriza al pas. Los tres ramales paralelos en los
que se divide la cordillera en el sur de Colombia, con
diferentes edades y composicin edfica, definen ecosistemas muy diversos que comprenden desde bosques secos y hmedos hasta las cumbres nivales que
alcanzan 5775 metros (Rangel-Ch. 1995a).
Para los Andes se cuenta con informacin muy
valiosa sobre la vegetacin, proveniente de numerosos trabajos, entre los que se destacan los relacionados con el Proyecto Ecoandes (Cleef 1980;
Cleef & Rangel 1984, entre otros) y las compilaciones realizadas en la Serie Colombia Diversidad
Bitica (Rangel-Ch. 1995b; Rangel-Ch. et al. 1997;
Rangel-Ch. 2000; Rangel-Ch. 2007). El Instituto
Humboldt realiz una descripcin de ecosistemas y
produjo un mapa a escala 1: 250.000, para todos los
Andes colombianos (IAvH 2004).
Segn el Ideam et al. (2007), dentro de los orobiomas,
dependiendo de la altitud, se pueden distinguir tres
grandes zonas: orobioma bajo, zona de baja montaa
o subandino; orobioma medio, zona de media montaa o andino, y orobioma alto, zona de alta montaa o
altoandino.
Orobioma bajo, zona de baja montaa o subandino (Fig. 6E). Se encuentra usualmente entre 500 y
1800 m de altitud, con temperaturas entre 18 y 24C,
aunque estos lmites pueden ser 200-300 m ms altos
en algunos sectores de la cordillera Central (Ideam et
al. 2007). La precipitacin promedio anual va desde
1000 mm hasta ms de 3000 mm. Este bioma ha sido
nombrado como selva subandina por Cuatrecasas
(1958), bosque subandino por Etter (1998a) y como
diversas formaciones vegetales de bosque premontano

94

graveolens and accompanied by Cavanillesia platanifolia, Dialium guianense, Cordia spp., Bursera simaruba, Hura crepitans, Trichilia hirta, Schizolobium
parahyba and Sabal mauritiiformis.

The Andean region. The Andean region comprises mostly orobiomes, which include all mountain
areas of the country, such as the Andean mountain
ranges (including the Sierra Nevada de Santa Marta
and the Serrana de Perij) and other non-Andean
mountain areas, such as the Serranas del Baud,
del Darin and de Los Saltos. The Colombian Andes, comprising just over 24% of Colombias continental area (IAvH, 2004), largely account for the
great diversity that characterizes the country. The
three cordilleras dissecting the country and varying in age and soil composition create a variety of
ecosystems, ranging from dry and humid forests to
the snowclad summits reaching 5775 masl (RangelCh. 1995a).
Rich information on Andean vegetation is contained in many publications, notably those derived
from the Ecoandes Project (Cleef 1980, Cleef &
Rangel 1984) and the series Colombia Diversidad
Bitica (Rangel-Ch. 1995b, Rangel-Ch. et al. 1997,
Rangel-Ch. 2000, Rangel-Ch. 2007). A description
of the Andean ecosystems and a 1:250,000 scale
map for the Colombian Andes have been prepared
by the Humboldt Institute (IAvH 2004).
According to IDEAM et al. (2007), three major elevational zones can be recognized within the Colombian orobiomes: low orobiome or low
mountain
or sub-Andean zone, medium orobiome or midmountain or Andean zone and high orobiome or
high mountain or high Andean zone.
The low orobiome or low mountain or subAndean zone (Fig. 6E). This orobiome is usually
found between 500 and 1800 masl, with temperatures 18-24C, although these limits may be 200300 m higher in some areas of the Central Cordillera
(IDEAM et al. 2007). Average annual rainfall ranges from 1000 mm to over 3000 mm. This biome has
been called sub-Andean forest (selva subandina) by

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

VEGETACIN NATURAL de colombia


The natural vegetation of Colombia

segn el sistema de Holdridge (Espinal & Montenegro 1963; IGAC 1977). Aqu se encuentra el llamado cinturn cafetero, por lo que ha sido un bioma
bastante poblado, y se estima que es uno de los de
mayor transformacin en su cobertura (23.7%), especialmente en la cordillera Central, mientras que en
la cordillera Oriental se encuentran las mayores extensiones. Las reas protegidas de este bioma en los
Andes apenas suman el 7.62% de la extensin de la
regin (IAvH 2004).
La estructura y fisonoma de los bosques naturales de
este orobioma es bastante similar a la de los bosques
del zonobioma del bosque hmedo tropical, aunque se diferencia de este por presentar un dosel un
poco ms bajo (hasta 30 m), menos races zancos o
tablares en los rboles, menos palmas arborescentes
y lianas, y porque las hojas, en general, son de menor tamao (Cuatrecasas 1958). Las familias de plantas leosas ms importantes encontradas por debajo
de 1500 m incluyen Fabaceae y Moraceae, mientras
por encima de 1500 m son ms importantes Lauraceae, Rubiaceae y Melastomataceae (Cavelier 1997).
Cuando se consideran todas las formas de vida, son
los helechos y las orqudeas los que tienen mayor
diversidad (Rangel-Ch. et al. 1997). En un bosque
en la cordillera Occidental, a 1400 m de elevacin,
Cuatrecasas (1958) encontr entre las especies arbreas ms sobresalientes a Brosimum utile, Nectandra sp., Gustavia occidentalis, Calatola sp., Sloanea
sp., Otoba sp., Virola sp. y Brunellia comocladifolia.
En la cordillera Central, en el PNN Los Nevados,
Rangel-Ch. & Garzn-C. (1995e) registraron bosques con Nectandra acutifolia, N. globosa, Hedyosmum racemosum, Chrysochlamys dependens y Persea
caerulea, especialmente. En el lmite superior de elevacin se pueden encontrar numerosas Laurceas,
al igual que Alnus acuminata y especies de los gneros Hieronyma y Citharexylum (IAvH 2004). En
el sur de los Andes, en Nario, en una parcela de
25 ha en la reserva La Planada, el dosel alcanzaba
22 m de alto y las epfitas eran una de las formas de
vida preponderantes. Las familias ms importantes,
teniendo en cuenta todas las formas de vida, eran
Rubiaceae, Melastomataceae, Arecaceae, Cyatheaceae, Lauraceae, Euphorbiaceae, Fabaceae (Mimosoideae) y Myrtaceae (Samper & Vallejo 2007).
En algunos sectores de la cordillera Central se pueden encontrar bosques secundarios con predominio

Cuatrecasas (1958) and Etter (1998a), and as plant


formations of premontane forest according to Holdridges system (Espinal & Montenegro 1963, IGAC
1977). It contains the coffee-growing belt and, as a
result, is densely populated and its forest cover has
become strongly reduced (23.7%), especially in the
Central Cordillera. By contrast, large forest tracts
still remain on the Eastern Cordillera; protected
areas of this biome account for just 7.62% of the regions surface area (IAvH, 2004).
The structure and physiognomy of natural forests
in this orobiome are quite similar to those of forests in the tropical wet zonobiome; however, these
mountain forests differ in a slightly lower canopy
(30 m), trees having fewer stilt roots or buttresses,
fewer arborescent palms and lianas and usually
smaller leaves (Cuatrecasas 1958). The most important families of woody plants found below 1500
masl include Fabaceae and Moraceae, while the
most important ones above 1500 masl are Lauraceae, Rubiaceae and Melastomataceae (Cavelier
1997). When all life forms are considered, ferns
and orchids have the greatest diversity (Rangel-Ch.
et al. 1997). In a forest in the Western Cordillera
1400 masl, Cuatrecasas (1958) found Brosimum
utile, Nectandra sp., Gustavia occidentalis, Calatola
sp., Sloanea sp., Otoba sp., Virola sp., and Brunellia
comocladifolia to be the most relevant tree species.
Rangel-Ch. & Garzn-C. (1995e) recorded forests
in the Central Cordillera in Los Nevados National Park having Nectandra acutifolia, N. globosa,
Hedyosmum racemosum, Chrysochlamys dependens
and Persea caerulea. Lauraceae abound at the upper limit, as well as Alnus acuminata and species
of Hieronyma and Citharexylum (IAvH 2004). The
canopy reached 22 m in height in the southern Andes in a 25 ha plot in Reserva La Planada (Nario)
and epiphytes were one of the most important life
forms. The most important families, considering all
life forms, were Rubiaceae, Melastomataceae, Arecaceae, Cyatheaceae, Lauraceae, Euphorbiaceae,
Fabaceae (Mimosoideae) and Myrtaceae (Samper
& Vallejo 2007).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

95

VEGETACIN NATURAL de colombia


The natural vegetation of Colombia

de rboles de Ochroma pyramidale, Erythrina poeppigiana, Persea caerulea, Albizia carbonaria, Cordia
alliodora, Cupania spp., Schefflera morototoni, Croton
spp., Myrsine guianensis, Heliocarpus americanus,
Trema micrantha, Ladenbergia oblongifolia, Inga spp.
y Ficus spp., mientras que en las orillas de los ros es
frecuente encontrar sectores dominados por Guadua
angustifolia (Espinal & Montenegro 1963). Hay tambin sectores dominados por palmares, como los de
Dictyocaryum lamarckianum, entre 600 y 2100 m de
elevacin (Galeano & Bernal 2010). Adicionalmente,
se presentaban grandes palmares de Ceroxylon alpinum entre 1400 y 2000 m, ahora casi desaparecidos
(Galeano & Bernal 2010).
Orobioma medio o zona de media montaa o andino (Fig. 6F).Corresponde a las zonas de montaa
localizadas entre 1800 y 2800 m de elevacin, con
una temperatura entre 12 y 18 C, aunque puede
variar dependiendo de la posicin geogrfica, como
en la cordillera Central, donde el lmite puede estar
entre 2300 y 3500 m (Ideam et al. 2007). La precipitacin promedio anual tiende a variar considerablemente, dependiendo de la ubicacin geogrfica, y
va desde 1000 mm a ms de 3000 mm (Ideam et al.
2007). Este bioma ha sido conocido con los nombres
de selva andina o bosque andino segn el sistema de
Cuatrecasas (1958), como bosque andino y altoandino, segn el mapa de Etter (1998a), y como bosque
montano bajo segn el sistema de Holdridge (Espinal & Montenegro 1963; IGAC 1977).
Los bosques naturales de este orobioma son tambin multiestratificados, con un dosel de 15 a 20 m
de alto, y las hojas, en general, son ms pequeas,
gruesas y coriceas que en los bosques subandinos;
son muy abundantes los helechos arborescentes y las
epfitas, especialmente orqudeas. Este orobioma ha
sido tambin fuertemente transformado, principalmente para el establecimiento de cultivos y grandes
reas ganaderas, de tal suerte que el bosque maduro
es ahora muy escaso. Las Laurceas se encuentran
entre las familias ms importantes en este bioma,
aunque en la actualidad muchas de ellas se encuentran amenazadas (Crdenas & Salinas 2007). En algunos remanentes se pueden encontrar rboles de
Alnus acuminata, Delostoma integrifolium, Escallonia paniculata, Billia rosea, Brunellia spp., Cecropia
spp., Cinchona pubescens, Gaiadendron punctatum,
Hesperomeles heterophylla, Freziera sp., Morella

96

Secondary forests are dominated by the trees


Ochroma pyramidale, Erythrina poeppigiana, Persea caerulea, Albizia carbonaria, Cordia alliodora,
Cupania spp., Schefflera morototoni, Croton spp.,
Myrsine guianensis, Heliocarpus americanus, Trema
micrantha and Ladenbergia oblongifolia and species of Inga and Ficus in some areas of the Central
Cordillera, while some areas are dominated by the
bamboo Guadua angustifolia on river banks (Espinal & Montenegro 1963). There are also areas between 600 and 2100 masl dominated by palms, such
as Dictyocaryum lamarckianum (Galeano & Bernal
2010). There were also large stands, now almost
gone, of the palm Ceroxylon alpinum between 1400
m and 2000 masl (Galeano & Bernal 2010).
Medium orobiome or mid-mountain or Andean
zone (Fig. 6F). This orobiome is found in mountain
areas lying at 1800 m and 2800 masl, having 1218C average temperatures, although varying depending on geographic location, as in the Central
Cordillera, where the limit may be between 2300 m
and 3500 m (IDEAM et al. 2007). Average annual
rainfall is highly variable depending on geographic
location, ranging from 1000 mm to over 3000 mm
(IDEAM et al. 2007). This biome has been named
Andean forest (selva andina or bosque andino) by
Cuatrecasas (1958), Andean forest or high Andean
forest by Etter (1998a) and lower montane forest in
Holdridges system (Espinal & Montenegro 1963,
IGAC 1977).
This orobiomes natural forests are also multilayered, having a 15-20 m high canopy and leaves are
usually smaller, thicker and more leathery than
those of the sub-Andean forests; there are abundant tree ferns and epiphytes, especially orchids.
This orobiome has also been heavily transformed,
mainly by crops being established and for cattle
farming, so that mature forest is now scarce. Lauraceae are among the most important families in this
biome, although many of them are now threatened
(Crdenas & Salinas 2007). Some remnants include
the trees Alnus acuminata, Delostoma integrifolium,
Escallonia paniculata, Billia rosea, species of Brunellia and Cecropia, Cinchona pubescens, Gaiadendron

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

VEGETACIN NATURAL de colombia


The natural vegetation of Colombia

pubescens, Panopsis sp., Myrsine coriacea, Saurauia


spp., Bejaria aestuans, Myrcia popayanensis y Weinmannia spp. Son tambin abundantes las epfitas,
incluyendo Arceas, Piperceas y orqudeas, al igual
que musgos, hepticas y lquenes (Espinal & Montenegro 1963). En algunos sectores se encontraban
grandes formaciones de roble, Quercus humboldtii,
en general entre 1700 y 2800 m de elevacin, aunque sus lmites pueden variar dependiendo de la
ubicacin, descendiendo hasta menos de 1300 m
o subiendo hasta 3600 m en algunos lugares (IAvH
2004). En el PNN Purac, entre 1800 y 2600 m de
altitud, se registraron robledales dominados por
Quercus humboldtii y acompaados por Billia rosea,
Myrsine coriacea, M. guianensis, Clethra fagifolia,
Cinchona sp., Ocotea karsteniana, Prunus integrifolia, Clusia multiflora, Inga ornata, Alfaroa williamsii
y Brunellia spp., principalmente (Rangel-Ch. & Garzn-C. 1995d). An se encuentran restos de lo que
fueron grandes poblaciones de la palma de cera del
Quindo, Ceroxylon quindiuense, usualmente entre
1900 y 3100 m de elevacin, en las tres cordilleras,
aunque actualmente las poblaciones ms grandes estn en la cordillera Central (Bernal et al. 2014).
Orobioma alto, zona de alta montaa o altoandino. Este orobioma se encuentra usualmente por
encima de 2800 m de elevacin hasta el nivel de las
nieves perpetuas, por encima de 4700 m de elevacin, aunque en algunos sectores de la cordillera
Central se encuentra entre 3500 y 5200 m (Ideam et
al. 2007). La precipitacin vara dependiendo de la
ubicacin geogrfica, entre 500 y 3000 mm (Ideam
et al. 2007). Dentro del orobioma alto se distinguen
cinco franjas bien definidas: los bosques de alta montaa, las formaciones de pramo (subpramo, pramo
propiamente dicho y superpramo) y nival (Ideam et
al. 2007).

Bosques de alta montaa. Estn ubicados usualmente entre los 2800 y 3200 m, ms conocidos
como selva andina o bosque andino por Cuatrecasas
(1958), como bosque altoandino por Etter (1998a)
y como bosque montano segn el sistema de Holdridge (Espinal & Montenegro 1963; IGAC 1977).
Se distinguen en algunos sectores por la presencia
de niebla durante por lo menos ocho meses al ao
(IAvH 2004), constituyendo los famosos bosques de
niebla o bosques nublados, con unas caractersticas

punctatum, Hesperomeles heterophylla, Freziera sp.,


Morella pubescens, Panopsis sp., Myrsine coriacea,
Saurauia spp., Bejaria aestuans, Myrcia popayanensis and Weinmannia spp; epiphytes are also abundant, including species of Araceae, Piperaceae and
orchids, as well as mosses, liverworts and lichens
(Espinal & Montenegro 1963). Large oak (Quercus
humboldtii) forests occurred in some areas lying
between 1700 masl and 2800 masl, although their
limits may have varied depending on location,
down to less than 1300 masl and up to 3600 masl
in some places (IAvH 2004). There are forests in
the Purac National Park between 1800 masl and
2600 masl which are dominated by the oak Quercus humboldtii and accompanied by Billia rosea,
Myrsine coriacea, M. guianensis, Clethra fagifolia,
Cinchona sp., Ocotea karsteniana, Prunus integrifolia, Clusia multiflora, Inga ornata, Alfaroa williamsii and Brunellia spp. (Rangel-Ch. & Garzn-C.
1995d). Remnants of the former large populations
of the Quindo wax palm, Ceroxylon quindiuense,
can also be found on the three cordilleras, usually
between 1900 masl and 3100 masl, although the
largest populations are currently in the Central
Cordillera (Bernal et al. 2014).
High orobiome or high mountain or high Andean zone. This orobiome is usually found higher
than 2800 masl, up to the level of perpetual snow at
higher than 4700 masl, although it occurs between
3500 masl and 5200 masl in some areas of the Central Cordillera (IDEAM et al. 2007). Rainfall varies depending on geographic location (500 mm to
3000 mm) (IDEAM et al. 2007). Five distinct belts
are recognized within the high orobiome: high
mountain forests, pramo formations (subpramo,
pramo proper, superpramo) and nival (IDEAM et
al. 2007):

High mountain forests. These are usually located between 2800 masl and 3200 masl and were
named Andean forest (selva andina or bosque andino) by Cuatrecasas (1958), high Andean forest
(bosque altoandino) by Etter (1998a) and montane
forest according to Holdridges system (Espinal &

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

97

VEGETACIN NATURAL de colombia


The natural vegetation of Colombia

microclimticas especiales. Abundan las epfitas


(principalmente orqudeas, bromelias y briofitas) y
algunas de sus plantas han adquirido adaptaciones
especiales, como las hojas gruesas y coriceas, con
cutcula protectora (Cleef et al. 1983; Rangel-Ch.
2000a).
En estos sitios las familias ms diversas son las Asteraceae y Ericaceae (Cleef 1983; Rangel-Ch. 2000a). En
las reas ms conservadas se presentan bosques achaparrados con un estrato de arbolitos que no supera los
10 m de alto, cuyos rboles ms comunes incluyen Escallonia spp., Drymis granadensis, Morella pubescens,
Vallea stipularis, Hedyosmum bonplandianum, Ocotea
calophylla, Gaiadendron punctatum, Bejaria aestuans,
Clethra fimbriata, Myrsine dependens, Diplostephium
sp., Gynoxys sp. y especies de Weinmannia, Clusia,
Ilex, Hesperomeles y Miconia, entre otros (Gentry
1995; Rangel-Ch. 2000a). En el lmite superior de
los bosques de alta montaa se encuentran algunos
manchones de arbolitos de Polylepis (IAvH 2004).
Para los bosques de alta montaa de la Sierra Nevada de Santa Marta, Rangel-Ch. y Garzn-C. (1995c)
compilaron la informacin disponible y registraron
como las especies ms importantes en el estrato alto
del bosque (hasta 8 m de alto) las siguientes: Clusia multiflora, Cybianthus iteoides, Macleania rupestris, Ternstroemia camelliifolia, Oreopanax sp.,
Paragynoxys undatifolia, Persea mutisii, Prumnopitys montana y Myrsine coriacea. Para el PNN Purac
se registraron, en bosques a 3200 m, las siguientes
especies: en el estrato arbreo Weinmannia mariquitae y Miconia jahnii, acompaadas por arbolitos
de Miconia puracensis, Gynoxys tolimensis y Diplostephium bicolor, y por arbustos y sufrtices como
Desfontainia splendens, Oreopanax seemannianus y
Neurolepis aperta, mientras en el estrato herbceo se
registraron Anthurium bogotense, Peperomia spp. y
Siphocampylus sp., entre otras (Rangel-Ch. & Garzn-C. 1995d). Los bosques altoandinos han sufrido
una considerable reduccin por la intervencin humana; el corredor ms extenso y mejor conservado
de bosques andinos y altoandinos se halla en la cordillera Oriental, entre los departamentos de Huila y
Caquet (IAvH 2004).

Pramo. Por encima del bosque de alta montaa,


ocupando el 4.3 % de los Andes, en Colombia, se
encuentra el pramo, definido como los picos de
las montaas, entre el bosque altoandino y el lmite

98

Montenegro 1963, IGAC 1977). In some areas they


are characterized by the presence of fog for at least
eight months a year (IAvH 2004), constituting the
well-known cloud forests, with particular microclimatic characteristics. Epiphytes abound (mainly
orchids, bromeliads and bryophytes) and some of
their plants have developed special adaptations,
such as thick and leathery leaves having a protective
cuticle (Cleef et al. 1983, Rangel-Ch. 2000a).
Asteraceae and Ericaceae are the most diverse
families in the high mountain forest (Cleef 1983,
Rangel-Ch. 2000a). There are dwarf forests in the
best conserved areas with a layer of trees not exceeding 10 m high, including Escallonia spp.,
Drymis granadensis, Morella pubescens, Vallea
stipularis, Hedyosmum bonplandianum, Weinmannia spp., Clusia spp., Ilex spp., Hesperomeles spp.,
Ocotea calophylla, Gaiadendron punctatum, Bejaria aestuans, Clethra fimbriata, Myrsine dependens,
Diplostephium sp., Gynoxys sp. and Miconia spp.
(Gentry 1995 Rangel-Ch. 2000a). The upper limit
of the high mountain forests has patches of Polylepis dwarf forest (IAvH 2004). Rangel-Ch. & Garzn-C. (1995c) compiled the available information
for the high mountain forests of the Sierra Nevada
de Santa Marta and recorded the following species
as the most significant in the upper forest strata
(up to 8 m high): Clusia multiflora, Cybianthus iteoides, Macleania rupestris, Ternstroemia camelliifolia, Oreopanax sp., Paragynoxys undatifolia, Persea
mutisii, Prumnopitys montana and Myrsine coriacea. The following species were recorded for Purac
National Park in forests at 3200 masl: Weinmannia
mariquitae and Miconia jahnii in the tree layer, accompanied by the treelets Miconia puracensis, Gynoxys tolimensis and Diplostephium bicolor, shrubs
and subshrubs, such as Desfontainia splendens, Oreopanax seemannianus and Neurolepis aperta, and a
herbaceous layer including Anthurium bogotense,
Peperomia spp. and Siphocampylus sp. (Rangel-Ch.
& Garzn-C. 1995d). The Andean forests have suffered considerable reduction as a result of human
action and the largest and best preserved corridor
of Andean and high Andean forest is located on the

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

VEGETACIN NATURAL de colombia


The natural vegetation of Colombia

inferior de las nieves perpetuas (Rangel-Ch. 2000a),


con temperatura entre 11 y -1.9C, con un fuerte
contraste entre las altas temperaturas diurnas y las
noches heladas. La precipitacin, por su parte, es
bastante variable, desde promedios anuales cercanos a 650 mm (pramos secos) hasta poco ms de
4000 mm (pramos pluviales) (Rangel-Ch. 2000a;
IAvH 2004). Una compilacin de informacin sobre diferentes aspectos de los pramos de Colombia,
incluyendo la flora y la vegetacin, se encuentra en
Rangel-Ch. (2000a), y una recopilacin de los diferentes tipos de vegetacin paramuna se encuentra en
Luteyn (1999) y Rangel-Ch. (2000b). En Colombia
los parmos se encuentran en las tres cordilleras y
en la Sierra Nevada de Santa Marta; corresponden al
40% del total de pramos en Amrica (IAvH 2004).
Segn el Atlas de pramos de Colombia (Morales et
al. 2007), se reconocieron 34 pramos en el pas, con
una superficie total de 19.324 km2, equivalente a cerca del 1.5 % de la superficie continental nacional.
Segn la clasificacin del IAvH (2004), los pramos
con mayor nmero de ecosistemas se encuentran en
la cordillera Oriental.
En general, las familias ms importantes en la zona
de pramo, en sentido amplio, son Asteraceae, Orchidaceae, Poaceae, Melastomataceae, Bromeliaceae
y Ericaceae; los gneros ms diversos son Epidendrum, Espeletia, Pleurothallis, Diplostephium, Miconia, Hypericum, Pentacalia y Baccharis (van der
Hammen & Otero 2007; Rangel-Ch. 2000b, 2000c).
Una de sus particularidades es el alto nmero de endemismos que poseen. Los pramos en Colombia
estn actualmente bastante alterados debido principalmente a los cultivos de papa y amapola y a las actividades mineras; en muchos de ellos la vegetacin
original ya ha desaparecido (IAvH 2004). Por otro
lado, se presenta el fenmeno denominado paramizacin (Rangel-Ch. 2000a; van der Hammen &
Otero 2007), consistente en que la vegetacin tpica
de pramo se establece en zonas ms bajas, donde el
bosque montano ha sido destruido. Con todo, la delimitacin de los pramos de Colombia sigue siendo controvertida y est siendo refinada actualmente
por el Instituto Humboldt para poder dar un lmite
basado en la funcionalidad, ms que en la estructura (Corts-Duque & Sarmiento 2013). Mientras
tanto, las zonas reconocidas hasta ahora dentro del

Eastern Cordillera, between the Huila and Caquet


departments (IAvH 2004).

Pramo. The pramo is located above the high


mountain forest, occupying 4.3% of the Andes in
Colombia. This area is defined as the mountain
peaks between the Andean forest and the lower limit of perpetual snow (Rangel-Ch. 2000a), with temperatures between 11C and -1.9C, with a strong
contrast between high daytime temperatures and
freezing nights. Rainfall is quite variable, from annual averages close to 650 mm (dry pramo) to just
over 4000 mm (wet pramo) (Rangel-Ch. 2000a,
IAvH 2004). A compilation of information on various aspects of the pramos of Colombia, including
flora and vegetation, can be found in Luteyn (1999)
and Rangel-Ch. (2000a) and an overview of the different types of pramo vegetation has been provided
by Rangel-Ch. (2000b). The pramos in Colombia
are found on the three cordilleras and on the Sierra Nevada de Santa Marta, comprising 40% of all
American pramos (IAvH 2004). According to the
Atlas de Pramos de Colombia (Morales et al. 2007),
34 pramos are recognized in the country, covering a total area of 19,324

km2, equivalent to about


1.5% of the countrys continental area. According to
IAvHs classification (2004), pramos with the largest number of ecosystems are found on the Eastern
Cordillera.
The most important pramo families are Asteraceae, Orchidaceae, Poaceae, Melastomataceae, Ericaceae and Bromeliaceae, the most diverse genera
being Epidendrum, Espeletia, Pleurothallis, Diplostephium, Miconia, Hypericum, Pentacalia and Baccharis (van der Hammen & Otero 2007, Rangel-Ch.
2000b, c). One of the pramos most remarkable
features is the large number of endemic species. The
pramos in Colombia have now become strongly
altered, mainly for establishing potato and poppy
crops and due to mining activities; the original
vegetation has thus disappeared in many of them
(IAvH 2004). The term paramization is sometimes found (Rangel-Ch. 2000a, van der Hammen
& Otero 2007), referring to events occuring when
typical pramo vegetation has become established

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

99

VEGETACIN NATURAL de colombia


The natural vegetation of Colombia

pramo son las siguientes (Rangel-Ch. 2000a; Ideam


et al. 2007):
- Subpramo. Es la franja inferior, desde cerca de
3200 m hasta 3600 m de elevacin, dependiendo de la ubicacin, con vegetacin que representa
una transicin entre bosque altoandino y pramo
propiamente dicho, con predominio de matorrales
y arbustos, dominados por Asterceas como Diplostephium, Pentacalia y Gynoxys; Ericceas como
Bejaria, Vaccinium, Pernettya y Gaultheria, y con
varias especies de Hypericum y Arcytophyllum. En
algunos sectores se presentan manchones del arbolito Polylepis (Rangel-Ch. 2000, 2000a, 2000b, 2000c).
- Pramo propiamente dicho (Fig. 7A). Se encuentra
entre 3500 y 4100 m de elevacin, con variaciones
segn la ubicacin, y con temperaturas por debajo de 6C (van der Hammen & Otero 2007). Segn Rangel-Ch. (2000c) las familias dominantes en
esta franja son Asteraceae, Apiaceae, Orchidaceae,
Poaceae, Brassicaceae, Gentianaceae y Solanaceae.
En general, la vegetacin de pramo est dominada por hierbas de tipo graminoide, como los pajonales de Calamagrostis spp., Festuca spp. y Agrostis
spp., acompaados de rosetas que, en algunos casos,
pueden alcanzar tamao arborescente como ocurre
con los frailejones (Espeletia spp.) y con las Puya.
Adicionalmente, pueden encontrarse algunos otros
sufrtices, hierbas como Pernettya prostrata, Lachemilla hispidula, Castilleja fissifolia, Satureja nubigena, Arcytophyllum spp., y helechos como Jamesonia
spp. En las partes ms hmedas se presentan manchones del bamb escandente Chusquea tessellata
(Cleef et al. 1983; Rangel-Ch. 2000a, 2000b, 2000c).
- Superpramo o pramo alto (Fig. 7B). Se encuentra usualmente por encima de los 4100 m hasta el
lmite inferior de las nieves perpetuas y su temperatura es inferior a 3C (Rangel-Ch. 2000a, van der
Hammen & Otero 2007). Segn Rangel-Ch. (2000c),
las familias ms diversas all son Asteraceae, Brassicaceae, Caryophyllaceae, Orchidaceae y Poaceae.
Predomina el suelo desnudo, con cobertura vegetal
muy escasa, representada por pocas plantas aisladas, muchas de ellas arrosetadas, como las diversas especies de Draba, Senecio, Azorella, Festuca,
Agrostis, Luzula y Cerastium; algunas asterceas

100

at lower elevations where montane forest has been


destroyed. The delimitation of Colombian pramos
remains controversial and is currently being refined
by the Humboldt Institute to provide boundaries
based on function rather than structure (CortsDuque & Sarmiento 2013). For the time being, the
belts recognized within the pramo are as follows
(Rangel-Ch. 2000a, IDEAM et al. 2007):
- Subpramo. This is the lowest belt, ranging from
3200 masl to 3600 masl, depending on location.
The vegetation represents a transition between high
Andean forest and pramo proper, with bushes and
shrubs prevailing, dominated by Asteraceae, like
Diplostephium, Pentacalia and Gynoxys, Ericaceae,
like Bejaria, Vaccinium, Pernettya and Gaultheria,
and several species of Hypericum and Arcytophyllum. Patches of Polylepis dwarf forest occur in some
areas (Rangel-Ch. 2000, 2000a, b, c).
- Pramo proper (Fig. 7A). This belt is found between
3500 masl and 4100 masl, depending on location,
and has temperatures below 6C (van der Hammen
& Otero 2007). According to Rangel-Ch. (2000c),
the dominant families in this belt are Asteraceae,
Apiaceae, Orchidaceae, Poaceae, Brassicaceae, Gentianaceae and Solanaceae. Pramo vegetation is
dominated by grass-like herbs such as tufts of several species of Calamagrostis, Festuca and Agrostis,
accompanied by rosettes which may reach tree size,
such as frailejones (Espeletia spp.), and Puya, and
by subshrubs, herbs like Pernettya prostrata, Lachemilla hispidula, Castilleja fissifolia, Satureja nubigena, Arcytophyllum spp., and ferns like Jamesonia
spp. There are patches of the scrambling bamboo
Chusquea tessellata in the more humid parts (Cleef
et al. 1983, Rangel-Ch. 2000a, b, c).
- Superpramo or upper pramo (Fig. 7B). This belt
is usually found higher than 4100 masl, to the lower
limit of perpetual snow, and has temperatures below
3C (Rangel-Ch. 2000a; van der Hammen & Otero
2007). According to Rangel-Ch. (2000c), the most
diverse families in this belt are Asteraceae, Brassicaceae, Caryophyllaceae, Poaceae and Orchidaceae. Bare soil predominates with sparse vegetation

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

VEGETACIN NATURAL de colombia


The natural vegetation of Colombia

E
Figura 7. A-B, orobioma alto, zona de alta montaa o altoandino. A, pramo. B, superpramo, Nevado del Ruiz (R. Bernal). C, zonobioma seco tropical del Caribe,

Santa Marta (R. Bernal). D-E, desierto tropical, Guajira. D, cerca de Nazareth (G. Galeano). E, dunas al sur de Kepechiru (Foto Google Earth).

como Loricaria, y numerosos lquenes y briofitos


(Rangel-Ch. 2000a, 2000b). Tambin son comunes
las plantas que forman cojines o almohadillas; en el
PNN Los Nevados, en la cordillera Central, se registraron cojines de Xenophyllum humile, Azorella

cover represented by a few isolated plants, many of


them rosette-like, such as species of Draba, Senecio, Azorella, Festuca, Agrostis, Luzula, Cerastium,
some Asteraceae, like Loricaria, and numerous lichens and bryophytes (Rangel-Ch. 2000a, b). Plants

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

101

VEGETACIN NATURAL de colombia


The natural vegetation of Colombia

pedunculata, Arcytophyllum muticum e Hypochaeris


spp. Tambin se registraron, entre 4200 y 4400 m de
elevacin, hierbas y sufrtices como Baccharis alpina, Pentacalia gelida, Lupinus microphyllus, Agrostis
araucana, Bromus lanatus y, en el estrato rasante,
Stereocaulon vesuvianum, Erigeron chionophilus e
Hypochaeris sessiliflora, entre otras (Rangel.Ch. &
Garzn-C. 1995e).

Nival. Esta es la franja de las nieves perpetuas o glaciares, por encima de los 4500 msnm, donde la vegetacin es casi nula. Solo unas pocas especies crecen
dispersas por encima de esa elevacin.
Helobiomas andinos. Incluyen los lagos, lagunas y
zonas pantanosas, en su mayora presentes en la alta
montaa, a elevaciones usualmente superiores a 2700
m, producto de eventos de glaciacin; son de especial importancia para la regulacin hdrica de todo
el pas (Morales et al. 2007). Entre los componentes
ms importantes de estos helobiomas se encuentran
las turberas, donde prosperan diferentes especies de
musgos que gradualmente son reemplazados por
colchones compactos de Plantago rigida o Distichia
muscoides, o por cojines de Oreobolus, Azorella o Arenaria (van der Hammen & Otero 2007). Rangel-Ch.
y Garzn-C. (1995d) compilaron informacin sobre
la vegetacin de turberas en el PNN Purac, entre
3200 y 3900 m. All predominaban en el estrato rasante Distichia muscoides y Sphagnum magellanicum,
acompaadas en el estrato herbceo por Agrostis boyacensis y Pernettya prostrata, y espordicamente se
encontraba tambin el arbusto Pentacalia vaccinioides. Adicionalmente, en el PNN Los Nevados se ha
registrado a Plantago rigida como la especie dominante en turberas entre 3000 y 3400 m de elevacin,
mientras que Juncus sp. se registr como importante
en pantanos, junto con Lilaeopsis schaffneriana, Hydrocotyle ranunculoides y Epilobium denticulatum
(Rangel-Ch. & Garzn-C. 1995e).
En la cordillera Oriental, Cleef (1980) y Rangel-Ch.
(2000c) registraron en pantanos y orillas de lagunas,
entre 3000 y 3400 m, matorrales dominados por Diplostephium revolutum, acompaado de Chusquea
tessellata, Blechnum loxense, Carex pichinchensis,
Galium hypocarpium, Ophioglossum crotalophoroides, Pernettya prostrata, Geranium sibbaldioides y
Arcytophyllum muticum, entre otros. Tambin en la

102

forming cushions or pads are also common; at Los


Nevados National Park, in the Central Cordillera,
cushions of Xenophyllum humile, Azorella pedunculata, Arcytophyllum muticum and Hypochaeris spp.
have been recorded. Herbs and subshrubs have also
been recorded from 4200 masl to 4400 masl, such
as Baccharis alpina, Pentacalia gelida, Lupinus microphyllus, Agrostis araucana, Bromus lanatus, and,
at ground layer, Stereocaulon vesuvianum, Erigeron
chionophilus and Hypochaeris sessiliflora (Rangel.
Ch. & Garzn-C. 1995e).

Nival. This is the strip of perpetual snow and glaciers, lying above 4500 m, where vegetation is almost absent. Only a few species grow scattered
above such elevation.
Andean helobiomes. These include lakes and
wetlands, mostly in high mountains above 2700
m, resulting from glaciation, and are especially important for water regulation throughout Colombia (Morales et al. 2007). Peatlands are one of the
most important components of these helobiomes
as different species of mosses thrive there, gradually being replaced by compact cushions of Plantago rigida or Distichia muscoides, or by cushions of
Oreobolus, Azorella or Arenaria (van der Hammen
& Otero 2007). Rangel-Ch. & Garzn-C. (1995d)
have compiled information regarding the vegetation of peatlands in the Purac National Park from
3200 masl to 3900 masl. The ground stratum is
dominated by Distichia muscoides and Sphagnum
magellanicum, accompanied in the herbaceous
layer by Agrostis boyacensis, Pernettya prostrata,
and, occasionally, the shrub Pentacalia vaccinioides.
Plantago rigida has been recorded as the dominant
species in Los Nevados National Park in bogs between 3000 masl and 3400 masl, while Juncus sp.
has been recorded as important in swamps, along
with Lilaeopsis schaffneriana, Hydrocotyle ranunculoides and Epilobium denticulatum (Rangel-Ch. &
Garzn-C. 1995e).
In marshes and along lake shores, between 3000
masl and 3400 masl in the Eastern Cordillera,
Cleef (1980) and Rangel-Ch. (2000c) recorded
scrublands dominated by Diplostephium revolutum

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

VEGETACIN NATURAL de colombia


The natural vegetation of Colombia

cordillera Oriental, a 3100-3200 m, se ha registrado


vegetacin acutica con Ranunculus nubigenus y Carex bonplandii, o con Crassula venezuelensis, Eleocharis stenocarpa, Cardamine bonariensis y Holcus
lanatus (Rangel-Ch. 2000b).
En la cordillera Occidental, a 3400-3900 m, Rangel-Ch. (2000b) registr en sitios hmedos hasta
pantanosos, a orillas de lagunas o charcas, a Chusquea tessellata, junto con Hydrocotyle bonplandii,
Cerastium arvense, Blechnum loxense y Sphagnum
magellanicum, mientras en otros sectores de la misma cordillera, a 3300-3800 m, encontr vegetacin
de turberas dominada por cojines de Werneria pygmaea y Plantago rigida, acompaados de Hypericum
lancioides, Eleocharis stenocarpa, Oritrophium peruvianum, Valeriana rigida y Carex spp, especialmente.
En la regin andina se presentan adems algunos biomas azonales como el orobioma azonal del valle del
Pata, el orobioma azonal del ro Dagua, el orobioma
azonal de Ccuta y el orobioma azonal del ro Sogamoso (Ideam et al. 2007). En general, son orobiomas
clidos y secos, localizados en zonas pendientes y en
su mayora ampliamente transformados.
Orobioma azonal del ro Sogamoso. Para este orobioma hay informacin relevante sobre la vegetacin
del can del Chicamocha, en la cordillera Oriental,
Santander, en Albesiano y Fernndez (2006), Albesiano y Rangel-Ch. (2006) y Valencia-Duarte et al.
(2012), entre otros. En el can del Chicamocha se
presenta una degradacin de la cobertura vegetal
como resultado del sobrepastoreo intensivo y de la
erosin por efecto de la lluvia, siendo reemplazados
los rboles por arbustos y luego por pastos; la vegetacin se compone principalmente de matorrales con
Lippia origanoides, Prosopis juliflora y Stenocereus griseus. Las familias ms diversas incluyen Asteraceae,
Euphorbiaceae, Fabaceae, Poaceae y Cactaceae.
Orobioma azonal del dagua. En este orobioma,
localizado en la vertiente oeste de la cordillera Occidental, en cercanas de Loboguerrero, en el Valle
del Cauca, predominan Vachellia farnesiana, Cnidoscolus tubulosus, Croton ferrugineus, Jatropha
gossypiifolia y varias especies de Cactaceae (Espinal
& Montenegro 1963).

accompanied by Chusquea tessellata, Blechnum


loxense, Carex pichinchensis, Galium hypocarpium,
Ophioglossum crotalophoroides, Pernettya prostrata,
Geranium sibbaldioides and Arcytophyllum muticum. Rangel-Ch. (2000b) has recorded aquatic vegetation in the Eastern Cordillera at 3100-3200 masl
with Carex bonplandii and Ranunculus nubigenus
or with Crassula venezuelensis, Eleocharis stenocarpa, Cardamine bonariensis and Holcus lanatus.
In the Western Cordillera at 3400-3900 masl,
Rangel-Ch. (2000b) reported Chusquea tessellata
in wet to marshy places on the shores of lakes or
ponds, together with Hydrocotyle bonplandii, Cerastium arvense, Blechnum loxense and Sphagnum
magellanicum. In other areas of the same cordillera,
at 3300-3800 masl, he found peatland vegetation
dominated by cushions of Werneria pygmaea and
Plantago rigida, accompanied by Hypericum lancioides, Eleocharis stenocarpa, Oritrophium peruvianum, Valeriana rigida and species of Carex.
Andean region azonal orobiomes include the Pata
Valley azonal orobiome, the Dagua River azonal
orobiome, the Ccuta azonal orobiome and the Sogamoso River azonal orobiome (IDEAM et al., 2007).
They are generally warm, dry orobiomes, mostly located on slopes, and strongly transformed.
Sogamoso River azonal orobiome. Information on the vegetation of this orobiome has been
provided in the studies on the Chicamocha canyon
in the Eastern Cordillera by Albesiano & Fernndez (2006), Albesiano & Rangel-Ch. (2006) and
Valencia-Duarte et al. (2012). Degradation of the
vegetation cover can be seen here as a result of overgrazing and intensive erosion, trees being replaced
by shrubs and subsequently by grasses. The current
vegetation mainly consists of scrubland with Lippia
origanoides, Prosopis juliflora and Stenocereus griseus. The most diverse families include Asteraceae,
Euphorbiaceae, Fabaceae, Poaceae and Cactaceae.
Dagua River azonal orobiome. This orobiome, located on the western slope of the Western
Cordillera near Loboguerrero, Valle del Cauca, is
dominated by Vachellia farnesiana, Cnidoscolus

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

103

VEGETACIN NATURAL de colombia


The natural vegetation of Colombia

Bosque seco tropical


Es el segundo gran bioma en importancia en Colombia. Se encuentra en reas entre 0 y 800 m de
elevacin, con una temperatura media anual superior a 24C y una precipitacin que usualmente est
entre 500 y 1000 mm anuales, distribuida en un perodo de lluvias seguido por un perodo seco mucho
ms prolongado, con muy pocas lluvias (Ideam et al.
2007). Es equivalente a las formaciones xerofticas y
subxerofticas de Cuatrecasas (1958), al bosque seco
tropical (bs-T) y al bosque muy seco tropical (bms-T)
de Holdridge (1967). Se encuentra en su mayora en
la regin Caribe (zonobioma seco tropical del Caribe
y halobioma del Caribe) y reas menores estn representadas en los valles interandinos (zonobioma
alterno hgrico o subxeroftico del alto Magdalena, zonobioma alterno hgrico o subxeroftico del Valle del
Cauca y helobioma del Valle del Cauca). En las condiciones actuales, en este gran bioma predominan
los pastos y la vegetacin secundaria, pues la vegetacin nativa ha sido en su mayora destruida para dar
paso a la ganadera y agricultura. Se considera como
uno de los biomas ms amenazados actualmente en
Colombia, con ms del 90% de su cobertura original ya perdida (Pizano & Garca 2014).
Zonobioma seco tropical del Caribe (Fig. 7C). La
mayor extensin de este gran bioma (ca. 70 %) se
encuentra en la regin Caribe, en su mayora sobre
zonas planas, con algunas serranas. La vegetacin
nativa tpica est formada por rboles pequeos a
medianos, que alcanzan en su mayora un dosel de
10 a 25 m de alto, aunque hay algunos emergentes
de hasta 35 m de alto (Rodrguez et al. 2012). Son
muy abundantes los arbustos achaparrados, las enredaderas y las lianas, en contraste con muy pocas
epfitas; prevalecen las hojas compuestas y son muy
frecuentes las espinas y aguijones de diversos tipos.
Algunas de las especies pierden completamente su
follaje durante los meses secos, mientras que las que
lo conservan tienen hojas o fololos muy pequeos,
coriceos y rgidos. Rivera-Daz y Rangel-Ch. (2012)
incluyen una sntesis de la riqueza de la flora de esta
zona (denominada por ellos Llanuras del Caribe) y
mencionan entre las familias ms diversas a Fabaceae, Poaceae, Euphorbiaceae, Rubiaceae y Asteraceae, y a Ipomoea, Cyperus, Ficus, Solanum, Cordia y
Senna como los gneros ms diversos.

104

tubulosus, Croton ferrugineus, Jatropha gossypiifolia


and several species of Cactaceae (Espinal & Montenegro 1963).

Tropical dry forest


Tropical dry forest is the second largest major biome in Colombia. It is found in areas from sea
level to 800 masl, has a mean annual temperature
over 24C and 500 mm to 1000 mm annual rainfall spread over a rainy season followed by a much
longer dry season having very low rainfall (IDEAM
et al. 2007). This major biome is equivalent to Cuatrecasas (1958) xerophytic and subxerophytic formations and to Holdridges (1967) tropical dry forest
(bs-T) and tropical very dry forest (bms-T). It occurs
mostly in the Caribbean region (Caribbean tropical
dry zonobiome and Caribbean halobiome), with minor areas in the valleys (upper Magdalena alternate
hygric or subxerophytic zonobiome, Valle del Cauca
alternate hygric or subxerophytic zonobiome, Valle
del Cauca helobioma). This major biome is currently dominated by grasses and secondary vegetation
because the native vegetation has mostly been destroyed to make way for cattle ranching and agriculture. It is considered one of the most threatened
biomes in Colombia, over 90% of its original cover
having already been lost (Pizano & Garca 2014).
Caribbean tropical dry zonobiome (Fig. 7C).The
largest part of this zonobiome (c. 70%) is located in
the Caribbean region, mostly in flat areas, with few
hills. Typical native vegetation consists of small to
medium-size trees, mostly forming a 10-25 m high
canopy, although some emergent trees reach up to
35 m high (Rodrguez et al. 2012). Dwarf shrubs,
vines and lianas abound and epiphytes are scarce;
compound leaves prevail and thorns and spines
of various types are frequent. Some species completely lose their foliage during the dry months,
while those keeping it have very small, leathery, stiff
leaves or leaflets. Rivera-Daz & Rangel-Ch. (2012)
provided a synthesis of this areas floristic richness
(called Caribbean Plains) and they cite the families
Fabaceae, Poaceae, Euphorbiaceae, Rubiaceae and
Asteraceae as being amongst the most diverse ones

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

VEGETACIN NATURAL de colombia


The natural vegetation of Colombia

Entre los elementos ms frecuentes y caractersticos


de la flora de este bioma se encuentran, entre los rboles, Chloroleucon mangense, Vachellia farnesiana,
Prosopis juliflora, Pithecellobium dulce, Samanea saman, Pseudobombax septenatum, Ceiba pentandra,
Pachira quinata, Cavanillesia platanifolia, Quadrella
odoratissima, Crateva tapia, Handroanthus billbergii, H. chrysanthus, H. ochraceus, Tabebuia rosea,
Platymiscium pinnatum, Lecythis minor, Melicoccus
oliviformis, Bulnesia arborea, Astronium graveolens,
Anacardium excelsum, Bursera simaruba, Hura crepitans, Maclura tinctoria, Brosimum alicastrum, B.
guianense y Aspidosperma polyneuron y varias especies de Piptadenia y Coccoloba (Rivera Daz &
Rangel-Ch. 2012; Rodrguez et al. 2012; Pizano et al.
2014), al igual que las palmas Bactris guineensis, B.
major, Attalea butyracea y Sabal mauritiiformis. Por
su parte, Bignoniaceae y Sapindaceae son las familias ms importantes entre las lianas. En los lugares
ms secos se presentan suculentas como los cactos
Stenocereus griseus y Acanthocereus colombianus,
entre otras.
Halobioma del Caribe. En las mrgenes del zonobioma seco tropical del Caribe, y bordeando el mar
Caribe, se encuentran reas de manglares (Ideam et
al. 2007) que ocupan una estrecha franja en la zona
de mareas, en playas cenagosas protegidas del oleaje,
sujetas a intrusiones de agua salada o salobre (Invemar 2012). El manglar del Caribe, mucho ms reducido que el del Pacfico, conforma un bosque denso,
con dosel de hasta 15 m de alto; las especies que crecen en este ambiente tienen adaptaciones morfolgicas, fisiolgicas y reproductivas que les permiten
crecer en ambientes anxicos, salinos, inundables e
inestables (Invemar 2012). Las adaptaciones morfolgicas ms importantes incluyen un sistema de
races areas con geotropismo positivo y de races
terrfugas con geotropismo negativo (Cuatrecasas
1958). Las especies ms abundantes de este manglar
costero del Caribe son Rhizophora mangle, Laguncularia racemosa, Avicennia germinans y Conocarpus
erectus (Invemar 2012).
Zonobioma alterno hgrico o subxeroftico del
alto Magdalena. Segn el Ideam et al. (2007),
este zonobioma est cubierto principalmente por
pastos (46%), cultivos de diverso tipo (31%) y vegetacin secundaria (17 %). Una de las reas ms

and Ipomoea, Cyperus, Ficus, Solanum, Cordia and


Senna as the most diverse genera.
The most frequent and characteristic floristic elements of this biome include, among trees, Piptadenia spp., Chloroleucon mangense, Vachellia
farnesiana, Prosopis juliflora, Pithecellobium dulce,
Samanea saman, Pseudobombax septenatum, Ceiba
pentandra, Pachira quinata, Cavanillesia platanifolia, Quadrella odoratissima, Crateva tapia, Handroanthus billbergii, H. chrysanthus, H. ochraceus,
Tabebuia rosea, Platymiscium pinnatum, Lecythis
minor, Melicoccus oliviformis, Coccoloba spp., Bulnesia arborea, Astronium graveolens, Anacardium
excelsum, Bursera simaruba, Hura crepitans, Maclura tinctoria, Brosimum alicastrum, B. guianense
and Aspidosperma polyneuron (Rivera-Daz &
Rangel-Ch. 2012, Rodrguez et al. 2012, Pizano et
al. 2014), as well as the palms Bactris guineensis, B.
major, Attalea butyracea and Sabal mauritiiformis.
Bignoniaceae and Sapindaceae are the most important families among the lianas. There are succulents
in the driest places, like the cacti Stenocereus griseus
and Acanthocereus colombianus.
Caribbean halobiome. There are mangrove areas
along the margins of the Caribbean tropical dry
zonobiome, bordering the Caribbean Sea (IDEAM
et al. 2007) occupying a narrow strip in the tidal
zone, on muddy beaches protected from the waves,
subject to intrusions of salt or brackish water (Invemar 2012). Mangroves in the Caribbean, which
are much smaller than their Pacific counterparts,
form a dense forest canopy up to 15 m high and the
species growing in this environment have morphological, physiological and reproductive adaptations
that allow them to grow in anoxic, brackish, flooded and unstable environments (Invemar 2012). The
most important morphological adaptations include
a system of aerial roots with positive geotropism
and roots having negative geotropism that emerge
out of the soil (Cuatrecasas 1958). The most abundant species in these coastal Caribbean mangrove
swamps are Rhizophora mangle, Laguncularia racemosa, Avicennia germinans and Conocarpus erectus
(Invemar 2012).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

105

VEGETACIN NATURAL de colombia


The natural vegetation of Colombia

caractersticas del zonobioma alterno hgrico o subxeroftico del alto Magdalena es el rea que incluye
el denominado desierto de La Tatacoa, donde ha
existido histricamente un proceso de sabanizacin
y desertificacin causado por el sobrepastoreo, de tal
manera que la cobertura actual se encuentra representada principalmente por matorrales bajos, rastrojos y pastizales. Las familias de plantas ms diversas
son Fabaceae, Poaceae, Euphorbiaceae, Asteraceae,
Cactaceae, Apocynaceae, Malvaceae y Convolvulaceae, mientras que algunas de las especies leosas
ms importantes incluyen a Vachellia farnesiana,
Aspidosperma cuspa, Astronium graveolens, Bursera graveolens, B. tomentosa, Quadrella odoratissima,
Casearia corymbosa, Cordia dentata, Guazuma ulmifolia, Malpighia glabra, Muntingia calabura, Pithecellobium dulce y Prosopis juliflora, entre otras.
Los cactos son abundantes y algunas de las especies
ms importantes son Cereus hexagonus, Opuntia
pubescens, Praecereus euchlorus subsp. smithianus y
Stenocereus griseus (Figueroa & Galeano 2007).
Zonobioma alterno hgrico o subxeroftico del
Valle del Cauca. Segn el Ideam et al. (2007), este
zonobioma est cubierto por pastos (33%), cultivos
de diversos tipos (48 %) y vegetacin secundaria
(9%). Segn Vargas et al. (2014), entre las familias
ms importantes estn los relictos boscosos Fabaceae, Moraceae, Lauraceae, Salicaceae, Rutaceae,
Annonaceae y Malvaceae, y entre las especies ms
representativas se encuentran Enterolobium cyclocarpum, Hymenaea courbaril, Cupania americana,
Guarea guidonia, Guadua angustifolia y Guazuma
ulmifolia.
Helobioma del Valle del Cauca. Se encuentra sobre las planicies aluviales del ro Cauca y actualmente
est cubierto principalmente por cultivos permanentes a transitorios y por pastos (Ideam et al. 2007).

Desierto tropical (Fig. 7D, E)


Se localiza en el extremo nororiental del pas y representa cerca del 1% del territorio nacional (Ideam
et al. 2007). Ocupa la regin ms rida del pas; est
localizado por debajo de 800 m de elevacin, principalmente en reas planas, con una precipitacin media anual en su mayora inferior a 500 mm (Ideam
et al. 2007), siendo octubre y noviembre los meses

106

Upper Magdalena alternate hygric or subxerophytic zonobiome. According to IDEAM et al.


(2007) this zonobiome primarily includes grasslands (46%), crops of various types (31%) and
secondary vegetation (17%). One of the most characteristic areas of the upper Magdalena alternate
hygric or subxerophytic zonobiome is the so-called
La Tatacoa desert, where there has been a process
of savanna formation and desertification caused by
overgrazing, so that current coverage is mainly represented by low scrub, bush and pastures. The most
diverse plant families are Fabaceae, Poaceae, Euphorbiaceae, Asteraceae, Cactaceae, Apocynaceae,
Malvaceae and Convolvulaceae; important woody
species include Vachellia farnesiana, Aspidosperma
cuspa, Astronium graveolens, Bursera graveolens, B.
tomentosa, Quadrella odoratissima, Casearia corymbosa, Cordia dentata, Guazuma ulmifolia, Malpighia glabra, Muntingia calabura, Pithecellobium
dulce and Prosopis juliflora. Cacti are plentiful and
some of the most important species are Cereus
hexagonus, Opuntia pubescens, Praecereus euchlorus
subsp. smithianus and Stenocereus griseus (Figueroa
& Galeano 2007).
Cauca Valley alternate hygric or subxerophytic zonobiome. Like the previous one, this zoniobome mainly includes grasslands (33%), croplands
of various types (48%) and secondary vegetation
(9%) (IDEAM et al. 2007). The most important
families in forest relicts are Fabaceae, Moraceae,
Lauraceae, Salicaceae, Rutaceae, Annonaceae and
Malvaceae, and the most representative species
include Enterolobium cyclocarpum, Hymenaea
courbaril, Cupania americana, Guarea guidonia,
Guadua angustifolia and Guazuma ulmifolia (Vargas et al. 2014).
Cauca valley helobiome. This biome is found on
the Cauca Rivers floodplains, and currently mainly
includes permanent or annual crops and pastures
(IDEAM et al. 2007).

Tropical desert (Fig. 7D, E)


Tropical desert is located in the northeastern
parts of the country and accounts for about 1% of

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

VEGETACIN NATURAL de colombia


The natural vegetation of Colombia

ms hmedos, y enero y febrero los ms secos. La


temporada seca dura hasta seis meses, durante los
cuales la lluvia es muy escasa o nula (Cuatrecasas
1958). La cobertura vegetal es escasa y de porte bajo,
constituida principalmente por herbazales (Ideam
et al. 2007), arbustos o arbolitos achaparrados, de
hojas coriceas y rgidas, con cutcula gruesa. Entre
las adaptaciones ms notorias a las adversas condiciones se presentan numerosas espinas y aguijones
de diverso tipo y estructuras gruesas como las de
los cactos; muchas especies de hierbas y sufrtices
solo viven durante las pocas de lluvia y desaparecen completamente durante la estacin seca (Cuatrecasas 1958). Entre las hierbas sobresalen varias
especies de Poaceae; entre los sufrtices, Jatropha
gossipiifolia y Cnidoscolus tubulosus; entre los arbustos o arbolitos ms importantes se encuentran
Prosopis juliflora y varias especies de Mimosideas,
Parkinsonia praecox y Libidibia coriaria, y entre los
cactos sobresalen Stenocereus griseus, Opuntia caracassana y Pereskia guamacho, esta ltima con aspecto de arbolito ms que de tpico cacto. El gran bioma
del desierto tropical es equivalente a las formaciones
xerofticas y subxerofticas de Cuatrecasas (1958) y al
matorral desrtico subtropical, el monte espinoso subtropical y el bosque seco subtropical, segn el sistema
de Holdridge (Espinal & Montenegro 1963; IGAC
1977).
El desierto tropical incluye dos biomas: en primera instancia, el zonobioma del desierto tropical de La
Guajira y Santa Marta, que ocupa cerca del 88% del
gran bioma e incluye gran parte de la pennsula de
La Guajira y los alrededores de Santa Marta. De otro
lado, el helobioma de La Guajira, que ocupa un rea
muy pequea (ca. de 90.502 ha segn el Ideam et
al. 2007), localizada sobre los terrenos aluviales de
los pocos ros guajiros. Est cubierta por escasa vegetacin, en su mayora hierbas y algunos arbustos
(Ideam et al. 2007).
La diversidad de coberturas vegetales naturales presentes en los diferentes biomas de Colombia se pierde da a da, a la par que avanza la deforestacin.
Las cifras de deforestacin en el pas continan aumentado y los datos sobre especies amenazadas alertan. Algunas de los estimativos sobre deforestacin
en Colombia (Cabrera et al. 2011) muestran que la
prdida de la cobertura boscosa en el perodo 20002007 fue de 23.564 km2 (un rea del tamao del

Colombian territory (IDEAM et al. 2007). It occupies the countrys most arid region and is located
mainly in flat areas lying below 800 masl. Average
annual rainfall is mostly less than 500 mm (IDEAM et al. 2007), October and November being the
rainiest months and January and February the driest ones The dry season lasts for six months, during
which rainfall is scant or absent (Cuatrecasas 1958).
The vegetation is sparse and low-growing, mostly
consisting of herbs (IDEAM et al. 2007), shrubs or
stunted trees with stiff, leathery leaves with a thick
cuticle. The most notable adaptations to the adverse
conditions include abundant spines and thorns of
various kinds and thick structures such as those
of cacti. Many species of herbs and subshrubs live
only during the rainy season and completely disappear during the dry season (Cuatrecasas 1958).
Herbs include several species of Poaceae, among
subshrubs, Jatropha gossypiifolia and Cnidoscolus
tubulosus, while the most important shrubs or trees
include Prosopis juliflora and several species of mimosoid legumes, Parkinsonia praecox, and Libidibia
coriaria. Cacti include Stenocereus griseus, Opuntia
caracassana and Pereskia guamacho, the latter resembling a small tree rather than a typical cactus.
The tropical desert major biome is equivalent to
Cuatrecasas (1958) xerophytic or subxerophytic formations and to Holdridges subtropical desert scrub,
subtropical thorn scrub, and subtropical dry forest
(Espinal & Montenegro 1963, IGAC 1977).
Colombias tropical desert includes two biomes: the
La Guajira and Santa Marta tropical desert zonobiome; they occupy about 88% of the greater biome
and cover much of the La Guajira peninsula and
environs of Santa Marta. The La Guajira helobiome,
which occupies a very small area (c. 90,502 ha, according to IDEAM et al. 2007), is located on the
alluvial soils of the few rivers of La Guajira. It is
covered by sparse vegetation consisting mostly of
grasses and some shrubs (IDEAM et al. 2007).
The natural vegetation of the various biomes in
Colombia is being lost day after day as deforestation progresses apace. The figures for deforestation in Colombia continue to increase and data on
threatened species is scary. Some of the estimates

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

107

VEGETACIN NATURAL de colombia


The natural vegetation of Colombia

departamento del Tolima), con una tasa de prdida


de 3366 km2 por ao. En consecuencia, una parte
importante de la cobertura vegetal natural de los diferentes biomas ha sido transformada y degradada
para dar paso a paisajes antrpicos, como los que
generan la produccin agropecuaria, los cultivos ilcitos, la minera o el desarrollo urbano (Cabrera et
al. 2011). Los mayores niveles de deforestacin en
ese perodo evaluado (2000-2007) se presentaron en
la Amazonia, en su mayora para el establecimiento
de potreros, mientras que en trminos relativos fue
la regin Caribe la que perdi la mayor proporcin
de rea de bosque (Cabrera et al. 2011).
Con todo, a pesar del avance de la deforestacin, el
rea que an posee bosques naturales es poco ms
del 50% del territorio nacional. Todava tenemos
tiempo. Por esta razn es urgente frenar la destruccin de nuestro entorno natural, reservar ms reas
para conservacin y trabajar en modelos de desarrollo que sean armnicos con la conservacin de los
ecosistemas, nuestro capital ms preciado.

for deforestation in Colombia (Cabrera et al. 2011)


show that the loss of forest cover in 2000-2007 was
23,564 km2 (an area the size of the Tolima department) with a loss rate of 3366 km2 per year. A significant part of the original cover of the different
biomes has thus been transformed and degraded
to make way for anthropogenic landscapes, such as
those generated by agricultural production, illegal
crops, mining or urban development (Cabrera et
al. 2011). The highest levels of deforestation in the
period 2000-2007 took place in Amazonia, mostly
due to pastures being established while, in relative
terms, the Caribbean region lost the largest share of
forest area (Cabrera et al. 2011).
Despite the dramatic advance of deforestation,
natural forests still cover slightly over 50% of Colombia. We still have time. It is therefore the highest priority to stop the destruction of our natural
environment, to designate more areas for conservation and to work on development models that are in
harmony with the conservation of ecosystems, our
most precious capital.

Referencias / References
Albesiano, S., & J.L. Fernndez. 2006.
Catlogo comentado de la flora vascular de la franja tropical
(500-1200 m) del can del ro
Chicamocha (Boyac-Santander,
Colombia). Primera Parte. Caldasia
28: 23-44.
Albesiano, S., & J. O. Rangel. 2006.
Estructura de la vegetacin del
can del ro Chicamocha, 5001200 m; Santander, Colombia: Una
herramienta para la conservacin.
Caldasia 28: 307-325
Banco de Occidente. 1999. Sierras y
serranas de Colombia. Libros de la
Coleccin Ecolgica del Banco de
Occidente, Bogot.Barreto, J.S., A.
Duque, D. Crdenas & F. Moreno.
2010. Variacin florstica a escala
local en un bosque de tierra firme

108

en la Amazonia colombiana. Acta


Amaz. 40: 179-188.
Bernal, R., G. Galeano & M.J. Sann.
2014. Plan de conservacin, manejo y uso sostenible de la palma de
cera del Quindo (Ceroxylon quindiuense), rbol Nacional de Colombia. Universidad Nacional de
Colombia, Ministerio de Ambiente
y Desarrollo Sostenible, Bogot.
Cabrera E., D.M. Vargas, G. Galindo,
M.C. Garca & M.F. Ordoez. 2011.
Memoria tcnica de la cuantificacin de la deforestacin histrica
nacional escalas gruesa y fina.
Instituto de Hidrologa, Meteorologa y Estudios Ambientales Ideam,
Bogot.
Crdenas, D. (ed.). 2007. Flora del
Escudo Guayans en Inrida
(Guaina, Colombia). Instituto

Amaznico de Investigaciones
Cientficas Sinchi, Ministerio de
Ambiente, Vivienda y Desarrollo
Territorial, Bogot.
Crdenas, D. & N. Salinas (eds.). 2007.
Libro rojo de plantas de Colombia.
Volumen 4. Especies maderables
amenazadas: Primera parte. Serie
Libros Rojos de especies amenazadas de Colombia. Instituto Amaznico de Investigaciones Cientficas
Sinchi, Ministerio de Ambiente y
Desarrollo Territorial, Bogot.
Crdenas, D., N. Castao, M. Zubieta
& M. Jaramillo. 2008. Flora de las
formaciones rocosas de la Serrana
de La Lindosa. Instituto Amaznico de Investigaciones Cientficas
Sinchi, Ministerio de Ambiente,
Vivienda y Desarrollo Territorial,
Bogot.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

VEGETACIN NATURAL de colombia


The natural vegetation of Colombia

Cavelier, J. 1997. Selvas y bosques


montanos. Pp. 38-55, en Chaves,
M.& N. Arango (eds.). Informe
Nacional sobre el Estado de la
Biodiversidad-Colombia. Tomo I.
Causas de prdida de la biodiversidad. Instituto de Investigacin de
Recursos Biolgicos Alexander von
Humboldt, PNUMA y Ministerio
del Medio Ambiente, Bogot.
Chaves, M. & N. Arango (eds.). 1997.
Informe Nacional sobre el estado
de la biodiversidad-Colombia.
Tomo I. Causas de prdida de la
biodiversidad. Instituto de Investigacin de Recursos Biolgicos
Alexander von Humboldt, PNUMA y Ministerio del Medio Ambiente, Bogot.
Cleef, A.M. 1980. Vegetacin del pramo neotropical y sus lazos australoantrticos. Colombia Geogr.
7: 7-49.
Cleef, A.M., O. Rangel & S. Salamanca.
1983. Reconocimiento de la vegetacin de la parte alta del transecto
Parque Los Nevados. Pp. 150-173,
en T. van der Hammen, A. Prez-Preciado & P. Pinto (Eds.). La
Cordillera Central Colombiana,
Transecto Parque Los Nevados. Estudios de Ecosistemas Tropandinos
vol. 2. J. Cramer, Berln.
Cleef, A.M. & O. Rangel. 1984. La vegetacin del pramo del noroeste
de la Sierra Nevada de Santa Marta.
Pp. 203-266, en van der Hammen,
T. & P. Ruz (eds.). La Sierra Nevada de Santa Marta (Colombia),
transecto Buritaca-La Cumbre.
Estudios de Ecosistemas Tropandinos, vol. 2. J. Cramer, Berln.
Cleef, A. & J. Duivenvoorden. 1994.
Phytogeographic analysis of a
vascular species sampIe from the
Araracuara sandstone plateau,
Colombian Amazonia. Mm. Soc.
Biogeogr. 3,4: 65-81.

CODECHOC-IIAP. 2009. Diagnstico y Zonificacin del Ecosistema


de Manglar del Pacfico Chocoano.
Convenio CODECHOC-IIAP.
[Fecha de consulta: julio de 2014].
Disponible en: <http://siatpc.iiap.
org.co/docs/avances/dcmanglar.
pdf>
Corts, R., P. Franco & O. Rangel-Ch.
1998. La Flora vascular de la Sierra
de Chiribiquete, Colombia. Caldasia 20: 103-141.
Corts-Duque, J. y C. Sarmiento (eds).
2013. Visin socioecosistmica
de los pramos y la alta montaa
colombiana: memorias del proceso
de definicin de criterios para la
delimitacin de pramos. Instituto
de Investigacin de Recursos Biolgicos Alexander von Humboldt,
Bogot.
Croat, T. 1992. Species diversity of
Araceae in Colombia: A preliminary survey. Ann. Missouri Bot.
Gard.79: 17-28.
Cuatrecasas, J. 1958. Aspectos de la
vegetacin natural de Colombia.
Revista Acad. Colomb. Ci. Exact.
10: 221-268.
Del Valle, J.I. 1996. Los bosques de
guandal del delta del ro Pata (Colombia). Revista Acad. Colomb. Ci.
Exact. 20: 475-489.
Duivenvoorden, J. 1994. Vascular plant
species counts in the rain forests of
the middle Caquet area, Colombian Amazonia. Biodiv. Conserv. 3:
685-715.
Duivenvoorden, J. 1995. Tree species
composition and rain forest-environment relationships in the middle Caquet area, Colombia, NW
Amazonia. Vegetatio 120: 91-113.
Duivenvoorden J.F. 1996. Patterns of
tree species richness in rain forest
of middle Caquet area, Colombia, NW Amazonia. Biotropica 28:
142-158.

Duivenvoorden, J. & J. Lips. 1995.


A land-ecological study of soils,
vegetation, and plant diversity in
Colombian Amazonia. Tropenbos
series 12. Fundacin Tropenbos,
Wageningen.
Duque, A, M. Snchez, J. Cavelier &
J. Duivenvoorden. 2002. Different
floristic patterns of woody understory and canopy plants in Colombian Amazonia. J. Trop. Ecol. 18:
499-525.
Duque, A, J. Cavelier & A. Posada.
2003. Strategies of tree occupation
at a local scale in terra firme forests
in the Colombian Amazon. Biotropica 35: 20-27.
Eslava, J. 1992. La precipitacin en la
Regin del Pacfico (Llor: el sitio
ms lluvioso del mundo?). Zenit
3: 7-33.
Espinal, S. & E. Montenegro. 1963.
Formaciones vegetales de Colombia. Memoria explicativa sobre el
mapa ecolgico. IGAC, Bogot.
Estrada, J. & J. Fuertes. 1999. Estudios
botnicos en la Guayana colombiana, IV. Notas sobre la vegetacin y
la flora de la Sierra de Chiribiquete.
Revista Acad. Colomb. Ci. Exact.
18(71): 483-498.
Etter, A. 1998a. Mapa general de Ecosistemas de Colombia. En Chaves,
M. & N. Arango (eds.). Informe
Nacional sobre el Estado de la
Biodiversidad-Colombia. Tomo I.
Causas de prdida de la biodiversidad. Instituto de Investigacin de
Recursos Biolgicos Alexander von
Humboldt, PNUMA y Ministerio
del Medio Ambiente. Bogot.
Etter, A. 1998b. Sabanas. Pp. 76-95,
en Chaves, M. & N. Arango (eds.).
Informe nacional sobre el estado de
la biodiversidad-Colombia. Tomo
I. Causas de prdida de la biodiversidad. Instituto de Investigacin de
Recursos Biolgicos Alexander von

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

109

VEGETACIN NATURAL de colombia


The natural vegetation of Colombia

Humboldt, PNUMA y Ministerio


del Medio Ambiente, Bogot.
Etter, A. & M. Imamoto. 2001. El bosque de chiqui-chiqui (Leopoldinia
piassaba). Pp. 35-55, en Crizn,I.
(ed.). Por los Territorios de la Marama. La Extraccin de la Fibra
del Chiqui-chiqui en la Amazonia
Colombiana. Serie Investigacin
1. Instituto de Estudios Ambientales para el desarrollo (IDEADE),
Pontificia Universidad Javeriana,
Bogot.
Faber-Langendoen, D. & A.H. Gentry.
1991. The structure and diversity of
rain forests at Bajo Calima, Choc
region, western Colombia. Biotropica 23: 2-11.
Fernndez, A., R. Conto, A. Rial., J.
Rosales, B. Salamanca, M. Crdoba, F. Castro, C. Alczar, H. Garca
& A. Ariza. 2010. Flora y vegetacin de la cuenca del ro Orinoco.
Pp. 125-196, en Lasso, C., J.S.
Usma, F. Trujillo & A. Rial (eds.).
Biodiversidad de la cuenca del
Orinoco: Bases cientficas para la
identificacin de reas prioritarias
para la conservacin y uso sostenible de la biodiversidad. Instituto
de Investigacin de Recursos Biolgicos Alexander von Humboldt,
Bogot.
Figueroa, Y. & G. Galeano. 2007. Lista
comentada de las plantas vasculares del enclave seco interandino
de La Tatacoa (Huila, Colombia).
Caldasia 29: 263-281.
Galeano, G. & R. Bernal. 2010. Palmas
de Colombia. Gua de Campo.
Editorial Universidad Nacional de
Colombia, Bogot.
Galeano, G., J. Cediel & M. Pardo.
1998a. Structure and floristic composition of a one-hectare plot of
wet forest at the Pacific coast of
Colombia. Pp. 551-567, en Dallmeier, F. & A. Comiskey (eds.). Forest biodiversity in North, Central

110

and South America, and the Caribbean: Research and Monitoring.


Man and the Biosfere 21.
Galeano, G., S. Surez & H. Balslev.
1998b. Vascular plant species count
in a wet forest in the Choc area on
the Pacific coast of Colombia. Biodiv. Conserv. 7: 1563-1575.
Gentry, A.H. 1986. Species richness
and floristic composition of Choc
region plant communities. Caldasia
15: 71-91.
Gentry, A.H. 1993. Riqueza de especies
y composicin florstica de las comunidades de plantas de la regin
del Choc: una actualizacin. Pp.
201-219, en Leyva, P. (ed.). Colombia Pacfico. Tomo I. Fondo FEN
Colombia, Bogot.
Gentry, A.H. 1995. Patterns of diversity and floristic composition in
neotropical montane forests. Pp.
103-126, en Churchill, S., H. Balslev, E. Forero & J. Luteyn (eds.).
Biodiversity and Conservation of
Neotropical Montane Forests. The
New York Botanical Garden, Nueva York.
Harling, G. 1958. Monograph of the
Cyclanthaceae. Acta Horti Berg.
18: 128-131.
Hernndez-C. J. & H. Snchez. 1992.
Biomas terrestres de Colombia. Pp.
153-173, en Halffter, G.(ed.). La
Diversidad Biolgica de Iberoamrica. Vol. I. Acta Zoolgica Mexicana, Nueva Serie, Volumen Especial.
Holdridge, L.R. 1967. Life Zone Ecology. Tropical Science Center, San
Jos, Costa Rica.
IAvH (Instituto de Investigacin de
Recursos Biolgicos Alexander von
Humboldt). 2004. Mapa de ecosistemas de los Andes colombianos,
escala 1:1.000.000. Bogot.
IDEAM. 1996. Las Coberturas Vegetales, Uso y Ocupacin del Espacio
de Colombia. IDEAM, Bogot.

IDEAM, IGAC, IAvH, Invemar, I. Sinchi & IIAP. 2007. Ecosistemas continentales, costeros y marinos de
Colombia. Instituto de Hidrologa,
Meteorologa y Estudios Ambientales, Instituto Geogrfico Agustn
Codazzi, Instituto de Investigacin
de Recursos Biolgicos Alexander
Von Humboldt, Instituto de Investigaciones Ambientales del Pacifico
Jhon Von Neumann, Instituto de
Investigaciones Marinas y Costeras Jos Benito Vives de Andreis e
Instituto Amaznico de Investigaciones Cientficas Sinchi, Bogot.
IGAC. 1977. Zonas de vida o formaciones vegetales de Colombia.
Memoria Explicativa. Instituto
Geogrfico Agustn Codazzi,
Bogot.
IGAC, INDERENA & CONIF. 1984.
Mapa de bosques de Colombia.
Memoria Explicativa. Bogot.
INVEMAR. 2012. Informe del estado
de los ambientes y recursos marinos y costeros en Colombia: Ao
2011. Serie de Publicaciones Peridicas No. 8, Santa Marta.
Josse, C., G. Navarro, P. Comer, R.
Evans, D. Faber-Langendoen, M.
Fellows, G. Kittel, S. Menard, M.
Pyne, M. Reid, K. Schulz, K. Snow
& J. Teague. 2003. Ecological Systems of Latin Americaand the Caribbean: A Working Classification
of Terrestrial Systems. NatureServe,
Arlington, VA.
Londoo, A.C. 2011. Flora and dynamics of an upland and a floodplain
forest in Pena Roja, Colombian
Amazonia. Dissertation, Universiteit van Amsterdam.
Londoo, A.C. & E. Alvrez. 1997.
Composicin florstica de dos bosques (tierra firme y vrzea) en la
regin de Araracuara, Amazonia
colombiana. Caldasia 19: 431-463.
Luteyn, J.L. 1999. Pramos, a checklist
of plant diversity, geographical

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

VEGETACIN NATURAL de colombia


The natural vegetation of Colombia

distribution, and botanical literature. Mem. New York Bot. Gard. 84:
viii-xv, 1-278.
Mast, R.B., J.V. Rodrguez-Mahecha,
R.A. Mittermeier, A.H. Hemphill
& C.G. Mittermeier. 1999. Choc-Darin-Ecuador Occidental. Pp.
123-130, en Mittermeier, R.A., N.
Myers, P. Robles Gil & C.G. Mittermeier (eds.).Biodiversidad Amenazada: Las ecoregiones terrestres
prioritarias del Mundo. Cemex,
Conservacin Internacional.
McNeely, J.A., K.R. Miller, W.V. Reid,
R.A. Mittermeier & T.B. Werner.
1990. Conserving the Worlds
Biological Diversity. IUCN, World
Resources Institute, Conservation
International, WWF-US and the
World Bank, Washington, DC.
Morales, M., J. Otero, T. van der Hammen, A. Torres, C. Cadena, C.
Pedraza, N. Rodrguez, C. Franco,
J.C. Betancourth, E. Olaya, E. Posada y L. Crdenas. 2007. Atlas de
Pramos de Colombia. Instituto
de Investigacin de Recursos Biolgicos Alexander von Humboldt,
Bogot.
Murillo-A., J.C. 2004. Diversidad y
riqueza de pteridfitos en el Choc Biogeogrfico. Catlogo. Pp.
513-558, en Rangel-Ch., O. (ed.).
Colombia Diversidad Bitica IV: El
Choc biogeogrfico / Costa Pacfica. Instituto de Ciencias Naturales,
Universidad Nacional de Colombia, Bogot.
Peuela-Mora, M.C. 2014. Understanding Colombian Amazonian White
Sand Forests. Ph.D. Thesis, Universiteit Utrecht.
Peuela-Mora, M.C., E. Jimnez, R.
Boot, R. Brienen, D. Crdenas,
N. Dvila, A. Duque, P. Fine, E.
Honorio, A.C. Londoo, O. Phillips & H. ter Steege. 2014. Species
composition of white sand forests
in Western Amazon. Pp. 19-37, en

Understanding Colombian Amazonian White Sand Forests. Ph.D.


Thesis, Universiteit Utrecht.
Prez, K. & F.J. Mijares. 2013. Distribucin, composicin florstica,
estructura y estado de conservacin de los morichales en el departamento de Arauca, Colombia. Pp.
99-118, en Lasso, C.A., A. Rial &
V. Gonzlez-B. (eds.). Morichales
y cananguchales de la Orinoquia y
Amazonia: Colombia -Venezuela.
Parte I. Serie Recursos Hidrobiolgicos y Pesqueros Continentales
de Colombia. Instituto de Investigacin de Recursos Biolgicos
Alexander von Humboldt, Bogot.
Pizano, C. & H. Garca (eds.). 2014. El
bosque seco tropical en Colombia.
Instituto de Investigacin de Recursos Biolgicos Alexander von
Humboldt (IAvH). Bogot.
Pizano, C., R. Gonzlez-M., M.F. Gonzlez, F. Castro-Lima, R. Lpez, N.
Rodrguez, A. Idrraga-Piedrahta,
W. Vargas, H. Vergara-Varela, A.
Castao-Naranjo, W. Devia, A.
Rojas, H. Cuadros y J.L. Toro. 2014.
Las plantas de los bosques secos de
Colombia. Pp. 49-91, en Pizano, C.
& H. Garca (eds.). El bosque seco
tropical en Colombia. Instituto de
Investigacin de Recursos Biolgicos Alexander von Humboldt,
Bogot.
Poveda, C., C.A. Rojas-P., A. Rudas-Ll.
& O. Rangel-Ch. 2004. El Choc
Biogeogrfico: Ambiente fsico.
Pp.1-21, en Rangel-Ch., J.O. (ed).
Colombia Diversidad Bitica IV: El
Choc biogeogrfico / Costa Pacfica. Instituto de Ciencias Naturales,
Universidad Nacional de Colombia, Bogot.
PRORADAM. 1979. La Amazonia Colombiana y sus Recursos. Proyecto
Radargramtrico del Amazonas.
IGAC, Bogot.

Ramrez, G. & G. Galeano. 2011. Comunidades de palmas en dos bosques de Choc, Colombia. Caldasia
33: 315-329.
Rangel-Ch., O. 1995a. La diversidad
florstica en el espacio Andino de
Colombia. Pp. 187-206, en Churchill, S.,H. Balslev, E. Forero & J.
Luteyn (eds.). Biodiversity and
Conservation of Neotropical Montane Forests. The New York Botanical Garden, Nueva York.
Rangel-Ch., O. (ed.). 1995b. Colombia
Diversidad Bitica I. Instituto de
Ciencias Naturales-Universidad
Nacional de Colombia, Bogot.
Rangel-Ch., O. 2000. La regin de vida
paramuna. Colombia Diversidad
Bitica III. Instituto de Ciencias
Naturales, Universidad Nacional de
Colombia, Bogot
Rangel-Ch., O. 2000a. La regin paramuna y franja aledaa en Colombia. Pp. 1-23, en Rangel-Ch.,J.O.
(ed.). La regin de vida paramuna.
Colombia Diversidad Bitica III.
Instituto de Ciencias Naturales,
Universidad Nacional de Colombia, Bogot.
Rangel-Ch., O. 2000b. La diversidad
beta: tipos de vegetacin. Pp. 658719, en Rangel.-Ch., J.O. (ed.). La
regin de vida paramuna. Colombia Diversidad Bitica III. Instituto
de Ciencias Naturales, Universidad
Nacional de Colombia, Bogot.
Rangel-Ch., O. 2000c. Sntesis final:
visin integradora sobre la regin del pramo. Pp. 814-836, en
Rangel.-Ch., J.O. (ed.). La regin
de vida paramuna. Colombia Diversidad Bitica III. Instituto de
Ciencias Naturales, Universidad
Nacional de Colombia, Bogot.
Rangel-Ch., O. (ed.). 2004. Colombia
Diversidad Bitica IV: El Choc
biogeogrfico / Costa Pacfica.
Instituto de Ciencias Naturales,

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

111

VEGETACIN NATURAL de colombia


The natural vegetation of Colombia

Universidad Nacional de Colombia, Bogot.


Rangel-Ch., O. 2004a. La vegetacin del Choc biogeogrfico de
Colombia y zonas cordilleranas
aledaas. Sntesis. Pp. 769-815, en
Rangel-Ch., O. (ed.). Colombia
Diversidad Bitica IV: El Choc
biogeogrfico / Costa Pacfica.
Instituto de Ciencias Naturales,
Universidad Nacional de Colombia. Bogot.
Rangel-Ch., O. 2007. La alta montaa
de la Serrana de Perij. Colombia,
Diversidad Bitica V. Instituto de
Ciencias Naturales, Universidad
Nacional de Colombia, Bogot.
Rangel-Ch., O. 2008. La vegetacin de
la regin amaznica de Colombia.
Aproximacin inicial. Pp. 1-53, en
Rangel-Ch., O. (ed.). Vegetacin,
palinologa y paleoecologa de la
Amazonia Colombiana. Colombia
Diversidad Bitica VII. Instituto
de Ciencias Naturales, Universidad
Nacional de Colombia, Bogot.
Rangel-Ch., O. 2010. Vegetacin acutica. Pp. 325-339, en Rangel-Ch.,
O. (ed.). Cinagas de Crdoba:
biodiversidad, ecologa y manejo
ambiental. Colombia Diversidad
Bitica IX. Instituto de Ciencias
Naturales, Universidad Nacional de
Colombia, Bogot.
Rangel-Ch., O. & A. Velzquez. 1997.
Mtodos de estudio de la vegetacin. Pp. 89-382, en Rangel-Ch.,
O., P. Lowy & M. Aguilar (eds.).Tipos de vegetacin en Colombia.
Colombia Diversidad Bitica II.
Instituto de Ciencias Naturales,
Universidad Nacional de Colombia, IDEAM, Ministerio del Medio
Ambiente, Bogot.
Rangel-Ch., O. & H. Arellano. 2004.
Clima del Choc Biogeogrfico de Colombia. Pp. 39-82, en
Rangel-Ch., O. (ed.).Colombia
Diversidad Bitica IV: El Choc

112

biogeogrfico / Costa Pacfica.


Instituto de Ciencias Naturales,
Universidad Nacional de Colombia, Bogot.
Rangel-Ch., O. & O. Rivera-Daz. 2004.
Diversidad y riqueza de espermatfitos en el Choc Biogeogrfico.
Pp. 83-104, en Rangel-Ch., O. (ed.).
Colombia Diversidad Bitica IV:
El Choc Biogeogrfico / Costa
Pacfica. Instituto de Ciencias Naturales, Universidad Nacional de
Colombia, Bogot.
Rangel.Ch., O., P. Franco & J. Betancur.
1995a. La Serrana de Chiribiquete:
un mosaico botnico para la ciencia. Rev. Sist. Parques Nac. Colombia 1: 7-10.
Rangel-Ch., O., M. Aguilar, H. Snchez, P. Lowy, A. Garzn & L.
Snchez. 1995b. Regin dela Amazonia. Pp. 82-103, en Rangel-Ch.,
O. (ed.). Colombia Diversidad
Bitica I. Instituto de Ciencias
Naturales, Universidad Nacional de
Colombia, Bogot.
Rangel-Ch., O. & A. Garzn-C.
1995c. Sierra Nevada de Santa
Marta-Colombia. Pp. 155-170, en
Rangel-Ch., O. (ed.). Colombia
Diversidad Bitica I. Instituto de
Ciencias Naturales, Universidad
Nacional de Colombia, Bogot.
Rangel-Ch., O. & A. Garzn-C. 1995d.
Macizo Central Colombiano. Pp.
171-183, en Rangel-Ch., O. (ed.).
Colombia Diversidad Bitica I.
Instituto de Ciencias Naturales,
Universidad Nacional de Colombia, Bogot.
Rangel-Ch., O. & A. Garzn-C. 1995e.
Parque Nacional Natural Los Nevados. Pp. 184-204, en Rangel-Ch., O.
(ed.). Colombia Diversidad Bitica
I. Instituto de Ciencias Naturales,
Universidad Nacional de Colombia, Bogot.
Rangel-Ch., O., H. Snchez, P. Lowy,
M. Aguilar & A. Castillo (eds.).

1995f. Regin de la Orinoquia. Pp.


239-254, en Rangel-Ch., O. (ed.).
Colombia Diversidad Bitica I.
Instituto de Ciencias Naturales,
Universidad Nacional de Colombia, Bogot.
Rangel-Ch., O., P. Lowy & A. Garzn
(eds.). 1995g. Parque Nacional
Natural El Tuparro. Pp. 255-262,
en Rangel-Ch., O. (ed.). Colombia
Diversidad Bitica I. Instituto de
Ciencias Naturales, Universidad
Nacional de Colombia, Bogot.
Rangel-Ch., O., P. Lowy & M. Aguilar
(eds.). 1997. Tipos de vegetacin
en Colombia. Colombia Diversidad
Bitica II. Instituto de Ciencias
Naturales, Universidad Nacional de
Colombia, IDEAM, Ministerio del
Medio Ambiente, Bogot.
Rangel-Ch., O., H. Garay-Pulido & A.
Abella. 2010. Bosques hmedos y
secos circundantes a los complejos de humedales (cinagas), en
el departamento de Crdoba. Pp.
207-323, en Rangel-Ch., O. (ed.).
Cinagas de Crdoba: biodiversidad, ecologa y manejo ambiental.
Instituto de Ciencias Naturales,
Universidad Nacional de Colombia, Bogot.
Rivera-Daz, O. 2010. Flora. Pp.
121-205, en Rangel-Ch., O. (ed.).
Cinagas de Crdoba: biodiversidad, ecologa y manejo ambiental.
Colombia Diversidad Bitica IX.
Instituto de Ciencias Naturales,
Facultad de Ciencias, Universidad
Nacional de Colombia, Bogot.
Rivera-Daz, O. & O. Rangel-Ch. 2012.
Diversidad de espermatfitos de
la Regin Caribe colombiana. Pp.
199-317, en Rangel-Ch., O. (ed.).
Colombia Diversidad Bitica XII:
La Regin Caribe de Colombia.
Instituto de Ciencias Naturales-Universidad Nacional de Colombia, Bogot.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

VEGETACIN NATURAL de colombia


The natural vegetation of Colombia

Rodrguez, G., K. Banda-R., S.P. Reyes


& A.C. Estupin. 2012. Lista comentada de las plantas vasculares
de bosques secos prioritarias para
la conservacin en los departamentos de Atlntico y Bolvar (Caribe colombiano). Biota Colomb.
13:7-39.
Rudas, A. & A. Prieto. 1998. Anlisis
florstico del Parque Nacional
Natural Amacayacu e isla de Mocagua, Amazonas (Colombia). Caldasia 20: 142-172.
Rudas, A. & A. Prieto. 2005. Flrula
del Parque Nacional Natural Amacayacu, Amazonas, Colombia.
Missouri Botanical Garden Press,
Saint Louis, Missouri.
Rudas, A., A. Prieto & O. Rangel-Ch.
2012. Principales tipos de vegetacin de La Ceiba (Guaina),
Guayana colombiana. Caldasia 24:
343-365.
Samper, C. & M.I. Vallejo. 2007. Estructura y dinmica de poblaciones
de plantas en un bosque andino.
Revista Acad. Colomb. Ci. Exact.
31: 57-68.
Snchez, M. 1997. Catlogo preliminar
comentado de la flora del medio
Caquet. Estudios en la Amazonia
Colombiana Vol. 12. Programa
Tropenbos, Colombia.
Snchez-Pez, H., O.A. Guevara-Mancera & R. lvarez-Len. 1998.
Conservacin y uso sostenible de
los manglares del Pacfico Colombiano. Ministerio del Medio Ambiente, Bogot.

Schultes, R.E. 1945. Glimpses of the


little known Apaporis River in Colombia. Chron. Bot. 9: 123-127.
SIAC. 2014. Estado de los Ecosistemas de bosque de Colombia. Una
aproximacin al conocimiento de
los bosques de Colombia. [Fecha
de consulta: 10 de agosto de 2014].
Disponible en: <https://www.siac.
gov.co>
UNESCO. 1973. Clasificacin Internacional y cartografa de la vegetacin. Ecology and Conservation.
Serie No. 6: 1-93. Paris.
Urrego, L.E. 1997. Los Bosques inundables del medio Caquet: caracterizacin y sucesin. Estudios en la
Amazonia Colombiana 14.Tropenbos, Bogot.
Urrego, L.E., A. Galeano, M. Snchez
& M.C. Peuela. 2013. Paleoecologa, ecologa y etnobotnica de los
cananguchales de la Amazonia colombiana. Pp. 217-246, en Lasso, C.
A., A. Rial y V. Gonzlez-B. (eds.).
Morichales y canguchales de la
Orinoquia y Amazonia: Colombia
- Venezuela. Parte I. Serie Recursos
Hidrobiolgicos y Pesqueros Continentales de Colombia. Instituto
de Investigacin de Recursos Biolgicos Alexander von Humboldt,
Bogot.
Valencia-Duarte, J., L.N. Trujillo-Ortiz
& O. Vargas-Ros. 2012. Dinmica
de la vegetacin en un enclave
semirido del ro Chicamocha, Colombia. Biota Colomb. 13: 40-59.
Van der Hammen, T. & O. Rangel-Ch.
1997. El estudio de la vegetacin

en Colombia. Pp. 17-57, en: Rangel-Ch., O., P. Lowy & M. Aguilar


(eds.).Tipos de Vegetacin en
Colombia. Colombia Diversidad
Bitica II. Instituto de Ciencias
Naturales, Universidad Nacional de
Colombia, IDEAM, Ministerio del
Medio Ambiente, Bogot.
Van der Hammen, T. & J. Otero. 2007.
Los pramos: archipilagos terrestres en el norte de los Andes. Pp.
25-31, en Morales M. et al. (eds.).
Atlas de Pramos de Colombia.
Instituto de Investigacin de Recursos Biolgicos Alexander von
Humboldt, Bogot.
Vargas, W., A. Castao & A. Idrraga.
2014. Valle geogrfico del ro Cauca. Pp. 76-77, en Pizano, C. & H.
Garca (eds). El bosque seco tropical en Colombia. Instituto de Investigacin de Recursos Biolgicos
Alexander von Humboldt, Bogot.
Von Prahl, H. 1989. Manglares de
Colombia. Banco de Occidente,
Bogot.
Von Prahl, H., J.R. Cantera & R. Contreras. 1990. Manglares y hombres
del Pacfico colombiano. Fondo
FEN-COLCIENCIAS, Bogot.
Walter, H. 1980. Vegetation of the Earth and Ecological Systems of the
Geo-biosphere. Springer Verlag,
Berln.
Walter, H. & E. Box. 1976. Global
classification of natural terrestrial
ecosystems. Vegetatio 32: 75-81.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

113

La flora de Colombia
en cifras

Colombian flora in figures


by Rodrigo Bernal

por Rodrigo Bernal


El nmero de especies de la flora colombiana fue
estimado por diversos autores en cifras que iban
desde 50.000 (Schultes 1951) hasta un poco ms de
35.000 (Forero 1988). Estimaciones ms recientes
sugirieron cifras del orden de 41.000 a 45.500 especies (Rangel et al. 1994; Rangel 2000). Debido a
esta gran variacin en las estimaciones, para la elaboracin del Catlogo de las Plantas de Colombia el
primer paso al iniciar la planeacin de la obra fue
hacer una nueva estimacin del nmero de especies
que cabra esperar en el pas (Bernal 2002). Para tal
efecto, se emple el recientemente publicado Catlogo de las plantas vasculares de Ecuador (Jrgensen & Len-Ynez 1999) y se compar el nmero
de especies entre varias familias grandes de las que
se dispona en Colombia de cifras suficientemente
precisas. Al hacer esta comparacin, el nmero de
especies ecuatorianas cubiertas fue de 2554, es decir,
el 16.6% de las especies de plantas vasculares de ese
pas. Para esta muestra, que se consider suficientemente representativa, el nmero de especies colombianas en las familias correspondientes fue 1.57
veces mayor. As, al extrapolar estos datos para toda
la flora vascular, se estim el nmero de plantas vasculares nativas de Colombia en 24.030, es decir, 1.57
veces mayor que las 15.306 sealadas para Ecuador.
Aadiendo a estas cifras unas 1000 especies introducidas y unas 1600 especies de musgos y hepticas,
se estim entonces que el total de especies a cubrir
en el catlogo sera de unas 26.600 (Bernal 2002).
El primer borrador de trabajo del catlogo, producido
como punto de partida en agosto de 2006, registraba
en el pas 27.881 especies, incluyendo 23.089 angiospermas, 53 gimnospermas, 1641 helechos y afines,
7 antocerotas, 965 musgos, 749 hepticas y 1377

The number of species in the Colombian flora has


been estimated by various authors in numbers
ranging from 50,000 (Schultes 1951) to just over
35,000 (Forero 1988); more recent estimates suggest figures around 41,000-45,500 species (Rangel
et al. 1994, Rangel 2000). Because of such wide
variation in estimates, a first step towards the Catalogue of the Plants of Colombia was preparing a
fresh estimate of the number of species expected
in the country (Bernal 2002). The then recently
published Catalogue of the Vascular Plants of Ecuador (Jrgensen & Len-Ynez 1999) was used
for such purpose, and the number of species was
compared for several large families for which there
were sufficiently precise figures for Colombia. The
comparison was based on 2554 Ecuadorian species, i.e. 16.6% of the vascular plant species in that
country. The number of Colombian species in the
respective families was 1.57 times higher for this
sample, which was considered representative. So,
by extrapolating these data for the entire vascular
flora, the number of native vascular plant species
in Colombia was estimated as being 24,030, i.e.,
1.57 times higher than the 15,306 recorded for Ecuador. Adding some 1000 introduced species and
1600 species of mosses and liverworts to this figure
it was estimated that the total number of species
to be covered by the Catalogue would be c. 26,600
(Bernal 2002).
The first working draft of the Catalogue, produced in
August 2006, recorded 27,881 species in Colombia,
including 23,089 angiosperms, 53 gymnosperms,

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

115

la flora de colombia en cifras


Colombian flora in figures

lquenes (Bernal et al. 2007). Estos autores estimaron


que las cifras finales del catlogo probablemente no
variaran sensiblemente, pues era de esperarse un balance de las especies o nombres eliminados con aquellas nuevas que se aadiesen.
El presente catlogo documenta la presencia en Colombia de 22.841 angiospermas, 46 gimnospermas
y 1643 helechos y afines, para un total de 24.530 especies de plantas vasculares. De este nmero, 769 especies son cultivadas, lo que deja 23.761 especies de
plantas vasculares nativas o naturalizadas, cifra casi
idntica a las 24.030 que se haban estimado 12 aos
atrs (Bernal 2002). Se documentan adems 13 antocerotas, 932 musgos, 704 hepticas y 1674 lquenes,
para un total de 27.861 especies. De las 769 especies
cultivadas hay al menos 15 que ya se han naturalizado en el pas, por lo que ahora hacen parte de la flora
silvestre de Colombia. La cifra total de especies del
catlogo incluye 496 especies que no han sido halladas todava en Colombia, pero cuya presencia en el
pas es esperada, pues han sido recolectadas en reas
fronterizas vecinas, la mayora de ellas a menos de 10
km de la frontera. En muchos casos, como sucede con
numerosas plantas de Carchi (Ecuador) o de Amazonas (Venezuela), la especie ha sido recolectada en
el pas vecino, justo al otro lado del ro que marca la
frontera.
Las angiospermas constituyen el grupo dominante de
la flora en todas las franjas altitudinales, aunque su
mayor riqueza se encuentra en las tierras bajas. Por
debajo de los 200 m de elevacin se encuentran 8604
especies de Angiospermas, cifra que disminuye progresivamente con la elevacin, con reduccin significativa de la tendencia entre los 600 y los 1800 m,
como resultado de la convergencia de elementos de
tierras bajas, otros de tierras altas y aquellos propios
de esta elevacin. Para los lquenes, los pteridofitos y
las plantas no vasculares, la mayor riqueza se encuentra en los Andes, por encima de 1400 m. Los helechos
y afines, en particular, alcanzan su mayor diversidad
entre 1400 y 1800 m (Fig. 8).

Lquenes
La Tabla 2 muestra el nmero de gneros y especies
de todas las familias de lquenes registradas en Colombia. El 74% de las especies estn concentradas en
solo 15 de las 73 familias, en tanto que el 66 % de

116

1641 ferns and allies, 7 hornworts, 965 mosses, 749


liverworts and 1377 lichens (Bernal et al. 2007).
It was estimated that the Catalogues final figures
would probably not significantly depart from these
numbers, as a balance was to be expected between
eliminated names and species and those added as
new.
The present Catalogue documents the presence of
22,841 species of angiosperms, 46 of gymnosperms
and 1643 of ferns and fern allies and a total of 24,530
species of vascular plants in Colombia; of these, 769
species are cultivated, leaving 23,761 species of native or naturalized vascular plants, a figure astonishingly close to the 24,030 that had been estimated
twelve years earlier (Bernal 2002). Furthermore, 13
species of hornworts, 932 mosses, 704 liverworts
and 1674 lichens are documented, giving a total of
27,861 species. At least 15 of the 769 cultivated species are already naturalized in Colombia and they
now form part of the wild flora of Colombia. The
total number of species in the Catalogue includes
496 species that have not yet been found in Colombia, but whose presence in the country is expected
as they have been collected in neighboring areas,
mostly within 10 km from the border. In many
cases, as with many plants of Carchi (Ecuador) or
Amazonas (Venezuela), the species have been collected in the neighboring country just across the
river marking the border.
Angiosperms are the dominant group of flora in all
altitudinal belts, but their greatest richness lies in
the lowlands, 8604 species being recorded below
200 masl. This figure gradually decreases with elevation, although the trend becomes significantly
reduced between 600 and 1800 m, as a result of
convergence in this belt of lowland elements, highland species and those specific to this elevation.
For lichens, pteridophytes and non-vascular plants
the greatest richness is in the Andes above 1400 m.
Ferns and fern allies, in particular, reach their greatest diversity between 1400 and 1800 masl (Fig. 8).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

la flora de colombia en cifras


Colombian flora in figures

Figura 8. Diversidad de plantas y lquenes a lo largo del gradiente altitudinal en Colombia. Las cifras de angiospermas
se leen en la escala de la izquierda; las de los otros grupos, en la escala de la derecha. / Figure 8. Diversity of plants and
lichens along the altitudinal gradient in Colombia. Figures for angiosperms are on the scale at left; those for the other
groups are on the scale at right.

No. spp.

Marchantiophyta
Bryophyta

10000

1000

9000

900

8000

800

7000

700

6000

600

5000

500

4000

400

3000

300

2000

200

1000

100

400

800

1200

1600

2000

2400

2800

3200

3600

4000

4400

4800

No. spp.

Pteridophyta
Lichenes

Angiospermae

Altitud / Altitude (m)

las familias tienen menos de 10 especies. La Tabla 3


muestra los 20 gneros de lquenes ms diversos en
Colombia. La composicin de la flora de lquenes,
en trminos de los gneros ms diversos, vara a lo
largo del gradiente altitudinal (Tabla 4). Mientras
que algunos gneros como Coenogonium, Byssoloma y Ocellularia alcanzan su mayor diversidad en
las tierras bajas, otros como Cladonia, Hypotrachyna y Stereocaulon son particularmente diversos en
las altas montaas. La Tabla 5 muestra la riqueza de
lquenes en las diversas regiones biogeogrficas. Los
Andes son la regin ms diversa (ver tambin Fig. 8),
seguida por la Amazonia y el Pacfico, en tanto que
no existen registros de lquenes de la Guayana ni de la
Orinoquia, lo cual, con toda seguridad, es consecuencia de la pobre exploracin. El nmero de especies
conocidas en el Pacfico es apenas levemente menor
que el de la Amazonia, a pesar de ser un rea 5.5 veces
ms pequea.

Plantas no vasculares
El nmero de plantas no vasculares (hepticas, musgos y antocerotas) registradas hasta ahora en Colombia es de 1649. Las tablas 6-8 muestran el nmero de
gneros y especies de todas las familias de plantas
no vasculares registradas en el pas. Tambin en este
caso, la diversidad est concentrada en unas pocas
familias: el 80 % de las especies de hepticas estn

Lichens
Table 2 shows the number of genera and species of
all lichen families recorded in Colombia. Seventyfour per cent of the species are concentrated in only
15 of the 73 families, while 66% of the families have
less than 10 species. Table 3 shows the 20 most diverse lichen genera in Colombia. The composition
of the lichen flora, in terms of the most diverse genera, varies along the altitudinal gradient (Table 4).
While some genera, such as Coenogonium, Byssoloma and Ocellularia, reach their greatest diversity
in the lowlands, others, such as Cladonia, Hypotrachyna and Stereocaulon, are particularly diverse
in the high mountains. Table 5 shows the richness
of lichens in different biogeographic regions. The
Andes are the most diverse region (see also Fig. 8),
followed by the Amazon and the Pacific; there are
no records of lichens in the Guiana and Orinoco
regions which, no doubt, is an artifact of poor exploration. The number of known species in the Pacific region is just slightly smaller than that of the
Amazon, although its area is 5.5 times smaller.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

117

la flora de colombia en cifras


Colombian flora in figures

Tabla 2. Nmero de gneros y especies de cada una de las familias de lquenes de Colombia. / Table 2. Number of genera

and species in the families of Colombian lichens.


Familia
Parmeliaceae
Graphidaceae
Physciaceae
Lobariaceae
Pilocarpaceae
Roccellaceae
Gomphillaceae
Cladoniaceae
Trichotheliaceae
Ramalinaceae
Arthoniaceae
Pyrenulaceae
Trypetheliaceae
Lecanoraceae
Collemataceae
Coenogoniaceae
Pannariaceae
Stereocaulaceae
Teloschistaceae
Pertusariaceae
Strigulaceae
Peltigeraceae
Agyriaceae
Coccocarpiaceae
Icmadophilaceae
Lecideaceae
Atheliaceae
Malmideaceae
Caliciaceae
Coniocybaceae
Arthopyreniaceae
Candelariaceae
Megalosporaceae
Umbilicariaceae
Asterothyriaceae
Melaspileaceae
Monoblastiaceae
Baeomycetaceae

118

Gneros
30
37
15
6
17
15
14
2
2
9
9
3
8
7
2
1
6
3
4
1
3
1
6
1
4
2
1
1
1
2
1
3
3
1
3
1
2
2

Especies
285
228
95
82
71
71
67
61
59
58
56
49
43
40
39
30
27
27
27
22
20
19
13
13
12
9
8
8
7
7
6
6
6
6
5
5
5
4

Familia
Haematommataceae
Incertae Sedis
Letrouitiaceae
Mycocaliciaceae
Rhizocarpaceae
Verrucariaceae
Acarosporaceae
Chrysothricaceae
Clavulinaceae
Megalariaceae
Phlyctidaceae
Phyllobatheliaceae
Tricholomataceae
Arthrorhaphidaceae
Aspidotheliaceae
Biatorellaceae
Catillariaceae
Celotheliaceae
Cladiaceae
Crocyniaceae
Mycoporaceae
Ochrolechiaceae
Brigantiaeaceae
Clavariaceae
Lyrommataceae
Massalongiaceae
Megasporaceae
Microtheliopsidaceae
Mycoblastaceae
Nephromataceae
Peltulaceae
Podoscyphaceae
Porpidiaceaea
Sphaerophoraceae
Sphinctrinaceae
Thelenellaceae
Total

Gneros
1
4
1
2
1
4
1
1
2
2
2
1
2
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
276

Especies
4
4
4
4
4
4
3
3
3
3
3
3
3
2
2
2
2
2
2
2
2
2
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1763

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

la flora de colombia en cifras


Colombian flora in figures

Tabla 3. Gneros ms diversos de lquenes en Colombia. / Table 3. The most diverse genera of lichens in Colombia.

Gnero
Graphis
Usnea
Cladonia
Hypotrachyna
Parmotrema
Porina
Pyrenula
Sticta
Leptogium
Lecanora

No. especies
67
63
60
59
58
46
46
46
34
33

Gnero
Arthonia
Coenogonium
Heterodermia
Ocellularia
Pertusaria
Ramalina
Lobariella
Opegrapha
Caloplaca
Peltigera

No. especies
31
30
28
22
22
21
20
20
19
19

Tabla 4. Gneros ms diversos de lquenes (nmero de especies) a lo largo del gradiente altitudinal en Colombia. / Table 4.

The most diverse lichen genera (number of species) along the altitudinal gradient in Colombia.
0-500 m
Porina (28)
Coenogonium (21)
Byssoloma (15)
Ocellularia (15)
Parmotrema (15)
Pyrenula (15)
Cladonia (14)
Strigula (14)
Arthonia (13)
Mazosia (12)

500-1000 m
Porina (18)
Parmotrema (13)
Pyrenula (11)
Fellhanera (8)
Strigula (8)
Coccocarpia (7)
Leptogium (7)
Ocellularia (7)
Coenogonium (6)
Heterodermia (6)

1000-1500 m
Parmotrema (19)
Graphis (16)
Pyrenula (15)
Porina (14)
Leptogium (12)
Arthonia (10)
Hypotrachyna (10)
Heterodermia (9)
Pertusaria (9)
Cladonia (8)

1500-2000 m
Parmotrema (30)
Hypotrachyna (23)
Graphis (22)
Pyrenula (22)
Porina (20)
Cladonia (19)
Usnea (18)
Leptogium (16)
Sticta (16)
Heterodermia (14)

2000-2500 m
Hypotrachyna (30)
Parmotrema (30)
Sticta (27)
Cladonia (24)
Usnea (21)
Heterodermia (20)
Pyrenula (19)
Leptogium (17)
Graphis (16)
Porina (14)

2500-3000 m
Hypotrachyna (36)
Sticta (33)
Cladonia (29)
Heterodermia (22)
Usnea (20)
Parmotrema (18)
Leptogium (15)
Lobariella (15)
Graphis (12)
Lecanora (12)

3000-3500 m
Hypotrachyna (39)
Sticta (32)
Cladonia (29)
Stereocaulon (14)
Leptogium (13)
Peltigera (13)
Heterodermia (12)
Lobariella (11)
Erioderma (10)
Oropogon (9)

3500-4000 m
Cladonia (31)
Hypotrachyna (28)
Sticta (26)
Stereocaulon (16)
Leptogium (11)
Peltigera (11)
Heterodermia (8)
Lobariella (8)
Usnea (8)
Everniastrum (7)

4000-4500 m
Cladonia (17)
Stereocaulon (14)
Hypotrachyna (10)
Leptogium (6)
Sticta (5)
Umbilicaria (5)
Everniastrum (4)
Usnea (4)
Oropogon (3)
Parmelinopsis (3)

4500-5000 m
Cladonia (3)
Dictyonema (2)
Hypotrachyna (2)
Siphula (2)
Stereocaulon (2)
Umbilicaria (2)
Alectoria (1)
Bunodophoron (1)
Cladia (1)
Everniastrum (1)

Tabla 5. Nmero de gneros y especies de lquenes registrados en las regiones biogeogrficas de Colombia. / Table 5.
Number of genera and species of lichens recorded in the biogeographic regions of Colombia.

Regin
Andes
Amazonia
Pacfico
Sierra Nevada de Santa Marta
Valle del Magdalena
Caribe
Islas Caribeas
Valle del Cauca
Guayana y Macarena
Orinoquia

No. Gneros
232
100
85
52
27
20
10
11
0
0

No. especies
1211
311
284
114
44
41
17
12
0
0

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

119

la flora de colombia en cifras


Colombian flora in figures

agrupadas en solo 10 de las 39 familias, en tanto que


en los musgos el 61% de las especies estn agrupadas en 10 de las 65 familias. La Tabla 9 muestra los
20 gneros de plantas no vasculares ms diversos en
Colombia. La representacin de los gneros ms diversos tambin vara con el gradiente altitudinal en
cada uno de los tres grupos (Tablas 10-12). Los Andes albergan la mayor diversidad de plantas no vasculares (Tabla 13), seguidos por la Sierra Nevada de
Santa Marta y el Pacfico. La escasa representacin de
este grupo en la Guayana y Macarena y en el Valle del
Cauca probablemente se debe a la difcil delimitacin
de estas dos regiones. Es posible que los registros de
estas reas hayan quedado incluidos en la Amazonia
y en los Andes, respectivamente.

Non-vascular plants
The number of non-vascular plants (liverworts,
mosses and hornworts) recorded to date in Colombia is 1649. Tables 6-8 show the number of genera
and species for all the families of non-vascular
plants recorded in the country. Again, diversity is
concentrated here in a few families: 80% of the species of liverworts are grouped in 10 of the 39 families, while in mosses 61% of the species are grouped
in 10 of the 65 families. Table 9 shows the 20 most
diverse genera of non-vascular plants in Colombia.
Representation of the genera also varies with altitude in each of the three groups (Tables 10-12). The
Andes harbor the greatest diversity of non-vascular
plants (Table 13), followed by the Sierra Nevada
de Santa Marta and the Pacific region. The underrepresentation of this group in the Guiana and
Macarena regions and in the Cauca River valley is
probably due to the difficulty in delimiting these
two regions. Records of these areas have possibly
been included under the Amazon and the Andes
regions, respectively.

Tabla 6. Nmero de gneros y especies de las familias de hepticas de Colombia. / Table 6. Number of genera and species of

the liverwort families of Colombia.


Familia
Lejeuneaceae
Lepidoziaceae
Plagiochilaceae
Frullaniaceae
Metzgeriaceae
Aneuraceae
Radulaceae
Lophocoleaceae
Calypogeiaceae
Pallaviciniaceae
Cephaloziaceae
Scapaniaceae
Jamesoniellaceae
Trichocoleaceae
Cephaloziellaceae
Arnelliaceae
Balantiopsaceae
Herbertaceae
Marchantiaceae
Solenostomataceae

120

Gneros
48
11
1
1
1
2
1
5
2
3
6
8
1
2
5
3
3
2
1
2

Especies
258
64
59
42
31
29
26
25
16
15
14
14
13
9
8
7
7
7
7
7

Familia
Gymnomitriaceae
Porellaceae
Acrobolbaceae
Adelanthaceae
Aytoniaceae
Ricciaceae
Pseudolepicoleaceae
Fossombroniaceae
Corsiniaceae
Cyathodiaceae
Dumortieraceae
Jubulaceae
Jungermanniaceae
Lepicoleaceae
Lunulariaceae
Monocleaceae
Pelliaceae
Pleuroziaceae
Targioniaceae
Total

Gneros
2
1
3
2
2
2
3
2
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
136

Especies
6
6
5
5
4
4
3
2
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
704

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

la flora de colombia en cifras


Colombian flora in figures

Tabla 7. Nmero de gneros y especies de las familias de musgos de Colombia. / Table 7. Number of genera and species of

the moss families of Colombia.


Familia
Dicranaceae
Pilotrichaceae
Pottiaceae
Bryaceae
Sematophyllaceae
Bartramiaceae
Brachytheciaceae
Fissidentaceae
Sphagnaceae
Calymperaceae
Macromitriaceae
Hypnaceae
Amblystegiaceae
Orthotrichaceae
Neckeraceae
Polytrichaceae
Thuidiaceae
Ditrichaceae
Grimmiaceae
Daltoniaceae
Pterobryaceae
Entodontaceae
Leucobryaceae
Cryphaeaceae
Meteoriaceae
Splachnaceae
Funariaceae
Andreaeaceae
Octoblepharaceae
Stereophyllaceae
Rhizogoniaceae
Leucomiaceae
Plagiotheciaceae

Gneros
22
16
23
11
14
6
12
1
1
3
4
15
16
2
8
8
4
7
4
4
7
3
2
4
6
4
2
2
1
4
3
2
1

Especies
101
81
72
72
45
45
39
38
37
36
34
31
26
24
23
22
17
15
15
14
12
11
10
9
8
8
8
6
6
5
4
4
4

Familia
Prionodontaceae
Hedwigiaceae
Leskeaceae
Seligeriaceae
Phyllogoniaceae
Hylocomiaceae
Phyllodrepaniaceae
Bruchiaceae
Diphysciaceae
Encalyptaceae
Fabroniaceae
Racopilaceae
Catagoniaceae
Ephemeraceae
Erpodiaceae
Eustichiaceae
Fontinalaceae
Helicophyllaceae
Hookeriaceae
Hypopterygiaceae
Lembophyllaceae
Lepyrodontaceae
Leucodontaceae
Meesiaceae
Mniaceae
Myriniaceae
Regmatodontaceae
Rhacocarpaceae
Rigodiaceae
Rutenbergiaceae
Splachnobryaceae
Symphyodontaceae
Total

Gneros
1
3
3
2
1
2
2
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
261

Especies
4
3
3
3
3
2
2
2
2
2
2
2
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
932

Tabla 8. Nmero de gneros y especies de las familias de antocerotas de


Colombia. / Table 8. Number of genera and species of the hornwort families of
Colombia.

Familia

Gneros

Especies

Dendrocerotaceae

Anthocerotaceae

Notothyladaceae

Leiosporocerotaceae

Total

13

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

121

la flora de colombia en cifras


Colombian flora in figures

Tabla 9. Gneros ms diversos de plantas no vasculares en Colombia. / Table 9. The most diverse genera of non-vascular

plants in Colombia.
Grupo
Marchantiophyta
Bryophyta
Marchantiophyta
Marchantiophyta
Bryophyta
Bryophyta
Marchantiophyta
Marchantiophyta
Marchantiophyta
Marchantiophyta
Bryophyta
Bryophyta
Marchantiophyta
Bryophyta
Bryophyta
Bryophyta
Marchantiophyta
Marchantiophyta
Marchantiophyta
Bryophyta

Familia
Plagiochilaceae
Dicranaceae
Frullaniaceae
Lejeuneaceae
Fissidentaceae
Sphagnaceae
Metzgeriaceae
Lepidoziaceae
Aneuraceae
Radulaceae
Sematophyllaceae
Calymperaceae
Lejeuneaceae
Pilotrichaceae
Bryaceae
Macromitriaceae
Lejeuneaceae
Lejeuneaceae
Lejeuneaceae
Dicranaceae

Gnero
Plagiochila
Campylopus
Frullania
Lejeunea
Fissidens
Sphagnum
Metzgeria
Bazzania
Riccardia
Radula
Sematophyllum
Syrrhopodon
Drepanolejeunea
Lepidopilum
Bryum
Macromitrium
Cheilolejeunea
Ceratolejeunea
Cololejeunea
Dicranella

No. especies
59
44
42
42
38
37
31
30
28
26
25
25
23
23
22
22
21
17
17
17

Tabla 10. Gneros ms diversos de hepticas (nmero de especies) a lo largo del gradiente altitudinal en Colombia. / Table
10. The most diverse liverwort genera (number of species) along the altitudinal gradient in Colombia.

122

0-500 m
Lejeunea (14)
Cololejeunea (13)
Plagiochila (13)
Ceratolejeunea (12)
Cheilolejeunea (11)
Drepanolejeunea (11)
Prionolejeunea (11)
Bazzania (10)
Radula (8)
Frullania (7)

500-1000 m
Lejeunea (15)
Frullania (13)
Plagiochila (13)
Bazzania (11)
Prionolejeunea (10)
Metzgeria (7)
Radula (7)
Symphyogyna (7)
Ceratolejeunea (6)
Drepanolejeunea (6)

1000-1500 m
Frullania (17)
Lejeunea (15)
Plagiochila (15)
Bazzania (12)
Radula (11)
Ceratolejeunea (9)
Drepanolejeunea (9)
Metzgeria (8)
Prionolejeunea (8)
Cheilolejeunea (7)

1500-2000 m
Frullania (29)
Plagiochila (28)
Lejeunea (20)
Bazzania (16)
Radula (15)
Drepanolejeunea (13)
Riccardia (13)
Cheilolejeunea (11)
Metzgeria (11)
Prionolejeunea (8)

2000-2500 m
Plagiochila (32)
Frullania (26)
Lejeunea (21)
Bazzania (19)
Metzgeria (15)
Riccardia (15)
Cheilolejeunea (11)
Radula (11)
Drepanolejeunea (9)
Symphyogyna (9)

2500-3000 m
Plagiochila (31)
Frullania (26)
Riccardia (21)
Bazzania (17)
Lejeunea (17)
Metzgeria (16)
Syzygiella (9)
Cheilolejeunea (8)
Lepidozia (8)
Symphyogyna (8)

3000-3500 m
Plagiochila (27)
Frullania (24)
Riccardia (23)
Metzgeria (19)
Bazzania (11)
Lejeunea (11)
Lepidozia (11)
Leptoscyphus (9)
Symphyogyna (9)
Syzygiella (9)

3500-4000 m
Metzgeria (18)
Riccardia (16)
Plagiochila (15)
Frullania (12)
Bazzania (10)
Syzygiella (9)
Lepidozia (8)
Leptoscyphus (8)
Symphyogyna (7)
Radula (5)

4000-4500 m
Metzgeria (18)
Riccardia (16)
Plagiochila (15)
Frullania (12)
Bazzania (10)
Syzygiella (9)
Lepidozia (8)
Leptoscyphus (8)
Symphyogyna (7)
Radula (5)

4500-5000 m
Anastrophyllum (2)
Clasmatocolea (1)
Isotachis (1)
Lophonardia (1)
Marchantia (1)
Riccardia (1)
Schistochilopsis (1)
Spenolobus (1)
Syzygiella (1)
Triandrophyllum (1)

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

la flora de colombia en cifras


Colombian flora in figures

Tabla 11. Gneros ms diversos de musgos (nmero de especies) a lo largo del gradiente altitudinal en Colombia. / Table 11.

The most diverse moss genera (number of species) along the altitudinal gradient in Colombia.
0-500 m
Fissidens (27)
Syrrhopodon (20)
Calymperes (10)
Lepidopilum (9)
Sematophyllum (6)
Callicostella (5)
Octoblepharum (5)
Bryum (4)
Crossomitrium (4)
Cyclodictyon (4)

500-1000 m
Fissidens (20)
Syrrhopodon (14)
Lepidopilum (9)
Cyclodictyon (7)
Sematophyllum (7)
Bryum (6)
Macromitrium (5)
Calymperes (4)
Crossomitrium (4)
Dicranella (4)

1000-1500 m
Fissidens (17)
Syrrhopodon (13)
Lepidopilum (10)
Bryum (9)
Macromitrium (9)
Sematophyllum (9)
Sphagnum (7)
Campylopus (6)
Cyclodictyon (6)
Dicranella (6)

1500-2000 m
Fissidens (16)
Sphagnum (13)
Campylopus (12)
Lepidopilum (12)
Bryum (10)
Macromitrium (10)
Sematophyllum (9)
Syrrhopodon (9)
Cyclodictyon (8)
Dicranella (8)

2000-2500 m
Campylopus (19)
Fissidens (15)
Sphagnum (15)
Sematophyllum (13)
Lepidopilum (12)
Macromitrium (12)
Bryum (11)
Breutelia (9)
Leptodontium (8)
Dicranella (7)

2500-3000 m
Campylopus (24)
Sphagnum (18)
Sematophyllum (17)
Breutelia (12)
Fissidens (11)
Macromitrium (11)
Philonotis (11)
Bryum (10)
Dicranella (9)
Holomitrium (8)

3000-3500 m
Campylopus (34)
Sphagnum (22)
Breutelia (15)
Macromitrium (13)
Leptodontium (11)
Schizymenium (11)
Bryum (10)
Sematophyllum (9)
Bartramia (8)
Zygodon (8)

3500-4000 m
Campylopus (33)
Leptodontium (14)
Sphagnum (14)
Breutelia (12)
Brachythecium (9)
Bryum (9)
Macromitrium (9)
Philonotis (8)
Bartramia (7)
Daltonia (6)

4000-4500 m
Campylopus (22)
Bryum (9)
Breutelia (8)
Bartramia (6)
Brachythecium (6)
Sphagnum (6)
Zygodon (6)
Leptodontium (5)
Philonotis (4)
Syntrichia (4)

4500-5000 m
Campylopus (3)
Leptodontium (2)
Racomitrium (2)
Andreaea (1)
Bartramia (1)
Chrysoblastella (1)
Grimmia (1)
Oreoweisia (1)
Polytrichum (1)
Schizymenium (1)

Tabla 12. Diversidad de los gneros de antocerotas (nmero de especies) a lo largo del gradiente altitudinal. / Table 12.

Diversity of hornwort genera (with number of species) along the altitudinal gradient.
500-1000 m
Dendroceros (1)
Paraphymatoceros (1)

1000-1500 m
Dendroceros (1)
Paraphymatoceros (1)

1500-2000 m
Dendroceros (1)
Paraphymatoceros (1)
Phaeoceros (1)

2000-2500 m
Dendroceros (1)
Megaceros (1)
Paraphymatoceros (1)

2500-3000 m
Anthoceros (3)
Dendroceros (1)
Nothoceros (2)
Paraphymatoceros (1)
Leiosporoceros (1)
Phaeoceros (1)

3000-3500 m
Nothoceros (2)

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

123

la flora de colombia en cifras


Colombian flora in figures

Tabla 13. Nmero de gneros y especies de plantas no vasculares registrados en las regiones biogeogrficas de Colombia. /
Table 13. Number of genera and species of non-vascular plants recorded in the biogeographic regions of Colombia.

Andes
Sierra Nevada Santa Marta
Pacfico
Amazonia
Caribe
Orinoquia
Valle del Magdalena
Islas Caribeas
Guayana y Macarena
Valle del Cauca

124

Hepticas
Gneros
Especies
122
560
78
217
65
192
46
113
3
4
9
11
1
1
1
1
1
1
0
0

Musgos
Gneros
Especies
248
839
118
221
61
137
49
107
28
42
12
16
1
2
1
1
0
0
0
0

Antocerotas
Gneros
Especies
7
13
4
4
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0

Total
Gneros
Especies
377
1412
200
442
126
329
95
220
31
46
21
27
2
3
2
2
1
1
0
0

Plantas vasculares

Vascular plants

La Tabla 14 muestra el nmero de gneros y especies


nativas, naturalizadas o adventicias, de todas las familias de plantas vasculares registradas en Colombia.
Aunque el nmero total de familias es de 289, el 66%
de las especies estn concentradas en solo 25 familias.
Por otra parte, hay 126 familias (el 43% del total) con
menos de 10 especies. La composicin de la flora, en
trminos de familias de plantas vasculares, vara con
el gradiente altitudinal (Tabla 15).

Table 14 shows the number of native, naturalized or


adventitious genera and species for all the families
of vascular plants recorded in Colombia. Although
the total number of families is 288, 66% of the species are concentrated in only 25 families, while
125 families (43%) have fewer than 10 species. The
composition of the flora in terms of families of vascular plants varies with elevation (Table 15).

El nmero total de gneros de plantas vasculares es de


2740. La Tabla 16 muestra los 25 gneros ms diversos en Colombia. En total, estos 25 gneros agrupan
el 21% de todas las plantas vasculares del pas. Por
otra parte, hay 979 gneros (el 41 % del total) monotpicos o representados en Colombia por una sola
especie. Al igual que sucede con las familias, a nivel
de gnero la composicin de la flora vara con el gradiente altitudinal. La Tabla 17 muestra los 20 gneros
ms diversos a lo largo del gradiente altitudinal.

The total number of vascular plant genera is 2739.


Table 16 shows the 25 most diverse genera in Colombia; they include 21% of all vascular plants species in the country. Moreover, 978 genera (41% of
the total) are monotypic or are represented in Colombia by a single species. As with families, composition of the flora in terms of genera varies with
the altitudinal gradient. Table 17 shows the 20 most
diverse genera along the altitudinal gradient.

La riqueza de especies de plantas vasculares en las


regiones biogeogrficas se muestra en la tabla 18. La
mayor abundancia se encuentra en los Andes que,
en conjunto, albergan una flora ms rica que la de la
Amazonia, la Guayana y Macarena y las tierras bajas
del Pacfico combinadas. Se podra pensar que esta riqueza extraordinaria est relacionada, en parte, al hecho de que para el catlogo se tom como lmite entre
las tierras bajas y los Andes la cota de 500 m. Sin embargo, aun tomando como lmite la cota de 1000 m,
el nmero de especies que crecen en los Andes es de
10.773, casi igual al total combinado de la Amazonia,

Species richness of vascular plants in the biogeographic regions is shown in Table 18. The greatest
richness occurs in the Andes, which host a flora
richer than that of the Amazon, Guiana and Macarena and the Pacific lowlands combined. It might
be considered that this extraordinary richness is, in
part, due to the fact that the lower limit of the Andes
for the Catalogue was set at 500m. However, when
taking 1000m as lower limit, the number of species
recorded from the Andes is 10,772, almost similar
to the combined figures of the Amazon, Guiana and

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

la flora de colombia en cifras


Colombian flora in figures

Guayana y Macarena y el Pacfico por debajo de esa


cota, con 10.737 especies, a pesar de cubrir un rea
varias veces mayor.
La riqueza del Pacfico es tambin notable, ya que
alberga un nmero de especies muy similar al registrado en la Amazonia, que tiene un rea considerablemente mayor. Hay que resaltar, sin embargo, que
la Amazonia, como se la trata en el catlogo, excluye
las formaciones de la Guayana, en ocasiones incluidas
en ella por algunos autores. No obstante, aun combinando las dos regiones, el nmero total de especies es
de 6570, una cifra apenas 1.2 veces mayor que la del
Pacfico.

Macarena and the Pacific below 1000 m (10,737


species), even though the latter regions cover an
area several times larger.
The richness of the Pacific region is also remarkable because it harbors a number of species very
similar to that in the Amazon region which has a
considerably larger area. It must be emphasized,
however, that the Amazon region, as treated in the
Catalogue, excludes the Guiana formations, which
other authors include. Even when the two regions
are combined, the total number of species is 6570,
barely 1.2 times the figure for the Pacific, even
though covering an area 5.5 times larger.

Tabla 14. Nmero de gneros y especies nativas, naturalizadas y adventicias de cada una de las familias de plantas
vasculares de Colombia. / Table 14. Number of native, naturalized and adventive genera and species of the vascular plant

families occurring in Colombia.


Familia

Gneros

Especies

Familia

Gneros

Especies

Orchidaceae

247

3591

Polypodiaceae

25

246

Asteraceae

238

1269

Malpighiaceae

32

243

Fabaceae

165

1123

Campanulaceae

236

Rubiaceae

113

1101

Sapindaceae

19

186

Melastomataceae

57

981

Urticaceae

15

184

Poaceae

165

840

Clusiaceae

183

Araceae

27

776

Bignoniaceae

32

180

Piperaceae

676

Passifloraceae

180

Bromeliaceae

25

541

Pteridaceae

24

169

Malvaceae

73

405

Primulaceae

13

165

Apocynaceae

67

380

Araliaceae

160

Gesneriaceae

36

365

Chrysobalanaceae

152

Acanthaceae

33

355

Marantaceae

11

143

Cyperaceae

34

351

Moraceae

18

143

Solanaceae

32

349

Myrtaceae

16

136

Euphorbiaceae

56

296

Convolvulaceae

17

126

Dryopteridaceae

17

295

Hymenophyllaceae

125

Ericaceae

22

276

Sapotaceae

10

124

Annonaceae

25

260

Cyclanthaceae

10

116

Lamiaceae

30

254

Cyatheaceae

114

Arecaceae

44

251

Gentianaceae

22

106

Lauraceae

17

251

Thelypteridaceae

106

Contina

Contina

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

125

la flora de colombia en cifras


Colombian flora in figures

Familia

Gneros

Especies

Gneros

Especies

Polygalaceae

101

Blechnaceae

43

Burseraceae

100

Erythroxylaceae

40

Heliconiaceae

100

Heliotropiaceae

40

Salicaceae

19

99

Cleomaceae

39

Santalaceae

92

Lythraceae

39

Selaginellaceae

91

Caryophyllaceae

13

38

Lecythidaceae

10

88

Orobanchaceae

37

Rosaceae

12

87

Lentibulariaceae

36

Lycopodiaceae

83

Combretaceae

35

Ochnaceae

14

83

Commelinaceae

13

35

Cucurbitaceae

23

82

Cunoniaceae

35

Aspleniaceae

81

Actinidiaceae

34

Plantaginaceae

23

81

Costaceae

34

Meliaceae

78

Dilleniaceae

34

Celastraceae

19

76

Magnoliaceae

34

Hypericaceae

75

Pentaphylacaceae

34

Myristicaceae

70

Anacardiaceae

13

33

Verbenaceae

12

70

Brunelliaceae

33

Violaceae

12

70

Zingiberaceae

33

Begoniaceae

69

Aristolochiaceae

32

Polygonaceae

67

Calophyllaceae

32

Brassicaceae

20

66

Connaraceae

32

Loranthaceae

11

66

Dennstaedtiaceae

32

Phyllanthaceae

14

64

Siparunaceae

32

Rutaceae

20

63

Berberidaceae

31

Menispermaceae

13

59

Symplocaceae

31

Amaranthaceae

18

58

Gleicheniaceae

30

Eriocaulaceae

58

Rapateaceae

30

Marcgraviaceae

57

Alstroemeriaceae

29

Apiaceae

21

55

Amaryllidaceae

12

29

Cactaceae

23

55

Rhamnaceae

11

29

Onagraceae

55

Vitaceae

29

Vochysiaceae

55

Capparaceae

10

28

Athyriaceae

54

Caprifoliaceae

28

Loganiaceae

53

Sabiaceae

28

Dioscoreaceae

52

Lindsaeaceae

27

Oxalidaceae

50

Dichapetalaceae

26

Aquifoliaceae

48

Loasaceae

26

Elaeocarpaceae

47

Tropaeolaceae

26

Cordiaceae

46

Geraniaceae

25

Nyctaginaceae

11

44

Iridaceae

11

25

Xyridaceae

44

Tectariaceae

25

Contina

126

Familia

Contina

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

la flora de colombia en cifras


Colombian flora in figures

Familia

Gneros

Especies

Familia

Gneros

Especies

Burmanniaceae

24

Gunneraceae

24

Peraceae

Schizaeaceae

Calceolariaceae

23

Trigoniaceae

Ebenaceae

23

Basellaceae

Marattiaceae

23

Cannabaceae

Juncaceae

22

Lacistemataceae

Proteaceae

22

Metteniusaceae

Adoxaceae

21

Nephrolepidaceae

Alismataceae

21

Podocarpaceae

Humiriaceae

21

Potamogetonaceae

Chloranthaceae

20

Triuridaceae

Zamiaceae

20

Ulmaceae

Phytolaccaceae

19

Zygophyllaceae

Styracaceae

19

Aptandraceae

Podostemaceae

17

Bonnetiaceae

Schlegeliaceae

17

Cardiopteridaceae

Thymelaeaceae

16

Ehretiaceae

Achariaceae

15

Gnetaceae

Anemiaceae

15

Linderniaceae

Asparagaceae

15

Lomariopsidaceae

Ranunculaceae

15

Marsileaceae

Smilacaceae

15

Ophioglossaceae

Simaroubaceae

14

Salviniaceae

Caricaceae

13

Velloziaceae

Caryocaraceae

13

Balanophoraceae

Erythropalaceae

13

Bixaceae

Picramniaceae

13

Cannaceae

Nymphaeaceae

12

Droseraceae

Portulacaceae

12

Hernandiaceae

Scrophulariaceae

12

Montiaceae

Icacinaceae

11

Myricaceae

Pontederiaceae

11

Papaveraceae

Rhizophoraceae

11

Aizoaceae

Boraginaceae

10

Equisetaceae

Isoetaceae

10

Escalloniaceae

Dipentodontaceae

Ixonanthaceae

Grossulariaceae

Olacaceae

Hydrocharitaceae

Oleandraceae

Clethraceae

Woodsiaceae

Crassulaceae

Apodanthaceae

Linaceae

Cabombaceae

Monimiaceae

Dicksoniaceae

Contina

Contina

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

127

la flora de colombia en cifras


Colombian flora in figures

Familia

Gneros

Especies

Familia

Gneros

Especies

Elatinaceae

Achatocarpaceae

Haemodoraceae

Alzateaceae

Haloragaceae

Anisophylleaceae

Hydrangeaceae

Balsaminaceae

Juglandaceae

Bataceae

Lygodiaceae

Betulaceae

Mayacaceae

Coriariaceae

Opiliaceae

Cornaceae

Polemoniaceae

Coulaceae

Saccolomataceae

Culcitaceae

Tapisciaceae

Cyrillaceae

Theaceae

Cystopteridaceae

Typhaceae

Cytinaceae

Buxaceae

Dipterocarpaceae

Ceratophyllaceae

Goupiaceae

Columelliaceae

Hamamelidaceae

Cymodoceaceae

Hemidyctiaceae

Euphroniaceae

Juncaginaceae

Fagaceae

Lepidobotryaceae

Hydroleaceae

Lonchitidaceae

Hypoxidaceae

Loxsomataceae

Krameriaceae

Martyniaceae

Menyanthaceae

Metaxyaceae

Molluginaceae

Mitrastemonaceae

Muntingiaceae

Nelumbonaceae

Oleaceae

Phyllonomaceae

Osmundaceae

Plagiogyriaceae

Phrymaceae

Putranjivaceae

Picrodendraceae

Ruppiaceae

Plumbaginaceae

Sphenocleaceae

Psilotaceae

Strelitziaceae

Schoepfiaceae

Strombosiaceae

Staphyleaceae

Surianaceae

Stemonuraceae

Tetrachondraceae

Talinaceae

Tofieldiaceae

Tetrameristaceae

Tovariaceae

Thismiaceae

Winteraceae

Thurniaceae

Xanthorrhoeaceae

Ximeniaceae

Total

2740

23756

Contina

128

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

la flora de colombia en cifras


Colombian flora in figures

Tabla 15. Familias ms diversas de plantas vasculares (nmero de especies) a lo largo del gradiente altitudinal en Colombia.
/ Table 15. The most diverse families of vascular plants (number of species) along the altitudinal gradient in Colombia.

0-500 m
Fabaceae (878)
Rubiaceae (718)
Melastomataceae (524)
Araceae (475)
Orchidaceae (474)
Poaceae (409)
Piperaceae (356)
Malvaceae (329)
Apocynaceae (271)
Asteraceae (264)
Cyperaceae (231)
Annonaceae (224)
Bromeliaceae (221)
Gesneriaceae (213)
Euphorbiaceae (212)
Malpighiaceae (210)
Arecaceae (200)
Acanthaceae (197)
Bignoniaceae (172)
Lauraceae (165)

500-1000 m
Orchidaceae (528)
Fabaceae (496)
Rubiaceae (493)
Poaceae (416)
Melastomataceae (384)
Araceae (334)
Asteraceae (280)
Piperaceae (263)
Malvaceae (239)
Bromeliaceae (212)
Gesneriaceae (209)
Solanaceae (154)
Euphorbiaceae (142)
Apocynaceae (136)
Acanthaceae (132)
Cyperaceae (127)
Arecaceae (112)
Sapindaceae (109)
Annonaceae (98)
Malpighiaceae (98)

1000-1500 m
Orchidaceae (643)
Rubiaceae (452)
Fabaceae (390)
Melastomataceae (332)
Asteraceae (328)
Araceae (327)
Poaceae (292)
Piperaceae (265)
Bromeliaceae (220)
Gesneriaceae (216)
Solanaceae (180)
Malvaceae (148)
Ericaceae (118)
Acanthaceae (113)
Euphorbiaceae (111)
Polypodiaceae (105)
Dryopteridaceae (103)
Cyperaceae (101)
Apocynaceae (97)
Arecaceae (95)

1500-2000 m
Orchidaceae (834)
Asteraceae (453)
Rubiaceae (399)
Melastomataceae (356)
Araceae (306)
Poaceae (293)
Fabaceae (289)
Piperaceae (274)
Bromeliaceae (222)
Gesneriaceae (197)
Solanaceae (185)
Ericaceae (146)
Dryopteridaceae (127)
Polypodiaceae (126)
Lamiaceae (111)
Malvaceae (108)
Acanthaceae (102)
Campanulaceae (94)
Cyperaceae (94)
Apocynaceae (88)

2000-2500 m
Orchidaceae (845)
Asteraceae (501)
Melastomataceae (318)
Rubiaceae (318)
Poaceae (266)
Piperaceae (218)
Araceae (187)
Solanaceae (178)
Bromeliaceae (175)
Fabaceae (170)
Ericaceae (159)
Gesneriaceae (155)
Polypodiaceae (127)
Campanulaceae (121)
Dryopteridaceae (117)
Lamiaceae (110)
Cyperaceae (77)
Araliaceae (73)
Acanthaceae (71)
Urticaceae (66)

2500-3000 m
Orchidaceae (659)
Asteraceae (562)
Melastomataceae (252)
Poaceae (242)
Rubiaceae (191)
Solanaceae (152)
Bromeliaceae (139)
Piperaceae (134)
Ericaceae (132)
Campanulaceae (130)
Polypodiaceae (116)
Fabaceae (113)
Dryopteridaceae (106)
Lamiaceae (89)
Gesneriaceae (85)
Araceae (83)
Cyperaceae (77)
Pteridaceae (57)
Araliaceae (56)
Passifloraceae (55)

3000-3500 m
Asteraceae (578)
Orchidaceae (338)
Poaceae (212)
Melastomataceae (152)
Bromeliaceae (105)
Rubiaceae (93)
Solanaceae (87)
Ericaceae (86)
Polypodiaceae (86)
Dryopteridaceae (79)
Campanulaceae (77)
Fabaceae (70)
Rosaceae (67)
Cyperaceae (64)
Lamiaceae (61)
Piperaceae (57)
Gentianaceae (46)
Pteridaceae (46)
Araliaceae (45)
Lycopodiaceae (42)

3500-4000 m
Asteraceae (444)
Poaceae (150)
Orchidaceae (106)
Melastomataceae (77)
Cyperaceae (51)
Ericaceae (51)
Polypodiaceae (51)
Rosaceae (50)
Bromeliaceae (49)
Dryopteridaceae (45)
Fabaceae (44)
Apiaceae (38)
Hypericaceae (37)
Solanaceae (37)
Lycopodiaceae (34)
Rubiaceae (33)
Lamiaceae (29)
Gentianaceae (28)
Araliaceae (27)
Brassicaceae (27)

4000-4500 m
Asteraceae (226)
Poaceae (110)
Rosaceae (29)
Cyperaceae (26)
Brassicaceae (25)
Apiaceae (24)
Dryopteridaceae (21)
Fabaceae (20)
Orchidaceae (20)
Polypodiaceae (19)
Gentianaceae (17)
Melastomataceae (16)
Hypericaceae (15)
Caryophyllaceae (14)
Lycopodiaceae (14)
Ericaceae (13)
Orobanchaceae (13)
Caprifoliaceae (12)
Pteridaceae (12)
Rubiaceae (12)

4500-5000 m
Asteraceae (74)
Poaceae (50)
Apiaceae (10)
Brassicaceae (10)
Dryopteridaceae (7)
Gentianaceae (7)
Caprifoliaceae (6)
Caryophyllaceae (6)
Fabaceae (5)
Polypodiaceae (5)
Cyperaceae (4)
Iridaceae (4)
Juncaceae (4)
Melastomataceae (4)
Ericaceae (3)
Hypericaceae (3)
Lycopodiaceae (3)
Orobanchaceae (3)
Plantaginaceae (3)
Pteridaceae (3)

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

129

la flora de colombia en cifras


Colombian flora in figures

Tabla 16. Gneros ms diversos de plantas vasculares en Colombia. / Table 16. The
most diverse genera of vascular plants in Colombia.

Gnero

No. especies

Orchidaceae

Epidendrum

456

Piperaceae

Piper

410

Melastomataceae

Miconia

379

Araceae

Anthurium

354

Orchidaceae

Lepanthes

302

Piperaceae

Peperomia

266

Orchidaceae

Stelis

218

Rubiaceae

Psychotria

214

Araceae

Philodendron

203

Orchidaceae

Pleurothallis

193

Dryopteridaceae

Elaphoglossum

187

Solanaceae

Solanum

159

Passifloraceae

Passiflora

158

Rubiaceae

Palicourea

153

Orchidaceae

Masdevallia

152

Orchidaceae

Maxillaria

144

Orchidaceae

Oncidium

140

Clusiaceae

Clusia

129

Thelypteridaceae

Thelypteris

106

Asteraceae

Pentacalia

103

Fabaceae

Inga

102

Cyatheaceae

Cyathea

100

Heliconiaceae

Heliconia

100

Gesneriaceae

Columnea

95

Bromeliaceae

Guzmania

95

Tabla 17. Gneros ms diversos de plantas vasculares (nmero de especies) a lo largo del gradiente altitudinal en Colombia.
/ Table 17. The most diverse genera of vascular plants (number of species) along the altitudinal gradient in Colombia.

0-500 m

500-1000 m

1000-1500 m

1500-2000 m

2000-2500 m

Piper (259)

Piper (162)

Anthurium (166)

Anthurium (161)

Miconia (145)

Anthurium (178)

Miconia (148)

Piper (146)

Miconia (140)

Epidendrum (122)

Miconia (174)

Anthurium (133)

Miconia (128)

Piper (138)

Anthurium (121)

Philodendron (144)

Peperomia (100)

Peperomia (118)

Peperomia (135)

Peperomia (115)

Psychotria (144)

Psychotria (100)

Psychotria (93)

Epidendrum (95)

Piper (102)

Peperomia (96)

Philodendron (99)

Solanum (91)

Solanum (88)

Palicourea (81)

Solanum (89)

Solanum (87)

Epidendrum (81)

Palicourea (84)

Solanum (79)

Inga (88)

Epidendrum (67)

Philodendron (71)

Psychotria (80)

Elaphoglossum (69)

Clusia (78)

Clusia (66)

Clusia (68)

Elaphoglossum (72)

Lepanthes (68)
Contina

130

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

la flora de colombia en cifras


Colombian flora in figures

0-500 m

500-1000 m

1000-1500 m

1500-2000 m

2000-2500 m

Paullinia (73)

Inga (63)

Heliconia (66)

Philodendron (65)

Masdevallia (61)

Calathea (72)

Passiflora (63)

Palicourea (63)

Clusia (63)

Passiflora (60)

Passiflora (72)

Heliconia (57)

Columnea (61)

Passiflora (60)

Psychotria (60)

Licania (70)

Columnea (56)

Inga (56)

Guzmania (58)

Oncidium (58)

Rhynchospora (66)

Paspalum (54)

Passiflora (56)

Columnea (55)

Guzmania (49)

Justicia (63)

Selaginella (50)

Guzmania (55)

Cyathea (55)

Stelis (49)

Heliconia (61)

Palicourea (48)

Pitcairnia (53)

Pitcairnia (51)

Cavendishia (45)

Selaginella (61)

Asplenium (46)

Elaphoglossum (49)

Inga (49)

Centropogon (45)

Epidendrum (60)

Clidemia (45)

Thelypteris (48)

Lepanthes (49)

Cyathea (44)

Pouteria (60)

Thelypteris (45)

Cyathea (47)

Oncidium (49)

Pentacalia (44)

Protium (58)

Pitcairnia (44)

Selaginella (46)

Cavendishia (47)

Clusia (43)

2500-3000 m

3000-3500 m

3500-4000 m

4000-4500 m

4500-5000 m

Epidendrum (137)

Epidendrum (91)

Pentacalia (55)

Pentacalia (27)

Calamagrostis (13)

Miconia (120)

Miconia (77)

Diplostephium (44)

Festuca (26)

Festuca (11)

Elaphoglossum (80)

Elaphoglossum (68)

Espeletia (42)

Diplostephium (25)

Draba (9)

Peperomia (75)

Pentacalia (63)

Miconia (40)

Senecio (22)

Senecio (9)

Solanum (68)

Diplostephium (48)

Elaphoglossum (39)

Lachemilla (18)

Diplostephium (7)

Palicourea (64)

Espeletia (46)

Hypericum (37)

Lupinus (18)

Pentacalia (7)

Anthurium (61)

Lupinus (44)

Epidendrum (34)

Calamagrostis (17)

Agrostis (6)

Centropogon (59)

Solanum (41)

Lupinus (33)

Draba (17)

Elaphoglossum (6)

Piper (59)

Peperomia (40)

Senecio (31)

Elaphoglossum (17)

Poa (6)

Lepanthes (55)

Hypericum (39)

Festuca (28)

Hypericum (15)

Valeriana (6)

Passiflora (55)

Palicourea (38)

Phlegmariurus (28)

Espeletia (14)

Lupinus (5)

Pentacalia (49)

Passiflora (38)

Ageratina (24)

Ageratina (13)

Cerastium (4)

Masdevallia (48)

Centropogon (36)

Carex (22)

Carex (13)

Lasiocephalus (4)

Stelis (43)

Phlegmariurus (33)

Lachemilla (22)

Baccharis (12)

Loricaria (4)

Hymenophyllum (39)

Ageratina (32)

Puya (22)

Jamesonia (12)

Sisyrinchium (4)

Tillandsia (39)

Anthurium (30)

Gynoxys (21)

Valeriana (12)

Alansmia (3)

Oncidium (37)

Baccharis (29)

Baccharis (20)

Gynoxys (11)

Azorella (3)

Salvia (37)

Puya (29)

Geranium (20)

Phlegmariurus (11)

Carex (3)

Burmeistera (34)

Salvia (29)

Jamesonia (19)

Poa (11)

Conyza (3)

Hypericum (34)

Hymenophyllum (28)

Solanum (19)

Lasiocephalus (10)

Cortaderia (3)

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

131

la flora de colombia en cifras


Colombian flora in figures

Tabla 18. Nmero de especies de plantas vasculares en las regiones biogeogrficas de Colombia. / Table 18. Number of
vascular plants species in the biogeographic regions of Colombia.

Regin

Pteridophyta

Cycadopsida

Coniferopsida

Magnoliopsida

Total

Amazonia

286

4912

5208

Andes

1207

13868

15085

Guayana y Macarena

218

2964

3185

323

329

Caribe

167

2510

2679

Orinoquia

134

2607

2743

Pacfico

500

4828

5338

Sierra Nevada

368

1541

1913

Valle del Cauca

43

1229

1272

Valle del Magdalena

224

3052

3281

Islas Caribeas

Endemismo

Endemism

De las especies registradas en el Catlogo, 6411 (el


23%) son endmicas. El 96% de las especies endmicas (6154 especies) son plantas vasculares y representan el 26% de las especies nativas en ese grupo. Este
porcentaje de endemismo en las plantas vasculares es
igual al registrado en Ecuador (26%) y comparable al
registrado en Per (31%) (Jrgensen & Ulloa Ulloa
2006). Las familias con la mayor cantidad de endemismos se presentan en la Tabla 19. En algunas familias
la proporcin de especies endmicas es muy elevada,
aunque el nmero total de especies no es grande. La
Tabla 20 muestra las 25 familias de plantas vasculares
con los mayores porcentajes de endemismo.

Of the species listed in the Catalogue, 6411 (23%)


are endemic. Of these, 96% (6154 species) are vascular plants, representing 26% of the native species
in that group. This percentage of endemic vascular plants is equal to that recorded for Ecuador
(26%) and comparable to that recorded for Peru
(31%) (Jrgensen & Ulloa Ulloa 2006). The families
having the largest number of endemic species are
presented in Table 19. The proportion of endemic
species in some families is very high, although the
total number of species is small. Table 20 shows the
25 families of vascular plants having the highest
proportion of endemism.

La Tabla 21 muestra el nmero de especies endmicas


en cada una de las regiones biogeogrficas. El mayor
nmero de endemismos se encuentra en los Andes,
que albergan el 75% de todas las especies exclusivas
de Colombia. Les siguen el Pacfico, el valle del Magdalena y la Sierra Nevada de Santa Marta. De las 6411
especies endmicas, hay 1232 (el 19%) que se conocen nicamente a partir de un nico ejemplar, en muchos casos recolectado hace ms de 100 aos. Estas
especies requieren atencin prioritaria para localizarlas nuevamente, si no se han extinguido, y emprender
acciones para su conservacin.

132

Table 21 shows the number of endemic species in


each of the biogeographic regions. The largest number of endemic species is found in the Andes, home
to 75% of all Colombian endemics. Next come the
Pacific, the Magdalena Valley and the Sierra Nevada
de Santa Marta. Of the 6411 endemic species, 1232
(19%) are only known from a single specimen, in
many cases collected over a hundred years ago. Rediscovering these species should receive high priority; if and when rediscovered, measures should be
taken for their conservation.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

la flora de colombia en cifras


Colombian flora in figures

Tabla 19. Familias de plantas vasculares con mayor nmero


de especies endmicas en Colombia. / Table 19. Families of

vascular plants with the highest number of endemic species


in Colombia.
Familia

Nmero
de
endmicas

Nmero
total de
especies

Porcentaje
de
endemismo

1477
523
314
266
243
235
210
204
152
150
148
126
81
79
75
72
71
71
65
59
51
51
47

3591
1216
981
773
673
1101
351
540
276
232
1108
365
160
380
165
405
252
840
260
182
180
344
251

41
43
32
34
36
21
60
38
55
65
13
35
51
21
46
18
28
9
25
32
28
15
19

Orchidaceae
Asteraceae
Melastomataceae
Araceae
Piperaceae
Rubiaceae
Acanthaceae
Bromeliaceae
Ericaceae
Campanulaceae
Fabaceae
Gesneriaceae
Araliaceae
Apocynaceae
Primulaceae
Malvaceae
Lamiaceae
Poaceae
Annonaceae
Clusiaceae
Passifloraceae
Solanaceae
Arecaceae

Tabla 20. Familias de plantas vasculares con mayor


proporcin de especies endmicas en Colombia. / Table 20.
Families of vascular plants with the highest proportion of
endemic species in Colombia.

Familia
Cytinaceae
Dipterocarpaceae
Hamamelidaceae
Velloziaceae
Magnoliaceae
Berberidaceae
Brunelliaceae
Gunneraceae
Theaceae
Campanulaceae
Symplocaceae
Acanthaceae
Actinidiaceae
Metteniusaceae
Dipentodontaceae
Ericaceae
Zamiaceae
Araliaceae
Fagaceae
Menyanthaceae
Geraniaceae
Primulaceae
Asteraceae
Orchidaceae
Cyclanthaceae

Nmero
de
endmicas

Nmero
total de
especies

Porcentaje
de
endemismo

1
1
1
5
28
24
22
16
2
150
19
210
20
4
5
152
10
81
1
1
12
75
523
1437
46

1
1
1
6
34
31
33
24
3
232
31
351
34
7
9
276
19
160
2
2
25
165
1216
3540
116

100
100
100
83
82
77
67
67
67
65
61
60
59
57
56
55
53
51
50
50
48
45
43
41
40

Tabla 21. Nmero de especies endmicas en cada una de las regiones biogeogrficas de Colombia. / Table 21. Number of
endemic species in each of the biogeographic regions of Colombia.

Regin
Andes
Pacfico
Valle del
Magdalena
Sierra Nevada
de Santa Marta
Amazonia
Guayana y
Macarena
Caribe
Orinoquia
Valle del Cauca
Islas Caribeas

140
3

25
9

49
2

2
0

75
22

4
3

4523
820

Total
4818
859

13

376

395

324

328

11

196

210

189

195

1
0
0
0

0
0
0
0

0
0
0
0

0
0
0
0

0
3
2
0

1
0
0
0

121
99
80
3

123
102
82
3

Lichenes Marchantiophyta Bryophyta Anthocerophyta Pteridophyta Cycadopsida Magnoliopsida

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

133

la flora de colombia en cifras


Colombian flora in figures

Hbitos de crecimiento

Growth habits

En la Tabla 22 se indica el nmero de especies de cada


uno de los hbitos de crecimiento considerados en el
catlogo. Se han combinado en un solo grupo subarbustos con arbustos, y arbolitos con rboles. En la
Tabla 23 se muestran las familias ms diversas dentro
de cada hbito de crecimiento, con su correspondiente nmero de especies.

Table 22 presents the number of species in each


growth habit considered in the Catalogue. Subshrubs are combined with shrubs, and treelets with
trees. Table 23 shows the most diverse families per
growth habit, along with the corresponding number of species.

Tabla 22. Nmero de especies en cada uno de los hbitos de crecimiento de las
plantas vasculares de Colombia. / Table 22. Number of species in each of the
growth habits of vascular plants in Colombia.

Hbito

No. especies

Hierbas

11921

Subarbustos y arbustos

5684

Arbolitos y rboles

6302

Trepadoras

2298

Lianas

1166

Epfitas

4294

Hemiepfitas

330

Parsitas

22

Hemiparsitas

156

Saprfitas

45

Acuticas

168

Tabla 23. Familias ms diversas en cada uno de los hbitos de las plantas vasculares de Colombia (nmero de especies). /
Table 23. The most diverse families in each of the growth habits of Colombian plants (species number).

Hierbas
Orchidaceae (3575)
Poaceae (773)
Araceae (772)
Asteraceae (575)
Bromeliaceae (542)
Cyperaceae (348)
Piperaceae (327)
Dryopteridaceae (295)
Gesneriaceae (283)
Fabaceae (268)
Polypodiaceae (245)
Pteridaceae (169)
Rubiaceae (168)
Acanthaceae (159)
Melastomataceae (154)
Marantaceae (143)
Campanulaceae (129)
Hymenophyllaceae (125)

Subarbustos y arbustos
Rubiaceae (840)
Melastomataceae (826)
Asteraceae (681)
Fabaceae (449)
Piperaceae (357)
Solanaceae (337)
Ericaceae (242)
Gesneriaceae (235)
Acanthaceae (219)
Malvaceae (182)
Arecaceae (170)
Lamiaceae (149)
Campanulaceae (140)
Primulaceae (105)
Euphorbiaceae (98)
Clusiaceae (87)
Santalaceae (85)
Malpighiaceae (83)

Arbolitos y rboles
Fabaceae (638)
Rubiaceae (561)
Melastomataceae (528)
Annonaceae (254)
Lauraceae (249)
Malvaceae (235)
Asteraceae (169)
Clusiaceae (169)
Euphorbiaceae (154)
Chrysobalanaceae (143)
Moraceae (125)
Primulaceae (124)
Solanaceae (120)
Sapotaceae (118)
Myrtaceae (114)
Araliaceae (105)
Burseraceae (100)
Salicaceae (98)

Trepadoras
Araceae (234)
Apocynaceae (214)
Fabaceae (187)
Passifloraceae (144)
Asteraceae (120)
Sapindaceae (103)
Bignoniaceae (97)
Cucurbitaceae (77)
Gesneriaceae (76)
Rubiaceae (74)
Convolvulaceae (71)
Melastomataceae (71)
Malpighiaceae (52)
Solanaceae (52)
Campanulaceae (51)
Dioscoreaceae (50)
Poaceae (44)
Cyperaceae (40)
Contina

134

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

la flora de colombia en cifras


Colombian flora in figures

Hierbas
Cyclanthaceae (116)
Lamiaceae (108)

Subarbustos y arbustos
Salicaceae (80)
Apocynaceae (78)

Arbolitos y rboles
Apocynaceae (96)
Arecaceae (89)

Trepadoras
Ericaceae (35)
Menispermaceae (33)

Lianas
Malpighiaceae (135)
Bignoniaceae (100)
Fabaceae (83)
Apocynaceae (82)
Asteraceae (80)
Sapindaceae (66)
Solanaceae (56)
Melastomataceae (48)
Celastraceae (40)
Ericaceae (39)
Menispermaceae (39)
Loganiaceae (34)
Connaraceae (29)
Acanthaceae (28)
Rubiaceae (27)
Convolvulaceae (26)
Dilleniaceae (25)
Polygalaceae (24)
Vitaceae (22)
Smilacaceae (15)

Epfitas
Orchidaceae (3020)
Araceae (354)
Bromeliaceae (301)
Ericaceae (143)
Gesneriaceae (131)
Piperaceae (92)
Clusiaceae (60)
Melastomataceae (46)
Araliaceae (31)
Solanaceae (26)
Rubiaceae (15)
Cyclanthaceae (14)
Cactaceae (12)
Urticaceae (10)
Campanulaceae (9)
Begoniaceae (6)
Calophyllaceae (6)
Lentibulariaceae (5)
Asteraceae (3)
Aristolochiaceae (1)

Hemiepfitas
Araceae (138)
Cyclanthaceae (51)
Moraceae (30)
Clusiaceae (21)
Melastomataceae (21)
Ericaceae (14)
Urticaceae (11)
Schlegeliaceae (8)
Solanaceae (6)
Araliaceae (5)
Begoniaceae (4)
Gesneriaceae (4)
Rubiaceae (4)
Calophyllaceae (3)
Orchidaceae (3)
Campanulaceae (2)
Piperaceae (2)
Convolvulaceae (1)
Hydrangeaceae (1)
Opiliaceae (1)

Parsitas
Convolvulaceae (7)
Balanophoraceae (4)
Apodanthaceae (3)
Orchidaceae (2)
Orobanchaceae (2)
Cytinaceae (1)
Ehretiaceae (1)
Lauraceae (1)
Mitrastemonaceae (1)

Hemiparsitas
Santalaceae (89)
Loranthaceae (66)
Celastraceae (1)

Saprfitas
Burmanniaceae (23)
Gentianaceae (9)
Triuridaceae (7)
Orchidaceae (4)
Thismiaceae (2)

Acuticas
Alismataceae (21)
Araceae (18)
Plantaginaceae (15)
Cyperaceae (13)
Nymphaeaceae (12)
Pontederiaceae (11)
Hydrocharitaceae (8)
Lentibulariaceae (8)
Onagraceae (8)
Potamogetonaceae (7)
Salviniaceae (6)
Eriocaulaceae (5)
Cabombaceae (3)
Elatinaceae (3)
Fabaceae (3)
Mayacaceae (3)
Typhaceae (3)
Ceratophyllaceae (2)
Crassulaceae (2)
Cymodoceaceae (2)

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

135

la flora de colombia en cifras


Colombian flora in figures

Qu tanto representa este catlogo la flora que


realmente existe en el pas? Qu incremento en
el nmero de especies cabe esperar cuando se
complete el inventario de la flora? El anlisis del
progreso en el conocimiento de la flora neotropical
permite hacer inferencias. El nmero de especies
nuevas descubiertas en el proceso de elaboracin
de las monografas de Flora Neotropica es cercano
al 11% del total de especies tratadas. Por otra parte,
el nmero de espermatofitos conocidos en Per
se increment en 10.8 % en los diez primeros aos
transcurridos desde la publicacin del catlogo de las
plantas de ese pas, en tanto que en Ecuador la cifra
creci en un 7.8% en cinco aos (Jrgensen & Ulloa
Ulloa 2006). Adems, todava se descubren nuevas
especies en aquellos grupos que ya han sido objeto
de monografas en Flora Neotropica. As, el nmero global de especies por descubrir en el neotrpico
probablemente est ligeramente por encima del 11%.
Una estimacin reciente (Joppa et al. 2010) sita esa
cifra, a nivel global, entre 10 y 20%. Para Colombia,
el valor probablemente sea cercano al 15%.
Pero aun en el caso de que para Colombia la cifra de
especies por descubrir fuese del 20%, con las tcnicas
convencionales de reconocimiento de especies el nmero total de plantas vasculares del pas difcilmente
alcanzara las 29.000 especies. Sumando a esto unas
1700 especies de musgos, hepticas y antocerotas,
la flora nativa de Colombia alcanzara poco menos
de 31.000 especies, una cifra sensiblemente inferior
a todas las estimaciones publicadas hasta ahora por
otros autores. Un incremento de esa cifra solo sera
probable mediante cambios en la forma en que los
botnicos definen las especies, por ejemplo con el
descubrimiento de especies crpticas mediante el uso
de marcadores moleculares, como se ha mostrado
recientemente con Cedrela (Pennington & Muellner
2010) y Pagamea (Esteves & Vicentini 2013), entre
otros.

136

To what extent does this Catalogue represent the


flora actually occuring in Colombia? What increase
in the number of species can be expected when the
inventory is completed? An analysis of progress
in our knowledge of neotropical flora allows for
some inference. The number of new species discovered when preparing the monographs of Flora
Neotropica is close to 11% of the treated species.
Moreover, the number of known spermatophytes
in Peru increased by 10.8% in the first ten years
since the publication of the catalogue of plants in
that country, while in Ecuador the figure grew by
7.8% in five years (Jrgensen & Ulloa Ulloa 2006).
Furthermore, new species are still being discovered
in groups that have already been monographed in
Flora Neotropica. Hence, the overall number of
undiscovered species in the Neotropics is probably
slightly above 11%. A recent estimate (Joppa et al.
2010) puts that figure, globally, as being between
10% and 20%. The figure for Colombia is probably
closer to 15%. But even if it were 20% for Colombia,
the total number of vascular plants in the country
would hardly reach 29,000 species, at least based on
conventional species definitions. Adding around
1700 species of mosses, liverworts and hornworts
to this, the native flora of Colombia would reach
just under 31,000 species, a figure significantly lower than the estimates published so far by previous
authors. An increase in that figure would be likely
only through changes in the species definition, for
example by the recognition of cryptic species detected by molecular markers, as recently shown
with Cedrela (Pennington & Muellner 2010) and
Pagamea (Esteves & Vicentini 2013).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

la flora de colombia en cifras


Colombian flora in figures

Referencias /References
Bernal, R. 2002. Hacia la elaboracin
del catlogo de las plantas de Colombia. P. 569, en Rangel-Ch., J.O.,
J. Aguirre-C. & M.G. Andrade-C.
(eds.). Libro de Resmenes Octavo Congreso Latinamericano y
Segundo Colombiano de Botnica.
Instituto de Ciencias Naturales,
Universidad Nacional de Colombia, Bogot.
Bernal, R., R. Gradstein & M. Celis.
2007. Plant diversity of Colombia
catalogued. Taxon 56: 273.
Esteves, S. de M. & A. Vicentini.
2013. Cryptic species in Pagamea
coriacea sensu lato (Rubiaceae):
evidence from morphology, ecology and reproductive behavior in a
sympatric context. Acta Amaz. 43:
415-428.
Forero, E. 1988. Colombia. Pp. 353361, en Campbell, D. & H.D

Hammond, (eds.) Floristic Inventory of Tropical Countries. The


New York Botanical Garden, Nueva York.
Joppa, L.N., D.L Roberts & S.L. Pimm.
2010. How many species of flowering plants are there? Proc. R. Soc.
B doi: 10.1098/rspb.2010.1004
Jrgensen, P.M. & S. Len-Ynez
(eds.). 1999. Catalogue of the Vascular Plants of Ecuador. Monogr.
Syst. Bot. Missouri Bot. Gard. 75:
1-1182.
Jrgensen, P.M. & C. Ulloa Ulloa. 2006.
Catlogos de plantas de los Andes
Centrales: Ecuador, Per y Bolivia.
P. 20, en Libro de Resmenes, Noveno Congreso Latinoamericano
de Botnica, Santo Domingo, Repblica Dominicana.
Pennington, T.D. & A.N. Muellner.
2010. Monograph of Cedrela.

DH Books, Milborne Port, Reino


Unido.
Rangel Ch., J.O. 2000. La megadiversidad biolgica de Colombia:
Realidad o ilusin? en: Memorias
del Primer Congreso Colombiano
de Botnica. Instituto de Ciencias
Naturales, Bogot.
Rangel Ch., J.O., O.V. Castao Mora,
G. Stiles, P. Ruiz Carranza, P. Lowy
C., M. Aguilar P. & A. Garzn.
1994. Estudio de la diversidad
bitica en Colombia. Pp. 25-32, en
Memorias del Primer Congreso
Colombiano de Biodiversidad.
Biopacfico-Universidad del Valle,
Cali.
Schultes, R.E. 1951. La riqueza de la
flora colombiana. Revista Acad.
Colomb. Ci. Exact. 7: 230-242.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

137

Catlogo de plantas y
lquenes de Colombia

Catalogue of the Plants and

Presentacin de la
informacin

Explanation of contents

El Catlogo de plantas y lquenes de Colombia rene la informacin disponible sobre todas las plantas nativas y cultivadas que crecen en Colombia. Se
incluyen en la obra las llamadas plantas terrestres o
Embryophyta, grupo que abarca los rboles y todas
las plantas con flores, los helechos, los musgos y los
grupos ms emparentados con ellos. Se han excluido las algas verdes que, junto con las plantas terrestres, conforman el grupo de las denominadas plantas
verdes (subreino Chlorobionta). El nmero total de
algas verdes de Colombia probablemente est alrededor de unas 700 especies, y de ellas existen catlogos
parciales de varios grupos (por ejemplo, Daz-Pulido & Daz-Ruiz 2003; Nez-Avellaneda & Duque
1998). Adicionalmente, se han incluido en el catlogo los lquenes, aunque pertenecen a los hongos y no
al grupo de las plantas, pues existe una lista bastante
completa de ellos.

The Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia compiles available information on all native
and cultivated plants growing in Colombia. The
work covers land plants or Embryophytes, a group
including all the trees and flowering plants, ferns,
mosses and related groups. We have excluded green
algae, which, together with land plants, make up
the group of so-called green plants (subkingdom
Chlorobionta). The total number of green algae in
Colombia is probably around 700 species, for which
there are partial catalogues of various groups (e.g.,
Daz-Pulido & Daz-Ruiz 2003, Nez-Avellaneda
& Duque 1998). We have included lichens in the
Catalogue although they belong to the fungi and
not to the group of plants, as there is a fairly complete list of them.

Las especies estn ordenadas en siete grandes grupos:


lquenes, hepticas, antocerotas, musgos, helechos y
afines, gimnospermas y angiospermas. Se tratan por
separado las plantas nativas y las cultivadas. Dentro
de cada grupo las plantas estn agrupadas por orden
alfabtico de familias, gneros y especies. Para las
angiospermas se sigue la clasificacin de familias del
Angiosperm Phylogeny Group (APG III 2009), con
algunas modificaciones recientes. Por ejemplo, la tradicional familia Olacaceae se divide ahora en siete
familias, siguiendo la clasificacin propuesta por Nickrent et al. (2010).

Lichens of Colombia

The species are sorted into seven groups: lichens,


liverworts, hornworts, mosses, ferns and fern allies, gymnosperms and angiosperms. Native and
cultivated plants are treated separately. The plants
are grouped alphabetically by family, genus and
species within each group. The Angiosperm Phylogeny Group (APG III 2009) has been followed for
classifying angiosperm families, with some recent
modifications. For example, the traditional family
Olacaceae is now divided into seven families, following the classification proposed by Nickrent et al.
(2010).
Two changes have been introduced for citing scientific names, following the International Code of
Nomenclature for algae, fungi, and plants (ICN)

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

139

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia Presentacin de la informacin


Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia Explanation of contents

Para la citacin de los nombres cientficos se han introducido dos modificaciones, en seguimiento del
Cdigo Internacional de Nomenclatura de algas, hongos y plantas ICN (McNeill et al. 2012), con el objeto
de simplificar la citacin de los autores de los taxones:
en los nombres que fueron adscritos a un autor diferente por parte del autor que los public, se ha omitido el nombre del primero, al igual que la preposicin
ex, dejando nicamente el nombre de quien efectivamente public el nombre, de acuerdo con el Art. 46.5
del ICN. Por otra parte, siguiendo la recomendacin
46C del cdigo, en los nombres publicados por ms
de dos autores se ha restringido la citacin al primer
autor, seguido por et al.
Se han incluido en el catlogo, con la denominacin
de esperadas, aquellas especies que han sido halladas en pases vecinos a unos pocos kilmetros de la
frontera, usualmente a menos de 5 km. En muchos
casos se trata de especies que han sido recolectadas
justo en la orilla opuesta del ro que marca la frontera.
De manera anloga, se registran como no endmicas
aquellas especies que se conocen solo de Colombia,
pero que han sido recolectadas a unos pocos kilmetros de la frontera con algn pas vecino.
Se incluyen entre parntesis cuadrados [ ] especies
que han sido equvocamente atribuidas a la flora de
Colombia, con base en identificaciones errneas;
tambin registros dudosos que los especialistas prefirieron no incluir en el conteo total de especies, al
igual que algunos nombre inditos.
No se han incluido en el catlogo los hbridos originados en la horticultura, ya sean espontneos o intencionales; por ejemplo, los numerosos casos que han
recibido nombre entre las orqudeas.
En la mayora de los casos se ha evitado asignar categoras de amenaza (incluso en aquellos casos en los
que los especialistas asignaron una categora) cuando las especies no han sido formalmente evaluadas
segn los parmetros de la UICN. Sin embargo, se
ha hecho una excepcin con aquellas especies que
crecen en ms de 10 departamentos, en tres o ms

140

(McNeill et al. 2012), in order to simplify the citation of authors of taxa. In names ascribed by the author who published them to a different author, the
name of the latter has been omitted as well as the
preposition ex, leaving only the name of the author
who actually published the name; this follows ICN
Art. 46.5. Moreover, following Code recommendation 46C, concerning names published by more
than two authors, we have restricted the citation to
the first author, followed by et al.
Species found in neighboring countries within a
few kilometers of the border (usually less than 5
km) have been included in the Catalogue as expected. In many cases, these species have been
collected right on the bank opposite to Colombia
of a particular river marking the border. Similarly,
species known only in Colombia but which have
been collected a few kilometers from the border
with a neighbouring country have been treated as
non-endemic.
We have included in square brackets [ ] species that
have been erroneously attributed to the flora of Colombia, based on misidentifications; also, doubtful
records that the specialists chose not to include in
the total species count, as well as some unpublished
names.
Horticultural hybrids, either spontaneous or intentional, have not been included in the Catalogue, like
the many which have been named among orchids.
Assigning categories of threat (even when specialists have assigned one) has mostly been avoided
when species have not been formally evaluated according to IUCN parameters. However, exceptions
were made for species occuring in more than 10 departments and in three or more biogeographical regions and which are not endemic. These have been
assigned to the category Least Concern. They are
usually species which have wide global distribution
and a broad altitudinal range, often being weedy or
ruderal.
A glossary with the English equivalents of the
Spanish terms used for growth habits, origins,

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia Presentacin de la informacin


Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia Explanation of contents

regiones biogeogrficas, y no son endmicas, caso en


el que se les ha asignado la categora Preocupacin
Menor. En general, son especies de distribucin global extensa y con un amplio rango altitudinal, con
frecuencia plantas arvenses o ruderales.

conservation status, and global distributions is presented on the Catalogues back endpaper.
An entry in the Catalogue contains the following
information for each species:

La informacin en el catlogo se presenta, para cada


especie, de acuerdo con el siguiente ejemplo:

Bactris gasipaes Kunth


Bactris caribaea H.Karst., Bactris
macana (Mart.) Pittier, Guilielma
chontaduro H.Karst. & Triana,
Guilielma gasipaes (Kunth) L.H.
Bailey, Guilielma speciosa Mart.
Henderson 2000; Galeano & Bernal
2005; Galeano & Bernal 2010.
rbol, palma cespitosa
Nativa y cultivada. Amazonia,
Andes, Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia,
Pacfico, SN Santa Marta, V Cauca,
V Magdalena. 0-1500 m.
AMA, ANT, ARA, BOL, BOY, CAL,
CAQ, CAS, CAU, CHO, CR, CUN,
GUI, GUJ, GUV, MAG, MET, NAR,
NSA, PUT, QUI, RIS, SAN, SUC,
TOL, VAL, VAU
Vulnerable (Galeano & Bernal 2005)
Honduras a Brasil y Bolivia
Bernal 27 (COL)
Bactris gasipaes var. chichagui
(H.Karst.) A.J.Hend., Bactris gasipaes
var. gasipaes
Notas: var. chichagui es silvestre
(y vulnerable) y var. gasipaes es
cultivada / var. chichagui is wild
(and vulnerable) and var. gasipaes is
cultivated.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

141

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia Presentacin de la informacin


Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia Explanation of contents

Nombre cientfico aceptado

Bactris gasipaes Kunth

Accepted scientific name

Sinnimos. Se presentan solo aquellos


sinnimos que tienen tipo de Colombia
o que han sido citados con frecuencia en
la literatura botnica sobre Colombia.

Bactris caribaea H.Karst., Bactris


macana (Mart.) Pittier, Guilielma
chontaduro H.Karst. & Triana,
Guilielma gasipaes (Kunth) L.H.Bailey,
Guilielma speciosa Mart.

Synonyms. Only synonyms based on


a Colombian type or those frequently
cited in the literature on Colombian
plants

Referencias. Aquellas referencias que


documenten la presencia de la especie
en Colombia o que presenten informacin relevante sobre ella.

Henderson 2000; Galeano & Bernal


2005; Galeano & Bernal 2010.

References documenting the occurrence


of the species in Colombia or providing
relevant information on it

Hbito de crecimiento

rbol, Palma cespitosa

Growth habit

El estatus de la especie con respecto a


la flora de Colombia: si es nativa, endmica, introducida, adventicia.

Nativa

The status of the species in Colombian


flora: whether native, endemic, introduced, adventive

Regiones biogeogrficas. Vase la delimitacin en la pgina 155.

Amazonia, Andes, Guayana y


Macarena, Caribe, Orinoquia,

Biogeographic regions. See description


of regions in page 155.

Pacfico, S.N. Santa Marta, V. Cauca, V.


Magdalena

142

Rango de elevacin documentado

0-1500 m.

Altitudinal range as documented

Departamentos en los que se ha registrado la especie. Las abreviaturas se


encuentran en la pgina 155

AMA, ANT, ARA, BOL, BOY, CAL,


CAQ, CAS, CAU, CHO, CR, CUN,
GUI, GUJ, GUV, MAG, MET, NAR,
NSA, PUT, QUI, RIS, SAN, SUC,
TOL, VAL, VAU, DESCONOCIDO

Departments where the species has


been recorded. Abbreviations are found
in page 155

Distribucin global de la especie

Honduras a Brasil y Bolivia

Global distribution of the species

Estado de conservacin de la especie

Vulnerable (Galeano & Bernal 2005)

Conservation status

Espcimen representativo de la especie

Bernal 27 (COL)

Voucher

Taxones infraespecficos

Bactris gasipaes var. chichagui


(H.Karst.) A.J.Hend., Bactris gasipaes
var. gasipaes

Infraspecific taxa

Notas

var. chichagui es silvestre (y


vulnerable) y var. gasipaes es
cultivada / var. chichagui is wild
(and vulnerable) and var. gasipaes is
cultivated.

Notes

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Lista de autores y revisores


List of contributors and reviewers
Carlos AEDO

Anglica ALBA

Fernando ALZATE

Real Jardn Botnico


Madrid, Espaa
aedo@rjb.csic.es
Geraniaceae (Geranium)

Instituto de Ciencias Naturales


Universidad Nacional de Colombia
Bogot, Colombia
aalbal@gmail.com
Solanaceae

Facultad de Ciencias
Exactas y Naturales
Universidad de Antioquia
Medelln, Colombia
alzatef@gmail.com
Alstroemeriaceae

Carlos Alberto AGUDELO


Facultad de Ciencias
Bsicas y Tecnologas
Universidad del Quindo
Armenia, Quindo, Colombia
cagudelo@uniquindio.edu.co
Amaranthaceae (p.p.)

Mac H. ALFORD

Jos AGUILAR-CANO

Frank ALMEDA

Programa de Maestra en Ciencias


Universidad Nacional de Colombia
Bogot, Colombia
jraguilarc@unal.edu.co
Asteraceae

Jaime AGUIRRE-C.
Instituto de Ciencias Naturales
Universidad Nacional de Colombia
Bogot, Colombia
jaguirrec@unal.edu.co
Lchenes / Lichens

Department of Biological Sciences


University of Southern Mississippi
Estados Unidos
mac.alford@usm.edu
Achariaceae, Salicaceae

Institute for Biodiversity


Science and Sustainability
Department of Botany
California Academy of Sciences
San Francisco, California
Estados Unidos
FAlmeda@calacademy.org
Melastomataceae

Marcela ALVEAR
Institute for Biodiversity
Science and Sustainability
Department of Botany
California Academy of Sciences
San Francisco, California
Estados Unidos
malvear@calacademy.org
Melastomataceae

Christiane ANDERSON
Herbarium
University of Michigan
Ann Arbor, Michigan
Estados Unidos
chra@umich.edu
Malpighiaceae

William R. ANDERSON
Herbarium
University of Michigan
Ann Arbor, Michigan
Estados Unidos
Malpighiaceae

Mara Mercedes ARBO


Herbario CTES
Instituto de Botnica del Nordeste
Corrientes, Argentina
arbo@agr.unne.edu.ar
Passifloraceae (Piriqueta, Turnera)

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

143

Lista de autores y revisores


List of contributors and reviewers

Fabio AVILA

Gabrielle BARRIERA

Herbario Forestal UDBC


Universidad Distrital
Francisco Jos de Caldas
Universidad Nacional de Colombia
Bogot, Colombia
faaavilaca@unal.edu.co
Asteraceae

Conservatoire et Jardin botaniques


de la Ville de Genve
Ginebra, Suiza
gabrielle.barriera@ville-ge.ch
Aquifoliaceae

Gerardo AYMARD
Universidad Nacional
Experimental de los Llanos
Orientales Ezequiel Zamora
Guanare, Portuguesa
Venezuela
gaymard@cantv.net
Acanthaceae (Avicennia),
Buxaceae, Dilleniaceae,
Lamiaceae, Polygalaceae,
Polygonaceae, Sabiaceae,
Staphyleaceae, Verbenaceae

Instituto de Ciencias Naturales


Universidad Nacional de Colombia
Bogot, Colombia
gdbeltranz@gmail.com
Solanaceae

Cornelis C. BERG
Botanical Institute
University of Bergen
Hjellestad, Noruega
Moraceae, Urticaceae (Cecropia,
Coussapoa, Pourouma)

Ricardo BALAM-NARVEZ

Rodrigo BERNAL

Escuela de Ciencias-UABJO
Ciudad Universitaria,
Oaxaca, Oaxaca, Mxico
rbn696@hotmail.com
Orchidaceae

Instituto de Ciencias Naturales


Universidad Nacional de Colombia
Bogot, Colombia
rgbernalg@gmail.com
Achatocarpaceae, Adoxaceae,
Aizoaceae, Altingiaceae,
Amaranthaceae (p.p.),
Amaryllidaceae (p.p.),
Anisophylleaceae, Apiaceae,
Araliaceae (Hydrocotyle),
Apodanthaceae, Araucariaceae,
Asparagaceae, Balsaminaceae,
Bataceae, Betulaceae, Bixaceae,
Boraginaceae (Wigandia),
Cabombaceae, Cactaceae,
Calceolariaceae (Marila),
Calophyllaceae, Cannabaceae
(Cannabis), Caprifoliaceae,
Caryophyllaceae, Casuarinaceae,
Ceratophyllaceae, Clethraceae,
Clusiaceae, Colchicaceae,
Columelliaceae, Coriariaceae,
Cornaceae, Crassulaceae,
Cunoniaceae, Cyperaceae

Henrik BALSLEV
Department of Bioscience
Aarhus University
Aarhus, Dinamarca
henrik.balslev@bios.au.dk
Juncaceae

Gloria BARBOZA
Instituto Multidisciplinario de
Biologa Vegetal Universidad
Nacional de Crdoba
Crdoba, Argentina
gbarboza@imbiv.unc.edu.ar
Solanaceae (Capsicum)

144

Gabriel BELTRN

(Eleocharis, Exochogyne, Fuirena,


Oxycaryun, Schoenoplectus),
Dipterocarpaceae, Droseraceae,
Ehretiaceae (Lennoa),
Elatinaceae, Fabaceae (p.p.),
Fagaceae, Geraniaceae (Erodium,
Pelargonium), Gnetaceae,
Goupiaceae, Grossulariaceae,
Gunneraceae, Haemodoraceae,
Hamamelidaceae, Hernandiaceae,
Hydrangeaceae, Hydroleaceae,
Hypoxidaceae, Juncaginaceae,
Krameriaceae, Lentibulariaceae,
Lepidobotryaceae, Liliaceae,
Linaceae, Linderniaceae,
Loganiaceae (Antonia, Bonyunia,
Desfontainia, Mitreola,
Strychnos), Lythraceae (Punica),
Martyniaceae, Mayacaceae,
Meliaceae, Menyanthaceae,
Mitrastemonaceae, Molluginaceae,
Moringaceae, Muntingiaceae,
Musaceae, Nyctaginaceae,
Ochnaceae (p.p.), Oleaceae,
Onagraceae (Epilobium,
Ludwigia, Oenothera),
Opiliaceae, Orobanchaceae,
Oxalidaceae, Pandanaceae,
Papaveraceae, Pedaliaceae,
Phrymaceae, Phyllonomaceae,
Phytolaccaceae, Pinaceae,
Piperaceae, Pittosporaceae,
Plantaginaceae, Plumbaginaceae,
Podostemaceae, Polemoniaceae,
Primulaceae (p.p), Ranunculaceae,
Rhizophoraceae, Ruppiaceae,
Rutaceae (p.p.), Santalaceae
(Acanthosyris, Cervantesia),
Sapindaceae (Billia), Sapotaceae,
Saxifragaceae (Tolmiea),
Scrophulariaceae, Solanaceae
(Brugmansia), Sphenocleaceae,
Strelitziaceae, Tetrameristaceae,
Thurniaceae, Tovariaceae,
Tropaeolaceae, Typhaceae,
Winteraceae, Xanthorrhoeaceae

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Lista de autores y revisores


List of contributors and reviewers

Juan Carlos BERRO

Jess Rodrigo BOTINA P.

Natalia CASTAO-R.

Department of Geography
University of Leicester
Reino Unido
jcb34@le.ac.uk
Historia de la vegetacin durante
el Cuaternario en Colombia

Departamento de Biologa
Universidad del Valle
Cali, Colombia
jessrodrigob@yahoo.es
Smilacaceae

Instituto de Ciencias Naturales


Universidad Nacional de Colombia
Bogot, Colombia
ancastanor@unal.edu.co
Araceae (Stenospermation)

Michael CALONJE

Marcela CELIS

Montgomery Botanical Center


Coral Gables, Forida
Estados Unidos
michael.calonje@gmail.com
Cycadaceae, Zamiaceae

Instituto de Ciencias Naturales


Universidad Nacional de Colombia
Bogot
Jardn Botnico de Bogot
Jos Celestino Mutis
Bogot, Colombia
ymcelisp@unal.edu.co
Amaryllidaceae, Aptandraceae,
Araliaceae, Balanophoraceae,
Calophyllaceae, Cannaceae,
Caricaceae, Caryocaraceae,
Clusiaceae (Lorostemon),
Commelinaceae, Coulaceae,
Cupressaceae, Erythropalaceae,
Gunneraceae, Haloragaceae,
Iridaceae, Lacistemataceae,
Lecythidaceae, Metteniusaceae,
Monimiaceae, Montiaceae,
Nelumbonaceae, Nymphaeaceae,
Olacaceae, Orchidaceae,
Picramniaceae, Plantaginaceae
(Plantago), Podocarpaceae,
Portulacaceae, Schoepfiaceae,
Simaroubaceae, Strombosiaceae,
Surianaceae, Talinaceae,
Urticaceae (Cecropia, Coussapoa,
Pourouma), Vitaceae, Ximeniaceae

Paul BERRY
Herbarium
University of Michigan
Ann Arbor, Michigan
Estados Unidos
peberry@umich.edu
Euphorbiaceae (Croton, Euphorbia),
Onagraceae (Fuchsia), Rapateaceae

Julio BETANCUR
Instituto de Ciencias Naturales
Universidad Nacional de Colombia
Bogot, Colombia
jcbetancurb@unal.edu.co
Bromeliaceae, Costaceae,
Heliconiaceae, Zingiberaceae

Mario BLANCO
Herbarium FLAS
Florida Museum of Natural History
University of Florida
Gainesville, Florida
Estados Unidos
mblanco@flmnh.ufl.edu
Orchidaceae

Diego BOGARN
Jardn Botnico Lankester
Universidad de Costa Rica
Cartago, Costa Rica
diego.bogarin@ucr.ac.cr
Orchidaceae

Lisa M. CAMPBELL
The New York Botanical Garden
Bronx, New York
Estados Unidos
lmcampbell2@gmail.com
Xyridaceae

Dubn CANAL
Instituto de Ciencias Naturales
Universidad Nacional de Colombia
Bogot, Colombia
dcanalg@gmail.com
Solanaceae

Felipe CARDONA
Herbario
Universidad de Antioquia
Medelln, Colombia
cardonaf@gmail.com
Araceae

Germn CARNEVALI
FERNNDEZ-CONCHA
Centro de Investigacin Cientfica
de Yucatn A. C. (CICY)
Mrida, Yucatn
Mxico
carneval@cicy.mx
Orchidaceae

William CETZAL
Centro de Investigacin Cientfica
de Yucatn A. C. (CICY)
Mrida, Yucatn
Mxico
rolito22@hotmail.com
Orchidaceae

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

145

Lista de autores y revisores


List of contributors and reviewers

Steven P. CHURCHILL

Theodore S. COCHRANE

Thomas B. CROAT

Missouri Botanical Garden


Saint Louis, Missouri
Estados Unidos
Museo de Historia Natural
Noel Kempff Mercardo
Santa Cruz, Bolivia
steve.churchill@mobot.org
Bryophyta

Herbarium, Department of Botany


University of Wisconsin-Madison,
Madison, Wisconsin
Estados Unidos
tscochra@wisc.edu
Capparaceae, Cleomaceae

Missouri Botanical Garden


Saint Louis, Missouri
Estados Unidos
thomas.croat@mobot.org
Araceae

John L. CLARK
Department of Biological Sciences
University of Alabama
Tuscaloosa, Alabama
Estados Unidos
jlc@ua.edu
Gesneriaceae

Lynn G. CLARK
Department of Ecology, Evolution
and Organismal Biology
Iowa State University
Ames, Iowa, Estados Unidos
lgclark@iastate.edu
Poaceae

Douglas C. DALY
Silvana CMBITA-Q.
Universidad Distrital
Francisco Jos de Caldas
Instituto de Ciencias Naturales
Universidad Nacional de Colombia
Bogot, Colombia
silvanacq@yahoo.com
Chloranthaceae

Mireya Patricia CRDOBA


SNCHEZ
Investigadora independiente,
Bogot, Colombia
mpcordobas@gmail.com
Cyrillaceae, Ixonanthaceae,
Velloziaceae

Xavier CORNEJO
Laura CLAVIJO
Department of Biological Sciences
University of Alabama
Tuscaloosa, Alabama,
Estados Unidos
lauriclav@gmail.com
Gesneriaceae

Antoine M. CLEEF
Institute for Biodiversity and
Ecosystem Dynamics (IBED),
University of Amsterdam,
Holanda
cleef@uva.nl
Historia de la vegetacin durante
el Cuaternario en Colombia

146

Herbario GUAY
Facultad de Ciencias Naturales
Universidad de Guayaquil
Ecuador
xcornejoguay@gmail.com
Capparaceae

Roco CORTS-B.
Herbario Forestal
Universidad Distrital
Francisco Jos de Caldas
Bogot, Colombia
rpcortesb@udistrital.edu.co
Rubiaceae

The New York Botanical Garden


Bronx, New York, Estados Unidos
ddaly@nybg.org
Burseraceae

Piero G. DELPRETE
Herbier de Guyane
IRD - UMR AMAP,
Cayenne, Guyane Francaise
Francia
piero.delprete@ird.fr
Rubiaceae

Santiago DAZ-PIEDRAHTA
Academia Colombiana de Ciencias
Exactas, Fsicas y Naturales
Bogot, Colombia
Asteraceae

Mauricio DIAZGRANADOS
Department of Botany
National Museum of
Natural History
Smithsonian Institution
Washington, D.C., Estados Unidos
Jardn Botnico de Bogot
Jos Celestino Mutis
Bogot, Colombia
espeletias@gmail.com
Asteraceae

Laurence J. DORR
Department of Botany
Smithsonian Institution
Washington D.C., Estados Unidos
DORRL@si.edu
Malvaceae

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Lista de autores y revisores


List of contributors and reviewers

Stefan DRESSLER

Jos Luis FERNNDEZ-ALONSO

Gloria GALEANO

Herbarium
Forschungsinstitut Senckenberg
Frankfurt, Alemania
Stefan.Dressler@senckenberg.de
Marcgraviaceae

Real Jardn Botnico


Madrid, Espaa
jlfernandeza@rjb.csic.es
Brassicaceae, Lamiaceae,
Malvaceae (Bombacoideae)

Instituto de Ciencias Naturales


Universidad Nacional de Colombia
Bogot, Colombia
gagaleanog@unal.edu.co
Arecaceae, Vegetacin
natural de Colombia

Hilda del Carmen DUEAS

F. Javier FERNNDEZ CASAS

Universidad Surcolombiana
Neiva, Colombia
hildugo@usco.edu.co
Loranthaceae, Orchidaceae,
Santalaceae

Rodrigo DUNO DE STEFANO


Centro de Investigacin
Cientfica de Yucatn
Mrida, Yucatn, Mxico
roduno@cicy.mx
Cardiopteridaceae, Icacinaceae

Roger ERIKSSON
Department of Biological and
Environmental Sciences
University of Gothenburg
Gotemburgo, Suecia
roger.eriksson@dpes.gu.se
Basellaceae

Hans-Joachim ESSER
Botanische Staatssammlung
Mnchen
Munich, Alemania
esser@bsm.mwn.de
Euphorbiaceae

ngel FERNNDEZ
Instituto Venezolano de
Investigaciones Cientficas
Centro de Biofsica y Bioqumica
Caracas, Venezuela
angelfern56@gmail.com
Violaceae

Real Jardn Botnico


Madrid, Espaa
fjfcasas@yahoo.com
Loganiaceae (Liesneria, Spigelia)

Martha Patricia GALEANO

Enrique FORERO

Gnter GERLACH

Academia Colombiana de Ciencias


Exactas, Fsicas y Naturales
Bogot, Colombia
enriqueforero2003@yahoo.com
Connaraceae

Botanischer Garten
Mnchen-Nymphenburg
Munich, Alemania
gerlach@extern.lrz-muenchen.de
Orchidaceae

Alina FREIRE-FIERRO

Luiz C. S. GIORDANO

Academy of Natural Sciences


Drexel University
Philadelphia, PA
Estados Unidos
agf36@drexel.edu
Polygalaceae

Instituto de Pesquisas
Jardim Botanico do Rio de Janeiro
Brasil
giordano@jbrj.gov.br
Humiriaceae

Bogot, Colombia
mapagaleano@hotmail.com
Araceae

Giovanny GIRALDO
Peter FRITSCH
California Academy of Sciences
San Francisco, California
Estados Unidos
pfritsch@calacademy.org
Styracaceae

Department of Botany
University of Wisconsin-Madison
Madison, Wisconsin,
Estados Unidos
giraldocaro@wisc.edu
Orchidaceae

Paul A. FRYXELL

Diego GIRALDO-CAAS

University of Texas
Austin, Texas, Estados Unidos
Malvaceae (Malvoideae)

Vicki FUNK

Instituto de Ciencias Naturales


Universidad Nacional de Colombia
Bogot, Colombia
dagiraldoc@unal.edu.co
Marcgraviaceae, Poaceae

Department of Botany
Smithsonian Institution
Washington D.C., Estados Unidos
funkv@si.edu
Asteraceae

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

147

Lista de autores y revisores


List of contributors and reviewers

Ana Maria GIULIETTI

Shirley A. GRAHAM

Walter C. HOLMES

Universidade Estadual
de Feira de Santana
Feira de Santana, Bahia, Brasil
Herbarium, Royal Botanic
Gardens, Kew
Reino Unido
anagiulietti@hotmail.com
Eriocaulaceae

Missouri Botanical Garden


Saint Louis, Missouri
Estados Unidos
shirley.graham@mobot.org
Alzateaceae, Lythraceae

Department of Biology
Baylor University
Waco, Texas
Estados Unidos
Walter_Holmes@baylor.edu
Asteraceae

Jorge GMEZ LAURITO


Escuela de Biologa
Universidad de Costa Rica
San Jos, Costa Rica
gomez-laurito@biologia.ucr.ac.cr
Cyperaceae

Reina GONTO
Instituto Venezolano de
Investigaciones Cientficas (IVIC)
Centro de Biofsica y Bioqumica
Miranda, Venezuela
rgonto@gmail.com
Cyperaceae

S. Robbert GRADSTEIN
Department Systmatique
et Evolution
Musum National
dHistoire Naturelle
Pars, Francia
gradstein@mnhn.fr
Anthocerophyta, Aristolochiaceae,
Asparagaceae, Begoniaceae,
Bignoniaceae, Bonnetiaceae,
Calophyllaceae (Neotatea),
Cannabaceae, Combretaceae,
Fabaceae (p.p.), Linaceae,
Marchantiophyta,
Myristicaceae, Ochnaceae (p.p.),
Pentaphylacaceae, Podostemaceae,
Pontederiaceae, Proteaceae,
Rutaceae, Schlegeliaceae,
Tetrameristaceae, Theaceae,
Thymelaeaceae, Trigoniaceae,
Ulmaceae, Zygophyllaceae

148

Jason GRANT
Laboratoire de Botanique volutive
Institut de Biologie
Universit de Neuchtel
Neuchtel, Suiza
jason.grant@unine.ch
Gentianaceae

Mauricio GUTIRREZ
Instituto de Ciencias Naturales
Universidad Nacional de Colombia
Bogot, Colombia
maurogutier@gmail.com
Cucurbitaceae

Eric HGSATER
Herbario AMO
Mxico, D. F., Mxico
herbamo@prodigy.net.mx
Orchidaceae

Barry E. HAMMEL
Missouri Botanical Garden
Saint Louis, Missouri
Estados Unidos
barry.hammel@mobot.org
Calophyllaceae (Calophyllum,
Clusiella), Clusiaceae

Alexandra HERNNDEZ
Instituto de Ciencias Naturales
Universidad Nacional de Colombia
Bogot, Colombia
alexa.hernandezcr@yahoo.com
Passifloraceae

David HUNT
The Manse, Chapel Lane
Milborne Port, Sherborne
Reino Unido
dh@newcactuslexicon.org
Cactaceae, Commelinaceae

lvaro IDRRAGA
Instituto de Biologa
Universidad de Antioquia
Medellin, Colombia
alvaro.idarraga@gmail.com
Cycadaceae, Zamiaceae

Hugh H. ILTIS
Herbarium, Department of Botany
University of Wisconsin-Madison,
Madison, Wisconsin
Estados Unidos
Capparaceae, Cleomaceae

Jhon INFANTE-BETANCOUR
Yoluka ONG, Fundacin de
Investigacin en Biodiversidad
y Conservacin
Bogot, Colombia
jhon.infante@yoluka.org.co
Convolvulaceae

Jorge JCOME
Departamento de Biologa
Pontificia Universidad Javeriana
Bogot, Colombia
jacomej@javeriana.edu.co
Araceae

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Lista de autores y revisores


List of contributors and reviewers

Adolfo JARA MUOZ

Elias LANDOLT

Pierre-Andr LOIZEAU

Investigador independiente
Bogot, Colombia
oa.jara38@uniandes.edu.co
Erythroxylaceae

Geobotanisches Institut
Stiftung Rbel
Swiss Federal Institute
of Technology
Zurich, Suiza
Araceae (p.p.)

Conservatoire et Jardin botaniques


de la Ville de Genve
Ginebra, Suiza
Pierre-Andre.Loizeau@ville-ge.ch
Aquifoliaceae

Peter M. JRGENSEN
Missouri Botanical Garden
Saint Louis, Missouri
Estados Unidos
peter.jorgensen@mobot.org
Passifloraceae

Lawrence M. KELLY
The New York Botanical Garden
Bronx, New York
Estados Unidos
LKelly@nybg.org
Actinidiaceae, Symplocaceae

Bente B. KLITGAARD
Royal Botanic Gardens, Kew,
Reino Unido
b.klitgaard@kew.org
Fabaceae (Caesalpinoideae)

John KRESS
Department of Botany
Smithsonian Institution
Washington D.C., Estados Unidos
kressj@si.edu
Heliconiaceae

Thomas G. LAMMERS
Department of Biology
and Microbiology
University of Wisconsin Oshkosh
Oshkosh, Wisconsin
Estados Unidos
lammers@uwosh.edu
Campanulaceae

Ximena LONDOO
Andrea LEN-P.
Instituto de Ciencias Naturales
Universidad Nacional de Colombia
Bogot, Colombia
andrealep@gmail.com
Pteridophyta

Carlos Luis LEOPARDI VERDE


Centro de Investigacin
Cientfica de Yucatn (CICY)
Mrida, Yucatn
Mxico
leopardiverde@gmail.com
Orchidaceae

Kate LEPIS
Department of Biology
Monmouth University
West Long Branch, NJ,
Estados Unidos
lepis.kate@gmail.com
Gentianaceae (Adenolisianthus,
Chelonanthus)

Gwylim P. LEWIS
Royal Botanic Gardens, Kew,
Reino Unido
G.Lewis@kew.org
Fabaceae (p.p.)

Sigrid LIEDE-SCHUMANN
Department of Systematic Botany,
University of Bayreuth, Alemania
sigrid.liede@uni-bayreuth.de
Apocynaceae

Sociedad Colombiana del Bamb


Montenegro, Quindo, Colombia
ximelondo@gmail.com
Poaceae

Cristina LPEZ-GALLEGO
Instituto de Biologa
Universidad de Antioquia
Medellin, Colombia
clopezgallego@gmail.com
Cycadaceae, Zamiaceae

Carlyle A. LUER
Missouri Botanical Garden
Saint Louis, Missouri,
Estados Unidos
cluer@juno.com
Orchidaceae

James L. LUTEYN
The New York Botanical Garden,
Bronx, New York, Estados Unidos
Ericaceae

Paul J. M. MAAS
National Herbarium
Wageningen University Branch,
Holanda
p.j.m.maas@bio.uu.nl
Burmanniaceae, Thismiaceae,
Triuridaceae

Santiago MADRIN
Departamento de
Ciencias Biolgicas
Universidad de los Andes
Bogot, Colombia
samadrin@uniandes.edu.co
Lauraceae

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

149

Lista de autores y revisores


List of contributors and reviewers

Julio Csar MANCERA

Jeanmaire MOLINA

Claudine M. MYNSSEN

Federacin Nacional de
Cafeteros de Colombia
Comit Municipal de
Apa, Risaralda
julio.mancera@
cafedecolombia.com.co
Fabaceae (Macrolobium, Senna)

Department of Biology
Long Island University - Brooklyn
Brooklyn, NY, Estados Unidos
jeanmaire.molina@gmail.com
Gentianaceae (Symbolanthus)

Instituto de Pesquisas
Jardim Botnico do Rio de Janeiro
Brasil
cmynssen@jbrj.gov.br
Pteridophyta (Diplazium)

M. Marcela MORA

Michael NEE

Luis MARCANO-BERTI

Department of Biological Sciences


University of Alabama
Tuscaloosa, AL, Estados Unidos
mmmorapinto@ua.edu
Araceae

The New York Botanical Garden


Bronx, New York
Estados Unidos
mnee@nybg.org
Cucurbitaceae

J. Francisco MORALES

Eliana NOGUERA-SAVELLI

Universitt Bayreuth
Bayreuth, Alemania
drjfranciscomorales@gmail.com
Apocynaceae (p.p)

Fundacin Instituto
Botnico de Venezuela
Caracas, Venezuela
eliananoguera@gmail.com
Loasaceae

Investigador Independiente
Caracas, Venezuela
lmarcano-berti@cantv.net
Euphroniaceae, Vochysiaceae

Humberto
MENDOZA-CIFUENTES
Investigador independiente
Claustro de San Agustn
Villa de Leyva, Colombia
hummendoza@gmail.com
Melastomataceae

Fabin A. MICHELANGELI
The New York Botanical Garden
Bronx, New York, Estados Unidos
fabian@nybg.org
Melastomataceae

John MICKEL
The New York Botanical Garden
Bronx, New York, Estados Unidos
jmickel@nybg.org
Pteridophyta (Anemia)

James S. MILLER
The New York Botanical Garden
Bronx, New York
Estados Unidos
jmiller@nybg.org
Boraginaceae, Cordiaceae,
Ehretiaceae, Heliotropiaceae

John MITCHELL

Gilberto MORILLO
Departamento de Botnica,
Facultad de Ciencias
Forestales y Ambientales
Universidad de Los Andes,
Mrida, Venezuela
gilberto12-10@hotmail.com
Apocynaceae (p.p.)

Jos MURILLO-A.
Instituto de Ciencias Naturales
Universidad Nacional de Colombia
Bogot, Colombia
jcmurilloa@unal.edu.co
Annonaceae, Euphorbiaceae,
Peraceae, Phyllanthaceae,
Picrodendraceae, Pteridophyta,
Putranjivaceae

Mara Teresa MURILLO-P.


Instituto de Ciencias Naturales
Universidad Nacional de Colombia
Bogot, Colombia
Pteridophyta

Henry F. OAKELEY
Beckenham, Kent
Reino Unido
henry.oakeley@virgin.net
Orchidaceae

Sandra OBANDO
Universidad Militar Nueva Granada
Bogot, Colombia
sandraobandop@gmail.com
Sapindaceae

Gilberto OCAMPO
Department of Botany
California Academy of Sciences
San Francisco, California
Estados Unidos
gocampo@calacademy.org
Portulacaceae

New York Botanical Garden


Bronx, New York, Estados Unidos
Anacardiaceae

150

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Lista de autores y revisores


List of contributors and reviewers

Andrs OREJUELA

Luis Norberto PARRA

Jorge Andrs PREZ

Instituto de Ciencias Naturales


Universidad Nacional de Colombia
Bogot, Colombia
aorejuelar@unal.edu.co
Solanaceae

Escuela de Geociencias
Universidad Nacional de Colombia
Medelln, Colombia
lnparra@gmail.com
Breve historia geolgica y
paleobotnica de Colombia

Herbario Gabriel
Gutirrez V. (MEDEL)
Universidad Nacional de Colombia
Medelln, Colombia
jperez@unalmed.edu.co
Rosaceae

Paola PEDRAZA-PEALOSA

John J. PIPOLY III

The New York Botanical Garden


Bronx, New York
Estados Unidos
paola.pedraza@gmail.com
Ericaceae

Broward County, Inc.


Fort Lauderdale, Florida
Estados Unidos
jpipoly@broward.org
Primulaceae

Clara Ins OROZCO


Instituto de Ciencias Naturales
Universidad Nacional de Colombia
Bogot, Colombia
ciorozcop@unal.edu.co
Brunelliaceae, Solanaceae

Rosa del C. ORTIZ


Missouri Botanical Garden
Saint Louis, Missouri
Estados Unidos
rosa.ortiz-gentry@mobot.org
Menispermaceae

Juan Carlos PENAGOS

Pedro ORTIZ VALDIVIESO

Darin PENNEYS

Pontificia Universidad Javeriana


Bogot, Colombia
Orchidaceae

Leonardo PALACIOS-DUQUE
Universidad Tecnolgica del
Choc Diego Lus Crdoba
Quibd, Choc, Colombia
lepduque@hotmail.com
Elaeocarpaceae

Carlos PARRA-O.
Instituto de Ciencias Naturales
Universidad Nacional de Colombia
Bogot, Colombia
caparrao@unal.edu.co
Brassicaceae, Myricaceae,
Myrtaceae

University of Missouri
St Louis, Missouri, Estados Unidos
jcpenagosz@gmail.com
Lauraceae

Institute for Biodiversity


Science and Sustainability
Department of Botany
California Academy of Sciences
San Francisco, California
Estados Unidos
dpenneys@calacademy.org
Melastomataceae

Terry D. PENNINGTON
Royal Botanic Gardens, Kew,
Reino Unido
T.Pennington@kew.org
Sapotaceae

Lizandro Nicanor PERAZA


Centro de Investigacin Cientfica
de Yucatn A. C. (CICY)
Mrida, Yucatn
Mxico
lizandropf@hotmail.com
Orchidaceae

Jos A. POSADA-GARCA
Instituto de Biologa
Universidad de Antioquia
Medelln, Colombia
japosga@yahoo.es
Alismataceae, Cymodoceaceae,
Hydrocharitaceae,
Potamogetonaceae

Jefferson PRADO
Instituto de Botnica
Sao Pulo, Brasil
jprado.01@uol.com.br
Pteridophyta (Adiantum, Hypolepis)

Ghillean T. PRANCE
Lyme Regis, Dorset
Reino Unido
gtolmiep@aol.com
Chrysobalanaceae,
Dichapetalaceae

James PRINGLE
Royal Botanical Gardens
Burlington, Ontario
Canad
jpringle@rbg.ca
Gentianaceae

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

151

Lista de autores y revisores


List of contributors and reviewers

Lauren RAZ

Wilson RODRGUEZ D.

Nelson R. SALINAS

Instituto de Ciencias Naturales


Universidad Nacional de Colombia
Bogot, Colombia
lraz@unal.edu.co
Dioscoreaceae

Herbario HUA
Facultad de Ciencias
Exactas y Naturales
Universidad de Antioquia
Medelln, Colombia
wdropteris@hotmail.com
Hymenophyllaceae

The New York Botanical Garden


Bronx, New York
Estados Unidos
nrsalinas@gmail.com
Costaceae, Zingiberaceae

Susanne RENNER
Botanische Staatssammlung
Mnchen
Munich, Alemania
renner@lrz.uni-muenchen.de
Siparunaceae

Carlos REYNEL
Facultad de Ciencias Forestales
Universidad Nacional
Agraria - La Molina
Lima, Per
reynel@lamolina.edu.pe
Rutaceae (Zanthoxylum)

Jon RICKETSON
Missouri Botanical Garden
St. Louis, Missouri
Estados Unidos
jon.ricketson@mobot.org
Primulaceae

Ricarda RIINA
Real Jardn Botnico-CSIC,
Madrid, Espaa
rgriina@gmail.com
Euphorbiaceae (Croton)

Norman K. B. ROBSON
Natural History Museum
Londres, Reino Unido
n.robson@nhm.ac.uk
Hypericaceae

152

Viviana RODRGUEZ-CABEZA
Grupo Trmites y
Evaluacin Ambiental
Parques Nacionales de Colombia
Bogot, Colombia
bvrodriguezc@unal.edu.co
Asteraceae (p.p)

Carolina ROMERO
Herbarium
Missouri Botanical Garden
Saint Louis, Missouri
Estados Unidos
carolina.romero@mobot.org
Fabaceae (Mimosoideae)

Gustavo ROMERO-GONZLEZ
Orchid Herbarium of Oakes Ames
Harvard University Herbaria
Cambridge, Massachusetts
Estados Unidos
romero@oeb.harvard.edu
Orchidaceae

Liz Karen RUIZ


Grupo AOSS
Universidad de Cundinamarca
Laboratorio de Botnica y
Sistemtica Universidad
de los Andes
Fusagasug, Colombia
likarubo@gmail.com
Fabaceae (Faboideae)

Luis Roberto SNCHEZ


Departamento de
Biologa y Qumica
Universidad de Pamplona
Pamplona, Colombia
lrsanchez@unipamplona.edu.co
Celastraceae, Dipentodontaceae

Yeimmy SARMIENTO
Instituto de Ciencias Naturales
Universidad Nacional de Colombia
Bogot, Colombia
Yeimmysarmiento@gmail.com
Solanaceae

Claude SASTRE
Department Systmatique
et Evolution
Musum National
dHistoire Naturelle
Pars, Francia
claude.sastre@orange.fr
Ochnaceae

Andr SCHLSSEL
Conservatoire et Jardin Botaniques
de la Ville de Genve
Ginebra, Suiza
Andre.Schluessel@ville-ge.ch
Aquifoliaceae

Udo SCHMIDT-MUMM
Department of Limnology
and Oceanography
University of Vienna
Viena, Austria
uschmidt@tele2.at
Araceae (p.p.)

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Lista de autores y revisores


List of contributors and reviewers

Julio V. SCHNEIDER

Clive A. STACE

Michael SUNDUE

Senckenberg Forschungsinstitut
und Naturmuseum Frankfurt
Frankfurt, Alemania
julio.schneider@senckenberg.de
Ochnaceae (p.p.)

University of Leicester
Reino Unido
cas7@leicester.ac.uk
Combretaceae

Herbarium
University of Vermont
Burlington, VT, Estados Unidos
michael.sundue@uvm.edu
Pteridophyta

Marcela SERNA GONZLEZ


Tecnolgico de Antioquia Institucin Universitaria
Medelln, Colombia
msernag@gmail.com
Magnoliaceae

Harrie J.M. SIPMAN


Botanischer Garten und
Botanisches Museum
Berlin-Dahlem
Freie Universitt Berlin
Berlin, Alemania
h.sipman@bgbm.org
Lquenes / Lichens

Laurence E. SKOG
Department of Botany
Smithsonian Institution
Washington D.C., Estados Unidos
skogl@si.edu
Gesneriaceae

Eric de Camargo SMIDT


Departamento de Botnica
Setor de Cincias Biolgicas
Centro Politcnico - UFPR
Curitiba, PR, Brasil
ecsmidt@ufpr.br
Orchidaceae

Alan R. SMITH
Jepson Herbarium
University of California at Berkeley
Estados Unidos
arsmith@berkeley.edu
Pteridophyta

Victor STEINMANN
Centro Regional del Bajo
Instituto de Ecologa
Ptzcuaro, Michoacn
Mxico
steinmann@inecolbajio.edu.mx
Euphorbiaceae (Euphorbia)

Roberto TORTOSA

Donald E. STONE

Dino Jess TUBERQUIA MUOZ

Duke University
Durham, North Carolina,
Estados Unidos
Juglandaceae

Programa Biologa
Universidad CES
Medelln, Colombia
dtuberquia@ces.edu.co
Cyclanthaceae

Mark STRONG
Department of Botany
Smithsonian Institution
Washington D.C., Estados Unidos
strongm@si.edu
Cyperaceae (Rhynchospora)

Lena STRUWE
Chrysler Herbarium
Dept of Ecology, Evolution,
and Natural Resources
Rutgers University
New Brunswick, NJ, Estados Unidos
struwe@aesop.rutgers.edu
Gentianaceae

Luz Stella SUREZ SUREZ


Departamento de Biologa
Universidad de Los Llanos
Villavicencio, Colombia
stellasuarez2001@yahoo.com
Marantaceae

Facultad de Agronoma
Universidad de Buenos Aires
Buenos Aires, Argentina
tortosa@agro.uba.ar
Rhamnaceae

Gordon C. TUCKER
Dept. of Biological Sciences
Eastern Illinois University
Charleston, Illinois, Estados Unidos
gctucker@eiu.edu
Cyperaceae (Cyperus,
Kyllinga, Lipocarpha)

Carmen ULLOA
Missouri Botanical Garden
Saint Louis, Missouri,
Estados Unidos
carmen.ulloa@mobot.org
Berberidaceae

Jaime URIBE-M.
Instituto de Ciencias Naturales
Universidad Nacional de Colombia
Bogot, Colombia
juribem@unal.edu.co
Anthocerophyta, Marchantiophyta

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

153

Lista de autores y revisores


List of contributors and reviewers

Cssio VAN DER BERG

Csar VELSQUEZ-RA

John R. I. WOOD

Universidade Estadual de Feira de


Santana
Dept. Cincias Biolgicas
Feira de Santana, BA
Brasil
vcassio@gmail.com
Orchidaceae

Jardn Botnico de Medelln


Medelln, Colombia
ca_rua@hotmail.com
Magnoliaceae

Department of Plant Sciences


University of Oxford
Royal Botanic Gardens, Kew,
Reino Unido
jriwood@hotmail.com
Acanthaceae

Benjamin VAN EE
University of Puerto Rico
Mayagez, Puerto Rico
bvanee@uwalumni.com
Euphorbiaceae (Croton)

Oscar VARGAS
Plant Biology Graduate Program
University of Texas
Austin, Texas, Estados Unidos
oscarvargash@mail.utexas.edu
Asteraceae

Alejandra VASCO
The New York Botanical Garden
Bronx, New York
Estados Unidos
avascog@gmail.com
Pteridophyta (Elaphoglossum)

Ana Isabel VSQUEZ-VLEZ


Programa de Doctorado en
Ciencias Biologicas
Universidad del Valle
Cali, Colombia
anaisabelvasvel@gmail.com
Urticaceae

154

Jorge Mario VLEZ


Herbario MEDEL
Universidad Nacional de Colombia
Medelln, Colombia
jmvelez3@gmail.com
Solanaceae, Tofieldiaceae

Paula VIVEROS
School of Forest Resources
and Conservation,
University of Florida
Gainesville, Florida, Estados Unidos
paulaviveros@gmail.com
Orchidaceae

Felipe ZAPATA
Brown University
Providence, Rhode Island
Estados Unidos
felipe_zapata@brown.edu
Escalloniaceae

Georg ZIZKA
Senckenberg Forschungsinstitut
und Naturmuseum Frankfurt
Frankfurt, Alemania
georg.zizka@senckenberg.de
Ochnaceae (p.p.)

Bernhard VON HAGEN


Carl von Ossietzky Universitt
Oldenburg, Alemania
bernhard.vonhagen@
uni-oldenburg.de
Gentianaceae (Halenia)

Bruno WALLNFER

Alejandro ZULUAGA
Department of Botany
University of Wisconsin-Madison
Madison, Wisconsin,
Estados Unidos
azuluagat@yahoo.es
Araceae (p.p.), Zingiberaceae

Naturhistorisches Museum
Botanische Abteilung
Viena, Austria
bruno.wallnoefer@nhm-wien.ac.at
Ebenaceae

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Abreviaturas

Abbreviations

Los autores de los nombres cientficos se han abreviado siguiendo el International Plant Name Index
(www.ipni.org). Los acrnimos de los herbarios siguen el Index Herbariourum (http://sciweb.nybg.
org/science2/IndexHerbariorum.asp).

Authors of scientific names are abbreviated following the International Plant Name Index (www.ipni.
org); herbarium acronyms follow Index Herbariorum (http://sciweb.nybg.org/science2/IndexHerbariorum.asp).

Departamentos / Departments
ANT Antioquia

CAS Casanare

GUV Guaviare

RIS Risaralda

AMA Amazonas

CAU Cauca

HUI Huila

SAP San Andrs y Providencia

ARA Arauca

CES Cesar

MAG Magdalena

SAN Santander

ATL Atlntico

CHO Choc

MET Meta

SUC Sucre

BOL Bolvar

CR Crdoba

NAR Nario

TOL Tolima

BOY Boyac

CUN Cundinamarca

NSA Norte de Santander

VAL Valle del Cauca

CAL Caldas

GUI Guaina

PUT Putumayo

VAU Vaups

CAQ Caquet

GUJ Guajira

QUI Quindo

VIC Vichada

Otras abreviaturas / Other abbreviations


C - Centro, central, center
CDMB - Herbario del
Jardn Botnico
Eloy Valenzuela,
Bucaramanga
cv - cultivar
DESC - Departamento
desconocido / Unknown
department
E - Este, east
ed., eds. - editor, editores,
editors

INT - Isonetipo,
isoneotype
IT - Istipo, isotype
LT - Lecttipo, lectotype
Ma - Millones de aos,
millions of years

subsp. - subespecie,
subspecies

Pos. - posible,
posiblemente

T - Tipo, type

Poss. - possible, possibly

N - Norte, north

PT - Partipo, paratype

NE - Noreste, northeast

Ref. - Referencia(s),
reference(s)

NO - Noroeste
NT - Netipo, neotype
NW - northwest

f - forma, form

O - Oeste

HT - Holtipo, holotype

p.p. - en parte (pro parte),


in part

ICN - International Code


of Nomenclature for
algae, fungi, and plants
(Melbourne Code)

Prob. - Probable,
probablemente,
probably

s.n. - sin nmero, without


number

SW - Southwest
V - valle, valley
var - variedad, variety
W - West

S - South
SE - Sureste, southeast
SN - Sierra Nevada
sp. - especie, species
sp. nov. - especie nueva,
new species
SO - Suroeste
ST - Sntipo, syntype

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

155

Especies nativas,
naturalizadas o
adventicias

Lquenes

Lichens

por Harrie J. M. Sipman


y Jaime Aguirre-C.

by Harrie J. M. Sipman
and Jaime Aguirre-C.

74 familias, 274 gneros, 1674


especies, 166 especies endmicas

74 families, 274 genera, 1674


species, 166 endemic species

La documentacin sobre los hongos liquenizados de


Colombia tiene una larga historia. Ya en 1863 se public una lista preliminar (Nylander 1863a, 1863b).
En este trabajo se reportaron 349 especies, con lo que,
para la poca, Colombia fue uno de los pases tropicales mejor conocidos en trminos de lquenes. No
obstante, esa lista se basaba principalmente en especmenes corticcolas de bosques montanos cercanos
a Bogot, dejando casi sin tratar las ricas biotas de
lquenes de los pramos y de las tierras bajas de la
Amazonia y del Pacfico. Solo hasta el 2008, luego de
un largo periodo, Sipman et al. produjeron una lista de chequeo moderna con 1444 especies de hongos
liquenizados y 109 especies de hongos liquencolas.
Estos autores concluyeron que la biota de lquenes de
Colombia est an muy poco explorada y calcularon
que el nmero final de especies en Colombia puede
estar alrededor de 3000-4000. El presente catlogo lo
confirma, ya que se enumeran 1754 especies de hongos liquenizados, lo que representa un aumento de
310 especies en cinco aos.

The documentation of Colombian lichenized fungi has


a considerable history. A preliminary list was published
as early as 1863 (Nylander 1863a, b). It reported 349
species, making Colombia at that time one of the bestknown tropical countries in terms of lichens. The list
was mainly based on corticolous samples from montane
forests near Bogot, however, and the rich lichen biotas
of the Amazonian and Pacific lowlands and the pramos
were left almost untreated. A long period of little activity followed this publication. A first modern checklist
was published in 2008 by Sipman et al. (2008), including
1444 species of lichenized and 109 species of lichenicolous fungi. The authors concluded that the lichen biota of
Colombia was still much underexplored and estimated
the final number of lichen species in Colombia at 30004000. The latter estimation is supported by the present
catalogue, which lists 1754 species of lichenized fungi
alone, an increase of 310 species in five years. The list
includes 78 species which are almost certainly misidentified, but are probably not identical with any of the listed
species; they are listed in square brackets and considered
native, but with the world distribution of the incorrect
species.

Esta lista incluye adems 78 especies que estn casi


con seguridad mal identificadas, pero que probablemente no son idnticas a ninguna de las especies tratadas; esas especies se citan en parntesis cuadrados
y se consideran nativas, aunque la distribucin mundial asignada corresponde a la especie incorrecta.

A comparison of the Colombian lichen flora with


that of other neotropical countries is hampered by
the generally low exploration level of the region and
an incomplete taxonomic knowledge of tropical lichens. Somewhat comparable data exist for just a

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

159

Lquenes
lichens

La comparacin con otros pases neotropicales se ve


obstaculizada por el bajo nivel general de exploracin
de la regin y el conocimiento taxonmico incompleto de los lquenes tropicales. Datos medianamente comparables existen solo para unos pocos pases.
Marcano et al. (1996) reportaron 745 taxones en Venezuela, pero su estudio se basa principalmente en
una lista de macrolquenes de los Andes (Lpez 1986)
y, por tanto, no es comparable con la lista de Colombia. En Costa Rica se cuenta con una lista de control
con 1337 taxones, en un documento de trabajo elaborado desde el comienzo del proyecto Ticolichen;
una lista aumentada, elaborada en el 2008, registra
1527 taxones, aunque sigue siendo insuficiente para
muchos gneros. Una lista de control para Brasil,
compilada en el 2008, contena 2851 taxones. As, se
requieren ingentes esfuerzos para la exploracin de
campo y la elaboracin de trabajos monogrficos, antes de tener estimaciones realistas sobre la diversidad
de lquenes de los pases neotropicales.
Los datos de distribucin mundial se derivan de las
monografas y floras recientes disponibles. En trminos generales, los trabajos citados en las referencias
son producto de estimaciones hechas a partir de especmenes presentes en el herbario B o son inferencias.
Dado que tanto la taxonoma como la distribucin de
muchos lquenes se conocen de manera muy incompleta, los datos son provisionales.

few countries. Marcano et al. (1996) reported 745


taxa from Venezuela, but their survey was mainly
based on a list of macrolichens from the Andes
(Lpez 1986) and thus it is not comparable with
the Colombian list. A web checklist from Costa
Rica containing 1337 taxa was a working document
prepared at the occasion of the start of the Ticolichen project. An augmented list from 2008 had
1527 taxa and is still inadequate for many genera. A
web checklist for Brazil compiled in 2008 contained
2851 taxa. Much more field exploration and monographic work is needed before a realistic estimation
of the lichen diversity of Neotropical countries can
be made.
The world ranges of species are based on available
monographs and floras which are listed as reference, or are estimated from specimens present in
herbarium B or guessed. Since taxonomy and distribution of many lichens are very incompletely
known, the data are provisional and generalized.
For example, pantropical taxa include species
that are common in one part of the tropics and occasionally (reliably?) reported from elsewhere. The
designation Endemic (Endmica) in most cases
means that the species is known only from the type
specimen and has not been revised in recent years;
it may be a real endemic or an unrecognized synonym. In total, 166 species, or about 9%, are only
known from Colombia and are listed as endemic.

Para simplificar la distribucin, los datos se presentan de manera sinttica. Por ejemplo, pantropical
incluye especies que son comunes en una parte de los
trpicos y, eventualmente, aunque sin certeza sobre
su confiabilidad, son sealadas en otros lugares. La
designacin Endmica en la mayora de los casos
significa que la especie es conocida solo a partir del
espcimen tipo y no ha sido revisada en los ltimos
aos, por lo que podra ser endmica o podra ser un
sinnimo an no reconocido. En total, 166 especies,
correspondientes a cerca del 9%, solo son conocidas
en Colombia y se listan como endmicas.

160

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

BACAROSPORACEAE

Lquenes
lichens

Referencias / References
Lpez Figueiras, M. 1986. Censo de
macroliquenes venezolanos de
los estados Falcn, Lara, Mrida,
Tchira y Trujillo. Facultad de Farmacia, Universidad de Los Andes,
Mrida.
Marcano, V., A. Morales Mndez, H.
Sipman & L. Caldern. 1996. A
first checklist of the lichen-forming
fungi of the Venezuelan Andes.
Trop. Bryol. 12: 193-235.

Nylander, W. 1863a. Lichenes. In J.


Triana & J. E. Planchon, Prodromus Florae Novo-Granatensis.
Ann. Sci. Nat. Bot. sr. 4, 19: 285382; 20: 228-279 (pp. 1-148 de la
edicin separada).
Nylander, W. 1863b. Lichenographiae
Novo-Granatensis Prodromus.
Acta Soc. Sci. Fenn. 7: 415-504 (pp.
1-90 de la edicin separada).

ACAROSPORACEAE

AGYRIACEAE

1 gnero, 3 especies

6 gneros, 13 especies

Acarospora A.Massal.

Ainoa Lumbsch & I.Schmitt

3 especies

2 especies

Acarospora chrysops (Tuck.)


H.Magn.
Knudsen et al. 2008.
Nativa. Andes. 1000-2250 m.
BOY, HUI, NAR. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 33539 (B, COL).

Acarospora nigromarginata
Bouly de Lesd.

Nativa.
CAU. No evaluada.
Neotrpico.
Nota: en el reporte original
se identifica como incierta /
identification given as uncertain
in the original report.

Acarospora xanthophana
(Nyl.) Jatta

Lecanora xanthophana Nyl.


Nativa. Andes. 2250-2600 m.
BOY, CUN. No evaluada.
Suramrica.
Sipman 34290 (B, COL).

Ainoa geochroa (Krb.)


Lumbsch & I.Schmitt

Trapelia geochroa (Krber)


Hertel
Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 3000 m.
CUN. No evaluada.
Regiones templadas del N y del
S.

Ainoa mooreana (Carroll)


Lumbsch & I.Schmitt

Trapelia mooreana (Carroll)


P.James
Sipman 1999; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 3000-3750 m.
CAU, CUN, RIS. No evaluada.
Regiones templadas del N y del
S.
Sipman 27406 (B, COL).

Placopsis (Nyl.) Linds.


6 especies

Sipman, H.J.M., W. Hekking & J. Aguirre-C. 2008. Checklist of lichenized


and lichenicolous fungi from Colombia. Biblioteca Jos Jernimo
Triana 20. Instituto de Ciencias
Naturales, Universidad Nacional de
Colombia, Bogot.

Placopsis cribellans (Nyl.)


Rsnen

Nativa. Andes. 3000-4300 m.


CAL, CAU. No evaluada.
Andes, regiones templadas del S.
Aguirre 5366 (B, COL).

Placopsis fuscidula Rsnen

Nativa. Andes. 3750-4000 m.


CAU, RIS. No evaluada.
Andes, regiones templadas del S.
Aguirre 5940 (B, COL).

Placopsis gelida (L.) Linds.


Sipman 1992a; Sipman 1999;
Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 3400-3500 m.
CUN. No evaluada.
Subcosmopolita.
Sipman 27432 (B, COL).

Placopsis lambii Hertel &


V.Wirth

Nativa. Andes. 3750-4170 m.


CAU, MET, RIS. No evaluada.
Subcosmopolita.

Placopsis parellina (Nyl.)


I.M.Lamb

Sipman et al. 2000.


Nativa. Andes. 3750-4500 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

161

AGYRIACEAE

Lquenes
lichens

CAL, RIS. No evaluada.


Suramrica.
Aguirre 5406 (B, COL).

Placopsis rhodocarpa (Nyl.)


Nyl.

Nativa. Andes. 2200-3750 m.


ANT, CAL, CAU, CUN, NAR.
No evaluada.
Andes, regiones templadas del S.
Aguirre 5375 (B, COL).

Placynthiella Elenkin
1 especie
Placynthiella icmalea (Ach.)
Coppins & P.James

Saccomorpha icmalea (Ach.)


Clauzade & Cl.Roux
Sipman 1989; Sipman 1992a;
Sipman 1999; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 4350 m.
RIS. No evaluada.
Subcosmopolita.

Schaereria Krb.
1 especie
Schaereria fuscocinerea
(Nyl.) Clauzade & Cl.Roux
Lecidea tenebrosa Flot.,
Schaereria tenebrosa (Flot.)
Hertel & Poelt
Nativa. Andes. 2600 m.
CUN. No evaluada.
Cosmopolita.

Trapelia M.Choisy
1 especie
Trapelia coarctata (Sm.)
M.Choisy

Lecanora coarctata (Sm.) Ach.,


Lecidea coarctata (Sm.) Nyl.
Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 200-2600 m.

162

ANT, CUN, HUI, TOL. No


evaluada.
Cosmopolita.
Aguirre 5744e (B, COL).

Trapeliopsis Hertel &


Gotth.Schneid.
2 especies
Trapeliopsis glaucolepida
(Nyl.) Gotth.Schneid.

Sipman & Aguirre 1982; Sipman


1989; Sipman 1992a; Sipman
1999; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 3130-4400 m.
ARA, BOY, CAL, CAU, CUN,
MET, RIS, SAN, TOL. No
evaluada.
Neotrpico, frica, Europa.
Aguirre 6033 (B, COL).

Trapeliopsis subconcolor
(Anzi) Hertel

Hertel 1973; Sipman 1999;


Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 1700-3750 m.
CAU, CUN, NAR, RIS. No
evaluada.
Subcosmopolita.
Sipman 33420 (B, COL).

ARTHONIACEAE
9 gneros, 56 especies, 16
especies endmicas

Amazonomyces Bat. &


Cavalc.
2 especies
Amazonomyces farkasiae
(Lcking) Lcking et al.

Cryptothecia farkasiae Lcking


Lcking 1995; Aguirre & Sipman
2004; Mateus et al. 2012.
Nativa. Pacfico. 35-450 m.
CHO, NAR. No evaluada.

Colombia, Costa Rica.


Sipman 29636 (B, COL).

Amazonomyces sprucei
(R.Sant.) Lcking et al.
Stirtonia sprucei R.Sant.
Sipman 1990b.
Nativa. Amazonia. 250 m.
CAQ. No evaluada.
Neotrpico.

Arthonia Ach.

31 especies, 12 especies
endmicas
Arthonia accolens Stirt.

Nowak & Winkler 1975; Sipman


1990b; Aguirre & Sipman 2004.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 35300 m.
AMA, CAQ, CHO, NAR. No
evaluada.
Pantropical.
Sipman 29578 (B, COL).

Arthonia aciniformis Stirt.

Nowak & Winkler 1975; Sipman


1990b; Aguirre & Sipman 2004.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 35600 m.
AMA, CAQ, CHO, MET, NAR.
No evaluada.
Pantropical.
Sipman 29580, 29736 (B, COL).

Arthonia adspersa (Mont.)


Nyl.
Arthonia cinnabarina var.
adspersa (Mont.) Nyl.
Nativa. Andes. 1100 m.
CUN. No evaluada.
Pantropical.

Arthonia analogella Nyl.


Endmica. Andes. 1200 m.
SAN. No evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Lquenes

ARTHONIACEAE

lichens

Arthonia antillarum (Fe)


Nyl.

Arthonia varia var. antillarum


(Fe) Nyl.
Nativa. Andes. 2100 m.
CUN. No evaluada.
Pantropical.

Arthonia cinnabarina (DC.)


Wallr.
Rincn-Espitia et al. 2011.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe. 0-2600 m.
ANT, ATL, CAU, CUN, GUI,
NAR. No evaluada.
Subcosmopolita.
Sipman 32794, 33508 (B, COL).

Arthonia complanata Fe
Rincn-Espitia et al. 2011.
Nativa. Andes. 1200 m.
CUN. No evaluada.
Pantropical.

Arthonia cyanea Mll.Arg.


Mateus et al. 2012.
Nativa. Pacfico. 100 m.
CHO. No evaluada.
Pantropical.

Arthonia cyrtodes Nyl.


Aguirre & Sipman 2004.
Nativa. Pacfico. 10 m.
NAR. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 33307 (B, COL).

Arthonia excedens Nyl.

Endmica. Andes. 1200-2600 m.


CUN, SAN. No evaluada.

Arthonia explanata Nyl.


Endmica. Caribe.
ATL. No evaluada.

Arthonia fuscoalbella Nyl.


Endmica. Andes. 2600 m.
CUN. No evaluada.

Arthonia grubei Lcking


Soto-Medina 2011.
Nativa. Pacfico. 0-300 m.
CAU. No evaluada.
Neotrpico.

Arthonia leptosperma (Mll.


Arg.) R.Sant.
Nowak & Winkler 1975; Mateus
et al. 2012.
Nativa. Pacfico. 100 m.
CHO. No evaluada.
Pantropical.

Arthonia meizomorpha Nyl.


Arthonia polymorpha auct. non
Ach.
Nativa. Andes. 2400-2600 m.
CUN. No evaluada.
Pantropical.

Arthonia mira R.Sant.

Sipman 1990b; Aguirre &


Sipman 2004; Mateus et al. 2012.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 35350 m.
AMA, CAQ, CHO, NAR. No
evaluada.
Pantropical.
Sipman 29658 (COL).

Arthonia miserula Nyl.

Endmica. Andes. 2700 m.


CUN. No evaluada.

Arthonia obesa (Mll.Arg.)


R.Sant.
Sipman 1990b.
Nativa. Amazonia. 250 m.
CAQ. No evaluada.
Neotrpico.

Arthonia obscurella Mll.


Arg.
Endmica. Andes.
CUN. No evaluada.

Arthonia orbygniae
(Upadhyay) Matzer

Matzer 1996; Sipman 1997;


Mateus et al. 2012.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 35350 m.
AMA, CAQ, CHO, NAR. No
evaluada.
Neotrpico, frica.
Sipman 29690 (B, COL).

[Arthonia oxytera Nyl.]

Nota: registro errneo basado


en Nylander (1863a: 236), quien
trat un espcimen de Mxico
/ misrecord based on Nylander
(1863a: 236), who treated a
specimen from Mexico.

Arthonia palmulacea (Mll.


Arg.) R.Sant.

Nowak & Winkler 1970; Nowak


& Winkler 1975; Mateus et al.
2012.
Nativa. Andes, Caribe, Pacfico.
20-2400 m.
CHO, HUI, MAG. No evaluada.
Pantropical.
Aguirre 5765h (COL).

Arthonia platygraphidea
Nyl.
Lcking 2008; Soto-Medina
2011.
Nativa. Pacfico. 0-300 m.
CAU. No evaluada.
Neotrpico.

Arthonia polygramma Nyl.

Arthonia polygramma f.
denudata Nyl.
Endmica. Andes. 1200-2600 m.
CUN. No evaluada.
Arthonia polygramma var.
denudata Nyl.

Arthonia pruinosula Nyl.


Endmica. Andes. 2500 m.
CUN. No evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

163

ARTHONIACEAE

Lquenes
lichens

Arthonia pulicosa Nyl.

Endmica. Andes. 2600 m.


CUN. No evaluada.

Arthonia purpurissata Nyl.


Endmica. Andes. 2500 m.
CUN. No evaluada.

Arthonia radiata (Pers.) Ach.

Cryptothecia Stirt.

5 especies, 3 especies endmicas

4 especies

Arthothelium ambiguellum
(Nyl.) Mll.Arg.
Arthonia ambiguella Nyl.
Endmica. Andes. 2100 m.
CUN. No evaluada.

Arthonia astroidea Ach.,


Arthonia melanophthalma auct.
non Duf.
Nativa. Amazonia, Andes. 12002400 m.
CUN, GUI, SAN. No evaluada.
Regiones holrtica y austral.
Arthonia radiata f. astroidea
(Ach.) Ach.

Arthothelium macrothecum
(Fe) Mll.Arg.

Arthonia rubella (Fe) Nyl.

Arthonia nephelina Nyl.


Endmica. Andes.
CUN. No evaluada.

Arthonia rubella var. confluens


Nyl.
Nativa. Andes, V Magdalena.
2100 m.
CUN, SAN. No evaluada.
Pantropical.

Arthonia septemlocularis
Mll.Arg.
Endmica. Andes.
CUN. No evaluada.

Arthonia trilocularis (Mll.


Arg.) R.Sant.

Nowak & Winkler 1975; Sipman


1990b; Soto-Medina 2011;
Mateus et al. 2012.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 300-2050 m.
AMA, ANT, CAU, CHO. No
evaluada.
Pantropical.
Sipman 34199 (B, HUA).

Arthonia undenaria Nyl.

Endmica. Andes. 1100 m.


DESCONOCIDO. No evaluada.

164

Arthothelium A.Massal

Arthonia macrotheca Fe
Nativa. Andes. 2600 m.
CUN. No evaluada.
Pantropical.

Arthothelium nephelinum
(Nyl.) Zahlbr.

Arthothelium taediosum
(Nyl.) Mll.Arg.
Arthonia taediosa Nyl.
Nativa. Andes. 2100 m.
CUN. No evaluada.
Neotrpico.

Arthothelium xanthocarpum
(Nyl.) Zahlbr.
Arthonia xanthocarpa Nyl.
Endmica. Andes. 2000 m.
CUN. No evaluada.

Coniarthonia Grube 2001


1 especie
Coniarthonia pulcherrima
(Mll.Arg.) Grube
Nativa. Amazonia. 240 m.
AMA. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 28307 (B, COAH).

Cryptothecia aleurocarpa
(Nyl.) Makhija & Patw.

Arthonia aleurocarpa Nyl.,


Arthothelium aleurocarpum
(Nyl.) Zahlbr.
Nativa. Andes. 1200 m.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Pantropical.

Cryptothecia filicina (Ellis &


Everh.) Lcking & G.Thor
Cryptothecia candida auct.
Nowak & Winkler 1970; Nowak
& Winkler 1975; Sipman 1990b;
Mateus et al. 2012.
Nativa. Amazonia, Caribe,
Pacfico. 20-300 m.
AMA, CAQ, CHO, MAG, NAR.
No evaluada.
Neotrpico.

Cryptothecia scriblitella
(Nyl.) Makhija & Patw.

Arthonia scriblitella Nyl.,


Arthothelium scriblitellum (Nyl.)
Zahlbr.
Soto-Medina 2011.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-1100 m.
CAU. No evaluada.
Pantropical.

Cryptothecia striata G.Thor


Nativa. Andes, V Cauca. 9501000 m.
HUI, VAL. No evaluada.
Subcosmopolita.
Silverstone 3084 (B).

Eremothecella Syd. & P.Syd.


1 especie

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

ARTHONIACEAE

Lquenes
lichens

Eremothecella calamicola
Syd.

Arthonia calamicola (Syd.)


R.Sant.
Nowak & Winkler 1975; Sipman
1990b; Mateus et al. 2012.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 35300 m.
AMA, CAQ, CHO, NAR. No
evaluada.
Pantropical.
Sipman 29582 (B, COL).

Herpothallon Tobler 1937


8 especies
Herpothallon
aurantiacoflavum (B.de
Lesd.) Aptroot et al.

Rincn-Espitia et al. 2011; SotoMedina 2011.


Nativa. Pacfico. 0-300 m.
CAU. No evaluada.
Neotrpico.

Herpothallon furfuraceum
G.Thor

Rincn-Espitia et al. 2011.


Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Neotrpico.

Herpothallon globosum
G.Thor

Soto-Medina & Bolaos 2010;


Soto-Medina 2011.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-2000
m.
CAU, VAL. No evaluada.
Neotrpico, frica tropical.

Herpothallon minimum
Aptroot & Lcking

Aptroot et al. 2009; RincnEspitia et al. 2011; Soto-Medina


2011.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-1000
m.

CAU, RIS. No evaluada.


Neotrpico, frica tropical.

Herpothallon mycelioides
(Vain.) Aptroot et al.
Soto-Medina 2011.
Nativa. Pacfico. 0-300 m.
CAU. No evaluada.
Pantropical.

Herpothallon pustulatum
G.Thor

Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Neotrpico.

Herpothallon roseocinctum
(Fr.) Aptroot et al.

Rincn-Espitia et al. 2011.


Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Neotrpico, frica.

Herpothallon rubrocinctum
(Ehrenb.) Aptroot et al.

Chiodecton rubrocinctum
(Ehrenb.) Nyl., Chiodecton
sanguineum (Sw.) Vain.,
Cryptothecia rubrocincta
(Ehrenb.) Thor, Herpothallon
sanguineum (Sw.) Fr.Tobler.
Follmann 1971; Parmasto 1977;
Guzmn & Varela 1978; Sipman
1986b; Sipman 1989; Wolf 1993a;
Wolf 1993b; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta, V Cauca. 20-2900 m.
BOY, CAL, CAU, CUN, MAG,
NAR, RIS, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Neotrpico, Estados Unidos.
Sipman 27585 (B, COL).

Tylophorella pyrenocarpoides
(Mll.Arg.) Egea

Tylophorella polyspora Vain.,


Tylophorella polyspora f.
compressa Ndv.
Alava 1988; Egea & Tibell 1993;
Tibell 1996.
Endmica. V Magdalena. 250 m.
TOL. No evaluada.
Colombia.

Tylophoron Stizenb.
3 especies
Tylophoron crassiusculum
Tibell
Sipman 1989.
Nativa. Andes. 1250 m.
RIS. No evaluada.
Neotrpico.

Tylophoron moderatum Nyl.


Tibell 1982; Tibell 1996.
Nativa. Andes, V Magdalena.
250-1200 m.
CUN, TOL. No evaluada.
Pantropical.

Tylophoron protrudens Nyl.

Tylophoron rufocapillatum Ndv.,


Tylophoron simile Ndv.
Tibell 1982; Tibell 1996; Sipman
1997.
Nativa. Amazonia, Andes. 3502600 m.
CAQ, CUN, HUI, SAN. No
evaluada.
Pantropical.
Aguirre 5759 (B, COL).

Tylophorella Vain.
1 especie, 1 especie endmica

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

165

ARTHOPYRENIACEAE

Lquenes
lichens

ARTHOPYRENIACEAE
1 gnero, 6 especies, 1 especie
endmica

[Arthopyrenia A.Massal.]
[Arthopyrenia cerasi
(Schrad.) A.Massal.]

Nota: los registros


(Cundinamarca, 2400 m)
requieren verificacin, dados los
cambios en la circunscripcin del
gnero / records (Cundinamarca,
2400 m) need verification in view
of changes in the circumscription
of the genus.

Mycomicrothelia Keissl.
6 especies, 1 especie endmica
Mycomicrothelia apposita
(Nyl.) D.Hawksw.

Verrucaria apposita Nyl.


Hawksworth 1985; Sipman
1992a; Sipman 1999; Sipman et
al. 2000.
Endmica. Andes. 3500 m.
CUN. No evaluada.

Mycomicrothelia captiosa
(Kremp.) D.Hawksw.

Aptroot 1991.
Nativa. Andes. 1700-1900 m.
ANT, NAR, SAN. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 33502 (B, COL).

Mycomicrothelia exigua
(Mll.Arg.) D.Hawksw.
Nativa. Andes. 2050 m.
ANT. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 34121 (B, HUA).

Mycomicrothelia
hemispherica (Mll.Arg.)
D.Hawksw.

Aptroot 1991.
Nativa. Amazonia, Andes. 2401900 m.
AMA, CAQ, SAN. No evaluada.
Pantropical.

Arthrorhaphis citrinella var.


alpina (Schaer.) Poelt
Sipman 1989; Sipman 1992a;
Sipman 1999; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 4300 m.
CAL. No evaluada.
Regiones holrtica y austral.

[Mycomicrothelia
melanospora (Hepp)
D.Hawksw.]

Arthrorhaphis citrinella
(Ach.) Poelt

Nota: registro basado en


identificacin errnea.
Los registros de Colombia
(Cundinamarca y Guaina)
no fueron confirmados
en la reciente monografa
(Hawksworth 1985) / record
based on a misidentification;
records from Colombia
(Cundinamarca, Guaina) were
not confirmed in the recent
monograph (Hawksworth 1985).

Mycomicrothelia thelena
(Ach.) D.Hawksw.

Verrucaria thelena Ach.,


Aptroot 1991.
Nativa. Amazonia, Andes. 3002700 m.
CAQ, CUN, GUI, VAU. No
evaluada.
Pantropical.

Mycomicrothelia xanthonica
Komposch & Aptroot
Nativa. Amazonia. 240-300 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
Suramrica tropical.
Sipman 28159 (B, COAH).

ARTHRORHAPHIDACEAE
1 gnero, 2 especies

Arthrorhaphis Th.Fr.
2 especies

166

Arthrorhaphis alpina
(Schaer.) R.Sant.

Sipman et al. 2000.


Nativa. Andes. 3600-4300 m.
CAL, CUN. No evaluada.
Cosmopolita.

ASPIDOTHELIACEAE
1 gnero, 2 especies

Aspidothelium Vain.
2 especies
Aspidothelium cinerascens
Vain.

Nowak & Winkler 1970.


Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1700-2300 m.
ANT, MAG, NAR. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 33466 (B, COL).

Aspidothelium fugiens (Mll.


Arg.) R.Sant.
Nowak & Winkler 1970; Nowak
& Winkler 1975; Sipman 1990b.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 20600 m.
AMA, CAQ, CHO, MAG, MET.
No evaluada.
Pantropical.
Aguirre 5690g (COL).

ASTEROTHYRIACEAE
3 gneros, 5 especies

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

ASTEROTHYRIACEAE

Lquenes
lichens

Asterothyrium Mll.Arg.
3 especies
Asterothyrium
leucophthalmum (Mll.Arg.)
R.Sant.
Asterothyrium leptosporum auct.
non Mll.Arg.
Sipman 1992a; Sipman 1999;
Sipman et al. 2000; Lcking
2008.
Nativa. Andes. 2500-3400 m.
ANT, CUN. No evaluada.
Neotrpico, frica tropical.
Sipman 29790 (B, HUA).

Asterothyrium microsporum
R.Sant.
Lcking 2008.
Nativa. Amazonia, Andes. 1700
m.
AMA, CAU. No evaluada.
Pantropical.
Nota: anteriormente
registrada como Psorotheciopsis
patellarioides / previously
recorded as Psorotheciopsis
patellarioides.

Asterothyrium pittieri Mll.


Arg.
Lcking 2008.
Nativa. Amazonia.
AMA. No evaluada.
Pantropical.
Hhndel 79/10 (herb. Henssen).

Phyllogyalidea Lcking &


Aptroot
1 especie
Phyllogyalidea epiphylla
(Vzda) Lcking & Aptroot

Gyalidea epiphylla Vzda


Sipman 1997; Mateus et al. 2012.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 100-2500 m.

AMA, ANT, CHO. No evaluada.


Pantropical.
Sipman 29816 (B, HUA).

Psorotheciopsis Rehm
1 especie
Psorotheciopsis
philippinensis (Rehm)
Lcking
Lcking 2008.
Nativa. Andes. 1700 m.
CAU. No evaluada.
Pantropical.
Von Sneidern s.n. (S, sub
Fellhanera rubida).

ATHELIACEAE
1 gnero, 8 especies, 1 especie
endmica

Dictyonema Kunth
8 especies, 1 especie endmica
Dictyonema glabratum
(Spreng.) D.Hawksw.

Cora pavonia (Sw.) Fr., Cora


pavonia f. villosa Tomaselli, Cora
reticulifera Vain., Dictyonema
pavonium (Sw.) Parm.
Lozano & Schnetter 1976;
Parmasto 1977; Guzmn &
Varela 1978; Sipman & Aguirre
1982; Oberwinkler 1984; Sipman
1986b; Sipman 1989; Sipman
1992a; Wolf 1993a; Wolf 1993b;
Sipman 1997; Sipman 1999;
Sipman et al. 2000.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, SN Santa Marta. 2404550 m.
AMA, ANT, ARA, BOY, CAL,
CAU, CES, CHO, CUN, HUI,
MAG, MET, NAR, PUT, QUI,
RIS, SAN, TOL. No evaluada.
Neotrpico, frica.
Sipman 27582 (B, COL).

Dictyonema hirsutum
Moncada & Lcking

Lumbsch et al. 2001.


Endmica. Andes. 3220 m.
CUN. No evaluada.

Dictyonema irpicinum Mont.


Nativa. Amazonia, Andes. 501900 m.
CAQ, RIS, SAN. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 27584 (B, COL).

Dictyonema ligulatum
(Kremp.) Zahlbr.
Nativa. Andes. 1800 m.
CHO. No evaluada.
Asia tropical.

Dictyonema melvinii Chaves


et al.
Chaves et al. 2004.
Nativa. Andes. 3000 m.
CUN. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 27409 (B, COL).

Dictyonema minus Lcking


et al.
Chaves et al. 2004.
Nativa. Andes. 2300-4510 m.
ARA, BOY, CAU, CUN. No
evaluada.
Neotrpico.

Dictyonema sericeum (Sw.)


Berk.

Dichonema sericeum (Sw.) Mont.


Parmasto 1977; Sipman 1989;
Wolf 1993a; Wolf 1993b; Sipman
1997; Sipman et al. 2000.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 240-2940 m.
AMA, CAU, CHO, CUN, GUI,
NAR, RIS, VAL, VAU. No
evaluada.
Pantropical.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

167

ATHELIACEAE

Lquenes
lichens

Dictyonema zahlbruckneri
(Schiffn.) V.Marcano
Nativa. Andes. 1750-1900 m.
NAR, RIS, SAN. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 27583 (B, COL).

BAEOMYCETACEAE
2 gneros, 4 especies

Baeomyces Pers.
1 especie
Baeomyces rufus (Huds.)
Rebent.

Vries & Sipman 1984; Sipman


1989; Sipman 1992a; Sipman et
al. 2000.
Nativa. Andes. 4150 m.
BOY, RIS. No evaluada.
Pantropical.

Phyllobaeis Kalb & Gierl


3 especies
Phyllobaeis erythrella
(Mont.) Kalb

Baeomyces imbricatus var.


erythrellus (Mont.) Vries.,
Baeomyces placophyllus auct. non
Ach.
Guzmn & Varela 1978; Vries &
Sipman 1984; Sipman 1989.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Pacfico. 500-2500 m.
ANT, ATL, BOY, CAQ, CHO,
HUI, NAR, PUT, TOL, VAL. No
evaluada.
Neotrpico.
Sipman 33376 (B, COL).

Phyllobaeis imbricata
(Hook.) Kalb & Gierl

Baeomyces imbricatus Hook.,


Baeomyces imbricatus var.

168

glaucescens Nyl., Baeomyces


imbricatus var. imbricatus
Vries & Sipman 1984; Sipman
1986b; Sipman 1989; Sipman
1999; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1200-4400 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CHO,
CUN, HUI, MAG, MET, NAR,
NSA, QUI, RIS, SAN, TOL, VAL.
No evaluada.
Neotrpico.
Aguirre 5720 (B, COL).

Phyllobaeis linearis (De


Vries) V.Marcano & Sipman
Baeomyces imbricatus var.
linearis De Vries
Vries & Sipman 1984; Sipman
1992a.
Nativa. Andes. 1750-3300 m.
BOY, SAN. No evaluada.
Andes tropicales.
Sipman 27651 (B, COL).

BRIGANTIAEACEAE
1 gnero, 1 especie

Brigantiaea Trevis.
1 especie
Brigantiaea leucoxantha
(Spreng.) R.Sant. &
Hafellner

Lecidea leucoxantha Spreng.


Hafellner 1985; Hafellner 1997;
Rincn-Espitia et al. 2011.
Nativa. Andes. 1200-2500 m.
ANT, CAU, CUN, HUI, VAL. No
evaluada.
Pantropical.
Aguirre 5779 (B, COL).

CALICIACEAE
1 gnero, 7 especies

Calicium Pers.

BIATORELLACEAE
1 gnero, 2 especies

Piccolia A.Massal.
2 especies
Piccolia conspersa (Fe)
Hafellner

Biatorella conspersa (Fe) Vain.,


Lecidea conspersa Fe
Sipman 1989; Hafellner 1995.
Nativa. Andes. 2500-2700 m.
CUN, TOL. No evaluada.
Pantropical.

Piccolia wrightii (Tuck.)


Hafellner
Nativa. Andes. 1000 m.
NAR. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 33380 (B, COL).

7 especies
Calicium abietinum Pers.

Calicium curtum Turn. & Borr.


Tibell 1996.
Nativa. Andes. 2200-2700 m.
ANT, BOY. No evaluada.
Pantemperada.
Sipman 33927 (B, HUA).

Calicium chlorosporum
F.Wilson

Tibell & Kalb 1992; Tibell 1996.


Nativa. Andes. 2400 m.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Pantropical.

Calicium glaucellum Ach.

Sipman 1989; Sipman 1992a;


Sipman 1999.
Nativa. Andes. 1750-3750 m.
CUN, RIS, SAN. No evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

CALICIACEAE

Lquenes
lichens

Pantemperada.
Sipman 27533 (B, COL).

Calicium hyperelloides Nyl.

Tibell & Kalb 1992; Tibell 1996.


Nativa. Andes. 2000-2500 m.
ANT, CUN. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 34044 (B, HUA).

Calicium lenticulare Ach.

Calicium subquercinum auct.


Sipman 1989; Tibell & Kalb
1992; Sipman 1992a; Tibell 1996;
Sipman 1999; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 2600-3500 m.
CAL, HUI, RIS. No evaluada.
Subcosmopolita.

Calicium salicinum Pers.

Sipman 1989; Tibell & Kalb


1992; Sipman 1992a; Tibell 1996;
Sipman 1999; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 3500-3750 m.
CAL, CUN, HUI. No evaluada.
Subcosmopolita.
Aguirre 6106 (B, COL).

Calicium tricolor F.Wilson

Tibell & Kalb 1992; Tibell 1996.


Nativa. Andes. 2400 m.
HUI. No evaluada.
Subcosmopolita.
Aguirre 5695, 5714 (B, COL).

CANDELARIACEAE
3 gneros, 6 especies

Candelaria A.Massal.
2 especies
Candelaria concolor (Dicks.)
B.Stein
Candelaria concolor f. substellata
Nyl., Lecanora laciniosa var.
substellata (Ach.) Nyl., Physcia

candelaria f. orbicularis Nyl.,


Physcia candelaria f. substellata
(Ach.) Nyl.
Sipman 1989; Wolf 1993a; Wolf
1993b.
Nativa. Andes, V Cauca. 7502600 m.
ANT, CAU, CUN, RIS, TOL,
VAL. No evaluada.
Cosmopolita.
Sipman 32744 (B, COL).

Candelaria fruticans Poelt &


Oberw.
Sipman & Aguirre 1982; Sipman
1992a; Sipman 1999; Sipman et
al. 2000.
Nativa. Andes. 3300 m.
ANT, TOL. No evaluada.
Neotrpico, frica tropical.
Sipman 10607 (COL, U).

Candelariella Mll.Arg.
2 especies
Candelariella sorediosa Poelt
& Reddi
Sipman 1989; Sipman 1992a;
Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 3975 m.
RIS. No evaluada.
Pantropical.

Candelariella vitellina
(Hoffm.) Mll.Arg.

Nativa. Andes. 2250-2800 m.


BOY, CUN. No evaluada.
Cosmopolita.
Sipman 34318 (B, COL).

Candelina Poelt
2 especies
Candelina mexicana (Bouly
de Lesd.) Poelt
Poelt 1974.
Nativa. Andes. 350-1000 m.

HUI, VAL. No evaluada.


Neotrpico.
Aguirre 6083 (B, COL).

Candelina submexicana
(Bouly de Lesd.) Poelt
Poelt 1974.
Nativa. Andes. 2250 m.
BOY. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 34291 (B, COL).

CATILLARIACEAE
1 gnero, 2 especies, 2 especies
endmicas

Catillaria A.Massal.
2 especies, 2 especies endmicas
Catillaria melaenella (Nyl.)
Zahlbr.
Lecidea melaenella Nyl.
Endmica. Andes. 2000 m.
CUN. No evaluada.
Nota: no pertenece al gnero
en su delimitacin actual
y su posicin taxonmica
requiere aclaracin / does
not belong to the genus in its
current circumscription, and
its taxonomic position needs
clarification.

Catillaria perminima (Nyl.)


Zahlbr.
Lecidea perminima Nyl.
Endmica. Andes. 2000 m.
CUN. No evaluada.
Nota: no pertenece al gnero
en su delimitacin actual
y su posicin taxonmica
requiere aclaracin / does
not belong to the genus in its
current circumscription, and
its taxonomic position needs
clarification.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

169

CELOTHELIACEAE

Lquenes
lichens

CELOTHELIACEAE
1 gnero, 2 especies

Celothelium A.Massal.
2 especies
Celothelium aciculiferum
(Nyl.) Vain.

Melanotheca aciculifera Nyl.


Aguirre-Hudson 1991.
Nativa. Andes. 2400-2600 m.
CUN. No evaluada.
Neotrpico.

Celothelium cinchonarum
(Mll.Arg.) Vain.

Celothelium dominicanum auct.


non (Vain.) M.B.Aguirre
Aguirre-Hudson 1991; Sipman
1997.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 35300 m.
CAQ, NAR. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 32962 (B, COL).

CHRYSOTHRICACEAE
1 gnero, 3 especies

Chrysothrix Mont.
3 especies
Chrysothrix candelaris (L.)
J.R.Laundon

Sipman 1989; Sipman et al. 2000.


Nativa. Andes. 750-3130 m.
ANT, BOY, CUN, HUI, TOL. No
evaluada.
Subcosmopolita.
Aguirre 6105 (B, COL).

Chrysothrix chlorina (Ach.)


J.R.Laundon

Lepraria chlorina (Ach.) Ach.


Sipman 1989; Sipman 1992a;
Sipman 1999; Sipman et al. 2000.

170

Nativa. Andes. 4175 m.


CUN, MET, RIS. No evaluada.
Subcosmopolita.

Chrysothrix xanthina (Vain.)


Kalb
Nativa. Andes, V Cauca. 7503100 m.
ANT, CUN, VAL. No evaluada.
Pantropical.
Vargas 204 (COL, U).

CLADIACEAE
1 gnero, 2 especies

Cladia Nyl.
2 especies
Cladia aggregata (Sw.) Nyl.

Cladonia aggregata (Sw.)


Eschw., Clathrina aggregata var.
straminea Mll.Arg.
Filson 1981a; Filson 1981b;
Sipman & Aguirre 1982; Sipman
1986b; Sipman 1989; Ahti 1992;
Sipman 1992a; Duivenvoorden
& Cleef 1994; Sipman 1999; Ahti
2000; Sipman et al. 2000.
Nativa. Amazonia, Andes, SN
Santa Marta. 250-4550 m.
AMA, ANT, ARA, BOY, CAL,
CAU, CUN, HUI, MAG, MET,
NAR, NSA, RIS, SAN, TOL,
VAL. No evaluada.
Pantropical y regiones templadas
del S.
Cleef 814, 1468, 1469, 7825, 8095,
8205 (B, COL, U).

Cladia fuliginosa Filson

Ahti 1992; Sipman 1999; Ahti


2000; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes.
BOY, CUN. No evaluada.
Australasia y Andes tropicales.

CLADONIACEAE
2 gneros, 61 especies, 1 especie
endmica

[Cladina (Nyl.) Nyl.]


[Cladina sandstedei (des
Abb.) Ahti]

Nota: registro basado en


identificacin errnea, a menudo
mal entendida. Registrada en
Santander y Vaups, a 1504100 m (Santesson 1943),
aunque se restringe al Caribe
(Ahti 2000) / record based
on a misidentification; often
misunderstood; recorded from
Santander and Vaups at 1504100 m (Santesson 1943), but is
restricted to the Caribbean (Ahti
2000).

[Cladina stellaris (Opiz)


Brodo]

Nota: registro basado en


identificacin errnea. No se
tiene certeza de su existencia
en Colombia (Ahti 2000) /
not known with certainty in
Colombia (Ahti 2000).

Cladonia P.Browne
60 especies, 1 especie endmica
Cladonia aleuropoda Vain.

Cladonia fimbriata f. subulata


(L.) Schaer.
Alava 1988; Ahti 1992; Sipman
1992a; Sipman 1999; Ahti 2000;
Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 3800-4250 m.
BOY, CAL, CAU, CUN, NAR,
RIS. No evaluada.
Neotrpico.

Cladonia andesita Vain.

Sipman 1986b; Alava 1988;


Sipman 1989; Ahti 1992; Sipman

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

CLADONIACEAE

Lquenes
lichens

1992a; Sipman 1999; Ahti 2000;


Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2100-3900 m.
ANT, ARA, BOY, CAL, CAU,
CUN, HUI, MAG, MET, NAR,
SAN, TOL, VAL. No evaluada.
Neotrpico y frica tropical.
Aguirre 6154 (B, COL).

Cladonia arbuscula (Wallr.)


Flot.

Cladina arbuscula subsp.


boliviana, Cladina boliviana
(Ahti) Ahti., Cladina sylvatica
auct. non (L.) Nyl., Cladina
sylvatica var. silvestris (Oed.),
Cladonia boliviana Ahti,
Cladonia rangiferina var.
sylvatica auct. non (Hoffm.) Nyl.,
Cladonia sylvatica auct. non (L.)
Rabenh., Cladonia sylvatica var.
sylvestris Oed., Cladonia sylvatica
f. laxiuscula Delise
Ahti 1961; Lozano & Schnetter
1976; Sipman & Cleef 1979; Ahti
1984; Huovinen & Ahti 1986b;
Sipman 1989; Ahti 1992; Sipman
1992a; Sipman 1999; Ahti 2000;
Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 1500-4000 m.
ANT, ARA, BOY, CAL, CAU,
CUN, MET, NAR, SAN, TOL.
No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 27657 (B, COL).

Cladonia arcuata Ahti

Cladina arcuata (Ahti) Ahti &


Follmann, Cladonia colombiana
Sipman
Ahti 1961; Sipman & Cleef 1979;
Sipman & Aguirre 1982; Ahti
1984; Ahti 1992; Sipman 1992a;
Sipman 1999; Ahti 2000; Sipman
et al. 2000.
Nativa. Andes. 2100-3950 m.
ANT, ARA, BOY, CAL, CAU,
CHO, CUN, MET, NAR, NSA,
SAN, TOL. No evaluada.
Neotrpico.

[Cladonia bacillaris Nyl.]

Nota: registro basado en


identificacin errnea. Los
registros de Colombia (Alava
1988) pueden estar basados en
una confusin, por ejemplo, con
C. didyma / record based on a
misidentification; records from
Colombia (Alava 1988) may be
based on a confusion, e.g. with
C. didyma.

[Cladonia bellidiflora (Ach.)


Schaer.]

Nota: registro basado en


identificacin errnea. Los
registros de Colombia (Guaina
y Norte de Santander) pueden
estar basados en una confusin
con C. microscypha / record
based on a misidentification;
records from Colombia (Guaina,
Norte de Santander) may be
based on a confusion with C.
microscypha.

Cladonia borealis S.Stenroos


Ahti 1992; Sipman 1992a; Ahti
2000; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 3615-4170 m.
BOY, MET. No evaluada.
Subcosmopolita.

[Cladonia boryi Tuck.]

Nota: registro basado en


identificacin errnea. No se
tiene certeza de su existencia en
Colombia (Ahti 2000) / record
based on a misidentification;
not known with certainty in
Colombia (Ahti 2000).

Cladonia calycantha Nyl.


Ahti 2000.
Nativa. Andes. 3700 m.
CAU. No evaluada.
Andes tropicales.

[Cladonia carassensis Vain.]


Sipman 1993; Duivenvoorden &
Cleef 1994.

Nota: registro basado en


identificacin errnea. No se
tiene certeza de su existencia en
Colombia (Ahti 2000) / record
based on a misidentification;
not known with certainty in
Colombia (Ahti 2000).

Cladonia ceratophylla (Sw.)


Spreng.

Sipman 1989; Ahti 2000; Sipman


et al. 2000.
Nativa. Andes. 1900-2940 m.
ANT, BOY, CUN, HUI, NAR,
RIS, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Neotrpico, frica tropical, Sri
Lanka.
Aguirre 5721 (B, COL).

[Cladonia cervicornis (Ach.)


Flot.]
Nota: registro basado en
identificacin errnea. Los
registros de Colombia (Cauca,
Cundinamarca y Norte de
Santander) pueden estar
basados en una confusin con
C. rappii / record based on
a misidentification; records
from Colombia (Cauca,
Cundinamarca, Norte de
Santander) may be based on a
confusion with C. rappii.

Cladonia chlorophaea
(Sommerf.) Spreng.

Sipman 1989; Ahti 1992; Ahti


2000; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 3755-4350 m.
ARA, BOY, CAU, CUN, MET,
RIS, TOL. No evaluada.
Regiones templadas.

[Cladonia chondrotypa
Vain.]

Nota: registro basado en


identificacin errnea. No se
tiene certeza de su existencia en
Colombia (Ahti 2000) / record

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

171

CLADONIACEAE

Lquenes
lichens

based on a misidentification;
not known with certainty in
Colombia (Ahti 2000).

Cladonia coccifera (L.)


Willd.

Cladonia coccifera f. stemmatina


Ach.
Sipman 1986b; Sipman 1989;
Sipman 1992a; Sipman 1999;
Ahti 2000; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2150-4350 m.
BOY, CAL, CAU, CUN, HUI,
MAG, MET, NSA, TOL. No
evaluada.
Cosmopolita.
Aguirre 6048 (B, COL).

Cladonia confusa R.Sant.

Cladina confusa (R.Sant.)


Follmann & Ahti, Cladonia polia
R.Sant., Cladonia pycnoclada
var. exalbescens Vain., Cladonia
rangiferina f. bicolor Mll.Arg.
Santesson 1943; Ahti 1961;
Sipman & Cleef 1979; Sipman &
Aguirre 1982; Ahti 1984; Alava
1988; Sipman 1989; Sipman
1990a; Ahti 1992; Sipman 1992a;
Sipman 1999; Ahti 2000; Sipman
2000; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1280-4000 m.
ANT, ARA, BOY, CAL, CAS,
CAU, CHO, CUN, HUI, MAG,
MET, NAR, NSA, SAN, TOL,
VAL. No evaluada.
Pantropical y regiones templadas
del S.
Aguirre 3255 (COL).

Cladonia corallifera (Kunze)


Nyl.
Cladonia corallifera var.
kunzeana Vain., Cladonia
cornucopioides auct. non Fr.,
Cladonia cornucopioides f.
pleurota auct. non Flrke
Stenroos 1989a; Duivenvoorden
& Cleef 1994; Ahti 2000.

172

Nativa. Amazonia, Orinoquia.


100-350 m.
AMA, CAQ, GUI, MET, VAU,
VIC. No evaluada.
Suramrica tropical.
Sipman 27799 (B, COAH).

Cladonia corniculata Ahti &


Kashiw.

Sipman 1989; Ahti 1992; Sipman


1992a; Sipman 1999; Ahti 2000;
Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 2000-4350 m.
ANT, BOY, CAU, HUI, RIS,
TOL. No evaluada.
Neotrpico y regiones templadas
del S.
Sipman 33843 (B, HUA).

Cladonia corymbites Nyl.

Cladonia dilleniana var.


stenophylla auct. non (Nyl.)
Vain., Cladonia mitrula subsp.
stenophyllodes Vain., Cladonia
stenophylla auct. non Nyl.,
Cladonia stenophyllodes (Vain.)
Sandst.
Alava 1988; Ahti 2000.
Nativa. Andes, Islas Caribeas.
1100 m.
BOY, SAP, SAN. No evaluada.
Neotrpico.

Cladonia corymbosula Nyl.

Cladonia mitrula auct. non


Tuck., Cladonia peziziformis
auct. non (With.) J.R.Laundon
Sipman 1986b; Sipman 1989;
Ahti 1992; Sipman 1999; Sipman
et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
3100-4315 m.
ARA, BOY, CUN, MAG, MET,
RIS, TOL. No evaluada.
Neotrpico.

Cladonia crassiuscula Ahti


Duivenvoorden & Cleef 1994.
Nativa. Amazonia. 350 m.

AMA, CAQ. No evaluada.


Suramrica tropical.

Cladonia crispata (Ach.)


Flot.

Ahti 1992; Ahti 2000.


Nativa. Andes. 1750-1900 m.
ANT, CUN, SAN. No evaluada.
Subcosmopolita.
Sipman 27566 (B, COL).

Cladonia cryptochlorophaea
Asah.

Ahti 1992; Sipman 1992a;


Sipman 1999; Ahti 2000; Sipman
et al. 2000.
Nativa. Andes. 1900-3810 m.
BOY, CUN, SAN. No evaluada.
Subcosmopolita.

Cladonia dactylota Tuck.

Cladonia alpicola (Flot.) Vain.,


Cladonia macrophylla (Schaer.)
Stenh.
Sipman 1989; Ahti 1992; Sipman
1992a; Sipman 1999; Ahti 2000;
Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 1750-3300 m.
ANT, BOY, CAU, CHO, CUN,
HUI, NAR, RIS, TOL. No
evaluada.
Neotrpico.
Sipman 32855, 33368 (B, COL).

Cladonia didyma (Fe) Vain.


Cladonia didyma var. muscigena
(Eschw.) Vain., Cladonia didyma
var. vulcanica (Zoll. & Moritzi)
Vainio, Cladonia vulcanica Zoll.,
Cladonia vulcanica f. isidioclada
(Mont. & Bosch) Abb.
Sipman 1986b; Sipman 1989;
Ahti 1992; Sipman 1992a;
Duivenvoorden & Cleef 1994;
Sipman 1999; Ahti 2000; Sipman
et al. 2000.
Nativa. Amazonia, Andes, SN
Santa Marta. 350-3670 m.
AMA, ANT, BOY, CAL, CAQ,
CAU, CUN, HUI, MAG, MET,

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

CLADONIACEAE
Lquenes
lichens

NAR, SAN, TOL, VAL. No


evaluada.
Pantropical.
Sipman 27564 (B, COL).

[Cladonia dilleniana Flrke]


Nota: registro basado en
identificacin errnea. Se cuenta
con un registro de Providencia,
pero no se tiene certeza de su
existencia en Colombia (Ahti
2000) / record based on a
misidentification; a record from
Providence, but this species is
not known with certainty in
Colombia (Ahti 2000).

[Cladonia fimbriata (L.) Fr.]

Nota: registro basado en


identificacin errnea. Esta
especie no se conoce con certeza
en Colombia (Ahti 2000) y
es fcil de confundir con C.
subsquamosa / record based on
a misidentification; this species
is not known with certainty
in Colombia(Ahti 2000) and
is easily confused with C.
subsquamosa.

Cladonia furcata (Huds.)


Schrad.

Cladonia furcata var. hapalea f.


implexa Flrke, Cladonia furcata
var. pinnata (Flrke) Vain.
Lozano & Schnetter 1976;
Sipman 1986b; Sipman 1989;
Sipman 1990a; Ahti 1992;
Sipman 1992a; Sipman 1999;
Ahti 2000; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2700-4100 m.
ANT, ARA, BOY, CUN, MAG,
MET, NAR, SAN, TOL. No
evaluada.
Cosmopolita.
Aguirre 1058 (B, COL).

Cladonia furfuraceoides Ahti


& Sipman
Cladonia furfuracea auct. non
Vain.

Duivenvoorden & Cleef 1994;


Ahti 2000; Stenroos et al. 2002.
Nativa. Amazonia. 350 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
Suramrica tropical.
Sipman 27887 (B, COAH).

Cladonia granulosa (Vain.)


Ahti

Cladonia subsquamosa var.


granulosa Vain., Cladonia
subsquamosa f. attenuata Vain.
Ahti 1986b; Alava 1988; Sipman
1989; Ahti 1992; Ahti 2000;
Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 2250-3130 m.
ANT, BOY, CUN, HUI, MET,
NAR, TOL. No evaluada.
Neotrpico, Chile templado.
Cleef 1242e (COL).

Ahti 1980; Alava 1988; Sipman


1989; Ahti 1992; Sipman 1992a;
Sipman 1999; Ahti 2000; Sipman
et al. 2000.
Nativa. Andes. 2450-4330 m.
ANT, ARA, BOY, CAL, CAU,
CUN, HUI, MET, RIS, SAN,
TOL. No evaluada.
Andes tropicales, Centroamrica.
Aguirre 5958 (B, COL).

Cladonia leprocephala Ahti


& S.Stenroos

Ahti & Stenroos 1986; Stenroos


1989b; Ahti 1992; Sipman 1992a;
Sipman 1999; Ahti 2000; Sipman
et al. 2000.
Nativa. Andes. 4250 m.
CAL. No evaluada.
Andes tropicales.

Cladonia grayi Sandst.

Cladonia lopezii S.Stenroos

Ahti 1992; Sipman 1992a;


Sipman 1999; Ahti 2000; Sipman
et al. 2000.
Nativa. Andes. 2400-3620 m.
CAU, CUN, HUI, SAN. No
evaluada.
Subcosmopolita.

Stenroos 1989a; Ahti 1992;


Sipman 1992a; Sipman 1999;
Ahti 2000; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 2730-3900 m.
ANT, ARA, BOY, CAU, CUN,
NAR, QUI. No evaluada.
Neotrpico.
Churchill 15063 (B).

Cladonia halei (Ahti) Ahti &


DePriest

Cladonia macilenta Hoffm.

Cladina halei Ahti


Ahti 1986a; Ahti 1992; Sipman
1992a; Sipman 1999; Ahti 2000;
Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 3160-4100 m.
CUN. No evaluada.
Andes tropicales.

Cladonia hians Ahti

Ahti 2000.
Nativa. Amazonia.
AMA, CAQ. No evaluada.
Colombia, Venezuela.

Cladonia isabellina Vain.

Cladonia verticillata var. filaris


Mll.Arg.

Cladonia bacillaris var.


squamigera Vain.
Sipman 1989; Ahti 1992; Sipman
1992a; Sipman 1999; Ahti 2000;
Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 1750-3700 m.
ANT, BOY, CUN, MET, NAR,
SAN, TOL, VAL. No evaluada.
Cosmopolita.
Sipman 27350, 27565 (B, COL).

Cladonia meridensis Ahti &


S.Stenroos
Cladonia hypoxanthoides sensu
Sipman 1986b non Vain.
Ahti & Stenroos 1986; Sipman
1986b; Sipman 1989; Stenroos

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

173

CLADONIACEAE

Lquenes
lichens

1989b; Ahti 1992; Sipman 1992a;


Sipman 1999; Ahti 2000; Sipman
et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2880-4475 m.
ANT, ARA, BOY, CAL, CAU,
CUN, HUI, MAG, MET, RIS,
TOL. No evaluada.
Andes tropicales.
Aguirre 5947 (B, COL).

[Cladonia mitis Sandst.]

Cladonia merochlorophaea
Asah.
Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 3690 m.
CUN. No evaluada.
Subcosmopolita.

Nota: registro basado en


identificacin errnea.
Los registros de Colombia
(Antioquia y Norte de Santander,
1200 m) son, con toda
probabilidad, una confusin con
C. boliviana / record based on a
misidentification; records from
Colombia (Antioquia, Norte de
Santander, 1200 m) are probably
confused withC. boliviana.

Cladonia mexicana Vain.

Cladonia nana Vain.

Nativa. Andes. 2900 m.


BOY. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 34384 (B, COL).

Cladonia microscypha Ahti


& S.Stenroos

Cladonia hypoxantha auct. non


Tuck.
Ahti & Stenroos 1986; Sipman
1986b; Ahti 1992; Sipman 1992a;
Sipman 1999; Ahti 2000; Sipman
et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2300-3800 m.
ANT, CUN, MAG, SAN. No
evaluada.
Neotrpico.

Cladonia miniata Meyen

Cladonia macilenta var. carcata


auct. non (Ach.) Nyl.
Ahti & Stenroos 1986; Ahti 1992;
Ahti 2000.
Nativa. Andes. 3900 m.
BOY, NSA. No evaluada.
Neotrpico.
Aguirre 1050 (COL).
Cladonia miniata var. miniata

174

Nota: Stenroos (1989a) solo


acepta algunos registros para
esta especie / Stenroos (1989a)
accepts only few records for this
species.

Sipman 1989; Ahti 2000.


Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2000 m.
MAG, RIS. No evaluada.
Neotrpico.

Cladonia novochlorophaea
(Sipman) Brodo & Ahti

Cladonia merochlorophaea var.


novochlorophaea Sipman
Sipman 1992a; Sipman 1999;
Ahti 2000; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 3300 m.
BOY. No evaluada.
Subcosmopolita.

Cladonia ochrochlora Flrke

Cladonia fimbriata var.


ochrochlora (Flrke) Vain.
Sipman 1989; Ahti 1992; Sipman
1992a; Wolf 1993a; Sipman 1999;
Ahti 2000; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 2000-3800 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
HUI, RIS. No evaluada.
Subcosmopolita.
Aguirre 5833 (B, COL).

[Cladonia peltasta (Ach.)


Spreng.]

Nota: registro basado en


identificacin errnea. No se
tiene certeza de su existencia en
Colombia (Ahti 2000) / record
based on a misidentification;
not known with certainty in
Colombia(Ahti 2000).

Cladonia peltastica (Nyl.)


Mll.Arg.

Cladina peltastica Nyl., Cladonia


medusina (Bory) Nyl.
Huovinen & Ahti 1986a;
Duivenvoorden & Cleef 1994;
Ahti 2000.
Nativa. Amazonia, Pacfico.
5-350 m.
AMA, CAQ, CAU, GUI, GUV,
VAU. No evaluada.
Suramrica tropical.
Sipman 27800, 27889 (B,
COAH).

[Cladonia phyllophora
Hoffm.]

Nota: registro basado en


identificacin errnea. No se
tiene certeza de su existencia en
Colombia (Ahti 2000) / record
based on a misidentification;
not known with certainty in
Colombia(Ahti 2000).

Cladonia pleurota (Flrke)


Schaer.

Ahti 1992; Sipman 1999; Sipman


et al. 2000.
Nativa. Andes. 2900-3735 m.
BOY, CUN. No evaluada.
Regiones templadas del N.
Cleef 17 (COL, U).

Cladonia pocillum (Ach.)


Grognot
Ahti 2000.
Nativa. Andes.
MET, SAN. No evaluada.
Cosmopolita.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

CLADONIACEAE
Lquenes
lichens

Cladonia polyscypha Ahti &


Xavier Filho
Sipman 1997.
Nativa. Amazonia. 350 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
Suramrica tropical.
Sipman 27809 (B, COAH).

[Cladonia portentosa (Duf.)


Coem.]

Nota: registro basado en


identificacin errnea. Los
registros colombianos de
esta especie (Cundinamarca
y Norte de Santander, 12003550 m) corresponden ms
probablemente a C. confusa.
C. portentosa est restringida
a la zona templada del norte y
no se conoce en el neotrpico
(Ahti 2000) / record based on
a misidentification; Colombian
records of this species
(Cundinamarca, Norte de
Santander, 1200-3550 m) most
likely belong to C. confusa; C.
portentosa is restricted to the
north temperate zone and is not
known in the Neotropics (Ahti
2000).

Cladonia prancei Ahti


Ahti 2000.
Nativa. Amazonia.
CAQ. No evaluada.
Suramrica tropical.
Duivenvoorden 199c (B).

Cladonia pulviniformis Ahti


Ahti 1990; Duivenvoorden &
Cleef 1994; Sipman 1997; Ahti
2000.
Nativa. Amazonia. 350-500 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
Suramrica tropical.

[Cladonia pycnoclada (Pers.)


Nyl.]
Nota: registro basado en
identificacin errnea. Los

registros colombianos de esta


especie (Lozano & Schnetter
1976) corresponden ms
probablemente a C. confusa.
C. pycnoclada no se conoce en
Colombia (Ahti 2000) / record
based on a misidentification;
Colombian records of this
species (Lozano & Schnetter
1976) most prob. belong to C.
confusa; C. pycnoclada is not
known in Colombia(Ahti 2000).

Cladonia pyxidata (L.)


Hoffm.

Cladonia pyxidata var. neglecta


auct.
Sipman 1989; Ahti 1992; Sipman
1992a; Sipman 1999; Sipman et
al. 2000.
Nativa. Andes. 1750-4425 m.
ARA, CAL, CUN, MET, RIS,
TOL. No evaluada.
Cosmopolita.

Cladonia ramulosa (With.)


J.R.Laundon

Cladonia degenerans var.


gracilescens auct.colomb.,
Cladonia pityrea (Flrke) Fr.
Ahti 2000.
Nativa. Andes. 2800-3000 m.
CUN, SAN. No evaluada.
Cosmopolita.
Nota: los registros son antiguos
y de estatus taxonmico incierto
/ old records, of uncertain
taxonomic status.

Cladonia rangiferina (L.)


F.H.Wigg.

Cladina rangiferina (L.) Nyl.,


Cladonia rangiferina auct.,
Cladonia rangiferina var.
abbayesii Ahti, Cladonia vicaria
auct. non R.Sant., Cladonia
vicaria f. divaricata Abbayes,
Cladonia vicaria f. gigantea auct.
Ahti 1961; Sipman & Cleef 1979;
Sipman 1989; Ahti 1992; Sipman

1992a; Sipman 1999; Ahti 2000;


Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 1500-4050 m.
ANT, BOY, CUN, NAR, NSA,
SAN, TOL. No evaluada.
Andes tropicales.
Cleef 7484 (B, COL).

Cladonia rappii A.Evans

Cladonia calycantha auct. non


Nyl., Cladonia rappii var. exilior
(des Abb.) Ahti
Sipman 1986b; Ahti 1992;
Sipman 1992a; Sipman 1993;
Sipman 1999; Ahti 2000; Sipman
et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1450-3490 m.
ANT, BOY, CAS, CUN, HUI,
MAG, NAR, SAN, TOL, VAL.
No evaluada.
Subcosmopolita.
Sipman 34338 (COL).
Cladonia rappii var. exilior
(Abbayes) Ahti.

Cladonia rotundata Ahti

Cladina rotundata (Ahti) Ahti


Sipman & Cleef 1979; Ahti 1984;
Ahti 2000.
Nativa. Amazonia.
AMA, VAU. No evaluada.
Suramrica tropical.

Cladonia secundana Nyl.

Cladonia miniata var. secundana


(Nyl.) Vain.
Duivenvoorden & Cleef 1994;
Ahti 2000.
Nativa. Amazonia. 350-2200 m.
AMA, ANT, CAQ, GUI. No
evaluada.
Suramrica tropical.
Sipman 33937 (B, HUA).

Cladonia signata Vain.

Duivenvoorden & Cleef 1994;


Ahti 2000.
Nativa. Amazonia. 350 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

175

CLADONIACEAE

Lquenes
lichens

AMA, ANT, CAQ, SAN, VAU.


No evaluada.
Suramrica tropical.
Sipman 27885 (B, COAH).

Cladonia spinea Ahti

Huovinen & Ahti 1986a;


Ahti 1986b; Sipman 1993;
Duivenvoorden & Cleef 1994;
Ahti 2000.
Nativa. Amazonia. 350-500 m.
AMA, CAQ, GUI, MET. No
evaluada.
Suramrica tropical.

Cladonia sprucei Ahti

Cladina sprucei (Ahti) Ahti,


Cladonia rangiferina var.
filiformis Eschw.
Sipman 1993; Duivenvoorden &
Cleef 1994; Ahti 2000.
Nativa. Amazonia. 5-350 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
Suramrica tropical.

Cladonia squamosa (Scop.)


Hoffm.

Cladonia degenerans var.


muricella (Delise) Vain.,
Cladonia degenerans var.
squamosa f. multibrachiata
Flrke, Cladonia degenerans
var. trachyna auct., Cladonia
degenerans f. trachyna auct.,
Cladonia squamosa var.
denticollis (Hoffm.) Flrke
Sipman 1989; Ahti 1992; Sipman
1992a; Sipman 1999; Ahti 2000;
Sipman et al. 2000.
Nativa. Amazonia, Andes. 17504510 m.
ANT, ARA, BOY, CAL, CAU,
CUN, GUI, HUI, MET, NAR,
RIS, SAN, TOL. No evaluada.
Cosmopolita.
Aguirre 5716, 5832, 6031 (B,
COL).
Cladonia squamosa var.
subsquamosa (Leight.) Vain.

176

Cladonia strepsilis (Ach.)


Grognot

Cladonia vareschii Ahti

Cladonia subradiata (Vain.)


Sandst.

Cladonia variegata Ahti

Ahti 2000; Sipman et al. 2000.


Nativa. Andes. 2200-2970 m.
ANT, BOY. No evaluada.
Subcosmopolita.
Cleef 9881 (COL, U).

Sipman 1989; Ahti 1992; Sipman


1992a; Sipman 1993; Sipman
1999; Ahti 2000; Sipman et al.
2000.
Nativa. Andes. 230-4550 m.
ANT, BOY, CAL, CUN, MET,
NAR, RIS, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Pantropical.
Aguirre 5686 (B, COL).

Cladonia subsquamosa
Kremp.

Sipman 1989; Ahti 1992; Sipman


1992a; Wolf 1993a; Wolf 1993b;
Sipman 1999; Ahti 2000; Sipman
et al. 2000.
Nativa. Andes. 1750-4150 m.
ANT, ARA, BOY, CAL, CAU,
CUN, HUI, MET, NAR, PUT,
RIS, SAN, TOL. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 33431 (B, COL).

[Cladonia subulata Wigg.]

Nota: registro basado en


identificacin errnea. No se
tiene certeza de su existencia en
Colombia (Ahti 2000) / record
based on a misidentification;
not known with certainty in
Colombia (Ahti 2000).

Cladonia symphoriza Nyl.

Ahti 1992; Ahti 2000.


Endmica. Andes. 1600 m.
BOY. No evaluada.

Duivenvoorden & Cleef 1994;


Ahti 2000.
Nativa. Amazonia. 350 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Guyana.
Sipman 27879 (B, COAH).

Duivenvoorden & Cleef 1994.


Nativa. Amazonia. 350 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Guyana.

Cladonia verruculosa (Vain.)


Ahti
Sipman 1989; Ahti 1992; Sipman
1992a; Sipman 1999; Sipman et
al. 2000.
Nativa. Andes. 3100-4550 m.
ARA, BOY, CAL, CAU, CUN,
MET, RIS, TOL. No evaluada.
Norteamrica.
Sipman 10543 (COL, U).

[Cladonia verticillaris
(Raddi) Fr.]

Nota: registro basado en


identificacin errnea.
Los registros (Antioquia,
Cundinamarca y Norte de
Santander, 1400-3300 m) pueden
corresponder a C. andesita
o C. rappii / record based on
a misidentification; records
(Antioquia, Cundinamarca,
Norte de Santander, 14003300 m) may correspond to C.
andesita or C. rappii.

Pilophorus Th.Fr.
1 especie
Pilophorus cereolus (Ach.)
Th.Fr.
Nativa. Andes. 3750 m.
RIS. No evaluada.
Subcosmopolita.
Aguirre 5412 (B, COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

CLAVARIACEAE

Lquenes
lichens

CLAVARIACEAE

COCCOCARPIACEAE

1 gnero, 1 especie

1 gnero, 13 especies

Clavulinopsis Overeem

Coccocarpia Pers.

1 especie

13 especies

Clavulinopsis coronilla
(G.W.Martin) Corner

Clavaria coronilla G.W.Martin


Nativa. SN Santa Marta. 12501500 m.
MAG. No evaluada.
Pantropical.

CLAVULINACEAE
2 gneros, 3 especies

Lepidostroma Mgd. &


S.Winkl.
2 especies
Lepidostroma calocerum
(G.W.Martin) Oberw.

Clavaria calocera G.W.Martin


Oberwinkler 1984.
Nativa. SN Santa Marta. 1201500 m.
MAG. No evaluada.
Pantropical.

Lepidostroma terricolens
Mgdefrau & S.Winkl.

Nativa. SN Santa Marta. 720 m.


MAG. No evaluada.
Neotrpico.

Multiclavula R.H.Petersen
1 especie
Multiclavula mucida (Fr.)
R.H.Petersen

Clavaria mucida Fr.


Nativa. SN Santa Marta. 1400 m.
MAG. No evaluada.
Pantropical.

Coccocarpia dissecta Swinsc.


& Krog
Coca & Sann 2010.
Nativa. Andes. 2600 m.
BOY, TOL. No evaluada.
Pantropical.

Coccocarpia domingensis
Vain.

Wolf 1993a; Wolf 1993b; Sipman


1997; Sipman et al. 2000; Coca &
Sann 2010.
Nativa. Amazonia, Andes. 2403000 m.
AMA, ANT, CAL, CAQ, CAU,
HUI, NAR, RIS, SAN, TOL. No
evaluada.
Pantropical.
Aguirre 6122, 5878, 6129 (B,
COL).

Coccocarpia epiphylla (Fe)


Kremp.

Coccocarpia aeruginosa auct. non


Mll.Arg.
Santesson 1952; Keuck 1977;
Arvidsson 1982; Sipman 1990b.
Nativa. Amazonia. 250-300 m.
AMA, CAQ, GUI. No evaluada.
Neotrpico.

Coccocarpia erythroxyli
(Spreng.) Swinscow & Krog
Coccocarpia aurantiaca
(Hook.f. &Tayor) Mont. &
Bosch, Coccocarpia ciliolata
Mont., Coccocarpia cronia
var. granulosa (Mll.Arg.)
Vain., Coccocarpia incisa Pers.,
Coccocarpia molybdea Pers.,
Coccocarpia molybdea var.
aurantiaca (Hook.f. & Taylor)

Nyl., Coccocarpia molybdea


var. cronia auct. non (Tuck.)
Nyl., Coccocarpia molybdea var.
incisa (Pers.) Nyl., Coccocarpia
parmelioides (Hook.) Tuck.,
Coccocarpia parmelioides var.
aurantiaca (Hook.f. & Taylor)
Nyl., Coccocarpia pellita var.
granulosa Mll.Arg., Coccocarpia
pellita var. parmelioides
(Hook.) Mll.Arg., Coccocarpia
pellita var. strigosa Mll.Arg.,
Coccocarpia smaragdinaauct.,
Lecidea parmelioides Hook.,
Lichen parmelioides Hook.,
Pannaria aurantiaca (Hook.f.
&Taylor) Schwend., Pannaria
parmelioides (Hook.) Colmeiro,
Pannaria parmelioides var.
incisa (Ach.) Hue, Pannaria
parmelioides f. granulosa (Mll.
Arg.) Hue
Coca & Sann 2010.
Nativa. Amazonia, Andes,
Orinoquia, Pacfico. 240-3300 m.
AMA, ANT, BOY, CAL, CAU,
CHO, CUN, GUI, HUI, QUI,
RIS, SAN, TOL, VAU, VIC. No
evaluada.
Cosmopolita.
Aguirre 6051 (B, COL).

Coccocarpia filiformis
L.Arvidss.

Coca & Sann 2010.


Nativa. Andes, Pacfico. 1681900 m.
CAL, CHO, RIS, SAN. No
evaluada.
Neotrpico, Madagascar.

Coccocarpia glaucina
Kremp.
Coca & Sann 2010.
Nativa. Andes. 2240 m.
CUN. No evaluada.
Pantropical.

Coccocarpia imbricascens
Nyl.
Sipman 1997.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

177

COCCOCARPIACEAE

Lquenes
lichens

Nativa. Amazonia, Pacfico. 35240 m.


AMA, NAR. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 32945 (B, COL).

Coccocarpia microphyllina
Lcking & Aptroot
Coca et al. 2012.
Nativa. Andes. 2600-3000 m.
RIS. No evaluada.
Neotrpico.

Coccocarpia palmicola
(Spreng.) Arv. &
D.J.Galloway

Coccocarpia cronia var.


isidiophylla (Mll.Arg.) Vain.
Arvidsson 1982; Sipman 1986b;
Sipman 1992a; Sipman 1997;
Sipman 1999; Sipman et al. 2000;
Coca & Sann 2010.
Nativa. Amazonia, Andes, Islas
Caribeas, Pacfico, SN Santa
Marta. 200-3200 m.
AMA, BOY, CAL, CAU, CHO,
CUN, HUI, MAG, MET,
NAR, RIS, SAP, SAN, VAL. No
evaluada.
Pantropical.
Aguirre 5710, 6149 (B, COL).

Coccocarpia pellita (Ach.)


Mll.Arg.

Coccocarpia incisa var. pellita


(Ach.) Nyl., Coccocarpia incisa
f. pellita (Sw.), Coccocarpia
molybdea var. incisa f. pellita
(Ach.) Nyl., Coccocarpia
molybdea f. pellita (Ach.) Nyl.
Arvidsson 1982; Wolf 1993a;
Wolf 1993b; Coca & Sann 2010.
Nativa. Andes, Pacfico. 10002740 m.
ANT, CAL, CAU, CHO, CUN,
HUI, NAR, RIS, SAN. No
evaluada.
Pantropical.
Sipman 27546 (B, COL).

178

Coccocarpia prostrata
Lcking et al.

Coca & Sann 2010.


Nativa. Andes. 1000 m.
CAL, CHO, RIS. No evaluada.
Neotrpico.

Coccocarpia stellata Tuck.

Sipman 1990b; Coca & Sann


2010.
Nativa. Amazonia, Andes. 2402600 m.
AMA, ANT, BOY, CAQ, HUI,
RIS, VAU. No evaluada.
Neotrpico, frica tropical.
Aguirre 6127 (B, COL).

Coccocarpia tenuissima
Mll.Arg.
Sipman 1990b.
Nativa. Amazonia. 300 m.
AMA. No evaluada.
Neotrpico.

COENOGONIACEAE
1 gnero, 30 especies, 1 especie
endmica

Coenogonium Ehrenb.
30 especies, 1 especie endmica
Coenogonium barbatum
Lcking et al.

Mateus et al. 2011; Soto-Medina


2011; Mateus et al. 2012.
Nativa. Pacfico. 0-300 m.
CHO. No evaluada.
Pantropical.

Coenogonium ciliatum Kalb


& Lcking

Lcking 2008; Mateus et al. 2012.


Nativa. Amazonia, Pacfico. 100350 m.
CAQ, CHO. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 27737 (B, COL) p.p.

Coenogonium confervoides
Nyl.

Nativa. Amazonia, Andes. 1002700 m.


CUN, VAU. No evaluada.
Neotrpico.
Coenogonium confervoides var.
arborum Nyl.

Coenogonium congense
C.W.Dodge
Soto-Medina 2011.
Nativa. Pacfico. 0-300 m.
CAU. No evaluada.
Pantropical.

Coenogonium consimile
Vain.

Alava 1988.
Endmica. Andes.
CUN. No evaluada.
Nota: nomen dubium (Rivas
Plata et al. 2010) / nomen
dubium (Rivas Plata et al. 2010).

Coenogonium dilucidum
(Kremp.) Kalb & Lcking

Dimerella dilucida (Kremp.)


R.Sant.
Sipman 1990b; Mateus et al.
2012.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 100300 m.
AMA, CHO. No evaluada.
Pantropical.

Coenogonium eximium
(Nyl.) Kalb & Lcking

Lecidea lutea var. eximia Nyl.


Nativa. Andes. 2900 m.
CUN. No evaluada.
Neotrpico.

Coenogonium fallaciosum
(Mll.Arg.) Kalb & Lcking
Dimerella fallaciosa (Mll.Arg.)
Vzda
Sipman 1990b; Mateus et al.
2012.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

COENOGONIACEAE

Lquenes
lichens

Nativa. Amazonia, Pacfico. 100300 m.


AMA, CAQ, CHO, NAR. No
evaluada.
Pantropical.

CHO, CUN, GUI, VAU. No


evaluada.
Pantropical.

Coenogonium flavicans
(Vzda & Farkas) Kalb &
Lcking

Nativa. Amazonia. 100 m.


GUI, VAU. No evaluada.
Pantropical.

Dimerella flavicans Vzda &


Farkas
Sipman 1990b.
Nativa. Amazonia. 300 m.
AMA. No evaluada.
Pantropical.

Coenogonium geralense
(Henn.) Lcking

Soto-Medina & Bolaos 2010;


Mateus et al. 2011; Soto-Medina
et al. 2012.
Nativa. Andes, Pacfico. 1002000 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Neotrpico.

Coenogonium hypophyllum
(Vzda) Kalb & Lcking

Dimerella hypophylla Vzda


Sipman 1990b; Mateus et al.
2012.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 100300 m.
AMA, CAQ, CHO, NAR. No
evaluada.
Pantropical.

Coenogonium implexum Nyl.


Sipman 1997.
Nativa. Amazonia. 250 m.
CAQ. No evaluada.
Pantropical.

Coenogonium interplexum
Nyl.
Mateus et al. 2012.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 100-2200 m.

Coenogonium interpositum
Nyl.

Coenogonium labyrinthicum
Lcking & Kalb
Soto-Medina 2011.
Nativa. Pacfico. 0-300 m.
CAU. No evaluada.
Pantropical.

Coenogonium leprieurii
(Mont.) Nyl.

Sipman 1997; Sipman et al. 2000;


Rincn-Espitia et al. 2011.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 10-2200 m.
AMA, ANT, CAQ, CUN, NAR,
TOL. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 29601, 32936 (COL).

Coenogonium linkii Ehrenb.


Coenogonium andinum Karst.
Sipman 1997; Soto-Medina &
Bolaos 2010; Rincn-Espitia et
al. 2011.
Nativa. Andes. 35-2500 m.
ANT, CAU, CUN, NAR, VAL.
No evaluada.
Pantropical.
Sipman 32851, 33661 (B, COL).

Coenogonium lisowskii
(Vzda) Lcking

Mateus et al. 2011; Mateus et al.


2012.
Nativa. Pacfico. 100 m.
CHO. No evaluada.
Pantropical.

Coenogonium luteocitrinum
Rivas Plata et al.

Rincn-Espitia et al. 2011.


Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Neotrpico.

Coenogonium luteum
(Dicks.) Kalb & Lcking

Dimerella lutea (Dicks.) Trevis.,


Lecidea lutea (Dicks.) Taylor
Nowak & Winkler 1975; Sipman
1992a; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-2600
m.
BOY, CAU, CHO, CUN. No
evaluada.
Cosmopolita.

Coenogonium magdalenae
Rivas Plata et al.

Rincn-Espitia et al. 2011.


Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Neotrpico.

Coenogonium minimum
(Mll.Arg.) Lcking

Mateus et al. 2011; Mateus et al.


2012.
Nativa. Pacfico. 100 m.
CHO. No evaluada.
Neotrpico.

Coenogonium moniliforme
Tuck.

Mateus et al. 2011; Mateus et al.


2012.
Nativa. Pacfico, V Cauca. 100 m.
CHO. No evaluada.
Pantropical.

Coenogonium
pyrophthalmum (Mont.)
Lcking et al.

Dimerella pyrophthalma (Mont.)


Vzda

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

179

COENOGONIACEAE

Lquenes
lichens

Sipman 1992a; Sipman et al.


2000.
Nativa. Andes. 2600-3900 m.
BOY, CAU, RIS. No evaluada.
Pantropical.

Coenogonium
queenslandicum (Kalb &
Vzda) Lcking

Rincn-Espitia et al. 2011.


Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Pantropical.

Coenogonium siquirrense
(Lcking) Lcking

Mateus et al. 2011; Mateus et al.


2012.
Nativa. Pacfico. 100 m.
CHO. No evaluada.
Neotrpico.

Coenogonium stenosporum
(Malme) Lcking et al.

Rincn-Espitia et al. 2011.


Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Neotrpico.

Coenogonium subdentatum
(Vzda & G.Thor) Rivas
Plata et al.
Soto-Medina & Bolaos 2010;
Soto-Medina et al. 2012.
Nativa. Andes. 1900-2000 m.
VAL. No evaluada.
Pantropical.

Coenogonium subluteum
(Rehm) Kalb & Lcking

Dimerella epiphylla (Mll.Arg.)


Malme
Nowak & Winkler 1975; Sipman
1990b; Mateus et al. 2012.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 300
m.
AMA, CAQ, CHO, NAR. No
evaluada.
Pantropical.

180

Coenogonium zonatum
(Mll.Arg.) Kalb & Lcking
Dimerella zonata (Mll.Arg.)
R.Sant.
Nowak & Winkler 1975.
Nativa. Pacfico.
CHO. No evaluada.
Pantropical.

COLLEMATACEAE
2 gneros, 39 especies, 1 especie
endmica

Collema F.H.Wigg.
5 especies
Collema callibotrys Tuck.

Collema coccophylloides Nyl.


Degelius 1974; Sipman et al.
2000.
Nativa. Andes. 2000 m.
CUN. No evaluada.
Pantropical.
Collema callibotrys var.
coccophyllizum (Zahlbr.) Degel.

Collema conglomeratum
Hoffm.

Collema pycnocarpum auct. non


Nyl., Collema pycnocarpum var.
crassiusculum auct. non (Malme)
C.W.Dodge
Degelius 1974.
Nativa. Andes. 2600 m.
CUN. No evaluada.
Pantropical.
Collema conglomeratum var.
corynesporum (Malme) Degel.

Collema glaucophthalmum
Nyl.
Collema glaucophthalmum
var. granatense Hue, Collema
implicatum Nyl.
Degelius 1974; Sipman 1989;
Sipman 1992a; Sipman 1999;
Sipman et al. 2000.

Nativa. Andes. 1100-3500 m.


CAL, CUN, HUI, NSA, RIS. No
evaluada.
Pantropical; regiones templadas
del S.
Aguirre 5744f (B, COL).
Collema glaucophthalmum
var. glaucophthalmum,
Collema glaucophthalmum var.
implicatum (Nyl.) Degel.

Collema leptalaeum Tuck.


Sipman 1989.
Nativa. Andes. 2000 m.
RIS. No evaluada.
Subcosmopolita.
Collema leptalaeum var.
Leptalaeum.

Collema texanum Tuck.

Degelius 1974.
Nativa. Andes. 770 m.
ANT. No evaluada.
Amrica, Asia oriental.
Churchill 13219 (B, COL, NY).
Collema texanum var. stellatum
(Tuck.) Degel.

Leptogium (Ach.) Gray


34 especies, 1 especie endmica
Leptogium aciculare
P.M.Jrg.

Wolf 1993a; Wolf 1993b.


Nativa. Andes. 1980 m.
RIS. No evaluada.
Neotrpico.

Leptogium andinum
P.M.Jrg.

Leptogium menziesii auct. non


(Ach.) Mont.
Jrgensen 1975; Sipman 1989;
Sipman 1992a; Sipman 1999;
Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 2000-3950 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
NAR, RIS, TOL. No evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

COLLEMATACEAE

Lquenes
lichens

Andes tropicales, Costa Rica.


Sipman 33604 (B, COL).

Leptogium
austroamericanum (Malme)
C.W.Dodge
Sipman 1989.
Nativa. Andes. 1580 m.
TOL. No evaluada.
Neotrpico, frica.

Leptogium azureum (Sw.)


Mont.

Leptogium tremelloides var.


azureum (Sw.) Nyl.
Sipman 1989; Sipman 1992a;
Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 1200-4250 m.
ANT, ARA, BOY, CAL, CAU,
CHO, CUN, NAR, SAN, TOL.
No evaluada.
Cosmopolita.
Sipman 33442 (B, COL).

Leptogium burgessii (L.)


Mont.

Collema burgesii (L.) Ach.,


Leptogium inflexum auct. non
Nyl.
Sipman 1986b; Sipman 1989;
Sipman 1992a; Wolf 1993a; Wolf
1993b; Sipman 1999; Sipman et
al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2000-4325 m.
BOY, CAL, CAU, CUN, HUI,
MAG, NAR, RIS, TOL. No
evaluada.
Subcosmopolita.
Aguirre 5463, 6126 (B, COL).

Leptogium caperatum
P.M.Jrg. & Wallace

Jrgensen 1997; Sipman 1999;


Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes.
SAN. No evaluada.
Andes.

Leptogium chloromelum
(Sw.) Nyl.

Nativa. Andes. 1000-2450 m.


ANT, CUN. No evaluada.
Pantropical.

Leptogium cochleatum
(Dicks.) P.M.Jrg. & P.James
Sipman 1986b; Sipman et al.
2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1800-2500 m.
ANT, MAG, MET, NAR. No
evaluada.
Subcosmopolita.
Sipman 32815 (B, COL).

Leptogium coralloideum
(Meyen & Flot.) Vain.

Sipman 1989; Sipman 1992a;


Wolf 1993a; Wolf 1993b; Sipman
1999; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 1000-3975 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
NAR, RIS, SAN. No evaluada.
Subcosmopolita.
Aguirre 5607 (B, COL).

Leptogium corticola (Taylor)


Tuck.
Leptogium pulchellum auct. non
Ach.
Nativa. Andes. 2500 m.
CUN. No evaluada.
Pantropical.

Leptogium cyanescens
(Rabenh.) Krb.

Sipman 1986b; Sipman 1989;


Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
500-2940 m.
BOY, CUN, HUI, MAG, MET,
NAR, TOL. No evaluada.
Cosmopolita.
Sipman 33476 (B, COL).

Leptogium denticulatum Nyl.


Nativa. Andes. 1300 m.
CAU, SAN. No evaluada.
Neotrpico.

Leptogium diaphanum (Sw.)


Mont.
Leptogium punctulatum Nyl.
Sipman 1989.
Nativa. Andes. 1300-2700 m.
ANT, CAU, CUN, HUI, NAR,
RIS, SAN, VAL. No evaluada.
Neotrpico.
Aguirre 5698d, 5577 (B, COL).

Leptogium digitatum
(A.Massal.) Zahlbr.

Stephanophorus digitatus
A.Massal.
Sipman 1989; Sipman 1992a;
Sipman 1999; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 1500-3975 m.
MET, RIS. No evaluada.
Suramrica, frica.
Aguirre 5603b (B, COL).

Leptogium inversum
P.M.Jrg. & Wallace

Jrgensen 1997; Sipman 1999;


Sipman et al. 2000.
Endmica. Andes. 4070 m.
CUN, MET. No evaluada.

Leptogium isidiosellum
(Riddle) Sierk

Rincn-Espitia et al. 2011.


Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Neotrpico.

Leptogium juressianum Tav.

Sipman 1992a; Sipman 1999;


Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 3300-3500 m.
CAU, CUN. No evaluada.
frica, Europa atlntica.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

181

COLLEMATACEAE

Lquenes
lichens

Leptogium laceroides Bouly


de Lesd.

Leptogium inflexum var.


isidiosulum Nyl.
Jrgensen 1971; Sipman 1989;
Sipman 1992a; Sipman 1999;
Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 1900-3975 m.
CAL, CAU, CUN, NAR, RIS,
TOL, VAL. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 33599, 33804 (B, COL).

Leptogium leptophyllinum
(Meyen & Flot.) Zahlbr.
Nativa. Islas Caribeas.
SAP. No evaluada.
Neotrpico.

Leptogium malmei P.M.Jrg.


Nativa. Andes.
DESCONOCIDO. No evaluada.

Leptogium mandonii
P.M.Jrg.

Sipman 1989; Sipman 1992a;


Wolf 1993a; Wolf 1993b; Sipman
1999; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 1000-4325 m.
BOY, CAL, CUN, HUI, RIS. No
evaluada.
Andes.
Aguirre 6108 (B, COL).

Leptogium marginellum
(Sw.) S.F.Gray

Collema marginellum (Sw.)


Rusch., Leptogium corrugatulum
Nyl.
Sipman 1989; Wolf 1993a; Wolf
1993b; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 710-1500 m.
ANT, CAU, CUN, RIS, TOL. No
evaluada.
Pantropical.
Sipman 34041 (B, HUA).

182

Leptogium menziesii (Sm.)


Mont.

Romero-Martnez 2012.
Nativa. Andes.
DESCONOCIDO. No evaluada.

Leptogium moluccanum
(Pers.) Vain.
Soto-Medina 2011.
Nativa. Pacfico. 0-300 m.
CAU. No evaluada.
Pantropical.

Leptogium olivaceum
(Hook.) Zahlbr.

Collema olivaceum Hook.,


Leptogium foveolatum Nyl.
Sipman 1989; Sipman 1992a;
Wolf 1993a; Wolf 1993b; Sipman
1999; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 2130-3750 m.
BOY, CAU, CHO, CUN, NAR,
PUT, QUI, RIS, TOL. No
evaluada.
Neotrpico.
Sipman 34393 (B, COL).

Leptogium papillosum
(Bouly de Lesd.) C.W.Dodge

Sipman 1989; Sipman 1992a;


Sipman 1999; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 2500-3500 m.
CAL, CUN. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 23601 (B, COL).

Leptogium phyllocarpum
(Pers.) Nyl.

Sipman 1989; Sipman 1992a;


Wolf 1993a; Wolf 1993b; Sipman
1999; Sipman et al. 2000.
Nativa. Amazonia, Andes. 12003750 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
GUI, HUI, NAR, PUT, RIS, SAN,
TOL, VAL. No evaluada.
Pantropical.
Aguirre 5697, 6140 (B, COL).

Leptogium phyllocarpum var.


campestre Malme, Leptogium
phyllocarpum var. macrocarpum
Nyl.

Leptogium resupinans Nyl.

Sipman 1989; Sipman 1992a;


Wolf 1993a; Wolf 1993b; Sipman
1999; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 2910-4285 m.
ARA, CAL, CAU, CUN. No
evaluada.
Neotrpico, frica.
Aguirre 5185, 5976 (B, COL).

Leptogium reticulatum
Mont.

Nativa. Pacfico. 35-600 m.


MET, NAR. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 32995 (B, COL).

[Leptogium saturninum
(Ach.) Nyl.]

Coca et al. 2012.


Nota: registro basado en
identificacin errnea / record
based on a misidentification.

Leptogium tremelloides (L.f.)


S.F.Gray

Sipman 1992a.
Nativa. Amazonia, Andes. 4002600 m.
CUN, GUI, MET, SAN, VAU. No
evaluada.
Pantropical.
Leptogium tremelloides f.
laciniatum Tuck.

Leptogium tuckermannii
C.W.Dodge

Sipman 1986b; Sipman 1989;


Sipman 1992a.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
3650-4150 m.
BOY, CUN, MAG, RIS, TOL. No
evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

COLLEMATACEAE

Lquenes
lichens

Pantropical.
Sipman 10625 (COL, U?).

Leptogium ulvaceum (Pers.)


Vain.

Rincn-Espitia et al. 2011.


Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Pantropical.

Leptogium velutinum
P.M.Jrg.

Nativa. Andes. 3120 m.


RIS. No evaluada.
Andes tropicales.
Van Reenen 4687 (B, COL).

Leptogium vesiculosum (Sw.)


Malme
Leptogium bullatum (Ach.)
Mont., Leptogium bullatum var.
dactylinoideum Nyl.
Sipman 1989.
Nativa. Andes. 1200-3000 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, HUI,
NAR, RIS, TOL. No evaluada.
Amrica tropical, frica.
Aguirre 5744c, 6078 (B, COL).
Leptogium vesiculosum var.
digitatum Eschw.

CONIOCYBACEAE
2 gneros, 7 especies

Chaenotheca Urb.
6 especies
Chaenotheca brunneola
(Ach.) Mll.Arg.

Sipman 1989; Sipman 1992a;


Tibell 1996; Sipman 1999;
Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 2400-3750 m.
CAL, HUI, RIS. No evaluada.
Cosmopolita.
Aguirre 5763 (B, COL).

Chaenotheca chlorella (Ach.)


Mll.Arg.
Chaenotheca carthusiae (Harm.)
Lettau
Sipman 1989; Sipman 1992a;
Tibell 1996; Sipman 1999;
Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 2400-3500 m.
ANT, CAL, CUN, HUI. No
evaluada.
Subcosmopolita.
Sipman 23627 (B, COL).

[Chaenotheca furfuracea (L.)


Tibell]

Nota: registro basado en


identificacin errnea. El registro
de Colombia (Cundinamarca,
2500 m) no fue confirmado por
Tibell (1996) / record based on
a misidentification; the record
from Colombia (Cundinamarca,
2500 m) was not confirmed by
Tibell (1996).

Chaenotheca gracillima
(Vain.) Tibell

Sipman 1989; Sipman 1992a;


Tibell 1996; Sipman 1999;
Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 3500 m.
CAL. No evaluada.
Subcosmopolita.

Chaenotheca hispidula
(Ach.) Zahlbr.

Sipman 1989; Sipman 1992a;


Tibell 1996; Sipman 1999;
Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 3500-3750 m.
CAL, RIS. No evaluada.
Subcosmopolita.

[Chaenotheca laevigata
Ndv.]

Nota: registro basado en


identificacin errnea. El registro
de Colombia (Sipman 1989,
1999) no fue confirmado por

Tibell (1996) / record based on


a misidentification; the record
from Colombia (Sipman 1989,
1999), was not confirmed by
Tibell (1996).

Chaenotheca olivaceorufa
Vain.
Chaenotheca degelii Tibell
Tibell 1996.
Nativa. Andes. 2500-2600 m.
CUN, HUI. No evaluada.
Neotrpico, Australasia.

Chaenotheca trichialis (Ach.)


Th.Fr.
Sipman 1989; Sipman 1992a;
Tibell 1996; Sipman 1999;
Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 3500-3750 m.
CAL, RIS. No evaluada.
Cosmopolita.

Sclerophora Chevall.
1 especie
Sclerophora sanguinea
(Tibell) Tibell

Tibell 1996.
Nativa. Andes. 2500-2600 m.
CUN, HUI. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 23628 (B, COL).

CROCYNIACEAE
1 gnero, 2 especies

Crocynia (Ach.) A.Massal.


2 especies
Crocynia gossypina (Sw.)
A.Massal.

Amphiloma gossypinum (Mont.)


Nyl., Byssocaulon molle (Sw.) Nyl.
Sipman 1997; Rincn-Espitia et
al. 2011.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

183

CROCYNIACEAE

Lquenes
lichens

Nativa. Amazonia, Andes,


Pacfico, SN Santa Marta. 3001300 m.
AMA, CHO, GUI, MAG, MET.
No evaluada.
Pantropical.
Crocynia gossypina var. mollis
(Sw.) Hue.

Crocynia pyxinoides Nyl.

Sipman 1997.
Nativa. Amazonia. 240-250 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
Pantropical.

GOMPHILLACEAE
14 gneros, 67 especies, 1 especie
endmica

Actinoplaca Mll.Arg.
2 especies
Actinoplaca gemmifera
(Lcking) Lcking et al.
Soto-Medina 2011.
Nativa. Pacfico. 0-300 m.
CAU. No evaluada.
Neotrpico.

Actinoplaca strigulacea Mll.


Arg.
Echinoplaca strigulacea
(Mll.Arg.) R.Sant., Strigula
actinoplaca Nyl.
Nowak & Winkler 1970;
Srusiaux 1976.
Nativa. Amazonia, Andes, SN
Santa Marta. 600-2600 m.
ANT, CUN, MAG, MET, VAU.
No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 23702g (B, COL).

Aderkomyces Bat.
6 especies

184

Aderkomyces albostrigosus
(R.Sant.) Lcking et al.

Tricharia albostrigosa R.Sant.


Nowak & Winkler 1970; Mateus
et al. 2012.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta. 100-2000 m.
CHO, MAG, NAR. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 29755 (B, COL).

Aderkomyces couepiae Bat.

Echinoplaca argentea auct.,


Tricharia couepiae (Bat.) Lcking
& Srus.
Lcking 2008; Mateus et al. 2012.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 100450 m.
AMA, CHO, NAR. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 28376 (B, COL) p.p.

Aderkomyces gomezii
Lcking
Mateus et al. 2012.
Nativa. Pacfico. 100 m.
CHO. No evaluada.
Neotrpico.

Aderkomyces heterellus
(Stirt.) Lcking et al.

Echinoplaca affinis Kalb &


Vzda, Tricharia heterella (Stirt.)
Lcking
Sipman 1990b; Soto-Medina
2011; Mateus et al. 2012.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 35300 m.
AMA, CAQ, CAU, CHO, NAR.
No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 29610 (B, COL).

Aderkomyces papilliferus
(Lcking) Lcking
Lcking 2008; Soto-Medina
2011.
Nativa. Amazonia, Pacfico.
0-350 m.

AMA, CAU, NAR. No evaluada.


Neotrpico.
Sipman 28409 (B, COL).

Aderkomyces
subalbostrigosus (Lcking)
Lcking et al.

Tricharia subalbostrigosa Lcking


Soto-Medina 2011; Mateus et al.
2012.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-2400 m.
CAU, CHO, HUI. No evaluada.
Neotrpico.
Aguirre 5765 (B, COL).

Arthotheliopsis Vain.
2 especies
Arthotheliopsis planicarpa
(Lcking) Lcking et al.

Nativa. Amazonia. 240-350 m.


AMA, CAQ. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 28221 (B, COL).

Arthotheliopsis tricharioides
(Kalb & Vzda) Lcking et al.
Lcking 2008; Mateus et al. 2012.
Nativa. Pacfico. 100-600 m.
CHO, MET. No evaluada.
Neotrpico.
Aguirre 5689k (B, COL).

Aulaxina Fe
6 especies
Aulaxina dictyospora R.Sant.
Santesson 1952; Aguirre &
Sipman 2004.
Nativa. Andes, Pacfico. 3502500 m.
ANT, NAR. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 29709 (B, COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

GOMPHILLACEAE

Lquenes
lichens

Aulaxina intermedia
Lcking
Mateus et al. 2012.
Nativa. Pacfico. 100 m.
CHO. No evaluada.
Neotrpico.

Aulaxina microphana (Vain.)


R.Sant.
Sipman 1990b.
Nativa. Amazonia. 240-350 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
Pantropical.

Aulaxina minuta R.Sant.

Calenia Mll.Arg.
8 especies

Calenia depressa Mll.Arg.


Nowak & Winkler 1975.
Nativa. Pacfico.
CHO. No evaluada.
Pantropical.

Calenia dictyospora Lcking


Nativa. Pacfico. 350 m.
NAR. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 29714 (B, COL).

Sipman 1990b; Aguirre &


Sipman 2004; Mateus et al. 2012.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 35450 m.
AMA, CAQ, CHO, NAR. No
evaluada.
Neotrpico, frica tropical.
Sipman 29583, 29737 (B, COL).

Calenia echinoplacoides
Lcking

Aulaxina opegraphina Fe

Nowak & Winkler 1975; SotoMedina 2011; Mateus et al. 2012.


Nativa. Pacfico. 35-300 m.
CAU, CHO. No evaluada.
Pantropical.

Sipman 1990b.
Nativa. Amazonia. 240-250 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
Pantropical.
Nota: Identificacin incierta por
falta de esporas / Identification
uncertain due to lack of spores.

Aulaxina quadrangula
(Stirt.) R.Sant.

Santesson 1952; Nowak &


Winkler 1970; Nowak & Winkler
1975; Sipman 1990b.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, SN Santa Marta. 352000 m.
AMA, CAQ, CHO, MAG, MET,
NAR, VAU. No evaluada.
Neotrpico, frica tropical.
Sipman 29584, 29660, 29738 (B,
COL).

Soto-Medina 2011.
Nativa. Pacfico. 0-300 m.
CAU. No evaluada.
Neotrpico.

Calenia graphidea Vain.

Calenia lueckingii Hartmann


Mateus et al. 2012.
Nativa. Pacfico. 100 m.
CHO. No evaluada.
Neotrpico.

Calenia phyllogena (Mll.


Arg.) R.Sant.

Nowak & Winkler 1970; Nowak


& Winkler 1975; Aguirre &
Sipman 2004.
Nativa. Caribe, Pacfico. 20-60 m.
CHO, MAG, NAR. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 29597 (B, COL).

Calenia thelotremella Vain.

Santesson 1952; Aguirre &


Sipman 2004; Mateus et al. 2012.

Nativa. Pacfico. 35-100 m.


CHO, NAR. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 29596 (B, COL).

Calenia triseptata Zahlbr.

Calenia submaculans R.Sant.


Vzda 1983; Srusiaux 1984a;
Sipman 1990b.
Nativa. Amazonia. 240-300 m.
AMA, CAQ, MET, VAU. No
evaluada.
Neotrpico.
Sipman 28207 (B, COAH).

Caleniopsis Vzda & Poelt


2 especies
Caleniopsis conspersa (Stirt.)
Lcking et al.
Calenia conspersa (Stirt.) R.Sant.
Santesson 1952; Sipman 1990b.
Nativa. Amazonia, Andes. 2402000 m.
AMA, CAQ, CUN, GUI, VAU.
No evaluada.
Pantropical.
Aguirre 5677j (B, COL).

Caleniopsis laevigata (Mll.


Arg.) Vzda & Poelt
Calenia laevigata Mll.Arg.
Santesson 1952; Sipman 1990b.
Nativa. Amazonia. 240-350 m.
AMA, CAQ, GUI. No evaluada.
Pantropical.

Diploschistella Vain.
3 especies
Diploschistella lithophila
(G.Thor & Vzda) Lcking
et al.

Gyalideopsis lithophila G.Thor &


Vzda
Nativa. Andes. 2000 m.
RIS. No evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

185

GOMPHILLACEAE

Lquenes
lichens

Subcosmopolita.
Aguirre 5533 (B, COL).

CAU. No evaluada.
Neotrpico.

CUN. No evaluada.
Neotrpico.

Diploschistella trapperi
(Kalb & Vzda) Lcking
et al.

Echinoplaca furcata Srus.

Echinoplaca marginata
Lcking

Nativa. Andes. 1700-2000 m.


NAR, SAN. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 27626 (B, COL).

Diploschistella urceolata
Vain.

Gyalideopsis athalloides (Nyl.)


Vzda
Sipman 1992a; Sipman et al.
2000.
Nativa. Andes. 3240-4040 m.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Neotrpico.

Echinoplaca Fe
13 especies
Echinoplaca diffluens (Mll.
Arg.) R.Sant.

Nowak & Winkler 1970; Sipman


1990b.
Nativa. Amazonia, Caribe,
Pacfico. 20-300 m.
AMA, CAQ, MAG, NAR. No
evaluada.
Pantropical.

Echinoplaca epiphylla Fe

Nowak & Winkler 1975; Sipman


1990b; Mateus et al. 2012.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 32350 m.
AMA, CAU, CHO, NAR. No
evaluada.
Pantropical.

Echinoplaca epiphylloides
Lcking
Soto-Medina 2011.
Nativa. Pacfico. 0-300 m.

186

Nativa. Amazonia, Andes,


Pacfico. 300-1750 m.
AMA, NAR. No evaluada.
Neotrpico.

Echinoplaca handelii
(Zahlbr.) Lcking

Echinoplaca heterella auct. non


(Stirt.) R.Sant.
Nowak & Winkler 1975; Sipman
1990b.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 32350 m.
AMA, CAQ, CHO, NAR. No
evaluada.
Pantropical.

Echinoplaca incrustaticiliata
Srus.
Nativa. Pacfico. 350 m.
NAR. No evaluada.
Pantropical.

Echinoplaca intercedens
Vzda

Sipman 1990b.
Nativa. Amazonia. 300 m.
AMA. No evaluada.
Neotrpico, frica tropical.

Echinoplaca leucotrichoides
(Vain.) R.Sant.

Lcking 2008; Mateus et al. 2012.


Nativa. Andes, Pacfico. 1002300 m.
ANT, CHO, MET. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 33968 (B, HUA).

Echinoplaca lucernifera Kalb


& Vzda

Sipman 1999; Sipman et al. 2000.


Nativa. Andes. 3200 m.

Nativa. Amazonia. 600 m.


MET. No evaluada.
Pantropical.
Aguirre 5689q (B, COL).

Echinoplaca pellicula (Mll.


Arg.) R.Sant.
Santesson 1952; Nowak &
Winkler 1970; Sipman 1990b.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, SN Santa Marta. 352200 m.
AMA, BOY, CAQ, CHO, MAG,
NAR. No evaluada.
Pantropical.

Echinoplaca tetrapla
(Zahlbr.) Lcking
Mateus et al. 2012.
Nativa. Pacfico. 100 m.
CHO. No evaluada.
Pantropical.

Echinoplaca verrucifera
Lcking
Soto-Medina 2011.
Nativa. Pacfico. 0-300 m.
CAU. No evaluada.
Neotrpico.

Gomphillus Nyl.
1 especie
Gomphillus hyalinus (Pat.)
Lcking et al.

Gomphillus ophiosporus Kalb &


Vzda
Nativa. Andes. 1700 m.
NAR. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 33458 (B, COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

GOMPHILLACEAE

Lquenes
lichens

Gyalectidium Mll.Arg.
1 especie
Gyalectidium filicinum Mll.
Arg.
Santesson 1952; Nowak &
Winkler 1970; Sipman 1990b.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, SN Santa Marta. 352200 m.
AMA, ANT, CAQ, CAU, CHO,
MAG, MET, NAR, NSA. No
evaluada.
Subcosmopolita.
Aguirre 5689c (B, COL).

Gyalidea Vzda
2 especies
Gyalidea costaricensis Vzda
& Hafellner

Sipman 1999; Sipman et al. 2000.


Nativa. Andes.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Neotrpico.

Gyalidea hyalinescens (Nyl.)


Vzda
Vzda 1991; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 1720-3000 m.
ANT, CAU, NAR, RIS. No
evaluada.
Subcosmopolita.
Aguirre 5566 (B, COL).
Gyalidea hyalinescens var.
hyalinescens.

Gyalideopsis Vzda
8 especies, 1 especie endmica
Gyalideopsis chicaque
Moncada & Lcking

Lumbsch et al. 2011.


Endmica. Andes. 2300 m.
CUN. No evaluada.

Gyalideopsis gigantea Kalb &


Vzda
Nativa. Andes. 1900 m.
SAN. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 27578 (B, COL).

Gyalideopsis lambinonii
Vzda
Nativa. Andes. 1900 m.
SAN. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 27593 (B, COL).

Gyalideopsis montana
Lcking
Nativa. Andes. 2500 m.
ANT. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 29836 (B, HUA).

Gyalideopsis parvula
Hafellner & Vzda

Nativa. Andes. 1500 m.


RIS. No evaluada.
Neotrpico.
Aguirre 5599b (B, COL).

Gyalideopsis peruviana
Vzda

Sipman 1992a; Sipman et al.


2000.
Nativa. Andes. 3460 m.
MET, RIS. No evaluada.
Neotrpico.

Santesson 1952; Nowak &


Winkler 1970.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta. 35-2000 m.
CAU, MAG, NAR, NSA. No
evaluada.
Neotrpico.
Sipman 29609, 29767 (B, COL).

Rubrotricha Lcking et al.


1 especie
Rubrotricha
subhelminthospora Lcking

Tricharia helminthospora R.Sant.


Sipman 1997; Lcking 2008;
Mateus et al. 2012.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 100250 m.
AMA, CAQ, CHO. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 28270 (B, COAH).

Tricharia Fe
12 especies
Tricharia amazonum Vain.
Soto-Medina 2011.
Nativa. Pacfico. 0-300 m.
CAU. No evaluada.
Neotrpico.

Tricharia carnea (Mll.Arg.)


R.Sant.

Soto-Medina 2011.
Nativa. 0-300 m.
CAU. No evaluada.
Tropical.

Nowak & Winkler 1970; Sipman


1990b.
Nativa. Amazonia, Caribe,
Pacfico. 20-300 m.
AMA, CAQ, MAG, NAR. No
evaluada.
Pantropical.
Sipman 29645 (B, COL).

Gyalideopsis vulgaris (Mll.


Arg.) Lcking

Tricharia cuneata
L.I.Ferraro & Vzda

Gyalideopsis piceicola (Nyl.)


Vzda & Poelt

Tricharia vulgaris (Mll.Arg.)


R.Sant.

Soto-Medina 2011.
Nativa. 0-300 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

187

GOMPHILLACEAE

Lquenes
lichens

CAU. No evaluada.
Neotrpico.

Tricharia farinosa R.Sant.

Lcking 2008; Soto-Medina


2011.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-2300 m.
ANT, CAU, NAR. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 29733 (B, COL).

Tricharia hyalina Kalb &


Vzda

Sipman 1990b; Mateus et al.


2012.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 35600 m.
AMA, CAQ, CHO, MET, NAR.
No evaluada.
Neotrpico.
Aguirre 5689d (COL).

[Tricharia leucothrix Fe]

Nota: especie dudosa. Talos


semejantes pueden presentarse
en varios gneros, por ejemplo,
Echinoplaca / dubious species;
thalli like these can occur in
various genera, e.g., Echinoplaca.

Tricharia longispora Kalb &


Vzda

Sipman 1990b; Mateus et al.


2012.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 100300 m.
AMA, CHO. No evaluada.
Neotrpico.

[Tricharia melanothrix Fe]

Nota: registro basado en


identificacin errnea. Especie
dudosa. Talos semejantes pueden
presentarse en varios gneros,
por ejemplo, Tricharia / record
based on a misidentification;
dubious species; thalli like these
can occur in various genera, e.g.,
Tricharia.

188

Tricharia santessoniana Kalb


& Vzda
Sipman 1990b.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 35240 m.
AMA, NAR. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 29646 (COL).

Tricharia santessonii
D.L.Hawksw.
Mateus et al. 2012.
Nativa. Pacfico. 100 m.
CHO. No evaluada.
Pantropical.

AMA, ANT, CAQ, CAU, CHO,


NAR. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 28132 (B, COAH).

GRAPHIDACEAE
37 gneros, 228 especies, 23
especies endmicas

Acanthothecis Clem.
2 especies
Acanthothecis hololeucoides
(Nyl.) Staiger & Kalb

Tricharia similis Vzda

Staiger & Kalb 1999.


Nativa. 1900 m.
SAN. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 27563 (B, COL).

Tricharia sipmanii Lcking

Acanthothecis tetraphora
(Nyl.) Staiger & Kalb

Soto-Medina 2011.
Nativa. Pacfico. 0-300 m.
CAU. No evaluada.
Neotrpico.

Lcking 2008.
Nativa. Andes, Pacfico. 3200 m.
CUN. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 27485 (B, COL).
Nota: anteriormente citada
como T. triseptata / previously
cited as T. triseptata.

Tricharia urceolata (Mll.


Arg.) R.Sant.

Santesson 1952; Nowak &


Winkler 1970; Sipman 1990b.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, SN Santa Marta. 352000 m.
AMA, CAQ, CAU, MAG, NAR.
No evaluada.
Neotrpico, frica tropical.
Sipman 29647, 34538 (B, COL).

Tricharia vainioi R.Sant.

Sipman 1997; Soto-Medina 2011;


Mateus et al. 2012.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 0-2500 m.

Graphina tetraphora (Nyl.)


Zahlbr., Graphis tetraphora Nyl.
Staiger & Kalb 1999.
Nativa. Andes. 2600 m.
CUN. No evaluada.
Neotrpico.

Acanthotrema Frisch
1 especie
Acanthotrema brasilianum
(Hale) A.Frisch
Thelotrema brasilianum Hale
Nativa. Pacfico. 35 m.
NAR. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 33150 (B, COL).

Ampliotrema Kalb
3 especies

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

GRAPHIDACEAE

Lquenes
lichens

Ampliotrema amplius (Nyl.)


Kalb

Ocellularia amplior (Nyl.)


Redinger, Thelotrema cavatum
var. amplius Nyl., Thelotrema
cavatum f. amplius Nyl.
Sipman 1997; Soto-Medina 2011.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 10-1200 m.
AMA, CAU, GUI, NAR. No
evaluada.
Neotrpico.
Sipman 33326 (B, COL).

Ampliotrema discolor (Ach.)


Kalb

Ascidium discolor (Ach.)


Nyl., Ascidium discolor var.
dodecamerum Nyl., Ocellularia
discolor (Ach.) Spreng., Pyrenula
discolor Ach.
Nativa. Andes. 2500 m.
CUN. No evaluada.
Colombia, Panam.

Ampliotrema lepadinoides
(Leight.) Kalb

Ocellularia lepadinoides (Leight.)


Zahlbr.
Sipman & Aptroot 1992; Sipman
1997.
Nativa. Amazonia. 240-300 m.
AMA. No evaluada.
Neotrpico.

Anomomorpha Hue
1 especie, 1 especie endmica
Anomomorpha aggregans
(Nyl.) Staiger

Graphina aggregans (Nyl.)


Zahlbr., Graphis aggregans Nyl.
Staiger 2002.
Endmica. Andes. 2200 m.
DESCONOCIDO. No evaluada.

Carbacanthographis Staiger
& Kalb
1 especie
Carbacanthographis
marcescens (Fe) Staiger &
Kalb

Graphina marcescens (Fe) Mll.


Arg.
Sipman 1997; Staiger 2002.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 250
m.
CAQ, NAR. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 32957 (B, COL).

Chapsa A.Massal.
11 especies
Chapsa albida (Nyl.) Lcking
& Sipman
Thelotrema albidum Nyl.
Salisbury 1972.
Nativa. Andes. 2300 m.
CUN. No evaluada.
Pantropical.

Chapsa albomaculata
(Sipman) Sipman & Lcking
Thelotrema albomaculatum
Sipman
Sipman & Aptroot 1992.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 35240 m.
AMA, CAQ, NAR. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 32956 (B, COL).

Chapsa alborosella (Nyl.)


A.Frisch

Graphis alborosella Nyl.,


Ocellularia alborosella (Nyl.)
R.Sant.
Hale 1974a; Hale 1978; RincnEspitia et al. 2011.
Nativa. Andes, Pacfico. 10-2000
m.

NAR. No evaluada.
Pantropical.

Chapsa dilatata (Mll.Arg.)


Kalb

Thelotrema dilatatum (Mll.Arg.)


Hale
Nativa. Pacfico. 35 m.
NAR. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 33325 (B, COL).

Chapsa dissuta (Hale)


Mangold

Thelotrema dissutum (Hale) Hale


Sipman 1997.
Nativa. Amazonia. 240-350 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 28311 (B, COAH).

Chapsa leprocarpa (Nyl.)


A.Frisch
Thelotrema colobicum Nyl.
Aguirre & Sipman 2004.
Nativa. Pacfico. 10 m.
NAR. No evaluada.
Pantropical.

Chapsa platycarpella (Vain.)


A.Frisch
Rivas Plata et al. 2010; SotoMedina 2011.
Nativa. Pacfico. 35-50 m.
CAU, NAR. No evaluada.
Neotrpico, frica tropical.
Sipman 33168 (B, COL).

Chapsa platycarpoides
(Tuck.) Breuss & Lcking

Thelotrema platycarpoides Tuck.


Aguirre & Sipman 2004.
Nativa. Pacfico. 35 m.
NAR. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 32971 (B, COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

189

GRAPHIDACEAE

Lquenes
lichens

Chapsa pseudoschizostoma
(Hale) Sipman

Soto-Medina & Bolaos 2010;


Soto-Medina et al. 2012.
Nativa. Andes. 1900-2000 m.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Neotrpico.

Chapsa referta (Hale)


Lcking

Thelotrema refertum (Hale) Hale


Sipman 1997; Sipman et al. 2012.
Nativa. Amazonia. 240-350 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 28358 (B, COAH).

Chapsa sublilacina (Ellis &


Everh.) Sipman & Lcking

Thelotrema sublilacinum (Ellis &


Everh.) Vain.
Nativa. Pacfico. 35 m.
NAR. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 33095 (B, COL).

Chroodiscus (Mll.Arg.)
Mll.Arg.
2 especies
Chroodiscus coccineus
(Leight.) Mll.Arg.

Phyllophthalmaria coccinea
(Leight.) Zahlbr.
Santesson 1952; Nowak &
Winkler 1970; Nowak & Winkler
1975; Sipman 1990b.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, SN Santa Marta. 352500 m.
AMA, ANT, CHO, MAG, MET,
NAR, VAU. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 29600 (B, COL).

Chroodiscus neotropicus
Kalb & Vzda

Sipman 1990b; Sipman 1997.

190

Nativa. Amazonia. 240 m.


AMA. No evaluada.
Neotrpico.

Clandestinotrema Rivas
Plata et al.
3 especies
Clandestinotrema
clandestinum (Ach.) Rivas
Plata et al.

Ocellularia clandestina (Ach.)


Mll.Arg., Thelotrema laevigans
Nyl., Thelotrema laevigans f.
avertens Nyl.
Hale 1974a; Hale 1978; Frisch et
al. 2006; Sipman et al. 2012.
Nativa. Andes. 35-2600 m.
CUN. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 32954 (B, COL).

Clandestinotrema erumpens
(H.Magn.) Rivas Plata et al.

Ocellularia erumpens
(H.Magn.) Hale, Thelotrema
erumpens H.Magn., Thelotrema
leucomelanum var. cathomalizans
Nyl.
Hale 1978; Sipman 1989; Sipman
et al. 2012.
Nativa. Andes. 2340-2500 m.
CUN, TOL. No evaluada.
Pantropical.

Clandestinotrema
leucomelaenum (Nyl.) Rivas
Plata et al.

Ocellularia leucomelaena (Nyl.)


Hale, Thelotrema leucomelanum
Nyl., Thelotrema pauperius Nyl.
Hale 1974a; Hale 1978; SotoMedina & Bolaos 2010; Sipman
et al. 2012.
Nativa. Andes. 800-2600 m.
CUN, NAR, VAL. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 33358 (B, COL).

Diorygma Eschw.
12 especies
Diorygma confluens (Fe)
Kalb et al.

Graphis confluens (Fe) Mll.Arg.


Kalb et al. 2004; Soto-Medina
2011.
Nativa. Andes, Pacfico. 35-1250
m.
CAU, NAR, RIS, VAL. No
evaluada.
Neotrpico.
Sipman 33045a, 33386 (B, COL).

Diorygma epiglaucum (Mll.


Arg.) Kalb et al.
Kalb et al. 2004.
Nativa. Andes, Pacfico. 35-1120
m.
MET, NAR. No evaluada.
Neotrpico.
Van Reenen 4202 (B, COL).

Diorygma hieroglyphicum
(Pers.) Staiger & Kalb

Graphina collospora (Vain.)


Zahlbr., Graphina columbiana
(Nyl.) Mll.Arg., Graphis abapha
Nyl., Graphis obtecta Nyl.,
Graphis obtecta var. columbiana
(Nyl.) Hue, Graphis obtecta f.
columbiana Nyl.
Kalb et al. 2004.
Nativa. Andes, Pacfico. 35-2000
m.
CUN, NAR. No evaluada.
Pantropical.

Diorygma junghuhnii (Mont.


& Bosch) Kalb et al.
Graphis glaucoleucodes Nyl.,
Graphis poitaei sensu Nyl.,
Phaeographis glaucoleucoides
(Nyl.) Zahlbr.
Kalb et al. 2004.
Nativa. V Magdalena. 100 m.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Pantropical.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

GRAPHIDACEAE

Lquenes
lichens

Diorygma microsporum
M.Cceres & Lcking
Lumbsch et al. 2011.
Nativa. Andes.
TOL. No evaluada.
Florida (Estados Unidos),
Colombia.

Diorygma minisporum Kalb


et al.
Soto-Medina & Bolaos 2010;
Soto-Medina et al. 2012.
Nativa. Andes. 1900-2000 m.
VAL. No evaluada.
Neotrpico.

Diorygma monophorum
(Nyl.) Kalb et al.

Graphis monophora Nyl.


Kalb et al. 2004.
Nativa. Andes. 2000-2500 m.
ANT, CUN, RIS. No evaluada.
Neotrpico.

Diorygma pachygraphum
(Nyl.) Kalb et al.

Graphina pachygrapha (Nyl.)


Zahlbr., Graphis pachygrapha
Nyl.
Kalb et al. 2004.
Nativa. Andes. 1400 m.
CUN. No evaluada.
Pantropical.

Diorygma poitaei (Fe) Kalb


et al.

Graphina virginea (Eschw.)


Mll.Arg., Graphis cometia Fe,
Graphis virginea (Eschw.) Mont.
Kalb et al. 2004.
Nativa. Andes, Pacfico. 35-250
m.
NAR, RIS, TOL. No evaluada.
Neotrpico.

Diorygma pruinosum
(Eschw.) Kalb et al.
Kalb et al. 2004.

Nativa. Pacfico. 10 m.
NAR. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 33288 (B, COL).

Diorygma reniforme (Fe)


Kalb et al.

Graphina reniformis (Fe) Mll.


Arg., Graphis reniformis Fe
Kalb et al. 2004.
Nativa. Andes, Pacfico, V
Magdalena. 50-1900 m.
CUN, NAR, TOL. No evaluada.
Neotrpico, frica.

Diorygma tibellii Kalb et al.


Kalb et al. 2004.
Nativa. Pacfico. 35 m.
NAR. No evaluada.
Pantropical.

Diploschistes Norman
4 especies
Diploschistes cinereocaesius
(Ach.) Vain.

Sipman 1986b; Sipman 1989;


Sipman 1992a; Sipman 1999;
Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
3000-4450 m.
ANT, ARA, BOY, CAL, CAU,
CUN, HUI, MAG, MET, NAR,
RIS, TOL. No evaluada.
Neotrpico.
Aguirre 5317 (B, COL).

Diploschistes diacapsis
(Ach.) Lumbsch

Diploschistes gypsaceus auct.


Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes.
MET. No evaluada.
Subcosmopolita.
Cleef 8127a (COL).

Diploschistes muscorum
(Scop.) R.Sant.

Sipman 1989; Sipman 1992a;


Sipman 1999; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 1900-4300 m.
CAL, SAN. No evaluada.
Subcosmopolita.
Sipman 27580 (B, COL).
Diploschistes muscorum subsp.
bartletii Lumbsch.

Diploschistes scruposus
(Schreb.) Norm.

Urceolaria scruposa (Schreb.)


Ach.
Nativa. Andes. 1200-2800 m.
ANT, CUN, NSA. No evaluada.
Cosmopolita.

Dyplolabia A.Massal.
2 especies
Dyplolabia afzelii (Ach.)
A.Massal.

Graphis afzelii Ach.


Sipman 1997; Kalb & Staiger
2000.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 100-1200 m.
CAQ, GUI, NAR. No evaluada.
Pantropical.

Dyplolabia oryzoides
(Leight.) Kalb & Staiger
Kalb & Staiger 2000.
Nativa. Amazonia. 300 m.
CAQ. No evaluada.
Neotrpico.

Fibrillithecis Frisch 2006


2 especies, 1 especie endmica
Fibrillithecis dehiscens
(Leight.) Mangold et al.

Ocellularia dehiscens (Leight.)


Zahlbr., Thelotrema dehiscens
Leight.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

191

GRAPHIDACEAE

Lquenes
lichens

Endmica. Amazonia.
GUI. No evaluada.
Colombia.

Fibrillithecis pachystoma
(Nyl.) Sipman

Myriotrema pachystomum (Nyl.)


Hale, Phaeotrema pachystomum
(Nyl.) Zahlbr., Thelotrema
pachystomum Nyl.
Sipman et al. 2012.
Nativa. Andes. 1900-2200 m.
CUN. No evaluada.
Neotrpico.

Fissurina Fe
9 especies
Fissurina dumastii Fe

Graphis dumastii (Fe) Spreng.


Sipman 1997.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 35350 m.
AMA, CAQ, NAR. No evaluada.
Pantropical.

Fissurina pseudostromatica
Lcking & Rivas Plata

Rincn-Espitia et al. 2011.


Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Pantropical.

Fissurina radiata Mont.

Graphis radiata (Mont.) Nyl.


Nativa. Andes, Pacfico. 35-2000
m.
CUN, NAR. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 32970 (B, COL).

Fissurina rufula (Mont.)


Staiger

Rincn-Espitia et al. 2011.


Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Pantropical.

Fissurina tachygrapha Nyl.

Graphis furfuracea Leight.


Nativa. Amazonia.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Pantropical.

Graphis leptographa auct.,


Graphis tachygrapha Nyl.
Wirth & Hale 1978.
Nativa. Andes. 2600 m.
CUN. No evaluada.
Neotrpico.

Fissurina incrustans Fe

Fissurina triticea Nyl.

Fissurina furfuracea
(Leight.) Archer

Graphina incrustans (Fe) Mll.


Arg.
Sipman 1997; Rincn-Espitia et
al. 2011.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 35300 m.
AMA, NAR. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 33155 (B, COL).

Fissurina nitidescens (Nyl.)


Nyl.
Rincn-Espitia et al. 2011.
Nativa.

192

DESCONOCIDO. No evaluada.
Pantropical.

Graphis triticea Nyl.


Wirth & Hale 1978.
Nativa. Andes. 2200 m.
CUN. No evaluada.
Pantropical.

Glyphis Ach.
3 especies
Glyphis cicatricosa Ach.

Glyphis cicatricosa var. favulosa


(Ach.) Nyl., Glyphis confluens f.
analoga Nyl., Glyphis favulosa

Ach., Glyphis favulosa var.


intermedia Mll.Arg.
Nativa. Andes, Pacfico, V
Magdalena. 35-2000 m.
CAU, CUN, NAR, SAN. No
evaluada.
Pantropical.
Sipman 27633 (B, COL).

Glyphis scyphulifera (Ach.)


Nyl.
Gyrostomum scyphuliferum
(Ach.) Nyl.
Rincn-Espitia et al. 2011.
Nativa. Andes. 1000 m.
CUN, HUI. No evaluada.
Pantropical.
Aguirre 6110b (B, COL).

Glyphis substriatula (Nyl.)


Staiger

Graphis substriata Nyl., Graphis


substriatula Nyl.
Nativa. Andes. 2700 m.
BOY. No evaluada.
Neotrpico.

Graphina Mll.Arg.

4 especies, 2 especies endmicas


Graphina agminalis (Nyl.)
Zahlbr.

Graphis agminalis Nyl.


Endmica. V Magdalena. 100 m.
DESCONOCIDO. No evaluada.

[Graphina hololeucoides
(Nyl.) Mll.Arg.]

Nota: registro errneo de Mller


Arg. (1882a: 397), basado en
Nylander (1863a: 266), quien
trat un espcimen de Mxico /
erroneous record by Mller Arg.
(1882a: 397)., based on Nylander
(1863a: 266), who studied a
specimen from Mexico.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

GRAPHIDACEAE

Lquenes
lichens

Graphina insculpta (Eschw.)


Mll.Arg.
Sipman 1989; Sipman 1997.
Nativa. Amazonia, Andes. 3001500 m.
AMA, RIS. No evaluada.
Neotrpico.

Graphina malmei Redinger


Nativa. Amazonia. 220 m.
MET. No evaluada.
Neotrpico.
Guzman 18 (B, COL).

Graphina scribillans (Nyl.)


Zahlbr.
Graphis scribillans Nyl.
Endmica. Amazonia, Andes.
2400 m.
CUN. No evaluada.

Graphis Adans.
67 especies, 4 especies endmicas
Graphis acharii Fe

Graphina acharii (Fe) Mll.Arg.,


Graphina acharii var. albicans
(Nyl.) Mll.Arg., Graphina
acharii var. monospora (Nyl.)
Mll.Arg., Graphina acharii
f. enteroleuca (Ach.) Zahlbr.,
Graphina acharii f. subducens
(Nyl.) Zahlbr., Graphis rigida
(Fe) Spreng., Graphis rigida var.
subducens (Nyl.) Nyl., Graphis
rigida f. enteroleuca (Ach.) Nyl.,
Graphis rigida f. subducens Nyl.,
Graphis vernicosa (Ach.) Nyl.,
Graphis vernicosa var. albicans
Nyl., Graphis vernicosa var.
hyperbolizans Nyl., Graphis
vernicosa var. monospora Nyl.,
Graphis vernicosa f. monospora
Nyl., Graphis vernicosa f.
submonospora Nyl.
Sipman 1989; Rincn-Espitia et
al. 2011.
Nativa. Amazonia, Andes. 11002800 m.

ANT, CAU, CUN, GUI, NAR,


RIS, SAN, TOL. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 27515 (B, COL).

Graphis adpressa Vain.

Soto-Medina & Bolaos 2010;


Soto-Medina et al. 2012.
Nativa. Andes. 1900-2000 m.
VAL. No evaluada.
Neotrpico.

Graphis analoga Nyl.

Graphis analoga var. monophora


Tuck.
Nativa. Andes. 1200-2400 m.
CUN. No evaluada.
Pantropical.
Graphis analoga var. subtecta
(Nyl.) Zahlbr.

Graphis anfractuosa (Eschw.)


Nyl.
Graphis connata (Eschw.) Nyl.
Sipman 1989.
Nativa. Amazonia, Andes. 840 m.
GUI, TOL. No evaluada.
Pantropical.

Graphis angustata Eschw.


Nativa. Amazonia.
GUI. No evaluada.
Pantropical.

Graphis argentia Makhija &


Adaw.

Rincn-Espitia & Lcking 2011;


Rincn-Espitia et al. 2011.
Nativa. Caribe.
CR. No evaluada.
Pantropical.

Graphis caesiocarpa
Redinger
Soto-Medina 2011.
Nativa. 0-300 m.
CAU. No evaluada.
Pantropical.

Graphis chlorotica A.Massal.


Rincn-Espitia & Lcking 2011;
Rincn-Espitia et al. 2011.
Nativa. Caribe.
ATL. No evaluada.
Pantropical.

Graphis chrysocarpa (Raddi)


Spreng.
Graphina chrysocarpa (Raddi)
Mll.Arg., Graphis vernicosa
var. chrysocarpa, Phaeographina
chrysocarpa (Raddi) Redinger
Sipman 1997; Rincn-Espitia et
al. 2011.
Nativa. Amazonia, Andes. 3001750 m.
CAQ, NAR. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 32895 (B, COL).

Graphis cinerea Fe

Nativa. Andes. 2000-2600 m.


CUN. No evaluada.
Pantropical.

Graphis cleistomma Nyl.

Graphina cleistomma (Nyl.) Mll.


Arg.
Nativa. Andes. 2500 m.
CUN. No evaluada.
Neotrpico.

Graphis comma (Ach.)


Spreng.

Rincn-Espitia & Lcking 2011;


Rincn-Espitia et al. 2011.
Nativa. Caribe.
CES. No evaluada.
Pantropical.

Graphis componens Nyl.

Nativa. Andes. 1200-2000 m.


CUN. No evaluada.
Neotrpico.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

193

GRAPHIDACEAE

Lquenes
lichens

Graphis cymbegrapha
Leight.

Endmica. Amazonia.
VAU. No evaluada.
Nota: segn Egea & Torrente
(1994: 182), debe incluirse en
las Graphidaceae, y no en las
Lecanactis, entre las que fue
incluida errneamente por
Nylander / according to Egea &
Torrente (1994: 182), belongs
to the Graphidaceae, not to
Lecanactis, where it was included
by Nylander.

Graphis daintreensis
(A.W.Archer) A.W.Archer

Rincn-Espitia & Lcking 2011;


Rincn-Espitia et al. 2011.
Nativa. Caribe.
GUJ. No evaluada.
Pantropical.

Graphis dealbata Nyl.


Nativa. Andes. 2700 m.
CUN. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 10311 (COL, U).

Graphis dendrogramma Nyl.

Graphis dolichographa Nyl.


Phaeographina dolichographa
(Nyl.) Zahlbr.
Endmica. Andes. 1900 m.
CUN. No evaluada.

Graphis dupaxana Vain.

Rincn-Espitia & Lcking 2011;


Rincn-Espitia et al. 2011.
Nativa. Caribe.
CES. No evaluada.
Pantropical.

Graphis duplicata Ach.

Rincn-Espitia & Lcking 2011.


Nativa. Caribe.
CES. No evaluada.
Pantropical.

Graphis elegans (Sm.) Ach.


Nativa. Andes. 3200 m.
BOY. No evaluada.
Cosmopolita.
Aguirre 5169 (B, COL).

Rincn-Espitia & Lcking 2011;


Rincn-Espitia et al. 2011.
Nativa. Caribe.
CR. No evaluada.
Pantropical.

Graphis flexibilis Kremp.

Graphis dendroidea Leight.

Graphis furcata Fe

Endmica. Amazonia.
GUI. No evaluada.

Graphis disserpens Nyl.

Staiger 2002.
Nativa. Andes. 1300 m.
SAN. No evaluada.
Neotrpico.
Nota: segn Vainio (1890:
123), el material original carece
de ascosporas y, por tanto, no
es identificable / according to

194

Vainio (1890: 123), the original


material lacks ascospores and
hence is not identifiable.

Sipman 1997.
Nativa. Amazonia. 240-250 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
Pantropical.

Rincn-Espitia & Lcking 2011;


Rincn-Espitia et al. 2011.
Nativa. Caribe.
CR. No evaluada.
Pantropical.

Graphis geraensis Vain.

Lcking et al. 2008.


Nativa. Andes. 1700 m.
NAR. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 33454, 33493 (B, COL).

Graphis glaucescens Fe

Nativa. Andes, V Magdalena.


100-2400 m.
CUN. No evaluada.
Pantropical.

Graphis glauconigra Vain.

Rincn-Espitia & Lcking 2011;


Rincn-Espitia et al. 2011.
Nativa. Caribe.
CR. No evaluada.
Pantropical.

Graphis homographiza Nyl.


Endmica. Andes. 1900 m.
CUN. No evaluada.

Graphis hypocrellina
Lcking & Chaves
Lcking et al. 2008.
Nativa. Andes. 2460 m.
RIS. No evaluada.
Neotrpico.
Wolf 537 (B).

Graphis illinata Eschw.

Rincn-Espitia & Lcking 2011;


Rincn-Espitia et al. 2011.
Nativa. Caribe.
CES. No evaluada.
Neotrpico.

Graphis intricata Fe

Graphis assimilis Nyl., Graphis


assimilis f. brevior Nyl.
Nativa. Andes. 1200-2800 m.
CUN. No evaluada.
Pantropical.
Graphis intricata f. brevior (Nyl.)
Zahlbr.

Graphis koreaiensis Sipman

Sipman 1994.
Nativa. Pacfico. 30 m.
NAR. No evaluada.
Neotrpico.
Nota: no corresponde a Graphis,
sino a pos. a Thalloloma / does
not belong to Graphis, but poss.
to Thalloloma.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

GRAPHIDACEAE

Lquenes
lichens

Graphis lineola Ach.

Nativa. Andes. 1100 m.


CUN. No evaluada.
Pantropical.

Graphis lumbricina Vain.

Lcking et al. 2008.


Nativa. Andes. 2180-3510 m.
CUN, RIS. No evaluada.
Neotrpico, Hawi.
Van Reenen 3348a (B, COL).

Graphis macella Kremp.

Rincn-Espitia & Lcking 2011;


Rincn-Espitia et al. 2011.
Nativa. Caribe.
CES. No evaluada.
Neotrpico.

Graphis malacodes Nyl.

Rincn-Espitia & Lcking 2011.


Nativa. Caribe.
CR. No evaluada.
Pantropical.

Graphis mexicana (Hale)


Lcking et al.

Graphis muscicola (Kalb) Staiger


Nativa. Andes. 3200 m.
CUN. No evaluada.
Neotrpico.
Aguirre 5110 (B, COL).

Graphis miniata Redinger

Lcking et al. 2008; RincnEspitia & Lcking 2011; RincnEspitia et al. 2011.
Nativa. Caribe, Pacfico. 10-35 m.
CES, CR, NAR. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 33271 (B, COL).

Graphis nanodes Vain.

Rincn-Espitia & Lcking 2011.


Nativa. Caribe.
CR. No evaluada.
Pantropical.

Graphis nuda (H.Magn.)


Staiger & Lcking

Graphis prunicola Vain.

Graphis pinicola Zahlbr.

Graphis pseudoanaloga Vain.

Rincn-Espitia & Lcking 2011;


Rincn-Espitia et al. 2011.
Nativa. Caribe.
CES. No evaluada.
Pantropical.

Graphina pseudoanaloga (Vain.)


Zahlbr.
Nativa. Andes. 1750 m.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 27496 (B, COL).

Graphis pittierii Lcking


et al.

Graphis pulverulenta Wallr.

Soto-Medina 2011.
Nativa. Pacfico. 0-300 m.
CAU. No evaluada.
Pantropical.

Lcking et al. 2008.


Nativa. Andes. 1700 m.
NAR. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 33493a (B, COL).

Graphis platycarpa Eschw.

Graphina platycarpa (Eschw.)


Zahlbr., Graphis sophistica Nyl.
Nativa. Andes. 1200-2700 m.
BOY, CUN. No evaluada.
Neotrpico.
Lindig 2726 (herb. Nyl.).

Graphis plurispora
(Redinger) Lcking &
Chaves

Graphina plurispora (Redinger)


Wirth & Hale
Sipman 1989.
Nativa. Andes. 840 m.
TOL. No evaluada.
Neotrpico, frica.

Graphis proserpens Vain.

Sipman 1989; Rincn-Espitia et


al. 2011.
Nativa. Andes. 2700 m.
TOL. No evaluada.
Pantropical.

Rincn-Espitia & Lcking 2011;


Rincn-Espitia et al. 2011.
Nativa. Caribe.
CR. No evaluada.
Pantropical.

Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Pantropical.

Graphis rhizocola (Fe)


Lcking & Chaves

Graphis anguilliformis Taylor


Wirth & Hale 1978; RincnEspitia et al. 2011; Soto-Medina
2011.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-2600
m.
ANT, CAU, CUN. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 23674, 23700 (B, COL).

Graphis ruiziana (Fe)


A.Massal.

Nativa. Andes. 1200-2800 m.


CUN, SAN. No evaluada.
Cosmopolita.

Graphis rustica Kremp.

Graphis turgidula Mll.Arg.


Nativa. Andes. 2500 m.
CUN. No evaluada.
Pantropical.
Cleef 6090d (COL).

Graphis scripta (L.) Ach.

Graphis serpentina (Ach.) Ach.


Rincn-Espitia & Lcking 2011;
Rincn-Espitia et al. 2011.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

195

GRAPHIDACEAE

Lquenes
lichens

Nativa. Amazonia, Andes,


Caribe. 2400-2800 m.
ATL, CR, CUN, GUI. No
evaluada.
Regin holrtica.
Graphis scripta var. serpentina
(Ach.) Meyen.

Graphis striatula (Ach.)


Spreng.

Nativa. Amazonia, Andes. 25002800 m.


CUN, GUI, VAU. No evaluada.
Pantropical.
Graphis striatula f. elongata Nyl.

Graphis subchrysocarpa
Lcking

Rincn-Espitia & Lcking 2011;


Rincn-Espitia et al. 2011.
Nativa. Caribe.
CES. No evaluada.
Neotrpico.

Graphis subflexibilis Lcking


& Chaves
Nativa. Pacfico. 10 m.
NAR. No evaluada.
Neotropical.
Sipman 33274 (B, COL).

Graphis subradiata (Nyl.)


Lcking

Graphina analoga var. subradiata


(Nyl.) Zahlbr., Graphis analoga
var. subradiata Nyl.
Nativa. Andes. 1200-2400 m.
CUN. No evaluada.
Pantropical.

Graphis subtecta (Nyl.)


Lcking

Graphis analoga var. subtecta


Nyl.
Nativa. Andes. 1200-2400 m.
CUN. No evaluada.
Pantropical.

196

Graphis subtracta Nyl.


Nativa. Andes. 2900 m.
CUN. No evaluada.
Neotrpico.

Graphis subvirginea (Nyl.)


Nyl.

Nativa. Amazonia.
GUI. No evaluada.
Neotrpico.
Graphis subvirginea f. denudata
Leight.

Graphis supracola
A.W.Archer

Rincn-Espitia & Lcking 2011;


Rincn-Espitia et al. 2011.
Nativa. Caribe.
CR. No evaluada.
Pantropical.

Graphis symplecta Nyl.

Nativa. Andes. 1200-2000 m.


CUN. No evaluada.
Neotrpico.

Graphis tenella Ach.

Nativa. Amazonia, Andes. 1200


m.
CUN, GUI. No evaluada.
Pantropical.

Graphis triphora Nyl.

Graphina triphora (Nyl.) Mll.


Arg., Graphis frumentaria auct.
non Fe
Nativa. Andes. 1400-1900 m.
CUN. No evaluada.
Neotrpico.

Graphis tumidula (Fe)


Spreng.

Soto-Medina & Bolaos 2010;


Soto-Medina et al. 2012.
Nativa. Andes. 1900-2000 m.
VAL. No evaluada.
Neotrpico.

Graphis vestitoides (Fink)


Staiger
Nativa. Pacfico. 10 m.
NAR. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 33274, admixture (B,
COL).

Graphis virescens Mll.Arg.


Lcking et al. 2008.
Nativa. Andes. 1900-2000 m.
SAN. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 27550, 27637 (B, COL).

Gyrotrema Frisch
1 especie
Gyrotrema sinuosum
(Sipman) A.Frisch

Ocellularia sinuosa Sipman


Sipman 1992b.
Nativa. Amazonia. 300 m.
AMA. No evaluada.
Suramrica tropical.

Helminthocarpon A.Rich.
1 especie
Helminthocarpon leprevostii
Fe
Awasthi & Joshi 1979; RincnEspitia et al. 2011.
Nativa. Caribe, V Magdalena.
100 m.
BOL. No evaluada.
Neotrpico.

Hemithecium Trevis.
2 especies
Hemithecium balbisii (Fe)
Trevis.

Rincn-Espitia et al. 2011.


Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Pantropical.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

GRAPHIDACEAE

Lquenes
lichens

Hemithecium chlorocarpum
(Fe) Trevis.

Graphina chlorocarpa (Fe) Mll.


Arg., Graphis chlorocarpa Fe
Nativa. Andes. 2000 m.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Neotrpico.

Leiorreuma Eschw.
1 especie
Leiorreuma patellula (Nyl.)
Staiger
Graphis patellula (Fe) Nyl.,
Graphis separanda Nyl.,
Phaeographis patellula (Nyl.)
Mll.Arg.
Nativa. Andes. 2600 m.
CUN. No evaluada.
Neotrpico.

Leptotrema Mont. & Bosch


1 especie
Leptotrema wightii (Taylor)
Mll.Arg.

Myriotrema wightii (Taylor)


Hale, Thelotrema wightii (Taylor)
Nyl.
Nativa. V Magdalena. 250 m.
TOL. No evaluada.
Pantropical.

Leucodecton A.Massal.
4 especies
Leucodecton dactyliferum
(Hale) Lcking

Myriotrema dactyliferum (Hale)


Gyeln.
Sipman et al. 2012.
Nativa. Pacfico. 35 m.
NAR. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 33033 (B, COL).

Leucodecton expallescens
(Nyl.) Rivas Plata & Lcking
Thelotrema expallescens Nyl.
Rincn-Espitia et al. 2011.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Neotrpico.

Leucodecton occultum
(Eschw.) A.Frisch

Myriotrema compunctum (Ach.)


Hale, Thelotrema compunctum
(Sm.) Nyl.
Rincn-Espitia et al. 2011.
Nativa. Caribe. 0 m.
ATL. No evaluada.
Pantropical.

Leucodecton subcompunctum
(Nyl.) A.Frisch
Myriotrema subcompunctum
(Nyl.) Hale
Nativa. Pacfico. 10-35 m.
NAR. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 33265 (B, COL).

Leucogramma G.Mey.
1 especie
Leucogramma chrysenteron
(Mont.) Staiger et al.

Graphis chrysenteron Mont.,


Graphis sphalera Nyl.,
Hemithecium chrysenteron
(Mont.) Trevis., Phaeographina
chrysenteron (Mont.) Mll.Arg.
Nativa. Andes. 1200 m.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Pantropical.

Melanotrema Frisch 2006


1 especie
Melanotrema platystomum
(Mont.) Frisch
Rincn-Espitia et al. 2011.

Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Pantropical.

Myriotrema Fe
10 especies
Myriotrema clandestinum
(Fe) Hale

Myriotrema terebratulum (Nyl.)


Hale, Ocellularia remanens (Nyl.)
Mll.Arg., Ocellularia terebratula
(Nyl.) Mll.Arg., Thelotrema
clandestinum Fe, Thelotrema
clandestinum f. remanens Nyl.,
Thelotrema terebratulum Nyl.
Hale 1974a; Hale 1978; Sipman
et al. 2012.
Nativa. Andes. 1200-2200 m.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Neotrpico.

Myriotrema concretum (Fe)


Hale
Thelotrema concretum Fe,
Thelotrema microporoides Nyl.
Hale 1978; Wolf 1993a; Wolf
1993b; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 2200-3190 m.
CUN, RIS. No evaluada.
Pantropical.

Myriotrema fragile (Hale)


Hale

Ocellularia fragilis Hale


Hale 1974b.
Nativa. V Magdalena. 100-200
m.
SAN. No evaluada.
Neotrpico.

Myriotrema glaucophaenum
(Kremp.) Zahlbr.
Nativa. Amazonia. 240-350 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 27697, 28290 (B,
COAH).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

197

GRAPHIDACEAE

Lquenes
lichens

Myriotrema hartii (Mll.


Arg.) Hale

Hale 1978.
Nativa. Amazonia, Andes. 2402600 m.
AMA, ANT, HUI. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 28467 (B, COAH).
Nota: el material puede incluir
Fibrillithecis confusa (Lcking et
al. 2012) / material may include
Fibrillithecis confusa (Lcking et
al. 2012).

Myriotrema myrioporum
(Tuck.) Hale

Sipman 1997.
Nativa. Amazonia. 300-350 m.
AMA. No evaluada.
Neotrpico.

Myriotrema myriotremoides
(Nyl.) Hale

Ocellularia myriotremoides (Nyl.)


Zahlbr.
Sipman 1989.
Nativa. Andes, Pacfico. 35-1150
m.
NAR, TOL. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 32988 (B, COL).

Myriotrema neofrondosum
Sipman
Nativa. Pacfico. 35 m.
NAR. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 33174 (B, COL).

Myriotrema norsticticum
(Hale) Hale

Nativa. Pacfico. 230 m.


VAL. No evaluada.
Neotrpico.
Van Rooden 457 (B, COL, U).

Myriotrema olivaceum Fe
Thelotrema olivaceum (Fe)
Mont.

198

Nativa. Amazonia, Andes. 2002000 m.


CUN, GUI, VAU. No evaluada.
Pantropical.

Ocellularia G.Mey.
22 especies, 1 especie endmica
Ocellularia auberianoides
(Nyl.) Mll.Arg.

Thelotrema auberianoides Nyl.


Nativa. Andes. 300-2000 m.
CUN, TOL. No evaluada.
Neotrpico.

Ocellularia bahiana (Ach.)


A.Frisch
Leptotrema bahianum (Ach.)
Mll.Arg., Myriotrema
bahianum (Ach.) Hale,
Thelotrema bahianum (Ach.)
Ach., Thelotrema bahianum
var. ruptum Nyl., Thelotrema
develatum Nyl.
Hale 1978.
Nativa. Andes. 300-2400 m.
CUN, TOL. No evaluada.
Pantropical.

Ocellularia calvescens (Fe)


Mll.Arg.

Myriotrema calvescens (Fe)


Hale, Thelotrema calvescens Fe
Sipman 1997; Sipman et al. 2012.
Nativa. Amazonia, Andes. 2402400 m.
AMA, CAQ, CUN. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 28286 (B, COAH).

Ocellularia cavata (Ach.)


Mll.Arg.

Ascidium cinchonarum Fe,


Ascidium cinchonarum f.
intermedium Nyl., Ocellularia
cinchonarum f. intermedia
(Nyl.) Zahlbr., Ocellularia
lindigiana Mll.Arg., Thelotrema

cavatum var. submutatum Nyl.,


Thelotrema cavatum f. obturatum
(Ach.) Nyl., Thelotrema
cinchonarum (Fe) Vain.,
Thelotrema inscalpens Nyl.
Hale 1974a; Sipman 1997;
Sipman et al. 2012.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 35-2600 m.
AMA, CUN, HUI, NAR, SAN.
No evaluada.
Pantropical.
Sipman 33169 (B, COL).
Ocellularia cavata var. submutata
(Nyl.) Zahlbr.

Ocellularia crocea (Kremp.)


D.Overeem
Sipman 1997.
Nativa. Amazonia. 250 m.
CAQ. No evaluada.
Pantropical.

Ocellularia domingensis
(Fe) Mll.Arg.

Ascidium domingense (Fe) Nyl.


Hale 1978.
Nativa. Andes. 2000-2600 m.
CUN. No evaluada.
Neotrpico.

Ocellularia gracilis Mll.


Arg.

Rincn-Espitia et al. 2011.


Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Neotrpico.

Ocellularia gymnocarpa
(Nyl.) Zahlbr.

Thelotrema gymnocarpum Nyl.


Endmica. Andes. 1200 m.
DESCONOCIDO. No evaluada.

[Ocellularia interposita
(Nyl.) Hale]

Nota: aparentemente es un
registro errneo, pues Nylander,
citado por Krempelhuber

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

GRAPHIDACEAE

Lquenes
lichens

(1863a: 335), menciona la


especie como propia de Cuba /
apparently anerroneous record,
as Krempelhuber cites Nylander
(1863a: 335), who mentioned the
species from Cuba.

Ocellularia laeviusculoides
Sipman & Lcking

Rincn-Espitia et al. 2011.


Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Neotrpico.

Ocellularia mauritiana Hale


Myriotrema protocetraricum
(Hale) Hale
Sipman 1997.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 35-2400 m.
AMA, CAQ, HUI, NAR. No
evaluada.
Neotrpico, frica tropical.
Sipman 33144 (B, COL).

Ocellularia maxima (Hale)


Hale
Nativa. Andes. 2550 m.
ANT. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 34055 (B, HUA).

Ocellularia obturascens
(Nyl.) Hale

Thelotrema bahianum var.


obturascens Nyl.
Sipman et al. 2012.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Neotrpico.

Ocellularia papillata
(Leight.) Zahlbr.

Sipman 1997.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 35250 m.
AMA, CAQ, NAR. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 33190 (B, COL).

Ocellularia perforata
(Leight.) Mll.Arg.

Thelotrema cavatum var. planius


Nyl.
Sipman 1997; Soto-Medina 2011.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 0-2550 m.
AMA, ANT, CAQ, CAU, MET.
No evaluada.
Pantropical.
Aguirre 5681b (B, COL).

Ocellularia postposita (Nyl.)


A.Frisch
Ascidium postpositum Nyl.
Frisch et al. 2006.
Nativa. Andes. 2500 m.
CUN. No evaluada.
Neotrpico, frica tropical.

Ocellularia praestans (Mll.


Arg.) Hale
Nativa. Pacfico. 35 m.
NAR. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 33013 (B, COL).

Ocellularia rhabdospora
(Nyl.) Redinger

Ascidium rhabdosporum Nyl.


Hale 1978.
Nativa. Andes, Pacfico. 35-1200
m.
NAR, SAN. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 33024 (B, COL).

Ocellularia rhodostroma
(Mont.) Zahlbr.
Sipman 1997.
Nativa. Amazonia. 240 m.
AMA. No evaluada.
Neotrpico.

Ocellularia ripleyi Hale


Nativa. Pacfico. 35 m.
NAR. No evaluada.

Neotrpico.
Sipman 33285 (B, COL).

Ocellularia subpraestans
(Hale) Hale
Soto-Medina 2011.
Nativa. Pacfico. 0-300 m.
CAU. No evaluada.
Neotrpico.

Ocellularia terebrata (Ach.)


Mll.Arg.

Ocellularia comparabilis
(Kremp.) Mll.Arg.
Sipman 1997.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 10350 m.
AMA, CAQ, NAR. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 28459 (B, COAH).

Ocellularia xanthostroma
(Nyl.) Zahlbr.

Ascidium xanthostroma Hue


Nativa. Pacfico. 35 m.
NAR. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 33074, 33170 (B, COL).

Phaeographina Mll.Arg.
4 especies, 4 especies endmicas
Phaeographina cabbalistica
(Nyl.) Mll.Arg.
Graphis cabbalistica Nyl.
Endmica. Andes. 2500 m.
CUN. No evaluada.

Phaeographina dividens
(Nyl.) K.P.Singh &
D.D.Awasthi

Graphis dividens Nyl.


Singh & Awasthi 1979.
Endmica. Amazonia, Andes.
2000 m.
CUN, GUI. No evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

199

GRAPHIDACEAE

Lquenes
lichens

Phaeographina
internigricans (Leight.)
Zahlbr.
Graphis internigricans Nyl.
Endmica. Amazonia.
GUI. No evaluada.

Phaeographina mesographa
(Nyl.) Mll.Arg.
Graphis mesographa Nyl.
Endmica. Andes. 1600 m.
CUN. No evaluada.

Phaeographis Mll.Arg.
15 especies, 4 especies endmicas
Phaeographis brasiliensis
(A.Massal.) Kalb & MatthesLeicht
Soto-Medina & Bolaos 2010;
Soto-Medina et al. 2012.
Nativa. 1900-2000 m.
VAL. No evaluada.
Neotrpico.

Phaeographis dendritica
(Ach.) Mll.Arg.

Graphis dendritica Ach.


Sipman 1989; Soto-Medina 2011.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-2940
m.
CAU, CUN, TOL. No evaluada.
Cosmopolita.

Phaeographis flavicans
Kashiw.

Rincn-Espitia et al. 2011.


Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Pantropical.

Phaeographis fulgurans
(Nyl.) Zahlbr.
Graphis fulgurans Nyl.
Endmica. Amazonia.
GUI. No evaluada.

200

Phaeographis haematites
(Fe) Mll.Arg.

Graphis haematites Fe
Soto-Medina 2011.
Nativa. Andes, Pacfico. 35-1800
m.
CAU, CUN, NAR, SAN. No
evaluada.
Neotrpico.
Sipman 32960 (B, COL).

Phaeographis heterochroides
Zahlbr.
Rincn-Espitia et al. 2011.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Neotrpico.

Phaeographis intricans (Nyl.)


Staiger
Graphis intricans Nyl.,
Sarcographa intricans (Nyl.)
Mll.Arg.
Nativa. Andes. 1700-2600 m.
CUN, NAR. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 33509 (B, COL).

Phaeographis inusta (Ach.)


Mll.Arg.

Graphis inusta Ach., Graphis


inusta f. medusuliformis Nyl.
Nativa. Andes. 2600-2700 m.
CUN. No evaluada.
Subcosmopolita.
Phaeographis inusta var.
medusuliformis (Nyl.) Mll.Arg.

Phaeographis leprieurii
(Mont.) Staiger

Graphis leprieurii (Mont.) Nyl.,


Sarcographa leprieurii (Mont.)
Mll.Arg.
Sipman 1997.
Nativa. Amazonia. 300 m.
CAQ, GUI. No evaluada.
Neotrpico.

Phaeographis leucocheila
(Fe) Mll.Arg.

Graphis leucocheila (Fe) Nyl.,


Graphis leucocheila f. irradiata
Nyl.
Endmica. Andes. 2200 m.
CUN. No evaluada.
Phaeographis leucocheila f.
irradiata (Nyl.) Zahlbr.

Phaeographis lindigiana
Mll.Arg.

Graphis pezizoides auct. non Ach.


Endmica. Andes. 1600 m.
CUN. No evaluada.

Phaeographis lobata (Eschw.)


Mll.Arg.
Nativa. Andes. 1000-2500 m.
ANT, HUI. No evaluada.
Pantropical.
Aguirre 6114 (B, COL).

Phaeographis paratypa Mll.


Arg.
Endmica. Andes. 2500 m.
CUN. No evaluada.

Phaeographis platycarpa
Mll.Arg.

Rincn-Espitia et al. 2011.


Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Pantropical.

Phaeographis scalpturata
(Ach.) Staiger

Graphis scalpturata Ach., Graphis


scalpturata var. dissimilis (Nyl.),
Phaeographina scalpturata (Ach.)
Mll.Arg.
Soto-Medina & Bolaos 2010.
Nativa. Andes, V Cauca. 1002600 m.
CUN, HUI, VAL. No evaluada.
Pantropical.
Aguirre 5750 (B, COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

GRAPHIDACEAE

Lquenes
lichens

Platygramme Fe
2 especies

Platygramme caesiopruinosa
(Fe) Fe
Graphis scalpturata var. plurifera
Nyl., Graphis scalpturata f.
plurifera Nyl., Phaeographina
caesiopruinosa (Fe) Mll.Arg.
Sipman 1997.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 35-2300 m.
AMA, ANT, CAQ, CAU, GUI,
NAR, SAN, VAU. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 33176, 33682 (B, COL).

Platygramme colubrosa
(Nyl.) Staiger

Graphis colubrosa Nyl.,


Phaeographina colubrosa (Nyl.)
Mll.Arg.
Nativa. Andes. 1200 m.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Neotrpico.

Platythecium Staiger
4 especies, 1 especie endmica
Platythecium allosporellum
(Nyl.) Staiger
Nativa. Amazonia. 250 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 28597 (B. COAH).

Platythecium grammitis
(Fe) Staiger

Graphis grammitis Fe
Sipman 1997.
Nativa. Amazonia, Andes. 2402000 m.
AMA, CAQ, CUN. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 28306 (B, COAH).

Platythecium leiogramma
(Nyl.) Staiger

Graphis dimorpha Nyl., Graphis


leiogramma Nyl., Phaeographis
dimorpha (Nyl.) Zahlbr.,
Phaeographis leiogramma (Nyl.)
Zahlbr.
Nativa. Andes. 1100-1800 m.
CUN, SAN. No evaluada.
Neotrpico, frica.

Platythecium serpentinellum
(Nyl.) Staiger
Graphis serpentinella Nyl.,
Phaeographis serpentinella (Nyl.)
Zahlbr.
Endmica. Andes. 2000-2120 m.
CUN, RIS. No evaluada.
Wolf 2207 (COL).

Pycnotrema Rivas Plata &


Lcking
1 especie
Pycnotrema pycnoporellum
(Nyl.) Rivas Plata & Lcking

Myriotrema pycnoporellum (Nyl.)


Hale
Sipman et al. 2012.
Nativa. Pacfico. 35 m.
NAR. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 33139 (B, COL).

Redingeria Frisch
2 especies
Redingeria glyphica (Nyl.)
A.Frisch

Ocellularia glyphica (Nyl.) Hale,


Phaeotrema glyphicum (Nyl.)
Zahlbr., Thelotrema glyphicum
Nyl.
Hale 1978.
Nativa. Andes. 2000 m.
CUN. No evaluada.
Neotrpico.

Redingeria leiostoma (Tuck.)


Frisch
Soto-Medina & Bolaos 2010;
Soto-Medina et al. 2012.
Nativa. Andes. 1900-2000 m.
VAL. No evaluada.
Neotrpico, frica.

Sarcographa Fe
7 especies, 2 especies endmicas
Sarcographa cinchonarum
Fe

Glyphis actinobola Nyl.,


Sarcographa actinobola (Nyl.)
Mll.Arg.
Soto-Medina 2011.
Nativa. Andes, Pacfico, V
Magdalena. 0-1200 m.
CAU, CUN, TOL. No evaluada.
Pantropical.

Sarcographa decolorascens
(Nyl.) Zahlbr.

Graphis decolorascens Nyl.


Endmica. V Magdalena. 100 m.
DESCONOCIDO. No evaluada.

Sarcographa heteroclita
(Mont.) Zahlbr.
Nativa. Pacfico. 35 m.
NAR. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 32972 (B, COL).

Sarcographa labyrinthica
(Ach.) Mll.Arg.
Glyphis labyrinthica Ach.
Nativa. Andes, Pacfico, V
Magdalena. 35-1200 m.
NAR. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 32964 (B, COL).

Sarcographa medusulina
(Nyl.) Mll.Arg.
Glyphis medusulina Nyl.
Soto-Medina 2011.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

201

GRAPHIDACEAE

Lquenes
lichens

Endmica. Pacfico, V
Magdalena. 0-300 m.
CAU. No evaluada.

Sarcographa ramificans
(Kremp.) Staiger
Staiger 2002.
Nativa. Pacfico. 10-35 m.
NAR. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 33159 (B, COL).

Sarcographa tricosa (Ach.)


Mll.Arg.

Graphis tricosa (Ach.) Nyl.


Rincn-Espitia et al. 2011.
Nativa. V Magdalena. 100 m.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Pantropical.

Stegobolus Mont.
7 especies
Stegobolus anamorphus
(Hale) A.Frisch & Kalb

Myriotrema subwrightii (Hale)


Hale
Sipman 1997.
Nativa. Amazonia. 250 m.
AMA. No evaluada.
Neotrpico.

Stegobolus auberianus
(Mont.) A.Frisch & Kalb

Ocellularia auberiana (Mont.)


Hale
Sipman 1997.
Nativa. Amazonia, Pacfico, V
Cauca. 10-360 m.
CAQ, NAR, VAL. No evaluada.
Neotrpico, regin Pacfico.
Sipman 32985 (B, COL).

Stegobolus fissus (Nyl.)


A.Frisch

Ocellularia epitrypa (Nyl.)


A.L.Sm., Thelotrema epitrypum

202

Nyl., Thelotrema epitrypum f.


simplicius Nyl.
Nativa. Andes. 1900-2000 m.
CUN. No evaluada.
Pantropical.

Stegobolus metaphoricus
(Nyl.) A.Frisch

Leptotrema metaphoricum (Nyl.)


Zahlbr., Ocellularia metaphorica
(Nyl.) Zahlbr., Ocellularia
microsporum (Zahlbr.) Hale,
Thelotrema metaphoricum Nyl.
Hale 1978; Frisch et al. 2006.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1900 m.
CUN, MAG. No evaluada.
Neotrpico.

Stegobolus percolumellatus
(Sipman) A.Frisch
Ocellularia percolumellata
Sipman
Sipman 1994.
Nativa. Pacfico. 10-35 m.
NAR. No evaluada.
Neotrpico.

Stegobolus reconditus (Stirt.)


A.Frisch
Ocellularia recondita (Stirt.)
Zahlbr.
Sipman 1989; Sipman 1997.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 35250 m.
AMA, NAR, TOL. No evaluada.
Suramrica tropical.
Sipman 32918 (B, COL).

Stegobolus subemersus (Mll.


Arg.) A.Frisch
Ocellularia subemersa Mll.Arg.
Nativa. Pacfico. 35 m.
NAR. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 33096 (B, COL).

Thalloloma Trevis.
3 especies, 1 especie endmica
Thalloloma cinnabarinum
(Fe) Staiger

Graphis cinnabarina Fe,


Phaeographis cinnabarina (Fe)
Mll.Arg.
Nativa. Andes. 1100 m.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Neotrpico.

Thalloloma haemographum
(Nyl.) Staiger

Graphina haemographa (Nyl.)


Mll.Arg., Graphis haemographa
Nyl.
Staiger 2002.
Endmica. Andes. 2700 m.
CUN. No evaluada.

Thalloloma hypoleptum
(Nyl.) Staiger
Graphis hypolepta Nyl.
Nativa. Andes. 2400 m.
ANT, CUN. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 33901 (B, HUA).

Thelotrema Ach.
11 especies, 2 especies endmicas
Thelotrema adjectum Nyl.

Soto-Medina & Bolaos 2010;


Soto-Medina et al. 2012.
Nativa. Andes. 1900-2000 m.
VAL. No evaluada.
Pantropical.

[Thelotrema cavatum Ach.]


Nota: especie dudosa, con
identidad incierta / dubious
species; identity uncertain.

Thelotrema conveniens Nyl.


Hale 1978.
Nativa. Andes. 2500-2550 m.
ANT, CUN. No evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

GRAPHIDACEAE

Lquenes
lichens

Neotrpico.
Sipman 34058 (B, HUA).

CUN. No evaluada.
Pantropical.

[Thelotrema depressum
Mont.]

Thelotrema myriocarpum
Fe

Nota: registro errneo,


supuestamente basado en una
publicacin no especificada
de Nylander, que no ha sido
localizada / erroneous record
supposedly based on an
unspecified publication by
Nylander, which has not been
found.

Thelotrema lacteum Kremp.

Thelotrema dolichosporum (Nyl.)


Nyl.
Nativa. Andes. 1700 m.
NAR. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 33490 (B, COL).

Thelotrema lepadinum
(Ach.) Ach.

Sipman 1989; Sipman 1992a;


Sipman 1999; Diederich & Etayo
2000; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 2500-3730 m.
ANT, CUN, NAR, TOL. No
evaluada.
Cosmopolita.
Sipman 33893 (B, HUA).

Thelotrema leucocarpoides
Nyl.

Endmica. Andes. 1200-2000 m.


CUN. No evaluada.
Nota: identidad incierta /
identity uncertain.

Thelotrema monosporum
Nyl.

Leptotrema lepadodes (Tuck.)


Zahlbr., Leptotrema monosporum
(Nyl.) Mll.Arg., Thelotrema
monosporum var. patulum Nyl.
Hale 1978.
Nativa. Andes. 1200 m.

Myriotrema myriocarpum (Fe)


Hale
Sipman 1997; Lcking et al.
2012.
Nativa. Amazonia. 300 m.
AMA. No evaluada.
Neotrpico.

Thelotrema occlusum Nyl.

Hale 1978; Sipman 1989.


Nativa. Andes. 1100-2700 m.
HUI, SAN, TOL. No evaluada.
Neotrpico.
Aguirre 5764 (B, COL).

Thelotrema porinoides Mont.


& Bosch
Soto-Medina 2011.
Nativa. Pacfico. 0-300 m.
CAU. No evaluada.
Pantropical.

Thelotrema sphinctrinellum
Nyl.
Endmica. Andes. 2000 m.
CUN. No evaluada.

Thelotrema spondaicum
(Nyl.) Hale

Soto-Medina & Bolaos 2010.


Nativa. Andes. 1900-2500 m.
ANT, VAL. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 33839 (B, HUA).
Nota: posicin sistemtica
incierta; probablemente deba
incluirse en Phaeographis/
systematic position uncertain;
perhaps should be included in
Phaeographis.

Wirthiotrema Rivas Plata


et al.
1 especie
Wirthiotrema glaucopallens
(Nyl.) Rivas Plata & Kalb
Thelotrema glaucopallens Nyl.
Hale 1978; Lcking et al. 2012.
Nativa. Pacfico. 35 m.
CAU, NAR. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 32954 (B, COL).
Nota: identidad incierta /
identity uncertain.

HAEMATOMMATACEAE
1 gnero, 4 especies

Haematomma A.Massal.
4 especies

Haematomma africanum
(J.Steiner) C.W.Dodge

Staiger & Kalb 1995.


Nativa. Andes. 1750-2050 m.
ANT, CAU. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 32796 (B, COL).

Haematomma collatum
(Stirt.) C.W.Dodge

Staiger & Kalb 1995.


Nativa. Andes. 2600-2700 m.
BOY, CUN. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 34441 (B, COL).

Haematomma flexuosum
Hillm.

Staiger & Kalb 1995.


Nativa. Andes. 1000-2180 m.
HUI. No evaluada.
Pantropical.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

203

HAEMATOMMATACEAE

Lquenes
lichens

Haematomma infuscum
(Stirt.) R.W.Rogers

Staiger & Kalb 1995.


Nativa. Andes. 2700 m.
BOY. No evaluada.
Colombia, Mxico, Australia.

[Haematomma puniceum
(Ach.) A.Massal.]

Nota: un registro de Risaralda,


a 1000-2100 m (Wolf 1993a,
1993b), no fue confirmado por
Staiger & Kalb (1995) / a record
from Risaralda, at 1000-2100
m (Wolf 1993a, 1993b) was not
confirmed by Staiger & Kalb
(1995).

[Haematomma rufidulum
(Fe) A.Massal.]

Nota: un registro de Boyac, a


2700 m, no fue confirmado por
Staiger & Kalb (1995) / a record
from Boyac, at 2700 m, was
not confirmed by Staiger & Kalb
(1995).

ICMADOPHILACEAE
4 gneros, 12 especies

Dibaeis Clem.
5 especies
Dibaeis absoluta (Tuck.)
Kalb & Gierl

Baeomyces absolutus Tuck.


Guzmn & Varela 1978; Vries
& Sipman 1984; Sipman 1992a;
Gierl & Kalb 1993; Sipman 1999;
Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 1200-3750 m.
BOY, CUN, VAL. No evaluada.
Subcosmopolita.

[Dibaeis baeomyces (L.f.)


Rambold & Hertel]

Nota: los registros (Antioquia


y Caldas, 2500-3900 m) estn

204

basados en una confusin con


otra especie, recientemente
reconocida / record based on a
misidentification; the records
(Antioquia, Caldas, 2500-3900
m) are based on a confusion with
another, recently recognized
species.

Dibaeis columbiana (Vain.)


Kalb & Gierl

Baeomyces columbiana Vain.


Alava 1988; Gierl & Kalb 1993;
Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 3000-3950 m.
BOY, CUN, MET, QUI, TOL. No
evaluada.
Andes tropicales, Costa Rica.
Nota: descrita originalmente
por error como como columbina
/ originally described by mistake
as columbina.

Dibaeis fungoides (Sw.) Kalb


& Gierl

Baeomyces fungoides (Sw.) Ach.


Vries & Sipman 1984; Sipman
1989; Sipman 1992a; Gierl &
Kalb 1993; Sipman 1999; Sipman
et al. 2000.
Nativa. Andes. 1280-3950 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
HUI, MET, QUI, RIS, SAN,
TOL. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 27650 (B, COL).

Dibaeis globulifera Kalb &


Gierl

NAR. No evaluada.
Neotrpico, frica.
Sipman 34416 (B, COL).

Icmadophila Trevis.
1 especie
Icmadophila aversum (Nyl.)
Rambold & Hertel

Glossodium aversum Nyl.


Sipman & Aguirre 1982; Sipman
1989; Sipman 1992a; Sipman
1999; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 2900-4040 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, HUI,
MET, NAR, RIS. No evaluada.
Neotrpico.
Bischler 773 (COL).

Siphula Fr.
5 especies
Siphula carassana Mll.Arg.
Duivenvoorden & Cleef 1994.
Nativa. Amazonia. 350 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
Neotrpico.

Siphula ceratites
(Wahlenberg) Fr.

Sipman 1999; Sipman et al. 2000.


Nativa. Andes. 3100 m.
CAU. No evaluada.
Subcosmopolita.

Siphula decumbens Nyl.

Sipman et al. 2000.


Nativa. Andes. 1700-3000 m.
ANT, NAR, SAN. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 34211 (B, HUA).

Duivenvoorden & Cleef 1994.


Nativa. Amazonia. 350 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 27894 (B, COAH).

Dibaeis holstii (Mll.Arg.)


Kalb & Gierl

Siphula fastigiata (Nyl.) Nyl.

Gierl & Kalb 1993.


Nativa. Andes. 1700 m.

Siphula torulosa auct., Siphula


torulosa var. fastigiata Nyl.
Sipman 1992a; Sipman 1999;
Sipman et al. 2000.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

ICMADOPHILACEAE

Lquenes
lichens

Nativa. Andes. 3000-4560 m.


ARA, BOY, CAU, CUN, MET,
PUT. No evaluada.
Neotrpico.
Cleef 1463, 1641, 4466, 8933
(COL).

Siphula pteruloides Nyl.

Sipman 1986b; Sipman 1992a;


Sipman 1999; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
3000-4560 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, HUI,
MAG, MET, SAN. No evaluada.
Neotrpico.
Aguirre 1063 (COL).

Thamnolia Schaer.
1 especie
Thamnolia vermicularis
(Sw.) Schaer.

Sipman & Aguirre 1982; Sipman


1989; Sipman 1990a; Sipman
1992a; Sipman 1999; Sipman et
al. 2000.
Nativa. Andes. 3550-4550 m.
BOY, CAL, CUN, MET, RIS,
SAN, TOL. No evaluada.
Cosmopolita.
Cleef 5228c, 7760 (COL, U).

LECANORACEAE
7 gneros, 40 especies, 3 especies
endmicas

Calvitimela Hafellner
1 especie
Calvitimela aglaea
(Sommerf.) Hafellner

Tephromela aglaea (Sommerf.)


Hertel & Rambold
Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 3870-4250 m.
BOY, MET. No evaluada.

Subcosmopolita.
Cleef 6970, 7660 (B, COL).

Lecanora Ach.

33 especies, 3 especies endmicas


Lecanora achroa Nyl.
Guderley 1999.
Nativa. SN Santa Marta.
MAG. No evaluada.
Pantropical.

[Lecanora albella (Pers.)


Ach.]

Nota: el registro de Colombia


(Cundinamarca) no fue
confirmado en la monografa
(Guderley 1999) / the record
from Colombia (Cundinamarca)
was not confirmed in the
monograph (Guderley 1999).

[Lecanora allophana (Ach.)


Nyl.]

Nota: los registros de Colombia


(Cundinamarca) no fueron
confirmados en la monografa
(Guderley 1999) / the records
from Colombia (Cundinamarca)
were not confirmed in the
monograph (Guderley 1999).

Lecanora argentata (Ach.)


Degel.

Lecanora subfusca var. argentata


(Ach.) Ach.
Guderley 1999.
Nativa. Andes. 1200 m.
ANT, CUN. No evaluada.
Cosmopolita.

Lecanora arthothelinella
Lumbsch
Nativa. Andes. 2500 m.
CUN. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 23640 (B, COL).

Lecanora bogotana Nyl.

Elix & Lumbsch 1996; Guderley


1999.
Endmica. Andes. 200-2600 m.
CUN, TOL. No evaluada.

Lecanora caesiorubella Ach.

Lecanora cancriformis auct. non


(Hoffm.) Vain.
Imshaug & Brodo 1966; Sipman
1999; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes, Islas Caribeas.
1200-3200 m.
BOY, CUN, SAP. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 34352 (B, COL).
Lecanora caesiorubella subsp.
glaucomodes (Nyl.) Imshaug &
Brodo.

[Lecanora cenisia Ach.]

Nota: los registros de Colombia


(Cundinamarca) no fueron
confirmados en la monografa
(Guderley 1999) / the records
from Colombia (Cundinamarca)
were not confirmed in the
monograph (Guderley 1999).

Lecanora chlaronella Nyl.


Guderley 1999.
Nativa. Andes. 1750-2300 m.
ANT, CAU. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 33708 (B, COL).

Lecanora chlarotera Nyl.

Lecanora albella var. chlarona


(Ach.) Nyl., Lecanora angulosa
f. chlarona (Ach.) Hue, Lecanora
chlarona (Ach.) Nyl., Lecanora
subfusca var. atrynea Ach.,
Lecanora subfusca var. chlarona
(Ach.) Ach., Lecanora subfusca f.
chlarona (Ach.) Ach.
Guderley 1999.
Nativa. Andes. 1200-2600 m.
CUN. No evaluada.
Subcosmopolita.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

205

LECANORACEAE

Lquenes
lichens

Lecanora chlorophaeiza
Vain.
Nativa. Islas Caribeas.
SAP. No evaluada.
Neotrpico.

Lecanora concilians Nyl.


Lumbsch et al. 1996.
Nativa. Andes. 2000 m.
CUN. No evaluada.
Pantropical.

Lecanora farinacea Fe
Lecanora blanda Nyl.
Imshaug & Brodo 1966.
Nativa. Andes. 2800 m.
CUN. No evaluada.
Pantropical.

Lecanora flavidomarginata
Bouly de Lesd.
Guderley 1999.
Nativa. Andes. 3300 m.
CAU. No evaluada.
Pantropical.

Lecanora fulvastra Kremp.

Guderley 1999.
Nativa. Andes. 1750-2050 m.
ANT, CAU, SAN. No evaluada.
Pantropical.
Aguirre 6096 (B, COL).

Lecanora fuscococcinea Nyl.


Guderley 1999.
Nativa. Andes. 2000-2250 m.
CUN. No evaluada.
Neotrpico, frica.

Lecanora galactiniza Nyl.


Guderley 1999.
Nativa. Andes. 1000 m.
HUI, TOL. No evaluada.
Subcosmopolita.
Aguirre 6090 (B, COL).

206

Lecanora glaucodea Nyl.

Lecanora pallidoflavida Fe

Lecanora hagenii (Ach.) Ach.

Lecanora polytropa (Ehrh.)


Rabenh.

Guderley 1999.
Nativa. Andes. 2295-2700 m.
BOY, CUN. No evaluada.
Neotrpico, Hawi.
Sipman 34295 (B, COL).

Lecanora subfusca var. conferta


(Duby) Schaer., Lecanora
umbrina (Ach.) A.Massal.
Nativa. Andes. 2600 m.
CUN, TOL. No evaluada.
Cosmopolita.

Lecanora helva Stizenb.


Guderley 1999.
Nativa. Andes. 1750 m.
CAU. No evaluada.
Pantropical.

Lecanora intricata (Schrad.)


Ach.

Sipman 1999; Sipman et al. 2000.


Nativa. Andes. 3200 m.
CUN. No evaluada.
Cosmopolita.

Lecanora leprosa Fe

Guderley 1999.
Nativa. SN Santa Marta.
MAG. No evaluada.
Pantropical.

Lecanora mesoxantha Nyl.


Lumbsch et al. 1996.
Endmica. Andes. 2700 m.
CUN. No evaluada.

Lecanora oreinoides (Krb.)


Hertel & Rambold
Nativa. Andes. 2250 m.
BOY, HUI. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 34310 (B, COL).

Guderley 1999.
Nativa. Andes. 2900 m.
BOY. No evaluada.
Pantropical.

Sipman 1999; Sipman et al. 2000.


Nativa. Andes. 3200 m.
CAU, CUN. No evaluada.
Cosmopolita.
Sipman 27446 (B, COL).

[Lecanora populicola (DC.)


Duby]

Nota: registro basado en


identificacin errnea.
Los registros de Colombia
(Cundinamarca) no fueron
confirmados en la monografa
(Guderley 1999) / record based
on a misidentification; records
from Colombia (Cundinamarca)
were not confirmed in the
monograph (Guderley 1999).

Lecanora praeferenda (Nyl.)


Nyl.

Lecanora albella var. praeferenda


Nyl.
Guderley 1999.
Nativa. Andes. 1200-2600 m.
CUN, HUI, SAN. No evaluada.
Neotrpico.

Lecanora pseudistera Nyl.


Guderley 1999.
Nativa. Andes. 2600-2800 m.
CUN. No evaluada.
Subcosmopolita.

[Lecanora pulicaris (Pers.)


Ach.]

Nota: registro basado en


identificacin errnea.
Los registros de Colombia
(Cundinamarca) no fueron
confirmados en la monografa

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

LECANORACEAE

Lquenes
lichens

(Guderley 1999) / record based


on a misidentification; records
from Colombia (Cundinamarca)
were not confirmed in the
monograph (Guderley 1999).

Lecanora soredifera Fe
Leighton 1866.
Nativa. Amazonia.
GUI, VAU. No evaluada.
Neotrpico.

Lecanora subcrenulata Mll.


Arg.
Nativa. Andes. 2000-3400 m.
CUN, SAN. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 27630 (B, COL).

Lecanora subflava Tuck.


Nativa. Islas Caribeas.
SAP. No evaluada.
Antillas.

Lecanora tropica Zahlbr.

Lecanora subcrenulata
auct., Lecanora subfusca var.
subcrenulata Nyl.
Guderley 1999.
Nativa. Andes, V Magdalena.
200-3200 m.
BOY, CAU, CUN, SAN, TOL. No
evaluada.
Pantropical.
Sipman 27455, 27517 (B, COL).

Lecanora wilsonii Mll.Arg.

Guderley 1999.
Nativa. Andes. 2000 m.
SAN. No evaluada.
Pantropical.
Lecanora wilsonii subsp. wilsonii.

Lecidella Krber
2 especies

Lecidella elaeochroma (Ach.)


M.Choisy

Lecanora subfusca var.


subgranulata Nyl.
Guderley 1999.
Endmica. Andes. 1200 m.
CUN. No evaluada.

Lecidea enteroleuca auct.


non Ach., Lecidea parasema
Ach., Lecidea parasema var.
elaeochroma Ach., Lecidea
parasema var. entereoleuca Nyl.
Nativa. Andes. 2400-2600 m.
CUN. No evaluada.
Subcosmopolita.

Lecanora subimmergens
Vain.

Lecidella punctuliformis
(Nyl.) Kalb

Lecanora subgranulata (Nyl.)


Nyl.

Guderley 1999.
Nativa. Andes.
CUN. No evaluada.
Subcosmopolita.

Lecanora subimmersa (Fe)


Vain.
Guderley 1999.
Nativa. V Magdalena. 250 m.
TOL. No evaluada.
Pantropical.
Lecanora subimmersa subsp.
subimmersa.

Lecidea punctuliformis Nyl.


Nativa. Andes. 2600 m.
CUN. No evaluada.
Neotrpico.

Maronina Hafellner &


R.W.Rogers
1 especie
Maronina multifera (Nyl.)
Hafellner & R.W.Rogers

Lecanora multifera (Nyl.) Vain.,


Maronea multifera (Nyl.) Vain.
Hafellner & Rogers 1990.

Nativa. Andes. 1200 m.


CUN. No evaluada.
Pantropical.

Ramboldia Kantvilas & Elix


1 especie
Ramboldia russula (Ach.)
Kalb et al.

Lecidea russula Ach., Lecidea


russula var. obscura Nyl.,
Pyrrhospora russula (Ach.)
Hafellner
Wolf 1993a; Wolf 1993b; RincnEspitia et al. 2011.
Nativa. Andes, Orinoquia. 1002900 m.
BOY, CAU, CUN, HUI, RIS,
SAN, VIC. No evaluada.
Subcosmopolita.
Sipman 27513, 27628 (B, COL).

Tephromela M.Choisy
1 especie

Tephromela atra (Huds.)


Hafellner

Lecanora atra (Huds.) Ach.


Sipman 1989; Sipman 1992a;
Sipman 1999; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 1400-3730 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, RIS,
SAN, TOL. No evaluada.
Cosmopolita.
Sipman 27514 (B, COL).

Vainionora Kalb
1 especie
Vainionora flavovirens (Fe)
Kalb
Lecanora granifera var.
subaeruginosa Nyl., Lecanora
subaeruginosa (Nyl.) Nyl.
Lumbsch et al. 1996.
Nativa. Andes. 2500 m.
CUN. No evaluada.
Pantropical.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

207

LECideaCEAE

Lquenes
lichens

LECIDEACEAE
2 gneros, 9 especies, 6 especies
endmicas

Hypocenomyce M.Choisy
1 especie
Hypocenomyce scalaris
(Ach.) M.Choisy

Sipman 1989; Sipman 1992a;


Sipman 1999; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 3750 m.
RIS. No evaluada.
Subcosmopolita.

Lecidea Ach.
8 especies, 6 especies endmicas
Lecidea demutans Nyl.

Endmica. Andes. 1200 m.


DESCONOCIDO. No evaluada.

Lecidea fusciuscula Nyl.


Lecidea fuscula Nyl.
Endmica. Andes. 2000 m.
CUN. No evaluada.

[Lecidea intermediella Nyl.]

Schneider 1979.
Nota: un registro evidentemente
errneo. En la referencia original
(Nylander 1863a: 339) se
considera que los especmenes
citados corresponden a
Phyllospora (Lecidea)
parvifolia, y se afirma que L.
intermediella es de Cuba / an
obviously wrong record; the
original reference (Nylander
1863rd: 339) states that the
specimens cited are Phyllospora
(Lecidea) parvifolia, and that L.
intermediella is from Cuba.

Lecidea lactea Flrke

Lecidea polycarpa Flrke


Nativa. Andes. 2600 m.

208

CUN. No evaluada.
Cosmopolita.

Pantropical.
Zuluaga 1646 (COL).

Lecidea mayori Lindau

Letrouitia flavidula (Tuck.)


Hafellner

Endmica. Andes. 1800 m.


ANT. No evaluada.

Lecidea mutabilis Fe

Nativa. Andes. 2100-2200 m.


CUN. No evaluada.
Subcosmopolita.

Lecidea sordidella Nyl.

Lecidea sordidula auct. non Nyl.


Endmica. Andes. 2000 m.
CUN. No evaluada.
Nota: no pertenece al
gnero, en la delimitacin
actualmente aceptada, y su
posicin taxonmica requiere
aclaracin / does not belongs
to the genus in its currently
accepted circumscription, and
its taxonomic position needs
clarification.

Lecidea subsimilis Nyl.

Endmica.
DESCONOCIDO. No evaluada.

Lecidea umbricolor Nyl.


Endmica. Andes. 2600 m.
CUN. No evaluada.

Lecanora domingensis f.
inexplicata (Nyl.) Hue, Lecidea
domingensis auct. non (Pers.)
Nyl., Lecidea domingensis
var. inexplicata Nyl., Lecidea
domingensis f. inexplicata (Nyl.)
Hue
Hafellner 1981.
Nativa. Andes. 2000 m.
CUN. No evaluada.
Neotrpico.

Letrouitia transgressa
(Malme) Hafellner & Bellem.
Sipman 1989.
Nativa. Andes. 1000-1150 m.
HUI, TOL. No evaluada.
Pantropical.
Aguirre 6067 (B, COL).

Letrouitia vulpina (Tuck.)


Hafellner & Bellem.
Lecidea vulpina Tuck.
Nativa. Pacfico. 10-35 m.
NAR. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 33317 (B, COL).

LETROUITIACEAE

LOBARIACEAE

1 gnero, 4 especies

5 gneros, 82 especies, 30
especies endmicas

Letrouitia Hafellner &


Bellem.
4 especies
Letrouitia domingensis
(Pers.) Hafellner & Bellem.

Wolf 1993a; Wolf 1993b; RincnEspitia et al. 2011.


Nativa. Andes, Pacfico. 2501250 m.
CHO, RIS. No evaluada.

Lobaria Haw.
5 especies
Lobaria denudata (Taylor)
Yoshim.

Sipman et al. 2000.


Nativa. Andes.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Neotrpico.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

LOBARIACEAE

Lquenes
lichens

Lobaria excisa (Mll.Arg.)


Zahlbr.

Ricasolia excisa (Mll.Arg.)


Stizenb., Sticta excisa Mll.Arg.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Neotrpico.

Lobaria patinifera (Taylor)


Mll.Arg.
Sticta patinifera (Taylor) Mll.
Arg.
Nativa. Andes. 2400 m.
CAU, NAR. No evaluada.
Pantropical?
Ramrez 3921 (B, PSO).

Lobaria peltigera (Delise)


Vain.

Ricasolia dissecta auct., Ricasolia


peltigera (Delise), Sticta denudata
Taylor, Sticta peltigera Delise
Yoshimura 1998.
Nativa. Andes. 2100 m.
CUN. No evaluada.
Neotrpico.

[Lobaria pulmonaria (L.)


Hoffm.]

Nota: registro basado en


identificacin errnea / record
based on a misidentification.

[Lobaria quercizans Mich.]

Nota: registro basado en


identificacin errnea. Especie
norteamericana cuya presencia
en Colombia es incierta / record
based on a misidentification;
a North American species;
presence in Colombia uncertain.

Lobaria tenuis Vain.

Coca et al. 2012.


Nativa. Andes. 3800 m.
RIS. No evaluada.
Neotrpico.

Lobariella Yoshim.
20 especies, 11 especies
endmicas

Lobariella exornata (Zahlbr.)


Yoshim.

Moncada et al. 2013a.


Endmica. Andes. 600-800 m.
CAS. No evaluada.

Lobaria exornata var.


corallophora Yoshim.
Sipman 1999; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 1800-3500 m.
BOY, CAU, NAR, NSA, QUI. No
evaluada.
Neotrpico.
Sipman 32808 (B, COL).

Lobariella auriculata
Moncada & Lcking

Lobariella flavomedullosa
Moncada et al.

Lobariella angustata
Moncada & Lcking

Moncada et al. 2013a.


Nativa. Andes. 2800-2850 m.
BOY, CUN, NSA. No evaluada.
Neotrpico.

Lobariella botryoides
(Yoshim. & Arv.) Moncada &
Lcking
Moncada et al. 2013a.
Nativa. Andes. 3200-3500 m.
CUN. No evaluada.
N Andes.
Sipman 27371 (B, COL).

Lobariella crenulata (Hook.)


Yoshim.
Lobaria crenulata (Hook.)
Trevis., Parmelia crenulata
Hook., Ricasolia crenulata
(Hook.) Nyl.
Yoshimura 1984; Sipman 1989;
Sipman 1992a; Wolf 1993a; Wolf
1993b; Sipman 1999; Sipman et
al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1800-3670 m.
CAU, CUN, MAG, NSA, RIS,
TOL. No evaluada.
Neotrpico.
Van Reenen 271 (COL).

Lobariella ecorticata
Moncada & Lcking

Moncada et al. 2013a.


Endmica. Andes. 3000 m.
CUN. No evaluada.

Moncada et al. 2013a.


Endmica. Andes. 2300-3000 m.
BOY, CUN. No evaluada.

Lobariella isidiata Moncada


& Lcking

Moncada et al. 2013a.


Endmica. Andes. 2800-2850 m.
BOY. No evaluada.

Lobariella nashii Moncada &


Lcking
Moncada et al. 2013a.
Nativa. Andes. 2800 m.
NSA. No evaluada.
Neotrpico.

Lobariella olivascens
Moncada & Lcking

Moncada et al. 2013a.


Endmica. Andes. 2300-3600 m.
CUN, NSA, RIS. No evaluada.

Lobariella pallida (Hook.)


Yoshim.

Lobaria pallida (Hook.) Trevis.,


Ricasolia pallida (Hook.) Nyl.
Sipman & Aguirre 1982;
Yoshimura 1984; Sipman 1989;
Sipman 1992a; Sipman 1999;
Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 1800-3900 m.
CAL, CAU, CUN, NAR, NSA,
RIS. No evaluada.
Neotrpico.
Aguirre 5885 (B, COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

209

LOBARIACEAE

Lquenes
lichens

Lobariella pallidocrenulata
Moncada & Lcking
Moncada et al. 2013a.
Nativa. Andes. 2800-3700 m.
CAU, CUN, NSA, TOL. No
evaluada.
Neotrpico.

Lobariella parmelioides
Moncada & Lcking

Moncada et al. 2013a.


Endmica. Andes. 3000-3400 m.
CUN. No evaluada.

Lobariella pseudocrenulata
Moncada & Lcking
Moncada et al. 2013a.
Endmica. Andes. 600-800 m.
CAS. No evaluada.

Lobariella reticulata
Moncada & Lcking

Moncada et al. 2013a.


Endmica. Andes. 2900-3700 m.
CUN. No evaluada.

Lobariella sipmanii Moncada


et al.
Lumbsch et al. 2012; Moncada et
al. 2013a.
Endmica. Andes. 3725 m.
CAU, CUN. No evaluada.

Lobariella soredians
Moncada et al.

Moncada et al. 2013a.


Endmica. Andes. 3500-3800 m.
BOY, CUN. No evaluada.

Lobariella stenroosiae
Moncada & Lcking

Moncada et al. 2013a.


Nativa. Andes. 2800-2850 m.
BOY. No evaluada.
Neotrpico.

210

Lobariella subcorallophora
Moncada & Lcking

Moncada et al. 2013a.


Endmica. Andes. 2800-3600 m.
NSA. No evaluada.

Lobariella subexornata
(Yoshim.) Yoshim.

Lobaria subexornata Yoshim.


Sipman 1989; Sipman 1992a;
Wolf 1993a; Wolf 1993b; Sipman
1999; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 1000-3500 m.
CAL, NAR, RIS, SAN, TOL. No
evaluada.
Neotrpico.
Sipman 27609 (B, COL).

Pseudocyphellaria Vain.
6 especies
Pseudocyphellaria
arvidssonii D.J.Galloway

Galloway & Arvidsson 1990;


Galloway 1992; Moncada &
Forero 2006.
Nativa. Andes. 1800-2700 m.
BOY, HUI, NAR, PUT, RIS,
TOL, VAL. No evaluada.
Neotrpico.
Aguirre 5790 (B, COL).

Pseudocyphellaria aurata
(Ach.) Vain.

Parmelia aurata (Ach.) Eschw.,


Sticta aurata Ach.
Guzmn & Varela 1978; Sipman
1986b; Sipman 1989; Galloway
1992; Wolf 1993a; Wolf 1993b;
Sipman et al. 2000; Moncada &
Forero 2006.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1000-3500 m.
AMA, ANT, BOY, CUN, HUI,
MAG, NAR, NSA, QUI, RIS,
SAN, TOL, VAL. No evaluada.
Subcosmopolita.
Sipman 27561 (B, COL).

Pseudocyphellaria clathrata
(De Not.) Malme
Galloway & Arvidsson 1990;
Galloway 1992; Moncada &
Forero 2006.
Nativa. Andes. 1700-3200 m.
BOY, CUN, NAR, NSA. No
evaluada.
Neotrpico, frica.
Sipman 32812 (B, COL).

Pseudocyphellaria crocata
(L.) Vain.

Sticta crocata (L.) Ach., Stictina


crocata (L.) Nyl.
Sipman 1989; Galloway 1992;
Sipman 1992a; Sipman 1999;
Sipman et al. 2000; Moncada &
Forero 2006.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2300-3750 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, HUI,
MAG, NAR, NSA, QUI, RIS,
TOL. No evaluada.
Cosmopolita.
Sipman 33594 (B, COL).

Pseudocyphellaria encoensis
R.Sant.
Nativa. Andes. 3280 m.
CAU. No evaluada.
Andes.

[Pseudocyphellaria faveolata
(Delise) Malme]
Nota: registro basado en
identificacin errnea.
Actualmente se denomina
P. meyenii y se considera
restringida a la zona templada
de Chile (Galloway 1992: 178).
Su presencia en Colombia (un
registro de Norte de Santander)
es por tanto improbable y
requiere confirmacin / record
based on a misidentification;
now called P. meyenii, and
is considered restricted to
the temperate zone of Chile
(Galloway 1992: 178); its

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

LOBARIACEAE

Lquenes
lichens

presence in Colombia (a record


from Norte de Santander) is
therefore unlikely and needs
confirmation.

Pseudocyphellaria intricata
(Delise) Vain.

Wolf 1993a; Wolf 1993b; Sipman


et al. 2000; Moncada & Forero
2006.
Nativa. Andes. 3190-3280 m.
CAU, RIS. No evaluada.
Subcosmopolita.

Sticta (Schreb.) Ach.


46 especies, 19 especies
endmicas
Sticta ambavillaria (Bory)
Ach.
Nativa. Andes.
CUN. No evaluada.
Pantropical.

Sticta andensis (Nyl.) Trevis.

Stictina andensis Nyl., Stictina


limbata auct. non (Hochst.) Nyl.,
Stictina limbata f. andensis (Nyl.)
ined.
Sipman 1989; Sipman 1992a;
Sipman 1999; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 2900-4400 m.
CAL, CUN, RIS. No evaluada.
Neotrpico.

Sticta andreana (Mll.Arg.)


Zahlbr.

Stictina andreana Mll.Arg.


Sipman et al. 2000.
Endmica. Andes. 1300-3600 m.
CAU, MET, NAR. No evaluada.
Idrobo 1099 (US).

Sticta arachnofuliginosa
Moncada & Lcking

Moncada & Lcking 2012.


Nativa. Andes. 2600-3800 m.

BOY, CAL, CAU, CUN, HUI,


NSA, RIS, TOL. No evaluada.
Andes.

Sticta arbuscula Moncada &


Lcking
Moncada & Lcking 2012.
Nativa. Andes. 3000-3600 m.
ANT, CAU, CUN. No evaluada.
Andes tropicales.

Sticta atroandensis Moncada


& Lcking
Moncada et al. 2013b.
Endmica. Andes. 3610-3800 m.
BOY, CUN, RIS. No evaluada.

Sticta brevior Moncada &


Lcking

Moncada et al. 2013b.


Endmica. Andes. 2300-3600 m.
CAU, CUN, HUI. No evaluada.

Sticta canariensis (Ach.)


Delise

Nativa. Andes. 3000-3300 m.


NAR. No evaluada.
Regin holrtica.

Sticta cometia Ach.

Stictina cometia (Ach.) Nyl.


Nativa. Amazonia.
GUI, RIS. No evaluada.
Neotrpico.

Sticta cordillerana Gyeln.


Endmica. Andes. 1300 m.
TOL. No evaluada.

Sticta damaecornis (Sw.)


Ach.

Sipman 1986b; Sipman et al. 2000.


Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2300 m.
CUN, MAG, NSA, RIS. No
evaluada.
Pantropical.

Sticta damaecornis f. rudiuscula


Vain.

Sticta filicinella (Nyl.)


Zahlbr.

Stictina filicinella Nyl.


Sipman 1986b; Sipman 1989.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta. 2000-3300 m.
CHO, MAG, RIS. No evaluada.
Neotrpico.

Sticta fuliginosa (Dicks.)


Ach.

Stictina fuliginosa (Dicks.) Nyl.


Sipman 1989; Sipman 1992a;
Wolf 1993a; Wolf 1993b; Sipman
1999; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 1600-4400 m.
ANT, ARA, BOY, CAL, CAU,
CUN, NAR, RIS, SAN, TOL. No
evaluada.
Subcosmopolita.
Sipman 27619 (B, COL).

Sticta granatensis Nyl.

Sticta dilatata auct.


Sipman 1986b; Sipman 1989;
Sipman 1992a; Sipman 1999;
Sipman et al. 2000.
Endmica. Andes, SN Santa
Marta. 2125-3750 m.
CAL, CAU, CUN, MAG, RIS,
TOL. No evaluada.

Sticta gyalocarpa (Nyl.)


Trevis.

Stictina gyalocarpa Nyl.


Sipman 1989; Sipman 1992a;
Sipman 1999; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 1750-4330 m.
BOY, CAL, CAU, CUN, HUI,
NAR, RIS, TOL. No evaluada.
Neotrpico.
Aguirre 5973, 6147 (B, COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

211

LOBARIACEAE

Lquenes
lichens

Sticta humboldtii Hook.

Stictina humboldtii (Hook.) Nyl.,


Stictina tomentella auct. non Nyl.
Sipman 1989; Sipman 1990a;
Sipman 1992a; Sipman 1999;
Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 2300-3975 m.
CAL, CAS, CAU, CUN, HUI,
MET, NAR, RIS, TOL, VAL. No
evaluada.
Andes tropicales.
Aguirre 6143 (B, COL).

Sticta impressula (Nyl.)


Zahlbr.

Stictina impressula (Nyl.) Nyl.,


Stictina tomentosa var. impressula
Nyl.
Sipman 1992a.
Nativa. Andes. 2000-3975 m.
CUN, RIS. No evaluada.
Neotrpico.
Boekhout 8 (COL).

Sticta isidiokunthii Moncada


& Lcking
Moncada & Lcking 2012.
Nativa. Andes. 2490-3800 m.
BOY, CUN, NSA, TOL. No
evaluada.
Andes tropicales.

Sticta kunthii Hook.

Stictina kunthii (Hook.) Nyl.,


Stictina kunthii var. pilosella Nyl.
Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 2600-2900 m.
ANT, CUN, RIS. No evaluada.
Neotrpico.
Sticta kunthii var. pilosella (Nyl.)
Zahlbr.

Sticta laciniata (Sw.) Ach.

Sipman et al. 2000.


Nativa. Amazonia, Andes. 18003100 m.
CAU, CUN, GUI, NAR, QUI,
RIS, TOL. No evaluada.
Neotrpico.

212

Sticta laciniata var. denudata


Nyl., Sticta laciniata var. dilatata
(Nyl.) Mll.Arg., Sticta laciniata
var. laeviuscula Nyl.

Sticta laevis (Nyl.) Vain.

Stictina lenormandii f. laevis Nyl.


Endmica. Andes. 2800 m.
CUN. No evaluada.

Sticta lenormandii (Nyl.)


Zahlbr.

Stictina lenormandii (Nyl.) Nyl.,


Stictina lenormandii f. brevior
Nyl.
Sipman 1992a; Sipman et al.
2000.
Endmica. Andes. 2200-3300 m.
CAU, CUN, HUI. No evaluada.
Aguirre 6017, 6134 (B, COL).
Sticta lenormandii f. brevior
(Nyl.)

Sticta limbata (Sm.) Ach.

Sipman 1992a; Sipman 1999;


Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 1700-3200 m.
BOY, CUN, NAR. No evaluada.
Subcosmopolita.
Sipman 33451 (B, COL).

Sticta lumbschiana Moncada


& Lcking
Moncada et al. 2013b.
Endmica. Andes. 2100-3750 m.
ANT, CUN, NAR, RIS. No
evaluada.

Sticta macrocyphellata
Moncada & Coca

Moncada et al. 2013b.


Endmica. Andes. 2200-3400 m.
CUN, MAG, MET. No evaluada.

Sticta maculofuliginosa
Moncada & Lcking

Moncada & Lcking 2012.


Nativa. Andes. 1700-3510 m.

ANT, BOY, CES, RIS, TOL. No


evaluada.
Andes tropicales.

Sticta microcyphellata
Moncada & Lcking

Moncada & Lcking 2012.


Nativa. Andes. 1900-3700 m.
CHO, HUI, NSA, SAN, VAL. No
evaluada.
Andes tropicales.

Sticta neolinita Gyeln.

Sipman 1992a; Sipman 1999;


Sipman et al. 2000.
Endmica. Andes. 3540-3800 m.
TOL. No evaluada.

Sticta neopulmonaria Gyeln.


Sticta neopulmonacea Gyeln.
Sipman 1992a; Sipman 1999;
Sipman et al. 2000.
Endmica. Andes. 3200 m.
CUN. No evaluada.

Sticta obvoluta (Sw.) Ach.

Sipman 1992a.
Nativa. Andes. 3300-3700 m.
CAL, CUN, TOL. No evaluada.
Neotrpico.

Sticta orizabana Nyl.

Sipman 1989; Sipman et al. 2000.


Nativa. Andes. 3130-3900 m.
RIS, TOL. No evaluada.
Neotrpico.

Sticta papillata Moncada &


Lcking

Moncada & Lcking 2012.


Nativa. Andes. 2720-3200 m.
CUN, NAR, NSA. No evaluada.
Andes tropicales.

Sticta parahumboldtii
Moncada & Lcking

Moncada et al. 2013b.


Endmica. Andes. 3000-3900 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

LOBARIACEAE

Lquenes
lichens

CAU, CUN, MET, RIS, TOL,


VAL. No evaluada.

Sticta sinuosa var. macrophylla


(Bab.) Mll.Arg.

Sticta peltigerella (Nyl.)


Trevis.

Sticta subcaperata Nyl.

Stictina peltigerella Nyl.


Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 2500-2800 m.
CUN. No evaluada.
Neotrpico.
Cardozo 23666 (B, COL).

Sticta pseudohumboldtii
Moncada & Lcking

Moncada et al. 2013b.


Endmica. Andes. 2000-3900 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
HUI, RIS. No evaluada.

Sticta rhizinata Moncada &


Lcking

Moncada & Lcking 2012.


Endmica. Andes. 2300-2730 m.
BOY, CUN, RIS. No evaluada.

Sticta rubropruinosa
Moncada & Lcking

Moncada & Lcking 2012.


Endmica. Andes. 1780 m.
ANT. No evaluada.

Sticta silverstonii Moncada &


Lcking
Moncada & Lcking 2012.
Endmica. Andes. 2250-2320 m.
VAL. No evaluada.

Sticta sinuosa Pers.

Sticta damicornis var.


macrophylla (Pers.) Bab., Sticta
damicornis var. sinuosa (Pers.)
Nyl.
Sipman 1992a.
Nativa. Andes. 2000-3700 m.
ANT, CAL, CUN, TOL. No
evaluada.
Pantropical.

Sipman et al. 2000.


Nativa. Andes.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Subcosmopolita.

Sticta subscrobiculata (Nyl.)


Gyeln.

Sticta damicornis var.


subscrobiculata Nyl., Sticta
damicornis f. subscrobiculata
(Nyl.) Stizenb.
Sipman 1992a.
Endmica. Andes. 1500-3800 m.
CAU, CUN, QUI, TOL. No
evaluada.

[Sticta sylvatica (Huds.)


Ach.]

Nota: especie dudosa / dubious


species.

Sticta tomentella (Nyl.) Nyl.


Nativa. Andes. 3650 m.
TOL. No evaluada.
Neotrpico.
Valencia 131b (COL).

Sticta tomentosa (Sw.) Ach.

Sticta leucoblepharis Mont.,


Sticta tomentosa f. leucoblepharis
(Mont.) Nyl., Stictina quercizans
var. ornata Mll.Arg., Stictina
tomentosa (Sw.) Nyl., Stictina
tomentosa var. dilatata Nyl.,
Stictina tomentosa var. ornata
(Mll.Arg.) Mll.Arg.
Sipman 1986b; Sipman 1989;
Sipman 1992a; Sipman 1999;
Sipman et al. 2000.
Nativa. Amazonia, Andes, SN
Santa Marta. 100-4330 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CHO,
CUN, GUI, MAG, MET, RIS,
TOL. No evaluada.
Pantropical.

Aguirre 5364, 5461 (B, COL).


Sticta tomentosa var. dilatata
(Nyl.) Hue, Sticta tomentosa f.
latior Nyl., Sticta tomentosa f.
leucoblepharis (Mont.) Zahlbr.,
Sticta tomentosa f. ornata (Mll.
Arg.) Hue.

Sticta tunjensis Moncada &


Lcking

Moncada & Lcking 2012.


Endmica. Andes. 1900-3800 m.
BOY, SAN. No evaluada.
Andes tropicales.

Sticta viviana A.Surez &


Lcking

Surez & Lcking 2013.


Endmica. Andes. 2400-3350 m.
CUN. No evaluada.
Andes tropicales.

Sticta weigelii (Ach.) Vain.

Sticta peruviana (Delise) Nyl.,


Sticta weigelii f. beauvoisii
(Delise) Hue, Stictina peruviana
(Delise) Nyl., Stictina quercizans
(Delise) Nyl., Stictina quercizans
var. beauvoisii (Delise) Mll.Arg.,
Stictina quercizans var. peruviana
(Delise) Nyl.
Sipman 1986b; Sipman 1989;
Sipman 1992a; Wolf 1993a; Wolf
1993b; Sipman 1999; Sipman et
al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1000-4550 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
MAG, NAR, RIS, SAN, TOL. No
evaluada.
Subcosmopolita.
Sipman 34436 (B, COL).
Sticta weigelii var. beauvoisii
(Delise) Hue, Sticta weigelii var.
peruviana (Delise) Vain.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

213

LOBARIACEAE

Lquenes
lichens

Yoshimuriella Moncada &


Lcking
5 especies
Yoshimuriella corrosa (Ach.)
Moncada & Lcking
Lobaria corrosa (Ach.) Vain.,
Ricasolia corrosa (Ach.) Nyl.
Yoshimura 1998; Sipman et al.
2000; Moncada et al. 2013a.
Nativa. Amazonia, Andes. 2002800 m.
ANT, CUN, GUI. No evaluada.
Neotrpico.

Yoshimuriella deplanata
(Nyl.) Moncada & Lcking

Lobaria deplanata (Nyl.)


Yoshim., Lobaria discolor auct.?,
Ricasolia subdissecta f. deplanata
Nyl.
Yoshimura 1969; Yoshimura
1971.
Nativa. Andes. 2200 m.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Paleotropical?

Yoshimuriella dissecta (Sw.)


Moncada & Lcking

Lobaria dissecta (Sw.) Rusch.,


Sticta dissecta auct.
Sipman 1992a; Rincn-Espitia et
al. 2011; Moncada et al. 2013a.
Nativa. Amazonia, Andes. 2003800 m.
CAU, CUN, GUI, TOL. No
evaluada.
Neotrpico.

Yoshimuriella fendleri
(Mont. & Tuck.) Moncada &
Lcking

Lobaria fendleri (Tuck. & Mont.)


Lindau, Ricasolia erosa auct.
pr.p., Ricasolia fendleri (Mont. &
Tuck.) Nyl.
Sipman 1992a.
Nativa. Andes. 2600-3700 m.

214

CAL, CUN, TOL. No evaluada.


Neotrpico.

Neotrpico.
Sipman 33123, 33124 (B, COL).

Yoshimuriella subdissecta
(Nyl.) Moncada & Lcking

Malmidea fuscella (Mll.


Arg.) Kalb & Lcking

Lobaria subdissecta (Nyl.)


Vain., Ricasolia subdissecta
Nyl., Ricasolia subdissecta f.
scrobiculata Nyl.
Yoshimura 1969; Sipman 1989;
Sipman 1992a; Yoshimura 1998;
Sipman 1999; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 1800-3500 m.
BOY, CAL, CAU, CHO, CUN,
HUI, NAR, RIS, TOL. No
evaluada.
Neotrpico.
Sipman 34376 (B, COL).

LYROMMATACEAE
1 gnero, 1 especie

Lyromma Bat. & H.Maia


1 especie
Lyromma nectandrae Bat. &
H.Maia
Nativa. V Magdalena. 200 m.
ANT. No evaluada.
Pantropical.
Sastre 957c (B, HUA, NY).

MALMIDEACEAE
1 gnero, 8 especies

Malmidea Kalb et al.


8 especies
Malmidea furfurosa (Tuck.)
Kalb & Lcking
Malcolmiella furfurosa (Tuck.)
Cceres & Lcking
Cceres 2007.
Nativa. Pacfico. 35 m.
NAR. No evaluada.

Rincn-Espitia et al. 2011.


Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Pantropical.

Malmidea granifera (Ach.)


Kalb et al.
Malcolmiella granifera (Ach.)
Kalb & Lcking
Rincn-Espitia et al. 2011.
Nativa. Amazonia. 240-350 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 27711, 28493 (B,
COAH).

Malmidea leptoloma (Mll.


Arg.) Kalb & Lcking

Rincn-Espitia et al. 2011.


Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Pantropical.

Malmidea piperis (Spreng.)


Kalb et al.

Lecidea piperis Spreng., Lecidea


piperis var. circumtincta Nyl.,
Lecidea piperis f. circumtincta
(Nyl.), Malcolmiella piperis
(Spreng.) Kalb & Lcking
Sipman 1989; Wolf 1993a; Wolf
1993b.
Nativa. Andes. 710-2700 m.
CUN, RIS, TOL. No evaluada.
Neotrpico.

Malmidea psychotrioides
(Kalb & Lcking) Kalb et al.

Rincn-Espitia et al. 2011.


Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Pantropical.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

MALMIDEACEAE

Lquenes
lichens

Malmidea trailiana (Mll.


Arg.) Kalb et al.

Lecidea trailiana Mll.Arg.,


Malcolmiella trailiana (Mll.
Arg.) Vzda
Santesson 1952; Sipman 1990b.
Nativa. Amazonia. 100-300 m.
AMA, CAQ, VAU. No evaluada.
Amazonia.

Malmidea vinosa (Eschw.)


Kalb et al.
Malcolmiella vinosa (Eschw.)
Kalb & Lcking
Cceres 2007.
Nativa. Andes. 1750-2500 m.
CAU, RIS. No evaluada.
Neotrpico.
Reenen 1579 (B, COL).

MASSALONGIACEAE
1 gnero, 1 especie

Polychidium (Ach.) Gray


1 especie
Polychidium dendriscum
(Nyl.) Henssen

Wolf 1993a; Wolf 1993b.


Nativa. Andes. 1750-2740 m.
ANT, NAR, RIS, SAN. No
evaluada.
Pantropical.
Sipman 27645 (B, COL).

MEGALARIACEAE
2 gneros, 3 especies

Catillochroma Kalb
1 especie
Catillochroma endochroma
(Fe) Kalb
Catillaria endochroma (Fe)
Zahlbr., Lecidea endochroma
(Fe) Nyl.

Nativa. Andes. 1900 m.


NAR. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 27551 (B, COL).

Lopezaria Kalb & Hafellner


2 especies
Lopezaria isidiza (Makhija
& Nagarkar) Aptroot &
Sipman

Rincn-Espitia et al. 2011.


Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Pantropical.

Lopezaria versicolor (Fe)


Kalb & Hafellner

Catinaria versicolor (Fe)


Sipman, Lecanora alboatrata
Nyl., Lecidea alboatrata (Nyl.)
Vain., Lecidea versicolor (Fe)
Fe, Lecidea versicolor var.
vigilans (Taylor) Nyl., Lecidea
vigilans auct., Megalospora
versicolor (Fe) Zahlbr.,
Megalospora versicolor var.
dichroma (Fe) Riddle, Patellaria
versicolor (Fe) Mll.Arg.
Sipman 1983; Sipman 1989;
Sipman 1992a; Wolf 1993a; Wolf
1993b; Sipman 1999; Sipman et
al. 2000.
Nativa. Andes. 1200-3510 m.
ANT, CAL, CAU, CUN, HUI,
NAR, NSA, RIS, SAN, TOL. No
evaluada.
Neotrpico.
Aguirre 5559, 5772 (B, COL).

MEGALOSPORACEAE
3 gneros, 6 especies

Megaloblastenia Sipman
1 especie

Megaloblastenia
marginiflexa (Hook. &
Taylor) Sipman

Sipman 1986a.
Nativa. Andes. 2300-2600 m.
ANT, HUI. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 33948 (B, HUA).
Megaloblastenia marginiflexa var.
dimota (Malme) Sipman.

Megalospora Meyen
4 especies
Megalospora admixta (Nyl.)
Sipman

Lecidea admixta Nyl.


Sipman 1986a; Sipman 1989;
Sipman 1992a; Wolf 1993a; Wolf
1993b; Sipman 1999; Sipman et
al. 2000.
Nativa. Andes. 2130-4130 m.
ARA, BOY, CAU, CUN, HUI,
MET, RIS, TOL. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 23687 (B, COL).

Megalospora coccodes (Bl.)


Sipman
Lecidea amplificans Nyl.
Sipman 1983.
Nativa. Andes. 1900 m.
CUN. No evaluada.
Pantropical.
Megalospora coccodes subsp.
coccodes.

Megalospora sulphurata
Meyen & Flot.

Sipman 1983; Sipman 1989.


Nativa. Andes. 2500-2940 m.
CUN, HUI, NAR, TOL. No
evaluada.
Pantropical.
Aguirre 5835 (B, COL).
Megalospora sulphurata var.
nigricans (Mll.Arg.) Riddle.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

215

MEGALOSPORACEAE

Lquenes
lichens

Megalospora tuberculosa
(Fe) Sipman

Lecidea tuberculosa Fe
Sipman 1983; Sipman 1989;
Sipman 1992a; Sipman 1993;
Wolf 1993a; Wolf 1993b; Sipman
1997; Sipman 1999; Sipman et al.
2000.
Nativa. Amazonia, Andes. 2403750 m.
AMA, ANT, CAL, CAU, CUN,
HUI, NAR, RIS, SAN, TOL. No
evaluada.
Subcosmopolita.
Aguirre 5437, 5773 (B, COL).

Sipmaniella Kalb
1 especie
Sipmaniella sulphureofusca
(Fe) Kalb

Lecania sulphureofusca
(Fe) Mll.Arg., Lecanora
sulphureofusca Fe
Sipman 1983; Sipman 1989; Wolf
1993a; Wolf 1993b; Kalb et al.
2009.
Nativa. Andes. 1900-2970 m.
CUN, HUI, RIS. No evaluada.
Neotrpico, frica.
Sipman 10368 (COL, U?).

MEGASPORACEAE
1 gnero, 1 especie

Megaspora (Clauzade
& Cl.Roux) Hafellner &
V.Wirth
1 especie
Megaspora verrucosa (Ach.)
Hafellner & V.Wirth

Pachyospora verrucosa (Ach.)


A.Massal.
Sipman 1989; Sipman 1992a;
Sipman 1999; Sipman et al. 2000.

216

Nativa. Andes. 3830-4540 m.


BOY, CAL, MET, RIS. No
evaluada.
Cosmopolita.
Cleef 1791a (COL).

MELASPILEACEAE
1 gnero, 5 especies, 3 especies
endmicas

Melaspilea Nyl.
5 especies, 3 especies endmicas
Melaspilea chionographa
(Nyl.) Zahlbr.
Melanographa chionographa
(Nyl.) Mll.Arg., Opegrapha
chionographa Nyl.
Endmica. Andes. 2600 m.
CUN. No evaluada.
Colombia.

Melaspilea diplasiospora
(Nyl.) Mll.Arg.

Melanographa diplasiospora
(Nyl.) Mll.Arg., Opegrapha
diplasiospora Nyl.
Nativa. Andes. 2500-2600 m.
CUN. No evaluada.
Subcosmopolita.

Melaspilea interalbicans
(Nyl.) Mll.Arg.

Melanographa interalbicans
(Nyl.) Mll.Arg., Opegrapha
interalbicans Nyl.
Endmica. Andes. 2000 m.
CUN. No evaluada.
Colombia.

Melaspilea myriocarpa (Fe)


Mll.Arg.

Graphis myriocarpa (Fe) Trevis.,


Graphis planetocarpa Leight.
Nativa. Amazonia.
GUI. No evaluada.
Neotrpico.

Melaspilea opegraphoides
Nyl.
Endmica. Andes. 2000 m.
CUN. No evaluada.
Colombia.

MICROTHELIOPSIDACEAE
1 gnero, 1 especie

Microtheliopsis Mll.Arg.
1 especie
Microtheliopsis uleana Mll.
Arg.
Srusiaux 1976; Sipman 1990b.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 35300 m.
AMA, NAR. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 29620 (B, COL).

MONOBLASTIACEAE
2 gneros, 5 especies

Anisomeridium (Mll. Arg.)


Choisy
4 especies
Anisomeridium albisedum
(Nyl.) R.C.Harris
Harris 1995.
Nativa. Pacfico. 50 m.
NAR. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 32903 (B, COL).

Anisomeridium foliicola
R.Sant. & Tibell

Sipman 1990b.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 35450 m.
AMA, CAQ, NAR. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 29654 (B, COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

MONOBLASTIACEAE

Lquenes
lichens

Anisomeridium
leptospermum (Zahlbr.)
R.C.Harris
Harris 1995.
Nativa. Andes. 2300 m.
ANT. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 33982 (B, HUA).

Anisomeridium subprostans
(Nyl.) R.C.Harris

Arthopyrenia subprostans
(Nyl.) Mll.Arg., Verrucaria
subprostans Nyl.
Harris 1995.
Nativa. V Magdalena. 150 m.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Pantropical.

Monoblastia Riddle 1923


1 especie
Monoblastia rappii Zahlbr.

Rincn-Espitia et al. 2011.


Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Neotrpico.

MYCOBLASTACEAE
1 gnero, 1 especie, 1 especie
endmica

Mycoblastus Norman
1 especie, 1 especie endmica
Mycoblastus glabrescens
(Nyl.) Zahlbr.

Lecidea glabrescens Nyl.


Endmica.
DESCONOCIDO. No evaluada.

MYCOCALICIACEAE
2 gneros, 4 especies

Chaenothecopsis Vain.
3 especies
Chaenothecopsis debilis
(Smith & Sowerby) Tibell
Tibell 1996.
Nativa. Andes. 2600 m.
HUI. No evaluada.
Subcosmopolita.

Chaenothecopsis nivea
(F.Wilson) Tibell
Tibell 1996.
Nativa. Andes. 1000 m.
HUI. No evaluada.
Colombia, Australasia.

Chaenothecopsis pusilla
(Ach.) A.F.W.Schmidt
Tibell 1996.
Nativa. Andes. 2500 m.
CUN. No evaluada.
Subcosmopolita.
Sipman 23626 (B, COL).

Mycocalicium Vain.
1 especie
Mycocalicium americanum
(R.Sant.) Tibell
Tibell 1996.
Nativa. Andes. 1000 m.
HUI. No evaluada.
Neotrpico, Australasia.
Aguirre 6107 (B, COL).

MYCOPORACEAE
1 gnero, 2 especies

Mycoporum Nyl.

Mycoporum compositum
(A.Massal.) R.C.Harris

Mycoporum pycnocarpum Nyl.


Nativa. Andes. 1200-2500 m.
CUN. No evaluada.
Neotrpico, Norteamrica.

Mycoporum sparsellum Nyl.


Mycoporellum sparsellum (Nyl.)
Mll.Arg.
Sipman 1989.
Nativa. Andes. 2200-2700 m.
TOL. No evaluada.
Subcosmopolita.

NEPHROMATACEAE
1 gnero, 1 especie

Nephroma Ach.
1 especie
Nephroma helveticum Ach.

Sipman & Aguirre 1982; Sipman


1989; Sipman 1992a; Sipman
1999; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 2300-3900 m.
CAL, CUN, HUI, RIS. No
evaluada.
Pantropical.
Aguirre 6148 (B, COL).

OCHROLECHIACEAE
1 gnero, 2 especies, 1 especie
endmica

Ochrolechia A.Massal.
2 especies, 1 especie endmica
Ochrolechia africana Vain.
Nativa. Andes. 1750 m.
CAU. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 33673 (B, COL).

2 especies

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

217

OCHROLECHIACEAE

Lquenes
lichens

Ochrolechia inaequata (Nyl.)


Zahlbr.
Lecanora inaequata Nyl.
Endmica. Andes. 1200 m.
CUN. No evaluada.

[Ochrolechia pallescens (L.)


A.Massal.]

Nota: la presencia en Colombia


de esta especie, tan a menudo
mal registrada, es improbable
y requiere confirmacin / the
occurrence in Colombia of this
so often misunderstood species is
unlikely and needs confirmation.

[Ochrolechia upsaliensis (L.)


A.Massal.]

Nota: un registro (Verseghy


1969), basado en un error. La
coleccin de referencia, citada
como Columbia, Montana,
S. William, 1893, prob. es de
Norteamrica. El colector no
coleccion en Suramrica en
1893 y no se conoce ningn otro
espcimen por fuera de la zona
templada del norte / a record
(Verseghy 1962) based on a
mistake; the reference collection,
cited as Columbia, Montana,
William S., 1893, is prob. from
North America; the collector
did not collect in South America
in 1893 and no other specimen
is known outside the northern
temperate zone.

PANNARIACEAE
6 gneros, 27 especies

Erioderma Fe
13 especies
Erioderma barbellatum
P.M.Jrg. & Arv.

Jrgensen & Arvidsson 2002.


Nativa. Andes. 3300-3750 m.

218

CAU, CUN, NAR, RIS. No


evaluada.
Andes tropicales, Panam.

Erioderma divisum P.M.Jrg.


& Arv.
Erioderma physcioides auct.
Sipman 1986b; Sipman et al.
2000; Jrgensen & Arvidsson
2002.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2500-3540 m.
ARA, CUN, MAG. No evaluada.
Neotrpico.

Erioderma gloriosum
P.M.Jrg. & Arv.

Jrgensen & Arvidsson 2002.


Nativa. Andes. 2300-3400 m.
ANT, CUN, HUI, NAR. No
evaluada.
Andes tropicales, Costa Rica.

Erioderma granulosum
P.M.Jrg. & Arv.

Jrgensen & Arvidsson 2001.


Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1750-3750 m.
ANT, CAL, CAU, CUN, MAG.
No evaluada.
Neotrpico.

Erioderma leylandii (Taylor)


Mll.Arg.
Jrgensen & Arvidsson 2002.
Nativa. Andes. 2050 m.
ANT. No evaluada.
Pantropical.

Erioderma marcellii
P.M.Jrg. & Arv.

Jrgensen & Arvidsson 2001.


Nativa. Andes. 3000-3200 m.
CAU, CUN. No evaluada.
Neotrpico.

Erioderma mollissimum
(Samp.) DR.

Jrgensen & Arvidsson 2001.


Nativa. Andes. 1750-2550 m.
ANT, CAU, NAR, SAN. No
evaluada.
Neotrpico, frica.
Sipman 27616 (B, COL).

Erioderma nilsonii P.M.Jrg.


& Arv.
Jrgensen & Arvidsson 2001.
Nativa. Andes. 1900-3400 m.
CUN, HUI, NAR, SAN. No
evaluada.
Andes tropicales, Costa Rica.

Erioderma papyraceum
P.M.Jrg. & Arv.

Jrgensen & Arvidsson 2002.


Nativa. Andes. 2970-3200 m.
CUN, RIS. No evaluada.
Andes tropicales.

Erioderma pycnidiiferum
P.M.Jrg. & Arv.

Jrgensen & Arvidsson 2002.


Nativa. Andes. 3200-3500 m.
CAU, CUN. No evaluada.
Andes tropicales.

Erioderma sorediatum
D.J.Galloway & P.M.Jrg.

Wolf 1993a; Wolf 1993b; Sipman


1999; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 2550-3200 m.
ANT, CUN, NAR, RIS. No
evaluada.
Pantropical.

Erioderma verruculosum
Vain.

Sipman 1992a; Sipman 1993;


Wolf 1993a; Wolf 1993b; Sipman
et al. 2000.
Nativa. Andes. 1750-3370 m.
CAU, CUN, HUI, RIS, SAN. No
evaluada.
Neotrpico.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

PANNARIACEAE

Lquenes
lichens

Erioderma wrightii Tuck.


Sipman 1993.
Nativa. Andes. 1900 m.
SAN. No evaluada.
Neotrpico.

Leioderma Nyl.
1 especie
Leioderma sorediatum
D.J.Galloway & P.M.Jrg.
Nativa. Andes. 2300 m.
CAU. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 33801 (B, COL).

Pannaria Bory
5 especies
Pannaria andina P.M.Jrg. &
Sipman
Jrgensen & Sipman 2004.
Nativa. Andes. 1700-3650 m.
HUI, NAR, TOL. No evaluada.
Neotrpico.

Pannaria conoplea (Ach.)


Bory

Sipman 1989; Sipman 1992a;


Wolf 1993a; Wolf 1993b; Sipman
et al. 2000.
Nativa. Andes. 2300-3500 m.
BOY, CAL, CAU, CUN, NAR,
RIS. No evaluada.
Cosmopolita.
Sipman 23594 (B, COL).

Pannaria malmei
C.W.Dodge

Jrgensen & Sipman 2004.


Nativa. Andes. 2300 m.
CAU. No evaluada.
Neotrpico.

Pannaria mosigii C.W.Dodge


Pannaria mariana auct. non (Fr.)
Mll.Arg.

Sipman 1989; Sipman 1992a;


Wolf 1993a; Wolf 1993b; Sipman
1999; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 2000-3900 m.
BOY, CAL, CUN, HUI, NAR,
RIS, TOL. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 34354 (B, COL).

Pannaria rubiginosa (Ach.)


Bory

Sipman 1986b; Sipman 1989;


Sipman 1992a; Wolf 1993a; Wolf
1993b; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1800-4325 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
MAG, MET, NAR, RIS, TOL. No
evaluada.
Cosmopolita.
Sipman 33691, 33796 (B, COL).

Parmeliella Mll.Arg.
5 especies
Parmeliella incrassata
P.M.Jrg.
Nativa. Andes. 4075 m.
CAL. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 10453 (B, COL).

Parmeliella mariana (Fr.)


P.M.Jrg. & D.J.Galloway
Nativa. Andes. 1750 m.
CAU. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 33697 (B, COL).

Parmeliella miradorensis
Vain.

Jrgensen 2000.
Nativa. Andes. 1750-3750 m.
ANT, CAU, CUN, NAR, RIS. No
evaluada.
Neotrpico.
Sipman 32852, 33689 (B, COL).

Parmeliella nigrocincta
(Mont.) Mll.Arg.

Pannaria nigrocincta (Mont.)


Nyl., Pannularia nigrocincta
(Mont.) Nyl.
Sipman 1989; Sipman 1992a;
Wolf 1993a; Wolf 1993b; Sipman
1999; Sipman et al. 2000.
Nativa. Amazonia, Andes. 2004130 m.
BOY, CAL, CAU, CUN, GUI,
RIS, TOL. No evaluada.
Regiones templadas del S.
Nota: los especmenes
pertenecen ms prob. a P.
miradorensis / the specimens
more likely belong to P.
miradorensis.

Parmeliella pannosa (Sw.)


Mll.Arg.

Pannaria mariana var. pannosa


(Sw.) Hue, Pannaria pannosa
(Sw.) Delise
Nativa. Andes. 1750-2500 m.
ANT, CAU, CUN, HUI, NAR.
No evaluada.
Pantropical.
Sipman 32780, 32810 (B, COL).

[Parmeliella thysanota
(Stirt.) Zahlbr.]

Nota: especie dudosa / dubious


species.

Psoroma Michx.
2 especies
Psoroma hypnorum (Vahl)
Gray

Sipman 1989; Sipman 1992a;


Sipman 1999; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 3700-4550 m.
CAL, CUN, RIS. No evaluada.
Cosmopolita.
Aguirre 5005 (B, COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

219

PANNARIACEAE

Lquenes
lichens

Psoroma paleaceum (Fr.)


Nyl.

Sipman 1989; Sipman 1992a;


Sipman 1999; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 4150-4175 m.
RIS. No evaluada.
Regiones templadas.

Solorina Ach.
1 especie
Solorina spongiosa (Sm.)
Anzi

Sipman 1992a; Sipman 1999;


Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 3675 m.
CUN. No evaluada.
Subcosmopolita.

PARMELIACEAE
29 gneros, 286 especies, 5
especies endmicas

Alectoria Ach.
1 especie
Alectoria ochroleuca
(Hoffm.) A.Massal.

Sipman 1989; Sipman 1992a;


Sipman 1999; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
3410-4510 m.
ARA, BOY, CAL, CAU, CUN,
MAG, MET, NAR, RIS. No
evaluada.
Regiones templadas del N y del
S, Andes.

Anzia Stizenb.
5 especies
Anzia americana Yoshim. &
Sharp
Yoshimura 1995.
Nativa. Andes. 2300-2550 m.
ANT, HUI. No evaluada.

220

Neotrpico.
Aguirre 6170 (B, COL).

Anzia leucobates (Nyl.) Mll.


Arg.
Parmelia leucobates Nyl.
Wolf 1993a; Wolf 1993b;
Yoshimura 1995; Sipman 1999;
Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 2200-3510 m.
ANT, CUN, HUI, RIS. No
evaluada.
Andes tropicales.
Aguirre 5796 (B, COL).

Anzia lopezii Yoshim.

Yoshimura 1995.
Nativa. Andes.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Andes tropicales.

Anzia masonii Yoshim.

Yoshimura 1995; Sipman 1999;


Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 2800-3400 m.
CAU, CUN, RIS. No evaluada.
Andes tropicales, Panam.

Anzia parasitica (Fe)


Zahlbr.

Anzia phalachrocheila Vain.,


Anzia taeniata (Nyl.) Stizenb.,
Parmelia taeniata Nyl.
Alava 1988; Sipman 1992a;
Yoshimura 1995; Sipman 1999;
Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 2300-3500 m.
ANT, CUN, HUI. No evaluada.
Andes tropicales, Costa Rica.
Aguirre 6171 (B, COL).

[Bryocaulon Krnefelt]
[Bryocaulon divergens (Ach.)
Krnefelt]
Nota: registro basado en
identificacin errnea. No se
tiene certeza de su existencia en

Colombia / record based on a


misidentification; not known
with certainty in Colombia.

Bryoria Brodo &


D.Hawksw.
1 especie
[Bryoria bicolor (Ehrh.)
Brodo & D.Hawksw.]

Nota: registro basado en


identificacin errnea. Los
registros de Colombia (Isla
Gorgona, como Alectoria
bicolor) prob. corresponden a
Oropogon bicolor y a especies
similares / record based on a
misidentification; records from
Colombia (Gorgona Island,
as Alectoria bicolor) prob.
correspond to Oropogon bicolor
and similar species.

Bryoria furcellata (Fr.)


Brodo & D.Hawksw.
Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 3500 m.
CUN. No evaluada.
Regin holrtica.

Bulbothrix Hale
8 especies
Bulbothrix atrichella (Nyl.)
Hale

Parmelia atrichella Nyl.


Hale 1976a.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Andes tropicales.

Bulbothrix coronata (Fe)


Hale

Parmelia relicina var. coronata


(Fe) Nyl.
Hale 1976a.
Nativa. Orinoquia.
VIC. No evaluada.
Neotrpico, frica.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

PARMELIACEAE

Lquenes
lichens

Bulbothrix fungicola (Lynge)


Hale
Hale 1976a; Sipman 1997.
Nativa. Amazonia. 240 m.
AMA. No evaluada.
Neotrpico.

Bulbothrix goebelii (Zenk.)


Hale
Parmelia granatensis Nyl.
Hale 1976a; Sipman 1997.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 35-1200 m.
AMA, CAU, NAR, SAN. No
evaluada.
Pantropical.
Sipman 32986 (B, COL).

Bulbothrix laevigatula (Nyl.)


Hale
Hale 1976a; Sipman 1999;
Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 2700-3500 m.
SAN. No evaluada.
Neotrpico.

Bulbothrix leprieurii Aubel


Sipman & Aubel 1992.
Nativa. Amazonia. 240 m.
AMA. No evaluada.
Suramrica tropical.

Bulbothrix suffixa (Stirton)


Hale
Hale 1976a; Wolf 1993a; Wolf
1993b.
Nativa. Andes. 1500-1900 m.
RIS, SAN. No evaluada.
Neotrpico, frica.
Sipman 27554 (B, COL).

Bulbothrix ventricosa (Hale


& Kurok.) Hale
Hale 1976a; Wolf 1993a; Wolf
1993b.
Nativa. Andes. 1500-1725 m.
RIS. No evaluada.
Neotrpico, frica.

Canoparmelia Elix & Hale


5 especies
Canoparmelia amazonica
(Nyl.) Elix & Hale

Pseudoparmelia amazonica
(Nyl.) Hale
Hale 1976b; Sipman 1997.
Nativa. Amazonia, Andes. 1001800 m.
AMA, NAR, SAN. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 27603 (B, COL).

Canoparmelia
carneopruinata (Zahlbr.)
Elix & Hale

Pseudoparmelia carneopruinata
(Zahlbr.) Hale
Hale 1976b; Sipman 1989; Wolf
1993b.
Nativa. Andes. 1250-2050 m.
ANT, CAL, CAU, RIS, SAN,
TOL. No evaluada.
Neotrpico, Europa.
Sipman 27500 (B, COL).

Canoparmelia caroliniana
(Nyl.) Elix & Hale
Wolf 1993a; Wolf 1993b.
Nativa. Andes. 1500-2600 m.
ANT, BOY, CAU, HUI, RIS,
SAN. No evaluada.
Pantropical.
Aguirre 5733 (B, COL).

Canoparmelia salacinifera
(Hale) Elix & Hale
Pseudoparmelia salacinifera
(Hale) Hale
Hale 1976b.
Nativa. Andes.
SAN. No evaluada.
Pantropical.

Canoparmelia texana
(Tuck.) Elix & Hale

Parmelia sublaevigata var. texana


(Tuck.) Nyl.

Hale 1976b.
Nativa. Andes. 1200-2250 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, NAR,
SAN. No evaluada.
Subcosmopolita.
Aguirre 5630 (B, COL).

Cetraria Ach.
4 especies
Cetraria aculeata (Schreb.)
Fr.

Cetraria tenuissima L.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Subcosmopolita.
Nota: registro dudoso de
Cundinamarca. Es conocida
del Ecuador, pero fcil de
confundir con la muy comn
Cladia aggregata / a dubious
record from Cundinamarca;
known from Ecuador, but easily
confused with the common
Cladia aggregata.

Cetraria arenaria Krnefelt

Cetraria crispa auct. non (Ach.)


Nyl., Cetraria islandicavar.
crispa auct. non Ach., Cetraria
tenuifolia var. columbiana Rs.
Krnefelt 1979; Sipman 1992a;
Sipman 1999; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 2700-3815 m.
BOY, CUN. No evaluada.
Amrica boreal y Andes
tropicales.
Cleef 1773 (B, COL).

Cetraria islandica (L.) Ach.


Cetraria islandica var. crispa
auct.
Garca-Barriga 1974; Krnefelt
1979; Sipman 1989; Sipman
1992a; Sipman 1999; Sipman et
al. 2000.
Nativa. Andes. 3590-4474 m.
BOY, CUN, MET, TOL. No
evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

221

PARMELIACEAE

Lquenes
lichens

Regin holrctica, Andes


tropicales.
Cetraria islandica subsp.
crispiformis (Rs.) Krnefelt,
Cetraria islandica subsp.
islandica

Cetraria nigricans Nyl.

Sipman 1992a; Sipman 1999;


Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 4320 m.
BOY. No evaluada.
Regin holrctica, montaas
tropicales.

Cetrariastrum Sipman
2 especies
Cetrariastrum dubitans
Sipman

Sipman 1980; Sipman 1989;


Sipman 1992a; Wolf 1993a; Wolf
1993b; Sipman 1999; Sipman et
al. 2000.
Nativa. Andes. 3300-4475 m.
ARA, BOY, CAL, CAU, CUN,
RIS, TOL. No evaluada.
Neotrpico.
Aguirre 5984 (B, COL).

Cetrariastrum equadoriense
(R.Sant.) Sipman

Sipman 1980; Sipman 1989;


Sipman 1992a; Wolf 1993a; Wolf
1993b; Sipman 1999; Sipman et
al. 2000.
Nativa. Andes. 4250-4325 m.
ARA, BOY, CAL, RIS. No
evaluada.
Andes tropicales.

[Cetrelia W.L.Culb. &


C.F.Culb]
[Cetrelia olivetorum (Nyl.)
W.L.Culb. & C.F.Culb.]
Nota: registro basado en
identificacin errnea. Su
presencia en Colombia

222

es improbable y requiere
confirmacin / record based on a
misidentification; its presence in
Colombia is unlikely and needs
confirmation.

Everniastrum Sipman
10 especies
Everniastrum catawbiense
(Degel.) Sipman

Sipman 1980; Sipman 1989;


Sipman 1992a; Wolf 1993a; Wolf
1993b; Sipman 1999; Sipman et
al. 2000.
Nativa. Andes. 2460-4020 m.
BOY, CAL, CAU, CUN, NAR,
RIS, TOL. No evaluada.
Pantropical.
Aguirre 6005 (B, COL).

Everniastrum cirrhatum (Fr.)


Sipman
Cetrariastrum cirhhatum (Fr.)
W.L.Culb.& C.F.Culb., Parmelia
kamtschadalis auct. non (Ach.)
Eschw., Parmelia kamtschadalis
var. americana auct. non
(Meyen & Flot.) Nyl., Parmelia
vermicularis Vain.
Guzmn & Varela 1978; Sipman
1980; Culberson & Culberson
1981; Sipman & Aguirre 1982;
Sipman 1986b; Alava 1988;
Sipman 1989; Sipman 1992a;
Wolf 1993a; Wolf 1993b; Sipman
1999; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2300-4150 m.
ANT, ARA, BOY, CAL, CAU,
CHO, CUN, MAG, MET, NAR,
NSA, RIS, SAN, TOL. No
evaluada.
Pantropical.
Killip 18697 (NY, US).

Everniastrum columbiense
(Zahlbr.) Sipman

Cetrariastrum columbiense
(Zahlbr.) W.L.Culb. & C.F.Culb.,
Parmelia granulosa Vain.

Sipman 1980; Culberson &


Culberson 1981; Sipman 1992a;
Sipman 1999; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 2500-3150 m.
ANT, CAS, CAU, CUN. No
evaluada.
Neotrpico.
Aguirre 2865 (U).

Everniastrum fragile Sipman


Sipman 1980; Sipman 1989;
Sipman 1992a; Wolf 1993a; Wolf
1993b; Sipman 1999; Sipman et
al. 2000.
Nativa. Andes. 3000-4400 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
RIS, TOL. No evaluada.
Neotrpico.
Van der Hammen 3675b (B).

Everniastrum limaeforme
(Taylor) Sipman

Soto-Medina & Bolaos 2010;


Soto-Medina et al. 2012.
Nativa. Andes. 1900-2000 m.
VAL. No evaluada.
Neotrpico.

Everniastrum lipidiferum
(Hale & Wirth) Sipman

Sipman 1989; Sipman 1992a;


Sipman 1999; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 3750 m.
CAL. No evaluada.
Neotrpico.

Everniastrum planum
Sipman

Sipman 1980; Sipman 1986b;


Sipman 1986c; Sipman 1992a;
Sipman 1999.
Nativa. SN Santa Marta. 3300 m.
MAG. No evaluada.
Neotrpico.

Everniastrum sorocheilum
(Vain.) Sipman

Cetrariastrum sorocheilum
(Vain.) W.L.Culb. & C.F.Culb.,
Parmelia sorocheila Vain.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

PARMELIACEAE

Lquenes
lichens

Sipman 1980; Culberson &


Culberson 1981; Alava 1988;
Sipman 1989; Sipman 1992a;
Sipman 1999; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 2800-4540 m.
ANT, ARA, BOY, CAL, CAU,
CUN, NSA, RIS, SAN, TOL. No
evaluada.
Pantropical.
Aguirre 5918 (B, COL).

Flavoparmelia ecuadoriensis
T.H.Nash et al.

Everniastrum subvexans
Sipman

Sipman 1992a; Sipman 1999;


Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 3700 m.
CUN. No evaluada.
Andes, Antrtida.

Sipman 2005.
Nativa. Andes. 3700 m.
RIS. No evaluada.
Neotrpico.

Everniastrum vexans
(W.L.Culb. & C.F.Culb.)
Sipman

Cetrariastrum vexans W.L.Culb.


& C.F.Culb., Parmelia americana
auct. non (Meyen & Flot.) Mont.,
Parmelia kamtschadalis var.
americana f. tenuis Mll.Arg.
Sipman 1980; Culberson &
Culberson 1981; Sipman 1986b;
Sipman 1989; Sipman 1992a;
Sipman 1999; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1950-3800 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CHO,
CUN, HUI, MAG, MET, NSA,
SAN, TOL, VAL. No evaluada.
Pantropical.
Aguirre 6021 (B, COL).

Flavoparmelia Hale
3 especies
Flavoparmelia caperata (L.)
Hale

Parmelia caperata (L.) Ach.,


Parmelia caperataf. Ramealis Nyl.
Nativa. Andes. 2600-3400 m.
BOY, CUN. No evaluada.
Subcosmopolita.
Aguirre 5240 (B, COL).

Sipman 1992a; Sipman 1999;


Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 3200 m.
CUN. No evaluada.
Neotrpico.

Flavoparmelia gerlachei
(Zahlbr.) Hale

Flavopunctelia (Krog) Hale


1 especie
Flavopunctelia flaventior
(Stirt.) Hale

Parmelia andreana Mll.


Arg., Parmelia flaventior Stirt.,
Parmelia ulcerata Vain.
Hale 1959; Alava 1988; Sipman et
al. 2000.
Nativa. Andes. 1750-2950 m.
BOY, CAU, CUN. No evaluada.
Cosmopolita.
Sipman 34275, 34478 (B, COL).

Hypogymnia (Nyl.) Nyl.


1 especie
Hypogymnia bitteri (Lynge)
Ahti

Hypogymnia austerodes auct. non


(Nyl.) Rs.
Sipman & Aguirre 1982; Sipman
1989; Sipman 1992a; Sipman
1999; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 3700-4550 m.
CUN, RIS. No evaluada.
Regin holrtica, frica.
Boekhout 197 (COL).

Hypotrachyna (Vain.) Hale

60 especies, 2 especies endmicas


Hypotrachyna andensis Hale
Hale 1975b; Aguirre 1982;
Sipman 1992a; Wolf 1993a; Wolf
1993b; Sipman 1999; Sipman et
al. 2000.
Nativa. Andes. 1900-3300 m.
CAU, CUN, RIS, SAN. No
evaluada.
Pantropical.
Sipman 27612 (B, COL).

Hypotrachyna anzeana Elix


et al.
Sipman et al. 2009.
Nativa. Andes. 3500 m.
ANT. No evaluada.
Andes tropicales.
Churchill 13352 (B).

Hypotrachyna bogotensis
(Vain.) Hale

Parmelia bogotensis Vain.


Hale 1975b; Aguirre 1982; Alava
1988; Sipman 1989; Sipman
1992a; Wolf 1993a; Wolf 1993b;
Sipman 1999; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 2700-3800 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
MET, NAR, NSA, RIS, SAN,
TOL. No evaluada.
Neotrpico y regin templada
del S.
Aguirre 5904 (B, COL).

Hypotrachyna boquetensis
(Hale) Hale

Sipman 1992a; Wolf 1993a; Wolf


1993b.
Nativa. Andes. 4130 m.
RIS. No evaluada.
Neotrpico.

Hypotrachyna brevirhiza
(Kurok.) Hale

Sipman 1989; Sipman 1992a;


Sipman 1999; Sipman et al. 2000.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

223

PARMELIACEAE

Lquenes
lichens

Nativa. Andes. 3750-4325 m.


BOY, CAL, CUN, TOL. No
evaluada.
Pantropical.
Cleef 8700b (COL).

Hypotrachyna caraccensis
(Taylor) Hale

Parmelia caraccensis Taylor,


Parmelia cervicornis Tuck.
Hale 1975b; Lozano & Schnetter
1976; Aguirre 1982; Sipman
1986b; Sipman 1989; Sipman
1992a; Wolf 1993a; Wolf 1993b;
Sipman 1999; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1400-4300 m.
BOY, CAL, CAU, CUN, HUI,
MAG, RIS, SAN, TOL. No
evaluada.
Neotrpico.
Aguirre 5913 (B, COL).

Hypotrachyna chicitae (Hale)


Hale
Sipman et al. 2009.
Nativa. Andes. 5-4200 m.
ARA, BOY, CUN, MET. No
evaluada.
Neotrpico.
Cleef 10107 (B).

Hypotrachyna citrella
(Kurok.) Hale

Parmelia citrella Kurok.


Hale & Kurokawa 1964.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2500-3380 m.
MAG, MET. No evaluada.
Pantropical, Tasmania.
Rivera 201 (COL).

Hypotrachyna chlorina
(Mll.Arg.) Hale

Sipman 1989; Rincn-Espitia et


al. 2011.
Nativa. Andes. 1750-2550 m.
CUN, HUI, NSA, RIS, SAN. No
evaluada.

224

Neotrpico.
Sipman 27611 (B, COL).

Neotrpico y frica tropical.


Cleef 493g (B, COL).

Hypotrachyna convexa
Sipman et al.

Hypotrachyna dentella (Hale


& Kurok.) Hale

Sipman et al. 2009.


Nativa. Andes. 3650-4510 m.
ARA, BOY, CUN, MET, SAN.
No evaluada.
Andes tropicales.
Cleef 116c (B, COL, L, US).

Hypotrachyna
croceopustulata (Kurok.)
Hale

Wolf 1993a; Wolf 1993b.


Nativa. Andes. 1500-3000 m.
ANT, RIS. No evaluada.
Subcosmopolita.
Dummont 6573 (NY).

Hypotrachyna dactylifera
(Vain.) Hale

Hale 1975b.
Nativa. Andes. 1100-2550 m.
CAU, CUN. No evaluada.
Neotrpico.
Rubiano 128 (COL).

Hypotrachyna ducalis (Jatta)


Hale
Sipman 1992a; Sipman 1999;
Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 3400 m.
ANT, CUN. No evaluada.
Neotrpico y frica tropical.
Dummont 6631 (NY).

Hypotrachyna enderythraea
(Zahlbr.) Hale

Nativa. Andes. 2300-2600 m.


CUN, HUI, NSA. No evaluada.
Neotrpico.
Aguirre 5648, 5743 (B, COL).

Aguirre 1982; Sipman 1992a;


Sipman 1999; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 3500 m.
CAL, CUN. No evaluada.
Neotrpico.

Hypotrachyna degelii (Hale)


Hale

Hypotrachyna endochlora
(Leight.) Hale

Hale 1975b; Wolf 1993a; Wolf


1993b; Sipman 1999; Sipman et
al. 2000.
Nativa. Andes. 1980 m.
CUN, RIS. No evaluada.
Neotrpico y frica tropical.

Hypotrachyna densirhizinata
(Kurok.) Hale
Parmelia densirhizinata Kurok.
Hale & Kurokawa 1964; Hale
1975b; Aguirre 1982; Sipman
& Aguirre 1982; Sipman 1989;
Sipman 1992a; Wolf 1993a; Wolf
1993b; Sipman 1999; Sipman et
al. 2000.
Nativa. Andes. 2550-3900 m.
BOY, CAL, CAU, CUN, MET,
RIS, SAN, TOL. No evaluada.

Hale 1975b; Aguirre 1982;


Sipman 1989; Wolf 1993a; Wolf
1993b; Sipman 1999; Sipman et
al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1900-2970 m.
ANT, HUI, MAG, NAR, RIS,
SAN, TOL. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 27596 (B, COL).

Hypotrachyna ensifolia
(Kurok.) Hale

Hale 1975b; Aguirre 1982;


Sipman 1989; Sipman 1992a;
Sipman 1999; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 3500-3900 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

PARMELIACEAE

Lquenes
lichens

ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,


MET, NSA, RIS, SAN, TOL. No
evaluada.
Neotrpico, Nueva Zelanda.
Sipman 27680 (B, COL).

Hypotrachyna erythrodes
(Zahlbr.) Hale

Sipman 1992a; Sipman 1999;


Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 3200-3400 m.
CUN. No evaluada.
Suramrica, S frica.
Aguirre 5159 (B, COL).

Hypotrachyna
everniastroides Sipman

Sipman 1986d; Sipman et al.


2000.
Nativa. Andes. 2300-3000 m.
ANT, HUI. No evaluada.
Colombia, Costa Rica.

Hypotrachyna exsplendens
(Hale) Hale
Sipman 1992a; Sipman 1999;
Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 3950 m.
BOY. No evaluada.
Neotrpico.

Hypotrachyna flavida
(Zahlbr.) Hale

Hale 1975b; Sipman 1992a;


Sipman 1999; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 1500-3700 m.
BOY, CAU, CUN, MET, SAN.
No evaluada.
Neotrpico.
Aguirre 5023, 5989 (B, COL).

Hypotrachyna flavospinulosa
Sipman et al.
Sipman et al. 2009.
Nativa. Andes. 3900 m.
CAL. No evaluada.
Andes tropicales.
Sipman 10500b (B, COL).

Hypotrachyna gondylophora
(Hale) Hale

Hypotrachyna isolopezii Elix


et al.

Hypotrachyna halei Sipman


et al.

Hypotrachyna laevigata
(Sm.) Hale

Sipman et al. 2009.


Nativa. Andes. 2550-2900 m.
BOY, NAR. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 34397 (B, COL).

Sipman et al. 2009.


Nativa. Andes. 2550-3900 m.
ANT, CUN. No evaluada.
Andes tropicales, Costa Rica.
Aguirre 5236 (B, COL, US).

Hypotrachyna imbricatula
(Zahlbr.) Hale

Hale 1975b; Aguirre 1982;


Sipman 1986b; Sipman 1989;
Sipman 1992a; Wolf 1993a; Wolf
1993b; Sipman 1999; Sipman et
al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1000-3730 m.
ANT, CAU, CUN, HUI, MAG,
NSA, RIS, SAN, TOL. No
evaluada.
Pantropical.
Aguirre 5737, 5898 (B, COL).

Hypotrachyna immaculata
(Kurok.) Hale

Sipman 1992a; Wolf 1993a; Wolf


1993b; Sipman 1999; Sipman et
al. 2000.
Nativa. Andes. 1980-3780 m.
CUN, RIS. No evaluada.
Pantropical.

Hypotrachyna isidiocera
(Nyl.) Hale

Hale 1975b; Sipman 1989; Wolf


1993a; Wolf 1993b; Sipman et al.
2000.
Nativa. Andes. 1725-2460 m.
CUN, RIS, TOL. No evaluada.
Neotrpico, Hawi.
Aguirre 5649b (B, COL).

Sipman et al. 2009.


Nativa. Andes. 3200-3780 m.
CUN. No evaluada.
Andes tropicales.
Aguirre 5254 (B, COL).

Parmelia laevigata (Sm.) Ach.


Hale 1975b; Aguirre 1982;
Sipman 1989; Sipman 1992a;
Wolf 1993a; Wolf 1993b; Sipman
1999; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1250-4130 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
HUI, MAG, MET, NAR, RIS,
SAN, TOL. No evaluada.
Neotrpico, ambas zonas
templadas.
Aguirre 5900, 6150 (B, COL).

Hypotrachyna lividescens
(Kurok.) Hale

Sipman et al. 2009.


Nativa. Andes. 2050-2550 m.
ANT, BOY, CUN. No evaluada.
Neotrpico, frica, Australia.
Sipman 34282 (B, COL).

Hypotrachyna longiloba
(H.Magn.) Hale

Hypotrachyna gigas (Kurok.)


Hale, Parmelia gigas Kurok.
Hale & Kurokawa 1964; Hale
1975b; Culberson & Culberson
1981; Aguirre 1982; Sipman
1986b; Sipman 1989; Sipman
1992a; Wolf 1993a; Wolf 1993b;
Sipman 1999; Sipman et al. 2000.
Nativa. Amazonia, Andes, SN
Santa Marta. 2200-3900 m.
BOY, CAL, CAU, CUN, MAG,
MET, NSA, RIS, SAN, VAU. No
evaluada.
Neotrpico, Hawi.
De Garganta Fbrega 1019 (US).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

225

PARMELIACEAE

Lquenes
lichens

Hypotrachyna meridensis
Hale & Lpez-Fig.
Nativa. Andes. 3100 m.
CUN. No evaluada.
Neotrpico.
Van der Hammen 3189a (B).

Hypotrachyna microblasta
(Vain.) Hale

Parmelia endorubra f.
imbricatiformis Gyeln., Parmelia
microblasta Vain., Parmelia
propagulifera Vain.
Hale 1975b; Aguirre 1982;
Sipman 1986b; Sipman 1989;
Sipman 1992a; Wolf 1993a; Wolf
1993b; Sipman 1999; Sipman et
al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1650-3975 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
HUI, MAG, RIS, SAN. No
evaluada.
Pantropical.
Aguirre 5734, 5997 (B, COL).

Hypotrachyna microblastella
Elix et al.
Sipman et al. 2009.
Nativa. Andes. 2400-3000 m.
ANT, CUN. No evaluada.
Andes tropicales.
Sipman 34235 (B, HUA).

Hypotrachyna monilifera
(Kurok.) Hale

Sipman 1992a; Sipman 1999;


Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 3200-3400 m.
CUN. No evaluada.
Andes tropicales, Costa Rica.

Hypotrachyna neoscytodes
Elix et al.
Sipman et al. 2009.
Endmica. Andes. 3500 m.
CUN. No evaluada.
Sipman 34519 (B, COL).

226

Hypotrachyna norlopezii Elix


et al.
Sipman et al. 2009.
Nativa. Andes. 3000-3400 m.
CUN, MET, RIS. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 27397 (B, COL).

Hypotrachyna obscurella
(Vain.) Hale

Sipman 1992a; Sipman 1999;


Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 3400 m.
CUN. No evaluada.
Suramrica tropical.

Hypotrachyna osseoalba
(Vain.) Park & Hale

Hypotrachyna formosana
(Zahlbr.) Hale
Nativa. Andes. 2000-2600 m.
CUN, HUI. No evaluada.
Subcosmopolita.
Aguirre 5632, 5839 (B, COL).

Hypotrachyna osteoleuca
(Nyl.) Hale

Parmelia osteoleuca Nyl.


Hale 1975b; Sipman 1992a;
Sipman 1999; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 1500-3200 m.
CUN, SAN. No evaluada.
Suramrica tropical.

Neotrpico.
Aguirre 5129, 5995 (B, COL).

Hypotrachyna physcioides
(Nyl.) Hale

Parmelia gracilis auct. non (Mll.


Arg.) Vain., Parmelia laevigata
var. gracilis Mll.Arg.
Hale 1960; Hale 1975b; Aguirre
1982; Sipman & Aguirre 1982;
Sipman 1989; Sipman 1992a;
Wolf 1993a; Wolf 1993b; Sipman
1999; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2400-4130 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CHO,
CUN, HUI, NSA, RIS, SAN,
TOL. No evaluada.
Pantropical.
Aguirre 6013 (B, COL).

Hypotrachyna physodalica
(Hale) Hale

Parmelia physodalica Hale.


Hale 1972; Hale 1975b; Sipman
1992a; Sipman 1999; Sipman et
al. 2000.
Nativa. Andes. 3200-3900 m.
BOY, CAL, CAU, CUN, NAR,
RIS, SAN. No evaluada.
Andes tropicales.
Aguirre 5167, 6022 (B, COL).

Hypotrachyna primitiva
Hale & Lpez-Fig.

Lumbsch et al. 2012.


Endmica. Andes. 2880 m.
MAG. No evaluada.

Aguirre 1982; Sipman 1992a;


Sipman 1999; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 3440-3835 m.
ARA, BOY, CUN. No evaluada.
Andes tropicales.
Cleef 10107b (COL).

Hypotrachyna partita Hale

Hypotrachyna producta Hale

Hypotrachyna
paraphyscioides Sipman

Aguirre 1982; Sipman 1989;


Sipman 1992a; Sipman 1999;
Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 3200-3750 m.
CAL, CAU, CUN, RIS. No
evaluada.

Hale 1975b; Sipman 1992a;


Sipman 1999; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 2300-3300 m.
CAU, CUN, HUI, SAN, TOL. No
evaluada.
Neotrpico.
Aguirre 6007, 6151 (B, COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

PARMELIACEAE

Lquenes
lichens

Hypotrachyna prolongata
(Kurok.) Hale

Hypotrachyna rachista (Hale)


Hale, Parmelia prolongata
Kurok., Parmelia rachista Hale.
Hale & Kurokawa 1964; Hale
1972; Hale 1975b; Aguirre 1982;
Sipman 1986b; Sipman 1989;
Sipman 1992a; Wolf 1993a; Wolf
1993b; Sipman 1999; Sipman et
al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2700-3800 m.
CAL, CAU, CUN, MAG, MET,
RIS. No evaluada.
Neotrpico.
Aguirre 5910 (B, COL).

Hypotrachyna protenta Hale


Hale 1975b.
Nativa. Andes. 2000-2050 m.
CUN, SAN. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 27631 (B, COL).

Hypotrachyna pseudosinuosa
(Asah.) Hale
Sipman et al. 2009.
Nativa. Andes. 1750-2700 m.
CAU, CUN. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 32755 (B, COL).

Hypotrachyna pulvinata
(Fe) Hale

Parmelia subsinuosa Nyl.


Hale 1975b; Aguirre 1982;
Sipman 1989; Sipman 1992a;
Wolf 1993a; Sipman 1999;
Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1200-4300 m.
ARA, BOY, CAL, CAU, CUN,
MAG, MET, RIS, SAN, TOL. No
evaluada.
Neotrpico, Azores.
Aguirre 5902 (B, COL).

Hypotrachyna reducens
(Nyl.) Hale

Parmelia reducens Nyl.


Hale 1975b; Sipman 1989;
Sipman 1992a; Wolf 1993a; Wolf
1993b; Sipman 1999; Sipman et
al. 2000.
Nativa. Andes. 1980-4175 m.
BOY, CAL, CAU, CUN, RIS. No
evaluada.
Neotrpico.

Hypotrachyna revoluta
(Flrke) Hale

Parmelia revoluta Flrke


Sipman 1999; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 1700-3400 m.
ANT, CUN. No evaluada.
Subcosmopolita.
Aguirre 5259 (B, COL).

Hypotrachyna rockii
(Zahlbr.) Hale

Hale 1975b; Sipman 1989;


Sipman 1992a; Wolf 1993a; Wolf
1993b; Sipman 1999; Sipman et
al. 2000.
Nativa. Andes. 1600-3900 m.
ANT, BOY, CAL, CUN, HUI,
NAR, NSA, RIS, SAN, TOL. No
evaluada.
Subcosmopolita.
Aguirre 5820 (B, COL).

Hypotrachyna sinuosa (Sm.)


Hale

Parmelia laevigata var. sinuosa


(Sm.) Nyl., Parmelia sinuosa
(Sm.) Ach.
Hale 1975b; Aguirre 1982;
Sipman 1989; Sipman 1992a;
Wolf 1993a; Wolf 1993b; Sipman
1999; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 1200-4540 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
NAR, NSA, RIS, SAN, TOL. No
evaluada.
Subcosmopolita.
Aguirre 5912 (B, COL).

Hypotrachyna sublaevigata
(Nyl.) Hale

Parmelia sublaevigata (Nyl.) Nyl.,


Parmelia tiliacea var. sublaevigata
Nyl.
Sipman 1989; Sipman 1992a;
Sipman 1999; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 2000-3800 m.
BOY, CUN, RIS, SAN, TOL. No
evaluada.
Pantropical.
Killip 17596 (COL).

Hypotrachyna
subphysodalica (Hale) Hale

Nativa. Andes.
CHO. No evaluada.
Colombia, Chile, Nueva Guinea.

Hypotrachyna tariensis Elix


Sipman et al. 2009.
Nativa. Andes. 3000-3900 m.
CAL, CAU, CUN. No evaluada.
Neotrpico, Nueva Guinea.
Sipman 10500 (COL, U).

Hypotrachyna wirthii
Sipman et al.
Sipman et al. 2009.
Nativa. Andes. 3190 m.
RIS. No evaluada.
Andes tropicales.
Wolf 1532 (B, COL).

Imshaugia S.L.F.Mey.
2 especies
Imshaugia angustior (Nyl.)
Sipman
Parmelia angustior Nyl.
Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes.
RIS, TOL. No evaluada.
Neotrpico.

Imshaugia venezolana (Hale)


Elix
Sipman et al. 2000; Elix 2004.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

227

PARMELIACEAE

Lquenes
lichens

Nativa. Andes. 1750-3750 m.


ANT, CAU, CUN, RIS. No
evaluada.
Neotrpico.

Menegazzia A.Massal.
2 especies
Menegazzia neotropica
Bjerke

Bjerke 2002.
Nativa. Andes. 3300 m.
CAU, CUN, RIS. No evaluada.
Neotrpico.
Menegazzia neotropica subsp.
neotropica.

Menegazzia terebrata
(Hoffm.) A.Massal.

Bjerke 2002; Bjerke 2005.


Nativa. Andes.
CUN. No evaluada.
Subcosmopolita.

Myelochroa (Asahina) Elix


& Hale
1 especie
Myelochroa lindmanii
(Lynge) Elix & Hale

Parmelina lindmanii (Lynge)


Hale.
Hale 1976c; Wolf 1993a; Wolf
1993b.
Nativa. Andes. 1750-1980 m.
ANT, RIS, SAN. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 27499 (B, COL).

Nephromopsis Mll.Arg.
1 especie
Nephromopsis laureri
(Kremp.) Kurok.

Cetraria laureri Kremp.


Sipman 1999; Sipman et al. 2000.

228

Nativa. Andes. 4080 m.


DESCONOCIDO. No evaluada.
Regin holrtica, Andes
tropicales.

Oropogon Th.Fr.
14 especies

Oropogon americanus Essl.

Esslinger 1989; Sipman 1992a;


Sipman 1999; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 3300-3400 m.
BOY. No evaluada.
Neotrpico.

Oropogon atranorinus Essl.


Esslinger 1980; Esslinger 1989;
Sipman 1992a; Sipman et al.
2000.
Nativa. Andes. 2800-3750 m.
CUN, RIS. No evaluada.
Neotrpico.
Aguirre 5481 (COL, B).

Oropogon barbaticus Essl.

Esslinger 1989; Sipman 1992a;


Sipman 1999; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 3600-3820 m.
CUN, RIS, VAL. No evaluada.
Neotrpico.

Oropogon bicolor Essl.

Esslinger 1989; Sipman 1992a;


Wolf 1993a; Wolf 1993b; Sipman
1999; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 3450-4130 m.
BOY, CAU, CUN, RIS, SAN. No
evaluada.
Neotrpico.

Oropogon bolivianus Essl.

Sipman et al. 2000.


Nativa. Andes.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Andes tropicales.
Nota: identificacin provisional
/ provisional identification.

Oropogon diffractaicus Essl.

Sipman 1992a; Sipman et al.


2000.
Nativa. Andes.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Neotrpico.

Oropogon fissuratus Essl.

Esslinger 1989; Sipman 1992a.


Nativa. Andes. 3050 m.
TOL. No evaluada.
Neotrpico.

Oropogon formosanus Asah.


Esslinger 1989; Sipman 1992a;
Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 2550-4000 m.
ANT, BOY, CUN, TOL. No
evaluada.
Neotrpico, Asia oriental.
Sipman 34059 (B, HUA).

Oropogon herzogii Essl.

Sipman et al. 2000.


Nativa. Andes.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Andes tropicales.

Oropogon lopezii Essl.

Sipman 1986b.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2880-3150 m.
CUN, MAG. No evaluada.
Neotrpico.
Vargas 235 (COL, U).

Oropogon lorobic Essl.

Esslinger 1989; Sipman 1992a;


Sipman 1999.
Nativa. Andes.
CUN. No evaluada.
Neotrpico.

Oropogon loxensis (Fe)


Th.Fr.

Alectoria loxensis var.


atroalbicans Nyl., Oropogon
loxensis var. atroalbicans (Nyl.)
Hue

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

PARMELIACEAE

Lquenes
lichens

Esslinger 1980; Sipman 1986b;


Esslinger 1989; Sipman 1989;
Sipman 1992a; Wolf 1993a; Wolf
1993b; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2460-4130 m.
ANT, ARA, BOY, CAL, CAU,
CHO, CUN, MAG, MET, NAR,
RIS, SAN, TOL. No evaluada.
Neotrpico.
Aguirre 6024 (B, COL).

Oropogon sperlingii Essl.

Esslinger 1989; Sipman 1992a;


Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 2550-4100 m.
ANT, BOY, CUN, NAR, TOL.
No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 33590 (B, COL).

Oropogon striatulus Essl.

Esslinger 1989; Sipman 1992a.


Nativa. Andes. 2840-3120 m.
CUN, RIS. No evaluada.
Neotrpico.
Van Reenen 4672 (COL).

[Parmelina Hale]
[Parmelina tiliacea (Hoffm.)
Hale]
Nota: un registro de Vichada;
sin embargo, esta especie no se
encuentra en Colombia y ha
sido confundida con especies de
Canoparmelia / a record from
Vichada; however, this species is
not found in Colombia, but has
been confused with species of
Canoparmelia.

Parmelinopsis Elix & Hale


7 especies
Parmelinopsis cleefii
(Sipman) V.Marcano &
Sipman

Parmelina cleefii Sipman


Sipman 1980; Sipman 1992a;
Sipman 1999; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 3820-4285 m.
ARA, BOY. No evaluada.
Neotrpico.

Parmelinopsis horrescens
(Taylor) Elix & Hale

Nativa. Andes. 1750-2700 m.


ANT, BOY, CAU, CUN. No
evaluada.
Subcosmopolita.
Sipman 23651 (B, COL).

Parmelinopsis melanochaeta
(Kurok.) Elix & Hale
Parmelina melanochaeta
(Kurok.) Hale
Hale 1976c.
Nativa. Andes.
CUN. No evaluada.
Suramrica.

Parmelinopsis minarum
(Vain.) Elix & Hale

Parmelina minarum (Vain.) Hale


Sipman 1989.
Nativa. Andes. 1700-3130 m.
ANT, BOY, CAU, HUI, NAR,
RIS, SAN, TOL. No evaluada.
Subcosmopolita.
Sipman 34433 (B, COL).

Parmelinopsis sp. aff.


subfatiscens (Kurok.) Elix &
Hale

Sipman 1989; Sipman et al. 2000.


Nativa. Andes. 4475 m.
ANT, TOL. No evaluada.
Neotrpico, frica.

Parmelinopsis spumosa
(Asah.) Elix & Hale

Parmelina spumosa (Asah.) Hale


Hale 1976c; Wolf 1993a; Wolf
1993b.
Nativa. Andes. 1500-1725 m.

ANT, RIS. No evaluada.


Pantropical.

Parmelinopsis swinscowii
(Hale) Elix & Hale

Parmelina swinscowii (Hale)


Hale
Sipman 1980; Sipman 1989;
Sipman 1992a; Sipman 1999;
Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 3700-4550 m.
BOY, CUN, RIS. No evaluada.
Suramrica, frica tropical.

Parmotrema A.Massal.
58 especies, 1 especie endmica
Parmotrema andinum (Mll.
Arg.) Hale
Parmelia andina Mll.Arg.
Hale 1965.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Pantropical.

Parmotrema aptrootii Aubel


Sipman & Aubel 1992.
Nativa. Amazonia. 240 m.
AMA. No evaluada.
Amazonia.
Nota: identificacin no
completamente segura /
identification not completely
certain.

Parmotrema arnoldii (D.R.)


Hale

Aguirre 1982; Sipman & Aguirre


1982; Sipman 1986b; Sipman
1992a; Sipman 1999; Sipman et
al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1950-3935 m.
ANT, BOY, CUN, HUI, MAG,
NAR. No evaluada.
Regiones holrtica y austral.
Sipman 33634 (B, COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

229

PARMELIACEAE

Lquenes
lichens

Parmotrema
aurantiacoparvum Sipman
Sipman & Aubel 1992.
Nativa. Amazonia. 240 m.
AMA. No evaluada.
Amazonia.

Parmotrema austrosinense
(Zahlbr.) Hale

Rincn-Espitia et al. 2011.


Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Neotrpico.

Parmotrema
commensuratum (Hale) Hale

Hale 1965; Aguirre 1982; Sipman


1997.
Nativa. Amazonia, Andes, SN
Santa Marta. 5-1500 m.
AMA, ANT, CAU, MAG, NAR,
SAN. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 33316 (B, COL).

Parmelia austrosinensis Zahlbr.


Hale 1965; Aguirre 1982; Sipman
1989; Wolf 1993a; Simijaca et al.
2011.
Nativa. Andes. 850-2940 m.
BOY, CAU, CUN, HUI, NAR,
RIS, TOL. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 32745, 33565 (B, COL).

Parmelia commensurata Hale,


Rimelia commensurata (Hale)
Hale & A.Fletcher
Hale 1971; Wolf 1993a; Wolf
1993b.
Nativa. Andes. 1000-2480 m.
ANT, HUI, NSA, RIS, SAN,
VAL. No evaluada.
Centroamrica.
Aguirre 6050 (B, COL).

Parmotrema dilatatum
(Vain.) Hale

Parmotrema bangii (Vain.)


Hale

Parmotrema conferendum
Hale

Parmotrema dominicanum
(Vain.) Hale

Parmelia bangii Vain.


Hale 1965.
Nativa. Andes. 2500 m.
ANT, CUN. No evaluada.
Andes tropicales.
Sipman 33831 (B, HUA).

Parmotrema blanchetii
(Hue) Hale

Parmelia blanchetii Hue


Hale 1965; Sipman 1997.
Nativa. Amazonia. 300-350 m.
AMA, VAU. No evaluada.
Neotrpico.

Parmotrema cetratum (Ach.)


Hale
Parmelia acanthifolia Pers.,
Parmelia cetrata Ach., Parmelia
cetrata f. ciliosa, Rimelia cetrata
(Ach.) Hale & A.Fletcher
Sipman 1992a; Sipman 1999;
Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 1750-3400 m.
BOY, CAU, CUN, NAR, NSA,
SAN. No evaluada.
Subcosmopolita.
Sipman 27659 (B, COL).

230

Parmotrema ciliiferum Hale

Nativa. Andes. 1200-2600 m.


RIS, TOL. No evaluada.
Pantropical.
Aguirre 5351, 5579 (B, COL).

Parmotrema conformatum
(Vain.) Hale
Nativa. Andes. 1750-2300 m.
ANT, CUN, NSA, SAN. No
evaluada.
Neotrpico, frica tropical.
Sipman 27525 (B, COL).

Parmotrema crinitum (Ach.)


M.Choisy

Parmelia crinita Ach.


Hale 1965; Sipman 1992a;
Sipman 1999; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 1700-3400 m.
ANT, BOY, CUN, NAR, NSA,
SAN, TOL. No evaluada.
Cosmopolita.
Sipman 27602 (B, COL).

Parmotrema cristiferum
(Taylor) Hale
Parmelia cristifera Taylor

Parmelia dilatata Vain.


Hale 1965.
Nativa. Andes. 2700-3460 m.
CUN, NSA, SAN. No evaluada.
Pantropical.
Van der Hammen 3195h (B,
COL).

Parmelia dominicana Vain.


Hale 1965.
Nativa. Andes, Islas Caribeas.
35-3800 m.
NAR, SAP. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 33052 (B, COL).

Parmotrema eborinum
(Hale) Hale

Parmelia eborina Hale


Hale 1965; Aguirre 1982.
Nativa. Andes, Islas Caribeas.
350-2500 m.
CUN, MET, SAP. No evaluada.
Neotrpico.
Flenniken 2195 (COL).

Parmotrema
endosulphureum (Hillm.)
Hale

Parmelia endosulphurea (Hillm.)


Hale
Hale 1965; Sipman 1989.
Nativa. Caribe, Pacfico, V
Magdalena. 35-250 m.
BOL, CHO, NAR, TOL. No
evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

PARMELIACEAE

Lquenes
lichens

Neotrpico, frica tropical.


Sipman 33147 (COL).

Parmotrema enteroxanthum
Hale
Nativa. Andes. 1750 m.
SAN. No evaluada.
Andes tropicales.
Sipman 27519 (B, COL).

Parmotrema eunetum (Stirt.)


Hale
Rincn-Espitia et al. 2011.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Neotrpico.

Parmotrema fasciculatum
(Vain.) Hale

Parmelia fasciculata Vain.


Hale 1965; Alava 1988; Sipman
1992a; Sipman 1999; Sipman et
al. 2000.
Nativa. Andes. 3780 m.
CUN. No evaluada.
Neotrpico, frica tropical.

Parmotrema flavescens
(Kremp.) Hale

Parmelia flavescens (Kremp.)


Nyl.
Hale 1965; Rincn-Espitia et al.
2011.
Nativa. Andes. 1300-1900 m.
NAR, NSA, SAN. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 32825 (B, COL).

Parmotrema flavotinctum
(Hale) Hale

Parmelia flavotincta Hale


Hale 1965; Sipman 1997.
Nativa. Amazonia. 240-250 m.
AMA, VAU. No evaluada.
Amazonia.

Parmotrema fractum (Hale)


Hale

Parmelia fracta Hale, Parmelia


latissima auct., Parmelia
saccatiloba auct. Non Taylor
Hale 1965; Sipman 1992a;
Sipman 1999; Sipman et al. 2000.
Endmica. Andes. 2300-3950 m.
BOY, CUN. No evaluada.
Florschtz 3977b (COL).

Parmotrema grayanum
(Hue) Hale
Nativa. Andes.
ANT. No evaluada.
Pantropical.
Nee 4263 (US).

Parmotrema guyanum Hale


Sipman 1989; Wolf 1993a; Wolf
1993b.
Nativa. Amazonia, Andes. 2352460 m.
MET, RIS, TOL. No evaluada.
Neotrpico.
Jaramillo 5116a (COL).

Parmotrema hababianum
(Gyeln.) Hale
Nativa. Andes. 700 m.
ANT. No evaluada.
Pantropical.
Nee 4279 (US).

Parmotrema haitiense (Hale)


Hale

Sipman 1989; Wolf 1993a; Wolf


1993b.
Nativa. Andes. 1000-2120 m.
CUN, RIS. No evaluada.
Neotrpico.
Gonzlez s.n. (NY).

Parmotrema latissimum
(Fe) Hale

Parmelia latissima Fe
Hale 1965; Rincn-Espitia et al.
2011.

Nativa. Andes, Orinoquia,


Pacfico. 0-1800 m.
CAL, CHO, VAL, VIC. No
evaluada.
Pantropical.
Killip 38823 (COL).

Parmotrema
leucosemothetum (Hue) Hale
Rincn-Espitia et al. 2011.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Neotrpico.

Parmotrema lopezii Hale


Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 3170 m.
CUN. No evaluada.
Andes tropicales.

Parmotrema maclayanum
(Mll.Arg.) Hale
Nativa. Andes. 2250 m.
BOY. No evaluada.
frica tropical, Neotrpico.
Sipman 34327 (B, COL).

Parmotrema
madagascariaceum (Hue)
Hale
Nativa. Andes. 1000-2600 m.
BOY, CUN, NSA, SAN. No
evaluada.
Pantropical.
Sipman 27604 (B. COL).

Parmotrema mellissii
(C.W.Dodge) Hale

Parmelia mellissii C.W.Dodge.


Hale 1965; Aguirre 1982; Wolf
1993a; Wolf 1993b; Sipman et al.
2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1250-2400 m.
ANT, CUN, MAG, RIS, SAN,
VAL. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 27524, 27601 (B, COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

231

PARMELIACEAE

Lquenes
lichens

Parmotrema mesogenes
(Nyl.) Hale
Parmelia mesogenes Nyl.
Nativa. Islas Caribeas.
SAP. No evaluada.
Neotrpico.

Parmotrema mesotropum
(Mll.Arg.) Hale

Nativa. Amazonia. 250-500 m.


CAQ, MET. No evaluada.
Neotrpico.
Schultes 12304 (NY).

Parmotrema muelleri (Vain.)


Blanco et al.
Canomaculina muelleri (Vain.)
Elix & Hale, Parmelina muelleri
(Vain.) Hale
Sipman 1989; Wolf 1993a; Wolf
1993b.
Nativa. Andes. 1300-1750 m.
CAL, CAU, RIS. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 33730a (B, COL).

Parmotrema peralbidum
(Hale) Hale

Sipman 1986b; Sipman 1989;


Wolf 1993a; Wolf 1993b.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1650-2740 m.
ANT, MAG, NSA, RIS. No
evaluada.
Neotrpico.
Sipman 33823 (B, HUA).

Parmotrema praesorediosum
(Nyl.) Hale
Sipman 1989.
Nativa. Andes. 500 m.
TOL. No evaluada.
Pantropical.

[Parmotrema
pseudoreticulatum (C.Tav.)
Hale]

Nota: registro basado en


identificacin errnea.
Aparentemente, en los
registros de Colombia se
confunde con otras especies de
Parmotrema / record based on a
misidentification; records from
Colombia appear to be based on
a confusion with other species of
Parmotrema.

Parmotrema rampoddense
(Nyl.) Hale

Parmelia perforata (Jacq.) Ach.


Nativa. Andes. 2000-2800 m.
CAU, CUN. No evaluada.
Neotrpico, Europa.

Parmelia rampoddensis Nyl.


Hale 1965; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1200-3000 m.
ANT, CAU, HUI, MAG, NAR,
RIS, TOL. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 32742, 32806 (B, COL).

Parmotrema perlatum
(Huds.) M.Choisy

Parmotrema recipiendum
(Nyl.) Hale

Parmotrema perforatum
(Jacq.) Hale

Parmelia perlata (Huds.) Ach.,


Parmotrema chinense (Osbeck)

232

Hale & Ahti, Parmotrema


perlatum (Huds.) Hale
Nativa. Amazonia, Andes. 16002600 m.
ANT, CAU, CUN, GUI, NAR,
NSA. No evaluada.
Cosmopolita.
Sipman 32763, 32807 (B, COL).
Nota: un registro de Magdalena
(Aguirre 1982: 39) corresponde
a P. arnoldii / a record from
Magdalena (Aguirre 1982: 39)
belongs to P. arnoldii.

Sipman 1989.
Nativa. Andes. 840 m.

TOL. No evaluada.
Pantropical.

Parmotrema reitzii Hale


Nativa. Andes.
SAN. No evaluada.
Neotrpico.
Killip 14444 (NY).

Parmotrema reticulatum
(Taylor) M.Choisy

Parmelia cetrata f. sorediifera


Vain., Parmelia ciliata (Duby)
Nyl., Parmelia perlata var. ciliata
Duby, Parmelia perlata var.
ciliata f. sorediifera, Parmelia
reticulata Taylor, Rimelia
reticulata (Taylor) Hale &
A.Fletcher
Sipman 1989; Sipman 1992a;
Wolf 1993a; Wolf 1993b; Sipman
1999; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 1000-3600 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
NAR, NSA, RIS, SAN, TOL. No
evaluada.
Cosmopolita.
Sipman 27505 (B, COL).

Parmotrema robustum
(Degel.) Hale

Sipman 1986b; Sipman 1989;


Sipman 1992a; Wolf 1993a; Wolf
1993b; Sipman 1999; Sipman et
al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1600-3800 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, HUI,
MAG, NAR, NSA, RIS, SAN,
TOL, VAL. No evaluada.
Subcosmopolita.
Sipman 27681 (B, COL).

Parmotrema rubifaciens
(Hale) Hale
Nativa. Amazonia. 240 m.
AMA. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 28174 (B, COAH).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

PARMELIACEAE

Lquenes
lichens

Parmotrema sancti-angelii
(Lynge) Hale
Parmelia sancti-angeli Lynge
Hale 1965; Sipman 1989; Wolf
1993a; Wolf 1993b.
Nativa. Andes. 1250-2350 m.
ANT, CAL, CAU, CUN, RIS,
SAN. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 27600 (B, COL).

Parmotrema simulans (Hale)


Hale
Rimelia simulans (Hale) Hale &
A.Fletcher
Nativa. Andes. 2000-2340 m.
ANT, BOY, CUN. No evaluada.
Neotrpico.
Aguirre 5652 (B, COL).

Parmotrema subisidiosum
(Mll.Arg.) Hale

Rimelia subisidiosa (Mll.Arg.)


Hale & A.Fletcher
Sipman 1986b; Sipman 1989;
Wolf 1993a; Wolf 1993b.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1250-2970 m.
ANT, BOY, CUN, HUI, MAG,
NAR, NSA, RIS, TOL. No
evaluada.
Pantropical.
Sipman 33559 (B, COL).

Parmotrema subsumptum
(Nyl.) Hale
Sipman 1989; Wolf 1993a; Wolf
1993b.
Nativa. Andes. 2130 m.
ANT, RIS, SAN. No evaluada.
Neotrpico, frica tropical.
Sipman 27494 (B, COL).

Parmotrema sulphuratum
(Nees) Hale
Sipman 1997.
Nativa. Amazonia. 240 m.

AMA. No evaluada.
Pantropical.

Parmotrema tinctorum
(Nyl.) Hale

Parmelia tinctorum Nyl.


Hale 1965; Wolf 1993a; Wolf
1993b.
Nativa. Andes. 1250-2250 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, NAR,
RIS, SAN. No evaluada.
Subcosmopolita.
Sipman 27522 (B, COL).

Parmotrema ultralucens
(Krog) Hale

Parmelia subcrinita auct. non


Nyl.
Hale 1965.
Nativa. Andes.
NSA. No evaluada.
Pantropical.

Parmotrema virescens Hale


Nativa. Andes. 1750-2550 m.
ANT, SAN. No evaluada.
Andes tropicales.
Sipman 27607 (B, COL).

Parmotrema viridiflavum
(Hale) Hale

Aguirre 1982; Sipman 1986b.


Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1650-2500 m.
CUN, HUI, MAG, NSA. No
evaluada.
Amrica central.
Sipman 23592 (B, COL).

Parmotrema xanthinum
(Mll.Arg.) Hale

Rincn-Espitia et al. 2011.


Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Neotrpico.

Parmotrema zollingeri
(Hepp) Hale

Parmelia zollingeri Hepp


Hale 1965.
Nativa. Amazonia, Andes. 3503000 m.
ANT, CUN, MET, NSA, VAU.
No evaluada.
Pantropical.
Idrobo 620 (US).

Parmotremopsis Elix & Hale


1 especie
Parmotremopsis antillensis
(Nyl.) Elix & Hale

Wolf 1993a; Wolf 1993b.


Nativa. Andes. 1500-2500 m.
BOY, CAU, NAR, RIS, SAN. No
evaluada.
Antillas.
Sipman 34426 (B, COL).

Protoparmelia M.Choisy
1 especie

Protoparmelia picea (Dicks.)


Nyl.

Sipman 1999; Sipman et al. 2000.


Nativa. Andes. 3200 m.
CUN. No evaluada.
Subcosmopolita.

[Pseudevernia Zopf]
[Pseudevernia furfuracea
(L.) Zopf]

Nota: registro basado en


identificacin errnea. No
conocida del continente
americano y confundida con
especies de Everniastrum / record
based on a misidentification;
not known in the Americas
but confused with species
Everniastrum.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

233

PARMELIACEAE

Lquenes
lichens

Pseudoparmelia Lynge
1 especie
Pseudoparmelia chapadensis
(Lynge) Hale
Sipman 1997; Elix & Nash 1998.
Nativa. Amazonia. 350 m.
CAQ. No evaluada.
Suramrica tropical, frica.

[Pseudoparmelia
sphaerospora (Nyl.) Hale]

Nota: registro basado en


identificacin errnea.
Restringida a frica (Elix
& Nash 1998). Los registros
neotropicales son, en su mayora,
P. cubensis o P. uleana / record
based on a misidentification;
restricted to Africa (Elix & Nash
1998); neotropical records were
mostly P. cubensis or P. uleana.

Punctelia Krog
10 especies
Punctelia borreri (Sm.) Krog
Parmelia borreri (Sm.) Turn.
Nativa. Andes.
ANT, CUN. No evaluada.
Cosmopolita.
Flenniken s.n. [1928] (US).

Punctelia columbiana Srus.


Srusiaux 1984b; Adler 1996.
Nativa. Andes. 1300-2800 m.
ANT, CAL, CAU, HUI, NAR,
RIS. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 33732 (B, COL).

Punctelia constantimontium
Srus.
Nativa. Andes. 3700 m.
CUN. No evaluada.
Neotrpico, frica.
Killip 11901 (NY).

234

Punctelia negata (Nyl.) Krog


Parmelia negata Nyl.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Neotrpico.

Punctelia punctilla (Hale)


Krog
Nativa. Andes. 1880 m.
NAR. No evaluada.
Neotrpico, frica.
Sipman 33555 (B, COL).

Punctelia reddenda (Stirt.)


Krog

Punctelia toxodes (Stirt.)


Kalb & Gtz

Nativa. Andes. 1600-2550 m.


BOY, CAU, CUN, RIS. No
evaluada.
Subcosmopolita.
Aguirre 5635 (B, COL).

Relicina (Hale & Kurok.)


Hale
3 especies, 1 especie endmica
Relicina abstrusa (Vain.) Hale

Nativa. Andes. 2050 m.


ANT. No evaluada.
Subcosmopolita.
Sipman 34136 (B, HUA).

Parmelia abstrusa Vain.,


Parmelia limbata auct. non Laur.
Hale 1960; Hale 1975a; Elix 1996.
Nativa. Andes. 1400 m.
CUN. No evaluada.
Pantropical.

Punctelia rudecta (Ach.)


Krog

Relicina colombiana Elix &


Sipman

Parmelia borreri f. rudecta (Ach.)


Nyl., Parmelia rudecta Ach.
Wolf 1993a; Wolf 1993b.
Nativa. Andes. 1600-2800 m.
BOY, CAU, CUN, NAR, RIS. No
evaluada.
Cosmopolita.
Sipman 34432 (B, COL).

Punctelia stictica (Duby) Nyl.

Sipman 1992a; Adler 1996;


Sipman 1999; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 2600-4080 m.
BOY, CAU, CUN, MET, SAN.
No evaluada.
Amrica, frica, Europa.
Aguirre 6039 (B, COL).

Punctelia subrudecta (Nyl.)


Krog
Sipman 1989; Sipman 1992a;
Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 2550-3160 m.
BOY, CUN, NAR, TOL. No
evaluada.
Cosmopolita.
Aguirre 5222 (B, COL).

Lumbsch et al. 2012.


Endmica. Andes. 3700 m.
CUN. No evaluada.

Relicina relicinella (Nyl.)


Hale
Hale 1975a; Elix 1996.
Nativa. Andes.
SAN. No evaluada.
Colombia, Brasil.

Remototrachyna Divakar &


A.Crespo
4 especies
Remototrachyna aguirrei
(Sipman et al.) Flakus &
Kukwa

Hypotrachyna aguirrei Sipman


et al.
Sipman et al. 2009; Flakus et al.
2012.
Nativa. Andes. 1750-2000 m.
CAU, RIS. No evaluada.
Andes tropicales, Costa Rica.
Aguirre 5552 (B, COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

PARMELIACEAE

Lquenes
lichens

Remototrachyna
costaricensis (Nyl.) Divarkar
& A.Crespo

Hypotrachyna costaricensis
(Nyl.) Hale, Pannoparmelia
hypotrachyna (Nyl.) R.Sant.,
Parmelia hypotrachyna Nyl.
Hale 1975b; Sipman 1989;
Sipman 1992a; Wolf 1993a; Wolf
1993b; Sipman 1999; Sipman et
al. 2000; Divarkar et al. 2010.
Nativa. Andes. 1000-3200 m.
ANT, CAU, CHO, CUN, HUI,
NAR, NSA, RIS, SAN, TOL. No
evaluada.
Pantropical.
Aguirre 5084, 6053 (B, COL).

Remototrachyna
rhabdiformis (Kurok.)
Divarkar & A.Crespo

Hypotrachyna rhabdiformis
(Kurok.) Hale
Wolf 1993a; Wolf 1993b; Sipman
et al. 2000; Divarkar et al. 2010.
Nativa. Andes. 1980-3190 m.
RIS. No evaluada.
Pantropical.

Remototrachyna singularis
(Hale) Flakus & Kukwa

Hypotrachyna singularis (Hale)


Hale
Hale 1975b; Flakus et al. 2012.
Nativa. Andes. 2000 m.
CUN. No evaluada.
Andes tropicales.
Rubiano 102 (COL).

Rimelia Hale & A.Fletcher


1 especie
Rimelia bonplandii Nata

Rincn-Espitia et al. 2011.


Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Andes tropicales.

Tuckneraria Randlane &


A.Thell
1 especie
Tuckneraria laureri
(Kremp.) Randlane &
A.Thell

Nativa. Andes. 4080-4130 m.


BOY, RIS. No evaluada.
Regin holrtica.
Wolf 1172 (B, COL).

Usnea Adans.
63 especies, 1 especie endmica
Usnea acanthella (I.M.Lamb)
F.J.Walker
Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Andes tropicales.

Usnea amabilis Motyka

Nativa. Andes. 1800-2500 m.


CUN. No evaluada.
Neotrpico.

Usnea andina Motyka

Nativa. Andes. 2800-2900 m.


CUN. No evaluada.
Neotrpico.

Usnea angulata Ach.

Sipman 1992a; Sipman 1999;


Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 1750-3500 m.
ANT, CAU, CUN, HUI, NAR.
No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 33806 (B, COL).

Usnea arbusculiformis
Motyka
Nativa. Andes. 2900 m.
CUN. No evaluada.
Neotrpico.

Usnea articulata (L.) Hoffm.


Nativa. Andes. 2300 m.
ANT. No evaluada.
Subcosmopolita.

Usnea aspera (Eschw.) Vain.


Nativa. Andes. 1700-2500 m.
ANT, CUN, NSA, TOL. No
evaluada.
Neotrpico.

Usnea australis Fr.

Nativa. Andes. 2000-2600 m.


CUN. No evaluada.
Neotrpico, Hawi.

Usnea baileyi (Stirt.) Zahlbr.


Usnea antillarum (Vain.) Zahlbr.
Sipman 1997.
Nativa. Amazonia, Andes, SN
Santa Marta. 350-2000 m.
AMA, CAU, CUN, MAG. No
evaluada.
Subcosmopolita.
Sipman 32738 (B, COL).

Usnea barbata L.

Nativa. Orinoquia.
VIC. No evaluada.
Regin holrtica.
Usnea barbata f. cornuta Flot.

Usnea bogotensis Vain.

Alava 1988; Sipman 1992a;


Sipman 1999; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2200-3950 m.
BOY, CUN, MAG. No evaluada.
Andes tropicales.
Cleef 3475 (COL).

Usnea brasiliensis (Zahlbr.)


Motyka
Nativa. Andes. 1600 m.
ANT. No evaluada.
Neotrpico.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

235

PARMELIACEAE

Lquenes
lichens

Usnea caespitia Motyka


Nativa. V Magdalena.
TOL. No evaluada.
Suramrica.

Usnea ceratina Ach.

Usnea barbata f. ceratina (Ach.)


Schaer, Usnea ceratina var.
scabrosa Ach.
Truong & Clerc 2012.
Nativa. Andes. 1600-3700 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
HUI, NAR, SAN, TOL. No
evaluada.
Subcosmopolita.
Sipman 34323 (B, COL).

Truong et al. 2011.


Nativa. Andes. 2300-2600 m.
ANT, HUI. No evaluada.
Andes tropicales.
Aguirre 5842d (B, COL).

Usnea dasypoga (Ach.)


Shirley
Nativa. Andes. 2300 m.
ANT. No evaluada.
Regin templada del N.

Usnea densirostra Taylor

Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Subcosmopolita.

Sipman et al. 2000.


Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2800-3000 m.
MAG. No evaluada.
Neotrpico.
Nota: identificacin provisional
/ provisional identification.

Usnea cirrosa Motyka

Usnea dodgei Motyka

Usnea cinchonae (Willd.)


Zahlbr.

Nativa. Andes.
CUN. No evaluada.
Neotrpico.

Usnea columbiana Motyka


Nativa. Andes.
CUN. No evaluada.
Neotrpico.

Usnea crassula Motyka

Sipman et al. 2000.


Nativa. Andes.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Suramrica.

Usnea cristatula Motyka

Truong & Clerc 2012.


Nativa. Andes. 2000-2550 m.
CUN, HUI, NAR. No evaluada.
Suramrica, regin templada del
N.

236

Usnea crocata Truong &


P.Clerc

Nativa. Andes.
CUN. No evaluada.
Neotrpico.

Usnea durietzii Motyka

Walker 1985; Sipman 1992a;


Sipman 1999; Sipman et al. 2000;
Truong et al. 2011.
Nativa. Andes. 3200-4080 m.
BOY, CAU, CUN, SAN. No
evaluada.
Andes.
Aguirre 6040 (B, COL).

Usnea entoviolata Motyka

Truong & Clerc 2012.


Nativa. Andes. 1880-2600 m.
BOY, CUN, HUI. No evaluada.
Subcosmopolita.

Usnea erinacea Vain.

Truong et al. 2011.


Nativa. Andes. 1750-2700 m.
CAU, CUN, SAN. No evaluada.
Subcosmopolita.

Usnea finkii Zahlbr.


Nativa. Andes.
CUN. No evaluada.
Neotrpico.

Usnea flavocardia Rsnen


Truong et al. 2011.
Nativa. Andes. 3500-4160 m.
CUN, SAN. No evaluada.
Subcosmopolita.
Killip 19532 (US).

[Usnea florida (L.) Hoffm.]

Navs 1908.
Nota: especie dudosa / dubious
species.

Usnea fruticans Motyka

Nativa. Andes. 3525-3700 m.


CHO, RIS. No evaluada.
Neotrpico.

Usnea furfurosula (Zahlbr.)


Motyka
Nativa. Andes.
ANT, CUN. No evaluada.
Neotrpico.

Usnea gracilis Ach.

Usnea trichodea f. gracilis (Ach.)


Hue
Nativa. Andes. 2500 m.
CUN. No evaluada.
frica.

Usnea granadensis Motyka


Nativa. Andes. 2700-3100 m.
CUN. No evaluada.
Neotrpico.

[Usnea hirta (L.) Hoffm.]

Nota: registros de Antioquia,


Cundinamarca y Quindo, a
1600-3300 m. Identificacin
incierta, puesto que este nombre
se usa actualmente en un
sentido ms estricto / records
from Antioquia, Cundinamarca

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

PARMELIACEAE

Lquenes
lichens

and Quindo, 1600-3300 m;


identification uncertain, as this
name is now used in a narrower
sense.

Usnea meridionalis Zahlbr.

Usnea horrida Motyka

Usnea mollis Stirt.

Nativa. Andes. 1800 m.


CUN. No evaluada.
Neotrpico.

Usnea jamaicensis Ach.


Nativa.
TOL. No evaluada.
Neotrpico.

Usnea jelskii Motyka

Sipman 1992a; Sipman 1999;


Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 3500-4000 m.
ANT, CAL, CUN, HUI, RIS,
TOL. No evaluada.
Neotrpico.

Usnea laevigata Vain.


Alava 1988.
Endmica. Andes.
CUN. No evaluada.

Usnea laevis (Eschw.) Nyl.


Nativa. Andes. 2650-3000 m.
CUN. No evaluada.
Neotrpico.

Usnea leioclada (Zahlbr.)


Motyka
Nativa. Andes.
ANT, CUN. No evaluada.
Neotrpico.

Usnea lesdainii Motyka


Nativa. Andes. 2500 m.
CUN, NSA. No evaluada.
Neotrpico.

Usnea longissima Ach.

Nativa. Andes. 820-1100 m.


CUN. No evaluada.
Regin holrtica.

Nativa. Andes.
ANT, CUN, MAG. No evaluada.
Neotrpico.

Usnea florida var. mollis (Stirt.)


Vain.
Nativa.
CUN. No evaluada.
Europa, N frica.

Usnea moreliana Motyka

Usnea moreliensis Motyka


Sipman 1992a; Sipman 1999;
Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 2740-3800 m.
CUN. No evaluada.
Neotrpico.

Usnea parvula Motyka


Nativa. Andes. 2600 m.
CUN. No evaluada.
Neotrpico.

Usnea perplexans Stirt.

Usnea florida var. perplexans


(Stirt.) Vain.
Nativa. Andes.
CUN. No evaluada.
Regin templada del N.

[Usnea plicata (L.) Wigg.]

Nota: especie dudosa / dubious


species.

Usnea radiata Stirt.

Nativa. Andes. 2300-2900 m.


CES, CUN. No evaluada.
Neotrpico.

Usnea roccellina Motyka

Sipman et al. 2000.


Nativa. Andes. 1700-2900 m.
BOY, CUN, NAR. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 33543 (B, COL).

Usnea rubicunda Stirt.

Usnea barbata var. rubiginea


Meyen & Flot., Usnea barbata
var. scabrida (Taylor) Mll.Arg.,
Usnea rubescens auct., Usnea
rubescens var. areolata Motyka
Truong et al. 2011.
Nativa. Andes. 1700-2500 m.
BOY, CAU, CUN, NAR, SAN,
TOL. No evaluada.
Cosmopolita.
Sipman 27648 (B, COL).

Usnea rubricornuta Truong


& P.Clerc
Truong et al. 2011.
Nativa. Andes. 1750-2600 m.
BOY, SAN. No evaluada.
Andes tropicales.
Sipman 34442 (B, COL).

Usnea sanguinea Swinscow


& Krog
Usnea rubicunda var. primaria
Motyka
Nativa. Andes. 1500-2500 m.
CAU, CUN. No evaluada.
Pantropical.

Usnea setulosa Motyka

Nativa. Andes. 1700-2200 m.


ANT, CES, CUN. No evaluada.
Neotrpico.

Usnea sphacelata R.Br.

Neuropogon sulphureus (Kn.)


Hellb.
Sipman & Aguirre 1982; Walker
1985; Sipman 1989; Sipman
1992a; Sipman 1999; Sipman et
al. 2000.
Nativa. Andes. 4500-4550 m.
CAL, RIS, VAL. No evaluada.
Regiones fras.

Usnea spinulifera (Vain.)


Motyka

Sipman 1992a; Sipman 1999;


Sipman et al. 2000.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

237

PARMELIACEAE

Lquenes
lichens

Nativa. Andes. 3600-4250 m.


TOL. No evaluada.
Neotrpico.

Usnea steineri Zahlbr.

Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Neotrpico.

Usnea strigosa (Ach.)


A.Eaton

Usnea barbata var. strigosa (Ach.)


Flot.
Nativa.
CUN. No evaluada.
Norteamrica.

Usnea subrubicunda P.Clerc


Truong et al. 2011.
Nativa. Andes. 2750 m.
CUN. No evaluada.
Norteamrica y Neotrpico.

Usnea sulcata Motyka

Nativa. Andes. 820-1000 m.


ANT, CUN. No evaluada.
Neotrpico, frica.
Usnea sulcata var. neutra
(Motyka) Motyka.

Usnea tenuis Motyka


Nativa. Andes.
CUN. No evaluada.
Neotrpico.

Usnea subcomosa Vain.


Nativa. Andes. 2000 m.
CUN. No evaluada.
Neotrpico.

Usnea subdasaea Truong &


P.Clerc
Truong et al. 2011.
Nativa. Andes. 1750 m.
SAN. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 27503 (B, COL).

Usnea subelegans (Vain.)


Motyka

Nativa. Andes. 2300-2740 m.


ANT, CES, CUN. No evaluada.
Neotrpico.

Usnea subfloridana Stirt.

Usnea florida var. comosa Ach.


Nativa. Andes.
CUN. No evaluada.
Regin holrtica.

Usnea subhirta (Vain.)


Motyka
Nativa. Andes.
CUN. No evaluada.
Centroamrica.

238

Xanthoparmelia (Vain.)
Hale
15 especies
Xanthoparmelia chlorochroa
(Tuck.) Hale
Nash et al. 1995.
Nativa. Andes. 2550 m.
CUN. No evaluada.
Amrica.

Xanthoparmelia conspersa
(Ach.) Hale

Parmelia conspersa (Ach.) Ach.


Nativa. Andes. 1880 m.
NAR. No evaluada.
Regin holrtica, Neotrpico.
Sipman 33546 (B, COL).

Xanthoparmelia microspora
(Mll.Arg.) Hale
Parmelia microspora Mll.Arg.
Hale 1990; Nash et al. 1995;
Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 980-2600 m.
BOY, CUN. No evaluada.
Suramrica.
Sipman 34287 (B, COL).

Xanthoparmelia mougeotii
(Schaer.) Hale

Parmelia mougeotii Schaer.


Nash et al. 1995; Sipman 1999;
Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 2600 m.
CUN. No evaluada.
Regin holrtica, Neotrpico, S
frica.

Xanthoparmelia
neowyomingica Hale

Nash et al. 1995; Sipman et al.


2000.
Nativa. Andes. 2550 m.
CUN. No evaluada.
Colorado, Colombia a Per.

Xanthoparmelia plittii
(Gyeln.) Hale

Hale 1990; Nash et al. 1995.


Nativa. Andes. 2700 m.
CUN, SAN. No evaluada.
Subcosmopolita.

Xanthoparmelia rogersii Elix


& J.Johnst.
Nativa. Andes. 2250 m.
BOY. No evaluada.
Colombia, Kenia, Australia.
Sipman 34345 (B, COL).

Xanthoparmelia sipmanii
T.H.Nash & Elix
Nativa. Andes. 2550 m.
ANT. No evaluada.
Suramrica tropical.
Sipman 34104 (B, HUA).

Xanthoparmelia stenophylla
(Ach.) Ahti & D.Hawksw.

Parmelia conspersa var.


stenophylla Ach., Xanthoparmelia
taractica (Kremp.) Hale
Hale 1990; Nash et al. 1995.
Nativa. Andes. 2550-2950 m.
BOY, CUN, NSA. No evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

PARMELIACEAE

Lquenes
lichens

Subcosmopolita.
Sipman 34479 (B, COL).

Xanthoparmelia subplittii
Hale
Hale 1990; Nash et al. 1995.
Nativa. Andes. 2250 m.
BOY. No evaluada.
Suramrica.
Sipman 34285 (B, COL).

Xanthoparmelia subramigera
(Gyeln.) Hale
Hale 1990; Nash et al. 1995.
Nativa. Andes. 1880 m.
NAR, SAN. No evaluada.
Subcosmopolita.
Sipman 33551 (B, COL).

Xanthoparmelia
substenophylloides Hale

Nash et al. 1995; Sipman 1997.


Nativa. Amazonia, Andes. 3502250 m.
BOY, CAQ, HUI. No evaluada.
Neotrpico, S frica.
Sipman 34288 (B, COL).

Xanthoparmelia subulcerosa
T.H.Nash & Elix
Nash et al. 1995; Sipman et al.
2000.
Nativa. Andes. 2600 m.
CUN. No evaluada.
Andes tropicales.

Xanthoparmelia ulcerosa
(Zahlbr.) Hale

Parmelia teresiana Gyeln.


Hale 1990; Nash et al. 1995.
Nativa. Andes.
BOY, CUN. No evaluada.
Suramrica templada y Andes
tropicales.

Xanthoparmelia wildeae
(C.W.Dodge) Hale
Nativa. Andes. 2550 m.
ANT. No evaluada.
Suramrica tropical.
Sipman 34108 (B, HUA).

PELTIGERACEAE
1 gnero, 19 especies

Peltigera Willd.
19 especies
Peltigera austroamericana
Zahlbr.

Sipman 1989; Sipman 1992a;


Sipman 1999; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 2000-3650 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, MET.
No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 27479 (B, COL).

Peltigera canina (L.) Willd.

Guzmn & Varela 1978; Sipman


1992a; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 3200-3900 m.
BOY, CAL, CAU, CUN. No
evaluada.
Cosmopolita.

Peltigera collina (Ach.)


Schrad.

ARA, BOY, CAL, CAU, CUN,


RIS, SAN, TOL. No evaluada.
Cosmopolita.
Sipman 27571 (B, COL).

Peltigera dolichorhiza (Nyl.)


Nyl.
Peltigera polydactyla auct.
non (Neck.) Hoffm., Peltigera
polydactyla var. dolichorhiza
Nyl., Peltigera polydactyla f.
dolichorhiza Nyl.
Sipman 1989; Sipman 1992a;
Sipman 1993; Wolf 1993a; Wolf
1993b; Sipman 1999; Sipman et
al. 2000.
Nativa. Andes. 1000-3750 m.
ANT, ARA, BOY, CAU, CUN,
HUI, NAR, RIS, SAN. No
evaluada.
Pantropical, regiones templadas
del S.
Sipman 34388 (B, COL).

Peltigera fibrilloides (Gyeln.)


Vitik.
Peltigera membranacea f.
fibrilloides Gyeln.
Vitikainen 1998.
Nativa. Andes. 2600 m.
CUN. No evaluada.
Neotrpico.

Peltigera hymenina (Ach.)


Delise

Peltigera scutata (Dicks.) Duby


Nativa.
CUN. No evaluada.
Subcosmopolita.

Peltigera polydactyla var.


hymenina (Ach.) Flotow
Nativa. Andes.
CUN. No evaluada.
Subcosmopolita.

Peltigera didactyla (With.)


J.R.Laundon

Peltigera laciniata (Riddle)


Gyeln.

Peltigera spuria (Ach.) DC.


Guzmn & Varela 1978; Sipman
1989; Sipman 1992a; Sipman
1999; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 1900-4680 m.

Peltigera boliviensis var.


irregularis Gyeln., Peltigera
laciniata var. irregularis (Gyeln.)
Gyeln., Peltigera tomentosa Vain.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

239

PELTIGERACEAE

Lquenes
lichens

Sipman 1989; Sipman 1992a;


Vitikainen 1994; Sipman 1999;
Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1400-3300 m.
ANT, CAU, CUN, MAG, NAR,
PUT, RIS, TOL. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 33444 (B, COL).

Sipman 1989; Sipman 1992a;


Wolf 1993a; Wolf 1993b; Sipman
1999; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 1750-4400 m.
ANT, ARA, BOY, CAL, CAU,
CUN, HUI, MET, NAR, RIS,
SAN, TOL. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 27653 (B, COL).

Peltigera leptoderma (Nyl.)


Nyl.

Peltigera rufescens (Weiss)


Humb.

Nativa. Andes.
CUN. No evaluada.
Neotrpico.
Nota: P. leptoderma y P.
ulcerata podran ser la misma
especie, hiptesis que requiere
confirmacin (Vitikainen 1998:
136); en ese caso, el nombre P.
leptoderma tendra prioridad / P.
leptoderma and P. ulcerata could
be the same species, but this
needs confirmation (Vitikainen
1998: 136); in that case, the
name P. leptoderma would have
priority.

Peltigera mexicana Gyeln.


Nativa. Andes.
CUN. No evaluada.
Neotrpico.

Peltigera microdactyla Nyl.


Sipman 1992a.
Nativa. Andes. 3300 m.
CUN, QUI. No evaluada.
Andes tropicales.

Peltigera polydactylon
(Neck.) Hoffm.

Sipman 1989; Sipman 1992a.


Nativa. Andes. 2500-3800 m.
CUN, NAR, TOL. No evaluada.
Cosmopolita.

Peltigera pulverulenta
(Taylor) Kremp.

Peltidea pulverulenta Taylor

240

Sipman 1992a; Sipman et al.


2000.
Nativa. Andes. 2600-3700 m.
ARA, CAL, CUN, MET, TOL.
No evaluada.
Regin holrctica.

Peltigera soredians Vitik.

Vitikainen 1994; Sipman 1999;


Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 3200-3750 m.
BOY, CAL, CAU, CUN, RIS. No
evaluada.
Neotrpico.

Peltigera sp. cf.


membranacea (Ach.) Nyl.

Sipman 27632 (B, COL).


Nota: podra ser sinnimo de
P. leptoderma (Vitikainen 1998:
136) / might be a synonym of
P. leptoderma (Vitikainen 1998:
136).

Peltigera vainioi Gyeln.

Sipman 1990a; Sipman 1992a;


Sipman 1999; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 2000-3200 m.
CUN, RIS. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 27341 (B, COL).

PELTULACEAE
1 gnero, 1 especie

Peltula Nyl.
1 especie
Peltula tortuosa (Nees)
Wetmore

Dufourea tortuosa Nees, Heterina


tortuosa (Nees) Nyl.
Nativa. Orinoquia. 200 m.
VIC. No evaluada.
Neotrpico, frica.

Sipman 1989.
Nativa. Andes. 3800 m.
TOL. No evaluada.
Subcosmopolita.

PERTUSARIACEAE

Peltigera spuriella Vain.

1 gnero, 22 especies, 10 especies


endmicas

Nativa. Andes. 3100-3750 m.


BOY, CAU, CUN, RIS. No
evaluada.
Neotrpico.
Aguirre 5301, 5493, 5861 (B,
COL).

Peltigera ulcerata Mll.Arg.

Sipman 1989; Sipman 1992a;


Sipman 1999; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 2000-4150 m.
CAU, CUN, RIS, SAN. No
evaluada.
Pantropical.

Pertusaria DC.
22 especies, 10 especies
endmicas
Pertusaria achroiza Nyl.

Endmica. Andes. 2200 m.


DESCONOCIDO. No evaluada.

Pertusaria acroscyphoides
Sipman

Sipman & Aguirre 1982; Sipman


1986d; Sipman 1990a; Sipman

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

PERTUSARIACEAE

Lquenes
lichens

1992a; Sipman 1999; Sipman et


al. 2000.
Endmica. Andes. 3830-4450 m.
BOY, SAN. No evaluada.

Pertusaria albescens (Huds.)


M.Choisy & Werner
Nativa. Andes. 3000-3300 m.
CUN. No evaluada.
Subcosmopolita.

Pertusaria albidella Nyl.


Endmica. Andes. 1100 m.
CUN. No evaluada.

Pertusaria alpina Ahles

Pertusaria leioplaca var.


octospora Nyl.
Nativa. Andes. 1200-2800 m.
CUN, SAN. No evaluada.
Regin templada del N.

Pertusaria assimilans Nyl.


Endmica. Andes. 2600 m.
CUN. No evaluada.

Pertusaria confundens Nyl.


Endmica. Andes. 2900 m.
CUN. No evaluada.

Pertusaria culbersonii Vzda

Sipman 1989; Sipman 1992a;


Sipman 1999; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 4075-4450 m.
BOY, CAL, CUN, MET, RIS. No
evaluada.
Andes tropicales, Costa Rica.

Pertusaria dealbata (Ach.)


Cromb.
Nativa. Andes. 2600 m.
CUN. No evaluada.
Regin templada del N.

Pertusaria leioplaca DC.

Nativa. Andes, V Magdalena.


100-2500 m.

CUN. No evaluada.
Subcosmopolita.
Pertusaria leioplaca var.
pycnocarpa Nyl., Pertusaria
leioplaca var. turgida Mll.Arg.

Pertusaria multipuncta
(Turn.) Nyl.
Nativa. Andes. 1200 m.
CUN. No evaluada.
Europa?

Pertusaria ochrotheliza Nyl.


Endmica. Andes. 1800 m.
CUN. No evaluada.

Pertusaria pustulata (Ach.)


Duby
Pertusaria melaleuca (Sw. &
Sow.) Duby
Nativa. Andes. 2700-2800 m.
BOY, CUN. No evaluada.
Cosmopolita.

Pertusaria pycnophora Nyl.


Endmica. Andes. 2800 m.
CUN. No evaluada.

Pertusaria rhodostoma Nyl.


Endmica. Andes. 1100 m.
CUN. No evaluada.

Pertusaria subvaginata
(Nyl.) Nyl.
Pertusaria multipuncta f.
subvaginata Nyl.
Nativa. Andes. 1200 m.
CUN. No evaluada.
Subcosmopolita.

Pertusaria subventosa
Malme
Nativa. Andes. 1000 m.
HUI. No evaluada.
Subcosmopolita.
Aguirre 6085 (B, COL).

Pertusaria tetrathalamia
(Fe) Nyl.

Pertusaria leioplacoides var.


rhodiza (Nyl.) Mll.Arg.,
Pertusaria leioplacoides var.
tetraspora Mll.Arg., Pertusaria
rhodiza Nyl.
Nativa. Andes. 1200-2400 m.
CUN. No evaluada.
Neotrpico.
Pertusaria tetrathalamia var.
rhodiza (Nyl.) Mll.Arg.,
Pertusaria tetrathalamia f.
emaciata Nyl.

Pertusaria thelocarpoides
Nyl.
Endmica. Andes. 2500 m.
CUN. No evaluada.

Pertusaria trypetheliiformis
Nyl.
Pertusaria leioplaca var.
trypetheliiformis (Nyl.) Nyl.
Nativa. Andes. 1200-2000 m.
CUN, SAN. No evaluada.
Neotrpico.

Pertusaria tuberculifera Nyl.


Endmica. Andes. 1900-2600 m.
CUN. No evaluada.

Pertusaria velata (Turn.)


Nyl.

Pertusaria vaginata Nyl.


Nativa. Andes. 1200-2400 m.
ANT, HUI, SAN. No evaluada.
Cosmopolita.
Sipman 33999 (B, HUA).

PHLYCTIDACEAE
2 gneros, 3 especies

Phlyctidia Mll.Arg.
1 especie

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

241

PHLYCTIDACEAE

Lquenes
lichens

Phlyctidia boliviensis (Nyl.)


Mll.Arg.
Phlyctis boliviensis Nyl.
Nativa. Andes. 2200-2900 m.
ANT, BOY, CUN. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 23637 (B, COL).

Phlyctis (Wallr.) Flot.


2 especies
Phlyctis andensis Nyl.

Phlyctella andensis (Nyl.) Nyl.,


Platygrapha phlyctella Nyl.
Sipman 1989.
Nativa. Andes. 1200-2900 m.
ANT, CAU, CUN, HUI, NAR,
RIS. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 33505, 33770 (B, COL).

Phlyctis endecamera (Nyl.)


Nyl.

Phlyctella endecamera (Nyl.)


Nyl., Platygrapha endecamera
Nyl.
Sipman 1989; Sipman 1992a;
Sipman 1999; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 1750-3500 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
HUI. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 34370 (B, COL).

PHYLLOBATHELIACEAE
1 gnero, 3 especies

Phyllobathelium (Mll.Arg.)
Mll.Arg.
3 especies
Phyllobathelium anomalum
Lcking
Nativa. Amazonia. 240 m.
AMA. No evaluada.

242

Neotrpico.
Sipman 28115 (B, ARA).

Phyllobathelium firmum
(Stirt.) Vzda

Phyllobathelium epiphyllum
(Mll.Arg.) Mll.Arg.
Nowak & Winkler 1970; Sipman
1990b.
Nativa. Amazonia, Caribe,
Pacfico. 20-600 m.
AMA, CAQ, MAG, MET, NAR.
No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 29622 (B, COL).

Phyllobathelium leguminosae
(Cavalc. & A.A.Silva)
Lcking & Srus.
Nativa. Andes. 600 m.
MET. No evaluada.
Neotrpico.
Aguirre 5690e (B, COL).

PHYSCIACEAE
15 gneros, 95 especies, 2
especies endmicas

Amandinea Scheid. &


H.Mayrhofer
4 especies

Amandinea insperata (Nyl.)


H.Mayrhofer & Ropin

Lecanora insperata Nyl., Lecidea


insperata (Nyl.) Nyl., Rinodina
insperata (Nyl.) Malme
Aptroot 1988; Aptroot 1989;
Marbach 2000.
Nativa. Andes. 2600 m.
CUN. No evaluada.
Subcosmopolita.

Amandinea megaspora
Marbach

Marbach 2000.
Nativa. Andes. 3500-3975 m.
CUN, RIS. No evaluada.
Neotrpico.

[Amandinea punctata
(Hoffm.) Coppins & Scheid.]
Nota: registros prob. basados
en una identificacin errnea
(Cundinamarca y Huila, 2600
m), pues la especie no fue
reportada por Marbach (2000) /
records (Cundinamarca, Huila,
2600 m), prob. based on a
misidentification, as the species
was not reported by Marbach
(2000).

Baculifera Marbach & Kalb


2 especies

Amandinea endachroa
(Malme) Marbach

Baculifera cinereocincta
(Mll.Arg.) Marbach

Marbach 2000.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Subcosmopolita.

Marbach 2000.
Nativa. Andes. 2700 m.
CUN. No evaluada.
Subcosmopolita.

Amandinea extenuata (Mll.


Arg.) Marbach

Baculifera remensa (Stirt.)


Marbach

Marbach 2000; Rincn-Espitia et


al. 2011.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Subcosmopolita.

Marbach 2000.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Pantropical.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

PHYSCIACEAE

Lquenes
lichens

Buellia De Not.
7 especies, 2 especies endmicas
Buellia aethalea (Ach.)
Th.Fr.

Buellia aethalea var. aethaleoides


(Nyl.) Grummann, Lecidea
atroalbella Nyl.
Aptroot 1989; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 2600 m.
BOY, CAL, CAU, CUN, HUI,
MET, RIS. No evaluada.
Cosmopolita.

Buellia conspirans (Nyl.)


Vain.

Lecidea conspirans Nyl.


Endmica. V Magdalena. 250 m.
TOL. No evaluada.

Buellia dispersula Mll.Arg.


Nativa. Islas Caribeas.
SAP. No evaluada.
Neotrpico.

Buellia glaziouana (Kremp.)


Mll.Arg.
Buellia sensitiva Zahlbr.
Nativa. Islas Caribeas.
SAP. No evaluada.
Neotrpico.
Buellia glaziouana var. sensitiva
(Zahlbr.) Imshaug.

Buellia stellulata (Taylor)


Mudd
Lecidea stellulata Taylor
Nativa. Andes. 2600 m.
CUN. No evaluada.
Subcosmopolita.
Vink 53 (B).

Buellia subjuncta (Nyl.)


Mll.Arg.

Lecidea subjuncta Nyl.


Endmica. Andes. 50-2600 m.
DESCONOCIDO. No evaluada.

Buellia versicolor Mll.Arg.


Buellia gerontoides (Stirt.)
Imshaug
Nativa. Islas Caribeas. 50 m.
SAP. No evaluada.
Neotrpico.

Cratiria Marbach
4 especies
Cratiria aggrediens (Stirt.)
Marbach
Marbach 2000.
Nativa. Andes. 1750 m.
CAU. No evaluada.
Pantropical.

Cratiria americana (Fe)


Kalb & Marbach

Buellia modesta (Kremp.) Mll.


Arg.
Aptroot 1989; Wolf 1993a; Wolf
1993b; Marbach 2000; Sipman et
al. 2000.
Nativa. Andes. 1000-3370 m.
CAL, CUN, RIS. No evaluada.
Pantropical.

Cratiria lauricassiae (Fe)


Marbach

Buellia lauricassiae (Fe) Mll.


Arg.
Aptroot 1989; Marbach 2000.
Nativa. Andes. 1200 m.
CUN. No evaluada.
Pantropical.

Cratiria saltensis (H.Magn.)


Marbach
Marbach 2000.
Nativa. Andes.
HUI. No evaluada.
Neotrpico.

Dimelaena tenuis (Mll.


Arg.) H.Mayrhofer & Wippel

Dimelaena diffractella (Mll.


Arg.) Sheard
Mayrhofer et al. 1996; Sipman
1997.
Nativa. Amazonia. 350 m.
AMA. No evaluada.
Pantropical.

Dirinaria (Tuck.) Clem.


8 especies

Dirinaria aegialita (Afz.)


Moore

Physcia aegialita (Ach.) Nyl.


Thomson 1963.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Pantropical.

Dirinaria applanata (Fe)


D.D.Awasthi

Awasthi 1975; Aptroot 1989;


Wolf 1993a; Wolf 1993b; Sipman
1999.
Nativa. Andes. 1000-2500 m.
CUN, RIS, SAN. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 27543 (B, COL).

Dirinaria aspera (H.Magn.)


D.D.Awasthi
Awasthi 1975.
Nativa. Pacfico.
CAU. No evaluada.
Pantropical.

Dirinaria confluens (Fr.)


D.D.Awasthi

Awasthi 1975; Aptroot 1989.


Nativa. V Magdalena. 100 m.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Pantropical.

Dimelaena Norman
1 especie

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

243

PHYSCIACEAE

Lquenes
lichens

Dirinaria confusa
D.D.Awasthi

Awasthi 1975.
Nativa. Andes.
TOL. No evaluada.
Neotrpico, Taiwn.
Dirinaria confusa var. saxicola
(Rs.) D.D.Awasthi.

Dirinaria melanocarpa
(Mll.Arg.) C.W.Dodge

Awasthi 1975.
Nativa. V Magdalena.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Suramrica.

[Dirinaria palmarum (Vain.)


C.W.Dodge]
Alava 1988.
Nota: registro basado en
identificacin errnea. No se
tiene certeza de su existencia
en Colombia (Awasthi
1975) / record based on a
misidentification; not known
with certainty in Colombia
(Awasthi 1975).

Dirinaria picta (Sw.) Clem.


& Shear

Physcia picta (Sw.) Nyl.


Guzmn & Varela 1978; Aptroot
1989; Sipman 1989.
Nativa. Andes, Pacfico, V
Magdalena. 100-1100 m.
CAU, NAR, RIS, TOL, VAL. No
evaluada.
Pantropical.

Dirinaria purpurascens
(Vain.) B.Moore

Awasthi 1975; Aptroot 1989.


Nativa. Andes. 250 m.
CUN. No evaluada.
Neotrpico, frica.

Gassicurtia Fe
3 especies

244

Gassicurtia bellardii
(Sipman) Marbach

Sipman 1992a; Marbach 2000.


Nativa. Amazonia. 350 m.
AMA. No evaluada.
Suramrica tropical.

Gassicurtia coccinea Fe

Buellia coccinea (Fe) Aptroot,


Lecidea sanguinariella Nyl.
Aptroot 1989; Sipman 1997;
Marbach 2000.
Nativa. Amazonia, Andes. 3001200 m.
CAQ. No evaluada.
Neotrpico, frica.

Gassicurtia vaccinii (Vain.)


Marbach et al.
Marbach 2000.
Nativa. Andes. 2600 m.
CUN. No evaluada.
Pantropical.

[Hafellia Kalb et al.]


[Hafellia disciformis (Fr.)
Marbach]

Nota: registro basado en


identificacin errnea. La
presencia de esta especie en
Colombia no fue confirmada
en la monografa (Marbach
2000) / record based on a
misidentification; the presence
of this species in Colombia was
not confirmed in the monograph
(Marbach 2000).

Heterodermia Trevis.
28 especies
Heterodermia albicans
(Pers.) Swinscow & Krog

Physcia albicans (Pers.)


J.W.Thomson, Physcia crispa var.
mollescens (Nyl.) Vain.

Aptroot 1989; Wolf 1993a; Wolf


1993b; Simijaca et al. 2011; SotoMedina 2011.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-2700
m.
BOY, CAL, CAU, CUN, RIS,
SAN. No evaluada.
Neotrpico, frica.
Sipman 34435 (B, COL).

Heterodermia antillarum
(Vain.) Swinscow & Krog
Nativa. Andes. 2500 m.
ANT. No evaluada.
Neotrpico, frica.
Sipman 33828 (B, HUA).

Heterodermia casarettiana
(A.Massal.) Trevis.

Anaptychia casarettiana
A.Massal.
Kurokawa 1962; Aptroot 1989;
Sipman 1989; Sipman 1992a;
Wolf 1993a; Wolf 1993b; Sipman
1999; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 1000-3750 m.
CAL, CAU, CUN, HUI, NAR,
NSA, RIS, SAN, TOL. No
evaluada.
Neotrpico, frica.
Aguirre 5539, 6060 (B, COL).

Heterodermia circinalis
(Zahlbr.) W.A.Weber

Sipman 1986b; Aptroot 1989;


Sipman 1989; Sipman 1992a;
Wolf 1993a; Wolf 1993b; Sipman
1999; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2300-3800 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
HUI, MAG, NAR, RIS, TOL. No
evaluada.
Neotrpico.
Sipman 33611 (B, COL); Cleef
3674 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

PHYSCIACEAE

Lquenes
lichens

Heterodermia comosa
(Eschw.) Follmann & Redn
Anaptychia comosa (Eschw.)
A.Massal.
Kurokawa 1962; Aptroot 1989;
Sipman 1989; Wolf 1993a; Wolf
1993b; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 1600-2970 m.
ANT, BOY, CUN, HUI, NAR,
RIS, SAN. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 27548 (B, COL).

Heterodermia corallophora
(Taylor) Skorepa

Heterodermia galactophylla
(Tuck.) Trevis.

Aptroot 1989; Sipman 1989;


Sipman 1992a; Wolf 1993a;
Sipman 1999; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 2050-3730 m.
ANT, CAL, CUN, HUI, RIS,
TOL. No evaluada.
Neotrpico.
Aguirre 5712 (B, COL).

Heterodermia hypoleuca
(Muhl.) Trevis.

Anaptychia corallophora (Taylor)


Vain.
Kurokawa 1962; Aptroot 1989.
Nativa. Andes. 2400-2550 m.
ANT, BOY, CUN, HUI, NAR. No
evaluada.
Neotrpico.
Sipman 23598 (B, COL).

Physcia hypoleuca (Ach.) Nyl.,


Physcia speciosa var. hypoleuca
(Ach.) Nyl.
Aptroot 1989; Sipman 1992a;
Sipman 1999; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 2200-3200 m.
CUN, HUI, NAR, RIS. No
evaluada.
Pantropical.
Aguirre 6124 (B, COL).

Heterodermia diademata
(Taylor) D.D.Awasthi

Heterodermia isidiophora
(Vain.) D.D.Awasthi

Aptroot 1989; Sipman 1989; Wolf


1993a; Wolf 1993b.
Nativa. Andes. 1750-2460 m.
CAU, NAR, RIS, SAN. No
evaluada.
Pantropical.
Sipman 32724 (B, COL).

Heterodermia flabellata
(Fe) D.D.Awasthi

Anaptychia flabellata var.


flabellata, Anaptychia fulvescens
var. fulvescens
Kurokawa 1960a; Kurokawa
1962; Aptroot 1989; Sipman
1989; Wolf 1993a; Wolf 1993b.
Nativa. Andes. 1750-2950 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, HUI,
MET, NAR, PUT, RIS, SAN. No
evaluada.
Pantropical.
Aguirre 5845 (B, COL).
Heterodermia flabellata var.
flabellata

Kurokawa 1962; Aptroot 1989;


Sipman 1989; Wolf 1993a; Wolf
1993b.
Nativa. Andes, Orinoquia. 1002840 m.
CAU, CUN, NAR, RIS, VIC. No
evaluada.
Neotrpico, frica.
Aguirre 5601 (B, COL).

Heterodermia japonica
(Sato) Swinscow & Krog
Nativa. Andes. 2400 m.
NSA. No evaluada.
Pantropical, subtropical.
Hale 45706 (US).

Heterodermia kurokawae
Trass

Rincn-Espitia et al. 2011.


Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Neotrpico.

Heterodermia lamelligera
(Taylor) Follmann & Redn
Nativa. Andes. 3200 m.
CUN. No evaluada.
Pantropical.
Aguirre 5179 (B, COL).

Heterodermia leucomelos
(L.) Poelt

Anaptychia leucomela
var. neoleucomelaena f.
neoleucomelaena, Anaptychia
leucomela f. albociliata Hue,
Anaptychia leucomelaena (L.)
Vain., Anaptychia leucomelaena
var. angustifolia (Meyen &
Flot.) Mll.Arg., Anaptychia
neoleucomelaena Kurok.,
Anaptychia ophioglossa f.
albociliata (Nyl.) Kurok., Physcia
angustifolia (Meyen &Flot.)
Nyl., Physcia leucomela (L.)
Mich., Physcia leucomela var.
angustifolia (Meyen & Flot.) Nyl.,
Physcia leucomela f. albociliata
Nyl.
Kurokawa 1960b; Kurokawa
1961; Kurokawa 1962; Sipman
1986b; Aptroot 1989; Sipman
1989; Sipman 1992a; Wolf 1993a;
Wolf 1993b; Sipman 1999;
Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1250-3700 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
HUI, MAG, NAR, NSA, PUT,
RIS, SAN, TOL, VAU. No
evaluada.
Subcosmopolita.
Aguirre 5709 (B, COL).
Heterodermia leucomelos subsp.
boryi (Fe) Swinscow & Krog

Heterodermia lutescens
(Kurok.) Follmann & Redn
Anaptychia leucomelaena f.
hypoxantha (Tuck.) Hillmann,
Anaptychia lutescens Kurok.
Kurokawa 1961; Aptroot 1989;
Sipman 1989; Sipman 1992a;

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

245

PHYSCIACEAE

Lquenes
lichens

Wolf 1993a; Wolf 1993b; Sipman


1999; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 1500-3750 m.
BOY, CAU, CUN, HUI, NAR,
NSA, RIS, SAN, VAU. No
evaluada.
Pantropical.
Cuatrecasas 13861B (US).

Heterodermia magellanica
(Zahlbr.) Swinscow & Krog

Wolf 1993a; Wolf 1993b; Sipman


et al. 2000.
Nativa. Andes. 2550 m.
RIS. No evaluada.
Neotrpico, frica.

Heterodermia microphylla
(Kurok.) Swinscow & Krog

Wolf 1993a; Wolf 1993b; Sipman


et al. 2000.
Nativa. Andes. 2970-4130 m.
RIS. No evaluada.
Pantropical.

Heterodermia minor (Fe)


D.D.Awasthi

Physcia adglutinata f. minor (Fe)


Nyl.
Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 2600-2800 m.
CUN. No evaluada.
Neotrpico, frica.

Heterodermia obscurata
(Nyl.) Trevis.

Anaptychia obscurata (Nyl.)


Vain., Anaptychia obscurata
var. sorediata (Nyl.), Physcia
obscurata Nyl., Pseudophyscia
obscurata (Nyl.) Hue
Kurokawa 1962; Aptroot 1988;
Aptroot 1989; Wolf 1993a; Wolf
1993b.
Nativa. Andes. 1000-2900 m.
BOY, CUN, HUI, NAR, RIS,
SAN, TOL. No evaluada.
Subcosmopolita.
Sipman 23658 (B, COL).

246

Heterodermia parva Moberg


Moberg 2011.
Nativa. Andes. 3000-4250 m.
ARA, CAU, CUN. No evaluada.
Andes tropicales.
Aguirre 5880 (B, COL).
Nota: el material se distingue
por la presencia de soralios / the
material is characterized by the
presence of soralia.

Heterodermia podocarpa
(Bl.) D.D.Awasthi

Anaptychia barbifera (Nyl.)


Trevis., Anaptychia podocarpa
(Bl.) A.Massal., Physcia
leucomela var. podocarpa (Bl.)
Nyl., Physcia podocarpa (Bl.)
Nyl.
Kurokawa 1962; Aptroot 1989;
Sipman 1989; Wolf 1993a; Wolf
1993b; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 1500-2950 m.
ANT, CAU, CUN, HUI, NAR,
PUT, RIS, SAN, TOL. No
evaluada.
Subcosmopolita.
Sipman 27547 (B, COL).

Heterodermia propagulifera
(Vain.) Dey
Nativa. Andes. 2600 m.
HUI. No evaluada.
Pantropical.
Aguirre 5822 (B, COL).

Heterodermia speciosa
(Wulf.) Trevis.

Anaptychia speciosa (Wulf.)


A.Massal., Physcia speciosa
(Wulf.) Fr., Pseudophyscia
speciosa (Wulf.) Mll.Arg.
Aptroot 1989; Sipman 1989;
Sipman 1992a; Wolf 1993a; Wolf
1993b; Sipman 1999; Sipman et
al. 2000.
Nativa. Andes. 1000-3730 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
HUI, NAR, RIS, SAN, TOL. No
evaluada.

Subcosmopolita.
Sipman 32827 (B, COL).

Heterodermia squamulosa
(Degel.) W.L.Culb.
Aptroot 1989; Sipman 1989.
Nativa. Andes. 1000-3130 m.
BOY, HUI, NAR, TOL. No
evaluada.
Neotrpico.
Sipman 33610 (B, COL).

Heterodermia subcomosa
(Nyl.) Elix

Anaptychia subcomosa (Nyl.)


Trevis., Physcia barbifera var.
subcomosa (Nyl.) Mll.Arg.
Kurokawa 1962; Sipman 1989.
Nativa. Andes. 1670-2650 m.
CUN, QUI, TOL. No evaluada.
Pantropical.

Heterodermia tremulans
(Mll.Arg.) W.L.Culb.

Rincn-Espitia et al. 2011.


Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Neotrpico.

Heterodermia vulgaris
(Vain.) Follmann & Redn

Aptroot 1989; Sipman 1989; Wolf


1993a; Wolf 1993b; Sipman et al.
2000.
Nativa. Andes. 1700-3370 m.
CUN, HUI, NAR, RIS, TOL,
VAU. No evaluada.
Neotrpico, frica.
Sipman 33486 (B, COL).

Hyperphyscia Mll.Arg.
2 especies
Hyperphyscia confusa Essl.
et al.

Hyperphyscia adglutinata auct.,


Physcia adglutinata (Flrke) Nyl.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

PHYSCIACEAE

Lquenes
lichens

Esslinger et al. 2012.


Nativa. Andes. 750-2800 m.
ANT, CUN. No evaluada.
Norteamrica y Neotrpico.
Sipman 33817 (B, HUA).
Nota: anteriormente confundida
con Hyperphyscia adglutinata
/ previously confused with
Hyperphyscia adglutinata.

Hyperphyscia syncolla
(Tuck.) Kalb

Physcia syncolla Nyl.


Aptroot 1989.
Nativa. Andes. 1200-2600 m.
CUN. No evaluada.
Neotrpico, frica.

Phaeophyscia Moberg
3 especies
Phaeophyscia endococcinodes
(Poelt) Essl.
Physcia ciliata f. erythrocardia
(Tuck.) J.W.Thomson, Physcia
endochrysea auct. Non (Nyl.)
Hampe, Physcia endococcina
auct. Non (Krb.) Nyl., Physcia
obscura var. endococcina auct.,
Physcia obscura var. ulotrichoides
Nyl., Physcia obscura f.
endochrysea Nyl.
Thomson 1963; Esslinger 1978;
Aptroot 1989.
Nativa. Andes. 2600-2700 m.
BOY, CUN, RIS. No evaluada.
Cosmopolita.
Sipman 34413 (B, COL).

Phaeophyscia hispidula
(Ach.) Moberg

Physcia setosa (Ach.) Nyl.


Aptroot 1989; Sipman 1989; Wolf
1993a; Wolf 1993b.
Nativa. Andes. 1750-2900 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
RIS, SAN. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 33713 (B, COL).

Phaeophyscia orbicularis
(Neck.) Moberg

Rincn-Espitia et al. 2011.


Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Neotrpico.

Physcia (Schreb.) Michx.


14 especies

Physcia aipolia (Humb.)


Frnrohr

Physcia stellaris f. rosulata auct.


Aptroot 1989.
Nativa. Andes. 1750 m.
ANT, CAU. No evaluada.
Cosmopolita.
Sipman 32795 (B, COL).
Nota: los especmenes de
Lindig, en los cuales Nylander
bas sus registros de P. stellaris
f. rosulata, son citados por Hue,
en parte, bajo P. aipolea / Lindig
specimens on which Nylander
based his records of P. stellaris f.
rosulata are cited by Hue, in part,
under P. aipolea.

Physcia alba (Fe) Mll.Arg.


Nativa. Andes. 2050-2500 m.
ANT, CUN. No evaluada.
Neotrpico.
Ballesteros 23648 (B, COL).

Physcia atrostriata Moberg

Aptroot 1989; Moberg 1990;


Wolf 1993a; Wolf 1993b.
Nativa. Andes. 5-1750 m.
CAU, HUI, NAR, RIS, SAN. No
evaluada.
Pantropical.
Sipman 33464 (B, COL).

Physcia convexa Mll.Arg.


Nativa. Andes. 2600 m.
BOY. No evaluada.
Suramrica.
Sipman 34415 (B, COL).

Physcia crispa Nyl.

Aptroot 1989; Moberg 1990.


Nativa. Andes.
CUN. No evaluada.
Neotrpico.

[Physcia crispula Mll.Arg.]


Nota: registro basado en
identificacin errnea. Esta
especie no fue aceptada
por Moberg (1990) para
Suramrica / record based on a
misidentification; this species
was not accepted for South
America by Moberg (1990).

[Physcia dilatata Nyl.]

Nota: registro basado en


identificacin errnea. Esta
especie no fue aceptada para
Suramrica por Moberg
(1990) / record based on a
misidentification; this species
was not accepted for South
America by Moberg (1990).

Physcia erumpens Moberg


Wolf 1993a; Wolf 1993b.
Nativa. Andes. 1000-1980 m.
RIS. No evaluada.
Pantropical.

Physcia integrata Nyl.

Physcia obsessa (Mont.) Nyl.


Aptroot 1989; Moberg 1990;
Wolf 1993a; Wolf 1993b.
Nativa. Andes. 1200-1980 m.
ANT, CAL, CUN, RIS. No
evaluada.
Neotrpico, frica tropical.
Aguirre 5619 (B, COL).

Physcia krogiae Moberg

Aptroot 1989; Moberg 1990.


Nativa. Andes. 1750 m.
CAU, CUN. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 32756 (B, COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

247

PHYSCIACEAE

Lquenes
lichens

Physcia lobulata Moberg


Wolf 1993a; Wolf 1993b.
Nativa. Andes. 1725 m.
RIS. No evaluada.
Neotrpico.

Physcia lopezii Moberg

Sipman et al. 2000.


Nativa. Andes. 2050-2900 m.
ANT, BOY, CAU. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 34369 (B, COL).

Physcia poncinsii Hue

Sipman 1992a; Wolf 1993a; Wolf


1993b; Soto-Medina 2011.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-3200
m.
ANT, CAU, CUN, RIS. No
evaluada.
Pantropical.
Sipman 34149 (B, HUA).

Physcia sorediosa (Vain.)


Lynge

Physcia fragilescens Zahlbr.


Aptroot 1989; Sipman 1989;
Moberg 1990; Wolf 1993a; Wolf
1993b; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes, Pacfico. 30-2500
m.
ANT, CAU, CUN, HUI, NAR,
RIS. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 33044 (B, COL).

[Physcia stellaris (L.) Fr.]

Nota: registro basado en


identificacin errnea. Los
especmenes de Lindig
(Cundinamarca, 2600-2800 m),
en los que se basa el registro
de esta especie, son citados
por Hue bajo P. aipolea y P.
tribacia / record based on
a misidentification; Lindig
specimens (Cundinamarca 26002800 m) on which the record
of this species is based are cited
by Hue under P. aipolea and P.
tribacia.

248

Physcia tribacia (Ach.) Nyl.

Pyxine astridiana Kalb

[Physcia tribacioides Nyl.]

Pyxine berteriana (Fe)


Imshaug

Hue 1890.
Nativa. Andes. 2550 m.
ANT, CUN. No evaluada.
Subcosmopolita.
Sipman 34109 (B, HUA).

Nota: registro basado en


identificacin errnea. Esta
especie no fue aceptada
por Moberg (1990) para
Suramrica / record based on a
misidentification; this species
was not accepted for South
America by Moberg (1990).

Physcia undulata Moberg


Moberg 1990.
Nativa. Pacfico. 35 m.
NAR. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 33046 (B, COL).

[Physcia verrucosa Moberg]


Wolf 1993a; Wolf 1993b.
Nota: registro basado en
identificacin errnea. Esta
especie no fue aceptada
por Moberg (1990) para
Suramrica / record based on a
misidentification; this species
was not accepted for South
America by Moberg (1990).

Pyxine Fr.
13 especies
Pyxine albovirens (G.Mey.)
Aptroot

Pyxine caesiopruinosa (Tuck.)


Imshaug, Pyxine sorediata f.
caesiopruinosa (Tuck.) Hue
Aptroot 1989; Wolf 1993a; Wolf
1993b.
Nativa. Andes. 1000-2250 m.
BOY, CUN, RIS. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 34336 (B, COL).

Kalb 1987.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Neotrpico.

Pyxine meissneri Nyl.


Kalb 1987; Aptroot 1989; Sipman
1989.
Nativa. Andes. 840-2400 m.
CAL, CAU, CUN, HUI, TOL. No
evaluada.
Pantropical.
Sipman 32787 (B, COL).

[Pyxine coccifera (Fe) Nyl.]

Nota: un registro de Colombia


(Aptroot 1989) corresponde
realmente a Santarem (Brasil) / a
record from Colombia (Aptroot
1989), actually corresponds to
Santarem (Brazil).

Pyxine cocoes (Sw.) Nyl.

Nativa. Andes. 1200-2250 m.


BOY, CUN. No evaluada.
Subcosmopolita.
Sipman 34292 (B, COL).

Pyxine cognata Stirt.

Nativa. Andes. 1750 m.


SAN. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 27545 (B, COL).

Pyxine coralligera Malme


Wolf 1993a; Wolf 1993b.
Nativa. Andes. 1250 m.
RIS. No evaluada.
Neotrpico, frica.

Pyxine daedalea Krog &


R.Sant.
Kalb 1987; Aptroot 1989.
Nativa. Andes. 1750 m.
CUN, SAN. No evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

PHYSCIACEAE

Lquenes
lichens

Pantropical.
Sipman 27544 (B, COL).

Pyxine eschweileri (Tuck.)


Vain.
Wolf 1993a; Wolf 1993b.
Nativa. Andes. 1500 m.
RIS. No evaluada.
Pantropical.

Pyxine isidiophora (Mll.


Arg.) Imshaug

Pyxine cocoes f. isidiophora Mll.


Arg.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Neotrpico.

Pyxine obscurascens Malme


Sipman 1997.
Nativa. Amazonia. 350 m.
AMA. No evaluada.
Neotrpico, frica.

Pyxine petricola Nyl.

Aptroot 1989; Sipman 1989.


Nativa. Andes. 850-2250 m.
BOY, CAL, CUN, HUI. No
evaluada.
Pantropical.
Sipman 34293 (B, COL).

Pyxine sorediata (Ach.)


Mont.

Pyxine cocoes var. sorediata


(Ach.) Tuck.
Nativa. Andes. 250-1400 m.
CUN, SAN, TOL. No evaluada.
Subcosmopolita.

Pyxine subcinerea Stirt.

Aptroot 1989; Sipman 1989; Wolf


1993a; Wolf 1993b.
Nativa. Andes. 500-1500 m.
CUN, RIS, TOL. No evaluada.
Subcosmopolita.

Rinodina (Ach.) Gray

Tetramelas Norman

4 especies

1 especie

Rinodina colobinoides (Nyl.)


Zahlbr.
Lecanora colobinoides Nyl.,
Lecanora erysiphaea Nyl.
Giralt et al. 1995.
Nativa. Andes. 2600 m.
CUN. No evaluada.
Neotrpico.

Rinodina diplinthia (Nyl.)


Zahlbr.

Lecanora diplinthia Nyl.,


Lecanora diplinthia f. terrestris
Hue
Aptroot 1989.
Nativa. Andes. 2600 m.
CUN. No evaluada.
Neotrpico.

Rinodina homobola (Nyl.)


Malme
Lecanora homobola Nyl.
Aptroot 1989.
Nativa. Andes. 2700 m.
BOY. No evaluada.
Neotrpico.

Rinodina posthabita (Nyl.)


Aptroot

Buellia posthabita (Nyl.) Zahlbr.,


Lecidea posthabita Nyl.
Aptroot 1989.
Nativa. 200 m.
TOL. No evaluada.
Neotrpico.

Stigmatochroma Marbach
1 especie
Stigmatochroma gerontoides
(Stirt.) Marbach
Nativa. Islas Caribeas.
SAP. No evaluada.
Neotrpico.

Tetramelas regiomontana
Marbach
Marbach 2000.
Nativa. Andes.
CAL, TOL. No evaluada.
Andes, frica.

PILOCARPACEAE
17 gneros, 71 especies, 3
especies endmicas

Badimia Vzda
6 especies
Badimia dimidiata (Bab.)
Vzda

Bacidia dimidiata (Bab.) R.Sant.,


Lecania heterochroa Mll.
Arg., Lecanora dimidiata Bab.,
Patellaria subpulchra Mll.Arg.
Santesson 1952; Nowak &
Winkler 1975; Sipman 1990b.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 35300 m.
AMA, CAQ, CHO, GUI, NAR,
NSA, VAU. No evaluada.
Neotrpico, frica.
Sipman 29589 (B, COL).

Badimia galbinea (Kremp.)


Vzda
Aguirre & Sipman 2004.
Nativa. Pacfico. 35 m.
NAR. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 29591 (B, COL).

Badimia newtoniana
(Henriq.) Vzda

Lopadium newtonianum
(Henriq.) R.Sant.
Nowak & Winkler 1970.
Nativa. SN Santa Marta. 19002200 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

249

PILOCARPACEAE

Lquenes
lichens

MAG. No evaluada.
Cosmopolita.

Badimia pallidula (Kremp.)


Vzda

Mateus et al. 2012.


Nativa. Amazonia, Pacfico. 100350 m.
AMA, CAQ, CHO. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 27735, 28196 (B,
COAH).

Badimia tuckermannii
(R.Sant.) Lcking et al.
Sipman 1990b.
Nativa. Amazonia. 300 m.
CAQ. No evaluada.
Neotrpico.

Badimia vezdana Lcking


et al.
Lumbsch et al. 2011.
Nativa. Pacfico.
NAR. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 29591 (B, COL).

Bapalmuia Srus.
2 especies, 1 especie endmica
Bapalmuia araracuarensis
Sipman & Lcking
Lcking 2008.
Endmica. Amazonia. 250 m.
CAQ. No evaluada.
Sipman 27980 (B, ARA).

Bapalmuia palmularis (Mll.


Arg.) Srus.
Bacidia palmularis (Mll.Arg.)
Zahlbr.
Sipman 1990b; Aguirre &
Sipman 2004.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 35-2500 m.

250

AMA, ANT, CAQ, CUN, NAR.


No evaluada.
Pantropical.
Sipman 29585 (B, COL).

Brasilicia Lcking et al.


1 especie

Brasilicia brasiliensis (Mll.


Arg.) Lcking et al.
Bacidia brasiliensis (Mll.Arg.)
Zahlbr.
Sipman 1990b; Aguirre &
Sipman 2004.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 35-2050 m.
AMA, ANT, CAQ, NAR. No
evaluada.
Neotrpico.
Sipman 29680 (COL).

Byssolecania Vain.
4 especies
Byssolecania deplanata
(Mll.Arg.) R.Sant.

Sipman 1990b; Aguirre &


Sipman 2004.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 30250 m.
AMA, CAQ, NAR. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 29592, 29666 (B, COL).

Byssolecania
fumosonigricans (Mll.Arg.)
R.Sant.
Nowak & Winkler 1975; Sipman
1990b.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 30-350 m.
AMA, CAQ, CHO, MET, NAR.
No evaluada.
Pantropical.
Sipman 29593 (B, COL).

Byssolecania hymenocarpa
(Vain.) Kalb et al.

Lcking 2008.
Nativa. Amazonia, Andes. 350600 m.
CAQ, MET. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 27737 (B, COL).

Byssolecania variabilis Vzda


et al.
Mateus et al. 2012.
Nativa. Pacfico. 100 m.
CHO. No evaluada.
Pantropical.

Byssoloma Trevis.
16 especies
Byssoloma absconditum
Farkas & Vzda

Lcking & Kalb 2000; Lcking


2008; Mateus et al. 2012.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 100-350 m.
AMA, CAQ, CHO, MET. No
evaluada.
Neotrpico, frica.
Sipman 28017, 28230 (B,
COAH).

Byssoloma amazonicum Kalb


& Vzda
Sipman 1997.
Nativa. Amazonia. 240-350 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 28202 (B, COAH).

Byssoloma anomalum Kalb


& Vzda
Nativa. Amazonia. 240-300 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 28539 (B, COAH).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

PILOCARPACEAE

Lquenes
lichens

Byssoloma aurantiacum Kalb


& Vzda
Mateus et al. 2012.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 100300 m.
AMA, CHO. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 28543 (B, COAH).

Byssoloma chlorinum (Vain.)


Zahlbr.

Lcking 2008; Soto-Medina


2011; Soto-Medina et al. 2012.
Nativa. Andes, Pacfico, V Cauca.
0-2300 m.
ANT, CAU, HUI, VAL. No
evaluada.
Pantropical.
Sipman 33986 (B, HUA).

Byssoloma discordans (Vain.)


Zahlbr.
Lcking 2008.
Nativa. Andes. 2050 m.
ANT. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 34198 (B, HUA).

Byssoloma farkasii Sipman


Sipman & Aptroot 1992.
Nativa. Amazonia. 250-300 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 28522 (B, COAH).

Byssoloma fuscothallinum
Lcking

Lcking 2006.
Nativa. Amazonia. 240-300 m.
AMA. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 28523 (B, COAH).

Byssoloma guttiferae (Bat. &


Peres) Lcking & Srus.
Byssoloma aeruginascens Vzda
Sipman 1990b; Lcking 2008.

Nativa. Amazonia. 240-350 m.


AMA, CAQ. No evaluada.
Neotrpico, frica tropical.

Byssoloma hypophyllum
Lcking & Kalb
Lcking & Kalb 2000.
Nativa. Amazonia. 250 m.
CAQ. No evaluada.
Amazonia.
Sipman 27996 (B, COAH).

Byssoloma leucoblepharum
(Nyl.) R.Sant.

Nowak & Winkler 1970; Nowak


& Winkler 1975; Sipman 1989;
Sipman 1990b; Sipman 1993.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, SN Santa Marta. 352940 m.
AMA, ANT, CAQ, CAU, CHO,
CUN, HUI, MAG, MET, NAR,
RIS, TOL. No evaluada.
Pantropical.

Byssoloma minutissimum
Kalb & Vzda

Byssoloma subpolychromum auct.


non Vzda
Sipman 1990b.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 35-600 m.
AMA, ANT, CAQ, MET, NAR.
No evaluada.
Pantropical.
Aguirre 5689i (B, COL).

Byssoloma subdiscordans
(Nyl.) P.James

Nowak & Winkler 1975; Sipman


1990b; Sipman 1999; Sipman et
al. 2000.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 0-3200 m.
AMA, ANT, CAQ, CAU, CHO,
CUN, NAR. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 29713 (COL).

Byssoloma
subleucoblepharum Thor
et al.
Nativa. Amazonia. 240 m.
AMA. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 28232 (B, COAH).

Byssoloma tricholomum
(Mont.) Zahlbr.

Sipman 1990b; Sipman 1993;


Aguirre & Sipman 2004.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 240-2000 m.
CAQ, CUN, NAR. No evaluada.
Pantropical.
Aguirre 5677f (B, COL).

Byssoloma vanderijstii Srus.


Aguirre & Sipman 2004; Mateus
et al. 2012.
Nativa. Pacfico. 35-100 m.
CHO, NAR. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 33105 (B, COL).

Calopadia Vzda
7 especies
Calopadia foliicola (Fe)
Vzda

Santesson 1952; Mateus et al.


2012.
Nativa. Andes, Pacfico. 100-600
m.
CHO, MET. No evaluada.
Pantropical.
Aguirre 5689 (B, COL).

Calopadia fusca (Mll.Arg.)


Vzda
Sipman 1990b.
Nativa. Amazonia, Andes. 2401750 m.
AMA, CAQ, CAU. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 29782 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

251

PILOCARPACEAE

Lquenes
lichens

Calopadia lecanorella (Nyl.)


Kalb & Vzda
Santesson 1952.
Nativa. Pacfico. 50 m.
NAR. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 32915 (B, COL).

Calopadia lucida Lcking &


R.Sant.
Soto-Medina 2011.
Nativa. Pacfico. 0-300 m.
CAU. No evaluada.
Pantropical.

Calopadia phyllogena (Mll.


Arg.) Vzda
Sipman 1990b; Mateus et al.
2012.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 100-300 m.
AMA, ANT, CHO, NAR. No
evaluada.
Pantropical.
Sipman 29598 (B, COL).

Calopadia puiggari (Mll.


Arg.) Vzda

Sipman 1990b.
Nativa. Amazonia, Andes. 2402400 m.
AMA, ANT, CUN, HUI, MET.
No evaluada.
Pantropical.
Sipman 29802 (B, HUA).

Calopadia subcoerulescens
(Zahlbr.) Vzda
Soto-Medina 2011.
Nativa. Pacfico. 0-300 m.
CAU. No evaluada.
Pantropical.

Eugeniella Lcking et al.


3 especies

252

Eugeniella leucocheila
(Tuck.) Lcking et al.

Byssoloma wettsteinii (Zahlbr.)


Zahlbr.
Nativa. Amazonia. 240 m.
AMA. No evaluada.
Neotrpico, frica tropical.
Sipman 28229 (B, COAH).

Eugeniella ortizii (Lcking)


Lcking et al.
Soto-Medina 2011.
Nativa. Pacfico. 0-300 m.
CAU. No evaluada.
Neotrpico.

Eugeniella psychotriae (Mll.


Arg.) Lcking et al.
Bacidia psychotriae (Mll.Arg.)
Zahlbr.
Sipman 1990b.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 35-600 m.
AMA, CAQ, MET, NAR. No
evaluada.
Neotrpico.
Sipman 29663 (B, COL).

Fellhanera Vzda
14 especies, 1 especie endmica
Fellhanera bouteillei (Desm.)
Vzda
Sipman 1992a; Sipman 1997;
Sipman et al. 2000; Lcking
2008.
Nativa. Amazonia, Andes. 3503200 m.
CAQ, CUN, RIS. No evaluada.
Cosmopolita.
Aguirre 5599 (B, COL).

Fellhanera fragilis (Vzda)


Lcking & Kalb
Bacidia fragilis Vzda
Sipman 1990b.

Nativa. Amazonia, Andes. 2502400 m.


CAQ, HUI. No evaluada.
Neotrpico, frica tropical.
Aguirre 5765 (B, COL).

Fellhanera fuscatula (Mll.


Arg.) Vzda

Bacidia dominicana (Vain.)


Zahlbr., Bacidia fuscatula
(Mll.Arg.) Zahlbr., Fellhanera
dominicana (Vain.) Vzda
Nowak & Winkler 1970; Nowak
& Winkler 1975.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta. 1800-2000 m.
CHO, MAG, NAR. No evaluada.
Pantropical.

Fellhanera lisowskii (Vzda)


Vzda

Nativa. Amazonia, Andes. 240600 m.


AMA, CAQ, MET. No evaluada.
Neotrpico, frica tropical.
Aguirre 5690ab (B, COL).

Fellhanera longispora
Lcking

Lcking 2008.
Nativa. Andes. 2500 m.
CUN. No evaluada.
Neotrpico, frica tropical.
Sipman 23702b (B, COL).

Fellhanera misionensis
L.I.Ferraro & Lcking
Nativa. Andes. 1750 m.
NAR. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 32840 (B, COL).

Fellhanera montana Lcking


Lcking 2008.
Nativa. Andes. 2500 m.
ANT. No evaluada.
Colombia, Costa Rica.
Sipman 29813 (B, HUA).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

PILOCARPACEAE

Lquenes
lichens

Fellhanera pauciseptata
(R.Sant.) Lcking

Bacidia pauciseptata R.Sant.


Santesson 1952; Mateus et al.
2012.
Endmica. Andes, Pacfico. 1001700 m.
CAU, CHO. No evaluada.

Fellhanera rhapidophylli
(Rehm) Vzda

Bacidia rhapidophylli (Rehm)


Zahlbr.
Santesson 1952; Aguirre &
Sipman 2004.
Nativa. Andes, Pacfico. 35-1700
m.
CAU, NAR. No evaluada.
Pantropical.

Fellhanera rubida (Mll.


Arg.) Lcking

Lcking 2008.
Nativa. Amazonia, Andes. 2401700 m.
AMA, CAU. No evaluada.
Neotrpico, frica tropical.
Von Sneidern s.n. (S).

Fellhanera santessonii
Barillas & Lcking
Nativa. Pacfico. 35 m.
NAR. No evaluada.
Neotrpico.

Fellhanera stanhopeae (Mll.


Arg.) Lcking
Bacidia stanhopeae (Mll.Arg.)
Zahlbr.
Santesson 1952; Sipman 1990b.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 35-2000 m.
AMA, BOY, CAQ, CUN, MET,
NAR. No evaluada.
Pantropical.
Aguirre 5676b, 5690w (B, COL).

Fellhanera sublecanorina
(Nyl.) Vzda

Mateus et al. 2012.


Nativa. Andes, Pacfico. 1002000 m.
CHO, CUN. No evaluada.
Pantropical.
Aguirre 5676 (B, COL).

Fellhanera subternella (Nyl.)


Vzda
Nativa. Amazonia. 250-350 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 27760, 28224 (B,
COAH).

Lasioloma R.Sant.
1 especie
Lasioloma arachnoideum
(Kremp.) R.Sant.
Sipman 1990b.
Nativa. Amazonia. 300 m.
AMA. No evaluada.
Pantropical.

Loflammea Vezda
2 especies
Loflammea epiphylla (Fe)
Lcking & Vzda

Loflammea flammea (Mll.Arg.)


Vzda
Sipman 1990b.
Nativa. Amazonia. 300 m.
AMA. No evaluada.
Pantropical.

Loflammea gabrielis (Mll.


Arg.) Vzda
Sipman 1990b.
Nativa. Amazonia. 300 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
Pantropical.

Loflammiopsis Lcking &


Kalb
1 especie
Loflammiopsis brasiliensis
Lcking & Kalb

Bacidia consimilis auct. non


(Mll.Arg.) R.Sant.
Sipman 1990b; Lcking & Kalb
2000.
Nativa. Amazonia.
AMA, CAQ. No evaluada.
Neotrpico, frica tropical.

Logilvia Vzda
1 especie
Logilvia gilva (Mll.Arg.)
Vzda
Lcking 2008.
Nativa. Andes. 2300 m.
ANT. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 33967 (B, HUA).

Lopadium Krb. 1855


1 especie, 1 especie, endmica
Lopadium cyttarinum (Nyl.)
Zahlbr.
Lecidea cittarina Nyl., Lecidea
lecanorella auct. non Nyl.
Endmica. Andes. 1200 m.
CUN. No evaluada.

Psilolechia A.Massal.
1 especie
Psilolechia lucida (Ach.)
A.Massal.
Nativa. Andes. 2380 m.
CUN. No evaluada.
Cosmopolita.
Cleef 729 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

253

PILOCARPACEAE

Lquenes
lichens

Septotrapelia Aptroot &


Chaves 2006
1 especie
Septotrapelia glauca Aptroot
& Chaves
Septotrapelia triseptata auct.
Sipman et al. 2008.
Nativa. Andes. 1700 m.
NAR. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 33419 (B, COL).

Sporopodium Mont.
4 especies
Sporopodium antonianum
Elix et al.
Nativa. Andes. 600 m.
MET. No evaluada.
Pantropical.
Aguirre 5689ta (B, COL).

Sporopodium leprieurii
Mont.

Sipman 1990b; Mateus et al.


2012.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 35-600 m.
AMA, CAQ, CHO, MET, NAR.
No evaluada.
Pantropical.
Sipman 29635, 29729 (B, COL).

Sporopodium phyllocharis
(Mont.) A.Massal.

Sipman 1990b.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 10-1750 m.
AMA, CAQ, CAU, NAR. No
evaluada.
Pantropical.
Sipman 29765, 29782 (B, COL).

Sporopodium xantholeucum
(Mll.Arg.) Zahlbr.

Nowak & Winkler 1970; Sipman


1990b.

254

Nativa. Amazonia, SN Santa


Marta. 240-2200 m.
AMA, MAG. No evaluada.
Pantropical.

Tapellaria Mll.Arg.

Tapellaria puiggari (Mll.


Arg.) R.Sant.
Nativa. Amazonia. 350 m.
CAQ. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 27788 (B, COAH).

6 especies
Tapellaria epiphylla (Mll.
Arg.) R.Sant.

Santesson 1952; Nowak &


Winkler 1970; Schell & Winkler
1981; Sipman 1992a; Sipman
1999; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta. 10-3200 m.
ANT, BOY, CUN, MAG, NAR.
No evaluada.
Pantropical.
Sipman 27481 (B, COL).

PODOSCYPHACEAE
1 gnero, 1 especie

Cyphellostereum D.A.Reid
1 especie
Cyphellostereum pusiolum
(Berk. & Curtis) D.A.Reid
Nativa. Andes. 1700-2050 m.
ANT, NAR. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 34163 (B, HUA).

Tapellaria malmei R.Sant.


Nativa. Amazonia. 240 m.
AMA. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 28165 (B, COAH).

Tapellaria nana (Fe)


R.Sant.

Nativa. Andes, Pacfico. 10-2300


m.
ANT, NAR. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 29766 (B, COL).

Tapellaria nigrata (Mll.


Arg.) R.Sant.

Sipman 1999; Sipman et al. 2000.


Nativa. Andes. 3200 m.
CUN. No evaluada.
Pantropical.

Tapellaria phyllophila
(Stirton) R.Sant.
Nativa. Andes. 2500 m.
ANT. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 29834 (B, HUA).

PORPIDIACEAEA
1 gnero, 1 especie

Porpidia Krb.
1 especie
Porpidia macrocarpa (DC.)
Hertel & Schwab

Lecidea contigua var. platycarpa


(Lam.) Fr., Lecidea contigua f.
platycarpa (Lam.) Nyl.
Nativa. Andes. 2600 m.
CUN. No evaluada.
Cosmopolita.

PYRENULACEAE
3 gneros, 49 especies, 2 especies
endmicas

Anthracothecium A.Massal.
1 especie

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

PYRENULACEAE

Lquenes
lichens

Anthracothecium
macrosporum (Hepp) Mll.
Arg.
Aptroot 2012.
Nativa. Andes. 1000 m.
RIS. No evaluada.
Pantropical.
Reenen 1943 (B, COL).

Lithothelium Mll.Arg.
2 especies, 1 especie endmica
Lithothelium obtectum (Mll.
Arg.) Aptroot
Rincn-Espitia et al. 2011.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Pantropical.

Lithothelium polysemum
(Nyl.) Aptroot

Parathelium polysemum Nyl.,


Pleurotrema polysemum (Nyl.)
Mll.Arg.
Makhija & Patwardhan 1990;
Aptroot 1991.
Endmica. Andes. 1900-2500 m.
CUN. No evaluada.

Pyrenula Ach.
46 especies, 1 especie endmica
Pyrenula adacta Fe

Parathelium indutum Nyl.,


Pyrenula marginatula Mll.Arg.
Aptroot et al. 2008; Aptroot
2012.
Nativa. Andes. 2050-2500 m.
ANT, CUN, HUI. No evaluada.
Neotrpico, frica tropical.
Sipman 34170 (B, HUA).

Pyrenula aggregans Vain.


Nativa. Andes. 1700 m.
NAR. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 33501 (B, COL).

Pyrenula aggregata (Fe) Fe


Pyrenula costaricensis Mll.Arg.
Soto-Medina 2011; Aptroot
2012.
Nativa. Pacfico. 0-300 m.
CAU. No evaluada.
Pantropical.

Pyrenula andina Aptroot

Aptroot et al. 2008.


Nativa. Andes. 2300-3200 m.
CAU, CUN, TOL. No evaluada.
Colombia, Costa Rica.
Valencia VB-177e (B, COL).

Pyrenula anomala (Ach.)


Vain.

Sipman 1997; Rincn-Espitia et


al. 2011.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 35240 m.
AMA, NAR. No evaluada.
Pantropical.

Pyrenula arthoniotheca
Upreti

Melanotheca arthonioides
(Eschw.) Mll.Arg., Trypethelium
nigritulum Nyl.
Nativa. Andes. 2100 m.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Pantropical.

Pyrenula aspistea (Ach.)


Ach.

Pyrenula subaggregata Mll.


Arg., Verrucaria aspistea Ach.,
Verrucaria nitida *aspistea (Ach.)
Nyl.
Aptroot 2012.
Nativa. Andes, Pacfico. 35-2600
m.
CUN, NAR. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 33073 (B, COL).

Pyrenula astroidea (Fe)


R.C.Harris

Parmentaria astroidea Fe,


Pyrenastrum astroideum (Fe)
ined., Verrucaria astroidea (Fe)
Nyl.
Nativa. Andes. 2300-2500 m.
ANT, CUN. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 23635 (B, COL).

Pyrenula bahiana Malme

Aptroot et al. 2008; Aptroot


2012.
Nativa. Andes, Pacfico. 10-2500
m.
CUN, NAR. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 23642, 23643 (B, COL).

Pyrenula balia (Kremp.)


R.C.Harris

Pyrenula santensis (Nyl.) Mll.


Arg., Verrucaria santensis Tuck.
Soto-Medina 2011; Aptroot
2012.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 10-2300 m.
AMA, CAQ, CAU, GUI, NAR,
VAU. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 27700, 27707 (B, ARA).

Pyrenula breutelii (Mll.


Arg.) Aptroot
Aptroot 2012.
Nativa. Andes. 1600 m.
CUN. No evaluada.
Pantropical.
Snchez 853 (B).

Pyrenula chilensis (Fe)


R.C.Harris

Parmentaria chilensis Fe
Imshaug & Harris 1969.
Nativa. Andes. 2000-2500 m.
ANT, CUN. No evaluada.
Neotrpico.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

255

PYRENULACEAE

Lquenes
lichens

Sipman 23635 (B, COL).


Nota: Lindig (716, 717, 721),
citado por Nylander como
Verrucaria pyrenuloides / (Lindig
716, 717, 721, cited by Nylander
as Verrucaria pyrenuloides).

Pyrenula cocoes Mll.Arg.

Soto-Medina 2011.
Nativa. Islas Caribeas, Pacfico.
0-300 m.
CAU, SAP. No evaluada.
Pantropical.

Pyrenula complanata
(Mont.) Trevis.

Aptroot et al. 2008; Aptroot


2012.
Nativa. Andes, Pacfico. 10-3720
m.
ANT, CAU, CUN, NAR, RIS,
TOL. No evaluada.
Pantropical.
Valencia VB-180a (B, COL).

Pyrenula crassiuscula
(Malme) Aptroot
Aptroot 2011.
Nativa. Andes. 2300 m.
HUI. No evaluada.
Neotrpico.
Aguirre 5807 (B, COL).

Pyrenula cryptostoma (Nyl.)


Mll.Arg.
Verrucaria cryptostoma Nyl.
Nativa. Andes. 2200 m.
CUN. No evaluada.
Neotrpico.

Pyrenula cubana (Mll.Arg.)


R.C.Harris
Rincn-Espitia et al. 2011.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Neotrpico.

256

Pyrenula dermatodes (Borr.)


Schaer.

Verrucaria hypophyta Nyl.


Sipman et al. 2000; Aptroot 2012.
Nativa. Andes. 2300-3200 m.
ANT, CAU, CUN. No evaluada.
Subcosmopolita.
Sipman 33769 (B, COL).

Pyrenula duplicans (Nyl.)


Aptroot

Anthracothecium duplicans (Nyl.)


Mll.Arg., Verrucaria duplicans
Nyl.
Sipman 1989; Aptroot et al. 2008.
Nativa. Andes. 1290-2100 m.
CAU, CUN, TOL. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 33675 (B, COL).

Pyrenula erumpens
R.C.Harris

Rincn-Espitia et al. 2011.


Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Neotrpico.

Pyrenula globulifera
(Eschw.) Aptroot

Anthracothecium opertum (Nyl.)


Mll.Arg., Verrucaria operta Nyl.
Sipman 1989; Aptroot 2012.
Nativa. Andes. 1000-1200 m.
RIS, SAN. No evaluada.
Pantropical.

Pyrenula immissa (Stirt.)


Zahlbr.

Pyrenula laii Aptroot


Aptroot et al. 2008; RincnEspitia et al. 2011.
Nativa. Andes. 1250-1750 m.
CAU, RIS. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 33694 (B, COL).

Pyrenula laetior Mll.Arg.

Aptroot et al. 2008.


Nativa. Andes, Pacfico. 10-1750
m.
NAR. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 32882, 33328 (B, COL).

Pyrenula macrocarpa
A.Massal.

Soto-Medina & Bolaos 2010;


Soto-Medina et al. 2012.
Nativa. Andes. 1900-2000 m.
VAL. No evaluada.
Pantropical.

Pyrenula mamillana (Ach.)


Trevis.

Pyrenula marginata Hook.,


Verrucaria mamillana Ach.,
Verrucaria marginata (Hook.)
Hepp
Sipman 1997; Aptroot et al. 2008;
Soto-Medina & Bolaos 2010.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, V Cauca. 10-2200 m.
AMA, CUN, NAR, VAL. No
evaluada.
Pantropical.
Sipman 33025, 33269 (B, COL).

Pyrenula massariospora
(Starb.) R.C.Harris
Aptroot et al. 2008.
Nativa. Andes. 1000 m.
NAR. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 33392 (B, COL).

Pyrenula mastophora (Nyl.)


Mll.Arg.
Verrucaria mastophora Nyl.
Nativa. Andes. 2000 m.
CUN. No evaluada.
Pantropical.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

PYRENULACEAE

Lquenes
lichens

Pyrenula mastophoroides
(Nyl.) Zahlbr.

Verrucaria mastophoroides Nyl.,


Verrucaria mastophoroides var.
flavicans Nyl.
Nativa. Andes. 1100-2500 m.
CUN. No evaluada.
Neotrpico.
Pyrenula mastophoroides var.
flavicans (Nyl.) Zahlbr.

Pyrenula microcarpa Mll.


Arg.

Aptroot et al. 2008; Soto-Medina


2011.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-1700
m.
CAU, NAR. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 33501 (B, COL).

Pyrenula microtheca
R.C.Harris

Rincn-Espitia et al. 2011.


Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Neotrpico.

Pyrenula minae Aptroot &


Lcking
Soto-Medina 2011.
Nativa. Pacfico. 0-300 m.
CAU. No evaluada.
Neotrpico.

[Pyrenula nitida (Weig.)


Ach.]

Nota: registro basado en


identificacin errnea. Se
presume que esta especie
est distribuida en la zona
templada; muchas especies
tropicales se pueden confundir
con ella / record based on a
misidentification; this species is
assumed to be distributed in the
temperate zone; many tropical
species can be confused with it.

[Pyrenula nitidella (Flrke)


Mll.Arg.]

Nota: registro basado en


identificacin errnea. Se
presume que esta especie
est distribuida en la zona
templada; muchas especies
tropicales se pueden confundir
con ella / record based on a
misidentification; this species is
assumed to be distributed in the
temperate zone; many tropical
species can be confused with it.

Pyrenula nitidula (Bres.)


R.C.Harris

Rincn-Espitia et al. 2011.


Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Pantropical.

Pyrenula obvoluta (Nyl.)


R.C.Harris & Aptroot

Pseudopyrenula obvoluta (Nyl.)


Zahlbr., Verrucaria obvoluta Nyl.
Aptroot 1991.
Nativa. Andes. 2800 m.
CUN. No evaluada.
Neotrpico.

Pyrenula ochraceoflava
(Nyl.) R.C.Harris

Anthracothecium ochraceoflavum
(Nyl.) Mll.Arg., Bottaria
ochraceoflava (Nyl.) Vain.,
Bottaria ochraceoflavens (Nyl.)
Vain., Verrucaria ochraceoflava
Nyl.
Nativa. Caribe. 0 m.
ATL. No evaluada.
Pantropical.

Pyrenula papilligera
(Leight.) Mll.Arg.

Verrucaria papilligera Leight.


Rincn-Espitia et al. 2011.
Nativa. Amazonia.
GUI. No evaluada.
Pantropical.

Pyrenula platystoma (Mll.


Arg.) Aptroot
Aptroot 2011.
Nativa. Andes. 1290 m.
TOL. No evaluada.
Pantropical.
Reenen 2466 (B, COL).

Pyrenula pleiomera (Nyl.)


Zahlbr.

Verrucaria pleiomera Nyl.


Endmica. 100 m.
DESCONOCIDO. No evaluada.

Pyrenula pyrenuloides
(Mont.) R.C.Harris

Anthracothecium pyrenuloides
(Mont.) Mll.Arg., Pyrenastrum
pyrenuloides (Mont.) Nyl.,
Verrucaria pyrenuloides (Mont.)
Nyl.
Nativa. Andes. 2000-2500 m.
CUN. No evaluada.
Pantropical.
Nota: los especmenes citados
han sido reidentificados, en
parte, como Parmentaria
chilensis, Pyrenula novagranadensis, Pyrenula
verruculosa / the specimens cited
have been reidentified partly as
Parmentaria chilensis, Pyrenula
nova-granadensis, Pyrenula
verruculosa.

Pyrenula quassiicola (Fe)


Fe

Pyrenula pinguis Fe, Verrucaria


punctella auct., Verrucaria
punctella var. adacta auct.,
Verrucaria punctella var. exstans
Nyl.
Rincn-Espitia et al. 2011;
Aptroot 2012.
Nativa. Andes. 1900-2400 m.
BOY, CUN. No evaluada.
Pantropical.
Nota: a menudo citada
errneamente como quassiaecola

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

257

PYRENULACEAE

Lquenes
lichens

/ sometimes erroneously cited as


quassiaecola.

Pyrenula ravenelii (Tuck.)


R.C.Harris
Pyrenula nova-granadensis
Upreti & A.Singh
Upreti & Sing 1993; Aptroot
2012.
Nativa. Andes. 2000 m.
CUN. No evaluada.
Pantropical.

Pyrenula schiffneri (Zahlbr.)


Aptroot
Pyrenula verruculosa Upreti &
A.Singh
Upreti & Sing 1993; Aptroot
2012.
Nativa. Andes. 2000 m.
CUN. No evaluada.
Pantropical.

Pyrenula septicollaris
(Eschw.) R.C.Harris

Astrothelium septicollare (Eschw.)


Leight.
Rincn-Espitia et al. 2011.
Nativa. Amazonia.
GUI. No evaluada.
Pantropical.

Pyrenula sexlocularis (Nyl.)


Mll.Arg.

Pyrenula concatervans (Nyl.)


R.C.Harris
Soto-Medina 2011; Aptroot
2012; Soto-Medina et al. 2012.
Nativa. Pacfico, V Cauca. 0-2200
m.
CAU, VAL. No evaluada.
Pantropical.

Pyrenula subducta (Nyl.)


Mll.Arg.

Verrucaria convexa (Nyl.)


Nyl., Verrucaria marginata
var. convexa Nyl., Verrucaria
subducta Nyl., Verrucaria

258

subducta var. retracta Nyl.,


Verrucaria subducta f. retracta
Nyl.
Sipman 1989.
Nativa. Andes. 1200-2300 m.
CUN, TOL. No evaluada.
Neotrpico.
Pyrenula subducta var. retracta
(Nyl.) Zahlbr.

Pyrenula subpraelucida
Mll.Arg.
Nativa. Pacfico. 35 m.
NAR. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 33043 (B, COL).

Pyrenula tenuisepta
R.C.Harris

Soto-Medina & Bolaos 2010;


Rincn-Espitia et al. 2011; SotoMedina et al. 2012.
Nativa. Amazonia, Andes. 2502000 m.
AMA, VAL. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 28589 (B, ARA).

RAMALINACEAE
9 gneros, 58 especies, 16
especies endmicas

Bacidia De Not.
18 especies, 12 especies
endmicas
Bacidia albomaculans (Nyl.)
Zahlbr.
Lecidea albomaculans Nyl.,
Patellaria albomaculans (Nyl.)
Mll.Arg.
Endmica. Andes. 2000 m.
DESCONOCIDO. No evaluada.

Bacidia andita (Nyl.) Zahlbr.


Lecidea andesita Nyl., Lecidea
andita Nyl.

Endmica. V Magdalena. 250 m.


TOL. No evaluada.

Bacidia beckhausii (Krb.)


Arnold
Nativa. V Magdalena. 250 m.
TOL. No evaluada.
Regin holrtica.

Bacidia endoleuca (Nyl.)


J.Kickx f.

Lecidea endoleuca (Nyl.) Nyl.


Nativa. Andes. 2600-2700 m.
BOY, CUN. No evaluada.
Subcosmopolita.

Bacidia fulgidula (Nyl.)


Zahlbr.

Lecidea fulgidula Nyl.


Endmica. V Magdalena. 150 m.
DESCONOCIDO. No evaluada.

Bacidia hostheleoides (Nyl.)


Zahlbr.
Lecidea hostheleoides Nyl.
Endmica. Andes. 1200 m.
CUN. No evaluada.

Bacidia incompta (Hook.)


Anzi

Sipman 1989.
Nativa. Andes. 4350 m.
RIS. No evaluada.
Regiones templadas.
Nota: en el reporte original
la identificacin es incierta
/ identification is given as
uncertain in the original report.

Bacidia iodea (Nyl.) Zahlbr.

Lecidea iodea Nyl.


Endmica. Andes. 1200 m.
DESCONOCIDO. No evaluada.

Bacidia ischnospora (Nyl.)


Zahlbr.
Lecidea ischnospora Nyl.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

RAMALINACEAE

Lquenes
lichens

Endmica. Andes. 2900 m.


CUN. No evaluada.

Bacidia melacheila (Nyl.)


Zahlbr.

Lecidea melacheila Nyl.


Endmica. Andes. 1200 m.
DESCONOCIDO. No evaluada.

Bacidia millegrana (Taylor)


Zahlbr.

Lecidea millegrana (Taylor)


Nyl., Lecidea millegrana f.
fusconigrescens Nyl., Patellaria
millegrana var. suffusa Mll.Arg.
Nativa. Andes. 1200-2700 m.
CUN, TOL. No evaluada.
Pantropical.
Bacidia millegrana var.
fusconigrescens (Nyl.) Zahlbr.,
Bacidia millegrana var. suffusa
(Mll.Arg.) Zahlbr.

Bacidia proposita (Nyl.)


Zahlbr.

Lecidea endoleuca f. laurocerasi


auct. non (Delise) Nyl., Lecidea
proposita Nyl.
Endmica. V Magdalena. 200 m.
TOL. No evaluada.

Bacidia rubella (Hoffm.)


A.Massal.

Lecidea luteola Ach.


Nativa. Andes. 2600 m.
CUN. No evaluada.
Subcosmopolita.
Nota: la especie, hasta donde se
conoce, es de zonas templadas
/ the species, as far as known, is
from temperate zones.

Bacidia segregata (Mll.


Arg.) Zahlbr.

Lecidea trachona (Ach.) Flot.,


Patellaria segregata Mll.Arg.
Endmica. V Magdalena. 250 m.
TOL. No evaluada.

Bacidia smaragdescens (Nyl.)


Zahlbr.
Lecidea smaragdescens Nyl.
Endmica. Andes. 2900 m.
CUN. No evaluada.

Bacidia sororiella (Nyl.)


Zahlbr.
Lecidea sororiella Nyl.
Endmica. Andes. 2000 m.
CUN. No evaluada.

Bacidia trachona (Flot.)


Lettau

Lecidea cupreorosella var.


chloroticoides Nyl., Lecidea
trachona var. chloroticoides Nyl.
Nativa. V Magdalena. 250 m.
TOL. No evaluada.
Regiones templadas.

Bacidia trichospora (Nyl.)


Zahlbr.

Lecidea trichospora Nyl.


Endmica. Andes. 1200 m.
DESCONOCIDO. No evaluada.

Bacidina Vzda
4 especies
Bacidina apiahica (Mll.
Arg.) Vzda

Bacidia apiahica (Mll.Arg.)


Zahlbr.
Sipman 1990b.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 35-2500 m.
AMA, ANT, CAQ, CAU, CUN,
MET, NAR. No evaluada.
Subcosmopolita.
Sipman 29664, 29769 (B, COL).

Bacidina pallidocarnea
(Mll.Arg.) Vzda

Bacidia pallidocarnea (Mll.Arg.)


Zahlbr.
Santesson 1952.

Nativa. Andes. 1700 m.


CAU. No evaluada.
Subcosmopolita.

Bacidina
pseudohyphophorifera
(Lcking & Srus.) Lcking
Woessia pseudohyphophorifera
Lcking & Srus.
Nativa. Amazonia. 240 m.
AMA. No evaluada.
Paleotropical.
Sipman 28222 (B, COAH).

Bacidina scutellifera (Vzda)


Vzda
Sipman & Aguirre 2004.
Nativa. Andes, Pacfico. 4502500 m.
ANT, NAR. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 29739 (B, COL).

Bacidiopsora Kalb
1 especie
Bacidiopsora squamulosula
(Nyl.) Kalb
Lecidea squamulosula Nyl.
Sipman 1999.
Nativa. Andes. 1750-2600 m.
ANT, CAU, CUN, HUI, NAR,
SAN. No evaluada.
Neotrpico.
Aguirre 6142 (B, COL).

Biatora Ach.
2 especies
Biatora globulosa (Flrke) Fr.
Lecidea anomala auct.
Nativa. Amazonia.
GUI. No evaluada.
Europa.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

259

RAMALINACEAE

Lquenes
lichens

Biatora pyrrhomelaena
Tuck.

Phyllopsora pyrrhomelaena
(Tuck.) Swinsc. & Krog
Sipman 1997.
Nativa. Amazonia. 250 m.
CAQ. No evaluada.
Neotrpico.
Nota: la asignacin genrica
de esta especie es provisional /
the generic assignment of this
species is provisional.

Eschatogonia Trevis.
1 especie
Eschatogonia prolifera
(Mont.) R.Sant.

Sipman 1997; Aguirre & Sipman


2004.
Nativa. Amazonia, Pacfico, V
Cauca. 35-2000 m.
AMA, CAQ, NAR, VAL. No
evaluada.
Neotrpico, frica tropical.

Phyllopsora Mll.Arg.
8 especies
Phyllopsora breviuscula
(Nyl.) Mll.Arg.

Lecidea breviuscula Nyl., Lecidea


parvifolia var. breviuscula (Nyl.)
Nyl.
Nativa. Amazonia.
GUI. No evaluada.
Neotrpico.

Phyllopsora buettneri (Mll.


Arg.) Zahlbr.
Brako 1991; Sipman 1997;
Sipman 1999.
Nativa. Amazonia, Andes. 350
m.
AMA, CUN, HUI. No evaluada.
Pantropical.
Phyllopsora buettneri var. glauca
(Bouly de Lesd.) Brako.

260

Phyllopsora confusa
Swinscow & Krog

Brako 1991.
Nativa. Andes.
TOL. No evaluada.
Neotrpico, frica tropical.

Phyllopsora corallina
(Eschw.) Mll.Arg.

Lecidea subvirescens Nyl.


Schneider 1979; Swinscow &
Krog 1981; Brako 1989; Brako
1991.
Nativa. Amazonia, Andes. 1200
m.
AMA, VAU. No evaluada.
Neotrpico.
Phyllopsora corallina var.
ochroxantha (Nyl.) Brako,
Phyllopsora corallina var.
santensis (Eschw.) Brako
Nota: citada errneamente por
Brako (1989: 13) como originaria
de Venezuela / erroneously
cited by Brako (1989: 13) as
originating in Venezuela.

Phyllopsora furfuracea
(Pers.) Zahlbr.

Lecidea furfuracea Pers.


Brako 1991.
Nativa. Andes. 1200-2100 m.
CUN, RIS. No evaluada.
Pantropical.

Phyllopsora intermediella
(Nyl.) Zahlbr.

Phyllopsora parvifolia (Pers.)


Mll.Arg.
Lecidea parvifolia Pers.,
Lecidea parvifolia var. corallina
Tuck., Lecidea parvifolia var.
subgranulosa Tuck.
Brako 1991; Rincn-Espitia et al.
2011.
Nativa. Amazonia, Andes. 1002900 m.
CUN, GUI, RIS. No evaluada.
Neotrpico.
Phyllopsora parvifolia var.
fibrillifera (Nyl.) Mll.Arg.,
Phyllopsora parvifolia var.
subgranulosa (Tuck.) Mll.Arg.

Physcidia Tuck.
2 especies
Physcidia squamulosa Tuck.
Nativa. Amazonia.
GUI. No evaluada.
Neotrpico.

Physcidia wrightii Tuck.


Sipman 1997.
Nativa. Amazonia. 350 m.
AMA. No evaluada.
Pantropical.

Ramalina Ach.
21 especies, 4 especies endmicas
Ramalina attenuata (Pers.)
R.H.Howe

Rincn-Espitia et al. 2011.


Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Pantropical.

Nativa. Islas Caribeas.


SAP. No evaluada.
Antillas.

Phyllopsora leucophyllina
(Nyl.) Timdal

Endmica. Andes. 2300-2700 m.


CUN, HUI. No evaluada.
Aguirre 5811 (B, COL).

Sipman 1997.
Nativa. Amazonia. 350 m.
AMA. No evaluada.
Neotrpico.

Ramalina bogotensis Nyl.

[Ramalina calicaris (L.) Fr.]


Nota: registro basado en
identificacin errnea. La

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

RAMALINACEAE

Lquenes
lichens

presencia en Colombia de
esta especie de zona templada
es improbable y requiere
verificacin / record based on a
misidentification; the occurrence
in Colombia of this species from
the temperate zone is unlikely
and needs verification.

Ramalina denticulata
(Eschw.) Nyl.

Ramalina celastri (Spreng.)


Krog & Swinscow

Ramalina dictyota
C.W.Dodge & Vareschi

Ramalina calicaris f. ecklonii


(Spreng.) Nyl., Ramalina ecklonii
auct. non (Spreng.) Meyen &
Flot., Ramalina yemensis (Ach.)
Nyl., Ramalina yemensis var.
ecklonii f. sublinearis Nyl.
Guzmn & Varela 1978; Sipman
1989; Sipman 1992a; Wolf 1993a;
Wolf 1993b; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes, Pacfico. 2503400 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
HUI, NAR, QUI, RIS, SAN. No
evaluada.
Pantropical.
Sipman 32725, 32767 (B, COL).

Ramalina cochlearis Zahlbr.


Sipman 1989; Wolf 1993a; Wolf
1993b; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 1250-3130 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, HUI,
RIS, SAN, TOL. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 27676 (B, COL).

Ramalina complanata Nyl.

Nativa. Andes. 250-1750 m.


CAU, TOL. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 32728, 32765 (B, COL).

Ramalina cumanensis Fe

Ramalina calicaris (L.) Fr.pr.p.


Nativa. Andes. 2000-3765 m.
ANT, BOY, CUN, HUI, RIS. No
evaluada.
Neotrpico.
Sipman 34403, 34456 (B, COL).

Ramalina calicaris var.


denticulata (Eschw.) Nyl.
Nativa. Andes. 1200 m.
SAN. No evaluada.
Neotrpico.

Nativa. SN Santa Marta. 28802900 m.


MAG. No evaluada.
Neotrpico.
Rangel 1071 (COL, U).

Ramalina erythrantha Mll.


Arg.

Ramalina peruviana Ach.


Simijaca et al. 2011.
Nativa. Andes. 2700 m.
BOY. No evaluada.
Pantropical.

Ramalina protensa (Nyl.)


Nyl.

Ramalina calicaris f. protensa


Nyl., Ramalina complanata f.
protensa Nyl.
Endmica. Andes. 2100 m.
CUN. No evaluada.
Colombia.

Ramalina pusiola Mll.Arg.

Endmica. Andes. 1200 m.


VAL. No evaluada.

Nativa. Andes. 1600-1850 m.


CAU, CUN, RIS. No evaluada.
Neotrpico, frica.
Sipman 32726 (B, COL).

[Ramalina farinacea (L.)


Ach.]

Ramalina reducta Krog &


Swinscow

Nota: registro basado en


identificacin errnea. La
presencia en Colombia de
esta especie de zona templada
es improbable y requiere
verificacin / record based on a
misidentification; the occurrence
in Colombia of this species from
the temperate zone is unlikely
and needs verification.

Ramalina geniculata Hook.


& Taylor
Nativa. V Magdalena. 250 m.
TOL. No evaluada.
Regin templada del S.

Ramalina hypodectodes Nyl.


Nativa. Andes. 1200 m.
SAN. No evaluada.
Neotrpico.

Ramalina interponens Nyl.


Endmica. Andes. 1000 m.
VAL. No evaluada.

Nativa. Andes. 2500-4325 m.


BOY, CUN. No evaluada.
Neotrpico, frica.
Sipman 23612 (B, COL).

Ramalina rigida (Pers.) Ach.


Ramalina calicaris f. rigida
(Pers.) Nyl.
Nativa. V Magdalena. 250 m.
TOL. No evaluada.
Neotrpico.

[Ramalina siliquosa (Huds.)


A.L.Sm.]

Nota: registro basado en


identificacin errnea. La
presencia en Colombia de
esta especie de zona templada
es improbable y requiere
verificacin / record based on a
misidentification; the occurrence
in Colombia of this species from
the temperate zone is unlikely
and needs verification.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

261

RAMALINACEAE

Lquenes
lichens

Ramalina sintenisii Mll.


Arg.
Nativa. Islas Caribeas.
SAP. No evaluada.
Antillas.

Ramalina subfraxinea Nyl.

Nativa. Andes, SN Santa Marta.


2750-2900 m.
BOY, CUN, MAG. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 34400 (B, COL).

4 especies
Rhizocarpon concentricum
(Dav.) Beltr.
Lecidea petraea Ach.
Nativa. Andes. 2600 m.
CUN. No evaluada.
Subcosmopolita.

Rhizocarpon geographicum
(L.) DC.

Nativa. Andes. 2600-2950 m.


BOY, CUN, HUI. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 34452 (B, COL).

Sipman 1992a; Sipman et al.


2000.
Nativa. Andes. 2250-3200 m.
ANT, BOY, CUN. No evaluada.
Cosmopolita.
Sipman 34300 (B, COL).

Ramalina usnea (L.)


R.H.Howe

Rhizocarpon lecanorinum
Anders

Ramalina subpollinaria Nyl.

Rundel 1978.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, SN Santa Marta. 1502750 m.
ATL, CUN, GUV, MAG, PUT.
No evaluada.
Neotrpico.
Cleef 6043 (B, COL).

Triclinum Fe
1 especie
Triclinum cinchonarum Fe

Phyllopsora cinchonarum (Fe)


Timdal, Squamacidia janeirensis
(Mll.Arg.) Brako
Sipman 1997.
Nativa. Amazonia. 240 m.
AMA. No evaluada.
Pantropical.

RHIZOCARPACEAE
1 gnero, 4 especies

262

Rhizocarpon DC.

Sipman et al. 2000.


Nativa. Andes. 3200 m.
CUN. No evaluada.
Regin holrtica.
Sipman 27445a (B, COL).

Rhizocarpon viridiatrum
(Wulf.) Krb.

Lecidea geographica var.


viridiatra (Wulf.) Nyl., Lecidea
viridiatra (Wulf.) Flot.
Nativa. Andes. 2600 m.
CUN. No evaluada.
Subcosmopolita.

ROCCELLACEAE
15 gneros, 71 especies, 15
especies endmicas

Bactrospora A.Massal
1 especie

Bactrospora myriadea (Fe)


Egea & Torrente

Egea & Torrente 1993b.


Nativa. Andes. 1000 m.
HUI. No evaluada.
Pantropical.

Chiodecton Ach.

9 especies, 4 especies endmicas


Chiodecton confundens Vain.
Endmica. Andes. 2200 m.
CUN. No evaluada.
Nota: afinidad genrica incierta
/ uncertain generic affinity.

Chiodecton hypochnoides
Nyl.

Thor 1990.
Nativa. Andes. 2000-2400 m.
CUN, HUI. No evaluada.
Andes tropicales.
Aguirre 5758 (B, COL).

Chiodecton inconspicuum
Nyl.

Thor 1990.
Endmica. V Magdalena. 150 m.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Colombia.

Chiodecton malmei Thor

Thor 1990.
Nativa. Andes. 1200 m.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Neotrpico.

Chiodecton natalense Nyl.

Rincn-Espitia et al. 2011.


Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Pantropical.

Chiodecton olivaceum Fe

Stigmatidium granulatum auct.


non (Mont.) Nyl.
Nativa. Caribe. 150 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

ROCCELLACEAE

Lquenes
lichens

BOL. No evaluada.
Amrica tropical.
Nota: afinidad genrica incierta
/ uncertain generic affinity.

Chiodecton separatum Nyl.

Endmica. Andes. 1200 m.


DESCONOCIDO. No evaluada.
Nota: afinidad genrica incierta
/ uncertain generic affinity.

Chiodecton sphaerale Ach.

Thor 1990; Sipman 1997.


Nativa. Amazonia, Andes. 2402500 m.
AMA, CUN, SAN. No evaluada.
Neotrpico.

Chiodecton subordinatum
Nyl.
Thor 1990.
Endmica. Andes. 1200 m.
SAN. No evaluada.

Cresponea Egea & Torrente


3 especies
Cresponea leprieurii (Mont.)
Egea & Torrente
Lecanactis insignior (Nyl.)
Vain., Lecanactis leprieurii
(Mont.) Tuck., Lecidea insignior
Nyl., Lecidea leprieurii Mont.,
Opegrapha insignior (Nyl.) Mll.
Arg.
Sipman 1989; Egea & Torrente
1993a.
Nativa. Andes. 710-2500 m.
CUN, TOL. No evaluada.
Pantropical.

Cresponea melanocheiloides
(Vain.) Egea & Torrente

Rincn-Espitia et al. 2011.


Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Pantropical.

[Cresponea premnea (Ach.)


Egea & Torrente]

Nota: un registro errneo


basado en Nylander (1863:
463), quien report la especie
de Nueva Caledonia, no de
Colombia / anerroneous record
based on Nylander (1863:
463), who reported the species
from New Caledonia, not from
Colombia.

Cresponea proximata (Nyl.)


Egea & Torrente

Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Pantropical.

Dichosporidium Pat.
1 especie
Dichosporidium
nigrocinctum (Ehrenb.: Fr.)
G.Thor
Soto-Medina & Bolaos 2010;
Soto-Medina et al. 2012.
Nativa. Pacfico, V Cauca. 352000 m.
NAR, VAL. No evaluada.
Neotrpico.

Enterographa Fe
1 especie
Enterographa quassiicola Fe
Rincn-Espitia et al. 2011.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Neotrpico.
Nota: a menudo citada
errneamente como quassiaecola
/ sometimes erroneously cited as
quassiaecola.

Erythrodecton G.Thor
1 especie

Erythrodecton granulatum
(Mont.) G.Thor

Rincn-Espitia et al. 2011.


Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Neotrpico.

Lecanactis Krb.
4 especies, 2 especies endmicas
Lecanactis elaeocarpa (Nyl.)
Tehler
Platygrapha elaeocarpa Nyl.
Tehler 1992; Egea & Torrente
1994.
Nativa. Andes. 2500 m.
CUN. No evaluada.
Neotrpico.

Lecanactis epileuca (Nyl.)


Tehler

Lecanactis homoeoides (Nyl.)


Zahlbr., Platygrapha homoeoides
Nyl., Platygrapha homoeoides var.
plicata Nyl.
Tehler 1992; Egea & Torrente
1994.
Nativa. Andes. 1200-2500 m.
CUN, SAN. No evaluada.
Neotrpico.
Aguirre 5664 (B, COL).

Lecanactis flaviseda (Nyl.)


Tehler

Platygrapha flaviseda Nyl.


Tehler 1992; Egea & Torrente
1994.
Endmica. Andes. 1200 m.
DESCONOCIDO. No evaluada.

Lecanactis proximans (Nyl.)


Zahlbr.
Lecidea promixans Nyl.,
Opegrapha proximans (Nyl.)
Mll.Arg.
Egea & Torrente 1994.
Endmica. Andes. 2700 m.
CUN. No evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

263

ROCCELLACEAE

Lquenes
lichens

Mazosia A.Massal.
15 especies, 1 especie endmica
Mazosia bambusae (Vain.)
R.Sant.

Mazosia pseudobambusae auct.


non Kalb & Vzda
Sipman 1990b; Sipman 1997;
Mateus et al. 2012.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 35350 m.
AMA, CAQ, CHO, NAR. No
evaluada.
Pantropical.
Sipman 29686 (B, COL).

Mazosia dispersa (Hedrick)


R.Sant.

Santesson 1952; Nowak &


Winkler 1970; Sipman 1997.
Nativa. Amazonia, Pacfico, SN
Santa Marta. 35-2200 m.
AMA, CAQ, CHO, MAG, NAR,
VAU. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 29615 (B, COL).

Mazosia leptosticta (Nyl.)


Sparrius
Chiodecton leptostictum
(Nyl.) Zahlbr., Stigmatidium
leptostictum Nyl.
Endmica. Andes. 2000 m.
CUN. No evaluada.

Mazosia longispora Lcking

Mateus et al. 2012.


Nativa. Amazonia, Pacfico. 100240 m.
AMA, CHO. No evaluada.
Neotrpico, frica tropical.
Sipman 28549 (B, COAH).

Mazosia melanophthalma
(Mll.Arg.) R.Sant.

Mazosia rotula var. granularis


(Mll.Arg.) Mll.Arg.

264

Nowak & Winkler 1970; Kalb &


Vzda 1988; Sipman 1990b.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, SN Santa Marta. 352500 m.
AMA, ANT, CAQ, CHO, GUI,
MAG, MET, NAR, VAU. No
evaluada.
Pantropical.
Aguirre 5689b (B, COL).

Mazosia ocellata (Nyl.)


R.C.Harris

Platygrapha ocellata Nyl.,


Schismatomma ocellatum (Nyl.)
Zahlbr.
Nativa. Andes. 2000 m.
CUN. No evaluada.
Pantropical.

Mazosia paupercula (Mll.


Arg.) R.Sant.

Opegrapha rotula var. sublaevis


Mll.Arg.
Santesson 1952.
Nativa. Andes. 1200 m.
NSA. No evaluada.
Pantropical.

Mazosia phyllosema (Nyl.)


Zahlbr.

Mazosia striguloides (Nyl.) Mll.


Arg.
Nowak & Winkler 1970; Sipman
1990b; Mateus et al. 2012.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Pacfico, SN Santa Marta.
35-2200 m.
AMA, CAQ, CHO, CUN, MAG,
NAR, VAU. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 29617 (B, COL).

Mazosia pilosa Kalb & Vzda


Sipman 1990b.
Nativa. Amazonia. 300 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
Pantropical.

Mazosia praemorsa (Stirt.)


R.Sant.

Santesson 1952; Sipman 1990b.


Nativa. Amazonia. 100-300 m.
AMA, CAQ, VAU. No evaluada.
Neotrpico, frica tropical.

Mazosia pseudobambusae
Kalb & Vzda

Lcking 2008; Mateus et al. 2012.


Nativa. Amazonia, Caribe. 100250 m.
AMA, CAQ, CHO. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 27771 (B).

Mazosia rotula (Mont.)


A.Massal.

Platygrapha rotula (Mont.) Nyl.,


Platygrapha rotula f. centrifuga
Nyl.
Santesson 1952; Nowak &
Winkler 1970; Kalb & Vzda
1988; Sipman 1990b.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Pacfico. 20-600 m.
AMA, CAQ, CAU, CHO, GUI,
MAG, MET, NAR, VAU. No
evaluada.
Pantropical.
Sipman 29618 (B, COL).

Mazosia rubropunctata
R.Sant.

Santesson 1952; Sipman 1990b.


Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 300-600 m.
AMA, CAQ, MET, NAR, VAU.
No evaluada.
Neotrpico, frica tropical.
Aguirre 5689h (COL).

Mazosia tenuissima Lcking


& Matzer

Soto-Medina 2011; Mateus et al.


2012.
Nativa. Caribe, Pacfico. 0-300 m.
CAU, CHO. No evaluada.
Neotrpico.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

ROCCELLACEAE

Lquenes
lichens

Mazosia tumidula (Stirt.)


Mll.Arg.

Santesson 1952; Sipman 1990b.


Nativa. Amazonia, Pacfico. 35300 m.
AMA, CAQ, CAU, CHO, NAR,
VAU. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 29688 (B, COL).

Opegrapha Humb.

20 especies, 4 especies endmicas


Opegrapha agelaea Fe

Nativa. Andes. 2500-2700 m.


CUN. No evaluada.
Neotrpico.

Opegrapha atra Pers.

Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Subcosmopolita.

Opegrapha bonplandii Fe

Opegrapha abbreviata Fe
Nativa. Andes. 2400-2700 m.
CUN. No evaluada.
Pantropical.
Opegrapha bonplandii var.
abbreviata (Fe) Mll.Arg.
Nota: originalmente descrita,
por error, como bonplandiae /
originally described by mistake
as bonplandiae.

Opegrapha dekeselii Ertz

Ertz 2009; Rincn-Espitia et al.


2011.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Pantropical.

Opegrapha dificilior Nyl.

Ertz 2009; Rincn-Espitia et al.


2011.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Pantropical.

Opegrapha dimidiata Mll.


Arg.

Rincn-Espitia et al. 2011.


Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Pantropical.

Opegrapha filicina Mont.

Nowak & Winkler 1970.


Nativa. Andes, SN Santa Marta.
500-2200 m.
ANT, MAG, MET. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 34190 (B, HUA).

Opegrapha prosodea Ach.

Nativa. Andes. 1200 m.


DESCONOCIDO. No evaluada.
Subcosmopolita.

Opegrapha puiggarii Mll.


Arg.
Nowak & Winkler 1970.
Nativa. Caribe. 20-60 m.
MAG. No evaluada.
Pantropical.

Opegrapha robusta Vain.

Opegrapha gracilior Nyl.

Endmica.
DESCONOCIDO. No evaluada.

Ertz 2009; Rincn-Espitia et al.


2011.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Pantropical.

Opegrapha irosina Vain.

Opegrapha subvulgata Nyl.

Opegrapha leucophila Nyl.

Opegrapha varia Pers.

Ertz 2009; Rincn-Espitia et al.


2011.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Pantropical.

Endmica. Andes. 1200 m.


SAN. No evaluada.

Opegrapha longissima Mll.


Arg.

Ertz 2009; Rincn-Espitia et al.


2011.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Neotrpico, frica.

Opegrapha microsema Nyl.


Endmica. Andes. 2400 m.
CUN. No evaluada.

Opegrapha onchospora Nyl.


Endmica. Andes. 2600 m.
CUN. No evaluada.

Ertz 2009; Rincn-Espitia et al.


2011.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Pantropical.

Nativa. Andes. 2600 m.


CUN. No evaluada.
Cosmopolita.

Opegrapha viridis (Ach.)


Behlen & Desberger

Ertz 2009; Rincn-Espitia et al.


2011.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Cosmopolita.

Opegrapha vulgata Ach.

Ertz 2009; Rincn-Espitia et al.


2011.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Cosmopolita.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

265

ROCCELLACEAE

Lquenes
lichens

Platygraphopsis Mll.Arg.
1 especie
Platygraphopsis interrupta
(Fe) Mll.Arg.
Platygrapha interrupta (Fe)
Nyl., Platygrapha leptographa
Nyl., Platygrapha lineolata
Nyl., Schismatomma lineolata
(Nyl.) Zahlbr., Stigmatidium
interruptum (Fe) Nyl.
Nativa. Andes. 1200-2700 m.
CUN. No evaluada.
Neotrpico.

Roccella DC.
1 especie
[Roccella fuciformis (L.)
DC.]

Nota: un registro errneo de


Hue (1890: 269), basado en
Nylander (1863a), quien no cit
material colombiano / erroneous
record by Hue (1890: 269), based
on Nylander (1863a), who did
not cite Colombian material.

[Roccella tinctoria DC.]

Nota: registro basado en


identificacin errnea. La
presencia de esta especie en
Colombia es improbable y
requiere confirmacin (Garca
Barriga 1974) / record based on
a misidentification; the presence
of this species in Colombia
(Garcia Barriga 1974) is unlikely
and needs confirmation.

Roccella verruculosa Tehler


Roccella decipiens Darb.
Nativa. Caribe. 0 m.
GUI. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Antillas.

Sagenidiopsis R.W.Rogers &


Hafellner
1 especie
Sagenidiopsis undulata (Fe)
Egea et al.

Byssophoropsis undulata (Fe)


Tehler, Chiodecton dilatatum
(Nyl.) Vain., Platygrapha dilatata
Nyl.
Tehler 1983; Tehler 1993; Egea et
al. 1995.
Nativa. Andes, Pacfico. 4001200 m.
CHO, SAN. No evaluada.
Neotrpico.

Schismatomma A.Massal.
2 especies, 2 especies endmicas
[Schismatomma
graphidioides (Leight.)
Zahlbr.]

Nota: registro basado en


identificacin errnea. De
acuerdo con Tehler (1993:
14), la especie est restringida
a Europa / record based on a
misidentification; according
Tehler (1993: 14), this species is
restricted to Europe.

Schismatomma leucopsara
(Nyl.) Zahlbr.

Platygrapha leucopsara Nyl.


Endmica. V Magdalena. 250 m.
TOL. No evaluada.

Schismatomma permutans
(Nyl.) Zahlbr.
Platygrapha permutans Nyl.
Endmica. Andes. 1200 m.
CUN. No evaluada.

Sclerophyton Eschw.
4 especies

266

Sclerophyton elegans Eschw.

Nativa. Pacfico. 10 m.
NAR. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 33310b (B, COL).

Sclerophyton extenuatum
(Nyl.) Sparrius

Chiodecton extenuatum (Nyl.)


Zahlbr., Platygrapha extenuata
Nyl., Stigmatidium extenuatum
(Nyl.) Nyl.
Sparrius 2004.
Nativa. Andes. 2400 m.
CUN. No evaluada.
Pantropical.

Sclerophyton seriale (Ach.)


Sparrius
Chiodecton seriale Ach.
Sparrius 2004.
Nativa. Andes. 1200 m.
CUN. No evaluada.
Pantropical.

Sclerophyton vertex Sparrius


Sparrius 2004.
Nativa. Pacfico. 110 m.
NAR. No evaluada.
Neotrpico.

Syncesia Taylor
7 especies, 2 especies endmicas
Syncesia decussans (Nyl.)
Tehler

Chiodecton decussans Nyl.,


Chiodecton pterophorum Nyl.
Tehler 1997.
Endmica. Andes. 1200 m.
SAN. No evaluada.

Syncesia depressa (Fe)


Tehler
Chiodecton depressum Fe
Tehler 1997.
Nativa. Pacfico. 10 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

ROCCELLACEAE

Lquenes
lichens

NAR. No evaluada.
Neotrpico.

Syncesia effusa (Fe) Tehler


Chiodecton farinaceum var.
subfibrillosum Nyl., Chiodecton
meratii Fe, Chiodecton
perplexum var. caesium Nyl.,
Chiodecton perplexum var.
subfibrosum auct.
Tehler 1997.
Nativa. Andes. 1200-2500 m.
CUN, MET, RIS. No evaluada.
Neotrpico, Hawi.

Syncesia farinacea (Fe)


Tehler

Tehler 1997.
Nativa. Andes, Caribe. 500-2300
m.
ANT, BOL, CUN, SAN. No
evaluada.
Neotrpico.
Sipman 34021 (B, HUA).

Syncesia flavescens (Nyl.)


Tehler

Platygrapha flavescens Nyl.,


Schismatomma flavescens (Nyl.)
Zahlbr.
Tehler 1997.
Endmica. Andes. 2400 m.
CUN. No evaluada.

Syncesia graphica (Fr.)


Tehler

Chiodecton perplexum Nyl.,


Chiodecton perplexum var.
pelinum Nyl.
Tehler 1997.
Nativa. Andes. 1200-2600 m.
ANT, CUN, SAN. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 33998 (B, HUA).

Syncesia psaroleuca (Nyl.)


Tehler
Platygrapha psaroleuca Nyl.
Tehler 1997.

Nativa. Andes. 2500 m.


CUN. No evaluada.
Neotrpico.

SPHAEROPHORACEAE

ANT, ARA, BOY, CAL, CAU,


CHO, CUN, HUI, MAG, MET,
NAR, NSA, QUI, RIS, TOL,
VAL. No evaluada.
Subcosmopolita.
Sipman 34060 (B, HUA).

1 gnero, 1 especie

Bunodophoron A.Massal
1 especie
[Bunodophoron insigne
(Laurer) Wedin]

Nota: registro basado en


identificacin errnea.
Actualmente, esta especie se
considera restringida a la zona
templada del sur. Los registros
de Colombia (Risaralda,
1500-1725 m) estn basados
ms prob. en material de la
polimrfica Bunodophoron
melanocarpum / record based on
a misidentification; this species
is currently restricted to the
southern temperate zone; records
from Colombia (Risaralda, 15001725 m) are more prob. based
on material of the polymorphic
Bunodophoron melanocarpum.

Bunodophoron
melanocarpum (Sw.) Wedin

Dufourea flabellata Hue,


Sphaerophoron australe Laurer,
Sphaerophoron compressum Ach.,
Sphaerophorus australis Laurer,
Sphaerophorus compressus
(Ach.), Sphaerophorus
formosanus (Zahlbr.) Asah.,
Sphaerophorus melanocarpus
(Sw.) DC.
Ohlsson 1974; Sipman & Aguirre
1982; Sipman 1986b; Sipman
1989; Sipman 1990a; Sipman
1992a; Wolf 1993a; Wolf 1993b;
Sipman 1999; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1800-4510 m.

SPHINCTRINACEAE
1 gnero, 1 especie

Pyrgidium Nyl.
1 especie
Pyrgidium montellicum
(Beltr.) Tibell

Cyphelium leptoconium (Nyl.)


Zahlbr., Trachylia leptoconia Nyl.
Tibell 1982; Tibell 1996.
Nativa. Andes. 1900 m.
CUN. No evaluada.
Subcosmopolita.

STEREOCAULACEAE
3 gneros, 27 especies

Lepraria Ach.
5 especies
Lepraria caesioalba (Bouly
de Lesd.) J.R.Laundon

Lepraria neglecta auct.


Sipman 1989; Sipman 1992a;
Sipman 1999; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 4300-4500 m.
CAL. No evaluada.
Subcosmopolita.

Lepraria incana (L.) Ach.


Kmmerling et al. 1991.
Nativa. Andes. 1940 m.
TOL. No evaluada.
Cosmopolita.
Valencia 190a (B).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

267

STEREOCAULACEAE

Lquenes
lichens

Lepraria sipmaniana
(Kmmerling & Leuckert)
Kukwa

Leproloma sipmanianum
Kmmerling & Leuckert
Leuckert & Kmmerling 1991.
Nativa. Andes. 2200 m.
BOY. No evaluada.
Pantropical.

Lepraria usnica Sipman


Nativa. Andes. 2000 m.
RIS. No evaluada.
Pantropical.
Wolf 5214a (ABL).

Lepraria vouauxii (Hue)


R.C.Harris

Leproloma vouauxii (Hue)


J.R.Laundon
Leuckert & Kmmerling 1991;
Sipman 1992a; Sipman 1999;
Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 4300 m.
CAL. No evaluada.
Cosmopolita.

Leprocaulon Nyl.
3 especies
Leprocaulon albicans (Th.
Fr.) Hue

Stereocaulon albicans Th.Fr.


Sipman 1989; Sipman 1992a;
Wolf 1993a; Wolf 1993b; Sipman
1999; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 2800-4475 m.
CUN, RIS, TOL. No evaluada.
Amrica.

Leprocaulon arbuscula (Nyl.)


Nyl.
Lamb & Ward 1974.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Pantropical.

268

Leprocaulon congestum
(Nyl.) I.M.Lamb & A.Ward

Sipman 1989; Sipman 1992a;


Sipman 1999; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 3800-4400 m.
ARA, BOY, CAL, CUN, MET,
RIS, TOL. No evaluada.
Neotrpico.

Stereocaulon Hoffm.
19 especies
Stereocaulon atlanticum
(I.M.Lamb) I.M.Lamb

Boekhout 1982; Sipman 1989;


Sipman 1990a; Sipman 1992a;
Sipman 1999; Sipman et al. 2000;
Rincn-Espitia & Mateus 2013.
Nativa. Andes. 3100-4500 m.
BOY, CAL, CAU, CUN, RIS. No
evaluada.
Neotrpico, frica.
Aguirre 5323, 5944 (B, COL).

Stereocaulon claviceps Th.Fr.


Boekhout 1982; Sipman 1989;
Sipman 1992a; Sipman 1999;
Sipman et al. 2000; RincnEspitia & Mateus 2013.
Nativa. Andes. 3750-4300 m.
CAL, RIS. No evaluada.
Neotrpico, frica.

[Stereocaulon corticatulum
Nyl.]

Nota: registro de Boekhout


(1982), basado en especmenes
reducidos de S. pachycephalum /
Boekhouts (1982) record based
on reduced specimens of S.
pachycephalum.

Stereocaulon
crambidiocephalum
I.M.Lamb

Lamb 1977; Boekhout 1982;


Sipman 1992a; Sipman 1999;

Sipman et al. 2000; RincnEspitia & Mateus 2013.


Nativa. Andes. 3100-4340 m.
ARA, CUN, SAN. No evaluada.
Andes tropicales.
Aguirre 5018 (B, COL).

Stereocaulon delisei Duby

Boekhout 1982; Sipman 1989;


Sipman 1992a; Sipman 1999;
Sipman et al. 2000; RincnEspitia & Mateus 2013.
Nativa. Andes. 3750-4340 m.
CAL, RIS. No evaluada.
Subcosmopolita.

Stereocaulon didymicum
I.M.Lamb

Sipman 1989; Sipman 1992a;


Rincn-Espitia & Mateus 2013.
Nativa. Andes. 1875-3400 m.
CAU, CHO, HUI, NAR, RIS. No
evaluada.
Neotrpico.
Sipman 33404 (B, COL).

[Stereocaulon fronduliferum
I.M.Lamb]

Nota: especie dudosa. Podra ser


S. ramulosum f. subcompressum
o S. strictum var. compressum,
variedades comunes en las
montaas de Colombia / dubious
species; might be S. ramulosum f.
subcompressum or S. strictum var.
compressum, a common variety
in the mountains of Colombia.

Stereocaulon glareosum
(Sav.) H.Magn.

Lamb 1977; Boekhout 1982;


Sipman 1989; Sipman 1992a;
Sipman 1999; Sipman et al. 2000;
Rincn-Espitia & Mateus 2013.
Nativa. Andes. 4000-4530 m.
BOY, CAL, CAU, CUN, MET,
RIS. No evaluada.
Subcosmopolita.
Aguirre 5949 (B, COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

STEREOCAULACEAE

Lquenes
lichens

Stereocaulon globisorum
Sipman

Sipman 1986d; Sipman 1989;


Sipman 1992a; Sipman 1999;
Sipman et al. 2000; RincnEspitia & Mateus 2013.
Nativa. Andes. 3750-4340 m.
CAL, CAU, RIS. No evaluada.
Andes tropicales.

Stereocaulon meyeri Stein

Stereocaulon ramulosum f.
farinosum Th.Fr.
Lamb 1977; Boekhout 1982;
Sipman 1989; Sipman 1992a;
Sipman 1999; Sipman et al. 2000;
Rincn-Espitia & Mateus 2013.
Nativa. Andes. 3100-4300 m.
BOY, CAL, CUN, RIS, SAN,
TOL. No evaluada.
Neotrpico, frica.
Stereocaulon meyeri var.
farinosum (Th.Fr.) I.M.Lamb.

Stereocaulon microcarpum
Mll.Arg.

Boekhout 1982; Sipman 1992a;


Sipman et al. 2000; RincnEspitia & Mateus 2013.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1400-3500 m.
ANT, BOY, CUN, MAG, SAN,
TOL. No evaluada.
Neotrpico, Tahit.
Sipman 27429, 27655 (B, COL).

Stereocaulon myriocarpum
Th.Fr.

Stereocaulon coralloides auct. non


Fr., Stereocaulon myriocarpoides
auct.
Nativa. Andes. 2800-4200 m.
BOY, CUN, NSA, QUI. No
evaluada.
Amrica, Asia.
Cuatrecasas 1447 (US).

Stereocaulon novogranatense
I.M.Lamb
Lamb 1977; Lamb 1978;
Boekhout 1982; Sipman 1989;
Sipman 1992a; Sipman 1999;
Sipman et al. 2000; RincnEspitia & Mateus 2013.
Nativa. Andes. 1700-3750 m.
BOY, CAU, CHO, HUI, PUT,
RIS. No evaluada.
Andes tropicales.
Ramrez 3252 (B, PSO).

Stereocaulon obesum Th.Fr.


Sipman 1992a; Sipman 1999;
Sipman et al. 2000; RincnEspitia & Mateus 2013.
Nativa. Andes. 3950-4160 m.
CAL, CAU, SAN. No evaluada.
Neotrpico.
Killip 17544 (US).

Stereocaulon pachycephalum
Vain.
Boekhout 1982; Sipman 1989;
Sipman 1992a; Sipman 1999;
Sipman et al. 2000; RincnEspitia & Mateus 2013.
Nativa. Andes. 2500-4200 m.
CAL, CAU, RIS. No evaluada.
Neotrpico.
Aguirre 5943 (B, COL).

Stereocaulon pityrizans Nyl.


Lamb 1977; Boekhout 1982;
Sipman 1989; Sipman 1992a;
Sipman 1993; Sipman 1999;
Sipman et al. 2000; RincnEspitia & Mateus 2013.
Nativa. Andes. 2200-3500 m.
ANT, CAL, CAU, NAR, NSA,
RIS, SAN. No evaluada.
Neotrpico.
Cuatrecasas 12628 (COL, FH).

Stereocaulon pomiferum
P.A.Duvign.

Boekhout 1982; Sipman 1986b;


Sipman 1989; Sipman 1992a;

Sipman 1999; Sipman et al. 2000;


Rincn-Espitia & Mateus 2013.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2530-3750 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, MAG,
RIS. No evaluada.
Pantropical.
Aguirre 5869 (B, COL).

Stereocaulon ramulosum
Rusch.

Stereocaulon mixtum Nyl.,


Stereocaulon proximum Nyl.,
Stereocaulon proximum var.
gracilius Mll.Arg., Stereocaulon
ramulosum var. elegans Th.Fr.
Lamb 1977; Guzmn & Varela
1978; Boekhout 1982; Sipman
1986b; Sipman 1989; Sipman
1992a; Sipman 1999; Sipman
et al. 2000; Rincn-Espitia &
Mateus 2013.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2000-4500 m.
ANT, BOY, CAL, CAS, CAU,
CUN, HUI, MAG, MET, NAR,
NSA, PUT, QUI, RIS, SAN, TOL,
VAL. No evaluada.
Pantropical, regiones templadas
del S.
Sipman 33443 (B, COL).
Stereocaulon ramulosum var.
gracilius (Mll.Arg.) I.M.Lamb,
Stereocaulon ramulosum f.
elegans Th.Fr., Stereocaulon
ramulosum f. tomentosulum
I.M.Lamb

Stereocaulon strictum Th.Fr.


Stereocaulon lecanoreum
Nyl., Stereocaulon proximum
var. compressum (Nyl.) Nyl.,
Stereocaulon ramulosum
var. compressum (Nyl.) Nyl.,
Stereocaulon ramulosum f.
compressum Nyl.
Verseghy 1969; Lamb 1977;
Boekhout 1982; Sipman 1986b;
Sipman 1989; Sipman 1992a;
Sipman et al. 2000.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

269

STEREOCAULACEAE

Lquenes
lichens

Nativa. Andes, SN Santa Marta.


2100-4500 m.
ANT, BOY, CAL, CAQ, CAU,
CES, CUN, HUI, MAG, MET,
NAR, NSA, PUT, RIS, SAN,
TOL, VAL. No evaluada.
Neotrpico.
Ramrez 3252a (B, PSO).
Stereocaulon strictum var.
compressum (Nyl.) Vzda,
Stereocaulon strictum var.
strictum

Stereocaulon tomentosum Fr.


Stereocaulon alpestre (Flot.)
Th.Fr.
Lamb 1977; Sipman & Aguirre
1982; Sipman 1989; Sipman
1992a; Sipman 1999; Sipman
et al. 2000; Rincn-Espitia &
Mateus 2013.
Nativa. Andes. 2300-4400 m.
BOY, CAL, CAU, CES, CUN,
HUI, MET, NSA, RIS, SAN,
TOL. No evaluada.
Regin holrtica, Neotrpico.
Sipman 27658 (B, COL).
Stereocaulon tomentosum var.
alpestre Flot., Stereocaulon
tomentosum var. tomentosum

[Stereocaulon verruciferum
Nyl.]

Nota: registro basado en


identificacin errnea. La
presencia de esta especie en
Colombia no fue confirmada
por Boekhout (1982) / record
based on a misidentification;
the presence of this species in
Colombia was not confirmed by
Boekhout (1982).

Stereocaulon vesuvianum
Pers.

Stereocaulon botryosum auct. non


Ach., Stereocaulon denudatum
Flrke, Stereocaulon denudatum
var. vesuvianum (Pers.) Laurer,
Stereocaulon vesuvianum var.
denudatum (Flrke) I.M.Lamb.,
Stereocaulon violascens Mll.Arg.

270

Lamb 1977; Guzmn & Varela


1978; Boekhout 1982; Sipman
1989; Sipman 1990a; Sipman
1992a; Wolf 1993a; Wolf 1993b;
Sipman 1999; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 3050-5000 m.
ANT, ARA, BOY, CAL, CAU,
CUN, RIS, SAN, TOL. No
evaluada.
Cosmopolita.
Sipman 33815 (B, COL).
Stereocaulon vesuvianum var.
efflorescens (Rs.) I.M.Lamb,
Stereocaulon vesuvianum var.
nodulosum (Wallr.) I.M.Lamb

STRIGULACEAE
3 gneros, 20 especies

Flavobathelium Lcking
et al.
1 especie
Flavobathelium epiphyllum
Lcking et al.
Nativa. Pacfico. 35 m.
NAR. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 29599 (B, COL).

Phylloblastia Vain.
1 especie
Phylloblastia amazonica
Kalb & Vzda

Sipman 1990b; Sipman 1997;


Mateus et al. 2012.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 100250 m.
AMA, CAQ, CHO. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 28120 (B, COAH).

Strigula Fr.
18 especies

Strigula antillarum (Fe)


Mll.Arg.

Nativa. Andes. 2500 m.


ANT. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 34542 (B, HUA).

Strigula concreta (Fe)


R.Sant.

Santesson 1952; Nowak &


Winkler 1970.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
800-2200 m.
CUN, MAG. No evaluada.
Pantropical.
Aguirre 5677 (B, COL).

Strigula janeirensis (Mll.


Arg.) Lcking

Raciborskiella janeirensis (Mll.


Arg.) R.Sant.
Nowak & Winkler 1970; Sipman
1990b.
Nativa. Amazonia, Caribe. 20300 m.
AMA, CAQ, MAG. No evaluada.
Pantropical.

Strigula macrocarpa Vain.


Nativa. Andes. 2500 m.
ANT. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 29830 (B, HUA).

Strigula maculata (Cooke &


Massee) R.Sant.

Sipman 1990b.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 35300 m.
AMA, CAQ, NAR. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 29703 (B, COL).

Strigula melanobapha
(Kremp.) R.Sant.

Sipman 1990b.
Nativa. Amazonia. 240-350 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
Pantropical.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

STRIGULACEAE

Lquenes
lichens

Strigula nemathora Mont.

Strigula agyronema var. confluens


Mll.Arg., Strigula nigrocincta
var. soluta Mll.Arg.
Santesson 1952; Sipman 1990b.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 35-2500 m.
AMA, ANT, CAQ, GUI, NAR,
VAU. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 29642 (B, COL).

Strigula nitidula Mont.

Santesson 1952; Soto-Medina


2011.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 35-2300 m.
ANT, CAU, CUN, NAR, VAU.
No evaluada.
Pantropical.
Sipman 29643, 29784 (B, COL).

Strigula obducta (Mll.Arg.)


R.C.Harris
Phylloporis obducta (Mll.Arg.)
R.Sant. & L.Tibell
Sipman 1990b.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 240350 m.
AMA, CAQ, NAR. No evaluada.
Pantropical.

Strigula orbicularis Fr.

Strigula complanata (Fe) Mont.


Sipman 1990b.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 240-800 m.
AMA, CUN, NAR, VAU. No
evaluada.
Pantropical.

Strigula phaea (Ach.)


R.C.Harris

Soto-Medina & Bolaos 2010;


Rincn-Espitia et al. 2011; SotoMedina et al. 2012.
Nativa. Andes. 1900-2000 m.
VAL. No evaluada.
Pantropical.

Strigula phyllogena (Mll.


Arg.) R.C.Harris

Phylloporis phyllogena (Mll.


Arg.) Clem., Porina phyllogena
Mll.Arg.
Santesson 1952; Nowak &
Winkler 1970; Sipman 1990b.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, SN Santa Marta. 1002200 m.
AMA, CAQ, CAU, MAG, NAR,
VAU. No evaluada.
Pantropical.

Strigula platypoda (Mll.


Arg.) R.C.Harris

Phylloporina platypoda (Mll.


Arg.) Mll.Arg., Phylloporis
platypoda (Mll.Arg.) Vzda,
Porina platypoda Mll.Arg.
Santesson 1952; Nowak &
Winkler 1970; Srusiaux 1976;
Sipman 1990b.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, SN Santa Marta. 352200 m.
AMA, CAQ, GUI, MAG, NAR.
No evaluada.
Pantropical.

Strigula radiata Lcking


Soto-Medina 2011.
Nativa. Pacfico. 0-300 m.
CAU. No evaluada.
Neotrpico.

Strigula schizospora R.Sant.


Nowak & Winkler 1970.
Nativa. Caribe. 20-60 m.
MAG. No evaluada.
Pantropical.

Strigula smaragdula Fr.

Strigula elegans (Fe) Mll.Arg.,


Strigula plana Mll.Arg.
Santesson 1952; Nowak &
Winkler 1970; Schell & Winkler
1981; Sipman 1990b; Sipman et
al. 2000.

Nativa. Amazonia, Andes,


Caribe, SN Santa Marta. 20-2000
m.
AMA, CAQ, CUN, MAG, VAU.
No evaluada.
Pantropical.

Strigula subtilissima (Fe)


Mll.Arg.

Santesson 1952; Nowak &


Winkler 1970; Sipman 1990b.
Nativa. Amazonia, SN Santa
Marta. 100-2200 m.
AMA, CAQ, GUI, MAG, VAU.
No evaluada.
Pantropical.

Strigula vulgaris (Mll.Arg.)


Lcking
Lcking 2008; Soto-Medina
2011.
Nativa. 0-300 m.
CAU. No evaluada.
Neotrpico.

TELOSCHISTACEAE
4 gneros, 27 especies, 7 especies
endmicas

Blastenia A.Massal.
1 especie, 1 especie endmica
Blastenia subferruginea
(Nyl.) Malme

Lecanora subferruginea Nyl.,


Lecidea subferruginea (Nyl.) Hue
Endmica. Amazonia, Andes.
2600 m.
CUN. No evaluada.
Nota: el gnero Blastenia ya no
se acepta. La especie necesita
una nueva combinacin bajo
Caloplaca, una vez que se
confirme su estatus / the genus
Blastenia is no longer accepted
and a new combination for
this species under Caloplaca

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

271

TELOSCHISTACEAE

Lquenes
lichens

is needed, once its status is


confirmed.

Caloplaca Th.Fr.
19 especies, 6 especies endmicas
Caloplaca brebissonii (Fe)
Hafellner & Poelt

Lecanora brebissonii (Fe) Nyl.,


Lecidea brebissonii Fe
Hafellner & Poelt 1979; Sipman
1992a; Wolf 1993a; Wolf 1993b;
Sipman 1999; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 1750-3400 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, HUI,
RIS. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 34366 (B, COL).

Caloplaca cinnabarina
(Ach.) Zahlbr.

Nativa. Andes. 1000-2250 m.


BOY, HUI. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 34309 (B, COL).

Caloplaca citrina (Hoffm.)


Th.Fr.
Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 3900 m.
MET. No evaluada.
Cosmopolita.

Caloplaca conjugens (Nyl.)


Zahlbr.
Callopisma conjugens (Nyl.)
Mll.Arg., Lecanora conjugens
Nyl., Lecidea conjugens (Nyl.)
Hue
Endmica. Andes. 2500 m.
CUN. No evaluada.

Caloplaca crocantha (Nyl.)


Zahlbr.

Lecanora crocantha Nyl., Lecidea


crocantha (Nyl.) Hue
Endmica. Andes. 2800 m.
DESCONOCIDO. No evaluada.

272

[Caloplaca crocea (Kremp.)


Hafellner & Poelt]

Nota: prob. es un registro


errneo, porque est basado en
un registro de L. erythroleuca s.
str. (= Caloplaca erythroleuca), y
no en Lecidea erythroleuca var.
subcerina (= Caloplaca crocea)
/ prob. anerroneous record,
as it is based on a record of L.
erythroleuca s. str. (= Caloplaca
erythroleuca) not Lecidea
erythroleuca var. subcerina (=
Caloplaca crocea).

Caloplaca diducta (Nyl.)


Zahlbr.

Lecanora diducta Nyl., Lecanora


diducta f. albicans Nyl.
Endmica. V Magdalena. 250 m.
TOL. No evaluada.
Caloplaca diducta f. albicans
(Nyl.) Zahlbr.

Caloplaca erythrantha
(Tuck.) Zahlbr.

Lecanora erythrantha Tuck.,


Lecidea erythrantha (Tuck.) Hue
Nativa. Andes. 2100 m.
CUN. No evaluada.
Neotrpico.

Caloplaca erythroleuca
(Nyl.) Zahlbr.

Lecanora erythroleuca Nyl.


Hafellner & Poelt 1979.
Nativa. Andes. 2500 m.
CUN. No evaluada.
Neotrpico, frica tropical.

Caloplaca erythroleucoides
(Nyl.) Zahlbr.

Lecanora erythroleucoides Nyl.,


Lecidea erythroleucoides (Nyl.)
Hue
Hafellner & Poelt 1979.
Nativa. Andes. 2500-2900 m.
CUN. No evaluada.
Neotrpico, frica tropical.

Caloplaca flavovirescens
(Wulf.) D.T. & Sarnth.

Lecanora aurantiaca var.


erythrella (Ach.) Nyl., Lecanora
aurantiaca f. erythrella (Ach.)
Nyl., Lecanora erythrella (Ach.)
Ach., Lecidea flavovirescens auct.
Nativa. V Magdalena. 250 m.
TOL. No evaluada.
Subcosmopolita.

[Caloplaca lucifera Thor]

Nota: especie dudosa / dubious


species.

Caloplaca ochraceofulva
(Mll.Arg.) Jatta
Nativa. Andes. 1880 m.
NAR. No evaluada.
Neotrpico, frica.
Sipman 33540 (B, COL).

Caloplaca pallidior (Nyl.)


Hellb.

Lecanora pallidior Nyl.


Wetmore 1994.
Endmica. Andes. 2100 m.
CUN. No evaluada.
Nota: Vainio (1890: 117)
afirm que las esporas no son
polariloculares, como en la
descripcin de Nylander, sino
simples, como en Lecanora; sin
embargo, Wetmore (1994: 836)
observ esporas polariloculares
en el espcimen original / Vainio
(1890a: 117) states that the
spores are not polarilocular as
in Nylanders description, but
simple, as in Lecanora; however,
Wetmore (1994: 836) observed
polarilocular spores in the
original specimen.

Caloplaca pollinii
(A.Massal.) Jatta

Nativa. Andes. 1750-2900 m.


BOY, CAU. No evaluada.
Subcosmopolita.
Sipman 32791 (B, COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

TELOSCHISTACEAE

Lquenes
lichens

Caloplaca pyracea (Ach.)


Th.Fr.

Teloschistes chrysophthalmus
(L.) Th.Fr.

Lecanora pyracea (Ach.) Nyl.


Nativa. Andes. 2600 m.
CUN. No evaluada.
Subcosmopolita.

Simijaca et al. 2011.


Nativa. Andes. 2700 m.
CUN. No evaluada.
Subcosmopolita.

Caloplaca quadrilocularis
(Nyl.) Zahlbr.

Teloschistes exilis (Michx.)


Vain.

Nativa. Andes. 1900 m.


SAN. No evaluada.
Neotrpico, Hawi.
Sipman 27552 (B, COL).

Caloplaca russeola (Nyl.)


Zahlbr.
Lecanora russeola Nyl.
Endmica. Andes. 2600 m.
CUN. No evaluada.

Caloplaca saxicola (Hoffm.)


Nordin
Lecanora murorum var.
obliterarum (Pers.) Nyl.,
Placodium murorum var.
obliteratum (Pers.) Duby
Nativa. Andes. 2600 m.
CUN. No evaluada.
Subcosmopolita.

Caloplaca stellata Wetmore


& Krnefelt
Nativa. Andes. 4000 m.
SAN. No evaluada.
Amrica.
Aguirre 1088 (B, COL, U).

Caloplaca xanthopa (Hue)


Zahlbr.

Lecanora aurantiaca auct. non


(Lightf.) Nyl., Lecanora xanthopa
Hue
Endmica. Andes. 2600 m.
CUN. No evaluada.

Teloschistes Norman

Theloschistes flavicans var. exilis


(Michx.) Mll.Arg.
Guzmn & Varela 1978; Simijaca
et al. 2011.
Nativa. Andes. 2400-2900 m.
BOY, CUN, PUT. No evaluada.
Neotrpico, frica.
Sipman 34460 (B, COL).

Teloschistes flavicans (Sw.)


Norm.

Borrera flavicans Ach., Physcia


acromela (Pers.) Nyl., Physcia
flavicans (Sw.) DC., Theloschistes
flavicans Sw., Theloschistes
flavicans var. acromela (Pers.)
Mll.Arg., Xanthoria flavicans
DC.
Guzmn & Varela 1978; Sipman
1986b; Sipman 1989; Wolf 1993a;
Wolf 1993b; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
850-3190 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
HUI, MAG, NAR, PUT, RIS,
TOL, VAL. No evaluada.
Subcosmopolita.
Sipman 32717, 33549 (B, COL).

Teloschistes hypoglaucus
(Nyl.) Zahlbr.

Physcia hypoglauca Nyl.


Sipman 1989; Wolf 1993a; Wolf
1993b; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 1600-2600 m.
CUN, RIS. No evaluada.
Neotrpico, frica.
Aguirre 5590 (B, COL).

Xanthoria (Fr.) Fr.


3 especies
Xanthoria candelaria (L.)
Th.Fr.

Sipman et al. 2000.


Nativa. Andes.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Regin templada del N.

Xanthoria elegans (Link)


Th.Fr.

Sipman et al. 2000.


Nativa. Andes.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Cosmopolita.

Xanthoria weberi S.Y.Kondr.


& Krnefelt
Kondratyuk & Krnefelt 2003.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Amrica, Europa.

THELENELLACEAE
1 gnero, 1 especie, 1 especie
endmica

Polyblastiopsis Zahlbr.
1 especie, 1 especie endmica
Polyblastiopsis intrusa (Nyl.)
Zahlbr.

Verrucaria intrusa Nyl.


Endmica. Andes. 2500 m.
CUN. No evaluada.
Nota: segn Harris (Egan 1987:
144), esta es una especie de
Laurera / according to Harris
(Egan 1987: 144), this is a species
of Laurera.

4 especies

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

273

TRICHOLOMATACEAE

Lquenes
lichens

TRICHOLOMATACEAE

TRICHOTHELIACEAE

2 gneros, 3 especies, 2 especies


endmicas

2 gneros, 59 especies, 1 especie


endmica

Lichenomphalia Redhead
et al.

Porina Ach.

2 especies, 2 especies endmicas


Lichenomphalia aurantiaca
(Redhead & Kuyper)
Redhead et al.

Botrydina aurantiaca Redhead


& Kuyper, Phytoconis aurantiaca
(Redhead & Kuyper) Redhead &
Kuyper
Redhead & Kuyper 1987; Sipman
1992a; Sipman 1999; Sipman et
al. 2000.
Endmica. Andes. 3000-4000 m.
CUN. No evaluada.

Lichenomphalia lobata
(Redhead & Kuyper)
Redhead et al.

Botrydina lobata Redhead


& Kuyper, Phytoconis lobata
(Redhead & Kuyper) Redhead &
Kuyper
Redhead & Kuyper 1987; Sipman
1992a; Sipman 1999; Sipman et
al. 2000.
Endmica. Andes. 3000-4000 m.
DESCONOCIDO. No evaluada.

Omphalina Qul.
1 especie
Omphalina foliacea
P.M.Jrg.

Jrgensen 1989; Sipman 1992a;


Sipman 1999; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 3555-4250 m.
CUN, MET, NAR, RIS. No
evaluada.
Andes tropicales, Costa Rica.

274

46 especies, 1 especie endmica


Porina alba (R.Sant.)
Lcking

Phyllophiale alba R.Sant., Porina


mirabilis Lcking & Vzda
Lcking & Vzda 1998; SotoMedina 2011; Mateus et al. 2012.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 35-600 m.
AMA, CAQ, CAU, CHO, MET,
NAR. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 29624 (B, COL).

Porina americana Fe

Verrucaria americana Fe
Rincn-Espitia et al. 2011.
Nativa. Amazonia.
VAU. No evaluada.
Pantropical.

Porina atriceps (Vain.) Vain.


Lcking & Vzda 1998.
Nativa. Amazonia. 350 m.
CAQ. No evaluada.
Pantropical.

Porina atrocoerulea Mll.


Arg.
Mateus et al. 2012.
Nativa. Pacfico. 100 m.
CHO. No evaluada.
Pantropical.

Porina barvica Lcking

Nativa. Andes. 600-2500 m.


ANT, CAU, HUI, MET. No
evaluada.
Neotrpico.
Sipman 34536 (B, COL).

Porina belonospora (Nyl.)


Mll.Arg.
Verrucaria belonospora Nyl.
Nativa. Andes. 400 m.
MET. No evaluada.
Colombia, India.

Porina colombiana H.Magn.


Endmica. Andes. 2500 m.
CUN. No evaluada.

Porina curtula Malme

Rincn-Espitia et al. 2011.


Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Neotrpico.

Porina distans Vzda &


Vivant
Rincn-Espitia et al. 2011;
Mateus et al. 2012.
Nativa. Pacfico. 100 m.
CHO. No evaluada.
Pantropical.

Porina dolichophora (Nyl.)


Mll.Arg.
Verrucaria dolichophora Nyl.
Nativa. Andes. 1800-2500 m.
ANT, CUN. No evaluada.
Neotrpico, India.
Sipman 33900 (B, HUA).

Porina endochrysea Mont.


Verrucaria nucula var.
endochrysea (Mont.) Nyl.
Nativa. Andes. 2000 m.
CUN. No evaluada.
Pantropical.

Porina epilucida Sipman


Aptroot & Sipman 1993.
Nativa. Amazonia. 250 m.
AMA. No evaluada.
Amazonia.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

TRICHOTHELIACEAE

Lquenes
lichens

Porina epiphylla (Fe) Fe

Nowak & Winkler 1970; Sipman


1990b; Sipman 1993; Lcking &
Vzda 1998.
Nativa. Amazonia, Andes, SN
Santa Marta. 100-2200 m.
AMA, CAQ, MAG, MET, NAR.
No evaluada.
Pantropical.

Porina exasperatula Vain.

Sipman 1997.
Nativa. Amazonia, Andes. 2402500 m.
AMA, CUN. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 23698 (B, COL).

Porina fulvella Mll.Arg.

Sipman 1990b.
Nativa. Amazonia, Andes. 2402400 m.
AMA, ANT, CAQ, HUI. No
evaluada.
Pantropical.
Aguirre 5765i (B, COL).

Porina fusca Lcking

Sipman 1997; Mateus et al. 2012.


Nativa. Amazonia, Pacfico. 35350 m.
CAQ, CHO, NAR. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 29629 (B, COL).

Porina guaranitica Malme


Soto-Medina & Bolaos 2010;
Soto-Medina et al. 2012.
Nativa. Andes. 1900-2000 m.
VAL. No evaluada.
Neotrpico.

Porina haehndelii Henssen &


Lcking
Lcking 2008.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Colombia, Bolivia.
Hhndel 7011 (herb. Henssen).

Porina imitatrix Mll.Arg.

Santesson 1952; Nowak &


Winkler 1970; Sipman 1990b;
Lcking & Vzda 1998.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, SN Santa Marta. 0-2000
m.
CAQ, CAU, MAG. No evaluada.
Pantropical.

Porina karnatakensis
Makhija et al.

Porina atropunctata Lcking &


Vzda
Lcking & Vzda 1998; Mateus et
al. 2012.
Nativa. Andes, Pacfico. 100-600
m.
CHO, MET. No evaluada.
Pantropical.

Porina leptosperma Mll.


Arg.

Sipman 1990b; Mateus et al.


2012.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 35-2500 m.
AMA, ANT, CAQ, CHO, HUI,
MET, NAR. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 29696 (B, COL).

Porina leptospermoides Mll.


Arg.
Mateus et al. 2012.
Nativa. Pacfico. 35-350 m.
CHO, NAR. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 29630 (COL).

Porina limbulata (Kremp.)


Vain.

Phylloporina rufula var.


obscurata (Mll.Arg.) Mll.Arg.,
Phylloporina spruceana Mll.
Arg., Porina rubicolor auct. non
(Stirt.) Mll.Arg.
Santesson 1952; Sipman 1990b;
Mateus et al. 2012.

Nativa. Amazonia, Pacfico. 352500 m.


AMA, ANT, CHO, NAR, VAU.
No evaluada.
Pantropical.
Sipman 29632 (B, COL).

Porina lucida R.Sant.

Sipman 1997; Lcking & Vzda


1998; Soto-Medina 2011.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 35-600 m.
AMA, CAU, MET, NAR. No
evaluada.
Pantropical.
Sipman 29695b (B, COL).

Porina mastoidea (Ach.)


Mll.Arg.

Verrucaria mastoidea (Ach.) Nyl.


McCarthy 1993; Sipman 1997.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 35-2000 m.
AMA, CAU, CUN, NAR, VAU.
No evaluada.
Pantropical.
Sipman 32979, 33692 (B, COL).

Porina melanops Malme

Rincn-Espitia et al. 2011.


Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Neotrpico.

Porina nitidula Mll.Arg.

Pseudosagedia nitidula (Mll.


Arg.) Hafellner & Kalb
Santesson 1952; Nowak &
Winkler 1970.
Nativa. Andes, Caribe. 20-1700
m.
CAU, HUI, MAG, MET. No
evaluada.
Pantropical.
Aguirre 5690p (B, COL).

Porina nucula Ach.

Verrucaria nucula (Ach.) Nyl.


Nativa. Andes, Pacfico. 35-2600
m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

275

TRICHOTHELIACEAE

Lquenes
lichens

ANT, CAU, CUN, NAR. No


evaluada.
Pantropical.
Sipman 33085, 33668 (B, COL).

AMA, CAQ, MET, NAR, VAU.


No evaluada.
Pantropical.
Aguirre 5690c (B, COL).

Porina octomera (Mll.Arg.)


F.Schilling

Porina rubescens (Lcking)


Hafellner & Kalb

Nowak & Winkler 1970.


Nativa. Andes, Caribe, SN Santa
Marta. 20-2200 m.
MAG, RIS. No evaluada.
Pantropical.
Aguirre 5600b (B, COL).

Porina papillifera (Stirt.)


F.Schilling

Pseudosagedia papillifera (Stirt.)


Hafellner & Kalb
Santesson 1952.
Nativa. Andes, Pacfico. 35 m.
BOY, NAR. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 29631 (B, COL).

Porina radiata Kalb et al.

Porina rugosa Vzda


Sipman 1990b; Sipman 1997;
Lcking & Vzda 1998; Mateus et
al. 2012.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 35250 m.
AMA, CAQ, CHO, NAR. No
evaluada.
Neotrpico, frica tropical.

Porina repanda (Stirt.)


Lcking & R.Sant.
Nativa. Pacfico. 35 m.
NAR. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 29627a (B, COL).

Porina rubentior (Stirt.)


Mll.Arg.

Phylloporina rubentior (Stirt.)


Mll.Arg.
Santesson 1952; Sipman 1990b.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 35-350 m.

276

Trichothelium rubescens Lcking


Nativa. Andes. 600 m.
MET. No evaluada.
Neotrpico, frica tropical.
Aguirre 5690z (B, COL).

Porina rufula (Kremp.) Vain.


Porina pseudofulvella Srus.
Nowak & Winkler 1970; Sipman
1990b; Sipman et al. 2000.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, SN Santa Marta. 1002500 m.
AMA, ANT, CAQ, CAU, CHO,
CUN, HUI, MAG, MET. No
evaluada.
Pantropical.
Aguirre 5690b (B, COL).

Porina simulans Mll.Arg.

Rincn-Espitia et al. 2011.


Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Neotrpico.

Porina subepiphylla Lcking


& Vzda
Nativa. Andes. 1750 m.
CAU. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 29777 (B, COL).

Porina subinterstes (Nyl.)


Mll.Arg.
Nativa. SN Santa Marta.
MAG. No evaluada.
Pantropical.

Porina subnucula Lumbsch


et al.
Rincn-Espitia et al. 2011.

Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Pantropical.

Porina subrosphaera R.Sant.


Mateus et al. 2012.
Nativa. Pacfico. 100 m.
CHO. No evaluada.
Neotrpico.

Porina tetracerae (Afz.)


Mll.Arg.

Sipman 1997.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 35350 m.
AMA, CAQ, NAR. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 32952 (B, COL).

Porina tetramera Vain.

Nowak & Winkler 1970.


Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta. 600-2200 m.
CHO, CUN, NAR. No evaluada.
Pantropical.
Aguirre 5690v (B, COL).

Porina tijucana (Malme)


R.Sant.
McCarthy 1993.
Nativa. Andes. 2000 m.
CUN. No evaluada.
Neotrpico.

Porina triseptata (Vzda)


Lcking

Lcking 2008; Mateus et al. 2012.


Nativa. Andes, Pacfico. 1002500 m.
ANT, CHO. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 29838 (B, HUA).

Porina umbilicata (Mll.


Arg.) Vzda
Nativa. Andes. 2400 m.
HUI. No evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

TRICHOTHELIACEAE

Lquenes
lichens

Neotrpico.
Aguirre 5765p (B, COL).

Porina vezdae Lcking


Nativa. Andes. 1750 m.
CAU. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 34537 (B, COL).

Trichothelium Mll.Arg.
13 especies
Trichothelium africanum
Lcking
Nativa. Pacfico. 60 m.
CHO. No evaluada.
Pantropical.
Dumont 5612A (NY).

Trichothelium album
Lcking

Nativa. Andes. 2500 m.


ANT. No evaluada.
Costa Rica, Colombia.
Sipman 29825 (B, HUA).

Trichothelium annulatum
(Karst.) R.Sant.

Santesson 1952; Nowak &


Winkler 1970; Sipman 1990b.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, SN Santa Marta. 352200 m.
AMA, CAQ, CHO, MAG, NAR,
VAU. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 29649 (B, COL).

Trichothelium bipindense
F.Schill.

Mateus et al. 2012.


Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 100-2500 m.
CAQ, CHO, CUN. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 23702a (B, COL).

Trichothelium epiphyllum
Mll.Arg.

Nowak & Winkler 1970; Sipman


1990b; Sipman 1997; Mateus et
al. 2012.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, SN Santa Marta. 352400 m.
AMA, CAQ, CAU, CHO, HUI,
MAG, MET, NAR. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 34539 (B, COL).

Trichothelium longisporum
Lcking
Nativa. Pacfico. 35 m.
NAR. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 29649a (B, COL).

Trichothelium minus Vain.

Nowak & Winkler 1970; Mateus


et al. 2012.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta. 600-2200 m.
CHO, MAG, MET. No evaluada.
Neotrpico.
Aguirre 5690s (B, COL).

Trichothelium minutum
(Lcking) Lcking

Mateus et al. 2012.


Nativa. Amazonia, Pacfico. 100350 m.
CAQ, CHO. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 27793 (B, COL).

Trichothelium montanum
Lcking

NAR. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 29650 (B, COL).

Trichothelium sipmanii
Lcking

Lcking 2008; Mateus et al. 2012.


Nativa. Amazonia, Pacfico. 100350 m.
CAQ, CHO. No evaluada.
Neotrpico.

Trichothelium sp. cf.


alboatrum Vain.

Sipman 1990b.
Nativa. Amazonia. 300 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
Pantropical.

Trichothelium ulei (P.Henn.)


Hhnel
Lcking 2008.
Nativa. Amazonia. 250-350 m.
CAQ. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 28064 (B, COL).

TRYPETHELIACEAE
8 gneros, 43 especies, 9 especies
endmicas

Architrypethelium Aptroot
1 especie
Architrypethelium hyalinum
Aptroot

Nativa. Andes. 2500 m.


ANT. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 29837 (B, HUA).

Soto-Medina & Bolaos 2010;


Soto-Medina et al. 2012.
Nativa. Andes. 1900-2000 m.
VAL. No evaluada.
Neotrpico.

Trichothelium pallescens
(Mll.Arg.) F.Schill.

[Architrypethelium
uberrimum (Fe) Aptroot]

Lcking 2008.
Nativa. Pacfico. 35 m.

Nota: especie dudosa. Nombre


incierto o confundido / dubious

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

277

TRYPETHELIACEAE

Lquenes
lichens

species; uncertain, confused


name.

Astrothelium Eschw.
12 especies, 2 especies endmicas
Astrothelium cinnamomeum
(Eschw.) Mll.Arg.
Sipman 1997; Rincn-Espitia et
al. 2011.
Nativa. Amazonia. 250 m.
CAQ. No evaluada.
Pantropical.

Astrothelium conicum Eschw.


Nativa. Amazonia, Orinoquia.
GUI, VIC. No evaluada.
Neotrpico.

Astrothelium crassum (Fe)


Aptroot

Rincn-Espitia et al. 2011.


Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Pantropical.

Astrothelium eustomum
(Mont.) Mll.Arg.

Harris 1986.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Pantropical.

Astrothelium galbineum
Kremp.

Sipman 1997.
Nativa. Amazonia. 250-350 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 27863 (B, COAH).

Astrothelium gigasporum
R.C.Harris
Sipman 1997.
Nativa. Amazonia. 300 m.
AMA. No evaluada.
Amazonia.

278

Astrothelium interjectum
R.C.Harris
Nativa. Pacfico. 35 m.
NAR. No evaluada.
Amazonia.
Sipman 33041 (B, COL).

Astrothelium leucothelium
Nyl.

Endmica. Andes. 1200 m.


DESCONOCIDO. No evaluada.

Astrothelium ochrothelium
(Nyl.) Mll.Arg.

Rincn-Espitia et al. 2011.


Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Pantropical.

Bathelium feei (Meissn.)


Aptroot

Endmica. Amazonia. 100 m.


GUI. No evaluada.

Bathelium madreporiforme
(Eschw.) Trevis.

Trypethelium ochrothelium Nyl.


Harris 1986.
Nativa. Andes, V Magdalena.
300-2500 m.
CUN, TOL. No evaluada.
Neotrpico.

Laurera madreporiformis
(Eschw.) Riddle, Trypethelium
madreporiforme Eschw.
Harris 1986; Rincn-Espitia et
al. 2011.
Nativa. V Magdalena. 300 m.
TOL. No evaluada.
Neotrpico.

Astrothelium scorioides Nyl.

Bathelium mastoideum Ach.

Endmica. Andes, Pacfico. 351200 m.


NAR. No evaluada.
Sipman 33040 (B, COL).

Astrothelium subfuscum
Kremp.
Sipman 1997.
Nativa. Amazonia. 300 m.
AMA. No evaluada.
Pantropical.

Astrothelium sulphureum
(Eschw.) Nyl.

Astrothelium hypoxylon auct. non


(Fe) Nyl.
Nativa. Andes. 1200-1700 m.
TOL. No evaluada.
Amazonia.

Bathelium Ach.
4 especies, 1 especie endmica
Bathelium degenerans
(Vain.) R.C.Harris

Nativa. V Magdalena. 100 m.


DESCONOCIDO. No evaluada.
Neotrpico.

Cryptothelium A.Massal.
1 especie, 1 especie endmica
Cryptothelium diplocarpum
(Nyl.) Zahlbr.

Astrothelium diplocarpum Nyl.,


Heufleria diplocarpa (Nyl.) Mll.
Arg.
Endmica. Andes.
SAN. No evaluada.

Laurera Rchb.

5 especies, 1 especie endmica


Laurera effusa Aptroot &
Sipman

Soto-Medina & Bolaos 2010;


Soto-Medina et al. 2012.
Nativa. Andes. 1900-2000 m.
VAL. No evaluada.
Neotrpico.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

TRYPETHELIACEAE

Lquenes
lichens

Laurera megasperma
(Mont.) Zahlbr.

Aguirre & Sipman 2004.


Nativa. Pacfico. 35 m.
NAR. No evaluada.
Neotrpico, Sri Lanka.

Laurera phaeomelodes (Mll.


Arg.) Zahlbr.
Rincn-Espitia et al. 2011.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Pantropical.

Laurera sphaerioides (Mont.)


Zahlbr.
Laurera chrysoglypha auct. non
(Vain.) Zahlbr.
Nativa. Islas Caribeas.
SAP. No evaluada.
Neotrpico.

Laurera variata (Nyl.)


Zahlbr.

Trypethelium variatum Nyl.


Endmica. Andes. 1200 m.
DESCONOCIDO. No evaluada.

Polymeridium (Mll.Arg.)
R.C.Harris
4 especies
Polymeridium albidum
(Mll.Arg.) R.C.Harris

Sipman 1997.
Nativa. Amazonia. 240-350 m.
AMA. No evaluada.
Pantropical.

Polymeridium catapastum
(Nyl.) R.C.Harris

Arthopyrenia catapasta (Nyl.)


Mll.Arg., Verrucaria catapasta
Nyl.
Harris 1986; Harris 1993
(1991).
Nativa. Andes. 2600 m.

CUN. No evaluada.
Pantropical.

Polymeridium contendens
(Nyl.) R.C.Harris

Arthopyrenia contendens (Nyl.)


Mll.Arg., Verrucaria contendens
Nyl.
Tucker & Harris 1980; Harris
1993 (1991).
Nativa. Andes. 2300 m.
CUN. No evaluada.
Neotrpico.

Polymeridium pyrenuloides
(Mll.Arg.) Aptroot

Polymeridium subcinereum auct.


Colomb.pr.p.
Sipman 1997.
Nativa. Amazonia. 250 m.
CAQ. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 27904 (B, COAH).

Pseudopyrenula Mll.Arg.
2 especies
Pseudopyrenula diluta (Fe)
Mll.Arg.

Pseudopyrenula dirempta (Nyl.)


Mll.Arg., Verrucaria diluta Fe,
Verrucaria dirempta Nyl.
Harris 1998.
Nativa. Andes, Pacfico. 10-2300
m.
ANT, CUN, NAR, SAN. No
evaluada.
Pantropical.
Pseudopyrenula diluta var.
degenerans Vain., Pseudopyrenula
diluta var. diluta

Pseudopyrenula subnudata
Mll.Arg.

Rincn-Espitia et al. 2011.


Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Pantropical.

Trypethelium Spreng.
14 especies, 4 especies endmicas
Trypethelium aeneum
(Eschw.) Zahlbr.

Verrucaria heterochroa Mont.


Harris 1986; Sipman 1997.
Nativa. Amazonia, Andes. 2401900 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 27555a (B, COL).

Trypethelium annulare
Mont.

Pseudopyrenula myriomma
(Nyl.) Mll.Arg., Verrucaria
myriomma Nyl.
Nativa. Andes. 1200-2400 m.
CUN, SAN. No evaluada.
Neotrpico.

Trypethelium columbianum
Nyl.
Endmica. Andes. 1200 m.
SAN. No evaluada.

Trypethelium elutheriae
Spreng.

Trypethelium sprengelii Ach.


Wolf 1993a; Wolf 1993b; Sipman
1997.
Nativa. Amazonia, Andes. 2401000 m.
AMA, RIS, TOL. No evaluada.
Pantropical.

Trypethelium infuscatulum
Mll.Arg.
Sipman 1997.
Nativa. Amazonia. 250 m.
CAQ. No evaluada.
Neotrpico.

Trypethelium papulosum
(Nyl.) Makhija & Patw.

Pseudopyrenula papulosa (Nyl.)


Mll.Arg., Verrucaria papulosa
Nyl.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

279

TRYPETHELIACEAE

Lquenes
lichens

Makhija & Patwardhan 1992.


Nativa. Amazonia, Andes. 1200
m.
GUI, SAN. No evaluada.
Neotrpico.

Trypethelium phaeothelium
Nyl.

Endmica. V Magdalena. 100 m.


DESCONOCIDO. No evaluada.

Trypethelium platystomum
Mont.

Rincn-Espitia et al. 2011.


Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Pantropical.

Trypethelium pupula (Ach.)


R.C.Harris
Pseudopyrenula pupula
(Ach.) Mll.Arg., Verrucaria
cartilaginea Fe, Verrucaria
porinoides Mont., Verrucaria
pupula (Ach.) Nyl.
Nativa. Andes. 1200-2200 m.
CUN, SAN. No evaluada.
Neotrpico.

Trypethelium scorioides
Leight.
Endmica. Amazonia.
GUI. No evaluada.

Trypethelium thelotremoides
(Nyl.) R.C.Harris
Pseudopyrenula thelotremoides
(Nyl.) Mll.Arg., Verrucaria
thelotremoides Nyl.
Endmica. Andes. 1200 m.
DESCONOCIDO. No evaluada.

Trypethelium tropicum
(Ach.) Mll.Arg.

Verrucaria tropica Ach.


Soto-Medina 2011.
Nativa. Amazonia, Pacfico.
0-300 m.

280

CAU, GUI. No evaluada.


Pantropical.

Trypethelium tuberculosum
(Vain.) R.C.Harris
Soto-Medina 2011.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 240-1000 m.
AMA, CAQ, CAU, NAR. No
evaluada.
Neotrpico.
Sipman 33390 (B, COL).

Trypethelium variolosum
Ach.

Harris 1986; Sipman 1997.


Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, V Magdalena. 100-2600
m.
AMA, CAQ, CUN, GUI, NAR,
SAN, TOL. No evaluada.
Pantropical.
Sipman 27555 (B, COL).

UMBILICARIACEAE
1 gnero, 6 especies

Umbilicaria Fabr.
6 especies
Umbilicaria africana (Jatta)
Krog & Swinscow

Umbilicaria cristata C.W.Dodge


& Baker, Umbilicaria
zahlbruckneri Frey
Sipman 1986b; Sipman 1989;
Sipman 1992a; Sipman 1999;
Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
3400-4750 m.
BOY, CAL, CUN, MAG, RIS. No
evaluada.
Neotrpico, frica.

Umbilicaria leprosa (Zahlbr.)


Frey
Sipman 1989; Sipman 1992a;
Sipman 1992c; Sipman 1999;
Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 3200-4300 m.
BOY, CAL, CAU, RIS. No
evaluada.
Neotrpico.

Umbilicaria nylanderiana
(Zahlbr.) H.Magn.
Sipman 1989; Sipman 1992a;
Sipman 1992c; Sipman 1999;
Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 3820-4750 m.
BOY, CAL, RIS, TOL. No
evaluada.
Subcosmopolita.

Umbilicaria polyphylla (L.)


Baumg.
Sipman 1989; Sipman 1992a;
Sipman 1992c; Sipman 1999;
Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 3400-4330 m.
CUN, RIS. No evaluada.
Cosmopolita.

Umbilicaria polyrrhiza (L.)


Fr.

Sipman 1992a; Sipman 1992c;


Sipman 1999; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
3200-3850 m.
BOY, CUN, MAG. No evaluada.
Subcosmopolita.

Umbilicaria subcalvescens
Sipman

Umbilicaria calvescens Nyl.


Sipman 1986b; Sipman 1992c;
Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
3325-4285 m.
ARA, BOY, CUN, MAG. No
evaluada.
Andes tropicales.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

VERRUCARIACEAE

Lquenes
lichens

VERRUCARIACEAE

Psoroglaena Mll.Arg.

4 gneros, 4 especies

1 especie

Agonimia Zahlbr.
1 especie
Agonimia tristicula (Nyl.)
Zahlbr.
Etayo 2002.
Nativa. Andes. 2700 m.
NAR. No evaluada.
Subcosmopolita.

Dermatocarpon Eschw.
1 especie
Dermatocarpon miniatum
(L.) W.Mann
Nativa. Andes. 720 m.
ANT. No evaluada.
Subcosmopolita.

Normandina Nyl.
1 especie
Normandina pulchella
(Borr.) Nyl.

Sipman 1989; Sipman 1992a;


Wolf 1993a; Wolf 1993b; Sipman
1999; Sipman et al. 2000.
Nativa. Andes. 1250-4130 m.
ANT, CAL, CAU, CUN, NAR,
RIS, SAN, TOL. No evaluada.
Cosmopolita.
Sipman 27526, 27642 (B, COL).

Psoroglaena laevigata
Lcking
Mateus et al. 2012.
Nativa. Pacfico. 100 m.
CHO. No evaluada.
Neotrpico.

INCERTAE SEDIS
4 gneros, 4 especies, 2 especies
endmicas

Allophoron Ndv.
1 especie, 1 especie endmica
Allophoron farinosum Ndv.
Tibell 1996.
Endmica. Andes. 2600 m.
CUN. No evaluada.

Auriculora Kalb

Byssocaulon Mont.

1 especie, 1 especie endmica


Byssocaulon ochraceum Nyl.

Endmica. Andes. 2200 m.


CUN. No evaluada.
Nota: asignacin genrica
provisional / generic assignment
provisional.

Cystocoleus Thwaites
1 especie
Cystocoleus ebeneus (Dillw.)
Thwaites

Cystocoleus niger (Huds.) Hariot,


Racodium rupestre Pers.
Sipman & Aguirre 1982; Sipman
1989; Sipman 1990a; Sipman
1992a; Sipman 1999; Sipman et
al. 2000.
Nativa. Andes. 3200-4400 m.
BOY, CAL, CUN. No evaluada.
Cosmopolita.
Cleef 8625 (COL, U).

1 especie
Auriculora byssomorpha
(Nyl.) Kalb

Lecidea byssomorpha Nyl.


Soto-Medina & Bolaos 2010;
Soto-Medina et al. 2012.
Nativa. Andes. 1900-2600 m.
ANT, CUN, VAL. No evaluada.
Neotrpico.
Sipman 34054 (B, HUA).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

281

Marchantiophyta
(Hepticas)

282

Marchantiophyta
(Liverworts)

por S. Robbert Gradstein


y Jaime Uribe-M.

by S. Robbert Gradstein
and Jaime Uribe-M.

38 familias, 134 gneros, 703


especies, 37 especies endmicas

38 families, 134 genera, 703


species, 37 endemic species

Introduccin

Introduction

La presente lista es la tercera edicin del Catlogo de


hepticas de Colombia (Gradstein & Hekking 1979;
Uribe & Gradstein 1998). Desde la aparicin de la
edicin anterior (Uribe & Gradstein 1998) han aparecido ms de cien publicaciones que contienen adiciones y correcciones a la flora de hepticas de Colombia.
91 especies fueron registradas por primera vez en
Colombia (Tabla 24), incluyendo 63 especies de Lejeuneaceae; siete de Lepidoziaceae; seis de Frullaniaceae; tres de Plagiochilaceae; dos de Calypogeiaceae,
Metzgeriaceae y Ricciaceae, y una de Acrobolbaceae,
Cephaloziaceae, Cephaloziellaceae, Lophocoleaceae,
Pallaviciniaceae y Scapaniaceae. Cinco especies de
Colombia fueron descritas como nuevas para la ciencia: Acrobolbus caducidolius (Schuster 2001), Frullania dulimensis (Uribe 2006), Harpalejeunea grandis
(Grolle & Reiner-Drehwald 1999), Harpalejeunea
scabra (Gradstein & Schfer-Verwimp 2011) y Odontoschisma cleefii. Adems, ms de 200 especies fueron
reducidas a la sinonimia o son consideradas registros
dudosos.

The present catalogue is the third edition of the


Liverwort Catalogue of Colombia (Gradstein &
Hekking 1979, Uribe & Gradstein 1998). Since the
appearance of the previous edition (Uribe & Gradstein 1998), more than a hundred publications have
appeared containing additions and corrections to
the liverwort flora of Colombia. Ninety-one species
have been newly recorded from Colombia (Table
24), including 63 species of Lejeuneaceae, seven of
Lepidoziaceae, six of Frullaniaceae, three of Plagiochilaceae, two of Calypogeiaceae, Metzgeriaceae
and Ricciaceae and one of Acrobolbaceae, Cephaloziaceae, Cephaloziellaceae, Lophocoleaceae, Pallaviciniaceae and Scapaniaceae. Five species from
Colombia have been described as being new to
science: Acrobolbus caducidolius (Schuster 2001),
Frullania dulimensis (Uribe 2006), Harpalejeunea
grandis (Grolle & Reiner-Drehwald 1999), Harpalejeunea scabra (Gradstein & Schfer-Verwimp 2011)
and Odontoschisma cleefii. In addition, more than
200 species have been reduced to synonymy or are
considered doubtful records.

El formato de este catlogo ha sufrido varios cambios


con respecto a las ediciones anteriores, para ajustarlo al formato del Catlogo de las Plantas de Colombia. Los sinnimos se listan ahora bajo los nombres

The format of this catalogue has undergone several


changes compared to previous editions, in accordance with the Catalogue of the Plants and Lichens
of Colombia format. Synonyms are now listed under
the accepted names, not in separate lists; references

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

MARCHANTIOPHYTA (HEPTICAS)
Marchantiophyta (liverworts)

aceptados, y no en listas separadas; las referencias se


dan ms selectivamente y en su mayora estn restringidas a ttulos, y se suministran, por primera vez,
datos sobre distribucin mundial, presencia en las
regiones biogeogrficas de Colombia, estado de conservacin (cuando se conoce) y se cita un espcimen
representativo.
La actual lista contiene 761 especies: 704 aceptadas
(en 39 familias y 136 gneros) y 57 dudosas. En comparacin con las ediciones anteriores del catlogo, el
nmero de especies de hepticas aceptadas en Colombia ha disminuido en cerca del 17% (de 832 a 715),
debido al gran nmero de nombres redundantes incluidos en la lista anterior, casi tres veces mas grande
que el nmero de especies registradas como nuevas
para el pas. Todos los nombres de especies invlidos
o ilegtimos, al igual que los registros errneos listados en el catlogo anterior, han sido excluidos de la
presente lista. Las especies dudosas, que aparecen en
parntesis cuadrados, probablemente se identificarn
como sinnimos o registros errneos, una vez se estudien en detalle.
Con 715 especies de hepticas registradas en su territorio, Colombia se sita como el segundo pas
ms rico en este grupo de plantas en Amrica tropical, despus de Brasil, con ca. 725 especies (Gradstein & Costa 2003). Ecuador se sita en tercer lugar,
con unas 650 especies aceptadas y unas 80 dudosas
(Lon-Ynez et al. 2006; Bentez & Gradstein 2011;
Bentez et al. 2012), seguido por Costa Rica, con 574
especies (Dauphin 2005), y por Bolivia, con 477 especies y muchas dudosas (Churchill et al. 2009).
Veintitrs especies (ca. del 3%) se conocen nicamente de Colombia y pueden ser consideradas endmicas
(Tabla 25). Su estado de conservacin fue evaluado
por Linares & Uribe (2002). Todas ellas son taxones
aceptados en revisiones recientes o con reciente descripcin de rasgos distintivos y, por tanto, pueden ser
consideradas como especies buenas. La mayora de
las especies endmicas son de la regin andina, siete son de los bosques lluviosos costeros del Pacfico
(Archilejeunea bischleriana, Bazzania denticulifera,

are given more selectively and are mostly restricted


to titles not appearing in the previous catalogue,
and data on worldwide distribution, occurrence in
the biogeographic regions in Colombia and conservation status (when known) of the species, as well as
citation of a voucher specimen, are now provided.
The current list contains 795 species: 715 accepted species (in 39 families and 136 genera) and 80
doubtful ones. Compared to the previous edition of
the catalogue, the number of liverwort species accepted for Colombia has decreased in about 17%
(from 832 to 715), due to the large number of redundant names in the previous list, which was
about three times larger than the number of species
newly detected for Colombia. All invalid or illegitimate species names and erroneous records listed in
the previous catalogue (Uribe & Gradstein 1998)
have been excluded from the present list. Doubtful
species, which are in square brackets, are expected
to turn out to be synonyms or erroneous records
when studied carefully.
With 715 accepted species of liverworts recorded, Colombia ranks second among the countries
of tropical America, after Brazil (c. 725 accepted
species; Gradstein & Costa 2003). Ecuador ranks
third with about 650 accepted species (and about
80 doubtful ones; Lon-Ynez et al. 2006, Bentez
& Gradstein 2011, Bentez et al. 2012), followed by
Costa Rica with 574 species (Dauphin 2005) and
Bolivia with 477 species (and numerous doubtful
ones; Churchill et al. 2009).
Twenty-three species or about 3% are known only
from Colombia and may be considered endemic
(Table 25). Their conservation status has been assessed by Linares & Uribe (2002). All of them are
taxa accepted in recent revisions or having a recent
description of distinctive features and, therefore,
they may be considered good species. Most endemic species are from the Andean region, seven
from Pacific coastal rain forests (Archilejeunea bischleriana, Bazzania denticulifera, Prionocolea viridissima, Prionolejeuneamagnistipula, Radulaaguirrei,
Taxilejeuneakillipii and Zoopsidelladichotoma) and
one endemic species occurs in the Amazonian rain
forest (Odontoschisma soratamum). Most of them
are known from only one or two localities and little

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

283

MARCHANTIOPHYTA (HEPTICAS)
Marchantiophyta (liverworts)

Prionocolea viridissima, Prionolejeuneamagnistipula,


Radulaaguirrei, Taxilejeuneakillipii y Zoopsidelladichotoma) y una (Odontoschisma soratamum) es exclusiva de los bosques hmedos de la Amazonia. La
mayora de estas especies son conocidas de apenas
una o dos localidades y es poco lo que se sabe sobre
su distribucin y su variacin morfolgica. Es probable que se encuentren tambin en pases vecinos.
Adems, muchas de las especies dudosas son conocidas solo de Colombia; estas podran considerarse
como endmicas potenciales y no han sido tenidas en cuenta aqu. La baja tasa de endemismo de
hepticas en Colombia coincide con la registrada en
otros pases neotropicales, como Costa Rica (2.5%)
y Ecuador (4.7%) (Gradstein et al. 1994; Len-Ynez
et al. 2006).
Agradecimientos. Expresamos nuestra gratitud a Mara Eugenia Morales P. (Tunja) por permitirnos incluir
el nuevo registro de Diplasiolejeunea pluridentata,
a Laura Campos (Bogot) por numerosos registros
nuevos de la Amazonia, a Elena M. Reiner-Drehwald
(Gttingen) por revisar la versin inicial de la lista de
especies de Lejeunea, a Jiri Va (Praga) por la informacin sobre Lophozia debilis y a Anders Hagborg
(Chicago) por revisar una versin del catlogo y sugerir correcciones.

is known about their distribution and morphological variation. It is not unlikely that they also occur in neighboring countries. In addition, a large
number of doubtful taxa are recorded only from
Colombia; these might be considered potential
endemics and are not taken into account here. The
low rate of liverwort endemism in Colombia agrees
with that recorded for other neotropical countries,
e.g. Costa Rica (2.5%) and Ecuador (4.7%) (Gradstein et al. 1994, Len-Ynez et al. 2006).
Acknowledgments. We express our gratitude to
Mara Eugenia Morales P. (Tunja) for allowing us
to include the new record of Diplasiolejeunea pluridentata, to Laura Campos (Bogot) for numerous
new records from Amazonia, to Elena M. ReinerDrehwald (Gttingen) for checking an early version
of the list of Lejeunea species, to Jiri Va (Prague)
for information on Lophozia debilis and to Anders
Hagborg (Chicago) for reviewing an early version
of the catalogue and suggesting improvements.

Referencias / References
Bentez, A. & S.R. Gradstein. 2011.
Adiciones a la flora de briofitas del
Ecuador. Cryptogamie Bryol. 32:
65-74.
Bentez A., S.R. Gradstein, M. Prieto,
G. Aragn, S. Lon-Ynez, A.
Moscoso & M. Burghardt. 2012.
Additions to the bryophyte flora
of Ecuador 2 / Adiciones a la flora
de briofitas del Ecuador 2. Trop.
Bryol. 34: 99-106.
Churchill, S. P., N.N. Sanjines A. & C.
Aldana M. 2009. Catlogo de las
briofitas de Bolivia. Missouri Botanical Garden, St. Louis y Museo

284

de Historia Natural Noel Kempff


Mercado, Santa Cruz.
Dauphin, C. 2005. Catalogue of Costa
Rican Hepaticae and Anthocerotae.
Trop. Bryol. 26: 141-218.
Gradstein, S.R. & D.P. Costa. 2003.
The Liverworts and Hornworts of
Brazil. Mem. New York Bot. Gard.
87: 1-317.
Gradstein, S.R. & W.H.A. Hekking.
1979. Studies on Colombian
Cryptogams IV. A catalogue of the
Hepaticae of Colombia. Journal of
the Hattori Botanical Laboratory
45: 93-144.

Gradstein, S.R., A. Lcking, M.I. Morales & G. Dauphin. 1994. Additions to the hepatic flora of Costa
Rica. Lindbergia 19: 73-86.
Gradstein, S.R. & A. Schfer-Verwimp.
2011. A new species of Harpalejeunea (Spruce) Schiffn. (Lejeuneaceae) from montane cloud forest of
Colombia and Costa Rica. Cryptogamie Bryol. 32: 101-106.
Grolle, R. & M.E. Reiner-Drehwald.
1999. A review of the genus Harpalejeunea (Lejeuneaceae) including
the description of H. grandis sp.
nov. from pramos of Colombia. J.
Bryol. 21: 31-45.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

MARCHANTIOPHYTA (HEPTICAS)
Marchantiophyta (liverworts)

Len-Ynez, S., S.R. Gradstein & C.


Wegner. 2006. Hepaticas y Antoceros del Ecuador. Herbario QCA,
Quito.
Linares, E.L. & J. Uribe M. 2002. Libro
rojo de brifitas de Colombia. Instituto de Ciencias Naturales Universidad Nacional de Colombia.

Schuster, R.M. 2001. Revisionary studies on austral Acrobolbaceae, I. J.


Hattori Bot. Lab. 90: 97166.
Uribe, J. 2006. Type studies on Frullania subgenus Meteoriopsis. V.
Frullania dulimensis sp. nov. from
Colombia. Cryptogamie Bryol. 27:
309-312.
Uribe M., J. & S.R. Gradstein. 1998.
Catalogue of the Hepaticae and

Anthocerotae of Colombia.
Bryophytorum Bibliotheca 53:
1-99.

Tabla 24. Especies de hepticas nuevas para Colombia, desde 1998. / Table 24. Liverwort species

new to Colombia since 1998.


ACROBOLBACEAE
CALYPOGEIACEAE

Acrobolbus caducifolius R.M. Schust.


Calypogeia uncinulatula Herzog
Calypogeia venezuelana Fulford

CEPHALOZIACEAE

Odontoschisma cleefii Gradst.

CEPHALOZIELLACEAE

Kymatocalyx rhizomaticus (Herzog) Gradst. & Vna


Frullania confertiloba Steph.
Frullania dulimensis Uribe

FRULLANIACEAE

Frullania formosa Spruce


Frullania grandifolia Steph.
Frullania kunzei (Lehm. & Lindenb.) Lehm. & Lindenb.
Frullania setigera Steph.
Archilejeunea badia (Spruce) Steph.
Ceratolejeunea ceratantha (Nees & Mont.) Steph.
Ceratolejeunea confusa R.M. Schust.
Ceratolejeunea desciscens (Sande-Lac.) Steph.
Ceratolejeunea fallax (Lehm. & Lindenb.) Bonner
Ceratolejeunea laetefusca (Austin) R.M. Schust.
Ceratolejeunea oxygonia Steph.
Ceratolejeunea pungens Steph.
Cheilolejeunea aneogyna (Spruce) A. Evans
Cheilolejeunea clausa (Nees & Mont.) R.M. Schust.

LEJEUNEACEAE

Cheilolejeunea comans (Spruce) R.M. Schust.


Cheilolejeunea neblinensis Ilkiu-Borg. & Gradst.
Cololejeunea antillana Pcs
Cololejeunea diaphana A. Evans
Cololejeunea cardiocarpa (Mont.) A. Evans
Cololejeunea hildebrandii (Aust.) Steph.
Cololejeunea minutissima (Sm.) Schiffn.
Cololejeunea planiuscula Tixier
Cololejeunea platyneura (Spruce) S.W. Arnell
Cololejeunea sintenisii (Steph.) Pcs
Cololejeunea surinamensis Tixier

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

285

MARCHANTIOPHYTA (HEPTICAS)
Marchantiophyta (liverworts)

continuacin Tabla 24. Especies de hepticas nuevas para Colombia, desde 1998. / Table 24.

Liverwort species new to Colombia since 1998.

Diplasiolejeunea armatiloba Steph.


Diplasiolejeunea buckii Grolle
Diplasiolejeunea cavifolia Steph.
Diplasiolejeunea pluridentata Schf.-Verw.
Diplasiolejeunea replicata (Spruce) Steph.
Drepanolejeunea anoplantha (Spruce) Steph.
Drepanolejeunea evansii Bischler
Drepanolejeunea fragilis Bischler
Drepanolejeunea infundibulata (Spruce) Steph.
Drepanolejeunea palmifolia (Nees) Schiffn.
Drepanolejeunea polyrhiza (Nees) Grolle & R.L. Zhu
Drepanolejeunea ramentiflora Steph.
Harpalejeunea grandis Grolle & M.E. Reiner
Harpalejeunea scabra Gradst. & Schf.-Verw.
Harpalejeunea stricta (Lindenb. & Gottsche) Steph.
Lejeunea asperrima Spruce
Lejeunea boryana Mont.
Lejeunea cancellata Nees & Mont.
Lejeunea chimborazensis Spruce
Lejeunea controversa Gottsche
LEJEUNEACEAE

Lejeunea huctumalcensis Lindenb. & Gottsche


Lejeunea monimiae (Steph.) Steph.
Lejeunea raddiana Lindenb.
Lejeunea saccatiloba (Steph.) Ye et al.
Leptolejeunea exocellata (Spruce) A. Evans
Leptolejeunea maculata (Mitt.) Schiffn.
Leptolejeunea obfuscata (Spruce) Steph.
Leptolejeunea serratifolia Schiffn.
Metalejeunea cucullata (Reinw. et al.) Grolle
Microlejeunea aphanella (Spruce) Steph.
Otolejeunea schnellii (Tixier) R.L. Zhu & So
Pictolejeunea sprucei Grolle
Prionolejeunea decora (Taylor) Steph.
Prionolejeunea muricatoserrulata (Spruce) Steph.
Prionolejeunea recurvula (Spruce) Steph.
Prionolejeunea scaberula (Spruce) Steph.
Prionolejeunea trachyodes (Spruce) Steph.
Pycnolejeunea contigua (Nees) Grolle
Pycnolejeunea macroloba (Nees & Mont.) Schiffn.
Schiffneriolejeunea amazonica Gradst.
Xylolejeunea crenata (Nees & Mont.) X.-L. He & Grolle
Vitalianthus urubuensis Zartman & Ackerman

286

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

MARCHANTIOPHYTA (HEPTICAS)
Marchantiophyta (liverworts)

continuacin Tabla 24. Especies de hepticas nuevas para Colombia, desde 1998. / Table 24.

Liverwort species new to Colombia since 1998.

Bazzania heterostipa (Steph.) Fulford


Bazzania longa (Nees) Trevis.
Bazzania spruceana Steph.
LEPIDOZIACEAE

Micropterygium reimersianum Herzog


Pteropsiella serrulata Steph.
Telaranea pecten (Spruce) J.J. Engel & G.L. Merr.
Zoopsidella serra (Spruce) R.M. Schust.

LOPHOCOLEACEAE
METZGERIACEAE
PALLAVICINIACEAE

Leptoscyphus intermedius Grolle


Metzgeria furcata (L.) Dumort.
Metzgeria uncigera A. Evans
Symphyogyna podophylla (Thunb.) Mont. & Nees
Plagiochila heterophylla Lehm.

PLAGIOCHILACEAE

Plagiochila husnotii Steph.


Plagiochila patriciae Heinrichs & Anton

RICCIACEAE
SCAPANIACEAE

Riccia membranacea Gottsche & Lindenb.


Ricciocarpos natans (L.) Corda
Anastrophyllum piligerum (Reinw. et al.) Steph.

Tabla 25. Hepticas endmicas de Colombia. / Table 25. Endemic liverworts of Colombia.

Acrobolbus caducifolius R.M. Schust. (Andes)


Archilejeunea bischleriana Gradst. (Pacfico/Pacific region)
Bazzania denticulifera Mgdefrau (Pacfico/Pacific region)
Bazzania serrata Fulford (Andes)
Drepanolejeunea pungens Bischler (Andes)
Drepanolejeunea spinosa Herzog (Andes)
Frullania bogotensis Steph. (Andes)
Frullania dulimensis Uribe (Andes)
Harpalejeunea grandis Grolle & M.E. Reiner (Andes)
Lejeunea inflexiloba (J.B. Jack & Steph.) J.B. Jack & Steph. (Andes)
Leptoscyphus cleefii Fulford (Andes)
Metzgeria bischlerae Kuwah. (Andes)
Metzgeria cleefii Kuwah. (Andes)
Metzgeria metaensis Kuwah. (Andes)
Odontoschisma cleefii Gradst. (Andes)
Odontoschisma soratamum Fulford (Amazonia)
Plagiochila cuatrecasii H. Rob. (Andes)
Prionocolea viridissima R.M. Schust. (Pacfico/Pacific region)
Prionolejeunea magnistipula Herzog (Pacfico/Pacific region)
Radula aguirrei R.M. Schust. (Pacfico/Pacific region)
Syzygiella colombiana H. Rob. (Andes)
Taxilejeunea killipii Herzog (Pacfico/Pacific region)
Zoopsidella dichotoma R.M. Schust. (Pacfico/Pacific region)

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

287

MARCHANTIOPHYTA (HEPTICAS)

ACROBOLBACEAE

Marchantiophyta (liverworts)

ACROBOLBACEAE
3 gneros, 5 especies, 1 especie
endmica

Acrobolbus Nees
3 especies, 1 especie endmica
Acrobolbus antillanus
R.M.Schust.

Tylimanthus setaceus Steph?


Burghardt & Gradstein 2008.
Nativa. Andes.
ANT. No evaluada.
N Andes, Costa Rica, Antillas.
Wallis s.n. (G).

Acrobolbus caducifolius
R.M.Schust.
Schuster 2001.
Endmica. Andes.
BOY. No evaluada.
Aguirre 7321 (HT: COL).

Acrobolbus diversifolius
R.M.Schust.

Lophozia debilis Steph.


Burghardt & Gradstein 2008.
Nativa. Andes.
ANT. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Wallis s.n. (HT: G).

Lethocolea Mitt.
1 especie
Lethocolea glossophylla
(Spruce) Grolle

Jamesoniella boliviana Steph.,


Neoprasanthus granatensis
S.Winkl., Symphyomitra
glossophylla Spruce
Uribe & Gradstein 1998;
Gradstein et al. 2001.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2000-3750 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CHO,
CUN, MAG, QUI, RIS, SAN,
TOL. No evaluada.

288

Mxico a Bolivia.
Uribe 589 (COL).

[Lethocolea repens S.Winkl.]


Uribe & Gradstein 1998.
Nota: especie dudosa / dubious
species.

Tylimanthus Mitt.
1 especie

Tylimanthus laxus
(Lindenb.) Steph.

Tylimanthus herzogii Steph.,


Tylimanthus setaceo-ciliatus
Steph.
Uribe & Gradstein 1998;
Burghardt & Gradstein 2008.
Nativa. Andes. 1600-4000 m.
BOY, CAS, CUN, MET, NAR,
RIS, TOL. No evaluada.
Amrica tropical, frica.
Gradstein 8501 (COL, U).

ADELANTHACEAE
2 gneros, 5 especies

Adelanthus Mitt.
4 especies
Adelanthus aureomarginatus
R.M.Schust.
Calyptrocolea aureomarginata
(R.M.Schust.) R.M.Schust.
Uribe & Gradstein 1998;
Schuster 2002.
Nativa. Andes. 3500 m.
CUN. No evaluada.
N Andes.
Schuster 88-967a (COL).

Adelanthus carabayensis
(Mont.) Grolle
Adelanthus decurvus Mitt.,
Calyptrocolea carabayensis
(Mont.) R.M.Schust.

Grolle 1972; Uribe & Gradstein


1998.
Nativa. Andes.
CHO, TOL. No evaluada.
Amrica tropical.
Bischler 214 (COL).

Adelanthus lindenbergianus
(Lehm.) Mitt.

Calyptrocolea lindenbergiana
(Lehm.) R.M.Schust., Plagiochila
magellanica Lindenb.
Grolle 1972; Uribe & Gradstein
1998.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1800-4155 m.
ARA, CAS, CUN, HUI, MAG,
MET, NAR, RIS, SAN, TOL. No
evaluada.
S regiones templadas, Andes, O
Europa.
Cleef 1635 (COL, U).

Adelanthus pittieri (Steph.)


Grolle

Adelanthus corticola S.Winkl.,


Calyptrocolea pittieri (Steph.)
R.M.Schust.
Grolle 1972; Uribe & Gradstein
1998; Schuster 2002.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2500-3700 m.
BOY, CAU, CUN, HUI, MAG,
MET, NSA, RIS, SAN, TOL. No
evaluada.
Andes tropicales.
Bischler 899 (COL, U).

Pseudomarsupidium Herzog
1 especie
Pseudomarsupidium
decipiens (Hook.) Grolle

Adelanthus crossii Spruce,


Adelanthus decipiens (Hook.)
Mitt., Tylimanthus bifidus Steph.
Grolle 1972; Uribe & Gradstein
1998; Schuster 2002.
Nativa. Andes. 1500-3370 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

MARCHANTIOPHYTA (HEPTICAS)

ANEURACEAE

Marchantiophyta (liverworts)

BOY, CUN, MET, RIS, TOL. No


evaluada.
Amrica tropical, frica, O
Europa.
Gradstein 8362 (COL, U).

ANEURACEAE
2 gneros, 29 especies, 3 especies
endmicas

Aneura Dumort.
1 especie
Aneura pinguis (L.) Dumort.

Riccardia pinguis (L.) Gray


Uribe & Gradstein 1998;
Gradstein & Costa 2003.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta. 300-2600 m.
BOY, CES, CHO, HUI, PUT,
QUI, RIS, TOL. No evaluada.
Subcosmopolita.
Gradstein 8674 (COL, U).

Riccardia Gray
28 especies, 3 especies endmicas
Riccardia aberrans (Steph.)
Gradst.

Aneura aberrans Steph.


Meenks 1987; Uribe & Gradstein
1998.
Nativa. Andes. 3000-3700 m.
ANT, CUN, QUI, RIS. No
evaluada.
N Andes.
Uribe 1286 (COL).

Riccardia algoides (Taylor)


Meenks

Riccardia squarrosa (Steph.)


Gradst.
Meenks 1987; Uribe & Gradstein
1998.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1600-3860 m.

ANT, CAU, CES, CHO, HUI,


RIS. No evaluada.
N Andes.
Cleef 2627 (COL, U).

Riccardia amazonica
(Spruce) Gradst. & Hekking

Meenks 1987; Uribe & Gradstein


1998.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, SN Santa Marta. 302900 m.
BOY, CAU, CES, CHO, CUN,
HUI, MAG, RIS, VAU. No
evaluada.
Suramrica tropical, frica.
Gradstein 8469 (COL, GOET).

Riccardia andina (Spruce)


Herzog

Metzgeria bialata S.Winkl.?


Meenks 1987; Uribe & Gradstein
1998.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2450-3400 m.
BOY, CHO, HUI, MAG, MET,
QUI, RIS. No evaluada.
Andes tropicales.
Cleef 5115 (COL, U).
Nota: con base en la descripcin
original, Metzgeria bialata parece
ser sinnimo de R. andina (ver
Gradstein & Uribe 1998), y no de
M. filicina, como lo sugiri Costa
(2008); sin embargo, todava no
se ha estudiado el tipo / based
on the original description and
illustration, Metzgeria bialata
seems to be a synonym of R.
andina (see Gradstein & Uribe
1998) and not of M. filicina
as suggested by Costa (2008).
However, the type material has
not yet been studied.

Riccardia bogotensis
(Gottsche) Pagan

Aneura bogotensis (Gottsche)


Steph., Pseudoneura bogotensis
Gottsche

Meenks 1987; Uribe & Gradstein


1998.
Endmica. Andes, SN Santa
Marta. 1900-3000 m.
CES, CUN, QUI, TOL. No
evaluada.
Van Reenen 2259 (COL, U).

Riccardia capillacea (Steph.)


Meenks & C.De Jong

Meenks 1987; Uribe & Gradstein


1998.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
3000-3700 m.
ANT, CHO, CUN, HUI, MAG,
MET, QUI, RIS. Vulnerable
(Linares & Uribe-Melndez
2002).
Andes tropicales.
Van Reenen 955 (COL, U).
Riccardia capillacea var.
capillacea, Riccardia capillacea
var. dentata Meenks

Riccardia cervicornis
(Spruce) Gradst. & Hekking

Aneura cervicornis Spruce


Uribe & Gradstein 1998.
Nativa. Andes, Pacfico. 80-2100
m.
CHO, VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Aguirre 3926 (COL, U).

Riccardia ciliolata (Spruce)


Gradst.

Aneura ciliolata Spruce


Meenks 1987; Uribe & Gradstein
1998.
Nativa. Andes. 3000-3700 m.
ANT, ARA, BOY, CAU, CHO,
CUN, MET, RIS. No evaluada.
Andes tropicales.
Van Reenen 2806 (COL, GOET).

Riccardia columbica (Steph.)


Hssel

Aneura columbica Steph.


Meenks 1987; Uribe & Gradstein
1998.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

289

MARCHANTIOPHYTA (HEPTICAS)

ANEURACEAE

Marchantiophyta (liverworts)

Endmica. Andes. 1700-3700 m.


BOY, CUN, SAN. No evaluada.
Cleef 6264 (COL, U).

Riccardia crassicaulis
(Steph.) Meenks & C.De
Jong

Aneura crassicaulis Steph.


Meenks 1987; Uribe & Gradstein
1998.
Nativa. Andes. 2500-3600 m.
BOY, CUN, MET, RIS. No
evaluada.
Andes tropicales.
Van Reenen 924 (COL, GOET).

Riccardia fucoides (Sw.)


A.Massal.

Jungermannia fucoides Sw.,


Metzgeria fucoidea (Sw.) Mont.
& Nees
Meenks 1987; Uribe & Gradstein
1998.
Nativa. Andes. 1300-3500 m.
BOY, CAU, HUI, MET, NAR,
PUT, RIS, TOL. No evaluada.
Amrica tropical.
Cleef 5069 (COL, U).

Riccardia hans-meyeri
(Steph.) Meenks & C.De
Jong

Meenks 1987; Uribe & Gradstein


1998.
Nativa. Andes. 2700-3600 m.
BOY, CAU, CHO, CUN, HUI,
MET, QUI, RIS. No evaluada.
N Andes.
Cleef 5890 (COL, U).
Riccardia hans-meyeri var.
dentata Meenks, Riccardia hansmeyeri var. hans-meyeri
Nota: aunque a menudo es
escrita como hansmeyeri, el
guion debe mantenerse, de
conformidad al Art. 60.9 del ICN
(McNeill et al. 2012) / sometimes
written hansmeyeri, but the
hyphen must be maintained in
accordance with Art. 60.9 of the
ICN (McNeill et al. 2012).

290

Riccardia herzogiana
(Steph.) Meenks & C.De
Jong

Meenks 1987; Uribe & Gradstein


1998.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1500-4000 m.
ANT, ARA, BOY, CAS, CHO,
CUN, MAG, RIS, SAN. No
evaluada.
Andes tropicales.
Cleef 10159 (COL, U).

Riccardia hymenophytoides
(Spruce) Meenks

Meenks 1987; Uribe & Gradstein


1998.
Nativa. Andes. 1500-2500 m.
CHO, QUI, RIS, SAN. No
evaluada.
Amrica tropical.
Uribe 1196, 1197 (COL).

Riccardia judithae Meenks &


C.De Jong
Meenks 1987; Uribe & Gradstein
1998.
Nativa. Andes. 2500-3300 m.
CUN, RIS. No evaluada.
Andes tropicales.
Cleef 2926 (COL, U).

Riccardia lepidomitra
(Spruce) Gradst.

Aneura lepidomitra Spruce


Meenks 1987; Uribe & Gradstein
1998.
Nativa. Andes. 2800-3000 m.
ANT, BOY, CHO, QUI, SAN. No
evaluada.
N Andes.
Van Reenen 5285 (COL, U).

Riccardia leptophylla
(Spruce) Herzog

Meenks 1987; Uribe & Gradstein


1998.
Nativa. Andes. 2500-3350 m.

ANT, BOY, CHO, CUN, HUI,


RIS, SAN. No evaluada.
Amrica tropical.
Meenks 174 (U).

Riccardia metzgeriiformis
(Steph.) Schiffn.

Meenks 1987; Uribe & Gradstein


1998.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
700-2950 m.
CES, CUN, HUI, MAG, QUI. No
evaluada.
Suramrica tropical.
Cleef 749b (COL, U).

Riccardia pallida (Spruce)


Meenks & C.De Jong

Meenks 1987; Uribe & Gradstein


1998.
Nativa. Andes. 2250-4100 m.
BOY, CAU, CUN, MET, RIS,
TOL. No evaluada.
N Andes.
Van Reenen 2672 (GOET).

Riccardia papillata
(Gottsche) Hssel

Acrostolia papillata (Gottsche)


Trevis., Aneura papillata
(Gottsche) Steph., Pseudoneura
papillata Gottsche
Meenks 1987; Uribe & Gradstein
1998.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1950-3450 m.
CUN, MAG. No evaluada.
N Andes.
Van Reenen 2951 (GOET).

Riccardia paramorum
Meenks

Meenks 1987; Uribe & Gradstein


1998.
Endmica. Andes. 3400-3800 m.
BOY, CUN, MET. No evaluada.
Cleef 4115 (HT: COL; IT: U).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

MARCHANTIOPHYTA (HEPTICAS)

ANEURACEAE

Marchantiophyta (liverworts)

Riccardia parasitans (Steph.)


Meenks & C.De Jong

Aneura parasitans Steph., Aneura


pulvinata Steph.
Meenks 1987; Uribe & Gradstein
1998.
Nativa. Andes. 3000-4500 m.
ANT, ARA, BOY, CHO, CUN,
HUI, MET, RIS. No evaluada.
Andes tropicales.
Cleef 925 (COL, U).

Riccardia plumiformis
(Spruce) Meenks

Aneura plumiformis Spruce


Meenks 1987; Uribe & Gradstein
1998.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1500-3700 m.
BOY, CHO, MAG, RIS. No
evaluada.
Andes tropicales.
Gradstein 8414 (COL, GOET).
Nota: a menudo errneamente
escrito plumaeformis / sometimes
misspelled plumaeformis.

Riccardia poeppigiana
(Lehm. & Lindenb.) Hssel

Meenks 1987; Uribe & Gradstein


1998.
Nativa. Andes. 2900-4170 m.
BOY, CHO, CUN, HUI, MAG,
MET, QUI, RIS, SAN, TOL. No
evaluada.
Andes tropicales.
Uribe 1421 (COL).

Riccardia smaragdina
Meenks & C.De Jong

Meenks 1987; Uribe & Gradstein


1998.
Nativa. Andes. 1600-3600 m.
CHO, CUN, MET, QUI, RIS,
SAN. No evaluada.
N Andes.
Meenks 192 (HT: COL; IT: U).

Riccardia sprucei (Steph.)


Meenks & C.De Jong

Meenks 1987; Uribe & Gradstein


1998.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1500-3000 m.
CHO, MAG, QUI, RIS, SAN. No
evaluada.
Amrica tropical.
Aguirre 3536 (GOET).

Riccardia trichomanoides
(Spruce) Meenks

Meenks 1987; Uribe & Gradstein


1998.
Nativa. Andes. 2900-3900 m.
MET, RIS. No evaluada.
N Andes.
Van Reenen 2586 (GOET).

Riccardia wallisii (Steph.)


Gradst.

Aneura wallisii Steph.


Meenks 1987; Uribe & Gradstein
1998.
Nativa. Andes. 4000 m.
ANT, MET. No evaluada.
N Andes.
Cleef 7756 (COL, U).

Andes tropicales, Costa Rica.


Bischler 728 (COL, PC, U).

Gongylanthus liebmannianus
(Lindenb. & Gottsche)
Steph.
Gongylanthus uleanus Steph.,
Haplozia cucculata Herzog
Uribe & Gradstein 1998.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
3200-4300 m.
ARA, BOY, CUN, MAG, RIS. No
evaluada.
Amrica tropical.
Van Reenen 3420 (COL, U).

Gongylanthus limbatus
(Herzog) Grolle & Va

Gongylanthus innovans S.Winkl.,


Haplozia limbata Herzog
Uribe & Gradstein 1998.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
3100-4300 m.
BOY, CES, CUN, MAG, MET.
No evaluada.
N Andes.
Cleef 6322 (COL, U).

Stephaniella J.B.Jack
3 especies

ARNELLIACEAE
3 gneros, 7 especies

Gongylanthus Nees
3 especies
Gongylanthus granatensis
(Gottsche) Steph.
Calypogeia granatensis
(Gottsche) Steph., Haplozia
carnosa Herzog, Lindigina
granatensis Gottsche
Uribe & Gradstein 1998.
Nativa. Andes. 2900-3750 m.
BOY, CAL, CAU, CUN, HUI,
RIS, TOL. No evaluada.

Stephaniella paraphyllina
J.B.Jack

Uribe & Gradstein 1998;


Schuster 2002.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
3300-4000 m.
ARA, BOY, CES, CUN, MAG.
No evaluada.
Mxico a Argentina, S frica.
Cleef 9113 (COL, U).

Stephaniella rostrata
U.Schmitt

Uribe & Gradstein 1998;


Schuster 2002.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
3250-4300 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

291

MARCHANTIOPHYTA (HEPTICAS)

ARNELLIACEAE

Marchantiophyta (liverworts)

BOY, CUN, MAG. No evaluada.


N Andes.
Gradstein 4252 (COL, U).

Stephaniella uncifolia
S.Winkl.

Uribe & Gradstein 1998;


Schuster 2002.
Nativa. Andes. 3250 m.
BOY. No evaluada.
Andes tropicales, SE Brasil.
Linares 743 (COL).

Stephaniellidium Grolle
1 especie
Stephaniellidium sleumeri
(K.Mller) Grolle

Uribe & Gradstein 1998;


Schuster 2002.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
3100 m.
MAG. No evaluada.
Colombia, N Argentina.
Winkler C315a (COL).

AYTONIACEAE
2 gneros, 4 especies

Asterella P.Beauv.
3 especies
Asterella lateralis M.Howe

Uribe & Gradstein 1998; Bischler


et al. 2005.
Nativa. Andes. 1800 m.
CAU. No evaluada.
N Andes, Centroamrica.
Cuatrecasas 13859 (US).

Asterella macropoda
(Spruce) A.Evans

Uribe & Gradstein 1998; Bischler


et al. 2005.
Nativa. 2300-3700 m.

292

ANT, BOY, CAU, CUN, NAR,


QUI, RIS, SAN, TOL. No
evaluada.
Amrica tropical.
Aguirre 1268 (COL, U).

Asterella pringlei Underw.

Fimbriaria bakeri Steph.


Uribe & Gradstein 2001; Bischler
et al. 2005.
Nativa.
MAG. No evaluada.
N Andes, Centroamrica.
Baker s.n. (G, JE).

Plagiochasma Lehm. &


Lindenb.
1 especie
Plagiochasma rupestre
(G.Forst.) Steph.

Plagiochasma lanigerum (Spruce)


Steph., Plagiochasma subplanum
(Spruce) Steph.
Uribe & Gradstein 1998; Bischler
et al. 2005.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2150-3200 m.
CUN, MAG, SAN, TOL. No
evaluada.
Pantropical, regiones
mediterrneas.
Murillo 157 (NY).

BALANTIOPSACEAE
3 gneros, 7 especies

Isotachis Mitt.
4 especies
Isotachis lacustris Herzog

Triandrophyllum maegdefraui
S.Winkl.
Uribe & Gradstein 1998; Campos
& Uribe 2012.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
3400-4300 m.

BOY, CUN, MAG, MET, TOL.


No evaluada.
Andes tropicales.
Cleef 7225 (COL, U).

Isotachis lopezii
(R.M.Schust.) Gradst.

Ruizanthus lopezii R.M.Schust.


Uribe & Gradstein 1998; Campos
& Uribe 2012.
Nativa. Andes. 3100-3900 m.
BOY, CUN, NAR, RIS, TOL. No
evaluada.
Andes tropicales.
Cleef 3686 (COL, U).

Isotachis multiceps (Lindenb.


& Gottsche) Gottsche

Isotachis tenax Steph.


Uribe & Gradstein 1998; Campos
& Uribe 2012.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
500-4100 m.
BOY, CAU, CES, CUN, HUI,
MAG, MET, PUT, RIS, SAN. No
evaluada.
Amrica tropical.
Cleef 7717 (COL, U).

Isotachis serrulata (Sw.)


Gottsche

Isotachis haematodes (Lehm. &


Lindenb.) Gottsche, Isotachis
lindigiana Gottsche, Isotachis
madida (Hook.f. & Taylor) Mitt.,
Isotachis mascula Gottsche
Uribe & Gradstein 1998; Campos
& Uribe 2012.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1300-4500 m.
ANT, ARA, BOY, CAQ, CAS,
CAU, CHO, CUN, HUI, MAG,
MET, NAR, PUT, RIS, SAN,
TOL. No evaluada.
Amrica tropical.
Gradstein 8411 (COL, GOET).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

MARCHANTIOPHYTA (HEPTICAS)

BALANTIOPSACEAE

Marchantiophyta (liverworts)

Neesioscyphus Grolle
2 especies
Neesioscyphus allionii
(Steph.) Grolle

Uribe & Gradstein 1998; Campos


& Uribe 2012.
Nativa. Andes. 850-1500 m.
CHO, RIS. Vulnerable (Linares &
Uribe-Melndez 2002).
Colombia, Ecuador.
Gradstein 8391 (COL, GOET).

Neesioscyphus argillaceus
(Nees) Grolle

Lophozia rhodina Steph.


Uribe & Gradstein 1998; Campos
& Uribe 2012.
Nativa. SN Santa Marta. 1001300 m.
BOY, CAS, MAG, VAL. No
evaluada.
Andes tropicales, SE Brasil.
Campos 303 (COL).

Ruizanthus R.M.Schust.
1 especie
Ruizanthus venezuelanus
R.M.Schust.

Uribe & Gradstein 1998; Campos


& Uribe 2012.
Nativa. SN Santa Marta. 3500 m.
MAG. No evaluada.
N Andes, Costa Rica.
Rangel 1057 (COL, GOET).

CALYPOGEIACEAE
2 gneros, 16 especies

Calypogeia Raddi
11 especies
Calypogeia andicola Bischler
Calypogeia colombica S.W.Arnell
Fulford 1968; Uribe & Gradstein
1998.

Nativa. Andes. 800-4100 m.


BOY, CAS, CAU, CES, CUN,
TOL. No evaluada.
Andes tropicales.
Santana 340 (COL).

Calypogeia densifolia
(Steph.) Steph.

Fulford 1968; Uribe & Gradstein


1998.
Nativa. Amazonia. 200-250 m.
AMA. No evaluada.
NO Amazonia (Colombia,
Brasil).
Schultes 15793 (COL).

Calypogeia grandistipula
(Steph.) Steph.

Calypogeia puiggarii Steph.


Uribe & Gradstein 1998.
Nativa. SN Santa Marta. 2000 m.
MAG. No evaluada.
SE Brasil, N Andes.
Winkler C352 (ULM?).

Calypogeia laxa Lindenb. &


Gottsche

Fulford 1968; Uribe & Gradstein


1998.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2300-3200 m.
ANT, CUN, MAG. No evaluada.
Amrica tropical.
Bischler 77 (COL).

Calypogeia lechleri Steph.

Fulford 1968; Uribe & Gradstein


1998; Rangel-Ch. & Gradstein
2004.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, SN Santa Marta. 1002100 m.
AMA, CHO, MAG, NSA, RIS.
No evaluada.
Amrica tropical.
Gradstein 8515 (COL, GOET).

Calypogeia miquelii Mont.

Calypogeia amazonica (Spruce)


Steph.
Fulford 1968; Uribe & Gradstein
1998; Rangel-Ch. & Gradstein
2004.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, SN Santa Marta. 2002300 m.
AMA, ANT, CAU, CES, CHO,
MAG, NSA, VAL, VAU. No
evaluada.
N Suramrica, Centroamrica.
Gradstein 8752 (COL, GOET).

Calypogeia peruviana Nees

Calypogeia biapiculata (Spruce)


Steph., Calypogeia heterophylla
var. subrotunda (Steph.)
Bischler., Calypogeia heterophylla
f. abnormis (ngstr.) Bischl.,
Calypogeia muscicola Steph.,
Calypogeia subrotunda Steph.
Fulford 1968; Uribe & Gradstein
1998; Rangel-Ch. & Gradstein
2004.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, SN Santa Marta. 1003800 m.
AMA, BOY, CAU, CES, CHO,
CUN, HUI, MAG, MET, NSA,
PUT, RIS, SAN. No evaluada.
Amrica tropical.
Van Reenen 985 (GOET).

Calypogeia rhombifolia
(Spruce) Steph.

Fulford 1968; Uribe & Gradstein


1998; Rangel-Ch. & Gradstein
2004.
Nativa. Andes, Pacfico. 30-1700
m.
ANT, CHO, CUN, HUI, MET,
RIS, SAN, VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Bischler 475 (COL, G), Gradstein
8753 (COL, GOET).
Calypogeia rhombifolia var.
colombiana Bischler

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

293

MARCHANTIOPHYTA (HEPTICAS)

CALYPOGEIACEAE

Marchantiophyta (liverworts)

Nota: la var. colombiana es


endmica / var. colombiana is
endemic.

Calypogeia tenax (Spruce)


Steph.

Fulford 1968; Uribe & Gradstein


1998; Pinzn et al. 2003.
Nativa. Amazonia. 100-350 m.
AMA, VAU. No evaluada.
N Amazonia.
Schultes 13833 (COL).

Calypogeia uncinulatula
Herzog

Fulford 1968.
Nativa. Andes. 3620 m.
TOL. No evaluada.
Amrica tropical.
Van der Hammen 3265 (COL).

Calypogeia venezuelana
Fulford

Fulford 1968; Ramrez et al.


2008.
Nativa. Andes. 1325 m.
NAR. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Giraldo 1992 (COL, MO).

Mnioloma Herzog
5 especies
Mnioloma caespitosum
(Spruce) R.M.Schust.

Calypogeia caespitosa (Spruce)


Steph.
Fulford 1968; Uribe & Gradstein
1998; Schuster 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
400-2100 m.
CAU, CES, CHO, MAG, MET,
NSA, RIS. No evaluada.
Andes tropicales, Guayana.
Gradstein 8371 (COL, GOET).

294

Mnioloma crenulatum
(Bischl.) R.M.Schust.

Calypogeia crenulata Bischl.


Fulford 1968; Uribe & Gradstein
1998; Schuster 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1760-1900 m.
CUN, MAG, SAN. No evaluada.
Amrica tropical.
Castro 106 (COL).

Mnioloma cyclostipum
(Spruce) R.M.Schust.

Calypogeia cyclostipa (Spruce)


Steph.
Fulford 1968; Uribe & Gradstein
1998; Schuster 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1700-3600 m.
CAU, CES, CHO, CUN, RIS,
TOL. No evaluada.
Andes tropicales, SE Brasil.
Van der Hammen 3385 (COL,
U).

Mnioloma nephrostipum
(Spruce) R.M.Schust.

Calypogeia mastigophora
(Spruce) Steph., Calypogeia
nephrostipa (Spruce) Steph.,
Mnioloma mastigophorum
(Spruce) R.M.Schust.
Fulford 1968; Uribe & Gradstein
1998; Schuster 2000.
Nativa. 30-200 m.
CHO, CUN, MAG. No evaluada.
N Amazonia, Guayana.
Gradstein 8716 (COL, GOET).

Mnioloma parallelogramum
(Spruce) R.M.Schust.

Calypogeia parallelogramma
(Spruce) Steph.
Fulford 1968; Uribe & Gradstein
1998; Pinzn et al. 2003.
Nativa. Amazonia, Andes. 1001700 m.
AMA, ANT, HUI, MET. No
evaluada.

Amrica tropical.
Benavides 1801 (COL, HUA).

CEPHALOZIACEAE
6 gneros, 14 especies, 2 especies
endmicas

Alobiellopsis R.M.Schust.
1 especie
Alobiellopsis dominicensis
(Spruce) Fulford

Fulford 1968; Uribe & Gradstein


1998; Gradstein et al. 2001.
Nativa. Andes, Pacfico. 2502000 m.
ANT, CAU, RIS. Vulnerable
(Linares & Uribe-Melndez
2002).
Amrica tropical.
Gradstein 8541 (COL, GOET).

Cephalozia (Dumort.)
Dumort.
2 especies
Cephalozia bicuspidata (L.)
Dumort.

Cephalozia colombica S.W.Arnell,


Cephalozia grandifolia Steph.
Fulford 1968; Uribe & Gradstein
1998; Aguirre & Ruiz 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
3800 m.
BOY, CUN, MAG. Vulnerable
(Linares & Uribe-Melndez
2002).
Regin holrtica.
Nota: los registros deben ser
verificados; algunos pueden
ser errneos / records need
verification; some may be wrong.

Cephalozia crossii Spruce

Cephalozia bischlerae Fulford,


Cephalozia dussii Fulford

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

MARCHANTIOPHYTA (HEPTICAS)

CEPHALOZIACEAE

Marchantiophyta (liverworts)

Fulford 1968; Uribe & Gradstein


1998.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2400-4100 m.
BOY, CAU, CUN, MAG, MET,
RIS, TOL. No evaluada.
Amrica tropical.
Aguirre 1584 (COL).

Fuscocephalozia Va &
L.Sderstr.
1 especie
Fuscocephalozia pleniceps
(Aust.) Va & L.Sderstr.

Cephalozia pleniceps (Austin)


Lindb.
Uribe & Gradstein 1998.
Nativa. Andes. 3500-3700 m.
BOY, CUN, TOL. No evaluada.
Regin holrtica, N Andes,
Tierra del Fuego.
Gradstein 4242 (COL, GOET).

Fuscocephaloziopsis Fulford
2 especies
Fuscocephaloziopsis biloba
(Herzog) Fulford

Cephalozia infuscata R.M.Schust.


Uribe & Gradstein 1998;
Schuster 2002; Rangel-Ch. &
Gradstein 2004.
Nativa. Pacfico. 80-700 m.
CHO, VAL. No evaluada.
O Colombia, Antillas Menores.
Gradstein 8710 (COL, GOET).

Fuscocephaloziopsis
crassifolia (Lindenb. &
Gottsche) Va & L.Sderstr.
Cephalozia caribbeania Fulford,
Cephalozia crassifolia (Lindenb.
& Gottsche) Fulford, Cephalozia
forficata Spruce, Cephalozia
subforficata Herzog

Fulford 1968; Uribe & Gradstein


1998; Aguirre & Ruiz 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1000-3370 m.
BOY, CAS, CES, CHO, CUN,
HUI, MAG, MET, NSA, RIS,
SAN, TOL. No evaluada.
Amrica tropical.
Van der Hammen 1693 (COL, U).

Nowellia Mitt.
2 especies
Nowellia curvifolia (Dicks.)
Mitt.

Fulford 1968; Uribe & Gradstein


1998; Schuster 2002.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1900-2160 m.
MAG, RIS. Vulnerable (Linares
& Uribe-Melndez 2002).
Regin holrtica, Amrica
tropical.
Van Reenen 309 (COL).

Nowellia evansii Grolle

Nowellia caribbeania Fulford


Fulford 1968; Uribe & Gradstein
1998.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2200-2700 m.
MAG, SAN. No evaluada.
Centroamrica, Antillas.
Gradstein 7042 (COL, GOET).

Odontoschisma (Dumort.)
Dumort.
6 especies, 2 especies endmicas
Odontoschisma cleefii
Gradst. et al.

Gradstein & Ilkiu Borges 2015.


Endmica. Andes. 2300-4100 m.
ARA, BOY, CHO, CUN, HUI.
No evaluada.
Cleef 6269 (HT: COL; IT: U).

Odontoschisma denudatum
(Nees) Dumort.
Gradstein & Ilkiu Borges 2015.
Nativa. Andes. 3500-4000 m.
ARA, CAU, HUI. No evaluada.
Regin holrtica, Mxico, N
Andes.

Odontoschisma longiflorum
Steph.

Fulford 1968; Gradstein & Ilkiu


Borges 2015.
Nativa. Andes. 1000-2700 m.
BOY, HUI. No evaluada.
Amrica tropical.
Cleef 5057 (U).

Odontoschisma portoricensis
(Hampe & Gottsche) Steph.
Anomoclada mucosa Spruce,
Anomoclada portoricensis
(Hampe & Gottsche) Va
Fulford 1968; Gradstein & Ilkiu
Borges 2015.
Nativa. Amazonia. 100-300 m.
VAU. Vulnerable (Linares &
Uribe-Melndez 2002).
Amrica tropical.
Crdenas 23169 (COAH).

Odontoschisma soratamum
Fulford

Fulford 1968; Uribe & Gradstein


1998.
Endmica. Amazonia. 250 m.
AMA. No evaluada.
Schultes 12883 (HT: FH).

Odontoschisma variabile
(Lindenb. & Gottsche)
Trevis.

Odontoschisma atropurpureum
Steph., Odontoschisma falcifolium
Steph.
Fulford 1968; Gradstein 2013b;
Gradstein & Ilkiu Borges 2015.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 30-3500 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

295

MARCHANTIOPHYTA (HEPTICAS)

CEPHALOZIACEAE

Marchantiophyta (liverworts)

AMA, ARA, CAQ, CHO, CUN,


HUI, MET, RIS, TOL, VAU. No
evaluada.
Amrica tropical, frica.
Gradstein 8848 (COL).
Nota: registrada como O.
atropurpureum, O. denudatum,
O. falcifolium u O. longiflorum /
recorded as O. atropurpureum,
O. denudatum, O. falcifolium or
O. longiflorum.

CEPHALOZIELLACEAE
5 gneros, 8 especies

Cephaloziella (Spruce)
Schiffn.
3 especies
Cephaloziella divaricata
(Sm.) Warnst.

Cephaloziella andina Herzog


Fulford 1976; Uribe & Gradstein
1998.
Nativa. Andes. 3400 m.
CUN. Vulnerable (Linares &
Uribe-Melndez 2002).
Regin holrtica.
Troll 2217 (JE, type of C. andina).

Cephaloziella fragillima
(Spruce) Fulford

Cephalozia fragillima Spruce


Fulford 1976; Uribe & Gradstein
1998.
Nativa. Andes. 3000-3660 m.
CAU, CUN. No evaluada.
Andes tropicales.
Cleef 6226a (COL, GOET).

Cephaloziella granatensis
(J.B.Jack) Fulford

Cephalozia granatensis J.B.Jack


Fulford 1976; Uribe & Gradstein
1998.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1300-4000 m.

296

BOY, CAL, CAS, CAU, CES,


CUN, SAN, TOL. No evaluada.
Amrica tropical.
Gradstein 7012 (COL, GOET).

Cephaloziopsis (Spruce)
Schiffn.
1 especie
Cephaloziopsis intertexta
(Gottsche) R.M.Schust.

Cladopodiella intertexta
(Gottsche) Fulford
Fulford 1968; Uribe & Gradstein
1998; Schuster 2002.
Nativa. Andes. 2100 m.
BOY, MAG. Vulnerable (Linares
& Uribe-Melndez 2002).
Amrica tropical.
Aguirre 657 (COL, GOET).

Cylindrocolea R.M.Schust.
1 especie
Cylindrocolea rhizantha
(Mont.) R.M.Schust.

Cylindrocolea obtusifolia Fulford


Uribe & Gradstein 1998;
Schuster 2002; Gradstein &
Costa 2003.
Nativa. Andes. 1200-1310 m.
CAS, CHO. Vulnerable (Linares
& Uribe-Melndez 2002).
Amrica tropical.
Aguirre 3039 (COL).

Gymnocoleopsis
(R.M.Schust.) R.M.Schust.
1 especie
Gymnocoleopsis
cylindriformis (Mitt.)
R.M.Schust.

Gymnocoleopsis multiflora
(Steph.) R.M.Schust., Lophozia
multiflora Steph.
Uribe & Gradstein 1998;
Schuster 2002.

Nativa. Andes. 3500-4400 m.


BOY, CUN, RIS. No evaluada.
Amrica tropical, frica.
Van Zanten 16 (COL, GRO).

Kymatocalyx Herzog
2 especies
Kymatocalyx dominicensis
(Spruce) Va

Kymatocalyx cubensis (Steph.)


Va
Uribe & Gradstein 1998;
Gradstein & Vna 1999.
Nativa. Andes. 1800-2000 m.
RIS, SAN. Vulnerable (Linares &
Uribe-Melndez 2002).
Amrica tropical, Madagascar.
Gradstein 8675 (COL, GOET).

Kymatocalyx rhizomaticus
(Herzog) Gradst. & Va

Gradstein & Vna 1999; RangelCh. & Gradstein 2004.


Nativa. 700 m.
CHO. No evaluada.
Pantropical.
Gradstein 8848 (COL, U).

CORSINIACEAE
1 gnero, 1 especie

Cronisia Berk.
1 especie
Cronisia weddellii (Mont.)
Grolle

Cronisia paradoxa Berk.,


Funicularia bischleriana Jov.-Ast
Uribe & Gradstein 1998; Bischler
et al. 2005.
Nativa. Orinoquia. 350 m.
MET. No evaluada.
Amrica tropical.
Bischler 1671 (COL, PC).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

MARCHANTIOPHYTA (HEPTICAS)

CYATHODIACEAE

Marchantiophyta (liverworts)

CYATHODIACEAE
1 gnero, 1 especie

Cyathodium Lehm.
1 especie
Cyathodium cavernarum
Kunze

Uribe & Gradstein 1998; Bischler


et al. 2005.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
750 m.
HUI, MAG. No evaluada.
Pantropical.
Winkler C346 (COL).

DUMORTIERACEAE
1 gnero, 1 especie

Dumortiera Nees
1 especie
Dumortiera hirsuta (Sw.)
Nees

Dumortiera nepalensis (Taylor)


Nees
Uribe & Gradstein 1998; Bischler
et al. 2005.
Nativa. Andes. 1000-3300 m.
CAL, CES, CUN, MET, NAR,
RIS, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Pantropical.
Ramrez 4061, 10664 (MO, PSO).

FOSSOMBRONIACEAE
2 gneros, 2 especies

Austrofossombronia
R.M.Schust.
1 especie

Austrofossombronia
peruviana (Gottsche &
Hampe) Crand.-Stot. et al.

Fossombronia peruviana
Gottsche & Hampe,
Fossombronia ptycholophylla
Spruce
Uribe & Gradstein 1998;
Gradstein et al. 2001.
Nativa. Andes. 3300-3800 m.
BOY, CAU, CUN. No evaluada.
Andes tropicales.
Cleef 622 (COL, GOET).

Fossombronia Raddi
1 especie
Fossombronia porphyrorhiza
(Nees) Prosk.
Androcryphia porphyrorhiza
(Nees) Nees, Fossombronia
brasiliensis Steph.
Uribe & Gradstein 1998;
Gradstein & Costa 2003.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
750-2800 m.
CUN, MAG, QUI. No evaluada.
Amrica tropical.
Uribe 2125 (COL).
Nota: el registro de F. lamellata,
de Magdalena (Winkler 1976),
corresponde a F. porphyrorhiza.
Los registros de F. brasiliensis
y F. paranapanemae, del
mismo autor, se refieren a
Noteroclada confluens / a
record of F. lamellata from
Magdalena (Winkler 1976)
is F. porphyrorhiza; records
of F. brasiliensis and F.
paranapanemae by the same
author refer to Noteroclada
confluens.

FRULLANIACEAE
1 gnero, 42 especies, 2 especies
endmicas

Frullania Raddi
42 especies, 2 especies endmicas
Frullania atrata (Sw.)
Dumort.

Frullania crinoidea Steph.,


Frullania lechleri Steph.
Uribe & Gradstein 2003;
Gradstein & Uribe 2011.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
600-3400 m.
ANT, BOY, CAS, CAU, CES,
CUN, HUI, MAG, MET, NAR,
SAN. No evaluada.
Amrica tropical.
Uribe 4073 (COL).
Nota: algunos registros pueden
ser errneos (Uribe & Gradstein
2003) / Some records may be
wrong (Uribe & Gradstein 2003).

Frullania beyrichiana
(Lehm. & Lindenb.) Lehm. &
Lindenb.
Frullania beyrichiana Lehm. &
Lindenb., Frullania coalita Steph.
Stotler 1969; Uribe & Gradstein
1998; Gradstein & Uribe 2011.
Nativa. Andes. 1800-2100 m.
ANT, CAU, CUN, VAL. No
evaluada.
Amrica tropical.

Frullania bicornistipula
Spruce

Stotler 1969; Uribe & Gradstein


1998; Gradstein & Uribe 2011.
Nativa. Andes. 1500-2300 m.
CAU, HUI, NSA, RIS. No
evaluada.
N Andes, Costa Rica.
Gradstein 8399 (GOET).

Frullania bogotensis Steph.

Yuzawa 1991; Uribe & Gradstein


1998; Gradstein & Uribe 2011.
Endmica. Andes. 700-1500 m.
BOY, CUN, SAN. No evaluada.
Uribe 3633 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

297

MARCHANTIOPHYTA (HEPTICAS)

FRULLANIACEAE

Marchantiophyta (liverworts)

Frullania brasiliensis Raddi


Frullania columbica Steph.,
Frullania cylindrica Lehm.,
Frullania mucronata (Lehm.
& Lindenb.) Lehm. &
Lindenb., Frullania robusta
(Spruce) Steph., Frullania
sebastianopolitana Lindenb.,
Frullania spruceana Steph.
Uribe & Gradstein 1998; Uribe
& Gradstein 2003; Gradstein &
Uribe 2011.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1250-3900 m.
ANT, BOY, CAL, CES, CUN,
HUI, MAG, NAR, QUI, RIS,
TOL, VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Uribe 1320 (COL).

Frullania caulisequa (Nees)


Nees

Frullania gymnotis Nees &


Mont., Frullania obcordataLehm.
& Lindenb., Frullania parasitica
Lehm. & Lindenb.
Schuster 1980; Uribe &
Gradstein 1998; Gradstein &
Uribe 2011.
Nativa. Amazonia, Andes, SN
Santa Marta. 100-3000 m.
AMA, BOY, CAS, CES, MAG,
QUI, RIS, SAN, TOL. No
evaluada.
Amrica tropical.
Uribe 4095 (COL).

Frullania clandestina (Nees


& Mont.) Nees

Uribe & Gradstein 1998;


Gradstein & Uribe 2011.
Nativa. Andes. 1500 m.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Amrica tropical.

Frullania confertiloba Steph.


Yuzawa 1991; Campos & Uribe
2006; Gradstein & Uribe 2011.
Nativa. Andes. 700-1700 m.
SAN. No evaluada.

298

Amrica tropical.
Uribe 4278 (COL).

Amrica tropical.
Weir 185 (NY).

Frullania convoluta Lindenb.


& Hampe

Frullania ecklonii (Spreng.)


Spreng.

Uribe 2008; Gradstein & Uribe


2011.
Nativa. Andes. 2100-3400 m.
BOY, CUN, MET, NAR, NSA,
PUT, RIS, SAN, TOL. No
evaluada.
Andes tropicales.
Cleef 1222 (COL, GOET).

[Frullania crenulifolia
J.B.Jack & Steph.]

Uribe & Gradstein 1998.


Nota: especie dudosa / dubious
species.

Frullania cuencensis Taylor

Frullania decidua Spruce


Yuzawa 1991; Uribe & Gradstein
1998; Gradstein & Uribe 2011.
Nativa. Andes. 2900-3800 m.
BOY, CUN, SAN. No evaluada.
Amrica tropical.
Killip 17366 (NY).

Frullania dulimensis J.Uribe


M.

Uribe 2008; Gradstein & Uribe


2011.
Endmica. Andes. 3200 m.
TOL. No evaluada.
Esquivel 3422 (HT: TOLI; IT:
COL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Frullania dusenii Steph.

Frullania transfalcicula Clark &


Svihla
Yuzawa 1991; Uribe & Gradstein
1998; Gradstein & Uribe 2011.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1700 m.
CES, CUN. No evaluada.

Frullania viminicola Spruce


Yuzawa 1991; Uribe & Gradstein
1998; Gradstein & Uribe 2011.
Nativa. Andes. 2500-3500 m.
BOY, CUN, TOL. No evaluada.
Pantropical.
Uribe 3692 (COL).
Nota: algunos registros pueden
ser errneos / some records may
be wrong.

Frullania ecuadorensis
Steph.

Stotler 1969; Uribe & Gradstein


1998; Gradstein & Uribe 2011.
Nativa. Andes. 700-1200 m.
BOY, RIS. No evaluada.
Amrica tropical.
Uribe 3605 (COL).

Frullania ericoides (Mart.)


Mont.

Frullania squarrosa Gottsche


Schuster 1992; Uribe &
Gradstein 1998; Gradstein &
Uribe 2011.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 100-2800 m.
AMA, BOY, CAS, CHO, CUN,
QUI, RIS, SAN, TOL. No
evaluada.
Pantropical.
Gradstein 8617 (COL, GOET).

Frullania exilis Taylor

Frullania apiculata auct.


Uribe & Gradstein 1998;
Gradstein & Uribe 2011;
Gradstein 2013b.
Nativa. Andes. 100-3200 m.
CHO, QUI, RIS. No evaluada.
Pantropical.
Gradstein 8787 (COL, U).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

MARCHANTIOPHYTA (HEPTICAS)

FRULLANIACEAE

Marchantiophyta (liverworts)

Frullania formosa Spruce


Gradstein & Uribe 2011.
Nativa. Pacfico. 500 m.
RIS. No evaluada.
N Andes.
Uribe 523 (COL).

Frullania gibbosa Nees

Frullania tolimana Steph.


Schuster 1992; Uribe &
Gradstein 1998; Gradstein &
Uribe 2011.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
500-3200 m.
ANT, BOY, CAL, CAS, CAU,
CES, CUN, MAG, SAN, TOL.
No evaluada.
Pantropical.
Campos 169 (COL).

[Frullania granatensis
Gottsche]

Uribe & Gradstein 1998.


Nota: conocida solo del tipo.
Especie dudosa / known only
from the type; dubious species.

Frullania grandifolia Steph.


Uribe 2008; Gradstein & Uribe
2011.
Nativa. Andes. 3400 m.
TOL. No evaluada.
N Andes, Centroamrica.
Campos 194 (COL).

[Frullania guadalupensis
Steph.]

Uribe & Gradstein 1998.


Nota: registro dudoso / dubious
record.

[Frullania harpantha
Herzog]

Uribe & Gradstein 1998.


Nota: conocida solo del tipo.
Especie dudosa / known only
from the type; dubious species.

Frullania intumescens
(Lehm. & Lindenb.) Lehm. &
Lindenb.
Frullania closterantha Spruce,
Frullania longicollis Lindenb. &
Gottsche, Frullania pachoensis
Steph.
Stotler 1969; Uribe & Gradstein
1998; Gradstein & Uribe 2011.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1000-3800 m.
ANT, BOY, CAU, CES, CHO,
CUN, HUI, MAG, QUI, SAN,
TOL, VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Uribe 4274 (COL).

Frullania jelskii Loitlesb.

Yuzawa 1991; Uribe & Gradstein


1998; Gradstein & Uribe 2011.
Nativa. Andes. 2500 m.
CUN. No evaluada.
Colombia, Per.
Apollinaire s.n. (L).

Frullania kunzei Lehm. &


Lindenb.

Frullania neesii Lindenb.,


Frullania parasitica Montagne
Schuster 1992; Pinzn et al. 2003;
Gradstein & Uribe 2011.
Nativa. Amazonia. 200 m.
AMA. No evaluada.
Amrica tropical.
Snchez 2053c (COL).

Frullania laxiflora Spruce

Yuzawa 1991; Uribe & Gradstein


1998; Gradstein & Uribe 2011.
Nativa. Andes. 1500-3500 m.
CAU. No evaluada.
Andes tropicales.
Aguirre 1635 (COL).

Frullania lobatohastata
Steph.

Frullania apollinarii Steph.,


Frullania villosa Steph.
Uribe & Gradstein 1998; Uribe
2004b; Gradstein & Uribe 2011.

Nativa. Andes. 1800-3400 m.


CUN, QUI, SAN. No evaluada.
N Andes.
Cleef 2856 (COL).
Nota: a menudo errneamente
escrito lobato-hastata (ver Art.
60.9 del ICN, McNeill et al.
2012) / sometimes misspelled
lobato-hastata (see Art. 60.9 of
the ICN, McNeill et al. 2012).

Frullania macrocephala
(Lehm. & Lindenb.) Lehm. &
Lindenb.
Frullania bullatiflora Steph.
Stotler 1969; Uribe & Gradstein
1998; Gradstein & Uribe 2011.
Nativa. Andes. 1400-2900 m.
BOY, CUN, QUI, RIS, SAN. No
evaluada.
Amrica tropical.
Uribe 4088 (COL).

Frullania meridana Steph.

Uribe & Gradstein 1998; Uribe


2004a; Gradstein & Uribe 2011.
Nativa. Andes. 1500-3200 m.
CUN, RIS, TOL. No evaluada.
N Andes.
Aguirre 1544 (COL).

Frullania mirabilis J.B.Jack


& Steph.

Frullania pendulostyla Steph.


Stotler 1969; Uribe & Gradstein
1998; Gradstein & Uribe 2011.
Nativa. Andes. 1200-2400 m.
ANT, CAU, CHO, MET, NAR,
VAL. No evaluada.
N Andes, Costa Rica.
Bischler 283 (COL).

Frullania montagnei
Gottsche

Stotler 1969; Uribe & Gradstein


1998; Gradstein & Uribe 2011.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1500-2100 m.
MAG, SAN. No evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

299

MARCHANTIOPHYTA (HEPTICAS)

FRULLANIACEAE

Marchantiophyta (liverworts)

Amrica tropical.
Uribe 3323 (COL).

[Frullania moritziana
Lindenb. & Gottsche]

Uribe & Gradstein 1998.


Nota: registro dudoso / dubious
record.

Frullania nodulosa (Reinw.


et al.) Nees

Frullania replicata (Nees) Spruce,


Frullania thuilleri Nees
Uribe & Gradstein 1998;
Gradstein & Uribe 2011.
Nativa. Amazonia. 200-250 m.
AMA, VAU. No evaluada.
Pantropical.
Crdenas 23370 (COAH).

Frullania obscura (Sw.) Nees

Frullania arecae (Spreng.)


Gottsche, Frullania campanensis
Spruce, Frullania hians (Lehm. &
Lindenb.) Mont. & Nees
Uribe & Gradstein 1998;
Gradstein 2012a.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
650-3150 m.
BOY, CAS, CAU, CES, CUN,
HUI, MAG, NAR, RIS, SAN,
TOL. No evaluada.
Pantropical.
Uribe 3729 (COL).
Nota: algunos registros pueden
ser errneos / some records may
be erroneous.

[Frullania occanniensis
Steph.]

Uribe & Gradstein 1998.


Nota: especie dudosa / dubious
species.

Frullania paradoxa Lehm. &


Lindenb.
Frullania flexicaulis Spruce,
Frullania ulotricha Taylor

300

Stotler 1969; Uribe & Gradstein


1998; Gradstein & Uribe 2011.
Nativa. Andes. 2700-3700 m.
BOY, CAU, CUN, QUI, RIS,
VAL. No evaluada.
Andes tropicales.
Wolf 903 (COL).

Frullania ringens Spruce

Frullania peruviana
Gottsche

Frullania riojaneirensis
(Raddi) Spruce

Frullania atrosanguinea Spruce,


Frullania mathanii Steph.
Uribe & Gradstein 1998; Uribe
2008; Gradstein & Uribe 2011.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1300-3800 m.
ANT, BOY, CAL, CHO, CUN,
MAG, NAR, QUI, RIS, TOL,
VAL. No evaluada.
Andes tropicales.
Churchill 13010 (GOET).

Frullania pittieri Steph.

Stotler 1969; Uribe & Gradstein


1998; Gradstein & Uribe 2011.
Nativa. Andes, Pacfico. 50-2500
m.
BOY, CAU, CHO, RIS. No
evaluada.
N Andes, Costa Rica.
Bischler 213 (PC).

Frullania pluricarinata
Gottsche

Yuzawa 1991; Uribe & Gradstein


1998; Gradstein & Uribe 2011.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1700-3000 m.
CUN, MAG. No evaluada.
Andes tropicales.
Winkler C394 (COL).

[Frullania repanda
Gottsche]

Uribe & Gradstein 1998.


Nota: conocida solo del tipo.
Especie dudosa / known only
from the type; dubious species.

Yuzawa 1991; Uribe & Gradstein


1998; Gradstein & Uribe 2011.
Nativa. Andes. 3400 m.
CAU. No evaluada.
N Andes.
Cleef 493f (COL).

Frullania arietina Taylor


Schuster 1992; Uribe &
Gradstein 1998; Gradstein &
Uribe 2011.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta. 100-3800 m.
ANT, BOY, CAL, CAS, CAU,
CES, CHO, CUN, HUI, MAG,
QUI, RIS, SAN, TOL. No
evaluada.
Pantropical.
Gradstein 8612 (COL, U).

[Frullania sabanetica
Gottsche]

Uribe & Gradstein 1998.


Nota: conocida solo del tipo.
Especie dudosa / known only
from the type; dubious species.

Frullania setigera Steph.

Stotler 1969; Uribe 2004a;


Gradstein & Uribe 2011.
Nativa. Andes. 900-3600 m.
ANT, BOY, CHO, HUI, SAN,
VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Luteyn 7059 (COL).

Frullania sphaerocephala
Spruce

Frullania lehmanniana Steph.


Yuzawa 1991; Uribe & Gradstein
1998; Gradstein & Uribe 2011.
Nativa. Andes. 1700-3900 m.
CUN, MET, QUI, RIS, TOL. No
evaluada.
Andes tropicales.
Van Zanten 147 (GOET).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

MARCHANTIOPHYTA (HEPTICAS)

FRULLANIACEAE

Marchantiophyta (liverworts)

Frullania standaertii Steph.

Frullania albertii Steph.,


Frullania arnellii Steph.
Yuzawa 1991; Uribe & Gradstein
1998; Gradstein & Uribe 2011.
Nativa. Andes. 1500-4000 m.
BOY, CUN, SAN. No evaluada.
Amrica tropical, frica.
Cleef 4194 (COL, U).

Frullania tetraptera Nees &


Mont.

Frullania semiconnata
Lindenb. &Gottsche, Frullania
semiconnata var. coronata
Gottsche, Frullania semiconnata
var. granatensis Gottsche
Yuzawa 1991; Uribe & Gradstein
1998; Gradstein & Uribe 2011.
Nativa. Andes. 2000-3800 m.
CUN, MET, RIS. No evaluada.
Andes tropicales.
Cleef 6736 (COL, GOET).

[Frullania trianae Gottsche]


Uribe & Gradstein 1998.
Nota: conocida solo del tipo.
Especie dudosa / known only
from the type; dubious species.

[Frullania trollii Herzog]

Uribe & Gradstein 1998.


Nota: conocida solo del tipo.
Especie dudosa / known only
from the type; dubious species.

Frullania tunguraguana
Clark & Frye

Yuzawa 1991; Uribe & Gradstein


1998; Gradstein & Uribe 2011.
Nativa. Andes. 1600 m.
SAN. No evaluada.
Amrica tropical.
Uribe 4344 (COL).

Frullania winteri Steph.


Frullania vanderhammenii
Haarbrink

Yuzawa 1991; Uribe & Gradstein


1998; Gradstein & Uribe 2011.
Nativa. Andes. 1700-2550 m.
BOY, QUI, RIS, SAN. No
evaluada.
Mxico a Bolivia.
Orrego 388 (COL).
Frullania winteri var.
vanderhammenii (Haarbrink)
Yuzawa
Nota: la var. vanderhammenii es
endmica / var. vanderhammenii
is endemic.

GYMNOMITRIACEAE
2 gneros, 6 especies

Gymnomitrion Corda
4 especies
Gymnomitrion atrofilum
Va

Uribe & Gradstein 1998;


Schuster 2002; Vna 2003.
Nativa. Andes. 3400-4015 m.
CUN, MET. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Gradstein 4266 (COL, U).

Gymnomitrion bolivianum
(Steph.) Va

Acolea andina Herzog,


Gymnomitrion andinum
(Herzog) Herzog, Marsupella
cuspidata Steph., Marsupella
lacerata (Steph.) Va,
Marsupella trollii Herzog,
Sphenolobus laceratus Steph.
Uribe & Gradstein 1998;
Schuster 2002; Vna 2003.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
3400-4400 m.
BOY, CAL, CES, CUN, MAG,
MET. No evaluada.
Mxico a Argentina, S frica.
Gradstein 4239 (COL, U).

Gymnomitrion setaceum
Grolle & Va

Uribe & Gradstein 1998;


Schuster 2002; Vna 2003.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
3200-4300 m.
BOY, CUN, MAG, MET. No
evaluada.
N Andes, Costa Rica.
Cleef 6685 (COL, U).

Gymnomitrion truncatoapiculatum Herzog

Marsupella involuta Va,


Marsupella truncato-apiculata
(Herzog) Va
Uribe & Gradstein 1998;
Schuster 2002; Vna 2003.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
3500-4300 m.
ARA, BOY, CUN, MAG, MET.
No evaluada.
Mxico a Bolivia.
Cleef 4451a (COL, U).

Marsupella Dumort.
2 especies
Marsupella emarginata
(Ehrh.) Dumort.

Marsupella andina J.B.Jack &


Steph., Marsupella mexicana
(Lindenb. & Gottsche) Steph.
Uribe & Gradstein 1998; Vna
2003.
Nativa. Andes. 3100-3200 m.
ANT, CUN. No evaluada.
Regin holrtica, Pantropical.
Gradstein 3673 (COL, GOET).

Marsupella miniata
(Lindenb. & Gottsche)
Grolle

Marsupella lorentziana Steph.


Uribe & Gradstein 1998; Vna
2003.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2700-4350 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

301

MARCHANTIOPHYTA (HEPTICAS)

HERBERTACEAE

Marchantiophyta (liverworts)

ARA, CUN, MAG. No evaluada.


Mxico a Bolivia.
Rangel 890 (COL, U).

HERBERTACEAE
2 gneros, 7 especies

Herbertus Gray
6 especies
Herbertus acanthelius Spruce
Herbertus granatensis (Steph.)
Herzog, Herbertus juniperoideus
subsp. acanthelius (Spruce)
K.Feldberg & J.Heinrichs,
Herbertus limbatus (Steph.)
Herzog, Schisma granatensis
Steph., Schisma wallisianum
Steph.
Van Reenen 1982; Uribe &
Gradstein 1998; Feldberg &
Heinrichs 2006.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2400-4300 m.
ANT, ARA, BOY, CAU, CHO,
CUN, MAG, MET, NAR, RIS,
SAN, TOL, VAL. No evaluada.
Andes tropicales.
Cleef 2637 (COL, U).

Herbertus bivittatus Spruce

Herbertus divergens (Steph.)


Herzog, Herbertus juniperoideus
subsp. bivittatus (Spruce)
K.Feldberg & J.Heinrichs
Van Reenen 1982; Uribe &
Gradstein 1998; Feldberg &
Heinrichs 2006.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta. 30-2900 m.
CES, CHO, MAG, RIS. No
evaluada.
Amrica tropical.
Gradstein 8380 (COL, GOET).

Herbertus grossispinus
Fulford

Herbertus sendtneri auct.,


Herbertus subdentatus auct.,
Herbertus subnivalis S.Winkl.
Van Reenen 1982; Uribe &
Gradstein 1998; Feldberg &
Heinrichs 2006.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2150-4350 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, HUI,
MAG, MET, RIS, TOL, VAL. No
evaluada.
Amrica tropical.
Cleef 6205 (COL, U).
Nota: registrada como H.
subdentatus o H. sendtneri /
recorded as H. subdentatus or H.
sendtneri.

Herbertus juniperoideus
(Sw.) Grolle

Herbertus colombianus
G.Reenen, Herbertus subdentatus
(Steph.) Fulford
Van Reenen 1982; Uribe &
Gradstein 1998; Feldberg &
Heinrichs 2006.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1300-3750 m.
ANT, ARA, BOY, CAU, CUN,
MAG, NAR, RIS, VAL. No
evaluada.
Amrica tropical, frica.
Wolf 1017 (COL, GOET).

Herbertus oblongifolius
(Steph.) Gradst. & Cleef

Van Reenen 1982; Uribe &


Gradstein 1998.
Nativa. Andes. 4065 m.
ARA. Vulnerable (Linares &
Uribe-Melndez 2002).
Colombia, SE Brasil.
Cleef 10382 (COL, U).

Herbertus pensilis Spruce

Herbertus juniperoideus subsp.


pensilis (Taylor) K.Feldberg &

302

J.Heinrichs, Schisma columbiae


Steph.
Van Reenen 1982; Uribe &
Gradstein 1998; Feldberg &
Heinrichs 2006.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1500-3700 m.
BOY, CAU, CUN, HUI, MAG,
NAR, RIS, TOL, VAL. No
evaluada.
Amrica tropical.
Cleef 9927 (COL, U).

Triandrophyllum Fulford &


Hatcher
1 especie
Triandrophyllum subtrifidum
(Hook. & Taylor) Fulford &
Hatcher
Fulford 1963; Uribe & Gradstein
1998; Gradstein et al. 2001.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1800-4500 m.
BOY, CAL, CAU, CES, CUN,
HUI, MAG, MET, NAR, RIS. No
evaluada.
S regiones templadas, Andes
tropicales, Centroamrica.
Cleef 1078, 2297, 2439, 2563
(COL, U).

JAMESONIELLACEAE
1 gnero, 13 especies, 1 especie
endmica

Syzygiella Spruce
13 especies, 1 especie endmica
Syzygiella anomala
(Lindenb. & Gottsche)
Steph.

Inoue 1966; Uribe & Gradstein


1998.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1500-3600 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

MARCHANTIOPHYTA (HEPTICAS)

JAMESONIELLACEAE

Marchantiophyta (liverworts)

CAL, CUN, MAG, NAR, TOL.


No evaluada.
Amrica tropical.
Cleef 2566 (COL, U).

Syzygiella autumnalis (DC.)


K.Feldberg et al.

Jamesoniella autumnalis (DC.)


Steph.
Grolle 1971; Uribe & Gradstein
1998.
Nativa. Andes. 2300-3700 m.
BOY, CUN, HUI. No evaluada.
Regin holrtica, Centroamrica,
Colombia, Asia tropical.
Cleef 4604 (COL, GOET).

Syzygiella campanulata
Herzog

Inoue 1966; Uribe & Gradstein


1998.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2700-3700 m.
MAG, RIS, TOL. No evaluada.
N Andes.
Aguirre 1328 (COL).

Syzygiella colombiana
H.Rob.

Uribe & Gradstein 1998.


Endmica. Andes. 1500-2000 m.
RIS, VAL. No evaluada.
Gradstein 8377 (COL, GOET).

[Syzygiella concreta
(Gottsche) Spruce]

Feldberg et al. 2011.


Nota: especie dudosa. Segn
Feldberg et al. (2011) y Va
(com. pers.), esta especie es
morfolgicamente similar a S.
perfoliata, pero genticamente
distinta / dubious species;
according to Feldberg et al.
(2011) and J. Va (pers. comm.)
this species is morphologically
similar to S. perfoliata but
genetically distinct.

Syzygiella contigua Steph.

Jungermannia contigua Gottsche


Inoue 1966; Uribe & Gradstein
1998.
Nativa. Andes. 3300-3600 m.
CUN, SAN. No evaluada.
Amrica tropical.
Lindig s.n. (T: ?).

Syzygiella grollei Inoue

Inoue 1974; Uribe & Gradstein


1998.
Nativa. Andes. 2000-2500 m.
CUN. Vulnerable (Linares &
Uribe-Melndez 2002).
Colombia, Per.
Aguirre 6830 (COL).

Syzygiella integerrima Steph.


Inoue 1966; Uribe & Gradstein
1998.
Nativa. Andes. 2920-3550 m.
CUN, HUI, RIS. No evaluada.
Amrica tropical.
Van Zanten s.n. (COL, GRO).

Syzygiella liberata Inoue

Inoue 1974; Uribe & Gradstein


1998.
Nativa. Andes. 1900-3900 m.
ANT, BOY, CUN, HUI, MET. No
evaluada.
N Andes, S Brasil.
Cleef 9306 (COL, U).

Syzygiella manca (Mont.)


Steph.

Inoue 1966; Uribe & Gradstein


1998.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
N Andes.
Wallis s.n. (G).

Syzygiella perfoliata (Sw.)


Spruce

Syzygiella jelskii (Loitl.) Steph.,


Syzygiella linguifolia Schiffn.

Inoue 1966; Uribe & Gradstein


1998.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1500-2750 m.
BOY, CUN, MAG, NAR, RIS,
SAN. No evaluada.
Amrica tropical.
Uribe 3710 (COL).

Syzygiella rubricaulis (Nees)


Steph.
Jamesoniella rubricaulis (Nees)
Grolle
Grolle 1971; Uribe & Gradstein
1998.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1500-4500 m.
ARA, BOY, CAS, CAU, CES,
CUN, HUI, MAG, MET, NAR,
QUI, RIS, SAN, TOL. No
evaluada.
Amrica tropical.
Cleef 7248 (COL, U).

[Syzygiella setulosa Steph.]

Uribe & Gradstein 1998.


Nota: registro dudoso / dubious
record.

Syzygiella sonderi (Gottsche)


K.Feldberg et al.

Cryptochila grandiflora (Lindenb.


& Gottsche) Grolle, Jamesoniella
allionii Steph., Jamesoniella
grandiflora (Lindenb. &
Gottsche) Steph.
Grolle 1971; Uribe & Gradstein
1998; Feldberg et al. 2010.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2000-3500 m.
BOY, CAL, CAS, CES, CUN,
MAG, NAR, RIS, SAN, VAL. No
evaluada.
S regiones templadas,
Pantropical.
Aguirre 3208 (COL).

Syzygiella undata (Mont.)


K.Feldberg et al.

Jamesoniella paramicola Herzog,


Jamesoniella undata (Mont.)

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

303

MARCHANTIOPHYTA (HEPTICAS)

JUBULACEAE

Marchantiophyta (liverworts)

Steph., Jamesoniella verrucosa


Steph.
Grolle 1971; Uribe & Gradstein
1998.
Nativa. Andes. 3400-4300 m.
ARA, BOY, CAL, CUN. No
evaluada.
Andes tropicales.
Cleef 3840 (COL, U).

Andes tropicales.
Uribe 3659 (COL).

LEJEUNEACEAE
48 gneros, 258 especies, 17
especies endmicas

Acanthocoleus R.M.Schust.
1 especie

JUBULACEAE
1 gnero, 1 especie

Jubula Dumort.
1 especie
Jubula bogotensis Steph.

Frullania hutchinsiae var.


bogotensis Steph., Jubula
hutchinsiae subsp. bogotensis
(Steph.) Verdoorn, Jubula
pennsylvanica subsp. bogotensis
(Steph.) W.R.Guerke
Uribe & Gradstein 1998;
Gradstein et al. 2001.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2100-2960 m.
CUN, HUI, MAG, QUI, SAN.
Vulnerable (Linares & UribeMelndez 2002).
Amrica tropical.
Uribe 2224 (COL).

JUNGERMANNIACEAE
1 gnero, 1 especie

Jungermannia L.
1 especie
Jungermannia ovato-trigona
(Steph.) Grolle
Haplozia rorida Herzog,
Jamesoniella ovatotrigona Steph.
Uribe & Gradstein 1998.
Nativa. Andes. 2700-3750 m.
BOY, CUN, RIS. No evaluada.

304

Acanthocoleus aberrans
(Lindenb. & Gottsche) Kruijt
Dicranolejeunea loxensis
(Gottsche) Steph.
Gradstein 1994; Uribe &
Gradstein 1998; Rangel-Ch. &
Gradstein 2004.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1700-2600 m.
BOY, CHO, CUN, HUI, MAG,
MET, NSA, RIS, SAN, TOL. No
evaluada.
Amrica tropical, frica.
Uribe 1809 (COL).
Acanthocoleus aberrans var.
laevis Gradst.

Acrolejeunea (Spruce)
Schiffn.
2 especies
Acrolejeunea emergens
(Mitt.) Steph.

Gradstein 1994; Uribe &


Gradstein 1998.
Nativa. 150 m.
CHO, NSA. No evaluada.
Amrica tropical, frica, India.
Bischler 2653 (COL, PC).

Acrolejeunea torulosa
(Lehm. & Lindenb.) Schiffn.
Gradstein 1994; Uribe &
Gradstein 1998; Pinzn et al.
2003.
Nativa. Amazonia, Andes,
Orinoquia. 0-1000 m.

AMA, BOY, CAS, CHO, CUN,


GUV, MET, NAR, RIS, SAN,
VAU. No evaluada.
Amrica tropical.
Aguirre 6688 (COL).

Anoplolejeunea (Spruce)
Schiffn.
1 especie
Anoplolejeunea conferta
(Spreng.) A.Evans

Uribe & Gradstein 1998;


Gradstein et al. 2001.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta. 30-3700 m.
ANT, BOY, CAU, CES, CHO,
CUN, HUI, MAG, RIS, SAN,
TOL. No evaluada.
Amrica tropical.
Gradstein 8867p.p. (COL,
GOET).

Archilejeunea (Spruce)
Schiffn.
6 especies, 1 especie endmica
Archilejeunea badia (Spruce)
Steph.
Nativa. Amazonia. 200 m.
AMA. No evaluada.
Amazonia, Guyana.
Campos s.n. (COL).

Archilejeunea bischleriana
Gradst.

Gradstein 1994; Uribe &


Gradstein 1998.
Endmica. Pacfico. 50-100 m.
CHO. No evaluada.
Gradstein 8789 (HT: COL; IT: U).

Archilejeunea crispistipula
(Spruce) Steph.
Gradstein 1994; Uribe &
Gradstein 1998; Pinzn et al.
2003.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

MARCHANTIOPHYTA (HEPTICAS)

LEJEUNEACEAE

Marchantiophyta (liverworts)

Nativa. Amazonia, Caribe,


Orinoquia. 100-350 m.
AMA, CAS, MAG, MET. No
evaluada.
Amazonia.
Schultes 42046 (FLAS, U).

Nativa. Amazonia, Andes,


Pacfico. 30-1500 m.
CAU, CES, CHO, MET, NSA,
QUI, RIS. No evaluada.
Amrica tropical.
Bischler 1658 (COL, PC, U).

Archilejeunea fuscescens
(Lehm.) Fulford

Aureolejeunea R.M.Schust.

Archilejeunea juliformis (Nees)


Gradst., Marchesinia extensa
(Steph.) Steph., Ptychocoleus
juliformis Trevis.
Gradstein 1994; Uribe &
Gradstein 1998; Pinzn et al.
2003.
Nativa. Amazonia, Caribe,
Orinoquia. 100-350 m.
AMA, CAQ, CAS, MAG, MET.
No evaluada.
Amazonia, Costa Rica.
Bischler 1595 (COL, PC).

Archilejeunea ludoviciana
(Lehm.) Gradst. & P.Geissler
Archilejeunea porelloides
(Spruce) Schiffn.
Gradstein 1994; Uribe &
Gradstein 1998; Pinzn et al.
2003.
Nativa. Amazonia, Orinoquia,
Pacfico. 30-500 m.
AMA, CHO, HUI, MET, PUT.
No evaluada.
NO Suramrica.
Gradstein 8870 (COL, U).
Archilejeunea ludoviciana subsp.
ludoviciana, Archilejeunea
ludoviciana subsp. porelloides
(Spruce) Gradst. & P.Geissler

Archilejeunea parviflora
(Nees) Steph.

Archilejeunea cruegeri (Lindenb.)


Schiffn., Archilejeunea leprieurii
(Mont.) Schiffn., Archilejeunea
viridissima (Lindenb.) Steph.
Gradstein 1994; Uribe &
Gradstein 1998; Aguirre & Ruiz
2000.

4 especies
Aureolejeunea aurifera
R.M.Schust.
Schuster 1987; Uribe &
Gradstein 1998.
Nativa. Andes. 3800 m.
CUN. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Cleef 1700 (COL, U).

Aureolejeunea paramicola
(Herzog) R.M.Schust.
Aureolejeunea paramoensis
R.M.Schust., Brachiolejeunea
paramicola Herzog,
Omphalanthus paramicola
(Herzog) Gradst.
Schuster 1987; Uribe &
Gradstein 1998.
Nativa. Andes. 2600-3700 m.
CAS, CUN, RIS, SAN.
Vulnerable (Linares & UribeMelndez 2002).
N Andes.
Gradstein 3674 (COL, U).

Aureolejeunea
quinquecarinata R.M.Schust.
Schuster 1987; Uribe &
Gradstein 1998.
Nativa. Andes. 3000-4100 m.
CAS, CUN, MET, RIS. No
evaluada.
N Andes.
Aguirre 3248 (COL, U).

Aureolejeunea tonduzana
(Steph.) Gradst.

Aureolejeunea fulva R.M.Schust.

Schuster 1987; Uribe &


Gradstein 1998; Gradstein 2013a.
Nativa. Andes. 2450-3200 m.
RIS. Vulnerable (Linares &
Uribe-Melndez 2002).
Amrica tropical.
Wolf s.n. (COL, U).

Blepharolejeunea
S.W.Arnell
3 especies
Blepharolejeunea incongrua
(Lindenb. & Gottsche)
Slageren & Kruijt
Blepharolejeunea hansmeyeri
Steph., Blepharolejeunea
nitidiuscula (Gottsche) Schiffn.,
Dicranolejeunea incongrua
(Lindenb. & Gottsche) Steph.,
Phragmicoma nitidiuscula
Gottsche
Gradstein 1994; Uribe &
Gradstein 1998.
Nativa. Andes. 2000-4100 m.
ANT, ARA, BOY, CAS, CUN,
MET, RIS, TOL. No evaluada.
Andes tropicales, SE Brasil.
Aguirre 1282 (COL, U).

Blepharolejeunea saccata
(Steph.) Slageren & Kruijt
Gradstein 1994; Uribe &
Gradstein 1998.
Nativa. Andes. 1200-1850 m.
ANT. Vulnerable (Linares &
Uribe-Melndez 2002).
Amrica tropical.
Thiers 4067 (NY).

Blepharolejeunea securifolia
(Steph.) R.M.Schust.
Gradstein 1994; Uribe &
Gradstein 1998.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2450-4100 m.
BOY, CAS, CUN, MAG, MET,
RIS. No evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

305

MARCHANTIOPHYTA (HEPTICAS)

LEJEUNEACEAE

Marchantiophyta (liverworts)

Andes tropicales, SE Brasil.


Aguirre 2856 (COL).

Brachiolejeunea (Spruce)
Schiffn.
3 especies
Brachiolejeunea laxifolia
(Taylor) Schiffn.

Gradstein 1994; Uribe &


Gradstein 1998; Aguirre & Ruiz
2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2000-3800 m.
ANT, BOY, CAS, CAU, CES,
CUN, HUI, MAG, MET, NSA,
RIS, SAN, TOL. No evaluada.
Amrica tropical.
Bischler 1723 (COL, PC, U).

Brachiolejeunea leiboldiana
(Lindenb. & Gottsche)
Schiffn.

Brachiolejeunea mamillata
Steph., Phragmicoma leiboldiana
Lindenb. & Gottsche
Gradstein 1994; Uribe &
Gradstein 1998.
Nativa. Andes. 1700 m.
CAL, CAS, RIS. No evaluada.
Amrica tropical.
Aguirre 2955 (COL, U).

Brachiolejeunea phyllorhiza
(Nees) Kruijt & Gradst.

Dicranolejeunea phyllorhiza
(Nees) Schiffn.
Gradstein 1994; Uribe &
Gradstein 1998; Rangel-Ch. &
Gradstein 2004.
Nativa. Andes, Pacfico. 3002500 m.
CHO, CUN, RIS, SAN, TOL. No
evaluada.
Amrica tropical, frica.
Linares 1419 (COL, U).

306

Bromeliophila R.M.Schust.
1 especie
Bromeliophila helenae
Gradst.

Gradstein et al. 2001; Benavides


& Callejas 2004.
Nativa. Andes. 3200 m.
ANT. No evaluada.
Colombia, Guayana, Dominica.
Benavides 1105 (COL, HUA).

Bryopteris (Nees) Lindenb.


2 especies
Bryopteris diffusa (Sw.) Nees
Gradstein 1994; Uribe &
Gradstein 1998.
Nativa. Andes. 1000-1250 m.
QUI, RIS. No evaluada.
Amrica tropical.
Orrego 317 (COL).

Bryopteris filicina (Sw.) Nees

Bryopteris fruticulosa Taylor,


Bryopteris trinitensis (Lehm. &
Lindenb.) Lehm. & Lindenb.
Gradstein 1994; Uribe &
Gradstein 1998; Rangel-Ch. &
Gradstein 2004.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, SN Santa Marta. 3003000 m.
BOY, CAS, CAU, CES, CHO,
CUN, HUI, MAG, MET, NAR,
PUT, QUI, RIS, SAN, TOL, VAL,
VAU. No evaluada.
Amrica tropical.
Aguirre 2957 (COL, U).

Caudalejeunea Stephani
1 especie

Caudalejeunea lehmanniana
(Gottsche et al.) A.Evans
Uribe & Gradstein 1998;
Gradstein et al. 2001.

Nativa. Orinoquia, Pacfico. 100


m.
BOY, CHO, HUI, SAN. No
evaluada.
Amrica tropical, frica.
Bischler 2010 (COL, PC).

Ceratolejeunea (Spruce)
Schiffn.
17 especies
Ceratolejeunea ceratantha
(Nees & Mont.) Steph.

Campos et al. 2014.


Nativa. Amazonia. 115-190 m.
AMA, VAU. No evaluada.
Amrica tropical.
Campos 720 (COL).

Ceratolejeunea coarina
(Gottsche) Steph.

Ceratolejeunea plumula (Spruce)


Steph.
Uribe & Gradstein 1998;
Dauphin 2003; Rangel-Ch. &
Gradstein 2004.
Nativa. Andes, Pacfico. 1001000 m.
CHO, NSA, SAN. No evaluada.
Amrica tropical.
Gradstein 8721 (COL, GOET).

Ceratolejeunea confusa
R.M.Schust.

Campos et al. 2014.


Nativa. Amazonia. 140-210 m.
CAQ, PUT, VAU. No evaluada.
Suramrica tropical.
Campos 721 (COL).

Ceratolejeunea cornuta
(Lindenb.) Schiffn.

Ceratolejeunea litoralis Herzog,


Ceratolejeunea maritima
(Spruce) Steph., Ceratolejeunea
megalophysa (Spruce) Steph.
Uribe & Gradstein 1998;
Dauphin 2003.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

MARCHANTIOPHYTA (HEPTICAS)

LEJEUNEACEAE

Marchantiophyta (liverworts)

Nativa. Amazonia, Andes,


Pacfico, SN Santa Marta. 302550 m.
AMA, BOY, CAQ, CAS, CHO,
CUN, MAG, MET, NAR, PUT,
RIS, SAN, VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Gradstein 8613 (COL, GOET).

Ceratolejeunea cubensis
(Mont.) Schiffn.

Uribe & Gradstein 1998;


Dauphin 2003.
Nativa. Andes, Pacfico. 1001500 m.
BOY, CHO, HUI, RIS, SAN,
VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Gradstein 8801 (U).

Ceratolejeunea desciscens
(Sande Lac.) Steph.

Ceratolejeunea globulifera
Herzog

Uribe & Gradstein 1998;


Dauphin 2003.
Nativa. Andes. 1400-1500 m.
CAU, QUI. Vulnerable (Linares
& Uribe-Melndez 2002).
Andes tropicales, Costa Rica.
Killip 7780 (HT: JE).

Ceratolejeunea grandiloba
J.B.Jack & Steph.
Uribe & Gradstein 1998;
Dauphin 2003.
Nativa. Andes. 1400-3000 m.
ANT, RIS. No evaluada.
Andes tropicales.
Wolf 1476 (COL, GOET).

Ceratolejeunea guianensis
(Nees & Mont.) Steph.

Dauphin 2003; Campos et al.


2014.
Nativa. Amazonia. 120-225 m.
CAQ, PUT, VAU. No evaluada.
N Suramrica.
Campos 702 (COL).

Uribe & Gradstein 1998;


Dauphin 2003.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 30100 m.
CHO, GUV, RIS. No evaluada.
N Suramrica.
Evans 11121 (NY).

Ceratolejeunea fallax (Lehm.


& Lindenb.) Bonner

Ceratolejeunea laetefusca
(Austin) R.M.Schust.

Dauphin 2003.
Nativa. Andes, Pacfico. 2001600 m.
CHO, HUI, RIS. No evaluada.
Amrica tropical.
Gradstein 8750 (U).

Ceratolejeunea filaria Lehm.

Ceratolejeunea fastigiata (Spruce)


Steph., Ceratolejeunea sacculosa
Herzog
Uribe & Gradstein 1998; Aguirre
& Ruiz 2000; Dauphin 2003.
Nativa. Andes. 1000-2400 m.
CAU, CES, RIS, VAL. No
evaluada.
Amrica tropical.
Gradstein 8514 (COL, GOET).

Dauphin 2003; Campos et al.


2014.
Nativa. Amazonia. 130-220 m.
AMA, PUT. No evaluada.
Amrica tropical.
Campos 703 (COL).
Nota: a menudo errneamente
escrito laete-fusca (ver Art. 60.9
del ICN, McNeill et al. 2012)
/ sometimes misspelled laetefusca (see Art. 60.9 of the ICN,
McNeill et al. 2012).

Ceratolejeunea oxygonia
Steph.

Colombia, Cuba.
Hammen 1716 (COL, U).

Ceratolejeunea patentissima
(Hampe & Gottsche)
A.Evans
Ceratolejeunea andicola
R.M.Schust., Ceratolejeunea
wallisii Steph.
Uribe & Gradstein 1998;
Dauphin 2003.
Nativa. Andes. 2750 m.
HUI, RIS. No evaluada.
Amrica tropical.
Wolf 916 (COL, JE).

Ceratolejeunea pungens
Steph.

Dauphin 2003.
Nativa. Pacfico. 200-650 m.
CHO. No evaluada.
Choc, N Andes.
Gradstein 8755 (COL, GOET).

Ceratolejeunea rubiginosa
Steph.

Uribe & Gradstein 1998.


Nativa. Pacfico. 200 m.
CHO. Vulnerable (Linares &
Uribe-Melndez 2002).
Amrica tropical.
Gradstein 8750 (COL, GOET).

Ceratolejeunea spinosa
(Gottsche et al.) Steph.

Ceratolejeunea platyceras
(Spruce) Steph.
Uribe & Gradstein 1998;
Dauphin 2003.
Nativa. Andes, Pacfico. 30-1600
m.
CAU, CHO, NAR, RIS, VAL. No
evaluada.
Costa Rica a Bolivia.
Gradstein 8447 (COL, GOET).

Dauphin 2003.
Nativa. Andes. 1200 m.
BOY. No evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

307

MARCHANTIOPHYTA (HEPTICAS)

LEJEUNEACEAE

Marchantiophyta (liverworts)

Cheilolejeunea (Spruce)
Schiffn.
21 especies
Cheilolejeunea acutangula
(Nees) Grolle

Strepsilejeunea acutangula (Nees)


Steph., Strepsilejeunea kunthiana
(Lindenb.) Schiffn.
Uribe & Gradstein 1998;
Gradstein & Costa 2003.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1250-2000 m.
HUI, MAG, RIS. No evaluada.
Amrica tropical.
Winkler C123 (COL).

Cheilolejeunea adnata
(Lehm.) Grolle

Cheilolejeunea decidua (Spruce)


A.Evans
Uribe & Gradstein 1998.
Nativa. Pacfico. 30-200 m.
CHO, HUI. No evaluada.
Amrica tropical.
Gradstein 8741 (COL, GOET).

Cheilolejeunea aneogyna
(Spruce) A.Evans

Trachylejeunea anaeogyna
(Spruce) Grolle
Campos et al. 2014.
Nativa. Amazonia. 100-220 m.
AMA, CAQ, PUT, VAU. No
evaluada.
Amazonia, SE Brasil.
Campos 704 (COL).

Cheilolejeunea asperrima
(Steph.) Grolle

Taxilejeunea asperrima Steph.


Uribe & Gradstein 1998.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2700 m.
MAG. No evaluada.
Andes tropicales.
Griffin 392 (FLAS, U).

308

Cheilolejeunea beyrichii
(Lindenb.) M.E.Reiner

Euosmolejeunea beyrichii
(Lindenb.) Steph.
Uribe & Gradstein 1998; ReinerDrehwald 2006.
Nativa. 1400-2200 m.
BOY, HUI. No evaluada.
Guatemala a Bolivia.
Cleef 5038 (COL, U).

Cheilolejeunea choachina
(Gottsche) Gradst.
Strepsilejeunea choachina
(Gottsche) Steph.
Uribe & Gradstein 1998.
Nativa. Andes. 3000-4400 m.
ARA, BOY, CAL, CUN, RIS,
TOL. No evaluada.
N Andes.
Cleef 9002 (COL, GOET).

Cheilolejeunea clausa (Nees


& Mont.) Steph.
Campos et al. 2014.
Nativa. Amazonia. 115-210 m.
AMA, PUT. No evaluada.
Amrica tropical.
Campos 722 (COL).

Cheilolejeunea comans
(Spruce) R.M.Schust.

Reiner-Drehwald 1998; Campos


& Uribe 2006.
Nativa. Andes. 1620-1870 m.
BOY, SAN. No evaluada.
N Suramrica.
Uribe 4275 (COL).

[Cheilolejeunea
curvatilobula (Herzog)
Grolle]

Uribe & Gradstein 1998.


Nota: especie dudosa / dubious
species.

Cheilolejeunea
fragrantissima (Spruce)
R.M.Schust.

Euosmolejeunea fragrantissima
(Spruce) Steph., Euosmolejeunea
fragrantissima var. columbica
Herzog
Uribe & Gradstein 1998;
Gradstein & Costa 2003.
Nativa. Andes. 1500-2500 m.
BOY, HUI, SAN. No evaluada.
N Suramrica.
Uribe 3767 (COL).

Cheilolejeunea holostipa
(Spruce) Grolle & R.L.Zhu

Cyrtolejeunea holostipa (Spruce)


A.Evans
Uribe & Gradstein 1998.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta. 100-3100 m.
CAU, CHO, CUN, MAG, RIS,
VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Gradstein 8867a (COL, GOET).

Cheilolejeunea inflexa
(Lehm. & Lindenb.) Grolle

Trachylejeunea inflexa (Lehm.)


Steph.
Uribe & Gradstein 1998.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1500-2150 m.
MAG, QUI, RIS. No evaluada.
Amrica tropical.
Orrego 337 (COL).

Cheilolejeunea laevicalyx
(J.B.Jack & Steph.) Grolle

Strepsilejeunea laevicalyx
(J.B.Jack & Steph.) Steph.
Uribe & Gradstein 1998; Zhu
2006.
Nativa. Andes. 3300 m.
ANT, CUN. No evaluada.
Andes tropicales.
Cleef 2794, 3750 (COL, U).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

MARCHANTIOPHYTA (HEPTICAS)

LEJEUNEACEAE

Marchantiophyta (liverworts)

Cheilolejeunea lineata
(Lehm. & Lindenb.) Steph.

Cystolejeunea lineata (Lehm. &


Lindenb.) A.Evans
Uribe & Gradstein 1998.
Nativa. Pacfico. 30-300 m.
CHO, VAL. Vulnerable (Linares
& Uribe-Melndez 2002).
Amrica tropical.
Gradstein 8853 (COL, GOET).

Cheilolejeunea neblinensis
Ilkiu-Borges & Gradst.

Campos et al. 2014.


Nativa. Amazonia. 100-210 m.
AMA, CAQ, PUT, VAU. No
evaluada.
Amazonia.
Campos 723 (COL).

Cheilolejeunea oncophylla
(Aongstr.) Grolle &
M.E.Reiner

Harpalejeunea verrucosa Herzog


Grolle & Reiner-Drehwald 1997;
Uribe & Gradstein 1998.
Nativa. Amazonia, Andes. 2003000 m.
ANT, PUT, RIS. No evaluada.
Amrica tropical.
Wolf 620, 768 (COL, JE).

Cheilolejeunea revoluta
(Herzog) Gradst. & Grolle

Pycnolejeunea revoluta Herzog,


Trachylejeunea dominicensis
Steph.
Gradstein et al. 1993; Uribe &
Gradstein 1998; Gradstein &
Costa 2003.
Nativa. Andes. 2000-2600 m.
SAN. No evaluada.
Colombia, SE Brasil.
Killip 18944 (HT: JE; IT: G).

Cheilolejeunea rigidula
(Mont.) R.M.Schust.

Cheilolejeunea duriuscula
(Nees) Spruce, Euosmolejeunea

duriuscula (Nees) A.Evans,


Euosmolejeunea neglecta Steph.
Schuster 1980; Uribe &
Gradstein 1998; Rangel-Ch. &
Gradstein 2004.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, SN Santa Marta. 302800 m.
AMA, CAQ, CES, CHO, HUI,
MAG, NAR, PUT, QUI, RIS,
TOL, VAU. No evaluada.
Amrica tropical.
Gradstein 8864 (COL, GOET).

Cheilolejeunea trifaria
(Reinw. et al.) Mizut.

Uribe & Gradstein 1998; Pinzn


et al. 2003.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 100-2000 m.
AMA, NAR, QUI, RIS. No
evaluada.
Pantropical.
Wolf 1132 (COL, U).

Cheilolejeunea unciloba
(Lindenb.) Malombe

Leucolejeunea unciloba
(Lindenb.) A.Evans
Schuster 1980; Uribe &
Gradstein 1998.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta. 380-3100 m.
CES, CHO, CUN, MAG. No
evaluada.
Amrica tropical, frica.
Uribe 1907 (COL).

Cheilolejeunea urubuensis
(Zartman & I.L.Ackerman)
Y.L.Wei et al.

Vitalianthus urubuensis Zartman


& I.L.Ackerman
Campos et al. 2014.
Nativa. Amazonia. 100-220 m.
AMA, CAQ, PUT, VAU. No
evaluada.
Amazonia.
Campos 713 (COL).

Cheilolejeunea xanthocarpa
(Lehm. & Lindenb.)
Malombe
Archilejeunea involuta Steph.,
Archilejeunea pabstii Steph.,
Leucolejeunea xanthocarpa
(Lehm. & Lindenb.) A. Evans
Schuster 1980; Uribe &
Gradstein 1998.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1600-3400 m.
BOY, CAS, CUN, MAG, SAN,
TOL. No evaluada.
Pantropical.
Uribe 3470 (COL).

Cololejeunea (Spruce)
Schiffn.
17 especies
Cololejeunea antillana Pcs

Aphanolejeunea longifolia
Jovet-Ast
Campos & Uribe 2006;
Benavides & Sastre-deJess 2011.
Nativa. Andes, Pacfico. 1001715 m.
CHO, SAN. No evaluada.
Colombia, Centroamrica.
Uribe 4236 (COL).

Cololejeunea bischleriana
Tixier
Uribe & Gradstein 1998.
Nativa. Andes. 2500 m.
CUN. No evaluada.
Colombia, Brasil.
Bischler 2297 (HT: PC).

Cololejeunea cardiocarpa
(Mont.) Steph.

Schuster 1980; Campos et al.


2014.
Nativa. Amazonia. 120-220 m.
CAQ, PUT, VAU. No evaluada.
Pantropical.
Campos 705 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

309

MARCHANTIOPHYTA (HEPTICAS)

LEJEUNEACEAE

Marchantiophyta (liverworts)

Cololejeunea conchifolia
(Gottsche) Gradst.

Lejeunea conchaefolia Gottsche,


Physocolea conchaefolia
(Gottsche) Steph.
Uribe & Gradstein 1998.
Nativa. Andes. 2600 m.
CUN. No evaluada.
Colombia.
Lindig s.n. (T: ?).
Nota: a menudo errneamente
escrito conchaefolia / sometimes
misspelled conchaefolia.

Cololejeunea diaphana
A.Evans

Campos et al. 2014.


Nativa. Amazonia. 180-190 m.
AMA, VAU. No evaluada.
Pantropical.
Campos 724 (COL).

Cololejeunea ensifolia
(Spruce) Herzog

Aphanolejeunea ensifolia
(Spruce) Herzog
Uribe & Gradstein 1998; RangelCh. & Gradstein 2004.
Nativa. Pacfico. 50 m.
CHO, MAG. No evaluada.
Amrica tropical.

Cololejeunea gracilis (JovetAst) Pcs

Aphanolejeunea gracilis JovetAst, Aphanolejeunea heterophylla


R.M.Schust.
Uribe & Gradstein 1998; RangelCh. & Gradstein 2004.
Nativa. Andes, Pacfico. 4001500 m.
BOY, CHO, HUI, RIS.
Vulnerable (Linares & UribeMelndez 2002).
Amrica tropical.
Gradstein 8935 (COL, GOET).

Cololejeunea hildebrandii
(Austin) Steph.

Benavides & Sastre-deJess 2011.


Nativa. Pacfico. 100 m.
CHO. No evaluada.
Pantropical.
Benavides s.n. (HUA).

Cololejeunea microscopica
(Taylor) Schiffn.

Aphanolejeunea microscopica
(Taylor) A.Evans,
Aphanolejeunea verrucosa JovetAst, Cololejeunea verrucosa (Jov.Ast) Pcs
Uribe & Gradstein 1998.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta. 100-2200 m.
CHO, MAG. No evaluada.
Amrica tropical.
Cololejeunea microscopica var.
exigua (A.Evans) Pcs

Cololejeunea minuscula Pcs


Aphanolejeunea minuta
R.M.Schust.
Uribe & Gradstein 1998.
Nativa. Andes. 1500 m.
RIS. Vulnerable (Linares &
Uribe-Melndez 2002).
Amrica tropical.
Gradstein 8935 (COL, GOET).

Cololejeunea minutissima
(Sm.) Schiffn.

Schuster 1980.
Nativa. V Magdalena. 100-400 m.
TOL. No evaluada.
Pantropical.
Campos 699 (COL).
Cololejeunea minutissima subsp.
myriocarpa (Nees & Mont.)
R.M.Schust.

Cololejeunea obliqua (Nees


& Mont.) Schiffn.

Cololejeunea scabrifolia Steph.


Uribe & Gradstein 1998; Aguirre
& Ruiz 2000.

310

Nativa. Amazonia, Andes,


Pacfico. 100-2000 m.
CES, CHO. No evaluada.
Amrica tropical.

[Cololejeunea planifolia
(A.Evans) R.M.Schust.]

Uribe & Gradstein 1998; RangelCh. & Gradstein 2004.


Nota: registro dudoso / dubious
record.

Cololejeunea planiuscula
Tixier
Benavides & Sastre-de Jess
2011.
Nativa. Pacfico. 100 m.
CHO. No evaluada.
Colombia, Brasil, Rep.
Dominicana.
Benavides s.n. (HUA).

Cololejeunea platyneura
(Spruce) A.Evans

Benavides & Sastre-de Jess


2011.
Nativa. Pacfico. 100 m.
CHO. No evaluada.
Pantropical.

Cololejeunea sicifolia Steph.

Aphanolejeunea sicifolia (Steph.)


A.Evans
Uribe & Gradstein 1998.
Nativa. Pacfico. 200-500 m.
VAL. Vulnerable (Linares &
Uribe-Melndez 2002).
Amrica tropical.
Nota: a menudo errneamente
escrito sicaefolia / sometimes
misspelled sicaefolia.

Cololejeunea sintenisii
(Steph.) Pcs

Aphanolejeunea ephemeroides
R.M.Schust., Cololejeunea
ephemeroides (R.M.Schust.)
Stotler & Crand.-Stot.
Schuster 1980; Campos & Uribe
2006.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

MARCHANTIOPHYTA (HEPTICAS)

LEJEUNEACEAE

Marchantiophyta (liverworts)

Nativa. Andes. 1675-1715 m.


SAN. No evaluada.
Colombia, Centroamrica.
Uribe 4236 (COL).

Cololejeunea surinamensis
Tixier

CUN, RIS, TOL. No evaluada.


Pantropical.
Aguirre 1402 (COL, GOET).

Colura sagittistipula
(Spruce) Steph.

Colura (Dumort.) Dumort.

Colura clavigera Jov.-Ast, Colura


lyrata Steph., Macrocolura
sagittistipula (Spruce)
R.M.Schust.
Uribe & Gradstein 1998; Pinzn
et al. 2003.
Nativa. Amazonia, Andes. 1001600 m.
AMA, RIS. No evaluada.
Neotropical.
Gradstein 8432 (COL, GOET).

Colura cylindrica Herzog

Colura tenuicornis (A.Evans)


Steph.

Benavides 2004; Benavides &


Sastre-de Jess 2011.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 100200 m.
CAQ, CHO. No evaluada.
N Suramrica.
Idrraga 2476 (HUA).

8 especies

Uribe & Gradstein 1998.


Nativa. Andes, Pacfico. 1001800 m.
CHO, HUI. Vulnerable (Linares
& Uribe-Melndez 2002).
Amrica tropical.
Gradstein 8772a (COL, GOET).

Colura greig-smithii JovetAst


Uribe & Gradstein 1998.
Nativa. Pacfico. 100 m.
CHO. Vulnerable (Linares &
Uribe-Melndez 2002).
Suramrica tropical.

Colura naumannii (Schiffn.)


Schiffn.
Colura patagonica Jovet-Ast
Uribe & Gradstein 1998.
Nativa. Andes. 2550-3750 m.
BOY, RIS. No evaluada.
Andes tropicales.
Cleef 2292e (U).

Colura ornithocephala
Herzog

Uribe & Gradstein 1998.


Nativa. Andes. 1000-3600 m.

Uribe & Gradstein 1998.


Nativa. Andes. 1900-3700 m.
CUN, RIS, SAN. No evaluada.
Pantropical.
Uribe 4235 (COL).

Colura tortifolia (Mont. &


Nees) Trevis.

Uribe & Gradstein 1998;


Gradstein & Costa 2003.
Nativa. Pacfico. 30-100 m.
CHO. No evaluada.
Amrica tropical.
Gradstein 8888 (COL, GOET).

Colura ulei Jovet-Ast

Uribe & Gradstein 1998;


Gradstein & Costa 2003; RangelCh. & Gradstein 2004.
Nativa. Pacfico. 100 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Gradstein 8772 (COL, GOET).

Cyclolejeunea A.Evans
6 especies

Cyclolejeunea accedens
(Gottsche) A.Evans

Uribe & Gradstein 1998; RangelCh. & Gradstein 2004.


Nativa. Andes, Pacfico. 10-3000
m.
CHO, HUI, RIS, VAL. No
evaluada.
Amrica tropical.
Uribe 1395 (COL).

Cyclolejeunea chitonia
(Gottsche et al.) A.Evans

Uribe & Gradstein 1998.


Nativa. Amazonia, Pacfico. 10
m.
CHO, VAU. No evaluada.
Amrica tropical.
Esquivel 1059 (COL).

Cyclolejeunea convexistipa
(Lehm. & Lindenb.) A.Evans

Uribe & Gradstein 1998; RangelCh. & Gradstein 2004.


Nativa. Andes, Pacfico. 1001800 m.
CAU, CHO, QUI, RIS, SAN,
VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Uribe 3541 (COL).

Cyclolejeunea foliorum
(Nees) Grolle

Cyclolejeunea angulata Herzog


Uribe & Gradstein 1998; RangelCh. & Gradstein 2004.
Nativa. Pacfico. 100 m.
CHO, HUI. No evaluada.
Amazonia, Guayana.
Castillo 2058a (COL).

Cyclolejeunea luteola
(Spruce) Grolle

Trachylejeunea didrichsenii
Steph.
Uribe & Gradstein 1998; Aguirre
& Ruiz 2000.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

311

MARCHANTIOPHYTA (HEPTICAS)

LEJEUNEACEAE

Marchantiophyta (liverworts)

Nativa. SN Santa Marta. 10001590 m.


CES, MAG. No evaluada.
Amrica tropical.
Winkler C115 (COL).

[Cyclolejeunea ocellata
S.Winkl.]

Uribe & Gradstein 1998.


Nota: especie dudosa / dubious
species.

Cyclolejeunea peruviana
(Lehm. & Lindenb.) A.Evans

Uribe & Gradstein 1998; RangelCh. & Gradstein 2004.


Nativa. Andes, Pacfico. 80-2700
m.
BOY, CAU, CHO, HUI, VAL. No
evaluada.
Amrica tropical.
Uribe 1852 (COL).

Dicranolejeunea (Spruce)
Schiffn.
1 especie
Dicranolejeunea axillaris
(Nees & Mont.) Schiffn.

Dicranolejeunea laevicalix Paris,


Dicranolejeunea pulcherrima
Steph., Dicranolejeunea
tridentata S.Winkl.
Gradstein 1994; Uribe &
Gradstein 1998.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta. 500-3200 m.
ANT, BOY, CAL, CHO, CUN,
HUI, MAG, QUI, RIS, SAN,
TOL. No evaluada.
Amrica tropical.
Cleef 5104 (COL, U).

Diplasiolejeunea (Spruce)
Schiffn.
12 especies, 1 especie endmica

312

Diplasiolejeunea armatiloba
Steph.

Nativa. Pacfico. 100 m.


CHO. No evaluada.
Amrica tropical.
Uribe 3549 (COL).

Diplasiolejeunea brunnea
Steph.

Diplasiolejeunea galloana
Jov.-Ast
Uribe & Gradstein 1998.
Nativa. Andes, Pacfico. 1002500 m.
CHO, HUI, SAN. No evaluada.
Amrica tropical.

Diplasiolejeunea buckii
Grolle

Campos et al. 2014.


Nativa. Amazonia. 120-220 m.
CAQ, VAU. No evaluada.
Amazonia.
Campos 707 (COL).

Diplasiolejeunea cavifolia
Steph.

Benavides & Sastre-de Jess


2011.
Nativa. Andes, Pacfico. 1002200 m.
BOY, CHO, HUI. No evaluada.
Pantropical.
Schuster 88-1023 (COL).

Diplasiolejeunea columbica
Tixier

Uribe & Gradstein 1998; SchferVerwimp 2004.


Endmica. Andes. 2300-2500 m.
CUN, HUI. No evaluada.
Aguirre 6561 (COL, GOET).

Diplasiolejeunea
papilionacea R.M.Schust.
Uribe & Gradstein 1998.
Nativa. 3500 m.

RIS. No evaluada.
N Andes.

Diplasiolejeunea pauckertii
Steph.

Diplasiolejeunea reflexiloba
(Gottsche) Steph.
Uribe & Gradstein 1998; SchferVerwimp 2004.
Nativa. Andes. 2000-4150 m.
BOY, CAU, CUN, HUI, RIS. No
evaluada.
Andes tropicales, SE Brasil.
Bischler 559 (COL, PC, U).

Diplasiolejeunea pellucida
(Spreng.) Schiffn.

Uribe & Gradstein 1998.


Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 10-2500 m.
AMA, BOY, CAU, CHO, SAN,
VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Reyes 1991 (COL).
Diplasiolejeunea pellucida var.
malleiformis A.Evans

Diplasiolejeunea
pluridentata Schf.-Verw.
Nativa. Andes. 3150 m.
BOY. No evaluada.
N Andes, Costa Rica.
Blanco 21 (UPTC).

Diplasiolejeunea replicata
(Spruce) Steph.
Nativa. 2950 m.
TOL. No evaluada.
Andes tropicales.
Aguirre 1537A (COL).

Diplasiolejeunea
rudolphiana Steph.

Uribe & Gradstein 1998.


Nativa. Amazonia, Pacfico. 100300 m.
CAU, CHO, PUT. No evaluada.
Pantropical.
Santana 854A (COL, GOET).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

MARCHANTIOPHYTA (HEPTICAS)

LEJEUNEACEAE

Marchantiophyta (liverworts)

Diplasiolejeunea unidentata
(Lehm. & Lindenb.) Steph.
Uribe & Gradstein 1998.
Nativa. SN Santa Marta. 25502800 m.
BOY, MAG. No evaluada.
Amrica tropical.
Gradstein 10000 (COL, GOET).

Drepanolejeunea (Spruce)
Schiffn.
23 especies, 3 especies endmicas
Drepanolejeunea andina
Herzog

Uribe & Gradstein 1998.


Nativa. Andes. 3350-4150 m.
RIS. No evaluada.
N Andes.
Wolf 1174 (COL, GOET).

Drepanolejeunea anoplantha
(Spruce) Steph.

Drepanolejeunea bidens
Steph.

Bischler 1964; Uribe & Gradstein


1998.
Nativa. Andes, Pacfico. 1002100 m.
CHO, CUN, HUI. No evaluada.
Amrica tropical.
Castillo 2143i (COL).

Drepanolejeunea biocellata
A.Evans

Bischler 1964; Uribe & Gradstein


1998.
Nativa. Andes, Pacfico. 1002100 m.
BOY, CHO, CUN, HUI, NSA,
RIS, SAN. No evaluada.
Amrica tropical.
Gradstein 8543 (COL, GOET).

Drepanolejeunea
campanulata (Spruce) Steph.

Campos et al. 2014.


Nativa. Amazonia. 115-220 m.
AMA, CAQ, PUT, VAU. No
evaluada.
Suramrica tropical, Antillas.
Campos 725 (COL).

Bischler 1964; Uribe & Gradstein


1998.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1500-2900 m.
BOY, MAG, RIS, SAN. No
evaluada.
N Andes, SE Brasil.
Gradstein 8363 (COL, GOET).

Drepanolejeunea araucariae
Steph.

Drepanolejeunea crucianella
(Taylor) A.Evans

Bischler 1964; Uribe & Gradstein


1998.
Nativa. Andes, Pacfico. 3801600 m.
CHO, CUN, NSA, RIS. No
evaluada.
Suramrica tropical.
Uribe 1850a (COL).

Drepanolejeunea aurita
Bischler

Bischler 1964; Uribe & Gradstein


1998.
Endmica. Andes. 3350-3450 m.
CAU, HUI. No evaluada.
Bischler 810b (HT: PC).

Bischler 1964; Uribe & Gradstein


1998.
Nativa. Andes, Pacfico. 80-1600
m.
CAU, CHO, NSA, RIS. No
evaluada.
Amrica tropical.
Gradstein 8502 p.p. (COL,
GOET).

Drepanolejeunea
cutervoensis (Loitl.) Grolle

Drepanolejeunea navicularis
Steph.
Bischler 1964; Uribe & Gradstein
1998.

Nativa. Andes. 1600-3500 m.


ANT, BOY, CAU, HUI, QUI. No
evaluada.
N Andes.
Uribe 3992 (COL).

Drepanolejeunea evansii
Bischl.
Benavides & Sastre-de Jess
2011.
Nativa. Pacfico. 100 m.
CHO. No evaluada.
Colombia, Antillas.
Benavides s.n. (HUA).

Drepanolejeunea fragilis
Bischl.

Nativa. Amazonia. 120-210 m.


AMA, CAQ, PUT. No evaluada.
Amrica tropical.
Campos 726 (COL).

Drepanolejeunea granatensis
(J.B.Jack & Steph.) Bischl.

Harpalejeunea granatensis
J.B.Jack & Steph.
Bischler 1964; Uribe & Gradstein
1998.
Nativa. Andes. 3000 m.
ANT. No evaluada.
Andes tropicales, SE Brasil.
Wallis s.n. (HT: G 5267).

Drepanolejeunea inchoata
(C.F.W.Meissn.) Steph.

Bischler 1964; Uribe & Gradstein


1998; Aguirre & Ruiz 2000.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta. 80-3400 m.
ANT, CAU, CES, CHO, MAG,
RIS, TOL, VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Uribe 3541 (COL).

Drepanolejeunea
infundibulata (Spruce)
A.Evans

Benavides & Sastre-de Jess


2011.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

313

MARCHANTIOPHYTA (HEPTICAS)

LEJEUNEACEAE

Marchantiophyta (liverworts)

Nativa. Pacfico. 100 m.


CHO. No evaluada.
Amrica tropical.
Benavides s.n. (HUA).

Nativa. Amazonia. 100-350 m.


AMA, VAU. No evaluada.
Amazonia, N Andes.
Schultes 11993 (COL).

[Drepanolejeunea lancifolia
(Gottsche) Steph.]

Drepanolejeunea polyrhiza
(Nees) Grolle & R.L.Zhu

Bischler 1964; Uribe & Gradstein


1998.
Nota: especie dudosa. Tipo
destruido. Especie cercana a D.
araucariae y D. bidens / dubious
species; type destroyed; close to
D. araucariae and D. bidens.

Drepanolejeunea lichenicola
(Spruce) Steph.

Bischler 1964; Uribe & Gradstein


1998.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
900-3000 m.
ANT, BOY, CAU, CHO, HUI,
MAG, RIS, VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Gradstein 8776a (COL, GOET).

Drepanolejeunea mosenii
Bischl.

Drepanolejeunea sabaliana
R.M.Schust.
Bischler 1967; Uribe & Gradstein
1998.
Nativa. Andes. 1300-2000 m.
CUN, NSA. No evaluada.
Amrica tropical.

Drepanolejeunea orthophylla
Bischl.
Lejeunea stenophylla Lindenb. &
Gottsche
Bischler 1964; Uribe & Gradstein
1998.
Nativa. Andes. 1400-2700 m.
BOY, CAU. No evaluada.
Amrica tropical.

Drepanolejeunea palmifolia
(Nees) Steph.

Bischler 1964; Pinzn et al. 2003.

314

Rhaphidolejeunea polyrhiza
(Nees) Bischl.
Benadives 2004; Benavides &
Sastre-de Jess 2011.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 150
m.
CAQ, CHO. No evaluada.
N Suramrica.
Idrraga 2656 (HUA).

Drepanolejeunea pterocalyx
(Herzog) Bischl.

Leptolejeunea pterocalyx Herzog


Bischler 1967; Uribe & Gradstein
1998.
Nativa. Andes. 1600-1800 m.
VAL. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Killip 11132 (HT: JE).

Drepanolejeunea pungens
Bischler

Bischler 1964; Uribe & Gradstein


1998.
Endmica. Andes.
CUN. No evaluada.
Weir s.n. (HT: NY).

Drepanolejeunea
ramentiflora Steph.

Bischler 1964; Campos & Uribe


2006.
Nativa. Andes. 1700 m.
BOY. No evaluada.
Colombia, Costa Rica.
Uribe 4163 (COL).

Drepanolejeunea spinosa
Herzog

Bischler 1964; Uribe & Gradstein


1998; Rangel-Ch. & Gradstein
2004.

Endmica. Andes. 1400-3400 m.


BOY, CAU, CHO, TOL, VAL.
Vulnerable (Linares & UribeMelndez 2002).
Uribe 4194 (COL).

[Drepanolejeunea
subdissitifolia Herzog]

Uribe & Gradstein 1998.


Nota: especie dudosa / dubious
species.

[Euosmolejeunea (Spruce)
Schiffn.]
[Euosmolejeunea condensata
(Spruce) Steph.]
Uribe & Gradstein 1998.
Nota: especie dudosa.
Euosmolejeunea es un sinnimo
de Cheilolejeunea / dubious
species; Euosmolejeunea is a
synonym of Cheilolejeunea.

Frullanoides Raddi
4 especies
Frullanoides corticalis
(Lehm. & Lindenb.) Slageren
Brachiolejeunea corticalis (Lehm.
& Lindenb.) A.Evans
Gradstein 1994; Uribe &
Gradstein 1998.
Nativa. Islas Caribeas, Pacfico.
10-200 m.
CHO, NAR, SAP. No evaluada.
Amrica tropical.
Uribe 3524 (COL, U).

Frullanoides densifolia
Raddi

Brachiolejeunea columbica
Steph., Brachiolejeunea densifolia
(Raddi) A.Evans, Brachiolejeunea
rupestris (Gottsche) Steph.,
Brachiolejeunea succisa Steph.,
Lejeunea bicolor (Nees) Mont.
Gradstein 1994; Uribe &
Gradstein 1998.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

MARCHANTIOPHYTA (HEPTICAS)

LEJEUNEACEAE

Marchantiophyta (liverworts)

Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa


Marta. 500-3500 m.
ANT, BOY, CAS, CUN, HUI,
MAG, NAR, RIS, SAN, TOL. No
evaluada.
Amrica tropical.
Aguirre 1669 (COL).

Frullanoides liebmanniana
(Lindenb. & Gottsche)
Slageren

Brachiolejeunea liebmanniana
(Lindenb. & Gottsche) Schiffn.
Gradstein 1994; Uribe &
Gradstein 1998; Rangel-Ch. &
Gradstein 2004.
Nativa. Pacfico.
CHO, CUN, RIS, SAN, TOL. No
evaluada.
Amrica tropical.
Benavides 606 (HUA).

Frullanoides tristis (Steph.)


Slageren

Brachiolejeunea chinantlana
(Gottsche) Schiffn.,
Brachiolejeunea tristis (Steph.)
Steph., Brachiolejeunea wrightii
Steph.
Gradstein 1994; Rangel-Ch. &
Gradstein 2004.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
750-2000 m.
CAS, CUN, MAG, RIS. No
evaluada.
Amrica tropical, frica, India.
Gradstein 8656 (COL, U).

Fulfordianthus Gradst.
1 especie
Fulfordianthus pterobryoides
(Spruce) Gradst.
Thysananthus pterobryoides
(Spruce) Steph.
Gradstein 1994; Uribe &
Gradstein 1998; Rangel-Ch. &
Gradstein 2004.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 30-1500 m.

AMA, CAU, CHO, PUT, VAL.


No evaluada.
Choc, Alta Amazonia.
Gradstein 8919 (COL, U).

Harpalejeunea (Spruce)
Schiffn.
8 especies, 2 especies endmicas
[Harpalejeunea acuta
S.Winkl.]

Uribe & Gradstein 1998.


Nota: especie dudosa. Prob.
sinnimo de H. cinchonae /
dubious species; prob. a synonym
of H. cinchonae.

Harpalejeunea ancistrodes
(Spruce) Schiffn.

Uribe & Gradstein 1998; Grolle


& Reiner-Drehwald 1999.
Nativa. Andes. 2450-3000 m.
BOY, CUN, RIS. No evaluada.
Andes tropicales.
Cleef 398c (U).
Nota: los registros necesitan
verificacin; algunos pueden ser
errneos / records need revision;
some may be wrong.

Harpalejeunea
buenaventurae Herzog

Uribe & Gradstein 1998; Grolle


& Reiner-Drehwald 1999.
Endmica. Pacfico.
CHO. No evaluada.
Killip 11712 p.p. (HT: JE?).

Harpalejeunea cinchonae
(Nees) Schiffn.

Harpalejeunea tuberculata
J.B.Jack & Steph.
Uribe & Gradstein 1998; Grolle
& Reiner-Drehwald 1999.
Nativa. Andes. 3000 m.
ANT. No evaluada.
Andes tropicales.

Harpalejeunea grandis
Grolle & M.E.Reiner

Grolle & Reiner-Drehwald 1999.


Endmica. Andes. 3300-3800 m.
BOY, CUN, RIS. No evaluada.
Cleef 3971 (HT: GOET; IT: COL,
JE, U).

Harpalejeunea oxyphylla
(Nees & Mont.) Steph.

Harpalejeunea pilifera (Spruce)


Steph., Harpalejeunea uncinata
Steph.
Uribe & Gradstein 1998; Grolle
& Reiner-Drehwald 1999.
Nativa. Andes, Pacfico. 30-2500
m.
CAU, CHO, RIS. No evaluada.
Amrica tropical.
Gradstein 8894 (COL, U).

Harpalejeunea scabra
Gradst. & A.SchferVerwimp

Gradstein & Schaefer-Verwimp


2011.
Nativa. Andes. 1800 m.
RIS. No evaluada.
Colombia, Costa Rica.
Gradstein 8695 (HT: COL; IT:
GOET).

Harpalejeunea stricta
(Lindenb. & Gottsche) Steph.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 100220 m.
CHO, PUT, VAU. No evaluada.
Amrica tropical.
Campos 709 (COL).

Harpalejeunea tridens
(Besch. & Spruce) Steph.

Harpalejeunea heterodonta
A.Evans
Uribe & Gradstein 1998; Grolle
& Reiner-Drehwald 1999.
Nativa. Andes, Pacfico. 1002400 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

315

MARCHANTIOPHYTA (HEPTICAS)

LEJEUNEACEAE

Marchantiophyta (liverworts)

CHO, VAL. No evaluada.


Antillas, N Suramrica, SE Brasil.

[Hygrolejeunea (Spruce)
Schiffn.]
[Hygrolejeunea
grossereticulata Steph.]

Uribe & Gradstein 1998.


Nota: registro dudoso.
Hygrolejeunea es un sinnimo
de Lejeunea / dubious record;
Hygrolejeunea is a synonym of
Lejeunea.

Lejeunea Lib.
42 especies, 6 especies endmicas
Lejeunea acanthogona
Spruce

Crossotolejeunea bogotensis
Steph.
Uribe & Gradstein 1998.
Nativa.
CUN. No evaluada.
N Andes.
Lindig s.n. (G 010083).

Lejeunea adpressa Nees

Lejeunea carolensis Spruce,


Lejeunea cauapunensis Spruce,
Lejeunea drymophila Spruce
Uribe & Gradstein 1998; ReinerDrehwald 2009.
Nativa. Amazonia, Andes, SN
Santa Marta. 100-2100 m.
CHO, HUI, MAG. No evaluada.
Amrica tropical.
Campos PUT1 (COL).

[Lejeunea ambigua Lindenb.


& Gottsche]
Uribe & Gradstein 1998.
Nota: registro dudoso / dubious
record.

316

Lejeunea apiculata
(Gottsche) Steph.

Omphalanthus apiculata
Gottsche, Taxilejeunea apiculata
(Gottsche) Steph.
Uribe & Gradstein 1998.
Endmica. Andes. 2700-2800 m.
CUN. No evaluada.
Schultes 12178 (COL).

Lejeunea asperrima Spruce


Benavides & Sastre-de Jess
2011.
Nativa. Pacfico. 100 m.
CHO. No evaluada.
Amrica tropical.
Benavides s.n. (HUA).

Lejeunea biformis Gottsche


Uribe & Gradstein 1998.
Endmica. 300 m.
TOL. No evaluada.
Lindig s.n. (T: ?).

Lejeunea boryana Mont.

Pinzn et al. 2003.


Nativa. Amazonia. 100-350 m.
AMA. No evaluada.
Amrica tropical.
Snchez 2058 (COAH, COL).

Lejeunea cancellata Mont.

Rangel-Ch. & Gradstein 2004.


Nativa. Andes. 800-2800 m.
BOY, CHO. No evaluada.
Amrica tropical.
Gradstein 8631 (COL, U).

Lejeunea catinulifera Spruce

Amphilejeunea catinulifera
(Spruce) R.M.Schust.,
Amphilejeunea patellifera
(Spruce) R.M.Schust.,
Amphilejeunea viridissima
R.M.Schust., Hygrolejeunea
patellifera (Spruce) Steph.
Uribe & Gradstein 1998; ReinerDrehwald 2005b.

Nativa. Andes, SN Santa Marta.


1800-4100 m.
ANT, CES, CUN, MAG, RIS,
SAN, TOL. No evaluada.
Mxico a Bolivia.
Aguirre 1641 (COL, U).

[Lejeunea cerina (Lehm. &


Lindenb.) Gottsche et al.]

Hygrolejeunea cerina (Lehm.


& Lindenb.) Steph., Lejeunea
longiuscula Taylor, Lejeunea
subsimplex Nees & Mont.,
Macrolejeunea cerina (Lehm. &
Lindenb.) Gradst., Macrolejeunea
subsimplex (Nees & Mont.)
Schiffn.
Uribe & Gradstein 1998.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta. 30-2700 m.
CHO, CUN, HUI, MAG, RIS,
TOL. No evaluada.
Amrica tropical.
Gradstein 8552 (COL, GOET).

Lejeunea chimborazensis
Spruce

Taxilejeunea chimborazensis
(Spruce) Steph.
Rangel-Ch. & Gradstein 2004.
Nativa. Andes, Pacfico. 700 m.
CHO. No evaluada.
Andes tropicales.
Gradstein 8979 (COL, U).

Lejeunea controversa
Gottsche

Rangel-Ch. & Gradstein 2004.


Nativa. 30 m.
CHO. No evaluada.
Amrica tropical.
Gradstein 8838 (COL, U).

Lejeunea cyathophora Mitt.

Uribe & Gradstein 1998; RangelCh. & Gradstein 2004.


Nativa. SN Santa Marta. 1800 m.
CHO, MAG. No evaluada.
N Andes.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

MARCHANTIOPHYTA (HEPTICAS)

LEJEUNEACEAE

Marchantiophyta (liverworts)

Lejeunea debilis (Lehm. &


Lindenb.) Nees & Mont.

Taxilejeunea debilis (Lehm. &


Lindenb.) Steph.
Uribe & Gradstein 1998.
Nativa. Andes. 2000-3050 m.
CUN, RIS. No evaluada.
Amrica tropical.
Van Zanten 514 (COL, GRO, U).

Lejeunea deplanata Nees

Hygrolejeunea paramicola
Herzog, Lejeunea hebetata
Spruce, Lejeunea leucophylla
Lindenb., Lejeunea maxonii
(A.Evans) X.-L.He, Lejeunea
megalostipa Spruce, Lejeunea
montana Gottsche, Lejeunea
sabanetica Gottsche,
Rectolejeunea longiloba Steph.
Uribe & Gradstein 1998; ReinerDrehwald 2010.
Nativa. Andes. 1200-3600 m.
ANT, BOY, CUN, RIS, SAN,
TOL, VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Aguirre 1633 (COL, U).

Lejeunea drehwaldii
J.Heinrichs & Schf.-Verw.

Sphaerolejeunea umbilicata
Herzog
Uribe & Gradstein 1998; ReinerDrehwald & Drehwald 2002;
Heinrichs et al. 2012.
Nativa. Andes. 1400-1500 m.
CAU. En Peligro Crtico (Linares
& Uribe-Melndez 2002).
Colombia, Per.
Killip 7750 p.p. (HT: JE).

[Lejeunea elliottii Spruce]

Uribe & Gradstein 1998; ReinerDrehwald & Goda 2000.


Nota: registro dudoso / dubious
record

[Lejeunea elongella
Gottsche]

[Lejeunea hygrophila
Gottsche]

Lejeunea flava (Sw.) Nees

Lejeunea inflexiloba J.B.Jack


& Steph.

Uribe & Gradstein 1998.


Nota: especie dudosa / dubious
species.

Lejeunea albida (Spruce) Steph.,


Lejeunea gaudichaudii Lindenb.,
Lejeunea symphoreta Spruce
Uribe & Gradstein 1998.
Nativa. Amazonia, Andes,
Orinoquia, Pacfico. 30-3000 m.
AMA, BOY, CAS, CAU, CHO,
CUN, HUI, MAG, MET, PUT,
QUI, RIS, SAN, TOL. No
evaluada.
Pantropical, holrtica.
Gradstein 8891 (COL, GOET).

[Lejeunea flavicans
Gottsche]

Uribe & Gradstein 1998.


Nota: especie dudosa / dubious
species.

Lejeunea fusagasugana
Gottsche

Uribe & Gradstein 1998.


Endmica. Andes. 2200 m.
CUN. No evaluada.
Lindig s.n. (T: ?).

[Lejeunea hahnii Solari]

Bischler et al. 1963; Uribe &


Gradstein 1998.
Nota: registro dudoso / dubious
record.

Lejeunea hyalina (Steph.)


Steph.
Pycnolejeunea hyalina Steph.
Uribe & Gradstein 1998.
Endmica.
CUN. No evaluada.
Lindig s.n. (T: ?).

Uribe & Gradstein 1998.


Nota: especie dudosa / dubious
species.

Crossotolejeunea cavifolia Steph.


Uribe & Gradstein 1998; ReinerDrehwald & Goda 2000.
Endmica. Andes. 3000 m.
ANT. No evaluada.
Wallis s.n. (HT: G; IT: M).

Lejeunea intricata J.B.Jack &


Steph.
Uribe & Gradstein 1998; ReinerDrehwald & Goda 2000.
Nativa. Andes. 3000 m.
ANT, CAU, RIS, VAL. No
evaluada.
Colombia, Centroamrica.
Wolf 487 (JE).

Lejeunea laeta (Lehm. &


Lindenb.) Lehm. & Lindenb.
Lejeunea geophila Spruce
Uribe & Gradstein 1998;
Gradstein & Costa 2003.
Nativa. SN Santa Marta. 750 m.
MAG. No evaluada.
Colombia, Brasil, N Argentina.

Lejeunea laetevirens Nees &


Mont.

Lejeunea glaucophylla Gottsche,


Lejeunea lucens Taylor, Lejeunea
subhyalina Lindenb. & Gottsche
Uribe & Gradstein 1998.
Nativa. Amazonia, Andes, SN
Santa Marta. 50-2500 m.
AMA, CAS, CES, CUN, MAG,
PUT, RIS, SAN. No evaluada.
Amrica tropical.
Gradstein s.n. (COL, GOET).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

317

MARCHANTIOPHYTA (HEPTICAS)

LEJEUNEACEAE

Marchantiophyta (liverworts)

[Lejeunea leptalea Spruce]

Lejeunea nemoralis Gottsche

Lejeunea lusoria (Lindenb. &


Gottsche) Steph.

Lejeunea obtusangula Spruce

Uribe & Gradstein 1998; RangelCh. & Gradstein 2004.


Nota: registro dudoso / dubious
record.

Omphalanthus lusorius Lindenb.


& Gottsche, Taxilejeunea
crebriflora (Spruce) Steph.,
Taxilejeunea implexa (Spruce)
Steph., Taxilejeunea lusoria
(Lindenb. & Gottsche) Schiffn.,
Taxilejeunea tenax (Spruce)
Steph.
Uribe & Gradstein 1998.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta. 100-3300 m.
CAU, CHO, HUI, MAG, SAN,
TOL. No evaluada.
Amrica tropical.
Linares 5999 (COL).

Lejeunea macrorhyncha
Spruce
Taxilejeunea macrorhyncha
(Spruce) Steph.
Uribe & Gradstein 1998.
Nativa. Pacfico. 200 m.
VAL. No evaluada.
N Andes.
Killip 11455a (JE).

Lejeunea megalantha Spruce


Uribe & Gradstein 1998.
Nativa. Andes. 2100-2750 m.
RIS. No evaluada.
Amazonia.
Wolf 485 (COL, U).

Lejeunea monimiae (Steph.)


Steph.
Campos & Uribe 2006.
Nativa. Andes. 1700-1800 m.
BOY. No evaluada.
Colombia, Brasil, N Argentina.
Uribe 4166 (COL).

318

Uribe & Gradstein 1998.


Endmica. Andes. 2500 m.
CUN. No evaluada.
Lindig 1735 (T: ?).

Taxilejeunea macroloba Steph.,


Taxilejeunea obtusangula
(Spruce) A.Evans
Schuster 1980; Uribe &
Gradstein 1998; Gradstein &
Costa 2003.
Nativa. SN Santa Marta. 700 m.
HUI, MAG, QUI, RIS. No
evaluada.
Amrica tropical.
Uribe 2244 (COL).

Lejeunea osculatiana De Not.


Macrolejeunea lancifolia (Steph.)
Herzog, Taxilejeunea lancifolia
Steph.
Uribe & Gradstein 1998; LenYnez et al. 2006.
Nativa. Andes. 1800-2550 m.
RIS. No evaluada.
Andes tropicales.
Gradstein 8660 (COL, GOET).

Lejeunea pallescens Mitt.

Macrolejeunea pallescens
(Mitt.) Schiffn., Omphalanthus
leioscyphus Gottsche,
Taxilejeunea leioscypha
(Gottsche) Schiffn., Taxilejeunea
pallescens (Mitt.) Steph.
Uribe & Gradstein 1998; Aguirre
& Ruiz 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1000-3800 m.
BOY, CES, CUN, MAG, RIS,
SAN. No evaluada.
Andes tropicales.

[Lejeunea pallida Lindenb. &


Gottsche]

Lejeunea phyllobola Mont.

Lejeunea brittoniae (A.Evans)


Grolle
Uribe & Gradstein 1998; ReinerDrehwald 2000.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Pacfico. 300-2100 m.
HUI, PUT, SUC, VAL. No
evaluada.
Amrica tropical.
Castillo 2434b (COL).

[Lejeunea prominula
Gottsche]

Uribe & Gradstein 1998.


Nota: especie dudosa / dubious
species.

Lejeunea pterigonia (Lehm.


& Lindenb.) Mont.

Omphalanthus pterogonius
(Lehm. & Lindenb.) Lehm. &
Lindenb., Taxilejeunea pterigonia
(Lehm. & Lindenb.) Schiffn.
Uribe & Gradstein 1998.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta. 300-3400 m.
BOY, CAL, CAS, CUN, HUI,
MAG, NAR, QUI, RIS, TOL,
VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Van der Hammen 1618 (COL, U).

Lejeunea raddiana Lindenb.


Campos & Uribe 2006.
Nativa. Andes. 700-2100 m.
BOY, HUI. No evaluada.
Colombia a Bolivia, Brasil.
Uribe 4139 (COL).

Lejeunea radicans Lindenb.


& Gottsche
Uribe & Gradstein 1998.
Nativa.
CUN. No evaluada.
Colombia a Mxico.

Uribe & Gradstein 1998.


Nota: especie dudosa / dubious
species.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

MARCHANTIOPHYTA (HEPTICAS)

LEJEUNEACEAE

Marchantiophyta (liverworts)

Lejeunea reflexistipula
(Lehm. & Lindenb.) Spruce

Amphilejeunea reflexistipula
(Lehm. & Lindenb.) Gradst.,
Cryptogynolejeunea reflexistipula
(Lehm. & Lindenb.) R.M.Schust.,
Dicladolejeunea reflexistipula
R.M.Schust., Hygrolejeunea
reflexistipula (Lehm. & Lindenb.)
Steph.
Uribe & Gradstein 1998.
Nativa. Andes. 100-2000 m.
BOY, CAS, CAU, HUI, RIS. No
evaluada.
Amrica tropical.
Aguirre 3212 (U).
Nota: los registros requieren
verificacin; algunos pueden ser
errneos / records need revision;
some may be wrong.

[Lejeunea remotifolia Steph.]


Uribe & Gradstein 1998.
Nota: registro basado en
identificacin errnea. Registro
dudoso / record based on a
misidentification; dubious
record.

Lejeunea rotundifolia Mitt.

Amrica tropical.
Uribe 3746A (COL).

Amrica tropical.
Gradstein 8945 (COL, GOET).

Lejeunea semiscabrida
Gottsche

Lejeunea tarapotensis Spruce

Microlejeunea semiscabrida
(Gottsche) Steph.
Uribe & Gradstein 1998.
Nativa.
GUJ. No evaluada.
Colombia.
Linden 868 (T: ?).

Lejeunea silvatica Gottsche


Uribe & Gradstein 1998.
Nativa. Andes. 2000-2800 m.
BOY, CUN. No evaluada.
Colombia.
Lindig s.n. (T: ?).

[Lejeunea subsessilis Spruce]


Uribe & Gradstein 1998.
Nota: conocida solo del tipo.
Registro dudoso / known only
from the type; dubious record.

Lejeunea subspathulata
Spruce

Dicladolejeunea anomala
R.M.Schust., Dicladolejeunea
saccatiloba (Steph.) R.M.Schust.
Uribe & Gradstein 1998; ReinerDrehwald 2005a.
Nativa. Andes. 900-2300 m.
BOL, CUN, SAN, VAL. No
evaluada.
Costa Rica a Bolivia.
Bischler 56 (COL, U).

Echinocolea subspathulata
(Spruce) Grolle, Harpalejeunea
subspathulata (Spruce) Steph.
Uribe & Gradstein 1998; RangelCh. & Gradstein 2004; IlkiuBorges 2005.
Nativa. Andes, Pacfico. 20003000 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Gradstein 8766 (COL, U).

Lejeunea saccatiloba (Steph.)


Ye et al.

Lejeunea sulphurea (Lehm.


& Lindenb.) Spruce

Oryzolejeunea saccatiloba
(Steph.) Gradst.
Gradstein et al. 2001; Campos &
Uribe 2006; Ye et al. 2013.
Nativa. Andes. 1700 m.
SAN. No evaluada.

Taxilejeunea sulphurea (Lehm. &


Lindenb.) Steph.
Uribe & Gradstein 1998.
Nativa. Andes, Pacfico. 3803200 m.
ANT, BOY, CHO, HUI, RIS,
SAN. No evaluada.

Otigoniolejeunea reducta
S.Winkl.
Uribe & Gradstein 1998.
Nativa. Amazonia.
VAU. No evaluada.
N Andes.

Lepidolejeunea R.M.Schust.
5 especies
Lepidolejeunea cordifissa
(Taylor) M.E.Reiner

Kingiolejeunea ornata H.Rob.,


Lepidolejeunea ornata (H.Rob.)
R.M.Schust.
Piippo 1986; Uribe & Gradstein
1998; Reiner-Drehwald 2006.
Nativa. Andes, Pacfico. 50-1600
m.
CHO, PUT, RIS. No evaluada.
N Suramrica, Costa Rica.
Gradstein 6734 (COL, GOET).

Lepidolejeunea eluta (Nees)


R.M.Schust.

Hygrolejeunea devoluta (Spruce)


Steph., Hygrolejeunea planiloba
Steph., Perilejeunea granatensis
(Steph.) H.Rob., Pycnolejeunea
granatensis Steph.
Piippo 1986; Uribe & Gradstein
1998; Reiner-Drehwald 2006.
Nativa. Andes, Pacfico. 1301800 m.
CHO, SAN, TOL. No evaluada.
Amrica tropical.
Uribe 3859 (COL).

Lepidolejeunea
grossepapulosa (Steph.)
Piippo

Hygrolejeunea obtusiserrulata
Herzog
Piippo 1986; Uribe & Gradstein
1998.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

319

MARCHANTIOPHYTA (HEPTICAS)

LEJEUNEACEAE

Marchantiophyta (liverworts)

Nativa. Andes, Pacfico. 30-1500


m.
CHO, RIS, VAL. No evaluada.
Choc, Guadalupe.
Gradstein 8428 (COL, GOET).

Lepidolejeunea involuta
(Gottsche) Grolle

Campos et al. 2014.


Nativa. Amazonia. 185 m.
PUT. No evaluada.
Amrica tropical.
Campos 727 (COL).

Hygrolejeunea punctata Herzog


Piippo 1986; Uribe & Gradstein
1998.
Nativa. Andes, Pacfico. 1003000 m.
CHO, HUI, QUI, RIS. No
evaluada.
Amrica tropical.
Gradstein 8601 (COL, GOET).

Leptolejeunea maculata
(Mitt.) Schiffn.

Lepidolejeunea sullivantii
(Gottsche) M.E.Reiner

Leptolejeunea obfuscata
(Spruce) Steph.

Hygrolejeunea sullivantii
(Gottsche) Steph., Lepidolejeunea
spongia (Spruce) B.Thiers
Piippo 1986; Uribe & Gradstein
1998; Reiner-Drehwald 2006.
Nativa. Andes. 2450-3500 m.
CAU, CUN, QUI, RIS. No
evaluada.
N Andes, Cuba.
Uribe 2266 (COL).

Leptolejeunea (Spruce)
Schiffn.
7 especies
Leptolejeunea elliptica
(Lehm. & Lindenb.) Schiffn.

Bischler 1969; Uribe & Gradstein


1998; Rangel-Ch. & Gradstein
2004.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 30-2750 m.
CAQ, CES, CHO, CUN, NSA,
RIS, SAN. No evaluada.
Amrica tropical.
Bischler 179 (COL, PC).

320

Leptolejeunea exocellata
(Spruce) A.Evans

Benavides & Sastre-de Jess


2011.
Nativa. Pacfico. 100 m.
CHO. No evaluada.
Pantropical.
Benavides s.n. (HUA).

Benavides & Sastre-de Jess


2011.
Nativa. Pacfico. 100 m.
CHO. No evaluada.
N Suramrica.
Benavides s.n. (HUA).

Leptolejeunea radicosa
(Mont.) Grolle

Leptolejeunea obovata Bischler


Bischler 1969; Uribe & Gradstein
1998.
Nativa. Andes, Pacfico. 2001700 m.
ANT, CHO, SAN. Vulnerable
(Linares & Uribe-Melndez
2002).
Amrica tropical.
Gradstein 8739 (COL, U).

Leptolejeunea serratifolia
Schiffn.
Benavides & Sastre-de Jess
2011.
Nativa. Pacfico. 100 m.
CHO. No evaluada.
N Suramrica, Cuba.
Benavides s.n. (HUA).

Leptolejeunea tridentata
Bischl.

Bischler 1969; Uribe & Gradstein


1998.
Nativa. Pacfico. 80 m.
CHO. Vulnerable (Linares &
Uribe-Melndez 2002).
Choc, Brasil.
Bischler 188 (HT: PC; IT: COL).

Lindigianthus Kruijt &


Gradst.
1 especie
Lindigianthus cipaconeus
(Gottsche) Kruijt & Gradst.

Dicranolejeunea cipaconea
(Gottsche) Steph., Lejeunea
cipaconea Gottsche
Gradstein 1994; Uribe &
Gradstein 1998; Gradstein et al.
2001.
Nativa. Andes. 2000-3500 m.
ANT, CUN, HUI, RIS, TOL. No
evaluada.
N Andes.
Wolf 1420 (COL, GOET).

Lopholejeunea (Spruce)
Schiffn.
3 especies
Lopholejeunea eulopha
(Taylor) Schiffn.

Gradstein 1994; Uribe &


Gradstein 1998.
Nativa. Pacfico. 100 m.
CHO. No evaluada.
Pantropical.
Gradstein 8791 (COL, GOET).

Lopholejeunea nigricans
(Lindenb.) Steph.
Lopholejeunea muelleriana
(Gottsche) Schiffn.
Gradstein 1994; Uribe &
Gradstein 1998.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

MARCHANTIOPHYTA (HEPTICAS)

LEJEUNEACEAE

Marchantiophyta (liverworts)

Nativa. Andes, Orinoquia,


Pacfico, SN Santa Marta. 2002920 m.
BOY, CAS, CHO, HUI, MAG,
MET, PUT, QUI, RIS, SAN, TOL.
No evaluada.
Pantropical.
Gradstein 8624 (COL, GOET).

Lopholejeunea subfusca
(Nees) Schiffn.

Lopholejeunea sagraeana (Mont.)


A.Evans
Gradstein 1994; Uribe &
Gradstein 1998.
Nativa. Andes, Pacfico. 30-1500
m.
CAS, CHO, QUI, RIS, VAL. No
evaluada.
Pantropical.
Gradstein 8868 (COL, GOET).

Luteolejeunea Piippo
1 especie
Luteolejeunea herzogii
(Buchloh) Piippo

Uribe & Gradstein 1998;


Gradstein et al. 2001.
Nativa. Pacfico. 30-400 m.
CAU, CHO, VAL. En Peligro
(Linares & Uribe-Melndez
2002).
Choc, Centroamrica.
Gradstein 8771 (COL, GOET).

Marchesinia Gray
3 especies
Marchesinia bongardiana
(Lehm. & Lindenb.) Trevis.
Marchesinia aquatica Herzog,
Marchesinia longirostris (Sw.)
Schiffn.
Gradstein 2012b.
Nativa. Andes. 1400-2000 m.
NSA, VAL. No evaluada.
Amrica tropical.

Cuatrecasas 22142 p.p. (US,


como M. longirostris).

Marchesinia brachiata (Sw.)


Schiffn.

Lopholejeunea saxatilis Steph.,


Marchesinia guilleminiana (Nees
& Mont.) Trevis.
Gradstein 1994; Uribe &
Gradstein 1998; Aguirre & Ruiz
2000.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta. 50-3300 m.
BOY, CAL, CAS, CES, CHO,
HUI, MAG, MET, QUI, RIS,
SAN, TOL. No evaluada.
Amrica tropical, frica.
Bischler 3030 (COL, U).
Nota: los registros requieren
verificacin; algunos pueden
referirse a M. bongardiana o M.
languida (Gradstein 2012b) /
records need verification, some
may refer to M. bongardiana or
M. languida (Gradstein 2012b).

Marchesinia robusta (Mitt.)


Schiffn.

Gradstein 1994; Uribe &


Gradstein 1998.
Nativa. Andes. 650-2500 m.
ANT, BOY, CAS, HUI, RIS, SAN.
No evaluada.
Andes tropicales.
Aguirre 6388 (COL, U).

Mastigolejeunea (Spruce)
Schiffn.
2 especies
Mastigolejeunea auriculata
(Wilson & Hook.) Schiffn.

Mastigolejeunea pittieri Steph.


Gradstein 1994; Uribe &
Gradstein 1998; Aguirre & Ruiz
2000.
Nativa. Amazonia, Andes,
Orinoquia. 200-3000 m.

ANT, CES, CHO, HUI, MET,


PUT, QUI, RIS, TOL. No
evaluada.
Pantropical.
Gradstein 8664 (COL, GOET).

Mastigolejeunea plicatiflora
(Spruce) Steph.
Gradstein 1994; Uribe &
Gradstein 1998.
Nativa. Caribe, Pacfico, SN
Santa Marta. 30-700 m.
CES, CHO, GUJ, MAG. No
evaluada.
N Suramrica.
Bischler 196 (COL, PC).

Metalejeunea Grolle
1 especie
Metalejeunea cucullata
(Reinw. et al.) Grolle

Microlejeunea monoica Bischl.


Pinzn et al. 2003.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 100350 m.
AMA, CHO. No evaluada.
Pantropical.
Snchez 2053 (COL).

Microlejeunea Stephani
6 especies
Microlejeunea acutifolia
Steph.

Lejeunea triangulata (Herzog)


R.M.Schust., Microlejeunea
triangulata Herzog
Uribe & Gradstein 1998.
Nativa. Pacfico. 10-200 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Gradstein 8814 (COL, GOET).

Microlejeunea aphanella
(Spruce) Steph.
Campos et al. 2014.
Nativa. Amazonia. 185 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

321

MARCHANTIOPHYTA (HEPTICAS)

LEJEUNEACEAE

Marchantiophyta (liverworts)

VAU. No evaluada.
Colombia, Guayanas, Brasil.
Campos 728 (COL).

Microlejeunea bullata
(Taylor) Steph.

Lejeunea ulicina subsp. bullata


(Taylor) R.M.Schust.
Bischler et al. 1963; Uribe &
Gradstein 1998; Aguirre & Ruiz
2000.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta. 30-2800 m.
CAS, CES, CHO, CUN, HUI,
NSA, RIS, SAN. No evaluada.
Amrica tropical.
Gradstein 8390 (COL, GOET).

Microlejeunea capillaris
(Gottsche) Steph.

Lejeunea capillaris Gottsche,


Microlejeunea colombiana Bischl.
Bischler et al. 1963; Uribe &
Gradstein 1998.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
700-3500 m.
BOY, CUN, MAG. No evaluada.
Amrica tropical.
Bischler 2297b (COL, G, PC).

Microlejeunea epiphylla
Bischl.

Lejeunea dimorphophylla
R.M.Schust.
Bischler et al. 1963; Uribe &
Gradstein 1998.
Nativa. Andes, Pacfico. 1002500 m.
CHO, RIS. No evaluada.
Amrica tropical.
Uribe 542 (COL).

[Microlejeunea perpusilla
(Spruce) Steph.]

Bischler et al. 1963; Uribe &


Gradstein 1998; Rangel-Ch. &
Gradstein 2004.
Nota: registro dudoso / dubious
record.

322

Microlejeunea stricta
(Lindenb. & Gottsche)
Steph.

Bischler et al. 1963; Uribe &


Gradstein 1998.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
700-2200 m.
MAG, QUI, RIS. No evaluada.
Amrica tropical.
Uribe 4012 (COL).

Neurolejeunea (Spruce)
Schiffn.
2 especies
Neurolejeunea breutelii
(Gottsche) A.Evans

Gradstein 1994; Uribe &


Gradstein 1998.
Nativa. Andes, Pacfico. 30-3000
m.
CAS, CAU, CHO, SAN. No
evaluada.
Amrica tropical.
Gradstein 8886 (COL, GOET).

Neurolejeunea sastreana
Gradst.

Gradstein 1994; Uribe &


Gradstein 1998.
Nativa. Andes. 1500 m.
RIS. Vulnerable (Linares &
Uribe-Melndez 2002).
N Suramrica, Centroamrica.
Gradstein 8415 (COL, GOET).

Odontolejeunea (Spruce)
Schiffn.
3 especies
Odontolejeunea
decemdentata (Spruce)
Steph.
Odontolejeunea longispica
A.Evans
Gradstein 1994; Uribe &
Gradstein 1998.

Nativa. Andes, Pacfico. 30-1800


m.
CAU, CHO, CUN, QUI, SAN,
VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Uribe 1877 (COL).

Odontolejeunea lunulata
(F.Weber) Schiffn.

Dicranolejeunea grossiloba
Steph., Odontolejeunea calcarata
(Spruce) Steph., Odontolejeunea
chaerophylla (Spruce) Schiffn.,
Odontolejeunea sieberiana
(Gottsche) Schiffn.
Gradstein 1994; Uribe &
Gradstein 1998; Rangel-Ch. &
Gradstein 2004.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, SN Santa Marta. 303000 m.
AMA, BOY, CAL, CHO, CUN,
HUI, MAG, PUT, QUI, RIS,
SAN, TOL, VAL. No evaluada.
Amrica tropical, frica.
Uribe 3543 (COL).

Odontolejeunea rhomalea
(Spruce) Steph.

Odontolejeunea obversilobula
Herzog
Gradstein 1994; Uribe &
Gradstein 1998; Rangel-Ch. &
Gradstein 2004.
Nativa. Andes, Pacfico. 30-3200
m.
CHO, SAN, VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Killip 5086 (US).

Omphalanthus Lindenb. &


Nees
2 especies
Omphalanthus filiformis
(Sw.) Nees

Omphalanthus filiformis var.


laxus Gottsche, Omphalanthus
grandistipulus Steph.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

MARCHANTIOPHYTA (HEPTICAS)

LEJEUNEACEAE

Marchantiophyta (liverworts)

Uribe & Gradstein 1998; Aguirre


& Ruiz 2000; Gradstein 2013a.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta. 100-3900 m.
ANT, ARA, BOY, CAS, CES,
CHO, CUN, HUI, MAG, MET,
NAR, PUT, RIS, SAN, TOL. No
evaluada.
Amrica tropical.
Gradstein 8953 (COL, GOET).
Omphalanthus filiformis var.
platycoleus (Herzog) Gradst.,
Omphalanthus filiformis var.
wallisii (J.B.Jack & Stephani)
Gradst.

Omphalanthus ovalis
(Lindenb. & Gottsche)
Gradst.

Peltolejeunea ovalis (Lindenb. &


Gottsche) Schiffn.
Uribe & Gradstein 1998.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1800-3000 m.
CAS, MAG, NAR, QUI, RIS,
VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Gradstein 8661 (COL, GOET).

Otigoniolejeunea (Spruce)
Schiffn.
1 especie
Otigoniolejeunea
huctumalcensis (Lindenb. &
Gottsche) Y.M.Wei et al.
Ceratolejeunea dussiana
(Steph.) G.Dauphin, Lejeunea
huctumalcensis Lindenb. &
Gottsche, Otigoniolejeunea
schizotis (Spruce) Schiffn.
Pinzn et al. 2003; ReinerDrehwald & Ilkiu-Borges 2007;
Wei et al. 2014.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, SN Santa Marta. 1001200 m.
AMA, CHO, MAG, MET. No
evaluada.

Amrica tropical.
Gradstein 8904 (COL, GOET).

Otolejeunea Grolle & Tixier


1 especie
Otolejeunea schnellii (Tixier)
R.L.Zhu & M.L.So
Benavides & Sastre-de Jess
2011.
Nativa. Pacfico. 100 m.
CHO. No evaluada.
Colombia, Brasil.
Benavides s.n. (HUA).

Pictolejeunea Grolle
2 especies
Pictolejeunea picta (Steph.)
Grolle

Prionolejeunea cuatrecasii H.Rob.


Uribe & Gradstein 1998.
Nativa. Pacfico. 10-100 m.
CHO. Vulnerable.
Amrica tropical.
Uribe 3550 (COL).

Pictolejeunea sprucei Grolle


Pinzn et al. 2003.
Nativa. Amazonia. 100-350 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Brasil.
Snchez 2102 (COAH, COL).

Prionocolea (R.M.Schust.)
R.M.Schust.
1 especie, 1 especie endmica
Prionocolea viridissima
R.M.Schust.

Uribe & Gradstein 1998;


Gradstein et al. 2001; Rangel-Ch.
& Gradstein 2004.
Endmica. Pacfico. 440 m.
CAU, CHO. No evaluada.
Uribe 1459 (COL).

Prionolejeunea (Spruce)
Schiffn.
12 especies, 1 especie endmica
Prionolejeunea aemula
(Gottsche) A.Evans

Prionolejeunea gemmata
(Gottsche) Steph., Prionolejeunea
prionodes Steph.
Uribe & Gradstein 1998; IlkiuBorges 2006.
Nativa. Amazonia, Andes. 1001600 m.
CAU, RIS. No evaluada.
Amrica tropical.
Gradstein 8460 (COL, GOET).

Prionolejeunea ampliretis
Herzog

Uribe & Gradstein 1998; IlkiuBorges 2006.


Nativa. Pacfico. 200-300 m.
VAL. No evaluada.
N Suramrica, Antillas.
Bischler 261 (COL, JE).

Prionolejeunea arguta (Nees)


Steph.
Uribe & Gradstein 1998; RangelCh. & Gradstein 2004; IlkiuBorges 2006.
Nativa. Andes, Pacfico. 1001800 m.
CHO, RIS, VAL. No evaluada.
N Suramrica, Antillas.
Gradstein 8768 (COL, U).

Prionolejeunea decora
(Taylor) Steph.

Ilkiu-Borges 2006.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 200-1800 m.
CHO, MET, RIS, SAN, VAL. No
evaluada.
Amrica tropical.
Gradstein 8679 (COL, GOET).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

323

MARCHANTIOPHYTA (HEPTICAS)

LEJEUNEACEAE

Marchantiophyta (liverworts)

Prionolejeunea denticulata
(Nees) Schiffn.

Cyclolejeunea angulistipa
(Steph.) A.Evans, Prionolejeunea
helleri A.Evans, Prionolejeunea
microdonta (Gottsche) Steph.
Uribe & Gradstein 1998; IlkiuBorges 2006.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 100-2100 m.
AMA, BOY, CAU, CHO, HUI.
No evaluada.
Amrica tropical.
Balazs 10/M (EGR).

Prionolejeunea magnistipula
Herzog

Uribe & Gradstein 1998; RangelCh. & Gradstein 2004; IlkiuBorges 2006.
Endmica. Pacfico. 200-700 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Gradstein 8964 (COL, GOET).
Nota: los reportes de Risaralda
se refieren a P. arguta (IlkiuBorges 2006) / Risaralda records
refer to P. arguta (Ilkiu-Borges
2006).

Prionolejeunea mucronata
(Sande Lac.) Steph.

Prionolejeunea circinulata
Herzog
Uribe & Gradstein 1998; IlkiuBorges 2006.
Nativa. Andes, Pacfico. 1001500 m.
CHO, RIS, VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Gradstein 8792 (COL, GOET).

Prionolejeunea
muricatoserrulata (Spruce)
Steph.

Ilkiu-Borges 2006.
Nativa. Andes, Pacfico. 30-1800
m.
CHO, RIS. No evaluada.
Suramrica tropical.
Gradstein 8851 (COL, GOET).

324

Prionolejeunea recurvula
(Spruce) Steph.

Ilkiu-Borges 2006.
Nativa. Pacfico. 200 m.
CHO. No evaluada.
Choc, N Brasil.
Gradstein 8742 (COL, GOET).

Prionolejeunea scaberula
(Spruce) Zwickel

Ilkiu-Borges 2006.
Nativa. Pacfico. 100-500 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Gradstein 8765 (COL, GOET).

Prionolejeunea schlimiana
(Gottsche) Steph.

Prionolejeunea fabroniifolia
(Spruce) Schiffn.
Uribe & Gradstein 1998; RangelCh. & Gradstein 2004; IlkiuBorges 2006.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
700-1500 m.
CHO, GUJ, MAG, VAL. No
evaluada.
Amrica tropical.
Gradstein 8645a (COL, U).

Prionolejeunea trachyodes
(Spruce) Steph.

Ilkiu-Borges 2006.
Nativa. Andes, Pacfico. 2001500 m.
CHO, RIS. No evaluada.
N Suramrica, Antillas Menores.
Gradstein 8364 (COL, GOET).

Pycnolejeunea (Spruce)
Schiffn.
3 especies
Pycnolejeunea contigua
(Nees) Grolle

He 1999.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 100220 m.

AMA, CAQ, CHO, PUT, VAU.


No evaluada.
Pantropical.
Campos 710 (COL).

Pycnolejeunea decurviloba
Steph.

Cheilolejeunea decurviloba
(Steph.) X.-L.He, Trachylejeunea
decurviloba (Steph.) X.-L.He &
Grolle
Uribe & Gradstein 1998.
Nativa. Andes, Pacfico. 30-1700
m.
BOY, CHO, NAR, VAL. No
evaluada.
Amrica tropical.
Gradstein 8818 (COL, GOET).
Nota: esta especie no
corresponde a Cheilolejeunea,
por su papila proximal hialina
(Gradstein no publicado) /
this species does not belong to
Cheilolejeunea due to its hyaline
proximal papilla (Gradstein en
prep.).

Pycnolejeunea macroloba
(Nees & Mont.) Schiffn.

He 1999; Pinzn et al. 2003.


Nativa. Amazonia, Pacfico. 100350 m.
AMA, CHO. No evaluada.
Amrica tropical.
Gradstein 8776b (COL, H).

Rectolejeunea A.Evans
2 especies
Rectolejeunea berteroana
(Steph.) A.Evans

Pycnolejeunea flagellifera
S.W.Arnell
Uribe & Gradstein 1998.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 30-2700 m.
AMA, BOY, CHO, RIS. No
evaluada.
Amrica tropical.
Gradstein 8591 (COL, GOET).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

MARCHANTIOPHYTA (HEPTICAS)

LEJEUNEACEAE

Marchantiophyta (liverworts)

Rectolejeunea
emarginuliflora (Schiffn.)
A.Evans
Uribe & Gradstein 1998.
Nativa. Pacfico. 80-200 m.
VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Killip 8505 p.p. (JE).

Schiffneriolejeunea Verd.
2 especies
Schiffneriolejeunea
amazonica Gradst.

Campos et al. 2014.


Nativa. Amazonia. 180 m.
PUT. No evaluada.
Amazonia.
Campos 729 (COL).

Schiffneriolejeunea
polycarpa (Nees) Gradst.

Ptychocoleus polycarpus (Nees)


Trevis.
Gradstein 1994; Uribe &
Gradstein 1998.
Nativa. Andes, Orinoquia,
Pacfico. 100-1700 m.
ANT, CAS, CHO, HUI, MET,
QUI, RIS. No evaluada.
Amrica tropical, frica, India.
Aguirre 3106 (COL).

Stictolejeunea (Spruce)
Schiffn.
2 especies
Stictolejeunea balfourii
(Mitt.) E.W.Jones

Gradstein 1994; Uribe &


Gradstein 1998; Rangel-Ch. &
Gradstein 2004.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 100800 m.
AMA, CAU, CHO, MET. No
evaluada.
Pantropical.
Gradstein 8718 (COL, U).

Stictolejeunea squamata
(F.Weber) Schiffn.

Stictolejeunea kunzeana
(Gottsche et al.) Schiffn.
Gradstein 1994; Uribe &
Gradstein 1998; Pinzn et al.
2003.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, SN Santa Marta. 1002400 m.
AMA, CAU, CHO, MAG,
NAR, QUI, RIS, SAN, VAL. No
evaluada.
Amrica tropical.
Gradstein 8354 (COL, GOET).

Symbiezidium Trevis.
3 especies
Symbiezidium barbiflorum
(Lindenb. & Gottsche)
A.Evans

Symbiezidium setosum (Steph.)


Steph.
Gradstein 1994; Uribe &
Gradstein 1998; Aguirre & Ruiz
2000.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta. 50-2800 m.
CAU, CES, CHO, HUI, MAG,
NAR, RIS, SAN. No evaluada.
Amrica tropical.
Gradstein 8888 (COL, GOET).

Symbiezidium dentatum
Herzog

Symbiezidium transversale subsp.


dentatum (Herzog) Gradst. &
Beek
Gradstein 1994; Uribe &
Gradstein 1998.
Nativa. Andes, Pacfico. 30-500
m.
CAU, CHO, VAL. No evaluada.
Choc, S Centroamrica.
Gradstein 8719 (COL, U).

Symbiezidium transversale
(Sw.) Trevis.

Jungermannia subrotunda Hook.,


Lejeunea transversalis (Sw.)
Nees, Symbiezidium granulatum
(Nees) Steph., Symbiezidium
hobsonianum (Kunth) Trevis.,
Symbiezidium subrotundum
(Kunth) Trevis.
Uribe & Gradstein 1998; Pinzn
et al. 2003; Rangel-Ch. &
Gradstein 2004.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, SN Santa Marta. 1002600 m.
CAU, CHO, CUN, MAG, NAR,
PUT, QUI, RIS, SAN, TOL, VAL.
No evaluada.
Amrica tropical.
Uribe 1818 (COL).

Taxilejeunea (Spruce)
Schiffn.
5 especies, 2 especies endmicas
[Taxilejeunea auriculata
Steph.]

Uribe & Gradstein 1998.


Nota: especie dudosa / dubious
species.

[Taxilejeunea caracensis
(Lindenb.) Steph.]

Uribe & Gradstein 1998.


Nota: registro dudoso / dubious
record.

[Taxilejeunea caripensis
(Lindenb. & Gottsche)
Schiffn.]

Uribe & Gradstein 1998.


Nota: registro dudoso / dubious
record.

[Taxilejeunea cuervi
(Gottsche) Steph.]

Uribe & Gradstein 1998.


Nota: especie dudosa / dubious
species.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

325

MARCHANTIOPHYTA (HEPTICAS)

LEJEUNEACEAE

Marchantiophyta (liverworts)

Taxilejeunea densiflora
A.Evans

Uribe & Gradstein 1998.


Nativa. SN Santa Marta.
MAG. No evaluada.
Colombia, Jamaica.
Nota: Taxilejeunea es un
sinnimo de Lejeunea. Especie
por transferir / Taxilejeunea is a
synonym of Lejeunea; species to
be transferred.

Taxilejeunea dissitifolia
Steph.

Uribe & Gradstein 1998.


Nativa. Andes. 1500-2340 m.
BOY, MAG. No evaluada.
N Andes, Antillas.
Van der Hammen 1637, 1648
(COL).
Nota: especie dudosa.
Taxilejeunea es un sinnimo de
Lejeunea. Especie por transferir /
dubious species; Taxilejeunea is a
synonym of Lejeunea; species to
be transferred.

[Taxilejeunea flaccida
(Lindenb. & Gottsche)
Steph.]

Uribe & Gradstein 1998.


Nota: registro dudoso / dubious
record.

[Taxilejeunea herzogiana
Steph.]

Uribe & Gradstein 1998.


Nota: registro dudoso / dubious
record.

Taxilejeunea killipii Herzog

Uribe & Gradstein 1998.


Endmica. Pacfico. 300-500 m.
VAL. No evaluada.
Killip s.n. (HT: JE).
Nota: Taxilejeunea es un
sinnimo de Lejeunea. Especie
por transferir / Taxilejeunea is a

326

synonym of Lejeunea; species to


be transferred.

[Taxilejeunea laevis
(Gottsche) Steph.]

Uribe & Gradstein 1998.


Nota: especie dudosa / dubious
species.

[Taxilejeunea lindbergiana
Steph.]

Uribe & Gradstein 1998.


Nota: registro dudoso / dubious
record.

[Taxilejeunea papuliflora
Steph.]

Uribe & Gradstein 1998.


Nota: especie dudosa / dubious
species.

[Taxilejeunea peruviana
Steph.]

Uribe & Gradstein 1998.


Nota: especie dudosa / dubious
species.

Taxilejeunea speciosa Herzog


Uribe & Gradstein 1998; RangelCh. & Gradstein 2004.
Endmica. Pacfico. 80-100 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Gradstein 8979 (COL, GOET).
Nota: Taxilejeunea es un
sinnimo de Lejeunea. Especie
por transferir / Taxilejeunea is a
synonym of Lejeunea; species to
be transferred.

Taxilejeunea steyermarkii
H.Rob.

Uribe & Gradstein 1998.


Nativa. Andes. 700 m.
RIS. No evaluada.
N Andes.
Gradstein 8448 (COL, GOET).
Nota: Taxilejeunea es un
sinnimo de Lejeunea. Especie

por transferir / Taxilejeunea is a


synonym of Lejeunea; species to
be transferred.

Thysananthus Lindenb.
1 especie
Thysananthus amazonicus
(Spruce) Steph.

Gradstein 1994; Uribe &


Gradstein 1998; Pinzn et al.
2003.
Nativa. Amazonia. 100-350 m.
AMA. Vulnerable (Linares &
Uribe-Melndez 2002).
N Suramrica, Costa Rica, Cuba.
Snchez 2147a (COAH, COL).

Verdoornianthus Gradst.
2 especies
Verdoornianthus griffinii
Gradst.

Gradstein 1994; Campos et al.


2014.
Nativa. Amazonia. 100-220 m.
AMA, CAQ, PUT, VAU. No
evaluada.
Amazonia.
Campos 711 (COL).

Verdoornianthus
marsupiifolius (Spruce)
Gradst.

Gradstein 1994; Campos et al.


2014.
Nativa. Amazonia. 100-220 m.
AMA, CAQ, PUT, VAU. No
evaluada.
Amazonia.
Campos 712 (COL).

Xylolejeunea X.-L.He &


Grolle
1 especie

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

MARCHANTIOPHYTA (HEPTICAS)

LEJEUNEACEAE

Marchantiophyta (liverworts)

Xylolejeunea crenata (Mont.)


X.-L.He & Grolle
Pinzn et al. 2003.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 100350 m.
AMA, CHO. No evaluada.
Amrica tropical.
Snchez 2064 (COAH, COL).

Bazzania affinis (Lindenb. &


Gottsche) Trevis.

1 gnero, 1 especie

Bazzania angustifolia Horik.,


Bazzania lindigii (Steph.) Spruce
Fulford 1963; Uribe & Gradstein
1998; Aguirre & Ruiz 2000.
Nativa. Amazonia, Andes, SN
Santa Marta. 1000-2300 m.
AMA, CAS, CES, CUN, MAG,
MET, RIS, SAN, TOL. No
evaluada.
Amrica tropical.
Van der Hammen 2359 (U).

Lepicolea Dumort.

Bazzania aurescens Spruce

LEPICOLEACEAE

1 especie
Lepicolea pruinosa (Taylor)
Spruce

Fulford 1963; Uribe & Gradstein


1998.
Nativa. Andes. 1800-3800 m.
ANT, ARA, BOY, CAS, CAU,
CHO, CUN, HUI, MET, NAR,
PUT, QUI, RIS, SAN, TOL, VAL.
No evaluada.
Amrica tropical.
Aguirre 1003 (COL, U).

LEPIDOZIACEAE
11 gneros, 64 especies,
3 especies endmicas

Bazzania Gray
30 especies, 2 especies endmicas
Bazzania acanthostipa
Spruce

Fulford 1963; Uribe & Gradstein


1998.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, SN Santa Marta. 1001900 m.
AMA, CAQ, CHO, HUI, MAG,
VAL, VAU. No evaluada.
Andes tropicales.
Aguirre 3853 (COL, GOET).

Bazzania quadricrenata (Steph.)


Pagan
Uribe & Gradstein 1998;
Gradstein & Costa 2003.
Nativa. Amazonia, Andes. 1002000 m.
AMA, CAQ, CES, NSA, TOL,
VAU. No evaluada.
Amrica tropical.
Schultes 12552 (FH).

Bazzania bidens (Gottsche &


Lindenb.) Trevis.
Fulford 1963; Uribe & Gradstein
1998.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 2003400 m.
NAR, SAN, VAU. No evaluada.
Amrica tropical.
Uribe 3780 (COL).

Bazzania canelensis (Steph.)


Fulford

Fulford 1963; Uribe & Gradstein


1998.
Nativa. Andes. 3500-3750 m.
CAU, HUI, RIS. No evaluada.
N Andes.
Aguirre 1388 (GOET).

Bazzania chilensis (Steph.)


Spruce

Fulford 1963; Uribe & Gradstein


1998.
Nativa. Andes. 2500-3650 m.
CAU, CHO, CUN, HUI, RIS. No
evaluada.
Andes tropicales.
Schlim 861 (FH, G).

Bazzania crassidentata
Fulford

Fulford 1963; Uribe & Gradstein


1998.
Nativa. Andes. 3500-3650 m.
CAU, HUI, VAL. No evaluada.
Andes tropicales, Guayana.
Cuatrecasas 21087b (US).

Bazzania cuneistipula
(Gottsche et al.) Trevis.

Mastigobryum brevifolium
Gottsche
Fulford 1963; Uribe & Gradstein
1998; Gradstein & Costa 2003.
Nativa. Andes. 1600-2500 m.
BOY, CES, CUN, QUI, RIS,
SAN, TOL. No evaluada.
Amrica tropical.
Uribe 3432 (COL).

Bazzania denticulata
(Lindenb. & Gottsche)
Trevis.

Fulford 1963.
Nativa. Andes. 1800-3120 m.
CAS, CUN, HUI, MET, RIS,
SAN. No evaluada.
Amrica tropical.
Aguirre 3198 (COL).

Bazzania denticulifera
Mgd.

Uribe & Gradstein 1998.


Endmica. Pacfico. 75 m.
CHO. No evaluada.
Mgdefrau 1477 (HT: M; IT:
COL).

Bazzania bogotensis (Steph.)


J.B.Jack & Steph.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

327

MARCHANTIOPHYTA (HEPTICAS)

LEPIDOZIACEAE

Marchantiophyta (liverworts)

Bazzania diversicuspis
Spruce

Fulford 1963; Uribe & Gradstein


1998.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 100-3500 m.
AMA, CAU, CHO, CUN, HUI,
SAN. No evaluada.
N Suramrica.
Aguirre 3752 (COL).

Bazzania eggersiana (Steph.)


Pagan
Fulford 1963; Uribe & Gradstein
1998.
Nativa. SN Santa Marta. 2500 m.
MAG. No evaluada.
Colombia, Antillas.
Van Reenen 233, 273 (COL, U).

Bazzania elongata Fulford

Fulford 1963; Uribe & Gradstein


1998.
Nativa. 2400 m.
HUI. No evaluada.
Colombia, Guayana.
Bischler 579a (PC).

Bazzania falcata (Lindenb.)


Trevis.

Bazzania robusta Spruce


Fulford 1963; Uribe & Gradstein
1998; Gradstein & Costa 2003.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
600-3600 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, HUI,
MAG, MET, NSA, RIS, SAN,
TOL, VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
lvaro 307c (COL).

Bazzania gracilis (Hampe &


Gottsche) Steph.

Fulford 1963; Uribe & Gradstein


1998; Aguirre & Ruiz 2000.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, SN Santa Marta. 1002300 m.

328

AMA, ANT, BOY, CES, CHO,


HUI, MAG, MET, SAN, VAL,
VAU. No evaluada.
Amrica tropical.
Uribe 4058 (COL).

Bazzania heterostipa
(Steph.) Fulford

Fulford 1963; Campos & Uribe


2006.
Nativa. Andes. 1700-2000 m.
SAN. No evaluada.
Colombia, SE Brasil.
Uribe 3783 (COL).

Bazzania hookeri (Lindenb.)


Trevis.
Bazzania breuteliana (Lindenb.
& Gottsche) Trevis., Bazzania
chimborazensis Spruce, Bazzania
cuervi (Gottsche) Steph.,
Bazzania glaziovii (Gottsche)
Fulford, Bazzania latidens
(Gottsche) Fulford, Bazzania
teretiuscula (Lindenb. &
Gottsche) Trevis.
Uribe & Gradstein 1998;
Gradstein & Costa 2003.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, SN Santa Marta. 1003750 m.
AMA, ANT, BOY, CAS, CHO,
CUN, GUJ, HUI, MAG, MET,
NAR, NSA, QUI, RIS, SAN,
TOL, VAL, VAU. No evaluada.
Amrica tropical.
Gradstein 8860 (COL, U).

Bazzania jamaicensis (Lehm.


& Lindenb.) Trevis.
Fulford 1963; Uribe & Gradstein
1998.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2500-3500 m.
BOY, CAS, CAU, CHO, HUI,
MAG, MET, RIS, SAN, TOL. No
evaluada.
Amrica tropical.
Uribe 3431 (COL).

Bazzania liebmanniana
(Lindenb. & Gottsche)
Trevis.

Fulford 1963; Uribe & Gradstein


1998.
Nativa. SN Santa Marta. 21002300 m.
CHO, MAG. No evaluada.
Mxico a Colombia.
Bischler 181 (COL).

Bazzania longa (Nees)


Trevis.

Rangel-Ch. & Gradstein 2004.


Nativa. Amazonia, Pacfico. 30 m.
AMA, ANT, BOY, CAU, CHO,
CUN, HUI, RIS, SAN. No
evaluada.
Colombia, Antillas.
Gradstein 8826 (COL, U).

Bazzania longistipula
(Lindenb.) Trevis.

Bazzania tricuspidata (Steph.)


Fulford, Mastigobryum
columbicum Steph.
Fulford 1963; Uribe & Gradstein
1998; Aguirre & Ruiz 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
750-3500 m.
ANT, BOY, CAS, CAU, CES,
CHO, CUN, GUJ, HUI, MAG,
MET, NSA, RIS, SAN, TOL,
VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Linares 942 (COL).

Bazzania pallidevirens
(Steph.) Fulford

Fulford 1963; Uribe & Gradstein


1998; Pinzn et al. 2003.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 100-2800 m.
AMA, BOY, CAQ, CUN, HUI,
RIS, VAL, VAU. No evaluada.
Suramrica tropical.
Uribe 3716 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

MARCHANTIOPHYTA (HEPTICAS)

LEPIDOZIACEAE

Marchantiophyta (liverworts)

Bazzania phyllobola Spruce

Fulford 1963; Uribe & Gradstein


1998.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, SN Santa Marta. 1002900 m.
AMA, CAQ, CAU, CES, CUN,
HUI, MAG, NSA, SAN, VAL,
VAU. No evaluada.
Suramrica tropical.
Bischler 2224 (COL, PC).

Bazzania placophylla
(Taylor) Grolle

Fulford 1963; Uribe & Gradstein


1998.
Nativa. Andes. 3500-3750 m.
CAU, CHO, HUI, RIS. No
evaluada.
N Andes.
Aguirre 1392 (COL).

Bazzania roraimensis
(Steph.) Fulford

Fulford 1963; Uribe & Gradstein


1998.
Nativa. Andes. 2900-3650 m.
CAU, HUI, NSA. No evaluada.
Amrica tropical.
Bischler 674a, 820a, 831a, 855a
(PC).

Bazzania schlimiana
(Gottsche) Fulford

Bazzania asperistipula (Steph.)


Herzog
Fulford 1963; Uribe & Gradstein
1998.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
650-3300 m.
CAU, CES, CHO, CUN, GUJ,
MAG, NSA, PUT, SAN, VAL. No
evaluada.
Amrica tropical.
Prez-Arbelez 813 (COL).

Bazzania serrata Fulford

Fulford 1963; Uribe & Gradstein


1998.
Endmica. Andes. 2150-2250 m.

NSA, SAN. No evaluada.


Castro 473 (COL).

Bazzania spruceana Steph.

Fulford 1963; Campos & Uribe


2006.
Nativa. Andes. 2650-2900 m.
BOY, SAN. No evaluada.
Amrica tropical.
Uribe 4119 (COL).

Bazzania stolonifera (Sw.)


Trevis.

Herpetium stoloniferum (Sw.)


Nees
Fulford 1963; Uribe & Gradstein
1998; Rangel-Ch. & Gradstein
2004.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1700-3000 m.
ANT, BOY, CHO, CUN, HUI,
MAG, MET. No evaluada.
Amrica tropical.
Aguirre 3550 (COL).

Bazzania taleana (Gottsche)


Fulford
Fulford 1963; Uribe & Gradstein
1998.
Nativa. Andes. 2000-2500 m.
CUN, HUI. No evaluada.
Amrica tropical.
Castillo 2457c (COL).

Kurzia G.Martens
3 especies
Kurzia brasiliensis (Steph.)
Grolle
Pcs 2012.
Nativa. Andes. 3250 m.
CUN. No evaluada.
Brasil, Colombia.
Cleef 3685b (COL, U).

Kurzia capillaris (Sw.) Grolle


Kurzia verrucosa Steph.,
Lepidozia capillaris (Sw.)

Lindenb., Microlepidozia
capillaris (Sw.) Fulford
Fulford 1966; Uribe & Gradstein
1998; Pcs 2012.
Nativa. Andes. 1500-3750 m.
BOY, CAU, CHO, CUN, HUI,
MET, NAR, RIS, SAN. No
evaluada.
Amrica tropical, frica.
Cleef 3512a (COL, U).
Kurzia capillaris subsp.
paramicola Pcs, Kurzia
capillaris var. capillaris, Kurzia
capillaris var. verrucosa
(Stephani) Pcs

Kurzia flagellifera (Steph.)


Grolle

Microlepidozia flagellifera
(Steph.) Fulford
Fulford 1966; Uribe & Gradstein
1998; Pcs 2012.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1600-3750 m.
CUN, MAG, RIS. No evaluada.
Amrica tropical.
Gradstein 8473 (COL, GOET).

Lepidozia (Dumort.)
Dumort.
12 especies
Lepidozia alstonii Fulford

Fulford 1966; Uribe & Gradstein


1998.
Nativa. Andes. 2100-3500 m.
ARA, RIS, SAN. No evaluada.
N Andes.
Cleef 9148 (COL, U).

Lepidozia andicola Beauv.

Lepidozia appendiculata Steph.


Fulford 1966; Uribe & Gradstein
1998.
Nativa. Andes. 3100-3600 m.
BOY, CAU, CUN, VAL. No
evaluada.
Andes tropicales.
Schultes 12271 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

329

MARCHANTIOPHYTA (HEPTICAS)

LEPIDOZIACEAE

Marchantiophyta (liverworts)

Lepidozia auriculata Steph.

Fulford 1966; Uribe & Gradstein


1998.
Nativa. Andes. 3300-4050 m.
ARA, CAU, CUN, MET. No
evaluada.
Andes tropicales.
Cleef 286 (COL, U).

Lepidozia cupressina (Sw.)


Lindenb.

Lepidozia bogotensis Steph.,


Lepidozia brasiliensis Steph.,
Lepidozia caespitosa Spruce,
Lepidozia heterophylla Steph.,
Lepidozia lindigiana Steph.,
Lepidozia moritziana Steph.?,
Lepidozia muenchiana Steph.,
Lepidozia wallisiana Steph.
Fulford 1966; Uribe & Gradstein
1998.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1000-3850 m.
ANT, ARA, BOY, CAU, CES,
CHO, CUN, HUI, MAG, MET,
NSA, QUI, RIS, SAN, TOL. No
evaluada.
Amrica tropical, frica, O
Europa.
Uribe 3699 (COL).

Lepidozia dendritica Spruce

Fulford 1966; Uribe & Gradstein


1998.
Nativa. Andes. 3300-3700 m.
CUN, HUI, TOL. No evaluada.
N Andes.
Bischler 787 (COL).

Lepidozia incurvata
Lindenb.

Fulford 1966; Uribe & Gradstein


1998.
Nativa. Andes. 2150-3300 m.
ANT, ARA, BOY, CAS, CAU,
CHO, CUN, HUI, MET, NSA,
RIS, SAN. No evaluada.
Amrica tropical.
Cleef 10160 (COL, U).

330

Lepidozia macrocolea Spruce


Lepidozia armata Steph.
Fulford 1966; Uribe & Gradstein
1998.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1500-4000 m.
ARA, BOY, CAL, CAU, CUN,
HUI, MAG, MET, RIS, SAN,
TOL. No evaluada.
Amrica tropical.
Cleef 7758 (COL, U).

Lepidozia patens Lindenb.

Fulford 1966; Uribe & Gradstein


1998.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
700-3100 m.
BOY, CHO, MAG, NAR, NSA,
RIS. No evaluada.
Amrica tropical.
Gradstein 8361 (COL, GOET).

Lepidozia peruviensis Steph.

Fulford 1966; Uribe & Gradstein


1998.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2500-3650 m.
BOY, CAU, CUN, HUI, MAG,
NAR. No evaluada.
Andes tropicales.
Van der Hammen 2155 (COL, U).

Lepidozia pinnaticruris
Steph.

Fulford 1966; Uribe & Gradstein


1998.
Nativa. Andes, Pacfico. 80-2400
m.
CHO, NAR, RIS, VAL. No
evaluada.
N Andes, Costa Rica.
Gradstein 8382 (COL, GOET).

Lepidozia reptans (L.)


Dumort.

Fulford 1966; Uribe & Gradstein


1998.
Nativa. Andes. 2600-3100 m.
ANT, CHO, CUN, RIS, TOL. No
evaluada.

Holrtica, Amrica tropical, Asia


tropical.
Aguirre 8295 (COL).

Lepidozia squarrosa Steph.

Fulford 1966; Uribe & Gradstein


1998.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1800-3600 m.
CUN, MAG, MET, SAN. No
evaluada.
Costa Rica, N Andes.
Cleef 1010 (COL, U).

[Lepidozia tunguraguae
Steph.]

Fulford 1966; Uribe & Gradstein


1998.
Nota: especie dudosa. A pesar
de lo que sugiere su nombre,
no es de Tunguragua / dubious
species; despite what its
name suggests, it is not from
Tunguragua.

Micropterygium Lindenb.
et al.
7 especies
Micropterygium carinatum
(Grev.) Reimers

Uribe & Gradstein 1998; RangelCh. & Gradstein 2004.


Nativa. Andes, Pacfico. 3502000 m.
CHO, NAR, RIS, SAN. No
evaluada.
Colombia, Guayana, Antillas.
Uribe 3317 (COL).

Micropterygium lechleri
Reimers

Fulford 1966; Uribe & Gradstein


1998; Pinzn et al. 2003.
Nativa. Amazonia, Andes. 1001700 m.
AMA, BOY, CAQ, MET, SAN.
No evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

MARCHANTIOPHYTA (HEPTICAS)

LEPIDOZIACEAE

Marchantiophyta (liverworts)

Colombia, Brasil.
Uribe 3912 (COL).

Micropterygium leiophyllum
Spruce

Fulford 1966; Uribe & Gradstein


1998; Pinzn et al. 2003.
Nativa. Amazonia. 100-250 m.
AMA, GUI, VAU. No evaluada.
Amazonia.
Schultes 17252 (COL).

Micropterygium
parvistipulum Spruce

Fulford 1966; Uribe & Gradstein


1998; Pinzn et al. 2003.
Nativa. Amazonia. 100-250 m.
AMA, VAU. Vulnerable (Linares
& Uribe-Melndez 2002).
Amazonia, Guayana.
Snchez 2015a (COL).

Micropterygium
pterygophyllum (Nees)
Trevis.

Micropterygium pterygophyllum
var. gracile Reim.
Fulford 1966; Uribe & Gradstein
1998; Pinzn et al. 2003.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 30700 m.
AMA, CHO, VAU. No evaluada.
Amazonia, SE Brasil.
Gradstein 8774 (COL, GOET).

Micropterygium
reimersianum Herzog

Fulford 1966.
Nativa. Andes. 1540-2020 m.
CHO, SAN. No evaluada.
N Suramrica.
Schultes 14417 (COL).

Micropterygium
trachyphyllum Reimers

Fulford 1966; Uribe & Gradstein


1998; Pinzn et al. 2003.

Nativa. Amazonia, Andes. 1001900 m.


AMA, CUN, HUI, SAN, VAU.
No evaluada.
Amazonia, Guayana, Antillas.
Uribe 3924 (COL).

Monodactylopsis
(R.M.Schust.) R.M.Schust.
1 especie
Monodactylopsis
monodactyla (Spruce)
R.M.Schust.

Arachniopsis monodactyla
R.M.Schust., Monodactylopsis
minima (R.M.Schust.)
R.M.Schust., Regredicaulis
monodactylus (Spruce) Fulford
Uribe & Gradstein 1998;
Schuster 1999; Schuster 2000.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 30200 m.
AMA, CAQ, CHO, PUT, RIS.
Vulnerable (Linares & UribeMelndez 2002).
Amazonia, Guayana, regin del
Choc.
Gradstein 8863 (COL, GOET).

Mytilopsis Spruce
1 especie
Mytilopsis albifrons Spruce

Fulford 1966; Uribe & Gradstein


1998; Schuster 2000.
Nativa. Andes. 1200-1750 m.
RIS, SAN. Vulnerable (Linares &
Uribe-Melndez 2002).
Amrica tropical.
Gradstein 8434 (COL, GOET).

Paracromastigum Fulford &


J.Taylor
2 especies

Paracromastigum granatense
(Gottsche) R.M.Schust.

Bonneria granatenis (Gottsche)


Fulford & J.Taylor, Lepidozia
granatensis Gottsche
Fulford 1966; Uribe & Gradstein
1998; Schuster 2000.
Nativa. Andes. 2900-3300 m.
CUN. No evaluada.
N Andes.
Lindig s.n. (G).

Paracromastigum
pachyrhizum Fulford

Bonneria bifida (Steph.)


R.M.Schust., Leucosarmentum
bifidum (Steph.) Fulford,
Leucosarmentum portoricense
Fulford, Paracromastigum
bifidum (Steph.) R.M.Schust.
Fulford 1968; Uribe & Gradstein
1998; Gradstein & Costa 2003.
Nativa. Andes. 1200-3300 m.
CUN, RIS. No evaluada.
Amrica tropical.
Gradstein 8531 (COL, GOET).

Pseudocephalozia
R.M.Schust.
1 especie
Pseudocephalozia quadriloba
(Steph.) R.M.Schust.
Uribe & Gradstein 1998;
Schuster 2000.
Nativa. Andes. 3200-4100 m.
BOY, CAU, CUN. No evaluada.
Andes, S regiones templadas.
Cleef 2923 (COL, U).

Pteropsiella Spruce
1 especie
Pteropsiella serrulata Steph.
Fulford 1968; Schuster 2000;
Pinzn et al. 2003.
Nativa. Amazonia. 100-350 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

331

MARCHANTIOPHYTA (HEPTICAS)

LEPIDOZIACEAE

Marchantiophyta (liverworts)

AMA. No evaluada.
N Amazonia.
Snchez 2025 (COAH, COL).

Telaranea Schiffn.
3 especies
Telaranea diacantha (Mont.)
J.J.Engel & G.L.Merr.
Arachniopsis coactilis Spruce,
Arachniopsis diacantha (Mont.)
M.Howe
Fulford 1968; Uribe & Gradstein
1998; Engel & Smith Merrill
2004.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, SN Santa Marta. 1001900 m.
AMA, ANT, CES, CHO, MAG,
QUI, RIS, SAN, VAU. No
evaluada.
Pantropical.
Gradstein 8511 (COL, GOET).

Telaranea nematodes
(Austin) M.Howe

Telaranea apiahyna (Steph.)


Fulford, Telaranea sejuncta var.
breviseta (Herzog) Fulford
Fulford 1966; Uribe & Gradstein
1998; Aguirre & Ruiz 2000.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, SN Santa Marta. 2004250 m.
AMA, BOY, CES, CHO, CUN,
HUI, MAG, MET, PUT, RIS,
SAN, TOL, VAL, VAU. No
evaluada.
Pantropical, O Europa.
Gradstein 8558 (COL, GOET).

Telaranea pecten (Spruce)


J.J.Engel & G.L.Merr.

Campos et al. 2014.


Nativa. Amazonia. 135-215 m.
CAQ, VAU. No evaluada.
N Amazonia, Guyana, Puerto
Rico (?).
Campos 730 (COL).

332

Zoopsidella R.M.Schust.
3 especies, 1 especie endmica
Zoopsidella dichotoma
R.M.Schust.

Schuster 1993; Uribe &


Gradstein 1998.
Endmica. Pacfico. 380-440 m.
CAU, CHO, HUI. No evaluada.
Uribe 1435 (COL).
Nota: nombre invlido
(herbario de tipo no mencionado
en el protlogo) / invalid name
(herbarium of the type not
mentioned in the protologue).

Zoopsidella integrifolia
(Spruce) R.M.Schust.

Schuster 1993; Uribe &


Gradstein 1998; Pinzn et al.
2003.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, SN Santa Marta. 302000 m.
AMA, CAU, CES, CHO, RIS,
SAN, VAU. No evaluada.
Amrica tropical.
Gradstein 8498 (COL, GOET).

Zoopsidella serra (Spruce)


R.M.Schust.

Fulford 1976; Schuster 2000;


Rangel-Ch. & Gradstein 2004.
Nativa. Pacfico. 20-270 m.
CAU. No evaluada.
N Amazonia, Choc.
Rudas 241 (COL).

LOPHOCOLEACEAE
5 gneros, 25 especies, 1 especie
endmica

Clasmatocolea Spruce
1 especie

Clasmatocolea vermicularis
(Lehm.) Grolle

Chiloscyphus vermicularis
(Lehm.) Hssel, Lophocolea
elata Gottsche, Notoscyphus
lindmannii (Steph.) Schiffn.
Uribe & Gradstein 1998;
Gradstein & Costa 2003.
Nativa. Andes. 2000-4500 m.
BOY, CAL, CAU, CUN, SAN. No
evaluada.
S regiones templadas, Amrica
tropical, frica.
Cleef 2441 (COL, U).

Cryptolophocolea
L.Sderstr. et al.
3 especies
Cryptolophocolea connata
(Sw.) L.Sderstr. & Va

Chiloscyphus connatus (Sw.)


J.J.Engel & R.M.Schust.,
Lophocolea connata (Sw.) Nees
Uribe & Gradstein 1998;
Sderstrm et al. 2013.
Nativa. Andes. 800-3350 m.
HUI, MAG, MET, RIS. No
evaluada.
Amrica tropical.
Gradstein 8404 (COL, GOET).

Cryptolophocolea
guadalupensis (Steph.)
L.Sderstr. & Va

Chiloscyphus guadeloupensis
(Steph.) J.J.Engel & R.M.Schust.
Fulford 1976; Uribe & Gradstein
1998.
Nativa. Andes. 2500-3300 m.
BOY, CUN, HUI. No evaluada.
Amrica tropical.
Bischler 580, 629 (COL).

Cryptolophocolea martiana
(Nees) L.Sderstr. et al.
Chiloscyphus martianus (Nees)
J.J.Engel & R.M.Schust.,
Lophocolea martiana Nees,

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

MARCHANTIOPHYTA (HEPTICAS)

LOPHOCOLEACEAE

Marchantiophyta (liverworts)

Lophocolea pertusa Taylor,


Lophocolea proteus Herzog
Fulford 1976; Uribe & Gradstein
1998; Campos & Uribe 2006.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, SN Santa Marta. 1003000 m.
ANT, BOY, CAQ, CAS, CES,
CHO, CUN, HUI, MAG, MET,
QUI, RIS, SAN, VAU. No
evaluada.
Amrica tropical, frica.
Gradstein 8908 (COL, GOET).
Cryptolophocolea
martiana subsp. bidentula
(Nees) L.Sderstr. et al.,
Cryptolophocolea martiana var.
perissodonta (Spruce) Gradst.

Heteroscyphus Schiffn.
4 especies
Heteroscyphus
contortuplicatus (Nees &
Mont.) Grolle

Lophocolea contortuplicata (Nees


& Mont.) Fulford
Fulford 1976; Uribe & Gradstein
1998.
Nativa. Andes. 1450-2600 m.
BOY, CUN, RIS. No evaluada.
N Andes, Rep. Dominicana.
Uribe 396 (COL).

Heteroscyphus marginatus
(Steph.) Fulford

Fulford 1976; Uribe & Gradstein


1998.
Nativa. Andes. 1000-3300 m.
ANT, CAU, CUN, HUI, MET,
TOL. No evaluada.
Andes tropicales.
Bischler 720 (COL).

Heteroscyphus polyblepharis
(Spruce) Schiffn.

Fulford 1976; Uribe & Gradstein


1998; Rangel-Ch. & Gradstein
2004.

Nativa. Andes. 2450-3700 m.


CAU, CHO, CUN, HUI, RIS,
TOL. No evaluada.
Amrica tropical, N Andes.
Uribe 1815 (COL).

Heteroscyphus thraustus
(Spruce) Fulford

Fulford 1976; Uribe & Gradstein


1998.
Nativa. Andes. 1800-2100 m.
BOY, HUI, RIS. Vulnerable
(Linares & Uribe-Melndez
2002).
N Andes.
Gradstein 8686 (COL, U).

Leptoscyphus Mitt.
10 especies, 1 especie endmica
Leptoscyphus amphibolius
(Nees) Grolle

Leioscyphus galipanus Gottsche


Fulford 1976; Uribe & Gradstein
1998.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
800-3000 m.
BOY, CES, CUN, HUI, MAG,
MET, RIS, SAN. No evaluada.
Amrica tropical.
Uribe 3695 (COL).

Leptoscyphus cleefii Fulford

Fulford 1976; Uribe & Gradstein


1998.
Endmica. Andes. 3220-4100 m.
ARA, BOY, CAU, CUN, MET,
RIS. No evaluada.
Cleef 4064 (HT: CINC; IT: COL,
U).

Leptoscyphus cuneifolius
(Hook.) Mitt.

Leioscyphus fragilis J.B.Jack


&Steph., Leptoscyphus cuneifolius
subsp. fragilis (J.B.Jack & Steph.)
Grolle

Fulford 1976; Uribe & Gradstein


1998.
Nativa. Andes. 2550-4400 m.
ANT, CAL, CAU, CUN, TOL.
No evaluada.
Amrica tropical.
Cleef 487 (COL, U).

Leptoscyphus gibbosus
(Taylor) Mitt.

Fulford 1976; Uribe & Gradstein


1998; Rangel-Ch. & Gradstein
2004.
Nativa. Andes. 700-3500 m.
CHO, HUI, RIS, TOL. No
evaluada.
Amrica tropical.
Gradstein 8418 (COL, GOET).

Leptoscyphus intermedius
Grolle

Fulford 1976.
Nativa. Andes. 3600 m.
CUN. No evaluada.
N Andes, Guayana, Honduras.
Florschtz 3829 (COL).

Leptoscyphus jackii (Steph.)


Grolle

Leioscyphus jackii Steph.


Fulford 1976; Uribe & Gradstein
1998.
Nativa. Andes. 2750-3700 m.
ANT, CHO, CUN, RIS. No
evaluada.
N Andes.
Wolf 864 (COL).

Leptoscyphus obcordatus
(Spruce) Grolle

Fulford 1976; Uribe & Gradstein


1998.
Nativa. Andes. 3300-3450 m.
CAU, CHO. No evaluada.
Andes tropicales.
Cleef 550a (COL, U).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

333

MARCHANTIOPHYTA (HEPTICAS)

LOPHOCOLEACEAE

Marchantiophyta (liverworts)

Leptoscyphus physocalyx
(Hampe & Gottsche)
Gottsche

Leioscyphus campanulatus Steph.


Fulford 1976; Uribe & Gradstein
1998.
Nativa. Andes. 3000-3750 m.
ANT, CHO, CUN, RIS. No
evaluada.
Andes tropicales.
Van der Hammen 4335 (COL,
U).

Chiloscyphus aberrans (Lindenb.


& Gottsche) J.J.Engel &
R.M.Schust.
Fulford 1976; Uribe & Gradstein
1998; Aguirre & Ruiz 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
750-2700 m.
CES, CUN, MAG. No evaluada.
Centroamrica, N Andes.
Merril-King C728 (COL).

Leptoscyphus porphyrius
Grolle

Lophocolea bidentata (L.)


Dumort.

Leptoscyphus liebmannianus
(Lindenb. & Gottsche) Mitt.,
Mylia minuta Herzog
Fulford 1976; Uribe & Gradstein
1998; Aguirre & Ruiz 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1600-4300 m.
ANT, ARA, BOY, CAL, CAU,
CES, CUN, HUI, MAG, MET,
NAR, RIS, SAN, TOL. No
evaluada.
Amrica tropical.
Van der Hammen 3134 (COL, U).

Leptoscyphus trapezoides
(Mont.) L.Sderstr.

Chiloscyphus breutelii (Gottsche)


J.J.Engel & R.M.Schust.,
Lophocolea columbica Gottsche,
Lophocolea lindigiana Gottsche,
Lophocolea trapezoides Mont.
Fulford 1976; Uribe & Gradstein
1998.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1000-3800 m.
ANT, BOY, CAL, CAS, CAU,
CES, CHO, CUN, HUI, MAG,
NAR, RIS, SAN. No evaluada.
Amrica tropical.
Gradstein 8770 (COL, GOET).

Lophocolea (Dumort.)
Dumort.
7 especies

334

Lophocolea aberrans
Lindenb. & Gottsche

Chiloscyphus coadunatus
(Sw.) R.M.Schust. & J.J.Engel,
Chiloscyphus latifolius (Nees)
J.J.Engel & R.M.Schust.,
Lophocolea coadunata (Sw.)
Nees, Lophocolea longiflora
Hampe, Lophocolea mascula
Gottsche, Lophocolea subtrilobata
Herzog
Fulford 1976; Gradstein & Vna
1987; Uribe & Gradstein 1998.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
700-4100 m.
BOY, CAU, CES, CHO, CUN,
HUI, MAG, MET, QUI, RIS,
SAN, TOL. No evaluada.
Subcosmopolita.
Gradstein 8994 (COL, GOET).

Lophocolea fragmentissima
R.M.Schust.

Campanocolea fragmentissima
(R.M.Schust.) R.M.Schust.,
Chiloscyphus fragmentissimus
(R.M.Schust.) J.J.Engel &
R.M.Schust.
Schuster 1997; Uribe &
Gradstein 1998; Hentschel et al.
2006.
Nativa. Andes. 3250-3700 m.
BOY, CAS, CUN, RIS, TOL. No
evaluada.
N Andes, Costa Rica.
Aguirre 1366 (COL, GOET).

Lophocolea granatensis
Gottsche

Chiloscyphus granatensis
(Gottsche) J.J.Engel &
R.M.Schust., Lophocolea
grossealata Steph.
Fulford 1976; Uribe & Gradstein
1998.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2500-3700 m.
CES, CUN, GUJ, MAG, QUI,
RIS, TOL. No evaluada.
Andes tropicales.
Campos 171 (COL).

Lophocolea liebmanniana
Gottsche

Chiloscyphus liebmannianus
(Gottsche) J.J.Engel &
R.M.Schust.
Fulford 1976; Uribe & Gradstein
1998.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, SN Santa Marta. 3003000 m.
CHO, CUN, MAG, PUT, RIS. No
evaluada.
Amrica tropical.
Gradstein 8663 (COL, GOET).

[Lophocolea lindmannii
Steph.]

Fulford 1976; Uribe & Gradstein


1998.
Nota: registro dudoso / dubious
record.

Lophocolea muricata
(Lehm.) Nees

Chiloscyphus muricatus (Lehm.)


J.J.Engel & R.M.Schust.,
Lophocolea hirta Steph.
Fulford 1976; Uribe & Gradstein
1998; Aguirre & Ruiz 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1000-3400 m.
ANT, BOY, CAU, CES, CHO,
CUN, HUI, MAG, RIS, TOL. No
evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

MARCHANTIOPHYTA (HEPTICAS)

LOPHOCOLEACEAE

Marchantiophyta (liverworts)

S regiones templadas,
Pantropical.
Gradstein 8696 (COL, GOET).

Lophocolea quadridentata
Spruce

Chiloscyphus quadridentatus
(Spruce) J.J.Engel & R.M.Schust.,
Lophocolea effusidens Steph.
Fulford 1976; Uribe & Gradstein
1998; Gradstein & Costa 2003.
Nativa. Andes. 2750-3700 m.
CUN, HUI, RIS. No evaluada.
Andes tropicales, SE Brasil.
Uribe 710 (COL).

[Lophocolea widgrenii
Steph.]

Fulford 1976; Uribe & Gradstein


1998.
Nota: registro dudoso / dubious
record.

LUNULARIACEAE
1 gnero, 1 especie

Lunularia Adans.
1 especie
Lunularia cruciata (L.)
Lindb.

Uribe & Gradstein 1998; Bischler


et al. 2005.
Naturalizada. Andes. 2650 m.
CUN. No evaluada.
Subcosmopolita.
Schultes 11323 (COL).

MARCHANTIACEAE
1 gnero, 7 especies

Marchantia L.
7 especies

Marchantia berteroana
Lehm. & Lindenb.

Uribe & Gradstein 1998; Bischler


et al. 2005.
Nativa. Andes. 1800-4200 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, MET,
NAR, SAN. No evaluada.
S regiones templadas.
Cleef 6104 (COL, U).

Marchantia breviloba
A.Evans

Uribe & Gradstein 1998; Bischler


et al. 2005.
Nativa. Andes. 3400-3900 m.
BOY, CUN, NSA, SAN. No
evaluada.
Amrica tropical.
Bischler 17132 (COL, PC).

Marchantia chenopoda L.

Marchantia columbica Bonner,


Preissia barbata Herzog
Uribe & Gradstein 1998; Bischler
et al. 2005.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta. 150-3000 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CES,
CHO, CUN, HUI, MAG, MET,
NAR, NSA, PUT, QUI, RIS,
SAN, TOL. No evaluada.
Amrica tropical.
Bischler 140 (COL, PC).

Marchantia inflexa Nees &


Mont.

Uribe & Gradstein 1998; Bischler


et al. 2005.
Nativa. Andes. 1600-2300 m.
SAN. No evaluada.
Amrica tropical.
Bischler 457, 2164 (COL, PC).

Marchantia paleacea Bertol.

Marchantia domingensis Lehm.


& Lindenb.
Uribe & Gradstein 1998; Bischler
et al. 2005.
Nativa. Andes. 2300 m.

CUN, SAN. No evaluada.


Pantropical, regiones
mediterrneas.
Apollinaire s.n. (G).

Marchantia plicata Nees &


Mont.

Uribe & Gradstein 1998; Bischler


et al. 2005.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1900-4150 m.
BOY, CAL, CAU, CES, CHO,
CUN, MAG, MET, NAR, SAN,
TOL. No evaluada.
Andes tropicales.
Cleef 2082 (COL, U).

Marchantia polymorpha L.

Uribe & Gradstein 1998; Bischler


et al. 2005.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1600-4700 m.
BOY, CAU, CES, CUN, MAG,
NAR, NSA, SAN. No evaluada.
Subcosmopolita.
Cleef 4337 (COL, U).

METZGERIACEAE
1 gnero, 31 especies, 3 especies
endmicas

Metzgeria Raddi
31 especies, 3 especies endmicas
Metzgeria agnewii Kuwah.

Uribe & Gradstein 1998; Costa


2008.
Nativa. Andes. 3500-3900 m.
BOY, CAL, CUN, TOL. No
evaluada.
Amrica tropical, frica.
Cleef 1826 (COL, U).

Metzgeria albinea Spruce

Metzgeria australis Kuwahara,


Metzgeria thomeensis sensu
Kuwahara (non typus)

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

335

MARCHANTIOPHYTA (HEPTICAS)

METZGERIACEAE

Marchantiophyta (liverworts)

Uribe & Gradstein 1998; Costa


2008.
Nativa. Andes. 700-3400 m.
BOY, CES, CHO, CUN, NAR,
NSA, RIS. No evaluada.
Amrica tropical, frica.
Gradstein 8830 (COL, GOET).

Metzgeria attenuata Steph.

Uribe & Gradstein 1998; Costa


2008.
Nativa. Andes. 3350-3700 m.
ARA, CUN. No evaluada.
Amrica tropical, frica.
Cleef 3297 (COL, NY, U).

Metzgeria bischlerae Kuwah.


Uribe & Gradstein 1998; Costa
2008.
Endmica. Andes. 3500-3650 m.
BOY, CAU, HUI. No evaluada.
Bischler 874 (HT: PC; IT: COL).

Metzgeria bracteata Spruce

Uribe & Gradstein 1998; Costa


2008.
Nativa. Andes. 3200-3400 m.
CUN. No evaluada.
Andes tropicales.
Troll 2027 (JE).
Metzgeria bracteata var. robusta
Herzog

[Metzgeria chilensis Steph.]

Uribe & Gradstein 1998; Costa


2008.
Nota: especie dudosa / dubious
species.

Metzgeria ciliata Raddi

Metzgeria decipiens (C.Massal.)


Schiffn., Metzgeria tonsa Herzog
Uribe & Gradstein 1998; Costa
2008.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1200-4100 m.
ANT, CES, CUN, MAG, MET,
RIS. No evaluada.

336

Pantropical.
Gradstein 8578 (COL, U).

Metzgeria claviflora Spruce


Metzgeria gigantea Steph.
Uribe & Gradstein 1998; Costa
2008.
Nativa. Andes. 3750-4350 m.
ARA, BOY, MET, RIS. No
evaluada.
Amrica tropical.
Van Reenen 872 (COL, U).

Metzgeria cleefii Kuwah.

Uribe & Gradstein 1998; Costa


2008.
Endmica. Andes. 3300 m.
CAU. No evaluada.
Cleef 610 (HT: COL; IT: NY, U).

Metzgeria conjugata Lindb.

Metzgeria minor var. cyanogutta


Kuwah.
Uribe & Gradstein 1998; Costa
2008.
Nativa. Andes. 1500-3100 m.
CUN. No evaluada.
Regin holrtica, pantropical.
Bischler 2289 (COL, PC).

Metzgeria consanguinea
Schiffn.

Uribe & Gradstein 1998; Costa


2008.
Nativa. Andes. 1500-3820 m.
CUN, MET. No evaluada.
Pantropical.
Cleef 2038 (COL, U).

Metzgeria crassipilis (Lindb.)


A.Evans
Costa 2008.
Nativa. Andes. 2000 m.
CUN. No evaluada.
Ampliamente distribuida.
Onraedt 72.A.52 (NAM).

Metzgeria cylindra Kuwah.


Costa 2008.
Nativa. Andes. 3700 m.
CUN. No evaluada.
Andes tropicales, Costa Rica.
Van Zanten 25 (COL, U).

Metzgeria dorsipara
(Herzog) Kuwah.

Metzgeria violacea var. dorsipara


Herzog
Uribe & Gradstein 1998; Costa
2008.
Nativa. Andes. 2700-3900 m.
BOY, CUN. No evaluada.
N Andes, S Centroamrica.
Bischler 2887 (JE).

Metzgeria filicina Mitt.

Uribe & Gradstein 1998; Costa


2008.
Nativa. Andes. 2450-3700 m.
BOY, TOL. No evaluada.
Andes tropicales.
Cleef 4539 (COL, U).

Metzgeria fruticola Spruce

Metzgeria uleana Steph.


Uribe & Gradstein 1998; Costa
2008.
Nativa. Andes. 1600-4000 m.
BOY, CAL, CAS, MET, NAR,
RIS, VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Cleef 4284 (COL, U).

Metzgeria furcata (L.) Corda


Costa 2008.
Nativa. Andes. 3175-3390 m.
CUN. No evaluada.
Subcosmopolita.
Meenks 194 (COL, U).

Metzgeria inflata Steph.

Uribe & Gradstein 1998; Costa


2008.
Nativa. SN Santa Marta. 2850 m.
MAG. No evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

MARCHANTIOPHYTA (HEPTICAS)

METZGERIACEAE

Marchantiophyta (liverworts)

Colombia, Venezuela, Panam,


Puerto Rico.
Winkler C292 (ULM?).

Colombia, Bolivia.
Mgdefrau 1091 (HT: U; IT:
COL, HIRO).

Metzgeria lechleri Steph.

Metzgeria metaensis Kuwah.

Metzgeria vivipara A.Evans


Uribe & Gradstein 1998; Costa
2008.
Nativa. Andes. 3100-3520 m.
BOY, CUN. Vulnerable (Linares
& Uribe-Melndez 2002).
Pantropical y subtropical.
Zuluaga 194 (COL, U).

Metzgeria leptoneura Spruce

Metzgeria australis Steph.,


Metzgeria furcata var. extensa
Nees, Metzgeria hamata Lindb.,
Metzgeria papulosa Steph.,
Metzgeria sandei Schiffn.,
Metzgeria wallisiana Steph.
Uribe & Gradstein 1998; Costa
2008.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta. 500-4200 m.
ANT, ARA, BOY, CAS, CAU,
CES, CHO, CUN, HUI, MAG,
MET, NAR, QUI, RIS, TOL,
VAL. No evaluada.
Pantropical.
Gradstein 8810 (COL, GOET).

Metzgeria liebmanniana
Lindenb. & Gottsche

Uribe & Gradstein 1998; Costa


2008.
Nativa. Andes. 2700-3600 m.
BOY, CAU, CES, CUN, HUI,
MET, SAN, TOL. No evaluada.
Amrica tropical.
Aguirre 1620 (COL, U).

Metzgeria maegdefraui
Kuwah.

Uribe & Gradstein 1998; Costa


2008.
Nativa. SN Santa Marta. 2100 m.
MAG. Vulnerable (Linares &
Uribe-Melndez 2002).

Uribe & Gradstein 1998; Costa


2008.
Endmica. Andes. 3600-4300 m.
CUN, MET. No evaluada.
Cleef 8110 (HT: COL; IT: NY, U).

Metzgeria mexicana Steph.

Uribe & Gradstein 1998.


Nativa. Andes. 720-2400 m.
BOY, CHO, CUN. No evaluada.
Amrica tropical.
Uribe 4148 (COL).

Metzgeria myriopoda Lindb.


Metzgeria leptomitra Spruce,
Metzgeria leptomitra var.
longifurca Spruce
Uribe & Gradstein 1998; Costa
2008.
Nativa. Andes. 500-2800 m.
BOY, MET. No evaluada.
Amrica tropical, Estados
Unidos.
Uribe 3723 (COL).

Metzgeria neotropica Kuwah.


Uribe & Gradstein 1998; Costa
2008.
Nativa. Andes. 3000-3500 m.
CAS, CUN. No evaluada.
N Andes, Costa Rica.
Aguirre 2874 (COL, U).

Metzgeria polytricha Spruce

Uribe & Gradstein 1998; Costa


2008.
Nativa. Andes, Pacfico. 50-3200
m.
BOY, CHO, CUN, RIS. No
evaluada.
Amrica tropical.
Gradstein 8671 (COL, U).

Metzgeria procera Mitt.

Metzgeria procera var. columbica


Herzog
Uribe & Gradstein 1998; Costa
2008.
Nativa. Andes, Pacfico. 2003780 m.
CAU, CUN, HUI, VAL. No
evaluada.
Amrica tropical.
Killip 7780 (JE).

Metzgeria rufula Spruce

Metzgeria crenata Steph.,


Metzgeria crenatiformis Steph.
Uribe & Gradstein 1998; Costa
2008.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta. 440-2950 m.
ANT, BOY, CHO, CUN, MAG,
NSA, RIS, SAN, TOL. No
evaluada.
Pantropical.
Aguirre 1576 (COL, U).

Metzgeria scyphigera
A.Evans

Uribe & Gradstein 1998; Costa


2008.
Nativa. Andes. 3520-3725 m.
BOY, CUN, RIS. No evaluada.
Amrica tropical.
Aguirre 1385 (COL, U).

Metzgeria uncigera A.Evans


Costa 2008.
Nativa. Andes. 2800-3000 m.
NSA. No evaluada.
Amrica tropical.
Killip 19947 (JE).

Metzgeria violacea (Ach.)


Dumort.

Metzgeria atramentaria Kuwah.


Uribe & Gradstein 1998; Costa
2008.
Nativa. Andes. 2390-3550 m.
BOY, CUN, MET. No evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

337

MARCHANTIOPHYTA (HEPTICAS)

MONOCLEACEAE

Marchantiophyta (liverworts)

Amrica tropical, Suramrica


templada.
Meenks 70 (COL, U).

MONOCLEACEAE
1 gnero, 1 especie

Monoclea Hook.
1 especie
Monoclea gottschei Lindb.

Uribe & Gradstein 1998; Bischler


et al. 2005.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, SN Santa Marta. 1503500 m.
AMA, BOY, CAS, CES, CHO,
CUN, HUI, MAG, MET, NAR,
PUT, QUI, RIS, SAN, TOL, VAU.
No evaluada.
Amrica tropical.
Gradstein 8376 (COL, GOET).
Monoclea gottschei subsp.
elongata Gradst. & Mues.

PALLAVICINIACEAE
3 gneros, 15 especies

Jensenia Lindb.
3 especies
Jensenia difformis (Nees)
Grolle

Uribe & Gradstein 1998;


Schuette & Stotler 2005.
Nativa. Andes. 500-3600 m.
BOY, HUI, MET, RIS. No
evaluada.
S regiones templadas, Amrica
tropical.
Gradstein 8496 (COL, GOET).

Jensenia florschuetzii Gronde


Uribe & Gradstein 1998;
Schuette & Stotler 2005.

338

Nativa. Andes. 3700-4015 m.


BOY, CUN, MET, RIS. No
evaluada.
N Andes.
Gradstein 6893 (COL, U).

Jensenia spinosa (Lindenb. &


Gottsche) Grolle
Jensenia erythropus (Gottsche)
Grolle, Jensenia erythropus var.
nobandae Gronde, Jensenia
wallisii (J.B.Jack & Steph.)
Grolle, Pallavicinia erythropus
(Gottsche) Steph.
Uribe & Gradstein 1998;
Schuette & Stotler 2005.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2250-4100 m.
ANT, BOY, CAU, CHO, CUN,
HUI, MAG, MET, NAR, QUI,
RIS, SAN, TOL. No evaluada.
Amrica tropical.
Cleef 7250 (COL, U).

Pallavicinia Gray
1 especie
Pallavicinia lyellii (Hook.)
Gray

Uribe & Gradstein 1998;


Gradstein et al. 2001; Pinzn et
al. 2003.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, SN Santa Marta. 303400 m.
AMA, BOY, CES, CHO, HUI,
NAR, RIS, SAN. No evaluada.
Regin holrctica, pantropical.
Gradstein 8884 (COL, GOET).

Symphyogyna Nees & Mont.


11 especies
Symphyogyna apiculispina
Steph.
Uribe & Aguirre 1995.
Nativa. Andes. 500-3350 m.
BOY, CUN, MET, QUI. No
evaluada.

Andes tropicales.
Uribe 159 (COL).

Symphyogyna aspera Steph.

Uribe & Aguirre 1995; Aguirre &


Ruiz 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
600-3700 m.
BOY, CAS, CES, CHO, CUN,
HUI, MAG, MET, NAR, RIS,
SAN, TOL, VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Uribe 1401 (COL).

Symphyogyna bogotensis
(Gottsche) Steph.

Uribe & Aguirre 1995.


Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2200-3850 m.
BOY, CAL, CAU, CUN, HUI,
MAG, MET, QUI, RIS, SAN,
TOL. No evaluada.
Colombia, Bolivia.
Uribe 3314 (COL).

Symphyogyna brasiliensis
Nees

Uribe & Aguirre 1995; Aguirre &


Ruiz 2000.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta. 50-4300 m.
ANT, BOY, CAL, CAS, CAU,
CES, CHO, CUN, HUI, MAG,
MET, NAR, QUI, RIS, SAN,
TOL, VAL. No evaluada.
Amrica tropical, frica.
Bischler 139 (COL, PC).

Symphyogyna brongniartii
Mont.

Uribe & Aguirre 1995; Aguirre


& Ruiz 2000; Rangel-Ch. &
Gradstein 2004.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta. 200-3700 m.
ANT, CAL, CAU, CES, CHO,
CUN, HUI, MAG, MET, QUI,
RIS, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

MARCHANTIOPHYTA (HEPTICAS)

PALLAVICINIACEAE

Marchantiophyta (liverworts)

Amrica tropical.
Gradstein 8641 (COL, U).

Symphyogyna circinata
Mont.

Uribe & Aguirre 1995; RangelCh. & Gradstein 2004.


Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta. 350-3100 m.
CHO, CUN, MAG. No evaluada.
Colombia, Chile.
Bischler 165 (COL, PC).

Symphyogyna leptothelia
Taylor

Uribe & Aguirre 1995.


Nativa. Andes. 3450-3750 m.
CAU, RIS. No evaluada.
Amrica tropical.
Cleef 654 (COL, U).

Symphyogyna marginata
Steph.

Uribe & Aguirre 1995.


Nativa. Andes. 1600-3700 m.
CAU, CHO, CUN, HUI, QUI,
RIS, TOL. No evaluada.
Amrica tropical.
Gradstein 8504 (COL, GOET).

Symphyogyna podophylla
(Thunb.) Mont. & Nees

Uribe 1999.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena. 500-2400 m.
ANT, MET. No evaluada.
Colombia, S regiones templadas,
SE Brasil.
Schultes 11641 (COL).

Symphyogyna rubescens
Steph.
Uribe & Aguirre 1995.
Nativa. Andes. 3600 m.
CUN. No evaluada.
Colombia, SE Brasil.
Cleef 298 (COL).

Symphyogyna trivittata
Spruce

Uribe & Aguirre 1995; RangelCh. & Gradstein 2004.


Nativa. Andes. 600-3200 m.
ANT, CHO, CUN, RIS. No
evaluada.
Colombia, Antillas.
Aguirre 3434 (COL, U).

PELLIACEAE
1 gnero, 1 especie

Noteroclada Taylor
1 especie
Noteroclada confluens
Hook.f. & Wilson

Androcryphia confluens (Hook. &


Wils.) Nees
Uribe & Gradstein 1998;
Crandall-Stotler et al. 2010.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2350-4200 m.
ANT, BOY, CAU, CES, CUN,
MAG, MET, NAR, QUI, RIS,
TOL. No evaluada.
Amrica tropical.
Gradstein 3812 (COL, U).

PLAGIOCHILACEAE
1 gnero, 59 especies, 3 especies
endmicas

Plagiochila (Dumort.)
Dumort.
59 especies, 3 especies endmicas
[Plagiochila abscendens
Gottsche]

Uribe & Gradstein 1998.


Nota: especie dudosa / dubious
species.

Plagiochila adianthoides
(Sw.) Lindenb.

Plagiochila densispina Steph.,


Plagiochila esmeraldana Steph.,
Plagiochila procera Lindenb.
Uribe & Gradstein 1998;
Heinrichs 2002.
Nativa. Andes. 1500-3200 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, HUI,
NSA, RIS, SAN, TOL. No
evaluada.
Amrica tropical.
Van Reenen 2186 (FLAS, U).

Plagiochila aerea Taylor

Plagiochila alpina Gottsche,


Plagiochila bursata (Desv.)
Lindenb., Plagiochila linearis
Herzog, Plagiochila quitensis
Steph.
Uribe & Gradstein 1998;
Heinrichs 2002.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, SN Santa Marta. 1003300 m.
AMA, ANT, ARA, BOY, CAU,
CHO, HUI, MAG, NAR, QUI,
RIS. No evaluada.
Amrica tropical.
Gradstein 8565 (COL, GOET U).

Plagiochila alternans
Lindenb. & Gottsche

Plagiochila calomelanos Spruce,


Plagiochila columbica Gottsche,
Plagiochila grandifolia Steph.,
Plagiochila oblita Steph.
Uribe & Gradstein 1998; Mller
et al. 1999.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1900-3300 m.
BOY, CAL, CAU, CUN, MAG,
NAR, RIS. No evaluada.
Amrica tropical.
Cleef 389 (COL, U).

Plagiochila amicta Steph.


Uribe & Gradstein 1998;
Heinrichs 2002.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

339

MARCHANTIOPHYTA (HEPTICAS)

PLAGIOCHILACEAE

Marchantiophyta (liverworts)

Nativa. Andes, SN Santa Marta.


2000 m.
ANT, CUN, MAG. No evaluada.
Amrica tropical.
Van der Hammen 3161 (COL,
U).

[Plagiochila arcta S.Winkl.]

Uribe & Gradstein 1998.


Nota: especie dudosa / dubious
species.

[Plagiochila aspleniformis
R.M.Schust.]

Uribe & Gradstein 1998.


Nota: registro dudoso / dubious
record.

[Plagiochila bancroftii
Steph.]

Uribe & Gradstein 1998.


Nota: especie dudosa / dubious
species.

[Plagiochila beauverdii
Steph.]

Uribe & Gradstein 1998;


Heinrichs & Gradstein 1999.
Nota: registro dudoso / dubious
record.

[Plagiochila beskeana
Steph.]

Uribe & Gradstein 1998; Costa &


Gradstein 2003.
Nota: especie dudosa. Cercana
a P. montagnei / dubious species;
close to P. montagnei.

Plagiochila bidens Gottsche


Uribe & Gradstein 1998.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1600-3500 m.
MAG, RIS. No evaluada.
Amrica tropical.
Wolf 611 (COL, GOET).

340

Plagiochila bifaria (Sw.)


Lindenb.

Plagiochila arrecta Gottsche,


Plagiochila centrifuga Spruce,
Plagiochila increscentifolia Spruce
Uribe & Gradstein 1998;
Heinrichs et al. 2004.
Nativa. Amazonia, Andes, SN
Santa Marta. 500-2900 m.
AMA, BOY, CES, CUN, HUI,
MAG, NAR. No evaluada.
Amrica tropical, Europa
occidental.
Uribe 3742 (COL).

Plagiochila blepharobasis
Herzog
Uribe & Gradstein 1998.
Endmica. Andes. 500 m.
SAN. No evaluada.
Killip 15066 (HT: JE).

[Plagiochila bogotensis
Gottsche]

Uribe & Gradstein 1998;


Heinrichs 2002.
Nativa. Andes. 1950-2600 m.
SAN, VAL. No evaluada.
Andes tropicales.
Cuatrecasas 22142, 22227 (US).

Plagiochila bryopteroides
Spruce

Costa & Gradstein 2003.


Nativa. Andes. 1500-1800 m.
ANT, BOY, CAS, HUI, TOL. No
evaluada.
Amrica tropical.
Van Reenen 2383 (COL).

Plagiochila canelensis Steph.


Uribe & Gradstein 1998;
Heinrichs 2002.
Nativa. Andes. 2500-3400 m.
CAU, CHO, CUN. No evaluada.
Andes tropicales.
Bischler 1073 (COL, U).

Uribe & Gradstein 1998.


Nota: registro basado en
identificacin errnea. Especie
dudosa / record based on a
misidentification; dubious
species.

[Plagiochila chinantlana
Gottsche]

Plagiochila breuteliana
Lindenb.

Plagiochila cleefii Inoue

Uribe & Gradstein 1998;


Heinrichs 2002.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, SN Santa Marta. 2002700 m.
ANT, BOY, CAQ, CHO, CUN,
GUJ, MAG, RIS, VAL. No
evaluada.
Amrica tropical.
Luteyn 12087 (NY).

Plagiochila bryhnii Steph.

Plagiochila paludosa Steph.,


Plagiochila reclinata Herzog,
Plagiochilion bryhnii (Steph.)
Inoue, Plagiochilion reclinatum
R.M.Schust.

Uribe & Gradstein 1998.


Nota: especie dudosa / dubious
species.

Uribe & Gradstein 1998.


Nativa. Andes. 4050 m.
MET. No evaluada.
N Andes.
Cleef 8042 (HT: TNS; IT: COL,
U).

[Plagiochila cobana Steph.]

Uribe & Gradstein 1998.


Nota: especie dudosa / dubious
species.

[Plagiochila contigua
Gottsche]

Uribe & Gradstein 1998.


Nota: especie dudosa / dubious
species.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

MARCHANTIOPHYTA (HEPTICAS)

PLAGIOCHILACEAE

Marchantiophyta (liverworts)

Plagiochila crispabilis
Lindenb.

Plagiochila jovoensis Steph.


Uribe & Gradstein 1998.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1700-2500 m.
MAG, VAL. No evaluada.
Andes tropicales, Brasil.
Killip 11652 (JE).

Plagiochila cristata (Sw.)


Dumort.

Heinrichs et al. 1998; Uribe &


Gradstein 1998; Heinrichs 2002.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1500-2300 m.
ANT, CUN, MAG, RIS, SAN,
VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Aguirre 1815 (COL, U).
Plagiochila cristata var. minor
Herzog

Plagiochila cuatrecasasii
H.Rob.

Uribe & Gradstein 1998.


Endmica. Andes. 3750-4000 m.
BOY, RIS. No evaluada.
Cuatrecasas 1593B (HT: US; IT:
COL).
Nota: errneamente descrita
como cuatrecasii, nombre que
debe ser corregido, conforme al
Art. 60.12 del ICN (McNeill et
al. 2012) / erroneously described
as cuatrecasii, a name that must
be corrected in accordance with
Art. 60.12 of the ICN (McNeill et
al. 2012).

Plagiochila cucullifolia
J.B.Jack & Steph.

Szweykowskia cucullifolia
(J.B.Jack & Steph.) Gradst. &
M.E.Reiner
Uribe & Gradstein 1998;
Heinrichs 2002.
Nativa. Andes. 1325-2600 m.
ANT, HUI, NAR. No evaluada.
N Andes, Costa Rica.

Silverstone-Sopkin 1645 (COL,


GOET).

[Plagiochila cuervina
Gottsche]

Uribe & Gradstein 1998.


Nota: especie dudosa / dubious
species.

Plagiochila cuneata Lindenb.


& Gottsche
Plagiochila rara Triana & Planch.
Uribe & Gradstein 1998;
Heinrichs et al. 2004.
Nativa. Andes. 2600 m.
CUN. No evaluada.
Andes tropicales.

Plagiochila dependula Taylor


Jamesoniella dependula (Taylor)
Steph.
Uribe & Gradstein 1998;
Heinrichs et al. 2005b.
Nativa. Andes. 3400-4200 m.
CAU, HUI, MET, NAR, RIS. No
evaluada.
N Andes.
Cleef 8067 (COL, U).

[Plagiochila dilatata Steph.]

Uribe & Gradstein 1998.


Nota: especie dudosa / dubious
species.

Plagiochila disticha (Lehm.


& Lindenb.) Lindenb.

Plagiochila falcatoserrata Carl,


Plagiochila juruensis Steph.,
Plagiochila orbigniana Nees &
Mont., Plagiochila serrata Steph.
Uribe & Gradstein 1998;
Heinrichs & Gradstein 2000;
Pinzn et al. 2003.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 500-2100 m.
AMA, MET, NAR, PUT, RIS,
VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Bischler 1639 (COL, U).

Plagiochila divaricata
Lindenb.

Uribe & Gradstein 1998.


Nativa. Andes. 2550-3200 m.
RIS. No evaluada.
Colombia, Antillas.
Wolf s.n. (U?).

Plagiochila diversifolia
Lindenb. & Gottsche

Plagiochila glaucescens Steph.


Uribe & Gradstein 1998;
Heinrichs et al. 2000; Heinrichs
& Renker 2001.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1500-2100 m.
CUN, MAG, RIS. No evaluada.
Andes tropicales.
Linares 3516 (COL, GOET).

Plagiochila dominicensis
Taylor

Uribe & Gradstein 1998;


Heinrichs 2002.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta. 75-2550 m.
CHO, MAG, RIS. No evaluada.
Amrica tropical.
Gradstein 8952 (COL, U).

[Plagiochila echinella
Gottsche]

Uribe & Gradstein 1998.


Nota: especie dudosa / dubious
species.

[Plagiochila elegantula
Herzog]

Uribe & Gradstein 1998.


Nota: especie dudosa / dubious
species.

Plagiochila ensiformis Taylor


Plagiochila jamesonii Taylor
Uribe & Gradstein 1998;
Heinrichs 2002.
Nativa. Andes. 2150-3500 m.
BOY, CAU, CUN, PUT, RIS,
SAN, TOL, VAL. No evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

341

MARCHANTIOPHYTA (HEPTICAS)

PLAGIOCHILACEAE

Marchantiophyta (liverworts)

N Andes.
Bischler 930 (COL, U).

Plagiochila exesa Lindenb. &


Gottsche
Uribe & Gradstein 1998.
Nativa. Pacfico. 80-100 m.
VAL. No evaluada.
Colombia a Mxico.
Killip 5275 (JE).

Plagiochila exigua (Taylor)


Taylor

Plagiochila corniculata auct.,


Plagiochila cuneata var.
bicuspidata (Gottsche) Herzog
Uribe & Gradstein 1998; Costa &
Gradstein 2003.
Nativa. Andes. 2000-3500 m.
CUN, RIS, TOL. No evaluada.
Regiones ocenicas.
Schuster 88-1063 (COL).

[Plagiochila fallax Lindenb.


& Hampe]

Uribe & Gradstein 1998.


Nota: especie dudosa / dubious
species.

[Plagiochila filicina Herzog]


Uribe & Gradstein 1998.
Nota: especie dudosa / dubious
species.

[Plagiochila fragilis Taylor]

Uribe & Gradstein 1998.


Nota: especie dudosa. Cercana a
P. bifaria / dubious species; close
to P. bifaria.

Plagiochila fuscolutea Taylor

Plagiochila gymnostoma J.B.Jack


& Steph., Plagiochila jelskii Loitl.,
Plagiochila triangulifolia Steph.
Uribe & Gradstein 1998;
Heinrichs 2002.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
3000-3750 m.

342

ANT, BOY, CAL, CUN, MAG,


MET, NAR, RIS, TOL, VAL. No
evaluada.
Andes tropicales.
Cleef 1666 (COL, U).

Plagiochila gymnocalycina
var. surinamensis (Sande Lac.)
J.Heinrichs & D.S.Rycroft

[Plagiochila granatensis
Gottsche]

Uribe & Gradstein 1998.


Nota: especie dudosa / dubious
species.

Uribe & Gradstein 1998.


Nota: especie dudosa / dubious
species.

Plagiochila grandicrista
Steph.

Uribe & Gradstein 1998;


Heinrichs 2002.
Nativa. Andes. 2200-2400 m.
CUN. No evaluada.
N Andes, Centroamrica.
Cuatrecasas 18254 (US).

Plagiochila guevarai H.Rob.

Uribe & Gradstein 1998;


Heinrichs 2002.
Nativa. Andes. 3300-3800 m.
CUN, MET, RIS, TOL. No
evaluada.
N Andes.
King C915 (HT: US; IT: COL).
Nota: errneamente descrita
como guevarii, nombre que debe
ser corregido, conforme al Art.
60.12 del ICN (McNeill et al.
2012) / erroneously described
as guevarii, a name that must
be corrected in accordance with
Art. 60.12 of the ICN (McNeill et
al. 2012).

Plagiochila gymnocalycina
Lindenb.
Plagiochila wolfii Inoue
Heinrichs et al. 2006.
Nativa. Amazonia. 300 m.
CAQ. No evaluada.
Amrica tropical.
Wolf 1482 (COL, U, T de P.
wolfii).

[Plagiochila hansmeyeri
Steph.]

[Plagiochila heteromalla
(Lehm. & Lindenb.)
Lindenb.]

Uribe & Gradstein 1998.


Nota: registro dudoso / dubious
record.

Plagiochila heterophylla
Lehm.

Heinrichs 2002.
Nativa. Andes. 2700-2800 m.
BOY. No evaluada.
Mxico a Ecuador, Rep.
Dominicana, O Europa.
Gradstein 10002 (COL, GOET).
Plagiochila heterophylla var.
heterophylla

Plagiochila horrida Gottsche

Plagiochila capilliformis Steph.


Uribe & Gradstein 1998.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2000-3100 m.
CUN, MAG. No evaluada.
Amrica tropical.
Van der Hammen 3200 (COL, U).
Plagiochila horrida var.
granatensis Gottsche
Nota: cercana a P. bifaria / close
to P. bifaria.

Plagiochila husnotii Steph.


Heinrichs 2002; Rangel-Ch. &
Gradstein 2004.
Nativa. Pacfico. 30 m.
CHO. No evaluada.
Amrica tropical.
Gradstein 8837 (COL, U).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

MARCHANTIOPHYTA (HEPTICAS)

PLAGIOCHILACEAE

Marchantiophyta (liverworts)

[Plagiochila jaramilloi
H.Rob.]

Uribe & Gradstein 1998.


Nota: especie dudosa. Cercana a
P. bifaria. Errneamente descrita
como jaramillii, nombre que
debe ser corregido, conforme al
Art. 60.12 del ICN (McNeill et al.
2012) / dubious species; close to
P. bifaria; erroneously described
as jaramillii, a name that must
be corrected in accordance with
Art. 60.12 of the ICN (McNeill et
al. 2012).

[Plagiochila keckiana Steph.]


Uribe & Gradstein 1998.
Nota: registro dudoso / dubious
record.

Plagiochila laetevirens
Lindenb.

Plagiochila micropteryx Gottsche,


Plagiochila pachoensis Steph.,
Plagiochila tocarema Gottsche
Uribe & Gradstein 1998.
Nativa. Andes. 600-3000 m.
CUN, RIS. No evaluada.
Amrica tropical.
Plagiochila laetevirens var.
peruviana Spruce.

[Plagiochila lindigiana
Gottsche]

Uribe & Gradstein 1998.


Nota: especie dudosa / dubious
species.

[Plagiochila longiramea
Steph.]

Uribe & Gradstein 1998;


Heinrichs & Gradstein 1999.
Nota: registro dudoso / dubious
record.

Plagiochila longispina
Lindenb. & Gottsche

Uribe & Gradstein 1998;


Heinrichs et al. 2000.
Nativa. Andes. 2800-3500 m.

BOY, CAL, CUN, MET, VAL. No


evaluada.
Andes tropicales, Costa Rica,
Azores.
Cleef 3119 (COL, U).

Plagiochila loriloba Carl

Uribe & Gradstein 1998; Groth


et al. 2002.
Nativa. Andes. 3100-3300 m.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Colombia, Costa Rica.
Killip 6686a (JE).

[Plagiochila macrifolia
Taylor]

Uribe & Gradstein 1998.


Nota: especie dudosa / dubious
species.

Plagiochila macrostachya
Lindenb.

Plagiochila contingens Gottsche,


Plagiochila leptophylla Spruce
Uribe & Gradstein 1998;
Heinrichs 2002; Rangel-Ch. &
Gradstein 2004.
Nativa. Andes, Pacfico. 30-3100
m.
ANT, BOY, CHO, CUN, RIS. No
evaluada.
Amrica tropical.
Gradstein 8879 (COL, GOET U).

[Plagiochila miqueliana
Lehm. & Lindenb.]

Uribe & Gradstein 1998.


Nota: especie dudosa / dubious
species.

Plagiochila montagnei Nees

Plagiochila florida Spruce,


Plagiochila hypnoides Lindenb.
Uribe & Gradstein 1998;
Heinrichs & Gradstein 2000.
Nativa. Amazonia, Orinoquia,
SN Santa Marta. 100 m.
CAQ, MAG, MET. No evaluada.
Amrica tropical.
Aguirre 1752 (COL).

Plagiochila oresitropha
Spruce

Uribe & Gradstein 1998.


Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1200-3300 m.
CAL, MAG. No evaluada.
Costa Rica a Bolivia.

Plagiochila ovata Lindenb.

Plagiochila cordilliera Steph.,


Plagiochila minutidens Steph.,
Plagiochila multispina Steph.,
Plagiochila soratensis Steph.
Uribe & Gradstein 1998; Mller
et al. 1999.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
3150-3400 m.
BOY, CUN, MAG, MET. No
evaluada.
Andes tropicales, Costa Rica.
Cleef 1003 (COL, U).

[Plagiochila ovato-obconica
Steph.]

Uribe & Gradstein 1998.


Nota: especie dudosa / dubious
species.

[Plagiochila ovifolia Steph.]

Uribe & Gradstein 1998.


Nota: especie dudosa / dubious
species.

Plagiochila pachyloma
Taylor

Uribe & Gradstein 1998.


Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2000-4150 m.
BOY, MAG, RIS, SAN, TOL. No
evaluada.
Andes tropicales.
Cleef 1012 (COL).

Plagiochila papillifolia
Steph.

Plagiochila deciduifolia Steph.,


Plagiochila verruculosa
R.M.Schust.
Uribe & Gradstein 1998;
Heinrichs et al. 2002b.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

343

MARCHANTIOPHYTA (HEPTICAS)

PLAGIOCHILACEAE

Marchantiophyta (liverworts)

Nativa. Andes. 1250-3650 m.


ANT, CAU, CUN, SAN. No
evaluada.
Amrica tropical, Azores.
Gradstein 7014 (COL, U).

Amrica tropical, E frica, O


Europa.
Cleef 8173 (COL, U).

Plagiochila paraphyllina
Herzog

Plagiochila connivens Gottsche,


Plagiochila crispatodecurrens
Herzog, Plagiochila discreta
Gottsche, Plagiochila funckiana
Steph., Plagiochila guilleminiana
Lindenb., Plagiochila interjecta
Gottsche, Plagiochila irmscheri
Steph., Plagiochila longitexta
Steph., Plagiochila ludoviciana
Sull., Plagiochila plicata
Lindenb. & Gottsche, Plagiochila
schlimiana Gottsche, Plagiochila
undulifolia Herzog
Uribe & Gradstein 1998;
Heinrichs & Gradstein 2000;
Rangel-Ch. & Gradstein 2004.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, SN Santa Marta. 1503300 m.
ANT, BOY, CAQ, CES, CHO,
CUN, MAG, NAR, PUT, RIS,
TOL. No evaluada.
Amrica tropical.
Aguirre 3453 (COL, U).

Uribe & Gradstein 1998;


Heinrichs 2002.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
3200-3700 m.
CUN, MAG. No evaluada.
N Andes.
Cleef 9607 (COL, U).

Plagiochila patriciae
J.Heinrichs & H.Anton
Heinrichs 2002.
Nativa. Andes. 3500 m.
ANT. No evaluada.
Colombia, Costa Rica.
Churchill 13297 (GOET).

[Plagiochila pinnatidens
Steph.]

Uribe & Gradstein 1998.


Nota: especie dudosa / dubious
species.

[Plagiochila polopolensis
Herzog]

Uribe & Gradstein 1998.


Nota: especie dudosa / dubious
species.

Plagiochila punctata (Taylor)


Taylor
Plagiochila choachina Gottsche,
Plagiochila stolonifera Lindenb. &
Gottsche
Uribe & Gradstein 1998;
Heinrichs et al. 2005a.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1600-4150 m.
CUN, MAG, MET, RIS, TOL. No
evaluada.

344

Plagiochila raddiana
Lindenb.

Plagiochila revolvens Mitt.


Uribe & Gradstein 1998.
Nativa. Andes. 4200 m.
MET. No evaluada.
N Andes.
Cleef 8082 (COL, U).

Plagiochila rudischusteri
H.Rob.

Uribe & Gradstein 1998.


Nativa. Andes. 1500-1600 m.
RIS. No evaluada.
N Andes.
Gradstein 8398 (COL, GOET).

[Plagiochila rufoviridis
Spruce]

Uribe & Gradstein 1998.


Nota: especie dudosa / dubious
species.

Plagiochila rutilans Lindenb.


Uribe & Gradstein 1998;
Heinrichs et al. 2001.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, SN Santa Marta. 3003200 m.
CAU, CES, CUN, PUT, RIS. No
evaluada.
Amrica tropical.
Uribe 2228 (COL).

[Plagiochila saltuensis
Steph.]

Uribe & Gradstein 1998.


Nota: especie dudosa / dubious
species.

[Plagiochila silvatica
Gottsche]

Uribe & Gradstein 1998.


Nota: especie dudosa / dubious
species.

Plagiochila simplex (Sw.)


Lindenb.

Plagiochila confundens Lindenb.


& Gottsche, Plagiochila erronea
Steph.
Heinrichs et al. 1998; Uribe &
Gradstein 1998.
Nativa. SN Santa Marta. 1500 m.
MAG. No evaluada.
Amrica tropical.
Castillo 2351a (COL).

Plagiochila stricta Lindenb.

Plagiochila acanthoda Lindenb.


& Gottsche, Plagiochila
asperifolia var. columbica Herzog,
Plagiochila oxyphylla Spruce
Uribe & Gradstein 1998.
Nativa. Andes, Pacfico. 1002400 m.
CHO, CUN. No evaluada.
Amrica tropical, E frica,
Macaronesia.
Castillo 2394b (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

MARCHANTIOPHYTA (HEPTICAS)

PLAGIOCHILACEAE

Marchantiophyta (liverworts)

[Plagiochila subdeflexiramea
Herzog]
Uribe & Gradstein 1998.
Nota: especie dudosa / dubious
species.

[Plagiochila subedentata
Steph.]

Uribe & Gradstein 1998b (como


subdentata).
Nota: especie dudosa / dubious
species.

Plagiochila subplana
Lindenb.

Plagiochila amazonica Spruce,


Plagiochila hondurensis Herzog,
Plagiochila kegeliana Steph.,
Plagiochila leptodictyon Herzog
Heinrichs et al. 1999; Pinzn et
al. 2003.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, SN Santa Marta. 1001900 m.
AMA, BOY, CHO, GUI, MAG,
RIS, VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Fuchs 22011 (COL).

[Plagiochila subrara Herzog]


Uribe & Gradstein 1998.
Nota: especie dudosa / dubious
species.

Plagiochila superba
(Spreng.) Mont. & Nees

Plagiochila conspicua Spruce,


Plagiochila cultrifolia Spruce,
Plagiochila frontinensis Steph.,
Plagiochila pichinchensis Taylor
Uribe & Gradstein 1998;
Heinrichs 2002; Rangel-Ch. &
Gradstein 2004.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1500-3200 m.
ANT, CAU, CES, CHO, MAG,
NAR, PUT, RIS, VAL. No
evaluada.
Amrica tropical.

Lehmann 3011 (BM, G), Killip


11558 (US).
Plagiochila superba var.
macrotricha (Spruce) J.Heinrichs.

Plagiochila sylvicultrix
Spruce

Uribe & Gradstein 1998.


Nativa. Andes. 2550-2750 m.
RIS. No evaluada.
N Andes.
Uribe 2159 (COL).

Plagiochila tabinensis Steph.


Uribe & Gradstein 1998;
Heinrichs 2002.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2100-2900 m.
BOY, CAU, MAG, RIS. No
evaluada.
Andes tropicales.
Gradstein 8397 (COL, JE).

[Plagiochila tovarina
Gottsche]

Uribe & Gradstein 1998.


Nota: especie dudosa / dubious
species.

[Plagiochila trianae
Gottsche]

Uribe & Gradstein 1998.


Nota: especie dudosa / dubious
species.

Plagiochila trichostoma
Gottsche

Plagiochila permista Spruce


Uribe & Gradstein 1998;
Heinrichs et al. 2002a.
Nativa. Andes. 2500-3700 m.
ANT, CUN. No evaluada.
Andes tropicales.
Churchill 14241 (GOET).

Plagiochila trollii Herzog

Uribe & Gradstein 1998.


Endmica. Andes. 2200-2400 m.

CUN. No evaluada.
Troll 2132 (HT: JE).

Plagiochila turgida Herzog


Plagiochila longaeva Herzog
Uribe & Gradstein 1998;
Heinrichs 2002.
Nativa. Andes. 1800-3500 m.
CAU, HUI, RIS. No evaluada.
N Andes, Centroamrica.
Gradstein 8689 (COL, GOET).

Plagiochila vincentina
Lindenb.

Plagiochila depressa Spruce,


Plagiochila diversispina Steph.,
Plagiochila hylacoetis Spruce
Uribe & Gradstein 1998;
Heinrichs 2002; Rangel-Ch. &
Gradstein 2004.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta. 200-2200 m.
ANT, BOY, CAQ, CHO, CUN,
MAG, RIS. No evaluada.
Amrica tropical.
Gradstein 8925 (COL, U).

[Plagiochila wallisiana
Steph.]

Uribe & Gradstein 1998.


Nota: especie dudosa / dubious
species.

Plagiochila sp.

Acrobolbus bispinosus (J.B.Jack)


Steph., Tylimanthus bispinosus
Jack & Steph.
Schuster 2001; Burghardt &
Gradstein 2008.
Nativa.
NSA. No evaluada.

PLEUROZIACEAE
1 gnero, 1 especie

Pleurozia Dumort.
1 especie

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

345

MARCHANTIOPHYTA (HEPTICAS)

PLEUROZIACEAE

Marchantiophyta (liverworts)

Pleurozia paradoxa Schiffn.


Eopleurozia paradoxa (J.B.Jack)
R.M.Schust.
Thiers 1993; Uribe & Gradstein
1998.
Nativa. Andes. 3400-3600 m.
CAU, HUI, NAR. Vulnerable
(Linares & Uribe-Melndez
2002).
N Andes, Guayana, Chile.
Bischler 759 (COL).

PORELLACEAE
1 gnero, 6 especies

Porella L.
6 especies
Porella brachiata (Taylor)
Spruce

Madotheca splendida Herzog,


Porella splendida (Herzog) Mgd.
Uribe & Gradstein 1998; So
2005.
Nativa. Andes. 2200-3200 m.
BOY, CUN, QUI, RIS, SAN,
TOL. No evaluada.
N Andes.
Mgdefrau 1439 (GOET).

Porella brasiliensis (Raddi)


Schiffn.
Uribe & Gradstein 1998; So
2005.
Nativa. Andes. 1000-1500 m.
CUN, QUI, RIS, SAN. No
evaluada.
Amrica tropical.
Apollinaire s.n. (M).

Porella crispata (Hook.)


Trevis.

Madotheca cardoti Steph.,


Madotheca commutata var.
lindigiana Gottsche, Madotheca
piligeri Steph.

346

Uribe & Gradstein 1998; Aguirre


& Ruiz 2000; So 2005.
Nativa. Andes. 1000-2100 m.
BOY, CAS, CES, CUN, HUI,
NAR, QUI, RIS, SAN, TOL,
VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Van der Hammen 1768 (COL, U).

Porella leiboldii (Lehm. &


Lindenb.) Trevis.

Porella expansa (Lindenb. &


Gottsche) Trevis.
Uribe & Gradstein 1998; So
2005.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1250-2000 m.
ANT, BOY, CAU, CES, CUN,
MAG, QUI, TOL. Vulnerable
(Linares & Uribe-Melndez
2002).
Amrica tropical.
Bischler 2220 (COL, GOET).

Porella squamulifera
(Taylor) Trevis.

Madotheca columbica Taylor,


Madotheca squamulifera Taylor
Uribe & Gradstein 1998; Aguirre
& Ruiz 2000; So 2005.
Nativa. Andes. 1200-3700 m.
CAU, CES, CUN, HUI, SAN. No
evaluada.
Andes tropicales.
Bischler 909 (COL, GOET).

Porella swartziana (F.Weber)


Trevis.
Uribe & Gradstein 1998; RangelCh. & Gradstein 2004; So 2005.
Nativa. Andes. 800-3100 m.
CES, CHO, CUN, NAR, QUI,
RIS, SAN, TOL. No evaluada.
Amrica tropical.
Gradstein 8386 (COL, GOET).

PSEUDOLEPICOLEACEAE
3 gneros, 3 especies

Blepharostoma (Dumort.)
Dumort.
1 especie
Blepharostoma
trichophyllum (L.) Dumort.

Uribe & Gradstein 1998;


Schuster 2000.
Nativa. Andes. 3100-3750 m.
CUN, MET, NAR, RIS, TOL. No
evaluada.
Regin holrtica.
Cleef 8201 (COL, U).

Chaetocolea Spruce
1 especie
Chaetocolea palmata Spruce

Fulford 1963; Uribe & Gradstein


1998; Schuster 2000.
Nativa. Andes. 2500-3100 m.
TOL. Vulnerable (Linares &
Uribe-Melndez 2002).
N Andes.
Van der Hammen s.n. (COL, U).

Temnoma Mitt. & Hook.f.


1 especie
Temnoma chaetophylla
R.M.Schust.

Uribe & Gradstein 1998;


Schuster 2000.
Nativa.
CAS. Vulnerable (Linares &
Uribe-Melndez 2002).
N Andes.
Aguirre 3321 (COL, GOET).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

MARCHANTIOPHYTA (HEPTICAS)

RADULACEAE

Marchantiophyta (liverworts)

RADULACEAE
1 gnero, 26 especies, 1 especie
endmica

Radula Dumort.
26 especies, 1 especie endmica
Radula aguirrei R.M.Schust.

Uribe & Gradstein 1998; RangelCh. & Gradstein 2004.


Endmica. Pacfico. 250 m.
CAU. No evaluada.
Schuster 56 (COL).
Nota: nombre invlido
(herbario de tipo no mencionado
en el protlogo) / invalid name
(herbarium of the type not
mentioned in the protologue).

Radula angulata Steph.

Radula korthalsii Steph.


Uribe & Gradstein 1998.
Nativa. Amazonia, Andes, SN
Santa Marta. 300-2300 m.
CUN, MAG, PUT. No evaluada.
Amrica tropical.
Merril-King c-1067 (COL).

[Radula bogotensis Steph.]

Uribe & Gradstein 1998.


Nota: especie dudosa / dubious
species.

Radula episcia Spruce

Radula cornucopiae Spruce


Uribe & Gradstein 1998;
Gradstein & Costa 2003.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta. 500-3400 m.
ANT, BOY, CAS, CES, CHO,
CUN, HUI, MAG, MET, RIS,
SAN. No evaluada.
Amrica tropical.
Gradstein 8384 (COL, GOET).

Radula fendleri Steph.

Radula saccatiloba Steph.


Uribe & Gradstein 1998; Aguirre
& Ruiz 2000.

Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa


Marta. 100-2000 m.
CES, CHO, MAG. No evaluada.
Antillas Menores, Suramrica
tropical.
Winkler C42 (COL).

BOY, CHO, CUN, HUI, MAG,


MET, RIS, SAN, VAU. No
evaluada.
Pantropical.
Bischler 1092 (COL, PC).

Radula flaccida Lindenb. &


Gottsche

Uribe & Gradstein 1998; Aguirre


& Ruiz 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1500-2000 m.
BOY, CES, MAG. No evaluada.
Amrica tropical.
Uribe 3622 (COL).

Uribe & Gradstein 1998.


Nativa. Pacfico. 30-80 m.
CAU, VAL. No evaluada.
Pantropical.

Radula gottscheana Taylor

Uribe & Gradstein 1998.


Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1500-2100 m.
BOY, CUN, MAG. No evaluada.
Amrica tropical.
Griffin 50049 (GOET).

Radula involvens Spruce

Uribe & Gradstein 1998.


Nativa. Andes. 1500 m.
CAU, HUI, RIS. No evaluada.
N Andes.
Gradstein 8358 (COL, GOET).

Radula jamesonii Taylor

Radula sprucei Steph.


Uribe & Gradstein 1998.
Nativa. Andes. 3700 m.
CAL, CUN, TOL. No evaluada.
Andes tropicales.

Radula javanica Gottsche

Radula amazonica Spruce,


Radula caldana ngstr., Radula
macrostachyaLindenb. &
Gottsche, Radula surinamensis
Steph.
Uribe & Gradstein 1998;
Gradstein & Costa 2003.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, SN Santa Marta. 3502800 m.

Radula kegelii Steph.

Radula lewisii K.Yamada

Uribe & Gradstein 1998.


Nativa. Andes. 1200 m.
RIS. No evaluada.
Andes tropicales.
Gradstein 8544 (COL, GOET).

Radula mammosa Spruce

Radula lindigii Castle


Uribe & Gradstein 1998; Aguirre
& Ruiz 2000.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta. 380-2500 m.
CES, CHO, CUN, MAG. No
evaluada.
Amrica tropical.
Uribe 1832 (COL).

Radula mexicana Gottsche


Uribe & Gradstein 1998.
Nativa.
BOY, CHO. No evaluada.
Amrica tropical.
Uribe 3648 (COL).

Radula nudicaulis Steph.

Radula goebelii Steph.


Uribe & Gradstein 1998.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
3200 m.
ARA, BOY, CAL, CAS, CAU,
CHO, CUN, HUI, MAG, QUI,
RIS, SAN. No evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

347

MARCHANTIOPHYTA (HEPTICAS)

RADULACEAE

Marchantiophyta (liverworts)

Suramrica tropical, Madeira.


Uribe 3977 (COL).

Radula opaciuscula (Spruce)


Castle
Uribe & Gradstein 1998.
Nativa. Andes. 1800 m.
RIS. No evaluada.
N Andes.
Gradstein 8662 (COL, GOET).

Radula pusilla Spruce

Uribe & Gradstein 1998.


Nativa. Andes. 1500-1700 m.
QUI, RIS. No evaluada.
N Andes.
Gradstein 8452a (COL, GOET).

Radula quadrata Gottsche

Radula andicola Steph., Radula


mollis Lindenb. & Gottsche
Uribe & Gradstein 1998;
Gradstein & Costa 2003.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1250-3100 m.
BOY, CES, CUN, MAG, QUI,
RIS. No evaluada.
Amrica tropical y subtropical.
Uribe 3651 (COL).

Radula shaefer-verwimpii
K.Yamada

Uribe & Gradstein 1998.


Nativa. Andes. 700-1800 m.
CHO, RIS. No evaluada.
Colombia, SE Brasil.
Gradstein 8672 (COL, GOET).

Radula sinuata Steph.

Radula montana Steph.


Uribe & Gradstein 1998; Aguirre
& Ruiz 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1000-2000 m.
CES, MAG, RIS. No evaluada.
Andes tropicales, SE Brasil.
Winkler C27 (COL).

348

Radula sonsonensis Steph.


Uribe & Gradstein 1998.
Nativa. Andes. 2550-3800 m.
ANT, BOY, CAU, MET, RIS,
TOL. No evaluada.
N Andes.
Cleef 7750 (COL, U).

Radula stenocalyx Mont.


Uribe & Gradstein 1998.
Nativa. Pacfico. 50 m.
CAU, CHO. No evaluada.
Amrica tropical, frica.
Santana 720 (COL).

Radula subinflata Lindenb.


& Gottsche

Uribe & Gradstein 1998.


Nativa. Pacfico, SN Santa Marta.
200-1800 m.
CHO, MAG. No evaluada.
Amrica tropical.
Gradstein 8738 (COL, GOET).

Radula tectiloba Steph.


Uribe & Gradstein 1998.
Nativa. Andes. 1000 m.
RIS. No evaluada.
Amrica tropical.
Wolf 396 (COL, U).

Radula tenera Steph.

Uribe & Gradstein 1998.


Nativa. Andes. 3000-3500 m.
RIS. No evaluada.
Amrica tropical.
Wolf 1300 (COL, U).

Radula voluta Taylor

Radula ramulina Taylor, Radula


ramulina var. microphylla Jans
Uribe & Gradstein 1998.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1500-3600 m.
BOY, CAL, CAS, CAU, CES,
CUN, HUI, MAG, MET, QUI,
RIS, SAN, TOL. No evaluada.

Amrica tropical, frica, O


Europa.
Uribe 1285 (COL).

Radula xalapensis Nees &


Mont.
Radula frondescens Steph.
Uribe & Gradstein 1998.
Nativa. Andes. 2000-3800 m.
CUN, RIS. No evaluada.
Andes tropicales, Mxico.
Uribe 514 (COL).

RICCIACEAE
2 gneros, 4 especies

Riccia L.
3 especies
Riccia lamellosa Raddi

Riccia indusiata S.Winkl.


Uribe & Gradstein 1998; Bischler
et al. 2005.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1600-4200 m.
CES, MAG. Vulnerable (Linares
& Uribe-Melndez 2002).
Subtropical.
Winkler C295 (ULM slide).

Riccia membranacea
Gottsche et al.

Nativa. Andes. 1500-1750 m.


SAN. No evaluada.
Amrica tropical, frica.
Linares 10495 (COL).

Riccia weinionis Steph.

Uribe & Gradstein 1998; Bischler


et al. 2005.
Nativa. 50 m.
MAG. Vulnerable (Linares &
Uribe-Melndez 2002).
Amrica tropical.
Winkler C435 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

MARCHANTIOPHYTA (HEPTICAS)

RICCIACEAE

Marchantiophyta (liverworts)

Ricciocarpos Corda
1 especie

Ricciocarpos natans (L.)


Corda

Nativa. Andes. 2400-2600 m.


CUN. No evaluada.
Subcosmopolita.
Prez-Arbelez 163 (COL).

SCAPANIACEAE
7 gneros, 14 especies

Anastrophyllum (Spruce)
Stephani
5 especies
Anastrophyllum auritum
(Lehm.) Steph.

Anastrophyllum crebrifolium
(Taylor & Hook.f.) Steph.,
Anastrophyllum leucocephalum
(Taylor) Spruce, Anastrophyllum
leucostomum (Taylor) Steph.
Uribe & Gradstein 1998;
Gradstein & Costa 2003.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2000-4500 m.
ARA, BOY, CAL, CAU, CUN,
MAG, MET, PUT, RIS, SAN. No
evaluada.
Pantropical.
Aguirre 1553 (COL, GOET).

Anastrophyllum nigrescens
(Mitt.) Steph.

Uribe & Gradstein 1998.


Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2000-4300 m.
ANT, BOY, CAL, CUN, HUI,
MAG, MET, QUI, RIS, TOL. No
evaluada.
Andes tropicales.
Aguirre 2903 (COL, GOET).

Anastrophyllum piligerum
(Reinw. et al.) Steph.
Nativa.
HUI, PUT, RIS, SAN. No
evaluada.
Pantropical.
Uribe 3358 (COL).

Anastrophyllum stellatum
R.M.Schust.

Uribe & Gradstein 1998;


Schuster 2002.
Nativa. Andes. 3450-4000 m.
BOY, CUN, MET, RIS, TOL. No
evaluada.
N Andes.
Aguirre 1038 (COL, U).

Anastrophyllum tubulosum
(Nees) Grolle

Anastrophyllum adulterinum
(Gottsche) Steph.,
Anastrophyllum conforme
(Lindenb. & Gottsche) Steph.,
Anastrophyllum leptodictyon
Herzog, Anastrophyllum
pearcei (Steph.) R.M.Schust.,
Anastrophyllum pusillum
(Gottsche) Steph.
Uribe & Gradstein 1998;
Gradstein & Costa 2003.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2000-4500 m.
BOY, CAL, CUN, MAG, MET,
RIS. No evaluada.
Amrica tropical.
Cleef 3745, 5677, 9779 (COL, U).

Diplophyllum (Dumort.)
Dumort.
1 especie
Diplophyllum obtusatum
(R.M.Schust.) R.M.Schust.
Schuster 1974; Uribe &
Gradstein 1998.
Nativa. Andes. 2650-3400 m.
CAS, CUN. No evaluada.

Amrica tropical, regin


holrtica.
Aguirre 3144 (COL).

Heterogemma (Jrg.)
Konstant. & Vilnet
1 especie
Heterogemma patagonica
(Herzog & Grolle)
L.Sderstr. & Va

Lophozia patagonica Herzog &


Grolle
Uribe & Gradstein 1998; Va &
Newsham 2013.
Nativa. Andes. 3550 m.
CUN. No evaluada.
Colombia, S Suramrica.
Cleef 9579 (COL, U).

Lophonardia R.M.Schust.
2 especies
Lophonardia jamesonii
(Mont.) L.Sderstr. & Va

Anastrophyllum jamesonii
(Mont.) Va, Anastrophyllum
kilimanjaricus (S.W.Arnell)
Grolle & Va, Andrewsianthus
achrous (Spruce) R.M.Schust.
Uribe & Gradstein 1998.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2300-4550 m.
BOY, CAL, CUN, MAG, MET,
RIS, SAN, TOL. No evaluada.
Amrica tropical, frica.
Linares 1441 (COL, U).

Lophonardia laxifolia
(Mont.) L.Sderstr. & Va

Anastrophyllum laxifolium
(Mont.) Steph., Lophozia
subinflata Steph.
Uribe & Gradstein 1998;
Schuster 2002.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
3000-4100 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

349

MARCHANTIOPHYTA (HEPTICAS)

SCAPANIACEAE

Marchantiophyta (liverworts)

BOY, CAL, CAU, CUN, MAG,


MET, RIS, TOL. No evaluada.
Andes tropicales.
Gradstein 3666 (COL, U).

Scapania (Dumort.)
Dumort.
2 especies
Scapania cuspiduligera
(Nees) K.Mller

Schuster 1974; Uribe &


Gradstein 1998.
Nativa. Andes. 4300 m.
DESCONOCIDO. Vulnerable
(Linares & Uribe-Melndez
2002).
Regin holrtica, Colombia, E
frica.
Cleef 1392a (COL, U).

Scapania portoricensis
Hampe & Gottsche

Scapania geppii Steph., Scapania


portoricensis var. roraimensis
Herzog
Uribe & Gradstein 1998;
Gradstein & Costa 2003.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1600-4100 m.
ANT, ARA, BOY, CAS, CHO,
CUN, HUI, MAG, MET, RIS,
SAN, TOL, VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Cleef 7860 (COL, U).

Schistochilopsis (N.Kitag.)
Konstant.
1 especie
Schistochilopsis incisa
(Schrad.) Konstantinova

Lophozia incisa (Schrad.)


Dumort.
Gradstein & Vna 1987; Uribe &
Gradstein 1998.
Nativa. Andes. 2500-4500 m.
ARA, BOY, CAL, CUN, MET,
RIS, TOL. No evaluada.

350

Regin holrtica, Centroamrica,


Andes tropicales.
Gradstein 3558 (COL, U).

Sphenolobus (Lindb.)
Berggr.
2 especies
Sphenolobus
austroamericanus (Va)
Va

Anastrophyllum
austroamericanum Va,
Marsupella austroamericana
Va
Uribe & Gradstein 1998.
Nativa. Andes. 3750-4320 m.
BOY. No evaluada.
N Andes.
Cleef 7269 (HT: U; IT: COL,
PRC).

Sphenolobus minutus
(Schreb.) Berggr.

Anastrophyllum gemmiferum
S.Winkl., Anastrophyllum
minutum (Schreb.) R.M.Schust.
Uribe & Gradstein 1998;
Schuster 2002.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
4500 m.
MAG. No evaluada.
Regin holrtica, pantropical.
Winkler C382 (COL).

SOLENOSTOMATACEAE
2 gneros, 7 especies

Nardia Gray
1 especie
Nardia succulenta (Lehm. &
Lindenb.) Spreng.
Anastrophyllum tortistipulus
(Spruce) Schiffn.,
Apothomanthus succulentus
(Lehm.) Schiffn.

Engel 1988; Uribe & Gradstein


1998; Schuster 2002.
Nativa. Andes. 1500-3460 m.
BOY, CAL, CAS, CAU, CUN,
NAR, SAN, TOL. No evaluada.
Amrica tropical.
Cleef 2694 (COL, U).

[Plectocolea (Mitt.) Mitt.]


[Plectocolea subamoena
S.Winkl.]

Uribe & Gradstein 1998.


Nota: especie dudosa.
Plectocolea es un sinnimo de
Solenostoma / dubious species;
Plectocolea is a synonym of
Solenostoma.

Solenostoma Mitt.
6 especies
Solenostoma amoenum
(Lindenb. & Gottsche) Va
Hentschel & J.Heinrichs
Jungermannia amoena Lindenb.
& Gottsche
Uribe & Gradstein 1998;
Gradstein & Costa 2003.
Nativa. Andes. 1500 m.
QUI, RIS, VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Bischler 112 (COL).

Solenostoma amplexifolium
(Lehm.) Va & Schf.-Verw.
Jungermannia linguifolia
Gottsche, Solenostoma
lignuifolium (Gottsche)
R.M.Schust.
Uribe & Gradstein 1998.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1900-3700 m.
CAL, CAU, CES, CUN, MAG,
NAR, RIS. No evaluada.
Andes tropicales.
Aguirre 4892 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

MARCHANTIOPHYTA (HEPTICAS)

SOLENOSTOMATACEAE

Marchantiophyta (liverworts)

Solenostoma callithrix
(Lindenb. & Gottsche)
Steph.

Jungermannia callithrix Lindenb.


& Gottsche
Uribe & Gradstein 1998.
Nativa. Andes. 1200-3000 m.
BOY, CAL, CUN, QUI, RIS,
TOL, VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Uribe 394 (COL).

Solenostoma decolor
(Schiffn.) Va Hentschel &
J.Heinrichs

1 gnero, 1 especie

Fulford 1963; Uribe & Gradstein


1998; Schuster 2000.
Nativa. Andes. 2100-3500 m.
ANT, CAU, CHO, CUN, HUI,
RIS. No evaluada.
Amrica tropical.
Linares 286 (COL).

Targionia L.

Leiomitra robusta (Steph.)


R.M.Schust.

Regin holrtica, montaas


tropicales.
Bischler 124 (COL, PC).

TARGIONIACEAE

1 especie
Targionia hypophylla L.

Uribe & Gradstein 1998; Bischler


et al. 2005.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
630-3800 m.
MAG, MET, SAN, TOL. No
evaluada.
Subcosmopolita.
Cleef 1453 (COL, U).

Jungermannia decolor Schiffn.


Uribe & Gradstein 1998;
Gradstein & Costa 2003.
Nativa. Andes, Pacfico. 4753000 m.
CAU, CUN, HUI, PUT, SAN,
TOL. No evaluada.
Amrica tropical.
Linares 5154 (COL).

TRICHOCOLEACEAE

Solenostoma hyalinum
(Lyell) Mitt.

Leiomitra Lindb.

Jungermannia hyalina Hook.


Uribe & Gradstein 1998;
Gradstein & Costa 2003.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1800-3400 m.
BOY, CUN, MAG. No evaluada.
Regin holrtica, pantropical.
Gradstein 3680 (COL, U).

Solenostoma sphaerocarpum
(Hook.) Steph.
Jungermannia sphaerocarpa
Hook.
Uribe & Gradstein 1998;
Gradstein & Costa 2003.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2050-4100 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CHO,
CUN, MAG, RIS, TOL. No
evaluada.

2 gneros, 9 especies

4 especies
Leiomitra flaccida Spruce

Trichocolea flaccida (Spruce)


J.B.Jack & Steph., Trichocolea
herzogii Steph.
Fulford 1963; Uribe & Gradstein
1998; Schuster 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1500-3150 m.
BOY, CAU, CHO, CUN, HUI,
MAG, NAR, QUI, RIS, TOL. No
evaluada.
Amrica tropical.
Van der Hammen 1619 (COL, U).

Leiomitra paraphyllina
Spruce

Trichocolea difficilis Steph.,


Trichocolea paraphyllina (Spruce)
Steph.

Trichocolea robusta Steph.


Fulford 1963; Uribe & Gradstein
1998; Schuster 2000.
Nativa. Andes. 2800-3600 m.
ANT, BOY, CHO, CUN, QUI,
RIS. No evaluada.
Colombia, Mxico?
Aguirre 1385 (COL, GOET).

Leiomitra tomentosa (Sw.)


Lindb.

Trichocolea tomentosa (Sw.)


Gottsche
Fulford 1963; Uribe & Gradstein
1998; Schuster 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
700-3600 m.
BOY, CAU, CHO, CUN, HUI,
MAG, MET, NAR, PUT, QUI,
RIS, SAN, TOL. No evaluada.
Amrica tropical.
Gradstein 8760 (COL, GOET).

Trichocolea Dumort.
5 especies
Trichocolea argentea Herzog
Fulford 1963; Uribe & Gradstein
1998.
Nativa. SN Santa Marta. 1900 m.
CES, MAG. No evaluada.
Colombia, Brasil.
Winkler C36 (COL).

Trichocolea elliottii Steph.

Fulford 1963; Uribe & Gradstein


1998.
Nativa. Andes. 1700-3650 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

351

MARCHANTIOPHYTA (HEPTICAS)

TRICHOCOLEACEAE

Marchantiophyta (liverworts)

BOY, CAU, CUN, HUI, QUI,


RIS. No evaluada.
Amrica tropical.
Uribe 2181 (COL).

Trichocolea filicaulis Steph.

Trichocolea paupercula Steph.


Fulford 1963; Uribe & Gradstein
1998.
Andes, SN Santa Marta. 13003500 m.
CAU, CHO, CUN, HUI, MAG,
NAR, QUI, RIS. No evaluada.
Amrica tropical.

352

Uribe 1048 (COL).


Nota: especie dudosa / dubious
species.

Trichocolea floccosa Herzog


& Hatcher

Fulford 1963; Uribe & Gradstein


1998.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1700-2150 m.
CHO, MAG, RIS. No evaluada.
Colombia, Centroamrica.
Aguirre 3844 (COL).

Trichocolea sprucei Steph.

Trichocolea uleana Steph.


Fulford 1963; Uribe & Gradstein
1998.
Nativa. Andes, Pacfico. 1003700 m.
CAU, CHO, CUN, QUI, RIS. No
evaluada.
Amrica tropical.
Uribe 2061 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Bryophyta

Bryophyta

(Musgos)

(Mosses)

por Steven P. Churchill

by Steven P. Churchill

(Lista preliminar compilada por

(preliminary list compiled by

Amparo Acebey y Thorsten Krmer)

Amparo Acebey and Thorsten Krmer)

65 familias, 261 gneros, 932


especies, 52 especies endmicas

65 families, 261 genera, 932


species, 52 endemic species

La documentacin sobre musgos colombianos abarca


un perodo de alrededor de 35 aos. La primera lista moderna fue producida por Florschtz-de Waard
& Florschtz (1979), y enumera 750 especies. Una
segunda lista revisada fue preparada por Churchill
(1989), quien reconoci 877 especies. El tratamiento preliminar de la flora de musgos colombianos de
Churchill & Linares C. (1995) reconoci 889 especies.
La lista para los pases andinos tropicales enumer
939 especies (Churchill et al. 2000), y las ms recientes, de Aguirre C. (2008) y Aguirre C. & Rangel Ch.
(2008), enumeran 976 especies.

Documentation of Colombian mosses spans a


time period of about 35 years. The first modern
checklist was provided by Florschtz-de Waard
and Florschtz (1979), enumerating 750 species.
A second revised checklist by Churchill (1989)
recognized 877 species. The preliminary floristic
treatment of Colombian mosses by Churchill and
Linares (1995) recognized 889 species, the checklist for tropical Andean countries enumerated 939
(Churchill et al., 2000) and the recent checklists by
Aguirre (2008) and Aguirre & Rangel-Ch. (2008)
listed 976 species.

Churchill (2009) estim que el nmero final de especies de musgos en Colombia sera 915. La presente
lista enumera 932 especies aceptadas (en 65 familias
y 261 gneros) y 22 especies dudosas.
Estas 932 especies hacen de Colombia el pas ms diverso en musgos, entre los pases neotropicales, seguido por Bolivia con 918 especies (Churchill et al.
2009), Brasil 911 (Pinheiro da Costa et al., en prensa),
Ecuador con 807, Per con 775 y Venezuela con 734
(Churchill 2009). Las estimaciones para Colombia y
otros pases neotropicales reflejan tanto los cambios

Churchill (2009) estimated the final number of


moss species in Colombia at 915. The current
checklist enumerates 932 accepted species (in 65
families and 261 genera) and 22 doubtful species.
These 932 accepted species make Colombia
the most diverse for mosses among neotropical
countries, followed by Bolivia with 918 species
(Churchill et al. 2009), Brazil with 911 (Pinheiro da
Costa et al. in prep.), Ecuador with 807, Peru with
775, and Venezuela with 734 (Churchill 2009). The
estimates for Colombia and other neotropical countries reflect both the continued changes provided

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

353

Bryophyta (Musgos)
Bryophyta (mosses)

constantes descritos en los estudios de revisin como


los criterios que se aplican a las especies aceptadas para las listas. Los estudios de revisin son ms
propensos a reducir el nmero de especies descritas
anteriormente, pero tambin pueden aadir algunas
especies adicionales. Los nuevos estudios florsticos
aadirn probablemente registros adicionales.
Cincuenta y cuatro especies y un gnero de musgos
(Gradsteinia) solo son conocidos en Colombia, hasta la fecha. As, la tasa de endemismo de los musgos
de Colombia es del 5.8%. El estado de conservacin
de las especies endmicas fue evaluado por Linares &
Uribe (2002).

by revisionary studies and the criteria applied to


accepted species for checklists. Revisionary studies
are most likely to reduce the number of previously
described species, but some additional species may
also be added. Continued floristic studies will likewise add additional records.
Fifty-four species and one genus of mosses (Gradsteinia) are hitherto only known from Colombia.
The rate of endemism for Colombian mosses thus
stands at 5.8%. The conservation status of the endemic species was assessed by Linares & Uribe
(2002).

Referencias / References
Aguirre C., J. 2008. Catlogo de los
musgos de Colombia. Pp. 99-319
en O. Rangel Ch. (ed.). Colombia
Diversidad Bitica VI: Riqueza
y Diversidad de los Musgos y Lquenes en Colombia. Universidad
Nacional de Colombia. Bogot.,
Colombia.
Aguirre C., J. & O. Rangel Ch. 2008.
Riqueza y aspectos eco y fitogeogrficos sobre la flora de musgos.
Pp. 321-336 en O. Rangel Ch. (ed.).
Colombia Diversidad Bitica VI:
Riqueza y Diversidad de los Musgos y Liquenes en Colombia. Universidad Nacional de Colombia.
Bogot., Colombia.
Churchill, S.P. 1989. Bryologia Novo
Granatensis. Estudios de los

354

musgos de Colombia IV. Catalogo


nuevo de los musgos de Colombia.
Trop. Bryol. 1: 95-132.
Churchill, S.P. 2009. Moss diversity
and endemism of the tropical Andes. Ann. Missouri Bot. Gard. 96:
434-449.
Churchill, S.P. & E. Linares C. 1995.
Prodromus Bryologiae Novo Granatensis. Biblioteca Jos Jernimo
Triana 12: 1-924.
Churchill, S.P., D. Griffin III & J.
Muoz. 2000. A checklist of the
mosses of the tropical Andean
countries. Ruizia 17: 1-203.
Churchill, S.P., N. Sanjines A. & C.
Aldana. 2009. Catlogo de las
brioftas de Bolivia: diversidad,
distribucin y ecologa. Museo

de Historia Natural Noel Kempff


Mercardo y Missouri Botanical
Garden. La Rosa Editorial, Santa
Cruz, Bolivia.
Florschtz-de Waard, J. & P.A. Florschtz. 1979. Estudios sobre criptgamas colombianas III. Lista
comentada de los Musgos de Colombia. Bryologist 82: 215-259.
Linares, E.L. & J. Uribe M. 2002. Libro
rojo de brifitas de Colombia. Instituto de Ciencias Naturales, Universidad Nacional de Colombia,
170 pp.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Bryophyta (Musgos)

AMBLYSTEGIACEAE

Bryophyta (mosses)

AMBLYSTEGIACEAE
16 gneros, 26 especies, 1 especie
endmica

Amblystegium Schimp.
3 especies
Amblystegium serpens
(Hedw.) Schimp.

Hypnum serpens Hedw.


Churchill & Linares 1995;
Hedens 2003.
Nativa. Andes. 2400-3385 m.
CUN, NAR. No evaluada.
Mxico a Bolivia, frica,
regiones templadas.
Churchill 15985 (AAU, HUA,
NY).

Amblystegium subtile
(Hedw.) Schimp.

Leskea subtilis Hedw.


Hedens 2003.
Nativa. Andes.
RIS. No evaluada.
Colombia, regin holrtica.
Schott 42585 (FH).
Nota: localidad desconocida /
unknown locality.

Amblystegium varium
(Hedw.) Lindb.

Leskea varia Hedw.,


Orthotheciella varia (Hedw.)
Ochyra
Hedens 2003.
Nativa. Andes. 3200-3350 m.
NAR. No evaluada.
Mxico a Bolivia y SE Brasil,
regiones templadas.
Steere 9468 (NY).

Anacamptodon Brid.
1 especie

Anacamptodon cubensis
(Sull.) Mitt.

Fabronia cubensis Sull.


Hedens 2003.
Nativa. Caribe. 100 m.
MAG. No evaluada.
Suramrica tropical, Antillas.
Raap s.n. (H).

Calliergonella Loeske
1 especie
Calliergonella cuspidata
(Hedw.) Loeske

Calliergon cuspidatum (Hedw.)


Kindb., Hypnum cuspidatum
Hedw.
Churchill & Linares 1995;
Hedens 2003.
Nativa. Andes. 3000-3960 m.
BOY, CAL, CUN, MET, NAR,
NSA. No evaluada.
Subcosmopolita.
Cleef 7993 (COL, FLAS, MO, U).

Campyliadelphus (Kindb.)
R.S.Chopra
1 especie
Campyliadelphus
chrysophyllus (Brid.)
R.S.Chopra

Campylium chrysophyllum
(Brid.) Lange
Hedens 2003.
Nativa. Andes. 3720-3985 m.
BOY. No evaluada.
Andes tropicales, frica, regin
holrtica.
Cleef 7325 (COL, GOET, U).

Campylium (Sull.) Mitt.


1 especie

Campylium sommerfeltii
(Myrin) Lange

Campylium praegracile (Mitt.)


Broth., Campylium trichocladum
(Taylor) Broth.
Hedens 2003.
Nativa. Andes. 2800-2900 m.
CUN, NAR. No evaluada.
Amrica tropical, regiones
templadas.
Churchill 15983 (FH MO, NY,
PSO).

Cratoneuron (Sull.) Spruce


1 especie
Cratoneuron filicinum
(Hedw.) Spruce

Cratoneuron punae Mll.Hal.,


Hygroamblystegium curvicaule
auct. non (Jur.) Loeske,
Hygroamblystegium punae (Mll.
Hal.) Broth., Hypnum filicinum
Hedw.
Churchill & Linares 1995;
Hedens 2003.
Nativa. Andes. 2000-4100 m.
BOY, CUN, MET, NAR, TOL.
No evaluada.
Pantropical, regiones templadas.
Churchill 17888 (BM, MEXU,
MO, US, NY).

Drepanocladus Mll.Hal.
3 especies
Drepanocladus aduncus
(Hedw.) Warnst.

Hedens 2003.
Nativa. Andes. 2000-3460 m.
CUN, MET, NAR. No evaluada.
Subcosmopolita.
Churchill 17588b (NY, PSO).
Nota: registrada como
Campyliadelphus polygamus /
recorded as Campyliadelphus
polygamus.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

355

Bryophyta (Musgos)

AMBLYSTEGIACEAE

Bryophyta (mosses)

Drepanocladus longifolius
(Mitt.) Paris

Hedens 2003.
Nativa. Andes. 3300-3950 m.
BOY, CAU, MET. No evaluada.
Andes tropicales, regiones
templadas.
Cleef 7569 (COL, FLAS, U).

Drepanocladus sordidus
(Mll.Hal.) Hedens

Amblystegium leitense Mitt.,


Drepanocladus leitensis (Mitt.)
Paris, Hypnum sordidum Mll.
Hal.
Churchill & Linares 1995;
Hedens 2003.
Nativa. Andes. 3400-3950 m.
CAL, MET, NAR. No evaluada.
Amrica tropical.
Ramrez 7692 (MO, PSO, S).

Gradsteinia Ochyra
1 especie, 1 especie endmica
Gradsteinia andicola Ochyra
Churchill & Linares 1995;
Hedens 2003.
Endmica. Andes. 3650 m.
MET. Vulnerable (Linares &
Uribe-Melndez 2002)
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Hamatocaulis Hedens
1 especie
Hamatocaulis vernicosus
(Mitt.) Hedens

Drepanocladus vernicosus Lindb.


Churchill & Linares 1995;
Hedens 2003.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
3000-3960 m.
BOY, CUN, MAG, MET. No
evaluada.
N Andes, Antillas, regin
holrtica.

356

Cleef 1714 (COL, FLAS, MO,


NY, U).

Leptodictyum (Schimp.)
Warnst.
1 especie
Leptodictyum riparium
(Hedw.) Warnst.

Amblystegium riparium (Hedw.)


Schimp., Hypnum riparium
Hedw.
Hedens 2003.
Nativa. Andes. 2880 m.
CUN. No evaluada.
Andes tropicales, regiones
templadas.
Cleef 6556 (COL, MO).

Pseudocalliergon (Limpr.)
Loeske
2 especies
Pseudocalliergon trifarium
(F.Weber & D.Mohr) Loeske
Calliergon trifarium (F.Weber
& D.Mohr) Kindb., Scorpidium
trifarium (F.Weber & D.Mohr)
H.K.G.Paul
Hedens 2003.
Nativa. Andes. 3800-3850 m.
BOY, CUN. No evaluada.
Andes tropicales, regin
holrtica.
Cleef 785 (COL).

Pseudocalliergon turgescens
(T.Jensen) Loeske

Scorpidium turgescens (T.Jensen)


Loeske
Hedens 2003.
Nativa. Andes.
MET. No evaluada.
Andes tropicales, regin
holrtica.
Ramrez 2686 (NY, PSO).

Sanionia Loeske
1 especie
Sanionia uncinata (Hedw.)
Loeske
Drepanocladus uncinatus
(Hedw.) Warnst., Hypnum
uncinatum Hedw.
Churchill & Linares 1995;
Hedens 2003.
Nativa. Andes. 2750-3950 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
NAR, PUT. No evaluada.
Subcosmopolita.
Churchill 18083 (AAU, HUA,
LPB, MEXU, MO, NY).

Scorpidium (Schimp.)
Limpr.
2 especies
Scorpidium cossonii
(Schimp.) Hedens

Limprichtia cossonii (Schimp.)


L.E.Anderson et al.
Hedens 2003.
Nativa. Andes. 3570-3800 m.
BOY, CUN. No evaluada.
Andes tropicales, regiones
templadas.
Cleef 4385 (NY, U).

Scorpidium scorpioides
(Hedw.) Limpr.

Hypnum scorpioides Hedw.,


Scorpidium turfaceum (Herzog)
Herzog
Churchill & Linares 1995;
Hedens 2003.
Nativa. Andes. 3425-4260 m.
ARA, BOY, CUN, MET, SAN.
No evaluada.
Andes tropicales, regin
holrtica, Tasmania.
Cleef 10001 (ALTA, COL, B,
FLAS, MO, NY).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Bryophyta (Musgos)

AMBLYSTEGIACEAE

Bryophyta (mosses)

Straminergon Hedens
1 especie
Straminergon stramineum
(Brid.) Hedens

Calliergon stramineum (Brid.)


Kindb., Hypnum stramineum
Brid.
Churchill & Linares 1995;
Hedens 2003.
Nativa. Andes. 3395-4100 m.
ARA, BOY, CAL, CAU, CUN,
MET, RIS. No evaluada.
Andes tropicales, regiones
templadas.
Cleef 1555 (COL, FLAS, U).

Vittia Ochyra
1 especie
Vittia pachyloma (Mont.)
Ochyra

Gymnostomum pachyloma
Mont., Limbella pachyloma Mll.
Hal., Sciaromium crassinervatum
Mitt.
Churchill et al. 2000; Hedens
2003.
Nativa. Andes. 2650-3500 m.
CUN. No evaluada.
Andes tropicales.
Churchill 19414 (COL, MO, NY).

Warnstorfia Loeske
5 especies
Warnstorfia exannulata
(Schimp.) Loeske

Amblystegium capillaceum Mitt.,


Drepanocladus capillaceus (Mitt.)
Paris, Drepanocladus exannulatus
(Schimp.) Warnst., Hypnum
exannulatum Schimp.
Churchill & Linares 1995;
Hedens 2003.
Nativa. Andes. 3200-4450 m.
ANT, ARA, BOY, CAL, CAU,
CUN, NAR, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.

Andes tropicales, frica, regin


holrtica.
Cleef 635 (ALTA, COL, FLAS,
MEXU, MO, NY, U).

Warnstorfia fluitans (Hedw.)


Loeske
Drepanocladus fluitans (Hedw.)
Warnst., Hypnum fluitans Hedw.
Churchill & Linares 1995;
Hedens 2003.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2800-3975 m.
BOY, CUN, MAG, NAR, TOL.
No evaluada.
Subcosmopolita.
Churchill 18056 (H, HUA, LPB,
MEXU, MO, NY).

Warnstorfia luipichensis
(R.S.Williams) Hedens

Calliergon luipichense
R.S.Williams
Hedens 2003.
Nativa. Andes. 3200-3500 m.
NAR. No evaluada.
Andes.
Schultes 7950a (FLAS, U).

Warnstorfia sarmentosa
(Wahlenb.) Hedens

Calliergon sarmentosum
(Wahlenb.) Kindb., Hypnum
sarmentosum Wahlenb.
Churchill & Linares 1995;
Hedens 2003.
Nativa. Andes. 3650-3810 m.
BOY, CUN. No evaluada.
Andes tropicales, regiones
templadas.
Cleef 7519 (COL, F, FLAS, MO,
U).

Warnstorfia trichophylla
(Warnst.) Tuom. & T.J.Kop.
Drepanocladus rotae var.
trichophyllus Warnst.,
Drepanocladus trichophyllus
(Warnst.) Podp.

Hedens 2003.
Nativa. Andes. 3845 m.
CUN. No evaluada.
Colombia, regin holrtica.
Cleef 8346 (COL, FLAS, MEXU,
MO, NY, U).

ANDREAEACEAE
2 gneros, 6 especies

Acroschisma Lindl.
1 especie
Acroschisma wilsonii
(Hook.f.) A.Jaeger

Andreaea wilsonii Hook.f.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 3040-3750 m.
CAL, CAU, NAR, RIS. No
evaluada.
Andes.
Churchill 17282 (HUA, NY).

Andreaea Hedw.
5 especies
Andreaea acutifolia Hook.f.
& Wilson
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 3700 m.
VAL. No evaluada.
Andes.

Andreaea brevipes Spruce

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
3100-4150 m.
ANT, CUN, MAG, VAL. No
evaluada.
Andes tropicales.
Churchill 13366 (HUA, MO,
NY).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

357

Bryophyta (Musgos)

ANDREAEACEAE

Bryophyta (mosses)

Andreaea nitida Hook.f. &


Wilson

Andreaea subenervis Hook.f. &


Wilson
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 3240-4250 m.
BOY, CAL, CAU, MET, TOL. No
evaluada.
Andes.
Churchill 18039 (COL, HUA,
LPB, MO, NY).

Andreaea rupestris Hedw.

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
3200-4520 m.
ANT, ARA, BOY, CAL, CUN,
MAG, MET, SAN, TOL, VAL.
No evaluada.
Subcosmopolita.
Churchill 18834 (COL, MO, NY).

Andreaea subulata Harv.


Andreaea aristata Herzog
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2800 m.
BOY, CUN. No evaluada.
Andes tropicales, frica,
regiones templadas del S.
Troll 2112 (BM, JE).

BARTRAMIACEAE
6 gneros, 45 especies

Anacolia Schimp.
1 especie
Anacolia laevisphaera
(Taylor) Flowers

Anacolia subsessilis (Taylor)


Broth., Glyphocarpus
laevisphaerus (Taylor) A.Jaeger
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.

358

Nativa. Andes. 2000-3820 m.


BOY, CAU, CUN, NAR, NSA,
TOL, VAL. No evaluada.
Pantropical, regiones templadas.
Churchill 18851 (COL, HUA,
MO, NY).
Anacolia laevisphaera var.
laevisphaera.

Bartramia Hedw.
8 especies
Bartramia angustifolia Mitt.
Bartramia defoliata Mll.Hal.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2190-4170 m.
ANT, ARA, BOY, CAL, CAU,
CUN, MET, NAR, NSA, RIS,
SAN, VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 17424 (HUA, MO, NY,
PSO).

Bartramia brevifolia Brid.


Bartramia bogotensis Hampe,
Bartramia flavicans Mitt.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 3100-4030 m.
BOY, CAL, CUN, MET, NAR.
No evaluada.
Andes tropicales, frica.
Linares 3981 (COL, MO, NY,
USM).

Bartramia humilis Mitt.

Conostomum jamesonii (Taylor)


Steere
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1845-3200 m.
CAU. No evaluada.
Andes tropicales.
Killip 11866 (NY).

Bartramia longifolia Hook.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.

Nativa. Andes, SN Santa Marta.


1900-4070 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, MAG,
MET, NAR, QUI, RIS, TOL. No
evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 16631 (FLAS, HUA,
NY, PSO).

Bartramia mathewsii Mitt.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 3300-4450 m.
ARA, BOY, CAL, CUN, MET.
No evaluada.
Andes tropicales.
Cleef 1126 (COL, U).
Bartramia mathewsii subsp.
mathewsii

Bartramia polytrichoides
Mll.Hal.

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2620-3500 m.
ANT, CAL, CUN, MET, VAL. No
evaluada.
Andes tropicales.
Churchill 15338 (CUVC, MO,
NY).

Bartramia potosica Mont.

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2615-4520 m.
ARA, BOY, CAL, CAU, CUN,
MAG, MET, RIS, TOL. No
evaluada.
Amrica tropical.
Linares 3737 (COL, HUA, NY).

Bartramia strumosa
(Hampe) Mitt.

Bartramia dilatata Broth. &


Irmsch., Bartramia subpatens
Hampe, Glyphocarpus strumosus
(Hampe) A.Jaeger
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Bryophyta (Musgos)

BARTRAMIACEAE

Bryophyta (mosses)

Nativa. Andes, SN Santa Marta.


2800-4100 m.
CAU, CUN, MAG. No evaluada.
Amrica tropical.
Rangel 1036 (COL, U).

Breutelia (Bruch & Schimp.)


Schimp.
16 especies
Breutelia aciphylla (Wilson)
A.Jaeger
Bartramia aciphylla Wilson
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2555-3390 m.
CAL, CAU. No evaluada.
Andes tropicales.
King 874c (U).

Breutelia austro-arcuata
(Mll.Hal.) Paris

Bartramia austro-arcuata Mll.


Hal.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 3250-3830 m.
BOY, CUN. No evaluada.
Andes.
Linares 221 (COL, FLAS).

Breutelia brevifolia Herzog


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 3150-3745 m.
BOY, CUN. No evaluada.
Andes tropicales.
Cleef 4928 (COL, MO).

Breutelia brittoniae Renauld


& Cardot

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2660-3600 m.
ANT, BOY, CUN, SAN, VAL. No
evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 15369 (CUVC, MO,
NY).

Breutelia chrysea (Mll.Hal.)


A.Jaeger
Bartramia chrysea Mll.Hal.,
Breutelia sphagneticola Broth. &
Irmsch.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2310-4350 m.
ANT, ARA, BOY, CAS, CAU,
CUN, MAG, MET, NAR, SAN,
TOL, VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Cleef 7903b (COL, U).

Breutelia harpophylla
Herzog

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 3340 m.
CAU. No evaluada.
Andes tropicales.
Churchill 17292 (HUA, MO).

Breutelia inclinata (Hampe


& Lorentz) A.Jaeger
Bartramia inclinata Hampe &
Lorentz
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2000-4200 m.
ANT, BOY, CAL, CAQ, CAU,
CUN, MET, NAR, NSA, SAN,
TOL, VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 17295 (FLAS, HUA,
MO, NY).

Breutelia integrifolia
(Taylor) A.Jaeger

Bartramia integrifolia Taylor


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 3480-4300 m.
BOY, CAL, MET, SAN. No
evaluada.
Andes tropicales.
Florschtz 4307 (COL, LPB, MO,
NY, U).

Breutelia karsteniana (Mll.


Hal.) A.Jaeger

Bartramia karsteniana Mll.


Hal., Breutelia falcatula Broth. &
Irmsch., Breutelia maegdefraui
H.A.Crum, Breutelia
rhythidioides Herzog
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2400-4100 m.
ANT, ARA, CAL, CAU, CUN,
MAG, NAR, TOL. No evaluada.
Andes tropicales.
Churchill 17531 (FLAS, HUA,
MO, NY, PSO).

Breutelia polygastrica (Mll.


Hal.) Broth.

Bartramia polygastrica Mll.Hal.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2860-4250 m.
BOY, CUN, MET. No evaluada.
Andes tropicales, regiones
templadas del S.
Daniel 6297 (COL, NY).

Breutelia scariosula (Mll.


Hal.) Broth.

Bartramia scariosula Mll.Hal.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2100-2600 m.
ANT. No evaluada.
Andes tropicales.
Callejas 10277 (FLAS, HUA,
MO).

Breutelia squarrosa A.Jaeger


Bartramia squarrosa Mitt.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2000-4315 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, NAR,
NSA, SAN, TOL. No evaluada.
Andes tropicales.
Churchill 18072 (HUA, NY).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

359

Bryophyta (Musgos)

BARTRAMIACEAE

Bryophyta (mosses)

Breutelia subarcuata (Mll.


Hal.) Schimp.

Bartramia subarcuata Mll.Hal.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1500-4000 m.
ARA, BOY, CAL, CAU, CUN,
MAG, NAR, SAN, VAL. No
evaluada.
Amrica tropical.
Cleef 10043 (COL, LPB, NY, U).

Breutelia subdisticha
(Hampe) A.Jaeger

Bartramia subdisticha Hampe


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1150-3000 m.
ANT, BOY, CAU, PUT, VAL. No
evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 18151 (HUA, MO).

Breutelia tomentosa (Brid.)


A.Jaeger
Breutelia macrotheca (Hampe)
A.Jaeger, Mnium tomentosum
Brid.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1000-3750 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
MET, NAR, PUT, QUI, RIS,
TOL, VAL. No evaluada.
Amrica tropical, frica.
Cleef 7148 (COL, NY).

Breutelia trianae (Hampe)


A.Jaeger

Bartramia trianae Hampe,


Breutelia allionii Broth.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1150-4340 m.
ANT, ARA, BOY, CAL, CAU,
CUN, MAG, MET, NAR, PUT,
SAN, TOL, VAL. No evaluada.
Andes tropicales.
Churchill 17170 (HUA, NY).

360

Conostomum F.Weber &


D.Mohr
1 especie
Conostomum pentastichum
(Brid.) Lindb.

Conostomum australe Sw.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2880-4280 m.
BOY, CAL, CUN, MAG, NAR,
TOL. No evaluada.
Amrica tropical, frica,
regiones templadas del S.
Cleef 5446 (COL, U).
Nota: registrada como
Conostomum tetragonum /
recorded as Conostomum
tetragonum.

Leiomela (Mitt.) Broth.


5 especies
Leiomela aristifolia
(A.Jaeger) Wijk & Margad.
Breutelia aristifolia A.Jaeger
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 3900-3920 m.
CAL, CUN. No evaluada.
Andes tropicales.
Churchill 16300 (HUA, NY).

Leiomela bartramioides
(Hook.) Paris

Leiomela lutescens (Hampe)


Broth., Leucodon bartramioides
Hook.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1500-3200 m.
ANT, BOY, CHO, CUN, MAG,
NAR, RIS, VAL. No evaluada.
Amrica tropical, frica.
Churchill 17500 (HUA, NY,
PSO).

Leiomela deciduifolia
Herzog

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2125-3500 m.
ANT, RIS. No evaluada.
Andes tropicales.
Churchill 13266 (HUA, MO,
NY).

Leiomela ecuadorensis
H.Rob.

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 3240-3740 m.
CAU, NAR, RIS. No evaluada.
Andes tropicales.
Churchill 17474 (HUA, NY,
PSO).

Leiomela lopezii D.G.Griffin

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2440-4300 m.
CAL, CUN, MET, SAN, VAL. No
evaluada.
Andes tropicales.
Churchill 16352 (HUA, NY).

Philonotis Brid.
14 especies
Philonotis andina (Mitt.)
A.Jaeger

Bartramia andina Mitt.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2700-4000 m.
BOY, CAL, CAU, CUN, NAR,
SAN, TOL, VAL. No evaluada.
Andes tropicales.
Churchill 17484 (HUA, LPB, MO,
NY, PSO).

Philonotis cernua (Wilson)


D.G.Griffin & W.R.Buck

Bartramidula lindigii (Hampe)


Paris, Glyphocarpus cernuus Paris

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Bryophyta (Musgos)

BARTRAMIACEAE

Bryophyta (mosses)

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2700 m.
CUN. No evaluada.
Amrica tropical.
Lindig 2144 (BM?).

Philonotis crassinervia
Broth. & Paris
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes.
CUN. No evaluada.
Amrica tropical.
Apollinaire s.n. (PC?).

Philonotis curvata (Hampe)


A.Jaeger
Bartramia curvata Hampe
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2500-4000 m.
CUN, SAN, VAL. No evaluada.
Amrica tropical, regiones
templadas del S.
Lindig 2147 (US).

Philonotis elongata (Dism.)


H.A.Crum & Steere
Philonotis sphaerocarpa var.
elongata Dism.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 750-2660 m.
ANT, CUN. No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 12943 (HUA, MO,
NY).

Philonotis fontanella
(Hampe) A.Jaeger

Bartramia fontanella Hampe


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2700-3700 m.
CAU, CUN, VAL. No evaluada.
Andes tropicales.
Cleef 3955 (COL, U).

Philonotis incana (Taylor)


H.Rob.
Bartramia incana Taylor,
Breutelia incana (Taylor)
A.Jaeger
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2615-2850 m.
CAU, NAR. No evaluada.
Andes tropicales.
Churchill 17955 (HUA, MO).

Philonotis marchica (Hedw.)


Brid.
Mnium marchicum Hedw.,
Philonotis umbonata Kindb.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Caribe. 200 m.
MAG. No evaluada.
Regin holrtica, Pantropical.
Baker s.n. (?).

[Philonotis osculatiana De
Not.]

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nota: especie dudosa / dubious
species.

Philonotis rufiflora
(Hornsch.) Reichardt

Bartramia rufiflora Hornsch.,


Philonotis angulata (Taylor)
A.Jaeger
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2150-3500 m.
CAU, CUN, HUI, MET, VAL. No
evaluada.
Amrica tropical.
Cleef 8244 (COL, MO, NY, U).

Philonotis scabrifolia
(Hook.f. & Wilson) Braithw.
Hypnum scabrifolium Hook.f. &
Wilson
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.

Nativa. Andes. 3700-4170 m.


CAL, CUN, MET, TOL. No
evaluada.
Pantropical, regiones templadas
del S.
Churchill 16319 (HUA, MO,
NY).

Philonotis sphaerocarpa
(Hedw.) Brid.

Mnium sphaericarpon Hedw.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 500-3700 m.
ANT, BOY, CAS, CAU, CUN,
MET, PUT, TOL, VAL. No
evaluada.
Amrica tropical, regiones
templadas.
Churchill 19077 (COL, MO, NY).

Philonotis striatula (Mitt.)


A.Jaeger
Bartramia striatula Mitt.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2310-2650 m.
CUN. Vulnerable (Linares &
Uribe-Melndez 2002).
Andes tropicales.

Philonotis thwaitesii Mitt.


Philonotis revoluta Bosch &
Sande Lac.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2100-4100 m.
MET, PUT. No evaluada.
Andes tropicales, Asia.
King 1099c (US).

Philonotis uncinata
(Schwgr.) Brid.

Bartramia uncinata Schwgr.,


Philonotis glaucescens (Hornsch.)
Broth., Philonotis gracillima
ngstrm
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

361

Bryophyta (Musgos)

BRACHYTHECIACEAE

Bryophyta (mosses)

Nativa. Amazonia, Andes,


Pacfico, SN Santa Marta. 253500 m.
AMA, ANT, CAL, CAQ, CHO,
CUN, HUI, MAG, NAR, PUT,
RIS, SAN, VAL. No evaluada.
Pantropical, regin holrtica.
Churchill 18410 (COL, MO, NY).

BRACHYTHECIACEAE
12 gneros, 39 especies

Aerolindigia M.Menzel
1 especie

Aerolindigia capillacea
(Hornsch.) M.Menzel

Hypnum anomalum Hampe,


Lindigia aciculata (Taylor)
Hampe, Pilotrichum capillaceum
Hornsch.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1790-3500 m.
ANT, BOY, CAL, CAQ, CAS,
CUN, NAR, PUT, RIS, TOL. No
evaluada.
Amrica tropical, frica,
regiones templadas del S.
Linares 3721 (COL, LPB, MO,
NY).

Brachythecium Schimp.
9 especies
Brachythecium
austroglareosum (Mll.Hal.)
Paris
Hypnum austroglareosum Mll.
Hal.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 3300-4100 m.
BOY, MET. No evaluada.
Andes.
Cleef 7973 (COL, U).

362

Brachythecium chocayae
Herzog
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 3550 m.
BOY, CUN. No evaluada.
Andes tropicales.
Cleef 5728 (COL, FLAS).

Brachythecium
cirriphylloides McFarland
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 3100-3820 m.
BOY, CUN. No evaluada.
Amrica tropical.
Cleef 1988 (COL, MO).

Brachythecium conostomum
(Taylor) A.Jaeger
Hypnum conostomum Taylor
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2800-4335 m.
BOY, MET, NAR, NSA. No
evaluada.
Amrica tropical, regiones
templadas del S.
Cleef 7657 (COL, U).

Brachythecium occidentale
(Hampe) A.Jaeger

Brachythecium flexiventrosum
(Mll.Hal.) A.Jaeger,
Brachythecium prasophyllum
(Hampe) A.Jaeger, Hypnum
occidentale Hampe
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2500-4400 m.
BOY, CAL, CUN, MET. No
evaluada.
Amrica tropical.
Cleef 7110 (COL, LPB, NY, U).

Brachythecium plumosum
(Hedw.) Schimp.
Brachythecium asperulum
A.Jaeger, Brachythecium

chrysocladon (Hampe) A.Jaeger,


Brachythecium laevifolium (Mitt.)
A.Jaeger, Hypnum plumosum
Hedw.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1150-4200 m.
ANT, CAL, CAU, CUN, MET,
NAR, NSA, PUT, RIS, SAN,
VAL. No evaluada.
Subcosmopolita.
Churchill 18854 (COL, NY).

Brachythecium praelongum
Mll.Hal.

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 3500-4350 m.
ARA, BOY, CAL, CAU, RIS. No
evaluada.
Andes.
Cleef 8861 (COL, MO).

Brachythecium rutabulum
(Hedw.) Schimp.

Hypnum pseudorutabulum
Hampe, Hypnum rutabulum
Hedw.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2400-4350 m.
ANT, ARA, BOY, CAL, CAU,
CUN, HUI, RIS, VAL. No
evaluada.
Pantropical, regiones templadas.
Cleef 8982a (COL, U).

Brachythecium stereopoma
(Mitt.) A.Jaeger

Hypnum stereopoma Mitt.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1800-3625 m.
ANT, BOY, CAL, CAQ, CUN,
NAR, NSA, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Amrica tropical, regiones
templadas.
Churchill 18845 (COL, HUA,
MO, NY, USM).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Bryophyta (Musgos)

BRACHYTHECIACEAE

Bryophyta (mosses)

[Camptothecium Schimp.]
[Camptothecium
pseudolutescens (Hampe)
A.Jaeger]

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nota: especie dudosa. Es una
especie de Brachythecium /
dubious species; a species of
Brachythecium.

Eurhynchium Bruch &


Schimp.
6 especies
Eurhynchium
pseudopiliferum (Hampe)
A.Jaeger

Hypnum pseudopiliferum Hampe


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2700 m.
CUN. No evaluada.
Andes tropicales.
Nota: situacin taxonmica
desconocida / taxonomic status
unknown.

Eurhynchium pulchellum
(Hedw.) Jenn.

Hypnum pulchellum Hedw.,


Rhynchostegium pulchellum
(Hedw.) H.Rob.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2770 m.
CUN. No evaluada.
Pantropical, regin holrtica.
King C-799 (US).
Nota: registro dudoso / dubious
record.

Eurhynchium remotifolium
(Grev.) A.Jaeger
Hypnum remotifolium Grev.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.

Nativa. Andes. 3100-3300 m.


CUN, TOL. No evaluada.
Amrica tropical, regiones
templadas del S.
King C-908 (US).

Eurhynchium rugisetum
(Hampe) A.Jaeger

Hypnum rugisetum Hampe


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2500 m.
CUN. No evaluada.
Andes tropicales.
Nota: situacin taxonmica
desconocida / taxonomic status
unknown.

Eurhynchium semiscabrum
E.B.Bartram

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2000-3000 m.
ANT, CUN, NAR. No evaluada.
Amrica tropical.
Ramrez 3121 (MO, PSO).

Eurhynchium semitortum
(A.Jaeger) Paris
Eurhynchiella semitorta
(A.Jaeger) Broth.,
Rhynchostegium semitortum
A.Jaeger
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2155 m.
CUN. Vulnerable (Linares &
Uribe-Melndez 2002).
Andes tropicales.

Kindbergia Ochyra
1 especie
Kindbergia praelonga
(Hedw.) Ochyra

Eurhynchium oedogonium (Mll.


Hal.) Broth., Eurhynchium
praelongum (Hedw.) Schimp.,

Hypnum exasperatum Hampe,


Hypnum praelongum Hedw.,
Rigodium toxarioides Broth. &
Paris
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2100-4100 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
MAG, MET, NAR, TOL. No
evaluada.
Pantropical, regiones templadas.
Linares 3952 (COL, LPB, MO).

Lindigia Hampe
1 especie
Lindigia debilis (Mitt.)
A.Jaeger

Lindigia curtipes Hampe, Neckera


debilis Mitt.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2700-3400 m.
ANT, CAQ, CUN. No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 16810 (HUA, MO).

Meteoridium Manuel
2 especies
Meteoridium remotifolium
(Mll.Hal.) Manuel

Leskea remotifolia Mll.Hal.,


Meteoriopsis consimilis (Hampe)
Broth.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta. 460-2980 m.
ANT, BOY, CAL, CAQ, CAU,
CHO, CUN, HUI, MAG, MET,
NAR, NSA, PUT, RIS, SAN,
TOL, VAL. No evaluada.
Amrica tropical, regiones
templadas del S.
Churchill 16466 (CUVC, HUA,
LPB, NY).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

363

Bryophyta (Musgos)

BRACHYTHECIACEAE

Bryophyta (mosses)

Meteoridium tenuissimum
(Hook. & Wilson)
M.A.Lewis

Barbella tenuissima (Hook. &


Wilson) M.Fleisch., Cryphaea
tenuissima Hook. & Wilson
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1540-2020 m.
ANT, CUN, RIS. No evaluada.
Amrica tropical.
Callejas 3762 (HUA, NY).

Palamocladium Mll.Hal.
1 especie
Palamocladium leskeoides
(Hook.) E.Britton

Hookeria leskeoides Hook.,


Pleuropus leskeoides (Hook.)
Steere
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2000-3200 m.
ANT, CAU, CUN, NAR, NSA,
RIS, TOL. No evaluada.
Pantropical, regiones templadas.
Churchill 17981 (HUA, LPB, MO,
NY).

Platyhypnidium M.Fleisch.
1 especie
Platyhypnidium aquaticum
(A.Jaeger) M.Fleisch.

Platyhypnidium riparioides
auct. non (Hedw.) Dixon,
Rhynchostegium aquaticum
A.Jaeger
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1300-3900 m.
ANT, BOY, CAQ, CAU, CUN,
MAG, MET, NAR, NSA, PUT,
RIS, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Amrica tropical.

364

Churchill 19066 (COL, HUA,


MO, NY).

Rhynchostegium Schimp.
7 especies
Rhynchostegium
chrysophylloides A.Jaeger
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2600 m.
CUN. No evaluada.
Andes tropicales.

Rhynchostegium
conchophyllum (Taylor)
A.Jaeger

Hypnum conchophyllum Taylor


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2500-3100 m.
CAU, CUN. No evaluada.
Andes tropicales.
Killip 6781 (MO, NY, PH).

Rhynchostegium scariosum
(Taylor) A.Jaeger

Eurchynchiella scariosa (Taylor)


R.S.Williams, Hypnum scariosum
Taylor, Rhynchostegium arguteserratum E.B.Bartram, Steerecleus
scariosus (Taylor) H.Rob.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
800-3680 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
HUI, MAG, MET, NAR, NSA,
RIS, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Amrica tropical.
Escobar 787 (HUA, NY).

Rhynchostegium serrulatum
(Hedw.) A.Jaeger
Hypnum serrulatum Hedw.,
Steerecleus serrulatus (Hedw.)
H.Rob.

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1300-3730 m.
ANT, CUN, NAR, PUT, TOL,
VAL. No evaluada.
Pantropical, regin holrtica.
Albert 8772 (HUA, MO, NY).

Rhynchostegium
subrotundum (Hampe)
A.Jaeger

Hypnum subrotundum Hampe


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2000 m.
CUN. No evaluada.
Amrica tropical.

Rhynchostegium tocaremae
(Hampe) A.Jaeger
Hypnum tocaremae Hampe
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2200 m.
CUN. No evaluada.
Andes tropicales.

Rhynchostegium ulicon
(Taylor) A.Jaeger

Hypnum ulicon Taylor


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2155-3100 m.
CAU, CUN. No evaluada.
Andes tropicales.
Killip 6787 (NY).

Rozea Besch.
1 especie
Rozea subjulacea Besch.

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
3300 m.
BOY, MAG. No evaluada.
Amrica tropical.
Rangel 820 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Bryophyta (Musgos)

BRACHYTHECIACEAE

Bryophyta (mosses)

Squamidium (Mll.Hal.)
Broth.
6 especies
Squamidium diversicoma
(Hampe) Broth.
Neckera diversicoma Hampe,
Squamidium diversifolium
R.S.Williams
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. SN Santa Marta.
MAG. No evaluada.
Amrica tropical.
Boyd s.n. (MO, NY).

Squamidium isocladum
(Renauld & Cardot) Broth.

Pilotrichella isoclada Renauld &


Cardot
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 3000 m.
ANT. No evaluada.
Amrica tropical.
Escobar 21 (HUA, MO).

Squamidium leucotrichum
(Taylor) Broth.

Hypnum leucotrichum Taylor,


Neckera longebarbata Hampe,
Neckera rufescens Mll.Hal.,
Pilotrichella subheterocladia
Mll.Hal., Pilotrichum sticticola
Mll.Hal., Squamidium caroli
(ngstr.) Broth.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta. 400-3800 m.
ANT, CAL, CAQ, CAU, CHO,
CUN, HUI, MAG, NAR, NSA,
PUT, RIS, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 17416 (HUA, MO, NY,
PSO).

Squamidium livens
(Schwgr.) Broth.

Hypnum livens Schwgr.,


Squamidium filiferum (Mll.
Hal.) Broth.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1250-2690 m.
ANT, CAQ, CAU, CUN, MAG,
NAR, NSA, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Amrica tropical.
Ramrez 10731 (MO, PSO).

Squamidium macrocarpum
(Mitt.) Broth.

Meteorium macrocarpum Mitt.,


Squamidium rotundifolium
(Mitt.) Broth.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1100-1940 m.
ANT, BOY, CUN, MET. No
evaluada.
Amrica tropical.
Linares 3757 (COL, LPB, MO,
NY).

Squamidium nigricans
(Hook.) Broth.

Hypnum nigricans Hook.,


Meteorium macranthum Dozy
& Molk., Orthostichidium
orthostichella Mll.Hal.,
Pilotrichella subpachygaster
Kindb., Squamidium nigricans
var. compactum Thr.,
Squamidium nigricans var. gracile
Broth., Squamidium nigricans f.
obsoletinervis Thr.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1140-3500 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CHO,
CUN, MAG, NAR, NSA, PUT,
QUI, RIS, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 19043 (COL, NY).

Zelometeorium Manuel
3 especies
Zelometeorium patens
(Hook.) Manuel

Hypnum patens Hook.,


Meteoriopsis tovariensis (Mll.
Hal.) Broth.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Amazonia, Andes. 4902770 m.
CAQ, CAU, CHO, CUN, MET,
RIS. No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 16887 (HUA, LPB, NY).

Zelometeorium patulum
(Hedw.) Manuel

Hypnum patulum Hedw.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, SN Santa Marta. 202740 m.
AMA, ANT, BOY, CAL, CAQ,
CAU, CHO, CUN, GUI, MAG,
MET, NAR, NSA, PUT, RIS,
SAN, VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 18445 (COL, HUA,
LPB, MO, NY).

Zelometeorium recurvifolium
(Hornsch.) Manuel
Meteoriopsis onusta (Mitt.)
Broth., Meteoriopsis recurvifolia
(Hornsch.) Broth., Pilotrichum
recurvifolium Hornsch.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta. 225-2500 m.
AMA, ANT, BOY, CAQ, CAU,
CHO, CUN, MAG, MET, NSA,
PUT, SAN, VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 18923 (COL, NY).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

365

Bryophyta (Musgos)

BRUCHIACEAE

Bryophyta (mosses)

BRUCHIACEAE
1 gnero, 2 especies

Trematodon Michx.
2 especies
Trematodon brevirostris
Hampe

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1200 m.
CUN, SAN. No evaluada.
Andes tropicales.
Nota: situacin taxonmica
desconocida / taxonomic status
unknown.

Trematodon longicollis
Michx.

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2200 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, NAR,
SAN, VAL. No evaluada.
Pantropical, regiones templadas.
Churchill 14128 (HUA, NY).

BRYACEAE
11 gneros, 72 especies, 1 especie
endmica

Acidodontium Schwgr.
4 especies
Acidodontium longifolium
(Paris) Broth.
Linares & Uribe 2002.
Nativa. Andes. 2900 m.
PUT. En Peligro.
Amrica tropical.
Ramrez 9960 (MO, PSO).

Acidodontium
megalocarpum (Hook.)
Renauld & Cardot

Bryum megalocarpum Hook.

366

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2310-4050 m.
ANT, BOY, CAL, CUN, MET,
NAR. No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 17474 (COL, HUA,
MO, NY, PSO).

Acidodontium
rhamphostegium (Hampe)
A.Jaeger

Cladodium rhamphostegium
Hampe
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1900 m.
CUN. Vulnerable (Linares &
Uribe-Melndez 2002).
Andes tropicales.
Nota: situacin taxonmica
desconocida / taxonomic status
unknown.

Acidodontium seminerve
Hook.f. & Wilson
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 3825 m.
CAL, CUN. No evaluada.
Andes tropicales.
Cuatrecasas 25657 (US).

Anomobryum Schimp.
7 especies
Anomobryum clavicaule
(Mll.Hal.) Broth.

Bryum clavicaule Mll.Hal.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 3085 m.
ANT. Vulnerable (Linares &
Uribe-Melndez 2002).
Andes tropicales.
Wallis s.n. (?).
Nota: estatus desconocido.
Tipo prob. destruido / unknown
status; type prob. destroyed.

Anomobryum conicum
(Hornsch.) Broth.

Bryum conicum Hornsch.,


Bryum mayorii Broth. & Irmsch.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1050-2770 m.
ANT, CAL, CAU, VAL. No
evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 15291 (CUVC, NY).

Anomobryum humillimum
(E.Britton) Broth.
Nativa. Andes. 2800 m.
NSA. No evaluada.
Andes tropicales.
Steere 7450 (NY).

Anomobryum julaceum
(P.Gaertn. et al.) Schimp.

Anomobryum filiforme (Dicks.)


Husn., Bryum julaceum
G.Gaertn. et al.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1800-3500 m.
ANT, ARA, BOY, CAU, CUN,
MET, NAR, SAN, VAL. No
evaluada.
Pantropical, regiones templadas.
Churchill 18712 (COL, HUA,
MO, NY).

Anomobryum prostratum
(Mll.Hal.) Besch.

Anomobryum plicatum Cardot,


Bryum prostratum Mll.Hal.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1300-4285 m.
ANT, ARA, BOY, CAL, CAU,
CUN, NAR, NSA, TOL. No
evaluada.
Andes tropicales.
Cleef 4227 (COL, U).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Bryophyta (Musgos)

BRYACEAE

Bryophyta (mosses)

Anomobryum robustum
Broth.

Brachymenium exile (Dozy


& Molk.) Bosch & Sande Lac.

Anomobryum semiovatum
(Brid.) A.Jaeger

Brachymenium morasicum
Besch.

Bryum rotundifolium Ochi


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 3000-3525 m.
MET, NAR. No evaluada.
Andes tropicales.
Cleef 10210 (COL, MO).

Bryum semiovatum Brid.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1600 m.
CUN. No evaluada.
Amrica tropical.
Uribe 225 (COL).

Brachymenium Schwgr.
5 especies
Brachymenium columbicum
(De Not.) Broth.

Brachymenium globosum
A.Jaeger, Osculatia colombica
(De Not.) Broth.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1300-2400 m.
ANT, CAU, HUI, MET, NAR,
VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 17375 (HUA, LPB, MO,
NY).

Brachymenium consimile
(Mitt.) A.Jaeger

Bryum consimile Mitt.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1170-2900 m.
ANT, BOY, CAU, NAR, NSA. No
evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 19083 (COL, MO, NY).

Bryum exile Dozy & Molk.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2650 m.
NAR. No evaluada.
Pantropical.
Ramrez 6753 (MO, PSO).

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 3000 m.
CAU. No evaluada.
Amrica tropical.

Brachymenium speciosum
(Hook. & Wilson) Steere

Brachymenium daguense (Besch.)


Paris, Bryum jamesonii Taylor,
Leptotheca speciosa Hook. &
Wilson
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2100-3000 m.
ANT, CAU, MAG, NAR, NSA,
VAL. No evaluada.
Amrica tropical, regin
holrtica.
Ramrez 6275 (MO, PSO).

Bryum Hedw.
22 especies
Bryum alpinum With.

Imbribryum alpinum (With.)


N.Pedersen
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 3550-4200 m.
CUN, MET. No evaluada.
Regin holrtica, pantropical.
Cleef 8084 (COL, U).

Bryum andicola Hook.

Bryum billardieri auct. non


Schwgr., Bryum lindigianum
Hampe, Bryum truncorum auct.
non (Brid.) Brid., Rosulabryum
andicola (Hook.) Ochyra
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1150-4325 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
MAG, MET, NAR, NSA, SAN,
TOL, VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Cleef 1359 (COL, LPB, U).

Bryum apiculatum Schwgr.


Bryum cruegeri Hampe,
Gemmabryum apiculatum
(Schwgr.) J.R.Spence &
H.P.Ramsay, Pohlia apiculata
(Schwgr.) H.A.Crum &
L.E.Anderson
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, Caribe, Pacfico.
110-2700 m.
ANT, CAL, CAQ, CAS, CAU,
CHO, CUN, GUJ, HUI, MET,
NAR, PUT, RIS, VAL. No
evaluada.
Amrica tropical, regiones
templadas.
Linares 4098 (COL, MO).

Bryum argenteum Hedw.

Bryum candicans Taylor


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, SN Santa Marta. 1204410 m.
ANT, ARA, BOY, CAL, CAS,
CAU, CUN, GUI, HUI, MAG,
MET, NAR, NSA, RIS, SAN,
TOL, VAL, VAU. No evaluada.
Subcosmopolita.
Schultes 13131 (COL, NY).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

367

Bryophyta (Musgos)

BRYACEAE

Bryophyta (mosses)

Bryum capillare Hedw.

Bryum erythroneuron Mitt.,


Bryum terebellum Hampe,
Ptychostomum capillare (Hedw.)
Holyoak & N.Pedersen,
Rosulabryum capillare (Hedw.)
J.R.Spence
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 930-4300 m.
ARA, BOY, CAU, CUN, NAR,
SAN. No evaluada.
Pantropical, regiones templadas.
Linares 4101 (COL, MO).

Bryum chryseum Mitt.

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2200-4260 m.
ARA, CUN, NAR. No evaluada.
Amrica tropical, regiones
templadas del S.
Cleef 5420 (COL, U).

Bryum coronatum Schwgr.

Gemmabryum coronatum
(Schwgr.) J.R.Spence &
H.P.Ramsay
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, SN Santa Marta. 251400 m.
ANT, CAQ, CAS, CHO, CUN,
MAG, MET, NAR, SAN, VAL.
No evaluada.
Pantropical, regiones templadas.
Albert 6944 (HUA, MO).

Bryum densifolium Brid.

Rosulabryum densifolium (Brid.)


Ochyra
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 940-3620 m.
BOY, CAU, CHO, CUN, NAR,
NSA. No evaluada.
Amrica tropical, regiones
templadas del S.
Churchill 16558 (CUVC, HUA,
MO, NY).

368

Bryum dichotomum Hedw.

Bryum bicolor Dicks.,


Bryum remotifolium Hampe,
Gemmabryum dichotomum
(Hedw.) J.R.Spence &
H.P.Ramsay
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1050-3200 m.
ANT, BOY, CAQ, CUN, MAG,
NAR, VAL. No evaluada.
Amrica tropical, regiones
templadas del S.
Churchill 16798 (HUA, NY).

Bryum ellipsifolium Mll.


Hal.

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 3630-4100 m.
BOY, CUN, MET. No evaluada.
Andes tropicales, frica.
Cleefl 260 (COL, U).

Bryum goudotii Hampe

Rosulabryum goudotii (Hampe)


Ochyra
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa.
TOL. No evaluada.
Andes tropicales.

BOY, CUN, MET, TOL. No


evaluada.
Andes tropicales, frica,
regiones templadas del S.
Churchill 17898 (COL, HUA,
MO, NY).

Bryum limbatum Mll.Hal.

Bryum maynense Mitt., Bryum


oediloma Mll.Hal., Bryum
socorrense (Hampe) Mitt.,
Plagiobryoides limbata (Mll.
Hal.) J.R.Spence
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Pacfico. 60-2300 m.
ANT, CAQ, CAU, CHO, GUJ,
HUI, NAR, NSA, PUT, RIS,
SAN, TOL. No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 17588 (HUA, MO, NY,
PSO).

Bryum microchaeton Hampe


Bryum proliferum Mitt.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2900 m.
CUN. No evaluada.
Andes tropicales.

Bryum pabstianum Mll.


Hal.

Bryum innovans H.A.Crum

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1600-2100 m.
VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Killip 11585 (MO).

Bryum laevigatum Hook.f. &


Wilson

Bryum pallescens Schwgr.

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. SN Santa Marta. 4150 m.
MAG. No evaluada.
Andes tropicales.

Gemmabryum laevigatum
(Hook.f. & Wilson) J.R.Spence &
H.P.Ramsay
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 3400-4335 m.

Bryum flexisetum Mitt.,


Plagiobryum pallescens
(Schwgr.) N.Pedersen,
Ptychostomum pallescens
(Schwgr.) J.R.Spence
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 4340 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Bryophyta (Musgos)

BRYACEAE

Bryophyta (mosses)

ARA. No evaluada.
Pantropical, regiones templadas.
Cleef 9008 (MO).

Bryum paradoxum Schwgr.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 3300 m.
CUN. No evaluada.
Andes tropicales, Asia.
Troll 2186 (JE).

Bryum perlimbatum Cardot


Rosulabryum perlimbatum
(Cardot) Ochyra
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa.
ARA. No evaluada.
Andes.
Cleef 8983a (U).

Bryum pseudotriquetrum
(Hedw.) P.Gaertn. et al.

Bryum bimum (Schreb.) Turner,


Bryum semimarginatum Hampe,
Mnium pseudotriquetrum Hedw.,
Plagiobryum pseudotriquetrum
(Hedw.) N.Pedersen,
Ptychostomum pseudotriquetrum
(Hedw.) Holyoak & N.Pedersen
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1400-3730 m.
BOY, CUN. No evaluada.
Pantropical, regiones templadas.
Cleef 7344 (COL, MO).

Bryum renauldii Renauld &


Cardot
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1695-2500 m.
ANT, NAR. No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 18356 (HUA, MO,
NY).

Bryum sordidum Hampe

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 3200 m.
CUN. En Peligro (Linares &
Uribe-Melndez 2002).
Andes tropicales.
Nota: situacin taxonmica
desconocida / taxonomic status
unknown.

Epipterygium Lindb.
1 especie

Epipterygium immarginatum
Mitt.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Amazonia, Andes. 5002240 m.
CAQ, CUN, MET, NSA, SAN.
No evaluada.
Amrica tropical.
Linares 3807 (COL, HUA, MO,
NY).

Leptobryum (Schimp.)
Wilson
1 especie
Leptobryum pyriforme
(Hedw.) Wilson

Webera pyriformis Hedw.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
3000-3490 m.
CUN, MAG, NAR. No evaluada.
Pantropical, regiones templadas.
Ramrez 10806 (MO, PSO).

Mielichhoferia Nees &


Hornsch.
2 especies

Mielichhoferia antisanensis
(E.B.Bartram) H.Rob.

Bryum antisanense E.B.Bartram


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 3440 m.
CUN. No evaluada.
Andes tropicales.
King 985-C (US).

Mielichhoferia
megalocarpum (Arn.) Mitt.

Didymodon megalocarpus Arn.,


Haplodontium jamesonii (Taylor)
Hampe
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2215-2770 m.
CAU, CUN. No evaluada.
Amrica tropical.
King 697-C (US).

Orthodontium Schwgr.
2 especies
Orthodontium longisetum
Hampe
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2450-3700 m.
CUN, NAR. No evaluada.
Andes tropicales.
Ramrez 2474 (NY, PSO).

Orthodontium pellucens
(Hook.) B.S.G.

Bryum pellucens Hook.,


Orthodontium confine Hampe
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2395-3400 m.
ANT, CAU, CUN, RIS, TOL. No
evaluada.
Amrica tropical, regin
holrtica.
Linares 3964 (COL, MO, NY).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

369

Bryophyta (Musgos)

BRYACEAE

Bryophyta (mosses)

Pohlia Hedw.
7 especies
Pohlia apolensis
R.S.Williams

Pohlia richardsii A.J.Shaw


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000; Surez &
Schiavone 2006.
Nativa. Andes. 2440-3140 m.
ANT, BOY, CUN, QUI, SAN. No
evaluada.
Amrica tropical.
Escobar 236 (MO).

Pohlia elongata Hedw.

Pohlia integridens (Mll.Hal.)


Broth., Pohlia leptodontium
(Mitt.) Broth., Pohlia spectabilis
(Mll.Hal.) Broth.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2300-3250 m.
ANT, BOY, CUN, NAR. No
evaluada.
Pantropical, regin holrtica.
Churchill 17842 (COL, HUA,
MO, NY).

Pohlia humilis (Mont.)


Broth.
Surez 2006.
Nativa. Andes. 2420 m.
ANT. No evaluada.
Churchill 15523 (MO).

Pohlia nutans (Hedw.)


Lindb.

Surez 2006.
Nativa. Andes. 3600-3700 m.
CAU. No evaluada.

Pohlia papillosa (A.Jaeger)


Broth.
Brachymenium papillosum
A.Jaeger
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.

370

Nativa. Andes, SN Santa Marta.


900-4200 m.
ANT, BOY, CAL, CAQ, CAU,
CUN, HUI, MAG, NAR, NSA,
SAN. No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 15741 (HUA, MO,
NY).

Pohlia salaminae (Mll.Hal.)


Broth.
Surez 2006.
Nativa. Andes. 2400 m.
CAL. No evaluada.

Pohlia wahlenbergii
(F.Weber & D.Mohr)
A.L.Andrews

Mniobryum albicans Schimp.,


Mniobryum wahlenbergii
(F.Weber & D.Mohr) Jenn.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2440-3500 m.
CAL, CUN, NAR. No evaluada.
Pantropical, regiones templadas.
Churchill 16362 (HUA, MO,
NY).

Rhodobryum (Schimp.)
Limpr.
7 especies, 1 especie endmica
Rhodobryum beyrichianum
(Hornsch.) Mll.Hal.

Mnium beyrichianum Hornsch.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
950-3250 m.
ANT, CAU, CUN, HUI, MAG,
NSA, RIS, SAN, VAL. No
evaluada.
Amrica tropical, regiones
templadas del S.
Callejas 3104 (HUA, NY).

Rhodobryum grandifolium
(Taylor) Schimp.

Bryum grandifolium (Taylor)


Mll.Hal., Bryum mniopsis Mll.
Hal.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Amazonia, Andes, SN
Santa Marta. 1500-3815 m.
ANT, ARA, BOY, CAU, CUN,
MAG, MET, NAR, RIS, TOL,
VAL, VAU. No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 17503 (HUA, MO, NY,
PSO).

Rhodobryum huillense
(Welw. & Duby) Touw

Bryum huillense Welw. & Duby


Nativa. Andes. 2400 m.
NSA. No evaluada.
Pantropical.
Steere 7540 (NY).

Rhodobryum perspinidens
(Broth.) Pcs
Bryum perspinidens Broth.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 3220-3780 m.
BOY, CUN. No evaluada.
Andes tropicales, frica.
Cleef 2108 (COL, MO, U).

Rhodobryum procerum
(Schimp.) Paris

Bryum procerum Schimp.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2900-3700 m.
ANT, BOY, CUN, MAG. No
evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 19053 (COL, LPB, MO,
NY).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Bryophyta (Musgos)

BRYACEAE

Bryophyta (mosses)

Rhodobryum roseodens
(Mll.Hal.) Paris

Bryum roseodens Mll.Hal.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Endmica. Andes. 4000 m.
RIS. No evaluada.

Rhodobryum roseum
(Hedw.) Limpr.

Mnium roseum Hedw.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2850 m.
CUN. No evaluada.
Pantropical, regin holrtica.
Cleefl 516 (COL, U).

Schizymenium Harv.
14 especies
Schizymenium andinum
(Sull.) A.J.Shaw

Mielichhoferia andina Sull.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2500-2925 m.
CAU, CUN. No evaluada.
Andes.
Linares 9553 (COL).

Schizymenium bogotense
(Hampe) A.J.Shaw

Mielichhoferia bogotensis Hampe,


Mielichhoferia elegans Herzog
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2700-3490 m.
CAU, CUN. No evaluada.
Amrica tropical.

Schizymenium bolivianum
(Mll.Hal.) A.J.Shaw
Mielichhoferia boliviana Mll.
Hal.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2615-3385 m.

NAR, NSA. No evaluada.


Andes tropicales.
Weir 303 (NY).

Schizymenium brevicaule
(Hornsch.) A.J.Shaw &
S.P.Churchill
Mielichhoferia brevicaulis
Hornsch.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2600 m.
CAL, CUN. No evaluada.
Andes tropicales.
King 758-C (US).

Schizymenium
campylocarpum (Arn. &
Hook.) A.J.Shaw

Mielichhoferia campylocarpa
(Arn. & Hook.) Mitt.,
Mielichhoferia clavitheca Herzog,
Weissia campylocarpa Arn. &
Hook.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
3300-4350 m.
BOY, CAL, CUN, MAG, NAR,
SAN, VAL. No evaluada.
Amrica tropical, frica.
Churchill 18828 (COL, HUA,
MO, NY, USM).

Schizymenium clavellatum
(Mitt.) A.J.Shaw
Mielichhoferia clavellata Mitt.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 3080-4750 m.
CAL, CUN. No evaluada.
Amrica tropical.
Cleef 2387 (COL, MO).

Schizymenium
dolichothecum (Herzog)
A.J.Shaw & S.P.Churchill
Mielichhoferia dolichotheca
Herzog

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 3300 m.
CUN. Vulnerable (Linares &
Uribe-Melndez 2002).
Andes tropicales.

Schizymenium fusiferum
(Mitt.) A.J.Shaw

Bryum fusiferum Mitt., Bryum


salaminae Mll.Hal.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2460-3800 m.
CAL, CAU, CUN. No evaluada.
Andes tropicales.
Wallis s.n. (BM, NY).

Schizymenium gracilisetum
(Hampe) A.J.Shaw

Bryum subcurvatum Mitt.,


Leptoclaena graciliseta Hampe,
Mielichhoferia graciliseta
(Hampe) Mitt., Pohlia subcurvata
(Mitt.) Broth.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2200-3385 m.
CUN, NSA. No evaluada.
Amrica tropical.

Schizymenium lindigii
(Hampe) A.J.Shaw

Mielichhoferia lindigii Hampe,


Mielichhoferia subobliqua Hampe
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2600-3700 m.
CUN, SAN. No evaluada.
Amrica tropical.
Killip 15750 (NY).

Schizymenium nanum Taylor


Mielichhoferia nana (Taylor)
Mll.Hal.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes.
CUN. No evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

371

Bryophyta (Musgos)

BRYACEAE

Bryophyta (mosses)

Andes tropicales.
Weir s.n. (NY).

Schizymenium pectinatum
(Mll.Hal.) A.J.Shaw &
S.P.Churchill
Mielichhoferia pectinata Mll.
Hal.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 3080-3690 m.
NSA. Vulnerable (Linares &
Uribe-Melndez 2002).
Andes tropicales.

Schizymenium pseudopohlia
A.J.Shaw
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 3200-3800 m.
CAU, CUN. No evaluada.
Andes tropicales.

Schizymenium pusillum
(Hook.f. & Wilson) A.J.Shaw
Leptostomum pusillum Hook.f.
& Wilson, Mielichhoferia
microstoma Hampe
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 3100 m.
CUN. No evaluada.
Andes tropicales.
Lindig s.n. (BM, US, 1863).

CALYMPERACEAE
3 gneros, 36 especies

Calymperes F.Weber
10 especies
Calymperes afzelii Sw.

Calymperes donnellii Austin


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.

372

Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa


Marta. 35-1500 m.
ANT, CHO, MAG, NAR, RIS. No
evaluada.
Pantropical.
Sastre 1403 (HUA, MO, NY, U).

Calymperes bartramii
W.D.Reese

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Amazonia. 250 m.
VAU. No evaluada.
N Amazonia.
Schultes 13199 (MO).

Calymperes erosum Mll.


Hal.

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, Pacfico. 5-900 m.
ANT, CAU, CHO, GUV, NAR,
PUT, VAL. No evaluada.
Pantropical.
Giraldo 2460 (COAH, MO).

Calymperes guildingii Hook.


& Grev.

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 120-1850 m.
ANT, CAU, NAR, NSA, PUT. No
evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 14890 (HUA, MO, NY).

Calymperes lonchophyllum
Schwgr.

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 20350 m.
AMA, ANT, CAQ, CAU, CHO,
GUI, PUT, VAU. No evaluada.
Pantropical.
Churchill 17714 (COL, HUA,
MO, NY).

Calymperes nicaraguense
Renauld & Cardot

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, Pacfico. 95-700
m.
CHO, RIS. No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 18549 (HUA, MO,
NY).

Calymperes othmeri Herzog

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Amazonia. 100 m.
GUI. No evaluada.
Pantropical.
Churchill 17648 (COL, MO, NY).

Calymperes palisotii
Schwgr.

Calymperes richardii Mll.Hal.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Amazonia, Islas
Caribeas, Caribe, Pacfico. 10350 m.
ANT, CAL, CAQ, CAU, CHO,
GUJ, MAG, SAP. No evaluada.
Pantropical.
Churchill 18379 (COL, MO).

Calymperes pallidum Mitt.


Calymperes piovanoi Bizot,
Calymperes uleanum Broth.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Amazonia, Orinoquia.
100-200 m.
AMA, MET. No evaluada.
Pantropical.
Schultes 11501 (COL).

Calymperes rubiginosum
(Mitt.) W.D.Reese

Syrrhopodon rubiginosus Mitt.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Amazonia. 100-250 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Bryophyta (Musgos)

CALYMPERACEAE

Bryophyta (mosses)

GUI, VAU. No evaluada.


Amazonia, Guayanas, Honduras.
Churchill 17642 (COL, HUA,
MO, NY).

Leucophanes Brid.
1 especie
Leucophanes molleri Mll.
Hal.

Leucophanes calymperatum
Mll.Hal., Leucophanes mittenii
Cardot, Octoblepharum
angustifolium Mitt.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 25560 m.
CAQ, CHO. No evaluada.
Amrica tropical, frica.
Churchill 18559 (HUA, MO).

Syrrhopodon Schwgr.
25 especies
Syrrhopodon africanus
(Mitt.) Paris

Calymperes disciforme Mll.


Hal., Syrrhopodon disciformis
Dusn, Syrrhopodon graminicola
R.S.Williams
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Amazonia, Orinoquia.
240-300 m.
AMA, BOY. No evaluada.
Amrica tropical, frica.
Churchill 18920 (COL, MO).
Syrrhopodon africanus subsp.
graminicola (R.S.Williams)
W.D.Reese.

Syrrhopodon circinatus
(Brid.) Mitt.

Dicranum circinatum Brid.,


Syrrhopodon diversifolius Broth.,
Syrrhopodon sordidus Mll.Hal.

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 110-1500 m.
ANT, CHO, GUV, MET, NSA,
SAN, VAU. No evaluada.
Amrica tropical.
Giraldo 2444 (COAH, MO).

Syrrhopodon cryptocarpus
Dozy & Molk.

Chameleion cryptocarpus (Dozy


& Molk.) L.T.Ellis & A.Eddy,
Heliconema cryptocarpus (Dozy
& Molk.) L.T.Ellis & A.Eddy
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Amazonia. 180-390 m.
AMA, ANT, PUT, VAU. No
evaluada.
Suramrica tropical, frica.
Churchill 16051 (COL, HUA,
MO, NY).

Syrrhopodon cymbifolius
Mll.Hal.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1030 m.
ANT. No evaluada.
Colombia, Brasil.
Churchill 14805 (HUA, MO,
NY).

Syrrhopodon erubescens
E.B.Bartram

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Pacfico. 10-55 m.
CHO. No evaluada.
Colombia, a Costa Rica; Antillas.
Churchill 18629 (HUA, MO).

Syrrhopodon fimbriatus
Mitt.

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Amazonia, Andes. 1001000 m.

AMA, GUI, MET. No evaluada.


NO Amazonia.
Churchill 16079 (COL, HUA,
MO, NY).

Syrrhopodon gardneri
(Hook.) Schwgr.

Calymperes gardneri Hook.,


Syrrhopodon quintasii Broth.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Amazonia, Andes. 2002100 m.
MET, NSA, VAU. No evaluada.
Pantropical.
Steere 7354 (MO, NY).

Syrrhopodon gaudichaudii
Mont.

Syrrhopodon inflexus Mitt.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 340-3110 m.
ANT, CAQ, CAU, CHO, CUN,
NAR, PUT, RIS, TOL, VAL. No
evaluada.
Amrica tropical, frica, Hawi.
Churchill 16527 (CUVC, HUA,
MO, NY).

Syrrhopodon helicophyllus
Mitt.

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Amazonia. 300-350 m.
AMA, CAQ, VAU. No evaluada.
N Amazonia.
Churchill 16082 (COL, MO, NY).

Syrrhopodon hornschuchii
Mart.

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 25-1300 m.
AMA, ANT, CAQ, CHO, GUI,
NAR, VAL, VAU. No evaluada.
Amazonia, Guayanas, SE Brasil.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

373

Bryophyta (Musgos)

CALYMPERACEAE

Bryophyta (mosses)

Churchill 17707 (COL, HUA,


LPB, MO, NY).

Syrrhopodon incompletus
Schwgr.

Syrrhopodon bernoullii Mll.Hal.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, SN Santa Marta. 251800 m.
AMA, ANT, BOY, CAQ, CAU,
CHO, GUV, MAG, MET, NAR,
NSA, PUT, RIS, SAN, TOL, VAU.
No evaluada.
Amrica tropical, frica.
Betancur 756 (HUA, NY).
Syrrhopodon incompletus var.
berteroanus (Brid.) W.D.Reese,
Syrrhopodon incompletus var.
incompletus, Syrrhopodon
incompletus var. luridus (Paris &
Broth.) Florsch.

Syrrhopodon isthmi
W.D.Reese

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Pacfico. 100-800 m.
CHO, NAR, RIS, VAL. No
evaluada.
O Colombia, Panam.
Ramrez 9686 (MO, PSO).

Syrrhopodon lanceolatus
(Hampe) W.D.Reese

Syrrhopodon ligulatus Mont.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. 810 m.
CAS. No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 18954 (COL, MO).

Syrrhopodon lycopodioides
(Brid.) Mll.Hal.

Bryum lycopodioides Brid.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, Caribe, SN Santa
Marta. 1100-2900 m.
ANT, BOY, CAU, CHO, CUN,
GUJ, MAG, MET, NAR, PUT,
RIS, TOL, VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 15546 (HUA, MO, NY).

Syrrhopodon parasiticus
(Brid.) Paris

Calymperes lanceolatum Hampe,


Syrrhopodon incompletus var.
lanceolatus (Hampe) W.D.Reese
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Amazonia. 300 m.
AMA. No evaluada.
Suramrica tropical.
Churchill 16103 (COL, MO, NY).

Bryum parasiticum Brid.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. 5-2580 m.
ANT, RIS, VAL. No evaluada.
Pantropical.
Churchill 16911 (HUA, MO).

Syrrhopodon leprieurii
Mont.

Syrrhopodon incompletus var.


perangustifolius W.D.Reese
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 950-1100 m.

Syrrhopodon pallidus Mitt.,


Syrrhopodon pusillus Mitt.,
Syrrhopodon sylvaticus Mitt.

374

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, SN Santa Marta. 252050 m.
AMA, ANT, CHO, CUN, MAG,
MET, NAR, NSA, RIS, SAN,
VAL, VAU. No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 16102 (COL, HUA,
MO, NY).

Syrrhopodon perangustifolius
(W.D.Reese) W.D.Reese

DESCONOCIDO. No evaluada.
Colombia a Per.
Callejas 9237 (HUA, MO).

Syrrhopodon prolifer
Schwgr.

Syrrhopodon compactulus Mll.


Hal.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, SN Santa Marta. 1002800 m.
ANT, BOY, CAQ, CAS, CAU,
CHO, CUN, MAG, MET, NAR,
NSA, PUT, RIS, SAN, TOL, VAL.
No evaluada.
Pantropical.
Churchill 17024 (HUA, MO,
NY).
Syrrhopodon prolifer var.
acanthoneuros (Mll.Hal.) Mll.
Hal., Syrrhopodon prolifer var.
cincinnatus (Hampe) W.D.Reese,
Syrrhopodon prolifer var. prolifer,
Syrrhopodon prolifer var. scaber
(Mitt.) W.D.Reese, Syrrhopodon
prolifer var. tenuifolius (Sull.)
W.D.Reese.

Syrrhopodon rigidus Hook.


& Grev.

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 20-1900 m.
AMA, ANT, CAQ, CAU, CHO,
MET, NAR, SAN, VAL, VAU. No
evaluada.
Amrica tropical.
Sastre 1280 (HUA, MO, NY).

Syrrhopodon rupestris Mitt.

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Amazonia. 200-390 m.
AMA, VAU. No evaluada.
NO Amazonia.
Churchill 16061 (COL, MO, NY).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Bryophyta (Musgos)

CALYMPERACEAE

Bryophyta (mosses)

Syrrhopodon simmondsii
Steere

Syrrhopodon griffinii H.Rob.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Amazonia. 100-390 m.
AMA, GUI, VAU. No evaluada.
N Suramrica.
Churchill 17659 (COL, HUA,
MO, NY).

Syrrhopodon steyermarkii
H.Rob.

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Amazonia. 250-400 m.
VAU. No evaluada.
NO Amazonia.
Schultes 13298 (FLAS, MO).

Syrrhopodon tortilis Hampe

Catagonium brevicaudatum
Broth.

Eucatagonium politum (Hook.f.


& Wilson) Broth.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2700-4000 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
NAR, RIS, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Amrica tropical.
Linares 3821 (COL, MO, NY).

CRYPHAEACEAE
4 gneros, 9 especies, 1 especie
endmica

Cryphaea D.Mohr
5 especies

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. 850 m.
MET. No evaluada.
Amrica tropical.
Steere 7681b (NY).

Cryphaea brevipila Mitt.

Syrrhopodon xanthophyllus
Mitt.

Cryphaea jamesonii Taylor

Chameleion xanthophyllus (Mitt.)


L.T.Ellis & A.Eddy, Heliconema
xanthophyllum (Mitt.) L.T.Ellis &
A.Eddy
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Amazonia. 100-120 m.
GUI. No evaluada.
Amazonia.
Churchill 17725-B (COL, HUA,
MO, NY).

CATAGONIACEAE
1 gnero, 1 especie

Catagonium Broth.
1 especie

Rao 2001.
Nativa. Andes.
CUN. No evaluada.
Andes tropicales.
Weir s.n. (NY).

Cryphaea novo-granatensis
Hampe
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2000-2900 m.
ANT, CAL, CUN, NAR. No
evaluada.
Amrica tropical.
Linares 3668 (COL, NY).

Cryphaea patens Mll.Hal.

Cryphaea polycarpa Besch.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1520-3480 m.
ANT, CAL, CAU, CUN, MAG,
NAR, NSA. No evaluada.
Amrica tropical, regiones
templadas del S.

Ramrez 11391 (MO, PSO).


Cryphaea patens var. patens.

Cryphaea pilifera Mitt.

Cryphaea lindigiana Paris


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2150-2950 m.
CAU, CUN, NAR, QUI, VAL. No
evaluada.
Andes tropicales.
Churchill 17965 (HUA, NY).

Cryphaea ramosa (Mitt.)


Wilson

Cryphaea fasciculosa Mitt.,


Pilotrichum ramosum Mitt.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2200-3600 m.
BOY, CAU, NAR, SAN. No
evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 17253 (HUA, LPB, MO,
NY).

Dendrocryphaea Broth.
1 especie, 1 especie endmica
Dendrocryphaea latifolia
D.G.Griffin et al.

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Endmica. Andes. 3080-3400 m.
CAU, CUN. No evaluada.
Churchill 18015 (COL, HUA,
MO, NY).

Schoenobryum Dozy &


Molk.
2 especies
Schoenobryum concavifolium
(Griff.) Gangulee
Orthotrichum concavifolium
Griff.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

375

Bryophyta (Musgos)

CRYPHAEACEAE

Bryophyta (mosses)

Nativa. Andes. 840-2500 m.


ANT, CAQ, CAU, CUN, NAR,
NSA. No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 16837 (HUA, NY).

Schoenobryum rubricaule
(Mitt.) Manuel
Cryphaea rubricaulis Mitt.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2000-2600 m.
ANT, CAQ, CAU, NAR. No
evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 16803 (HUA, NY).

Sphaerotheciella M.Fleisch.
1 especie
Sphaerotheciella pachycarpa
(Besch.) Manuel
Cryphaea pachycarpa Besch.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 3700 m.
BOY. No evaluada.
Amrica tropical.
Grubb B102 (FH).

PUT, RIS, TOL, VAL. No


evaluada.
Amrica tropical, frica.
Churchill 18101 (HUA, LPB, MO,
NY).

Calyptrochaeta Desv.

2 especies, 1 especie endmica


Calyptrochaeta deflexa
(Mll.Hal.) S.P.Churchill

Eriopus deflexus Mll.Hal.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Endmica. Andes. 3080-3690 m.
ANT. Vulnerable (Linares &
Uribe-Melndez 2002).

Calyptrochaeta nutans
(Hampe) S.P.Churchill

Lepidopilum nutans Hampe


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2500-3200 m.
CUN, NAR. En Peligro (Linares
& Uribe-Melndez 2002).
Andes tropicales.
Ramrez 8957 (MO, PSO).

Daltonia Hook. & Taylor

DALTONIACEAE
4 gneros, 14 especies, 2 especies
endmicas

Adelothecium Mitt.
1 especie
Adelothecium bogotense
(Hampe) Mitt.

Hookeria bogotensis Hampe


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1140-3270 m.
ANT, BOY, CAS, CAU, CHO,
CUN, HUI, MAG, NAR, NSA,

376

7 especies
Daltonia bilimbata Hampe

Daltonia compressa Mitt.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000; Majestyk
2011.
Nativa. Andes. 2800-3400 m.
BOY, CUN, NAR. No evaluada.
Andes tropicales.
Churchill 17538-B (NY).

Daltonia jamesonii Taylor

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000; Majestyk
2011.
Nativa. Andes. 3600-3800 m.

BOY, NAR. No evaluada.


Andes tropicales.
Ramrez 6850 (NY, PSO).

Daltonia lindigiana Hampe

Daltonia irrorata Mitt., Daltonia


stenophylla Mitt.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000; Majestyk
2011.
Nativa. Andes. 2620-3750 m.
ANT, BOY, CUN. No evaluada.
Andes tropicales.
Churchill 14240 (HUA, NY).

Daltonia marginata Griff.

Daltonia longifolia Taylor


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000; Majestyk
2011.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1300-3750 m.
ANT, CUN, MAG, NAR, PUT,
RIS. No evaluada.
Pantropical.
Churchill 14998 (HUA, NY).

Daltonia ovalis Taylor

Daltonia brevinervis
E.B.Bartram, Daltonia cucullata
Hampe, Daltonia fenestrellata
D.G.Griffin
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000; Majestyk
2011.
Nativa. Andes. 2700-3900 m.
BOY, CAL, CAU, CUN, MET,
NAR, QUI, RIS, SAN. No
evaluada.
Andes tropicales, SE Brasil,
Hawi.
Churchill 17197 (HUA, MO).

Daltonia pulvinata Mitt.

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000; Majestyk
2011.
Nativa. Andes. 1800-3730 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
NAR, TOL. No evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Bryophyta (Musgos)

DALTONIACEAE

Bryophyta (mosses)

Pantropical.
Churchill 17923 (HUA, MO).

Daltonia splachnoides (Sm.)


Hook. & Taylor

Daltonia gracilis Mitt., Daltonia


ocanniana Mll.Hal., Daltonia
wallisii Mll.Hal.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000; Majestyk
2011.
Nativa. Andes. 1170-3700 m.
ANT, BOY, CUN, NAR, NSA,
PUT, QUI, RIS, SAN. No
evaluada.
Pantropical, regiones templadas.
Churchill 19084 (COL, NY).

Leskeodon Broth.
4 especies, 1 especie endmica
Leskeodon andicola (Mitt.)
Broth.

Distichophyllum andicola Mitt.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta. 310-3510 m.
ANT, CHO, MAG, PUT. No
evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 15032 (HUA, NY).

Leskeodon auratus (Mll.


Hal.) Broth.

Distichophyllum pusillum Mitt.,


Leskeodon pusillus (Mitt.) Broth.,
Mniadelphus auratus Mll.Hal.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1700 m.
MAG. No evaluada.
Amrica tropical.

Leskeodon cubensis (Mitt.)


Thr.

Distichophyllum cubense Mitt.,


Distichophyllum elongatum

Mitt., Leskeodon elongatus


(Mitt.) S.P.Churchill & E.Linares,
Leskeodon longipilis (Besch.)
E.B.Bartram
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1020-3335 m.
ANT, CHO, CUN, MAG, NAR,
RIS. No evaluada.
Amrica tropical.
Callejas 2959 (HUA, NY).

Leskeodon paisa
S.P.Churchill

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Endmica. Andes. 2660 m.
ANT. Vulnerable (Linares &
Uribe-Melndez 2002).

[Leskeodon wallisii (Mll.


Hal.) Broth.]

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nota: especie dudosa / dubious
species.

DICRANACEAE
22 gneros, 101 especies, 1
especie endmica

Amphidium Schimp.
1 especie
Amphidium tortuosum
(Hornsch.) Cufod.

Amphidium cyathicarpum
(Mont.) Broth., Syrrhopodon
tortuosus Hornsch.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2615-4300 m.
BOY, CAL, CAU, CUN, MET,
NAR, TOL. No evaluada.
Andes tropicales, frica,
regiones templadas del S.
Cleef 8172 (COL, U).

Aongstroemia Bruch &


Schimp.
2 especies
Aongstroemia filiformis
(P.Beauv.) Wijk & Margad.

Aongstroemia jamaicensis Mll.


Hal., Dicranum filiforme P.Beauv.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1300-3500 m.
ANT, BOY, CAU, NAR, RIS,
VAL. No evaluada.
Amrica tropical, frica.
Churchill 15615 (COL, HUA,
MO, NY).

Aongstroemia julacea
(Hook.) Mitt.

Aongstroemia maculata Mll.


Hal., Gymnostomum julaceum
Hook.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2700-4330 m.
ARA, BOY, CAU, CUN, MAG,
NAR, RIS, TOL. No evaluada.
Amrica tropical, frica.
Cleef 8841 (COL, U).

Atractylocarpus Mitt.
1 especie
Atractylocarpus longisetus
(Hook.) E.B.Bartram

Atractylocarpus strictulus
(Mll.Hal.) J.-P.Frahm,
Dicranodontium pusillum
Thr., Dicranodontium setosum
R.S.Williams, Dicranodontium
strictiusculum Hampe,
Dicranodontium vesiculare
Hampe, Dicranum longisetum
Hook., Metzleria longiseta
(Hook.) Broth., Metzleria spiripes
(Mll.Hal.) Broth.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

377

Bryophyta (Musgos)

DICRANACEAE

Bryophyta (mosses)

Nativa. Andes, SN Santa Marta.


2400-4300 m.
ANT, ARA, BOY, CAU, CUN,
HUI, MAG, MET, NAR, PUT,
RIS, SAN, TOL. No evaluada.
Amrica tropical.
Florschtz 3917 (COL, U).

Bryohumbertia P.de la
Varde & Thr.
1 especie
Bryohumbertia filifolia
(Hornsch.) J.-P.Frahm

Campylopus filifolius (Hornsch.)


Mitt., Campylopus nanofilifolius
(Mll.Hal.) Paris, Dicranum
filifolium Hornsch.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, Pacfico. 3002700 m.
ANT, BOY, CUN, NAR, PUT,
RIS, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 15152 (COL, CUVC,
HUA, MO, NY).

Campylopodiella Cardot
1 especie
Campylopodiella flagellacea
(Mll.Hal.) J.-P.Frahm &
Isov.
Campylopodiella malagensis
(Herzog) J.-P.Frahm, Dicranum
flagellaceum Mll.Hal.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2180 m.
CUN. No evaluada.
Amrica tropical.
Weir 117 (NY).

Campylopus Brid.
44 especies

378

Campylopus albidovirens
Herzog

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 3100-3950 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, NAR,
RIS. No evaluada.
Amrica tropical.
Cleef 4257 (COL, U).

Campylopus amboroensis
Thr.

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
3575-4300 m.
CUN, MAG. No evaluada.
Andes tropicales.
Cleef 4090 (COL, MO).

Campylopus anderssonii
(Mll.Hal.) A.Jaeger

Dicranum anderssonii Mll.Hal.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 3260-4100 m.
ANT, BOY, CUN. No evaluada.
Amrica tropical.
Linares 544 (COL).

Campylopus arctocarpus
(Hornsch.) Mitt.

Dicranum arctocarpum Hornsch.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1200-3700 m.
ANT, ARA, BOY, CUN, MAG,
MET, NAR, PUT. No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 18425 (COL, HUA,
MO, NY, USZ).
Campylopus arctocarpus var.
Arctocarpus.

Campylopus areodictyon
(Mll.Hal.) Mitt.
Campylopus subconcolor
(Hampe) Mitt., Dicranum
areodictyon Mll.Hal.

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2900-4350 m.
ARA, BOY, CAL, CAU, CUN,
MET, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Andes tropicales.
Florschtz 3920 (COL, U).

Campylopus argyrocaulon
(Mll.Hal.) Broth.

Dicranum argyrocaulon Mll.


Hal.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2920-4250 m.
ANT, ARA, BOY, CAL, CUN,
MET, RIS, SAN, VAL. No
evaluada.
Andes tropicales.
Cuatrecasas 20302 (COL, US).

Campylopus asperifolius
Mitt.

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1500-3600 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, HUI,
MAG, NAR, RIS. No evaluada.
Andes tropicales, Costa Rica.
Linares 3997 (COL, MO, NY).

Campylopus bryotropii J.-P.


Frahm
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 3500-3730 m.
CUN. No evaluada.
Andes tropicales.
Cleef 5336b (U).

Campylopus capitulatus
E.B.Bartram
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2460 m.
ANT. No evaluada.
Andes tropicales.
Churchill 15767 (HUA).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Bryophyta (Musgos)

DICRANACEAE

Bryophyta (mosses)

Campylopus cavifolius Mitt.


Campylopus apollinairei Thr.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 3240-4350 m.
ARA, BOY, CAS, CAU, CUN,
MET, NAR, RIS. No evaluada.
Andes tropicales.
Cleef 8976 (COL, MO, NY).

Campylopus cleefii J.-P.


Frahm

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 3300-4400 m.
BOY, CUN, MET. No evaluada.
Andes tropicales.
Cleef 7422 (COL, NY, U).

Campylopus concolor
(Hook.) Brid.

Dicranum concolor Hook.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1600-3850 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, HUI,
NAR, SAN. No evaluada.
Centroamrica, Andes tropicales.
Churchill 18096a (HUA, MO,
NY).

Campylopus densicoma
(Mll.Hal.) Paris

Dicranum densicoma Mll.Hal.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2360-4250 m.
ANT, ARA, BOY, CUN, MAG.
No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 18699 (COL, HUA,
MO, NY, USM).
Campylopus densicoma var.
densicoma, Campylopus
densicoma var. yungarum
(Herzog) J.-P.Frahm

Campylopus dicnemoides
(Mll.Hal.) Paris

Campylopus cucullatifolius
Herzog, Campylopus cuspidatus
var. dicnemoides (Mll.Hal.) J.-P.
Frahm, Dicranum dicnemoides
Mll.Hal.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2800-3800 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, HUI,
MET, NAR, PUT, SAN, VAL. No
evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 19507 (COL, HUA,
MO, USZ).

Campylopus edithae Broth.

Campylopus harpophyllus
Herzog, Campylopus
thysanomitrioides Thr.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
3700-4335 m.
BOY, CAU, CUN, MAG, RIS,
VAL. No evaluada.
Andes tropicales.
Churchill 15294a (COL, HUA,
NY, U).

Campylopus flexuosus
(Hedw.) Brid.

Dicranum flexuosum Hedw.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1200-4300 m.
ANT, BOY, CAS, CAU, CUN,
MAG, MET, NAR, PUT, TOL.
No evaluada.
Pantropical, regiones templadas.
Van der Hammen 2886 (COL,
U).
Campylopus flexuosus var.
flexuosus, Campylopus flexuosus
var. incacorralis (Herzog) J.-P.
Frahm.

Campylopus fragilis (Brid.)


Bruch & Schimp.
Campylopus fimbriatus Mitt.,
Dicranum fragile Brid.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1700-4350 m.
ANT, ARA, BOY, CAL, CAU,
CUN, MET, NAR, RIS, SAN,
TOL, VAL. No evaluada.
Pantropical, regin holrtica.
Florschtz 4017 (COL, NY, U).
Campylopus fragilis subsp.
fragilis.

Campylopus heterostachys
(Hampe) A.Jaeger

Campylopus annotinus Mitt.,


Dicranum heterostachys Hampe
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1250-4300 m.
ANT, BOY, CAS, CAU, CUN,
NAR, NSA, SAN. No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 16723 (HUA, NY,
PSO).

Campylopus huallagensis
Broth.

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1800-3335 m.
ANT, CUN, HUI. No evaluada.
Amrica tropical.
Cleef 5058 (COL, NY, U).

Campylopus incertus Thr.

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
3160-4410 m.
BOY, CUN, MAG, NAR. No
evaluada.
Andes tropicales.
Cleef 1607 (COL, U).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

379

Bryophyta (Musgos)

DICRANACEAE

Bryophyta (mosses)

Campylopus jamesonii
(Hook.) A.Jaeger

Campylopus luteus (Mll.


Hal.) Paris

Campylopus jugorum Herzog

Campylopus nivalis (Brid.)


Brid.

Campylopus altissimus (Mll.


Hal.) A.Jaeger, Dicranum
jamesonii Hook.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2355-4170 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
MET, NAR, SAN. No evaluada.
Amrica tropical, frica.
Cleef 9290b (COL, NY, U).

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 3100-4235 m.
ARA, BOY, CUN, TOL. No
evaluada.
Andes tropicales.
Linares 3961 (COL, MO, NY,
USZ).

Campylopus lamellinervis
(Mll.Hal.) Mitt.

Campylopus pseudodicranum
Herzog, Dicranum lamellinerve
Mll.Hal.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 3300-3520 m.
CUN, VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Mgdefrau 1538 (COL).
Campylopus lamellinervis var.
lamellinervis.

Campylopus longicellularis
J.-P.Frahm
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2100-4150 m.
BOY, CAL, CAS, CAU, MET,
SAN. No evaluada.
Andes tropicales.
Van der Hammen 1726 (COL).

380

Thysanomitrion luteum Mll.Hal.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2340-3100 m.
ANT, CAU, CUN, VAL. No
evaluada.
Andes tropicales, Monte
Roraima.
Cleef 3182 (COL, U).

Campylopus chrismarii (Mll.


Hal.) Mitt., Campylopus
krauseanus (Hampe &
Lorentz) A.Jaeger, Campylopus
subfimbriatus Thr., Campylopus
suboblongus Herzog, Weissia
nivalis Brid.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
3000-4500 m.
ANT, ARA, BOY, CAU, CUN,
MAG, MET, RIS, SAN, VAL. No
evaluada.
Mxico a N Argentina.
Churchill 15315 (CUVC, NY).
Campylopus nivalis var.
multicapsularis (Mll.Hal.) J.-P.
Frahm, Campylopus nivalis var.
nivalis.

Campylopus oblongus Thr.

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2000-3700 m.
ANT, BOY, CUN. No evaluada.
Mxico a Bolivia.
Churchill 14063b (HUA, NY).

Campylopus pauper
(Hampe) Mitt.

Campylopus chrysodictyon
(Hampe) Mitt., Campylopus
kingii H.Rob., Campylopus
propinquus (Hampe) Mitt.,
Campylopus rosulatus (Hampe)

Mitt., Dicranum pauperum


Hampe
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2200-3200 m.
ANT, ARA, BOY, CAU, CUN,
HUI, MET. No evaluada.
Andes tropicales, Mxico,.
Cleef 9140 (COL, MO, U).
Campylopus pauper var.
lamprodictyon (Hampe) J.-P.
Frahm, Campylopus pauper var.
pauper.

Campylopus perexilis (Mll.


Hal.) Paris
Dicranum perexile Mll.Hal.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 3750 m.
BOY. No evaluada.
Andes tropicales.
Cleef 7116 (COL, MO, U).

Campylopus pilifer Brid.

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1170-3850 m.
ANT, ARA, BOY, CAL, CAS,
CAU, CUN, NAR, PUT, TOL.
No evaluada.
Pantropical, regin holrtica.
Linares 3609 (COL, MO, NY).
Campylopus pilifer var. pilifer.

Campylopus pittieri
R.S.Williams

Paraleucobryum densifolium
Thr., Paraleucobryum
densifolium var. congestum Thr.,
Paraleucobryum densifolium var.
latilimbatum Thr.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2500-4510 m.
ANT, ARA, BOY, CAL, CAU,
CUN, MAG, MET, NAR, RIS,
SAN, TOL, VAL. No evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Bryophyta (Musgos)

DICRANACEAE

Bryophyta (mosses)

Andes tropicales, Mxico,.


Florschtz 4260a (COL, NY, U).

Campylopus reflexisetus
(Mll.Hal.) Broth.

Dicranum reflexisetum Mll.Hal.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
3080-4150 m.
ANT, BOY, CAL, CUN, MAG,
MET, RIS. No evaluada.
Amrica tropical.
Rangel 854 (COL, U).

Campylopus richardii Brid.

Campylopus muelleri (Jur.)


A.Jaeger, Thysanomitrium
richardii (Brid.) Schwgr.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 1204435 m.
ANT, BOY, CAQ, CAU, CHO,
CUN, GUI, MET, NAR, NSA,
PUT, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Amrica tropical.
Gradstein 3620a (COL, HUA,
NY, U).

Campylopus savannarum
(Mll.Hal.) Mitt.

Campylopus sprucei Mitt.,


Dicranum savannarum Mll.Hal.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Amazonia, Caribe,
Orinoquia. 150-500 m.
AMA, BOY, CAQ, GUJ, GUV,
MET, VAU. No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 16083 (COL, HUA,
MO, NY).

Campylopus sharpii J.-P.


Frahm et al.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.

Nativa. Andes, SN Santa Marta.


2940-3100 m.
MAG, RIS. No evaluada.
Mxico, N Andes.
Van Reenen 377 (COL).

Campylopus subcuspidatus
(Hampe) A.Jaeger
Campylopus paramoensis
F.D.Bowers, Dicranum
subcuspidatum Hampe
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 3100-3650 m.
BOY, PUT. No evaluada.
Amrica tropical.
Cleef 4551 (COL, NY).

Campylopus subjugorum
Broth.

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 3050-4320 m.
ARA, BOY. No evaluada.
Andes tropicales.
Cleef 8793 (COL, U).

Campylopus surinamensis
Mll.Hal.

Campylopus revolvens Herzog


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Amazonia, Orinoquia.
100-360 m.
AMA, BOY, GUI, GUV, VAU. No
evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 16090 (COL, MO, NY).

Campylopus tallulensis Sull.


& Lesq.
Campylopus tequendamensis
Thr.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. 880-3250 m.
ANT, BOY, CUN, SAN. No
evaluada.
Mxico a Bolivia.

Linares 3820 (COL, MO, NY,


USZ).

Campylopus trichophylloides
Herzog
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 3850-4700 m.
BOY, CAL. No evaluada.
Andes tropicales.
Cleef 2440a (COL, U).

Campylopus trivialis
E.Britton

Campylopus cuatrecasii H.Rob.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2700-4300 m.
BOY, CAU, CUN. No evaluada.
Andes tropicales, Costa Rica.
Cleef 3755 (COL, U).

Campylopus valerioi
B.H.Allen

Dicranum costaricense
E.B.Bartram
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Colombia, Centroamrica.

Campylopus weberbaueri
Broth.

Campylopus huallagensis var.


weberbaueri (Broth.) J.-P.Frahm
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1600-2580 m.
ANT, CAU, MAG, NAR. No
evaluada.
Andes tropicales.
Churchill 15401 (HUA, MO, NY).

Campylopus zygodonticarpus
(Mll.Hal.) Paris
Dicranum zygodonticarpum
Mll.Hal.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

381

Bryophyta (Musgos)

DICRANACEAE

Bryophyta (mosses)

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1725-3080 m.
CUN, SAN. No evaluada.
Amrica tropical.
Cleef 6045 (COL, U).

Chorisodontium (Mitt.)
Broth.
2 especies
Chorisodontium mittenii
(Mll.Hal.) Broth.

Dicranum goudotii Hampe,


Dicranum mittenii Mll.Hal.,
Dicranum paramicola Mll.Hal.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2190-4270 m.
ANT, ARA, BOY, CAL, CAU,
CUN, HUI, MAG, MET, NAR,
RIS, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Amrica tropical.
Linares 3951 (COL, MO, NY).

Chorisodontium speciosum
(Hook.f. & Wilson) Broth.

Dicranum wallisii Mll.Hal.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2700-4200 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
MET, NAR, RIS, SAN, TOL. No
evaluada.
Amrica tropical.
Florschtz 4286 (COL, NY).
Chorisodontium speciosum var.
speciosum, Chorisodontium
speciosum var. wallisii (Mll.Hal.)
Ochyra.

Dicranella Schimp.
17 especies
Dicranella angustifolia Mitt.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.

382

Nativa. Andes. 1700-2190 m.


CUN, VAL. Vulnerable (Linares
& Uribe-Melndez 2002).
Andes tropicales.
Weir 138 (BM, NY).

Dicranella bogotensis
(Hampe) Mitt.

Aongstroemia bogotensis Hampe


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2800 m.
CUN. En Peligro Crtico (Linares
& Uribe-Melndez 2002).
Andes tropicales.

Dicranella callosa (Hampe)


Mitt.
Aongstroemia callosa Hampe
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, Pacfico. 5003885 m.
ANT, CAQ, CAU, CUN, NAR,
TOL, VAL. No evaluada.
Andes tropicales.
Ramrez 7431 (MO, NY, PSO).

Dicranella campylophylla
(Taylor) A.Jaeger

Anisothecium campylophyllum
(Taylor) Mitt., Cheilothela
vaginata H.Rob., Dicranella
cardotii (R.Br.bis) Dixon,
Dicranella convoluta (Hampe)
A.Jaeger, Symblepharis tenuis
R.S.Williams
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2500-3900 m.
CAL, CUN, TOL. No evaluada.
Andes tropicales.
Churchill 17158 (HUA, MO, NY).

Dicranella consimilis
(Hampe) Mitt.

Aongstroemia consimilis Hampe


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.

Nativa. Andes. 2500 m.


CUN. En Peligro Crtico (Linares
& Uribe-Melndez 2002).
Andes tropicales.

Dicranella densa (Hook.)


Mitt.
Dicranum densum Hook.,
Leptotrichella densa (Hook.)
Ochyra, Microdus densus
(Hook.) Besch.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa.
TOL. No evaluada.
Andes tropicales.

Dicranella ditissima
(Hampe) Mitt.

Aongstroemia ditissima Hampe


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2800 m.
CUN. No evaluada.
Andes tropicales.

Dicranella heteromalla
(Hedw.) Schimp.

Aongstroemia crassinervis
Hampe, Dicranella crassinervis
(Hampe) A.Jaeger, Dicranum
heteromallum Hedw.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. 2700 m.
CUN. No evaluada.
Pantropical, regin holrtica.
Lindig 2109 (BM, NY).

Dicranella hilariana (Mont.)


Mitt.
Dicranella macrocarpa Broth.
& Irmsch., Dicranella mayorii
Broth. & Irmsch., Dicranella
subinclinata Lorentz, Dicranum
hilarianum Mont.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Bryophyta (Musgos)

DICRANACEAE

Bryophyta (mosses)

Nativa. Amazonia, Andes,


Pacfico, SN Santa Marta. 1002500 m.
AMA, ANT, CAS, CAU, GUI,
MAG, PUT, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 17700 (COL, LPB, MO,
NY).

Dicranella hookeri (Mll.


Hal.) Cardot

Anisothecium hookeri (Mll.Hal.)


Broth., Anisothecium jamesonii
Mitt., Aongstroemia hookeri
Mll.Hal.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 3800-4100 m.
CUN. No evaluada.
Amrica tropical.
Weir s.n. (NY).

Dicranella lindigiana
(Hampe) Mitt.

Leptotrichella lindigiana
(Hampe) Ochyra, Microdus
lindigianus (Hampe) Paris,
Seligeria lindigiana Hampe
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1200-2270 m.
ANT, SAN. No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 18786 (COL, MO, NY).

Dicranella muralis (Hampe)


Mitt.
Aongstroemia muralis Hampe,
Leptotrichella muralis (Hampe)
Ochyra, Microdus muralis
(Hampe) Paris
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1900 m.
CUN. Vulnerable (Linares &
Uribe-Melndez 2002).
Andes tropicales.

Dicranella perrottetii
(Mont.) Mitt.

Dicranum perrottetii Mont.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, Pacfico. 30-1725
m.
CUN, SAN, VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Ireland 23528 (COL).

Dicranella pusilla (Hampe)


Mitt.

Aongstroemia pusilla Hampe,


Leptotrichella pusilla (Hampe)
Ochyra, Microdus pusillus
(Hampe) Paris
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1200 m.
CUN, SAN. Vulnerable (Linares
& Uribe-Melndez 2002).
Andes tropicales.

Dicranella strumulosa
(Hampe) A.Jaeger

Aongstroemia strumulosa Hampe


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2200 m.
CUN, MAG. No evaluada.
Andes tropicales.

Dicranella vaginata (Hook.)


Cardot

Anisothecium vaginatum (Hook.)


Mitt., Aongstroemia acerosa
Hampe, Dicranum vaginatum
Hook.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1850-3950 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
NAR, PUT, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Amrica tropical, regiones
templadas del S.
King 846c (COL, US).

Dicranella varia (Hedw.)


Schimp.

Anisothecium varium (Hedw.)


Mitt., Dicranum varium Hedw.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, Pacfico. 25-2540
m.
NAR, VAL. No evaluada.
Pantropical, regin holrtica.
Ramrez 5501 (MO, PSO).

Dicranodontium Bruch &


Schimp.
2 especies
Dicranodontium denudatum
(Brid.) E.Britton
Campylopus chionophilus
(Mll.Hal.) Mitt., Dicranum
chionophilum Mll.Hal.,
Dicranum denudatum Brid.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1200-3500 m.
HUI, SAN. No evaluada.
Regin holrtica, Amrica
tropical.
Killip 18109 (NY).

Dicranodontium
pulchroalare Broth.

Dicranodontium meridionale
E.B.Bartram
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2000-3500 m.
ANT, CAL, CUN, MET, RIS. No
evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 16267 (HUA, MO, NY).

Dicranoweisia Milde
1 especie
Dicranoweisia crispula
(Hedw.) Milde
Weissia crispula Hedw.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

383

Bryophyta (Musgos)

DICRANACEAE

Bryophyta (mosses)

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. SN Santa Marta. 8651850 m.
MAG. No evaluada.
Pantropical, regiones templadas.
Seifriz 359 (MO, NY).

Dicranum Hedw.
2 especies
[Dicranum deflexicaulon
Mll.Hal.]

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nota: registro basado en
identificacin errnea; es una
especie de Chorisodontium / a
species of Chorisodontium.

Dicranum frigidum Mll.


Hal.

Dicranum flaccidissimum Mll.


Hal.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1990-4100 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
NAR, PUT, RIS, SAN, TOL,
VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Cleef 3003 (COL, U).

Dicranum peruvianum
H.Rob.

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 3200-3510 m.
NAR, TOL, VAL. No evaluada.
Andes tropicales.
Churchill 19530 (COL, CUVC,
HUA, MO, NY).

Eucamptodontopsis Broth.
1 especie, 1 especie endmica

384

Eucamptodontopsis aberrans
(J.-P.Frahm) M.J.Price

Holomitrium aberrans J.-P.Frahm


Churchill & Linares 1995; Price
2002b.
Endmica. Andes. 1500-1600 m.
RIS. No evaluada.
Frahm 92151 (MO).

Holomitrium Brid.
8 especies
Holomitrium antennatum
Mitt.

Price 2002a.
Nativa. Andes. 2500-2700 m.
ANT. No evaluada.
Andes tropicales, Brasil.
Churchill 17775 (H, HUA, LPB,
MO, NY).

Holomitrium arboreum Mitt.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, Pacfico. 2503500 m.
ANT, CAQ, CAU, CHO, CUN,
HUI, NSA, PUT, RIS, TOL, VAL.
No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 16915 (HUA, NY).

Holomitrium crispulum
Mart.

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1230-3000 m.
ANT, CAU, CUN, MAG. No
evaluada.
Amrica tropical.
Lehmann 2794 (BM, G, US).

Holomitrium flexuosum
Mitt.

Holomitrium lehmannii Besch.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.

Nativa. Andes. 1600-3500 m.


ANT, CAU, NAR, PUT, VAL. No
evaluada.
Andes tropicales.
Callejas 10610 (HUA, LPB, MO,
NY, S).

Holomitrium hawkinsii
B.H.Allen

Price 2002a.
Nativa. Andes. 2400-3700 m.
NAR, PUT, VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Ramrez 3062 (MO, NY, PSO).

Holomitrium moritzianum
Hampe

Holomitrium longifolium Hampe


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1350-2750 m.
ANT, BOY, CUN. No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 117841 (DUKE, HUA,
LPB, MO, NY).

Holomitrium pulchellum
Mitt.

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2940-3500 m.
CAU, NAR, RIS, VAL. No
evaluada.
Amrica tropical.
Ramrez 11202 (MO, PSO).

Holomitrium sinuosum
B.H.Allen

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2900-3350 m.
ANT, VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 19468 (COL, CUVC,
MO, NY).

Leucoloma Brid.
4 especies

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Bryophyta (Musgos)

DICRANACEAE

Bryophyta (mosses)

Leucoloma cruegerianum
(Mll.Hal.) A.Jaeger

Dicranum cruegerianum Mll.


Hal., Leucoloma procumbens
(Mitt.) A.Jaeger, Leucoloma
subimmarginatum (Mll.Hal.)
A.Jaeger
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1080-2130 m.
ANT, BOY, CAQ, CAU, MAG,
MET, NAR, NSA, PUT, SAN,
VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Betancur 873 (HUA, NY).

Leucoloma macrodon
(Hook.) A.Jaeger

Dicranum macrodon Hook.,


Poecilophyllum macrodon
(Hook.) Mitt.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2500 m.
CUN. No evaluada.
Andes tropicales.
Lindig 2107 (NY).

Leucoloma serrulatum Brid.


Leucoloma mollissimum Mitt.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1250-2300 m.
MAG, TOL, VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Griffin 50094 (U).

Leucoloma tortellum (Mitt.)


A.Jaeger

Poecilophyllum tortellum Mitt.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, Caribe, SN Santa
Marta. 200-1800 m.
ANT, CUN, MAG, VIC. No
evaluada.
Amrica tropical.
Callejas 10179 (HUA, MO).

Microcampylopus (Mll.
Hal.) M.Fleisch.

Orthodicranum (Bruch &


Schimp.) Loeske

1 especie

1 especie

Microcampylopus curvisetus
(Hampe) Giese & J.-P.Frahm
Aongstroemia curviseta Hampe,
Campylopodium fendleri (Mll.
Hal.) Paris, Campylopodium
pusillum (Schimp.) R.S.Williams
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1700-3100 m.
ANT, CAU, CUN, NAR. No
evaluada.
Amrica tropical.
Linares 3611 (COL, MO, NY).

Oreoweisia (Bruch &


Schimp.) De Not.
2 especies
Oreoweisia brasiliensis
Hampe

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2600-3300 m.
BOY, CUN. No evaluada.
Amrica tropical.
Linares 3901 (COL, MO, NY).

Oreoweisia erosa (Mll.Hal.)


Kindb.

Oreoweisia bogotensis (Hampe)


Mitt., Oreoweisia lechleri (Mll.
Hal.) Paris, Oreoweisia ligularis
Mitt., Pottia cucullata (Hampe)
A.Jaeger, Weissia erosa Mll.Hal.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2700-4500 m.
BOY, CAL, CUN, RIS. No
evaluada.
Andes tropicales, frica.
Churchill 16304 (HUA, MO, NY).

Orthodicranum flagellare
(Hedw.) Loeske

Dicranum flagellare Hedw.,


Holomitrium falcatum
E.B.Bartram
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2470-2750 m.
BOY, CUN. No evaluada.
Pantropical, regin holrtica.
Linares 3648 (COL, HUA, MO,
NY).

Pilopogon Brid.
4 especies
Pilopogon guadalupensis
(Brid.) J.-P.Frahm

Dicranum guadalupense Brid.,


Pilopogon gracilis (Hook.) Brid.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1100-4280 m.
ANT, ARA, BOY, CAL, CAS,
CAU, CUN, HUI, MAG, NAR,
NSA, PUT, RIS, SAN, TOL. No
evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 18970 (COL, HUA,
MO).

Pilopogon laevis (Taylor)


Thr.

Pilopogon nanus Hampe,


Pilopogon pilifer Hampe,
Pilopogonella laevis (Taylor)
E.B.Bartram
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
3200-4415 m.
ANT, ARA, BOY, CAU, CHO,
CUN, MAG, MET, RIS. No
evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

385

Bryophyta (Musgos)

DICRANACEAE

Bryophyta (mosses)

Amrica tropical.
Cleef 4476 (COL).

Pilopogon longirostratus
Mitt.

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2070-3100 m.
CHO, NAR, VAL. No evaluada.
Andes tropicales.
Churchill 15899 (NY, PSO).

Pilopogon macrocarpus
Broth.

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2700-3500 m.
CUN. No evaluada.
Andes tropicales.
Van der Hammen 3205 (U).

Rhabdoweisia Bruch &


Schimp.
2 especies
Rhabdoweisia crenulata
(Mitt.) H.Jameson

Didymodon crenulatus Mitt.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2804-3610 m.
CUN. No evaluada.
Pantropical, regin holrtica.
Cleef 4922 (COL, MO).

Rhabdoweisia fugax (Hedw.)


Bruch & Schimp.
Weissia fugax Hedw., Weissia
lindigiana Hampe
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2800 m.
CUN. No evaluada.
Pantropical, regin holrtica.
Lindig s.n. (BM).

386

Schliephackea Mll.Hal.
2 especies
Schliephackea meteorioides
(R.S.Williams) Broth.
Dicranoloma meteorioides
R.S.Williams
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1300-1600 m.
RIS, VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Cuatrecasas 23855-B (US).

Schliephackea prostrata
Mll.Hal.

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1800-2500 m.
ANT, CHO, NAR. No evaluada.
Andes tropicales.
Churchill 18209 (COL, HUA,
MO, NY, PSO).

Sphaerothecium Hampe
1 especie
Sphaerothecium
phascoideum (Hampe)
Hampe

Campylopus bogotensis Thr.,


Thysanomitrion phascoideum
Hampe
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2500-3400 m.
CUN. No evaluada.
Andes tropicales.

Symblepharis Mont.
1 especie
Symblepharis lindigii Hampe
Symblepharis boliviana Mll.Hal.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 3100-3500 m.

ANT, CUN. No evaluada.


Amrica tropical.
Churchill 13282 (HUA, MO, NY).

DIPHYSCIACEAE
1 gnero, 2 especies

Diphyscium D.Mohr
2 especies
Diphyscium fendleri Mll.
Hal.

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. SN Santa Marta. 15002300 m.
MAG. No evaluada.
Andes tropicales.
Van Reenen 174 (COL).

Diphyscium longifolium
Griff.

Diphyscium peruvianum Mitt.


Magombo 2003.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
775-1500 m.
ANT, MAG, MET. No evaluada.
Amrica tropical, Asia.
McPherson 13367A (HUA, MO).

DITRICHACEAE
7 gneros, 15 especies, 2 especies
endmicas

Ceratodon Brid.
2 especies
Ceratodon purpureus
(Hedw.) Brid.

Dicranum purpureum Hedw.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
3400-4150 m.
ANT, BOY, CUN, MAG, NAR,
SAN, TOL. No evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Bryophyta (Musgos)

DITRICHACEAE

Bryophyta (mosses)

Subcosmopolita.
Cleef 3898 (COL, LPB, NY, U).

Ceratodon stenocarpus
Bruch & Schimp.

Ceratodon novo-granatensis
Hampe, Ceratodon semilunaris
Mll.Hal., Ceratodon
venezuelensis Mll.Hal.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, Caribe, SN Santa
Marta. 2400-3900 m.
ANT, ARA, BOY, CAL, CAU,
CUN, GUJ, MAG, NAR, NSA,
SAN, VAL. No evaluada.
Pantropical, regiones templadas.
Linares 3747 (COL, MO, NY).

Chrysoblastella
R.S.Williams
1 especie
Chrysoblastella chilensis
(Mont.) Reimers

Chrysoblastella boliviana
R.S.Williams, Chrysoblastella
revoluta Herzog, Trichostomum
chilense Mont.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2640-4540 m.
ANT, CAL, CUN, MET, NAR,
RIS. No evaluada.
Amrica tropical, regiones
templadas del S.
Ramrez 8954 (MO, PSO).

Distichium Bruch &


Schimp.
1 especie
Distichium capillaceum
(Hedw.) Bruch & Schimp.
Cynodontium capillaceum
(Hedw.) Brid.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.

Nativa. Andes. 3550-4200 m.


BOY, CAU, CUN, MET, TOL. No
evaluada.
Subcosmopolita.
Churchill 17902 (HUA, LPB, MO,
NY).

Ditrichum Hampe
6 especies
Ditrichum bogotense
(Hampe) Broth.

Cynodontium bogotense Hampe,


Ditrichum venezuelanum
D.G.Griffin
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2900-3320 m.
ANT, CAU, CUN, VAL. No
evaluada.
Andes tropicales.
Churchill 19453 (COL, CUVC,
HUA, MO).

Ditrichum crinale (Taylor)


Kuntze

Didymodon crinalis Taylor


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2800-4300 m.
ARA, BOY, CAL, CUN, TOL. No
evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 19382 (COL, HUA,
MO).

Ditrichum difficile (Duby)


M.Fleisch.

Ditrichum rufescens (Hampe)


Hampe, Trichostomum difficile
Duby
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1225-3500 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, NAR,
SAN. No evaluada.
Amrica tropical.
Escobar 217 (HUA, MO).

Ditrichum gracile (Mitt.)


Kuntze

Leptotrichum gracile Mitt.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 3000-4350 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
MET, NAR, TOL. No evaluada.
Amrica tropical.
Escobar 1004 (HUA, MO).

Ditrichum heteromallum
(Hedw.) E.Britton

Weissia heteromalla Hedw.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 3000-3140 m.
CUN. No evaluada.
Pantropical, regiones templadas.
King C-1010 (US).

Ditrichum submersum
Cardot & Herzog

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 3600-3800 m.
ARA, BOY, CUN, VAL. No
evaluada.
Andes tropicales.
Cleef 10384 (COL, U).

Pleuridium Rabenh.
2 especies, 2 especies endmicas
Pleuridium lindigianum
(Hampe) S.P.Churchill

Sporledera lindigiana Hampe


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Endmica. Andes. 2500-3950 m.
ANT, BOY, CUN. Vulnerable
(Linares & Uribe-Melndez
2002).
Churchill 14136 (HUA, LPB, NY).

Pleuridium subenerve
(Hampe) S.P.Churchill

Sporledera subenervis Hampe

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

387

Bryophyta (Musgos)

DITRICHACEAE

Bryophyta (mosses)

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Endmica. Andes. 2200 m.
CUN. No evaluada.
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Rhamphidium Mitt.
1 especie
Rhamphidium dicranoides
Paris

Leptotrichum dicranoides Mll.


Hal.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 600-1300 m.
NAR. No evaluada.
Amrica tropical.
Ramrez 8663 (MO, PSO).

Tristichium Mll.Hal.
2 especies
Tristichium lorentzii Mll.
Hal.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 4130 m.
BOY. No evaluada.
Andes tropicales.
Escobar 365 (HUA, NY).

Tristichium mirabile (Mll.


Hal.) Herzog

Tristichiopsis mirabilis Mll.Hal.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 4030 m.
CAL. No evaluada.
Amrica tropical.
King C-884 (US).

ENCALYPTACEAE
1 gnero, 2 especies

388

Encalypta Hedw.
2 especies
Encalypta asperifolia Mitt.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 3600 m.
SAN. No evaluada.
Andes tropicales.
Escobar 246 (HUA).

Encalypta ciliata Hedw.

Encalypta coarctata Mitt.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 4200 m.
MET. No evaluada.
Pantropical, regiones templadas.
Cleef 8086a (U).

[Encalypta procera Bruch]

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nota: registro dudoso / dubious
record.

ENTODONTACEAE
3 gneros, 11 especies, 2 especies
endmicas

Entodon Mll.Hal.
8 especies, 2 especies endmicas
Entodon beyrichii (Schwgr.)
Mll.Hal.

Entodon erythropus Mitt.,


Neckera beyrichii Schwgr.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
150-2000 m.
ANT, CAU, MAG, NAR. No
evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 14688 (HUA, MO, NY).

[Entodon complicatus (Mll.


Hal.) Mitt.]

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nota: registro dudoso / dubious
record.

Entodon cupressiformis
Hampe

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Endmica. Andes. 2200 m.
CUN. No evaluada.
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Entodon gracilisetus Hampe


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2000 m.
CUN. No evaluada.
Andes tropicales.

Entodon hampeanus Mll.


Hal.

Entodon viridis (Duby) A.Jaeger


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1385 m.
NSA. No evaluada.
Amrica tropical.
Steere 7497 (NY).

Entodon jamesonii (Taylor)


Mitt.
Entodon aurescens Hampe,
Entodon lutescens Hampe,
Entodon polycarpus Hampe,
Entodon ramosissimus Hampe,
Pterogonium jamesonii Taylor
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2000-3500 m.
BOY, CAL, CAU, CUN, NAR,
NSA. No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 18853 (COL, MO).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Bryophyta (Musgos)

ENTODONTACEAE

Bryophyta (mosses)

Entodon macropodus
(Hedw.) Mll.Hal.

Neckera macropoda Hedw.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
920 m.
MAG, SAN. No evaluada.
Amrica tropical.
Schlim 1055 (NY?).

Entodon pallescens (Mll.


Hal.) Mitt.
Neckera pallescens Mll.Hal.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2000 m.
NAR. No evaluada.
Amrica tropical.
Ramrez 2304 (NY, PSO).

Entodon propinquus Hampe


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Endmica. Andes. 2500 m.
CUN. No evaluada.
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Erythrodontium squarrosum
(Hampe) Paris

Erythrodontium consanguineum
(Hampe) Paris, Leptohymenium
squarrosum Hampe
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 680-2400 m.
ANT, CUN, HUI, NAR, SAN,
VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 16763 (HUA, MO, NY).

Mesonodon Hampe
1 especie
Mesonodon flavescens
(Hook.) W.R.Buck

Campylodontium onustum
(Hampe) A.Jaeger, Pterogonium
flavescens Hook.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1180-1850 m.
ANT, CAU, NSA, SAN, VAL. No
evaluada.
Pantropical.
Churchill 16453 (CUVC, HUA,
MO, NY).

Erythrodontium Hampe
2 especies
Erythrodontium longisetum
(Hook.) Paris

Neckera longiseta Hook.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
885-2900 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, MAG,
NAR, NSA, TOL, VAL. No
evaluada.
Amrica tropical.
Linares 3755 (COL, LPB, MO,
NY).

Churchill 16060 (COL, HUA,


MO, NY).

ERPODIACEAE
1 gnero, 1 especie

Erpodium (Brid.) Brid.


1 especie
Erpodium coronatum
(Hook.f. & Wilson) Mitt.

Anictangium coronatum Hook.f.


& Wilson
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
150-910 m.
ANT, CUN, MAG. No evaluada.
Amrica tropical, frica.
Churchill 18380 (COL, HUA,
NY).

EUSTICHIACEAE
1 gnero, 1 especie

Eustichia (Brid.) Brid.


1 especie

EPHEMERACEAE
1 gnero, 1 especie

Micromitrium Austin
1 especie
Micromitrium
thelephorothecum (Florsch.)
Crosby
Nanomitrium thelephorothecum
Florsch.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Amazonia. 325 m.
AMA. No evaluada.
Amrica tropical.

Eustichia longirostris (Brid.)


Brid.

Diplostichum longirostre (Brid.)


Mont., Eustichia jamesonii
(Taylor) Mll.Hal., Eustichia
spruceana (Mll.Hal.) Paris,
Pterigynandrum longirostre Brid.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2150-3500 m.
ANT, CAL, CUN, NAR, PUT,
VAL. No evaluada.
Amrica tropical, frica,
regiones templadas del S.
Ramrez 4177 (MO, PSO).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

389

Bryophyta (Musgos)

FABRONIACEAE

Bryophyta (mosses)

FABRONIACEAE
1 gnero, 2 especies

Fabronia Raddi
2 especies
Fabronia ciliaris (Brid.)
Brid.

Fabronia gracilicarpa A.Jaeger,


Fabronia polycarpa Hook.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 500-3050 m.
ANT, CAL, CAU, CUN, HUI,
NAR, RIS, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Amrica tropical.
Linares 3664 (COL, MO, NY).
Fabronia ciliaris var. polycarpa
(Hook.) W.R.Buck, Fabronia
ciliaris var. wrightii (Sull.)
W.R.Buck.

Fabronia jamesonii Taylor

Fabronia lindigiana Hampe


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1500-3200 m.
ANT, CUN, SAN. No evaluada.
Amrica tropical, regiones
templadas del S.
Giraldo 209b (HUA, NY).

FISSIDENTACEAE
1 gnero, 38 especies, 1 especie
endmica

Fissidens Hedw.
38 especies, 1 especie endmica
Fissidens allionii Broth.

Churchill & Linares 1995; Pursell


2007.
Nativa. Amazonia. 250-300 m.
AMA. No evaluada.
N Suramrica tropical.

390

Churchill 16101 (COL, HUA,


MO, NY).

Fissidens amazonicus Pursell

Churchill & Linares 1995; Pursell


2007.
Nativa. Amazonia. 100-200 m.
AMA, VAU. No evaluada.
Amazonia.
Schultes 16567 (FH, MO).

Fissidens angustelimbatus
Mitt.

Fissidens pennula Broth.


Churchill & Linares 1995; Pursell
2007.
Nativa. Amazonia. 200-300 m.
CAQ, VAU. No evaluada.
Amrica tropical.
Schultes 14307 (FH).
Fissidens angustelimbatus var.
angustelimbatus, Fissidens
angustelimbatus var. colombiensis
R.A.Pursell.

Fissidens angustifolius Sull.

Churchill & Linares 1995; Pursell


2007.
Nativa. Andes, Caribe. 60-1530
m.
ANT, ATL, BOL, RIS, TOL. No
evaluada.
Amrica tropical.
Van Reenen 2429 (COL, U).

Fissidens asplenioides Hedw.

Churchill & Linares 1995; Pursell


2007.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
900-4000 m.
ANT, BOY, CAL, CAQ, CAS,
CAU, CUN, MAG, NAR, NSA,
RIS, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Pantropical.
Churchill 16501 (CUVC, HUA,
MO, NY).

Fissidens brachypus Mitt.

Churchill & Linares 1995; Pursell


2007.
Nativa. Amazonia. 100 m.
GUI. No evaluada.
Amazonia.
Churchill 17744b (COL, MO).

Fissidens bryoides Hedw.

Fissidens bryoides var. pusillus


(Wilson) R.A.Pursell
Churchill & Linares 1995; Pursell
2007.
Nativa. Andes. 2200-3820 m.
ANT, CUN. No evaluada.
Amrica tropical, Regin
holrtica.
Churchill 14019 (HUA, MO, NY).

Fissidens crispus Mont.

Fissidens repandus Wilson


Churchill & Linares 1995; Pursell
2007.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1000-4100 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
HUI, MAG, MET, NAR, NSA,
QUI, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Amrica tropical y subtropical, S
Europa, N frica.
Linares 1121 (COL, MO).
Fissidens crispus var. crispus

Fissidens curvatus Hornsch.

Fissidens lindigii (Hampe)


A.Jaeger, Fissidens
tequendamensis Mitt.
Churchill & Linares 1995; Pursell
2007.
Nativa. Andes. 2500-3315 m.
CUN, TOL. No evaluada.
Pantropical, regiones
subtropicales y templadas del S.
Van Reenen 1293 p.p. (COL, U).

Fissidens cylindraceus Mitt.


Pursell 2007.
Nativa. SN Santa Marta. 16001700 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Bryophyta (Musgos)

FISSIDENTACEAE

Bryophyta (mosses)

MAG. No evaluada.
Panam a Ecuador.
Griffin 50179 (COL, U).

Fissidens cylindrothecus
Pursell & J.Aguirre

Churchill & Linares 1995; Pursell


2007.
Endmica. Pacfico. 50-200 m.
CAU, CHO, RIS. No evaluada.

Fissidens dissitifolius Sull.

Churchill & Linares 1995; Pursell


2007.
Nativa. Andes. 460-1050 m.
ANT, VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 14423 (HUA, MO, NY).

Fissidens elegans Brid.

Fissidens camptodontius Kindb.,


Fissidens flavinervis Mitt.
Churchill & Linares 1995; Pursell
2007.
Nativa. Andes, Caribe, SN Santa
Marta, V Magdalena. 150-3450
m.
ANT, CUN, MAG, TOL. No
evaluada.
Amrica tropical, Estados
Unidos.
Sastre 1392 (HUA, MO, NY).

Fissidens flaccidus Mitt.

Fissidens macrophyllus Mitt.,


Fissidens mollis Mitt.
Churchill & Linares 1995; Pursell
2007.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Orinoquia, Pacfico, SN
Santa Marta, V Magdalena. 102080 m.
ANT, CAL, CAQ, CAU, CHO,
CUN, HUI, MET, NAR, RIS,
TOL, VAL, VAU. No evaluada.
Pantropical.
Griffin 1228 (COL, U).

Fissidens goyazensis Broth.

Churchill & Linares 1995; Pursell


2007.
Nativa. Caribe. 125-160 m.
MAG. No evaluada.
Mxico a Venezuela, E Brasil,
Bolivia.
Churchill 18362 (COL, HUA,
MO, NY).

Fissidens guianensis Mont.

Churchill & Linares 1995; Pursell


2007.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Pacfico. 30-2020 m.
AMA, ANT, CAU, CHO, MET,
RIS, TOL, VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 16159 (COL, MO, NY).
Fissidens guianensis var.
guianensis
Nota: registrada como Fissidens
townsendianus / recorded as
Fissidens townsendianus.

Fissidens hornschuchii Mont.

Pursell 2007.
Nativa. Andes. 2020-2420 m.
ANT, RIS, TOL. No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 15531 (HUA, MO, NY).

Fissidens inaequalis Mitt.


Churchill & Linares 1995; Pursell
2007.
Nativa. Amazonia, Andes, SN
Santa Marta. 250-1200 m.
AMA, ANT, CAQ. No evaluada.
Suramrica tropical, Antillas,
Costa Rica.
Churchill 16903 (HUA, MO, NY).

Fissidens intramarginatus
(Hampe) A.Jaeger

Fissidens hancockianus Steere


Churchill & Linares 1995; Pursell
2007.

Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa


Marta. 30-2700 m.
ANT, CAS, CAU, CHO, CUN,
MAG, MET, NSA, RIS, TOL. No
evaluada.
Amrica tropical, E frica.
Sastre 881 (HUA, MO).

Fissidens lagenarius Mitt.

Fissidens diplodus var. diplodus,


Fissidens diplodus var. wainioi
(Mll.Hal.) R.A.Pursell
Pursell 2007.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, SN Santa Marta. 702340 m.
AMA, CAQ, CAU, CHO, MAG,
RIS, TOL, VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 17021 (HUA, MO).
Fissidens lagenarius var.
lagenarius, Fissidens lagenarius
var. muriculatus (Mitt.) Pursell.

Fissidens leptophyllus Mont.

Fissidens micropyxis Broth.


Churchill & Linares 1995; Pursell
2007.
Nativa. 200 m.
AMA. No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 16148 (COL, HUA,
MO, NY).

Fissidens neglectus
H.A.Crum

Churchill & Linares 1995; Pursell


2007.
Nativa. Caribe, SN Santa Marta.
200-500 m.
ANT, MAG. No evaluada.
N Amrica tropical.
Sastre 1041 (H, HUA, MO, NY).

Fissidens ornatus Herzog

Churchill & Linares 1995; Pursell


2007.
Nativa. Andes, Caribe, Pacfico.
200-800 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

391

Bryophyta (Musgos)

FISSIDENTACEAE

Bryophyta (mosses)

ANT. No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 14363 (HUA, MO, NY).

Fissidens pallidinervis Mitt.

Fissidens garberi Lesq. & James,


Fissidens minutus Thwaites &
Mitt.
Churchill & Linares 1995; Pursell
2007.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta. 50-1725 m.
ANT, CHO, MAG, RIS. No
evaluada.
Amrica tropical, Asia.
Churchill 14615 (HUA, MO, NY).

Fissidens pellucidus
Hornsch.

Fissidens flexinervis Mitt.,


Fissidens laxus Sull. & Lesq.
Churchill & Linares 1995; Pursell
2007.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, SN Santa Marta. 301980 m.
AMA, ANT, CAS, CHO, GUI,
MAG, NAR, RIS, VAU. No
evaluada.
Pantropical.
Betancur 4477 (COL, NY).
Fissidens pellucidus var.
papilliferus (Broth.) R.A.Pursell,
Fissidens pellucidus var.
pellucidus.

Fissidens perfalcatus Broth.

Fissidens sharpii R.A.Pursell


Churchill & Linares 1995; Pursell
2007.
Nativa. Andes. 700-930 m.
ANT, CUN, HUI. No evaluada.
Amrica tropical.
Linares 4104 (COL, MO).

Fissidens polypodioides
Hedw.

Fissidens divisus Hampe


Churchill & Linares 1995; Pursell
2007.

392

Nativa. Amazonia, Andes, SN


Santa Marta. 100-2800 m.
ANT, BOY, CAS, CAU, CUN,
MAG, MET, NAR, PUT, RIS,
SAN, TOL, VAL. No evaluada.
Amrica tropical, regin
holrtica.
Giraldo 2094 (COL, MO, NY).

Fissidens prionodes Mont.

Churchill & Linares 1995; Pursell


2007.
Nativa. Caribe, Orinoquia,
Pacfico. 10-400 m.
ANT, CHO, MET. No evaluada.
N Suramrica tropical.
Sastre 1042 (HUA, MO, NY, U).

Fissidens rigidulus Hook.f. &


Wilson

Churchill & Linares 1995; Pursell


2007.
Nativa. Andes. 2200-4000 m.
CAU, CUN, MET, NAR, RIS,
SAN, TOL. No evaluada.
Andes tropicales, regiones
templadas del S.
Churchill 18797 (COL, HUA,
MO, NY).

Fissidens saulensis
R.A.Pursell & W.R.Buck

Pursell 2007.
Nativa. Pacfico. 10-55 m.
CHO. No evaluada.
Colombia a Guayana Francesa.
Churchill 18601 (HUA, MO,
NY).

Fissidens scariosus Mitt.

Churchill & Linares 1995; Pursell


2007.
Nativa. Amazonia, Andes. 2501760 m.
AMA, CAQ, SAN. No evaluada.
Centroamrica y Suramrica
tropical.
Castro 235 (COL, MO).

Fissidens serratus Mll.Hal.

Fissidens papillosus Sande Lac.


Churchill & Linares 1995; Pursell
2007.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2020-2910 m.
ANT, MAG, NAR, TOL. No
evaluada.
Pantropical.
Van Reenen 351 (COL, MO, U).
Fissidens serratus var. leptochaete
(Dusn) Brugg.-Nann. & Pursell,
Fissidens serratus var. serratus.

Fissidens steerei Grout

Churchill & Linares 1995; Pursell


2007.
Nativa. Andes, Caribe. 150-680
m.
HUI, MAG. No evaluada.
Mxico a Bolivia, Antillas.
Churchill 18392 (COL, HUA,
LPB, MO, NY).

Fissidens submarginatus
Bruch

Fissidens intermedius Mll.Hal.


Churchill & Linares 1995; Pursell
2007.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Orinoquia. 180-2400 m.
AMA, ANT, ARA, CAQ, CAU,
HUI, MET. No evaluada.
Amrica tropical, frica, Hawi.
Churchill 16992 (HUA, LPB, MO,
NY).

Fissidens subulatus Mitt.

Churchill & Linares 1995; Pursell


2007.
Nativa. Amazonia. 300-390 m.
AMA. No evaluada.
Amazonia, N Venezuela,
Panam.
Churchill 16120 (COL, HUA,
MO, NY).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Bryophyta (Musgos)

FISSIDENTACEAE

Bryophyta (mosses)

[Fissidens townsendianus
Pursell]

Churchill & Linares 1995; Pursell


2007.
Nota: registro basado en
identificacin errnea / record
based on a misidentification.

Fissidens wallisii Mll.Hal.

Churchill & Linares 1995; Pursell


2007.
Nativa. Andes. 2100-3700 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
NAR, TOL. No evaluada.
Mxico a Bolivia, SE Brasil.
Linares 3720 (COL, MO, NY).

Fissidens weirii Mitt.

Churchill & Linares 1995; Pursell


2007.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta. 500-2770 m.
ANT, CAL, CAQ, CAS, CAU,
CUN, MAG, RIS, TOL, VAL. No
evaluada.
Amrica tropical, frica.
Linares 3852 (COL, MO, NY).
Fissidens weirii var.
hemicraspedophyllus (Cardot)
Pursell, Fissidens weirii var.
weirii.

Fissidens zollingeri Mont.

Fissidens kegelianus Mll.Hal.


Churchill & Linares 1995; Pursell
2007.
Nativa. Andes, Caribe, Pacfico.
20-1530 m.
ANT, CAL, CAU, CHO, GUJ,
RIS, VAL. No evaluada.
Pantropical.
Van Reenen 1906 (COL, U).

FONTINALACEAE
1 gnero, 1 especie, 1 especie
endmica

Fontinalis Hedw.
1 especie, 1 especie endmica
Fontinalis bogotensis Hampe
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Endmica. Andes. 2000-3700 m.
ANT, BOY, CUN, NSA. No
evaluada.
Colombia.
Churchill 18756 (COL, HUA,
MO, NY).

FUNARIACEAE
2 gneros, 8 especies

Entosthodon Schwgr.
6 especies

Entosthodon bonplandii
(Hook.) Mitt.

Amphoritheca pseudomarginata
Hampe, Amphoritheca undulata
Hampe, Entosthodon lutescens
(Hampe) Mitt., Gymnostomum
bonplandii Hook.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
900-3400 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
MAG, NAR, NSA, VAL. No
evaluada.
Amrica tropical.
Ramrez 7696 (MO, PSO).

Entosthodon jamesonii
(Taylor) Mitt.

Entosthodon acidotus (Taylor)


Mll.Hal., Physcomitrium
jamesonii Taylor
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2800-4085 m.
ANT, CAU, CUN, MET, NAR,
NSA, SAN, VAL. No evaluada.
Amrica tropical, Asia.
Churchill 18832 (COL, NY).

Entosthodon laxus (Hook.f.


& Wilson) Mitt.

Gymnostomum laxum Hook.f. &


Wilson
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 3500 m.
VAL. No evaluada.
Andes tropicales, E frica,
regiones templadas del S.
Churchill 19514 (COL, MO).

Entosthodon lindigii
(Hampe) Mitt.

Amphoritheca lindigii Hampe


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2500-3300 m.
ANT, CUN. No evaluada.
Andes tropicales.
Linares 3935 (COL, HUA, LPB,
MO, NY).

Entosthodon obtusifolius
Hook.f.

Entosthodon longicollis Mitt.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1990-2120 m.
NAR. No evaluada.
Amrica tropical, regiones
templadas del S.
Churchill 16724 (NY, PSO).

Entosthodon radians (Hedw.)


Mll.Hal.
Entosthodon acaulis (Hampe)
Fife, Weissia radians Hedw.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2245 m.
ANT. No evaluada.
Andes.
Churchill 18529 (HUA, MO).

Funaria Hedw.
2 especies

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

393

Bryophyta (Musgos)

FUNARIACEAE

Bryophyta (mosses)

Funaria calvescens Schwgr.

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, Caribe, Pacfico,
SN Santa Marta. 200-3750 m.
ANT, BOY, CAL, CAQ, CAU,
CES, CUN, MAG, MET, NAR,
NSA, PUT, SAN, VAL, VAU. No
evaluada.
Pantropical, regiones templadas
del S.
Ramrez 10290 (MO, PSO).

Funaria hygrometrica Hedw.

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1600-4100 m.
ANT, BOY, CAU, CES, CUN,
MAG, NAR, NSA, TOL, VAL.
No evaluada.
Subcosmopolita.
Escobar 429 (HUA, NY).
Nota: la mayora de los registros
de esta especie son Funaria
calvescens / most records of this
species are Funaria calvescens.

GRIMMIACEAE
4 gneros, 15 especies, 1 especie
endmica

Grimmia Hedw.
4 especies
Grimmia austrofunalis Mll.
Hal.

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 3000-4285 m.
CAL, CAU, SAN. No evaluada.
Andes.
Churchill 17258 (HUA, LPB, MO,
NY).

Grimmia longirostris Hook.


Grimmia affinis Hornsch.,
Grimmia bogotensis (Hampe)
A.Jaeger

394

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2100-4650 m.
ANT, BOY, CUN, MAG, RIS,
SAN, VAL. No evaluada.
Pantropical, regiones templadas.
Churchill 13335 (HUA, LPB, MO,
NY).

Grimmia navicularis Herzog


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 3870-4300 m.
BOY. No evaluada.
Andes tropicales, regiones
templadas del S.
Escobar 404 (HUA, MO).

Grimmia trichophylla Grev.

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 3500-3920 m.
ANT, CAL. No evaluada.
Pantropical, regiones templadas.
Churchill 16307 (HUA, MO, NY).

Ptychomitrium Frnr.
2 especies
Ptychomitrium
chimborazense (Mitt.)
A.Jaeger

Glyphomitrium chimborazense
Mitt.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2615-3200 m.
CUN, SAN. No evaluada.
Amrica tropical, regiones
templadas del S.
Killip 17367 (MO, NY).

Ptychomitrium
lepidomitrium (Mll.Hal.)
Schimp.
Brachysteleum lepidomitrium
Mll.Hal., Ptychomitrium

lindigii (Hampe) A.Jaeger,


Ptychomitrium lobuliferum
(Mitt.) A.Jaeger
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2650-3000 m.
CAU, CUN. No evaluada.
Andes tropicales.
Churchill 17236 (HUA, MO,
NY).

Racomitrium Brid.
7 especies, 1 especie endmica
Racomitrium crispipilum
(Taylor) A.Jaeger

Racomitrium dimorphum
(E.Britton) Paris, Trichostomum
crispipilum Taylor
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2600-4750 m.
ANT, ARA, BOY, CAL, CAU,
CUN, MAG, MET, NAR, SAN,
TOL, VAL. No evaluada.
Andes tropicales.
Ramrez 3782 (MO, PSO).

Racomitrium cucullatifolium
Hampe
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1150-3975 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, NAR,
PUT, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Andes tropicales.
Churchill 12932 (HUA, MO,
NY).

Racomitrium dichelymoides
Herzog

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Endmica. Andes. 3150-4520 m.
CAL, CUN, NAR. Vulnerable
(Linares & Uribe-Melndez
2002).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Bryophyta (Musgos)

GRIMMIACEAE

Bryophyta (mosses)

Churchill 17478 (HUA, MO,


NY).

Racomitrium lamprocarpum
(Mll.Hal.) A.Jaeger

Grimmia lamprocarpa Mll.Hal.,


Racomitrium steerei D.G.Griffin
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2650-3400 m.
ANT, NAR, PUT, VAL. No
evaluada.
Amrica tropical, frica,
regiones templadas.
Ramrez et al 10362 (MO, PSO).

Racomitrium lanuginosum
(Hedw.) Brid.

Trichostomum lanuginosum
Hedw.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 3000-3950 m.
BOY, NAR, RIS, TOL, VAL. No
evaluada.
Subcosmopolita.
Churchill 15309 (CUVC, MO,
NY).

Racomitrium molle Cardot


Codriophorus mollis (Cardot)
Bednarek-Ochyra & Ochyra
Bednarek-Ochyra 2006.
Nativa. Andes. 4100 m.
BOY. No evaluada.
Colombia, regin holrtica.
Grubb 226 (BM, CANM).

Racomitrium subsecundum
(Harv.) Mitt.
Trichostomum subsecundum
Harv.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2615-3080 m.
CUN. No evaluada.
Amrica tropical, Asia.
Steere 7699 (NY).

Schistidium Bruch &


Schimp.
2 especies
Schistidium apocarpum
(Hedw.) Bruch & Schimp.

Grimmia apocarpa Hedw.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 3890 m.
SAN. No evaluada.
Subcosmopolita.
Escobar 284 (HUA, NY).
Nota: situacin taxonmica
desconocida / taxonomic status
unknown.

Schistidium rivulare (Brid.)


Podp.

Grimmia rivularis Brid.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 3530-3890 m.
RIS, SAN. No evaluada.
Pantropical, regiones templadas.
Escobar 274 (HUA, MO).
Nota: situacin taxonmica
desconocida / taxonomic status
unknown.

HEDWIGIACEAE
3 gneros, 3 especies

Braunia Hornsch.
1 especie
Braunia secunda (Hook.)
Bruch & Schimp.
Hedwigia secunda Hook.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa.
ANT. No evaluada.
Amrica tropical, regin
holrtica.
Daniel s.n. (G).

Hedwigia P.Beauv.
1 especie
Hedwigia nivalis (Mll.Hal.)
Mitt.

Anictangium ciliatum Hedw.,


Hedwigia albicans Lindb.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1800-4000 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, MAG,
MET, NAR, NSA, SAN. No
evaluada.
Pantropical, regiones templadas.
Churchill 18818 (COL, MO, NY).
Nota: citada por diversos
autores como Hedwigia ciliata
/ cited by various authors as
Hedwigia ciliata.

Hedwigidium Bruch &


Schimp.
1 especie
Hedwigidium imberbe (Sm.)
Bruch & Schimp.

Gymnostomum integrifolium
P.Beauv., Harrisonia rhabdocarpa
Hampe
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2420-4150 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
MAG, NAR, SAN, VAL. No
evaluada.
Pantropical, regiones templadas
del S.
Ramrez 10894 (MO, PSO).
Nota: citada por diversos
autores como Hedwigidium
integrifolium / cited by various
authors as Hedwigidium
integrifolium.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

395

Bryophyta (Musgos)

HELICOPHYLLACEAE

Bryophyta (mosses)

HELICOPHYLLACEAE
1 gnero, 1 especie

Helicophyllum Brid.
1 especie
Helicophyllum torquatum
(Hook.) Brid.

Anictangium torquatum Hook.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, Caribe. 150-770
m.
ANT, CAL, MAG, MET. No
evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 15667 (HUA, MO,
NY).

HOOKERIACEAE
1 gnero, 1 especie

Hookeria Sm.
1 especie
Hookeria acutifolia Hook. &
Grev.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1900-3075 m.
ANT, BOY, MAG, RIS, VAL. No
evaluada.
Pantropical.
Churchill 19045 (COL, HUA,
MO, NY).

HYLOCOMIACEAE
2 gneros, 2 especies

Loeskeobryum Broth.
1 especie

396

Loeskeobryum giganteum
(E.B.Bartram) J.R.Rohrer

Hylocomium giganteum
E.B.Bartram
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 3575 m.
CAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 17935 (COL, HUA,
MO, NY).

Pleurozium (Sull.) Mitt.


1 especie
Pleurozium schreberi (Brid.)
Mitt.

Hypnum schreberi Brid.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2650-3800 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
MET, NAR, PUT, RIS, SAN,
TOL, VAL. No evaluada.
Pantropical, regiones templadas.
Churchill 19432 (COL, CUVC,
HUA, MO).

HYPNACEAE
15 gneros, 31 especies, 3
especies endmicas

Caribaeohypnum Ando &


Higuchi
1 especie
Caribaeohypnum polypterum
(Mitt.) Ando & Higuchi
Ectropothecium polypterum Mitt.,
Hypnum polypterum (Mitt.)
Broth.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2500-3500 m.
ANT, CAU, PUT, VAL. No
evaluada.
Ramrez 10839 (MO, PSO).

Chryso-hypnum Hampe
2 especies
Chryso-hypnum
diminutivum (Hampe)
W.R.Buck

Hypnum diminutivum Hampe,


Mittenothamnium perspicuum
(Hampe) Cardot
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
700-2600 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, MAG,
PUT, RIS, SAN, VAL. No
evaluada.
Amrica tropical.
Linares 4119 (COL, MO).

Chryso-hypnum elegantulum
(Hook.) Hampe
Hypnum elegantulum Hook.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Amazonia, Andes. 315950 m.
CAQ. No evaluada.
Amrica tropical.
Betancur 1660b (MO).

Ctenidium (Schimp.) Mitt.


1 especie

Ctenidium malacodes Mitt.

Churchill & Linares 1995;


Ireland & Buck 2009.
Nativa. Andes. 1700-3600 m.
ANT, BOY, CAL, CAQ, CAU,
CHO, CUN, MET, NAR, NSA,
PUT, QUI, RIS, SAN, TOL, VAL.
No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 18864 (COL, MO, NY).

Ectropothecium Mitt.
2 especies, 1 especie endmica

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Bryophyta (Musgos)

HYPNACEAE

Bryophyta (mosses)

Ectropothecium
campanulatum Mitt.

Churchill & Linares 1995;


Linares & Uribe 2002.
Endmica. Andes. 935 m.
CUN. En Peligro Crtico.
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Ectropothecium leptochaeton
(Schwgr.) W.R.Buck

Ectropothecium apiculatum Mitt.,


Ectropothecium globitheca (Mll.
Hal.) Mitt., Hypnum leptochaeton
Schwgr.
Churchill & Linares 1995.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta. 310-2800 m.
ANT, CAQ, CAS, CAU, CHO,
CUN, MAG, NAR, NSA, PUT,
RIS, VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 16533 (CUVC, HUA,
LPB, MO, NY).

Herzogiella Broth.
1 especie
Herzogiella cylindricarpa
(Cardot) Z.Iwats.

Ctenidiadelphus cylindricarpus
(Cardot) E.B.Bartram,
Herzogiella boliviana
(Broth.) Broth., Isopterygium
cylindricarpum Cardot
Churchill & Linares 1995;
Ireland & Buck 2009.
Nativa. Andes. 3500 m.
CUN. No evaluada.
Amrica tropical, E frica.
Ireland 23374 (CANM, COL,
MO, NY).

Hypnum Hedw.
2 especies

Hypnum amabile (Mitt.)


Hampe

Breidleria amabilis (Mitt.)


Herzog, Ectropothecium amabile
Mitt., Hypnum subimponens
Hampe
Churchill & Linares 1995.
Nativa. Andes. 1850-3870 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, MET,
NAR, NSA, QUI, SAN, VAL. No
evaluada.
Amrica tropical.
Escobar 302 (HUA, MO).

Hypnum cupressiforme
Hedw.

Hypnum lacunosum (Brid.) Brid.,


Hypnum mirabile E.B.Bartram
Churchill & Linares 1995.
Nativa. Andes. 2850-4100 m.
BOY, CUN, MET, NAR, SAN,
VAL. No evaluada.
Subcosmopolita.
Churchill 18827 (COL, MO, NY).
Hypnum cupressiforme var.
cupressiforme, Hypnum
cupressiforme var. lacunosum
Brid.

Isopterygium Mitt.
3 especies
Isopterygium subbrevisetum
(Hampe) Broth.

Hypnum subbrevisetum Hampe


Ireland & Buck 2009.
Nativa. Pacfico. 245 m.
NAR. No evaluada.
Amrica tropical.
Ramrez 9808 (MO, PSO).
Isopterygium tenerifolium Mitt.
Churchill & Linares 1995;
Ireland & Buck 2009.
Nativa. Andes, Pacfico. 4853000 m.
ARA, SAN, VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Killip 5572 (NY).

Isopterygium tenerum (Sw.)


Mitt.
Hypnum tenerum Sw.,
Isopterygium diminutivum
E.B.Bartram, Isopterygium
hospitans (Hampe) A.Jaeger,
Isopterygium pseudotenerum
(Broth. & Kindb.) Broth.
Churchill & Linares 1995;
Ireland & Buck 2009.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, SN Santa Marta. 1152600 m.
ANT, ARA, CAQ, CAU, CUN,
MAG, MET, NAR, NSA, PUT,
RIS, SAN, VAL. No evaluada.
Amrica, S frica.
Churchill 16536 (CUVC, HUA,
NY).

Mittenothamnium Henn.
11 especies, 2 especies endmicas
Mittenothamnium andicola
(Hook.) Cardot

Hypnum andicola Hook.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2000 m.
CUN, VAL. No evaluada.
Andes tropicales.
Killip 11665a (MO, PH).
Nota: especie dudosa / dubious
species.

Mittenothamnium
langsdorffii (Hook.) Cardot

Hypnum langsdorffii Hook.,


Rhizohypnum acrorrhizon
(Hornsch.) Herzog,
Rhizohypnum viridicaule (Mll.
Hal.) Herzog
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, Orinoquia. 28003000 m.
VIC. No evaluada.
Amrica tropical.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

397

Bryophyta (Musgos)

HYPNACEAE

Bryophyta (mosses)

Mittenothamnium lehmannii
(Besch.) Cardot
Microthamnium lehmannii
Besch.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 600-3500 m.
CUN, MET, NAR. No evaluada.
Amrica tropical.
Ramrez 2888 (NY, PSO).

Mittenothamnium loriforme
(Hampe) Cardot

Hypnum loriforme Hampe,


Rhytidiadelphus novogranatensis
R.S.Williams
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2400-2700 m.
ANT, CUN. No evaluada.
Andes tropicales.
MacDougal 4237 (HUA, MO,
NY, USM).

Mittenothamnium reduncum
(Mitt.) Ochyra

Ctenidium reduncum Mitt.,


Hypnum pelichucense
R.S.Williams, Hypnum reduncum
(Mitt.) N.Nishim., Hypnum
tequendamense Herzog
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000; Hedens
2003.
Nativa. Andes. 1695-3350 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, PUT,
SAN. No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 18349 (HUA, MEXU,
MO, NY).

Mittenothamnium reptans
(Hedw.) Cardot

Hypnum reptans Hedw.,


Microthamnium minusculifolium
Mll.Hal.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
800-3400 m.

398

ANT, BOY, CAL, CAS, CAU,


CHO, CUN, MAG, MET, NAR,
NSA, PUT, RIS, SAN, TOL, VAL.
No evaluada.
Amrica tropical.
Giraldo 2028 (COL, MO).

Mittenothamnium
scalpellifolium (Mll.Hal.)
H.A.Crum

Isopterygium deplanatiforme
(Kindb.) Broth., Microthamnium
scalpellifolium Mll.Hal.,
Rhynchostegium deplanatiforme
Kindb.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1600-1800 m.
MAG, VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 16494b (CUVC, NY).

Mittenothamnium
subobscurum (Hampe)
Cardot

Hypnum subobscurum Hampe,


Microthamnium breviusculum
Mitt.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Endmica. Andes. 2500 m.
CUN. No evaluada.
Nota: conocida solo del
tipo. Situacin taxonmica
desconocida / known only
from the type; taxonomic status
unknown.

Mittenothamnium
substriatum (Mitt.) Cardot
Microthamnium substriatum
Mitt.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2160-3320 m.
CAU, CUN, NAR, VAL. No
evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 19436 (COL, CUVC,
MO).

Mittenothamnium
viscidulum (Hampe) Cardot
Hypnum viscidulum Hampe
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Endmica. Andes. 2000 m.
CUN, SAN. No evaluada.
Nota: conocida solo del
tipo. Situacin taxonmica
desconocida / known only
from the type; taxonomic status
unknown.

Mittenothamnium volvatum
(Hampe) Cardot
Hypnum volvatum Hampe
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2500-2800 m.
CUN. No evaluada.
Amrica tropical.

Phyllodon Bruch & Schimp.


1 especie
Phyllodon truncatulus (Mll.
Hal.) W.R.Buck
Glossadelphus truncatulus (Mll.
Hal.) M.Fleisch.
Churchill & Linares 1995;
Ireland & Buck 2009.
Nativa. Amazonia, Andes, SN
Santa Marta. 310-1300 m.
ANT, CAQ, MAG, PUT. No
evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 14851 (HUA, NY).
Nota: especie dudosa / dubious
species.

Pseudotaxiphyllum Z.Iwats.
1 especie
Pseudotaxiphyllum
distichaceum (Mitt.) Z.Iwats.
Stereodon distichaceus Mitt.
Churchill & Linares 1995;
Ireland & Buck 2009.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Bryophyta (Musgos)

HYPNACEAE

Bryophyta (mosses)

Nativa. Andes. 2600-3500 m.


CUN. No evaluada.
Amrica, Asia, Australia.
Ireland 23602 (CANM, COL).

Pylaisia Schimp.
1 especie
Pylaisia falcata Schimp.

Hypnum mittenohamatum
B.C.Tan, Hypnum spiripes Mll.
Hal., Pylaisiella falcata (Schimp.)
Ando, Stereodon hamatus Mitt.
Churchill & Linares 1995;
Ireland & Buck 2009.
Nativa. Andes. 2460-3680 m.
ANT, ARA, BOY, CAL, CAU,
CUN, NAR, SAN. No evaluada.
Amrica tropical, E Asia.
Linares 3694 (COL, MO, NY).

Rhacopilopsis Renauld &


Cardot
1 especie
Rhacopilopsis trinitensis
(Mll.Hal.) E.Britton &
Dixon

Hypnum trinitense Mll.Hal.


Churchill & Linares 1995;
Ireland & Buck 2009.
Nativa. Andes, Pacfico. 3001350 m.
ANT, ARA, BOY, CAQ, CAS,
CHO, MET, PUT, SAN. No
evaluada.
Amrica tropical, frica.
Churchill 18941 (COL, HUA,
MO, NY).

Syringothecium Mitt.
1 especie
Syringothecium sprucei Mitt.
Isopterygium sprucei (Mitt.)
W.R.Buck
Churchill & Linares 1995;
Ireland & Buck 2009.

Nativa. Andes. 1325-1880 m.


ANT, NAR. No evaluada.
Andes tropicales.
Giraldo 1973 (COL, NY).

Taxiphyllum M.Fleisch.
2 especies
Taxiphyllum laevifolium
(Mitt.) W.R.Buck

Ectropothecium laevifolium Mitt.,


Glossadelphus laevifolius (Mitt.)
E.B.Bartram
Churchill & Linares 1995;
Ireland & Buck 2009.
Nativa. SN Santa Marta.
CUN, MAG. No evaluada.
Amrica tropical.

[Taxiphyllum ligulaefolium
(E.B.Bartram) W.R.Buck]
Churchill & Linares 1995.
Nota: registro basado en
identificacin errnea / record
based on a misidentification.

Taxiphyllum taxirameum
(Mitt.) M.Fleisch.

Stereodon taxirameus Mitt.


Churchill & Linares 1995;
Ireland & Buck 2009.
Nativa. Andes, Pacfico. 4602080 m.
ANT, CAL, HUI, NAR. No
evaluada.
Amrica tropical, regin
holrtica.
Churchill 16767 (HUA, LPB, MO,
NY).

Vesicularia (Mll.Hal.)
Mll.Hal.

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Pacfico, SN Santa Marta.
50-2080 m.
AMA, ANT, CAL, CAQ, CHO,
GUI, GUJ, MAG, MET, NAR,
NSA, PUT, RIS, TOL, VAL. No
evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 16108 (COL, HUA, NY).
Vesicularia vesicularis var.
portoricensis (Brid.) W.R.Buck,
Vesicularia vesicularis var.
rutilans (Brid.) W.R.Buck
Nota: tratada sensu lato / treated
sensu lato.

HYPOPTERYGIACEAE
1 gnero, 1 especie

Hypopterygium Brid.
1 especie
Hypopterygium tamarisci
(Sw.) Mll.Hal.

Hypnum rigidulum Bruch,


Hypnum tamarisci (Hedw.) Sw.,
Hypopterygium tamariscinum
(Hedw.) Brid.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1150-3160 m.
ANT, BOY, CAL, CAQ, CAS,
CAU, CUN, HUI, MAG, MET,
NAR, NSA, PUT, RIS, SAN,
TOL, VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 16431 (CUVC, HUA,
LPB, NY).

1 especie
Vesicularia vesicularis
(Schwgr.) Broth.

LEMBOPHYLLACEAE
1 gnero, 1 especie

Ectropothecium vesiculare
(Schwgr.) Mitt., Hypnum
vesiculare Schwgr.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

399

Bryophyta (Musgos)

LEMBOPHYLLACEAE

Bryophyta (mosses)

Pilotrichella (Mll.Hal.)
Besch.
1 especie
Pilotrichella flexilis (Hedw.)
ngstr.
Leskea flexilis Hedw.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1725-3550 m.
ANT, BOY, CAU, CHO, CUN,
MAG, MET, NAR, NSA, PUT,
RIS, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 19011 (COL, HUA,
MO, NY).

LEPYRODONTACEAE
1 gnero, 1 especie

Lepyrodon Hampe
1 especie
Lepyrodon tomentosus
(Hook.) Mitt.

Leucodon tomentosus Hook.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2800-4290 m.
ANT, ARA, BOY, CAL, CAU,
CHO, CUN, MET, NAR, RIS,
SAN, TOL, VAL. No evaluada.
Andes.
Cleef 7100 (COL, MO, NY).

LESKEACEAE
3 gneros, 3 especies

Haplocladium (Mll.Hal.)
Mll.Hal.
1 especie

Haplocladium microphyllum
(Hedw.) Broth.

Hypnum microphyllum Hedw.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 950-2160 m.
ANT, CAU, CHO, RIS, VAL. No
evaluada.
Pantropical.
Churchill 14685 (HUA, MO,
NY).

Leskea Hedw.
1 especie
Leskea plumaria Mitt.

Rauiella plumaria (Mitt.) Wijk &


Margad.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1500-3000 m.
ANT, NAR, NSA. No evaluada.
Andes tropicales.
Churchill 16698 (MO, NY, PSO).

Leskeadelphus Herzog
1 especie
Leskeadelphus angustatus
(Taylor) B.H.Allen

Leskea angustata Taylor,


Leskea boliviana E.Britton,
Leskeadelphus bolivianus
(E.Britton) W.R.Buck
Nativa. Andes. 2300-3250 m.
ANT, CAU, CUN, NAR, SAN.
No evaluada.
Amrica tropical.
Ramrez 6529 (MO, PSO).

LEUCOBRYACEAE
2 gneros, 10 especies

Leucobryum Hampe

Leucobryum albicans
(Schwgr.) Lindb.

Dicranum albicans Schwgr.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1200-2300 m.
ANT, BOY, CAU, VAL. No
evaluada.
Amrica tropical, Asia.
Callejas 5597 (HUA, NY).

Leucobryum antillarum
Besch.

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1300-2660 m.
ANT, BOY, CAS, CUN, MET,
NAR, NSA, PUT, RIS, SAN,
TOL, VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Giraldo 2152 (COL, NY).

Leucobryum crispum Mll.


Hal.

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 200-3000 m.
ANT, BOY, HUI, MET, NSA,
RIS, SAN, VAL, VAU. No
evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 15863 (HUA, MO, NY).

Leucobryum giganteum
Mll.Hal.

Leucobryum longifolium Hampe


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1300-2710 m.
ANT, BOY, CUN, HUI, MAG,
NAR, NSA, PUT, RIS, SAN,
VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Fonnegra 4172 (HUA, LPB, NY).

7 especies

400

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Bryophyta (Musgos)

LEUCOBRYACEAE

Bryophyta (mosses)

Leucobryum martianum
(Hornsch.) Mll.Hal.

Dicranum martianum Hornsch.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, SN Santa Marta. 5-2100
m.
AMA, ANT, BOY, CAQ, CAS,
CAU, CHO, GUI, GUV, MAG,
MET, NAR, NSA, PUT, RIS,
SAN, TOL, VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Callejas 7143 (HUA, NY).

Leucobryum polakowskyi
(Besch.) Cardot

Ochrobryum polakowskyi Besch.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1900 m.
ANT, CUN, MAG, RIS. No
evaluada.
Amrica tropical.
Snchez 910 (MEDEL, NY).

Leucobryum subobtusifolium
(Broth.) B.H.Allen

Ochrobryum subobtusifolium
Broth.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Amazonia, Orinoquia.
255-485 m.
ARA, CAQ. No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 18945 (COL, MO, NY).

Ochrobryum Mitt.
3 especies

Ochrobryum gardneri (Mll.


Hal.) Mitt.

Leucobryum obtusifolium Mll.


Hal., Leucophanes gardneri Mll.
Hal., Ochrobryum obtusifolium
(Mll.Hal.) Mitt., Schistomitrium
obtusifolium Mll.Hal.

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1070 m.
MAG. No evaluada.
Amrica tropical, frica.
Linden 913 (BM).

Ochrobryum sessile
B.H.Allen

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Orinoquia. 500 m.
MET. No evaluada.
Amrica tropical.

Ochrobryum subulatum
Hampe

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Amazonia. 460-480 m.
CAQ. No evaluada.
Pantropical.
Churchill 17026 (HUA, MO, NY).

LEUCODONTACEAE
1 gnero, 1 especie

Leucodon Schwgr.
1 especie
Leucodon curvirostris
Hampe

Leucodon peruvianus Broth.,


Leucodon subgracilis Hampe &
M.Fleisch.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 3250-3440 m.
BOY, CUN, SAN. No evaluada.
Amrica tropical.
Barclay 7606 (COL, MO, NY).

LEUCOMIACEAE
2 gneros, 4 especies

Leucomium Mitt.
1 especie
Leucomium strumosum
(Hornsch.) Mitt.

Hookeria strumosa Hornsch.,


Leucodon acrophyllum (Hampe)
Mitt., Leucodon compressum
Mitt., Leucodon lignicola Mitt.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, SN Santa Marta. 302400 m.
AMA, ANT, CAQ, CAU, CHO,
CUN, HUI, MAG, MET, NAR,
PUT, RIS, SAN, VAL, VAU. No
evaluada.
Pantropical.
Ramrez 10046 (MO, PSO).

Rhynchostegiopsis Mll.Hal.
3 especies
Rhynchostegiopsis
costaricensis H.Rob. &
D.G.Griffin

Price 2005.
Nativa. Andes. 3100 m.
MET. No evaluada.
Amrica tropical.
Van Reenen 2777 (COL, GOET,
U).

Rhynchostegiopsis flexuosa
(Sull.) Mll.Hal.
Hypnum flexuosum Sull.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 770-1080 m.
MET. No evaluada.
Steere 7671 (MO, NY).

Rhynchostegiopsis
tunguraguana (Mitt.) Broth.
Rhynchostegiopsis complanata
Mll.Hal., Rhynchostegiopsis
planifolia H.A.Crum &

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

401

Bryophyta (Musgos)

LEUCOMIACEAE

Bryophyta (mosses)

E.B.Bartram, Stenodon
tunguraguanus Mitt.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2450-3500 m.
ANT, CAU, MAG, NAR, PUT,
RIS. No evaluada.
Callejas 10110 (HUA, MO, NY).

MACROMITRIACEAE
4 gneros, 34 especies, 1 especie
endmica

Groutiella Steere
6 especies
Groutiella apiculata (Hook.)
H.A.Crum & Steere

Groutiella mucronifolia (Hook.


& Grev.) H.A.Crum & Steere,
Orthotrichum apiculatum Hook.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta. 25-2100 m.
ANT, BOY, CAU, CHO, CUN,
MAG, NAR, RIS, VAL. No
evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 14399 (HUA, NY).

Groutiella chimborazensis
(Mitt.) Florsch.

Macromitrium chimborazense
Mitt.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1430-1640 m.
ANT, CAU. No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 16561 (CUVC, HUA,
NY).

Groutiella husnotii (Besch.)


H.A.Crum & Steere
Macromitrium husnotii Besch.

402

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
885-1545 m.
CUN, MAG. No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 18419 (COL, HUA,
LPB, MO, NY).

Groutiella obtusa (Mitt.)


Florsch.

Macromitrium obtusum Mitt.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Amazonia. 25-350 m.
AMA, CAU, PUT, VAU. No
evaluada.
Amrica tropical.
Giraldo 2163 (COL, MO, NY).

Groutiella tomentosa
(Hornsch.) Wijk & Margad.
Groutiella fragilis (A.Jaeger)
H.A.Crum & Steere,
Macromitrium tomentosum
Hornsch.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Amazonia, Andes. 3102070 m.
CUN, PUT. No evaluada.
Amrica tropical, Asia.
King 1069c (US).

Groutiella tumidula (Mitt.)


Vitt

Macromitrium tumidulum Mitt.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Amrica tropical.

Macrocoma (Mll.Hal.)
Grout
3 especies

[Macrocoma brasiliensis
(Mitt.) Vitt]

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nota: registro prob. de Brasil /
record prob. from Brazil.

Macrocoma frigida (Mll.


Hal.) Vitt

Macromitrium frigidum Mll.


Hal.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, Caribe. 20003080 m.
GUJ, NAR. No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 17589b (NY, PSO).

Macrocoma gastonyi
D.H.Norris & Vitt

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2950 m.
CUN. No evaluada.
Amrica tropical.
Cleef 21 (COL, U).

Macrocoma tenuis (Hook. &


Grev.) Vitt

Macrocoma hymenostomum
auct. non (Mont.) Grout.,
Macromitrium sullivantii Mll.
Hal.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1800-2450 m.
BOY, CAU, NSA. No evaluada.
Churchill 18837 (COL, MO, NY).
Macrocoma tenuis subsp.
sullivantii (Mll.Hal.) Vitt.

Macromitrium Brid.
22 especies, 1 especie endmica
Macromitrium attenuatum
Hampe
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Bryophyta (Musgos)

MACROMITRIACEAE

Bryophyta (mosses)

Endmica. Andes. 2200 m.


CUN. Vulnerable (Linares &
Uribe-Melndez 2002).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Nativa. Andes, Caribe. 22002500 m.


CAU, CUN, GUJ. No evaluada.
Amrica tropical.
Lindig 2036 (BM).

Macromitrium aureum Mll.


Hal.

Macromitrium crosbyorum
B.H.Allen & Vitt

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2450-3600 m.
ANT, CAU, NAR, NSA. No
evaluada.
Amrica tropical.
Ramrez 7555 (MO, PSO).

Macromitrium cirrosum
(Hedw.) Brid.

Anictangium cirrosum Hedw.,


Macromitrium cirrosum var.
stenophyllum (Mitt.) Grout,
Macromitrium laevisetum Mitt.,
Macromitrium stenophyllum
Mitt.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, Pacfico. 5003700 m.
ANT, ARA, BOY, CAU, CHO,
CUN, NAR, NSA, VAL. No
evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 17819 (ALTA, HUA,
NY).

Macromitrium contextum
Hampe

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1200-1675 m.
ANT, CUN, SAN. No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 18776 (COL, HUA,
MO, NY).

Macromitrium crenulatum
Hampe
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.

Nativa. Andes, SN Santa Marta.


1340-4220 m.
ANT, ARA, CAL, CAU, CUN,
HUI, MAG, MET, NAR, NSA,
RIS, TOL, VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 16266 (ALTA, HUA,
NY).

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 3240-3740 m.
CAU, NAR. No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 17471 (ALTA, MO, NY,
PSO).

[Macromitrium longirostre
(Hook.) Schwgr.]

Macromitrium fusco-aureum
E.B.Bartram

Schlotheimia oblonga Taylor


Nativa. Andes. 3300-3700 m.
SAN. No evaluada.
Killip s.n. (MO).

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 3000-3200 m.
NAR. No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 17512 (ALTA, HUA,
MO, NY, PSO).

Macromitrium guatemalense
Mll.Hal.

Macromitrium liberum Mitt.,


Macromitrium penicillatum Mitt.,
Macromitrium serrulatum Mitt.,
Macromitrium trianae Mll.Hal.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1300-3750 m.
ANT, ARA, BOY, CAQ, CAU,
CUN, NAR, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 16634 (ALTA, HUA,
NY, PSO).

Macromitrium longifolium
(Hook.) Brid.
Macromitrium scabrisetum
Wilson, Orthotrichum
longifolium Hook.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.

Nota: registro basado en


identificacin errnea / record
based on a misidentification.

Macromitrium oblongum
(Taylor) Mitt.

Macromitrium podocarpi
Mll.Hal.

Macromitrium portoricense
R.S.Williams
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, Pacfico. 3303350 m.
ANT, CAQ, CHO, CUN, NAR,
NSA, PUT, SAN, VAL. No
evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 14768 (ALTA, HUA,
MO, NY).

Macromitrium proliferum
Mitt.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa.
CUN. No evaluada.
Andes tropicales.
Weir 92 (NY).

Macromitrium punctatum
(Hook. & Grev.) Brid.
Macromitrium pentastichum
Mll.Hal., Orthotrichum
punctatum Hook. & Grev.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

403

Bryophyta (Musgos)

MACROMITRIACEAE

Bryophyta (mosses)

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta. 300-3075 m.
ANT, BOY, CAQ, CAS, CAU,
CUN, MAG, NAR, NSA, PUT,
TOL, VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 15436 (ALTA, HUA,
MO, NY).

Macromitrium subcirrhosum
Mll.Hal.

Macromitrium richardii
Schwgr.

Macromitrium swainsonii
(Hook.) Brid.

Macromitrium didymodon
Schwgr., Macromitrium
rhabdocarpum Mitt.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1225-2000 m.
CAU, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 16555 (ALTA, CUVC,
HUA, NY).

Macromitrium scoparium
Mitt.

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1800-3338 m.
ANT, CHO, NAR, VAL. No
evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 17550 (ALTA, MO, NY,
PSO).

Macromitrium stellulatum
(Hornsch.) Brid.

Schlotheimia stellulata Hornsch.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 910-1100 m.
ANT, CUN. No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 14657 (ALTA, HUA,
MO, NY).

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1840-3700 m.
ANT, CAU, QUI, VAL. No
evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 15312 (ALTA, CUVC,
HUA, MO, NY).

Orthotrichum swainsonii Hook.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
250-1850 m.
CUN, MAG, SAN. No evaluada.
Amrica tropical.
Weir 124 (NY).
Nota: situacin taxonmica
desconocida / taxonomic status
unknown.

Macromitrium tocaremae
Hampe
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2300 m.
CUN. Vulnerable (Linares &
Uribe-Melndez 2002).
Andes tropicales.

Macromitrium trachypodium
Mitt.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 3500-3800 m.
CUN, VAL. No evaluada.
Andes tropicales.
Churchill 19370b (COL, HUA,
MO).

Macromitrium trinitense
R.S.Williams
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.

404

Nativa. Andes. 2800-3000 m.


ANT. No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 14221 (ALTA, HUA,
MO, NY).

Macromitrium ulophyllum
Mitt.

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2050-3500 m.
ANT, NSA, PUT. No evaluada.
Amrica tropical.
Ramrez 10360 (MO, PSO).

Schlotheimia Brid.
3 especies
Schlotheimia angustata Mitt.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1100-2160 m.
ANT, CAQ, NSA, RIS. No
evaluada.
Amrica tropical.
Callejas 7975 (HUA, LPB, MO).

Schlotheimia rugifolia
(Hook.) Schwgr.

Orthotrichum rugifolium Hook.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Amazonia, Andes. 3002200 m.
ANT, VAU. No evaluada.
Amrica tropical.
MacDougal 3662a (HUA, MO).

Schlotheimia torquata
(Hedw.) Brid.

Hypnum torquatum Hedw.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1840-2600 m.
ANT. No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 13996 (HUA, MO, NY).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Bryophyta (Musgos)

MEESIACEAE

Bryophyta (mosses)

MEESIACEAE
1 gnero, 1 especie

Meesia Gaertn.
1 especie
Meesia longiseta Hedw.

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2300-3950 m.
HUI, RIS, SAN. No evaluada.
Amrica tropical, Regin
holrtica.
Aguirre 6567 (COL, MO, NY).

METEORIACEAE
6 gneros, 8 especies

Barbellopsis Broth.
1 especie
Barbellopsis trichophora
(Mont.) W.R.Buck

Barbella cubensis (Mitt.) Broth.,


Barbella trichophora (Mont.)
M.Fleisch., Dicladiella cubensis
(Mitt.) W.R.Buck, Isothecium
trichophorum Mont.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. 1550-2340 m.
ANT, CAQ, VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 16834 (HUA, LPB, MO,
NY).

Floribundaria M.Fleisch.
1 especie
Floribundaria flaccida
(Mitt.) Broth.

Floribundaria usneoides (Broth.)


Broth., Meteorium flaccidum
Mitt.

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 480-1850 m.
ANT, CAQ, CAU, CUN, NAR.
No evaluada.
Amrica tropical.
Ramrez 3313 (MO, NY, PSO).
Nota: registrada como
Floribundaria plumaria /
recorded as Floribundaria
plumaria.

Lepyrodontopsis Broth.
1 especie
Lepyrodontopsis trichophylla
(Hedw.) Broth.
Hypnum trichophyllum Hedw.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Pacfico. 120 m.
NAR. No evaluada.
Amrica tropical.
Ramrez 10031 (MO, PSO).

Meteorium (Brid.) Dozy &


Molk.
3 especies
Meteorium deppei (Mll.
Hal.) Mitt.

Meteorium atro-luteum (Mll.


Hal.) A.Jaeger, Meteorium
fuscoviride (Hampe) Mitt.,
Meteorium illecebrum Sull.,
Meteorium sinuatum (Mll.Hal.)
Mitt., Neckera deppei Mll.Hal.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
900-3775 m.
ANT, BOY, CAQ, CAU, CHO,
CUN, MAG, NAR, NSA, QUI,
RIS, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Amrica tropical.
Callejas 9647 (HUA, MO).

Meteorium laevifolium Mitt.

Papillaria laevifolia (Mitt.)


Broth., Papillaria subsquamatula
Mll.Hal.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1200-2900 m.
ANT, BOY, CAQ, CAU, CUN,
NAR, NSA, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Andes tropicales.
Churchill 18838 (COL, MO, NY).
Nota: registrada como Papillaria
penicillata / recorded as
Papillaria penicillata.

Meteorium nigrescens
(Hedw.) Dozy & Molk.

Hypnum nigrescens Hedw.,


Papillaria nigrescens (Hedw.)
A.Jaeger
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, Pacfico. 80-2900
m.
ANT, CAL, CAU, CUN, HUI,
NAR, NSA, PUT, RIS, SAN,
VAL. No evaluada.
Pantropical, regin holrtica.
Giraldo 233 (HUA, NY).

Toloxis W.R.Buck
1 especie

Toloxis imponderosa (Taylor)


W.R.Buck
Leskea imponderosa Taylor,
Papillaria imponderosa (Taylor)
Broth.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, SN Santa Marta. 1303000 m.
ANT, BOY, CAQ, CAU, CUN,
HUI, MAG, NAR, NSA, PUT,
RIS, SAN. No evaluada.
Amrica tropical.
Linares 3652 (COL, MO).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

405

Bryophyta (Musgos)

METEORIACEAE

Bryophyta (mosses)

Trachypus Reinw. &


Hornsch.

Helicodontium (Mitt.)
A.Jaeger

1 especie

1 especie

Trachypus bicolor Reinw. &


Hornsch.

Neckera viridula Mitt., Trachypus


viridulus (Mitt.) Broth.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1500-3100 m.
ANT, NAR, VAL. No evaluada.
Pantropical.
Churchill 16673 (HUA, MO, NY,
PSO).
Trachypus bicolor var. viridulus
(Mitt.) Zanten.

MNIACEAE
1 gnero, 1 especie

Plagiomnium T.J.Kop.
1 especie
Plagiomnium
rhynchophorum (Harv.)
T.J.Kop.

Mnium longirostre Brid., Mnium


rhynchophorum Harv., Mnium
rostratum var. ligulatum Herzog
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
900-3850 m.
ANT, CAL, CAQ, CAU, CHO,
CUN, MAG, MET, NAR, NSA,
PUT, RIS, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Pantropical, regiones templadas.
Ramrez 9235 (MO, PSO).

MYRINIACEAE
1 gnero, 1 especie

406

Helicodontium capillare
(Hedw.) A.Jaeger

Helicodontium laevisetum
A.Jaeger, Helicodontium
obliquerostratum (Mitt.) A.Jaeger,
Leskea capillaris Hedw.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 900-1900 m.
ANT, CAL, CUN, NSA, VAL. No
evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 18861 (COL, HUA,
MO, NY).

NECKERACEAE
8 gneros, 23 especies

Isodrepanium (Mitt.)
E.Britton
1 especie
Isodrepanium lentulum
(Wilson) E.Britton

Homalia lentula Wilson


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta. 100-1900 m.
ANT, CHO, MAG, MET, PUT,
RIS, SAN, VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Giraldo 2141 (COL, MO, NY).

Neckera Hedw.
6 especies
Neckera andina Mitt.

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 3500-3800 m.
CUN. No evaluada.

Andes.
Churchill 19428 (COL, CUVC,
HUA, MO, NY).

Neckera chilensis Mont.

Neckera jamesonii Taylor,


Neckera novae-granadae Mll.
Hal.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, Caribe, SN Santa
Marta. 1680-3920 m.
ANT, BOY, CAL, CUN, GUJ,
MAG, NAR, SAN, TOL, VAL.
No evaluada.
Andes.
Callejas 3331 (HUA, NY).

Neckera ehrenbergii Mll.


Hal.

Neckera spruceana Mitt.,


Neckeradelphus spruceanus
(Mitt.) Steere
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2950-3700 m.
BOY, CUN, VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 15300 (CUVC, LPB,
MO, NY).

Neckera obtusifolia Taylor

Neckeradelphus obtusifolius
(Taylor) Steere
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2000-3000 m.
CAU, CUN. No evaluada.
Andes tropicales.
Churchill 17247 (HUA, LPB, MO,
NY).

Neckera scabridens Mll.Hal.


Neckera bogotensis Mitt., Neckera
lindigii Hampe
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1980-4100 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Bryophyta (Musgos)

NECKERACEAE

Bryophyta (mosses)

ANT, BOY, CAU, CUN, MAG,


NAR, NSA, RIS, SAN. No
evaluada.
Amrica tropical.
Callejas 9653 (HUA, MO, NY).

Neckera urnigera Mll.Hal.


Neckera mollusca Mitt.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2000 m.
ANT. No evaluada.
Amrica tropical.
Archer 1570 (NY).

Neckeropsis Reichardt
2 especies
Neckeropsis disticha (Hedw.)
Kindb.
Neckera disticha Hedw.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Amazonia, Andes,
Orinoquia, Pacfico, SN Santa
Marta. 20-940 m.
AMA, ANT, BOY, CAQ, CHO,
CUN, MAG, MET, NAR, PUT,
RIS, SAN, VAL, VAU, VIC. No
evaluada.
Amrica tropical, frica.
Churchill 16146 (COL, HUA,
MO, NY).

Neckeropsis undulata
(Hedw.) Reichardt

Neckera undulata Hedw.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Amazonia, Andes,
Orinoquia, Pacfico, SN Santa
Marta. 50-1900 m.
AMA, ANT, BOY, CAL, CAQ,
CAS, CAU, CHO, CUN, GUI,
MAG, MET, NSA, PUT, RIS,
TOL, VAL, VIC. No evaluada.
Pantropical.
Giraldo 2161 (COL, NY).

Orthostichella Mll.Hal.
2 especies
[Orthostichella pentasticha
(Brid.) W.R.Buck]
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nota: registro basado en
identificacin errnea / record
based on a misidentification.

Orthostichella rigida (Mll.


Hal.) B.H.Allen & Magill

Neckera rigida Mll.Hal.,


Pilotrichella rigida (Mll.Hal.)
Besch.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1940-2000 m.
MAG, NAR. No evaluada.
Churchill 17599 (H, HUA, MO,
NY, PSO, S).

Orthostichella versicolor
(Mll.Hal.) B.H.Allen &
W.R.Buck

Neckera versicolor Mll.Hal.,


Pilotrichella pachygaster (Mll.
Hal.) A.Jaeger
Nativa. Andes. 1200-1900 m.
ANT, CAQ, CAU, CUN, RIS,
SAN, VAL. No evaluada.
Churchill 16896 (H, HUA, LPB,
MO, NY).

Porotrichodendron
M.Fleisch.
2 especies
Porotrichodendron lindigii
(Hampe) W.R.Buck

Pilotrichum lindigii Hampe,


Pireella cavifolia (Cardot &
Herzog) Cardot, Porotrichum
lindigii (Hampe) Mitt.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta. 130-2950 m.

ANT, BOY, CAQ, CAU, CHO,


CUN, MAG, NAR, RIS, TOL,
VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Linares 3645 (COL, MO).

Porotrichodendron superbum
(Taylor) Broth.
Leskea superba Taylor,
Porotrichodendron
nitidum (Hampe) Broth.,
Porotrichodendron robustum
Broth., Porotrichodendron
substolonaceum (Besch.) Broth.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2125-3800 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
HUI, MAG, MET, NAR, NSA,
RIS, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 19056 (COL, MO, NY).

Porotrichopsis Broth. &


Herzog
1 especie
Porotrichopsis flacca Herzog
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 3100-3575 m.
CAL, CAU, CUN, QUI. No
evaluada.
Andes tropicales.
Churchill 17201 (HUA, MO,
NY).

Porotrichum (Brid.) Hampe


8 especies
Porotrichum expansum
(Taylor) Mitt.

Hypnum expansum Taylor,


Porotrichum lehmannii Besch.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

407

Bryophyta (Musgos)

NECKERACEAE

Bryophyta (mosses)

Nativa. Andes, SN Santa Marta.


1145-3140 m.
ANT, CUN, MAG, NAR, NSA,
QUI, VAL. No evaluada.
Andes tropicales.
Churchill 15681 (HUA, NY).

Porotrichum filiferum Mitt.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1325-2800 m.
CAL, CAU, NAR, NSA, RIS,
VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Betancur 4579 (COL, NY).

Porotrichum frahmii
(Enroth) Enroth

Porothamnium frahmii Enroth


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2100 m.
RIS. No evaluada.
Andes tropicales.
Frahm 92242 (DUIS, H).

Porotrichum korthalsianum
(Dozy & Molk.) Mitt.
Neckera korthalsiana Dozy &
Molk., Porotrichum cobanense
Mll.Hal.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
800-3400 m.
ANT, BOY, CAL, CAQ, CUN,
MAG, NAR, RIS, VAL. No
evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 16448 (CUVC, MO,
NY).

Porotrichum lancifrons
(Hampe) Mitt.

Hypnum lancifrons Hampe,


Porothamnium neckeraeforme
(Hampe) M.Fleisch., Porotrichum
explanatum Mitt., Porotrichum
striatum Mitt.

408

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2200-3250 m.
ANT, CAU, CUN, RIS, VAL. No
evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 13925 (HUA, NY).

Porotrichum longirostre
(Hook.) Mitt.

Neckera longirostris Hook.,


Porotrichum minus Hampe,
Porotrichum scoposum Hampe
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta. 500-3500 m.
ANT, BOY, CAL, CAQ, CAU,
CUN, MAG, NAR, SAN, VAL.
No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 15449 (HUA, MO,
NY).

Porotrichum mutabile
Hampe

Neckera flabellata (Sm.) Mitt.,


Porothamnium flagelliferum
(Hampe) M.Fleisch., Porotrichum
insularum Mitt., Porotrichum
variabile Hampe
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1120-2800 m.
ANT, BOY, CAQ, CUN, MAG,
NAR, SAN, VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Sastre 1494 (HUA, MO, NY).

Porotrichum substriatum
(Hampe) Mitt.

Neckera substriata Hampe,


Porotrichum plicatulum Mitt.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, Pacfico. 3101680 m.
ANT, CAQ, CHO, CUN, PUT,
VAL. No evaluada.

Amrica tropical, frica.


Churchill 17007 (HUA, MO, NY).

Thamnobryum Nieuwl.
1 especie
Thamnobryum fasciculatum
(Hedw.) I.Sastre
Hypnum fasciculatum Hedw.,
Porothamnium fasciculatum
(Hedw.) M.Fleisch.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
900-2700 m.
ANT, CUN, MAG, NAR. No
evaluada.
Amrica tropical.
Callejas 8351 (HUA, NY).

OCTOBLEPHARACEAE
1 gnero, 6 especies

Octoblepharum Hedw.
6 especies
Octoblepharum albidum
Hedw.

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Pacfico, SN Santa Marta.
20-1675 m.
AMA, ANT, BOL, BOY, CAU,
CHO, CUN, GUI, GUV, MAG,
MET, NAR, PUT, SAN, TOL,
VAL, VAU. No evaluada.
Giraldo 2425 (COAH, MO).

Octoblepharum
ampullaceum Mitt.

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2130 m.
SAN. No evaluada.
Amrica tropical.
Ireland 23703 (NY).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Bryophyta (Musgos)

OCTOBLEPHARACEAE

Bryophyta (mosses)

Octoblepharum cocuiense
Mitt.

Octoblepharum costatum
H.A.Crum, Octoblepharum
pellucidum Mll.Hal.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, SN Santa Marta. 501970 m.
ANT, CAQ, CHO, MAG, MET,
NAR, NSA, VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Betancur 1922 (HUA, MO).

Octoblepharum erectifolium
R.S.Williams

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, SN Santa Marta. 1002580 m.
ANT, CHO, GUI, GUV, MAG,
MET, VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 17727 (COL, MO, NY).

Octoblepharum pulvinatum
(Dozy & Molk.) Mitt.

Arthrocormus pulvinatus Dozy


& Molk.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Pacfico, SN Santa Marta.
30-1350 m.
AMA, ANT, CAQ, CHO, CR,
GUI, GUV, MAG, MET, NAR,
PUT, VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 18424 (COL, HUA,
MO, NY).

Octoblepharum stramineum
Mitt.

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 245350 m.

AMA, NAR. No evaluada.


Amrica tropical.
Churchill 16088 (COL, HUA,
MO, NY).

ORTHOTRICHACEAE
2 gneros, 24 especies

Orthotrichum Hedw.
12 especies

Orthotrichum aequatoreum
Mitt.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2200 m.
ANT. No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 14184c (HUA, NY).

Orthotrichum cupulatum
Brid.

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 3000-4290 m.
ARA. No evaluada.
Andes.
Cleef 9033 (COL, MO).
Orthotrichum cupulatum var.
austroamericanum Lewinsky.

Orthotrichum diaphanum
Brid.

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2250 m.
BOY. No evaluada.
Pantropical, regiones templadas.
Sipman 34274 (B, NY).
Orthotrichum diaphanum var.
diaphanum.

Orthotrichum elongatum
Taylor

Orthotrichum tuberculatum
Mitt., Orthotrichum wallisii Mll.
Hal.

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2400-3800 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN. No
evaluada.
Andes tropicales.
Churchill 16252a (HUA, NY).

Orthotrichum mandonii
Hampe

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 3000-3700 m.
CAL, CUN, NAR. No evaluada.
Andes tropicales.
Churchill 16252b (HUA, NY).

Orthotrichum pariatum
Mitt.

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2590-3048 m.
CUN. No evaluada.
Amrica tropical.
Steere 7720 (NY).

Orthotrichum penicillatum
Mitt.

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2700-3200 m.
BOY, CUN, MAG. No evaluada.
Andes tropicales.

Orthotrichum pungens Mitt.


Orthotrichum aristatum Turner
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2700 m.
CUN, MAG. No evaluada.
Andes tropicales.
Lindig 2083 (FH, H, NY, S).

Orthotrichum pycnophyllum
Schimp.
Orthotrichum rubescens Mitt.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

409

Bryophyta (Musgos)

ORTHOTRICHACEAE

Bryophyta (mosses)

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2000-4100 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, MAG,
NAR. No evaluada.
Amrica tropical, regiones
templadas.
Churchill 17579 (HUA, MO,
NY).
Orthotrichum pycnophyllum var.
pycnophyllum, Orthotrichum
pycnophyllum var. verrucosum
(Mll.Hal.) Lewinsky.

[Orthotrichum rupestre
Schwgr.]

Churchill et al. 2000.


Nota: registro dudoso / dubious
record.

Orthotrichum steerei
Lewinsky

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 3660 m.
CUN. No evaluada.
Andes tropicales.
Cleef 6439 (COL, U).

Orthotrichum subulatum
Mitt.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2460 m.
CUN. No evaluada.
Andes tropicales.
Weir 185 (NY).

Orthotrichum trachymitrium
Mitt.

Orthotrichum patulum Mitt.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2800 m.
BOY, CAU. No evaluada.
Andes tropicales.
Churchill 17987 (HUA, MO, NY).

410

Zygodon Hook. & Taylor


12 especies
Zygodon campylophyllus
Mll.Hal.

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 3100-4100 m.
BOY, MET. No evaluada.
Amrica tropical.
Cleef 4634 (COL, MO, U).

Zygodon ehrenbergii Mll.


Hal.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2615-3070 m.
CUN, NSA. No evaluada.
Amrica tropical.
Steere 7734 (NY).

Zygodon fragilis H.Rob.

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 3300-4130 m.
BOY, CUN, RIS, SAN. No
evaluada.
Andes tropicales.
Cleef 4359 (COL, MO).

Zygodon nivalis Hampe


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 3300 m.
TOL. No evaluada.
Andes tropicales.

Zygodon obtusifolius Hook.

Zygodon linguiformis Mll.Hal.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2000-2800 m.
ANT, CUN, NAR, SAN. No
evaluada.
Pantropical, regiones templadas
del S.
Churchill 18801 (COL, MO, NY).

Zygodon peruvianus Sull.

Zygodon goudotii Hampe,


Zygodon ovalis Mitt., Zygodon
recurvifolius E.Britton
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2460-4400 m.
ANT, ARA, BOY, CUN, MAG,
MET, NSA, RIS, TOL. No
evaluada.
Andes tropicales.
Churchill 13270 (HUA, MO, NY).

Zygodon pichinchensis
(Taylor) Mitt.

Didymodon pichinchensis
Taylor, Leptodontium spinosum
R.S.Williams, Triquetrella
spiculosa Thr., Zygodon setulosus
Mitt.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
3300-4510 m.
ARA, BOY, MAG, RIS, SAN. No
evaluada.
Andes.
Cleef 8633 (COL, MO, U).

Zygodon reinwardtii
(Hornsch.) A.Braun

Syrrhopodon reinwardtii
Hornsch., Zygodon
ceratodontoides Mll.Hal.,
Zygodon subdenticulatus Hampe
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2090-3800 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
HUI, MAG, MET, NAR, NSA,
RIS, SAN, VAL. No evaluada.
Pantropical.
Escobar 950 (HUA, MO).

Zygodon rufescens (Hampe)


Broth.
Orthotrichum rufescens Hampe

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Bryophyta (Musgos)

ORTHOTRICHACEAE

Bryophyta (mosses)

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2700 m.
CUN. No evaluada.
Andes.

Zygodon sordidus Mll.Hal.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2000 m.
CUN. No evaluada.
Andes tropicales.

Zygodon squarrosus (Taylor)


Mll.Hal.
Leptostomum squarrosum Taylor
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2880-4250 m.
CAU, MET, NAR, RIS. No
evaluada.
Andes tropicales.
Ramrez 4745 (MO, PSO).

Zygodon stenocarpus Taylor


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 4080 m.
BOY. No evaluada.
Andes tropicales.
Cleef 5553 (COL, MO).
Zygodon stenocarpus var
stenocarpus.

PHYLLODREPANIACEAE
2 gneros, 2 especies

Mniomalia Mll.Hal.
1 especie
Mniomalia viridis (Mitt.)
Mll.Hal.

Drepanophyllum viride Mitt.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Amazonia. 200-300 m.
AMA, ANT, VAU. No evaluada.

Amrica tropical.
Churchill 16125 (COL, NY).

Phyllodrepanium Crosby
1 especie
Phyllodrepanium falcifolium
(Schwgr.) Crosby

Drepanophyllum duidense
R.S.Williams, Drepanophyllum
falcifolium (Schwgr.) Wijk
& Margad., Drepanophyllum
fulvum Hook.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Amazonia, Pacfico.
5-200 m.
AMA, ANT, VAL, VAU. No
evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 16185 (COL, MO, NY).

PHYLLOGONIACEAE
1 gnero, 3 especies

Phyllogonium Brid.
3 especies
Phyllogonium fulgens
(Hedw.) Brid.

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
900-3500 m.
ANT, CAL, CAQ, CAU, CHO,
CUN, HUI, MAG, MET, NAR,
NSA, PUT, RIS, TOL, VAL. No
evaluada.
Amrica tropical.
Albert 5380 (HUA, NY).

Phyllogonium viride Brid.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1500 m.
RIS. No evaluada.
Amrica tropical, frica.
Weir s.n. (NY).

Phyllogonium viscosum
(P.Beauv.) Mitt.

Phyllogonium serra Mll.Hal.,


Pterigynandrum viscosum
P.Beauv.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1000-3600 m.
ANT, CAQ, CHO, CUN, HUI,
MAG, MET, NAR, NSA, PUT,
RIS, SAN, VAL. No evaluada.
Amrica tropical, frica.
Linares 1415 (COL, MO, NY).

PILOTRICHACEAE
16 gneros, 81 especies, 6
especies endmicas

Actinodontium Schwgr.
1 especie
Actinodontium sprucei
(Mitt.) A.Jaeger

Actinodontium integrifolium
(Broth.) S.P.Churchill,
Actinodontium portoricense
H.A.Crum & Steere, Lepidopilum
integrifolium Broth., Lepidopilum
sprucei Mitt.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1080-2400 m.
ANT, BOY, MAG. No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 18458 (COL, HUA,
NY).

Amblytropis (Mitt.) Broth.


2 especies
Amblytropis hispidula
(Mitt.) Broth.

Cyclodictyon jamesii H.Rob.,


Hookeria hispidula Mitt.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

411

Bryophyta (Musgos)

PILOTRICHACEAE

Bryophyta (mosses)

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, Pacfico. 35-1880
m.
ANT, NAR. No evaluada.
Amrica tropical.
Ramrez 10041 (MO, PSO).

Amblytropis setosa (Mitt.)


Broth.

Hookeria setosa Mitt.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, Pacfico. 50-1325
m.
ANT, CHO, NAR, VAL. No
evaluada.
Andes tropicales.
Giraldo 1943 (COL, MO).

Brymela Crosby &


B.H.Allen
3 especies
Brymela acuminata (Mitt.)
W.R.Buck
Hookeria acuminata Mitt.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Amazonia. 310-460 m.
PUT. No evaluada.
Andes tropicales.
King C-1084 (US).

Brymela obtusifolia
(E.B.Bartram) W.R.Buck

Hookeriopsis obtusifolia
E.B.Bartram
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1600-1975 m.
CAU, RIS, VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 16480 (BM, COL,
CUVC, HUA, MO, NY, S).

412

Brymela parkeriana (Hook.


& Grev.) W.R.Buck
Hookeria parkeriana Hook. &
Grev.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Amazonia. 110-250 m.
AMA, VAU. No evaluada.
Amrica tropical.
Giraldo 2427 (COAH, MO).

Callicostella (Mll.Hal.)
Mitt.
6 especies
Callicostella ciliata
(Schimp.) A.Jaeger

Callicostella pallida
(Hornsch.) ngstr.

Callicostella aspera (Mitt.)


A.Jaeger, Hookeria pallida
Hornsch.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 10-1300 m.
AMA, ANT, CAQ, CAU, CHO,
GUI, MET, NAR, PUT, RIS,
VAL, VAU. No evaluada.
Amrica tropical.
Sastre 958 (HUA, MO, NY).

Callicostella rivularis (Mitt.)


A.Jaeger

Hookeria ciliata Schimp.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1140-1300 m.
CHO. No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 14450 (HUA, NY).

Hookeria rivularis Mitt.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, Pacfico. 280-820
m.
ANT, MET, NAR. No evaluada.
Amrica tropical.
Schultes 11171 (COL, NY).

Callicostella colombica
R.S.Williams

Callicostella tenerrima
E.B.Bartram

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Pacfico. 80-245 m.
ANT, CAU, NAR, VAL. No
evaluada.
Amrica tropical.
Ramrez 9903 (MO, PSO).

Callicostella depressa
(Hedw.) A.Jaeger

Leskea depressa Hedw.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, Pacfico. 30-1830
m.
ANT, CHO, TOL, VAL. No
evaluada.
Amrica tropical.
Giraldo 887 (HUA).

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Pacfico. 20-280 m.
ANT, CHO. No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 18578 (HUA, MO,
NY).

Crossomitrium Mll.Hal.
5 especies, 1 especie endmica
Crossomitrium acuminatum
E.B.Bartram

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 5-1580 m.
AMA, CHO, VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 16155 (COL, NY).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Bryophyta (Musgos)

PILOTRICHACEAE

Bryophyta (mosses)

Crossomitrium epiphyllum
(Mitt.) Mll.Hal.

Crossomitrium orbiculatum Mll.


Hal., Lepidopilum epiphyllum
Mitt.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, Pacfico. 50-2200
m.
ANT, CAU, CHO, NAR, RIS,
SAN, VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 18231d (NY, PSO).

Crossomitrium patrisiae
(Brid.) Mll.Hal.

Crossomitrium spruceanum Mll.


Hal., Hypnum patrisiae Brid.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, SN Santa Marta. 502200 m.
AMA, ANT, CAU, CHO, CUN,
MAG, PUT, RIS, SAN, VAL. No
evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 15015 (HUA, NY).

Crossomitrium saprophilum
Broth.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa.
MET. No evaluada.
Amrica tropical.
Phillipson 2469 (FH).

Crossomitrium sintenisii
Mll.Hal.

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Endmica. Andes, Pacfico. 1501500 m.
ANT, NAR. No evaluada.
Churchill 14811 (HUA, MO,
NY).

[Crossomitrium wallisii
Mll.Hal.]

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nota: conocida solo del tipo.
Estatus desconocido. Tipo prob.
destruido / known only from the
type; unknown status; type prob.
destroyed.

Cyclodictyon Mitt.
12 especies
Cyclodictyon aeruginosum
(Mitt.) Kuntze

Hookeria aeruginosa Mitt.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1700-2000 m.
CAS, VAL. No evaluada.
Andes tropicales.
Churchill 18968 (COL, MO, NY).

Cyclodictyon albicans
(Hedw.) Kuntze

Cyclodictyon lindigianum
(Hampe) Kuntze, Hookeria
lindigiana Hampe, Leskea
albicans Hedw.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, SN Santa Marta. 302800 m.
ANT, CAL, CAQ, CAU, CHO,
CUN, HUI, MAG, NAR, RIS,
SAN, TOL. No evaluada.
Amrica tropical.
Callejas 2866 (HUA, NY).

Cyclodictyon albicaule
(Besch.) Kuntze

Hookeria albicaulis Besch.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. 600 m.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Amrica tropical.

Cyclodictyon bombonasicum
(Mitt.) Kuntze

Hookeria bombonasica Mitt.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta. 450-1080 m.
MAG, NAR. No evaluada.
Andes tropicales.
Churchill 18457 (COL, MO, NY).

Cyclodictyon chimborazense
(Mitt.) Kuntze
Hookeria chimborazensis Mitt.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1780 m.
ANT. No evaluada.
Andes tropicales.
Snchez 1576-B (MEDEL, NY).

[Cyclodictyon cuspidatum
Kuntze]

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nota: especie dudosa / dubious
species.

Cyclodictyon humile (Mitt.)


Kuntze

Hookeria humilis Mitt.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1540 m.
MAG, SAN. No evaluada.
Andes tropicales.
Weir 158 (NY).

Cyclodictyon nivale (Mll.


Hal.) Kuntze
Hookeria nivalis Mll.Hal.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2500-2600 m.
CUN. No evaluada.
Andes tropicales.
Lindig s.n. (BM).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

413

Bryophyta (Musgos)

PILOTRICHACEAE

Bryophyta (mosses)

Cyclodictyon obscurifolium
(Mitt.) Kuntze

Amblytropis gemmacea (Mitt.)


Broth., Amblytropis ovata (Mitt.)
Broth., Hookeria gemmacea
Mitt., Hookeria obscurifolia Mitt.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2600-3350 m.
CUN, PUT. No evaluada.
Andes tropicales.
Ramrez 5387 (MO, PSO).

Cyclodictyon roridum
(Hampe) Kuntze

Cyclodictyon capillatum (Mitt.)


Kuntze, Hookeria rorida Hampe
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta. 500-3500 m.
ANT, CHO, CUN, MAG, NAR,
QUI, VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 17537 (HUA, LPB, NY,
PSO).

Cyclodictyon rubrisetum
(Mitt.) Kuntze

Hookeria rubriseta Mitt.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, Pacfico. 75-3030
m.
ANT, CAL, CAU, CHO, NAR,
SAN, VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 18141 (HUA, LPB, MO,
NY).

Cyclodictyon subtortifolium
(E.B.Bartram) W.R.Buck
Lepidopilum subtortifolium
E.B.Bartram
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 300-2940 m.
ANT, TOL. No evaluada.
Amrica tropical.

414

Churchill 17178 (HUA, MO,


NY).

Cyclodictyon varians (Sull.)


Kuntze
Hookeria varians Sull.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 700-2550 m.
CHO, SAN. No evaluada.
Amrica tropical.
Luer 10196 (MO).

Helicoblepharum (Mitt.)
Broth.
1 especie, 1 especie endmica
Helicoblepharum
daltoniaceum (Hampe)
Broth.

Lepidopilum daltoniaceum
Hampe
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Endmica. Andes. 2700 m.
CUN. Vulnerable (Linares &
Uribe-Melndez 2002).

Hemiragis (Brid.) Besch.


1 especie
Hemiragis aurea (Brid.)
Kindb.

Hypnum aureum Brid.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, Pacfico. 4502140 m.
CHO, NAR, RIS. No evaluada.
Amrica tropical.
Callejas 2613 (HUA, MO).

Hypnella (Mll.Hal.)
A.Jaeger

Hypnella diversifolia (Mitt.)


A.Jaeger

Hookeria diversifolia Mitt.,


Neohypnella diversifolia (Mitt.)
W.H.Welch & H.A.Crum
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 700-3200 m.
ANT, CAS, CAU, CHO, CUN,
MET, NAR, NSA, RIS, VAL. No
evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 18335 (COL, HUA,
MO, NY).

Hypnella pallescens (Hook.)


A.Jaeger

Hookeria pallescens Hook.,


Hypnella cymbifolia (Hampe)
A.Jaeger, Pseudohypnella
guianensis P.W.Richards
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 50-930 m.
AMA, GUI, MET, VAL, VAU. No
evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 17722 (COL, MO, NY).

Hypnella pilifera (Hook.f. &


Wilson) A.Jaeger
Hookeria pilifera Hook.f. &
Wilson
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
800-3185 m.
ANT, CAU, CUN, MAG, MET,
NAR, NSA, RIS, SAN, VAL. No
evaluada.
Amrica tropical.
Linares 3738 (COL, LPB, MO).

Lepidopilum (Brid.) Brid.


23 especies, 4 especies endmicas

3 especies

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Bryophyta (Musgos)

PILOTRICHACEAE

Bryophyta (mosses)

Lepidopilum affine Mll.Hal.


Lepidopilum mittenii Mll.Hal.,
Lepidopilum pumilum Mitt.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 245-1325 m.
AMA, MET, NAR. No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 16135 (COL, HUA,
NY).

Lepidopilum angustifrons
Hampe

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Endmica. Andes. 2500 m.
CUN. Vulnerable (Linares &
Uribe-Melndez 2002).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Lepidopilum arcuatum Mitt.

Lepidopilum erubescens Mll.Hal.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2470 m.
ANT, VAL. No evaluada.
Andes tropicales.
Wallis s.n. (H-BR).

Lepidopilum brevipes Mitt.


Lepidopilum acutum Mitt.,
Lepidopilum anceps Mitt.,
Lepidopilum calvum Mitt.,
Lepidopilum gracile Mitt.,
Lepidopilum nudum Mitt.,
Lepidopilum subgracile Broth.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, Pacfico. 5803000 m.
ANT, NAR, RIS, VAL. No
evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 15036 (HUA, NY).

Lepidopilum cubense (Sull.)


Mitt.
Hookeria cubensis Sull.,
Lepidopilum semilaeve Mitt.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Pacfico. 100-130 m.
ANT, CAU, NAR. No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 17098 (HUA, NY).

Lepidopilum cuspidans Mitt.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2180 m.
CUN. No evaluada.
Andes tropicales.
Rusby s.n. (NY).

Lepidopilum diaphanum
(Hedw.) Mitt.

Hypnum diaphanum Hedw.,


Lepidopilum apollinairei Broth.
& Paris
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1800-2300 m.
CAU, CUN. No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 18108 (HUA, NY).

Lepidopilum erectiusculum
(Taylor) Mitt.

Hookeria erectiuscula Taylor


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1500-1900 m.
ANT, NAR. No evaluada.
Andes tropicales.
Churchill 18200 (MO, NY, PSO).

Lepidopilum frondosum
Mitt.

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Endmica.
DESCONOCIDO. No evaluada.

Lepidopilum grevilleanum
Mitt.
Hookeria grevilleana Griff.,
Lepidopilum pulcherrimum
Steere
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1325 m.
NAR. No evaluada.
Andes tropicales.
Giraldo 1978 (COL, MO).

Lepidopilum inflexum Mitt.


Lepidopilum aubertii Thr.,
Lepidopilum perlaxum Thr.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 760-2580 m.
ANT, NAR, RIS, VAL. No
evaluada.
Andes tropicales.
Ramrez 9515 (MO, PSO).

Lepidopilum longifolium
Hampe

Lepidopilum integerrimum
Mitt., Lepidopilum robustum
Mitt., Stenodesmus latifolius
E.B.Bartram & Herzog,
Stenodictyon bisodalense
B.H.Allen et al.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1100-3975 m.
ANT, CAL, CAU, CUN, NAR,
PUT, QUI, RIS, TOL, VAL. No
evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 16256 (MO, NY, PSO).

[Lepidopilum maculatum
Mll.Hal.]

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nota: conocida solo del tipo.
Estatus desconocido. Tipo prob.
destruido / known only from the
type; unknown status; type prob.
destroyed.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

415

Bryophyta (Musgos)

PILOTRICHACEAE

Bryophyta (mosses)

[Lepidopilum mniaceum
Mll.Hal.]

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nota: conocida solo del tipo.
Estatus desconocido. Tipo prob.
destruido / known only from the
type; unknown status; type prob.
destroyed.

Lepidopilum muelleri
(Hampe) Hampe

Hookeria muelleri Hampe


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1300-3620 m.
ANT, CAL, CAU, CHO, CUN,
NAR, NSA. No evaluada.
Amrica tropical.
Callejas 5340 (HUA, NY).

Lepidopilum pallido-nitens
(Mll.Hal.) Paris

Hookeria pallido-nitens Mll.


Hal., Lepidopilum attenuatum
E.B.Bartram
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1800 m.
VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 16502 (CUVC, HUA,
MO, NY).

Lepidopilum pergracile Mll.


Hal.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Endmica. Andes. 2460 m.
ANT. No evaluada.
Nota: conocida solo del tipo.
Estatus desconocido. Tipo prob.
destruido / known only from the
type; unknown status; type prob.
destroyed.

Lepidopilum permarginatum
R.S.Williams
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.

416

Nativa. Pacfico. 10-580 m.


CHO, NAR, VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Ramrez 8108 (MO, PSO).

Lepidopilum polytrichoides
(Hedw.) Brid.

Hypnum polytrichoides Hedw.,


Lepidopilum excelsum Mll.Hal.,
Lepidopilum mnioides Mll.Hal.,
Lepidopilum subpolytrichoides
Mll.Hal.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, SN Santa Marta. 351850 m.
AMA, ANT, CHO, MAG, NAR,
RIS, SAN, VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 16121 (COL, HUA,
MO, NY).

Lepidopilum radicale Mitt.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Pacfico. 50 m.
CHO. No evaluada.
Andes tropicales.
Juncosa 1984 C (MO).

Lepidopilum scabrisetum
(Schwgr.) Steere

Lepidopilum intermedium
(Mll.Hal.) Mitt., Lepidopilum
stolonaceum Mll.Hal.,
Neckera scabriseta Schwgr.,
Plagiothecium drepanophyllum
Renauld & Cardot
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, SN Santa Marta. 302450 m.
ANT, CAQ, CHO, CUN, MAG,
RIS, VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 15719 (HUA, NY).

Lepidopilum stillicidiorum
Mitt.

Lepidopilum carneum
E.B.Bartram, Lepidopilum
crispum Herzog
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, Pacfico. 2502500 m.
ANT, NAR, SAN. No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 15820 (HUA, MO, NY).

Lepidopilum surinamense
Mll.Hal.

Lepidopilum flexifolium Mitt.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 10580 m.
AMA, ANT, CAQ, CAU, CHO,
GUI, NAR, VAU. No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 15122 (COL, HUA,
MO, NY).

Lepidopilum tortifolium
Mitt.

Cyclodictyon riparium (Mitt.)


Kuntze, Lepidopilum crispifolium
E.B.Bartram
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, Pacfico. 25-2600
m.
ANT, CHO, NAR, PUT, RIS,
SAN, VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 18625 (HUA, MO, NY,
USM).

Lepidopilum wallisii Mll.


Hal.

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Endmica. Andes. 1540-2460 m.
ANT, VAL. No evaluada.
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Bryophyta (Musgos)

PILOTRICHACEAE

Bryophyta (mosses)

Pilotrichidium Besch.
1 especie
Pilotrichidium callicostatum
(Mll.Hal.) A.Jaeger

Hookeria callicostata Mll.Hal.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
760-2080 m.
ANT, CHO, MAG, NAR, RIS. No
evaluada.
Amrica tropical.
Rams 1447 (CUVC, MO, NY).

Pilotrichum P.Beauv.
5 especies
Pilotrichum asperifolium
Mitt.

Callicosta asperifolia (Mitt.)


Crosby
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2000-2770 m.
CUN, SAN. No evaluada.
Andes tropicales.

Pilotrichum bipinnatum
(Schwgr.) Brid.

Callicosta bipinnata (Schwgr.)


Mll.Hal., Neckera bipinnata
Schwgr.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 35-1300 m.
AMA, ANT, CAQ, CAU, CHO,
CUN, NAR, RIS, VAL, VAU. No
evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 16194 (COL, LBP, MO,
NY).

Pilotrichum evanescens
(Mll.Hal.) Crosby

Callicosta evanescens Mll.Hal.,


Pilotrichum amazonum Mitt.

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Orinoquia, Pacfico. 50245 m.
CHO, NAR, RIS, VIC. No
evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 18596 (HUA, NY).

Pilotrichum fendleri Mll.


Hal.

Callicosta fendleri (Mll.Hal.)


Crosby
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, SN Santa Marta. 251600 m.
ANT, CAQ, CHO, MAG. No
evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 14453 (HUA, MO, NY).

Pilotrichum ramosissimum
Mitt.

Callicosta ramosissima (Mitt.)


Crosby, Pilotrichum wallisii Mll.
Hal.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1150-2460 m.
ANT, CAQ, CUN, PUT, VAL. No
evaluada.
Andes tropicales.
Giraldo 2081 (COL, MO, NY).

Stenodesmus (Mitt.)
A.Jaeger
1 especie
Stenodesmus tenuicuspis
(Mitt.) A.Jaeger
Hookeria tenuicuspis Mitt.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. 700-750 m.
NAR. No evaluada.
Andes tropicales.
Ramrez 8328 (MO, PSO).

Stenodictyon (Mitt.)
A.Jaeger
1 especie
Stenodictyon wrightii (Sull.
& Lesq.) Crosby

Hookeria wrightii Sull. & Lesq.,


Stenodictyon nitidum (Mitt.)
A.Jaeger
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1600-3670 m.
ANT, CHO, CUN, MET, RIS,
SAN, VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Luteyn 10755 (HUA, MO, NY).

Thamniopsis (Mitt.)
M.Fleisch.
8 especies
Thamniopsis cruegeriana
(Mll.Hal.) W.R.Buck

Hookeria cruegeriana Mll.Hal.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 5-2100 m.
AMA, BOY, CAU, CHO, CUN,
GUI, MET, NSA, PUT, VAL. No
evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 16139 (COL, HUA,
MO, NY).

Thamniopsis diffusa (Mitt.)


W.R.Buck

Callicostella acutifolia Thr.,


Callicostella plicatula Thr.,
Hookeria diffusa Mitt.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Pacfico. 25-350 m.
CAU, CHO, NAR, VAL. No
evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 18558 (HUA, MO, NY,
USM).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

417

Bryophyta (Musgos)

PILOTRICHACEAE

Bryophyta (mosses)

Thamniopsis incurva
(Hornsch.) W.R.Buck

Thamniopsis sinuata (Mitt.)


W.R.Buck

Thamniopsis killipii
(R.S.Williams) E.B.Bartram

Thamniopsis undata (Hedw.)


W.R.Buck

Chaetophora incurva Hornsch.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 800-1450 m.
ANT, CAQ, MET. No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 16921 (HUA, MO, NY).

Hookeriopsis killipii R.S.Williams


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, SN Santa Marta. 802030 m.
ANT, CHO, MAG, PUT, VAL,
VAU. No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 18345 (HUA, MO,
NY).

Thamniopsis pendula
(Hook.) M.Fleisch.

Hookeria pendula Hook.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1100-2800 m.
ANT, MAG, NAR, RIS, VAL. No
evaluada.
Amrica tropical.
Giraldo 2004 (COL, NY).

Thamniopsis purpureophylla
(E.Britton) W.R.Buck
Hookeria purpureophylla
E.Britton
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2310 m.
ANT. No evaluada.
Andes tropicales.
Churchill 13093 (HUA, NY).

418

Hookeria sinuata Mitt.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1100-1740 m.
ANT, NAR. No evaluada.
Andes tropicales.
Callejas 2792 (HUA, NY).

Hookeriopsis crispa (Mll.Hal.)


A.Jaeger, Hookeriopsis undatula
(Mll.Hal.) Broth., Leskea undata
Hedw.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1110-2885 m.
ANT, CAU, CHO, CUN, HUI,
MAG, MET, NAR, NSA, PUT,
SAN, VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Linares 3861 (COL, LPB, MO,
NY).

Trachyxiphium W.R.Buck
8 especies
Trachyxiphium
glanduliferum (Hampe)
S.P.Churchill & E.Linares

Hookeria glandulifera Hampe,


Trachyxiphium vagum (Mitt.)
W.R.Buck
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1700-2800 m.
ANT, CAU. No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 18127 (HUA, NY).

Trachyxiphium guadalupense
(Spreng.) W.R.Buck
Hookeriopsis cuspidatissima
(Hampe) Broth., Hookeriopsis
falcata (Hook.) A.Jaeger,

Hookeriopsis gracilis (Mitt.)


A.Jaeger, Hookeriopsis rufa
(Besch.) A.Jaeger, Hookeriopsis
velutina (Hampe) A.Jaeger,
Hypnum guadalupense Spreng.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta. 240-2600 m.
ANT, CAU, CHO, CUN, MAG,
MET, NAR, NSA, RIS, VAL. No
evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 12919 (HUA, MO,
NY).

Trachyxiphium hypnaceum
(Mll.Hal.) W.R.Buck
Hookeria hypnacea Mll.Hal.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2500 m.
CUN. No evaluada.
Amrica tropical.
Lindig s.n. (BM).

Trachyxiphium pernutans
(Mll.Hal.) W.R.Buck

Hookeria pernutans Mll.Hal.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Amazonia, Caribe, SN
Santa Marta. 250-1545 m.
AMA, MAG. No evaluada.
Andes tropicales.
Schultes 16579 (NY).

Trachyxiphium steerei
(D.G.Griffin) S.P.Churchill

Hookeriopsis steerei D.G.Griffin


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 3500-3755 m.
ANT, BOY. No evaluada.
Andes tropicales.
Churchill 13356b (FLAS, HUA,
MO, NY).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Bryophyta (Musgos)

PILOTRICHACEAE

Bryophyta (mosses)

Trachyxiphium subfalcatum
(Hampe) W.R.Buck

Hookeria subfalcata Hampe,


Hookeriopsis curvifolia (Mitt.)
A.Jaeger, Hookeriopsis scabrella
(Mitt.) A.Jaeger, Hookeriopsis
viridissima (Mitt.) A.Jaeger
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta. 50-3000 m.
ANT, CAU, CUN, MAG, NSA,
PUT, VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Giraldo 2029 (COL, NY).

Trachyxiphium tenue (Mitt.)


W.R.Buck

Hookeria tenuis Mitt.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 920-2480 m.
ANT. No evaluada.
Andes tropicales.
Churchill 15466 (HUA, MO, NY).

Trachyxiphium variabile
(Mitt.) W.R.Buck

Hookeria variabilis Mitt.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2420 m.
ANT. No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 15519 (HUA, NY).

PLAGIOTHECIACEAE
1 gnero, 4 especies

Plagiothecium Bruch &


Schimp.
4 especies
Plagiothecium conostegium
Herzog
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.

Nativa. Andes. 3550-3765 m.


BOY. No evaluada.
Amrica tropical, regiones
templadas del S.
Ireland 23624a (MO).

Plagiothecium lucidum
(Hook.f. & Wilson) Paris

Hypnum lucidum Hook.f. &


Wilson, Plagiothecium andinum
(Hampe) Schimp.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2500-3920 m.
ANT, BOY, CAL, CUN, NAR,
VAL. No evaluada.
Amrica tropical, regiones
templadas del S.
Churchill 16320 (HUA, MO,
NY).

Plagiothecium
novogranatense (Hampe)
Mitt.

Hypnum novograntense Hampe


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2480-3500 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, NAR.
No evaluada.
Amrica tropical.
Linares 3992 (COL, LPB, MO,
NY).

Plagiothecium standleyi
E.B.Bartram

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2000-3800 m.
ANT, CAU, CUN. No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 19375 (COL, HUA,
MO).

POLYTRICHACEAE
8 gneros, 22 especies

Atrichum P.Beauv.
2 especies
Atrichum oerstedianum
(Mll.Hal.) Mitt.

Catharinea oerstediana Mll.Hal.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. SN Santa Marta. 19002100 m.
MAG. No evaluada.
Colombia a Mxico; N Amrica.
Mgdefrau 1253 (MICH).

Atrichum polycarpum (Mll.


Hal.) Mitt.
Atrichum androgynum (Mll.
Hal.) A.Jaeger, Atrichum
bogotense Besch., Catharinea
polycarpa Mll.Hal.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1000-2800 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, HUI,
NAR, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Amrica tropical.
Linares 3789 (COL, MO, NY).

Notoligotrichum G.L.Sm.
1 especie
Notoligotrichum trichodon
(Hook.f. & Wilson) G.L.Sm.
Polytrichum trichodon Hook.f.
& Wilson, Psilopilum trichodon
(Hook.f. & Wilson) Mitt.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 3600-4100 m.
CAU, NAR. No evaluada.
Andes, frica.
Ramrez 6858 (MO, PSO).

Oligotrichum DC.
1 especie

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

419

Bryophyta (Musgos)

POLYTRICHACEAE

Bryophyta (mosses)

Oligotrichum erosum
(Hampe) Lindb.

Catharinea erosa Hampe


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2600-2700 m.
CAL, CUN. No evaluada.
Amrica tropical.
King 860c (US).

Pogonatum P.Beauv.
6 especies
Pogonatum campylocarpon
(Mll.Hal.) Mitt.

Pogonatum andinum (Hampe)


Mitt., Pogonatum arcuatum Mitt.,
Pogonatum distantifolium Mll.
Hal., Pogonatum psilopiloides
(Mll.Hal.) A.Jaeger, Pogonatum
purpurascens Mitt., Pogonatum
subcontortum (Hampe)
Mitt., Pogonatum varians
(Hampe) Mitt., Polytrichum
campylocarpum Mll.Hal.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1700-3320 m.
ANT, CAU, CUN, MAG, NAR,
NSA, QUI, VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Ramrez 10890 (MO, PSO).

Pogonatum neglectum
(Hampe) A.Jaeger

Polytrichum neglectum Hampe


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1900-3600 m.
ANT, BOY, CAQ, CUN, MAG,
NAR, VAL. No evaluada.
Andes tropicales.
Churchill 13354 (HUA, MO,
NY).

420

Pogonatum pensilvanicum
(Hedw.) P.Beauv.

Pogonatum abbreviatum Mitt.,


Polytrichum pensilvanicum
Hedw.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1300-1970 m.
ANT, BOY, CAQ, SAN. No
evaluada.
Amrica tropical, regin
holrtica.
Churchill 17047 (HUA, LPB, MO,
NY).

Pogonatum perichaetiale
(Mont.) A.Jaeger

Pogonatum cucullatum (Hampe)


Mitt., Pogonatum polycarpum
Paris, Polytrichum oligodus Mll.
Hal.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1700-4100 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, MAG,
NAR, VAL. No evaluada.
Amrica tropical, regiones
templadas del S.
Churchill 17419 (HUA, NY,
PSO).
Pogonatum perichaetiale subsp.
oligodus (Mll.Hal.) Hyvnen.

Pogonatum semipellucidum
(Hampe) Mitt.
Pogonatum subbifarium
Mitt., Pogonatum viride Mitt.,
Polytrichum semipellucidum
Hampe
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1450-2850 m.
ANT, CUN, NAR, NSA, RIS,
VAL. No evaluada.
Andes tropicales.
Sastre 1478 (HUA, MO, NY, U,
US).

Pogonatum tortile (Sw.) Brid.


Polytrichum tortile Sw.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
900-1700 m.
ANT, CAU, MAG, MET. No
evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 14319 (HUA, LPB,
MO).

Polytrichadelphus (Mll.
Hal.) Mitt.
8 especies
Polytrichadelphus abriaquiae
(Mll.Hal.) A.Jaeger
Catharinea abriaquiae Mll.Hal.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2460-3000 m.
ANT. Vulnerable (Linares &
Uribe-Melndez 2002).
Andes tropicales.
Churchill 18483 (HUA, NY).

Polytrichadelphus aristatus
(Hampe) Mitt.

Catharinea aristata Hampe


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1140-4325 m.
ANT, BOY, CAL, CHO, CUN,
MAG, NAR, NSA, VAL. No
evaluada.
Andes tropicales.
Escobar 1017 (HUA, NY).

Polytrichadelphus ciliatus
(Hook. & Wilson) Mitt.

Polytrichum ciliatum Hook. &


Wilson
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2500-3500 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Bryophyta (Musgos)

POLYTRICHACEAE

Bryophyta (mosses)

ANT, CAL, CAU, NAR, NSA,


PUT, QUI, RIS, TOL, VAL. No
evaluada.
Andes tropicales.
Churchill 17546 (HUA, LPB, MO,
NY).

Polytrichadelphus giganteus
(Hook.) Mitt.

Polytrichum giganteum Hook.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 3100-3700 m.
CAL, CAU, NAR, PUT. No
evaluada.
Andes tropicales.
Churchill 18040 (HUA, LPB, MO,
NY).

Polytrichadelphus longisetus
(Brid.) Mitt.

Pogonatum longisetum Brid.,


Polytrichum trianae Mll.Hal.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1300-3590 m.
ANT, BOY, CAL, CAQ, CAS,
CAU, CUN, HUI, MAG, NAR,
NSA, PUT, QUI, TOL, VAL. No
evaluada.
Andes tropicales.
Churchill 18869 (COL, MO, NY).

Polytrichadelphus purpureus
Mitt.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 3000-3900 m.
ANT, CAL, CAU, CUN, HUI,
NAR, QUI, TOL, VAL. No
evaluada.
Andes tropicales.
Churchill 16296 (HUA, LPB,
NY).

Polytrichadelphus
rubiginosus Mitt.

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.

Nativa. Andes. 2955 m.


ANT, CUN. No evaluada.
Andes tropicales.
Polytrichadelphus rubiginosus
var. rubiginosus.

Polytrichadelphus valenciae
(Mll.Hal.) Paris

Catharinea valenciae Mll.Hal.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 3500-3600 m.
ANT. No evaluada.
Andes tropicales.
Churchill 13324 (HUA, MO, NY).

Polytrichastrum G.L.Sm.
1 especie
Polytrichastrum tenellum
(Mll.Hal.) G.L.Sm.

Polytrichastrum alpiniforme
(Cardot) G.L.Sm., Polytrichum
tenellum Mll.Hal.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2500-4100 m.
BOY, CUN, MAG, VAL. No
evaluada.
Andes tropicales.
Churchill 19062 (COL, MO, NY).

Polytrichum juniperinum
Hedw.

Polytrichum antillarum Rich.,


Polytrichum aristiflorum Mitt.,
Polytrichum equisetiforme
Mll.Hal., Polytrichum
rhynchomitrium Mll.Hal.,
Polytrichum thysanomitrium
Mll.Hal.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
950-4680 m.
ANT, ARA, BOY, CAL, CAQ,
CAU, CHO, CUN, MAG, MET,
NAR, NSA, PUT, RIS, SAN,
TOL, VAL. No evaluada.
Subcosmopolita.
Florschtz 3570 (COL, HUA,
MO, NY, U).

Steereobryon G.L.Sm.
1 especie
Steereobryon subulirostrum
(Besch.) G.L.Sm.
Atrichum subulirostrum Besch.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1790-3140 m.
ANT, CAL, QUI. No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 16360 (HUA, MO,
NY).

Polytrichum Hedw.
2 especies
Polytrichum ericoides
Hampe

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 500-3700 m.
BOY, CAQ, CUN, TOL. No
evaluada.
Andes tropicales.
Churchill 19311 (COL, MA,
MO).

POTTIACEAE
23 gneros, 72 especies, 6
especies endmicas

Anoectangium Schwgr.
1 especie
Anoectangium aestivum
(Hedw.) Mitt.

Anoectangium calidum Mitt.,


Anoectangium compactum
Schwgr., Anoectangium

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

421

Bryophyta (Musgos)

POTTIACEAE

Bryophyta (mosses)

euchloron (Schwgr.) Mitt.,


Anoectangium incurvans
(Schimp.) E.B.Bartram,
Gymnostomum incurvans
Schimp., Zygodon tenellus Mitt.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1120-3920 m.
ARA, BOY, CAU, HUI, MET,
NAR, VAL. No evaluada.
Pantropical, regiones templadas.
Churchill 15230 (CUVC, MO,
NY).

Barbula Hedw.
10 especies, 4 especies endmicas
Barbula appressifolia (Mitt.)
A.Jaeger
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. SN Santa Marta. 17004100 m.
MAG. No evaluada.
Andes tropicales.
Mgdefrau 1186 (COL).

Barbula arcuata Griff.

Barbula subulifolia Sull.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1380-2000 m.
CUN, NAR, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Amrica tropical, Asia.
Ramrez 3711 (MO, PSO).

Barbula calyculosa (Mitt.)


A.Jaeger
Tortula calyculosa Mitt.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1600-1800 m.
VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Killip 5831 (MO).

422

Barbula costata (Mitt.)


A.Jaeger
Tortula costata Mitt.
Nativa. Andes. 1600 m.
CUN. No evaluada.
Andes tropicales.
Uribe 4297 (COL, US).

Barbula indica (Hook.)


Spreng.

Barbula cruegeri Mll.Hal.,


Barbula erosa Hampe, Tortula
indica Hook.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Pacfico, SN Santa Marta.
150-1800 m.
ANT, BOL, CAL, CAU, CHO,
HUI, MAG, NAR, RIS, VAU. No
evaluada.
Pantropical.
Ramrez 8447 (MO, PSO).
Barbula indica var. gregaria
(Mitt.) R.H.Zander, Barbula
indica var. indica.

Barbula lavardei (Thr.)


R.H.Zander & S.P.Churchill
Meesia lavardei Thr.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Endmica.
VAL. No evaluada.
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Barbula novo-granatensis
Hampe

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Endmica. Andes. 2500 m.
CUN. Vulnerable (Linares &
Uribe-Melndez 2002).
Barbula novo-granatensis var.
gracilior Hampe
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Barbula occidentalis (Mitt.)


Broth.
Tortula occidentalis Mitt.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 700-1890 m.
NSA, VAL. No evaluada.
Andes tropicales.
Churchill 18908 (COL, MO).

Barbula stenocarpa Hampe

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Endmica. Andes. 2800 m.
CUN. No evaluada.
Nota: conocida solo del
tipo. Situacin taxonmica
desconocida / known only
from the type; taxonomic status
unknown.

Barbula subcaespitosa
(Hampe) Broth.

Anacalypta subcaespitosa Hampe


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Endmica. Andes. 2800 m.
CUN. No evaluada.
Nota: conocida solo del
tipo. Situacin taxonmica
desconocida / known only
from the type; taxonomic status
unknown.

Bryoerythrophyllum
P.C.Chen
4 especies
Bryoerythrophyllum
campylocarpum (Mll.Hal.)
H.A.Crum

Bryoerythrophyllum arcuatum
(Mitt.) H.A.Crum, Syrrhopodon
crispatus Hampe, Tortula
campylocarpa Taylor
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1550-4170 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Bryophyta (Musgos)

POTTIACEAE

Bryophyta (mosses)

ANT, BOY, CAL, CAQ, CUN,


MET, NAR, QUI, RIS, SAN. No
evaluada.
Pantropical, regiones templadas.
King 635c (COL, US).

Bryoerythrophyllum
fuscinervium (Mitt.)
R.H.Zander

Barbula fuscinervia (Mitt.)


A.Jaeger, Bryoerythrophyllum
columbianum var. atacamense
R.H.Zander & M.A.Lewis,
Tortula fuscinervia Mitt.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1260 m.
TOL. No evaluada.
Andes.
Micholitz s.n. (H).

Bryoerythrophyllum
inaequalifolium (Taylor)
R.H.Zander

Barbula inaequalifolia Taylor


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2850-3500 m.
NAR, SAN. No evaluada.
Pantropical.
Ramrez 9768 (MO, PSO).

Bryoerythrophyllum
jamesonii (Taylor)
H.A.Crum

Barbula jamesonii Taylor,


Didymodon jamesonii (Taylor)
A.Jaeger, Leptodontium
albovaginatum Herzog
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1400-4330 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
MET, NAR, RIS, SAN, TOL,
VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 19032 (COL, HUA,
MO, NY).

Didymodon Hedw.
10 especies, 1 especie endmica
Didymodon australasiae
(Hook. & Grev.) R.H.Zander
Barbula australasiae (Hook. &
Grev.) Brid., Barbula decolorans
Hampe, Tortula australasiae
Hook. & Grev., Trichostomopsis
australasiae (Hook. & Grev.)
H.Rob.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2730-3700 m.
CAU, CUN, MET, NAR. No
evaluada.
Pantropical, regiones templadas.
Churchill 16653 (MO, PSO).

Didymodon laevigatus
(Mitt.) R.H.Zander

Barbula laevigata (Mitt.)


A.Jaeger, Tortula laevigata Mitt.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1900-4450 m.
ANT, ARA, BOY, CAL, CAS,
CUN, MET, NAR, TOL, VAL.
No evaluada.
Andes.
Aguirre 2892 (COL, MO).

Didymodon lindigii (Hampe)


R.H.Zander

Barbula lindigii (Hampe) Hampe,


Gyroweisia lindigii (Hampe)
Broth., Hyophila lindigii Hampe
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Endmica. Andes. 3000-3200 m.
CUN. Vulnerable (Linares &
Uribe-Melndez 2002).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Didymodon paramicola
(H.Rob.) O.Werner et al.

Kingiobryum paramicola H.Rob.

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 3490-4200 m.
BOY, CUN, MET. No evaluada.
Andes tropicales.
Cleef 4674a (MO, U).

Didymodon pruinosus
(Mitt.) R.H.Zander

Barbula glaucescens Hampe,


Tortula pruinosa Mitt.
Jimnez & Cano 2008.
Nativa. Andes. 3200 m.
CUN. No evaluada.
Andes tropicales.
Lindig 2020b (BM).

Didymodon rigidulus Hedw.

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, Pacfico. 3004260 m.
ANT, ARA, CAL, CAU, CUN,
NAR, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Pantropical, regiones templadas.
Ramrez 10684 (MO, PSO).
Didymodon rigidulus var. gracilis
(Hook. & Grev.) R.H.Zander,
Didymodon rigidulus var.
icmadophilus (Mll.Hal.)
R.H.Zander, Didymodon
rigidulus var. rigidulus.

Didymodon taylorii
R.H.Zander

Barbula campylocarpa (Taylor)


Mll.Hal.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2530-2800 m.
CUN, PUT. No evaluada.
Andes tropicales.
King C-967 (US).

Didymodon tophaceus
(Brid.) Lisa

Trichostomum tophaceum Brid.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

423

Bryophyta (Musgos)

POTTIACEAE

Bryophyta (mosses)

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 3100-3200 m.
NAR. No evaluada.
Pantropical, regin holrtica.
Steere 9469 (NY).

Didymodon umbrosus (Mll.


Hal.) R.H.Zander
Barbula umbrosa Mll.Hal.,
Didymodon australasiae
var. umbrosus (Mll.Hal.)
R.H.Zander, Trichostomopsis
umbrosa (Mll.Hal.) H.Rob.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2000 m.
NAR. No evaluada.
Amrica tropical, regiones
templadas.
Churchill 17574 (HUA, MO, NY,
PSO).

Didymodon vinealis (Brid.)


R.H.Zander

Barbula fusca Mll.Hal., Barbula


rectifolia Taylor, Barbula vinealis
Brid.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2770 m.
CUN. No evaluada.
Pantropical, regiones templadas.
Weir 226 (NY).

Dolotortula R.H.Zander
1 especie
Dolotortula mniifolia (Sull.)
R.H.Zander
Barbula mniifolia Sull., Tortula
mniifolia (Sull.) Mitt.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 910-2200 m.
ANT, NAR, VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 14602 (HUA, NY).

424

Erythrophyllopsis Broth.
1 especie
Erythrophyllopsis andina
(Sull.) R.H.Zander

Erythrophyllastrum
andinum (Sull.) R.H.Zander,
Trichostomum andinum Sull.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 3700-4300 m.
ARA, CUN, MET, SAN. No
evaluada.
Andes tropicales.
Cleef s.n. (COL, MO, U).

Gymnostomum Nees &


Hornsch.
1 especie
Gymnostomum aeruginosum
Sm.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 700-1500 m.
CUN, VAL. No evaluada.
Subcosmopolita.
Linares 1488 (COL, MO, NY).

Hennediella Paris
1 especie
Hennediella polyseta (Mll.
Hal.) R.H.Zander
Barbula polyseta Mll.Hal.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 4150 m.
CAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Frahm s.n. (L: 23 Jul 1992).

Hymenostylium Brid.
1 especie

Hymenostylium
recurvirostrum (Hedw.)
Dixon

Gymnostomum recurvirostrum
Hedw.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 910-4100 m.
ANT, BOY, MET, NAR. No
evaluada.
Pantropical, regiones templadas.
Churchill 19075 (COL, MO).
Hymenostylium recurvirostrum
var. recurvirostrum.

Hyophila Brid.
1 especie
Hyophila involuta (Hook.)
A.Jaeger

Gymnostomum involutum Hook.,


Hyophila tortula (Schwgr.)
Hampe
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, Caribe, Pacfico,
SN Santa Marta. 10-2440 m.
ANT, BOL, CAL, CAU, CHO,
CUN, GUJ, HUI, MAG, NAR,
RIS, SAP, SAN, VAL. No
evaluada.
Pantropical.
Ramrez 9101 (MO, PSO).

Leptodontium (Mll.Hal.)
Lindb.
15 especies
Leptodontium
brachyphyllum Broth. &
Thr.

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1250-4100 m.
BOY, CUN, MAG. No evaluada.
Amrica tropical, frica.
Van der Hammen 2561 (MO, U).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Bryophyta (Musgos)

POTTIACEAE

Bryophyta (mosses)

Leptodontium capituligerum
Mll.Hal.

Leptodontium gracile (Wilson)


De Not., Leptodontium
gracilescens E.Britton
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2120-4100 m.
ARA, BOY, CUN, NAR, SAN.
No evaluada.
Amrica tropical, frica.
Churchill 18829 (COL, MO, NY).

Leptodontium erythroneuron
Herzog

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 3500-3800 m.
CUN, MET. No evaluada.
Andes tropicales.
Churchill 19333 (COL, MA, MO).

Leptodontium filicola Herzog


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2400-3350 m.
ANT, BOY, CUN, NAR, PUT. No
evaluada.
Amrica tropical.
Ramrez 3870 (MO, PSO).

Leptodontium flexifolium
(Dicks.) Hampe

Bryum flexifolium Dicks.,


Trichostomum filescens Hampe
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2400-4680 m.
ANT, ARA, BOY, CAL, CUN,
MAG, SAN. No evaluada.
Pantropical, regin holrtica.
Escobar 1107 (HUA, MO).

[Leptodontium fuhrmannii
Broth. & Irmsch.]

Churchill & Linares 1995.


Nota: especie dudosa. Tipo no
localizado / dubious species; type
not located.

Leptodontium longicaule
Mitt.

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1840-3985 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, MET,
NAR, NSA, QUI. No evaluada.
Amrica tropical, frica.
Albert 5429 (HUA, NY).
Leptodontium longicaule var.
longicaule, Leptodontium
longicaule var. microruncinatum
(Dusn) R.H.Zander.

Leptodontium luteum
(Taylor) Mitt.

Didymodon luteum Taylor


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2300-3800 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, NAR,
QUI, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Andes tropicales, frica.
Linares 3607 (COL, LPB, MO,
NY).

Leptodontium planifolium
Herzog
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 3300-3700 m.
CUN. No evaluada.
Andes tropicales.
Schultes 20210 (CANM).

Leptodontium proliferum
Herzog
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 3500 m.
CAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Barclay 6334 (CANM).

Leptodontium pungens
(Mitt.) Kindb.

Didymodon pungens Mitt.,


Leptodontium acutifolium Mitt.,

Leptodontium subgrimmioides
Broth. & Thr.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2265-4550 m.
ARA, BOY, CAL, CUN, MAG,
NSA, RIS, TOL. No evaluada.
Amrica tropical, frica.
Cleef 1763 (MO, NY, U).

Leptodontium stellaticuspis
E.B.Bartram

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 3600-3920 m.
BOY, CAL, CUN. No evaluada.
Andes tropicales.
Churchill 16332d (HUA, NY).

Leptodontium stoloniferum
R.H.Zander
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 3600 m.
CUN. No evaluada.
Amrica tropical.

Leptodontium syntrichioides
(Mll.Hal.) Paris

Trichostomum syntrichioides
Mll.Hal.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 3080-3700 m.
ANT, NAR, TOL. No evaluada.
Amrica tropical.
Van der Hammen 3285 (MO, U).

Leptodontium viticulosoides
(P.Beauv.) Wijk & Margad.

Leptodontium densifolium (Mitt.)


Mitt., Macromitrium undulatum
(Hook. & Grev.) Schwgr.,
Neckera viticulosoides P.Beauv.,
Trichostomum subcirrhifolium
Mll.Hal.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

425

Bryophyta (Musgos)

POTTIACEAE

Bryophyta (mosses)

Nativa. Andes, SN Santa Marta.


2000-3825 m.
ANT, BOY, CAL, CAS, CAU,
CUN, MAG, NAR, NSA, PUT,
RIS, SAN, VAL. No evaluada.
Pantropical, regiones templadas
del S.
Churchill 18975 (COL, MO, NY).
Leptodontium viticulosoides
var. exasperatum (Cardot)
R.H.Zander, Leptodontium
viticulosoides var. sulphureum
(Mll.Hal.) R.H.Zander,
Leptodontium viticulosoides var.
viticulosoides.

Leptodontium wallisii (Mll.


Hal.) Kindb.

Leptodontium ferrugineum
Broth., Trichostomum wallisii
Mll.Hal.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 3300-4400 m.
ANT, ARA, BOY, CAL, CAU,
CUN, MET, NAR, RIS, TOL. No
evaluada.
Andes tropicales.
Churchill 17894 (HUA, LPB, MO,
NY).

Mironia R.H.Zander
1 especie
Mironia ehrenbergiana
(Mll.Hal.) R.H.Zander

Barbula ehrenbergiana Mll.Hal.,


Didymodon killipii R.S.Williams
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 3400-4350 m.
ARA, BOY, CUN, MET, NSA,
SAN, TOL. No evaluada.
Amrica tropical.
Cleef 7946 (COL, MO, NY, U).
Mironia ehrenbergiana var.
ehrenbergiana.

426

Molendoa Lindb.
1 especie
Molendoa sendtneriana
(Bruch & Schimp.) Limpr.

Anoectangium sendtnerianum
Bruch & Schimp.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2100-3635 m.
BOY, CUN, MET, NSA, SAN. No
evaluada.
Amrica tropical, regiones
templadas.
Cleef 7915 (COL, MO).

Pleurochaete Lindb.
1 especie
Pleurochaete luteola (Besch.)
Thr.
Pleurochaete ecuadoriensis
Broth., Pleurochaete squarrosa
(Brid.) Lindb., Pleurochaete
squarrosa var. luteola (Besch.)
R.H.Zander
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1800-2500 m.
BOY. No evaluada.
Amrica tropical.
Van der Hammen 2233 (MO).

Pseudocrossidium
R.S.Williams
2 especies
Pseudocrossidium
granulosum (Thr.)
S.P.Churchill

Barbula granulosa Thr.,


Pseudocrossidium steerei
S.P.Churchill
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2555 m.
NAR. No evaluada.

Andes tropicales.
Churchill 16161a (COL, NY,
PSO).

Pseudocrossidium replicatum
(Taylor) R.H.Zander
Barbula replicata Taylor, Barbula
spiralis Schimp.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
600-3700 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, MAG,
NAR, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Amrica tropical, frica,
regiones templadas.
Churchill 18163 (MO, NY, PSO).
Pseudocrossidium replicatum var.
replicatum.

Pseudosymblepharis Broth.
1 especie
Pseudosymblepharis
schimperiana (Paris)
H.A.Crum

Syrrhopodon schimperianus Paris,


Tortella mollissima E.B.Bartram
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1010-3300 m.
ANT, NAR, NSA, RIS, SAN,
VAL. No evaluada.
Amrica tropical, frica,
regiones templadas.
Churchill 18793 (COL, NY).

Sagenotortula R.H.Zander
1 especie
Sagenotortula quitoensis
(Taylor) R.H.Zander

Tortula mniadelphus (Mll.Hal.)


Broth., Tortula quitoensis Taylor
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 3420 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Bryophyta (Musgos)

POTTIACEAE

Bryophyta (mosses)

ANT. No evaluada.
Amrica tropical, frica,
regiones templadas.
Londoo 567 (MEDEL, MO).

Scopelophila (Mitt.) Lindb.


1 especie
Scopelophila ligulata
(Spruce) Spruce

Encalypta ligulata Spruce


Nativa. Andes. 2700 m.
HUI. No evaluada.
Pantropical, regin holrtica.
Hegewald 9875 (COL, MO).

Streptopogon Mitt.
4 especies
Streptopogon calymperes
Mll.Hal.

Calymperes lindigii Hampe,


Streptopogon hampeanus Besch.,
Streptopogon rigidus Broth.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1170-4000 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
MAG, NAR, NSA, RIS, SAN,
TOL, VAL. No evaluada.
Amrica tropical, frica.
Churchill 14577 (HUA, MO, NY).

Streptopogon cavifolius Mitt.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1790-3080 m.
ANT, CUN. No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 14590b (HUA, NY).

Streptopogon erythrodontus
(Taylor) Wilson
Barbula erythrodonta Taylor
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.

Nativa. Andes. 2100-3900 m.


ANT, BOY, CAL, CAQ, CAU,
CUN, NAR, PUT, RIS, TOL. No
evaluada.
Pantropical.
Churchill 19371a (COL, MO,
NY).
Streptopogon erythrodontus var.
erythrodontus

Streptopogon lindigii Hampe


Streptopogon latifolius Mitt.,
Streptopogon setifer Mitt.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1850-3800 m.
BOY, CUN, TOL. Vulnerable
(Linares & Uribe-Melndez
2002).
Andes tropicales.
Churchill 19040 (HUA, COL,
MO, NY).

Syntrichia Brid.
6 especies
Syntrichia amphidiacea
(Mll.Hal.) R.H.Zander

Barbula amphidiacea Mll.Hal.,


Tortula caroliniana A.L.Andrews
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1410-2750 m.
ANT, CUN, NAR. No evaluada.
Amrica tropical, frica.
Churchill 14393b (HUA, NY).

Syntrichia andicola (Mont.)


Ochyra
Tortula andicola Mont., Tortula
goudotii (Hampe) Mitt.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
3310-4680 m.
ANT, ARA, BOY, CAL, MAG,
MET, RIS, SAN, TOL. No
evaluada.

Amrica tropical.
Cleef 9009 (COL, MO, U).

Syntrichia bogotensis
(Hampe) R.H.Zander

Barbula bogotensis Hampe,


Tortula decidua Mitt.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2200-4100 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
NAR, SAN. No evaluada.
Andes tropicales.
Churchill 19058 (COL, HUA,
MO, NY).

Syntrichia fragilis (Taylor)


Ochyra

Barbula trianae Mll.Hal.,


Syntrichia pichinchensis (Taylor)
R.H.Zander, Tortula affinis
(Hampe) Broth., Tortula fragilis
Taylor, Tortula quitense Hampe
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2000-4100 m.
BOY, CAU, CUN, NAR, SAN.
No evaluada.
Pantropical, regiones templadas.
Ramrez 8563 (MO, PSO).

Syntrichia pagorum (Milde)


J.J.Amann

Barbula pagorum Milde, Tortula


pagorum (Milde) De Not.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1480-1650 m.
ANT, BOY. No evaluada.
Amrica tropical, frica,
regiones templadas.
Aguirre 2851a (MO).

Syntrichia percarnosa (Mll.


Hal.) R.H.Zander
Barbula percarnosa Mll.Hal.,
Tortula kingii H.Rob.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

427

Bryophyta (Musgos)

POTTIACEAE

Bryophyta (mosses)

Nativa. Andes. 3520-4350 m.


ARA, CUN, MET. No evaluada.
Andes.
Cleef 9034 (COL, MO).

Tortella (Lindb.) Limpr.


1 especie
Tortella alpicola Dixon

Tortella tortelloides (S.W.Greene)


H.Rob.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2100 m.
CAQ. No evaluada.
Pantropical.
Churchill 16814 (HUA, NY).

Trichostomum Bruch
4 especies, 1 especie endmica
Trichostomum
brachydontium Bruch

Trichostomum novogranatense
Broth. & Irmsch.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
740-3700 m.
ANT, ARA, BOY, CAL, MAG,
MET, NAR, NSA, SAN, VAL. No
evaluada.
Pantropical, regiones templadas.
Ramrez 10656 (MO, PSO).

Trichostomum lindigii
(Hampe) R.H.Zander

Astomum lindigii (Hampe)


A.Jaeger, Systegium lindigii
Hampe
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Endmica. Andes. 3100 m.
CUN. Vulnerable (Linares &
Uribe-Melndez 2002).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

428

Trichostomum sinaloense
(E.B.Bartram) R.H.Zander

Weissia sinaloensis E.B.Bartram


Nativa. Caribe. 150 m.
MAG. No evaluada.
N Amrica tropical.
Churchill 18381 (COL, MO,
MUB).

Trichostomum tenuirostre
(Hook. & Taylor) Lindb.

Oxystegus tenuirostris (Hook.


& Taylor) A.J.E.Sm., Weissia
tenuirostris Hook. & Taylor
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta. 180-3500 m.
ANT, CAL, CAU, CHO, CUN,
HUI, MAG, MET, NAR, TOL,
VAL. No evaluada.
Pantropical.
Churchill 14179 (HUA, MO,
NY).
Trichostomum tenuirostre var.
tenuirostre.

Weissia Hedw.
3 especies
Weissia condensa (Voit)
Lindb.

Gymnostomum condensum
Voit, Hymenostomum tortile
(Schwgr.) Bruch & Schimp.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1050 m.
VAL. No evaluada.
Pantropical, regin holrtica.
Churchill 15280 (CUVC, MO,
NY).

Weissia controversa Hedw.


Weisia viridula Brid.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2800 m.

CUN. No evaluada.
Subcosmopolita.

Weissia jamaicensis (Mitt.)


Grout

Tortula jamaicensis Mitt.,


Trichostomum jamaicense (Mitt.)
A.Jaeger
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 850-910 m.
ANT. No evaluada.
Pantropical.
Churchill 14616 (HUA, MO,
NY).

PRIONODONTACEAE
1 gnero, 4 especies

Prionodon Mll.Hal.
4 especies
Prionodon densus (Hedw.)
Mll.Hal.

Hypnum densum Hedw.,


Prionodon geniculatus Mll.
Hal., Prionodon lycopodium
(Mll.Hal.) A.Jaeger, Prionodon
undulatus Mitt.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1450-3540 m.
ANT, BOY, CAL, CAQ, CAU,
CHO, CUN, HUI, MAG, MET,
NAR, NSA, PUT, QUI, RIS,
SAN, TOL, VAL. No evaluada.
Amrica tropical, E frica.
Ramrez 10208 (MO, PSO).

Prionodon fuscolutescens
Hampe

Prionodon divaricatus Mitt.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1750-3700 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Bryophyta (Musgos)

PRIONODONTACEAE

Bryophyta (mosses)

ANT, BOY, CAL, CAU, CHO,


CUN, NAR, NSA, PUT, RIS,
TOL, VAL. No evaluada.
Mxico a Bolivia.
Sastre 1473 (HUA, MO, NY).

Prionodon luteovirens
(Taylor) Mitt.

Neckera luteovirens Taylor,


Prionodon flagellaris Hampe,
Prionodon laeviusculus Mitt.,
Prionodon pinnatus Hampe
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2770-3320 m.
CUN, MAG, VAL. No evaluada.
Mxico a Bolivia.
Churchill 19541 (CUVC, MO).

Prionodon lycopodioides
Hampe
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2600 m.
CUN. No evaluada.
Andes tropicales.

PTEROBRYACEAE
7 gneros, 12 especies, 1 especie
endmica

Calyptothecium Mitt.
2 especies
Calyptothecium duplicatum
(Schwgr.) Broth.

Calyptothecium moritzii
(Hampe) Broth., Hypnum
duplicatum Schwgr.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1100-2020 m.
ANT, CAU, CUN, MAG, RIS,
TOL. No evaluada.
Amrica tropical.

Churchill 16544 (CUVC, HUA,


MO).

Calyptothecium planifrons
(Renauld & Paris) Argent

Garovaglia planifrons Renauld &


Paris
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1030-1200 m.
ANT, CAL. No evaluada.
Amrica tropical, frica.
Churchill 14780 (HUA, MO,
NY).

Henicodium (Mll.Hal.)
Kindb.
1 especie
Henicodium geniculatum
(Mitt.) W.R.Buck

Leucodon geniculatus Mitt.,


Leucodontopsis geniculata (Mitt.)
H.A.Crum & Steere
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 60-2150 m.
AMA, ANT, CAL, CAU, MET,
PUT, RIS, VAL. No evaluada.
Amrica tropical, frica.
Churchill 16125 (COL, NY).

Jaegerina Mll.Hal.
1 especie
Jaegerina scariosa (Lorentz)
Arzeni
Meteorium scariosum Lorentz
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1030-1200 m.
ANT, CAL. No evaluada.
Amrica tropical, frica.
Churchill 14809 (HUA, NY).

Orthostichidium Dusn
1 especie
Orthostichidium
quadrangulare (Schwgr.)
B.H.Allen & Magill

Hildebrandtiella guyanensis
(Mont.) W.R.Buck,
Neckera guyanensis Mont.,
Orthostichidium excavatum
(Mitt.) Broth., Orthostichidium
pentagonum (Hampe & Lorentz)
Mll.Hal.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, Pacfico. 5401970 m.
ANT, CAQ, NAR, NSA, RIS,
TOL, VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 18860 (COL, HUA,
MO, NY).

Orthostichopsis Broth.
2 especies
Orthostichopsis praetermissa
W.R.Buck
Orthostichopsis auricosta (Mll.
Hal.) Broth., Orthostichopsis
crinita (Sull.) Broth.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, Pacfico. 3001970 m.
ANT, BOY, CAQ, CHO, MET,
NSA, PUT, VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Giraldo 2017 (COL, NY).

Orthostichopsis tetragona
(Hedw.) Broth.

Hypnum tetragonum Hedw.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, Pacfico. 30-1380
m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

429

Bryophyta (Musgos)

PTEROBRYACEAE

Bryophyta (mosses)

ANT, CAU, CHO, NAR, RIS. No


evaluada.
Amrica tropical, Asia.
Churchill 17121 (HUA, LPB, MO,
NY).

Pireella Cardot
3 especies
Pireella angustifolia (Mll.
Hal.) Arzeni

Pilotrichum angustifolium Mll.


Hal.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Pacfico. 50-200 m.
CAU, CHO, CUN. No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 18586 (HUA, MO).

Pireella cymbifolia (Sull.)


Cardot

Pilotrichum cymbifolium Sull.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Pacfico. 50-200 m.
CHO. No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 18585 (HUA, MO).

Pireella pohlii (Schwgr.)


Cardot

Leucodon pohlii Schwgr.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, Pacfico. 50-1250
m.
ANT, CHO, MET, NSA, RIS. No
evaluada.
Amrica tropical.
Steere 7649 (HUA, NY).

Pterobryon Hornsch.
2 especies, 1 especie endmica

430

Pterobryon densum
Hornsch.

Pterogonium densum (Hedw.)


Schwgr.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1600-3070 m.
ANT, CAU, CHO, CUN, HUI,
MAG, NAR, RIS, TOL. No
evaluada.
Amrica tropical.
Aguirre 6473 (COL, MO, NY).

Pterobryon excelsum Mll.


Hal.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Endmica. Andes. 2465 m.
ANT. Vulnerable (Linares &
Uribe-Melndez 2002).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

RACOPILACEAE
1 gnero, 2 especies

Racopilum P.Beauv.

Nativa. Amazonia, Andes,


Caribe, Orinoquia, Pacfico, SN
Santa Marta. 340-3400 m.
ANT, BOY, CAL, CAQ, CAS,
CAU, CHO, CUN, GUJ, HUI,
MAG, MET, NAR, NSA, RIS,
SAN, TOL, VAL, VAU, VIC. No
evaluada.
Amrica tropical.

REGMATODONTACEAE
1 gnero, 1 especie

Regmatodon Brid.
1 especie
Regmatodon orthostegius
Mont.

Regmatodon polycarpus
(Griff.) Mitt., Regmatodon
schlotheimioides Mitt.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1200-2555 m.
CAQ, CUN, RIS. No evaluada.
Pantropical.
Linares 3658 (COL, LPB, MO,
NY).

2 especies
Racopilum intermedium
Hampe

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1600-3100 m.
ANT, CAU, CUN, NAR. No
evaluada.
Andes tropicales.
Churchill 13405a (HUA, MO,
NY).

Racopilum tomentosum
(Hedw.) Brid.

Hypnum tomentosum Hedw.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.

RHACOCARPACEAE
1 gnero, 1 especie

Rhacocarpus Lindb.
1 especie
Rhacocarpus purpurascens
(Brid.) Paris

Hypnum purpurascens Brid.,


Rhacocarpus humboldtii (Hook.)
Lindb.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1900-4335 m.
ANT, ARA, BOY, CAL, CAS,
CAU, CHO, CUN, MAG, MET,

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Bryophyta (Musgos)

RHIZOGONIACEAE

Bryophyta (mosses)

NAR, NSA, PUT, RIS, SAN,


TOL, VAL. No evaluada.
Amrica tropical, frica,
Australasia.
MacDougal 4481 (COL, HUA,
LPB, MO).

RHIZOGONIACEAE
3 gneros, 4 especies

[Hymenodon Hook.f. &


Wilson]
[Hymenodon aeruginosus
(Hook.f. & Wilson) Mll.
Hal.]

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nota: registro dudoso / dubious
record.

Leptotheca Schwgr.
1 especie
Leptotheca boliviana Herzog
Leptotheca costaricensis Cardot
& Thr.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1550-3700 m.
ANT, CAU, CUN, MAG, NAR,
NSA, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Amrica tropical.
Callejas 6797 (HUA, MO).

Pyrrhobryum Mitt.
2 especies
Pyrrhobryum mnioides
(Hook.) Manuel

Hypnum mnioides Hook.,


Rhizogonium mnioides (Hook.)
Wilson

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2910-3700 m.
ANT, BOY, CAS, CAU, CHO,
CUN, HUI, MET, NAR, RIS,
SAN, VAL. No evaluada.
Amrica tropical, regiones
templadas del S.
Churchill 17525 (HUA, LPB, MO,
NY, PSO).

Pyrrhobryum spiniforme
(Hedw.) Mitt.

Hypnum spiniforme Hedw.,


Rhizogonium spiniforme (Hedw.)
Bruch
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
800-3150 m.
ANT, BOY, CAQ, CAS, CAU,
CUN, HUI, MAG, MET, NAR,
NSA, PUT, RIS, SAN, TOL, VAL.
No evaluada.
Pantropical, regiones templadas
del S.
Churchill 15157 (COL, CUVC,
MO, NY).

Rhizogonium Brid.
1 especie
Rhizogonium novaehollandiae (Brid.) Brid.

Fissidens novae-hollandiae Brid.,


Rhizogonium lindigii (Hampe)
Mitt.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1750-3600 m.
ANT, CAS, CAU, CHO, CUN,
MAG, MET, NAR, NSA, RIS,
SAN, TOL, VAL. No evaluada.
Amrica tropical, Asia.
Linares 3999 (COL, MO, NY).

RIGODIACEAE
1 gnero, 1 especie

Rigodium Schwgr.
1 especie
Rigodium toxarion
(Schwgr.) A.Jaeger

Hypnum toxarion Schwgr.,


Rigodium solutum (Taylor) Paris
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, Caribe. 21003500 m.
BOL, CAU, CUN, NAR, VAL.
No evaluada.
Amrica tropical, frica.
Churchill 19046 (COL, MO, NY).

RUTENBERGIACEAE
1 gnero, 1 especie

Pseudocryphaea Broth.
1 especie
Pseudocryphaea domingensis
(Spreng.) W.R.Buck

Neckera domingensis Spreng.,


Pseudocryphaea flagellifera
(Brid.) E.Britton
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, Caribe. 350-1290
m.
ANT, CAL, CUN, RIS, TOL. No
evaluada.
Regin holrtica, Amrica
tropical.
Churchill 14837 (HUA, MO, NY).

SELIGERIACEAE
2 gneros, 3 especies, 1 especie
endmica

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

431

Bryophyta (Musgos)

SELIGERIACEAE

Bryophyta (mosses)

Blindia Bruch & Schimp.


2 especies, 1 especie endmica
Blindia gradsteinii
J.K.Bartlett & Vitt

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Endmica. Andes. 4090 m.
MET. Vulnerable (Linares &
Uribe-Melndez 2002).

Blindia magellanica Schimp.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2850-4200 m.
ANT, BOY, MET, NAR, TOL,
VAL. No evaluada.
Pantropical, regiones templadas
del S.
Churchill 13441 (HUA, MO,
NY).

Brachydontium Frnr.
1 especie
Brachydontium flexisetum
(Hampe) Paris
Brachyodus flexisetus Hampe
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2900 m.
CUN. No evaluada.
Andes tropicales, frica.

SEMATOPHYLLACEAE
14 gneros, 45 especies, 4
especies endmicas

Acroporium Mitt.
2 especies
Acroporium estrellae (Mll.
Hal.) W.R.Buck & Schf.Verw.
Acroporium ulicinum (Mitt.)
H.A.Crum, Hypnum estrellae

432

Mll.Hal., Schraderobryum
ulicinum (Mitt.) M.Fleisch.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1800-2880 m.
ANT, CAU. No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 16589b (HUA, NY).

Acroporium pungens (Hedw.)


Broth.
Acroporium guianense (Mitt.)
Broth., Hypnum pungens Hedw.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, SN Santa Marta. 353500 m.
AMA, ANT, CAL, CAQ, CAS,
CAU, CHO, CUN, HUI, MAG,
MET, NAR, NSA, PUT, RIS,
SAN, TOL, VAL, VAU. No
evaluada.
Amrica tropical.
Sastre 1315 (COL, HUA, MO,
NY).

Aptychella (Broth.) Herzog


1 especie
Aptychella proligera (Broth.)
Herzog
Aptychella americana (Cardot)
Broth., Rhaphidostegium
proligerum Broth.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1950-3600 m.
ANT, BOY, CAS, CAU, CUN,
HUI, MAG, NAR, NSA, SAN,
TOL, VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Cleef 428 (COL, U).

Aptychopsis (Broth.)
M.Fleisch.
1 especie, 1 especie endmica

Aptychopsis pycnodonta
Herzog

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Endmica. Andes. 3500 m.
CUN. No evaluada.
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Colobodontium Herzog
1 especie
Colobodontium vulpinum
(Mont.) S.P.Churchill &
W.R.Buck

Colobodontium aciculare Herzog,


Maguireella vulpina (Mont.)
W.R.Buck, Meiothecium negrense
Mitt., Neckera vulpina Mont.,
Potamium deceptivum Mitt.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Amazonia, Orinoquia.
100-300 m.
AMA, CAQ, VAU, VIC. No
evaluada.
Amrica tropical.
Sipman 28157 (B, NY).

Donnellia Austin
1 especie
Donnellia commutata (Mll.
Hal.) W.R.Buck
Meiothecium tenerum Mitt.,
Neckera commutata Mll.Hal.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1600-2000 m.
CAU, VAL. No evaluada.
Amrica tropical, regin
holrtica.
Churchill 16467 (CUVC, MO,
NY).

Heterophyllium Brner
1 especie

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Bryophyta (Musgos)

SEMATOPHYLLACEAE

Bryophyta (mosses)

Heterophyllium affine
(Hook.) M.Fleisch.

Heterophyllium nemorosum
(Brid.) Kindb., Stereodon affinis
(Hook.) Mitt.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1940-3300 m.
ANT, BOY, CUN, HUI, SAN,
TOL, VAL. No evaluada.
Pantropical.
Aguirre 6437a (COL, MO, NY).

Hydropogon Brid.
1 especie
Hydropogon fontinaloides
(Hook.) Brid.

Grimmia fontinaloides Hook.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Amazonia. 250-300 m.
AMA. No evaluada.
Amrica tropical.
Ruiz 440 (COL, NY).

Meiothecium Mitt.
1 especie
Meiothecium revolubile Mitt.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1100-2000 m.
ANT. No evaluada.
Andes tropicales.
Giraldo 175 (HUA, NY).

Potamium Mitt.
1 especie
Potamium lonchophyllum
(Mont.) Mitt.

Hypnum lonchophyllum Mont.,


Potamium octodiceroides (Mll.
Hal.) Broth., Potamium uleanum
Broth.

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Amazonia. 120 m.
GUI. No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 17636 (COL, HUA,
LPB, MO, NY).

Pterogonidium Mll.Hal.
1 especie
Pterogonidium pulchellum
(Hook.) Mll.Hal.

Pterogonium pulchellum Hook.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, Pacfico. 1502470 m.
ANT, CAU, CUN, GUV, MET,
NAR, PUT, TOL. No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 14949 (HUA, NY).

Sematophyllum Mitt.
25 especies, 2 especies endmicas
Sematophyllum adnatum
(Michx.) E.Britton

Leskea adnata Michx.,


Sematophyllum constrictum Mitt.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Amazonia. 250-280 m.
AMA. No evaluada.
Amrica tropical, regin
holrtica.
Churchill 16170, 16171 (COL,
HUA, MO, NY).

Sematophyllum agnatum
(Hampe) Mitt.

Hypnum agnatum Hampe


Endmica. Andes. 2500 m.
CUN. No evaluada.
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Sematophyllum
aureosulphureum (Mll.
Hal.) Broth.

Hypnum aureosulfureum Mll.


Hal.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2340-3690 m.
ANT, CAU, NAR. No evaluada.
Andes tropicales.
Churchill 18669 (COL, HUA,
MO, NY).

Sematophyllum
chlorocormum (Mll.Hal.)
W.R.Buck et al.

Aptychus chlorocormus Mll.Hal.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, Caribe. 280-2310
m.
ANT. No evaluada.
Andes tropicales.
Churchill 14923 (HUA, MO, NY).

Sematophyllum
chrysostegum (Mll.Hal.)
Mitt.

Hypnum chrysostegum Mll.Hal.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2600 m.
SAN. No evaluada.
Andes tropicales.

[Sematophyllum
crassiusculum (Brid.) Broth.]
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nota: registro dudoso / dubious
record.

Sematophyllum
cucullatifolium (Hampe)
Mitt.

Hypnum cucullatifolium Hampe


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

433

Bryophyta (Musgos)

SEMATOPHYLLACEAE

Bryophyta (mosses)

Nativa. Andes. 1400-2700 m.


CUN. No evaluada.
Andes tropicales.

Sematophyllum cuspidiferum
Mitt.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 700-2525 m.
ANT, CAL, CHO, CUN, NAR,
NSA, PUT, SAN, VAL. No
evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 18902 (COL, HUA,
MO, NY).

Sematophyllum decumbens
Mitt.

Rhaphidorrhynchium decumbens
(Mitt.) Broth.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2900-3300 m.
CAU, CUN. No evaluada.
Amrica tropical.
Killip 6654 (US).

Sematophyllum
erythropodium Mitt.

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2520-3400 m.
CUN, NAR, PUT. No evaluada.
Andes tropicales.
Ramrez 10201 (MO, PSO).

Sematophyllum flavidum
Mitt.

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
600-2800 m.
CAU, CUN, MAG, MET, RIS,
SAN, VAL. Vulnerable (Linares
& Uribe-Melndez 2002).
Amrica tropical.
Cuatrecasas 1450 (US).

434

Sematophyllum
fragilirostrum (Hampe) Mitt.
Hypnum fragilirostrum Hampe
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2000-3000 m.
CUN, NSA, SAN. Vulnerable
(Linares & Uribe-Melndez
2002).
Andes tropicales.
Killip 20465 (NY, US).

Sematophyllum galipense
(Mll.Hal.) Mitt.

Hypnum galipense Mll.Hal.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, SN Santa Marta. 2502400 m.
ANT, CAQ, CAU, CHO, CUN,
GUV, MAG, MET, NAR, NSA,
PUT, RIS, SAN, VAL. No
evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 14325 (HUA, MO, NY).

Sematophyllum lithophilum
(Hornsch.) ngstr.
Potamium recurvifolium Thr.,
Sematophyllum cochleatum
(Broth.) Broth.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Pacfico. 500 m.
VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Rue s.n. (PC).

Sematophyllum loxense
(Hook.) Mitt.

Hypnum loxense Hook.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1140-2120 m.
ANT, BOY, CAU, CHO, NAR.
No evaluada.
Amrica tropical.

Churchill 19091 (COL, HUA,


MO, NY).

Sematophyllum
oedophysidium W.R.Buck
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2730 m.
ANT. No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 12877 (HUA, NY).

Sematophyllum
pacimoniense (Mitt.)
J.Florsch.

Potamium pacimoniense Mitt.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Amazonia, Pacfico.
5-450 m.
CHO, VAU. No evaluada.
Amrica tropical.
Schultes 14176 (NY).

Sematophyllum pennellii
R.S.Williams

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2200-2700 m.
CAU. No evaluada.
Andes tropicales.
Pennell 7356 (NY).
Nota: situacin taxonmica
desconocida / taxonomic status
unknown.

Sematophyllum roridum
Mitt.

Rhaphidorrhynchium roridum
(Mitt.) Broth.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2650-3200 m.
CUN, SAN. No evaluada.
Andes tropicales.
Killip 18838 (US).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Bryophyta (Musgos)

SEMATOPHYLLACEAE

Bryophyta (mosses)

Sematophyllum sticticola
(Mll.Hal.) S.P.Churchill

Hypnum sticticola Mll.Hal.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Endmica. Andes. 3080 m.
ANT. No evaluada.
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Sematophyllum
subbrachycarpum (Hampe)
Mitt.

Hypnum subbrachycarpum
Hampe
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1030-3200 m.
ANT, CAL, CAU, CUN, NAR,
NSA, SAN. No evaluada.
Andes tropicales.
Churchill 18736 (HUA, MO, NY).

Sematophyllum subpinnatum
(Brid.) E.Britton
Leskea subpinnata Brid.,
Sematophyllum caespitosum
auct. non Hedw., Sematophyllum
kegelianum (Mll.Hal.) Mitt.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta. 70-2800 m.
ANT, ARA, BOY, CAL, CAU,
CHO, CUN, HUI, MAG, MET,
NAR, NSA, PUT, RIS, SAN,
TOL, VAL. No evaluada.
Amrica tropical, frica.
Ramrez 8871 (MO, PSO).

Sematophyllum subscabrum
(Mll.Hal.) Mitt.
Hypnum subscabrum Mll.Hal.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2600 m.
CUN. No evaluada.
Andes tropicales.
Lindig 2086 (NY, US).

Sematophyllum subsimplex
(Hedw.) Mitt.

Hypnum subsimplex Hedw.,


Rhaphidorrhynchium subsimplex
(Hedw.) Broth.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Pacfico, SN Santa Marta.
20-1400 m.
AMA, ANT, ARA, BOL, CAQ,
CAU, CHO, GUI, MAG, MET,
NAR, PUT, SAN, VAL, VAU. No
evaluada.
Amrica tropical.
Giraldo 2453 (COAH, MO).

Sematophyllum swartzii
(Schwgr.) W.H.Welch &
H.A.Crum

Hookeria swartzii Schwgr.,


Sematophyllum insularum (Sull.)
E.B.Bartram, Sematophyllum
lindigii (Hampe) Mitt.,
Sematophyllum napoanum (De
Not.) Steere
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1680-3820 m.
ANT, BOY, CAL, CAS, CAU,
CHO, CUN, MAG, MET, NAR,
NSA, RIS, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 19464 (CUVC, MO).

Sematophyllum
tequendamense (Hampe)
Mitt.

Hypnum tequendamense Hampe,


Sematophyllum crithmifolium
(Hampe) Mitt.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2400-3000 m.
ANT, CAU, CUN, NAR, VAL.
No evaluada.
Andes tropicales.

Churchill 12853 (HUA, MO,


NY).

Taxithelium Mitt.
2 especies
Taxithelium planum (Brid.)
Mitt.
Hypnum planum Brid.,
Taxithelium concavum (Hook.)
J.Florsch.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Amazonia, Andes,
Orinoquia, Pacfico, SN Santa
Marta. 5-1100 m.
AMA, ANT, CAS, CAU, CHO,
GUI, MAG, MET, NAR, PUT,
SAN, VAL, VAU, VIC. No
evaluada.
Amrica tropical, frica.
Fonnegra 339 (HUA, NY).

Taxithelium pluripunctatum
(Renauld & Cardot)
W.R.Buck
Trichosteleum pluripunctatum
Renauld & Cardot
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Pacfico. 120 m.
CAU, NAR. No evaluada.
Amrica tropical.
Ramrez 10032 (MO, PSO).

Trichosteleum Mitt.
5 especies, 1 especie endmica
Trichosteleum cyparissoides
(Hornsch.) H.Rob.

Hypnum cyparissoides Hornsch.,


Sematophyllum cyparissoides
(Hornsch.) R.S.Williams,
Trichosteleum bolivarense H.Rob.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-3000
m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

435

Bryophyta (Musgos)

SEMATOPHYLLACEAE

Bryophyta (mosses)

NSA, SAN, VAL. No evaluada.


Amrica tropical.
Killip 16132 (NY, US).

Trichosteleum fluviale (Mitt.)


A.Jaeger
Sematophyllum fluviale Mitt.,
Trichosteleum subdemissum
(Besch.) A.Jaeger
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Pacfico, SN Santa Marta.
100-2100 m.
AMA, ARA, BOL, CHO, GUI,
MAG, PUT, SAN. No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 17758 (COL, LPB, MO,
NY).

Trichosteleum
mastopomatoides
S.P.Churchill & I.Sastre

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Endmica. Andes. 2310 m.
ANT. Vulnerable (Linares &
Uribe-Melndez 2002).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Trichosteleum papillosum
(Hornsch.) A.Jaeger

Hypnum papillosum Hornsch.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 35-2300 m.
AMA, ANT, CAQ, CAU, CHO,
NAR, VAL, VAU. No evaluada.
Amrica tropical, frica.
Giraldo 889 (HUA, NY).

Trichosteleum schlimii (Mll.


Hal.) R.S.Williams
Hypnum schlimii Mll.Hal.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1980-2000 m.

436

CUN, NSA, VAL. No evaluada.


Amrica tropical.
Churchill 18884 (COL, NY).

Wijkia H.A.Crum
2 especies
Wijkia costaricensis (Dixon
& E.B.Bartram) H.A.Crum
Acanthocladium costaricense
Dixon & E.B.Bartram
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 760-1070 m.
MET. No evaluada.
Amrica tropical.
Steere 7667 (NY).

Wijkia subnitida (Hampe)


H.A.Crum
Hypnum subnitidum Hampe
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1700-2500 m.
CUN, VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 16481 (CUVC, MO,
NY).

SPHAGNACEAE
1 gnero, 37 especies, 14 especies
endmicas

Sphagnum L.
37 especies, 14 especies
endmicas
Sphagnum aciphyllum Mll.
Hal.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 3300 m.
ANT. No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 18687 (COL, HUA,
MICH, MO, NY).

Sphagnum antioquiense
H.A.Crum

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Endmica. Andes. 2730 m.
ANT. No evaluada.
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Sphagnum boyacanum
H.A.Crum

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Endmica. Andes. 3400 m.
BOY. Vulnerable (Linares &
Uribe-Melndez 2002).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Sphagnum cleefii H.A.Crum


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Endmica. Andes. 3390 m.
BOY. Vulnerable (Linares &
Uribe-Melndez 2002).
Nota: conocida solo del tipo.
Originalmente clasificada como
S. cyclophyllum en Gradstein
(Ed.), Bryophyta Neotropica
Exsiccata, 27 / known only
from the type; originally as S.
cyclophyllum in Gradstein (ed.),
Bryophyta Neotropica exsiccata
no. 27.

Sphagnum compactum Lam.


& DC.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2700-4000 m.
BOY, CUN, MET. No evaluada.
Andes tropicales, Australasia,
regin holrtica.
Cleef 9523 (COL, NY, U).

Sphagnum cuculliforme
H.A.Crum
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1800 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Bryophyta (Musgos)

SPHAGNACEAE

Bryophyta (mosses)

NAR. No evaluada.
Andes tropicales.
Ramrez 9306 (MO, PSO).

Sphagnum
cundinamarcanum
H.A.Crum

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Endmica. Andes. 3300 m.
BOY, CHO, CUN. Vulnerable
(Linares & Uribe-Melndez
2002).
Silverstone-Sopkin 4420 (CUVC,
NY).

Sphagnum curvatulum
H.A.Crum

Sphagnum derrumbense
Warnst.

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1380-2700 m.
CAS, NAR, SAN. No evaluada.
Andes tropicales.
Ramrez 1700 (NY, PSO).

Sphagnum diblastoides
H.A.Crum

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Endmica. Andes. 2610 m.
ANT. No evaluada.
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 3050 m.
CAU, CUN. No evaluada.
Andes tropicales.
Linares 3913 (COL, NY).
Sphagnum curvatulum var.
curvatulum.

Sphagnum flaccidum Besch.

Sphagnum cuspidatum
Hoffm.

Sphagnum flavicaule Warnst.

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2340-4030 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
HUI, MET, NAR, NSA, SAN,
VAL. No evaluada.
Subcosmopolita.
Linares 3913 (COL, MICH, MO,
NY).

Sphagnum cyclophyllum Sull.


& Lesq.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 3375-4335 m.
ARA, BOY, CUN, MET. No
evaluada.
Amrica tropical, regin
holrtica.
Cleef 41 (COL, NY, U).

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1840 m.
ANT. No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 16393 (HUA, MICH,
MO, NY).

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2130 m.
CUN, SAN. No evaluada.
Andes tropicales.
Ireland 23690 (CAN, COL?).

Sphagnum huilense
H.A.Crum

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Endmica. Andes. 2600 m.
HUI. No evaluada.
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Sphagnum imperforatum
H.A.Crum

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Endmica. Andes. 2400-2600 m.

ANT. Vulnerable (Linares &


Uribe-Melndez 2002).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Sphagnum laxirameum
H.A.Crum

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Endmica. Andes. 3050 m.
CUN. Vulnerable (Linares &
Uribe-Melndez 2002).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Sphagnum lewisii H.A.Crum


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Endmica. Andes. 3100 m.
SAN. No evaluada.
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Sphagnum limbatum Mitt.

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 700-4030 m.
ANT, BOY, CAS, CAU, CUN,
HUI, MET, NAR, NSA. No
evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 18971 (COL, MICH,
MO, NY).

Sphagnum magellanicum
Brid.

Sphagnum andinum Hampe,


Sphagnum medium Limpr.,
Sphagnum wallisii Mll.Hal.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1450-3850 m.
ANT, ARA, BOY, CAL, CAS,
CAU, CES, CHO, CUN, HUI,
MAG, MET, NAR, NSA, PUT,
QUI, RIS, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Subcosmopolita.
Callejas 2891 (HUA, NY).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

437

Bryophyta (Musgos)

SPHAGNACEAE

Bryophyta (mosses)

Sphagnum meridense
(Hampe) Mll.Hal.

Sphagnum acutifolium var.


meridense Hampe, Sphagnum
coryphaeum Warnst.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1220-3650 m.
ANT, BOY, CAQ, CAU, CUN,
HUI, MAG, NAR, PUT, RIS,
SAN, TOL. No evaluada.
Amrica tropical.
Linares 3826 (COL, MICH, MO,
NY).

Sphagnum negrense Mitt.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Amazonia. 260 m.
AMA, GUI. No evaluada.
Amrica tropical.
Schultes 18217 (NY).

Sphagnum ornatum
H.A.Crum

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1900 m.
MET. No evaluada.
Amrica tropical.
Schultes 11282 (NY).

Sphagnum oxyphyllum
Warnst.

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2100-3860 m.
ANT, BOY, CAU, CHO, CUN,
HUI, MAG, MET. No evaluada.
Amrica tropical.
Cleef 10014 (COL, MO, NY, U).

Sphagnum perichaetiale
Hampe

Sphagnum erythrocalyx Hampe


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.

438

Nativa. Amazonia, Andes. 2003000 m.


AMA, ANT, CAQ, SAN, VAU.
No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 13119 (HUA, MICH,
MO, NY).

[Sphagnum pylaesii Brid.]

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nota: registro basado en
identificacin errnea / record
based on a misidentification.

Sphagnum recurvum
P.Beauv.

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1725-4175 m.
ANT, BOY, CAU, CES, CUN,
NAR, NSA, RIS, SAN. No
evaluada.
Subcosmopolita.
Churchill 19003 (COL, MICH,
MO, NY).
Sphagnum recurvum var.
recurvum.

Sphagnum rio-negrense
H.A.Crum

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Endmica. Andes. 3350-3375 m.
CUN. No evaluada.
Cleef 9580 (COL, MO).

Sphagnum sancto-josephense
H.A.Crum & Crosby
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1800-4020 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, MET,
NAR, NSA, PUT, SAN, VAL. No
evaluada.
Amrica tropical.
Linares 3978 (COL, LPB, MICH,
MO, NY).

Sphagnum santanderense
H.A.Crum

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Endmica. Andes. 2100 m.
SAN. No evaluada.
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Sphagnum sonsonense
H.A.Crum

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Endmica. Andes. 2650-2800 m.
ANT, PUT. No evaluada.
Ramrez 10378 (MICH, MO,
PSO).

Sphagnum sparsum Hampe


Sphagnum apollinairei Paris &
Warnst.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1150-3800 m.
ANT, CAS, CAU, CUN, NAR,
PUT, QUI, VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Linares 3957 (COL, MO, NY).

Sphagnum strictum Sull.

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1180-1800 m.
NSA, SAN. No evaluada.
Amrica tropical, regin
holrtica.
Churchill 18865 (COL, HUA,
MICH, MO, NY).

Sphagnum subsecundum
Nees

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2310-3500 m.
ANT, CUN, SAN. No evaluada.
Pantropical, regin holrtica.
Churchill 15586 (HUA, MICH,
NY).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Bryophyta (Musgos)

SPHAGNACEAE

Bryophyta (mosses)

Sphagnum subsecundum var.


rufescens (Nees & Hornsch.)
Huebener.

Sphagnum sumapazense
H.A.Crum

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Endmica. Andes. 3500-3650 m.
CUN, MET. No evaluada.
Cleefl 41 (COL, MICH, NY).

Sphagnum tenellum (Brid.)


Brid.
Sphagnum cymbifolium var.
tenellum Brid.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 3100 m.
PUT. No evaluada.
Amrica tropical, Asia, regin
holrtica.
Ramrez 11300 (MICH, MO,
PSO).

Sphagnum tenerum Sull.

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1800-3600 m.
NAR, VAL. No evaluada.
Amrica tropical, regin
holrtica.
Ramrez 10895 (MICH, MO,
PSO).

Sphagnum trollii H.A.Crum


Crum 2002.
Endmica. Andes. 3900 m.
CUN. No evaluada.

Brachymitrion jamesonii
Taylor

Tayloria magellanica (Brid.)


Mitt.

Brachymitrion moritzianum
(Mll.Hal.) A.K.Kop.

Tayloria rubicaulis A.K.Kop.

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 3150-3700 m.
ANT, CUN, MET. No evaluada.
Andes tropicales.
Churchill 13412 (HUA, NY).

Tayloria lindigiana Mll.Hal.,


Tayloria mayorii Broth. &
Irmsch., Tayloria moritziana
Mll.Hal.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1780-3000 m.
ANT, BOY, CAS, CAU, CUN,
NAR, PUT, SAN, VAL. No
evaluada.
Andes tropicales.
Aguirre 3229 (COL).

Splachnum Hedw.
1 especie
Splachnum weberbaueri
Reimers

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2500-3085 m.
ANT, BOY, CUN, MET. No
evaluada.
Amrica tropical.
Roldn 447 (HUA, MO).

Tayloria Hook.
4 especies

SPLACHNACEAE
4 gneros, 8 especies

Brachymitrion Taylor
2 especies

Tayloria altorum Herzog

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
3400 m.
MAG. No evaluada.
Andes tropicales.
Mgdefrau 1565 (MICH).

Splachnum magellanicum Brid.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 3200-3750 m.
NAR, RIS. No evaluada.
Andes.
Ramrez 10594 (MO, PSO).

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 4260 m.
ARA. No evaluada.
Andes tropicales.
Cleef 8862 (COL, H, U).

Tayloria scabriseta (Hook.)


Mitt.
Splachnum scabrisetum Hook.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2500-4340 m.
ANT, ARA, BOY, CAL, CUN,
MET, RIS, VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 19482 (COL, MO).

Tetraplodon Bruch &


Schimp.
1 especie
Tetraplodon mnioides
(Hedw.) Bruch & Schimp.
Splachnum mnioides Hedw.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 3200-3925 m.
CAU, CUN, MET, NAR. No
evaluada.
Andes tropicales, regin
holrtica.
Ramrez 10588 (MO, PSO).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

439

Bryophyta (Musgos)

SPLACHNOBRYACEAE

Bryophyta (mosses)

SPLACHNOBRYACEAE
1 gnero, 1 especie

Splachnobryum Mll.Hal.
1 especie
Splachnobryum obtusum
(Brid.) Mll.Hal.

Splachnobryum spruceanum
Mll.Hal., Weissia obtusa Brid.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Pacfico. 50-910 m.
AMA, ANT, ATL, CHO, RIS. No
evaluada.
Amrica tropical.
Callejas 9444 (HUA, MO).

STEREOPHYLLACEAE
4 gneros, 5 especies

Entodontopsis Broth.
2 especies
Entodontopsis leucostega
(Brid.) W.R.Buck &
R.R.Ireland

Entodontopsis papillifera (Mitt.)


W.R.Buck & Ireland, Leskea
leucostega Brid.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Amazonia, Andes, SN
Santa Marta. 125-1030 m.
ANT, CAQ, CUN, HUI, MAG.
No evaluada.
Pantropical.
Linares 4106 (COL, MO).

Entodontopsis nitens (Mitt.)


W.R.Buck & R.R.Ireland
Stereophyllum nitens Mitt.,
Stereophyllum obtusum Mitt.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.

440

Nativa. Andes. 1000 m.


VAL. No evaluada.
Pantropical.
Guzmn 6 (US).

Eulacophyllum W.R.Buck &


Ireland
1 especie
Eulacophyllum cultelliforme
(Sull.) W.R.Buck &
R.R.Ireland

Hypnum cultelliforme Sull.,


Stereophyllum cultelliforme (Sull.)
Mitt.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta. 125-1030 m.
ANT, CAL, CHO, HUI, MAG,
MET. No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 18370 (COL, MO, NY).

Pilosium (Broth.) M.Fleisch.


1 especie
Pilosium chlorophyllum
(Hornsch.) Mll.Hal.

Hypnum chlorophyllum Hornsch.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Amazonia, Andes. 701100 m.
AMA, ANT, ARA, BOY, CAQ,
GUI, GUV, MET, PUT, SAN,
VAU. No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 16081 (COL, HUA,
LPB, MO, NY).

Stereophyllum Mitt.
1 especie
Stereophyllum radiculosum
(Hook.) Mitt.
Hookeria radiculosa Hook.

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, Caribe, Pacfico,
SN Santa Marta. 125-1030 m.
ANT, CUN, GUJ, HUI, MAG,
VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Marulanda 2280 (HUA, NY).

SYMPHYODONTACEAE
1 gnero, 1 especie

Symphyodon Mont.
1 especie
Symphyodon imbricatifolius
(Mitt.) S.P.Churchill

Lepidopilum imbricatifolium
Mitt., Symphyodon americanus
Steere, Symphyodon machrisianus
(H.A.Crum) W.R.Buck & Ireland
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1850-2925 m.
ANT, CUN, MET, NSA, SAN.
No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 18734 (HUA, MO,
NY).

THUIDIACEAE
4 gneros, 17 especies, 3 especies
endmicas

Cyrto-hypnum Hampe
2 especies, 2 especies endmicas
Cyrto-hypnum arzobispoae
(Mll.Hal.) S.P.Churchill &
E.Linares

Hypnum arzobispoae Mll.Hal.,


Thuidium arzobispoae (Mll.
Hal.) A.Jaeger
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Bryophyta (Musgos)

THUIDIACEAE

Bryophyta (mosses)

Endmica. Andes. 2700-2900 m.


CUN. Vulnerable (Linares &
Uribe-Melndez 2002).
Nota: conocida solo del
tipo. Situacin taxonmica
desconocida / known only
from the type; taxonomic status
unknown.

Cyrto-hypnum frontinoae
(Mll.Hal.) S.P.Churchill &
E.Linares

Hypnum frontinoae Mll.Hal.,


Thuidium frontinoae (Mll.Hal.)
A.Jaeger
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Endmica. Andes. 2460 m.
ANT. No evaluada.
Nota: conocida solo del
tipo. Situacin taxonmica
desconocida / known only
from the type; taxonomic status
unknown.

Pelekium Mitt.
7 especies
Pelekium campanulatum
(Mitt.) Touw

Cyrto-hypnum campanulatum
(Mitt.) S.P.Churchill, Thuidium
campanulatum Mitt.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1300-2000 m.
ANT, MAG. No evaluada.
Andes tropicales.
Churchill 18427 (COL, MO).

Pelekium ciliatum (Mitt.)


Touw

Cyrto-hypnum ciliatum (Mitt.)


S.P.Churchill & E.Linares,
Thuidium ciliatum Mitt.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa.

MAG. No evaluada.
Andes tropicales.
Baker s.n. (NY).

Pelekium involvens (Hedw.)


Touw

Cyrto-hypnum involvens (Hedw.)


W.R.Buck & H.A.Crum, Leskea
involvens Hedw., Thuidium
involvens (Hedw.) Mitt.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, Caribe, Pacfico,
SN Santa Marta. 20-950 m.
ANT, BOL, CAU, MAG, NAR,
VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Churchill 16510 (CUVC, MO,
NY).

Pelekium leptocladum
(Taylor) Touw

Cyrto-hypnum leptocladum
(Taylor) W.R.Buck & H.A.Crum,
Leskea leptoclada Taylor,
Thuidium leptocladum (Taylor)
Mitt.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2100-3600 m.
ANT, MAG, NAR, NSA. No
evaluada.
Andes tropicales.
Ramrez 6834 (MO, PSO).

Pelekium minutulum
(Hedw.) Touw

Cyrto-hypnum minutulum
(Hedw.) W.R.Buck & H.A.Crum,
Hypnum minutulum Hedw.,
Thuidium minutulum (Hedw.)
Schimp.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 910-3315 m.
ANT, CUN, RIS, SAN, TOL. No
evaluada.
Pantropical.
Churchill 14665 (HUA, NY).

Pelekium scabrosulum
(Mitt.) Touw

Thuidium complanum Mitt.


Nativa.
MAG. No evaluada.
Amrica tropical.
Baker s.n. (NY).

Pelekium schistocalyx (Mll.


Hal.) Touw

Cyrto-hypnum schistocalyx (Mll.


Hal.) W.R.Buck & H.A.Crum,
Hypnum schistocalyx Mll.Hal.,
Thuidium schistocalyx (Mll.
Hal.) Mitt.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, Caribe, SN Santa
Marta. 150-1100 m.
ANT, CUN, MAG, MET. No
evaluada.
Amrica tropical.
Snchez 1337 (MEDEL, NY).

Rauiella Reimers
1 especie
Rauiella praelonga (Besch.)
Wijk & Margad.

Pseudoleskea praelonga Besch.,


Rauiella firmula (Mll.Hal.) Wijk
& Margad.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 1540-2200 m.
NAR, NSA. No evaluada.
Amrica tropical.
Ramrez 2921 (NY, PSO).

Thuidium Bruch & Schimp.


7 especies, 1 especie endmica
Thuidium carantae (Mll.
Hal.) A.Jaeger
Hypnum carantae Mll.Hal.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

441

Bryophyta (Musgos)

THUIDIACEAE

Bryophyta (mosses)

Nativa. Andes. 2460 m.


ANT. No evaluada.
Amrica tropical.

Thuidium delicatulum
(Hedw.) Schimp.

Hypnum delicatulum Hedw.,


Thuidium erectum Duby
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1350-4100 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CHO,
CUN, MAG, MET, NAR, NSA,
RIS, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Pantropical, regin holrtica.
Sastre 1340 (HUA, MO, NY).

Thuidium peruvianum Mitt.

Thuidium delicatulum var.


peruvianum (Mitt.) H.A.Crum
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1840-4200 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
MAG, MET, NAR, NSA, RIS,
SAN, TOL, VAL. No evaluada.
Amrica tropical, regiones
templadas del S.
Van der Hammen 3300 (COL, U).

442

Thuidium pseudodelicatulum
A.Jaeger
Hypnum pseudodelicatulum
Mll.Hal.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Endmica. Andes. 1230 m.
ANT. Vulnerable (Linares &
Uribe-Melndez 2002).
Nota: conocida solo del
tipo. Situacin taxonmica
desconocida / known only
from the type; taxonomic status
unknown.

Thuidium pseudoprotensum
(Mll.Hal.) Mitt.

Hypnum pseudoprotensum Mll.


Hal.
Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes. 2800-3500 m.
CUN, VAL. No evaluada.
Andes tropicales.
Churchill 19494 (CUVC, MO).

[Thuidium recognitum
(Hedw.) Lindb.]

Churchill & Linares 1995;


Churchill et al. 2000.
Nota: registro basado en
identificacin errnea / record
based on a misidentification.

[Thuidium tamariscinum
(Hedw.) Schimp.]

Nota: registro basado en


identificacin errnea / record
based on a misidentification.

Thuidium tomentosum
Schimp.

Thuidium antillarum Besch.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
700-2700 m.
ANT, BOY, CAS, CAU, CHO,
CUN, MAG, MET, NAR, PUT,
RIS, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Amrica tropical.
Giraldo 2021 (COL, MO).

Thuidium urceolatum
Lorentz

Thuidium acuminatum Mitt.


Churchill & Linares 1995;
Churchill et al. 2000. Nativa.
Andes, SN Santa Marta. 12503500 m. ANT, BOY, CHO,
CUN, MAG, RIS, SAN, VAL.
No Evaluada. Amrica tropical.
Churchill s.n. (HUA, MO, NY).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Anthocerophyta
(Antocerotas)

Anthocerophyta
(Hornworts)

por S. Robbert Gradstein


y Jaime Uribe-M.

by S. Robbert Gradstein
and Jaime Uribe-M.

4 familias, 7 gneros, 13 especies,


2 especies endmicas

4 families, 7 genera, 13 species, 2


endemic species

Introduccin

Introduction

Al igual que con las hepticas, esta es la tercera edicin del Catlogo de antocerotas de Colombia (Gradstein & Hekking 1979; Uribe & Gradstein 1998). La
lista contiene 13 especies aceptadas en cuatro familias
y siete gneros. En comparacin con las listas anteriores, el nmero de especies de antocerotas en Colombia ha aumentado en ms de 50% (de 8 a 13). Esto
se debe al reciente descubrimiento de cinco especies
nuevas para Colombia, incluyendo una nueva especie
para la ciencia: Nothoceros renzagliensis (Villareal et
al. 2012).

This is the third edition of the Hornwort Catalogue


of Colombia (Gradstein & Hekking 1979, Uribe &
Gradstein 1998). The list contains 13 accepted species in four families and seven genera. Compared
to previous lists, the number of hornwort species in
Colombia has increased by more than 50% (from
8 to 13). This is due to the recent discovery of five
species new to Colombia, including one species
new to science, Nothoceros renzagliensis (Villareal
et al. 2012).

La riqueza colombiana en antocerotas es similar


a la de Ecuador, con 13 especies y cinco dudosas
(Lon-Ynez et al. 2006), y Brasil, con 12 especies
(Gradstein & Costa 2003). Otros pases neotropicales
por lo general tienen un menor nmero de especies
registradas. El reciente aumento del nmero de especies en Colombia muestra que las antocerotas han
sido poco estudiadas y que la recoleccin ms intensiva puede revelar otras especies nuevas.
Dos especies, Megaceros columbianus y Nothoceros
renzagliensis (el 15 % del total), se conocen solo de
Colombia y pueden considerarse endmicas.

Colombian hornwort richness is similar, or almost


similar, to that of Ecuador (13 species and 5 doubtful ones; Lon-Ynez et al. 2006) and Brazil (12 species; Gradstein & Costa 2003). Other neotropical
countries usually have fewer recorded species. The
recent increase in the number of species in Colombia shows that hornworts have been little studied
and that more intensive collecting may yield further new species.
Two species, Megaceros columbianus and Nothoceros renzagliensis (13% of the total number), are
known only from Colombia and may be considered
endemic.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

443

Anthocerophyta (antocerotas)
Anthocerophyta (HORNWORTS)

Referencias / References
Gradstein, S.R. & D.P. Costa. 2003.
The liverworts and hornworts of
Brazil. Mem. New York Bot. Gard.
87: 1-317.
Gradstein, S.R. & W.H.A.
Hekking.1979. Studies on
Colombian Cryptogams IV. A
catalogue of the Hepaticae of

Colombia. J. Hattori Bot. Lab. 45:


93-144.
Len-Ynez, S., S.R. Gradstein &
C. Wegner. 2006. Hepticas y
Antoceros del Ecuador. Herbario
QCA, Quito.
Uribe M., J. & S.R. Gradstein. 1998.
Catalogue of the Hepaticae and

ANTHOCEROTACEAE

DENDROCEROTACEAE

1 gnero, 3 especies

4 gneros, 6 especies, 2 especies


endmicas

Anthoceros L.
3 especies
Anthoceros granulatus
Gottsche
Uribe & Gradstein 1998.
Nativa. Andes. 2600 m.
CUN. No evaluada.
Mxico, Colombia.

Anthoceros lamellatus Steph.


Nativa. Andes. 2960 m.
NAR. No evaluada.
Colombia, SE Brasil.
Villarreal 1078 (COL).

Anthoceros punctatus L.

Anthoceros hispidus Steph.,


Anthoceros kerneri Steph.,
Anthoceros latifrons Steph.
Uribe & Gradstein 1998.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2500-2700 m.
CES, CUN. No evaluada.
Subcosmopolita.
King C-735 (COL).

Dendroceros Nees
1 especie
Dendroceros crispus (Sw.)
Nees

Uribe & Gradstein 1998.


Nativa. Andes, SN Santa Marta.
750-2500 m.
HUI, MAG. No evaluada.
Amrica tropical.
Van Zanten 747 (COL, U).

Megaceros Campb.
1 especie, 1 especie endmica
Megaceros columbianus
Steph.

Uribe & Gradstein 1998.


Endmica. Andes. 2100 m.
DESCONOCIDO. No evaluada.
King 1118 (COL).

Nothoceros (R.M.Schust.)
J.Haseg.
3 especies, 1 especie endmica

444

Anthocerotae of Colombia.
Bryophyt. Biblioth. 53: 1-99.
Villareal, J.C., L. Campos, J. Uribe
& B. Goffinet. 2012. Parallel
evolution of endospory in
hornworts: Nothoceros renzagliensis
(Dendrocerotaceae), sp. nov. Syst.
Bot. 37: 31-37.

Nothoceros aenigmaticus
(R.M.Schust.) J.C.Villarreal
& K.D.McFarland

Villarreal et al. 2012.


Nativa. Andes. 3230 m.
NAR. No evaluada.
Amrica tropical, Estados
Unidos.
Villarreal 1082,1083 (COL).

Nothoceros renzagliensis
J.C.Villarreal et al.
Villarreal et al. 2012.
Endmica. Andes. 2970 m.
NAR. No evaluada.
Villareal 1080 (HT: COL).

Nothoceros vincentianus
(Lehm. & Lindenb.)
J.C.Villarreal

Megaceros vincentianus (Lehm. &


Lindenb.) Campb.
Uribe & Gradstein 1998;
Villarreal et al. 2012.
Nativa. Andes. 2500-3000 m.
CUN, TOL. No evaluada.
Amrica tropical.
Uribe 1187, 2085 (COL).

Paraphymatoceros Hssel
1 especie

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Anthocerophyta (antocerotas)

DENDROCEROTACEAE

Anthocerophyta (HORNWORTS)

Paraphymatoceros fimbriatus
(Gottsche) Stotler
Anthoceros fimbriatus Gottsche,
Anthoceros fimbriatus var.
schlimianus Gottsche,
Aspiromitus schlimianus
(Gottsche) Steph., Phaeoceros
fimbriatus (Gottsche) Gradst.,
Phaeomegaceros fimbriatus
(Gottsche) R.J.Duff et al.
Uribe & Gradstein 1998;
Crandall-Stotler et al. 2008.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
650-2800 m.
CUN, MAG, NAR. No evaluada.
Andes tropicales.
Florschtz 4235 (COL).

LEIOSPOROCEROTACEAE
1 gnero, 1 especie

Leiosporoceros Hssel
1 especie

Leiosporoceros dussii
(Steph.) Hssel

Anthoceros dussii Steph.


Campos & Uribe 2006.
Nativa. Andes. 2600 m.
TOL. No evaluada.
N Andes, Centroamrica,
Antillas.
Campos 205 (COL).

NOTOTHYLADACEAE
1 gnero, 3 especies

Phaeoceros Prosk.
3 especies
Phaeoceros carolinianus
(Michx.) Prosk.
Nativa. Andes. 2960 m.
NAR. No evaluada.
Subcosmopolita.
Villarreal 1079 (COL).

Phaeoceros gualaquizanus
(Steph.) Gradst.

Anthoceros gualaquizanus Steph.


Uribe & Gradstein 1998.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1800 m.
MAG. No evaluada.
Amrica tropical.

Phaeoceros laevis (L.) Prosk.

Anthoceros laevis L.
Uribe & Gradstein 1998.
Nativa. Andes.
CAL, CUN, NAR, TOL. No
evaluada.
Subcosmopolita.
Villarreal 1078 (COL).
Nota: ha sido confundida con
P. carolinianus; es necesario
verificar las identificaciones
/ often confused with P.
carolinianus; identifications need
verification.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

445

Pteridofitos
(Helechos y afines)

Pteridophytes
(Ferns and fern allies)

por Mara Teresa Murillo-P.,


Jos Murillo-A. y Andrea Len-P.

by Mara Teresa Murillo-P.,


Jos Murillo-A. and Andrea Len-P.

Revisada por Alan Smith, Michael Sundue, Wilson Rodrguez (Hymnenophyllaceae), Jefferson Prado (Adiantum, Hypolepis), Alejandra Vasco (Elaphoglossum), Claudine Mynssen (Diplazium) y John Mickel (Anemia).

39 familias, 137 gneros, 1643 especies, 104 especies endmicas


ANEMIACEAE
1 gnero, 15 especies

Anemia Sw.
15 especies
Anemia adiantifolia (L.) Sw.

Mickel 1981; Murillo-P. &


Murillo-A. 2004.
Hierba.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Florida y Antillas a Brasil.
Nota: sealada de Colombia
por Mickel (1981) / recorded for
Colombia by Mickel (1981).

Anemia buniifolia (Gardner)


T.Moore
Murillo-P. 1997; Murillo-P. &
Murillo-A. 2004.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Guayana
y Macarena, Orinoquia, V
Magdalena. 300-620 m.
AMA, CAQ, MET, TOL, VAU.
No evaluada.

446

N Suramrica.
Alfonso 163 (COL).

Anemia clinata Mickel

Murillo-P. & Murillo-A. 2004.


Hierba.
Nativa. Andes, Orinoquia. 550800 m.
BOY, MET. No evaluada.
Panam a Bolivia.
Franco 2034 A (COL).

Anemia dentata Field &


Gardn.

Anemia sanctae-martae Christ


Murillo-P. & Murillo-A. 2004.
Hierba.
Nativa. Caribe, SN Santa Marta.
150-700 m.
CES, GUJ, MAG. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Haught 2318 (COL).

Anemia ferruginea Kunth

Murillo-P. & Murillo-A. 2004.


Hierba.
Nativa. Andes, Caribe, SN Santa
Marta. 300-1300 m.

BOY, CAU, CES, CUN, GUJ,


MAG, NAR, SAN, VAL. No
evaluada.
Honduras a Bolivia.
Killip 16381 (COL).
Anemia ferruginea var. ferruginea

Anemia flexuosa (Savigny)


Sw.

Murillo-P. & Murillo-A. 2004.


Hierba.
Nativa. Andes, V Magdalena.
200-2500 m.
CAL, CUN, TOL. No evaluada.
N Suramrica.
Hagemann 321 (COL).

Anemia glareosa Gardner


Mickel 1962.
Hierba.
Nativa. Andes. 800 m.
CAU. No evaluada.
Colombia, Brasil.
Lehmann 6402 (B?).

Anemia hirsuta (L.) Sw.

Murillo-P. & Murillo-A. 2004.


Hierba.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Pteridofitos (helechos y afines)

ANEMIACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Nativa. Andes, Caribe, SN Santa


Marta, V Cauca, V Magdalena.
120-2000 m.
ANT, CAL, CAU, CES, CHO,
CUN, GUJ, HUI, MAG, NAR,
SAN, TOL, VAL. No evaluada.
Centroamrica y Antillas a
Bolivia y Brasil.
Saravia 1712 (COL).

Nativa. Orinoquia, SN Santa


Marta, V Magdalena. 300-880 m.
CAS, MAG, MET, TOL. No
evaluada.
Centroamrica y Antillas a
Bolivia y Brasil.
Little 7192 (COL).

Anemia humilis (Cav.) Sw.

Murillo-P. 1997; Murillo-P. &


Murillo-A. 2004.
Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Caribe, SN Santa
Marta, V Cauca, V Magdalena.
0-2500 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CES,
CUN, GUJ, MAG, QUI, RIS,
SAN, VAL. No evaluada.
Centroamrica y Antillas a
Argentina.
Haught 3977 (COL).

Hierba.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Nota: usualmente incluida en A.
oblongifolia, pero Mickel (com.
pers.) la acepta como especie
distinta / usually included in A.
oblongifolia, but Mickel (pers.
comm.) accepts it as a distinct
species.

Anemia millefolia (Gardner)


C.Presl
Murillo-P. & Murillo-A. 2004.
Hierba.
Nativa. Andes. 900 m.
BOY, CAQ, TOL. No evaluada.
Panam a Venezuela y Brasil.
Jaramillo 3945 (COL).

Anemia oblongifolia (Cav.)


Sw.

Anemia presliana Prantl


Murillo-P. 1997; Murillo-P. &
Murillo-A. 2004.
Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Caribe, SN Santa
Marta, V Cauca, V Magdalena.
100-1725 m.
BOY, CAS, CAU, CES, GUJ,
HUI, MAG, MET, TOL. No
evaluada.
Centroamrica a Bolivia y Brasil.
Smith 1563 (COL).

Anemia pastinacaria Prantl


Murillo-P. & Murillo-A. 2004.
Hierba.

Anemia phyllitidis (L.) Sw.

Anemia semihirsuta Mickel


Murillo-P. & Murillo-A. 2004.
Hierba.
Nativa. Andes, Orinoquia, V
Cauca. 500-1500 m.
ANT, CAL, CUN, HUI, MET,
VAL. No evaluada.
Colombia, Mxico, Nicaragua.
Osorio 171 (COL).

Anemia villosa Willd.

Murillo-P. & Murillo-A. 2004;


Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta, V Magdalena. 600-2500
m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CES,
CUN, MAG, NSA, QUI, RIS,
SAN, TOL, VAL. No evaluada.
N Suramrica.
Murillo 1447 (COL).

ASPLENIACEAE
1 gnero, 81 especies, 3 especies
endmicas

Asplenium L.
81 especies, 3 especies endmicas
Asplenium abscissum Willd.

Murillo-P. & Harker 1990.


Hierba.
Nativa. Andes, Caribe, SN Santa
Marta. 250-1400 m.
BOY, MAG, MET, NSA, VAL. No
evaluada.
Estados Unidos y Antillas a
Argentina.
Grant 10730 (COL).
Asplenium abscissum var.
abscissum

Asplenium acostae
M.T.Murillo

Murillo-P. & Harker 1990.


Hierba.
Endmica. Andes. 1850 m.
HUI. No evaluada.
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Asplenium alatum Willd.

Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, SN Santa Marta. 2002900 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CHO,
CUN, HUI, MAG, NAR, NSA,
VAU. No evaluada.
Centroamrica y Antillas a
Argentina.
Haught 4950 (COL).

Asplenium angustum Sw.


Murillo-P. & Harker 1990.
Hierba.
Nativa. Amazonia. 210 m.
AMA, VAU. No evaluada.
Colombia a Bolivia y Brasil.
Schultes 16739 (COL).

Asplenium auriculatum Sw.


Mickel & Smith 2004.
Hierba.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

447

Pteridofitos (helechos y afines)

ASPLENIACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Nativa. Andes, Pacfico. 1001450 m.


ANT, CHO, CUN. No evaluada.
Mxico a Bolivia y Brasil.
Rodrguez 4481 (COL).

Asplenium auritum Sw.

Asplenium auritum var.


auriculatum (Hook.f.)
C.V.Morton & Lellinger,
Asplenium auritum var.
bipinnatifidum Kunze, Asplenium
auritum var. moritzianum
Hieron., Asplenium auritum var.
obtusum Mett., Asplenium levyi
E.Fourn., Asplenium macilentum
Klotzsch, Asplenium rigidum Sw.
Murillo-P. 1997.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia,
Pacfico, SN Santa Marta. 0-2820
m.
ANT, BOY, CAL, CAQ, CAU,
CHO, CUN, HUI, MAG, MET,
NAR, NSA, PUT, QUI, RIS,
SAN, TOL, VAU, VIC. No
evaluada.
Estados Unidos y Antillas a
Argentina; India, frica.
Murillo 2000 (COL).

Asplenium barbaense
Hieron.

Adams 1995.
Hierba.
Nativa. Andes.
ANT. No evaluada.
Centroamrica a Ecuador y
Venezuela.
Luteyn 11776 (HUA).
Nota: sealada de Colombia por
Adams (1995) / recorded from
Colombia by Adams (1995).

Asplenium castaneum
Schltdl. & Cham.

Murillo-P. & Harker 1990.


Hierba.

448

Nativa. Andes, Guayana y


Macarena, SN Santa Marta.
2700-4550 m.
ARA, BOY, CAL, CUN, MAG,
MET, NAR, SAN, TOL. No
evaluada.
Centroamrica a Chile.
Murillo 2938 (COL).

Asplenium cirrhatum Willd.


Asplenium radicans var.
cirrhatum (Willd.) Rosenst.
Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, SN Santa Marta, V
Cauca. 100-2000 m.
AMA, ANT, CAQ, CHO, MAG,
NAR, RIS, SAN, VAL. No
evaluada.
Centroamrica y Antillas a
Bolivia.
Murillo 3697 (COL).

Asplenium cladolepton Fe

Murillo-P. & Harker 1990.


Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2800-3600 m.
BOY, CAU, CUN, MAG, NSA,
SAN, TOL. No evaluada.
Mxico a Bolivia.
Murillo 1269 (COL).
Asplenium cladolepton var.
puraceensis Hieron.

Asplenium cristatum Lam.

Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Andes, Caribe, Pacfico,
SN Santa Marta. 100-2900 m.
ANT, BOY, CAU, CES, CHO,
CUN, GUJ, HUI, MAG, SAN,
VAL. No evaluada.
Estados Unidos y Antillas a
Bolivia y Paraguay.
Murillo 516 (COL).

Asplenium cuneatum Lam.

Stolze 1981; Adams 1995.


Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes, V
Magdalena. 200-600 m.
AMA, ANT, NSA. No evaluada.
Centroamrica y Antillas a
Brasil; frica, Polinesia.
Cuatrecasas 13060 (COL).
Asplenium cuneatum var.
caripense Klotzsch

Asplenium cuspidatum Lam.


Asplenium cuspidatum var.
foeniculaceum (Kunth)
C.V.Morton & Lellinger,
Asplenium cuspidatum var.
tripinnatum (E.Fourn.)
C.V.Morton & Lellinger,
Asplenium fragrans Sw.
Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Andes, Caribe, Pacfico,
SN Santa Marta, V Magdalena.
300-3600 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CES,
CHO, CUN, GUJ, HUI, MAG,
NAR, PUT, QUI, RIS, SAN,
TOL, VAL. No evaluada.
Centroamrica y Antillas a
Bolivia y Paraguay.
Murillo 2930 (COL).

Asplenium delicatulum
C.Presl

Adams 1995.
Hierba.
Nativa. Andes, V Magdalena.
610 m.
ANT. No evaluada.
Mxico y Antillas a Argentina.
Rodrguez 4540 (COL).

Asplenium delitescens
(Maxon) L.D.Gmez

Murakami & Moran 1993.


Hierba.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Pteridofitos (helechos y afines)

ASPLENIACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Nativa. Guayana y Macarena,


Caribe, Orinoquia, V Magdalena.
50-700 m.
ANT, BOL, CES, CHO, GUJ,
MAG, MET, SAN. No evaluada.
Mxico y Cuba a Brasil y Per.
Haught 1615 (?).

Asplenium delitescens
(Maxon) L.D.Gmez
Asplenium laetum Sw.

Murakami & Moran 1993;


Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena,
Caribe, Pacfico. 300-600 m.
ANT, BOL, CES, CHO, MET. No
evaluada.
Belice a Bolivia.
Haught 3761 (COL).

Asplenium dentatum L.

Mickel & Smith 2004.


Hierba.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Estados Unidos y Antillas a
Venezuela.

Asplenium dimidiatum Sw.

Murillo-P. & Harker 1990.


Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta,
V Magdalena. 450-2600 m.
ANT, CAU, CUN, HUI, MAG,
SAN, TOL. No evaluada.
Colombia a Per; Antillas.
Murillo 837 (COL).

Asplenium dissectum Sw.

Murillo-P. 1997; Mickel & Smith


2004; Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Pacfico, SN Santa
Marta. 800-2700 m.
ANT, CAS, CAU, CHO, CUN,
MAG, MET, RIS, VAL. No
evaluada.

Mxico y Antillas a Brasil.


Idrobo 1085 (COL).

Asplenium escaleroense
Christ

Murillo-P. & Harker 1990.


Hierba.
Nativa. V Magdalena. 100-700
m.
SAN. No evaluada.
Colombia a Bolivia.
Haught 1804 (?).

Asplenium extensum Fe
Tryon & Stolze 1993.
Hierba.
Nativa. Andes. 2100 m.
NSA. No evaluada.
Colombia a Bolivia.

Asplenium feei Fe

Murillo-P. & Harker 1990.


Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1100-2200 m.
BOY, MAG. No evaluada.
Neotrpico.
Smith 1128 (COL).

Asplenium flabellulatum
Kunze

Asplenium flabellulatum var.


partitum Klotzsch, Asplenium
radicans var. partitum (Klotzsch)
Hieron.
Murillo-P. 1997; Mickel & Smith
2004.
Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, SN Santa Marta.
1000-2800 m.
ANT, BOY, CAU, CES, CHO,
CUN, MAG, NAR, NSA, QUI,
VAL. No evaluada.
Mxico a Bolivia y Brasil.
Murillo 3392 (COL).
Asplenium flabellulatum var.
flabellulatum

Asplenium formosum Willd.


Murillo-P. 1997; Murillo-A.
2004a.
Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Caribe, Orinoquia,
Pacfico, SN Santa Marta. 501300 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CES,
CHO, CUN, GUJ, MAG, MET,
NAR, TOL. No evaluada.
Mxico y Antillas a Argentina;
frica, India.
Murillo 842 (COL).

Asplenium funckii Fe

Murillo-P. 1997.
Hierba.
Endmica. Guayana y Macarena,
Orinoquia. 500-1300 m.
MET. No evaluada.
Lozano 7452 (?).

Asplenium haenkeanum
(C.Presl) Hieron.

Tryon & Stolze 1993.


Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
MAG, NSA. No evaluada.
Venezuela a Per.
Smith 2206 (MO).

Asplenium hallii Hook.

Asplenium spruceanum Hieron.


Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 100-900 m.
AMA, CHO, VAL, VAU. No
evaluada.
NO Suramrica.
Galeano 1187b (COL).

Asplenium harpeodes Kunze


Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Andes, Caribe, Pacfico,
SN Santa Marta. 200-3350 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

449

Pteridofitos (helechos y afines)

ASPLENIACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

ANT, BOY, CAL, CAU, CES,


CHO, CUN, HUI, MAG, QUI,
RIS, SAN. No evaluada.
N Suramrica, Antillas.
Murillo 2939 (COL).

Asplenium hastatum Kunze

Murillo-P. & Harker 1990.


Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta. 200-2970 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CES,
CHO, CUN, MAG, NAR, NSA,
QUI, RIS, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Panam a Per.
Hagemann 1848 (COL).

Asplenium heterochroum
Kunze

Adams 1995; Mickel & Smith


2004.
Hierba.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Estados Unidos y Antillas a
Bolivia.

Asplenium hoffmannii
Hieron.

Murakami & Moran 1993.


Hierba.
Nativa. Andes, Caribe. 150-2100
m.
ANT, BOL. No evaluada.
Mxico a Venezuela.
Killip 14658 (K, NY).

Asplenium holophlebium
Baker

Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 1001450 m.
ANT, CHO, NAR, RIS. No
evaluada.
Nicaragua a Ecuador.
Rodrguez 4125 (COL).

450

Asplenium incisoserratum
(Rosenst.) N.Murak. &
R.C.Moran
Murakami & Moran 1993.
Hierba.
Nativa. Andes. 950 m.
VAL. No evaluada.
Mxico, Costa Rica, Colombia,
Trinidad.
Alston 7837 (MO).

Asplenium juglandifolium
Lam.

Asplenium falcinellum Maxon


Murillo-P. 1997; Murillo-A.
2004a.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia,
Pacfico, V Magdalena. 0-2200
m.
AMA, ANT, BOY, CAQ, CAU,
CHO, CUN, MET, NAR, NSA,
PUT, SAN, VAL, VAU. No
evaluada.
Neotrpico.
Hagemann 2125 (COL).

Asplenium laetum Sw.

Murakami & Moran 1993;


Murillo-P. 1997; Murillo-A.
2004a.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Pacfico,
SN Santa Marta. 50-2000 m.
ANT, CAU, CHO, MAG, NAR,
NSA, SAN, TOL, VAU. No
evaluada.
Mxico y Antillas a Argentina.
Zuluaga 332 (COL).

Asplenium macarenianum
C.V.Morton & Lellinger

Murillo-P. 1997.
Hierba.
Endmica. Guayana y Macarena.
400 m.
MET. No evaluada.
Acosta 6 (COL).

Asplenium maxonii Lellinger

Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 3001300 m.
ANT, CHO. No evaluada.
Costa Rica a Per.
Lellinger 329 (COL).
Nota: prob. sinnimo de A.
rutaceum (A. Smith, com. pers.) /
prob. a synonym of A. rutaceum
(A. Smith pers. comm.).

Asplenium minimum
M.Martens & Galeotti

Adams 1995.
Hierba.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Mxico a Colombia.

Asplenium miradorense
Liebm.

Asplenium bradeorum Hieron.


Adams 1995.
Hierba.
Nativa. Andes. 2000 m.
TOL. No evaluada.
Mxico y Antillas a Brasil.
Lehmann 2295 (B).

Asplenium monanthes L.

Murillo-P. 1997.
Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, SN Santa Marta.
1050-4400 m.
ANT, ARA, BOY, CAL, CAU,
CUN, MAG, MET, NAR, NSA,
RIS, SAN, TOL. No evaluada.
Estados Unidos y Antillas a Chile
y Argentina; frica, Madagascar.
Tryon 6095 (COL).
Asplenium monanthes var.
monanthes

Asplenium monodon Liebm.


Mickel & Smith 2004.
Hierba.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Pteridofitos (helechos y afines)

ASPLENIACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Nativa. Andes. 950 m.


VAL. No evaluada.
Estados Unidos y Antillas a Per.
Croat 79863 (MO).

Asplenium myriophyllum
(Sw.) C.Presl

Murillo-P. & Harker 1990.


Hierba.
Nativa. Andes, Caribe, SN Santa
Marta, V Magdalena. 600-3700
m.
ANT, BOY, CAL, CES, CUN,
GUJ, HUI, MAG, NAR, NSA,
RIS, SAN, TOL. No evaluada.
Mxico y Antillas a Bolivia.
Uribe 6417 (COL).

Asplenium oblongatum Kuhn


Asplenium psilacrum Maxon
Adams 1995; Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Pacfico. 50-200 m.
ANT, CHO. No evaluada.
Colombia, Panam.
Lellinger 127 (COL).

Asplenium obtusifolium L.

Murakami & Moran 1993.


Hierba.
Nativa. SN Santa Marta. 9001600 m.
CUN, MAG, NSA. No evaluada.
Panam a Venezuela; Antillas.
Kirkbride 2188 (COL).

Asplenium ortegae N.Murak.


& R.C.Moran
Murakami & Moran 1993.
Hierba.
Nativa. Orinoquia. 250-550 m.
MET. No evaluada.
NO Suramrica.
Little 8427 (COL).

Asplenium otites Link

Murillo-P. & Harker 1990.


Hierba.

Nativa. Andes, Caribe, V


Magdalena. 100-980 m.
ANT, CUN, GUJ, HUI, NSA,
SAN. No evaluada.
Panam, NO Suramrica.
Haught 1698 (COL).

Asplenium palmeri Maxon


Murillo-P. & Harker 1990.
Hierba.
Nativa. Andes. 2300 m.
BOY. No evaluada.
Estados Unidos a Argentina.
Jaramillo 4216 (COL).

Asplenium pearcei Baker

Asplenium haplophyllum Domin


Steyermark et al. 1995.
Hierba.
Nativa. Amazonia. 100-400 m.
AMA, GUV. No evaluada.
NO Suramrica.
Pipoly 15877 (MO).

Asplenium peruvianum Desv.


Asplenium fragile C.Presl
Tryon & Stolze 1993; Luteyn
1999.
Hierba.
Nativa. Andes. 2900-3700 m.
BOY, CUN. No evaluada.
NO Suramrica a Chile y
Argentina.
Haught 5913 (COL).

Asplenium polyphyllum
Bertol.

Mickel & Smith 2004.


Hierba.
Nativa. Andes. 3350-3400 m.
MET. No evaluada.
Mxico a N Andes.
Daz 2482 (COL, MO).

Asplenium praemorsum Sw.

Asplenium aethiopicum (Burm.f.)


Bech.
Murillo-P. & Harker 1990.

Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta,
V Magdalena. 1200-3050 m.
ANT, BOY, CAU, CES, CUN,
HUI, MAG, NAR, NSA, QUI,
SAN. No evaluada.
Mxico y Antillas a NO
Suramrica.
Jaramillo 4777 (COL).

Asplenium pseudoangustum
Stolze
Ramrez & Macas 2007.
Hierba.
Nativa. Amazonia. 200-250 m.
AMA. No evaluada.
NO Suramrica.
Pipoly 156522A (MO).

Asplenium pteropus Kaulf.

Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico, V
Magdalena. 700-3000 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CHO,
CUN, HUI, NAR, NSA, RIS,
SAN. No evaluada.
Mxico, Antillas, N Suramrica.
Murillo 3591 (COL).

Asplenium pulchellum Raddi


Murillo-P. & Harker 1990.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
600-4500 m.
BOY, MAG. No evaluada.
Mxico a Paraguay.
Smith 959 (COL).

Asplenium pululahuae
Sodiro

Adams 1995.
Hierba.
Nativa. Andes. 1900-2600 m.
ANT, VAL. No evaluada.
Costa Rica a Bolivia.
MacDougal 4294 (MO).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

451

Pteridofitos (helechos y afines)

ASPLENIACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Asplenium pumilum Sw.

Murillo-P. & Harker 1990.


Hierba.
Nativa. Andes, Caribe, SN Santa
Marta, V Magdalena. 150-1800
m.
CAU, CES, CUN, MAG, NAR,
SAN. No evaluada.
Estados Unidos y Antillas a
Argentina; frica, India.
Murillo 826 (COL).

Asplenium purdieanum
Hook.

Antigramma purdieaena (Hook.)


Sylvestre & P.G.Windisch
Tryon & Stolze 1993; Smith et al.
2006b.
Hierba.
Nativa. Caribe, V Magdalena.
100-600 m.
CES, CUN, GUJ. No evaluada.
Honduras, NO Suramrica.
Murillo 262 (COL).

Asplenium purpurascens
Kuhn

Asplenium melanopus Sodiro


Tryon & Stolze 1993.
Hierba.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Bolivia.

Asplenium quitense Hook.


Tryon & Stolze 1993.
Hierba.
Nativa. Amazonia. 300 m.
PUT. No evaluada.
Colombia a Per.
Klug 1814 (COL).

Asplenium raddianum
Gaudich.

Murillo-P. & Harker 1990.


Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1550-3510 m.

452

ANT, CAU, CES, CUN, HUI,


MAG, SAN. No evaluada.
NO Suramrica.
Murillo 1857 (COL).

Asplenium radicans L.

Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Pacfico, SN Santa
Marta, V Magdalena. 100-3500
m.
ANT, BOY, CAL, CAQ, CAS,
CAU, CES, CHO, CUN, HUI,
MAG, MET, NAR, NSA, PUT,
QUI, RIS, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Mxico, Antillas, N Suramrica.
Huertas 895 (COL).
Asplenium radicans var. radicans

Asplenium repandulum
Kunze

Tryon & Stolze 1993.


Hierba.
Nativa. Pacfico. 600-750 m.
CHO. No evaluada.
Mxico a N Suramrica.
Forero 7237 (COL).

Asplenium repens Hook.

Tryon & Stolze 1993.


Hierba.
Nativa. Andes. 1700-2100 m.
CAQ, CAU, MET, PUT. No
evaluada.
Colombia a Per.
Hagemann 2073 (COL).

Asplenium resiliens Kunze


Murillo-P. & Harker 1990.
Hierba.
Nativa. Andes. 1750-2500 m.
BOY, CUN. No evaluada.
Estados Unidos y Antillas a
Argentina.
Uribe 3389 (COL).

Asplenium riparium Liebm.


Murakami & Moran 1993;
Mickel & Smith 2004.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1100-2300 m.
CUN, HUI, MAG, NAR, SAN,
TOL. No evaluada.
Neotrpico.
Mora 4087 (COL).

Asplenium rosenstockianum
Brade
Adams 1995.
Hierba.
Nativa. Andes. 1500-2300 m.
CAU, NAR, RIS. No evaluada.
Nicaragua a Per.
Gentry 60440 (MO).

Asplenium rutaceum (Willd.)


Mett.

Murillo-P. 1997.
Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 500-2550 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CHO,
CUN, MET, NAR, NSA, RIS,
VAL. No evaluada.
Neotrpico.
Grant 10025 (COL).

Asplenium salicifolium L.

Asplenium neogranatensi Fe
Murillo-P. 1997; Murillo-A.
2004a.
Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Caribe, Orinoquia,
Pacfico, SN Santa Marta. 7002300 m.
ANT, BOY, CHO, CUN, GUJ,
MAG, MET, NSA, SAN. No
evaluada.
Neotrpico.
Jaramillo 3846 (COL).
Asplenium salicifolium var.
salicifolium

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Pteridofitos (helechos y afines)

ASPLENIACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Asplenium serra Langsd. &


Fisch.

Murillo-P. 1997; Murillo-A.


2004a.
Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Caribe, Pacfico, SN
Santa Marta. 0-3600 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CES,
CHO, CUN, HUI, MAG, MET,
NAR, PUT, QUI, SAN, VAL. No
evaluada.
Centroamrica y Antillas a
Argentina.
Murillo 2925 (COL).

Asplenium serratum L.

Murillo-P. 1997; Murillo-A.


2004a.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Caribe, Orinoquia,
Pacfico, SN Santa Marta, V
Magdalena. 40-900 m.
AMA, ANT, CAQ, CAU, CHO,
GUI, GUJ, MAG, MET, NSA,
PUT, RIS, SAN, VAL, VAU, VIC.
No evaluada.
Estados Unidos y Antillas a
Argentina.
Lellinger 582 (COL).

Asplenium sessilifolium Desv.


Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta. 300-3600 m.
BOY, CAL, CAU, CHO, CUN,
MAG, VAL. No evaluada.
Neotrpico.
Murillo 463 (COL).

Asplenium squamosum L.

Tryon & Stolze 1993.


Hierba.
Nativa. Andes. 2600-3000 m.
ANT, CUN, NAR. No evaluada.
Costa Rica a Bolivia y Brasil; La
Espaola.
Ramrez 4020 (COL).

Asplenium stuebelianum
Hieron.
Tryon & Stolze 1993.
Hierba.
Nativa. Orinoquia. 500 m.
MET. No evaluada.
Colombia a Argentina.

Asplenium tenerrimum Kuhn


Asplenium fournieri E.Fourn.
Adams 1995; Mickel & Smith
2004.
Hierba.
Nativa. Andes. 2200-3000 m.
ANT, CAU. No evaluada.
Mxico a Per.
Arbelez 525 (MO).

Asplenium theciferum
(Kunth) Mett.

Loxoscaphe thecifera (Kunth)


T.Moore
Tryon & Stolze 1993.
Hierba.
Nativa. Andes, Orinoquia, SN
Santa Marta. 500-3300 m.
ANT, BOY, CAU, CES, CUN,
MET, NAR, NSA, SAN, TOL. No
evaluada.
Neotrpico.
Murillo 2003 (COL).

Asplenium tricholepis
Rosenst.

Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Pacfico. 600-950 m.
CHO. No evaluada.
NO Suramrica.
Franco 1828 (COL).

Asplenium triphyllum
C.Presl

Murillo-P. & Harker 1990.


Hierba.
Nativa. Andes. 3800-4300 m.
ARA, BOY, NSA, RIS, TOL. No
evaluada.

NO Suramrica a Chile y
Argentina.
Daz 1882 (COL).
Asplenium triphyllum var.
herbaceum (Fe) Sodiro

Asplenium uniseriale Raddi

Asplenium radicans var.


uniseriale (Raddi) L.D.Gmez
Mickel & Smith 2004.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1300-3000 m.
ANT, MAG, NAR. No evaluada.
Centroamrica y Antillas a
Bolivia y Brasil.
Rodrguez 14091 (COL).

Asplenium virillae Christ

Adams 1995; Mickel & Smith


2004.
Hierba.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Mxico a Venezuela.

Asplenium volubile
N.Murak. & R.C.Moran

Murakami & Moran 1993;


Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 6002250 m.
CHO, HUI, RIS, VAL. No
evaluada.
Costa Rica a Ecuador.
Forero 6840 (COL).

Asplenium zamiifolium
Willd.

Murillo-P. & Harker 1990.


Hierba.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 200-500 m.
CAQ, GUV, MET, VAU. No
evaluada.
Colombia a Guayanas.
Barbosa 8014 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

453

Pteridofitos (helechos y afines)

ATHYRIACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

ATHYRIACEAE
1 gnero, 54 especies, 6 especies
endmicas

Diplazium Sw.
54 especies, 6 especies endmicas
Diplazium aberrans Maxon
& C.V.Morton
Callipteris aberrans (Maxon
& C.V.Morton) L.Pacheco &
R.C.Moran
Pacheco & Moran 1999.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes. 5501150 m.
CAQ, CAU, PUT. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Brasil.
Ramrez 15994 (COL).

Diplazium antioquiense
A.Rojas

Rojas 2008c.
Hierba.
Endmica. Andes. 1000-1500 m.
ANT. No evaluada.
MacDougal 4024 (HUA, MO).

Diplazium bogotense Hieron.


Murillo-P. & Harker 1990.
Hierba.
Nativa. Andes. 1600-2800 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, HUI,
NAR, PUT, VAL. No evaluada.
Colombia, Per.
Bischler 2235 (COL).

Diplazium carnosum Christ

Murillo-P. 1997; Murillo-A.


2004a.
Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Pacfico, SN Santa
Marta. 350-1900 m.
CAQ, MAG, MET, NAR, NSA.
No evaluada.
Costa Rica a Venezuela, Bolivia.
Idrobo 1086 (COL).

454

Diplazium celtidifolium
Kunze

Murillo-P. & Harker 1990.


Hierba.
Nativa. Andes. 950-2400 m.
ANT, NAR, RIS, SAN. No
evaluada.
Costa Rica, N Suramrica,
Trinidad.
Mora 4132 (COL).

Diplazium ceratolepis
(Christ) Christ

Callipteris ceratolepis (Christ)


L.Pacheco & R.C.Moran
Hierba.
Nativa. Andes. 1100 m.
ANT. No evaluada.
Costa Rica a Ecuador.
MacDougal 3789 (HUA, MO).

Diplazium chocoense (Mett.)


Hieron.
Callipteris chocoensis (Mett.)
L.Pacheco & R.C.Moran
Pacheco & Moran 1999;
Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Endmica. Pacfico. 100-850 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Killip 34713 (COL).

Diplazium consacense
Hieron.

Murillo-P. & Harker 1990.


Hierba.
Endmica. Andes, Orinoquia.
500-2200 m.
BOY, MET, NAR. No evaluada.
Grubb P.86 (COL).

Diplazium costale (Sw.)


C.Presl

Murillo-P. & Harker 1990.


Hierba.
Nativa. Andes, V Cauca. 21803000 m.
ANT, CAL, CAU, CUN, NAR,
PUT. No evaluada.

Colombia, Jamaica.
Alvear 381 (COL).
Diplazium costale var. robustum
(Sodiro) Stolze

Diplazium cristatum (Desr.)


Alston
Adams 1995; Murillo-P. 1997.
Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Caribe, SN Santa
Marta. 500-2500 m.
ANT, CUN, GUJ, MAG, MET.
No evaluada.
S Estados Unidos y Antillas a
Bolivia, Brasil a Argentina.
Philipson 1751 (COL).

[Diplazium croatianum
C.D.Adams]

Adams 1992.
Nota: registro basado en
identificacin errnea / record
based on a misidentification.

Diplazium diplazioides
(Klotzsch & H.Karst.) Alston
Diplazium klotzschii (Mett.)
T.Moore
Adams 1995; Mickel & Smith
2004.
Hierba.
Nativa. Andes. 2000-2550 m.
ANT, CUN. No evaluada.
Mxico y Antillas a Bolivia.
Giraldo 2109 (HUA).

Diplazium expansum Willd.


Adams 1995; Mickel & Smith
2004.
Hierba.
Nativa. Andes. 2000-2800 m.
ANT, BOY, CUN. No evaluada.
Mxico y Antillas a N
Suramrica.
Medina 43 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Pteridofitos (helechos y afines)

ATHYRIACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Diplazium ferulaceum
(Hook.) Lellinger

Asplenium ferulaceum Hook.,


Athyrium ferulaceum (Hook.)
Christ
Adams 1995; Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 1003150 m.
ANT, CAL, HUI, VAL. No
evaluada.
Costa Rica a Per.
Little 9421 (COL).

Diplazium grandifolium
(Sw.) Sw.

Adams 1995; Murillo-P. 1997;


Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, SN Santa
Marta. 100-2300 m.
AMA, ANT, BOL, CHO, MAG,
MET, NAR, SAN, VAL. No
evaluada.
Guatemala y Antillas a Bolivia.
Forero 1834 (COL).

Diplazium hians Klotzsch

Diplazium ambiguum Raddi


Adams 1995; Mickel & Smith
2004.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico, V
Magdalena. 200-3050 m.
ANT, BOY, CAU, CHO, CUN,
HUI, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Mxico y Antillas a Bolivia.
Cuatrecasas 5491 (COL).

Diplazium immensum Stolze


Stolze et al. 1994; Idrraga et al.
2011.
Hierba.
Nativa. Andes. 2000-3000 m.
ANT. No evaluada.
Colombia a Per.
Giraldo 1944 (HUA).

Diplazium lechleri (Mett.)


T.Moore

Adams 1995; Murillo-A. 2004a.


Hierba.
Nativa. Amazonia, Pacfico, V
Magdalena. 300-1100 m.
ANT, CAQ, CHO, NAR, NSA,
PUT, VAL, VAU. No evaluada.
Costa Rica a N Suramrica.
Hagemann 1691 (COL).

Diplazium lindbergii (Mett.)


Christ

Diplazium grande (Baker) C.Chr.


Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta. 0-3000 m.
CAU, CHO, MAG, NAR, RIS,
TOL, VAL. No evaluada.
Mxico a Argentina y Brasil.
Forero 4113 (COL).

Diplazium lonchophyllum
Kunze
Mickel & Smith 2004.
Hierba.
Nativa. Andes. 1300-2300 m.
ANT, CES. No evaluada.
Estados Unidos a Ecuador.
Grant 10809 (COL).

Diplazium longisorum
(Baker) C.Chr.

Stolze et al. 1994.


Hierba.
Nativa. Andes. 800-1450 m.
ANT. No evaluada.
Colombia a Per.
Rodrguez 4160 (COL).

Diplazium macrodictyon
(Baker) Diels

Callipteris macrodictyon (Baker)


L.Pacheco & R.C.Moran,
Diplazium wallisii (Baker) C.Chr.
Pacheco & Moran 1999;
Murillo-A. 2004a.

Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 2501500 m.
CAU, CHO, VAL. No evaluada.
Costa Rica a Ecuador.
Lellinger 134 (COL).

Diplazium macrophyllum
Desv.

Adams 1995; Murillo-A. 2004a.


Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta. 200-2300 m.
ANT, BOL, CAU, CHO, MAG,
RIS, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Costa Rica a Bolivia.
Hagemann 1433 (COL).

Diplazium moccennianum
(Sodiro) C.Chr.
Stolze et al. 1994; Rojas 2012.
Hierba.
Nativa. Andes. 1500-2500 m.
ANT, VAL. No evaluada.
Belice a Ecuador.
Rodrguez 4580 (COL, HUA,
NY).

Diplazium neglectum
(H.Karst.) C.Chr.

Adams 1995.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1600-2400 m.
ANT, CUN, MAG, VAL. No
evaluada.
Mxico a Venezuela.
Franco 2299 (COL).

Diplazium nervosum (Mett.)


Diels
Mettenius 1864.
Hierba.
Endmica. Andes. 1200-2600 m.
BOY, CUN, SAN, TOL. No
evaluada.
Garca-Barriga 4840 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

455

Pteridofitos (helechos y afines)

ATHYRIACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Diplazium nicotianifolium
(Mett.) C.Chr.

Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Endmica. Andes, Pacfico. 6002350 m.
BOY, CHO, PUT, VAL. No
evaluada.
Franco 1525 (COL).
Nota: a menudo citada
errneamente como
nicotianaefolium / often
erroneously cited as
nicotianaefolium.

Diplazium obscurum Christ

Diplazium palmense
Rosenst.

Adams 1995.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 1001900 m.
ANT, VAL. No evaluada.
Costa Rica a Ecuador.
Cogollo 7723 (MO).

Diplazium paucipinnum
Stolze

Adams 1995; Mickel & Smith


2004.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 13001950 m.
ANT, CHO, SAN. No evaluada.
Mxico a Per.
Silverstone 1333 (MO).

Rodrguez 2011.
Hierba.
Nativa. Andes. 700-2350 m.
ANT, CHO, VAL. No evaluada.
Costa Rica a Ecuador.
Forero 7332 (COL, MO).

Diplazium ottonis Klotzsch

Callipteris pinnatifida (Kunze)


Fe
Murillo-P. 1997; Pacheco &
Moran 1999.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena. 300-1500
m.
CAQ, CAU, MET, PUT. No
evaluada.
Colombia a Bolivia.
Cuatrecasas 9193 (COL, F, US).

Murillo-P. & Harker 1990.


Hierba.
Nativa. SN Santa Marta. 1450 m.
MAG. No evaluada.
Neotrpico, frica.
Smith 978 (COL).

Diplazium pactile Lellinger


Callipteris pactilis (Lellinger)
L.Pacheco & R.C.Moran
Pacheco & Moran 1999.
Hierba.
Nativa. Pacfico. 400-450 m.
CHO, NAR. No evaluada.
Guatemala a Ecuador.
Juncosa 567 (MO).

Diplazium palaviense Stolze


Stolze et al. 1994; Idrraga et al.
2011.
Hierba.
Nativa. Andes. 1000-2000 m.
ANT. No evaluada.

456

Colombia, Ecuador.
Rodrguez 4061 (HUA).

Diplazium pinnatifidum
Kunze

Diplazium plantaginifolium
(L.) Urb.
Adams 1995; Mickel & Smith
2004.
Hierba.
Nativa. Andes. 900-1600 m.
HUI, MET, NSA, QUI. No
evaluada.
Mxico y Antillas a Bolivia y
Brasil.
Bischler 1969 (COL).

Diplazium popayanense
Hieron.

Hieronymus 1904.
Hierba.
Endmica. Andes. 1700-3300 m.
BOY, CAU, HUI, NAR. No
evaluada.
Jaramillo 3499 (COL).

Diplazium pseudocarnosum
A.Rojas

Rojas 2012.
Hierba.
Nativa. Andes. 1450 m.
ANT. No evaluada.
Panam a Ecuador y Venezuela.
Cogollo 7717 (JAUM, MO).

Diplazium pulicosum
(Hook.) T.Moore

Murillo-P. & Harker 1990.


Hierba.
Nativa. Andes. 2500 m.
CUN. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Cuatrecasas 90 (COL).

Diplazium rhoifolium Mett.

Murillo-P. & Harker 1990.


Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta,
V Magdalena. 700-2500 m.
CUN, HUI, MAG, SAN, TOL.
No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Llanos 2040 (COL).

Diplazium rivale (Baker)


Diels
Callipteris rivalis (Baker)
L.Pacheco & R.C.Moran
Pacheco & Moran 1999.
Hierba.
Nativa. Andes. 900-1550 m.
NAR, VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Alston 7806 (MO).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Pteridofitos (helechos y afines)

ATHYRIACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Diplazium roemerianum
(Kunze) C.Presl

Murillo-P. & Harker 1990.


Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
900-2500 m.
CAL, CUN, MAG, NAR, QUI,
RIS, SAN, VAL. No evaluada.
Mxico, Antillas, Venezuela a
Per.
Acosta 982 (COL).

Diplazium sanderi (C.Chr.)


L.Pacheco
Callipteris sanderi (C.Chr.)
L.Pacheco & R.C.Moran
Pacheco & Moran 1999;
Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 4001800 m.
ANT, CAU, CHO, NAR. No
evaluada.
Colombia a Ecuador.
Mora 4263 (COL).

Diplazium seemannii
T.Moore

Adams 1995; Murillo-A. 2004a.


Hierba.
Nativa. Pacfico. 50-1800 m.
CHO. No evaluada.
Nicaragua a Ecuador.
Gentry 7324 (COL).

Diplazium sprucei (Baker)


C.Chr.

Toro 2009.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 2503000 m.
ANT, CHO, NAR, TOL, VAL. No
evaluada.
Venezuela a Ecuador.
Cogollo 8003 (MO).

Diplazium striatastrum
Lellinger

Mickel & Smith 2004.


Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico, V
Magdalena. 50-1600 m.
ANT, CHO, MET, VAL. No
evaluada.
Mxico a Ecuador.
Killip 33499 (COL).

Diplazium striatum (L.)


C.Presl

Diplazium crenulatum Liebm.


Adams 1995; Mickel & Smith
2004; Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Pacfico,
SN Santa Marta, V Magdalena.
100-2700 m.
AMA, ANT, BOY, CAL, CAU,
CHO, CUN, HUI, MAG, MET,
NAR, PUT, SAN, VAL. No
evaluada.
Neotrpico.
Smith 970 (COL).

Diplazium trianae (Mett.)


C.Chr.

Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 1001900 m.
ANT, CAU, CHO, CUN, NAR,
RIS, VAL. No evaluada.
Panam a Ecuador.
Fernndez 8997 (COL).

Diplazium tungurahuae
(Sodiro) C.Chr.

Diplazium crassifolium (Sodiro)


C.Chr.
Hassler & Swale 2004.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes. 2002250 m.
AMA, CHO, VAL. No evaluada.
Colombia a Per.
Pipoly 16225 (MO).

Diplazium turubalense
Rosenst.
Rojas 2008c.
Hierba.
Nativa. Pacfico. 100 m.
CHO. No evaluada.
Costa Rica a Colombia.
Croat 57461 (MO).

Diplazium unilobum Hieron.


Hierba.
Nativa. Pacfico. 0-50 m.
CHO. No evaluada.
Colombia, Antillas.
Juncosa 1689 (MO).
Nota: en GH hay Material
determinado por Tryon en
1985; sin embargo, Smith (com.
pers.) duda de su presencia
en Colombia / at GH there is
material identified by Tryon in
1985; however Smith (comm.
pers.) doubts of its presence in
Colombia.

Diplazium urticifolium
Christ

Adams 1995.
Hierba.
Nativa. SN Santa Marta, V
Magdalena. 700-1550 m.
ANT, MAG. No evaluada.
Mxico a Ecuador.
Rodrguez 4079 (COL).

Diplazium vastum (Mett.)


Diels
Murillo-P. et al. 2008.
Hierba.
Nativa. Andes. 1900-2200 m.
BOY, CUN. No evaluada.
Colombia a Per.
Grubb P.88 (COL).

Diplazium venulosum
(Baker) Diels

Diplazium macropterum (Sodiro)


C.Chr.
Murillo-P. & Harker 1990.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

457

Pteridofitos (helechos y afines)

ATHYRIACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 9002500 m.
ANT, CAU, CHO, HUI, NAR,
VAL. No evaluada.
Colombia a Per.
Mora 4003 (COL).

Diplazium werckleanum
Christ

Mickel & Smith 2004.


Hierba.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Colombia a Mxico.

Diplazium wilsonii (Baker)


Diels
Adams 1995.
Hierba.
Nativa. Andes. 1000-2700 m.
ANT, CAU, NAR, PUT, SAN,
VAL. No evaluada.
Costa Rica y Antillas a Bolivia.
Alston 8380 (MO).

BLECHNACEAE
2 gneros, 43 especies, 3 especies
endmicas

Blechnum L.
41 especies, 3 especies endmicas
Blechnum acutum (Desv.)
Mett.
Blechnum binervatum subsp.
acutum (Desv.) R.M.Tryon &
Stolze
Rolleri & Prada 2006.
Hierba.
Nativa. Andes. 1450-1700 m.
ANT, CUN. No evaluada.
Centroamrica, Suramrica.
Cogollo 7651 (MO).

Blechnum appendiculatum
Link Blechnum gracile
Kaulf.

Mickel & Smith 2004.


Hierba.
Nativa. Andes.
ANT. No evaluada.
Mxico a Venezuela.
Nota: sealada de Colombia por
Moran (1995) / recorded from
Colombia by Moran (1995).

Blechnum appendiculatum
Willd.

Blechnum glandulosum Link


Mickel & Smith 2004.
Hierba.
Nativa. Andes, Caribe, SN Santa
Marta. 1700-2800 m.
ANT, BOY, CAL, CUN, GUJ,
HUI, MAG, NAR, SAN, TOL.
No evaluada.
Estados Unidos y Antillas a
Argentina.
Murillo 56 (COL).

Blechnum ascendens A.Rojas


Rojas 2008b.
Hierba.
Endmica. Andes. 2100-2300 m.
HUI. No evaluada.
Fosberg 20125 (US).

Blechnum asplenioides Sw.

Rolleri & Prada 2006.


Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Caribe, V Magdalena.
100-1300 m.
ANT, BOY, CAL, CAS, CES,
CUN, MET, NSA, SAN, TOL. No
evaluada.
Suramrica, Nueva Zelanda.
Murillo 1427 (COL).

Blechnum auratum (Fe)


R.M.Tryon & Stolze

Blechnum buchtienii Rosenst.,


Blechnum colombiense Hieron.

458

Rolleri & Prada 2006.


Hierba.
Nativa. Andes. 2000-3800 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, HUI,
NSA, PUT, RIS, SAN, VAL. No
evaluada.
Costa Rica a N Andes.
Murillo 1283 (COL).
Blechnum auratum subsp.
auratum, Blechnum auratum
subsp. columbiense (Hieron.)
R.M.Tryon & Stolze

Blechnum brasiliense Desv.

Rolleri & Prada 2006.


Hierba.
Nativa y cultivada. Andes. 8501100 m.
ANT, HUI. No evaluada.
Guatemala, Suramrica, Zaire.
Orozco 362 (COL).

Blechnum caudatum Cav.

Moran 1995.
Hierba.
Nativa. Andes, Caribe, SN Santa
Marta. 100-2350 m.
ANT, CAL, CAU, CES, CHO,
GUJ, MAG, MET, NAR, QUI,
RIS, TOL, VAL. No evaluada.
Neotrpico.
Idrobo 146 (COL).

Blechnum chiriquanum
(Broadh.) C.Chr.

Toro 2009.
Hierba.
Nativa. Andes. 2500-2900 m.
CHO. No evaluada.
Colombia a Costa Rica.
Lozano 4864 (COL).

Blechnum confluens
Schltdl. & Cham.

Murillo-P. 1968; Murillo-P. 1997;


Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Pacfico, SN Santa

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Pteridofitos (helechos y afines)

BLECHNACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Marta, V Magdalena. 500-2850


m.
ANT, BOY, CAU, CHO, CUN,
HUI, MAG, MET, NAR, PUT,
QUI, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
NO Suramrica.
Ramrez 15334 (COL).
Nota: considerada por A. Smith
(com. pers.) como sinnimo
de B. polypodioides, y no un
hbrido / considered by A. Smith
(pers. comm.) as a synonym of
B. polypodioides and not as a
hybrid.

Blechnum cordatum (Desv.)


Hieron.

Blechnum schiedeanum (C.Presl)


Hieron.
Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Andes, Caribe, Pacfico.
200-3100 m.
ANT, BOL, BOY, CAL, CAQ,
CAU, CHO, CUN, GUJ, HUI,
NAR, PUT, RIS, SAN, TOL,
VAL. No evaluada.
NO Suramrica.
Lellinger 855 (COL).

Blechnum divergens (Kunze)


Mett.

Blechnum pteropus (Kunze) Mett.


Murillo-P. & Harker 1990.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1000-3000 m.
ANT, CES, CHO, MAG, NAR,
QUI, RIS, SAN, VAL. No
evaluada.
Neotrpico.
Orozco 1623 (COL).

Blechnum ensiforme
(Liebm.) C.Chr.

Rolleri & Prada 2006.


Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 14502800 m.

ANT, BOY, CHO, CUN, HUI,


NSA, PUT. No evaluada.
Neotrpico, Argentina.
Franco 4864 (COL).

Blechnum falciforme
(Liebm.) C.Chr.

Murillo-P. & Harker 1990.


Hierba.
Nativa. Andes. 1400-3700 m.
ANT, BOY, CAL, CAQ, CAU,
CUN, MET, NAR, SAN, TOL,
VAL. No evaluada.
Colombia a Mxico.
Murillo 131 (COL).

[Blechnum floresii (Sodiro)


C.Chr.]
Murillo-P. 1997.
Nota: registro basado en
identificacin errnea / record
based on a misidentification.

Blechnum fragile (Liebm.)


C.V.Morton & Lellinger

Mickel & Smith 2004.


Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta. 600-4200 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CHO,
CUN, HUI, MAG, MET, NAR,
NSA, PUT, QUI, RIS, SAN, TOL,
VAL. No evaluada.
Neotrpico.
Murillo 4701 (COL).

Blechnum fuscosquamosum
A.Rojas
Rojas 2005.
Hierba.
Nativa. Andes. 2400-3000 m.
ANT, CUN, PUT, SAN. No
evaluada.
Costa Rica a Bolivia.
Ramrez 3052 (COL).

Blechnum gemmascens
Alston

Hierba.
Endmica. Andes.
CUN. No evaluada.
Nota: conocida solo del tipo;
posicin incierta (A. Smith com.
pers.) / known only from the
type; uncertain position (Smith
pers. comm.).

Blechnum gracile Kaulf.

Blechnum fraxineum Willd.


Murillo-P. 1997.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, SN Santa
Marta. 50-2000 m.
AMA, ANT, CAQ, CAU, CES,
CHO, CUN, HUI, MAG, MET,
PUT, TOL, VAL. No evaluada.
Neotrpico.
Murillo 830 (COL).

Blechnum lanceola Sw.


Murillo-P. 1968.
Hierba.
Nativa. Andes. 1100 m.
CUN. No evaluada.
Suramrica.
Wood 4953 (COL).

Blechnum lechleri Mett.

Luteyn 1999.
Hierba.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Colombia a Bolivia.

Blechnum lehmannii Hieron.


Rojas 2008b.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
200-2300 m.
ANT, CAQ, CAU, CHO, MAG,
PUT, RIS, VAL. No evaluada.
Mxico a Bolivia y Brasil.
Cuatrecasas 15238 (COL).

Alston 1957.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

459

Pteridofitos (helechos y afines)

BLECHNACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Blechnum lherminieri (Bory)


C.Chr.
Rojas 2008b.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
550-2500 m.
ANT, CAU, CES, MAG, PUT,
RIS, VAL. No evaluada.
Neotrpico.
Jaramillo 5231 (COL).
Nota: a menudo citada
errneamente como lherminieri
/ often erroneously cited as
lherminieri.

Blechnum loxense (Kunth)


Salomon

Murillo-P. & Harker 1990.


Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2600-3900 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CES,
CHO, CUN, HUI, MAG, MET,
NAR, PUT, RIS, SAN, TOL. No
evaluada.
Costa Rica a N Andes.
Hagemann 1607 (COL).

Blechnum maxonii (Broadh.)


C.Chr.
Rojas 2008b.
Hierba.
Nativa. Caribe, SN Santa Marta.
CES, MAG. No evaluada.
Neotrpico.
Grant 10803 (COL).

Blechnum meridense
Klotzsch

Murillo-P. & Harker 1990.


Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta,
V Magdalena. 600-1300 m.
BOY, CES, CUN, MAG. No
evaluada.
Panam a Venezuela; Antillas.
Murillo 1457 (COL).

460

Blechnum monomorphum
R.C.Moran & B.llg.

Nativa. Amazonia, Andes,


Guayana y Macarena, Orinoquia,
Pacfico, SN Santa Marta, V
Magdalena. 100-2400 m.
ANT, CAQ, CAU, CHO, CUN,
HUI, MAG, MET, NSA, RIS,
SAN, TOL, VAL. No evaluada.
Neotrpico.
Murillo 5 (COL).

Blechnum occidentale L.

Blechnum proliferum
Rosenst.

Rodrguez 2011.
Hierba.
Nativa. Andes. 2750 m.
ANT. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Rodrguez 4662 (HUA).

Murillo-P. 1997; Murillo-A.


2004a.
Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Caribe, Pacfico, SN
Santa Marta, V Magdalena. 502850 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CES,
CHO, CUN, GUJ, HUI, MAG,
MET, NAR, NSA, QUI, RIS,
SAN, TOL, VAL. No evaluada.
Antillas, Suramrica, Australia,
Hawi, Sri Lanka.
Mgdefrau 1010 (COL).

Blechnum organense Brade


Rolleri & Prada 2006; Rojas
2008b.
Hierba.
Nativa. Andes. 1400-2800 m.
ANT, BOY, CAU, CHO, CUN,
NAR. No evaluada.
Neotrpico.
Torres 2103 (COL).

Ramrez & Macas 2007.


Hierba.
Nativa. Andes. 1800 m.
ANT, BOY. No evaluada.
Costa Rica a N Suramrica.
Lozano 6031 (COL).

Blechnum schomburgkii
(Klotzsch) C.Chr.

Murillo-P. & Harker 1990.


Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
800-3850 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, HUI,
MAG, MET, NAR, NSA, PUT,
SAN, TOL, VAL. No evaluada.
Costa Rica a N Suramrica.
Ramrez 3050 (COL).

Blechnum serrulatum Rich.

Rojas 2008b.
Hierba.
Endmica. Pacfico. 300 m.
CHO. No evaluada.
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Murillo-P. 1997; Murillo-A.


2004a.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Caribe, Orinoquia,
Pacfico, V Magdalena. 0-550 m.
ANT, CAQ, CHO, CR, GUI,
MET, NAR, SAN, VAU, VIC. No
evaluada.
Estados Unidos a Argentina.
Pinto 1451 (COL).

Blechnum polypodioides
Raddi

Blechnum sessilifolium
(Christ) C.Chr.

Blechnum pinnatifidum
A.Rojas

Mickel & Smith 2004; Murillo-A.


2004a.
Hierba.

Daniel 1941.
Hierba.
Nativa. Andes. 2450-2700 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Pteridofitos (helechos y afines)

BLECHNACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

BOY, CUN. No evaluada.


Colombia, Costa Rica.
Tryon 6114 (COL).

Blechnum sprucei C.Chr.


Moran 1995.
Hierba.
Nativa.
NAR. No evaluada.
Costa Rica a Argentina.

Blechnum stipitellatum
(Sodiro) C.Chr.

Rolleri & Prada 2006.


Hierba.
Nativa. Andes. 1500-3600 m.
ANT, HUI, NAR, PUT, RIS. No
evaluada.
N Suramrica.
Rodrguez 3126 (COL).

Blechnum striatum (Sw.)


C.Chr.

Murillo-P. & Harker 1990.


Hierba.
Nativa. Andes. 3300-3800 m.
BOY, CAU, CUN. No evaluada.
Colombia a Brasil; Antillas.
Jaramillo 3049 (COL).

Blechnum violaceum (Fe)


C.Chr.

Murillo-P. & Harker 1990.


Hierba.
Nativa. Andes. 1550-3400 m.
ANT, CHO, CUN, RIS. No
evaluada.
Colombia, Venezuela, Antillas.
Rodrguez 3526 (COL).

Blechnum wardiae Mickel &


Beitel
Mickel & Smith 2004; Rolleri &
Prada 2006.
Hierba.
Nativa. Andes. 1500-2500 m.
ANT, CHO, NAR. No evaluada.
Mxico a Ecuador.
Benavides 9705 (MO).

Blechnum werckleanum
(Christ) C.Chr.
Rodrguez 2011.
Hierba.
Nativa. Andes. 1850 m.
ANT. No evaluada.
Costa Rica a N Andes.
Arbelez 375 (HUA).

Blechnum werffii R.C.Moran


Hierba.
Nativa. Andes. 1950-3400 m.
BOY, CAU. No evaluada.
Colombia a Costa Rica.
Torres 960 (COL).

Salpichlaena J.Sm.
2 especies
Salpichlaena hookeriana
(Kuntze) Alston

Giudice et al. 2008.


Hierba.
Nativa. Amazonia. 0-800 m.
AMA, VAU, VIC. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil,
Per, Bolivia.
Schultes 15410 (NY).

Salpichlaena volubilis
(Kaulf.) J.Sm.

Salpichlaena thalassica Grayum


& R.C.Moran
Moran 1990; Murillo-P. 2001;
Giudice et al. 2008.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia,
Pacfico, SN Santa Marta, V
Magdalena. 0-3000 m.
AMA, ANT, BOY, CAL, CAQ,
CAU, CHO, MAG, MET, NAR,
NSA, PUT, RIS, SAN, VAL, VAU,
VIC. No evaluada.
Neotrpico.
Gentry 68535 (COL).

CULCITACEAE
1 gnero, 1 especie

Culcita C.Presl
1 especie
Culcita coniifolia (Hook.)
Maxon

Murillo-P. & Harker 1990.


Hierba.
Nativa. Andes. 1200-3900 m.
ANT, BOY, CHO, CUN, HUI,
MET, NSA, PUT, RIS, SAN,
TOL. No evaluada.
Neotrpico.
Lellinger 958 (COL).

CYATHEACEAE
3 gneros, 114 especies, 12
especies endmicas

Alsophila R.Br.
10 especies, 2 especies endmicas
Alsophila cuspidata (Kunze)
D.S.Conant

Murillo-P. 1997; Murillo-A.


2004a.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Pacfico, V
Magdalena. 50-1600 m.
ANT, CAU, CHO, MET, NSA,
PUT, RIS, SAN, VAL. No
evaluada.
Costa Rica a Paraguay.
Gentry 17686 (COL).

Alsophila engelii R.M.Tryon


Murillo-P. & Harker 1990.
Nativa. Andes. 1950-2700 m.
ANT, CAU. No evaluada.
N Andes.
Prez 6256 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

461

Pteridofitos (helechos y afines)

CYATHEACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Alsophila erinacea (H.Karst.)


D.S.Conant
Riba 1995.
Nativa. Andes, Pacfico, V
Magdalena. 500-2600 m.
ANT, BOY, CAU, CHO, CUN,
NAR, PUT, SAN, VAL. No
evaluada.
Mxico a Paraguay.
Jaramillo 3302 (COL).

Alsophila esmeraldensis
R.C.Moran
Lehnert 2006.
Nativa. Pacfico. 300 m.
VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Hagemann 1405 (COL).

Alsophila firma (Baker)


D.S.Conant
Lehnert 2006.
Nativa. Andes. 1300 m.
NAR. No evaluada.
Mxico a Ecuador.
Betancur 4717 (COL).

Alsophila imrayana (Hook.)


D.S.Conant

Riba 1995.
Nativa. Andes. 1300-1850 m.
ANT. No evaluada.
Costa Rica y Antillas a N
Suramrica.
Giraldo 2588 (COL).
Alsophila imrayana var. basilaris
(Christ) Lellinger

Alsophila incana (H.Karst.)


D.S.Conant
Lehnert 2005.
Nativa. Andes. 1300-1700 m.
ANT, CUN, NAR, TOL. No
evaluada.
Colombia a Per.
Giraldo 2079 (COL).

462

Alsophila lechleri Mett.

Tryon 1960.
Endmica. Andes. 1500 m.
SAN. No evaluada.
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Alsophila paucifolia Baker


Tryon 1986.
Nativa. Andes. 2050 m.
PUT. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Hagemann 1517 (COL).

Alsophila rupestris (Maxon)


Gastony & R.M.Tryon
Murillo-P. & Harker 1990.
Endmica. Andes. 900-1250 m.
NSA. No evaluada.
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

MET. No evaluada.
Idrobo 1130 (COL).

Cyathea andina (H.Karst.)


Domin

Murillo-P. 1997; Murillo-A.


2004a.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia,
Pacfico, SN Santa Marta, V
Magdalena. 100-1900 m.
ANT, BOY, CAL, CES, CR,
CUN, MAG, MET, NSA, PUT,
SAN. No evaluada.
Costa Rica, Antillas, N
Suramrica.
Betancur 1292 (COL).

Cyathea arborea (L.) Sm.

Cyathea Sm.

Murillo-A. 2004a.
Nativa. Caribe. 600-650 m.
GUJ. No evaluada.
N Suramrica; Antillas.
Sudgen 31 (COL).

100 especies, 8 especies


endmicas

Cyathea aristata Domin

Cyathea acutidens (Christ)


Domin
Murillo-P. et al. 2008.
Nativa. Andes. 1900 m.
ANT. No evaluada.
Colombia, Costa Rica.
Giraldo 2586 (COL).

Cyathea aemula Lehnert


Lehnert 2009.
Nativa. Andes. 1400 m.
PUT. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Fernndez 11120 (COL).

Cyathea alstonii R.M.Tryon

Murillo-P. 1997; Murillo-A.


2004a.
Endmica. Guayana y Macarena.
1300-1900 m.

Cnemidaria apiculata (Hook.)


Stolze
Nativa. Andes. 1900 m.
ANT. No evaluada.
Colombia, Mxico.
Giraldo 2585 (HUA, JAUM).

Cyathea armata (Sw.) Domin


Hieronymus 1904.
Nativa. Andes. 1600-2300 m.
CAU. No evaluada.
Colombia, Antillas.
Lehmann 6961 (B?).

Cyathea assurgens
R.M.Tryon

Murillo-A. 2004a.
Nativa. Pacfico. 500 m.
CHO. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Croat 57491 (MO).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Pteridofitos (helechos y afines)

CYATHEACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Cyathea aterrima (Hook.)


Domin

Alsophila scopulina R.M.Tryon,


Sphaeropteris aterrima (Hook.)
R.M.Tryon
Tryon 1960; Murillo-A. 2004a.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Pacfico, SN Santa
Marta. 250-1800 m.
CAQ, CHO, GUV, MAG, MET,
SAN, VAL, VAU. No evaluada.
NO Suramrica.
Franco 3781 (COL, NY).

Cyathea atrovirens (Langsd.


& Fisch.) Domin
Cyathea compta Mart.
Murillo-P. et al. 2008.
Nativa. Andes. 1300-2800 m.
CHO, MET, PUT. No evaluada.
Colombia, Brasil a Argentina.
Daz 3602 (COL).
Nota: especie dudosa; registro
dudoso / dubious species;
dubious record.

Cyathea bicrenata Liebm.

Cyathea trichiata (Maxon)


Domin, Trichipteris trichiata
(Maxon) R.M.Tryon
Murillo-A. 2004a.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, V Magdalena. 0-2500 m.
AMA, ANT, CAL, CHO, HUI,
NAR, TOL, VAL. No evaluada.
Mxico a Ecuador y Venezuela.
Forero 3473 (COL).

Cyathea bipinnatifida
(Baker) Domin

Cyathea pubens Domin


Murillo-A. 2004a.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena. 600-2000
m.
ANT, CAQ, HUI, PUT, SAN. No
evaluada.
N Suramrica, Jamaica.
Bernal 2893 (COL).

Cyathea bradei
(P.G.Windisch) Lellinger

Murillo-A. 2004a; Lehnert 2011a.


Nativa. Amazonia, Pacfico.
0-300 m.
AMA, CAQ, VAU, VIC. No
evaluada.
Colombia a Per.
Palacios 2883 (COL).

Cyathea brunnescens
(Barrington) R.C.Moran

Murillo-A. 2004a.
Nativa. Pacfico, V Magdalena.
0-1300 m.
ANT, CAU, CHO, NAR, PUT,
VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Lellinger 361 (COL).

Cyathea caracasana
(Klotzsch) Domin

Cyathea maxonii Underw.,


Cyathea meridensis H.Karst.
Murillo-P. 1997; Murillo-A.
2004a.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Caribe, Pacfico,
SN Santa Marta, V Magdalena.
1200-4200 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CHO,
CUN, GUJ, HUI, MAG, MET,
NAR, NSA, PUT, RIS, SAN,
TOL, VAL. No evaluada.
Neotrpico.
Acosta 351 A (COL).
Cyathea caracasana var.
boliviensis (Rosenst.) R.M.Tryon,
Cyathea caracasana var. maxonii
(Underw.) R.M.Tryon, Cyathea
caracasana var. meridensis
(H.Karst.) R.M.Tryon

Cyathea catacampta Alston


Lehnert 2011b.
Nativa. Andes. 2500-2700 m.
NAR, NSA. No evaluada.
Colombia, Bolivia, Per.
Kalbreyer 1138 (K).

Cyathea chimborazensis
(Hook.) Hieron.

Cyathea caracasana var.


chimborazensis (Hook.)
R.M.Tryon
Murillo-P. & Harker 1990.
Nativa. Andes. 2000-3200 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, HUI,
NAR, SAN. No evaluada.
N Andes.
Lozano 4490 (COL).
Cyathea chimborazensis var.
chimborazensis

Cyathea chocoensis (Stolze)


Lehnert

Cnemidaria chocoensis Stolze


Murillo-A. 2004a.
Endmica. Andes, Pacfico. 9002100 m.
CAU, CHO. No evaluada.
Franco 1516 (COL).

Cyathea choricarpa (Maxon)


Domin
Cnemidaria choricarpa (Maxon)
R.M.Tryon
Moran 1995.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-1500
m.
ANT, CHO, PUT, RIS, VAL. No
evaluada.
Nicaragua a Ecuador.
Betancur 3245 (COL, MO).

Cyathea cnemidaria Lehnert


Cnemidaria tryoniana Stolze
Endmica. Andes. 2100-2200 m.
ANT. No evaluada.
Zarucchi 6580 (MO).

Cyathea conformis
(R.M.Tryon) Stolze

Moran 1995.
Nativa. Andes. 2200-3200 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, HUI,
NAR, SAN, VAL. No evaluada.
Colombia, Panam.
Giraldo 2131 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

463

Pteridofitos (helechos y afines)

CYATHEACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Cyathea conjugata (Hook.)


Domin

Murillo-A. 2004a.
Nativa. Andes. 1000-3000 m.
ANT, BOY, CAL, CAQ, CAU,
CUN, HUI, NAR, NSA, PUT,
QUI, RIS, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
N Andes.
Franco 3972 (COL).

Cyathea corallifera Sodiro


Nativa. Andes. 1950 m.
ANT. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Giraldo 2092 (HUA, JAUM).

Cyathea cyatheoides (Desv.)


K.U.Kramer

Sphaeropteris stigmosa (Desv.)


R.M.Tryon
Murillo-A. 2004a; Lehnert
2011a.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 100-200 m.
AMA, MET, VAU. No evaluada.
N Suramrica.
Galeano 992 (COL).

Cyathea cystolepis Sodiro

Lehnert 2011b.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Colombia a Per.

Cyathea darienensis
R.C.Moran

Murillo-A. 2004a.
Nativa. Pacfico. 900-1500 m.
ANT, CHO. No evaluada.
Colombia, Panam.
Gentry 17007 (COL).

Cyathea decomposita
(H.Karst.) Domin

Hassler & Swale 2004.


Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Colombia, Venezuela.

464

Cyathea decorata (Maxon)


R.M.Tryon

Murillo-A. 2004a.
Endmica. Andes, Pacfico.
0-1000 m.
CAU, CHO, VAL. No evaluada.
Hagemann 466 (COL).

Cyathea delgadii Sternb.

Murillo-P. 1997; Murillo-A.


2004a.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 100-2700
m.
ANT, CUN, HUI, MET, NAR,
RIS, SAN, VAL, VIC. No
evaluada.
Costa Rica a Argentina.
Garca-Barriga 17581 (COL).

Cyathea dissoluta Jenman

Murillo-P. et al. 2008.


Nativa. Andes. 2550 m.
ANT. No evaluada.
Colombia, Jamaica.
Giraldo 2128 (COL).
Nota: especie dudosa; registro
dudoso / dubious species;
dubious record.

Cyathea divergens Kunze

Hieronymus 1904; Murillo-A.


2004a.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1200-2500 m.
ANT, BOL, CAU, CUN, HUI,
MAG, NAR, NSA, QUI, RIS,
SAN, TOL, VAL. No evaluada.
Mxico a Per y Brasil.
Kirkbride 2085 (COL).
Cyathea divergens var. divergens

Cyathea ebenina H.Karst.

Murillo-A. 2004a.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1900-2500 m.
ANT, CHO, HUI, MAG. No
evaluada.
NO Suramrica.
Jaramillo 5249 A (COL).

Cyathea ewanii Alston

Cnemidaria ewanii (Alston)


R.M.Tryon
Ramrez & Macas 2007.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 50-1100 m.
AMA, CAQ, CAU, CHO, PUT.
No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Cuatrecasas 9022 (COL).

Cyathea falcata (Kuhn)


Domin

Nephrodium kuhnii Hieron.


Hieronymus 1904; Murillo-A.
2004a.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta. 0-1000 m.
CAU, MAG, NAR, NSA, VAL.
No evaluada.
Colombia, Panam.
Haught 5585 (COL).

Cyathea frigida (H.Karst.)


Domin

Murillo-A. 2004a.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2700-3900 m.
CHO, CUN, MAG, NAR, VAL.
No evaluada.
NO Suramrica.
Hagemann 1353 (COL).

Cyathea frondosa H.Karst.

Karsten 1860-1869.
Nativa. Andes. 2000-3300 m.
CAL, CHO, CUN, NAR, NSA.
No evaluada.
Venezuela a Per.
Lozano 5492 (COL).

Cyathea fulva (M.Martens &


Galeotti) Fe
Murillo-A. 2004a.
Nativa. Andes. 1800-3300 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
NSA, QUI. No evaluada.
Neotrpico.
Murillo 948 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Pteridofitos (helechos y afines)

CYATHEACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Cyathea gracilis Griseb.

Murillo-A. 2004a.
Nativa. Andes. 1700-2100 m.
ANT, HUI. No evaluada.
Costa Rica a Ecuador; Jamaica.
Dvila 872 (COL).

Cyathea haughtii (Maxon)


R.M.Tryon

Murillo-A. 2004a; Lehnert 2006.


Nativa. Andes. 1300-1500 m.
SAN. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Idrobo 6062 (COL).

Cyathea heliophila
R.M.Tryon

Lehnert 2011b.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Colombia a Bolivia.

Cyathea hemiepiphytica
R.C.Moran
Hassler & Swale 2004.
Nativa.
CHO. No evaluada.
Colombia, Ecuador.

Cyathea horrida (L.) Sm.

Cnemidaria horrida (L.) C.Presl


Hieronymus 1904; Lehnert
2011b.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia,
SN Santa Marta, V Magdalena.
400-2150 m.
ANT, BOY, CAQ, CAU, CUN,
MAG, MET, NSA, QUI, RIS. No
evaluada.
Costa Rica y Antillas a Per.
Lozano 6021 (COL).

Cyathea kalbreyeri (Baker)


Domin
Murillo-A. 2004a.
Nativa. Andes. 1100-1400 m.
ANT, CUN. No evaluada.

Colombia a Bolivia.
Callejas 4000 (HUA, MO).

Cyathea lasiosora Domin

Murillo-A. 2004a; Lehnert


2011b.
Nativa. Amazonia, Andes,
Orinoquia. 100-1800 m.
AMA, ANT, CAQ, CAU, MET,
NAR, PUT, VAL, VAU. No
evaluada.
N Suramrica.
Pabn 521 (COL).

Cyathea latevagans (Baker)


Domin

Murillo-A. 2004a.
Nativa. Andes. 1900-2650 m.
ANT, CAU, CHO. No evaluada.
N Andes.
Velayos 6857 (COL).

Cyathea lechleri Mett.

Ramrez & Macas 2007.


Nativa. Andes. 2300-3450 m.
ANT, HUI. No evaluada.
N Suramrica.
Gentry 53911 (MO).

Cyathea leucolepismata
Alston

Cyathea amazonica R.C.Moran


Lehnert 2011a.
Nativa. Amazonia, Andes. 5001950 m.
PUT, VAL. No evaluada.
Colombia a Bolivia.
Franco 1761 (COL).

Cyathea lindeniana C.Presl

Lehnert 2011b.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Colombia a Per.

Cyathea lindigii (Baker)


Domin
Lehnert 2011a.

Nativa. Andes. 2000 m.


CUN. No evaluada.
Colombia a Bolivia.

Cyathea lockwoodiana
(P.G.Windisch) Lellinger

Moran 1995; Lehnert 2011b.


Nativa. Amazonia, Andes,
Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 200-1300 m.
ANT, CHO, GUV, NSA, SAN.
No evaluada.
Panam a Per y Venezuela.
Callejas 4200 (COL).

Cyathea macrocarpa
(C.Presl) Domin

Lehnert 2011a.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
N Suramrica.

Cyathea macrosora (Thurn)


Domin

Sphaeropteris macrosora (Thurn)


P.G.Windisch
Murillo-A. 2004a.
Nativa. Amazonia. 100-600 m.
AMA, CAQ, GUI, VAU. No
evaluada.
N Suramrica.
Alfonso 497 (COL).

Cyathea mettenii H.Karst.

Hieronymus 1904.
Endmica. Andes. 1900-3150 m.
ANT, CAU, CUN, RIS, SAN,
TOL. No evaluada.
Tryon 6009 (COL).
Cyathea mettenii var. caucana
Hieron.

Cyathea microdonta (Desv.)


Domin
Hieronymus 1904; Murillo-A.
2004a.
Nativa. Andes, Orinoquia,
Pacfico, V Magdalena. 0-2000
m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

465

Pteridofitos (helechos y afines)

CYATHEACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

ANT, CAQ, CAS, CAU, CHO,


CUN, MET, NAR, VAL, VIC. No
evaluada.
Neotrpico.
Murillo 1433 (COL).

Nativa. Andes, SN Santa Marta,


V Magdalena. 700-2100 m.
ANT, MAG. No evaluada.
Guatemala a Venezuela.
MacDougal 4012 (MO).

Cyathea patens H.Karst.

Cyathea microphyllodes
Domin

Cyathea nigripes (C.Chr.)


Domin

Cyathea pauciflora Lellinger

Murillo-A. 2004a.
Nativa. Andes. 1800-2300 m.
CUN, NSA, SAN. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Cuatrecasas 12513 (COL).

Cyathea minuta J.Murillo &


M.T.Murillo
Alsophila parva Maxon
Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Endmica. Pacfico. 50-100 m.
VAL. No evaluada.
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Cyathea mucilagina
R.C.Moran

Murillo-P. et al. 2008.


Nativa. Andes, V Magdalena.
700-950 m.
ANT. No evaluada.
Costa Rica a Per.
Arbelez 363 (HUA).
Nota: especie dudosa; registro
dudoso / dubious species;
dubious record.

Cyathea multiflora Sm.

Murillo-A. 2004a.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Pacfico. 200-2200 m.
AMA, ANT, BOL, CAL, CAQ,
CAU, CHO, NAR, NSA, PUT,
RIS, SAN, VAL. No evaluada.
Centroamrica, N Suramrica.
Ramrez 15836 (COL).

Cyathea mutica (Christ)


Domin

Murillo-A. 2004a.
Nativa. Andes. 1150-2000 m.
ANT, CAL, CAU, CHO, PUT,
VAL. No evaluada.
Costa Rica a Bolivia.
Giraldo 2053 (COL).

Cyathea obnoxia Lehnert


Lehnert 2006.
Nativa. Andes. 2700 m.
ANT. No evaluada.
Colombia a Bolivia.
Gentry 79105 (UC).

Cyathea pallescens (Sodiro)


Domin
Cyathea halonata R.C.Moran &
B.llg.
Murillo-A. 2004a.
Nativa. Andes, Pacfico. 19003000 m.
ANT, BOY, CHO, CUN, HUI,
NAR, SAN, TOL. No evaluada.
Colombia a Bolivia.
Tryon 6113 (COL).

Cyathea parvifolia Sodiro

Lehnert 2011b.
Nativa. Andes.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Colombia a Bolivia.

Cyathea parvula (Jenman)


Domin
Nativa. Andes. 2200 m.
ANT. No evaluada.
Colombia, Caribe.
Giraldo 2596 (HUA, JAUM).

Lehnert 2011b.
Nativa. Andes.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Colombia a Per.

Murillo-A. 2004a.
Nativa. Andes, Caribe, SN Santa
Marta, V Magdalena. 700-2700
m.
ANT, CES, CUN, GUJ, MAG. No
evaluada.
Colombia, Venezuela.
Pipoly 16643 (MO).

Cyathea peladensis (Hieron.)


Domin
Alsophila peladensis Hieron.
Murillo-A. 2004a; Lehnert
2011b.
Nativa. Andes. 1800-2500 m.
CAU, HUI, NAR, PUT. No
evaluada.
Colombia a Per.
Croat 51805 (COL).

Cyathea petiolata (Hook.)


R.M.Tryon

Murillo-A. 2004a.
Nativa. Andes, Caribe, Pacfico,
SN Santa Marta, V Cauca, V
Magdalena. 0-1550 m.
ANT, BOL, CAU, CHO, CR,
MAG, NAR, RIS, SAN, VAL. No
evaluada.
Colombia, Panam, Per.
Gentry 41031 (COL).

Cyathea phalaenolepis
(C.Chr.) Domin

Murillo-A. 2004a.
Nativa. Pacfico. 0-300 m.
CHO, NAR, VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Devia 438 (COL).

Cnemidaria mutica (Christ)


R.M.Tryon

466

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Pteridofitos (helechos y afines)

CYATHEACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Cyathea pilosissima (Baker)


Domin

Murillo-A. 2004a; Lehnert


2011b.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-2600
m.
ANT, CAU, CHO, HUI, VAL. No
evaluada.
Costa Rica a Per y Brasil.
Lellinger 714 (COL).

Cyathea pilozana
M.T.Murillo & J.Murillo

Murillo-A. 2004a.
Endmica. Andes. 1500-1550 m.
RIS. No evaluada.
Fernndez 9565 (COL).

Cyathea pinnula (Christ)


Domin
Murillo-A. 2004a; Lehnert
2011a.
Nativa. Pacfico. 100-300 m.
CHO. No evaluada.
Colombia a Costa Rica.
Killip 35279 (COL).

Cyathea planadae N.C.Arens


& A.R.Sm.
Murillo-A. 2004a.
Nativa. Andes. 1500-2200 m.
CAU, NAR. No evaluada.
Colombia a Per.
Gentry 35163 (COL).

Cyathea platylepis (Hook.)


Domin
Murillo-A. 2004a; Lehnert
2011a.
Nativa. Amazonia. 200-600 m.
AMA, VAU. No evaluada.
N Suramrica.
Schultes 12469 (COL).

Cyathea poeppigii (Hook.)


Domin

Sphaeropteris elongata (Hook.)


R.M.Tryon

Moran 1995; Murillo-A. 2004a.


Nativa. Amazonia, Andes, V
Magdalena. 250-2400 m.
ANT, CAU, CUN, HUI, NAR,
PUT, TOL, VAL. No evaluada.
Costa Rica a Bolivia y Brasil.
Hagemann 392 (COL).

Cyathea praecincta (Kunze)


Domin
Murillo-P. et al. 2008.
Nativa. Andes. 1400 m.
PUT. No evaluada.
Colombia, Brasil.
Betancur 5053 (COL).
Nota: especie dudosa; registro
dudoso / dubious species;
dubious record.

Cyathea pungens (Willd.)


Domin

Cyathea procera Brause,


Trichipteris procera (Willd.)
R.M.Tryon
Murillo-P. 1997; Murillo-A.
2004a.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia,
Pacfico, SN Santa Marta, V
Magdalena. 100-1600 m.
AMA, ANT, CAQ, CAS, CES,
CHO, CUN, MAG, MET, NAR,
NSA, PUT, RIS, TOL, VAL, VAU.
No evaluada.
N Suramrica, Antillas.
Giraldo 2533 (COL).

Cyathea quitensis (Domin)


Domin

Cnemidaria quitensis (Domin)


R.M.Tryon
Ramrez & Macas 2007.
Nativa. Andes, Pacfico. 4502000 m.
CHO, NAR, NSA, RIS, VAL. No
evaluada.
Colombia, Ecuador.
Mora 2228 (COL).

Cyathea schiedeana (C.Presl)


Domin
Murillo-A. 2004a.
Nativa. Andes, Pacfico. 7002200 m.
CHO, SAN, VAL. No evaluada.
Mxico a Ecuador y Guayana
Francesa.
Forero 6438 (COL, MO).

Cyathea schlimii (Kuhn)


Domin

Murillo-A. 2004a.
Nativa. Andes, V Magdalena.
1200-2100 m.
BOY, CUN, NAR, NSA. No
evaluada.
Colombia, Venezuela.
Smith 1123 (MO).

Cyathea senilis (Klotzsch)


Domin
Murillo-A. 2004a.
Nativa. Andes. 900-1000 m.
ANT, NSA. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Bischler 2552 (COL).

Cyathea singularis (Stolze)


Lehnert

Cnemidaria singularis Stolze


Hierba.
Endmica. Andes. 1900-2150 m.
ANT. No evaluada.
Giraldo 1993 (COL).

Cyathea speciosa Willd.

Murillo-A. 2004a.
Nativa. Caribe, SN Santa Marta.
1200-1500 m.
GUJ, MAG. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Dueas 871 (COL).

Cyathea spectabilis (Kunze)


Domin
Cnemidaria spectabilis (Kunze)
R.M.Tryon, Cyathea spectabilis
var. colombiensis Stolze

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

467

Pteridofitos (helechos y afines)

CYATHEACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Ramrez & Macas 2007.


Nativa. Andes, Pacfico. 50-2800
m.
CHO, VAL. No evaluada.
N Suramrica, Antillas.
Forero 5921 (COL).

Cyathea squamata
(Klotzsch) Domin

Trichipteris microphylla
(Klotzsch) R.M.Tryon
Large & Braggins 2004.
Nativa. SN Santa Marta. 9001550 m.
MAG. No evaluada.
NO Suramrica.
Arbelez 550 (MO).

Cyathea squamipes H.Karst.


Steyermark et al. 1995; Lehnert
2011b.
Nativa. Andes, Caribe, SN Santa
Marta. 1100-3100 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CHO,
CUN, GUJ, HUI, MAG, NAR,
NSA, PUT, RIS, SAN, VAL. No
evaluada.
Venezuela a Per.
Croat 51888 (COL).

Cyathea straminea (A.Gepp)


Alderw.
Murillo-A. 2004a; Lehnert
2011b.
Nativa. Andes. 2800-3350 m.
BOY, CAU, NAR, PUT, QUI. No
evaluada.
N Andes.
Hagemann 1335 (COL).

Cyathea suprastrigosa
(Christ) Maxon

Murillo-A. 2004a.
Nativa. Andes. 2600-3100 m.
ANT. No evaluada.
Mxico, Costa Rica a Colombia.
Giraldo 2508 (COL).

468

Cyathea tortuosa R.C.Moran


Murillo-A. 2004a; Lehnert
2011b.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 300-1800 m.
AMA, ANT, CAU, CHO, NAR,
PUT. No evaluada.
Colombia a Per.
Cuatrecasas 11299 (US).

Cyathea traillii (Baker)


Domin

Cyathea macrosora var. reginae


(P.G.Windisch) A.R.Sm.
Rojas 2001c; Lehnert 2011a.
Nativa. Amazonia. 200-500 m.
CAQ, VAU. No evaluada.
Costa Rica a N Suramrica.
Schultes 13448 (GH).

Cyathea tryonorum (Riba)


Lellinger
Murillo-A. 2004a.
Nativa. Andes. 1650-2900 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, SAN,
VAL. No evaluada.
NO Suramrica.
Lozano 5974 (COL).

Cyathea tungurahuae Sodiro


Lehnert 2011b.
Nativa. Andes.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Colombia a Per.

Cyathea uleana (Samp.)


Lehnert

Cnemidaria uleana (Samp.)


R.M.Tryon
Ramrez & Macas 2007; Lehnert
2011b.
Nativa. Andes. 1400-2800 m.
ANT, CAU, HUI, PUT, SAN. No
evaluada.
Colombia a Bolivia y Brasil.
Cuatrecasas 8640 (COL).
Cyathea uleana var. abitaguensis
(Domin) Lehnert, Cyathea
uleana var. uleana

Cyathea ulei (Christ) Domin


Cyathea subtropica Domin,
Trichipteris lechleri (Mett.)
R.M.Tryon
Murillo-A. 2004a.
Nativa. Andes. 1000-2100 m.
CAU, HUI, NAR, NSA, PUT,
VAL. No evaluada.
NO Suramrica.
Little 8498 (COL).

Cyathea vaupensis
(P.G.Windisch) Lehnert

Sphaeropteris macrosora var.


vaupensis P.G.Windisch
Lehnert 2011a.
Nativa. Guayana y Macarena.
200-500 m.
VAU. No evaluada.
N Suramrica.

Cyathea vilhelmii Domin

Lehnert 2011a.
Nativa. 2000-3000 m.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Colombia a Bolivia.

Cyathea villosa Willd.

Murillo-A. 2004a.
Nativa. Andes, Caribe, SN Santa
Marta. 1000-1800 m.
CES, GUJ, MAG, SAN. No
evaluada.
Panam a N Suramrica.
Killip 15309 (COL).

Cyathea werffii R.C.Moran


Murillo-P. et al. 2008.
Nativa. Orinoquia. 450-500 m.
MET. No evaluada.
Colombia a Per.
Alston 7554 (MO).

Cyathea williamsii (Maxon)


Domin
Murillo-A. 2004a.
Nativa. Andes, Pacfico. 14001750 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Pteridofitos (helechos y afines)

CYATHEACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

CHO. No evaluada.
Panam a Ecuador.
Gentry 17008 (COL).

Cyathea xenoxyla Lehnert


Lehnert 2006; Lehnert 2011b.
Nativa. Andes. 1910-2600 m.
ANT, CUN, HUI, NSA. No
evaluada.
Colombia a Bolivia.
Giraldo 1991 (COL).

Sphaeropteris Bernh.
4 especies, 2 especies endmicas
Sphaeropteris brunei
(Christ) R.M.Tryon

Palacios 1995.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1150-1650 m.
ANT, MAG. No evaluada.
Colombia a Costa Rica.
Smith 1122 (MO).

Sphaeropteris cuatrecasasii
R.M.Tryon

Tryon 1971.
Endmica. Andes. 1800-2300 m.
NAR, VAL. No evaluada.
Snchez 89 (MO).

Sphaeropteris macarenensis
(Alston) R.M.Tryon

Dryopteris macarenensis Alston


Alston 1952.
Endmica. Guayana y Macarena.
800 m.
MET. No evaluada.
Nota: conocida solo del tipo;
prob. sinnimo de Cyathea
aterrima (A. Smith, com. pers.) /
known only from the type; prob.
synonym for Cyathea aterrima
(Smith pers. comm.).

Sphaeropteris quindiuensis
(H.Karst.) R.M.Tryon
Cyathea quindiuensis H.Karst.

Karsten 1856; Tryon 1971;


Lehnert 2011b.
Nativa. Andes, V Magdalena.
750-3000 m.
ANT, BOY, CAL, CUN, HUI,
NAR, QUI, RIS, SAN, TOL. No
evaluada.
Colombia a Bolivia.
Franco 2218 (COL).

CYSTOPTERIDACEAE
1 gnero, 1 especie

Cystopteris Bernh.
1 especie
Cystopteris fragilis (L.)
Bernh.

Murillo-P. & Harker 1990.


Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1400-4500 m.
ANT, ARA, BOY, CAL, CAU,
CUN, HUI, MAG, MET, NAR,
NSA, PUT, RIS, SAN, TOL. No
evaluada.
Cosmopolita.
Acosta 1036 (COL).

DENNSTAEDTIACEAE
6 gneros, 32 especies

Blotiella R.M.Tryon
1 especie
Blotiella lindeniana (Hook.)
R.M.Tryon
Steyermark et al. 1995.
Hierba.
Nativa. Andes. 1250-2700 m.
ANT, BOY, CHO, CUN, HUI,
NAR, SAN. No evaluada.
Costa Rica y Antillas a Bolivia y
Brasil.
Murillo 3644 (COL).

Dennstaedtia Bernh.
18 especies
[Dennstaedtia arborescens
(Willd.) Maxon]

Nota: registro basado en


identificacin errnea / record
based on a misidentification.

Dennstaedtia arcuata Maxon


Navarrete & llgaard 2000.
Hierba.
Nativa. Andes. 1800 m.
NAR. No evaluada.
Colombia a Per.
Herrera 9328 (COL).

Dennstaedtia auriculata
H.Navarrete & B.llg.

Navarrete & llgaard 2000.


Hierba.
Nativa. Andes, Caribe, SN Santa
Marta. 1000-2500 m.
ANT, CUN, GUJ, HUI, MAG,
SAN. No evaluada.
Guatemala a Per y Brasil.
Murillo 3682 (COL).

Dennstaedtia bipinnata
(Cav.) Maxon

Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta. 50-1950 m.
ANT, MAG, MET, SAN, TOL.
No evaluada.
Florida y Antillas a Bolivia.
Murillo 3004 (COL).

Dennstaedtia cicutaria (Sw.)


T.Moore

Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta. 0-2600 m.
ANT, CAL, CHO, CUN, HUI,
MAG, MET, NAR, NSA, SAN.
No evaluada.
Neotrpico.
Murillo 2339 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

469

Pteridofitos (helechos y afines)

DENNSTAEDTIACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Dennstaedtia cornuta
(Kaulf.) Mett.

Navarrete & llgaard 2000.


Hierba.
Nativa. Andes. 1300-3500 m.
ANT, BOY, CUN, HUI, MET,
PUT, RIS, SAN. No evaluada.
Costa Rica a NO Suramrica.
Murillo 2949 (COL).

Dennstaedtia coronata
(Sodiro) C.Chr.

Hierba.
Nativa. Andes. 1000-2500 m.
ANT, BOY, NSA, PUT, RIS,
SAN. No evaluada.
Costa Rica a Ecuador.
Murillo 3040 (COL).

Dennstaedtia dissecta (Sw.)


T.Moore

Murillo-P. 1997.
Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Orinoquia, Pacfico,
SN Santa Marta. 650-2750 m.
ANT, BOY, CAU, CHO, CUN,
HUI, MAG, MET, NAR, PUT.
No evaluada.
Neotrpico.
Murillo 3428A (COL).

Dennstaedtia globulifera
(Poir.) Hieron.

Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1800-2300 m.
ANT, BOY, CAU, CHO, CUN,
MAG, QUI, SAN. No evaluada.
Mxico y Antillas a Suramrica.
Murillo 3494 (COL).

Dennstaedtia kalbreyeri
Maxon

Hierba.
Nativa. Andes. 1000-2500 m.
ANT, CHO, NAR, PUT. No
evaluada.

470

Colombia, Ecuador.
Mora 4131 (COL).

Colombia, Ecuador.
Murillo 3406 (COL).

Dennstaedtia macrosora
H.Navarrete & B.llg.

Dennstaedtia sprucei
T.Moore

Navarrete & llgaard 2000.


Hierba.
Nativa. Andes. 1800-2600 m.
ANT, BOY, CUN, HUI, PUT. No
evaluada.
Colombia, Ecuador.
Murillo 3471 (COL).

Dennstaedtia mathewsii
(Hook.) C.Chr.

Navarrete & llgaard 2000.


Hierba.
Nativa. Andes. 1450-1700 m.
BOY, CUN. No evaluada.
N Suramrica.
Jaramillo 3557 (COL).

Dennstaedtia obtusifolia
(Willd.) T.Moore

Hierba.
Nativa. Andes. 700-2800 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, HUI,
MAG, NAR, QUI, TOL, VAL. No
evaluada.
Centroamrica y Antillas a NO
Suramrica y Brasil.
Len 749 (COL).

Dennstaedtia paucirrhiza
H.Navarrete & B.llg.
Navarrete & llgaard 2000.
Hierba.
Nativa. Andes. 2000-2500 m.
ANT. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Rodrguez 4916 (HUA).

Dennstaedtia producta Mett.


Navarrete & llgaard 2000.
Hierba.
Nativa. Andes. 1500-2300 m.
ANT, BOY, CUN, RIS, VAL. No
evaluada.

Hierba.
Nativa. Andes. 1850-2150 m.
HUI, PUT. No evaluada.
Colombia a Per.
Acosta 1030 (COL).

Dennstaedtia tryoniana
H.Navarrete & B.llg.

Navarrete & llgaard 2000.


Hierba.
Nativa. Andes. 1850 m.
NAR. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Herrera 9398 (COL).

Dennstaedtia vagans (Baker)


Diels
Hierba.
Nativa. Andes. 1300 m.
NAR. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Franco 4790 (COL).

Dennstaedtia wercklei
(Christ) R.M.Tryon
Moran 1995.
Hierba.
Nativa. Andes. 2000 m.
VAL. No evaluada.
Costa Rica a Per.
Alston 3500 (MO).

Histiopteris (J.Agardh)
J.Sm.
1 especie
Histiopteris incisa (Thunb.)
J.Sm.
Mickel & Smith 2004.
Hierba.
Nativa. Andes. 1500-3950 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Pteridofitos (helechos y afines)

DENNSTAEDTIACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,


HUI, PUT, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Neotrpico, frica, Oceana,
Malasia.
Tryon 5900 (COL).

Hypolepis Bernh.
9 especies
Hypolepis bogotensis
H.Karst.

Tryon & Stolze 1989; Luteyn


1999.
Hierba.
Nativa. Andes. 2000-3800 m.
BOY, CAL, CAU, CUN, NAR,
PUT, RIS, SAN, TOL. No
evaluada.
Mxico y Antillas a Bolivia.
Tryon 5898 (COL).

Hypolepis hostilis (Kunze)


C.Presl

Tryon & Stolze 1989; Murillo-P.


1997; Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Pacfico, V
Magdalena. 100-1900 m.
AMA, ANT, CAQ, CAU, MET,
NAR, NSA, QUI, SAN, VAU. No
evaluada.
Costa Rica a N Suramrica.
Alfonso 500 (COL).

Hypolepis microchlaena
Mickel & Beitel
Moran 1995.
Hierba.
Nativa. Andes. 2800 m.
ANT. No evaluada.
Colombia, Mxico.
Rodrguez 3568 (COL).

Hypolepis nigrescens Hook.


Murillo-P. & Harker 1990.
Hierba.

Nativa. Andes. 1550-2750 m.


ANT, BOY, CHO, CUN, NAR,
PUT, RIS, SAN. No evaluada.
Neotrpico.
Murillo 3363 (COL).

Hypolepis obtusata (C.Presl)


Kuhn
Ramrez & Macas 2007.
Hierba.
Nativa. Andes. 2000-4350 m.
ARA, BOY, CAL, NAR, RIS,
SAN, VAL. No evaluada.
Venezuela a Per.
Murillo 470, 864 (COL).

Hypolepis parallelogramma
(Kunze) C.Presl
Tryon & Stolze 1989.
Hierba.
Nativa. Andes. 900-2580 m.
ANT, BOY, CHO, SAN. No
evaluada.
N Suramrica.
Murillo 3595 (COL).

Hypolepis repens (L.) C.Presl


Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-1650
m.
ANT, CAQ, CHO, NAR, NSA,
VAL. No evaluada.
Estados Unidos y Antillas a
Argentina.
Hagemann 459 (COL).

Hypolepis stuebelii Hieron.

Moran 1995.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1000-2850 m.
ANT, BOY, CUN, MAG, PUT,
SAN, VAL. No evaluada.
Costa Rica a Per.
Lellinger 816 (COL).

Hypolepis viscosa H.Karst.


Murillo-P. 1997.
Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, SN Santa Marta.
1200-3450 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, HUI,
MAG, MET, NAR, PUT, QUI,
SAN, TOL. No evaluada.
Mxico a Bolivia.
Murillo 1139 (COL).

Paesia J.St.-Hil.
1 especie
Paesia glandulosa (Sw.)
Kuhn

Paesia viscosa J.St.-Hil.


Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-3050
m.
ANT, BOY, CAU, CHO, CUN,
HUI, MET, NAR, NSA, SAN,
VAL. No evaluada.
Costa Rica y Antillas a Bolivia y
Brasil.
Murillo 511 (COL).

Pteridium Scop.
2 especies
Pteridium arachnoideum
(Kaulf.) Maxon

Pteridium aquilinum var.


arachnoideum (Kaulf.) Brade
Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Orinoquia, Pacfico,
SN Santa Marta, V Cauca, V
Magdalena. 240-3200 m.
AMA, ANT, BOY, CAQ, CAU,
CES, CHO, CUN, HUI, MAG,
MET, NAR, NSA, SAN, VAU. No
evaluada.
Centroamrica, Suramrica,
Antillas Mayores.
Murillo 1665 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

471

Pteridofitos (helechos y afines)

DENNSTAEDTIACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Pteridium caudatum (L.)


Maxon

Pteridium aquilinum subsp.


caudatum (L.) Bonap., Pteridium
aquilinum var. caudatum (L.)
Sadeb.
Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes, Islas
Caribeas, Pacfico, SN Santa
Marta. 0-2600 m.
AMA, ANT, BOY, CAL, CAQ,
CUN, HUI, SAP, SAN. No
evaluada.
Centroamrica a N Suramrica;
Antillas Mayores.
Murillo 1154 (COL).

DICKSONIACEAE
2 gneros, 3 especies

Dicksonia LHr.
2 especies
Dicksonia sellowiana Hook.

Dicksonia gigantea H.Karst.


Murillo-P. & Harker 1990.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1500-3800 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CES,
CUN, HUI, MAG, NAR, NSA,
PUT, QUI, RIS, SAN, TOL, VAL.
No evaluada.
Centroamrica, Suramrica.
Murillo 2091 (COL).

Dicksonia stuebelli Hieron.

Murillo-P. & Harker 1990.


Nativa. Andes, SN Santa Marta.
3200 m.
CES. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per.
Grant 10975 (COL).

Lophosoria C.Presl
1 especie

472

Lophosoria quadripinnata
(J.F.Gmel.) C.Chr.

Murillo-P. 1997; Luteyn 1999;


Murillo-A. 2004a.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Pacfico, SN Santa
Marta. 100-3510 m.
ANT, BOY, CAL, CAQ, CAU,
CHO, CUN, HUI, MAG, MET,
NAR, NSA, PUT, RIS, SAN,
TOL, VAL. No evaluada.
Mxico a Argentina.
Murillo 2037 (COL).
Lophosoria quadripinnata var.
contracta (Hieron.) R.M.Tryon
& A.F.Tryon, Lophosoria
quadripinnata var. quadripinnata

DRYOPTERIDACEAE
17 gneros, 295 especies, 18
especies endmicas

Arachniodes Blume
4 especies
Arachniodes denticulata
(Sw.) Ching

Murillo-P. 1997; Murillo-A.


2004a; Len & Murillo-P. 2005.
Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Pacfico, SN Santa
Marta. 500-3150 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CHO,
CUN, HUI, MAG, MET, NSA,
SAN, TOL, VAL. No evaluada.
Mxico a Brasil y Bolivia.
Murillo 1054 (COL).
Arachniodes denticulata subsp.
denticulata

Arachniodes leucostegioides
(C.Chr.) Ching
Len & Murillo-P. 2005.
Hierba.
Nativa. Andes. 2000-3500 m.
BOY, CUN. No evaluada.

Colombia a Guyana.
Murillo 1396 (COL).

Arachniodes macrostegia
(Hook.) R.M.Tryon &
D.S.Conant
Len & Murillo-P. 2005.
Hierba.
Nativa. Amazonia. 250 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
Colombia, Brasil, Per.
Duivenvoorden 663 (COL).

Arachniodes ochropteroides
(Baker) Lellinger

Len & Murillo-P. 2005.


Hierba.
Nativa. Andes. 700-1850 m.
ANT, CHO, PUT, RIS, VAL. No
evaluada.
Costa Rica a Surinam y Per;
Jamaica.
Hagemann 1467 (COL).

Bolbitis Schott
5 especies
Bolbitis aliena (Sw.) Alston

Murillo-P. 1997; Murillo-A.


2004a.
Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 100-900 m.
ANT, BOY, MET, NSA. No
evaluada.
Neotrpico.
Lozano 7463 (COL).

Bolbitis portoricensis
(Spreng.) Hennipman

Murillo-P. 1997; Murillo-A.


2004a.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Pacfico, SN Santa Marta, V
Magdalena. 0-2800 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Pteridofitos (helechos y afines)

DRYOPTERIDACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

ANT, BOY, CAQ, CAS, CR,


GUJ, MAG, MET. No evaluada.
Neotrpico.
Haught 4629 (COL).

Bolbitis semipinnatifida
(Fe) Alston

Murillo-P. 1997.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 250-500
m.
AMA, CAQ, MET, VAU. No
evaluada.
N Suramrica.
Alfonso 185 (COL).

Bolbitis serrata (Kuhn)


Ching

Tryon & Stolze 1991.


Hierba.
Nativa. V Magdalena. 100-700
m.
SAN. No evaluada.
Panam a Per y Venezuela.
Haught 1774 (MO).

Bolbitis serratifolia (Kaulf.)


Schott

Murillo-P. 1997.
Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Orinoquia, SN Santa
Marta. 350-1250 m.
BOY, CAS, CAU, CUN, MAG,
MET. No evaluada.
Neotrpico.
Murillo 1415 (COL).

Ctenitis (C.Chr.) C.Chr.


10 especies
Ctenitis ampla (Willd.)
Ching
Murillo-A. 2004a; Len &
Murillo-P. 2005.
Hierba.

Nativa. Andes, Caribe, Pacfico,


SN Santa Marta, V Magdalena.
0-1750 m.
ANT, CHO, CUN, MAG, RIS,
VAL. No evaluada.
Venezuela a Argentina.
Murillo 357 (COL).

Ctenitis equestris (Kunze)


Ching
Toro 2009.
Hierba.
Nativa. Andes. 1500 m.
ANT. No evaluada.
Colombia a Mxico.
Arbelez 287 (HUA).

Ctenitis falciculata (Raddi)


Ching

Hassler & Swale 2004.


Hierba.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Colombia, Guyana, Surinam,
Brasil.

Ctenitis microchlaena (Fe)


Stolze
Rojas 2001a.
Hierba.
Nativa. Andes. 1300-1600 m.
SAN, VAL. No evaluada.
Mxico a Bolivia.
Devia 879 (COL MO).

Ctenitis nigrovenia (Christ)


Copel.

Moran 1995; Len & Murillo-P.


2005.
Hierba.
Nativa. Andes. 1150-2500 m.
ANT, RIS. No evaluada.
Mxico y Antillas a Bolivia.
Acosta 885A (COL).

Ctenitis paranaensis (C.Chr.)


Lellinger
Hierba.
Nativa. Andes. 2000 m.

ANT. No evaluada.
Colombia, Guyana.
Atehorta 353 (HUA).
Nota: especie dudosa. Registro
dudoso / dubious species;
dubious record.

Ctenitis pedicellata (Christ)


Copel.

Murillo-P. & Harker 1990.


Hierba.
Nativa. Andes, Orinoquia. 11501400 m.
ANT, HUI, MET, RIS. No
evaluada.
Venezuela a Bolivia y Brasil.
Osorio 185 (COL).

Ctenitis refulgens (Mett.)


Vareschi

Murillo-P. 1997; Smith et al.


1999.
Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena.
250-350 m.
CHO, MET. No evaluada.
Centroamrica, N Suramrica.
Pinto 217 (COL).

Ctenitis sloanei (Spreng.)


C.V.Morton

Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta. 1000-1100 m.
CHO, MAG, VAL. No evaluada.
Mxico y Antillas a Bolivia.
Ramos 2994 (MO).

Ctenitis submarginalis
(Langsd. & Fisch.) Ching

Rojas 2001a.
Hierba.
Nativa. Andes. 1000-1700 m.
ANT, BOY, CAL, CUN, RIS,
SAN, VAL. No evaluada.
Florida y Antillas a Argentina.
Jaramillo 351 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

473

Pteridofitos (helechos y afines)

DRYOPTERIDACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Cyclodium C.Presl
5 especies, 1 especie endmica
Cyclodium calophyllum
(C.V.Morton) A.R.Sm.

Smith, A.R. 1986; Steyermark et


al. 1995.
Hierba.
Nativa. Andes, V Magdalena.
100-500 m.
NSA, SAN. No evaluada.
Colombia a Guyana.
Bischler 2461 (COL).

Cyclodium guianense
(Klotzsch) L.D.Gmez

Smith, A.R. 1986; Murillo-A.


2004a.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 0-1200 m.
AMA, ANT, CAQ, CHO, GUV,
NSA, VAL, VAU. No evaluada.
N Suramrica, Trinidad y
Tobago.
Alfonso 191 (COL).

Cyclodium meniscioides
(Willd.) C.Presl

Smith, A.R. 1986; Murillo-P.


1997.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia,
V Magdalena. 0-3200 m.
AMA, ANT, ARA, BOY, CAQ,
CAU, GUI, GUV, MET, PUT,
VAU, VIC. No evaluada.
Suramrica.
Pennell 3723 (COL).
Cyclodium meniscioides var.
meniscioides, Cyclodium
meniscioides var. paludosum
(C.V.Morton) A.R.Sm.

Cyclodium seemannii
(Hook.) A.R.Sm.
Smith, A.R. 1986.
Hierba.

474

Endmica. Pacfico. 0-50 m.


CHO. No evaluada.
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Cyclodium trianae (Mett.)


A.R.Sm.

Dryopteris trianae (Mett.) Kuntze


Smith, A.R. 1986; Murillo-A.
2004a.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, V Magdalena. 0-1750
m.
ANT, CAQ, CAU, CHO, GUI,
NAR, VAL. No evaluada.
Panam a Per.
Forero 4074 (COL).
Cyclodium trianae var. chocoense
A.R.Sm., Cyclodium trianae var.
trianae

Cyclopeltis J.Sm.
1 especie
Cyclopeltis semicordata (Sw.)
J.Sm.
Mickel & Smith 2004; Len &
Murillo-P. 2005.
Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Caribe, Pacfico, SN
Santa Marta. 0-1600 m.
ANT, BOL, BOY, CAL, CES,
CHO, CUN, GUJ, MAG, MET,
NSA, SAN, SUC, TOL. No
evaluada.
Neotrpico.
Murillo 576 (COL).

Didymochlaena Desv.
1 especie
Didymochlaena truncatula
(Sw.) J.Sm.
Mickel & Smith 2004; Len &
Murillo-P. 2005.
Hierba.

Nativa. Amazonia, Andes,


Caribe, Pacfico, SN Santa Marta,
V Magdalena. 50-2350 m.
AMA, ANT, CAU, CES, CHO,
CUN, GUJ, MAG, NAR, NSA,
PUT, QUI, RIS, SAN, VAL. No
evaluada.
Centroamrica, Suramrica;
Antillas.
Little 9148 (COL).

Dryopteris Adans.
5 especies, 2 especies endmicas
Dryopteris flaccisquama
A.Rojas

Rojas 2001d.
Hierba.
Nativa. Andes. 2000-2200 m.
CUN. No evaluada.
Costa Rica a Colombia, Bolivia,
La Espaola.
Murillo 102 (COL, US).

Dryopteris lustrata (Hieron.)


C.Chr.
Hieronymus 1904.
Hierba.
Endmica. Andes. 2000-2800 m.
NAR. No evaluada.
Nota: conocida solo del tipo.
Pertenece a Thelypteris, subg.
Amauropelta. Especie dudosa,
cercana a Thelypteris rudis
(Smith, com. pers.) / known
only from the type; belong to
Thelypteris, subg. Amauropelta;
dubious species, near Thelypteris
rudis (Smith pers. comm.).

Dryopteris patula (Sw.)


Underw.

Hieronymus 1904; Mickel &


Smith 2004; Len & Murillo-P.
2005.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes, SN
Santa Marta. 300-2500 m.
ANT, BOY, CUN, GUI, MAG,
NAR. No evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Pteridofitos (helechos y afines)

DRYOPTERIDACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Centroamrica, N Suramrica;
Antillas.
Acosta 522 (COL).

Dryopteris popayanensis
C.Chr.

Nephrodium popayanense
Hieron.
Hieronymus 1904.
Hierba.
Endmica. Andes. 1300-1800 m.
CAU. No evaluada.
Nota: conocida solo del tipo.
Especie dudosa y pos. sinnimo
de D. patula (Smith, com. pers.)
/ known only from the type;
dubious species and poss. a
synonym of D. patula (Smith
pers. comm.).

Dryopteris wallichiana
(Spreng.) Hyl.

Dryopteris paleacea (T.Moore)


Hand.-Mazz., Dryopteris
parallelogramma (Kunze) Alston
Mickel & Smith 2004; Len &
Murillo-P. 2005.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
350-3600 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CES,
CUN, MAG, MET, NAR, NSA,
QUI, RIS, SAN, TOL. No
evaluada.
Centroamrica, N Suramrica;
Antillas; Asia, Oceana, Hawi.
Murillo 2097 A (COL).
Dryopteris wallichiana var.
wallichiana

Elaphoglossum J.Sm.
187 especies, 12 especies
endmicas
Elaphoglossum acrocarpum
(Mart.) T.Moore
Murillo-P. & Harker 1990.
Hierba.

Nativa. Andes, Pacfico. 14501750 m.


CHO. No evaluada.
Colombia, Brasil, Venezuela.
Lellinger 305 (COL).

Elaphoglossum adrianae
A.Rojas
Rojas & Rodrguez 2012a.
Hierba.
Nativa. Pacfico. 0-750 m.
CAU, CHO. No evaluada.
Colombia a Costa Rica.
Lozano 5919 (COL).

Elaphoglossum affine
(M.Martens & Galeotti)
T.Moore

Elaphoglossum revolvens (Kunze)


C.Chr.
Mickel & Smith 2004.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2600-4500 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, MAG,
MET, NAR, NSA. No evaluada.
Mxico a Bolivia.
Murillo 1235 (COL).

Elaphoglossum albescens
(Sodiro) Christ

Hieronymus 1904; Luteyn 1999.


Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 19003600 m.
ANT, CAU, CHO, CUN. No
evaluada.
Venezuela a Per.
Repizzo 193 (MO).

Elaphoglossum ambiguum
(Christ) Alston
Rojas 2002.
Hierba.
Nativa. Andes. 1450 m.
ANT. No evaluada.
Venezuela a Bolivia.
Cogollo 7817 (MO).

Elaphoglossum amphioxys
Mickel
Hierba.
Nativa. Andes. 1700-1850 m.
ANT. No evaluada.
Colombia a Bolivia.
Contreras 317 (HUA).

Elaphoglossum
amygdalifolium (Kuhn)
Christ

Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Pacfico. 0-100 m.
CHO. No evaluada.
Guatemala y Antillas a Ecuador.
Lellinger 119 (COL).

Elaphoglossum andicola
(Fe) T.Moore

Rojas 2003a.
Hierba.
Nativa. Andes. 2700-3850 m.
BOY, CAU, CUN, SAN, VAL. No
evaluada.
Costa Rica, Venezuela a Bolivia.
Murillo 1013 (COL).

Elaphoglossum andreanum
Christ

Luteyn 1999; Vasco et al. 2013.


Hierba.
Nativa. Andes. 3450-3550 m.
ANT, CAU, CUN, HUI, MET,
NAR, PUT, QUI, RIS, SAN. No
evaluada.
Colombia, Ecuador.
Barclay 5969 (COL).

Elaphoglossum angustius
Mickel

Rojas 2002.
Hierba.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Colombia a Bolivia y Brasil.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

475

Pteridofitos (helechos y afines)

DRYOPTERIDACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Elaphoglossum anoriense
A.Rojas & Rodr.-Duque

Rojas & Rodrguez 2012c.


Hierba.
Endmica. V Cauca. 700-800 m.
ANT. No evaluada.
Rodrguez 4245 (HUA).

Elaphoglossum anthracinum
A.Vasco et al.
Vasco et al. 2013.
Hierba.
Nativa. Andes. 3050 m.
CAU. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Lozano 3489 (COL).

Elaphoglossum
antioquianum Hieron.

Steyermark et al. 1995.


Hierba.
Nativa. Andes. 1750-2700 m.
ANT, NAR. No evaluada.
Costa Rica, N Suramrica.
Rodrguez 3184 (COL).

Elaphoglossum aphlebium
Moore
Murillo-P. & Harker 1990.
Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena.
900 m.
MET. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Phillipson 2316 (COL).

Elaphoglossum aschersonii
Hieron.

Elaphoglossum drewianum
Mickel
Hieronymus 1904.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1500-3200 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
MAG, QUI, RIS. No evaluada.
Venezuela a Ecuador.
Fernndez 14130 (COL, HUA).

476

Elaphoglossum atrobarbatum
Mickel
Rojas 2002.
Hierba.
Nativa. Andes. 1150-1250 m.
ANT. No evaluada.
Colombia, Panam.
Fonnegra 4345 (MO).

Elaphoglossum auricomum
(Kunze) T.Moore

Rojas 2002.
Hierba.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Neotrpico.

Elaphoglossum
backhouseanum T.Moore

Mickel 1995; Murillo-A. 2004a.


Hierba.
Nativa. Pacfico. 150-400 m.
ANT, CHO. No evaluada.
Nicaragua a Colombia.
Lellinger 649 (COL).

Elaphoglossum bakeri
(Sodiro) Christ

Rojas & Rodrguez 2012a.


Hierba.
Nativa. Andes. 800-3250 m.
ANT, NAR, PUT. No evaluada.
Costa Rica a Per.
Croat 71491 (MO).

Elaphoglossum barbatum
(H.Karst.) Hieron.

Rojas 2003b.
Hierba.
Nativa. Andes. 1800-2800 m.
CAU, CUN, PUT. No evaluada.
Mxico a Bolivia.
Hagemann 1508 (COL).

Elaphoglossum beitelii
(Mickel) A.Rojas

Elaphoglossum crispatum var.


beitelii Mickel

Rojas 2002.
Hierba.
Nativa. Andes. 2500 m.
PUT. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Alston 8368 (MO).

Elaphoglossum
bellermannianum (Klotzsch)
T.Moore
Elaphoglossum atropunctatum
Mickel, Elaphoglossum
fuliginosum Mickel
Hieronymus 1904.
Hierba.
Nativa. Andes. 1000-3000 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
NAR, NSA, RIS, TOL. No
evaluada.
Costa Rica a Bolivia, Repblica
Dominicana.
Idrobo 10311 (COL).

Elaphoglossum betancurii
A.Rojas

Rojas 2002.
Hierba.
Endmica. Andes. 1500-1700 m.
ANT. No evaluada.
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Elaphoglossum biolleyi
Christ

Mickel 1995.
Hierba.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Colombia a Costa Rica.

Elaphoglossum boragineum
(Sodiro) Christ
Hieronymus 1904; Murillo-A.
2004a.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 1502500 m.
CAU, CHO. No evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Pteridofitos (helechos y afines)

DRYOPTERIDACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Costa Rica a Ecuador.


Lellinger 399 (COL).

Elaphoglossum brachyneuron
(Fe) J.Sm.
Murillo-P. & Harker 1990.
Hierba.
Nativa. Andes. 2100 m.
BOY. No evaluada.
N Suramrica, Antillas.
Jaramillo 3813 (COL).

Elaphoglossum buchtienii
Rosenst.
Murillo-P. & Harker 1990.
Hierba.
Nativa. Andes. 1700-2400 m.
CAU, HUI. No evaluada.
Colombia, Per, Bolivia.
Killip 38463 (COL).

Elaphoglossum burchellii
(Baker) C.Chr.

Elaphoglossum balansae C.Chr.,


Elaphoglossum praelongum (Fe)
C.Chr., Elaphoglossum tenerum
(Kuhn) Hieron.
Murillo-P. 1997; Vasco et al.
2009.
Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, SN Santa Marta.
1600-2900 m.
ANT, CUN, MAG, NAR, SAN.
No evaluada.
Costa Rica y Antillas a Paraguay.
Fonnegra 5614 (MO).

Elaphoglossum castaneum
(Baker) Diels

Rojas 2002.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1300-4200 m.
BOY, CAL, CAU, CHO, CUN,
MAG, NAR, PUT, SAN, TOL,
VAL. No evaluada.
Costa Rica a Bolivia.
Lellinger 849 (COL).

Elaphoglossum caudulatum
Mickel
Mickel 1993.
Hierba.
Endmica. Pacfico. 60 m.
CHO. No evaluada.
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Elaphoglossum chloodes
Mickel

Rojas & Rodrguez 2012a.


Hierba.
Nativa. Andes. 2000-2400 m.
ANT, CAU, TOL. No evaluada.
Venezuela a Per.
Betancur 969 (COL, HUA).

Elaphoglossum chrysopogon
Mickel
Rojas 2002.
Hierba.
Nativa. Andes. 2500-2900 m.
CUN, NSA. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Tryon 6091 (COL).

Elaphoglossum ciliatum
(C.Presl) T.Moore

Elaphoglossum preslianum (Fe)


Christ
Vasco et al. 2009.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1450-2800 m.
ANT, BOY, CAL, CHO, CUN,
MAG, NAR, PUT, QUI, RIS,
TOL, VAL. No evaluada.
Costa Rica a Per.
Luteyn 13161 (COL).

Elaphoglossum cinctum
Rosenst.

Rojas 2002.
Hierba.
Nativa. Pacfico. 100-750 m.
CHO, VAL. No evaluada.

Panam, Colombia, Per,


Bolivia.
Franco 1164 (COL).

Elaphoglossum columbianum
(Maxon) Mickel
Microstaphyla columbiana
Maxon
Hierba.
Nativa. Andes. 1550-2100 m.
ANT, CHO, RIS, VAL. No
evaluada.
Colombia a Bolivia.
Lellinger 774 (COL).

Elaphoglossum confusum
Christ

Hieronymus 1904.
Hierba.
Nativa. Andes. 2800-3400 m.
CAU. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Bolivia.
Lehmann 8546 (US).
Elaphoglossum confusum var.
minor Hieron.

[Elaphoglossum
corderoanum (Sodiro)
Christ]

Rojas 2002.
Nota: registro basado en
identificacin errnea / record
based on a misidentification.

Elaphoglossum crinitum (L.)


Christ
Steyermark et al. 1995.
Hierba.
Nativa. SN Santa Marta. 9001100 m.
ANT, MAG. No evaluada.
Neotrpico.
Madrin 247 (MO).

Elaphoglossum crispatum
Mickel
Rojas 2002.
Hierba.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

477

Pteridofitos (helechos y afines)

DRYOPTERIDACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Nativa. SN Santa Marta.


MAG. No evaluada.
Colombia, Venezuela.

Elaphoglossum curtii
Rosenst.

Mickel 1995.
Hierba.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Costa Rica a Colombia.

Elaphoglossum curvans
(Kunze) A.Rojas

Elaphoglossum nigrocostatum
Mickel, Elaphoglossum strictum
(Raddi) T.Moore
Rojas 2002; Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta. 0-2800 m.
ANT, CAU, CES, CHO, CUN,
HUI, MAG, NAR, NSA, VAL.
No evaluada.
N Suramrica.
Lellinger 727 (COL).

Elaphoglossum cuspidatum
(Willd.) T.Moore

Murillo-P. & Harker 1990.


Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1200-3800 m.
ANT, CAL, CHO, CUN, HUI,
MAG, NAR, NSA, VAL. No
evaluada.
Costa Rica a N Suramrica.
Murillo 1288 (COL).

Elaphoglossum decipiens
Hieron.

Hieronymus 1904.
Hierba.
Endmica. Andes. 1500-2500 m.
CAU. No evaluada.
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

478

Elaphoglossum decoratum
(Kunze) T.Moore

Hieronymus 1904; Murillo-A.


2004a.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta. 200-2250 m.
BOY, CHO, MAG, NSA, PUT,
RIS, VAL. No evaluada.
Neotrpico.
Lellinger 245 (COL).

Elaphoglossum decursivum
Mickel
Rojas 2002.
Hierba.
Nativa. Andes. 1900-2100 m.
CUN, VAL. No evaluada.
Mxico a Colombia, Antillas.
Killip 11624 (US).

Elaphoglossum delasotae
Mickel

Mickel 1993; Rojas 2002.


Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 15501850 m.
CHO. No evaluada.
Colombia, Bolivia, Per.

Elaphoglossum
delgadilloanum A.Rojas

Rojas & Rodrguez 2012a.


Hierba.
Nativa. Pacfico. 950-1450 m.
CHO. No evaluada.
Colombia a Costa Rica.
Lellinger 322 (COL).

Elaphoglossum deltoideum
(Sodiro) Christ
Luteyn 1999.
Hierba.
Nativa. Andes. 2600-3600 m.
ANT, CAU, HUI, MET, NAR,
PUT. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Hagemann 1359 (COL).

Elaphoglossum dendricola
(Baker) Christ

Rojas 2002.
Hierba.
Nativa. Andes. 2950-3800 m.
CAL, CAU, SAN. No evaluada.
Colombia a Per.
Cleef 6023 (COL).

Elaphoglossum diminutum
Mickel

Mickel 1993.
Hierba.
Endmica. Pacfico. 650 m.
CHO. No evaluada.
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Elaphoglossum discolor
(Kuhn) C.Chr.

Mickel 1991.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Pacfico. 100-500 m.
AMA, CAQ, VAL, VAU. No
evaluada.
Venezuela a Per y Brasil.
Alfonso 252 (COL).

Elaphoglossum doanense
L.D.Gmez

Rojas 2002.
Hierba.
Nativa. V Magdalena. 300-450
m.
ANT. No evaluada.
Nicaragua a Ecuador y
Venezuela.
Cogollo 1720 (NY).

Elaphoglossum ellipsoideum
(Sodiro) C.Chr.
Murillo-P. & Harker 1990.
Hierba.
Nativa. Andes. 2250-3850 m.
ANT, CAL, CAU, CUN, MET,
VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Jaramillo 4042 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Pteridofitos (helechos y afines)

DRYOPTERIDACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Elaphoglossum engelii
(H.Karst.) Christ

Elaphoglossum atrorubens
Mickel, Elaphoglossum caulolepia
(H.Karst.) Hieron.
Hieronymus 1904; Murillo-P. &
Harker 1990.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2550-4500 m.
ANT, ARA, BOY, CAL, CAU,
CUN, MAG, MET, NAR, NSA,
RIS, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Neotrpico.
Murillo 46 (COL).

Elaphoglossum erinaceum
(Fe) T.Moore

Elaphoglossum scolopendrifolium
(Raddi) J.Sm.
Rojas 2003b.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1800-2800 m.
ANT, BOY, CAU, CES, CUN,
MAG, NAR, SAN, VAL. No
evaluada.
Mxico y Antillas a Bolivia y
Brasil.
Murillo 104 (COL).

Elaphoglossum eriopus
Mickel

Rojas 2002.
Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena.
950 m.
MET. No evaluada.
Venezuela a Ecuador.
Alston 7669 (MO).

Elaphoglossum erythrolepis
(Fe) T.Moore

Rojas 2002.
Hierba.
Nativa. Andes. 1700-2750 m.
CAU, CUN, HUI, SAN, TOL. No
evaluada.

Colombia, Ecuador, Per.


Luteyn 7714 (NY).

Elaphoglossum eutecnum
(Mickel) A.Rojas

Elaphoglossum boryanum var.


eutecnum Mickel, Elaphoglossum
undulatum (Willd.) T.Moore
Rojas 2002.
Hierba.
Nativa. Andes. 1000-2000 m.
NAR, PUT. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Antillas.
Churchill 18313 (NY).

Elaphoglossum eximium
(Mett.) Christ

Murillo-P. 1997.
Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena. 750-3300 m.
ANT, BOY, CAU, CHO, CUN,
HUI, MET, NAR, NSA, RIS,
SAN. No evaluada.
Neotrpico.
Philipson 2266 (COL).

Elaphoglossum exsertipes
Mickel

Mickel 1985.
Hierba.
Nativa. Andes. 1450-2600 m.
ANT, CAU, CHO, CUN, MET,
VAL. No evaluada.
Colombia a Per.
Luteyn 10261 (COL).

Elaphoglossum flaccidum
(Fe) T.Moore

Mickel 1991.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta,
V Cauca. 400-1400 m.
ANT, MAG. No evaluada.
N Suramrica, Antillas.
Callejas 3565 (HUA).

Elaphoglossum floccosum
Mickel

Mickel 1987; Idrraga et al. 2011.


Hierba.
Nativa. Andes. 2700 m.
ANT. No evaluada.
Venezuela a Ecuador.
Rodrguez 3386 (HUA, MO, NY).

Elaphoglossum furfuraceum
(Kuhn) Christ
Rojas & Rodrguez 2012a.
Hierba.
Nativa. Andes. 1200 m.
ANT. No evaluada.
Colombia a Costa Rica.
Escobar 8630 (HUA).

Elaphoglossum gayanum
(Fe) T.Moore

Idrraga et al. 2011.


Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1700-4300 m.
ANT, ARA, BOY, CAL, CAU,
CES, CUN, MAG, MET, NAR,
NSA, SAN. No evaluada.
Neotrpico.
Murillo 1180 (COL).
Nota: confundida en los
herbarios con E. minutum; los
especmenes corresponden a dos
especies distintas (Vasco com.
pers.) / confused in herbaria with
E. minutum; specimens belong
to two different species (Vasco
pers. comm.).

Elaphoglossum gemmatum
A.Vasco

Vasco 2006.
Hierba.
Endmica. Andes. 1700 m.
ANT. No evaluada.
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

479

Pteridofitos (helechos y afines)

DRYOPTERIDACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Elaphoglossum giraldoi
A.Rojas & Rodr.-Duque

Rojas & Rodrguez 2012c.


Hierba.
Endmica. Andes. 1900 m.
ANT. No evaluada.
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Elaphoglossum glabellum
J.Sm.

Rojas 2002.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes. 2503350 m.
AMA, ANT, BOY, CAQ, PUT,
VAL. No evaluada.
Neotrpico.
Jaramillo 3385 (COL).

Elaphoglossum glossoides
Christ

Murillo-P. et al. 2008.


Hierba.
Endmica. Andes. 3000 m.
CUN. No evaluada.
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Elaphoglossum gomezianum
A.Rojas
Rojas 2002.
Hierba.
Nativa. Andes. 1550-1650 m.
VAL. No evaluada.
Colombia a Costa Rica.
Cuatrecasas 18754 (F).

Elaphoglossum hartwegii
(Fe) T.Moore

Murillo-P. & Harker 1990.


Hierba.
Nativa. Andes. 3000-4550 m.
BOY, CAL, CAU, CUN, MET,
NAR, RIS, SAN, TOL. No
evaluada.
Mxico a Bolivia.
Barclay 10411 (COL).

480

Elaphoglossum hayesii
(Kuhn) Maxon

Mickel 1995.
Hierba.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Costa Rica a Per.

Elaphoglossum haynaldii
(Sodiro) I.Losch

Murillo-P. & Harker 1990.


Hierba.
Nativa. Andes. 3200-3600 m.
BOY, CUN, SAN. No evaluada.
Colombia a Per.
Grubb P12 (COL).

Elaphoglossum herminieri
(Fe) T.Moore
Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 1002550 m.
BOY, CHO. No evaluada.
Guatemala y Antillas a N
Suramrica.
Jaramillo 3177 (COL).

Elaphoglossum
heteromorphum (Klotzsch)
T.Moore

Klotzsch 1847.
Hierba.
Nativa. Andes. 2200-2900 m.
ANT, CHO, VAL. No evaluada.
Venezuela a Bolivia.
Lellinger 574 (COL).

Elaphoglossum hieracioides
Mickel

Rojas 2002.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1300-1500 m.
CUN, MAG. No evaluada.
Honduras a Per y Brasil.
Pennell 1783 (MO).

Elaphoglossum hoffmannii
(Kuhn) Christ

Mickel 1995.
Hierba.
Nativa. Andes. 2100-3100 m.
ANT, CHO, CUN. No evaluada.
El Salvador a Ecuador.
Murillo 350 (COL).

Elaphoglossum horridulum
(Kaulf.) J.Sm.

Murillo-P. & Harker 1990.


Hierba.
Nativa. Orinoquia, V Magdalena.
600-900 m.
ANT, CAS. No evaluada.
N Suramrica.
Hagemann 705 (COL).

Elaphoglossum huacsaro
(Ruiz) Christ

Vasco et al. 2009.


Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1600-3400 m.
ANT, BOY, CAL, CHO, CUN,
MAG, NAR, PUT, QUI, RIS,
SAN, TOL, VAL. No evaluada.
Mxico y Antillas a Bolivia y
Brasil.
Murillo 707 (COL).

Elaphoglossum
hymenodiastrum (Fe) Brade
Rojas 2002.
Hierba.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Venezuela a Bolivia y Brasil.

Elaphoglossum
inaequalifolium (Jenman)
C.Chr.

Rojas 2002.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1950-2800 m.
ANT, CUN, MAG. No evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Pteridofitos (helechos y afines)

DRYOPTERIDACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Mxico y Antillas a Bolivia.


Roldn 444 (MO).

Elaphoglossum isophyllum
(Sodiro) Christ
Murillo-P. & Harker 1990.
Hierba.
Nativa. Andes. 1900-3150 m.
CAU. No evaluada.
Colombia a Ecuador.
Haught 5237 (COL).

Elaphoglossum laminarioides
(Fe) T.Moore
Rojas 2002.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta,
V Magdalena. 550-1700 m.
ANT, MAG. No evaluada.
Costa Rica, N Suramrica.
Ramrez 982 (JAUM, MO).

Elaphoglossum lasioglottis
Mickel

Mickel 1991.
Hierba.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Colombia a Bolivia.

Elaphoglossum latevagans
Mickel
Rojas 2002.
Hierba.
Nativa. Andes. 1600 m.
CAU. No evaluada.
Venezuela a Per.
Luteyn 10142 (NY).

Elaphoglossum latum
(Mickel) Mickel

Mickel & Smith 2004; Murillo-A.


2004a.
Hierba.
Nativa. Caribe, Pacfico. 50-800
m.
CHO, GUJ. No evaluada.

Mxico y Antillas a Ecuador.


Lellinger 106 (COL).

Elaphoglossum laxisquama
Mickel
Rojas 2002.
Hierba.
Nativa. Andes. 2400-3800 m.
CAU. No evaluada.
Colombia a Per.
Luteyn 10178 (JAUM, NY).

Elaphoglossum lechlerianum
(Mett.) T.Moore
Rojas 2002.
Hierba.
Nativa. Andes. 2000-2800 m.
ANT, CAU, HUI. No evaluada.
Colombia a Bolivia.
Cuatrecasas 23622 (F).

Elaphoglossum
lehmannianum Christ

Elaphoglossum leporinum
L.D.Gmez

Rojas 2002.
Hierba.
Nativa. Andes. 3750-3850 m.
SAN. No evaluada.
Mxico, Guatemala, Costa Rica
a Per.
Killip 17977 (NY).

Elaphoglossum lindenii (Fe)


T.Moore
Elaphoglossum squamatum
T.Moore
Mickel 1995.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
3000-4000 m.
ARA, BOY, CAL, CAU, CUN,
MAG, MET, NSA, SAN. No
evaluada.
Mxico a Chile.
Murillo 1228 (COL).

Elaphoglossum yarumalense
Hieron.
Hieronymus 1904; Idrraga et al.
2011.
Hierba.
Nativa. Andes. 1100-3500 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CES,
CUN, NAR, NSA, QUI, RIS,
SAN, TOL. No evaluada.
Costa Rica a Ecuador.
Vasco 760 (HUA, NY).

Elaphoglossum lindigii
(H.Karst.) T.Moore

Elaphoglossum lellingeri
Mickel

Elaphoglossum funckii (Fe)


T.Moore, Elaphoglossum
glossophyllum Hieron.,
Elaphoglossum linguiforme
Hieron.
Murillo-P. 1997; Luteyn 1999.
Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena. 250-4200 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
MET, NAR, PUT, SAN, VAL. No
evaluada.
Costa Rica y Antillas a Chile.
Tryon 5910 (COL).

Mickel 1993; Rojas 2002.


Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 7503000 m.
ANT, CAU, CHO, NAR, VAL.
No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Cogollo 2708 (JAUM, MO).

Murillo-P. & Harker 1990.


Hierba.
Nativa. Andes. 2000-3400 m.
BOY, CUN, SAN. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Jaramillo 4487 (COL).

Elaphoglossum lingua
(C.Presl) Brack.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

481

Pteridofitos (helechos y afines)

DRYOPTERIDACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Elaphoglossum lloense
(Hook.) T.Moore

Elaphoglossum rhynchophyllum
Christ, Elaphoglossum
serpentinum A.Rojas &
Rodr.-Duque
Murillo-P. & Harker 1990; Rojas
& Rodrguez 2012b; Vasco et al.
2013.
Hierba.
Nativa. Andes. 1850-2800 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, HUI,
MET, NAR, PUT, RIS, VAL. No
evaluada.
Costa Rica a Bolivia.
Grant 10210 (COL).

Elaphoglossum
lonchophyllum (Fe)
T.Moore

Rojas & Rodrguez 2012a.


Hierba.
Nativa. Andes. 1200-1900 m.
VAL. No evaluada.
Colombia a Mxico.
Escobar 219 (VALLE).

Elaphoglossum
longicaudatum Mickel

Rojas 2002.
Hierba.
Nativa. Amazonia. 100-500 m.
AMA, CAQ, VAU. No evaluada.
N Suramrica.
Sokatama 13655 (NY).

Elaphoglossum longicrure
Christ

Rojas 2002.
Hierba.
Nativa. Pacfico. 0-550 m.
CHO. No evaluada.
Mxico, Honduras a Colombia.
Cuatrecasas 21486 (F).

Elaphoglossum longifolium
(C.Presl) J.Sm.
Murillo-P. & Harker 1990.

482

Hierba.
Nativa. Andes. 800-3200 m.
BOY, CAL, CHO, CUN, SAN.
No evaluada.
Neotrpico.
Murillo 1207 (COL).

Elaphoglossum luridum (Fe)


Christ
Mickel 1995; Murillo-P. 1997.
Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena. 1300-2400 m.
ANT, MET, VAL. No evaluada.
Costa Rica y Antillas a N
Suramrica.
Lellinger 794 (COL).

Elaphoglossum macdougalii
A.Rojas

Rojas 2002.
Hierba.
Endmica. Andes. 3300-3550 m.
ANT. No evaluada.
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Elaphoglossum maculatum
Mickel

Mickel 1995.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 50-1100
m.
ANT, CHO, VAL. No evaluada.
Colombia, Panam.
Croat 69463 (MO).

Elaphoglossum mathewsii
(Fe) T.Moore

Mickel 1995.
Hierba.
Nativa. Andes, Caribe. 26004500 m.
BOY, CAL, CAU, CES, CUN,
MET, SAN, TOL. No evaluada.
Mxico a Chile.
Murillo 233 (COL).

Elaphoglossum
melancholicum Vareschi
Mickel 1991; Luteyn 1999.
Hierba.
Nativa. Andes. 3450 m.
ANT. No evaluada.
Venezuela a Per.
Boeke s.n. (NY).

Elaphoglossum metallicum
Mickel
Idrraga et al. 2011.
Hierba.
Nativa. Andes. 2800 m.
ANT. No evaluada.
Colombia, Per.
Vasco s.n. (HUA, MO).

Elaphoglossum mettenii
(Kuhn) Christ
Murillo-P. et al. 2008.
Hierba.
Nativa. Andes. 2550 m.
CAU. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Alston 8247 (MO).

Elaphoglossum micropogon
Mickel
Idrraga et al. 2011.
Hierba.
Nativa. 700-1800 m.
ANT. No evaluada.
Colombia a Costa Rica.
Rodrguez 4566 (HUA).

Elaphoglossum minutum
(Fe) T.Moore

Mickel 1995; Vasco et al. 2013.


Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2800-3650 m.
ANT, CAU, CUN, MAG, NAR.
No evaluada.
Neotrpico.
Smith 2673 (K, NY).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Pteridofitos (helechos y afines)

DRYOPTERIDACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Elaphoglossum molle
(Sodiro) C.Chr.

Idrraga et al. 2011.


Hierba.
Nativa. 2700 m.
ANT. No evaluada.
Colombia a Bolivia.
Rodrguez 3383 (COL, JAUM,
NY).

Elaphoglossum moritzianum
(Klotzsch) T.Moore

Elaphoglossum villosum (Sw.)


J.Sm.
Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta. 1450-3500 m.
CHO, MAG, PUT. No evaluada.
N Suramrica.
Lellinger 288 (COL).

Elaphoglossum muscosum
(Sw.) T.Moore

Mickel 1995.
Hierba.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Mxico a Brasil; Antillas.
Nota: la mayora de ejemplares
colombianos determinados
bajo este nombre corresponden
a E. lehmannianum (Vasco,
com. pers.) / most Colombian
specimens under this name
correspond to E. lehmannianum
(Vasco pers. comm.).

Elaphoglossum neeanum
A.Rojas

Rojas 2003b.
Hierba.
Nativa. Andes. 1300-1850 m.
ANT. No evaluada.
Colombia, Panam.
Pipoly 16855 (MO).

Elaphoglossum nematorhizon
Maxon
Murillo-P. & Harker 1990.
Hierba.
Nativa. Andes. 2050-3200 m.
PUT, TOL. No evaluada.
Colombia, Jamaica.
Bischler 1313 (COL).

Elaphoglossum nigrescens
(Hook.) Diels

Elaphoglossum palmense Christ


Mickel 1991; Vasco et al. 2009.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 100400 m.
AMA, CHO, PUT, VAU. No
evaluada.
Nicaragua a N Suramrica.
Lellinger 570 (COL).

Elaphoglossum nivosum
(Kunze) Mickel

Elaphoglossum dombeyanum
(Fe) T.B.Moore & Houlston
Rojas 2002.
Hierba.
Nativa. Andes. 1500-3300 m.
ANT, BOY, CHO, CUN, NSA,
SAN. No evaluada.
Guatemala a Chile.
Idrobo 402 (COL, US).

Elaphoglossum
novogranatense A.Vasco

Idrraga et al. 2011.


Hierba.
Nativa. Andes. 2600-3300 m.
ANT, CAU, HUI, RIS. No
evaluada.
Colombia, Ecuador.
Rodrguez 5500 (HUA, NY).

Elaphoglossum
oblanceolatum C.Chr.

Murillo-P. & Harker 1990.


Hierba.

Nativa. Andes, Pacfico. 5003000 m.


ANT, CUN, NAR, VAL. No
evaluada.
Costa Rica a Ecuador.
Cogollo 3354 (MO).

Elaphoglossum obovatum
Mickel

Murillo-P. et al. 2008.


Hierba.
Nativa. Amazonia. 100-500 m.
AMA. No evaluada.
N Suramrica.
Alfonso 328 (COL).

Elaphoglossum obtusum
Mickel
Rojas & Rodrguez 2012a.
Hierba.
Nativa. Andes. 1450 m.
ANT. No evaluada.
Colombia a Bolivia.
Giraldo 2880 (HUA).

Elaphoglossum odontolepis
Mickel

Idrraga et al. 2011.


Hierba.
Nativa. Andes. 2700 m.
ANT. No evaluada.
Colombia a Bolivia.
Vasco 541 (COL, HUA, MO, NY).

Elaphoglossum omissum
Mickel

Mickel 1985; Murillo-A. 2004a.


Hierba.
Nativa. Pacfico. 100-750 m.
CHO. No evaluada.
Costa Rica a Per.
Forero 6789 (COL, MO).

Elaphoglossum opacum
Hieron.
Hieronymus 1904.
Hierba.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

483

Pteridofitos (helechos y afines)

DRYOPTERIDACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Endmica. Andes. 1700-2500 m.


CAU. No evaluada.
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Venezuela a Ecuador.
Cleef 8549 (COL).

Elaphoglossum orbignyanum
(Fe) T.Moore

Murillo-P. & Harker 1990.


Nota: registro basado en
identificacin errnea / record
based on a misidentification.

Mickel 1991.
Hierba.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Venezuela a Bolivia.

Elaphoglossum paleaceum
(Hook. & Grev.) Sledge

Idrraga et al. 2011.


Hierba.
Nativa. Andes. 3000-4100 m.
CAL, CAU, NAR, QUI, RIS,
VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Jaramillo 5846 (COL).

Elaphoglossum hirtum (Sw.)


C.Chr.
Mickel 1995.
Hierba.
Nativa. Andes. 1100-3700 m.
ANT, BOY, CHO, CUN, NAR,
SAN. No evaluada.
Neotrpico, Azores, Madeira
India.
Franco 1274 (COL, MO).

Elaphoglossum orosiense
A.Rojas

Elaphoglossum papillosum
(Baker) Christ

Elaphoglossum oreophilum
A.Vasco

Rojas 2002.
Hierba.
Nativa. Andes. 1800 m.
VAL. No evaluada.
Colombia, Costa Rica.
Giraldo 124 (CUVC UC).

Elaphoglossum ortegae
Mickel
Mickel 1987; Rojas 2002.
Hierba.
Nativa. SN Santa Marta.
MAG. No evaluada.
N Suramrica.
Smith 1068 (US).

Elaphoglossum ovatum
(Hook. & Grev.) T.Moore

Luteyn 1999.
Hierba.
Nativa. Andes. 2200-4400 m.
BOY, QUI, RIS, SAN. No
evaluada.

484

[Elaphoglossum
pachycraspedon Christ]

Mickel 1995; Rojas 2002.


Hierba.
Nativa. Andes. 2100-3050 m.
ANT, BOY, NSA, VAL. No
evaluada.
Costa Rica a Bolivia.
Lozano 5501 (COL).

Elaphoglossum paramicola
A.Rojas
Rojas 2002.
Hierba.
Nativa. Andes. 4000-5000 m.
NAR, TOL. No evaluada.
Plowman 1948 (F).

Elaphoglossum patinii
(Baker) Christ
Mickel 1991.
Hierba.
Nativa. Andes.
CAU. No evaluada.
Colombia, Per.

Elaphoglossum peltatum
(Sw.) Urb.

Elaphoglossum peltatum f.
foeniculaceum (Hook. & Grev.)
Mickel, Elaphoglossum peltatum
f. potentillifolium (Christ) Mickel,
Peltapteris flabellata (Willd.)
C.V.Morton, Peltapteris peltata
(Sw.) C.V.Morton
Murillo-P. 1997; Murillo-A.
2004a; Vasco et al. 2013.
Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Orinoquia, Pacfico,
SN Santa Marta. 50-2100 m.
ANT, BOL, BOY, CAQ, CAU,
CES, CHO, CUN, MAG, MET,
NAR, NSA, PUT, RIS, SAN,
VAL. No evaluada.
Neotrpico.
Murillo 3480 (COL).
Elaphoglossum peltatum f.
flabellatum (Willd.) Mickel,
Elaphoglossum peltatum f.
peltatum, Elaphoglossum
peltatum f. standleyi (Maxon)
Mickel

Elaphoglossum petiolatum
(Sw.) Urb.
Mickel 1991; Mickel & Smith
2004.
Hierba.
Nativa. Andes. 1900-3000 m.
CHO, TOL. No evaluada.
Mxico y Antillas a Bolivia y
Brasil.
Killip 34641 (COL).

Elaphoglossum petiolosum
(Desv.) T.Moore
Mickel 1991; Luteyn 1999.
Hierba.
Nativa. Andes. 3000-3650 m.
ANT, BOY, CUN, SAN. No
evaluada.
Colombia a Bolivia.
Tryon 5929 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Pteridofitos (helechos y afines)

DRYOPTERIDACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Elaphoglossum phoras
Mickel

Mickel 1985; Mickel 1995.


Hierba.
Nativa. Andes. 1100-1800 m.
ANT, NAR. No evaluada.
Nicaragua a Ecuador.
Benavides 2922 (MO).

Elaphoglossum phyllitidis
Mickel

Mickel 1985; Murillo-A. 2004a.


Hierba.
Nativa. Pacfico. 50-100 m.
CAU. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Lehmann s.n. (US).

Elaphoglossum piloselloides
(C.Presl) T.Moore

Elaphoglossum spathulatum
(Bory) T.Moore
Hieronymus 1904; Mickel 1995.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2200-3000 m.
ANT, BOY, CAU, GUJ, HUI,
MAG, NAR, TOL. No evaluada.
Centroamrica, Suramrica.
Bischler 1705 (COL).

Elaphoglossum pilosius
Mickel
Rojas 2002.
Hierba.
Nativa. Andes. 3100 m.
ANT. No evaluada.
Mxico a Per.
Rodrguez 3530 (JAUM).

Elaphoglossum plicatum
(Cav.) C.Chr.

Luteyn 1999.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2300-3900 m.
BOY, CAU, CUN, MAG. No
evaluada.

Venezuela a Per.
Hagemann 125 (COL).

Colombia, Ecuador.
Luteyn 11895 (HUA).

Elaphoglossum plumosum
(Fe) T.Moore

Elaphoglossum
pseudoboryanum Mickel

Mickel 1991; Murillo-P. 1997.


Hierba.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 200-650 m.
AMA, CAQ, GUI, GUV, MET,
NAR, VAU. No evaluada.
N Suramrica.
Alfonso 563 (COL).

Elaphoglossum
praetermissum Mickel

Rojas & Rodrguez 2012a.


Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena. 1000-2100 m.
HUI, MET. No evaluada.
N Suramrica.
Idrobo 1311 (COL).

Elaphoglossum productum
Rosenst.
Mickel 1995.
Hierba.
Nativa. Andes. 2650-2850 m.
ANT. No evaluada.
Costa Rica a N Suramrica.
Churchill 17830 (COL).

Elaphoglossum proliferans
Maxon & C.V.Morton

Mickel 1985.
Hierba.
Nativa. Andes. 1200-1900 m.
ANT, CAL, CAU. No evaluada.
Panam a Ecuador.
Killip 7720 (NY).

Elaphoglossum
pseudodidynamum Hieron.

Hieronymus 1904.
Hierba.
Endmica. Andes. 1200-1600 m.
CUN, TOL. No evaluada.
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Elaphoglossum
pseudoherminieri A.Rojas

Rojas & Rodrguez 2012a.


Hierba.
Nativa. Amazonia, Pacfico, V
Magdalena. 100-750 m.
ANT, CAQ, CHO. No evaluada.
Colombia, Panam.
Rodrguez 4326 (COL, HUA).

Elaphoglossum pteropodum
(Sodiro) C.Chr.

Mickel 1985; Murillo-A. 2004a.


Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 1002100 m.
ANT, CHO. No evaluada.
Colombia a Costa Rica.
Lellinger 161 (COL, US).

Hierba.
Nativa. Andes.
RIS. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Vasco 639 (HUA, NY).
Nota: sealada de Colombia por
Vasco (com. pers.) / recorded
from Colombia by Vasco (pers.
comm.).

Elaphoglossum pruinosum
(Sodiro) C.Chr.

Elaphoglossum pteropus
C.Chr.

Hierba.
Nativa. Andes. 2100 m.
ANT. No evaluada.

Murillo-P. & Harker 1990.


Hierba.
Nativa. Andes. 1350 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

485

Pteridofitos (helechos y afines)

DRYOPTERIDACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

BOY. No evaluada.
N Suramrica, Trinidad.
Jaramillo 3664 (COL).

Elaphoglossum pusillum
(Kuhn) C.Chr.

Elaphoglossum fraseri (Kuhn)


Christ
Mickel 1995; Rojas 2002.
Hierba.
Nativa. SN Santa Marta, V
Magdalena. 400-1100 m.
MAG, NSA. No evaluada.
Mxico y Antillas a Per.
Kirkbride 2186 (COL, MO).

Elaphoglossum pygmaeum
(Kuhn) Christ

Elaphoglossum revolutum
(Liebm.) T.Moore
Rojas 2002.
Hierba.
Nativa. Andes. 4200 m.
BOY. No evaluada.
Neotrpico.
Grubb 29 (COL).

Hieronymus 1904.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-3100
m.
ANT, CAU, CHO, NAR, RIS,
VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Lellinger 158 (COL).

Elaphoglossum rhomboideum
A.Vasco et al.

Elaphoglossum quitense
(Baker) C.Chr.

Elaphoglossum rimbachii
(Sodiro) Christ

Mickel 1991.
Hierba.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Colombia a Per.

Elaphoglossum
ramosissimum (Fe) T.Moore
Murillo-P. & Harker 1990.
Hierba.
Nativa. Andes. 2200-4300 m.
BOY, QUI. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Barclay 7360 (COL).

Elaphoglossum raywaense
(Jenman) Alston

Elaphoglossum apodum (Kaulf.)


J.Sm.

486

Murillo-P. & Harker 1990.


Hierba.
Nativa. Amazonia, Orinoquia, V
Magdalena. 100-600 m.
AMA, ANT, MET, PUT, VAU.
No evaluada.
Neotrpico.
Hagemann 2026 (COL).

Vasco et al. 2013.


Hierba.
Nativa. Andes. 2400-2800 m.
CAU. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Gonzlez 3116 (COL).

Rojas 2002.
Hierba.
Nativa. Andes. 3300-3500 m.
ANT, CAL, CUN, MET. No
evaluada.
Colombia a Per.
Tryon 6058 (COL).

Elaphoglossum rosenstockii
Rosenst.
Rojas 2002.
Hierba.
Nativa. Andes. 3400-3750 m.
ANT, BOY, CAL, CUN. No
evaluada.
Colombia a Bolivia.
Snchez 2467 (COL, MEDEL).

Elaphoglossum rupestre
(H.Karst.) Christ

Luteyn 1999.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2600-3900 m.
BOY, CAU, CUN, MAG. No
evaluada.
Colombia a Per.
Jaramillo 2801 (COL).

Elaphoglossum sartorii
(Liebm.) Mickel

Elaphoglossum subarborescens
Rosenst.
Rojas 2002.
Hierba.
Nativa. SN Santa Marta.
MAG. No evaluada.
Mxico a Bolivia y Brasil.
Smith 1066 (US).

Elaphoglossum scandens
T.Moore

Murillo-P. & Harker 1990.


Hierba.
Nativa. Andes. 1500-3000 m.
BOY, CUN, NSA, SAN. No
evaluada.
N Suramrica; Antillas.
Lozano 5462 (COL).

Elaphoglossum sellowianum
(Kuhn) T.Moore
Murillo-P. & Harker 1990.
Hierba.
Nativa. Andes. 3000-3300 m.
SAN. No evaluada.
Venezuela a Bolivia; Antillas.
Killip 15797 (COL).

Elaphoglossum setigerum
(Sodiro) Diels

Rojas 2002.
Hierba.
Nativa. Andes. 2750-2800 m.
CUN. No evaluada.
Mxico y Antillas a Bolivia.
Hagemann 305 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Pteridofitos (helechos y afines)

DRYOPTERIDACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Elaphoglossum sodiroi
(Baker) Christ
Murillo-P. et al. 2008.
Hierba.
Nativa. Andes. 3400 m.
TOL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Alston 7724 (MO).

Elaphoglossum sporadolepis
(Kuhn) T.Moore

Elaphoglossum conforme (Sw.)


Schott, Elaphoglossum latifolium
(Sw.) J.Sm., Elaphoglossum
rigidum (Aubl.) Urb.
Murillo-P. 1997; Rojas 2002.
Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, SN Santa Marta. 6003500 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
MAG, MET, NAR, NSA. No
evaluada.
Neotrpico.
Tryon 5953 (COL).

Nativa. Andes. 3250 m.


CAL. No evaluada.
Mxico a Venezuela.
Pinto 404 (COL).

Nativa. Andes. 2700 m.


CUN. No evaluada.
Mxico y Antillas a Bolivia.
Lindig 251 (K, NY).

Elaphoglossum stenoglossum
Mickel

Elaphoglossum tectum
(Willd.) T.Moore

Mickel 1987; Rojas 2002.


Hierba.
Nativa. Andes. 2100-2900 m.
ANT, CAU, CHO. No evaluada.
Costa Rica a Venezuela y Bolivia.
Forero 2190 (COL, MO).

Elaphoglossum stenophyllum
(Sodiro) Diels
Murillo-P. & Harker 1990.
Hierba.
Nativa. Andes. 1500-2700 m.
ANT, BOY, HUI. No evaluada.
Colombia a Per.
Jaramillo 3354 (COL).

Elaphoglossum styriacum
Mickel

Rojas 2002.
Nota: registro basado en
identificacin errnea / record
based on a misidentification.

Rojas 2002.
Hierba.
Nativa. Amazonia. 100-300 m.
AMA, CAQ, VAU. No evaluada.
Venezuela a Per.
Alfonso 041 (COL).

Elaphoglossum squamipes
(Hook.) T.Moore

Elaphoglossum succubus
Mickel

[Elaphoglossum
squamiferum A.Rojas]

Murillo-P. & Harker 1990.


Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2550-4700 m.
ANT, BOY, CAL, CUN, MAG,
NAR, NSA, QUI, RIS, TOL. No
evaluada.
Mxico a Bolivia y Brasil.
Alston 7201 (COL).

Elaphoglossum squarrosum
(Klotzsch) T.Moore
Murillo-P. & Harker 1990.
Hierba.

Mickel 1995.
Hierba.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Nicaragua a Venezuela.

Elaphoglossum tambillense
(Hook.) T.Moore
Elaphoglossum stramineum
(Mett.) Christ
Mickel & Beitel 1988; Rojas
2003b.
Hierba.

Murillo-P. & Harker 1990.


Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1500-3100 m.
ANT, BOY, CAL, CUN, HUI,
MAG, SAN, TOL. No evaluada.
Mxico y Antillas a Per y Brasil.
Murillo 990 (COL).

Elaphoglossum tenuiculum
(Fe) C.Chr.

Elaphoglossum pilosum (Willd.)


T.Moore
Mickel & Smith 2004.
Hierba.
Nativa. Andes. 1400-2900 m.
ANT, BOY, CUN, NSA, SAN. No
evaluada.
Mxico a Bolivia y Brasil.
Murillo 103 (COL).

Elaphoglossum tenuifolium
(Liebm.) T.Moore

Mickel & Smith 2004.


Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1800-3500 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, MAG,
NSA, SAN, TOL. No evaluada.
Colombia, Guatemala, Mxico,
Guayana Francesa.
Bischler 1504 (COL).

Elaphoglossum tolimense
(Kuhn) Christ

Christ 1899; Hieronymus 1904.


Hierba.
Endmica. Andes. 2400-3400 m.
TOL. No evaluada.
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

487

Pteridofitos (helechos y afines)

DRYOPTERIDACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Elaphoglossum tovarense
(Kuhn) C.Chr.

Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 1001500 m.
ANT, CHO. No evaluada.
NO Suramrica.
Lellinger 325 (COL).

Elaphoglossum trianae
Christ

Christ 1899.
Hierba.
Nativa. Andes. 3000-3200 m.
CAU, NAR. No evaluada.
N Andes.
de La Sota 6332 (COL).

Elaphoglossum trichophorum
(Sodiro) C.Chr.
Murillo-P. & Harker 1990.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1700-1900 m.
ANT, MAG. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Kirkbride 2291 (COL).

Elaphoglossum unduaviense
Rosenst.
Elaphoglossum atrosquamatum
Mickel
Murillo-P. & Harker 1990.
Hierba.
Nativa. Andes. 3000-3550 m.
ARA, CUN, SAN. No evaluada.
Venezuela a Bolivia.
Tryon 5923 (COL).

Elaphoglossum urophyllum
Mickel

Mickel 1987; Idrraga et al. 2011.


Hierba.
Nativa. Andes. 1800-3500 m.
ANT. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Vasco 658 (HUA).

488

Elaphoglossum vagans
(Mett.) Hieron.

Luteyn 1999.
Hierba.
Nativa. Andes. 3250-4150 m.
BOY, CUN, SAN. No evaluada.
Colombia, Brasil, Bolivia,
Argentina.
Tryon 6077 (COL).

Elaphoglossum vulcanicum
Christ
Rojas 2002.
Hierba.
Nativa. Andes. 2800-4000 m.
ANT, CAU, CUN, MET, PUT.
No evaluada.
Colombia a Bolivia.
Schultes 20131 (COL).

Elaphoglossum wageneri
(Kunze) T.Moore

Murillo-P. & Harker 1990.


Hierba.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 250-400 m.
AMA, MET, VAU. No evaluada.
Colombia ?
Schultes 22667 (COL).

Elaphoglossum wurdackii
Vareschi
Rojas 2002.
Hierba.
Nativa. Andes. 1500 m.
SAN. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Killip 15339 (COL).

Elaphoglossum xanthoneuron
(Kunze) T.Moore
Murillo-P. & Harker 1990.
Hierba.
Nativa. Andes. 1050 m.
PUT. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Hagemann 1478 (COL).

Nota: especie dudosa; registro


dudoso / dubious species;
dubious record.

Elaphoglossum
xiphiophorum Mickel

Mickel 1993.
Hierba.
Nativa. Pacfico. 400-1750 m.
CHO. No evaluada.
Colombia.
Lellinger 305 (US).

Elaphoglossum yatesii
(Sodiro) Christ

Idrraga et al. 2011.


Hierba.
Nativa. Andes. 3700-4000 m.
NAR. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Plowman 1949 (F, GH, NY, US).

Elaphoglossum zebrinum
Mickel
Tryon & Stolze 1991.
Hierba.
Nativa. Andes. 2500 m.
HUI. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Bolivia.
Torres 1201 (COL).

Lastreopsis Ching
4 especies
Lastreopsis amplissima
(C.Presl) Tindale

Swale & Hasler 2004; Len &


Murillo-P. 2005.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 50400 m.
AMA, CHO, GUI, VAU. No
evaluada.
Colombia, Brasil.
Schultes 6711 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Pteridofitos (helechos y afines)

DRYOPTERIDACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Lastreopsis effusa (Sw.)


Tindale

Murillo-P. 1997; Swale & Hasler


2004; Len & Murillo-P. 2005.
Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Caribe, Pacfico. 502200 m.
ANT, BOY, CAL, CHO, GUJ,
MET, NAR, QUI, RIS, VAL. No
evaluada.
Neotrpico, Argentina.
Murillo 1417 (COL).
Lastreopsis effusa subsp.
divergens (Schkuhr) Tindale

Lastreopsis exculta (Mett.)


Tindale

Murillo-A. 2004a; Len &


Murillo-P. 2005.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 50-960
m.
ANT, CHO, VAL. No evaluada.
Mxico a Ecuador.
Hagemann 419 (COL).
Lastreopsis exculta subsp. exculta

Lastreopsis killipii (C.Chr. &


Maxon) Tindale
Tryon & Stolze 1991; Len &
Murillo-P. 2005.
Hierba.
Nativa. Andes. 200-2750 m.
ANT, CHO, HUI, NAR, RIS. No
evaluada.
Costa Rica a Per.
Little 9401 (COL).

Maxonia C.Chr.
1 especie
Maxonia apiifolia (Sw.)
C.Chr.
Forero & Gentry 1989;
Murillo-A. 2004a.
Hierba.

Nativa. Pacfico.
CHO. No evaluada.
Guatemala a Ecuador.
Maxonia apiifolia var. dualis
(Donn.Sm.) C.Chr.

Megalastrum Holttum
21 especies, 2 especies endmicas
Megalastrum acrosorum
(Hieron.) A.R.Sm. &
R.C.Moran

Nephrodium acrosorum Hieron.


Hieronymus 1904; Len &
Murillo-P. 2005.
Hierba.
Nativa. Andes. 1900-2200 m.
HUI, NAR. No evaluada.
Colombia a Per.
Little 9415 (COL).

Megalastrum andicola
(C.Chr.) A.R.Sm. &
R.C.Moran

Hieronymus 1904; Len &


Murillo-P. 2005.
Hierba.
Nativa. Andes, Orinoquia. 13002300 m.
BOY, CAQ, CAU, CUN, MET,
NAR, RIS. No evaluada.
Colombia a Per.
Murillo 3463 (COL).
Megalastrum andicola f. andicola

Megalastrum biseriale
(Baker) A.R.Sm. &
R.C.Moran

Moran et al. 2014a.


Hierba.
Nativa. Andes. 1600-3300 m.
ANT, CAU, CUN, HUI, NAR,
PUT, TOL, VAL. No evaluada.
Costa Rica y Antillas a Per.
Murillo 129 (COL).

Megalastrum ctenitoides
A.Rojas

Rojas 2001a; Len & Murillo-P.


2005.
Hierba.
Nativa. Andes. 1300 m.
NAR. No evaluada.
Colombia, Costa Rica.
Franco 5095 (COL).

[Megalastrum falcatum
A.Rojas]

Rojas 2008d.
Nota: registro basado en
identificacin errnea / record
based on a misidentification.

Megalastrum hirsutosetosum
(Hieron.) A.R.Sm. &
R.C.Moran
Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 2002250 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Colombia a Per.
Lellinger 840 (COL).

Megalastrum honestum
(Kunze) A.R.Sm. &
R.C.Moran

Ramrez & Macas 2007.


Hierba.
Nativa. Andes. 1340 m.
ANT. No evaluada.
Colombia a Bolivia.
MacDougal 3886 (HUA, MO).
Nota: especie dudosa / dubious
species.

Megalastrum insigne
R.C.Moran et al.

Moran et al. 2014a.


Hierba.
Nativa. Andes. 1700-2200 m.
ANT, CAL, CAU, VAL. No
evaluada.
Colombia a Per.
Lellinger 815 (US).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

489

Pteridofitos (helechos y afines)

DRYOPTERIDACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Megalastrum lunense
(Christ) A.R.Sm. &
R.C.Moran

Colombia, Ecuador.
Gentry 60492 (MO).

ANT, NSA. No evaluada.


Rodrguez 5559 (HUA).

Megalastrum skutchii (Lellinger)


A.R.Sm. & R.C.Moran
Mickel & Smith 2004; Idrraga et
al. 2011.
Hierba.
Nativa. Andes. 1500-2000 m.
ANT. No evaluada.
Mxico a Colombia.
Rodrguez 4915 (HUA, NY).

Megalastrum
nigromarginatum
R.C.Moran et al.

Megalastrum pulverulentum
(Poir.) A.R.Sm. &
R.C.Moran

[Megalastrum macrotheca
(Fe) A.R.Sm. & R.C.Moran]

Megalastrum oreophilum
R.C.Moran et al.

Moran & Prado 2010.


Nota: registro basado en
especmenes de M. biseriale /
record based on specimens of M.
biseriale.

Megalastrum martinicense
(Spreng.) R.C.Moran et al.
Moran et al. 2014a.

Hierba.
Nativa. Andes. 1200-1500 m.
ANT, QUI, TOL. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Antillas.
Triana 615 (BM).

Megalastrum miscellum
R.C.Moran et al.

Moran et al. 2014a.


Hierba.
Nativa. Andes. 1850-2200 m.
ANT, VAL. No evaluada.
Colombia a Bolivia.
Arbelez 276 (NY).

Megalastrum mollicomum
(C.Chr.) A.R.Sm. &
R.C.Moran

Megalastrum laxipilosum A.Rojas


Moran et al. 2014a.
Hierba.
Nativa. Andes. 800-2250 m.
ANT, NAR. No evaluada.

490

Moran et al. 2014a.


Hierba.
Endmica. Andes. 2000-2600 m.
CUN, SAN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Tryon 6103 (H.: GH; IT: COL).

Moran et al. 2014a.


Hierba.
Nativa. SN Santa Marta. 2000 m.
MAG. No evaluada.
N Colombia, Venezuela.
Smith 1024 (K).

Megalastrum palmense
(Rosenst.) A.R.Sm. &
R.C.Moran

Moran & Prado 2010; Idrraga et


al. 2011.
Hierba.
Nativa. Andes. 1500-2000 m.
ANT. No evaluada.
Colombia a Costa.
Rodrguez 3636 (HUA, JAUM).

Megalastrum praetermissum
R.C.Moran et al.
Moran et al. 2014b.
Hierba.
Nativa. Amazonia. 300 m.
PUT. No evaluada.
Colombia a Bolivia.
Cuatrecasas 11185 (COL, F).

Megalastrum pubescens
A.Rojas

Rojas 2008d; Moran et al. 2014b.


Hierba.
Endmica. Andes. 2100-2400 m.

Ctenitis pulverulenta (Poir.)


Copel., Megalastrum
karstenianum (Klotzsch) A.Rojas
Mickel & Smith 2004; Moran &
Prado 2010; Moran et al. 2014b.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1600-2600 m.
ANT, CAU, CES, CUN, MAG,
NAR, NSA, PUT, SAN. No
evaluada.
Mxico y Antillas a Per.
Hagemann 1813 (COL).
Megalastrum pulverulentum var.
pulverulentum

Megalastrum reductum
A.Rojas

Megalastrum dorsoglabrum
A.Rojas
Rojas 2008d; Moran & Prado
2010; Moran et al. 2014b.
Hierba.
Nativa. Pacfico, V Cauca. 100800 m.
ANT, CAL, CHO. No evaluada.
Panam a Ecuador.
Lellinger 148 (COL, CR, US).

Megalastrum
squamosissimum (Sodiro)
A.R.Sm. & R.C.Moran

Megalastrum squamosissimum
var. bogotense (Hieron.) A.R.Sm.
& R.C.Moran
Hieronymus 1907; Hassler &
Swale 2004; Moran et al. 2014b.
Hierba.
Nativa. Andes. 2500-2700 m.
ANT, BOY, CUN, MAG, SAN.
No evaluada.
Venezuela a Ecuador.
Croat 56541 (MO).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Pteridofitos (helechos y afines)

DRYOPTERIDACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Megalastrum subincisum
(Willd.) A.R.Sm. &
R.C.Moran

Murillo-A. 2004a; Moran &


Prado 2010; Moran et al. 2014b.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta. 300-2800 m.
ANT, ARA, BOY, CAL, CAU,
CHO, CUN, HUI, MAG, NSA,
PUT, QUI, RIS, SAN, TOL, VAL.
No evaluada.
Mxico, Honduras, Colombia,
Venezuela; Antillas.
Lellinger 148 (COL).

Megalastrum vastum
(Kunze) A.R.Sm. &
R.C.Moran

Mickelia guianensis (Aubl.)


R.C.Moran et al.

Lomagramma guianensis (Aubl.)


Ching
Murillo-A. 2004a; Moran et al.
2010.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 50-1400 m.
AMA, BOY, CHO, CUN, MET,
NSA, PUT. No evaluada.
Antillas, N Suramrica.
Murillo 1487 (COL).

Mickelia hemiotis (Maxon)


R.C.Moran et al.

Hieronymus 1904.
Hierba.
Nativa. Pacfico. 0-2150 m.
ANT, CAL, CAU, NSA, RIS. No
evaluada.
NO Suramrica.
Cuatrecasas 13021 (COL, GH).

Bolbitis hemiotis (Maxon) Ching


Mickel & Smith 2004; Moran et
al. 2010.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico, V
Magdalena. 700-850 m.
ANT, CHO. No evaluada.
Mxico a Ecuador, Trinidad y
Tobago.
Forero 6649 (COL, MO).

[Megalastrum villosum (L.)


Holttum]

Mickelia lindigii (Mett.)


R.C.Moran et al.

Hassler & Swale 2004.


Nota: registro basado en
identificacin errnea / record
based on a misidentification.

Mickelia R.C.Moran et al.


7 especies
Mickelia bernoullii (Christ)
R.C.Moran et al.

Bolbitis bernoullii (Christ) Ching


Murillo-P. 1997; Moran et al.
2010.
Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena. 600-1200 m.
CAQ, MET. No evaluada.
Mxico a Ecuador.
Philipson 1796 (COL).

Bolbitis lindigii (Mett.) C.Chr.


Murillo-A. 2004a; Moran et al.
2010.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico, V
Magdalena. 0-1300 m.
ANT, CHO, NAR, NSA. No
evaluada.
Costa Rica a Bolivia y Brasil.
Lellinger 180 (COL).

Mickelia nicotianifolia (Sw.)


R.C.Moran et al.
Bolbitis nicotianifolia (Sw.)
Alston
Murillo-A. 2004a; Moran et al.
2010.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 0-1750 m.

AMA, ANT, CAQ, CHO, RIS,


SAN. No evaluada.
Neotrpico.
Lellinger 252 (COL).

Mickelia oligarchica (Baker)


R.C.Moran et al.
Bolbitis oligarchica (Baker)
Hennipman
Murillo-P. 1997; Moran et al.
2010.
Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena. 1300-1900 m.
MET. No evaluada.
Nicaragua a N Suramrica.
Idrobo 1113 (COL).

Mickelia pergamentacea
(Maxon) R.C.Moran et al.

Bolbitis pergamentacea (Maxon)


Ching
Mickel & Smith 2004; Moran et
al. 2010.
Hierba.
Nativa. Pacfico. 150 m.
CHO. No evaluada.
Mxico y Antillas a Per.
Barbosa 6458 (MO).

Olfersia Raddi
1 especie
Olfersia cervina (L.) Kunze

Mickel & Smith 2004; Len &


Murillo-P. 2005.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Pacfico, SN Santa Marta.
450-2000 m.
ANT, BOY, CAQ, CHO, GUI,
GUJ, GUV, MAG, NAR, RIS. No
evaluada.
Neotrpico.
Murillo 1540 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

491

Pteridofitos (helechos y afines)

DRYOPTERIDACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Phanerophlebia C.Presl
1 especie
Phanerophlebia juglandifolia
(Willd.) J.Sm.
Mickel & Smith 2004; Len &
Murillo-P. 2005.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1750-2550 m.
CES, CUN, MAG, NSA. No
evaluada.
Mxico a Venezuela.
Grant 10799 (COL).

Polybotrya Willd.
19 especies, 1 especie endmica
Polybotrya alfredii Brade

Moran 1995; Len & Murillo-P.


2005.
Hierba.
Nativa. Andes. 2100-2500 m.
ANT. No evaluada.
Nicaragua a Bolivia.
Rodrguez 4078 (HUA).

Polybotrya altescandens
C.Chr.

Moran 1987; Swale & Hasler


2004; Len & Murillo-P. 2005.
Hierba.
Nativa. Andes. 1000-2500 m.
ANT, BOY. No evaluada.
Colombia a Per.
Murillo 1540 (COL).

Polybotrya attenuata
R.C.Moran

Moran 1987; Len & Murillo-P.


2005.
Hierba.
Nativa. Andes. 1300-1850 m.
ANT, NAR. No evaluada.
Colombia a Bolivia.
Contreras 88 (HUA).

492

Polybotrya botryoides
(Baker) C.Chr.

Moran 1987; Len & Murillo-P.


2005.
Hierba.
Nativa. Andes. 1800-2000 m.
ANT. No evaluada.
Colombia, Bolivia.
de Escobar 6047 (HUA).

Polybotrya caudata Kunze

Moran 1987; Len & Murillo-P.


2005.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 0-2200 m.
AMA, ANT, BOL, CAL, CAQ,
CAU, CHO, CUN, NAR, SAN,
VAL, VAU. No evaluada.
Neotrpico.
Lellinger 790 (COL).

Polybotrya crassirhizoma
Lellinger

Moran 1987; Len & Murillo-P.


2005.
Hierba.
Nativa. Amazonia. 0-250 m.
AMA. No evaluada.
Colombia a Bolivia, y Brasil.
Pipoly 15481 (MO).

Polybotrya hickeyi
R.C.Moran

Moran 1987; Len & Murillo-P.


2005.
Hierba.
Nativa. Andes. 1900-2400 m.
BOY, CAU, CUN, NSA. No
evaluada.
Colombia, Bolivia, Per.
Murillo 1377 (COL).

Polybotrya latisquamosa
R.C.Moran

Moran 1987; Murillo-P. 1997;


Len & Murillo-P. 2005.
Hierba.

Endmica. Guayana y Macarena.


1300-1900 m.
MET. No evaluada.
Idrobo 1106 (COL).

Polybotrya lechleriana Mett.


Moran 1987; Len & Murillo-P.
2005.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 3001930 m.
CAU, CHO, NAR. No evaluada.
N Suramrica.
Lellinger 281 (COL).

Polybotrya lourteigiana
Lellinger

Moran 1987; Len & Murillo-P.


2005.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-2500
m.
ANT, CHO, NAR, VAL. No
evaluada.
Costa Rica, Colombia, Ecuador.
Lellinger 899 (COL).

Polybotrya osmundacea
Willd.

Moran 1987; Len & Murillo-P.


2005.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Pacfico, SN Santa Marta,
V Magdalena. 100-2500 m.
AMA, ANT, BOY, CAU, CHO,
CUN, MAG, MET, PUT, RIS,
SAN, VAL. No evaluada.
Neotrpico.
Lellinger 203 (COL).

Polybotrya pittieri Lellinger


Moran 1987; Len & Murillo-P.
2005.
Hierba.
Nativa. Pacfico. 0-100 m.
CAU. No evaluada.
Colombia, Ecuador.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Pteridofitos (helechos y afines)

DRYOPTERIDACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Polybotrya polybotryoides
(Baker) Christ

Moran 1987; Len & Murillo-P.


2005.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, V Magdalena. 200-2100
m.
AMA, ANT, CHO, NAR, NSA,
PUT, VAL. No evaluada.
Mxico a Per.
Lellinger 190 (COL).

Polybotrya pubens Mart.

Moran 1987; Len & Murillo-P.


2005.
Hierba.
Nativa. Amazonia. 100-200 m.
AMA, CAQ, PUT. No evaluada.
Venezuela a Per.
Alfonso 308 (COL).

Polybotrya serratifolia (Fe)


Klotzsch
Toro 2009.
Hierba.
Nativa. Andes, Orinoquia. 5001500 m.
ANT, MET. No evaluada.
Venezuela a Bolivia, Trinidad y
Tobago.
Daly 6066 (MO).

Polybotrya sessilisora
R.C.Moran

Moran 1987; Len & Murillo-P.


2005.
Hierba.
Nativa. Amazonia. 250 m.
CAQ, VAU. No evaluada.
Colombia, Brasil, Guyana,
Venezuela.
Alfonso 509 (COL).

Polybotrya sorbifolia Kuhn

Moran 1987; Len & Murillo-P.


2005.
Hierba.

Nativa. Andes, V Magdalena.


500-1200 m.
BOY, CAS, CUN, MET, SAN. No
evaluada.
Costa Rica, N Suramrica.
Murillo 289 (COL).

Hierba.
Nativa. Andes. 1250-3000 m.
BOY, CUN, HUI, NAR, QUI,
SAN, TOL, VAL. No evaluada.
Costa Rica a Bolivia.
Grant 10236 (COL).

Polybotrya stolzei
R.C.Moran

Polystichum hartwegii
(Klotzsch) Hieron.

Moran 1987; Len & Murillo-P.


2005.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 2002100 m.
ANT, BOY, CHO, NAR, VAL. No
evaluada.
Colombia, Ecuador.
Lellinger 747 (COL).

Polybotrya suberecta (Baker)


C.Chr.

Moran 1987; Len & Murillo-P.


2005.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta. 700-2200 m.
ANT, BOY, CHO, CUN, MAG,
NAR, SAN. No evaluada.
Colombia a Per.
Lellinger 874 (COL).

Polystichum Roth
9 especies
Polystichum distans E.Fourn.
Polystichum pallidum E.Fourn.
Barrington 1995; Idrraga et al.
2011.
Hierba.
Nativa. Andes. 3500-4000 m.
ANT. No evaluada.
Colombia a Mxico.
Roldn 358 (HUA).

Polystichum dubium
(H.Karst.) Diels

Barrington 1995; Len &


Murillo-P. 2005.

Mickel & Smith 2004.


Hierba.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Mxico a Bolivia.

Polystichum lehmannii
Hieron.

Polystichum nudicaule Rosenst.


Hieronymus 1904.
Hierba.
Nativa. Andes. 2600-3000 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN. No
evaluada.
Costa Rica, Venezuela a Bolivia.
Rodrguez 3388 (HUA, JAUM).

Polystichum montevidense
(Spreng.) Rosenst.

Len & Murillo-P. 2005.


Hierba.
Nativa. Andes. 2100-4050 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
HUI, NAR, SAN, VAL. No
evaluada.
Suramrica.
Hagemann 574 (COL).
Polystichum montevidense var.
montevidense, Polystichum
montevidense var. nudicale
(Rosenst.) R.M.Tryon

Polystichum muricatum (L.)


Fe
Polystichum moritzianum
(Klotzsch) Hieron.
Len & Murillo-P. 2005.
Hierba.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

493

Pteridofitos (helechos y afines)

DRYOPTERIDACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Nativa. Andes, SN Santa Marta.


1700-3000 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
HUI, MAG, MET, NAR, NSA.
No evaluada.
Mxico a Per.
Tryon 5950 (COL).

Polystichum orbiculatum
(Desv.) J.Rmy & Fe

Polystichum pycnolepis
(Klotzsch) T.Moore
Mickel & Smith 2004; Len &
Murillo-P. 2005.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2400-4100 m.
ANT, ARA, BOY, CAL, CAU,
CES, CUN, MAG, MET, NAR,
NSA, RIS, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Mxico a Bolivia.
Murillo 392A (COL).

Polystichum platyphyllum
(Willd.) C.Presl

Murillo-P. 1997; Mickel & Smith


2004; Len & Murillo-P. 2005.
Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, SN Santa Marta.
1250-4500 m.
ANT, BOY, CAU, CES, CHO,
CUN, HUI, MAG, MET, NAR,
PUT, QUI, RIS, TOL, VAL. No
evaluada.
Centroamrica, Suramrica.
Murillo 1494 (COL).

Polystichum stuebelii Hieron.


Hassler & Swale 2004.
Hierba.
Nativa. Andes. 1800-2700 m.
BOY, HUI, NAR, RIS, VAL. No
evaluada.
Venezuela a Bolivia.
Franco 2814 (COL).

494

Stigmatopteris C.Chr.
14 especies
Stigmatopteris alloeoptera
(Kunze) C.Chr.
Hieronymus 1904.
Hierba.
Nativa. Pacfico. 100-300 m.
CAU. No evaluada.
Panam a Ecuador.
Lehmann 8951 (B?).

Stigmatopteris bulbifera
R.C.Moran

Moran 1991; Len & Murillo-P.


2005.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta. 200-2400 m.
ANT, CAL, CAQ, CHO, HUI,
MAG, NAR, PUT, QUI, RIS. No
evaluada.
Colombia, Ecuador.
Hagemann 2072 (COL).

Stigmatopteris caudata
(Raddi) C.Chr.

Swale & Hasler 2004.


Hierba.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Colombia, Brasil.

Stigmatopteris contracta
(Christ) C.Chr.

Moran 1995.
Hierba.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Colombia a Costa Rica.
Schlim s.n. (P).

Stigmatopteris heterophlebia
(Baker) R.C.Moran
Moran 1991; Len & Murillo-P.
2005.
Hierba.

Nativa. Amazonia, Andes,


Pacfico. 0-2050 m.
CAU, CHO, PUT, VAL. No
evaluada.
Nicaragua a Per.
Forero 2309 (COL).

Stigmatopteris ichthiosma
(Sodiro) C.Chr.

Moran 1991.
Hierba.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Nota: sealada de Colombia por
Swale & Hasler (2004) / recorded
from Colombia by Swale &
Hasler (2004).

Stigmatopteris killipiana
Lellinger

Moran 1991; Moran 1995; Len


& Murillo-P. 2005.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 700-1450 m.
CHO. No evaluada.
Costa Rica a Ecuador.
Franco 1148 (COL).

Stigmatopteris lechleri
(Mett.) C.Chr.

Moran 1991; Moran 1995; Len


& Murillo-P. 2005.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 500-800
m.
CAL, VAL. No evaluada.
Costa Rica a Bolivia.
Alston 7842 (COL).

Stigmatopteris longicaudata
(Liebm.) C.Chr.
Moran 1991; Moran 1995; Len
& Murillo-P. 2005.
Hierba.
Nativa. Andes. 900-1200 m.
ANT, NAR, VAL. No evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Pteridofitos (helechos y afines)

DRYOPTERIDACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Centroamrica, N Suramrica.
Rodrguez 4117 (COL).

Stigmatopteris michaelis
(Baker) C.Chr.

Moran 1991; Mickel 1995; Len


& Murillo-P. 2005.
Hierba.
Nativa. Andes. 1000 m.
ANT. No evaluada.
Panam a Ecuador.

Stigmatopteris nephrodioides
C.Chr.
Rodrguez 2011.
Hierba.
Nativa. Andes. 960 m.
ANT. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
MacDougal 3811 (HUA).

Stigmatopteris
pellucidopunctata (C.Chr.)
C.Chr.

Moran 1991; Len & Murillo-P.


2005.
Hierba.
Nativa. Andes, V Magdalena.
50-1900 m.
ANT, BOY, SAN. No evaluada.
Colombia a Bolivia.
Haught 1931 (COL).

Stigmatopteris pterorhachis
R.C.Moran

Moran 1991; Len & Murillo-P.


2005.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1600-1850 m.
MAG, NSA. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Kirkbride 2377 (NY, UC).

Stigmatopteris sordida
(Maxon) C.Chr.

Moran 1991; Len & Murillo-P.


2005.

Hierba.
Nativa. V Magdalena. 500-650
m.
ANT. No evaluada.
Mxico a Ecuador.
Soejarto 2685 (COL).

EQUISETACEAE
1 gnero, 4 especies

Equisetum schaffneri Milde


Mickel & Beitel 1988.
Hierba.
Nativa. Andes. 700-2150 m.
BOY, NSA. No evaluada.
Mxico a Per.
Cuatrecasas 10193 (COL).

GLEICHENIACEAE
4 gneros, 30 especies

Equisetum L.
4 especies
Equisetum bogotense Kunth
Murillo-P. & Harker 1990.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1500-3800 m.
ANT, ARA, BOY, CAQ, CAU,
CES, CHO, CUN, HUI, MAG,
MET, NAR, NSA, PUT, QUI,
RIS, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Costa Rica, Suramrica.
Murillo 2920 (COL).

Equisetum giganteum L.

Murillo-P. & Harker 1990.


Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, SN Santa Marta. 6003000 m.
ANT, BOY, CES, CHO, CUN,
GUI, HUI, NAR, PUT, QUI,
TOL, VAL. No evaluada.
Neotrpico.
Grant 9347 (COL).

Equisetum myriochaetum
Schltdl. & Cham.

Mickel & Smith 2004.


Hierba.
Nativa. Andes. 1400-2200 m.
ANT, CHO, CUN, TOL, VAL.
No evaluada.
Mxico a Bolivia.
Forero 6168 (COL, MO).

Dicranopteris Bernh.
2 especies
Dicranopteris flexuosa
(Schrad.) Underw.

Murillo-P. 1997.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Pacfico, V
Magdalena. 100-2600 m.
ANT, BOY, CAQ, CAU, CES,
CHO, CUN, GUI, MET, SAN,
VAL, VAU. No evaluada.
Neotrpico.
Murillo 2141 (COL).

Dicranopteris
schomburgkiana (J.W.Sturm)
C.V.Morton
Toro 2009; Idrraga et al. 2011.
Hierba.
Nativa. Andes. 2450 m.
ANT. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Rodrguez 3245 (HUA, JAUM).

Diplopterygium (Diels)
Nakai
1 especie
Diplopterygium bancroftii
(Hook.) A.R.Sm.
Mickel & Smith 2004.
Hierba.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

495

Pteridofitos (helechos y afines)

GLEICHENIACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Nativa. Andes, SN Santa Marta.


1800-2800 m.
ANT, CAL, CAU, CUN, MAG,
PUT, QUI, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Neotrpico.
Acosta 2240 (COL).

Gleichenella Ching
1 especie
Gleichenella pectinata
(Willd.) Ching

Dicranopteris pectinata (Willd.)


Underw.
Murillo-P. 1997; Murillo-A.
2004a.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, SN Santa
Marta, V Magdalena. 0-1950 m.
AMA, ANT, BOY, CAQ, CAU,
CES, CHO, CUN, GUV, HUI,
MAG, MET, NAR, QUI, SAN,
TOL, VAL, VIC. No evaluada.
Neotrpico.
Barckley 1696 (COL).

Sticherus C.Presl
26 especies
Sticherus arachnoideus
E..Andersen & B.llg.
Gonzales 2003.
Hierba.
Nativa. Andes.
CAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.

Sticherus aurantiacus
E..Andersen & B.llg.

Gonzales 2003.
Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena.
MET. No evaluada.
NO Suramrica.

496

Sticherus bifidus (Willd.)


Ching

Gonzales 2003; Murillo-A.


2004a.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta. 50-2450 m.
ANT, BOY, CAL, CAQ, CAU,
CHO, CUN, HUI, MAG, MET,
NAR, NSA, PUT, SAN, VAL. No
evaluada.
Antillas, N Suramrica.
Alston 8361 (COL).

Sticherus blepharolepis
(Sodiro) Ching

Gonzales 2003.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 18002000 m.
ANT, CHO, NAR. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Snchez 141 (MO).

Sticherus chocoensis
J.Gonzales

Gonzales & Kessler 2011.


Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-1300
m.
CHO, NAR, SAN, VAL. No
evaluada.
Colombia, Ecuador. Trinidad.
Forero 5171 (COL, MO).

Sticherus cundinamarcensis
(Hieron.) Nakai
Hassler & Swale 2004.
Hierba.
Nativa.
CUN. No evaluada.
Colombia, Venezuela.

Sticherus decurrens (Raddi)


J.Gonzales
Gonzales & Kessler 2011.
Hierba.
Nativa. Andes.

DESCONOCIDO. No evaluada.
N Suramrica.
Nota: sealada de Colombia por
Gonzales (2003) / recorded from
Colombia by Gonzales (2003).

Sticherus ferrugineus (Desv.)


J.Gonzales
Gonzales & Kessler 2011.
Hierba.
Nativa. Andes, Orinoquia,
Pacfico. 500-1200 m.
CHO, MET, VAL. No evaluada.
Neotrpico.
Devia 1142 (MO).

Sticherus fulvus (Desv.)


Ching

Sticherus brevipubis (Christ)


A.R.Sm.
Gonzales 2003.
Hierba.
Nativa. Andes. 1850 m.
ANT. No evaluada.
Mxico y Antillas a Colombia.
Atehorta 1147 (F, MO).

Sticherus furcatus (L.) Ching


Sticherus palmatus (E.Fourn.)
Copel.
Gonzales 2003.
Hierba.
Nativa. Orinoquia. 500 m.
MET. No evaluada.
Mxico y Antillas a Venezuela.
Alston 7629 (COL).

Sticherus gnidioides (Mett.)


Nakai

Gonzales 2003; Murillo-A.


2004a.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 50-1100
m.
ANT, CHO, NAR. No evaluada.
Panam a Ecuador.
Lellinger 491 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Pteridofitos (helechos y afines)

GLEICHENIACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Sticherus hypoleucus
(Sodiro) Copel.

Sticherus nitidulus (Rosenst.)


Copel.
Gonzales 2003.
Hierba.
Nativa. Andes. 1100-1950 m.
CAU, NAR. No evaluada.
Costa Rica a Per y Guyana.
Alston 8424 (MO).

Sticherus lanuginosus (Fe)


Nakai
Gonzales 2003.
Hierba.
Nativa. Andes. 1500 m.
CAU. No evaluada.
Antillas, Colombia a Paraguay.
Hagemann 354 (COL).

Sticherus lechleri (Kuhn)


Nakai

Sticherus yungensis (Rosenst.)


Copel.
Gonzales 2003.
Hierba.
Nativa.
PUT. No evaluada.
Colombia a Bolivia.

Sticherus maritimus
(Hieron.) Nakai

Gonzales 2003; Murillo-A.


2004a.
Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Orinoquia, Pacfico.
550-1000 m.
CHO, MET, NAR, VAL. No
evaluada.
Colombia, Ecuador.
Alston 8467 (COL).

Sticherus nudus (Reichardt)


Nakai
Gonzales 2003; Ramrez &
Macas 2007.
Hierba.

Nativa. Andes. 1700-2500 m.


ANT, BOY, CAU, CUN, HUI,
PUT, VAL. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Murillo 159 (COL).

Panam y Antillas a N
Suramrica.
Lellinger 910 (COL).

Sticherus ovatus J.Gonzales

Steyermark et al. 1995.


Hierba.
Nativa. Andes. 2000-3300 m.
ANT, BOY, CAQ, CAU, NAR,
NSA, PUT, RIS, SAN. No
evaluada.
Costa Rica a N Suramrica.
Alston 7363 (COL).

Gonzales & Kessler 2011.


Hierba.
Nativa. Andes. 2400 m.
SAN. No evaluada.
NO Suramrica.
Alston 7279 (COL, MO).

Sticherus pallescens (Mett.)


Vareschi

Murillo-P. 1997; Gonzales 2003.


Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Caribe, SN Santa
Marta. 950-2700 m.
ANT, BOY, CAU, CES, CUN,
GUJ, MAG, MET, NSA, PUT,
SAN. No evaluada.
Costa Rica a Venezuela.
Murillo 11120 (COL).

Sticherus pruinosus (Mart.)


Ching

Sticherus penniger (Mart.) Copel.


Gonzales 2003.
Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, SN Santa Marta. 4002800 m.
ANT, BOY, CAS, CAU, CHO,
CUN, MAG, MET, NSA, PUT,
SAN, VAL. No evaluada.
N Suramrica.
Killip 15110 (COL).

Sticherus remotus (Kaulf.)


Chrysler

Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Pacfico.
0-750 m.
AMA, CAQ, CAU, CHO, NAR,
VAL, VAU. No evaluada.

Sticherus revolutus (Kunth)


Ching

Sticherus rubiginosus (Mett.)


Nakai

Lellinger 1989; Murillo-A. 2004a.


Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta. 1250-2800 m.
ANT, BOY, CAQ, CAU, CHO,
CUN, HUI, MAG, NAR, NSA,
SAN, TOL, VAL. No evaluada.
Costa Rica y Antillas a Bolivia.
Llanos 2347 (COL).

Sticherus rufus J.Gonzales &


A.R.Sm.
Gonzales & Kessler 2011.
Hierba.
Nativa. Andes. 1200 m.
ANT, CHO. No evaluada.
El Salvador, Colombia y
Venezuela.
Gutirrez 35663 (MO).

Sticherus simplex (Desv.)


Ching

Gonzales 2003; Ramrez &


Macas 2007.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
900-3800 m.
BOY, CAU, CUN, MAG, NAR.
No evaluada.
Colombia a Bolivia.
Tryon 5987 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

497

Pteridofitos (helechos y afines)

GLEICHENIACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Sticherus strictissimus
(Christ) Copel.
Gonzales 2003.
Hierba.
Nativa. Pacfico. 0 m.
VAL. No evaluada.
Costa Rica a Bolivia.
Alston 8645 (COL, MO).

Sticherus tomentosus (Sw.)


A.R.Sm.

Steyermark et al. 1995; Gonzales


2003.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1300-2800 m.
ANT, BOY, CAU, CHO, MAG,
MET, PUT, SAN. No evaluada.
Guatemala, N Suramrica.
Murillo 1508 (COL).

HEMIDYCTIACEAE
1 gnero, 1 especie

Hemidictyum C.Presl
1 especie
Hemidictyum marginatum
(L.) C.Presl

Moran 1995; Murillo-A. 2004a.


Hierba.
Nativa. Andes, Caribe, Pacfico,
SN Santa Marta, V Magdalena.
50-1950 m.
ANT, BOY, CHO, MAG, MET,
NAR, SAN, VAL. No evaluada.
Neotrpico.
Grant 10164 (COL).

HYMENOPHYLLACEAE
6 gneros, 125 especies, 7
especies endmicas

498

Abrodictyum C.Presl
3 especies
Abrodictyum cellulosum
(Klotzsch) Ebihara &
Dubuisson

Trichomanes cellulosum Klotzsch


Steyermark et al. 1995; Ebihara et
al. 2006.
Hierba.
Nativa. Amazonia. 150-200 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
N Suramrica.
Alfonso 102 (COL).

Abrodictyum rigidum (Sw.)


Ebihara & Dubuisson

Trichomanes mandiocanum
Raddi, Trichomanes rigidum Sw.
Pacheco 1995; Murillo-A. 2004a;
Ebihara et al. 2006.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Pacfico,
SN Santa Marta. 200-2440 m.
AMA, ANT, BOY, CAQ, CHO,
MAG, MET, NAR, NSA, SAN,
VAL. No evaluada.
Pantropical.
Lellinger 759 (COL).

Abrodictyum sprucei (Baker)


Ebihara & Dubuisson
Trichomanes sprucei Baker
Pacheco 1995; Murillo-A. 2004a;
Ebihara et al. 2006.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 50150 m.
AMA, CHO, VAU. No evaluada.
Panam, N Suramrica.
Archer 2000 (COL).

Didymoglossum Desv.
12 especies, 1 especie endmica

Didymoglossum angustifrons
Fe

Trichomanes angustifrons (Fe)


Wess.Boer
Pacheco 1995; Murillo-A. 2004a;
Ebihara et al. 2006.
Hierba.
Nativa. Pacfico. 0 m.
NAR. No evaluada.
Neotrpico.
Linares 063 B (COL).

Didymoglossum curtii
(Rosenst.) Pic.Serm.

Trichomanes curtii Rosenst.


Pacheco 1995; Mickel & Smith
2004; Ebihara et al. 2006.
Hierba.
Nativa. Pacfico. 0-1450 m.
CHO. No evaluada.
Colombia a Mxico.
Lellinger 205 (COL).

Didymoglossum gourlianum
(J.Sm.) Pic.Serm.

Trichomanes gourlianum J.Sm.


Pacheco 1995; Murillo-A. 2004a;
Ebihara et al. 2006.
Hierba.
Nativa. Pacfico. 0-1000 m.
ANT, CAU, CHO, NAR, VAL.
No evaluada.
Nicaragua a Ecuador.
Lellinger 400 (COL).

Didymoglossum hymenoides
(Hedw.) Copel.
Trichomanes hymenoides Hedw.
Pacheco 1995; Mickel & Smith
2004; Ebihara et al. 2006.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta,
V Magdalena. 700-2600 m.
ANT, BOY, CAQ, CUN, MAG,
NSA. No evaluada.
Neotrpico, Argentina.
Jaramillo 3663 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Pteridofitos (helechos y afines)

HYMENOPHYLLACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Didymoglossum
kapplerianum (J.W.Sturm)
Ebihara & Dubuisson

Trichomanes ekmanii Wess.Boer,


Trichomanes hookeri C.Presl,
Trichomanes kapplerianum
J.W.Sturm
Pacheco 1995; Murillo-A. 2004a;
Ebihara et al. 2006.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Pacfico.
0-1300 m.
AMA, CAQ, CAU, CHO, VAU.
No evaluada.
Costa Rica y Antillas, N
Suramrica.
Lellinger 25 (COL).

Didymoglossum krausii
(Hook. & Grev.) C.Presl

Trichomanes krausii Hook. &


Grev.
Pacheco 1995; Murillo-A. 2004a;
Ebihara et al. 2006.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Caribe, Pacfico, SN
Santa Marta. 100-2300 m.
ANT, CAQ, CES, CUN, GUI,
GUJ, MAG, MET, PUT, TOL. No
evaluada.
Neotrpico, Argentina.
Haught 4050 (COL).

Didymoglossum lehmannii
(Hieron.) Copel.

Trichomanes lehmannii Hieron.


Hieronymus 1904; Murillo-A.
2004a; Ebihara et al. 2006.
Hierba.
Endmica. Pacfico. 0-500 m.
CAU, CHO. No evaluada.
Fuchs 22040 (COL).

Didymoglossum
membranaceum (L.) Vareschi
Trichomanes membranaceum L.
Pacheco 1995; Mickel & Smith
2004; Ebihara et al. 2006.

Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta, V Magdalena. 0-1200 m.
ANT, CAQ, CHO, MAG, NAR,
NSA, SAN. No evaluada.
Neotrpico.
Lellinger 124 (COL).

Didymoglossum ovale
E.Fourn.

Trichomanes ovale (E.Fourn.)


Wess.Boer
Pacheco 1995; Ebihara et al.
2006.
Hierba.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Neotrpico.

Didymoglossum punctatum
(Poir.) Desv.

Trichomanes punctatum Poir.


Pacheco 1995; Murillo-A. 2004a;
Ebihara et al. 2006.
Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Pacfico. 0-1900 m.
BOY, CAU, CHO, MET, SAN,
VAL. No evaluada.
Guatemala y Antillas a N
Suramrica.
Lellinger 2 (COL).

Didymoglossum reptans
(Sw.) C.Presl

Trichomanes reptans Sw.,


Trichomanes robinsonii Baker
Pacheco 1995; Mickel & Smith
2004; Ebihara et al. 2006.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
500-4700 m.
ANT, BOY, CUN, MAG, NSA,
RIS. No evaluada.
Mxico a Argentina.
Franco 2749 (COL).

Didymoglossum
rhipidophyllum (Sloss.) Pic.
Serm.
Trichomanes rhipidophyllum
Sloss.
Pacheco 1995; Ebihara et al.
2006.
Hierba.
Nativa. SN Santa Marta. 750 m.
MAG. No evaluada.
Colombia, Costa Rica.

Hymenophyllum Sm.
57 especies, 2 especies endmicas
Hymenophyllum abruptum
Hook.
Lellinger 1989; Idrraga et al.
2011.
Hierba.
Nativa. Andes. 2000-3000 m.
ANT. No evaluada.
Centroamrica, Antillas,
Colombia, Brasil.
Arbelez 519 (HUA).

Hymenophyllum angustum
Bosch
Murillo-P. et al. 2008.
Hierba.
Nativa. Amazonia. 250 m.
AMA. No evaluada.
Venezuela a Bolivia.
Alfonso 398 (COL).

Hymenophyllum apiculatum
Kuhn
Hymenophyllum gollmeri Bosch
Pacheco 1995.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 200-3100 m.
ANT, CAQ, CHO, CUN, HUI,
SAN, TOL. No evaluada.
Centroamrica, N Suramrica.
Killip 35339 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

499

Pteridofitos (helechos y afines)

HYMENOPHYLLACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Hymenophyllum asplenioides
(Sw.) Sw.
Lellinger 1989; Idrraga et al.
2011.
Hierba.
Nativa. Andes. 1500-2000 m.
ANT. No evaluada.
Centroamrica, Suramrica.
Rodrguez 5302 (HUA).

Hymenophyllum axillare Sw.


Steyermark et al. 1995.
Hierba.
Nativa. Andes. 1500-2500 m.
NSA. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Bolivia,
Antillas.
Lozano 5459 (COL).

Hymenophyllum brachypus
Sodiro
Murillo-P. & Harker 1990.
Hierba.
Nativa. Andes. 2500 m.
CUN. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Jaramillo 4705 A (COL).

Hymenophyllum brevistipes
Liebm.

Mickel & Smith 2004.


Hierba.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Mxico a Bolivia.

Hymenophyllum
consanguineum C.V.Morton
Toro 2009; Idrraga et al. 2011.
Hierba.
Nativa. Andes. 1850-2400 m.
ANT. No evaluada.
Nicaragua a Ecuador.
Rodrguez 3115 (HUA).

Hymenophyllum
crassipetiolatum Stolze

Mickel & Smith 2004; Idrraga et


al. 2011.
Hierba.
Nativa. Andes. 1500-3000 m.
ANT. No evaluada.
Centroamrica, Colombia.
Rodrguez 4004 (COL, HUA,
NY).

Hymenophyllum crispum
Kunth

Pacheco 1995; Mickel & Smith


2004.
Hierba.
Nativa. Andes. 1700-2800 m.
ANT, CUN. No evaluada.
Mxico y Antillas a Bolivia y
Brasil.
Samudio 116 (COL).

Hymenophyllum cristatum
Hook. & Grev.

Murillo-P. et al. 2008.


Hierba.
Nativa. Andes. 3100 m.
MET. No evaluada.
Colombia a Bolivia.
Daz 2682 (COL).
Nota: especie dudosa; registro
dudoso / dubious species;
dubious record.

Hymenophyllum dependens
C.V.Morton
Morton 1947.
Hierba.
Nativa. Andes. 1300-3200 m.
BOL, BOY, CHO, CUN, NAR,
RIS, VAL. No evaluada.
Colombia a Guyana y Ecuador;
Trinidad.
Lellinger 775 (COL).

Hymenophyllum elegans
Spreng.

Hieronymus 1904; Murillo-P.


1997.

500

Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena. 1300-2500 m.
ANT, CUN, MET, SAN. No
evaluada.
Neotrpico.
Killip 15342 (COL).

Hymenophyllum farallonense
Hieron.
Hieronymus 1904; Murillo-A.
2004a.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 8502450 m.
ANT, CHO, VAL. No evaluada.
Venezuela a Ecuador.
Lellinger 319 (COL).

Hymenophyllum
fendlerianum J.W.Sturm

Hymenophyllum contortum
Bosch, Hymenophyllum
undulatum var. fendlerianum
(J.W.Sturm) Stolze
Hieronymus 1904; Pacheco 1995;
Mickel & Smith 2004.
Hierba.
Nativa. Andes. 1700-3200 m.
ANT. No evaluada.
Neotrpico.
Rodrguez 4743 (HUA, NY).

Hymenophyllum ferax Bosch


Hieronymus 1904.
Hierba.
Nativa. Andes. 2500-3200 m.
CAL, NAR, NSA, TOL. No
evaluada.
NO Suramrica.
Hagemann 1834 (COL).

Hymenophyllum fragile
(Hedw.) C.V.Morton

Morton 1947; Murillo-A. 2004a.


Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta. 1450-2800 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Pteridofitos (helechos y afines)

HYMENOPHYLLACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

ANT, BOY, CHO, CUN, MAG,


RIS, VAL. No evaluada.
Neotrpico.
Lellinger 931 (COL).

Centroamrica a Ecuador.
David 477 (HUA, JAUM).

Hymenophyllum fucoides
(Sw.) Sw.

Hieronymus 1904; Morton 1947.


Hierba.
Nativa. Andes. 1800-3500 m.
CUN, NAR, NSA. No evaluada.
NO Suramrica, Guadalupe.
Lehmann 529 (B?).

Hymenophyllum fucoides var.


calodictyon (Bosch) Stolze,
Hymenophyllum fucoides
var. chachapoyense Stolze,
Hymenophyllum peruvianum
Hook. & Grev.
Hieronymus 1904.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
400-4300 m.
ANT, BOY, CAU, CES, CHO,
CUN, HUI, MAG, NSA, PUT,
RIS, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Neotrpico.
Tryon 6107 (COL).
Hymenophyllum fucoides var.
fucoides, Hymenophyllum
fucoides var. pedicellatum
(Klotzsch) Hieron.

Hymenophyllum hirsutum
(L.) Sw.

Morton 1947; Murillo-P. 1997;


Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Pacfico,
SN Santa Marta, V Magdalena.
0-1100 m.
AMA, ANT, BOY, CAQ, CAU,
CHO, MAG, MET, SAN, VAL.
No evaluada.
Neotrpico.
Lellinger 160 (COL).

Hymenophyllum horizontale
C.V.Morton
Pacheco 1995; Idrraga et al.
2011.
Hierba.
Nativa. Andes. 2000-2500 m.
ANT. No evaluada.

Hymenophyllum interruptum
Kunze

Hymenophyllum jamesonii
Hook.

Hieronymus 1904; Luteyn 1999.


Hierba.
Nativa. Andes. 1800-3350 m.
ANT, BOY, CAU, HUI, NAR,
RIS, VAL. No evaluada.
Venezuela a Ecuador.
Jaramillo 3822 (COL).

Hymenophyllum
karstenianum J.W.Sturm

Morton 1947.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1500-4050 m.
ANT, CAU, CUN, MET, NSA,
SAN. No evaluada.
Venezuela a Per.
Killip 15358 (COL).

Hymenophyllum lamellatum
Stolze
Murillo-P. et al. 2008.
Hierba.
Nativa. Andes. 2400-3300 m.
CAU, SAN. No evaluada.
Colombia, Per.
Lozano 4688 (COL).
Nota: especie dudosa; registro
dudoso / dubious species;
dubious record.

Hymenophyllum lanatum
Fe

Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 14502600 m.
ANT, CHO, CUN, PUT. No
evaluada.
Neotrpico.
Lellinger 299 (COL).

Hymenophyllum lehmannii
Hieron.
Hieronymus 1904.
Hierba.
Nativa. Andes. 1400-3200 m.
ANT, CUN. No evaluada.
Costa Rica a N Suramrica.
Cleef 421 (COL).

Hymenophyllum lindenii
Hook.

Hieronymus 1904; Morton 1947.


Hierba.
Nativa. Andes. 1500-3600 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, HUI,
NSA, RIS, TOL, VAL. No
evaluada.
NO Suramrica.
Tryon 6106 (COL).

Hymenophyllum lineare
(Sw.) Sw.

Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 14501900 m.
ANT, CHO. No evaluada.
Guatemala y Antillas a Ecuador
y Brasil.
Lellinger 268 (COL).

Hymenophyllum
lobatoalatum Klotzsch

Hieronymus 1904; Morton 1947.


Hierba.
Nativa. Andes. 1600-2400 m.
ANT, HUI. No evaluada.
NO Suramrica.
Lozano 4367 (COL).

Hieronymus 1904; Pacheco 1995.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

501

Pteridofitos (helechos y afines)

HYMENOPHYLLACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Hymenophyllum matthewsii
Bosch
Hierba.
Nativa. Andes. 1900-2000 m.
ANT. No evaluada.
Colombia a Per.
Fonnegra 3548 (HUA, MO).

Hymenophyllum
microcarpum Desv.

Morton 1947; Murillo-A. 2004a.


Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, SN Santa Marta. 1003000 m.
ANT, CAQ, CAU, CHO, CUN,
HUI, MAG, NAR, SAN, TOL,
VAL, VAU. No evaluada.
Neotrpico.
Lellinger 760 (COL).

Hymenophyllum
mortonianum Lellinger

Lellinger 1985; Murillo-A. 2004a.


Hierba.
Endmica. Pacfico. 150-250 m.
CHO. No evaluada.
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Hymenophyllum
multialatum C.V.Morton

Morton 1947.
Hierba.
Nativa. Andes. 2200-3000 m.
CAU, CHO, VAL. No evaluada.
Colombia a Per.
Lellinger 834 (COL).

Hymenophyllum
myriocarpum Hook.

Hymenophyllum andinum Bosch,


Hymenophyllum nigrescens
Liebm.
Hieronymus 1904; Mickel &
Smith 2004.
Hierba.

502

Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa


Marta. 50-3900 m.
ANT, ARA, BOY, CAL, CAU,
CES, CHO, CUN, HUI, MAG,
NAR, NSA, RIS, SAN, VAL. No
evaluada.
Mxico a Bolivia y Brasil.
Tryon 5927 (COL).
Hymenophyllum myriocarpum
var. endiviifolium (Desv.)
Stolze, Hymenophyllum
myriocarpum var. myriocarpum,
Hymenophyllum myriocarpum
var. nigrescens (Liebm.) Stolze

Hymenophyllum
paucicarpum Jenman

Hymenophyllum siliquosum
Christ
Rodrguez 2011.
Hierba.
Nativa. V Magdalena. 725 m.
ANT. No evaluada.
Colombia a Mxico; Antillas.
Rodrguez 4219 (HUA).

Hymenophyllum peltatum
(Poir.) Desv.
Toro 2009.
Hierba.
Nativa. Andes. 2200-3300 m.
ANT. No evaluada.
Colombia, Ecuador, S
Suramrica.
MacDougal 4300 (MO).

Hymenophyllum plumieri
Hook. & Grev.

Luteyn 1999.
Hierba.
Nativa. Andes, V Magdalena.
150-3500 m.
ANT, BOY, CAQ, CAU, HUI,
NAR, NSA, RIS. No evaluada.
Venezuela a Bolivia.
Tryon 6003 (COL).

Hymenophyllum plumosum
Kaulf.

Hieronymus 1904; Morton 1947.


Hierba.
Nativa. Andes. 1600-2800 m.
ANT, BOY, CUN, SAN. No
evaluada.
Costa Rica a Brasil.
Acosta 2223 (COL).

Hymenophyllum polyanthos
Sw.
Mickel & Beitel 1988; Pacheco
1995; Mickel & Smith 2004.
Hierba.
Nativa. Andes, Guayana
y Macarena, Pacfico, V
Magdalena. 0-4000 m.
ANT, BOY, CAQ, CAU, CHO,
CUN, HUI, MET, NAR, PUT,
RIS, SAN, VAL. No evaluada.
Neotrpico, Asia, frica.
Tryon 5918 (COL).

Hymenophyllum
pyramidatum Desv.

Hieronymus 1904.
Hierba.
Nativa. Andes. 3000-3500 m.
CAU. No evaluada.
NO Suramrica.
Lehmann 6398 (B?).

Hymenophyllum ruizianum
(Klotzsch) Kunze
Morton 1947.
Hierba.
Nativa. Andes. 2000-4300 m.
CAU, CUN, HUI, NAR, NSA,
PUT, SAN. No evaluada.
Colombia a Bolivia.
Murillo 1278 (COL).

Hymenophyllum saenzianum
L.D.Gmez
Pacheco 1995; Idrraga et al.
2011.
Hierba.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Pteridofitos (helechos y afines)

HYMENOPHYLLACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Nativa. Andes. 500-1000 m.


ANT. No evaluada.
Colombia, Costa Rica.
Rodrguez 4256 (COL, HUA, NY).

Hymenophyllum
semiglabrum Rosenst.

Lellinger 1989; Idrraga et al.


2011.
Hierba.
Nativa. Andes. 2000-2500 m.
ANT. No evaluada.
Colombia a Costa Rica.
Rodrguez 4989 (HUA, NY).

Hymenophyllum sericeum
(Sw.) Sw.

Hassler & Swale 2004.


Hierba.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Centroamrica, Antillas,
Venezuela a Bolivia.

Hymenophyllum sieberi
(C.Presl) Bosch

Rodrguez 2011.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1100-2200 m.
ANT, MAG, NAR. No evaluada.
Mxico y Antillas a Ecuador.
Madrin 446 (COL).

Hymenophyllum silvaticum
C.V.Morton

Morton 1947.
Hierba.
Endmica. Pacfico. 200-300 m.
VAL. No evaluada.
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Hymenophyllum sodiroi
C.Chr.

Murillo-P. & Harker 1990.


Hierba.
Nativa. Andes. 2300-2600 m.

CAU, CUN. No evaluada.


Colombia, Ecuador.
Grant 10318 (COL).

Hymenophyllum subrigidum
Christ

Hymenophyllum tomentosum var.


tomentosum

Hymenophyllum
trapezoidale Liebm.

Lellinger 1989; Idrraga et al.


2011.
Hierba.
Nativa. Andes. 2000-3500 m.
ANT. No evaluada.
Centroamrica a Ecuador.
Rodrguez 4941 (HUA, NY).

Hieronymus 1904; Mickel &


Smith 2004.
Hierba.
Nativa. Andes. 1700-3200 m.
ANT, BOY, CUN, HUI, SAN. No
evaluada.
Mxico a Bolivia, Surinam.
Murillo 2036 (COL).

Hymenophyllum superbum
C.V.Morton

Hymenophyllum
trichomanoides Bosch

Toro 2009.
Hierba.
Nativa. Andes. 2850 m.
ANT. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Zarucchi 5366 (MO).

Hymenophyllum tegularis
(Desv.) Proctor & Lourteig

Hymenophyllum elegantulum
Bosch
Hieronymus 1904; Morton 1947.
Hierba.
Nativa. Andes. 2650-4000 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
MET, NAR, NSA, QUI, RIS,
SAN, TOL. No evaluada.
Centroamrica y Antillas a
Bolivia.
Tryon 5916 (COL).

Hymenophyllum tomentosum
Kunze
Hymenophyllum fusagasugense
H.Karst.
Hieronymus 1904; Morton 1947.
Hierba.
Nativa. Andes. 2500-3400 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
NAR, SAN. No evaluada.
Colombia a Bolivia.
Killip 18164 (COL).

Hymenophyllum trianae Hieron.


Hieronymus 1904.
Hierba.
Nativa. Andes, V Magdalena.
700-2750 m.
ANT, CAL, CUN, NSA, PUT,
QUI, RIS, VAL. No evaluada.
Costa Rica, N Suramrica.
Lozano 5444 (COL).

Hymenophyllum
trichophyllum Kunth

Hieronymus 1904; Morton 1947.


Hierba.
Nativa. Andes. 2000-3500 m.
ANT, CAL, CAU, CUN, NAR,
NSA, TOL. No evaluada.
Guatemala a Bolivia.
Callejas 7587 (HUA, MO, NY).

Hymenophyllum tunbrigense
(L.) Sm.

Mickel & Smith 2004; Idrraga et


al. 2011.
Hierba.
Nativa. Andes. 2900 m.
ANT. No evaluada.
frica, Amrica, Europa,
Oceana.
Rodrguez 3705 (HUA, JAUM).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

503

Pteridofitos (helechos y afines)

HYMENOPHYLLACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Hymenophyllum undulatum
(Sw.) Sw.

Luteyn 1999.
Hierba.
Nativa. Andes. 1300-3100 m.
ANT, BOL, CUN, NAR, NSA,
SAN. No evaluada.
Mxico y Antillas a Per y Brasil,
India.
Churchill 16741 (COL).
Hymenophyllum undulatum var.
undulatum

Hymenophyllum valvatum
Hook. & Grev.
Hieronymus 1904.
Hierba.
Nativa. Andes. 900-2000 m.
NSA, VAL. No evaluada.
NO Suramrica, Guyana.
Cuatrecasas 13390 (COL).

Polyphlebium Copel.
5 especies
Polyphlebium angustatum
(Carmich.) Ebihara &
Dubuisson

Trichomanes angustatum
(Carmich.) Copel.
Mickel & Smith 2004; Ebihara et
al. 2006.
Hierba.
Nativa. Andes. 1000-3500 m.
BOY, CAU, CUN, NAR, NSA.
No evaluada.
Mxico y Antillas a Argentina.
Murillo 526 (COL).

Polyphlebium capillaceum
(L.) Ebihara & Dubuisson

Trichomanes capillaceum L.
Pacheco 1995; Mickel & Smith
2004; Ebihara et al. 2006.
Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Pacfico, SN Santa
Marta. 1200-2800 m.

504

ANT, BOY, CES, CHO, CUN,


HUI, MAG, MET, NSA, QUI,
SAN, TOL. No evaluada.
Neotrpico.
Murillo 1387 (COL).

Polyphlebium diaphanum
(Kunth) Ebihara &
Dubuisson

Trichomanes diaphanum Kunth


Hieronymus 1904; Stolze 1976;
Ebihara et al. 2006.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta, V Magdalena. 200-2800
m.
ANT, CAU, MAG, TOL. No
evaluada.
Centroamrica, N Suramrica.
Madrin 255 (MO).

Polyphlebium
hymenophylloides (Bosch)
Ebihara & Dubuisson

Trichomanes hymenophylloides
Bosch
Pacheco 1995; Mickel & Smith
2004; Ebihara et al. 2006.
Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Pacfico, SN Santa
Marta. 50-2500 m.
ANT, CAU, CHO, CR, CUN,
MAG, NAR, SAN. No evaluada.
Neotrpico.
Haught 4499 (COL).

Polyphlebium pyxidiferum
(L.) Ebihara & Dubuisson

Trichomanes pyxidiferum L.
Pacheco 1995; Mickel & Smith
2004; Ebihara et al. 2006.
Hierba.
Nativa. Andes. 2000-2400 m.
CUN, MET, NAR, NSA, PUT,
SAN. No evaluada.
Neotrpico, frica.
Killip 20449 (COL).
Nota: prob. se trata de
Crepidomanes pyxidiferum,

segn datos sin publicar de


Ebiharta et al. (Smith, com.
pers.) / prob. Crepidomanes
pyxidiferum, according to
unpublished data of Ebiharta et
al. (Smith pers. comm.).

Trichomanes L.
45 especies, 4 especies endmicas
Trichomanes accedens
C.Presl

Trichomanes procerum Fe
Steyermark et al. 1995.
Hierba.
Nativa. Amazonia. 200-650 m.
CAQ, VAU. No evaluada.
Antillas, N Suramrica.
Franco 3818 (COL, MO).
Trichomanes accedens var.
procerum (Fe) Domin

Trichomanes anadromum
Rosenst.

Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Pacfico, V Magdalena.
50-750 m.
ANT, CHO. No evaluada.
Guatemala a Bolivia y Brasil.
Surez 204 (COL).

Trichomanes ankersii Hook.


& Grev.

Hieronymus 1904; Pacheco 1995.


Hierba.
Nativa. Amazonia, Pacfico, V
Magdalena. 0-500 m.
AMA, ANT, CAQ, CAU, CHO,
CUN, NAR, PUT, SAN, VAL,
VAU. No evaluada.
Centroamrica, N Suramrica.
Lellinger 185 (COL).

Trichomanes arbuscula Desv.


Murillo-A. 2004a.
Hierba.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Pteridofitos (helechos y afines)

HYMENOPHYLLACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Nativa. Amazonia, Andes,


Guayana y Macarena, Pacfico.
200-1000 m.
AMA, CAQ, GUI, GUV, NAR,
PUT, VAL. No evaluada.
N Suramrica, Antillas.
Hagemann 1675 (COL).

AMA, ANT, BOY, CAU, CHO,


CUN, MET, NAR, NSA, SAN,
TOL, VAL. No evaluada.
Mxico y Antillas a Uruguay.
Murillo 1557 A (COL).

Trichomanes bicorne Hook.

Murillo-P. & Harker 1990.


Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena. 100-500 m.
AMA, CAQ, GUI, GUV. No
evaluada.
N Suramrica.
Vasco 163 (COL).

Trichomanes sellowianum C.Presl


Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Pacfico, SN
Santa Marta. 100-2500 m.
AMA, CHO, MAG, VAL. No
evaluada.
N Suramrica, Argentina.
Barclay 6823 (MO).

Trichomanes botryoides
Kaulf.

Trichomanes dactylites
Sodiro

Pacheco 1995; Murillo-A. 2004a.


Hierba.
Nativa. Amazonia, Pacfico, V
Cauca, V Magdalena. 100-600 m.
AMA, ANT, CAQ, CHO, NSA,
SAN, VAL. No evaluada.
Costa Rica a N Suramrica.
Haught 1827 (COL).

Trichomanes crinitum Sw.

Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 12002150 m.
ANT, CHO, HUI, SAN. No
evaluada.
Costa Rica a Guyana y Ecuador;
Antillas Menores.
Cleef 5036 (COL).

Trichomanes crispum L.

Trichomanes gardneri Bosch


Hieronymus 1904; Murillo-P.
1997; Mickel & Smith 2004.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia, Pacfico. 0-2050 m.

Trichomanes cristatum
Kaulf.

Pacheco 1995; Murillo-P. 1997;


Mickel & Smith 2004.
Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Pacfico. 50-2500 m.
ANT, CHO, HUI, MET, NSA,
VAL. No evaluada.
Panam, N Suramrica.
Lellinger 266 (COL).

Trichomanes delicatum
Bosch

Trichomanes daguense Weath.


Rojas 1996a; Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Pacfico. 0-300 m.
CAU, CHO, NAR, VAL. No
evaluada.
Venezuela a Bolivia.
Lellinger 470 (COL).

Trichomanes diversifrons
(Bory) Sadeb.

Hieronymus 1904; Pacheco 1995;


Murillo-P. 1997.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Pacfico. 0-1000 m.

AMA, ANT, CAU, CHO, MET,


NAR, SAN, TOL. No evaluada.
Centroamrica, N Suramrica.
Lellinger 559 (COL).

Trichomanes egleri
P.G.Windisch

Rojas 2009b.
Hierba.
Nativa. Amazonia. 100-200 m.
AMA. No evaluada.
Colombia a Guyana y Brasil.
Alfonso 321 (COL).

Trichomanes elegans Rich.

Pacheco 1995; Murillo-A. 2004a.


Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Pacfico, V
Magdalena. 0-1500 m.
AMA, ANT, BOY, CAQ, CAU,
CHO, CUN, GUI, MET, NAR,
NSA, PUT, RIS, SAN, VAL, VAU.
No evaluada.
Costa Rica y Antillas, N
Suramrica.
Madrin 990 (COL, MO).

Trichomanes galeottii
E.Fourn.

Mickel & Smith 2004; Murillo-A.


2004a.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-2100
m.
ANT, CHO, VAL. No evaluada.
Mxico a Ecuador.
Gentry 40727 (COL).

Trichomanes godmanii
Hook.

Pacheco 1995; Idrraga et al.


2011.
Hierba.
Nativa. Andes. 500-1000 m.
ANT. No evaluada.
Mxico a Colombia; Cuba.
Rodrguez 4226 (COL, HUA,
NY).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

505

Pteridofitos (helechos y afines)

HYMENOPHYLLACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Trichomanes guidoi
P.G.Windisch

Murillo-P. et al. 2008.


Hierba.
Nativa. Amazonia. 100-300 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Galeano 1465 (COL).

Trichomanes haughtii
C.V.Morton

Murillo-P. & Harker 1990.


Hierba.
Endmica. Amazonia, V
Magdalena. 100-500 m.
CAQ, PUT. No evaluada.
Little 9614 (COL).

Trichomanes
hostmannianum (Klotzsch)
Kunze
Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Guayana
y Macarena, Pacfico, V
Magdalena. 0-2050 m.
AMA, ANT, CAQ, CHO, GUI,
PUT, VAU. No evaluada.
N Suramrica.
Schultes 15255 (COL).

Trichomanes humboldtii
Lellinger

Steyermark et al. 1995.


Hierba.
Nativa. Amazonia. 50-500 m.
AMA, CAQ, GUI, VAU. No
evaluada.
N Suramrica.
Galeano 921 B (COL).

Trichomanes kalbreyeri
Baker
Pacheco 1995.
Hierba.
Nativa. Andes. 1350 m.
ANT. No evaluada.
Colombia a Costa Rica.

506

Trichomanes killipii
Weatherby

Hierba.
Endmica. Pacfico. 0-50 m.
VAL. No evaluada.
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Trichomanes lozanii
M.T.Murillo

Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Endmica. Pacfico. 0-50 m.
CAU. No evaluada.
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Trichomanes lucens Sw.

Trichomanes lambertianum
Hook.
Hieronymus 1904; Pacheco 1995;
Mickel & Smith 2004.
Hierba.
Nativa. Andes. 1500-3550 m.
ANT, BOY, CAU, CHO, CUN,
HUI, NAR, PUT, TOL. No
evaluada.
Mxico y Antillas a Bolivia.
Hagemann 1915 (COL).

Trichomanes ludovicinum
Rosenst.
Toro 2009.
Hierba.
Nativa. Andes, V Magdalena.
400-1800 m.
ANT. No evaluada.
Colombia a Costa Rica.
Denslow 2620 (HUA).

Trichomanes macilentum
Bosch

Murillo-P. & Harker 1990.


Hierba.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 250 m.
AMA, CAQ, GUV, VAU. No
evaluada.

Colombia a Guyana y Brasil.


Barbosa 7978 (COL).

Trichomanes martiusii
C.Presl

Steyermark et al. 1995.


Hierba.
Nativa. Amazonia, Guayana
y Macarena, Pacfico, V
Magdalena. 50-1000 m.
AMA, CAQ, GUI, NAR, SAN,
VAU. No evaluada.
N Suramrica.
Franco 3744 (COL).

Trichomanes micayense
Hieron.

Hieronymus 1904; Rojas 2001d.


Hierba.
Nativa. Pacfico. 100-500 m.
CAU, VAL. No evaluada.
Costa Rica, Colombia, Ecuador.
Van der Werff 9704 (MO).

Trichomanes murilloanum
A.Rojas

Rojas 2009b.
Hierba.
Nativa. Amazonia. 100-200 m.
CAQ. No evaluada.
Colombia a Guyana y Brasil.
Alfonso 122 (COL, COAH).

Trichomanes osmundioides
Poir.

Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico, V Cauca.
100-850 m.
ANT, CAU, CHO, VAL. No
evaluada.
Nicaragua a Guayanas; Antillas.
Lellinger 471 (COL).

Trichomanes pellucens
Kunze

Pacheco 1995; Murillo-P. 1997.


Hierba.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Pteridofitos (helechos y afines)

HYMENOPHYLLACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Nativa. Amazonia, Andes,


Guayana y Macarena, Pacfico,
SN Santa Marta. 100-2500 m.
AMA, ANT, CUN, HUI, MAG,
MET, PUT, VAL, VAU. No
evaluada.
Guatemala a N Suramrica.
Idrobo 4929 (COL).

Trichomanes pinnatum
Hedw.

Hieronymus 1904; Murillo-P.


1997; Mickel & Smith 2004.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, SN Santa
Marta, V Cauca, V Magdalena.
0-1000 m.
AMA, ANT, BOY, CAQ, CAU,
CES, CHO, CR, CUN, MET,
NAR, NSA, PUT, SAN, TOL,
VAL, VAU, VIC. No evaluada.
Neotrpico.
Alfonso 375 (COL).

Trichomanes plumosum
Kunze

Pacheco 1995; Rojas 1996a;


Murillo-P. 1997.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Pacfico.
100-1300 m.
AMA, ANT, NAR, VAL, VAU.
No evaluada.
Mxico a Brasil y Bolivia.
Alston 8466 (MO).

Trichomanes poeppigii
C.Presl

Hieronymus 1904.
Hierba.
Nativa. Andes. 1200-1800 m.
ANT. No evaluada.
Colombia, Per.
Lehmann 7374 (B).

Trichomanes polypodioides L.
Hieronymus 1904; Murillo-A.
2004a.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta, V Magdalena. 0-1700 m.
ANT, CAU, CHO, CUN, MAG,
NSA, PUT, RIS, VAL. No
evaluada.
Neotrpico.
Lellinger 630 (COL).

Trichomanes pusillum Sw.

Pacheco 1995; Idrraga et al.


2011.
Hierba.
Nativa. Andes. 1000-1500 m.
ANT. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil,
Ecuador, Costa Rica; Antillas.
Roldn 3466 (HUA).

Trichomanes spruceanum
Hook.

Murillo-P. & Harker 1990.


Hierba.
Nativa. Amazonia. 150 m.
AMA, CAQ, VAU. No evaluada.
N Suramrica.
Alfonso 165 (COL).

Trichomanes sublabiatum
Bosch

Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Orinoquia, Pacfico, SN Santa
Marta, V Magdalena. 50-1700 m.
AMA, ANT, CAQ, CAU, CHO,
MAG, MET, NSA, PUT, VAL. No
evaluada.
Venezuela a Ecuador.
Casaas 515 (COL).

Trichomanes tanaicum
J.W.Sturm
Steyermark et al. 1995.
Hierba.

Nativa. Amazonia. 100-300 m.


AMA, PUT. No evaluada.
N Suramrica.
Alfonso 432 (COL).

Trichomanes trigonum Desv.

Trichomanes curranii Weath.,


Trichomanes fimbriatum
T.Moore, Trichomanes superbum
Bosch
Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 501200 m.
AMA, CAQ, CHO. No evaluada.
N Suramrica; Antillas.
Juncosa 538 (MO).

Trichomanes trollii Bergdolt


Murillo-P. & Harker 1990.
Hierba.
Nativa. Amazonia. 100-300 m.
AMA, CAQ, VAU. No evaluada.
N Suramrica.
Alfonso 103 (COL).

Trichomanes tuerckheimii
Christ

Pacheco 1995; Murillo-A. 2004a.


Hierba.
Nativa. Amazonia, Pacfico, V
Magdalena. 0-900 m.
AMA, ANT, CHO, VAL, VAU.
No evaluada.
Mxico a N Suramrica.
Lozano 5714 (COL).

Trichomanes vandenboschii
P.G.Windisch
Trichomanes undulatum Bosch
Murillo-P. 1997.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 400-1100 m.
AMA, CAQ, MET, VAL. No
evaluada.
N Suramrica.
Len 67 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

507

Pteridofitos (helechos y afines)

HYMENOPHYLLACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Trichomanes vaupesensis
Lellinger

Murillo-P. & Harker 1990.


Hierba.
Endmica. Amazonia. 250-700
m.
VAU. No evaluada.
Schultes 13399 (COL).

Trichomanes vittaria Poir.

Murillo-P. & Harker 1990.


Hierba.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 200-700
m.
AMA, VIC. No evaluada.
N Suramrica.
Cabrera 2585 (COL).

Vandenboschia Copel.
3 especies
Vandenboschia collariata
(Bosch) Ebihara & K.Iwats.

Trichomanes collariatum Bosch


Pacheco 1995; Murillo-A. 2004a;
Ebihara et al. 2006.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico, V
Magdalena. 100-2100 m.
ANT, BOY, CHO, SAN, VAL. No
evaluada.
Centroamrica, N Suramrica.
Lellinger 215 (COL).

Vandenboschia radicans
(Sw.) Copel.

Trichomanes radicans Sw.


Pacheco 1995; Mickel & Smith
2004; Ebihara et al. 2006.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta. 0-2500 m.
ANT, BOY, CHO, CUN, HUI,
MAG, MET, SAN. No evaluada.
Neotrpico, Europa, Asia, frica.
Murillo 1492 (COL).

508

Vandenboschia rupestris
(Raddi) Ebihara & K.Iwats.
Trichomanes rupestre (Raddi)
Bosch
Pacheco 1995; Ebihara et al.
2006.
Hierba.
Nativa. Andes. 1300-1800 m.
ANT, CAL. No evaluada.
Nicaragua a N Suramrica.
Callejas 8183 (HUA).

ISOETACEAE
1 gnero, 10 especies, 2 especies
endmicas

Isoetes L.
10 especies, 2 especies endmicas
Isoetes andina Hook.

Isoetes triquetra A.Braun


Luteyn 1999.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
3100-4050 m.
ANT, BOY, CAU, CES, CUN,
MAG, MET, NAR, PUT, RIS. No
evaluada.
Colombia, Ecuador, Venezuela.
Huertas 5804 (COL).

Isoetes baculata Hickey &


H.P.Fuchs
Hickey 1986; Hickey 1990;
Desfayes 2008.
Hierba.
Nativa. Amazonia.
VAU. No evaluada.
Colombia, Brasil.
Luetzelburg 23769 (M).

Isoetes bischlerae H.P.Fuchs

Murillo-P. & Harker 1990.


Hierba.
Endmica. Andes. 2700-3600 m.

ANT, BOY, CAU, CUN, NAR.


No evaluada.
Cleef 561 (COL).

Isoetes boyacensis H.P.Fuchs

Murillo-P. & Harker 1990.


Hierba.
Endmica. Andes. 3500-4000 m.
BOY, CUN, MET, NAR, SAN.
No evaluada.
Tryon 6056 (COL).

Isoetes karstenii A.Braun

Isoetes colombiana (T.C.Palmer)


H.P.Fuchs
Murillo-P. & Harker 1990.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
3500-4410 m.
ARA, BOY, CAU, CUN, HUI,
MAG, MET, NAR, RIS, SAN,
TOL, VAL. No evaluada.
N Andes.
Cleef 8599 (COL).

Isoetes killipii C.V.Morton

Murillo-P. & Harker 1990.


Hierba.
Nativa. Andes. 2000-4000 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, MET,
NAR, PUT, RIS, SAN, TOL,
VAL. No evaluada.
N Suramrica.
Santa 1115 (COL).

Isoetes lechleri Mett.

Murillo-P. & Harker 1990.


Hierba.
Nativa. Andes. 3200-3700 m.
ARA, BOY, CAU, CUN, HUI,
MET, NAR, SAN. No evaluada.
Venezuela a Bolivia.
Idrobo 4174 (COL).

Isoetes novo-granadensis
H.P.Fuchs
Murillo-P. & Harker 1990;
Desfayes 2008.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Pteridofitos (helechos y afines)

ISOETACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Hierba.
Nativa. Andes. 2700-4100 m.
BOL, BOY, CAU, CUN, HUI,
NAR, PUT, VAL. No evaluada.
N Andes.
Cleef 5937 (COL).

Isoetes palmeri H.P.Fuchs


Isoetes cleefii H.P.Fuchs
Murillo-P. & Harker 1990.
Hierba.
Nativa. Andes. 3500-3600 m.
ARA, BOY, CAU, CUN. No
evaluada.
N Andes.
Murillo 1572 (COL).

Isoetes panamensis Maxon &


C.V.Morton
Hickey 1995.
Hierba.
Nativa. Andes.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Guatemala a Ecuador.

LINDSAEACEAE
3 gneros, 27 especies, 3 especies
endmicas

Lindsaea Sm.
23 especies
Lindsaea arcuata Kunze

Moran 1995; Mickel & Smith


2004.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-1850
m.
ANT, CAU, CHO, HUI, MET,
NAR, NSA, PUT, SAN, VAL. No
evaluada.
Mxico y Antillas a Bolivia y
Brasil.
Killip 33709 (COL).

Lindsaea coarctata
K.U.Kramer

Kramer 1957.
Hierba.
Nativa. Amazonia. 150-1000 m.
AMA, CAQ, NSA, VAL, VAU.
No evaluada.
Colombia, Guyana, Brasil.
Len 396 (COL).

Lindsaea cultriformis
K.U.Kramer

Steyermark et al. 1995.


Hierba.
Nativa. Amazonia. 100-300 m.
AMA. No evaluada.
Colombia a Guyana.
Alfonso 337 (COL).

Lindsaea cyclophylla
K.U.Kramer

Kramer 1957; Hassler & Swale


2004.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 200 m.
VAU. No evaluada.
Colombia a Guyana y Brasil.
Corts 756 (COL).

Lindsaea divaricata Klotzsch


Moran 1995.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Orinoquia, V
Magdalena. 100-800 m.
AMA, ANT, CAQ, GUI, MET,
PUT, VAL. No evaluada.
Mxico a Paraguay.
Franco 3865 (COL).

Lindsaea dubia Spreng.

Murillo-P. & Harker 1990.


Hierba.
Nativa. Amazonia, V Magdalena.
50-500 m.
AMA, GUI, SAN, VAU. No
evaluada.
N Suramrica.
Zarucchi 1945 (COL).

Lindsaea feei C.Chr.

Moran 1995; Mickel & Smith


2004; Prado & Hirai 2010.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes, SN
Santa Marta. 200-1400 m.
AMA, ANT, CAQ, CES, MAG,
VAU. No evaluada.
Mxico a Ecuador.
Alfonso 112 (COL).

Lindsaea guianensis (Aubl.)


Dryand.

Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Pacfico, V
Magdalena. 0-1050 m.
ANT, CHO, NAR, NSA, PUT,
SAN, VAL, VAU, VIC. No
evaluada.
Nicaragua y Antillas a Paraguay.
Polana 78 (COL).
Lindsaea guianensis subsp.
guianensis

Lindsaea hemiglossa
K.U.Kramer

Murillo-P. & Harker 1990.


Hierba.
Nativa. Amazonia. 500 m.
AMA, GUI. No evaluada.
Colombia a Per y Brasil.
Pabn 665 (COL).

Lindsaea javitensis Willd.

Murillo-P. & Harker 1990.


Hierba.
Nativa. Amazonia. 100-300 m.
AMA, VAU. No evaluada.
Colombia a Guyana y Brasil.
Schultes 12965 (COL).

Lindsaea lancea (L.) Bedd.

Lindsaea lancea var. falcata


(Dryand.) Rosenst.
Murillo-A. 2004a; Idrraga et al.
2011.
Hierba.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

509

Pteridofitos (helechos y afines)

LINDSAEACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Nativa. Amazonia, Andes,


Guayana y Macarena, Orinoquia,
Pacfico, SN Santa Marta, V
Magdalena. 0-1200 m.
AMA, ANT, BOL, BOY, CAQ,
CAU, CHO, CUN, GUI, MAG,
MET, NAR, TOL, VAL, VAU. No
evaluada.
Neotrpico.
Murillo 1635 (COL).
Lindsaea lancea var. lancea,
Lindsaea lancea var. leprieurii
(Hook.) K.U.Kramer

Lindsaea meifolia (Kunth)


Kuhn

Murillo-P. & Harker 1990.


Hierba.
Nativa. Amazonia. 250-750 m.
GUI, VAU. No evaluada.
Colombia, Brasil, Venezuela.
Madrin 965 (COL).

Lindsaea pendula Klotzsch

Murillo-P. & Harker 1990.


Hierba.
Nativa. Amazonia. 200-650 m.
AMA, CAQ, VAU. No evaluada.
Colombia a Surinam.
Echeverry 3317 (COL).

Lindsaea phassa K.U.Kramer


Hierba.
Nativa. Amazonia. 100-200 m.
AMA. No evaluada.
Colombia a Per.
Pipoly 15212 (MO).

Lindsaea pratensis Maxon

Murillo-P. & Harker 1990.


Hierba.
Nativa. Andes. 1500-2200 m.
CAU, NAR, PUT. No evaluada.
Costa Rica a Ecuador.
Gonzlez 2952 (COL).

Lindsaea quadrangularis
Raddi

Moran 1995; Mickel & Smith


2004.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-2000
m.
ANT, BOL, BOY, CAQ, CAU,
CHO, NAR, SAN. No evaluada.
Neotrpico.
Murillo 3617 (COL).
Lindsaea quadrangularis subsp.
subalata K.U.Kramer

Lindsaea rigidiuscula
Lindm.

Murillo-P. & Harker 1990.


Hierba.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 250-750 m.
CAQ, GUI, VAU. No evaluada.
Colombia, Brasil, Venezuela.
Corts 109 (COL).

Lindsaea schomburgkii
Klotzsch

Steyermark et al. 1995.


Hierba.
Nativa. Amazonia. 250 m.
AMA, CAQ, GUI. No evaluada.
N Suramrica.
Galeano 2300 (COL).

Lindsaea seemannii J.Sm.

Moran 1995; Murillo-A. 2004a.


Hierba.
Nativa. Pacfico. 0-550 m.
CAU, CHO, VAL. No evaluada.
Colombia, Panam.
Hagemann 1427 (COL).
Lindsaea seemannii var.
seemannii, Lindsaea seemannii
var. serrigera K.U.Kramer

Lindsaea stricta (Sw.)


Dryand.

Lindsaea portoricensis Desv.


Murillo-P. 1997; Mickel & Smith
2004.

510

Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Pacfico, SN Santa Marta, V
Cauca. 0-2100 m.
AMA, ANT, BOY, CAQ, CAU,
CHO, CUN, GUJ, MAG, MET,
NAR, SAN, TOL, VAL, VAU. No
evaluada.
Neotrpico.
Alfonso 540 (COL).
Lindsaea stricta f. moritziana
K.U.Kramer, Lindsaea stricta f.
stricta

Lindsaea taeniata
K.U.Kramer

Tryon & Stolze 1989; Moran


1995.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, V Magdalena. 850-2000
m.
AMA, ANT, CHO, PUT, VAL.
No evaluada.
Costa Rica a Bolivia y Brasil.
Alfonso 504 (COL).

Lindsaea tetraptera
K.U.Kramer

Kramer 1957.
Hierba.
Nativa. Amazonia. 100-300 m.
AMA. No evaluada.
N Suramrica.

Lindsaea ulei Christ

Murillo-P. et al. 2008.


Hierba.
Nativa. Amazonia. 150-200 m.
AMA, CAQ, VAU. No evaluada.
N Suramrica.
Bernal 1229 (COL).

Odontosoria Fe
2 especies, 1 especie endmica

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Pteridofitos (helechos y afines)

LINDSAEACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Odontosoria colombiana
Maxon

Murillo-P. & Harker 1990.


Hierba.
Endmica. Andes. 1700-2000 m.
ANT, BOY, CAL, CUN. No
evaluada.
Triana 688 (COL).

Odontosoria
gymnogrammoides Christ

Moran 1995.
Hierba.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Colombia a Costa Rica.

Sphenomeris Maxon
2 especies, 2 especies endmicas
Sphenomeris killipii (Maxon)
K.U.Kramer
Murillo-P. 2001.
Hierba.
Endmica. Andes. 2000-2200 m.
CAU. No evaluada.
Killip 7947 (COL).
Nota: prob. pertenece a
Odontosoria (Smith, com. pers.)
/ prob. belongs to Odontosoria
(Smith pers. comm.).

Sphenomeris spathulata
(Maxon) K.U.Kramer

Lindsaea spathulata Maxon


Murillo-P. 2001.
Hierba.
Endmica. Andes. 1300 m.
SAN. No evaluada.
Nota: conocida solo del tipo.
prob. pertenece a Odontosoria
(Smith, com. pers.) / known only
from the type; prob. belongs
to Odontosoria (Smith pers.
comm.).

LOMARIOPSIDACEAE
1 gnero, 6 especies

Lomariopsis Fe
6 especies
Lomariopsis fendleri
D.C.Eaton

Moran 2000; Murillo-A. 2004a.


Hierba.
Nativa. Caribe, Pacfico. 50-800
m.
CAU, CHO, GUJ, MAG. No
evaluada.
Mxico a Per.
Lellinger 129 (COL).

Lomariopsis japurensis
(Mart.) J.Sm.

Moran 2000.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes. 2001000 m.
AMA, ANT, CAQ, MET, PUT.
No evaluada.
Nicaragua a N Suramrica.
Alfonso 487 (COL).

Lomariopsis latipinna Stolze


Moran 2000.
Hierba.
Nativa. Amazonia. 300 m.
PUT. No evaluada.
Colombia a Per.
Cuatrecasas 11077 (US).

Lomariopsis nigropaleata
Holttum

Moran 2000.
Hierba.
Nativa. Amazonia. 200-700 m.
AMA, ANT, PUT, VAU. No
evaluada.
Colombia a Per.
Hagemann 2031 (COL).

Lomariopsis prieuriana Fe
Moran 2000.
Hierba.
Nativa. Andes, V Magdalena.
100-700 m.
ANT, SAN. No evaluada.
Panam a Bolivia.
Haught 1291 (COL).

Lomariopsis vestita E.Fourn.


Moran 2000; Murillo-A. 2004a;
Hovenkamp & Miyamoto 2005.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 50-2500
m.
ANT, NAR, VAL. No evaluada.
Colombia a Mxico.
Haught 4682 (COL).

LONCHITIDACEAE
1 gnero, 1 especie

Lonchitis L.
1 especie
Lonchitis hirsuta L.

Mickel & Smith 2004; Murillo-A.


2004a.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta. 450-1500 m.
ANT, CHO, MAG, VAL. No
evaluada.
Neotrpico.
Forero 2371 (COL).

LOXSOMATACEAE
1 gnero, 1 especie

Loxsomopsis Christ
1 especie
Loxsomopsis pearcei (Baker)
Maxon
Loxsomopsis costaricensis Christ

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

511

Pteridofitos (helechos y afines)

LOXSOMATACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Murillo-P. 1988.
Hierba.
Nativa. Andes. 1500-2200 m.
NAR, NSA, PUT. No evaluada.
Costa Rica, N Andes.
Plowman 4352 (COL).

LYCOPODIACEAE
8 gneros, 83 especies, 10
especies endmicas

Austrolycopodium Holub
1 especie

Austrolycopodium
magellanicum (P.Beauv.)
Holub

Lycopodium magellanicum
(P.Beauv.) Sw., Lycopodium
spurium Willd.
llgaard 1988; Murillo-P. &
Murillo-A. 1999.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes, SN
Santa Marta. 100-4100 m.
AMA, ANT, BOY, CAL, CAU,
CUN, HUI, MAG, MET, NAR,
RIS, TOL, VAL. No evaluada.
Costa Rica y Antillas a
Suramrica.
Mgdefrau 182 (COL).

Diphasiastrum Holub
1 especie
Diphasiastrum thyoides
(Willd.) Holub

Lycopodium thyoides Willd.


llgaard 1988; Murillo-P. &
Murillo-A. 1999.
Hierba.
Nativa. Andes, Caribe, SN Santa
Marta. 1700-4300 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CES,
CHO, CUN, HUI, MAG, MET,
NAR, NSA, PUT, QUI, RIS,
SAN, TOL, VAL. No evaluada.

512

Mxico a Argentina.
Grubb P48 (COL).

Diphasium Rothm.
1 especie

Diphasium jussiaei (Poir.)


Rothm.

Lycopodium jussiaei Poir.


llgaard 1988; Murillo-P. &
Murillo-A. 1999.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1000-3700 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CHO,
CUN, HUI, MAG, MET, NAR,
NSA, PUT, QUI, RIS, SAN, TOL,
VAL. No evaluada.
Costa Rica y Antillas a Bolivia y
Brasil.
Fonnegra 4603 (COL).

[Huperzia Bernh.]
[Huperzia apolinari-mariae
(Nessel) Holub]

Nota: especie dudosa;


errneamente descrita como
apolinar marinae; llgaard
(com. pers.) cree que el tipo,
atribudo a Colombia, fue mal
etiquetado y proviene en realidad
de la zona templada / dubious
species; erroneously described
as apolinar marinae; llgaard
(pers. comm.) believes that the
type, attributed to Colombia,
actually came from the temperate
zone and was mislabelled.

[Huperzia aristei (Nessel)


Rolleri & Deferrari]

Nota: especie dudosa; es poco


prob. que el tipo provenga
de Colombia (llgaard, com.
pers.) / dubious species; it is
unlikely that the type comes
from Colombia (llgaard pers.
comm.).

Lycopodiella Holub
3 especies
[Lycopodiella alopecuroides
(L.) Cranfill]

Nota: registro basado en


identificacin errnea; en
sentido estricto, esta especie
se limita a Norteamrica y
Antillas Mayores, y no se
presenta en Suramrica (B.
llgaard, com. pers.) / record
based on a misidentification;
strictly speaking, this species is
restricted to North America and
the Greater Antilles and does
not occur in South America (B.
llgaard pers. comm.).

Lycopodiella andicola B.llg.


llgaard 2004.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes. 1501850 m.
ANT, CUN, MET, SAN, VAL. No
evaluada.
Colombia a Bolivia.
Haught 6082 (COL).

Lycopodiella longipes (Hook.


& Grev.) Holub
Lycopodiella alopecuroides var.
integerrima (Spring) B.llg.
& P.G.Windisch, Lycopodium
longipes Hook. & Grev.
llgaard 2004.
Hierba.
Nativa. Orinoquia. 150 m.
GUV, VIC. No evaluada.
Colombia a Surinam y Brasil.
Haught 2791 (COL).

Lycopodiella matthewsii
(Hook.) Holub

Luteyn 1999; llgaard 2004.


Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena. 1800-3500
m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Pteridofitos (helechos y afines)

LYCOPODIACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,


HUI, MET, NAR, NSA, PUT,
RIS, SAN, TOL, VAL, VIC. No
evaluada.
Norteamrica a Uruguay.
Idrobo 11285 (COL).

Lycopodium L.
1 especie

Lycopodium clavatum L.

llgaard 1988; Murillo-P. &


Murillo-A. 1999.
Hierba.
Nativa. Andes, Caribe, SN Santa
Marta. 1050-4200 m.
ANT, BOY, CAL, CAS, CAU,
CES, CUN, GUJ, HUI, MAG,
NAR, NSA, RIS, SAN, TOL,
VAL. No evaluada.
Cosmopolita excepto Australia
y Japn.
Bello 27 (COL).
Lycopodium clavatum subsp.
clavatum, Lycopodium clavatum
subsp. contiguum (Klotzsch)
B.llg.

Palhinhaea Franco & Vasc.


8 especies, 1 especie endmica
Palhinhaea camporum
(B.llg. & P.G.Windisch)
Holub

Lycopodiella camporum B.llg. &


P.G.Windisch
llgaard & Windisch 1987.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes. 1003000 m.
AMA, ANT, GUI. No evaluada.
N Suramrica.
Idrobo 11849 (COL, MO).

Palhinhaea cernua (L.) Vasc.


& Franco
Lycopodiella cernua (L.) Pic.
Serm., Lycopodium cernuum L.

llgaard 1988; Murillo-P. 1997;


Murillo-P. & Murillo-A. 1999.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Islas
Caribeas, Caribe, Orinoquia,
Pacfico, SN Santa Marta, V
Cauca, V Magdalena. 50-3000 m.
AMA, ANT, ARA, BOY, CAL,
CAQ, CAU, CES, CHO, CUN,
GUI, GUJ, HUI, MAG, MET,
NAR, NSA, QUI, RIS, SAP,
SAN, TOL, VAL, VAU, VIC. No
evaluada.
Pantropical.
Alfonso 155 (COL).

Costa Rica a Bolivia, Brasil.


Tryon 5974 (COL).

Palhinhaea glaucescens
(C.Presl) Holub

Palhinhaea steyermarkii
(B.llg.) Holub

Lycopodiella glaucescens (C.Presl)


B.llg.
llgaard 1988; Murillo-P. &
Murillo-A. 1999.
Hierba.
Nativa. Andes. 1900-3000 m.
ANT, BOY, CAU, PUT. No
evaluada.
Costa Rica a Bolivia.
Acosta 752 (COL).

Palhinhaea lehmannii
(Hieron.) Holub

Lycopodiella lehmannii (Hieron.)


B.llg.
Hieronymus 1904.
Hierba.
Endmica. Andes. 1800-2500 m.
CAU, NAR. No evaluada.
Santa 994 (COL).

Palhinhaea pendulina
(Hook.) Holub

Lycopodiella pendulina (Hook.)


B.llg.
llgaard 1988; Murillo-P. &
Murillo-A. 1999.
Hierba.
Nativa. Andes. 2100-3600 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, NAR,
PUT. No evaluada.

Palhinhaea riofrioi (Sodiro)


Holub
Lycopodiella riofrioi (Sodiro)
B.llg.
llgaard 1988; Murillo-P. &
Murillo-A. 1999.
Hierba.
Nativa. Andes. 1850-2300 m.
ANT, CAU, HUI, MET, NAR,
VAL. No evaluada.
Costa Rica a Per, Brasil.
Luteyn 7272 (COL).

Lycopodiella steyermarkii B.llg.


Hassler & Swale 2004.
Hierba.
Nativa. Andes. 1500-2500 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Costa Rica a Ecuador.
Cabrera 15826 (MO).

Palhinhaea trianae (Hieron.)


Holub
Lycopodiella trianae (Hieron.)
B.llg.
llgaard 1988; Murillo-P. &
Murillo-A. 1999.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-2500
m.
ANT, CAU, CHO, NAR, SAN,
VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Santa 195 (COL).

Phlegmariurus Holub
65 especies, 9 especies endmicas
Phlegmariurus acerosus (Sw.)
B.llg.
Huperzia acerosa (Sw.) Holub
llgaard 1988; llgaard 1995;
Murillo-P. 1997.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

513

Pteridofitos (helechos y afines)

LYCOPODIACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena,
Caribe. 2950 m.
CES. No evaluada.
Centroamrica y Antillas a
Brasil.
Rangel 11071 (COL).

Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena. 1100-4200 m.
ANT, CUN, HUI, MET, PUT,
VAL. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Antillas.
Jaramillo 7537 (COL).

Phlegmariurus acifolius
(Rolleri) B.llg.

Phlegmariurus arcturii
(Herter) B.llg.

Huperzia acifolia (Rolleri) Rolleri


& Deferrari
llgaard 1994.
Hierba.
Nativa. 230-2800 m.
HUI, NSA, PUT, QUI. No
evaluada.
Venezuela a Bolivia.
Fosberg 20394 (COL).

Phlegmariurus affinis
(Trevis.) B.llg.

Phlegmariurus arcuatus
(B.llg.) B.llg.

Huperzia affinis Trevis.


llgaard 1988; Murillo-P. &
Murillo-A. 1999.
Hierba.
Nativa. Andes. 2800-3150 m.
BOY, HUI, NAR. No evaluada.
Colombia a Per.
Osorio 94 (COL).

Huperzia arcuata B.llg. &


Andersson
llgaard 1988; Hassler & Swale
2004.
Hierba.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Colombia a Per.

Phlegmariurus amentaceus
(B.llg.) B.llg.

Phlegmariurus ascendens
(Nessel) B.llg.

Huperzia amentacea (B.llg.)


Holub
llgaard 1995.
Hierba.
Nativa. Andes. 2500-3050 m.
ANT, QUI. No evaluada.
Colombia, Venezuela,
Guatemala.
Zarucchi 6849 (COL).

Phlegmariurus aqualupianus
(Spring) B.llg.
Huperzia aqualupiana (Spring)
Rothm.
Murillo-P. 1997; Murillo-P. &
Murillo-A. 1999.

514

Lycopodium arcturi (Herter)


C.V.Morton, Urostachys arcturii
Herter
llgaard 1992.
Hierba.
Endmica. Andes. 3200-3400 m.
CUN. No evaluada.
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Huperzia ascendens (Nessel)


Holub
llgaard 1988; llgaard 1992.
Hierba.
Nativa. Andes. 3300 m.
BOY. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Cleef 9860 (COL, MO).

Phlegmariurus attenuatus
(Spring) B.llg.

Huperzia attenuata (Spring)


Trevis.
Murillo-P. & Murillo-A. 1999.
Hierba.
Nativa. Andes. 2800-3800 m.

BOY, CUN, NAR, RIS. No


evaluada.
Costa Rica, N Andes.
Kubocz 120 A (COL).

Phlegmariurus brevifolius
(Grev. & Hook.) B.llg.

Huperzia brevifolia (Grev. &


Hook.) Holub
llgaard 1988; Murillo-P. &
Murillo-A. 1999.
Hierba.
Nativa. Andes. 3250-4100 m.
BOY, CUN, MET, NAR, PUT,
RIS. No evaluada.
Costa Rica, N Andes.
Hagemann 1283 (COL).

Phlegmariurus brongniartii
(Spring) B.llg.
Huperzia brongniartii (Spring)
Trevis.
llgaard 1988; Murillo-P. &
Murillo-A. 1999.
Hierba.
Nativa. Andes. 1500-3000 m.
ANT, CAU, PUT. No evaluada.
Colombia a Bolivia.
Luteyn 7404 (COL).

Phlegmariurus
callitrichifolius (Mett.)
B.llg.

Huperzia callitrichifolia (Mett.)


Holub
llgaard 1988; Murillo-P. &
Murillo-A. 1999.
Hierba.
Nativa. Andes. 1250-3400 m.
ANT, BOY, CAU, RIS, TOL. No
evaluada.
Colombia, Ecuador.
Idrobo 10248 (COL).

Phlegmariurus capellae
(Herter) B.llg.

Huperzia capellae (Herter) Holub


Murillo-P. & Murillo-A. 1999.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Pteridofitos (helechos y afines)

LYCOPODIACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Hierba.
Nativa. Andes. 3200-4200 m.
ANT, CAL, CAU, CUN, TOL.
No evaluada.
N Andes.
Cleef 3334 (COL).

Phlegmariurus
catacachiensis (Nessel)
B.llg.

Huperzia catacachiensis (Nessel)


B.llg.
Luteyn 1999; Hassler & Swale
2004.
Hierba.
Nativa. Andes. 3500-3750 m.
ANT. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Callejas 7680 (HUA, MO).

Phlegmariurus cleefianus
(B.llg.) B.llg.
Huperzia cleefiana B.llg.
llgaard 2004.
Hierba.
Endmica. Andes. 2740 m.
HUI. No evaluada.
Cleef 5033 (AAU, COL, U).

Phlegmariurus crassus
(Willd.) B.llg.

Huperzia crassa (Willd.) Rothm.,


Huperzia erythraea (Spring)
Trevis.
Murillo-P. & Murillo-A. 1999.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
3350-4700 m.
ARA, BOY, CAL, CHO, MAG,
MET, NAR, PUT, RIS, SAN,
TOL. No evaluada.
Mxico a Bolivia, Antillas.
Santa 950 (COL).

Phlegmariurus cruentus
(Spring) B.llg.
Huperzia cruenta (Spring)
Rothm.

Luteyn 1999; Murillo-P. &


Murillo-A. 1999.
Hierba.
Nativa. Andes. 2800-4050 m.
ANT, ARA, BOY, CAL, CAU,
CUN, MET, NAR, NSA, QUI,
RIS, SAN. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Cleef 8435 (COL).

Luteyn 1999; Murillo-P. &


Murillo-A. 1999.
Hierba.
Endmica. Andes. 3450-3800 m.
ANT. No evaluada.
Santa 1178 (COL).

Phlegmariurus dichaeoides
(Maxon) B.llg.

Huperzia cumingii (Nessel)


Holub
llgaard 1988; Hassler & Swale
2004.
Hierba.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Colombia, Ecuador.

Huperzia dichaeoides (Maxon)


Holub
llgaard 1988; Murillo-P. &
Murillo-A. 1999.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 3002750 m.
ANT, CAU, CHO, NAR, SAN,
VAL. No evaluada.
Guatemala a Ecuador.
Benavides 10365 (COL).

Phlegmariurus cuneifolius
(Hieron.) B.llg.

Phlegmariurus dichotomus
(Jacq.) W.H.Wagner

Phlegmariurus cumingii
(Nessel) B.llg.

Huperzia cuneifolia (Hieron.)


Holub
llgaard 1995.
Hierba.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Costa Rica a Per.

Phlegmariurus curvifolius
(Kunze) B.llg.

Huperzia curvifolia (Kunze)


Holub, Huperzia curvifolia var.
parvifolia (Nessel) B.llg.
llgaard 1988; Murillo-P. &
Murillo-A. 1999.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 1501500 m.
ANT, CHO. No evaluada.
Honduras a Per.
Cogollo 3233 (COL, JAUM, MO).

Phlegmariurus dianae
(Herter) B.llg.

Huperzia dianae (Herter) B.llg.

Huperzia dichotoma (Jacq.)


Trevis.
llgaard 1988; Murillo-P. &
Murillo-A. 1999.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-700 m.
ANT, CHO. No evaluada.
Florida y Antillas a Ecuador.
Forero 3792 (COL).

Phlegmariurus echinatus
(Spring) B.llg.

Huperzia echinata Trevis.


Murillo-P. & Murillo-A. 1999.
Hierba.
Endmica. Andes. 2900 m.
CUN. No evaluada.
Schneider 611 (COL).

Phlegmariurus eremorum
(Rolleri) B.llg.
Huperzia eremorum (Rolleri)
Holub
Hassler & Swale 2004.
Hierba.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

515

Pteridofitos (helechos y afines)

LYCOPODIACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Endmica. Andes. 3400-3550 m.


VAL. No evaluada.
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Phlegmariurus eversus
(Poir.) B.llg.

Huperzia eversa (Poir.) B.llg.


llgaard 1988; Murillo-P. &
Murillo-A. 1999.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1900-4500 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
HUI, MAG, MET, NAR, NSA,
PUT, QUI, RIS, SAN, TOL, VAL.
No evaluada.
Centroamrica a Bolivia.
Espinal 1108 (COL).

Phlegmariurus filiformis
(Sw.) B.llg.

Huperzia filiformis (Sw.) Holub


llgaard 1995.
Hierba.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Mxico a Per; Hawi.

Phlegmariurus firmus
(Mett.) B.llg.

Huperzia firma (Mett.) Holub


llgaard 1988; Murillo-P. &
Murillo-A. 1999.
Hierba.
Nativa. Andes. 2000-3900 m.
ANT, CAL, CAU, CHO, CUN,
HUI, MET, NAR, PUT, QUI,
RIS, TOL, VAL. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Hagemann 1501 (COL).

Phlegmariurus fontinaloides
(Spring) B.llg.

Huperzia fontinaloides (Spring)


Trevis., Lycopodium fontinaloides
Spring
Hassler & Swale 2004.

516

Hierba.
Nativa. Andes. 3000 m.
BOY. No evaluada.
Colombia, Brasil.
Barclay 7553 (COL, MO).
Nota: endmica de SE Brasil. El
espcimen colombiano requiere
revisin / endemic to SE Brazil;
the Colombian specimen needs
revision.

Phlegmariurus funiformis
(Spring) B.llg.

Huperzia funiformis (Spring)


Trevis.
llgaard 1988; llgaard 1995.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-1350
m.
ANT, CAU, VAL. No evaluada.
Mxico a Per; Antillas.
Santa 1048 (COL).

Phlegmariurus hartwegianus
(Spring) B.llg.
Huperzia hartwegiana (Spring)
Trevis.
llgaard 1988; Murillo-P. &
Murillo-A. 1999.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1700-3300 m.
ANT, BOY, CAU, CES, CUN,
MAG, NAR, QUI, RIS. No
evaluada.
N Centroamrica, N Andes.
Cuatrecasas 24650 (COL).

Phlegmariurus hippurideus
(Christ) B.llg.

Huperzia hippuridea (Christ)


Holub, Huperzia lechleri
(Hieron.) Holub
llgaard 1988; Murillo-P. &
Murillo-A. 1999.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
400-3700 m.

ANT, ARA, BOY, CAU, CES,


CHO, CUN, HUI, MAG, MET,
NAR, NSA, PUT, RIS, SAN,
VAL. No evaluada.
Centroamrica, N Suramrica;
Antillas.
Vargas 4208 (COL).

Phlegmariurus hohenackeri
(Herter) B.llg.
Huperzia hohenackeri (Herter)
Holub
llgaard 1988; Murillo-P. &
Murillo-A. 1999.
Hierba.
Nativa. Andes. 3100-4000 m.
ANT, CAL, CUN, MET, NAR,
RIS, TOL, VAL. No evaluada.
N Andes.
Hagemann 1342 (COL).

Phlegmariurus hypogaeus
(B.llg.) B.llg.
Huperzia hypogaea B.llg.
llgaard 1988; Luteyn 1999.
Hierba.
Nativa. Andes. 3900 m.
BOY. No evaluada.
Colombia a Per.
Cleef 9728 (COL).

Phlegmariurus hystrix
(Herter) B.llg.

Huperzia hystrix (Herter) Holub


llgaard 1988; Murillo-P. &
Murillo-A. 1999.
Hierba.
Nativa. Andes. 3500-3900 m.
CAU, CHO, HUI, NAR, RIS. No
evaluada.
Colombia, Ecuador.
Leist 2178 (COL).

Phlegmariurus killipii
(Herter) B.llg.

Huperzia killipii (Herter) B.llg.


Hassler & Swale 2004.
Hierba.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Pteridofitos (helechos y afines)

LYCOPODIACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Nativa. Andes. 1600-2000 m.


VAL. No evaluada.
Colombia a Guayana Francesa.

var. linifolius, Phlegmariurus


linifolius var. planifolius (B.llg.)
B.llg.

Phlegmariurus lignosus
(Herter) B.llg.

Phlegmariurus mollicomus
(Spring) B.llg.

Huperzia lignosa (Herter) Holub


Murillo-P. & Murillo-A. 1999.
Hierba.
Endmica. Andes. 3000-3900 m.
BOY, CES, NSA, SAN. No
evaluada.
Garca-Barriga 29655 (COL).

Huperzia mollicoma (Spring)


Holub
llgaard 1995.
Hierba.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Costa Rica a Bolivia y Brasil.

Huperzia pearcei (Baker) Holub


Murillo-P. & Murillo-A. 1999.
Hierba.
Nativa. SN Santa Marta. 23502400 m.
CES, MAG. No evaluada.
Colombia, Bolivia.
Santa 659 (COL).

Phlegmariurus lindenii
(Spring) B.llg.

Phlegmariurus molongensis
(Herter) B.llg.

Phlegmariurus phylicifolius
(Poir.) B.llg.

Huperzia lindenii (Spring)


Trevis., Huperzia stuebelii
(Herter) Holub
llgaard 1988; Murillo-P. &
Murillo-A. 1999.
Hierba.
Nativa. Andes. 2000-2200 m.
CUN, NAR, SAN, TOL. No
evaluada.
Colombia, Ecuador.
Haught 6105 (COL).

Phlegmariurus linifolius (L.)


B.llg.
Huperzia capillaris (Sodiro)
Holub, Huperzia linifolia (L.)
Trevis.
llgaard 1988; Murillo-P. &
Murillo-A. 1999.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Pacfico, SN Santa Marta. 501800 m.
AMA, ANT, BOY, CAQ, CAU,
CHO, CUN, GUJ, MAG, NAR,
QUI, RIS, SAN, VAL. No
evaluada.
Centroamrica, N Suramrica.
Betancur 10269 (COL).
Phlegmariurus linifolius var.
jenmanii (Underw. & F.E.Lloyd)
B.llg., Phlegmariurus linifolius

Huperzia molongensis (Herter)


Holub
llgaard 1988; Murillo-P. &
Murillo-A. 1999.
Hierba.
Nativa. Andes. 3000-3500 m.
ANT, CAU, NAR, TOL, VAL. No
evaluada.
Colombia, Venezuela, Per.
Ramrez 12638 (COL).

Phlegmariurus myrsinites
(Lam.) B.llg.

Huperzia myrsinites (Lam.)


Trevis.
llgaard 1988; llgaard 1995.
Hierba.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Centroamrica, N Suramrica;
Antillas.

Phlegmariurus ocananus
(Herter) B.llg.

Huperzia ocanana (Herter)


Holub
Murillo-P. & Murillo-A. 1999.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
3000-3700 m.
ANT, BOY, CES, CHO, CUN,
MAG, NSA, VAL. No evaluada.

Colombia, Venezuela.
Tryon 6066 (COL).

Phlegmariurus pearcei
(Baker) B.llg.

Huperzia phylicifolia (Poir.)


Holub
Luteyn 1999.
Hierba.
Nativa. Andes. 2900 m.
ANT. No evaluada.
Colombia a Per.
Callejas 12130 (HUA).

Phlegmariurus pithyoides
(Schltdl. & Cham.) B.llg.

Huperzia pithyoides (Schltdl. &


Cham.) Holub
llgaard 1995.
Hierba.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Mxico y Antillas a Venezuela.

Phlegmariurus polycarpos
(Kunze) B.llg.
Huperzia polycarpos (Kunze)
B.llg.
llgaard 1988; Murillo-P. &
Murillo-A. 1999.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 9002200 m.
ANT, CHO, QUI, RIS, SAN,
VAL. No evaluada.
Costa Rica a Per.
Betancur 2758 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

517

Pteridofitos (helechos y afines)

LYCOPODIACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Phlegmariurus reflexus
(Lam.) B.llg.

Huperzia reflexa (Lam.) Trevis.,


Huperzia spongiosa (Rolleri)
Rolleri & Deferrari
llgaard 1988; Murillo-P. &
Murillo-A. 1999.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
900-3000 m.
ANT, BOY, CAL, CAQ, CAU,
CES, CHO, CUN, HUI, MAG,
NAR, PUT, QUI, RIS, SAN,
TOL, VAL. No evaluada.
Neotrpico.
Killip 38823 (COL).

Phlegmariurus riobambensis
(Nessel) B.llg.
Huperzia riobambensis (Nessel)
B.llg.
Murillo-P. & Murillo-A. 1999.
Hierba.
Nativa. Andes. 2700-3800 m.
ANT, BOY, CUN, NSA. No
evaluada.
Colombia, Venezuela.
Cleef 9251 (COL).

Phlegmariurus
rosenstockianus (Herter)
B.llg.

Huperzia rosenstockiana (Herter)


Holub
llgaard 1988; Murillo-P. &
Murillo-A. 1999.
Hierba.
Nativa. Andes. 3000-3550 m.
ANT, CAU, NAR. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Ramrez 3655 (COL).

Phlegmariurus rufescens
(Hook.) B.llg.

Huperzia rufescens (Hook.)


Trevis., Lycopodium rufescens
Hook.
llgaard 1988; Luteyn 1999;
Murillo-P. & Murillo-A. 1999.

518

Hierba.
Nativa. Andes. 3100-4300 m.
ARA, BOY, CAL, CAU, CHO,
CUN, NAR. No evaluada.
NO Suramrica.
Espinal 1732 (COL).

Luteyn 1999.
Hierba.
Endmica. Andes. 3200 m.
TOL. No evaluada.
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Phlegmariurus sarmentosus
(Spring) B.llg.

Phlegmariurus sellifolius
(B.llg.) B.llg.

Huperzia sarmentosa (Spring)


Trevis.
Toro 2009.
Hierba.
Nativa. Andes. 2000-2400 m.
ANT. No evaluada.
Colombia a Per.
Rodrguez 5218 (HUA).

Phlegmariurus saururus
(Lam.) B.llg.

Huperzia saururus (Lam.) Trevis.


Murillo-P. & Murillo-A. 1999.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
3800-3850 m.
CHO, MAG. No evaluada.
Suramrica, frica.
Rangel 1001 (COL).
Nota: el espcimen colombiano
requiere revisin / the
Colombian specimen needs
revision.

Phlegmariurus schlimii
(Herter) B.llg.

Huperzia schlimii (Herter)


B.llg.
Murillo-P. & Murillo-A. 1999.
Hierba.
Endmica. Andes, SN Santa
Marta. 3350-4100 m.
BOY, CAL, CAU, MAG, RIS. No
evaluada.
Santa 948 (COL).

Phlegmariurus schmidtchenii
(Hieron.) B.llg.

Huperzia schmidtchenii (Hieron.)


Holub

Huperzia sellifolia B.llg.


llgaard 1988; Luteyn 1999.
Hierba.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Colombia a Per.

Phlegmariurus subulatus
(Poir.) B.llg.

Huperzia subulata (Poir.) Holub


llgaard 1988; Murillo-P. &
Murillo-A. 1999.
Hierba.
Nativa. Andes. 3000-3600 m.
ANT, CAL, CAU, CUN, NAR,
PUT, QUI, RIS. No evaluada.
Costa Rica a Bolivia.
Luteyn 10114 (COL).

Phlegmariurus taxifolius
(Sw.) .Lve & D.Lve

Huperzia homocarpa (Herter)


Holub, Huperzia taxifolia (Sw.)
Trevis.
llgaard 1988; Murillo-P. 1997;
Murillo-P. & Murillo-A. 1999.
Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Pacfico, SN Santa
Marta. 0-2200 m.
ANT, CAU, CES, CUN, MAG,
NAR, SAN, VAL. No evaluada.
Costa Rica y Antillas a Per.
Grant 10749 (COL).

Phlegmariurus tenuis
(Willd.) B.llg.

Huperzia tenuis (Willd.) Trevis.


llgaard 1995.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Pteridofitos (helechos y afines)

LYCOPODIACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Hierba.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Costa Rica a Bolivia.

Phlegmariurus tetragonus
(Hook. & Grev.) B.llg.

Huperzia tetragona (Hook. &


Grev.) Trevis.
llgaard 1988; Murillo-P. &
Murillo-A. 1999.
Hierba.
Nativa. Andes. 2400-3900 m.
CAL, CAU, CUN, HUI, NAR,
PUT, QUI, RIS, TOL, VAL. No
evaluada.
Colombia a Bolivia.
Vargas 4316 (COL).

Phlegmariurus transilla
(Baker) B.llg.

Huperzia transilla (Baker) Holub


llgaard 1988; Murillo-P. &
Murillo-A. 1999.
Hierba.
Nativa. Andes. 3850-4100 m.
CHO. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Torres 1854, 2444 (COL).

Phlegmariurus ulixis
(Herter) B.llg.

Huperzia ulixis (Herter) Holub


Luteyn 1999; Murillo-P. &
Murillo-A. 1999.
Hierba.
Endmica. Andes. 3100-4700 m.
ANT, BOY, NAR, QUI. No
evaluada.
Bischler 2814 (COL).

Phlegmariurus unguiculatus
(B.llg.) B.llg.
Huperzia unguiculata B.llg.
llgaard 1988.
Hierba.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Colombia a Per.

Phlegmariurus urbanii
(Herter) B.llg.

Huperzia urbanii (Herter) Holub


llgaard 1988; Murillo-P. &
Murillo-A. 1999.
Hierba.
Nativa. Andes. 3000-3600 m.
CAU, NAR. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Barclay 5723 (COL).

Phlegmariurus wilsonii
(Underw. & F.E.Lloyd)
B.llg.

Huperzia wilsonii (Underw. &


F.E.Lloyd) B.llg.
llgaard 1988; Murillo-P. &
Murillo-A. 1999.
Hierba.
Nativa. Andes. 800-2200 m.
ANT, NAR, RIS, SAN, VAL. No
evaluada.
Centroamrica, N Andes;
Antillas.
Betancur 2758 (COL).

Pseudolycopodiella Holub
3 especies
Pseudolycopodiella
caroliniana (L.) Holub

Lycopodiella caroliniana (L.) Pic.


Serm., Lycopodium affine Bory
llgaard & Windisch 1987;
Murillo-P. & Murillo-A. 1999.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 50-2500 m.
AMA, ANT, CAQ, CHO, GUI,
NAR, SAN, VAU. No evaluada.
Neotrpico, frica y Asia.
Idrobo 11284 (COL).

Pseudolycopodiella contexta
(Mart.) Holub
Lycopodiella contexta (Mart.)
Holub
Murillo-P. & Murillo-A. 1999;
Hassler & Swale 2004.

Hierba.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 100-650 m.
AMA, CAQ, GUI, VAU. No
evaluada.
Venezuela a Per, Brasil.
Velayos 6308 (COL).

Pseudolycopodiella
meridionalis (Underw. &
F.E.Lloyd) Holub

Lycopodiella caroliniana
var. meridionalis (Underw.
& F.E.Lloyd) B.llg. &
P.G.Windisch
llgaard 1995.
Hierba.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Mxico a Per y Guayanas;
Antillas.

LYGODIACEAE
1 gnero, 3 especies

Lygodium Sw.
3 especies
Lygodium radiatum Prantl

Lygodium digitatum D.C.Eaton


Moran 1995; Murillo-A. 2004a.
Trepadora.
Nativa. Pacfico, V Magdalena.
0-700 m.
ANT, CHO, SAN, TOL. No
evaluada.
Centroamrica a Per.
Lellinger 373 (COL).

Lygodium venustum Sw.

Moran 1995; Mickel & Smith


2004.
Trepadora.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Islas Caribeas,
Caribe, Orinoquia, Pacfico,
SN Santa Marta, V Magdalena.
0-2750 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

519

Pteridofitos (helechos y afines)

LYGODIACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

ANT, ATL, BOL, BOY, CAS,


CAU, CES, CHO, CR, CUN,
GUJ, HUI, MAG, MET, NSA,
SAP, SUC, TOL, VAL, VIC. No
evaluada.
Neotrpico.
Murillo 565 (COL).

Lygodium volubile Sw.

Lygodium micans J.W.Sturm


Moran 1995; Mickel & Smith
2004.
Trepadora.
Nativa. Amazonia, SN Santa
Marta, V Magdalena. 200-700 m.
AMA, ANT, CAQ, MAG, NSA.
No evaluada.
Neotrpico, Argentina.
Alfonso 351 (COL).

MARATTIACEAE
2 gneros, 23 especies, 2 especies
endmicas

Danaea Sm.
22 especies, 2 especies endmicas
Danaea arbuscula
Christenh. & Tuomisto

Christenhusz 2010a.
Hierba.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
N Suramrica, Guadalupe.

Danaea bicolor Tuomisto &


R.C.Moran
Rojas 2009a.
Hierba.
Nativa. Andes. 1550-1650 m.
CHO. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Lellinger 751 (COL).

520

Danaea cartilaginea
Christenh. & Tuomisto

Christenhusz & Tuomisto 2006.


Hierba.
Nativa. Amazonia. 150-300 m.
AMA, VAU. No evaluada.
Amazonia.
Tuomisto 12375 (COAH, TUR).

Danaea chococola Christenh.


Christenhusz 2010a.
Hierba.
Endmica. Pacfico. 0-300 m.
CHO. No evaluada.
Mgdefrau 1474 (COL).

Danaea epiphytica
Christenh.

Christenhusz 2010a.
Hierba.
Nativa. Pacfico. 500-1000 m.
VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Killip 11239 (NY).

Danaea erecta Tuomisto &


R.C.Moran

Christenhusz 2010a.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 650-950
m.
CHO, PUT. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Forero 7421 (COL).

Danaea falcata Tuomisto &


R.C.Moran
Danaea inaequilatera A.Rojas
Christenhusz 2010a.
Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena,
Pacfico. 50-2100 m.
CHO, MET, PUT, VAL. No
evaluada.
Colombia, Ecuador.
Franco 1118 (COL).

Danaea geniculata Raddi

Christenhusz 2010a.
Hierba.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Neotrpico.

Danaea grandifolia Underw.


Christenhusz 2010a.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes, SN
Santa Marta, V Magdalena. 2501600 m.
AMA, ANT, MAG, NAR, VAL,
VAU. No evaluada.
Antillas, Colombia, Venezuela.
Jaramillo 5550 (COL).

Danaea humilis T.Moore

Danaea serrulata Baker


Rolleri 2004; Murillo-A. 2004a;
Christenhusz 2010a.
Hierba.
Nativa. Pacfico, V Magdalena.
50-900 m.
ANT, CAU, CHO, SAN. No
evaluada.
Colombia a Per.
Haught 5391 (US).

Danaea leprieurii Kunze

Murillo-P. 1997; Murillo-A.


2004a; Christenhusz 2010a.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Pacfico,
SN Santa Marta. 240-1400 m.
AMA, ANT, CAQ, CAU, CHO,
MAG, MET, PUT. No evaluada.
Neotrpico.
Lozano 3826 (COL).

Danaea lingua-cervina
Christenh. & Tuomisto

Christenhusz & Tuomisto 2006.


Hierba.
Nativa. Amazonia. 150-300 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
Colombia a Per.
Tuomisto 12327 (COAH, TUR).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Pteridofitos (helechos y afines)

MARATTIACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Danaea longicaudata
Tuomisto

Christenhusz 2010a.
Hierba.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Colombia, Ecuador.

[Danaea mazeana Underw.]


Rolleri 2004.
Nota: registro basado en
identificacin errnea / record
based on a misidentification.

Danaea moritziana C.Presl

Danaea betancurii A.Rojas,


Danaea cuspidata Liebm.,
Danaea lucens A.Rojas, Danaea
tuomistoana A.Rojas
Murillo-P. 1997; Murillo-A.
2004a; Christenhusz 2010a.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Pacfico,
SN Santa Marta, V Magdalena.
50-2650 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CES,
CHO, CUN, HUI, MAG, MET,
NAR, NSA, PUT, RIS, SAN,
TOL, VAL. No evaluada.
Neotrpico.
Lellinger 247 (COL).

Danaea nigrescens Jenman

Christenhusz 2010a.
Hierba.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
N Suramrica, Paraguay.

Danaea nodosa (L.) Sm.

Danaea angustifolia C.Presl,


Danaea cordata Fe, Danaea
elliptica Sm., Danaea sellowiana
C.Presl
Rolleri 2004; Murillo-A. 2004a;
Christenhusz 2010a.
Hierba.

Nativa. Amazonia, Andes,


Guayana y Macarena, Pacfico,
SN Santa Marta, V Cauca, V
Magdalena. 50-2000 m.
AMA, ANT, CAU, CHO, MAG,
MET, NAR, PUT, SAN, VAL. No
evaluada.
Neotrpico.
Murillo 3599 (COL).

Danaea oblanceolata Stolze


Rolleri 2004; Christenhusz
2010a.
Hierba.
Nativa. Pacfico. 0-1000 m.
ANT, CHO. No evaluada.
Colombia a Per.
Lelllinger 577 (COL, LP, US).

Danaea quebradensis
Christenh.

Christenhusz 2010a.
Hierba.
Endmica. Andes, Pacfico. 2501100 m.
ANT, CHO, NSA. No evaluada.
Franco 1240 (COL).

[Danaea simplicifolia Rudge]


Christenhusz 2010a.
Nota: registro basado en
identificacin errnea / record
based on a misidentification.

Danaea tenera C.V.Morton


Rolleri 2004; Christenhusz
2010a.
Hierba.
Nativa. Andes. 1000 m.
CAU. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Haught 5392 (US).

Danaea vivax Christenh. &


Tuomisto

Christenhusz & Tuomisto 2006;


Christenhusz 2010a.
Hierba.

Nativa. Amazonia.
AMA. No evaluada.
Colombia a Per.

Danaea wendlandii Rchb.f.


Murillo-P. 1997; Murillo-A.
2004a; Christenhusz 2010a.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 50-850
m.
ANT, CHO. No evaluada.
Nicaragua a Ecuador.
Surez 1004 (COL).

Danaea xenium Christenh.


& Tuomisto
Christenhusz 2010a.
Hierba.
Nativa. Amazonia. 200-500 m.
PUT. No evaluada.
Colombia a Per.
Ewan 16781 (UC).

Eupodium J.Sm.
1 especie
[Eupodium laeve (Sm.)
Murdock]

Christenhusz 2010b.
Nota: registro basado en
identificacin errnea / record
based on a misidentification.

Eupodium pittieri (Maxon)


Christenh.

Murillo-P. & Harker 1990; Prez


1995; Christenhusz 2010b.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1400-3000 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CES,
CUN, HUI, MAG, NAR ,
NSA, PUT, QUI, RIS, SAN. No
evaluada.
Mxico a Bolivia y Trinidad.
Murillo 3432 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

521

Pteridofitos (helechos y afines)

MARSILEACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

MARSILEACEAE
2 gneros, 6 especies

Marsilea L.
5 especies
Marsilea ancylopoda
A.Braun

Johnson 1986; Mickel & Smith


2004.
Hierba.
Nativa. Andes. 2600 m.
CHO, CUN, TOL. No evaluada.
Florida y Antillas a Argentina.
Zuluaga 1148 (COL).

Marsilea deflexa A.Braun


Mickel & Smith 2004.
Hierba.
Nativa. Andes. 2200-2600 m.
CUN, TOL. No evaluada.
Mxico a Paraguay.
Schmidt 254 (COL).

Marsilea mollis B.L.Rob. &


Fernald
Johnson 1986; Mickel & Smith
2004.
Hierba.
Nativa. Andes. 2600 m.
CUN. No evaluada.
Norteamrica, Colombia a
Argentina.
Murillo 506 (COL).

Marsilea polycarpa Hook. &


Grev.

Mickel & Smith 2004.


Hierba.
Nativa. Caribe, V Magdalena.
0-650 m.
ATL, BOL, CAS, CR, HUI. No
evaluada.
Neotrpico.
Roldn 1748 (COL).

Marsilea subangulata
A.Braun

Murillo-P. & Harker 1990.


Hierba.
Nativa. V Magdalena. 500 m.
HUI. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Little 9253 (COL).

Pilularia L.
1 especie
Pilularia americana A.Braun
Mickel & Smith 2004.
Hierba.
Nativa. Andes. 3000-3500 m.
BOY, CUN. No evaluada.
Norteamrica, Colombia a Chile.

METAXYACEAE
1 gnero, 1 especie

Metaxya C.Presl
1 especie
Metaxya rostrata (Kunth)
C.Presl

Murillo-P. 1988; Murillo-A.


2004a.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, V Cauca, V
Magdalena. 0-1000 m.
AMA, ANT, BOL, BOY, CAQ,
CAU, CHO, CUN, GUI, GUV,
MET, NSA, VAL, VAU, VIC. No
evaluada.
Neotrpico.
Lellinger 83 (COL).

NEPHROLEPIDACEAE
1 gnero, 7 especies

Nephrolepis Schott
7 especies
Nephrolepis biserrata (Sw.)
Schott

Nauman 1995; Murillo-A. 2004a;


Hovenkamp & Miyamoto 2005.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes, Islas
Caribeas, Caribe, Pacfico. 1001150 m.
AMA, ANT, CAQ, CHO, CR,
CUN, MET, SAP, SAN, VAL,
VIC. No evaluada.
Pantropical.
Rodrguez 4317 (COL).

Nephrolepis brownii (Desv.)


Hovenkamp & Miyam.

Nephrolepis multiflora (Roxb.)


C.V.Morton
Murillo-P. & Harker 1990;
Murillo-A. 2004a; Hovenkamp &
Miyamoto 2005.
Hierba.
Naturalizada. Amazonia, Andes,
Pacfico, V Magdalena. 0-2000
m.
ANT, CAU, CHO, RIS, VAL,
VAU. No evaluada.
Asia, Neotrpico.
Fernndez 7426 (COL).

Nephrolepis exaltata (L.)


Schott

Nauman 1995; Murillo-A. 2004a;


Hovenkamp & Miyamoto 2005.
Hierba.
Nativa. Caribe, Pacfico. 2502500 m.
ANT, CUN, GUJ, VAL. No
evaluada.
Pantropical.
Gil 3 (COL).

Nephrolepis pectinata
(Willd.) Schott

Nauman 1995; Murillo-A. 2004a;


Hovenkamp & Miyamoto 2005.

522

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Pteridofitos (helechos y afines)

NEPHROLEPIDACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 50-2470
m.
ANT, BOY, CAQ, CHO, CUN,
NAR, NSA, PUT, SAN. No
evaluada.
Neotrpico.
Grant 9160 (COL).

Nephrolepis pendula (Raddi)


J.Sm.

Nauman 1995; Murillo-A. 2004a;


Hovenkamp & Miyamoto 2005.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta, V Magdalena. 150-2450
m.
ANT, CAL, CAU, CHO, CUN,
MAG, MET, NAR, SAN. No
evaluada.
Neotrpico.
Casaas 151 (COL).

Nephrolepis rivularis (Vahl)


Krug

Nauman 1995; Murillo-A. 2004a;


Hovenkamp & Miyamoto 2005.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Pacfico, SN Santa Marta, V
Magdalena. 200-1750 m.
AMA, ANT, BOY, CAQ, CES,
CHO, GUJ, MAG, MET, NAR,
PUT, VAL, VAU. No evaluada.
Neotrpico.
Forero 7472 (COL).

Nephrolepis undulata (Sw.)


J.Sm.

Nephrolepis occidentalis Kunze


Mickel & Smith 2004;
Hovenkamp & Miyamoto 2005.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
650-2450 m.
ANT, BOY, CHO, HUI, MAG.
No evaluada.
Cosmopolita.
Llanos 2127 (COL).

OLEANDRACEAE
1 gnero, 4 especies, 1 especie
endmica

Oleandra Cav.
4 especies, 1 especie endmica
Oleandra articulata (Sw.)
C.Presl

Mickel & Smith 2004; Murillo-A.


2004a.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 0-1800 m.
AMA, ANT, CAU, CHO, MET,
NAR, NSA, PUT, VAL, VAU. No
evaluada.
Neotrpico.
Gonzlez 503 (COL).

Oleandra lehmannii Maxon

Oleandra archeri Maxon,


Oleandra costaricensis Maxon,
Oleandra duidae A.C.Sm.
Tryon 1997; Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Andes, Orinoquia,
Pacfico. 100-2200 m.
ANT, CHO, CUN, HUI, MET,
VAL. No evaluada.
Guatemala a Per y Brasil; Hait.
Daniel 14 (COL).

Oleandra pilosa Hook.

Oleandra trujillensis H.Karst.


Murillo-P. 1997; Murillo-A.
2004a.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Pacfico,
SN Santa Marta, V Magdalena.
500-1900 m.
AMA, ANT, BOY, CAQ, CAU,
CHO, CUN, MAG, MET, NSA,
SAN, VAL, VAU. No evaluada.
Neotrpico.
Sastre 3498 (COL).

Oleandra zapatana Lellinger

Lellinger 1977; Murillo-A. 2004a.


Hierba.
Endmica. Pacfico. 1450-1750
m.
CHO. No evaluada.
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

OPHIOGLOSSACEAE
2 gneros, 6 especies

Botrychium Sw.
3 especies
Botrychium schaffneri
Underw.

Luteyn 1999; Mickel & Smith


2004.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
3250-4000 m.
BOY, MAG, MET, SAN. No
evaluada.
Mxico a Argentina.
Daz 2490 (COL).

Botrychium
underwoodianum Maxon

Wagner 1995.
Hierba.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Guatemala y Antillas a Brasil.

Botrychium virginianum (L.)


Sw.
Wagner 1995.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2000-3300 m.
BOY, CUN, MAG, SAN. No
evaluada.
Canad a Bolivia y Brasil,
Europa, Asia.
Murillo 1337 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

523

Pteridofitos (helechos y afines)

OPHIOGLOSSACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Ophioglossum L.

Osmunda L.

POLYPODIACEAE

3 especies

1 especie

25 gneros, 248 especies, 19


especies endmicas

Ophioglossum
crotalophoroides Walter

Wagner 1995.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
3000-4300 m.
ARA, BOY, CAU, CHO, CUN,
MAG, MET, RIS, SAN, TOL. No
evaluada.
Estados Unidos a Argentina; La
Espaola.
Rangel 1560A (COL).

Ophioglossum palmatum L.

Cheiroglossa palmata (L.) C.Presl


Wagner 1995; Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Pacfico, SN Santa
Marta. 500-2300 m.
ANT, BOY, CHO, MAG, MET,
NAR, NSA, RIS. No evaluada.
Neotrpico, frica, Asia.
Idrobo 2450 (COL).

Ophioglossum reticulatum L.
Ophioglossum nudicaule L.f.,
Ophioglossum nudicaule var.
tenerum (Prantl) R.T.Clausen,
Ophioglossum petiolatum Hook.,
Ophioglossum vulgatum L.
Wagner 1995; Mickel & Smith
2004.
Hierba.
Nativa. Andes. 1500-3850 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, SAN,
TOL, VAL. No evaluada.
Estados Unidos y Antillas
a Argentina, frica, Asia,
Australia.
Fasset 2558 (COL).

OSMUNDACEAE
2 gneros, 2 especies

524

Osmunda regalis L.

Osmunda regalis var. spectabilis


(Willd.) A.Gray
Palacios 1995.
Hierba.
Nativa. Andes. 1600-2700 m.
ANT, CAU, CUN, HUI, SAN. No
evaluada.
Amrica, Europa, frica, Asia.
Lozano 4376 (COL).

Osmundastrum C.Presl
1 especie
Osmundastrum
cinnamomeum (L.) C.Presl
Osmunda cinnamomea L.
Palacios 1995.
Hierba.
Nativa. Andes. 1800-2200 m.
ANT, BOY, HUI, SAN. No
evaluada.
Canad y Antillas a Paraguay,
Asia.
Daz 1169 (COL).

PLAGIOGYRIACEAE
1 gnero, 1 especie

Plagiogyria (Kunze) Mett.


1 especie
Plagiogyria pectinata
(Liebm.) Lellinger

Plagiogyria costaricensis Kuhn,


Plagiogyria semicordata (C.Presl)
Christ
Mickel & Smith 2004.
Hierba.
Nativa. Andes. 2500-3750 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
NAR, SAN, TOL. No evaluada.
Mxico y Antillas a Per.
Murillo 2926 (COL).

Alansmia M.Kessler et al.


17 especies, 2 especies endmicas
Alansmia alfaroi (Donn.Sm.)
Moguel & M.Kessler
Terpsichore alfaroi (Donn.Sm.)
A.R.Sm.
Smith 1993a; Kessler et al. 2011.
Hierba.
Nativa. Andes. 2500-2650 m.
CUN, SAN. No evaluada.
Guatemala a Ecuador.
Bustos 190 (COL).

Alansmia canescens
(A.Rojas) Moguel &
M.Kessler

Terpsichore canescens A.Rojas


Rojas 2008d; Kessler et al. 2011.
Hierba.
Endmica. Andes. 1900 m.
SAN. No evaluada.
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Alansmia cultrata (Willd.)


Moguel & M.Kessler

Terpsichore cultrata (Willd.)


A.R.Sm.
Smith & Moran 1995; Murillo-A.
2004a; Kessler et al. 2011.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 50-3200
m.
ANT, BOY, CAU, CHO, CUN,
HUI, MET, NAR, PUT, SAN,
VAL. No evaluada.
Mxico y Antillas a Bolivia.
Killip 33888 (COL).

Alansmia dependens (Baker)


Moguel & M.Kessler
Terpsichore dependens (Baker)
A.R.Sm.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Pteridofitos (helechos y afines)

POLYPODIACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Smith 1993a; Kessler et al. 2011.


Hierba.
Nativa. Andes. 3300 m.
NAR. No evaluada.
Colombia a Per.
Hagemann 1921 (COL).

Alansmia elastica (Willd.)


Moguel & M.Kessler

Terpsichore elastica (Willd.)


A.R.Sm.
Kessler et al. 2011.
Hierba.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Mxico y Antillas a Ecuador y
Guyana; frica.
Nota: sealada de Colombia por
Krmer et al. (2013) / recorded
from Colombia by Krmer et al.
(2013).

Alansmia esquiveliana
(A.Rojas) A.Rojas

Terpsichore esquiveliana A.Rojas


Rojas 2008d; Kessler et al. 2011.
Hierba.
Nativa. Andes. 2300 m.
PUT. No evaluada.
Colombia y Costa Rica.
Hagemann 1555 (COL).

Alansmia heteromorpha
(Hook. & Grev.) Moguel &
M.Kessler

Terpsichore heteromorpha (Hook.


& Grev.) A.R.Sm.
Lellinger 1989; Smith 1993a;
Kessler et al. 2011.
Hierba.
Nativa. Andes. 3300-4700 m.
ANT, ARA, BOY, CAL, CHO,
NAR, RIS. No evaluada.
Colombia a Bolivia.
Wolf 896 (COL).

Alansmia immixta (Stolze)


Moguel & M.Kessler

Terpsichore immixta (Stolze)


A.R.Sm.
Rojas 2008d; Kessler et al. 2011.
Hierba.
Nativa. Andes. 3500-4600 m.
BOY, CAU. No evaluada.
Colombia a Per.
Barclay 7361 (COL).

Alansmia lanigera (Desv.)


Moguel & M.Kessler

Alansmia longa (C.Chr.)


Moguel & M.Kessler

Terpsichore longa (C.Chr.)


A.R.Sm.
Smith & Moran 1995; Kessler et
al. 2011.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 50-2700
m.
ANT, CHO. No evaluada.
Costa Rica a Ecuador.
Forero s.n. (COL).

Terpsichore lanigera (Desv.)


A.R.Sm.
Smith 1993a; Kessler et al. 2011.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1200-3950 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CHO,
CUN, HUI, MAG, MET, NAR,
NSA, PUT, RIS, SAN. No
evaluada.
Colombia a Bolivia.
Tryon 6137 (COL).

Alansmia senilis (Fe)


Moguel & M.Kessler

Alansmia laxa (C.Presl)


Moguel & M.Kessler

Alansmia smithii (A.Rojas)


Moguel & M.Kessler

Terpsichore laxa (C.Presl)


A.R.Sm.
Murillo-P. et al. 2008; Kessler et
al. 2011.
Hierba.
Nativa. Andes. 1400-2500 m.
BOY, CAU, NSA. No evaluada.
Colombia a Bolivia.
Haught 5238 (COL).

Alansmia lobulata (A.Rojas)


A.Rojas
Terpsichore lobulata A.Rojas
Rojas 2008d; Kessler et al. 2011.
Hierba.
Endmica. V Magdalena. 400500 m.
NSA. No evaluada.
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Terpsichore senilis (Fe) A.R.Sm.


Smith 1993a; Kessler et al. 2011.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta,
V Magdalena. 750-3700 m.
ANT, BOY, CAU, CHO, CUN,
MAG, NAR, NSA, PUT, RIS,
SAN. No evaluada.
Mxico a Bolivia.
Grant 10768 (COL).

Terpsichore smithii A.Rojas


Rojas 2008d; Kessler et al. 2011.
Hierba.
Nativa. Andes. 1300-3000 m.
ANT, BOY, HUI, NAR, NSA,
PUT. No evaluada.
Costa Rica a Colombia.
Lozano 5497 (COL).

Alansmia stella (Copel.)


Moguel & M.Kessler

Terpsichore stella (Copel.)


Moguel & M.Kessler
Kessler et al. 2011.
Hierba.
Nativa. Andes. 1500-3500 m.
CAL, NAR, TOL. No evaluada.
Costa Rica a Bolivia.
Forero 562 (MO).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

525

Pteridofitos (helechos y afines)

POLYPODIACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Alansmia variabilis (Mett.)


Moguel & M.Kessler

Terpsichore variabilis (Mett.)


A.R.Sm.
Smith 1993a; Kessler et al. 2011.
Hierba.
Nativa. Andes. 3100-4700 m.
ARA, BOY, CAL, CAU, CUN,
MET, SAN. No evaluada.
Venezuela a Per.
Cleef 2419 (COL).

Alansmia xanthotrichia
(Klotzsch) Moguel &
M.Kessler

Terpsichore xanthotrichia
(Klotzsch) A.R.Sm.
Rojas 2008d; Kessler et al. 2011.
Hierba.
Nativa. SN Santa Marta. 2300 m.
MAG. No evaluada.
Colombia a Guyana.
Jaramillo 314a (COL).

Ascogrammitis Sundue
6 especies, 2 especies endmicas
Ascogrammitis anfractuosa
(Klotzsch) Sundue

Melpomene anfractuosa
(Klotzsch) A.R.Sm. &
R.C.Moran, Terpsichore
anfractuosa (Klotzsch) B.Len &
A.R.Sm.
Mickel & Smith 2004; Sundue
2010.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
950-4300 m.
ANT, BOY, CAU, CHO, CUN,
HUI, MAG, NAR, PUT, RIS,
TOL, VAL. No evaluada.
Neotrpico.
Lellinger 209 (COL).

Ascogrammitis angustipes
(Copel.) Sundue

Terpsichore angustipes (Copel.)


A.R.Sm.

526

Smith 1993a; Sundue 2010.


Hierba.
Endmica. Andes. 1500-2800 m.
ANT, RIS, VAL. No evaluada.
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Ascogrammitis colombiensis
Sundue

Sundue 2010.
Hierba.
Endmica. Andes. 2500-3700 m.
CUN, MET. No evaluada.
Alston 7476 (MO).

Ascogrammitis cuencana
(Hieron.) Sundue

Grammitis cuencana (Hieron.)


C.V.Morton
Sundue 2010.
Hierba.
Nativa. Andes. 2300-2800 m.
CAL, CUN, HUI. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Bishop 1990 (UC).

Ascogrammitis pichinchae
(Sodiro) Sundue

Terpsichore pichinchae (Sodiro)


A.R.Sm.
Sundue 2010.
Hierba.
Nativa. Andes. 1300-3700 m.
CAL, HUI, MET, QUI, TOL. No
evaluada.
Colombia, Ecuador.
Tryon 6148 (GH, US).

Ascogrammitis stuebelii
(Hieron.) Sundue

Lellingeria stuebelii (Hieron.)


A.R.Sm. & R.C.Moran
Sundue 2010.
Hierba.
Nativa. Andes, Orinoquia. 5001000 m.
MET. No evaluada.
Colombia, Venezuela.

Campyloneurum C.Presl
25 especies, 1 especie endmica
Campyloneurum abruptum
(Lindm.) B.Len
Len 1993.
Hierba.
Nativa. Caribe. 150 m.
CES. No evaluada.
Colombia a Bolivia y Brasil.
Allen 655 (MO).

Campyloneurum
amphostenon (Klotzsch) Fe
Campyloneurum irregulare
Lellinger, Campyloneurum
leucorhizon (Klotzsch) Fe
Len 1995.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2000-3800 m.
ANT, BOY, CAU, CES, CHO,
CUN, MAG, NAR, NSA, PUT,
RIS, SAN. No evaluada.
Neotrpico.
Ramrez 2350 (COL).

Campyloneurum
angustifolium (Sw.) Fe

Campyloneurum aglaolepis
(Alston) de la Sota,
Campyloneurum ensifolium
(Willd.) J.Sm.
Len 1995; Murillo-P. 1997.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, SN Santa
Marta. 450-3500 m.
AMA, ANT, BOY, CAL, CAS,
CAU, CES, CUN, HUI, MAG,
MET, NAR, QUI, RIS, SAN,
VAL. No evaluada.
Estados Unidos y Antillas a
Argentina.
Ramrez 2345 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Pteridofitos (helechos y afines)

POLYPODIACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Campyloneurum
angustipaleatum (Alston)
Lellinger

Venezuela a Bolivia.
Vlez 1061 (COL).

Len 1995.
Hierba.
Nativa. Andes. 800-4000 m.
BOY, CAL, CAU, TOL, VAL. No
evaluada.
Costa Rica a Bolivia.
Alston 7981 (MO).

Campyloneurum coarctatum
(Kunze) Fe

Campyloneurum
aphanophlebium (Kunze)
T.Moore

Campyloneurum cochense
(Hieron.) Ching

Len 1995; Murillo-A. 2004a.


Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, SN Santa Marta, V
Magdalena. 50-1450 m.
AMA, ANT, BOY, CAQ, CHO,
CUN, MAG, MET, NSA, VAL.
No evaluada.
Nicaragua a Bolivia y Brasil.
Philipson 2017 (COL).

Campyloneurum brevifolium
(Link) Link
Campyloneurum latum T.Moore
Len 1995; Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Pacfico, SN Santa
Marta, V Magdalena. 0-2000 m.
ANT, CAL, CAU, CHO, CUN,
HUI, MAG, MET, NAR, VAL.
No evaluada.
Estados Unidos y Antillas a
Bolivia y Brasil.
Forero 4924 (COL, MO).

Campyloneurum chlorolepis
Alston
Len 1993.
Hierba.
Nativa. Andes. 700-2450 m.
ANT, CAL, CUN, HUI, PUT,
QUI, RIS, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.

Len 1993; Len 1995.


Hierba.
Nativa. Andes. 1500-1800 m.
HUI, NAR. No evaluada.
Nicaragua a N Suramrica.

Luteyn 1999.
Hierba.
Nativa. Andes. 2300-3400 m.
ANT, CAU, NAR, NSA, PUT,
QUI, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
NO Suramrica.
Alston 7726 (MO).

Campyloneurum densifolium
(Hieron.) Lellinger
Len 1995.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1200-3400 m.
ANT, BOY, CAU, CES, CUN,
MAG, NAR, QUI, RIS, SAN,
TOL. No evaluada.
Mxico y Antillas a Bolivia.
Forero 655 (COL).

Campyloneurum falcoideum
(Hieron.) Lellinger
Murillo-P. et al. 2008.
Hierba.
Nativa. Andes. 1950-2500 m.
CAU, PUT. No evaluada.
Costa Rica a Venezuela.
Alston 8372 (MO).

Campyloneurum
fuscosquamatum Lellinger
Len 1993; Murillo-P. 1997.
Hierba.

Nativa. Amazonia, Guayana y


Macarena. 500-1200 m.
AMA, HUI, MET. No evaluada.
N Suramrica.
Lpez 4022 (COL).

Campyloneurum gracile
A.Rojas
Rojas 2012.
Hierba.
Nativa. Orinoquia. 480 m.
MET. No evaluada.
Colombia a Costa Rica.
Alston 7558 (CR).

Campyloneurum inflatum
Lellinger
Len 1993.
Hierba.
Nativa. Andes. 1350-2500 m.
ANT, CAU. No evaluada.
Colombia a Per.
Pipoly 17761 (MO).

Campyloneurum lindigii
(Mett.) Ching

Murillo-P. et al. 2008.


Hierba.
Endmica. Andes, SN Santa
Marta. 2000-3000 m.
BOY, CUN, MAG, NSA. No
evaluada.
Bischler 2251 (COL).

Campyloneurum magnificum
T.Moore
Len 1995; Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta, V Magdalena. 50-1800 m.
ANT, CHO, CUN, MAG, SAN,
VAL. No evaluada.
Costa Rica a Bolivia, Trinidad.
Hagemann 515 (COL).

Campyloneurum
nitidissimum (Mett.) Ching
Tryon & Stolze 1993.
Hierba.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

527

Pteridofitos (helechos y afines)

POLYPODIACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Nativa. Andes, Caribe, V


Magdalena. 200-1800 m.
ANT, BOY, CAS, CES, CUN,
MAG, MET, TOL. No evaluada.
Colombia a Bolivia.
Haught 3582 (COL).
Campyloneurum nitidissimum
var. latius (Rosenst.) B.Len,
Campyloneurum nitidissimum
var. nitidissimum

Campyloneurum
ophiocaulon (Klotzsch) Fe
Len 1993.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-2500
m.
ANT, BOY, CAU, CHO, NAR,
PUT, VAL. No evaluada.
Venezuela a Bolivia.
Murillo 3410 (COL).

Campyloneurum phyllitidis
(L.) C.Presl

Campyloneurum costatum
(Kunze) C.Presl
Len 1995; Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, SN Santa
Marta, V Magdalena. 0-2800 m.
AMA, ANT, BOY, CAL, CAQ,
CAU, CES, CHO, CR, CUN,
GUJ, HUI, MAG, MET, NAR,
NSA, TOL, VAL, VAU, VIC. No
evaluada.
S Estados Unidos y Antillas a
Argentina.
Schultes 13656 (COL).

Campyloneurum repens
(Aubl.) C.Presl

Campyloneurum fasciale (Willd.)


C.Presl, Campyloneurum
serpentinum (Christ) Ching
Murillo-P. 1997; Murillo-A.
2004a.
Hierba.

528

Nativa. Amazonia, Andes,


Guayana y Macarena, Pacfico,
SN Santa Marta. 0-2500 m.
AMA, ANT, BOY, CAL, CAQ,
CAU, CES, CHO, CUN, HUI,
MAG, MET, NAR, PUT, RIS,
SAN, TOL, VAL. No evaluada.
Neotrpico.
Franco 1683 (COL).

Campyloneurum solutum
(Klotzsch) Fe

Luteyn 1999.
Hierba.
Nativa. Andes. 2750-3000 m.
CAU, CUN, SAN. No evaluada.
NO Suramrica.
Alston 8058 (MO).

Campyloneurum sphenodes
(Klotzsch) Fe

Len 1993.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta,
V Cauca. 600-2800 m.
ANT, CAU, CES, CUN, HUI,
MET. No evaluada.
Costa Rica a Bolivia.
Little 9151 (COL).

Campyloneurum sublucidum
(Christ) Ching
Len 1995.
Hierba.
Nativa. Andes. 1300-2000 m.
ANT, SAN. No evaluada.
Costa Rica a Ecuador.
Rodrguez 4102 (COL).

Campyloneurum vulpinum
(Lindm.) Ching
Rodrguez 2011.
Hierba.
Nativa. Andes. 3600-3750 m.
ANT. No evaluada.
Colombia a Bolivia y Brasil;
Antillas.
Callejas 7678 (HUA).

Campyloneurum wurdackii
B.Len
Murillo-P. et al. 2008.
Hierba.
Nativa. Amazonia. 100-300 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Len 168 (COL).

Ceradenia L.E.Bishop
24 especies, 5 especies endmicas
Ceradenia asthenophylla
A.R.Sm.

Smith 1993a; Smith 1995; Len


2012.
Hierba.
Nativa. Andes. 2900-3800 m.
CUN, HUI. No evaluada.
Colombia, Costa Rica.
Cleef 8364 (COL).

Ceradenia auroseiomena
L.E.Bishop

Bishop 1989; Len 2012.


Hierba.
Endmica. Andes. 2400 m.
CAQ, HUI. No evaluada.
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Ceradenia bishopii (Stolze)


A.R.Sm.
Len 2012; Len (com. pers.).
Hierba.
Nativa. Andes. 1900-3300 m.
CHO, CUN, HUI, MET, PUT,
VAL. No evaluada.
Colombia, Bolivia, Per.
Jaramillo 7650 (COL).

Ceradenia capillaris (Desv.)


L.E.Bishop
Tryon & Stolze 1993; Labiak &
Prado 2003; Len 2012.
Hierba.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Pteridofitos (helechos y afines)

POLYPODIACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Nativa. Andes, SN Santa Marta.


1900-2800 m.
ANT, HUI, MAG, SAN. No
evaluada.
Venezuela a Bolivia y Brasil;
Antillas.
Rodrguez 3572 (COL).

Ceradenia clavipila
M.Kessler & A.R.Sm.

Kessler & Smith 2008; Len


2012.
Hierba.
Nativa. Andes. 2900-3550 m.
CAU, HUI, NAR. No evaluada.
Colombia, Bolivia, Per.
Hagemann 1308 (COL).

Ceradenia discolor (Hook.)


L.E.Bishop

Tryon & Stolze 1993; Len 2012.


Hierba.
Nativa. Andes. 2800-3200 m.
ANT, SAN. No evaluada.
Colombia a Guyana, Per y
Bolivia.
Bustos 154 (COL).

Ceradenia farinosa (Hook.)


L.E.Bishop

Tryon & Stolze 1993; Len 2012.


Hierba.
Nativa. Andes. 2500-3800 m.
CAU, NAR. No evaluada.
Colombia a Per.
Hagemann 1981 (COL).

Ceradenia fendleri (Copel.)


L.E.Bishop
Polypodium radicale Hieron.
Copeland 1956; Len 2012.
Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena. 500-3500 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, MET,
NAR, SAN. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Murillo 3370 (COL).

Ceradenia intonsa LenParra & J.Mostacero

Len 2012.
Hierba.
Nativa. Andes. 2650-3800 m.
ANT, BOY, CES, CUN, MET,
SAN. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Murillo 416 (COL).

Ceradenia intricata
(C.V.Morton) A.R.Sm.

Morton 1967; Smith 1993b; Len


2012.
Hierba.
Nativa. Andes. 3400-4300 m.
CAU, NAR. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Hagemann 1975 (COL).

Ceradenia jungermannioides
(Klotzsch) L.E.Bishop
Smith 1995; Mickel & Smith
2004; Len 2012.
Hierba.
Nativa. Andes. 2100-2500 m.
ANT, MET, PUT. No evaluada.
Mxico y Antillas a Brasil; Islas
Azores.
Grant 9867 (COL).

Ceradenia kalbreyeri (Baker)


L.E.Bishop
Smith 1995; Murillo-A. 2004a;
Len 2012.
Hierba.
Nativa. Andes. 1850-3550 m.
ANT, CAU, CHO, CUN, HUI,
NAR, RIS, SAN. No evaluada.
Costa Rica a N Suramrica.
Murillo 3658 (COL).

Ceradenia knightii (Copel.)


L.E.Bishop

Smith 1995; Len 2012.


Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1650-1800 m.

MAG, NAR. No evaluada.


Colombia, Costa Rica, Antillas.
Paz 317 (CUVC).

Ceradenia kookenamae
(Jenman) L.E.Bishop

Smith 1995; Len 2012.


Hierba.
Nativa. Andes. 1950-3400 m.
ANT, BOY, CAU, CHO, CUN,
HUI, NAR, RIS, SAN. No
evaluada.
Guatemala y Antillas a Guyana y
Ecuador.
Murillo 3655 (COL).

Ceradenia marginalis LenParra


Len 2012.
Hierba.
Endmica. Andes. 2900 m.
ANT. No evaluada.
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Ceradenia marialta LenParra

Len 2012.
Hierba.
Endmica. Andes. 0-500 m.
VAL. No evaluada.
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Ceradenia maxoniana
L.E.Bishop

Bishop 1989; Len 2012.


Hierba.
Endmica. Andes. 3000-3400 m.
ANT, SAN, TOL. No evaluada.
Murillo 1203 (COL).

Ceradenia mayoris
(Rosenst.) L.E.Bishop

Luteyn 1999; Len 2012.


Hierba.
Nativa. Andes. 3200-3700 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

529

Pteridofitos (helechos y afines)

POLYPODIACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

CAU, RIS, TOL, VAL. No


evaluada.
Colombia a Costa Rica.
Jaramillo 5835 (COL).

Ceradenia melanopus (Grev.


& Hook.) L.E.Bishop
Morton 1967; Len 2012.
Hierba.
Nativa. Andes. 1850 m.
ANT. No evaluada.
Costa Rica a Ecuador.
Contreras 109 (HUA).

Ceradenia meridensis
(Klotzsch) L.E.Bishop

Tryon & Stolze 1993; Murillo-P.


1997; Len 2012.
Hierba.
Nativa. Andes. 1650-2100 m.
ANT, HUI, SAN. No evaluada.
Costa Rica a Bolivia y Brasil.
Lozano 4146 (COL).

Ceradenia narinensis LenParra

Len 2012.
Hierba.
Endmica. Andes. 1350-1950 m.
CHO, NAR, PUT. No evaluada.
Franco 5425a (COL).

[Ceradenia nubigena
(Maxon) L.E.Bishop]

Len 2012.
Nota: registro basado en
identificacin errnea / record
based on a misidentification.

Ceradenia pearcei (Baker)


L.E.Bishop

Len 2012.
Hierba.
Nativa. Andes. 1800-2800 m.
ANT, CHO, CUN, MET, VAL.
No evaluada.
Colombia a Bolivia.
Grant 10560 (COL).

530

Ceradenia pilipes (Hook.)


L.E.Bishop

Tryon & Stolze 1993; Smith 1995;


Len 2012.
Hierba.
Nativa. Andes. 1300-3050 m.
ANT, CAQ, CHO, CUN, SAN.
No evaluada.
Costa Rica, N Andes.
Little 9371 (COL, US).

Ceradenia semiadnata
(Hook.) L.E.Bishop

Copeland 1956; Luteyn 1999;


Len 2012.
Hierba.
Nativa. Andes. 3000 m.
CAU, HUI, NAR. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Idrobo 3005 (COL).

Cochlidium Kaulf.
5 especies
Cochlidium furcatum (Hook.
& Grev.) C.Chr.
Steyermark et al. 1995.
Hierba.
Nativa. Amazonia. 100-200 m.
AMA, GUI. No evaluada.
NO Suramrica, Antillas.
Alfonso 583 (COL).

Cochlidium linearifolium
(Desv.) C.Chr.

Bishop 1995; Murillo-P. 1997;


Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Pacfico,
SN Santa Marta, V Magdalena.
0-1900 m.
AMA, ANT, CAQ, CHO, MAG,
MET, VAL, VAU. No evaluada.
Mxico a N Suramrica.
Haught 5583 (COL).

Cochlidium pumilum C.Chr.


Murillo-P. & Harker 1990.
Hierba.
Nativa. Andes. 1650-2500 m.
ANT. No evaluada.
Colombia a Bolivia y Brasil.
Acosta 689 (COL).

Cochlidium rostratum
(Hook.) C.Chr.

Bishop 1995; Murillo-P. 1997.


Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena. 2900 m.
ANT. No evaluada.
Mxico y Antillas a Venezuela.
Rodrguez 3407 (HUA, JAUM).

Cochlidium serrulatum (Sw.)


L.E.Bishop

Polypodium duale Maxon


Bishop 1995; Murillo-P. 1997;
Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Pacfico,
SN Santa Marta, V Magdalena.
0-2400 m.
AMA, ANT, BOY, CAU, CHO,
CUN, HUI, MAG, MET, NAR,
NSA, PUT, RIS, SAN, VAL, VAU.
No evaluada.
Neotrpico, frica.
Bischler 1378 (COL).

Enterosora Baker
4 especies
Enterosora asplenioides
L.E.Bishop
Bishop & Smith 1992.
Hierba.
Nativa. Andes. 3300 m.
PUT. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Leist 2184 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Pteridofitos (helechos y afines)

POLYPODIACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Enterosora ecostata (Sodiro)


L.E.Bishop
Lellinger 1989; Smith & Bishop
1995.
Hierba.
Nativa. Pacfico.
CHO, VAL. No evaluada.
Mxico y Antillas a Ecuador.

Enterosora parietina
(Klotzsch) L.E.Bishop

Smith & Bishop 1995.


Hierba.
Nativa. Andes. 2000-2200 m.
ANT, CUN, HUI. No evaluada.
Mxico y Antillas a Per.
Grant 4207 (COL).

Enterosora trifurcata (L.)


L.E.Bishop

Smith & Bishop 1995; Murillo-A.


2004a.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 6002100 m.
ANT, CAU, CHO, NAR, PUT.
No evaluada.
Costa Rica y Antillas a N
Suramrica.
Hagemann 1080 (COL).

Galactodenia Sundue &


Labiak
1 especie
Galactodenia subscabra
(Klotzsch) Sundue & Labiak
Grammitis subscabra (Klotzsch)
C.V.Morton, Terpsichore
jamesonioides (Fe) A.R.Sm.,
Terpsichore subscabra (Klotzsch)
B.Len & A.R.Sm.
Sundue et al. 2012.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1950-3850 m.
BOY, CUN, MAG, MET, SAN,
VAL. No evaluada.

Costa Rica a Bolivia; Antillas.


Cleef 1959 (COL).

Grammitis Sw.
4 especies
Grammitis bryophila
(Maxon) F.Seym.

Bishop 1977.
Hierba.
Nativa. Andes. 1100-3200 m.
ANT, CHO, NAR. No evaluada.
Costa Rica a Bolivia, Guyana.
Silverstone 1644 (MO).

Lellingeria A.R.Sm. &


R.C.Moran
18 especies, 4 especies endmicas
Lellingeria apiculata
(Klotzsch) A.R.Sm. &
R.C.Moran

Forero & Murillo 2010.


Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1600-2100 m.
ANT, CAU, MAG, TOL. No
evaluada.
Mxico a Per y Brasil.
Killip 8435 (COL).

Grammitis bufonis
L.D.Gmez

Lellingeria brenesii A.Rojas

Grammitis leptopoda
(C.H.Wright) Copel.

Lellingeria epiphytica
(Copel.) A.R.Sm. &
R.C.Moran

Lellinger 1989; Idrraga et al.


2011.
Hierba.
Nativa. Andes. 1500-2000 m.
ANT. No evaluada.
Panam a Ecuador.
Zarucchi 5663 (HUA, MO).

Luteyn 1999.
Hierba.
Nativa. Andes. 3200-3400 m.
PUT. No evaluada.
Costa Rica, Colombia a Guyana.
Ramrez 4711 (COL, MO).

Grammitis paramicola
L.E.Bishop

Bishop 1977; Smith & Bishop


1995.
Hierba.
Nativa. Andes. 2050-3550 m.
CAQ, CAU, HUI, PUT, SAN. No
evaluada.
Honduras a N Suramrica.
Little 9374 (COL).

Forero & Murillo 2010.


Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 7501750 m.
CHO, SAN. No evaluada.
Costa Rica a Colombia.
Lellinger 306 (COL).

Forero & Murillo 2010.


Hierba.
Endmica. Pacfico. 0-200 m.
CAU, VAL. No evaluada.
Lozano 5372 (COL).

Lellingeria hirsuta A.R.Sm.


& R.C.Moran

Smith & Moran 1991; Idrraga et


al. 2011.
Hierba.
Nativa. Andes. 1500-2000 m.
ANT. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Costa Rica.
Echeverri 124 (HUA).

Lellingeria humilis (Mett.)


A.R.Sm. & R.C.Moran
Forero & Murillo 2010.
Hierba.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

531

Pteridofitos (helechos y afines)

POLYPODIACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Endmica. Andes. 1800-3400 m.


ANT, BOY, CUN, SAN, VAL. No
evaluada.
Uribe 193 (COL, F).

Hierba.
Endmica. Andes. 2200 m.
ANT. No evaluada.
Bernal 773 (COL).

Lellingeria laxifolia A.R.Sm.


& R.C.Moran

Lellingeria oreophila
(Maxon) A.R.Sm. &
R.C.Moran

Forero & Murillo 2010.


Hierba.
Nativa. Andes. 1200-2300 m.
BOL, BOY, NSA. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Bischler 2142 (COL).

Lellingeria longeattenuata
D.M.Forero & J.Murillo

Forero & Murillo 2010.


Hierba.
Endmica. Andes. 1900-2150 m.
CHO. No evaluada.
Forero 2085 (COL).

Lellingeria major (Copel.)


A.R.Sm. & R.C.Moran

Forero & Murillo 2010.


Hierba.
Nativa. Andes. 1450-3500 m.
BOY, CAL, CAU, CHO, CUN,
HUI, NAR, PUT, QUI, RIS, TOL,
VAL. No evaluada.
Venezuela a Per.
Ramrez 4722 (COL).

Lellingeria melanotrichia
(Baker) A.R.Sm. &
R.C.Moran

Forero & Murillo 2010.


Hierba.
Nativa. Andes. 1450-2050 m.
ANT, NAR. No evaluada.
Costa Rica a Surinam.
Valencia 503 (COL).

Lellingeria militaris (Maxon)


A.R.Sm. & R.C.Moran
Polypodium militare Maxon
Forero & Murillo 2010.

532

Forero & Murillo 2010.


Hierba.
Nativa. Andes. 1200-1800 m.
ANT, SAN. No evaluada.
Colombia, Bolivia.
Barbosa 8623 (COL).

Lellingeria phlegmaria
(J.Sm.) A.R.Sm. &
R.C.Moran

Forero & Murillo 2010.


Hierba.
Nativa. Andes. 1700-2700 m.
ANT, CHO, NSA. No evaluada.
Costa Rica a Per.
Grant 9878 (COL).

Lellingeria pseudocapillaris
(Rosenst.) A.R.Sm. &
R.C.Moran

Forero & Murillo 2010.


Hierba.
Nativa. Andes. 2600-3750 m.
CUN, NSA, TOL. No evaluada.
N Andes.
Garca-Barriga 19812 (COL).

Lellingeria subsessilis (Baker)


A.R.Sm. & R.C.Moran
Polypodium chiricanum Maxon
Forero & Murillo 2010.
Hierba.
Nativa. Pacfico. 200-3100 m.
ANT, BOL, BOY, CAL, CHO,
CUN, HUI, MET, NAR, NSA,
PUT, QUI, RIS, SAN, TOL, VAL.
No evaluada.
Costa Rica a Bolivia.
Rodrguez 4056 (COL).

Lellingeria suspensa (L.)


A.R.Sm. & R.C.Moran

Lellingeria subcapillaris (Christ)


A.R.Sm. & R.C.Moran
Forero & Murillo 2010.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 50-2500
m.
ANT, CAL, CAU, CHO, NAR,
QUI, RIS, TOL, VAL. No
evaluada.
Costa Rica y Antillas a Ecuador
y Brasil.
Haught 5584 (COL).

Lellingeria tamandarei
A.R.Sm. & R.C.Moran

Forero & Murillo 2010.


Hierba.
Nativa. Andes. 1500-2000 m.
NAR. No evaluada.
Colombia, Brasil.
Mora 4447 (COL).

Lellingeria tenuicula (Fe)


A.R.Sm. & R.C.Moran
Forero & Murillo 2010.
Hierba.
Nativa. Amazonia. 200 m.
CAQ. No evaluada.
Colombia, a Guyana, Bolivia,
Antillas.
Vasco 295 (COL).

Lellingeria tunguraguae
(Rosenst.) A.R.Sm. &
R.C.Moran

Smith & Moran 1991.


Hierba.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Colombia a Bolivia.

Leucotrichum Labiak
1 especie

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Pteridofitos (helechos y afines)

POLYPODIACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Leucotrichum mitchelliae
(Baker) Labiak

Lellingeria mitchelliae (Baker)


A.R.Sm. & R.C.Moran
Forero & Murillo 2010.
Hierba.
Nativa. 100 m.
CAU. No evaluada.
Colombia a Belice.
Lozano 5273 (COL).

Luisma M.T.Murillo &


A.R.Sm.
1 especie, 1 especie endmica
Luisma bivascularis
M.T.Murillo & A.R.Sm.

Murillo-P. & Smith 2003.


Hierba.
Endmica. Andes. 1550 m.
RIS. No evaluada.
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Melpomene A.R.Sm. &


R.C.Moran
17 especies, 1 especie endmica
Melpomene anazalea Sundue
& Lehnert
Sundue & Lehnert 2008.
Hierba.
Endmica. Andes. 3550 m.
BOY. No evaluada.
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Melpomene erecta
(C.V.Morton) A.R.Sm. &
R.C.Moran

Lehnert 2007.
Hierba.
Nativa. Andes. 2400-2600 m.
CUN, HUI. No evaluada.
N Andes.
Stebel 431 (B).

Melpomene firma (J.Sm.)


A.R.Sm. & R.C.Moran

Lehnert 2007.
Hierba.
Nativa. Andes. 2200-3150 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, NAR,
RIS. No evaluada.
Mxico y Antillas a Bolivia y
Brasil.
Murillo 997 (COL).

Melpomene flabelliformis
(Poir.) A.R.Sm. &
R.C.Moran

Grammitis andicola Stolze,


Polypodium rigescens Willd.
Lehnert 2007.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2600-3900 m.
ANT, BOY, CAU, CHO, CUN,
MAG, MET, NAR, NSA, PUT,
RIS, SAN, VAL. No evaluada.
Mxico y Antillas a Bolivia y
Brasil; frica.
Murillo 147 (COL).

Melpomene melanosticta
(Kunze) A.R.Sm. &
R.C.Moran

Lehnert 2007.
Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Pacfico. 600-1800 m.
BOY, CAQ, CHO, MET, SAN,
VAL. No evaluada.
Neotrpico.
Jaramillo 3651 (COL).

Melpomene moniliformis
(Sw.) A.R.Sm. & R.C.Moran
Lehnert 2007.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
500-4550 m.
ANT, ARA, BOY, CAL, CAU,
CES, CHO, CUN, MAG, MET,
NAR, NSA, PUT, RIS, SAN,
TOL, VAL. No evaluada.

Neotrpico.
Murillo 391, 136 (COL).
Melpomene moniliformis var.
adnata (Kunze) Lehnert,
Melpomene moniliformis
var. minor (Christ) Lehnert,
Melpomene moniliformis var.
moniliformis

Melpomene occidentalis
Lehnert

Lehnert 2008.
Hierba.
Nativa. Andes. 2900-3400 m.
ANT, HUI, NAR. No evaluada.
Venezuela a Ecuador.
Rodrguez 3513 (COL).

Melpomene personata
Lehnert

Lehnert 2008.
Hierba.
Nativa. Andes. 1000-4200 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, SAN. No
evaluada.
Mxico a Bolivia.
Franco 495 (COL).

Melpomene peruviana
(Desv.) A.R.Sm. &
R.C.Moran

Lehnert 2007.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
3900-4400 m.
BOY, CUN, MAG, RIS, SAN. No
evaluada.
Mxico, Colombia a Bolivia y
Brasil, Argentina.
Jaramillo 4029 (COL).

Melpomene pilosissima
(M.Martens & Galeotti)
A.R.Sm. & R.C.Moran

Lehnert 2007.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1850-4100 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

533

Pteridofitos (helechos y afines)

POLYPODIACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

ANT, BOY, CAU, CES, CUN,


MAG, NSA, RIS, SAN. No
evaluada.
Mxico a N Suramrica.
Jaramillo 5898 (COL).
Melpomene pilosissima var.
pilosissima, Melpomene
pilosissima var. tsatchelae
(Labiak) Lehnert

Melpomene pseudonutans
(Christ & Rosenst.) A.R.Sm.
& R.C.Moran
Melpomene rosarum (Copel.)
A.R.Sm. & R.C.Moran
Lehnert 2007.
Hierba.
Nativa. Andes. 2800-4300 m.
BOL, CAL, CAU, CUN, HUI,
NAR, NSA, RIS, VAL. No
evaluada.
Colombia, Per.
Grant 9411 (COL).

Melpomene sklenarii Lehnert


Lehnert 2008.
Hierba.
Nativa. Andes. 3500-4700 m.
BOY, CAL, NAR. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Pinto 1828 (COL).

Melpomene sodiroi (Christ


& Rosenst.) A.R.Sm. &
R.C.Moran
Smith & Moran 1992; Lehnert
2007.
Hierba.
Nativa. Andes. 3800 m.
NAR. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Andr 3286 (NY).

Melpomene vernicosa
(Copel.) A.R.Sm. &
R.C.Moran

Melpomene pennellii (Copel.)


A.R.Sm. & R.C.Moran

534

Smith & Moran 1992; Lehnert


2007.
Hierba.
Nativa. Andes. 1200-3100 m.
ANT, CAU, CUN, HUI, NAR,
NSA. No evaluada.
Mxico a Per.
Lozano 5500 (COL).

Melpomene vulcanica
Lehnert

Lehnert 2008.
Hierba.
Nativa. Andes. 2600-4300 m.
CAU, HUI, NAR, RIS. No
evaluada.
Colombia, Ecuador.
Jaramillo 5218 (COL).

Melpomene wolfii (Hieron.)


A.R.Sm. & R.C.Moran
Melpomene assurgens (Maxon)
A.R.Sm. & R.C.Moran
Lehnert 2007.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 6003300 m.
ANT, CAL, CHO, CUN, HUI,
NAR, PUT, RIS, SAN. No
evaluada.
Venezuela a Per.
Torres 2675 (COL).

Melpomene xiphopteroides
(Liebm.) A.R.Sm. &
R.C.Moran

Lehnert 2007.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1200-2900 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, HUI,
MAG, MET, SAN, TOL. No
evaluada.
Neotrpico.
Jaramillo 4029 (COL).
Melpomene xiphopteroides var.
xiphopteroides

Microgramma C.Presl
15 especies
Microgramma baldwinii
Brade

Steyermark et al. 1995.


Hierba.
Nativa. Amazonia. 250-550 m.
AMA, CAQ, MAG, VAU. No
evaluada.
N Suramrica.
Arvalo 124 (COL).

Microgramma bifrons
(Hook.) Lellinger

Solanopteris bifrons (Hook.)


Copel.
Tryon & Stolze 1993.
Hierba.
Nativa. Amazonia. 300-850 m.
PUT. No evaluada.
Costa Rica a Per.
Cuatrecasas 11209 (COL).

Microgramma brunei
(Christ) Lellinger

Solanopteris brunei (Christ)


W.H.Wagner
Lellinger 1989; Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Pacfico, V Magdalena.
350-800 m.
CAS, CHO, NAR. No evaluada.
Colombia a Per.
Mora 4236 (COL).

Microgramma dictyophylla
(Mett.) de la Sota

Microgramma fuscopunctata
(Hook.) Vareschi, Pleopeltis
fuscopunctata (Hook.)
R.M.Tryon & A.F.Tryon
Tryon & Stolze 1993; de la Sota
2007.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Orinoquia,
Pacfico. 100-1150 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Pteridofitos (helechos y afines)

POLYPODIACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

AMA, CAQ, CAU, CHO, MET,


PUT. No evaluada.
N Suramrica, Antillas.
Mora 4407 (COL).

Microgramma lindbergii
(Kuhn) de la Sota

Hierba.
Nativa. Caribe. 900-1100 m.
GUJ. No evaluada.
Suramrica.
Cuadros 2887 (MO).

Microgramma lycopodioides
(L.) Copel.
Moran 1995; Murillo-P. 1997;
Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Pacfico, SN Santa Marta, V
Magdalena. 0-1600 m.
AMA, ANT, BOY, CAL, CAU,
CES, CHO, CUN, GUJ, HUI,
MAG, MET, NAR, PUT, SAN,
TOL, VAL, VAU. No evaluada.
Neotrpico.
Ludge 28 (COL).

Microgramma megalophylla
(Desv.) de la Sota
Tryon & Stolze 1993.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Orinoquia.
50-700 m.
AMA, CAQ, CAU, GUI, GUV,
PUT, VAU, VIC. No evaluada.
N Suramrica.
Alfonso 397 (COL).

Microgramma nitida (J.Sm.)


A.R.Sm.
Hierba.
Nativa. Islas Caribeas.
SAP. No evaluada.
Centroamrica y Caribe.
Torres 211 (COL).

Microgramma percussa
(Cav.) de la Sota

Microgramma tecta (Kaulf.)


Alston

Microgramma persicariifolia
(Schrad.) C.Presl

Microgramma thurnii
(Baker) R.M.Tryon & Stolze

Pleopeltis percussa (Cav.) Hook.


& Grev.
Moran 1995; Murillo-P. 1997;
Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Pacfico, SN Santa Marta, V
Cauca, V Magdalena. 0-2600 m.
AMA, ANT, BOY, CAL, CAQ,
CES, CHO, CUN, GUJ, HUI,
MAG, MET, NAR, NSA, PUT,
RIS, SAN, TOL, VAL, VIC. No
evaluada.
Mxico a N Suramrica.
Murillo 3390 (COL).

Microgramma acatallela Alston,


Microgramma piloselloides (L.)
Copel.
Moran 1995; Murillo-P. 1997.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia, V Magdalena. 2001600 m.
AMA, ANT, BOY, CAU, CUN,
GUJ, MET, NAR, NSA, PUT. No
evaluada.
Mxico a N Suramrica.
Jaramillo 3904 (COL).
Microgramma tecta var. nana
(Liebm.) Mickel & Beitel

Moran 1995; Murillo-A. 2004a.


Hierba.
Nativa. Amazonia, Orinoquia,
Pacfico, V Cauca, V Magdalena.
0-500 m.
AMA, ANT, CAS, CHO, MET,
SAN, VIC. No evaluada.
Costa Rica a Paraguay, Trinidad.
Valencia 223 B (COL).

Murillo-P. & Harker 1990.


Hierba.
Nativa. Amazonia. 200-250 m.
AMA, VAU. No evaluada.
N Suramrica.
Schultes 13613 (COL).

Microgramma reptans (Cav.)


A.R.Sm.

Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes. 4501400 m.
CAQ, CAU, NAR, PUT, VAL. No
evaluada.
Colombia, Antillas.
Nota: sealada de Colombia
por T. Almeida (com. pers.) /
recorded from Colombia by T.
Almeida (pers. comm.).

Microgramma ciliata (Willd.)


Alston, Polypodium ciliatum
Willd.
Moran 1995; Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Orinoquia, Pacfico,
SN Santa Marta, V Cauca, V
Magdalena. 50-1300 m.
AMA, ANT, BOY, CAL, CAQ,
CAU, CHO, GUI, GUJ, GUV,
MAG, MET, NAR, NSA, PUT,
SAN, VAL, VAU. No evaluada.
Neotrpico.
Len 77 (COL).

Microgramma tobagensis
(C.Chr.) C.D.Adams &
Baksh.-Com.

Microgramma vacciniifolia
(Langsd. & Fisch.) Copel.
Tryon & Stolze 1993.
Hierba.
Nativa. Caribe. 350-450 m.
GUJ, MAG. No evaluada.
Suramrica, Antillas.
Haught 4248 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

535

Pteridofitos (helechos y afines)

POLYPODIACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Micropolypodium Hayata
1 especie
Micropolypodium setulosum
(Rosenst.) A.R.Sm.
Lellinger 1989.
Hierba.
Nativa. Andes. 2000-3600 m.
ANT. No evaluada.
Colombia a Mxico.
Rodrguez 4723 (HUA).

Moranopteris R.Y.Hirai &


J.Prado
12 especies
Moranopteris aphelolepis
(C.V.Morton) R.Y.Hirai &
J.Prado

Micropolypodium aphelolepis
(C.V.Morton) A.R.Sm.
Hirai et al. 2011.
Hierba.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Bolivia.

Moranopteris basiattenuata
(Jenman) R.Y.Hirai &
J.Prado

Micropolypodium basiattenuatum
(Jenman) A.R.Sm.
Hirai et al. 2011.
Hierba.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Neotrpico.

Moranopteris blepharidea
(Copel.) R.Y.Hirai & J.Prado
Micropolypodium blepharideum
(Copel.) A.R.Sm.
Hirai et al. 2011.
Hierba.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Colombia a Bolivia.

536

Moranopteris caucana
(Hieron.) R.Y.Hirai &
J.Prado

Moranopteris nana (Fe)


R.Y.Hirai & J.Prado

Moranopteris hyalina
(Maxon) R.Y.Hirai & J.Prado

Moranopteris plicata
(A.R.Sm.) R.Y.Hirai &
J.Prado

Micropolypodium caucanum
(Hieron.) A.R.Sm.
Smith 1992b; Hirai et al. 2011.
Hierba.
Nativa. Andes. 1100-2450 m.
ANT, CAS, CHO, MET, PUT. No
evaluada.
Nicaragua a Ecuador.
Franco 1353 (COL).

Micropolypodium hyalinum
(Maxon) A.R.Sm.
Toro 2009; Hirai et al. 2011.
Hierba.
Nativa. Andes. 2100-2550 m.
ANT, HUI. No evaluada.
Costa Rica a Ecuador.
Murillo 960 (COL).

Moranopteris killipii
(Copel.) R.Y.Hirai & J.Prado

Grammitis killipii (Copel.)


Lellinger
Copeland 1952; Hirai et al. 2011.
Hierba.
Nativa. Andes. 1900-2350 m.
VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.

Moranopteris longisetosa
(Hook.) R.Y.Hirai & J.Prado

Terpsichore longisetosa (Hook.)


A.R.Sm.
Smith & Moran 1995; Hirai et al.
2011.
Hierba.
Nativa. Andes. 3250-3850 m.
BOY, SAN. No evaluada.
Costa Rica a Bolivia.
Jaramillo 3704 (COL, MO).

Micropolypodium nanum (Fe)


A.R.Sm.
Smith 1992b; Hirai et al. 2011.
Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena,
Orinoquia. 450-650 m.
CAQ, CHO, MET. No evaluada.
Costa Rica a N Suramrica;
Trinidad.
Palacios 2579 (COL, MO).

Micropolypodium plicatum
(A.R.Sm.) A.R.Sm.
Hirai et al. 2011.
Hierba.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Costa Rica a Brasil.

Moranopteris taenifolia
(Jenman) R.Y.Hirai &
J.Prado

Grammitis daguensis (Hieron.)


C.V.Morton, Micropolypodium
daguensis (Hieron.) A.R.Sm.,
Micropolypodium taenifolium
(Jenman) A.R.Sm.
Smith 1992b; Hirai et al. 2011.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Pacfico, SN Santa Marta. 0-2400
m.
AMA, ANT, CAQ, CAU, CHO,
GUJ, MAG, MET, NAR, SAN,
VAL. No evaluada.
Neotrpico.
Jaramillo 3578 (COL).

Moranopteris trichomanoides
(Sw.) R.Y.Hirai & J.Prado
Micropolypodium trichomanoides
(Sw.) A.R.Sm.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Pteridofitos (helechos y afines)

POLYPODIACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Mickel & Smith 2004; Hirai et al.


2011.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico, V
Magdalena. 500-1000 m.
ANT, CHO. No evaluada.
Mxico y Antillas a N
Suramrica.
Lellinger 153 (COL).

Moranopteris truncicola
(Klotzsch) R.Y.Hirai &
J.Prado

Micropolypodium truncicola
(Klotzsch) A.R.Sm.
Moran 1995; Murillo-A. 2004a;
Hirai et al. 2011.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 3003650 m.
CAU, CHO, HUI, MET, PUT,
RIS, VAL. No evaluada.
Costa Rica a N Suramrica.
Grant 9879 (COL).

Mycopteris Sundue
6 especies
Mycopteris alsopteris
(C.V.Morton) Sundue

Terpsichore alsopteris
(C.V.Morton) A.R.Sm.
Smith 1993a; Murillo-A. 2004a;
Sundue 2013.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 50-2400
m.
ANT, CHO. No evaluada.
Costa Rica a Bolivia.
MacPherson 12916 (MO).

Mycopteris amphidasyon
(Mett.) Sundue

Terpsichore amphidasyon (Mett.)


A.R.Sm.
Sundue 2013.
Hierba.
Nativa. Andes. 3000-3100 m.

CUN. No evaluada.
Venezuela a Bolivia.
Tryon 5921 (COL).
Nota: especie dudosa; registro
dudoso / dubious species;
dubious record.

Mycopteris leucosticta
(J.Sm.) Sundue

Polypodium longiusculum C.Chr.,


Terpsichore leucosticta (J.Sm.)
A.R.Sm.
Murillo-P. & Harker 1990;
Sundue 2013.
Hierba.
Nativa. Andes. 3250-3550 m.
BOY, CAL, RIS. No evaluada.
Venezuela a Per.
Tryon 6148 (COL).

Mycopteris longipilosa
Sundue

Mycopteris taxifolia (L.)


Sundue

Terpsichore taxifolia (L.) A.R.Sm.


Smith & Moran 1995; Sundue
2013.
Hierba.
Nativa. Andes. 950-2400 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, PUT,
RIS. No evaluada.
Costa Rica y Antillas a N
Suramrica.
Hagemann 1541 (COL).

Niphidium J.Sm.
6 especies
Niphidium
albopunctatissimum
Lellinger

Sundue 2013.
Hierba.
Nativa. Andes. 1300-2150 m.
ANT, CAU, CHO, NAR. No
evaluada.
Colombia, Ecuador.
Cogollo 3963 (MO).

Tryon & Stolze 1993; Murillo-P.


1997.
Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Pacfico. 500-3050 m.
ANT, CAU, CHO, CUN, MET,
NAR, SAN. No evaluada.
Colombia a Bolivia.
Acosta 194 (COL).

Mycopteris semihirsuta
(Klotzsch) Sundue

Niphidium carinatum
Lellinger

Grammitis semihirsuta (Klotzsch)


C.V.Morton, Polypodium
leucolepis Gilbert, Terpsichore
semihirsuta (Klotzsch) A.R.Sm.
Smith 1993a; Murillo-A. 2004a;
Sundue 2013.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta. 950-3800 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CHO,
CUN, HUI, MAG, MET, NAR,
NSA, PUT, QUI, RIS, SAN, VAL.
No evaluada.
Mxico a Bolivia y Guyana.
Tryon 6008 (COL).

Murillo-P. & Harker 1990.


Hierba.
Nativa. Andes. 1600 m.
NAR, TOL. No evaluada.
Colombia a Bolivia.
Balls 7364 (COL).

Niphidium crassifolium (L.)


Lellinger
Moran 1995; Murillo-P. 1997;
Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia, Pacfico. 0-3300 m.
AMA, ANT, BOL, BOY, CAQ,
CAU, CHO, CUN, HUI, MET,

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

537

Pteridofitos (helechos y afines)

POLYPODIACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

PUT, QUI, RIS, SAN, TOL, VAL,


VAU. No evaluada.
Neotrpico.
Len 205 (COL).

Niphidium longifolium (Cav.)


C.V.Morton & Lellinger
Rojas 1996b.
Hierba.
Nativa. Andes. 2800-3000 m.
NAR. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Hagemann 1943 (COL).

Niphidium mortonianum
Lellinger

Rojas 1996b.
Hierba.
Nativa. Andes, Caribe, SN Santa
Marta. 1100-3100 m.
ANT, BOY, CAU, CES, CUN,
GUJ, MAG, NAR, NSA. No
evaluada.
Venezuela a Per.
Espinal 3110 (COL).

Niphidium oblanceolatum
A.Rojas

Rojas 1996b; Murillo-A. 2004a.


Hierba.
Nativa. Pacfico. 0-500 m.
ANT, BOL, CHO. No evaluada.
Mxico a Per.
Len 682 (COL).
Nota: especie dudosa; registro
dudoso / dubious species;
dubious record.

Pecluma M.G.Price
18 especies, 1 especie endmica
Pecluma absidata
(A.M.Evans) M.G.Price

Tryon & Stolze 1993; Luteyn


1999.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
3250-4100 m.

538

BOY, MAG, SAN. No evaluada.


Venezuela a Bolivia; Antillas.
Killip 18518 (COL).

Pecluma bourgeauana
(E.Fourn.) L.A.Triana

Pecluma ptilota var. bourgaeana


(E.Fourn.) A.R.Sm.
Triana 2011.
Hierba.
Nativa. Pacfico. 0-800 m.
CHO. No evaluada.
S Estados Unidos a Nicaragua,
Antillas, Colombia.
Forero 4672 (COL).

Pecluma camptophyllaria
(Fe) M.G.Price

Tryon & Stolze 1993; Murillo-A.


2004a.
Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Caribe, Pacfico, SN
Santa Marta. 350-3800 m.
ANT, BOL, BOY, CAL, CES,
CHO, CUN, GUJ, HUI, MAG,
MET, NAR, NSA, RIS, SAN,
TOL, VAL. No evaluada.
Costa Rica y Antillas a Bolivia y
Brasil.
Acosta 267 (COL).
Pecluma camptophyllaria var.
camptophyllaria, Pecluma
camptophyllaria var. lachnifera
(Hieron.) Lellinger

Pecluma consimilis (Mett.)


M.G.Price

Evans 1969; Stolze 1981.


Hierba.
Nativa. Andes. 1700-2600 m.
ANT, CUN, NAR, NSA. No
evaluada.
Mxico y Antillas a Per.
Snchez 49 (MO).
Pecluma consimilis var. consimilis

Pecluma curvans (Mett.)


M.G.Price

Polypodium circinatum Sodiro


Luteyn 1999.
Hierba.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Colombia a Bolivia.

Pecluma dispersa
(A.M.Evans) M.G.Price

Evans 1969; Moran 1995.


Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1300-2800 m.
MAG, NSA. No evaluada.
S Estados Unidos y Antillas a
Bolivia y Brasil.
Cuatrecasas 12135 (COL, MO).

Pecluma divaricata
(E.Fourn.) Mickel & Beitel
Pecluma boliviana (Rosenst.)
M.G.Price
Moran 1995; Mickel & Smith
2004; Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Andes. 1000-3000 m.
ANT, BOY, CAL, CAS, CAU,
CUN, HUI, MET, NAR, RIS,
SAN, TOL. No evaluada.
Mxico a Bolivia.
Ramrez 4650 (COL).

Pecluma eurybasis (C.Chr.)


M.G.Price

Pecluma eurybasis var.


glabrescens (Rosenst.) Lellinger
Moran 1995; Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta. 1200-3400 m.
ANT, BOY, CAU, CES, CHO,
CUN, HUI, MAG, NAR, NSA,
PUT, QUI, RIS, TOL, VAL. No
evaluada.
Costa Rica a Bolivia.
Daz 992 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Pteridofitos (helechos y afines)

POLYPODIACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Pecluma eurybasis var. eurybasis,


Pecluma eurybasis var. villosa
(A.M.Evans) Lellinger

Pecluma filicula (Kaulf.)


M.G.Price

Tryon & Stolze 1993.


Hierba.
Nativa. Andes. 1000-1200 m.
ANT, HUI. No evaluada.
Colombia a Bolivia, Argentina,
Brasil, Paraguay.
Llanos 2489 (COL).

Pecluma hygrometrica
(Splitg.) M.G.Price

Moran 1995; Murillo-P. 1997;


Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia,
Pacfico, SN Santa Marta, V
Magdalena. 0-1000 m.
AMA, ANT, BOY, CAQ, CAS,
CHO, CUN, MAG, MET, PUT.
No evaluada.
Mxico a N Suramrica.
Killip 35138 (COL).

Pecluma paradiseae (Langsd.


& Fisch.) M.G.Price
Evans 1969.
Hierba.
Nativa. Andes. 1650-3000 m.
BOY, CUN, SAN. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Brasil,
Bolivia, Paraguay.
Jaramillo 4170 (COL).
Nota: sealada de Colombia por
Triana (com. pers.) / recorded
from Colombia by Triana (pers.
comm.).

Pecluma pastazensis
(Hieron.) R.C.Moran

Evans 1969; Rodrguez 2011.


Hierba.
Nativa. Andes, V Magdalena.
700-2800 m.

ANT, CAU, CUN, NAR. No


evaluada.
Colombia, Ecuador.
Giraldo 401 (HUA).

Pecluma pectinata (L.)


M.G.Price

Tryon & Stolze 1993; Murillo-P.


1997; Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia,
Pacfico, V Magdalena. 0-2500
m.
ANT, BOY, CAQ, CAS, CAU,
CHO, CUN, HUI, MET, NAR,
PUT, SAN, VAL. No evaluada.
Neotrpico.
Killip 35027 (COL).

Pecluma pilosa (A.M.Evans)


M.Kessler & A.R.Sm.

Polypodium ptiloton var. pilosum


A.M.Evans
Evans 1969; Kessler & Smith
2005.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes. 200900 m.
ANT, CAQ. No evaluada.
N Suramrica, Trinidad.
Uribe 1906 (COL).
Nota: sealada de Colombia por
Triana (com. pers.) / recorded
from Colombia by Triana (pers.
comm.).

Pecluma plumula (Willd.)


M.G.Price

Moran 1995; Murillo-P. 1997.


Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia,
SN Santa Marta, V Cauca. 2001800 m.
AMA, ANT, BOY, CAQ, CAS,
CAU, CUN, MAG, MET, NSA,
SAN, TOL. No evaluada.
Neotrpico.
Uribe 4680 (COL).

Pecluma ptilotos (Kunze)


M.G.Price

Tryon & Stolze 1993; Idrraga et


al. 2011.
Hierba.
Nativa. Andes. 2150-2450 m.
ANT. No evaluada.
Mxico a Argentina.
Betancur 1115 (HUA, MO).

Pecluma robusta (Fe)


M.Kessler & A.R.Sm.

Kessler & Smith 2005.


Hierba.
Nativa. Andes, Orinoquia,
Pacfico. 0-2700 m.
ANT, BOY, CHO, CUN, HUI,
RIS, SAN. No evaluada.
Colombia, Brasil, Bolivia.
Murillo 3404 (COL).
Nota: sealada de Colombia por
Triana (com. pers.) / recorded
from Colombia by Triana (pers.
comm.).

Pecluma sanctae-mariae
L.A.Triana

Triana 2011.
Hierba.
Endmica. Andes. 650-2100 m.
BOY, CAS, CAU, MET, SAN. No
evaluada.
Murillo 3413 (COL).

Phlebodium (R.Br.) J.Sm.


3 especies
Phlebodium aureum (L.)
J.Sm.

Smith 1981; Idrraga et al. 2011.


Hierba.
Nativa. Andes. 450-2000 m.
ANT. No evaluada.
Estados Unidos a Argentina.
Posada 12 (HUA).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

539

Pteridofitos (helechos y afines)

POLYPODIACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Phlebodium decumanum
(Willd.) J.Sm.

Moran 1995; Murillo-A. 2004a.


Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 100-1200 m.
AMA, ANT, BOL, BOY, CAQ,
CES, CHO, CR, CUN, MAG,
MET, NAR, NSA, SAN, TOL,
VAU, VIC. No evaluada.
S Estados Unidos y Antillas a
Argentina.
Len 231 (COL).

Phlebodium pseudoaureum
(Cav.) Lellinger

Lellinger 1989; Moran 1995.


Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
800-2300 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, MAG,
NSA, SAN. No evaluada.
S Estados Unidos y Antillas a
Argentina.
Acosta 553 (COL).

Pleopeltis Willd.
22 especies, 1 especie endmica
Pleopeltis astrolepis (Liebm.)
E.Fourn.

Tryon & Stolze 1993; Lorea 1995;


Smith & Tejero 2014.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta. 400-2250 m.
BOY, CHO, CUN, MAG, NSA,
QUI, VAL. No evaluada.
Neotrpico.
Agudelo 1423 (COL).

Pleopeltis balaonensis
(Hieron.) A.R.Sm.

Polypodium balaonense Hieron.


Lellinger 1989; Smith & Tejero
2014.
Hierba.
Nativa.

540

DESCONOCIDO. No evaluada.
Panam a Bolivia.

Pleopeltis bombycina
(Maxon) A.R.Sm.

Polypodium bombycinum Maxon


Lellinger 1989; Murillo-P. 1997;
Smith & Tejero 2014.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia,
V Magdalena. 150-2600 m.
ANT, BOY, CAQ, CUN, MET,
PUT, VAL. No evaluada.
Panam y N Suramrica.
Uribe 1910 (COL).

Pleopeltis buchtienii (Christ


& Rosenst.) A.R.Sm.

Polypodium buchtienii Christ


& Rosenst., Polypodium
pycnocarpum var. buchtienii
(Christ & Rosenst.) R.M.Tryon &
Stolze, Polypodium rusbyi Maxon
Ramrez & Macas 2007; Smith &
Tejero 2014.
Hierba.
Nativa. Andes. 2400-3100 m.
ANT, BOY, CUN, NAR, NSA,
RIS, SAN, TOL. No evaluada.
Venezuela a Bolivia.
Franco 2748 (COL).

Pleopeltis christensenii
A.R.Sm.

Dicranoglossum panamense
(C.Chr.) L.D.Gmez
Lellinger 1989; Murillo-A. 2004a;
Smith & Tejero 2014.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico, V
Magdalena. 0-700 m.
ANT, CHO, NAR. No evaluada.
Honduras a Per.
Forero 2399 (COL, MO).

Pleopeltis desvauxii
(Klotzsch) Salino

Dicranoglossum desvauxii
(Klotzsch) Proctor

Tryon & Stolze 1993; Murillo-P.


1997; Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Pacfico, V
Magdalena. 50-2700 m.
AMA, ANT, CAQ, CHO, CUN,
MET, SAN. No evaluada.
Antillas, N Suramrica.
Murillo 1910 (COL).

Pleopeltis fimbriata (Maxon)


A.R.Sm.

Polypodium fimbriatum Maxon


Murillo-P. et al. 2008; Smith &
Tejero 2014.
Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 450-2800
m.
ANT, BOY, CUN, HUI, MET. No
evaluada.
Venezuela a Ecuador.
Saravia 4287 (COL).

Pleopeltis fraseri (Kuhn)


A.R.Sm.

Polypodium fraseri Kuhn


Tryon & Stolze 1993; Smith &
Tejero 2014.
Hierba.
Nativa. Andes. 1700-1900 m.
CAU, HUI, SAN. No evaluada.
Colombia a Bolivia.
Espinal 2864 (COL).

Pleopeltis fructuosa (Maxon


& Weath.) Lellinger

Lorea 1995; Smith & Tejero 2014.


Hierba.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Colombia a Costa Rica.

Pleopeltis furcata (L.) R.Sm.


Dicranoglossum furcatum (L.)
J.Sm.
Murillo-A. 2004a; Smith &
Tejero 2014.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Pteridofitos (helechos y afines)

POLYPODIACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico, V
Magdalena. 300-1500 m.
ANT, CAU, NAR, QUI, RIS,
VAL. No evaluada.
N Suramrica, Antillas.
Hagemann 1661 (COL).

Pleopeltis hookeri A.R.Sm.

Dicranoglossum polypodioides
(Hook.) Lellinger
Murillo-A. 2004a; Smith &
Tejero 2014.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, V Magdalena. 0-1000
m.
AMA, ANT, CAQ, CHO, NAR,
SAN, VAL. No evaluada.
Costa Rica a Per.
Haught 1625 (COL).

Pleopeltis leucospora
(Klotzsch) T.Moore

Lellinger 1989; Smith & Tejero


2014.
Hierba.
Nativa. Andes. 1500-2200 m.
ANT, CUN, PUT. No evaluada.
Costa Rica y Antillas a Per.
Bristol 428 (COL).

Pleopeltis macrocarpa
(Willd.) Kaulf.

Murillo-P. 1997; Smith & Tejero


2014.
Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, SN Santa Marta.
1400-3600 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CES,
CUN, HUI, MAG, MET, NAR,
NSA, PUT, RIS, SAN, TOL, VAL.
No evaluada.
Honduras y Antillas a Argentina;
India, frica.
Murillo 3630 (COL).
Pleopeltis macrocarpa var.
macrocarpa

Pleopeltis monosora (Desv.)


A.R.Sm.

Polypodium monosorum Desv.


Tryon & Stolze 1993; Luteyn
1999; Smith & Tejero 2014.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
950-4000 m.
ANT, BOL, BOY, CAL, CAU,
CES, HUI, MAG, NAR, QUI,
RIS, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Venezuela a Per.
Rangel 11087 (COL).

Pleopeltis murora (Hook.)


A.R.Sm. & Tejero

Polypodium murorum Hook.


Moran 1995; Luteyn 1999; Smith
& Tejero 2014.
Hierba.
Nativa. Andes. 2500-4300 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
HUI, MET, NAR, QUI, RIS,
SAN, TOL, VAL. No evaluada.
Costa Rica y Antillas a Ecuador.
Murillo 1236 (COL).

Pleopeltis orientalis Sundue

Sundue 2007; Smith & Tejero


2014.
Hierba.
Endmica. Andes. 2250-3250 m.
BOY, CUN, SAN. No evaluada.
Killip 17350 (NY).

Pleopeltis polypodioides (L.)


E.G.Andrews & Windham

Polypodium polypodioides (L.)


Watt, Polypodium polypodioides
var. burchellii (Baker) Weath.,
Polypodium polypodioides var.
michauxianum Weath.
Murillo-P. 1997; Mickel & Smith
2004; Smith & Tejero 2014.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe, SN
Santa Marta. 250-3000 m.

ANT, BOY, CAQ, CES, CUN,


MAG, MET, NSA, TOL. No
evaluada.
Estados Unidos y Antillas a N
Suramrica.
Haught 2262, 3585 (COL).
Pleopeltis polypodioides var.
polypodioides

Pleopeltis pycnocarpa
(C.Chr.) A.R.Sm.

Polypodium pycnocarpum C.Chr.


Hierba.
Nativa. Andes. 2800 m.
CUN. No evaluada.
Colombia a S Suramrica.
Grifo 1164 (MO).

Pleopeltis remota (Desv.)


A.R.Sm.

Polypodium plebeium Schltdl.


& Cham., Polypodium remotum
Desv.
Tryon & Stolze 1993; Smith &
Tejero 2014.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1400-3150 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CHO,
CUN, HUI, MAG, NAR, PUT,
SAN, VAL. No evaluada.
Centroamrica y Antillas a N
Suramrica.
Lozano 3990 (COL).

Pleopeltis steirolepis (C.Chr.)


A.R.Sm. & Tejero
Smith & Tejero 2014.
Hierba.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Venezuela a Ecuador.
Nota: sealada de Colombia
por Smith & Tejero (2014),
sin indicacin de espcimen
/ recorded from Colombia by
Smith & Tejero (2014), with no
indication of specimen.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

541

Pteridofitos (helechos y afines)

POLYPODIACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Pleopeltis thyssanolepis
(Klotzsch) E.G.Andrews &
Windham

Polypodium thyssanolepis
Klotzsch
Tryon & Stolze 1993; Moran
1995; Smith & Tejero 2014.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
250-3350 m.
ANT, BOL, BOY, CES, CR,
CUN, MAG, NAR, NSA, SAN.
No evaluada.
S Estados Unidos y Antillas a
Bolivia.
Mora 119 (COL).

Pleopeltis wiesbaurii
(Sodiro) Lellinger

Moran 1995; Murillo-A. 2004a;


Smith & Tejero 2014.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 5004000 m.
ANT, CES, CUN, NAR, NSA,
TOL, VAL. No evaluada.
Costa Rica a Ecuador.
Rodrguez 3339 (COL).

Polypodium L.
6 especies
Polypodium colpodes Kunze

Polypodium fuscopetiolatum
A.R.Sm.
Mickel & Smith 2004; Tejero &
Pacheco 2004.
Hierba.
Nativa. SN Santa Marta. 1100 m.
MAG. No evaluada.
Mxico a Venezuela.
Madrin 536 (COL, MO).
Polypodium colpodes var. colpodes

Polypodium dulce Poir.

Polypodium sororium Willd.


Mickel & Smith 2004.
Hierba.

542

Nativa. V Magdalena. 700 m.


ANT. No evaluada.
Neotrpico.
Rodrguez 4240 (COL, MO).

Polypodium echinolepis Fe

Rodrguez 2011.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Nota: especie dudosa; registro
dudoso / dubious species;
dubious record.

Polypodium fraternum
Schltdl. & Cham.

Rodrguez 2011.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Nota: especie dudosa; registro
dudoso / dubious species;
dubious record.

Polypodium plesiosorum
Kunze
Murillo-P. & Harker 1990.
Hierba.
Nativa. Pacfico. 50-100 m.
CHO. No evaluada.
Mxico a Venezuela.
Len 714 (MO).

Polypodium wiesbaueri
Sodiro

Lellinger 1989; Luteyn 1999.


Hierba.
Nativa. Andes. 3200-4000 m.
CUN, NAR, NSA, SAN. No
evaluada.
Costa Rica a Ecuador.
Garca-Barriga 19775 (COL).

[Pyrrosia Mirb.]
[Pyrrosia laevis (Bedd.)
Ching]

Rodrguez 2011.
Nota: registro basado en
identificacin errnea / record
based on a misidentification.

Serpocaulon A.R.Sm.
23 especies
Serpocaulon adnatum
(Klotzsch) A.R.Sm.

Polypodium adnatum Klotzsch


Smith et al. 2006a.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 550-2800 m.
ANT, BOY, CHO, CUN, NAR,
PUT, RIS, TOL, VAL. No
evaluada.
N Suramrica.
Little 8598 (COL).

Serpocaulon attenuatum
(C.Presl) A.R.Sm.

Polypodium attenuatum Kunth


Smith et al. 2006a.
Hierba.
Nativa. Caribe. 100 m.
CES. No evaluada.
Nicaragua, Jamaica a N
Suramrica.
Haught 4336 (COL).

Serpocaulon caceresii
(Sodiro) A.R.Sm.

Polypodium caceresii Sodiro


Smith et al. 2006a.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia,
Pacfico, SN Santa Marta. 0-2700
m.
AMA, ANT, BOY, CAQ, CES,
CUN, HUI, MAG, MET, NSA,
TOL, VAL. No evaluada.
Costa Rica a N Suramrica.
Fernndez 16067 (COL).

Serpocaulon dasypleuron
(Kunze) A.R.Sm.

Polypodium dasypleuron Kunze


Smith et al. 2006a.
Hierba.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Pteridofitos (helechos y afines)

POLYPODIACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Nativa. Andes, V Magdalena.


700-3100 m.
ANT, CAL, CUN. No evaluada.
Costa Rica a Bolivia y Brasil.
Bishler 1288 (COL).

Serpocaulon dissimile (L.)


A.R.Sm.

Polypodium dissimile L.
Smith et al. 2006a.
Hierba.
Nativa. Andes, Caribe, Pacfico,
SN Santa Marta, V Magdalena.
0-1150 m.
ANT, BOY, CAU, CHO, CUN,
HUI, MAG, NAR, SAN, VAL.
No evaluada.
Mxico y Antillas a Ecuador.
Jaramillo 3909 (COL).

Serpocaulon
eleutherophlebium (Fe)
A.R.Sm.

Polypodium mindense Sodiro


Luteyn 1999; Smith et al. 2006a.
Hierba.
Nativa. Andes. 2700-3300 m.
ANT, CAU, CHO, TOL. No
evaluada.
Costa Rica a Ecuador.
Barclay 5877 (COL, MO).

Serpocaulon fraxinifolium
(Jacq.) A.R.Sm.

Polypodium fraxinifolium Jacq.


Murillo-P. 1997; Smith et al.
2006a.
Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Caribe, Pacfico, SN
Santa Marta, V Magdalena. 1003200 m.
ANT, BOY, CAS, CAU, CES,
CHO, CUN, GUJ, HUI, MAG,
MET, NAR, NSA, PUT, QUI,
RIS, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Neotrpico.
Murillo 3583 (COL).

Serpocaulon funckii (Mett.)


A.R.Sm.

Polypodium funckii Mett.


Smith et al. 2006a.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1300-3400 m.
ANT, BOY, CAL, CHO, CUN,
MAG, NAR, NSA, SAN, VAL.
No evaluada.
NO Suramrica.
Jaramillo 5395 (COL).

Serpocaulon giganteum
(Desv.) A.R.Sm.

Polypodium giganteum Desv.


Lellinger 1989; Smith et al.
2006a.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico, V
Magdalena. 0-2600 m.
ANT, CAU, CHO. No evaluada.
Nicaragua a Bolivia y Brasil.
Forero 4222 (COL).

Serpocaulon lasiopus
(Klotzsch) A.R.Sm.

Polypodium lasiopus Klotzsch


Luteyn 1999; Smith et al. 2006a.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2600-4200 m.
ANT, CUN, MAG, MET. No
evaluada.
N Suramrica y Argentina.
Cleef 7864 (COL).

Serpocaulon levigatum (Cav.)


A.R.Sm.
Polypodium levigatum Cav.
Murillo-P. 1997; Smith et al.
2006a.
Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Caribe, Pacfico, SN
Santa Marta, V Magdalena. 2002850 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CES,
CHO, CUN, GUJ, HUI, MAG,

NAR, NSA, PUT, QUI, RIS,


SAN, VAL. No evaluada.
Neotrpico.
Jaramillo 4462 (COL).

Serpocaulon loriceum (L.)


A.R.Sm.

Polypodium loriceum L.
Smith et al. 2006a.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Pacfico, SN Santa Marta.
50-3800 m.
AMA, ANT, CAU, CHO, CUN,
MAG, NAR, NSA. No evaluada.
Neotrpico y Argentina.
Hagemann 1124 (COL).

Serpocaulon loriciforme
(Rosenst.) A.R.Sm.

Polypodium loriciforme Rosenst.,


Polypodium subviride Lellinger
Smith et al. 2006a.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico, V
Magdalena. 700 m.
ANT, NAR, VAL. No evaluada.
Costa Rica a Per.
Rodrguez 4221 (COL, HUA,
JAUM).

Serpocaulon maritimum
(Hieron.) A.R.Sm.

Polypodium maritimum Hieron.


Smith et al. 2006a.
Hierba.
Nativa. Andes, Caribe, Pacfico.
0-1650 m.
ANT, CAU, CHO, GUJ, NAR,
VAL. No evaluada.
Nicaragua a Per.
Lellinger 758 (COL).

Serpocaulon nanegalense
(Sodiro) A.R.Sm.

Polypodium nanegalense Sodiro


Smith et al. 2006a.
Hierba.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

543

Pteridofitos (helechos y afines)

POLYPODIACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Nativa. Andes. 2800 m.


ANT. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Rodrguez 5000 (HUA).

Serpocaulon obscurinervium
D.Sann
Sann 2014.
Hierba.
Nativa. Andes. 1800-2800 m.
NAR. No evaluada.
S Colombia y Ecuador.
Hagemann 1898 (HT: PSO; IT:
COL).

Serpocaulon patentissimum
(Kuhn) A.R.Sm.

Polypodium patentissimum Kuhn


Smith et al. 2006a.
Nativa. Andes. 950-1800 m.
ANT, CHO, NAR. No evaluada.
NO Suramrica.
Croat 71573 (MO).

Serpocaulon ptilorhizon
(Christ) A.R.Sm.

Polypodium ptilorhizon Christ


Smith et al. 2006a.
Hierba.
Nativa. Andes. 2350 m.
ANT. No evaluada.
Nicaragua a Bolivia.
Atehorta 290 (HUA, MO).

Serpocaulon
semipinnatifidum (Fe)
A.R.Sm.

Polypodium semipinnatifidum
(Fe) Mett.
Smith et al. 2006a.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1600-2900 m.
ANT, BOY, CHO, CUN, HUI,
MAG, NSA, SAN. No evaluada.
Venezuela a Per.
Acosta 101 (COL).

544

Serpocaulon sessilifolium
(Desv.) A.R.Sm.

Polypodium kunzeanum C.Chr.,


Polypodium sessilifolium Desv.
Smith et al. 2006a.
Hierba.
Nativa. Andes. 1700-3600 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, HUI,
NSA, QUI, RIS, SAN, TOL. No
evaluada.
Costa Rica a Bolivia.
Idrobo 3447 (COL).

Serpocaulon subandinum
(Sodiro) A.R.Sm.

Polypodium andinum Sodiro


Luteyn 1999; Idrraga et al. 2011.
Hierba.
Nativa. Andes. 2800 m.
ANT. No evaluada.
Colombia a Per.
Atehorta 1272 (HUA).

Serpocaulon triseriale (Sw.)


A.R.Sm.

Polypodium triseriale Sw.


Murillo-P. 1997; Smith et al.
2006a.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia,
Pacfico, SN Santa Marta, V
Magdalena. 40-2800 m.
AMA, ANT, BOY, CAQ, CAU,
CHO, CUN, GUI, HUI, MAG,
MET, NAR, SAN, VAL, VAU. No
evaluada.
Canad a Paraguay.
Jaramillo 3943 (COL).

Serpocaulon wagneri (Mett.)


A.R.Sm.
Polypodium wagneri Mett.
Smith et al. 2006a.
Hierba.
Nativa. Orinoquia, Pacfico, V
Cauca. 150-500 m.
ANT, CHO, MET, NSA. No
evaluada.

Costa Rica a Ecuador.


Gentry 16759 (MO).

Stenogrammitis Labiak
3 especies
Stenogrammitis jamesonii
(Hook.) Labiak

Grammitis jamesonii (Hook.)


C.V.Morton
Hieronymus 1905; Labiak et al.
2010.
Hierba.
Nativa. Andes. 1800-2500 m.
ANT, CAU, CUN. No evaluada.
Guatemala a Bolivia.
Stebel 680b (B MO).

Stenogrammitis limula
(Christ) Labiak

Lellingeria limula (Christ)


A.R.Sm. & R.C.Moran
Forero & Murillo 2010; Labiak
2011.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1700-3000 m.
ANT, MAG. No evaluada.
Costa Rica a Ecuador y Brasil.
Smith 2701 (NY).

Stenogrammitis myosuroides
(Sw.) Labiak
Lellingeria myosuroides (Sw.)
A.R.Sm. & R.C.Moran
Forero & Murillo 2010; Labiak
2011.
Hierba.
Nativa. Andes. 1200-3700 m.
ANT, ARA, BOY, CAL, CAU,
CHO, CUN, HUI, MAG, MET,
NAR, NSA, PUT, QUI, RIS,
SAN, TOL, VAL. No evaluada.
Neotrpico, frica.
Barbosa 8625 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Pteridofitos (helechos y afines)

POLYPODIACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Terpsichore A.R.Sm.

8 especies, 1 especie endmica


Terpsichore alsophilicola
(Christ) A.R.Sm.

Smith 1993a; Murillo-A. 2004a.


Hierba.
Nativa. Pacfico. 50 m.
CHO. No evaluada.
Costa Rica a Ecuador.
Lellinger 123 (COL).

Terpsichore asplenifolia (L.)


A.R.Sm.

Smith & Moran 1995.


Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2000-2800 m.
ANT, CES, CUN, HUI, NAR. No
evaluada.
Mxico y Antillas a N
Suramrica.
Little 8591 (COL).

Terpsichore chrysleri
(Copel.) A.R.Sm.

Smith 1993a; Smith & Moran


1995.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1200-2400 m.
ANT, BOY, CUN, HUI, MAG.
No evaluada.
Costa Rica y Antillas a Bolivia y
Brasil.
Grant 10233 (COL).

Terpsichore dolorensis
(Hieron.) A.R.Sm.

Smith 1993a.
Hierba.
Endmica.
ANT. No evaluada.
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Terpsichore lehmanniana
(Hieron.) A.R.Sm.

Smith 1993a; Smith & Moran


1995.
Hierba.
Nativa. Andes. 2250 m.
ANT. No evaluada.
Guatemala a Ecuador.
Rodrguez 5035 (HUA).

Terpsichore mollissima (Fe)


A.R.Sm.
Mickel & Smith 2004.
Hierba.
Nativa. Andes, Orinoquia. 5001500 m.
BOY, MET. No evaluada.
Neotrpico.
Killip 34283 (COL).

Costa Rica, Bolivia.


Murillo 971 (COL).

Zygophlebia sectifrons
(Mett.) L.E.Bishop

Smith & Moran 1995.


Hierba.
Nativa.
ANT. No evaluada.
Nicaragua y Antillas a Per.
Daniel 612 A (COL).

PSILOTACEAE
1 gnero, 2 especies

Psilotum Sw.
2 especies

Terpsichore staheliana
(Posth.) A.R.Sm.

Psilotum complanatum Sw.

Lellinger 1989; Smith 1993a.


Hierba.
Nativa. Pacfico. 0-100 m.
CHO. No evaluada.
Mxico a N Suramrica.

Palacios 1995; Mickel & Smith


2004.
Hierba.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Pantropical.

Terpsichore subtilis
(Klotzsch) A.R.Sm.

Psilotum nudum (L.)


P.Beauv.

Smith & Moran 1995.


Hierba.
Nativa. Andes. 1300-2750 m.
ANT, CUN, NAR, PUT. No
evaluada.
Mxico a Ecuador.
Franco 5043 (COL).

Palacios 1995; Murillo-A. 2004a;


Rodrguez 2011.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-1500
m.
ANT, CHO, VAL. No evaluada.
Tropical a subtropical.
Killip 35510 (COL).

Zygophlebia L.E.Bishop
2 especies
Zygophlebia mathewsii
(Mett.) L.E.Bishop

Smith & Moran 1995.


Hierba.
Nativa. Andes. 2200-3150 m.
ANT, CUN, NAR, PUT, RIS. No
evaluada.

PTERIDACEAE
24 gneros, 169 especies, 10
especies endmicas

Acrostichum L.

2 especies

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

545

Pteridofitos (helechos y afines)

PTERIDACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Acrostichum aureum L.

Mickel & Smith 2004; Murillo-A.


2004a.
Hierba.
Nativa. Caribe, Pacfico, SN
Santa Marta. 0-950 m.
ANT, ATL, BOL, CAU, CHO,
CR, MAG, NAR, SUC, VAL.
No evaluada.
Pantropical.
Betancur 1963 (COL).

Acrostichum danaeifolium
Langsd. & Fisch.

Mickel & Smith 2004; Murillo-A.


2004a.
Hierba.
Nativa. Caribe, Pacfico, SN
Santa Marta, V Cauca. 0-500 m.
ANT, CHO, GUJ, MAG, VAL.
No evaluada.
Neotrpico.
Len 696 (COL).

Adiantopsis Fe
3 especies, 1 especie endmica
Adiantopsis chlorophylla
(Sw.) Fe

Cheilanthes chlorophylla Sw.


Tryon & Stolze 1989.
Hierba.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Centroamrica, Suramrica.

Adiantopsis lindigii (Mett.)


Prantl

Cheilanthes lindigii Mett.


Hierba.
Endmica. Andes. 2000-2600 m.
BOY. No evaluada.
Acosta 285 (COL).

Adiantopsis radiata (L.) Fe


Pacheco 1995; Murillo-P. 1997;
Murillo-A. 2004a.
Hierba.

546

Nativa. Amazonia, Andes,


Guayana y Macarena, Caribe,
Pacfico, SN Santa Marta. 1501200 m.
ANT, BOY, CAU, CES, HUI,
MAG, MET, RIS, TOL, VAU,
VIC. No evaluada.
Neotrpico, Argentina.
Acosta 942 (COL).

Adiantum L.

41 especies, 1 especie endmica


Adiantum alarconianum
Gaudich.

Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Caribe, Pacfico. 250-700
m.
CHO, GUJ, MAG. No evaluada.
Colombia a Per.
Ludge 226 (COL).

Adiantum amplum C.Presl


Adiantum princeps T.Moore
Mickel & Smith 2004.
Hierba.
Nativa. Caribe. 0-100 m.
MAG. No evaluada.
Mxico a Venezuela.
Smith 953 (MO).

Adiantum anceps Maxon &


C.V.Morton

Tryon & Stolze 1989.


Hierba.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Colombia a Bolivia.

Adiantum andicola Liebm.


Moran 1995.
Hierba.
Nativa. Andes. 1500-1800 m.
CAU. No evaluada.
Colombia a Mxico.
Munar 64 (COL).

Adiantum argutum Splitg.


Prado & Lellinger 1992.
Hierba.
Nativa. Orinoquia. 100 m.
VIC. No evaluada.
N Suramrica.
Hermann 11107 (COL).

Adiantum braunii Kuhn

Mickel & Smith 2004.


Hierba.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Mxico a Ecuador.

Adiantum cajennense
Klotzsch

Adiantum villosissimum Kuhn


Rojas 2008a.
Hierba.
Nativa. V Magdalena. 450 m.
ANT. No evaluada.
Costa Rica a N Suramrica.
Monsalve 3 (HUA).

Adiantum concinnum Willd.

Moran 1995; Murillo-P. 1997;


Mickel & Smith 2004.
Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Caribe, Pacfico, SN
Santa Marta. 250-2000 m.
BOY, CAL, CAU, CUN, GUJ,
HUI, MAG, MET, NAR, NSA,
VAL. No evaluada.
Mxico y Antillas a Per y Brasil.
Acosta 1115 (COL).

Adiantum cordatum Maxon


Moran 1995.
Hierba.
Nativa. Pacfico. 0-200 m.
CHO. No evaluada.
Colombia, Panam.
Bernal 2972 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Pteridofitos (helechos y afines)

PTERIDACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Adiantum decoratum Maxon


& Weath.

Mickel & Smith 2004; Murillo-A.


2004a.
Hierba.
Nativa. Caribe, Pacfico. 50-900
m.
ANT, BOL, CHO. No evaluada.
Forero 1793 (COL).

Adiantum deflectens Mart.

Moran 1995.
Hierba.
Nativa. Caribe, Pacfico. 700 m.
GUJ, VAL. No evaluada.
Mxico a N Suramrica.
Acosta 1133 (COL).

Adiantum diogoanum Baker


Toro 2009.
Hierba.
Nativa. V Cauca. 90-800 m.
ANT, RIS. No evaluada.
Colombia a Bolivia y Brasil.
Alonso 9456 (MO).

Adiantum elegantulum
Maxon

Murillo-P. et al. 2008.


Hierba.
Nativa. Orinoquia. 500 m.
MET. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Alston 7605 (MO).

Adiantum fructuosum
Spreng.

Moran 1995; Murillo-A. 2004a.


Hierba.
Nativa. Andes, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 350-1550 m.
ANT, BOY, CHO, MAG, SAN,
VAL. No evaluada.
Neotrpico.
Brand 1814 (COL).

Adiantum grossum Mett.

Nativa. Andes, Guayana y


Macarena, Caribe, Pacfico, SN
Santa Marta. 0-1600 m.
ANT, CAL, CHO, CUN, GUJ,
MAG, MET, NAR, NSA, RIS,
SAN, VAL. No evaluada.
Neotrpico.
Daniel 1522 (COL).

Adiantum humile Kunze

[Adiantum mathewsianum
Hook.]

Murillo-P. & Harker 1990.


Hierba.
Endmica. Andes, V Magdalena.
300-2200 m.
ANT, CUN, SAN, TOL. No
evaluada.
Brand 1838 (COL).

Moran 1995; Murillo-A. 2004a.


Hierba.
Nativa. Amazonia, Pacfico, V
Cauca. 50-500 m.
ANT, CHO, GUI, GUV. No
evaluada.
Neotrpico.
Churchill 17682 (COL).

Adiantum latifolium Lam.

Moran 1995; Murillo-P. 1997;


Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia,
Pacfico, V Cauca, V Magdalena.
100-1500 m.
AMA, ANT, BOY, CAQ, CAU,
CHO, CUN, GUV, MET, NAR,
NSA, PUT, VAL, VAU, VIC. No
evaluada.
Neotrpico, Argentina.
Hagemann 1438 (COL).

Adiantum lucidum (Cav.) Sw.


Moran 1995; Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Caribe, Pacfico, SN
Santa Marta. 0-300 m.
ANT, ATL, CHO, CR, MAG.
No evaluada.
Panam, N Suramrica, Antillas.
Len 255 (COL).

Adiantum macrophyllum Sw.


Moran 1995; Murillo-P. 1997;
Murillo-A. 2004a.
Hierba.

Murillo-P. et al. 2008.


Nota: registro basado en
identificacin errnea / record
based on a misidentification.

Adiantum nudum A.R.Sm.

Toro 2009.
Hierba.
Nativa. Pacfico, V Magdalena.
200-500 m.
ANT. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Callejas 4579 (MO).

Adiantum obliquum Willd.

Moran 1995; Murillo-P. 1997;


Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Guayana
y Macarena, Pacfico, V
Magdalena. 0-950 m.
AMA, ANT, CHO, GUV, MET,
NSA, SAN, VAL, VAU, VIC. No
evaluada.
Neotrpico.
Brand 1824 (COL).

Adiantum orbignyanum
Kuhn

Murillo-P. & Harker 1990.


Hierba.
Nativa. Andes. 1900-2200 m.
BOY, CAU. No evaluada.
Colombia a Argentina.
Hagemann 734 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

547

Pteridofitos (helechos y afines)

PTERIDACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Adiantum patens Willd.

Mickel & Beitel 1988; Moran


1995.
Hierba.
Nativa. Andes, Caribe, SN Santa
Marta. 750-2150 m.
BOY, CAU, CUN, MAG, MET.
No evaluada.
Mxico a Bolivia.
Smith 952 (COL).

Adiantum pectinatum Baker


Murillo-P. & Harker 1990.
Hierba.
Nativa. SN Santa Marta. 10001100 m.
MAG. No evaluada.
Costa Rica, Colombia a Bolivia,
Argentina.
Madrin 462 (COL).

Adiantum petiolatum Desv.

Moran 1995; Murillo-P. 1997;


Mickel & Smith 2004.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, SN Santa
Marta, V Magdalena. 0-1150 m.
AMA, ANT, ARA, BOY, CAQ,
CHO, CUN, GUV, MAG, MET,
NSA, SAN, TOL, VAL, VAU. No
evaluada.
Neotrpico.
Murillo 1636 (COL).

Adiantum philippense L.

Adiantum lunulatum Burm.f.


Moran 1995.
Hierba.
Nativa. Andes, Caribe. 450-650
m.
BOY, MAG. No evaluada.
Colombia a Mxico; Cuba;
Paleotrpico.
Jaramillo 3949 (COL).

Adiantum phyllitidis J.Sm.


Hassler & Swale 2004.
Hierba.

548

Nativa. V Magdalena. 300-450


m.
ANT. No evaluada.
N Suramrica.
Fonnegra 8693 (HUA).

Adiantum platyphyllum Sw.


Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Pacfico. 150-500 m.
ANT, VAL. No evaluada.
N Suramrica.
Hagemann 426 (COL).

Adiantum poiretii Wikstr.

Moran 1995.
Hierba.
Nativa. Andes. 1500-3000 m.
BOY, CUN, NAR. No evaluada.
Neotrpico, Argentina, Chile,
India, frica.
Ramrez 5603 (COL).

Adiantum polyphyllum
Willd.

Murillo-P. 1997; Rojas 2001b.


Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Caribe, SN Santa
Marta. 300-2250 m.
ANT, BOY, CES, CUN, GUJ,
MAG, MET, NAR, NSA, TOL.
No evaluada.
Guatemala y Trinidad a
Venezuela.
Dueas 957 (COL).

Adiantum pulverulentum L.

Moran 1995; Murillo-P. 1997;


Mickel & Smith 2004.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, SN Santa
Marta, V Magdalena. 0-1900 m.
AMA, ANT, BOL, CAU, CES,
CHO, CR, CUN, MAG, MET,
NAR, PUT, QUI, RIS, VAL. No
evaluada.

Neotrpico.
Len 239 (COL).

Adiantum raddianum
C.Presl

Moran 1995; Mickel & Smith


2004.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1000-3450 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
HUI, MAG, NAR, QUI, SAN,
TOL, VAL. No evaluada.
Neotrpico, Chile.
Valencia 115 (COL).

Adiantum seemannii Hook.


Moran 1995; Mickel & Smith
2004.
Hierba.
Nativa. Pacfico. 50-450 m.
ANT, CHO. No evaluada.
Colombia a Mxico.
Haught 4610 (COL).

Adiantum serratodentatum
Willd.
Moran 1995; Murillo-P. 1997.
Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Orinoquia, V
Magdalena. 200-1200 m.
ANT, CUN, HUI, MET, NSA,
VIC. No evaluada.
Neotrpico.
Acosta 868 (COL).

Adiantum tenerum Sw.

Moran 1995.
Hierba.
Nativa. Andes, Caribe, SN Santa
Marta. 800-1650 m.
BOY, CES, CUN, MAG. No
evaluada.
S Estados Unidos, Neotrpico.
Acosta 185 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Pteridofitos (helechos y afines)

PTERIDACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Adiantum terminatum Miq.

Moran 1995; Murillo-P. 1997.


Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia.
250-1000 m.
ANT, BOY, CAQ, CES, MET,
PUT, VAU. No evaluada.
Neotrpico.
Idrobo 448 (COL).

Adiantum tetraphyllum
Willd.

Moran 1995; Murillo-A. 2004a.


Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Pacfico, SN Santa Marta.
50-1800 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CHO,
CUN, MAG, MET, NSA, PUT,
RIS, TOL, VAL, VAU. No
evaluada.
Neotrpico, Argentina.
Schultes 15310 (COL).

Adiantum tomentosum
Klotzsch

Tryon & Stolze 1989; Murillo-P.


1997.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia.
100-1300 m.
AMA, ANT, CAQ, HUI, MET,
PUT, SAN, VAU. No evaluada.
Neotrpico.
Llanos 2522 (COL).

Adiantum urophyllum Hook.


Adiantum kalbreyeri C.Chr.
Moran 1995; Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 0-1500 m.
AMA, CAU, CHO, NAR, VAL.
No evaluada.
Guatemala y Jamaica a Per.
Hagemann 1743 (COL).

Adiantum villosum L.

Moran 1995; Mickel & Smith


2004.
Hierba.
Nativa. Caribe, Pacfico, SN
Santa Marta. 850 m.
GUJ, MAG, NAR. No evaluada.
Neotrpico.
Barbosa 1800 (COL).

Adiantum wilsonii Hook.

Moran 1995; Mickel & Smith


2004.
Hierba.
Nativa. Pacfico, V Magdalena.
0-500 m.
ANT, CHO, SAN. No evaluada.
Mxico y Antillas a Ecuador.
Killip 33612 (COL).

Aleuritopteris Fe
1 especie
Aleuritopteris farinosa
(Forssk.) Fe

Cheilanthes farinosa (Forssk.)


Kaulf.
Yatskievych & Moran 1995.
Hierba.
Nativa. Andes. 1900-3000 m.
CUN. No evaluada.
Neotrpico, frica, Asia,
Oceana.
Valencia 92 (COL).

Ananthacorus Underw. &


Maxon
1 especie
Ananthacorus angustifolius
(Sw.) Underw. & Maxon
Vittaria costata Kunze
Moran 1995; Murillo-P. 1997;
Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Caribe, Pacfico.
0-1400 m.

ANT, BOY, CAQ, CES, CHO,


MAG, MET, NAR, NSA, PUT,
RIS. No evaluada.
Neotrpico.
Martnez 3544 (COL).

Anetium Splitg.
1 especie
Anetium citrifolium (L.)
Splitg.

Moran 1995; Murillo-A. 2004a.


Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 0-1600 m.
AMA, ANT, BOY, CAQ, CHO,
NSA, RIS, SAN. No evaluada.
Neotrpico.
Alfonso 288 (COL).

Argyrochosma (J.Sm.)
Windham
1 especie
Argyrochosma nivea (Poir.)
Windham

Notholaena nivea var. flava


Hook.
Tryon & Stolze 1989; de la Sota
et al. 2009.
Hierba.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Colombia, Brasil, Argentina,
Chile.
Argyrochosma nivea var. flava
(Hook.) Ponce

Astrolepis D.M.Benham &


Windham
1 especie
Astrolepis sinuata (Sw.)
D.M.Benham & Windham

Cheilanthes sinuata (Sw.) Domin


Benham 1995.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

549

Pteridofitos (helechos y afines)

PTERIDACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Hierba.
Nativa. Andes, V Magdalena.
400-2000 m.
BOY, NAR, SAN. No evaluada.
S Estados Unidos y Antillas a
Argentina.
Saravia 4101 (COL).
Astrolepis sinuata subsp. sinuata

Ceratopteris Brongn.
2 especies
Ceratopteris pteridoides
(Hook.) Hieron.

Moran 1995; Murillo-A. 2004a.


Hierba, acutica.
Nativa. Amazonia, Caribe,
Orinoquia, Pacfico. 0-150 m.
AMA, ANT, ARA, ATL, BOL,
CHO, CR, SAN, SUC, VIC. No
evaluada.
S Estados Unidos y Antillas a
Argentina.
Idrobo 6701 (COL).

Ceratopteris thalictroides
(L.) Brongn.

Moran 1995; Murillo-A. 2004a.


Hierba, acutica.
Nativa. Caribe, Orinoquia,
Pacfico. 50-450 m.
ANT, BOL, CHO, MET. No
evaluada.
S Estados Unidos, Neotrpico,
Asia, Oceana.
Schmidt-Mumm 188 (COL).

Cheilanthes Sw.
9 especies
Cheilanthes bonariensis
(Willd.) Proctor

Yatskievych & Moran 1995.


Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1500-2650 m.
ANT, CES, CUN, HUI, NAR. No
evaluada.

550

Mxico y Antillas a Chile y


Argentina.
Jaramillo 4729 (COL).

Cheilanthes eriophora (Fe)


Mett.
Notholaena eriophora Fe
Murillo-P. 1997.
Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena.
200-1300 m.
CAQ, GUV, MET. No evaluada.
Venezuela a Bolivia.
Lpez 1614 (COL).

Cheilanthes lendigera (Cav.)


Sw.
Yatskievych & Moran 1995.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2000-3800 m.
BOY, CAU, CUN, MAG, NAR,
SAN. No evaluada.
S Estados Unidos y Antillas a
Ecuador.
Cortez 2115 (COL).

Cheilanthes microphylla
(Sw.) Sw.

Cheilanthes moritziana Kunze


Yatskievych & Moran 1995.
Hierba.
Nativa. Andes, Caribe, SN Santa
Marta, V Cauca. 250-1600 m.
ANT, BOY, CAL, CES, CUN,
GUJ, HUI, MAG, NAR, SAN,
VAL. No evaluada.
S Estados Unidos, Neotrpico.
Fernndez 5501 (COL).

Cheilanthes myriophylla
Desv.

Yatskievych & Moran 1995.


Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1000-3700 m.
BOY, CUN, MAG, NAR, SAN.
No evaluada.
Mxico a Chile y Argentina.
Jaramillo 4873 (COL).

Cheilanthes notholaenoides
(Desv.) Weath.

Yatskievych & Moran 1995.


Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1400-2000 m.
CAL, CES, CUN, NAR. No
evaluada.
S Estados Unidos y Antillas a
Per, Argentina.
Acosta 110, 996 (COL).

Cheilanthes obducta Kuhn

Murillo-P. et al. 2008.


Hierba.
Nativa. Caribe, V Magdalena.
150-600 m.
ANT, CES, CUN, HUI, MAG.
No evaluada.
N Andes, Argentina, Paraguay.
Saravia 4590 (COL).

Cheilanthes skinneri (Hook.)


T.Moore
Yatskievych & Moran 1995.
Hierba.
Nativa. SN Santa Marta.
MAG. No evaluada.
Colombia a Mxico.
Smith 1087 (MO).

Cheilanthes venusta Fe

Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena.
1100 m.
MET. No evaluada.
Colombia, Brasil.
Barclay 7132 (MO).

Doryopteris J.Sm.
4 especies
Doryopteris concolor
(Langsd. & Fisch.) Kuhn

Cheilanthes concolor (Langsd. &


Fisch.) R.M.Tryon & A.F.Tryon
Mickel & Smith 2004.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Pteridofitos (helechos y afines)

PTERIDACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Hierba.
Nativa. Caribe. 50 m.
CES, MAG. No evaluada.
Antillas, Centroamrica,
Suramrica, frica, Asia,
Oceana.
Smith 1086 (MO).

Doryopteris nobilis
(T.Moore) C.Chr.

Rojas 2001b.
Hierba.
Nativa. Andes, V Magdalena.
500-1500 m.
CUN, SAN, TOL. No evaluada.
Costa Rica a Argentina.
Murillo 825 (COL, F).
Nota: sealada de Colombia
por Rojas (2001b); sin embargo,
Smith (com. pers.) y Prado
(2010) la consideran endmica
de Brasil / recorded from
Colombia by Rojas (2001b);
however Smith (pers. comm.)
and Prado (2010) consider it
endemic to Brazil.

Doryopteris palmata (Willd.)


J.Sm.
Doryopteris pedata var. palmata
(Willd.) Hicken
Moran 1995.
Hierba.
Nativa. Andes, Caribe, V
Magdalena. 200-2750 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CES,
CUN, GUJ, HUI, MAG, NSA,
TOL. No evaluada.
Mxico a Bolivia.
Foster 1653 (COL).

Doryopteris rediviva Fe

Rojas 2001b.
Hierba.
Nativa. Orinoquia, SN Santa
Marta. 500-1500 m.
CAS, MAG. No evaluada.
Panam y N Suramrica.
Uribe 4337 (F).

Gaga Pryer et al.

Hecistopteris J.Sm.

4 especies

2 especies

Gaga angustifolia (Kunth)


F.W.Li & Windham

Cheilanthes angustifolia Kunth


Stolze 1981; Fay-Wei et al. 2012.
Hierba.
Nativa. Andes. 1700-2000 m.
CUN. No evaluada.
Colombia a Mxico.
Acosta 597, 618 (COL).

Gaga cuneata (Link) F.W.Li


& Windham
Cheilanthes cuneata Link
Fay-Wei et al. 2012.
Hierba.
Nativa. Andes. 1700-2500 m.
BOY, CUN. No evaluada.
Murillo 1091 (COL).

Gaga kaulfussii (Kunze) F.W.


Li & Windham
Cheilanthes kaulfussii Kunze
Mickel & Smith 2004; Fay-Wei et
al. 2012.
Hierba.
Nativa. Andes. 2700 m.
BOY. No evaluada.
S Estados Unidos a Venezuela.
Saravia 3982 (COL).

Gaga marginata (Kunth)


F.W.Li & Windham

Cheilanthes marginata Kunth


Yatskievych & Moran 1995;
Mickel & Smith 2004; Fay-Wei et
al. 2012.
Hierba.
Nativa. Andes. 1800-3800 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, NAR.
No evaluada.
Mxico a Argentina.
Murillo 161 (COL).

Hecistopteris pinnatifida
R.C.Moran & B.llg.

Rodrguez 2011.
Hierba.
Nativa. V Magdalena. 700 m.
ANT. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Rodrguez 4257 (HUA).

Hecistopteris pumila
(Spreng.) J.Sm.

Moran 1995; Murillo-A. 2004a.


Hierba.
Nativa. Amazonia, Orinoquia,
Pacfico. 0-500 m.
AMA, CAQ, CHO, MET, NAR,
SAN, VAL, VAU. No evaluada.
Neotrpico.
Schultes 15749 (COL).

Hemionitis L.
2 especies
Hemionitis palmata L.

Mickel & Smith 2004.


Hierba.
Nativa. Andes, Caribe, V Cauca.
100-900 m.
ANT, CUN, MAG, TOL. No
evaluada.
Neotrpico.
Linares 1917 (COL).

Hemionitis rufa (L.) Sw.

Murillo-P. 1997.
Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Caribe. 100-2750 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CES,
CUN, GUJ, HUI, MAG, MET,
NAR, NSA, TOL, VAL. No
evaluada.
Neotrpico.
Acosta 1123 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

551

Pteridofitos (helechos y afines)

PTERIDACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Jamesonia Hook. & Grev.


33 especies, 3 especies endmicas
Jamesonia accrescens
(A.F.Tryon) Christenh.

Eriosorus accrescens A.F.Tryon


Murillo-P. et al. 2008;
Christenhusz et al. 2011.
Hierba.
Nativa. Andes. 2750 m.
CAL. No evaluada.
Colombia, Per.
Arbelez 470 (COL).

Jamesonia alstonii A.F.Tryon


Luteyn 1999; Mickel & Smith
2004.
Hierba.
Nativa. Andes. 3100-4350 m.
ANT, ARA, BOY, CAL, CAU,
NAR, SAN, VAL. No evaluada.
Mxico a Bolivia.
Rodrguez 3542 (COL).

Jamesonia aureonitens
(Hook.) Christenh.

Eriosorus aureonitens (Hook.)


Copel.
Tryon & Stolze 1989;
Christenhusz et al. 2011.
Hierba.
Nativa. Andes. 3300-3600 m.
CUN. No evaluada.
Colombia a Bolivia.
Franco 2049 (COL).

Jamesonia blepharum
A.F.Tryon

Tryon & Stolze 1989; Luteyn


1999.
Hierba.
Nativa. Andes. 3000-3300 m.
CUN. No evaluada.
Colombia a Bolivia.
Philipson 2443 (COL).

552

Jamesonia bogotensis
H.Karst.

Luteyn 1999.
Hierba.
Nativa. Andes. 2950-4400 m.
ANT, BOL, BOY, CUN, NAR,
RIS, SAN. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Jaramillo 2884 (COL).

Jamesonia canescens Kunze

Luteyn 1999.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
3250-4350 m.
BOY, CUN, MAG, NAR, SAN.
No evaluada.
Venezuela a Ecuador.
Cleef 8955 (COL).

Jamesonia ceracea Maxon

Hierba.
Endmica. Andes. 3100-3200 m.
CUN. No evaluada.
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Jamesonia cheilanthoides
(Sw.) Christenh.

Eriosorus cheilanthoides (Sw.)


A.F.Tryon
Murillo-P. & Harker 1990;
Christenhusz et al. 2011.
Hierba.
Nativa. Andes. 3400-3950 m.
BOY, NAR. No evaluada.
Colombia a Bolivia y Brasil.
Grubb P.28 (COL).

Jamesonia cinnamomea
Kunze

Luteyn 1999.
Hierba.
Nativa. Andes. 3300-4250 m.
ANT, CAU, NAR. No evaluada.
Colombia a Per.
Cleef 646 (COL).

Jamesonia congesta (Christ)


Christenh.
Eriosorus congestus (Christ)
Copel.
Toro 2009; Christenhusz et al.
2011.
Hierba.
Nativa. Andes. 1200 m.
ANT. No evaluada.
Colombia a Costa Rica.
Arbelez 182 (HUA).

Jamesonia cuatrecasasii
A.F.Tryon

Luteyn 1999.
Hierba.
Nativa. SN Santa Marta. 37004500 m.
MAG. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Van der Hammen 1227 (COL).

Jamesonia ewanii
(A.F.Tryon) Christenh.

Eriosorus ewanii A.F.Tryon


Luteyn 1999; Christenhusz et al.
2011.
Hierba.
Nativa. Andes. 2800-3550 m.
NAR. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Stank 2884 (COL).

Jamesonia flabellata (Grev. &


Hook.) Christenh.
Eriosorus flabellatus (Grev. &
Hook.) Copel.
Luteyn 1999; Christenhusz et al.
2011.
Hierba.
Nativa. SN Santa Marta. 34003500 m.
MAG. No evaluada.
Colombia a Bolivia.
Barclay 6548 (MO).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Pteridofitos (helechos y afines)

PTERIDACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Jamesonia flexuosa (Kunth)


Christenh.

Eriosorus flexuosus (Kunth)


Copel., Eriosorus villosulus
(Maxon) Scamman
Moran 1995; Christenhusz et al.
2011.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1100-3700 m.
ANT, BOL, BOY, CAL, CAU,
CHO, CUN, HUI, MAG, MET,
NAR, NSA, PUT, QUI, RIS,
SAN, TOL. No evaluada.
Neotrpico.
Murillo 1050 (COL).

Jamesonia glaberrima
(Maxon) Christenh.

Eriosorus glaberrimus (Maxon)


Scamman
Toro 2009; Christenhusz et al.
2011.
Hierba.
Nativa. Andes. 1750-2950 m.
ANT. No evaluada.
Nicaragua a Ecuador.
Rodrguez 3702 (COL).

Jamesonia goudotii (Hieron.)


C.Chr.
Luteyn 1999; Smith et al. 1999.
Hierba.
Nativa. Andes. 3300-4300 m.
ARA, BOY, CAL, CAU, CHO,
CUN, HUI, MET, NAR, RIS,
SAN, TOL, VAL. No evaluada.
Venezuela a Bolivia.
Cleef 9105 (COL).

Jamesonia hirsutula (Mett.)


Christenh.

Eriosorus hirsutulus (Mett.)


A.F.Tryon, Gymnogramma
karstenii Mett.
Mettenius 1864; Christenhusz et
al. 2011.
Hierba.
Endmica. Andes. 2700-4000 m.

BOY, CAL, CUN, NAR, SAN. No


evaluada.
Hagemann 622 (COL).

Jamesonia hirta (Kunth)


Christenh.

Eriosorus hirtus (Kunth) Copel.,


Eriosorus hirtus var. glandulosus
(H.Karst.) A.F.Tryon
Rojas 2001b; Christenhusz et al.
2011.
Hierba.
Nativa. Andes. 1550-3400 m.
ANT, BOY, CAL, CAQ, CAU,
CUN , HUI, NAR, PUT. No
evaluada.
Mxico y Cuba a Bolivia.
Mora 4448 (COL).

Jamesonia hispidula Kunze


Eriosorus hispidulus (Kunze)
Vareschi
Moran 1995.
Hierba.
Nativa. Andes. 2200-3000 m.
ANT. No evaluada.
Guatemala a Guayana, Puerto
Rico.
Daniel 666 (COL).

Jamesonia imbricata (Sw.)


Hook. & Grev.

Jamesonia glutinosa H.Karst.,


Jamesonia imbricata var.
glutinosa (H.Karst.) A.F.Tryon
Luteyn 1999.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
3000-4100 m.
ANT, BOY, CAU, CES, CHO,
CUN, HUI, MAG, MET, NAR,
PUT, SAN, VAL. No evaluada.
Venezuela a Bolivia.
Romero-Castaeda 7375 (COL).
Jamesonia imbricata var.
meridensis A.F.Tryon, Jamesonia
imbricata var. scalaris (Kunze)
Sodiro

Jamesonia lindigii (Mett.)


Christenh.

Eriosorus lindigii (Mett.) Vareschi


Mettenius 1864; Christenhusz et
al. 2011.
Hierba.
Nativa. Andes. 2800 m.
CUN. No evaluada.
Colombia, Brasil.
Uribe 215 (COL).

Jamesonia longipetiolata
(Hieron.) Christenh.

Eriosorus longipetiolatus
(Hieron.) A.F.Tryon
Hieronymus 1904; Luteyn 1999;
Christenhusz et al. 2011.
Hierba.
Nativa. Andes. 3530 m.
CAU, HUI, NAR. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Idrobo 3169 (COL).

Jamesonia novogranatensis
(A.F.Tryon) Christenh.

Eriosorus novogranatensis
A.F.Tryon
Moran 1995; Luteyn 1999; Smith
et al. 1999.
Hierba.
Nativa. Andes. 3000-3600 m.
CUN, PUT. No evaluada.
Nicaragua a Bolivia.
Ramrez 5283 (COL).

Jamesonia orbignyana
(Kuhn) Christenh.

Eriosorus orbignyanus (Kuhn)


A.F.Tryon
Tryon & Stolze 1989;
Christenhusz et al. 2011.
Hierba.
Nativa. Andes. 1500-2500 m.
CAU, CUN, NSA, SAN. No
evaluada.
Colombia a Bolivia.
Jaramillo 7092 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

553

Pteridofitos (helechos y afines)

PTERIDACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Jamesonia pulchra Hook. &


Grev.

Murillo-P. & Harker 1990.


Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
3000-4500 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CES,
CUN, NAR, NSA, PUT, SAN. No
evaluada.
Venezuela a Per.
Murillo 472 (COL).

Jamesonia robusta H.Karst.

Luteyn 1999.
Hierba.
Nativa. Andes. 2800-4500 m.
CAL, CHO, CUN. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Humbert 27031 (COL).

Jamesonia rotundifolia Fe

Luteyn 1999.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2600-4000 m.
BOY, CAU, CUN, HUI, MAG,
MET, NAR, NSA, SAN, TOL. No
evaluada.
Colombia a Per, Costa Rica.
Rangel 11806 (COL).

Jamesonia rufescens (Fe)


Christenh.

Eriosorus rufescens (Fe)


A.F.Tryon
Hieronymus 1904; Christenhusz
et al. 2011.
Hierba.
Nativa. Andes. 1500-2800 m.
ANT, NAR, NSA. No evaluada.
Venezuela a Bolivia.
Lozano 5460 (COL).

Jamesonia scammaniae
A.F.Tryon

Luteyn 1999.
Hierba.
Nativa. Andes, Caribe. 30004000 m.

554

BOY, CAL, CAU, GUJ, NAR. No


evaluada.
Costa Rica a Bolivia, Paraguay.
Tryon 6142 (COL).
Nota: originalmente descrita
como scammanae, nombre que
debe ser corregido, conforme al
Art. 60.12 del ICN (McNeill et
al. 2012) / originally described
as scammanae, a name that must
be corrected in accordance with
Art. 60.12 of the ICN (McNeill et
al. 2012).

Jamesonia setulosa (Hieron.)


Christenh.
Eriosorus setulosus (Hieron.)
A.F.Tryon
Hieronymus 1904; Luteyn 1999;
Christenhusz et al. 2011.
Hierba.
Nativa. Andes. 3000-3200 m.
CAU, NAR. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Idrobo 3089 (COL).

Jamesonia vellea (Baker)


Christenh.

Eriosorus velleus (Baker)


A.F.Tryon
Murillo-P. & Harker 1990;
Christenhusz et al. 2011.
Hierba.
Endmica. Andes. 2250-2900 m.
ANT. No evaluada.
Daniel 965 (COL).

Jamesonia verticalis Kunze

Luteyn 1999.
Hierba.
Nativa. Andes. 1500-3300 m.
ANT, BOY, CAQ, CAU, CHO,
CUN, NAR, PUT, VAL. No
evaluada.
Colombia, Ecuador.
Barbosa 8658 (COL).
Jamesonia verticalis var. humilis
H.Karst.

Jamesonia warscewiczii
(Mett.) Christenh.

Eriosorus warscewiczii (Mett.)


Copel.
Moran 1995; Luteyn 1999;
Christenhusz et al. 2011.
Hierba.
Nativa. Andes. 3200-3300 m.
CUN, NAR. No evaluada.
Colombia, Costa Rica.
Hagemann 1350 (COL).

Nephopteris Lellinger
1 especie, 1 especie endmica
Nephopteris maxonii
Lellinger

Lellinger 1966.
Hierba.
Endmica. Andes. 2800-3200 m.
ANT, BOY, CR. No evaluada.
Hagemann 743 (COL).

Notholaena R.Br.
1 especie
Notholaena sulphurea (Cav.)
J.Sm.
Mickel & Beitel 1988.
Hierba.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Mxico, Costa Rica, Colombia,
Chile, Per.

Pellaea Link
3 especies
Pellaea ovata (Desv.) Weath.
Yatskievych 1995.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1000-2600 m.
ANT, BOY, CES, CUN, NAR,
PUT, SAN. No evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Pteridofitos (helechos y afines)

PTERIDACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

S Estados Unidos, Neotrpico,


Argentina.
Ramrez 5300 (COL).

Pityrogramma calomelanos var.


integrifoliata M.T.Murillo &
J.Murillo

Pellaea sagittata (Cav.) Link

Pityrogramma chrysoconia
(Desv.) Domin

Yatskievych 1995.
Hierba.
Nativa. Andes. 2250-2900 m.
CAU, CUN, NAR. No evaluada.
Mxico a Bolivia.
Mora 3941 (COL).

Pellaea ternifolia (Cav.) Link


Yatskievych 1995.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2000-3350 m.
BOY, CUN, MAG, NAR, SAN,
VAL. No evaluada.
S Estados Unidos y Antillas a S
Suramrica.
Smith 1339 (COL).
Pellaea ternifolia subsp. ternifolia

Pityrogramma Link
10 especies, 2 especies endmicas
Pityrogramma calomelanos
(L.) Link

Murillo-P. 1997; Murillo-P. &


Murillo-A. 1999; Murillo-A.
2004a.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Islas
Caribeas, Caribe, Orinoquia,
Pacfico, SN Santa Marta, V
Cauca, V Magdalena. 0-2700 m.
AMA, ANT, BOL, BOY, CAL,
CAQ, CAU, CHO, CUN, GUI,
GUJ, GUV, HUI, MAG, MET,
NAR, NSA, PUT, QUI, RIS, SAP,
SAN, TOL, VAL, VAU, VIC. No
evaluada.
Estados Unidos y Antillas a
Argentina, Paleotropical.
Foster 1277 (COL).

Murillo-P. & Murillo-A. 1999.


Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2300-3550 m.
BOY, CUN, MAG, NAR, SAN.
No evaluada.
Costa Rica a N Suramrica,
Antillas.
Jaramillo 5526 (COL).

Pityrogramma dealbata
(C.Presl) Domin
Hierba.
Nativa. Pacfico. 0-50 m.
CAU. No evaluada.
Colombia a Mxico.
Wolda s.n. (MO).

Pityrogramma dukei
Lellinger

Pityrogramma lehmannii
(Hieron.) R.M.Tryon

Murillo-P. & Murillo-A. 1999.


Hierba.
Nativa. Andes. 1500-2200 m.
CAU, NAR, PUT. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Plowman 4422 (COL).

Pityrogramma ochracea
(C.Presl) Domin

Gymnogramma adiantoides
H.Karst., Pityrogramma
calomelanos var. ochracea
(C.Presl) R.M.Tryon
Murillo-P. & Murillo-A. 1999.
Hierba.
Nativa. Andes. 1100-2700 m.
ANT, CUN, PUT, SAN. No
evaluada.
Colombia a Bolivia, Honduras.
Acosta 233 (COL).

Pityrogramma opalescens
Sundue

Murillo-P. & Murillo-A. 1999;


Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Endmica. Pacfico. 0-50 m.
CHO. No evaluada.
Forero 5556 (COL).

Sundue 2012.
Hierba.
Endmica. Andes. 1700 m.
CHO. No evaluada.
Ramos 1523 (HT, IT: CUVC)
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Pityrogramma ebenea (L.)


Proctor

Pityrogramma pearcei
(T.Moore) Domin

Murillo-P. & Murillo-A. 1999;


Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 200-3200 m.
ANT, BOY, CAL, CAQ, CAS,
CAU, CHO, CUN, HUI, NAR,
NSA, PUT, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Mxico y Antillas a Bolivia y
Brasil.
Daz 3778 (COL).

Murillo-P. & Murillo-A. 1999.


Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-2600
m.
ANT, CHO. No evaluada.
Costa Rica a Per.
Cogollo 2604 (COL).

Pityrogramma trifoliata (L.)


R.M.Tryon
Murillo-P. & Murillo-A. 1999;
Murillo-A. 2004a.
Hierba.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

555

Pteridofitos (helechos y afines)

PTERIDACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Nativa. Andes, Guayana y


Macarena, Pacfico. 350-2200 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CHO,
CUN, HUI, MET, NAR, NSA,
TOL, VAL. No evaluada.
Estados Unidos y Antillas a S
Suramrica.
Uribe 4651 (COL).

Polytaenium Desv.
6 especies
Polytaenium cajenense
(Desv.) Benedict

Antrophyum cajenense (Desv.)


Spreng.
Mickel & Beitel 1988; Murillo-P.
1997; Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Pacfico,
SN Santa Marta, V Cauca, V
Magdalena. 0-1900 m.
AMA, ANT, BOY, CAQ, CAU,
CHO, MAG, MET, NSA, PUT.
No evaluada.
Neotrpico.
Madrin 112 (COL).

Polytaenium chlorosporum
(Mickel & Beitel) E.H.Crane
Antrophyum chlorosporum
Mickel & Beitel
Mickel & Smith 2004.
Hierba.
Nativa. Andes. 1400-1450 m.
ANT. No evaluada.
Colombia, Centroamrica.
Cogollo 2728 (JAUM, MO).

Polytaenium elongatum
(Cav.) Pic.Serm.

Antrophyum lanceolatum (L.)


Kaulf., Polytaenium lanceolatum
(L.) Benedict
Moran 1995.
Hierba.
Nativa.

556

DESCONOCIDO. No evaluada.
Neotrpico.

Polytaenium guayanense
(Hieron.) Alston

Antrophyum guayanense Hieron.


Tryon & Stolze 1989; Murillo-P.
1997.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Pacfico, V
Cauca. 100-1700 m.
AMA, ANT, CAQ, CHO, GUV,
HUI, MET, NSA. No evaluada.
Mxico y Antillas a N
Suramrica.
Alfonso 315 (COL).

Polytaenium intramarginale
(Jenman) Alston
Antrophyum intramarginale
(Jenman) Kartesz & Gandhi
Murillo-P. et al. 2008.
Hierba.
Nativa. Amazonia. 400-600 m.
GUI, MET. No evaluada.
Costa Rica y Antillas a Ecuador.
Philipson 2043 (COL).

Polytaenium lineatum (Sw.)


J.Sm.

Antrophyum lineatum (Sw.)


Kaulf.
Mickel & Smith 2004.
Hierba.
Nativa. Andes, Caribe, SN Santa
Marta. 1500-2800 m.
ANT, CAL, CES, CUN, GUJ,
HUI, MAG, NAR, NSA, RIS,
SAN, TOL. No evaluada.
Mxico y Antillas a Argentina.
Jaramillo 4617 (COL).

Pteris L.
31 especies, 2 especies endmicas
Pteris albertiae Arbelez
Arbelez 1995.
Hierba.

Endmica. Andes. 2700-3400 m.


BOY, NSA. No evaluada.
Jaramillo 3754 (NY).

Pteris altissima Poir.

Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, SN Santa Marta, V
Magdalena. 50-2200 m.
AMA, ANT, CAL, CAQ, CHO,
CUN, MAG, NAR, PUT, RIS,
TOL, VAL. No evaluada.
Neotrpico.
Forero 2374 (COL).

Pteris bakeri C.Chr.

Arbelez 1995.
Hierba.
Nativa. Andes. 1700-3100 m.
CES, CUN, NSA. No evaluada.
NO Suramrica.
Cuatrecasas 25318 (COL).

Pteris biaurita L.

Murillo-P. 1997; Mickel & Smith


2004.
Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Caribe, Orinoquia,
SN Santa Marta. 50-1300 m.
BOY, CAQ, CR, CUN, MAG,
MET. No evaluada.
Pantropical.
Romero-Castaeda 7612 (COL).

Pteris consanguinea Kuhn


Smith et al. 1999.
Hierba.
Nativa. Andes. 1900-2100 m.
VAL. No evaluada.
N Andes.
Van der Werff 9732 (MO).

Pteris coriacea Desv.

Pteris jamesonii Hook.


Arbelez 1995; Idrraga et al.
2011.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Pteridofitos (helechos y afines)

PTERIDACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Hierba.
Nativa. Andes. 1500-2500 m.
ANT. No evaluada.
Colombia a Per.
Rodrguez 5207 (HUA).

Nativa. Andes. 1300-1600 m.


ANT, BOY. No evaluada.
Antillas, Venezuela a Per.
Jaramillo 3576 (COL).

Pteris cretica L.

Murillo-P. & Harker 1990.


Hierba.
Nativa. Andes, Caribe, V Cauca,
V Magdalena. 350-1800 m.
ANT, ATL, BOY, CAL, CUN,
HUI, TOL. No evaluada.
Neotrpico.
Osorio 57 (COL).

Hierba.
Naturalizada. Amazonia, Andes.
200-2700 m.
AMA, CUN, SAN. No evaluada.
S Estados Unidos a Brasil,
Argentina, Europa, Asia, frica.
Murillo 729 (COL).

Pteris daguensis (Hieron.)


Lellinger

Hieronymus 1904; Murillo-A.


2004a.
Hierba.
Endmica. Pacfico. 100-150 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Lellinger 660 (COL).

Pteris decurrens C.Presl

Pteris horizontalis (Fe) Rosenst.


Hierba.
Nativa. Andes. 900-2350 m.
ANT, MET, NAR, VAL. No
evaluada.
Colombia a Bolivia y Brasil.
Churchill 18240 (COL).

Pteris deflexa Link

Pteris polita Link


Murillo-P. & Harker 1990.
Hierba.
Nativa. Andes, Caribe, SN Santa
Marta. 200-2600 m.
ANT, BOY, CAL, CUN, MAG,
NAR, QUI, RIS, TOL. No
evaluada.
Puerto Rico, Suramrica.
Franco 2752 (COL).

Pteris gigantea Willd.

Murillo-P. & Harker 1990.


Hierba.

Pteris grandifolia L.

Pteris haenkeana C.Presl

Tryon & Stolze 1989.


Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1050-2110 m.
ANT, CAL, CES, CUN, HUI,
MAG, NAR, QUI, SAN, VAL.
No evaluada.
Colombia a Bolivia, Brasil.
Luteyn 4860 (COL).

Pteris lechleri Mett.

Arbelez 1995.
Hierba.
Nativa. Andes, V Magdalena.
700-1900 m.
ANT. No evaluada.
Panam a Bolivia.
Kalbreyer 1353 (US).

Pteris livida Mett.

Tryon & Stolze 1989; Murillo-A.


2004a.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta. 700-3150 m.
ANT, BOY, CUN, HUI, MAG,
NAR, RIS, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Costa Rica a Bolivia.
Killip 19179 (COL).

Pteris longipetiolulata
Lellinger

Luteyn 1999.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2300-3100 m.
ANT, BOY, CHO, CUN, MAG,
SAN. No evaluada.
Venezuela a Bolivia.
Betancur 4038 (COL).

Pteris muricata Hook.

Luteyn 1999; Mickel & Smith


2004.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2200-3000 m.
ANT, CAU, CES, CUN, MAG,
NAR, SAN. No evaluada.
Mxico a Bolivia.
Hernndez 889 (COL).

Pteris muricatopedata
Arbelez

Arbelez 1995.
Hierba.
Nativa. Andes. 1300-3500 m.
ANT, BOY, CAL, CAQ, CAU,
CHO, CUN, NAR, NSA, QUI,
SAN, TOL, VAL. No evaluada.
Costa Rica a Bolivia.
Churchill 18093 (COL).

Pteris navarrensis Christ

Arbelez 1995; Murillo-A. 2004a.


Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 400-500
m.
ANT, CHO, VAL. No evaluada.
Costa Rica a Per.
Croat 56296 (COL).

Pteris pearcei Baker

Pteris petiolulata R.M.Tryon


Tryon & Stolze 1989.
Hierba.
Nativa. 800 m.
CUN. No evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

557

Pteridofitos (helechos y afines)

PTERIDACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

N Suramrica.
Grant 10421 (COL).

Pteris podophylla Sw.

Mickel & Smith 2004.


Hierba.
Nativa. Andes, Orinoquia, SN
Santa Marta. 200-3000 m.
ANT, BOY, CAU, CES, CUN,
MAG, MET, NAR, NSA, PUT,
SAN, TOL, VAL. No evaluada.
Neotrpico.
Ramrez 3567 (COL).

Pteris praestantissima (Fe)


Christenh.

Neurocallis praestantissima Fe
Murillo-P. et al. 2008;
Christenhusz et al. 2011.
Hierba.
Nativa. Andes. 1550 m.
CUN. No evaluada.
Costa Rica y Antillas a Ecuador.
Kalbreyer 960 (B, K).

Pteris propinqua J.Agardh

Murillo-P. 1997; Mickel & Smith


2004; Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Caribe, Orinoquia,
Pacfico, SN Santa Marta. 502650 m.
ANT, BOY, CES, CHO, CUN,
GUJ, HUI, MAG, MET, RIS,
TOL, VAL. No evaluada.
Neotrpico.
Idrobo 1143 (COL).

Pteris pulchra Schltdl. &


Cham.

Mickel & Smith 2004.


Hierba.
Nativa. SN Santa Marta. 1000 m.
MAG. No evaluada.
Colombia a Mxico.
Smith 2428 (MO).

558

Pteris pungens Willd.

Mickel & Smith 2004; Murillo-A.


2004a.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Pacfico, V
Magdalena. 100-1700 m.
AMA, ANT, CAU, CHO, NAR,
NSA, VAL, VAU. No evaluada.
Neotrpico.
Lellinger 587 (COL).

Pteris quadriaurita Retz.

Mickel & Smith 2004; Murillo-A.


2004a.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta. 900-2700 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CES,
CUN, HUI, MAG, VAL. No
evaluada.
Pantropical.
Davis 580 (COL).

Pteris speciosa Kuhn

Tryon & Stolze 1989.


Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
200-2200 m.
ANT, CHO, CUN, HUI, MAG,
PUT, SAN, VAL. No evaluada.
Costa Rica a Per.
Hagemann 1523 (COL).

Pteris transparens Mett.

Tryon & Stolze 1989; Murillo-A.


2004a.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico, V
Magdalena. 400-2000 m.
ANT, CUN, VAL. No evaluada.
Colombia a Per.
Murillo 766 (COL).

Pteris tripartita Sw.

Mickel & Smith 2004; Murillo-A.


2004a.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 50700 m.

AMA, CAQ, CHO, PUT. No


evaluada.
Pantropical.
Garca-Barriga 14661 (COL).

Pteris vittata L.

Rodrguez 2011.
Hierba.
Naturalizada. Andes. 1500-1750
m.
ANT, VAL. No evaluada.
Mxico y Antillas a Argentina;
Asia.
Rodrguez 5072 (HUA).

Pteris websteri A.R.Sm. &


J.Prado
Smith & Prado 2004.
Hierba.
Nativa. Andes. 2000-2600 m.
CAQ, CUN, NAR, SAN. No
evaluada.
Colombia, Ecuador, Bolivia.
Killip 16734 (NY).

Pterozonium Fe
2 especies
Pterozonium brevifrons
(A.C.Sm.) Lellinger

Moran 1995; Murillo-P. 1997.


Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena.
800-1500 m.
CAU, MET. No evaluada.
Costa Rica, N Suramrica.
Philipson 2322 (COL).

Pterozonium reniforme
(Mart.) Fe

Tryon & Stolze 1989.


Hierba.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 100-650 m.
AMA, CAQ, VAU. No evaluada.
N Suramrica.
Velayos 6490 (COL, MO).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Pteridofitos (helechos y afines)

PTERIDACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Radiovittaria (Benedict)
E.H.Crane
5 especies
Radiovittaria gardneriana
(Fe) E.H.Crane

Vittaria gardneriana Fe
Moran 1995; Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta. 300-3650 m.
ANT, BOY, CAU, CHO, CUN,
HUI, MAG, MET, NAR, RIS,
VAL. No evaluada.
Neotrpico.
Cleef 1004 (COL).

Radiovittaria moritziana
(Mett.) E.H.Crane

Vittaria moritziana Mett.


Moran 1995.
Hierba.
Nativa. Andes. 1800-3300 m.
CUN, NAR, PUT. No evaluada.
Costa Rica a Bolivia; La
Espaola.
Mora 2167 (COL).

Radiovittaria remota (Fe)


E.H.Crane

Vittaria remota Fe
Moran 1995; Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 6002600 m.
ANT, BOY, CAU, CHO, CUN,
HUI, NAR, NSA, PUT, RIS,
SAN, VAL. No evaluada.
Neotrpico.
Bustos 49 (COL).

Radiovittaria ruiziana (Fe)


E.H.Crane
Vittaria ruiziana Fe
Tryon & Stolze 1989.
Hierba.
Nativa. Andes. 1250-3400 m.
ANT, CUN. No evaluada.

Costa Rica, Venezuela a Bolivia.


Medina 109 (COL).

Radiovittaria stipitata
(Kunze) E.H.Crane

Vittaria stipitata Kunze


Moran 1995; Murillo-P. 1997;
Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Caribe, Pacfico, SN
Santa Marta. 150-2700 m.
ANT, BOY, CAQ, CHO, CUN,
HUI, MAG, MET, NAR, NSA,
RIS, SAN, VAL. No evaluada.
Neotrpico.
Idrobo 977 (COL).

Vittaria Sm.
3 especies
Vittaria graminifolia Kaulf.
Moran 1995; Murillo-P. 1997;
Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Orinoquia, Pacfico,
SN Santa Marta. 100-3200 m.
ANT, BOY, CAU, CES, CHO,
CUN, GUJ, MAG, MET, NAR,
NSA, PUT, SAN, VAL. No
evaluada.
Estados Unidos, Neotrpico.
Bischler 2270 (COL).

Vittaria lineata (L.) Sm.

Moran 1995; Murillo-A. 2004a.


Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Pacfico, V Magdalena.
0-3450 m.
AMA, ANT, BOY, CAQ, CAU,
CHO, GUJ, MET, NAR, NSA,
SAN, VAL. No evaluada.
Estados Unidos, Neotrpico,
Argentina.
Haught 4255 (COL).

Vittaria minima (Baker)


Benedict

Antrophyum minimum Baker


Lellinger 1989; Idrraga et al.
2011.
Hierba.
Nativa. Andes. 1000-2000 m.
ANT. No evaluada.
Colombia a Costa Rica.
Rodrguez 4144 (HUA).

SACCOLOMATACEAE
1 gnero, 3 especies

Saccoloma Kaulf.
3 especies

Saccoloma domingense
(Spreng.) C.Chr.

Moran 1995.
Hierba.
Nativa. SN Santa Marta. 11001900 m.
MAG, SAN. No evaluada.
Costa Rica, Antillas, N Andes.
Murillo 3687 (COL).

Saccoloma elegans Kaulf.

Moran 1995; Murillo-P. 1997;


Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia,
Pacfico. 50-1550 m.
AMA, ANT, BOY, CAU, CHO,
MET, VAL. No evaluada.
Neotrpico.
Hagemann 1452 (COL).
Saccoloma elegans subsp.
chartaceum Cremers &
K.U.Kramer, Saccoloma elegans
subsp. elegans

Saccoloma inaequale
(Kunze) Mett.

Moran 1995; Murillo-P. 1997;


Murillo-A. 2004a.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

559

Pteridofitos (helechos y afines)

SACCOLOMATACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia,
Pacfico, SN Santa Marta. 0-1900
m.
AMA, ANT, BOY, CAQ, CAU,
CES, CHO, CUN, MET, NAR,
PUT, QUI, RIS, SAN, VAL, VAU,
VIC. No evaluada.
Neotrpico.
Murillo 3429 (COL).

SALVINIACEAE
2 gneros, 6 especies

Azolla Lam.
2 especies
Azolla filiculoides Lam.

Azolla caroliniana Willd.


Luteyn 1999; Mickel & Smith
2004.
Hierba, Acutica.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe. 50-4200 m.
AMA, ANT, BOY, CR, CUN,
HUI, MET, RIS, VAU. No
evaluada.
Amrica.
Alfonso 383 (COL).

Azolla microphylla Kaulf.

Azolla mexicana C.Presl


Moran 1995; Mickel & Smith
2004.
Hierba, Acutica.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 100
m.
AMA, CHO. No evaluada.
Amrica.
Hermann 11296 (COL).

Salvinia Sg.
4 especies
Salvinia auriculata Aubl.

Moran 1995; Mickel & Smith


2004.

560

Hierba, Acutica.
Nativa. Amazonia, Caribe,
Pacfico. 50-400 m.
AMA, ANT, ATL, CHO, CR,
MET, TOL, VAL. No evaluada.
Neotrpico a Chile y Argentina.
Idrobo 6586 (COL).

Salvinia minima Baker

Moran 1995; Mickel & Smith


2004.
Hierba, Acutica.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Pacfico. 0-1800 m.
ANT, ARA, CHO, CR, CUN.
No evaluada.
S Estados Unidos, Neotrpico a
Argentina.
Uribe 6008 (COL).

Salvinia radula Baker


Moran 1995.
Hierba, Acutica.
Nativa. Orinoquia. 50 m.
VIC. No evaluada.
Guatemala a Paraguay.
Bermdez 03 (COL).

Salvinia sprucei Kuhn

Moran 1995; Murillo-A. 2004a.


Hierba, Acutica.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 2501000 m.
AMA, ARA, CAU, CHO, VAU.
No evaluada.
Panam a Per, Antillas.
Espinal 2351 (COL).

SCHIZAEACEAE
2 gneros, 8 especies

Actinostachys Wall.
2 especies

Actinostachys pennula (Sw.)


Hook.

Stolze 1976; Murillo-P. 1997.


Hierba.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, V Magdalena. 1001300 m.
AMA, CAQ, CAS, GUI, GUV,
MAG, MET, SAN, VAL, VAU,
VIC. No evaluada.
Neotrpico.
Schultes 17942 (COL).

Actinostachys subtrijuga
(Mart.) C.Presl

Crdenas-Lpez 2007.
Hierba.
Nativa. Amazonia. 100-300 m.
AMA, GUI, VAU. No evaluada.
N Suramrica.
Schultes 18291 (COL).

Schizaea Sm.
6 especies
Schizaea elegans (Vahl) Sw.

Riba & Pacheco 1995; Murillo-P.


1997; Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Caribe, Pacfico, SN
Santa Marta. 50-1400 m.
AMA, ANT, BOL, CAQ, CAS,
CAU, CES, CHO, CR, GUI,
GUV, MAG, MET, NAR, NSA,
PUT, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Neotrpico.
Schultes 18247 (COL).

Schizaea fluminensis
J.W.Sturm

Steyermark et al. 1995.


Hierba.
Nativa. Amazonia. 100-150 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
N Suramrica.
Alfonso 528 (COL).

Actinostachys germanii Fe,


Schizaea pennula Sw.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Pteridofitos (helechos y afines)

SCHIZAEACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Schizaea incurvata Schkuhr

Murillo-P. & Harker 1990.


Hierba.
Nativa. Amazonia, Orinoquia.
250-450 m.
AMA, CAQ, GUI, VAU, VIC. No
evaluada.
N Suramrica.
Zarucchi 1378 (COL).

Schizaea poeppigiana
J.W.Sturm

Murillo-P. & Harker 1990.


Hierba.
Nativa. Andes. 1500 m.
TOL. No evaluada.
Mxico y Antillas a Bolivia.
Herbario Salesiano 5 (COL).

Schizaea sprucei Hook.

Murillo-P. & Harker 1990.


Hierba.
Nativa. Amazonia. 100-300 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Alfonso 231 (COL).

Schizaea stricta Lellinger

Murillo-P. & Harker 1990.


Hierba.
Nativa. Amazonia. 0-250 m.
AMA, GUI, VAU. No evaluada.
Colombia a Guyana y Brasil.
Schultes 19369 (COL).

SELAGINELLACEAE
1 gnero, 91 especies, 3 especies
endmicas

Selaginella P.Beauv.
91 especies, 3 especies endmicas
Selaginella amazonica
Spring

Hassler & Swale 2004; Murillo-A.


2004a.

Hierba.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 150250 m.
AMA, CAQ, CAU, GUI, VAU.
No evaluada.
Colombia a Guyana y Brasil.
Schultes 19422 (COL).

Selaginella anceps (C.Presl)


C.Presl

Hassler & Swale 2004; Murillo-A.


2004a.
Hierba.
Nativa. Pacfico, SN Santa Marta.
50-1900 m.
ANT, CAQ, CHO, CUN, MAG,
NAR, PUT, VAL. No evaluada.
Costa Rica a Bolivia.
Hagemann 1742 (COL).

Selaginella applanata
A.Braun

Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. V Cauca, V Magdalena.
200-750 m.
ANT. No evaluada.
Venezuela a Ecuador.
Santa 559 (COL).

Selaginella arthritica Alston

Hassler & Swale 2004; Murillo-A.


2004a.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico, V Cauca.
0-1100 m.
ANT, CAQ, CAU, CHO. No
evaluada.
Nicaragua a Ecuador; Jamaica.
Lellinger 24 (COL).

Selaginella articulata
(Kunze) Spring

Hassler & Swale 2004; Murillo-A.


2004a.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Pacfico.
0-1400 m.

ANT, CHO, PUT, VAL. No


evaluada.
Honduras, Panam a Per.
Santa 807 (COL).

Selaginella asperula Spring

Murillo-P. 1997; Hassler & Swale


2004.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia.
0-2000 m.
AMA, CAQ, CAU, GUI, GUV,
MET, NAR, VAU, VIC. No
evaluada.
Colombia a Bolivia y Brasil.
Alston 7571 (COL).

Selaginella asplundii Crabbe


& Jermy
Murillo-P. & Harker 1990.
Hierba.
Nativa. Andes. 2900 m.
CAU. No evaluada.
Colombia a Bolivia.
Idrobo 3643 (COL).

Selaginella atirrensis Hieron.

Fraile 1995; Murillo-A. 2004a.


Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta. 50-2150 m.
ANT, CAU, CHO, MAG, VAL.
No evaluada.
Costa Rica a Per.
Killip 35379 (COL).

Selaginella bombycina
Spring

Fraile 1995; Hassler & Swale


2004.
Hierba.
Nativa. Pacfico, V Magdalena.
0-900 m.
ANT, CHO, NAR, VAL. No
evaluada.
Costa Rica a Per.
Lellinger 454 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

561

Pteridofitos (helechos y afines)

SELAGINELLACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Selaginella brevifolia Baker


Hassler & Swale 2004.
Hierba.
Nativa. Amazonia. 450 m.
VAU. No evaluada.
Venezuela a Per.
Schultes 14182 (COL).

Selaginella breynii Spring

Murillo-P. 1997; Hassler & Swale


2004.
Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena.
1700 m.
MET. No evaluada.
Colombia a Guayana Francesa y
N Brasil.
Philipson 2162 (COL).

Selaginella cabrerensis
Hieron.

Selaginella daguensis Hieron.


Murillo-P. 1997; Murillo-A.
2004a.
Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena,
Pacfico, V Magdalena. 0-450 m.
TOL, VAL. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Haught 6439 (COL).

Selaginella calceolata Jermy


& J.M.Rankin

Hassler & Swale 2004; Murillo-A.


2004a.
Hierba.
Endmica. Pacfico. 600-1500 m.
VAL. No evaluada.
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Selaginella chionoloma
Crabbe & Jermy

Murillo-P. & Harker 1990.


Hierba.
Nativa. Andes, Orinoquia. 4001400 m.
CAQ, HUI, MET. No evaluada.
Colombia, Per, Bolivia.
Betancur 2228 (COL).

Selaginella chrysoleuca
Spring

Fraile 1995; Hassler & Swale


2004.
Hierba.
Nativa. Andes. 1100-2250 m.
ANT, SAN. No evaluada.
Panam a Bolivia y Brasil.
Santa 893 (COL).

Selaginella cladorrhizans
A.Braun

Hassler & Swale 2004.


Hierba.
Nativa. Amazonia, Orinoquia.
100-250 m.
AMA, CAQ, MET. No evaluada.
Colombia, Brasil, Venezuela.
Little 8241 (COL).

Fraile 1995; Hassler & Swale


2004.
Hierba.
Nativa. Amazonia. 200-300 m.
AMA, VAU. No evaluada.
Mxico a Venezuela; Trinidad y
Tobago.
Schultes 12755 (COL).

Selaginella cavifolia A.Braun

Selaginella coarctata Spring

Hassler & Swale 2004.


Hierba.
Nativa. Andes. 2600-3700 m.
ANT, CUN, MET, NAR, NSA,
VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Alston 7413 (COL).

562

Selaginella cheiromorpha
Alston

Lycopodium coarctatum Mart.


Spring 1840; Hassler & Swale
2004.
Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena.
100-700 m.
CAQ, GUI. No evaluada.

Colombia a Guyana y Brasil.


Franco 4260 (COL).

Selaginella conduplicata
Spring

Murillo-P. & Harker 1990.


Hierba.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, V Magdalena. 100650 m.
AMA, ANT, CAQ, SAN, VAU,
VIC. No evaluada.
N Suramrica.
Franco 3819 (COL).

Selaginella convoluta (Arn.)


Spring

Selaginella longispicata Underw.


Fraile 1995; Hassler & Swale
2004.
Hierba.
Nativa. Andes, Caribe, SN Santa
Marta. 450-1900 m.
CES, MAG, NSA. No evaluada.
Mxico y Antillas a Argentina.
Haught 2338 (COL).

Selaginella cordifolia (Poir.)


Spring

Hassler & Swale 2004; Murillo-A.


2004a.
Hierba.
Nativa. Pacfico. 400 m.
ANT. No evaluada.
Colombia, Antillas.
Santa 778 (COL).

Selaginella dasyloma Alston


Hassler & Swale 2004.
Hierba.
Nativa. Andes.
CAU. No evaluada.
Colombia, Ecuador.

Selaginella dendricola
Jenman
Hassler & Swale 2004.
Hierba.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Pteridofitos (helechos y afines)

SELAGINELLACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Colombia, Guayanas, Brasil.

Selaginella densifolia Hook.

Murillo-P. 1997.
Hierba.
Endmica. Andes, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 350-1500
m.
HUI, MET, VIC. No evaluada.
Pinto 245 (COL).

Selaginella diffusa Spring

Hassler & Swale 2004; Murillo-A.


2004a.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Orinoquia, Pacfico, SN Santa
Marta, V Magdalena. 200-2800
m.
ANT, BOY, CAL, CAQ, CAU,
CES, CHO, CUN, HUI, MAG,
MET, NAR, NSA, PUT, QUI,
SAN, TOL, VAL. No evaluada.
Costa Rica a N Suramrica.
Lellinger 275 (COL).

Selaginella erythropus
(Mart.) Spring

Valdespino 1993; Murillo-A.


2004a.
Hierba.
Nativa. Pacfico. 150-2000 m.
ANT, CAL, CHO, CUN, HUI,
NAR, NSA, TOL, VAL. No
evaluada.
Costa Rica a Bolivia y Brasil.
Murillo 1347 (COL).

Selaginella euclimax Crabbe


& Jermy
Fraile 1995.
Hierba.
Nativa. Andes. 1450-2800 m.
ANT, CAU, CHO, NAR. No
evaluada.
Colombia, Panam.
Haught 5208 (COL).

Selaginella exaltata (Kunze)


Spring
Fraile 1995; Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Pacfico.
0-400 m.
AMA, ANT, CAQ, CAU, CHO,
GUV, NAR, PUT, VAL. No
evaluada.
Costa Rica a Bolivia y Brasil.
Lellinger 490 (COL).

Selaginella flabellata (L.)


Spring

Murillo-P. & Harker 1990.


Hierba.
Nativa. Amazonia, Pacfico, V
Magdalena. 200-900 m.
AMA, ANT, CAQ, CHO, VAL.
No evaluada.
Honduras, Antillas y N
Suramrica.
Santa 583 (COL).

Selaginella flacca Alston

Alston et al. 1981.


Hierba.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Colombia, Venezuela.

Selaginella flagellata Spring

Fraile 1995; Murillo-A. 2004a.


Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, SN Santa Marta. 2001800 m.
AMA, ANT, BOY, CAQ, MAG,
MET, QUI, SAN. No evaluada.
Mxico y Antillas N Suramrica.
Santa 704 (COL).

Selaginella flexuosa Spring


Mickel & Smith 2004.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Pacfico.
200-1900 m.

AMA, ANT, CHO, MET , NAR.


No evaluada.
Mxico a Argentina.
Sastre 3604 (COL).

Selaginella fragilis A.Braun


Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Caribe, Pacfico, V
Magdalena. 0-400 m.
AMA, ANT, BOL, CAQ, CHO,
SAN, VAU. No evaluada.
N Suramrica.
Schultes 12096 (COL).

Selaginella geniculata
(C.Presl) Spring

Fraile 1995; Murillo-A. 2004a.


Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico, V
Magdalena. 0-3400 m.
ANT, BOY, CAL, CAQ, CAU,
CHO, CUN, HUI, NAR, PUT,
QUI, RIS, TOL, VAL. No
evaluada.
Panam a Per.
Alston 8449 (COL).

Selaginella haematodes
(Kunze) Spring

Fraile 1995; Murillo-P. 1997;


Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Pacfico.
50-2500 m.
AMA, ANT, BOY, CAQ, CHO,
CUN, MET, PUT, SAN, TOL. No
evaluada.
Panam a Bolivia.
Alston 7649 (COL).

Selaginella haenkeana
Spring

Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 7002800 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

563

Pteridofitos (helechos y afines)

SELAGINELLACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,


HUI, NAR, PUT, SAN, TOL,
VAL. No evaluada.
Colombia a Bolivia.
Alston 7319 (COL).

Selaginella hartwegiana
Spring

Alston et al. 1981; Fraile 1995.


Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 3002400 m.
ANT, CAU, NAR, PUT. No
evaluada.
Panam a Ecuador.
Alston 8434 (COL).

Selaginella humboldtiana
A.Braun

Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, SN Santa Marta. 501250 m.
AMA, ANT, CAQ, CHO, MAG,
SAN, TOL. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Murillo 15 (COL).

Selaginella kochii Hieron.

Murillo-P. & Harker 1990.


Hierba.
Nativa. Andes. 1700-2000 m.
CAU. No evaluada.
Colombia a Mxico.
Idrobo 1361 (COL).

Murillo-P. & Harker 1990.


Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia.
400-1100 m.
CAQ, MET, NSA, PUT, VAU. No
evaluada.
Colombia a Surinam, Brasil.
Alston 7538 (COL).

Selaginella homaliae
A.Braun

Selaginella kunzeana
A.Braun

Selaginella hoffmannii
Hieron.

Murillo-P. & Harker 1990.


Hierba.
Nativa. V Magdalena. 200-500
m.
ANT, CAQ. No evaluada.
Colombia, Brasil.
Santa 78 (COL).

Selaginella horizontalis
(C.Presl) Spring

Fraile 1995; Murillo-P. 1997.


Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Caribe, Orinoquia,
Pacfico, SN Santa Marta, V
Magdalena. 0-2700 m.
ANT, BOL, BOY, CAS, CAU,
CHO, CUN, HUI, MAG, MET,
PUT, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.

564

Costa Rica a Per.


Lellinger 445 (COL).

Fraile 1995.
Hierba.
Nativa. Andes, Caribe, Pacfico,
SN Santa Marta. 50-2000 m.
ANT, BOY, CAQ, CAU, CES,
CHO, CUN, MAG, NAR, PUT,
VAL. No evaluada.
Costa Rica a Per.
Alston 7805 (COL).

Selaginella lechleri Hieron.


Murillo-P. & Harker 1990.
Hierba.
Nativa. Amazonia, SN Santa
Marta. 150-2300 m.
AMA, CAQ, MAG, VAU. No
evaluada.
Venezuela a Bolivia.
Alfonso 488 (COL).

Selaginella lingulata Spring

Spring 1849; Murillo-A. 2004a.


Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 50-3500
m.
ANT, BOY, CAU, CHO, CUN,
NAR, PUT, RIS, SAN, TOL,
VAL. No evaluada.
NO Suramrica.
Alston 8321 (COL).

Selaginella longissima Baker


Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico, V
Magdalena. 0-1750 m.
ANT, CAU, CHO, NAR, VAL.
No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Lellinger 414 (COL).

Selaginella lychnuchus
Spring

Fraile 1995.
Hierba.
Nativa. Andes. 2200 m.
SAN. No evaluada.
Mxico, Costa Rica a Venezuela.
Alston 7311 (COL).

Selaginella macilenta Baker


Murillo-P. & Harker 1990.
Hierba.
Nativa. Andes. 2450 m.
SAN. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Alston 7293 (COL).

Selaginella marginata
(Willd.) Spring

Murillo-P. et al. 2008.


Hierba.
Nativa. Amazonia. 100-300 m.
AMA, CAQ, VIC. No evaluada.
Mxico, Suramrica.
Alfonso 556 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Pteridofitos (helechos y afines)

SELAGINELLACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Selaginella microphylla
(Kunth) Spring

Selaginella schmidtchenii Hieron.


Fraile 1995.
Hierba.
Nativa. Andes, Orinoquia, V
Magdalena. 400-2000 m.
ANT, CAQ, CAS, CAU, CUN,
HUI, NAR, TOL. No evaluada.
Costa Rica a Argentina.
Haught 6386 (COL).

Selaginella microtus A.Braun


Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Orinoquia, Pacfico.
0-400 m.
CHO, MET, VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Alston 8658 (COL).

Selaginella mollis A.Braun

Fraile 1995; Murillo-A. 2004a.


Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 50-1800
m.
ANT, CAU, CHO, NAR, NSA,
SAN, VAL. No evaluada.
Colombia a Mxico.
Killip 33189 (COL).

Selaginella moritziana
Klotzsch

Mickel & Smith 2004.


Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2100-2500 m.
CAU, MAG. No evaluada.
Mxico a Bolivia.
Alston 8217 (COL).

Selaginella mortoniana
Crabbe & Jermy
Crabbe & Jermy 1973.
Hierba.
Nativa. V Magdalena.
TOL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.

Selaginella muscosa Spring


Selaginella deltoides A.Braun
Murillo-P. & Harker 1990.
Hierba.
Nativa. Amazonia. 400 m.
VAU. No evaluada.
O Suramrica, Antillas.
Garca-Barriga 14948 (COL).

Selaginella novae-hollandiae
(Sw.) Spring
Selaginella pearcei Baker,
Selaginella radiata Baker
Fraile 1995; Murillo-P. 1997;
Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Andes, Guayana
y Macarena, Pacfico, V
Magdalena. 150-2800 m.
ANT, BOY, CAU, CHO, CUN,
MET, NSA, VAL. No evaluada.
Mxico a Bolivia, Paraguay,
Argentina.
Alston 7818 (COL).

Selaginella oaxacana Spring


Fraile 1995; Mickel & Smith
2004.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-2050
m.
ANT, CHO, NAR, VAL. No
evaluada.
Mxico a Ecuador.
Lellinger 121 (COL).

Selaginella pallescens
(C.Presl) Spring

Hassler & Swale 2004.


Hierba.
Nativa. Amazonia, Caribe, SN
Santa Marta. 700-1200 m.
CES, GUI, GUJ, MAG. No
evaluada.
Mxico a Surinam, Brasil.
Acosta 1134 (COL).
Selaginella pallescens var.
pallescens

Selaginella palmiformis
Crabbe & Jermy

Hassler & Swale 2004.


Hierba.
Nativa. Amazonia. 150-700 m.
AMA, GUI, VAU. No evaluada.
Venezuela a Ecuador.
Idrobo 8939 (COL).

Selaginella parkeri (Hook. &


Grev.) Spring
Hassler & Swale 2004.
Hierba.
Nativa. Amazonia. 100-400 m.
AMA, CAQ, PUT, VAU. No
evaluada.
NO Suramrica.
Schultes 14450A (COL).

Selaginella plana (Poir.)


Hieron.

Hassler & Swale 2004; Murillo-A.


2004a.
Hierba.
Naturalizada. Pacfico. 0-450 m.
NAR, TOL, VAL. No evaluada.
Honduras y Antillas a Brasil;
Asia, Indonesia.
Santa 1051 (COL).

Selaginella poeppigiana
(Spring) Splitg.

Hassler & Swale 2004.


Hierba.
Nativa. 1100 m.
CHO. No evaluada.
Honduras, Venezuela a Bolivia,
Trinidad & Tobago.
Lellinger 731 (COL).

Selaginella popayanensis
Hieron.

Selaginella anisoclada Crabbe &


Jermy
Hassler & Swale 2004; Mickel &
Smith 2004.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1100-2250 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

565

Pteridofitos (helechos y afines)

SELAGINELLACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

CAU, MAG, VAL. No evaluada.


Mxico a Bolivia.
Alston 8063 (COL).

Selaginella porphyrospora
A.Braun

Fraile 1995; Hassler & Swale


2004.
Hierba.
Nativa. Andes, Orinoquia. 7002700 m.
ANT, BOY, CUN, MET, NSA. No
evaluada.
Mxico a Venezuela.
Hagemann 1196 (COL).

Selaginella roraimensis
Baker

Nativa. Andes, Pacfico. 0-2900


m.
BOY, CHO, NAR, VAL. No
evaluada.
Panam a N Suramrica.
Alston 8509 (COL).

Selaginella sellowii Hieron.

Murillo-P. 1997; Hassler & Swale


2004.
Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Colombia a Guyana.

Mickel & Smith 2004.


Hierba.
Nativa. Andes, V Magdalena.
700-2700 m.
BOY, CUN, HUI, NAR, SAN. No
evaluada.
Mxico, Antillas, Suramrica.
Tryon 6174 (COL).

Hassler & Swale 2004; Murillo-A.


2004a.
Hierba.
Nativa. Pacfico. 50-100 m.
CAU. No evaluada.
Colombia a Per.
Haught 5385 (COL).

Selaginella rosea Alston

Selaginella silvestris Aspl.

Selaginella producta Baker

Hassler & Swale 2004; Mickel &


Smith 2004.
Hierba.
Nativa. Andes, V Magdalena.
700-2600 m.
BOY, CUN, SAN. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Mxico.
Alston 7390 (COL).

Selaginella praestans Alston

Fraile 1995; Hassler & Swale


2004.
Hierba.
Nativa. Pacfico. 100-500 m.
CAQ, CHO, SAN, VAL. No
evaluada.
Costa Rica y Antillas, N
Suramrica.
Haught 1338 (COL).

Selaginella quadrifaria
Alston

Hassler & Swale 2004.


Hierba.
Endmica. Andes. 1600-2500 m.
ANT, TOL. No evaluada.
Uribe 1872 (COL).

Selaginella sartorii Hieron.

Selaginella schultesii Crabbe


& Jermy

Hassler & Swale 2004.


Hierba.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Colombia a Per.

Crabbe & Jermy 1973; Hassler &


Swale 2004.
Hierba.
Nativa. Amazonia. 200-700 m.
AMA, VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Schultes 14411 (COL).

Selaginella revoluta Baker

Selaginella seemannii Baker

Fraile 1995; Murillo-P. 1997;


Hassler & Swale 2004.
Hierba.

566

Nativa. Amazonia, Guayana y


Macarena, Caribe, Orinoquia,
Pacfico. 100-500 m.
AMA, CAQ, CAU, MET, SUC,
VAL, VIC. No evaluada.
Costa Rica a N Suramrica.
Haught 5320 (COL).

Fraile 1995; Hassler & Swale


2004.
Hierba.

Hassler & Swale 2004; Murillo-A.


2004a.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico, V
Magdalena. 50-2900 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CHO,
CUN, HUI, NSA, PUT, SAN,
TOL. No evaluada.
Mxico a Bolivia.
Alston 7235 (COL).

Selaginella sobolifera
A.R.Sm.

Hassler & Swale 2004.


Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 400-1000
m.
BOY, CAS, CUN, MET. No
evaluada.
Colombia, Venezuela.
Grant 10412 (COL).

Selaginella speciosa A.Braun

Hassler & Swale 2004; Murillo-A.


2004a.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 100-1800 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Pteridofitos (helechos y afines)

SELAGINELLACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

AMA, ANT, CAL, CAQ, CAU,


CHO, CUN, PUT, TOL, VAL. No
evaluada.
Colombia a Per, Brasil.
Santa 163 (COL).

Nativa. Andes, Guayana y


Macarena. 1100-1700 m.
CHO, MET. No evaluada.
Mxico a Bolivia.
Schultes 12120 (COL).

Selaginella stellata Spring

Selaginella tomentosa Spring

Hassler & Swale 2004.


Hierba.
Nativa. Amazonia. 300-350 m.
VAU. No evaluada.
Colombia a Mxico.
Humbert 27256 (MO).

Selaginella substipitata
Spring

Hassler & Swale 2004; Murillo-A.


2004a.
Hierba.
Nativa. Pacfico. 0-750 m.
ANT, CAU, CHO, NAR, VAL.
No evaluada.
Colombia a Per.
Hagemann 457 (COL).

Hassler & Swale 2004.


Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1100-2000 m.
ANT, MAG. No evaluada.
Panam y Antillas a Ecuador.
Daly 5883 (MO).

Selaginella trisulcata Aspl.

Selaginella sulcata (Poir.)


Mart.

Selaginella truncata A.Braun

Murillo-P. et al. 2008.


Hierba.
Nativa. Amazonia. 100-150 m.
GUI. No evaluada.
Colombia, Ecuador, NE
Suramrica.
Churchill 17684 (COL).

Selaginella tanyclada Crabbe


& Jermy
Fraile 1995; Hassler & Swale
2004.
Hierba.
Nativa. Pacfico. 50-100 m.
CHO. No evaluada.
Colombia, Panam.

Selaginella tarapotensis
Baker

Fraile 1995; Murillo-P. 1997;


Hassler & Swale 2004.
Hierba.

Hassler & Swale 2004.


Hierba.
Nativa. Andes. 1200-2500 m.
HUI, RIS, VAL. No evaluada.
N Andes.
Daz 520 (COL).

Hassler & Swale 2004.


Hierba.
Nativa. Andes, Orinoquia. 3501100 m.
BOY, CUN, MET. No evaluada.
NO Suramrica.
Alston 7612 (COL).

Selaginella umbrosa Hieron.


Somers & Moran 1995; Hassler
& Swale 2004.
Hierba.
Nativa. Pacfico. 50-400 m.
ANT, NSA. No evaluada.
Mxico a Venezuela, Trinidad y
Tobago.
Garca-Barriga 18327 (COL).

Selaginella viticulosa
Klotzsch

Fraile 1995; Hassler & Swale


2004.
Hierba.
Nativa.

DESCONOCIDO. No evaluada.
Costa Rica a Venezuela.

Selaginella willdenowii
(Poir.) Baker

Valdespino 1993; Hassler &


Swale 2004.
Hierba.
Naturalizada. Andes. 1350 m.
VAL. No evaluada.
Estados Unidos, Antillas,
Panam a Brasil, SE Asia y
Oceana.
Hutchison 3143A (COL).

Selaginella wolffii Sodiro

Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 50-1450
m.
ANT, CHO, NAR, VAL. No
evaluada.
Colombia, Ecuador.
Alston 7801 (COL).

Selaginella xiphophylla
Baker

Valdespino 1993; Hassler &


Swale 2004.
Hierba.
Nativa. V Magdalena. 700-800
m.
ANT. No evaluada.
Panam a Per.
Callejas 4077 (HUA, JAUM,
MO).

TECTARIACEAE
2 gneros, 25 especies

Tectaria Cav.
20 especies

Tectaria andina (Baker)


C.Chr.
Rojas 2001a.
Hierba.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

567

Pteridofitos (helechos y afines)

TECTARIACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Nativa. Andes, Guayana


y Macarena, V Cauca, V
Magdalena. 200-1000 m.
ANT, CAL, MET, PUT. No
evaluada.
Costa Rica a Bolivia.
Atehorta 1373 (COL).

Tectaria antioquoiana
(Baker) C.Chr.

Moran 1995; Murillo-P. 1997;


Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Pacfico, V
Magdalena. 0-2750 m.
AMA, ANT, CAU, CHO, CUN,
PUT. No evaluada.
Nicaragua a Per.
Snchez 1555 (COL).

Tectaria athyrioides (Baker)


C.Chr.

Ramrez & Macas 2007.


Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-1850
m.
ANT, CAU, CHO, QUI, VAL. No
evaluada.
Colombia a Nicaragua.
Lellinger 168 (COL).

Tectaria brauniana
(H.Karst.) C.Chr.

Moran 1995; Murillo-P. 1997;


Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Pacfico, V
Magdalena. 200-1350 m.
ANT, CAQ, CHO, MET, PUT,
SAN, VAL. No evaluada.
Nicaragua a Bolivia.
Zuluaga 914 (COL).

Tectaria darienensis A.Rojas


Rojas 2001a.
Hierba.
Nativa. Pacfico. 100 m.

568

CHO. No evaluada.
Colombia, Panam.
Aguirre 817 (COL).

Tectaria draconoptera
(D.C.Eaton) Copel.

Moran 1995; Murillo-P. 1997;


Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia,
Pacfico, V Magdalena. 100-1500
m.
AMA, ANT, CHO, MET, PUT,
VAL. No evaluada.
Nicaragua a Per.
Lellinger 510 (COL).

Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 0-1900 m.
AMA, ANT, ATL, BOL, BOY,
CAL, CAQ, CES, CHO, CR,
CUN, GUJ, GUV, MAG, MET,
NAR, NSA, PUT, QUI, RIS,
SAN, TOL, VAL, VAU. No
evaluada.
S Estados Unidos y Antillas a
Suramrica.
Murillo 112 (COL).
Tectaria incisa f. incisa

Tectaria lizarzaburui
(Sodiro) C.Chr.

Rojas 2001a.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico, V
Magdalena. 300-800 m.
ANT, CAL, CHO, VAL. No
evaluada.
Colombia a Costa Rica.
Cogollo 603 (COL).

Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Andes, Caribe, Pacfico.
100-1400 m.
ANT, ATL, BOY, CHO, GUJ,
MAG, MET, NSA, PUT, SUC.
No evaluada.
Mxico y Antillas a N
Suramrica.
Lellinger 655 (COL).

Tectaria heracleifolia
(Willd.) Underw.

Tectaria mexicana (Fe)


C.V.Morton

Tectaria faberiana A.Rojas

Moran 1995.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, V Magdalena. 50-1300
m.
AMA, ANT, BOL, BOY, CAL,
CUN, GUJ, MAG. No evaluada.
S Estados Unidos y Antillas a
Ecuador.
Murillo 366 (COL).
Tectaria heracleifolia var.
heracleifolia

Tectaria incisa Cav.

Tectaria incisa f. vivipara


(Jenman) C.V.Morton, Tectaria
vivipara Jermy & T.G.Walker
Moran 1995; Murillo-P. 1997;
Mickel & Smith 2004.

Tectaria acutiloba (Hieron.)


Maxon
Hieronymus 1904; Moran 1995.
Hierba.
Nativa. Pacfico, SN Santa Marta,
V Cauca. 0-700 m.
ANT, CHO, MAG, NAR. No
evaluada.
Mxico a Ecuador.
Lellinger 499 (COL).

Tectaria murilloana A.Rojas


Rojas 2001a.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico, V
Magdalena. 50-1400 m.
ANT, CAU, CHO, NAR, VAL.
No evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Pteridofitos (helechos y afines)

TECTARIACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Colombia, Panam.
Mora 4088 (COL).

Tectaria nicotianifolia
(Baker) C.Chr.

Moran 1995; Murillo-A. 2004a.


Hierba.
Nativa. Andes, Caribe, Pacfico,
V Magdalena. 0-1900 m.
ANT, BOL, CHO, VAL. No
evaluada.
Guatemala a Ecuador.
Lellinger 27 (COL).

Tectaria panamensis (Hook.)


R.M.Tryon & A.F.Tryon

Dictyoxiphium panamense Hook.


Mickel & Smith 2004.
Hierba.
Nativa. Pacfico. 0-600 m.
ANT, CHO. No evaluada.
Mxico a Ecuador.
Lellinger 534 (COL).

Tectaria pilosa (Fe)


R.C.Moran

Guatemala y Antillas a N
Suramrica.
Lellinger 381 (COL).
Tectaria plantaginea var.
plantaginea

Tectaria rivalis (Kuhn)


C.Chr.

Moran 1995; Murillo-A. 2004a.


Hierba.
Nativa. Pacfico. 0-500 m.
ANT, CAU, CHO, NAR. No
evaluada.
Guatemala a Ecuador.
Lellinger 11 (COL).

Tectaria sodiroi (Baker)


Maxon

Rojas 2001a.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes. 2501100 m.
ANT, CAU, PUT. No evaluada.
Guatemala a Bolivia.
Uribe 1901 (US).

Tectaria incisa var. pilosa (Fe)


C.V.Morton
Moran 1995; Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Andes, Caribe, Pacfico,
SN Santa Marta, V Magdalena.
0-1900 m.
ANT, CHO, MAG, VAL. No
evaluada.
Costa Rica y Antillas a Bolivia y
Brasil.
Lellinger 537 (COL).

Tectaria transiens
(C.V.Morton) A.R.Sm.

Tectaria plantaginea (Jacq.)


Maxon

Tectaria trifoliata (L.) Cav.

Moran 1995; Murillo-P. 1997;


Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena,
Caribe, Pacfico, SN Santa Marta.
0-1600 m.
ANT, CAU, CHO, MAG, MET,
NSA, PUT, SAN, VAL. No
evaluada.

Moran 1995; Mickel & Smith


2004.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2000-2250 m.
CAL, CUN, MAG, TOL. No
evaluada.
Mxico y Antillas a Ecuador.
Hagemann 86 (COL).

Len & Murillo-P. 2005.


Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 1501100 m.
ANT, CHO. No evaluada.
Neotrpico.
Lellinger 143 (COL).

Triplophyllum Holttum
5 especies
Triplophyllum chocoense
J.Prado & R.C.Moran
Prado & Moran 2008.
Hierba.
Nativa. Pacfico. 50-100 m.
CHO. No evaluada.
Colombia, Panam.
Killip 35053 (NY).

Triplophyllum dicksonioides
(Fe) Holttum
Tryon & Stolze 1991; Prado &
Moran 2008.
Hierba.
Nativa. Orinoquia, Pacfico. 50800 m.
AMA, ANT, CHO, GUV, MET,
VAU. No evaluada.
N Suramrica.
Contreras 37 (COL).

Triplophyllum funestum
(Kunze) Holttum

Moran 1995; Murillo-A. 2004a;


Prado & Moran 2008.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Pacfico. 0-1000 m.
AMA, ANT, CAQ, CHO, GUI,
GUV, MET, NAR, SAN, VAL,
VAU, VIC. No evaluada.
Belice a N Suramrica, Antillas.
Lellinger 71 (COL).

Triplophyllum hirsutum
(Holttum) J.Prado &
R.C.Moran

Triplophyllum funestum var.


hirsutum Holttum
Prado & Moran 2008.
Hierba.
Nativa. Orinoquia, V Cauca, V
Magdalena. 100-700 m.
ANT, MET. No evaluada.
Costa Rica a N Suramrica.
Arbelez 212 (HUA, NY).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

569

Pteridofitos (helechos y afines)

TECTARIACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Triplophyllum perpilosum
(Holttum) J.Prado &
R.C.Moran
Prado & Moran 2008.
Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena.
350-500 m.
MET. No evaluada.
Colombia, Bolivia.
Stevenson 1854 (NY).

THELYPTERIDACEAE
2 gneros, 107 especies, 5
especies endmicas

Macrothelypteris (H.It)
Ching
1 especie
Macrothelypteris torresiana
(Gaudich.) Ching

Moran 1995; Murillo-A. 2004a.


Hierba.
Naturalizada. Andes, Guayana
y Macarena, Caribe, Orinoquia,
Pacfico, SN Santa Marta, V
Cauca, V Magdalena. 0-2500 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CHO,
CUN, GUJ, HUI, MAG, MET,
NAR, NSA, PUT, QUI, RIS,
SAN, TOL, VAL. No evaluada.
S Estados Unidos y Antillas
a Suramrica; Asia, frica,
Oceana.
Moreno 391 (COL).

Thelypteris Schmidel
106 especies, 5 especies
endmicas
Thelypteris abrupta (Desv.)
Proctor
Murillo-P. & Harker 1990.
Hierba.
Nativa. Amazonia. 200 m.
CAQ. No evaluada.

570

Nicaragua, Antillas, N
Suramrica.
Little 9586 (COL).

Thelypteris amphioxypteris
(Sodiro) A.R.Sm.

Smith 1995.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico, V
Magdalena. 350-1500 m.
ANT, CAL, TOL. No evaluada.
Panam a Ecuador.
Uribe 3179 (COL).

Thelypteris andreana
(Sodiro) C.V.Morton

Smith 1995; Murillo-A. 2004a.


Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 2001600 m.
CAU, CHO, VAL. No evaluada.
Nicaragua a Per.
Devia 596 (COL).

Thelypteris angustifolia
(Willd.) Proctor

Smith 1995; Murillo-P. 1997;


Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Pacfico, SN Santa
Marta, V Magdalena. 0-1550 m.
ANT, BOY, CAQ, CAU, CHO,
CUN, MAG, TOL. No evaluada.
Neotrpico.
Madrin 217 (COL).

Thelypteris arborescens
(Willd.) C.V.Morton

Dryopteris sorbifolia (Jacq.)


Hieron.
Smith 1995; Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 0-1650 m.
AMA, ANT, BOY, CAQ, CAS,
CAU, CHO, CUN, HUI, MET,

NSA, PUT, SAN, VAL, VIC. No


evaluada.
Honduras a N Suramrica.
Idrobo 2690 (COL).

Thelypteris aspidioides
(Willd.) R.M.Tryon

Smith 1995; Murillo-A. 2004a.


Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta, V Magdalena. 150-1900
m.
ANT, BOY, CUN, MAG, NAR,
RIS, SAN. No evaluada.
Mxico, Antillas, Costa Rica a
Bolivia.
Mgdefrau 1250 A (COL).

Thelypteris atrovirens
(C.Chr.) C.F.Reed

Smith 1995.
Hierba.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Colombia a Mxico.

Thelypteris balbisii (Spreng.)


Ching
Smith 1995; Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Andes, Caribe,
Orinoquia, Pacfico. 50-1400 m.
ANT, CAU, CHO, CR, MAG,
MET, NAR, SAN, VAL. No
evaluada.
Mxico y Antillas a N
Suramrica.
Lellinger 661 (COL).

Thelypteris biformata
(Rosenst.) R.M.Tryon

Hierba.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 100200 m.
AMA, ANT. No evaluada.
Colombia a Bolivia.
Pipoly 15454 (MO).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Pteridofitos (helechos y afines)

THELYPTERIDACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Thelypteris biolleyi (Christ)


Proctor

Smith 1995; Murillo-A. 2004a.


Hierba.
Nativa. Andes, Caribe,
Orinoquia, Pacfico. 0-1800 m.
CHO, MAG, MET, SAN, VAL.
No evaluada.
Mxico y Antillas a Per y Brasil.
Lellinger 538 (COL).

Thelypteris brachypus
(Sodiro) R.M.Tryon &
A.F.Tryon

Smith 1995.
Hierba.
Nativa. Andes. 2700-3400 m.
CAU, CUN. No evaluada.
Costa Rica a Per.
Uribe 188 (COL).

Thelypteris brausei (Hieron.)


Alston
Hieronymus 1907.
Hierba.
Nativa. Andes. 2950-3400 m.
CAU, CUN. No evaluada.
Colombia a Bolivia.
Tryon 6171 (COL).

Thelypteris canadasii
(Sodiro) Alston

Murillo-P. & Harker 1990.


Hierba.
Nativa. Andes. 2800 m.
PUT. No evaluada.
Colombia a Bolivia.
Soejarto 1546 (COL).

Thelypteris caucaensis
(Hieron.) Alston

Hieronymus 1904; Smith 1995.


Hierba.
Nativa. Andes. 3000-4500 m.
BOY, CAL, CUN, SAN. No
evaluada.
Centroamrica a NO
Suramrica.
Grubb 108 (COL).

Thelypteris cheilanthoides
(Kunze) Proctor

Smith 1995.
Hierba.
Nativa. Andes. 900-3400 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, HUI,
NAR, NSA, SAN, TOL. No
evaluada.
Mxico y Antillas a Bolivia y
Brasil.
Murillo 1043 (COL).
Thelypteris cheilanthoides var.
cheilanthoides

Thelypteris chocoensis
A.R.Sm. & Lellinger

Smith & Lellinger 1985;


Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Endmica. Pacfico, V Cauca, V
Magdalena. 0-550 m.
ANT, BOY, CAL, CHO. No
evaluada.
Killip 35363 (COL).

[Thelypteris christensenii
(C.Chr.) C.F.Reed]

Murillo-P. & Harker 1990.


Nota: registro basado en
identificacin errnea / record
based on a misidentification.

Thelypteris cinerea (Sodiro)


A.R.Sm.

Smith 1995.
Hierba.
Nativa. Andes. 1500-2450 m.
ANT, CUN, HUI, NAR, PUT. No
evaluada.
Mxico a Ecuador.
Mora 4444 (COL).

Thelypteris clivalis A.R.Sm.


Murillo-P. et al. 2008.
Hierba.
Nativa. Andes. 2050 m.
PUT. No evaluada.
NO Suramrica.
Hagemann 1505 (MO).

Thelypteris concinna (Willd.)


Ching
Smith 1995.
Hierba.
Nativa. Andes, Caribe, SN Santa
Marta. 800-4250 m.
ANT, BOY, CES, CUN, HUI,
MAG, NAR, SAN, TOL, VAL.
No evaluada.
Mxico y Antillas a Suramrica.
Jaramillo 4773 (COL).

Thelypteris conspersa
(Schrad.) A.R.Sm.

Thelypteris bangii (C.Chr.)


R.M.Tryon, Thelypteris urens
(Rosenst.) C.F.Reed
Smith 1995.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 2001000 m.
ANT, CAS, CHO, HUI, VAL. No
evaluada.
Panam a Argentina; La
Espaola.
Uribe 4283 (COL).

Thelypteris corazonensis
(Baker) A.R.Sm.

Smith 1995.
Hierba.
Nativa. Andes. 2500-2800 m.
ANT, SAN. No evaluada.
Panam a Bolivia, Uruguay, La
Espaola.
Alston 7372 (MO).

Thelypteris cornuta (Maxon)


Ching
Murillo-P. & Harker 1990.
Hierba.
Nativa. Andes. 2100 m.
CHO. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Forero 2158 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

571

Pteridofitos (helechos y afines)

THELYPTERIDACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Thelypteris curta (Christ)


C.F.Reed

Smith 1995; Murillo-A. 2004a.


Hierba.
Nativa. Pacfico. 50-150 m.
ANT, CHO, NAR. No evaluada.
Nicaragua a Ecuador.
Killip 33511 (COL).

Caribe, Orinoquia, Pacfico, V


Magdalena. 50-1700 m.
AMA, ANT, CAQ, CHO, CUN,
HUI, MAG, MET, TOL, VAL. No
evaluada.
S Estados Unidos y Antillas
a Bolivia y Brasil, Paraguay,
Argentina; Asia, frica, Oceana.
Pubiano 168 (COL).

Thelypteris decussata (L.)


Proctor

Thelypteris diplazioides
(Mett.) Ching

Smith 1995; Murillo-A. 2004a.


Hierba.
Nativa. Andes, Orinoquia,
Pacfico. 50-2150 m.
ANT, CAL, CAQ, CAU, CHO,
MET, NAR, PUT, VAL. No
evaluada.
Neotrpico.
Cuatrecasas 11084 (COL).
Thelypteris decussata var.
decussata, Thelypteris decussata
var. velutina (Sodiro) A.R.Sm.

Thelypteris deflexa (C.Presl)


R.M.Tryon
Thelypteris lindigii (C.Chr.)
Alston
Smith 1995.
Hierba.
Nativa. Andes. 1200-3600 m.
ANT, BOY, CAU, CES, CUN,
HUI, NSA, SAN. No evaluada.
Mxico a Bolivia.
Tryon 5984 (COL).

Thelypteris demissa A.R.Sm.


Hierba.
Nativa. Andes. 2500-2600 m.
CAU. No evaluada.
Colombia a Bolivia.
Barbosa 8659 (COL).

Thelypteris dentata (Forssk.)


E.P.St.John
Smith 1995; Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Naturalizada. Amazonia,
Andes, Guayana y Macarena,

572

Murillo-P. & Harker 1990.


Hierba.
Nativa. Andes. 1000-1300 m.
CAQ. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Cuatrecasas 9081 (COL).

Thelypteris eggersii (Hieron.)


C.F.Reed
Smith 1995; Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 19502100 m.
ANT, CHO, CUN, VAL. No
evaluada.
Costa Rica a Per.
Acosta 1193 (COL).

Thelypteris elegantula
(Sodiro) Alston

Murillo-P. & Harker 1990.


Hierba.
Nativa. Andes. 1450-3000 m.
ANT, BOY, CHO, CUN. No
evaluada.
Colombia, Ecuador.
Daniel 3641 (COL).

Thelypteris ensiformis
(C.Chr.) R.M.Tryon

Smith 1995.
Hierba.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Costa Rica a Per.

Thelypteris euchlora (Sodiro)


C.F.Reed
Murillo-P. & Harker 1990.
Hierba.
Nativa. Andes. 2300-3530 m.
CAU, CHO, CUN, HUI, NAR,
PUT. No evaluada.
Colombia a Bolivia.
Grant 10290 (COL).

Thelypteris falcata (Liebm.)


R.M.Tryon
Smith 1995; Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Andes, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 0-1900 m.
ANT, BOL, BOY, CAL, CAQ,
CAU, CHO, MET, NAR, PUT,
SAN, VAL. No evaluada.
Mxico a Per y Bolivia; Cuba.
Lellinger 407 (COL).

Thelypteris fluminalis
A.R.Sm.

Toro 2009.
Hierba.
Nativa. Andes. 1400-2450 m.
ANT. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Rodrguez 3151 (COL).

Thelypteris francoana
(E.Fourn.) C.F.Reed

Smith 1995; Murillo-A. 2004a.


Hierba.
Nativa. Pacfico. 0-100 m.
CHO, NAR. No evaluada.
Nicaragua a Ecuador.
Haught 5517 (COL).

Thelypteris fraseri (Kuhn)


A.R.Sm.

Smith 1980; Smith 1995.


Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-1800
m.
CHO, NAR, VAL. No evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Pteridofitos (helechos y afines)

THELYPTERIDACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Panam a Ecuador.
Lellinger 13, 370 (COL).

Thelypteris funckii (Mett.)


Alston

Smith 1995.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1650-3500 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
MAG, SAN, VAL. No evaluada.
Costa Rica a N Suramrica.
Hagemann 293 (COL).

Thelypteris gardneriana
(Baker) C.F.Reed

Smith 1980.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1950 m.
CAU, MAG. No evaluada.
Venezuela a Bolivia y Brasil.
Smith 1002 (COL).

Thelypteris gemmulifera
(Hieron.) A.R.Sm.

Smith 1995; Murillo-P. 1997;


Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe ,
Orinoquia, Pacfico, SN Santa
Marta, V Magdalena. 0-1500 m.
AMA, ANT, BOL, BOY, CAQ,
CHO, CUN, MAG, MET,
NSA, RIS, SAN, VAL, VIC. No
evaluada.
Panam a N Suramrica.
Jaramillo 3629 (COL).

Thelypteris germaniana (Fe)


Proctor
Murillo-P. & Harker 1990.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 8001800 m.
CAL, CHO. No evaluada.

Costa Rica y Antillas a NE


Suramrica.
Killip 9001 (COL).

Thelypteris gigantea (Mett.)


R.M.Tryon

Smith 1995; Murillo-A. 2004a.


Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico, V
Magdalena. 150-1450 m.
ANT, CHO, NAR. No evaluada.
Costa Rica a Per.
Mora 4226 (COL).

Thelypteris glandulosa
(Desv.) Proctor

Smith 1995; Murillo-A. 2004a.


Hierba.
Nativa. Pacfico. 0-1150 m.
ANT, CHO, TOL, VAL. No
evaluada.
Neotrpico.
Hagemann 432 (COL).
Thelypteris glandulosa var.
brachyodus (Kunze) A.R.Sm.,
Thelypteris glandulosa var.
glandulosa, Thelypteris
glandulosa var. longipilosa
A.R.Sm.

Thelypteris goedenii
(Rosenst.) C.F.Reed

Rodrguez 2011.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Nota: especie dudosa; registro
dudoso / dubious species;
dubious record.

Thelypteris grandis A.R.Sm.

Mickel & Beitel 1988; Smith


1995.
Hierba.
Nativa. Andes, Caribe, Pacfico.
600-1900 m.
CUN, MAG, VAL. No evaluada.
Mxico a Bolivia y Brasil.
Croat 70532 (MO).
Thelypteris grandis var. pallescens
(C.Chr.) A.R.Sm.

Thelypteris hispidula
(Decne.) C.F.Reed

Smith 1995; Murillo-P. 1997;


Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, SN Santa
Marta. 0-2800 m.
AMA, ANT, BOY, CAQ, CAU,
CES, CHO, CUN, GUJ, HUI,
MAG, MET, NAR, NSA, SAN,
TOL, VAL. No evaluada.
Tropical, subtropical.
Ludge 5 (COL).

Thelypteris inaequans
(C.Chr.) Lellinger

Smith 1995.
Hierba.
Nativa. Andes. 2400-3000 m.
CUN, VAL. No evaluada.
Nicaragua a Ecuador.
Acosta 577 (COL).

Thelypteris insignis (Mett.)


Ching

Smith 1980.
Hierba.
Endmica. 150 m.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Thelypteris interrupta
(Willd.) K.Iwats.

Smith 1995; Murillo-A. 2004a.


Hierba.
Nativa. Andes, Caribe, Pacfico.
100-2400 m.
ANT, BOL, CUN, VAL. No
evaluada.
Tropical, subtropical.
Atehorta 177 (COL).

Thelypteris killipii A.R.Sm. &


Lellinger
Smith & Lellinger 1985;
Murillo-A. 2004a.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

573

Pteridofitos (helechos y afines)

THELYPTERIDACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Hierba.
Nativa. Pacfico. 50-100 m.
VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Killip 5038 (COL).

ANT, CHO, VAL. No evaluada.


Mxico a Per.
Fuchs 22282 (COL).

Thelypteris kunthii (Desv.)


C.V.Morton

Dryopteris linkiana (C.Presl)


Maxon
Smith 1995; Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Andes, Caribe, Pacfico,
SN Santa Marta. 300-2800 m.
BOY, CHO, CUN, MAG, NAR,
SAN, VAL. No evaluada.
Neotrpico.
Mora 4067 (COL).

Smith 1995.
Hierba.
Nativa. Andes, Caribe. 100-1500
m.
ATL, BOY, GUJ, HUI. No
evaluada.
S Estados Unidos y Antillas a
Brasil.
Ludge 252 (COL).

Thelypteris lepidula
(Hieron.) Alston

Smith 1995.
Hierba.
Nativa. Andes. 2100-2200 m.
ANT, CAU. No evaluada.
Costa Rica a Ecuador.
Alston 8210 (MO).

Thelypteris leprieurii (Hook.)


R.M.Tryon
Smith 1980; Smith 1995;
Murillo-P. 1997.
Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 200-2500 m.
ANT, CAU, CHO, CUN, HUI,
MET, PUT, VAL. No evaluada.
Neotrpico.
Idrobo 2941 (COL).
Thelypteris leprieurii var.
leprieurii, Thelypteris leprieurii
var. subcostalis A.R.Sm.

Thelypteris lingulata
(C.Chr.) C.V.Morton

Smith 1995; Murillo-A. 2004a.


Hierba.
Nativa. Pacfico. 0-1450 m.

574

Thelypteris linkiana (C.Presl)


R.M.Tryon

Thelypteris longicaulis
(Baker) C.F.Reed

Smith 1995.
Hierba.
Nativa. Andes. 1900-2700 m.
ANT, CHO, VAL. No evaluada.
Panam a Ecuador.
Luteyn 13219 (COL).

Thelypteris longifolia (Desv.)


R.M.Tryon
Dryopteris permollis Maxon &
C.V.Morton
Murillo-P. 1997.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia, Pacfico.
200-500 m.
AMA, ANT, MET, NSA, VAU,
VIC. No evaluada.
Venezuela a Bolivia y Brasil.
Cabrera 3307 (COL).

Thelypteris longipilosa
(Sodiro) C.F.Reed

Smith 1995.
Hierba.
Nativa. Andes. 2600-2700 m.
CUN. No evaluada.
Costa Rica a Per.
Morales 976 (COL).

Thelypteris lugubriformis
(Rosenst.) R.M.Tryon
Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Pacfico. 50-100 m.
CAU, NAR. No evaluada.
Colombia a Bolivia.
Killip 33198 (COL).

Thelypteris macrophylla
(Kunze) C.V.Morton
Murillo-P. et al. 2008.
Hierba.
Nativa. Amazonia. 250 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
N Suramrica.
Alfonso 190 (COL).

Thelypteris maxoniana
A.R.Sm.

Smith 1992a.
Hierba.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Colombia a Bolivia y Brasil.

Thelypteris membranacea
(Mett.) R.M.Tryon

Tryon & Stolze 1992.


Hierba.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Venezuela a Bolivia.

Thelypteris minutula
C.V.Morton

Luteyn 1999.
Hierba.
Nativa. Andes. 3000-4500 m.
CAL, CAU, CUN, NAR, TOL.
No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Hagemann 1964 (COL).

Thelypteris muzensis
(Hieron.) Alston
Hieronymus 1907.
Hierba.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Pteridofitos (helechos y afines)

THELYPTERIDACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Endmica. Andes. 1400-2400 m.


BOY, CUN, NAR, VAL. No
evaluada.
Garca-Barriga 12537 (COL).

Thelypteris nephrodioides
(Klotzsch) Proctor

Smith 1995; Murillo-P. 1997;


Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Orinoquia, Pacfico,
SN Santa Marta. 0-1000 m.
ANT, BOY, CAQ, CUN, MAG,
MET, SAN. No evaluada.
Nicaragua a Guayana Francesa.
Philipson 2054 (COL).

Thelypteris nicaraguensis
(E.Fourn.) C.V.Morton
Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Pacfico. 100 m.
CHO. No evaluada.
Colombia, Nicaragua.
Forero 342 (COL).

[Thelypteris nitens (Desv.)


R.M.Tryon]

Murillo-P. & Harker 1990.


Nota: registro basado en
identificacin errnea / record
based on a misidentification.

Thelypteris oligocarpa
(Willd.) Ching

Thelypteris navarrensis (Christ)


Proctor, Thelypteris rivulariformis
(Rosenst.) C.F.Reed
Hieronymus 1904; Murillo-P. &
Harker 1990.
Hierba.
Nativa. Andes, Caribe, SN Santa
Marta. 900-2100 m.
ANT, CAU, CHO, CUN, HUI,
MAG, NAR, SAN, VAL. No
evaluada.
Mxico y Antillas a Bolivia.
Lozano 4983 (COL).

Thelypteris ophiorhizoma
A.R.Sm. & Lellinger

Smith & Lellinger 1985.


Hierba.
Endmica. Andes. 2800 m.
CHO, CUN, VAL. No evaluada.
Grant 9593 (COL).

Thelypteris opposita (Vahl)


Ching

Smith 1995; Murillo-A. 2004a.


Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Orinoquia, Pacfico,
SN Santa Marta, V Cauca, V
Magdalena. 0-2900 m.
AMA, ANT, BOY, CAQ, CAU,
CHO, CUN, HUI, MAG, MET,
NAR, NSA, PUT, SAN, TOL,
VAL. No evaluada.
Costa Rica a Bolivia y Brasil.
Hagemann 1817 (COL).

Thelypteris opulenta (Kaulf.)


Fosberg

Smith 1995; Murillo-P. 1997;


Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 0-500 m.
AMA, ANT, CAQ, CAU, CHO,
MET, NAR, PUT, TOL, VAL. No
evaluada.
Costa Rica y Antillas a N
Suramrica, Oceana.
Lellinger 659 (COL).

Thelypteris pachyrhachis
(Mett.) Ching

Smith 1995.
Hierba.
Nativa. Andes, Orinoquia, SN
Santa Marta. 1300-2800 m.
BOY, CUN, MAG, MET, NAR,
SAN, TOL, VAL. No evaluada.
Costa Rica y Antillas a Bolivia y
Brasil.
Kirkbride 2365 (COL).

Thelypteris pachyrhachis var.


bogotensis (C.Chr.) Alston,
Thelypteris pachyrhachis var.
pachyrhachis

Thelypteris paleacea A.R.Sm.


Murillo-P. & Harker 1990.
Hierba.
Nativa. Andes. 1500-2000 m.
CAU, NAR. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Velayos 7055 (COL).

Thelypteris patens (Sw.)


Small

Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Andes, Caribe, Pacfico,
SN Santa Marta. 0-2500 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
HUI, MAG, NAR, PUT, TOL,
VAL. No evaluada.
S Estados Unidos y Antillas a
Bolivia, Brasil a Argentina.
Lozano 2874 (COL).

Thelypteris paucijuga
(Klotzsch) A.R.Sm.

Hierba.
Nativa. Pacfico. 100-300 m.
CHO. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Antillas.
Duke 15376 (MO).
Nota: especie dudosa; registro
dudoso / dubious species;
dubious record.

Thelypteris pennata (Poir.)


C.V.Morton

Murillo-P. & Harker 1990.


Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
600-1650 m.
BOY, MAG, PUT. No evaluada.
Antillas, N Suramrica.
Franco 5468 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

575

Pteridofitos (helechos y afines)

THELYPTERIDACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Thelypteris pennellii A.R.Sm.


Smith 1980.
Hierba.
Nativa. Andes. 1200-1500 m.
TOL. No evaluada.
Colombia, Per.
Cuatrecasas 9380 (COL).

Thelypteris peripae (Sodiro)


C.F.Reed
Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Pacfico. 0 m.
CHO. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Haught 5516 (COL).

Thelypteris pilosohispida
(Hook.) Alston

Thelypteris retrorsa (Sodiro)


A.R.Sm.
Smith 1995; Mickel & Smith
2004.
Hierba.
Nativa. Andes. 1500-3400 m.
ANT, CAU, PUT, VAL. No
evaluada.
Mxico y Antillas a Bolivia.
Killip 33701 (COL).

Thelypteris pilosula (Mett.)


R.M.Tryon
Smith 1995.
Hierba.
Nativa. Andes. 2500-2900 m.
BOY, CAU, CUN, MET, NSA,
VAL. No evaluada.
Mxico y Antillas a Per.
Little 7842 (COL).

Thelypteris poiteana (Bory)


Proctor
Smith 1995.
Hierba.
Nativa. Caribe . 250-550 m.
GUJ, MAG, SAN, VAL. No
evaluada.
Neotrpico.
Smith 1043 (COL).

576

Thelypteris polyphlebia
(C.Chr.) C.V.Morton

Smith 1980; Smith 1995.


Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico, V Cauca.
0-2000 m.
ANT, CHO, NAR, VAL. No
evaluada.
Colombia, Ecuador, Costa Rica.
Forero 4093 (COL).

Thelypteris prolatipedis
Lellinger

Dryopteris coarctata var. longipes


C.Chr.
Smith 1995.
Hierba.
Nativa. Andes. 2800 m.
ANT. No evaluada.
Costa Rica a Venezuela.

[Thelypteris ptarmica (Mett.)


C.F.Reed]
Murillo-P. et al. 2008.
Nota: registro basado en
identificacin errnea / record
based on a misidentification.

Thelypteris pteroidea
(Klotzsch) R.M.Tryon

Murillo-P. 1997.
Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, SN Santa Marta.
1300-3500 m.
ANT, BOY, CUN, MAG, MET,
NSA, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Venezuela a Ecuador.
Murillo 1129 (COL).

Thelypteris pusilla (Mett.)


Ching

Smith 1995.
Hierba.
Nativa. Andes. 2000-3500 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CHO,
CUN, PUT. No evaluada.

Costa Rica a Bolivia.


Hagemann 184 (COL).

Thelypteris resinifera (Desv.)


Proctor
Smith 1995; Murillo-P. 1997;
Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Orinoquia, Pacfico.
50-1700 m.
ANT, CHO, CUN, HUI, MET,
TOL. No evaluada.
S Estados Unidos y Antillas a
Ecuador.
Murillo 838 (COL).

Thelypteris reticulata (L.)


Proctor

Smith 1995; Murillo-A. 2004a.


Hierba.
Nativa. Andes, Caribe, Pacfico.
300-1350 m.
ANT, BOY, CHO, GUJ, NAR. No
evaluada.
S Estados Unidos y Antillas a
Venezuela.
Rodrguez 4115 (COL).

Thelypteris rigescens
(Sodiro) A.R.Sm.

Murillo-P. & Harker 1990.


Hierba.
Nativa. Andes. 3100 m.
CAU. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Jaramillo 5210 (COL).

[Thelypteris rosei (Maxon)


R.M.Tryon]

Murillo-P. & Harker 1990.


Nota: registro basado en
identificacin errnea / record
based on a misidentification.

Thelypteris rosenstockii
(C.Chr.) R.M.Tryon
Murillo-P. & Harker 1990.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Pteridofitos (helechos y afines)

THELYPTERIDACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Hierba.
Nativa. Andes. 1500-3500 m.
BOY, CAL, CUN, HUI. No
evaluada.
Colombia, Ecuador.
Osorio 19 (COL).

[Thelypteris rudiformis
(C.Chr.) A.R.Sm.]

Murillo-P. & Harker 1990.


Nota: registro basado en
identificacin errnea / record
based on a misidentification.

Thelypteris rudis (Kunze)


Proctor

Dryopteris silviensis Hieron.,


Thelypteris bradei (Christ)
C.F.Reed
Smith 1995.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1450-3750 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CES,
CHO, CUN, HUI, MAG, MET,
NAR, PUT, QUI, RIS, SAN,
TOL, VAL. No evaluada.
Neotrpico.
Franco 309 (COL).

Thelypteris rupestris
(Klotzsch) C.F.Reed

Thelypteris scalaris (Christ)


Alston

Smith 1995.
Hierba.
Nativa. Caribe, SN Santa Marta.
600-1000 m.
MAG. No evaluada.
Mxico a Per.
Smith 1004 (COL).

[Thelypteris schaffneri (Fe)


C.F.Reed]
Rodrguez 2011.
Nota: registro basado en
identificacin errnea / record
based on a misidentification.

Thelypteris schizotis (Hook.)


M.Kessler & A.R.Sm.
Thelypteris patens var. smithiana
Ponce
Smith 1995.
Hierba.
Nativa. Andes. 1450-1550 m.
VAL. No evaluada.
Mxico a Argentina.
Croat 70682 (COL).

Thelypteris seemannii (J.Sm.)


A.R.Sm.

Smith 1995.
Hierba.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Costa Rica y Antillas a Ecuador.

Smith 1980; Smith 1995.


Hierba.
Nativa. Pacfico. 0-100 m.
CHO, NAR, VAL. No evaluada.
Costa Rica, Colombia, Ecuador.
Ewan 16810 (US).

Thelypteris salzmannii (Fe)


C.V.Morton

Thelypteris serrata (Cav.)


Alston

Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-1900
m.
ANT, BOY, CUN, VAL. No
evaluada.
Colombia, Brasil.
Murillo 1535 (COL).

Smith 1995; Murillo-A. 2004a.


Hierba.
Nativa. Amazonia, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, SN Santa
Marta, V Magdalena. 0-1000 m.
AMA, ANT, CAQ, CAU, CHO,
MAG, MET, NSA, PUT, SAN,
VAL. No evaluada.

S Estados Unidos y Antillas a


Bolivia, Brasil a Argentina.
Forero 4963 (COL).

Thelypteris setulosa A.R.Sm.


Smith 1980.
Hierba.
Nativa. Pacfico.
CHO, VAL. No evaluada.
Colombia, Panam.
Seemann s.n. (US).

Thelypteris standleyi (Maxon


& C.V.Morton) R.M.Tryon
Smith 1995.
Hierba.
Nativa. Caribe, Orinoquia, SN
Santa Marta. 250-2800 m.
MAG, MET. No evaluada.
Mxico a Bolivia.
Pinto 1160 (COL).

Thelypteris straminea Reed


Murillo-P. et al. 2008.
Hierba.
Nativa. Caribe. 600 m.
GUJ, MAG. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Haught 4258 (COL).

Thelypteris strigillosa
A.R.Sm. & Lellinger

Smith & Lellinger 1985.


Hierba.
Endmica. Andes. 2200-2250 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Thelypteris supina (Sodiro)


A.R.Sm.

Hieronymus 1904.
Hierba.
Nativa. Andes. 2000-3700 m.
ANT, CAU, CUN, RIS, TOL. No
evaluada.
Colombia a Per.
Mora 3969 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

577

Pteridofitos (helechos y afines)

THELYPTERIDACEAE

Pteridophytes (ferns and fern allies)

Thelypteris tetragona (Sw.)


Small

Smith 1995.
Hierba.
Nativa. Caribe. 200-900 m.
ANT, BOL, CES, CUN, GUJ,
MAG. No evaluada.
S Estados Unidos y Antillas a N
Suramrica.
Killip 14299 (COL).

Thelypteris thomsonii
(Jenman) Proctor

Smith 1995.
Hierba.
Nativa. Andes. 2050-2900 m.
CUN, NSA, PUT. No evaluada.
Mxico y Antillas a Per.
Romero-Castaeda 47 (COL).

[Thelypteris tomentosa
(Thouars) Tardieu]

Murillo-P. & Harker 1990.


Nota: registro basado en
identificacin errnea / record
based on a misidentification.

Thelypteris tristis (Kunze)


R.M.Tryon

Smith 1995; Murillo-A. 2004a.


Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Caribe, Pacfico, SN
Santa Marta, V Magdalena. 501700 m.
ANT, BOY, CAL, CAQ, CES,
CHO, CUN, HUI, MAG, MET,
NAR, NSA, SAN, TOL. No
evaluada.
Costa Rica a N Suramrica.
Hagemann 1811 (COL).

Thelypteris turrialbae
(Rosenst.) C.V.Morton

Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Pacfico.
0-400 m.
CAQ, CHO. No evaluada.

578

Colombia, Costa Rica.


Betancur 1641 (COL).

Thelypteris uncinata A.R.Sm.


Murillo-P. & Harker 1990.
Hierba.
Nativa. Andes. 1550-1650 m.
CHO. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Lellinger 765 (COL).

Thelypteris urbanii (Sodiro)


A.R.Sm.
Smith 1995.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico, V
Magdalena. 500-800 m.
ANT, BOY, CHO. No evaluada.
Nicaragua a Ecuador.
Forero 2372 (COL, MO).

Thelypteris valdepilosa
(Baker) C.F.Reed

Smith 1980; Murillo-A. 2004a.


Hierba.
Nativa. Pacfico. 0-300 m.
CAU, CHO, VAL. No evaluada.
Costa Rica a Per.
Lozano 5144 (COL).

[Thelypteris vivipara (Raddi)


C.F.Reed]
Murillo-P. & Harker 1990.
Nota: registro basado en
identificacin errnea / record
based on a misidentification.

WOODSIACEAE
2 gneros, 4 especies

Athyrium Roth
3 especies
Athyrium dombeyi Desv.
Stolze 1981.
Hierba.

Nativa. Andes. 1700-3650 m.


ANT, BOY, CAL, CUN, NSA,
TOL. No evaluada.
Colombia a Bolivia y Brasil,
Argentina.
Acosta 520 (COL).

Athyrium filix-femina (L.)


Roth

Luteyn 1999.
Hierba.
Nativa. Andes. 2300-3100 m.
ANT, CUN. No evaluada.
Canad a Bolivia y Brasil,
Europa, Asia, frica.
Alston 7457 (MO).
Nota: las plantas colombianas
podran no ser coespecficas
con la holrtica A. filix-femina
(Mynssen, com. pers.) /
Colombian plants might not be
conspecific with the holarctic
A. filix-femina (Mynssen pers.
comm.).

Athyrium skinneri (Baker)


Diels
Mickel & Smith 2004.
Hierba.
Nativa. SN Santa Marta.
MAG. No evaluada.
Mxico a Ecuador.
Smith 2560 (MO).

Woodsia R.Br.
1 especie
Woodsia montevidensis
(Spreng.) Hieron.

Woodsia crenata (Kunze) Hieron.


Hieronymus 1904.
Hierba.
Nativa. Andes. 2000-3800 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, NAR.
No evaluada.
Costa Rica, Antillas, Suramrica,
frica.
Saravia 2478 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Cycadopsida (Ccadas) / (Cycads)


por lvaro Idrraga, Michael Calonje y Cristina Lpez-Gallego
(Lista preliminar compilada por Laura Clavijo)

1 familia, 1 gneros, 20 especies, 11 especies endmicas


ZAMIACEAE
1 gnero, 20 especies, 11 especies
endmicas

Zamia L.
19 especies, 10 especies
endmicas
Zamia amazonum D.W.Stev.
Stevenson 2001.
Hierba.
Nativa. Amazonia. 100-500 m.
AMA, VAU. Preocupacin
Menor (Caldern et al. 2005).
Colombia, Venezuela, Brasil,
Per.
Galeano 2076 (COL).

Zamia amplifolia Mast.

Stevenson 2001; Lindstrom 2009.


Hierba.
Endmica. Pacfico. 30-50 m.
VAL. En Peligro (Caldern et al.
2005).
Daly 5971 (CUVC, HUA).
Nota: conocida solo de una
localidad / known only from one
locality.

Zamia chigua Seem.

Aulacophyllum ortgiesii Regel,


Zamia lindleyana H.Wendl.

Stevenson 2001.
Arbusto.
Nativa. Pacfico. 30-250 m.
CHO, VAL. Vulnerable
(Caldern et al. 2005).
Panam a O Colombia.
Bernal 1082 (CHOCO, COL,
FTG, NY).

Zamia disodon D.W.Stev. &


Sabato

Stevenson 2001.
Hierba.
Endmica. Pacfico. 150-200 m.
ANT. En Peligro Crtico
(Caldern et al. 2005).
Urab.
Restrepo s.n. (HT: COL; IT: NY).
Nota: conocida solo de la
localidad del tipo / known only
from the type locality.

Zamia encephalartoides
D.W.Stev.

Stevenson 2001.
Arbusto.
Endmica. Andes. 500-700 m.
SAN. En Peligro Crtico
(Caldern et al. 2005).
Gonzlez 3581 (HT: COL; IT:
NY, U).
Nota: conocida solo de la
localidad del tipo / known only
from the type locality.

Zamia huilensis Calonje et


al.

Calonje et al. 2012.


Arbusto.
Endmica. Andes. 1000-1750 m.
HUI. En Peligro Crtico
(Calonje et al. 2012).
Cordillera Oriental.
Esquivel 3791 (HT: TOLI; IT:
COL, CUVC, FAUC, HUA,
HUAZ, HUQ,
JAUM, SURCO, TOLI).

Zamia hymenophyllidia
D.W.Stev.

Stevenson 2001.
Hierba.
Nativa. Amazonia. 100-250 m.
AMA. Casi Amenazada
(Caldern et al. 2005).
Colombia y Per.
Crdenas 10089 (HT: COAH; IT:
NY).

Zamia incognita A.Lindstr.


& Idarraga
Lindstrom & Idrraga 2009.
Hierba.
Endmica. V Magdalena. 200500 m.
ANT, SAN. Vulnerable
(Lindstrom & Idrraga 2009).
Idrraga 3460 (HT: HUA; IT:
JAUM).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

579

Cycadopsida (Ccadas)

ZAMIACEAE

Cycadopsida (Cycads)

Zamia lecointei Ducke

Zamia jirijirimensis R.E.Schult.,


Zamia ulei subsp. lecointei Ducke
Stevenson 2001.
Hierba.
Nativa. Amazonia. 100-300 m.
AMA. Preocupacin Menor
(Caldern et al. 2005).
Colombia, Venezuela, Brasil.
Galeano 1187 (COL).

Zamia manicata Regel

Zamia madida R.E.Schult.


Stevenson 2001.
Hierba.
Nativa. Pacfico. 100-300 m.
ANT, CHO. En Peligro
(Caldern et al. 2005).
NO Colombia y E Panam.
Callejas 5772 (HUA, MO, NY).

Zamia melanorrhachis
D.W.Stev.

Stevenson 2001.
Hierba.
Endmica. V Magdalena. 30-500
m.
ANT, CR, SAN. Preocupacin
Menor (Caldern et al. 2005).
Stevenson 695 (HT: COL; IT:
HUA, NY, U).

Zamia montana A.Braun

Aulacophyllum montanum
(A.Braun) Regel, Zamia
oligodonta Caldern-Senz &
D.W.Stev.
Stevenson 2001; Lindstrom 2009.
Arbusto.
Endmica. Andes. 1800-2000 m.
ANT, RIS. En Peligro Crtico
(Caldern et al. 2005).
Cordillera Occidental.
Zarucchi 5724 (NT: NY; INT:
COL, HUA, MO).

580

Zamia muricata Willd.

Zamia gutierrezii C.Wright,


Zamia latifolia Miq., Zamia
media Jacq.
Stevenson 2001.
Hierba.
Nativa. Caribe, V Magdalena.
0-700 m.
BOY, GUJ, SAN. Vulnerable
(Caldern et al. 2005).
N Colombia y N Venezuela.
Saravia 3584 (COL, US).

Zamia obliqua A.Braun

Zamia obliqua Ducos


Stevenson 2001.
Arbusto.
Nativa. Pacfico. 0-600 m.
ANT, CHO, VAL. Preocupacin
Menor (Caldern et al. 2005).
O Colombia a E Panam.
Seemann 1569 (NT: BM; INT: K).

Zamia pyrophylla Calonje


et al.

Calonje et al. 2010.


Hierba.
Endmica. Pacfico. 50-200 m.
CHO. En Peligro Crtico
(Calonje et al. 2010).
Calonje COL09-014 (HT:
CHOCO; IT: COL, CUVC,
HUA).

Zamia restrepoi (D.W.Stev.)


A.Lindstr.

Chigua bernalii D.W.Stev.,


Chigua restrepoi D.W.Stev.
Stevenson 2001; Lindstrom 2009.
Hierba.
Endmica. Caribe. 90-150 m.
CR. En Peligro Crtico
(Caldern et al. 2005).
Stevenson 693 (HT: HUA; IT:
FTG, NY).
Nota: conocida solo de una
localidad / known only from one
locality.

Zamia roezlii Linden

Aulacophyllum roezlii (Linden)


Regel
Stevenson 2001; Lindstrom 2009.
Arbusto.
Nativa. Pacfico. 0-200 m.
CHO, NAR, VAL. Vulnerable
(Caldern et al. 2005).
SO Colombia a NO Ecuador.
Roezl s.n. (HT: K).

Zamia tolimensis Calonje et


al.

Calonje et al. 2011.


Arbusto.
Endmica. Andes. 1400-2000 m.
HUI?, TOL. En Peligro Crtico
(Calonje et al. 2011).
Cordillera Central.
Esquivel 3601 (HT: TOLI; IT:
CAUP, CHOCO, COAH, COL,
CUVC, FAUC, HUA, HUQ,
JAUM, PSO, SURCO, TOLI,
TULV, UIS).

Zamia ulei Dammer

Zamia cupatiensis Ducke


Stevenson 2001.
Hierba.
Nativa. Amazonia. 100-200 m.
AMA, GUI. Preocupacin
Menor (Caldern et al. 2005).
Colombia, Per, Brasil.
Plowman 11800 (F, NY).

Zamia wallisii A.Braun

Aulacophyllum wallisii (A.Braun)


Regel
Stevenson 2001; Lindstrom 2009.
Hierba.
Endmica. Andes. 900-1000 m.
ANT. En Peligro Crtico
(Caldern et al. 2005).
Cordillera Occidental.
Bernal 1255 (COL, HUA).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Coniferopsida (Gimnospermas) / (Gymnosperms)


2 familias, 4 gneros, 13 especies
Gnetaceae
por Rodrigo Bernal
(Lista preliminar compilada por
Laura Clavijo)
1 gnero, 6 especies

Gnetum L.
6 especies
Gnetum camporum
(Markgr.) D.W.Stev. &
Zanoni

Trepadora.
Nativa. Amazonia. 240 m.
CAQ. No evaluada.
SE Colombia a Guyana.
Hernndez 1501 (COAH).
Nota: conocida en Colombia de
una sola localidad / known in
Colombia from a single locality.

Gnetum leyboldii Tul.

Rangel-Ch. 2004; Idrraga et al.


2011.
Liana.
Nativa. Amazonia, Orinoquia,
Pacfico, V Magdalena. 40-770
m.
AMA, ANT, CAQ, CHO, GUV,
MET, PUT, VAU, VIC. No
evaluada.
Costa Rica a Per y Brasil.
Clavijo 581 (COL).
Gnetum leyboldii var.
woodsonianum Markgr.

Gnetum nodiflorum Brongn.


Trepadora.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 100-250 m.
AMA, CAQ, GUI, MET, VAU,
VIC. No evaluada.
N Suramrica E Andes.
Castao 1479 (COL).

Gnetum paniculatum Benth.


Trepadora.
Nativa. Amazonia. 150-240 m.
AMA, GUI? No evaluada.
SE Colombia a Guayanas y N
Brasil.
Duivenvoorden 1992 (COAH).

Gnetum schwackeanum
Schenck

Trepadora.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 100-250
m.
AMA, CAQ, GUI, VIC. No
evaluada.
NO Suramrica E Andes.
Crdenas 4225 (COAH).

Gnetum urens (Aubl.) Blume


Trepadora.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 120-300 m.
AMA, CAQ, PUT, VIC. No
evaluada.
N Suramrica E Andes.
Barbosa 7618 (COAH).

PODOCARPACEAE
por Marcela Celis
(Lista preliminar compilada por
Nelson R. Salinas)
3 gneros, 7 especies

Podocarpus Pers.
4 especies
Podocarpus costaricensis de
Laub.

rbol.
Nativa. Pacfico?
CHO? No evaluada.
Costa Rica a E Panam.
Nota: esperada; recolectada en
Darin (Panam), a 3 km de la
Frontera con Choc / expected;
collected in Darin (Panama), 3
km from the border with Choc.

Podocarpus guatemalensis
Standl.

Podocarpus guatemalensis var.


allenii (Standl.) J.Buchholz &
N.E.Gray
Torres-Romero 1988; Farjon
2001; Merello 2003.
rbol.
Nativa. Andes, Pacfico, V
Magdalena. 0-1200 m.
ANT, CAQ, CAU, CHO, NAR,
PUT, SAN. Casi Amenazada
(Crdenas & Salinas 2007).
Mxico a Ecuador y Venezuela.
Cabrera 3216 (COL, CUCV).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

581

Coniferopsida (Gimnospermas)

PODOCARPACEAE

Gymnosperms

Podocarpus magnifolius
J.Buchholz & N.E.Gray

Farjon 2001; Cogollo et al.


2007b.
rbol.
Nativa. Andes. 2000-2100 m.
ANT, CHO. Datos Insuficientes
(UICN 2001).
S Venezuela, Colombia, Per,
Bolivia.
Nota: recolectada en Darin
(Panam), cerca de la frontera
con Choc. La identidad del
espcimen de Antioquia (Correa
913, HUA) requiere verificacin
/ collected in Darin (Panama),
near the border with Choc;
identity of the specimen from
Antioquia (Correa 913, HUA)
needs verification.

Podocarpus oleifolius D.Don


Podocarpus macrostachys
Parl., Podocarpus oleifolius var.
macrostachys (Parl.) J.Buchholz
& N.E.Gray
Farjon 2001; Merello 2003;
Cogollo et al. 2007b.
rbol.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1900-3800 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CES,
CHO, CUN, GUJ, HUI, MAG,

582

MET, NAR, NSA, PUT, QUI,


RIS, SAN, TOL, VAL. Vulnerable
(Crdenas & Salinas 2007).
S Mxico a N Per y Bolivia;
Venezuela.
Cuatrecasas 20162 (COL,
VALLE).
Podocarpus oleifolius var.
oleifolius

Prumnopitys Phil.
2 especies
Prumnopitys harmsiana
(Pilg.) de Laub.

Podocarpus harmsianus Pilg.


Torres-Romero 1988; Cogollo et
al. 2007b.
rbol.
Nativa y cultivada. Andes, SN
Santa Marta. 1800-2200 m.
CAU, MAG, QUI, RIS.
Vulnerable (UICN 2001).
Venezuela a Bolivia.
Mahecha 3034 (COL).

Prumnopitys montana
(Willd.) de Laub.

Podocarpus montanus (Willd.)


Britton
Torres-Romero 1988; Cogollo et
al. 2007b.

rbol.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1800-3600 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CES,
CUN, GUJ, MAG, QUI,
RIS, TOL. Casi Amenazada
(Crdenas & Salinas 2007).
Venezuela a Bolivia.
Rangel 1393 (COL).

Retrophyllum C.N.Page
1 especie
Retrophyllum rospigliosii
(Pilg.) C.N.Page

Decussocarpus rospigliosii (Pilg.)


de Laub., Nageia rospigliosii
(Pilg.) de Laub., Podocarpus
rospigliosii Pilg., Torreya
bogotensis K.Koch
Farjon 2001; Cogollo et al.
2007b; Mill 2010.
rbol.
Nativa y cultivada. Andes, SN
Santa Marta. 1200-3750 m.
ANT, CUN, HUI, MAG, NSA,
QUI, SAN. Casi Amenazada
(Crdenas & Salinas 2007).
Venezuela a Bolivia.
Betancur 1817 (COL, HUA).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas / Angiosperms
246 familias, 2599 gneros, 22101 especies, 6043 especies endmicas
ACANTHACEAE
por John R. I. Wood;
Gerardo Aymard
(Avicennia)
(Lista preliminar compilada por
Alexandra Hernndez y Nelson
R. Salinas)
33 gneros, 355 especies, 214
especies endmicas

Aphelandra R.Br.
66 especies, 43 especies
endmicas
Aphelandra acanthus Nees
Aphelandra gilva Leonard,
Aphelandra phobera Leonard,
Aphelandra quercifolia Nees
Nees 1847; Leonard 1953a;
Wasshausen 1975.
Arbusto, arbolito.
Nativa. Andes. 2000-3400 m.
ANT, CAL, CAU, NAR, PUT,
QUI, RIS, TOL, VAL. No
evaluada.
Andes de Colombia a Per.
Gentry 65349 (COL?, MO).

Aphelandra albert-smithii
Leonard

Leonard 1953a; Wasshausen


1975.
Arbusto.
Endmica. V Magdalena. 340700 m.
ANT, SAN. No evaluada.

McDade 998 (MO).


Nota: los registros de Antioquia
requieren verificacin /
Antioquia records need
verification.

Aphelandra alexandri
Leonard

Leonard 1935; Leonard 1953a;


Wasshausen 1975.
Subarbusto.
Endmica. Andes. 1219-1524 m.
BOY. No evaluada.
Lawrance 601 (K, MO).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Aphelandra ameleta Leonard


Leonard 1961; Wasshausen 1975.
Arbusto.
Nativa. Amazonia. 150-300 m.
CAQ, PUT. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Von Sneidern s.n. (S).

Aphelandra antioquiensis
Wassh.

Wasshausen 1989a.
Hierba, subarbusto.
Endmica. V Magdalena. 300820 m.
ANT. No evaluada.
Callejas 4711 (HUA, MO).

Aphelandra arisema Leonard


Leonard 1953a; Wasshausen
1975.
Hierba, subarbusto.

Endmica. Pacfico. 0-230 m.


CAU, NAR. No evaluada.
Lozano 5066 (COL).

Aphelandra aristei Leonard


Leonard 1953a; Wasshausen
1975.
Arbusto.
Endmica. Andes. 1500 m.
CUN. No evaluada.
Ariste-Joseph s.n. (US).

Aphelandra aurantiaca
(Scheidw.) Lindl.

Aphelandra glischrochlamys
Leonard, Aphelandra leiophylla
Leonard, Aphelandra
lonchochlamys Leonard,
Aphelandra nana Leonard,
Aphelandra phalacra Leonard,
Aphelandra puberula Leonard,
Aphelandra sciophila Nees,
Aphelandra sneidernii Leonard,
Aphelandra uribei Leonard
Wasshausen 1975.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Amazonia, Andes. 1001800 m.
ANT, CAU, CHO, PUT, VAL.
Preocupacin Menor (Propuesta
aqu).
Mxico a Brasil y Bolivia.
Betancur 1839 (HUA, MO).
Aphelandra aurantiaca var.
aurantiaca, Aphelandra
aurantiaca var. stenophylla
Standl.
Nota: caracterstica de bosque
hmedo de piedemonte / typical
of piedmont rainforest.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

583

ACANTHACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Aphelandra barkleyi
Leonard

Leonard 1953a; Wasshausen


1975.
Subarbusto, arbusto.
Endmica. Andes, V Magdalena.
170-1050 m.
ANT, CUN, MET, TOL. No
evaluada.
Wood 5220 (COL).
Nota: caracterstica de bosque
hmedo de piedemonte / typical
of piedmont rainforest.

Aphelandra blandii Lindau

Lindau 1897; Leonard 1953a;


Wasshausen 1975.
Arbusto, arbolito.
Endmica. Andes. 1230-2700 m.
ANT, CUN, VAL. No evaluada.
Araque 1932 (COL?, US).

Aphelandra botanodes
Leonard

Leonard 1953a; Wasshausen


1975.
Hierba.
Endmica. Pacfico. 170 m.
CHO. No evaluada.
Triana s.n. (COL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Aphelandra boyacensis
Leonard

Leonard 1953a; Wasshausen


1975.
Arbusto.
Endmica. Andes, V Magdalena.
325-1524 m.
ANT, BOY, CUN. No evaluada.
Cogollo 543 (JAUM, MO).

Aphelandra chaponensis
Leonard

Aphelandra atecmarta Leonard


Leonard 1953a; Wasshausen
1975.

584

Arbusto.
Endmica. Andes. 780-2250 m.
ANT, BOY, CUN. No evaluada.
Lawrance 18 (MO, US).

ANT, CAQ, CHO, MET, PUT,


RIS, SAN. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Gentry 75919 (MO).

Aphelandra cirsioides Lindau

Aphelandra crispata Leonard

Arbusto.
Nativa. Andes. 3000 m.
VAL. No evaluada.
S Colombia (?) a Per, Ecuador.
Devia 701 (MO, TULV).
Nota: la identidad del
espcimen representativo
requiere confirmacin /
identity of the voucher needs
confirmation.

Leonard 1953a; Wasshausen


1975.
Subarbusto.
Nativa. Amazonia, Andes. 5702400 m.
PUT. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Cuatrecasas 11352 (COL, US).

Aphelandra colombiensis
Leonard

Aphelandra crauca Leonard,


Aphelandra killipii Leonard
Leonard 1953a; Wasshausen
1975.
Hierba, subarbusto, arbusto.
Endmica. Pacfico. 5-250 m.
ANT, CHO, VAL. No evaluada.
Gentry 24401 (COL).

Leonard 1953a; Wasshausen


1975.
Subarbusto.
Endmica. Andes. 1700-2000 m.
CAL. No evaluada.
Lehmann 7440 (K).
Nota: aparentemente, conocida
solo del tipo / apparently known
only from the type.

Aphelandra conformis
Leonard

Leonard 1953a; Wasshausen


1975.
Hierba.
Endmica. Andes. 1700-1800 m.
CUN. No evaluada.
Andr 1658 (K).
Nota: aparentemente, conocida
solo del tipo / apparently known
only from the type.

Aphelandra crenata Leonard


Leonard 1953a; Wasshausen
1975.
Subarbusto, arbusto.
Nativa. Amazonia, Guayana
y Macarena, Pacfico, V
Magdalena. 0-1000 m.

Aphelandra cuatrecasasii
Leonard

Aphelandra diachyla
Leonard

Leonard 1958; Wasshausen 1975.


Hierba.
Endmica. Pacfico. 100 m.
CHO. No evaluada.
Triana s.n. (COL, K).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Aphelandra dolichantha
Donn.Sm.

Leonard 1953a.
Subarbusto, arbusto.
Nativa. Pacfico. 300 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Costa Rica a Colombia.
McDade 957 (COL).
Nota: la identidad del
espcimen representativo
requiere confirmacin; no
obstante, se espera al menos en

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

ACANTHACEAE

Angiosperms

el Darin, pues se ha encontrado


en Panam, cerca de la frontera
/ identity of the voucher needs
confirmation but expected at
least in Darin, as it has been
found in Panama, near the
border.

Aphelandra euopla Leonard

Leonard 1953a; Wasshausen


1975.
Arbusto.
Endmica. Andes. 3300-3320 m.
VAL. No evaluada.
Cuatrecasas 20236 (US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Aphelandra fernandezii
Leonard

Leonard 1953a; Wasshausen


1975.
Hierba, arbusto.
Endmica. Pacfico. 0-1800 m.
CHO. No evaluada.
Fernndez 254 (COL, US).
Nota: por encima de 1000 m,
en la serrana del Baud / above
1000 m in Serrana del Baud.

Aphelandra flava Nees

Aphelandra anomala Leonard,


Aphelandra fuscopunctata
Markgr.
Leonard 1953a; Wasshausen
1975.
Subarbusto, arbusto.
Endmica. Andes. 500-1750 m.
ANT, CUN, HUI, VAL. No
evaluada.
Roldn 475 (HUA, MO, US).
Nota: nativa de Huila; registros
de otros departamentos pos. son
plantas cultivadas; los de otros
pases seguramente han sido
introducidos / native in Huila;
records from other departments
possibly cultivated plants; those
from other countries prob.
introduced.

Aphelandra garciae Leonard


Leonard 1953a; Wasshausen
1975.
Subarbusto, arbusto.
Endmica. Andes, Pacfico.
0-1150 m.
ANT, CHO. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Gentry 17259 (COL, MO).

Aphelandra glabrata Nees

Aphelandra daemonia Leonard,


Aphelandra pulcherrima sensu
Wassh.p.p.(1975), Aphelandra
sericophylla Leonard
Wasshausen 1975; McDade 1998.
Subarbusto, arbusto.
Nativa. Andes, Caribe, V Cauca,
V Magdalena. 400-1050 m.
ANT, ATL, BOL, BOY, CUN,
GUJ, HUI, MET, NSA, TOL,
VAL. Preocupacin Menor
(Propuesta aqu).
Colombia a Bolivia.
Uribe-Uribe 1517 (COL).
Nota: en bosque seco / in dry
forest.

Aphelandra grandis Leonard


Aphelandra trichota Leonard
Leonard 1953a; Wasshausen
1975.
Arbusto.
Endmica. Andes, V Magdalena.
100-1800 m.
ANT, CUN, MET, SAN. No
evaluada.
Shepherd 549 (HUA, MO).
Nota: el registro de Meta
requiere verificacin / Meta
record needs verification.

Aphelandra grangeri
Leonard

Leonard 1958; Wasshausen 1975.


Arbusto.
Nativa. Andes. 3200-3510 m.
CAU. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Idrobo 3922 (COL).

Aphelandra hartwegiana
Benth.

Bentham 1846a; Nees 1847;


Leonard 1953a.
Subarbusto, arbusto, arbolito.
Nativa. Andes, Caribe, Pacfico,
V Cauca, V Magdalena. 5-1465
m.
ANT, CHO, CR, CUN, SUC,
VAL. No evaluada.
Haught 4739 (COL).

Aphelandra haughtii
Leonard

Leonard 1953a; Wasshausen


1975.
Arbusto.
Endmica. V Magdalena. 100475 m.
ANT, SAN. No evaluada.
Cogollo 472 (JAUM, MO).

Aphelandra huilensis
Leonard

Odontophyllum huilensis
(Leonard) Sreem.
Leonard 1953a; Wasshausen
1975.
Subarbusto.
Endmica. Andes. 2250-2350 m.
CAU, HUI, TOL. No evaluada.
Cuatrecasas 23462 (COL).

Aphelandra hylaea Leonard

Leonard 1961; Wasshausen 1975.


Arbusto.
Nativa. Amazonia. 240-1350 m.
CAQ, GUV, MET, PUT, VAU. No
evaluada.
Amazonia de Colombia,
Ecuador, Per y Brasil.
Callejas 6042 (HUA, MO).

Aphelandra impressa Lindau


Lindau 1897; Leonard 1953a;
Wasshausen 1975.
Subarbusto.
Nativa. Andes. 500-1240 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

585

ACANTHACEAE

Angiospermas
Angiosperms

CUN, MET, NSA. No evaluada.


Colombia, Venezuela.
Wood 5219 (COL).

Aphelandra kingii Wassh.

Wasshausen 1975.
Subarbusto.
Endmica. Amazonia. 300 m.
PUT. No evaluada.
King 6136 (HT: US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Aphelandra lamprantha
Leonard

Leonard 1958; Wasshausen 1975.


Hierba.
Endmica. Guayana y Macarena,
Orinoquia. 400-500 m.
CAS, MET. No evaluada.
Idrobo 1270 (COL, US).

Aphelandra lasia Leonard

Leonard 1953a; Wasshausen


1975.
Arbusto.
Endmica. Andes. 800-2950 m.
CUN, MAG, SAN, TOL. No
evaluada.
Garca-Barriga 11727 (COL, US).

Aphelandra lasiophylla
Leonard

Leonard 1953a; Wasshausen


1975.
Arbusto.
Endmica. Andes. 500-1300 m.
ANT. No evaluada.
Triana s.n. (COL).
Nota: conocida de una pequea
rea / known from a small area.

Aphelandra lawranceae
Leonard

Leonard 1935; Leonard 1953a;


Wasshausen 1975.
Hierba, subarbusto.
Endmica. Andes. 1080-2000 m.

586

ANT, BOY, CUN, RIS. No


evaluada.
Lawrance 244 (US).
Nota: el registro de Antioquia
requiere verificacin / Antioquia
record needs verification.

Endmica. SN Santa Marta.


1500-2000 m.
MAG. No evaluada.
Hawkes 187 (COL).

Aphelandra lingua-bovis
Leonard

Lagochilium molle Nees


Nees 1847; Leonard 1953a;
Wasshausen 1975.
Hierba.
Endmica. Andes. 100-500 m.
CUN, SAN. No evaluada.
Haught 1497 (US).

Leonard 1953a; Wasshausen


1975.
Subarbusto, arbusto.
Nativa. Andes, Pacfico. 40-1250
m.
ANT, CHO, RIS, VAL. No
evaluada.
O Colombia a Costa Rica.
Gentry 17753 (COL, MO).

Aphelandra macrophylla
Leonard

Aphelandra coccinantha Leonard


Leonard 1953a; Wasshausen
1975.
Arbusto, arbolito.
Nativa. Andes. 1400-2000 m.
NSA. No evaluada.
NE Colombia, Venezuela.
Cuatrecasas 12873 (HT: US; IT:
COL).

Aphelandra macrostachya
Nees

Aphelandra monophthalma
Leonard, Aphelandra schultesii
Leonard
Nees 1847; Wasshausen 1975.
Arbusto.
Nativa. Amazonia. 200-250 m.
AMA, GUV, VAU. No evaluada.
Amazonia de Colombia y Brasil.
Fernndez 1927 (COL, US).

Aphelandra mildbraediana
Leonard
Leonard 1953a; Wasshausen
1975.
Arbusto, arbolito.

Aphelandra mollis (Nees)


Leonard

Aphelandra panamensis
McDade

Subarbusto, arbusto.
Nativa. Pacfico. 300-1800 m.
CHO. No evaluada.
NO Colombia a O Panam.
Gentry 7334 (COL).
Nota: por encima de 1000 m,
en la serrana del Baud / above
1000 m in Serrana del Baud.

Aphelandra parviflora
Leonard

Leonard 1935; Leonard 1953a;


Wasshausen 1975.
Hierba.
Endmica. Andes. 1050 m.
BOY. No evaluada.
Lawrance 201 (K, MO).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Aphelandra parvispica
Leonard

Aphelandra grantii Leonard


Leonard 1953a; Wasshausen
1975.
Arbusto, arbolito.
Nativa. Andes. 1200-2200 m.
CUN, NSA, SAN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Cuatrecasas 12883 (COL, US).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

ACANTHACEAE

Angiosperms

Aphelandra pharangophila
Leonard

Aphelandra pulcherrima
(Jacq.) Kunth

Aphelandra phlogea Leonard

Aphelandra quadrifaria
Leonard

Aphelandra arborescens Leonard


Leonard 1953a; Wasshausen
1975.
Arbusto, arbolito.
Endmica. Andes. 1000-1650 m.
ANT, CAU, QUI, VAL. No
evaluada.
Cuatrecasas 18751 (COL).

Leonard 1953a; Wasshausen


1975.
Arbusto.
Endmica. Andes. 800-1600 m.
MAG. No evaluada.
Sierra de Perij.
Cuatrecasas 25402 (COL, US).

Aphelandra pilosa Leonard

Wasshausen 1975; McDade 1998.


Subarbusto, arbusto.
Nativa. Andes, Caribe, SN Santa
Marta. 20-1100 m.
ATL, CES, GUJ, MAG, NSA. No
evaluada.
Colombia, Venezuela, Guayanas.
Kirkbride 2675 (COL).

Leonard 1958; Wasshausen 1975.


Hierba.
Endmica. Andes. 850-1575 m.
ANT, CUN, MET. No evaluada.
Grant 9811 (HT: US).

Aphelandra rosulata
(Lindau) Wassh.

Leonard 1953a; Wasshausen


1975.
Arbusto.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 200-1300
m.
CAQ, CAS, GUV, MET, PUT,
VAU. No evaluada.
E Colombia a Venezuela.
Idrobo 631 (COL, US).

Aphelandra adscendens Leonard,


Aphelandra ochrolarynx Leonard,
Aphelandra tessmannii Mildbr.
Leonard 1953a; Wasshausen 1975.
Hierba.
Nativa. Amazonia, V Magdalena.
100-1000 m.
BOY, PUT. No evaluada.
Colombia, Per.
Lawrance 680 (GH, US).

Aphelandra pinarotricha
Leonard

Aphelandra runcinata Nees

Leonard 1958; Wasshausen 1975.


Arbusto.
Endmica. Andes. 800-2650 m.
CUN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Garca-Barriga 17201 (COL, US).

Aphelandra porphyrocarpa
Leonard

Leonard 1953a; Wasshausen


1975.
Arbusto, arbolito.
Endmica. Andes. 1800-2300 m.
HUI, QUI. No evaluada.
Rusby 891 (HT: NY; IT: US).

Aphelandra porphyrolepis
Leonard, Aphelandra runcinata
var. pilosa Leonard, Aphelandra
runcinata var. straminea Leonard
Wasshausen 1975.
Subarbusto, arbusto.
Nativa. Andes. 1680-3000 m.
ANT, CAL, CHO, CUN, RIS,
SAN, TOL, VAL. No evaluada.
Andes de Colombia y Venezuela.
Uribe 3695 (COL).

Aphelandra scabra (Vahl)


Sm.

Aphelandra deppeana Schltdl. &


Cham.

Wasshausen 1975; Stevens et al.


2001.
Subarbusto, arbusto.
Nativa. Guayana y Macarena,
Caribe, Orinoquia, Pacfico.
0-500 m.
ANT, ARA, BOL, CHO, CR,
GUV, MET, NSA, VAU, VIC. No
evaluada.
S Mxico a N Suramrica.
Jaramillo 1275 (COL).

Aphelandra schieferae
Leonard

Leonard 1953a; Wasshausen


1975.
Arbusto.
Endmica. Andes. 480-500 m.
MET. No evaluada.
Triana s.n. (COL, P).

Aphelandra scolnikiae
Leonard

Leonard 1953a; Wasshausen


1975.
Arbusto.
Endmica. Andes. 1520-2500 m.
ANT. No evaluada.
Cordillera Central.
Wood 5372 (COL).
Nota: originalmente descrita
como scolnikae, nombre que
debe ser corregido, conforme al
Art. 60.12 del ICN / originally
described as scolnikae,but
name that must be corrected in
accordance with Art. 60.12 of the
ICN.

Aphelandra sericantha
Leonard

Leonard 1953a; Wasshausen


1975.
Arbusto.
Endmica. Andes. 1800 m.
CAL. No evaluada.
Triana s.n. (HT: K; IT: COL, P).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

587

ACANTHACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Aphelandra silvicola
Leonard

Leonard 1953a; Wasshausen


1975.
Hierba.
Endmica. Andes. 800 m.
CAU. No evaluada.
Von Sneidern 923 (S).
Nota: un registro de Valle, a
2100 m, requiere confirmacin /
a record of Valle at 2100 m needs
confirmation.

Aphelandra straminea
Leonard

Aphelandra hodgei Leonard,


Aphelandra longispica Leonard
Leonard 1953a; Wasshausen
1975.
Hierba, subarbusto, arbusto.
Endmica. V Magdalena. 300900 m.
ANT, CUN, SAN, TOL. No
evaluada.
Uribe 2998 (COL).

Aphelandra taborensis
Leonard

Leonard 1953a; Wasshausen


1975.
Arbolito.
Endmica. Andes. 1970-2100 m.
VAL. No evaluada.
Cuatrecasas 22284 (HT: US; IT:
COL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Aphelandra terryae Standl.

Aphelandra incarnata Leonard


Standley 1940a; Wasshausen
1975.
Subarbusto, arbusto, arbolito.
Nativa. Pacfico, V Magdalena.
0-550 m.
ANT, BOL, CHO, SAN, VAL. No
evaluada.
Colombia, Panam.
Romero-Castaeda 2331 (COL).

588

Aphelandra tetroicia Wassh.


Wasshausen 1989a.
Subarbusto, arbusto.
Endmica. V Magdalena. 400790 m.
ANT. No evaluada.
Hernndez 437 (HT: US; IT:
HUA).

Aphelandra trianae Leonard


Leonard 1953a; Wasshausen
1975.
Subarbusto, arbusto.
Endmica. Andes. 3000-3150 m.
QUI, TOL. No evaluada.
Cordillera Central.
Triana s.n. (HT: K; IT, COL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Aphelandra xanthantha
Leonard

Leonard 1953a; Wasshausen


1975.
Arbusto.
Endmica. Andes. 2000-2200 m.
ANT. No evaluada.
Cordillera Central.
Uribe-Uribe 1862 (HT: US; IT:
COL).

Avicennia L.
2 especies
Avicennia bicolor Standl.

Avicennia tonduzii Moldenke


Pool & Rueda 2001.
rbol.
Nativa. Pacfico. 0-150 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Colombia a Centroamrica.
Forero 794 (COL).

Avicennia germinans (L.) L.

Avicennia germinans var.


guayaquilensis (Kunth)
Moldenke, Avicennia nitida Jacq.

Pool & Rueda 2001; Aymard


2005.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Caribe, Pacfico. 0-100 m.
ANT, ATL, BOL, CHO, GUJ,
MAG, NAR, SAP, SUC, VAL.
Preocupacin Menor (Propuesta
aqu).
S Estados Unidos a Colombia,
Venezuela, Guayanas, Ecuador,
Per, Brasil; Antillas, frica.
Lozano 2722 (COL).

Barleria L.
1 especie
Barleria oenotheroides Dum.
Cours.
Barleria micans Nees
Leonard 1951.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Caribe, V Magdalena.
350 m.
ATL, BOL, SAN. No evaluada.
Mxico a Colombia.
Espina 940 (COL).

Bravaisia DC.
1 especie
Bravaisia integerrima
(Spreng.) Standl.

Leonard 1951.
rbol.
Nativa. Caribe. 0-200 m.
ATL, BOL, MAG, SUC. No
evaluada.
Mxico a Per.
Romero-Castaeda 980 (COL).

Cyphacanthus Leonard
1 especie, 1 especie endmica
Cyphacanthus atopus
Leonard
Leonard 1953a.
Arbusto.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

ACANTHACEAE

Angiosperms

Endmica. V Magdalena. 762 m.


BOY. No evaluada.
Lawrance 502 (HT: NY).

Dicliptera Juss.
18 especies, 15 especies endmicas
Dicliptera batilliformis
Leonard

Leonard 1958.
Hierba.
Endmica. Andes.
BOY. No evaluada.
Lawrance 258 (HT: NY; IT: US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Dicliptera caucensis Leonard


Dicliptera conformis Leonard,
Dicliptera driophila Leonard,
Dicliptera killipii Leonard
Leonard 1958; Wood 1988.
Hierba.
Endmica. Andes. 1700-2500 m.
CAU, TOL, VAL. No evaluada.
Prez-Arbelez 5977 (HT: US).

Dicliptera cleistogama
J.R.I.Wood

Wood 1988.
Hierba.
Endmica. Andes. 2200 m.
BOY. No evaluada.
Wood 4166 (HT: COL; IT: FMB,
K).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Dicliptera compacta Leonard


Dicliptera columbiana Leonard,
Dicliptera nanodes Leonard,
Dicliptera rhombochlamys
Leonard
Leonard 1958; Wood 1988.
Hierba, subarbusto.
Endmica. Andes. 500-1600 m.
CUN, HUI. No evaluada.
Wood 3985 (COL).

Dicliptera cuatrecasasii
Leonard

Dicliptera sarcochroma Leonard


Leonard 1958; Wood 1988.
Hierba.
Endmica. Andes. 500-1600 m.
VAL. No evaluada.
Cuatrecasas 18783 (HT: US).

Dicliptera cundinamarcana
Wassh.
Wasshausen 1977; Wood 1988.
Hierba.
Endmica. Andes. 1800 m.
CUN. No evaluada.
Uribe-Uribe 4903 (HT: US; IT:
COL).

Dicliptera felix J.R.I.Wood

Wood 1988.
Subarbusto.
Endmica. Andes. 1500 m.
SAN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Wood 4708 (HT: COL; IT: FMB,
K).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Dicliptera garciae Leonard

Leonard 1958; Wood 1988.


Subarbusto.
Endmica. Andes. 1700-2000 m.
BOY. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Cuatrecasas 9820 (HT: US; IT:
COL).
Nota: parte del complejo
relacionado con D. squarrosa /
part of the complex associated
with D. squarrosa.

Dicliptera haughtii Leonard

Dicliptera koiei Leonard


Leonard 1958; Wood 1988.
Subarbusto.
Endmica. Andes. 2600-2700 m.
BOY, CUN. No evaluada.

Haught 6179 (HT: US; IT: COL).


Nota: parte del complejo
relacionado con D. squarrosa /
part of the complex associated
with D. squarrosa.

Dicliptera megalochlamys
Leonard

Leonard 1958.
Hierba.
Endmica. Andes. 800-1100 m.
CR. No evaluada.
Nudo de Paramillo.
Pennell 4499 (HT: NY).

Dicliptera ochrochlamys
Leonard

Leonard 1958.
Hierba.
Endmica. Andes. 500 m.
MET. No evaluada.
Garca-Barriga 5177 (HT: US; T:
COL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Dicliptera peduncularis Nees


Nees 1847; Wood 1988.
Hierba.
Adventicia. Andes. 2600 m.
CUN. No evaluada.
Nativa de Mxico.
Bro. Apollinaire s.n. (E).
Nota: ningn registro desde
1909 / no records since 1909.

Dicliptera pilosa Kunth

Kunth 1818a; Leonard 1958;


Wood 1988.
Hierba.
Nativa. V Cauca. 1000 m.
VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Killip 8335 (GH, NY).
Nota: se requiere confirmacin
de la identidad / needs
confirmation of identity.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

589

ACANTHACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Dicliptera sanctae-martae
Leonard

Leonard 1958; Wood 1988.


Hierba.
Endmica. SN Santa Marta. 1450
m.
MAG. No evaluada.
Smith 1411 (HT: US; IT: GH, K,
MO, NY, S).

Dicliptera saxicola
J.R.I.Wood

Wood 1988.
Hierba.
Endmica. Andes. 1200 m.
CUN. No evaluada.
Wood 4179 (HT: COL; IT: FMB,
K).

Dicliptera scandens Leonard

Dicliptera bogotensis Leonard,


Dicliptera danielii Leonard,
Dicliptera ewanii Leonard,
Dicliptera hazenii Leonard,
Dicliptera inamoena Leonard,
Dicliptera sciaphila Leonard,
Dicliptera uribei Leonard
Leonard 1958; Wood 1988.
Subarbusto, trepadora.
Endmica. Andes. 1700-2500 m.
ANT, CUN, NAR, QUI, RIS. No
evaluada.
Wood 5355 (COL, FMB, K).
Nota: parte del complejo
relacionado con D. squarrosa /
part of the complex associated
with D. squarrosa.

Dicliptera sexangularis (L.)


Juss.

Dicliptera assurgens (L.) Juss.,


Dicliptera vahliana Nees
Leonard 1958; Wood 1988.
Hierba.
Nativa. Islas Caribeas, Caribe.
30-435 m.
BOL, GUJ, MAG, SAP. No
evaluada.

590

SE Estados Unidos a N
Suramrica.
Cuatrecasas 25504 (COL).

Dicliptera trianae Leonard

Leonard 1958; Wood 1988.


Subarbusto.
Endmica. Andes. 1000-1200 m.
CAU, QUI. No evaluada.
Triana 4093.1-1 (HT: COL; IT:
K).
Nota: conocida solo del tipo;
localidad del tipo incierta:
Quindo o Cauca (Wood 1988) /
known only from the type; type
locality uncertain: Quindo or
Cauca (Wood 1988).

Elytraria Michx.
1 especie
Elytraria imbricata (Vahl)
Pers.

Elytraria scorpioides Roem. &


Schult.
Leonard 1951; Daniel 1995.
Hierba.
Nativa. Islas Caribeas, Caribe.
10-500 m.
ANT, ATL, BOL, CR, MAG,
SAP, SUC, VAL. No evaluada.
Amrica tropical; naturalizada
en Asia.
Lozano 2707 (COL).

Encephalosphaera Lindau
1 especie, 1 especie endmica
Encephalosphaera vitellina
Lindau

Leonard 1953a.
Arbusto, arbolito.
Endmica. Andes. 1000-1200 m.
CAU, NAR. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Fernndez 12324 (COL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Fittonia Coem.
1 especie
Fittonia albivenis (Veitch)
Brummitt

Fittonia argyroneura Coem.,


Fittonia verschaffeltii (Lem.) Van
Houtte
Leonard 1958.
Hierba.
Nativa y cultivada. Amazonia,
Pacfico. 200-400 m.
CAQ, CAU, PUT, VAL. No
evaluada.
Posiblemente de origen andino;
cultivada.
Triana s.n. (COL).

Hygrophila R.Br.
2 especies
Hygrophila costata Nees

Hygrophila guianensis Nees


Leonard 1951; Leonard 1958.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, V Cauca, V Magdalena.
80-1850 m.
ANT, CAL, CAU, CHO, CUN,
MAG, MET, NAR, PUT, SAN,
TOL, VAL. Preocupacin Menor
(Propuesta aqu).
Amrica tropical.
Zarucchi 5542 (COL).

Hygrophila tyttha Leonard

Leonard 1958.
Hierba.
Nativa. Pacfico. 10-280 m.
CHO, NAR, VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Killip 35383 (HT: US; IT: COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

ACANTHACEAE

Angiosperms

Hypoestes R.Br.
1 especie
Hypoestes phyllostachya
Baker

Hierba.
Naturalizada. Andes. 1250-1800
m.
ANT, CUN, HUI. No evaluada.
Nativa de Madagascar.
Roldn 1439 (HUA, MO).

Justicia L.
90 especies, 61 especies
endmicas
Justicia aethes Leonard

Leonard 1958.
Subarbusto.
Endmica. Caribe. 200-300 m.
MAG. No evaluada.
Haught 3632 (HT: US; IT: COL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Justicia albicans J.R.I.Wood

Chaetothylax leucanthus Leonard


Leonard 1958; Wood 2009.
Hierba.
Endmica. Caribe. 100-300 m.
BOL. No evaluada.
Pennell 3985 (HT: NY; IT: GH).

Justicia amphibola (Leonard)


J.R.I.Wood

Jacobinia amphibola Leonard


Leonard 1958; Wood 2009.
Subarbusto.
Endmica. Andes. 2100-2300 m.
CAU, HUI. No evaluada.
Cuatrecasas 23467 (HT: US).

Justicia anabasa Leonard

Leonard 1958.
Subarbusto, arbusto, liana.
Endmica. Andes. 2600-3000 m.
SAN. No evaluada.

Killip 16091 (HT: US; IT: GH,


NY).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Justicia archeri Leonard


Leonard 1958.
Hierba.
Endmica. Andes. 2000 m.
ANT. No evaluada.
Archer 1640 (HT: US).

Justicia atacta Leonard

Leonard 1958.
Subarbusto.
Endmica. Pacfico. 100 m.
CHO, NAR. No evaluada.
Fosberg 21244 (HT: US; IT: US).

Justicia aurantiaca Leonard

Leonard 1958.
Subarbusto, Arbusto.
Endmica. Andes. 2135-2200 m.
CUN. No evaluada.
Grant 9341 (HT: US).

Justicia axiologa (Leonard)


J.R.I.Wood
Jacobinia axiologa Leonard
Leonard 1958; Wood 2009.
Hierba.
Endmica. V Magdalena. 200700 m.
ANT, SAN. No evaluada.
Magdalena Medio.
Hodge 6511 (COL).

Justicia betonica L.

Hierba.
Adventicia. Andes. 1740-1830 m.
ANT, CUN. No evaluada.
Nativa de Asia tropical.
Roldn 249 (HUA, MO, US).

Justicia blackii Leonard

Leonard 1958.
Hierba.
Nativa. Amazonia. 100 m.

AMA. No evaluada.
Schultes 8317 (HT: US).
Nota: conocida solo del tipo.
Prob. crece en Per, pues el tipo
es de zonas fronterizas / known
only from the type; prob. grows
in Peru, as the type comes from
border areas.

Justicia bracteosa (Mildbr.)


Leonard

Beloperone bracteosa Mildbr.


Mildbraed 1930; Leonard 1958.
Subarbusto, Arbusto, Arbolito.
Endmica. Caribe, SN Santa
Marta. 20-1000 m.
ATL, BOL, MAG, SAN, SUC. No
evaluada.
Gentry 34786A (COL, MO).

Justicia cabrerae Leonard

Leonard 1958.
Hierba.
Endmica. Amazonia, Guayana y
Macarena. 200-300 m.
VAU. No evaluada.
Schultes 12701 (HT: US).

Justicia calycina (Nees)


V.A.W.Graham
Beloperone calycina Nees
Rudas & Prieto 2005.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Amazonia. 100 m.
AMA. No evaluada.
Amazonia, de Colombia a
Surinam y Bolivia.
Rudas 1550 (COL, MO).

Justicia candelariae (Oerst.)


Leonard
Hierba.
Nativa. Andes. 1650-2500 m.
ANT. No evaluada.
Centroamrica a Colombia.
Barkley 102 (US).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

591

ACANTHACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Justicia carthagenensis Jacq.

Justicia sancta-martae Lindau


Leonard 1958; Wood 1988.
Hierba.
Nativa. Islas Caribeas, Caribe.
5-10 m.
ATL, BOL, MAG, SAP. No
evaluada.
Costas del Caribe y
Centroamrica y aparentemente
Ecuador.
Uribe-Uribe 5492 (COL).
Nota: a menudo errneamente
citada como carthagenensis
/ often erroneously cited as
carthagenensis.

Justicia chaetocephala
(Mildbr.) Leonard

Beloperone chaetocephala Mildbr.


Mildbraed 1930; Leonard 1958.
Subarbusto, arbusto, Trepadora.
Endmica. Caribe, SN Santa
Marta. 300-1350 m.
BOL, MAG, SUC. No evaluada.
Romero-Castaeda 11207 (COL).

Justicia chaponensis Leonard

Justicia chlorostachya
Leonard

Leonard 1958.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes. 502500 m.
ANT, CAL, CAU, CUN, NAR,
QUI, TOL, VAL, VAU. No
evaluada.
Colombia, Ecuador.
Killip 33671 (HT: US; IT COL).

Justicia chrysea Leonard

Leonard 1958.
Hierba.
Endmica. Pacfico. 300-350 m.
VAL. No evaluada.
Cuatrecasas 13731 (HT: US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Justicia chrysocoma Leonard

Leonard 1958; Wood 1988.


Hierba.
Endmica. Andes. 1100 m.
BOY, SAN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Lawrance 60 (HT: US; IT: GH).

Leonard 1958.
Arbusto.
Endmica. Andes. 800-2000 m.
CES, SAN. No evaluada.
Killip 16797 (HT: US; IT: GH,
NY).

Justicia charadrophila
Leonard

Justicia columbiensis
(Leonard) V.A.W.Graham

Leonard 1958.
Subarbusto.
Endmica. Guayana y Macarena.
1300-1900 m.
MET. No evaluada.
Serrana de La Macarena.
Idrobo 1079 (HT: US).

Justicia chloanantha
Leonard
Leonard 1958.
Arbusto.

592

Nativa. Amazonia. 290-300 m.


PUT. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per.
Cuatrecasas 11137 (HT: US; IT:
COL).

Chaetochlamys columbiensis
Leonard
Leonard 1958; Graham 1988.
Subarbusto.
Endmica. V Magdalena. 350500 m.
CUN, TOL. No evaluada.
Haught 2414 (HT: US; IT: COL).

Justicia comata (L.) Lam.


Leonard 1958.
Hierba.

Nativa. Amazonia, Andes,


Caribe, Orinoquia, Pacfico, V
Cauca, V Magdalena. 0-2280 m.
AMA, ANT, BOL, CAU, CHO,
CR, CUN, HUI, MAG, MET,
NAR, SAN, TOL, VAL, VIC.
Preocupacin Menor (Propuesta
aqu).
Mxico a Argentina.
Rudas 1636 (COL, MO).

Justicia croceochlamys
Leonard

Leonard 1958.
Hierba, subarbusto.
Endmica. Amazonia, Guayana y
Macarena. 240-1000 m.
CAS, GUV, MET. No evaluada.
Cuatrecasas 7383 (HT: US; IT:
COL).

Justicia cuatrecasasii Wassh.


Wasshausen 1989a.
Arbusto.
Endmica. Amazonia. 150-200
m.
VAU. No evaluada.
Zarucchi 2101 (HT: US; IT:
COL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Justicia cystolithosa Leonard

Leonard 1958.
Hierba, subarbusto.
Endmica. Guayana y Macarena.
500-1300 m.
MET. No evaluada.
Serrana de La Macarena.
Idrobo 825 (HT: US; IT: COL).

Justicia daidalea Leonard

Leonard 1958.
Hierba.
Endmica. V Magdalena. 100500 m.
SAN. No evaluada.
Haught 1581 (HT: US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

ACANTHACEAE

Angiosperms

Justicia enarthrocoma
Leonard

Leonard 1958.
Subarbusto.
Endmica. Andes. 1250 m.
CES. No evaluada.
Sierra de Perij.
Grant 10900 (HT: US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Justicia ephemera Leonard


Leonard 1958.
Subarbusto, arbusto.
Nativa. Pacfico. 40-50 m.
ANT. No evaluada.
Costa Rica a NO Colombia.
Haught 4775 (HT: US).

Justicia erythrantha Leonard


Leonard 1958; Wood 1988.
Subarbusto.
Endmica. Andes, V Magdalena.
300-2000 m.
BOY, CUN, TOL. No evaluada.
Killip 38284 (HT: US; IT: COL).

Justicia filibracteolata
Lindau

Leonard 1958; Wood 1988.


Hierba, subarbusto.
Nativa. Andes. 30-1980 m.
ANT, CAQ, CHO, CUN, GUJ,
MET, NSA, SAN, VAL. No
evaluada.
Colombia, Ecuador.
Uribe-Uribe 1320 (COL).
Justicia filibracteolata var. azurea
Leonard, Justicia filibracteolata
var. leucantha Leonard, Justicia
filibracteolata var. lilacina
Leonard, Justicia filibracteolata
var. pubescens Lindau

Justicia fuchsiifolia Leonard

Leonard 1958; Wood 1988.


Arbusto, liana.
Endmica. Andes. 1800-2400 m.

BOY, NSA. No evaluada.


Cordillera Oriental.
Cuatrecasas 12511 (HT: US; IT:
COL).

Justicia fusagasugana
Leonard

Leonard 1958; Wood 1988.


Hierba.
Endmica. Andes. 500-1800 m.
CUN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Wood 4106 (COL).

Justicia glaziovii Lindau


Hierba, subarbusto.
Nativa. Orinoquia. 450 m.
MET. No evaluada.
Bosque seco de Colombia,
Venezuela, Brasil y Bolivia.
Fernndez 5598 (COL).

Justicia graphophylla
Leonard

Leonard 1958.
Hierba.
Endmica. Andes. 800-1200 m.
CR. No evaluada.
Cordillera Occidental, Parque
Nacional Paramillo.
Pennell 4500 (HT: NY).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Justicia gutierrezii Leonard

Leonard 1958.
Arbolito.
Endmica. Guayana y Macarena.
400 m.
CAQ. No evaluada.
Serrana de Chiribiquete.
Gutirrez 606 (HT: US; IT:
CUVC).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Justicia haughtii (Leonard)


J.R.I.Wood

Chaetothylax haughtii Leonard


Leonard 1958; Wood 2009.
Hierba.
Endmica. Andes. 500 m.
CES. No evaluada.
Serrana de Perij.
Haught 3775 (HT: US; IT: COL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Justicia helonoma Leonard


Leonard 1958.
Arbusto.
Endmica. V Magdalena. 100700 m.
SAN. No evaluada.
Haught 1754 (HT: US).

Justicia hodgei Leonard

Leonard 1958.
Subarbusto.
Endmica. V Magdalena. 300400 m.
SAN. No evaluada.
Hodge 6504 (HT: GH; IT: COL,
MEDEL).

Justicia homoea Leonard

Leonard 1958.
Subarbusto.
Endmica. Pacfico. 50 m.
ANT. No evaluada.
Urab.
Haught 4565 (HT: US; IT: US).
Nota: conocida solo del
tipo. Prob. coespecfica con J.
phlebophylla / known only from
the type; prob. conspecific with J.
phlebophylla.

Justicia huilensis (Leonard)


J.R.I.Wood

Chaetothylax huilensis Leonard,


Chaetothylax umbrosus Nees
Leonard 1958; Wood 2009.
Hierba.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

593

ACANTHACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Endmica. Andes. 460-1500 m.


HUI. No evaluada.
Rusby 486 (HT: US; IT: GH,
NY).

Justicia hygrobia Leonard

Leonard 1958.
Hierba.
Nativa. Amazonia. 230 m.
PUT. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Cuatrecasas 10848 (HT: US).
Nota: conocida solo del tipo.
Esperada en Ecuador, pues el
tipo es de la margen colombiana
del ro Putumayo / known
only from the type; expected
in Ecuador, as the type is from
Colombian bank of the Rio
Putumayo.

Justicia hyperdasya Leonard


Leonard 1958.
Hierba.
Endmica. Amazonia. 240 m.
GUV. No evaluada.
Cuatrecasas 7536 (HT: COL).

Justicia idiogenes Leonard

Leonard 1958.
Subarbusto.
Nativa. Amazonia. 230-250 m.
PUT. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Cuatrecasas 10757 (HT: US; IT:
COL).

Justicia infelix Leonard

Leonard 1958.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Amazonia, Pacfico, V
Magdalena. 300-1020 m.
AMA, TOL, VAL. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Killip 35574 (HT: US; IT: COL).
Nota: las poblaciones del
Pacfico estn en el enclave
seco del ro Dagua / Pacific
populations are on the Dagua
River dry enclave.

594

Justicia ischnorhachis
Leonard

Leonard 1958.
Subarbusto.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena. 350-1900 m.
BOY, CAS, MET, NSA. No
evaluada.
Colombia, prob. Venezuela.
Idrobo 959 (COL, US).
Nota: recolectada en Norte
de Santander, muy cerca de
la frontera con Venezuela /
collected in Norte de Santander,
near the border with Venezuela

Justicia jacobinioides
Leonard

Leonard 1958.
Hierba.
Endmica. Andes. 1000-2000 m.
NSA. No evaluada.
Kalbreyer 1043 (HT: K).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Justicia killipii Leonard

Leonard 1958.
Hierba.
Endmica. Pacfico. 0-75 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Killip 35469 (HT: US).

Justicia kirkbridei Wassh.

Wasshausen 1989a.
Trepadora.
Endmica. SN Santa Marta. 1800
m.
MAG. No evaluada.
Kirkbride 2239 (US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Justicia laevilinguis (Nees)


Lindau
Leonard 1958.
Hierba.
Nativa. Caribe. 0-400 m.

ATL, BOL, CES, MAG. No


evaluada.
Colombia y Venezuela a
Argentina.
Wood 4987 (COL).
Nota: zonas pantanosas /
swampy areas.

Justicia leptochlamys
Leonard

Leonard 1958; Wood 1988.


Hierba.
Endmica. Andes, Pacfico. 0-800
m.
CHO, CR. No evaluada.
Gmez 336 (HUA, MO).

Justicia leucerythra Leonard

Leonard 1958.
Hierba, subarbusto.
Endmica. Caribe. 70-200 m.
ATL, CES, MAG. No evaluada.
Haught 6729 (HT: US; IT: COL).

Justicia littoralis J.R.I.Wood


Jacobinia lindaviana Rusby
Rusby 1920; Wood 2009.
Arbusto.
Endmica. Caribe. 10 m.
MAG. No evaluada.
Smith 2821 (HT: NY).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Justicia macarenensis
Leonard

Leonard 1958.
Hierba.
Endmica. Guayana y Macarena.
450-770 m.
MET. No evaluada.
Philipson 1578 (HT: US; IT: BM,
COL).

Justicia magdalenensis
J.R.I.Wood

Justicia disparifolia J.R.I.Wood


Wood 1988; Wood 2009.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

ACANTHACEAE

Angiosperms

Hierba, subarbusto.
Endmica. V Magdalena. 3001100 m.
CUN, SAN, TOL. No evaluada.
Wood 4951 (COL).

Justicia malacophylla
Leonard

Leonard 1958.
Arbusto.
Endmica. Andes. 2170 m.
VAL. No evaluada.
Cordillera Central.
Cuatrecasas 20941 (HT: US; IT:
VALLE).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Justicia martiniana (Nees)


Lindau

Leonard 1958.
Hierba.
Nativa. Amazonia. 325 m.
CAQ, PUT. No evaluada.
Colombia a Ecuador, Guayana
Francesa y Brasil.
Klug 1742 (GH, NY, US).

Justicia namatophila
Leonard

Leonard 1958.
Subarbusto.
Endmica. V Magdalena. 330770 m.
ANT, CAL. No evaluada.
Haught 2135 (HT: US).
Nota: reoftica / rheophytic.

Justicia neurochlamys
Leonard

Leonard 1958.
Hierba.
Endmica. Amazonia. 250-280
m.
AMA. No evaluada.
Garca-Barriga 14096 (HT: US;
IT: COL).

Justicia novogranatensis
Leonard

Leonard 1958.
Subarbusto.
Endmica. Andes. 1300 m.
CAU. No evaluada.
Triana 4084-1 (HT: K; IT: COL,
NY).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Justicia oreopola Leonard

Leonard 1958.
Hierba.
Endmica. Guayana y Macarena.
1450 m.
MET. No evaluada.
Philipson 2183 (HT: US; IT: BM,
COL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Justicia pampolystachys
Lindau

Leonard 1958.
Arbusto.
Endmica. Amazonia. 520 m.
PUT. No evaluada.
Klug 1724 (HT: US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Justicia pectoralis Jacq.

Endmica. Andes. 1900-2000 m.


CUN. No evaluada.
Wood 4018 (COL).

Justicia pelianthia Leonard

Leonard 1958.
Subarbusto, arbusto.
Endmica. Amazonia. 330 m.
PUT. No evaluada.
Cuatrecasas 11157 (HT: US; IT:
COL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Justicia periplocifolia Jacq.


Leonard 1958.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Orinoquia. 120 m.
CAS. No evaluada.
Centroamrica y el Caribe a
Colombia.
Cuatrecasas 4269 (COL).

Justicia petraea Leonard

Leonard 1958.
Subarbusto.
Endmica. Pacfico. 60-70 m.
CAU. No evaluada.
Isla Gorgona.
Collenette 614 (HT: K).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Leonard 1958.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Caribe,
Pacfico, V Cauca. 50-600 m.
AMA, ANT, BOL, CHO, MAG,
MET, TOL, VAL, VAU. No
evaluada.
Suramrica tropical.
Schultes 14033 (COL, US).
Justicia pectoralis var. stenophylla
Leonard

Justicia pharmacodes
Leonard

Justicia pedropalensis
J.R.I.Wood

Leonard 1958.
Arbusto.
Endmica. Pacfico. 50-150 m.
ANT. No evaluada.

Wood 1988.
Hierba.

Leonard 1958.
Arbusto.
Endmica. Andes, Caribe, SN
Santa Marta. 170-700 m.
CES, GUJ, MAG. No evaluada.
Haught 4072 (HT: US; IT: COL).

Justicia phlebophylla
Leonard

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

595

ACANTHACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Urab.
Haught 4564 (HT: US; IT: COL).
Nota: prob. coespecfica con J.
homoea / prob. conspecific with
J. homoea.

Justicia phytolaccoides
Leonard

Leonard 1958.
Hierba, subarbusto, arbusto.
Endmica. Andes, Pacfico, V
Magdalena. 20-1120 m.
ANT, CUN, SAN, TOL. No
evaluada.
Cuenca del Magdalena a Urab.
Haught 6242 (HT: US; IT: HUA).

Justicia pleurolarynx
(S.F.Blake) V.M.Badillo

Dianthera pleurolarynx S.F.Blake


Leonard 1958.
Hierba.
Nativa. V Magdalena. 380 m.
CUN. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Prez-Arbelez 587 (US).

Justicia polygonoides Kunth

Rhytiglossa polygonoides (Kunth)


Nees
Nees 1847; Leonard 1958; Wood
1988.
Hierba.
Nativa. Andes, Caribe, Pacfico,
V Magdalena. 0-2250 m.
ANT, BOL, CAU, CHO, CUN,
TOL, VAL. No evaluada.
Colombia a Per.
Haught 4953 (COL, US).

Justicia porphyrocoma
Leonard

Leonard 1958.
Hierba, subarbusto.
Endmica. Andes. 1120 m.
CUN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Ariste-Joseph B (HT: US).

596

Nota: conocida solo del tipo /


known only from the type.

Justicia rhodoides Leonard

Leonard 1958.
Hierba.
Endmica. Caribe. 100-300 m.
MAG. No evaluada.
Smith 1358 (HT: US; IT: PH, NY,
S).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Justicia rohrii Vahl

Beloperone rohrii var. latifolia


Nees, Beloperone sanmartensis
Rusby
Nees 1847; Rusby 1920; Leonard
1958.
Arbusto.
Nativa. Caribe. 20-300 m.
MAG. No evaluada.
Colombia a Guayana Francesa.
Killip 21100 (NY, US).
Nota: zonas ridas de la Costa
del Caribe / arid areas on the
Caribbean Coast.

Justicia sanchezioides
Leonard

Leonard 1958.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Amazonia. 230-600 m.
CAQ, PUT. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Cuatrecasas 10581 (HT: US; IT:
COL).

Justicia scansilis (Rizzini)


V.A.W.Graham

Aphelandra nervosa T.Anderson


Hierba, subarbusto, trepadora.
Nativa. Amazonia. 250 m.
AMA. No evaluada.
Brasil, Colombia.
Idrobo 8015 (COL).

Justicia schneideri Leonard


Leonard 1961.
Subarbusto.
Endmica. Andes. 1500 m.
CUN. No evaluada.
Schneider 473 (S).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Justicia schultesii Leonard

Leonard 1958.
Subarbusto.
Nativa. Amazonia. 250-700 m.
VAU. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Schultes 13322 (HT: US; IT: US).

Justicia sciera Leonard

Leonard 1958.
Hierba.
Endmica. Andes. 1600 m.
ANT. No evaluada.
Cordillera Central.
Gutirrez 1300 (HT: MEDEL).

Justicia sciota Leonard

Leonard 1958.
Hierba.
Endmica. Caribe. 140 m.
CES. No evaluada.
Allen 844 (HT: MO?; IT: K).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Justicia scytophylla Leonard

Leonard 1958.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Amazonia. 150 m.
VAU. No evaluada.
Colombia, prob. Brasil.
Schultes 17545 (HT: US; IT:
COL, US).
Nota: conocida solo del tipo;
recolectada a 20 km de la
frontera con Brasil / known only
from the type; collected 20 km
from the border with Brazil.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

ACANTHACEAE

Angiosperms

Justicia secunda Vahl

Leonard 1958; Leonard 1961;


Wood 1988.
Subarbusto, arbusto.
Nativa. Andes, Caribe. 50-2100
m.
ANT, CAU, CUN, GUJ, MAG,
MET, QUI, TOL. No evaluada.
Colombia, Ecuador; Antillas.
Marulanda 2176 (HUA, MO).
Justicia secunda var. leucantha
Leonard, Justicia secunda var.
secunda

Justicia spicigera Schltdl.

Jacobinia spicigera (Schltdl.)


L.H.Bailey
Leonard 1958.
Arbusto.
Nativa. Andes. 300-500 m.
ANT. No evaluada.
Mxico a Colombia.
Lehmann 4740 (K).
Nota: aparentemente, conocida
en Colombia solo de una
coleccin / apparently known
in Colombia from a single
collection.

Justicia sterea Leonard

Leonard 1958.
Hierba.
Endmica. Pacfico. 5-50 m.
VAL. No evaluada.
Cuatrecasas 16811 (HT: VALLE).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Justicia stereostachya
Leonard

Leonard 1958.
Hierba.
Endmica. Andes. 470-600 m.
NSA. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Cuatrecasas 13061 (HT: US;
COL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Justicia trianae (Leonard)


J.R.I.Wood

Pelecostemon trianae Leonard


Leonard 1958; Wood 2009.
Hierba.
Endmica. Orinoquia. 500 m.
MET. No evaluada.
Triana s.n. (HT: K).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Justicia unguiculata Leonard


Leonard 1958.
Hierba.
Nativa. Orinoquia. 320 m.
MET, NSA. No evaluada.
Colombia, prob. Venezuela.
Cuatrecasas 13198 (PT: COL,
US).
Nota: recolectada en Norte de
Santander, a 6 km de la frontera
con Venezuela / collected in
Norte de Santander, 6 km from
the border with Venezuela.

Justicia xanthostachya
Leonard

Leonard 1958.
Arbusto.
Endmica. Andes. 700-900 m.
NSA. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Kalbreyer 930 (HT: K).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Kalbreyeriella Lindau
3 especies, 1 especie endmica
Kalbreyeriella cabrerae
Leonard

Leonard 1958.
Subarbusto.
Endmica. Amazonia. 550-750
m.
PUT. No evaluada.
Schultes 19095 (HT: US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Kalbreyeriella gigas Leonard


Leonard 1958.
Subarbusto.
Nativa. Amazonia. 450-500 m.
PUT. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Cuatrecasas 11271 (HT: US; IT:
COL).

Kalbreyeriella rostellata
Lindau

Lindau 1922; Leonard 1958.


Subarbusto, arbusto.
Nativa. Andes. 100-2300 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CHO,
CUN, RIS, VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Brant 1670 (HUA, MO).

Lepidagathis Willd.
1 especie
Lepidagathis alopecuroidea
(Vahl) Griseb.

Lepidagathis lanceolata
(Nees) Wassh., Teliostachya
alopecuroidea (Vahl) Nees,
Teliostachya lanceolata Nees,
Teliostachya petraea Leonard
Leonard 1953a.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Caribe,
Pacfico, V Cauca. 500-650 m.
ANT, CAL, CES, CHO,
MAG, MET, PUT, VAL, VAU.
Preocupacin Menor (Propuesta
aqu).
Trpicos de Amrica y frica.
Pinto 1003 (COL).

Mendoncia Vand.
37 especies, 16 especies
endmicas
Mendoncia antioquiensis
Wassh.
Wasshausen 1989b.
Trepadora, liana.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

597

ACANTHACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Endmica. Andes, Pacfico. 801700 m.


ANT. No evaluada.
Brand 142 (HT: MO).

Mendoncia aspera Ruiz &


Pav.

Leonard 1951.
Trepadora, liana.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 200325 m.
CAQ, CHO, PUT. No evaluada.
Colombia a Brasil y Bolivia.
Klug 1760 (GH, MO, NY, US).

Mendoncia bivalvis (L.f.)


Merr.

Mendoncia hirsuta Nees


Leonard 1951; Leonard 1958.
Trepadora.
Nativa. Amazonia, Andes, V
Magdalena. 60-1660 m.
AMA, ANT, MAG, PUT, VIC.
No evaluada.
Colombia y Guayanas a Bolivia.
Rudas 1556 (COL, MO).

Mendoncia caquetensis
Leonard

Leonard 1961.
Trepadora.
Endmica. Amazonia. 100 m.
CAQ. No evaluada.
Von Sneidern A1008 (S).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Mendoncia coccinea Vell.

Turrill 1919; Leonard 1951.


Trepadora.
Nativa. Amazonia, Orinoquia.
370-500 m.
CAQ, MET, NSA. No evaluada.
Amazonia de Colombia y Brasil.
Cuatrecasas 8859 (COL).
Mendoncia coccinea var. coccinea,
Mendoncia coccinea var. elliptica
Turrill, Mendoncia coccinea var.
sparatteria (Nees) Turrill

598

Mendoncia cordata Leonard


Leonard 1951.
Liana.
Endmica. Pacfico. 200-960 m.
ANT, CHO, VAL. No evaluada.
Cuatrecasas 15216 (HT: US; IT:
US).

Mendoncia cuatrecasasii
Leonard

Leonard 1951.
Trepadora.
Nativa. Amazonia. 290 m.
PUT. No evaluada.
Colombia, prob. Ecuador.
Cuatrecasas 11134 (HT: COL;
ISO: US).
Nota: conocida solo del tipo;
recolectada a pocos km de la
frontera con Ecuador / known
only from the type; collected a
few kilometers from the border
with Ecuador.

Mendoncia garciae Leonard


Leonard 1958.
Liana.
Endmica. Amazonia. 250 m.
VAU. No evaluada.
Garca-Barriga 14399 (HT: US;
IT: US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Mendoncia gilva Leonard

Leonard 1951.
Trepadora, liana.
Endmica. V Magdalena. 100700 m.
SAN. No evaluada.
Haught 1799 (HT: US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Mendoncia glabrescens
Leonard

Leonard 1951.
Liana.
Endmica. Andes, Pacfico.
5-2000 m.

ANT, CHO, VAL. No evaluada.


Cuatrecasas 17238 (HT: US; IT:
COL).

Mendoncia glomerata
Leonard

Leonard 1951.
Liana.
Nativa. Amazonia. 120-325 m.
AMA, PUT. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per, Brasil.
Klug 1710 (HT: US; IT: NY, MO).

Mendoncia gracilis Turrill

Turrill 1919; Leonard 1951;


Leonard 1958.
Trepadora.
Endmica. Andes. 300-2080 m.
ANT, CHO, CUN, QUI, TOL,
VAL. No evaluada.
Lehmann 8792 (HT: K).

Mendoncia
hoffmannseggiana Nees

Trepadora.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 150 m.
VAU. No evaluada.
Colombia a Per.
Zarucchi 1996 (?).

Mendoncia lasiophyta
Leonard

Leonard 1953a; Leonard 1958.


Liana.
Nativa. Amazonia. 80 m.
AMA. No evaluada.
Colombia y prob. Per y Brasil.
Schultes 10400K (HT: US; IT:
COL).
Nota: conocida solo del tipo;
recolectada en los alrededores de
Leticia, a pocos km de la frontera
con Per y Brasil / known only
from the type; collected around
Leticia, a few kilometers from
the border with Peru and Brazil.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

ACANTHACEAE

Angiosperms

Mendoncia lindavii Rusby

Turrill 1919; Leonard 1951.


Trepadora, liana.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 0-1760 m.
AMA, ANT, BOL, BOY, CAU,
CHO, CR, CUN, GUV, MET,
NAR, PUT, SAN. No evaluada.
Guatemala a Bolivia.
Callejas 4635 (HUA, MO).

Mendoncia litoralis Leonard

Leonard 1951.
Liana.
Nativa. Pacfico. 0-80 m.
CHO, NAR, VAL. No evaluada.
Costa Rica a Colombia y prob. N
Ecuador.
Cuatrecasas 17259 (HT: US).

Mendoncia microchlamys
Leonard

Leonard 1951.
Liana.
Endmica. Andes. 500-2100 m.
ANT, BOY, VAL. No evaluada.
Lawrance 264 (HT: S).

Mendoncia mirabilis
Leonard

Leonard 1951.
Trepadora.
Endmica. Pacfico, V
Magdalena. 50-330 m.
ANT, CHO. No evaluada.
Haught 4922 (HT: US; IT: COL,
US).

Mendoncia mutisii Leonard


Leonard 1951.
Liana.
Endmica. Andes, Pacfico. 200
m.
CR. No evaluada.
Mutis 916 (HT: US).

Mendoncia obovata Lindau

Trepadora.
Nativa. Amazonia. 221 m.
GUV. No evaluada.
Venezuela, Brasil, Colombia.
Lpez 841 (COAH, MO).
Nota: el espcimen requiere
verificacin / the specimen needs
verification.

Mendoncia odorata Leonard

Leonard 1951.
Liana.
Endmica. Andes, Orinoquia.
200-1524 m.
BOY, CUN, MET. No evaluada.
Haught 2494 (HT: US; IT: COL).

Mendoncia orbicularis
Turrill

Trepadora, liana.
Nativa. Andes. 960-1850 m.
ANT, NAR. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Gentry 76095 (MO).

Mendoncia pedunculata
Leonard

Leonard 1951; Leonard 1958.


Trepadora, liana.
Nativa. Amazonia. 100-350 m.
AMA, GUV, PUT, VAU. No
evaluada.
Colombia, Per, Bolivia.
Gutirrez 789 (COL, GH,
MEDEL).

Mendoncia pennellii Leonard


Leonard 1951.
Trepadora, liana.
Endmica. Andes, Pacfico. 501550 m.
ANT, BOY, CAL, NAR, VAL. No
evaluada.
Pennell 10601 (HT: GH; IT: NY).

Mendoncia phalacra
Leonard

Leonard 1958.
Trepadora.
Endmica. Amazonia. 250 m.
VAU. No evaluada.
Garca-Barriga 14403 (HT: US;
IT: COL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Mendoncia pilosa Mart.

Leonard 1951.
Trepadora.
Nativa. Amazonia, Andes. 2001300 m.
CAQ, MET, VAU. No evaluada.
Cuatrecasas 9064 (US).

Mendoncia puberula Mart.

Turrill 1919; Leonard 1951.


Liana.
Nativa. Andes. 1000 m.
NSA. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Surinam,
Brasil.
Kalbreyer 830 (K).
Nota: la identidad del nico
espcimen conocido, de Salazar,
Norte de Santander, es dudosa
/ identity of the only known
specimen, from Salazar, Norte de
Santander, is dubious.

Mendoncia retusa Turrill

Trepadora.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-600 m.
ANT, CHO. No evaluada.
Nicaragua a Colombia.
Gentry 15222 (COL, MO).
Nota: los especmenes requieren
verificacin / specimens require
verification.

Mendoncia rosea Leonard

Leonard 1951.
Liana.
Endmica. Andes. 1500-1900 m.
SAN. No evaluada.
Killip 15368 (HT: US; IT: NY).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

599

ACANTHACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Mendoncia rotundifolia
Poepp. & Endl.
Liana.
Nativa. Amazonia. 100 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Brasil.
Gentry 60822 (MO).

Mendoncia speciosa Nees

Nees 1847; Turrill 1919; Leonard


1951.
Liana.
Nativa. Andes, Caribe, SN Santa
Marta. 200-1700 m.
CES, MAG. No evaluada.
Madrin 107 (COL, MO).

Mendoncia spraguei Turrill


Turrill 1919; Leonard 1951.
Liana.
Nativa. Amazonia. 450 m.
PUT. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Sprague 402 (HT: K; IT: F, US).

Mendoncia sprucei Lindau

Leonard 1951; Leonard 1958.


Liana.
Nativa. Andes, Orinoquia. 5002000 m.
CAQ, MET, NSA, SAN. No
evaluada.
Colombia, Per, Brasil.
Triana s.n. (COL).

Mendoncia tetragona
Leonard

Leonard 1961.
Trepadora.
Endmica. Pacfico. 0-100 m.
CHO. No evaluada.
Espina 3779 (MO).

Mendoncia trichota Leonard


Leonard 1958.
Liana.
Nativa. Amazonia. 200 m.
CAQ. No evaluada.

600

Colombia, Per.
Kie 5043 (HT: C).

Mendoncia villosa (Nees)


Leonard

Leonard 1951; Leonard 1958.


Liana.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena. 500-1400 m.
ANT, CUN, MET. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Idrobo 566 (US).

Mendoncia zarucchii Wassh.

Wasshausen 1989b.
Trepadora, liana.
Endmica. Amazonia, Guayana y
Macarena. 180 m.
VAU. No evaluada.
Zarucchi 1736 (HT: US; IT:
COL).

Nelsonia R.Br.
1 especie
Nelsonia canescens (Lam.)
Spreng.

Nelsonia albicans Kunth,


Nelsonia brunelloides (Lam.)
Kuntze
Leonard 1951.
Hierba.
Nativa. Caribe. 0-10 m.
ATL, CR. No evaluada.
Mxico a N Colombia; trpicos
del Viejo Mundo.
Elas 473 (US).
Nota: sitios arenosos / sandy
sites.

Neriacanthus Benth.
2 especies
Neriacanthus grandiflorus
Leonard
Leonard 1953a.
Subarbusto.

Nativa. Andes. 1250-1400 m.


VAL. No evaluada.
Colombia, Panam.
Cuatrecasas 15625 (HT: US).

Neriacanthus lehmannianus
(Lindau) Lindau
Leonard 1953a.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Andes. 1700-2900 m.
CAU, QUI, VAL. No evaluada.
Colombia a Per.
Gentry 53274 (MO).

Odontonema Nees
5 especies, 4 especies endmicas
Odontonema ampelocaule
Leonard

Leonard 1958.
Liana.
Endmica. Andes. 1050-1420 m.
CUN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Garca-Barriga 12473 (HT: US;
IT: COL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Odontonema bracteolatum
(Jacq.) Kuntze

Leonard 1958.
Subarbusto.
Endmica. Caribe, SN Santa
Marta. 70-800 m.
ATL, BOL, CES, MAG, NSA,
SUC. No evaluada.
Haught 3727 (COL).
Odontonema bracteolatum var.
parviflorum Leonard

Odontonema rubrum (Vahl)


Kuntze

Leonard 1958.
Hierba, subarbusto, arbusto.
Endmica. SN Santa Marta. 1600
m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

ACANTHACEAE

Angiosperms

ANT, BOL, CHO, MAG, SUC.


No evaluada.
Smith 1390 (GH, NY, PH, S).
Nota: los registros de fuera de
la Sierra Nevada de Santa Marta
requieren revisin / records
outside the Sierra Nevada de
Santa Marta need revision.

Odontonema sessile Kuntze

Odontonema coccineum Leonard


Leonard 1958.
Arbusto.
Endmica. Andes, V Magdalena.
150-1380 m.
ANT, SAN. No evaluada.
MacDougal 3708 (HUA, MO).

Odontonema tubaeforme
(Bertol.) Kuntze

Odontonema longifolium (Oerst.)


Kuntze, Odontonema strictum
(Nees) Kuntze
Stevens et al. 2001.
Subarbusto.
Nativa. Pacfico. 0-20 m.
CHO. No evaluada.
Mxico a NO Colombia.
Duke 15391 (MO).

Pachystachys Nees
1 especie
Pachystachys spicata (Ruiz &
Pav.) Wassh.
Pachystachys riedeliana Nees
Leonard 1953a; Wasshausen
1986.
Subarbusto.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 230600 m.
CAQ, MET, VAL. No evaluada.
Colombia a Per.
Betancur 1624 (HUA, MO).

Phaulopsis Willd.
1 especie

Phaulopsis talbotii S.Moore

Phaulopsis oppositifolia
(J.C.Wendl.) Lindau, Phaulopsis
parviflora Vahl
Leonard 1958; Manktelow 1996.
Hierba.
Naturalizada. Orinoquia. 400 m.
MET. No evaluada.
Nativa de India, Madagascar y
frica tropical.
Garca-Barriga 5181 (COL, US).
Nota: aparentemente,
naturalizada en una pequea
rea / apparently naturalized in a
small area.

Pseuderanthemum Radlk.
22 especies, 20 especies
endmicas
Pseuderanthemum
chaponense Leonard

Leonard 1958.
Subarbusto, arbusto.
Endmica. Andes, V Magdalena.
762-925 m.
ANT, BOY. No evaluada.
Lawrance 441 (HT: NY).
Pseuderanthemum chaponense f.
lilacinum Leonard

Pseuderanthemum
chilianthium Leonard

Leonard 1958.
Arbusto, arbolito, trepadora.
Endmica. Andes, Orinoquia,
Pacfico, V Magdalena. 80-660
m.
ANT, CAU, CHO, MET, TOL,
VAL. No evaluada.
Killip 35270 (HT: US; IT: COL).

Pseuderanthemum chocoense
Leonard
Leonard 1958.
Hierba.
Endmica. Pacfico. 150 m.
CHO. No evaluada.

Triana 101-5 (HT: K).


Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Pseuderanthemum cladodes
Leonard
Leonard 1958.
Hierba.
Endmica. Andes. 400-800 m.
ANT. No evaluada.
Lehmann 7266 (HT: K).

Pseuderanthemum
ctenospermum Leonard

Leonard 1958.
Subarbusto.
Endmica. Pacfico. 5-100 m.
CAU, CHO, VAL. No evaluada.
Cuatrecasas 16433 (HT: US).

Pseuderanthemum
cuspidatum (Nees) Radlk.

Pseuderanthemum haughtii
Leonard
Leonard 1958; Baum 1982.
Hierba.
Nativa. Andes, Caribe. 500-790
m.
CES, MAG. No evaluada.
Centroamrica a Ecuador.
Haught 3974 (HT: US; IT: COL).

Pseuderanthemum dawei
Turrill

Pseuderanthemum cuatrecasasii
Leonard
Leonard 1958; Wood 1988.
Arbusto.
Endmica. Andes. 1300-2200 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Cuenca del ro Cauca.
Dawe 847 (HT: K; IT: NY, US).

Pseuderanthemum
diachylum Leonard

Leonard 1958.
Hierba.
Endmica. Pacfico. 300 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

601

ACANTHACEAE

Angiospermas
Angiosperms

CHO. No evaluada.
Haught 5489 (HT: US).
Nota: conocida solo del tipo; el
colector solo vio una planta en el
sitio de coleccin / known only
from the type; the collector only
saw one plant at the collection
site.

Pseuderanthemum ellipticum
Turrill
Pseuderanthemum ewanii
Leonard, Pseuderanthemum
pennellii Leonard
Leonard 1958; Wood 1988.
Hierba, subarbusto.
Endmica. Andes. 1100-2300 m.
ANT, CAL, CUN. No evaluada.
Kalbreyer 2042 (LT: K).

Pseuderanthemum galbanum
Leonard
Leonard 1958.
Arbusto.
Endmica. Amazonia. 250 m.
AMA, VAU. No evaluada.
Garca-Barriga 14377 (HT: US;
IT: COL).

Pseuderanthemum
hylophilum Leonard

Leonard 1958.
Hierba, subarbusto.
Endmica. Andes. 1000-1200 m.
VAL. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Cuatrecasas 15317 (HT: US; IT:
F).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Pseuderanthemum idroboi
Leonard

Leonard 1958.
Hierba, subarbusto.
Endmica. Guayana y Macarena.
200-1000 m.
GUV, MET. No evaluada.

602

Idrobo 536 (HT: US; IT: COL).


Nota: hay un registro dudoso
de Ecuador / there is a dubious
record from Ecuador.

Pseuderanthemum
interruptum (Kunth)
V.M.Baum

Justicia interrupta Kunth,


Odontonema interruptum
(Kunth) Kuntze, Thyrsacanthus
interruptus (Kunth) Nees
Leonard 1958; Baum 1982.
Arbusto.
Endmica. Andes. 1830 m.
ANT. No evaluada.
Humboldt s.n. (ST: P).

Pseuderanthemum lanceum
(Nees) Radlk.
Nees 1847.
Arbusto.
Endmica.
TOL. No evaluada.
Goudot s.n. (HT: K).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Pseuderanthemum
leiophyllum Leonard

Leonard 1958.
Subarbusto.
Endmica. Andes. 1500 m.
ANT. No evaluada.
Toro 943 (HT: MEDEL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Pseuderanthemum
leptostachys Leonard

Leonard 1961.
Hierba.
Endmica. Pacfico, V
Magdalena. 500 m.
CR. No evaluada.
Serrana de Abibe.
Von Sneidern 5710 (S).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Pseuderanthemum
micranthum Leonard

Leonard 1958.
Hierba.
Endmica. Andes. 1600 m.
VAL. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Triana 101-1 (HT: K; IT: COL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Pseuderanthemum
potamophilum Leonard

Leonard 1958.
Arbusto.
Nativa. Amazonia. 290 m.
PUT. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Cuatrecasas 10629 (HT: COL;
IT: US).

Pseuderanthemum sneidernii
Leonard
Leonard 1958.
Subarbusto.
Endmica. Andes. 1700-1900 m.
RIS. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Von Sneidern 5042 (HT: US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Pseuderanthemum
stenosiphon Leonard

Leonard 1958.
Hierba.
Endmica. Andes. 1500-1800 m.
CR. No evaluada.
Nudo de Paramillo.
Pennell 4436 (HT: NY).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Pseuderanthemum
stenostachyum (Leonard)
V.M.Baum
Odontonema stenostachyum
Leonard
Leonard 1958; Baum 1982.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

ACANTHACEAE

Angiosperms

Arbusto.
Endmica. Pacfico. 150 m.
ANT. No evaluada.
Urab.
Lpez 63 (HT: US; HT: US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Pseuderanthemum thelothrix
Leonard
Leonard 1958.
Hierba.
Endmica. Andes, V Magdalena.
900-1710 m.
ANT. No evaluada.
Core 819 (HT: US).
Nota: a menudo escrita
thelotrix, que es la forma
etimolgicamente correcta; la
forma original se mantiene aqu,
conforme al Art. 60.1 del ICN /
often spelled thelotrix, which is
the etymologically correct form,
but the original spelling is kept
here under Art. 60.1 of the ICN.

Pulchranthus V.M.Baum
et al.
1 especie
Pulchranthus adenostachyus
(Lindau) V.M.Baum et al.

Pseuderanthemum poecilanthum
Leonard
Leonard 1953a; Baum et al. 1983.
Hierba.
Nativa. Amazonia. 100-250 m.
AMA, PUT. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per,
Bolivia.
Rudas 2094 (MO).

Razisea Oerst.
1 especie
Razisea spicata Oerst.
Leonard 1958.
Arbusto.

Nativa. Andes. 1000-1090 m.


ANT, BOY, CUN. No evaluada.
Costa Rica a Ecuador.
Haught 6013 (COL).

Rhombochlamys Lindau
2 especies, 2 especies endmicas
Rhombochlamys elata
Lindau

Lindau 1897; Leonard 1958.


Hierba.
Endmica. Andes. 1372-2000 m.
ANT, VAL. No evaluada.
Cordillera Central.
Lehmann 2891 (HT: B).
Nota: el registro de Antioquia
requiere verificacin / Antioquia
record needs verification.

Rhombochlamys rosulata
Lindau

Lindau 1897; Leonard 1958.


Hierba.
Endmica. Andes. 1300 m.
HUI. No evaluada.
Cordillera Central.
Lehmann 2197 (HT: B).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Ruellia L.
39 especies, 19 especies
endmicas
Ruellia aquatica Leonard

Leonard 1951.
Hierba.
Endmica. V Magdalena. 100700 m.
SAN. No evaluada.
Haught 1762 (HT: US).

Ruellia aurantiaca Leonard

CUN. No evaluada.
Andr 1203 (HT: K).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Ruellia biolleyi Lindau

McDade & Tripp 2007.


Hierba.
Nativa. Pacfico. 100-300 m.
CHO. No evaluada.
Centroamrica a Colombia.
Gentry 15312 (COL, MO).

Ruellia blechum L.

Blechum pyramidatum (Lam.)


Urb.
Leonard 1951; Leonard 1958;
Tripp et al. 2009.
Hierba.
Nativa. Andes, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, V Cauca, V
Magdalena. 0-2285 m.
ANT, ATL, BOL, CAU, CHO,
CR, CUN, HUI, MAG, MET,
NAR, QUI, RIS, SAN, VAL.
Preocupacin Menor (Propuesta
aqu).
Neotrpico.
Gmez 831 (HUA, MO).

Ruellia calimensis Wassh.

Wasshausen 1989a.
Hierba.
Endmica. Andes. 1350 m.
VAL. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Robinson 164 (US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Ruellia caucensis Leonard


Leonard 1951.
Subarbusto.
Endmica. Andes. 1100 m.
CAU. No evaluada.
Von Sneidern 2647 (HT: S).

Leonard 1958.
Subarbusto.
Endmica. V Magdalena. 400 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

603

ACANTHACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Ruellia chariessa Leonard

Leonard 1951.
Hierba, Subarbusto.
Nativa. Pacfico. 50-300 m.
ANT, CHO. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Haught 4929 (HT: US; IT: COL,
US).

Ruellia chartacea
(T.Anderson) Wassh.

Ruellia colorata Blume


Leonard 1951; Leonard 1958.
Subarbusto.
Nativa. Amazonia. 200-300 m.
AMA, CAU, PUT. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per.
Schultes 3507 (COL).

Ruellia ciliatiflora Hook.

Ruellia lorentziana Griseb.


Leonard 1951.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Caribe, V Cauca, V
Magdalena. 300-1000 m.
BOL, CUN, MAG, TOL, VAL.
No evaluada.
Colombia a Argentina.
Barkley 22 (COL, US).

Ruellia colombiana Leonard


Leonard 1951.
Hierba, subarbusto.
Endmica. Pacfico, V
Magdalena. 200-720 m.
ANT, CHO, CR, VAL. No
evaluada.
Cuatrecasas 16424 (HT: US).

Ruellia geminiflora Kunth

Ruellia geminiflora var.


angustifolia (Nees) Griseb.
Leonard 1951; Leonard 1958.
Hierba.
Nativa. Andes, Orinoquia, V
Cauca, V Magdalena. 250-1600
m.
ANT, CAS, CUN, GUV, HUI,
MET, TOL, VIC. Preocupacin
Menor (Propuesta aqu).
Mxico a Argentina.
Garca-Barriga 5196 (COL).
Nota: principalmente en zonas
secas / mainly in dry areas.

Ruellia gorgonensis Leonard


Leonard 1958.
Hierba.
Endmica. Pacfico. 0 m.
CAU. No evaluada.
Isla Gorgona.
Cheeseman 533 (HT: K).

Ruellia grantii Leonard

Wasshausen 1989a.
Subarbusto.
Endmica. Pacfico. 100 m.
ANT. No evaluada.
Cuatrecasas 26123 (US).

Leonard 1958.
Hierba.
Endmica. Andes. 1200 m.
MET. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Grant 10013 (HT: US; IT: US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Ruellia fulgida Andrews

Ruellia grisea Leonard

Ruellia cuatrecasasii Wassh.

Leonard 1951; Leonard 1958.


Hierba, subarbusto.

604

Nativa. Andes. 1000-1700 m.


ANT, CAU, CUN, NSA, SAN,
VAL. No evaluada.
Honduras a Colombia y
Venezuela.
Uribe-Uribe 2207 (COL, US).
Ruellia fulgida var. angustissima
(Hochr.) Leonard
Nota: la variedad prob. no
amerita separacin / the
variety prob. does not warrant
separation.

Leonard 1951.
Subarbusto.

Endmica. V Magdalena. 820860 m.


HUI. No evaluada.
Prez-Arbelez 8336 (HT: US; IT:
COL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Ruellia haughtii (Leonard)


E.A.Tripp

Blechum haughtii Leonard


Leonard 1951; Tripp et al. 2009.
Hierba.
Endmica. Pacfico. 200 m.
ANT. No evaluada.
Haught 4976 (HT: US; IT: COL).
Nota: conocida solo de una
localidad / known only from one
locality.

Ruellia humboldtiana (Nees)


Lindau
Nees 1845; Leonard 1951;
Leonard 1958.
Hierba, arbusto.
Nativa. Amazonia, Orinoquia.
100-820 m.
CAS, CUN, GUV, MET, NSA,
VAU, VIC. No evaluada.
Venezuela a Ecuador.
McDade 940 (COL).

Ruellia inundata Kunth

Leonard 1951; Leonard 1958.


Hierba, subarbusto.
Nativa. Caribe. 100-200 m.
ATL, BOL, MAG. No evaluada.
Mxico a Brasil.
Dugand 4427 (COL, US).

Ruellia ischnopoda Leonard

Leonard 1951; Leonard 1958.


Hierba, subarbusto.
Nativa. Andes. 1380-1700 m.
ANT, CAU, CUN, HUI, NAR,
TOL, VAL. No evaluada.
Colombia, N Ecuador.
Haught 2364 (HT: US; IT: COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

ACANTHACEAE

Angiosperms

Nota: prob. coespecfica


con Ruellia ruiziana / prob.
conspecific with Ruellia ruiziana.

Ruellia neoneesiana Wassh.

Leonard 1951.
Subarbusto.
Endmica. Amazonia, Andes.
300-900 m.
CAQ, MET. No evaluada.
Uribe s.n. (HT: COL; IT: US).

Hierba.
Nativa. Amazonia. 100 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Per.
Rudas 2140 (COL).
Nota: la identidad de los dos
especmenes colombianos
requiere verificacin / identity of
the two Colombian specimens
needs verification.

Ruellia longifilamentosa
Lindau

Ruellia nudiflora (Engelm. &


A.Gray) Urb.

Ruellia lasiostachya Leonard

Lindau 1901; Leonard 1958.


Arbusto.
Endmica. Andes. 1050-1550 m.
CAU, CUN. No evaluada.
Garca-Barriga 10998 (COL, US).

Ruellia macarenensis
Leonard

Leonard 1958.
Hierba.
Endmica. Guayana y Macarena.
500 m.
MET. No evaluada.
Serrana de La Macarena.
Smith 1486 (HT: UC; IT: COL,
US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Ruellia macrophylla Vahl

Leonard 1951; Leonard 1958.


Hierba, arbusto, arbolito.
Nativa. Caribe, Pacfico, V
Magdalena. 10-790 m.
ANT, BOL, CHO, GUJ, MAG.
No evaluada.
Nicaragua a Colombia; Cuba.
Marulanda 2297 (HUA, MO).
Ruellia macrophylla var. puberula
Leonard
Nota: principalmente caribea /
mainly Caribbean.

Nativa. Caribe. 0-100 m.


ATL, BOL, GUJ, MAG. No
evaluada.
Mxico a N Suramrica; Antillas.
Dugand 3633 (COL).

Ruellia potamophila Leonard


Leonard 1951; Leonard 1958.
Subarbusto.
Endmica. Andes. 630-1800 m.
CHO, RIS, VAL. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Killip 34747 (HT: US; IT: COL).

Hierba.
Nativa. Pacfico. 10 m.
CHO. No evaluada.
SE Estados Unidos a N
Suramrica.
Gentry 14886 (MO).
Nota: el nico espcimen
colombiano requiere verificacin
/ the only Colombian specimen
needs verification.

Ruellia putumayensis
Leonard

Ruellia obtusa Nees

Leonard 1951; Leonard 1958.


Subarbusto.
Endmica. Andes, V Magdalena.
700-1800 m.
CAU, HUI, TOL. No evaluada.
Rusby 1000 (HT: GH; IT: NY,
US).

Leonard 1951; Leonard 1958.


Hierba.
Endmica. Caribe, V Magdalena.
5-500 m.
ATL, BOL, CR, CUN, GUJ,
MAG, SAN, TOL. No evaluada.
Dugand 3280 (COL, US).
Ruellia obtusa f. albiflora
Leonard

Ruellia panamensis (Lindau)


E.Tripp
Blechum dariense Lindau
Subarbusto.
Nativa. Pacfico? 20-500 m.
CHO? No evaluada.
Panam, Colombia?, Ecuador.
Nota: esperada / expected.

Ruellia paniculata L.

Dipteracanthus turbacensis Nees


Leonard 1951; Leonard 1958.
Hierba, subarbusto.

Leonard 1951.
Hierba.
Nativa. Amazonia. 325 m.
PUT. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Klug 1696 (HT: US).

Ruellia rusbyi Leonard

Ruellia sprucei Lindau

Leonard 1951.
Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena?
100 m.
GUI? No evaluada.
O Venezuela, NO Brasil, prob. E
Colombia.
Nota: esperada; recolectada en
Venezuela a 2 km de la frontera /
expected; collected in Venezuela
2 km from the border.

Ruellia terminale (Nees)


Wassh.

Ruellia pennellii Leonard


Leonard 1951; Leonard 1958.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

605

ACANTHACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Hierba, subarbusto.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, V Magdalena. 10-1400
m.
ANT, CAL, CAQ, CAU, CHO,
CR, MAG, NAR, SAN, VAL.
No evaluada.
Nicaragua a N Per y O Brasil.
Pennell 4658 (GH, NY, US).

Ruellia tolimensis Leonard

Leonard 1951; Leonard 1958.


Hierba, subarbusto.
Endmica. V Magdalena. 400 m.
CUN, TOL. No evaluada.
Cuatrecasas 10529a (HT: COL;
IT: US).

Ruellia tuberosa L.

Leonard 1951; Leonard 1958.


Hierba.
Nativa. Andes, Islas Caribeas,
Caribe, V Cauca, V Magdalena.
5-1900 m.
ANT, BOL, BOY, CR, CUN,
GUJ, HUI, MAG, MET, NSA,
SAP, SAN, SUC, TOL. No
evaluada.
N Suramrica, Antillas.
Garca-Barriga 12148 (COL, US).
Nota: zonas secas / dry areas.

Ruellia tubiflora Kunth

Dipteracanthus leucanthus
Nees, Ruellia stuebeliiLindau,
Scorodoxylum hartwegianum
Nees
Leonard 1951; Leonard 1958.
Hierba, subarbusto, arbusto.
Nativa. Amazonia, Caribe,
Orinoquia, V Magdalena. 3501650 m.
AMA, ANT, BOL, CAS,
CAU, CUN, HUI, MET, NSA,
PUT, SAN, TOL, VAL, VAU.
Preocupacin Menor (Propuesta
aqu).
Costa Rica a Ecuador.
Uribe-Uribe 2567 (COL).

606

Ruellia tubiflora var.


tetrastichantha (Lindau) Leonard
Nota: la var. prob. no amerita
separacin / var. prob. does not
warrant separation.

Ruellia uribei Leonard

Leonard 1951.
Hierba.
Endmica. Amazonia.
CAQ. No evaluada.
Uribe s.n. (HT: COL; IT: US).

Ruellia viridiflora Leonard

Leonard 1958.
Subarbusto.
Endmica. V Magdalena. 750 m.
BOY. No evaluada.
Lawrance 491 (HT: S; IT: MO,
NY).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Sanchezia Ruiz & Pav.


9 especies
Sanchezia decora Leonard &
L.B.Sm.
Arbusto.
Nativa. Amazonia. 80 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Per.
Amaya 56 (MO).
Nota: la identidad del
espcimen requiere verificacin
/ identity of the specimen needs
verification.

Sanchezia lutea Leonard

Leonard 1951; Leonard 1958.


Arbusto.
Nativa. Amazonia, Orinoquia,
Pacfico. 0-500 m.
CAU, CHO, MET. No evaluada.
Panam a Per.
Archer 2174 (HT: US).

Sanchezia macrocnemis
(Nees) Wassh.

Ancylogyne macrocnemis Nees,


Sanchezia pennellii Leonard
Leonard 1951; Leonard 1958;
Wasshausen 1999.
Arbusto.
Nativa. Amazonia, Pacfico, V
Cauca, V Magdalena. 0-1200 m.
ANT, BOL, CHO, MAG, MET,
PUT, QUI, SAN, VAL, VAU. No
evaluada.
Colombia, Ecuador, Brasil.
Killip 35399 (COL, US).

Sanchezia oblonga Ruiz &


Pav.

Sanchezia nobilis Hook.f.,


Sanchezia peruviana (Nees)
Rusby
Arbusto.
Nativa y cultivada. Amazonia.
100-110 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per,
Bolivia.
Rudas 3066 (MO).
Nota: cultivada ocasionalmente
en los Andes, hasta 1500 m /
occasionally cultivated in the
Andes up to 1500 m.

Sanchezia parvibracteata
Sprague & Hutch.

Leonard 1951.
Arbusto.
Nativa y cultivada. Amazonia.
270-310 m.
PUT. No evaluada.
Origen incierto; cultivada por
toda Amrica tropical.
Cuatrecasas 11231 (COL, US).

Sanchezia putumayensis
Leonard

Leonard 1951; Leonard & Smith


1964.
Arbusto.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 100300 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

ACANTHACEAE

Angiosperms

AMA, CHO, NAR, PUT. No


evaluada.
Colombia a Bolivia.
Klug 1653 (HT: US; IT: MO,
NY).
Nota: el registro de Choc
requiere verificacin / choc
record needs verification.

Sanchezia scandens (Lindau)


Leonard & L.B.Sm.
Arbusto.
Nativa. Amazonia. 100 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Per.
Vsquez 12470 (COL, MO).

Sanchezia speciosa Leonard


Leonard 1926; Leonard 1951.
Arbusto.
Nativa y cultivada. Amazonia.
PUT. No evaluada.
Aparentemente nativa de la
Amazonia; cultivada en las
Antillas.
Cuatrecasas 11109 (US).

Sanchezia thinophila
Leonard

Leonard 1953b; Leonard 1958.


Arbusto.
Nativa. Amazonia. 100 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Per.
Schultes 6607 (HT: US; IT: COL).
Sanchezia thinophila f. glabra
Leonard

Siphonoglossa Oerst.
1 especie, 1 especie endmica
Siphonoglossa calcarea
Leonard
Leonard 1958.
Subarbusto.
Endmica. Caribe. 200 m.
MAG. No evaluada.

Haught 3929 (HT: US; IT: COL).


Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Staurogyne Wall.
2 especies, 2 especies endmicas
Staurogyne lepidagathoides
Leonard

Leonard 1951.
Hierba.
Endmica. Caribe. 100-150 m.
SUC. No evaluada.
Pennell s.n. (HT: US; IT: GH,
NY).
Nota: prob. coespecfica con
Staurogyne diantherioides / prob.
conspecific with Staurogyne
diantherioides.

Staurogyne spraguei Wassh.

Staurogyne leptocaulis Leonard


Leonard 1958; Wasshausen 1992.
Hierba.
Endmica. Orinoquia. 190 m.
MET. No evaluada.
Sprague 27 (HT: K; IT: K).
Nota: conocida solo del
tipo. Prob. coespecfica con
Staurogyne diantherioides /
known only from the type; prob.
conspecific with Staurogyne
diantherioides.

Stenandrium Nees
8 especies, 5 especies endmicas
Stenandrium andrei
(Leonard) Wassh.

Aphelandra andrei Leonard


Leonard 1958; Wasshausen 1975;
Wasshausen 1997.
Hierba.
Endmica. Andes.
CUN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Andr 4661 (K).

Stenandrium arnoldii
(Mildbr.) Wassh.

Aphelandra arnoldii Mildbr.


Mildbraed 1930; Leonard 1953a;
Wasshausen 1975.
Hierba.
Endmica. SN Santa Marta.
2150-2200 m.
MAG. No evaluada.
Schultze 771 (B, destruido).

Stenandrium corymbosum
Nees

Nees 1847; Leonard 1953a.


Hierba.
Endmica. 900-2250 m.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Lobb 171 (HT: K).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Stenandrium dulce (Cav.)


Nees

Leonard 1953a.
Hierba.
Nativa. Andes. 2100-2680 m.
BOY, CUN. No evaluada.
Andes de Colombia a Chile y
Argentina.
Espinal 1536 (COL).

Stenandrium fosbergii
(Leonard) Wassh.

Aphelandra fosbergii Leonard


Leonard 1958; Wasshausen 1975;
Wasshausen 1997.
Hierba.
Endmica. Andes. 2450 m.
CUN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Grant 9319 (US).

Stenandrium
humboldtianum Nees

Leonard 1953a.
Hierba.
Nativa. Orinoquia. 120 m.
VIC. No evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

607

ACANTHACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Colombia, Venezuela.
Humboldt s.n. (T: B, destruido?).

Stenandrium nephoica
(Wassh.) Wassh.

Aphelandra nephoica Wassh.


Wasshausen 1973; Wasshausen
1975; Wasshausen 1997.
Hierba.
Endmica. Andes. 2250 m.
BOY. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Grubb 651 (HT: US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Stenandrium radicosum Nees


Leonard 1953a.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1100-2300 m.
BOY, MAG. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Kirkbride 2237 (COL).

Stenostephanus Nees
29 especies, 23 especies
endmicas
Stenostephanus aglaus
(Leonard) J.R.I.Wood

Habracanthus aglaus Leonard


Leonard 1958; Wood 1988;
Wood 2009.
Hierba.
Endmica. Andes. 2100 m.
PUT. No evaluada.
Cuatrecasas 11435 (COL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Stenostephanus ampelinus
(Leonard) J.R.I.Wood
Habracanthus ampelinus
Leonard, Habracanthus
xantholeucus Leonard
Leonard 1958; Wood 1988;
Wood 2009.

608

Subarbusto.
Endmica. Andes. 2500-2800 m.
CUN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Wood 5020 (COL).

Stenostephanus
atropurpureus (Lindau)
J.R.I.Wood

Habracanthus atropurpureus
(Lindau) J.R.I.Wood,
Kalbreyeracanthus atropurpureus
(Lindau) Wassh., Syringidium
purpureum Lindau
Lindau 1922; Wood 1988.
Hierba.
Endmica. Andes.
NSA. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Kalbreyer 1524 (B, destruido).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Stenostephanus charien
(Leonard) J.R.I.Wood

Habracanthus charien Leonard


Leonard 1958; Wood 1988;
Wood 2009.
Hierba.
Endmica. Andes. 2700 m.
CUN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Grant 9439 (US).

Stenostephanus charitopes
(Leonard) J.R.I.Wood

Habracanthus charitopes
(Leonard) J.R.I.Wood,
Hansteinia charitopes Leonard
Leonard 1958; Wood 1988;
Wood 2009.
Hierba.
Endmica. Andes. 1900-2200 m.
CAQ, HUI. No evaluada.
Fosberg 19791 (US).

Stenostephanus cleefii
(Wassh.) J.R.I.Wood

Habracanthus cleefii Wassh.


Wasshausen 1977; Wood 1988;
Wood 2009.
Hierba.
Endmica. Andes. 2900-3300 m.
MET. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Cleef 7859 (HT: US; IT: COL).

Stenostephanus cuatrecasasii
(Leonard) J.R.I.Wood
Habracanthus cuatrecasasii
Leonard
Leonard 1958; Wood 2009.
Subarbusto.
Endmica. Andes. 1700 m.
CAQ. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Cuatrecasas 8740 (HT: F; IT:
COL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Stenostephanus cyaneus
(Lindau) J.R.I.Wood

Habracanthus cyaneus Lindau


Lindau 1897; Wood 1988; Wood
2009.
Hierba.
Nativa. Andes. 2500 m.
BOY, NSA. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Wood 4415 (COL).

Stenostephanus diversicolor
(Lindau) J.R.I.Wood

Habracanthus antipharmacus
Leonard, Habracanthus
diversicolor Lindau,
Habracanthus malacus Wassh.
Lindau 1897; Wood 1988; Wood
2009.
Hierba.
Nativa. Andes. 1500-3000 m.
CES, NSA. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Grant 10731 (HT: US; IT: US).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

ACANTHACEAE

Angiosperms

Stenostephanus
enarthrocoma (Leonard)
J.R.I.Wood

Habracanthus enarthrocoma
Leonard, Habracanthus killipii
Leonard
Leonard 1953a; Leonard 1958;
Wood 1988.
Hierba.
Nativa. Andes. 2200-3000 m.
NSA. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Killip 19966 (US, HT de
Habracanthus killipii).
Nota: a menudo citada
errneamente como
enarthrocomus / often
erroneously cited as
enarthrocomus.

Stenostephanus floriferus
(Leonard) J.R.I.Wood

Habracanthus florifer Leonard


Leonard 1958; Wood 2009.
Subarbusto.
Endmica. Andes. 2100-2250 m.
CAQ. No evaluada.
Cuatrecasas 8519 (HT: US; IT:
COL, NY).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Stenostephanus hispidulus
(Leonard) Wassh.

Habracanthus erythranthus
Leonard, Habracanthus
heliophilus Leonard,
Habracanthus hispidulus Leonard
Leonard 1958; Wood 1988;
Wood 2009.
Hierba, Subarbusto.
Endmica. Andes. 1600-2500 m.
ANT, CHO, TOL. No evaluada.
Wood 5370 (COL).

Stenostephanus kirkbridei
(Wassh.) J.R.I.Wood

Habracanthus kirkbridei (Wassh.)


J.R.I.Wood, Kalbreyeracanthus
kirkbridei Wassh.

Wasshausen 1985a; Wood 1988;


Wood 2009.
Arbusto.
Endmica. SN Santa Marta. 1800
m.
MAG. No evaluada.
Kirkbride 2242 (HT: US; IT:
COL).

Stenostephanus lamprus
(Leonard) J.R.I.Wood

Habracanthus congestus Leonard,


Habracanthus corei Leonard,
Habracanthus lamprus Leonard
Leonard 1958; Wood 1988;
Wood 2009.
Subarbusto.
Endmica. Andes. 2300-2900 m.
BOY, CAU, CUN, TOL. No
evaluada.
Haught 6031 (HT: US; IT: COL).

Stenostephanus latifolius
(Wassh.) J.R.I.Wood

Habracanthus latifolius Wassh.


Wasshausen 1984; Wood 2009.
Subarbusto.
Endmica. Andes. 2600 m.
CES. No evaluada.
Serrana de Perij.
Cuatrecasas 25284 (HT: US; IT:
COL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Stenostephanus leonardianus
(J.R.I.Wood) J.R.I.Wood
Habracanthus leonardianus
J.R.I.Wood
Wood 1988; Wood 2009.
Subarbusto.
Endmica. Andes. 2850 m.
CUN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Wood 5121 (HT: COL; IT: FMB,
K).

Stenostephanus luteynii
(Wassh.) Wassh.

Habracanthus luteynii Wassh.


Subarbusto.
Nativa. Andes? 2100-2350 m.
CES?, NAR? No evaluada.
S Colombia? NE Ecuador.
Nota: esperada; recolectada en
Ecuador a menos de 5 km de la
frontera / expected; collected in
Ecuador less than 5 km from the
border.

Stenostephanus macrochilus
(Lindau) J.R.I.Wood

Habracanthus macrochilus
Lindau, Habracanthus sanctaemartae Wassh.
Lindau 1897; Wood 1988; Wood
2009.
Subarbusto.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2800-2940 m.
CES, MAG. No evaluada.
NE Colombia, NO Venezuela.
Cuatrecasas 24718 (COL,
US, T de Habracanthus
sanctae-martae).

Stenostephanus
magdalenensis (Wassh.)
J.R.I.Wood

Habracanthus magdalenensis
(Wassh.) J.R.I.Wood, Hansteinia
magdalenensis Wassh.,
Hansteinia magdalenensis var.
pilosa Wassh.
Wasshausen 1985b; Wood 1988;
Wood 2009.
Arbusto.
Endmica. SN Santa Marta.
2800-3000 m.
MAG. No evaluada.
Kirkbride 1843 p.p. (HT: US; IT:
COL).

Stenostephanus maximus
(J.R.I.Wood) J.R.I.Wood
Habracanthus maximus
J.R.I.Wood
Wood 1988; Wood 2009.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

609

ACANTHACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Subarbusto.
Endmica. Andes. 2000 m.
CAQ. No evaluada.
Wood 5028 (HT: COL; IT: FMB,
K).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Leonard 1958; Wood 1988;


Wood 2009.
Hierba, Subarbusto.
Endmica. Andes. 1600-2050 m.
VAL. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Cuatrecasas 18515 (HT: US).

Leonard 1958; Wood 2009.


Hierba.
Endmica. Andes. 2140-2700 m.
ANT, CAL, CAU, HUI, VAL. No
evaluada.
Barkley 19An.199 (HT: US; IT:
COL).

Stenostephanus pilosus
(Leonard) J.R.I.Wood

Stenostephanus racemosus
J.R.I.Wood

Stenostephanus syscius
(Leonard) J.R.I.Wood

Habracanthus pilosus Leonard


Leonard 1958; Wood 1988;
Wood 2009.
Hierba.
Endmica. Andes. 2200-2800 m.
BOY, CUN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Grant 9343 (HT: US).

Stenostephanus puberulus
Lindau

Habracanthus puberulus
(Lindau) J.R.I.Wood,
Habracanthus smithii Leonard
Lindau 1897; Leonard 1958;
Wood 1988.
Subarbusto.
Endmica. Andes. 2500-2800 m.
SAN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Killip 19257 (US, T de
Habracanthus smithii).

Stenostephanus
putumayensis (Leonard)
J.R.I.Wood

Habracanthus putumayensis
Leonard
Leonard 1958; Wood 1988;
Wood 2009.
Subarbusto.
Endmica. Andes. 2400-2500 m.
PUT. No evaluada.
Schultes 7740 (HT: US; IT: COL).

Stenostephanus pycnostachys
(Leonard) J.R.I.Wood
Habracanthus pycnostachys
Leonard

610

Habracanthus racemosus
J.R.I.Wood
Wood 1988; Wood 2009.
Hierba.
Endmica. Andes. 2100 m.
CAS. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Wood 5145 (HT: COL; IT: FMB,
K).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Stenostephanus sanguineus
(Nees) Wassh.

Habracanthus callianthus
Leonard, Habracanthus hylobius
Leonard, Habracanthus
microcalyx Leonard,
Habracanthus oresibus Leonard,
Habracanthus sanguineus Nees
Nees 1847; Leonard 1958; Wood
1988.
Hierba, Subarbusto.
Nativa. Andes. 1800-2900 m.
CAU, CUN, HUI, QUI, RIS,
TOL, VAL. Preocupacin Menor
(Propuesta aqu).
Garca-Barriga 12945 (COL).
Nota: podra ser endmica;
registros de Venezuela y Ecuador
necesitan confirmacin /
might be endemic; Venezuela
and Ecuador records need
confirmation.

Stenostephanus scolnikae
(Leonard) J.R.I.Wood

Habracanthus caucensis Leonard,


Habracanthus pennellii Leonard,
Habracanthus scolnikae Leonard

Habracanthus syscius Leonard,


Habracanthus trichotus Leonard
Leonard 1958; Wood 1988;
Wood 2009.
Hierba.
Endmica. Andes. 1800-2400 m.
CES, NSA. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Cuatrecasas 12419 (COL, US, T
de Habracanthus trichotus).

Stenostephanus xanthothrix
(Leonard) J.R.I.Wood

Habracanthus xanthothrix
Leonard
Leonard 1958; Wood 1988;
Wood 2009.
Hierba.
Endmica. Andes. 2400 m.
CUN. No evaluada.
Kie 4671 (HT: C; IT: COL).
Nota: conocida solo del rea del
tipo / known only from the type
area.

Tetramerium Nees
1 especie
Tetramerium nervosum Nees
Leonard 1958; Daniel 1986.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Andes, Caribe. 120-600
m.
BOL, MAG, SAN, SUC. No
evaluada.
SE Estados Unidos a Per.
Haught 4760 (COL, US).
Nota: zonas secas / dry areas.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

ACANTHACEAE

Angiosperms

Thunbergia Retz.
2 especies
Thunbergia alata Sims

Leonard 1951.
Trepadora.
Naturalizada. Andes, Caribe, V
Cauca. 350-2600 m.
ANT, CES, CUN, GUJ, MET,
QUI, SAN, VAL. No evaluada.
Nativa de frica; cultivada como
ornamental en los trpicos.
Cuatrecasas 14461 (COL, US).

Thunbergia fragrans Roxb.

Leonard 1951.
Trepadora.
Cultivada y naturalizada. Andes.
8-1700 m.
ANT, BOL, BOY, CAU, CHO,
CUN, NAR, QUI, SAP, SAN,
VAL. No evaluada.
Nativa de India; cultivada como
ornamental en los trpicos.
Romero-Castaeda 2179 (COL).

Trichanthera Kunth
2 especies
Trichanthera corymbosa
Leonard

Leonard 1951; Leonard 1958.


rbol.
Nativa. Andes. 1400-2100 m.
CES, NSA, SAN. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Killip 20140 (HT: US; IT: GH,
NY).

Trichanthera gigantea
(Humb. & Bonpl.) Nees

Leonard 1951.
Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 0-2000 m.
ANT, BOL, BOY, CAL, CAQ,
CAU, CHO, CUN, HUI, MET,
NAR, NSA, PUT, QUI, RIS,

SAN, TOL, VAL. Preocupacin


Menor (Propuesta aqu).
Costa Rica a Colombia Y
Venezuela.
Lozano 5641 (COL).

ACHARIACEAE
por Mac H. Alford
(Lista preliminar compilada
por Marcela Celis y ngela
Rodrguez)
3 gneros, 15 especies, 2 especies
endmicas

Carpotroche Endl.
8 especies
Carpotroche amazonica
Eichler

Sleumer 1980.
Arbolito.
Nativa. Amazonia. 240 m.
AMA, CAQ, PUT, VAU. No
evaluada.
Colombia, Brasil.
Garca-Barriga 13930 (COL, NY,
US).

Carpotroche grandiflora
Eichler

Sleumer 1980.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 150-300 m.
GUI, VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Schultes 9357 (COL, GH, IAN,
K, US).

Carpotroche integrifolia
Kuhlm.

Sleumer 1980.
Arbusto, arbolito.
Nativa. Amazonia. 240 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Brasil.
Garca-Barriga 14613 (COL, US).

Carpotroche longifolia
(Poepp.) Benth.

Mayna linguifolia R.E.Schult.,


Mayna longifolia Poepp., Mayna
muricida R.E.Schult.
Sleumer 1980.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Caribe,
Orinoquia, Pacfico. 0-1200 m.
AMA, ANT, CAQ, CHO, PUT,
VAU. No evaluada.
Panam, Suramrica.
Schultes 5378 (COL, GH, MO,
US).

Carpotroche pacifica
(Cuatrec.) Cuatrec.

Mayna pacifica Cuatrec.


Sleumer 1980.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Pacfico.
0-350 m.
AMA, CAU, CHO, VAL. No
evaluada.
Colombia, Per.
Cuatrecasas 14187 (HT: COL; IT:
F, L).

Carpotroche platyptera
Pittier
Sleumer 1980.
Arbusto, arbolito.
Nativa. Pacfico. 70 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Guatemala a Ecuador.
McDade 960 (MO).

Carpotroche ramosii
(Cuatrec.) Cuatrec.

Mayna ramosii Cuatrec.


Sleumer 1980.
Arbolito, rbol.
Nativa. Pacfico. 5-50 m.
CAU, NAR. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Cuatrecasas 14206 (HT: COL; IT:
F, L).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

611

ACHARIACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Carpotroche surinamensis
Uittien

Sleumer 1980.
Arbolito.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 100 m.
AMA. No evaluada.
Panam a N Suramrica.
Narvez 60 (COL).

Lindackeria C.Presl
2 especies
Lindackeria laurina C.Presl

Lindackeria nitida Killip &


R.E.Schult.
Sleumer 1980.
Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, V Cauca, V
Magdalena. 0-1000 m.
AMA, ANT, BOL, BOY, CAQ,
CHO, CR, MAG, MET, SAN.
No evaluada.
Mxico a Colombia y Venezuela.
Haught 1917 (COL, GH, LIL,
MICH, US).

Lindackeria paludosa
(Benth.) Gilg

Sleumer 1980.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 100-500
m.
AMA, CAQ, GUV, MET, PUT,
VAU, VIC. No evaluada.
Amazonia.
Little 8253 (COL, US).

Mayna Aubl.
5 especies, 2 especies endmicas
Mayna grandifolia
(H.Karst.) Warb.

Dendrostylis grandifolia H.Karst.


Sleumer 1980.
Arbusto, arbolito, rbol.

612

Nativa. Amazonia, Guayana y


Macarena, Caribe, Pacfico, V
Magdalena. 0-1950 m.
AMA, ANT, ATL, BOL, CHO,
CR, HUI, MAG, PUT, SAN,
SUC. No evaluada.
Panam a Brasil.
Karsten s.n. (HT: LE; IT: M, W).

Mayna hystricina (Gleason)


Sleumer

Sleumer 1980.
rbol.
Endmica. Pacfico, V
Magdalena. 300-1000 m.
ANT, CHO, CUN, TOL. En
Peligro (Propuesta aqu).
Karsten s.n. (HLT: LE; ILT: B,
GOET, W).

ACHATOCARPACEAE

Sleumer 1980.
Arbusto, arbolito.
Nativa. Andes. 1400-2100 m.
BOY. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Lawrance 406 (HT: NY; IT: A,
BM, F, G, K, MO, U, US).

por Rodrigo Bernal

Mayna odorata Aubl.

1 especie

Mayna glomerata Killip &


R.E.Schult.
Sleumer 1980.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Caribe, Orinoquia,
Pacfico, V Magdalena. 0-1550
m.
AMA, ANT, CAQ, CHO, CUN,
MAG, MET, PUT, SAN, VAU,
VIC. No evaluada.
Honduras a Brasil y Bolivia.
Idrobo 2159 (COL, MO).

Mayna pubescens (Triana &


H.Karst.) Warb.

Dendrostylis pubescens H.Karst.


& Triana
Sleumer 1980.
Arbusto, arbolito.
Endmica. Andes, Pacfico. 10002000 m.
CHO, CUN, VAL. En Peligro
(Propuesta aqu).
Idrobo 1502 (COL).

Mayna suaveolens (Triana &


H.Karst.) Warb.

(Lista preliminar compilada por


Laura Clavijo)
1 gnero, 1 especie

Achatocarpus Triana
Achatocarpus nigricans
Triana

Todzia 2001c.
Arbusto, rbol.
Nativa. Islas Caribeas, Caribe,
V Cauca, V Magdalena. 10-1300
m.
ANT, ATL, BOL, CUN, GUJ,
HUI, MAG, SAP, SUC, TOL,
VAL. No evaluada.
S Mxico a Bolivia.
Lozano 2700 (COL).

ACTINIDIACEAE
por Lawrence M. Kelly
(Lista preliminar compilada por
Nelson R. Salinas)
1 gnero, 35 especies, 20 especies
endmicas

Saurauia Willd.

35 especies, 20 especies
endmicas

Dendrostylis suaveolens Triana &


H.Karst.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

ACTINIDIACEAE

Angiosperms

Saurauia alloplectifolia
Soejarto

Soejarto 1988.
rbol.
Endmica. Andes. 520-620 m.
CHO. No evaluada.
Forero 6047 (HT: COL; IT: COL,
MO).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Saurauia arnoldii Sleumer

Soejarto 1980.
rbol.
Endmica. Andes, SN Santa
Marta. 1090-2400 m.
ANT, CUN, MAG. No evaluada.
Kernan 125 (NT: NY; INT: P,
US).

Saurauia aromatica
R.E.Schult.

Saurauia alvaroi R.E.Schult.,


Saurauia echinosepala R.E.Schult.
Soejarto 1980.
rbol.
Endmica. Andes. 500-2600 m.
CAL, CAQ, CAU, HUI, PUT,
VAL. No evaluada.
Cuatrecasas 9105 (LT: F, ILT:
US).

Saurauia brachybotrys
Turcz.

Saurauia brachybotrys var.


macrantha Buscal., Saurauia
peduncularis var. veraniana
Buscal.
Soejarto 1980; Rangel-Ch. 2000.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Andes. 671-2500 m.
ANT, CAL, CAU, CHO, HUI,
NAR, PUT, QUI, RIS, TOL, VAL.
No evaluada.
Venezuela a Ecuador.
Linden 972 (HT: MB; IT: F, G,
K, P).

Saurauia bullosa Wawra

Saurauia garcia-barrigae
R.E.Schult.
Soejarto 1980; Rangel-Ch. 2000.
rbol.
Nativa. Andes. 2200-3600 m.
ANT, CAL, CAU, CUN, HUI,
NAR, PUT, QUI, SAN, TOL,
VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per.
Idrobo 3486 (COL, NY).

Saurauia caquetensis
R.E.Schult.

Soejarto 1980; Rangel-Ch. 2000.


Arbusto.
Endmica. Andes. 1750-3150 m.
ANT, CAQ, CAU, HUI, PUT. No
evaluada.
Cuatrecasas 8439 (HT: US; IT:
COL, F).
Saurauia caquetensis var.
caquetensis, Saurauia caquetensis
var. parviflora Soejarto

Saurauia chiliantha
R.E.Schult.

Saurauia kallima R.E.Schult.


Soejarto 1980.
Arbusto, arbolito, rbol.
Endmica. Andes. 1300-2900 m.
ANT, CAL, CAU, CHO, QUI,
RIS, TOL, VAL. No evaluada.
Dugand 2988 (HT: COL; IT: GH,
US).

Saurauia chocoensis Soejarto


Soejarto 1988.
Arbusto, rbol.
Endmica. Andes, Pacfico. 501670 m.
ANT, CHO. No evaluada.
White 70 (HT: F; IT: MO).

Saurauia choriophylla
R.E.Schult. & Gut.

Soejarto 1980.
rbol.
Endmica. Andes. 1300-3550 m.

ANT, BOY, CAL, GUJ, HUI, RIS,


TOL, VAL. No evaluada.
Toro 845 (HT: MEDEL; IT: NY).

Saurauia cuatrecasasiana
R.E.Schult.

Soejarto 1980.
rbol.
Endmica. Andes. 1200-3150 m.
ANT, CAL, CAU, CHO, HUI,
QUI, RIS, TOL, VAL. No
evaluada.
Cuatrecasas 9209 (HT: COL; IT:
F, US).
Nota: a menudo citada
errneamente como cuatrecasana
(ver Art. 60.12 del ICN) / often
erroneously cited as cuatrecasana
(see Art. 60.12 of the ICN).

Saurauia excelsa Willd.

Saurauia schlimii Sprague


Soejarto 1980.
Arbolito.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
420-2150 m.
ANT, CAS, MAG, NAR, NSA,
SAN. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Uribe-Uribe 6321 (COL, NY).

Saurauia floccifera Triana &


Planch.
Soejarto 1980.
rbol.
Nativa. Andes, Pacfico. 1002350 m.
ANT, BOY, CAQ, CHO, CUN,
MET, NSA. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Triana s.n. (LT: G; ILT: F, K, P,
US).

Saurauia isoxanthotricha
Buscal.
Saurauia anolaimensis
R.E.Schult. & Garca-Barr.,
Saurauia intonsa R.E.Schult.
Soejarto 1980.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

613

ACTINIDIACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Arbusto.
Nativa. Andes. 1260-2800 m.
CUN, HUI, MET, PUT, SAN. No
evaluada.
Colombia, Ecuador, Per.
Little 8482 (COL, NY).

Saurauia laevigata Triana &


Planch.

Soejarto 1980.
rbol.
Endmica. Andes, V Magdalena.
600-1900 m.
ANT, CUN, TOL. No evaluada.
Triana s.n. (LT: G; ILT: P).

Saurauia lehmannii Hieron.


rbol.
Nativa. Andes. 1650-1810 m.
ANT. Casi Amenazada
(Propuesta aqu).
Colombia, Ecuador, Per.
Callejas 8181 (HUA, NY).

Saurauia micayensis Killip

Saurauia rigidissima R.E.Schult.


Soejarto 1980.
Arbusto, rbol.
Endmica. Andes. 1240-2880 m.
ANT, CAU, NAR, VAL. No
evaluada.
Killip 7932 (LT: US).

Saurauia multinervis
Soejarto

Soejarto 1980.
Arbusto.
Endmica. Andes. 2000-2720 m.
CAU. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Idrobo 54 (HT: US; IT: GH).

Saurauia omichlophila
R.E.Schult.

Soejarto 1980; Rangel-Ch. 2000.


Arbusto.
Nativa. Andes. 1700-3800 m.
CAU, CHO, NAR, PUT. No
evaluada.

614

Colombia, Bolivia.
Schultes 3236 (HT: ECON; IT:
COL, GH).

Saurauia oroquensis
Soejarto

Soejarto 1989; Rangel-Ch. 2000.


rbol.
Endmica. Andes. 2600 m.
NSA. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Barclay 3734 (HT: US; IT: COL).

Saurauia parviflora Triana &


Planch.
Saurauia parviflora f.
lehmanniana Buscal.
Soejarto 1980.
Arbusto, arbolito, rbol.
Endmica. Andes, V Cauca. 5502275 m.
ANT, CAU, NAR, VAL. No
evaluada.
Triana s.n. (HT: BM).

Saurauia peduncularis
Triana & Planch.

Soejarto 1980.
Arbusto, rbol.
Nativa. Andes. 1000-2400 m.
NAR, VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Bolivia.
Soejarto 937 (COL, NY).

Saurauia portachuelensis
R.E.Schult.

Soejarto 1980.
Arbolito.
Endmica. Andes. 1080-3000 m.
ANT, HUI, PUT. No evaluada.
Ipiales 40 (HT: ECON; IT: F).

Saurauia prainiana Buscal.


Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Andes. 1000-2100 m.
ANT, VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per.
Luteyn 13213 (COL, NY).

Saurauia pseudoleucocarpa
Buscal.

Soejarto 1980.
Arbusto, rbol.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-830 m.
CAU, CHO, VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Bolivia.
Lehmann BT-1173 (LT: G; ILT: F,
K, NY).

Saurauia pulchra Sprague

Soejarto 1980.
Arbolito, rbol.
Endmica. Andes. 1300-2300 m.
CAU, HUI. No evaluada.
Little 7540 (COL, NY).

Saurauia putumayonis
R.E.Schult.

Soejarto 1980.
Arbusto, arbolito.
Endmica. Andes. 1300-2900 m.
ANT, HUI, MET, PUT. No
evaluada.
Cuatrecasas 11431 (HT: COL; IT:
F, US).

Saurauia rhodosma Sleumer


Sleumer 1934; Soejarto 1980.
Arbusto.
2300 m.
MAG. No evaluada.
Schultze 1141 (B, destruido?).
Nota: especie dudosa; ver
Soejarto (1980) / dubious
species; see Soejarto (1980).

Saurauia scabra (Kunth)


D.Dietr.

Palaua scabra Kunth, Saurauia


humboldtiana Buscal., Saurauia
narcissifragrans R.E.Schult.,
Saurauia prainiana var.
humboldtiana Buscal.
Soejarto 1980.
rbol.
Nativa. Andes. 1400-2800 m.
BOY, CAL, CAQ, CAU, CUN,
HUI, MET, RIS, SAN, TOL. No
evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

ACTINIDIACEAE

Angiosperms

Colombia, Venezuela.
Bonpland s.n. (LT: P; ILT: F).

Saurauia schultesiana
Soejarto

Soejarto 1980.
rbol.
Endmica. Andes. 3200-3400 m.
RIS. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Pennell 10501 (HT: NY).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Saurauia spinuligera
R.E.Schult.

Soejarto 1980.
Arbusto.
Endmica. Andes. 1450-3300 m.
ANT, CHO, RIS. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Pennell 10452 (HT: GH).

Saurauia stapfiana Buscal.

Soejarto 1980.
Arbusto, arbolito, rbol.
Endmica. Andes. 900-3300 m.
ANT, BOY, CAU, CHO, NAR,
NSA, PUT, TOL, VAL. No
evaluada.
Triana 267 (LT: P; ILT: G, K).
Saurauia stapfiana var. radiata
Soejarto, Saurauia stapfiana var.
stapfiana

Saurauia strigillosa Triana &


Planch.

Saurauia floribunda var. laevigata


Buscal., Saurauia strigillosa var.
microphylla Buscal.
Soejarto 1980.
Arbusto, rbol.
Endmica. Andes. 1500-2800 m.
ANT, CAQ, QUI, TOL. No
evaluada.
Triana s.n. (LT: G; ILT: F, P).

Saurauia tomentosa (Kunth)


Spreng.
Saurauia pruinosa R.E.Schult.
Soejarto 1980.
rbol.
Nativa. Andes. 1200-3200 m.
CAU, HUI, NAR, NSA, PUT,
SAN, VAL. No evaluada.
Venezuela a Ecuador.
Soejarto 1053 (COL, NY).

Saurauia ursina Triana &


Planch.

Soejarto 1980.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Andes. 700-2700 m.
ANT, CUN, RIS, SAN. No
evaluada.
Venezuela a Ecuador.
Triana s.n. (LT: K; ILT: F, G, P).

Saurauia yasicae Loes.

Saurauia herbert-smithii Rusby,


Saurauia smithiana Buscal.
Soejarto 1980.
rbol.
Nativa. Andes, Caribe, Pacfico,
SN Santa Marta, V Magdalena.
0-2000 m.
ANT, CHO, CUN, GUJ, MAG,
TOL. No evaluada.
Mxico a Colombia y Venezuela.
Little 7370 (COL, NY).

ADOXACEAE
por Rodrigo Bernal
(Lista preliminar compilada
por Marcela Celis y Nelson R.
Salinas)
2 gneros, 21 especies, 8 especies
endmicas

Sambucus L.
1 especie

Sambucus nigra L.

Bolli 1994.
Arbusto, arbolito.
Nativa y cultivada. Andes, SN
Santa Marta, V Cauca. 700-2700
m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
HUI, MAG, MET, NAR, PUT,
QUI, SAN, VAL. Preocupacin
Menor (Propuesta aqu).
Europa; Islas Canarias; Madeira;
Canad a Argentina.
Schultes 7600 (COL).
Sambucus nigra subsp.
canadensis (L.) Bolli, Sambucus
nigra subsp. peruviana (Kunth)
Bolli

Viburnum L.
20 especies, 8 especies endmicas
Viburnum anabaptista
Graebn.

Killip & Smith 1930.


Arbusto.
Nativa. Andes. 2100-2850 m.
ANT, QUI. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Snchez 1275 (MEDEL, MO).

Viburnum antioquiense
Killip & A.C.Sm.

Killip & Smith 1930.


Arbusto, rbol, trepadora.
Endmica. Andes. 1700-3200 m.
ANT, CUN, QUI. No evaluada.
Archer 568 (HT: US; IT: NY).

Viburnum axillare Triana

Idrraga et al. 2011.


Subarbusto, rbol.
Endmica. Andes. 2000-3000 m.
ANT. No evaluada.
Triana 1878 (HT: P).

Viburnum floccosum Killip &


A.C.Sm.
Killip & Smith 1929; Killip &
Smith 1930.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

615

ADOXACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Arbusto.
Endmica. Andes. 2000-3500 m.
BOY, SAN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Killip 18082 (HT: US; IT: A, GH,
NY).

Viburnum fragile Killip &


A.C.Sm.

Killip & Smith 1929; Killip &


Smith 1930.
Arbolito.
Endmica. Andes. 2100-2200 m.
HUI. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Rusby 757 (HT: NY).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Viburnum glabratum Kunth


Killip & Smith 1929; Killip &
Smith 1930.
rbol.
Nativa. Andes. 1000-1700 m.
CUN, HUI, TOL. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Bonpland s.n. (T: P).

Viburnum goudotii Killip &


A.C.Sm.
Killip & Smith 1930.
rbol.
Nativa. Andes. 2600-3100 m.
CUN. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Goudot 2 (T: K).

Viburnum hallii (Oerst.)


Killip & A.C.Sm.

Viburnum apiculatum Killip &


A.C.Sm.
Killip & Smith 1930.
Arbusto, rbol, trepadora.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1300-3500 m.
ANT, BOY, CAU, CES, CUN,
HUI, MAG, NAR, RIS, SAN,
VAL. No evaluada.

616

Colombia a Bolivia.
Betancur 7076 (COL, MO).

Viburnum jamesonii (Oerst.)


Killip & A.C.Sm.
Killip & Smith 1930; Rangel-Ch.
2000.
Arbusto.
Nativa. Andes. 2700-3150 m.
CAU, NAR, VAL. No evaluada.
S Colombia, N Ecuador.
Cuatrecasas 19268 (COL).

Viburnum lasiophyllum
Benth.

Killip & Smith 1929; Killip &


Smith 1930.
Arbusto, arbolito.
Nativa. Andes. 1200-2845 m.
ANT, CHO, CUN, HUI, RIS. No
evaluada.
Colombia, Ecuador.
Hartweg 1041 (T: US).

Viburnum lehmannii Killip


& A.C.Sm.

Killip & Smith 1929; Killip &


Smith 1930.
Arbusto, rbol.
Endmica. Andes. 1500-2800 m.
CAU, HUI. No evaluada.
Lehmann BT671 (HT: NY; IT: F).

Viburnum pichinchense
Benth.

Killip & Smith 1929; Killip &


Smith 1930; Rangel-Ch. 2000.
Arbusto, arbolito.
Nativa. Andes. 1300-3600 m.
CAU, CUN, NSA, PUT, QUI,
RIS, TOL. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Bolivia.
Lozano 3660 (COL).
Viburnum pichinchense subsp.
toledense Killip & A.C.Sm.

Viburnum queremalense
Cuatrec.

Cuatrecasas 1952.
Endmica. Andes. 1570-1740 m.
VAL. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Cuatrecasas 23817 (HT: F; IT:
COL, F).

Viburnum subsessile Killip &


A.C.Sm.
Killip & Smith 1930.
rbol.
Endmica. Andes. 1800 m.
NSA. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Kalbreyer 533 (HT: K).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Viburnum suratense Killip &


A.C.Sm.

Killip & Smith 1929; Killip &


Smith 1930.
rbol.
Endmica. Andes. 2000-3200 m.
CUN, SAN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Killip 16743 (HT: NY; IT: A, GH,
US).

Viburnum tinoides L.f.

Viburnum leptophyllum Killip &


A.C.Sm.
Killip & Smith 1929; Killip &
Smith 1930; Rangel-Ch. 2000.
Arbusto, arbolito, rbol,
Trepadora.
Nativa. Andes. 920-3724 m.
ANT, BOY, CUN, GUJ, NAR,
QUI, RIS, SAN, VAL. No
evaluada.
Colombia, Venezuela.
Fernndez 12115 (COL).
Viburnum tinoides var.
venezuelense (Killip & A.C.Sm.)
Steyerm.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

ADOXACEAE

Angiosperms

Viburnum toronis Killip &


A.C.Sm.

Viburnum cornifolium Killip &


A.C.Sm.
Killip & Smith 1929; Killip &
Smith 1930; Vargas-Lpez 2002.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Andes. 1100-3650 m.
ANT, BOY, CAL, CUN, HUI,
MAG, NAR, QUI, RIS, SAN,
VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Toro 424 (HT: NY; IT: MEDEL).
Nota: sinonimia establecida
por H. Vargas (2003) en etiqueta
/ synonymy established by H.
Vargas (2003) on label.

Viburnum triphyllum Benth.


Killip & Smith 1929; Killip &
Smith 1930; Rangel-Ch. 2000.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Andes. 1700-3200 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, GUJ,
NAR, RIS, SAN, VAL. No
evaluada.
Venezuela a Bolivia.
Hartweg 1040 (HT: NY).
Viburnum triphyllum f.
macrophyllum (Oerst.) Killip &
A.C.Sm., Viburnum triphyllum f.
triphyllum

Viburnum undulatum
(Oerst.) Killip & A.C.Sm.

Killip & Smith 1930.


Arbusto, arbolito, rbol, liana.
Nativa. Andes. 2050-3450 m.
ANT, QUI, VAL. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Linden 1128 (T: K).

Viburnum urbani Graebn.

Killip & Smith 1930.


Arbusto, arbolito.
Nativa. Andes. 1300-2680 m.
ANT, CAU. No evaluada.
Colombia a Per.
Lehmann 5161 (HT: B; IT: K).

AIZOACEAE
por Rodrigo Bernal
(Lista preliminar compilada por
ngela Rodrguez)
3 gneros, 4 especies

Aptenia N.E.Br.
1 especie
Aptenia cordifolia (L.f.)
Schwantes

Eliasson 1996.
Hierba.
Naturalizada. Andes. 2500-2600
m.
CUN. No evaluada.
Nativa de Surfrica.
Gentry 17080 (MO).

Sesuvium L.
2 especies
Sesuvium edmonstonei
Hook.f.

Dugand 1968a; Eliasson 1996;


Rangel-Ch. 2004.
Hierba.
Nativa. Caribe. 0-20 m.
GUJ. No evaluada.
Costas de Colombia, Venezuela,
Curazao, Islas Galpagos.
Roldn 1033 (HUA).
Nota: originalmente descrita
como edmondstonii, nombre que
debe ser corregido, conforme al
Art. 60.12 del ICN / originally
described as edmondstonii, a
name that must be corrected in
accordance with Art. 60.12 of the
ICN.

Sesuvium portulacastrum
(L.) L.

Rangel-Ch. 2004.
Hierba.
Nativa. Caribe, Pacfico. 0-2 m.

ANT, ATL, BOL, CHO, GUJ,


MAG. No evaluada.
Pantropical.
Marulanda 954 (HUA, MO).

Trianthema L.
1 especie
Trianthema portulacastrum
L.
Rangel-Ch. 2004.
Hierba.
Nativa. Caribe. 0-120 m.
ANT, GUJ. No evaluada.
Pantropical.
Roldn 977 (HUA, MO).

ALISMATACEAE
por Jos A. Posada-Garca
(Lista preliminar compilada por
Laura Clavijo)
5 gneros, 21 especies

Echinodorus Rich.
8 especies
Echinodorus cordifolius (L.)
Griseb.
Echinodorus fluitans Fassett
Haynes & Holm-Nielsen 1986;
Haynes & Holm-Nielsen 1994;
Lehtonen 2008.
Hierba, Acutica.
Nativa. Caribe. 50 m.
GUJ, MAG. No evaluada.
Norteamrica, Mxico,
Colombia, Venezuela.
Schmidt-Mumm 216 (UNA).
Echinodorus cordifolius subsp.
fluitans (Fassett) R.R.Haynes &
Holm-Niels.

Echinodorus floribundus
(Seub.) Seub.

Echinodorus grandiflorus var.


floribundus (Seub.) Micheli

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

617

ALISMATACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Haynes & Holm-Nielsen 1986;


Haynes & Holm-Nielsen 1994;
Lehtonen 2008.
Hierba, Acutica.
Nativa. V Cauca. 1000 m.
VAL. No evaluada.
Centroamrica a Venezuela y
Brasil; Cuba.
Escobar 8158 (HUA, UNA).

Echinodorus grisebachii
Small

Haynes & Holm-Nielsen 1986;


Haynes & Holm-Nielsen 1994;
Lehtonen 2008.
Hierba, Acutica.
Nativa. Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 40 m.
BOY, CHO, MET. No evaluada.
Nicaragua a Brasil y Guayana
Francesa; Cuba.
Romero-Castaeda 6200 (COL).

Echinodorus horizontalis
Rataj

Haynes & Holm-Nielsen 1986;


Haynes & Holm-Nielsen 1994;
Lehtonen 2008.
Hierba, Acutica.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 100-280 m.
AMA, GUV. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil,
Per.
Snchez 308 (AAU, COAH).

Echinodorus paniculatus
Micheli

Haynes & Holm-Nielsen 1986;


Haynes & Holm-Nielsen 1994;
Lehtonen 2008.
Hierba, Acutica.
Nativa. Caribe, Orinoquia, V
Cauca. 5-250 m.
ANT, ARA, ATL, BOL, CR,
MAG, SUC. No evaluada.
Mxico a Paraguay y Argentina.
Rivera 1818 (COL).

618

Echinodorus scaber Rataj

Echinodorus scaber var.


proliferatus Rataj
Lehtonen 2008.
Hierba, Acutica.
Nativa. V Magdalena. 100 m.
ANT. No evaluada.
Nicaragua, Colombia, Venezuela,
Guyana, Brasil.
Pennell 57 (NY).

Echinodorus trialatus Fassett


Lehtonen 2008.
Hierba, Acutica.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Caribe, Orinoquia.
120-300 m.
BOL, CAS, GUV, MET, VAU. No
evaluada.
Panam, Colombia, Venezuela.
Cuatrecasas 4283 (HT: US; IT:
COL, F, US).

Echinodorus tunicatus Small


Haynes & Holm-Nielsen 1986;
Haynes & Holm-Nielsen 1994;
Lehtonen 2008.
Hierba, Acutica.
Nativa. Amazonia, Caribe,
Pacfico. 50-500 m.
ANT, BOL, CHO, PUT. No
evaluada.
Costa Rica a Per y Brasil.
Callejas 9716 (HUA, UNA).

Helanthium (Benth. &


Hook.f.) J.G.Sm.
2 especies
Helanthium bolivianum
(Rusby) Lehtonen & Myllys

Echinodorus bolivianus (Rusby)


Holm-Niels., Echinodorus
quadricostatus Fassett
Haynes & Holm-Nielsen 1986;
Haynes & Holm-Nielsen 1994;
Lehtonen & Myllys 2008.
Hierba, Acutica.

Nativa. Amazonia, Guayana


y Macarena, Pacfico, V
Magdalena. 0-280 m.
ANT, GUV, MET, TOL, VAL,
VAU. No evaluada.
C Norteamrica a Argentina;
Caribe.
Cuatrecasas 16229 (COL, F, G, P).

Helanthium tenellum
(Schult.f.) J.G.Sm.

Echinodorus tenellus (Schult.


&Schult.f.) Buchenau,
Echinodorus tenellus var. tenellus
Haynes & Holm-Nielsen 1986;
Lot & Novelo 1994.
Hierba, Acutica.
Nativa. Orinoquia, V Magdalena.
130-500 m.
BOY, MET, SAN, VIC. No
evaluada.
Norteamrica a Brasil.
Cuatrecasas 7878 (COL).

Hydrocleys Rich.
2 especies
Hydrocleys nymphoides
(Willd.) Buchenau

Haynes & Holm-Nielsen 1992.


Hierba, Acutica.
Nativa. Andes, Caribe, V
Magdalena. 400-1900 m.
ANT, HUI, MAG. No evaluada.
Panam a Argentina.
Roldn 2712 (HUA).

Hydrocleys parviflora Seub.


Haynes & Holm-Nielsen 1992.
Hierba, Acutica.
Nativa. Caribe. 100 m.
CR. No evaluada.
S Mxico a Bolivia y Brasil.
Bristow 43 (COL).

Limnocharis Bonpl.
2 especies

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

ALISMATACEAE

Angiosperms

Limnocharis flava (L.)


Buchenau

Haynes & Holm-Nielsen 1992.


Hierba, Acutica.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Pacfico, V Magdalena.
5-950 m.
AMA, ANT, ATL, CHO, CUN,
GUV, MAG, NAR, SAN, SUC,
VAL. No evaluada.
Amrica tropical y subtropical;
Antillas.
Schultes 18647 (COL, MO).

Limnocharis laforestii
Griseb.

Limnocharis emarginata Humb.


& Bonpl.
Haynes & Holm-Nielsen 1992.
Hierba, Acutica.
Nativa. Andes, Pacfico. 150-900
m.
ANT. No evaluada.
Suramrica.
Albert 8618 (HUA).

Sagittaria L.
7 especies
Sagittaria guayanensis
Kunth

Haynes & Holm-Nielsen 1986;


Haynes & Holm-Nielsen 1994.
Hierba, Acutica.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia, V Cauca. 100-600 m.
ANT, CAQ, CAS, CAU, CES,
MAG, MET, SAN, TOL. No
evaluada.
Costa Rica a Per y Brasil.
Cuatrecasas 4457 (COL).
Sagittaria guayanensis subsp.
guayanensis

Sagittaria intermedia
Micheli

Haynes & Holm-Nielsen 1986;


Haynes & Holm-Nielsen 1994.
Hierba, Acutica.

Nativa. Caribe. 10-20 m.


ATL, MAG. No evaluada.
Mxico, Colombia; Caribe.
Dugand 4829 (COL, US).

Sagittaria lancifolia L.

Haynes & Holm-Nielsen 1986;


Haynes & Holm-Nielsen 1994.
Hierba, Acutica.
Nativa. Caribe, Pacfico. 0-100 m.
ANT, ATL, CAU, CHO, CR,
MAG, NAR. No evaluada.
Norteamrica a Brasil; Antillas.
Gutirrez 18C004 (NY, US).
Sagittaria lancifolia subsp.
lancifolia, Sagittaria lancifolia
subsp. media (Micheli) Bogin

Sagittaria latifolia Willd.

Haynes & Holm-Nielsen 1986;


Haynes & Holm-Nielsen 1994.
Hierba, Acutica.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Orinoquia, V Cauca.
200-1130 m.
ANT, MAG, VAL. No evaluada.
Norteamrica a Colombia.
Callejas 8918 (HUA, NY).

Sagittaria rhombifolia
Cham.

Haynes & Holm-Nielsen 1986;


Haynes & Holm-Nielsen 1994.
Hierba, Acutica.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 240 m.
GUV. No evaluada.
Costa Rica a Argentina.
Cuatrecasas 7739 (COL, F).

Sagittaria sprucei Micheli

Haynes & Holm-Nielsen 1986;


Haynes & Holm-Nielsen 1994.
Hierba, Acutica.
Nativa. Amazonia. 100 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Per, Brasil.
Schultes 8189 (COL, GH).

Sagittaria subulata (L.)


Buchenau

Haynes & Holm-Nielsen 1986;


Haynes & Holm-Nielsen 1994.
Hierba, Acutica.
Nativa. Andes. 2600 m.
CUN. No evaluada.
Estados Unidos, Colombia.
Garca-Barriga 12623 (COL?,
US).

ALSTROEMERIACEAE
por Fernando Alzate
(Lista preliminar compilada por
Marcela Celis y Laura Clavijo)
1 gnero, 29 especies, 12 especies
endmicas

Bomarea Mirb.
29 especies, 12 especies
endmicas
Bomarea andreana Baker

Gereau 1994.
Trepadora.
Nativa. Andes. 1800-3200 m.
CAU, HUI, NAR, PUT, VAL. No
evaluada.
Colombia a Centroamrica.
Lozano 3564 (COL).

Bomarea angustipetala
Baker

Bomarea lehmannii Baker,


Bomarea straminea Alzate,
Sphaerine angustipetala Benth.
Madrin & Zapata 2001; Alzate
et al. 2008a.
Hierba.
Endmica. Andes. 2600-3850 m.
ANT, ARA, BOY, CHO, CUN,
MET, NSA, QUI, RIS, VAL. No
evaluada.
Langenheim 3466 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

619

ALSTROEMERIACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Bomarea bredemeyeriana
Herb.

Alzate et al. 2008a; Alzate et al.


2008b.
Trepadora.
Nativa. Andes. 1700-3200 m.
ANT, CAL, CAU, NSA, SAN. No
evaluada.
Colombia, Venezuela,
Centroamrica.
Alzate 1273 (HUA).
Nota: a menudo errneamente
escrita bredemeyerana / often
wrongly spelled bredemeyerana.

Bomarea callejasiana Alzate


Alzate 2007; Alzate et al. 2008a.
Trepadora.
Nativa. Andes. 1200-1600 m.
NAR. En Peligro (Alzate 2007).
Colombia, Ecuador.
Franco 5147 (COL).

Bomarea carderi Mast.

Bomarea acuminata Baker,


Bomarea shuttleworthii Mast.
Alzate et al. 2008a.
Trepadora.
Endmica. Andes. 1500-3400 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CHO,
CUN, NAR, NSA, QUI, RIS,
SAN, VAL. No evaluada.
Panam a Ecuador.
Stein 3205 (COL, MO).

Bomarea caucana Alzate

Alzate 2005a; Alzate et al. 2008a.


Trepadora.
Endmica. Andes. 1500-3000 m.
CAU, PUT. En Peligro (Alzate
2005a).
Serna 785 (CAUP).

Bomarea colombiana Alzate


Alzate 2007.
Trepadora.
Endmica. SN Santa Marta.
1700-3500 m.
MAG. En Peligro (Alzate 2007).
Barclay 6566 (HT: COL).

620

Bomarea diffracta Baker

Bomarea kraenzlinii Baker


Alzate et al. 2008a.
Trepadora.
Endmica. Andes, Pacfico, V
Cauca, V Magdalena. 500-3300
m.
ANT, BOY, CAL, CUN, NSA,
QUI, RIS, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Alzate 960 (HUA).

Bomarea edulis (Tussac)


Herb.

Bomarea granatensis M.Roem.,


Bomarea multiflora Molfino,
Bomarea rosea Molfino, Bomarea
spectabilis Schenk
Garbiso & Estrada 2001.
Trepadora.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Orinoquia, Pacfico, SN
Santa Marta, V Magdalena. 2002900 m.
ANT, CES, CUN, GUJ, MAG,
MET, QUI, RIS. No evaluada.
Mxico a Argentina.
Callejas 7155 (HUA, COAH).

Bomarea euryantha Alzate

Alzate 2005a.
Trepadora.
Endmica. Andes. 2000-2300 m.
CUN. En Peligro (Alzate 2005a).
Amaya 737 (COL).

Bomarea glaberrima Pax

Alzate et al. 2008a.


Trepadora.
Endmica. Andes. 1800-3500 m.
CAU, HUI, NAR, RIS, TOL,
VAL. No evaluada.
Prez-Arbelez 6218-A (COL).

Bomarea hazenii Killip

Alzate et al. 2008a.


Trepadora.
Endmica. Andes. 2700-3700 m.
CAL, QUI, RIS. No evaluada.
Killip 9174 (HT: US).

Bomarea hieronymi Pax

Harling & Neuendorf 2003.


Hierba.
Nativa. Andes. 2800-3400 m.
HUI, NAR, PUT. No evaluada.
NO Suramrica.
Garca-Barriga 13080 (COL).

Bomarea hirsuta (Kunth)


Herb.

Madrin & Zapata 2001; Alzate


et al. 2008b.
Trepadora.
Nativa. Andes. 1900-3800 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
HUI, MET, NAR, PUT, QUI,
RIS, VAL. Preocupacin Menor
(Propuesta aqu).
Mxico a Per.
Bonpland 1788 (IT: P).

Bomarea hispida Baker

Alzate et al. 2008a.


Trepadora.
Endmica. Andes. 2700-3500 m.
CAU, CHO, CUN, NSA. No
evaluada.
Schlim 486 (HT: G).

Bomarea lancifolia Baker


Alzate et al. 2008a.
Trepadora.
Nativa. Andes. 2800-3600 m.
CAU, VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Sarria 821 (CUVC).

Bomarea linifolia (Kunth)


Baker

Harling & Neuendorf 2003.


Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2400-4000 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CHO,
CUN, HUI, MAG, MET, NAR,
NSA, PUT, QUI, RIS, VAL. No
evaluada.
NO Suramrica.
McPherson 13164 (HUA, MO).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

ALSTROEMERIACEAE

Angiosperms

Bomarea moritziana Kunth

Bomarea longipes Kraenzl.,


Bomarea trichophylla Killip
Harling & Neuendorf 2003.
Trepadora.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1800-3500 m.
CAQ, CUN, HUI, MAG, NSA,
QUI, SAN, TOL. No evaluada.
N Andes.
Garca-Barriga 20752 (COL).

Bomarea multiflora (L.f.)


Mirb.

Bomarea ambigua Sodiro,


Bomarea caldasii (Kunth) Asch.
& Graebn., Bomarea halliana
Herb., Bomarea microcephala
Sodiro, Bomarea oligantha Baker,
Bomarea rigidifolia Sodiro
Garbiso & Estrada 2001.
Trepadora.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1700-3800 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
GUJ, HUI, NAR, NSA, PUT,
QUI, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
N Andes.
Betancur 3987 (COL).

Bomarea obovata Herb.

Hofreiter & Rodriguez 2006.


Trepadora.
Nativa. Pacfico. 50-300 m.
NAR. No evaluada.
Centroamrica a NO
Suramrica.
Gentry 34858 (COL, MO).

Bomarea pardina Herb.

Harling & Neuendorf 2003;


Hofreiter & Rodriguez 2006.
Trepadora.
Nativa. Andes. 1200-3400 m.
CAU, NAR, PUT. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per.
Schultes 3091 (COL).

Bomarea patacocensis Herb.


Hofreiter & Rodriguez 2006.
Trepadora.
Nativa. Andes. 1000-2500 m.
NAR. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Gentry 55306 (MO, PSO).

Bomarea patinii Baker

Bomarea racemosa Killip


Harling & Neuendorf 2003;
Alzate 2005b; Alzate et al. 2008b.
Trepadora.
Nativa. Andes. 1800-3300 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
HUI, MAG, NAR, PUT, QUI,
RIS, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Venezuela a Per.
Alzate 1065 (HUA).
Bomarea patinii subsp. umbellata
Alzate

Bomarea pauciflora (Kunth)


Herb.
Bomarea holtonii Hochr.,
Bomarea stenopetala Baker
Garbiso & Estrada 2001.
Hierba, trepadora.
Nativa. Andes. 2500-3800 m.
BOY, CUN, HUI, NAR, NSA,
QUI. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Bonpland s.n. (IT: P).

Bomarea puracensis Alzate

Alzate 2006; Alzate et al. 2008a.


Trepadora.
Endmica. Andes. 2300-3800 m.
BOY, CAL, CAU, NAR, PUT,
VAL. Vulnerable (Alzate 2006).
Garca-Barriga 12854 (HT:
COL).

Bomarea setacea (Ruiz &


Pav.) Herb.

Bomarea crassifolia Baker,


Bomarea purpurea (Ruiz & Pav.)
Herb., Bomarea tomentosa (Ruiz
& Pav.) Herb.

Hofreiter & Rodriguez 2006.


Trepadora.
Nativa. Andes. 1900-4000 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CHO,
CUN, HUI, MET, NAR, NSA,
PUT, QUI, RIS, SAN, TOL, VAL.
No evaluada.
Venezuela a Per.
Zarucchi 4843 (HUA, MO).

Bomarea torta (Kunth)


Herb.

Bomarea cumbrensis Herb.


Alzate 2006.
Trepadora.
Nativa. Andes. 2500-3700 m.
ANT, CAL, RIS, TOL. No
evaluada.
Colombia a Per.
Torres 1649 (COL).

Bomarea vestita Baker

Alzate et al. 2008b.


Trepadora.
Endmica. Andes. 2500-3800 m.
ANT, CAL, QUI, RIS, VAL. No
evaluada.
Alzate 1280 (HUA).

Bomarea williamsiae Mast.

Trepadora.
Endmica. Andes, Pacfico. 3001400 m.
CHO, RIS. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Alzate 1051 (HUA).

ALZATEACEAE
por Shirley A. Graham
(Lista preliminar compilada por
Nelson R. Salinas)
1 gnero, 1 especie

Alzatea Ruiz & Pav.


1 especie

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

621

ALZATEACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Alzatea verticillata Ruiz &


Pav.

Graham 1984; SilverstoneSopkin & Graham 1986; Graham


1995.
Arbusto, rbol.
Nativa. Andes. 1750-2300 m.
ANT, CHO, QUI, SAN. No
evaluada.
Costa Rica a Ecuador, Per y
Bolivia.
Alzate 1279 (HUA, MO).
Alzatea verticillata subsp.
amplifolia S.A.Graham

AMARANTHACEAE
por Carlos Alberto
Agudelo1 y Rodrigo Bernal2
Achyranthes, Alternanthera,
Amaranthus, Blutaparon,
Celosia, Chamissoa, Cyathula,
Froelichia, Gomphrena,
Guilleminea, Hebanthe, Iresine,
Pfaffia, Pleuropetalum. 2 Atriplex,
Chenopodium, Heterostachys,
Sarcocornia.
1

(Lista preliminar compilada por


Alexandra Hernndez, Nelson R.
Salinas y ngela Rodrguez)
18 gneros, 58 especies, 8
especies endmicas

Achyranthes L.
1 especie
Achyranthes aspera L.

Duke 1961a; Huertas & Camargo


1976a; Agudelo 2008a.
Hierba.
Naturalizada. Andes, Islas
Caribeas, Caribe, Orinoquia,
Pacfico, SN Santa Marta, V
Cauca, V Magdalena. 0-1600 m.
ANT, ATL, BOL, CAL, CAU,
CES, CHO, CR, CUN, HUI,

622

MAG, MET, NAR, SAP, SUC,


TOL, VAL. No evaluada.
Nativa del Viejo Mundo;
naturalizada en Centroamrica y
Suramrica.
Agudelo 2919 (COL, HUQ).
Achyranthes aspera var. aspera,
Achyranthes aspera var. pubescens
(Moq.) M.Gmez

Alternanthera Forssk.
12 especies

Alternanthera albotomentosa
Suess.
Eliasson 1987; Agudelo 2008a;
Agudelo 2008b.
Hierba.
Nativa. Andes, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 0-2500 m.
ANT, ATL, BOL, BOY, CHO,
CR, CUN, GUJ, HUI, MAG,
MET, NSA, QUI, SAN, SUC,
TOL, VAL. No evaluada.
Colombia a Per.
Agudelo 2979 (HUQ).

Alternanthera brasiliana (L.)


Kuntze
Mears & Gillis 1977; Burger
1983a; Agudelo 2008a.
Hierba.
Naturalizada. Andes, Caribe, V
Cauca. 0-2500 m.
BOL, BOY, CAU, CES, HUI,
MAG, NSA, VAL. No evaluada.
Mxico a Argentina; Antillas.
Espina 774 (COL, JBGP).

Alternanthera caracasana
Kunth

Pedersen 1967; Burger 1983a;


Agudelo 2008a.
Hierba.
Nativa. Andes, V Magdalena.
500-2800 m.
BOY, CUN, NAR, QUI, SAN,
TOL. No evaluada.

Mxico a Argentina; Antillas.


Fernndez 6647 (COL).

Alternanthera flavescens
Kunth

Robertson 1981; Eliasson 1987;


Agudelo 2008a.
Hierba, Trepadora.
Nativa. Andes, Caribe. 0-2000 m.
ATL, BOL, CAU, GUJ, MAG,
NAR, NSA. No evaluada.
SE Estados Unidos a C
Suramrica.
Agudelo 2903 (COL, HUQ).

Alternanthera lanceolata
(Benth.) Schinz

Alternanthera lehmannii
Hieron., Alternanthera mexicana
(Schltdl.) Hieron.
Duke 1961a; Eliasson 1987;
Agudelo 2008a.
Hierba, trepadora.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Pacfico. 0-3500 m.
AMA, ANT, BOL, BOY, CAL,
CAU, CUN, HUI, NAR, PUT,
QUI, RIS, SAN, TOL. No
evaluada.
Mxico a Bolivia.
Hartweg 1365 (HT: W; IT: MO).

Alternanthera
paronychioides A.St.-Hil.

Smith & Downs 1972; Eliasson


1987; Agudelo 2008a.
Hierba.
Nativa. Andes, Caribe,
Orinoquia. 0-1500 m.
ANT, ATL, BOL, BOY, CAL,
CR, MAG, VIC. No evaluada.
Trpicos de Amrica y Asia.
Dugand 3473 (COL).

Alternanthera peruviana
(Moq.) Suess.

Standley 1937; Eliasson 1987;


Agudelo 2008a.
Hierba.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AMARANTHACEAE

Angiosperms

Nativa. Caribe. 0-200 m.


GUJ. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per.
Saravia 2220 (COL).

Alternanthera porrigens
(Jacq.) Kuntze

Standley 1937; Eliasson 1987;


Agudelo 2008a.
Hierba.
Nativa. Andes, Caribe. 500-3500
m.
BOY, CAU, CES, CUN, MAG,
NAR, NSA, PUT, SAN. No
evaluada.
Colombia a Chile.
Agudelo 2922 (HUQ).
Alternanthera porrigens var.
mearsii Eliasson, Alternanthera
porrigens var. piurensis (Standl.)
Eliasson, Alternanthera porrigens
var. porrigens

Alternanthera pubiflora
(Benth.) Kuntze

Alternanthera williamsii (Standl.)


Standl.
Burger 1983a; Eliasson 1987;
Agudelo 2008a.
Hierba, trepadora.
Nativa. Andes, Caribe, Pacfico,
V Cauca. 0-3000 m.
ATL, BOL, BOY, CHO, CUN,
GUJ, NAR, QUI, VAL. No
evaluada.
Nicaragua a Bolivia; Jamaica.
Zarucchi 3956 (JBGP).

Alternanthera pungens
Kunth

Smith & Downs 1972; Eliasson


1987; Agudelo 2008a.
Hierba.
Nativa. Andes, V Magdalena.
300-2000 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, HUI,
NAR, TOL, VAL. No evaluada.
Pantropical.
Humboldt s.n. (IT: P).

Alternanthera sessilis (L.)


DC.

Burger 1983a; Eliasson 1987;


Agudelo 2008a.
Hierba.
Naturalizada. Andes, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, V Cauca, V
Magdalena. 0-2000 m.
ANT, BOL, CAU, CHO, CR,
CUN, HUI, MAG, MET, NAR,
QUI, TOL, VAL. No evaluada.
Pantropical.
Romero-Castaeda 8917 (COL).

Alternanthera truxillensis
Kunth

Kunth 1818b; Eliasson 1987;


Agudelo 2008a.
Hierba.
Nativa. Andes, Caribe. 0-2500 m.
BOY, GUJ, MAG. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per.
Saravia 439 (COL).

Amaranthus L.
7 especies
Amaranthus australis
(A.Gray) Sauer

Robertson 1981; Agudelo 2008a.


Liana.
Nativa. Caribe, Pacfico. 15-100
m.
CHO, CR, MAG. No evaluada.
S Estados Unidos, Mxico, Cuba,
Colombia.
Schnetter 170 (COL).

Amaranthus blitum L.

Hugin 1987; Stevels 1990;


Agudelo 2008a.
Hierba.
Naturalizada. Andes, Pacfico, V
Cauca. 80-1900 m.
ANT, CHO, CUN, NAR, QUI,
TOL, VAL. No evaluada.
Pantropical.
Macas 10 (COL, HUQ).

Amaranthus crassipes
Schltdl.

Fournet 1978; Stoffers 1980;


Agudelo 2008a.
Hierba.
Nativa. Caribe. 5-30 m.
ATL, GUJ, MAG. No evaluada.
S Estados Unidos a N
Suramrica; Antillas.
Saravia 2967 (COL).

Amaranthus dubius Thell.

Schinz 1934; Brenan 1981;


Agudelo 2008a.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Islas
Caribeas, Caribe, Orinoquia,
Pacfico, SN Santa Marta, V
Cauca, V Magdalena. 0-2000 m.
AMA, ANT, ARA, ATL, BOL,
BOY, CAL, CAS, CAU, CES,
CHO, CR, CUN, GUJ, HUI,
MAG, MET, NAR, NSA, QUI,
RIS, SAP, SAN, SUC, TOL, VAL.
No evaluada.
Pantropical; prob. originaria de
Amrica.
Agudelo 2865 (HUQ).

Amaranthus hybridus L.

Amaranthus paniculatus L.
Sauer 1967; Coons 1977;
Agudelo 2008a.
Hierba.
Nativa. Andes, Orinoquia, V
Magdalena. 400-2700 m.
ANT, BOL, BOY, CAL, CAU,
CHO, CUN, HUI, NAR, PUT,
QUI, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Cosmopolita; prob. originaria de
Amrica.
Fernndez 6367 (COL).

Amaranthus spinosus L.

Carretero 1979; Brenan 1981;


Agudelo 2008a.
Hierba, subarbusto.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

623

AMARANTHACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Nativa. Andes, Caribe,


Orinoquia, Pacfico, SN Santa
Marta, V Cauca, V Magdalena.
0-2000 m.
ANT, ATL, BOL, CAL, CAU,
CHO, CR, HUI, MAG, MET,
NAR, NSA, PUT, QUI, SAN,
TOL, VAL. No evaluada.
C Estados Unidos a Argentina;
introducida en el Viejo Mundo.
Agudelo 2907 (HUQ).

Amaranthus viridis L.

Amaranthus gracilis Poir.


Brenan 1981; Agudelo 2008a.
Hierba.
Naturalizada. Andes, Caribe,
Orinoquia, V Magdalena. 0-1600
m.
ANT, ATL, BOL, CAS, GUJ,
GUV, HUI, MAG, MET, QUI,
TOL, VAL, VAU. No evaluada.
Trpicos y subtrpicos de todo
el mundo; prob. nativa del Viejo
Mundo.
Agudelo 2084 (HUQ).

Atriplex L.
1 especie
Atriplex pentandra (Jacq.)
Standl.

Standley 1931a; Flores-Olvera


1992.
Hierba.
Nativa. Caribe. 0 m.
GUJ. No evaluada.
Zonas ridas costeras de la
cuenca del Caribe.
Saravia 432 (COL).
Nota: conocida en Colombia
solo de una coleccin / known
in Colombia from a single
collection.

Blutaparon Raf.
2 especies

624

Blutaparon portulacoides
(A.St.-Hil.) Mears

Pedersen 1967; Smith & Downs


1972; Agudelo 2008a.
Hierba.
Nativa. Caribe. 0-20 m.
GUJ. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil,
Uruguay.
Saravia 473 (COL).

Blutaparon vermiculare (L.)


Mears

Philoxerus vermicularis (L.) Sm.


Mears & Gillis 1977; Mears 1980;
Agudelo 2008a.
Hierba.
Nativa. Islas Caribeas, Caribe,
Pacfico. 0-20 m.
ATL, BOL, MAG, NAR, SAP. No
evaluada.
Estados Unidos a Brasil; Antillas.
Agudelo 2898 (COL, HUQ).

Celosia L.
2 especies
Celosia grandifolia Moq.

Eliasson 1987; Agudelo 2008a.


Arbusto.
Nativa. Andes. 1900-2100 m.
HUI. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per, Brasil.
Cuatrecasas 8644 (COL).
Nota: conocida en Colombia
solo de una coleccin / known
in Colombia from a single
collection.

Celosia virgata Jacq.

Huertas & Camargo 1976a;


Eliasson 1987; Agudelo 2008a.
Hierba.
Nativa. Andes, Caribe, V Cauca,
V Magdalena. 340-1300 m.
CAU, CUN, GUJ, HUI, MAG,
NAR, TOL, VAL. No evaluada.
Mxico a Per; Antillas.
Fernndez 476 (COL).

Chamissoa Kunth
2 especies
Chamissoa acuminata Mart.

Sohmer 1977; Eliasson 1987;


Agudelo 2008a.
Hierba.
Nativa. Pacfico, V Cauca. 50-500
m.
ANT, CHO. No evaluada.
Neotrpico.
Crdoba 442 (COL).
Nota: conocida en Colombia
solo de tres localidades / known
in Colombia from only three
localities.

Chamissoa altissima (Jacq.)


Kunth

Sohmer 1977; Burger 1983a;


Agudelo 2008a.
Trepadora.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, SN Santa
Marta, V Cauca, V Magdalena.
0-2500 m.
AMA, ANT, ATL, BOL, CAQ,
CAS, CES, CHO, CUN, GUJ,
GUV, HUI, MAG, MET, NSA,
PUT, QUI, RIS, SAN, SUC, TOL,
VAL, VIC. No evaluada.
Neotrpico.
Agudelo 877 (COL, HUQ).

Chenopodium L.
4 especies
Chenopodium album L.

Hierba.
Naturalizada. Andes. 2700 m.
CUN. No evaluada.
Nativa del Viejo Mundo.
Fernndez 6927 (COL).

Chenopodium ambrosioides
L.
Standley 1931a; Huertas &
Camargo 1976a.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AMARANTHACEAE

Angiosperms

Hierba.
Naturalizada. Amazonia, Andes,
Caribe, SN Santa Marta, V
Cauca, V Magdalena. 50-3600 m.
AMA, ANT, ATL, BOY, CAU,
CUN, HUI, MAG, NAR, NSA,
PUT, SAN, VAL. Preocupacin
Menor (Propuesta aqu).
Prob. nativa de Norteamrica;
naturalizada en trpicos y
subtrpicos.
Fernndez 6540 (COL).

Chenopodium murale L.

Standley 1931a.
Hierba.
Naturalizada. Andes. 2300-2900
m.
CUN, NSA. No evaluada.
Nativa de Europa; naturalizada
en trpicos y subtrpicos.
Morales 694 (COL).

Chenopodium petiolare
Kunth

Chenopodium paniculatum Moq.


Huertas & Camargo 1976a.
Hierba.
Nativa. Andes. 2100-2650 m.
BOY, CUN, NAR. No evaluada.
Colombia a Chile.
Lpez 23A (COL).

Cyathula Blume
2 especies
Cyathula achyranthoides
(Kunth) Moq.

Scheygrond 1932; Huertas &


Camargo 1976a; Agudelo 2008a.
Hierba.
Naturalizada. Amazonia, Andes,
Caribe, Orinoquia, Pacfico, V
Cauca, V Magdalena. 0-1400 m.
AMA, ANT, ATL, BOY, CAQ,
CHO, CUN, HUI, MAG, MET,
NAR, NSA, QUI, SAN, VAL,
VAU. No evaluada.

Nativa de frica y Madagascar;


naturalizada en el neotrpico.
Espina 2154 (COL, HUA).

Cyathula prostrata (L.)


Blume

Burger 1983a; Eliasson 1987;


Agudelo 2008a.
Hierba.
Naturalizada. Amazonia, Andes,
Caribe, Orinoquia, Pacfico,
SN Santa Marta, V Cauca, V
Magdalena. 0-1900 m.
AMA, ANT, CAL, CAQ, CAS,
CAU, CHO, CUN, GUI, HUI,
MAG, MET, NAR, PUT, QUI,
RIS, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Nativa del Viejo Mundo;
naturalizada pantropical.
Agudelo 1441 (COL, HUQ).

Froelichia Moench
1 especie
Froelichia interrupta (L.)
Moq.

Eliasson 1987; Marchioretto et al.


2002; Agudelo 2008a.
Hierba.
Nativa. Caribe. 20-100 m.
GUJ, MAG. No evaluada.
SE Estados Unidos a Chile;
Antillas.
Saravia 2886 (COL).

Gomphrena L.
2 especies
Gomphrena elegans Mart.

Smith & Downs 1972; Siqueira


1989; Agudelo 2008a.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Orinoquia.
100-200 m.
AMA, MET. No evaluada.
Mxico a Argentina.
Lozano 464 (COL).

Gomphrena serrata L.

Mears 1980; Eliasson 1987;


Agudelo 2008a.
Hierba.
Nativa. Andes, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, SN Santa
Marta. 25-2570 m.
ANT, ATL, BOY, CAL, CAU,
CES, CUN, HUI, MAG, MET,
NAR, QUI, TOL, VAL. No
evaluada.
Nativa de Amrica; naturalizada
pantropical.
Lpez 11 (COL, HUQ).

Guilleminea Kunth
1 especie
Guilleminea densa (Schult.)
Moq.
Standley 1937; Eliasson 1987;
Agudelo 2008a.
Hierba.
Nativa. Andes, V Cauca. 11002600 m.
NAR, VAL. No evaluada.
Neotrpico; introducida en
Australia y Surfrica.
Saravia 1687 (COL).

Hebanthe Mart.
1 especie
Hebanthe grandiflora
(Hook.) Borsch & Pedersen

Pfaffia grandiflora (Hook.)


R.E.Fr.
Borsch & Pedersen 1997; Stevens
et al. 2001; Agudelo 2008a.
Trepadora.
Nativa. Amazonia, Orinoquia.
260-500 m.
CAQ, MET. No evaluada.
Nicaragua, Colombia, Ecuador,
Bolivia.
Betancur 1695 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

625

AMARANTHACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Heterostachys Ung.-Sternb.
1 especie
Heterostachys ritteriana
(Moq.) Ung.-Sternb.

Standley 1931a.
Hierba.
Nativa. Caribe. 0-10 m.
GUJ. No evaluada.
Zonas ridas (principalmente
costeras) de Suramrica.
Saravia 631 (COL).

Iresine P.Browne
10 especies, 5 especies endmicas
Iresine angustifolia
Euphrasn

Eliasson 1987; Agudelo 2008a;


Agudelo 2008c.
Hierba.
Nativa. Andes, Caribe, Pacfico,
V Cauca, V Magdalena. 0-710 m.
ANT, ATL, BOL, BOY, CHO,
CUN, GUJ, HUI, MAG, NSA,
SUC, TOL. No evaluada.
Neotrpico.
Agudelo 3035 (HUQ).

Iresine diffusa Willd.

Iresine celosia L.
Eliasson 1987; Agudelo 2008a;
Agudelo 2008c.
Trepadora.
Nativa. Andes, Caribe,
Orinoquia, V Cauca, V
Magdalena. 0-3500 m.
ANT, ATL, BOL, BOY, CAL,
CAQ, CAU, CES, CHO, CUN,
GUJ, HUI, MAG, MET, NAR,
NSA, PUT, QUI, RIS, SAP, SAN,
SUC, TOL, VAL. No evaluada.
Neotrpico.
Agudelo 5086 (CUVC, HUQ).

Iresine laxa S.Watson


Agudelo 2008c.
Trepadora.

626

Nativa. Andes, Caribe, Pacfico.


6-2920 m.
ATL, BOL, CAU, CHO. No
evaluada.
Mxico, Colombia.
Macas 3706 (CAUP, HUQ).

Iresine pedicellata Eliasson

Eliasson 1987; Agudelo 2008b;


Agudelo 2008c.
Trepadora.
Nativa. Andes, Caribe, Pacfico.
40-2850 m.
BOY, CAL, CHO, CUN, MAG,
NAR, QUI, RIS, VAL. No
evaluada.
Colombia, Venezuela, Ecuador.
Alvear 367 (COL, FAUC).

Iresine spiculigera Seub.

Iresine diffusa var. spiculigera


(Seub.) Eliasson
Eliasson 1987; Agudelo 2008c.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Orinoquia, Pacfico. 3002600 m.
ANT, BOY, CAL, CAQ, CAU,
CES, CHO, CUN, GUJ, MAG,
MET, NAR, NSA, PUT, QUI,
RIS, SAN, VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Agudelo 5093 (CUVC, HUQ).

Iresine sp. nov. 1

Agudelo 2008c.
Trepadora.
Endmica. Andes. 2640-2900 m.
ANT, CAU, CUN, NAR, QUI.
No evaluada.
Colombia.
Agudelo 5064 (HT: CUVC, IT:
HUQ).

Iresine sp. nov. 2

Agudelo 2008c.
Trepadora.
Endmica. Andes. 2600-2800 m.
CUN. No evaluada.

Colombia.
Haught 5919 (HT: COL).

Iresine sp. nov. 3

Agudelo 2008c.
Hierba.
Endmica. Andes. 2400-2600 m.
BOY, CUN. No evaluada.
Colombia.
Agudelo 5112 (HT: CUVC, IT:
HUQ).

Iresine sp. nov. 4

Agudelo 2008c.
Trepadora.
Endmica. Andes. 1900-2200 m.
QUI, RIS. Vulnerable (Agudelo
2008c).
Colombia.
Agudelo 5146 (HT: CUVC, IT:
HUQ).

Iresine sp. nov. 5

Agudelo 2008c.
Hierba.
Endmica. Andes. 1450-2500 m.
ANT, CAU, CUN, NAR, QUI.
No evaluada.
Colombia.
Agudelo 5156 (HT: CUVC, IT:
HUQ).

Pfaffia Mart.
6 especies, 3 especies endmicas
Pfaffia aurata (Mart.)
Borsch

Pfaffia paniculata (Mart.) Kuntze


Eliasson 1987; Borsch 1995;
Agudelo 2008a.
Trepadora.
Nativa. Andes, Caribe, V Cauca,
V Magdalena. 50-1800 m.
ATL, BOL, BOY, CAU, CUN,
MAG, VAL. No evaluada.
Centroamrica a Per y Brasil;
Antillas.
Haught 3997 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AMARANTHACEAE

Angiosperms

Pfaffia iresinoides (Kunth)


Spreng.

Eliasson 1987; Agudelo 2008a;


Agudelo 2008b.
Arbusto.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Orinoquia. 0-2500 m.
AMA, ANT, ATL, BOY, CAQ,
CAS, CES, CUN, GUI, GUJ,
MAG, MET, NSA, SAN, TOL.
No evaluada.
Mxico a C Suramrica.
Agudelo 1500A (COL, HUQ).

Pfaffia miraflorensis Agudelo


& P.Franco
Agudelo 2008a.
Trepadora.
Endmica. Andes. 1000-2300 m.
CUN, NAR, NSA. No evaluada.
Colombia.
Agudelo 2885 (HT: COL, IT:
HUQ).

Pfaffia patiensis Agudelo

Agudelo 2008a.
Arbusto.
Endmica. Andes. 1000-2600 m.
CAU, CUN, NAR. No evaluada.
Colombia.
Agudelo 2923 (HT: COL, IT:
HUQ).

Pfaffia tayronensis Agudelo


Agudelo 2008a.
Trepadora.
Endmica. Caribe. 10-860 m.
GUJ, MAG. No evaluada.
Colombia.
Agudelo 2899 (HT: COL, IT:
HUQ).

Pfaffia tuberosa (Spreng.)


Hicken

Pedersen 1967; Smith & Downs


1972; Agudelo 2008a.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Orinoquia. 150-1800 m.

CAQ, CAS, CUN, GUV, MET,


TOL, VIC. No evaluada.
Suramrica.
Agudelo 2911 (COL, HUQ).

Pleuropetalum Hook.f.
2 especies
Pleuropetalum pleiogynum
(Kuntze) Standl.

Burger 1983a; Eliasson 1987;


Agudelo 2008a.
Arbusto.
Nativa. Caribe, Pacfico. 0-900 m.
ANT, CES, CHO, RIS. No
evaluada.
Mxico a Per.
Fernndez 10000 (COL).

Pleuropetalum sprucei
(Hook.f.) Standl.

Eliasson 1987; Stevens et al.


2001; Agudelo 2008a.
Arbusto.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena. 500-650 m.
ANT, MET, VAL. No evaluada.
Mxico a Per.
Killip 34783 (COL).

Sarcocornia (Moss)
A.J.Scott
1 especie
Sarcocornia ambigua
(Michx.) M.A.Alonso &
M.B.Crespo

Salicornia ambigua Michx.,


Sarcocornia perennis (Mill.)
A.J.Scott
Alonso & Crespo 2008; RangelCh. 2012.
Subarbusto.
Nativa. Caribe. 0-10 m.
GUJ. No evaluada.
Lagunas costeras saladas de N
Colombia a Uruguay; Antillas.
Saravia 444 (COL).

[Sarcocornia fruticosa (L.)


A.J.Scott]

Standley 1931a; Scott 1977.


Nota: registro basado en
identificacin errnea; es del
Mediterrneo; los registros
estn basados en especmenes
de Sarcocornia ambigua (Alonso
& Crespo 2008) / record
based on a misidentification; a
Mediterranean species; records
are based on specimens of
Sarcocornia ambigua (Alonso &
Crespo 2008).

AMARYLLIDACEAE
por Marcela Celis;
Rodrigo Bernal
(Nothoscordum)
Revisada por Silvia Arroyo, Julie
Dutilh (Hippeastrum) y Alan
Meerow
12 gneros, 29 especies, 9
especies endmicas

Calicharis Meerow
1 especie
Calicharis butcheri (Traub)
Meerow
Eucharis sanderi var. multiflora
Baker
Meerow 1989.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 2001000 m.
CAU, VAL. No evaluada.
O Colombia.
Lehmann 2736 (BM, K).
Nota: hbrido de Eucharis
sanderi Caliphruria
subedentata / a hybrid of
Eucharis sanderi Caliphruria
subedentata.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

627

AMARYLLIDACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Caliphruria Herb.
3 especies, 2 especies endmicas
Caliphruria hartwegiana
Herb.

Meerow 1989; Caldern-Senz


2003.
Hierba.
Nativa. Andes, V Magdalena.
600-2350 m.
CUN, HUI. En Peligro Crtico
(UICN 2001).
CO Colombia.
Lehmann 6376 (NT: K).

Caliphruria subedentata
Baker

Eucharis fosteri Traub, Urceolina


fosteri (Traub) Traub
Meerow 1989; Caldern-Senz
2003.
Hierba.
Endmica. Andes. 600-2000 m.
CAU, CUN, VAL. Vulnerable
(UICN 2001).
Cordillera Central y Occidental.
Beaufoy s.n. (HT: K).

Caliphruria tenera Baker

Eucharis tenera (Baker) Traub,


Urceolina tenera (Baker) Traub
Meerow 1989; Caldern-Senz
2003.
Hierba.
Endmica. V Magdalena. 400 m.
CUN. Extinta. (UICN 2001).
Goudot s.n. (HT: K).
Nota: no se ha vuelto a
recolectar desde 1853 (Meerow
1989) / not recollected since
1853 (Meerow 1989).

Crinum L.
3 especies
Crinum erubescens Aiton
Meerow & Cruden 2001;
Meerow 2003.

628

Hierba.
Nativa y cultivada. Amazonia,
Pacfico. 0-200 m.
AMA, CHO. No evaluada.
S Mxico a Per y Venezuela,
Guayanas, Paraguay.
Vsquez 12480 (MO).

Crinum graciliflorum Kunth


& C.D.Bouch

only large flowers contained


in the type resemble the figure
accompanying the species
description; no collections are
recorded in the country (Meerow
1989).

Eucharis bonplandii (Kunth)


Traub

Hokche et al. 2008.


Hierba.
Nativa. Pacfico. 20 m.
CHO. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Per.
Forero 4590 (COL, MO).

Meerow 1989; Caldern-Senz


2003.
Hierba.
Endmica. Andes, V Cauca, V
Magdalena. 400-1300 m.
CAL, CUN, QUI, TOL, VAL. En
Peligro (UICN 2001).
Humboldt 1657 (HT: P).

Crinum kunthianum
M.Roem.

Eucharis candida Planch. &


Linden

Crinum erubescens Kunth


Meerow 1990.
Hierba.
Nativa. Pacfico. 20 m.
ANT, CAU, CHO, NAR, VAL.
No evaluada.
O Colombia, Ecuador.
Gentry 40592 (COL, MO).

Eucharis Planch.
9 especies, 4 especies endmicas
[Eucharis bakeriana N.E.Br.]
Meerow 1989.
Nota: registro basado en
identificacin errnea;
segn Meerow (1989) el tipo
colombiano contiene flores que
pueden referirse a una forma
de E. candida; solamente las
flores grandes contenidas en
el tipo se asemejan a la figura
que acompaa la descripcin
de la especie. No se registran
colecciones para el pas (Meerow
1989) / record based on a
misidentification; according to
Meerow (1989) the Colombian
type contains flowers that can be
refered to a form of E. candida;

Meerow 1989; Caldern-Senz


2003.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Orinoquia. 100-1100 m.
AMA, MET, PUT. Datos
Insuficientes (UICN 2001).
SE Colombia, E Ecuador, N Per.
Planchon s.n. (MPU).

Eucharis castelnaeana
(Baill.) J.F.Macbr.

Meerow 1989; Caldern-Senz


2003.
Hierba.
Nativa. Amazonia. 100-200 m.
AMA. Datos Insuficientes
(UICN 2001).
Cuenca amaznica Per,
Colombia, Brasil.
Watson 1868 (FLAS).

Eucharis caucana Meerow

Meerow 1989; Caldern-Senz


2003.
Hierba.
Endmica. V Cauca. 900-1200 m.
QUI, RIS, VAL. En Peligro
Crtico (UICN 2001).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AMARYLLIDACEAE

Angiosperms

Silverstone-Sopkin 3064 (HT:


FTG; IT: CUVC).

O Colombia.
Ex hort. (HT: K).

Eucharis formosa Meerow

Eucharis ulei Kraenzl.

Meerow 1989; Caldern-Senz


2003.
Hierba.
Nativa y cultivada. Amazonia,
Andes. 100-1800 m.
AMA, CAQ, CAU. Datos
Insuficientes (UICN 2001).
E Ecuador, Amazonia Per, S
Colombia.
Cabrera 3336 (COL).

Eucharis grandiflora
Planch. & Linden

Eucharis lowii Baker, Eucharis


mastersii Baker
Meerow 1989.
Hierba.
Nativa y cultivada. Amazonia,
Andes, Pacfico, V Cauca. 1001420 m.
AMA, CHO, HUI, PUT, QUI,
RIS, VAL. No evaluada.
S Choc y SO Valle del Cauca;
ampliamente cultivada en
Colombia y Ecuador.
Garca-Barriga 11525 (COL, US).

Eucharis lehmannii Regel

Meerow 1989; Caldern-Senz


2003.
Hierba.
Endmica. Andes. 1200 m.
CAU. En Peligro Crtico (UICN
2001).
SO Cordillera Occidental.
Regel s.n. (HT: LE; IT: FLAS).

Eucharis sanderi Baker

Meerow 1989; Caldern-Senz


2003; Govaerts et al. 2010b.
Hierba.
Endmica. Andes, Pacfico.
0-1000 m.
CAU, CHO, NAR, RIS, VAL.
Datos Insuficientes (UICN
2001).

Meerow 1989; Caldern-Senz


2003.
Hierba.
Nativa. Amazonia. 100-125 m.
AMA. Datos Insuficientes
(UICN 2001).
Colombia, Per, Bolivia (cuenca
amaznica y E piedemonte
andino).
Plowman 3216 (COL, K).

Habranthus Herb.
1 especie
Habranthus tubispathus
(LHr.) Traub

Zephyranthes susatana Fern.


Alonso & Groenend.
Ravenna 2005.
Hierba.
Naturalizada y adventicia. 26503000 m.
CUN. No evaluada.
Brasil a NE Argentina; cultivada
y naturalizada en otras reas.
Groenendijk 1389 (COL, U).

Hippeastrum Herb.
3 especies, 1 especie endmica
Hippeastrum andreanum
Baker

Govaerts et al. 2010b.


Hierba.
Endmica. Andes. 2300-2800 m.
BOY, CAU. No evaluada.
Andr s.n. (HT: K).

Hippeastrum elegans
(Spreng.) H.E.Moore

Hippeastrum solandriflorum
(Lindl.) Herb.
Meerow & Cruden 2001;
Govaerts et al. 2010b.

Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
500-1800 m.
CUN, MAG, MET, TOL. No
evaluada.
Costa Rica a Brasil.
Devia 115 (COL).

Hippeastrum puniceum
(Lam.) Voss

Amaryllis belladonna L.
Meerow 1990; Meerow &
Cruden 2001.
Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 100-3500
m.
ANT, CUN, MET, SAN, TOL.
No evaluada.
Centroamrica, N y C
Suramrica, Antillas.
Barclay 7148 (COL, MO).

Hymenocallis Salisb.
1 especie
Hymenocallis littoralis
(Jacq.) Salisb.

Hymenocallis pedalis Herb.,


Pancratium littorale Jacq.
Meerow 2003.
Hierba.
Nativa. Islas Caribeas. 0-300 m.
BOL, SAP. No evaluada.
S Mxico a Ecuador.
Cuadros 3031 (MO).

Nothoscordum Kunth
1 especie
Nothoscordum gracile
(Aiton) Stearn

Idrraga et al. 2011.


Hierba.
Nativa y cultivada. Andes. 1460
m.
ANT. No evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

629

AMARYLLIDACEAE

Angiospermas
Angiosperms

SE Mxico a Argentina.
Prez 252 (MEDEL).
Nota: ornamental.

Phaedranassa Herb.
2 especies, 1 especie endmica
Phaedranassa dubia (Kunth)
J.F.Macbr.
Phaedranassa ventricosa Baker
Meerow 1989; Govaerts et al.
2010b.
Hierba.
Nativa. Andes. 2000-2860 m.
NAR, TOL. No evaluada.
S Colombia a Ecuador.
Barclay 7769A (MO).

Phaedranassa lehmannii
Regel

Govaerts et al. 2010b.


Hierba.
Endmica. Andes. 830-1374 m.
CAU, NAR. No evaluada.
S Colombia.
Zuloaga 4234 (COL).

Plagiolirion Baker
1 especie, 1 especie endmica
Plagiolirion horsmannii
Baker

Meerow & Silverston-Sopkin


1995; Caldern-Senz 2003.
Hierba.
Endmica. Andes, V Cauca. 9002000 m.
RIS, VAL. En Peligro Crtico
(UICN 2001).
O Colombia.
Ex hort. (HT: K).

Stenomesson Herb.
1 especie

Stenomesson aurantiacum
(Kunth) Herb.

Meerow 1990.
Hierba.
Nativa. Andes? 2700-3000 m.
NAR? No evaluada.
S Colombia? a N Per.
Nota: esperada; hay colecciones
en Tulcn (Ecuador), en la
frontera con Colombia /
expected; there are collections
from Tulcn (Ecuador) on the
border with Colombia.

Zephyranthes Herb.
3 especies
Zephyranthes albiella Traub

Aidema albiella (Traub) Ravenna


Meerow 1990; Fernndez-Alonso
& Groenendijk 2004.
Hierba.
Nativa y cultivada. Andes,
Caribe. 350 m.
BOL, CUN. No evaluada.
Puerto Rico a Ecuador; Jamaica.
Traub 41 (HT: MO).
Nota: cultivada en los Andes a
2600 m / cultivated in the Andes
at 2600 m.

Zephyranthes carinata Herb.

Zephyranthes grandiflora Lindl.


Fernndez-Alonso &
Groenendijk 2004.
Hierba.
Naturalizada y adventicia.
Andes. 1700-2600 m.
ANT, BOY, CUN, SAN. No
evaluada.
Nativa de Mxico y Guatemala,
naturalizada de S Estados Unidos
a Costa Rica, las Antillas y parte
de Suramrica.
Fernndez-Alonso 15274 (COL).

Zephyranthes rosea Lindl.


Fernndez-Alonso &
Groenendijk 2004.

630

Hierba.
Nativa y cultivada. Andes, Islas
Caribeas. 0 m.
BOL, CUN, SAP. No evaluada.
Centroamrica, Cuba, Antillas.
Lowy 152 (COL).
Nota: cultivada en los Andes a
2600 m / cultivated in the Andes
at 2600 m.

ANACARDIACEAE
por John Mitchell
(Lista preliminar compilada por
ngela Rodrguez)
14 gneros, 35 especies, 2
especies endmicas

Anacardium L.
6 especies
Anacardium excelsum
(Kunth) Skeels

Anacardium rhinocarpus DC.,


Rhinocarpus excelsa Kunth
Barfod 1987; Mitchell & Mori
1987.
rbol.
Nativa. Caribe, Orinoquia,
Pacfico, SN Santa Marta, V
Cauca, V Magdalena. 0-1100 m.
ANT, ATL, BOL, BOY, CAL,
CES, CHO, CUN, GUJ, HUI,
MAG, QUI, SAN, TOL, VAL.
Casi Amenazada (Crdenas &
Salinas 2007).
Honduras a Ecuador; Venezuela.
Arias 626 (MO).

Anacardium giganteum Engl.


Mitchell & Mori 1987.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Pacfico. 200 m.
AMA, CAQ?, GUI, SAN, VAL.
No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil,
Per, Bolivia.
Shultes 10166 (MO, NY).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

ANACARDIACEAE

Angiosperms

Anacardium negrense Pires


& Fres

Pires & Fres 1948.


rbol.
Nativa. Amazonia. 100-200 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
Colombia, Brasil, Per.
Arvalo 85 (COL, NY).
Nota: pobremente conocida;
relacionada con A. microsepalum
por Mitchell & Mori (1987)
/ poorly known; related to A.
microsepalum by Mitchell &
Mori (1987).

Anacardium occidentale L.

Barfod 1987; Mitchell & Mori


1987.
Arbolito, rbol.
Naturalizada y adventicia.
Amazonia, Guayana y Macarena,
Islas Caribeas, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, SN Santa
Marta, V Cauca, V Magdalena.
0-900 m.
AMA, ANT, BOL, CAL, CAQ,
CAS, GUI, GUV, HUI, MAG,
MET, NSA, PUT, SAP, SAN,
TOL, VAL, VAU. No evaluada.
Neotrpico; cultivada.
Betancur 2825 (MO).

Anacardium parvifolium
Ducke

Anacardium tenuifolium Ducke


Mitchell 1992.
rbol.
Nativa. Amazonia. 200-600 m.
AMA, PUT. No evaluada.
Colombia, Per, Brasil.
Snchez 598 (NY).

Anacardium spruceanum
Engl.
Mitchell & Mori 1987.
Nativa.
GUI? No evaluada.
Venezuela, Ecuador, Bolivia,
Brasil, Guayanas.
Nota: esperada / expected.

Antrocaryon Pierre
1 especie
Antrocaryon amazonicum
(Ducke) B.L.Burtt &
A.W.Hill
Poupartia amazonica Ducke
Hill 1933.
rbol.
Nativa. Guayana y Macarena.
150 m.
MET. No evaluada.
Colombia, Brasil, Per.
Stevenson 508 (MO).

Astronium Jacq.
4 especies
Astronium fraxinifolium
Schott

Mitchell 1997.
rbol.
Nativa. Caribe. 5-500 m.
BOL, CES, GUJ, MAG. No
evaluada.
Brasil, Bolivia, Per, Argentina,
Paraguay, Surinam.
Haught 4032 (NY).
Astronium fraxinifolium f.
glaberrimum Mattick

Astronium graveolens Jacq.

Astronium gracile Engl.


Barfod 1987.
rbol.
Nativa. Caribe, Orinoquia,
Pacfico. 5-1000 m.
BOL, CAS, CHO, GUJ, MAG,
SUC. No evaluada.
Mxico a Paraguay y Argentina.
Marulanda 2207 (NY).

Astronium lecointei Ducke

rbol.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.

Astronium obliquum Griseb.


rbol.
Nativa. Amazonia, Orinoquia.
350-750 m.
CAQ, CAS, VAU. No evaluada.
N Suramrica.
Correa 2822 (COAH).

Campnosperma Thwaites
2 especies
Campnosperma gummiferum
(Benth.) Marchand
Cyrtospermum gummiferum
Benth., Drepanospermum
gummiferum (Benth.) Benth.
Mitchell 1995.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 300-500 m.
AMA, GUI. No evaluada.
Colombia, Brasil, Venezuela.
Snchez 28 (COAH, MO).
Nota: a menudo citada
errneamente como gummifera
/ often erroneously cited as
gummifera.

Campnosperma panamense
Standl.

Barfod 1987; Mitchell 2001.


rbol.
Nativa. Pacfico. 5-100 m.
CAU, CHO, NAR, VAL. Casi
Amenazada (Crdenas & Salinas
2007).
Nicaragua a Ecuador.
Romero-Castaeda 5101 (MO).

Cyrtocarpa Kunth
1 especie
Cyrtocarpa velutinifolia
(R.S.Cowan) J.D.Mitch. &
Daly

Bursera velutinifolia R.S.Cowan,


Loxopterygium gutierrezii
F.A.Barkley

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

631

ANACARDIACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Mitchell & Daly 1991.


rbol.
Nativa. SN Santa Marta.
MAG. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Guyana, N
Brasil; Antillas Holandesas.
Smith 911 (LL, NY).

Mauria Kunth
5 especies, 2 especies endmicas
Mauria cuatrecasasii
F.A.Barkley

Barkley 1947a.
rbol.
Endmica. V Magdalena. 200 m.
CUN. No evaluada.
Cuatrecasas 8062 (T: US; HT: F).

Mauria ferruginea Tul.

Tulasne 1846.
rbol.
Nativa. Andes. 500-2415 m.
ANT, CAL, CAQ, QUI, VAL. No
evaluada.
Colombia, Per.
Alzate 882 (MO).
Mauria ferruginea subsp.
ferruginea

Mauria heterophylla Kunth

Mauria biringo Tul., Mauria


biringo var. granatensis Engl.,
Mauria dugandii F.A.Barkley,
Mauria ovalifolia Turcz., Mauria
puberula Tul., Mauria suaveolens
Poepp. & Endl.
Barfod 1987.
Arbusto, rbol.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Caribe, Pacfico,
SN Santa Marta, V Cauca, V
Magdalena. 325-3300 m.
ANT, BOY, CAU, CES, CUN,
GUJ, HUI, MAG, NSA, PUT,
RIS, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
El Salvador a Bolivia; Venezuela.
Castroviejo 10635 (MO).

632

Mauria obtusifolia (Engl.)


F.A.Barkley

Barkley 1947a.
rbol.
Endmica. Andes. 1400-3200 m.
CUN. No evaluada.
Rentera 2775 (MO).
Mauria obtusifolia subsp.
obtusifolia

Mauria simplicifolia Kunth


Duvaua pleuropogon Turcz.,
Sorindeia simplicifolia (Kunth)
Marchand
Barfod 1987.
rbol.
Nativa. Andes. 2000-3200 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, HUI,
NAR, QUI, TOL, VAL. No
evaluada.
Colombia, Venezuela, Per.
Devia 2039 (MO).

Metopium P.Browne
1 especie
Metopium brownei (Jacq.)
Urb.

Bornstein 1989.
rbol.
Nativa. Islas Caribeas. 220 m.
SAP. No evaluada.
Mxico (Yucatn), Belice,
Honduras, Jamaica, Cuba, La
Espaola, Antillas Holandesas.
Gentry 79694 (MO).

Mosquitoxylum Krug &


Urb.
1 especie
Mosquitoxylum jamaicense
Krug & Urb.

Barfod 1987.
rbol.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.

Mxico a Ecuador.
Mosquitoxylum jamaicense
var. panamense F.A.Barkley &
M.J.Reed
Nota: esperada / expected.

Ochoterenaea F.A.Barkley
1 especie
Ochoterenaea colombiana
F.A.Barkley

Rhus samo Tul.


Barkley 1942; Barkley 1947b.
rbol.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Pacfico, V Cauca, V
Magdalena. 80-1500 m.
ANT, BOL, CR, CUN, MET,
NSA, VAL. No evaluada.
Panam a Bolivia; Venezuela.
Ramrez 353 (MO).

Schinus L.
2 especies
Schinus molle L.

Barfod 1987; Muoz 1999.


rbol.
Naturalizada y adventicia.
Andes. 1025-2620 m.
ANT, BOY, CUN, VAL. No
evaluada.
Nativa de Per, Bolivia,
Ecuador?, Argentina; cultivada,
adventicia y naturalizada en
regiones templadas secas.
Fonnegra 4931 (HUA, MO).

Schinus terebinthifolia Raddi

Mitchell 1997.
rbol.
Naturalizada y adventicia.
Andes, Caribe, V Cauca. 10-1500
m.
ANT, ATL, VAL. No evaluada.
Nativa de E y S Brasil, Paraguay,
NE Argentina; cultivada y
naturalizada alrededor del
mundo.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

ANACARDIACEAE

Angiosperms

Cuadros 510 (MO).


Schinus terebinthifolia var.
raddiana Engl.

Spondias L.
3 especies
Spondias mombin L.

Spondias lutea L.
Barfod 1987; Mitchell & Daly
1998.
rbol.
Nativa y cultivada. Amazonia,
Andes, Guayana y Macarena,
Islas Caribeas, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, SN Santa
Marta, V Cauca, V Magdalena.
0-1960 m.
AMA, ANT, ARA, BOL, CAL,
CAQ, CHO, CR, CUN, GUJ,
GUV, HUI, MAG, MET, NSA,
SAP, SAN, SUC, TOL, VAL, VIC.
No evaluada.
Mxico a Brasil, Paraguay y
Bolivia; introducida y adventicia
en frica, regin tropical de
Asia, Antillas.
Davidse 5465 (MO).
Spondias mombin var. mombin

Spondias purpurea L.

Barfod 1987.
rbol.
Nativa y cultivada. Andes,
Caribe, Pacfico, V Magdalena.
0-1470 m.
ANT, ATL, CAL, CAU, CHO,
CUN, MAG, SAP, SUC, TOL. No
evaluada.
O Mxico a S Colombia y
Ecuador; introducida, cultivada y
naturalizada en la regin tropical
del Nuevo y Viejo Mundo.
Fonnegra 1633 (HUA, MO, NY).

Spondias radlkoferi Donn.


Sm.
Spondias nigrescens Pittier
Mitchell & Daly 1998.

rbol.
Nativa. Caribe, Pacfico, SN
Santa Marta, V Magdalena.
0-700 m.
ANT, CAL, CHO, CR, SAN,
SUC. No evaluada.
Mxico a Ecuador, Venezuela.
Callejas 4906 (MO, NY, US).

Tapirira Aubl.
5 especies
Tapirira guianensis Aubl.

Rhus amazonica Engl., Tapirira


guianensis var. cuneata Engl.,
Tapirira guianensis var. elliptica
Engl., Tapirira myriantha Triana
& Planch.
Mitchell 1997.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, SN Santa
Marta, V Cauca, V Magdalena.
0-1960 m.
AMA, ANT, BOL, BOY, CAQ,
CHO, CR, GUI, GUV, HUI,
MAG, MET, NSA, PUT, SAN,
TOL, VAL, VAU, VIC. No
evaluada.
S Nicaragua a Brasil, Paraguay y
Bolivia.
Callejas 622 (NY).
Tapirira guianensis subsp.
subandina Barfod & Holm-Niels.

Tapirira obtusa (Benth.)


J.D.Mitch.

Tapirira marchandii Engl.,


Tapirira peckoltiana Engl.
Mitchell 1993; Mitchell 1997;
Vsquez et al. 2002.
rbol.
Nativa. Amazonia. 150-200 m.
AMA. No evaluada.
Cuenca Amaznica.
Restrepo 592 (NY).

Tapirira pilosa Sprague

Sprague 1905.
rbol.
Nativa. Amazonia, V Magdalena.
110-130 m.
ANT, PUT. No evaluada.
Callejas 4601 (HUA, MO).

Tapirira retusa Ducke

rbol.
Nativa. Amazonia. 100 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
Colombia, Brasil, Per.
Snchez 656 (NY).

Tapirira rubrinervis Barfod


Barfod 1999.
rbol.
Nativa. Orinoquia. 100 m.
MET. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per.
Betancur 1363 (NY).

Thyrsodium Benth.
2 especies
Thyrsodium herrerense
Encarn.

Mitchell & Daly 1993.


rbol.
Nativa. Amazonia. 100-200 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Per.
Urrego 682 (NY).

Thyrsodium spruceanum
Benth.

Thyrsodium schomburgkianum
Benth.
Mitchell & Daly 1993.
Arbolito, rbol.
Nativa. Guayana y Macarena.
600-1300 m.
MET. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil,
Per.
Idrobo 903 (US).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

633

ANACARDIACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Toxicodendron Mill.
1 especie
Toxicodendron striatum
(Ruiz & Pav.) Kuntze

Rhus juglandifolia Schult., Rhus


striata Ruiz & Pav.
Barfod 1987.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Andes, Caribe, Pacfico,
SN Santa Marta, V Cauca, V
Magdalena. 56-3000 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CHO,
CUN, GUJ, HUI, MAG, MET,
NAR, NSA, RIS, SAN, VAL. No
evaluada.
S Mxico a Bolivia; Venezuela.
Quiones 2212 (MO).

ANISOPHYLLEACEAE
por Rodrigo Bernal
(Lista preliminar compilada por
Laura Clavijo)
1 gnero, 1 especie

Anisophyllea Sabine
1 especie
Anisophyllea guianensis
Sandwith

Snchez 1997.
rbol.
Nativa. Amazonia. 120-250 m.
AMA. No evaluada.
S Colombia, N Per, NO Brasil.
Vester 272 (COAH, MO).

ANNONACEAE
por Jos Murillo-A.
25 gneros, 260 especies, 68
especies endmicas

Anaxagorea A.St.-Hil.
12 especies

634

Anaxagorea allenii R.E.Fr.

Murillo-A. 2001.
Arbolito.
Nativa. Pacfico. 0-120 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Colombia, Panam.
Idrobo 1813 (COL).

Anaxagorea brachycarpa
R.E.Fr.

Anaxagorea brachycarpa var.


obovata R.E.Fr.
Maas, P. & Westra 1984;
Murillo-A. 2001.
Arbolito.
Nativa. Amazonia. 100-300 m.
AMA, VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Per,
Brasil.
Rudas 4894 (MO).

Nativa. Amazonia, Caribe,


Pacfico. 150-300 m.
AMA, ANT, BOL, CR. No
evaluada.
Neotrpico.
Murillo 533 (COAH, COL, U).

Anaxagorea floribunda
Timmerman

Murillo-A. 2001.
rbol.
Nativa. Amazonia. 100-200 m.
AMA, VAU. No evaluada.
Colombia, Per.
Rodrguez 107 (COL, MO).

Anaxagorea inundata
P.E.Berry & R.B.Mill.

Murillo-A. 2001.
Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Andes. 90600 m.
AMA, ANT, CAQ. No evaluada.
Neotrpico.
Murillo 770 (COL).

Berry et al. 1999.


Arbusto.
Nativa. Guayana y Macarena?
100 m.
GUI? No evaluada.
E Colombia, SO Venezuela.
Nota: esperada; recolectada en
Venezuela, justo al otro lado de
la frontera / expected; collected
in Venezuela, just across the
border.

Anaxagorea crassipetala
Hemsl.

Anaxagorea macrantha
R.E.Fr.

Anaxagorea brevipes Benth.

Anaxagorea clavata R.E.Fr.


Maas, P. & Westra 1984;
Murillo-A. 2001.
Arbolito, rbol.
Nativa. Pacfico. 10-500 m.
ANT, CHO, NAR, VAL. No
evaluada.
Nicaragua a Bolivia.
Gentry 34865 (COL, MO).

Anaxagorea dolichocarpa
Sprague & Sandwith
Anaxagorea mutica R.E.Fr.
Maas, P. & Westra 1985;
Murillo-A. 2001.
Subarbusto, arbolito, rbol.

Murillo-A. 2001.
Arbolito.
Nativa. Amazonia. 100-500 m.
VAU. No evaluada.
Colombia, Brasil.
Nota: presencia reportada por
Maas (com. pers.) / occurrence
reported by Maas (pers. com.).

Anaxagorea manausensis
Timmerman

Murillo-A. 2001.
Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia. 100-300 m.
VAU. No evaluada.
Colombia?, Brasil, Per.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

ANNONACEAE

Angiosperms

Martnez 3027 (COL).


Nota: especie dudosa; la
identidad del espcimen requiere
verificacin / dubious species;
voucher identification needs
verification.

Anaxagorea petiolata R.E.Fr.


Murillo-A. 2001.
Arbolito.
Nativa. Amazonia. 250 m.
VAU. No evaluada.
N Suramrica.
Schultes 12628 (U).

Anaxagorea phaeocarpa
Mart.

Murillo-A. 2001.
Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 30-1200 m.
AMA, CAU, CHO, NAR, PUT,
VAL, VAU. No evaluada.
Nicaragua a Brasil.
Gentry 24126 (COL, MO).

Anaxagorea rufa
Timmerman

Murillo-A. 2001.
Arbolito.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 100450 m.
AMA, GUI, VAL, VAU. No
evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil,
Per.
Murillo 884 (COAH, COL, U).

Annona L.
41 especies, 6 especies endmicas
Annona acuminata Saff.
Murillo-A. 2001.
Arbolito, rbol.
Nativa. Pacfico. 0-600 m.
ANT, CHO. No evaluada.
Colombia A Costa Rica.
Gentry 15213 (COL).

Annona amazonica R.E.Fr.

rbol.
Nativa. Amazonia, Orinoquia, V
Magdalena. 250-800 m.
ANT, CAQ, MET, VAU. No
evaluada.
Colombia a Bolivia y Brasil.
Roa 603 (COL).

Annona ambotay Aubl.

Arbusto, rbol, trepadora.


Nativa. Amazonia. 100-850 m.
AMA, CAQ, CAU, GUV, PUT,
VAU. No evaluada.
Amazonia.
Ramrez 15504 (COL).

Annona cercocarpa Saff.


rbol.
Endmica. Pacfico, V
Magdalena. 100-300 m.
BOL, CHO. No evaluada.
Gentry 9244 (COL MO).

Annona cherimola Mill.

rbol.
Nativa. Andes, Islas Caribeas, V
Magdalena. 300-2500 m.
ANT, CAL, CAU, CUN, QUI,
SAP, VAL. No evaluada.
Neotrpico, cultivada en otras
regiones.
Prez 387 (COL).

Annona cherimolioides
Triana & Planch.

Annona ambotay subsp.


occidentalis R.E.Fr., Raimondia
cherimolioides (Triana & Planch.)
R.E.Fr.
Murillo-A. 2001; Rainer 2001.
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes. 9002450 m.
ANT, CAL, CUN, NSA, QUI,
VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Duque-Jaramillo 4682 (COL).

Annona cordifolia (Szyszy.)


Maas & Westra
Arbusto, liana.
Nativa. Amazonia. 100 m.
AMA. No evaluada.
NO Amazonia.
Lozano 367 (COL).

Annona cuspidata (Mart.)


H.Rainer

Rollinia cuspidata Mart.


Maas, P. et al. 1992; Murillo-A.
2001; Rainer 2007.
rbol.
Nativa. Amazonia. 100-300 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
Amazonia.
Murillo 530 (COAH COL).

Annona danforthii (Standl.)


H.Rainer

Rollinia chocoensis R.E.Fr.,


Rollinia danforthii Standl.
Maas, P. et al. 1992; Murillo-A.
2001; Rainer 2007.
rbol.
Nativa. Andes, Pacfico. 50-1500
m.
ANT, CHO. No evaluada.
Colombia, Costa Rica.
Roldn 495 (HUA MO U).

[Annona deminuta R.E.Fr.]


Murillo-A. 2001.
Nota: registro basado en
identificacin errnea / record
based on a misidentification.

Annona dolichophylla
R.E.Fr.

Murillo-A. 2001.
rbol.
Nativa. Amazonia. 100-300 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
Colombia, Per.
Murillo 803 (COAH COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

635

ANNONACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Annona duckei Diels

Murillo-A. 2001.
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes. 1001450 m.
AMA, PUT. No evaluada.
Colombia a Per.
Fernndez 11232 (COL).

Annona edulis (Triana &


Planch.) H.Rainer

Rollinia edulis Planch. & Triana,


Rollinia edulis var. acuta R.E.Fr.,
Rollinia edulis var. macropus
R.E.Fr.
Maas, P. et al. 1992; Murillo-A.
2001; Rainer 2007.
Arbusto, rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia.
100-1400 m.
AMA, ARA, CAQ, GUV, HUI,
MET, PUT, VAU. No evaluada.
N Suramrica.
Murillo 806 (COL).

Annona exsucca Dunal

Rollinia exsucca (Dunal) A.DC.


Maas, P. et al. 1992; Murillo-A.
2001; Rainer 2007.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Orinoquia. 100 m.
VIC. No evaluada.
N Suramrica, Trinidad y
Tobago.
Vincelli 1200 (COL).

Annona foetida Mart.

Murillo-A. 2001.
rbol.
Nativa. Amazonia. 200-300 m.
CAQ, VAU. No evaluada.
Amazonia.
Fernndez 2268 (COL).

Annona gigantophylla
(R.E.Fr.) R.E.Fr.
Murillo-A. 2001.
rbol.

636

Endmica. Amazonia. 100 m.


VAU. No evaluada.
Colombia, Brasil, Venezuela.
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Annona glabra L.

Murillo-A. 2001.
rbol.
Nativa. Caribe, Orinoquia,
Pacfico. 0-300 m.
ANT, ATL, CAU, CES, CHO,
CR, GUJ, MAG, MET. No
evaluada.
S Estados Unidos a Brasil,
Antillas, frica; cultivada en
otras regiones.
Castaeda 6345 (COL).

Annona hayesii Saff.

Murillo-A. 2001.
rbol.
Nativa. Caribe. 0-250 m.
CES. No evaluada.
Colombia, Panam.
Snchez 29 (COL).

Annona hypoglauca Mart.

Murillo-A. 2001.
Arbusto, trepadora.
Nativa. Amazonia. 100-300 m.
AMA, CAQ, PUT, VIC. No
evaluada.
Amazonia.
Murillo 576 (COAH COL).

Annona ionophylla Triana &


Planch.
Murillo-A. 2001.
rbol.
Endmica. Andes. 1700-2000 m.
ANT. No evaluada.
Triana 4723-11 (COL).

Annona jahnii Saff.

Murillo-A. 2001.
Arbusto, rbol.
Nativa. Guayana y Macarena,
Orinoquia. 150-500 m.

ARA, CAS, MET. No evaluada.


Colombia, Brasil, Venezuela.
Cabrera 2169 (COL).

Annona montana Macfad.

Murillo-A. 2001.
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Pacfico, V Magdalena.
50-1800 m.
ANT, CAL, CHO, GUJ, VAU. No
evaluada.
Neotrpico.
Zuluaga 165 (COL).

Annona mucosa Jacq.

Rollinia mucosa (Jacq.) Baill.


Maas, P. et al. 1992; Murillo-A.
2001; Rainer 2007.
Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Pacfico, SN Santa Marta.
0-1500 m.
AMA, ANT, CAQ, CES, CHO,
GUV, MAG, NSA, PUT, SAN,
VAL, VAU. No evaluada.
Neotrpico.
Jaramillo 7961 (COL).

Annona muricata L.

Murillo-A. 2001.
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Orinoquia, Pacfico. 1002000 m.
AMA, ANT, BOY, CAS, CAU,
CHO, CR, CUN, HUI, MAG,
MET, PUT, QUI, RIS, SAN, SUC,
TOL, VAL, VAU. No evaluada.
Neotrpico.
Murillo 555 (COAH COL).

[Annona neglecta R.E.Fr.]

Murillo-A. 2001.
Nota: registro basado en
identificacin errnea / record
based on a misidentification.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

ANNONACEAE

Angiosperms

Annona neoamazonica
H.Rainer

Rollinia amazonica R.E.Fr.


Maas, P. et al. 1992; Murillo-A.
2001; Rainer 2007.
rbol.
Endmica. Amazonia. 100-300
m.
AMA. No evaluada.
Duque 2100 (COL).

Maas, P. et al. 1992; Murillo-A.


2001; Rainer 2007.
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Pacfico, V Cauca, V
Magdalena. 0-1500 m.
AMA, ANT, BOL, CHO. No
evaluada.
Nicaragua a Bolivia y Brasil.
Crdenas 2869 (COL).

Annona neoinsignis
H.Rainer

Annona punicifolia Triana &


Planch.

Nativa. Andes, Pacfico. 3001500 m.


ANT, CAL, CAU, CHO, CUN,
HUI, MAG, QUI, TOL, VAL. No
evaluada.
Colombia a Mxico.
Silverstone 6303 (COL).

Annona reticulata L.

Rollinia insignis R.E.Fr.


Maas, P. et al. 1992; Rainer 2007.
Arbusto, rbol.
Nativa. 100 m.
AMA. No evaluada.
NO Amazonia.
Rudas 3123 (COL MO).

Murillo-A. 2001.
rbol.
Nativa. Caribe. 0-50 m.
BOL, CES, MAG. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Cuadros 2600 (COL).

Annona lutescens Saff.


Breedlove 1986; Murillo-A. 2001.
rbol.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta, V Cauca. 500-1900 m.
ANT, CUN, MAG, SAN, TOL.
No evaluada.
Mxico a Paraguay, Antillas;
cultivada en otras regiones.
Forero 1979 (COL).

Annona purpurea Dunal

Annona rigida R.E.Fr.

Annona neovelutina
H.Rainer

Murillo-A. 2001.
rbol.
Nativa. Caribe, Pacfico, V
Cauca. 300-800 m.
ANT, BOL, CES, CHO, CR,
GUJ, SUC. No evaluada.
Mxico a Venezuela, Trinidad &
Tobago.
Rodrguez 309 (COL).

Rollinia velutina Marle


Maas, P. et al. 1992; Murillo-A.
2001; Rainer 2007.
rbol.
Nativa. Orinoquia. 500 m.
CAS. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Espinal 1665 (COL).

Annona pachyantha (Maas &


Westra) H.Rainer
Rollinia pachyantha Maas &
Westra
Maas, P. et al. 1992; Murillo-A.
2001; Rainer 2007.
rbol.
Endmica. Pacfico. 50-100 m.
VAL. No evaluada.
Monsalve 287 (COL).

Annona papilionella (Diels)


H.Rainer
Rollinia microsepala Standl.,
Rollinia papilionella Diels,
Rollinia pittieri Saff.

Annona quinduensis Kunth

Raimondia quinduensis (Kunth)


Saff.
Murillo-A. 2001; Rainer 2007.
rbol.
Nativa. Andes. 750-2600 m.
ANT, CAL, CAU, CUN, NAR,
QUI, RIS, VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Franco 2933 (COL).

Annona rensoniana (Standl.)


H.Rainer
Rollinia membranacea Triana &
Planch.
Murillo-A. 2001; Rainer 2007.
rbol.

Murillo-A. 2001.
rbol.
Nativa. Amazonia. 100 m.
AMA, VAU. No evaluada.
Colombia, Brasil.
Romero-Castaeda 3526 (COL).

Annona rufinervis (Triana &


Planch.) H.Rainer

Rollinia rufinervis Triana &


Planch.
Murillo-A. 2001; Rainer 2007.
rbol.
Endmica. Andes, V Magdalena.
300-1000 m.
ANT, TOL. No evaluada.
Lombana L9C1 (COL).

Annona scandens Pilg.

Murillo-A. 2001.
Trepadora.
Nativa. Amazonia. 200-300 m.
CAQ, VAU. No evaluada.
Colombia, Per.
Murillo 657 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

637

ANNONACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Annona sericea Dunal

Murillo-A. 2001.
rbol.
Nativa. Guayana y Macarena,
Caribe. 150-600 m.
BOL, MET. No evaluada.
N Suramrica.
Garca 480 (COL).

Annona spraguei Saff.

Murillo-A. 2001.
rbol.
Nativa. Caribe, Pacfico. 0-250 m.
ANT, CHO, CR. No evaluada.
Colombia, Panam, Mxico.
Brand 813 (COL).

Annona squamosa L.

Murillo-A. 2001.
Arbusto.
Nativa. Andes, Caribe, V Cauca.
200-1300 m.
ANT, CAL, CUN, SAN, SUC,
TOL, VAL. No evaluada.
Neotrpico; cultivado en otras
regiones.
Albesiano 917 (COL).

Annona symphyocarpa
Sandwith

Murillo-A. 2001.
rbol.
Nativa. Orinoquia. 600 m.
MET. No evaluada.
N Suramrica.
Campo 1215 (COL).

Annona tenuiflora Mart.

Murillo-A. 2001.
Arbusto, rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, V Magdalena. 0-500 m.
ANT, CAQ, SAN. No evaluada.
Amazonia.
Crdenas 2874 (COL).

Bocageopsis R.E.Fr.
2 especies

638

Bocageopsis canescens
(Benth.) R.E.Fr.

Murillo-A. 2001.
rbol.
Nativa. Amazonia. 100-300 m.
AMA, CAQ, VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil,
Per.
Palacios 1777 (COAH, COL).

Bocageopsis multiflora
(Mart.) R.E.Fr.

Murillo-A. 2001.
rbol.
Nativa. Amazonia, Orinoquia.
100-400 m.
AMA, CAQ, GUI, VAU, VIC. No
evaluada.
N Suramrica.
Murillo 695 (COAH, COL, U).

Cremastosperma R.E.Fr.
13 especies, 6 especies endmicas
Cremastosperma antioquense
Pirie
Pirie 2005.
Arbolito.
Endmica. V Cauca. 500-700 m.
ANT. No evaluada.
Soejarto 2798 (COL, HUA).

Cremastosperma awaense
Pirie

Pirie 2005.
Arbolito, rbol.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-2000
m.
CHO, NAR. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Romero-Castaeda 3369 (COL).

Cremastosperma cauliflorum
R.E.Fr.
Murillo-A. 2001.
Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia. 100-230 m.

AMA, PUT. No evaluada.


Colombia, Ecuador, Per, Brasil.
Murillo 565 (COAH, COL, U).

Cremastosperma chococola
Pirie
Pirie 2005.
Arbolito.
Endmica. Pacfico. 0-1200 m.
CHO. No evaluada.
Espina 3188 (MO).

Cremastosperma
dolichocarpum Pirie

Pirie 2005.
rbol.
Endmica. Andes. 1200-1500 m.
ANT. No evaluada.
Cogollo 6039 (MO).

Cremastosperma gracilipes
R.E.Fr.
Murillo-A. 2001.
Arbusto, rbol.
Nativa. Amazonia. 0-500 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per.
Murillo 653 (COAH, COL).

Cremastosperma longipes
Pirie
Pirie 2005.
Arbolito, rbol.
Nativa. Andes, Pacfico. 2801400 m.
CHO, RIS. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Forero 6576 (MO).

[Cremastosperma
macrocarpum Maas]

Maas, P. et al. 1986.


Nota: registro basado en
identificacin errnea / record
based on a misidentification.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

ANNONACEAE

Angiosperms

Cremastosperma magdalenae
Pirie
Pirie 2005.
Arbolito, rbol.
Endmica. Andes, V Magdalena.
670-1200 m.
ANT. No evaluada.
Hernndez 251 (COL, HUA).

Cremastosperma
megalophyllum R.E.Fr.

Pirie et al. 2005.


Arbusto, rbol.
Nativa. Amazonia. 100-300 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per.
Cuatrecasas 10575 (COL).

Cremastosperma
microcarpum R.E.Fr.

CAQ. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per.
Ramrez 4881 (JAUM, MO).

Cymbopetalum Benth.
6 especies, 3 especies endmicas
Cymbopetalum
abacophyllum N.A.Murray
Murillo-A. 2001.
Arbolito.
Nativa. Amazonia. 100-120 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Per.
Pipoly 15376 (COL, MO).

Cymbopetalum brasiliense
(Vell.) Baill.

Vsquez 1997.
Arbusto, rbol.
Nativa. Amazonia. 80-200 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Brasil, Per.
Rudas 2260 (MO).

Murillo-A. 2001.
Arbolito.
Nativa. Amazonia, Orinoquia.
500-600 m.
MET, PUT. No evaluada.
Colombia, Brasil, Per.
Idrobo 807 (COL).

Cremastosperma
novogranatense R.E.Fr.

Cymbopetalum
lanugipetalum Schery

Murillo-A. 2001.
rbol.
Endmica. Pacfico. 0-130 m.
VAL. No evaluada.
Gentry 57078 (MO).

Cremastosperma pacificum
R.E.Fr.
Murillo-A. 2001.
Arbolito, rbol.
Endmica. Pacfico. 5-650 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Devia 4065 (MO).

Cremastosperma
pedunculatum (Diels) R.E.Fr.
Pirie et al. 2005.
Arbolito, rbol.
Nativa. Andes. 1400-1450 m.

Murray 1993; Murillo-A. 2001.


Arbusto, arbolito.
Nativa. Pacfico. 0-940 m.
ANT, CHO, CR. No evaluada.
Colombia a Costa Rica.
Romero-Castaeda 6319 (COL).

Cymbopetalum
loretoyacuense N.A.Murray

Murillo-A. 2001.
Arbolito.
Endmica. Amazonia. 100-400 m.
AMA. No evaluada.
Schultes 6664 (COL).

Cymbopetalum
oppositiflorum N.A.Murray

Endmica. Pacfico. 50-1800 m.


CHO, VAL. No evaluada.
Idrobo 1817 (COL, NY, US).

Cymbopetalum sanchezii
N.A.Murray

Murillo-A. 2001.
Arbolito.
Endmica. Andes. 450-500 m.
ANT. No evaluada.
Cogollo 1843 (HUA, MO).

Desmopsis Saff.
1 especie
Desmopsis panamensis
(B.L.Rob.) Saff.

Murillo-A. 2001.
Arbolito, rbol.
Nativa. Pacfico. 15-500 m.
ANT, CHO. No evaluada.
Colombia a Costa Rica.
Brand 48 (COL).

Diclinanona Diels
2 especies
Diclinanona calycina (Diels)
R.E.Fr.
Murillo-A. 2001.
rbol.
Nativa. Amazonia. 100-300 m.
AMA, VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil,
Per.
Murillo 557 (COAH, COL, U).

Diclinanona tessmannii Diels


Murillo-A. 2001.
rbol.
Nativa. Amazonia. 100-300 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
Colombia, Brasil, Per.
Murillo 807 (COAH, COL, U).

Murillo-A. 2001.
Arbolito.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

639

ANNONACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Duguetia A.St.-Hil.
28 especies, 4 especies endmicas
Duguetia antioquensis
H.Len & Maas

Murillo-A. 2001.
rbol.
Endmica. Andes, Pacfico, V
Magdalena. 0-1250 m.
ANT, BOY, CHO, SAN. No
evaluada.
Fonnegra 4306 (U).

Duguetia argentea (R.E.Fr.)


R.E.Fr.
Murillo-A. 2001.
rbol.
Nativa. Amazonia. 120-250 m.
AMA, GUI, VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil,
Ecuador.
Garca 14366 (COL).

Duguetia caniflora H.Len


& Maas

Murillo-A. 2001.
rbol.
Endmica. Andes, V Cauca. 400900 m.
ANT. No evaluada.
Soejarto 4044 (HT: HUA; IT: A,
COL, F, MO).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Duguetia cauliflora R.E.Fr.

Murillo-A. 2001.
rbol.
Nativa. Amazonia, Orinoquia.
15-250 m.
AMA, CAQ, VAU, VIC. No
evaluada.
N Suramrica.
Madrin 1207 (COL, GH, MO,
U).

Duguetia colombiana Maas


Murillo-A. 2001.
rbol.

640

Endmica. V Magdalena. 330500 m.


ANT. No evaluada.
Cogollo 1263 (COL, JAUM, MO).

Duguetia confusa Maas

Murillo-A. 2001.
Arbolito.
Nativa. Pacfico. 40-50 m.
ANT, CHO, VAL. No evaluada.
Colombia a Nicaragua.
Rentera 4333 (JAUM, MO).

Duguetia dimorphopetala
R.E.Fr.
Murillo-A. 2001.
Arbolito.
Nativa. Amazonia. 65-200 m.
GUI, VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Zarucchi 1259 (MO).

Duguetia flagellaris Huber

Duguetia trichostemon R.E.Fr.


Murillo-A. 2001; Maas, P. et al.
2003.
rbol.
Nativa. Amazonia. 100-900 m.
AMA, ANT, CAQ, VAU. No
evaluada.
Colombia a Bolivia y Brasil.
Murillo 607 (COL, U).

Duguetia gentryi Maas

Murillo-A. 2001.
rbol.
Nativa. Caribe, V Cauca. 100-400
m.
ANT, CR. No evaluada.
Colombia, Panam.
Rentera 2314 (COL, HUA).

Duguetia hadrantha (Diels)


R.E.Fr.
Maas, P. et al. 2003.
Arbusto, rbol.
Nativa. Amazonia. 100-300 m.
AMA. No evaluada.
Colombia a Bolivia y Brasil.

Duguetia latifolia R.E.Fr.

Murillo-A. 2001.
Arbusto, rbol.
Nativa. Amazonia. 100-300 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
N Suramrica.
Murillo 585 (COL, U).

Duguetia lepidota (Miq.)


Pulle

Murillo-A. 2001.
rbol.
Nativa. Orinoquia. 150-200 m.
VIC. No evaluada.
N Suramrica.
Cabrera 2265 (COL).

Duguetia lucida Urb.

Maas, P. et al. 2003.


rbol.
Nativa. Andes. 1060 m.
NSA. No evaluada.
N Suramrica, Trinidad.
Quiones 3172 (COL).

Duguetia macrophylla
R.E.Fr.

Murillo-A. 2001.
Arbolito.
Nativa. Amazonia, Orinoquia.
100-300 m.
AMA, CAQ, GUI, VAU, VIC. No
evaluada.
N Suramrica.
Murillo 652 (COAH, COL, U).

Duguetia oblanceolata
R.E.Fr.

Murillo-A. 2001.
rbol.
Endmica. Amazonia. 250 m.
AMA, VAU. No evaluada.
Garca-Barriga 14375 (HT: US;
IT: S (fragm, foto)).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

ANNONACEAE

Angiosperms

Duguetia odorata (Diels)


J.F.Macbr.

Murillo-A. 2001.
rbol.
Nativa. Amazonia, Orinoquia.
100-450 m.
AMA, CAQ, MET, VAU. No
evaluada.
N Suramrica.
Murillo 571 (COL, U).

Duguetia quitarensis Benth.


Murillo-A. 2001.
rbol.
Nativa. Amazonia, Orinoquia.
200-600 m.
AMA, CAQ, MET, VAU. No
evaluada.
Colombia a Bolivia y Brasil.
Murillo 502 (COAH, COL, U).

Duguetia rigida R.E.Fr.

Murillo-A. 2001.
Arbolito.
Nativa. Amazonia. 250 m.
GUI. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Guyana,
Brasil.
Schultes 10100 (NY, US).

Duguetia rionegrensis Zuilen


& Maas
Maas, P. et al. 2003.
Arbolito.
Nativa. Amazonia. 200 m.
CAQ. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Murillo 592 (COAH, COL, U).

Duguetia riparia Huber

Maas, P. et al. 2003.


rbol.
Nativa. Amazonia. 150-300 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
N Suramrica.
Duivenvoorden 1669A (U).

Duguetia spixiana Mart.

Murillo-A. 2001.
rbol.
Nativa. Amazonia, Caribe,
Pacfico. 100-350 m.
AMA, CAQ, CHO, GUJ, PUT,
VAU. No evaluada.
Colombia a Bolivia y Brasil.
Murillo 525 (COAH, COL, U).

Duguetia stenantha R.E.Fr.

Murillo-A. 2001.
rbol.
Nativa. Amazonia. 100-400 m.
AMA, CAQ, VAU. No evaluada.
Colombia, Brasil, Per.
Garca 14490 (COL).

Duguetia surinamensis
R.E.Fr.

Murillo-A. 2001.
rbol.
Nativa. V Magdalena. 200 m.
SAN. No evaluada.
N Suramrica.
Romero-Castaeda 4743 (COL,
US).

Duguetia trunciflora Maas &


A.H.Gentry
Murillo-A. 2001.
Arbolito.
Nativa. Amazonia. 200-300 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
N Suramrica.
Murillo 615 (COL, U).

Duguetia tuberculata Maas


Murillo-A. 2001.
rbol.
Nativa. Pacfico. 10-450 m.
CHO. No evaluada.
Colombia, Panam.
Crdenas 397 (JAUM, MO).

Duguetia ulei (Diels) R.E.Fr.


Murillo-A. 2001.
rbol.

Nativa. Amazonia. 100-120 m.


AMA. No evaluada.
Colombia, Brasil.
Rudas 2239 (MO).

Duguetia uniflora (DC.)


Mart.
Murillo-A. 2001.
rbol.
Nativa. Amazonia. 100 m.
GUI. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Per,
Brasil.
Espina 197 (COL).

Duguetia vallicola J.F.Macbr.


Murillo-A. 2001.
rbol.
Nativa. Caribe, Pacfico, V
Magdalena. 100-200 m.
BOL, CAL, CHO, SAN. No
evaluada.
Panam a Venezuela.
Zuluaga 798 (COL).

Ephedranthus S.Moore
2 especies, 1 especie endmica
Ephedranthus amazonicus
R.E.Fr.

Murillo-A. 2001.
rbol.
Nativa. Amazonia. 100-300 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil,
Per, Bolivia.
Murillo 606 (COL).

Ephedranthus colombianus
Maas & Setten

Murillo-A. 2001.
rbol.
Endmica. Pacfico, V
Magdalena. 200-600 m.
ANT, CAL, SAN. No evaluada.
Cogollo 1934 (JAUM, MO).
Nota: a veces citada
errneamente como columbianus

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

641

ANNONACEAE

Angiospermas
Angiosperms

/ sometimes erroneously cited as


columbianus.

Froesiodendron R.E.Fr.
2 especies, 1 especie endmica
Froesiodendron amazonicum
R.E.Fr.
Murillo-A. 2001.
rbol.
Nativa. Amazonia. 200 m.
CAQ. No evaluada.
Colombia, Brasil, Per.
Murillo 654 (COAH, COL, U).

Froesiodendron longicuspe
(R.E.Fr.) N.A.Murray

Froesiodendron amazonicum var.


longicuspe R.E.Fr.
Johnson & Murray 1995;
Murillo-A. 2001.
Arbolito.
Endmica. Amazonia. 100-400 m.
AMA, PUT. No evaluada.
Soejarto 550 (GH, US).

Fusaea (Baill.) Saff.


2 especies
Fusaea longifolia (Aubl.)
Saff.

Fusaea decurrens R.E.Fr.


Chatrou & He 1999.
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Pacfico, V Cauca. 50530 m.
AMA, ANT, CAQ, CHO, CR,
SAN, VAU. No evaluada.
N Suramrica.
Murillo 559 (COAH, COL, U).

Fusaea peruviana R.E.Fr.

Murillo-A. 2001.
Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia. 100-120 m.
AMA. No evaluada.

642

Colombia, Ecuador, Per.


Rudas 1559 (COL).

Guatteria Ruiz & Pav.


71 especies, 31 especies
endmicas
Guatteria aberrans Erkens &
Maas
rbol.
Nativa. Andes, Pacfico. 20-790
m.
ANT, CHO. No evaluada.
Colombia, Panam.
Cogollo 373 (MO).

Guatteria alta R.E.Fr.

Murillo-A. 2001.
rbol.
Endmica. Andes, Pacfico. 2501325 m.
ANT, CHO, NAR, RIS, VAL. No
evaluada.
Cuatrecasas 14829 (COL).

Guatteria amplifolia Triana


& Planch.

Murillo-A. 2001.
rbol.
Nativa. Andes, Pacfico. 45-1350
m.
ANT, CHO. No evaluada.
Colombia a Mxico.
Forero 1039 (MO).

Guatteria argentea Erkens &


Maas

Erkens et al. 2008.


rbol.
Endmica. Pacfico. 50-100 m.
VAL. No evaluada.
Monsalve 1262 (HT: U; IT:
CUVC, MO).

Guatteria asplundiana
R.E.Fr.
Erkens et al. 2008.

rbol.
Nativa. Andes, V Magdalena.
350-2000 m.
ANT. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per.
Snchez 1398 (COL MEDEL
MO).

Guatteria atabapensis
D.M.Johnson & N.A.Murray
Murillo-A. 2001.
rbol.
Nativa. Amazonia. 300 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Snchez 802 (COAH, U).

Guatteria boliviana
H.J.P.Winkl.

Guatteria cardoniana R.E.Fr.,


Guatteria recurvisepala R.E.Fr.
Murillo-A. 2001; Maas, P. &
Westra 2011.
Arbusto, rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia,
Pacfico. 50-1700 m.
AMA, ANT, CAQ, CHO, GUI,
HUI, MET, VAL. No evaluada.
Neotrpico.
Murillo 801 (COL U).

Guatteria brevipedicellata
R.E.Fr.

Fries 1939.
rbol.
Endmica. Andes. 1250 m.
BOY. No evaluada.
Lawrance 771 (HT: S; IT: A, F,
K).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Guatteria calimensis R.E.Fr.


Murillo-A. 2001.
rbol.
Endmica. Pacfico. 5-280 m.
CHO, NAR, VAL. No evaluada.
Cuatrecasas 27452 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

ANNONACEAE

Angiosperms

Guatteria cargadero Triana


& Planch.
Murillo-A. 2001.
rbol.
Endmica. Andes, Orinoquia,
Pacfico. 5-1500 m.
ANT, CAL, CAU, CHO, MET,
SAN, VAL. No evaluada.
Espina 1851 (U).

Guatteria cestrifolia Triana


& Planch.
Murillo-A. 2001.
rbol.
Endmica. Andes, Orinoquia.
150-800 m.
ANT, CUN, MET, NSA. No
evaluada.
Triana 4721-6 (?).

Guatteria chasmantha
R.E.Fr.

Murillo-A. 2001.
rbol.
Endmica. Andes. 1500-2000 m.
ANT, BOY. No evaluada.
Daly 5342 (HUA, MO, NY).

Guatteria chocoensis R.E.Fr.


Murillo-A. 2001.
rbol.
Endmica. Andes, Pacfico.
5-2500 m.
ANT, HUI, VAL. No evaluada.
Snchez 566 (MEDEL, MO).

Guatteria citriodora Ducke

Murillo-A. 2001.
rbol.
Nativa. Amazonia, Caribe. 400900 m.
BOL, CAQ. No evaluada.
N Suramrica.
Cogollo 2263 (JAUM, MO).

Guatteria collina R.E.Fr.


Murillo-A. 2001.
rbol.

Endmica. Andes, Caribe,


Orinoquia, Pacfico. 850-1650 m.
BOL, CHO, MET, VAL. No
evaluada.
Cuatrecasas 18740 (COL).

Guatteria columbiana
R.E.Fr.

Murillo-A. 2001.
rbol.
Endmica. Andes, Pacfico.
0-1800 m.
ANT, CHO, VAL. No evaluada.
Gentry 17542 (MO).

Guatteria coriacea R.E.Fr.

Murillo-A. 2001.
Arbolito.
Endmica.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Colombia, Brasil.
Purdie s.n. (HT: K).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Guatteria crassipes R.E.Fr.

Murillo-A. 2001.
rbol.
Endmica. Andes. 1200-2400 m.
ANT, CAU, NAR, TOL, VAL. No
evaluada.
Stein 3515 (MO).

Guatteria cuatrecasasii
D.Snchez

Murillo-A. 2001.
rbol.
Nativa. Andes, Pacfico. 30-1450
m.
ANT, CHO, NAR, RIS. No
evaluada.
Colombia, Ecuador.
Snchez 907(HT: MEDEL; IT:
COL, CUVC, U).

Guatteria darienensis Susana


Arias & Maas

Nativa. Pacfico. 20-200 m.


ANT, CHO, CR. Casi
Amenazada (Arias Guerrero et
al. 2014).
NO Colombia a O Panam.
Brand 439 (HT: HUA; IT: JAUM,
MO).

Guatteria decurrens R.E.Fr.


Guatteria rugosa R.E.Fr.
Murillo-A. 2001; Maas, P. &
Westra 2011.
rbol.
Nativa. Amazonia. 200-300 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Brasil, Per.
Murillo 642 (COAH COL U).

Guatteria dolichopoda
Donn.Sm.

Guatteria tonduzii Diels


Murillo-A. 2001; Maas, P. &
Westra 2011.
Arbolito, rbol.
Nativa. Pacfico. 0-500 m.
ANT, CHO. No evaluada.
Nicaragua a Ecuador.
Brand 911 (JAUM MO).

Guatteria duckeana R.E.Fr.


Murillo-A. 2001.
Arbolito.
Nativa. Amazonia. 200-600 m.
GUV, VAU. No evaluada.
Colombia, Brasil, Per.
Garca 14297 (COL).

Guatteria dura R.E.Fr.

Guatteria kuhlmannii R.E.Fr.


Murillo-A. 2001; Maas, P. &
Westra 2011.
rbol.
Nativa. Amazonia. 100-300 m.
AMA, VAU. No evaluada.
NO Amazonia.
Urrego 1979 (COAH).

Arias-Guerrero et al. 2014.


rbol.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

643

ANNONACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Guatteria elata R.E.Fr.

Murillo-A. 2001.
rbol.
Nativa. Amazonia. 160-250 m.
AMA, CAQ, VAU. No evaluada.
Colombia, Brasil, Per.
Crdenas 4248 (COAH, U).

Murillo-A. 2001; Maas, P. &


Westra 2011.
Arbolito.
Nativa. Amazonia. 160 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Brasil.
Crdenas 4234 (COAH U).

Guatteria elegantissima
R.E.Fr.

[Guatteria glauca Ruiz &


Pav.]

Murillo-A. 2001.
rbol.
Nativa. Pacfico. 5-100 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Cuatrecasas 17305 (COL).

Guatteria elliptica R.E.Fr.

Murillo-A. 2001.
Arbolito.
Nativa. Amazonia. 200-300 m.
CAQ. No evaluada.
Amazonia.
Gangi 28 (COAH).
Nota: especie dudosa / dubious
species.

Guatteria ferruginea A.St.Hil.


Murillo-A. 2001.
rbol.
Nativa. Amazonia, Orinoquia.
250-600 m.
VAU, VIC. No evaluada.
Colombia, Brasil.
Schultes 14056 (COL).

Guatteria foliosa Benth.

Murillo-A. 2001.
rbol.
Nativa. Amazonia. 100-400 m.
AMA, CAQ, VAU. No evaluada.
N Suramrica.
Crdenas 4165 (COAH, COL, U).

Guatteria friesiana
(W.A.Rodrigues) Erkens &
Maas
Guatteriopsis friesiana
W.A.Rodrigues

644

Murillo-A. 2001.
Nota: registro basado en
identificacin errnea / record
based on a misidentification.

Guatteria goudotiana Triana


& Planch.

Nativa. Amazonia. 100-300 m.


AMA, CAQ. No evaluada.
Amazonia de Colombia,
Venezuela, Brasil.
Murillo 544 (COAH, COL, U).

Guatteria inundata Mart.

Guatteria riparia R.E.Fr.


Murillo-A. 2001; Maas, P. &
Westra 2011.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia. 100-300 m.
AMA, VAU. No evaluada.
Amazonia.
Romero-Castaeda 1232 (COL).

Guatteria latipetala R.E.Fr.

Murillo-A. 2001.
rbol.
Endmica. Andes. 1200-2100 m.
ANT, HUI, QUI, TOL, VAL. No
evaluada.
Snchez 1792 (MEDEL, MO).

Murillo-A. 2001.
rbol.
Nativa. Amazonia. 200-300 m.
AMA, GUI, VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Per.
lvarez 465 (COAH, JAUM).

Guatteria guianensis (Aubl.)


R.E.Fr.

Guatteria latisepala R.E.Fr.

Guatteria calophylla R.E.Fr.


Murillo-A. 2001; Maas, P. &
Westra 2011.
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes. 200500 m.
AMA, ANT, VAU. No evaluada.
N Suramrica.
Callejas 4152 (COL HUA MO U).

Guatteria heterotricha
R.E.Fr.

Murillo-A. 2001.
rbol.
Endmica. Andes, Pacfico. 1002000 m.
ANT, VAL. No evaluada.
Monsalve 182 (U).

Guatteria insculpta R.E.Fr.


Murillo-A. 2001.
Arbolito.

Murillo-A. 2001.
Arbolito.
Nativa. Andes. 1500-2270 m.
CAU, HUI, VAL. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Cuatrecasas 18361 (COL).

Guatteria laurina Triana &


Planch.

Murillo-A. 2001.
rbol.
Endmica. Orinoquia.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Goudot s.n. (HT: P).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Guatteria lawrancei R.E.Fr.


Murillo-A. 2001.
Arbolito.
Endmica. Andes. 1100 m.
BOY. No evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

ANNONACEAE

Angiosperms

Lawrance 215 (IT: F, MO).


Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Guatteria lehmannii R.E.Fr.

Murillo-A. 2001.
rbol.
Endmica. Andes. 1850-2300 m.
ANT. No evaluada.
Escobar 5221 (HUA, MO).

Guatteria leiocarpa R.E.Fr.


Murillo-A. 2001.
Arbolito.
Nativa. Orinoquia. 500 m.
MET. No evaluada.
Colombia, Brasil.
Idrobo 707 (COL).

Guatteria liesneri
D.M.Johnson & N.A.Murray
Murillo-A. 2001.
rbol.
Nativa. Amazonia. 200-300 m.
CAQ. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Murillo 810 (COL).

Guatteria longipes Triana &


Planch.
Murillo-A. 2001.
Arbolito.
Endmica. Andes. 2000 m.
CUN. No evaluada.
Triana 4721-3 (COL).

Guatteria longipetiolata
R.E.Fr.

Murillo-A. 2001.
rbol.
Endmica. Amazonia. 1000-1100
m.
CAQ. No evaluada.
Cuatrecasas 9185 (HT: US; IT:
F, S).
Nota: conocida solo del tipo; a
veces citada errneamente como
longepetiolata, nombre que debe
ser corregido, conforme al Art.

60.8 del ICN / known only from


the type; sometimes erroneously
cited as longepetiolata, a name
that must be corrected in
accordance with Art. 60.8 of the
ICN.

Nativa. Amazonia, Andes, V


Cauca. 100-700 m.
AMA, ANT, CAQ, PUT, VAU.
No evaluada.
N Suramrica.
Murillo 573 (COAH, COL, U).

Guatteria macrocalyx R.E.Fr.

Guatteria metensis R.E.Fr.

Murillo-A. 2001.
Arbolito.
Endmica.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Mutis 3705 (HT: US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Guatteria macropetala
R.E.Fr.

Murillo-A. 2001.
rbol.
Endmica. Amazonia. 450 m.
CAQ. No evaluada.
Cuatrecasas 8883 (HT: US; IT:
F).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Guatteria maguirei R.E.Fr.

Murillo-A. 2001.
Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia. 200-350 m.
AMA, CAQ, GUI, VAU. No
evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Murillo 627 (COAH, COL, U).

Guatteria maypurensis
Kunth

Murillo-A. 2001.
Arbolito.
Nativa. Amazonia, Orinoquia.
50-120 m.
MET, VAU, VIC. No evaluada.
N Suramrica.
Zarucchi 3789 (MO, U).

Guatteria megalophylla Diels


Murillo-A. 2001.
rbol.

Murillo-A. 2001.
rbol.
Endmica. Orinoquia. 250-400
m.
MET, VIC. No evaluada.

Guatteria microcarpa G.Don


Erkens et al. 2008.
Arbusto, rbol.
Nativa. Pacfico. 50-100 m.
NAR. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Maas 6504 (U).

Guatteria modesta Diels

Guatteria geminiflora R.E.Fr.,


Guatteria puncticulata R.E.Fr.
Murillo-A. 2001; Maas, P. &
Westra 2011.
rbol.
Nativa. Amazonia, V Magdalena.
100-300 m.
AMA, TOL. No evaluada.
Colombia, Brasil, Per, Ecuador.
Roa 549 (COL).

Guatteria novogranatensis
R.E.Fr.

Murillo-A. 2001.
rbol.
Endmica. Andes, V Magdalena.
100-1150 m.
ANT, BOY, SAN. No evaluada.
Hoyos 807 (JAUM, MO).

Guatteria olivacea R.E.Fr.


Murillo-A. 2001.
rbol.
Nativa. Amazonia. 200 m.
AMA. No evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

645

ANNONACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Colombia, Brasil, Per, Ecuador.


Soejarto 688 (COL).
Nota: especie dudosa / dubious
species.

Guatteria pacifica R.E.Fr.

Murillo-A. 2001.
rbol.
Endmica. Andes, Pacfico.
5-1560 m.
ANT, CHO, VAL. No evaluada.
Monsalve 1250 (CUVC, MO).

Guatteria persicifolia Planch.


& Linden
Murillo-A. 2001.
rbol.
Nativa. Andes, Orinoquia. 11503500 m.
MET, NAR, NSA, SAN. No
evaluada.
Colombia, Venezuela.

Guatteria peruviana R.E.Fr.


Guatteria macrocarpa R.E.Fr.
Murillo-A. 2001; Maas, P. &
Westra 2011.
Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia. 100-300 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
Amazonia de Colombia, Brasil,
Per.
Murillo 518 (COAH COL U).

Guatteria petiolata R.E.Fr.

Murillo-A. 2001.
Arbolito.
Endmica. Andes. 1000-1800 m.
ANT, BOY. No evaluada.
Roldn 1225 (HUA, MO).

Guatteria pilosula Triana &


Planch.
Murillo-A. 2001.
rbol.
Nativa. Andes. 1300-1500 m.
BOY, SAN. No evaluada.

646

Colombia, Venezuela, Per.


Lawrance 771 (MO).

Guatteria pittieri R.E.Fr.

Murillo-A. 2001.
Arbolito.
Endmica. Caribe, Pacfico. 30100 m.
CAU, CR, VAL. No evaluada.
Gentry 56844 (MO, U).

Guatteria platyphylla Triana


& Planch.
Murillo-A. 2001.
rbol.
Endmica. Amazonia, Andes,
Pacfico, V Cauca. 200-800 m.
ANT, CAQ, CHO, CUN. No
evaluada.
Triana 4721-7 (COL).

Guatteria poeppigiana Mart.


Murillo-A. 2001.
rbol.
Nativa. Amazonia. 120 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Crdenas 6549 (COAH).
Nota: especie dudosa / dubious
species.

Guatteria rufotomentosa
R.E.Fr.

Fries 1939; Murillo-A. 2001.


Arbolito.
Endmica. V Magdalena. 500 m.
TOL. No evaluada.
Goudot s.n. (HT: P; IT: K).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Guatteria schomburgkiana
Mart.

Guatteria spruceana R.E.Fr.


Murillo-A. 2001.
Arbolito.
Nativa. Amazonia, Orinoquia.
100-140 m.
CAQ, CAS, MET, VAU, VIC. No
evaluada.
N Suramrica.
Schultes 19230 (U).

Guatteria sphaerantha
R.E.Fr.

Murillo-A. 2001.
rbol.
Endmica. Amazonia, Pacfico.
5-300 m.
CAQ, CHO, VAL. No evaluada.
Murillo 844 (COAH, COL, U).

Guatteria pteropus Benth.

Guatteria stipitata R.E.Fr.

Guatteria quinduensis
Triana & Planch.

Guatteria tomentosa Rusby

Murillo-A. 2001.
rbol.
Nativa. Amazonia. 100-200 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Brasil, Per.
Vsquez 12608 (COL, MO).

Fries 1939; Murillo-A. 2001.


rbol.
Endmica. Andes. 2000 m.
ANT. No evaluada.
Triana s.n. (HT: P).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Murillo-A. 2001.
Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia. 200-300 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
Amazonia.
Murillo 553 (COAH, COL, U).

Guatteria trichoclonia Diels


Murillo-A. 2001; Maas, P. &
Westra 2011.
Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, V Cauca.
100-600 m.
AMA, ANT, CAQ. No evaluada.
Nicaragua a Bolivia.
Murillo 655 (COL U).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

ANNONACEAE

Angiosperms

Guatteria trichocarpa Erkens


& Maas
Guatteriella tomentosa R.E.Fr.
Murillo-A. 2001; Maas, P. &
Westra 2011.
Arbolito.
Nativa. Amazonia. 100-300 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
Colombia, Brasil.
Murillo 538 (COAH COL U).

Guatteria verruculosa
R.E.Fr.

Murillo-A. 2001.
Arbolito.
Endmica. Andes. 2000 m.
NSA. No evaluada.
Fosberg 19126 (HT: S).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Klarobelia Chatrou
2 especies
Klarobelia anomala (R.E.Fr.)
Chatrou
Malmea anomala (R.E.Fr.) Maas
Chatrou 1998; Murillo-A. 2001.
rbol.
Nativa. Pacfico. 0-200 m.
ANT, CHO. No evaluada.
Colombia, Panam.
Forero 9058 (COL, MO).

Klarobelia cauliflora
Chatrou

Chatrou 1998; Murillo-A. 2001.


rbol.
Nativa. Amazonia. 10-300 m.
AMA, PUT. No evaluada.
Colombia, Brasil, Per.
Schultes 3713 (COL).

Malmea R.E.Fr.
1 especie

Malmea dimera Chatrou

Murillo-A. 2001.
rbol.
Nativa. Pacfico. 20-200 m.
ANT, CHO. No evaluada.
Colombia, Panam.
Bernal 25 (COL).

Mosannona Chatrou
3 especies
Mosannona hypoglauca
(Standl.) Chatrou

Malmea hypoglauca (Standl.)


R.E.Fr.
Murillo-A. 2001.
rbol.
Nativa. Pacfico. 50-200 m.
ANT, CHO. No evaluada.
Colombia, Panam.
Haught 4816 (COL, UC, US).

Mosannona maculata
Chatrou & Welzenis

Murillo-A. 2001.
rbol.
Nativa. Pacfico. 10-100 m.
ANT, CHO. No evaluada.
Colombia, Panam.
Brand 473 (COL, JAUM, MO).

Mosannona papillosa
Chatrou

Chatrou 1998.
rbol.
Nativa. Amazonia. 330 m.
PUT. No evaluada.
Colombia, Ecuador.

Oxandra A.Rich.
11 especies, 1 especie endmica
Oxandra espintana (Benth.)
Baill.

Murillo-A. 2001.
rbol.
Nativa. Andes, Caribe. 160-700 m.

HUI, RIS, SAP, TOL. En Peligro


Crtico (Caldern 2003).
Venezuela a Bolivia.
Triana 4721-1 (COL).

Oxandra euneura Diels

Murillo-A. 2001.
Arbolito.
Nativa. Amazonia. 100-300 m.
AMA, CAQ, VAU. No evaluada.
Venezuela a Per.
Murillo 598 (COAH, COL, U).

Oxandra leucodermis
(Benth.) Warm.

Murillo-A. 2001.
rbol.
Nativa. Amazonia. 200-300 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil,
Per.
Van Dulman 428 (U).

Oxandra longipetala R.E.Fr.


Arbolito.
Nativa. V Magdalena. 350-500
m.
ANT. No evaluada.
Colombia a Nicaragua.
Cogollo 843 (COL, JAUM).

Oxandra macrophylla
R.E.Fr.

Murillo-A. 2001.
rbol.
Nativa. Amazonia. 200 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Per.
Murillo 927 (COL).

Oxandra mediocris Diels

Murillo-A. 2001.
Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia. 120-300 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Brasil, Per, Ecuador.
Murillo 562 (COAH, COL, U).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

647

ANNONACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Oxandra oblongifolia R.E.Fr.


Fries 1931.
Arbolito.
Endmica. Caribe. 100-200 m.
BOL, SAP. No evaluada.
Fernndez 5222 (COL).

Oxandra panamensis R.E.Fr.

Murillo-A. 2001.
rbol.
Nativa. Caribe, Pacfico. 20-200 m.
ANT, CR. No evaluada.
Colombia, Panam.
Rentera 4536 (JAUM, MO).

Oxandra polyantha R.E.Fr.


Murillo-A. 2001.
rbol.
Nativa. Amazonia. 120-200 m.
AMA, GUI. No evaluada.
Colombia, Brasil, Per.
Palacios 1748 (COAH).

Oxandra venezuelana R.E.Fr.


Murillo-A. 2001.
Arbusto, rbol.
Nativa. Caribe, V Magdalena.
100-600 m.
ANT, BOL, SAN. No evaluada.
Costa Rica a Venezuela.
Cogollo 1447 (COL).

Oxandra xylopioides Diels


Murillo-A. 2001.
Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia. 10-300 m.
AMA, CAQ, GUI, VAU. No
evaluada.
Colombia a Bolivia.
Murillo 830 (COL).

Porcelia Ruiz & Pav.


2 especies
Porcelia mediocris
N.A.Murray
Murillo-A. 2001.
rbol.

648

Nativa. Amazonia, Guayana y


Macarena. 450 m.
MET, PUT. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Philipson 1650 (BM, COL, US, S).

Porcelia venezuelensis Pittier


Murillo-A. 2001.
rbol.
Nativa. Andes, V Magdalena.
450-770 m.
CUN. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Venezuela.
Gonzlez 28 (COL).

Pseudomalmea Chatrou
2 especies, 1 especie endmica
Pseudomalmea boyacana
(J.F.Macbr.) Chatrou

Murillo-A. 2001.
Arbusto, rbol.
Endmica. Andes. 170-600 m.
ANT, BOY, CAL. No evaluada.
Rentera 2818 (MO).

Pseudomalmea diclina
(R.E.Fr.) Chatrou

Murillo-A. 2001.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 100-500 m.
AMA, MET. No evaluada.
Colombia a Bolivia.
Idrobo 8417 (COL).

Pseudoxandra R.E.Fr.
10 especies, 4 especies endmicas
Pseudoxandra angustifolia
Maas

Maas, P. & Westra 2005.


Arbolito.
Nativa. Amazonia. 100-300 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
Colombia, Per.
Murillo 707 (COAH, COL, U).

Pseudoxandra atrata Maas


Maas, P. & Westra 2003.
rbol.
Nativa. Amazonia. 140 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Per.
Urrego 1040 (COAH).

Pseudoxandra leiophylla
(Diels) R.E.Fr.

Murillo-A. 2001; Maas, P. &


Westra 2003.
rbol.
Nativa. Amazonia. 100-300 m.
AMA, CAQ, VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Murillo 886 (COL).

Pseudoxandra longipes Maas


Maas, P. & Westra 2003.
rbol.
Endmica. Pacfico. 100 m.
VAL. No evaluada.
Monsalve 1073(HT: MO; IT:
CUVC).

Pseudoxandra lucida R.E.Fr.


Maas, P. & Westra 2003.
Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia. 100 m.
AMA. No evaluada.
N Suramrica.
Vsquez 12501 (MO).

Pseudoxandra pacifica Maas


Murillo-A. 2001.
Arbolito, rbol.
Endmica. Pacfico. 50-100 m.
CHO, VAL. Datos Insuficientes
(Caldern 2003).
Gentry 30158 (COL, MO).

Pseudoxandra papillosa
Maas
Maas, P. & Westra 2003.
rbol.
Nativa. Amazonia. 100 m.
VAU. No evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

ANNONACEAE

Angiosperms

Colombia, Brasil.
Schultes 17009 (COAH, COL, F).

Pseudoxandra polyphleba
(Diels) R.E.Fr.

Murillo-A. 2001; Maas, P. &


Westra 2003.
Arbusto, rbol.
Nativa. Amazonia. 0-200 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
Amazonia.
Murillo 543 (COAH, COL, U).

Pseudoxandra sclerocarpa
Maas

Maas, P. & Westra 2003.


rbol.
Endmica. Andes. 550-770 m.
ANT. No evaluada.
Hoyos 998 (MO).

Pseudoxandra vallicola Maas


Maas, P. & Westra 2003.
rbol.
Endmica. Pacfico. 50-100 m.
VAL. No evaluada.
Monsalve 168(HT: U; IT: CUVC,
MO).

Ruizodendron R.E.Fr.
1 especie
Ruizodendron ovale (Ruiz &
Pav.) R.E.Fr.

Murillo-A. 2001.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 200-220 m.
AMA, MET. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per, Brasil,
Bolivia.
Pipoly 16166 (COL).

Sapranthus Seem.
1 especie, 1 especie endmica

Sapranthus isae J.G.Vlez &


A.Cogollo

Vlez & Cogollo 2007.


rbol.
Endmica. Caribe. 190 m.
CES. No evaluada.
Vlez 6675 (JAUM).

Tetrameranthus R.E.Fr.
3 especies
Tetrameranthus duckei
R.E.Fr.

Westra 1985.
rbol.
Nativa. Amazonia. 260-280 m.
VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Per.

Tetrameranthus laomae
D.R.Simpson

Westra 1985; Murillo-A. 2001.


rbol.
Nativa. Amazonia. 100 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Per, Brasil.
Rudas 2611 (COL, MO, U).

Tetrameranthus macrocarpus
R.E.Fr.
Westra 1985; Murillo-A. 2001.
rbol.
Nativa. Amazonia. 200-300 m.
VAU. Datos Insuficientes
(Caldern 2003).
Colombia, Per.
Cordero 740 (COAH, COL).

Trigynaea Schltdl.
1 especie
Trigynaea cinnamomea
D.M.Johnson & N.A.Murray

CAQ. No evaluada.
Colombia, Per.
Murillo 825 (COL).

Unonopsis R.E.Fr.
18 especies, 7 especies endmicas
Unonopsis aviceps Maas

Murillo-A. 2001.
Arbolito, rbol.
Endmica. V Magdalena. 100770 m.
ANT, SAN. No evaluada.
Rentera 1509 (COL).

Unonopsis cauliflora Maas &


Westra
Maas, P. et al. 2007.
rbol.
Endmica. Andes. 1000 m.
BOY. No evaluada.
Lawrance 636 (HT: COL; IT: A,
F, G, K, P, S).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Unonopsis colombiana Maas


& Westra

Maas, P. et al. 2007.


Arbolito, rbol.
Endmica. Pacfico. 0-520 m.
ANT, BOL, CHO, CR, VAL. No
evaluada.
Monsalve 1989(HT: U; IT:
CUVC, MO).

Unonopsis darienensis Maas


& Westra
Maas, P. et al. 2007.
Arbusto, rbol.
Nativa. Pacfico. 0-400 m.
ANT, CHO. No evaluada.
Colombia, Panam.
Zarucchi 5054 (HUA, MO, U).

Murillo-A. 2001.
rbol.
Nativa. Amazonia. 100-300 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

649

ANNONACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Unonopsis elegantissima
R.E.Fr.

Murillo-A. 2001; Maas, P. et al.


2007.
Arbusto, rbol.
Nativa. Amazonia. 100-650 m.
AMA, CAQ, VAU. No evaluada.
Colombia, Per, Brasil.
Murillo 629 (COAH, COL, U).

Unonopsis floribunda Diels

Murillo-A. 2001; Maas, P. et al.


2007.
Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Pacfico.
5-300 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per, Brasil,
Bolivia.
Murillo 567 (COAH, COL, U).

Unonopsis guatterioides
(A.DC.) R.E.Fr.

Unonopsis matthewsii (Benth.)


R.E.Fr., Unonopsis williamsii
R.E.Fr.
Murillo-A. 2001; Maas, P. et al.
2007.
Arbusto, rbol.
Nativa. Amazonia. 150-200 m.
AMA, PUT. No evaluada.
N Suramrica, Paraguay; Antillas
Menores.
Murillo 503 (COAH, COL, U).

Unonopsis longipes Maas &


Westra

Maas, P. et al. 2007.


Arbolito, rbol.
Nativa. Pacfico, V Cauca. 501070 m.
ANT, CHO. No evaluada.
Colombia, Panam.
Callejas 5430 (HUA, MO, NY, U).

Unonopsis macrocarpa Maas


& Setten
Murillo-A. 2001; Maas, P. et al.
2007.

650

Arbolito, rbol.
Nativa. Andes, V Cauca. 400-700
m.
ANT. No evaluada.
Colombia, Panam.
Soejarto 3488 (COL, F).
Nota: especie dudosa / dubious
species.

Unonopsis sessilicarpa Maas


& Westra

Unonopsis megalophylla
Maas & Westra

Unonopsis silvatica R.E.Fr.

Maas, P. et al. 2007.


Arbolito.
Endmica. Andes, V Cauca. 4001150 m.
ANT, BOL, RIS. No evaluada.
Franco 3451 (COL).

Unonopsis pacifica R.E.Fr.

Murillo-A. 2001; Maas, P. et al.


2007.
rbol.
Nativa. Pacfico, V Cauca, V
Magdalena. 5-400 m.
ANT, CAU, CHO, NAR, SAN,
VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Panam.
Forero 3855 (COL, MO).

Unonopsis pittieri Saff.

Murillo-A. 2001; Maas, P. et al.


2007.
rbol.
Nativa. Andes, V Cauca. 10-700
m.
ANT. No evaluada.
Colombia a Guatemala.
Shepherd 473 (HUA, MO).

Unonopsis sericea Maas &


Westra

Maas, P. et al. 2007.


rbol.
Endmica. V Cauca. 500 m.
ANT. No evaluada.
Soejarto 3605 (HT: HUA; IT:
COL, F, GH, MO, NY, RB).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Maas, P. et al. 2007.


rbol.
Endmica. Andes, V Cauca. 601200 m.
ANT, CAL, VAL. No evaluada.
Ramrez 485 (COL, MO).

Murillo-A. 2001; Maas, P. et al.


2007.
rbol.
Endmica. Guayana y Macarena.
800 m.
MET. No evaluada.
Philipson 2209 (HT: S; IT: BM,
COL, US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Unonopsis spectabilis Diels

Murillo-A. 2001; Maas, P. et al.


2007.
Arbusto, rbol.
Nativa. Amazonia. 100-300 m.
AMA, VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil,
Per, Ecuador.
Murillo 837 (COL).

Unonopsis stipitata Diels

Murillo-A. 2001; Maas, P. et al.


2007.
Arbusto, rbol.
Nativa. Amazonia. 50-300 m.
AMA, CAQ, VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Guayanas,
Brasil.
Murillo 633 (COAH, COL, U).

Unonopsis veneficiorum
(Mart.) R.E.Fr.

Murillo-A. 2001; Maas, P. et al.


2007.
Arbusto, rbol.
Nativa. Amazonia. 100-300 m.
AMA, GUI. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per, Brasil.
Murillo 591 (COAH, COL, U).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

ANNONACEAE

Angiosperms

Xylopia L.
23 especies, 2 especies endmicas

Fernndez 223 (HT: US IT: S).


Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Xylopia amazonica R.E.Fr.

Xylopia columbiana R.E.Fr.

Murillo-A. 2001.
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes, V
Cauca, V Magdalena. 100-800 m.
AMA, ANT, SAN. No evaluada.
N Suramrica.
Van Andel 292 (U).

Xylopia aromatica (Lam.)


Mart.

Murillo-A. 2001.
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Orinoquia, Pacfico, V
Cauca, V Magdalena. 40-1220 m.
AMA, ANT, BOL, BOY, CAL,
CAQ, CUN, GUI, GUJ, GUV,
HUI, MET, NSA, SAN, SUC,
TOL, VAU, VIC. No evaluada.
Neotrpico.
Pinto 1547 (COL).

Xylopia benthamii R.E.Fr.

Murillo-A. 2001.
Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Andes. 3201325 m.
CAQ, GUV, NAR. No evaluada.
N Suramrica.
Murillo 608 (COAH, COL, U).

Xylopia calophylla R.E.Fr.

Murillo-A. 2001.
rbol.
Nativa. Amazonia. 200-300 m.
AMA, CAQ, GUI. No evaluada.
Colombia a Bolivia y Brasil.
Londoo 1423 (COAH).

Xylopia chocoensis R.E.Fr.


Murillo-A. 2001.
Arbolito.
Endmica. Pacfico. 5 m.
CHO. No evaluada.

Murillo-A. 2001.
Arbolito, rbol.
Nativa. Pacfico. 5-140 m.
CAU, CHO, VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Lozano 5353 (COL).

Xylopia cuspidata Diels

Murillo-A. 2001.
Arbolito.
Nativa. Amazonia. 100-300 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
Colombia a Bolivia y Brasil.
Murillo 552 (COAH, CO, L U).

Xylopia discreta (L.f.)


Sprague & Hutch.

Murillo-A. 2001.
rbol.
Nativa. Andes, V Magdalena.
0-650 m.
ANT, NSA, SAN, TOL. No
evaluada.
N Suramrica, Panam.
Uribe 3053 (COL).

Xylopia emarginata Mart.

Murillo-A. 2001.
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Orinoquia, V Magdalena. 90-600
m.
AMA, ANT, CAQ, GUI, MET,
SAN. No evaluada.
N Suramrica.
Murillo 640 (COAH, COL, U).

Xylopia excellens R.E.Fr.

Murillo-A. 2001.
Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia. 200-300 m.
CAQ. No evaluada.
N Suramrica.
Murillo 603 (COAH, COL, U).

Xylopia frutescens Aubl.

Murillo-A. 2001.
Arbolito, rbol.
Nativa. Andes, V Cauca. 70-1000
m.
ANT. No evaluada.
Neotrpico.
Fonnegra 2549 (HUA, MO, U).

Xylopia ligustrifolia Dunal

Murillo-A. 2001.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Orinoquia. 160-900 m.
AMA, CAQ, VAL. No evaluada.
Colombia a Bolivia y Brasil.
Van Dulman 130 (COAH, U).

Xylopia macrantha Triana &


Planch.

Murillo-A. 2001.
rbol.
Nativa. Pacfico, V Cauca. 10-160
m.
ANT, CHO, NAR, VAL. No
evaluada.
Costa Rica a Per.
Rentera 3528 (JAUM, MO).

Xylopia micans R.E.Fr.

rbol.
Nativa. Amazonia. 180 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per.
Snchez 716 (COAH).

Xylopia multiflora R.E.Fr.

Murillo-A. 2001.
Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia. 200-300 m.
CAQ. No evaluada.
Colombia a Bolivia y Brasil.
Murillo 577 (COAH, COL, U).

Xylopia nervosa (R.E.Fr.)


Maas
Murillo-A. 2001.
Arbolito.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

651

ANNONACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Nativa. Amazonia. 160-200 m.


AMA, CAQ, GUI. No evaluada.
Amazonia de Colombia,
Venezuela, Brasil, Per.
Crdenas 4238 (COAH, U).

Xylopia sericea A.St.-Hil.

Murillo-A. 2001.
Arbolito.
Nativa. Amazonia. 100-200 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
N Suramrica.
Wijninga 631 (COAH).

Murillo-A. 2001.
rbol.
Nativa. Amazonia, Pacfico, V
Cauca, V Magdalena. 50-500 m.
ANT, BOL, GUI, VAL, VAU. No
evaluada.
Nicaragua a Bolivia.
Schultes 14146 (U).

Xylopia parviflora Spruce

Xylopia spruceana Spruce

Xylopia nitida Dunal

Murillo-A. 2001.
Arbolito.
Nativa. Amazonia. 200-650 m.
AMA, CAQ, VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Ecuador,
Per; frica.
Murillo 863 (COL).

Xylopia platypetala R.E.Fr.

Murillo-A. 2001.
rbol.
Nativa. Amazonia. 120 m.
GUI. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil,
Bolivia.
Liesner 9011 (COL).

Murillo-A. 2001.
Arbolito.
Endmica. Amazonia. 400-800
m.
CAQ. No evaluada.
Uribe s.n. (H: US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

APIACEAE

Xylopia plowmanii P.E.Berry


& D.M.Johnson

Ammi L.

Murillo-A. 2001.
Arbusto.
Nativa. Amazonia. 200 m.
AMA. No evaluada.
Colombia y Venezuela.
Van Andel 121 (U).

Xylopia polyantha R.E.Fr.

Murillo-A. 2001.
rbol.
Nativa. Caribe, Pacfico, V
Magdalena. 0-900 m.
BOL, CHO, GUV, SAN, VAL. No
evaluada.

652

Colombia, Venezuela, Brasil,


Bolivia.
Bruijn 1122 (MO, U).

por Rodrigo Bernal


(Lista preliminar compilada
por Marcela Celis y Nelson R.
Salinas)
21 gneros, 55 especies, 13
especies endmicas

2 especies
Ammi majus L.

Hierba.
Adventicia. Andes. 2030-2400 m.
BOY, CUN. No evaluada.
Nativa de Egipto.
Fernndez 8224 (COL).

Ammi visnaga (L.) Lam.

Hierba.
Adventicia. Andes. 1600-1720 m.
CUN. No evaluada.

Nativa del Mediterrneo y de


Cercano Oriente; ocasionalmente
espontnea en otras reas.
Uribe 4610 (COL).

Apium L.
[Apium oreosciadium]
Rangel-Ch. 2000.
Nota: nombre inexistente;
mala interpretacin de la
etiqueta / nonexistent name; a
misinterpretation of the label.

Arracacia Bancr.
7 especies, 1 especie endmica
[Arracacia bracteata
J.M.Coult. & Rose]

Rangel-Ch. 2000.
Nota: registro basado en
identificacin errnea / record
based on a misidentification.

Arracacia colombiana
Constance & Affolter

Constance & Affolter 1995;


Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Endmica. Andes. 2650-3000 m.
CUN, MET. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Fosberg 20915 (US).

Arracacia elata H.Wolff

Arracacia pennellii Constance


Mathias & Constance 1976b;
Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Nativa. Andes. 2700-3400 m.
CUN, NSA, QUI, RIS, SAN. No
evaluada.
Colombia a Per.
Pennell 1932 (MO).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

ANNONACEAE

Angiosperms

Arracacia moschata (Kunth)


DC.
Mathias & Constance 1976b;
Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Nativa. Andes. 2500-3500 m.
NAR, QUI. No evaluada.
S Colombia, N Ecuador.
Mora 3965 (COL).

Arracacia tillettii Constance


& Affolter
Constance & Affolter 1995;
Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Nativa. Andes. 3100-3200 m.
GUJ. No evaluada.
NE Colombia, O Venezuela
(Sierra de Perij).
Cuadros 3543 (JBGP, MO, UC).

Arracacia tolucensis (Kunth)


Hemsl.

Constance 1949; Rangel-Ch.


2000.
Hierba.
Nativa. SN Santa Marta. 31003750 m.
CES, GUJ, MAG. No evaluada.
Mxico (var. tolucensis), N
Colombia (var. multiflora).
Cuatrecasas 24456 (COL).
Arracacia tolucensis var. multifida
(S.Watson) Mathias & Constance

Arracacia vaginata
J.M.Coult. & Rose

Hierba.
Nativa. Andes. 2500-3000 m.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Mxico a Colombia y Venezuela.
Linden 1435 (K).
Nota: conocida solo de un
ejemplar, de 1842-43, sin
localidad, det. por Mathias,
Constance y S.R. Knudsen /
known from a single specimen
from 1842-43, without locality,
det. by Mathias, Constance and
S. R. Knudsen.

Arracacia xanthorrhiza
Bancr.

Constance 1949; Mathias &


Constance 1976b; Rangel-Ch. &
Vidal-Lemus 1995.
Hierba.
Nativa y cultivada. Andes. 12002250 m.
ANT, BOY, CAU, NSA, PUT,
VAL. No evaluada.
Colombia a Bolivia.
Bristol 852 (COL).
Arracacia xanthorrhiza var.
xanthorrhiza

Azorella Lam.
8 especies

Azorella aretioides (Kunth)


DC.

Mathias & Constance 1976b;


Martnez 1993; Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Nativa. Andes. 3500-4500 m.
BOY, CAL, CAU, CUN, NAR,
TOL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Cuatrecasas 26920 (COL).

Azorella biloba (Schltdl.)


Wedd.

Mathias & Constance 1976b;


Martnez 1993.
Hierba.
Nativa. Andes? 2800-4000 m.
NAR? No evaluada.
Costa Rica a Argentina.
Nota: esperada; hay colecciones
de Carchi (Ecuador), cerca de
la frontera / expected; there
are collections from Carchi
(Ecuador) near the border.

Azorella corymbosa (Ruiz &


Pav.) Pers.

Mathias & Constance 1976b;


Martnez 1993; Rangel-Ch. 2000.
Hierba.

Nativa. Andes, SN Santa Marta.


3500-4350 m.
CAL, CUN, MAG, MET, RIS. No
evaluada.
Colombia a Per.
Cuatrecasas 27100 (COL).

Azorella crenata (Ruiz &


Pav.) Pers.

Azorella cladorrhiza (Ruiz &


Pav.) Pers., Azorella mutisiana
H.Wolff
Martnez 1993; Rangel-Ch. &
Vidal-Lemus 1995; Rangel-Ch.
2000.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2900-4600 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
HUI, MAG, MET, NAR, QUI,
RIS, TOL, VAL. No evaluada.
Venezuela a Per.
Cleef 2039 (COL).

Azorella cuatrecasasii
Mathias & Constance

Mathias & Constance 1962a;


Martnez 1993; Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Nativa. Andes. 3000-3900 m.
BOY, CES, CUN, MET, SAN,
VAL. No evaluada.
NE Colombia, prob. O Venezuela
(Sierra de Perij).
Cuatrecasas 25109 (COL, US).

Azorella julianii Mathias &


Constance
Martnez 1993.
Hierba.
Nativa. Andes. 3500-4600 m.
BOY. No evaluada.
Colombia, O Venezuela.
Barclay 7367 (MO).

Azorella multifida (Ruiz &


Pav.) Pers.
Mathias & Constance 1976b;
Martnez 1993.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

653

ANNONACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Hierba.
Nativa. Andes. 3000-4300 m.
ANT, ARA, BOY, CAL, CAU,
CUN, MET, NAR, RIS, SAN. No
evaluada.
Venezuela a Bolivia.
Barclay 6263 (COL).

Azorella pedunculata
(Spreng.) Mathias &
Constance

Mathias & Constance 1976b;


Martnez 1993; Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Nativa. Andes. 2750-3840 m.
CAU, NAR. No evaluada.
S Colombia, Ecuador.
Mora 2180 (COL).

Centella L.
2 especies
Centella asiatica (L.) Urb.

Mathias & Constance 1976b.


Hierba.
Nativa. Andes. 1500-2610 m.
ANT, CAU, RIS. No evaluada.
Pantropical; S Chile.
Archer 724 (COL).
Nota: a veces tratada como
coespecfica con C. erecta /
sometimes treated as conspecific
with C. erecta.

Centella erecta (L.f.) Fernald


Stevens et al. 2001.
Hierba.
Nativa. Andes. 2370 m.
ANT. No evaluada.
SE Estados Unidos a N
Suramrica; Antillas.
Zarucchi 5887 (MO).
Nota: tratada a veces como
sinnimo de C. asiatica /
sometimes treated as a synonym
of C. asiatica.

654

Conium L.
1 especie
Conium maculatum L.

Prez-Arbelez 1956; Rangel-Ch.


2000.
Hierba.
Naturalizada. Andes. 1500-3045
m.
ANT, CAU, CUN. No evaluada.
Nativa de Eurasia; naturalizada
en el Hemisferio Occidental.
Cuatrecasas 7955 (?).

Cotopaxia Mathias &


Constance
1 especie, 1 especie endmica
Cotopaxia whitei Constance
& W.S.Alverson

Constance & Alverson 1984;


Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Endmica. SN Santa Marta. 4500
m.
MAG. No evaluada.
White 525 (HT: COL; IT: UC,
WIS).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Cyclospermum Lag.
1 especie
Cyclospermum leptophyllum
(Pers.) Sprague

Apium leptophyllum (Pers.)


Benth.
Mathias & Constance 1976b;
Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Nativa. Andes. 1700-3600 m.
ANT, BOY, CUN, NAR,
NSA, PUT, QUI, SAN, VAL.
Preocupacin Menor (Propuesta
aqu).

Estados Unidos a S Suramrica;


Antillas; naturalizada en el Viejo
Mundo.
Galeano 2132 (COL).

Daucus L.
1 especie
Daucus montanus Schult.

Mathias & Constance 1976b;


Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1800-3960 m.
ANT, BOY, CAU, CES, CUN,
HUI, MET, NAR, NSA, PUT,
SAN, TOL. No evaluada.
Mxico a Patagonia.
Ramrez 16235 (COL).

Donnellsmithia J.M.Coult.
& Rose
1 especie
Donnellsmithia juncea
(Spreng.) Mathias &
Constance

Donnellsmithia peucedanoides
(Kunth) Mathias & Constance
Mathias & Constance 1971.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1175-2440 m.
MAG, NSA. No evaluada.
Mxico a N Colombia y O
Venezuela.

Eryngium L.
4 especies
Eryngium ebracteatum Lam.
Mathias & Constance 1971;
Hiroe 1979.
Hierba.
Nativa. Andes, Orinoquia, V
Magdalena. 130-1600 m.
ANT, CAS, CAU, HUI, MET,
NAR, TOL, VAL. No evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

ANNONACEAE

Angiosperms

Colombia y Venezuela a Uruguay


y Argentina.
Blydenstein 1185 (COL).

Eryngium foetidum L.

Prez-Arbelez 1956; Mathias &


Constance 1976b.
Hierba.
Nativa y cultivada. Amazonia,
Andes, Guayana y Macarena,
Caribe, Orinoquia, Pacfico, V
Cauca, V Magdalena. 5-1600 m.
AMA, ANT, BOL, BOY, CAL,
CAQ, CAU, CES, CHO, CR,
CUN, GUI, HUI, MET, NAR,
NSA, QUI, SAN, VAL, VAU.
Preocupacin Menor (Propuesta
aqu).
Mxico a Brasil y Per; SE Asia.
Fernndez 16759 (?).

Eryngium humboldtii
F.Delaroche

Mathias & Constance 1971;


Rangel-Ch. & Vidal-Lemus 1995;
Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Nativa. Andes. 1990-4100 m.
ANT, BOY, CAU, CES, CUN,
GUJ, MET, NSA, QUI, SAN. No
evaluada.
Colombia a O Venezuela.
Uribe 5528 (COL).

Eryngium humile Cav.

Eryngium humile var. caulescens


Kunth, Eryngium humile var.
pulchellum Wedd., Eryngium
humile var. radiciflorum H.Wolff,
Eryngium humile var. stellatum
(F.Delaroche) H.Wolff
Rangel-Ch. & Vidal-Lemus
1995; Rangel-Ch. 2000; PedrazaPealosa et al. 2004.
Hierba.
Nativa. Andes. 2400-4500 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
MET, NAR, NSA, PUT, RIS,
SAN, TOL. Preocupacin Menor
(Propuesta aqu).

Venezuela a Per.
Orozco 1987 (COL).
Eryngium humile var.
brevibracteatum Hieron.

[Eryngium paniculatum
F.Delaroche]

Rangel-Ch. 2000; Idrraga et al.


2011.
Nota: nativa de Argentina y
Chile; registros prob. basados en
especmenes de E. humboldtii
/ a species from Argentina and
Chile; records prob. based on
specimens of E. humboldtii.

Lilaeopsis Greene
2 especies
Lilaeopsis macloviana
(Gand.) A.W.Hill

Affolter 1985; Luteyn 1999;


Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Nativa. Andes. 3300-3900 m.
BOY, CUN, MET. No evaluada.
Colombia a Tierra del Fuego.
Nota: citada de Colombia por
Affolter (1985), sin indicacin
de espcimen / reported
from Colombia by Affolter
(1985) without indication of a
specimen.

Lilaeopsis schaffneriana
(Schltdl.) J.M.Coult. & Rose

Affolter 1985; Rangel-Ch. 2000;


Pedraza-Pealosa et al. 2004.
Hierba.
Nativa. Andes. 2600-4450 m.
BOY, CUN, MET, NAR, RIS. No
evaluada.
S Estados Unidos a Mxico;
Colombia y Ecuador.
Cleef 596 (COL).
Lilaeopsis schaffneriana subsp.
schaffneriana

Micropleura Lag.
1 especie, 1 especie endmica
Micropleura flabellifolia
Mathias

Mathias 1936b; Rangel-Ch. 2000.


Hierba.
Endmica. SN Santa Marta.
3200-4700 m.
MAG. No evaluada.
Jaramillo 5472 (COL).

Myrrhidendron J.M.Coult.
& Rose
2 especies, 1 especie endmica
Myrrhidendron glaucescens
(Benth.) J.M.Coult. & Rose

Arracacia glaucescens Benth.


Coulter & Rose 1927; Mathias
& Constance 1976b; Rangel-Ch.
2000.
Hierba.
Nativa. Andes. 3200-4400 m.
ANT, CAL, CAU, CUN, HUI,
MET, QUI, RIS, TOL, VAL. No
evaluada.
Colombia, Ecuador.
MacDougal 4364 (HUA, MO).

Myrrhidendron pennellii
J.M.Coult. & Rose

Coulter & Rose 1927; Constance


1949; Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Endmica. Andes. 2600-3700 m.
CAL, QUI, RIS, TOL. No
evaluada.
Cordillera Central.
Killip 9166 (US).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

655

ANNONACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Neonelsonia J.M.Coult. &


Rose
1 especie
Neonelsonia acuminata
(Benth.) J.M.Coult. & Rose
Arracacia acuminata Benth.
Mathias & Constance 1976b;
Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Nativa. Andes. 2180-3510 m.
ANT, CAU, MET, NAR, PUT,
QUI, RIS, TOL. Preocupacin
Menor (Propuesta aqu).
Venezuela a Per.
Callejas 3155 (HUA, MO).

Niphogeton Schltdl.
12 especies, 6 especies endmicas
Niphogeton chirripoi (Suess.)
Mathias & Constance
Niphogeton angustisecta
(H.Wolff) Mathias & Constance
Mathias & Constance 1962b;
Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Nativa. Andes. 2700-3900 m.
BOY, CES, NSA, SAN. No
evaluada.
Costa Rica a NE Colombia y O
Venezuela.
Garca-Barriga 20593 (COL).

Niphogeton cleefii Mathias &


Constance

Mathias & Constance 1976a;


Luteyn 1999; Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Endmica. Andes. 3550-4000 m.
BOY, CUN, MET. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Cleef 5240 (HT: COL; IT: U, UC).

Niphogeton colombiana
Mathias & Constance

Mathias & Constance 1962b;


Luteyn 1999; Rangel-Ch. 2000.

656

Hierba.
Endmica. SN Santa Marta.
3100-3500 m.
CES, MAG. No evaluada.
Barclay 6569 (HT: UC-M; IT:
COL, MO).
Nota: un espcimen de Tolima,
citado por Rangel (2000),
requiere revisin / a specimen
of Tolima cited by Rangel (2000)
needs revision.

Niphogeton josei Mathias &


Constance

Niphogeton dissecta (Benth.)


J.F.Macbr.

Niphogeton kalbreyeri
(H.Wolff) Mathias &
Constance

Mathias & Constance 1951a;


Luteyn 1999; Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
3300-4400 m.
BOY, CUN, MAG, MET, NAR,
VAL. No evaluada.
Venezuela a Bolivia.
Gentry 30521 (COL, MO).
Niphogeton dissecta var. ciliata
(Wedd.) J.F.Macbr., Niphogeton
dissecta var. dissecta

Niphogeton fruticosa
Mathias & Constance

Mathias & Constance 1976a;


Luteyn 1999; Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Endmica. Andes. 3750-4060 m.
BOY, SAN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Cleef 4491 (HT: COL; IT: U, UC).

Niphogeton glaucescens
(Kunth) J.F.Macbr.

Mathias & Constance 1951a;


Luteyn 1999; Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Nativa. Andes. 2400-4100 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
MET, TOL. No evaluada.
Colombia a N Ecuador.
Idrobo 3752 (COL).

Mathias & Constance 1951a;


Mathias & Constance 1976a;
Luteyn 1999.
Hierba.
Endmica. Andes. 3500-4510 m.
ARA, BOY. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Cuatrecasas 1579 (HT: US; IT:
COL, P).

Apium kalbreyeri H.Wolff


Mathias & Constance 1951a;
Luteyn 1999; Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Nativa. Andes. 3100-4200 m.
NSA. No evaluada.
NE Colombia a O Venezuela.
Kalbreyer 1197 (IT: K).

Niphogeton killipiana
Mathias & Constance

Mathias & Constance 1951a.


Hierba.
Endmica. Andes. 2600-2900 m.
ANT. No evaluada.
Cordillera Central.
Daniel 1681 (HT: US; IT:
MEDEL).

Niphogeton lingula (Wedd.)


Mathias & Constance
Mathias & Constance 1951a;
Luteyn 1999; Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Nativa. Andes. 3200-4300 m.
BOY, CAL, CUN, MET, RIS,
SAN, TOL. No evaluada.
Colombia a Costa Rica.
Cleef 7926 (COL).

Niphogeton pusilla (Wedd.)


Mathias & Constance
Mathias & Constance 1951a;
Luteyn 1999; Rangel-Ch. 2000.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

ANNONACEAE

Angiosperms

Hierba.
Endmica. Andes. 2850-4150 m.
NSA, SAN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Funck 1641 (T: P).

Niphogeton ternata (Schult.)


Mathias & Constance
Mathias & Constance 1951a;
Luteyn 1999; Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Nativa. Andes. 2230-4290 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
HUI, MET, NAR, NSA, PUT,
RIS, SAN, VAL. Preocupacin
Menor (Propuesta aqu).
O Venezuela a Ecuador.
Haught 5632 (COL, US).
Niphogeton ternata var.
orientalis Mathias & Constance,
Niphogeton ternata var. ternata

Oreomyrrhis Endl.
1 especie
Oreomyrrhis andicola
(Kunth) Hook.f.

Mathias & Constance 1955;


Luteyn 1999; Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Nativa. Andes. 3100-4500 m.
BOY, CAL, CAU, CUN, MET,
NAR, QUI, SAN, TOL. No
evaluada.
Colombia a N Argentina; Costa
Rica.
Cuatrecasas 9286 (COL, US).

Osmorhiza Raf.
1 especie
Osmorhiza mexicana Griseb.
Lowry & Jones 1984; Rangel-Ch.
2000.
Hierba.
Nativa. Andes. 3500-3730 m.
CAL, TOL. No evaluada.
N Mxico a Argentina.

Jaramillo 6192 (COL).


Osmorhiza mexicana subsp.
mexicana
Nota: conocida en Colombia de
una pequea rea en el macizo
del Ruiz-Tolima / known in
Colombia from a small area in
the Ruiz-Tolima massif.

Ottoa Kunth
1 especie
Ottoa oenanthoides Kunth

Mathias & Constance 1971;


Mathias & Constance 1976b;
Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Nativa. Andes. 3000-4500 m.
NAR. No evaluada.
Mxico a Venezuela y Ecuador.
Mora-Osejo 3967 (COL).
Ottoa oenanthoides var.
oenanthoides

Perissocoeleum Mathias &


Constance
4 especies, 3 especies endmicas
Perissocoeleum barclayiae
Mathias & Constance

Mathias & Constance 1967;


Luteyn 1999; Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Endmica. SN Santa Marta.
3410-3500 m.
MAG. No evaluada.
Barclay 6648 (HT: UC; IT: COL,
MO).

Perissocoeleum crinoideum
(Mathias & Constance)
Mathias & Constance
Prionosciadium crinoideum
Mathias & Constance
Mathias & Constance 1967;
Luteyn 1999; Rangel-Ch. 2000.
Hierba.

Endmica. SN Santa Marta.


3260-4145 m.
CES, MAG. No evaluada.
Barclay 7044 (COL, UC).

Perissocoeleum phylloideum
(Mathias & Constance)
Mathias & Constance

Prionosciadium phylloideum
Mathias & Constance
Mathias & Constance 1967;
Luteyn 1999; Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Nativa. Andes. 3000-3600 m.
CES. No evaluada.
Serrana de Perij en Colombia y
Venezuela.
Cuatrecasas 25067 (COL, UC,
US).

Perissocoeleum purdiei
Mathias & Constance

Mathias & Constance 1967;


Luteyn 1999; Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Endmica. SN Santa Marta.
3260-4500 m.
MAG. No evaluada.
Cuatrecasas 24454 (COL, UC,
US).

Sanicula L.
1 especie
Sanicula liberta Cham. &
Schltdl.

Shan & Constance 1951; RangelCh. 2000.


Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1700-3200 m.
ANT, BOY, CAL, CUN, HUI,
MAG, NAR, NSA, PUT,
QUI, RIS, SAN, TOL, VAL.
Preocupacin Menor (Propuesta
aqu).
Mxico a Venezuela, Per y
Bolivia.
Bernal 1714 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

657

ANNONACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Spananthe Jacq.

Neotrpico; cultivada alrededor


del mundo.
Haugth 4191 (MO).

1 especie
Spananthe paniculata Jacq.

Mathias & Constance 1971;


Mathias & Constance 1976b.
Hierba.
Nativa. Andes, V Cauca, V
Magdalena. 600-2400 m.
ANT, CUN, GUJ, HUI, MAG,
NAR, PUT, QUI, SAN, VAL.
Preocupacin Menor (Propuesta
aqu).
Mxico a Venezuela, Brasil y
Per.
Fernndez-Alonso 20777 (COL).

por J. Francisco Morales y


Gilberto Morillo2
1
Apocynoideae, Rauvolfioideae.
2
Asclepiadoideae,
Periplocoideae, Secamoideae;
revisada por Sigrid
Liede-Schumann.
1

(Lista preliminar compilada por


ngela Rodrguez, Marcela Celis
y Alexandra Hernndez)
68 gneros, 384 especies, 79
especies endmicas

Allamanda L.
2 especies

Sakane & Shepherd 1986;


Rangel-Ch. 2009.
Subarbusto, arbusto, trepadora.
Nativa y cultivada. Amazonia,
Andes, Islas Caribeas, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, V Cauca, V
Magdalena. 0-1900 m.
AMA, ANT, ATL, CAL, CAS,
CAU, CHO, CUN, MAG, MET,
SAP, SAN, VAL, VAU. No
evaluada.

658

Sakane & Shepherd 1986.


Arbusto.
Nativa. Orinoquia. 90 m.
VIC. No evaluada.
Colombia, Brasil.
Zarucchi 3575 (MO).
Nota: a veces citada
errneamente como thevetifolia
/ sometimes erroneously cited as
thevetifolia.

Allomarkgrafia Woodson

APOCYNACEAE

Allamanda cathartica L.

Allamanda thevetiifolia
Mll.Arg.

5 especies, 1 especie endmica


Allomarkgrafia antioquiana
J.F.Morales
Morales 2013.
Liana.
Endmica. Andes. 1400 m.
ANT. No evaluada.
Cordillera Central.
Orozco 611 (HT: MEDEL; IT:
COL, IMB).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Allomarkgrafia ecuatoriana
J.F.Morales

Morales, J. 1997c; Morales 2006c.


Liana.
Nativa. Pacfico. 200-300 m.
CHO, NAR. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Fuchs 21716 (INB).

Allomarkgrafia foreroi
A.H.Gentry

Gentry 1980; Morales, J. 1997c.


Trepadora.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 150350 m.

ANT, CHO, MET. No evaluada.


Colombia, Ecuador.
Forero 5854 (HT: COL; IT: HUA,
INB, MA, MO).

Allomarkgrafia laxiflora
A.H.Gentry

Gentry 1989; Morales, J. 1997c.


Trepadora.
Nativa. Andes, Pacfico. 100-900
m.
NAR, VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Gentry 34939 (HT: COL; IT:
COL, MO, TULV).

[Allomarkgrafia ovalis
(Markgr.) Woodson]

Rangel-Ch. 2004.
Nota: registro basado en
identificacin errnea;
corresponde a Allomarkgrafia
plumeriiflora/ record based on a
misidentification; corresponds to
Allomarkgrafia plumeriiflora.

Allomarkgrafia plumeriiflora
Woodson
Woodson 1933; Morales, J.
1997c; Gentry 2001.
Trepadora, liana.
Nativa. Pacfico, V Cauca, V
Magdalena. 100-1200 m.
ANT, BOY, CHO, NAR, RIS,
VAL. No evaluada.
Colombia a S Nicaragua.
Gentry 48251 (MO).

Ambelania Aubl.
1 especie
Ambelania occidentalis
Zarucchi

Zarucchi 1987.
Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia. 100-200 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Per, Brasil.
Rudas 2447 (MO).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

APOCYNACEAE

Angiosperms

Anechites Griseb.
1 especie
Anechites nerium (Aubl.)
Urb.

Fallen 1983a; Morales 2005e.


Trepadora.
Nativa. Andes, Pacfico. 45-600
m.
ANT, CHO, GUJ. No evaluada.
Nicaragua a Ecuador; Antillas.
Callejas 5010 (HUA).

Asclepias L.
2 especies
Asclepias curassavica L.

Spellman 1975.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Islas
Caribeas, Caribe, Orinoquia,
Pacfico, V Cauca, V Magdalena.
0-2700 m.
AMA, ANT, BOL, BOY, CAL,
CAU, CHO, CUN, GUJ, HUI,
MAG, MET, NAR, NSA,
PUT, QUI, SAP, SAN, VAL.
Preocupacin Menor (Propuesta
aqu).
S Estados Unidos a Argentina.
Dugand 3024 (COL).

Asclepias woodsoniana
Standl. & Steyerm.

Dugand 1966.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Caribe. 0-600 m.
ATL, MAG. No evaluada.
Colombia, Centroamrica.
Elas 1028 (F, MO, US).

Aspidosperma Mart. &


Zucc.
15 especies

[Aspidosperma album (Vahl)


Pichon]

Acero 1982; Mahecha et al. 1984.


Nota: registro basado en
identificacin errnea / record
based on a misidentification.

Aspidosperma capitatum
L.O.Williams

Morales 2006c.
rbol.
Nativa. Amazonia. 120-200 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
Colombia, Per.
Gentry 64908 (MO).

Aspidosperma cuspa (Kunth)


Pittier
Aspidosperma elliptica Rusby,
Aspidosperma woronovii Standl.
Woodson 1951; Morillo 1995a.
Arbusto, rbol.
Nativa. Andes, Caribe, V
Magdalena. 0-1805 m.
ANT, ATL, BOL, CES, CUN,
HUI, MAG. No evaluada.
Colombia a Brasil, Bolivia;
Antillas.
Morales 9305 (HUA).

Aspidosperma darienense
Dwyer

Potgieter 2009.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Caribe, Orinoquia.
200 m.
AMA, SAN. No evaluada.
Panam a Brasil y Ecuador.
Jaramillo 4913 (MO).

Aspidosperma desmanthum
Mll.Arg.

Vsquez 1997; Potgieter 2009.


rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Pacfico, V Magdalena. 50-1490
m.

AMA, ANT, BOL, GUI, MAG,


PUT, VAL. No evaluada.
Mxico a Brasil y Bolivia.
Schultes 19493 (COL).

Aspidosperma excelsum
Benth.

Aspidosperma marcgravianum
Woodson, Aspidosperma nitidum
Mll.Arg.
Morales 2005e; Potgieter 2009.
Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Pacfico. 50-500 m.
AMA, CAQ, CHO, CR, GUI,
MET, PUT, VAL, VAU, VIC. No
evaluada.
Costa Rica a Brasil y Bolivia.
Gentry 47864 (JAUM).

Aspidosperma fendleri
Woodson

Woodson 1951; Rangel-Ch.


1994.
rbol.
Nativa. Amazonia. 530 m.
GUI, VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Galeano 1111 (COL).

Aspidosperma megalocarpon
Mll.Arg.
Aspidosperma curranii Standl.
Marcondes-Ferreira 1991;
Morales 2005e.
rbol.
Nativa. Caribe, Pacfico, V
Magdalena. 230-770 m.
ANT, BOL, CHO, MAG,
SAN, SUC. Casi Amenazada
(Crdenas & Salinas 2007).
Colombia a Mxico.
Ramrez 1773 (HUA).
Aspidosperma megalocarpon
subsp. curranii (Standl.)
Marc.-Ferr.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

659

APOCYNACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Aspidosperma
myristicifolium (Markgr.)
Woodson

Morales 2005e.
rbol.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 100300 m.
AMA, CHO. No evaluada.
Costa Rica, Colombia, Ecuador,
Per.
Rudas 3581 (HUA).

Aspidosperma pachypterum
Mll.Arg.

Aspidosperma exalatum Monach.


Morillo 1995a.
rbol.
Nativa. Guayana y Macarena.
120 m.
GUI. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Liesner 9118 (MO).

Aspidosperma parvifolium
A.DC.

Aspidosperma vargasii A.DC.


rbol.
Nativa. Andes. 990-1400 m.
CES. No evaluada.
Colombia a Brasil y Bolivia.
Fernndez-Alonso 13685 (COL).

Aspidosperma polyneuron
Mll.Arg.

Aspidosperma dugandii Standl.


Woodson 1951; Zuloaga &
Morrone 1999.
Arbolito, rbol.
Nativa. Caribe, V Magdalena.
50-350 m.
ATL, BOL, BOY, CES, CUN,
GUJ, MAG, SUC, TOL. En
Peligro (Crdenas & Salinas
2007).
Colombia a Paraguay y
Argentina.
Romero-Castaeda 9705 (COL).

660

Aspidosperma rigidum
Rusby

Aspidosperma jaunechense
A.H.Gentry
Morales 2006d.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Pacfico. 100-350 m.
AMA, CAQ, CHO, MET, NSA,
PUT, SAN. No evaluada.
Costa Rica a Brasil y Bolivia.
Rudas 3541 (HUA).

Aspidosperma schultesii
Woodson

Morales 2006d.
rbol.
Nativa. Guayana y Macarena, V
Magdalena. 200-274 m.
AMA, CAQ, CR, GUI. No
evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil,
Per.
lvarez 1011 (COAH).

Aspidosperma spruceanum
Mll.Arg.

Aspidosperma steinbachii Markgr.


Rangel-Ch. 1994; Morales 2005e.
rbol.
Nativa. Guayana y Macarena,
Orinoquia. 100 m.
GUV, VIC. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Roa 400 (COL).

Aspidosperma verruculosum
Mll.Arg.
Morillo 1995a.
Arbolito.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 125 m.
GUI. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Crdoba 191 (MO).

Blepharodon Decne.
10 especies, 5 especies endmicas
Blepharodon amazonicum
(Benth.) Fontella &
Marquete

Peplonia amazonica Benth.


Trepadora.
Nativa. Guayana y Macarena.
0-100 m.
VAU. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Brasil.
Romero-Castaeda 3653 (COL).

Blepharodon colombianum
Morillo

Morillo 1978b.
Trepadora.
Endmica. V Magdalena. 500 m.
CAU, MAG. No evaluada.
Holton 457 (K, NY).

Blepharodon cuatrecasasii
Morillo

Morillo 1978b.
Trepadora.
Endmica. Andes, SN Santa
Marta. 1350-1650 m.
GUJ, MAG, NSA. No evaluada.
Smith 2089 (F, GH, K, NY, US).

Blepharodon glaucescens
(Decne.) Fontella

Morillo 1997a.
Trepadora.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 100-1500
m.
CAQ, GUV, PUT, VIC. No
evaluada.
Colombia, Venezuela, Guyana,
Brasil.
Garca-Barriga 4658 (COL, US).

Blepharodon grandiflorum
Benth.
Blepharodon bifidus Schltr.
Dugand 1966.
Trepadora.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

APOCYNACEAE

Angiosperms

Nativa. Andes. 1100-3000 m.


ANT, CAL, CAU, CES, CUN,
NSA, RIS, SAN, TOL. No
evaluada.
Colombia, Venezuela.
Garca-Barriga 11967 (COL, US).
Blepharodon grandiflorum subsp.
grandiflorum

Blepharodon mucronatum
(Schltdl.) Decne.

Dugand 1966; Morillo 1997a.


Trepadora.
Nativa. Andes, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 30-1760 m.
ANT, BOL, CHO, CR, CUN,
GUJ, HUI, MAG, MET, SAN,
TOL, VAL. No evaluada.
Mxico a N Suramrica.
Forero 5453 (COL).

Blepharodon perijaense
Morillo

Morillo 1984b.
Trepadora.
Endmica. Andes. 1550-1950 m.
CES, MAG. No evaluada.
Torres 2905 (COL).

Blepharodon pictum (Vahl)


W.D.Stevens

Blepharodon nitidum (Vell.)


J.F.Macbr.
Morillo 1997a; Stevens 2000.
Trepadora.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 140-2000
m.
AMA, CAQ, CUN, GUI, MET,
VIC. No evaluada.
Colombia y Venezuela a Brasil y
Paraguay.
Sastre 2300 (COL).

Blepharodon polydori
Morillo
Morillo 1995h.
Trepadora.

Endmica. Orinoquia. 200 m.


MET. No evaluada.
Pinto 1555 (HT: COL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Blepharodon suberectum
Schltr.

Blepharodon minimus Woodson


Schlechter 1906.
Subarbusto.
Endmica. Andes. 1400-1700 m.
CAU. No evaluada.
Pennell 3487 (US).

Calotropis R.Br.
2 especies
Calotropis gigantea (L.)
Dryand.

Rahman & Wilcock 1991.


Hierba.
Naturalizada. Andes. 1100-1200
m.
CUN, HUI. No evaluada.
frica.
Fernndez 1370 (COL).

Calotropis procera (Aiton)


Dryand.

Rahman & Wilcock 1991.


Hierba, subarbusto, arbusto,
arbolito.
Naturalizada. Andes, Caribe, V
Cauca, V Magdalena. 0-2720 m.
ANT, ATL, BOL, BOY, CAS,
CUN, GUJ, HUI, MAG, SAN,
TOL, VAL. No evaluada.
frica.
Duque 4104-A (COL).

Condylocarpon Desf.
1 especie
Condylocarpon pubiflorum
Mll.Arg.
Fallen 1983b.

Liana.
Nativa. Amazonia. 100-300 m.
AMA, CAQ, PUT. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil,
Bolivia.
Cuatrecasas 10823 (F).

Couma Aubl.
3 especies
Couma catingae Ducke

Zarucchi 1995a.
rbol.
Nativa. Amazonia. 100-300 m.
AMA, CAQ, PUT, VAU. No
evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Zarucchi 2457 (HUA).

[Couma guianensis Aubl.]

Garca-Barriga 1992.
Nota: registro basado en
identificacin errnea / record
based on a misidentification.

Couma macrocarpa Barb.


Rodr.

Rangel-Ch. 1994; Morales 2005e.


rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 10-700 m.
AMA, ANT, BOL, CAQ, CHO,
GUI, GUV, NAR, PUT, SAN,
VAL, VAU, VIC. No evaluada.
Guatemala a Brasil y Bolivia.
Cuatrecasas 16582 (VALLE).

Couma utilis (Mart.) Mll.


Arg.
Couma multinervis Monach.
Zarucchi 1995a.
rbol.
Nativa. Amazonia, Orinoquia.
100-110 m.
MET, VAU, VIC. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Schultes 9467 (MO).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

661

APOCYNACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Cryptostegia R.Br.
2 especies
Cryptostegia grandiflora
R.Br.

Klackenberg 2001.
Subarbusto, trepadora.
Naturalizada. Andes, Caribe,
Pacfico, V Magdalena. 350-4200
m.
ATL, CAL, CHO, CR, TOL,
VAL. No evaluada.
Madagascar.
Elas 1540 (MO).

Cryptostegia
madagascariensis Decne.

Klackenberg 2001.
Arbusto.
Naturalizada y adventicia.
Amazonia, Caribe, Pacfico. 1050 m.
AMA, BOL, CHO. No evaluada.
Madagascar.
Len 56 (COL).

Cynanchum L.
4 especies
Cynanchum blandum
(Decne.) Sundell

Roulinia blanda Decne.


Sundell 1981; Morillo & Stevens
1999.
Trepadora.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 100300 m.
AMA, ANT, CHO. No evaluada.
Suramrica.
Rentera 1945 (COL, MO).

Cynanchum montevidense
Spreng.

Cynanchum magdalenicum
Dugand, Roulinia cordata (Vell.)
J.F.Macbr.
Dugand 1966; Spellman 1975;
Sundell 1981.

662

Trepadora.
Nativa. Caribe, Orinoquia,
Pacfico. 15-120 m.
ANT, BOL, CHO, CR, MAG,
MET. No evaluada.
Panam, Suramrica.
Romero-Castaeda 11086 (MO).

Nativa. Guayana y Macarena.


100 m.
VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Zarucchi 1952 (COL).

Cynanchum racemosum
(Jacq.) Jacq.

Cynanchum carnevalii Morillo


Morillo 1997a.
Trepadora.
Nativa. Amazonia, Orinoquia.
90-100 m.
GUI, VIC. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Davidse 26381 (MO).

Rouliniella columbiana Vail


Dugand 1966; Sundell 1981.
Trepadora.
Nativa. Caribe, Pacfico. 0-350 m.
ATL, BOL, CHO, GUJ, MAG,
SUC. No evaluada.
Costa Rica, Colombia,
Venezuela.
Dugand 5794 (COL, MO, US).

Cynanchum riometense
Sundell
Sundell 1981.
Trepadora.
Nativa. Orinoquia. 100 m.
ARA, MET. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
lvarez 807 (NY).

Ditassa R.Br.
13 especies, 5 especies endmicas
Ditassa albonerva
(R.W.Holm) Morillo
Morillo 1993.
Liana.
Nativa. Andes. 1500 m.
SAN. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Killip 15195 (MO).

Ditassa buntingii (Morillo)


Liede

Cynanchum buntingii Morillo


Liede-Schumann & Meve 1997;
Morillo 1997a.
Trepadora.

Ditassa carnevalii (Morillo)


Morillo

Ditassa caucana Pittier

Trepadora.
Endmica. Andes, V Cauca. 7502850 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, SAN,
TOL, VAL. No evaluada.
Triana 2449 (COL).
Nota: ilustrada en la lmina
1392 de Flora de la Real
Expedicin Botnica / illustrated
in plate 1392 of Flora de la Real
Expedicin Botnica.

Ditassa endoleuca Schltr.

Schlechter 1906.
Trepadora.
Nativa. Andes. 1600-2000 m.
CAU. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Lehmann 4843 (F, US, MO Foto).

Ditassa franciscoi (Morillo)


Liede
Cynanchum franciscoi Morillo
Liede-Schumann & Meve 1997;
Morillo 1997a.
Trepadora.
Nativa. Guayana y Macarena.
350-400 m.
VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Garca-Barriga 16042 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

APOCYNACEAE

Angiosperms

Ditassa lanceolata Decne.

Trepadora.
MAG. No evaluada.
Per.
Nota: especie dudosa; pos.
confundida con D. oxyphylla /
dubious species; poss. confused
with D. oxyphylla.

Ditassa longiloba Benth.

Hierba, trepadora, liana.


Endmica. Andes. 800-3450 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, NAR,
SAN. No evaluada.
Londoo 619 (COL, MEDEL).
Nota: ilustrada en la lmina
1378 de Flora de la Real
Expedicin Botnica / illustrated
in plate 1378 of Flora de la Real
Expedicin Botnica.

Ditassa macarenae Morillo

Morillo 1995h.
Subarbusto, trepadora.
Endmica. Guayana y Macarena.
900 m.
MET. No evaluada.
Philipson 2317 (COL, BM).

Ditassa microneriifolia
Daniel

Trepadora.
Endmica. Andes. 1800 m.
ANT, CUN. No evaluada.
Daniel 4572 (COL).

Ditassa oxyphylla Turcz.

Ampelamus volubilis (Turcz.)


Dugand
Fontella-Pereira & Marquete
Ferreira da Silva 1973.
Trepadora.
Nativa. 100 m.
MAG. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Purdie s.n. (K).
Nota: pos. confundida con D.
lanceolata / poss. confused with
D. lanceolata.

Ditassa perijensis Morillo

Morillo 1991.
Trepadora.
Endmica. Andes. 2800 m.
MAG. No evaluada.
Romero-Castaeda 7352 (COL).

Ditassa sobradoi (Morillo)


Liede
Cynanchum sobradoi Morillo
Morillo 1997a.
Trepadora.
Nativa. Guayana y Macarena.
50-200 m.
VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Zarucchi 1324 (COL).

Echites P.Browne
1 especie
Echites umbellatus Jacq.

Morales 2009d.
Trepadora, liana.
Nativa. Islas Caribeas. 0-10 m.
SAP. No evaluada.
S Estados Unidos [Florida] a
Centroamrica, Colombia (San
Andrs), Antillas.
Torres 203 (COL).

Fischeria DC.
3 especies
Fischeria billbergiana
(Beurl.) Morillo

Fischeria blepharopetala
S.F.Blake, Fischeria funebris
(Donn.Sm.) S.F.Blake
Spellman 1975; Murphy 1986;
Morillo 1988.
Trepadora.
Nativa. Caribe, Pacfico, V
Magdalena. 10-770 m.
ANT, BOL, CES, CHO, MAG.
No evaluada.
Colombia, Panam, Costa Rica.
Ramrez 1415 (COL).

Fischeria scandens DC.

Fischeria columbiana Schltr.


Dugand 1966; Murphy 1986.
Trepadora.
Nativa. Pacfico. 25-300 m.
VAL. No evaluada.
Centroamrica a Ecuador;
Antillas.
Killip 38793 (F, K, US).

Fischeria stellata (Vell.)


E.Fourn.

Fischeria calycina Decne.,


Gonolobus setosus Benth.
Murphy 1986; Morillo & Stevens
1999.
Trepadora.
Nativa. Amazonia, Andes,
Orinoquia. 100-1600 m.
AMA, BOY, CUN, GUV, MET,
NSA, PUT, TOL. No evaluada.
Suramrica, Trinidad.
Uribe 6268 (COL).
Nota: ilustrada en la lmina
1402 de la Flora de la Real
Expedicin Botnica / illustrated
in plate 1402 of Flora de la Real
Expedicin Botnica.

Forsteronia G.Mey.
8 especies

Forsteronia acouci (Aubl.)


A.DC.

Apocynum acouci Aubl.


Morales & Hansen 2009.
Trepadora, liana.
Nativa. Amazonia, Pacfico, V
Magdalena. 10-110 m.
AMA, BOL, CAU, CR, NAR,
SAN, VAL, VAU. No evaluada.
Mxico a Brasil y Bolivia.
Zarucchi 1720 (COL).

Forsteronia affinis Mll.Arg.


Forsteronia mediocris Woodson
Hansen 1995.
Trepadora, liana.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

663

APOCYNACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Nativa. Amazonia, V Magdalena.


185-820 m.
AMA, ANT, CAQ, CR, SAN.
No evaluada.
Colombia a Brasil y Bolivia.
Romero-Castaeda 3380 (COL).

Forsteronia chiriquensis
Woodson

Forsteronia propinqua Woodson


Morales & Hansen 2009.
Liana.
Nativa. Pacfico, V Magdalena.
50-200 m.
ANT, SAN. No evaluada.
Colombia, Panam.
Haught 4818 (COL, MO).

Forsteronia graciloides
Woodson

Trepadora, liana.
Nativa. Guayana y Macarena, V
Magdalena. 340-900 m.
ANT, BOY, MET. No evaluada.
Colombia a Bolivia.
Giraldo-Caas 1718 (HUA).

Forsteronia laurifolia
(Benth.) A.DC.

Hansen 1995.
Trepadora, liana.
Nativa. Amazonia. 65-75 m.
GUI. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Davidse 28005 (MO).

Forsteronia myriantha
Donn.Sm.
Morales & Hansen 2009.
Liana.
Nativa. V Cauca. 700 m.
QUI. No evaluada.
Mxico a Bolivia.
Vlez 565 (HUQ).

Forsteronia spicata (Jacq.)


G.Mey.
Morales 2005e.

664

Trepadora, liana.
Nativa. Caribe, V Magdalena.
0-460 m.
ANT, ATL, BOL, CUN, GUI,
MAG, SUC, TOL. No evaluada.
Colombia a Mxico; Cuba.
Haught 4914 (COL).

Forsteronia subcordata
Woodson

Liana.
Nativa. Pacfico. 50-100 m.
NAR. No evaluada.
Colombia a Per.
Len 1448 (U).

Funastrum E.Fourn.
5 especies, 2 especies endmicas
Funastrum bilobum (Hook.
& Arn.) J.F.Macbr.
Philibertella filipes Rusby
Dugand 1966; Morillo 1989;
Stevens et al. 2001.
Trepadora.
Nativa. Caribe, V Magdalena.
50-580 m.
ANT, MAG. No evaluada.
Mxico a Venezuela.
Smith 1669 (NY, US).

Funastrum camargoi
(Morillo) Morillo

Sarcostemma camargoi Morillo


Morillo 1994b.
Trepadora.
Endmica. Andes.
CAL. No evaluada.
Camargo 7434 (COL).
Nota: conocida solo del tipo.
Endmica del Nevado del Ruiz
/ known only from the type;
endemic to the Nevado del Ruiz.

Funastrum clausum (Jacq.)


Schltr.
Cynanchum filiforme Jacq.,
Funastrum filiforme (Jacq.)

Schltr., Sarcostemma clausum


(Jacq.) Schult.
Dugand 1966; Morillo 1989;
Liede-Schumann & Meve 2008.
Hierba, trepadora.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Caribe, Orinoquia,
Pacfico, V Cauca, V Magdalena.
0-2000 m.
ANT, ARA, ATL, BOL, BOY,
CAU, CHO, CR, CUN, GUJ,
HUI, MAG, MET, NAR, NSA,
PUT, SUC, TOL, VAL. No
evaluada.
Neotrpico.
Saravia 2098 (COL, US).
Nota: ilustrada en la lmina
1387 de Flora de la Real
Expedicin Botnica / illustrated
in plate 1387 of Flora de la Real
Expedicin Botnica.

Funastrum glaucum (Kunth)


Schltr.

Funastrum ovalifolium (Rusby)


Killip, Philibertia ovalifolia
Rusby, Sarcostemma glaucum
Kunth
Dugand 1966; Morillo 1989;
Liede-Schumann & Tauber 2000.
Trepadora, liana.
Nativa. Caribe, Orinoquia, V
Magdalena. 0-450 m.
ANT, ATL, BOL, CAS, CR,
CUN, GUJ, HUI, MAG, NSA,
SAN, SUC, TOL. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Callejas 4940 (HUA, MO).

Funastrum suffrutescens
E.Fourn.

Subarbusto.
Endmica. Andes, V Cauca. 1290
m.
CAU. No evaluada.
Andr 986 (?).
Nota: especie dudosa; tipo no
estudiado / dubious species; type
not studied.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

APOCYNACEAE

Angiosperms

Galactophora Woodson
4 especies, 1 especie endmica
Galactophora angustifolia
J.F.Morales

Morales 2005c.
Endmica. Guayana y Macarena.
645 m.
CAQ. No evaluada.
Velayos 6319 (MA).

Galactophora colellana
Morillo

Morales 2005c.
Arbusto.
Nativa. Amazonia. 400-800 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Schultes 17673 (US).

Galactophora crassifolia
(Mll.Arg.) Woodson

Galactophora calycina (Ducke)


Woodson
Morales 2005c.
Hierba, arbusto, trepadora.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 75-400 m.
AMA, CAQ, GUI, VAU. No
evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil,
Per, Bolivia.
Crdenas 4627 (INB).

Galactophora pumila
Monach.

Morales 2005c.
Hierba.
Nativa. Amazonia. 100-400 m.
GUI, VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Maguire 41434 (COL).

Gomphocarpus R.Br.
1 especie

Gomphocarpus fruticosus
(L.) W.T.Aiton

Asclepias fruticosa L.
Goyder & Nicholas 2001.
Subarbusto.
Naturalizada y adventicia.
Andes. 1540-2100 m.
ANT, BOY, NSA. No evaluada.
frica, Madagascar.
Snchez 5020 (COL).

Gonolobus Michx.
17 especies, 9 especies endmicas
Gonolobus albomarginatus
(Pittier) Woodson

Spellman 1975.
Trepadora.
Nativa. Pacfico, V Magdalena.
30-700 m.
CHO, MAG, SAN. No evaluada.
Panam a Ecuador.
Forero 1875 (MO).

Gonolobus antennatus Schltr.


Gonolobus bolivari Cuatrec.
Morillo 1985b.
Trepadora.
Nativa. Andes, V Cauca. 9501260 m.
CAU, VAL. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Cuatrecasas 3282 (MA).
Nota: ilustrado en la lmina
1398 de la Flora de la Real
Expedicin Botnica / illustrated
in plate 1398 of Flora de la Real
Expedicin Botnica.

Gonolobus antioquensis
Morillo

Morillo 1990a.
Trepadora.
Endmica. V Magdalena. 350900 m.
ANT. No evaluada.
Shepherd 775 (COL, MO).

Gonolobus caucanus Morillo


Morillo 1990a.
Trepadora.
Endmica. Andes. 1700 m.
CAU. No evaluada.
Alston 7893 (BM, S).

Gonolobus colombianus
Morillo

Morillo 1986.
Trepadora.
Endmica. V Magdalena. 500 m.
BOL. No evaluada.
Von Sneidern 5781 (S).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Gonolobus eriocladon Benth.


Morillo 1988.
Trepadora.
Nativa. Pacfico, V Magdalena.
100-950 m.
ANT, CHO, CUN, MAG. No
evaluada.
Colombia, Venezuela?
Haught 2857 (NY).
Nota: ilustrado en la lmina
1399 de la Flora de la Real
Expedicin Botnica / illustrated
in plate 1399 of Flora de la Real
Expedicin Botnica.

Gonolobus fimbriatiflorus
(Morillo) W.D.Stevens

Matelea fimbriatiflora Morillo


Morillo 1985b; Stevens 2000.
Trepadora.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Costa Rica, Panam, Ecuador.
Nota: esperada / expected.

Gonolobus inaequalis
L.O.Williams

Spellman 1975.
Trepadora.
Nativa. Caribe, Pacfico. 50-300
m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

665

APOCYNACEAE

Angiospermas
Angiosperms

BOL, CHO. No evaluada.


Colombia, Panam.
Forero 320 (MO).

Gonolobus lachnostomoides
Schltr.

Schlechter 1906.
Trepadora.
Endmica. Andes. 2400-2700 m.
CAU. No evaluada.
Lehmann 5892 (B).
Nota: pos. coespecfica con
Matelea ecuadorensis; pertenece
a Gonolobus pero an no ha sido
transferida / poss. conspecific
with Matelea ecuadorensis;
belongs to Gonolobus but not yet
transferre.

Gonolobus lasiostomus
Decne.

Morillo 1990a.
Trepadora.
Nativa. Andes, Caribe. 50-1800
m.
CES, CUN, GUJ, MAG. No
evaluada.
Colombia, Venezuela.
Rangel 12296 (COL).
Nota: especie dudosa / dubious
species.

Gonolobus lewisii
L.O.Williams

Trepadora.
Nativa. Pacfico. 10 m.
CHO. No evaluada.
Colombia, Panam.
Spina 2954 (COL).

Gonolobus macrotis Morillo

Morillo 1990a.
Trepadora.
Endmica. Andes. 1600-1700 m.
CUN, HUI. No evaluada.
Haught 6130 (COL).

666

Gonolobus marmoreus
(Woodson) Morillo

Exolobus marmoreus Woodson


Morillo 1988.
Trepadora.
Endmica. Andes. 1300-1800 m.
NSA. No evaluada.
Killip 20748 (NY, US).
Nota: conocida solo del tipo;
afn a G. lasiostomus / known
only from the type; related to G.
lasiostomus.

Gonolobus murphyae Krings


& Morillo
Krings & Morillo 2013.
Trepadora.
Endmica. Andes. 2500 m.
VAL. No evaluada.
Cordillera Central.
Murphy 1408 (HT: DUKE).

Gonolobus ophioglossa
Woodson

Spellman 1975.
Trepadora.
Nativa. 200-1000 m.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Costa Rica, Panam, Ecuador.
Nota: esperada; distribucin
disyunta entre Centroamrica
y Ecuador / expected; disjunct
distribution between Central
America and Ecuador.

Gonolobus riparius Kunth

Kunth 1818a (1819); Morillo


1988.
Trepadora.
Endmica. Andes, Caribe,
Orinoquia. 30-1700 m.
ARA, CES, CUN, MAG. No
evaluada.
Betancur 7558 (COL).
Nota: identidad dudosa; no
se ha localizado el tipo: solo se
dispone de una foto / dubious
identity; the type has not

been located --only a photo is


available.

Gonolobus stipitatus Morillo


Morillo 1986.
Trepadora.
Endmica. Andes. 2800-2840 m.
CUN. No evaluada.
Torres 468 (COL).

Hancornia Gomes
[Hancornia speciosa Gomes]
Acero 1982.
Nota: registro basado en
identificacin errnea / record
based on a misidentification.

Himatanthus Schult.
6 especies
Himatanthus articulatus
(Vahl) Woodson

Plumeria microcalyx Standl.


Zarucchi 1995b; Spina 2004.
Arbusto, rbol.
Nativa. Orinoquia, Pacfico, V
Cauca, V Magdalena. 20-900 m.
AMA, ANT, BOL, CAQ, CAS,
CHO, MET, SAN, SUC. No
evaluada.
Panam a Brasil y Bolivia.
Fonnegra 1847 (HUA).

Himatanthus attenuatus
(Benth.) Woodson

Plumeria attenuata Benth.


Zarucchi 1995b; Spina 2004.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Orinoquia.
0-130 m.
GUI, VAU, VIC. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil y
Bolivia.
Zarucchi 3392 (MO).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

APOCYNACEAE

Angiosperms

[Himatanthus bracteatus
(A.DC.) Woodson]

Rangel-Ch. 2004.
Nota: registro basado en
identificacin errnea;
corresponde a H. phagedaenicus/
record based on a
misidentification; corresponds to
H. phagedaenicus.

Himatanthus phagedaenicus
(Mart.) Woodson

Zarucchi 1995b.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia. 100-200 m.
VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Guayanas,
Brasil, Per.
Zarucchi 1326 (MO).

Himatanthus revolutus
(Huber) Spina & Kin.-Gouv.

Himatanthus stenophyllus
Plumel, Plumeria revoluta Huber
Spina 2004.
Arbolito, rbol.
Nativa. Guayana y Macarena.
CAQ. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Guayanas,
Brasil.
Franco 4339 (COL).

Himatanthus semilunatus
Markgr.

Spina 2004.
Arbolito, rbol.
Nativa. Guayana y Macarena.
GUI. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Maguire 36281 (NY).

Himatanthus sucuuba (Mll.


Arg.) Woodson
Himatanthus tarapotensis
(Markgr.) Plumel
Rangel-Ch. 1994; Morales &
Fuentes 2004.
Arbolito, rbol.

Nativa. Amazonia, Orinoquia,


Pacfico, V Magdalena. 40-220
m.
AMA, ANT, CHO, SAN, VAL,
VAU, VIC. No evaluada.
Colombia a Brasil y Bolivia.
Cuatrecasas 17474 (VALLE).

Ibatia Decne.
6 especies, 2 especies endmicas
Ibatia cumanensis (Schult.)
Morillo

Matelea albiflora (H.Karst.)


Dugand, Matelea cumanensis
(Schult.) W.D.Stevens, Matelea
fimbriata (Kunth) Dugand
Dugand 1966; Morillo 1983;
Morillo 1997a.
Trepadora.
Nativa. Caribe. 25-100 m.
MAG. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Romero-Castaeda 10473 (COL).

Ibatia dugandii (Krings)


Morillo

Matelea dugandii Krings


Krings 2009.
Trepadora.
Endmica. Caribe. 120-140 m.
ATL. No evaluada.
Dugand 5797 (HT: US).
Nota: conocida solo de una
localidad / known from a single
locality.

Ibatia fontana (Saville &


Krings) Morillo

Matelea fontana Saville & Krings


Krings & Saville 2007.
Trepadora.
Nativa. Caribe, SN Santa Marta.
100-1200 m.
MAG. No evaluada.
N Colombia, N Venezuela.
Smith 1673 (HT: NY).

Ibatia holtonii (Vail) Morillo


Matelea holtonii (Vail) Morillo,
Stelmagonum holtonii Vail
Trepadora.
Endmica.
MAG. No evaluada.
Godot s.n. (K).
Nota: especie dudosa; identidad
especfica no establecida /
dubious species; specific identity
not established.

Ibatia maritima (Jacq.)


Decne.

Asclepias maritima Jacq., Matelea


maritima (Jacq.) Woodson,
Matelea maritima subsp. andina
Dugand
Dugand 1966; Morillo 1997a.
Trepadora.
Nativa. Andes, Caribe, V
Magdalena. 10-2250 m.
ATL, BOL, BOY, MAG, NSA. No
evaluada.
Panam a Guayanas y N Brasil;
Antillas.
Dugand 6139 (COL).

Ibatia rubra (H.Karst.)


Morillo

Matelea rubra (H.Karst.)


Spellman & Morillo,
Omphalophthalma rubra
H.Karst.
Dugand 1966; Morillo 1983.
Trepadora.
Nativa. Caribe. 0-100 m.
ATL, MAG. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Aruba,
Bonaire, Curazao.
Dugand 5842 (US).

Lachnostoma Kunth
5 especies, 4 especies endmicas
Lachnostoma huilaense
Morillo
Morillo 2012.
Trepadora.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

667

APOCYNACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Endmica. Andes. 2800 m.


HUI. No evaluada.
Cordillera Central.
Von Sneidern 2534 (HT: S).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Lachnostoma magdalenica
(Morillo) Morillo

Matelea magdalenica Morillo


Morillo 1992a.
Trepadora.
Endmica. SN Santa Marta.
2000-2400 m.
MAG. No evaluada.
Romero-Castaeda 7480 (COL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Lachnostoma montana
(Morillo) Morillo

Matelea montana Morillo


Morillo 1990a.
Trepadora.
Endmica. SN Santa Marta.
1400-2600 m.
MAG. No evaluada.
Romero-Castaeda 7827 (COL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Lachnostoma tigrinum
Kunth

Matelea humboldtiana Spellman


& Morillo, Phaeostemma tigrina
Woodson
Morillo 1983.
Trepadora, liana.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, SN Santa Marta. 3502900 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, GUJ,
MAG, MET, SAN, VAL. No
evaluada.
Venezuela, Colombia, Ecuador.
Daz-Piedrahita 4062 (COL).

Lachnostoma uribei
(Morillo) Morillo

Matelea uribei Morillo


Morillo 1990a.
Trepadora.
Endmica. Andes. 2900 m.
BOY. No evaluada.
Uribe-Uribe 3407 (COL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Lacmellea H.Karst.
13 especies, 1 especie endmica
Lacmellea abbreviata
J.F.Morales

Morales 2009a.
rbol.
Endmica. Pacfico. 80-700 m.
ANT, CHO. No evaluada.
Denslow 2696 (COL).

Lacmellea aculeata (Ducke)


Monach.
Vsquez et al. 2002.
rbol.
Nativa. Amazonia. 120 m.
AMA. No evaluada.
Colombia a Brasil y Bolivia.
Black 46-70 (MO).

Lacmellea arborescens (Mll.


Arg.) Markgr.
Lacmellea arborescens var.
arborescens, Lacmellea peruviana
(Van Heurck & Mll.Arg.)
Markgr.
Arbusto, rbol.
Nativa. Amazonia. 180-250 m.
AMA, CAQ, PUT, VAU. No
evaluada.
Colombia, Per, Brasil, Bolivia.
Schultes 13603 (MO).

Lacmellea edulis H.Karst.

Lacmellea lactescens (Kuhlm.)


Markgr.

668

Morales & Zarucchi 2009.


Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Caribe, Orinoquia, V
Magdalena. 20-1400 m.
AMA, ANT, BOL, CAQ, CAS,
GUV, MET, PUT, VAU. No
evaluada.
Panam a Per y Brasil.
Callejas 3558 (HUA).

Lacmellea floribunda
(Poepp.) Benth. & Hook.f.

Rangel-Ch. 1994; Morales 2007a.


rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 5-120 m.
GUV, MET. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per, Brasil.
Ramrez 7233 (COAH).

Lacmellea foxii (Stapf)


Markgr.

rbol.
Nativa. Amazonia, Orinoquia.
200-300 m.
AMA, CAQ, VIC. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Londoo 715 (COAH).

Lacmellea gracilis (Mll.


Arg.) Markgr.

Vsquez et al. 2002.


rbol.
Nativa. Amazonia. 200-300 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Brasil.
Londoo 1615 (JAUM).

Lacmellea microcarpa (Mll.


Arg.) Markgr.
Zarucchi 2005c.
rbol.
Nativa. Amazonia. 80-310 m.
GUI. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Garca-Barriga 20908 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

APOCYNACEAE

Angiosperms

Lacmellea oblongata Markgr.


Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia. 110-300 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per.
Rudas 2033 (COL).

Lacmellea panamensis
(Woodson) Markgr.

Rangel-Ch. 1994; Morales 1998c.


Arbolito, rbol.
Nativa. Caribe, Pacfico. 0-700 m.
ANT, BOL, CHO, CR, NAR.
No evaluada.
S Nicaragua a Ecuador.
Fonnegra 2073 (HUA).

Lacmellea pygmaea Monach.


Funk et al. 2007.
Subarbusto.
Nativa. Amazonia. 100-120 m.
GUI. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Crdenas 14987 (COAH, COL).

Lacmellea ramosissima
(Mll.Arg.) Markgr.

Lacmellea klugii Monach.,


Zschokkea ramosissima Mll.Arg.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Orinoquia.
90-810 m.
AMA, CAQ, VAU, VIC. No
evaluada.
Colombia, Venezuela, Guayana
Francesa, Brasil, Per.
Schultes 16521 (COL).

Lacmellea speciosa Woodson

Rangel-Ch. 1994; Morales 1998c.


rbol.
Nativa. Pacfico, V Cauca. 5-880
m.
ANT, CHO, NAR, VAL. No
evaluada.
Costa Rica a Per.
Cuatrecasas 16871 (COL).

[Lacmellea standleyi
(Woodson) Monach.]

Garca-Barriga 1992.
Nota: registro basado en
identificacin errnea / record
based on a misidentification.

Laubertia A.DC.
1 especie
Laubertia boissieri A.DC.
Laubertia sanctae-martae
(Rusby) Woodson
Morales 2002.
Liana.
Nativa. SN Santa Marta. 3001700 m.
MAG. No evaluada.
Colombia a Bolivia.
Gentry 64776 (MO).

Laxoplumeria Markgr.
1 especie
Laxoplumeria tessmannii
Markgr.

Morales 2009b.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 100-110 m.
AMA, MET. No evaluada.
Panam a Bolivia.
Soejarto 4190 (JAUM).

Liedea W.D.Stevens
1 especie
Liedea filisepala (Standl.)
W.Stevens

Metastelma filisepalum Standl.


Stevens 2005.
Trepadora.
Nativa. Andes. 1250-1400 m.
CAU. No evaluada.
Costa Rica a Ecuador.
Cuatrecasas 15409 (CAS).

Macoubea Aubl.
2 especies
Macoubea guianensis Aubl.

Macoubea witotorum R.E.Schult.


rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 80-300 m.
AMA, CAQ, GUI, PUT, VAU,
VIC. No evaluada.
Colombia, Brasil, Per, Bolivia.
Crdenas 6886 (COAH).

Macoubea sprucei (Mll.


Arg.) Markgr.

Vsquez 1997; Zarucchi 2005d.


Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 150-350 m.
AMA, CAQ, VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil,
Per.
Gonzlez 2300 (MA).

Macropharynx Rusby
2 especies
Macropharynx renteriae
A.H.Gentry

Gentry 1980; Morales 1997a.


Trepadora.
Nativa. Pacfico. 180 m.
CHO. No evaluada.
Costa Rica a O Ecuador.
Gentry 23955 (INB).

Macropharynx spectabilis
(Stadelm.) Woodson

Echites spectabilis Stadelm.,


Macropharynx fistulosa Rusby,
Macropharynx strigillosa
Woodson
Morales 1997a.
Trepadora, liana.
Nativa. Amazonia, Andes, V
Magdalena. 250-1600 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

669

APOCYNACEAE

Angiospermas
Angiosperms

AMA, ANT, CAQ, NAR. No


evaluada.
Colombia y Venezuela a Brasil y
Bolivia.
Schultes 19592 (COL).

Macroscepis Kunth
3 especies, 1 especie endmica
Macroscepis hirsuta (Vahl)
Schltr.

Macroscepis barbata S.F.Blake,


Macroscepis equatorialis
Woodson, Macroscepis obovata
sensu Griseb., Macroscepis
trianae Triana, Matelea hirsuta
(Vahl) Woodson, Matelea trianae
(Triana) Spellman
Stevens et al. 2001.
Trepadora.
Nativa. Andes, Pacfico, V
Magdalena. 100-550 m.
ANT, BOL, CHO, CUN, MAG.
No evaluada.
Costa Rica a Guyana y Per.
Romero-Castaeda 11218 (COL,
NY).
Nota: ilustrada en las lminas
1381, 1382 y 1383 de Flora de
la Real Expedicin Botnica /
illustrated in plates 1381, 1382
and 1383 of Flora de la Real
Expedicin Botnica.

Macroscepis longiflora
(Jacq.) Spreng.

Matelea longiflora (Jacq.) Morillo


Dugand 1966.
Trepadora.
Endmica. Caribe. 50-70 m.
ATL. No evaluada.
Dugand 5412 (COL, MO, US).
Nota: tipo no localizado, pero
inconfundible con base en el
protlogo y la ilustracin que
lo acompaa / type not located,
but unmistakable based on the
protologue and accompanying
illustration.

670

Macroscepis urceolata
H.Karst.

Matelea urceolata (H.Karst.)


L.O.Williams
Dugand 1966.
Trepadora.
Nativa. Andes, Caribe, V
Magdalena. 430-1300 m.
CAL, CUN, MAG, TOL. No
evaluada.
Colombia, Venezuela.
Killip 38187 (COL, US).

Malouetia A.DC.
12 especies, 2 especies endmicas
Malouetia bubalina
M.E.Endress

Endress 1989.
rbol.
Endmica. Amazonia. 200-300
m.
AMA. No evaluada.
Sastre 5062 (P).

Malouetia cuatrecasatis
Woodson

Woodson 1941.
Arbolito.
Endmica. Amazonia. 200 m.
VAU. No evaluada.
Cuatrecasas 7285 (US).

Malouetia duckei Markgr.

Endress 1995.
Arbolito.
Nativa. Amazonia. 100 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Brasil.
Ducke 21822 (US).
Nota: registro dudoso / dubious
record.

Malouetia flavescens (Roem.


& Schult.) Mll.Arg.

Malouetia mexiae Woodson,


Malouetia schomburgkiana Mll.
Arg.

Endress 1995.
Arbusto.
Nativa. Amazonia. 230 m.
GUV, MET, VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Guyana,
Surinam, Brasil, Per.
Cuatrecasas 7107 (MO).

Malouetia glandulifera Miers


Endress 1995.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 100-130 m.
GUI. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Maguire 36263 (MO).

Malouetia guatemalensis
(Mll.Arg.) Standl.

Morales 2005e; Endress 2009.


Arbusto, rbol.
Nativa. Caribe, Pacfico. 10-300
m.
ANT, BOL, CHO. No evaluada.
Colombia a Guatemala.
Romero-Castaeda 1707 (COL).

Malouetia killipii Woodson


Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia. 150 m.
VAU. No evaluada.
Colombia, Per.
Schultes 24397 (MO).

Malouetia naias
M.E.Endress

Endress 1989; Endress 1995;


Vsquez 1997.
Arbusto, rbol.
Nativa. Amazonia, Orinoquia.
90-300 m.
CAQ, CAS, GUV, VAU. No
evaluada.
Colombia, Venezuela, Per.
Zarucchi 1825 (MO).

[Malouetia nitida Mll.Arg.]


Garca-Barriga 1992.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

APOCYNACEAE

Angiosperms

Nota: registro basado en


identificacin errnea / record
based on a misidentification.

Malouetia pubescens Markgr.


Endress 1995.
Arbusto, rbol.
Nativa. Orinoquia. 100-115 m.
VIC. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Guyana,
Brasil.
Zarucchi 3764 (MO).
Malouetia pubescens var. glabra
M.E.Endress

Malouetia quadricasarum
Woodson

Malouetia isthmica Markgr.


Endress 2009.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Pacfico, V Magdalena.
5-770 m.
ANT, CHO, VAL. No evaluada.
Panam, Colombia, Per.
Forero 4480 (COL).

Malouetia tamaquarina
(Aubl.) A.DC.

Malouetia furfuracea Mll.Arg.


Endress 2009.
rbol.
Nativa. Amazonia, Orinoquia.
90-125 m.
AMA, VAU, VIC. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Guayanas,
Brasil a Per y Bolivia.
Zarucchi 2511 (HUA).

Malouetia virescens Mll.


Arg.

Endress 1995.
Arbolito.
Nativa. Orinoquia. 90-110 m.
VIC. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Zarucchi 3625 (MO).

Mandevilla Lindl.
48 especies, 15 especies
endmicas
Mandevilla alboviridis
(Rusby) Woodson

Woodson 1933.
Liana.
Endmica. SN Santa Marta. 600
m.
MAG. No evaluada.
Smith 1904 (K).
Nota: conocida solo del tipo;
a veces errneamente citada
como albo-viridis, nombre que
debe ser corregido, conforme
al Art. 60.9 del ICN / known
only from the type; sometimes
erroneously cited as albo-viridis,
a name that should be corrected
in accordance with Art. 60.9 of
the ICN.

Mandevilla annulariifolia
Woodson

Morillo 1995c.
Trepadora, liana.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 180-900 m.
AMA, GUI, VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Schultes 14013 (COL).

Mandevilla antioquiana
J.F.Morales

Morales 2006c.
Liana.
Endmica. Andes. 1650-1850 m.
ANT. No evaluada.
Callejas 8294 (HUA).

Mandevilla arcuata
A.H.Gentry

Gentry 1984.
Liana.
Nativa. Amazonia. 150-500 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
Colombia, Per.
Cuatrecasas 8924 (COL).

Mandevilla aridana
J.F.Morales

Morales 2005a.
Trepadora.
Endmica. V Magdalena. 300950 m.
SAN. No evaluada.
Rentera 735 (INB).

Mandevilla bogotensis
(Kunth) Woodson

Dipladenia achrestogyne
Woodson, Echites bogotensis
Kunth, Mandevilla subpaniculata
Woodson
Woodson 1933.
Liana.
Nativa. Andes. 1350-3000 m.
CAU, CUN, PUT, SAN, VAL. No
evaluada.
Colombia, Venezuela, Ecuador.
Cuatrecasas 22415 (VALLE).

Mandevilla boliviensis
(Hook.f.) Woodson

Dipladenia boliviensis Hook.f.,


Mandevilla bella (Pittier)
Woodson
Morales 2006d; Morales 2009c.
Trepadora.
Nativa. Caribe. 650 m.
GUJ. No evaluada.
Costa Rica a Brasil y Bolivia.
Bernal 91 (COL).

Mandevilla bracteata
(Kunth) Kuntze

Mandevilla attenuata Rusby


Woodson 1933.
Trepadora.
Endmica. Andes. 1000-2200 m.
CAU, CUN, HUI, MAG, NAR,
VAL. No evaluada.
Cuatrecasas 23763 (COL).

Mandevilla callista Woodson


Woodson 1933.
Trepadora.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

671

APOCYNACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Nativa. Andes, V Magdalena.


800-1850 m.
ANT, BOY, CUN, PUT. No
evaluada.
Colombia a Bolivia.
Lawrence 182 (MO).

Mandevilla caquetana
J.F.Morales

Morales 2009e.
Liana.
Endmica. Guayana y Macarena.
350-750 m.
CAQ. No evaluada.
Arbelez 832 (HUA).
Nota: nombre indito /
unpublished name.

Mandevilla caurensis
Markgr.

Morillo 1995c.
Subarbusto.
Nativa. Amazonia, Orinoquia.
100-300 m.
CAQ, GUI, VIC. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Zarucchi 3387 (MO).

Mandevilla cercophylla
Woodson

Woodson 1933.
Liana.
Nativa. Andes. 1900-2500 m.
VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per.
Gentry 53040 (INB).

Mandevilla columbiana
J.F.Morales

Morales 2005b.
Liana.
Endmica. Guayana y Macarena.
50-350 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
Arbelez 505 (HT: COL; IT:
COL, COAH, HUA, INB, U).

672

Mandevilla congesta (Kunth)


Woodson
Echites congestus Kunth
Woodson 1933.
Trepadora.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2100-2620 m.
CAL, CUN, MAG, QUI, RIS. No
evaluada.
Colombia, Venezuela, Ecuador.
Stein 3442 (MO).

Mandevilla jasminiflora
Woodson

Quiotania colombiana Zarucchi


Morales 2007d.
Trepadora.
Endmica. Andes. 1800-2900 m.
ANT, QUI, SAN. No evaluada.
Rodrguez 590 (JAUM).

Mandevilla javitensis
(Kunth) K.Schum.

Woodson 1958.
Trepadora.
Nativa. Amazonia. 150-300 m.
VAU. No evaluada.
Colombia, Brasil.
Schultes 17234 (COL).

Echites javitensis Kunth,


Mandevilla stephanotidifolia
Woodson
Morales 2007b.
Subarbusto, trepadora.
Nativa. Amazonia. 120-400 m.
AMA, GUI, VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Schultes 14952 (COL).

Mandevilla gracilis (Kunth)


J.F.Morales

Mandevilla lancibracteata
Woodson

Mandevilla cuneifolia
Woodson

Echites gracilis Kunth


Morales 2005g.
Liana.
Nativa. Guayana y Macarena.
750-850 m.
CAQ. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Guyana,
Brasil.
Snchez 1914 (COAH).

Mandevilla hirsuta (Rich.)


K.Schum.

Rangel-Ch. 1994; Morales 2007c.


Trepadora, liana.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, SN Santa Marta, V
Magdalena. 5-2000 m.
AMA, ANT, BOY, CAL, CAQ,
CAS, CHO, CR, GUJ, GUV,
MET, NAR, NSA, PUT, SAN,
VAL, VAU, VIC. No evaluada.
Mxico a Brasil, Bolivia y
Paraguay.
Callejas 3427 (HUA).

Mandevilla lata Markgr.


Hokche et al. 2008.
Liana.
Nativa. Andes. 1300-1500 m.
NSA. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Lozano 5447 (COL).

Mandevilla lancifolia
Woodson

Morillo 1995c.
Arbusto, trepadora.
Nativa. Guayana y Macarena,
Orinoquia. 200-300 m.
CAQ, GUI, GUV, MET, VIC. No
evaluada.
Colombia, Venezuela.
Vincelli 1211 (COAH).

Mandevilla longipes
Woodson

Trepadora, liana.
Endmica. Andes, Pacfico. 9001750 m.
ANT, BOY, CHO. No evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

APOCYNACEAE

Angiosperms

Brant 1534 (HUA, INB, MO,


USF).

Mandevilla megabracteata
J.F.Morales

Morales 2007c.
Liana.
Nativa. Andes. 800 m.
CES. No evaluada.
Colombia, Guyana.
Fernndez-Alonso 13186 (COL).

Mandevilla mollissima
(Kunth) K.Schum.

Woodson 1933.
Trepadora.
Endmica. Andes, SN Santa
Marta, V Magdalena. 880-2000
m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
HUI, MAG, NAR, PUT, SAN,
TOL, VAL. No evaluada.
Arias 68 (INB).

Mandevilla montana
(Kunth) Markgr.

Echites montanus Kunth


Woodson 1933.
Liana.
Endmica. Andes. 1700-2800 m.
CAU, CUN, NAR. No evaluada.
Schultes 7933 (MO).

Mandevilla moritziana
(Mll.Arg.) Donn.Sm.
Woodson 1933.
Trepadora.
Nativa. Andes. 1900 m.
SAN. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Rentera 665 (HUA).

Mandevilla nerioides
Woodson

Mandevilla manarana Morillo,


Mandevilla thevetioides Markgr.
Morales 2007b.

Hierba, subarbusto, arbusto,


Trepadora.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 80-700 m.
AMA, CAQ, GUI, GUV, VAU.
No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Forero 9809 (HUA).

Mandevilla nevadana
J.F.Morales

Morales 2006c.
Liana.
Endmica. SN Santa Marta.
1300-1650 m.
MAG. No evaluada.
Kirkbride 2051 (INB).

Mandevilla paisae
J.F.Morales

Morales 2005a.
Liana.
Endmica. Andes. 2400-3650 m.
ANT. No evaluada.
Crdenas 127 (HUA).

Mandevilla pavonii (A.DC.)


Woodson
Woodson 1933.
Trepadora.
Nativa. Amazonia. 250-400 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per,
Bolivia, Brasil.
Gentry 12730 (COL).

Mandevilla riparia (Kunth)


Woodson
Echites riparius Kunth
Woodson 1933; Morales 2005i.
Liana.
Nativa. Caribe. 5-85 m.
MAG. No evaluada.
Colombia, Per.
Humboldt 3711 (P-HB).

Mandevilla rugellosa (Rich.)


L.Allorge
Echites rugellosus Rich.
Funk et al. 2007.
Liana.
Nativa. Amazonia. 200-350 m.
AMA. No evaluada.
Colombia a Brasil y Bolivia.
Sastre 3262 (COL).

Mandevilla sagittarii
Woodson

Mandevilla dodsonii A.H.Gentry


Rangel-Ch. 1994; Morales 2009c.
Trepadora, liana.
Nativa. Pacfico. 39-650 m.
CAU, CHO, NAR, VAL. No
evaluada.
S Panam a Ecuador.
Espina 1800 (COL).

Mandevilla sancta-martae
J.F.Morales
Morales 2009b.
Liana.
Endmica. SN Santa Marta.
1600-1700 m.
MAG. No evaluada.
Kirkbride 2049 (HT: IND; IT:
COL, NY, US).

Mandevilla scaberula
N.E.Br.

Woodson 1933; Morillo 1995c.


Liana.
Nativa. Andes. 2000 m.
SAN. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Uribe 1995 (COL).

Mandevilla scabra (Roem. &


Schult.) K.Schum.
Echites scaber Roem. & Schult.
Morillo 1995c.
Liana.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 150-760
m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

673

APOCYNACEAE

Angiospermas
Angiosperms

AMA, ARA, CAQ, GUI, GUV,


PUT, VAU, VIC. No evaluada.
Colombia a Brasil y Bolivia.
Madrin 1024 (COL).

CAQ. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Guyana,
Brasil.
Barbosa 8101 (COL, MA).

Mandevilla schlimii (Mll.


Arg.) Woodson

Mandevilla subsagittata
(Ruiz & Pav.) Woodson

Mandevilla alvarezii Daniel


Woodson 1933.
Trepadora.
Nativa. Andes. 1060-3750 m.
ANT, BOY, CAQ, NSA. No
evaluada.
Colombia, Venezuela.
MacDougal 4209 (MO).

Mandevilla speciosa (Kunth)


J.F.Morales
Echites speciosus Kunth,
Mandevilla fendleri (Mll.Arg.)
Woodson
Morales 2005g.
Liana.
Nativa. Andes, V Magdalena.
800-2250 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, HUI,
MAG, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Colombia, Venezuela, Guyana,
Brasil.
Cuatrecasas 22576 (COL).

Mandevilla steyermarkii
Woodson

Morillo 1995c.
Trepadora.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 80-250 m.
GUI, VAU, VIC. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Schultes 13915 (COAH, COL).

Mandevilla subcarnosa
(Benth.) Woodson

Morillo 1995c.
Subarbusto, arbusto, liana.
Nativa. Guayana y Macarena.
400-650 m.

674

Echites hirtellus Kunth


Rangel-Ch. 1994; Morales 1998b.
Trepadora.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Orinoquia, V Magdalena.
76-1850 m.
ANT, CAL, CES, CUN, GUJ,
GUV, HUI, MAG, MET, NAR,
NSA, PUT, QUI, RIS, SAN, TOL,
VAL, VAU. No evaluada.
Mxico a Venezuela, Per,
Trinidad y Antillas Menores.
Cuatrecasas 12218 (COL).

Mandevilla symphytocarpa
(G.Mey.) Woodson

Morillo 1995c.
Trepadora.
Nativa. Amazonia. 100 m.
AMA, GUV, VAU. No evaluada.
Colombia a Brasil y Bolivia.
Dulmen 17 (INB).

Mandevilla thevetioides
Woodson

Woodson 1958.
Subarbusto, arbusto.
Endmica. Amazonia. 500 m.
VAU. No evaluada.
Schultes 14508 (COL).

Mandevilla trianae
Woodson

Woodson 1933; Rangel-Ch.


1994.
Liana.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia,
Pacfico, V Magdalena. 30-1860
m.
AMA, ANT, CAQ, CAU, CHO,
MAG, MET, NAR, PUT, RIS,

TOL, VAL, VAU, VIC. No


evaluada.
Colombia a Per, Venezuela y
Guyana.
Brant 1453 (HUA).

Mandevilla vanheurckii
(Mll.Arg.) B.D.Jacks.

Heterothrix vanheurckii Mll.


Arg.
Woodson 1933.
Trepadora.
Nativa. Amazonia. 244-350 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Per.
Schultes 15393 (MO).

Mandevilla veraguasensis
(Seem.) Hemsl.

Morales 2009c.
Trepadora, liana.
Nativa. Andes, Orinoquia, SN
Santa Marta, V Magdalena. 9802100 m.
ANT, BOY, CAU, CES, CUN,
GUI, HUI, MAG, MET, NAR,
QUI, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Nicaragua a Venezuela y Per.
Fonnegra 6669 (INB).

Mandevilla villosa (Miers)


Woodson

Laseguea villosa Miers


Morales 1998b; Morales 2005f;
Morales 2009c.
Trepadora, liana.
Nativa. Caribe, Pacfico. 0-100 m.
ANT, CHO, CR. No evaluada.
Colombia a S Mxico.
Haught 4852 (COL).

Mandevilla xerophytica
J.F.Morales

Morales 2005a.
Trepadora.
Endmica. Andes. 1700-2250 m.
BOY. No evaluada.
Cuatrecasas 1932 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

APOCYNACEAE

Angiosperms

Marsdenia R.Br.
13 especies, 3 especies endmicas
Marsdenia altissima (Jacq.)
Dugand

Asclepias altissima Jacq.,


Cynanchum altissimum (Jacq.)
Jacq., Marsdenia ecorpuscula
Rusby
Dugand 1966; Morillo 1978a.
Trepadora, liana.
Nativa. Andes, Islas Caribeas,
Caribe. 0-1700 m.
ATL, BOL, CES, CUN, MAG. No
evaluada.
Colombia y Venezuela a
Argentina.
Dugand 5840 (COL, US).

Marsdenia asclepioidea
Rusby

Morillo 1978a.
Trepadora.
Endmica. SN Santa Marta.
1200-1500 m.
MAG. No evaluada.
Smith 1667 (BM, K, MO, NY,
US).
Nota: a veces citada
errneamente como asclepiodea
/ sometimes erroneously cited as
asclepiodea.

Marsdenia asplundii Morillo


& Spellman
Morillo 1978a.
Trepadora.
Nativa. Amazonia. 100-325 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per.
Klug 1788 (MO, NY, US).

Marsdenia colombiana
Morillo

Morillo 1978a.
Trepadora.
Endmica. Pacfico. 0-15 m.
VAL. No evaluada.

Cuatrecasas 19969 (F, MO).


Nota: conocida de tres
colecciones / three collections
known.

Marsdenia condensiflora
S.F.Blake

Marsdenia inelegans Rusby


Dugand 1966; Morillo 1978a.
Arbusto, trepadora.
Nativa. Caribe. 100-300 m.
BOL, GUJ, MAG. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Smith 2296 (NY, US).

Marsdenia cundurango
Rchb.f.

Gonolobus cundurango Triana


Morillo 1978a.
Trepadora.
Nativa. Andes. 900-1200 m.
CUN, TOL. No evaluada.
Colombia a Bolivia.
Lehmann 8434 (NY).

Marsdenia hilariana
E.Fourn.

Marsdenia manarae Morillo


Morillo 1978a.
Trepadora.
Nativa. Andes. 1270 m.
BOY. No evaluada.
Colombia y Venezuela a Brasil;
Trinidad.
Lawrance 305 (F, K, MO).

Marsdenia macrophylla
(Schult.) E.Fourn.

Marsdenia maculata Hook.


Dugand 1966; Morillo 1978a.
Trepadora, liana.
Nativa. Andes, Islas Caribeas,
Caribe, Orinoquia, V Magdalena.
15-1600 m.
ANT, ATL, BOL, BOY, CAU,
CUN, MAG, MET, NSA, SAP,
TOL. No evaluada.

S Centroamrica, Suramrica;
Antillas.
Dugand 3386 (US).
Nota: ilustrada en las lminas
1401 y 1401a de Flora de la Real
Expedicin Botnica / illustrated
in plates 1401, 1401a of Flora de
la Real Expedicin Botnica.

Marsdenia rotheana
Woodson

Morillo 1978a.
Trepadora.
Nativa. Andes. 1200-1800 m.
CHO. No evaluada.
Colombia, Panam.
Gentry 7314 (MO).

Marsdenia rubrofusca
E.Fourn.

Morillo 1978a.
Trepadora, liana.
Nativa. Amazonia, Orinoquia.
100 m.
AMA, VIC. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Guyana,
Brasil, Per.
Romero-Castaeda 1260 (COL,
MO).

Marsdenia tolimensis
Morillo

Morillo 2000.
Subarbusto.
Endmica. Andes. 1000-1200 m.
TOL. No evaluada.
Lehmann 1231 (GH, NY).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Marsdenia undulata Dugand


Asclepias undulata Jacq.,
Cynanchum undulatum Jacq.,
Marsdenia margaritaria
R.C.Foster
Dugand 1966; Morillo 1978a.
Trepadora.
Nativa. Caribe. 150 m.
ATL, BOL. No evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

675

APOCYNACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Panam a Venezuela.
Dugand 1079 (F).

Marsdenia xerohylica
Dugand

Dugand 1966; Morillo 1978a.


Trepadora, liana.
Nativa. Caribe. 0-100 m.
ATL, BOL. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Dugand 5740 (COL, MO).

Matelea Aubl.
25 especies, 12 especies
endmicas
Matelea acutissima (Rusby)
Morillo

Vincetoxicum acutissimum Rusby


Morillo 1983.
Trepadora.
Endmica. Caribe. 10 m.
MAG. No evaluada.
Smith 1646 (MO, NY).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Matelea altamirana Morillo

Morillo 1990a.
Trepadora.
Endmica. Andes, V Magdalena.
1000-1400 m.
MAG. No evaluada.
Lehmann 8669 (K).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Matelea amazonica Morillo


Morillo 1976.
Trepadora.
Nativa. Amazonia. 100-150 m.
VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil,
Per.
Schultes 9187 (MO).

Matelea callejasii Morillo

Morillo 2012.
Trepadora.
Endmica. Andes. 1600 m.
ANT. No evaluada.
Cordillera Central.
Callejas 10748 (HT: MO; IT:
HUA).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Matelea cuatrecasasii
Morillo

Morillo 1985a.
Trepadora.
Endmica. Andes. 2920-3025 m.
VAL. No evaluada.
Cuatrecasas 21955 (MO, U).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Matelea dasytricha (Schltr.)


Fontella

Trepadora.
Nativa. Amazonia. 110-120 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per, Brasil,
Bolivia.
Pipoly 15564 (MO).

Matelea delascioi Morillo

Morillo 1997a.
Trepadora.
Nativa. Amazonia. 210 m.
VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Guyana,
Brasil.
Schultes 17607 (COL, US).

Matelea denticulata (Vahl)


Fontella & E.A.Schwarz

Gonolobus denticulatus (Vahl)


W.D.Stevens, Matelea viridiflora
(Standl.) Woodson
Dugand 1966; Morillo 1997a.
Trepadora.

Nativa. Amazonia, Orinoquia,


Pacfico, V Cauca, V Magdalena.
75-1000 m.
ANT, CHO, CUN, GUJ, MAG,
MET, PUT, QUI, SAN, TOL,
VAL. No evaluada.
Centroamrica, Suramrica,
Trinidad y Tobago.
Rentera 1615 (COL).
Nota: morfologa de flores y
frutos similar a muchas especies
de Gonolobus / flower and fruit
morphology similar to many
species of Gonolobus.

Matelea forerana Morillo

Morillo 1992a.
Trepadora.
Endmica. Andes. 1700 m.
VAL. No evaluada.
Murphy 392 (COL, MO, US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Matelea kirkbridei Morillo


Morillo 1990a.
Trepadora.
Endmica. SN Santa Marta.
1700-1900 m.
MAG. No evaluada.
Kirkbride 2328 (COL, MO).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Matelea lehmannii (Schltr.)


Morillo

Gonolobus lehmannii Schltr.


Morillo 1985a; Morillo & Stevens
1999.
Trepadora.
Endmica. Andes. 1000-1600 m.
ANT. No evaluada.
Lehmann 7518 (K).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Matelea lourteigiae Morillo


Morillo 1997a.
Nativa. 100 m.

676

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

APOCYNACEAE

Angiosperms

DESCONOCIDO. No evaluada.
Venezuela, Brasil, Guayanas.
Nota: esperada; presente en
la vegetacin riparia en la
Amazonia venezolana / expected;
occurs in riparian vegetation in
the Venezuelan Amazon.

Matelea macrocarpa
(Poepp.) Morillo

Fischeria macrocarpa Poepp.


Morillo 1984a; Morillo & Stevens
1999.
Trepadora, liana.
Nativa. Andes, V Magdalena.
325-1430 m.
ANT. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per, Brasil,
Bolivia.
Cogollo 1410 (MO).

Matelea mutisiana Morillo

Morillo 1985a.
Trepadora.
Endmica. Andes. 2600-3180 m.
BOY, CUN. No evaluada.
Rangel 2098 (COL).
Nota: ilustrada en las Lminas
1386 y 1386-B en Flora de la Real
Expedicin Botnica / illustrated
in plates 1386, 1386-B of Flora de
la Real Expedicin Botnica.

Matelea neblinae Morillo

Morillo 1997a.
Trepadora.
Nativa. Amazonia. 240 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Crdenas 5765 (COL, COAH,
MO).

Matelea nielsenii Morillo

Morillo 1990a.
Hierba.
Nativa. Amazonia. 270-380 m.
PUT. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Cuatrecasas 11223 (COL, MO).

Matelea ochracea Morillo


Morillo 1988.
Trepadora.
Endmica. Pacfico. 1-50 m.
VAL. No evaluada.
Cuatrecasas 15906 (MO).

Matelea pinguifolia (Standl.)


Woodson
Dugand 1966; Spellman 1975.
Trepadora.
Nativa. Caribe. 200 m.
BOL. No evaluada.
Panam a Venezuela.
Killip 14369 (NY, US).

Matelea planiflora (Jacq.)


Dugand

Asclepias planiflora Jacq.,


Cynanchum planiflorum (Jacq.)
Jacq., Gonolobus planiflorus
(Jacq.) Schult.
Dugand 1966; Morillo 1997a.
Trepadora.
Nativa. Caribe. 0-300 m.
ATL, BOL, GUJ, MAG, SUC. No
evaluada.
Colombia, Venezuela.
Dugand 3393 (COL, US).

Matelea purpureolineata
Woodson

Morillo 1980.
Trepadora.
Nativa. Caribe, V Magdalena.
100-600 m.
CUN. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Killip 38165 (HT: MO; IT: COL,
US).

Matelea reflexa (Hemsl.)


Morillo
Gonolobus reflexus Hemsl.,
Matelea brasiliensis (Schltr.)
Spellman
Stevens et al. 2001.
Trepadora.

Nativa. Andes. 1350 m.


CHO. No evaluada.
Nicaragua a Venezuela y Per.
Franco 1335 (MO).

Matelea romeroi Morillo

Morillo 1990a.
Trepadora.
Endmica. Pacfico. 20 m.
NAR. No evaluada.
Romero-Castaeda 3201 (COL,
MO).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Matelea schultesii Morillo &


Carnevali

Morillo 1990a.
Trepadora.
Endmica. Amazonia, Guayana y
Macarena. 100 m.
VAU. No evaluada.
Schultes 15512 (GH, US).

Matelea stenopetala
Sandwith

Trepadora.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 100 m.
VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Guyana.
Zarucchi 1722 (COL, MO).

Matelea vaupesana Morillo


Morillo 1980.
Trepadora, liana.
Endmica. Amazonia. 240-580
m.
AMA, VAU. No evaluada.
Garca-Barriga 15032 (COL).

Mesechites Mll.Arg.
2 especies, 1 especie endmica
Mesechites citrifolius (Kunth)
Woodson
Echites brevipes Benth., Echites
citrifolius Kunth

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

677

APOCYNACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Morales 2006b.
Trepadora.
Endmica. Andes, Pacfico, V
Magdalena. 700-2000 m.
ANT, CUN, HUI, TOL, VAL. No
evaluada.
Barclay 3482 (INB).

Mesechites trifidus (Jacq.)


Mll.Arg.

Echites bicorniculatus Rusby,


Mesechites bicorniculatus (Rusby)
Woodson
Morales 2006b.
Trepadora, liana.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Orinoquia, Pacfico, V
Cauca, V Magdalena. 0-1700 m.
AMA, ANT, ARA, ATL, BOL,
BOY, CAQ, CHO, CUN, GUJ,
GUV, HUI, MAG, MET, PUT,
QUI, RIS, SAN, TOL, VAL, VAU,
VIC. No evaluada.
S Mxico y Antillas a N
Argentina.
Forero 8910 (COL).

Metalepis Griseb.
2 especies
Metalepis albiflora Urb.

Cynanchum albiflorum
(Urb.) Woodson, Cynanchum
subpaniculatum Woodson
Morillo 1997c.
Trepadora.
Nativa. Amazonia, Caribe. 230610 m.
MAG, PUT. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Guayana
Francesa, Trinidad, Ecuador,
Per.
Cuatrecasas 10766 (COL, MO,
NY).
Nota: ilustrada en la lmina
1404a de Flora de la Real
Expedicin Botnica / illustrated
in plate 1404a of Flora de la Real
Expedicin Botnica.

678

Metalepis peraffinis
(Woodson) Morillo

Cynanchum peraffine Woodson


Morillo 1997c; Stevens et al.
2001.
Trepadora.
Nativa. V Magdalena. 150 m.
BOY. No evaluada.
Colombia Panam, Mxico.
Romero-Castaeda 3081 (COL,
MO).

Metastelma R.Br.
8 especies, 3 especies endmicas
Metastelma aristatum
(Rusby) Dugand

Irmischia angustifolia Rusby,


Metastelma angustifolium
(Rusby) Morillo
Trepadora.
Endmica. SN Santa Marta. 750
m.
MAG. No evaluada.
Smith 1677 (CM, NY).
Nota: identidad dudosa; tipo
no estudiado / dubious identity;
type not studied.

Metastelma atrovirens Rusby


Dugand 1966.
Trepadora.
Endmica. Caribe. 0-670 m.
GUJ, MAG. No evaluada.
Saravia 3577 (COL, US).

Metastelma columbianum
Schltr.

Cynanchum colombianum
(Schltr.) Morillo
Schlechter 1906; Morillo 1992b.
Subarbusto.
Endmica. Andes. 1500-1800 m.
TOL. No evaluada.
Lehmann 6356 (K).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Metastelma eliasianum
Dugand

Cynanchum infimicola
L.O.Williams
Dugand 1966; Liede-Schumann
& Meve 2004.
Trepadora.
Nativa. Caribe. 5-200 m.
ATL, BOL. No evaluada.
N Colombia, Panam.
Elas 362 (US).

Metastelma guanchezii
(Morillo) Liede & Meve

Cynanchum guanchezii Morillo


Morillo 1997a.
Trepadora.
Nativa. Amazonia. 100-150 m.
GUI. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Crdenas 14861 (COL).

Metastelma hirtellum (Oliv.)


Liede
Vincetoxicum hirtellum Oliv.
Liede-Schumann & Meve 1997;
Hokche et al. 2008.
Trepadora.
Nativa. Guayana y Macarena?,
Orinoquia? 700-1300 m.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Venezuela, Bolivia.
Nota: esperada; distribucin
disyunta hace suponer su
presencia en Colombia /
expected; disjunct distribution
suggests its presence in
Colombia.

Metastelma parviflorum
(Sw.) Schult.

Cynanchum parviflorum Sw.,


Metastelma ovatum Rusby
Dugand 1966; Liede-Schumann
& Meve 2004.
Trepadora.
Nativa. Andes, Caribe, V
Magdalena. 0-2700 m.
ATL, BOL, CES, CUN, GUJ,
MAG, TOL. No evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

APOCYNACEAE

Angiosperms

Panam a Guayanas y N Brasil;


Antillas.
Dugand 5926 (COL, US).

[Metastelma schlechtendalii
Decne.]

Liede-Schumann & Meve 2004.


Nota: registro basado en
identificacin errnea;
confundida con M.
parviflorum/ record based on a
misidentification; confused with
M. parviflorum.

Metastelma strictum Gleason


& Moldenke
Cynanchum strictum (Gleason &
Moldenke) R.W.Holm
Morillo 1997a.
Hierba.
Nativa. Amazonia. 0-100 m.
VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil?
Allen 3142 (MO).

Microplumeria Baill.
1 especie
Microplumeria anomala
(Mll.Arg.) Markgr.

Zarucchi 1995e.
rbol.
Nativa. Orinoquia. 100 m.
VIC. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Garca 163 (COL).

Molongum Pichon
2 especies
Molongum laxum (Benth.)
Pichon
Zarucchi 1987.
Arbolito, rbol.
Nativa. Guayana y Macarena.
75-130 m.
GUI, VAU. No evaluada.

Colombia, Venezuela, Brasil.


Espina 274 (COL).

Molongum lucidum (Kunth)


Zarucchi
Zarucchi 1987.
Arbusto, rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 160-400 m.
AMA, CAQ, GUV, VAU. No
evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Zarucchi 2139 (MO).

Mucoa Zarucchi
1 especie
Mucoa duckei (Markgr.)
Zarucchi

Zarucchi 1987.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 200-300 m.
CAQ, VAU. No evaluada.
Colombia, Per, Brasil.
Zarucchi 1852 (COL).

Neocouma Pierre
1 especie
Neocouma ternstroemiacea
(Mll.Arg.) Pierre
Zarucchi 1987.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 250-300 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Duque 424 (COAH, HUA).

Nephradenia Decne.
1 especie
Nephradenia linearis
E.Fourn.

Hierba.
Nativa. Amazonia, Orinoquia.
100-200 m.
AMA, CAQ, MET, VAU, VIC.
No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil,
Bolivia.
Arvelez 1061 (HUA, MO).

Odontadenia Benth.
12 especies, 1 especie endmica
Odontadenia campanulata
J.F.Morales
Morales 1999a.
Liana.
Endmica. Pacfico. 50-200 m.
VAL. No evaluada.
Bay 257 (INB).

Odontadenia funigera
Woodson

Odontadenia macrostoma
A.H.Gentry
Morales 1999a.
Trepadora.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 170-213 m.
AMA, CAQ, VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil,
Per, Ecuador.
Schultes 15544 (COL).

Odontadenia geminata
(Roem. & Schult.) Mll.Arg.

Echites geminatus Roem. &


Schult.
Morales 1999a.
Trepadora.
Nativa. Amazonia, V Magdalena.
100-280 m.
AMA, GUI, GUV, SAN, VAU.
No evaluada.
Colombia a Brasil y Bolivia.
Soejarto 4207 (HUA).

Blepharodon viscidum R.W.Holm


Morillo 1997a.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

679

APOCYNACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Odontadenia glauca
Woodson

Crdenas-Lpez 2007.
Liana.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 100-150 m.
AMA, GUI. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Arbelez 673 (COAH).

Odontadenia killipii
Woodson

Odontadenia affinis Woodson


Morales 1999a; Crdenas-Lpez
2007.
Trepadora.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 200-250 m.
AMA, CAQ, VAU. No evaluada.
Colombia a Per y Brasil.
Gentry 65208 (INB).

Odontadenia kochii Pilg.

Odontadenia sandwithiana
Woodson
Morales 1999a.
Liana.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 240 m.
AMA, CAQ, GUI, VAU. No
evaluada.
Colombia, Ecuador, Venezuela,
Guyana, Brasil.
Schultes 19669 (COL, MO, US).

Odontadenia macrantha
(Roem. & Schult.) Markgr.
Odontadenia grandiflora Miq.
Morales 1999a.
Trepadora, liana.
Nativa. Amazonia, Pacfico, V
Magdalena. 0-700 m.
AMA, ANT, BOL, CHO, GUI,
GUV, MET, SAN, VAL. No
evaluada.
Mxico a Per y Brasil.
Forero 3866 (MO).

680

Odontadenia nitida (Vahl)


Mll.Arg.

Echites nitidus Vahl


Morales 1999a.
Trepadora, liana.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 150-340
m.
AMA, CAQ, GUV, MET. No
evaluada.
Colombia a Brasil, Bolivia y
Trinidad.
Barbosa 8212 (COL, MA, MO).

Odontadenia perrottetii
(A.DC.) Woodson

Anisolobus perrottetii A.DC.


Morales 1999a.
Liana.
Nativa. Amazonia. 10-250 m.
VAU. No evaluada.
Colombia a Per y Brasil.
Gutirrez 780 (COL).

Odontadenia puncticulosa
(Rich.) Pulle

Odontadenia boliviana Rusby,


Odontadenia spoliata Malme
Rangel-Ch. 1994; Morales 1999a.
Trepadora, liana.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, V Magdalena. 5-1335
m.
AMA, ANT, CAQ, CHO, CUN,
PUT, SAN, VAL. No evaluada.
Guatemala, Belice y Honduras a
Brasil y Bolivia.
Gentry 17646 (COL, MO, NY, Z).

Odontadenia
stemmadeniifolia Woodson
Morales 1999a.
Trepadora.
Nativa. Amazonia. 213 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Per, Brasil.
Schultes 16232 (MO).

Odontadenia verrucosa
(Roem. & Schult.) Markgr.

Odontadenia cognata (Stadelm.)


Woodson, Odontadenia neglecta
Woodson
Morales 1999a; Crdenas-Lpez
2007.
Trepadora, liana.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 0-800 m.
AMA, ANT, CAQ, CHO, GUI,
NAR, SAN, VAL, VAU, VIC. No
evaluada.
Costa Rica a Brasil y Bolivia.
Fonnegra 1873 (HUA).

Orthosia Decne.
5 especies, 2 especies endmicas
Orthosia guilleminiana
(Decne.) Liede & Meve

Metastelma pallidum Rusby


Dugand 1966; Liede-Schumann
& Meve 2008.
Trepadora.
Nativa. Andes, Caribe. 300-1100
m.
GUJ, MAG, VAL. No evaluada.
Mxico a Argentina.
Smith 1900 (GH, MA, MICH,
MO, NY, P, S, US).

Orthosia mollis Schltr.

Schlechter 1906.
Trepadora.
Endmica. Andes.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Triana 1925 (F [Foto], MO).

Orthosia scoparia (Nutt.)


Liede & Meve

Amphistelma aphyllum (Vell.)


E.Fourn.
Liede-Schumann & Meve 2008.
Trepadora.
Nativa. Andes? 2490-3000 m.
BOY?, CUN? No evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

APOCYNACEAE

Angiosperms

S Estados Unidos a Argentina.


Nota: esperada; la lmina 1391
de Flora de la Real Expedicin
Botnica pos. ilustra esta especie
/ expected; plate 1391 of Flora
de la Real Expedicin Botnica
poss. illustrates this species.

Orthosia selloana (E.Fourn.)


Liede & Meve
Amphistelma leptocarpa Rusby
Liede-Schumann & Meve 2008.
Trepadora.
Nativa. SN Santa Marta. 1830 m.
MAG. No evaluada.
Colombia, Brasil.
Smith 1679 (GH, MA, MO, NY,
P, S).

Orthosia stenophylla Schltr.

Cynanchum trianae Morillo


Schlechter 1906.
Trepadora.
Endmica. Andes. 1500-2800 m.
CUN, QUI. No evaluada.
Triana 1935 (BM, F).

Oxypetalum R.Br.
1 especie
Oxypetalum cordifolium
(Vent.) Schltr.

Oxypetalum huilense Pittier,


Oxypetalum riparium Kunth
Kunth 1818a (1819); Morillo
1986.
Trepadora, liana.
Nativa. Andes, V Magdalena.
200-2900 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
HUI, MAG, NAR, QUI, SAN,
TOL, VAL. No evaluada.
Mxico a Venezuela; Antillas.
Forero 348 (COL).
Nota: ilustrada en la lmina
1394 y 1395 de Flora de la Real
Expedicin Botnica / illustrated
in plates 1394 and 1395 of Flora
de la Real Expedicin Botnica.

Pacouria Aubl.
1 especie
Pacouria guianensis Aubl.
Zarucchi 1995f.
Trepadora.
Nativa. Guayana y Macarena.
350-400 m.
MET, VAU. No evaluada.
Colombia, Per, Brasil.
Stevenson 983 (MO).

Parahancornia Ducke
4 especies
Parahancornia negroensis
Monach.

Zarucchi 1995g.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 120 m.
AMA, GUI. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Crosse 12888 (MO).

Parahancornia oblonga
(Mll.Arg.) Monach.

Parahancornia krukovii Monach.


Zarucchi 1995g.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 90-180 m.
AMA, CAQ, GUV, VIC. No
evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Zarucchi 2512 (MA, MO, U).

Parahancornia peruviana
Monach.

rbol.
Nativa. Amazonia. 150-200 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Per.
Sastre 3609 (COL).

Parahancornia surrogata
Zarucchi

Zarucchi 1991.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 120-635 m.
AMA, CAQ, GUI, GUV, VAU.
No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Zarucchi 2493(IT: CUVC).

Peltastes Woodson
2 especies
Peltastes colombianus
Woodson

Peltastes manarae Steyerm.


Morales 2005d.
Trepadora, liana.
Nativa. Orinoquia, Pacfico, SN
Santa Marta, V Magdalena. 4001060 m.
CES, CUN, GUJ, MAG, MET,
NAR, RIS. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Smith 2412 (G).

Peltastes isthmicus Woodson


Morales 2005d.
Trepadora, liana.
Nativa. V Magdalena. 100-1100
m.
ANT, CAL, SAN. No evaluada.
Costa Rica a Venezuela.
Zarucchi 6712 (HUA).

Pentacyphus Schltr.
1 especie
Pentacyphus tamanus
(Morillo) Liede

Tetraphysa tamana Morillo


Morillo 1994a.
Trepadora.
Nativa. Andes. 2400-2700 m.
NSA. No evaluada.
Colombia, Venezuela.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

681

APOCYNACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Nota: esperada; tipo


coleccionado a 2 kms de la
Frontera Colombo-Venezolana
/ expected; type collected 2 km
Colombo-Venezuelan border.

Plumeria L.
3 especies

[Plumeria alba L.]

Garca-Barriga 1992.
Nota: registro basado, en su
mayora, en colecciones de P.
inodora / rrecord mostly based
on collections of P. inodora.

Plumeria inodora Jacq.

Zarucchi 1995h.
Arbusto, rbol.
Nativa. Orinoquia. 100 m.
VIC. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Guyana.
Gentry 46323 (MO).

Plumeria pudica Jacq.

Zarucchi 2009.
rbol.
Nativa. Caribe. 150-250 m.
ATL, GUJ, MAG. No evaluada.
Panam a Venezuela.
Haught 4066 (MO).

Plumeria rubra L.

Plumeria acutifolia Poir.,


Plumeria purpurea Ruiz & Pav.,
Plumeria tricolor Ruiz & Pav.
Rangel-Ch. 1994; Zarucchi
1995h.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Andes, Islas Caribeas,
Caribe, Pacfico. 0-1500 m.
ANT, ATL, BOL, CES, CHO,
GUJ, SAP, SUC, VAL. No
evaluada.
Mxico a Venezuela y Per;
Antillas; introducida en reas
tropicales y subtropicales de todo
el mundo.
Forero 1512 (TULV).

682

Prestonia R.Br.
24 especies, 3 especies endmicas
Prestonia annularis (L.f.)
G.Don

Echites annularis L.f., Prestonia


purpurissata Woodson, Prestonia
vallis Woodson
Funk et al. 2007.
Liana.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Pacfico, V
Magdalena. 0-1500 m.
ANT, BOY, CAQ, MET, PUT. No
evaluada.
Colombia a Bolivia.
Gentry 7162 (Z).

[Prestonia brittonii N.E.Br.]


Rangel-Ch. 2004.
Nota: registro basado en
identificacin errnea / record
based on a misidentification.

Prestonia cayennensis
(A.DC.) Pichon

Haemadictyon cayennense A.DC.


Morillo 1995d.
Liana.
Nativa. Amazonia, Pacfico.
0-500 m.
ANT?, CHO, GUI, VAU. No
evaluada.
Colombia, Venezuela, Guayanas,
N Brasil, Bolivia.
Castao 1553 (COL).

Prestonia coalita (Vell.)


Woodson

Echites coalitus Vell.


Ezcurra 1981.
Liana.
Nativa. V Magdalena. 225-800
m.
CUN. No evaluada.
Colombia y Venezuela a Bolivia,
Paraguay y N Argentina.
Rangel 3292 (INB).

Prestonia cogolloi
J.F.Morales

Morales 2007e.
Liana.
Endmica. Pacfico. 0-50 m.
ANT. No evaluada.
Brand 1329 (JAUM).

Prestonia exserta (A.DC.)


Standl.

Prestonia gracilis Rusby, Prestonia


velutina Woodson
Morillo 1995d; Morales 2009f.
Trepadora.
Nativa. Caribe, V Magdalena.
0-750 m.
BOL, CUN, HUI, MAG, SAN.
No evaluada.
Panam a Venezuela y Trinidad.
Haught 6437 (COL).

Prestonia falcatosepala
J.F.Morales

Morales 2004.
Trepadora, liana.
Nativa. Andes, Pacfico, V Cauca.
300-1450 m.
ANT, CHO, RIS, VAL. No
evaluada.
Colombia, Ecuador, Per.
Gentry 36932 (JAUM).

Prestonia folsomii
J.F.Morales

Morales 1996.
Trepadora.
Nativa. Pacfico. 100 m.
VAL. No evaluada.
Colombia, Panam.
Croat 70348 (INB).

Prestonia haughtii Woodson


Prestonia macrophylla Woodson
Rangel-Ch. 1994.
Trepadora, liana.
Endmica. Pacfico, V
Magdalena. 45-450 m.
ANT, CHO, TOL. No evaluada.
Callejas 5008 (NY).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

APOCYNACEAE

Angiosperms

Prestonia ipomaeifolia
A.DC.

Morales 1997b.
Trepadora, liana.
Nativa. Pacfico. 40-200 m.
ANT, CHO. No evaluada.
SE Panam, NO Colombia,
Ecuador, Per, Guayanas.
Forero 9248 (COL).

Prestonia lindleyana
Woodson

Haemadictyon calycinum Miers


Morillo 1995d.
Trepadora.
Nativa. Amazonia. 180-500 m.
AMA, GUV, VAU. No evaluada.
SE Colombia, Venezuela, N
Brasil.
Idrobo 11427 (COL).

Prestonia longifolia (Sess &


Moc.) J.F.Morales
Echites longifolius Sess & Moc.
Morales 1996; Morales 2005e.
Trepadora.
Nativa. Pacfico. 100-200 m.
CAU, CHO. No evaluada.
Colombia a Mxico.
Lozano 5634 (COL).

Prestonia mexicana A.DC.


Morales 2006c.
Liana.
Nativa. Pacfico. 0-300 m.
CHO. No evaluada.
Colombia a Mxico.
Barbosa 7001 (HUA).

Prestonia mucronata Rusby

Morales 2007e.
Liana.
Nativa. SN Santa Marta. 19002200 m.
MAG. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Romero-Castaeda 7892 (COL).

Prestonia papillosa (Mll.


Arg.) J.F.Morales

Haemadictyon papillosum Mll.


Arg.
Morales 2004.
Trepadora.
Endmica. Andes. 1000-2000 m.
ANT, RIS. No evaluada.
Zarucchi 5762 (MO).

Prestonia parviflora (Benth.)


Benth.
Haemadictyon parviflorum
Benth., Temnadenia parviflora
(Benth.) Miers
Woodson 1936.
Trepadora.
Nativa. Andes. 1300-2150 m.
CUN, QUI, SAN, TOL. No
evaluada.
N Colombia, NE Venezuela,
Ecuador, Per.
Cuatrecasas 9396 (VALLE).

Prestonia portobellensis
(Beurl.) Woodson

Prestonia laxa Woodson


Rangel-Ch. 1994; Morales 2005e.
Trepadora, liana.
Nativa. Pacfico, V Magdalena.
0-500 m.
ANT, CHO, NAR, QUI, VAL. No
evaluada.
Mxico a Venezuela y Ecuador.
Brand 940 (COL).

Prestonia quinquangularis
(Jacq.) Spreng.

Prestonia acutifolia (Mll.Arg.)


K.Schum., Prestonia simulans
Woodson
Gentry 2001; Morales 2004.
Trepadora, liana.
Nativa. Amazonia, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, V Cauca, V
Magdalena. 30-975 m.
AMA, ANT, ARA, ATL, BOL,
CR, CUN, GUJ, GUV, MET,

QUI, RIS, SAN, TOL, VAL. No


evaluada.
O Nicaragua y Antillas a N
Argentina.
Silverstone-Sopkin 2563 (INB).

Prestonia rotundifolia
Woodson

Trepadora.
Nativa. Pacfico, V Magdalena.
0-700 m.
ANT, CHO, NAR. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per.
Callejas 9285 (HUA).

Prestonia seemannii Miers


Morales 1997b.
Trepadora.
Nativa. Caribe. 0-500 m.
MAG. No evaluada.
Colombia, Panam.
Purdie s.n. (K).

Prestonia surinamensis Mll.


Arg.
Funk et al. 2007.
Trepadora.
Nativa. V Magdalena. 300-800
m.
ANT. No evaluada.
Colombia, NO Brasil, N Per,
Ecuador.
Daly 5219 (MO).

Prestonia tomentosa R.Br.

Prestonia goudotiana Baill.


Ezcurra 1981.
Trepadora.
Nativa. Caribe, SN Santa Marta.
700-1000 m.
CES, GUJ, MAG. No evaluada.
Colombia a Bolivia, Paraguay y
Brasil.
Cuadros 2948 (MEXU).

Prestonia trifida (Poepp.)


Woodson

Haemadictyon trifidum Poepp.,


Prestonia obovata Standl.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

683

APOCYNACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Rangel-Ch. 1994; Morales 2005e.


Trepadora, liana.
Nativa. Caribe, Pacfico, V
Magdalena. 0-790 m.
ANT, BOL, CHO, CR, CUN,
SAN. No evaluada.
Costa Rica a Brasil y Per.
Gentry 17849 (INB).

Prestonia vana Woodson

Woodson 1936.
Trepadora.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 200-700
m.
AMA, CAQ, GUV, MET. No
evaluada.
Colombia, Ecuador, Per.
Idrobo 824 (US).

Prestonia vaupesana
Woodson

Morillo 1995d.
Trepadora.
Nativa. Amazonia. 150-400 m.
VAU. No evaluada.
SE Colombia, Venezuela, N
Brasil.
Zarucchi 1155 (COL).

Rauvolfia L.
12 especies
Rauvolfia aphlebia (Standl.)
A.H.Gentry
Tabernaemontana aphlebia
Standl.
Gentry 1981a; Koch 2002.
rbol.
Nativa. Andes. 1420 m.
CHO. No evaluada.
Colombia a Costa Rica.
Gentry 13721 (MO).

Rauvolfia leptophylla
A.S.Rao
Koch 2002.
Arbusto, rbol.

684

Nativa. Andes, Caribe, Pacfico,


V Magdalena. 0-2285 m.
ANT, BOY, CHO, GUJ, MAG,
NAR, PUT, RIS, TOL, VAL. No
evaluada.
Colombia a Per; Venezuela.
Soejarto 2936 (HUA).

Rauvolfia ligustrina Roem. &


Schult.
Rauvolfia parvifolia Spreng.,
Rauvolfia ternifolia Kunth
Gentry 2001; Koch 2002.
Hierba, arbusto.
Nativa. Andes, Islas Caribeas,
Caribe. 10-865 m.
ATL, BOL, CR, MAG, SAP,
SUC, VAL. No evaluada.
Mxico a NE Brasil y Bolivia;
Antillas.
Elas 1425 (BR).

Rauvolfia littoralis Rusby

Koch 2002.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Caribe, Pacfico, V
Magdalena. 0-200 m.
ANT, ATL, BOL, CHO, MAG,
SUC. No evaluada.
Costa Rica a Ecuador.
Zarucchi 4953 (HUA).

Rauvolfia macrantha
Markgr.

Koch 2002.
rbol.
Nativa. Amazonia. 100-150 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Per, Brasil.
McDaniel 2358 (US).

Rauvolfia maxima Markgr.

Koch 2002.
rbol.
Nativa. SN Santa Marta. 1700 m.
MAG. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Kirkbride 2130 (US).

Rauvolfia paraensis Ducke

Koch 2002.
rbol.
Nativa. Amazonia.
VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Guayanas,
Brasil, Per.
Fernndez 2252 (COL).

Rauvolfia polyphylla Benth.


Morillo 1995e; Koch 2002.
Arbusto.
Nativa. Amazonia. 95-120 m.
GUI. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Guyana,
Brasil.
Davidse 16820 (MO).

Rauvolfia sanctorum
Woodson

Woodson 1931.
rbol.
Nativa. Andes. 1000-1500 m.
SAN. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per.
Killip 15392 (MO).

Rauvolfia steyermarkii
Woodson

Koch 2002.
rbol.
Nativa. Andes. 1300-2285 m.
ANT, QUI, RIS. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Snchez 1537 (MO).
Nota: especie dudosa / dubious
species.

Rauvolfia tetraphylla L.

Rauvolfia canescens L., Rauvolfia


hirsuta Jacq., Rauvolfia tomentosa
Jacq.
Rangel-Ch. 2004.
Hierba, arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Andes, Caribe, Pacfico,
V Cauca, V Magdalena. 3-1200
m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

APOCYNACEAE

Angiosperms

ATL, BOL, CAL, CES, CHO,


CR, CUN, GUJ, HUI, MAG,
SAN, SUC, TOL, VAL. No
evaluada.
Mxico a Venezuela y Per;
Antillas; introducida en Estados
Unidos, Australia y frica.
Haught 2316 (MEDEL).

Rauvolfia viridis Roem. &


Schult.

Morales 2005e.
Arbusto.
Nativa. Islas Caribeas, Caribe,
V Magdalena. 5-70 m.
ATL, BOL, MAG, SAP, SUC. No
evaluada.
Colombia, Venezuela, Costa
Rica, Antillas.
Fonnegra 7377 (HUA).

Rhabdadenia Mll.Arg.
2 especies
Rhabdadenia biflora (Jacq.)
Mll.Arg.
Rhabdadenia nervosa (Mili.)
Miers
Gentry 2001; Morales 2009a.
Trepadora, liana.
Nativa. Islas Caribeas, Caribe,
Pacfico. 0-20 m.
ANT, ATL, CHO, MAG, NAR,
SAP, SAN, SUC, VAL. No
evaluada.
S Estados Unidos a Ecuador, N
Brasil, Antillas.
Espina 2453 (INB).

Rhabdadenia madida (Veil.)


Miers

Rhabdadenia macrostoma
(Benth.) Mll.Arg., Rhabdadenia
pohlii Mll.Arg.
Morillo 1995f; Morales 2009a.
Hierba, trepadora, liana.
Nativa. Amazonia, Caribe,
Pacfico, V Magdalena. 30-200
m.

AMA, ANT, ATL, BOL, CHO,


CR, MAG, MET. No evaluada.
Colombia a Argentina, Paraguay
y Bolivia.
Romero-Castaeda 6336 (MO).

Rhigospira Miers
1 especie
Rhigospira quadrangularis
(Mll.Arg.) Miers
Zarucchi 1987.
rbol.
Nativa. Amazonia. 5-300 m.
AMA, CHO, PUT, VAL, VAU.
No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil,
Per.
Gentry 48294 (COL, MO).

Rhytidostemma Morillo
1 especie
Rhytidostemma viridis
(Moldenke) Morillo

Fischeria viridis Moldenke,


Matelea viridis (Moldenke)
Spellman
Spellman 1975; Morillo &
Fontella Pereira 1985; Morillo
2013.
Trepadora.
Nativa. Andes, Pacfico. 5001920 m.
BOY, CAQ, CHO. No evaluada.
Panam, Colombia, Brasil.
Lawrence 396 (A, F, GH, K, MO,
NY).

Scyphostelma Baill.
9 especies, 3 especies endmicas
Scyphostelma granatense
Baill.

Cynanchum granatense (Baill.)


Morillo
Morillo 1992b.

Trepadora.
Endmica. Andes. 2500-3300 m.
BOY, CUN, SAN, VAL. No
evaluada.
Goudot s.n. (T: P).
Nota: ilustrada en la lmina
1400 de Flora de la Real
Expedicin Botnica / illustrated
in plate 1400 of Flora de la Real
Expedicin Botnica.

Scyphostelma microphyllum
(Kunth) Liede & Meve

Cynanchum microphyllum Kunth


Kunth 1818a (1819); Morillo &
Stevens 1999; Liede-Schumann
& Meve 2013.
Trepadora.
Nativa. Andes. 2800-2900 m.
CUN, NAR. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Triana 1930 (F, MO).

Scyphostelma pichinchense
(K.Schum.) Liede & Meve

Cynanchum pichinchense
K.Schum.
Schumann 1898; Morillo &
Stevens 1999; Liede-Schumann
& Meve 2013.
Trepadora.
Nativa. Andes. 2740 m.
SAN. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per,
Bolivia.
Jaramillo 20005 (COL, GH, MA).

Scyphostelma rugosum
(Turcz.) Morillo

Cynanchum rugosum (Turcz.)


Morillo, Metastelma rugosum
Turcz.
Morillo 1992b.
Trepadora.
Nativa. Andes. 2800-3500 m.
CUN, HUI, NSA. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Mutis 4081 (US).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

685

APOCYNACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Nota: ilustrada en la lmina


1389 de Flora de la Real
Expedicin Botnica / illustrated
in plate 1389 of Flora de la Real
Expedicin Botnica.

Scyphostelma serpyllifolium
(Kunth) Liede & Meve

Cynanchum serpyllifolium Kunth


Schumann 1898; LiedeSchumann & Meve 2013.
Trepadora.
Nativa. Andes. 2800-3100 m.
CUN. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Gentry 34733 (MO).

Scyphostelma sodiroi
(K.Schum.) Liede & Meve
Cynanchum sodiroi K.Schum.
Schumann 1898; LiedeSchumann & Meve 2013.
Trepadora.
Nativa. Andes. 2600 m.
CAU. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Cuatrecasas 5890 (NT: COL).

Scyphostelma tenellum (L.f.)


Liede & Meve
Cynanchum tenellum L.f.
Liede-Schumann & Meve 2013.
Trepadora.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1800-3860 m.
CES, CR, CUN, MAG, MET,
NAR, NSA. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Bolivia.
Mutis 4088 (HT: MA; IT: NY, P,
US).

Scyphostelma trianae
(Schltr.) Liede & Meve

Orthosia trianae Schltr.


Schlechter 1906.
Trepadora.
Endmica. Andes.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Triana 1933 (NT: P).

686

Scyphostelma veleziae
(Morillo) Liede & Meve

Cynanchum veleziae Morillo


Morillo 1992a; Liede-Schumann
& Meve 2013.
Trepadora.
Endmica. Andes. 2500-3900 m.
QUI, TOL. No evaluada.
Cordillera Central.
Vlez 2027 (HT: HUQ; IT: COL,
VEN).

Secondatia A.DC.
2 especies
Secondatia duckei Markgr.
Secondatia adolphii Azambuja
Morales 2003.
Trepadora.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 150-350 m.
AMA, MET. No evaluada.
Colombia, Brasil.
lvarez 1181 (HUA).

Secondatia schlimiana Mll.


Arg.

Morales 2003.
Liana.
Nativa. Amazonia, V Magdalena.
100-400 m.
CES, MAG, SAN, VAU. No
evaluada.
Colombia, Brasil.
Schlim 510 (NY).

Spongiosperma Zarucchi
2 especies
Spongiosperma
macrophyllum (Mll.Arg.)
Zarucchi
Zarucchi 1987.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 198 m.
CAQ, VAU. No evaluada.

Colombia, Venezuela, Brasil.


Zarucchi 2504 (MO).

Spongiosperma riparium
(Monach.) Zarucchi

Zarucchi 1987.
rbol.
Nativa. Amazonia. 100 m.
GUI. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Schultes 10132 (COL).

Stemmadenia Benth.
4 especies
Stemmadenia grandiflora
(Jacq.) Miers

Malouetia riparia (Kunth)


A.DC., Stemmadenia pauciflora
Woodson, Stemmadenia pennellii
Woodson, Tabernaemontana
grandiflora Jacq.,
Tabernaemontana riparia Kunth
Leeuwenberg 1994; Morales &
Mndez 2005.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 0-1500 m.
AMA, ANT, ATL, BOL, BOY,
CAL, CAS, CHO, CR, CUN,
GUJ, GUV, HUI, MAG, MET,
SAN, SUC, TOL, VAL. No
evaluada.
S Costa Rica a Venezuela,
Guayanas y Brasil.
Marulanda 2166 (HUA).

Stemmadenia litoralis
(Kunth) L.Allorge

Stemmadenia macrophylla
Greenm., Tabernaemontana
litoralis Kunth
Leeuwenberg 1994; Morales &
Mndez 2005.
Arbusto, arbolito.
Nativa. Andes, V Cauca. 9001500 m.
ANT, QUI, VAL. No evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

APOCYNACEAE

Angiosperms

Colombia a Mxico.
Silverstone 3367 (CUVC).

Stemmadenia pubescens
Benth.

Stemmadenia obovata K.Schum.


Leeuwenberg 1994; Morales &
Mndez 2005.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Mxico a Panam, Ecuador, Per
y Bolivia.
Nota: esperada / expected.

Stemmadenia robinsonii
Woodson

Stemmadenia minima
A.H.Gentry
Gentry 2001; Morales & Mndez
2005.
Arbusto, rbol.
Nativa. Caribe, Pacfico, V
Cauca. 10-550 m.
CAU, CHO, GUJ, VAL. No
evaluada.
Colombia a Nicaragua.
Crdenas 2231 (JAUM).

Stenomeria Turcz.
2 especies

Stenomeria decalepis Turcz.

Stenomeria tomentosa Rusby


Morillo 1990b.
Trepadora.
Nativa. Orinoquia, Pacfico, SN
Santa Marta, V Magdalena. 60600 m.
ANT, CAU, MAG, MET. No
evaluada.
Colombia, Venezuela y Guyana
a Bolivia.
Cuatrecasas 14259 (US).
Nota: ilustrada en la lmina
1393 de Flora de la Real
Expedicin Botnica / illustrated
in plate 1393 of Flora de la Real
Expedicin Botnica.

Stenomeria pentalepis Turcz.


Morillo 1990b.
Trepadora.
Nativa. Andes, Pacfico, V
Magdalena. 70-1300 m.
ANT, CHO, TOL. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Forero 6924 (COL, MO, NY).

Tabernaemontana L.
23 especies, 1 especie endmica
Tabernaemontana alba Mill.

Leeuwenberg 1994.
rbol.
Nativa. Pacfico. 30-80 m.
ANT. No evaluada.
NO Colombia a Mxico; Antillas
Mayores.
Callejas 5782 (HUA).

Tabernaemontana amplifolia
L.Allorge
Leeuwenberg 1994.
Arbusto, arbolito, rbol.
Endmica. Pacfico, V
Magdalena. 20-770 m.
ANT. No evaluada.
Cogollo 613 (JAUM).

Tabernaemontana
amygdalifolia Jacq.

Leeuwenberg 1994; Rangel-Ch.


1994.
Arbusto, rbol.
Nativa. Andes, Caribe, Pacfico,
V Magdalena. 0-2600 m.
ANT, ATL, BOL, CAL, CAU,
CHO, CUN, GUJ, MAG, NAR,
SAN, SUC, TOL, VAL. No
evaluada.
Mxico a Bolivia; Venezuela.
Galeano 4899 (COL).

Tabernaemontana arborea
J.D.Sm.

Peschiera arborea (Rose) Markgr.


Gentry 2001; Morales 2005e.

rbol.
Nativa. Pacfico. 20-500 m.
ANT, CHO, VAL. No evaluada.
Colombia a Mxico.
Rentera 4616 (JAUM).

Tabernaemontana chocoensis
(A.H.Gentry) Leeuwenb.
Bonafousia chocoensis
A.H.Gentry
Leeuwenberg 1987; Rangel-Ch.
1994.
Arbusto.
Nativa. Pacfico. 40-200 m.
CHO. No evaluada.
Colombia, Per.
Gentry 9406 (MO).

Tabernaemontana
columbiensis (L.Allorge)
Leeuwenb.

Bonafousia columbiensis
L.Allorge
Leeuwenberg 1987; Rangel-Ch.
1994.
Arbusto, rbol.
Nativa. Pacfico. 0-75 m.
CAU, NAR, PUT, VAL. No
evaluada.
Colombia, Ecuador.
Romero-Castaeda 2912 (COL).

Tabernaemontana cuspidata
Rusby
Anartia cuspidata (Rusby)
L.Allorge
Leeuwenberg 1994.
Arbusto.
Nativa. Amazonia.
AMA. No evaluada.
Colombia, Brasil, Per.
Sastre 2247 (P).

Tabernaemontana cymosa
Jacq.

Peschiera cymosa (Jacq.) Dugand,


Tabernaemontana arcuata

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

687

APOCYNACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Ruiz & Pav., Tabernaemontana


psychotriifolia Kunth
Leeuwenberg 1995.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Caribe, Pacfico, V
Magdalena. 4-400 m.
ANT, ATL, BOL, CES, CR,
GUJ, MAG, NAR, SUC, VAL. No
evaluada.
Colombia a Brasil y Bolivia.
Roldn 1736 (HUA, MO).

Tabernaemontana disticha
A.DC.

Bonafousia disticha (A.DC.)


Boiteau & L.Allorge
Leeuwenberg 1994.
Arbusto.
Nativa. Amazonia. 213-274 m.
VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Guayanas.
Schultes 19598 (MO).

Tabernaemontana
heterophylla Vahl

Stenosolen heterophyllus (Vahl)


Markgr., Stenosolen holothuria
Markgr.
Rangel-Ch. 1994; Leeuwenberg
1995.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Pacfico, V
Magdalena. 50-1650 m.
AMA, ANT, CAU, CHO, CR,
CUN, GUV, MET, NSA, PUT,
SAN, VAL, VAU. No evaluada.
Costa Rica a N Brasil, Per y
Bolivia.
Haught 1663 (MO).

Tabernaemontana
leeuwenbergiana J.F.Morales
Morales 1999b.
rbol.
Nativa. Andes. 1600-1800 m.
NAR. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Gentry 63607 (INB).

688

Tabernaemontana longipes
Donn.Sm.
Tabernaemontana pendula
Woodson
Leeuwenberg 1994.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Andes, Pacfico, V
Magdalena. 10-1800 m.
ANT, CAQ, CHO, SAN, VAL.
No evaluada.
Nicaragua a Ecuador y
Venezuela.
Brand 935 (HUA).

Tabernaemontana
macrocalyx Mll.Arg.

Bonafousia macrocalyx (Mll.


Arg.) Boiteau & L.Allorge,
Bonafousia muelleriana (Mll.
Arg.) Boiteau & L.Allorge,
Quadricasaea caquetensis
Woodson, Quadricasaea
inaequilateralis Woodson
Leeuwenberg 1994.
Arbusto.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 250-400 m.
ANT, CAQ, GUI, PUT, VAU. No
evaluada.
Colombia y Venezuela a Brasil y
Bolivia.
Cuatrecasas 8814 (COL, MO).

Tabernaemontana
markgrafiana J.F.Macbr.

Bonafousia longituba Markgr.


Leeuwenberg 1994; Rangel-Ch.
1994.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Pacfico, V
Magdalena. 20-900 m.
AMA, ANT, CAL, CHO, CUN,
NAR, SAN, VAL. No evaluada.
Panam a Brasil y Per.
Brand 1210 (HUA).

Tabernaemontana maxima
Markgr.
Bonafousia maxima (Markgr.)
Boiteau & L.Allorge

Leeuwenberg 1994.
Arbusto, arbolito.
Nativa. Amazonia, Pacfico, V
Magdalena. 50-200 m.
ANT, SAN, VAL, VAU. No
evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil,
Ecuador.
Zarucchi 2446 (HUA).

Tabernaemontana palustris
Markgr.
Bonafousia palustris (Markgr.)
Boiteau & L.Allorge,
Tabernaemontana rimulosa
Woodson
Leeuwenberg 1994.
Arbusto.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 95-183 m.
GUI, VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Gentry 46453 (MO).

Tabernaemontana
panamensis (Markgr. et al.)
Leeuwenb.

Bonafousia panamensis Markgr.


et al.
Leeuwenberg 1994; Rangel-Ch.
1994.
Arbusto, rbol.
Nativa. Andes, Pacfico. 10-1200
m.
ANT, CHO, NAR, VAL. No
evaluada.
Panam a Ecuador.
Forero 4509 (COL).

Tabernaemontana rupicola
Benth.

Bonafousia rupicola (Benth.)


Miers
Leeuwenberg 1994.
Arbusto.
Nativa. Amazonia. 120 m.
GUI. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Guayanas,
Brasil.
Gentry 46423 (MO).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

APOCYNACEAE

Angiosperms

Tabernaemontana sananho
Ruiz & Pav.

Bonafousia sananho (Ruiz &


Pav.) Markgr.
Leeuwenberg 1994; Rangel-Ch.
1994.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe, V
Magdalena. 100-1500 m.
AMA, ANT, BOY, CAQ, GUV,
MET, PUT, SUC. No evaluada.
Panam a Brasil y Per.
Ramrez 756 (HUA).

Tabernaemontana siphilitica
(L.f.) Leeuwenb.
Bonafousia siphilitica (L.f.)
L.Allorge, Bonafousia speciosa
(Poir.) Boiteau, Bonafousia
tetrastachya (Kunth) Markgr.,
Tabernaemontana killipii
Woodson
Leeuwenberg 1994.
Arbusto, arbolito.
Nativa. Amazonia, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 20-450 m.
AMA, ARA, BOL, BOY, CAS,
CHO, GUV, MET, PUT, SAN,
VAU. No evaluada.
Colombia a Brasil y Bolivia.
Romero-Castaeda 1706 (COL).

[Tabernaemontana stenoloba
Mll.Arg.]
Idrraga et al. 2011.
Nota: registro basado en
identificacin errnea; los
especmenes atribuidos a esta
especie por Idrraga et al. (2011)
representan en realidad una
especie nueva / record based on
a misidentification; specimens
attributed to this species by
Idrraga et al. (2011) actually
represent a new species.

Tabernaemontana undulata
Vahl
Bonafousia obliqua Miers,
Bonafousia undulata (Vahl)
A.DC.
Leeuwenberg 1994.
Arbusto.
Nativa. Amazonia, Pacfico, V
Magdalena. 195-450 m.
AMA, CHO, CUN, GUI, GUV,
PUT, VAU. No evaluada.
Costa Rica a Per y Brasil.
Allen 3096 (MO).

Tabernaemontana
vanheurckii Mll.Arg.

Leeuwenberg 1994.
Arbusto, rbol.
Nativa. Pacfico. 50-100 m.
VAL. No evaluada.
Colombia a Brasil y Bolivia.
Mosalve 167 (CUVC).

Tabernaemontana sp. nov.

Arbusto, arbolito, rbol.


Nativa. V Magdalena. 180-1200
m.
ANT. No evaluada.
Colombia, Per.
Ramrez 1857 (HUA, JAUM,
MO).

Tassadia Decne.
11 especies
Tassadia aristata (E.Fourn.)
Fontella

Ditassa aristata E.Fourn.


Fontella-Pereira 1977; Morillo
1997a.
Trepadora, liana.
Nativa. Orinoquia, V Magdalena.
300-1000 m.
ANT, MET, TOL. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil,
Per, Bolivia.
Mendoza 1049 (COL).

Tassadia berteroana
(Spreng.) W.D.Stevens

Metastelma berteroanum
(Spreng.) Decne., Metastelma
stenolobum Decne., Oxypetalum
berteroanum Spreng.
Fontella-Pereira 1977; Morillo
1997a.
Trepadora.
Nativa. Orinoquia, SN Santa
Marta. 100-3000 m.
MAG, VIC. No evaluada.
Colombia y Venezuela a Per y
Paraguay.
Cuatrecasas 7449 (US).

Tassadia castellanosii
Fontella

Fontella-Pereira 1977; Morillo


1997a.
Trepadora.
Nativa. Amazonia? 100 m.
AMA?, VAU? No evaluada.
Venezuela.
Nota: esperada; presente en la
vegetacin riparia en Amazonas
(Venezuela) / expected; occurs in
riparian vegetation in Amazonas
(Venezuela).

Tassadia guianensis Decne.


Fontella-Pereira 1977.
Trepadora.
Nativa. Amazonia.
AMA. No evaluada.
Colombia?, Ecuador, Per,
Guayanas.
Etter 176 (COL).
Nota: el espcimen
representativo requiere
confirmacin / the voucher
needs confirmation.

Tassadia kamaensis
(Morillo) Morillo

Cynanchum kamaense Morillo


Morillo 1997a.
Trepadora.
Nativa. Guayana y Macarena,
Pacfico. 130-630 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

689

APOCYNACEAE

Angiospermas
Angiosperms

CAQ, CHO, VAL. No evaluada.


Colombia, Venezuela.
Palacios 2481 (MO).

Tassadia medinae (Morillo)


Morillo

Cynanchum medinae Morillo


Morillo 1997a.
Trepadora.
Nativa. Amazonia?, Orinoquia?
100-200 m.
MET?, VAU? No evaluada.
Venezuela.
Nota: esperada; presente en
Amazonas y Apure (Venezuela),
muy cerca de la frontera /
expected; present in Amazonas
and Apure (Venezuela), close to
the border.

Tassadia milanezii Fontella


Fontella-Pereira 1977.
Trepadora.
Nativa. Amazonia. 100 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Per.
Sastre 516 (MO).

Tassadia obovata Decne.

Cynanchum apocynellum
(Gleason & Moldenke) Spellman,
Tassadia apocynella Gleason
& Moldenke, Tassadia recurva
Rusby
Fontella-Pereira 1977.
Trepadora, liana.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, SN Santa Marta, V
Magdalena. 180-1067 m.
ANT, BOY, CHO, GUJ, PUT. No
evaluada.
Centroamrica a Venezuela, Per
y Brasil; Trinidad y Tobago.
Callejas 5918 (HUA, MO).

Tassadia ovalifolia
(E.Fourn.) Fontella

Glaziostelma ovalifolium
E.Fourn.

690

Fontella-Pereira 1977; Morillo


1997a.
Trepadora.
Nativa. Amazonia? 100-200 m.
AMA?, VAU? No evaluada.
Venezuela, Brasil, Per, Bolivia.
Nota: esperada; presente
en la cuenca amaznica en
pases adyacentes a Colombia /
expected; present in Amazonian
countries bordering Colombia.

Tassadia propinqua Decne.


Morillo 1997a.
Trepadora.
Nativa. Orinoquia. 100 m.
AMA, VIC. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Guyana,
Surinam, Brasil, Per.
Haught 2815 (COL).

Tassadia trailiana (Benth.)


Fontella

Morillo 1997a.
Trepadora.
Nativa. Amazonia? 100 m.
AMA?, GUI? No evaluada.
Venezuela, Guyana, Brasil.
Nota: esperada; reportada
del ro Casiquiare y ro Negro,
en Venezuela y Brasil, cerca
de la frontera con Colombia
/ expected; reported from the
Cassiquiare River and the ro
Negro in Venezuela and Brazil,
near the border with Colombia.

Temnadenia Miers
1 especie, 1 especie endmica
Temnadenia stenantha
Woodson

Morales 2005h.
Liana.
Endmica. Andes. 1200-2080 m.
BOY, SAN. No evaluada.
Orozco 1255 (COL).

Tetraphysa Schltr.
1 especie
Tetraphysa lehmannii Schltr.
Pentacyphus lehmannii (Schltr.)
Liede
Morillo 1994a.
Trepadora.
Nativa. Andes. 1800-2700 m.
ANT, BOY, CAQ, CAU, HUI,
NSA. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Cuatrecasas 8467 (COL).

Thevetia L.
1 especie
Thevetia ahouai (L.) A.DC.

Ahouai nitida (Kunth) Pichon,


Plumeriopsis ahouai (L.) Rusby &
Woodson
Lippold 1980; Morillo 1995g.
Subarbusto, arbusto, arbolito,
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Pacfico, V Cauca, V
Magdalena. 5-1320 m.
ANT, BOL, CHO, CR, GUJ,
GUV, MAG, SAN, SUC, VAL,
VAU. No evaluada.
Mxico a Colombia y Venezuela.
Rentera 1627 (HUA).

Vailia Rusby
1 especie
Vailia salicina (Decne.)
Morillo

Blepharodon salicinum Decne.,


Blepharodon triviale (Poepp.
& Endl.) K.Schum., Vailia
mucronata Rusby
Morillo 1997b.
Trepadora.
Nativa. Amazonia, Andes, V
Magdalena. 7-2700 m.
ANT, CAQ, NAR, PUT, QUI. No
evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

APOCYNACEAE

Angiosperms

Colombia a Bolivia.
Fonnegra 4845 (COL).
Nota: tratada por algunos
autores como Blepharodon
salicinum / treated by some
authors as Blepharodon
salicinum.

Vallesia Ruiz & Pav.


2 especies, 1 especie endmica
Vallesia glabra (Cav.) Link

Meyer 1955.
Arbusto.
Nativa. Andes, V Cauca. 7001500 m.
VAL. No evaluada.
Mxico a N Argentina; Antillas.
Ramos 469 (CUVC, MO, W).

Vallesia vaupesana
J.F.Morales

Morales 1998a.
Arbusto.
Endmica. Amazonia, Guayana y
Macarena. 100-150 m.
GUI, VAU. No evaluada.
Zarucchi 2016 (INB).

APODANTHACEAE
por Rodrigo Bernal
(Lista preliminar compilada
por Nelson R. Salinas y Rodrigo
Bernal)
2 gneros, 3 especies, 1 especie
endmica

Apodanthes Poit.
1 especie
Apodanthes caseariae Poit.
Bellot & Renner 2014.
Hierba, Parsita.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Orinoquia, V
Magdalena. 180-1500 m.

ANT, ARA, GUI?, NSA. No


evaluada.
Guatemala a Brasil y Bolivia.
Callejas 8062 (HUA).
Nota: endoparsita en ramas
de Casearia y ocasionalmente
Xylosma (Salicaceae) /
endoparasitic in branches of
Casearia and occasionally
Xylosma (Salicaceae).

Pilostyles Guill.
2 especies, 1 especie endmica
Pilostyles blanchetii
(Gardner) R.Br.

Pilostyles ingae (H.Karst.)


Hook.f., Sarna ingae H.Karst.
Bellot & Renner 2014.
Hierba, Parsita.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 80-1500 m.
AMA, CAU, CHO, NSA. No
evaluada.
Costa Rica a Guyana, Brasil,
Argentina y Uruguay; Jamaica,
Islas Caimn.
Karsten s.n. (W, destruido; T de
Sarna ingae).
Nota: endoparsita en Inga,
Mimosa, Cassia, Senna, Bauhinia,
Dioclea, Galactia y Schnella
(Fabaceae) / endoparasitic in
Inga, Mimosa, Cassia, Senna,
Bauhinia, Dioclea, Galactia and
Schnella (Fabaceae).

Pilostyles boyacensis
F.Gonzlez & Pabn-Mora

Gonzlez & Pabn-Mora 2014.


Hierba, Parsita.
Endmica. Andes. 2000 m.
BOY. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Nota: endoparsita en Dalea
(Fabaceae) / endoparasitic in
Dalea (Fabaceae).

APTANDRACEAE
por Marcela Celis
(Lista preliminar compilada por
Nelson R. Salinas)
3 gneros, 6 especies

Aptandra Miers
2 especies
Aptandra caudata
A.H.Gentry & Ortiz

Vsquez 1997.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 100-150 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
SE Colombia, NE Per.
Duivenvoorden 771 (COAH).

Aptandra tubicina (Poepp.)


Miers

Rudas & Prieto 2005.


Arbusto, rbol.
Nativa. Amazonia, V Magdalena.
100-1000 m.
AMA, ANT, CAQ. No evaluada.
Colombia y Venezuela a Brasil y
Bolivia.
Gentry 65181 (COAH, MO).

Cathedra Miers
1 especie
Cathedra acuminata
(Benth.) Miers

Sleumer 1984; Jrgensen & Ulloa


2002; Rudas & Prieto 2005.
Arbusto, rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 90-120 m.
AMA, CAQ, GUI, VAU, VIC. No
evaluada.
SE Colombia a Brasil y Ecuador.
Rudas 3248 (MO).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

691

APTANDRACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Chaunochiton Benth.

Ilex L.

3 especies

48 especies, 12 especies
endmicas

Chaunochiton angustifolium
Sleumer

Sleumer 1984; MacDougal 2003.


Arbusto, rbol.
Nativa. Guayana y Macarena,
Orinoquia, Pacfico. 100-700 m.
AMA, CAQ, CHO, MET, VIC.
No evaluada.
Colombia, Brasil y Venezuela.
Garca-Barriga 17147 (AAU,
COL, NY, US).

Chaunochiton kappleri
(Engl.) Ducke

rbol.
Nativa. Amazonia, Orinoquia.
100 m.
AMA, VIC. No evaluada.
Colombia Brasil, Guayanas;
Costa Rica.
Snchez 6755 (COAH).

Chaunochiton loranthoides
Benth.

Sleumer 1984; MacDougal 2003.


rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 100 m.
AMA, GUI. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Roa 328 (INPA).

AQUIFOLIACEAE
por Gabrielle Barriera,
Andr Schlssel y
Pierre-Andr Loizeau
(Lista preliminar compilada por
Alexandra Hernndez y Nelson
R. Salinas)
1 gnero, 48 especies, 12 especies
endmicas

692

Ilex andicola Loes.

Loizeau 1994.
Arbolito, rbol.
Nativa. Andes? 1600-3700 m.
NAR? No evaluada.
Colombia?, Ecuador, Per,
Bolivia.
Nota: esperada; encontrada en
Carchi e Imbabura (Ecuador),
cerca de la frontera con
Colombia / expected; found in
Carchi and Imbabura (Ecuador),
near the border with Colombia.

Ilex ardisiifrons Reissek

Schlssel 1992; Galle 1997.


Arbusto.
Nativa. Guayana y Macarena.
400 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil,
Bolivia.
Garca-Barriga 14131 (COL).

Ilex bolivarensis Edwin

Edwin 1965.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Colombia?, Guyana, Venezuela.
Nota: especie dudosa; registro
dudoso; conocida de Colombia
solo por un espcimen citado
por Edwin (1965), no visto /
dubious species; dubious record;
known from Colombia only
from a specimen cited by Edwin
(1965), not seen.

Ilex bullata Cuatrec.

Schlssel 1992; Galle 1997.


rbol.
Endmica. Andes. 1300-1500 m.
VAL. No evaluada.
Cuatrecasas 23878 (HT: F; IT: P,
US).

Nota: conocida solo del tipo /


known only from the type.

Ilex casiquiarensis Loes.

Schlssel 1992; Galle 1997.


Arbolito.
Nativa. Amazonia. 150 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Guayana
Francesa.
Schultes 3825 (COL, MO, WIS).

Ilex chiriquensis Standl.

Schlssel 1992; Idrraga et al.


2011.
Arbusto, rbol.
Nativa. Andes, Pacfico. 1002480 m.
ANT, CAU, VAL. No evaluada.
Costa Rica, Panam, Colombia.
Monsalve 534 (CUVC, G, MO).

Ilex colombiana Cuatrec.

Schlssel 1992; Galle 1997.


Arbusto, arbolito.
Nativa. Andes. 3000-3600 m.
BOY, CAU, HUI. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Cuatrecasas 18836 (HT: F; IT:
COL, CUVC, P).

Ilex cuzcoana Loes.

Loizeau 1994.
Arbusto, arbolito.
Nativa. Andes? 1800-3550 m.
NAR? No evaluada.
Colombia?, Ecuador, Per.
Nota: esperada; encontrada en
Carchi e Imbabura (Ecuador),
cerca de la frontera con
Colombia / expected; found in
Carchi and Imbabura (Ecuador),
near the border with Colombia.

Ilex danielis Killip &


Cuatrec.

Schlssel 1992; Galle 1997.


Arbusto, arbolito.
Nativa. Andes. 2200-2800 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AQUIFOLIACEAE

Angiosperms

ANT. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Daniel 4381 (HT: US; IT:
MEDEL).

Ilex diospyroides Reissek

Arbusto, rbol, trepadora.


Endmica. Pacfico. 15-100 m.
VAL. No evaluada.
Cuatrecasas 16643 (HT: F; IT:
US).

Hokche et al. 2008.


Arbolito.
Nativa. 125-140 m.
GUI?, VIC? No evaluada.
Colombia?, Venezuela.
Nota: esperada; encontrada en
Amazonas (Venezuela) cerca
de la frontera con Colombia /
expected; found in Amazonas
(Venezuela) near the border with
Colombia.

Ilex gabinetensis Cuatrec.

Ilex divaricata Reissek

Ilex gabrielleana Loizeau &


Spichiger

Schlssel 1992; Steyermark &


Berry 1995; Galle 1997.
Arbusto, arbolito.
Nativa. Guayana y Macarena.
200-450 m.
AMA, CAQ, GUI, VAU. No
evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Cardiel 4710 (COL, G, MA).

Ilex elliptica Kunth

Loizeau 1994.
Arbusto.
Nativa. Andes. 3700 m.
BOY. No evaluada.
Colombia, Per.
Camargo 6831 (COL).

Ilex farallonensis Cuatrec.

Schlssel 1992.
Arbolito.
Endmica. Andes. 2900-3000 m.
VAL. No evaluada.
Cuatrecasas 21775 (HT: F; IT: F,
US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Ilex flosparva Cuatrec.

Schlssel 1992; Galle 1997.

Schlssel 1992; Loizeau 1994;


Galle 1997.
Arbolito, rbol.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1500-2800 m.
ANT, CHO, HUI, MAG, PUT.
No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per.
Cuatrecasas 8500 (HT: F; IT:
COL).

Loizeau 1994.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. 120-1500 m.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Colombia?, Ecuador, Per.
Nota: esperada; encontrada en
Loreto (Per) cerca de la frontera
con Colombia / expected; found
in Loreto (Peru) near the border
with Colombia.

Ilex gale Triana

Schlssel 1992; Galle 1997.


Arbusto, rbol.
Endmica. Andes, SN Santa
Marta. 1400-2800 m.
MAG, NSA. No evaluada.
Schlim 583 (HT: P[?]; IT: G, K).

Ilex goudotii Loes.

Loizeau 1994.
Arbolito.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2600-2610 m.
MAG, QUI. No evaluada.
Colombia, Per, Bolivia.
Goudot s.n. (HT: K).

Ilex guayusa Loes.

Ilex utilis Moldenke


Loizeau 1994.
rbol.
Nativa. Andes, V Magdalena.
200-2000 m.
ANT, BOY, PUT, RIS, VAL. No
evaluada.
Colombia, Venezuela, Ecuador,
Per.
Cogollo 2264 (HUA, JAUM,
MO).

Ilex guianensis (Aubl.)


Kuntze

Schlssel 1992; Galle 1997.


Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Guayana y Macarena, SN
Santa Marta. 0-1000 m.
ANT, CAQ, GUJ. No evaluada.
Mxico a Guayanas; Antillas.
Gentry 47555 (COL).

Ilex inundata Reissek

Loizeau 1994.
Arbusto, arbolito.
Nativa. Guayana y Macarena,
Orinoquia, V Magdalena. 100700 m.
AMA, ANT, MET, SAN, VAU,
VIC. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per,
Bolivia, Brasil, Guyana, Guayana
Francesa.
Schultes 15917 (BM, COL, NY,
US).

Ilex juttana Loizeau &


Spichiger

Loizeau 1994.
rbol.
Nativa. Andes. 1500-1850 m.
ANT. No evaluada.
Colombia, Per.
Daly 5967 (G, HUA, NY).

Ilex karstenii Loes.

Schlssel 1992; Galle 1997.


Arbolito.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

693

AQUIFOLIACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Nativa. Andes. 1700-2800 m.


CAU, HUI. No evaluada.
Colombia, Per.
Little 8856 (COL, P, US).

Ilex kunthiana Triana

Ilex kunthiana f. purdiei Loes.


Schlssel 1992; Galle 1997.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1990-3950 m.
ANT, BOY, CUN, HUI, MAG,
NSA, QUI, SAN, TOL. No
evaluada.
Colombia, Venezuela.
Triana 3518(5705.1) (T:
BM(s.n.), BR, COL, G, P).

Ilex laureola Triana

Ilex fructiclipeata Cuatrec., Ilex


humbertii Cuatrec.
Loizeau 1994.
Arbolito, rbol.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Caribe, V Magdalena.
20-1670 m.
ANT, BOL, CAQ, CUN, HUI,
MET, PUT, SAN, TOL, VAU. No
evaluada.
Colombia, Bolivia,
Per, Ecuador, Brasil,
Venezuela,Guyana, Guayana
Francesa.
Callejas 4396 (G, HUA, NY).

Ilex laurina Kunth

Ilex caliana Cuatrec.


Loizeau 1994.
Arbolito, rbol.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, SN Santa Marta.
1300-3750 m.
ANT, BOY, CAU, CHO, CUN,
MAG, MET, NAR, NSA, SAN,
VAL. No evaluada.
Colombia, Bolivia, Per,
Ecuador, Venezuela.
Fonnegra 5612 (G, HUA, MO).

694

Ilex macarenensis Cuatrec.

Schlssel 1992; Galle 1997.


Arbolito, rbol.
Nativa. Guayana y Macarena, V
Magdalena. 250-1900 m.
ANT, CAQ, MET. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Ecuador.
Idrobo 1154 (HT: US; IT: COL, F,
MO, NY).

Ilex magnifolia Cuatrec.

Galle 1997.
Endmica. Andes. 1000 m.
VAL. No evaluada.
Hilty AX-23 (HT: US; IT: MO).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Ilex maxima W.J.Hahn

Schlssel 1992; Hahn 1993.


Arbolito, rbol.
Nativa. Andes, Pacfico. 30-1450
m.
ANT, CHO, NAR, VAL. No
evaluada.
Costa Rica a Ecuador.
Murphy 555 (COL, MO).

Ilex micrantha Triana

Schlssel 1992; Galle 1997.


Arbusto, arbolito.
Endmica. Andes. 960-2350 m.
ANT, CAU. No evaluada.
Triana 3523(5705.6) (ST: BM,
BR, COL, G, K, P, US; Triana
3524(5705.7) (ST: BM, COL, G,
K, P).

Ilex mucronulata Cuatrec.

Schlssel 1992; Galle 1997.


rbol.
Endmica. Pacfico. 0-10 m.
VAL. No evaluada.
Cuatrecasas 19938 (HT: F; IT: P,
US, VALLE).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Ilex myricoides Kunth

Ilex myricoides var. polyphylla


(Benth.) Loes., Ilex polyphylla
Benth.
Schlssel 1992; Galle 1997.
Arbusto, arbolito.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1500-3300 m.
BOY, CAU, MAG, NAR, PUT,
QUI, SAN, VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Venezuela.
Bonpland 2151 (T: B-W, P, W).

Ilex nayana Cuatrec.

Schlssel 1992.
rbol.
Endmica. Pacfico. 0 m.
VAL. No evaluada.
Cuatrecasas 14286 (HT: F; IT:
COL, P, U, US, VALLE).
Nota: conocida solo del tipo;
un registro de Per se basa en
una identificacin errnea /
known only from the type; a
record from Peru is based on a
misidentification.

Ilex nervosa Triana &


Planch.

Loizeau 1994.
Arbolito, rbol.
Nativa. Andes. 2000-2850 m.
ANT, CUN, HUI, PUT. No
evaluada.
Venezuela a Bolivia.
Triana 3521(5705.4) (HT: P; IT:
BM, COL).

Ilex obtusata Triana &


Planch.

Ilex jaramillana Cuatrec., Prinos


obtusatus Turcz.
Loizeau 1994.
Arbusto, arbolito.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2400-3400 m.
BOY, CUN, HUI, MAG, NSA,
SAN. No evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AQUIFOLIACEAE

Angiosperms

Colombia, Per.
Funck 1387 (HT: ?; IT: G, P, W).

Colombia, Venezuela.
Crdenas 17380 (COAH).

Ilex pernervata Cuatrec.

Ilex sessiliflora Triana &


Planch.

Schlssel 1992; Galle 1997.


Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2000-3600 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, HUI,
MAG, NAR, PUT, RIS, SAN,
VAL. No evaluada.
Venezuela a Ecuador.
Cuatrecasas 11566 (HT: F; IT:
COL, US).

Ilex petiolaris Benth.

Loizeau 1994; Galle 1997 (como


Ilex sessilifolia).
Arbusto.
Endmica. Andes.
QUI, TOL. No evaluada.
Colombia, Per, Bolivia.
Triana 3522(5705.5) (HT:
P(3522); IT: BM (Linden 491).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Loizeau 1994.
rbol.
Nativa. Amazonia, Orinoquia.
300 m.
AMA, VIC. No evaluada.
Colombia, Per, Brasil.
Cabrera 2589 (COL).

Ilex spinulosa Cuatrec.

Ilex pustulosa Triana

Ilex spruceana Reissek

Schlssel 1992; Galle 1997.


Arbolito.
Endmica. Andes. 1950-2800 m.
ANT, CUN, NSA. No evaluada.
Triana 3520(5705.3) (HT: P; IT:
BM, COL).

Ilex retusa Reissek

Galle 1997.
Arbolito.
Nativa. Guayana y Macarena.
730-830 m.
GUI, VAU. No evaluada.
Colombia, Brasil, Venezuela,
Guyana.
Schultes 14718 (COL, NY, US).

Ilex savannarum Wurdack


Hokche et al. 2008.
Arbusto.
Nativa. Guayana y Macarena.
120-140 m.
GUI. No evaluada.

Schlssel 1992; Galle 1997.


Arbolito, rbol.
Endmica. Andes. 3100-3600 m.
CAU, VAL. No evaluada.
Cuatrecasas 17890 (HT: F; IT:
COL, P, U, US).

Corts, R. 1998.
Arbolito.
Nativa. Guayana y Macarena.
800-810 m.
CAQ. No evaluada.
Colombia, Brasil, Venezuela.
Barbosa 8132 (COL, MO).

Ilex suprema Cuatrec.

Loizeau 1994.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Andes. 2740-3750 m.
CAU, RIS, SAN, VAL. No
evaluada.
Colombia, Ecuador, Per.
Cuatrecasas 21894 (HT: F; IT:
COL, CUVC, P, US).

Arbolito, rbol.
Nativa. Andes. 2600-3800 m.
CAU, NAR, QUI, RIS, SAN,
VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per.
Hartweg 1196 (HT: K; IT: BM,
BR, G, NY, P, W).
Ilex uniflora var. paramensis
Cuatrec.

Ilex velutinulosa Cuatrec.

Schlssel 1992; Galle 1997.


rbol.
Endmica. Andes. 3000-3300 m.
SAN. No evaluada.
Killip 15867 (HT: US; IT: A, NY).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Ilex vismiifolia Reissek

Loizeau 1994.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. 100-1200 m.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Colombia?, Ecuador, Per,
Brasil, Guyana.
Nota: esperada; encontrada en
Loreto (Per) cerca de la frontera
con Colombia / expected; found
in Loreto (Peru) near the border
with Colombia.

Ilex yurumanguinis Cuatrec.


Hahn 1993.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Pacfico. 0-2500 m.
ANT, CHO, HUI, MET, NAR,
VAL. No evaluada.
Costa Rica a Ecuador.
Cuatrecasas 16156 (HT: F; IT:
COL, CUVC, G, MA, P, U, US).

Ilex uniflora Benth.

Ilex uniflora var. paramensis


Cuatrec., Ilex uniflora f.
pastoensis Loes.
Loizeau 1994.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

695

AraCEAE

Angiospermas
Angiosperms

ARACEAE
por Martha Patricia
Galeano1, M. Marcela
Mora2, Alejandro Zuluaga3,
Jorge Jcome4, Thomas B.
Croat4, Felipe Cardona5,
Natalia Castao-R.6,
Elias Landolt7 y Udo
Schmidt-Mumm7
1
Anthurium, Dieffenbachia.
2
Homalomena, Philodendron.
3
Aglaonema, Alocasia, Caladium,
Chlorospatha, Colocasia,
Dracontium, Epipremnum,
Landoltia, Lemna, Monstera,
Montrichardia, Pistia,
Philonotion, Spirodela, Urospatha,
Xanthosoma, Wolffia, Wolffiella,
Zantedeschia, Zomicarpella.
4
Aglaonema, Alocasia, Caladium,
Chlorospatha, Colocasia, Pistia,
Philonotion, Xanthosoma,
Zantedeschia, Zomicarpella.
5
Heteropsis, Rhodospatha,
Schismatoglottis, Spathiphyllum,
Syngonium. 6Stenospermation.
7
Landoltia, Lemna, Spirodela,
Wolffia, Wolffiella.
(Lista preliminar compilada por
Marcela Celis, Nelson R. Salinas,
Alexandra Hernndez y Laura
Clavijo)
27 gneros, 776 especies, 269
especies endmicas

Anthurium Schott
354 especies, 159 especies
endmicas
Anthurium acanthospadix
Croat & Oberle

Croat & Oberle 2004.


Hierba.
Endmica. Andes. 1320-1500 m.
ANT. No evaluada.

696

Cordillera Occidental.
Pipoly 17425 (HT: MO; IT:
JAUM, MO).

Anthurium acutangulum
Engl.

Croat 1983; Croat 1986.


Hierba, epfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-1335
m.
ANT, CHO, CUN, VAL. No
evaluada.
Colombia a Honduras.
Mora 281 (COL).

Anthurium acutibacca Croat


& M.M.Mora

Croat 70282 (HT: MO; IT: B,


COL, CUVC, K, NY, US).
Nota: conocida solo del Bajo
Calima / known only from the
Bajo Calima.

Anthurium alegriasense
Engl.

Govaerts & Frodin 2002.


Hierba, epfita.
Endmica. Andes. 2300 m.
ANT. No evaluada.
Lehmann 15 (B, destruido?).
Nota: conocida solo del tipo;
prob. extinta / known only from
the type; prob. extinct.

Croat & Mora 2004.


Hierba, epfita.
Endmica. Andes, Pacfico.
0-1800 m.
CHO. No evaluada.
Mora 39 (HT: COL: IT: B,
CUVC, HUA, K, MO, US).

Anthurium algentryi Croat

Anthurium affine Schott

Anthurium alluriquinense
Croat

Croat 1991.
Hierba.
Nativa. Amazonia. 500 m.
CAQ. No evaluada.
Colombia, Brasil, Bolivia.
Cuatrecasas 8913 (COL).

Anthurium alatum Engl.

Croat et al. 2010.


Hierba, trepadora, hemiepfita.
Endmica. Pacfico. 100 m.
CHO. No evaluada.
Gentry 37064 (HT: JAUM; IT:
MO).

Croat et al. 2008.


Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 500-1370 m.
CHO, NAR. No evaluada.
O Andes de Colombia y Ecuador.
Croat 71489 (MO).

Anthurium tridigitatum Engl.


Carlsen & Croat 2004.
Hierba, epfita.
Endmica. Andes, Pacfico. 2202300 m.
ANT, CAL, CHO, QUI, RIS,
VAL. No evaluada.
Croat 70034 (MO).

Anthurium alstonii Croat

Anthurium albertiae Croat &


D.C.Bay

Croat 1986.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 1400 m.
CHO. No evaluada.
Colombia a Costa Rica.
Gentry 16807 (MO).

Croat et al. 2006.


Hierba, epfita.
Endmica. Pacfico. 50-150 m.
VAL. No evaluada.

Croat et al. 2010.


Hierba.
Endmica. Pacfico. 50-320 m.
NAR. No evaluada.
Alston 8473 (HT: BM; IT: U).

Anthurium alticola Croat

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AraCEAE

Angiosperms

Anthurium altobueyense
Croat

Croat et al. 2010.


Hierba.
Endmica. Pacfico. 1200-1800
m.
CHO. No evaluada.
Serrana del Baud.
Gentry 7351 (HT: MO; IT: COL).
Nota: conocida solo del tipo; a
veces errneamente citada como
albobueyense / known only from
the type; sometimes erroneously
cited as albobueyense.

Anthurium amargalense
Croat & M.M.Mora

Croat & Mora 2004.


Hierba, epfita.
Endmica. Pacfico. 0-60 m.
CHO. No evaluada.
Mora 385 (HT: COL: IT: B, K,
MO, US).
Nota: conocida solo de una
localidad / known only from one
locality.

Anthurium amoenum Kunth


& C.D.Bouch

Anthurium humile Schott


Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 1600-2560 m.
ANT, CAU, HUI, NAR, VAL. No
evaluada.
Colombia a Venezuela y Bolivia.
Croat 69922 (MO).
Anthurium amoenum var. humile
(Schott) Engl.

Anthurium anchicayense
Croat

Ramrez & Mendoza 2002; Croat


& Finch 2003.
Hierba, trepadora, epfita,
hemiepfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 2501420 m.
ANT, NAR, VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.

Croat 38632 (HT: MO; IT: B,


COL, JAUM, F, K, NY, US).

Anthurium andinum Engl.


Ramrez & Mendoza 2002.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 1325-1800 m.
NAR. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Restrepo 738 (COL).

Anthurium andraeanum
Andr

Govaerts & Frodin 2002.


Hierba, trepadora, epfita.
Nativa y cultivada. Andes. 6002650 m.
ANT, CHO, NAR, RIS, VAL.
Preocupacin Menor (Propuesta
aqu).
Colombia, Ecuador.
Croat 71672 (MO).

Anthurium angelopolisense
Croat

Croat et al. 2010.


Hierba.
Endmica. Andes. 900-1650 m.
ANT, RIS. No evaluada.
Croat 98078 (HT: MO; IT:
HUA).

Anthurium angosturense
Engl.

Govaerts & Frodin 2002.


Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 1700-2300 m.
ANT. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Lehmann 7591 (T: B [foto F], K).

Anthurium angustisectum
Engl.

Govaerts & Frodin 2002.


Hierba.
Endmica. Andes. 1430-2350 m.
CAU, CHO, VAL. No evaluada.
Lehmann 2949 (T: B).

Anthurium anorianum Croat


Croat 1991.
Hierba, epfita.
Endmica. V Magdalena. 300750 m.
ANT. No evaluada.
Croat 56757 (HT: MO).

Anthurium antioquiense
Engl.

Croat et al. 2007b.


Hierba, epfita.
Endmica. Andes, Pacfico, V
Magdalena. 5-2300 m.
ANT, SAN, VAL. No evaluada.
Kalbreyer 1381 (HT: B (foto F),
K).

Anthurium antrophyoides
Killip

Govaerts & Frodin 2002; Croat et


al. 2007b.
Hierba.
Endmica. Andes, Pacfico. 1001200 m.
CAU, NAR, VAL. No evaluada.
Killip 11555 (HT: US).

Anthurium apaporanum
R.E.Schult.

Govaerts & Frodin 2002.


Hierba, epfita, hemiepfita.
Nativa. Amazonia, Andes. 1981325 m.
AMA, CAQ, NAR, PUT, VAU.
No evaluada.
Colombia a Per y S Venezuela.
Schultes 13335 (IT: COL).

Anthurium apiaense Croat

Hierba, hemiepfita.
Endmica. Andes. 2250 m.
RIS. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Croat 80708 (HT: MO; IT: COL,
JAUM).

Anthurium arbelaezii Croat


Croat et al. 2010.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

697

AraCEAE

Angiospermas
Angiosperms

Hierba.
Endmica. Andes. 800-1975 m.
HUI, QUI, TOL, VAL. No
evaluada.
Cordillera Central.
Croat 79791 (HT: MO; IT: B,
BR, COL, CUVC, K, NY, QCNE,
US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Anthurium arenasense Croat


Croat et al. 2006.
Hierba, epfita.
Endmica. Pacfico. 0 m.
VAL. No evaluada.
Killip 39168 (HT: US).
Nota: conocida solo de los
alrededores de Buenaventura
/ known only from around
Buenaventura.

Anthurium argyrostachyum
Sodiro
Ramrez & Mendoza 2002.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 1450-1800 m.
ANT, CAU, NAR, VAL. No
evaluada.
Colombia, Ecuador.
Croat 50158 (MO).

Anthurium arusiense Croat


& M.M.Mora
Croat & Mora 2004.
Hierba, epfita.
Endmica. Pacfico. 0-200 m.
CHO. No evaluada.
Mora 352 (HT: COL: IT: B,
CHOCO, HUA, K, MO).

Anthurium atramentarium
Croat & Oberle

Croat & Oberle 2004; SierraGiraldo & Duque-Castrilln


2013.
Hierba, epfita.
Endmica. Andes. 1500-3680 m.
ANT, CAL, CHO. No evaluada.

698

Zarucchi 5995 (HT: MO; IT:


HUA).

Anthurium atropurpureum
R.E.Schult. & Maguire

Croat 1991; Rudas & Prieto 2005.


Hierba, epfita.
Nativa. Amazonia, Andes,
Orinoquia. 100-1700 m.
AMA, CAQ, CAS, MET, NAR,
PUT, VAU. Preocupacin Menor
(Propuesta aqu).
Colombia y Venezuela a Bolivia
y Brasil.
Garca-Barriga 15066 (COL).
Anthurium atropurpureum
var. arenicola Croat,
Anthurium atropurpureum var.
atropurpureum

Anthurium aureum Engl.

Anthurium marginellum Sodiro


Croat & Rodrguez de Salvador
1995.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 5-2910
m.
ANT, CHO, CUN, NAR, PUT,
RIS, VAU. No evaluada.
Colombia a N Per.
Croat 56201 (MO).

Anthurium bakeri Hook.f.

Croat 1986.
Hierba, trepadora, epfita.
Nativa. Amazonia, Andes. 2001900 m.
AMA, ANT, CAU, CHO, NSA,
RIS, SAN, VAU. No evaluada.
Mxico a Ecuador, Venezuela y
Guyana.
Galeano 2420 (COL).

Anthurium barbacoasense
Engl.

Hierba, epfita.
Endmica. Andes, Pacfico. 501500 m.
CHO, NAR, VAL. No evaluada.
Triana 676 (T: P, US).

Anthurium barreranum
Croat & D.C.Bay

Croat et al. 2006.


Hierba, epfita.
Endmica. Pacfico. 0-150 m.
VAL. No evaluada.
Croat 75830 (HT: MO; IT:
CUVC).
Nota: conocida solo de los
alrededores de Buenaventura
/ known only from around
Buenaventura.

Anthurium barryi Croat

Hierba.
Nativa. V Magdalena. 670 m.
ANT. No evaluada.
Colombia, Panam.
Hernndez 257 (HUA).

Anthurium bayae Croat

Croat et al. 2006.


Hierba, epfita.
Endmica. Pacfico. 0-150 m.
VAL. No evaluada.
Croat 75798 (HT: MO; IT:
CUVC, US).
Nota: conocida solo de los
alrededores de Buenaventura
/ known only from around
Buenaventura.

Anthurium benavidesae
Croat

Croat et al. 2009.


Hierba, epfita.
Endmica. Andes. 1800-2010 m.
NAR. No evaluada.
SO Andes.
Croat 71236 (MO).

Anthurium bernalii Croat

Croat et al. 2009.


Hierba.
Nativa. Andes. 1500-2060 m.
ANT, CAU, NAR. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Croat 69573 (COL, MO, PSO).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AraCEAE

Angiosperms

Anthurium bicordoense
Croat
Hierba, epfita.
Endmica. Pacfico. 60 m.
CHO. No evaluada.
Forero 5164 (HT: COL).

Anthurium birdseyanum
Croat

Croat et al. 2010.


Hierba, hemiepfita.
Endmica. Andes. 1485-1550 m.
VAL. No evaluada.
Croat 70711 (HT: MO; IT:
CUVC).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Anthurium bogotense Schott

Ramrez & Mendoza 2002.


Hierba, trepadora, epfita.
Endmica. Andes. 1000-3800 m.
ANT, BOY, CAL, CAQ, CAU,
CHO, CUN, HUI, MET, NAR,
NSA, PUT, QUI, RIS, SAN, VAL.
Preocupacin Menor (Propuesta
aqu).
Holton 219 (HT: K).

Anthurium bonplandii
G.S.Bunting

Anthurium atropurpureum var.


apertum R.E.Schult., Anthurium
bonplandii subsp. cuatrecasii
Croat, Anthurium bonplandii
subsp. rionegrense G.S.Bunting
Croat 1991; Govaerts & Frodin
2002.
Hierba, trepadora, epfita,
hemiepfita.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 65-700 m.
AMA, CAQ, GUI, GUV, MET,
VAU, VIC. Preocupacin Menor
(Propuesta aqu).
Colombia a Surinam y Brasil.
Palacios 1866 (COAH, U).
Anthurium bonplandii subsp.
bonplandii

Anthurium boosianum Croat


& G.Ferry
Hierba.
Nativa. Andes? 1000 m.
NAR? No evaluada.
Colombia?, Ecuador.
Nota: esperada; recolectada en
Carchi (Ecuador), a 4.3 km de la
frontera / expected; collected in
Carchi (Ecuador) 4.3 km from
the border.

Anthurium brachypodum
Sodiro

Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 1770-2100 m.
ANT, RIS, VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Brasil.
Croat 80701 (MO).

Anthurium
brevipedunculatum Madison
Croat & Carlsen 2013.
Hierba, epfita.
Nativa. Amazonia. 100-120 m.
AMA. No evaluada.
Colombia a Brasil y Bolivia.
Rudas 2863 (COL, MO).

Anthurium brevipes Sodiro

Hierba, epfita.
Nativa. Pacfico. 39-300 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Croat 69330 (COL, HUA, MO).

Anthurium breviscapum
Kunth

Anthurium acrobates Sodiro,


Anthurium huamaliesense Engl.
Ramrez & Mendoza 2002; Rudas
& Prieto 2005.
Hierba, trepadora, epfita,
hemiepfita.
Nativa. Amazonia, Andes,
Orinoquia, SN Santa Marta. 1003000 m.

AMA, CAQ, CES, HUI, MAG,


MET, NAR, PUT, VAL, VAU. No
evaluada.
Colombia a Venezuela, Brasil y
Bolivia.
Croat 55527 (COL, MO).

Anthurium brownii Mast.

Croat 1986.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-1800
m.
ANT, CHO, RIS, VAL. No
evaluada.
Costa Rica a Ecuador.
Wallis s.n. (HT: K).

Anthurium buganum Engl.

Govaerts & Frodin 2002.


Hierba.
Nativa. Andes. 975-1025 m.
CAU, VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Silverstone 3514 (CUVC, MO).

Anthurium cabrerense Engl.

Govaerts & Frodin 2002.


Hierba, epfita.
Endmica. Andes. 1860-3000 m.
ANT, CAL, QUI, SAN. No
evaluada.
Croat 56304 (COL, MO).

Anthurium calimense Croat


& D.C.Bay
Croat et al. 2006.
Hierba, epfita.
Endmica. Pacfico. 0-150 m.
VAL. No evaluada.
Croat 75733 (HT: MO; IT:
CUVC, K, US).
Nota: conocida solo de los
alrededores de Buenaventura
/ known only from around
Buenaventura.

Anthurium callejasii Croat


Croat et al. 2007b.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

699

AraCEAE

Angiospermas
Angiosperms

Hierba, epfita.
Endmica. V Magdalena. 200 m.
ANT. No evaluada.
Croat 77270 (HT: MO; IT: HUA,
K, US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Anthurium caperatum Croat


& R.A.Baker
Hierba, epfita, hemiepfita.
Nativa. Andes. 800-2060 m.
ANT. No evaluada.
Colombia a Costa Rica.
Croat 70073 (MO).

Anthurium caramantae Engl.


Sierra-Giraldo et al. 2013.
Hierba, trepadora.
Endmica. Andes. 2200-3000 m.
ANT, CAL, CHO, HUI, RIS. No
evaluada.
Lehmann 7213 (IT: F, K).

Anthurium carchiense Croat

Croat 1991; Ramrez & Mendoza


2002.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 1325-2600 m.
NAR. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Croat 69571 (COL).

Anthurium cardenasii Croat


Croat et al. 2010.
Hierba, epfita.
Endmica. Andes. 850 m.
ANT. No evaluada.
Cogollo 3739 (HT: MO; IT:
HUA).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Anthurium carinatum Engl.

Govaerts & Frodin 2002.


Hierba.
Endmica. Andes. 2000-3000 m.
CAU. No evaluada.

700

Lehmann 3353 (HT: B, destruido,


foto F).

Anthurium cataniapoense
Croat

Croat 1991.
Hierba, trepadora, epfita.
Nativa. Amazonia, Andes. 2001400 m.
AMA, PUT. No evaluada.
Colombia Y Venezuela.
Van Dulmen 314 (MO).

Anthurium caucanum Engl.


Govaerts & Frodin 2002.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 400-3000 m.
ANT, CAU, CHO, NAR, QUI,
RIS, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Colombia, Ecuador.
Luteyn 13110 (COL, MO).
Anthurium caucanum var.
caucanum Engl., Anthurium
caucanum var. maximum Engl.

Anthurium caucavallense
Croat

Croat 1991.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes, V Cauca. 5002140 m.
ANT, CUN, HUI, NAR, QUI,
RIS, VAL. No evaluada.
Croat 56729 (HT: MO; IT: CAS,
COL, JAUM, K, NY, QCA, US).

Anthurium caulorrhizum
Sodiro

Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 20-1800
m.
NAR. No evaluada.
S Colombia a Ecuador.
Schulz 567 (MO, U).
Nota: elevacin superior es
de reas vecinas en Ecuador
/ higher elevation is from
neighboring areas in Ecuador.

Anthurium ceronii Croat


Croat et al. 2005.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 600-1670 m.
PUT. No evaluada.
Colombia, Ecuador, N Per.
Franco 5365 (COL).

Anthurium chocoense Croat


Croat et al. 2007b.
Hierba, epfita.
Endmica. Pacfico. 80-1000 m.
CHO. No evaluada.
Forero 791 (COL, MO).

Anthurium chorense Engl.

Hierba.
Endmica. Pacfico.
NAR. No evaluada.
Nota: conocida solo del tipo;
el registro de Panam requiere
verificacin / known only from
the type; a record from Panama
needs verification.

Anthurium chrysolithos
Croat & Oberle

Croat & Oberle 2004.


Hierba, trepadora, epfita.
Endmica. Andes, V Magdalena.
100-1550 m.
ANT. No evaluada.
Callejas 1178 (HT: MO; IT:
HUA).

Anthurium chucunesense
Croat

Croat et al. 2009.


Hierba.
Endmica. Andes. 1800-1900 m.
NAR. No evaluada.
Luteyn 13922 (T: MO, NY).

Anthurium cineraceum
Croat

Hierba, trepadora, hemiepfita.


Endmica. Pacfico. 40-730 m.
CHO, NAR, VAL. No evaluada.
Ewan 16849 (HT: US; IT: US).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AraCEAE

Angiosperms

Anthurium cirinoi Croat

Croat et al. 2010.


Hierba.
Endmica. Andes. 1000 m.
ANT, CHO. No evaluada.
Croat 71719 (HT: MO).
Nota: conocida solo del tipo;
descrita a partir de una planta
cultivada / known only from the
type; described from a cultivated
plant.

Anthurium citrifolium
Sodiro

Govaerts & Frodin 2002.


Hierba.
Nativa. Andes. 1130 m.
NAR. No evaluada.
Colombia a N Per.
Luteyn 5085 (COL, NY, US).

Anthurium clavigerum
Poepp.

Anthurium holtonianum Schott,


Anthurium repandum Schott
Croat 1986; Grayum 2003a;
Rudas & Prieto 2005.
Hierba, trepadora, epfita,
hemiepfita.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Orinoquia, Pacfico, SN
Santa Marta, V Magdalena. 301500 m.
AMA, ANT, ATL, BOL, CAQ,
CAS, CAU, CHO, GUV, MAG,
MET, NSA, PUT, RIS, VAL, VAU.
No evaluada.
Nicaragua a Guyana, Brasil y
Bolivia.
Schultes 3396 (COL).

Anthurium clidemioides
Standl.

Hierba, epfita.
Nativa. Pacfico. 0 m.
ANT. No evaluada.
Colombia? O Panam, Costa
Rica.
Schott 1 (?).

Nota: conocida en Colombia


de una sola coleccin, de 1857,
de Turbo, Antioquia / known in
Colombia for a single collection
from Turbo, Antioquia, 1857.

Anthurium coclense Croat


Hierba, trepadora, epfita.
Nativa. Pacfico. 20-150 m.
VAL. No evaluada.
Colombia, Panam.
Croat 75819 (MO).

Anthurium cocornaense
Croat

Croat et al. 2010.


Hierba, trepadora, epfita.
Endmica. Andes. 2000 m.
ANT. No evaluada.
Cordillera Central.
Galeano 203 (HT: COL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Anthurium cogolloanum
Croat & M.M.Mora

Croat & Finch 2003.


Hierba, epfita.
Endmica. Pacfico. 5-530 m.
CHO. No evaluada.
Croat 56278 (HT: MO; IT: AAU,
B, CAS, COL, F, GH, K, M, NY,
US, VEN).

Anthurium coleorrhiza Croat


& D.C.Bay
Croat et al. 2006.
Hierba, epfita.
Endmica. Pacfico. 0-150 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Croat 75837A (HT: MO).

Anthurium colonense Croat


Hierba, epfita.
Nativa. Pacfico. 20-275 m.
CHO. No evaluada.
Colombia, Panam.
Croat 83694 (COL, MO).

Anthurium colonicum
K.Krause

Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 1700 m.
NAR. No evaluada.
Panam, Colombia, Brasil.
Croat 25613A (MO).

Anthurium concolor
K.Krause

Croat 1991.
Hierba, epfita.
Nativa. Pacfico. 0-100 m.
CHO. No evaluada.
Colombia, Panam.
DArcy 14217 (MO).

Anthurium consobrinum
Schott

Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 1700 m.
NAR. No evaluada.
Costa Rica a C Panam;
Colombia.
Croat 43615 (MO).
Nota: la identidad del nico
espcimen colombiano requiere
verificacin / identity of the
only Colombian specimen needs
verification.

Anthurium cordobense Croat


& D.C.Bay
Croat et al. 2006.
Hierba, epfita.
Endmica. Pacfico. 0-200 m.
CAU, CHO, NAR, VAL. No
evaluada.
Croat 75683 (HT: MO; IT:
CUVC, US).

Anthurium corrugatum
Sodiro

Govaerts & Frodin 2002.


Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 1800-2800 m.
ANT, BOY, CUN, NAR, PUT. No
evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

701

AraCEAE

Angiospermas
Angiosperms

Panam a Ecuador.
Gentry 55025 (MO).

Anthurium cotejense Croat

Croat et al. 2010.


Hierba, epfita.
Endmica. Pacfico. 50 m.
CAU. No evaluada.
Lehmann 8883 (HT: F; IT: G,
GH, NY).
Nota: conocida solo de la
localidad tipo / known only from
the type locality.

Anthurium crassinervium
(Jacq.) Schott

Croat 1991.
Hierba, trepadora, epfita.
Nativa. Andes, Caribe,
Orinoquia, SN Santa Marta, V
Magdalena. 100-3000 m.
BOY, CAU, CES, CUN, GUJ,
MAG, MET, NAR, RIS, SAN,
VIC. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Curazao.
Croat 51882 (COL).

Anthurium crassivenium
Engl.

Hierba, trepadora, hemiepfita.


Nativa. Andes. 2450-2545 m.
CAU. No evaluada.
Venezuela a Ecuador.
Betancur 2536 (COL).

Anthurium croatii Madison


Croat & Carlsen 2013.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes. 1001240 m.
AMA, CAU. No evaluada.
Colombia a Brasil y Bolivia.
Rudas 1126 (COL, MO).

Anthurium crystallinum
Linden & Andr

Anthurium killipianum L.Uribe


Croat 1986.
Hierba, epfita.

702

Nativa. Andes, Pacfico, V


Magdalena. 500-1000 m.
ANT, CHO, RIS, TOL. No
evaluada.
Colombia, Panam.
Croat 56549 (MO).

Anthurium cubense Engl.

Croat 1991.
Hierba, epfita.
Nativa. Islas Caribeas, Caribe.
0-600 m.
ATL, BOL, CAU, CES, GUJ,
MAG, SAP, SAN, SUC. No
evaluada.
Mxico a Venezuela; Cuba.
Gentry 60679 (MO).

Anthurium cucullispathum
Croat

Hierba, trepadora, epfita,


hemiepfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 33-700
m.
CHO. No evaluada.
Colombia a Costa Rica.
Galeano 4150 (COL).

Anthurium cupreonitens
Engl.

Hierba.
Endmica.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Nota: conocida solo de
la descripcin original /
known only from the original
description.

Anthurium cupreum Engl.

Hierba, epfita.
Endmica. Andes. 1400-2660 m.
ANT, RIS, SAN. No evaluada.
Gentry 79114 (MO, NY).

Anthurium cupulispathum
Croat & J.Rodr.Salvador
Hierba, trepadora.
Nativa. Andes. 1400-2060 m.
ANT, RIS, VAL. No evaluada.

Mxico, Colombia, Ecuador.


Croat 70674 (MO).

Anthurium cuspidatum
Mast.

Anthurium donnell-smithii Engl.,


Anthurium orteganum Engl.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-2500
m.
CAU, CHO, VAL. No evaluada.
Nicaragua a Ecuador.
Mora 297 (COL).

Anthurium cylindratum
Croat & D.C.Bay

Croat et al. 2006.


Hierba, epfita.
Endmica. Pacfico. 0-100 m.
VAL. No evaluada.
Croat 61294 (HT: MO; IT:
CUVC, US).

Anthurium daguense Engl.


Hierba, epfita.
Endmica. Andes, Pacfico.
0-1100 m.
CAU, CHO, NAR, VAL. No
evaluada.
Croat 70463 (MO).

Anthurium davidsoniae
Standl.

Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 2000 m.
CUN, VAL. No evaluada.
Colombia a Costa Rica.
Croat 79951 (CUVC, MO).

Anthurium debilis Croat &


D.C.Bay

Croat & Mora 2004; Croat &


Cirino 2005.
Hierba.
Endmica. Pacfico. 0-1000 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Croat 70362 (HT: MO; IT: COL,
CUVC, HUA).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AraCEAE

Angiosperms

Anthurium decurrens Poepp.


Croat et al. 2005; Rudas & Prieto
2005.
Hierba, epfita.
Nativa. Amazonia, Andes. 3001420 m.
AMA, CAQ, PUT. No evaluada.
Colombia a Per y N Brasil.
Romero-Castaeda 4161 (COL).

Anthurium deflexum Engl.

Hierba, epfita, hemiepfita.


Nativa. Andes. 1000-2800 m.
ANT, CHO, SAN. No evaluada.
Colombia a Ecuador y
Venezuela.
Callejas 9929 (HUA).

Anthurium delannayi Croat


Croat et al. 2010.
Hierba, epfita.
Endmica. Pacfico. 300-466 m.
CHO. No evaluada.
Croat 56279 (MO).

Anthurium denudatum Engl.


Hierba.
Nativa. Andes. 2000-2350 m.
CUN, NSA, SAN, VAL. No
evaluada.
Colombia, Panam.
Croat 62762 (MO).

Anthurium dolichostachyum
Sodiro
Anthurium angamarcanum
Sodiro
Hierba, epfita, hemiepfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 1150 m.
NAR, VAL. No evaluada.
Colombia a Ecuador y
Venezuela.
Croat 71577 (HUA, MO).

Anthurium dorbayae Croat


Croat et al. 2010.
Hierba, epfita.
Endmica. Pacfico. 30-275 m.

CHO, VAL. No evaluada.


Schultes 7391 (HT: US; IT: COL,
GH).

Nota: conocida solo del tipo /


known only from the type.

Anthurium draconopterum
Sodiro

Rudas & Prieto 2005; Croat &


Carlsen 2013.
Hierba, trepadora, epfita,
hemiepfita.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Pacfico, V
Magdalena. 40-1600 m.
AMA, ANT, CAQ, CHO, CUN,
GUI, MET, PUT. No evaluada.
N Suramrica.
Barbosa 8482 (GH, MO).
Anthurium eminens subsp.
longispadix Croat & M.M.Mora

Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 900-1364 m.
NAR. No evaluada.
Colombia a Ecuador y
Venezuela.
Croat 71674 (MO).

Anthurium dressleri Croat


Hierba.
Nativa. Pacfico. 30-200 m.
CHO. No evaluada.
Colombia a Panam.
Galeano 4181 (COL, MO).

Anthurium durandii Engl.

Anthurium littorale Engl.


Croat 1983.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-1800
m.
CHO, NAR. No evaluada.
Colombia, Costa Rica.
Gentry 7243 (COL, MO).
Nota: la identidad de los
especmenes colombianos
requiere verificacin / identity of
the Colombian specimens needs
verification.

Anthurium dwyeri Croat


Hierba, epfita.
Nativa. Pacfico. 5-1150 m.
CHO. No evaluada.
Colombia a Costa Rica.
Mora 357 (COL).

Anthurium dylanii Croat

Croat et al. 2010.


Hierba, epfita.
Endmica. Pacfico. 100 m.
CHO. No evaluada.
Croat 101473 (HT: MO; IT: B,
CHOCO, COL, HUA, K, US).

Anthurium eminens Schott

Anthurium ernesti Engl.

Croat 1991; Rudas & Prieto 2005.


Hierba, epfita.
Nativa. Amazonia. 100-350 m.
AMA, MET, PUT. No evaluada.
Colombia a Bolivia y N Brasil.
Galeano 1639 (COL).
Anthurium ernesti subsp. ernestii
Nota: a veces errneamente
citada como ernestii, pero est
basado en la forma latina del
nombre, ernestus / sometimes
erroneously cited as ernestii, but
is based on the Latin form of the
name, Ernestus.

Anthurium erythrostachyum
Croat

Hierba, trepadora.
Nativa. Pacfico. 1250-1500 m.
CHO. No evaluada.
NO Colombia a Costa Rica.
Hartman 12477 (MO).
Nota: conocida en Colombia
de una sola localidad, en la
frontera con Panam / known in
Colombia from one locality on
the border with Panama.

Anthurium espinae Croat


Croat et al. 2010.
Hierba.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

703

AraCEAE

Angiospermas
Angiosperms

Endmica. Pacfico. 80-190 m.


CAU, CHO. No evaluada.
Forero 9671 (HT: COL).

Colombia, Ecuador.
Bristol 611 (US).

Anthurium fatoense
K.Krause

Hierba.
Nativa. Andes. 1460-2000 m.
ANT, CHO. No evaluada.
Croat 55888 (CHOCO, MO).

Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 1700 m.
NAR. No evaluada.
Colombia a Costa Rica.
Croat 48705 (MO).

Anthurium fendleri Schott

Anthurium buenaventurae Engl.,


Anthurium canasas Croat
Croat 1991.
Hierba, trepadora, epfita.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, SN Santa
Marta, V Magdalena. 0-2100 m.
AMA, ANT, ATL, BOL, CAS,
CES, CHO, CUN, GUJ, HUI,
MAG, MET, NSA, SAN, SUC,
VAL, VAU, VIC. Preocupacin
Menor (Propuesta aqu).
Panam a Venezuela.
Croat 57518 (COL).

Anthurium filiforme Engl.

Hierba, epfita.
Nativa. Pacfico. 20-450 m.
CAU, CHO, VAL. No evaluada.
Colombia, N Ecuador.
Forero 5557 (COL, MO).

Anthurium flavidum N.E.Br.


Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 1500-2300 m.
ANT. No evaluada.
Colombia a Bolivia.
Callejas 11576 (HUA, MO).

Anthurium flavolineatum
Sodiro
Hierba.
Nativa. Andes. 2475 m.
PUT. No evaluada.

704

Anthurium flavoviride Engl.

Anthurium fontoides
R.E.Schult.

Hierba.
Nativa. Amazonia. 100 m.
AMA. No evaluada.
S Colombia, prob. Per.
Schultes 8399 (HT: GH).
Nota: conocida solo del tipo;
recolectada en la frontera con
Per / known only from the type;
collected at the border with Peru.

Anthurium foreroanum
Croat

Hierba.
Nativa. Pacfico? 1400-1720 m.
CHO? No evaluada.
Colombia, Panam.
Nota: esperada; recolectada en
el Cerro Tacarcuna (Panam), a
1.6 km de la frontera / expected;
collected in the Cerro Tacarcuna
(Panama), 1.6 km from the
border.

Anthurium forgetii N.E.Br.


Hierba.
Nativa. Andes. 1100 m.
CUN. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Galeano 2115 (COL).

Anthurium formosum Schott


Anthurium lactiflorum Engl.
Croat 1983.
Hierba, trepadora, epfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-3000
m.

ANT, CAQ, CHO, CUN, HUI,


MET, NAR, PUT, RIS, SAN,
TOL, VAL. Preocupacin Menor
(Propuesta aqu).
Costa Rica a Ecuador.
Croat 80592 (COL).

Anthurium fragrans Croat &


D.C.Bay
Croat et al. 2006.
Hierba, epfita.
Endmica. Pacfico. 5-150 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Croat 75699 (HT: MO; IT: B,
CAS, COL, CUVC, F, NY, PMA,
QCNE, US, VEN).

Anthurium fragrantissimum
Croat
Croat 1986.
Hierba, epfita.
Nativa. Pacfico. 5-280 m.
ANT, CHO. No evaluada.
Colombia, Panam.
Croat 52158 (MO).

Anthurium friedrichsthalii
Schott

Anthurium gracile var.


friedrichsthalii (Schott) Engl.
Croat 1983.
Hierba, trepadora, epfita.
Nativa. Andes, Caribe, Pacfico.
0-1800 m.
ANT, BOL, CAU, CHO, CR,
CUN, NAR, VAL. No evaluada.
Guatemala a Ecuador.
Croat 78273 (MO).

Anthurium funiferum Engl.

Hierba.
Endmica. Andes, Pacfico. 50 m.
CHO, NAR. No evaluada.
Fuchs 22324 (COL).
Nota: conocida solo de dos
colecciones / known only from
two collections.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AraCEAE

Angiosperms

Anthurium galactospadix
Croat

Croat 1991.
Hierba, epfita.
Nativa. Amazonia. 100 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Per, Brasil.
Schultes 8527 (COL, MO, US).

Anthurium galeanoae Croat


& M.M.Mora
Croat & Mora 2004.
Hierba, epfita.
Endmica. Pacfico. 50-60 m.
CHO. No evaluada.
Mora 329 (HT: COL; IT: MO,
US).
Nota: conocida solo de la
localidad del tipo / known only
from the type locality.

Anthurium gaskinii Croat

Croat et al. 2010.


Hierba, epfita.
Endmica. Andes, Pacfico. 2851250 m.
VAL. No evaluada.
Gaskin 3 (HT: MO; IT: B, CUVC,
K, MO, S, US).

Anthurium gerherrerae
Croat

Croat et al. 2009.


Hierba.
Endmica. Andes. 1800 m.
NAR. No evaluada.
SO Andes.

Anthurium giganteum Engl.


Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 1600 m.
VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Gamboa 63 (MO).

Anthurium ginesii Croat

Hierba.
Nativa. Andes. 1750-3200 m.

CES, NSA, SAN. No evaluada.


Colombia, Venezuela.
Cuatrecasas 12786 (COL, US).

CHO, NAR. No evaluada.


Colombia, Ecuador.
Salazar 9691 (MO, PSO).

Anthurium giraldoi Croat

Anthurium
grandicataphyllum Croat &
M.M.Mora

Croat & Cirino 2005.


Hierba.
Endmica. Andes. 1524-2100 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Giraldo-Gensini 943 (HT: CUVC;
IT: MO, US).

Anthurium glaucospadix
Croat

Croat 1991.
Hierba, epfita.
Endmica. Andes, V Cauca, V
Magdalena. 140-3000 m.
CUN, HUI, MET, NAR, RIS,
SAN, TOL, VAL. No evaluada.
Croat 55257 (HT: MO; IT: B,
CAS, COL, F, GH, K, MBM, NY,
RSA, SEL, US).

Anthurium gracile (Rudge)


Lindl.

Anthurium scolopendrinum
Kunth
Croat 1983; Rudas & Prieto 2005.
Hierba, epfita.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 10-2300 m.
AMA, ANT, BOL, CAQ, CAS,
CAU, CHO, CR, CUN, GUI,
GUJ, MET, NAR, PUT, RIS,
SAN, VAL, VAU. Preocupacin
Menor (Propuesta aqu).
Belice a Guyana, Brasil y Per.
Croat 76137 (MO).

Anthurium gracilistipum
Croat

Ramrez & Mendoza 2002; Croat


et al. 2009.
Hierba, trepadora.
Nativa. Andes, Pacfico. 50-1800
m.

Croat & Mora 2004.


Hierba, epfita.
Endmica. Pacfico. 30-160 m.
CHO. No evaluada.
Mora 66 (HT: COL; IT: MO).
Nota: conocida solo de la
localidad del tipo / known only
from the type locality.

Anthurium guanacense Engl.


Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 2800-3400 m.
CAU, CUN. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Lehmann 7202 (IT: F, K).

Anthurium guayaquilense
Engl.

Hierba, epfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-1650
m.
ANT, CAU, CHO, RIS, VAL. No
evaluada.
Colombia, Ecuador.
Callejas 6709 (HUA, MO).

Anthurium gustavii Regel

Jcome & Croat 2005.


Hierba, epfita.
Endmica. Caribe, Pacfico. 110500 m.
BOL, CHO. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Croat 70959 (MO).

Anthurium hacumense Engl.


Croat 1983.
Hierba, trepadora, epfita.
Nativa. Pacfico. 0-605 m.
ANT, BOY, CHO. No evaluada.
Colombia a Costa Rica.
Croat 56106 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

705

AraCEAE

Angiospermas
Angiosperms

Anthurium hebetatum Croat


Hierba, epfita.
Nativa. Pacfico. 150 m.
CHO. No evaluada.
Colombia a Costa Rica.
Croat 56228 (MO).

Anthurium herrerae Croat &


Huang
Croat et al. 2009.
Hierba.
Endmica. Andes. 1100-1600 m.
NAR. No evaluada.
SO Andes.
Herrera 9649 (MO).

Anthurium hinoideum Croat


& D.C.Bay
Croat et al. 2006.
Hierba, epfita.
Endmica. Pacfico. 0-500 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Croat 75770 (HT: MO; IT: B,
COL, CUVC, K, US).

Anthurium hodgei Croat et


al.
Croat & Oberle 2004.
Hierba, epfita.
Endmica. Andes, Pacfico.
5-1330 m.
ANT, CHO. No evaluada.
Hodge 7042 (HT: US; IT: P).

Anthurium holquinianum
Croat & D.C.Bay

Croat et al. 2006.


Hierba, epfita.
Nativa. Pacfico. 0-530 m.
CHO, NAR, VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Bay 280 (HT: MO; IT: CUVC,
K, US).

Anthurium humboldtianum
Kunth
Hierba, hemiepfita.
Nativa. Andes. 1420-2800 m.

706

CAL, CES, CUN, GUJ, SAN. No


evaluada.
Colombia a N Venezuela.
Gentry 57164 (MO).
Anthurium humboldtianum
subsp. viridispadix Croat

Anthurium hutchisonii Croat


Croat 1986.
Hierba, epfita, hemiepfita.
Nativa. Andes. 1100-1250 m.
ANT. No evaluada.
Colombia, Panam.
Cogollo 3083 (JAUM, MO).

Anthurium hygrophilum
Engl.

Hierba, epfita.
Endmica. Andes. 1750-3525 m.
BOY, CAU, CHO, CUN. No
evaluada.
Engler 281 (MO).

Anthurium incomptum
Madison

Hierba, epfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-1130
m.
CHO, NAR, VAL. No evaluada.
Panam a Ecuador.
Gentry 40704 (COL, MO).

Anthurium incurvatum Engl.


Anthurium coripatense Engl.
Hierba, hemiepfita.
Nativa. Andes. 1860-3100 m.
ANT, CAL, CUN, SAN, TOL,
VAL. No evaluada.
Colombia a Bolivia.
Maas 1802 (MO).

Anthurium infectorium
R.E.Schult.

Hierba, epfita.
Endmica. Guayana y Macarena.
200-244 m.
VAU. No evaluada.
Schultes 19674 (HT: GH).

Anthurium interruptum
Sodiro

Hierba, trepadora, epfita,


hemiepfita.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 940-1500 m.
ANT, CAQ, CHO, NAR. No
evaluada.
Belice a Ecuador.
Croat 72473 (MO).

Anthurium inzanum Engl.


Hierba, trepadora, epfita.
Endmica. 1800-2420 m.
ANT, CAU, HUI, VAL. No
evaluada.
Lehmann 5334 (IT: F, K).

Anthurium isidroense Croat


& D.C.Bay
Croat et al. 2006.
Hierba, epfita.
Endmica. Pacfico. 30-100 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Croat 75769 (HT: MO; IT: B,
COL, CUVC, K, US).

Anthurium jesusii Croat

Croat et al. 2010.


Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 4002100 m.
ANT, CAU, CHO, NAR, PUT,
RIS, VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Gaskin s.n. (HT: MO; IT: B,
CUVC, K, QCNE, S, US).

Anthurium joaquinense
Croat & D.C.Bay

Croat et al. 2006.


Hierba, epfita.
Endmica. Andes, Pacfico.
5-1430 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Croat 62782 (HT: MO; IT: B,
COL, CUVC, K, US).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AraCEAE

Angiosperms

Anthurium johnmackii Croat


& Oberle
Croat & Oberle 2004.
Hierba, trepadora, epfita.
Endmica. Andes. 1280-1860 m.
ANT. No evaluada.
MacDougal 3704 (HT: MO; IT:
HUA).

Anthurium johnsoniae Croat

Croat 1991.
Hierba.
Endmica. SN Santa Marta. 2100
m.
MAG. No evaluada.
Croat 62835 (HT: MO).
Nota: conocida solo de la
localidad del tipo / known only
from the type locality.

Anthurium karstenianum
Engl.

Hierba.
Endmica.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Karsten s.n. (B, destruido, foto F).
Nota: conocida solo del tipo; sin
datos de localidad / known only
from the type; without locality
data.

Anthurium keatingii Croat


Croat et al. 2009.
Hierba, epfita.
Endmica. Andes. 1800 m.
NAR. No evaluada.
SO Andes.
Gentry 60555 (HT: MO).

Anthurium kunthii Poepp.

Croat 1986; Croat & Carlsen


2013.
Hierba, trepadora, epfita.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 10-1400 m.
AMA, ANT, CHO, MET, PUT,
QUI. No evaluada.
Nicaragua a Brasil y Bolivia.

Jcome 419 (COL).


Anthurium kunthii var. kunthii

Anthurium laciniosum
Sodiro
Hierba.
Nativa. Andes. 1325 m.
NAR. No evaluada.
S Colombia a Ecuador.
Franco 4851 (COL, MO).

Anthurium lakei Croat &


Huang

Croat et al. 2009.


Hierba, epfita.
Endmica. Andes. 1500-2148 m.
NAR. No evaluada.
SO Andes.
Bittner 2492 (MO, PSO).

Anthurium lancea Sodiro

Ramrez & Mendoza 2002.


Hierba, trepadora, epfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 3001800 m.
CAU, CHO, NAR, VAL. No
evaluada.
Colombia, Ecuador.
Croat 56645 (COL, MO).
Anthurium lancea var. ecostatum
Croat

Anthurium lancifolium
Schott

Croat 1983.
Hierba, trepadora, epfita.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 20-1800 m.
ANT, CHO, PUT, VAL. No
evaluada.
Colombia a Nicaragua.
Jcome 201 (COL).

Anthurium langendoenii
Croat & D.C.Bay
Croat et al. 2006.
Hierba, epfita.
Nativa. Pacfico. 50-100 m.

CHO, VAL. No evaluada.


Colombia, Ecuador.
Gentry 65537 (HT: MO; IT:
CUVC).

Anthurium lautum Croat &


D.C.Bay
Croat et al. 2006.
Hierba, epfita.
Endmica. Pacfico. 0-150 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Croat 75815 (HT: MO; IT:
CUVC, K, US).

Anthurium lehmannii Engl.

Hierba, trepadora.
Endmica. Andes. 2240-3000 m.
ANT, CAU, CUN, NSA, SAN.
No evaluada.
Stein 3584 (COL, MO).

Anthurium leptocaule Croat


Hierba.
Nativa. Andes. 1300-1320 m.
ANT. No evaluada.
NO Colombia a Panam.
Ramrez 4049 (MO).

Anthurium libanoense Croat

Croat et al. 2010.


Hierba.
Endmica. Andes, SN Santa
Marta. 1500-2300 m.
MAG, SAN. No evaluada.
Smith 2305 (HT: MO; IT: CH, G,
GH, NY, PH).

Anthurium licium Croat &


Oberle

Croat & Oberle 2004.


Hierba, epfita.
Endmica. Andes. 1800-2200 m.
ANT, VAL. No evaluada.
Gensini 258 (HT: MO; IT: MO).

Anthurium lindenianum
K.Koch & Augustin
Hierba.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

707

AraCEAE

Angiospermas
Angiosperms

Nativa. Andes.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Nota: pobremente conocida; los
pocos especmenes colombianos
carecen de datos de localidad
/ poorly known; the few
Colombian specimens lack
locality data.

Anthurium longissimum
Pittier

Anthurium suborbiculare Sodiro


Ramrez & Mendoza 2002.
Hierba, trepadora, epfita.
Nativa. Andes. 1100-2148 m.
NAR, VAL. No evaluada.
S Colombia a Ecuador.
Gentry 35195 (COL, MO).

Hierba.
Nativa. Andes. 975 m.
NSA. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Kalbreyer 975 (K, MO).
Anthurium longissimum subsp.
longissimum
Nota: conocida en Colombia de
un solo espcimen, de 1878-1879
/ known in Colombia from a
single specimen from 1878-1879.

Anthurium longigeniculatum
Engl.

Anthurium longistamineum
Engl.

Anthurium longicaudatum
Engl.

Sierra-Giraldo et al. 2013.


Hierba, trepadora, epfita,
hemiepfita.
Nativa. Andes. 1200-3150 m.
ANT, BOL, CAU, CHO, CUN,
HUI, MET, NAR, PUT, RIS,
SAN, TOL, VAL. Preocupacin
Menor (Propuesta aqu).
Colombia, Venezuela, Ecuador.
Lehmann 5328 (IT: F).
Nota: a veces errneamente
citada como longegeniculatum,
nombre que debe ser corregido,
conforme al Art. 60.8 del ICN
/ sometimes erroneously cited
as longegeniculatum, name that
must be corrected in accordance
with Art. 60.8 of the ICN.

Anthurium longispadiceum
K.Krause
Croat et al. 2005.
Hierba, epfita.
Nativa. Amazonia. 250 m.
CAQ. No evaluada.
Colombia, Ecuador, N Per.
Woronow 6196 (HT: US).

708

Nota: conocida en Colombia


solo del tipo, recolectado en
el ro Orteguaza / known in
Colombia only from the type,
collected by the Orteguaza River.

Hierba.
Endmica. Andes. 1500-2000 m.
CAU. No evaluada.
Lehmann 7760 (T: F, K).

Anthurium loretense Croat

Rudas & Prieto 2005.


Hierba, epfita.
Nativa. Amazonia. 0-220 m.
AMA, PUT, VAU. No evaluada.
Colombia, Per, Brasil.
Croat 7536 (F, MO).

Anthurium lucorum Engl.

Hierba.
Endmica. Andes. 2550 m.
NSA. No evaluada.
Kalbreyer s.n. (HT: K).
Nota: conocida solo del tipo,
recolectado en 1878 / known
only from the type; collected in
1878.

Anthurium luxurians Croat


& R.N.Cirino
Croat & Cirino 2005.
Hierba.

Endmica.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Croat 94069 (HT: MO; IT: B,
COL, K, US).
Nota: conocida solo del tipo,
cultivado y sin datos de localidad
/ known only from the type,
cultivated, without locality data.

Anthurium lygrum Croat &


D.C.Bay
Croat et al. 2006.
Hierba, epfita.
Endmica. Pacfico. 0-150 m.
VAL. No evaluada.
Croat 75753 (HT: MO; IT: B,
COL, CUVC, K, NY, US).
Nota: conocida solo de los
alrededores de Buenaventura
/ known only from around
Buenaventura.

Anthurium maasii Croat

Croat et al. 2010.


Hierba, trepadora.
Endmica. Pacfico. 150 m.
VAL. No evaluada.
Maas 1941 (HT: GH; IT: CUVC,
U).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Anthurium macarenense
R.E.Schult. & Idrobo

Hierba, trepadora.
Endmica. Andes, Guayana y
Macarena. 1300-3000 m.
BOY, CAQ, CAU, CUN, HUI,
MET, PUT, TOL. No evaluada.
Idrobo 954 (IT: COL, MO).

Anthurium macphersonii
Croat & Oberle

Croat & Oberle 2004.


Hierba, epfita.
Endmica. Andes. 1300-2380 m.
ANT, CAL. No evaluada.
McPherson 12936 (HT: MO; IT:
HUA).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AraCEAE

Angiosperms

Anthurium macrocephalum
R.E.Schult.

Hierba.
Endmica. Andes. 1400-1700 m.
CAU. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Idrobo 280 (IT: COL).

Anthurium magnificum
Linden

Hierba.
Endmica. Andes. 800-2125 m.
CUN, RIS. No evaluada.
Lehmann 5341 (K).

Anthurium malagaense
Croat & D.C.Bay

Croat et al. 2006.


Hierba, epfita.
Endmica. Pacfico. 50 m.
VAL. No evaluada.
Croat 61410 (HT: MO; IT:
CUVC, US).
Nota: conocida solo de los
alrededores de Buenaventura.
Originalmente descrita con el
epteto errneo malaguense,
compuesto segn las reglas
ortogrficas del castellano; debe
corregirse segn el artculo 60.1
del ICN (McNeill et al. 2012) /
known only from the vicinity
of Buenaventura; originally
described with the wrong epithet
malaguense, formed following
the orthographic rules of
Spanish; it should be corrected
according to Article 60.1 of the
ICN (McNeill et al. 2012).

Anthurium malianum Croat

Hierba, epfita.
Nativa. Pacfico. 1200-1400 m.
CHO. No evaluada.
Colombia, Panam.
Gentry 13818 (HT: MO).
Nota: conocida de una sola
localidad, justo en la frontera con
Panam / known from a single

locality, right on the border with


Panama.

Anthurium margaricarpum
Sodiro
Ramrez & Mendoza 2002.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 1800-2148 m.
NAR. No evaluada.
SO Colombia a Ecuador.
Ramrez 1640 (PSO).

Anthurium marmoratum
Sodiro
Hierba, hemiepfita.
Nativa. Andes. 1450 m.
VAL. No evaluada.
SO Colombia a Ecuador.
Croat 79641 (CUVC, MO).

Anthurium martae Croat &


Castao-R.

Croat et al. 2009.


Hierba.
Nativa. Andes. 1600-3100 m.
ANT, BOY, CAL, CHO, CUN,
HUI, MAG, MET, NAR, NSA,
QUI, RIS, SAN, TOL, VAL.
Preocupacin Menor (Propuesta
aqu).
Colombia, N Ecuador.
Franco 4093 (COL).

Anthurium maximum (Desf.)


Engl.
Hierba.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Nota: pobremente conocida;
considerada por DArcy (1987)
como sinnimo de A. salvinii
/ poorly known; considered by
DArcy (1987) as a synonym of A.
salvinii.

Anthurium melampyi Croat


Croat et al. 2009.
Hierba.

Nativa. Andes. 1700-1950 m.


NAR. No evaluada.
SO Colombia, Ecuador.
Croat 69565 (HT: MO).

Anthurium membranaceum
Sodiro
Ramrez & Mendoza 2002.
Hierba, trepadora, epfita,
hemiepfita.
Nativa. Andes. 1000-2000 m.
NAR. No evaluada.
SO Colombia a Ecuador.
Franco 4861 (COL, MO).

Anthurium metallicum
Schott

Jcome & Croat 2005.


Hierba, hemiepfita.
Endmica. Andes. 2400-2500 m.
CUN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Jcome 540 (COL).

Anthurium michelii
Guillaumin

Rudas & Prieto 2005.


Hierba, trepadora, epfita.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 50-1325 m.
AMA, ANT, CHO, NAR. No
evaluada.
Costa Rica a Ecuador.
Mora 159 (COL, MO).

Anthurium microspadix
Schott

Anthurium columbianum Engl.,


Anthurium porrectum Schott,
Anthurium retusum Sodiro,
Anthurium tuerckheimii Engl.
Croat 1983; Ramrez & Mendoza
2002.
Hierba, trepadora, epfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 1003500 m.
ANT, BOY, CAL, CAQ, CAU,
CHO, CUN, HUI, NAR,

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

709

AraCEAE

Angiospermas
Angiosperms

PUT, QUI, RIS, TOL, VAL.


Preocupacin Menor (Propuesta
aqu).
Mxico a Bolivia.
Croat 51914 (COL, MO).

Anthurium mindense Sodiro


Ramrez & Mendoza 2002.
Hierba, trepadora, epfita.
Nativa. Andes. 1130-2800 m.
CAQ, CAU, NAR, PUT. No
evaluada.
Colombia a Bolivia.
Betancur 2525 (COL, MO, US).

Anthurium modicum Croat


& Oberle

Croat & Oberle 2004.


Hierba, epfita.
Endmica. Andes. 1500-1830 m.
ANT. No evaluada.
Cordillera Central.
Callejas 8403 (HT: MO; IT: NY).

Anthurium monticola Engl.

Croat et al. 2006.


Hierba, trepadora, epfita,
hemiepfita.
Endmica. Andes, Pacfico.
0-2300 m.
ANT, CHO, NAR, RIS, VAL. No
evaluada.
Croat 69384 (MO).
Anthurium monticola var.
attenuatum D.C.Bay

Anthurium morae Croat

Croat & Mora 2004.


Hierba, epfita.
Endmica. Pacfico. 0-275 m.
CHO. No evaluada.
Mora 31 (HT: COL; IT: B,
CHOCO, CUVC, KEW, HUA,
MO, NY, US).

Anthurium multinervium
Engl.
Anthurium ochraceum Engl.
Hierba, epfita.

710

Nativa. Andes, Pacfico. 5-2530


m.
CAU, CHO, NAR, PUT, RIS,
VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Croat 61322 (COL, MO).

Anthurium multisulcatum
Engl.

Hierba, trepadora.
Endmica. Andes. 2000-2700 m.
CUN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Jcome 496 (COL).

Anthurium munchiquense
Croat

Croat et al. 2010.


Hierba.
Endmica. Andes. 2350-2650 m.
CAU. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Luteyn 7429 (HT: NY; IT: COL).
Nota: conocida solo de la
localidad del tipo / known only
from the type locality.

Anthurium myosuroides
(Kunth) Endl.

Croat 1991.
Hierba, trepadora, epfita,
hemiepfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 5-2610
m.
ANT, CAL, CHO, CUN, PUT,
QUI, RIS, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Panam a Ecuador.
Croat 70646 (JAUM, MO).

Anthurium nanegalense
Sodiro

Sierra-Giraldo et al. 2013.


Hierba, hemiepfita.
Nativa. Andes. 2400-2600 m.
CHO, RIS. No evaluada.
O Colombia, Ecuador.
Sierra 69 (FAUC).

Anthurium nanum
R.E.Schult.

Hierba.
Endmica. Guayana y Macarena.
200 m.
VAU. No evaluada.
Schultes 13183 (HT: GH).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

[Anthurium napaeum Engl.]

Croat 1991; Ramrez & Mendoza


2002.
Nota: registro basado en un
espcimen de A. carchiense /
record based on a specimen of A.
carchiense.

Anthurium narinoense Croat


Croat 1991.
Hierba, epfita.
Endmica. Andes. 900-1325 m.
NAR. No evaluada.
Gentry 55343 (HT: MO; IT:
PSO).

Anthurium nemoricola
R.E.Schult. & Maguire

Hierba.
Endmica. Pacfico. 50 m.
VAL. No evaluada.
Schultes 7348 (HT: US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Anthurium nestorpazii Croat


& Huang

Croat et al. 2009.


Hierba.
Endmica. Andes. 1800 m.
NAR. No evaluada.
SO Andes.
Paz 345 (T: CUVC).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Anthurium nigrescens Engl.


Anthurium calense Engl.,
Anthurium cundinamarcense

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AraCEAE

Angiosperms

Engl., Anthurium malacophyllum


Sodiro, Anthurium
obtegens Engl., Anthurium
pergamentaceum Engl.
Ramrez & Mendoza 2002.
Hierba, trepadora, epfita,
hemiepfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 1503600 m.
ANT, BOY, CAQ, CAU, CHO,
CUN, HUI, MAG, NAR, RIS,
SAN, VAL. Preocupacin Menor
(Propuesta aqu).
Panam a Bolivia.
Londoo 445 (MEDEL, MO).

Anthurium nigropunctatum
Croat & J.Rodr.Salvador

Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 40-2000
m.
ANT, VAL. No evaluada.
SO Colombia a Per.
Croat 61417 (COL, HUA, JAUM,
MO).

Anthurium nitidum Benth.

Hierba, trepadora.
Endmica. Andes. 1850-3200 m.
BOY, CAL, CAU, CUN, HUI,
QUI, SAN, TOL. No evaluada.
Cordilleras Central y Oriental.
Lozano 3587 (COL).

Anthurium novitaense Croat

Croat et al. 2010.


Hierba.
Endmica. Andes. 600-1190 m.
CHO. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Forero 3200 (HT: MO; IT: COL).
Nota: conocida solo de la
localidad del tipo / known only
from the type locality.

Anthurium nutibarense
Croat
Croat & Cirino 2005.
Hierba.

Endmica. Andes. 1000 m.


ANT. No evaluada.
Cordillera Occidental.
MacDougal 3867 (HT: MO; IT:
HUA, JAUM).
Nota: conocida solo de la
localidad del tipo / known only
from the type locality.

Anthurium nymphaeifolium
K.Koch & C.D.Bouch

Anthurium fraternum Schott


Hierba, trepadora, epfita.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta. 100-3750 m.
ANT, BOY, CAU, CES, CHO,
CUN, HUI, MAG, NAR, NSA,
PUT, RIS, SAN, TOL, VAL.
Preocupacin Menor (Propuesta
aqu).
Colombia, Venezuela.
Becerra 17 (COL, MO).

Anthurium oblongocordatum
Engl.
Hierba, trepadora.
Nativa. Andes. 1100-2530 m.
CAU, PUT, QUI, RIS, VAL. No
evaluada.
Colombia, Ecuador.
Bernal 2458 (COL).

Anthurium obscurinervium
Croat
Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 1100 m.
NAR. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Croat 71460 (B, G, MO, US).

Anthurium obtusatum Engl.


Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 1525-2300 m.
ANT. No evaluada.
Panam a Surinam.
Fonnegra 3558 (HUA, MO).

Anthurium obtusilobum
Schott

Croat 1983.
Hierba, epfita, hemiepfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-2590
m.
ANT, CAU, CHO, NAR, RIS,
VAL. No evaluada.
Colombia a Costa Rica.
Croat 69413 (MO).

Anthurium obtusum (Engl.)


Grayum
Anthurium trinerve Miq.,
Anthurium trinerve var.
angustifolium K.Krause
Govaerts & Frodin 2002.
Hierba, trepadora, epfita.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 0-1940 m.
AMA, ANT, BOY, CAL, CAQ,
CHO, CUN, GUI, HUI, MAG,
MET, NAR, PUT, RIS, VAL,
VAU. Preocupacin Menor
(Propuesta aqu).
Belice a Bolivia, Venezuela,
Surinam y Brasil.
Anthurium obtusum subsp.
obtusum

Anthurium ochranthum
K.Koch

Hierba.
Nativa. Pacfico, SN Santa Marta,
V Magdalena. 0-1900 m.
ANT, CHO, MAG, NAR, SAN.
No evaluada.
Colombia a Costa Rica.
Croat 56775 (MO).

Anthurium oreophilum
Sodiro

Hierba, hemiepfita.
Nativa. Andes. 685-1100 m.
NAR. No evaluada.
SO Colombia a Ecuador.
Betancur 3963 (COL, MO).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

711

AraCEAE

Angiospermas
Angiosperms

Anthurium ovatifolium Engl.


Anthurium pangoanum Sodiro
Ramrez & Mendoza 2002.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 1325-2700 m.
ANT, CAU, CUN, NAR, VAL.
No evaluada.
SO Colombia a Ecuador.
Betancur 4875 (COL, HUA,
MO).

Anthurium oxyanthum Croat


& D.C.Bay
Croat et al. 2006.
Hierba, epfita.
Endmica. Pacfico. 0-150 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Croat 75673 (HT: MO; IT: B,
COL, CUVC, F, K, NY, PMA,
QCNE, US).

Anthurium oxybelium Schott


Anthurium patulum Sodiro
Hierba, trepadora, epfita,
hemiepfita.
Nativa. Andes. 1350-3860 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CES,
CHO, CUN, GUJ, HUI, MAG,
MET, NAR, NSA, PUT, QUI,
SAN, TOL, VAL. Preocupacin
Menor (Propuesta aqu).
Colombia, Ecuador.
Croat 51710 (COL).

Anthurium oxycarpum
Poepp.

Croat 1983; Rudas & Prieto 2005.


Hierba, trepadora, epfita.
Nativa. Amazonia. 100-300 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
Colombia a Bolivia y N Brasil.
Schultes 8407 (COL).

Anthurium pallidicaudex
Croat & M.M.Mora
Croat & Mora 2004.
Hierba, trepadora.
Endmica. Pacfico. 0-50 m.

712

CHO. No evaluada.
Mora 43 (HT: COL; IT: CUVC,
HUA, MO).

Nota: a menudo errneamente


escrito panduraeforme / often
misspelled panduraeforme.

Anthurium palmarense
Croat

Anthurium paraguasense
Croat

Croat et al. 2010.


Hierba.
Endmica. Andes. 1680-1900 m.
CHO. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Ramos 1320 (HT: MO; IT:
CUVC).
Nota: conocida solo de la
localidad del tipo / known only
from the type locality.

Croat et al. 2010.


Hierba, trepadora.
Endmica. Andes. 2000-2430 m.
VAL. No evaluada.
Luteyn 12373 (HT: NY; IT:
CUVC).
Nota: conocida solo de la
localidad del tipo / known only
from the type locality.

Anthurium paludosum Engl.

Croat et al. 2009.


Hierba.
Endmica. Andes. 1800 m.
NAR. No evaluada.
SO Andes.
Paz 329 (T: CUVC, MO).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Croat 1983.
Hierba, epfita.
Nativa. Pacfico. 0-500 m.
CAU, CHO, VAL. No evaluada.
Colombia a Costa Rica.
Croat 70234 (MO).

Anthurium panamense Croat


Croat 1986.
Hierba, trepadora, epfita,
hemiepfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-2250
m.
CAL, CHO, VAL. No evaluada.
Colombia, Panam.
Jcome 237 (COL).

Anthurium panduriforme
Schott

Croat 1983.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta. 30-3520 m.
ANT, CHO, MAG, NAR, RIS,
VAL. No evaluada.
Costa Rica a Ecuador.
Snchez 1088 (MEDEL, MO).
Anthurium panduriforme var.
sagittaria (Schott) Engl.

Anthurium pazii Croat

Anthurium pedatoradiatum
Schott

Anthurium harlingianum Croat


Croat 1983.
Hierba, epfita.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 500-1420 m.
MET, PUT. No evaluada.
Mxico y Guatemala; Colombia a
Per y Brasil.
Croat 51762 (MO).
Anthurium pedatoradiatum
subsp. pedatoradiatum

Anthurium pedatum (Kunth)


Kunth
Hierba, epfita.
Endmica. Andes, Pacfico. 3502100 m.
CAU, NAR, VAL. No evaluada.
Barclay 6091 (COL, MO, NY).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AraCEAE

Angiosperms

Anthurium peltigerum
Sodiro

Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 950-2100 m.
CAU, NAR. No evaluada.
SO Colombia a Ecuador.
Croat 62770 (MO).

Surez 1066 (COL).


Anthurium pentaphyllum var.
bombacifolium (Schott) Madison,
Anthurium pentaphyllum var.
pentaphyllum

Anthurium perijanum
G.S.Bunting

Croat 1986.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-1800
m.
CHO. No evaluada.
Colombia, Panam.
Gentry 7354 (COL).

Hierba.
Nativa. Andes? 1440-1460 m.
CES? No evaluada.
Colombia?, O Venezuela.
Nota: esperada; recolectada en
Venezuela en la Sierra de Perij,
cerca de la frontera / expected;
collected in Venezuela in the
sierra de Perij, near the border.

Anthurium pendulifolium
N.E.Br.

Anthurium perviride Croat


& D.C.Bay

Anthurium pendens Croat

Croat 1983; Rudas & Prieto 2005.


Hierba, trepadora, epfita.
Nativa. Amazonia. 100-380 m.
AMA, PUT. No evaluada.
Colombia, Ecuador, N Per.
Schultes 3609 (GH, MO).

Anthurium pendulispadix
Croat
Croat et al. 2009.
Hierba, hemiepfita.
Nativa. Andes. 1100-1900 m.
NAR. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Franco 4869 (COL).

Anthurium pentaphyllum
(Aubl.) G.Don

Croat & Carlsen 2013.


Hierba, trepadora, epfita,
hemiepfita.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia, Pacfico. 20-1280 m.
AMA, ATL, CAQ, CAS, CHO,
MAG, MET, PUT, RIS, SUC. No
evaluada.
Mxico a Bolivia, y a Guayana
Francesa.

Croat et al. 2006.


Hierba, epfita.
Endmica. Pacfico. 40-150 m.
VAL. No evaluada.
Bay 249 (HT: MO; IT: CUVC,
K, US).
Nota: conocida solo de los
alrededores de Buenaventura
/ known only from around
Buenaventura.

Anthurium phyllobaris Croat


& D.C.Bay

Croat et al. 2006.


Hierba, epfita.
Endmica. Pacfico. 50-130 m.
NAR, VAL. No evaluada.
Croat 75831 (HT: MO; IT: B,
CUVC, US).
Nota: conocida solo de los
alrededores de Buenaventura
/ known only from around
Buenaventura.

Anthurium pichindense
Croat

Croat et al. 2010.


Hierba, epfita.
Endmica. Andes. 2160 m.

VAL. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Cuatrecasas 18260 (HT: F; IT:
US).
Nota: conocida solo de la
localidad del tipo / known only
from the type locality.

Anthurium planadense Croat


Croat et al. 2009.
Hierba.
Endmica. Andes. 1850-2010 m.
NAR. No evaluada.
SO Andes.
Croat 71213 (MO).

Anthurium pluviaticum
R.E.Schult.

Hierba, trepadora, epfita,


hemiepfita.
Endmica. Andes, Pacfico. 5-830
m.
CHO, VAL. No evaluada.
Schultes 7348 (HT: US).

Anthurium polydactylum
Madison

Hierba.
Nativa. 160-250 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
Colombia, Per, Bolivia.
Duivenvoorden 942 (COAH).

Anthurium polyschistum
R.E.Schult. & Idrobo

Croat & Carlsen 2013.


Hierba, trepadora, hemiepfita.
Nativa. Amazonia, Andes. 901420 m.
AMA, PUT. No evaluada.
S Colombia, Ecuador, Per,
Brasil, Bolivia.
Schultes 7179 (HT: US).

Anthurium porcesitoense
Croat
Hierba.
Endmica. Andes. 1100 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

713

AraCEAE

Angiospermas
Angiosperms

ANT. No evaluada.
Cordillera Central.
Hodge 6782 (HT: P).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Anthurium prominens Engl.

Hierba, epfita.
Endmica.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Nota: descrita de Colombia, sin
datos de localidad / described
from Colombia, without locality
data.

Anthurium promininerve
Croat & M.M.Mora

Croat & Mora 2004.


Hierba.
Endmica. Pacfico. 0-285 m.
CHO. No evaluada.
Mora 28 (HT: COL; IT: B, CAS,
CHOCO, CUVC, F, HUA, K,
MEXU, MO, NY, PMA, QCNE,
SEL, UB, US).

Anthurium protrudens Croat


Croat et al. 2009.
Hierba, epfita.
Endmica. Andes. 1750-1800 m.
NAR. No evaluada.
SO Andes.
Gentry 35190 (COL, MO).

Anthurium
pseudoclavigerum Croat

Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes. 2302400 m.
CAQ, PUT. No evaluada.
Costa Rica a Ecuador.
Cuatrecasas 11082 (COL, MO,
US).

Anthurium ptarianum
Steyerm.
Anthurium idroboanum
R.E.Schult.
Hierba.

714

Nativa. Andes, Pacfico. 4202500 m.


CAU, CHO, CUN, HUI, MET,
RIS. No evaluada.
Colombia a Guyana y Brasil.
Camargo 7220 (COL).

Anthurium puberulinervium
Croat
Hierba.
Nativa. Andes? 1850 m.
NSA? No evaluada.
Colombia?, O Venezuela.
Nota: esperada; recolectada en
Tchira, a 2 km de la frontera /
expected; collected in Tchira, 2
km from the border.

Anthurium pulchellum Engl.


Sierra-Giraldo et al. 2013.
Hierba, trepadora.
Nativa. Andes. 1850-3000 m.
ANT, BOY, CAU, CHO, HUI,
RIS, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Colombia, Ecuador.
Croat 79968 (CUVC, MO).

Anthurium pulchrum Engl.


Hierba.
Nativa. Andes. 1240-3100 m.
ANT, BOY, CAU, MET. No
evaluada.
S Colombia a Ecuador.
Garca 311 (CUVC, MO).

Anthurium pulidoae Croat

Hierba, trepadora, epfita,


hemiepfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 3502275 m.
CAU, CHO, NAR, RIS, VAL. No
evaluada.
O Colombia, Ecuador.
Croat 57289 (CHOCO, COL,
MO).

Anthurium punctatum
N.E.Br.

Hierba, epfita.
Nativa. Pacfico. 465 m.
CHO. No evaluada.
Croat 57510 (CHOCO, COL,
CUVC, JAUM, MO).

Anthurium quinonesiae
Croat

Hierba.
Endmica. Andes, Pacfico. 80600 m.
CHO. No evaluada.
O Colombia.
Forero 9632 (COL).

Anthurium quinquenervium
(Kunth) Kunth
Hierba.
Endmica. Andes. 2680 m.
NAR. No evaluada.
Nota: conocida solo del tipo;
recolectado en 1801 cerca de
Meneses, Nario / known only
from the type; collected in 1801
near Meneses, Nario.

Croat et al. 2010.


Hierba, epfita.
Endmica. Pacfico. 250 m.
CHO. No evaluada.
Forero 5562 (HT: MO; IT: COL).
Nota: conocida solo de la
localidad del tipo / known only
from the type locality.

Anthurium ramonense
K.Krause

Anthurium pulverulentum
Sodiro

Anthurium ramosense Croat

Ramrez & Mendoza 2002.

Hierba, epfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-700 m.
ANT, CAU, CHO, VAL. No
evaluada.
Colombia a Nicaragua.
Mora 314 (COL).
Croat et al. 2010.
Hierba, epfita.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AraCEAE

Angiosperms

Endmica. Andes. 1150 m.


NAR. No evaluada.
O Andes.
Croat 71540 (HT: MO; IT: B,
COL, F, GH, HUA, K, M, NY,
PMA, PSO, QCNE, S, SEL, US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Anthurium ramosii Croat

Croat et al. 2010.


Hierba.
Endmica. Andes. 1920-1950 m.
CHO. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Silverstone 4314 (HT: MO; IT;
CUVC).
Nota: conocida solo de la
localidad del tipo / known only
from the type locality.

Anthurium ravenii Croat &


R.A.Baker

Croat 1983.
Hierba, trepadora, epfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 5-800 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Costa Rica a Ecuador.
Croat 70941 (MO).

Anthurium recavum Croat

Croat et al. 2010.


Hierba.
Nativa. Andes. 600-2095 m.
VAL. No evaluada.
Costa Rica a Ecuador.
Croat s.n. (HT: MO; IT: CUVC,
K, US).

Anthurium remotum Croat


& D.C.Bay
Croat et al. 2006.
Hierba, epfita.
Endmica. Pacfico. 100 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Croat 71082 (HT: MO; IT:
CUVC, US).
Nota: conocida solo de los
alrededores de Buenaventura

/ known only from around


Buenaventura.

Anthurium renteriae Croat


Croat et al. 2010.
Hierba, epfita.
Endmica. Pacfico. 250 m.
CHO. No evaluada.
Gentry 23975 (HT: COL; IT:
MO).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Anthurium restrepoae Croat

Croat et al. 2009.


Hierba.
Endmica. Andes. 1700-2100 m.
NAR. No evaluada.
SO Andes.
Restrepo 639 (MO).
Nota: citada errneamente en
la descripcin original con el
epteto restrepoe / erroneously
cited in the original description
with the epithet restrepoe.

Anthurium reticulatum
Benth.

Hierba, epfita.
Endmica. Andes. 1200-2350 m.
ANT, CAU, NAR, VAL. No
evaluada.
Pipoly 17354 (JAUM, MO).

Anthurium ricaurtense Croat


Croat et al. 2009.
Hierba.
Nativa. Andes. 1100-2149 m.
NAR. No evaluada.
SO Colombia, Ecuador.
Croat 71587 (MO).

Anthurium riparium Engl.


Hierba, epfita.
Endmica. Andes, Pacfico.
5-1910 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Croat 70274 (MO).

Anthurium rivulare Sodiro


Hierba.
Nativa. Andes. 800-1500 m.
NAR. No evaluada.
SO Colombia a Ecuador.
Betancur 4326 (COL, HUA,
MO).

Anthurium rodrigueziae
Croat
Ramrez & Mendoza 2002.
Hierba, epfita.
Nativa. Pacfico. 260 m.
NAR. No evaluada.
SO Colombia a Ecuador.
Gonzlez 185 (CR, MO).

Anthurium roezlii Regel

Hierba.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Nota: descrita de Colombia, sin
mayor informacin. Considerada
sinnimo de A. nymphaeifolium
por Bunting (1979) / described
from Colombia, without more
information; considered a
synonym of A. nymphaeifolium
by Bunting (1979).

Anthurium roseospadix
Croat

Hierba, epfita.
Nativa. Pacfico. 10-540 m.
CHO. No evaluada.
NO Colombia a Panam.
Crdenas 929 (MO).

Anthurium rotundatum
Croat & Carlsen

Carlsen & Croat 2007.


Hierba.
Nativa. Pacfico. 15-280 m.
CHO. No evaluada.
NO Colombia a S Costa Rica.
Juncosa 666 (MO).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

715

AraCEAE

Angiospermas
Angiosperms

Anthurium rotundilobum
Engl.

Hierba.
Endmica. Andes. 1500 m.
QUI. No evaluada.
Triana 704 (HT: BM).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Anthurium
rotundistigmatum Croat

Hierba, trepadora, epfita.


Nativa. Andes, Pacfico. 10-1975
m.
ANT, CHO, VAL. No evaluada.
Colombia, Panam.
Croat 83747 (COL, MO).

Anthurium rubrivellus Croat


& D.C.Bay
Croat et al. 2006.
Hierba, epfita.
Endmica. Pacfico. 40-150 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Croat 75754 (HT: MO; IT: B,
COL, CUVC, F, K, NY, PMA,
QCNE, US).

Anthurium rupicola Croat


Hierba.
Nativa. Pacfico. 150 m.
CHO. No evaluada.
Panam a Ecuador.
Galeano 429 (COL).

Anthurium sagittaria Schott


Carlsen & Croat 2004.
Hierba.
Endmica. SN Santa Marta.
1000-1300 m.
MAG. No evaluada.
Linden s.n. (HT: W).

Anthurium sagittatum
(Sims) G.Don

Anthurium rubrinervium (Link)


G.Don

716

Rudas & Prieto 2005 (como A.


rubrinervium).
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes. 1101700 m.
AMA, ANT, CAQ, NAR, PUT.
No evaluada.
N Suramrica.
Fonnegra 1695 (HUA, MO).

Anthurium salgarense Croat

Croat & Finch 2003.


Hierba.
Endmica. Andes. 762-1860 m.
ANT, CHO, RIS. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Croat 69878 (T: B, CAS, COL,
CUVC, F, GH, HUA, K, MO, NY,
PMA, QCNE, US, VEN).

Anthurium salvinii Hemsl.

Croat 1991.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 5-1800
m.
ANT, CAL, CHO, QUI, RIS. No
evaluada.
Colombia a Mxico.
Croat 56579 (MO).

Anthurium sanguineum
Engl.

Hierba, trepadora, epfita,


hemiepfita.
Nativa. Andes. 550-3000 m.
ANT, CAU, HUI, MET, NAR,
PUT, TOL, VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Croat 38501 (COL, MO).

Anthurium sarmentosum
Engl.

Hierba, trepadora, hemiepfita.


Nativa. Andes. 1800 m.
NAR. No evaluada.
SO Colombia a Ecuador.
Paz 308 (MO).

Anthurium scabrinerve
Sodiro
Sierra-Giraldo et al. 2013.
Hierba.
Nativa. Andes. 2600 m.
CHO, RIS. No evaluada.
O Colombia, Ecuador.
Sierra 67 (FAUC).

Anthurium scandens (Aubl.)


Engl.

Anthurium scandens var.


violaceum (Sw.) Engl.
Croat 1983; Ramrez & Mendoza
2002.
Hierba, trepadora, epfita,
hemiepfita.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, SN Santa Marta. 5-2800
m.
ANT, BOY, CAL, CAQ, CAU,
CHO, CUN, GUJ, HUI, MAG,
MET, NAR, NSA, PUT, QUI,
RIS, SAN, TOL, VAL, VAU.
Preocupacin Menor (Propuesta
aqu).
Mxico a Venezuela, Cuba, Hait
y Antillas.
Bernal 181 (COL).
Anthurium scandens subsp.
pusillum R.Sheffer, Anthurium
scandens subsp. scandens

Anthurium sierpense Croat

Croat et al. 2010.


Hierba.
Endmica. Pacfico. 5 m.
CHO. No evaluada.
Forero 3879 (HT: MO; IT: COL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Anthurium signatum K.Koch


& L.Mathieu
Hierba, trepadora, epfita,
hemiepfita.
Nativa. Andes? 1850-2000 m.
NSA? No evaluada.
Colombia?, Venezuela.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AraCEAE

Angiosperms

Nota: esperada; recolectada en


Tchira a 2.5 km de la frontera /
expected; collected in Tchira 2.5
km from the border.

Anthurium silverstonei Croat


& Oberle
Croat & Oberle 2004.
Hierba.
Endmica. Andes. 1000-2700 m.
CHO. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Silverstone-Sopkin 4291 (HT:
CUVC; IT: MO).

Anthurium silvicola Engl.

Hierba.
Endmica. Andes. 1400-1800 m.
ANT, CAU. No evaluada.
Lehmann 5329 (T: F, K).
Nota: a menudo citada con
el nombre errneo silvicolum
/ often cited the wrong name
silvicolum.

Anthurium sinuatum Schott

Hierba, trepadora, epfita,


hemiepfita.
Nativa. 100-250 m.
AMA, CAQ, VAU. No evaluada.
N Suramrica.
Zarucchi 1923A (COL, MO).

Anthurium smaragdinum
G.S.Bunting

Govaerts & Frodin 2002.


Hierba.
Nativa. Andes? 1800-2000 m.
CES?, NSA? No evaluada.
Colombia?, Venezuela.
Nota: esperada; recolectada
en Tchira y Zulia a 1.5 km de
la frontera; la identidad de un
espcimen de Nario (Croat
55010) requiere verificacin /
expected; collected in Tchira
and Zulia, 1.5 km from the
border; identity of the specimen
from Nario (Croat 55010)
needs verification.

Anthurium smithii Croat

Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 488-2600 m.
CUN, NSA, SAN. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Orozco 1874 (COL).

Anthurium sodiroanum Engl.


Hierba, epfita, hemiepfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 3001750 m.
ANT, CHO. No evaluada.
O Colombia a Ecuador.
Zarucchi 5069 (HUA, MO).

Anthurium soejartoi Croat &


Oberle
Croat & Oberle 2004.
Hierba, epfita.
Endmica. Andes, Pacfico, V
Magdalena. 200-2600 m.
ANT, CHO. No evaluada.
Gentry 17919 (COL, MO).
Anthurium soejartoi subsp.
ascendens Croat & Oberle,
Anthurium soejartoi subsp.
soejartoi

Anthurium splendidum
Rodigas

Croat & Cirino 2005.


Hierba.
Endmica. Andes, Pacfico. 701280 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Idrobo 1846 (COL, MO).

Anthurium stipitatum Benth.


Anthurium popayanense Engl.
Hierba, trepadora, epfita.
Endmica. Andes, Pacfico. 503200 m.
ANT, CAQ, CAU, HUI, PUT,
RIS. No evaluada.
Callejas 7889 (HUA, MO).

Anthurium stuebelii Engl.


Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 2124 m.

NAR. No evaluada.
Colombia a Per.
Stebel 452 (HT: B, foto F).
Nota: conocida en Colombia
solo del espcimen tipo,
recolectado en 1870 en el cerro
Negro de Mayasquer, en la
frontera con Ecuador / known
only from the type; known
in Colombia only from type
specimen, collected in 1870 in
Cerro Negro de Mayasquer, on
the border with Ecuador.

Anthurium subaequans
Croat & Oberle

Croat & Oberle 2004.


Hierba, trepadora.
Endmica. Andes. 1460-2300 m.
ANT. No evaluada.
Cordilleras Central y Occidental.
Zarucchi 5702 (HT: MO; IT:
HUA, COL).

Anthurium subcarinatum
Engl.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 1600-2100 m.
CAU, CHO, NAR, VAL. No
evaluada.
Colombia, Ecuador.
Galeano 735 (COL, NY).

Anthurium subcaudatum
Engl.

Hierba.
Endmica. Andes, Pacfico. 802300 m.
ANT, CUN. No evaluada.
Lehmann 7353 (T: K).
Nota: conocida solo de dos
especmenes / known only from
two specimens.

Anthurium subhastatum
Schott
Hierba.
Nativa. SN Santa Marta.
MAG. No evaluada.
Colombia, Ecuador.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

717

AraCEAE

Angiospermas
Angiosperms

Purdie s.n. (T: K).


Nota: conocida en Colombia de
un solo ejemplar recolectado en
1844 / known in Colombia from
a single specimen collected in
1844.

Anthurium subtriangulare
Engl.

Hierba, epfita.
Endmica. Andes. 1200-2000 m.
VAL. No evaluada.
Lehmann 1968 (T: B, destruido,
foto F).
Nota: conocida solo de dos
colecciones, la ms reciente de
1930. Un registro de Ecuador
(Cern 29580) requiere
verificacin / known only from
two collections, the latest from
1930; a record from Ecuador
(Cern 29580) needs verification.

Anthurium subulatum
N.E.Br.

Hierba.
Endmica.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Bull s.n. (T: K, LE).
Nota: conocida solo del tipo,
recolectado en Colombia en
1886, sin datos de localidad
/ known only from the type;
collected in Colombia in 1886,
without locality data.

Anthurium supianum Engl.

Hierba.
Endmica. Andes. 2000-2500 m.
CAL. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Lehmann 7358 (IT: F, K).
Nota: conocida solo del tipo,
recolectado en Montaa del
Oro, Supa / known only from
the type; collected in Montaa
del Oro, Supa.

Anthurium suramaense
Croat
Croat et al. 2010.

718

Hierba.
Endmica. Andes. 1000-1150 m.
CHO. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Forero 3232 (HT: MO; IT: COL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Anthurium tenerum Engl.

Hierba, trepadora, epfita.


Nativa. Andes. 1800-2420 m.
ANT, BOY, VAL. No evaluada.
Costa Rica, Colombia, Per.
Lehmann 7534 (IT: K).

Anthurium terracolum Croat


& J.Rodr.
Croat et al. 2009.
Hierba.
Nativa. Andes. 1750-2600 m.
CAU, HUI, NAR, RIS, TOL,
VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Croat 69585 (MO).

Anthurium terryae Standl. &


L.O.Williams
Hierba, epfita.
Nativa. Pacfico. 30-1680 m.
CAU, CHO. No evaluada.
Colombia, Panam.
Gentry 28721 (COL).

Anthurium testaceum Croat


& R.A.Baker
Govaerts & Frodin 2002.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 550-2080 m.
ANT, NAR, VAL. No evaluada.
Costa Rica a Ecuador.
Callejas 10050 (HUA, MO).

Anthurium tikunorum
R.E.Schult.

Hierba.
Nativa. Amazonia. 100-250 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, prob. Per.
Schultes 8108 (HT: MO, US).

Anthurium tolimense Engl.

Hierba.
Endmica. Andes. 2000 m.
TOL. No evaluada.
Lehmann 2423 (HT: B, destrudo,
foto F).
Nota: conocida solo del tipo,
recolectado en 1886 / known
only from the type, collected in
1886.

Anthurium tonduzii Engl.

Croat 1983.
Hierba, trepadora, epfita.
Nativa. Andes. 1450-2010 m.
ANT, VAL. No evaluada.
Colombia a Costa Rica.
Luteyn 12040 (CHOCO, HUA,
MO, NY).

Anthurium torraense Croat

Croat et al. 2010.


Hierba.
Endmica. Andes, Pacfico. 80900 m.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Forero 3202 (HT: MO; IT: COL).

Anthurium tremulum Sodiro


Hierba, epfita.
Nativa. Pacfico. 40-150 m.
VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Bay 238 (MO).

Anthurium trianae Engl.

Hierba.
Endmica.
ANT. No evaluada.
Triana 701 (?).
Nota: conocida solo del tipo,
recolectado hacia 1853, sin datos
de localidad / known only from
the type; type collected around
1853, without locality data.

Anthurium triciafrankiae
Croat
Croat et al. 2010.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AraCEAE

Angiosperms

Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 1100-1200 m.
NAR. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Croat 71500 (HT: MO; IT: B,
COL, CUVC, F, K, NY, PMA,
QCNE, US, VE).

Anthurium trifidum Oliv.

Hierba.
Endmica.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Nota: conocida solo de una
planta cultivada en Kew en
1877, proveniente de Colombia
/ known only from a plant
cultivated plant at Kew in 1877,
from Colombia.

Anthurium trilobum Lindl.

Anthurium garagaranum Standl.,


Anthurium insigne Mast.,
Anthurium tripartitum Engl.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 18-1400
m.
ANT, CAU, CHO, NAR, VAL.
No evaluada.
E Panam a Ecuador.
Croat 49317 (MO).

Anthurium trinervium
Kunth
Hierba, epfita.
Nativa. Pacfico. 5-100 m.
CHO, VAL. No evaluada.
O Colombia a Belice.
Croat 70408 (HUA, MO).

Anthurium trisectum Sodiro

Croat 1983; Croat & Carlsen


2013.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-940 m.
CHO, NAR, VAL. No evaluada.
Costa Rica a Ecuador.
Croat 56135 (MO).

Anthurium trujilloi Croat


Hierba.
Endmica. Andes. 2050 m.
CAQ, HUI. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Croat 100508 (MO).

Anthurium truncicola Engl.


Hierba, trepadora, epfita.
Nativa. Amazonia, Andes. 3001350 m.
CAQ, CAU, PUT. No evaluada.
S Colombia a Per.
Croat 98174 (MO).
Nota: a menudo citada con el
nombre errneo truncicolum /
often cited the erroneous name
truncicolum.

Anthurium uleanum Engl.

Anthurium tenuispadix Engl.,


Anthurium tessmannii K.Krause
Croat 1991; Rudas & Prieto 2005.
Hierba, trepadora, epfita,
hemiepfita.
Nativa. Amazonia, Andes. 601200 m.
AMA, CAQ, MET, VAU. No
evaluada.
Colombia a Bolivia y N Brasil.
Martnez 3153 (COL).
Anthurium uleanum var.
uleanum

Anthurium umbraculum
Sodiro
Ramrez & Mendoza 2002.
Hierba, epfita, hemiepfita.
Nativa. Andes. 780-1950 m.
NAR. No evaluada.
SO Colombia a Ecuador.
Croat 71492 (MO).

Anthurium umbricola Engl.


Anthurium spathulatum Sodiro
Ramrez & Mendoza 2002.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 2002280 m.

CAU, NAR. No evaluada.


Colombia, Ecuador.
Herrera 9153 (MO).

Anthurium urbanii Sodiro

Anthurium propinquum Sodiro,


Anthurium williamsii K.Krause
Hierba, epfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 10-1860
m.
ANT, CAQ, CAU, CHO, NAR,
PUT, RIS, VAL. No evaluada.
Costa Rica a Ecuador.
Croat 55908 (COL, MO).

Anthurium vallense Croat

Croat 1986.
Hierba, trepadora, epfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 5-1550
m.
CHO, RIS, VAL. No evaluada.
Colombia, Panam.
Croat 61297 (MO).

Anthurium vanderknaapii
Croat

Croat et al. 2007b.


Hierba.
Nativa y cultivada, Endmica y
cultivada. Andes. 500-2000 m.
CAL, VAL. No evaluada.
Croat 90341 (B, COL, F, GB, K,
MO, NY, US).

Anthurium variilobum Croat


& M.M.Mora
Croat & Mora 2004.
Hierba, trepadora, epfita.
Endmica. Pacfico. 0-200 m.
CHO. No evaluada.
Mora 11 (HT: COL; IT: B,
CUVC, HUA, K, MO, NY, UB,
US).

Anthurium vaupesianum
Croat
Croat 1991.
Hierba, trepadora, epfita.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

719

AraCEAE

Angiospermas
Angiosperms

Nativa. Amazonia. 200-500 m.


AMA, CAQ, VAU. No evaluada.
Colombia, Per.
Zarucchi 1172 (HT: GH; IT:
COL).

Anthurium veitchii Mast.

Hierba, epfita.
Nativa y cultivada, Endmica y
cultivada. Andes, Pacfico. 3001510 m.
ANT, CHO. No evaluada.
Snchez 634 (HUA, MO).

Anthurium velutinum Engl.

Hierba.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Nota: descrita a partir
de material cultivado,
presuntamente originario de
Colombia / described from
cultivated material, allegedly
originating in Colombia.

Anthurium venadoense
Croat

Croat et al. 2010.


Hierba, epfita.
Endmica. Andes. 900 m.
ANT. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Cogollo 3358 (HT: MO; IT:
JAUM).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Anthurium verrucosum
Croat & D.C.Bay

Croat et al. 2006.


Hierba, epfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-940 m.
CHO, NAR, VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Croat 75731 (HT: MO; IT: B,
CAS, COL, CUVC, F, GH, K, NY,
M, UB, US).

720

Anthurium versicolor Sodiro


Ramrez & Mendoza 2002.
Hierba, trepadora, epfita,
hemiepfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 2203000 m.
ANT, CAU, CHO, CUN, NAR,
QUI, RIS, VAL. No evaluada.
Colombia a Bolivia.
Zarucchi 7125 (HUA, MO).

Anthurium vientense Croat


Croat et al. 2010.
Hierba.
Endmica. Andes. 2090 m.
CAU. No evaluada.
Croat 80148 (HT: MO; IT:
CAUP).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Anthurium viridescens Engl.

Hierba.
Endmica. Andes. 2000-2400 m.
ANT. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Lehmann 7232 (IT: K).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Anthurium vittariifolium
Engl.

Hierba, hemiepfita.
Nativa. Amazonia. 230 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per, Brasil.
Duivenvoorden 1860 (MO).

Anthurium vomeriforme
Sodiro
Hierba.
Nativa. Amazonia. 250 m.
PUT. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Barclay 4721 (MO).

Anthurium warocqueanum
T.Moore

Hierba, trepadora, epfita,


hemiepfita.
Nativa y cultivada, Endmica
y cultivada. Andes, Pacfico.
0-2250 m.
ANT, CHO, QUI, RIS, VAL. No
evaluada.
Galeano 5613 (MO).

Anthurium watermaliense
L.H.Bailey & Nash

Croat 1983.
Hierba.
Nativa y cultivada. Andes. 2500
m.
RIS. No evaluada.
Colombia a Costa Rica.
Idrobo 9690 (COL, U).

Anthurium wattii Croat &


D.C.Bay

Croat et al. 2006.


Hierba, epfita.
Endmica. Pacfico. 5-160 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Croat 70373 (HT: MO; IT: B,
COL, CUVC, F, GH, K, M, NY, S,
TULV, US, USB, VEN).

Anthurium wendlingeri
G.M.Barroso
Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 1400 m.
CHO. No evaluada.
Colombia a Nicaragua.
Gentry 16854 (COL, MO).

Anthurium wintersii Croat &


D.C.Bay
Croat et al. 2006.
Hierba, epfita.
Endmica. Pacfico. 100 m.
VAL. No evaluada.
Winters 9890 (US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AraCEAE

Angiosperms

Anthurium yarumalense
Engl.

Hierba, trepadora, epfita.


Endmica. Andes. 1500-3500 m.
ANT, CAL. No evaluada.
Lehmann 7357 (T: B, K).

Anthurium yatacuense Croat


Croat et al. 2010.
Hierba, epfita.
Endmica. Andes. 1400 m.
CAU, VAL. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Croat 79655 (HT: MO; IT: B,
COL, CUVC, F, HUA, K, M, NY,
US).

Anthurium zuloagae Croat

Croat & Carlsen 2013.


Hierba, epfita.
Endmica. Andes. 1075-1150 m.
BOY. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Zuloaga 296 (HT: COL).
Nota: conocida nicamente
de Boyac / known only from
Boyac.

Caladium Vent.
7 especies, 1 especie endmica
Caladium andreanum
Bogner

Madison 1981; Bogner 1984.


Hierba.
Endmica. Andes. 2000 m.
TOL. No evaluada.
Cordillera Central.
Andr 2379 (K).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Caladium bicolor (Aiton)


Vent.

Madison 1981; Grayum 2003a.


Hierba.
Nativa y cultivada. Amazonia,
Andes, Islas Caribeas,

Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 30-2300 m.
AMA, ANT, BOY, CAQ, CAS,
CAU, CHO, CUN, MAG, MET,
NAR, QUI, RIS, SAP, SAN, TOL,
VAL, VAU. No evaluada.
Panam a N Argentina y E Brasil.
Idrobo 1381 (COL).
Nota: ampliamente cultivada
como ornamental / widely
cultivated as an ornamental.

Caladium lindenii (Andr)


Madison
Madison 1981.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico, V
Magdalena. 40-1030 m.
ANT, CAL, CHO, VAL. No
evaluada.
NO Colombia a E Panam.
Croat 56622 (MO).
Caladium lindenii var. sylvestre
Grayum

Caladium macrotites Schott


Caladium angustilobum Engl.
Madison 1981.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Orinoquia.
100-500 m.
CAS, MET, VIC. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Croat 56094 (CM, COL, MO,
WIS).

Caladium smaragdinum
K.Koch & C.D.Bouch

Madison 1981.
Hierba.
Nativa. Andes. 500-1000 m.
BOY, SAN. No evaluada.
Colombia, N Venezuela.
Zuluaga 458 (COL).
Nota: tratada por algunos
autores como sinnimo de C.
bicolor / treated by some authors
as a synonym of C. bicolor.

Caladium steudneriifolium
Engl.

Madison 1981.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 50-1200
m.
CAU, VAL. No evaluada.
O Andes en Colombia y Ecuador.
Croat 80508 (MO, NY).
Nota: tratada por algunos
autores como sinnimo de C.
bicolor / treated by some authors
as a synonym of C. bicolor.

Caladium ternatum Madison


Madison 1981.
Hierba.
Nativa. Amazonia. 100-300 m.
VAU. No evaluada.
Colombia, Brasil.
Schultes 18064 (US).

Chlorospatha Engl.
19 especies, 15 especies
endmicas
Chlorospatha amalfiensis
Croat & L.P.Hannon

Croat & Hannon 2004.


Hierba.
Endmica. Andes. 1200-1300 m.
ANT. No evaluada.
Cordillera Central.
MacDougal 4034 (HT: HUA).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Chlorospatha antioquiensis
Croat & L.P.Hannon

Croat & Hannon 2004.


Hierba.
Endmica. Andes. 1600-3000 m.
ANT. No evaluada.
Cordillera Central.
Luteyn 7110 (HT: NY; IT: COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

721

AraCEAE

Angiospermas
Angiosperms

Chlorospatha betancurii
Croat & L.P.Hannon

Croat & Hannon 2004.


Hierba.
Endmica. Andes. 1550-1850 m.
ANT. No evaluada.
Cordillera Central.
Betancur 782 (HT: HUA).

Chlorospatha bogneri Croat


& L.P.Hannon

Croat et al. 2009.


Hierba.
Nativa. Andes. 1300-2050 m.
NAR, VAL. No evaluada.
O Andes en S Colombia y prob.
Ecuador.
Bittner 2493 (HT: MO; IT: PSO).
Nota: esperada en Ecuador,
pues crece cerca de la frontera /
expected in Ecuador, as it grows
near the border.

Chlorospatha callejasii Croat


& L.P.Hannon
Croat & Hannon 2004.
Hierba.
Endmica. Andes. 1710-1900 m.
ANT. No evaluada.
Cordillera Central.
Callejas 6212 (HT: HUA).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Chlorospatha cogolloi Croat


& L.P.Hannon

Croat & Hannon 2004.


Hierba.
Endmica. Andes. 1250-1850 m.
ANT. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Pipoly 16992 (HT: MO; ISO:
JAUM).

Chlorospatha corrugata
Bogner & Madison

Bogner 1985; Croat & Hannon


2004.

722

Hierba.
Endmica. Andes, V Cauca. 8901350 m.
ANT. No evaluada.
Cordilleras Central y Occidental.
Callejas 6706 (HUA, MO).

Chlorospatha croatiana
Grayum

Grayum 1986; Croat & Hannon


2004.
Hierba.
Nativa. Pacfico, V Magdalena.
150-820 m.
ANT, BOY, CHO. No evaluada.
NO Colombia a Costa Rica.
Callejas 4570 (COL, HUA, MO).
Chlorospatha croatiana subsp.
enneaphylla Grayum

Chlorospatha gentryi
Grayum

Grayum 1986; Croat & Hannon


2004.
Hierba.
Endmica. Andes. 1200-1800 m.
ANT. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Gentry 24585 (HT: MO; IT:
COL, HUA).

Chlorospatha hastifolia
Bogner & L.P.Hannon

Bogner & Hannon 2007.


Hierba.
Nativa. Amazonia. 200-300 m.
AMA. No evaluada.
S Colombia, prob. Per.
Cabrera 3353 (HT: COL).
Nota: conocida solo del tipo,
recolectado en la frontera con
Per / known only from the type,
collected at the border with Peru.

Chlorospatha kolbii Engl.

Engler 1878; Govaerts & Frodin


2002; Rangel-Ch. et al. 2004.
Hierba.
Endmica. Pacfico. 0-50 m.

CHO. No evaluada.
Croat 83727 (AAU, B, CAS, COL,
F, K, MEXU, MO, NY, SEL, TEX,
US, WU).

Chlorospatha kressii Grayum


Grayum 1991.
Hierba.
Endmica. Pacfico. 0-90 m.
CHO. No evaluada.
Grayum 7643 (HT: COL; IT:
MO, CHOCO).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Chlorospatha lehmannii
(Engl.) Madison

Madison 1981.
Hierba.
Endmica. Andes. 1500-2400 m.
ANT, NAR. No evaluada.
Lehmann 5315 (B, destruido?).

Chlorospatha luteynii Croat


& L.P.Hannon

Croat & Hannon 2004; SierraGiraldo et al. 2013.


Hierba.
Endmica. Andes. 2440-2800 m.
ANT, CHO, RIS. No evaluada.
Cordilleras Central y Occidental.
Luteyn 11780 (HT: NY; IT: NY,
HUA).

Chlorospatha macphersonii
Croat & L.P.Hannon

Croat & Hannon 2004.


Hierba.
Endmica. Andes. 2750-3000 m.
ANT. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Luteyn 12757 (HT: NY; IT: COL,
HUA).

Chlorospatha mirabilis
(Mast.) Madison

Madison 1981; Croat & Hannon


2004.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AraCEAE

Angiosperms

Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-900 m.
ANT, CHO, VAL. No evaluada.
O Colombia a E Panam.
Croat 75777 (CUVC, MO).

ANT, VAL. No evaluada.


Colombia, Ecuador.
Grayum 7619 (HUA, MO).

Chlorospatha nicolsonii
Croat & L.P.Hannon

Nota: registro dudoso; la


identidad de un espcimen de
Amazonas (Cabrera 3347, COL)
requiere verificacin / dubious
record; identity of a specimen
from Amazonas (Cabrera 3347,
COL) needs verification.

Croat & Hannon 2004.


Hierba, hemiepfita.
Endmica. Andes. 1500-1800 m.
ANT, VAL. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Gentry 24590 (HT: MO; IT:
COL).

Chlorospatha planadensis
Croat & L.P.Hannon

Croat et al. 2009.


Hierba.
Endmica. Andes. 1700-1800 m.
NAR. No evaluada.
O Andes en S Colombia.
de Benavides 8686 (HT: MO; IT:
PSO).

Chlorospatha ricaurtensis
Croat & L.P.Hannon

Croat et al. 2009.


Hierba.
Endmica. Andes. 1600-1900 m.
NAR. No evaluada.
O Andes en S Colombia.
Croat 71405 (HT: MO; IT: PSO).

Dieffenbachia Schott
19 especies, 2 especies endmicas
Dieffenbachia antioquensis
Linden & Andr

Dieffenbachia picta var.


antioquensis (Linden & Andr)
Engl.
Govaerts & Frodin 2002.
Hierba.
Nativa. Andes, V Magdalena.
770-1400 m.

[Dieffenbachia aurantiaca
Engl.]

Dieffenbachia brittonii Engl.


Hierba.
Endmica. Caribe, SN Santa
Marta. 76-914 m.
MAG. No evaluada.
Smith 2764 (B, MO, WIS).

Dieffenbachia cannifolia
Engl.

Rudas & Prieto 2005.


Hierba.
Nativa. Amazonia. 88-150 m.
AMA, PUT. No evaluada.
Colombia a Per y Brasil.
Plowman 2125 (F, GH, K, US).

Dieffenbachia costata Schott


Rudas & Prieto 2005.
Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena.
500 m.
MET. No evaluada.
Colombia a Per y Venezuela.
Philipson 1865 (COL).

Dieffenbachia daguensis
Engl.

Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-1900
m.
VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Lehmann 2951 (B, MO).

Dieffenbachia davidsei Croat


& Grayum
Croat 2004.
Hierba.
Nativa. Pacfico. 20-50 m.
CHO. No evaluada.
NO Colombia a Costa Rica.
Croat 83685 (COL, MO).

Dieffenbachia enderi Engl.

Hierba.
Endmica. 800-1000 m.
CAU. No evaluada.
Engler 213 (?).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Dieffenbachia grayumiana
Croat
Hierba.
Nativa. Pacfico. 100 m.
CHO. No evaluada.
NO Colombia a Costa Rica.
Schott 6 (NY).

Dieffenbachia humilis Poepp.


Hierba.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 100-350 m.
AMA, MET. No evaluada.
N Suramrica E Andes.
Arias 1540 (COAH).

Dieffenbachia isthmia Croat


Croat 2004.
Hierba.
Nativa. Pacfico. 25-800 m.
ANT, CHO. No evaluada.
Colombia, Panam.
Forero 1723 (COL).

Dieffenbachia killipii Croat


Croat 2004.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-2000
m.
ANT, CAU, CHO, QUI, RIS,
TOL, VAL. No evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

723

AraCEAE

Angiospermas
Angiosperms

Costa Rica a Per y Venezuela.


Zarucchi 5012 (HUA, MO).

Dieffenbachia longispatha
Engl. & K.Krause

Croat 2004.
Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Orinoquia, Pacfico.
5-1500 m.
AMA, ANT, CHO, CUN, MAG,
MET, VAU. No evaluada.
Colombia, Panam.
Croat 83777 (COL, MO).

Dieffenbachia nitidipetiolata
Croat & Grayum
Croat 2004.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 10-1800
m.
ANT, CHO. No evaluada.
Nicaragua a Ecuador; Hait.
Bernal 2180 (COL).

Dieffenbachia obscurinervia
Croat
Croat 2004.
Hierba.
Nativa. Andes, Caribe, Pacfico.
20-1700 m.
ANT, CHO, CR, NAR. No
evaluada.
Colombia, Panam.
Croat 75149 (MO).

Dieffenbachia oerstedii
Schott
Hierba.
Nativa. Andes. 1700 m.
NAR. No evaluada.
Colombia a Mxico.
Croat 22005 (MO).

Dieffenbachia parlatorei
Linden & Andr
Hierba.

724

Nativa. Andes, Pacfico, V


Magdalena. 20-1000 m.
ANT, CAL, CAU, CHO, CUN,
MAG, MET, RIS, TOL, VAL. No
evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Croat 70441 (MO).

Dieffenbachia parvifolia
Engl.

Rudas & Prieto 2005.


Hierba.
Nativa. Amazonia. 213-250 m.
AMA. No evaluada.
Colombia a Venezuela, Guayana
Francesa, Brasil y Bolivia.
Schultes 16575 (SEL, US).

Dieffenbachia seguine (Jacq.)


Schott

Dieffenbachia maculata (Lodd.)


G.Don, Dieffenbachia picta
Schott
Govaerts & Frodin 2002; Croat
2004.
Hierba.
Nativa y cultivada. Amazonia,
Andes, Caribe. 213-2600 m.
CAQ, CUN, MAG, MET, VAL,
VAU, VIC. No evaluada.
Mxico a Bolivia; Antillas.
Croat 79876 (MO).
Dieffenbachia seguine var. seguine

Dieffenbachia tonduzii Croat


& Grayum
Croat 2004.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 5-1700
m.
ANT, CHO, NAR, RIS, VAL. No
evaluada.
Nicaragua a Per.
Croat 83696 (COL, MO).

Dracontium L.
6 especies

Dracontium angustispathum
G.H.Zhu & Croat

Zhu & Croat 2004.


Hierba.
Nativa. Amazonia. 100-200 m.
VAU. No evaluada.
Colombia, Per.
Schultes 14799 (GH, MO).

Dracontium asperispathum
G.H.Zhu & Croat
Zhu & Croat 2004.
Hierba.
Nativa. Amazonia. 110-120 m.
AMA. No evaluada.
S Colombia a Ecuador y Per.
Pipoly 15612 (MO).

Dracontium croatii G.H.Zhu


Zhu 1995; Zhu & Croat 2004.
Hierba.
Nativa. Andes? 660-1300 m.
NAR? No evaluada.
SO Colombia?, Ecuador.
Nota: esperada; recolectada en
Carchi (Ecuador), a 5 km de la
frontera / expected; collected in
Carchi (Ecuador) 5 km from the
border.

Dracontium grayumianum
G.H.Zhu & Croat

Rangel-Ch. et al. 2004; Zhu &


Croat 2004.
Hierba.
Nativa. Pacfico. 0-300 m.
ANT, CHO, VAL. No evaluada.
O Colombia a E Panam.
Fonnegra 6245 (MO).

Dracontium purdieanum
(Schott) Engl.

Engler 1911; Zhu & Croat 2004.


Hierba.
Nativa. Caribe. 100-200 m.
ATL, BOL, MAG. No evaluada.
N Colombia, Venezuela.
Dugand 1161 (F).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AraCEAE

Angiosperms

Dracontium spruceanum
(Schott) G.H.Zhu

Dracontium carderi Hook.f.,


Dracontium trianae Engl.
Steyermark et al. 1995; Zhu 1996;
Grayum 2003a; Rangel-Ch. et
al. 2004; Zhu & Croat 2004;
Betancur et al. 2007.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia,
Pacfico, V Cauca, V Magdalena.
0-1900 m.
AMA, ANT, BOY, CAQ, CAU,
CHO, MET, NAR, PUT, SAN,
VAL, VAU. No evaluada.
Costa Rica a Amazonia.
Zuluaga 257 (COL).

Epipremnum Schott
1 especie
Epipremnum pinnatum (L.)
Engl.

Boyce 2004.
Hierba, hemiepfita.
Cultivada y naturalizada.
Amazonia, V Cauca. 100-1000
m.
VAL. No evaluada.
Nativa de SE Asia y Australia.
Nota: ampliamente cultivada
como ornamental y naturalizada
en algunas regiones, como el
valle del ro Cauca / widely
cultivated as an ornamental and
naturalized in some regions, like
the Cauca River valley.

Heteropsis Kunth
9 especies
Heteropsis ecuadorensis
Sodiro

Heteropsis rimbachii K.Krause


Soares et al. 2013.
Hierba, trepadora, epfita.

Nativa. Amazonia, Guayana y


Macarena, Pacfico. 10-520 m.
AMA, ANT, CAQ, CHO, GUI.
Preocupacin Menor (Soares et
al. 2013).
Colombia, Ecuador.
Idrobo 6944 (COL).

Heteropsis flexuosa (Kunth)


G.S.Bunting

Anthurium flexuosum (Kunth)


Kunth, Heteropsis jenmanii Oliv.
Rudas & Prieto 2005; Soares et
al. 2013.
Hierba, trepadora, epfita.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 160-500
m.
AMA, CAQ, GUV, VAU, VIC.
Preocupacin Menor (Soares et
al. 2013).
Colombia, Ecuador, Per, Brasil,
Guyana, Bolivia.
Garca 14087 (COL).
Heteropsis flexuosa var. maguirei
G.S.Bunting

Heteropsis linearis A.C.Sm.

Hierba, trepadora, epfita.


Nativa. Amazonia. 160 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Brasil, Per.
Rodrguez 86 (COAH).
Nota: la identidad del
espcimen colombiano requiere
verificacin / identity of the
Colombian specimen needs
verification.

Heteropsis macrophylla
A.C.Sm.

Soares et al. 2013.


Hierba, trepadora, hemiepfita.
Nativa. Amazonia. 100-400 m.
AMA, CAQ, GUV. Preocupacin
Menor (Soares et al. 2013).
Colombia, Ecuador, Per, Brasil,
Venezuela.
Londoo 1146 (COAH?, MO).

Heteropsis oblongifolia
Kunth

Heteropsis integerrima (Vell.)


Stellfeld
Soares et al. 2013.
Hierba, trepadora, hemiepfita.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 20500 m.
AMA, ANT, CAQ, CHO, VAU.
Preocupacin Menor (Soares et
al. 2013).
Nicaragua a Ecuador, Brasil y
Per.
Sastre 7444 (COL).

Heteropsis robusta
(G.S.Bunting) M.L.Soares

Heteropsis spruceana var. robusta


G.S.Bunting
Soares et al. 2013.
Hierba, trepadora, hemiepfita.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Pacfico. 100-260 m.
CAQ, CHO, VAU. Preocupacin
Menor (Soares et al. 2013).
Colombia, Ecuador, Per, Brasil,
Venezuela.
Londoo 270 (COAH?, MO).

Heteropsis spruceana Schott

Soares et al. 2013.


Hierba, trepadora, epfita.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 80-550 m.
AMA, CAQ, GUI, VAU, VIC. No
evaluada.
Colombia, Venezuela, Guyana,
Brasil, Per.
Balczar 1279 (COL).

Heteropsis steyermarkii
G.S.Bunting

Soares et al. 2013.


Hierba, trepadora.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 100 m.
AMA, CAQ, GUI. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Guyana,
Brasil, Per.
Duivenvoorden 1625 (MO).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

725

AraCEAE

Angiospermas
Angiosperms

Heteropsis tenuispadix
G.S.Bunting

Soares et al. 2013.


Hierba, trepadora, epfita,
hemiepfita.
Nativa. Amazonia, Orinoquia.
50-240 m.
AMA, CAQ, GUV, VAU. No
evaluada.
N Suramrica.
Castao 197 (COL).

Homalomena Schott
9 especies, 4 especies endmicas
Homalomena crinipes Engl.

Rudas & Prieto 2005.


Hierba, epfita.
Nativa. Amazonia, Andes. 100732 m.
AMA, CAQ, PUT. No evaluada.
Colombia a Bolivia.
Cuatrecasas 10793 (COL, US).

Homalomena erythropus
(Schott) Engl.

Hierba, epfita.
Nativa. Amazonia, Pacfico.
0-500 m.
AMA, CHO, VAU. No evaluada.
Costa Rica a N Brasil.
Evans 19596 (COL, GH, MO, U,
US).
Homalomena erythropus subsp.
allenii Croat

Homalomena kvistii Croat

Hierba.
Endmica. Pacfico. 145 m.
VAL. No evaluada.
Croat 70418 (T: CUVC, K, MO,
US).

Homalomena moffleriana
Croat & Grayum

Hierba.
Endmica. Pacfico. 50-150 m.
CHO, VAL. No evaluada.

726

Croat 57387 (CHOCO, COL,


HUA, MO).

Homalomena peltata Mast.

Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 50-1030
m.
ANT, CHO. No evaluada.
NO Suramrica.
Croat 56774 (COL, JAUM, MO).

Homalomena picturata
(Linden & Andr) Regel

Rudas & Prieto 2005.


Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes, V
Magdalena. 200-2500 m.
AMA, ANT, PUT. No evaluada.
Centroamrica y trpicos de
Suramrica.
Grayum 7608 (HUA, MO).

Homalomena roezelii (Mast.)


Regel
Hierba.
Endmica.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Roezl s.n. (MO).
Nota: conocida solo del tipo,
recolectado en 1874, sin datos
de localidad / known only from
the type; type collected in 1874,
without locality data.

Homalomena speariae
Bogner & Moffler

Hierba.
Endmica. Andes. 1000 m.
CAL. No evaluada.
Spear s.n. (M, SEL, USF).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Homalomena wendlandii
Schott
Hierba, epfita.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 0-1700 m.

ANT, CAQ, CAU, CHO, NAR,


PUT, VAL. No evaluada.
Costa Rica a N Per.
Mora 336 (COL, MO).

Landoltia Les &


D.J.Crawford
1 especie
Landoltia punctata (G.Mey.)
Les & D.J.Crawford
Spirodela punctata (G.Mey.)
C.H.Thomps.
Schmidt-Mumm 1992; Grayum
2003b.
Hierba, acutica.
Nativa. Amazonia, Andes. 2501370 m.
CUN, GUI. No evaluada.
Cosmopolita.
Mora-Goyes MFM 262 (HPUJ).

Lemna L.
5 especies
Lemna aequinoctialis Welw.

Landolt 1986; Schmidt-Mumm


1992; Davenport & Haynes 2001.
Hierba, acutica.
Nativa. Amazonia, Caribe, V
Magdalena. 0-1000 m.
AMA, ANT, ATL, BOL, CES,
CR, CUN, HUI, MAG, SAN,
SUC, TOL. No evaluada.
Trpicos y subtrpicos.
Landolt 40/95 (COL, ZT).

Lemna gibba L.

Landolt 1986; Schmidt-Mumm


1992.
Hierba, acutica.
Nativa. Andes. 2550-2650 m.
CUN. No evaluada.
Regiones templadas a trpicos.
Landolt 70/95 (COL, ZT).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AraCEAE

Angiosperms

Lemna minuta Kunth

Lemna minuscula Herter


Reveal 1990; Schmidt-Mumm
1992.
Hierba, acutica.
Nativa. Andes. 1800-3020 m.
BOY, CUN. No evaluada.
Estados Unidos, Colombia a
Chile y Uruguay.
Schmidt-Mumm 738 (COL,
HPUJ, ZT).

Lemna obscura (Austin)


Daubs

Lemna minor var. obscura Austin


McVaugh & Koch 1993.
Hierba, acutica.
Nativa. Caribe. 0-300 m.
ATL, BOL, CR, MAG. No
evaluada.
Trpicos y subtrpicos.
Landolt 19/95 (COL, ZT).

Lemna valdiviana Phil.

Landolt 1986; Schmidt-Mumm


1992; Davenport & Haynes 2001.
Hierba, acutica.
Nativa. Andes, Caribe. 0-2700 m.
ATL, BOL, CES, CR, CUN. No
evaluada.
Estados Unidos y Suramrica.
Landolt 83/95 (COL, ZT).

Monstera Adans.
19 especies, 3 especies endmicas
[Monstera acuminata
K.Koch]

Rangel-Ch. et al. 2004.


Nota: registro basado en
identificacin errnea / record
based on a misidentification.

Monstera adansonii Schott

Madison 1977; Croat 1992;


Grayum 2003a.
Hierba, trepadora, hemiepfita.

Nativa. Amazonia, Andes,


Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, SN Santa
Marta, V Cauca, V Magdalena.
0-2500 m.
AMA, ANT, ARA, ATL, BOL,
BOY, CAL, CAQ, CAS, CES,
CHO, CR, CUN, GUJ, GUV,
HUI, MAG, MET, NAR, PUT,
RIS, SAN, TOL, VAL, VAU, VIC.
Preocupacin Menor (Propuesta
aqu).
Belice a Bolivia y S Brasil;
Antillas Menores.
Croat 83706 (COL, MO).
Monstera adansonii var.
adansonii, Monstera adansonii
var. klotzschiana (Schott)
Madison, Monstera adansonii
var. laniata (Schott) Madison

Monstera amargalensis
Croat & M.M.Mora

Govaerts & Frodin 2002; Croat &


Mora 2004.
Hierba, trepadora, hemiepfita.
Endmica. Pacfico. 0-50 m.
CHO. No evaluada.
Mora 324 (HT: COL; IT: K, MO).

Monstera aureopinnata
Croat

Croat et al. 2005.


Hierba, trepadora, hemiepfita.
Nativa. Amazonia. 100-300 m.
AMA, GUV, VAU. No evaluada.
NE Brasil a Ecuador.
Crdenas 7085 (COAH).

Monstera dissecta (Schott)


Croat & Grayum

Madison 1977; Croat & Grayum


1987.
Hierba, trepadora, hemiepfita.
Nativa. SN Santa Marta. 10001100 m.
MAG. No evaluada.
Belice a Per y N Brasil.
Madrin 478 (GH, MO).

Monstera dubia (Kunth)


Engl. & K.Krause

Engler & Krause 1908; Madison


1977; Grayum 2003a.
Hierba, trepadora, hemiepfita.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, SN Santa
Marta, V Cauca, V Magdalena.
0-1600 m.
ANT, CAQ, CES, CHO, GUJ,
MAG, MET, NSA, PUT, SAN.
No evaluada.
S Mxico a Bolivia y Guayanas.
Croat 83722 (COL, MO).

Monstera filamentosa Croat


& Grayum
Madison 1977; Grayum 1997;
Grayum 2003a.
Hierba, trepadora, hemiepfita.
Nativa. Pacfico. 50-100 m.
CHO. No evaluada.
NO Colombia a Costa Rica.
Juncosa 590 (MO, US).

Monstera glaucescens Croat


& Grayum
Grayum 1997.
Hierba, trepadora, hemiepfita.
Nativa. Pacfico. 0-50 m.
CHO. No evaluada.
Nicaragua a NO Colombia.
Espina 2980 (MO).

Monstera gracilis Engl.

Engler 1879; Madison 1977;


Steyermark et al. 1995.
Hierba, trepadora, hemiepfita.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia.
100-1450 m.
AMA, BOY, CAQ, CAS, CUN,
GUV, MET, PUT, VAU. No
evaluada.
Colombia, Ecuador, Per,
Venezuela.
Zuluaga 463 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

727

AraCEAE

Angiospermas
Angiosperms

Monstera lechleriana Schott

Madison 1977; Croat 1992;


Steyermark et al. 1995.
Hierba, trepadora, hemiepfita.
Nativa. Amazonia, Andes,
Orinoquia, Pacfico. 250-2100 m.
AMA, ANT, CAQ, CAU, CHO,
NAR, PUT, VAL, VIC. No
evaluada.
Mxico a Per y Venezuela.
Betancur 5444 (COAH, COL,
MO).

Monstera minima Madison

Govaerts & Frodin 2002; Jcome


& Croat 2002.
Hierba, trepadora, hemiepfita.
Nativa. Pacfico. 0-100 m.
CHO. No evaluada.
Colombia, Panam.
Jcome 280 (MO).

Monstera obliqua Miq.

Madison 1977; Steyermark et al.


1995; Grayum 2003a.
Hierba, trepadora, hemiepfita.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, V Magdalena. 0-2220
m.
AMA, ANT, CAQ, CAU, CHO,
CUN, MET, PUT, QUI, RIS,
VAL, VAU. No evaluada.
Costa Rica a Bolivia y Guayanas;
Trinidad y Tobago.
Killip 33580 (COL).

Monstera oreophila Madison

Madison 1977.
Hierba, trepadora, hemiepfita.
Nativa. Pacfico. 1000-1500 m.
CHO. No evaluada.
NO Colombia a Costa Rica.
Gentry 13790 (MO).
Nota: recolectada en la frontera
entre Colombia y Panam, en el
cerro Tacarcuna / collected in the
Colombia-Panama border, at the
Cerro Tacarcuna.

Monstera pinnatipartita
Schott

Grayum 1997; Grayum 2003a;


Rangel-Ch. et al. 2004.
Hierba, trepadora, hemiepfita.
Nativa. Andes, Caribe,
Orinoquia, Pacfico. 0-1950 m.
ANT, BOL, BOY, CAQ, CES,
CHO, MAG, MET, NAR, RIS,
TOL, VAL. No evaluada.
Costa Rica a Ecuador y
Venezuela; Bolivia.
Croat 83688 (COL, MO).

Monstera pittieri Engl.

Standley 1944; Madison 1977;


Grayum 2003a.
Hierba, trepadora, hemiepfita.
Nativa. Pacfico. 0-200 m.
CHO. No evaluada.
Colombia a Costa Rica.
Jcome 377 (MO).

Monstera planadaensis
Croat

Hierba, trepadora, hemiepfita.


Endmica. Andes. 1700-2100 m.
ANT, CHO, NAR, VAL. No
evaluada.
O Andes.
Croat 59596 (HT: MO: IT: PSO).

Monstera spruceana (Schott)


Engl.
Madison 1977; Steyermark et al.
1995; Grayum 2003a.
Hierba, trepadora, hemiepfita.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia, Pacfico. 0-1120 m.
AMA, ANT, CAL, CAQ, CAS,
CHO, CUN, MAG, MET, TOL,
VAL, VAU. No evaluada.
Costa Rica a Bolivia y N Brasil.
Croat 83651 (COL, MO).

Monstera standleyana
G.S.Bunting
Bunting 1966.

728

Hierba, trepadora, hemiepfita.


Nativa. Pacfico. 0-50 m.
CHO. No evaluada.
NO Colombia a SE Nicaragua.
Forero 4585 (COL, MO).

Monstera subpinnata
(Schott) Engl.

Madison 1977; Govaerts &


Frodin 2002.
Hierba, trepadora, hemiepfita.
Nativa. Amazonia. 100-300 m.
AMA, GUV, VAU. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per,
Bolivia.
Zuluaga 416 (COAH).

Monstera xanthospatha
Madison

Madison 1977; Govaerts &


Frodin 2002.
Hierba, trepadora, hemiepfita.
Endmica. Andes. 1200-2500 m.
ANT, CAL, QUI, RIS, VAL. No
evaluada.
Cordilleras Occidental y Central.
Juncosa 997 (B, COL, K, MO, US).

Montrichardia Crueg.
2 especies
Montrichardia arborescens
(L.) Schott

Steyermark et al. 1995; Grayum


2003a; Crdenas-Lpez 2007.
Hierba, acutica.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia, Pacfico.
0-500 m.
AMA, ANT, GUI, MET, VAU,
VIC. No evaluada.
Mxico a N Brasil y Per;
Antillas.
Croat 56803 (COL, MO).

Montrichardia linifera
(Arruda) Schott

Steyermark et al. 1995; Govaerts


& Frodin 2002.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AraCEAE

Angiosperms

Hierba.
Nativa. Amazonia, Caribe,
Pacfico. 40-350 m.
AMA, ANT, CAQ, CAS, CHO,
CR, MET, PUT. No evaluada.
N Colombia a SE Brasil.
Forero 9189 (COL).

Philodendron Schott
203 especies, 57 especies
endmicas
Philodendron acreanum
K.Krause

Hierba, trepadora.
Nativa. Amazonia?, Andes? 3001400 m.
AMA?, PUT? No evaluada.
Colombia?, Ecuador, Per,
Bolivia, Brasil.
Nota: esperada; conocida en
reas vecinas en Ecuador /
expected; known in neighboring
areas in Ecuador.

Philodendron
acuminatissimum Engl.

Hierba, trepadora, epfita.


Nativa. Amazonia, Pacfico. 100300 m.
CAQ, CHO. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Bolivia.
Galeano 5448 (MO).

Philodendron acutatum
Schott

Hierba, trepadora, hemiepfita.


Nativa. Amazonia, Andes. 1001450 m.
AMA, ANT, CAQ, GUV, MET,
PUT, SAN, VIC. No evaluada.
Trpicos de Suramrica;
Trinidad.
Croat 55520 (MO).

Philodendron acutifolium
K.Krause
Hierba, trepadora, epfita,
hemiepfita.

Nativa. Amazonia, Andes. 1001420 m.


AMA, CAQ, PUT. No evaluada.
Trpicos de Suramrica;
Trinidad.
Croat 98173 (MO).

Philodendron advena Schott


Hierba, hemiepfita.
Nativa. Andes. 1700 m.
NAR. No evaluada.
Colombia a Mxico.
Croat 41498 (MO).

Philodendron alliodorum
Croat & Grayum
Mora et al. 2006.
Hierba, trepadora, epfita,
hemiepfita.
Nativa. Pacfico. 5-245 m.
ANT, CHO, NAR, VAL. No
evaluada.
Nicaragua a Ecuador.
Mora 285 (COL, MO).

Philodendron alonsoae Croat


Croat et al. 2013.
Hierba, epfita.
Endmica. Pacfico. 0-150 m.
CAU. No evaluada.
Isla Gorgona.
Fernndez-Alonso 7502 (HT:
COL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Philodendron amargalense
Croat & M.M.Mora
Mora et al. 2006.
Hierba, hemiepfita.
Endmica. Pacfico. 50 m.
CHO. No evaluada.
Mora 379 (COL, MO).

Philodendron ampullaceum
G.S.Bunting
Hierba.
Nativa. Andes? 1850-2000 m.

NSA? No evaluada.
NE Colombia, NO Venezuela.
Nota: esperada; recolectada en
Tchira (Venezuela), a 2 km de la
frontera / expected; collected in
Tchira (Venezuela), 2 km from
the border.

Philodendron angustilobum
Croat & Grayum
Hierba.
Nativa. Andes. 1700 m.
NAR. No evaluada.
Colombia a Centroamrica.
Croat 61162 (MO).

Philodendron angustisectum
Engl.
Hierba.
Nativa. Andes. 1400 m.
VAL. No evaluada.
Colombia a Bolivia.
Dryander 662 (US).

Philodendron anisotomum
Schott

Hierba, trepadora.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 100-1700 m.
AMA, CHO, NAR. No evaluada.
Colombia a Mxico.
Gentry 17403 (COL).

Philodendron apaporense
Croat

Hierba, epfita.
Nativa. Guayana y Macarena.
250-700 m.
VAU. No evaluada.
E Colombia, NO Brasil.
Schultes 14457 (GH).

Philodendron applanatum
G.M.Barroso
Hierba.
Nativa. Amazonia. 240 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Per, Brasil.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

729

AraCEAE

Angiospermas
Angiosperms

Benavides 597 (COAH).


Nota: la identidad del nico
espcimen colombiano requiere
verificacin; en cualquier caso,
es esperada a lo largo del ro
Amazonas / identity of the only
Colombian specimen needs
verification; in any case, expected
along the Amazon River.

Philodendron asplundii
Croat & M.L.Soares

Hierba, trepadora, epfita.


Nativa. Amazonia, Andes. 1001500 m.
AMA, CAQ, PUT. No evaluada.
N y C Suramrica.
Croat 51741 (COL, MO).

Philodendron atabapoense
G.S.Bunting

Hierba, trepadora.
Nativa. Amazonia?, Guayana y
Macarena? 100-140 m.
GUI? No evaluada.
E Colombia, O Venezuela.
Nota: esperada; recolectada
en San Carlos de ro Negro
(Venezuela), a menos de 1 km de
la frontera / expected; collected
at San Carlos del ro Negro
(Venezuela), less than 1 km from
the border.

Philodendron atratum Croat


Croat et al. 2013.
Hierba, epfita, hemiepfita.
Nativa. Amazonia, Andes. 2801520 m.
PUT. No evaluada.
S Colombia, Ecuador.
Croat 51740 (MO).

Philodendron aurantiifolium
Schott
Hierba, trepadora.
Nativa. Pacfico. 100 m.
CHO. No evaluada.
Colombia a Mxico.
Jcome 355 (COL).

730

Philodendron aurantispadix
Croat

Ramrez & Mendoza 2002.


Hierba, trepadora, epfita.
Endmica. Andes. 1325-1800 m.
NAR. No evaluada.
Croat 69577 (MO).

Philodendron
aureimarginatum Croat

Hierba, epfita.
Nativa. Amazonia. 130-250 m.
AMA, PUT, VAU. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per, Brasil.
Castao 2598 (COAH).

Philodendron
auyantepuiense G.S.Bunting
Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena.
500 m.
CAQ. No evaluada.
Colombia a Guyana.
Arvalo 392 (COL, MO).

Philodendron bakeri Croat &


Grayum
Mora et al. 2006.
Hierba, epfita.
Nativa. Pacfico. 50 m.
CHO. No evaluada.
O Colombia a Nicaragua.
Jcome 361 (COL).

Philodendron barrosoanum
G.S.Bunting
Hierba, trepadora, epfita,
hemiepfita.
Nativa. Amazonia, Andes. 2001170 m.
AMA, CAQ, CAU, CUN, HUI,
MET, NSA, PUT, TOL, VAL,
VAU. No evaluada.
Venezuela a Per.
Cuatrecasas 13134 (COL, US).

Philodendron baudoense
Croat & D.C.Bay

Croat et al. 2008.


Hierba, trepadora, epfita.
Endmica. Andes, Pacfico. 5-920
m.
CHO, VAL. No evaluada.
Croat 75645(HT: MO; IT COL,
CUVC).

Philodendron beniteziae
Croat

Hierba, trepadora, epfita,


hemiepfita.
Nativa. Andes. 1450-2220 m.
ANT, CHO, NAR, SAN, VAL.
No evaluada.
Venezuela a Ecuador.
Croat 80433 (CUVC, MO).

Philodendron bogotense
Engl.

Hierba.
Endmica. Andes. 1500-1600 m.
CAL, CUN. No evaluada.
Guevara 8957 (GH, MO).

Philodendron brandii
Grayum

Hierba, hemiepfita.
Endmica. Pacfico. 10-20 m.
ANT. No evaluada.
Brand 383 (HT: JAUM, IT: MO).

Philodendron brandtianum
K.Krause
Hierba, trepadora.
Nativa. Amazonia, Andes. 200600 m.
CAQ, VAU. No evaluada.
N Suramrica.
Palacios 2696 (COL, MO).

Philodendron brenesii
Standl.

Hierba, trepadora, epfita.


Nativa. Andes. 1700 m.
NAR. No evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AraCEAE

Angiosperms

Colombia a Costa Rica.


Croat 43521 (CR, MO).

Philodendron brevispathum
Schott

Philodendron arcuatum K.Krause


Hierba, trepadora, epfita,
hemiepfita.
Nativa. Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 10-530 m.
ANT, BOL, CHO, MET, SAN,
VIC. No evaluada.
Centroamrica y Trpicos de
Suramrica.
Fonnegra 7169 (JAUM, MO).
Philodendron brevispathum
subsp. holmquistii (G.S.Bunting)
G.S.Bunting, Philodendron
brevispathum var. brevispathum

Philodendron brunneicaule
Croat & Grayum
Hierba, trepadora, epfita.
Nativa. Pacfico. 50-230 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Costa Rica a Ecuador.
Croat 79747 (CUVC, MO).

Philodendron burle-marxii
G.M.Barroso

Hierba, hemiepfita.
Nativa. Amazonia. 500 m.
CAQ. No evaluada.
Colombia a Ecuador y N Brasil.
Arvalo 78 (MO).

Philodendron campii Croat

Rudas & Prieto 2005.


Hierba, trepadora, epfita.
Nativa. Amazonia, Andes. 100600 m.
AMA, CAQ, CAU, PUT. No
evaluada.
Colombia, Ecuador, Brasil.
Espitia 3072 (COL).

Philodendron
camposportoanum
G.M.Barroso

Hierba, trepadora.
Nativa. Guayana y Macarena.
198 m.
GUI, VAU. No evaluada.
Colombia a Brasil.
Schultes 19557 (US).

Philodendron canicaule
Croat & D.C.Bay

Croat et al. 2008.


Hierba.
Endmica. Pacfico. 50-185 m.
VAL. No evaluada.
Bay 251 (HT: MO; IT: B, COL,
CUVC, K, NY, US).

Philodendron caranoense
Croat et al.

Croat et al. 2013.


Hierba, epfita.
Endmica. Andes. 900 m.
CAQ. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Croat 98177 (HT: COL; IT:
HUAZ).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Philodendron cardonii Croat


Croat et al. 2010.
Hierba, epfita, hemiepfita.
Endmica. V Magdalena. 500 m.
ANT. No evaluada.
Croat 97893 (HT: MO; IT: HUA,
K, US).

Philodendron cataniapoense
G.S.Bunting
Rudas & Prieto 2005.
Hierba, trepadora.
Nativa. Amazonia. 110-120 m.
AMA. No evaluada.
Colombia a Brasil.
Pipoly 15569 (MO, US).

Philodendron chimantae
G.S.Bunting

Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena.
100-350 m.
CAQ. No evaluada.
Colombia, S Venezuela.
Arbelez 294 (MO).

Philodendron
chinchamayense Engl.

Hierba.
Nativa. Amazonia. 200 m.
VAU. No evaluada.
Colombia a Per.
Cuatrecasas 13134 (COL, US).

Philodendron chiriquense
Croat
Hierba.
Nativa. Andes. 1600 m.
CHO. No evaluada.
Colombia a Panam.
Croat 49905 (K, MO, US).

Philodendron chrysocarpum
Croat & D.C.Bay
Croat et al. 2008.
Hierba, trepadora, epfita,
hemiepfita.
Endmica. Pacfico. 40-465 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Croat 75684 (T: B, CAS, COL,
CUVC, F, K, MEXU, MO, NY,
PMA, QCNE, SEL, TEX, US,
VEN).

Philodendron colombianum
R.E.Schult.
Hierba, epfita.
Nativa. Amazonia, Andes. 2501500 m.
AMA, CAQ, NAR, PUT, VAU.
No evaluada.
Colombia a Per.
Plowman 2049 (COL, GH).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

731

AraCEAE

Angiospermas
Angiosperms

Philodendron coriaceum
Croat & D.C.Bay

Croat et al. 2008.


Hierba, epfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 50-800
m.
CHO, VAL. No evaluada.
Colombia a Ecuador.
Croat 75696 (T: B, COL, CUVC,
F, K, MO, NY, PMA, US).

Philodendron correae Croat


Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 1700 m.
NAR. No evaluada.
O Colombia a Panam.
Croat 48676 (MO, US).

Philodendron
craspedodromum R.E.Schult.
Schultes 1964.
Hierba.
Endmica. Guayana y Macarena.
450 m.
VAU. No evaluada.
Schultes 14246 (T: MO, US).

Philodendron croatii
Grayum

Hierba, trepadora.
Nativa. Pacfico. 10-100 m.
CHO. No evaluada.
Colombia, Panam.
Jcome 369 (COL, MO).

Philodendron cuneatum
Engl.

Hierba, trepadora, epfita.


Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 20-1870 m.
ANT, CAQ, CAU, CHO, NAR,
VAL. No evaluada.
Colombia a Per.
Davidse 5705 (MO).

Philodendron daguense
Linden & Andr
Hierba.
Endmica. Andes.

732

VAL. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Wallis s.n. (T: K?).
Nota: conocida solo del tipo,
recolectado en 1870 / known
only from the type; type
collected in 1870.

Philodendron danielii Croat


& Oberle

Hierba, trepadora.
Endmica. Andes. 1900-2560 m.
ANT. No evaluada.
Cordillera Central.
Juncosa 1043 (JAUM, MO).

Philodendron deflexum
Schott

Philodendron megalophyllum
Schott
Hierba, trepadora, epfita.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Pacfico. 30-1900 m.
AMA, CAQ, CES, CHO, MET,
NAR, PUT, QUI, RIS, SAN, VAL,
VAU. No evaluada.
Trpicos de Suramrica;
Trinidad.
Croat 98190 (MO).

Philodendron devianum
Croat

Croat et al. 2010.


Hierba, trepadora, epfita.
Endmica. Andes. 1485-1500 m.
VAL. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Croat 70714 (HT: MO; IT: B,
COL, CUVC, F, HUA, K, NY,
US).

Philodendron discretivenium
Croat & D.C.Bay
Croat et al. 2008.
Hierba, epfita.
Endmica. Andes, Pacfico. 501700 m.
CHO, NAR, VAL. No evaluada.

Croat 70462 (HT: MO; IT: B,


COL, CUVC, K, NY, PMA, US).

Philodendron divaricatum
K.Krause
Hierba.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 450 m.
AMA, MET. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per,
Bolivia, Brasil.
Stevenson 477 (COL).

Philodendron dodsonii Croat


& Grayum
Hierba, trepadora, epfita.
Nativa. Andes, Pacfico, V
Magdalena. 220-2000 m.
CUN, NAR, VAL. No evaluada.
Costa Rica a Ecuador.
Croat 62829 (COL, MO, NY).

Philodendron dryanderae
Croat & D.C.Bay

Croat et al. 2008.


Hierba, epfita.
Endmica. Pacfico. 150 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Croat 70137(HT: MO; IT: COL,
CUVC).

Philodendron dyscarpium
R.E.Schult.

Schultes 1963.
Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena.
180-700 m.
AMA, VAU. No evaluada.
Colombia, S Venezuela.
Schultes 20059 (HT: ECON; IT:
COL).

Philodendron edwinii Croat


& M.Correa
Croat et al. 2013.
Hierba.
Endmica. Andes. 900 m.
CAQ. No evaluada.
Cordillera Oriental.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AraCEAE

Angiosperms

Croat 100521 (HT: MO; IT:


HUAZ).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Colombia a Costa Rica.


Mora 326 (COL, MO).
Philodendron ensifolium subsp.
ensifolium

Philodendron
elaphoglossoides Schott

Philodendron ernestii Engl.

Rudas & Prieto 2005.


Hierba, trepadora, epfita.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 100-200 m.
AMA, GUI, VAU. No evaluada.
Colombia a Brasil.
Arias 1309 (COL).

Rudas & Prieto 2005.


Hierba, trepadora, epfita.
Nativa. Amazonia, Andes. 110930 m.
AMA, CAQ, MET, PUT. No
evaluada.
Colombia a Brasil.
Pipoly 15672 (CM, MO).

Philodendron elegans
K.Krause

Philodendron erubescens
K.Koch & Augustin

Hierba, trepadora, epfita.


Endmica. Andes. 500-2030 m.
ANT, QUI, TOL, VAL. No
evaluada.
Fernndez 5683 (COL, MO).

Philodendron ellipticum
Engl.

Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 50-760
m.
CHO. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Croat 57369 (COL).

Philodendron englerianum
Steyerm.

Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena.
475 m.
GUI. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Guyana,
Surinam.
Crdoba 128 (MO).
Philodendron englerianum subsp.
duidae (Steyerm.) G.S.Bunting

Philodendron ensifolium
Croat & Grayum
Hierba, trepadora, epfita,
hemiepfita.
Nativa. Pacfico. 50-350 m.
CHO, VAL. No evaluada.

Hierba, trepadora.
Nativa y cultivada, Endmica y
cultivada. Caribe. 520 m.
GUJ. No evaluada.
Engler 233 (MO).

Philodendron exile
G.S.Bunting

Hierba.
Nativa. Andes, V Magdalena.
700-900 m.
ANT. No evaluada.
Trpicos de Suramrica.
Giraldo 613 (HUA).

Philodendron fendleri
K.Krause

Hierba.
Nativa. Andes. 2000 m.
VAL. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Trinidad.
Croat 61425 (MO).

Philodendron ferrugineum
Croat

Hierba, trepadora, hemiepfita.


Nativa. Pacfico. 60 m.
CHO. No evaluada.
Colombia a Panam.
Croat 56246 (CM, COL, MO,
PMA).

Philodendron fibrillosum
Poepp.

Hierba, trepadora.
Nativa. Andes, Pacfico. 50-1325
m.
CAU, CHO. No evaluada.
Colombia a N Brasil.
Marulanda 1397 (HUA).

Philodendron fibrosum Croat


Croat et al. 2010.
Hierba.
Nativa. Andes. 1100-1800 m.
CAU, NAR. No evaluada.
SO Colombia, Ecuador.
Croat 69578 (MBM, MO, NY,
PSO).

Philodendron findens Croat


& Grayum
Hierba.
Nativa. Andes. 900-1180 m.
VAL. No evaluada.
Colombia a Costa Rica.
Cuatrecasas 14948 (F).

Philodendron
fragrantissimum (Hook.)
G.Don

Rudas & Prieto 2005.


Hierba, trepadora, epfita,
hemiepfita.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia, Pacfico. 10-1780 m.
AMA, ANT, BOL, CAQ, CAU,
CHO, GUJ, MET, SAN, VAU. No
evaluada.
Centroamrica y trpicos de
Suramrica.
Surez 561 (COL, MO).

Philodendron furcatum
Croat & D.C.Bay

Croat et al. 2008.


Hierba.
Endmica. Andes, Pacfico. 401480 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

733

AraCEAE

Angiospermas
Angiosperms

VAL. No evaluada.
Croat 80419 (CUVC, MO).

Philodendron
genevieveanum Croat

Croat et al. 2013.


Hierba.
Endmica. V Magdalena. 500 m.
ANT. No evaluada.
Croat 97883 (HT: HUA).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Philodendron gloriosum
Andr

Hierba.
Endmica. Andes, Orinoquia.
350-700 m.
CUN, MET. No evaluada.
Mora 252 (COL).

Philodendron goeldii
G.M.Barroso

Hierba, epfita, hemiepfita.


Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 50-160 m.
AMA, CAQ, GUI. No evaluada.
Trpicos de Suramrica.
Liesner 9022 (MO).

Philodendron grandifolium
(Jacq.) Schott
Hierba.
Nativa. Andes. 1465 m.
CUN. No evaluada.
N Suramrica.
Morales 468 (COL).

Philodendron grandipes
K.Krause

Hierba, epfita, hemiepfita.


Nativa. Andes, Pacfico. 20-1750
m.
ANT, CAU, CHO, NAR, VAL.
No evaluada.
Nicaragua a Ecuador.
Mora 272 (COL, MO).

734

Philodendron graveolens
Engl.

Hierba.
Endmica.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Lehmann 749 (T: B, destruido,
foto F).
Nota: conocida solo del tipo,
recolectado en O Colombia,
hacia 1870, sin ms datos de
localidad / known only from the
type; type collected in western
Colombia, with no locality data,
in 1870.

Philodendron grayumii
Croat
Hierba, trepadora, epfita.
Nativa. Pacfico. 0-60 m.
CHO. No evaluada.
Colombia a Costa Rica.
Mora 264 (COL, MO).

Philodendron grazielae
G.S.Bunting

Hierba, trepadora.
Nativa. Amazonia, Andes. 420810 m.
CAQ, PUT. No evaluada.
Colombia a N Brasil.
Rubiano 733 (COL).

Philodendron guttiferum
Kunth

Hierba, trepadora.
Nativa. Amazonia, Andes. 2251400 m.
AMA, PUT. No evaluada.
Trpicos de Suramrica.
Benavides 669 (HUA).

Philodendron hebetatum
Croat

Hierba, trepadora, epfita,


hemiepfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-2100
m.
ANT, CAU, CHO, NAR, RIS,
VAL. No evaluada.

Panam a Ecuador.
Mora 325 (COL, MO).

Philodendron hederaceum
(Jacq.) Schott

Philodendron jacquinii Schott,


Philodendron scandens K.Koch
& Sello
Hierba, trepadora, epfita,
hemiepfita.
Nativa. Andes, Caribe,
Orinoquia, Pacfico. 0-1650 m.
ANT, ATL, BOL, CAS, CES,
CHO, CUN, GUJ, MAG, MET,
NAR, NSA, RIS, SUC, VAL.
Preocupacin Menor (Propuesta
aqu).
Mxico a trpicos de Suramrica;
Antillas.
Mora 319 (COL, MO).

Philodendron heleniae Croat


Rudas & Prieto 2005.
Hierba, trepadora, epfita,
hemiepfita.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 0-1700 m.
AMA, ANT, BOY, CAU, CHO,
RIS, VAL. No evaluada.
Panam, NO Suramrica.
Croat 57424 (CHOCO, COL,
MO, US).
Philodendron heleniae subsp.
amazonense Croat, Philodendron
heleniae subsp. heleniae

Philodendron herthae
K.Krause

Hierba, trepadora, epfita,


hemiepfita.
Nativa. Amazonia, Andes. 1001420 m.
AMA, PUT, VAU. No evaluada.
Colombia a Per.
Cardona 624 (COL, MO).

Philodendron
heterocraspedon Croat &
D.C.Bay
Croat et al. 2008.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AraCEAE

Angiosperms

Hierba, epfita.
Endmica. Pacfico. 20-270 m.
VAL. No evaluada.
Croat 57543 (COL, JAUM, MO).

Colombia, Ecuador.
Ramrez 9545 (PSO, QCA).

Philodendron heterophyllum
Poepp.

Hierba, trepadora, epfita,


hemiepfita.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 180-650 m.
AMA, CAQ, GUI, PUT, VAU. No
evaluada.
Trpicos de Suramrica.
Schultes 15776 (COL, US).

Hierba, trepadora.
Nativa. Pacfico. 200-300 m.
CHO. No evaluada.
Colombia a Per y Bolivia.
Cuatrecasas 10934 (COL).

Philodendron heteropleurum
K.Krause
Hierba.
Nativa. Amazonia. 250 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per.
Duivenvoorden 1678 (COAH).

Philodendron hiberisiccans
Croat & D.C.Bay
Croat et al. 2008.
Hierba, epfita.
Endmica. Pacfico. 20-100 m.
VAL. No evaluada.
Croat 80584 (T: COL, CUVC,
HUA, K, MO, PMA, US).

Philodendron holtonianum
Schott

Hierba, trepadora, epfita,


hemiepfita.
Nativa. Amazonia, Andes, V
Cauca. 200-1500 m.
AMA, ANT, MET, RIS, SAN,
VAL. No evaluada.
Trpicos de Suramrica.
Silverstone-Sopkin 5418 (CUVC,
MO).

Philodendron hooveri Croat


& Grayum
Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 720-815 m.
NAR. No evaluada.

Philodendron hylaeae
G.S.Bunting

Philodendron ichthyoderma
Croat & Grayum
Hierba, trepadora, epfita,
hemiepfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 20-810
m.
ANT, CHO, VAL. No evaluada.
Colombia, Panam.
Mora 298 (COL, MO).

Philodendron immixtum
Croat
Hierba, trepadora, epfita,
hemiepfita.
Nativa. Pacfico. 0-20 m.
CHO. No evaluada.
Colombia, Panam.
Croat 83737 (COL, MO).

Philodendron
inaequilaterum Liebm.

Hierba, trepadora, epfita,


hemiepfita.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, V Cauca, V
Magdalena. 0-2400 m.
AMA, ANT, CAU, CES, CHO,
CUN, MET, NAR, NSA, PUT,
RIS, SAN, VAL. Preocupacin
Menor (Propuesta aqu).
Mxico a Bolivia.
Croat 57483 (CHOCO, COL,
HUA, MO).

Philodendron insigne Schott


Philodendron haematinum
R.E.Schult.
Rudas & Prieto 2005.
Hierba, epfita.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 160-580 m.
AMA, GUI, VAU. No evaluada.
N Suramrica E Andes.
Schultes 17876 (COL, US).

Philodendron jodavisianum
G.S.Bunting
Hierba, trepadora, epfita,
hemiepfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-1700
m.
CHO, NAR, VAL. No evaluada.
Mxico a Brasil.
Mora 3 (MO).

Philodendron karstenianum
Schott
Hierba, trepadora.
Endmica. Pacfico. 50-160 m.
CHO. No evaluada.
Karsten s.n. (IT: KIEL).
Nota: pobremente conocida;
tipo sin datos de localidad. La
identidad de los especmenes
de Choc requiere verificacin
/ poorly known; type without
locality data; identity of the
Choc specimens needs
verification.

Philodendron krugii Engl.

Hierba.
Nativa. Andes, Caribe. 0-1810 m.
ATL, CES. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Tobago.
Plowman 3562 (MO).

Philodendron laticiferum
Croat & M.M.Mora

Hierba, trepadora.
Endmica. Pacfico. 20-50 m.
ANT, CHO. No evaluada.
Mora 9 (COL, MO).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

735

AraCEAE

Angiospermas
Angiosperms

Philodendron lazorii Croat


Hierba.
Nativa. Pacfico. 50 m.
CHO. No evaluada.
Colombia, Panam.
Betancur 1226 (HUA, K, MO).

Philodendron lehmannii
Engl.

Ramrez & Mendoza 2002.


Hierba, hemiepfita.
Endmica. Andes. 940-1945 m.
NAR, VAL. No evaluada.
O Andes.
Croat 80177 (CAUP, MO).

Philodendron lentii Croat &


Grayum
Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 1700 m.
NAR. No evaluada.
Nicaragua a NO Ecuador.
Croat 48682 (CM, MO).

Philodendron leyvae GarcaBarr.

Hierba, trepadora, hemiepfita.


Endmica. Andes, V Magdalena.
200-1300 m.
ANT, BOY, CAU. No evaluada.
Garca-Barriga 15637A (HT:
COL).

Philodendron ligulatum
Schott

Hierba, trepadora, epfita,


hemiepfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 30-1200
m.
ANT, CHO. No evaluada.
Colombia a Nicaragua.
Mora 17 (COL, MO).
Philodendron ligulatum
var. heraclioanum Croat,
Philodendron ligulatum var.
ligulatum

736

Philodendron lindenii Schott


Hierba, trepadora.
Nativa. Andes, Caribe. 20-1333
m.
ATL, CES, MAG. No evaluada.
N Colombia, Venezuela.
Plowman 3689 (GH).

Philodendron linnaei Kunth

Endmica. Guayana y Macarena.


1500 m.
MET. No evaluada.
Philipson 2002 (HT: BM).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Philodendron malesevichiae
Croat

Philodendron decurrens
K.Krause, Philodendron nobile
W.Bull
Hierba, trepadora.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Pacfico. 100-500 m.
AMA, CAQ, CHO, GUI, VAU.
No evaluada.
Trpicos de Suramrica.
Cardona 625 (HUA, MO).

Hierba, epfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 40-2020
m.
ANT, CHO, HUI, VAL. No
evaluada.
Colombia, Panam.
Croat 57547 (CM, COL, G,
JAUM, MO).

Philodendron longipes Engl.

Croat et al. 2013.


Hierba, epfita.
Endmica. Andes. 900 m.
CAQ. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Croat 98145 (HT: HUAZ).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Hierba, trepadora, epfita.


Endmica. Andes, Pacfico. 40760 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Forero 1184 (COL, MO).

Philodendron longirrhizum
M.M.Mora & Croat

Hierba, trepadora, epfita.


Endmica. Andes. 1200-2400 m.
ANT, CAL, CHO, CUN, HUI,
QUI, RIS, VAL. No evaluada.
Idrobo 2915 (COL, MO).

Philodendron longistilum
K.Krause

Hierba.
Nativa. Amazonia. 100-250 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Per, Brasil.
Kress 91-3307 (COL, MO, US).

Philodendron macarenense
Croat
Croat et al. 2013.
Hierba, epfita.

Philodendron
marcocorreanum Croat et al.

Philodendron mcphersonii
Croat

Croat et al. 2010.


Hierba, epfita.
Endmica. Andes, V Magdalena.
200-1875 m.
ANT. No evaluada.
McPherson 13315 (HT: MO; IT:
HUA).

Philodendron
melanochrysum Linden &
Andr

Hierba, trepadora.
Endmica. Andes. 800 m.
ANT. No evaluada.
Croat 52022 (CHOCO, HUA,
MO, UB, VEN).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AraCEAE

Angiosperms

Philodendron merenbergense
Croat
Croat et al. 2010.
Hierba.
Endmica. Andes. 2300 m.
HUI. No evaluada.
Croat 51899 (HT: MO; IT: COL,
K, US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Philodendron mexicanum
Engl.

Hierba, epfita.
Nativa.
VAL. No evaluada.
Colombia a Mxico.
Gillis 11347 (FLAS).
Nota: conocida en Colombia
solo de una coleccin, sin
datos de localidad / known in
Colombia from one collection
without locality data.

Philodendron micranthum
Schott

Rudas & Prieto 2005.


Hierba, trepadora.
Nativa. Amazonia. 100-150 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Brasil.
Rudas 1731 (CM, MO).

Philodendron monsalveae
Croat & D.C.Bay

Croat et al. 2008.


Hierba, epfita.
Endmica. Pacfico. 20-200 m.
VAL. No evaluada.
Bay 75734 (B, COL, CUVC, K,
MO, US).

Philodendron montanum
Engl.

Hierba, trepadora, epfita,


hemiepfita.
Endmica. Andes. 1200-1900 m.
HUI, VAL. No evaluada.

Bay 325 (CM, COL, MEXU, MO,


NY, QCA).

Philodendron
multispadiceum Engl.

Hierba.
Endmica. 1450-1800 m.
ANT, CAU. No evaluada.
Fernndez 2704 (COL).

Philodendron muricatum
Schott

Hierba, trepadora.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 100-250 m.
GUI, MET. No evaluada.
N Suramrica.
Stevenson 650 (COL).

Philodendron narinoense
Croat

Hierba, hemiepfita.
Nativa. Andes. 1780-2010 m.
NAR. No evaluada.
SO Colombia, Ecuador.
Croat 71217 (HT: MO; IT: B,
COL, K, MO, NY, PSO, QCNE,
US).

Philodendron ninoanum
Croat & D.C.Bay

Croat et al. 2008.


Hierba, trepadora.
Endmica. Pacfico. 50-200 m.
VAL. No evaluada.
Croat 70128(HT: MO; IT:
CUVC).

Philodendron oblanceolatum
Croat & D.C.Bay
Croat et al. 2008.
Hierba, epfita.
Nativa. Pacfico. 5-185 m.
VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Killip 33250 (HT: US; IT: B, G,
K).

[Philodendron
obscurinervium Croat]

Ramrez & Mendoza 2002.


Nota: nombre indito /
unpublished name.

Philodendron oligospermum
Engl.
Ramrez & Mendoza 2002.
Hierba, trepadora, epfita,
hemiepfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 12002420 m.
HUI, NAR, PUT, VAL. No
evaluada.
Colombia, Ecuador.
Idrobo 2883 (COL, MO).

Philodendron opacum Croat


& Grayum
Hierba, trepadora, epfita,
hemiepfita.
Nativa. Andes. 0-900 m.
ANT, CHO, RIS. No evaluada.
Nicaragua a Ecuador.
Mora 305 (COL, MO).

Philodendron ornatum
Schott

Hierba, trepadora, hemiepfita.


Nativa. Amazonia, Andes. 2001330 m.
AMA, ANT, CAQ, MET. No
evaluada.
Suramrica tropical,
Trinidad-Tobago.
Cardona 636 (HUA, MO).

Philodendron palaciosii
Croat & Grayum
Hierba, hemiepfita.
Nativa. Amazonia. 450 m.
AMA, PUT. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Hutchison 3234 (MO).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

737

AraCEAE

Angiospermas
Angiosperms

Philodendron panamense
K.Krause

Hierba, trepadora, hemiepfita.


Nativa. Pacfico, V Magdalena.
20-500 m.
ANT, CHO. No evaluada.
Panam a N Per.
Mora 369 (COL, MO).

Philodendron panduriforme
(Kunth) Kunth
Hierba, trepadora, hemiepfita.
Nativa. Amazonia, Andes. 100700 m.
AMA, CAQ, PUT, VAU. No
evaluada.
Trpicos de Suramrica.
Palacios 2487 (MO).
Philodendron panduriforme var.
panduriforme

Philodendron patriciae
Croat

Croat et al. 2010.


Hierba, trepadora, epfita.
Endmica. Pacfico. 90-220 m.
CHO. No evaluada.
Grayum 7650 (HUA, MO).
Nota: a veces errneamente
citada como P. patricianum /
sometimes erroneously cited as
P. patricianum.

Philodendron paucinervium
Croat
Hierba.
Nativa. 274-800 m.
PUT, VAU. No evaluada.
Colombia a Per.
Plowman 2023 (GH, MO).

Philodendron pedatum
(Hook.) Kunth

Philodendron duisbergii
G.S.Bunting
Hierba, trepadora.
Nativa. Andes. 350-600 m.
CAQ, CHO, MET. No evaluada.

738

Trpicos de Suramrica.
Cardiel 1073 (COL, MO).

Philodendron phlebodes
G.S.Bunting

Hierba.
Nativa. Amazonia. 200-250 m.
VAU. No evaluada.
Trpicos de Suramrica.
Kress 91-3327 (MO, US).

Philodendron pipolyi Croat

Croat et al. 2010.


Hierba, trepadora.
Endmica. Andes. 1220-1750 m.
ANT, CHO. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Forero 3429 (COL, MO).

Philodendron planadense
Croat

Hierba, hemiepfita.
Nativa. Andes. 1350-2148 m.
NAR. No evaluada.
SO Colombia, Ecuador.
Croat 69581 (HT: MO; IT: B,
COL, CUVC, F, GB, HUA, K, M,
MO, NY, PSO, QCNE, S, SEL,
UB, US).

Philodendron
platypetiolatum Madison

Hierba, trepadora, hemiepfita.


Nativa. Pacfico. 0-100 m.
CHO. No evaluada.
Nicaragua a Ecuador.
Mora 322 (COL, MO).

Philodendron pogonocaule
Madison

Ramrez & Mendoza 2002.


Hierba.
Nativa. 1800 m.
NAR. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Croat 69594 (B, COL, K, MO).

Philodendron polliciforme
Croat & D.C.Bay

Croat et al. 2008.


Hierba, epfita.
Endmica. Pacfico. 50-230 m.
VAL. No evaluada.
Croat 70111 (CUVC, MO).

Philodendron
prominulinervium Croat

Hierba, hemiepfita.
Endmica. Andes. 1500-1900 m.
NAR. No evaluada.
SO Andes.
Croat 71385 (K, MO, PSO, US).

Philodendron
pseudauriculatum Croat

Hierba, trepadora, epfita,


hemiepfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-1700
m.
ANT, CHO, RIS, SAN. No
evaluada.
NO Colombia a Panam.
Mora 330 (COL, MO).

Philodendron pteropus Engl.


Hierba.
Nativa. Amazonia. 250 m.
CAQ. No evaluada.
Colombia a Brasil.
Romero-Castaeda 3989 (COL).

Philodendron puhuangii
Croat

Hierba, trepadora, epfita.


Endmica. Andes. 1820-1850 m.
NAR. No evaluada.
SO Andes.
Herrera 9339 (MO, PSO).

Philodendron pulchrum
G.M.Barroso

Hierba, epfita.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena. 27-700 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AraCEAE

Angiosperms

AMA, CAQ, GUI, MET, PUT,


VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Cardona 640 (HUA, MO).

Philodendron purpureoviride
Engl.
Hierba, epfita.
Nativa. Pacfico. 0-240 m.
CHO, NAR. No evaluada.
Costa Rica a Ecuador.
Croat 70891 (MO).

Philodendron radiatum
Schott

Hierba, trepadora.
Nativa. V Magdalena. 300 m.
ANT. No evaluada.
Mxico a norte de Colombia.
Croat 56776 (MO).
Philodendron radiatum var.
radiatum

Philodendron rayanum
Croat & Grayum

Hierba, trepadora, epfita,


hemiepfita.
Nativa. Pacfico, V Magdalena.
150-410 m.
ANT, CHO, SAN. No evaluada.
Colombia a Costa Rica.
Fonnegra 2927 (HUA).

Philodendron remifolium
R.E.Schult.

Schultes 1964.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 198-350 m.
VAU. No evaluada.
Colombia, S Venezuela.
Schultes 19553 (HT: ECON).
Philodendron remifolium subsp.
remifolium

Philodendron rhodoaxis
G.S.Bunting
Hierba.
Nativa. 20-1650 m.

CHO, NAR, VAL. No evaluada.


Centroamrica, Trpicos de
Suramrica.
Croat 57447 (CHOCO, COL,
MO).
Philodendron rhodoaxis subsp.
lewisii Croat & Grayum

Philodendron
rhodospathiphyllum Croat &
D.C.Bay

Croat et al. 2008.


Hierba.
Endmica. Andes, Pacfico. 40880 m.
VAL. No evaluada.
Croat 61292 (COL, HUA, JAUM,
MO, UB, VEN).

Philodendron ricaurtense
Croat

Croat et al. 2013.


Hierba.
Endmica. Andes. 1100 m.
NAR. No evaluada.
SO Colombia.
Croat 71420 (HT: MO; IT: PSO).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Philodendron rodrigueziae
Croat & Grayum
Ramrez & Mendoza 2002.
Hierba.
Nativa. Andes. 1700 m.
NAR. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Croat 73174 (MO).

Philodendron romeroi
Grayum

Hierba.
Endmica. SN Santa Marta.
1400-2600 m.
CES, MAG. No evaluada.
Plowman 3704 (COL).

Philodendron
roseocataphyllum Croat &
M.M.Mora

Hierba, epfita, hemiepfita.


Nativa. Andes, Pacfico. 0-1350
m.
ANT, CHO, VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Croat 57516 (CHOCO, COL,
CUVC, HUA, MO).

Philodendron roseospathum
Croat

Hierba, trepadora, epfita.


Nativa. Andes, Pacfico. 50-1400
m.
ANT, CHO, VAL. No evaluada.
Colombia, Panam.
Croat 57515 (CHOCO, CM,
COL, JAUM, MO, NY, PMA).
Philodendron roseospathum var.
roseospathum

Philodendron
rothschuhianum (Engl.)
Croat & Grayum

Hierba.
Nativa. Andes. 1700 m.
NAR. No evaluada.
Colombia a Centroamrica.
Croat 43567 (MO).

Philodendron
rubromaculatum Croat &
D.C.Bay

Croat et al. 2008.


Hierba, trepadora, hemiepfita.
Endmica. Pacfico. 20 m.
VAL. No evaluada.
Croat 75621(HT: MO; IT:
CUVC).

Philodendron rugosum
Bogner & G.S.Bunting
Hierba, trepadora.
Nativa. Andes.
PUT. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Plowman s.n. (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

739

AraCEAE

Angiospermas
Angiosperms

Philodendron ruizii Schott


Hierba.
Nativa. Andes. 800 m.
PUT. No evaluada.
Colombia a Bolivia.
Plowman 2032 (F).

Philodendron sagittifolium
Liebm.

Hierba, trepadora, hemiepfita.


Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta. 0-1700 m.
ANT, CHO, MAG, MET, NAR,
SAN. No evaluada.
Mxico a Venezuela.
Jcome 238 (COL, MO).

Philodendron sanmarcoense
Croat
Croat et al. 2013.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes? 740 m.
NAR? No evaluada.
SO Colombia?, NO Ecuador.
Nota: esperada; recolectada en
Carchi (Ecuador), a menos de
1 km de la frontera / expected;
collected in Carchi (Ecuador)
less than 1 km from the border.

Philodendron scalarinerve
Croat & Grayum

Hierba, trepadora, epfita.


Nativa. Andes, Pacfico. 30-1325
m.
CHO, NAR, VAL. No evaluada.
Costa Rica a Ecuador.
Croat 57485 (CHOCO, COL,
JAUM, K, MO, US).

Philodendron schmidtiae
Croat & C.E.Cern

Croat et al. 2013.


Hierba, hemiepfita.
Nativa. Amazonia? 300 m.
NAR?, PUT? No evaluada.
S Colombia?, Ecuador.
Nota: esperada; recolectada en
Sucumbos (Ecuador), a 2 km de

740

la frontera / expected; collected


in Sucumbos (Ecuador), 2 km
from the border.

Philodendron schottii
K.Koch

Philodendron talamancae Engl.


Grayum 2003a.
Hierba.
Nativa. Pacfico. 280 m.
NAR. No evaluada.
Mxico a Ecuador; Jamaica.
Benavides 2847 (MO).
Philodendron schottii subsp.
talamancae (Engl.) Grayum

Philodendron senatocarpium
Madison
Hierba, trepadora, epfita,
hemiepfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 50-1670
m.
ANT, CHO, NAR. No evaluada.
Colombia a Ecuador.
Gentry 34871 (COL, MO).

Philodendron serpens
Hook.f.

Hierba.
Nativa. Andes. 700-1500 m.
NAR, RIS, VAL. No evaluada.
O Colombia a Ecuador.
Croat 71673 (MO).

Philodendron silverstonei
Croat

Croat et al. 2010.


Hierba, trepadora.
Endmica. V Cauca. 1100 m.
RIS. No evaluada.
Silverstone-Sopkin 7305 (HT:
MO; IT: COL, CUVC, US).

Philodendron solimoesense
A.C.Sm.

Hierba.
Nativa. Amazonia, Orinoquia, V
Magdalena. 160-300 m.

AMA, CAQ, SAN, VIC. No


evaluada.
Trpicos de Suramrica.
Balczar 595 (COL).

Philodendron sparreorum
Croat

Hierba, trepadora, epfita.


Nativa. Andes, Pacfico. 45-1280
m.
CAU, CHO, NAR. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Juncosa 2438 (COL, MO).

Philodendron sphalerum
Schott

Hierba, trepadora.
Nativa. Amazonia. 100-500 m.
AMA, PUT. No evaluada.
Trpicos de Suramrica.
Lozano 540 (COL).

Philodendron squamicaule
Croat & Grayum
Hierba, trepadora, epfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 1001400 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Nicaragua a Ecuador.
Croat 57481 (CHOCO, COL,
MO).

Philodendron
squamipetiolatum Croat

Hierba, trepadora, epfita,


hemiepfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 25-1480
m.
CHO, VAL. No evaluada.
Panam a Ecuador.
Croat 56650 (COL, JAUM, MO).

Philodendron steyermarkii
G.S.Bunting
Hierba, trepadora, epfita,
hemiepfita.
Nativa. Guayana y Macarena.
75-650 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AraCEAE

Angiosperms

AMA, CAQ, GUI, VAU. No


evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil,
Per, Ecuador.
Davidse 27989 (B, F, MO, NY,
US).

Nativa. Andes, Pacfico. 5-2300


m.
ANT, CAU, CHO, CUN, NAR,
VAL. No evaluada.
Colombia a Ecuador.
Mora 355 (COL, MO).

Philodendron straminicaule
Croat

Philodendron sulcatum
K.Krause

Hierba, epfita.
Nativa. Pacfico. 100 m.
VAL. No evaluada.
Colombia a Costa Rica.
Killip 33060 (COL, US).

Philodendron striatum Croat


& D.C.Bay
Croat et al. 2008.
Hierba.
Endmica. Andes, Pacfico.
2-1700 m.
NAR, VAL. No evaluada.
Croat 75751(HT: MO; IT:
CUVC).

Philodendron strictum
G.S.Bunting

Hierba, trepadora, epfita.


Nativa. 119-2000 m.
ANT, CAL, CAU, CHO, CUN,
NAR, RIS. No evaluada.
Costa Rica a Ecuador y
Venezuela.
Croat 70714 (B, COL, CUVC, F,
HUA, K, MO, NY, S).

Philodendron suberosum
Croat & D.C.Bay

Croat et al. 2008.


Hierba, epfita.
Endmica. Pacfico. 0-230 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Croat 57371 (CHOCO, COL,
MO).

Philodendron subhastatum
K.Krause
Hierba, trepadora, epfita,
hemiepfita.

Hierba, trepadora, epfita,


hemiepfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 1001860 m.
ANT, CHO, NAR, VAL. No
evaluada.
Nicaragua a Ecuador.
Jcome 219 (COL, MO).

Philodendron sulcicaule
Croat

Hierba, trepadora, epfita,


hemiepfita.
Nativa. Pacfico. 50-160 m.
CHO. No evaluada.
Colombia a Costa Rica.
Hammel 15779 (COL, MO).

Philodendron tenue K.Koch


& Augustin

Philodendron ecuadorense Engl.,


Philodendron gracile Schott,
Philodendron sodiroanum Engl.
Croat 1997.
Hierba, trepadora.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 5-2300 m.
AMA, ANT, CAQ, CAU, CES,
CHO, HUI, NAR, QUI, RIS,
VAL. No evaluada.
Centroamrica a Venezuela y
Ecuador.
Mora 348 (COL, MO).

Philodendron tenuipes Engl.


Hierba, trepadora, epfita.
Nativa. Pacfico. 100-200 m.
CHO. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Galeano 5631 (COL, MO).

Philodendron tricostatum
Croat & D.C.Bay

Croat et al. 2008.


Hierba, trepadora, epfita,
hemiepfita.
Endmica. Pacfico. 50-140 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Croat 75727(HT: MO; IT: B,
COL, CUVC, K, US).

Philodendron tripartitum
(Jacq.) Schott

Hierba, trepadora, epfita,


hemiepfita.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia,
Pacfico. 0-1700 m.
AMA, ANT, CAQ, CAU, CHO,
CUN, HUI, MET, NAR, VAL. No
evaluada.
Mxico a trpicos de Suramrica.
Croat 56149 (COL, JAUM, MO).

Philodendron trojitense
Croat & D.C.Bay

Croat et al. 2008.


Hierba.
Endmica. Pacfico. 5-270 m.
VAL. No evaluada.
Croat 57590 (CAS, COL, MO,
US).

Philodendron tuerckheimii
Grayum

Ramrez & Mendoza 2002.


Hierba, trepadora, epfita,
hemiepfita.
Nativa. Andes. 1100-2050 m.
ANT, VAL. No evaluada.
S Mxico a Venezuela y Ecuador.
Pipoly 16573 (CM, COL, MEXU,
MO, NY, TEX).

Philodendron tysonii Croat

Hierba, trepadora, epfita,


hemiepfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-1700
m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

741

AraCEAE

Angiospermas
Angiosperms

CHO, NAR, RIS, VAL. No


evaluada.
Colombia, Panam.
Croat 48704 (AAU, MEXU, MO,
U, UC, W).

Philodendron
verrucapetiolum Croat

Hierba.
Nativa. Andes. 800 m.
MET. No evaluada.
Trpicos de Suramrica.
Lozano 7532 (COL).

Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 1100-2148 m.
NAR. No evaluada.
SO Colombia, Ecuador.
Croat 71581 (B, COL, F, GB,
HUA, K, MO, NY, PSO, US,
VEN).

Philodendron urraoense
Croat

Philodendron verrucosum
Schott

Philodendron uleanum Engl.

Croat et al. 2010.


Hierba, epfita, hemiepfita.
Endmica. Andes. 910-1750 m.
ANT. No evaluada.
Pipoly 17670 (HT: MO; IT:
JAUM).

Philodendron venezuelense
G.S.Bunting

Hierba, epfita.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 65-350 m.
AMA, CAQ, GUI, MET, VAU.
No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Arbelez 720 (COL, HUA, MO).

Philodendron venulosum
Croat & D.C.Bay

Croat et al. 2008.


Hierba, epfita.
Endmica. Pacfico. 40-500 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Croat 57284 (CHOCO, COL,
MO).

Philodendron venustum
G.S.Bunting

Hierba, epfita.
Nativa. Amazonia, Andes. 150700 m.
AMA, MET, PUT, VAU. No
evaluada.

742

Colombia, Venezuela, Per.


Croat 56810 (COL, JAUM; MO).

Ramrez & Mendoza 2002.


Hierba, trepadora, epfita,
hemiepfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 2302000 m.
ANT, CAU, CHO, CUN, NAR,
RIS, VAL. No evaluada.
Costa Rica a Per.
Pipoly 17215 (JAUM, MO).

Philodendron victoriae
G.S.Bunting
Hierba, trepadora.
Nativa. Amazonia. 200 m.
GUV. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Crdenas 7153 (COAH).

Philodendron wadedavisii
Croat
Croat & Yu 2006.
Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena.
200-700 m.
AMA, VAU. No evaluada.
Colombia a NO Brasil.
Schultes 14457 (HT: GH; IT:
MO).

Philodendron wendlandii
Schott

Hierba.
Nativa. Andes, V Magdalena.
415-600 m.

TOL, VAL. No evaluada.


Colombia a Nicaragua.
Croat 38589 (MO).

Philodendron wilburii Croat


& Grayum
Hierba, epfita, hemiepfita.
Nativa. Andes. 1700 m.
NAR. No evaluada.
Colombia a Costa Rica.
Croat 48696 (MO).
Philodendron wilburii var.
longipedunculatum Croat &
Grayum, Philodendron wilburii
var. wilburii
Nota: a menudo citada
errneamente como wilburi
/ often erroneously cited as
wilburi.

Philodendron wittianum
Engl.

Rudas & Prieto 2005.


Hierba, trepadora, epfita,
hemiepfita.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 100-800 m.
AMA, CAQ, GUI, PUT, VAU. No
evaluada.
Trpicos de Suramrica.
Garca-Barriga 13962 (COL).

Philodendron woronowii
K.Krause

Hierba.
Endmica. V Magdalena. 200 m.
ANT. No evaluada.
Woronow 4528 (T: LE).

Philodendron wurdackii
G.S.Bunting

Rudas & Prieto 2005.


Hierba, epfita, hemiepfita.
Nativa. Amazonia, Orinoquia.
110-500 m.
AMA, MET. No evaluada.
Trpicos de Suramrica.
Idrobo 2571 (COL, MO).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AraCEAE

Angiosperms

Philonotion Schott

Rhodospatha Poepp.

2 especies

11 especies

Philonotion americanum
(A.M.E.Jonker & Jonker)
S.Y.Wong & P.C.Boyce

Schismatoglottis americana
A.M.E.Jonker & Jonker
Bunting 1960; Wong et al. 2010.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 100-400 m.
VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil,
Guayanas.
Nota: reportada de Vaups pero
no se localizaron especmenes
/ reported from Vaups but no
specimens were located.

Philonotion spruceanum
Schott

Bunting 1960; Wong et al. 2010.


Hierba.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 150-300
m.
AMA, GUI, VAU. No evaluada.
E Colombia, Venezuela, NO
Brasil.
Crdenas 24416 (COAH).

Pistia L.
1 especie
Pistia stratiotes L.

Rangel-Ch. et al. 2004.


Hierba, Acutica.
Nativa y cultivada. Amazonia,
Andes, Caribe, Orinoquia,
Pacfico, V Cauca, V Magdalena.
0-2000 m.
AMA, ANT, ARA, BOL, CAU,
CHO, CR, CUN, HUI, MAG,
VAL, VAU. Preocupacin Menor
(Propuesta aqu).
Trpicos y subtrpicos alrededor
del mundo.
Forero 64 (COL, MO).

Rhodospatha brachypoda
G.S.Bunting

Hierba, hemiepfita.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 40-960 m.
AMA, CHO, PUT. No evaluada.
N Suramrica.
Croat 83744 (MO).

Rhodospatha densinervia
Engl. & K.Krause

Ramrez & Mendoza 2002.


Hierba, trepadora, epfita,
hemiepfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 4802780 m.
ANT, CHO, NAR. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per.
Croat 72441 (MO).

Rhodospatha dodsonii Croat


Ramrez & Mendoza 2002.
Hierba, trepadora.
Nativa. Andes. 1700 m.
NAR. No evaluada.
SO Colombia, Ecuador.
Croat 73175 (MO, QCNE).

Rhodospatha guasareensis
G.S.Bunting
Hierba, hemiepfita.
Nativa. Caribe. 350 m.
GUJ. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Gentry 55395 (MO).

Rhodospatha latifolia Poepp.


Hierba, trepadora.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 0-2350 m.
ANT, CAQ, CAU, CHO, PUT,
RIS, SAN. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Brasil,
Bolivia.
Fernndez 11196 (COL).

Rhodospatha latifolia var.


gorgonensis Croat

Rhodospatha monsalveae
Croat & D.C.Bay

Hierba, trepadora, epfita,


hemiepfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 20-1430
m.
ANT, CHO, NAR, VAL. No
evaluada.
Panam a Ecuador.
Galeano 3658 (COL).
Nota: a menudo citada
errneamente como monsalvae
/ often erroneously cited as
monsalvae.

Rhodospatha moritziana
Schott

Hierba, trepadora.
Nativa. Andes, Orinoquia,
Pacfico. 5-1900 m.
ANT, CAU, CHO, MET, NSA,
VAL. No evaluada.
Costa Rica a Ecuador y Brasil.
Idrobo 4885 (COL).

Rhodospatha oblongata
Poepp.

Rhodospatha longipes Engl.


Govaerts & Frodin 2002.
Hierba, trepadora, epfita,
hemiepfita.
Nativa. Amazonia, Andes,
Orinoquia, Pacfico. 5-1800 m.
CAQ, CAU, CHO, CR, MET,
NAR, VAL, VAU. No evaluada.
Colombia, Brasil.
Forero 4302 (COL).

Rhodospatha pellucida Croat


& Grayum
Hierba, epfita, hemiepfita.
Nativa. Pacfico. 50-300 m.
CHO, NAR. No evaluada.
Nicaragua a Ecuador.
Daz 1104 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

743

AraCEAE

Angiospermas
Angiosperms

Rhodospatha venosa Gleason


Hierba, trepadora, epfita,
hemiepfita.
Nativa. Amazonia, Andes. 2002220 m.
AMA, ANT, CAQ, MAG, RIS,
VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Guyana,
Surinam, Brasil.
Croat 56811 (COL).

Rhodospatha wendlandii
Schott

Hierba, trepadora, epfita.


Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, V Magdalena. 0-1420
m.
ANT, CHO, PUT, RIS, SAN,
VAL. No evaluada.
Colombia a Mxico.
Galeano 5558 (COL).

Schismatoglottis Zoll. &


Moritzi
1 especie
Schismatoglottis spruceana
(Schott) G.S.Bunting

Schismatoglottis spruceana var.


williamsii (Steyerm.) G.S.Bunting
Hierba.
Nativa. Amazonia. 150-850 m.
AMA, GUI, VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Surinam,
Brasil.
Garca 20905 (COL).

Spathiphyllum Schott
21 especies, 1 especie endmica
Spathiphyllum cannifolium
(Sims) Schott

Bunting 1960; Cardona 2004.


Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia.
40-1900 m.

744

AMA, CAQ, CAS, CUN, GUI,


GUV, MET, NSA, PUT, SAN,
VAU, VIC. Preocupacin Menor
(Propuesta aqu).
Colombia, Venezuela, Brasil,
Per, Ecuador; Trinidad.
Crdenas 5757 (COL).
Spathiphyllum cannifolium var.
nanum Engl.

Spathiphyllum dressleri
Croat & F.Cardona

Cardona 2004; Croat & Cardona


2004.
Hierba.
Nativa. Pacfico. 0-50 m.
CHO. No evaluada.
Colombia, Panam.
Callejas 11244 (HUA).

Spathiphyllum floribundum
(Linden & Andr) N.E.Br.
Bunting 1960; Cardona 2004.
Hierba.
Nativa. Andes, Caribe, V
Magdalena. 40-1300 m.
ANT, BOL, BOY, CAL, CR,
CUN, NSA, SAN. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Venezuela,
Guayana Francesa, El Salvador,
Panam.
Daly 5887 (COL).

Spathiphyllum
friedrichsthalii Schott

Bunting 1960; Cardona 2004.


Hierba.
Nativa y cultivada. Pacfico.
0-400 m.
ANT, CAU, CHO, NAR, VAL.
No evaluada.
Colombia, Centroamrica.
Forero 4650 (COL).

Spathiphyllum fulvovirens
Schott
Bunting 1960; Cardona 2004.
Hierba.

Nativa. Amazonia, Andes,


Pacfico, V Magdalena. 20-1550
m.
ANT, CAQ, CHO, PUT, SAN,
VAL. No evaluada.
Colombia a Nicaragua.
Cuatrecasas 10665 (COL).

Spathiphyllum grandifolium
Engl.

Bunting 1960; Cardona 2004.


Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico, V Cauca.
500-1200 m.
NAR, QUI, RIS. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Silverstone 7441 (CUVC).

Spathiphyllum humboldtii
Schott

Bunting 1960; Cardona 2004.


Hierba.
Nativa. Orinoquia. 120 m.
VIC. No evaluada.
Colombia, Guyana, Venezuela.
Vincelli 1280 (COL).

Spathiphyllum juninense
K.Krause

Bunting 1960; Cardona 2004.


Hierba.
Nativa. Amazonia. 230-380 m.
CAQ, PUT. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per.
Gentry 9110 (COL).

Spathiphyllum kalbreyeri
G.S.Bunting

Bunting 1960; Cardona 2004.


Hierba.
Nativa. Andes, V Magdalena.
100-1030 m.
ANT, CAL, SAN. No evaluada.
Colombia, Panam.
Cardona 1049 (HUA).

Spathiphyllum laeve Engl.


Bunting 1960; Cardona 2004.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AraCEAE

Angiosperms

Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-600 m.
ANT, CHO. No evaluada.
Nicaragua a Ecuador.
Betancur 6016 (COL).

Spathiphyllum lanceifolium
(Jacq.) Schott

Spathiphyllum kochii Engl. &


K.Krause
Bunting 1960; Cardona 2004.
Hierba.
Nativa. Andes, V Magdalena.
700-1200 m.
ANT, CAL, CUN, SAN, TOL. No
evaluada.
Colombia, Venezuela.
Cardona 1090 (HUA).

Spathiphyllum minus
G.S.Bunting

Bunting 1960; Cardona 2004.


Hierba.
Nativa. Amazonia. 213 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per.
Schultes 15824 (COL).

Spathiphyllum patinii
(R.Hogg) N.E.Br.

Bunting 1960; Cardona 2004.


Hierba.
Nativa. Andes, V Magdalena.
200-1400 m.
ANT, BOL, SAN, VAL. No
evaluada.
Colombia, Panam.
Orozco 614 (COL).

Spathiphyllum perezii
G.S.Bunting

Bunting 1960; Cardona 2004.


Hierba.
Nativa. Andes, V Magdalena.
55-820 m.
ANT, CR. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Ramrez 1754 (COL).

Spathiphyllum phryniifolium
Schott
Bunting 1960; Cardona 2004.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 50-1830
m.
ANT, CHO, SAN. No evaluada.
Colombia, Centroamrica.
Cardona 1120 (HUA).

Spathiphyllum quindiuense
Engl.
Bunting 1960; Cardona 2004.
Hierba.
Nativa. Andes, V Magdalena.
100-1550 m.
ANT, QUI, TOL. No evaluada.
Colombia, Panam.
Orozco 616 (COL).

Spathiphyllum schomburgkii
Schott
Bunting 1960; Cardona 2004.
Hierba.
Nativa. V Magdalena. 300 m.
ANT, SAN. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Callejas 2397 (HUA).

Spathiphyllum silvicola
R.A.Baker

Bunting 1960; Cardona 2004.


Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 50-930
m.
ANT, CHO. No evaluada.
Colombia, Costa Rica.
Rentera 3500 (JAUM).

Spathiphyllum tenerum Engl.


Bunting 1960; Cardona 2004.
Hierba.
Nativa. Amazonia. 110 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Per.
Lpez 4375 (COAH).

Spathiphyllum wallisii Regel


Bunting 1960; Cardona 2004.
Hierba.
Nativa y cultivada, Endmica y
cultivada. 1465 m.
ANT. No evaluada.
Prob. nativa de Colombia.
Atehorta 62 (JAUM).

Spathiphyllum zetekianum
Standl.
Hierba.
Nativa. Pacfico. 40 m.
CHO. No evaluada.
Colombia, Panam.
Jcome 314 (COL).

Spirodela Schleid.
2 especies
Spirodela intermedia
W.Koch

Landolt 1986; Schmidt-Mumm


1992; Davenport & Haynes 2001.
Hierba, Acutica.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, V Magdalena. 0-3020 m.
AMA, ANT, ATL, BOL, BOY,
CR, CUN, HUI, SAN. No
evaluada.
Centroamrica a N Argentina.
Schmidt-Mumm 494 (COL).

Spirodela polyrhiza (L.)


Schleid.

Schmidt-Mumm 1992;
Davenport & Haynes 2001.
Hierba, Acutica.
Nativa. Caribe, V Magdalena.
100-200 m.
CR, HUI, MAG. No evaluada.
Cosmopolita.
Landolt 74/95 (COL, ZT).

Stenospermation Schott
40 especies, 18 especies
endmicas

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

745

AraCEAE

Angiospermas
Angiosperms

Stenospermation ammiticum
G.S.Bunting
Stenospermation ammiticum
subsp. neblinae G.S.Bunting
Hierba, epfita.
Nativa. Guayana y Macarena.
200-250 m.
GUI, VAU. No evaluada.
Colombia a Guayana.
Fernndez-Prez 6914 (COL).

Stenospermation
amomifolium (Poepp.)
Schott

Monstera amomifolia Poepp.,


Rhodospatha amomifolia
(Poepp.) J.F.Macbr.
Rudas & Prieto 2005.
Hierba, trepadora, epfita.
Nativa. Amazonia. 100-500 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil,
Per, Ecuador.
Sastre 3113 (COL).

Stenospermation andreanum
Engl.
Gmez 1983.
Hierba, trepadora, epfita,
hemiepfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-1750
m.
ANT, CAU, CHO, NAR, VAL.
No evaluada.
Costa Rica a Per.
Gentry 40420 (COL, MO).

Stenospermation
angosturense Engl.

Engler & Krause 1908.


Hierba.
Nativa. Andes. 1600-2200 m.
ANT. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Lehmann 7355 (IT: F, K).

746

Stenospermation
angustifolium Hemsl.

Gmez 1983.
Hierba, trepadora, epfita,
hemiepfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-2440
m.
ANT, CAU, CHO, NAR, RIS,
VAL. No evaluada.
Colombia a Costa Rica.
Gentry 41025 (COL).

Stenospermation archeri
K.Krause

Hierba, trepadora, epfita.


Endmica. Pacfico. 75 m.
CHO. No evaluada.
Archer 2009 (IT: US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Stenospermation
densiovulatum Engl.

Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-2225
m.
ANT, VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Bolivia.
Forero 8934 (COL).

Stenospermation ellipticum
Croat & D.C.Bay

Croat et al. 2007a.


Hierba.
Endmica. Andes, Pacfico. 301070 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Croat 80474 (CUVC, MO).

Stenospermation escobariae
Croat & D.C.Bay
Croat et al. 2007a.
Hierba.
Nativa. Pacfico. 100 m.
VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Croat 75757 (K, MO).

Stenospermation flavum
Croat & D.C.Bay
Croat et al. 2007a.
Hierba.
Endmica. Pacfico. 100 m.
VAL. No evaluada.
Croat 75691 (HT: MO).

Stenospermation gentryi
Croat

Hierba.
Nativa. Andes. 1780-2010 m.
NAR. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Croat 71173 (HT: MO).

Stenospermation
glaucophyllum Croat &
D.C.Bay

Croat et al. 2007a.


Hierba, hemiepfita.
Endmica. Pacfico. 20-160 m.
VAL. No evaluada.
Croat 70147 (HT: MO; IT:
CUVC, US).

Stenospermation laevis Croat


Croat et al. 2007a.
Hierba, epfita.
Endmica. Andes. 1200-1800 m.
CAU, NAR. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Croat 69638 (HT: MO; IT: B,
COL, K, NY, PSO, US).

Stenospermation longifolium
Engl.

Stenospermation maximum Engl.


Ramrez & Mendoza 2002.
Hierba.
Nativa. Andes. 1780-2500 m.
CAU, NAR, VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Croat 38553 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AraCEAE

Angiosperms

[Stenospermation
longipetiolatum Engl.]

Ramrez & Mendoza 2002.


Nota: registro basado en
identificacin errnea / record
based on a misidentification.

Stenospermation longispadix
Croat
Ramrez & Mendoza 2002.
Hierba, trepadora, epfita.
Nativa. Andes. 1750-2010 m.
NAR. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Croat 69630 (MO).

Stenospermation
marantifolium Heml.

Gmez 1983.
Hierba, hemiepfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-2000
m.
CHO. No evaluada.
O Colombia a Costa Rica.
Tate 401 (HT: K).

Stenospermation monsalveae
Croat & Bay
Croat et al. 2007a.
Hierba, trepadora, epfita.
Endmica. Pacfico. 30-100 m.
VAL. No evaluada.
Croat 75690 (HT: MO, IT: COL,
CUVC, K, US).
Nota: a veces errneamente
escrito monsalvae / sometimes
misspelled monsalvae.

Stenospermation
multiovulatum (Engl.)
N.E.Br.

Stenospermation spruceanum var.


multiovulatum Engl.
Gmez 1983.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 50-1870
m.

CHO, VAL. No evaluada.


Colombia, Ecuador.
Bay 255 (MO).

Stenospermation parvum
Croat & A.Gomez
Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 700 m.
PUT. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per,
Bolivia.
Croat 51757 (MO).

Stenospermation pittieri
Steyerm.

Hierba.
Nativa. Andes? 2000-2300 m.
NSA? No evaluada.
NE Colombia?, NO Venezuela.
Nota: esperada; recolectada en
Tchira (Venezuela), a menos
de 5 km de la frontera; un
espcimen citado en Tropicos
como de Nario (Croat 55008)
es en realidad de Tchira /
expected; collected in Tchira
(Venezuela), less than 5 km from
the border; a specimen (Croat
55008) cited in Tropicos as from
Nario is actually from Tchira.

Stenospermation
popayanense Schott

Engler & Krause 1908.


Hierba, epfita, hemiepfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 20002530 m.
CAU, VAL. No evaluada.
Croat 61416 (MO).
Nota: registros de Nario
(Ramrez-P. & Mendoza-C. 2002)
y de pases vecinos estn basados
en identificaciones errneas /
records from Nario (Ramrez-P.
& Mendoza-C., 2002) and from
neighboring countries are based
on misidentifications.

Stenospermation robustum
Engl.

Gmez 1983; Mora 2001.


Hierba, trepadora, epfita,
hemiepfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-2430
m.
ANT, CHO, VAL. No evaluada.
Guatemala a Colombia y Per.
Croat 61404 (MO).
Nota: los especmenes
colombianos atribuidos a esta
especie son heterogneos y
requieren revisin / Colombian
specimens attributed to this
species are heterogeneous and
require revision.

Stenospermation sessile Engl.


Hierba, trepadora.
Nativa. Andes. 1890 m.
CHO. No evaluada.
Colombia a Costa Rica.
Gentry 28724 (COL).
Nota: conocida en Colombia
solo de un espcimen / known
in Colombia from a single
specimen.

Stenospermation spruceanum
Schott
Rhodospatha spruceana (Schott)
J.F.Macbr., Rhodospatha
weberbaueri (Engl.) J.F.Macbr.
Engler & Krause 1908; Gmez
1983.
Hierba, hemiepfita.
Nativa. Amazonia, Andes. 3601900 m.
AMA, CHO. No evaluada.
Venezuela, Colombia, Per.
Palacios 877 (COAH).

Stenospermation
steyermarkii G.S.Bunting

Mora 2001 (citado como S.


multiovulatum).
Hierba, trepadora, epfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 50-2330
m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

747

AraCEAE

Angiospermas
Angiosperms

ANT, CHO, VAL. No evaluada.


Colombia, Venezuela, Surinam,
Guayana Francesa, Ecuador,
Per.
Mora 13 (COL).
Nota: tratada anteriormente
como sinnimo de S.
multiovulatum; no obstante,
las dos especies son claramente
diferentes / previously treated as
a synonym of S. multiovulatum,
but the two species are clearly
different.

[Stenospermation ulei
K.Krause]

Ramrez & Mendoza 2002.


Nota: registro basado en
identificacin errnea / record
based on a misidentification.

Stenospermation velutinum
Croat & D.C.Bay
Croat et al. 2007a.
Hierba.
Endmica. Pacfico. 140 m.
VAL. No evaluada.
Croat 70232 (HT: MO; IT:
QCNE, VEN).

Stenospermation wallisii
Mast.

Ramrez & Mendoza 2002.


Hierba, hemiepfita.
Nativa. Andes. 1800-1900 m.
NAR. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Luteyn 13995 (NY).

Stenospermation
weberbaueri Engl.

Hierba, hemiepfita.
Nativa. Andes. 700-2300 m.
ANT, CAU, CHO, NAR, VAL.
No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per.
Betancur 883 (HUA, MO).

748

Stenospermation zeacarpium
Madison
Stenospermation killipii Croat &
A.P.Gmez
Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 730-830 m.
CHO. No evaluada.
Colombia a Bolivia.
Forero 6565 (COL).

Stenospermation sp. nov. 1


Castao-R. 2011.
Trepadora, epfita.
Endmica. Andes. 400-700 m.
ANT. No evaluada.
Alverson 403 (COL).

Stenospermation sp. nov. 2

Castao-R. 2011.
Hierba, trepadora, hemiepfita.
Endmica. Andes, Pacfico. 1001300 m.
CHO, RIS, VAL. No evaluada.
Gentry 40750 (COL, MO).

Stenospermation sp. nov. 3

Castao-R. 2011.
Hierba.
Endmica. Andes. 1350-1750 m.
ANT, CHO. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Castao-R, 1069 (HT: COL).

Stenospermation sp. nov. 4

Castao-R. 2011.
Hierba, epfita, hemiepfita.
Endmica. Andes. 950-1400 m.
NAR. No evaluada.
Hammel 17197 (MO).

Stenospermation sp. nov. 5

Hierba.
Endmica. Andes. 1700-2500 m.
CUN, SAN. No evaluada.
Romero-Castaeda 6782 (COL).

Stenospermation sp. nov. 6

Hemiepfita.
Endmica. Andes, Pacfico. 501370 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Forero 3234 (COL).

Stenospermation sp. nov. 7

Hierba.
Endmica. Andes. 1900-2350 m.
VAL. No evaluada.
Juncosa 701 (?).

Stenospermation sp. nov. 8

Epfita.
Endmica. Andes. 1100-1400 m.
NAR. No evaluada.
Croat 71556 (?).

Stenospermation sp. nov. 9

Epfita, hemiepfita.
Endmica. Andes, Pacfico. 50900 m.
NAR, VAL. No evaluada.
Monsalve 935 (?).

Stenospermation sp. nov. 10

Hierba.
Endmica. Andes. 1750-2150 m.
VAL. No evaluada.
Croat 56726 (?).

Stenospermation sp. nov. 11

Hierba.
Endmica. Andes. 1900-2100 m.
VAL. No evaluada.
Croat 80649 (?).

Syngonium Schott
13 especies, 1 especie endmica
Syngonium angustatum
Schott

Croat 1982 (1981).


Hierba, trepadora.
Nativa. Islas Caribeas. 200-250
m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AraCEAE

Angiosperms

SAP. No evaluada.
Centroamrica, Caribe.
Daz 239 (COL).

Syngonium atrovirens
G.S.Bunting

Croat 1982 (1981).


Hierba, trepadora.
Nativa. Andes. 600 m.
CAU. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Venezuela,
Brasil, Bolivia.
Snchez 3042 (COL).

Syngonium chocoanum Croat


Croat 1982 (1981).
Hierba, trepadora, epfita,
hemiepfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-900 m.
CHO, NAR, RIS, VAL. No
evaluada.
Panam a Ecuador.
Forero 3324 (COL).

Syngonium crassifolium
(Engl.) Croat

Porphyrospatha crassifolia Engl.


Croat 1982 (1981).
Hierba, epfita, hemiepfita.
Nativa. Andes. 1800 m.
ANT. No evaluada.
Venezuela a Ecuador.
Lehmann 12300 (MO).

Syngonium erythrophyllum
G.S.Bunting
Croat 1982 (1981).
Hierba, trepadora, hemiepfita.
Nativa. Pacfico. 20-160 m.
CHO. No evaluada.
Colombia, Panam.
Galeano 5521 (MO).

Syngonium foreroanum
Croat

Croat 1982 (1981).


Hierba, hemiepfita.
Endmica. Andes. 1300 m.
CHO. No evaluada.

Cordillera Occidental.
Forero 3385 (HT: COL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Syngonium hastifolium Engl.


Rudas & Prieto 2005.
Hierba, trepadora, hemiepfita.
Nativa. Amazonia. 100 m.
AMA. No evaluada.
Amazonia.
Prieto 145 (COL?).

Syngonium hoffmannii
Schott

Croat 1982 (1981).


Hierba, hemiepfita.
Nativa. Pacfico. 235 m.
NAR. No evaluada.
Centroamrica a Colombia y
Brasil.
Gonzlez 280 (MO).

Syngonium llanoense Croat


Croat 1982 (1981).
Hierba, trepadora.
Nativa. Pacfico. 30-200 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Colombia, Panam.
Jcome 380 (COL).

[Syngonium macrocarpum
Engl.]

Nota: registro dudoso / dubious


record.

Syngonium macrophyllum
Engl.

Croat 1982 (1981).


Hierba, trepadora, epfita,
hemiepfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 2-1700
m.
ANT, CHO, NAR, VAL. No
evaluada.
Mxico a Ecuador.
Betancur 2976 (COL).

Syngonium podophyllum
Schott

Syngonium vellozianum Schott


Croat 1982 (1981).
Hierba, trepadora, epfita,
hemiepfita.
Nativa. Amazonia, Andes, Islas
Caribeas, Caribe, Orinoquia,
Pacfico, V Magdalena. 0-2420
m.
AMA, ANT, CAU, CHO,
CUN, HUI, MAG, MET, NAR,
PUT, QUI, RIS, SAP, SAN. No
evaluada.
Mxico a Ecuador y Guayanas.
Galeano 2137 (COL).
Syngonium podophyllum var.
podophyllum

Syngonium triphyllum Croat


Croat 1982 (1981).
Hierba, hemiepfita.
Nativa. Pacfico. 0-100 m.
CHO. No evaluada.
Honduras a Ecuador.
Croat 57453 (COL).

Syngonium yurimaguense
Engl.

Croat 1982 (1981).


Hierba, trepadora, hemiepfita.
Nativa. Amazonia, Andes,
Orinoquia, V Magdalena. 0-1200
m.
AMA, ANT, CHO, MET, PUT,
VAU. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per, Brasil,
Bolivia.
Betancur 1232 (COL).

Urospatha Schott
6 especies, 1 especie endmica
Urospatha angustiloba Engl.
Engler 1878.
Hierba.
Nativa. Amazonia. 80-90 m.
GUI. No evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

749

AraCEAE

Angiospermas
Angiosperms

Colombia, Venezuela, Brasil.


Franco-Rosselli 6044 (COAH,
MO).

Urospatha antisylleptica
R.E.Schult.

Schultes 1963.
Hierba.
Nativa. Amazonia. 240-580 m.
AMA, GUI, VAU. No evaluada.
Jaramillo-Meja 4880 (COL).

Urospatha loefgreniana Engl.


Engler 1905.
Hierba.
Nativa. Amazonia. 0-200 m.
AMA. No evaluada.
NE Brasil y SE Colombia.
Loefgren 1121 (P).

Urospatha sagittifolia
(Rudge) Schott

Urospatha caudata (Poepp.)


Schott
Steyermark et al. 1995; Martnez
& Galeano 2001; Govaerts &
Frodin 2002.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 5-700 m.
AMA, CAQ, GUI, GUV, PUT,
VAU, VIC. No evaluada.
Brasil, Amazonia.
Croat 56828 (COL, MO).

Urospatha somnolenta
R.E.Schult.

Schultes 1958.
Hierba.
Endmica. Amazonia. 0-200 m.
VAU. No evaluada.
Schultes 15402 (HT: GH; IT:
ECON, MO, U).
Nota: conocida solo del tipo.
Prob. sinnimo de U. sagittifolia /
known only from the type; prob.
a synonym of U. sagittifolia.

750

Urospatha wurdackii
(G.S.Bunting) A.Hay

Cyrtosperma wurdackii
G.S.Bunting, Urospathella
wurdackii (G.S.Bunting)
G.S.Bunting
Steyermark et al. 1995; Govaerts
& Frodin 2002; Crdenas-Lpez
2007.
Hierba, Acutica.
Nativa. Guayana y Macarena.
90-150 m.
GUI. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Crdens 17360 (COAH).

Wolffia Schleid.
4 especies
Wolffia brasiliensis Wedd.

Schmidt-Mumm 1992;
Davenport & Haynes 2001.
Hierba, Acutica.
Nativa. Andes, Caribe. 0-2550 m.
ATL, BOL, CR, CUN, MAG,
SUC. No evaluada.
Trpicos y subtrpicos de
Amrica.
Schmidt-Mumm 959 (COL).

Wolffia columbiana H.Karst.

Schmidt-Mumm 1992; McVaugh


& Koch 1993.
Hierba, Acutica.
Nativa. Andes, Caribe. 0-2550 m.
ATL, BOL, CES, CR, CUN,
MAG, SUC. No evaluada.
Trpicos y subtrpicos de
Amrica.
Landolt 55/95 (COL, ZT).

Wolffia elongata Landolt

Landolt 1980; Schmidt-Mumm


1992.
Hierba, Acutica.
Nativa. Caribe. 0-200 m.
ATL, BOL, CR. No evaluada.
Colombia, Curazao.

Gutirrez 18C006 (HT: COL; IT:


S, US).

Wolffia globosa (Roxb.)


Hartog & Plas

Wunderlin 1998.
Hierba, Acutica.
Nativa. Caribe. 0-200 m.
ATL, BOL, CR. No evaluada.
Amrica, SE Asia.
Landolt 48/95 (COL, ZT).

Wolffiella Hegelm.
3 especies
Wolffiella lingulata
(Hegelm.) Hegelm.

Schmidt-Mumm 1992.
Hierba, Acutica.
Nativa. Andes, Caribe. 0-2550 m.
ATL, BOL, CES, CR, CUN. No
evaluada.
Centroamrica a Argentina y
Uruguay.
Landolt 34/95 (COL, ZT).

Wolffiella oblonga (Phil.)


Hegelm.

Schmidt-Mumm 1992;
Davenport & Haynes 2001.
Hierba, Acutica.
Nativa. Andes, Caribe. 0-2550 m.
ATL, BOL, CES, CR, CUN. No
evaluada.
Trpicos y subtrpicos de
Amrica.
Landolt 80/95 (COL, ZT).

Wolffiella welwitschii
(Hegelm.) Monod

Schmidt-Mumm 1992;
Davenport & Haynes 2001.
Hierba, Acutica.
Nativa. Andes, Caribe, V
Magdalena. 0-2550 m.
ANT, ATL, BOL, CR, CUN,
HUI. No evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AraCEAE

Angiosperms

Trpicos y Subtrpicos de
Amrica y frica.
Landolt 30/95 (COL, ZT).
Nota: introducida en los Andes
de Colombia / introduced in the
Colombian Andes.

Xanthosoma Schott
16 especies, 7 especies endmicas
Xanthosoma belophyllum
(Willd.) Kunth

Govaerts & Frodin 2002.


Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena?
DESCONOCIDO. No evaluada.
Colombia?; Venezuela a
Guayanas.
Nota: esperada; reportada para
Colombia pero no se encontr
evidencia de su presencia; sin
embargo su distribucin prob.
alcanza NE Colombia / expected;
reported for Colombia but no
evidence of its presence was
found; however distribution
prob. reaches NE Colombia.

Xanthosoma bilineatum
Rusby

Rusby 1920; Govaerts & Frodin


2002.
Hierba.
Endmica. SN Santa Marta.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Smith 2475 (HT: NY).

Xanthosoma daguense Engl.

Engler 1905; Croat 1992;


Govaerts & Frodin 2002.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 7501200 m.
MAG. No evaluada.
O Andes en Colombia y Ecuador.
Croat 70495 (CUVC, MO).
Xanthosoma daguense var.
amargalense Croat & M.M.Mora

Xanthosoma flavomaculatum
Engl.
Engler 1905; Govaerts & Frodin
2002.
Hierba.
Endmica. Andes.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Lehmann 7756 (T: MO).

Xanthosoma guttatum Croat


& D.C.Bay

Govaerts & Frodin 2002; Croat et


al. 2007a.
Hierba.
Endmica. Pacfico. 0-2100 m.
ANT, CAU, CHO, NAR, VAL.
No evaluada.
Croat 75799 (HT: MO: IT:
CUVC, K, US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Xanthosoma hebetatum
Croat & D.C.Bay

Govaerts & Frodin 2002; Croat et


al. 2007a.
Hierba.
Endmica. Pacfico. 1000-1600
m.
CAU, CUN, TOL. No evaluada.
Croat 75659 (HT: MO: IT: COL,
CUVC, K, US).

Xanthosoma helleborifolium
(Jacq.) Schott
Govaerts & Frodin 2002.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Pacfico. 30-50 m.
VAL. No evaluada.
Costa Rica a Per y Brasil;
Antillas.
Zuluaga 179 (COL).

Xanthosoma herrerae Croat


& P.Huang
Croat et al. 2010.
Hierba.
Endmica. Andes. 0-50 m.

CHO, VAL. No evaluada.


O Andes.
Herrera-C. 9315 (HT: MO).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Xanthosoma hylaeae Engl. &


K.Krause
Xanthosoma purpuratum
K.Krause
Govaerts & Frodin 2002.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes.
0-1800 m.
ANT, BOY, CAU, CES, CHO,
CUN, MAG, MET, PUT, VAL.
No evaluada.
S Colombia a Brasil y Bolivia.
Croat 98164 (MO).

Xanthosoma latestigmatum
Bogner & E.G.Gon.
Bogner & Gonalves 2005.
Hierba.
Nativa. Andes. 1820 m.
NAR. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Garca-Barriga 10930 (COL).

Xanthosoma mexicanum
Liebm.

Caladium puberulum Engl.,


Xanthosoma holtonianum Schott,
Xanthosoma pilosum K.Koch &
Augustin
Croat 1992; Govaerts & Frodin
2002; Grayum 2003a.
Hierba.
Nativa. Andes, V Magdalena.
1300-1600 m.
CUN, VAL. No evaluada.
Mxico a Colombia y N
Venezuela.
Croat 56565 (COL, JAUM, MO).

Xanthosoma narinoense
Bogner & L.P.Hannon
Bogner & Hannon 2007.
Hierba.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

751

AraCEAE

Angiospermas
Angiosperms

Endmica. Andes.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Daz-Piedrahita 1088 (HT: COL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Hierba.
Nativa. Amazonia.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per.
Pipoly 15552 (MO).

Xanthosoma paradoxum
(Bogner & Mayo) Bogner

Xanthosoma undipes
(K.Koch & C.D.Bouch)
K.Koch

Caladium paradoxum Bogner &


Mayo
Bogner & Gonalves 2005.
Hierba.
Endmica. Orinoquia, Pacfico.
100-1700 m.
ANT, BOY, CUN, HUI, MAG,
MET, NAR, PUT, SAN, TOL. No
evaluada.
Sastre 1077 (HT: P; IT: COL).

[Xanthosoma poeppigii
Schott]

Nota: registro basado en


identificacin errnea / record
based on a misidentification.

Xanthosoma striatipes
(Kunth & C.D.Bouch)
Madison

Caladium striatipes (Kunth &


C.D.Bouch) Schott
Madison 1981.
Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena,
Orinoquia.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Colombia y Venezuela a
Paraguay y C Brasil.
Spruce 3741 (K, P).

[Xanthosoma subandinum
Schott]

Ramrez & Mendoza 2002.


Nota: registro dudoso; especie
pobremente conocida / ubious
record; poorly known species.

Xanthosoma trichophyllum
K.Krause
Madison 1981.

752

Govaerts & Frodin 2002;


Ramrez & Mendoza 2002.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 200-230
m.
BOY, MET, VIC. No evaluada.
Costa Rica a Surinam y Per.
Croat 71596 (MO).
Nota: la validez de esta especie
es incierta y quiz incluye dos
taxones diferentes / the validity
of this species remains uncertain
and perhaps includes two
different taxa.

Zantedeschia Spreng.
1 especie
Zantedeschia aethiopica (L.)
Spreng.

Prez-Arbelez 1956.
Hierba.
Naturalizada. Andes. 100-150 m.
AMA. No evaluada.
Nativa de Surfrica.
Nota: ampliamente cultivada
como ornamental / widely
cultivated as an ornamental.

Zomicarpella N.E.Br.
1 especie
Zomicarpella maculata
N.E.Br.

Bogner 2007; Bogner 2009.


Hierba.
Nativa. 900-2000 m.
ANT, CHO, NAR, VAL. No
evaluada.
Prob. O Colombia y C Per.

Linden s.n. (T: K).


Nota: descrita de un ejemplar
cultivado en Blgica y
recolectado en Colombia, sin
localidad precisa / described
from a specimen cultivated
in Belgium and collected in
Colombia, without precise
locality.

ARALIACEAE
por Orlando Rivera-Daz y
Marcela Celis
(Lista preliminar compilada por
Orlando Rivera-Daz)
5 gneros, 160 especies, 82
especies endmicas

Aralia L.
1 especie
Aralia excelsa (Griseb.)
J.Wen

Sciadodendron excelsum Griseb.


Frodin & Govaerts 2003;
Idrraga et al. 2011.
Arbusto, rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe. 34-1400 m.
BOL, CAQ, CES, CR, MET. No
evaluada.
S Mxico a Venezuela; La
Espaola.
Rivera-Daz 3535 (COL).

Dendropanax Decne. &


Planch.
19 especies, 5 especies endmicas
Dendropanax alberti-smithii
Nevling
Frodin & Govaerts 2003.
rbol.
Nativa. Pacfico. 50-100 m.
CHO. No evaluada.
NO Colombia a Costa Rica.
Warner 289 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AraliaCEAE

Angiosperms

Dendropanax amplifolius
(I.M.Johnst.) Frodin

Gilibertia amplifolia I.M.Johnst.


Frodin & Govaerts 2003.
rbol.
Endmica. SN Santa Marta. 1219
m.
MAG. No evaluada.
Smith 1778 (T: K; IT: MO, COL).

Dendropanax arboreus (L.)


Decne. & Planch.

Aralia arborea L., Gilibertia


arborea (L.) T.Durand & Pittier
Idrraga et al. 2011.
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, SN Santa
Marta, V Cauca. 0-2600 m.
AMA, ANT, CAQ, CAS, CAU,
CES, CHO, CUN, GUJ, GUV,
HUI, MAG, MET, NAR, PUT,
QUI, RIS, SAN, VAL, VIC. No
evaluada.
Mxico a Amrica tropical.
Betancur 1657 (COL).

Dendropanax caucanus
(Harms) Harms

Dendropanax colombianus
Cuatrec., Gilibertia caucana
Harms
Idrraga et al. 2011.
rbol.
Nativa. Andes, Orinoquia,
Pacfico, V Magdalena. 0-1900
m.
ANT, CHO, CUN, HUI, MET,
NAR, PUT, SAN. No evaluada.
Costa Rica a Ecuador.
Lehmann 4733 (IT: F, US).

Dendropanax cuneatus
(DC.) Decne. & Planch.

Gilibertia cuneata (DC.)


Marchal, Hedera cuneata DC.
Frodin & Govaerts 2003.
rbol.

Nativa. Amazonia, Orinoquia, V


Cauca. 100-940 m.
AMA, RIS, VIC. No evaluada.
Per a NE Argentina.
Crdenas 22470 (COL).

Dendropanax dariensis
Seem.

Cannon & Cannon 1989.


rbol.
Nativa. Pacfico.
CHO. No evaluada.
NO Colombia a Panam.
Seeman 1103 (K).
Nota: espcimen representativo
de localidad fronteriza entre
Colombia y Panam / voucher
from bordering area between
Colombia and Panama.

Dendropanax fendleri Seem.

Frodin & Govaerts 2003.


Arbolito.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Colombia a Venezuela.
Karsten 99 (K).
Nota: conocido solo de esta
coleccin; datos de localidad en
Colombia inciertos / known only
from this collection; data locality
within Colombia uncertain.

Dendropanax glaberrimus
Cuatrec.

Cuatrecasas 1951a.
rbol.
Endmica. Andes. 1920-2025 m.
VAL. No evaluada.
Cuatrecasas 21739 (HT: F; IT:
COL, US, MO).

Dendropanax globosus
M.J.Cannon & Cannon
Frodin & Govaerts 2003.
Arbusto.
Nativa. Pacfico. 50 m.
VAL. No evaluada.

Colombia a Costa Rica.


Faber-Langendoen 1082 (MO).

Dendropanax lehmannii
(Harms) Harms

Gilibertia lehmannii Harms


Frodin & Govaerts 2003.
Arbolito.
Endmica. Andes. 1940 m.
VAL. No evaluada.
Lehmann 5108 (HT: K; IT: F).

Dendropanax macrocarpus
Cuatrec.

Cuatrecasas 1946.
rbol.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena. 200-2200 m.
CAL, CAQ, CAU, CUN, HUI,
NAR, PUT, QUI, RIS, VAL, VAU.
No evaluada.
Colombia a Ecuador.
Cuatrecasas 19548 (HT: COL; IT:
F, US).

Dendropanax macrophyllus
Cuatrec.

Cuatrecasas 1951a; Idrraga et


al. 2011.
rbol.
Endmica. Andes. 1300-2250 m.
ANT, CUN, QUI, RIS, VAL. No
evaluada.
Cuatrecasas 21626 (HT: F; IT:
COL, F, MO, US, WIS).

Dendropanax macropodus
(Harms) Harms

Gilibertia macropoda Harms


Frodin & Govaerts 2003.
rbol.
Nativa. Amazonia. 100-250 m.
AMA. No evaluada.
Colombia a Per.
Schultes 6877 (COL, F).

Dendropanax neblinae
Maguire et al.
Frodin & Govaerts 2003.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

753

AraliaCEAE

Angiospermas
Angiosperms

Arbolito.
Nativa. Guayana y Macarena.
500 m.
GUI. No evaluada.
Venezuela, Colombia, Brasil.
Crdoba 528 (MO).

Dendropanax pachypodus
Cuatrec.
Cuatrecasas 1951a.
Arbolito.
Endmica. Andes. 2280 m.
CAU. No evaluada.
Cuatrecasas 23475 (HT: F; IT:
COL, US).

Dendropanax palustris
(Ducke) Harms

Gilibertia palustris Ducke


Frodin & Govaerts 2003.
Arbusto, arbolito.
Nativa. Guayana y Macarena.
320 m.
GUI. No evaluada.
Colombia, Per a N Brasil.
Corts 390 (COL).

Dendropanax querceti Donn.


Sm.
Frodin & Govaerts 2003.
Arbusto.
Nativa. Andes. 1200-1650 m.
CHO. No evaluada.
NO Colombia a Costa Rica.
Gentry 16886 (COL).

Dendropanax resinosus
(Marchal) Frodin

Frodin & Govaerts 2003.


Arbusto.
Nativa. Guayana y Macarena.
VAU. No evaluada.
Colombia, Brasil.
Zarucchi 2103 (COL).

Dendropanax tessmannii
(Harms) Harms
Gilibertia tessmannii Harms
Frodin & Govaerts 2003.

754

rbol.
Nativa. Amazonia. 100-350 m.
AMA. No evaluada.
Panam, Colombia, Per.
Crdenas-Lpez 4183 (COAH,
MO).

Hydrocotyle L.
24 especies, 5 especies endmicas
Hydrocotyle aconitifolia
A.Rich.
Hierba.
Nativa. Andes. 2400 m.
CUN, NAR. No evaluada.
S Colombia a O Venezuela.
Triana 2720 (COL?, G, K).

Hydrocotyle andina Cuatrec.

Mathias 1936a; Rangel-Ch. 2000.


Hierba.
Endmica. Andes. 1450-3400 m.
BOY, CAU, CUN, TOL. No
evaluada.
Cordilleras Central y Oriental.
Cuatrecasas 2264 (MA).
Nota: prob. coespecfica con
H. gunnerifolia (Mathias 1936a)
/ prob. conspecific with H.
gunnerifolia (Mathias 1936a).

Hydrocotyle bonariensis
Lam.

Mathias 1936a.
Hierba.
Nativa. V Cauca. 1000 m.
VAL. No evaluada.
Estados Unidos a N Argentina y
Chile.
Holton 636 (G, NY).
Nota: conocida solo de dos
colecciones / known only from
two collections.

Hydrocotyle bonplandii
A.Rich.

Hierba.
Nativa. Andes. 1300-4000 m.
ANT, BOY, CAU, CHO,
CUN, HUI, MET, NAR, NSA,
PUT, QUI, RIS, SAN, TOL.
Preocupacin Menor (Propuesta
aqu).
Venezuela a Per.
Garca-Barriga 4375 (COL, US).
Hydrocotyle bonplandii var.
bonplandii, Hydrocotyle
bonplandii var. glabra Mathias

Hydrocotyle cuatrecasasii
Mathias & Constance

Mathias & Constance 1951b.


Hierba.
Endmica. Andes. 2100-2250 m.
CAQ. No evaluada.
Cuatrecasas 8554 (HT: UC; IT:
COL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Hydrocotyle grossulariifolia
Rusby
Mathias 1936a; Mathias &
Constance 1976b.
Hierba.
Nativa. SN Santa Marta. 16003700 m.
MAG. No evaluada.
Colombia a Bolivia; var.
grossulariifolia endmica.
Smith 1316 (BM, COL, G, K,
MO, NY, US).
Hydrocotyle grossulariifolia var.
grossulariifolia

[Hydrocotyle grossularioides
A.Rich.]

Rangel-Ch. 2000.
Nota: binomio inexistente;
prob. alusin a H. grossulariifolia
/ nonexistent binomial; prob.
reference to H. grossulariifolia.

Mathias 1936a; Mathias &


Constance 1976b; Rangel-Ch.
2000.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AraliaCEAE

Angiosperms

Hydrocotyle gunnerifolia
Wedd.

Mathias 1936a; Mathias &


Constance 1971; Mathias &
Constance 1976b.
Hierba.
Nativa. Andes. 2570-4290 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, MET,
NAR, NSA, QUI, RIS, SAN,
TOL. No evaluada.
Colombia a O Venezuela.
Jaramillo 5853 (COL).
Nota: un espcimen de
Putumayo, a 1350 m de
elevacin, requiere revisin / a
specimen from Putumayo, at
1350 m, needs revision.

Hydrocotyle hederacea
Mathias

Mathias 1936a; Mathias &


Constance 1971; Rangel-Ch.
2000.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2600-4000 m.
BOY, CAU, CUN, MAG, NSA,
QUI, SAN, TOL. No evaluada.
Colombia a O Venezuela.
Barclay 7173 (MO).

Hydrocotyle heucherifolia
Mathias

Mathias 1936a.
Hierba.
Endmica. SN Santa Marta.
1900-2400 m.
MAG. No evaluada.
Seifriz 191 (US).
Nota: conocida solo del tipo; a
veces errneamente citada como
heucheraefolia, nombre que debe
ser corregido, conforme al Art.
60.8 del ICN / known only from
the type; sometimes erroneously
cited as heucheraefolia, a name
that must be corrected in
accordance with Art. 60.8 of the
ICN.

Hydrocotyle humboldtii
A.Rich.

Hydrocotyle humboldtii
var. macrophylla Mathias,
Hydrocotyle humboldtii var.
pubescens Mathias
Mathias 1936a; Mathias &
Constance 1971; Mathias &
Constance 1976b.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1200-3200 m.
ANT, BOY, CAQ, CAU, CUN,
HUI, MAG, NAR, PUT, QUI,
RIS, TOL, VAL. No evaluada.
O Venezuela a Per.
Cuatrecasas 8460 (COL).

Hydrocotyle incrassata Ruiz


& Pav.

Mathias 1936a; Mathias &


Constance 1951b; Rangel-Ch.
2000.
Hierba.
Nativa. Andes. 2200-3450 m.
CAU, HUI, NAR, TOL, VAL. No
evaluada.
Colombia a Bolivia.
Barclay 5843 (MO).

Hydrocotyle lehmannii
Mathias

Mathias 1936a; Rangel-Ch. 2000.


Hierba.
Endmica. Andes. 1900-3600 m.
CAQ, CAU, HUI, NAR, PUT,
VAL. No evaluada.
Harriet 6073 (COL).

Hydrocotyle leucocephala
Cham. & Schltdl.

Mathias 1936a; Rangel-Ch. 2004.


Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-2700
m.
ANT, CAU, CHO, CUN, QUI,
RIS, VAL. Preocupacin Menor
(Propuesta aqu).
S Mxico a Brasil y Bolivia.
Espina 2753 (MO).

Hydrocotyle mexicana
Schltdl. & Cham.

Mathias 1936a; Rangel-Ch. 2000.


Hierba.
Nativa. Andes. 2200-3400 m.
BOY, CUN, NSA, SAN, TOL. No
evaluada.
Mxico a Ecuador.
Killip 16571 (US).

Hydrocotyle multifida
A.Rich.

Hydrocotyle minutifolia Mathias


Mathias 1936a; Mathias &
Constance 1971; Rangel-Ch.
2000.
Hierba.
Nativa. Andes. 2200-3480 m.
CAL, CAU, CUN, QUI, RIS,
TOL. No evaluada.
Colombia a O Venezuela.
Bernal 1611 (COL).

Hydrocotyle nixoides
Mathias & Constance

Mathias & Constance 1951b;


Mathias & Constance 1971.
Hierba.
Nativa. Andes. 2900-3300 m.
VAL. No evaluada.
Colombia a O Venezuela.
Cuatrecasas 21694 (HT: UC).
Nota: conocida en Colombia
solo de una localidad / known in
Colombia just from one locality.

Hydrocotyle pennellii
Mathias

Mathias 1936a; Mathias &


Constance 1976b.
Hierba.
Nativa. Andes. 1500-2900 m.
QUI. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Pennell 9357 (HT: US).

Hydrocotyle pusilla Rich.


Mathias 1936a; Mathias &
Constance 1976b.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

755

AraliaCEAE

Angiospermas
Angiosperms

Hierba.
Nativa. Andes. 1560-2000 m.
ANT, BOY, QUI, TOL. No
evaluada.
Mxico y Antillas a Argentina y
Uruguay.
Zarucchi 5773 (HUA, MO).

Hydrocotyle ranunculoides
L.f.

Mathias 1936a; Mathias &


Constance 1971; Mathias &
Constance 1976b.
Hierba.
Nativa. Andes. 1500-3800 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, QUI,
RIS. Preocupacin Menor
(Propuesta aqu).
Estados Unidos a Patagonia;
naturalizada en el Viejo Mundo.
Triana 2727 (COL? G, K, NY, P).

Hydrocotyle sphenoloba
Wedd.

Mathias 1936a; Rangel-Ch. 2000.


Hierba.
Endmica. Andes. 2000-2900 m.
BOY, CAL, CAU, CUN. No
evaluada.
Cordilleras Central y Oriental.
Goudot s.n. (P).

Hydrocotyle steyermarkii
Mathias & Constance

Hierba.
Nativa. Andes. 3017-3200 m.
CAU, NAR? No evaluada.
S Colombia a Per.
Idrobo 3983 (COL).

Hydrocotyle tenerrima
Mathias

Mathias 1936a.
Hierba.
Nativa. Andes. 2000-2870 m.
CUN, QUI, SAN. No evaluada.
disyunta en Colombia y Bolivia.
Pennell 2624 (T: NY).

756

Hydrocotyle umbellata L.

Mathias 1936a; Rangel-Ch. 2004.


Hierba.
Nativa. Andes, Caribe, Pacfico,
V Cauca, V Magdalena. 0-2090
m.
ANT, ATL, BOY, CAU, CHO,
CR, NAR, NSA, PUT,
QUI, RIS, SAN, TOL, VAL.
Preocupacin Menor (Propuesta
aqu).
Estados Unidos a S Suramrica.
Roldn 163 (HUA, MO).

Hydrocotyle verticillata
Thunb.

Mathias 1936a.
Hierba.
Nativa. Caribe, V Magdalena.
10-300 m.
ATL, HUI. No evaluada.
Estados Unidos a Argentina y
Chile; Caribe.
Elas 785 (US).
Hydrocotyle verticillata var.
racemosa (DC.) Mathias
Nota: conocida de pocas
colecciones / known from a few
collections.

Oreopanax Decne. &


Planch.
56 especies, 41 especies
endmicas
Oreopanax acerifolius
(Schult.) Seem.

Aralia acerifolia Schult., Hedera


argentata Spreng.
Frodin & Govaerts 2003.
rbol.
Endmica. Andes. 1200-1700 m.
ANT, CUN, VAL. No evaluada.
Daz-Piedrahita 3282 (COL).

Oreopanax albanensis
Cuatrec.

Cuatrecasas 1951a; Idrraga et


al. 2011.

rbol.
Endmica. Andes. 1670-2350 m.
ANT, CAU, CUN, QUI, RIS,
SAN, VAL. No evaluada.
Cuatrecasas 22573 (HT: F; IT:
COL).

Oreopanax anchicayanus
Cuatrec.

Cuatrecasas 1946.
rbol.
Endmica. Andes, Pacfico. 901400 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Colombia, Panam.
Cuatrecasas 15254 (HT: COL; IT:
F, US).

Oreopanax argentatus
(Kunth) Decne. & Planch.

Frodin & Govaerts 2003.


Arbusto, arbolito.
Nativa. Andes. 3050-3700 m.
CAU, NAR, VAL. No evaluada.
SO Colombia a Ecuador.
Bonpland 2153 (HT: P; IT: F).

Oreopanax bogotensis
Cuatrec.

Cuatrecasas 1951a; Idrraga et


al. 2011.
Arbusto, rbol.
Nativa. Andes. 2050-4117 m.
ANT, ARA, BOY, CAL, CAU,
CUN, HUI, MET, NAR, QUI,
SAN. No evaluada.
Colombia a Ecuador; NO
Venezuela.
Cuatrecasas 5707 (HT: F; IT:
COL, MO, US).

Oreopanax brachystachyus
Seem.

Oreopanax brachybotrys Decne.


& G.Planch.
Frodin & Govaerts 2003.
Arbolito.
Endmica. Andes. 1900 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AraliaCEAE

Angiosperms

CUN. No evaluada.
Triana 2760 (HT: B; IT: F).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Colombia a Venezuela.
Bonpland s.n. (HT: P).

Oreopanax brunneus Harms

Cuatrecasas 1951a.
rbol.
Endmica. Andes, V Cauca, V
Magdalena. 840-2920 m.
HUI, QUI, RIS, TOL, VAL. No
evaluada.
Cuatrecasas 22888 (HT: F; IT:
COL, US).

Idrraga et al. 2011.


rbol.
Endmica. Andes. 1700-2600 m.
ANT. No evaluada.
Triana 2756 (HT: B).

Oreopanax bullosus Harms


Frodin & Govaerts 2003.
Arbolito.
Nativa. Andes.
QUI. No evaluada.
Colombia a Ecuador.
Triana 2767 (HT: B).

Oreopanax capitatus (Jacq.)


Decne. & Planch.

Aralia capitata Jacq., Hedera


capitata (Jacq.) Sm., Oreopanax
liebmannii Marchal, Oreopanax
microcephalus Harms
Idrraga et al. 2011.
rbol, hemiepfita.
Nativa. Andes, Caribe, Pacfico,
V Cauca. 5-4000 m.
ANT, BOL, BOY, CES, CHO,
CUN, GUJ, MAG, NAR, NSA,
QUI, RIS, SAN, VAL. No
evaluada.
S Mxico a Amrica tropical.
Betancur 997 (COL, HUA, MO).

Oreopanax catalpifolius
(Schult.) Decne. & Planch.

Aralia catalpifolia Schult., Aralia


septemnervia Kunth, Hedera
catalpifolia (Schult.) DC.,
Hedera septemnervia (Kunth)
DC., Oreopanax septemnervius
(Kunth) Decne. & Planch.
Idrraga et al. 2011.
Arbusto, rbol.
Nativa. Andes. 2200-2950 m.
ANT, BOY, CUN. No evaluada.

Oreopanax cecropifolius
Cuatrec.

Oreopanax cheirophyllus
(Spreng.) Seem.

Endmica. Andes.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Bonpland s.n. (HT: B).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Oreopanax crataegodorus
Harms

Frodin & Govaerts 2003.


Arbolito.
Endmica.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Schultze 1279 (HT: B).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Aralia cheirophylla Spreng.,


Aralia palmata Schult., Hedera
cheirophylla (Spreng.) DC.
Frodin & Govaerts 2003.
Arbusto, rbol.
Endmica.
BOY. No evaluada.
Lawrance 186 (MO).

Oreopanax cyclophyllus
Harms

Oreopanax confusus Marchal

Oreopanax diguensis
Cuatrec.

Idrraga et al. 2011.


Arbusto, rbol, liana.
Nativa. Andes. 1500-3130 m.
ANT, NAR, VAL. No evaluada.
Colombia a Ecuador.
Mendoza 8690 (COL).

Oreopanax coriaceus Harms


Frodin & Govaerts 2003.
Arbolito.
Endmica.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Triana 2764 (HT: B).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Oreopanax crassinervius
(Kunth) Decne. & Planch.

Aralia crassinervia Kunth,


Hedera crassinervia (Kunth) DC.
Frodin & Govaerts 2003.
Arbolito.

Frodin & Govaerts 2003.


rbol.
Endmica. Andes. 3300-3600 m.
SAN. No evaluada.
Killip 17775 (HT: US; IT: A, GH,
NY).

Cuatrecasas 1946; Idrraga et al.


2011.
Arbusto, arbolito, epfita.
Endmica. Andes. 900-1940 m.
ANT, CHO, HUI, VAL. No
evaluada.
Cuatrecasas 15041 (HT: COL; IT:
F, US).

Oreopanax discolor (Kunth)


Decne. & Planch.

Aralia discolor Kunth, Oreopanax


chrysoleucus Seem., Oreopanax
fraternus Harms, Oreopanax
horquetero Harms, Oreopanax
lancifolium Planch. & Linden,
Oreopanax lancifolius Seem.
Idrraga et al. 2011.
rbol.
Nativa. Andes. 2700-3800 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
QUI, TOL, VAL. No evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

757

AraliaCEAE

Angiospermas
Angiosperms

NO Venezuela a Per.
Alvear 451 (COL).

Oreopanax duquei Harms


Frodin & Govaerts 2003.
Arbusto.
Endmica. Andes.
VAL. No evaluada.
Duque-Jaramillo 492a (?).

Oreopanax ellsworthii
Cuatrec.

Cuatrecasas 1951a.
Arbusto, arbolito, rbol.
Endmica. Andes. 2500-3820 m.
BOY, CUN, RIS, SAN. No
evaluada.
Killip 38083 (HT: F; IT: COL, K,
US).

Oreopanax epificus Cuatrec.

Cuatrecasas 1951a.
Arbolito, epfita.
Endmica. Andes. 2100-2250 m.
VAL. No evaluada.
Cuatrecasas 18409 (HT: F; IT:
COL).

Oreopanax eriocephalus
Harms

Frodin & Govaerts 2003.


Arbolito.
Nativa. Andes. 1800-3200 m.
NAR. No evaluada.
SO Colombia a Per.
Mora-Osejo 358 (COL).

Oreopanax farallonense
Cuatrec.

Cuatrecasas 1946.
rbol.
Endmica. Andes. 3500-3600 m.
VAL. No evaluada.
Cuatrecasas 17893 (HT: COL;
IT: F).

758

Oreopanax fontqueranus
Cuatrec.

Cuatrecasas 1968.
rbol.
Endmica. SN Santa Marta.
2470-4500 m.
CES, GUJ, MAG. No evaluada.
Cuatrecasas 24477 (HT: US; IT:
COL).

Oreopanax gargantae
Cuatrec.

Cuatrecasas 1946.
rbol.
Endmica. Andes. 2300-3600 m.
BOY, NSA. No evaluada.
Garganta 982 (HT: COL; IT: F).

Oreopanax glabrifolius
Cuatrec.

Cuatrecasas 1951a; Idrraga et


al. 2011.
Arbusto, rbol.
Endmica. Andes, Pacfico. 1003050 m.
ANT, BOY, CAL, QUI, RIS, TOL.
No evaluada.
Cuatrecasas 23355 (HT: F; IT:
COL).

Oreopanax hederaceus
Cuatrec.

Cuatrecasas 1946; Idrraga et al.


2011.
Arbusto, epfita.
Endmica. Andes. 1500-2300 m.
ANT, CAU, CES, NSA, QUI, RIS,
SAN. No evaluada.
Cuatrecasas 12477 (HT: COL; IT:
F, U, US).

Oreopanax hedraeostrobilus
Harms
Frodin & Govaerts 2003.
Arbusto.
Nativa. Andes?
NAR? No evaluada.
S Colombia a Ecuador.
Nota: esperada / expected.

Oreopanax hypargyreus
Harms

Oreopanax hypoleucus Decne. &


Planch.
Frodin & Govaerts 2003.
Arbolito.
Endmica. Andes. 2740 m.
NSA. No evaluada.
Funck 1333 (IT: K, MPU).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Oreopanax incisus (Schult.)


Decne. & Planch.

Aralia floribunda Kunth,


Hedera floribunda (Kunth) DC.,
Oreopanax floribundus (Kunth)
Decne. & Planch.
Idrraga et al. 2011.
rbol.
Nativa. Andes, Orinoquia. 2003750 m.
ANT, BOY, CAL, CAS, CAU,
CES, CUN, HUI, QUI, RIS,
SAN, TOL. No evaluada.
Venezuela a Ecuador.
Bonpland 2074 (HT: P; IT: F).

Oreopanax integrifolius
Cuatrec.

Cuatrecasas 1946.
rbol.
Endmica. Andes. 2200-2300 m.
HUI. No evaluada.
Cuatrecasas 8672 (HT: COL; IT:
F, US).

Oreopanax jatrophifolius
(Kunth) Decne. & Planch.

Aralia jatrophaefolia Kunth,


Hedera jatrophifolia (Kunth) DC.
Frodin & Govaerts 2003.
Arbolito.
Endmica.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Humboldt s.n. (HT: P).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AraliaCEAE

Angiosperms

Oreopanax killipii Harms

Frodin & Govaerts 2003.


rbol.
Endmica. Andes. 3800-4200 m.
NSA. No evaluada.
Killip 18687 (HT: US; IT: A, GH,
NY).

Oreopanax lawrancei Harms


Frodin & Govaerts 2003.
Arbolito.
Endmica. Andes. 1000 m.
BOY. No evaluada.
Lawrance 186 (desconocido).

Oreopanax lindenii Harms


Frodin & Govaerts 2003.
Arbolito.
Endmica. Andes.
NSA. No evaluada.
Schlim 1725 (HT: K).

Oreopanax microflorus
Borchs.

Frodin & Govaerts 2003.


Arbolito, rbol.
Nativa. Andes. 1005-2200 m.
CUN, HUI. No evaluada.
Colombia a S Ecuador.
Little 8447 (COL).

Oreopanax mutisianus
(Kunth) Decne. & Planch.

Aralia heterophylla Kunth,


Aralia mutisiana Kunth, Hedera
mutisiana (Kunth) DC.
Frodin & Govaerts 2003.
Arbolito, rbol.
Endmica. Andes. 2700-3700 m.
BOY, CUN, MET. No evaluada.
Barclay 6501 (COL).

Oreopanax niger Cuatrec.

Cuatrecasas 1951a.
rbol.
Endmica. Andes. 3250 m.
PUT. No evaluada.
Cuatrecasas 11734 (HT: COL;
IT: F).

Oreopanax obtusilobus
(Schult.) Decne. & Planch.
Idrraga et al. 2011.
rbol.
Nativa. Andes. 1740 m.
ANT, SAN. No evaluada.
Colombia a Ecuador.
Hno. Daniel 3882 (COL).
Oreopanax obtusilobus var.
antioquensis Cuatrec.

Oreopanax palamophyllus
Harms
Frodin & Govaerts 2003.
rbol.
Nativa. Andes. 1770-2900 m.
NAR, SAN. No evaluada.
Colombia a Ecuador.
Herrera 208 (COL).

Oreopanax pallidus Cuatrec.


Cuatrecasas 1946.
Arbusto, arbolito.
Endmica. Andes. 1700-2866 m.
CAL, CUN, NSA, TOL. No
evaluada.
Cuatrecasas 13613 (HT.COL; IT:
F, US).

Oreopanax parviflorus
Cuatrec.

Cuatrecasas 1946.
rbol.
Endmica. Andes. 1420-3000 m.
CAL, CES, HUI, RIS, SAN, VAL.
No evaluada.
Cuatrecasas 8649 (HT.COL; IT:
F, US).

Oreopanax pes-ursi Cuatrec.

Cuatrecasas 1946.
rbol.
Endmica. Andes. 2080 m.
VAL. No evaluada.
Cuatrecasas 18302 (HT.COL; IT:
F).

Oreopanax platanifolius
(Schult.) Decne. & Planch.

Aralia platanifolia Schult.,


Hedera platanifolia (Schult.) DC.
Frodin & Govaerts 2003.
rbol.
Endmica.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Bonpland 83 (F).
Nota: pas de origen incierto;
prob. Colombia / country
of origin uncertain, prob.
Colombia.

Oreopanax ruizanus
Cuatrec.

Cuatrecasas 1946; Frodin &


Govaerts 2003.
Arbusto, rbol.
Endmica. Andes. 2150-4000 m.
CAL, CHO, HUI, RIS, TOL. No
evaluada.
Cuatrecasas 9250 (HT.COL; IT: F).

Oreopanax santanderianus
Harms

Frodin & Govaerts 2003.


rbol.
Endmica. Andes. 3300 m.
SAN. No evaluada.
Killip 18376 (HT: US; IT: A, GH,
NY).

Oreopanax schultzei Harms


Frodin & Govaerts 2003.
Arbolito.
Endmica. SN Santa Marta.
2200-2800 m.
MAG. No evaluada.
Cuatrecasas 24692 (COL).

Oreopanax sectifolius
Cuatrec.

Cuatrecasas 1946.
rbol.
Endmica. 2780-3650 m.
BOY, CUN. No evaluada.
Cuatrecasas 1732 (HT.COL; IT:
BC, F, MO, US).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

759

AraliaCEAE

Angiospermas
Angiosperms

Oreopanax seemannianus
Marchal

Oreopanax nitidus Cuatrec.,


Oreopanax simplex Benoist,
Oreopanax sodiroi Harms
Frodin & Govaerts 2003.
Arbolito, rbol.
Nativa. Andes. 2154-3900 m.
CAU, HUI, NAR, TOL, VAL. No
evaluada.
Colombia a Ecuador.
Cuatrecasas 26309 (COL).

Oreopanax sucrensis
Cuatrec.

Cuatrecasas 1946.
Arbolito, rbol.
Endmica. Andes. 1000 m.
CAQ. No evaluada.
Cuatrecasas 9205 (HT.COL; IT:
F).

Oreopanax tolimanus Harms

Nativa. Andes, Pacfico. 4801990 m.


ANT, BOY, CHO. No evaluada.
Panam a Ecuador.
Zarucchi 5656 (COL).

Oreopanax velutinus
Cuatrec.

Schefflera bogotensis
Cuatrec.

Cuatrecasas 1946.
rbol.
Endmica. Andes. 3500-3700 m.
SAN. No evaluada.
Cuatrecasas 9954 (HT: COL; IT:
F, US).

Schefflera J.R.Forst. &


G.Forst.
60 especies, 31 especies
endmicas
Schefflera archeri Harms

Frodin & Govaerts 2003.


rbol.
Endmica. Andes. 3300-4200 m.
QUI, TOL. No evaluada.
Luteyn 11975 (COL).

Frodin & Govaerts 2003.


Arbusto, arbolito, epfita.
Nativa. Pacfico. 50-100 m.
CHO. No evaluada.
NO Colombia a Panam.
Forero 5344 (COL).

Oreopanax trianae Harms

Schefflera awa Ram.-Padilla

Idrraga et al. 2011.


rbol.
Endmica. Andes. 1730-2300 m.
ANT, CUN. No evaluada.
Triana 375 (HT: B; IT: F, K).

Oreopanax trifidus Borchs.

Ramrez 2004.
rbol, hemiepfita.
Endmica. Andes. 1325 m.
NAR. No evaluada.
Franco 5047 (COL).

Schefflera bejucosa Cuatrec.

Frodin & Govaerts 2003.


rbol.
Nativa. Andes. 3109-3354 m.
NAR. No evaluada.
SO Colombia a N Per.
Rivera-Daz 4173 (COL).

Cuatrecasas 1946.
Arbusto, trepadora.
Endmica. Andes. 1600-3350 m.
ANT, CAU, RIS. No evaluada.
Cuatrecasas 18866 (HT: COL; IT:
A, F, NY).

Oreopanax turbacensis
(Kunth) Decne. & Planch.

Schefflera blepharidophylla
Harms

Aralia turbacensis Kunth, Hedera


turbacensis (Kunth) DC.

760

Frodin & Govaerts 2003.


rbol.
Endmica. V Magdalena. 180 m.
ANT. No evaluada.
Bonpland 1491 (HT: P).

Idrraga et al. 2011.


Arbusto, rbol, epfita,
hemiepfita.

Cuatrecasas 1946; Idrraga et al.


2011.
rbol.
Endmica. Andes. 2500-3950 m.
ANT, BOY, CAU, CHO, CUN,
HUI, MET, NSA, RIS, SAN,
VAL. No evaluada.
Cuatrecasas 12040 (HT: COL; IT:
F, US).

Schefflera bonita Cuatrec.

Cuatrecasas 1951a; Idrraga et


al. 2011.
Arbusto, epfita, hemiepfita.
Endmica. Andes. 1600-1900 m.
ANT, CHO, RIS, VAL. No
evaluada.
Cuatrecasas 22324 (HT: F; IT:
COL, US).

Schefflera cajambrensis
Cuatrec.

Cuatrecasas 1946; Idrraga et al.


2011.
Arbusto, epfita.
Endmica. Andes, Pacfico.
5-2000 m.
ANT, CHO, NAR, RIS, VAL. No
evaluada.
Cuatrecasas 17067 (HT: COL;
IT: F).

Schefflera calycina Cuatrec.

Cuatrecasas 1951a.
rbol.
Endmica. Andes. 2100-2300 m.
VAL. No evaluada.
Cuatrecasas 22432 (HT: F; IT:
COL, US).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AraliaCEAE

Angiosperms

Schefflera calyptricuspidata
Cuatrec.
Cuatrecasas 1951a; Idrraga et
al. 2011.
Arbusto, rbol.
Endmica. Andes, Pacfico. 502000 m.
ANT, VAL. No evaluada.
Cuatrecasas 22144 (HT: F; IT:
COL, MO, US).

Schefflera capitulispicata
Cuatrec.

Cuatrecasas 1951a.
Arbusto, epfita.
Nativa. Pacfico. 350-400 m.
VAL. No evaluada.
Colombia a Ecuador.
Cuatrecasas 14399 (HT: F; IT: US).

Schefflera chococola Frodin

Schefflera macrophylla Cuatrec.


Frodin & Govaerts 2003;
Idrraga et al. 2011.
Arbusto, rbol, epfita,
hemiepfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 5-1900
m.
ANT, CHO, VAL. No evaluada.
Colombia a Ecuador.
Gentry 17525 (COL, MO).

Schefflera ciliata Cuatrec.

Cuatrecasas 1946.
Arbusto, arbolito, epfita.
Endmica. Andes, Pacfico, V
Magdalena. 100-2000 m.
ANT, CHO, CUN, NSA. No
evaluada.
Cuatrecasas 13007 (HT: COL;
IT: F).

Schefflera cuatrecasasiana
Steyerm.

Frodin & Govaerts 2003.


Arbolito, rbol.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1750-3050 m.

BOY, CUN, MAG, NSA. No


evaluada.
Colombia, Venezuela.
Fernndez-Alonso 14164 (COL).

Schefflera decagyna Cuatrec.


Cuatrecasas 1946.
Arbusto, epfita.
Endmica. Andes. 1325-2420 m.
ANT, CAL, CAU, HUI, NAR,
RIS. No evaluada.
Cuatrecasas 8628 (HT: COL; IT:
F).

Schefflera diguana Cuatrec.

Cuatrecasas 1951a.
Arbusto, epfita.
Endmica. Andes. 1540-1650 m.
VAL. No evaluada.
Cuatrecasas 23732 (HT: F; IT:
COL, US).

Schefflera digyna Cuatrec.

Cuatrecasas 1946; Idrraga et al.


2011.
Arbusto, rbol.
Endmica. Andes. 1500-2500 m.
ANT, HUI. No evaluada.
Cuatrecasas 8471 (HT: COL; IT:
F, NY, US).

Schefflera diplodactyla
Harms

Ramrez 2004.
Arbusto, epfita.
Nativa. Andes. 650 m.
PUT. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per.
Ramrez 15695 (CAUP, COAH,
COL).

Schefflera elachistocephala
Harms
Frodin & Govaerts 2003.
Trepadora.
Nativa. Andes. 1700-2950 m.
SAN, VAL. No evaluada.
Colombia a Ecuador.
Cuatrecasas 21940 (COL).

Schefflera epiphytica
A.C.Sm.

Frodin & Govaerts 2003;


Ramrez 2004.
Epfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 6201380 m.
NAR. No evaluada.
Costa Rica a Ecuador.
Betancur 10552 (COL).

Schefflera eximia Frodin

Frodin & Govaerts 2003.


Arbolito.
Nativa. Amazonia. 100-250 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
Colombia, Brasil.
Betancur 13754 (COL).

Schefflera ferruginea
(Schult.) Harms

Aralia ferruginea Schult.,


Hedera ferruginea (Schult.) DC.,
Sciodaphyllum ferrugineum
(Schult.) Decne & Planch.
Idrraga et al. 2011.
rbol.
Nativa. Andes. 730-2050 m.
ANT, CHO, NAR, VAL. No
evaluada.
Colombia a Ecuador.
Forero 7537 (COL).

Schefflera fragrans Cuatrec.

Cuatrecasas 1946.
Arbolito, epfita.
Endmica. Andes, Pacfico. 3001750 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Cuatrecasas 14960 (HT: COL;
IT: F).

Schefflera heterotricha
(Seem.) R.Vig.

Schefflera fontiana Cuatrec.,


Sciodaphyllum heterotrichum
Seem.
Frodin & Govaerts 2003.
Arbusto, arbolito, rbol.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

761

AraliaCEAE

Angiospermas
Angiosperms

Endmica. Andes, SN Santa


Marta. 1200-3320 m.
BOY, CUN, MAG, SAN. No
evaluada.
Garca-Barriga 16123 (COL).

Schefflera huilensis Cuatrec.

Cuatrecasas 1946.
Arbusto, trepadora.
Endmica. Andes. 2200-2900 m.
CUN, HUI. No evaluada.
Cuatrecasas 8686 (HT: COL; IT:
F, US).

Schefflera humboldtiana
(Seem.) Frodin

Actinophyllum angulatum Kunth,


Sciodaphyllum humboldtianum
Seem.
Frodin & Govaerts 2003.
rbol.
Nativa.
CAU? No evaluada.
Colombia a Ecuador.
Nota: esperada; registrada en
Sucumbos (Ecuador) a 6 km
de la frontera con Colombia /
expected; recorded in Sucumbos
(Ecuador) 6 km from the border
with Colombia.

Schefflera jahnii (Harms)


Steyerm.

Oreopanax jahnii Harms,


Oreopanax meridensis Seem.
Frodin & Govaerts 2003.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Andes. 2050-3250 m.
ANT, SAN. No evaluada.
Colombia a Venezuela.
Herrera 371 (COL).

Schefflera japurensis
(Marchal) Harms

Frodin & Govaerts 2003.


Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 100-550 m.

762

AMA, ANT, CAQ, VAU. No


evaluada.
Venezuela a Per; Brasil.
Crdenas 22069 (COL).

Schefflera karsteniana
(Marchal) Harms

Sciodaphyllum karstenianum
Marchal
Frodin & Govaerts 2003.
Arbolito, rbol.
Nativa. Andes. 1800-2100 m.
CUN, RIS, SAN. No evaluada.
Colombia a Venezuela.
Garca-Barriga 17485 (COL).

Schefflera lancifoliolata
Frodin

Schefflera lanceolata Cuatrec.


Frodin & Govaerts 2003.
Arbusto, epfita.
Endmica. Andes, Pacfico.
5-2280 m.
CAU, VAL. No evaluada.
Cuatrecasas 17183 (HT: COL; IT:
F, de Schefflera lanceolata).

Schefflera lasiogyne Harms


Frodin & Govaerts 2003.
Arbusto, arbolito, epfita.
Nativa. Andes. 1600-1950 m.
CAU, NAR. No evaluada.
Colombia a Ecuador.
Gentry 35022 (COL, MO).

Schefflera lilacina Cuatrec.


Cuatrecasas 1946.
Arbusto, epfita.
Endmica. Pacfico. 5-20 m.
VAL. No evaluada.
Cuatrecasas 14027 (HT: COL,
IT: F).

Schefflera magnifolia
Cuatrec.

Cuatrecasas 1946.
Arbusto, epfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 5-1420
m.

CHO, NAR, PUT, VAL. No


evaluada.
Colombia a Ecuador.
Cuatrecasas 15132 (HT: COL,
IT: F).

Schefflera manus-dei
Cuatrec.

Cuatrecasas 1946.
Arbusto.
Endmica. Andes. 3500-3600 m.
VAL. No evaluada.
Cuatrecasas 17892 (HT: COL,
IT: F).

Schefflera marginata
Cuatrec.

Cuatrecasas 1946.
rbol.
Endmica. Andes. 2225-3510 m.
CAU, NAR, PUT. No evaluada.
Cuatrecasas 11481 (HT: COL, IT:
F, US).

Schefflera megacarpa
A.H.Gentry

Frodin & Govaerts 2003.


Arbusto, arbolito.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 100-300 m.
AMA, VAU. No evaluada.
Colombia, Per, Brasil.
Snchez 3765 (COAH).

Schefflera minutiflora Harms


Idrraga et al. 2011.
Arbolito, epfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 1002330 m.
ANT, CHO, NAR, VAL. No
evaluada.
Costa Rica a Per.
Gentry 17689 (COL).

Schefflera morototoni (Aubl.)


Maguire et al.

Didymopanax morototoni (Aubl.)


Decne. & Planch.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AraliaCEAE

Angiosperms

Idrraga et al. 2011.


Arbusto, rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia, V Magdalena. 0-2140
m.
AMA, ANT, BOL, CAQ, CAU,
CES, CHO, CR, CUN, GUI,
GUJ, GUV, HUI, MET, SAN,
VAL, VIC. No evaluada.
Mxico a Amrica tropical.
Rivera-Daz 4007 (COL).

Schefflera munchiquensis
Ram.-Padilla

Ramrez 2004.
Arbusto, epfita.
Endmica. Andes. 2600-3000 m.
CAU. No evaluada.
Lozano 6665 (COL).

Schefflera pachycephala
(Harms) Frodin
Didymopanax pachycarpus
Marchal, Oreopanax
pachycephalus Seem.
Frodin & Govaerts 2003.
Arbusto.
Endmica. Andes. 2440 m.
NSA. No evaluada.
Funck 1453 (F).

Schefflera paniculitomentosa
Cuatrec.
Cuatrecasas 1951a.
Arbusto, arbolito.
Endmica. Andes, SN Santa
Marta. 1650-3300 m.
BOY, CAL, CUN, MAG, MET,
SAN, TOL, VAL. No evaluada.
Uribe-Uribe 1081 (HT: F; IT:
COL).

Schefflera pentadactyla
Cuatrec.

Cuatrecasas 1946.
Arbusto, epfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 5-900 m.
RIS, VAL. No evaluada.

Colombia a Ecuador.
Cuatrecasas 16749 (HT: COL; IT:
F, MO).

ANT, NSA. No evaluada.


Cuatrecasas 12740 (HT: COL; IT:
F, US).

Schefflera quinduensis
(Kunth) Harms

Schefflera sanquininensis
Cuatrec.

Aralia quinduensis Kunth


Idrraga et al. 2011.
Arbusto, epfita.
Nativa. Andes. 1130-2840 m.
ANT, BOY, CES, CHO, CUN,
HUI, MET, NSA, PUT, RIS,
SAN, VAL. No evaluada.
Venezuela a Ecuador.
Silva 539 (COL, FMB).

Schefflera quinquecarinata
Steyerm.

Frodin & Govaerts 2003.


rbol.
Nativa. Guayana y Macarena.
200-300 m.
CAQ. No evaluada.
Colombia, Venezuela a Guyana.
Restrepo 370 (COAH).

Schefflera ramosissima
Cuatrec.

Idrraga et al. 2011.


Arbolito, rbol.
Endmica. Andes. 2990-3600 m.
ANT, VAL. No evaluada.
Cuatrecasas 17903 (HT: COL,
IT: F).

Schefflera sachamatensis
Cuatrec.

Cuatrecasas 1951a.
Arbusto.
Endmica. Andes. 1700 m.
PUT. No evaluada.
Ewan 16678 (IT: BM, F, NY, US).

Schefflera samariana
Cuatrec.

Cuatrecasas 1946.
rbol.
Endmica. Andes. 2600-2900 m.

Cuatrecasas 1946.
Arbusto, epfita.
Endmica. Andes, Pacfico. 1001500 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Cuatrecasas 15568 (HT: COL;
IT: F).

Schefflera sararensis Cuatrec.


Cuatrecasas 1946.
rbol.
Endmica. Andes. 950-1087 m.
NSA. No evaluada.
Cuatrecasas 13411 (HT: COL;
IT: US).

Schefflera silvatica Cuatrec.

Cuatrecasas 1946; Idrraga et al.


2011.
Arbolito, epfita.
Endmica. Andes, Pacfico.
5-2063 m.
ANT, CHO, SAN, VAL. No
evaluada.
Cuatrecasas 17445 (HT: COL;
IT: F).

Schefflera sphaerocoma
(Benth.) Harms

Schefflera lehmannii Harms,


Schefflera multiflora Cuatrec.,
Sciodaphyllum sphaerocoma
Benth.
Idrraga et al. 2011.
Arbusto, rbol, trepadora.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-2400
m.
ANT, BOY, CAU, CES, CHO,
NAR, PUT, RIS, SAN, VAL. No
evaluada.
Colombia a Ecuador.
Fernndez-Alonso 12227 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

763

AraliaCEAE

Angiospermas
Angiosperms

Schefflera spruceana (Seem.)


Maguire et al.
Didymopanax spruceanus Seem.
Frodin & Govaerts 2003.
rbol.
Nativa. 115 m.
GUI. No evaluada.
Venezuela, Colombia, Brasil.
Barbosa 8426 (COL, GH, MO).

Schefflera sprucei (Seem.)


Harms

Schefflera klugii Harms,


Schefflera microcephala Harms,
Sciodaphyllum sprucei Seem.
Idrraga et al. 2011.
Trepadora, epfita.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 100-200 m.
AMA, VAU. No evaluada.
Colombia a Per.
Clavijo 630 (COL).
Nota: un registro de Antioquia
(Idrraga et al. 2011) pos. se trata
de una determinacin errada / a
record from Antioquia (Idrraga
et al. 2011) poss. corresponds to
an erroneous determination.

Schefflera systyla (Donn.


Sm.) R.Vig.

Sciodaphyllum systylum Donn.


Sm.
Frodin & Govaerts 2003.
Arbolito, trepadora, epfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 70-1800
m.
CHO. No evaluada.
Colombia a Costa Rica.
Forero 2713 (COL).

Schefflera ternata Cuatrec.

Cuatrecasas 1946.
Arbusto, trepadora, epfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-1400
m.
CHO, NAR, RIS, VAL. No
evaluada.

764

Colombia a Ecuador.
Cuatrecasas 16888 (HT: COL; IT:
F, MO).

Schefflera trianae (Marchal)


Harms

Schefflera uribei Cuatrec.,


Sciodaphyllum trianae Marchal
Idrraga et al. 2011.
Arbusto.
Endmica. Andes. 2000-3300 m.
ANT, BOY, RIS, SAN, TOL. No
evaluada.
Garca 413 (COL).

Schefflera vasqueziana
Harms

Idrraga et al. 2011.


Arbusto, arbolito, trepadora.
Endmica. Andes, Pacfico. 3802800 m.
ANT, CHO, CUN, NAR, TOL,
VAL. No evaluada.
Betancur 4309 (COL, MO).

Schefflera velutina Cuatrec.

Cuatrecasas 1946.
rbol.
Endmica. Andes. 2133-3250 m.
HUI, PUT, SAN. No evaluada.
Cuatrecasas 11611 (HT: COL; IT:
F, US).

Schefflera violacea Cuatrec.

Cuatrecasas 1946.
Arbolito, epfita.
Nativa. Andes. 900-1550 m.
HUI, VAL. No evaluada.
Colombia a Ecuador.
Cuatrecasas 14959 (HT: COL; IT:
F, US).

Schefflera whitefoordiae
M.J.Cannon & Cannon
Frodin & Govaerts 2003.
Arbusto, epfita.
Nativa.
CHO? No evaluada.

NO Colombia?, Panam.
Nota: esperada; recolectada en
Panam, a 4 km de la frontera /
expected; collected in Panama, 4
km from the border.

Schefflera yurumanguinis
Cuatrec.

Cuatrecasas 1946.
Arbusto, epfita.
Endmica. Andes, Pacfico. 5-300
m.
CHO, VAL. No evaluada.
Cuatrecasas 15825 (HT: COL;
IT: F).

ARECACEAE
por Gloria Galeano y
Rodrigo Bernal
44 gneros, 251 especies, 48
especies endmicas

Acoelorraphe H.Wendl.
1 especie
Acoelorraphe wrightii
(Griseb. & H.Wendl.) Becc.

Galeano 1985; Galeano & Bernal


2005; Galeano & Bernal 2010.
Arbusto, palma cespitosa.
Nativa. Islas Caribeas. 200-350
m.
SAP. Vulnerable (Galeano et al.
2014).
O Caribe.
Bernal 2516 (COL).
Nota: conocida en Colombia
solo de El Pico, en la isla
de Providencia / known in
Colombia only from El Pico, Old
Providence Island.

Acrocomia Mart.
1 especie

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AreCaCEAE

Angiosperms

Acrocomia aculeata (Jacq.)


Mart.

Acrocomia antioquiensis
Posada-Ar.
Galeano & Bernal 1987;
Henderson 1995; Henderson et
al. 1995.
rbol, palma solitaria.
Nativa. Andes, Caribe,
Orinoquia, V Cauca, V
Magdalena. 0-1300 m.
ANT, ARA, ATL, BOL, BOY,
CAL, CAS, CES, CUN, GUJ,
HUI, MAG, MET, NSA, SAN,
SUC, VAL. Preocupacin Menor
(Galeano et al. 2014).
Mxico a Paraguay.
Bernal 629 (COL, HUA).

Aiphanes Willd.
22 especies, 11 especies
endmicas
Aiphanes acaulis Galeano &
R.Bernal

Galeano & Bernal 1985;


Borchsenius & Bernal 1996;
Galeano & Bernal 2010.
Hierba, palma acaule.
Endmica. Pacfico. 150-700 m.
CHO. En Peligro (Galeano et al.
2014).
Bernal 71 (HT: COL; IT: HUA,
K).

Aiphanes bicornis Cern &


R.Bernal

Cern & Bernal 2004; Galeano &


Bernal 2010.
Arbusto.
Nativa. Pacfico? 216-760 m.
NAR? No evaluada.
SO Colombia? NO Ecuador.
Nota: esperada; recolectada en
Ecuador, a 3 km de la frontera /
expected; collected in Ecuador, 3
km from the border.

Aiphanes buenaventurae
R.Bernal & Borchs.

Bernal & Borchsenius 2010;


Galeano & Bernal 2010.
Arbusto.
Nativa. Pacfico. 0-255 m.
CHO, VAL. Vulnerable (Galeano
et al. 2014).
O Colombia a E Panam.
Cook 86 (HT: US).

Aiphanes concinna
H.E.Moore

Moore 1951; Borchsenius &


Bernal 1996; Galeano & Bernal
2010.
Arbusto, rbol, palma cespitosa.
Endmica. Andes. 1900-3000 m.
ANT, BOY, CAQ, CUN, HUI,
QUI, RIS. Casi Amenazada
(Galeano et al. 2014).
Cordilleras Central y Oriental.
Bernal 849 (COL).
Nota: tratada como sinnimo
de A. lindeniana por Borchsenius
& Bernal (1996) / treated as a
synonym of A. lindeniana by
Borchsenius & Bernal (1996).

Aiphanes deltoidea Burret

Borchsenius & Bernal 1996;


Galeano & Bernal 2010.
Subarbusto, arbusto, palma
cespitosa.
Nativa. Amazonia. 100-300 m.
AMA. Preocupacin Menor
(Galeano et al. 2014).
Colombia a Per.
Galeano 1676 (AAU, COL).

Aiphanes duquei Burret

Borchsenius & Bernal 1996;


Galeano & Bernal 2005; Galeano
& Bernal 2010.
Arbusto, palma solitaria.
Endmica. Andes. 1900-2600 m.
CAU, VAL. En Peligro (Galeano
et al. 2014).
Cordillera Occidental.
Bernal 1540 (COL, TULV).

Aiphanes erinacea (H.Karst.)


H.Wendl.
Borchsenius & Bernal 1996;
Galeano & Bernal 2010.
Arbusto, palma cespitosa.
Nativa. Andes. 700-1800 m.
CAU, NAR, VAL. Casi
Amenazada (Galeano et al.
2014).
S Colombia a Ecuador.
Bernal 1328 (COL, MO, PSO).

Aiphanes gelatinosa
H.E.Moore

Borchsenius & Bernal 1996;


Galeano & Bernal 2010.
Arbusto, palma cespitosa, palma
solitaria.
Endmica. Andes. 1200 m.
NAR. Vulnerable (Galeano et al.
2014).
SO Colombia a NO Ecuador.
Bernal 901 (AAU, COL).

Aiphanes graminifolia
Galeano & R.Bernal

Galeano & Bernal 2002; Galeano


& Bernal 2005; Galeano & Bernal
2010.
Arbusto, palma cespitosa.
Endmica. Andes. 1700-1800 m.
SAN. En Peligro Crtico
(Galeano et al. 2014).
Cordillera Oriental.
Galeano 7007 (HT: COL; IT:
HUA, UIS).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Aiphanes hirsuta Burret

Aiphanes kalbreyeri Burret,


Aiphanes monostachys Burret,
Aiphanes pachyclada Burret
Bernal 1986a; Borchsenius &
Bernal 1996; Galeano & Bernal
2010.
Arbusto, palma cespitosa.
Nativa. Andes, Pacfico. 1002200 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

765

AreCaCEAE

Angiospermas
Angiosperms

ANT, CAU, CHO, NAR, RIS,


VAL. Casi Amenazada (Galeano
et al. 2014).
O Panam a NO Ecuador.
Bernal 1396 (NT: COL; IT: AAU,
BH, FTG, HUA, K, MO, NY).
Aiphanes hirsuta subsp.
fosteriorum (H.E.Moore) Borchs.
& R.Bernal, Aiphanes hirsuta
subsp. hirsuta, Aiphanes hirsuta
subsp. intermedia Borchs.
&R.Bernal, Aiphanes hirsuta
subsp. kalbreyeri (Burret) Borchs.
& R.Bernal

Aiphanes horrida (Jacq.)


Burret

Aiphanes aculeata Willd.,


Aiphanes caryotifolia (Kunth)
H.Wendl.
Galeano & Bernal 1987;
Borchsenius & Bernal 1996;
Galeano & Bernal 2010.
rbol, palma solitaria.
Nativa y cultivada. Andes,
Orinoquia, V Cauca, V
Magdalena. 100-1700 m.
ANT, ARA, CAL, CAS, CAU,
CUN, MET, QUI, RIS, SAN,
TOL, VAL. Preocupacin Menor
(Galeano et al. 2014).
Trinidad y Andes de Venezuela
a Bolivia.
Bernal 50 (COL, HUA).

Aiphanes killipii (Burret)


Burret

Bernal & Borchsenius 2010;


Galeano & Bernal 2010.
Arbusto, palma solitaria.
Endmica. Andes. 800-1500 m.
SAN. En Peligro Crtico
(Galeano et al. 2014).
Cordillera Oriental.
Bernal 4828 (COL).
Nota: tratada como sinnimo
de A. aculeata por Borchsenius
& Bernal (1996). Conocida
solo de una localidad / treated
as a synonym of A. aculeata by
Borchsenius & by Bernal (1996);

766

currently known from a single


locality.

Aiphanes leiostachys Burret

Borchsenius & Bernal 1996;


Galeano & Bernal 2005; Galeano
& Bernal 2010.
Arbusto, palma cespitosa.
Endmica. Andes. 850-1100 m.
ANT. En Peligro Crtico
(Galeano et al. 2014).
Cordillera Central.
Bernal 1396 (NT: COL; IT: AAU,
BH, FTG, HUA, K, MO, NY).
Nota: conocida actualmente
solo de una localidad, con ocho
individuos adultos / currently
known from a single locality,
with eight adult individuals.

Aiphanes lindeniana
(H.Wendl.) H.Wendl.

Aiphanes stergiosii S.M.Nio et al.


Wendland 1857; Nio et al. 2005;
Bernal & Borchsenius 2010.
Arbusto, palma solitaria.
Nativa. Andes. 1700-2200 m.
NSA, SAN. En Peligro (Galeano
et al. 2014).
NE Colombia a O Venezuela.
Bernal 3574 (COL).
Nota: nombre aplicado
errneamente a A. concinna por
Borchsenius & Bernal (1996) /
name misapplied to A. concinna
by Borchsenius & Bernal (1996).

Aiphanes linearis Burret

Aiphanes echinocarpa Dugand


Galeano & Bernal 1987;
Borchsenius & Bernal 1996;
Galeano & Bernal 2010.
Arbusto, rbol, palma cespitosa.
Endmica. Andes. 1800-2600 m.
ANT, VAL. Casi Amenazada
(Galeano et al. 2014).
Cordilleras Occidental y Central.
Uribe-Uribe 683 (HT: COL; IT:
BH, F, NY).

Aiphanes macroloba Burret

Aiphanes chocoensis A.H.Gentry


Galeano & Bernal 1987;
Borchsenius & Bernal 1996;
Galeano & Bernal 2010.
Arbusto, palma cespitosa.
Nativa. Andes, Pacfico. 1001400 m.
ANT, CHO, NAR. Casi
Amenazada (Galeano et al.
2014).
O Colombia a NO Ecuador.
Bernal 279 (NT: COL; IT: HUA).

Aiphanes multiplex R.Bernal


& Borchs.
Bernal & Borchsenius 2010;
Galeano & Bernal 2010.
Arbusto, palma cespitosa.
Nativa. Andes. 1200-1500 m.
CAU, VAL. Casi Amenazada
(Galeano et al. 2014).
SO Colombia a NO Ecuador.
Bernal 1448 (HT: COL; IT: FTG,
TULV).

Aiphanes parvifolia Burret

Borchsenius & Bernal 1996;


Galeano & Bernal 2005; Galeano
& Bernal 2010.
Arbusto, palma solitaria.
Endmica. Andes, V Magdalena.
800-1700 m.
ANT, CAL. En Peligro (Galeano
et al. 2014).
Cordilleras Occidental y Central.
Bernal 1752 (NT: COL; IT: AAU,
BH, HUA, JAUM, K, MO, NY).

Aiphanes pilaris R.Bernal

Bernal 2001; Galeano & Bernal


2010.
rbol, palma solitaria.
Endmica. Andes. 2580 m.
PUT. Vulnerable (Galeano et al.
2014).
S Colombia.
Bernal 2479 (HT: COL; IT: NY,
PSO).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AreCaCEAE

Angiosperms

Nota: conocida solo del tipo /


known only from the type.

Aiphanes simplex Burret

Galeano & Bernal 1987;


Borchsenius & Bernal 1996;
Galeano & Bernal 2002.
Arbusto, palma cespitosa.
Endmica. Andes, V Cauca. 8002200 m.
ANT, CAQ, CAU, CUN, QUI,
RIS, SAN, VAL. Casi Amenazada
(Galeano et al. 2014).
Cuenca del ro Cauca y
Cordillera Oriental.
Galeano 14 (COL, HUA).

Aiphanes tricuspidata
Borchs. et al.

Borchsenius & Bernal 1996;


Galeano & Bernal 2010.
Arbusto, palma solitaria.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-650 m.
CAU, NAR, VAL. Preocupacin
Menor (Galeano et al. 2014).
SO Colombia a SO Ecuador.
Bernal 1321 (AAU, BA, COL, K,
MO, NY).

Aiphanes ulei (Dammer)


Burret

Aiphanes schultzeana Burret


Galeano 1991; Borchsenius &
Bernal 1996; Galeano & Bernal
2010.
Subarbusto, arbusto, palma
solitaria.
Nativa. Amazonia, Andes. 902200 m.
AMA, CAQ, PUT. Preocupacin
Menor (Galeano et al. 2014).
S Colombia a Per y O Brasil.
Bernal 1406 (COL).

Ammandra O.F.Cook
1 especie

Ammandra decasperma
O.F.Cook

Ammandra dasyneura (Burret)


Barfod
Galeano & Bernal 1987; Barfod
1991; Bernal et al. 2001.
Palma acaule.
Nativa. Amazonia, Pacfico, V
Magdalena. 0-200 m.
ANT, BOY, CAU, CHO, PUT,
VAL. Preocupacin Menor
(Galeano et al. 2014).
O Colombia y NE Ecuador.
Bernal 666 (COL).

Asterogyne H.Wendl.
1 especie
Asterogyne martiana
(H.Wendl.) Drude

Henderson et al. 1995; Stauffer et


al. 2003.
Arbusto, palma solitaria.
Nativa. Andes, Pacfico, V
Magdalena. 0-1100 m.
ANT, CAU, CHO, NAR, RIS,
VAL. Preocupacin Menor
(Galeano et al. 2014).
Guatemala y Belice a NO
Ecuador.
Bernal 259 (COL, HUA).

Astrocaryum G.Mey.
12 especies, 3 especies endmicas
Astrocaryum acaule Mart.

Henderson 1995; Henderson et


al. 1995; Galeano & Bernal 2010.
Arbusto, palma acaule.
Nativa. Guayana y Macarena,
Orinoquia. 100-450 m.
ARA, GUI, MET, VAU, VIC.
Preocupacin Menor (Galeano et
al. 2014).
E Colombia, S Venezuela, S
Guyana, NO Brasil.
Bernal 3675 (COL).

Astrocaryum chambira
Burret

Henderson 1995; Henderson et


al. 1995; Galeano & Bernal 2010.
rbol, palma solitaria.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 100-500
m.
AMA, CAQ, CAS, GUI,
GUV, MET, PUT, VAU, VIC.
Preocupacin Menor (Galeano et
al. 2014).
NO Amazonia.
Galeano 1301 (COAH, COL).

Astrocaryum ciliatum
F.Kahn & B.Milln

Astrocaryum murumuru var.


ciliatum (F.Kahn & B.Milln)
A.J.Hend.
Galeano 1991; Kahn & Milln
1992; Galeano & Bernal 2010.
Palma acaule.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 100-300 m.
AMA, CAQ. Preocupacin
Menor (Galeano et al. 2014).
SE Colombia, NO Brasil.
Galeano 1315 (COL).
Nota: tratada como A.
sciophilum por Galeano (1991)
/ treated as A. sciophilum by
Galeano (1991).

Astrocaryum
cuatrecasasianum Dugand

Kahn & Milln 1992; Galeano &


Bernal 2010.
rbol.
Endmica. Amazonia. 200-700
m.
CAQ, PUT. No evaluada.
S Colombia.
Cuatrecasas 8957 (HT: COL).
Nota: a menudo errneamente
citada como cuatrecasanum
(ver Art. 60.12 del ICN) /
often erroneously cited as
cuatrecasanum (see Art. 60.12 of
the ICN).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

767

AreCaCEAE

Angiospermas
Angiosperms

Astrocaryum ferrugineum
F.Kahn & B.Milln

Kahn & Milln 1992; Galeano &


Bernal 2010.
rbol, palma solitaria.
Nativa. Amazonia. 100-300 m.
AMA. Preocupacin Menor
(Galeano et al. 2014).
S Colombia, NO Brasil.
Galeano 8555 (COL).

Astrocaryum gynacanthum
Mart.

Astrocaryum munbaca Mart.


Galeano 1991; Kahn & Milln
1992; Henderson 1995.
Arbusto, rbol, palma cespitosa.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 100-350
m.
AMA, CAQ, GUI, MET, PUT,
VAU, VIC. Preocupacin Menor
(Galeano et al. 2014).
Colombia y Venezuela a Brasil y
las Guayanas.
Galeano 1302 (COAH, COL).

Astrocaryum jauari Mart.

Astrocaryum guara Burret


Kahn & Milln 1992; Henderson
1995; Henderson et al. 1995.
rbol, palma cespitosa.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 40-200 m.
AMA, ARA, CAQ, CAS, GUI,
GUV, MET, PUT, VAU, VIC.
Preocupacin Menor (Galeano et
al. 2014).
N Amazonia y Guayanas.
Galeano 1056 (COAH, COL).

Astrocaryum macrocalyx
Burret
Galeano & Bernal 2010.
rbol, palma solitaria.
Nativa. Amazonia. 300 m.
AMA. Preocupacin Menor
(Galeano et al. 2014).
S Colombia, NE Per.
Galeano 1570 (COL).

768

Astrocaryum malybo
H.Karst.

Galeano & Bernal 1987; Galeano


& Bernal 2005; Galeano & Bernal
2010.
Arbusto, palma acaule.
Endmica. Caribe, Pacfico, V
Magdalena. 0-750 m.
ANT, BOL, CES, CHO, CR,
CUN, SAN, SUC, TOL. En
Peligro (Galeano et al. 2014).
N y NO Colombia.
Bernal 394 (COL, HUA).

[Astrocaryum murumuru
Mart.]

Nota: registro basado en


identificacin errnea / record
based on a misidentification.

[Astrocaryum sciophilum
(Miq.) Pulle]

Nota: registro basado en


identificacin errnea / record
based on a misidentification.

Astrocaryum standleyanum
L.H.Bailey

Astrocaryum standleyanum var.


calimense Dugand
Galeano & Bernal 1987;
Henderson et al. 1995; Galeano
& Bernal 2010.
rbol, palma solitaria.
Nativa. Pacfico. 0-200 m.
ANT, CAU, CHO, NAR, VAL.
Preocupacin Menor (Galeano et
al. 2014).
E Costa Rica a NO Ecuador.
Bernal 491 (COL).

Astrocaryum triandrum
Galeano et al.

Galeano et al. 1988; Galeano &


Bernal 2005; Galeano & Bernal
2010.
Arbusto, rbol, palma solitaria.
Endmica. V Magdalena. 160500 m.

ANT, BOY, CAL, SAN. En


Peligro (Galeano et al. 2014).
Magdalena medio.
Bernal 1063 (HT: COL; IT: AAU,
FAUC, HUA, K, NY).

Astrocaryum urostachys
Burret

Astrocaryum murumuru var.


urostachys (Burret) A.J.Hend.
Kahn & Milln 1992; Galeano &
Bernal 2010.
rbol, palma solitaria.
Nativa. Amazonia. 100-500 m.
PUT. Preocupacin Menor
(Galeano et al. 2014).
Colombia, Ecuador, Per.
Cuatrecasas 10775 (COL).

Attalea Kunth
16 especies, 4 especies endmicas
Attalea allenii H.E.Moore

Henderson et al. 1995; Glassman


1999; Galeano & Bernal 2010.
Palma acaule.
Nativa. Pacfico. 0-100 m.
ANT, BOL, CHO, CR, VAL.
Preocupacin Menor (Galeano et
al. 2014).
O Panam a O Colombia.
Bernal 687 (COL).

Attalea amygdalina Kunth

Attalea rhynchocarpa Burret,


Attalea uberrima Dugand,
Attalea victoriana Dugand
Henderson et al. 1995; Glassman
1999; Galeano & Bernal 2005.
Palma acaule.
Endmica. Andes, V Cauca.
1000-1600 m.
ANT, CAL, QUI, VAL. En
Peligro (Galeano et al. 2014).
Cuenca del ro Cauca.
Bernal 49 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AreCaCEAE

Angiosperms

Attalea butyracea (L.f.)


Wess.Boer

Scheelea butyracea (L.f.)


H.Wendl., Scheelea excelsa
H.Karst., Scheelea humboldtiana
(Spruce) Burret
Henderson et al. 1995; Glassman
1999; Galeano & Bernal 2010.
rbol, palma solitaria.
Nativa. Amazonia, Caribe,
Orinoquia, V Cauca, V
Magdalena. 0-1000 m.
AMA, ANT, ARA, ATL, BOL,
BOY, CAL, CAQ, CAS, CES,
CR, CUN, GUI, GUJ, GUV,
HUI, MAG, MET, NSA, PUT,
QUI, RIS, SAN, SUC, TOL, VAL,
VAU, VIC. Preocupacin Menor
(Galeano et al. 2014).
Mxico a Brasil y Bolivia.
Bernal 397 (COL, HUA).

Attalea cohune Mart.

Orbignya cohune (Mart.) Standl.


Galeano & Bernal 2002; Galeano
& Bernal 2005; Galeano & Bernal
2010.
rbol, palma solitaria.
Nativa. V Magdalena. 150-400 m.
ANT, BOY, CAL, SAN. En
Peligro (Galeano et al. 2014).
Mxico a Nicaragua; Colombia.
Bernal 2793 (COL, FAUC).

Attalea colenda (O.F.Cook)


Balslev & A.J.Hend.

Ynesa colenda O.F.Cook


Henderson et al. 1995; Glassman
1999; Galeano & Bernal 2005.
rbol, palma solitaria.
Nativa. Pacfico. 0-200 m.
NAR. En Peligro (Galeano et al.
2014).
SO Colombia a O Ecuador.
Bernal 2502 (COL).

Attalea cuatrecasasiana
(Dugand) A.J.Hend. et al.

Orbignya cuatrecasana Dugand

Henderson et al. 1995; Glassman


1999; Galeano & Bernal 2010.
Palma acaule.
Endmica. Pacfico. 0-100 m.
CAU, CHO, NAR, VAL. Casi
Amenazada (Galeano et al.
2014).
SO Colombia.
Cuatrecasas 13980 (HT: COL,
IT: F).
Nota: a menudo errneamente
citada como cuatrecasana (ver
Art. 60.12 del ICN) / often
erroneously cited as cuatrecasana
(seer Art. 60.12 of the ICN).

Attalea ferruginea Burret

Palma acaule.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 80-400 m.
AMA, CAQ, GUI, GUV, VAU,
VIC. Preocupacin Menor
(Galeano et al. 2014).
Venezuela, Colombia, Per y
Brasil.
Bernal 2110 (COL, TULV).
Nota: tratada por Galeano &
Bernal (2010) como A. racemosa
/ treated by Galeano & Bernal
(2010) as A. racemosa.

Attalea iguadummat de
Nevers

Galeano et al. 2014.


Palma acaule.
Nativa. Pacfico. 100-200 m.
CHO. Vulnerable (Galeano et al.
2014).
NO Colombia, E Panam.
Galeano 9064 (COL).

Attalea insignis (Mart.)


Drude

Maximiliana insignis Mart.,


Scheelea attaleoides H.Karst.,
Scheelea insignis (Mart.) H.Karst.
Galeano & Bernal 1989;
Henderson et al. 1995; Galeano
& Bernal 2010.
Palma acaule.

Nativa. Amazonia, Guayana y


Macarena, Orinoquia. 100-600
m.
AMA, CAQ, CAS, GUV, MET,
VAU. Preocupacin Menor
(Galeano et al. 2014).
NO Amazonia.
Galeano 1139 (COL).

Attalea luetzelburgii (Burret)


Wess.Boer
Orbignya luetzelburgii Burret,
Parascheelea anchistropetala
Dugand, Parascheelea
luetzelburgii (Burret) Dugand
Henderson 1995; Henderson et
al. 1995; Galeano & Bernal 2010.
Palma acaule.
Nativa. Guayana y Macarena.
200-500 m.
GUI, VAU. Preocupacin Menor
(Galeano et al. 2014).
SE Colombia, SO Venezuela y
NO Brasil.
Bernal 3630 (COL).

Attalea maripa (Aubl.) Mart.

Maximiliana maripa (Aubl.)


Drude
Galeano 1991; Henderson 1995;
Henderson et al. 1995.
rbol, palma solitaria.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 40-600 m.
AMA, ARA, CAQ, CAS, GUI,
GUV, MET, PUT, VAU, VIC.
Preocupacin Menor (Galeano et
al. 2014).
N Suramrica al E Andes.
Galeano 860 (COAH, COL, NY).

Attalea nucifera H.Karst.

Glassman 1999; Galeano &


Bernal 2005; Galeano & Bernal
2010.
Palma acaule.
Endmica. V Magdalena. 200800 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

769

AreCaCEAE

Angiospermas
Angiosperms

ANT, BOL, CUN, NSA, SAN,


TOL. Vulnerable (Galeano et al.
2014).
Galeano 7220 (COL).

Attalea phalerata Spreng.

Henderson 1995; Henderson et


al. 1995; Galeano & Bernal 2002.
rbol.
Nativa. Amazonia. 100 m.
AMA. Preocupacin Menor
(Galeano et al. 2014).
S y O Amazonia.
Bernal 2929 (COL).

Attalea plowmanii
(Glassman) Zona

Scheelea plowmanii Glassman


Glassman 1999; Galeano &
Bernal 2002; Galeano & Bernal
2010.
Palma acaule.
Nativa. Amazonia. 100-300 m.
AMA. Preocupacin Menor
(Galeano et al. 2014).
S Colombia y N Per.
Bernal 2931 (COL).

Attalea polysticha (Burret)


Wess.Boer

Attalea microcarpa Mart.,


Orbignya microcarpa (Mart.)
Burret
Henderson 1995; Henderson et
al. 1995.
Palma acaule.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 80-300 m.
AMA, GUI, VAU, VIC.
Preocupacin Menor (Galeano et
al. 2014).
N Amazonia y Guayanas.
Bernal 2587 (COL).
Nota: a menudo tratada bajo el
nombre incierto A. microcarpa /
often treated under the uncertain
name A. microcarpa.

770

Attalea septuagenata
Dugand

Henderson 1995; Henderson et


al. 1995; Galeano & Bernal 2010.
rbol.
Endmica. Amazonia. 100 m.
AMA. Casi Amenazada (Galeano
et al. 2014).
Schultes 15796 (HT: COL; IT:
BH).
Nota: conocida de una sola
localidad / known from a single
locality.

Bactris Scop.
34 especies, 2 especies endmicas
Bactris acanthocarpa Mart.

Astrocaryum humile Wallace,


Bactris devia H.E.Moore, Bactris
humilis (Wallace) Burret
Henderson 1995; Henderson
2000; Galeano & Bernal 2010.
Arbusto, palma acaule.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 75-300 m.
AMA, CAQ, GUI, GUV, PUT,
VAU, VIC. Preocupacin Menor
(Galeano et al. 2014).
Amazonia, Guayanas y E Brasil.
Bernal 2024 (COL, TULV).
Bactris acanthocarpa var. exscapa
Barb.Rodr., Bactris acanthocarpa
var. trailiana (Barb.Rodr.)
A.J.Hend.

Bactris balanophora Spruce

Henderson 1995; Henderson


2000; Galeano & Bernal 2010.
Arbusto, palma cespitosa.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 100-600 m.
AMA, GUI, VAU. Preocupacin
Menor (Galeano et al. 2014).
SE Colombia, SO Venezuela, NO
Brasil.
Galeano 1280 (AAU, COL, NY).

Bactris barronis L.H.Bailey

Galeano & Bernal 1987;


Henderson 2000; Galeano &
Bernal 2010.
Arbusto, rbol, palma cespitosa.
Nativa. Pacfico, V Magdalena.
0-700 m.
ANT, BOL, BOY, CAL, CHO,
SAN, VAL. Preocupacin Menor
(Galeano et al. 2014).
O Colombia y E Panam.
Bernal 403 (COL, HUA).

Bactris bidentula Spruce

Galeano 1991; Henderson 1995;


Henderson 2000.
Arbusto.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 80-200 m.
AMA, ARA, GUI, VAU, VIC.
Preocupacin Menor (Galeano et
al. 2014).
E Colombia, O Venezuela, N
Per, N Brasil.
Galeano 1702 (COL).

Bactris bifida Mart.

Pyrenoglyphis bifida (Mart.)


Burret
Henderson 1995; Henderson
2000; Galeano & Bernal 2010.
Subarbusto, arbusto, palma
cespitosa.
Nativa. Amazonia. 80-220 m.
AMA. Preocupacin Menor
(Galeano et al. 2014).
NO Amazonia.
Bernal 3900 (COL).

Bactris brongniartii Mart.

Bactris strictacantha Burret,


Bactris tenera (H.Karst.)
H.Wendl., Guilielma tenera
H.Karst.
Henderson 1995; Henderson
2000; Galeano & Bernal 2010.
Arbusto, palma cespitosa.
Nativa. Amazonia, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 10-240 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AreCaCEAE

Angiosperms

AMA, ANT, BOL, CES, CHO,


GUI, GUV, MAG, MET, SAN.
Preocupacin Menor (Galeano et
al. 2014).
N Suramrica.
Bernal 686 (COL).

Bactris campestris Poepp.

Bactris lanceolata Burret


Henderson 1995; Henderson
2000; Galeano & Bernal 2010.
Arbusto.
Nativa. Guayana y Macarena.
100-200 m.
GUI, VIC. Preocupacin Menor
(Galeano et al. 2014).
E Colombia, S Venezuela,
Guayanas, N Brasil.
Bernal 2094 (COL).

Bactris charnleyae de Nevers


et al.

Galeano et al. 2014.


Hierba, subarbusto, palma
cespitosa.
Nativa. Pacfico. 100-350 m.
CHO. Vulnerable (Galeano et al.
2014).
NO Colombia, E Panam.
Bernal 4932 (COL).

Bactris chocoensis R.Bernal


et al.
Bernal et al. 2014.
Arbusto, palma cespitosa.
Endmica. Pacfico. 60-200 m.
CHO. Preocupacin Menor
(Galeano et al. 2014).
O Colombia.
Cmara-Leret 1733 (HT: COL;
IT: CHOCO, FMB).

Bactris coloniata L.H.Bailey


Galeano & Bernal 1987;
Henderson 2000; Galeano &
Bernal 2010.
Arbusto, palma cespitosa.
Nativa. Pacfico. 0-100 m.

ANT, CHO. Preocupacin


Menor (Galeano et al. 2014).
C Panam a Ecuador.
Bernal 672 (AAU, COL, NY).

Bactris coloradonis
L.H.Bailey

Galeano & Bernal 1987;


Henderson 2000; Galeano &
Bernal 2010.
Arbusto, palma cespitosa.
Nativa. Andes, Pacfico. 5-1000
m.
ANT, CAU, CHO, CR, NAR,
SAN, VAL. Preocupacin Menor
(Galeano et al. 2014).
Costa Rica a NO Ecuador.
Bernal 415 (COL, HUA).

Bactris concinna Mart.

Pyrenoglyphis concinna (Mart.)


Burret
Henderson 1995; Henderson
2000; Galeano & Bernal 2010.
Arbusto, palma cespitosa.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 80-250 m.
AMA, GUI, PUT, VAU.
Preocupacin Menor (Galeano et
al. 2014).
Colombia y Ecuador a Bolivia y
Brasil.
Bernal 2071 (COL, TULV).

Bactris corossilla H.Karst.

Bactris duplex H.E.Moore


Henderson 1995; Henderson
2000; Galeano & Bernal 2010.
Arbusto, palma cespitosa.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia.
90-1400 m.
AMA, ARA, CAQ, CAS, GUI,
GUV, MET, NSA, PUT, VAU.
Preocupacin Menor (Galeano et
al. 2014).
Colombia, Venezuela, Brasil,
Per, Ecuador.
Galeano 1162 (COL, NY).

Bactris elegans Barb.Rodr. &


Trail
Henderson 1995; Henderson
2000; Galeano & Bernal 2010.
Arbusto, palma cespitosa.
Nativa. Amazonia. 80-300 m.
AMA, CAQ. Preocupacin
Menor (Galeano et al. 2014).
Colombia a Brasil y Guayanas.
Galeano 2110 (COL, FTG, NY).

Bactris fissifrons Mart.

Henderson 1995; Henderson


2000; Galeano & Bernal 2010.
Arbusto, palma cespitosa.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 80-300 m.
AMA, GUI, PUT, VAU.
Preocupacin Menor (Galeano et
al. 2014).
S Colombia, Ecuador, NE Per y
NO Brasil.
Galeano 2024 (COL, NY).

Bactris gasipaes Kunth

Bactris caribaea H.Karst., Bactris


macana (Mart.) Pittier, Guilielma
chontaduro H.Karst. & Triana,
Guilielma gasipaes (Kunth)
L.H.Bailey, Guilielma speciosa
Mart.
Henderson 2000; Galeano &
Bernal 2005; Galeano & Bernal
2010.
rbol, palma cespitosa.
Nativa y cultivada. Amazonia,
Andes, Guayana y Macarena,
Caribe, Orinoquia, Pacfico,
SN Santa Marta, V Cauca, V
Magdalena. 0-1500 m.
AMA, ANT, ARA, BOL, BOY,
CAL, CAQ, CAS, CAU, CHO,
CR, CUN, GUI, GUJ, GUV,
MAG, MET, NAR, NSA, PUT,
QUI, RIS, SAN, SUC, TOL, VAL,
VAU. Vulnerable (Galeano et al.
2014).
Honduras a Brasil y Bolivia.
Bernal 27 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

771

AreCaCEAE

Angiospermas
Angiosperms

Bactris gasipaes var. chichagui


(H.Karst.) A.J.Hend., Bactris
gasipaes var. gasipaes
Nota: var. chichagui es silvestre
(y vulnerable) y var. gasipaes
es cultivada / var. chichagui is
wild (and vulnerable) and var.
gasipaes is cultivated.

Bactris glandulosa Oerst.

Bactris macrotricha Burret


Galeano & Bernal 1987;
Henderson 2000; Galeano &
Bernal 2010.
Arbusto, palma cespitosa.
Nativa. Andes, Pacfico. 1501000 m.
ANT, CHO, CR. Preocupacin
Menor (Galeano et al. 2014).
NO Colombia a O Costa Rica.
Bernal 310 (COL, HUA).
Bactris glandulosa var. glandulosa

Bactris guineensis (L.)


H.E.Moore

Bactris minor Jacq., Bactris piritu


(H.Karst.) H.Wendl.
Galeano & Bernal 1987;
Henderson 2000; Galeano &
Bernal 2010.
Arbusto, palma cespitosa.
Nativa. Caribe, Orinoquia. 0-300
m.
ANT, ARA, ATL, BOL, CES,
CR, GUJ, MAG, SUC. Casi
Amenazada (Galeano et al.
2014).
Nicaragua a Venezuela.
Bernal 515 (COL).

Bactris halmoorei A.J.Hend.

Henderson 2000; Galeano &


Bernal 2010.
Arbusto, palma cespitosa.
Nativa. Amazonia. 80-150 m.
AMA. Preocupacin Menor
(Galeano et al. 2014).
S Colombia, E Ecuador, N Per y
NO Brasil.
Galeano 8542 (COL).

772

Bactris hirta Mart.

Bactris mollis Dammer


Galeano 1991; Henderson 2000;
Galeano & Bernal 2010.
Subarbusto, arbusto, palma
cespitosa.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 80-500 m.
AMA, CAQ, GUI, GUV, PUT,
VAU, VIC. Preocupacin Menor
(Galeano et al. 2014).
Amazonia y E Brasil.
Galeano 2029 (COL, NY).
Bactris hirta var. hirta, Bactris
hirta var. spruceana A.J.Hend.

Bactris killipii Burret

Galeano 1991; Henderson 2000;


Galeano & Bernal 2010.
Subarbusto, palma cespitosa.
Nativa. Amazonia. 80-300 m.
AMA, VAU. Preocupacin
Menor (Galeano et al. 2014).
S Colombia, NE Per y NO
Brasil.
Galeano 899 (COL, NY).

Bactris macroacantha Mart.


Galeano 1991; Henderson 2000;
Galeano & Bernal 2010.
Arbusto, palma cespitosa.
Nativa. Amazonia. 80-300 m.
AMA, VAU. Preocupacin
Menor (Galeano et al. 2014).
SE Colombia, NE Per y NO
Brasil.
Galeano 913 (COL, NY).

Bactris major Jacq.

Pyrenoglyphis major (Jacq.)


H.Karst.
Galeano & Bernal 1987;
Henderson 2000; Galeano &
Bernal 2010.
Arbusto, palma cespitosa.
Nativa. Caribe, Orinoquia, V
Magdalena. 0-300 m.
ANT, ARA, ATL, BOL, CAS,
CES, CR, GUJ, HUI, MAG,
MET, NSA, SUC, TOL.

Preocupacin Menor (Galeano et


al. 2014).
S Mxico a C Suramrica.
Bernal 516 (COL, HUA).
Bactris major var. major

Bactris manriquei R.Bernal


& Galeano

Bernal et al. 2014.


Arbusto, palma cespitosa.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-700 m.
ANT, CAU, VAL. Preocupacin
Menor (Galeano et al. 2014).
O Colombia, E Panam.
Bernal 4864 (HT: COL; IT:
CUVC, FMB).

Bactris maraja Mart.

Bactris monticola Barb.Rodr.,


Bactris sanctae-paulae Engel,
Bactris sigmoidea Burret
Henderson et al. 1995;
Henderson 2000.
Arbusto, palma cespitosa.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia,
Pacfico, V Magdalena. 0-1500
m.
AMA, ANT, BOL, CAQ, CAU,
CHO, CR, GUI, GUV, MET,
NAR, NSA, PUT, SAN, VAL,
VAU, VIC. Preocupacin Menor
(Galeano et al. 2014).
Costa Rica a Brasil, Bolivia y
Guayanas.
Bernal 695 (COL, HUA).
Bactris maraja var. chaetospatha
(Mart.) A.J.Hend., Bactris maraja
var. juruensis (Trail) A.J.Hend.,
Bactris maraja var. maraja,
Bactris maraja var. trichospatha
(Trail) A.J.Hend.

Bactris martiana A.J.Hend.

Henderson 2000; Galeano &


Bernal 2010.
Arbusto, rbol, palma cespitosa.
Nativa. Amazonia. 80-300 m.
AMA, PUT. Preocupacin
Menor (Galeano et al. 2014).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AreCaCEAE

Angiosperms

S Colombia, E Ecuador, N Per y


NO Brasil.
Garca-Barriga 14819 (COL).

Bactris obovata Schaedtler

Bactris hondurensis Standl.,


Bactris paula L.H.Bailey
Henderson 2000; Galeano
& Bernal 2010 (como B.
hondurensis).
Arbusto, palma cespitosa.
Nativa. Pacfico. 0-700 m.
ANT, CAU, CHO, CR?, NAR?,
VAL. Casi Amenazada (Galeano
et al. 2014).
Honduras a NO Ecuador.
Bernal 460 (COL, HUA).
Nota: tratada por Henderson
(2000) y Galeano & Bernal
(2010) bajo el nombre ms
reciente B. hondurensis /
treated by Henderson (2000)
and Galeano & Bernal (2010)
under the more recent name B.
hondurensis.

Bactris pilosa H.Karst.

Bactris granatensis (H.Karst.)


H.Wendl.
Galeano & Bernal 1987;
Henderson et al. 1995;
Henderson 2000.
Arbusto, palma cespitosa.
Nativa. Caribe, Orinoquia,
Pacfico, V Magdalena. 0-1000
m.
ANT, ARA, BOL, CAL, CES,
CHO, CR, CUN, MAG,
NSA, SAN, SUC, TOL. Casi
Amenazada (Galeano et al.
2014).
E Panam a O Venezuela; O
Ecuador.
Bernal 405 (COL, NY).

Bactris riparia Mart.

Henderson 2000; Galeano &


Bernal 2010.
Arbusto, rbol.
Nativa. Amazonia. 80-300 m.

AMA, CAQ, PUT, VAU.


Preocupacin Menor (Galeano et
al. 2014).
O Amazonia de Colombia a
Bolivia.
Galeano 1797 (COL, NY).

Bactris rostrata Galeano &


R.Bernal

Galeano & Bernal 2002; Galeano


& Bernal 2010.
Arbusto, palma cespitosa.
Endmica. Pacfico. 100 m.
CHO. Vulnerable (Galeano et al.
2014).
O Colombia.
Bernal 1103 (HT: COL; IT: AAU,
FTG, HUA, MO, NY).

Bactris schultesii
(L.H.Bailey) Glassman

Galeano & Bernal 2010.


Subarbusto, palma cespitosa.
Nativa. Amazonia, Andes. 1201200 m.
AMA, CAQ, CAU, PUT. No
evaluada. (Galeano et al. 2014).
O Amazonia y piedemonte en
Colombia, Ecuador y Per.
Bernal 1420 (COL).

Bactris setulosa H.Karst.

Bactris cuvaro H.Karst., Bactris


kalbreyeri Burret
Henderson et al. 1995;
Henderson 2000; Galeano &
Bernal 2010.
rbol, palma cespitosa.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta. 0-1800 m.
ANT, ARA, BOY, CAL, CAQ,
CAU, CHO, CUN, MAG, MET,
NAR, NSA, PUT, SAN, VAL.
Preocupacin Menor (Galeano et
al. 2014).
NE Venezuela y Trinidad, y
Andes de Colombia a C Per.
Bernal 693 (COL, NY).

Bactris simplicifrons Mart.

Amylocarpus angustifolius Huber,


Bactris huberiana Burret
Henderson 1995; Henderson
2000; Galeano & Bernal 2010.
Subarbusto, arbusto, palma
cespitosa.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia, Pacfico.
80-400 m.
AMA, CAQ, CR, GUI, GUV,
PUT, VAU, VIC. Preocupacin
Menor (Galeano et al. 2014).
Amazonia y Guayanas; una
poblacin aislada en Crdoba.
Galeano 1611 (COL, NY).

Bactris sphaerocarpa Trail

Bactris tomentosa var.


sphaerocarpa (Trail) A.J.Hend.
Henderson 1995; Henderson
2000; Galeano & Bernal 2010.
Subarbusto, arbusto, palma
cespitosa.
Nativa. Amazonia. 300-800 m.
AMA. Preocupacin Menor
(Galeano et al. 2014).
O Amazonia en Colombia, Per
y Brasil.
Galeano 2073 (COL, FTG, NY).

Calyptrogyne H.Wendl.
2 especies, 1 especie endmica
Calyptrogyne baudensis
A.J.Hend.

Henderson 2005; Galeano &


Bernal 2010.
Arbusto, palma solitaria.
Endmica. Pacfico. 0-350 m.
CHO. Casi Amenazada (Galeano
et al. 2014).
NO Colombia.
Bernal 1753 (HT: COL).
Nota: tratada como C.
ghiesbreghtiana por Henderson
et al. 1995 / treated as C.
ghiesbreghtiana by Henderson et
al. (1995).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

773

AreCaCEAE

Angiospermas
Angiosperms

Calyptrogyne costatifrons
(L.H.Bailey) de Nevers

Henderson 2005; Galeano &


Bernal 2010.
Arbusto, arbolito, palma
solitaria.
Nativa. Pacfico. 0-350 m.
CHO. Vulnerable (Galeano et al.
2014).
C Panam a NO Colombia.
Bernal 3020 (COL).
Calyptrogyne costatifrons subsp.
dariensis A.J.Hend.

[Calyptrogyne
ghiesbreghtiana (Linden &
H.Wendl.) H.Wendl.]

Henderson et al. 1995.


Nota: registro basado en
identificacin errnea / record
based on a misidentification.

Ceroxylon DC.
7 especies, 1 especie endmica
Ceroxylon alpinum DC.

Ceroxylon ferrugineum Regel


Henderson et al. 1995; Galeano
& Bernal 2005; Galeano & Bernal
2010.
rbol, palma solitaria.
Nativa. Andes. 1400-2000 m.
ANT, CAL, CUN, QUI, RIS,
VAL. En Peligro (Galeano et al.
2014).
Colombia, Venezuela.
Bernal 2320 (COL).

Ceroxylon ceriferum
(H.Karst.) Pittier

Ceroxylon schultzei Burret


Henderson et al. 1995; Galeano
& Bernal 2010; Sann & Galeano
2011.
rbol, palma solitaria.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1900-2800 m.

774

CES, GUJ, MAG. En Peligro


(Galeano et al. 2014).
Colombia y Venezuela.
Galeano 7584 (COL).

Ceroxylon parvifrons (Engel)


H.Wendl.
Ceroxylon mooreanum
Galeano & R.Bernal, Ceroxylon
sclerophyllum Dugand
Galeano & Bernal 1982;
Henderson et al. 1995; Galeano
& Bernal 2010.
rbol.
Nativa. Andes. 1900-3200 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, HUI,
NAR, NSA, PUT, QUI, RIS,
TOL, VAL. Vulnerable (Galeano
et al. 2014).
Venezuela a Bolivia.
Galeano 213 (COL).

Ceroxylon quindiuense
(H.Karst.) H.Wendl.

Ceroxylon floccosum Burret


Galeano & Bernal 1983;
Henderson et al. 1995; Galeano
& Bernal 2005; Galeano & Bernal
2010; Sann & Galeano 2011.
rbol, palma solitaria.
Nativa. Andes. 1550-3100 m.
ANT, BOY, CAL, CAQ, CUN,
MET, NSA, PUT, QUI, RIS,
SAN, TOL, VAL. En Peligro
(Galeano et al. 2014).
Colombia, O Venezuela, N Per.
Bernal 53 (COL).

Ceroxylon sasaimae Galeano

Henderson et al. 1995; Galeano


& Bernal 2005; Galeano & Bernal
2010; Sann & Galeano 2011;
Bernal & Manrique 2012.
rbol, palma solitaria.
Endmica. Andes. 1350-1800 m.
ANT, CUN. En Peligro (Galeano
et al. 2014).
Cordilleras Central y Oriental.
Galeano 686 (HT: COL).

Ceroxylon ventricosum
Burret

Henderson et al. 1995; Galeano


& Bernal 2005; Galeano & Bernal
2010.
rbol, palma solitaria.
Nativa. Andes. 1600-3000 m.
CAU, NAR, PUT. En Peligro
(Galeano et al. 2014).
Colombia y Ecuador.
Bernal 2477 (COL).

Ceroxylon vogelianum
(Engel) H.Wendl.

Ceroxylon flexuosum Galeano &


R.Bernal, Ceroxylon hexandrum
Dugand
Henderson et al. 1995; Galeano
& Bernal 2010; Sann & Galeano
2011.
rbol, palma solitaria.
Nativa. Andes. 1900-3000 m.
ANT, BOY, CAL, CAQ, CAU,
CUN, HUI, NAR, NSA, PUT,
QUI, RIS, SAN, VAL. Vulnerable
(Galeano et al. 2014).
Venezuela a Bolivia.
Bernal 566 (COL, HUA).

Chamaedorea Willd.
14 especies, 1 especie endmica
Chamaedorea allenii
L.H.Bailey

Hodel 1992; Henderson et al.


1995; Galeano & Bernal 2010.
Subarbusto, palma solitaria.
Nativa. Andes, Pacfico. 1001440 m.
ANT, CHO, CR, RIS. Casi
Amenazada (Galeano et al.
2014).
NO Colombia a Costa Rica.
Bernal 263 (HUA).

Chamaedorea christinae
Hodel

Hodel 1997; Galeano & Bernal


2010.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AreCaCEAE

Angiosperms

Arbusto, palma solitaria.


Endmica. Pacfico. 10-100 m.
CAU, VAL. Casi Amenazada
(Galeano et al. 2014).
O Colombia.
Gentry 40692 (HT: MO; IT:
COL).

[Chamaedorea deckeriana
(Klotzsch) Hemsl.]

Nota: registro basado en


colecciones de C. allenii / record
based on collections of C. allenii.

Chamaedorea deneversiana
Grayum & Hodel

Galeano & Bernal 2010.


Subarbusto, arbusto, palma
solitaria.
Nativa. Andes, Pacfico. 50-1300
m.
CHO, NAR. Preocupacin
Menor (Galeano et al. 2014).
Costa Rica a N Ecuador.
Bernal 916 (COL).

[Chamaedorea
geonomiformis H.Wendl.]

Nota: registro basado en


identificacin errnea / record
based on a misidentification.

Chamaedorea linearis (Ruiz


& Pav.) Mart.

Chamaedorea latisecta
(L.H.Bailey) A.H.Gentry
Hodel 1992; Henderson et al.
1995; Galeano & Bernal 2010.
Arbusto, palma solitaria.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta. 300-2800 m.
ANT, CAL, CAQ, CAU, CHO,
GUJ, HUI, MAG, NAR, NSA,
PUT, QUI, RIS, SAN, TOL, VAL.
Casi Amenazada (Galeano et al.
2014).
Venezuela a Bolivia.
Bernal 545 (COL).

Chamaedorea pauciflora
Mart.

Chamaedorea integrifolia (Trail)


Dammer, Morenia integrifolia
Trail, Morenia pauciflora (Mart.)
Drude
Galeano 1991; Hodel 1992;
Henderson et al. 1995.
Hierba, subarbusto, palma
solitaria.
Nativa. Amazonia. 80-410 m.
AMA, CAQ, PUT. Preocupacin
Menor (Galeano et al. 2014).
O Amazonia en Colombia,
Ecuador, Per y Brasil.
Galeano 1562, 1563 (COAH,
COL, NY).

Chamaedorea pinnatifrons
(Jacq.) Oerst.

Chamaedorea brevifrons
H.Wendl., Chamaedorea
concinna Burret, Chamaedorea
dryanderae Burret, Chamaedorea
kalbreyeriana Burret
Hodel 1992; Henderson et al.
1995; Galeano & Bernal 2010.
Subarbusto, palma solitaria.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, SN Santa Marta. 302500 m.
AMA, ANT, BOY, CAL, CAQ,
CAS, CAU, CHO, CR, CUN,
GUJ, HUI, MAG, MET, NAR,
NSA, PUT, QUI, RIS, SAN,
TOL, VAL. Preocupacin Menor
(Galeano et al. 2014).
S Mxico a C Suramrica.
Bernal 538 (COL).

Chamaedorea ponderosa
Hodel

Galeano & Bernal 2010.


Arbusto, palma solitaria.
Nativa. Pacfico. 1300-1520 m.
CHO. Datos Insuficientes
(Galeano et al. 2014).
NO Colombia, E Panam.
Gentry 28690 (MO).
Nota: conocida en Colombia
solo de la serrana del Darin /

known in Colombia only from


the Serrana del Darin.

Chamaedorea pumila
H.Wendl.

Chamaedorea sullivaniorum
Hodel & N.W.Uhl
Hodel 1992; Galeano & Bernal
2005; Galeano & Bernal 2010
(como C. sullivaniorum).
Hierba, palma solitaria.
Nativa. Andes. 600-1350 m.
ANT, CHO. Vulnerable (Galeano
et al. 2014).
O Colombia a Costa Rica.
Forero 3085 (COL, MO).

Chamaedorea pygmaea
H.Wendl.

Hodel 1992; Galeano & Bernal


2005; Galeano & Bernal 2010.
Hierba, palma solitaria.
Nativa. Andes. 600-1850 m.
ANT, CHO?, SAN. Vulnerable
(Galeano et al. 2014).
N Colombia a E Costa Rica.
Bernal 707 (COL).

Chamaedorea ricardoi
R.Bernal et al.

Bernal et al. 2004; Galeano &


Bernal 2005; Galeano & Bernal
2010.
Arbusto, palma solitaria.
Nativa. Pacfico, V Magdalena.
100-920 m.
ANT, BOY, CAL, CR, SAN. En
Peligro (Galeano et al. 2014).
Urab y Magdalena medio.
Callejas 8539 (HT: HUA; IT:
COL).

Chamaedorea subjectifolia
Hodel

Galeano et al. 2014.


Subarbusto.
Nativa. Pacfico. 50-300 m.
CHO. Vulnerable (Galeano et al.
2014).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

775

AreCaCEAE

Angiospermas
Angiosperms

NO Colombia a C Panam.
Bernal 4927 (COL).

Chamaedorea tepejilote
Liebm.

Chamaedorea columbica Burret


Hodel 1992; Henderson et al.
1995; Galeano & Bernal 2010.
Arbusto, palma solitaria.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-1500
m.
ANT, CHO, QUI, VAL. Casi
Amenazada (Galeano et al.
2014).
Mxico a O Colombia.
Bernal 929 (COL).

Chamaedorea warscewiczii
H.Wendl.

Chamaedorea macroloba
Galeano, Chamaedorea
murriensis Galeano
Galeano 1986b; Hodel 1992;
Henderson et al. 1995.
Arbusto, palma solitaria.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-1500
m.
ANT, CAL, CHO. Casi
Amenazada (Galeano et al.
2014).
NO Colombia a E Panam.
Bernal 705 (COL).

Chamaedorea woodsoniana
L.H.Bailey

Galeano & Bernal 2010.


Arbusto, palma solitaria.
Nativa. Pacfico. 1300-1520 m.
CHO. Datos Insuficientes
(Galeano et al. 2014).
Mxico a NO Colombia.
Gentry 28702 (COL, MO).
Nota: conocida solo de la
Serrana del Darin / known only
from the Serrana del Darin.

Chelyocarpus Dammer
3 especies, 1 especie endmica

776

Chelyocarpus dianeurus
(Burret) H.E.Moore

Henderson et al. 1995; Galeano


& Bernal 2010.
Arbusto, rbol, palma solitaria.
Endmica. Pacfico. 0-100 m.
CHO, VAL. Casi Amenazada
(Galeano et al. 2014).
O Colombia.
Bernal 1083 (COL, FTG, NY).

Chelyocarpus repens F.Kahn


& K.Mejia
Galeano & Bernal 2010.
Subarbusto, palma solitaria.
Nativa. Amazonia. 90 m.
AMA. Preocupacin Menor
(Galeano et al. 2014).
S Colombia, NE Per.
Lpez 5164 (COAH).

Cocos L.
1 especie
Cocos nucifera L.

Galeano & Bernal 1987; Galeano


& Bernal 2010.
rbol, palma solitaria.
Nativa y cultivada. Amazonia,
Andes, Guayana y Macarena,
Islas Caribeas, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, V Cauca, V
Magdalena. 0-1500 m.
AMA, ANT, ARA, ATL, BOL,
BOY, CAL, CAQ, CAS, CAU,
CES, CHO, CR, CUN, GUI,
GUJ, GUV, HUI, MAG, MET,
NAR, NSA, PUT, QUI, RIS, SAP,
SAN, SUC, TOL, VAL, VAU,
VIC. No Evaluada.
Origen incierto; cultivada en los
trpicos.
Bernal 517 (COL).

Chelyocarpus ulei Dammer

Galeano 1991; Henderson et al.


1995; Galeano & Bernal 2010.
Arbusto, palma solitaria.
Nativa. Amazonia. 300 m.
AMA, CAQ. Preocupacin
Menor (Galeano et al. 2014).
NO Amazonia en Ecuador, Per,
Brasil y Colombia.
Galeano 1671 (COL, NY, HUA).

Coccothrinax Sarg.
1 especie
Coccothrinax argentata
(Jacq.) L.H.Bailey

Coccothrinax jamaicensis Read


Galeano 1985; Henderson et al.
1995; Galeano & Bernal 2010.
Arbusto, arbolito, palma
solitaria.
Nativa. Islas Caribeas. 0-300 m.
SAP. En Peligro (Galeano et al.
2014).
O Caribe, de Bahamas a San
Andrs.
Bernal 2517 (COL, HUA).

Copernicia Endl.
1 especie
Copernicia tectorum (Kunth)
Mart.
Copernicia sanctae-martae Becc.
Henderson et al. 1995; Galeano
& Bernal 2010.
Arbusto, rbol, palma solitaria.
Nativa. Caribe. 0-100 m.
ATL, BOL, CES, GUJ, MAG,
SUC. Casi Amenazada (Galeano
et al. 2014).
N Colombia y N Venezuela.
Bernal 1740 (COL).

Cryosophila Blume
2 especies, 1 especie endmica
Cryosophila kalbreyeri
(Burret) Dahlgren

Acanthorrhiza kalbreyeri Burret,


Cryosophila kalbreyeri subsp.
cogolloi R.Evans
Galeano & Bernal 1987; Evans
1995; Galeano & Bernal 2005.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AreCaCEAE

Angiosperms

Arbusto, rbol, palma solitaria.


Nativa. Andes, Caribe, Pacfico,
V Magdalena. 0-1200 m.
ANT, BOL, BOY, CHO, CR,
SUC. Vulnerable (Galeano et al.
2014).
E Panam a NO Colombia.
Bernal 399 (COL).

Trepadora, liana.
Nativa. Amazonia. 200-600 m.
AMA, CAQ, GUI, PUT, VAU.
Preocupacin Menor (Galeano et
al. 2014).
O Amazonia en Colombia,
Ecuador, Per y Brasil.
Malagn 2 (COL).

Cryosophila macrocarpa
R.J.Evans

Desmoncus horridus Mart.

Evans 1995; Henderson et al.


1995; Galeano & Bernal 2010.
Arbusto, palma solitaria.
Endmica. Pacfico. 0-50 m.
CHO. Datos Insuficientes
(Galeano et al. 2014).
NO Colombia.
Evans 213 (HT: COL, IT: JAUM,
MICH, MO).

Desmoncus Mart.
11 especies, 1 especie endmica
Desmoncus cirrhifer
A.H.Gentry & Zardini

Galeano & Bernal 1987; Gentry


1988; Galeano & Bernal 2010.
Trepadora.
Nativa. Pacfico, V Magdalena.
0-800 m.
ANT, CAU, CHO, NAR, VAL.
Preocupacin Menor (Galeano et
al. 2014).
O Colombia a NO Ecuador.
Gentry 53392 (HT: MO).
Nota: a veces errneamente
citada como cirrhifera o
cirrhiferus. Tratada como
Desmoncus sp. por Galeano
& Bernal 1987 / sometimes
erroneously cited as cirrhifera or
cirrhiferus; treated as Desmoncus
sp. by Galeano & Bernal 1987.

Desmoncus giganteus
A.J.Hend.

Henderson 1995; Galeano &


Bernal 2010; Henderson 2011b.

Henderson 2011b.
Trepadora.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 100-500 m.
ARA, CAS, GUI, VAU.
Preocupacin Menor (Galeano et
al. 2014).
N Suramrica al E Andes.
Bernal 4408 (COL).
Desmoncus horridus subsp.
apureanus (L.H.Bailey)
A.J.Hend., Desmoncus horridus
subsp. occidentalis A.J.Hend.,
Desmoncus horridus subsp.
palustris (Trail) A.J.Hend.
Nota: especmenes de esta
especie fueron tratados como
D. polyacanthos por Galeano
& Bernal (2010) / specimens
of this species were treated as
D. polyacanthos by Galeano &
Bernal (2010).

Desmoncus interjectus
A.J.Hend.

Henderson 2011b.
Trepadora.
Endmica. Amazonia, Guayana y
Macarena. 160-250 m.
AMA, CAQ, VAU. Preocupacin
Menor (Galeano et al. 2014).
Galeano 1092 (HT: COL; IT:
NY).
Nota: especmenes de esta
especie fueron tratados como D.
polyacanthos por Galeano (1991)
/ specimens of this species were
treated as D. polyacanthos by
Galeano (1991).

Desmoncus mitis Mart.

Desmoncus leptospadix Mart.,


Desmoncus mitis var. leptospadix
(Mart.) A.J.Hend.
Galeano 1991; Henderson 1995;
Galeano & Bernal 2010.
Trepadora.
Nativa. Amazonia. 80-400 m.
AMA, PUT. Preocupacin
Menor (Galeano et al. 2014).
O Amazonia, de S Colombia a N
Bolivia.
Bernal 2538 (COL).
Desmoncus mitis subsp.
leptospadix (Mart.) A.J.Hend.,
Desmoncus mitis subsp. mitis

Desmoncus myriacanthos
Dugand

Henderson 2011b.
Trepadora.
Nativa. Caribe, Pacfico, V
Magdalena. 0-250 m.
ANT, BOL, CAL, CES, CHO,
CR, CUN, MAG, SUC.
Preocupacin Menor (Galeano et
al. 2014).
C Panam a NO Venezuela.
Bernal 523 (COL, HUA).
Nota: tratada por Henderson
et al. (1995) y Galeano & Bernal
(2010) como D. orthacanthos
/ treated by Henderson et al.
(1995) and Galeano & Bernal
(2010) and D. orthacanthos.

[Desmoncus orthacanthos
Mart.]

Galeano & Bernal 2010.


Nota: registro basado en
especmenes de D. myriacanthos
/ record based on specimens of
D. myriacanthos.

Desmoncus parvulus
L.H.Bailey

Henderson 2011b.
Trepadora.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 80-250 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

777

AreCaCEAE

Angiospermas
Angiosperms

AMA, CAQ, VAU. No evaluada.


(Galeano et al. 2014).
S Colombia a Guayana Francesa
y N Brasil.
Rosero 581 (COAH).

Desmoncus polyacanthos
Mart.

Desmoncus polyacanthos var.


prunifer (Mart.) A.J.Hend.
Galeano 1991; Henderson 1995;
Galeano & Bernal 2010.
Trepadora.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 80-300 m.
AMA, ARA, GUI, MET, NSA,
PUT, VIC. Preocupacin Menor
(Galeano et al. 2014).
N y C Suramrica al E Andes.
Idrobo 5062 (COL).

Desmoncus pumilus Trail

Henderson 2011b.
Trepadora.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 120-200 m.
AMA, GUI. Preocupacin
Menor (Galeano et al. 2014).
S y E Colombia a N Brasil.
Arbelez 652 (COAH?, COL?).
Nota: especmenes de esta
especie fueron tratados como D.
mitis por Henderson et al. (1995)
/ specimens of this species were
treated as D. mitis by Henderson
et al. (1995).

Desmoncus setosus Mart.


Henderson 2011b.
Trepadora.
Nativa. Amazonia. 100 m.
AMA. Preocupacin Menor
(Galeano et al. 2014).
S Colombia a NO Brasil.
Crdenas 4642 (COAH).

778

Desmoncus vacivus
L.H.Bailey

Henderson 2011b.
Trepadora.
Nativa. Amazonia. 80-180 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
(Galeano et al. 2014).
S Colombia, N Per, NO Brasil.
Galeano 8526 (COL).

Dictyocaryum H.Wendl.
2 especies
Dictyocaryum lamarckianum
(Mart.) H.Wendl.
Dictyocaryum globiferum
Dugand, Dictyocaryum
platysepalum Burret,
Dictyocaryum schultzei Burret,
Iriartea lamarckiana Mart.
Galeano & Bernal 1987;
Henderson 1990; Henderson et
al. 1995.
rbol, palma solitaria.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
400-2100 m.
ANT, BOY, CAQ, CAU, CHO,
HUI, MAG, MET, RIS, VAL.
Preocupacin Menor (Galeano et
al. 2014).
Venezuela a Bolivia; E Panam.
Bernal 260 (COL, HUA).

Dictyocaryum ptarianum
(Steyerm.) H.E.Moore &
Steyerm.

Dahlgrenia ptariana Steyerm.


Henderson 1990; Galeano 1991;
Galeano & Bernal 2010.
rbol, palma solitaria.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 100-300 m.
AMA. Preocupacin Menor
(Galeano et al. 2014).
Colombia, Venezuela, Guyana,
Brasil, Per.
Galeano 1281 (COL, NY).

Elaeis Jacq.
1 especie
Elaeis oleifera (Kunth)
Corts

Alfonsia oleifera Kunth


Galeano & Bernal 1987;
Henderson et al. 1995; Galeano
& Bernal 2005.
Arbusto, rbol, palma solitaria.
Nativa. Caribe, Pacfico, V
Magdalena. 0-300 m.
ANT, BOL, BOY, CAL, CES,
CHO, CR, MAG, SAN, SUC,
TOL. En Peligro (Galeano et al.
2014).
Costa Rica a Surinam y E Brasil.
Bernal 401 (COL, HUA).

Euterpe Mart.
4 especies
Euterpe catinga Wallace

Galeano 1991; Henderson et al.


1995; Galeano & Bernal 2010.
rbol, palma cespitosa.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 80-350 m.
AMA, CAQ, GUI, GUV, VAU.
Preocupacin Menor (Galeano et
al. 2014).
Colombia, Venezuela, Brasil,
Per.
Galeano 1289 (COAH, COL, NY).
Euterpe catinga var. catinga

Euterpe longivaginata Mart.

Euterpe kalbreyeri Burret,


Euterpe microcarpa Burret,
Euterpe precatoria var.
longevaginata (Mart.) A.J.Hend.,
Euterpe rhodoxyla Dugand
rbol, palma cespitosa, Palma
solitaria.
Nativa. Andes, Orinoquia,
Pacfico, V Magdalena. 80-1900
m.
ANT, BOY, CHO, GUJ, MAG,
NSA, RIS, SAN, TOL, VAL.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AreCaCEAE

Angiosperms

Preocupacin Menor (Galeano et


al. 2014).
Guatemala a Venezuela, O Brasil
y Bolivia.
Bernal 187 (COL).
Nota: tratada como E.
precatoria var. longevaginata por
Henderson & Galeano (1996)
y Galeano & Bernal (2010).
El epteto longevaginata debe
ser corregido a longivaginata,
conforme al Art. 60.8 del ICN
/ treated as E. precatoria var.
longevaginata by Henderson &
Galeano (1996) and Galeano
& Bernal (2010); the epithet
longevaginata must be corrected
to longivaginata in accordance
with Art. 60.8 of the ICN.

Euterpe oleracea Mart.

Euterpe cuatrecasana Dugand


Galeano & Bernal 1987;
Henderson et al. 1995;
Henderson & Galeano 1996.
rbol, palma cespitosa.
Nativa. Pacfico, V Magdalena.
0-200 m.
ANT, BOY, CAU, CHO, CR,
NAR, SAN, VAL. Preocupacin
Menor (Galeano et al. 2014).
Panam, Colombia, Ecuador,
Venezuela, a Brasil y Guayanas.
Bernal 670 (COL, HUA).

Euterpe precatoria Mart.

Galeano & Bernal 1987;


Henderson et al. 1995;
Henderson & Galeano 1996.
rbol, palma solitaria.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 0-450 m.
AMA, ARA, CAQ, CAS, GUI,
GUV, MET, NSA, PUT, VAU,
VIC. Preocupacin Menor
(Galeano et al. 2014).
Belice a Guayanas, Brasil y
Bolivia.
Bernal 4494 (AAU, COL).

Geonoma Willd.
40 especies, 11 especies
endmicas
Geonoma acaulis Mart.

Wessels Boer 1968; Galeano


1991.
Hierba, palma acaule.
Nativa. Amazonia. 80-250 m.
AMA, CAQ, PUT. Preocupacin
Menor (Galeano et al. 2014).
S Colombia, NE Ecuador, N
Per, O Brasil.
Galeano 1735 (COL)
Nota: incluida por diversos
autores, entre ellos Galeano
& Bernal (2010), bajo G.
macrostachys / included by
various authors, including
Galeano & Bernal (2010), under
G. macrostachys.

Geonoma atrovirens Borchs.


& Balslev

Borchsenius et al. 2001.


Hierba, palma acaule.
Nativa. Amazonia. 80-450 m.
AMA, PUT. Preocupacin
Menor (Galeano et al. 2014).
S Colombia, E Ecuador y N Per.
Bernal 2562 (COL).
Nota: tratada como G.
macrostachys por Henderson
(2011) / treated as G.
macrostachys by Henderson
(2011).

Geonoma baculifera (Poit.)


Kunth

Galeano & Bernal 2010;


Henderson 2011a.
Arbusto, palma solitaria.
Nativa. Amazonia. 80-150 m.
AMA, GUI, VIC. Preocupacin
Menor (Galeano et al. 2014).
S y E Colombia, Venezuela,
Guayanas y N Brasil.
Bernal 4483 (COL).

Geonoma bernalii A.J.Hend.

Henderson 2011a.
Subarbusto, palma cespitosa.
Endmica. Andes. 1000-1200 m.
ANT. En Peligro (Galeano et al.
2014).
Cordillera Central.
Bernal 1399 (HT: COL; IT: NY).

Geonoma brongniartii Mart.

Galeano 1991; Henderson 1995;


Galeano & Bernal 2010.
Hierba, subarbusto, arbusto,
palma solitaria.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia.
75-1200 m.
AMA, CAQ, CAU, MET, PUT.
Preocupacin Menor (Galeano et
al. 2014).
S Colombia, E Ecuador, N Per y
O Brasil.
Bernal 2043 (COL).

Geonoma calyptrogynoidea
Burret

Galeano & Bernal 1987;


Henderson 2005; Galeano &
Bernal 2010.
Arbusto, palma solitaria.
Nativa. Pacfico, V Magdalena.
0-900 m.
ANT, CAU, CHO, CR, NAR,
SAN, VAL. Preocupacin Menor
(Galeano et al. 2014).
O Colombia y NO Ecuador.
Crdenas 668 (NT: MO; INT:
CAS, JAUM).
Nota: tratada como sinnimo de
G. congesta por Henderson et al.
(1995) / treated as a synonym of
G. congesta by Henderson et al.
(1995).

Geonoma camana Trail

Taenianthera camana (Trail)


Burret
Galeano 1991; Henderson 1995;
Galeano & Bernal 2010.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

779

AreCaCEAE

Angiospermas
Angiosperms

Subarbusto, arbusto, palma


solitaria.
Nativa. Amazonia. 80-300 m.
AMA, CAQ, PUT, VAU.
Preocupacin Menor (Galeano et
al. 2014).
S Colombia, E Ecuador, N Per y
NO Brasil.
Bernal 2043 (COL).

Geonoma chlamydostachys
Galeano

Galeano 1986a; Henderson


et al. 1995; Galeano & Bernal
2005; Galeano & Bernal 2010;
Henderson 2011a.
Arbusto, palma solitaria.
Endmica. Andes, V Magdalena.
300-1450 m.
ANT, CAL, CUN. Vulnerable
(Galeano et al. 2014).
Hernndez 685 (HT: HUA).

Geonoma chococola Wess.


Boer

Geonoma awaensis A.J.Hend. et


al.
Wessels Boer 1968; Galeano &
Bernal 2010; Henderson 2011a.
Arbusto, palma solitaria.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-700 m.
ANT, CAU, CHO, NAR, VAL.
Preocupacin Menor (Galeano et
al. 2014).
O Colombia, O Panam.
Cook 84 (HT: US).

Geonoma concinna Burret

Geonoma concinna subsp.


simplex A.J.Hend.
Bernal et al. 1989; Henderson et
al. 1995; Galeano & Bernal 2010.
Arbusto, palma cespitosa.
Endmica. Andes. 700-1750 m.
ANT, CAL, CR, VAL. Datos
Insuficientes (Galeano et al.
2014).
O Colombia.
Bernal 1385 (NT: COL; INT:
NY).

780

[Geonoma congesta Spruce]


Henderson et al. 1995.
Nota: registro basado
en especmenes de G.
calyptrogynoidea / record
based on specimens of G.
calyptrogynoidea.

Geonoma cuneata Spruce

Geonoma cuneatoidea Burret,


Geonoma grandifrons Burret
Galeano & Bernal 1987;
Henderson et al. 1995; Galeano
& Bernal 2010.
Hierba, arbusto, palma acaule,
palma solitaria.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-1500 m.
ANT, CAU, CHO, CR, NAR,
VAL. Preocupacin Menor
(Galeano et al. 2014).
Nicaragua a NO Ecuador.
Bernal 655 (COL, HUA).
Geonoma cuneata subsp. cuneata,
Geonoma cuneata subsp. linearis
(Burret) A.J.Hend., Geonoma
cuneata subsp. procumbens
(Spruce) A.J.Hend., Geonoma
cuneata subsp. rubra A.J.Hend.
Nota: prob. un complejo
de especies / prob. a species
complex.

Geonoma deversa (Poit.)


Kunth

Geonoma deversa subsp.


quadriflora A.J.Hend.
Henderson 1995; Henderson et
al. 1995; Galeano & Bernal 2010.
Arbusto, palma cespitosa.
Nativa. Amazonia, Orinoquia,
Pacfico, V Magdalena. 0-1200
m.
AMA, ANT, ARA, CAQ, CAS,
CAU, CHO, CR, GUI, GUV,
MET, NAR, PUT, SAN, VAL,
VAU, VIC. Preocupacin Menor
(Galeano et al. 2014).
Belice a C Suramrica.
Bernal 3074 (COL).

Geonoma dindoensis
A.J.Hend.

Henderson 2011a.
Subarbusto, palma cespitosa.
Endmica. Pacfico. 100 m.
VAL. No evaluada. (Galeano et
al. 2014).
O Colombia.
Gentry 48419 (HT: NY; IT: MO).
Nota: prob. sinnimo de G.
bernalii / prob. a synonym of G.
bernalii.

Geonoma divisa H.E.Moore

Galeano & Bernal 1987;


Henderson et al. 1995; Galeano
& Bernal 2010.
Arbusto, palma cespitosa.
Endmica. Pacfico. 50-1000 m.
ANT, CHO. Preocupacin
Menor (Galeano et al. 2014).
NO Colombia.
Gentry 17438 (HT: BH; IT: COL,
MO).

Geonoma euspatha Burret

Henderson 2011a.
Arbusto.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena. 200-1500 m.
BOY, CAQ, CAU, CUN, MET,
PUT. No evaluada. (Galeano et
al. 2014).
Guayanas y periferia O de la
Amazonia.
Idrobo 2498 (COL).

Geonoma fosteri A.J.Hend.


Henderson 2011a.
Arbusto.
Nativa. Andes. 500-800 m.
PUT. Preocupacin Menor
(Galeano et al. 2014).
SO Colombia a NE Ecuador.
Bernal 4612 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AreCaCEAE

Angiosperms

Geonoma frontinensis Burret


Geonoma mucronata Burret
Galeano & Bernal 2010;
Henderson 2011a.
Arbusto, palma solitaria.
Endmica. Andes. 1000-2060 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
PUT, QUI, TOL, VAL. Casi
Amenazada (Galeano et al.
2014).
Lehmann 7323 (IT: K).

Geonoma galeanoae
A.J.Hend.

Henderson 2011a.
Arbusto, palma cespitosa.
Endmica. Andes, V Magdalena.
800-1250 m.
ANT. Vulnerable (Galeano et al.
2014).
Cordillera Central.
Callejas 4208 (HT: NY).

Geonoma gentryi A.J.Hend.

Henderson 2011a.
Arbusto, palma cespitosa.
Endmica. Pacfico. 150 m.
CHO. No evaluada. (Galeano et
al. 2014).
Gentry 17623 (HT: MO).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Geonoma interrupta (Ruiz &


Pav.) Mart.

Geonoma dryanderae Burret,


Geonoma pinnatifrons Willd.,
Geonoma pinnatifrons subsp.
platybothros (Burret) A.J.Hend.,
Geonoma pinnatifrons subsp.
ramosissima (Burret) A.J.Hend.,
Geonoma purdieana Spruce,
Geonoma ramosissima Burret,
Geonoma rivalis Burret
Henderson 1995; Henderson et
al. 1995; Galeano & Bernal 2010.
Arbusto.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta, V Magdalena. 20-1540 m.

ANT, BOY, CAU, CHO, MAG,


MET, NSA, QUI, SAN, VAL.
Preocupacin Menor (Galeano et
al. 2014).
Mxico a Venezuela y N Bolivia.
Bernal 306 (COL, NY, NT de G.
ramosissima).
Geonoma interrupta subsp.
interrupta, Geonoma interrupta
subsp. magnifica (Linden &
H.Wendl.) A.J.Hend., Geonoma
interrupta subsp. platybothros
(Burret) Galeano & R.Bernal,
Geonoma interrupta subsp.
purdieana (Spruce) A.J.Hend.,
Geonoma interrupta subsp.
ramosissima (Burret) Galeano &
R.Bernal, Geonoma interrupta
subsp. rivalis (Kalbreyer &
Burret) A.J.Hend.

Geonoma lanata A.J.Hend.


et al.

Henderson et al. 2007; Galeano


& Bernal 2010; Henderson
2011a.
Arbusto, palma cespitosa.
Nativa. Andes. 750-860 m.
NAR. Preocupacin Menor
(Galeano et al. 2014).
SO Colombia a O Ecuador.
Gonzlez 1651 (PSO).
Nota: conocida en Colombia
solo de una localidad / known in
Colombia from a single locality.

Geonoma laxiflora Mart.

Wessels Boer 1968; Henderson


1995; Galeano & Bernal 2010.
Arbusto, palma cespitosa.
Nativa. Amazonia. 80-300 m.
AMA, PUT. Preocupacin
Menor (Galeano et al. 2014).
S Colombia, E Brasil, E Per, O
Brasil, NO Bolivia.
Galeano 1821 (COL).
Nota: la localidad del tipo ha
sido errneamente atribuida a
Brasil / the type locality has been
wrongly attributed to Brazil.

Geonoma lehmannii Burret

Geonoma acutangula Burret,


Geonoma dicranospadix Burret,
Geonoma gracillima Burret,
Geonoma helminthostachys
Burret
Galeano & Bernal 2010;
Henderson 2011a.
Arbusto, palma solitaria.
Nativa. Andes. 1500-2700 m.
ANT, CAQ, CAU, CHO, HUI,
PUT, RIS. Casi Amenazada
(Galeano et al. 2014).
Venezuela a Bolivia; O Panam.
Bernal 12 (COL, HUA).
Geonoma lehmannii subsp.
lehmannii

Geonoma leptospadix Trail

Henderson 1995; Henderson et


al. 1995; Galeano & Bernal 2010.
Arbusto, palma cespitosa.
Nativa. Amazonia. 100-500 m.
AMA, CAQ, GUV, PUT, VAU.
Preocupacin Menor (Galeano et
al. 2014).
O Amazonia de Colombia a
Bolivia; Venezuela y Guayanas.
Bernal 1399 (COL, HUA).

Geonoma longipedunculata
Burret

Galeano & Bernal 2010;


Henderson 2011a.
Subarbusto.
Endmica. Amazonia, Guayana y
Macarena. 200-500 m.
MET, PUT. Preocupacin Menor
(Galeano et al. 2014).
Piedemonte amaznico en
Colombia, Ecuador y Per.
Bernal 4616 (COL).
Nota: a menudo errneamente
citada como longepedunculata,
nombre que debe ser corregido,
conforme al Art. 60.8 del ICN
/ often erroneously cited as
longepedunculata,a name that
must be corrected, according to
Art. 60.8 of the ICN.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

781

AreCaCEAE

Angiospermas
Angiosperms

Geonoma macrostachys
Mart.

Galeano 1991; Henderson 1995;


Henderson et al. 1995; Galeano
& Bernal 2010; Henderson
2011a.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Amazonia, Orinoquia.
80-600 m.
AMA, CAQ, PUT, VAU.
Preocupacin Menor (Galeano et
al. 2014).
S Colombia a Bolivia y O Brasil.
Galeano 1887 (COAH, COL, NY).

Geonoma maxima (Poit.)


Kunth

Galeano 1991; Henderson 1995;


Henderson et al. 1995; Galeano
& Bernal 2010; Henderson
2011a.
Arbusto, palma cespitosa.
Nativa. Amazonia, Guayana
y Macarena, Pacfico, V
Magdalena. 80-360 m.
AMA, ANT, CAQ, CHO, CR,
GUI, GUV, NSA, PUT, SAN,
VAU, VIC. Preocupacin Menor
(Galeano et al. 2014).
Amazonia y Guayanas;
poblaciones aisladas en el valle
del Magdalena y N Pacfico.
Galeano 2075 (COL).
Geonoma maxima subsp.
chelidonura (Spruce) A.J.Hend.,
Geonoma maxima subsp. compta
(Trail) A.J.Hend., Geonoma
maxima subsp. dispersa
A.J.Hend., Geonoma maxima
subsp. hexasticha (Spruce)
A.J.Hend., Geonoma maxima
subsp. multiramosa A.J.Hend.,
Geonoma maxima subsp.
sigmoidea A.J.Hend., Geonoma
maxima subsp. spixiana (Mart.)
A.J.Hend., Geonoma maxima var.
maxima, Geonoma maxima var.
spixiana (Mart.) A.J.Hend.

782

Geonoma multisecta (Burret)


Burret
Geonoma polyandra Skov
Galeano & Bernal 2010;
Henderson 2011a.
Subarbusto, palma solitaria.
Nativa. Amazonia, Andes. 2001000 m.
CAQ, PUT. Preocupacin Menor
(Galeano et al. 2014).
O Amazonia en Colombia y
Ecuador.
Bernal 1409 (COL).

Geonoma oligoclona Trail

Wessels Boer 1968; Henderson


1995; Galeano & Bernal 2010.
Arbusto, palma cespitosa, palma
solitaria.
Nativa. Amazonia. 100-250 m.
AMA, VAU. Preocupacin
Menor (Galeano et al. 2014).
S y E Colombia, O Venezuela,
NO Brasil.
Galeano 2106 (COL).

Geonoma orbignyana Mart.


Geonoma aulacophylla Burret,
Geonoma goniocarpa Burret,
Geonoma jussieuana Mart.,
Geonoma lepidota Burret,
Geonoma lindeniana H.Wendl.,
Geonoma linearifolia H.Karst.,
Geonoma macroura Burret,
Geonoma marggraffia Engel,
Geonoma microclada Burret,
Geonoma paleacea Burret,
Geonoma plicata Burret,
Geonoma pumila Linden
& H.Wendl., Geonoma
wendlandiana Burret
Galeano & Bernal 1987;
Henderson et al. 1995; Galeano
& Bernal 2010.
Arbusto, palma solitaria.
Nativa. Andes. 700-2900 m.
ANT, BOY, CAL, CAQ, CAU,
CES, CHO, CUN, GUJ, HUI,
MAG, MET, NAR, NSA, PUT,
QUI, RIS, SAN, TOL, VAL.

Casi Amenazada (Galeano et al.


2014).
Honduras a Panam y Andes de
Venezuela a Bolivia.
Bernal 638 (COL).
Geonoma orbignyana subsp.
orbignyana

Geonoma paradoxa Burret

Wessels Boer 1968; Henderson et


al. 1995; Galeano & Bernal 2010.
Hierba, subarbusto, palma
solitaria.
Nativa. Pacfico. 5-100 m.
CAU, NAR, VAL. No evaluada.
(Galeano et al. 2014).
SO Colombia y NO Ecuador.
Bernal 4259 (COL).

Geonoma poeppigiana Mart.

Geonoma longepedunculata
Burret
Henderson 1995; Henderson et
al. 1995; Galeano & Bernal 2010.
Arbusto, palma solitaria.
Nativa. Amazonia. 80-250 m.
AMA, CAQ, PUT. Preocupacin
Menor (Galeano et al. 2014).
O Amazonia en Colombia,
Ecuador, Per y Brasil.
Galeano 1351 (COAH, COL,
NY).

Geonoma poiteauana Kunth

Henderson 2011a.
Subarbusto, palma acaule.
Nativa. Amazonia. 100-120 m.
GUI, VIC. Preocupacin Menor
(Galeano et al. 2014).
E Colombia a Guayana Francesa
y N Brasil.
Espina 62 (COL).

Geonoma santanderensis
Galeano & R.Bernal

Galeano & Bernal 2002; Galeano


& Bernal 2005; Galeano & Bernal
2010.
Hierba, arbusto, palma cespitosa.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AreCaCEAE

Angiosperms

Endmica. Andes. 1700-1900 m.


SAN. Vulnerable (Galeano et al.
2014).
Cordillera Oriental.
Galeano 6884 (HT: COL; IT:
HUA, K, NY, UIS).

[Geonoma seleri Burret]

Galeano & Bernal 1987.


Nota: registro basado en
colecciones de G. undata /
record based on collections of G.
undata.

Geonoma solitaria (Engel)


A.W.Hill

Geonoma weberbaueri Burret


Bernal & Galeano 1989.
Arbusto, arbolito, palma
solitaria.
Nativa. Andes. 2300-3200 m.
ANT, BOY, CAL, CAQ, CAU,
CES, CHO, CUN, GUJ, HUI,
MAG, MET, NAR, NSA, PUT,
QUI, RIS, SAN, TOL, VAL.
Preocupacin Menor (Galeano et
al. 2014).
Venezuela a Bolivia.
Bernal 1351 (AAU, BH, COL,
FTG, HUA, K, NY).
Nota: a menudo tratada como
un morfotipo de G. undata /
often treated as a morphotype of
G. undata.

Geonoma stricta (Poit.)


Kunth

Geonoma arundinacea Mart.,


Geonoma piscicauda Dammer,
Geonoma pycnostachys Mart.
Galeano & Bernal 2010;
Henderson 2011a.
Subarbusto, palma cespitosa.
Nativa. Amazonia, Guayana
y Macarena, Pacfico, V
Magdalena. 80-1000 m.
AMA, ANT, CAQ, CHO, PUT,
VAU. Preocupacin Menor
(Galeano et al. 2014).

Amazonia y Guayanas;
Magdalena Medio y Choc.
Galeano 1313 (COL).

Geonoma triandra (Burret)


Wess.Boer
Kalbreyera triandra Burret
Galeano & Bernal 1987;
Henderson et al. 1995; Galeano
& Bernal 2010.
Arbusto, palma cespitosa.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-1000
m.
ANT, CHO. Preocupacin
Menor (Galeano et al. 2014).
Panam y NO Colombia.
Bernal 407 (COL, HUA).

Geonoma triglochin Burret

Wessels Boer 1968; Henderson


1995; Henderson et al. 1995.
Arbusto, palma solitaria.
Nativa. Andes. 700-1500 m.
CAQ, CAU, PUT. Casi
Amenazada (Galeano et al.
2014).
Piedemonte amaznico de
Colombia a Per.
Bernal 1421 (COL).

Geonoma undata Klotzsch

Geonoma appuniana Spruce,


Geonoma densa Linden &
H.Wendl., Geonoma euterpoidea
Burret, Geonoma iodolepis
Burret, Geonoma stenothyrsa
Burret
Galeano & Bernal 1987; Galeano
& Bernal 2010; Henderson
2011a.
Arbusto, rbol, palma solitaria.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1200-2700 m.
ANT, BOY, CAL, CAQ, CAU,
CES, CHO, CUN, GUJ, HUI,
MAG, MET, NAR, NSA, PUT,
QUI, RIS, SAN, TOL, VAL.
Casi Amenazada (Galeano et al.
2014).

Andes de Venezuela a Bolivia;


Antillas Menores, E Panam.
Bernal 380 (COL, HUA, NY).
Geonoma undata subsp.
stenothyrsa (Burret) A.J.Hend.,
Geonoma undata subsp. undata

Geonoma wilsonii Galeano &


R.Bernal
Galeano & Bernal 2002; Galeano
& Bernal 2010.
Subarbusto, arbusto, palma
solitaria.
Endmica. Andes. 1350-1900 m.
CAQ. Casi Amenazada (Galeano
et al. 2014).
Cordillera Oriental.
Bernal 2900 (HT: COL).
Nota: conocida solo de
una localidad. Tratada por
Henderson (2011a) como
sinnimo de G. orbignyana /
known only from one locality;
treated by Henderson (2011a) as
a synonym of G. orbignyana.

Hyospathe Mart.
4 especies, 2 especies endmicas
Hyospathe elegans Mart.

Hyospathe pallida H.E.Moore


Galeano & Bernal 1987;
Henderson 2004; Galeano &
Bernal 2010.
Arbusto, palma cespitosa.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, V Magdalena. 40-1900
m.
AMA, ANT, ARA, BOY, CAQ,
CAS, CAU, CHO, CUN, GUI,
GUV, MET, NAR, PUT, RIS,
VAL, VAU. Preocupacin Menor
(Galeano et al. 2014).
Costa Rica a Bolivia y N Brasil.
Bernal 1326 (COL).
Hyospathe elegans subsp. elegans,
Hyospathe elegans subsp. sodiroi
(Burret) A.J.Hend., Hyospathe
elegans subsp. tacarcunensis
A.J.Hend.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

783

AreCaCEAE

Angiospermas
Angiosperms

Hyospathe frontinensis
A.J.Hend.

Henderson 2004; Galeano &


Bernal 2005; Galeano & Bernal
2010.
Arbusto, palma cespitosa.
Endmica. Andes, Pacfico. 251750 m.
ANT, CHO, VAL. Vulnerable
(Galeano et al. 2014).
O Colombia.
Bernal 706 (HT: COL; IT: NY).

Hyospathe pittieri Burret

Burret 1929; Henderson 2004;


Galeano & Bernal 2010.
Arbusto, palma cespitosa.
Nativa. Andes, Pacfico. 11001980 m.
ANT, CAL, CAQ, CHO,
CUN, MET, PUT, SAN, VAL.
Preocupacin Menor (Galeano et
al. 2014).
E Panam, Colombia y Venezuela.
Galeano 467 (COL).

Hyospathe wendlandiana
Burret

Burret 1929; Henderson 2004;


Galeano & Bernal 2005.
Arbusto, palma cespitosa.
Endmica. Andes. 1495-1800 m.
ANT. En Peligro (Galeano et al.
2014).
Cordillera Central.
Bernal 1386 (NT: COL).

Iriartea Ruiz & Pav.


1 especie
Iriartea deltoidea Ruiz &
Pav.

Deckeria corneto H.Karst.,


Iriartea corneto (H.Karst.)
H.Wendl., Iriartea megalocarpa
Burret, Iriartea ventricosa Mart.
Galeano & Bernal 1987;
Henderson 1990; Henderson et
al. 1995.

784

rbol, palma solitaria.


Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia,
Pacfico, V Magdalena. 0-1350
m.
AMA, ANT, CAQ, CAU, CHO,
CR, GUI, GUV, MET, NAR,
PUT, VAL, VAU. Preocupacin
Menor (Galeano et al. 2014).
Nicaragua a Venezuela, O Brasil
y Bolivia.
Bernal 300 (COL, HUA).

Iriartella H.Wendl.
2 especies
Iriartella setigera (Mart.)
H.Wendl.

Cuatrecasea spruceana (Barb.


Rodr.) Dugand, Cuatrecasea
vaupesana Dugand, Iriartella
spruceana (Barb.Rodr.) Barb.
Rodr.
Henderson 1990; Galeano 1991;
Henderson et al. 1995.
Arbusto, arbolito, palma
cespitosa.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 100-800 m.
AMA, CAQ, GUI, GUV, VAU,
VIC. Preocupacin Menor
(Galeano et al. 2014).
SE Colombia, S Venezuela,
Guyana y O Brasil.
Bernal 3599 (COL).

Iriartella stenocarpa Burret


Henderson 1990; Galeano &
Bernal 2010.
Arbusto, palma cespitosa.
Nativa. Amazonia. 100-250 m.
AMA. Preocupacin Menor
(Galeano et al. 2014).
Amazonia de Per y Colombia.
Galeano 1444 (COL, NY).

Itaya H.E.Moore
1 especie

Itaya amicorum H.E.Moore

Galeano 1991; Henderson 1995;


Galeano & Bernal 2010.
Arbusto, palma solitaria.
Nativa. Amazonia. 100-250 m.
AMA. Preocupacin Menor
(Galeano et al. 2014).
S Colombia, NE Per y O Brasil.
Galeano 1654 (COAH, COL,
HUA, NY).
Nota: conocida solo de dos
localidades / known only from
two localities.

Leopoldinia Mart.
2 especies
Leopoldinia piassaba
Wallace

Henderson 1995; Galeano &


Bernal 2010.
rbol, palma solitaria.
Nativa. Guayana y Macarena.
80-200 m.
GUI, VIC. Casi Amenazada
(Galeano et al. 2014).
E Colombia, O Venezuela y NO
Brasil.
Bernal 2117 (COL, TULV).

Leopoldinia pulchra Mart.

Henderson 1995; Galeano &


Bernal 2010.
Arbusto, palma cespitosa.
Nativa. Guayana y Macarena.
50-200 m.
GUI, VIC. Preocupacin Menor
(Galeano et al. 2014).
E Colombia, O Venezuela, N
Brasil.
Bernal 2105 (COL, TULV).

Lepidocaryum Mart.
1 especie
Lepidocaryum tenue Mart.
Lepidocaryum allenii Dugand,
Lepidocaryum gracile Mart.,
Lepidocaryum guainiense

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AreCaCEAE

Angiosperms

(Spruce) Drude, Lepidocaryum


tenue var. casiquiarense (Spruce)
A.J.Hend., Lepidocaryum tenue
var. gracile (Mart.) A.J.Hend.
Henderson 1990; Galeano 1991;
Galeano & Bernal 2010.
Arbusto, palma cespitosa.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 80-300 m.
AMA, CAQ, GUI, VAU.
Preocupacin Menor (Galeano et
al. 2014).
C y O Amazonia.
Galeano 984 (COAH, COL).

Manicaria Gaertn.
2 especies
Manicaria martiana Burret

Bernal & Galeano 2010; Galeano


& Bernal 2010.
Arbusto, palma cespitosa.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 80-250 m.
AMA, VAU. Preocupacin
Menor (Galeano et al. 2014).
SE Colombia, NO Brasil.
Bernal 3615 (COL).

Manicaria saccifera Gaertn.

Galeano & Bernal 1987; Galeano


1991; Henderson 1995.
rbol, palma cespitosa.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Pacfico. 0-250 m.
AMA, ANT, CAQ, CAU,
CHO, GUI, NAR, VAL, VAU.
Preocupacin Menor (Galeano et
al. 2014).
Belice a O Ecuador; N Amazonia
y Guayanas.
Bernal 694 (COL, HUA).

Mauritia L.f.
2 especies
Mauritia carana Wallace

Galeano 1991; Henderson 1995;


Galeano & Bernal 2010.

rbol, palma solitaria.


Nativa. Guayana y Macarena.
100-250 m.
AMA, CAQ, GUI, GUV, VAU.
Preocupacin Menor (Galeano et
al. 2014).
SE Colombia, O Venezuela, NE
Per y N Brasil.
Galeano 1882 (COAH, COL,
NY).

Nativa. Amazonia, Guayana y


Macarena, Orinoquia. 50-500 m.
AMA, ARA, CAQ, CAS, GUI,
GUV, MET, PUT, VAU, VIC.
Preocupacin Menor (Galeano et
al. 2014).
N y C Suramrica al E Andes.
Galeano 1143 (COL).

Mauritia flexuosa L.f.

Mauritia macroclada Burret,


Mauritiella pacifica Dugand
Galeano & Bernal 1987;
Henderson et al. 1995; Galeano
& Bernal 2010.
rbol.
Endmica. Andes, Pacfico. 0-100
m.
ANT, CAU, CHO, VAL.
Preocupacin Menor (Galeano et
al. 2014).
O Colombia.
Bernal 671 (COL).
Nota: ocasionalmente, en la
cordillera Occidental, hasta 1000
m, aparentemente cultivada /
occasionally in the Cordillera
Occidental up to 1000 m,
apparently cultivated.

Galeano 1991; Henderson 1995;


Galeano & Bernal 2010.
rbol, palma solitaria.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 40-450 m.
AMA, ARA, CAQ, CAS, GUI,
GUV, MET, PUT, VAU, VIC.
Preocupacin Menor (Galeano et
al. 2014).
N y C Suramrica al E Andes.
Galeano 1142 (COAH, COL,
NY).

Mauritiella Burret
4 especies, 1 especie endmica
Mauritiella aculeata (Kunth)
Burret

Mauritiella cataractarum
Dugand
Henderson 1995; Galeano &
Bernal 2010.
rbol, palma cespitosa.
Nativa. Guayana y Macarena.
100-250 m.
GUI, GUV, VAU, VIC.
Preocupacin Menor (Galeano et
al. 2014).
SE Colombia, O Venezuela y NO
Brasil.
Bernal 3649 (COL).

Mauritiella armata (Mart.)


Burret

Galeano 1991; Henderson 1995;


Galeano & Bernal 2010.
rbol, palma cespitosa.

Mauritiella macroclada
(Burret) Burret

Mauritiella pumila (Wallace)


Burret
Bernal & Galeano 2010; Galeano
& Bernal 2010.
Arbusto, palma cespitosa.
Nativa. Guayana y Macarena.
100-150 m.
GUI. Preocupacin Menor
(Galeano et al. 2014).
E Colombia, SO Venezuela, NO
Brasil?
Bernal 4373 (COAH, COL).

Oenocarpus Mart.
7 especies, 2 especies endmicas
Oenocarpus bacaba Mart.
Balick 1986; Galeano 1991;
Henderson 1995.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

785

AreCaCEAE

Angiospermas
Angiosperms

rbol, palma solitaria.


Nativa. Guayana y Macarena.
60-300 m.
AMA, CAQ, GUI, VAU.
Preocupacin Menor (Galeano et
al. 2014).
Guayana de Colombia a Brasil.
Galeano 1292 (COAH, COL, NY).

Oenocarpus balickii F.Kahn

Henderson 1995; Henderson et


al. 1995; Galeano & Bernal 2010.
rbol, palma solitaria.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 80-200 m.
AMA, GUI, VAU. Preocupacin
Menor (Galeano et al. 2014).
O Amazonia en Colombia,
Venezuela, Brasil y Per.
Galeano 2033 (COL, HUA, NY).

Oenocarpus bataua Mart.

Jessenia bataua (Mart.) Burret,


Jessenia polycarpa H.Karst.,
Jessenia repanda Engel
Balick 1986; Galeano & Bernal
1987; Henderson et al. 1995.
rbol, palma solitaria.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia,
Pacfico, V Magdalena. 0-1000
m.
AMA, ANT, ARA, BOL, BOY,
CAL, CAQ, CAS, CAU, CHO,
CR, CUN, GUI, GUV, MET,
NAR, NSA, PUT, RIS, SAN,
VAL, VAU, VIC. Preocupacin
Menor (Galeano et al. 2014).
N y C Suramrica a E Panam.
Bernal 299 (COL).
Oenocarpus bataua var. bataua.

Oenocarpus circumtextus
Mart.

Balick 1986; Bernal et al. 1991;


Henderson 1995.
Arbusto, palma solitaria.
Endmica. Amazonia. 300 m.
AMA. Vulnerable (Galeano et al.
2014).
Ro Caquet.

786

Galeano 1997 (COL, HUA, K,


NY).
Nota: conocida solo de dos
localidades cercanas / known
only from two nearby localities.

Oenocarpus makeru
R.Bernal et al.

SE Colombia y NO Brasil.
Galeano 2027 (HT: COL; IT:
AAU, BH, K, NY).

Pholidostachys Hook.f.
6 especies, 1 especie endmica

Bernal et al. 1991; Henderson


1995; Henderson et al. 1995.
rbol, palma solitaria.
Endmica. Amazonia. 100-150
m.
AMA. Casi Amenazada (Galeano
et al. 2014).
Ro Caquet.
Galeano 2070 (HT: COL; IT:
NY).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Pholidostachys dactyloides
H.E.Moore

Oenocarpus minor Mart.

Pholidostachys occidentalis
A.J.Hend.

Oenocarpus dryanderae Burret,


Oenocarpus mapora H.Karst.,
Oenocarpus mapora subsp.
dryanderae (Burret) Balick,
Oenocarpus mapora subsp.
mapora
Balick 1986; Galeano & Bernal
1987; Bernal et al. 1991.
rbol, palma cespitosa.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia,
Pacfico, V Magdalena. 0-1000
m.
AMA, ANT, ARA, BOY, CAL,
CAQ, CAS, CAU, CES, CHO,
CR, MET, NAR, NSA, PUT,
RIS, SAN, TOL, VAL, VAU, VIC.
Preocupacin Menor (Galeano et
al. 2014).
C Panam a N Brasil.
Bernal 391 (COL, HUA).

Oenocarpus simplex
R.Bernal et al.

Bernal et al. 1991; Henderson


1995; Henderson et al. 1995.
Arbusto, palma cespitosa.
Nativa. Amazonia. 100 m.
AMA. Casi Amenazada (Galeano
et al. 2014).

Galeano & Bernal 1987;


Henderson et al. 1995; Galeano
& Bernal 2010.
Arbusto, palma solitaria.
Nativa. Andes, Pacfico. 5-1500 m.
ANT, CAU, CHO, NAR, RIS,
VAL. Preocupacin Menor
(Galeano et al. 2014).
E Panam a NO Ecuador.
Cuatrecasas 15982 (IT: COL, F).

Calyptrogyne kalbreyeri Burret


Henderson 2012.
Arbusto, palma solitaria.
Nativa. Andes, Pacfico. 3001600 m.
ANT, CAU, CHO, NAR, RIS,
VAL. No evaluada. (Galeano et
al. 2014).
O Colombia, O Ecuador.
Bernal 906 (COL, NY).

Pholidostachys panamensis
A.J.Hend.

Galeano et al. 2014.


Arbusto, palma solitaria.
Nativa. Pacfico. 100-200 m.
CHO. Vulnerable (Galeano et al.
2014).
NO Colombia, E Panam.
Galeano 9061 (COL).

Pholidostachys pulchra
Burret

Pholidostachys kalbreyeri Burret


Henderson et al. 1995; Galeano
& Bernal 2010; Henderson 2012.
Arbusto, palma solitaria.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AreCaCEAE

Angiosperms

Nativa. Pacfico. 0-1000 m.


ANT, CHO, VAL. Casi
Amenazada (Galeano et al. 2014).
O Colombia a Costa Rica.
Bernal 1759 (COL, TULV).

Pholidostachys sanluisensis
A.J.Hend.

Henderson 2012.
Arbusto, palma solitaria.
Endmica. Andes. 700-1440 m.
ANT, CAL. Vulnerable (Galeano
et al. 2014).
Cordillera Central.
Bernal 4343 (COL).

Pholidostachys synanthera
(Mart.) H.E.Moore

Calyptrogyne synanthera (Mart.)


Burret
Arbusto, palma solitaria.
Nativa. Amazonia. 0-1625 m.
AMA, ANT, CAQ, CHO, NAR,
VAL. Preocupacin Menor
(Galeano et al. 2014).
O Colombia a O Ecuador; O
Amazonia de Colombia a Per y
O Brasil.
Bernal 1384 (COL).

Phytelephas Ruiz & Pav.


3 especies
Phytelephas macrocarpa
Ruiz & Pav.

Phytelephas karstenii O.F.Cook,


Phytelephas pittieri O.F.Cook,
Phytelephas schottii H.Wendl.,
Phytelephas seemannii O.F.Cook
Galeano & Bernal 1987; Barfod
1991; Henderson et al. 1995.
Arbusto, palma solitaria.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, V Magdalena. 0-1700
m.
AMA, ANT, BOY, CAU, CES,
CHO, CR, CUN, HUI,
NSA, SAN, TOL, VAL. Casi

Amenazada (Galeano et al.


2014).
O Colombia a O Panam;
Amazonia de Colombia, Per y
Bolivia.
Bernal 444 (COL, HUA).

Phytelephas tenuicaulis
(Barfod) A.J.Hend.

Phytelephas macrocarpa subsp.


tenuicaulis Barfod
Barfod 1991; Henderson 1995;
Henderson et al. 1995.
Arbusto, palma cespitosa.
Nativa. Amazonia. 280-350 m.
PUT. Casi Amenazada (Galeano
et al. 2014).
Piedemonte amaznico en
Colombia, Ecuador y Per.
Bernal 1425 (COL, FTG).

Phytelephas tumacana
O.F.Cook

Barfod 1991; Henderson et al.


1995; Galeano & Bernal 2010.
Arbusto, rbol, palma solitaria.
Nativa. Pacfico. 0-200 m.
NAR. En Peligro (Galeano et al.
2014).
SO Colombia y NO Ecuador.
Bernal 2503 (COL).

Prestoea Hook.f.
7 especies
Prestoea acuminata (Willd.)
H.E.Moore

Euterpe andina Burret, Euterpe


aphanolepis Burret, Euterpe
frigida (Kunth) Burret, Euterpe
oocarpa Burret, Euterpe purpurea
Engel, Euterpe zephyria Dugand
Galeano & Bernal 1987;
Henderson et al. 1995;
Henderson & Galeano 1996.
Arbusto, rbol, palma cespitosa.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1500-2650 m.
ANT, BOY, CAL, CAQ, CES,
CHO, CUN, GUJ, HUI,

MAG, MET, NAR, NSA, PUT,


QUI, RIS, SAN, TOL, VAL.
Preocupacin Menor (Galeano et
al. 2014).
Nicaragua a Panam y Andes de
Venezuela a Bolivia; Antillas.
Galeano 256 (COL, HUA).
Prestoea acuminata var.
acuminata, Prestoea acuminata
var. dasystachys (Burret)
A.J.Hend. & Galeano.

Prestoea carderi (W.Bull)


Hook.f.

Euterpe brachyclada Burret,


Euterpe brevicaulis Burret,
Euterpe latisecta Burret, Euterpe
parviflora Burret, Euterpe
simplicifrons Burret, Prestoea
brachyclada (Burret) R.Bernal
et al., Prestoea latisecta (Burret)
R.Bernal et al., Prestoea
simplicifrons (Burret) A.J.Hend.
& de Nevers
Henderson et al. 1995;
Henderson & Galeano 1996;
Galeano & Bernal 2010.
Subarbusto, arbusto, palma
cespitosa.
Nativa. Andes. 1000-2000 m.
ANT, CAQ, CAU, PUT, TOL.
Casi Amenazada (Galeano et al.
2014).
Venezuela a Per.
Bernal 1391 (AAU, BH, COL,
HUA, K, NY).

Prestoea decurrens (Burret)


H.E.Moore

Galeano & Bernal 1987;


Henderson et al. 1995;
Henderson & Galeano 1996.
Arbusto, rbol, palma cespitosa.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-1500
m.
ANT, CAU, CHO, CR, NAR,
RIS, VAL. Preocupacin Menor
(Galeano et al. 2014).
Nicaragua a NO Ecuador.
Bernal 452 (COL, HUA).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

787

AreCaCEAE

Angiospermas
Angiosperms

Prestoea ensiformis (Ruiz &


Pav.) H.E.Moore

Prestoea simplicifolia Galeano


Henderson et al. 1995;
Henderson & Galeano 1996;
Galeano & Bernal 2010.
Arbusto, palma cespitosa.
Nativa. Andes, Pacfico. 4501750 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CHO,
NAR, RIS, VAL. Casi Amenazada
(Galeano et al. 2014).
Costa Rica a Per.
Bernal 953 (COL, NY, TULV).

Prestoea longipetiolata
(Oerst.) H.E.Moore

Prestoea cuatrecasasii H.E.Moore


Henderson et al. 1995;
Henderson & Galeano 1996;
Galeano & Bernal 2010.
Arbusto, palma cespitosa.
Nativa. Andes. 470-1750 m.
NSA, SAN. No evaluada.
(Galeano et al. 2014).
Nicaragua a Venezuela.
Cuatrecasas 13043 (COL).
Prestoea longipetiolata var.
cuatrecasasii (H.E.Moore)
A.J.Hend. & Galeano
Nota: a menudo citada
errneamente como
longepetiolata, nombre que
debe ser corregido, conforme
al Art. 60.8 del ICN /
sometimes erroneously cited as
longepetiolata, a name that must
be corrected in accordance with
Art. 60.8 of the ICN.

Prestoea pubens H.E.Moore

Henderson et al. 1995;


Henderson & Galeano 1996;
Galeano & Bernal 2010.
Arbusto, palma cespitosa.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-1200
m.
CAQ, CAU, VAL. Preocupacin
Menor (Galeano et al. 2014).
Colombia y Panam.

788

Bernal 1532 (COL).


Prestoea pubens var. pubens.

Prestoea schultzeana
(Burret) H.E.Moore

Henderson et al. 1995;


Henderson & Galeano 1996;
Galeano & Bernal 2010.
Arbusto, palma cespitosa.
Nativa. Amazonia, Andes. 1001100 m.
AMA, CAU, PUT. Preocupacin
Menor (Galeano et al. 2014).
Colombia, Ecuador y Per.
Bernal 3901 (COL).

Raphia P.Beauv.
1 especie
Raphia taedigera (Mart.)
Mart.

Galeano & Bernal 1987;


Henderson et al. 1995; Galeano
& Bernal 2010.
rbol, palma cespitosa.
Nativa. Pacfico. 0-30 m.
ANT, CHO. Preocupacin
Menor (Galeano et al. 2014).
Colombia a Nicaragua; E Brasil;
Nigeria a Camern.
Bernal 474 (COL).

Reinhardtia Liebm.
3 especies
Reinhardtia gracilis
(H.Wendl.) Burret

Henderson et al. 1995;


Henderson 2002; Galeano &
Bernal 2005.
Hierba, subarbusto, arbusto,
palma cespitosa.
Nativa. Pacfico. 200-1000 m.
CHO, CR. En Peligro Crtico
(Galeano et al. 2014).
NO Colombia a Mxico.
Gentry 17018 (MO).
Reinhardtia gracilis var. rostrata
(Burret) H.E.Moore

Nota: conocida en Colombia en


dos localidades / known from
two localities in Colombia.

Reinhardtia koschnyana
(H.Wendl. & Dammer)
Burret

Henderson et al. 1995;


Henderson 2002; Galeano &
Bernal 2005.
Hierba.
Nativa. Pacfico. 0-250 m.
ANT, CHO. En Peligro Crtico
(Galeano et al. 2014).
NO Colombia a Honduras.
Bernal 410 (COL).

Reinhardtia simplex
(H.Wendl.) Burret

Henderson et al. 1995;


Henderson 2002; Galeano &
Bernal 2005.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Pacfico. 40 m.
ANT. En Peligro Crtico
(Galeano et al. 2014).
NO Colombia a Nicaragua.
Callejas 4835 (MO).
Nota: conocida en Colombia
solo de una localidad / known in
Colombia from a single locality.

Roystonea O.F.Cook
1 especie
Roystonea oleracea (Jacq.)
O.F.Cook

Henderson et al. 1995; Zona


1996; Galeano & Bernal 2010.
rbol, palma solitaria.
Nativa y cultivada. Orinoquia.
150-300 m.
ARA, CAS, MET. Vulnerable
(Galeano et al. 2014).
Antillas Menores, Trinidad
y Tobago, N Venezuela y NE
Colombia.
Galeano 7500 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AreCaCEAE

Angiosperms

Roystonea oleracea var. oleracea


Nota: una sola coleccin de
Colombia, observada en varias
localidades. Cultivada en Villeta,
Cundinamarca / one collection
from Colombia but observed in
several localities; cultivated in
Villeta, Cundinamarca.

Sabal Adans.
1 especie
Sabal mauritiiformis
(H.Karst.) Griseb. &
H.Wendl.

Galeano & Bernal 1987; Zona


1990; Henderson et al. 1995.
rbol, palma solitaria.
Nativa. Islas Caribeas,
Caribe, Orinoquia, V Cauca, V
Magdalena. 0-1000 m.
ANT, ATL, BOL, CAS, CES,
CHO, CR, CUN, GUJ, MAG,
SAP, SUC, TOL, VAL. Casi
Amenazada (Galeano et al.
2014).
Poblaciones disyuntas de Mxico
a Colombia y Venezuela.
Bernal 398 (COL, HUA).

Sabinaria R.Bernal &


Galeano
1 especie
Sabinaria magnifica Galeano
& R.Bernal
Galeano & Bernal 2013.
Arbusto, palma solitaria.
Nativa. Pacfico. 100-300 m.
CHO. Vulnerable (Galeano et al.
2014).
NO Colombia, E Panam.
Galeano 9062 (HT: COL; IT:
CHOCO, FMB, JAUM, K).

Socratea H.Karst.
3 especies

Socratea exorrhiza (Mart.)


H.Wendl.

Socratea elegans H.Karst.,


Socratea macrochlamys Burret
Galeano & Bernal 1987;
Henderson 1990; Henderson et
al. 1995.
rbol, palma solitaria.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia,
Pacfico, V Magdalena. 0-1150
m.
AMA, ANT, ARA, BOL, CAQ,
CAS, CAU, CHO, CR, GUI,
GUV, MET, NAR, NSA, PUT,
RIS, SAN, VAL, VAU, VIC.
Preocupacin Menor (Galeano et
al. 2014).
S Nicaragua a Brasil y Bolivia.
Bernal 469 (COL, HUA).

Socratea hecatonandra
(Dugand) R.Bernal

Galeano & Bernal 1987;


Henderson 1990; Henderson et
al. 1995.
rbol, palma solitaria.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-800 m.
ANT, CAU, CHO, CR, NAR,
VAL. Preocupacin Menor
(Galeano et al. 2014).
NO Colombia a O Ecuador.
Bernal 434 (COL).

Socratea rostrata Burret

Socratea montana R.Bernal &


A.J.Hend.
Galeano & Bernal 1987;
Henderson 1990; Henderson et
al. 1995.
rbol, palma solitaria.
Nativa. Andes. 500-1800 m.
ANT, CAQ, CAU, CHO, NAR,
PUT, RIS, VAL. Preocupacin
Menor (Galeano et al. 2014).
Colombia y Ecuador.
Bernal 631 (COL, HUA, NY).

Syagrus Mart.
3 especies
[Syagrus inajai (Spruce)
Becc.]

Nota: registro basado en


colecciones de S. orinocensis /
record based on collections of S.
orinocensis.

Syagrus orinocensis (Spruce)


Burret
Syagrus allenii Glassman
Glassman 1987; Henderson
1995; Henderson et al. 1995.
rbol, palma solitaria.
Nativa. Guayana y Macarena,
Orinoquia. 40-600 m.
AMA, CAQ, CAS, GUI, GUV,
MET, VAU, VIC. Preocupacin
Menor (Galeano et al. 2014).
E Colombia y O Venezuela.
Galeano 1322 (COAH, COL).

Syagrus sancona (Kunth)


H.Karst.

Glassman 1987; Henderson et al.


1995; Galeano & Bernal 2005.
rbol, palma solitaria.
Nativa y cultivada. Amazonia,
Andes, Guayana y Macarena,
Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 200-1200 m.
ANT, ARA, CAQ, CAS, CUN,
MET, NSA, PUT, QUI, RIS,
TOL, VAL. Vulnerable (Galeano
et al. 2014).
Andes y tierras bajas aledaas, de
Venezuela a Bolivia y O Brasil.
Bernal 1359 (COL).

Syagrus smithii (H.E.Moore)


Glassman
Galeano & Bernal 2010.
Arbusto, palma solitaria.
Nativa. Amazonia. 100-250 m.
AMA. Preocupacin Menor
(Galeano et al. 2014).
O Amazonia en Colombia, Per
y Brasil.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

789

AreCaCEAE

Angiospermas
Angiosperms

Galeano 1669 (COAH, COL, NY,


HUA).
Nota: conocida en Colombia
solo de tres localidades / known
in Colombia only from three
localities.

Synechanthus H.Wendl.
1 especie
Synechanthus
warscewiczianus H.Wendl.

Galeano & Bernal 1987;


Henderson et al. 1995;
Henderson & Ferreira 2002.
Arbusto, palma cespitosa.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-1700
m.
ANT, CAU, CHO, CR, NAR,
RIS, VAL. Preocupacin Menor
(Galeano et al. 2014).
S Nicaragua a NO Ecuador.
Bernal 249 (COL).

Welfia H.Wendl.
1 especie
Welfia regia H.Wendl.

Welfia georgii H.Wendl.


Galeano & Bernal 1987;
Henderson et al. 1995; Galeano
& Bernal 2010.
rbol, palma solitaria.
Nativa. Andes, Pacfico, V
Magdalena. 0-1200 m.
ANT, BOY, CAU, CHO, NAR,
RIS, SAN, VAL. Preocupacin
Menor (Galeano et al. 2014).
Honduras a O Ecuador.
Bernal 691 (COL).

Wettinia Poepp.
17 especies, 5 especies endmicas
Wettinia aequalis (O.F.Cook
& Doyle) R.Bernal
Catoblastus aequalis (O.F.Cook
& Doyle) Burret, Catostigma

790

aequale (O.F.Cook & Doyle)


Burret
Bernal 1995; Henderson et al.
1995; Galeano & Bernal 2010.
Arbusto, rbol, palma solitaria.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-800 m.
ANT, CAU, CHO, NAR, RIS,
VAL. Preocupacin Menor
(Galeano et al. 2014).
C Panam a O Ecuador.
Bernal 1020 (COL).

Wettinia anomala (Burret)


R.Bernal

Catoblastus anomalus (Burret)


Burret, Catostigma anomalum
Burret
Bernal 1995; Henderson et al.
1995; Galeano & Bernal 2010.
rbol, palma solitaria.
Nativa. Andes. 900-1700 m.
CAQ, CAU, PUT. Preocupacin
Menor (Galeano et al. 2014).
SE Colombia a NE Ecuador.
Bernal 1417 (COL).

Wettinia augusta Poepp. &


Endl.

Henderson et al. 1995; Galeano


& Bernal 2010.
Arbusto, rbol.
Nativa. Amazonia. 100-250 m.
AMA. Preocupacin Menor
(Galeano et al. 2014).
O Amazonia en Colombia, Per,
O Brasil y N Bolivia.
Galeano 1449 (COAH, COL).

Wettinia castanea
H.E.Moore & J.Dransf.

Moore & Dransfield 1978;


Galeano & Bernal 1987;
Henderson et al. 1995.
rbol, palma solitaria.
Endmica. Andes. 1300-1800 m.
ANT, CAU, CHO, RIS, VAL.
Casi Amenazada (Galeano et al.
2014).
Cordillera Occidental.

Moore 10311 (HT: BH; IT: COL,


K).

Wettinia disticha (R.Bernal)


R.Bernal

Catoblastus distichus R.Bernal


Bernal 1986b; Galeano & Bernal
1987; Bernal 1995; Henderson et
al. 1995; Galeano & Bernal 2010.
rbol, palma solitaria.
Endmica. Andes. 1700-2250 m.
ANT, CAU, CHO, RIS, VAL.
Preocupacin Menor (Galeano et
al. 2014).
Cordillera Occidental.
Restrepo 144 (HT: COL; IT:
MEDEL).

Wettinia drudei (O.F.Cook &


Doyle) A.J.Hend.

Catoblastus drudei O.F.Cook


& Doyle, Catostigma drudei
(O.F.Cook & Doyle) Burret
Henderson 1995; Henderson et
al. 1995; Galeano & Bernal 2010.
Arbusto, palma cespitosa.
Nativa. Amazonia, Andes. 701100 m.
AMA, CAQ, PUT, VAU.
Preocupacin Menor (Galeano et
al. 2014).
O Amazonia en Colombia,
Ecuador, Per y O Brasil.
Bernal 1220 (COL).

Wettinia fascicularis (Burret)


H.E.Moore & J.Dransf.
Wettinia cladospadix (Dugand)
H.E.Moore & J.Dransf.,
Wettiniicarpus cladospadix
Dugand, Wettiniicarpus
fascicularis Burret
Moore & Dransfield 1978;
Galeano & Bernal 1987;
Henderson et al. 1995.
Arbusto, rbol.
Nativa. Andes. 1200-2200 m.
ANT, BOL, CAQ, CAU, CHO,
HUI, MET, PUT, RIS, VAL.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AreCaCEAE

Angiosperms

Preocupacin Menor (Galeano et


al. 2014).
Andes de Colombia a N Ecuador.
Galeano 236 (NT: COL; INT:
HUA).

Wettinia hirsuta Burret

Bernal 1995; Henderson et al.


1995; Galeano & Bernal 2005.
Arbusto, rbol.
Endmica. Andes, V Magdalena.
200-1350 m.
ANT, BOY, CR, SAN.
Vulnerable (Galeano et al. 2014).
Magdalena medio y alto Sin.
Bernal 1381 (NT: COL; INT:
AAU, BH, HUA, K, NY).
Nota: registrada de Panam,
con base en especmenes de W.
quinaria / recorded in Panama
based on specimens of W.
quinaria.

Wettinia kalbreyeri (Burret)


R.Bernal

Catoblastus kalbreyeri (Burret)


Burret, Catoblastus megalocarpus
(Burret) Burret, Catoblastus
microcaryus (Burret) Burret,
Catoblastus sphaerocarpus
(Burret) Burret, Catostigma
inconstans Dugand, Catostigma
kalbreyeri Burret, Catostigma
megalocarpum Burret,
Catostigma microcaryum
(Burret) Burret, Catostigma
sphaerocarpum Burret,
Catostigma sphaerocarpum var.
microcaryum Burret
Galeano & Bernal 1987; Bernal
1995; Henderson et al. 1995.
rbol, palma solitaria.
Nativa. Andes. 400-2500 m.
ANT, CAL, CAQ, CAU, CHO,
HUI, NAR, PUT, QUI, RIS, VAL.
Preocupacin Menor (Galeano et
al. 2014).
Andes de Colombia a N Ecuador.
Bernal 1397 (NT: COL; INT:
AAU, BH, HUA, K, NY).

Wettinia lanata R.Bernal

Bernal 1995; Henderson et al.


1995; Galeano & Bernal 2010.
rbol, palma solitaria.
Endmica. Andes. 2100-2600 m.
CAU, CHO, VAL. Casi
Amenazada (Galeano et al.
2014).
Cordillera Occidental.
Bernal 1434 (HT: COL; IT: FMB,
HUA, K, NY).

Wettinia maynensis Spruce

Henderson et al. 1995; Galeano


& Bernal 2010.
rbol, palma solitaria.
Nativa. Amazonia, Andes. 2001200 m.
CAQ, CAU, PUT. Preocupacin
Menor (Galeano et al. 2014).
Andes y tierras bajas aledaas, de
Colombia a Per.
Bernal 2486 (COL).

Wettinia microcarpa
(Burret) R.Bernal

Catoblastus microcarpus Burret


Henderson et al. 1995; Galeano
& Bernal 2005; Galeano & Bernal
2010.
rbol, palma solitaria.
Endmica. Andes. 1800-2300 m.
NSA, SAN. Vulnerable (Galeano
et al. 2014).
Cordillera Oriental.
Bernal 1367 (NT: COL; INT:
AAU, BH, FTG, HUA, K, NY).

Wettinia oxycarpa GaleanoGarcs & R.Bernal

Galeano & Bernal 1983;


Henderson et al. 1995; Galeano
& Bernal 2010.
rbol, palma solitaria.
Nativa. Andes, Pacfico. 4001300 m.
ANT, CHO, NAR, VAL. Casi
Amenazada (Galeano et al.
2014).

O Colombia a NO Ecuador.
Bernal 87 (HT: COL; IT: HUA).

Wettinia praemorsa (Willd.)


Wess.Boer
Catoblastus andinus Dugand,
Catoblastus cuatrecasasii
Dugand, Catoblastus engelii
Burret, Catoblastus praemorsus
(Willd.) H.Wendl., Catoblastus
pubescens (H.Karst.) H.Wendl.,
Iriartea pubescens H.Karst.
Henderson et al. 1995; Galeano
& Bernal 2010.
Arbusto, rbol.
Nativa. Andes. 400-2400 m.
BOY, CAQ, CES, CUN, GUJ,
MET, NSA, PUT, SAN. Casi
Amenazada (Galeano et al.
2014).
S Colombia a Venezuela.
Bernal 1360 (COL, HUA, NY).

Wettinia quinaria (O.F.Cook


& Doyle) Burret
Galeano & Bernal 1987;
Henderson et al. 1995; Galeano
& Bernal 2010.
rbol, palma solitaria.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-1100
m.
ANT, CAU, CHO, NAR, RIS,
VAL. Preocupacin Menor
(Galeano et al. 2014).
Panam a NO Ecuador.
Bernal 254 (COL, HUA).

Wettinia radiata (O.F.Cook


& Doyle) R.Bernal

Catoblastus radiatus (O.F.Cook


& Doyle) Burret, Catostigma
radiatum O.F.Cook & Doyle
Galeano & Bernal 1987;
Henderson et al. 1995; Galeano
& Bernal 2010.
Arbusto, rbol.
Nativa. Pacfico. 0-1000 m.
ANT, CAU, CHO, RIS, VAL.
Preocupacin Menor (Galeano et
al. 2014).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

791

AreCaCEAE

Angiospermas
Angiosperms

SO Colombia a C Panam.
Bernal 485 (COL).

Wettinia verruculosa
H.E.Moore

Henderson et al. 1995; Galeano


& Bernal 2010.
rbol, palma solitaria.
Nativa. Andes. 1200-1700 m.
NAR. Casi Amenazada (Galeano
et al. 2014).
SO Colombia a NO Ecuador.
Bernal 2500 (COL).

ARISTOLOCHIACEAE
por S. Robbert Gradstein
(Lista preliminar compilada
por Marcela Celis y Nelson R.
Salinas)
1 gnero, 31 especies, 3 especies
endmicas

Aristolochia L.
31 especies, 3 especies endmicas
Aristolochia acutifolia Duch.

Gonzlez 1990.
Trepadora.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia.
170-800 m.
AMA, CAQ, CAU, PUT, VAU,
VIC. No evaluada.
N Suramrica.
Zarucchi 1595 (COAH).

Aristolochia anguicida Jacq.

Gonzlez 1990.
Trepadora.
Nativa. Andes, Caribe. 0-900 m.
ATL, BOL, CES, CR, GUJ,
MAG, SAN, SUC. No evaluada.
Mxico a Colombia; Antillas.
Gonzlez 898 (COL, UPTC).

792

Aristolochia colombiana
F.Gonzlez

Gonzlez 2000.
Trepadora.
Endmica. Orinoquia. 460 m.
MET. No evaluada.
Gonzlez 3784 (HT: COL, IT:
COAH, K, NY, P).

Aristolochia colossifolia
Hoehne

Aristolochia elegans Mast.

Gonzlez 1990.
Trepadora.
Nativa y cultivada. Andes,
Orinoquia, V Cauca. 450-2150
m.
ANT, CAL, CAU, MAG, MET,
VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Uribe 2615 (COL).

Gonzlez 1990.
Trepadora.
Nativa. Pacfico. 5 m.
ANT, CHO. No evaluada.
Panam, Colombia, Per.
Haught 4839 (HT: SP; IT: COL,
US).

Aristolochia goudotii Duch.

Aristolochia cordiflora
Kunth

Aristolochia grandiflora Sw.

Aristolochia cornuta Mast.

Aristolochia guentheri
O.C.Schmidt

Aristolochia mariquitensis Mutis


Gonzlez 1990.
Trepadora.
Nativa. Andes, Pacfico, V
Magdalena. 10-2000 m.
ANT, CAU, CHO, CUN, NAR,
PUT, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Guatemala a Ecuador.
Gonzlez 909 (COL, UPTC).
Aristolochia antennifera L.Uribe,
Aristolochia georgica R.E.Schult.
Gonzlez 1990.
Trepadora.
Nativa. Amazonia. 200-250 m.
AMA, CAQ, VAU. No evaluada.
NO Amazonia.
Romero-Castaeda 3591 (COL).

Aristolochia didyma S.Moore


Gonzlez 1994.
Trepadora.
Nativa. Pacfico. 215 m.
NAR. No evaluada.
Panam a N Suramrica.
Gonzlez 69 (COL).

Gonzlez 1990.
Trepadora, epfita.
Nativa. Orinoquia. 80-300 m.
MET, VIC. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Goudot s.n. (HT: P; foto: COL).

Gonzlez 1990.
Trepadora.
Nativa y cultivada. Amazonia,
Caribe, Pacfico, V Magdalena.
0-600 m.
ANT, CAQ, CHO, CUN, PUT.
No evaluada.
Mxico a Ecuador, Antillas;
cultivado en los trpicos.
Crdenas 1809 (COL, JAUM).

Gonzlez 1990.
Trepadora.
Nativa. Amazonia. 100-265 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
O Amazonia.
Schultes 6600 (COL, F).

Aristolochia inflata Kunth

Gonzlez 1990.
Trepadora.
Nativa. Caribe, V Cauca, V
Magdalena. 20-1100 m.
BOL, CES, CR, CUN, HUI,
MAG, TOL, VAL. No evaluada.
Colombia a Mxico.
Uribe 3779 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

ARISTOLOCHIACEAE

Angiosperms

Aristolochia iquitensis
O.C.Schmidt

Gonzlez 1990.
Trepadora.
Nativa. Amazonia. 100-250 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
O Amazonia, Guayanas.
Sastre 3511 (COL, P).

Aristolochia klugii
O.C.Schmidt

Gonzlez 1990.
Trepadora.
Nativa. Amazonia. 325-420 m.
AMA, CAQ, PUT. No evaluada.
O Amazonia.
Klug 1841 (LT: NY; ILT: COAH).

Aristolochia leuconeura
Linden

Aristolochia argyroneura L.Uribe


Gonzlez 1990.
Trepadora.
Nativa. Amazonia, Caribe,
Pacfico, V Magdalena. 100-500
m.
AMA, ANT, CAL, CHO, PUT,
TOL. No evaluada.
Mxico a Ecuador.
Jaramillo 715 (NT: COL).

Aristolochia maxima Jacq.

Gonzlez 1990.
Trepadora.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Caribe, Orinoquia, V
Magdalena. 30-1800 m.
ANT, BOY, CAL, CES, CUN,
GUJ, HUI, MAG, MET, RIS,
SAN, SUC, TOL, VAL. No
evaluada.
Mxico a Ecuador, Antillas;
cultivado en los trpicos.
Gonzlez 1436 (COL, UPTC).

Aristolochia mishuyacensis
O.C.Schmidt
Gonzlez 1990.
Trepadora.

Nativa. Amazonia. 100 m.


AMA. No evaluada.
Colombia, Per.
Lozano 646 (COL).

Aristolochia morae
F.Gonzlez

Gonzlez 1993.
Trepadora.
Endmica. Andes, Orinoquia.
240-645 m.
CAS, MET. No evaluada.
Gonzlez 2583 (HT: COL; IT:
NY, P, US).

Aristolochia nummularifolia
Kunth
Aristolochia tenera Duch.
Gonzlez 1990.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Orinoquia. 100-500 m.
ARA, CAS, CUN, MET. No
evaluada.
Colombia, Venezuela.
Gonzlez 1258 (COL, UPTC).

Aristolochia odoratissima L.

Gonzlez 1990.
Trepadora.
Nativa. Caribe, Orinoquia,
Pacfico, V Magdalena. 0-450 m.
ANT, BOL, CES, GUJ, MAG,
MET, NAR, NSA, SAN, SUC. No
evaluada.
Amrica tropical.
Carvajal 208 (COAH).

Aristolochia pannosoides
Hoehne

Gonzlez 1990.
Trepadora.
Nativa. Orinoquia. 350 m.
MET, VIC. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Cuatrecasas 4117 (HT: US; IT:
COL, COAH).

Aristolochia pentandra Jacq.


Gonzlez et al. 2010.
Trepadora.
Nativa. Islas Caribeas. 1 m.
SAP. No evaluada.
Estados Unidos, Mxico, O
Caribe.
Murcia 100 (COL, TOLI).

Aristolochia pilosa Kunth

Aristolochia claveriana L.Uribe,


Aristolochia medellinensis
Hoehne
Gonzlez 1990.
Trepadora.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Orinoquia, Pacfico, V
Cauca, V Magdalena. 0-1850 m.
AMA, ANT, CAQ, CES, CHO,
CR, CUN, GUV, HUI, MAG,
MET, NSA, PUT, SAN, TOL,
VAL. No evaluada.
Mxico a Bolivia.
Gonzlez 996 (COL, UPTC).

Aristolochia ringens Vahl

Aristolochia globiflora Mutis,


Aristolochia turbacensis Kunth
Gonzlez 1990.
Trepadora.
Nativa y cultivada. Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia, V Cauca, V
Magdalena. 100-2150 m.
AMA, ANT, BOL, CAL, CAU,
CES, CUN, MAG, MET, NSA,
SAN, SUC, TOL, VAL. No
evaluada.
Guatemala a Ecuador, Antillas;
cultivada en los trpicos.
Crdenas 13642 (COAH).

Aristolochia ruiziana
(Klotzsch) Duch.

Gonzlez 1990.
Trepadora.
Nativa. Amazonia, Orinoquia.
400-580 m.
AMA, CAQ, CAS, PUT. No
evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

793

ARISTOLOCHIACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Colombia, Ecuador, Per, O


Brasil.
Lpez 9943 (COAH).

Aristolochia schultzeana
O.C.Schmidt

Gonzlez 1990.
Trepadora.
Nativa. Amazonia, Pacfico.
0-325 m.
NAR, PUT. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Klug 1786 (LT: NY; ILT: COAH,
F, GH, US).

Aristolochia silvatica Barb.


Rodr.

Aristolochia amesiana R.E.Schult.


Gonzlez 1990.
Trepadora.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 100-120 m.
AMA, GUI. No evaluada.
Amazonia.
Lpez 8557 (COAH).

Aristolochia sprucei Mast.

Gonzlez 1990.
Trepadora.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Pacfico, V
Magdalena. 0-1100 m.
AMA, ANT, CHO, MET, NAR,
PUT, SAN, VAL. No evaluada.
Honduras a Bolivia y Brasil;
Guadalupe.
Romero-Castaeda 5337 (COL).

Aristolochia tonduzii
O.C.Schmidt

Gonzlez 1990.
Trepadora.
Nativa. Amazonia, Pacfico, V
Magdalena. 0-500 m.
AMA, ANT, CAU, CHO, NAR,
SAN, VAL. No evaluada.
Guatemala a Per.
Gonzlez 542 (COL, UPTC).

794

Aristolochia trianae Duch.

Gonzlez 1990.
Trepadora.
Endmica. Pacfico. 0-230 m.
CAU, CHO, NAR, VAL. No
evaluada.
O Colombia.
Triana 2161/4 (LT: BM; ILT:
COL).
Nota: a veces citada
errneamente como trianaei /
sometimes erroneously cited as
trianaei.

Aristolochia trilobata L.

Gonzlez 1990; Idrraga et al.


2011.
Trepadora.
Nativa. Pacfico.
ANT, CHO. No evaluada.
Amrica tropical.
Rueda 59v (COL).

ASPARAGACEAE
por Rodrigo Bernal y S.
Robbert Gradstein
(Lista preliminar compilada por
Laura Clavijo)
6 gneros, 15 especies, 3 especies
endmicas

Agave L.
4 especies, 2 especies endmicas
Agave boldinghiana Trel.

Hierba.
Nativa y cultivada. Caribe. 50 m.
GUJ. No evaluada.
Colombia, Antillas Holandesas.
Saravia 517 (COL).

Agave cocui Trel.

Agave cocui var. cucutensis


Hummel
Albesiano & Fernndez-Alonso
2006.
Hierba.

Nativa y cultivada. Andes,


Caribe. 400-1000 m.
BOY, MAG, NSA, SAN. No
evaluada.
Colombia, Venezuela.

Agave cundinamarcensis
A.Berger

Berger 1915.
Endmica. Andes. 600-1300 m.
CUN, TOL. No evaluada.
Nota: coleccin original entre
Fusagasug y Arbelez / original
collection between Fusagasug
and Arbelez.

Agave wallisii Jacobi

Berger 1915.
Hierba.
Endmica. 1000 m.
CAU, VAL. No evaluada.
Nota: recolectada en 1867 por
Wallis, en las montaas de la
regin del ro Cauca, sin datos
ms precisos / collected in 1867
by Wallis in the mountains of
the Cauca River region, without
precise details.

Anthericum L.
1 especie
Anthericum eccremorrhizum
Ruiz & Pav.
Hierba.
Nativa. Andes. 2400 m.
NAR. No evaluada.
Colombia a Argentina.
Gentry 34845 (MO).

Echeandia Ortega
3 especies
Echeandia ciliata (Kunth)
Cruden

Anthericum humboldtii Hemsl.,


Anthericum sprengelii Rusby
Hierba.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

ASPARAGACEAE

Angiosperms

Nativa. Andes. 2400 m.


CUN. No evaluada.
Suramrica.
Hernndez 1283 (COL).

CUN. No evaluada.
Antillas, N Suramrica.
Cuatrecasas 9710 (COL).

Echeandia denticulata
Cruden

Govaerts et al. 2014b.


Hierba.
Nativa y cultivada. Andes, SN
Santa Marta. 900-1300 m.
MAG, VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Nota: citada de Colombia
por Govaerts et al. (2014), sin
indicacin de espcimen / cited
from Colombia by Govaerts et
al. (2014) without indication of
specimen.

Hierba.
Nativa. Andes. 2750 m.
CUN. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Cuatrecasas 6639 (HT: COL?; IT:
F, US).
Nota: citada de Colombia
y Venezuela por Govaerts et
al. (2014), pero no citada de
Venezuela por Hokche et al.
(2008) / cited from Colombia
and Venezuela by Govaerts et
al. (2014), but not recorded
for Venezuela by Hokche et al.
(2008).

Echeandia pittieri Cruden


Hierba.
Nativa. Andes. 1300 m.
VAL. No evaluada.
O Colombia, Panam.
Cuatrecasas 15356 (F, US).

Furcraea Vent.
4 especies
Furcraea cabuya Trel.

Hierba.
Nativa y cultivada. Andes, SN
Santa Marta. 1600-2400 m.
BOY, CUN, MAG, NAR. No
evaluada.
Mxico a Venezuela.
Urrea 46 (COL).

Furcraea foetida (L.) Haw.

Furcraea commelyni (Salm-Dyck)


Kunth
Hierba.
Nativa y cultivada. Andes. 17502100 m.

Furcraea selloa K.Koch

Furcraea stricta Jacobi

Govaerts et al. 2014b.


Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Colombia a Tobago y NE Brasil.
Nota: citada de Colombia
por Govaerts et al. (2014), sin
indicacin de espcimen / cited
from Colombia by Govaerts et
al. (2014) without indication of
specimen.

Hagenbachia Nees & Mart.


2 especies, 1 especie endmica
Hagenbachia columbiana
Cruden

Hierba.
Endmica. Andes. 2000-2400 m.
ANT. No evaluada.
Archer 1491 (HT: US; IT: MO).

Hagenbachia panamensis
(Standl.) Cruden

Anthericum panamense Standl.


Hierba.
Nativa. Andes. 1800-2400 m.
ANT. No evaluada.
Costa Rica a Ecuador.
Roldn 2247 (HUA, MO).

Trihesperus Herb.
1 especie
Trihesperus latifolius
(Kunth) Herb.

Nativa. Andes. 2200 m.


CAU, NAR. No evaluada.
S Colombia, Ecuador.
Humboldt s.n. May; Colombia (P;
IT: B-W).

ASTERACEAE
por Fabio Avila, Vicki
A. Funk, Mauricio
Diazgranados, Santiago
Daz-Piedrahta y Oscar
Vargas. Chromolaena
y Hebeclinium fueron
revisados por Viviana
Rodrguez-Cabeza, Mikania
por Jos Aguilar-Cano y
Walter C. Holmes
(Lista preliminar compilada
por Vicki A. Funk, Alexandra
Hernndez y Nelson R. Salinas)
239 gneros, 1270 especies, 529
especies endmicas

Acanthospermum Schrank
2 especies
Acanthospermum australe
(Loefl.) Kuntze

Melampodium australe Loefl.


Hind & Jeffrey 2001.
Subarbusto.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
950-1800 m.
ARA, BOY, CAL, CAS, CAU,
CES, CUN, MAG, MET, NAR,
SAN, VIC. No evaluada.
Pantrpico y Amrica
subtropical.
Torres 2840 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

795

AsteraCEAE

Angiospermas
Angiosperms

Acanthospermum hispidum
DC.

Acanthospermum humile var.


hispidum (DC.) Kuntze
Funk et al. 2007.
Hierba.
Nativa. Andes. 350-2070 m.
ANT, CAU, CUN, GUJ, HUI,
NAR, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
frica, Amrica, Asia, Australia,
Melanesia.
Garca-Barriga 6310 (COL).
Nota: incluye Macuira / includes
Macuira.

Achyrocline (Less.) DC.


9 especies, 2 especies endmicas
Achyrocline alata (Kunth)
DC.

Achyrocline alata var.


alata, Achyrocline alata var.
vauthieriana (DC.) Baker,
Achyrocline argentina O.Hoffm.,
Achyrocline flavescens Griseb.,
Achyrocline madioides Meyen
& Walp., Achyrocline pterocaula
DC., Achyrocline rufescens
(Kunth) DC., Achyrocline
vauthieriana DC., Gnaphalium
alatum Kunth, Gnaphalium
alausense Spreng., Gnaphalium
ferrugineum Pers., Gnaphalium
incanum Kunth, Gnaphalium
pellitum (Kunth) Kunth,
Gnaphalium rufescens DC.,
Gnaphalium rufescens Kunth,
Gnaphalium vauthierianum Sch.
Bip.
Luteyn 1999; Hind & Jeffrey
2001.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Andes. 1680-4100 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CES,
CUN, MAG, NAR, PUT, QUI,
TOL. No evaluada.
Venezuela a Bolivia.
Cuatrecasas 25181 (COL).

796

Achyrocline bogotensis
(Kunth) DC.

Gnaphalium bogotense Kunth


Luteyn 1999; Hind & Jeffrey
2001.
Hierba.
Nativa. Andes. 1600-4000 m.
BOY, CUN, MAG, NAR, NSA,
QUI, SAN. No evaluada.
N Andes.
Huertas 5956 (COL).

Achyrocline crassiceps
S.F.Blake

Blake 1924a; Luteyn 1999.


Hierba.
Nativa. Andes. 40-3700 m.
BOY, CUN, NAR, SAN. No
evaluada.
N cordillera Oriental a cordillera
de Mrida.
Ariste-Joseph 17A (HT: US).

Achyrocline hirta Klatt

Ward et al. 2009.


Hierba.
Endmica. Andes.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Triana 32 (GH).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Achyrocline lehmannii
Hieron.

Luteyn 1999.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2650-4300 m.
ANT, ARA, BOL, BOY, CUN,
MAG, NSA, SAN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Cleef 6782 (COL).

MAG. No evaluada.
Colombia a Per.
Smith 603 (COL).

Achyrocline satureioides
(Lam.) DC.

Achyrocline satureioides var.


satureioides, Achyrocline
satureioides var. vargasiana (DC.)
Baker, Achyrocline vargasiana
DC., Gnaphalium candicans
Kunth, Gnaphalium rufum
Less., Gnaphalium satureioides
Lam., Gnaphalium satureioides
var. candicans (Kunth) Kuntze,
Gnaphalium satureioides var.
satureioides, Gnaphalium
saturejaefolium DC.
Luteyn 1999.
Hierba, subarbusto, arbusto.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1250-4000 m.
ANT, BOY, CAU, CES, CHO,
CUN, GUJ, HUI, MAG, NAR,
PUT, QUI, TOL, VAL. No
evaluada.
N Colombia a S Argentina.
Cuatrecasas 26744 (COL).

Achyrocline trianae Klatt


Luteyn 1999.
Hierba.
Nativa. Andes. 480-3700 m.
VAL. No evaluada.
N Andes.
Stuessey 5722 (COL).

Achyrocline virescens Klatt

Idrraga et al. 2011.


Hierba.
Endmica. Andes. 2200-2800 m.
ANT. No evaluada.
Cordillera Central.
Lehmann s.n. (GH).

Achyrocline mollis Benth.

Luteyn 1999.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
762-3300 m.

Acmella Pers.
11 especies

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AsteraCEAE

Angiosperms

Acmella alba (LHr.)


R.K.Jansen

Spilanthes albus LHr., Spilanthes


iolepis A.H.Moore
Jansen 1985.
Hierba.
Nativa. Andes. 900-1800 m.
ANT, CUN, MAG, NAR, PUT.
No evaluada.
N Andes.
Toro 559 (COL).

Acmella brachyglossa Cass.

Ceratocephalus caespitosa
(DC.) Kuntze, Ceratocephalus
caespitosus (DC.) Kuntze,
Spilanthes arrayana Gardner,
Spilanthes caespitosa DC.,
Spilanthes eggersii Hieron.,
Spilanthes limonica A.H.Moore
Jansen 1985.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, V Magdalena. 2502600 m.
AMA, ANT, ARA, BOY, CAL,
CAS, CHO, CUN, HUI, MAG,
MET, NAR, NSA, VAL. No
evaluada.
Mxico a Bolivia.
Cuatrecasas 8253 (COL).
Nota: presente en Macarena,
pero no en Guayana / occurs in
Macarena but not in Guiana.

Acmella ciliata (Kunth) Cass.


Spilanthes ciliata Kunth,
Spilanthes popayanensis Hieron.
Jansen 1985; Funk et al. 2007.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta,
V Cauca, V Magdalena. 5002670 m.
AMA, ANT, BOY, CAL, CAQ,
CAU, CES, CHO, CUN, GUJ,
HUI, MAG, MET, NAR,
NSA, PUT, SAN, TOL, VAL.
Preocupacin Menor (Propuesta
aqu).
Mxico a Bolivia.
Forero 4278 (COL).

Acmella mutisii (Kunth)


Cass.

Jansen 1985; Daz-P. 1990.


Hierba.
Nativa. Andes, V Cauca, V
Magdalena. 900-1800 m.
ANT, BOL, BOY, CAU, CUN,
HUI, MAG, MET, NAR, NSA,
PUT, QUI, SAN, TOL, VAL.
Preocupacin Menor (Propuesta
aqu).
Colombia, Ecuador.
King 5689 (COL).

Acmella oleracea (L.)


R.K.Jansen

Anacyclus pyrethraria (L.)


Spreng., Bidens fervida Lam.,
Bidens fixa Hook.f., Bidens fusca
Lam., Bidens oleracea (L.) Steud.,
Cotula pyrethraria L., Pyrethrum
spilanthus Medik., Spilanthes
oleracea L., Spilanthes oleracea
var. fusca (Lam.) DC., Spilanthes
radicans DC.
Jansen 1985; Pruski 1997.
Hierba.
Adventicia. SN Santa Marta.
1300 m.
MAG. No evaluada.
Subcosmopolita.
Romero-Castaeda 6912 (COL).

Acmella oppositifolia (Lam.)


R.K.Jansen

Spilanthes americana (L.f.)


Hieron., Spilanthes mutisii Kunth
Jansen 1985; Stevens et al. 2001.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-2200
m.
ANT, CAU, CHO, CUN, NAR,
VAL. No evaluada.
Mxico a Bolivia.
Estrada 283A (COL).

Acmella paniculata (DC.)


R.K.Jansen
Spilanthes paniculata DC.
Jansen 1985.

Hierba.
Adventicia. Pacfico. 100 m.
CHO. No evaluada.
Asia tropical, Melanesia.
Forero 723 (MO).

Acmella radicans (Jacq.)


R.K.Jansen

Acmella radicans var. debilis


(Kunth) R.K.Jansen
Jansen 1985; Strother 1999.
Hierba.
Nativa. Andes, Caribe, SN Santa
Marta. 0-1650 m.
ANT, CAL, CAU, CUN, MAG,
NSA, PUT. No evaluada.
Mxico a Bolivia.
Cuatrecasas 12927 (COL).
Acmella radicans var. radicans.

Acmella repens (Walter)


Pers.

Anthemis repens Walter


Cuatrecasas 1969; Jansen 1985.
Hierba.
Nativa. Andes. 2100 m.
ANT, BOY, CUN. No evaluada.
Mxico a Paraguay.
Funk 12008 (COL).
Nota: especie dudosa.
Distribucin dudosa / dubious
species; dubious distribution.

Acmella sodiroi (Hieron.)


R.K.Jansen
Spilanthes sodiroi Hieron.
Jansen 1985.
Hierba.
Nativa. Andes. 1900 m.
NAR. No evaluada.
S Colombia a Ecuador.
Ramrez 6550 (COL).

Acmella uliginosa (Sw.) Cass.


Spilanthes uliginosa Sw.
Pruski 1997.
Hierba.
Nativa. Andes, V Cauca, V
Magdalena. 49-1700 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

797

AsteraCEAE

Angiospermas
Angiosperms

BOY, CUN, HUI, MAG, VAL.


No evaluada.
Pantrpico.
Fernndez-Alonso 6771 (COL).

Adenostemma J.R.Forst. &


G.Forst.
4 especies
Adenostemma cuatrecasasii
R.M.King & H.Rob.
King & Robinson 1974a; King
& Robinson 1975a; King &
Robinson 1977.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Andes. 1300-2200 m.
ANT, BOY, CUN, NSA. No
evaluada.
Colombia, Venezuela.
Uribe-Uribe 1373 (COL).

Adenostemma fosbergii
R.M.King & H.Rob.

King & Robinson 1974a; King &


Robinson 1987.
Subarbusto.
Nativa. Andes. 1600-2000 m.
CHO, HUI, NAR. No evaluada.
Panam a Brasil.
Fosberg 19918 (HT: US).

Adenostemma lavenia (L.)


Kuntze
Verbesina lavenia L.
King & Robinson 1987.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Andes, Pacfico, V
Magdalena. 10-700 m.
CHO, HUI, NAR, VAL. No
evaluada.
Centroamrica a Bolivia,
Himalaya, China y E Asia,
Papua-Nueva Guinea y N
Australia.
Gentry 17254 (COL).

798

Adenostemma platyphyllum
Cass.

King & Robinson 1987.


Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico, V
Magdalena. 0-2600 m.
ANT, CAL, CAU, CHO, CR,
HUI, NAR, PUT, QUI, RIS, TOL,
VAL. No evaluada.
Costa Rica a Bolivia.
Cuatrecasas 11089 (COL).

Aequatorium B.Nord.
9 especies, 8 especies endmicas
Aequatorium albiflorum
(Wedd.) Cuatrec. & S.Daz

Gynoxys albiflora Wedd.


Daz-P. & Cuatrecasas 1990;
Daz-P. & Correa 2002.
Arbusto.
Endmica. Andes. 3550-3900 m.
TOL. No evaluada.
Cordillera Central.
Linden 907 (HT: P, IT: G).

Aequatorium caucanum
S.Daz & Cuatrec.

Daz-P. & Correa 2002.


Arbolito.
Endmica. Andes. 2900-3510 m.
CAU, TOL. No evaluada.
Cordillera Central.
Idrobo 3221 (HT: COL).
Aequatorium caucanum var.
abbreviatum S.Daz & Cuatrec.

Aequatorium jamesonii
(S.F.Blake) C.Jeffrey

Gynoxys jamesonii S.F.Blake,


Gynoxys simulans (Benoist)
Cuatrec., Senecio simulans
Benoist
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Andes. 2800-4000 m.
CAL, CAU, HUI, NAR, QUI,
TOL, VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Ramrez 3965 (COL).

Aequatorium
latibracteolatum S.Daz &
Cuatrec.

Daz-P. & Correa 2002.


Arbolito, rbol.
Endmica. Andes. 3000-3350 m.
CAU, VAL. No evaluada.
Cordilleras Central y Occidental.
Lozano 4667 (HT, IT: COL).

Aequatorium palealbum
S.Daz & A.Correa

Daz-P. & Correa 2002.


Arbolito.
Endmica. Andes. 3200 m.
NAR. No evaluada.
Nudo de los Pastos.
Ramrez 8904 (HT: PSO).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Aequatorium polygonoides
(Cuatrec.) B.Nord.

Senecio polygonoides Cuatrec.


Daz-P. & Correa 2002.
Arbolito.
Endmica. Andes. 3600-3700 m.
CAL, TOL. No evaluada.
Cordillera Central.
Cuatrecasas 9243 (HT: COL; IT:
F, US).

Aequatorium sinuatifolium
S.Daz & Cuatrec.

Daz-P. & Correa 2002.


Arbolito.
Endmica. Andes. 3280-3680 m.
CAL, QUI. No evaluada.
Cordillera Central.
Vargas 1335 (HT: COL).

Aequatorium tatamanum
S.Daz & A.Correa
Daz-P. & Mndez 1999.
Arbolito.
Endmica. Andes. 3700 m.
CHO, RIS. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Torres 1720 (HT: COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AsteraCEAE

Angiosperms

Aequatorium verrucosum
(Wedd.) S.Daz & Cuatrec.

Gynoxys verrucosa Wedd.


Daz-P. & Cuatrecasas 1990;
Daz-P. & Correa 2002.
Arbolito, rbol.
Endmica. Andes. 3075-3480 m.
CAL, CAU, HUI, QUI, TOL,
VAL. No evaluada.
Cordilleras Central y Occidental.
Cuatrecasas 20615 (LT: F; ILT: P).

Ageratina Spach
43 especies, 28 especies
endmicas
Ageratina ampla (Benth.)
R.M.King & H.Rob.

Eupatorium amplum Benth.


Robinson 1918b; King &
Robinson 1970a; King &
Robinson 1978a.
Subarbusto, arbusto.
Endmica. Andes. 1500-4000 m.
BOY, CAL, CUN, MET, RIS,
TOL, VAL. No evaluada.
Cordilleras Central y Oriental.
Cleef 2593 (COL).

Ageratina angustifolia
(Kunth) R.M.King & H.Rob.
Mikania angustifolia Kunth
Robinson 1918b; King &
Robinson 1978a; Daz-P. &
Rodrguez-Cabeza 2010.
Subarbusto.
Endmica. Andes. 2050-3575 m.
BOY, CUN, TOL. No evaluada.
Cordillera Central.
Humboldt s.n. (T: P?).

Ageratina apollinairei
(B.L.Rob.) R.M.King &
H.Rob.

Eupatorium apollinairei B.L.Rob.


Robinson 1918a; Robinson
1918b.
Hierba, subarbusto.

Endmica. Andes. 2400-3050 m.


CUN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Apolinar 94 (IT: NY).

Ageratina arbutifolia
(Benth.) R.M.King & H.Rob.
Eupatorium arbutifolium Benth.
Robinson 1918b; King &
Robinson 1970a; King &
Robinson 1978a.
Arbusto.
Nativa. Andes. 2350-2750 m.
ANT, CAU, CUN, SAN. No
evaluada.
N Andes.
Jaramillo s.n. (COL).

Ageratina aristei (B.L.Rob.)


R.M.King & H.Rob.

Eupatorium aristei B.L.Rob.


Robinson 1919; King &
Robinson 1970a; King &
Robinson 1978a.
Arbusto.
Endmica. Andes. 2600-3200 m.
BOY, CUN, HUI. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Ariste-Joseph 150a. (HT: GH).

Ageratina asclepiadea (L.f.)


R.M.King & H.Rob.

Ageratina humboldtii (Hieron.)


R.M.King & H.Rob., Ageratina
pomaderrifolia (Benth.)
R.M.King & H.Rob., Cacalia
asclepiadea L.f., Eupatorium
angustifolium (Kunth) Spreng.,
Eupatorium coperense Hieron.,
Eupatorium humboldtii Hieron.,
Eupatorium pomaderrifolium
Benth.
Robinson 1918b; King &
Robinson 1987.
Arbusto, arbolito.
Endmica. Andes. 1800-3575 m.
BOY, CUN, TOL. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Garca-Barriga 15219 (COL).

Ageratina azangaroensis
(Wedd.) R.M.King & H.Rob.

Eupatorium azangaroense Wedd.


Robinson 1918b; King &
Robinson 1987.
Hierba.
Nativa. Andes. 1700-4150 m.
NAR, PUT. No evaluada.
Colombia a Bolivia.
Garca-Barriga 13040 (COL).

Ageratina baccharoides
(Kunth) R.M.King & H.Rob.
Eupatorium baccharoides Kunth
Robinson 1918b; King &
Robinson 1970a; King &
Robinson 1978a.
Subarbusto, arbusto.
Nativa. Andes. 1700-4000 m.
BOY, CAU, CES, CUN, NSA,
SAN. No evaluada.
N Andes.
Killip 18028 (US).

Ageratina barclayae
R.M.King & H.Rob.

King & Robinson 1983; King &


Robinson 1987.
Subarbusto, arbolito.
Endmica. Andes, SN Santa
Marta. 2400-3450 m.
CUN, MAG. No evaluada.
Sierra Nevada de Santa Marta.
Barclay 6724 (T: US).

Ageratina boyacensis
R.M.King & H.Rob.

King & Robinson 1972f; King &


Robinson 1978a.
Subarbusto, arbusto.
Endmica. Andes. 2200-3000 m.
BOY, CUN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Garca-Barriga 20345 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

799

AsteraCEAE

Angiospermas
Angiosperms

Ageratina crassiceps
(B.L.Rob.) R.M.King &
H.Rob.

Eupatorium crassiceps B.L.Rob.


King & Robinson 1978a.
Arbusto.
Endmica. Andes. 3500-4000 m.
SAN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Killip 1783 (HT: GH).

Ageratina cuatrecasasii
R.M.King & H.Rob.

King & Robinson 1972f; King &


Robinson 1978a.
Arbusto.
Endmica. Andes. 2700-3600 m.
CES, MAG. No evaluada.
Serrana de Perij.
Romero-Castaeda 7296 (COL).

Ageratina dasyneura
(B.L.Rob.) R.M.King &
H.Rob.

Eupatorium dasyneurum
B.L.Rob.
Robinson 1919; Funk et al. 2007.
Arbusto.
Endmica. Andes. 2600-3200 m.
CR. No evaluada.
Nudo de Paramillo.
Pennell 4460 (HT: NY).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Ageratina davidsei R.M.King


& H.Rob.
King & Robinson 1978a; King &
Robinson 1987.
Arbusto.
Endmica. Andes. 2300 m.
CAQ. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Davidse 5622 (HT: US; IT: MO).

800

Ageratina elegans (Kunth)


R.M.King & H.Rob.

Ageratina funckii (B.L.Rob.)


R.M.King & H.Rob.

Ageratina fastigiata (Kunth)


R.M.King & H.Rob.

Ageratina glyptophlebia
(B.L.Rob.) R.M.King &
H.Rob.

Eupatorium elegans Kunth,


Eupatorium rorulentum B.L.Rob.
Robinson 1918b; King &
Robinson 1978a.
Subarbusto, arbusto.
Nativa. Andes. 2400-4000 m.
BOY, CUN. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Uribe-Uribe 5413 (COL).

Ageratina exserto-venosa (Klatt)


R.M.King & H.Rob., Eupatorium
fastigiatum Kunth
Robinson 1918b; King &
Robinson 1978a.
Subarbusto, arbusto.
Nativa. Andes. 2620-4000 m.
BOY, CES, CUN, NAR, NSA,
PUT, SAN. No evaluada.
Colombia a Per.
Cuatrecasas 9895 (COL).

Ageratina flaviseta
(B.L.Rob.) R.M.King &
H.Rob.

Eupatorium flavisetum B.L.Rob.


King & Robinson 1970a; King &
Robinson 1978a.
Subarbusto, arbusto.
Endmica. Andes, SN Santa
Marta. 3300-3800 m.
CUN, MAG, SAN. No evaluada.
Cordillera Oriental y Sierra
Nevada de Santa Marta.
Clements 51 (COL).

Ageratina fleischmannioides
H.Rob.
Robinson 2006.
Hierba.
Endmica. Andes. 2300 m.
ANT. No evaluada.
Cordillera Central.
Callejas 6248 (US).

Eupatorium funckii B.L.Rob.


Robinson 1923; King &
Robinson 1987.
Subarbusto, arbusto.
Endmica. SN Santa Marta. 3500
m.
MAG, NSA. No evaluada.
Rangel 1902 (COL).

Eupatorium glyptophlebium
B.L.Rob.
Robinson 1918a; Robinson
1918b; King & Robinson 1978a.
Arbusto.
Nativa. Andes. 1850-4050 m.
ANT, BOL, BOY, CUN, NSA,
SAN, TOL, VAL. No evaluada.
N Andes.
Pennell 2641 (HT: GH).

Ageratina gracilis (Kunth)


R.M.King & H.Rob.

Eupatorium epilobioides
Kunth, Eupatorium gracile var.
epilobioides B.L.Rob.
Robinson 1918b; King &
Robinson 1987.
Hierba, subarbusto, arbusto,
trepadora, liana.
Endmica. Andes, SN Santa
Marta. 1700-4100 m.
ANT, ARA, BOY, CAU, CUN,
MAG, MET, NAR, NSA, SAN,
TOL, VAL. No evaluada.
N Andes y Sierra Nevada de
Santa Marta.
Daz-Piedrahita 1633 (COL).

Ageratina gynoxoides
(Wedd.) R.M.King & H.Rob.
Eupatorium gynoxoides Wedd.
Robinson 1918b; King &
Robinson 1970a; King &
Robinson 1978a.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AsteraCEAE

Angiosperms

Subarbusto, arbusto.
Endmica. Andes. 2800-4180 m.
BOY, CAS, CUN, SAN. No
evaluada.
Cordillera Oriental.
Cleef 6525 (COL).

Endmica. Andes. 2800-3000 m.


NSA. No evaluada.
N cordillera Oriental.
Killip 19844 (HT: US).

CES. No evaluada.
Rangel 1938 (COL).

Ageratina ibaguensis
(Hieron.) R.M.King &
H.Rob.

Ageratina latipes (Benth.)


R.M.King & H.Rob.

Eupatorium latipes Benth.


Robinson 1918b; King &
Robinson 1978a.
Arbusto, arbolito, rbol.
Endmica. Andes. 2190-3500 m.
BOY, CUN, NSA, SAN. No
evaluada.
Cordillera Oriental.
Garca-Barriga 20375 (COL).

Ageratina articulata (Hieron.)


R.M.King & H.Rob., Eupatorium
aschenbornianum S.Schauer,
Eupatorium bustamentum
DC., Eupatorium donnellsmithii J.M.Coult., Eupatorium
pichinchense Kunth, Eupatorium
vulcanicum Benth.
Robinson 1918b; King &
Robinson 1987.
Subarbusto, trepadora.
Nativa. Andes. 470-4500 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CES,
CUN, HUI, MAG, NAR, NSA,
PUT, QUI, RIS, TOL, VAL. No
evaluada.
N Andes.
Fernndez-Alonso 13221 (COL).

Eupatorium ibaguense Hieron.,


Eupatorium junquitense
V.M.Badillo, Eupatorium sillense
Hieron.
King & Robinson 1987; Funk et
al. 2007.
Hierba.
Nativa. Andes. 1900-3400 m.
CAL, CAU, HUI, QUI, SAN. No
evaluada.
N Andes.
Linden 2219 (HT: P).

Ageratina intercostulata
(B.L.Rob.) R.M.King &
H.Rob.

Eupatorium intercostulatum
B.L.Rob.
Robinson 1918a; Robinson
1918b.
Hierba.
Endmica. Pacfico. 500 m.
CHO. No evaluada.
O Colombia.
Schott 3b (HT: F).

Ageratina josephensis Rodr.Cabeza & S.Daz


Daz-P. & Rodrguez-Cabeza
2012.
Arbolito.
Endmica. Andes. 1500 m.
NSA. No evaluada.
Serrana de Yarigues.
Cuatrecasas 12299 (COL).

Ageratina killipii H.Rob.


Robinson 2006.
Arbusto.

Ageratina mutiscuensis
(B.L.Rob.) R.M.King &
H.Rob.

Eupatorium mutiscuense
B.L.Rob.
King & Robinson 1972a; King &
Robinson 1978a.
Arbusto.
Endmica. Andes. 2880-4200 m.
BOY, NSA. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Killip 19739 (HT : GH).

Ageratina ocanensis
(B.L.Rob.) R.M.King &
H.Rob.

Eupatorium ocanense B.L.Rob.


Robinson 1923; King &
Robinson 1978a.
Trepadora.
Endmica. Andes, SN Santa
Marta. 3200-3490 m.
BOY, CES, MAG, NSA. No
evaluada.
N cordillera Oriental.
Schlim 357 (HT: G).

Ageratina persetosa H.Rob.

Robinson 2006.
Arbusto.
Endmica. SN Santa Marta.
3300-3450 m.

Ageratina pichinchensis
(Kunth) R.M.King & H.Rob.

Ageratina popayanensis
(Hieron.) R.M.King &
H.Rob.

Eupatorium popayanense Hieron.


Robinson 1918b; King &
Robinson 1970a; King &
Robinson 1978a.
Arbusto, rbol, trepadora.
Nativa. Andes. 1000-3700 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CHO,
CUN, MET, QUI, RIS, SAN,
TOL, VAL. No evaluada.
N Andes.
Stuessy 5597 (COL).

Ageratina pseudochilca
(Benth.) R.M.King & H.Rob.

Eupatorium cotacachense Hieron.


King & Robinson 1978a; King &
Robinson 1987.
Arbusto.
Nativa. Andes. 2600-3500 m.
CUN, NAR. No evaluada.
S Colombia a Ecuador.
Coll 1095 (K).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

801

AsteraCEAE

Angiospermas
Angiosperms

Ageratina psilodora
(B.L.Rob.) R.M.King &
H.Rob.

Eupatorium psilodorum B.L.Rob.


Robinson 1919; King &
Robinson 1970a.
Hierba.
Endmica. Andes, SN Santa
Marta. 1300-3900 m.
CES, CUN, MAG, NSA. No
evaluada.
N cordillera Oriental y Sierra
Nevada de Santa Marta.
Smith 621 (IT: NY).

Ageratina rangelii H.Rob.

Robinson 2006.
Arbusto.
Endmica. SN Santa Marta. 3350
m.
CES. No evaluada.
Rangel 1370a (COL).

Ageratina rhodopappa
(B.L.Rob.) R.M.King &
H.Rob.

Eupatorium rhodopappum
B.L.Rob.
King & Robinson 1987.
Hierba.
Nativa. Andes. 2500-2800 m.
BOY, CAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Pennell 10424 (US).

Ageratina sotarensis
(Hieron.) R.M.King &
H.Rob.

Eupatorium sotarense Hieron.


Robinson 1918b; King &
Robinson 1987.
Hierba.
Endmica. Andes. 4000 m.
CAU, NAR. No evaluada.
Cordillera Central.
Stbell 3296 (?).

802

Ageratina theifolia (Benth.)


R.M.King & H.Rob.
Eupatorium theaefolium
var. subellipticum B.L.Rob.,
Eupatorium theifolium Benth.
Robinson 1918b; King &
Robinson 1978a.
Subarbusto, arbusto.
Nativa. Andes. 2100-4100 m.
BOY, CAL, CAU, CHO, CUN,
MET, NAR, NSA, QUI, RIS,
SAN, VAL. No evaluada.
N Andes.
Torres 1608 (COL).
Nota: a veces errneamente
escrita theaefolia / sometimes
misspelled theaefolia.

Ageratina tinifolia (Kunth)


R.M.King & H.Rob.
Eupatorium tinifolium Kunth
Robinson 1918b; King &
Robinson 1978a.
Subarbusto, arbusto, arbolito.
Nativa. Andes. 1350-3900 m.
ANT, ARA, BOY, CAL, CAU,
CES, CHO, CUN, HUI, MET,
NAR, NSA, PUT, QUI, RIS,
SAN, TOL, VAL. No evaluada.
N Andes.
Cuatrecasas 7971 (COL).

Ageratina trianae H.Rob.


Robinson 2006.
Arbusto.
Endmica. Andes. 2600 m.
CUN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Triana 1229 (US).

Ageratina vacciniifolia
(Benth.) R.M.King & H.Rob.
Eupatorium vacciniaefolium
Benth.
Robinson 1918b; King &
Robinson 1987.
Arbusto.
Nativa. Andes. 2120-3800 m.
ARA, BOY, CAS, CAU, CUN,
MET, SAN. No evaluada.

N Andes.
Mora-Osejo 901 (COL).
Nota: a veces errneamente
escrita vacciniaefolia / sometimes
misspelled vacciniaefolia.

Ageratina viscosa (Kunth)


R.M.King & H.Rob.

Eupatorium viscosum Kunth


King & Robinson 1978a; Hind &
Jeffrey 2001.
Arbusto.
Nativa. Andes. 1500 m.
BOY, CUN. No evaluada.
N Suramrica.
Mutis 2981 (COL).

Ageratina zinniifolia
(B.L.Rob.) R.M.King &
H.Rob.

Eupatorium zinniifolium B.L.Rob.


Robinson 1918a; Robinson
1918b; King & Robinson 1970a.
Hierba, arbusto.
Endmica. SN Santa Marta.
3100-3719 m.
GUJ, MAG. No evaluada.
Barclay 6900 (COL).

Ageratum L.
3 especies
Ageratum conyzoides (L.) L.

Ageratum latifolium Cav.,


Ageratum microcarpum (Benth.)
Hemsl., Alomia microcarpa
(Benth.) B.L.Rob., Carelia
conyzoides (L.) Kuntze
Robinson 1913; Johnson 1971;
Robinson 1990.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Orinoquia, Pacfico, V
Cauca, V Magdalena. 0-3420 m.
AMA, ANT, BOY, CAL, CAQ,
CAS, CAU, CHO, CUN, HUI,
MAG, MET, NAR, NSA, PUT,
QUI, RIS, SAN, TOL, VAL.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AsteraCEAE

Angiosperms

Preocupacin Menor (Propuesta


aqu).
Mxico a SE Brasil, C y S frica y
Madagascar, Himalaya, China y
E Asia, N Australia y Melanesia,
Hawi.
Forero 3542 (COL).
Ageratum conyzoides subsp.
latifolium (Cav.) M.F.Johnson.

Ageratum houstonianum
Mill.

Ageratum mexicanum Sims,


Carelia houstoniana (Mill.)
Kuntze
Robinson 1913; Robinson 1990;
Simpson 2009.
Hierba, subarbusto, arbusto.
Adventicia. Andes, SN Santa
Marta. 1300-2625 m.
ANT, BOY, CAU, CHO, CUN,
HUI, MAG, NAR, NSA, SAN,
VAL. No evaluada.
SE Mxico, C Amrica.
Cuatrecasas 24355 (COL).

Ageratum microcarpum
(Oersted) Hemsl.

Alomia coelestina (Regel)


B.L.Rob.
Johnson 1971; Robinson 1990.
Hierba.
Nativa. Andes. 1600-1800 m.
NSA. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Cuatrecasas 12152 (COL).

Alloispermum Willd.
6 especies, 1 especie endmica
Alloispermum caracasanum
(Kunth) H.Rob.
Allocarpus caracasanus Kunth,
Alloispermum divaricatum
DC., Calea caracasana (Kunth)
Kuntze, Calea sillaensis Kuntze,
Galinsoga allaeocarpa (Kunth)
Spreng.
Hind & Jeffrey 2001.

Hierba, trepadora.
Nativa. Andes. 800-4000 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CES,
CUN, GUJ, HUI, MAG, NAR,
NSA, QUI, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
N Andes.
Daz-Piedrahita 107 (COL).

Alloispermum insuetum
C.F.Fernndez et al.

Luteyn 1999.
Hierba.
Nativa. Andes. 2450-3050 m.
NSA. No evaluada.
N Andes.
Schlim 359 (G).

Alloispermum lindenii
(Wedd.) H.Rob.

Allocarpus lindenii Wedd., Calea


lindenii (Sch.Bip.) S.F.Blake
Robinson 1978.
Hierba.
Endmica. SN Santa Marta. 4050
m.
GUJ, MAG, NSA. No evaluada.
N Colombia, Venezuela.
Linden 1625 (HT: P).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Alloispermum pachensis
(Hieron.) H.Rob.

Calea pachensis Hieron.


Robinson 1978.
Hierba, arbusto.
Nativa. Andes. 1500-3100 m.
CUN, PUT, QUI, RIS. No
evaluada.
N Andes.
Franco 2576 (COL).

Alloispermum sodiroi
(Hieron.) H.Rob.

Alloispermum lehmannii H.Rob.,


Calea sodiroi Hieron., Sabazia
sodiroi (Hieron.) B.L.Turner

Luteyn 1999.
Hierba.
Nativa. Andes. 2650-3000 m.
CUN. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Cuatrecasas 28792 (COL).

Alloispermum steyermarkii
H.Rob.

Robinson 1978.
Hierba.
Nativa. Andes. 2300-3300 m.
BOY, CUN, SAN. No evaluada.
E Colombia, Venezuela.
Sanabria-G. 81 (COL).

Ambrosia L.
3 especies
Ambrosia arborescens Mill.

Ambrosia artemisioides Willd.,


Ambrosia frutescens Lam.,
Ambrosia fruticosa Medik.,
Franseria conwayi Rusby,
Franseria recurva Rusby,
Gaertneria artemisiodes Kuntze,
Gaertneria meyeniana Kuntze,
Xanthium artemisioides (Willd.)
Delpino, Xanthium fruticosum
L.f.
Hierba.
Nativa. Andes, V Magdalena.
266-3025 m.
BOY, CAU, CUN, HUI, NAR. No
evaluada.
N Andes.
Romero-Castaeda 6698 (COL).

Ambrosia artemisiifolia L.

Ambrosia chilensis Hook. &


Arn., Ambrosia elata Salisb.,
Ambrosia elatior L., Ambrosia
glandulosa Scheele, Ambrosia
monophylla (Walter) Rydb.,
Ambrosia paniculata Michx.,
Ambrosia peruviana Cabrera, Iva
monophylla Walter
Hierba.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

803

AsteraCEAE

Angiospermas
Angiosperms

Nativa. Caribe, V Cauca, V


Magdalena. 0-500 m.
CUN, MAG, NAR. No evaluada.
Norteamrica, Suramrica.
Zarucchi 2339 (COL).
Nota: a veces errneamente
escrito artemisiaefolia /
sometimes misspelled
artemisiaefolia.

Ambrosia peruviana Willd.

Ambrosia cumanensis Kunth


Zuloaga et al. 2008.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Orinoquia, V Cauca, V
Magdalena. 10-3000 m.
AMA, ANT, ATL, BOL, BOY,
CAL, CAQ, CAU, CES, CHO,
CUN, MAG, MET, NAR,
NSA, QUI, SAN, TOL, VAL.
Preocupacin Menor (Propuesta
aqu).
N Suramrica.
Garca-Barriga 13438 (COL).

Antennaria Gaertn.
2 especies
Antennaria gnaphalioides
(Kunth) R.Knuth

Helichrysum gnaphalioides Kunth


Ward et al. 2009.
Hierba.
Nativa. Andes. 2850-4300 m.
BOY, CAL, CAU, CUN, NAR,
NSA, TOL. No evaluada.
N Andes.
Pinto 1860 (COL).

Antennaria linearifolia
Wedd.

Gnaphalium linearifolium
(Wedd.) Franch., Gnaphalium
sedoides Klatt, Leontopodium
linearifolium (Wedd.) B.D.Jacks.,
Leontopodium linearifolium
(Wedd.) Benth. & Hook.f.,

804

Leontopodium linearifolium
(Wedd.) Britton
Luteyn 1999.
Hierba.
Nativa. SN Santa Marta. 33203590 m.
ANT, ARA, BOY, CAL, CAU,
CES, CUN, MAG, MET, NAR,
NSA, TOL. No evaluada.
Centroamrica, Surmrica.
Barclay 6661 (COL).

Aphanactis Wedd.
3 especies, 1 especie endmica
Aphanactis cocuyensis
Cuatrec.

Luteyn 1999.
Hierba.
Endmica. Andes. 3850-4110 m.
BOY, CUN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Cuatrecasas 1417 (IT: F).

Aphanactis jamesoniana
Wedd.

Luteyn 1999.
Hierba.
Nativa. Andes. 3500-4300 m.
RIS, TOL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Barclay 6428 (COL).

Aphanactis piloselloides
Cuatrec.

Luteyn 1999.
Hierba.
Nativa. Andes. 3100-4350 m.
ARA, BOY, CAL, CAU, CUN,
MET, NSA, RIS, SAN, TOL. No
evaluada.
N Andes.
Cuatrecasas 1288 (HT: F).

Arbelaezaster Cuatrec.
1 especie, 1 especie endmica

Arbelaezaster ellsworthii
(Cuatrec.) Cuatrec.

Senecio ellsworthii Cuatrec.


Cuatrecasas 1951b.
Liana.
Endmica. Andes. 1700-2000 m.
NSA, SAN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Killip 15398 (HT: US).

Archibaccharis Heering
1 especie
Archibaccharis serratifolia
(Kunth) S.F.Blake
Baccharis serratifolia Kunth
Hind & Jeffrey 2001.
Arbusto.
Nativa. Andes. 2900 m.
CUN. No evaluada.
Mxico a N Suramrica.
Huertas 574 (COL).

Aristeguietia R.M.King &


H.Rob.
4 especies, 3 especies endmicas
Aristeguietia diplodictyon
(B.L.Rob.) R.M.King &
H.Rob.

Eupatorium diplodictyon
B.L.Rob.
Robinson 1918a; Robinson
1918b.
Hierba.
Endmica. Andes. 3500-3950 m.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Colombia.
Lobb s.n. (T: K).
Nota: conocida solo del tipo.
Localidad del tipo imprecisa
/ known only from the type;
imprecise type locality.

Aristeguietia lamiifolia
(Kunth) R.M.King & H.Rob.
Eupatorium lamiifolium Kunth
King & Robinson 1987.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AsteraCEAE

Angiosperms

Arbusto.
Nativa. Andes, Orinoquia, V
Magdalena. 170-3000 m.
BOY, MET, NAR, PUT, VIC. No
evaluada.
N Suramrica.
Camargo 7910 (COL).

Aristeguietia tatamensis
(B.L.Rob.) R.M.King &
H.Rob.

King & Robinson 1975b; King &


Robinson 1987.
Arbusto.
Endmica. Andes. 2500-2800 m.
CAL, RIS. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Pennell 10426 (HT: NY).

Aristeguietia uribei
R.M.King & H.Rob.

King & Robinson 1983; King &


Robinson 1987.
Hierba, subarbusto.
Endmica. Andes. 2600-3190 m.
BOY. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Uribe-Uribe 7651 (HT: US; IT:
COL).

Artemisia L.
2 especies
Artemisia sodiroi Sodiro

Hierba.
Nativa. Andes. 2500-2680 m.
CUN. No evaluada.
S Colombia a Ecuador.
Jaramillo 4740 (COL).

Artemisia vulgaris L.

Absinthium spicatum (Jacq.)


Baumg., Artemisia affinis
Hassk., Artemisia coarctata
Forselles, Artemisia discolor
DC., Artemisia eriophora
Ledeb., Artemisia flodmanii
Rydb., Artemisia glabrata DC.,

Artemisia heribaudii (Sennen)


Sennen, Artemisia heyneana
Wall., Artemisia hispanica
Besser, Artemisia indica Willd.,
Artemisia javanica Pamp.,
Artemisia leptophylla D.Don,
Artemisia leptostachya D.Don,
Artemisia leucophylla (Ledeb.)
Pavlov, Artemisia longiflora
Pamp., Artemisia ludoviciana
Besser, Artemisia michauxii
Besser, Artemisia officinalis
Gaterau, Artemisia opulenta
Pamp., Artemisia paniculiformis
DC., Artemisia parviflora D.Don,
Artemisia quadripedalis Gilib.,
Artemisia rubriflora Besser,
Artemisia ruderalis Salisb.,
Artemisia samamisica Besser,
Artemisia superba Pamp.,
Artemisia tongtchouanensis
H.Lv., Artemisia violacea
Desf., Artemisia virens Moench,
Artemisia vulgaris Burm.f.,
Artemisia vulgaris subsp.
flodmanii (Rydb.) H.M.Hall &
Clem., Artemisia wallichiana
Besser
Idrraga et al. 2011.
Hierba.
Adventicia. Andes, V Magdalena.
450-1690 m.
ANT, CAU, MET, NAR, QUI,
RIS. No evaluada.
frica, Amrica, Asia, Europa.
Fernndez-Alonso 7910 (COL).

Asplundianthus R.M.King &


H.Rob.
6 especies, 4 especies endmicas
Asplundianthus arcuans
(B.L.Rob.) R.M.King &
H.Rob.

Eupatorium arcuans B.L.Rob.,


Eupatorium gongorae Cuatrec.
Robinson 1918a; Robinson
1918b; King & Robinson 1975c.
Hierba, subarbusto, arbusto.
Endmica. Andes. 1900-3300 m.
BOY, CUN, MAG. No evaluada.

Cordillera Oriental.
Cuatrecasas 7989 (COL).

Asplundianthus densus
(Benth.) R.M.King & H.Rob.
Eupatorium densum Benth.
Robinson 1918b; King &
Robinson 1975c.
Subarbusto, arbusto, trepadora.
Endmica. Andes. 2200-3000 m.
BOY, CUN, HUI. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Jaramillo 2768 (COL).

Asplundianthus
pseudostuebelii R.M.King &
H.Rob.
Osmia smilacina (Kunth) Sch.
Bip.
King & Robinson 1975c.
Arbusto, liana.
Nativa. Andes. 2330-3100 m.
CAU, CUN, QUI, VAL. No
evaluada.
N Andes.
King 5923 (HT: NY).

Asplundianthus smilacinus
(Kunth) R.M.King & H.Rob.
Eupatorium smilacinum Kunth
Robinson 1918b; King &
Robinson 1975c.
Trepadora.
Endmica. Andes. 1500-2600 m.
NAR, TOL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
De Benavides 9618 (MO).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Asplundianthus stuebelii
(Hieron.) R.M.King &
H.Rob.

Eupatorium stuebelii Hieron.


Robinson 1918b; King &
Robinson 1975c.
Trepadora.
Nativa. Andes. 2800 m.
CUN, VAL. No evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

805

AsteraCEAE

Angiospermas
Angiosperms

N Andes.
Pring 201 (MO).

Asplundianthus toroi
(B.L.Rob.) R.M.King &
H.Rob.

King & Robinson 1975c; King &


Robinson 1987.
Trepadora.
Endmica. Andes. 1900 m.
ANT. No evaluada.
Cordillera Central.
Toro 1201 (HT: NY).

Austroeupatorium
R.M.King & H.Rob.
2 especies
Austroeupatorium
decemflorum (DC.)
R.M.King & H.Rob.

Austroeupatorium mapiriense
(Hieron.) R.M.King & H.Rob.,
Eupatorium mapiriense Hieron.
King & Robinson 1987.
Hierba, subarbusto, arbusto.
Nativa. Andes. 400-1900 m.
NAR, VAL. No evaluada.
Colombia a Bolivia.
De Benavides 9101 (MO).

Austroeupatorium
inulifolium (Kunth)
R.M.King & H.Rob.

Eupatorium inulaefolium Kunth,


Eupatorium inulaefolium f.
suaveolens (Kunth) Hieron.
Robinson 1918b; King &
Robinson 1987.
Hierba, subarbusto, arbusto.
Nativa. Andes, Caribe, SN Santa
Marta, V Cauca, V Magdalena.
0-2700 m.
ANT, BOL, BOY, CAL, CAS,
CAU, CES, CHO, CUN, HUI,
MAG, MET, NAR, NSA,
QUI, RIS, SAN, TOL, VAL.
Preocupacin Menor (Propuesta
aqu).

806

N Suramrica a Brasil.
Garca-Barriga 12975 (COL).
Nota: a veces errneamente
escrito inulaefolium / sometimes
misspelled inulaefolium.

Ayapana Spach
11 especies, 4 especies endmicas
Ayapana amygdalina (Lam.)
R.M.King & H.Rob.

Eupatorium amygdalinum Lam.,


Eupatorium barclayanum Benth.,
Eupatorium loniceroides Kunth
Robinson 1918b; King &
Robinson 1970a; King &
Robinson 1970g.
Hierba, arbusto.
Nativa. Amazonia, Andes,
Orinoquia. 100-1310 m.
AMA, ANT, BOY, CAQ, CAS,
CAU, CUN, GUV, MAG, MET,
VIC. No evaluada.
N Suramrica a Brasil.
Sastre 2308 (COL).

Ayapana ecuadorensis
R.M.King & H.Rob.

King & Robinson 1970g.


Subarbusto.
Nativa. Andes. 1350-2400 m.
NAR, PUT. No evaluada.
S Colombia a Ecuador.
Fernndez-Alonso 10740 (COL).

Ayapana elata (Steetz)


R.M.King & H.Rob.

Eupatorium sprucei B.L.Rob.


King & Robinson 1970g; King &
Robinson 1973.
Arbusto.
Nativa. Guayana y Macarena,
Orinoquia, Pacfico. 210-2030 m.
ANT, CAS, CHO, MET. No
evaluada.
NO Suramrica.
Stevenson 2029 (COL).

Ayapana haughtii R.M.King


& H.Rob.

King & Robinson 1970g; King &


Robinson 1976.
Hierba.
Endmica. V Magdalena. 100700 m.
SAN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Haught 1972 (HT: US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Ayapana hylophila
(B.L.Rob.) R.M.King &
H.Rob.

Eupatorium hylophilum B.L.Rob.


Robinson 1919; King &
Robinson 1970g; Richards 1976.
Subarbusto, arbusto.
Nativa. Andes, Pacfico, V
Magdalena. 156-1830 m.
ANT, BOL, CR, SAN, TOL. No
evaluada.
N Suramrica.
Pennell 4571 (HT: NY).

Ayapana jaramillii R.M.King


& H.Rob.
King & Robinson 1970g;
Richards 1976.
Hierba.
Endmica. Andes, Guayana
y Macarena, Orinoquia, V
Magdalena. 235-1300 m.
CAU, GUV, MET. No evaluada.
Valles Interandinos y
Piedemontes de los Andes.
Garca-Barriga 17082 (HT: US).
Nota: presente en Macarena,
pero no en Guayana / occurs in
Macarena but not in Guiana.

Ayapana ornithophora
(B.L.Rob.) R.M.King &
H.Rob.

Eupatorium ornithophorum
B.L.Rob.
Robinson 1918a; Robinson
1918b; King & Robinson 1970g.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AsteraCEAE

Angiosperms

Hierba.
Endmica. Andes. 1000-1300 m.
CUN, HUI, TOL. No evaluada.
Cordilleras Central y Oriental.
Rusby 1034 (HT: NY).

Ayapana robinsonii S.Daz

King & Robinson 1970g; Daz-P.


1991.
Hierba.
Endmica. Andes. 1100 m.
NSA. No evaluada.
N cordillera Oriental.
Galeano 1269 (HT: COL; IT:
US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Ayapana tovarensis
(B.L.Rob.) R.M.King &
H.Rob.

Eupatorium cuadrasense
V.M.Badillo
King & Robinson 1970g; Pruski
1997.
Arbusto.
Nativa. Pacfico. 5 m.
CHO. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Forero 4165 (MO).

Ayapana trinitensis (Kuntze)


R.M.King & H.Rob.
Eupatorium squiresii B.L.Rob.
King & Robinson 1970g; Pruski
1997.
Hierba, arbusto.
Nativa. Andes, Pacfico. 4001950 m.
ANT, CHO. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Trinidad y
Tobago.
Daz-Piedrahita 3948 (COL).

Ayapana turbacensis
(Hieron.) R.M.King &
H.Rob.

Eupatorium turbacense Hieron.


Robinson 1918b; King &
Robinson 1987.

Arbusto.
Nativa. Andes, Caribe, V
Magdalena. 40-1860 m.
ANT, BOL, CUN, QUI, TOL,
VAL. No evaluada.
NO Suramrica.
Garca-Barriga 10614 (COL).

Ayapanopsis R.M.King &


H.Rob.
1 especie
Ayapanopsis cuchabensis
(B.L.Rob.) R.M.King &
H.Rob.

Ayapanopsis garciabarrigae
R.M.King & H.Rob.
Robinson 1932; King &
Robinson 1987.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 2002640 m.
ANT, CAU, NAR. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Fernndez-Alonso 12530 (COL).

Baccharis L.
38 especies, 9 especies endmicas
Baccharis alpina Kunth

Baccharis caespitosa var. alpina


(Kunth) Cuatrec.
Cuatrecasas 1969; Luteyn 1999.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Andes. 3650-4400 m.
CAL, CAU, CUN, GUJ, RIS,
TOL. No evaluada.
N Andes.
Forero 3641 (COL).

Baccharis antioquensis Killip


& Cuatrec.

Cuatrecasas 1969.
Arbusto.
Endmica. Andes. 2400-3000 m.
ANT, VAL. No evaluada.
Cordillera Central.

Metcalf 30158 (HT: UC; IT: F,


GH, MO, US).

Baccharis barragensis
Cuatrec.

Cuatrecasas 1969.
Arbusto.
Endmica. Andes. 3600-3700 m.
VAL. No evaluada.
Cordillera Central.
Cuatrecasas 20082 (HT: F; IT:
COL).
Nota: propuesta por Mller
(2006) como sinnimo tentativo
de B. rupicola / proposed by
Mller (2006) as a tentative
synonym of B. rupicola.

Baccharis bogotensis Kunth

Cuatrecasas 1969.
Arbusto.
Endmica. Andes. 1950-4100 m.
BOY, CES, CUN, MET, NSA,
SAN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Garca-Barriga 16225 (COL).

Baccharis boyacensis
Cuatrec.

Cuatrecasas 1969.
Subarbusto.
Endmica. Andes. 2600-3400 m.
BOY, CUN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Cuatrecasas 10342 (HT: F).

Baccharis brachylaenoides
DC.

Baccharis oblanceolata Rusby,


Baccharis venulosa DC., Psila
brachylaenoides (DC.) Aristeg.
Cuatrecasas 1969.
Subarbusto, arbusto, rbol.
Nativa. Andes. 500-3550 m.
ANT, BOY, CAQ, CAU, CES,
CHO, CUN, GUJ, HUI, MAG,
MET, NAR, NSA, PUT, SAN,
VAL. No evaluada.
N Andes.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

807

AsteraCEAE

Angiospermas
Angiosperms

Torres 2893 (COL).


Baccharis brachylaenoides
var. ligustrina (DC.) Maguire
& Wurdack, Baccharis
brachylaenoides var. oblanceolata
(Hieron.) Cuatrec., Baccharis
brachylaenoides f. tergopilosa
Cuatrec.
Nota: propuesta por Mller
(2006) como sinnimo tentativo
de B. oblongifolia / proposed
by Mller (2006) as a tentative
synonym of B. oblongifolia.

Baccharis breviseta DC.

Baccharidastrum argutum (Less.)


Cabrera, Baccharidastrum
argutum var. colombianum
Cuatrec., Conyza arguta Less.
Nesom 1988.
Subarbusto.
Nativa. Andes. 2525-3025 m.
ANT, BOY, CUN. No evaluada.
Suramrica.
Romero-Castaeda 6862 (COL).
Baccharis breviseta var.
colombiana (Cuatrec.)
G.L.Nesom

Baccharis buddlejoides
Kunth

Baccharis sodiroi Hieron.


Cuatrecasas 1969.
Arbusto.
Nativa. Andes. 2320-3500 m.
ANT, CAU, NAR, VAL. No
evaluada.
Colombia a Per.
Stuessy 5768 (COL).

Baccharis caldasiana
Cuatrec.

Cuatrecasas 1969.
Hierba, subarbusto.
Endmica. Andes. 3400-4300 m.
CAL, RIS, TOL. No evaluada.
Cordillera Central.
Cuatrecasas 9320 (HT: US).

808

Baccharis chilco Kunth

Baccharis patiensis Hieron.,


Baccharis tridentata f. integrifolia
Cuatrec., Molina obovata Ruiz
& Pav.
Cuatrecasas 1969.
Arbusto.
Nativa. Andes, V Magdalena.
280-1990 m.
BOY, CAQ, CAU, CUN, MET,
TOL, VAL. No evaluada.
NO Suramrica.
Prez-Arbelez 6016 (COL).

Baccharis cochensis Hieron.


Baccharis angelica Benoist
Cuatrecasas 1969.
Subarbusto.
Nativa. Andes. 2850-3300 m.
NAR. No evaluada.
S Colombia a N Ecuador.
Stebel 373a (COL).

Baccharis decussata (Klatt)


Hieron.

Baccharis moritziana Hieron.,


Pluchea decussata Klatt
Cuatrecasas 1967; Cuatrecasas
1969.
Subarbusto, trepadora.
Nativa. Andes. 1500-3000 m.
CAU, CUN, HUI, NSA, VAL. No
evaluada.
N Andes.
Prez-Arbelez 485 (COL).

Baccharis floribundoides
Cuatrec.

Baccharis alata Loudon,


Baccharis triptera Mart., Cacalia
decurrens Vell.
Cuatrecasas 1969.
Arbusto, liana.
Endmica. Andes. 2100-2200 m.
VAL. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Cuatrecasas 22534 (HT: US; IT:
COL).

Baccharis fraterna Cuatrec.


Cuatrecasas 1969.
Trepadora.
Endmica. Andes. 2900 m.
ANT, QUI. No evaluada.
Cordillera Central.
Toms 376 (HT: US).

Baccharis genistelloides
(Lam.) Pers.

Conyza genistelloides Lam.,


Molina venosa Ruiz & Pav.
Cuatrecasas 1969.
Hierba, arbusto.
Nativa. Andes. 2600-4300 m.
ANT, CAL, CAU, CUN, NAR,
PUT, RIS, TOL. No evaluada.
N Andes.
Triana 2410 (COL).

Baccharis granadina
Cuatrec.

Cuatrecasas 1969.
Arbusto.
Nativa. Andes. 3200-3250 m.
NAR, PUT. No evaluada.
S Colombia a Ecuador.
Cuatrecasas 11695 (HT: F; IT:
COL, US).

Baccharis grandiflora Kunth


Cuatrecasas 1969.
Subarbusto, arbusto.
Nativa. Andes. 2200-4400 m.
CAU, CUN, NAR, TOL, VAL.
No evaluada.
N Andes.
Daz-Piedrahita 3138 (COL).
Baccharis grandiflora subsp.
farallonensis Cuatrec., Baccharis
grandiflora var. colombiana
Cuatrec., Baccharis grandiflora
var. crassivestita Cuatrec.

Baccharis jelskii Hieron.


Baccharis jelskii var.
xanthopappus Cuatrec.
Cuatrecasas 1969.
Trepadora.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AsteraCEAE

Angiosperms

Nativa. Andes. 1100-2475 m.


ANT, BOY, CAU, CUN, HUI,
MET, NAR, PUT, VAL. No
evaluada.
N Andes.
Daz-Piedrahita 504 (COL).
Baccharis jelskii var. cladotricha
Cuatrec., Baccharis jelskii f.
xanthopappa Cuatrec.

Cuatrecasas 1953; Cuatrecasas


1969; Hind & Jeffrey 2001.
Subarbusto, arbusto.
Nativa. Andes. 1700-4100 m.
ARA, BOY, CAL, CAU, CES,
CHO, CUN, GUJ, HUI, MET,
NAR, PUT, TOL. No evaluada.
N Andes.
Saravia 3985 (COL).

Baccharis latifolia (Ruiz &


Pav.) Pers.

Baccharis mutisiana
Cuatrec.

Baccharis floribunda Kunth,


Baccharis polyantha Kunth,
Molina latifolia Ruiz & Pav.,
Vernonia otavalensis Gilli
Cuatrecasas 1969.
Hierba, arbusto, rbol.
Nativa. Andes, V Magdalena.
1400-4000 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CHO,
CUN, GUJ, HUI, MAG, MET,
NAR, NSA, PUT, QUI, RIS,
SAN, TOL, VAL. Preocupacin
Menor (Propuesta aqu).
N Andes.
Prez-Arbelez 5830 (COL).
Nota: pos. sinnimos / poss.
synonyms: Baccharis polyantha
Kunth, Baccharis polyantha
f. genuina Hieron., Baccharis
polyantha var.macrophylla
Hieron.

Baccharis lehmannii Klatt

Baccharis balnearia Benoist


Cuatrecasas 1967; Cuatrecasas
1969.
Arbusto.
Nativa. Andes. 2400-3550 m.
ANT, CAU, CUN, MET, NAR,
TOL. No evaluada.
N Andes.
Daz-Piedrahita 2735 (COL).

Baccharis macrantha Kunth


Baccharis cundinamarcensis
Cuatrec., Baccharis macrantha
subsp. caucaensis Cuatrec.,
Baccharis ustulata Benth.

Cuatrecasas 1969.
Hierba.
Nativa. Andes. 2200-3400 m.
BOY, CUN, MET, NSA, SAN. No
evaluada.
Colombia, Venezuela.
Cuatrecasas 1727 (T: US).

Baccharis nitida (Ruiz &


Pav.) Pers.

Baccharis lepidota Gilli, Baccharis


nitida f. angustifolia Cuatrec.,
Baccharis oronocensis DC.,
Baccharis popayanensis Hieron.,
Molina nitida Ruiz & Pav.
Cuatrecasas 1969.
Arbusto, rbol.
Nativa. Andes, Caribe, V
Magdalena. 40-3600 m.
ANT, BOL, BOY, CAL, CAQ,
CAU, CES, CHO, CUN, GUJ,
HUI, MAG, MET, NAR, NSA,
PUT, QUI, RIS, SAN, TOL, VAL.
Preocupacin Menor (Propuesta
aqu).
N Andes.
Prez-Arbelez 186 (COL).

Baccharis odorata Kunth

Cuatrecasas 1969.
Subarbusto.
Nativa. Andes. 2200-4000 m.
NAR. No evaluada.
Venezuela a Bolivia.
Humboldt s.n. (HT: P).

Baccharis padifolia Hieron.

Baccharis trianae Cuatrec.


Cuatrecasas 1969.
Hierba.
Nativa. Andes. 3000-4500 m.
CAU, MAG, NAR. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Triana 2410 (COL).

Baccharis paramicola
Cuatrec.

Cuatrecasas 1969.
Trepadora.
Endmica. Andes. 3000-3370 m.
CAU. No evaluada.
Cordillera Central.
Core 1443 (HT: US).

Baccharis pedunculata
(Mill.) Cabrera

Baccharis cinnamomifolia
Kunth, Baccharis ibaguensis
Cuatrec., Baccharis speciosa DC.,
Conyza pedunculata Mill., Psila
cinnamomifolia (Kunth) Aristeg.
Cuatrecasas 1969.
Hierba, arbusto.
Nativa. Andes, V Magdalena.
100-3200 m.
ANT, BOY, CAU, CHO, CUN,
HUI, NAR, NSA, PUT, QUI,
SAN, TOL, VAL. No evaluada.
N Andes.
Cuatrecasas 6596 (COL).

Baccharis pentlandii DC.

Muller 2006.
Arbusto.
Nativa. Andes. 3000 m.
NAR. No evaluada.
S Colombia a Bolivia.
Gentry 30406 (MO).
Nota: especie dudosa; el nico
espcimen colombiano requiere
revisin / dubious species; the
only Colombian specimen needs
revision.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

809

AsteraCEAE

Angiospermas
Angiosperms

Baccharis prunifolia Kunth

Baccharis densifolia Rusby,


Baccharis guascensis Cuatrec.
Cuatrecasas 1969.
Arbusto, arbolito.
Nativa. Andes. 1700-4500 m.
ANT, ARA, BOY, CAL, CAU,
CES, CUN, GUJ, MAG, MET,
NAR, NSA, SAN, TOL. No
evaluada.
N Andes.
Camargo 8083 (COL).
Baccharis prunifolia var.
prunifolia, Baccharis prunifolia
var. sierrana Cuatrec., Baccharis
prunifolia var. subprunifolia
Cuatrec.

Baccharis pululahuensis
Hieron.

Cuatrecasas 1969.
Hierba, trepadora.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
900-2900 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, MAG,
NAR, NSA, TOL, VAL. No
evaluada.
N Andes.
Garca-Barriga 12941 (COL).
Nota: propuesta por Mller
(2006) como sinnimo tentativo
de B. trinervis / proposed by
Mller (2006) as a tentative
synonym of B. trinervis

Baccharis raulii S.Daz &


Cuatrec.

Daz-P. & Cuatrecasas 1991.


Hierba, subarbusto.
Endmica. Andes. 2500-3120 m.
QUI. No evaluada.
Cordillera Central.
Echeverry 4242 (IT: COL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Baccharis revoluta Kunth

Baccharis weddelliana Hieron.


Cuatrecasas 1969.

810

Subarbusto.
Nativa. Andes. 3700 m.
BOY, CAL, CUN, TOL. No
evaluada.
Colombia a Per.
Saravia 2510 (COL).

Baccharis rupicola Kunth

Baccharis capitoides Cuatrec.,


Baccharis pascensis Hieron.
Cuatrecasas 1969.
Hierba.
Nativa. Andes. 1800-4350 m.
ARA, BOY, CAU, CUN, MET,
NSA, RIS, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
N Andes.
Daz-Piedrahita 283 (COL).
Baccharis rupicola var. orientalis
Cuatrec., Baccharis rupicola
var. rupicola, Baccharis rupicola
var. serrata Cuatrec., Baccharis
rupicola var. summapacis
Cuatrec.

Baccharis salicifolia (Ruiz &


Pav.) Pers.
Baccharis glutinosa Pers.,
Baccharis iresinoides Kunth,
Baccharis lanceolata Kunth,
Baccharis mocoafluminis
Cuatrec., Molina salicifolia Ruiz
& Pav.
Cuatrecasas 1969.
Arbusto.
Nativa. Andes. 400-1600 m.
CAS, CAU, HUI, MET, PUT,
TOL. No evaluada.
SO Estados Unidos a N
Suramrica.
Dueas 31 (COL).
Baccharis salicifolia var.
mocoafluminis (Cuatrec.)
Cuatrec.

Baccharis teindalensis Kunth


Baccharis capitata Kunth,
Baccharis capitata var. entera
Cuatrec.
Cuatrecasas 1969.

Arbusto.
Nativa. Andes. 2800-3700 m.
CAU, CUN, NAR. No evaluada.
Colombia a Per.
Cuatrecasas 26940 (COL).

Baccharis tricuneata (L.f.)


Pers.

Baccharis microphylla Kunth


Cuatrecasas 1967; Cuatrecasas
1969.
Arbusto.
Nativa. Andes. 1850-4400 m.
ANT, ARA, BOY, CAL, CUN,
MAG, MET, NSA, QUI, RIS,
SAN, TOL, VAL. No evaluada.
N Andes.
Bernal 43 (COL).
Baccharis tricuneata var.
antioquensis Cuatrec., Baccharis
tricuneata var. paramorum
Cuatrec., Baccharis tricuneata
var. parvifolia Cuatrec., Baccharis
tricuneata var. procumbens
Cuatrec., Baccharis tricuneata
var. tolimensis (Hieron.)
Cuatrec., Baccharis tricuneata
var. tricuneata

Baccharis trinervis Pers.

Baccharis trinervis var. rhexioides


(Kunth) Baker, Conyza trinervis
Lam.
Cuatrecasas 1969; Pruski 1996.
Hierba, arbusto, arbolito,
trepadora, liana.
Nativa. Andes, Caribe, V Cauca,
V Magdalena. 0-3000 m.
ANT, ATL, BOL, BOY, CAL,
CAQ, CAS, CAU, CES, CHO,
CUN, GUJ, GUV, HUI, MAG,
MET, NAR, NSA, PUT, QUI,
RIS, SAN, SUC, TOL, VAL.
Preocupacin Menor (Propuesta
aqu).
NO Suramrica.
Pinto 574 (COL).
Baccharis trinervis var. trinervis

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AsteraCEAE

Angiosperms

Baccharis vacciniifolia
Cuatrec.

Cuatrecasas 1969.
Subarbusto, arbusto.
Nativa. Andes. 1640-3810 m.
BOY, CUN, TOL, VAL. No
evaluada.
N Andes.
Cuatrecasas 25638 (COL).

Badilloa R.M.King &


H.Rob.
4 especies, 2 especies endmicas
Badilloa guantivana Rodr.Cabeza & S.Daz

Daz-P. & Rodrguez-Cabeza


2012.
Hierba.
Endmica. Andes. 1500 m.
BOY. No evaluada.
N cordillera Oriental.
Jaramillo 4303 (COL).
Badilloa guantivana var.
guantivana, Badilloa guantivana
var. guicanensis Rodr.-Cabeza &
S.Daz.

Badilloa salicina (Lam.)


R.M.King & H.Rob.

King & Robinson 1987.


Arbolito.
Nativa. Andes. 3100-3800 m.
CAL, CUN. No evaluada.
Colombia a C Brasil.
Alvear 769 (COL).

Badilloa sonsonensis
R.M.King & H.Rob.

King & Robinson 1975d; King &


Robinson 1987.
Arbusto.
Endmica. Andes. 2930 m.
ANT. No evaluada.
N cordillera Central.
Ewan 15705 (HT: US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Badilloa steetzii (B.L.Rob.)


R.M.King & H.Rob.

Eupatorium subhastatum Hook.


& Arn.
Robinson 1928; King &
Robinson 1987.
Arbusto.
Nativa. Andes. 2600-3000 m.
SAN. No evaluada.
N Suramrica a Uruguay.
Killip 15933 (US).

Baltimora L.
1 especie
Baltimora geminata
(Brandegee) Stuessy

Baltimora ovata Rusby,


Melampodium bonairense Bold.,
Melampodium geminatum
Brandegee
Pruski 1997.
Nativa.
MAG. No evaluada.
Mxico a Bolivia.
Smith 536 (L).

Barnadesia L.f.
2 especies
Barnadesia parviflora Benth.
& Hook.f.
Barnadesia trianae Hieron.
Chung 1965; Daz-P. & VlezNauer 1993; Urtubey 1999.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Andes. 1025-2610 m.
ANT, BOL, CAL, NAR, QUI,
RIS, TOL, VAL. No evaluada.
N Andes.
Daz-Piedrahita 4407 (COL).

Barnadesia spinosa L.f.

Barnadesia spinosa var. recurvata


I.C.Chung
Chung 1965; Daz-P. & VlezNauer 1993; Urtubey 1999.

Arbusto, arbolito.
Nativa. Andes. 1950-4100 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
NAR, PUT, QUI, SAN, VAL. No
evaluada.
N Andes.
Mutis 1778 (LT: COL).

Barrosoa R.M.King &


H.Rob.
2 especies, 1 especie endmica
Barrosoa metensis (B.L.Rob.)
R.M.King & H.Rob.
Eupatorium metense B.L.Rob.
Robinson 1919; King &
Robinson 1987.
Hierba.
Nativa. Orinoquia. 550 m.
CAS, MET. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Pennell 1617 (HT: NY).

Barrosoa trianae (B.L.Rob.)


R.M.King & H.Rob.

Eupatorium trianae B.L.Rob.


Robinson 1918a; Robinson
1918b.
Hierba, arbusto.
Endmica. Andes. 1700-2800 m.
CUN, MAG. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Triana 1196 (HT: K).

Bartlettina R.M.King &


H.Rob.
3 especies, 2 especies endmicas
Bartlettina cleefii R.M.King
& H.Rob.

King & Robinson 1980b; King &


Robinson 1987.
Trepadora.
Endmica. SN Santa Marta. 2880
m.
MAG. No evaluada.
Rangel 925 (HT: U).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

811

AsteraCEAE

Angiospermas
Angiosperms

Bartlettina paezensis
(Hieron.) R.M.King &
H.Rob.

Eupatorium paezense Hieron.


Robinson 1918b; King &
Robinson 1980b.
Subarbusto, arbusto.
Nativa. Andes. 1100-3300 m.
CUN, HUI, TOL, VAL. No
evaluada.
N Andes.
Lehmann 5672 (HT: K).

Bartlettina perezioides
(B.L.Rob.) R.M.King &
H.Rob.

Aristeguietia perezioides
(B.L.Rob.) R.M.King & H.Rob.,
Eupatorium perezioides B.L.Rob.
Robinson 1918a; Robinson
1918b.
Hierba.
Endmica. Andes. 1000-1200 m.
CUN, MET. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Pennell 1678 (HT: GH).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Bellis L.
1 especie
Bellis perennis L.

Aster bellis E.H.L.Krause, Bellis


alpina Hegetschw., Bellis armena
Boiss., Bellis croatica Gand., Bellis
hortensis Mill., Bellis hybrida
Ten., Bellis integrifolia DC., Bellis
margaritifolia Huter, Bellis minor
Garsault, Bellis pumila Arv.-Touv.
& Dupuy, Bellis scaposa Gilib.,
Bellis validula Gand., Erigeron
perennis (L.) Sess & Moc.
Zuloaga et al. 2008; Simpson
2009.
Hierba.
Adventicia. Andes. 2600-2800 m.
ANT, NAR. No evaluada.
Eurasia, Amrica, Australia.
Fernndez 1039 (COL).

812

Belloa J.Rmy
3 especies
Belloa kunthiana (DC.)
Anderb. & S.E.Freire

Conyza kunthiana DC., Conyza


pusilla Kunth, Gnaphalium
kunthianum (DC.) Kuntze,
Lucilia affinis Wedd., Lucilia
kunthiana (DC.) Zardini,
Lucilia pusilla (Kunth) Hieron.,
Lucilia venezuelensis Steyerm.,
Lucilia violacea Wedd., Merope
kunthiana (DC.) Wedd.
Freire 1986.
Hierba.
Nativa. Andes. 3200-4800 m.
ARA, BOY, CAL, CUN, MAG,
MET, NSA, RIS, SAN, TOL. No
evaluada.
Colombia a Bolivia.
Barclay 5216 (COL).

Belloa piptolepis (Wedd.)


Cabrera

Gnaphalium evacoides Klatt,


Gnaphalium piptolepis (Wedd.)
Griseb., Lucilia piptolepis Wedd.,
Merope piptolepis Wedd.
Luteyn 1999.
Hierba.
Nativa. Andes? 2350-4300 m.
NAR? No evaluada.
Venezuela a Bolivia.
Nota: esperada. Citada por
Luteyn (1999) para Colombia y
Venezuela, pero se espera solo
en el departamento de Nario /
expected; cited by Luteyn (1999)
for Colombia and Venezuela but
expected only Nario.

Belloa radians (Benth.)


Sagst. & M.O.Dillon

Gnaphalium evacoides Sch.Bip.,


Gnaphalium radians Benth.,
Gnaphalium radians var. radians,
Lucilia radians (Benth.) Cuatrec.
Luteyn 1999.
Hierba.

Nativa. Andes. 3330-4350 m.


ANT, ARA, BOY, CAU, CUN,
VAL. No evaluada.
N Andes.
Idrobo 3314 (COL).

Berroa Beauverd
1 especie
Berroa gnaphalioides (Less.)
Beauverd

Gnaphalium arnotti Kuntze,


Gnaphalium gnaphalioides (Less.)
Kuntze, Lucilia argentea Hook. &
Arn., Lucilia gnaphalioides Less.,
Lucilia nitens Baker
Zuloaga et al. 2008.
Hierba.
Nativa. Andes. 3000-3900 m.
ANT, CUN, MAG. No evaluada.
N Andes.
Garca-Barriga 8105 (COL).

Bidens L.
17 especies, 1 especie endmica
Bidens alba (L.) DC.

Bidens pilosa var. radiata (Sch.


Bip.) Sherff
Sherff 1932; Funk & Pruski 1996.
Hierba.
Nativa. Andes, Caribe, V Cauca,
V Magdalena. 60-3000 m.
ANT, ATL, BOY, CAL, CAQ,
CAU, CHO, CUN, HUI, MAG,
MET, NAR, NSA, PUT, QUI,
RIS, SAP, SAN, TOL, VAL, VAU.
No evaluada.
N Andes.
Forero 2827 (COL).
Bidens alba var. radiata (Sch.
Bip.) R.E.Ballard
Nota: registro prob. basado
en material mal determinado
/ record prob. based on
misidentified material.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AsteraCEAE

Angiosperms

Bidens andicola Kunth

Sherff 1932.
Hierba.
Nativa. Andes. 2000-4500 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, GUJ,
MAG, NAR, PUT, QUI, SAN,
TOL, VAL. No evaluada.
N Andes.
Prez-Arbelez 5956 (COL).

Bidens andrei Sherff

Sherff 1932.
Hierba.
Endmica. Andes. 1250 m.
NAR. No evaluada.
Nudo de los Pastos.
Andr 2878 (GH).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Bidens bipinnata L.

Bidens cicutaefolia Tausch,


Bidens decomposita DC., Bidens
elongata Tausch, Bidens fervida
Colla, Bidens myrrhidifolia
Tausch, Bidens wallichii DC.,
Kerneria bipinnata (L.) Gren. &
Godr.
Sherff 1932.
Arbusto.
Adventicia. Pacfico. 450 m.
CHO, CUN. No evaluada.
Europa, S frica, Madagascar,
Australia, E Asia, Estados
Unidos.
Forero 2415 (COL).

Bidens cynapiifolia Kunth

Bidens bipinnata var. cynapiifolia


(Kunth) M.Gmez
Sherff 1932.
Subarbusto, arbusto.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Caribe, Orinoquia.
25-3300 m.
ATL, BOL, CUN, GUV, MAG,
MET, NAR, NSA, SUC, VAL. No
evaluada.
N Suramrica.
Romero-Castaeda 9355 (COL).

Bidens holwayi Sherff &


S.F.Blake

Sherff 1932.
Trepadora.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1900-2800 m.
CES, CUN, MAG, NSA. No
evaluada.
Mxico a N Suramrica.
Cuatrecasas 25223 (COL).

Bidens humilis Kunth

Sherff 1932.
Hierba.
Nativa. Andes? 3000-4200 m.
NAR? No evaluada.
S Colombia? a Ecuador.
Cern 10380 (MO).
Nota: esperada. Recolectada
en Tulcn (Ecuador), cerca de
la frontera / expected; collected
in Tulcn (Ecuador), near the
border.

Bidens laevis (L.) Britton et


al.

Bidens chrysanthemoides Michx.,


Bidens elegans Greene, Bidens
expansa Greene, Bidens formosa
Greene, Bidens helianthoides
Kunth, Bidens lugens Greene,
Bidens nashii Small, Bidens nashii
Wooton, Bidens parryi Greene,
Bidens persicifolia Greene,
Bidens quadriaristata DC.,
Bidens speciosa Parish, Coreopsis
flammula Steud., Coreopsis
perfoliata Walter, Coreopsis
radiata Mill., Helianthus laevis
L., Heliopsis laevis (L.) Pers.
Sherff 1932.
Hierba.
Nativa. Andes. 2500-3500 m.
BOY, CUN. No evaluada.
Estados Unidos a S Argentina.
Sastre 726 (COL).

Bidens odorata Cav.


Sherff 1932.
Hierba.

Nativa. Andes. 1100-1200 m.


MAG. No evaluada.
Mxico a Bolivia.
Madrin 538 (MO).

Bidens pilosa L.

Bidens pilosa f. bimucronata


(Turcz.) Sherff
Sherff 1932.
Hierba.
Adventicia. Andes, Islas
Caribeas, Pacfico, V Cauca, V
Magdalena. 0-3100 m.
ANT, BOY, CAL, CAQ, CAU,
CHO, CUN, HUI, MAG, MET,
NAR, NSA, PUT, QUI, SAP,
SAN, TOL, VAL. Preocupacin
Menor (Propuesta aqu).
N Suramrica, Mxico.
Cuatrecasas 14468 (COL).
Bidens pilosa var. calcicola f.
triaristata Sherff, Bidens pilosa
var. minor (Blume) Sherff, Bidens
pilosa f. bimucronata (Turcz.)
Sherff.

Bidens reptans (L.) G.Don

Coreopsis reptans L.
Sherff 1932.
Hierba, subarbusto, arbusto,
trepadora.
Nativa. Andes. 500-2880 m.
BOY, CAS, CUN, HUI, MAG,
MET, NSA, TOL. No evaluada.
N Andes.
Barclay 3325 (COL).

Bidens riparia Kunth

Bidens riparia var. refracta


(Brandegee) O.E.Schulz
Sherff 1932; Strother 1999.
Hierba.
Nativa. Andes, Caribe, V
Magdalena. 275-1350 m.
ANT, CAU, MAG, PUT, SAN.
No evaluada.
NO Suramrica.
Humboldt s.n. (HT: P).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

813

AsteraCEAE

Angiospermas
Angiosperms

Bidens rubifolia Kunth

Bidens segetum Colla, Bidens


segetum var. patula (Gardner)
Sherff
Sherff 1932.
Hierba, liana.
Nativa. Andes, V Magdalena.
350-3750 m.
BOY, CAL, CAS, CAU, CUN,
HUI, MAG, MET, NAR, PUT,
QUI, TOL, VAL. No evaluada.
N Andes.
Vlez-Nauer 1098 (COL).
Bidens rubifolia var. cuatrecasasii
Sherff, Bidens rubifolia var.
multibracteata Sherff.

Bidens squarrosa Kunth

Bidens antiguensis J.M.Coult.,


Bidens tereticaulis DC., Bidens
trifoliata Bertol., Coreopsis
trifoliata Bertol.
Sherff 1932.
Hierba, subarbusto, arbusto.
Nativa. Andes, V Magdalena.
600-880 m.
BOY, CAS, CES, CUN, HUI,
MAG, MET, NSA. No evaluada.
N Andes.
Cuatrecasas 25370 (COL).

Bidens subalternans DC.

Bidens platensis Manganaro,


Bidens quadrangularis DC.
Sherff 1932.
Hierba.
Nativa. Andes. 1500-2500 m.
CUN, MAG, MET. No evaluada.
N Andes, Antillas.
Stuessy 5655 (COL).

Bidens tenera O.E.Schulz

Sherff 1932.
Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena,
Caribe. 150-400 m.
CUN, MAG, MET. No evaluada.
Suramrica.
Philipson 1450 (COL).

814

Bidens tenera var. paucidentata


(Urb.) Sherff.

Bidens triplinervia Kunth

Bidens affinis Klotzsch & Otto,


Bidens artemisiifolia Poepp.,
Bidens artemisiifolia Poepp. &
Endl., Bidens attenuata Sherff,
Bidens canescens Bertol., Bidens
consolidaefolia Turcz., Bidens
consolidifolia Turcz., Bidens
crithmifolia Kunth, Bidens
delphinifolia Kunth, Bidens
glaberrima DC., Bidens hirtella
Kunth, Bidens mollis Poepp. &
Endl., Bidens pectinata Sch.Bip.,
Bidens pedunculata Phil., Bidens
procumbens Kunth, Bidens
serrata DC., Bidens serratula
Jardin
Sherff 1932; Hind & Jeffrey 2001.
Hierba.
Nativa. Andes, V Magdalena.
470-4500 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CES,
CUN, GUJ, MAG, MET, NAR,
NSA, PUT, QUI, SAN, TOL,
VAL. No evaluada.
N Andes.
Idrobo 325 (COL).
Bidens triplinervia var.
hirtella (Kunth) Sherff, Bidens
triplinervia var. macrantha
(Wedd.) Sherff, Bidens
triplinervia var. mollis (Poepp.)
Sherff.

Blakiella Cuatrec.
1 especie
Blakiella bartsiifolia
(S.F.Blake) Cuatrec.

Podocoma bartsiifolia S.F.Blake


Blake 1924c; Cuatrecasas 1969.
Subarbusto.
Nativa. Andes. 3500-3700 m.
SAN. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Cuatrecasas 9977 (COL).

Nota: a menudo errneamente


escrito bartsiaefolia / often
misspelled bartsiaefolia

Blumea DC.
1 especie
Blumea viscosa (Mill.)
V.M.Badillo

Pseudoconyza lyrata (Kunth)


Cuatrec., Pseudoconyza viscosa
(Mill.) DArcy
Hind & Jeffrey 2001.
Hierba.
Adventicia. Caribe. 10-200 m.
ATL, BOL, BOY, MAG. No
evaluada.
Centroamrica.
Lozano 2698 (COL).

Brickellia Elliott
1 especie
Brickellia diffusa (Vahl)
A.Gray

Eupatorium diffusum Vahl


Gray 1852; King & Robinson
1987.
Hierba.
Nativa. Andes, Caribe, Pacfico,
V Magdalena. 30-1650 m.
ANT, ATL, CAS, CHO, CUN,
GUJ, MAG, TOL. No evaluada.
N Suramrica.
Prez-Arbelez 6561 (COL).

Cabreriella Cuatrec.
2 especies, 1 especie endmica
Cabreriella oppositicordia
(Cuatrec.) Cuatrec.

Senecio oppositicordius Cuatrec.


Cuatrecasas 1980.
Arbusto.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1890-3000 m.
CES, MAG. No evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AsteraCEAE

Angiosperms

N Colombia, O Venezuela.
Grant 10862 (HT: US).
Nota: Andes solo en Perij /
Andes only in Perij.

N Andes.
Bertero s.n. (HT: G-DC; IT: M).

Cabreriella sanctae-martae
(Greenm.) Cuatrec.

Pruski 1982.
Hierba.
Endmica. Andes. 1650 m.
SAN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Olsen 567 (HT: LSU; IT: LL).

Senecio sanctae-martae Greenm.


Cuatrecasas 1980.
Trepadora.
Endmica. Andes, SN Santa
Marta. 2400-3200 m.
CES, MAG. No evaluada.
Smith 1977 (ST: US).
Nota: Andes solo en Perij /
Andes only in Perij.

Calea bucaramangensis
Pruski & Urbatsch

Calea chocoensis Cuatrec.

Calea L.

Cuatrecasas 1954a.
Liana.
Endmica. Pacfico. 20 m.
CHO, NAR. No evaluada.
Haught 5455 (HT: US; IT: COL ).

21 especies, 11 especies
endmicas

Calea colombiana Gand.

Calea abelioides S.F.Blake


Funk et al. 2007.
Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena,
Orinoquia. 500-620 m.
CAQ, MET. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Cardiel 1087 (COL).

Calea angosturana Hieron.

Pruski 1982.
Arbusto, trepadora.
Endmica. Andes. 1850-2750 m.
ANT, CAL, QUI, RIS, VAL. No
evaluada.
Cordillera Central.
Lehmann 7479 (IT: K).

Calea berteriana DC.

Calea collina Klatt, Calea holtonii


Rusby, Calea ottonis R.Knuth
Pruski 1982.
Arbusto.
Nativa. Andes, Caribe, V
Magdalena. 150-2100 m.
CAU, CUN, MAG, MET, NSA,
SAN, TOL. No evaluada.

Pruski 1982.
Trepadora.
Nativa. Andes, V Magdalena.
0-1900 m.
CAU, CUN, MET, NAR, NSA,
VAL. No evaluada.
N Andes.
Killip 38487 (COL).

Calea jamaicensis (L.) L.

Calea prunifolia Kunth


Pruski 1997; Strother 1999.
Hierba, arbusto, trepadora.
Nativa. Andes, Islas Caribeas, V
Cauca, V Magdalena. 0-1400 m.
ANT, CAL, CAU, CHO, CUN,
HUI, NAR, NSA, SAP, SAN,
TOL, VAL. No evaluada.
Centroamrica, Suramrica,
Antillas.
Idrobo 11655 (COL).

Calea lucidivenia Gleason &


S.F.Blake
Calea cardonae Maguire &
Wurdack, Calea membranacea
Maguire & Wurdack
Pruski 1997.

Hierba.
Nativa. Orinoquia. 80-1250 m.
VIC. No evaluada.
Colombia a Brasil y Guyana.
Pruski 1453 (COL).
Calea lucidivenia var. cardonae
(Maguire & Wurdack) Pruski
Nota: altitud mxima de
Venezuela / maximum altitude is
from Venezuela.

Calea montana Klatt

Arbusto.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 95-350 m.
GUV, MET, VAU. No evaluada.
Colombia a Per.
Schultes 24335 (COL).

Calea perijaensis Cuatrec.

Cuatrecasas 1954a.
Hierba.
Endmica. Andes. 1700-1950 m.
CES, MAG. No evaluada.
Serrana de Perij.
Haught 4525 (HT: US; IT: COL).

Calea perimbricata Cuatrec.

Cuatrecasas 1954a.
Hierba, liana.
Endmica. Andes. 1900-2300 m.
CUN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Haught 6024 (HT: US).

Calea peruviana (Kunth)


S.F.Blake

Calea pennellii S.F.Blake, Calea


trianae Hieron.
Pruski 1982.
Hierba, subarbusto, arbusto.
Endmica. Andes, V Magdalena.
300-3100 m.
BOY, CUN, MET, SAN, TOL. No
evaluada.
Cordillera Oriental.
Pennell 1999 (HT: US; IT: GH,
NY).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

815

AsteraCEAE

Angiospermas
Angiosperms

Calea saxatilis Cuatrec.

Cuatrecasas 1954a.
Subarbusto.
Endmica. Andes. 1100 m.
NSA, SAN. No evaluada.
N cordillera Oriental.
Cuatrecasas 13429 (HT: F).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Calea septuplinervia Hieron.


Pruski 1982.
Hierba.
Nativa. Andes. 1950-2340 m.
ANT, CUN. No evaluada.
N Andes.
Triana 1416 (IT: BM, K, NY).

Calea sessiliflora Less.

Calea brevipes S.F.Blake, Calea


glomerata Klatt
Blake 1924a; Pruski 1982.
Hierba, arbusto.
Endmica. Andes. 500-2150 m.
ANT, CAL, CAU, CUN, HUI,
NAR, NSA, PUT, QUI, SAN,
TOL, VAL. No evaluada.
Cordilleras Central y Occidental.
Humboldt s.n. (IT: P).

Calea solidaginea Kunth

Calea congesta Rusby, Calea


herbert-smithii Rusby
Pruski 1997.
Hierba.
Nativa. Andes. 1000-1900 m.
ANT, MAG, SAN. No evaluada.
Venezuela a Bolivia.
Killip 14987 (COL).

Calea subcordata S.F.Blake

Blake 1935; Pruski 1982.


Hierba.
Endmica. Andes. 1700-2600 m.
CES, NSA, SAN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Killip 19808 (HT: US; IT: A, GH,
NY).

816

Calea ternifolia Kunth

Calea dichotoma Standl.


Hind & Jeffrey 2001.
Hierba.
Nativa. Andes, V Magdalena.
1900-2100 m.
CUN, TOL. No evaluada.
Mxico a N Suramrica.
Humboldt s.n. (HT: P).
Nota: no hay claridad sobre la
localidad del tipo / there is no
clarity on the type locality.

Calea tolimana Hieron.

Calea huberana V.M.Badillo,


Calea ovalis S.F.Blake, Calea
ovalis subsp. sabanensis Cuatrec.
Pruski 1982; Pruski 1997.
Arbusto.
Nativa. Amazonia, Guayana
y Macarena, Orinoquia, V
Magdalena. 90-1600 m.
ARA, CAQ, CAS, CUN, GUV,
MET, TOL, VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Lehmann 7497 (IT: K).

Calea yariguiensis Rodr.Cabeza & S.Daz


Daz-P. & Rodrguez-Cabeza
2012.
Hierba.
Endmica. Andes. 1800 m.
SAN. No evaluada.
Serrana de Yarigues.
Aguilar-Cano 955 (COL).

Calea yuruparina Cuatrec.

Cuatrecasas 1954a; Pruski 1982.


Hierba.
Endmica. Guayana y Macarena.
220-660 m.
CAQ, VAU. No evaluada.
Cuatrecasas 7303 (HT: COL; IT:
F).

Castanedia R.M.King &


B.L.Rob.

Castanedia santamartensis
R.M.King & H.Rob.

King & Robinson 1978b; King &


Robinson 1987.
rbol.
Endmica. SN Santa Marta.
2400-3250 m.
MAG. No evaluada.
Romero-Castaeda 7173 (HT:
COL).

Centratherum Cass.
1 especie
Centratherum punctatum
Cass.

Centratherum muticum (Kunth)


Less.
Robinson 1999.
Arbusto.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 0-1700 m.
AMA, ANT, ARA, CAL, CAQ,
CAS, CAU, CES, CHO, GUV,
NAR, QUI, TOL, VAL. No
evaluada.
Mxico a Argentina.
Vargas 503 (COL).

Chamaemelum Mill.
1 especie
Chamaemelum nobile (L.)
All.

Anthemis nobilis L.
Oberprieler et al. 2009.
Hierba.
Adventicia. Andes. 2620 m.
ANT, CUN. No evaluada.
Europa, Norteamrica.
Duque-Jaramillo 3028 (COL).

Chaptalia Vent.
8 especies, 1 especie endmica

1 especie, 1 especie endmica

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AsteraCEAE

Angiosperms

Chaptalia anisobasis
S.F.Blake

Daz-P. & Vlez-Nauer 1993.


Hierba.
Nativa. SN Santa Marta. 32004900 m.
MAG. No evaluada.
N Colombia a O Venezuela.
Seifriz 484 (HT: US).

Chaptalia cordata Hieron.


Daz-P. & Vlez-Nauer 1993.
Hierba.
Nativa. Andes. 3400-4200 m.
CAU, NAR. No evaluada.
Colombia a Per.
Sturm 21 (COL).

Chaptalia exscapa (Pers.)


Baker

Tussilago exscapa Pers.


Daz-P. & Vlez-Nauer 1993.
Hierba.
Nativa. Andes. 1990-3700 m.
BOY, CUN. No evaluada.
Suramrica.
Groenendijk s.n. (COL).
Nota: prob. una mala
determinacin / prob. a wrong
determination.

Chaptalia incana Cuatrec.

Daz-P. & Vlez-Nauer 1993.


Hierba.
Endmica. SN Santa Marta.
3260-4050 m.
CES, MAG. No evaluada.
Cuatrecasas 24438 (HT: US, IT:
COL).

Chaptalia nutans (L.) Polk

Gerbera nutans (L.) Sch.Bip.,


Tussilago nutans L.
Daz-P. & Vlez-Nauer 1993.
Hierba.
Nativa. Andes, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, V Cauca, V
Magdalena. 50-2000 m.

ANT, BOY, CAL, CAQ, CAS,


CAU, CES, CHO, CUN, HUI,
MAG, MET, NAR, PUT,
QUI, RIS, SAN, TOL, VAL.
Preocupacin Menor (Propuesta
aqu).
N Suramrica, Antillas.
Daz-Piedrahita 171 (COL).

Chaptalia paramensis
Cuatrec.

Daz-P. & Vlez-Nauer 1993.


Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
3250-3350 m.
CES, MAG. No evaluada.
N Colombia a O Venezuela.
Cuatrecasas 25115 (HT: COL).
Nota: Andes, solo en serrana de
Perij / Andes only in Serrana
de Perij.

Chaptalia runcinata Kunth

Oxydon bicolor Less.,


Thyrsanthema runcinata (Kunth)
Kuntze, Tussilago bicolor DC.
Daz-P. & Vlez-Nauer 1993.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
3500-4000 m.
ANT, MAG, NAR. No evaluada.
Mxico a N Argentina.
Bonpland 2031 (HT: P).

Chaptalia stuebelii Hieron.


Daz-P. & Vlez-Nauer 1993.
Hierba.
Nativa. Andes. 3500 m.
NAR. No evaluada.
S Colombia a Ecuador.
Sneidern 339 (COL).

Chevreulia Cass.
1 especie
Chevreulia acuminata Less.
Chevreulia elegans Rusby,
Chevreulia filiformis Hook. &

Arn., Chevreulia longipes Wedd.,


Leucopodum campestre Gardner
Luteyn 1999.
Hierba.
Nativa. Andes. 1600-3000 m.
CAU, CUN. No evaluada.
N Andes.
Gonzlez 2851 (COL).

Chionolaena DC.
2 especies, 2 especies endmicas
Chionolaena chrysocoma
(Wedd.) S.E.Freire

Oligandra chrysocoma Wedd.


Freire 1993.
Subarbusto.
Endmica. SN Santa Marta.
3800-4300 m.
GUJ, MAG. No evaluada.
Schlim 809 (HT: P).
Nota: conocida solo del tipo,
recolectado en 1852 / known
only from the type, collected in
1852.

Chionolaena colombiana
S.F.Blake

Parachionolaena colombiana
(S.F.Blake) M.O.Dillon & Sagst.
Freire 1993.
Hierba, subarbusto.
Endmica. SN Santa Marta.
3250-4450 m.
MAG. No evaluada.
Seifriz 494 (HT: US).

Chromolaena DC.
29 especies, 12 especies
endmicas
Chromolaena baccharidifolia
Rodr.-Cabeza & S.Daz
Eupatorium caldense B.L.Rob.
Rodrguez-Cabeza & Daz-P.
2013.
Hierba.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

817

AsteraCEAE

Angiospermas
Angiosperms

Endmica. Andes, SN Santa


Marta. 1000-3000 m.
CUN, GUJ, HUI, MAG, SAN.
No evaluada.
N y NE Colombia.
Llanos 1284 (SURCO).

Chromolaena bullata (Klatt)


R.M.King & H.Rob.

Eupatorium kunthianum Hieron.


Robinson 1918b; King &
Robinson 1970b.
Arbusto.
Endmica. Andes. 1900-3200 m.
ANT, BOY, CUN, VAL. No
evaluada.
Cordillera Oriental.
Lehmann 2544 (HT: GH).
Nota: prob. sinnimo de C.
hypericifolia / prob. a synonym of
C. hypericifolia.

Chromolaena caldensis
(B.L.Rob.) R.M.King &
H.Rob.

Robinson 1924; King &


Robinson 1987.
Arbusto.
Endmica. Andes. 1670-2260 m.
ANT, CAL, CAU, QUI, VAL. No
evaluada.
Cordillera Central.
Pennell 8736 (HT: GH).

Chromolaena chrysosticta
(B.L.Rob.) R.M.King &
H.Rob.

Eupatorium chrysostictum
B.L.Rob.
Robinson 1918a; Robinson
1918b; King & Robinson 1970b.
Subarbusto, arbusto.
Endmica. SN Santa Marta.
1300-3000 m.
MAG. No evaluada.
N y NE Colombia.
Smith 660 (HT: GH; IT: F, K,
MICH, NY, US).

818

Chromolaena columbiana
(Heering) R.M.King &
H.Rob.

Robinson 1918b; King &


Robinson 1970b.
Arbusto.
Endmica. Andes. 3440-3900 m.
CES, NSA, SAN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Garca-Barriga 19905 (COL).

Chromolaena
diaphanophlebia (B.L.Rob.)
R.M.King & H.Rob.
Robinson 1918b; King &
Robinson 1987.
Trepadora.
Nativa. SN Santa Marta. 14652286 m.
MAG. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Smith 1990 (T: NY).

Chromolaena hypericifolia
(Kunth) R.M.King & H.Rob.
Osmia hypericifolia (Kunth) Sch.
Bip.
Robinson 1918b; King &
Robinson 1970b.
Arbusto.
Nativa. Andes. 2500-3250 m.
BOY, NSA. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Cuatrecasas 10084 (COL).
Nota: prob. sinnimo de C.
bullata / prob. a synonym of C.
bullata.

Chromolaena iridolepis
(B.L.Rob.) R.M.King &
H.Rob.

Robinson 1918b; King &


Robinson 1970b.
Arbusto.
Endmica. SN Santa Marta. 6001500 m.
CES, CUN, MAG, SAN. No
evaluada.

Cordillera Oriental.
Smith 615 (T: NY).

Chromolaena ivifolia (L.)


R.M.King & H.Rob.

Eupatorium concinnum
Hook. & Arn., Eupatorium
extrorsum Baker, Eupatorium
fascicularePoepp., Eupatorium
furcatum Lam., Eupatorium
guanaiense Britton, Eupatorium
lineare Malme, Eupatorium
neurolepis Torrey & A.Gray,
Eupatorium obscurum DC.,
Eupatorium polyanthum Baker
Robinson 1918b; King &
Robinson 1970b.
Arbusto.
Nativa. Andes, Orinoquia,
SN Santa Marta, V Cauca, V
Magdalena. 300-2551 m.
CAS, CAU, CUN, MAG, MET,
RIS. No evaluada.
Estados Unidos a Brasil.
Smith 617 (COL).
Nota: a veces errneamente
escrito ivaefolia / sometimes
misspelled ivaefolia.

Chromolaena laevigata
(Lam.) R.M.King & H.Rob.

Eupatorium conyzoides Vahl


Robinson 1918b; King &
Robinson 1970b.
Arbusto.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Orinoquia, V Cauca.
240-1800 m.
ANT, BOY, CAL, CAQ, CAS,
CAU, CUN, GUJ, GUV, HUI,
MET, NSA, QUI, SAN, TOL,
VAL, VIC. Preocupacin Menor
(Propuesta aqu).
Mxico a Bolivia.
Cuatrecasas 7336 (COL).

Chromolaena larensis
(V.M.Badillo) R.M.King &
H.Rob.
Rodrguez-Cabeza & Daz-P.
2013.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AsteraCEAE

Angiosperms

Hierba.
Nativa. Andes. 1360-1700 m.
NSA. No evaluada.
NE Colombia a O Venezuela.
Liesner 8305 (MO).
Nota: nuevo registro para
Colombia / new record for
Colombia.

Chromolaena leivensis
(Hieron.) R.M.King &
H.Rob.

Robinson 1918b; King &


Robinson 1970b.
Arbusto.
Endmica. Andes. 1500-3700 m.
ANT, BOY, CUN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Forero 430 (COL).

Chromolaena lepidodisca
S.Daz & Rodr.-Cabeza
Rodrguez-Cabeza & Daz-P.
2013.
Hierba.
Endmica. Andes. 1450 m.
CUN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Davidse 5555 (COL).

Chromolaena leptocephala
(DC.) R.M.King & H.Rob.

Chromolaena tenuicapitulata
(Hieron.) R.M.King & H.Rob.,
Eupatorium tenuicapitulatum
Hieron., Osmia leptocephala
(DC.) Sch.Bip.
Robinson 1918b; King &
Robinson 1970b.
Arbusto.
Nativa. Andes. 1600-3450 m.
CAU, CES, CUN, NAR, RIS,
VAL. No evaluada.
Colombia a Bolivia.
Ramrez 6038 (COL).

Chromolaena macarenensis
S.Daz & Rodr.-Cabeza
Rodrguez-Cabeza & Daz-P.
2013.

Hierba.
Endmica. Guayana y Macarena.
480-650 m.
MET. No evaluada.
Serrana de la Macarena.
Fernndez-Alonso 7601 (COL).

CUN, GUJ, MAG, MET, NAR,


NSA, PUT, RIS, SAP, SAN,
SUC, TOL, VAL, VAU, VIC.
Preocupacin Menor (Propuesta
aqu).
S Estados Unidos a SE Brasil.
Daniel 2626 (COL).

Chromolaena meridensis
(B.L.Rob.) R.M.King &
H.Rob.

Chromolaena pellia (Klatt)


R.M.King & H.Rob.

King & Robinson 1970b; King &


Robinson 1987.
Hierba, arbusto.
Nativa. Andes. 1950 m.
CES. No evaluada.
N Colombia, O Venezuela.
Torres-R. 2900 (COL).

Chromolaena moritziana
(Hieron.) R.M.King &
H.Rob.

Eupatorium moritzianum
Hieron.
Robinson 1918b; King &
Robinson 1970b.
Arbusto.
Nativa. Andes, Orinoquia. 4002240 m.
BOY, CAS, CUN, MET, NSA. No
evaluada.
Colombia, Venezuela.
Killip 34233 (US).

Chromolaena odorata (L.)


R.M.King & H.Rob.

Chromolaena barranquillensis
(Hieron.) R.M.King & H.Rob.,
Eupatorium barranquillense
Hieron., Eupatorium odoratum L.
Robinson 1918b; King &
Robinson 1970b.
Arbusto.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Islas
Caribeas, Caribe, Orinoquia,
Pacfico, SN Santa Marta, V
Cauca, V Magdalena. 5-2430 m.
AMA, ANT, ATL, BOL, BOY,
CAL, CAQ, CAS, CHO, CR,

Eupatorium pellium Klatt


Robinson 1918b; King &
Robinson 1970b.
Arbusto.
Nativa. Andes, Caribe, SN Santa
Marta. 290-3500 m.
CES, CUN, GUJ, MAG, NSA,
SAN. No evaluada.
N Colombia, O Venezuela.
Funck 522 (IT: GH, K, P).

Chromolaena perglabra
(B.L.Rob.) R.M.King &
H.Rob.

Robinson 1928; King &


Robinson 1970b.
Arbusto.
Endmica. Andes. 1990-2850 m.
BOL, BOY, CUN, SAN. No
evaluada.
Cordillera Oriental.
Killip 16550 (HT: GH).

Chromolaena perijaensis
R.M.King & H.Rob.

King & Robinson 1980a; King &


Robinson 1987.
Trepadora.
Endmica. Andes. 2700 m.
CES, MAG. No evaluada.
Serrana de Perij.
Grant 10835 (HT: US; IT: COL,
NY, US.).

Chromolaena persericea
R.M.King & H.Rob.

King & Robinson 1980a; King &


Robinson 1987.
Arbusto.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

819

AsteraCEAE

Angiospermas
Angiosperms

Nativa. Andes. 2800-3100 m.


CES, MAG. No evaluada.
N Colombia, O Venezuela.
Grant 10957 (HT: US; IT COL,
NY).

Chromolaena santanensis
(Aristeg.) R.M.King &
H.Rob.
Rodrguez-Cabeza & Daz-P.
2013.
Hierba.
Nativa. Andes. 1500 m.
NSA. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Steyermark 94622 (K).
Nota: nuevo registro para
Colombia / new record for
Colombia.

Chromolaena scabra (L.f.)


R.M.King & H.Rob.

Eupatorium scabrum L.f., Osmia


scabra (L.f.) Sch.Bip.
Robinson 1918b; King &
Robinson 1970b.
Arbusto.
Nativa. Andes. 1680-3100 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
HUI, MAG, NAR, PUT, QUI,
RIS, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Colombia, Guayana Venezolana,
Brasil.
Lozano 3673 (COL).

Chromolaena squalida (DC.)


R.M.King & H.Rob.
Eupatorium dichotomum Mig.
King & Robinson 1970b; Funk et
al. 2007.
Arbusto.
Nativa. Guayana y Macarena,
Orinoquia. 235-650 m.
GUV, MET, SAN. No evaluada.
N y C Suramrica.
Humbert 27170 (COL).

820

Chromolaena subscandens
(Hieron.) R.M.King &
H.Rob.

Chromolaena suratensis
(B.L.Rob.) R.M.King & H.Rob.,
Eupatorium conyzoides var.
pauciflora Hieron., Eupatorium
subscandens Hieron.
Robinson 1918b; King &
Robinson 1970b.
Arbusto.
Nativa. Andes, Orinoquia,
Pacfico. 10-2340 m.
AMA, BOY, CAQ, CHO, CUN,
HUI, NAR, NSA, QUI, SAN,
VAL, VAU. No evaluada.
Venezuela a Bolivia.
Garca-Barriga 12612 (COL).

Chromolaena tacotana
(Klatt) R.M.King & H.Rob.

Robinson 1918b; King &


Robinson 1970b.
Arbusto.
Endmica. Andes. 600-2800 m.
ANT, BOL, BOY, CAU, CUN,
HUI, MAG, NAR, NSA, SAN,
TOL, VAL. No evaluada.
Lehmann 3438 (HT: F; IT: F).

Chromolaena tyleri
(B.L.Rob.) R.M.King &
H.Rob.

Eupatorium tyleri Gleason


King & Robinson 1970b; King &
Robinson 1987.
Arbusto.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 250-900 m.
AMA, CAQ, CAS, GUV, MET,
VAU, VIC. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Corts-Balln 1190 (COL).

Chromolaena uromeres
(B.L.Rob.) R.M.King &
H.Rob.

Chromolaena tequandamensis
(Hieron.) R.M.King & H.Rob.,
Eupatorium uromeres B.L.Rob.

Robinson 1918a; Robinson


1918b; King & Robinson 1970b.
Arbusto, arbolito.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
600-1600 m.
CES, CUN, GUJ, MAG, NAR,
NSA, VAL. No evaluada.
N Colombia, Venezuela.
Smith 505 (HT: GH; IT: F, K, L,
MICH, MO, NY, PH, US).

Chuquiraga Juss.
1 especie
Chuquiraga jussieui
J.F.Gmel.

Chuquiraga insignis (Willd.)


Bonpl.
Ezcurra 1985; Daz-P. & VlezNauer 1993; Hind & Jeffrey 2001.
Arbusto.
Nativa. Andes. 3000-3750 m.
NAR, QUI, TOL, VAL. No
evaluada.
N Andes.
Cuatrecasas 20081 (COL).

Cirsium Mill.
1 especies
Cirsium mexicanum DC.

Carduus mexicanus (DC.)


Greene, Carduus mexicanus DC.,
Cirsium costaricense (Pol.) Petr.,
Cnicus costaricensis Pol., Cnicus
mexicanus (DC.) Hemsl.
Correa et al. 2004.
Hierba.
Nativa. Andes? 0-1800 m.
CHO?
Mxico a serrana del Darin.
Nota: esperada; recolectada en
el costado O de la serrana del
Darin / expected; collected on
the western side of Serrana del
Darin.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AsteraCEAE

Angiosperms

Clibadium L.
17 especies, 4 especies endmicas
Clibadium acuminatum
Benth.

Clibadium parviceps S.F.Blake,


Clibadium pediculatum Aristeg.,
Clibadium sneidernii Cuatrec.
Arriagada 2003.
Arbusto.
Nativa. Andes. 2450 m.
ANT, NAR. No evaluada.
N Suramrica.
Von Sneidern 4522 (F).

Clibadium cordatum
Cuatrec.

Arriagada 2003.
Hierba, arbusto.
Endmica. Andes, Pacfico.
0-2790 m.
ANT, CHO, VAL. No evaluada.
O Colombia.
Cuatrecasas 14378 (HT: F; IT:
US).

Clibadium eggersii Hieron.

Clibadium chocoense Cuatrec.,


Clibadium pittieri Greenm.,
Clibadium polygynum S.F.Blake
Hierba, arbusto.
Nativa. Amazonia, Andes, V
Magdalena. 0-2500 m.
AMA, ANT, BOY, CAU, CHO,
MET, NAR, PUT, RIS, VAL. No
evaluada.
Centroamrica a Per.
Idrobo 2067 (COL).

Clibadium frontinoense
S.Daz & Arriagada

Clibadium funkiae H.Rob.


Arriagada 2003.
Arbusto.
Endmica. Andes. 1300-2300 m.
ANT, CUN. No evaluada.
N cordillera Occidental.
Snchez 243 (HT: MEDEL; IT:
COL).

Clibadium glabrescens
S.F.Blake

Clibadium napoense H.Rob.


Arriagada 2003.
Nativa. Andes. 1800-1900 m.
NAR, PUT. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Archer 3415 (HT: US; IT: COL).

Clibadium grandifolium
S.F.Blake

Clibadium pacificum Cuatrec.


Blake 1924a; Arriagada 2003.
Hierba, subarbusto, arbusto,
rbol.
Nativa. Andes, V Magdalena.
0-2790 m.
ANT, CAL, CHO, CUN, NAR,
RIS, TOL, VAL. No evaluada.
Centroamrica a Venezuela.
Camargo 7451 (COL).

Clibadium laxum S.F.Blake

Clibadium alatum H.Rob.,


Clibadium lehmannianum
O.E.Schulz, Clibadium
terebinthinaceum var.
ecuadorense O.E.Schulz
Arriagada 2003.
Arbusto.
Nativa. Andes. 855-1800 m.
ANT, CHO, MAG, MET, NAR,
PUT, VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Morales 577 (COL).

Clibadium leptophyllum
Cuatrec.

Arriagada 2003.
Arbusto.
Endmica. Pacfico. 5-200 m.
CHO. No evaluada.
O Colombia.
Cuatrecasas 16941 (HT: F; IT:
COL).

Clibadium manabiense
H.Rob.

Trichapium strigosum Gilli


Arriagada 2003.
Arbusto.
Nativa. Pacfico. 150 m.
NAR. No evaluada.
S Colombia, Ecuador.
Ramrez 6394 (COL).

Clibadium microcephalum
S.F.Blake

Arriagada 2003.
Arbusto.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 0-2200 m.
AMA, BOY, CAL, CAU, VAL. No
evaluada.
N Suramrica.
Ramrez 8401 (COL).

Clibadium pentaneuron
S.F.Blake

Clibadium sarmentosum
Cuatrec., Clibadium zakii H.Rob.
Arriagada 2003.
Hierba, arbusto, trepadora,
epfita.
Nativa. Andes, V Magdalena.
50-2500 m.
ANT, BOY, CAL, CAQ, CHO,
CUN, MET, NAR, PUT, TOL,
VAL. No evaluada.
N Andes.
Stuessy 5671 (COL).

Clibadium sodiroi Sodiro

Clibadium mexiae S.F.Blake


Arriagada 2003.
Arbusto.
Nativa. Andes. 2000-2200 m.
CAU, VAL. No evaluada.
O Colombia, Ecuador.
Lozano 7130 (COL).

Clibadium surinamense L.
Baillieria aspera Aubl.,
Clibadium asperum (Aubl.)
DC., Clibadium caracasanum

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

821

AsteraCEAE

Angiospermas
Angiosperms

DC., Clibadium lanceolatum


Rusby, Clibadium pallidum
Diels, Clibadium trinitatis DC.,
Clibadium villosum Benth., Trixis
aspera (Aubl.) Sw.
Arriagada 2003.
Hierba, subarbusto, arbusto,
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, V Cauca, V
Magdalena. 0-2800 m.
AMA, ANT, ARA, BOL, BOY,
CAL, CAQ, CAS, CAU, CHO,
CR, CUN, GUI, GUJ, GUV,
MAG, MET, NAR, PUT, QUI,
RIS, SAN, TOL, VAL, VAU.
Preocupacin Menor (Propuesta
aqu).
Centroamrica a Brasil.
Stuessy 5645 (COL).

Clibadium sylvestre (Aubl.)


Baill.

Clibadium latifolium Rusby


Arriagada 2003.
Hierba, arbusto, rbol, trepadora.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Pacfico, V Cauca, V
Magdalena. 0-2700 m.
AMA, ANT, BOL, CAQ, CAS,
CHO, CUN, GUV, MAG, NAR,
PUT, VAL, VAU. No evaluada.
N Suramrica.
Forero 2766 (COL).

Clibadium terebinthinaceum
(Sw.) DC.
Baillieria terebinthacea Poir.,
Clibadium alexandri Griseb.,
Trixis terebinthinacea Sw.
Arriagada 2003.
Subarbusto, arbusto.
Nativa. Andes, Caribe, Pacfico.
20-2550 m.
ANT, CHO, MAG, NAR, PUT,
VAL. No evaluada.
Antillas, N Andes.
Killip 38862 (COL).

Clibadium trianae (Hieron.)


S.F.Blake
Clibadium sychnocephalum
S.F.Blake
Arriagada 2003.
Hierba, subarbusto, arbusto,
trepadora.
Nativa. Andes. 1100-3100 m.
ANT, CAU, CHO, CUN, NAR,
PUT, QUI, RIS, TOL, VAL. No
evaluada.
N Andes.
Triana 1317 (LT: BM; ILT: US,
GH, K).

Clibadium zarucchii H.Rob.

Arriagada 2003.
Hierba, arbusto.
Endmica. Andes. 800-1870 m.
ANT. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Zarucchi 5674 (HT: US; IT: MO).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Coespeletia Cuatrec.
1 especie, 1 especie endmica
Coespeletia laxiflora (S.Daz
& Rodr.-Cabeza) S.Daz &
Rodr.-Cabeza

Espeletiopsis laxiflora S.Daz &


Rodrguez-Cabeza
Daz-P. & Rodrguez-Cabeza
2010; Diazgranados 2012;
Cuatrecasas 2013.
Hierba, arbusto.
Endmica. Andes. 3000-3800 m.
SAN. Vulnerable (DazPiedrahita & Rodrguez-Cabeza
2010).
Cordillera Oriental.
Rodrguez-Cabeza 1993 (HT:
COL; IT: COL, HUA, UIS,
UPTC).

Condylidium R.M.King &


H.Rob.
2 especies

822

Condylidium cuatrecasasii
R.M.King & H.Rob.

King & Robinson 1972b; King &


Robinson 1987.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes, V
Magdalena. 290-2150 m.
BOY, GUV, NAR, QUI, SAN. No
evaluada.
Cuatrecasas 9821 (HT: US).

Condylidium iresinoides
(Kunth) R.M.King & H.Rob.
Eupatorium iresinoides Kunth
Robinson 1918a; Robinson
1918b.
Hierba, subarbusto, trepadora.
Nativa. Andes, V Cauca, V
Magdalena. 315-2700 m.
AMA, ANT, BOL, CHO, CUN,
HUI, MAG, MET, QUI, RIS,
TOL, VAL. No evaluada.
N Andes.
Prez-Arbelez 8322 (COL).

Condylopodium R.M.King
& H.Rob.
6 especies, 4 especies endmicas
Condylopodium cuatrecasasii
R.M.King & H.Rob.
King & Robinson 1972c; King &
Robinson 1987.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Andes. 1200-2400 m.
BOY, CAU, CUN, NAR, QUI,
TOL, VAL. No evaluada.
N Andes.
Prez-Arbelez 6083 (HT: US; IT:
COL).

Condylopodium fuliginosum
(Kunth) R.M.King & H.Rob.
Robinson 1918b; King &
Robinson 1987.
Hierba, arbusto, arbolito.
Nativa. Andes. 600-2400 m.
CAU, CUN, QUI, RIS, TOL,
VAL. No evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AsteraCEAE

Angiosperms

N Andes.
Mesa-Gonzlez 79 (COL).

Condylopodium gachalanum
S.Daz & G.P.Mndez
Daz-P. & Mndez 2001.
Subarbusto, arbusto.
Endmica. Andes. 2000 m.
CUN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Rangel 2007 (HT: COL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Condylopodium
hyalinifolium S.Daz &
G.P.Mndez

Daz-P. & Mndez 2000b.


Arbusto.
Endmica. Andes. 2700 m.
BOY, SAN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Cadena 220 (HT: COL; IT: UIS).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Condylopodium killipii
R.M.King & H.Rob.

King & Robinson 1972c; King &


Robinson 1987.
Liana.
Endmica. Andes. 2100-2400 m.
NSA. No evaluada.
N cordillera Oriental.
Killip 20243 (HT: US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Condylopodium pennellii
R.M.King & H.Rob.

King & Robinson 1972c; King &


Robinson 1987.
Hierba, subarbusto.
Endmica. Andes. 1200-1500 m.
CAU. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Pennell 8331 (HT: US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Conocliniopsis R.M.King &


H.Rob.
1 especie
Conocliniopsis prasiifolia
(DC.) R.M.King & H.Rob.

Conoclinium prasiifolium DC.


King & Robinson 1987; Pruski
1997.
Arbusto.
Nativa. Andes, V Cauca, V
Magdalena. 40-1805 m.
ANT, CAL, CAS, CUN, GUJ,
HUI, SAN, TOL. No evaluada.
N Andes.
Langenheim 3024 (COL).

Conyza Less.
13 especies, 2 especies endmicas
Conyza bonariensis (L.)
Cronquist

Erigeron bonariensis L., Erigeron


floribundus (Kunth) Sch.Bip.,
Erigeron linifolius Willd.
Cuatrecasas 1969; Nesom 1990b.
Hierba.
Adventicia. Andes, Caribe,
Orinoquia, V Cauca, V
Magdalena. 100-3900 m.
AMA, ANT, BOY, CAL, CAS,
CAU, CES, CHO, CUN, GUI,
GUJ, HUI, MAG, MET, NAR,
NSA, PUT, QUI, RIS, SAN,
TOL, VAL. Preocupacin Menor
(Propuesta aqu).
Subcosmopolita.
Cuatrecasas 26768 (COL).
Conyza bonariensis var.
bonariensis

Conyza canadensis (L.)


Cronquist

Erigeron canadensis L., Leptilon


canadense (L.) Britton &
Brown, Marsea canadensis (L.)
V.M.Badillo
Cuatrecasas 1969; Nesom 1990a.

Hierba.
Adventicia. Andes, Islas
Caribeas, Caribe, V Cauca, V
Magdalena. 76-3250 m.
ANT, CAS, CUN, GUJ, MAG,
NAR, SAP, SAN. No evaluada.
Norteamrica, Suramrica,
Europa, S frica, SE Australia.
Torres 433 (COL).

Conyza cardaminifolia
Kunth

Erigeron cardaminifolius (Kunth)


Wedd., Erigeron pinnatus Turcz.,
Erigeron turczaninowii Wedd.
Cuatrecasas 1969.
Hierba.
Nativa. Andes? 2600-4800 m.
NAR? No evaluada.
S Colombia, Ecuador.
Nota: esperada. Citada para
Colombia por Cuatrecasas
(1969) bajo Erigeron /
expected; cited for Colombia
by Cuatrecasas (1969) under
Erigeron.

Conyza chionea S.Daz &


A.Correa

Daz-P. & Correa 2001.


Hierba.
Endmica. Andes. 3600 m.
CAL. No evaluada.
Cordillera Central.
Soejarto 2180 (COL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Conyza coronopifolia Kunth


Conyza obtusa Kunth,
Dimorphanthes coronopifolia
(Kunth) Cass., Dimorphanthes
obtusa (Kunth) Cass.
Cuatrecasas 1969; Daz-P. &
Correa 2001.
Hierba.
Nativa. Andes. 2800-4000 m.
NAR. No evaluada.
Mxico a N Argentina.
Von Sneidern 301 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

823

AsteraCEAE

Angiospermas
Angiosperms

Conyza laevigata (Rich.)


Pruski

Conyza apurensis Kunth, Conyza


subspathulata Cronquist,
Dimorphanthes apurensis
(Kunth) Cass., Dimorphanthes
chinensis Cass., Erigeron
apurensis (Kunth) Griseb.,
Erigeron chinensis Jacq., Erigeron
laevigatus Rich., Erigeron
spathulatus Vahl, Leptilon
chinense (Jacq.) Britton, Marsea
spathulata (Vahl) V.M.Badillo
Nesom 1990a; Hind & Jeffrey
2001.
Hierba.
Nativa. Andes, V Cauca. 5001750 m.
ANT, VAL. No evaluada.
Mxico a Bolivia.
Killip 39912 (US).

Conyza perijaensis S.Daz &


A.Correa

Daz-P. & Correa 2001.


Hierba.
Endmica. Andes. 2700-3460 m.
CES, GUJ. No evaluada.
Serrana de Perij.
Rangel 11121 (HT: COL; IT:
COL).

Conyza popayanensis
(Hieron.) Pruski

Erigeron popayanensis Hieron.


Nesom 1990a; Pruski 2005.
Hierba.
Nativa. Andes. 2500-4080 m.
BOY, CAL, CAQ, CAU, CUN,
MAG, MET, PUT, TOL. No
evaluada.
Venezuela a Bolivia.
Daz-Piedrahita 2436 (MO).

Conyza primulifolia (Lam.)


Cuatrec. & Lourteig

Conyza chilensis Spreng.


Cuatrecasas 1969; Nesom 1990b.
Hierba.

824

Nativa. Andes, SN Santa Marta.


762-3730 m.
ANT, ARA, BOY, CAU, CES,
CUN, MAG, NAR, RIS, TOL. No
evaluada.
S Mxico a C Argentina, E
Espaa, E Australia.
Fernndez-Alonso 13532 (COL).

Conyza prolialba Cuatrec.

Laennecia prolialba (Cuatrec.)


G.L.Nesom
Nesom 1990a.
Hierba, trepadora.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2700-4500 m.
CES, GUJ, MAG. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Cuatrecasas 25260 (COL).

Conyza sumatrensis
(S.F.Blake) Pruski &
G.Sancho

Nesom 1990a.
Hierba.
Adventicia. Andes, SN Santa
Marta, V Cauca, V Magdalena.
50-4000 m.
ANT, BOL, CAU, CUN, HUI,
MAG, NAR, PUT, SAN, VAL.
No evaluada.
Mxico a S Argentina, Europa,
C,S frica,Madagascar, E Asia,
Australia,Polinesia.
Cuatrecasas 24777 (COL).

Conyza trihecatactis
(S.F.Blake) Cuatrec.

Erigeron trihecatactis S.F.Blake


Cuatrecasas 1969; Nesom 1990b.
Hierba.
Nativa. Andes. 2100-3900 m.
BOY, CAL, CUN, NSA, QUI,
SAN. No evaluada.
Venezuela a Ecuador.
Groenendijk 1239 (COL).

Conyza uliginosa (Benth.)


Cuatrec.

Conyza uliginosa Pers., Erigeron


uliginosus Benth.
Cuatrecasas 1970a; Nesom
1990b.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta,
V Cauca, V Magdalena. 23004500 m.
BOY, CAL, CAU, CES, CUN,
GUJ, HUI, MAG, MET, NAR,
NSA, RIS, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Venezuela a Ecuador.
Prez-Arbelez 1070 (COL).
Conyza uliginosa var. columbiana
(Hieron.) Cuatrec., Conyza
uliginosa var. hirsuta (Hieron.)
Cuatrec., Conyza uliginosa var.
uliginosa

Coreopsis L.
1 especie
Coreopsis capillacea Kunth
Coreopsis triloba S.F.Blake
Hind & Jeffrey 2001.
Hierba.
Nativa. Andes. 3000 m.
BOY. No evaluada.
N Andes.
Langenheim 3582 (COL).

Corethamnium R.M.King &


H.Rob.
1 especie, 1 especie endmica
Corethamnium chocoensis
R.M.King & H.Rob.

King & Robinson 1978c; King &


Robinson 1987.
Arbusto.
Endmica. Andes. 2680 m.
CHO. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Core 319 (HT: US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AsteraCEAE

Angiosperms

Cosmos Cav.
3 especies
Cosmos bipinnatus Cav.

Bidens bipinnata Baill., Bidens


diversifolia (Knowles & Westc.)
Sch.Bip., Bidens formosa
(Bonato) Sch.Bip., Bidens lindleyi
Sch.Bip., Coreopsis formosa
Bonato, Coreopsis formosa
Pritz., Cosmea bipinnata (Cav.)
Willd., Cosmea diversifolia
Heynh., Cosmea tenifolia
(Lindl.) Heynhold, Cosmea
tenuifolia (Lindl.) J.W.Loudon,
Cosmea tenuifolia Heynh.,
Cosmos diversifolius Otto,
Cosmos formosa Bonato, Cosmos
hybridus auct., Cosmos hybridus
Goldring, Cosmos reptans
Benth., Cosmos spectabilis
auct., Cosmos tenuifolia Lindl.,
Cosmos tenuifolius Lindl., Dahlia
zimapani Ortgies, Georgia
bipinnata (Cav.) Spreng.
Idrraga et al. 2011.
Hierba.
Adventicia. Andes. 1088-2620 m.
ANT, CUN, VAL. No evaluada.
Europa, S frica, Madagascar, E
Australia, E Asia, Estados Unidos
a Argentina.
Duque-Jaramillo 3070 (COL).

Cosmos caudatus Kunth

Bidens berteriana Spreng., Bidens


carnea Heer, Bidens caudata
(Kunth) Sch.Bip., Cosmea
caudata (Kunth) Spreng.
Funk et al. 2007.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Pacfico, V Cauca. 5-2200
m.
AMA, ANT, CAU, CHO, CUN,
MAG, NAR, PUT, SAN, VAL.
No evaluada.
Mxico a Bolivia.
Forero 4308 (COL).

Cosmos sulphureus Cav.

Bidens artemisiifolia (Jacq.)


Kuntze, Bidens sulfurea (Cav.)
Sch.Bip., Bidens sulphurea (Cav.)
Sch.Bip., Bidens sulphureus
(Cav.) Sch.Bip., Coreopsis
artemisifolia Sess & Moc.,
Coreopsis artemisiifolia Jacq.,
Cosmea sulphurea (Cav.)
Willd., Cosmos artemisiifolius
(Jacq.) M.R.Almeida, Cosmos
aurantiacus Klatt, Cosmos gracilis
Sherff
Strother 1999; Simpson 2009.
Hierba.
Adventicia. Andes. 540 m.
ANT, CHO, VAL. No evaluada.
Mxico a Bolivia.
Albesiano 1248 (COL).

Cotula L.
3 especies
Cotula australis (Spreng.)
Hook.f.

Cotula membranacea D.G.Lloyd,


Cotula venosa Colenso, Lancisia
australis (Spreng.) Rydb.,
Leptinella tenella (A.Cunn.)
D.G.Lloyd & C.J.Webb, Soliva
tenella A.Cunn., Strongylosperma
australe (Spreng.) Less.
Cabrera 1978.
Hierba.
Adventicia. Andes. 2300-3200 m.
BOY, CUN, NAR. No evaluada.
Europa, S frica, Australia, O
Estados Unidos a Argentina.
Idrobo 4319 (COL).

Cotula coronopifolia L.

Cotula integrifolia Burch., Cotula


integrifolia Hook.f., Cotula
montevidensis Spreng., Lancisia
coronopifolia (L.) Rydb.
Dillon 1981.
Hierba.
Adventicia. Andes. 2450-3000 m.
BOY, CUN. No evaluada.

Europa, S frica, Australia,


Nueva Zelanda, O Estados
Unidos a Argentina.
Cuatrecasas 469 (COL).

Cotula mexicana (DC.)


Cabrera

Cotula minuta (L.f.) Schinz


Cabrera 1978.
Hierba, arbusto, trepadora.
Nativa. Andes. 2600-4400 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, NSA,
TOL, VAL. No evaluada.
Suramrica.
Barclay 5823 (COL).

Crepis L.
1 especie
Crepis capillaris (L.) Wallr.

Lapsana capillaris L.
Zuloaga et al. 2008.
Hierba.
Adventicia. Andes. 2600 m.
CUN. No evaluada.
N Amrica, Europa, SE Australia,
SO Suramrica.
Fernndez-Alonso 23299 (COL).

Critonia P.Browne
3 especies
Critonia billbergiana
(Beurl.) R.M.King & H.Rob.

Eupatorium billbergianum Beurl.


King & Robinson 1987.
Hierba.
Nativa. Andes. 1600-2800 m.
ANT, CAU, RIS. No evaluada.
Mxico a N Suramrica.
Orozco 1442 (COL).

Critonia heteroneura Ernst


Eupatorium heteroneurum
(Ernst) B.L.Rob.
Robinson 1928; King &
Robinson 1987.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

825

AsteraCEAE

Angiospermas
Angiosperms

rbol.
Nativa. Andes. 2200-2300 m.
NSA, RIS, SAN. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Killip 20435 (T: US).

Critonia morifolia (Mill.)


R.M.King & H.Rob.

Critonia thyrsigera (Hieron.)


R.M.King & H.Rob., Eupatorium
morifolium Mill.
Robinson 1918b; Hind & Jeffrey
2001.
Hierba, arbusto.
Nativa. Andes, Guayana
y Macarena, V Cauca, V
Magdalena. 100-2200 m.
ANT, ATL, BOY, CAL, CES,
CUN, GUI, GUJ, HUI, MAG,
MET, NAR, QUI, SAN, TOL,
VAL. Preocupacin Menor
(Propuesta aqu).
N Suramrica.
Franco 1928 (COL).
Nota: presente en Macarena,
pero no en Guayana / occurs in
Macarena but not in Guiana.

Critoniella R.M.King &


H.Rob.
6 especies, 4 especies endmicas
Critoniella acuminata
(Kunth) R.M.King & H.Rob.
Eupatorium acuminatum Kunth,
Eupatorium pellucidum Kunth,
Eupatorium tolimense Hieron.
Robinson 1918b; King &
Robinson 1987.
Arbusto, rbol, trepadora.
Nativa. Andes. 1000-4000 m.
ANT, BOY, CAQ, CAU, CES,
CHO, CUN, HUI, MAG, QUI,
RIS, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
N Andes.
Dugand 3035 (COL).

826

Critoniella albertosmithii
(B.L.Rob.) R.M.King &
H.Rob.

Eupatorium albertosmithii
B.L.Rob.
Robinson 1928; King &
Robinson 1987.
Arbusto.
Endmica. V Magdalena. 150300 m.
SAN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Killip 14967 (HT: GH).

Critoniella lebrijensis
(B.L.Rob.) R.M.King &
H.Rob.

Robinson 1928; King &


Robinson 1987.
Arbusto.
Endmica. Andes, V Magdalena.
400-700 m.
SAN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Killip 16322 (HT: GH; IT: NY,
US).

Critoniella leucolithogena
(B.L.Rob.) R.M.King &
H.Rob.

Hebeclinium leucolithogenum
(B.L.Rob.) R.M.King & H.Rob.
Robinson 1928; King &
Robinson 1987.
Arbusto.
Endmica. Andes. 2500-2600 m.
BOY, SAN. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Killip 19281 (HT: GH).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Critoniella tenuifolia
(Kunth) R.M.King & H.Rob.
Critonia tenuifolia (Kunth)
V.M.Badillo, Eupatorium
tenuifolium Kunth
King & Robinson 1987.

Hierba.
Endmica. Andes. 2300-2400 m.
ANT, CHO. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Gentry 24218 (MO).

Critoniella vargasiana (DC.)


R.M.King & H.Rob.
Eupatorium macrophylloides
B.L.Rob., Eupatorium
vargasianum DC.
Robinson 1918b; King &
Robinson 1975a; King &
Robinson 1987.
Arbusto.
Nativa. Andes. 1870-2500 m.
ANT, RIS, TOL. No evaluada.
N Andes.
Cuatrecasas 27617 (COL).

Critoniopsis Sch.Bip.
24 especies, 18 especies
endmicas
Critoniopsis bitriflora
(Cuatrec.) H.Rob.

Vernonia bitriflora Cuatrec.


Robinson 1999.
rbol.
Endmica. Andes. 2800-3100 m.
CAL. No evaluada.
Cordillera Central.
Pennell 9361 (T: US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Critoniopsis bogotana
(Cuatrec.) H.Rob.

Critoniopsis calerana (Cuatrec.)


H.Rob.
Robinson 1999.
rbol.
Nativa. Andes. 2500-3045 m.
CAU, CUN, MET, NSA, SAN.
No evaluada.
N Andes.
Cuatrecasas 5246 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AsteraCEAE

Angiosperms

Critoniopsis brachystephana
(Cuatrec.) H.Rob.
Vernonia brachystephana
Cuatrec.
Robinson 1999.
Arbolito.
Endmica. Andes. 2500 m.
CAL, VAL. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Cuatrecasas 21681 (T: F).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Critoniopsis cajamarcensis
(H.Rob.) H.Rob.

Vernonia cajamarcensis H.Rob.


Robinson 1999.
Arbusto.
Nativa. Andes. 1800 m.
NAR. No evaluada.
S Colombia a Bolivia.
De Benavides 10214 (MO).

Critoniopsis cinerea S.Daz &


Obando
Robinson 1999; Daz-P. &
Obando 2002.
rbol.
Endmica. Andes. 2200 m.
BOY. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Daz 4381 (HT: COL; IT: COL,
MA, US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Critoniopsis cuatrecasasii
H.Rob.
Robinson 1999.
rbol.
Endmica. Andes. 2900 m.
BOY. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Cuatrecasas 27811 (HT: US).

Critoniopsis elbertiana
(Cuatrec.) H.Rob.

Vernonia elbertiana Cuatrec.


Robinson 1999; Haro-Carrin &
Robinson 2008.

Liana.
Nativa. Andes. 700 m.
HUI, PUT. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Little 8688 (IT: NY).

Critoniopsis franciscana
(Cuatrec.) H.Rob.

Vernonia franciscana Cuatrec.


Robinson 1999.
rbol.
Endmica. Andes. 2200 m.
PUT. No evaluada.
Nudo de los Pastos.
Cuatrecasas 11567 (US).

Critoniopsis glandulata
(Cuatrec.) H.Rob.

Vernonia glandulata Cuatrec.


Robinson 1999.
rbol.
Endmica. Andes. 1750-2700 m.
BOY, CUN, NSA, SAN. No
evaluada.
Cordillera Oriental.
Fernndez-Alonso 11761 (COL).

Critoniopsis huilensis
(Cuatrec.) H.Rob.

Vernonia huilensis Cuatrec.


Robinson 1999.
Arbolito.
Endmica. Andes. 2438 m.
HUI. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Little 7501 (COL).

Critoniopsis killipii
(Cuatrec.) H.Rob.

Vernonia killipii Cuatrec.


Robinson 1999.
Arbolito.
Endmica. Andes. 2580 m.
NSA. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Keeley 4468 (COL).

Critoniopsis lindenii Sch.Bip.


Robinson 1999.
rbol.
Endmica. Andes. 1970-2850 m.
ANT, CAL, CUN, QUI, TOL. No
evaluada.
Cordillera Central.
De Escobar 5886 (COL).

Critoniopsis mucida
(Cuatrec.) H.Rob.

Vernonia mucida Cuatrec.


Robinson 1999.
Arbolito.
Endmica. Andes. 1900-2100 m.
ANT, CAL, RIS, VAL. No
evaluada.
Cordillera Occidental.
Cuatrecasas 21624 (T: F).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Critoniopsis occidentalis
(Cuatrec.) H.Rob.

Vernonia occidentalis Cuatrec.


Robinson 1999; Haro-Carrin &
Robinson 2008.
rbol.
Nativa. Andes. 1950-2050 m.
NAR, VAL. No evaluada.
S Colombia, Ecuador.
Cuatrecasas 23914 (HT: F; IT: F).

Critoniopsis pallida
(Cuatrec.) H.Rob.

Vernonia pallida Cuatrec.


Robinson 1999.
rbol.
Endmica. Andes. 2450-2600 m.
CAU, CHO, HUI. No evaluada.
Cordilleras Central y Oriental.
Prez-Arbelez 6120 (HT: US; IT:
COL, F).

Critoniopsis pendula
(Cuatrec.) H.Rob.

Vernonia pendula Cuatrec.


Robinson 1999.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

827

AsteraCEAE

Angiospermas
Angiosperms

Arbusto.
Endmica. Andes. 1900-2100 m.
NSA, SAN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Killip 19474 (T: US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Critoniopsis popayanensis
(Cuatrec.) H.Rob.

Vernonia popayanensis Cuatrec.


Robinson 1999.
rbol.
Endmica. Andes. 1770-1830 m.
ANT, CAU, QUI. No evaluada.
Cordillera Central.
Triana 1121 (HT: P; IT: MO, NY,
P).

Critoniopsis pycnantha
(Benth.) H.Rob.

Tephrothamnus pycnanthus
(Benth.) Sch.Bip., Vernonia
pycnantha Cuatrec.
Robinson 1999; Haro-Carrin &
Robinson 2008.
Arbusto, arbolito.
Nativa. Andes. 1875-2256 m.
CAU, CUN. No evaluada.
S Colombia, Ecuador.
Luteyn 7445 (MO).

Critoniopsis tungurahuae
(Benoist) H.Rob.

Vernonia tungurahuae Benoist


Robinson 1999; Haro-Carrin &
Robinson 2008.
rbol.
Nativa. Andes. 1810 m.
NAR. No evaluada.
S Colombia, Ecuador.
Ledezma 37 (COL).

Critoniopsis unguiculata
(Cuatrec.) H.Rob.

Vernonia unguiculata Cuatrec.


Robinson 1999.
Arbolito.

828

Endmica. Andes. 2950 m.


VAL. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Cuatrecasas 21699 (T: F).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Critoniopsis uniflosculosa
(Cuatrec.) H.Rob.

Vernonia uniflosculosa Cuatrec.


Robinson 1999.
Arbolito.
Endmica. SN Santa Marta. 2880
m.
MAG. No evaluada.
Kernan 148 (IT: NY).

Critoniopsis uribei H.Rob.

Robinson 1999.
rbol.
Endmica. Andes. 2000-3500 m.
BOY. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Corts 2988 (COL).

Critoniopsis ursicola
(Cuatrec.) H.Rob.

Vernonia ursicola Cuatrec.


Robinson 1999.
rbol.
Endmica. Andes. 2680-2900 m.
CAL, NAR, RIS, TOL, VAL. No
evaluada.
Cordillera Central.
Cuatrecasas 20953 (HT: F; IT:
P, F).

Critoniopsis zarucchii
H.Rob.

Robinson 1999.
Trepadora.
Endmica. Andes. 2420 m.
ANT. No evaluada.
Cordillera Central.
Zarucchi 4374 (COL).

Cronquistianthus R.M.King
& H.Rob.
2 especies
Cronquistianthus niveus
(Kunth) R.M.King & H.Rob.
Eupatorium jamesonii Turcz.
Robinson 1918b; King &
Robinson 1987.
Hierba.
Nativa. Andes. 2830 m.
CAU, NAR. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Andr s.n. (GH).

Cronquistianthus trianae
R.M.King & H.Rob.

Eupatorium niveum Kunth


King & Robinson 1984; King &
Robinson 1987.
Hierba.
Nativa. Andes. 2700-3420 m.
NAR. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Triana 1210 (US).

Culcitium Bonpl.
2 especies
Culcitium canescens Humb.
& Bonpl.
Senecio canescens (Humb.
&Bonpl.) Cuatrec., Senecio
canescens var. boyacensis
(Cuatrec.) Cuatrec.
Hind & Jeffrey 2001.
Hierba.
Nativa. Andes. 3100-4710 m.
ARA, BOY, CAL, CAU, CUN,
MET, NAR, NSA, RIS, SAN,
TOL, VAL. No evaluada.
N Andes.
Cleef 9071 (COL).

Culcitium rufescens Bonpl.


Senecio rufescens (Bonpl.)
Cuatrec.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AsteraCEAE

Angiosperms

Cuatrecasas 1950a; Cuatrecasas


1951b.
Hierba.
Nativa. Andes. 4200-4700 m.
CAL. No evaluada.
Colombia a N Argentina y Chile.
Cuatrecasas 9259 (COL).

Cyanthillium Blume
1 especie
Cyanthillium cinereum (L.)
H.Rob.
Conyza cinerea L.
Robinson 1999.
Hierba.
Adventicia. Andes, Islas
Caribeas, Caribe, Pacfico, V
Magdalena. 0-1000 m.
BOL, BOY, CUN, GUJ, NAR,
SAP, TOL, VAL. No evaluada.
Paleotrpico.
Daz-Piedrahita 4250 (COL).

Cyrtocymura H.Rob.
1 especie
Cyrtocymura scorpioides
(Lam.) H.Rob.

Vernonia tournefortioides Kunth


Robinson 1999.
Trepadora.
Nativa. Andes, Caribe,
Orinoquia. 500-2195 m.
ANT, BOL, BOY, CAS, CES,
CHO, GUJ, HUI, MAG, MET,
NSA, VAL. No evaluada.
Mxico a Bolivia.
Lozano 2906 (COL).

Dahlia Cav.
2 especies
Dahlia imperialis Ortgies
Dahlia lehmannii Hieron.
Nash 1976; Strother 1999.

Hierba, subarbusto.
Nativa. Andes. 1600-3500 m.
BOY, CAU, CUN, HUI, MET,
NAR, RIS, TOL. No evaluada.
Mxico a Bolivia.
Cuatrecasas 8185 (COL).

Dahlia pinnata Cav.

Bidens variabilis (Desf.) Baill.,


Coreopsis crassifolia Sess &
Moc., Coreopsis georgina Cass.,
Dahlia astrantiaeflora (Sweet)
G.Don, Dahlia nana Andrews,
Dahlia purpurea (Willd.) Poir.,
Dahlia pusilla DC., Dahlia
rosea Cav., Dahlia royleana
Knowles & Westc., Dahlia
sambucifoliaSalisb., Dahlia
sphondyliifolia Salisb., Dahlia
superflua (DC.) W.T.Aiton,
Dahlia variabilis (Willd.) Desf.,
Georgia variabilis (Willd.)
Spreng., Georgina astrantiaeflota
Sweet, Georgina purpurea
Willd., Georgina rosea (Cav.)
Willd., Georgina superflua DC.,
Georgina variabilis Willd.
Strother 1999; Hind & Jeffrey
2001.
Hierba.
Nativa. Andes. 1300-2800 m.
ANT, CAU, CUN, QUI, VAL. No
evaluada.
Mxico a Bolivia.
Garca-Barriga 1 (COL).

Dasyphyllum Kunth
2 especies
Dasyphyllum colombianum
(Cuatrec.) Cabrera

Chuquiraga colombiana Cuatrec.


Daz-P. & Vlez-Nauer 1993.
Arbusto, arbolito, rbol,
trepadora.
Nativa. Andes. 990-3180 m.
BOY, CES, CUN, NAR, VAL. No
evaluada.
Colombia, Ecuador.

Cuatrecasas 20005 (HT: F; IT:


COL, P).

Dasyphyllum popayanense
(Hieron.) Cabrera
Chuquiraga conferta Benoist,
Chuquiraga popayanensis
Hieron.
Daz-P. & Vlez-Nauer 1993.
Arbusto.
Nativa. Andes. 3000-3500 m.
CAU. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Lehmann 6031 (MO).

Delairea Lem.
1 especie
Delairea odorata Lem.

Delairea scandens Lem., Senecio


mikanioides Harv., Senecio
mikanioides Walp., Senecio
scandens DC.
Idrraga et al. 2011.
Hierba.
Adventicia. Andes. 1700 m.
ANT. No evaluada.
Europa, S frica, S Australia, O
Norteamrica.
Gonzlez 127 (HUA).

Delilia Spreng.
1 especie
Delilia biflora (L.) Kuntze

Milleria biflora L.
Pruski 1997; Funk et al. 2007.
Hierba.
Nativa. Andes, Caribe, Pacfico,
V Cauca, V Magdalena. 80-1700
m.
ANT, ATL, BOL, CAS, CHO,
CUN, GUJ, HUI, MAG, NAR,
SUC, VAL. No evaluada.
Mxico a Bolivia.
Dugand 4027 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

829

AsteraCEAE

Angiospermas
Angiosperms

Dendrophorbium (Cuatrec.)
C.Jeffrey
8 especies, 3 especies endmicas
Dendrophorbium arboluco
(Cuatrec.) C.Jeffrey

Senecio arboluco Cuatrec.


Jeffrey 1992; Daz-P. &
Cuatrecasas 1999.
Arbusto.
Endmica. Andes. 2700-2800 m.
CAU. No evaluada.
Cordillera Central.
Cuatrecasas 19216 (HT: F; IT:
COL).

Dendrophorbium
balsapampae (Cuatrec.)
B.Nord.

Senecio balsapampae Cuatrec.


Jeffrey 1992.
Arbolito.
Nativa. Andes. 2600 m.
NAR. No evaluada.
S Colombia, Ecuador.
De Benavides 8773 (MO).

Dendrophorbium
chingualense (Cuatrec.)
S.Daz & Cuatrec.

Senecio chingualensis Cuatrec.


Jeffrey 1992; Daz-P. &
Cuatrecasas 1999.
Arbusto, arbolito.
Endmica. Andes. 1900-2600 m.
NAR. No evaluada.
Nudo de los Pastos.
Ewan 16212 (HT: F; IT: US).

Dendrophorbium lloense
(Sodiro) C.Jeffrey

Senecio lloensis Sodiro


Jeffrey 1992; Daz-P. &
Cuatrecasas 1999.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Andes. 1350-3800 m.
CAU, HUI, NAR. No evaluada.

830

S Colombia, Ecuador.
Garca-Barriga 13047 (COL).

Dendrophorbium
moscopanum (Cuatrec.)
C.Jeffrey

Senecio moscopanus Cuatrec.


Jeffrey 1992; Daz-P. &
Cuatrecasas 1999.
rbol.
Nativa. Andes. 2280 m.
CAU. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Cuatrecasas 23512 (HT: US; IT:
COL).

Dendrophorbium
sibundoyense (Cuatrec.)
C.Jeffrey

Senecio sibundoyensis Cuatrec.


Jeffrey 1992; Daz-P. &
Cuatrecasas 1999.
Hierba, arbusto.
Nativa. Andes. 2200-2900 m.
PUT, TOL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Cuatrecasas 11563 (HT: COL;
IT: US).

Dendrophorbium silvani
(Cuatrec.) C.Jeffrey

CAU, NAR. No evaluada.


S Colombia a Ecuador.
De Benavides 4965 (COL).

Dillandia V.A.Funk &


H.Rob.
1 especie
Dillandia perfoliata
(S.F.Blake) V.A.Funk &
H.Rob.

Liabum perfoliatum S.F.Blake,


Munnozia perfoliata (S.F.Blake)
H.Rob. & Brettell
Robinson 1983; Funk &
Robinson 2001; Funk et al. 2012.
Hierba.
Nativa. Andes. 1200-2385 m.
CAU, CHO, NAR, PUT, VAL. No
evaluada.
S Colombia a Ecuador.
Killip 7952 (HT: US; IT: NY, US).

Diplostephium Kunth
63 especies, 46 especies
endmicas

Diplostephium alveolatum
Cuatrec.

Senecio silvani Cuatrec.


Jeffrey 1992; Daz-P. &
Cuatrecasas 1999.
Subarbusto, arbusto.
Endmica. Andes. 2950 m.
CAU, VAL. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Cuatrecasas 21698 (HT: F; IT:
COL).

Cuatrecasas 1969; Vargas 2011.


Arbusto.
Endmica. Andes. 3400-4450 m.
ANT, ARA, BOY, CAL, CHO,
CUN, MET, RIS. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Cleef 8781 (COL).

Dendrophorbium
tipocochensis (Domke)
B.Nord.

Cuatrecasas 1969; Vargas 2011.


Subarbusto, arbusto.
Endmica. SN Santa Marta.
3450-4430 m.
GUJ, MAG. No evaluada.
Cuatrecasas 24557 (COL).

Senecio tipocochensis Domke


Jeffrey 1992; Daz-P. &
Cuatrecasas 1999.
Arbusto.
Nativa. Andes. 2200-2930 m.

Diplostephium anactinotum
Wedd.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AsteraCEAE

Angiosperms

Diplostephium antioquense
Cuatrec.

Cuatrecasas 1969; Vargas 2011.


Arbusto.
Endmica. Andes. 3150-3640 m.
ANT, CAU. No evaluada.
Cordillera Central.
Cuatrecasas 24226 (HT: US; IT:
MEDEL, NY, P, US).

Diplostephium apiculatum
S.F.Blake

Cuatrecasas 1969; Vargas 2011.


Arbusto.
Endmica. Andes. 3800-4160 m.
NSA, SAN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Killip 19571 (HT: US; IT: NY).

Diplostephium bicolor
S.F.Blake

Diplostephium tabanense
Cuatrec.
Cuatrecasas 1969; Vargas 2011.
Arbusto, arbolito.
Nativa. Andes. 2500-3900 m.
ANT, CAL, CAU, CUN, HUI,
NAR, PUT, QUI, RIS, TOL, VAL.
No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Garca-Barriga 18567 (COL).

Diplostephium
camargoanum Cuatrec.

Cuatrecasas 1969; Vargas 2011.


Subarbusto, arbusto.
Endmica. Andes. 2500-3100 m.
BOY, SAN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Huertas 6309 (HT: US).

Diplostephium cayambense
Cuatrec.

Cuatrecasas 1969; Vargas 2011.


Arbusto, arbolito.
Nativa. Andes. 3050-3800 m.
CAU, HUI, MET, NAR, PUT. No
evaluada.

N Andes.
Idrobo 3242 (COL).

Diplostephium
chrysotrichum S.Daz &
Restrepo

Vargas 2011.
Subarbusto.
Endmica. Andes. 3640-3710 m.
TOL. No evaluada.
Cordillera Central.
Restrepo 189 (COL).

Diplostephium cinerascens
Cuatrec.

Diplostephium violaceum var.


central Cuatrec., Diplostephium
violaceum var. puracense Cuatrec.
Cuatrecasas 1969; Vargas 2011.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Andes. 2950-4200 m.
ANT, CAL, CAU, CHO, HUI,
RIS, TOL, VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Cuatrecasas 26282 (COL).
Diplostephium cinerascens subsp.
puracense (Cuatrec.) Cuatrec.,
Diplostephium cinerascens var.
centrale Cuatrec., Diplostephium
cinerascens var. cinerascens

Diplostephium colombianum
(Cuatrec.) Cuatrec.
Piofontia colombiana Cuatrec.
Cuatrecasas 1953; Vargas 2011.
Arbusto.
Endmica. Andes. 990-4500 m.
ARA, BOY, SAN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Jaramillo 924 (COL).

Diplostephium coriaceum
Cuatrec.

Cuatrecasas 1969; Vargas 2011.


Arbusto.
Endmica. SN Santa Marta.
3100-3410 m.
MAG. No evaluada.
Barclay 6691 (COL).

Diplostephium crassifolium
Cuatrec.

Cuatrecasas 1969; Vargas 2011.


Arbusto, rbol.
Endmica. Andes. 2900-3600 m.
CES, GUJ, MAG. No evaluada.
Serrana de Perij.
Grant 10865 (HT: NA).

Diplostephium cyparissias
Wedd.

Cuatrecasas 1969; Vargas 2011.


Arbusto.
Endmica. SN Santa Marta.
3450-4000 m.
GUJ, MAG. No evaluada.
Cuatrecasas 24648 (COL).

Diplostephium dentatum
Cuatrec.

Cuatrecasas 1969; Vargas 2011.


Arbolito.
Endmica. Andes. 2800-3100 m.
NSA. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Murillo 1273 (COL).

Diplostephium ellipticum
Cuatrec.

Cuatrecasas 1969; Vargas 2011.


Arbolito.
Endmica. Andes. 2600-2750 m.
NSA. No evaluada.
N cordillera Oriental.
Cuatrecasas 12336 (COL).

Diplostephium eriophorum
Wedd.

Cuatrecasas 1969; Vargas 2011.


Arbusto.
Endmica. Andes. 3330-4800 m.
ANT, CAL, CAU, CHO, NAR,
RIS, TOL, VAL. No evaluada.
Cordillera Central.
Goudot s.n. (HT: G).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

831

AsteraCEAE

Angiospermas
Angiosperms

Diplostephium farallonense
(Cuatrec.) Cuatrec.

Diplostephium floribundum
subsp. farallonense Cuatrec.
Cuatrecasas 1969; Vargas 2011.
Arbusto.
Endmica. Andes. 3580-4000 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
HUI, NAR, PUT, QUI, RIS, TOL,
VAL. No evaluada.
Cordillera Central.
Downey 96 (?).

Diplostephium fernandezalonsoi S.Daz

Cuatrecasas 1969; Vargas 2011.


Subarbusto.
Endmica. Andes. 3250-3300 m.
HUI. No evaluada.
Cordillera Central.
Fernndez 14861 (HT: COL).

Diplostephium floribundum
(Benth.) Wedd.

Aster ochroleucus (Klatt) Kuntze,


Diplostephium ochroleucum
Klatt, Linochilus floribundus
Benth., Linochilus ochraceus Sch.
Bip.
Cuatrecasas 1969; Vargas 2011.
Arbusto.
Nativa. Andes. 2380-3860 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
HUI, NAR, PUT, QUI, RIS, TOL,
VAL. No evaluada.
N Andes.
Daz-Piedrahita 816 (COL).
Diplostephium floribundum
subsp. aequatoriense Cuatrec.,
Diplostephium floribundum
subsp. cundinamarcense
(Cuatrec.) Cuatrec.,
Diplostephium floribundum
subsp. putumayense Cuatrec.

Diplostephium fosbergii
Cuatrec.

Cuatrecasas 1969; Vargas 2011.


Arbusto, arbolito, rbol.

832

Endmica. Andes. 2970-3445 m.


HUI, MET. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Fosberg 20912 (HT: F).

Diplostephium frontinense
Cuatrec.

Cuatrecasas 1969; Vargas 2011.


Arbusto, arbolito.
Endmica. Andes. 3200-3600 m.
ANT. No evaluada.
Cordillera Occidental.
MacDougal 4424 (IT: MO).

Diplostephium glandulosum
Hieron.
Diplostephium cicatricosum
S.F.Blake, Diplostephium
spinulosum Hieron.
Cuatrecasas 1969; Vargas 2011.
Arbusto.
Nativa. Andes. 3000-4100 m.
CAU, HUI, NAR. No evaluada.
S Colombia a Ecuador.
Stebel 445b (B; LT: US).

Diplostephium glutinosum
S.F.Blake

Diplostephium subspathulatum
Cuatrec.
Cuatrecasas 1969; Vargas 2011.
Subarbusto.
Nativa. Andes. 3400-4300 m.
ARA, BOY, CES, NSA, SAN. No
evaluada.
Colombia, Ecuador.
Garca-Barriga 19748 (COL).
Diplostephium glutinosum
subsp. cocuyanum Cuatrec.,
Diplostephium glutinosum subsp.
glutinosum f. subspathulatum
Cuatrec., Diplostephium
glutinosum f. microphyllum
Cuatrec.

Diplostephium grantii
Cuatrec.

Nativa. Andes, SN Santa Marta.


2200-3450 m.
CAS, CES, GUJ, MAG, TOL. No
evaluada.
N Colombia, O Venezuela.
Grant 10791 (HT: F).

Diplostephium hartwegii
Hieron.

Diplostephium adenachaenium
S.F.Blake
Cuatrecasas 1969; Vargas 2011.
Arbusto.
Nativa. Andes. 2700-4200 m.
BOY, CAU, HUI, NAR, PUT. No
evaluada.
Colombia, Ecuador.
Gentry 30152 (COL).

Diplostephium
heterophyllum Cuatrec.

Cuatrecasas 1969; Vargas 2011.


Arbusto.
Endmica. Andes. 3100-4040 m.
CUN, MET. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Daz-Piedrahita 304 (COL).

Diplostephium huertasii
Cuatrec.

Cuatrecasas 1969; Vargas 2011.


Arbusto.
Endmica. Andes. 2850-3450 m.
BOY, CAS, CAU, CUN, MET. No
evaluada.
Cordillera Oriental.
Daz-Piedrahita 2723 (COL).

Diplostephium inesianum
Cuatrec.

Cuatrecasas 1969; Vargas 2011.


Arbusto.
Endmica. SN Santa Marta.
3140-4500 m.
CES, MAG. No evaluada.
Barclay 6546 (COL).

Cuatrecasas 1969; Vargas 2011.


Arbusto, arbolito, rbol.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AsteraCEAE

Angiosperms

Diplostephium jaramilloi
Cuatrec.

Cuatrecasas 1969; Vargas 2011.


Arbusto.
Endmica. Andes. 2000-2900 m.
BOY. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Cuatrecasas 28667 (HT: US; IT:
COL).

Diplostephium jenesanum
S.Daz & Morales-P.

Vargas 2011.
Arbolito.
Endmica. Andes. 2500 m.
BOY. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Rojas 14 (HT: UPTC; IT: COL).

Diplostephium juajibioyi
Cuatrec.

Cuatrecasas 1969; Vargas 2011.


Arbusto.
Endmica. Andes. 3530-3900 m.
ARA, BOY, CUN, SAN. No
evaluada.
Cordillera Oriental.
Barclay 10388 (HT: US; IT: MO).
Diplostephium juajibioyi subsp.
leucopappum Cuatrec.

Diplostephium julianii
Cuatrec.

Cuatrecasas 1969; Vargas 2011.


Arbusto.
Nativa. Andes? 2750-2950 m.
NSA? No evaluada.
N Colombia, O Venezuela.
Nota: esperada; recolectada en
Venezuela, cerca de la frontera.
A veces errneamente escrito
juliani / expected; collected in
Venezuela, near the border;
sometimes misspelled juliani.

Diplostephium lacunosum
Cuatrec.

Cuatrecasas 1969; Vargas 2011.


Arbusto.

Endmica. Andes. 3800-4300 m.


ARA, BOY. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Cuatrecasas 1443 (HT: F).

Endmica. Andes. 2770 m.


NSA. No evaluada.
N cordillera Oriental.
Cuatrecasas 10238 (COL).

Diplostephium leiocladum
S.F.Blake

Diplostephium ocanense
Cuatrec.

Cuatrecasas 1969; Vargas 2011.


Arbusto.
Endmica. Andes. 3300-3500 m.
CAL. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Pennell 10531 (US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Diplostephium micradenium
S.F.Blake
Cuatrecasas 1969; Vargas 2011.
Arbusto.
Endmica. Andes. 3500 m.
CAL, RIS. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Torres 1655 (COL).

Diplostephium mutiscuanum
Cuatrec.
Cuatrecasas 1969; Vargas 2011.
Arbusto.
Endmica. Andes. 2000-3400 m.
CAL, NSA. No evaluada.
N cordillera Oriental.
Killip 19708 (HT: US; IT: A,
GH).

Diplostephium nevadense
Cuatrec.

Cuatrecasas 1969; Vargas 2011.


Subarbusto.
Endmica. SN Santa Marta.
3260-4700 m.
MAG. No evaluada.
Cuatrecasas 24440 (COL).

Diplostephium oblongifolium
Cuatrec.
Cuatrecasas 1969; Vargas 2011.
Arbolito.

Cuatrecasas 1969; Vargas 2011.


Arbusto.
Endmica. Andes. 3300-3500 m.
NSA. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Kalbreyer 1199 (K).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Diplostephium ochraceum
(Kunth) Nees

Aster ochraceus Kunth,


Diplostephium denticulatum
S.F.Blake, Tetramolopium
ochraceum (Kunth) DC.
Cuatrecasas 1969; Vargas 2011.
Arbusto, rbol.
Endmica. Andes. 2650-3950 m.
ANT, BOY, CUN, MET, SAN,
TOL, VAL. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Cuatrecasas 6705 (COL).

Diplostephium parvifolium
S.F.Blake

Diplostephium microphyllum
(Sch.Bip.) Wedd., Linochilus
microphyllus Sch.Bip.
Cuatrecasas 1969; Vargas 2011.
Subarbusto, arbusto.
Endmica. SN Santa Marta.
3000-4500 m.
CES, GUJ, MAG. No evaluada.
Barclay 7053 (COL).

Diplostephium perijaense
S.Daz & G.P.Mndez

Vargas 2011.
Arbolito.
Endmica. Andes. 2200-3012 m.
CES, GUJ. No evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

833

AsteraCEAE

Angiospermas
Angiosperms

Serrana de Perij.
Rangel 11212 (HT: COL).

N Andes.
Ariste-Joseph A233 (HT: US).

Diplostephium phylicoides
(Kunth) Wedd.

Diplostephium
rhododendroides Hieron.

Aster crassifolius Klatt, Aster


phylicoides Kunth, Diplostephium
umbelliferum S.F.Blake,
Linochilus phylicoides Sch.Bip.,
Tetramolopium phylicoides DC.
Cuatrecasas 1969; Vargas 2011.
Arbusto.
Endmica. Andes. 2120-3800 m.
BOY, CUN, MAG, MET. No
evaluada.
Cordillera Oriental.
Garca-Barriga 8114 (COL).

Diplostephium pittieri
Cuatrec.

Cuatrecasas 1969; Vargas 2011.


Arbolito.
Endmica. Andes. 3280-3600 m.
CAU, HUI, TOL, VAL. No
evaluada.
Cordillera Central.
Cuatrecasas 26327 (COL).

Diplostephium rangelii
Cuatrec.

Cuatrecasas 1969; Vargas 2011.


Arbusto.
Endmica. Andes. 3850 m.
MAG. No evaluada.
Rangel 994 (IT: COL).

Diplostephium revolutum
S.F.Blake

Diplostephium revolutum
var. longifolium Cuatrec.,
Diplostephium revolutum var.
macrocephalum Cuatrec.,
Diplostephium revolutum var.
rubrum Cuatrec.
Cuatrecasas 1969; Vargas 2011.
Arbusto, rbol.
Nativa. Andes. 2551-4200 m.
ANT, BOY, CAL, CUN, MAG,
MET, NSA, QUI, SAN. No
evaluada.

834

Diplostephium cochense Cuatrec.


Cuatrecasas 1969; Vargas 2011.
Arbusto, arbolito.
Nativa. Andes. 3000-4000 m.
NAR, PUT, VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Cuatrecasas 11755 (COL).

Diplostephium rhomboidale
Cuatrec.
Cuatrecasas 1969; Vargas 2011.
Arbusto, arbolito.
Nativa. Andes. 3400-4415 m.
ARA, BOY, CUN, HUI. No
evaluada.
Colombia, Ecuador.
Cleef 9986 (COL).
Diplostephium rhomboidale var.
pauciflorum Cuatrec.

Diplostephium ritterbushii
Cuatrec.

Cuatrecasas 1969; Vargas 2011.


Arbusto.
Endmica. Andes. 4200-4300 m.
HUI. No evaluada.
Cordillera Central.
Ritterbush s.n. (HT: US).

Diplostephium romeroi
Cuatrec.

Cuatrecasas 1969; Vargas 2011.


Arbusto.
Endmica. SN Santa Marta.
3140-3440 m.
MAG. No evaluada.
Barclay 6775 (COL).

Diplostephium
rosmarinifolium (Benth.)
Wedd.

Diplostephium baccharideum
S.F.Blake, Diplostephium

rosmarinifolius var. baccharideum


(S.F.Blake) Cuatrec., Linochilus
rosmarinifolius Benth.
Cuatrecasas 1969; Vargas 2011.
rbol.
Nativa. Andes. 2000-3900 m.
ANT, BOY, CES, CHO, CUN,
GUJ, MAG, MET, NSA, SAN,
TOL, VAL. No evaluada.
N Andes.
Cuatrecasas 13629 (COL).

Diplostephium rupestre
(Kunth) Wedd.

Aster pichinchensis Nees, Aster


rupestris Kunth, Diplostephium
mutisii Cuatrec., Tetramolopium
rupestre Nees
Cuatrecasas 1969; Vargas 2011.
Hierba, arbolito, rbol.
Nativa. Andes. 3200-4500 m.
ANT, CAL, CAU, CHO, HUI,
MET, NAR, RIS, TOL, VAL. No
evaluada.
N Andes.
Cuatrecasas 9287 (COL).

Diplostephium santamartae
Cuatrec.
Cuatrecasas 1969; Vargas 2011.
rbol.
Endmica. SN Santa Marta.
3000-3450 m.
MAG. No evaluada.
Rangel 928 (HT: COL).

Diplostephium saxatile
Cuatrec.

Cuatrecasas 1969; Vargas 2011.


Arbusto, arbolito.
Endmica. Andes. 3770-4050 m.
CES, MAG. No evaluada.
Rangel 3850 (COL).

Diplostephium schultzii
Wedd.

Diplostephium lehmannianum
(Hieron.) Hieron., Diplostephium
pleistogynum S.F.Blake,

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AsteraCEAE

Angiosperms

Diplostephium pleistogynum var.


orientale Cuatrec., Diplostephium
subincisum Cuatrec., Linochilus
jodopappus Wedd.
Cuatrecasas 1969; Vargas 2011.
Arbusto.
Nativa. Andes. 2740-4800 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CHO,
CUN, HUI, MET, NAR, RIS,
TOL, VAL. No evaluada.
N Andes.
Jaramillo 6250 (COL).
Diplostephium schultzii var.
lehmannianum f. subincisum
(Cuatrec.) Cuatrec.,
Diplostephium schultzii var.
lehmannianum Hieron.,
Diplostephium schultzii var.
orientale (Cuatrec.) Cuatrec.,
Diplostephium schultzii var.
schultzii

Diplostephium spinulosum
Wedd.

Cuatrecasas 1969; Vargas 2011.


Arbusto.
Nativa. Andes. 3000-3530 m.
CAU, NAR. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Cleef 527 (COL).

Diplostephium tachirense
V.M.Badillo

Cuatrecasas 1969; Vargas 2011.


Arbusto.
Nativa. Andes? 2300-3200 m.
NSA? No evaluada.
N cordillera Oriental a cordillera
de Mrida.
Nota: esperada; recolectada en
el lado venezolano del pramo
de Tam / expected; collected in
the Venezuelan side of Pramo
de Tam.

Diplostephium tamanum
Cuatrec.

Cuatrecasas 1969; Vargas 2011.


Arbolito.

Endmica. Andes. 3000-3200 m.


NSA, SAN. No evaluada.
N cordillera Oriental.
Cuatrecasas 12710 (COL).

Diplostephium tenuifolium
Cuatrec.

Cuatrecasas 1969; Vargas 2011.


Arbolito, rbol.
Endmica. Andes. 2200-3900 m.
BOY, CES, CUN, GUJ, MET,
SAN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Jaramillo 863 (COL).

Diplostephium tergocanum
Cuatrec.

Cuatrecasas 1969; Vargas 2011.


Arbusto.
Endmica. Andes, SN Santa
Marta. 3770-3840 m.
MAG. No evaluada.
Barclay 6752 (MO).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Diplostephium tolimense
Cuatrec.

Diplostephium boyacense
Cuatrec.
Cuatrecasas 1969; Vargas 2011.
Arbusto, arbolito.
Endmica. Andes. 3070-4000 m.
BOY, CAL, CHO, CUN, SAN,
TOL, VAL. No evaluada.
Cordillera Central.
Cuatrecasas 2884 (T: MA).

Diplostephium violaceum
Cuatrec.

Cuatrecasas 1969; Vargas 2011.


Arbusto.
Endmica. Andes. 3400-3700 m.
CAL. No evaluada.
Cordillera Central.
Barclay 6302 (COL).

Diplostephium weddellii
S.F.Blake

Diplostephium sessiliflorum
Wedd.
Cuatrecasas 1969; Vargas 2011.
Arbusto.
Endmica. SN Santa Marta.
3100-4400 m.
GUJ, MAG. No evaluada.
Rangel 990 (COL).

Dipterocypsela S.F.Blake
1 especie, 1 especie endmica
Dipterocypsela succulenta
S.F.Blake

Robinson 1999.
Hierba, arbusto.
Endmica. Caribe. 150 m.
MAG. No evaluada.
Haught 3796 (IT: COL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Dorobaea Cass.
1 especie
Dorobaea pimpinellifolia
(Kunth) B.Nord.

Senecio nubigenus Kunth, Senecio


pimpinellifolius Kunth
Nordenstam 1978; Nordenstam
& Pruski 1995.
Hierba.
Nativa. Andes. 2910-4200 m.
CAU, NAR. No evaluada.
Colombia a Per.
Idrobo 3713 (COL).

Dresslerothamnus H.Rob.
1 especie, 1 especie endmica
Dresslerothamnus gentryi
H.Rob.
Daz-P. & Cuatrecasas 1999.
Trepadora.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

835

AsteraCEAE

Angiospermas
Angiosperms

Endmica. Pacfico. 40-65 m.


VAL. No evaluada.
Gentry 55603 (HT: US; IT: MO).

Dyssodia Cav.
1 especie
Dyssodia porophyllum (Cav.)
Cav.
Pteronia porophyllum Cav.
Strother 1969.
Hierba.
Nativa. Andes. 1045-2000 m.
BOY. No evaluada.
Mxico a N Suramrica.
Cuatrecasas 9829 (COL).
Dyssodia porophyllum subsp.
cancellata (Cass.) Strother

Eclipta L.
2 especies, 1 especie endmica
Eclipta leiocarpa Cuatrec.

Verbesina prostrata L.
Cuatrecasas 1954a.
Hierba.
Endmica. Andes. 1400-1500 m.
CUN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Cuatrecasas 8255 (IT: COL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Eclipta prostrata (L.) L.

Eclipta alba (L.) Hassk.


Strother 1999.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, V Cauca, V Magdalena.
0-1900 m.
AMA, ANT, ATL, BOL, BOY,
CAL, CAS, CAU, CES, CHO,
CR, CUN, GUI, GUJ, HUI,
MAG, MET, NAR, NSA, PUT,
QUI, SAP, SAN, SUC, TOL,
VAL. No evaluada.
Estados Unidos a Argentina.
Lozano 2910 (COL).

836

Egletes Cass.
4 especies, 2 especies endmicas
Egletes prostrata (Sw.)
Kuntze

Funk et al. 2007.


Hierba.
Nativa. Caribe. 0-857 m.
GUJ, MAG. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Antillas
Menores.
Forero 9981 (COL).

Egletes repens Shinners

Pruski 1997.
Hierba.
Endmica. Orinoquia. 130 m.
CAS, MET. No evaluada.
E Colombia, Venezuela.
Cuatrecasas 3922 (COL).

Egletes tenuifolia Cuatrec.


Cuatrecasas 1969.
Hierba.
Endmica. Caribe. 30 m.
BOL. No evaluada.
Bechara 19 (COL).

Egletes viscosa (L.) Less.

Cotula viscosa L., Platystephium


graveolens Gardner
Pruski 1997.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Orinoquia.
140-150 m.
AMA, BOY, CAS, GUJ. No
evaluada.
Mxico a N Argentina.
Duque-Jaramillo 2482 (COL).

Eirmocephala H.Rob.
1 especie
Eirmocephala brachiata
H.Rob.
Cacalia brachiata Kuntze,
Vernonia brachiata Benth.,
Vernonia brachiata Oerst.,

Vernonia brachiata rsted,


Vernonia dichotoma Sch.Bip.,
Vernonia secundiflora Sch.Bip.
Robinson 1999.
Arbusto.
Nativa. Andes, Orinoquia. 1002200 m.
ANT, BOY, CAL, CAQ, CAS,
CAU, CUN, HUI, MET, NSA,
SAN, VAL. No evaluada.
Centroamrica a N Suramrica.
Duque-Jaramillo 4344 (COL).

Elaphandra Strother
5 especies, 2 especies endmicas
Elaphandra archeri (H.Rob.
& Brettell) H.Rob.

Aspilia archeri H.Rob. & Brettell


Robinson 1992; Idrraga et al.
2011.
Arbusto.
Endmica. Andes, Pacfico. 802650 m.
ANT, CHO, RIS. No evaluada.
Archer 2173 (HT: US).

Elaphandra lehmannii
(Hieron.) Pruski

Aspilia lehmannii Hieron.,


Wedelia lehmannii (Hieron.)
B.L.Turner
Pruski 1996.
Subarbusto, trepadora.
Nativa. Andes, V Magdalena.
500-2700 m.
ANT, CAU, CHO, CUN, MET,
NAR, QUI, RIS, SAN, TOL,
VAL. No evaluada.
N Andes.
Cleef 10672 (COL).

Elaphandra macrolepis
(S.F.Blake) H.Rob.

Aspilia macrolepis S.F.Blake


Blake 1924a; Robinson 1992.
Hierba.
Endmica. Andes. 1310 m.
ANT, CAU. No evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AsteraCEAE

Angiosperms

Cordillera Central.
Pittier 893 (HT: US).

Elaphandra patentipilis
(S.F.Blake) Pruski &
G.P.Mndez

Aspilia patentipilis S.F.Blake


Blake 1924a.
Arbusto.
Nativa. Andes, V Cauca, V
Magdalena. 320-2850 m.
ANT, BOY, CHO, CUN, NAR,
NSA, QUI, RIS, SAN, TOL, VAL.
No evaluada.
N Andes.
Pennell 3229 (HT: US; IT: NY).

Elaphandra quinquenervis
(S.F.Blake) H.Rob.

Aspilia quinquenervis S.F.Blake


Blake 1928.
Hierba, arbusto, liana.
Nativa. Andes. 1150-3000 m.
ANT, CAL, CAU, CHO, CUN,
HUI, NAR, QUI, RIS, SAN,
TOL, VAL. No evaluada.
N Andes.
Lehmann s.n. (HT: K).

Elephantopus L.
2 especies
Elephantopus mollis Kunth

Elephantopus pilosus Philipson,


Elephantopus sericeus Graham,
Elephantopus serratus Blanco
Robinson 1999.
Arbusto.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Orinoquia, Pacfico.
0-2500 m.
AMA, ANT, BOL, BOY, CAL,
CAS, CAU, CES, CHO, CUN,
HUI, MAG, MET, NAR, NSA,
QUI, RIS, SAN, TOL, VAL, VAU,
VIC. No evaluada.
SE Estados Unidos a Uruguay,
CO frica, Madagascar, E Asia,
Papua-Nueva Guinea.
Idrobo 5601 (COL).

Elephantopus tomentosus L.

Elephantopus bodinieri Gagnep.,


Elephantopus nudicaulis Elliott,
Elephantopus virgatus Desv.
Robinson 1999.
Hierba.
Nativa. Andes, V Magdalena.
152-1780 m.
AMA, CAQ, CUN, MAG, MET.
No evaluada.
SE Estados Unidos a Mxico.
Garca-Barriga 7002 (COL).

Eleutheranthera Poit.
2 especies
Eleutheranthera ruderalis
(Sw.) Sch.Bip.

Melampodium ruderale Sw.


Funk et al. 2007.
Hierba.
Nativa. Andes, Islas Caribeas,
Caribe, Orinoquia, Pacfico, V
Cauca, V Magdalena. 100-2400
m.
ANT, ATL, BOL, BOY, CAS,
CAU, CES, CHO, CUN, HUI,
MAG, MET, SAP, TOL, VAL. No
evaluada.
Centroamrica, Colombia,
Venezuela, O frica, N Australia.
Haught 2297 (COL).

Eleutheranthera tenella
(Kunth) H.Rob.

Aspilia tenella (Kunth) S.F.Blake


Robinson 1992.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Andes, Caribe, V Cauca,
V Magdalena. 40-2000 m.
ANT, ATL, BOY, CAL, CUN,
GUJ, HUI, NSA, TOL, VAL. No
evaluada.
N Andes.
Humboldt s.n. (HT: P).

Emilia Cass.

Emilia coccinea (Sims)


G.Don

Emilia sagittata DC.


Nicolson 1980.
Hierba.
Adventicia. Andes, Orinoquia, V
Magdalena. 350-3000 m.
ANT, CAQ, CAS, CAU, CHO,
CUN, GUV, HUI, MET, NAR,
NSA, QUI, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Pantropical.
Fernndez-Alonso 4857 (COL).

Emilia fosbergii Nicolson

Pruski 1997.
Hierba.
Adventicia. Andes. 350-1600 m.
ANT, BOL, BOY, CAL, GUI,
VAL. No evaluada.
Subosmopolita.
Gutirrez 507 (COL).

Emilia sonchifolia (L.) DC.

Cacalia sonchifolia L.
Funk et al. 2007.
Hierba.
Adventicia. Andes, Caribe, V
Cauca, V Magdalena. 0-1800 m.
ANT, CAL, CAQ, CAS, CAU,
CHO, CUN, HUI, MAG, MET,
NAR, NSA, PUT, QUI, SAP,
SAN, TOL, VAL. No evaluada.
Subcosmopolita.
Daz-Piedrahita 4402 (COL).

Enydra Lour.
1 especie
Enydra fluctuans DC.

Enydra anagallis Gardner


Hierba.
Adventicia. Caribe. 30 m.
BOL, CR. No evaluada.
Nativa de Asia.
Bechara-Zainn s.n. (COL).

3 especies

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

837

AsteraCEAE

Angiospermas
Angiosperms

Erato DC.
2 especies
Erato polymnioides DC.

Liabum pallatangense Hieron.,


Munnozia polymnioides (DC.)
H.Rob. & Brettell
Moran & Funk 2006; Funk et al.
2012.
Hierba, subarbusto, arbusto,
arbolito.
Nativa. Andes. 2000-2150 m.
CAQ, NAR. No evaluada.
Colombia a Per.
Stuessey 4861 (COL).

Erato vulcanica (Klatt)


H.Rob.

Liabum anatinum Benoist,


Liabum insigne V.M.Badillo,
Munnozia anatina (Benoist)
H.Rob. & Brettell, Munnozia
vulcanica (Klatt) H.Rob. &
Brettell
Robinson 1983; Moran & Funk
2006.
Hierba, arbusto.
Nativa. Andes. 1500-3100 m.
ANT, BOY, CAL, CAQ, CAU,
CHO, CUN, GUJ, HUI, NAR,
PUT, QUI, RIS, SAN, SUC, TOL,
VAL. No evaluada.
N Suramrica.
Cuatrecasas 11591 (COL).

Erechtites Raf.
2 especies
Erechtites hieraciifolius (L.)
DC.

Senecio hieraciifolius L.
Pruski 1997; Daz-P. &
Cuatrecasas 1999.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Orinoquia, Pacfico, V Cauca, V
Magdalena. 0-2700 m.
AMA, ANT, BOY, CAQ, CAS,
CAU, CHO, CUN, GUJ, HUI,

838

MAG, MET, NAR, NSA, PUT,


RIS, SAN, TOL, VAL, VAU, VIC.
No evaluada.
Norteamrica a SE Brasil.
Forero 5411 (COL).

Erechtites valerianifolius
(Wolf) DC.

Daz-P. & Cuatrecasas 1999.


Hierba.
Nativa. Andes, V Cauca. 4003400 m.
ANT, BOY, CAL, CAQ, CAU,
CHO, CUN, HUI, MAG, MET,
NAR, NSA, PUT, QUI, RIS,
SAN, TOL, VAL. No evaluada.
Suramrica.
Cuatrecasas 9055 (COL).

Ericentrodea S.F.Blake &


Sherff
2 especies, 1 especie endmica
Ericentrodea corazonensis
(Hieron.) S.F.Blake & Sherff
Ericentrodea corazonensis var.
cuatrecasasii (Sherff) I Chung
Robinson 1993.
Hierba.
Nativa. Andes. 2700-3100 m.
CAU. No evaluada.
S Colombia a Ecuador.
Prez-Arbelez 5944 (COL).

Ericentrodea ramirezii
H.Rob. & S.Daz

Robinson 1993.
Hierba.
Endmica. Andes. 2900-3200 m.
NAR. No evaluada.
Nudo de los Pastos.
Ramrez 4584 (HT: COL; IT:
US).

Erigeron L.
4 especies

Erigeron chionophilus Wedd.

Luteyn 1999.
Hierba.
Nativa. Andes. 2800-4700 m.
ANT, ARA, BOY, CAL, CUN,
MET, NSA, RIS, SAN, TOL. No
evaluada.
N Andes.
Daz-Piedrahita 2596 (COL).
Erigeron chionophilus var.
leptophyllus Cuatrec.

Erigeron ecuadoriensis
Hieron.

Erigeron spathulatus Wedd.,


Erigeron weddellianus Hieron.,
Erigeron weddellianus var.
rosuloides Cuatrec.
Cuatrecasas 1969.
Hierba.
Nativa. Andes. 2910-4050 m.
ARA, BOY, CAL, CAU, RIS,
SAN, TOL, VAL. No evaluada.
N Andes.
Idrobo 3693 (COL).

Erigeron karvinskianus DC.

Erigeron deamii B.L.Rob.,


Erigeron mucronatus DC.,
Erigeron pacayensis Greenm.,
Erigeron trilobus Sond., Erigeron
tripartitus S.F.Blake
Nesom & Boufford 1990.
Hierba.
Adventicia. Andes. 1500-3150 m.
ANT, BOY, CAL, CUN, NSA,
QUI, SAN, TOL. No evaluada.
Nativa de Mxico; naturalizada
alrededor del mundo.
Stuessy 5534 (COL).

Erigeron raphaelis Cuatrec.

Luteyn 1999.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
3100-3700 m.
CES, MAG. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Rangel 962 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AsteraCEAE

Angiosperms

Nota: Andes solo en Perij /


Andes only in Perij.

Espeletia Bonpl.
60 especies, 55 especies
endmicas
Espeletia annemariana
Cuatrec.

Cuatrecasas 1976; Diazgranados


2012; Cuatrecasas 2013.
Hierba, arbusto.
Endmica. Andes. 3100-4000 m.
BOY, SAN. Casi Amenazada
(Garca et al. 2005).
Cordillera Oriental.
Cleef 9296 (HT: US; IT: COL, U).
Espeletia annemariana var.
rupicola Cuatrec.

Espeletia arbelaezii Cuatrec.

Cuatrecasas 1976; Diazgranados


2012; Cuatrecasas 2013.
Hierba, arbusto.
Endmica. Andes. 3000-3300 m.
BOY. En Peligro (Garca et al.
2005).
Cordillera Oriental.
Cuatrecasas 1964 (HT: COL).

Espeletia argentea Humb. &


Bonpl.

Espeletia phaneractis (S.F.Blake)


A.C.Sm.
Cuatrecasas 1976; Diazgranados
2012; Cuatrecasas 2013.
Hierba, arbusto.
Endmica. Andes. 2600-3800 m.
BOY, CAL, CES, CUN, MET,
SAN. Preocupacin Menor
(Garca et al. 2005).
Cordillera Oriental.
Cuatrecasas 10476 (COL).
Espeletia argentea f. phaneractis
(S.F.Blake) Cuatrec.

Espeletia ariana Rodr.Cabeza & S.Daz

Espeletia brachyaxiantha
S.Daz

Espeletia azucarina Cuatrec.

Espeletia brassicoidea
Cuatrec.

Daz-P. et al. 2006; Diazgranados


2012; Cuatrecasas 2013.
Hierba, arbusto.
Endmica. Andes. 3600 m.
BOY. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Rodrguez-Cabeza 1454 (HT:
COL; IT: UIS).

Cuatrecasas 1976; Diazgranados


2012; Cuatrecasas 2013.
Hierba, arbusto.
Endmica. Andes. 4000 m.
BOY. Vulnerable (Garca et al.
2005).
Cordillera Oriental.
Cleef 9835 (HT: US; IT: COL, U).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Espeletia barclayana
Cuatrec.

Cuatrecasas 1976; Diazgranados


2012; Cuatrecasas 2013.
Hierba, arbusto.
Endmica. Andes. 3100-3785 m.
BOY, CUN. Preocupacin Menor
(Garca et al. 2005).
Cordillera Oriental.
Cleef 4174 (HT: US; IT: COL, U).

Espeletia boyacensis Cuatrec.


Espeletia phaneractis subsp.
boyacensis Cuatrec.
Cuatrecasas 1976; Diazgranados
2012; Cuatrecasas 2013.
Hierba, arbusto.
Endmica. Andes. 2345-3900 m.
BOY, CUN, MAG, SAN.
Preocupacin Menor (Garca et
al. 2005).
Cordillera Oriental.
Cuatrecasas 27795 (T: COL, US).

Cuatrecasas 1976; Diazgranados


2012; Cuatrecasas 2013.
Hierba, arbusto.
Endmica. Andes. 3400-3900 m.
BOY, SAN. En Peligro (Garca et
al. 2005).
Cordillera Oriental.
Cleef 2326 (HT: COL).

Espeletia brassicoidea f. constricta


Cuatrec., Espeletia brassicoidea f.
minorifolia Cuatrec.
Cuatrecasas 1976; Diazgranados
2012; Cuatrecasas 2013.
Hierba, arbusto.
Nativa. Andes. 2500-3600 m.
NSA, SAN. En Peligro (Garca et
al. 2005).
Colombia, Venezuela.
Cuatrecasas 10096 (HT: COL; IT:
COL, US).
Espeletia brassicoidea subsp.
angusta Cuatrec., Espeletia
brassicoidea subsp. constricta
(Cuatrec.) Cuatrec.

Espeletia cabrerensis
Cuatrec.

Cuatrecasas 1976; Diazgranados


2012; Cuatrecasas 2013.
Hierba, arbusto.
Endmica. Andes. 3200 m.
CUN. Vulnerable (Garca et al.
2005).
Cordillera Oriental.
Uribe-Uribe 6400 (HT: US; IT:
COL).

Espeletia cachaluensis Rodr.Cabeza & S.Daz


Daz-P. & Rodrguez-Cabeza
2008; Diazgranados 2012;
Cuatrecasas 2013.
Hierba, arbusto.
Endmica. Andes. 3744 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

839

AsteraCEAE

Angiospermas
Angiosperms

SAN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Rodrguez-Cabeza 1897 (HT:
COL; IS: COL, UIS).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Espeletia canescens A.C.Sm.

Cuatrecasas 1976; Diazgranados


2012; Cuatrecasas 2013.
Arbusto.
Endmica. Andes. 3800-4200 m.
BOY, NSA. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Killip 18624 (HT: NY; IT: GH,
PH, US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Espeletia cayetana (Cuatrec.)


Cuatrec.
Espeletia grandiflora var.
cayetana Cuatrec.
Cuatrecasas 1976; Diazgranados
2012; Cuatrecasas 2013.
Hierba, arbusto.
Endmica. Andes. 3500-3785 m.
ANT, BOY, CUN. En Peligro
(Garca et al. 2005).
Cordillera Oriental.
Cleef 6508. (HT: US; IT: COL,
HPUJ, NY, U, US).

Espeletia chocontana
Cuatrec.

Cuatrecasas 1976; Diazgranados


2012; Cuatrecasas 2013.
Hierba, arbusto.
Endmica. Andes. 2760-3700 m.
ARA, BOY, CUN. En Peligro
(Garca et al. 2005).
Cordillera Oriental.
Cuatrecasas 9646 (COL).

Espeletia chontalensis Rodr.Cabeza & S.Daz


Daz-P. & Rodrguez-Cabeza
2008; Diazgranados 2012;
Cuatrecasas 2013.

840

Hierba, arbusto.
Endmica. Andes. 3744 m.
BOY, SAN. Vulnerable (Garca et
al. 2005).
Cordillera Oriental.
Rodrguez-Cabeza 1874 (HT:
COL; IT: COL, UIS).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Espeletia cleefii Cuatrec.

Cuatrecasas 1976; Diazgranados


2012; Cuatrecasas 2013.
Arbusto.
Endmica. Andes. 3500-4300 m.
ARA, BOY. Casi Amenazada
(Garca et al. 2005).
Cordillera Oriental.
Cleef 5922 (HT: US; IT: COL, U).

Espeletia congestiflora
Cuatrec.

Cuatrecasas 1976; Diazgranados


2012; Cuatrecasas 2013.
Hierba, arbusto.
Endmica. Andes. 2500-4000 m.
BOY, CUN, NSA, SAN.
Preocupacin Menor (Garca et
al. 2005).
Cordillera Oriental.
Cuatrecasas 10366 (HT: COL, IT:
F, P, US).

Espeletia conglomerata
A.C.Sm.

Espeletia brassicoidea f. contracta


Cuatrec.
Cuatrecasas 1976; Diazgranados
2012; Cuatrecasas 2013.
Hierba, arbusto.
Nativa. Andes. 2850-4160 m.
BOY, NSA, SAN. En Peligro
(Garca et al. 2005).
Colombia, Venezuela.
Barclay 10375 (COL).
Espeletia conglomerata var.
macroclada Cuatrec., Espeletia
conglomerata var. pedunculata
Cuatrec.

Espeletia curialensis Cuatrec.


Cuatrecasas 1976; Diazgranados
2012; Cuatrecasas 2013.
Hierba, arbusto.
Endmica. Andes. 2900-3650 m.
ARA, BOY, CAS. Casi
Amenazada (Garca et al. 2005).
Cordillera Oriental.
Cuatrecasas 27790 (HT: US; IT:
COL).
Espeletia curialensis var. exigua
Rodrguez-Cabeza & S.Daz

Espeletia discoidea Cuatrec.

Cuatrecasas 1976; Diazgranados


2012; Cuatrecasas 2013.
Hierba, arbusto.
Endmica. Andes. 3200-3910 m.
BOY, SAN. En Peligro (Garca et
al. 2005).
Cordillera Oriental.
Cuatrecasas 10358 (HT: COL; IT:
COL, F, P, US).
Espeletia discoidea var. brevis
Cuatrec.

Espeletia dugandii Cuatrec.

Cuatrecasas 1976; Diazgranados


2012; Cuatrecasas 2013.
Hierba, arbusto.
Endmica. Andes. 3100-3400 m.
SAN. En Peligro Crtico (Garca
et al. 2005).
Cordillera Oriental.
Cuatrecasas 9889 (HT: COL; IT:
F, US).

Espeletia episcopalis Rodr.Cabeza & S.Daz

Daz-P. et al. 2006; Diazgranados


2012; Cuatrecasas 2013.
Hierba, arbusto.
Endmica. Andes. 3700 m.
BOY, CAS. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Rodrguez-Cabeza 1498 (HT:
COL; IT: UIS).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AsteraCEAE

Angiosperms

Espeletia estanislana
Cuatrec.

Cuatrecasas 1976; Diazgranados


2012; Cuatrecasas 2013.
Hierba, arbusto.
Endmica. Andes. 3200-4100 m.
NSA, SAN. En Peligro (Garca et
al. 2005).
Cordillera Oriental.
Miguel s.n. (HT: US).

Espeletia formosa S.Daz &


Rodr.-Cabeza

Daz-P. et al. 2006; Diazgranados


2012; Cuatrecasas 2013.
Hierba, arbusto.
Endmica. Andes. 3414 m.
BOY. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Rodrguez-Cabeza 1407 (HT:
COL; IT: COL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Espeletia frontinoensis
Cuatrec.

Cuatrecasas 1976; Diazgranados


2012; Cuatrecasas 2013.
Arbusto.
Endmica. Andes. 3000-3700 m.
ANT, CHO, RIS, VAL.
Preocupacin Menor (Garca et
al. 2005).
Cordillera Occidental.
Boeke 234 (HT: US; IT: NY).

Espeletia grandiflora Humb.


& Bonpl.

Espeletia grandiflora var.


boyacana Cuatrec., Espeletia
grandiflora var. subnivalis
Cuatrec., Espeletia grandiflora f.
longiligulata Cuatrec., Espeletia
grandiflora f. multiflora Cuatrec.,
Espeletia grandiflora f. reducta
Cuatrec.
Cuatrecasas 1976; Diazgranados
2012; Cuatrecasas 2013.
Hierba, arbusto.

Endmica. Andes. 2120-4100 m.


ANT, BOY, CUN, MET, SAN.
Preocupacin Menor (Garca et
al. 2005).
Cordillera Oriental.
Humboldt s.n. (HT: P; IT: P).
Espeletia grandiflora subsp.
boyacana (Cuatrec.) Cuatrec.,
Espeletia grandiflora subsp.
subnivalis (Cuatrec.) Cuatrec.,
Espeletia grandiflora var.
attenuata Cuatrec.

Espeletia hartwegiana Sch.


Bip.

Espeletia centroandina Cuatrec.,


Espeletia grandiflora var.
hartwegiana (Cuatrec.) Benoist
Cuatrecasas 1976; Diazgranados
2012; Cuatrecasas 2013.
Arbusto, arbolito.
Endmica. Andes. 2370-4500 m.
ANT, CAL, CAU, HUI, NAR,
PUT, QUI, RIS, SAN, TOL, VAL.
Preocupacin Menor (Garca et
al. 2005).
Cordillera Central.
Hartweg 1137 (LT: G; IT: P, FI, G,
K, LE, W).
Espeletia hartwegiana subsp.
barragensis Cuatrec., Espeletia
hartwegiana subsp. centroandina
Cuatrec., Espeletia hartwegiana
var. morarum Cuatrec., Espeletia
hartwegiana var. vegasana
Cuatrec.

Espeletia idroboi Cuatrec.

Cuatrecasas 1976; Diazgranados


2012; Cuatrecasas 2013.
Hierba, arbusto.
Endmica. Andes. 2910-3470 m.
CAU, HUI. En Peligro (Garca et
al. 2005).
Cordillera Central.
Idrobo 3212 (HT: COL; IT: P).

Espeletia incana Cuatrec.

Cuatrecasas 1976; Diazgranados


2012; Cuatrecasas 2013.

Hierba, arbusto.
Endmica. Andes. 2900-3900 m.
BOY, SAN. Vulnerable (Garca et
al. 2005).
Cordillera Oriental.
Cuatrecasas 10430 (HT: COL; IT:
COL, F, P, US).
Espeletia incana f. prolificens
Cuatrec.

Espeletia jaramilloi S.Daz

Cuatrecasas 1976; Diazgranados


2012; Cuatrecasas 2013.
Hierba, arbusto.
Endmica. Andes. 3480-3750 m.
BOY. Vulnerable (Garca et al.
2005).
Cordillera Oriental.
Jaramillo 5047 (HT: COL).

Espeletia killipii Cuatrec.

Cuatrecasas 1976; Diazgranados


2012; Cuatrecasas 2013.
Hierba, arbusto.
Endmica. Andes. 2120-4010 m.
BOY, CUN. Preocupacin Menor
(Garca et al. 2005).
Cordillera Oriental.
Garca-Barriga 8117 (HT: COL;
IT: US).
Espeletia killipii var. chisacana
Cuatrec.

Espeletia lopezii Cuatrec.

Cuatrecasas 1976; Diazgranados


2012; Cuatrecasas 2013.
Hierba, arbusto.
Endmica. Andes. 3100-4550 m.
ARA, BOY, CUN. Preocupacin
Menor (Garca et al. 2005).
Cordillera Oriental.
Cuatrecasas 1540 (HT: COL; IT:
F, P, US).
Espeletia lopezii subsp. ursina
Cuatrec., Espeletia lopezii var.
escobalensis Cuatrec., Espeletia
lopezii var. major Cuatrec.,
Espeletia lopezii f. alticola
Cuatrec.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

841

AsteraCEAE

Angiospermas
Angiosperms

Espeletia marnixiana S.Daz


& Pedraza
Cuatrecasas 1976; Diazgranados
2012; Cuatrecasas 2013.
Hierba, arbusto.
Endmica. Andes. 3250 m.
CAU. Vulnerable (Garca et al.
2005).
Cordillera Central.
Becking 1042 (HT: COL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Espeletia mirabilis S.Daz &


Rodr.-Cabeza

Daz-P. & Rodrguez-Cabeza


2010; Diazgranados 2012;
Cuatrecasas 2013.
Hierba, arbusto.
Endmica. Andes. 3500-3600 m.
BOY. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Rodrguez-Cabeza 2001 (HT:
COL; IT: COL, HUA, UIS,
UPTC).

Espeletia miradorensis
(Cuatrec.) Cuatrec.

Espeletia grandiflora var.


miradorensis Cuatrec.
Cuatrecasas 1976; Diazgranados
2012; Cuatrecasas 2013.
Hierba, arbusto.
Endmica. Andes. 3560 m.
CUN. Casi Amenazada (Garca
et al. 2005).
Cordillera Oriental.
Cleef 8421 (HT: US; IT: COL, U).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Espeletia murilloi Cuatrec.

Espeletia murilloi var. rusiana


Cuatrec., Espeletia murilloi var.
subcoriacea Cuatrec.
Cuatrecasas 1976; Diazgranados
2012; Cuatrecasas 2013.
Hierba, arbusto.
Endmica. Andes. 2700-3700 m.

842

BOY, CUN, SAN. Preocupacin


Menor (Garca et al. 2005).
Cordillera Oriental.
Prez-Arbelez 8098 (HT: COL;
IT: F, US).

Espeletia mutabilis S.Daz &


Rodr.-Cabeza

Daz-P. et al. 2006; Diazgranados


2012; Cuatrecasas 2013.
Hierba, arbusto.
Endmica. Andes. 3700 m.
BOY. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Rodrguez-Cabeza 1675 (HT:
COL; IT: COL, UIS).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Espeletia nemekenei Cuatrec.

Cuatrecasas 1976; Diazgranados


2012; Cuatrecasas 2013.
Hierba, arbusto.
Endmica. Andes. 2850-3500 m.
ARA, BOY, SAN. Vulnerable
(Garca et al. 2005).
Cordillera Oriental.
Cuatrecasas 10348 (HT: COL; IT:
COL, F, US).

Espeletia occidentalis
A.C.Sm.

Espeletia occidentalis var.


antioquensis Cuatrec.
Cuatrecasas 1976; Diazgranados
2012; Cuatrecasas 2013.
Hierba, arbusto.
Endmica. Andes. 3000-3750 m.
ANT, BOL, CHO. Casi
Amenazada (Garca et al. 2005).
Cordillera Central.
Pennell 4266 (HT: NY; IT: GH,
US).
Espeletia occidentalis var.
antioquensis Cuatrec.

Espeletia oswaldiana S.Daz

Cuatrecasas 1976; Diazgranados


2012; Cuatrecasas 2013.

Hierba, arbusto.
Endmica. Andes. 2500-3015 m.
BOY. En Peligro Crtico (Garca
et al. 2005).
Cordillera Oriental.
Daz 74 (HT: COL; IT: US).

Espeletia paipana S.Daz &


Pedraza

Cuatrecasas 1976; Diazgranados


2012; Cuatrecasas 2013.
Hierba, arbusto.
Endmica. Andes. 3300-3400 m.
BOY. En Peligro Crtico (Garca
et al. 2005).
Cordillera Oriental.
Stank 1507 (HT: COL; IT:
COL).

Espeletia perijaensis Cuatrec.


Cuatrecasas 1976; Diazgranados
2012; Cuatrecasas 2013.
Hierba, arbusto.
Nativa. Andes. 2700-3400 m.
CES, GUJ, MAG. En Peligro
Crtico (Garca et al. 2005).
Colombia, Venezuela.
Cuatrecasas 25192 (HT: US; IT:
COL).

Espeletia pescana (S.Daz)


S.Daz

Espeletia brachyaxiantha subsp.


pescana S.Daz
Daz-P. & Rodrguez-Cabeza
2008; Diazgranados 2012;
Cuatrecasas 2013.
Hierba, arbusto.
Endmica. Andes. 3600-3800 m.
BOY. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Bejarano 257 (HT: COL; IT:
COL).

Espeletia pisbana S.Daz &


Rodr.-Cabeza

Daz-P. et al. 2006; Diazgranados


2012; Cuatrecasas 2013.
Hierba, arbusto.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AsteraCEAE

Angiosperms

Endmica. Andes. 3406 m.


BOY, CAL. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Rodrguez-Cabeza 1389 (HT:
COL; IT; COL).

Espeletia praefrontina
Cuatrec.

Cuatrecasas 1976; Diazgranados


2012; Cuatrecasas 2013.
Hierba, arbusto.
Endmica. Andes. 3100-3500 m.
ANT. Vulnerable (Garca et al.
2005).
Cordillera Central.
Boeke 273 (HT: US; IT: NY).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Espeletia pulcherrima Rodr.Cabeza & S.Daz

Daz-P. et al. 2006; Diazgranados


2012; Cuatrecasas 2013.
Hierba, arbusto.
Endmica. Andes. 3300 m.
BOY. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Rodrguez-Cabeza 1520 (HT:
COL; IT: UIS).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Espeletia pycnophylla
Cuatrec.

Espeletia cochensis Cuatrec.


Cuatrecasas 1976; Diazgranados
2012; Cuatrecasas 2013.
Subarbusto, arbusto.
Nativa. Andes. 2000-4250 m.
CAL, CAU, NAR, PUT, TOL.
Preocupacin Menor (Garca et
al. 2005).
Colombia, Ecuador.
Cuatrecasas 11736 (HT: COL; IT:
BC, F, US).
Espeletia pycnophylla subsp.
angelensis Cuatrec., Espeletia
pycnophylla var. galerana

Cuatrec., Espeletia pycnophylla


var. lacinulata Cuatrec.

Espeletia raquirensis S.Daz


& Rodr.-Cabeza
Daz-P. & Rodrguez-Cabeza
2010; Diazgranados 2012;
Cuatrecasas 2013.
Hierba, arbusto.
Endmica. Andes. 3200 m.
BOY. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Rodrguez-Cabeza 1973 (HT:
COL; IT: COL, HUA, UIS,
UPTC).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Espeletia roberti Cuatrec.

Cuatrecasas 1976; Diazgranados


2012; Cuatrecasas 2013.
Hierba, arbusto.
Endmica. Andes. 3100-3960 m.
CES, GUJ, NSA, SAN. En Peligro
Crtico (Garca et al. 2005).
Cordillera Oriental.
Garca-Barriga 20648 (HT: US;
IT: COL).
Nota: a menudo errneamente
citada como robertii; no
osbtante, el epteto est basado
en Robertus, forma latinizada de
Roberto, en honor al recolector,
Roberto Jaramillo / often
erroneously cited as robertii, but
the epithet is based on Robertus,
latinized form of Roberto, in
honor of the collector, Roberto
Jaramillo.

Espeletia rositae Cuatrec.

Espeletia rositae var.


macrocephala Cuatrec.
Cuatrecasas 1976; Diazgranados
2012; Cuatrecasas 2013.
Hierba, arbusto.
Endmica. Andes. 3300-4050 m.
BOY, CAL, NSA, SAN. En
Peligro (Garca et al. 2005).
Cordillera Oriental.

Cuatrecasas 10371 (HT: COL; IT:


COL, F, US).
Espeletia rositae subsp.
macrocephala (Cuatrec.) Cuatrec.

Espeletia schultesiana
Cuatrec.

Espeletia alternifolia Cuatrec.


Cuatrecasas 1976; Diazgranados
2012; Cuatrecasas 2013.
Hierba, arbusto.
Endmica. Andes. 2500-3200 m.
NAR, PUT, TOL. Vulnerable
(Garca et al. 2005).
Cordillera Oriental.
Schultes 3096 (HT: COL; IT: BR,
C, COL, F, FI, G, GH, HPUJ,
MO, NCU, NY, P, U, US, W).
Espeletia schultesiana f.
alternifolia (Cuatrec.) Cuatrec.

Espeletia smithiana Cuatrec.


Cuatrecasas 1976; Diazgranados
2012; Cuatrecasas 2013.
Hierba, arbusto.
Endmica. Andes. 3400 m.
SAN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Cuatrecasas 10315 (IT: COL).

Espeletia soroca S.Daz &


Rodr.-Cabeza

Daz-P. et al. 2006; Diazgranados


2012; Cuatrecasas 2013.
Hierba, arbusto.
Endmica. Andes. 3200 m.
BOY. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Rodrguez-Cabeza 150 (HT:
COL; IT: COL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Espeletia standleyana
A.C.Sm.

Espeletia standleyana var. ampla


Cuatrec., Espeletia standleyana
var. laxior Cuatrec.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

843

AsteraCEAE

Angiospermas
Angiosperms

Cuatrecasas 1976; Diazgranados


2012; Cuatrecasas 2013.
Hierba, arbusto.
Endmica. Andes. 2900-3962 m.
BOY, NSA, SAN. Vulnerable
(Garca et al. 2005).
Cordillera Oriental.
Killip 19558 (T: F).
Espeletia standleyana subsp.
ampla (Cuatrec.) Cuatrec.,
Espeletia standleyana subsp.
laxior (Cuatrec.) Cuatrec.

Espeletia tibamoensis Rodr.Cabeza & S.Daz

Espeletia steyermarkii
Cuatrec.

Espeletia tunjana Cuatrec.

Espeletia brassicoidea var.


contracta Aristeguieta
Luteyn 1999; Diazgranados 2012;
Cuatrecasas 2013.
Hierba, arbusto.
Nativa. Andes. 2500-3000 m.
NSA. No evaluada.
N cordillera Oriental a cordillera
de Mrida.
Diazgranados 3860 (COL).

Espeletia summapacis
Cuatrec.

Cuatrecasas 1976; Diazgranados


2012; Cuatrecasas 2013.
Hierba, arbusto.
Endmica. Andes. 3500-4000 m.
CUN. Casi Amenazada (Garca
et al. 2005).
Cordillera Oriental.
Uribe-Uribe 6895 (HT: US; IT:
COL).

Espeletia tapirophila
Cuatrec.

Cuatrecasas 1976; Diazgranados


2012; Cuatrecasas 2013.
Hierba, arbusto.
Endmica. Andes. 3400 m.
CUN, MET. Vulnerable (Garca
et al. 2005).
Cordillera Oriental.
Cleef 8301 (HT: US; IT: COL, U).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

844

Daz-P. & Rodrguez-Cabeza


2010; Diazgranados 2012;
Cuatrecasas 2013.
Hierba, arbusto.
Endmica. Andes. 3500-3700 m.
BOY. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Rodrguez-Cabeza 1959 (HT:
COL; IT: COL, HUA, UIS,
UPTC).

Cuatrecasas 1976; Diazgranados


2012; Cuatrecasas 2013.
Hierba, arbusto.
Endmica. Andes. 2000-3600 m.
BOY. En Peligro (Garca et al.
2005).
Cordillera Oriental.
Cuatrecasas 10338 (LT: COL; IT:
F, US).

Espeletia uribei Cuatrec.

Cuatrecasas 1976; Diazgranados


2012; Cuatrecasas 2013.
Arbusto, arbolito.
Endmica. Andes. 1900-3700 m.
BOY, CUN, HUI, MET.
Preocupacin Menor (Garca et
al. 2005).
Cordillera Oriental.
Uribe-Uribe 2475 (HT: F; IT: P,
US).

Espeletiopsis Cuatrec.
19 especies, 17 especies
endmicas
Espeletiopsis betancurii
Rodr.-Cabeza et al.

Cuatrecasas 1996; Diazgranados


2012; Cuatrecasas 2013.
Hierba, arbusto.
Endmica. Andes. 3200 m.
BOY. No evaluada.
Cordillera Oriental.

Rodrguez-Cabeza 1515 (HT:


COL; IT: UIS).

Espeletiopsis caldasii
(Cuatrec.) Cuatrec.

Espeletia caldasii Cuatrec.


Cuatrecasas 1996; Diazgranados
2012; Cuatrecasas 2013.
Hierba, arbusto.
Endmica. Andes. 3200-3600 m.
NSA, SAN. En Peligro (Garca et
al. 2005).
Cordillera Oriental.
Cuatrecasas 10317 (HT: US).

Espeletiopsis colombiana
(Cuatrec.) Cuatrec.

Espeletia colombiana Cuatrec.


Cuatrecasas 1996; Diazgranados
2012; Cuatrecasas 2013.
Hierba, arbusto.
Endmica. Andes. 3470-4500 m.
ARA, BOY, CUN. Preocupacin
Menor (Garca et al. 2005).
Cordillera Oriental.
Cuatrecasas 1432 (HT: US; IT: F).

Espeletiopsis corymbosa
(Humb. & Bonpl.) Cuatrec.

Espeletia corymbosa Bonpl.,


Espeletia corymbosa subsp.
zipaquirana Cuatrec.
Cuatrecasas 1996; Diazgranados
2012; Cuatrecasas 2013.
Hierba, arbusto.
Nativa. Andes. 2000-4000 m.
BOY, CUN, MET, NSA.
Preocupacin Menor (Garca et
al. 2005).
Colombia, Venezuela.
Cuatrecasas 28763 (COL).

Espeletiopsis diazii Diazgr. &


L.R.Snchez
Diazgranados & Snchez 2013.
Arbusto.
Endmica. Andes. 3300-3500 m.
NSA. No evaluada.
Cordillera Oriental.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AsteraCEAE

Angiosperms

Diazgranados 3898 (HT: COL;


IT: COL HECASA) (HT: P; IT:
F, G).

Espeletiopsis funckii (Wedd.)


Cuatrec.

Espeletia funckii Wedd.


Cuatrecasas 1996; Diazgranados
2012; Cuatrecasas 2013.
Hierba, arbusto.
Endmica. Andes. 3600-3800 m.
NSA, SAN. Vulnerable (Garca et
al. 2005).
Cordillera Oriental.
Funck 1290 (HT: P; IT: F, G).

Espeletiopsis garciae
(Cuatrec.) Cuatrec.

Espeletia garciae Cuatrec.


Cuatrecasas 1996; Diazgranados
2012; Cuatrecasas 2013.
Hierba, arbusto.
Endmica. Andes. 1990-3640 m.
BOY, CUN, SAN. En Peligro
(Garca et al. 2005).
Cordillera Oriental.
Uribe-Uribe 6491 (HT: US).

Espeletiopsis guacharaca
(S.Daz) Cuatrec.

Espeletia guacharaca S.Daz,


Espeletiopsis jimenez-quesadae
var. guacharaca (S.Daz) Cuatrec.
Cuatrecasas 1996; Diazgranados
2012; Cuatrecasas 2013.
Hierba, arbusto.
Endmica. Andes. 2900-3700 m.
BOY. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Daz 42 (HT: COL; IT: US).

Espeletiopsis insignis
(Cuatrec.) Cuatrec.

Espeletia insignis Cuatrec.


Cuatrecasas 1996; Diazgranados
2012; Cuatrecasas 2013.
Arbusto.
Endmica. Andes. 2800-3300 m.

NSA. En Peligro Crtico (Garca


et al. 2005).
Cordillera Oriental.
Cuatrecasas 10071 (HT: COL; IT:
BC, F, US).

Espeletiopsis jimenezquesadae (Cuatrec.) Cuatrec.


Espeletia jimenez-quesadae
Cuatrec.
Cuatrecasas 1996; Diazgranados
2012; Cuatrecasas 2013.
Hierba, arbusto.
Endmica. Andes. 2200-3850 m.
BOY, SAN, VAL. Preocupacin
Menor (Garca et al. 2005).
Cordillera Oriental.
Cuatrecasas 1635 (HT: COL; IT:
US).

Espeletiopsis muiska
(Cuatrec.) Cuatrec.

Espeletia muiska Cuatrec.


Cuatrecasas 1996; Diazgranados
2012; Cuatrecasas 2013.
Hierba, arbusto.
Endmica. Andes. 2700-3810 m.
BOY, NSA, SAN. Preocupacin
Menor (Garca et al. 2005).
Cordillera Oriental.
Cuatrecasas 10359 (HT: US; IT:
COL).

Espeletiopsis petiolata
(Cuatrec.) Cuatrec.

Espeletia petiolata Cuatrec.


Cuatrecasas 1996; Diazgranados
2012; Cuatrecasas 2013.
Hierba, arbusto.
Endmica. Andes. 2400-3970 m.
ARA, BOY, CAL, NSA, SAN.
Preocupacin Menor (Garca et
al. 2005).
Cordillera Oriental.
Cuatrecasas 9973 (HT: BC, US;
IT: COL, F).

Espeletiopsis pleiochasia
(Cuatrec.) Cuatrec.

Espeletia pleiochasia Cuatrec.,


Espeletia pleiochasia var. socotana
Cuatrec.
Cuatrecasas 1996; Diazgranados
2012; Cuatrecasas 2013.
Hierba, arbusto.
Endmica. Andes. 2200-3624 m.
BOY, CUN, MAG, SAN.
Preocupacin Menor (Garca et
al. 2005).
Cordillera Oriental.
Cuatrecasas 10399 (HT: COL; IT:
BC, COL, F, HPUJ, U, US).

Espeletiopsis purpurascens
(Cuatrec.) Cuatrec.

Espeletia purpurascens Cuatrec.


Cuatrecasas 1996; Diazgranados
2012; Cuatrecasas 2013.
Arbusto.
Nativa. Andes. 2800-3500 m.
NSA. Vulnerable (Garca et al.
2005).
Colombia, Venezuela.
Cuatrecasas 12689 (HT: COL; IT:
BC, COL, F, US).

Espeletiopsis rabanalensis
S.Daz & Rodr.-Cabeza

Cuatrecasas 1996; Diazgranados


2012; Cuatrecasas 2013.
Hierba, arbusto.
Endmica. Andes. 3412 m.
BOY. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Rodrguez-Cabeza 1895 (HT:
COL; IS: COL, UIS).

Espeletiopsis sanchezii S.Daz


& Obando
Cuatrecasas 1996; Diazgranados
2012; Cuatrecasas 2013.
Hierba, arbusto.
Endmica. Andes. 3200-3300 m.
NSA. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Snchez 7281 (HT: COL; IT:
COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

845

AsteraCEAE

Angiospermas
Angiosperms

Espeletiopsis santanderensis
(A.C.Sm.) Cuatrec.

Espeletia santanderensis A.C.Sm.


Cuatrecasas 1996; Diazgranados
2012; Cuatrecasas 2013.
Hierba, subarbusto, arbusto.
Endmica. Andes. 2500-4300 m.
NSA, SAN. Preocupacin Menor
(Garca et al. 2005).
Cordillera Oriental.
Killip 17422 (HT: NY; IT: G, NY).

Espeletiopsis sclerophylla
(Cuatrec.) Cuatrec.

Espeletia sclerophylla Cuatrec.


Cuatrecasas 1996; Diazgranados
2012; Cuatrecasas 2013.
Hierba, arbusto.
Endmica. Andes. 2850-3700 m.
BOY, NSA, SAN. En Peligro
(Garca et al. 2005).
Cordillera Oriental.
Cuatrecasas 9929 (HT: COL; IT:
F, US).

Espeletiopsis trianae
(Cuatrec.) Cuatrec.

Espeletia trianae Cuatrec.


Cuatrecasas 1996; Diazgranados
2012; Cuatrecasas 2013.
Arbusto, arbolito.
Endmica. Andes. 3000 m.
NSA. Vulnerable (Garca et al.
2005).
Cordillera Oriental.
Triana 2476-5 (HT: COL).

Fleischmannia Sch.Bip.
14 especies, 7 especies endmicas
Fleischmannia cuatrecasasii
R.M.King & H.Rob.

King & Robinson 1972d; King &


Robinson 1987.
Hierba.
Endmica. Pacfico. 30-40 m.
VAL. No evaluada.
O Colombia.
Core 1549 (HT: US).

846

Fleischmannia granatensis
R.M.King & H.Rob.

King & Robinson 1974b; King &


Robinson 1987.
Hierba, trepadora.
Nativa. Andes, Pacfico, V
Magdalena. 50-2900 m.
ANT, CAQ, CAS, CHO, QUI,
TOL, VAL. No evaluada.
N Suramrica.
Pennell 5019 (HT: US).

Fleischmannia haughtii
R.M.King & H.Rob.

King & Robinson 1974b; King &


Robinson 1987.
Hierba.
Endmica. Pacfico. 100 m.
CHO. No evaluada.
Haught 5560 (HT: US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Fleischmannia klattiana
(Hieron.) R.M.King &
H.Rob.

Eupatorium umbrosum Klatt


Robinson 1918b; King &
Robinson 1987.
Hierba.
Nativa. Andes, Caribe, V
Magdalena. 50-2800 m.
ANT, ATL, CAU, CUN, NAR.
No evaluada.
N Suramrica.
Pinto 1815 (COL).

Fleischmannia lellingeri
R.M.King & H.Rob.

King & Robinson 1974c; King &


Robinson 1987.
Hierba.
Endmica. Pacfico. 1450-1750
m.
CHO. No evaluada.
Serrana del Darin.
Lellinger 223 (HT: US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Fleischmannia
magdalenensis (B.L.Rob.)
R.M.King & H.Rob.

Robinson 1918a; Robinson


1918b; King & Robinson 1987.
Trepadora.
Endmica. SN Santa Marta.
1680-2920 m.
CES, GUJ, MAG. No evaluada.
Smith 1993 (T: US).

Fleischmannia mayorii
(B.L.Rob.) R.M.King &
H.Rob.

King & Robinson 1970e; King &


Robinson 1987.
Hierba.
Endmica. Andes. 1815-2700 m.
ANT, BOL, CAL, RIS, TOL,
VAL. No evaluada.
Cordilleras Central y Occidental.
Forero 3606 (COL).

Fleischmannia microstemon
(Cass.) R.M.King & H.Rob.

Eupatorium microstemon Cass.


Robinson 1918b; King &
Robinson 1987.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes, V
Magdalena. 20-2000 m.
ANT, CAL, CAU, CES, CHO,
CUN, GUJ, GUV, HUI, MAG,
MET, NSA, PUT, QUI, RIS, TOL,
VAL. No evaluada.
N Suramrica.
Cuatrecasas 12228 (COL).

Fleischmannia misera
(B.L.Rob.) R.M.King &
H.Rob.

Eupatorium miserum B.L.Rob.


Robinson 1918a; Robinson
1918b; King & Robinson 1987.
Hierba.
Nativa. Pacfico. 500 m.
CHO. No evaluada.
Colombia, Panam.
Schott s.n. (HT: F).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AsteraCEAE

Angiosperms

Fleischmannia narinoensis
H.Rob.

Robinson 2001.
Hierba.
Endmica. Andes. 1600-1900 m.
NAR. No evaluada.
Croat 71273 (HT: PSO; IT: MO,
US).

Fleischmannia obscurifolia
(Hieron.) R.M.King &
H.Rob.

Eupatorium aequinoctiale
B.L.Rob., Eupatorium huigrense
B.L.Rob., Eupatorium
obscurifolium Sodiro,
Fleischmannia aequinoctialis
(B.L.Rob.) R.M.King & H.Rob.
Robinson 1918a; Robinson
1918b; King & Robinson 1987.
Hierba.
Nativa. Andes. 2500 m.
CUN. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Mayor 53 (GH).

Fleischmannia pennellii
(B.L.Rob.) R.M.King &
H.Rob.

Eupatorium pennellii B.L.Rob.


Robinson 1918a; Robinson
1918b; King & Robinson 1987.
Hierba.
Endmica. Andes. 2200-3400 m.
HUI, PUT. No evaluada.
Rusby 626 (HT: GH).

Fleischmannia pratensis
(Klatt) R.M.King & H.Rob.

Eupatorium pacacanum Klatt,


Eupatorium roseum Klatt,
Eupatorium roseum T.Durand &
Pitt., Eupatorium schiedeanum
Schrad., Fleischmannia
acuminata V.M.Badillo,
Fleischmannia croatii R.M.King
& H.Rob., Fleischmannia
panamensis R.M.King & H.Rob.
King & Robinson 1987.

Hierba.
Nativa. Andes. 200-2570 m.
ANT, CHO, MAG. No evaluada.
Centroamrica, Colombia.
Cuadros 4918 (MO).

Fleischmannia pycnocephala
(Less.) R.M.King & H.Rob.

Eupatorium pycnocephalum Less.


Robinson 1918b; King &
Robinson 1987; Stevens et al.
2001.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta, V Magdalena. 100-2835
m.
ANT, BOL, CAL, CAQ, CAU,
CES, CHO, CUN, MAG, NAR,
NSA, QUI, TOL, VAL. No
evaluada.
SO Estados Unidos a Bolivia.
Forero 1938 (COL).

Floscaldasia Cuatrec.
1 especie
Floscaldasia hypsophila
Cuatrec.

Nesom 1993.
Hierba.
Nativa. Andes. 4100-4550 m.
ARA, BOY, CAL, TOL. No
evaluada.
Colombia, Ecuador.
Pennell 9879 (HT: US; IT: NY).

Gaillardia Foug.
1 especie
Gaillardia pulchella Foug.

Calonnea pulcherrima Buchoz,


Gaillardia bicolor Lam.,
Gaillardia drummondii (Hook.)
DC., Gaillardia lobataBuckley,
Gaillardia neomexicana
A.Nelson, Gaillardia picta
D.Don, Gaillardia scabrosa
Buckley, Galordia alternifolia
Raeusch.
Strother 1999.
Hierba.
Adventicia. Andes. 2550 m.
ANT. No evaluada.
Norteamrica.
Salazar 26 (HUA).

Galeana La Llave
1 especie
Galeana pratensis (Kunth)
Rydb.

Chlamysperma polygama Triana


Strother 1999.
Hierba.
Nativa. Andes. 1000 m.
CUN. No evaluada.
Centroamrica a Venezuela.
Triana 1525 (COL).

Galinsoga Ruiz & Pav.


2 especies

Flosmutisia Cuatrec.
1 especie, 1 especie endmica
Flosmutisia paramicola
Cuatrec.

Cuatrecasas 1986.
Hierba.
Endmica. SN Santa Marta. 3480
m.
MAG. No evaluada.
Kirkbride 1789 (T: COL).

Galinsoga parviflora Cav.

Adventina parviflora (Cav.)


Raf., Baziasa microglossa
Steud., Galinsoga hirsuta Baker,
Galinsoga laciniata Retx.,
Galinsoga laciniata Retz.,
Galinsoga quinqueradiata Ruiz
& Pav., Sabazia microglossa DC.,
Stemmatella sodiroi Hieron.,
Vigolina acmella (Roth) Poir.,
Wiborgia acmella Roth, Wiborgia
parviflora (Cav.) Kunth

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

847

AsteraCEAE

Angiospermas
Angiosperms

Canne 1977.
Hierba.
Nativa. Andes. 900-3100 m.
ANT, BOY, CUN, NAR, PUT,
SAN, TOL. No evaluada.
Canad a C Argentina;
naturalizada alrededor del
mundo.
King 5869 (COL).

Galinsoga quadriradiata
Ruiz & Pav.

Galinsoga caracasana (DC.) Sch.


Bip., Galinsoga eligulata Cuatrec.,
Galinsoga humboldtii Hieron.,
Galinsoga urticifolia (Kunth)
Benth., Stemmatella lehmannii
Hieron., Stemmatella urticifolia
(Kunth) Hieron.
Canne 1977; Strother 1999.
Hierba.
Nativa. Andes, V Cauca, V
Magdalena. 40-4500 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, GUJ,
HUI, MAG, NAR, PUT, RIS,
SAN, TOL, VAL. No evaluada.
Estados Unidos a SE Brasil;
naturalizada alrededor del
mundo.
Schultes 7469 (COL).

Gamochaeta Wedd.
5 especies
Gamochaeta americana
(Mill.) Wedd.

Gnaphalium americanum var.


americanum
Stevens et al. 2001.
Hierba.
Nativa. Andes. 1000-4100 m.
ANT, BOY, CAL, CUN, MAG,
MET, NAR, NSA, PUT, SAN,
TOL, VAL. No evaluada.
Mxico a S Argentina;
naturalizada en Australia, Nueva
Zelanda y Melanesia.
Humbert 26909 (COL).

848

Gamochaeta coarctata
(Willd.) Kergulen

Gamochaeta spicata (Lam.)


Cabrera, Gnaphalium coarctatum
Willd., Gnaphalium purpureum
var. spicatum (Lam.) Baker,
Gnaphalium spicatum Lam.
Hind & Jeffrey 2001.
Hierba.
Nativa. Andes. 2300 m.
ANT, CUN, NAR. No evaluada.
Suramrica; naturalizada
alrededor del mundo.
De Benavides 11288 (MO).

Gamochaeta paramorum
(S.F.Blake) Anderb.

Gnaphalium paramorum
S.F.Blake, Lucilia paramora
(S.F.Blake) V.M.Badillo
Luteyn 1999.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2800-3900 m.
ANT, BOY, CUN, GUJ, MAG,
MET, SAN. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Van der Hammen 1216 (COL).
Nota: a menudo citada
errneamente como paramora;
no obstante, el epteto
paramorum (de los pramos) es
indeclinable / often erroneously
cited as paramora but the
epithet paramorum (from the
pramos) is undeclinable.

Gamochaeta purpurea (L.)


Cabrera

Gnaphalium columbianum
Hieron., Gnaphalium purpureum
L.
Luteyn 1999.
Hierba.
Adventicia. Andes, SN Santa
Marta. 1750-4300 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CES,
CUN, HUI, MAG, MET, NAR,
NSA, RIS, SAN, TOL. No
evaluada.

Estados Unidos a Uruguay;


naturalizada en Australia,
Tasmania y Nueva Zelanda.
Daz-Piedrahita 191 (COL).

Gamochaeta simplicicaulis
(Spreng.) Cabrera
Gnaphalium simplicicaule
Spreng.
Pruski 1997.
Hierba.
Nativa. Andes. 1840 m.
ANT. No evaluada.
Mxico a Argentina.
Zarucchi 5784 (HUA).

Garcibarrigoa Cuatrec.

2 especies, 1 especie endmica


Garcibarrigoa sibundoya
S.Daz & Pedraza
Cuatrecasas 1986.
Hierba.
Endmica. Andes. 2200 m.
PUT. No evaluada.
Ishikawa 18645 (HT: COL).

Garcibarrigoa telembina
(Cuatrec.) Cuatrec.

Pseudogynoxys telembina
(Cuatrec.) B.L.Turner, Senecio
telembinus Cuatrec.
Cuatrecasas 1986.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 2001200 m.
NAR. No evaluada.
S Colombia, Ecuador.
Garca-Barriga 13130 (IT: COL,
NY).

Glebionis Cass.
1 especie
Glebionis segetum (L.) Fourr.
Chamaemelum segetum (L.)
E.H.L.Krause, Chrysanthemum
holophyllum Pau,

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AsteraCEAE

Angiosperms

Chrysanthemum laciniatum
Gilib., Chrysanthemum segetale
Salisb., Chrysanthemum segetum
L., Chrysanthemum umbrosum
Willd., Chrysanthemum
welwitschii Nyman,
Leucanthemum segetum (L.)
Stankov, Matricaria segetum (L.)
Schrenk, Pinardia segetum (L.)
H.Karst., Pyrethrum segetum
(L.) Moench, Pyrethrum
umbrosum (Willd.) Boiss.,
Xanthophthalmum segetum (L.)
Sch.Bip.
Idrraga et al. 2011.
Hierba.
Adventicia. Andes. 1800 m.
ANT. No evaluada.
Nativa de N frica.
Cardona s.n. (HUA).

Gnaphalium L.
8 especies, 1 especie endmica
Gnaphalium antennarioides
DC.
Gnaphalium elichrysoides
Spreng., Leontopodium
gnaphalioides (Kunth) Hieron.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1940-4300 m.
ANT, ARA, BOY, CAL, CAU,
CES, CUN, MAG, MET, NAR,
NSA, RIS, SAN, TOL. No
evaluada.
Colombia, Ecuador.
Garca-Barriga 8105 (COL).

Gnaphalium
cheiranthifolium Lam.

Gnaphalium acutifolium Phil.,


Gnaphalium araucanum Phil.,
Gnaphalium cheiranthemifolium
Pers., Gnaphalium citrinum
Hook. & Arn., Gnaphalium
paniculatum Colla,
Gnaphalium paniculatum DC.,
Gnaphalium regnellii Sch.
Bip., Gnaphalium riedelianum
Klatt, Gnaphalium valdivianum

Phil., Pseudognaphalium
cheiranthifolium (Lam.) Hilliard
& B.L.Burtt
Luteyn 1999.
Hierba.
Nativa. Andes. 2500-4200 m.
CAL, CUN, MAG, NSA. No
evaluada.
Colombia a Chile y Argentina.
Cuatrecasas 12645 (COL).

Gnaphalium dombeyanum
DC.

Gnaphalium dysodes Spreng.,


Gnaphalium graveolens Kunth,
Gnaphalium jelskii Hieron.,
Helichrysum graveolens (M.Bieb.)
Sweet, Pseudognaphalium
dombeyanum (DC.) Anderb.
Luteyn 1999.
Hierba.
Nativa. Andes. 3100-3450 m.
ANT, BOY, CAL, CUN, MAG,
NAR, NSA, PUT, QUI, TOL,
VAL. No evaluada.
Venezuela a Bolivia.
Pennell 3099 (MO).

Gnaphalium elegans Kunth

Pseudognaphalium
elegans (Kunth) Anderb.,
Pseudognaphalium
elegans (Kunth) Kartesz,
Pseudognaphalium schomburgkii
Sch.Bip.
Funk et al. 2007.
Hierba.
Nativa. Andes. 480-3900 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, MAG,
NSA, TOL, VAL. No evaluada.
Nicaragua a Venezuela y Per.
Daz-Piedrahita 1827 (COL).

Gnaphalium meridanum
Aristeg.

Pseudognaphalium meridanum
(Aristeg.) Anderb.
Luteyn 1999.
Hierba.
Nativa. Andes. 2560-4500 m.

BOY, CUN, GUJ, MAG. No


evaluada.
Venezuela a Ecuador.
Romero-Castaeda 2520 (COL).

Gnaphalium polycephalum
Michx.
Ward et al. 2009.
Hierba.
Nativa. Andes. 1500-2900 m.
CUN. No evaluada.
Norteamrica a N Suramrica.
Garca-Barriga 21188 (COL).

Gnaphalium rosulatum
S.Moore

Luteyn 1999.
Hierba.
Endmica. SN Santa Marta.
3100-4900 m.
MAG. No evaluada.
Cuatrecasas 24663 (COL).

Gnaphalium subsericeum
S.F.Blake
Luteyn 1999.
Hierba.
Nativa. Andes. 2200 m.
ANT. No evaluada.
Centroamrica a Venezuela.
Snchez 4164 (COL).

Gongrostylus R.M.King &


H.Rob.
2 especies, 1 especie endmica
Gongrostylus costaricensis
(Kuntze) R.M.King &
H.Rob.

King & Robinson 1972c; King &


Robinson 1987.
Trepadora.
Nativa. Pacfico. 100-185 m.
ANT, CHO, VAL. No evaluada.
Colombia a Costa Rica.
Gentry 17725 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

849

AsteraCEAE

Angiospermas
Angiosperms

Gongrostylus pipolyi H.Rob.

Robinson 1998.
Trepadora.
Endmica. Andes, Pacfico. 100900 m.
ANT, CHO. No evaluada.
Pipoly 18406 (HT: JAUM; IT:
MO, US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Gongylolepis R.H.Schomb.
3 especies, 1 especie endmica
Gongylolepis colombiana
(Cuatrec.) Cuatrec.

Neocaldasia colombiana Cuatrec.


Daz-P. & Vlez-Nauer 1993.
Arbusto, arbolito.
Nativa. Andes. 1100 m.
NSA, SAN. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Cuatrecasas 13435 (HT: COL).

Gongylolepis cortesii
(S.Daz) Pruski & S.Daz

Eurydochus cortesii S.Daz


Daz-P. & Vlez-Nauer 1993;
Steyermark et al. 1997.
Arbolito.
Endmica. Guayana y Macarena.
600-900 m.
GUI. No evaluada.
Serrana del Naqun.
Corts-B. 238 (HT: COL; IT: US).

Gongylolepis martiana
(Baker) Steyerm. & Cuatrec.
Augusta martiana (Baker)
Kuntze, Gongylolepis maroana
V.M.Badillo, Mutisia obovata
Baker
Daz-P. & Vlez-Nauer 1993.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 130-640
m.

850

AMA, CAQ, GUI, GUV, PUT,


VAU, VIC. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Zarucchi 2181 (COL).

Grosvenoria R.M.King &


H.Rob.
1 especie
Grosvenoria rimbachii
(B.L.Rob.) R.M.King &
H.Rob.

King & Robinson 1975e; King &


Robinson 1987.
Arbusto, arbolito.
Nativa. Andes. 2490-3800 m.
NAR. No evaluada.
S Colombia a Ecuador.
Soejarto 1012 (COL).

Guayania R.M.King &


H.Rob.
1 especie
Guayania cerasifolia (Baker)
R.M.King & H.Rob.
Conoclinium cerasifolium Baker
King & Robinson 1987; Funk et
al. 2007.
Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena.
110-600 m.
AMA, CAQ, GUI, GUV, VAU.
No evaluada.
E Colombia, SO Venezuela, NO
Brasil.
Schultes 22240 (COL).

Gynoxys Cass.
28 especies, 18 especies
endmicas
Gynoxys apollinaris Cuatrec.
Daz-P. & Correa 2002.
Subarbusto.
Endmica. Andes. 3600-3700 m.

CAL. No evaluada.
Cordillera Central.
Toms Alberto 1884 (HT: F; IT:
MEDEL).

Gynoxys arnicae Cuatrec.

Daz-P. & Correa 2002.


Arbusto.
Endmica. Andes. 3000-3600 m.
ANT, CHO, VAL. No evaluada.
Cordilleras Central y Occidental.
Cuatrecasas 21864 (HT: F).

Gynoxys baccharoides
(Kunth) Cass.

Gynoxys lindenii Sch.Bip.


Daz-P. & Correa 2002.
Arbusto.
Nativa. Andes. 2600-4300 m.
ANT, CHO, NAR, QUI, RIS,
TOL, VAL. No evaluada.
Venezuela a Bolivia.
Lindenberg 903 (IT: NY).

Gynoxys bracteolata Cuatrec.


Daz-P. & Correa 2002.
Subarbusto.
Endmica. Andes. 3600 m.
CAL. No evaluada.
Cordillera Central.
Cuatrecasas 9313 (IT: US).

Gynoxys buxifolia (Kunth)


Cass.
Eupatorium bicolor DC.
Daz-P. & Correa 2002.
Arbusto, arbolito.
Nativa. Andes. 3000-4100 m.
CAL, CAU, NAR, QUI, TOL,
VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Jaramillo 5200 (COL).

Gynoxys columbiana (Klatt)


Hieron.

Liabum columbianum Klatt


Robinson 1983; Daz-P. & Correa
2002.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AsteraCEAE

Angiosperms

rbol.
Endmica. Andes. 2700-3400 m.
CAU. No evaluada.
Cordillera Central.
Lehmann 3783 (IT: US).

Gynoxys cygnata S.Daz &


A.Correa

Daz-P. & Correa 2002.


Arbusto.
Endmica. Andes. 4600-4800 m.
CAL. No evaluada.
Cordillera Central.
Funk 8082 (HT: COL; IT: US).

Gynoxys flexopedes Cuatrec.

Daz-P. & Correa 2002.


Arbusto.
Endmica. Andes. 3000-3500 m.
CUN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Garca-Barriga 8098 (IT: COL).

Gynoxys florulenta Cuatrec.

Daz-P. & Correa 2002.


Arbusto, arbolito, rbol.
Endmica. Andes. 2900-3700 m.
ANT, QUI, VAL. No evaluada.
Cordilleras Central y Occidental.
Cuatrecasas 20148 (HT: VALLE;
IT: US).

Gynoxys frontinoensis S.Daz


& A.Correa
Daz-P. & Correa 2002.
Arbusto.
Endmica. Andes. 3460-3820 m.
ANT, RIS. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Londoo 29 (HT: COL).

Gynoxys fuliginosa (Kunth)


Cass.
Daz-P. & Correa 2002.
Arbusto, arbolito.
Nativa. Andes. 1600-3830 m.
BOY, CAU, CUN, MET, NAR,
RIS, SAN. No evaluada.

N Andes.
Humboldt s.n. (HT: P).

Gynoxys hallii Hieron.

Daz-P. & Correa 2002.


Arbusto, arbolito.
Nativa. Andes. 2500-3200 m.
NAR. No evaluada.
S Colombia a Ecuador.
Fernndez-Alonso 12355 (COL).

Gynoxys hirsuta Wedd.

Daz-P. & Correa 2002.


Subarbusto, arbolito, rbol.
Endmica. Andes. 2300-4000 m.
ANT, BOY, CUN. No evaluada.
Humboldt s.n. (HT: P).

Gynoxys hirsutissima
Cuatrec.

Daz-P. & Correa 2002.


rbol.
Endmica. Andes. 2800-3000 m.
CUN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Cuatrecasas 12022 (HT: US, IT:
COL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Gynoxys induta Cuatrec.

Daz-P. & Correa 2002.


Arbusto.
Endmica. Andes. 3400-3550 m.
VAL. No evaluada.
Cordillera Central.
Cuatrecasas 20546 (HT: VALLE?,
IT: US).

Gynoxys laurata Cuatrec.

Daz-P. & Correa 2002.


Arbusto, rbol.
Endmica. Andes. 2800-3500 m.
CAU, VAL. No evaluada.
Cordillera Central.
Cuatrecasas 20399 (HT: US, IT:
COL).

Gynoxys lehmannii Hieron.


Daz-P. & Correa 2002.
Arbusto, rbol.
Nativa. Andes. 2900-4500 m.
BOY, CAU, NAR, TOL. No
evaluada.
Colombia, Ecuador.
Cuatrecasas 26411 (COL).

Gynoxys littlei Cuatrec.

Daz-P. & Correa 2002.


Arbusto.
Endmica. Andes. 2950-3250 m.
HUI. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Little 8656 (HT: US; IT: COL).

Gynoxys paramuna Cuatrec.

Daz-P. & Correa 2002.


Arbolito.
Endmica. Andes. 3750-4110 m.
ARA, BOY, CUN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Cuatrecasas 1434 (IT: COL, US).

Gynoxys parvifolia Cuatrec.


Daz-P. & Correa 2002.
Arbusto, rbol.
Nativa. Andes. 3000-4100 m.
CAU, NAR. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Luteyn 10203 (COL).

Gynoxys pendula Wedd.

Daz-P. & Correa 2002.


Arbolito.
Nativa. Andes. 2150-4200 m.
BOY, CAL, CAU, NAR, RIS,
TOL. No evaluada.
N Andes.
Linden 954 (ST: NY).

Gynoxys perbracteosa
Cuatrec.

Daz-P. & Correa 2002.


rbol.
Nativa. Andes. 2900-3450 m.
ANT, CAU. No evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

851

AsteraCEAE

Angiospermas
Angiosperms

Colombia, Ecuador.
Cuatrecasas 19057 (HT: F).

Gynoxys sancti-antonii
Cuatrec.

Daz-P. & Correa 2002.


Arbusto.
Nativa. Andes. 3150-4200 m.
NAR, PUT. No evaluada.
Colombia a Per.
Cuatrecasas 11722 (HT: F).

Gynoxys subcinerea Cuatrec.


Daz-P. & Correa 2002.
Arbusto.
Endmica. Andes. 1900-4200 m.
BOY, CAS, CUN, MET, NSA,
SAN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Cuatrecasas 13473 (IT: COL).

Gynoxys subhirsuta Cuatrec.


Daz-P. & Correa 2002.
Arbusto.
Endmica. Andes. 3000-3800 m.
CUN, NSA, SAN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Cuatrecasas 12714 (HT: COL).

Gynoxys tolimensis Cuatrec.


Daz-P. & Correa 2002.
Arbusto, arbolito.
Nativa. Andes. 2600-4300 m.
ANT, CAL, CAU, QUI, RIS,
TOL, VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Cuatrecasas 2850 (MA).

Gynoxys trianae Hieron.

Daz-P. & Correa 2002.


Arbusto, arbolito, rbol.
Endmica. Andes, SN Santa
Marta. 2900-4100 m.
BOY, CUN, HUI, MAG, NAR,
SAN. No evaluada.
Cuatrecasas 7973 (COL).
Gynoxys trianae var. nemocona
Cuatrec.

852

Gynoxys venulosa Cuatrec.

Cuatrecasas 1950a.
Arbolito.
Endmica. Andes. 3400-3450 m.
CAU. No evaluada.
Cordillera Central.
Cuatrecasas 18945 (IT: COL).

Gynura Cass.
1 especie
Gynura aurantiaca (Blume)
DC.
Cacalia aurantiaca Blume
Idrraga et al. 2011.
Hierba.
Adventicia. Andes. 1100 m.
ANT, NAR, VAL. No evaluada.
Nativa de S Suramrica.
Croat 71715 (MO).

Hebeclinium DC.

17 especies, 10 especies
endmicas
Hebeclinium erioclinium
(B.L.Rob.) R.M.King &
H.Rob.

Eupatorium erioclinium B.L.Rob.


Robinson 1918a; Robinson
1918b; Daz-P. & Mndez 2000a.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1370-1900 m.
ANT, MAG. No evaluada.
Venezuela a Per.
Smith 625 (T: NY).

Hebeclinium escobariae
H.Rob.

King & Robinson 1987; Daz-P.


& Mndez 2000a.
Hierba.
Endmica. Andes. 1900-2370 m.
ANT. No evaluada.
N cordillera Central.
Escobar 3354A (T: HUA).

Hebeclinium flabellatum
S.Daz & G.P.Mndez

Daz-P. & Mndez 2000a.


Hierba.
Endmica. Andes. 630-730 m.
CHO. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Forero 7294 (T: COL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Hebeclinium frontinoense
S.Daz & G.P.Mndez

Daz-P. & Mndez 2000a.


Hierba.
Endmica. Andes. 900 m.
ANT. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Snchez 1681 (T: MEDEL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Hebeclinium gentryi
R.M.King & H.Rob.

King & Robinson 1987; Daz-P.


& Mndez 2000a.
Arbusto.
Endmica. Pacfico. 1200-1800
m.
CHO. No evaluada.
Serrana del Darin.
Juncosa 1754 (COL).

Hebeclinium guevarae
(R.M.King & H.Rob.)
R.M.King & H.Rob.

Eupatorium guevarae R.M.King


& H.Rob.
King & Robinson 1987; Daz-P.
& Mndez 2000a.
Hierba.
Nativa. Andes. 1350-2100 m.
CAU, PUT. No evaluada.
Costa Rica a Colombia.
King 6183 (IT: COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AsteraCEAE

Angiosperms

Hebeclinium killipii
(B.L.Rob.) R.M.King &
H.Rob.

Eupatorium cuatrecasasii
R.M.King & H.Rob.
King & Robinson 1987; Daz-P.
& Mndez 2000a.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 3002000 m.
ANT, CAL, CHO, RIS, VAL. No
evaluada.
Colombia, Ecuador.
Killip 11488 (T: US).

Hebeclinium lellingeri
R.M.King & H.Rob.

King & Robinson 1987; Daz-P.


& Mndez 2000a.
Hierba.
Endmica. Pacfico. 1450-1750
m.
CHO. No evaluada.
Serrana del Darin.
Lellinger 223 (T: US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Hebeclinium
longicuspidatum Diaz

Daz-P. & Mndez 2000a.


Subarbusto.
Endmica. Andes. 1900-2000 m.
CHO. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Lozano 3067 (T: COL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Hebeclinium macrophyllum
(L.) DC.
Ageratum coeruleum Baker,
Ageratum guianense Aubl.,
Coleosanthus tiliaefolius Cass.,
Eupatorium dryadeum DC.,
Eupatorium macrophyllum
L., Eupatorium molle Sw.,
Eupatorium populifolium Mart.

Robinson 1918b; Daz-P. &


Mndez 2000a.
Hierba, arbusto.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Orinoquia, Pacfico, V
Cauca, V Magdalena. 0-3000 m.
AMA, ANT, BOL, BOY, CAL,
CAQ, CAU, CES, CHO, CR,
CUN, GUV, HUI, MAG, MET,
NAR, NSA, PUT, QUI, RIS,
TOL, VAL, VAU. No evaluada.
Mxico a Brasil y Argentina.
Snchez 1115 (COL).

Hebeclinium marianum
S.Daz & Rodr.-Cabeza

Daz-P. & Rodrguez-Cabeza


2012.
Hierba.
Endmica. Andes. 1000 m.
BOY. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Orozco 433 (T: COL).

Hebeclinium phoenicticum
(B.L.Rob.) R.M.King &
H.Rob.

Eupatorium phoenicticum
B.L.Rob.
Robinson 1919; King &
Robinson 1987; Daz-P. &
Mndez 2000a.
Arbusto.
Nativa. Andes. 1500-3000 m.
ANT, CAL, CAU, CHO, CUN,
QUI, RIS, TOL. No evaluada.
N Andes.
Pennell 3159 (HT: GH).

Hebeclinium sericeum
(Kunth) R.M.King & H.Rob.
Eupatorium sericeum Kunth,
Osmia sericea (Kunth) Sch.Bip.
Robinson 1918b; King &
Robinson 1987; Daz-P. &
Mndez 2000a.
Subarbusto, arbusto.
Endmica. Andes. 1700-2600 m.
BOY, CUN, SAN. No evaluada.

Cordillera Oriental.
Daz-Piedrahita 2221 (COL).

Hebeclinium squamosum
S.Daz & Rodr.-Cabeza

Daz-P. & Mndez 2000a; Daz-P.


& Rodrguez-Cabeza 2011.
Arbusto.
Endmica. Andes. 2000 m.
SAN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Marn 4277 (HT: COL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Hebeclinium tetragonum
Benth.

Eupatorium guapulense Klatt,


Hebeclinium guapulense (Klatt)
R.M.King & H.Rob.
King & Robinson 1987; Daz-P.
& Mndez 2000a.
Hierba, arbusto.
Nativa. Andes. 1800-3000 m.
ANT, CAL, CAU, HUI, PUT,
QUI, RIS, TOL, VAL. No
evaluada.
Colombia, Ecuador.
Cuatrecasas 11479 (COL).

Hebeclinium torondoyense
(V.M.Badillo) R.M.King &
H.Rob.

Eupatorium torondoyense
V.M.Badillo
King & Robinson 1987; Daz-P.
& Mndez 2000a.
Arbusto.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2000-2500 m.
BOY, MAG, NSA, SAN. No
evaluada.
Colombia, Venezuela.
Lozano 846 (COL).

Hebeclinium wurdackianum
H.Rob.
King & Robinson 1987; Daz-P.
& Mndez 2000a.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

853

AsteraCEAE

Angiospermas
Angiosperms

Hierba.
Endmica. Andes. 1770 m.
ANT. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Snchez 1598 (T: MEDEL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Helichrysum Mill.
2 especies
Helichrysum bracteatum
(Venten.) Willd.

Xeranthemum bracteatum Vent.


Idrraga et al. 2011.
Hierba.
Adventicia. Andes. 1800-3180 m.
ANT, CUN. No evaluada.
Nativa de SE Asia.
Cuatrecasas 5646 (COL).

Helichrysum luteoalbum (L.)


Rchb.
Gnaphalium arenarium
Thunb., Gnaphalium
conglobatum Lam., Gnaphalium
humillimum Spreng.,
Gnaphalium leontopodinum
DC., Gnaphalium luteoalbum
L., Gnaphalium luteolum
E.H.L.Krause, Gnaphalium
makranicum Rech.f. & Esfand.,
Gnaphalium martabanicum
Wall., Gnaphalium molle Salisb.,
Gnaphalium multiceps Wall.,
Gnaphalium orixense Roxb.,
Gnaphalium pompejanum Ten.,
Gnaphalium roxburghianum
Voigt, Gnaphalium sphaericum
DC.
Ward et al. 2009.
Hierba.
Adventicia. Andes?
DESCONOCIDO. No evaluada.
N Amrica, E Mediterrneo, I
Canarias, Australia.
Nota: esperada / expected.

Heliopsis Pers.
3 especies, 1 especie endmica
Heliopsis helianthoides (L.)
Sweet
Buphthalmum helianthoides L.
Fisher 1957; Pruski 2000.
Hierba.
Adventicia. Amazonia, Andes.
40-2850 m.
AMA, ANT, BOY, CAQ, CAU,
CUN, GUJ, HUI, MET, NAR,
NSA, PUT, QUI, SAN, TOL,
VAL. No evaluada.
Nativa de Norteamrica.
Garca-Barriga 11994 (COL).

Heliopsis lanceolata
S.F.Blake

Fisher 1957.
Hierba.
Endmica. Andes. 2190-3250 m.
BOY, CUN, MET, NSA, SAN. No
evaluada.
Cordillera Oriental.
Killip 17339 (HT: US).
Heliopsis lanceolata var. diazii
R.K.Jansen & Stuessy

Heliopsis oppositifolia (Lam.)


S.Daz
Heliopsis buphthalmoides (Jacq.)
Dunal
Fisher 1957; Daz-P. 1990.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Andes. 1080-2160 m.
ANT, BOL, BOY, CAS, CUN,
NAR, NSA, SAN, VAL. No
evaluada.
Mxico a Bolivia.
Duque-Jaramillo 3521-A (COL).

Heterocondylus R.M.King &


H.Rob.
1 especie

Heterocondylus vitalbae
(DC.) R.M.King & H.Rob.

Bulbostylis scandens Gardner,


Campuloclinium surinamense
Miq.
Robinson 1918b; King &
Robinson 1987.
Trepadora.
Nativa. Andes, Caribe, V
Magdalena. 140-1800 m.
ANT, BOL, CUN, HUI, MAG,
MET, NAR, PUT, TOL. No
evaluada.
N Suramrica.
Smith 920 (MO).

Heterosperma Cav.
3 especies, 1 especie endmica
Heterosperma achaetum
S.F.Blake

Blake 1915.
Hierba.
Endmica. Andes. 1800-3000 m.
BOY, CUN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Triana 1397 (HT: BM; IT: US).

Heterosperma diversifolium
Kunth

Heterosperma depressum Griseb.,


Heterosperma spathulatum
S.F.Blake
Hind & Jeffrey 2001.
Hierba.
Adventicia. Andes. 2600 m.
CUN. No evaluada.
Ecuador a Bolivia.
Fernndez-Alonso 23229 (COL).
Nota: especie dudosa. La
identidad del nico espcimen
colombiano requiere verificacin
/ dubious species; identity of the
only Colombian specimen needs
verification.

Heterosperma pinnatum Cav.


Heterosperma tagetinum A.Gray
Strother 1999.

854

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AsteraCEAE

Angiosperms

Hierba.
Nativa. Andes. 2130-3000 m.
BOY, CUN. No evaluada.
Centroamrica a Venezuela.
Daz-Piedrahita 4374 (COL).

Hidalgoa La Llave
1 especie
Hidalgoa wercklei Hook.f.
Childsia wercklei Childs
Sherff 1947.
Liana.
Nativa. Andes. 920-1240 m.
NSA. No evaluada.
Centroamrica a Venezuela.
Cuatrecasas 13378 (CHI).
Hidalgoa wercklei var.
colombiana Sherff

Hieracium L.
12 especies, 4 especies endmicas
Hieracium adenocephalum
(Sch.Bip.) Arv.-Touv.
Hieracium mandonii Britton
Zuloaga et al. 2008.
Hierba.
Nativa. Andes. 3550-3600 m.
ANT. No evaluada.
Suramrica.
Snchez 2286 (COL).

Hieracium avilae Kunth

Luteyn 1999.
Hierba.
Nativa. Andes. 2700-4350 m.
ANT, ARA, BOY, CAL, CAU,
CES, CHO, CUN, GUJ, MAG,
MET, NAR, NSA, RIS, SAN,
TOL, VAL. No evaluada.
N Andes.
Idrobo 3180 (COL).

Hieracium erianthum Kunth

Hieracium eriocephalum (Benth.)


Wedd.

Luteyn 1999.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
3100-3800 m.
BOY, GUJ, MAG. No evaluada.
Venezuela a Bolivia.
Rangel 948 (COL).

Hieracium frigidum Wedd.

Luteyn 1999.
Hierba.
Nativa. Andes. 2380-4900 m.
ANT, CAL, CAU, CES, CUN,
GUJ, HUI, MAG, MET, NSA,
QUI, TOL. No evaluada.
Venezuela a Ecuador.
Garca-Barriga 20602 (COL).
Hieracium frigidum f. tamaense

Hieracium lehmannii Zahn

Luteyn 1999.
Hierba.
Endmica. Andes. 2700-3700 m.
BOY, CAU. No evaluada.
Prez-Arbelez 5949 (COL).

Hieracium leucanthemum
Wedd.
Kilian et al. 2009.
Hierba.
Endmica. Andes. 3600 m.
CAU, NSA. No evaluada.
N Suramrica, Antillas.
Schlim 567 (HT: G).

Hieracium paletaranum
Sleumer

Luteyn 1999.
Hierba.
Nativa. Andes. 3250-3650 m.
CAU, HUI, NAR, PUT. No
evaluada.
N Andes.
Cuatrecasas 11714 (COL).

Hieracium popayanense
Zahn
Kilian et al. 2009.
Hierba.

Endmica. Andes. 3200-3700 m.


CAU, NAR. No evaluada.
Ramrez 12576 (COL).

Hieracium roseum Sch.Bip.


Kilian et al. 2009.
Hierba.
Nativa. Andes.
NSA. No evaluada.
NE Colombia, Antillas.
Schlim 574 (US).

Hieracium soratense Hieron.


Kilian et al. 2009.
Hierba.
Nativa. Andes. 2730-3050 m.
CAU, CUN. No evaluada.
N Andes.
Lozano 4476 (COL).

Hieracium stuebelii Hieron.


Hierba.
Nativa. Andes. 2500-3000 m.
CAU. No evaluada.
N Andes.
Pennell 7172 (NY).

Hieracium tolimense
Cuatrec.

Luteyn 1999.
Hierba.
Endmica. Andes. 2730-4200 m.
CUN, TOL. No evaluada.
Garca-Barriga 6287 (COL).

Hinterhubera Wedd.
3 especies, 2 especies endmicas
Hinterhubera columbica Sch.
Bip.
Luteyn 1999.
Hierba.
Nativa. SN Santa Marta. 3900 m.
MAG. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Moritz 1396 (F).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

855

AsteraCEAE

Angiospermas
Angiosperms

Hinterhubera harrietae
Cuatrec.

Luteyn 1999.
Hierba.
Endmica. SN Santa Marta.
4500-4900 m.
MAG. No evaluada.
Barclay 7060 (HT: US; IT: MO).

Hinterhubera nevadensis
Cuatrec.

Luteyn 1999.
Subarbusto, arbusto.
Endmica. SN Santa Marta.
3500-4850 m.
CES, MAG. No evaluada.
Van der Hammen 1198 (COL).

Hofmeisteria Walp.
1 especie
Hofmeisteria standleyi
(S.F.Blake) R.M.King &
H.Rob.

Blake 1924a; King & Robinson


1987.
Hierba.
Nativa. Pacfico. 100-150 m.
CHO. No evaluada.
Mxico, NO Colombia?
Gentry 17298 (COL).
Nota: especie dudosa; el nico
espcimen colombiano requiere
revisin / dubious species; the
only Colombian specimen needs
revision.

Hymenostephium Benth.
2 especies
Hymenostephium anomalum
(S.F.Blake) E.E.Schill. &
Panero
Viguiera anomala S.F.Blake
Schilling & Panero 2002.
Hierba.

856

Nativa. Andes. 1700-2600 m.


BOY, CUN, TOL. No evaluada.
N Andes.
Killip 34521 (COL).

Hymenostephium rivularis
(Poepp.) E.E.Schill. &
Panero

Garcilassa rivularis Poepp.


Schilling & Panero 2002.
Hierba.
Nativa. Andes, V Cauca, V
Magdalena. 230-1100 m.
CUN, HUI, NAR, PUT, RIS. No
evaluada.
N Andes, valles Interandinos.
Fernndez-Alonso 8838 (COL).

Hypochaeris L.
9 especies
Hypochaeris chillensis
(Kunth) Hieron.

Achyrophorus brasiliensis (Less.)


Sch.Bip., Achyrophorus chillensis
(Kunth) Sch.Bip., Achyrophorus
sagittatus Phil., Achyrophorus
sellowii Sch.Bip., Apargia
chillensis Kunth, Hypochaeris
parodii Cabrera, Hypochaeris
sellowii (Sch.Bip.) Cabrera,
Hypochaeris tweediei (Hook.
& Arn.) Cabrera, Leontodon
chillensis (Kunth) DC., Porcellites
brasiliensis Less., Seriola tweediei
Hook. & Arn.
Hierba.
Nativa. Andes. 2500-2824 m.
BOY, CUN. No evaluada.
Venezuela a Bolivia.
Fernndez-Alonso 20538 (COL).

Hypochaeris echegarayi
Hieron.

Hypochaeris ornata J.Kost.,


Hypochaeris setosa (Wedd.)
Rusby
Zuloaga et al. 2008.

Hierba.
Nativa. Andes. 3100-4525 m.
BOY, NAR. No evaluada.
Venezuela a Bolivia.
Barclay 7335 (MO).

Hypochaeris elata (Wedd.)


Griseb.

Achyrophorus elatus Wedd.,


Hypochaeris argentina Cabrera
Cabrera 1978.
Hierba.
Nativa. Andes. 2400-3600 m.
ANT, BOY, CUN, NSA. No
evaluada.
Venezuela a Bolivia.
Schultes 7041 (COL).

Hypochaeris glabra L.

Achyrophorus balbisii
Hornem., Cycnoseris australis
Endl., Hedypnois glabra (L.)
F.W.Schmidt, Hieracium
adscendens Brot., Hyoseris tenella
Thunb., Hypochaeris arachnites
Link, Hypochaeris ascendens
Brot., Hypochaeris balbisii
Loisel., Hypochaeris balbisii
Willd., Hypochaeris bartholdii
Sch.Bip., Hypochaeris candollei
Regel, Hypochaeris capensis
Less., Hypochaeris contexta
Wallr., Hypochaeris dimorpha
Brot., Hypochaeris heterosperma
Sch.Bip., Hypochaeris hispida
Roth, Hypochaeris intermedia
Rchb., Hypochaeris intertexta
Peterm., Hypochaeris minima
Cirillo, Hypochaeris minima
dUrv., Hypochaeris pumila
Phil., Hypochaeris pusilla Poir.,
Hypochaeris simplex Mrat,
Hypochaeris stellata Gaterau,
Hypochaeris thracica DC.,
Podospermum taraxacifolium
(Jacq.) Sweet, Scorzonera nova
Walp., Scorzonera taraxacifolia
Jacq.
Zuloaga et al. 2008.
Hierba.
Adventicia. Andes. 1600-1700 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AsteraCEAE

Angiosperms

CUN. No evaluada.
Nativa de Eurasia y N frica.
Dugand 3852 (COL).

Hypochaeris radicata L.

Achyrophorus radicatus
(L.) Scop., Achyrophorus
taraxacifolius (Salzm.) Sch.Bip.,
Apargia serotina Steud., Crepis
molokaiensis H.Lv., Hypochaeris
infesta Salisb., Hypochaeris
lasiophylla Nyman, Hypochaeris
neapolitana DC., Hypochaeris
salina Gren., Hypochaeris
taraxacifolia Loisel., Hypochaeris
tenorii Guss., Leontodon ciliatus
Scop., Porcellites radicata (L.)
Cass., Seriola caespitosaPorta,
Seriola taraxacifolia Salzm.
Zuloaga et al. 2008.
Hierba.
Naturalizada. Andes. 900-4500
m.
ANT, BOY, CAU, CUN, GUJ,
HUI, MAG, NAR, NSA, QUI,
RIS, SAN, TOL. No evaluada.
Nativa de Europa; naturalizada
alrededor del mundo.
Prez-Arbelez 5844 (COL).

Hypochaeris sessiliflora
Kunth

Hypochaeris barbata (Sch.Bip.)


Reiche
Luteyn 1999.
Hierba.
Nativa. Andes. 2100-4900 m.
ANT, ARA, BOY, CAL, CAS,
CAU, CES, CUN, GUJ, MAG,
MET, NAR, NSA, RIS, SAN,
TOL. No evaluada.
Venezuela a Bolivia.
Cuatrecasas 26299 (COL).

Hypochaeris setosa
Formnek

Kilian et al. 2009.


Hierba.
Nativa. Andes. 3200-4100 m.

CUN, MAG, NAR, SAN. No


evaluada.
Venezuela a Per.
Killip 18456 (COL).

Hypochaeris sonchoides
Kunth

Luteyn 1999.
Hierba.
Nativa. Andes. 2600-2800 m.
CUN, MAG. No evaluada.
N Andes.
Duque-Jaramillo 3414 (COL).

Hypochaeris taraxacoides
(Meyen & Walp.) Ball

Achyrophorus stenocephalus
Wedd., Achyrophorus
taraxacifolius (Meyen & Walp.)
Walp., Achyrophorus taraxacoides
Walp., Hypochaeris stenocephala
(Wedd.) Kuntze, Hypochaeris
taraxacoides (Meyen & Walp.)
B.D.Jacks., Hypochaeris
taraxacoides (Walp.) Benth. &
Hook.f., Hypochaeris taraxicoides
(Meyen & Walp.) Britton,
Oreophila taraxacifolia Meyen &
Walp.
Zuloaga et al. 2008.
Hierba.
Nativa. Andes. 3550-3720 m.
CUN, MET. No evaluada.
S Colombia a Bolivia.
Daz-Piedrahita 2319 (COL).

Ichthyothere Mart.
7 especies, 2 especies endmicas
Ichthyothere garcia-barrigae
H.Rob.

Robinson 1980.
Arbusto.
Endmica. Andes. 1620-2060 m.
CUN, NSA, SAN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Garca-Barriga 20550 (HT: US).

Ichthyothere grandifolia
S.F.Blake

Blake 1935.
Hierba, subarbusto.
Endmica. Andes. 2500-3000 m.
SAN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Killip 16124 (HT: US).

Ichthyothere hirsuta Gardner


Baldwin 2009.
Hierba.
Nativa. Orinoquia. 235-550 m.
CAS, MET. No evaluada.
E Colombia a SE Brasil.
Uribe 3565 (COL).
Nota: especie dudosa; el
espcimen colombiano requiere
revisin / dubious species; the
Colombian specimen needs
revision.

Ichthyothere macdanielii
H.Rob.

Robinson 1995.
Arbusto.
Nativa. 125 m.
AMA. No evaluada.
S Colombia, N Per, NO Brasil.
Rueda RM473 (MO).

Ichthyothere scandens
S.F.Blake

Blake 1921b.
Hierba, arbusto, trepadora.
Nativa. Andes, V Magdalena.
400-2250 m.
ANT, CAU, CHO, CUN, MET,
PUT, TOL. No evaluada.
N Suramrica.
Pennell 3430 (HT: NY; IT: MO).

Ichthyothere suffruticosa
Gardner

Baldwin 2009.
Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena.
80-90 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

857

AsteraCEAE

Angiospermas
Angiosperms

GUI. No evaluada.
Colombia, Brasil, Bolivia.
Castro 69 (COL, MO).

Ichthyothere terminalis
(Spreng.) S.F.Blake

Ichthyothere cunabi Mart.


Steyermark et al. 1997.
Hierba, subarbusto, arbusto.
Nativa. Andes, Orinoquia. 652500 m.
BOY, CAQ, CAS, CUN, GUI,
GUV, MAG, MET, NSA, SAN,
VAU, VIC. No evaluada.
N Suramrica a SE Brasil.
Garca-Barriga 19936 (COL).

Inula L.
1 especie
Inula conyza (Griess.) DC.
Anderberg 2009.
Subarbusto.
Adventicia. Andes. 500 m.
CUN. No evaluada.
Nativa de Europa.
Antonio Camilo 2389 (COL).

Isocarpha R.Br.
2 especies
Isocarpha atriplicifolia (L.)
DC.

Isocarpha billbergiana Less.


Keil & Stuessy 1981; King &
Robinson 1987.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Caribe. 5-75 m.
ATL, BOL, CR, GUJ, MAG. No
evaluada.
Centroamrica a N Suramrica;
Antillas.
Dugand 4430 (COL).
Isocarpha atriplicifolia var.
billbergiana (Less.) D.J.Keil &
Stuessy

858

Isocarpha oppositifolia (L.)


Cass.

Dunantia achyranthes DC.,


Isocarpha angustata Griseb.,
Isocarpha glabrata S.F.Blake,
Isocarpha oppositifolia (L.)
R.Br., Isocarpha tricephala Cass.,
Santolina oppositifolia L.
King & Robinson 1987; Pruski
1997.
Hierba.
Nativa. Andes, Caribe. 50-1130
m.
BOL, CES, GUJ, MAG. No
evaluada.
Centroamrica a N Suramrica;
Antillas.
Cuatrecasas 25505 (COL).
Isocarpha oppositifolia var.
achyranthes (DC.) D.J.Keil &
Stuessy

Jaegeria Kunth
2 especies, 1 especie endmica
Jaegeria axillaris S.F.Blake

Blake 1926.
Hierba, arbusto.
Endmica. Andes. 2600-3050 m.
BOY, CUN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Pennell 2171 (T: NY).

Jaegeria hirta (Lag.) Less.

Jaegeria mnioides Kunth,


Jaegeria parviflora DC., Jaegeria
repens DC., Macella hirta (Lag.)
K.Koch, Spilanthes ecliptoides
Gardner, Spilanthes hirta (Lag.)
Steud., Spilanthes karvinskiana
DC., Spilanthes mariannae DC.,
Spilanthes sessilifolia Hemsl.
Robinson 1900; Torres 1968.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Andes. 435-3700 m.
ANT, BOY, CAL, CAQ, CAS,
CAU, CES, CHO, CUN, GUV,
HUI, MAG, NAR, NSA, PUT,

QUI, RIS, SAN, TOL, VAL. No


evaluada.
Mxico a Bolivia.
Garca-Barriga 21258 (COL).

Jalcophila M.O.Dillon &


Sagst.
2 especies, 1 especie endmica
Jalcophila colombiana S.Daz
& Vlez-Nauer
Dillon & Sagstegui 1986.
Hierba.
Endmica. Andes. 2800-3400 m.
NAR, PUT. No evaluada.
Nudo de los Pastos.
Stank 2890 (COL).

Jalcophila ecuadorensis
M.O.Dillon & Sagst.

Dillon & Sagstegui 1986.


Hierba.
Nativa. Andes. 4000-4100 m.
NAR. No evaluada.
S Colombia a Ecuador.
Cuatrecasas 26917 (COL).

Jaramilloa R.M.King &


H.Rob.
2 especies, 2 especies endmicas
Jaramilloa hylibates
(B.L.Rob.) R.M.King &
H.Rob.

Eupatorium hylibates B.L.Rob.


Robinson 1918a; Robinson
1918b; King & Robinson 1987.
Arbusto, arbolito, rbol.
Endmica. Andes, SN Santa
Marta. 2400-3750 m.
CES, GUJ, MAG, NSA. No
evaluada.
N cordillera Oriental y Sierra
Nevada de Santa Marta.
Kalbreyer 1956 (HT: K).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AsteraCEAE

Angiosperms

Jaramilloa sanctae-martae
R.M.King & H.Rob.

King & Robinson 1980c; King &


Robinson 1987.
Arbusto, arbolito.
Endmica. SN Santa Marta.
2400-2650 m.
MAG. No evaluada.
Romero-Castaeda 24720 (HT:
US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Joseanthus H.Rob.
2 especies
Joseanthus crassilanatus
(Cuatrec.) H.Rob.

Vernonia crassilanata Cuatrec.


Robinson 1999.
Arbolito.
Nativa. Andes. 3250 m.
PUT. No evaluada.
S Colombia, Ecuador.
Cuatrecasas 11780 (HT: F, IT:
COL).

Joseanthus trichotomus
(Gleason) H.Rob.

Vernonia trichotoma Gleason


Robinson 1999.
rbol.
Nativa. Andes. 1650-3300 m.
CAU, QUI, VAL. No evaluada.
Colombia a Ecuador.
Vlez-Nauer 2214 (COL).

Jungia L.f.
6 especies, 3 especies endmicas
Jungia calyculata Cuatrec.

Daz-P. & Vlez-Nauer 1993;


Harling 1995.
Hierba.
Endmica. Andes, SN Santa
Marta. 600-3250 m.
CES, MAG, MET. No evaluada.

Cordillera Oriental y Sierra


Nevada de Santa Marta.
Smith 677 (HT: F; IT: MO, P).
Nota: Andes solo en Perij /
Andes only in Perij.

Liana.
Endmica. SN Santa Marta. 4000
m.
GUJ, MAG. No evaluada.
Karsten s.n. (HT: P).

Jungia coarctata Hieron.

Jungia paniculata (DC.)


A.Gray

Jungia brachyphylla Cuatrec.,


Jungia colombiana Cuatrec.,
Jungia lehmannii Hieron.
Harling 1991; Harling 1995.
Liana.
Nativa. Andes. 2100-3600 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
MET, NAR, PUT, QUI, RIS,
TOL, VAL. No evaluada.
N Andes.
Cuatrecasas 27311 (COL).
Jungia coarctata var. coarctata.

Jungia ferruginea L.f.

Jungia bogotensis Hieron., Jungia


trianae Hieron.
Daz-P. & Vlez-Nauer 1993;
Harling 1995.
Trepadora, liana.
Nativa. Andes. 1742-3650 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CES,
CUN, GUJ, HUI, MAG, NAR,
PUT, QUI, RIS, TOL, VAL. No
evaluada.
Centroamrica a Venezuela.
Mutis 70 (HT: LINN, IT:
MA-MUT).

Jungia gunnerifolia (S.Daz)


M.Diazgranados & F.vila
Tostimontia gunnerifolia S.Daz
Daz-P. 2001.
Arbusto.
Endmica. SN Santa Marta.
2600-3000 m.
MAG. No evaluada.
Romero-Castaeda 11288 (HT:
COL; IT: COL).

Jungia karstenii Cuatrec.

Daz-P. & Vlez-Nauer 1993;


Harling 1995.

Jungia stipulifera Cuatrec.


Daz-P. & Vlez-Nauer 1993;
Harling 1995.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Andes. 2350-3300 m.
BOY, CUN, SAN. No evaluada.
N Andes.
Duque-Jaramillo 3084 (COL).
Jungia paniculata subsp.
stipulifera (Cuatrec.) Harling.

Koanophyllon Arruda
3 especies, 1 especie endmica
Koanophyllon celtidifolium
(Lam.) R.M.King & H.Rob.

Eupatorium celtidifolium Lam.,


Mikania verrucosa Spreng.
Robinson 1918b; King &
Robinson 1987.
Subarbusto, rbol.
Nativa. Andes, Caribe. 100-1087
m.
CR, GUJ, MAG, NSA, SUC. No
evaluada.
Colombia, Venezuela.
Cuatrecasas 13409 (COL).
Nota: a menudo citada
errneamente como celtidifolia
/ often erroneously cited as
celtidifolia.

Koanophyllon mesoreopolum
(B.L.Rob.) R.M.King &
H.Rob.
Eupatorium mesoreopolum
B.L.Rob.
King & Robinson 1975f; King &
Robinson 1987.
Hierba.
Endmica. Andes. 2000 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

859

AsteraCEAE

Angiospermas
Angiosperms

CAL. No evaluada.
Cordillera Central.
Pennell 9209 (US).

Koanophyllon solidaginoides
(Kunth) R.M.King & H.Rob.

Eupatorium solidaginoides Kunth


Robinson 1918b; King &
Robinson 1987.
Hierba, arbusto.
Nativa. Andes. 400-2900 m.
CAL, CUN, NAR. No evaluada.
N Andes.
Garca-Barriga 21009 (COL).

Laennecia Cass.
3 especies
Laennecia filaginoides DC.

Conyza filaginoides (DC.)


Hieron., Heterochaeta stricta
Benth., Laennecia pinnatifida
Turcz.
Nesom 1990a.
Hierba.
Nativa. Andes. 1990-3180 m.
BOY, CUN, NAR. No evaluada.
Mxico a Ecuador.
Daz-Piedrahita 4251 (COL).

Laennecia gnaphalioides
(Kunth) Cass.

Conyza evacioides Rusby, Conyza


gnaphalioides Kunth, Erigeron
niveus Sch.Bip., Laennecia
parvifolia DC.
Nesom 1990a.
Hierba.
Nativa. Andes. 2650-3000 m.
CUN. No evaluada.
Mxico a N Bolivia.
Fernndez-Alonso 15689 (COL).

Laennecia sophiifolia
(Kunth) G.L.Nesom

Conyza sophiifolia Kunth


Nesom 1990a; Hind & Jeffrey
2001.

860

Hierba.
Nativa. Andes. 2200-3600 m.
BOY, CUN, NSA. No evaluada.
Mxico a N Argentina.
Garca-Barriga 6279 (COL).
Nota: a veces errneamente
escrito sophiaefolia / sometimes
misspelled sophiaefolia.

Laestadia Less.
3 especies
Laestadia muscicola Wedd.

Lagenophora muscicola (Wedd.)


Hohen
Cuatrecasas 1969.
Hierba.
Nativa. Andes. 2600-4800 m.
ANT, ARA, BOY, CAL, CUN,
MAG, MET, NAR, QUI, TOL.
No evaluada.
N Andes.
Uribe-Uribe 2468 (COL).

Laestadia pinifolia Less.

Cuatrecasas 1969.
Hierba.
Nativa. Andes. 3140-4315 m.
ARA, BOY, CAS, CAU, CUN,
MET. No evaluada.
N Andes.
Cleef 9027 (COL).

Laestadia rupestris Benth.


Cuatrecasas 1969.
Hierba.
Nativa. Andes. 500 m.
CAU. No evaluada.
N Andes.
Hartweg 1129 (NY).

Lagascea Cav.
1 especie
Lagascea mollis Cav.

Lagascea campestris Gardner,


Lagascea kunthiana Gardner,

Lagascea parvifolia Klatt, Nocca


mollis (Cav.) Jacq.
Pruski 1997; Strother 1999.
Hierba.
Nativa. Caribe, V Cauca, V
Magdalena. 12-1050 m.
ANT, CR, CUN, HUI, MAG,
NSA, TOL, VAL. No evaluada.
Mxico a Bolivia.
Cabrera 634 (COL).

Lasiocephalus Schltdl.
13 especies, 2 especies endmicas
Lasiocephalus caldasensis
(Cuatrec.) Cuatrec.

Aetheolaena caldasensis
(Cuatrec.) B.Nord., Senecio
caldasensis Cuatrec.
Cuatrecasas 1978; Nordenstam
1978.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Andes. 3050-3600 m.
CAL, CAU. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Cuatrecasas 9346 -B (HT: US).
Nota: especie dudosa / dubious
species.

Lasiocephalus doryphyllus
(Cuatrec.) Cuatrec.

Aetheolaena doryphylla
(Cuatrec.) B.Nord., Senecio
doryphyllus Cuatrec.
Cuatrecasas 1978; Nordenstam
1978.
Hierba, subarbusto, liana.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2400-4400 m.
CES, GUJ, MAG. No evaluada.
N Colombia, O Venezuela.
Cuatrecasas 24618 (HT: US, IT:
COL).

Lasiocephalus gargantanus
(Cuatrec.) Cuatrec.

Culcitium gargantanum Cuatrec.,


Senecio gargantanus (Cuatrec.)
Cuatrec.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AsteraCEAE

Angiosperms

Cuatrecasas 1978.
Hierba.
Nativa. Andes. 3000-4600 m.
CAU, NAR. No evaluada.
S Colombia a Ecuador.
Garganta 205 (HT: COL).

Lasiocephalus involucratus
(Kunth) Cuatrec.

Aetheolaena involucrata (Kunth)


B.Nord., Cacalia involucrata
Kunth
Cuatrecasas 1978; Nordenstam
1978.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Andes. 2600-4150 m.
BOY, CAL, CAU, NAR, SAN. No
evaluada.
N Andes.
vila 998 (UDBC).

Lasiocephalus lingulatus
Schltdl.

Aetheolaena lingulata (Schltdl.)


B.Nord., Cacalia arenaria Kunth,
Culcitium adscendens Benth.,
Culcitium adscendens var.
angustifolium Cuatrec., Culcitium
lingulatum (Schltdl.) S.F.Blake,
Senecio lingulatus (Schltdl.)
Cuatrec., Senecio neoascendens
Cuatrec., Senecio sabulosus DC.
Cuatrecasas 1978; Nordenstam
1978.
Hierba.
Nativa. Andes. 3000-4400 m.
NAR. No evaluada.
S Colombia a Ecuador.
Daz-Piedrahita 590 (COL).

Lasiocephalus
longipenicillatus (Sandwith)
Cuatrec.
Aetheolaena longipenicillata
(Sandw.) B.Nord., Senecio
longepenicillatus Sandwith,
Senecio nevadensis Wedd.,
Senecio pittieri Cuatrec.
Cuatrecasas 1978; Nordenstam
1978.

Hierba, subarbusto.
Nativa. Andes. 2700-2800 m.
MAG, NSA. No evaluada.
NE Colombia, O Venezuela.
Cuatrecasas 9213 (COL).

Lasiocephalus mojandensis
(Hieron.) Cuatrec.

Aetheolaena mojandensis
(Hieron.) B.Nord., Senecio
mojandensis Hieron.
Cuatrecasas 1978; Nordenstam
1978.
Hierba.
Nativa. Andes. 3000-4400 m.
NAR. No evaluada.
S Colombia a Ecuador.
Daz-Piedrahita 590 (COL).

Lasiocephalus otophorus
(Wedd.) Cuatrec.

Aetheolaena otophora (Wedd.)


B.Nord., Senecio otophorus
Wedd.
Cuatrecasas 1978; Nordenstam
1978.
Hierba, subarbusto, trepadora.
Nativa. Andes. 3200-4400 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
HUI, MET, NAR, PUT, TOL,
VAL. No evaluada.
N Andes.
Linden 906 (ST: G).
Lasiocephalus otophorus var.
christophori (Cuatrec.) Cuatrec.

Lasiocephalus ovatus Schltdl.


Culcitium ovatum (Schltdl.)
S.F.Blake, Culcitium reflexum
Kunth, Culcitium uniflorum
(Lam.) Hieron., Gnaphalium
uniflorum Lam., Senecio reflexus
(Kunth) Cuatrec., Senecio
superandinus Cuatrec.
Cuatrecasas 1978.
Hierba.
Nativa. Andes. 3200-4500 m.
NAR. No evaluada.
S Colombia a Ecuador.
Sturm 119 (COL).

Lasiocephalus patens
(Kunth) Cuatrec.

Aetheolaena patens (Kunth)


B.Nord., Cacalia patens Kunth,
Gynoxys auriculata Turcz.,
Senecio patens (Kunth) DC.
Cuatrecasas 1978; Nordenstam
1978.
Hierba.
Nativa. Andes. 2438-4300 m.
CAL, CAU, CHO, CUN, NAR,
RIS, TOL. No evaluada.
N Andes, Ecuador.
Prez-Arbelez 5916 (COL).

Lasiocephalus puracensis
(Cuatrec.) Cuatrec.

Aetheolaena puracensis
(Cuatrec.) B.Nord., Culcitium
puracense Cuatrec., Senecio
puracensis (Cuatrec.) Cuatrec.
Cuatrecasas 1978; Nordenstam
1978.
Hierba.
Endmica. Andes. 3350-4500 m.
CAU, NAR. No evaluada.
Cuatrecasas 14718 (HT: US).

Lasiocephalus sodiroi
(Hieron.) Cuatrec.

Culcitium sodiroi Hieron.


Cuatrecasas 1978; Nordenstam
1978; Marhold &
Sklen 2013.
Hierba.
Nativa. Andes. 3350-4500 m.
NAR. No evaluada.
S Colombia a Ecuador.
vila 2330 (UDBC).

Lasiocephalus yacuanquensis
(Cuatrec.) Cuatrec.
Aetheolaena yacuanquensis
(Cuatrec.) B.Nord., Culcitium
karsteni Benoist, Senecio
yacuanquensis Cuatrec.
Cuatrecasas 1978; Beentje 2000.
Hierba.
Endmica. Andes. 3600-3770 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

861

AsteraCEAE

Angiospermas
Angiosperms

NAR. No evaluada.
Nudo de los Pastos.
Garganta 495 (HT: VALLE).

Launaea Cass.
1 especie
Launaea intybacea (Jacq.)
Beauverd

Lactuca intybacea Jacq.


Pruski 1997; Beentje 2000.
Hierba.
Nativa. Caribe. 100-120 m.
ATL, BOL, GUJ. No evaluada.
Centroamrica, Suramrica.
Dugand 2870 (COL).

Lepidaploa (Cass.) Cass.


11 especies, 3 especies endmicas
Lepidaploa canescens
(Kunth) Cass.

Robinson 1999.
Subarbusto, trepadora, liana.
Nativa. Andes, Caribe, Pacfico,
SN Santa Marta. 70-2800 m.
ANT, BOL, BOY, CAL, CAU,
CHO, CUN, HUI, MAG, MET,
NAR, NSA, QUI, RIS, SAN,
TOL, VAL. No evaluada.
Mxico a SE Brasil.
Keeley 4453 (COL).

Lepidaploa cordiifolia
(Kunth) H.Rob.

Robinson 1999.
Trepadora.
Nativa. Andes. 2025 m.
ANT, VAL. No evaluada.
N Suramrica a Bolivia.
MacDougal 3615 (HUA).
Nota: a veces errneamente
escrito cordiaefolia / sometimes
misspelled cordiaefolia.

862

Lepidaploa danielis
(Cuatrec.) H.Rob.

Vernonia danielis Cuatrec.


Robinson 1999.
Arbusto.
Endmica. Andes. 2400 m.
ANT. No evaluada.
Cordillera Central.
Daniel 1288 (HT: F).

Lepidaploa frangulifolia
(Kunth) H.Rob.

Cacalia frangulifolia (Kunth)


Kuntze, Vernonia frangulifolia
Kunth
Robinson 1999.
Subarbusto.
Endmica. Andes, V Magdalena.
800 m.
TOL. No evaluada.
Humboldt s.n. (T: P; B-W).

Lepidaploa gracilis (Kunth)


H.Rob.

Vernonia gracilis Kunth


Robinson 1999.
Hierba, arbusto.
Nativa. Amazonia, Guayana
y Macarena, Caribe, SN Santa
Marta, V Magdalena. 180-1200
m.
ATL, BOL, HUI, MAG, VAU. No
evaluada.
Colombia, Venezuela, Guyana,
Brasil, Per.
Smith 1982 (MO).

Lepidaploa karstenii (Sch.


Bip.) H.Rob.

Vernonia karstenii Sch.Bip.,


Vernonia ruiz-teranii V.M.Badillo
Robinson 1999.
Subarbusto.
Nativa. Andes. 1650-3600 m.
BOY, CUN, SAN. No evaluada.
N Suramrica.
Karsten s.n. (T: P).

Lepidaploa lehmannii
(Hieron.) H.Rob.

Cacalia lehmannii (Hieron.)


Kuntze, Vernonia larensis
V.M.Badillo
Robinson 1999.
Subarbusto.
Nativa. Andes, Pacfico, V
Magdalena. 50-2500 m.
ANT, CAU, CHO, CUN, MAG,
NAR, NSA, QUI, VAL. No
evaluada.
Venezuela a Ecuador.
Keeley 4230 (COL).

Lepidaploa marguana
(Cuatrec.) H.Rob.

Vernonia marguana Cuatrec.


Robinson 1999.
Subarbusto.
Endmica. Andes. 1100 m.
NSA. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Cuatrecasas 13428 (COL).

Lepidaploa remotiflora
(Rich.) H.Rob.

Vernonia remotiflora Rich.


Robinson 1999.
Hierba.
Nativa. Caribe. 100-200 m.
MAG, SUC. No evaluada.
Colombia, Guayanas, Brasil,
Paraguay, Argentina.
Romero-Castaeda 9322 (COL).

Lepidaploa sclareifolia (Sch.


Bip.) H.Rob.
Vernonia sclareifolia Sch.Bip.
Robinson 1999.
Arbusto.
Nativa. Andes. 2500 m.
CUN. No evaluada.
Mxico a Argentina.
Keeley 4245 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AsteraCEAE

Angiosperms

Lepidaploa trilectorum
(Gleason) H.Rob.

Vernonia trilectorum Gleason


Robinson 1999.
Trepadora.
Nativa. Andes. 1500-2440 m.
ANT, CAU, RIS, VAL. No
evaluada.
N Suramrica a Per.
Keeley 4213 (COL).

Lepidesmia Klatt
1 especie
Lepidesmia squarrosa Klatt
Ayapana squarrosa (Klatt)
R.M.King & H.Rob.
Klatt 1896; King & Robinson
1987.
Hierba.
Nativa. Caribe. 150 m.
GUJ, MAG. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Antillas.
Fonnegra 1532 (COL).

Lessingianthus H.Rob.
3 especies, 1 especie endmica
Lessingianthus gonzalezii
S.Daz & Obando

Robinson 1999.
rbol.
Nativa. Andes. 1100-1250 m.
BOL. No evaluada.
Serrana de San Lucas.
Gonzlez 3454 (HT: CAUP; IT:
CAUP, COL).

Lessingianthus rubricaulis
H.Rob.

Vernonia rubricaulis Humb. &


Bonpl.
Robinson 1999.
Arbusto.
Nativa. V Magdalena. 300-600
m.
ANT, CUN, MET. No evaluada.

Brasil, Bolivia, Paraguay;


disyunta y escasa en Colombia y
Nicaragua.
Mutis 5910 (COL).

Lessingianthus yariguiensis
S.Daz et al.
Daz-P. & Rodrguez-Cabeza
2011.
rbol.
Endmica. Andes. 1500 m.
SAN. No evaluada.
Serrana de Yarigues.
Aguilar-Cano s.n. (COL).

Liabum Adans.
12 especies, 3 especies endmicas
Liabum asclepiadeum Sch.
Bip.

Liabum caliense Hieron., Liabum


subumbellatum Rusby
Robinson 1983; Funk et al. 2012.
Hierba, arbusto.
Nativa. Andes. 700-2340 m.
ANT, CAL, CAU, CHO, CUN,
HUI, MET, NAR, RIS, SAN,
VAL. No evaluada.
N Suramrica.
Forero 6077 (COL).

Liabum bourgeaui Hieron.


Robinson 1983.
Arbusto.
Nativa. Andes. 2000 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Colombia, Centroamrica.
Forero 2843 (COL).

Liabum eggersii Hieron.

Robinson 1983.
Arbusto.
Nativa. Andes, Pacfico. 300-900
m.
VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Hutchinson 3049 (MO).

Liabum falcatum Rusby

Robinson 1983; Funk et al. 2012.


Arbusto.
Endmica. SN Santa Marta. 670
m.
MAG. No evaluada.
Smith 2012 (IT: COL, MO).

Liabum igniarium Less.

Robinson 1983; Funk et al. 2012.


Liana.
Nativa. Andes. 1800-3000 m.
CAU, CUN, MAG, NAR. No
evaluada.
N Andes.
Daz-Piedrahita 1078 (COL).

Liabum melastomoides
(Kunth) Less.

Robinson 1983; Funk et al. 2012.


Subarbusto, liana.
Nativa. Andes. 700-2100 m.
BOY, CAL, CUN, HUI, NAR,
QUI, RIS, TOL, VAL. No
evaluada.
N Andes.
Humbert 26975 (COL).

Liabum nigropilosum
Hieron.

Robinson 1983; Funk et al. 2012.


Subarbusto.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1300-2300 m.
CAU, CES, CUN, MAG, SAN,
TOL, VAL. No evaluada.
N Andes.
Cuatrecasas 9394 (COL).

Liabum onoserifolium S.Daz


& Rodr.-Cabeza
Daz-P. & Rodrguez-Cabeza
2012.
Subarbusto.
Endmica. Andes. 1500 m.
BOY. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Jimnez 359 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

863

AsteraCEAE

Angiospermas
Angiosperms

Liabum saloyense Domke

Robinson 1983; Funk et al. 2012.


Hierba, subarbusto.
Nativa. Andes. 1800-1930 m.
ANT, CHO, NAR. No evaluada.
Colombia a Ecuador.
Gentry 23698 (COL).

Liabum solidagineum
(Kunth) Less.

Liabum acutifolium Cuatrec.


Robinson 1983; Funk et al. 2012.
Arbusto.
Nativa. Andes. 1875-2256 m.
CAU, MAG, PUT. No evaluada.
Colombia a Bolivia.
Lehmann 5261 (?).

Liabum stipulatum Rusby

Robinson 1983; Funk et al. 2012.


Arbusto.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1500-2780 m.
ANT, CAU, CUN, MAG, NAR,
TOL, VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Smith 2001 (T: US).

Liabum trianae H.Rob.

Robinson 1983; Funk et al. 2012.


Hierba.
Endmica. Andes. 1800-2350 m.
CAL, CAU, TOL, VAL. No
evaluada.
Cordilleras Central y Occidental.
King 6006 (HT: US; IT: NY).

Libanothamnus Ernst
4 especies
Libanothamnus divisoriensis
Cuatrec.
Diazgranados 2012; Cuatrecasas
2013.
rbol.
Nativa. Andes. 2650-3650 m.
CES, NSA. En Peligro (Garca et
al. 2005).

864

Colombia, Venezuela.
Grant 10965 (COL).

Libanothamnus neriifolius
(Sch.Bip.) Ernst

Espeletia neriifolia Sch.Bip.,


Espeletia neriifolia var. columbica
Cuatrec., Trixis neriifolia Humb.
Diazgranados 2012; Cuatrecasas
2013.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Andes. 1500-3860 m.
GUJ, MAG, NSA. En Peligro
(Garca et al. 2005).
Colombia, Venezuela.
Daz-Piedrahita 90 (COL).
Libanothamnus neriifolius var.
columbicus (Cuatrec.) Cuatrec.

Libanothamnus occultus
(S.F.Blake) Cuatrec.

Espeletia glossophylla Mattf.,


Espeletia subneriifolia Cuatrec.,
Libanothamnus glossophyllus
(Mattf.) Cuatrec., Libanothamnus
subneriifolius (Cuatrec.) Cuatrec.
Diazgranados 2012; Cuatrecasas
2013.
rbol.
Nativa. Andes. 2700-4000 m.
CES, GUJ, MAG, NSA. En
Peligro Crtico (Garca et al.
2005).
Colombia, Venezuela.
Garca-Barriga 20600 (COL).
Libanothamnus occultus subsp.
glossophyllus (Mattf.) Cuatrec.,
Libanothamnus occultus subsp.
oroquensis Cuatrec.

Libanothamnus tamanus
(Cuatrec.) Cuatrec.

Espeletia tamana Cuatrec.


Diazgranados 2012; Cuatrecasas
2013.
Arbusto.
Nativa. Andes. 2900-3300 m.
ARA, BOY, NSA. Vulnerable
(Garca et al. 2005).

N cordillera Oriental a cordillera


de Mrida.
Ruiz-Tern 8915 (COL).

Llerasia Triana
3 especies, 1 especie endmica
Llerasia caucana (S.F.Blake)
Cuatrec.

Haplopappus caucanus S.F.Blake


Cuatrecasas 1970a.
Arbusto, rbol.
Endmica. Andes. 2500-3600 m.
CAU, HUI, NAR, TOL, VAL. No
evaluada.
Cordillera Central.
Cuatrecasas 27538 (COL).

Llerasia hypoleuca (Turcz.)


Cuatrec.

Haplopappus hypoleucus Turcz.


Cuatrecasas 1970a.
Arbusto.
Nativa. Andes. 1580-3700 m.
VAL. No evaluada.
S Colombia a Ecuador.
Llerasia hypoleuca var. serrata
(Turez.) Cuatrec.

Llerasia lindenii Triana

Haplopappus lehmannii (Hieron.)


S.F.Blake
Cuatrecasas 1970a.
Arbusto, arbolito.
Nativa. Andes. 2590-3600 m.
BOY, CAU, CUN, QUI, SAN. No
evaluada.
N Andes.
Cuatrecasas 5249 (COL).

Loricaria Wedd.
7 especies, 2 especies endmicas
Loricaria colombiana
Cuatrec.
Cuatrecasas 1954c.
Arbusto.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AsteraCEAE

Angiosperms

Nativa. Andes. 4200-5000 m.


ANT, CAL, CAU, HUI, NAR,
QUI, RIS, TOL. No evaluada.
N Andes.
Cuatrecasas 9277 (COL).

Loricaria complanata (Sch.


Bip.) Wedd.
Baccharis complanata Sch.Bip.
Cuatrecasas 1954c.
Arbusto.
Nativa. Andes. 3200-4830 m.
ARA, BOY, CAL, CHO, CUN,
MAG, MET, NSA, VAL. No
evaluada.
Venezuela a Per.
Cuatrecasas 1442 (COL).

Loricaria ilinissae (Benth.)


Cuatrec.
Baccharis ilinissae Benth.
Cuatrecasas 1954c.
Arbusto.
Nativa. Andes. 3500-4450 m.
NAR. No evaluada.
S Colombia a Ecuador.
Stank 2714 (COL).

Loricaria lagunillensis
Cuatrec.

Cuatrecasas 1954c.
Arbusto.
Endmica. Andes. 3500-3800 m.
CAU, NAR. No evaluada.
Cordillera Central.
Cuatrecasas 18998 (HT: COL,
IT: F).

Loricaria puracensis
Cuatrec.

Cuatrecasas 1954c.
Arbusto.
Endmica. Andes. 3500-4500 m.
CAL, CAU. No evaluada.
Cordilleras Central y Occidental.
Cuatrecasas 5922 (IT: COL, F).

Loricaria thuyoides (Lam.)


Sch.Bip.

Conyza thuyoides Lam.


Cuatrecasas 1954c.
Subarbusto, arbusto.
Nativa. Andes. 3000-4500 m.
CAU, NAR, VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Luteyn 12879 (COL).
Loricaria thuyoides var.
microphylla (Wedd.) Cuatrec.

Loricaria thyrsoidea
(Cuatrec.) M.O.Dillon &
Sagst.
Cuatrecasas 1954c.
Arbusto.
Nativa. Andes. 3000 m.
CAU. No evaluada.
Venezuela a Bolivia.
Alston 8105 (COL).

Lourteigia R.M.King &


H.Rob.
7 especies, 6 especies endmicas
Lourteigia ballotifolia
(Kunth) R.M.King & H.Rob.
Eupatorium ballotaefolium
Kunth, Eupatorium ballotifolium
Kunth, Eupatorium ballotifolium
var. caucense B.L.Rob.,
Eupatorium ballotifolium var.
typicum B.L.Rob., Eupatorium
lozanoi Cuatrec.
Robinson 1918b; King &
Robinson 1987.
Hierba.
Nativa. Andes. 1800-3750 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, MET,
SAN, TOL, VAL. No evaluada.
N Andes.
Funk 12033 (US).
Nota: a veces errneamente
escrito ballotaefolia / sometimes
misspelled ballotaefolia.

Lourteigia dichroa
(B.L.Rob.) R.M.King &
H.Rob.

Eupatorium dichroum B.L.Rob.


Robinson 1924; King &
Robinson 1987.
Subarbusto.
Endmica. Andes. 2700-3100 m.
CES, CUN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Triana 1239 (HT: P).

Lourteigia humilis (Benth.)


R.M.King & H.Rob.

Conoclinium humile Benth.,


Eupatorium humile (Benth.)
Hieron.
Robinson 1918b; King &
Robinson 1987.
Hierba.
Endmica. Andes. 980-3750 m.
BOY, CUN, MET, NSA, SAN. No
evaluada.
Cordillera Oriental.
Hartweg 1102 (HT: NY).

Lourteigia lanulata
(B.L.Rob.) R.M.King &
H.Rob.

Eupatorium lanulatum B.L.Rob.


Robinson 1918a; Robinson
1918b; King & Robinson 1987.
Hierba.
Endmica. Andes. 2800-3600 m.
BOY, CUN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Romero-Castaeda 2462 (COL).

Lourteigia microphylla (L.f.)


R.M.King & H.Rob.

Conoclinium microphyllum (L.f.)


DC., Eupatorium microphyllum
L.f.
King & Robinson 1971; King &
Robinson 1987.
Hierba.
Endmica. Andes. 1990-3600 m.
BOY, CUN, MAG, TOL. No
evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

865

AsteraCEAE

Angiospermas
Angiosperms

Cordillera Oriental.
Cuatrecasas 5452 (COL).

Lourteigia ornatiloba
(B.L.Rob.) R.M.King &
H.Rob.

Ayapana ornatiloba (B.L.Rob.)


R.M.King & H.Rob., Eupatorium
ornatilobum B.L.Rob.
Robinson 1928; King &
Robinson 1987.
Hierba.
Endmica. Andes. 3100-3160 m.
SAN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Killip 15867 (HT: GH).

Lourteigia stoechadifolia
(L.f.) R.M.King & H.Rob.

Eupatorium stoechadifolium L.f.,


Eupatorium stoechadifolium var.
pamplonense B.L.Rob.
Robinson 1918b; King &
Robinson 1971; King &
Robinson 1987.
Hierba.
Endmica. Andes, SN Santa
Marta. 2531-3490 m.
BOY, CES, CUN, GUJ, MAG,
NSA, SAN, VAL. No evaluada.
N cordillera Oriental y Sierra
Nevada de Santa Marta.
Mora-Osejo 1235 (COL).

Luciliocline Anderb. &


S.E.Freire
2 especies
Luciliocline longifolia
(Cuatrec. & Aristeg.)
M.O.Dillon & Sagst.

Belloa longifolia (Cuatrec. &


Aristeg.) Sagst. & M.O.Dillon,
Lucilia longifolia Cuatrec. &
Aristeg.
Luteyn 1999.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1330-4500 m.

866

BOY, CES, MAG, TOL. No


evaluada.
N Andes.
Barclay 6943 (COL).

Luciliocline piptolepis
(Wedd.) M.O.Dillon &
Sagst.

Freire 1986.
Hierba.
Nativa. Andes. 3200 m.
SAN. No evaluada.
Venezuela a Bolivia.
Huertas 6382 (COL).
Nota: especie dudosa; registro
dudoso / dubious species;
dubious record.

Lycoseris Cass.

5 especies, 1 especie endmica


Lycoseris colombiana
K.Egerd

Lycoseris squarrosa Benth.


Daz-P. & Vlez-Nauer 1993.
Arbusto.
Endmica. Andes. 500-760 m.
CAU. No evaluada.
Archer 3388 (HT: US).

Lycoseris crocata (Bertol.)


S.F.Blake

Daz-P. & Vlez-Nauer 1993;


Nelson 2001.
Subarbusto, arbusto, trepadora.
Nativa. Andes, Caribe. 0-2740 m.
ANT, ATL, BOL, BOY, CES,
CUN, MAG, SAN, SUC. No
evaluada.
Centroamrica, N Suramrica.
Dugand 2747 (COL).

Lycoseris mexicana (L.f.)


Cass.

Onoseris mexicana (L.f.) Willd.


Daz-P. & Vlez-Nauer 1993.
Subarbusto, arbusto, trepadora.

Nativa. Andes, V Magdalena.


200-2551 m.
ANT, CAL, CUN, HUI, QUI,
TOL, VAL. No evaluada.
N Andes.
Mutis 5912 (LT: COL, MA-MUT,
US).

Lycoseris minor K.Egerd

Daz-P. & Vlez-Nauer 1993.


Arbusto.
Nativa. Andes, V Cauca. 11501750 m.
HUI, QUI, VAL. No evaluada.
N Andes.
Fosberg 19788 (HT: US; IT: NY).

Lycoseris triplinervia Less.

Lycoseris latifolia (D.Don) Benth.


Daz-P. & Vlez-Nauer 1993.
Hierba, arbusto.
Nativa. Andes, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 10-1030 m.
ANT, ATL, BOL, BOY, CAS,
CAU, CHO, CR, MAG, NAR,
SAN, SUC. No evaluada.
N Andes.
Garca-Barriga 21123 (COL).

Matricaria L.
1 especie
Matricaria recutita L.

Chamomilla recutita (L.)


Rauschert, Matricaria
chamomilla L.
Dillon 1981.
Hierba.
Adventicia. Andes. 1700-3600 m.
ANT, BOY, CUN, HUI, MAG,
NAR, PUT, RIS, SAN, TOL,
VAL. No evaluada.
Nativa de Europa.
Barclay 6872 (COL).

Melampodium L.
2 especies

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AsteraCEAE

Angiosperms

Melampodium divaricatum
(Rich.) DC.

Dysodium divaricatum Rich.


Robinson 1901; Strother 1999.
Hierba.
Nativa. Andes, Islas Caribeas,
Caribe, Orinoquia, Pacfico, V
Cauca, V Magdalena. 10-1700 m.
ANT, BOL, CAL, CAS, CHO,
CR, CUN, GUJ, HUI, MAG,
NAR, SAP, TOL, VAL. No
evaluada.
Centroamrica a Venezuela.
Forero 347 (COL).

Melampodium paniculatum
Gardner

Melampodium brachyglossum
Donn.Sm.
Robinson 1901; Strother 1999.
Hierba.
Nativa. Andes. 700-1500 m.
ANT, CUN, MAG. No evaluada.
Centroamrica a Venezuela.
Cuatrecasas 25007 (COL).

Melanthera Rohr
1 especie
Melanthera nivea (L.) Small

Bidens nivea L., Melanthera


aspera (Jacq.) Small, Melanthera
deltoidea Michx.
Stevens et al. 2001.
Hierba, subarbusto, arbusto.
Nativa. Amazonia, Andes, Islas
Caribeas, Caribe, Pacfico, V
Cauca, V Magdalena. 0-2600 m.
AMA, ANT, ATL, BOL, BOY,
CAL, CAQ, CHO, CUN, GUJ,
HUI, MAG, NAR, NSA, RIS,
SAP, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Suramrica.
Dugand 4113 (COL).

Mikania Willd.
60 especies, 19 especies
endmicas

Mikania acutissima B.L.Rob.

Robinson 1922b; King &


Robinson 1987.
Liana.
Endmica. SN Santa Marta, V
Magdalena. 500-2288 m.
ANT, MAG. No evaluada.
Smith 2613 (HT: NY).

Mikania amblyolepis
B.L.Rob.

Mikania panamensis B.L.Rob.


Robinson 1920; Robinson 1922b;
King & Robinson 1987.
Liana.
Nativa. Caribe. 10-200 m.
ATL, BOL, CR, MAG. No
evaluada.
Guatemala a N Colombia.
Pennell 4002 (HT: GH; IT: K,
MO, NY, US).

Mikania angularis Humb. &


Bonpl.
Robinson 1922b; King &
Robinson 1987.
Liana.
Nativa. Andes. 1325-1900 m.
MAG, NAR, PUT. No evaluada.
N Andes.
De Benavides 337 (COL).

Mikania archeri B.L.Rob.

Robinson 1931; King &


Robinson 1987.
Trepadora, liana.
Endmica. Andes. 2200-2300 m.
ANT. No evaluada.
Cordillera Central.
Archer 1318 (HT: GH; IT: US).

Mikania aristei B.L.Rob.

Robinson 1922b; King &


Robinson 1987.
Trepadora, liana.
Nativa. Andes. 1760-3500 m.
BOY, CES, CUN, HUI, NSA,
PUT, TOL. No evaluada.

Colombia, Ecuador.
Ariste-Joseph A480 (HT: GH; IT:
US).

Mikania aschersonii Hieron.


Mikania eupatorioides S.F.Blake
Robinson 1922b; King &
Robinson 1987.
Trepadora.
Nativa. Andes. 465-3660 m.
ANT, BOY, CAU, CHO, CUN,
VAL. No evaluada.
N Andes.
Lehmann 5979 (HT: B; IT: F).

Mikania banisteriae DC.

Mikania antioquiensis Hieron.,


Mikania ruiziana Poepp. & Endl.
Robinson 1922a; King &
Robinson 1987.
Trepadora, liana.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia,
V Magdalena. 40-3000 m.
AMA, ANT, BOY, CAL, CAQ,
CAS, CAU, CHO, CUN, GUJ,
HUI, MAG, MET, NAR, NSA,
PUT, QUI, RIS, SAN, TOL, VAL,
VAU, VIC. No evaluada.
N Andes, Amazonia.
Cuatrecasas 9133 (COL).

Mikania bogotensis Benth.

Mikania vargasii W.C.Holmes &


McDaniel
Robinson 1922b; King &
Robinson 1987.
Trepadora.
Nativa. Andes. 1000-3000 m.
CUN, PUT. No evaluada.
Venezuela a Per.
Hartweg 1109 (T: G, K).

Mikania caldasana B.L.Rob.


Mikania mutisiana Cuatrec.
Robinson 1926; King &
Robinson 1987.
Trepadora.
Endmica. Andes. 3000 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

867

AsteraCEAE

Angiospermas
Angiosperms

BOY, QUI. No evaluada.


Pennell 9364 (HT: GH; IT: NY,
US, K).

Mikania chocensis B.L.Rob.


Robinson 1932; King &
Robinson 1987.
Trepadora.
Endmica. Pacfico. 80-100 m.
CHO. No evaluada.
Archer 1706 (HT: GH, US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Mikania clematidiflora
B.L.Rob.

Robinson 1920; Robinson 1922b;


King & Robinson 1987.
Trepadora.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1370-2700 m.
ANT, HUI, MAG, NSA, TOL.
No evaluada.
Colombia a Bolivia.
Smith 634 (HT: GH, NY; IT: F).

Mikania congesta DC.

King & Robinson 1987; Funk et


al. 2007.
Trepadora.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia, Pacfico. 50-1720 m.
AMA, ANT, BOL, CAQ, CAS,
CAU, CHO, CR, CUN, GUJ,
MAG, MET, TOL, VAL, VIC. No
evaluada.
N Suramrica.
Prez-Arbelez 2050 (COL).

Mikania cordifolia (L.f.)


Willd.

Robinson 1922b; King &


Robinson 1987.
Trepadora.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, V Magdalena. 10-1800
m.

868

AMA, ANT, ATL, BOL, CAL,


CAQ, CAS, CAU, CHO, CUN,
MAG, MET, NAR, TOL. No
evaluada.
Mxico a Argentina.
King 5853 (COL).

Mikania cordigera
W.C.Holmes

Holmes 1985; King & Robinson


1987.
Trepadora.
Nativa. Andes. 2200-2700 m.
CAQ, HUI. No evaluada.
S cordillera Oriental.
Fosberg 19903 (HT: US; IT: NY).

Mikania corei W.C.Holmes &


McDaniel
Holmes 1981; King & Robinson
1987.
Trepadora.
Endmica. Andes. 2100 m.
ANT. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Core 493 (HT: US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Mikania cuatrecasasii
W.C.Holmes

Holmes 1988.
Liana.
Endmica. Andes, Pacfico. 10002300 m.
ANT, CHO, VAL. No evaluada.
Cuatrecasas 15995 (HT: F; IT:
US, F, MA).

Mikania cuencana Hieron.


King & Robinson 1987.
Liana.
Nativa. Pacfico. 150-200 m.
ANT. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Fonnegra 2217 (HUA).

Mikania dictyophylla
B.L.Rob.

Robinson 1922b; King &


Robinson 1987.
Trepadora.
Endmica. Andes. 150-2500 m.
ANT, HUI, MET, VAL. No
evaluada.
Rusby 1004 (T: NY).

Mikania flabellata B.L.Rob.

Robinson 1920; Robinson 1922b;


King & Robinson 1987.
Liana.
Nativa. SN Santa Marta. 16762650 m.
BOY, CUN, MAG, NSA. No
evaluada.
Venezuela a Ecuador.
Smith 2002 (HT: NY).

Mikania fragrans Klatt

Robinson 1922b; King &


Robinson 1987.
Trepadora.
Nativa. Andes. 350-2550 m.
ANT, NAR, SAN. No evaluada.
N Andes.
Ramrez 9718 (COL).

Mikania globifera B.L.Rob.

Robinson 1922b; King &


Robinson 1987.
Liana.
Nativa. Andes, Caribe, SN Santa
Marta. 360-700 m.
ANT, MAG. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Smith 1986 (HT: NY).

Mikania granulata B.L.Rob.


Mikania jamesonii B.L.Rob.
Robinson 1926; King &
Robinson 1987.
Liana.
Nativa. Andes. 1650-3100 m.
CAL, CAU, CUN, PUT, SAN,
TOL, VAL. No evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AsteraCEAE

Angiosperms

N Suramrica.
Pennell 6626 (IT: NY).

Mikania guaco Kunth

Robinson 1922b; King &


Robinson 1987; Pruski 1997.
Trepadora.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 10-3350 m.
AMA, ANT, BOY, CAL, CHO,
CUN, GUJ, HUI, MAG, NAR,
PUT, QUI, SAN. No evaluada.
N Suramrica.
Cuatrecasas 10759 (COL).

Mikania hesperia B.L.Rob.

Robinson 1924; King &


Robinson 1987.
Trepadora.
Endmica. Andes. 2400-2700 m.
CAU. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Pennell 7430 (IT: NY).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Mikania holwayana B.L.Rob.


Robinson 1922b; King &
Robinson 1987.
Trepadora.
Nativa. Andes. 2100 m.
CAU, VAL. No evaluada.
Costa Rica a Ecuador.
Gentry 47787 (COL).

Mikania hookeriana DC.

King & Robinson 1987.


Trepadora, liana.
Nativa. Andes, Caribe, Pacfico.
0-2900 m.
ANT, BOY, CAQ, CAU, CES,
CHO, MAG, MET, NAR, PUT,
QUI, SAN, VAL. No evaluada.
N Andes, Caribe.
Killip 38710 (US).

Mikania houstoniana (L.)


B.L.Rob.
Robinson 1922b; King &
Robinson 1987.

Trepadora.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1200-3150 m.
ANT, BOY, CAL, CAQ, CAU,
CHO, CUN, HUI, MAG, MET,
NSA, RIS, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
C y N Suramrica.
Gentry 9176 (COL).

Mikania killipii B.L.Rob.

Robinson 1926; King &


Robinson 1987.
Trepadora.
Endmica. Andes. 2700 m.
CAU, CUN. No evaluada.
Killip 6823 (HT: GH; IT: NY, PH,
K, US).

Mikania laurifolia (L.f.)


Willd.

Cacalia laurifolia L.f.


Robinson 1922b; King &
Robinson 1987.
Trepadora, liana.
Endmica. Andes. 2400-3650 m.
BOY, CUN, TOL. No evaluada.
Cordilleras Central y Oriental.
Saravia 3166 (COL).
Nota: originalmente descrita,
por error, como de Mxico /
originally described, by mistake,
as coming from Mexico.

Mikania lawrancei B.L.Rob.


Robinson 1934; King &
Robinson 1987.
Trepadora.
Nativa. Andes. 1680-2133 m.
BOY, SAN. No evaluada.
Colombia a Per.
Lawrance 413 (IT: NY).

Mikania lehmannii Hieron.

Willoughbya lehmannii Hieron.


Robinson 1922b; King &
Robinson 1987.
Trepadora.
Endmica. Andes. 1900-2600 m.

ANT, BOY, SAN. No evaluada.


Cordilleras Central y Oriental.
Lehmann 7478 (T: K).

Mikania leiostachya Benth.

Robinson 1922b; King &


Robinson 1987.
Trepadora.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta, V Magdalena. 100-3200
m.
ANT, CAU, CHO, MAG, TOL,
VAL. No evaluada.
S Mxico a N Bolivia.
Hartweg 1110 (HT: K).

Mikania lindleyana DC.

King & Robinson 1987; Funk et


al. 2007.
Trepadora.
Nativa. Amazonia. 325 m.
PUT. No evaluada.
S Colombia a Brasil y Paraguay.
Klug 1859 (?).

Mikania lloensis Hieron.

Robinson 1922b; King &


Robinson 1987.
Trepadora.
Nativa. Andes. 2000-2800 m.
ANT, CUN, NAR. No evaluada.
N Andes.
Prez-Arbelez 6618 (?).

Mikania longicarpa
W.C.Holmes

Holmes 1988.
Trepadora.
Nativa. Andes. 1500-3300 m.
ANT, BOY, CUN. No evaluada.
N Andes.
Yepes 3327 (HT: COL).

Mikania lucida S.F.Blake

King & Robinson 1987; Funk et


al. 2007.
Trepadora.
Nativa. Andes. 1150-1450 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

869

AsteraCEAE

Angiospermas
Angiosperms

ANT. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Callejas 9139 (HUA).
Nota: no se pudo revisar el
espcimen citado / the specimen
cited could not be revised.

Mikania micayensis B.L.Rob.


Robinson 1926; King &
Robinson 1987.
Trepadora.
Endmica. Andes. 1500 m.
CAU. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Killip 7894 (HT: GH; IT: NY,
US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Mikania micrantha Kunth

Robinson 1922b; King &


Robinson 1987.
Trepadora, liana.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 0-2900 m.
AMA, ANT, ATL, BOL, BOY,
CAL, CAQ, CAS, CAU, CES,
CHO, CR, CUN, HUI, MAG,
MET, NAR, PUT, QUI, SAN,
TOL, VAL, VAU, VIC. No
evaluada.
Pantropical.
Uribe-Uribe 5269 (COL).

Mikania mucronulifera
B.L.Rob.

Robinson 1926; King &


Robinson 1987.
Trepadora.
Endmica. Andes. 1400-1500 m.
CAU. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Killip 7858 (HT: GH; IT: US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Mikania multinervia Turcz.


Turczaninow 1851; Robinson
1922b; King & Robinson 1987.

870

Trepadora.
Nativa. Andes. 2850-4300 m.
NAR. No evaluada.
S Colombia a Ecuador.
Jamenson 418 (T: GH; IT: BM).
Nota: conocida en Colombia
solo del tipo / known in
Colombia only from the type.

Mikania nigropunctulata
Hieron.

Mikania nemorosa Klatt


Robinson 1922b; King &
Robinson 1987; Funk et al. 2007.
Trepadora.
Nativa. Andes. 392-2480 m.
ANT, CAL, CAQ, CAU, HUI,
PUT, SAN. No evaluada.
N Andes.
Lehmann 5967 (T: K; IT: GH, F).

Mikania pachydictya
B.L.Rob.

Robinson 1928; King &


Robinson 1987.
Liana.
Nativa. Andes. 2200-2500 m.
ANT, CUN, NSA. No evaluada.
Killip 20564 (IT: GH; IT: A, NY,
F, US).

Mikania parviflora (Aubl.)


H.Karst.

Mikania amara (Vahl) Willd.


Robinson 1922a; King &
Robinson 1987; Funk et al. 2007.
Trepadora.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, V Magdalena. 0-900 m.
AMA, ANT, CAQ, CES, CHO,
MET, VAL, VAU. No evaluada.
Panam a N Bolivia.
Forero 1526 (COL).

Mikania paucifolia
W.C.Holmes

Holmes 1985; King & Robinson


1987.
Trepadora.

Endmica. Orinoquia. 150 m.


MET. No evaluada.
Forero 971 (HT: COL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Mikania pennellii B.L.Rob.

Robinson 1920; Robinson 1922b.


Trepadora.
Nativa. Andes. 700-900 m.
MET. No evaluada.
N Andes.
Pennell 1649 (HT: NY).

Mikania popayanensis
Hieron.

Mikania paezensis B.L.Rob.


Robinson 1922b; King &
Robinson 1987.
Liana.
Endmica. Andes. 2266-3500 m.
CAU, NAR, PUT. No evaluada.
Lehmann 5210 (T: K, IT: F, NY).

Mikania psilostachya DC.

Robinson 1922b; Robinson 1924;


King & Robinson 1987.
Trepadora.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 10-1200 m.
AMA, ANT, ARA, BOL, BOY,
CAQ, CAS, CHO, GUI, GUJ,
GUV, MET, NAR, PUT, SAN,
TOL, VAU. No evaluada.
Panam a S Brasil.
Idrobo 6794 (COL).

Mikania rufa Benth.

Robinson 1922b; King &


Robinson 1987.
Trepadora, liana.
Nativa. Andes. 2200-3580 m.
CAQ, CAU, CUN, HUI, NAR,
PUT, TOL, VAL. No evaluada.
N Andes.
Hartweg 1108 (T: GH).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AsteraCEAE

Angiosperms

Mikania simpsonii
W.C.Holmes & McDaniel

Holmes & McDaniel 1977; King


& Robinson 1987.
Liana.
Nativa. Amazonia. 290-380 m.
PUT. No evaluada.
Colombia a Per.
Cuatrecasas 11145 (COL).

Mikania smithii B.L.Rob.

Robinson 1928; King &


Robinson 1987.
Trepadora.
Endmica. Andes. 1500 m.
SAN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Killip 15200 (HT: GH; IT: US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Mikania sprucei Baker

Mikania amazonica Baker


King & Robinson 1987; Funk et
al. 2007.
Liana.
Nativa. Amazonia. 100-250 m.
AMA, VAU. No evaluada.
S y E Colombia a Guyana y Per.
Betancur 13694 (COL).
Nota: la identidad del
espcimen citado requiere
verificacin / identity of the
voucher needs verification.

Mikania stuebelii Hieron.

Mikania meridensis V.M.Badillo


Robinson 1922b; King &
Robinson 1987.
Trepadora, liana.
Nativa. Andes. 2000-3700 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CHO,
CUN, GUJ, HUI, MAG, NAR,
PUT, QUI, RIS, TOL. No
evaluada.
N Andes.
Stebel 320 (T: F).

Mikania sylvatica Klatt

Mikania miconioides B.L.Rob.


Robinson 1920; Robinson 1922b;
King & Robinson 1987.
Trepadora, liana.
Nativa. Andes. 1200-3150 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
GUJ, HUI, MAG, NAR, QUI,
RIS, TOL, VAL. No evaluada.
N Andes.
Lehmann 2301 (T: GH).

Mikania szyszylowiczii
Hieron.

Robinson 1922b; King &


Robinson 1987.
Trepadora.
Nativa. Andes. 1800-3450 m.
CAU, CUN, HUI, NAR. No
evaluada.
N Andes.
Lozano 3308 (COL).

Mikania trimeria
W.C.Holmes & McDaniel

Holmes & McDaniel 1981; King


& Robinson 1987.
Trepadora.
Endmica. Amazonia. 240 m.
AMA, VAU. No evaluada.
Rio Apaporis.
Schultes 16221 (HT: US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Mikania trinitaria DC.

Robinson 1922a; King &


Robinson 1987; Funk et al. 2007.
Liana.
Nativa. Caribe. 850 m.
GUJ. No evaluada.
Regin Guayana y Antillas.
Saravia 2412 (COL).

Mikania tristachya
W.C.Holmes

Holmes 1988.
Trepadora.
Endmica. Caribe. 450 m.
GUJ. No evaluada.

N serrana del Perija.


Haught 4281 (HT: US; IT: COL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Mikania vaupesensis
W.C.Holmes & McDaniel

Holmes & McDaniel 1981; King


& Robinson 1987.
Liana.
Endmica. Amazonia, Guayana y
Macarena. 200-290 m.
AMA, CAQ, GUV, VAU. No
evaluada.
Amazonia, Regin Guayana.
Schultes 18422 (HT: GH; IT:
COL).

Mikania violascens
(B.L.Rob.) R.M.King &
H.Rob.

Kanimia violascens B.L.Rob.


Robinson 1911a; King &
Robinson 1987.
Trepadora.
Nativa. Andes. 2900-3250 m.
CAU, NAR, PUT. No evaluada.
S Colombia, Ecuador.
Andr 3123 (IT: F, ?NY).

Mikania vitifolia DC.

Mikania punctata Klatt


King & Robinson 1987; Funk et
al. 2007.
Trepadora.
Nativa. Andes. 400-2073 m.
ANT, BOY, CUN, HUI, MAG,
MET, NAR, NSA, PUT. No
evaluada.
Mxico a Brasil y Paraguay.
Cuatrecasas 13353 (COL).

Milleria L.
1 especie
Milleria quinqueflora L.
Milleria glandulosa DC.
Pruski 1997; Strother 1999.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

871

AsteraCEAE

Angiospermas
Angiosperms

Hierba, arbusto.
Nativa. Andes, Caribe, Pacfico,
V Magdalena. 0-2280 m.
ATL, BOL, CHO, CUN, GUJ,
MAG, NSA. No evaluada.
C Amrica, Colombia,
Venezuela.
Cuatrecasas 24971 (COL).

Monactis Kunth
1 especie
Monactis flaverioides Kunth
Hind & Jeffrey 2001.
Subarbusto.
Nativa. Andes. 2520 m.
NAR. No evaluada.
S Colombia a Ecuador.
Ramrez 2334 (COL).

Montanoa Cerv.
3 especies, 1 especie endmica
Montanoa josei V.A.Funk
Funk 1982.
Arbusto, rbol.
Endmica. SN Santa Marta.
2400-2650 m.
MAG. No evaluada.
Cuatrecasas 24768 (COL).

Montanoa ovalifolia DC.

Eriocoma ovalifolia Kuntze,


Montanoa auriculata Cuatrec.
Funk 1982.
Arbolito, rbol.
Nativa. Andes. 1500-3200 m.
BOY, CUN, NAR, NSA, SAN.
No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Delessert s.n. (HT: G-DC).
Montanoa ovalifolia subsp.
australis V.A.Funk.

Montanoa quadrangularis
Sch.Bip.

Eriocoma lehmannii Hieron.,


Montanoa moritziana Sch.Bip.

872

Blake 1926; Funk 1982.


Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Andes. 1200-2800 m.
ANT, BOY, CAL, CAQ, CUN,
HUI, MET, QUI, TOL, VAL. No
evaluada.
N Andes.
Romero-Castaeda 6682 (COL).

Munnozia Ruiz & Pav.


7 especies, 2 especies endmicas
Munnozia fosbergii H.Rob.

Robinson 1983; Funk et al. 2012.


Hierba.
Endmica. Andes. 1800-2900 m.
BOY, CAU, NAR. No evaluada.
Fosberg 22262 (HT: US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Munnozia hastifolia (Poepp.)


H.Rob. & Brettell
Liabum hastifolium Poepp.
Robinson 1983; Funk et al. 2012.
Hierba, arbusto, trepadora.
Nativa. Andes. 440-2700 m.
ANT, BOY, CAL, CAQ, CAU,
CHO, CUN, MAG, NAR,
PUT, QUI, RIS, TOL, VAL. No
evaluada.
Venezuela a Bolivia.
Forero 6080 (COL).

Munnozia jussieui (Cass.)


H.Rob. & Brettell

Liabum nonoense Hieron.,


Liabum tabanense Cuatrec.
Robinson 1983; Funk et al. 2012.
Arbusto, liana.
Nativa. Andes. 2500-3900 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, MET,
NAR, QUI, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Colombia a Ecuador.
Luteyn 12853 (COL).

Munnozia karstenii H.Rob.

Robinson 1983; Funk et al. 2012.


Subarbusto.
Endmica. Andes. 500 m.
MET. No evaluada.
Piedemonte cordillera Oriental.
Andr 1105 (HT: K; PT: K).

Munnozia nivea (Hieron.)


H.Rob. & Brettell

Liabum niveum Hieron.


Robinson 1983; Funk et al. 2012.
Hierba.
Nativa. Andes. 1150-3500 m.
BOY, CAU, CUN, NAR. No
evaluada.
Venezuela a Bolivia.
Stuessey 5907 (COL).

Munnozia senecionidis
Benth.

Liabum megacephalum Sch.


Bip., Liabum sagittatum Sch.
Bip., Munnozia attenuata Rusby,
Munnozia laxiflora Rusby
Robinson 1983; Funk et al. 2012.
Hierba, subarbusto, arbusto,
trepadora.
Nativa. Andes. 950-3820 m.
ANT, BOY, CAL, CAQ, CAU,
CHO, CUN, HUI, MET, NAR,
NSA, PUT, QUI, RIS, SAN, TOL,
VAL. No evaluada.
Venezuela a Bolivia.
Cuatrecasas 12258 (COL).

Munnozia tenera (Sch.Bip.)


H.Rob. & Brettell

Robinson 1983; Funk et al. 2012.


Arbusto.
Nativa. Andes. 2500-3500 m.
CAU, QUI, TOL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Barclay 5760 (COL).

Mutisia L.f.
7 especies, 2 especies endmicas

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AsteraCEAE

Angiosperms

Mutisia clematis L.f.

Mutisia caldasiana Cuatrec.,


Mutisia santanderana Cuatrec.,
Mutisia viridis Cuatrec.
Cabrera 1965; Daz-P. & VlezNauer 1993.
Liana.
Nativa. Andes. 1990-3900 m.
ANT, BOY, CAL, CUN, HUI,
MET, NSA, QUI, SAN, TOL,
VAL. No evaluada.
N Andes.
Mutis 21 (HT: LINN; IT:
MA-MUT).

Mutisia glabrata Cuatrec.

Cabrera 1965; Daz-P. & VlezNauer 1993.


Liana.
Endmica. Andes. 3000 m.
CAL, QUI, VAL. No evaluada.
Cordillera Central.
Sneidern 3241 (HT: COL).

Mutisia grandiflora Humb.


& Bonpl.

Cabrera 1965; Daz-P. & VlezNauer 1993.


Liana.
Nativa. Andes. 2600-3150 m.
QUI, TOL, VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Humboldt s.n. (HT: P).

Mutisia intermedia Hieron.


Cabrera 1965; Daz-P. & VlezNauer 1993.
Liana.
Nativa. Andes. 2000-3400 m.
NAR. No evaluada.
S Colombia a Ecuador.
De Benavides 1477 (COL).

Mutisia ochroleuca Cuatrec.


Cabrera 1965; Daz-P. & VlezNauer 1993.
Liana.
Nativa. Andes. 3100-3500 m.
NAR. No evaluada.

Colombia, Ecuador.
Ewan 16089 (HT: F; IT: US).

Mutisia sodiroi Hieron.

Mutisia huacensis Hieron.


Cabrera 1965; Daz-P. & VlezNauer 1993.
Liana.
Nativa. Andes. 2640-3650 m.
CAU, CUN, NAR. No evaluada.
Colombia a Ecuador.
Mora-Osejo 7102 (COL).

Mutisia stuebelii Hieron.

Cabrera 1965; Daz-P. & VlezNauer 1993.


Liana.
Endmica. Andes. 2700-3100 m.
CAU, HUI. No evaluada.
Cordilleras Central y Occidental.
Lozano 1579 (NT: COL).

Neomirandea R.M.King &


H.Rob.
8 especies, 3 especies endmicas
Neomirandea allenii
R.M.King & H.Rob.

King & Robinson 1972e; King &


Robinson 1987.
Arbusto.
Endmica. Andes, Pacfico. 4002000 m.
ANT. No evaluada.
Costa Rica a Colombia.
Core 497 (PT: US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Neomirandea araliifolia
(Less.) R.M.King & H.Rob.

King & Robinson 1987; Stevens


et al. 2001.
rbol.
Nativa. Andes. 1730-1800 m.
ANT. No evaluada.
Centroamrica a NO Colombia.
Snchez 163 (COL).

Neomirandea
cuatrecasasiana S.Daz

King & Robinson 1987; Daz-P.


1989.
Arbusto.
Endmica. Andes. 1300 m.
ANT. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Snchez 619 (HT: COL; IT: COL,
MEDEL).
Nota: conocida solo del tipo.
A menudo citada errneamente
como cuatrecasana (ver Art.
60.12 del ICN) / known only
from the type; often erroneously
cited as cuatrecasana (see Art.
60.12 of the ICN).

Neomirandea eximia
(B.L.Rob.) R.M.King &
H.Rob.

Eupatorium eximium B.L.Rob.


Robinson 1924; King &
Robinson 1987.
Subarbusto, arbusto, arbolito,
liana.
Nativa. Andes. 1600-2400 m.
CAU, CHO, VAL. No evaluada.
Nicaragua a Colombia.
Forero 2067 (COL).

Neomirandea homogama
(Hieron.) H.Rob. & Brettell
Liabum homogamum Hieron.
Robinson & Brettell 1974; King
& Robinson 1987.
Hierba, subarbusto, arbusto.
Nativa. Andes. 600-1860 m.
CAU, CHO, HUI, PUT. No
evaluada.
Panam a Ecuador.
Cuatrecasas 11406 (COL).

Neomirandea parasitica
(Klatt) R.M.King & H.Rob.

King & Robinson 1970f; King &


Robinson 1987.
Arbusto, epfita.
Nativa. 1600 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

873

AsteraCEAE

Angiospermas
Angiosperms

ANT, CHO, VAL. No evaluada.


Centroamrica a O Colombia.
Croat 49906 (MO).

Neomirandea pedrazorum
S.Daz & Rodr.-Cabeza

Daz-P. & Rodrguez-Cabeza


2012.
Hierba.
Endmica. Andes. 1500-2100 m.
VAL. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Pedraza 1118 (HT: COL; IT:
COL).

Neomirandea sciaphila
(B.L.Rob.) R.M.King &
H.Rob.

Eupatorium sciaphilum B.L.Rob.


Robinson 1918a; Robinson
1918b; King & Robinson 1987.
Arbusto, trepadora, epfita.
Nativa. Andes. 1500-2350 m.
ANT, CHO, VAL. No evaluada.
Costa Rica a Colombia.
Kalbreyer 1445 (HT: K).

Neurolaena R.Br.
1 especie
Neurolaena lobata (L.) Cass.

Conyza lobata L.
Strother 1999; Funk et al. 2007.
Hierba, arbusto.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, V Cauca, V Magdalena.
0-1950 m.
AMA, ANT, BOL, BOY, CAL,
CAQ, CAU, CHO, GUJ, GUV,
MAG, MET, NAR, NSA, PUT,
QUI, RIS, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Centroamrica a Venezuela.
Cuatrecasas 14975 (COL).

Noticastrum DC.
1 especie

874

Noticastrum marginatum
(Kunth) Cuatrec.

Aster erectus (Remy) Reiche,


Aster marginatus Kunth, Aster
perezii Cuatrec., Noticastrum
erectum J.Rmy, Noticastrum
philippi Sch.Bip.
Cuatrecasas 1997.
Hierba.
Nativa. Andes. 1900-4200 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CES,
CUN, MAG, NAR, NSA, SAN,
TOL. No evaluada.
N Andes.
Garca-Barriga 4695 (COL).

Oligactis (Kunth) Cass.


5 especies, 3 especies endmicas
Oligactis garcia-barrigae
H.Rob.

Liabum latifolium (Hieron.)


Cuatrec.
Robinson 1984; Funk &
Robinson 2011.
Arbusto.
Endmica. Andes. 1900-3200 m.
BOY, CUN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Garca-Barriga 17689 (IT: NY).

Oligactis latifolia (Hieron.)


H.Rob. & Brettell

Robinson 1983; Funk &


Robinson 2011.
Hierba.
Endmica. Andes. 1700-2200 m.
CAU, VAL. No evaluada.
Lehmann 5227 (IT: US).

Oligactis mikanioides
(S.F.Blake) H.Rob. & Brettell
Liabum mikanioides S.F.Blake
Robinson 1983; Funk &
Robinson 2011.
Subarbusto.
Endmica. Andes. 3000-3400 m.
CAL, QUI. No evaluada.

Cordillera Central.
Pennell 9706 (HT: US).

Oligactis sessiliflora (Kunth)


H.Rob. & Brettell

Liabum sessiliflorum (Kunth)


Less.
Robinson 1983; Funk &
Robinson 2011.
Trepadora.
Nativa. Andes. 1780-2940 m.
ANT, BOY, CUN, NSA, SAN. No
evaluada.
Venezuela a Per.
Fernndez-Alonso 16910 (COL).

Oligactis volubilis (Kunth)


Cass.

Liabum biattenuatum Rusby,


Liabum volubile (Kunth) Less.,
Liabum volubile var. boyacense
Cuatrec., Oligactis boyacensis
(Cuatrec.) H.Rob. & Brettell
Robinson 1983; Funk &
Robinson 2011.
Arbusto, trepadora, liana.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1300-3020 m.
ANT, BOY, CAU, CHO, CUN,
MAG, MET, NAR, NSA, SAN,
TOL, VAL. No evaluada.
N Andes.
Romero-Castaeda 7036 (COL).

Onoseris Willd.
4 especies, 1 especie endmica
Onoseris drakeana Andr

Ferreyra 1944; Daz-P. & VlezNauer 1993.


Arbusto.
Nativa. Andes, Pacfico, V Cauca.
500-2600 m.
CAU, NAR. No evaluada.
S Colombia a Per.
Andr 2917 (T: NY).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AsteraCEAE

Angiosperms

Onoseris onoseroides
(Kunth) B.L.Rob.

Ferreyra 1944; Daz-P. & VlezNauer 1993.


Arbusto.
Nativa. Andes, Orinoquia, SN
Santa Marta, V Magdalena. 3501900 m.
ANT, CAL, CAS, CES, CUN,
MAG, MET. No evaluada.
Mxico a Colombia.
Daniel 2657 (COL).

Onoseris purpurea (L.f.)


S.F.Blake

Robinson 1918a; Robinson


1918b; King & Robinson 1987.
Hierba.
Nativa. Andes. 1000 m.
TOL. No evaluada.
N Andes.
Bonpland s.n. (T: P).
Nota: especie dudosa / dubious
species.

Oritrophium (Kunth)
Cuatrec.
5 especies, 2 especies endmicas

Onoseris purpurata (Sm.) Willd.


Ferreyra 1944; Daz-P. & VlezNauer 1993; Hind & Jeffrey 2001.
Hierba, arbusto.
Endmica. Andes, V Magdalena.
300-2720 m.
CAS, CUN, HUI, QUI, TOL,
VAL. No evaluada.
Mutis 3895 (LT: MA-MUT).

Oritrophium cocuyense
(Cuatrec.) Cuatrec.

Onoseris silvatica Greenm.

Oritrophium limnophilum
(Sch.Bip.) Cuatrec.

Ferreyra 1944; Daz-P. & VlezNauer 1993.


Arbusto.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 400-1250
m.
BOY, CAQ, CAS, CUN, MET. No
evaluada.
Costa Rica a Colombia.
Killip 34429 (HT: US, IT: COL).
Onoseris silvatica var. colombiana
Nota: presente en Macarena,
pero no en Guayana / occurs in
Macarena but not in Guiana.

Ophryosporus Meyen
1 especie
Ophryosporus serratifolius
(Kunth) B.L.Rob.

Eupatorium serratifolium
(Kunth) DC., Mikania serratifolia
Kunth

Erigeron cocuyensis Cuatrec.


Cuatrecasas 1997.
Hierba.
Endmica. Andes. 4400 m.
ARA, BOY. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Cleef 8595 (COL).

Aster mutisianus Cuatrec.,


Aster sodiroi var. mutisianus
(Cuatrec.) Cuatrec., Aster
sodiroi var. peruanus Cuatrec.,
Erigeron limnophilus Sch.Bip.,
Oritrophium limnophilum subsp.
mutisianum (Cuatrec.) Cuatrec.
Cuatrecasas 1997.
Hierba.
Nativa. Andes. 3300-4700 m.
ARA, BOY, CAL, CAU, CES,
CUN, GUJ, MAG, MET, NAR,
NSA, RIS, TOL. No evaluada.
N Andes.
Cuatrecasas 9343-B (COL).
Oritrophium limnophilum subsp.
mutisianum (Cuatrec.) Cuatrec.,
Oritrophium limnophilum subsp.
nevadanum Cuatrec.

Oritrophium mucidum
Cuatrec.

Cuatrecasas 1997.
Hierba.
Endmica. Andes. 2850-3200 m.
NSA. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Cuatrecasas 12715 (HT: COL;
IT: F).

Oritrophium paramense
(Aristeg. & Cuatrec.)
Aristeg.

Erigeron paramensis Aristeg. &


Cuatrec.
Aristeguieta 1964; Cuatrecasas
1969; Luteyn 1999.
Hierba.
Nativa. Andes. 3500-4500 m.
ARA, BOY, NSA, SAN. No
evaluada.
NE Colombia a O Venezuela.
Barclay 7422 (COL).

Oritrophium peruvianum
(Lam.) Cuatrec.

Aster pellitus Kunth, Erigeron


hybridus Hieron., Erigeron
peruvianus (Lam.) Cuatrec.
Cuatrecasas 1997.
Hierba.
Nativa. Andes. 2700-4630 m.
ANT, ARA, BOY, CAL, CAU,
CES, CHO, CUN, GUJ, HUI,
MAG, MET, NAR, NSA, QUI,
RIS, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Colombia a Bolivia.
Cuatrecasas 25899 (COL).
Oritrophium peruvianum subsp.
lineatum (Cuatrec.) Cuatrec.,
Oritrophium peruvianum subsp.
peruvianum, Oritrophium
peruvianum f. intermedium
Cuatrec.

Orthopappus Gleason
1 especie

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

875

AsteraCEAE

Angiospermas
Angiosperms

Orthopappus angustifolius
(Sw.) Gleason

Elephantopus angustifolius Sw.,


Elephantopus crispus (Cass.)
D.Dietrich
Robinson 1999.
Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Orinoquia, SN Santa
Marta. 100-1900 m.
ANT, BOY, CAQ, CAU, CES,
CUN, GUV, MAG, MET, NAR,
SAN, TOL, VIC. No evaluada.
Mxico a Uruguay.
Cuatrecasas 7488 (COL).

Otopappus (S.F.Blake)
R.L.Hartm. & Stuessy
1 especie, 1 especie endmica
Otopappus calarcanus S.Daz
Daz-P. 1993.
Hierba.
Endmica. Andes. 1650-1750 m.
QUI. No evaluada.
Cordillera Central.
Agudelo 1023 (HT: COL; IT:
HUQ, US).

Oxycarpha S.F.Blake
1 especie
Oxycarpha suaedifolia
S.F.Blake
Blake 1918c.
Hierba.
Nativa. Caribe. 50 m.
GUJ. No evaluada.
N Colombia, Venezuela.
Saravia 441 (COL).

Oxylobus (DC.) A.Gray


1 especie
Oxylobus glandulifer (Benth.
& Hook.f.) A.Gray
Ageratum sordidum S.F.Blake

876

Robinson 1913; King &


Robinson 1987.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Andes. 2900-4110 m.
BOY, CUN, MET, NSA, SAN. No
evaluada.
Mxico a N Suramrica.
Daz-Piedrahita 2789 (COL).

Oyedaea DC.
7 especies, 3 especies endmicas
Oyedaea camargoana
(S.Daz) S.Daz

Calea camargoana S.Daz


Daz-P. 1991.
Arbusto.
Endmica. Andes. 2500 m.
BOY. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Camargo 8031. (HT: COL; IT:
COL, P, NY, US).

Oyedaea cuatrecasasii Pruski


Pruski 1999.
Hierba, arbusto.
Endmica. Guayana y Macarena.
300-450 m.
GUV, MET. No evaluada.
Cuatrecasas 7853 (HT: US; IT:
BC, F).

Oyedaea huilensis Cuatrec.


Cuatrecasas 1954a.
Arbusto.
Endmica. Andes. 1850 m.
HUI. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Fosberg 19465 (IT: US).

Oyedaea maculata S.F.Blake


Blake 1928.
Arbusto.
Nativa. Andes. 1800-2100 m.
NSA. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Tate 232 (US).

Oyedaea obovata S.F.Blake

Blake 1928.
Arbusto.
Nativa. Guayana y Macarena,
Orinoquia. 250-550 m.
CAS, MET, VAU. No evaluada.
N Suramrica.
Idrobo 467 (COL).

Oyedaea reticulata S.F.Blake

Blake 1921a.
Arbusto.
Nativa. Amazonia, Andes. 1301800 m.
BOY, CAS, CUN, GUV, VAL. No
evaluada.
N Suramrica.
Daz-Piedrahita 4346 (COL).

Oyedaea verbesinoides DC.

Blake 1921a.
Arbolito, rbol.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
900-1500 m.
BOY, CES, MAG. No evaluada.
Costa Rica a N Suramrica.
Uribe-Uribe 6352 (COL).

Pacourina Aubl.
1 especie
Pacourina edulis Aubl.

Robinson 1999.
Arbusto.
Nativa. Caribe, Orinoquia, V
Magdalena. 25-300 m.
ANT, ARA, BOL, CR, CUN,
MAG, SUC, TOL. No evaluada.
Mxico a Argentina.
Romero-Castaeda 10858 (COL).

Pappobolus S.F.Blake
1 especie
Pappobolus imbaburensis
(Hieron.) Panero

Helianthus imbaburensis Hieron.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AsteraCEAE

Angiosperms

Hierba.
Nativa. Andes. 2700-2800 m.
NAR. No evaluada.
S Colombia a Ecuador.
Schultes 7932 (COL).

Paragynoxys (Cuatrec.)
Cuatrec.
8 especies, 6 especies endmicas
Paragynoxys angosturae
(Cuatrec.) Cuatrec.

Senecio angosturae Cuatrec.


Correa 2003.
Arbolito.
Endmica. Andes. 1500-2500 m.
ANT, CHO. No evaluada.
Fosberg 21603 (HT: US; IT: NA).

Paragynoxys corei (Cuatrec.)


Cuatrec.
Senecio corei Cuatrec.
Correa 2003.
Arbolito.
Nativa. Andes. 1490-2500 m.
ANT. No evaluada.
N Andes.
Core 624 (HT: US).

Paragynoxys martingrantii
(Cuatrec.) Cuatrec.
Senecio martingrantii Cuatrec.
Correa 2003.
rbol.
Endmica. Andes, SN Santa
Marta. 2240-3960 m.
CES, GUJ, MAG, NSA. No
evaluada.
N cordillera Oriental.
Grant 10949 (IT: US).

Paragynoxys neodendroides
(Cuatrec.) Cuatrec.
Senecio neodendroides Cuatrec.
Correa 2003.
rbol.

Endmica. Andes, SN Santa


Marta. 2100-3500 m.
BOY, MAG, SAN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Cuatrecasas 10435 (HT: COL;
IT: F).

Paragynoxys santurbanensis
(Cuatrec.) Cuatrec.

Correa 2003.
Arbolito.
Endmica. Andes. 3100-3175 m.
SAN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Cuatrecasas 10326 (HT: F).

Paragynoxys undatifolia
Cuatrec.

Correa 2003.
rbol.
Endmica. SN Santa Marta.
3140-3490 m.
MAG. No evaluada.
Cuatrecasas 24485 (HT: US; IT:
COL).

Paragynoxys uribei Cuatrec.

Paragynoxys pileolanata S.Daz


Correa 2003.
rbol.
Endmica. Andes. 2250-3020 m.
BOY, CUN, NSA, SAN. No
evaluada.
Cordillera Oriental.
Uribe 5633 (HT: US; IT: COL).

Paragynoxys venezuelae
(V.M.Badillo) Cuatrec.

Cacalia venezuelae V.M.Badillo,


Senecio venezuelae (V.M.Badillo)
Cuatrec.
Correa 2003.
Arbusto.
Nativa. Andes. 1650-3020 m.
NSA. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Prieto-C. 1129 (COL).

Paramiflos Cuatrec.
1 especie, 1 especie endmica
Paramiflos glandulosus
(Cuatrec.) Cuatrec.

Espeletia glandulosa Cuatrec.,


Espeletia glandulosa var.
scaberrima Cuatrec., Espeletiopsis
glandulosa (Cuatrec.) Cuatrec.
Cuatrecasas 1995; Diazgranados
2012; Cuatrecasas 2013.
Hierba.
Endmica. Andes. 1990-3650 m.
BOY, CUN, NSA, SAN.
Vulnerable (Garca et al. 2005).
Cordillera Oriental.
Cuatrecasas 10360 (HT: COL, IT:
COL, F, P, US).

Parthenium L.
1 especie
Parthenium hysterophorus L.
Strother 1999.
Hierba.
Nativa. Andes. 2600 m.
CUN, VAL. No evaluada.
Estados Unidos a Argentina.
Albesiano 1402 (COL).

Pectis L.
13 especies, 3 especies endmicas
Pectis bonplandiana Kunth
Pectis swartziana Less.
Stevens et al. 2001.
Hierba.
Nativa. Andes, V Magdalena.
500-1200 m.
ANT, CAU, NAR, TOL. No
evaluada.
Mxico a Venezuela.
Esquivel 2310 (COL).

Pectis ciliaris L.
Funk et al. 2007.
Hierba.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

877

AsteraCEAE

Angiospermas
Angiosperms

Nativa. Andes, Caribe. 50-1640


m.
MAG, NSA, SAN. No evaluada.
N Suramrica.
Garca-Barriga 18219 (COL).

Pectis elongata Kunth

Hind & Jeffrey 2001; Funk et al.


2007.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes, V
Cauca, V Magdalena. 150-1225
m.
AMA, ANT, CAQ, CAU, CES,
GUJ, HUI, MAG, MET, TOL,
VAL. No evaluada.
Mxico a Brasil y Paraguay;
Antillas.
Haught 2393 (COL).
Pectis elongata var. elongata.

Pectis graveolens Klatt

Stevens et al. 2001.


Hierba.
Endmica. Andes, V Cauca. 8001000 m.
ANT, CAU, CHO, CUN, VAL.
No evaluada.
O Colombia.
Vlez 905 (COL).
Nota: especie dudosa / dubious
species.

Pectis linearis La Llave

Strother 1999.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico, V Cauca,
V Magdalena. 0-1280 m.
ANT, CAL, CAU, CUN, MAG,
NAR, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Centroamrica, Suramrica,
Antillas.
Idrobo 4340 (COL).

Pectis linifolia L.

Williams 1976a.
Hierba.
Nativa. Islas Caribeas, Caribe.
10-200 m.

878

BOL, GUJ, MAG. No evaluada.


Mxico a Bolivia.
Romero-Castaeda 9923 (COL).
Pectis linifolia var. linifolia

BOL, TOL. No evaluada.


N Suramrica.
Romero-Castaeda 9958 (COL).

Pectis masonii Cuatrec.

Stevens et al. 2001.


Hierba.
Nativa. Andes. 1005 m.
SAN. No evaluada.
N Suramrica; Antillas.
Saravia 1005 (COL).

Cuatrecasas 1954a.
Hierba.
Endmica. V Magdalena. 450 m.
HUI. No evaluada.
Mason 13975 (HT: US; IT: COL).
Nota: conocida solo del tipo.
La etiqueta del tipo dice 4500
m pero obviamente es un error
/ known only from the type; the
types label reads 4500 m but
obviously this is a mistake.

Pectis monocephala Cuatrec.


Cuatrecasas 1954a.
Hierba.
Endmica. Caribe. 150 m.
CES, MAG. No evaluada.
Saravia 2939 (COL).

Pectis multiflosculosa (DC.)


Sch.Bip.
Pectis arenaria Benth.
Stevens et al. 2001.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Pacfico. 0-8 m.
CHO, NAR. No evaluada.
Centroamrica a Venezuela.
Killip 39058 (COL).

Pectis prostrata Cav.

Strother 1999.
Hierba.
Nativa. 100-600 m.
DESCONOCIDO. No evaluada.
S Estados Unidos a O Ecuador.
Nota: esperada / expected.

Pectis pygmaea Kunth

Funk et al. 2007.


Hierba.
Nativa. Caribe, V Magdalena.
0-260 m.

Pectis tenuicaulis Urb.

Pectis uniaristata DC.

Strother 1999.
Hierba.
Nativa. Caribe. 150 m.
MAG. No evaluada.
Centroamrica a Colombia;
Antillas.
Haught 3696 (COL).
Pectis uniaristata var.
holostemma A.Gray.

Pentacalia Cass.
103 especies, 67 especies
endmicas
Pentacalia abietina (Wedd.)
Cuatrec.

Monticalia abietina (Wedd.)


C.Jeffrey, Senecio abietinus
Wedd., Senecio aciculatus
Cuatrec.
Cuatrecasas 1981; Daz-P. &
Cuatrecasas 1999.
Arbusto.
Nativa. Andes. 1750-4200 m.
BOY, CES, CUN, MET, NAR,
NSA, SAN, TOL. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Humboldt s.n. (ST: P).
Pentacalia abietina var. aciculata
(Cuatrec.) Cuatrec.

Pentacalia albi-panquei
S.Daz & Cuatrec.

Cuatrecasas 1981; Daz-P. &


Cuatrecasas 1999.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AsteraCEAE

Angiosperms

Hierba.
Endmica. Andes. 3140-3400 m.
BOY, SAN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Jaramillo 826 (HT: COL).

Pentacalia albotecta
(Cuatrec.) Cuatrec.

Senecio albotectus Cuatrec.


Cuatrecasas 1981; Daz-P. &
Cuatrecasas 1999.
Hierba.
Endmica. SN Santa Marta.
3000-3600 m.
CES, MAG. No evaluada.
Grant 10848 (HT: F).

Pentacalia almorzana S.Daz


& Cuatrec.
Cuatrecasas 1981; Daz-P. &
Cuatrecasas 1999.
Arbusto.
Endmica. Andes. 3600-3800 m.
SAN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Cuatrecasas 27888 (HT: COL;
IT: US).

Pentacalia americana (L.f.)


Cuatrec.

Senecio americanus (L.f.) DC.


Cuatrecasas 1981; Daz-P. &
Cuatrecasas 1999.
Subarbusto, liana.
Endmica. Andes. 2360-4180 m.
CUN, NSA, SAN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Duque-Jaramillo 3348 (COL).

Pentacalia andicola (Turcz.)


Cuatrec.

Monticalia andicola (Turcz.)


C.Jeffrey, Senecio andicola Turcz.
Cuatrecasas 1981; Daz-P. &
Cuatrecasas 1999.
Arbusto.
Nativa. Andes. 2400-4630 m.

ARA, BOY, CAL, CAU, CHO,


CUN, HUI, MET, NAR, NSA,
PUT, QUI, RIS, SAN, TOL, VAL.
No evaluada.
N Andes.
Idrobo 3236 (COL).

Pentacalia arborea (Kunth)


H.Rob. & Cuatrec.
Cacalia arborea Kunth, Senecio
arboreus (Kunth) Greenm.
Cuatrecasas 1981; Daz-P. &
Cuatrecasas 1999.
Arbusto.
Nativa. Andes. 2700-3600 m.
BOY, CAU, NAR, PUT, TOL,
VAL. No evaluada.
Colombia a Ecuador.
Humboldt s.n. (HT: P).

Pentacalia arbutifolia
(Kunth) Cuatrec.

Pentacalia axillariflora
S.Daz & Pedraza

Cuatrecasas 1981; Daz-P. &


Cuatrecasas 1999.
Liana.
Endmica. Andes. 3000 m.
CUN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Pedraza 917 (HT: COL).

Pentacalia barkleyana
(Cuatrec.) Cuatrec.

Senecio barkleyanus Cuatrec.


Cuatrecasas 1981; Daz-P. &
Cuatrecasas 1999.
Hierba, trepadora.
Nativa. Andes. 1630-3000 m.
ANT, NAR, QUI, RIS, TOL,
VAL. No evaluada.
N Andes.
Barkley 18C 221 (HT: US).

Pentacalia mutisii (Cuatrec.)


Cuatrec., Senecio arbutifolius
Kunth, Senecio mutisii Cuatrec.,
Senecio mutisii var. lanceolatus
Cuatrec., Senecio pichinchensis
Greenm.
Cuatrecasas 1981; Daz-P. &
Cuatrecasas 1999.
Hierba, subarbusto, arbusto,
arbolito.
Nativa. Andes. 2800-4500 m.
CAL, CAU, CHO, NAR, TOL,
VAL. No evaluada.
Venezuela a Bolivia.
Killip 38526 (COL).

Pentacalia befarioides
(Cuatrec.) Cuatrec.

Pentacalia archeri (Cuatrec.)


Cuatrec.

Senecio bejucosus Hieron.,


Senecio breviligulatus Hieron.
Cuatrecasas 1981; Daz-P. &
Cuatrecasas 1999.
Subarbusto, liana.
Nativa. Andes. 1700-3400 m.
ANT, CAL, CAU, CUN, MET,
NAR, QUI, TOL, VAL. No
evaluada.
N Andes.
Lehmann 7969 (LT: F).

Dendrophorbium archeri
(Cuatrec.) C.Jeffrey, Senecio
archeri Cuatrec.
Cuatrecasas 1981; Daz-P. &
Cuatrecasas 1999.
Subarbusto, liana.
Endmica. Andes. 1600 m.
ANT. No evaluada.
N cordillera Central.
Archer 1581 (HT: US).

Monticalia befarioides (Cuatrec.)


B.Nord., Senecio befarioides
Cuatrec.
Cuatrecasas 1981; Daz-P. &
Cuatrecasas 1999.
Arbusto.
Nativa. Andes. 3100-4100 m.
NAR. No evaluada.
S Colombia a Ecuador.
Sturm 102 (COL).

Pentacalia breviligulata
(Hieron.) Cuatrec.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

879

AsteraCEAE

Angiospermas
Angiosperms

Pentacalia cacaosensis
(Cuatrec.) Cuatrec.

Senecio cacaosensis Cuatrec.


Cuatrecasas 1981; Daz-P. &
Cuatrecasas 1999.
Arbusto.
Endmica. Andes. 3080-3450 m.
BOY. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Cleef 4776 (HT: US; IT: COL, U).

Pentacalia cadiriensis
(Cuatrec.) Cuatrec.

Pentacalia carrikeri
(Cuatrec.) Cuatrec.

Senecio carrikeri Cuatrec.


Cuatrecasas 1981; Daz-P. &
Cuatrecasas 1999.
Hierba, subarbusto, arbusto.
Endmica. SN Santa Marta.
3440-4500 m.
CES, GUJ, MAG. No evaluada.
Carriker 56 (HT: US).
Pentacalia carrikeri var.
macrophylla S.Daz.

Senecio cadiriensis Cuatrec.


Cuatrecasas 1981; Daz-P. &
Cuatrecasas 1999.
Subarbusto.
Endmica. Andes. 2200 m.
SAN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Karsten 2089 (HT: P).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Pentacalia carupana S.Daz

Pentacalia caracasana
(Klatt) Cuatrec.

Pentacalia chaquiroensis
(Greenm.) Cuatrec.

Senecio caracasanus Klatt,


Senecio cucullatus Klatt
Cuatrecasas 1981.
Arbusto.
Nativa. Andes. 1500-2100 m.
NSA. No evaluada.
NE Colombia a N Venezuela.
Killip 20488 (MO).

Pentacalia carmelitana
S.Daz & Rodr.-Cabeza

Daz-P. & Rodrguez-Cabeza


2011.
Hierba.
Endmica. Andes. 2425 m.
CAU. No evaluada.
Cordillera Central.
Rivera-Daz 953 (HT: COL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Cuatrecasas 1981; Daz-P. &


Cuatrecasas 1999.
Subarbusto.
Endmica. Andes. 3720 m.
CUN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Snchez 71 (HT: COL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Senecio chaquiroensis Greenm.


Cuatrecasas 1981; Daz-P. &
Cuatrecasas 1999.
Arbusto.
Endmica. Andes. 2800-3600 m.
CR, SAN, VAL. No evaluada.
Pennell 4290 (HT: NY; IT: MO).

Pentacalia cleefii (Cuatrec.)


Cuatrec.

Senecio cleefii Cuatrec.


Cuatrecasas 1981; Daz-P. &
Cuatrecasas 1999.
Hierba.
Endmica. Andes. 4200-4400 m.
ARA, BOY. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Cleef 8826 (HT: US; IT: U).

Pentacalia corymbosa
(Benth.) Cuatrec.

Cuatrecasas 1981; Daz-P. &


Cuatrecasas 1999.
Subarbusto, arbusto.
Endmica. Andes. 1800-4000 m.
BOY, CUN, MET, SAN. No
evaluada.
Cordillera Oriental.
Hartweg 1086 (HT: K).

Pentacalia cuatrecasasiana
S.Daz

Cuatrecasas 1981; Daz-P. &


Cuatrecasas 1999.
Arbusto.
Endmica. Andes. 2000-2400 m.
CES, MAG. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Romero-Castaeda 7495 (HT:
COL).
Nota: a menudo citada
errneamente como cuatrecasana
(ver Art. 60.12 del ICN) / often
erroneously cited as cuatrecasana
(see Art. 60.12 of the ICN).

Pentacalia danielis
(Cuatrec.) Cuatrec.

Senecio danielis Cuatrec.


Cuatrecasas 1981; Daz-P. &
Cuatrecasas 1999.
Liana.
Nativa. Andes. 1700-3000 m.
ANT, CAL, NAR, QUI. No
evaluada.
N Andes.
Daniel 3418 (HT: US; IT: COL).

Pentacalia decomposita
(Hieron.) Cuatrec.

Senecio decompositus Hieron.


Cuatrecasas 1981; Daz-P. &
Cuatrecasas 1999.
Liana.
Nativa. Andes. 3000-3900 m.
NSA, SAN, VAL. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Garca-Barriga 20727 (COL).

Senecio corymbosus Benth.,


Senecio microchaete Wedd.

880

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AsteraCEAE

Angiosperms

Pentacalia diamantensis
(Cuatrec.) Cuatrec.

Senecio diamantensis Cuatrec.


Cuatrecasas 1981; Daz-P. &
Cuatrecasas 1999.
Subarbusto.
Endmica. Andes. 3000-3500 m.
VAL. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Cuatrecasas 21821 (HT: F; IT:
COL, VALLE).

Pentacalia elatoides (Wedd.)


Cuatrec.
Senecio elatoides Wedd.
Cuatrecasas 1981; Daz-P. &
Cuatrecasas 1999.
Arbusto.
Endmica. Andes. 3900-4100 m.
NSA, SAN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Killip 18462 (COL).

Pentacalia ellipticifolia
(Hieron.) Cuatrec.

Senecio ellipticifolius Hieron.


Cuatrecasas 1981; Daz-P. &
Cuatrecasas 1999.
Liana.
Endmica. Andes. 2300-3200 m.
ANT, BOY, CAQ, CAU, NAR,
VAL. No evaluada.
Lehmann 8508 (HT: K; IT: US).

Pentacalia encanoana S.Daz


& G.P.Mndez
Cuatrecasas 1981; Daz-P. &
Cuatrecasas 1999.
Subarbusto, liana.
Endmica. Andes. 3000 m.
PUT. No evaluada.
Nudo de los Pastos.
Hoyos 20 (HT: COL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Pentacalia favillosa
(Cuatrec.) Cuatrec.

Dendrophorbium favillosum
(Cuatrec.) C.Jeffrey, Senecio
favillosus Cuatrec.
Cuatrecasas 1981; Daz-P. &
Cuatrecasas 1999.
Subarbusto.
Endmica. Andes. 2700 m.
CES. No evaluada.
Serrana de Perij.
Romero-Castaeda 7449 (HT:
US; IT: COL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Pentacalia fimbriifera S.Daz


& G.P.Mndez
Cuatrecasas 1981; Daz-P. &
Cuatrecasas 1999.
Arbusto.
Endmica. Andes. 3200-3500 m.
NAR. No evaluada.
Nudo de los Pastos.
Narvez 06 (HT: COL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Pentacalia flosfragrans
(Cuatrec.) Cuatrec.

Senecio flosfragrans Cuatrec.


Cuatrecasas 1981; Daz-P. &
Cuatrecasas 1999.
Hierba, subarbusto, arbusto.
Endmica. Andes. 3100-4525 m.
ARA, BOY, CUN, MET. No
evaluada.
Cordillera Oriental.
Cuatrecasas 10461 (HT: COL;
IT: US).
Pentacalia flosfragrans var.
frigidophila (Cuatrec.) Cuatrec.

Pentacalia gelida (Wedd.)


Cuatrec.

Senecio gelidus Wedd., Senecio


gelidus f. latifolius Cuatrec.
Cuatrecasas 1981; Daz-P. &
Cuatrecasas 1999.

Subarbusto, arbusto.
Endmica. Andes. 3500-4800 m.
CAL, QUI, RIS, TOL. No
evaluada.
Cordillera Central.
Goudot s.n. (HT: P).

Pentacalia genuflexa
(Greenm.) Cuatrec.

Senecio genuflexus Greenm.


Cuatrecasas 1981; Daz-P. &
Cuatrecasas 1999.
Liana.
Endmica. SN Santa Marta.
1676-2480 m.
BOY, MAG. No evaluada.
Smith 1987 (HT: MO; IT: COL
[p.p.]; GH [p.p]; NY; US).

Pentacalia guadalupe
(Cuatrec.) Cuatrec.

Senecio guadalupe Cuatrec.


Cuatrecasas 1981; Daz-P. &
Cuatrecasas 1999.
Arbusto.
Nativa. Andes. 2120-4040 m.
BOY, CAU, CUN, MET, SAN.
No evaluada.
N Andes.
Pennell 2254 (HT: NY).

Pentacalia guambiana
S.Daz

Cuatrecasas 1981; Daz-P. &


Cuatrecasas 1999.
Arbusto.
Endmica. Andes. 2700-2800 m.
CAU, HUI. No evaluada.
Cordillera Central.
Yepes 30 81 (HT: COL).

Pentacalia guanentana
Rodr.-Cabeza & S.Daz

Daz-P. & Rodrguez-Cabeza


2011.
Subarbusto.
Endmica. Andes. 1900 m.
SAN. No evaluada.
Cordillera Oriental.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

881

AsteraCEAE

Angiospermas
Angiosperms

Rodrguez-Cabeza s.n. (HT: COL,


IT: COL, UIS).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Pentacalia guicanensis
(Cuatrec.) Cuatrec.

Senecio guicanensis Cuatrec.


Cuatrecasas 1981; Daz-P. &
Cuatrecasas 1999.
Subarbusto, arbusto.
Endmica. Andes. 3500-4525 m.
ARA, BOY. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Cuatrecasas 1464 (HT: COL; IT:
US).

Pentacalia hachana
(Cuatrec.) Cuatrec.

Senecio hachanus Cuatrec.,


Senecio hachanus var.
gabinetensis Cuatrec.
Cuatrecasas 1981; Daz-P. &
Cuatrecasas 1999.
Subarbusto.
Endmica. Andes. 2100-2450 m.
CAQ, HUI. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Cuatrecasas 8510 (HT: COL; IT:
US).

Pentacalia hammenii S.Daz


& Cuatrec.
Cuatrecasas 1981; Daz-P. &
Cuatrecasas 1999.
Subarbusto.
Endmica. SN Santa Marta.
4200-4300 m.
CES. No evaluada.
Van der Hammen 1197 (HT:
COL; IT: US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Pentacalia harrietae
(Cuatrec.) Cuatrec.

Senecio harrietae Cuatrec.


Cuatrecasas 1981; Daz-P. &
Cuatrecasas 1999.

882

Arbusto.
Endmica. SN Santa Marta.
3100-3410 m.
MAG. No evaluada.
Barclay 6690 (HT: US; IT: COL).

Rangel 9804 (HT: COL).


Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Pentacalia haticoensis
(Cuatrec.) Cuatrec.

Cuatrecasas 1981; Daz-P. &


Cuatrecasas 1999.
Hierba, subarbusto.
Endmica. SN Santa Marta. 2400
m.
MAG. No evaluada.
Rangel 1868 (HT: COL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Senecio haticoensis Cuatrec.


Cuatrecasas 1981; Daz-P. &
Cuatrecasas 1999.
Liana.
Nativa. Andes. 1800-2900 m.
NAR, NSA. No evaluada.
S Colombia a O Venezuela.
Killip 20735 (T: US).

Pentacalia haughtii
(Cuatrec.) Cuatrec.

Senecio haughtii Cuatrec.


Cuatrecasas 1981; Daz-P. &
Cuatrecasas 1999.
Arbusto.
Endmica. Andes. 2570-3400 m.
CUN, MET. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Haught 6173 (HT: F; IT: COL).

Pentacalia huilensis
(Cuatrec.) Cuatrec.

Senecio huilensis Cuatrec.


Cuatrecasas 1981; Daz-P. &
Cuatrecasas 1999.
Liana.
Nativa. Andes. 1800-3200 m.
ANT, CAQ, CAU, HUI, NAR,
VAL. No evaluada.
Venezuela a Bolivia.
Cuatrecasas 8485 (HT: COL).

Pentacalia iguaquensis
S.Daz & Cuatrec.

Cuatrecasas 1981; Daz-P. &


Cuatrecasas 1999.
Arbusto.
Endmica. Andes. 3400-3600 m.
BOY. No evaluada.
Cordillera Oriental.

Pentacalia juajibioy S.Daz &


Cuatrec.

Pentacalia kleinioides
(Kunth) Cuatrec.

Senecio pennellii Greenm.


Cuatrecasas 1981; Daz-P. &
Cuatrecasas 1999.
Trepadora, liana.
Nativa. Andes. 1900-3500 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, GUJ,
HUI, MAG, MET, QUI, RIS,
SAN, TOL. No evaluada.
N Andes.
Humboldt s.n. (HT: P).

Pentacalia ledifolia (Kunth)


Cuatrec.

Monticalia ledifolia (Kunth)


C.Jeffrey, Senecio chitaganus
Cuatrec., Senecio ledifolius
(Kunth) DC.
Cuatrecasas 1981; Daz-P. &
Cuatrecasas 1999.
Hierba, arbusto.
Nativa. Andes. 2200-4100 m.
ANT, BOY, CAS, CR, CUN,
MET, NSA, SAN. No evaluada.
N Andes.
Humboldt s.n. (T: P).
Pentacalia ledifolia subsp.
lehmannii (Hieron.) Cuatrec.,
Pentacalia ledifolia subsp.
schlimii (Wedd.) Cuatrec.,
Pentacalia ledifolia var. glabrata
S.Daz & G.P.Mndez, Pentacalia

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AsteraCEAE

Angiosperms

ledifolia var. lanata (Kunth)


S.Daz & Cuatrec.

Pentacalia lindenii (Wedd.)


Cuatrec.

Senecio lindenii Wedd.


Cuatrecasas 1981; Daz-P. &
Cuatrecasas 1999.
Hierba, subarbusto.
Endmica. Andes. 2900-4000 m.
BOY, CUN, NSA, SAN. No
evaluada.
Cordillera Oriental.
Linde 721 (HT: P).

Pentacalia lophophila
(Greenm.) Cuatrec.

Senecio lophophilus Greenm.


Cuatrecasas 1981; Daz-P. &
Cuatrecasas 1999.
Subarbusto.
Endmica. SN Santa Marta.
1676-2300 m.
MAG. No evaluada.
Smith 1988 (HT: NY).

Pentacalia magnusii
(Hieron.) Cuatrec.

Pentacalia aschersoniana
(Hieron.) Cuatrec., Senecio
aschersonianus Hieron., Senecio
magnusii Hieron.
Cuatrecasas 1981; Daz-P. &
Cuatrecasas 1999.
Arbusto.
Nativa. Andes. 2000-3100 m.
ANT, BOY, CAL, CUN, MET,
NAR, NSA, SAN, TOL. No
evaluada.
N Andes.
Triana 1486 (HT: P; IT: US).

Pentacalia mamancanacana
(Cuatrec.) Cuatrec.
Monticalia mamancanacana
(Cuatrec.) C.Jeffrey, Senecio
mamancanacanus Cuatrec.
Cuatrecasas 1981; Daz-P. &
Cuatrecasas 1999.
Arbusto.

Endmica. SN Santa Marta. 3500


m.
MAG. No evaluada.
Cabot Exp. N. 6 (HT: GH).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Pentacalia munchiquensis
S.Daz & Cuatrec.

Cuatrecasas 1981; Daz-P. &


Cuatrecasas 1999.
Arbusto.
Endmica. Andes. 2000-2640 m.
CAU. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Ruiz 309 (HT: COL; IT: COL,
MA, US).

Pentacalia nitida (Kunth)


Cuatrec.

Senecio nitidus (Kunth) DC.


Cuatrecasas 1981; Daz-P. &
Cuatrecasas 1999.
Arbusto.
Nativa. Andes. 2700-3685 m.
CAU, CUN, MET. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Franco-Rosselli 378 (COL).

Pentacalia novolanata
(Cuatrec.) Cuatrec.

Senecio novolanatus Cuatrec.


Cuatrecasas 1981; Daz-P. &
Cuatrecasas 1999.
Subarbusto.
Endmica. Andes. 3050-4160 m.
BOY, SAN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Killip 17505 (HT: US).

Pentacalia ocanensis
(Greenm. & Cuatrec.)
Cuatrec.

Dendrophorbium ocanense
(Greenm. & Cuatrec.) C.Jeffrey
Cuatrecasas 1981; Daz-P. &
Cuatrecasas 1999.
Arbusto.
Endmica. Andes. 1000 m.

NSA. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Schlim 680 (HT: P; IT: P, F, COL).

Pentacalia odorata S.Daz &


G.P.Mndez
Cuatrecasas 1981; Daz-P. &
Cuatrecasas 1999.
Arbusto, trepadora.
Endmica. Andes. 2700 m.
CUN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Uribe 5969 (HT: COL; IT: US).

Pentacalia paipana Rodr.Cabeza & S.Daz

Daz-P. & Rodrguez-Cabeza


2011.
Arbusto.
Endmica. Andes. 2300 m.
BOY. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Garca 2575 (HT: UIS).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Pentacalia perijaensis
(Cuatrec.) Cuatrec.

Monticalia perijaensis (Cuatrec.)


C.Jeffrey, Senecio perijaensis
Cuatrec.
Cuatrecasas 1981; Daz-P. &
Cuatrecasas 1999.
Subarbusto, arbusto.
Endmica. Andes, SN Santa
Marta. 3000-3600 m.
CES, MAG. No evaluada.
Grant 10854 (HT: US).

Pentacalia peruviana (Pers.)


Cuatrec.
Senecio peruvianus Pers.
Cuatrecasas 1981; Daz-P. &
Cuatrecasas 1999.
Arbusto.
Nativa. Andes. 3200-4400 m.
NAR. No evaluada.
S Colombia a Per.
Luteyn 12774 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

883

AsteraCEAE

Angiospermas
Angiosperms

Pentacalia polymera (Klatt)


Cuatrec.

Monticalia polymera (Klatt)


C.Jeffrey, Senecio polymerus Klatt
Cuatrecasas 1981; Daz-P. &
Cuatrecasas 1999.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2200-3600 m.
CES, GUJ, MAG. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Romero-Castaeda 7291 (COL).
Nota: Andes, solo en Perij /
Andes only in Perij.

Pentacalia popayanensis
(Hieron.) Cuatrec.

Senecio popayanensis Hieron.


Cuatrecasas 1981; Daz-P. &
Cuatrecasas 1999.
Liana.
Nativa. Andes. 2720-3700 m.
ANT, CAU, NAR, PUT, TOL. No
evaluada.
Venezuela a Bolivia.
Lehmann 8502 (LT: K).

Pentacalia prunifolia
(Wedd.) Cuatrec.

Monticalia prunifolia (Wedd.)


C.Jeffrey, Senecio prunifolius
Wedd.
Cuatrecasas 1981; Daz-P. &
Cuatrecasas 1999.
Subarbusto.
Endmica. Andes. 2600-3250 m.
NSA. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Schlim 447 (HT: G).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Pentacalia pulchella (Kunth)


Cuatrec.
Senecio guantivanus Cuatrec.,
Senecio pulchellus (Kunth) DC.,
Senecio pungens (Kunth) DC.
Cuatrecasas 1981; Daz-P. &
Cuatrecasas 1999.
Subarbusto, arbusto, arbolito.

884

Nativa. Andes. 1900-3850 m.


ANT, BOY, CAU, CUN, MET,
NSA, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
N Andes.
Humboldt s.n. (HT: P).
Pentacalia pulchella subsp.
guantivana (Cuatrec.) Cuatrec.,
Pentacalia pulchella var. pungens
(Kunth) Cuatrec.

Pentacalia ramentosa
(Cuatrec.) Cuatrec.

Monticalia ramentosa (Cuatrec.)


C.Jeffrey, Senecio ramentosus
Cuatrec.
Cuatrecasas 1981; Daz-P. &
Cuatrecasas 1999.
Subarbusto, arbusto.
Nativa. Andes. 3000-3920 m.
NSA, SAN. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Cuatrecasas 12671 (HT: COL).

Pentacalia reflexa (Kunth)


Cuatrec.

Dendrophorbium reflexum
(Kunth) C.Jeffrey, Senecio
aberrans Greenm., Senecio klugii
Greenm., Senecio reflexus Kunth,
Senecio semidentatus Klatt
Cuatrecasas 1981; Daz-P. &
Cuatrecasas 1999.
Hierba, arbusto.
Nativa. Andes. 250-2600 m.
ANT, CAU, CUN, HUI, NSA,
QUI, TOL, VAL. No evaluada.
N Andes.
Garca-Barriga 7685 (COL).

Pentacalia reissiana
(Hieron.) Cuatrec.

Senecio reissianus Hieron.


Cuatrecasas 1981; Daz-P. &
Cuatrecasas 1999.
Arbusto, arbolito.
Endmica. Andes. 3155-3900 m.
CUN, MET, RIS. No evaluada.
Cuatrecasas 25763 (COL).

Pentacalia retroflexa S.Daz


Cuatrecasas 1981; Daz-P. &
Cuatrecasas 1999.
Liana.
Nativa. Andes. 2000-2400 m.
HUI. No evaluada.
S Colombia a Ecuador.
Orozco 2806 (HT: COL; IT:
COL).

Pentacalia ricoensis
(Cuatrec.) Cuatrec.

Senecio ricoensis Cuatrec.


Cuatrecasas 1981; Daz-P. &
Cuatrecasas 1999.
Liana.
Endmica. Andes. 3300-3600 m.
BOY, CUN, SAN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Killip 17728 (HT: GH; IT: NY).

Pentacalia robertii S.Daz &


Obando

Cuatrecasas 1981; Daz-P. &


Cuatrecasas 1999.
Subarbusto.
Endmica. Andes. 3840-4000 m.
NSA, SAN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Snchez 4692 (HT: COL; IT:
HECASA).

Pentacalia romeroana S.Daz


& M.L.Bueno
Cuatrecasas 1981; Daz-P. &
Cuatrecasas 1999.
Arbusto.
Endmica. SN Santa Marta. 3500
m.
MAG. No evaluada.
Romero-Castaeda 4551 (HT:
COL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Pentacalia rugosa (Cuatrec.)


Cuatrec.
Senecio rugosus Cuatrec.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AsteraCEAE

Angiosperms

Cuatrecasas 1981; Daz-P. &


Cuatrecasas 1999.
Liana.
Endmica. Andes. 2500-2940 m.
CES, GUJ, MAG. No evaluada.
Cuatrecasas 25180 (HT: US; IT:
COL).

Liana.
Endmica. Andes. 1500-3100 m.
CAU, HUI, QUI, TOL, VAL. No
evaluada.
Cuatrecasas 23738 (HT: F).

Pentacalia scaphiformis
(Greenm.) Cuatrec.

Cuatrecasas 1981; Daz-P. &


Cuatrecasas 1999.
Arbusto.
Endmica. Andes.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Mutis 1136 (MA-MUT lmina).
Nota: distribucin incierta.
Conocida solo de una lmina
de la Real Expedicin Botnica
/ distribution uncertain; known
only from a plate of the Real
Expedicin Botnica.

Senecio scaphiformis Greenm.


Cuatrecasas 1981; Daz-P. &
Cuatrecasas 1999.
Subarbusto.
Endmica. Andes. 2800-3730 m.
CAU, VAL. No evaluada.
Cordillera Central.
Lehmann 493 (HT: K; IT: NY).

Pentacalia schultzei Cuatrec.


Cuatrecasas 1981; Daz-P. &
Cuatrecasas 1999.
Subarbusto.
Endmica. SN Santa Marta.
3210-3595 m.
MAG. No evaluada.
Rangel 1376 (COL).
Pentacalia schultzei subsp.
sevillana Cuatrec.

Pentacalia scortifolia
(Greenm.) Cuatrec.

Senecio scortifolius Greenm.


Cuatrecasas 1981; Daz-P. &
Cuatrecasas 1999.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1370-2000 m.
BOY, MAG, NSA. No evaluada.
N Andes.
Smith 2000 (HT: MO; IT: COL,
US).

Pentacalia silvascandens
(Cuatrec.) Cuatrec.

Senecio silvascandens Cuatrec.


Cuatrecasas 1981; Daz-P. &
Cuatrecasas 1999.

Pentacalia sinforosi S.Daz &


G.P.Mndez

Pentacalia sisavitensis S.Daz


& Obando
Cuatrecasas 1981; Daz-P. &
Cuatrecasas 1999.
Hierba.
Endmica. Andes. 2300-2500 m.
NSA. No evaluada.
N cordillera Oriental.
Mendoza 14611 (HT: COL; IT:
FMB).

Pentacalia sonsonensis
(Cuatrec.) Cuatrec.

Senecio sonsonensis Cuatrec.


Cuatrecasas 1981; Daz-P. &
Cuatrecasas 1999.
Arbusto.
Endmica. Andes. 2500-3500 m.
ANT, CHO. No evaluada.
Barclay 19An 222 (HT: F; IT:
US).

Pentacalia sotarensis
(Hieron.) Cuatrec.

Senecio sotarensis Hieron.


Cuatrecasas 1981; Daz-P. &
Cuatrecasas 1999.
Hierba.

Nativa. Andes. 2700-3150 m.


CAU, NAR, TOL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Ramrez 5153 (COL).

Pentacalia stuebelii (Hieron.)


Cuatrec.
Senecio stuebelii Hieron.
Cuatrecasas 1981; Daz-P. &
Cuatrecasas 1999.
Subarbusto, arbusto.
Nativa. Andes. 2200-4250 m.
CAU, CUN, NAR, VAL. No
evaluada.
Colombia, Ecuador.
Mora-Osejo 4361 (COL).

Pentacalia subarachnoidea
(Wedd.) Cuatrec.

Senecio subarachnoideus Wedd.


Cuatrecasas 1981; Daz-P. &
Cuatrecasas 1999.
Hierba.
Endmica. SN Santa Marta.
2400-4400 m.
CES, GUJ, MAG. No evaluada.
Schlim 810 (HT: P).
Pentacalia subarachnoidea var.
pauciflora S.Daz & Bueno

Pentacalia suboppositifolia
(Cuatrec.) Cuatrec.

Senecio suboppositifolius Cuatrec.


Cuatrecasas 1981; Daz-P. &
Cuatrecasas 1999.
Liana.
Endmica. Andes. 2300 m.
ANT. No evaluada.
Cordillera Central.
Triana 1480=2811/20 (HT: P).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Pentacalia summapacis
(Cuatrec.) Cuatrec.

Senecio summapacis Cuatrec.


Cuatrecasas 1981; Daz-P. &
Cuatrecasas 1999.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

885

AsteraCEAE

Angiospermas
Angiosperms

Subarbusto.
Endmica. Andes. 3550-4200 m.
CUN, MET. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Foster 20791 (HT: F).

Pentacalia supernitens
(Cuatrec.) Cuatrec.

Senecio supernitens Cuatrec.


Cuatrecasas 1981; Daz-P. &
Cuatrecasas 1999.
Liana.
Endmica. Andes. 1700-3130 m.
ANT, CHO, TOL. No evaluada.
Cordilleras Central y Occidental.
Archer 1652 (HT: US).

Pentacalia sylvicola
(Greenm.) Cuatrec.

Senecio sylvicolus Greenm.


Cuatrecasas 1981; Daz-P. &
Cuatrecasas 1999.
Arbusto, liana.
Nativa. Andes. 2000-4200 m.
ANT, CAL, NAR, QUI, RIS,
SAN, TOL, VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Pennell 2985 (HT: NY).

Pentacalia taironae S.Daz &


Cuatrec.
Cuatrecasas 1981; Daz-P. &
Cuatrecasas 1999.
Arbusto, arbolito.
Endmica. Andes, SN Santa
Marta. 3140-4270 m.
MAG. No evaluada.
Barclay 6766 (HT: COL; IT: US).

Pentacalia theifolia (Benth.)


Cuatrec.

Senecio theaefolius Benth.


Cuatrecasas 1981; Daz-P. &
Cuatrecasas 1999.
Trepadora.
Nativa. Andes. 1800-3500 m.
ANT, BOY, CAU, CHO, CUN,
MET, NSA, PUT, SAN, VAL. No
evaluada.

886

N Andes.
Hartweg 1166 (HT: K).
Nota: a veces errneamente
citada como theaefolia /
sometimes erroneously cited as
theaefolia.

N Andes.
Triana 24 (HT: P).
Pentacalia trianae var. villosa
S.Daz & S.Obando

Pentacalia tolimensis
(Wedd.) Cuatrec.

Senecio trichopus (Benth.)


Greenm.
Cuatrecasas 1981; Daz-P. &
Cuatrecasas 1999.
Arbusto, rbol.
Nativa. Andes. 2800-3930 m.
ANT, CAU, CUN, HUI, MET,
NAR, PUT, QUI, VAL. No
evaluada.
N Andes.
Hartweg 1163 (HT: K; IT: US).

Pentacalia colombiana (Cuatrec.)


Cuatrec., Pentacalia leioclada
(Cuatrec.) Cuatrec., Senecio
tolimensis Wedd.
Cuatrecasas 1981; Daz-P. &
Cuatrecasas 1999.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Andes. 1750-4300 m.
BOY, CAL, CAU, CUN, HUI,
NSA, QUI, RIS, SAN, TOL, VAL.
No evaluada.
N Andes.
Linden 939 (HT: P).
Pentacalia tolimensis var.
colombiana (Cuatrec.) S.Daz

Pentacalia tomasiana
(Cuatrec.) Cuatrec.

Senecio tomasianus Cuatrec.


Cuatrecasas 1981; Daz-P. &
Cuatrecasas 1999.
Liana.
Endmica. Andes. 2100-3150 m.
ANT. No evaluada.
N cordillera Central.
Toms 595 (HT: US).

Pentacalia trianae (Klatt)


Cuatrec.

Pentacalia antioquensis
(Cuatrec.) Cuatrec., Senecio
tamaensis Cuatrec.
Cuatrecasas 1981; Daz-P. &
Cuatrecasas 1999.
Arbusto, trepadora.
Nativa. Andes. 1200-3950 m.
ANT, BOY, CAU, CHO, CUN,
HUI, MET, NAR, NSA, PUT,
QUI, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.

Pentacalia trichopus (Benth.)


Cuatrec.

Pentacalia ucumariana
S.Daz & G.P.Mndez

Cuatrecasas 1981; Daz-P. &


Cuatrecasas 1999.
Liana.
Endmica. Andes. 2400 m.
RIS. No evaluada.
Cordillera Central.
Murcia 566 (HT: COL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Pentacalia ullucosana
(Hieron.) S.Daz & Cuatrec.

Dendrophorbium ullucosanum
(Hieron.) C.Jeffrey, Senecio
ullucosanus Hieron.
Cuatrecasas 1981; Daz-P. &
Cuatrecasas 1999.
Subarbusto.
Endmica. Andes. 2500-2800 m.
CAU. No evaluada.
Cordillera Central.
Lehmann 7977 (HT: P).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Pentacalia urbanii (Hieron.)


Cuatrec.
Senecio urbanii Hieron.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AsteraCEAE

Angiosperms

Cuatrecasas 1981; Daz-P. &


Cuatrecasas 1999.
Trepadora, liana.
Nativa. Andes. 1485-3900 m.
ANT, CAU, CUN, NAR, QUI,
RIS, VAL. No evaluada.
N Andes.
Triana 1489 = 2811/32 (IT: COL,
F, US).

Pentacalia uribei Cuatrec.

Cuatrecasas 1981; Daz-P. &


Cuatrecasas 1999.
Arbusto, liana.
Endmica. Andes. 2200-2900 m.
CAU, CUN, MET, NAR, RIS,
TOL. No evaluada.
Cordilleras Central y Oriental.
Uribe s.n. (HT: COL; IT: US).

Pentacalia vaccinioides
(Kunth) Cuatrec.

Cacalia glabrata Kunth,


Monticalia vaccinioides (Kunth)
C.Jeffrey, Senecio vaccinioides
(Kunth) Wedd.
Cuatrecasas 1981; Daz-P. &
Cuatrecasas 1999.
Arbusto.
Nativa. Andes. 3000-3990 m.
ANT, ARA, BOY, CAL, CAS,
CAU, CES, CHO, CUN, HUI,
MAG, MET, NAR, NSA, PUT,
QUI, RIS, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
N Andes.
Humboldt s.n. (HT: P).
Pentacalia vaccinioides var.
microdentata (Cuatrec.) Cuatrec.
& S.Daz.

Pentacalia vallecaucana
(Cuatrec.) Cuatrec.

Senecio vallecaucanus Cuatrec.


Cuatrecasas 1981; Daz-P. &
Cuatrecasas 1999.
Arbusto, liana.
Endmica. Andes. 3300-3450 m.
CAU, HUI, VAL. No evaluada.

Cordilleras Central y Occidental.


Cuatrecasas 18062 (HT: F; IT:
COL, US).

Pentacalia velezii S.Daz &


Cuatrec.

Cuatrecasas 1981; Daz-P. &


Cuatrecasas 1999.
Liana.
Endmica. Andes. 2430-2950 m.
CAL, QUI, TOL. No evaluada.
Cordillera Central.
Vlez 3649 (HT: COL).

Pentacalia vernicosa (Wedd.)


Cuatrec.
Senecio vernicosus Wedd.,
Senecio vernicosus var. nanus
Cuatrec.
Cuatrecasas 1981; Daz-P. &
Cuatrecasas 1999.
Subarbusto, arbusto, arbolito.
Nativa. Andes. 3400-4500 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CHO,
CUN, MAG, MET, NAR, QUI,
RIS, TOL. No evaluada.
N Andes.
Linden 899 (HT: P; IT: F, K).

Pentacalia viridi-alba
(Cuatrec.) Cuatrec.

Senecio viridi-albus Cuatrec.


Cuatrecasas 1981; Daz-P. &
Cuatrecasas 1999.
Subarbusto, arbusto.
Endmica. Andes. 3000-4000 m.
ARA, BOY, SAN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Cuatrecasas 13525 (HT: COL).

Pentacalia weinmannifolia
(Cuatrec.) Cuatrec.
Senecio weinmannifolius
Cuatrec., Senecio
weinmannifolius f. quindiensis
Cuatrec.
Cuatrecasas 1981; Daz-P. &
Cuatrecasas 1999.

Arbusto, trepadora.
Nativa. Andes. 2700-3750 m.
ANT, CAL, CAU, CES, CHO,
HUI, NAR, PUT, QUI, TOL,
VAL. No evaluada.
N Andes.
Cuatrecasas 11696 (HT: COL).

Pentacalia yanetharum
S.Daz & Obando

Cuatrecasas 1981; Daz-P. &


Cuatrecasas 1999.
Arbusto.
Endmica. Andes. 3900 m.
NSA. No evaluada.
N cordillera Oriental.
Galvn 1225 (HT: COL; IT:
FMB).

Perezia Lag.
2 especies
Perezia multiflora (Humb. &
Bonpl.) Less.
Chaetanthera multiflora Humb.
& Bonpl.
Daz-P. & Vlez-Nauer 1993.
Hierba.
Nativa. Andes. 3000-4300 m.
CAU, NAR. No evaluada.
Venezuela a Bolivia.
Killip 38524 (COL).

Perezia pungens Less.

Chaetanthera pungens Humb. &


Bonpl.
Daz-P. & Vlez-Nauer 1993.
Hierba.
Nativa. Andes. 3100 m.
NAR. No evaluada.
S Colombia a Bolivia.
Triana 2962 (COL).

Pericallis D.Don
1 especie

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

887

AsteraCEAE

Angiospermas
Angiosperms

Pericallis hybrida (Regel)


B.Nord.
Nordenstam 1978.
Subarbusto.
Adventicia. Andes. 1500 m.
ANT. No evaluada.
Nativa de Norteamrica y
Europa.
Gutirrez 24 (HUA).

Perymenium Schrad.
1 especie, 1 especie endmica
Perymenium colombianum
B.L.Turner
Turner 1993.
rbol.
Endmica. 2100 m.
ANT. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Gentry 20297 (HT: MO).

Philoglossa DC.
1 especie
Philoglossa mimuloides
(Hieron.) H.Rob. & Cuatrec.

Philoglossa mimuloides var.


sapida (Bristol) H.Rob. &
Cuatrec., Philoglossa mimuloides
f. sapida (Bristol) H.Rob. &
Cuatrec., Philoglossa mimuloides
f. subintegrifolia H.Rob. &
Cuatrec.
Robinson 1983; Funk et al. 2012.
Hierba.
Nativa. Andes. 1650-3510 m.
CAU, CUN, HUI, NAR, PUT,
SAN. No evaluada.
N Andes.
Bristol 348 (COL).

Piptocarpha R.Br.
10 especies, 3 especies endmicas
Piptocarpha atratoensis
Cuatrec.
Smith & Coile 2007.

888

Trepadora.
Endmica. Andes, Pacfico. 50900 m.
CHO. No evaluada.
Barkley 19Ch127 (HT: F; IT: K,
US).

Piptocarpha boyacensis
Cuatrec.

Smith & Coile 2007.


rbol.
Endmica. Andes. 2020-2600 m.
BOY. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Jaramillo 3275 (COL).

Piptocarpha foliosa Cuatrec.


Smith & Coile 2007.
Arbolito.
Nativa. Amazonia. 200 m.
AMA. No evaluada.
Colombia a Per.
Schultes 46-82 (US).

Piptocarpha gutierrezii
Cuatrec.

Piptocarpha umbricola Cuatrec.


Smith & Coile 2007.
Arbolito.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena. 120-2300 m.
ANT, BOY, CAU, MET, NAR,
PUT, VAL. No evaluada.
Gutirrez 35633 (HT: F; IT: MO).
Nota: presente en Macarena,
pero no en Guayana / occurs in
Macarena but not in Guiana.

Piptocarpha jonesiana
G.Lom.Sm.

Smith & Coile 2007.


Arbusto.
Endmica. Amazonia. 230-250
m.
AMA, VAU. No evaluada.
Schultes 16888 (US).

Piptocarpha opaca (Benth.)


Baker

Vernonia opaca Benth.


Smith & Coile 2007.
Arbusto.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 100-150 m.
GUI, VAU. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per, Brasil,
Bolivia.
Schultes 17346 (BM, GH, NY,
US).
Piptocarpha opaca subsp.
piraparanaensis G.Lom.Smith
Nota: datos de elevacin
corresponden a Ecuador. No
se encuentra en Macarena /
elevation data correspond to
Ecuador; not found in Macarena.

Piptocarpha poeppigiana
(DC.) Baker

Vernonia poeppigiana DC.


Smith & Coile 2007.
Arbusto.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia,
V Magdalena. 0-1400 m.
AMA, ANT, BOY, CHO, GUV,
MET, PUT, SAN. No evaluada.
Mxico a Bolivia.
Killip 34428 (COL).

Piptocarpha polycephala
Baker

Smith & Coile 2007.


Arbusto.
Nativa. Andes, Pacfico. 400-800
m.
CHO. No evaluada.
N Suramrica.
Croat 54238 (MO).

Piptocarpha richteri Cuatrec.


Smith & Coile 2007.
Arbusto.
Nativa. Amazonia. 200 m.
PUT. No evaluada.
NO Amazonia.
Richter s.n. (HT: US).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AsteraCEAE

Angiosperms

Piptocarpha triflora (Aubl.)


Baker
Eupatorium triflorum Aubl.
Smith & Coile 2007.
Arbusto.
Nativa. Amazonia, Andes. 501950 m.
AMA, CHO, NAR, VAU. No
evaluada.
Colombia, Ecuador, Per.
Zarucchi 1115 (COL).

Piptocoma Cass.
4 especies
Piptocoma acuminata
(Kunth) Pruski

Pollalesta acuminata (Kunth)


Aristeg.
Stutts 1981; Robinson 1999.
rbol.
Nativa. Andes. 1300-1800 m.
CAS, NSA. No evaluada.
N Suramrica, Antillas.
Cuatrecasas 12214 (COL).

Piptocoma discolor (Kunth)


Pruski

Oliganthes discolor (Kunth)


Sch.Bip., Pollalesta colombiana
Aristeg., Pollalesta corei
(Cuatrec.) Aristeg., Pollalesta
discolor (Kunth) Aristeg.,
Pollalesta karstenii (Sch.Bip.)
Aristeg.
Stutts 1981; Robinson 1999.
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia,
Pacfico, V Cauca, V Magdalena.
12-2700 m.
AMA, ANT, ARA, BOY, CAL,
CAQ, CAS, CAU, CHO, CUN,
GUI, GUV, HUI, MET, NAR,
NSA, PUT, SAN, TOL, VAL,
VAU. No evaluada.
Costa Rica a Venezuela y Per.
Torres 2705 (COL).

Piptocoma macrophylla (Sch.


Bip.) Pruski
Pollalesta macrophylla (Sch.Bip.)
Aristeg.
Stutts 1981; Robinson 1999.
rbol.
Nativa. Andes. 1520-2100 m.
BOY, HUI, SAN. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Keeley 4290 (COL).

Piptocoma niceforoi
(Cuatrec.) Pruski

Pollalesta niceforoi (Cuatrec.)


Aristeg.
Stutts 1981; Robinson 1999.
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Orinoquia. 0-1800 m.
ANT, CAS, NSA, SAN, VAU. No
evaluada.
Colombia, Venezuela.
Nicforo 35 (HT: F).

Plagiocheilus DC.
2 especies
Plagiocheilus bogotensis
(Kunth) Wedd.

Hippia bogotensis Kunth


Dillon 1981; Hind & Jeffrey
2001.
Hierba.
Nativa. Andes. 2200-3750 m.
BOY, CAU, CUN, NAR, PUT,
RIS. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Garca-Barriga 4529 (COL).

Plagiocheilus soliviformis
DC.

Cuatrecasas 1954a.
Hierba.
Nativa. Andes. 2551-4300 m.
ANT, ARA, BOY, CAL, CAU,
CHO, CUN, MAG, MET, RIS,
SAN, TOL, VAL. No evaluada.
Venezuela a Bolivia.

Barclay 6273 (COL).


Nota: a veces errneamente
citada como solivaeformis /
sometimes erroneously cited as
solivaeformis.

Pluchea Cass.
2 especies
Pluchea odorata (L.) Cass.

Pluchea purpurascens (Sw.) DC.


Funk & Pruski 1996.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Andes, Caribe, V
Magdalena. 20-1300 m.
ATL, BOY, CHO, CR, GUJ,
MAG. No evaluada.
Estados Unidos a N Suramrica
y Antillas.
Hernndez-C. 652 (COL).
Nota: tambin en Macuira / also
in Macuira.

Pluchea sagittalis Less.

Conyza sagittalis Lam.


Funk et al. 2007.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes, V
Cauca. 200-1050 m.
GUV, MET, VAL. No evaluada.
Suramrica.
Ramos 2039 (MO).

Pollalesta Kunth
1 especie
Pollalesta lilacea Aristeg.

Stutts 1981.
Arbolito.
Nativa. Andes. 1800-2000 m.
SAN. No evaluada.
N Andes.
Cuatrecasas 10436 (HT: US; IT:
COL).

Polyanthina R.M.King &


H.Rob.
1 especie

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

889

AsteraCEAE

Angiospermas
Angiosperms

Polyanthina nemorosa
(Klatt) R.M.King & H.Rob.
Eupatorium nemorosum Klatt
Robinson 1918b; King &
Robinson 1970d; King &
Robinson 1987.
Hierba, subarbusto, arbusto.
Nativa. Andes, V Cauca, V
Magdalena. 570-2450 m.
ANT, BOL, CAL, CAU, CES,
CHO, CUN, MET, NAR, PUT,
QUI, RIS, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
N Andes.
Cuatrecasas 11347 (COL).

Polymnia L.
1 especie, 1 especie endmica
Polymnia cocuyensis
Cuatrec.

Cuatrecasas 1954a.
rbol.
Endmica. Andes. 2750 m.
BOY. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Cuatrecasas 1700 (IT: COL).

Porophyllum Guett.
1 especie
Porophyllum ruderale (Jacq.)
Cass.

Kleinia porophyllum (L.) Willd.,


Porophyllum ellipticum Cass.,
Porophyllum macrocephalum DC.
Funk et al. 2007.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Andes, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, SN Santa
Marta, V Magdalena. 0-2000 m.
ANT, ATL, BOL, BOY, CAL,
CAU, CES, CHO, CUN, GUJ,
HUI, MAG, MET, NAR, NSA,
QUI, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Mxico a Bolivia.
Dugand 4066 (COL).

890

Praxelis Cass.
2 especies
Praxelis diffusa (Rich.)
Pruski

Eupatorium pauciflorum Kunth,


Praxelis pauciflora (Kunth)
R.M.King & H.Rob.
Robinson 1918b; King &
Robinson 1987.
Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Orinoquia, V
Magdalena. 85-2660 m.
ANT, CAL, CAQ, CAS, CAU,
CES, CUN, MET, NAR, SAN,
TOL, VIC. No evaluada.
N Suramrica.
Idrobo 5121 (COL).

Praxelis kleinioides (Kunth)


Sch.Bip.

Eupatorium kleinioides Kunth


Robinson 1918b; King &
Robinson 1970c; King &
Robinson 1987.
Hierba.
Nativa. Andes, Orinoquia. 500
m.
MET. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil,
Paraguay.
Humboldt s.n. (HT: P).

Pseudelephantopus Rohr
2 especies
Pseudelephantopus spicatus
(Aubl.) C.F.Baker

Elephantopus spicatus Aubl.


Robinson 1999.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Orinoquia, Pacfico, SN Santa
Marta. 50-2600 m.
AMA, ANT, BOY, CAQ, CAS,
CAU, CHO, CUN, GUV, MAG,
MET, NAR, NSA, PUT, QUI,

RIS, SAN, TOL, VAL, VIC. No


evaluada.
Mxico a Per; Hawi.
Romero-Castaeda 717 (COL).

Pseudelephantopus spiralis
(Less.) Cronquist

Distreptus spiralis Less.


Robinson 1999.
Arbusto.
Nativa. Andes, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, V Cauca, V
Magdalena. 0-2700 m.
AMA, ANT, BOY, CAL, CAS,
CAU, CHO, CUN, GUJ, HUI,
MET, NAR, PUT, QUI, SAN,
TOL, VAL. No evaluada.
Mxico a Argentina.
Forero 2357 (COL).

Pseudognaphalium Kirp.
5 especies, 1 especie endmica
Pseudognaphalium
gaudichaudianum (DC.)
Anderb.

Gnaphalium gaudichaudianum
DC.
Hierba.
Nativa. Andes. 2650-2927 m.
CAU, CUN, TOL. No evaluada.
N Andes.
Stuessy s.n. (COL).

Pseudognaphalium
lanuginosum (Kunth)
Anderb.

Gnaphalium lanuginosum Kunth


Anderberg 1991; Hind & Jeffrey
2001.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2600-4500 m.
BOY, CUN, MAG, RIS, SAN,
TOL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Saravia 3736 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AsteraCEAE

Angiosperms

Pseudognaphalium
moritzianum (Klatt)
V.M.Badillo

Achyrocline moritzianum Klatt,


Gnaphalium moritzianum (Klatt)
Aristeg.
Luteyn 1999.
Hierba.
Nativa. SN Santa Marta. 3000 m.
MAG. No evaluada.
Colombia, O Venezuela.
Mortiz 1408 (COL).

Pseudognaphalium pellitum
(Kunth) Anderb.

Gnaphalium pellitum Kunth


Anderberg 1991; Hind & Jeffrey
2001.
Hierba.
Endmica. Andes. 2700-3950 m.
BOY, CUN, VAL. No evaluada.
Daz-Piedrahita 308 (COL).

Pseudognaphalium viscosum
(Kunth) Anderb.

Gnaphalium gracile Kunth,


Gnaphalium hirtum Kunth,
Gnaphalium imbaburense
Hieron., Gnaphalium ivesii
A.Nelson & J.F.Macbr.,
Gnaphalium leptophyllum DC.,
Gnaphalium splendens Spreng.,
Gnaphalium tenue Kunth,
Gnaphalium viscosum (Kunth)
Kunth, Pseudognaphalium
viscosum Blume
Anderberg 1991; Hind & Jeffrey
2001.
Hierba.
Adventicia. Andes. 2500-3500 m.
CUN. No evaluada.
Mxico a N Suramrica; Nativa
de Canad a Honduras.
Humbert 26901 (COL).

Pseudogynoxys (Greenm.)
Cabrera
3 especies

Pseudogynoxys bogotensis
(Spreng.) Cuatrec.

Senecio bogotensis Spreng.,


Senecio macrophyllus Kunth,
Senecio moritzianus Klatt
Robinson & Cuatrecasas 1977.
Hierba, trepadora.
Nativa. Andes. 700-1800 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, SAN,
TOL. No evaluada.
N Andes.
Goudot 1844 (IT: P).

Pseudogynoxys
chenopodioides (Kunth)
Cabrera

Senecio chenopodioides Kunth


Robinson & Cuatrecasas 1977.
Hierba, trepadora.
Nativa. Andes, Caribe. 10-2000
m.
ANT, MAG, NAR, TOL. No
evaluada.
Centroamrica, Suramrica,
Antillas.
Romero-Castaeda 1907 (COL).

Pseudogynoxys cummingii
(Benth.) H.Rob. & Cuatrec.

Gynoxys cumingii Benth.


Robinson & Cuatrecasas 1977.
Trepadora.
Nativa. SN Santa Marta. 600 m.
MAG. No evaluada.
S Estados Unidos a N Colombia.
Haught 3980 (COL).

Pseudoligandra M.O.Dillon
& Sagst.

MAG. No evaluada.
Rangel 998 (COL).

Pseudopiptocarpha H.Rob.
3 especies, 2 especies endmicas
Pseudopiptocarpha
elaeagnoides (Kunth) H.Rob.

Piptocarpha elaeagnoides (Kunth)


Baker, Vernonia elaeagnoides
Kunth
Robinson 1999.
Subarbusto.
Nativa. Andes. 450-1600 m.
CUN, TOL. No evaluada.
Mxico a Bolivia.
Fernndez 1378 (COL).

Pseudopiptocarpha
garcia-barrigae H.Rob. &
S.C.Keeley

Robinson & Keeley 2007.


Subarbusto.
Endmica. Andes. 1500-2500 m.
NSA, SAN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Garca-Barriga 19914 (HT: US;
IT: COL).

Pseudopiptocarpha schultzii
(Sch.Bip.) H.Rob.
Vernonia schultzii Sch.Bip.
Robinson 1999.
Subarbusto.
Endmica. Andes. 400-1600 m.
CES, CUN, NSA, SAN. No
evaluada.
Cordillera Oriental.
Cuatrecasas s.n. (COL).

1 especie, 1 especie endmica


Pseudoligandra chrysocoma
(Wedd.) M.O.Dillon &
Sagst.
Ward et al. 2009.
Subarbusto.
Endmica. SN Santa Marta.
3490-5000 m.

Psilactis A.Gray
1 especie
Psilactis brevilingulata
Hemsl.

Machaeranthera brevilingulata
(Hemsl.) B.L.Turner

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

891

AsteraCEAE

Angiospermas
Angiosperms

& D.B.Horne, Psilactis


brevilingulata f. andina Cuatrec.
Hierba.
Nativa. Andes. 2200-2800 m.
BOY, CUN, NSA. No evaluada.
Mxico a Per.
Saravia 4001 (COL).

Pterocaulon Elliott
2 especies
Pterocaulon alopecuroides
(Lam.) DC.

Conyza alopecuroides Lam.,


Pterocaulon interruptum DC.
Funk et al. 2007.
Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena. 280-2620 m.
ANT, BOY, CAQ, CUN, MET,
RIS, TOL. No evaluada.
Centroamrica, N Andes.
Hoyos 500 (JAUM).

Pterocaulon virgatum (L.)


DC.

Gnaphalium virgatum L.
Zuloaga et al. 2008.
Hierba.
Adventicia. Andes. 740-1200 m.
ANT, MET, TOL, VAL. No
evaluada.
Nativa de N Argentina, Paraguay
y Uruguay.
Idrobo 10256 (COL).

Raouliopsis S.F.Blake
1 especie, 1 especie endmica
Raouliopsis seifrizii S.F.Blake
Blake 1938.
Hierba.
Endmica. SN Santa Marta.
4500-4900 m.
MAG. No evaluada.
Seifriz 516 (HT: US, IT: COL).

892

Riencourtia Cass.
1 especie

Riencourtia latifolia Gardner


Funk et al. 2007.
Hierba.
Nativa. Orinoquia. 170 m.
CAS, VIC. No evaluada.
N Suramrica a Brasil.
Corts 200 (COL).

Rolandra Rottb.
1 especie
Rolandra fruticosa (L.)
Kuntze

Echinops fruticosus L.
Robinson 1999.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia,
Pacfico. 50-770 m.
AMA, CAS, CHO, CUN, GUI,
GUV, MET, VAL, VIC. No
evaluada.
Centroamrica a E Brasil;
Antillas Menores.
Idrobo 2048 (COL).

Rudbeckia L.
1 especie
Rudbeckia laciniata L.

Rudbeckia digitata Mill.


CONABIO 2009.
Hierba.
Adventicia. Andes. 1300 m.
CUN. No evaluada.
Nativa de Norteamrica.
Roa s.n. (COL).

Ruilopezia Cuatrec.
1 especie

Ruilopezia cardonae
(Cuatrec.) Cuatrec.

Espeletia cardonae Cuatrec.


Cuatrecasas 1987; Diazgranados
2012; Cuatrecasas 2013.
Hierba.
Nativa. Andes. 3100-3300 m.
NSA. No evaluada.
NE Colombia, O Venezuela.
Diazgranados 3920 (COL).

Sabazia Cass.
2 especies, 2 especies endmicas
Sabazia acoma (S.F.Blake)
Longpre

Calea acoma S.F.Blake


Longpre 1970; Urbatsch &
Turner 1975.
Hierba.
Endmica. Andes. 2800-3700 m.
CUN, NSA, SAN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Killip 20721 (HT: US).

Sabazia trianae (Hieron.)


Longpre

Calea longipes S.F.Blake


Longpre 1970; Urbatsch &
Turner 1975.
Hierba.
Endmica. Andes. 2190-4100 m.
BOY, CUN, MAG, MET. No
evaluada.
Saravia 1315 (COL).

Salmea DC.
1 especie
Salmea scandens (L.) DC.

Bidens scandens L.
Pruski 1997.
Subarbusto, arbusto.
Nativa. Amazonia, Caribe, SN
Santa Marta. 10-610 m.
ATL, BOL, MAG, MET. No
evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AsteraCEAE

Angiosperms

Mxico a Bolivia.
Dugand 2547 (COL).

Sampera V.A.Funk &


H.Rob.
2 especies, 1 especie endmica
Sampera coriacea (Hieron.)
V.A.Funk & H.Rob.
Liabum coriaceum Hieron.,
Liabum coriaceum var.
granatense Cuatrec., Oligactis
coriacea (Hieron.) H.Rob. &
Brettell, Oligactis granatensis
(Cuatrec.) H.Rob. & Brettell
Robinson 1983; Funk &
Robinson 2011.
Subarbusto, arbusto, trepadora.
Nativa. Andes. 2300-3600 m.
ANT, CAU, CUN, NAR, PUT,
RIS, TOL, VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Mora-Osejo 2219 (COL).

Sampera pastoensis
(Cuatrec.) V.A.Funk &
H.Rob.

Liabum pastoense Cuatrec.,


Oligactis pastoensis (Cuatrec.)
H.Rob. & Brettell
Robinson 1983; Funk &
Robinson 2011.
Arbusto.
Endmica. Andes. 2700-2900 m.
NAR. No evaluada.
Nudo de los Pastos.
Cuatrecasas 11949 (HT: US).

Schistocarpha Less.
2 especies
Schistocarpha eupatorioides
(Fenzl) Kuntze
Schistocarpha margaritensis
Cuatrec., Schistocarpha
oppositifolia (Kuntze) Rydb.
Robinson 1979; Turner 1986;
Stevens et al. 2001.

Hierba, subarbusto, arbusto.


Nativa. Andes, SN Santa Marta,
V Cauca, V Magdalena. 2303600 m.
ANT, BOY, CHO, CUN, GUJ,
MAG, NAR, NSA, PUT, QUI,
SAN, TOL, VAL. No evaluada.
Mxico a Bolivia.
Romero-Castaeda 7482 (COL).

Schistocarpha sinforosi
Cuatrec.

Robinson 1979; Turner 1986.


Hierba, arbusto.
Nativa. Andes. 820-3700 m.
ANT, CAL, CAU, CUN, HUI,
QUI, RIS, TOL, VAL. No
evaluada.
Colombia, Ecuador.
Cuatrecasas 2879 (T: MA).

Schkuhria Roth
1 especie
Schkuhria pinnata (Lam.)
Thell.

Pectis pinnata Lam., Schkuhria


pinnata var. abrotanoides (Roth)
Cabrera
Strother 1999.
Hierba.
Nativa. Andes. 2650-3300 m.
CUN, NAR. No evaluada.
Estados Unidos a Argentina;
adventicia en Europa, frica y
Australia.
Groenendijk 1819 (COL).
Schkuhria pinnata var.
abrotanoides (Roth) Cabrera.

Sclerocarpus Jacq.
3 especies
Sclerocarpus africanus
Murray
Hierba.
Adventicia. 200 m.
MAG. No evaluada.

Nativa de frica.
Smith 518 (MO).

Sclerocarpus barranquillae
(Spreng.) S.F.Blake

Melampodium baranquillae
Spreng.
Blake 1930.
Hierba.
Nativa. Caribe. 30-140 m.
ATL, MAG. No evaluada.
Centroamrica a Venezuela;
Antillas.
Uribe-Uribe 2644 (COL).
Nota: a menudo errneamente
citada como baranguillae,
siguiendo el error ortogrfico
original de Sprengel; el epteto
original debe corregirse, de
acuerdo con el art. 60.1 del ICN
(McNeill et al. 2012) / often
erroneously cited as baranguillae,
following Sprengels original
misspelling; the epithet must be
corrected according to art. 60.1
of the ICN (McNeill et al. 2012).

Sclerocarpus divaricatus
(Benth.) Hemsl.

Strother 1999.
Hierba.
Nativa. Caribe. 50-100 m.
ATL, CR, MAG. No evaluada.
Centroamrica a Venezuela;
Antillas.
Dugand 2475 (COL).

Scrobicaria Cass.
2 especies, 2 especies endmicas
Scrobicaria ilicifolia (L.f.)
B.Nord.

Cacalia ilicifolia (L.f.) Kunth,


Cacalia ilicifolia (L.f.) Wedd.,
Pentacalia ilicifolia (L.f.) Cuatrec.
& H.Rob., Serratula ilicifolia
(L.f.) Poir., Staehelina ilicifolia
L.f.
Nordenstam 1978.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

893

AsteraCEAE

Angiospermas
Angiosperms

Arbusto.
Endmica. Andes. 2600-3910 m.
BOY, CUN, NSA, SAN. No
evaluada.
Cordillera Oriental.
Mutis 1826 (HT: US).

Scrobicaria soatana S.Daz &


A.Correa
Arbusto.
Endmica. Andes. 3270 m.
BOY. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Etter 310 (HT: COL).

Selloa Kunth
1 especie, 1 especie endmica
Selloa ligulata (Cuatrec.)
H.Rob.

Aphanactis ligulata Cuatrec.


Robinson 1997.
Hierba.
Endmica. Andes. 3200-4500 m.
NSA, SAN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Cuatrecasas 9984 (HT: F).

Senecio L.
43 especies, 24 especies
endmicas
Senecio adglacialis Cuatrec.

Cuatrecasas 1950a; Cuatrecasas


1951b.
Hierba.
Endmica. Andes. 3460-4500 m.
ARA, BOY, CUN, MET. No
evaluada.
Cordillera Oriental.
Cuatrecasas 1506 (T: COL).

Senecio alberti-smithii
Cuatrec.

Cuatrecasas 1950a; Cuatrecasas


1951b.
Hierba.

894

Endmica. Andes. 3950-4150 m.


SAN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Killip 17520 (HT: US).

Hierba.
Endmica. Andes. 2545-2600 m.
CUN, VAL. No evaluada.
Mora-Osejo 662 (HT: COL).

Senecio almorzaderonis
Cuatrec.

Senecio chionogeton Wedd.

Senecio aridus Greenm.

Senecio chiquianensis
Cabrera

Cuatrecasas 1950a; Cuatrecasas


1951b.
Hierba.
Endmica. Andes. 3100-3900 m.
SAN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Cuatrecasas 13251 (T: COL).

Luteyn 1999.
Hierba.
Endmica. Andes. 3800-4300 m.
TOL. No evaluada.
Cordillera Central.
Pennell 3037 (T: MO, NY).

Senecio bugalagrandis
Cuatrec.

Cuatrecasas 1950a; Cuatrecasas


1951b.
Trepadora.
Endmica. Andes. 1630-2000 m.
ANT, VAL. No evaluada.
Cordillera Central.
Cuatrecasas 20486 (HT: COL).

Senecio calianus Cuatrec.

Cuatrecasas 1950a; Cuatrecasas


1951b.
Hierba.
Endmica. Andes. 1680 m.
VAL. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Cuatrecasas 19616 (HT: F; IT:
COL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Senecio carbonellii S.Daz

Cuatrecasas 1950a; Cuatrecasas


1951b.

Cuatrecasas 1950a; Cuatrecasas


1951b.
Hierba.
Nativa. Andes. 3200-4500 m.
BOY, CAL, CAU, CUN, NAR,
TOL. No evaluada.
Colombia a Bolivia.
Cuatrecasas 26266 (COL).

Luteyn 1999.
Hierba.
Adventicia. Andes. 500 m.
VAL. No evaluada.
Per, Colombia?
Devia 1914 (MO).
Nota: especie dudosa; registro
dudoso, basado en una sola
coleccin no verificada / dubious
species; dubiousl record, based
on a single, unverified collection.

Senecio coccineus Klatt

Cuatrecasas 1950a; Cuatrecasas


1951b.
Hierba.
Endmica. Andes. 2800-4000 m.
ARA, BOY, CUN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Uribe-Uribe 6706 (COL).

Senecio cocuyanus (Cuatrec.)


Cuatrec.
Culcitium cocuyanum Cuatrec.
Cuatrecasas 1950a; Cuatrecasas
1951b.
Hierba.
Endmica. Andes. 3800-4500 m.
ARA, BOY. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Cuatrecasas 1483 (HT: COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AsteraCEAE

Angiosperms

Senecio culcitioides Sch.Bip.

Culcitium longifolium Turcz.,


Senecio summus Cuatrec.
Cuatrecasas 1950a; Cuatrecasas
1951b.
Hierba.
Nativa. Andes. 3200-4420 m.
BOY, CAL, MET, NAR, TOL. No
evaluada.
Colombia a Bolivia.
Cuatrecasas 23207 (COL, T de S.
summus).

Senecio folidentatus Cuatrec.


Cuatrecasas 1950a; Cuatrecasas
1951b.
Hierba.
Endmica. Andes. 3450-3850 m.
ARA, BOY, CUN, SAN. No
evaluada.
Cordillera Oriental.
Cuatrecasas 13516 (HT: COL).

Senecio formosissimus
Cuatrec.

Cuatrecasas 1950a; Cuatrecasas


1951b.
Hierba.
Endmica. Andes. 3300-3960 m.
BOY, CUN, NSA. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Uribe-Uribe 2481 (IT: COL).

Senecio formosoides Cuatrec.


Cuatrecasas 1950a; Cuatrecasas
1951b.
Hierba.
Nativa. Andes. 3000-4425 m.
ARA, BOY, CAU, CES, CUN,
GUJ, MET, NSA, SAN. No
evaluada.
Venezuela a Ecuador.
Cuatrecasas 12629 (HT: COL).

Senecio formosus Kunth

Senecio tabacon Turcz.


Cuatrecasas 1950a; Cuatrecasas
1951b.
Hierba, subarbusto.

Nativa. Andes. 1025-4500 m.


ANT, ARA, BOY, CAL, CAU,
CES, CUN, GUJ, HUI, MAG,
MET, NAR, NSA, QUI, SAN,
TOL, VAL. No evaluada.
Bolivia a Venezuela.
Mora-Osejo 2203 (COL).

Senecio funckii Sch.Bip.

Cuatrecasas 1950a; Cuatrecasas


1951b.
Hierba.
Nativa. SN Santa Marta. 33454100 m.
MAG. No evaluada.
N Colombia, O Venezuela.
Barclay 6748 (COL).

Senecio garcibarrigae
Cuatrec.

Cuatrecasas 1950a; Cuatrecasas


1951b.
Hierba.
Endmica. Andes. 1500-4000 m.
BOY, CUN, MET. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Garca-Barriga 8090 (HT: COL).

Senecio guascensis Cuatrec.

Cuatrecasas 1950a; Cuatrecasas


1951b.
Hierba.
Endmica. Andes. 2900-3465 m.
CUN, MET. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Cuatrecasas 11976 (HT: COL).

Senecio guerkei Hieron.

Cuatrecasas 1950a; Cuatrecasas


1951b.
Hierba.
Endmica.
DESCONOCIDO. No evaluada.
N Andes.
Triana 1479 (T: E, F).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Senecio hamamelifolius
Kunth
Hind & Jeffrey 2001.
Hierba.
Nativa. Andes. 1630 m.
ANT, TOL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Snchez 995 (COL).

Senecio hypsobates Wedd.

Cuatrecasas 1950a; Cuatrecasas


1951b.
Hierba.
Nativa. Andes. 3000-4400 m.
CAL, CAU, NAR, TOL, VAL. No
evaluada.
Colombia a Per.
Goudot s.n. (HT: P).
Senecio hypsobates var. parvulus
Cuatrec.

Senecio isabelis S.Daz

Cuatrecasas 1950a; Cuatrecasas


1951b.
Hierba.
Endmica. Andes. 4020-4800 m.
CAL, NAR, TOL. No evaluada.
Daz-Piedrahita 1800 (HT: COL;
IT: U).

Senecio lanatus L.f.

Nordenstam et al. 2009.


Hierba.
Nativa. Andes. 3375-3450 m.
CUN. No evaluada.
N Andes.
Luteyn 7774 (MO).

Senecio latiflorus Wedd.

Cuatrecasas 1950a; Cuatrecasas


1951b.
Hierba.
Nativa. Andes. 3200-4800 m.
CAL, TOL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Goudot s.n. (HT: P).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

895

AsteraCEAE

Angiospermas
Angiosperms

Senecio leucanthemoides
Cuatrec.

Cuatrecasas 1950a; Cuatrecasas


1951b.
Hierba.
Endmica. Andes. 2800-4400 m.
ARA, BOY, CES, CUN, MET,
NSA, SAN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Cuatrecasas 12050 (HT: COL).

Senecio madagascariensis
Poir.

Senecio bakeri Scott-Elliot,


Senecio burchellii Cabrera,
Senecio incognitus Cabrera,
Senecio junodianus O.Hoffm.,
Senecio ruderalis Harv.
Cuatrecasas 1950a; Cuatrecasas
1951b.
Hierba.
Naturalizada. Andes. 2050-2880
m.
BOY, CUN. No evaluada.
Nativa de S frica.
Daz-Piedrahita 4339 (COL).

Senecio narinyonis Cuatrec.


Cuatrecasas 1950a; Cuatrecasas
1951b.
Hierba.
Endmica. Andes. 3000 m.
NAR. No evaluada.
Nudo de los Pastos.
Garganta 496 (HT: VALLE; IT:
COL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Senecio niveoaureus Cuatrec.


Cuatrecasas 1950a; Cuatrecasas
1951b.
Hierba.
Endmica. Andes. 3000-4600 m.
ANT, ARA, BOY, CAL, CAU,
CUN, HUI, MET, NSA, SAN,
TOL, VAL. No evaluada.
Cuatrecasas 1316 (HT: COL).

896

Senecio pascuiandinus
Cuatrec.

Cuatrecasas 1950a; Cuatrecasas


1951b.
Hierba.
Nativa. Andes. 3930-4300 m.
ARA, BOY, CUN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Cuatrecasas 1599 (IT: COL).

Senecio pseudoformosus
Cuatrec.

Cuatrecasas 1950a; Cuatrecasas


1951b.
Hierba.
Endmica. Andes. 2500-3900 m.
NSA, SAN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Cuatrecasas 10247 (IT: COL).

Senecio punasessilis Cuatrec.


Luteyn 1999.
Hierba.
Nativa. Andes. 3600-3900 m.
SAN. No evaluada.
Colombia, Per.
Killip 19619 (MO).
Nota: conocida en Colombia
de una sola coleccin / known
in Colombia from a single
collection.

Senecio repens Stokes

Senecio rhizocephalus Turcz.


Cuatrecasas 1950a; Cuatrecasas
1951b.
Hierba.
Nativa. Andes. 3350-4800 m.
CAL, CUN, MET, RIS, SAN,
TOL. No evaluada.
Colombia a Bolivia.
Funk 8087 (COL).

Senecio romeroi Cuatrec.

Cuatrecasas 1950a; Cuatrecasas


1951b.
Hierba.
Endmica. SN Santa Marta.
3500-3650 m.

MAG. No evaluada.
Cuatrecasas 24622 (IT: COL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Senecio rubrilacunae
Cuatrec.

Cuatrecasas 1950a; Cuatrecasas


1951b.
Hierba.
Endmica. Andes. 3500-4400 m.
CAL, TOL. No evaluada.
PNN Los Nevados.
Cuatrecasas 23297 (HT: COL).

Senecio santanderensis
(Cuatrec.) Cuatrec.

Culcitium santanderense Cuatrec.


Cuatrecasas 1950a; Cuatrecasas
1951b.
Hierba.
Endmica. Andes. 3600-4300 m.
NSA, SAN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Cuatrecasas 13527 (HT: COL).

Senecio silphioides Hieron.

Cuatrecasas 1950a; Cuatrecasas


1951b.
Hierba.
Endmica. Andes. 2500-3900 m.
CAU. No evaluada.
Cordillera Central.
Prez-Arbelez 5954 (COL).

Senecio subruncinatus
(Wedd.) Greenm.

Senecio formosus var.


subruncinatus Wedd.
Cuatrecasas 1950a; Cuatrecasas
1951b.
Hierba.
Nativa. Andes. 3000-3800 m.
BOY, CAU, CES, CUN, NSA,
TOL. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Pennell 2051 (HT: NY).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AsteraCEAE

Angiosperms

Senecio subumbellatus Phil.

Hierba.
Adventicia. Andes. 3300-3500 m.
CUN. No evaluada.
Nativa de Argentina y Chile.
Pennell 2057 (MO).

Senecio supremus Cuatrec.

Cuatrecasas 1950a; Cuatrecasas


1951b.
Hierba.
Endmica. Andes. 4300-4600 m.
ARA, BOY. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Cuatrecasas 1480 (IT: NY).

Senecio tephrosioides Turcz.


Cuatrecasas 1950a; Cuatrecasas
1951b.
Hierba.
Nativa. Andes. 3000-4200 m.
CAU, NAR. No evaluada.
S Colombia a Bolivia.
Idrobo 4054 (COL).

Sigesbeckia L.
4 especies
Sigesbeckia agrestis Poepp.

Humbles 1972.
Hierba, arbusto.
Nativa. Andes. 2400 m.
ANT, CAU, CHO, CUN, MAG,
NAR, PUT, QUI, SAN, TOL. No
evaluada.
N Andes.
Garca-Barriga 8437 (COL).

Sigesbeckia bogotensis
D.L.Schulz

Humbles 1972.
Hierba.
Nativa. Andes. 2900-3000 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, SAN. No
evaluada.
N Andes.
Killip 6663 (COL).

Sigesbeckia jorullensis Kunth

Cuatrecasas 1950a; Cuatrecasas


1951b.
Hierba.
Nativa. Andes. 3400-3800 m.
BOY. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Cuatrecasas 1652 (IT: COL).

Sigesbeckia cordifolia Kunth


Humbles 1972.
Hierba, arbusto, trepadora.
Nativa. Andes. 1025-3860 m.
ANT, BOY, CAU, CES, CUN,
GUJ, HUI, MAG, MET, NAR,
PUT, QUI, RIS, SAN, TOL, VAL.
No evaluada.
Mxico a Bolivia.
Cuatrecasas 6649 (COL).

Senecio vulgaris L.

Sigesbeckia orientalis L.

Senecio tergolanatus
Cuatrec.

Erigeron senecio Webb &


Berthel., Senecio vulgari-humilis
Batt. & Trab.
Cuatrecasas 1950a; Cuatrecasas
1951b.
Hierba.
Naturalizada. Andes. 2100-3500
m.
BOY, CUN, NAR, PUT, SAN,
TOL. No evaluada.
Nativa de Europa; naturalizada
alrededor del mundo.
Cuatrecasas 13658 (COL).

Humbles 1972.
Arbusto, arbolito.
Adventicia. Andes. 3000-3500 m.
CUN. No evaluada.
Nativa de Asia; naturalizada
alrededor del mundo.
Gutirrez-V. 63 (COL).

Silybum Vaill.

Silybum marianum (L.)


Gaertn.

Carduus marianus L.
Simpson 2009.
Hierba.
Naturalizada. Andes. 2500-4000
m.
CUN, NAR, SAN. No evaluada.
Nativa de Europa.
Garca-Barriga 13332 (COL).

Simsia Pers.
3 especies, 2 especies endmicas
Simsia caucana Cuatrec.

Cuatrecasas 1954a; Spooner


1990.
Hierba.
Endmica. Andes. 2500 m.
CAU. No evaluada.
Cordillera Central.
Prez-Arbelez 5874 (HT: US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Simsia fruticulosa (Spreng.)


S.F.Blake
Simsia pubescens Triana
Spooner 1990.
Hierba, arbusto.
Nativa. Andes, V Cauca, V
Magdalena. 350-1900 m.
ANT, BOY, CAU, CES, CUN,
HUI, MAG, NAR, SAN, TOL,
VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Prez-Arbelez 6500 (COL).

Simsia pastoensis Triana


Spooner 1990.
Hierba.
Endmica. Andes. 1500 m.
NAR. No evaluada.
Nudo de los Pastos.
Triana 1362 (COL).

1 especie

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

897

AsteraCEAE

Angiospermas
Angiosperms

Sinclairia Hook. & Arn.


1 especie
Sinclairia polyantha (Klatt)
Rydb.

Liabum polyanthum Klatt


Robinson 1983; Funk et al. 2012.
Subarbusto.
Nativa. Andes. 1500 m.
SAN. No evaluada.
Mxico a Colombia.
Croat 13785 (COL).

Smallanthus Mack.
7 especies
Smallanthus fruticosus
(Benth.) H.Rob.

Polymnia fruticosa Benth.


Arbolito, rbol.
Nativa. Andes. 3000-3200 m.
CUN, NAR. No evaluada.
S Colombia a Ecuador.
Cuatrecasas 26946 (COL).

Smallanthus glabratus (DC.)


H.Rob.
Polymnia glabrata DC.
Arbolito.
Nativa. Andes. 2400 m.
CUN. No evaluada.
Colombia a Bolivia.
Murillo 742 (COL).

Smallanthus meridensis
(Steyerm.) H.Rob.

Polymnia meridensis Steyerm.


Strother 1999.
Arbolito.
Nativa. Andes. 2750 m.
BOY, CUN. No evaluada.
E Colombia, Venezuela.
Cuatrecasas 13237 (COL).

Smallanthus pyramidalis
(Triana) H.Rob.

Polymnia eurylepis S.F.Blake,


Polymnia pyramidalis Triana
Luteyn 1999.
Arbolito, rbol.
Nativa. Andes. 1700-3500 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, NAR,
NSA, PUT, QUI, TOL, VAL. No
evaluada.
Venezuela a Ecuador.
Triana 1323 (T: P).

Smallanthus riparius
(Kunth) H.Rob.

Polymnia riparia Kunth


Strother 1999.
Hierba, arbusto.
Nativa. Andes, V Magdalena.
100-2900 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
HUI, NAR, NSA, SAN, TOL,
VAL. No evaluada.
Venezuela a Per.
Bonpland 1640 (HT: P).

Smallanthus siegesbeckia
(DC.) H.Rob.

Polymnia siegesbeckia DC., Stevia


imbricata Gardner
Arbusto.
Nativa. SN Santa Marta. 610 m.
GUJ, MAG. No evaluada.
Suramrica.
Smith 913 (COL).
Nota: a veces errneamente
escrito siegesbeckius; el epteto
especfico es en realidad el
nombre genrico Siegesbeckia,
usado en aposicin / sometimes
misspelled siegesbeckius; the
specific epithet is actually the
generic name Siegesbeckia used
in apposition.

Smallanthus sonchifolius
(Poepp.) H.Rob.
Polymnia sonchifolia Poepp.
Arbusto, arbolito.

898

Nativa. Andes. 1700-2700 m.


BOY, CAU, CUN. No evaluada.
S Colombia a Bolivia.
Idrobo 11513 (COL).

Solidago L.
2 especies
Solidago gigantea Aiton

Idrraga et al. 2011.


Hierba.
Adventicia. Andes. 1450 m.
ANT. No evaluada.
Nativa de Norteamrica.
Girn 296 (HUA).

Solidago glabra Desf.

Brouillet et al. 2009.


Subarbusto.
Adventicia. Andes. 860-1450 m.
ANT, CHO. No evaluada.
Nativa de Europa y
Norteamrica.
Orozco 1498 (COL).

Soliva Ruiz & Pav.


1 especie
Soliva anthemifolia (Juss.)
R.Br.
Soliva mutisii Kunth
Oberprieler et al. 2009.
Hierba.
Nativa. Andes. 2600-2700 m.
BOY, CUN, NAR, VAL. No
evaluada.
Suramrica.
Pring 80 (MO).

Sonchus L.
2 especies
Sonchus asper (L.) Hill

Cabrera 1978.
Hierba.
Adventicia. Andes. 1800-4100 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AsteraCEAE

Angiosperms

ANT, CUN, NAR, TOL. No


evaluada.
Nativa de Europa.
Hernndez-Schmidt 1060 (COL).

Sonchus oleraceus (L.) L.

Hierba.
Adventicia. Andes. 580-3900 m.
ANT, BOY, CAU, CES, CHO,
CUN, HUI, MAG, NAR, PUT,
QUI, TOL, VAL. No evaluada.
Nativa de Asia, Europa y N
frica.
Cuatrecasas 13657 (COL).

Sphagneticola O.Hoffm.
2 especies
Sphagneticola brachycarpa
(Baker) Pruski

Thelechitonia muricata Cuatrec.


Pruski 1996.
Hierba.
Nativa. Orinoquia. 130 m.
ARA, CAS. No evaluada.
E Colombia, Bolivia, Paraguay, S
Brasil, N Argentina.
Cuatrecasas 3902 (COL).

Sphagneticola trilobata (L.)


Pruski

Complaya trilobata (L.) Strother,


Wedelia brasiliensis (Spreng.)
S.F.Blake, Wedelia trilobata (L.)
Hitchc.
Pruski 1996.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes, Islas
Caribeas, Caribe, Pacfico.
0-1465 m.
AMA, ANT, ATL, CAQ, CAU,
CHO, CR, GUI, MAG, NAR,
QUI, SAP, VAL. No evaluada.
Neotrpico; naturalizada en
Australia.
Killip 38682 (COL).

Spilanthes Jacq.
2 especies
Spilanthes nervosa Chodat
Moore 1907; Funk et al. 2007.
Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena,
Orinoquia. 140-250 m.
CAS, GUV, MET, VIC. No
evaluada.
Colombia a Brasil.
Ramrez 8728 (COAH).

Spilanthes urens Jacq.

Moore 1907; Funk et al. 2007.


Hierba.
Nativa. Islas Caribeas, Caribe,
Orinoquia. 0-250 m.
ANT, ATL, BOL, GUJ, MAG,
SAP, SUC, VIC. No evaluada.
Mxico a SE Brasil.
Killip 14037 (COL).

Spiracantha Kunth
1 especie
Spiracantha cornifolia Kunth
Spiracantha denticulata Ernst
Robinson 1999.
Hierba.
Nativa. Caribe, Pacfico. 100-500
m.
AMA, BOL, CHO, CR, SUC.
No evaluada.
Mxico a Venezuela.
Wagner 347 (COL).

Steiractinia S.F.Blake
12 especies, 9 especies endmicas
Steiractinia aspera Cuatrec.

Daz-P. & Vlez-Nauer 1990.


Subarbusto, arbusto.
Endmica. Andes. 900-2850 m.
BOY, SAN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Cuatrecasas 1879 (HT: COL; IT:
F).

Steiractinia cupulifera
Cuatrec.

Cuatrecasas 1954a.
Arbusto.
Endmica. Andes. 1500 m.
SAN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Barkley 231 (IT: US).

Steiractinia glandulosa
S.F.Blake

Daz-P. & Vlez-Nauer 1990.


Hierba.
Endmica. Andes, SN Santa
Marta. 2100-2200 m.
CES, MAG, VAL. No evaluada.
Holton s.n. (HT: GH).
Steiractinia glandulosa subsp.
nevadensis S.Daz & Velez-Nauer

Steiractinia helianthoides
(Triana) S.Daz & VlezNauer

Oyedaea helianthoides Triana,


Steiractinia longipes S.F.Blake,
Steiractinia quetamensis S.Daz &
Vlez-Nauer, Steiractinia trianae
S.F.Blake
Daz-P. & Vlez-Nauer 1990.
Arbusto, rbol.
Endmica. Andes. 1300-2500 m.
BOY, CUN, HUI, MAG, NAR,
QUI, RIS, TOL. No evaluada.
Bonpland 5726 (HT: P, IT: COL).

Steiractinia klattii (B.L.Rob.


& Greenm.) S.F.Blake
Perymenium klattii B.L.Rob. &
Greenm.
Blake 1918b; Daz-P. & VlezNauer 1990.
Arbusto.
Endmica. Andes. 920-2500 m.
ANT, CAU, RIS, SAN. No
evaluada.
Lehmann 3282 (HT: GH; IT: K).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

899

AsteraCEAE

Angiospermas
Angiosperms

Steiractinia lucidula
S.F.Blake

Daz-P. & Vlez-Nauer 1990.


Arbusto.
Endmica. Andes. 1500 m.
SAN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Killip 15366 (HT: US; IT: A).

Steiractinia meridensis
Aristeg.

Daz-P. & Vlez-Nauer 1990.


Arbusto.
Nativa. Andes. 1600-2000 m.
NSA. No evaluada.
NE Colombia, O Venezuela.
Aristiguieta 2497 (US).

Steiractinia ocanensis
S.F.Blake

Daz-P. & Vlez-Nauer 1990.


Arbusto.
Endmica. Andes. 1200-1900 m.
GUJ, NSA. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Schlim 183 (HT: K; IT: F, G, GH).

Steiractinia rusbyana
S.F.Blake

Steiractinia penninervis S.F.Blake


Blake 1924a; Daz-P. & VlezNauer 1990.
Arbolito, rbol.
Endmica. SN Santa Marta.
2200-2650 m.
MAG. No evaluada.
Smith 1342 (HT: NY; IT: US).

Steiractinia sararensis
Cuatrec.

Daz-P. & Vlez-Nauer 1990.


Arbusto.
Endmica. Andes. 1100 m.
NSA. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Cuatrecasas 13425 (HT: COL;
IT: F).

900

Steiractinia schlimii
S.F.Blake

Daz-P. & Vlez-Nauer 1990.


Arbusto.
Nativa. Andes. 800-3900 m.
BOY, NSA, SAN. No evaluada.
NE Colombia, O Venezuela.
Schlim 247 (HT: K; IT: COL, F,
GH).

Steiractinia sodiroi (Hieron.)


S.F.Blake
Steiractinia grandiceps S.F.Blake,
Steiractinia mollis S.F.Blake
Blake 1918b; Daz-P. & VlezNauer 1990.
Arbusto, arbolito.
Nativa. Andes. 400-2070 m.
CAS, CAU, NAR, QUI, TOL,
VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Pinto 1733 (COL).

Stenocephalum Sch.Bip.
1 especie
Stenocephalum jucundum
(Gleason) H.Rob.
Vernonia jucunda Gleason
Robinson 1999.
Arbusto.
Nativa. Caribe. 500 m.
CR. No evaluada.
Mxico a Venezuela.
Leguzamo 1146 (COL).

Stenopadus S.F.Blake
3 especies, 1 especie endmica
Stenopadus campestris
Maguire & Wurdack

Daz-P. & Vlez-Nauer 1993.


Arbusto.
Nativa. Guayana y Macarena.
100-140 m.
AMA, GUI, VAU. No evaluada.

E, Colombia, Venezuela, NO
Brasil.
Garca-Barriga 20842 (COL).

Stenopadus colombianus
Cuatrec. & Steyerm.

Daz-P. & Vlez-Nauer 1993.


Arbolito, rbol.
Endmica. Guayana y Macarena.
200-1100 m.
AMA, CAQ, GUI, VAU. No
evaluada.
Schultes 15031 (HT: F; IT: COL).

Stenopadus talaumifolius
S.F.Blake

Daz-P. & Vlez-Nauer 1993.


Arbusto.
Nativa. Guayana y Macarena.
570 m.
GUI, VAU. No evaluada.
Regin Guayanesa colombiana.
Garca-Barriga 14288 (COL).

Stevia Cav.
10 especies, 1 especie endmica
Stevia elatior Kunth

Stevia elongata Kunth


King & Robinson 1987.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Andes. 1800-3600 m.
BOY, CUN, MAG, NSA, SAN.
No evaluada.
Mxico a Colombia.
Humboldt s.n. (T: P).

Stevia incognita Grashoff

King & Robinson 1987.


Arbusto.
Nativa. SN Santa Marta. 31003400 m.
MAG. No evaluada.
Centroamrica a N Venezuela.
Cuatrecasas 24626 (US).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AsteraCEAE

Angiosperms

Stevia lehmannii Hieron.

King & Robinson 1987.


Arbusto.
Nativa. Andes. 1500-2100 m.
CAU. No evaluada.
Mxico a Venezuela.
Pennell 6407 (US).

Stevia lucida Lag.

Stevia glutinosa Kunth


King & Robinson 1987.
Hierba, subarbusto, arbusto.
Nativa. Andes, SN Santa Marta,
V Cauca, V Magdalena. 2504900 m.
BOY, CAU, CES, CUN, GUJ,
MAG, NAR, NSA, QUI, SAN,
VAL. No evaluada.
Mxico a Venezuela.
Garca-Barriga 10810 (COL).

Stevia ophiomaches B.L.Rob.


Robinson 1931; King &
Robinson 1987.
Arbusto.
Endmica. Andes.
NSA. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Kalbreyer 1240 (T: K).
Nota: especie dudosa / dubious
species.

Stevia ovata Willd.

Stevia rhombifolia Kunth


King & Robinson 1987.
Hierba, arbusto.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1600-3900 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, GUJ,
MAG, NSA, SAN. No evaluada.
Mxico a Venezuela y Per.
Cuatrecasas 12165 (COL).

Stevia pallida (Sch.Bip.)


Hieron.

King & Robinson 1987.


Hierba.
Nativa. Andes. 3200-3700 m.
CUN, PUT, SAN. No evaluada.

S Colombia a Ecuador.
Garca-Barriga 7828 (COL).

Stevia serrata Cav.

Williams 1976b; King &


Robinson 1987.
Hierba.
Nativa. Andes. 1800-3700 m.
BOY, CUN, NAR, NSA. No
evaluada.
S Estados Unidos a Colombia.
Cuatrecasas 10079 (COL).

Stevia suaveolens Lag.

Stevia nepetifolia Kunth


Williams 1976b; King &
Robinson 1987; Hind & Jeffrey
2001.
Hierba.
Nativa. SN Santa Marta. 760 m.
MAG. No evaluada.
Mxico a Ecuador.
Smith 1996 (COL).

Stevia triflora DC.

Stevia compacta Benth.


Williams 1976b; King &
Robinson 1987.
Arbusto.
Nativa. Andes. 1800-4100 m.
ANT, CUN, MAG. No evaluada.
Venezuela a Bolivia.
Roldn FJ2210 (US).

Struchium P.Browne
1 especie
Struchium sparganophorum
(L.) Kuntze

Sparganophorus vaillantii Crantz


Robinson 1999.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Caribe,
Orinoquia, Pacfico. 5-350 m.
AMA, CES, CHO, MET. No
evaluada.
Mxico a Brasil y Bolivia; O
frica.
Haught 3969 (COL).

Synedrella Gaertn.
1 especie

Synedrella nodiflora (L.)


Gaertn.

Funk et al. 2007.


Hierba.
Adventicia. Andes, Pacfico, V
Cauca, V Magdalena. 0-1900 m.
ANT, ARA, CAS, CAU, CHO,
CUN, GUJ, HUI, MAG, MET,
NAR, QUI, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Pantropical.
Vlez-Nauer 730 (COL).

Tagetes L.
9 especies, 1 especie endmica
Tagetes apetala Posada-Ar.

Turner 1996.
Hierba.
Endmica. Andes. 2350-2400 m.
ANT, CAU, SAN. No evaluada.
Ramrez 15178 (COL).

Tagetes filifolia Lag.

Tagetes pusilla Kunth


Hind & Jeffrey 2001.
Hierba.
Nativa. Andes. 1450-2850 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, NAR.
No evaluada.
Mxico a Bolivia.
Fonnegra 5651 (HUA).

Tagetes micrantha Cav.

Turner 1996.
Hierba.
Adventicia. Andes. 2320 m.
BOY. No evaluada.
Nativa de S Estados Unidos y
Mxico.
Fernndez-Alonso 12245 (COL).

Tagetes minuta L.

Tagetes porophyllum Vell.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

901

AsteraCEAE

Angiospermas
Angiosperms

Cabrera 1978.
Hierba.
Adventicia. Andes. 2455 m.
CAL, NAR. No evaluada.
Nativa de Per a Argentina;
naturalizada alrededor del
mundo.
Vogelmann 2014 (COL).

Tagetes subulata Cerv.

Strother 1999.
Hierba.
Nativa. SN Santa Marta. 17001900 m.
MAG. No evaluada.
Mxico a Venezuela.
Cuatrecasas 24859 (COL).

Tagetes tenuifolia Cav.

Tagetes microglossa Benth.,


Tagetes peduncularis Cav.
Williams 1976a; Stevens et al.
2001; Simpson 2009.
Hierba.
Nativa. Andes, Caribe. 300-2130
m.
BOY, MAG. No evaluada.
Mxico a S Brasil.
Cuatrecasas 1072 (COL).

Tagetes terniflora Kunth

Tagetes graveolens LHr.


Turner 1996.
Hierba.
Nativa. Andes. 1400-2600 m.
ANT, BOY, CUN, HUI, RIS. No
evaluada.
Mxico a Bolivia.
Garca-Barriga 10043 (COL).

Tagetes verticillata Lag. &


Rodr.
Tagetes caracasana Kunth
Hierba.
Nativa. Andes. 900-2300 m.
ANT, BOY, CAS, CUN, HUI,
MAG, NSA, RIS, SAN, TOL,
VAL. No evaluada.

902

Venezuela a Ecuador.
Albesiano 1515 (COL).

Tagetes zypaquirensis Bonpl.


Hind & Jeffrey 2001.
Hierba.
Nativa. Andes. 2600-3750 m.
BOY, CUN, NAR. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Cuatrecasas 26513 (?).

Tamania Cuatrec.
1 especie
Tamania chardonii
(A.C.Sm.) Cuatrec.

Espeletia chardonii A.C.Sm.,


Espeletia leporina Cuatrec.
Diazgranados 2012; Cuatrecasas
2013.
Arbolito, rbol.
Nativa. Andes. 2150-2900 m.
NSA, SAN. En Peligro (Garca et
al. 2005).
Colombia, Venezuela.
Daz-Piedrahita 95 (COL).

Tanacetum L.
1 especie
Tanacetum parthenium (L.)
Sch.Bip.

Chrysanthemum parthenium (L.)


Bernh., Matricaria parthenium L.
Turner 1996; Simpson 2009.
Hierba.
Adventicia. Andes. 1280-3300 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CES,
CUN, MAG, NAR, SAN. No
evaluada.
Mxico a N Argentina y Europa.
Idrobo 2537 (COL).

Taraxacum F.H.Wigg.
4 especies

Taraxacum argutifrons
A.J.Richards

Richards 1976.
Hierba.
Nativa. Andes. 2600-3600 m.
BOY, PUT. No evaluada.
Mxico, Colombia, Hait.
Grubb 224 (COL).

Taraxacum craspedotoides
A.J.Richards

Richards 1976; Luteyn 1999.


Hierba.
Nativa. Andes. 3300-4400 m.
BOY, CAL, TOL. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Barclay 6333 (COL).

Taraxacum officinale
F.H.Wigg.

Taraxacum dens-leonis Desf.,


Taraxacum subspathulatum
A.J.Richards
Richards 1976; Zuloaga et al.
2008; Simpson 2009.
Hierba.
Naturalizada. Andes. 1100-4300
m.
ANT, BOY, CAL, CUN, HUI,
NAR, PUT, QUI, RIS, SAN,
TOL, VAL. No evaluada.
Subcosmopolita.
Garca-Barriga 11690 (COL).
Nota: prob. sinnimo de T.
vulgare (Lam.) Schrank, segn
Luteyn) / prob. a synonym
of T. vulgare (Lam.) Schrank,
according to Luteyn.

Taraxacum spathulatum
A.J.Richards

Richards 1976.
Hierba.
Nativa. Andes. 2000-3000 m.
CUN, PUT, TOL. No evaluada.
Disyunta en Mxico, Costa Rica,
Colombia y Hait.
Daz-Piedrahita 2984 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AsteraCEAE

Angiosperms

Tessaria Ruiz & Pav.


1 especie
Tessaria integrifolia Ruiz &
Pav.

Hind & Jeffrey 2001; Funk et al.


2007.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Orinoquia, Pacfico,
SN Santa Marta , V Cauca, V
Magdalena. 0-2050 m.
AMA, ANT, ARA, ATL, BOL,
BOY, CAL, CAQ, CAS, CAU,
CHO, CR, CUN, GUJ, GUV,
HUI, MAG, MET, NSA, PUT,
QUI, SAN, TOL, VAL, VIC. No
evaluada.
Costa Rica a Argentina.
Dugand 3090 (COL).

Tilesia G.Mey.
2 especies
Tilesia baccata (L.) Pruski

Wulffia baccata (L.) Kuntze,


Wulffia baccata var. discoidea
S.F.Blake, Wulffia stenoglossa
(Cass.) DC.
Pruski 1996.
Hierba, arbusto, trepadora, liana.
Nativa. Amazonia, Andes,
Orinoquia, Pacfico. 0-2650 m.
AMA, ANT, BOL, BOY, CAL,
CAQ, CAS, CAU, CHO, CUN,
GUJ, HUI, MAG, MET, NAR,
PUT, QUI, RIS, SAN, TOL, VAL,
VIC. No evaluada.
Costa Rica a Paraguay y S Brasil;
Antillas.
Vlez-Nauer 1006 (COL).
Tilesia baccata var. discoidea
(S.F.Blake) Pruski

Tilesia macrocephala
(H.Rob.) Pruski

Wulffia macrocephala H.Rob.


Pruski 1996.
Hierba.

Nativa. Andes, Pacfico. 1001700 m.


CHO, NSA. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Forero 5570 (COL).

Trichogonia (DC.) Gardner


2 especies
Trichogonia arguta (Kunth)
Klatt
King & Robinson 1987; Funk et
al. 2007.
Hierba.
Nativa. Andes. 800-2500 m.
CAU, CES, HUI, NSA, SAN,
TOL, VAL. No evaluada.
Colombia a Guyana.
Killip 38416 (COL).

Trichogonia rhadinocarpa
B.L.Rob.

Robinson 1906; King &


Robinson 1987.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
450-2200 m.
BOY, CAS, CUN, MAG, MET,
NSA, SAN. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Garca-Barriga 19953 (COL).

Trichospira Kunth
1 especie
Trichospira verticillata (L.)
S.F.Blake

Trichospira menthoides Kunth


Stevens et al. 2001.
Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena,
Caribe, Orinoquia. 140-450 m.
CAS, MAG, MET. No evaluada.
Mxico a Guyana y Bolivia.
Fernndez 5085 (COL).
Nota: presente en Macarena
pero no en Guayana / occurs in
Macarena but not in Guiana.

Tridax L.
1 especie
Tridax procumbens (L.) L.

Robinson & Greenman 1896;


Powell 1965.
Hierba.
Nativa. Andes, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, V Cauca, V
Magdalena. 5-2000 m.
ANT, ATL, BOL, BOY, CAL,
CAU, CHO, CR, CUN, GUJ,
HUI, MAG, NAR, NSA, QUI,
SAP, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Mxico a N Argentina;
naturalizada en los trpicos.
Garca-Barriga 6433 (COL).

Trixis P.Browne
4 especies, 1 especie endmica
Trixis divaricata (Kunth)
Spreng.

Trixis antimenorrhoea (Schrank)


Baker
Daz-P. & Vlez-Nauer 1993;
Hind & Jeffrey 2001.
Hierba.
Nativa. Andes. 1350-1600 m.
ANT, CAL, CUN, MAG, NSA,
SAN. No evaluada.
Costa Rica a N Argentina.
Uribe 320 (COL).

Trixis inula Crantz

Trixis radialis (L.) Lag.


Nash 1976; Daz-P. & VlezNauer 1993.
Hierba, arbusto, trepadora.
Nativa. Andes, Caribe, V
Magdalena. 100-2130 m.
ANT, ATL, BOL, BOY, CAL,
CES, CR, CUN, GUJ, HUI,
MAG, NSA, SAN, TOL. No
evaluada.
Mxico a Venezuela y Per;
Antillas.
Murillo 226 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

903

AsteraCEAE

Angiospermas
Angiosperms

Trixis matisiana S.Daz &


Vlez-Nauer

Daz-P. & Vlez-Nauer 1993.


Arbusto.
Endmica. Andes. 1300-2000 m.
CUN, NAR. No evaluada.
Mora-Osejo 2115 (HT: COL; IT:
US).

Trixis proustioides Hieron.


Daz-P. & Vlez-Nauer 1993.
Trepadora.
Nativa. Andes. 1900-3200 m.
CUN, QUI, SUC, VAL. No
evaluada.
Colombia a N Argentina.
Triana 1508 (NT: COL).

Tuberostylis Steetz
2 especies, 1 especie endmica
Tuberostylis axillaris
S.F.Blake

Blake 1943; King & Robinson


1987.
Hierba, trepadora.
Endmica. Pacfico. 0-300 m.
ANT, CHO, VAL. No evaluada.
O Colombia.
Killip 35515 (HT: US).

Tuberostylis rhizophorae
Steetz

King & Robinson 1987.


Hierba, trepadora.
Nativa. Pacfico. 0-100 m.
ANT, CHO, NAR, VAL. No
evaluada.
Panam a Ecuador.
Romero-Castaeda 5121 (COL).

Unxia L.f.
1 especie
Unxia camphorata L.f.

Melampodium camphoratum
(L.f.) Baker

904

Robinson 1901; Funk et al. 2007.


Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 60-1170
m.
BOY, GUI, GUV, MAG, MET,
VAU, VIC. No evaluada.
Centroamrica a Venezuela.
Prance 4009 (COL).

Verbesina L.
31 especies, 18 especies
endmicas
Verbesina aligera S.F.Blake

Olsen 1985.
Arbolito.
Endmica. Andes. 1000-2300 m.
SAN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Killip 15418 (HT: US).

Verbesina altipetens
S.F.Blake

Blake 1924b.
Arbolito.
Endmica. Andes. 2500-2900 m.
CAU. No evaluada.
Cordillera Central.
Killip 7993 (HT: US).

Verbesina arborea Kunth

Chaenocephalus arboreus
(Kunth) O.Hoffm.
Hind & Jeffrey 2001.
Arbolito, rbol.
Nativa. Andes. 600-3500 m.
BOY, CAL, CAU, CUN, HUI,
MET, NAR, QUI. No evaluada.
N Andes.
Daz-Piedrahita 749 (COL).

Verbesina baccharidea
S.F.Blake

Blake 1924a.
Subarbusto, arbusto.
Endmica. Andes. 2800-3700 m.

BOY, CHO, CUN, SAN. No


evaluada.
Ariste-Joseph 245A (IT: US).

Verbesina barragana
Cuatrec.

Olsen 1985.
Arbolito.
Endmica. Andes. 1710-2750 m.
ANT, CAU, NAR, VAL. No
evaluada.
Cordilleras Central y Occidental.
Cuatrecasas 20921 (HT: F).

Verbesina centroboyacana
S.Daz

Daz-P. 1985a.
Subarbusto, arbusto.
Endmica. Andes. 1990-3120 m.
BOY, CUN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Urrego s.n. (HT: COL; IT: COL).

Verbesina columbiana
B.L.Rob.

Robinson 1911b; Olsen 1985.


Hierba.
Endmica. SN Santa Marta, V
Cauca. 760-1100 m.
CUN, MAG, VAL. No evaluada.
Smith 671 (IT: NY).

Verbesina crassicaulis
S.F.Blake

Blake 1924b.
Arbusto.
Endmica. Andes. 1000-2350 m.
CUN, VAL. No evaluada.
Pennell 5200 (HT: US; IT: NY).

Verbesina crassiramea
S.F.Blake

Blake 1924a.
Hierba.
Endmica. Andes. 2000-3510 m.
ANT, CAU, CUN, VAL. No
evaluada.
Apollinaire 13 (HT: US).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AsteraCEAE

Angiosperms

Verbesina densifolia
S.F.Blake

Verbesina cocuyensis Cuatrec.


Baldwin 2009.
Subarbusto, arbusto.
Endmica. Andes. 2200-3000 m.
BOY. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Linden 1335 (HT: K; IT: G, P,
US).

Verbesina elegans Kunth

Verbesina arthurii S.F.Blake


Blake 1918b.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Andes. 2190-3230 m.
BOY, CUN. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Cuatrecasas 5177 (?).

Verbesina encelioides (Cav.)


A.Gray
Zuloaga et al. 2008.
Hierba.
Nativa. Andes. 1000 m.
CAU, VAL. No evaluada.
Estados Unidos a N Bolivia.
Lehmann 8421 (COL).

Verbesina gigantea Jacq.

Otopappus aschenbornii Klatt,


Verbesina helianthoides Kunth
Olsen 1985.
Arbusto.
Nativa. Andes, Caribe. 100-1600
m.
ANT, MAG, VAL. No evaluada.
Mxico a Venezuela.
Lozano 2902 (COL).

Verbesina humboldtii
Spreng.

Hind & Jeffrey 2001.


rbol.
Nativa. Andes. 710-3000 m.
ANT, BOY, CHO, CUN. No
evaluada.
Colombia, Ecuador.
Uribe-Uribe 1241 (COL).

Verbesina killipii S.F.Blake

Verbesina pennellii S.F.Blake

Verbesina laevifolia S.F.Blake

Verbesina planitiei Cuatrec.

Blake 1924c.
Arbusto.
Nativa. Andes. 2380 m.
NSA. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Stuessy 5625 (COL).

Cuatrecasas 1954b.
Arbusto.
Endmica. Andes, Orinoquia.
500-2500 m.
CES, CUN, MET. No evaluada.
Cuatrecasas 4776 (IT: US).

Verbesina lehmannii Hieron.

Verbesina pterophora
S.F.Blake

Olsen 1985.
Arbusto, arbolito.
Nativa. Andes. 1200-2000 m.
NSA, SAN. No evaluada.
Colombia a Per.
Killip 15460 (HT: US).

Baldwin 2009.
Arbusto.
Endmica. Andes. 1500-2000 m.
CUN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Lehmann 7481 (B).

Verbesina lloensis Hieron.

Hierba, subarbusto, arbusto.


Nativa. Andes. 1800-2550 m.
ANT, CAU, CES, NAR, VAL. No
evaluada.
Colombia, Ecuador.
Garca-Barriga 12757 (COL).

Verbesina nudipes S.F.Blake


Blake 1924b; Olsen 1985.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Andes. 1300-3150 m.
ANT, CAL, CAU, CUN, NAR,
QUI, RIS, VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Pennell 5208 (HT: US; IT: NY).

Verbesina oligactis S.F.Blake

Blake 1926; Olsen 1985.


Arbolito.
Nativa. SN Santa Marta. 1900 m.
CES, CUN, MAG. No evaluada.
Colombia a Per.
Haught 4100 (COL).

Blake 1924a.
Arbolito.
Endmica. Andes. 1300-2600 m.
CHO, CUN, HUI, QUI, TOL,
VAL. No evaluada.
Pennell 992 (HT: NY; IT: US).

Blake 1924b; Olsen 1985.


Arbusto.
Nativa. Andes, Caribe,
Orinoquia. 20-2000 m.
ANT, ATL, BOL, CAS, MAG,
NAR. No evaluada.
Colombia, Antillas.
Heriberto 228 (T: US).

Verbesina quetamensis Olsen


Olsen 1985.
Hierba, subarbusto.
Endmica. Andes. 1300-1800 m.
CUN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Uribe-Uribe 4592 (HT: US).

Verbesina santanderensis
S.Daz

Daz-P. 1985a.
Arbusto.
Endmica. Andes. 1800-2250 m.
SAN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Daz-Piedrahita 1168 (HT: COL;
IT: COL).

Verbesina sararensis Cuatrec.


Olsen 1985.
Arbusto, arbolito.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

905

AsteraCEAE

Angiospermas
Angiosperms

Endmica. Andes. 950-1300 m.


BOY, MET, NSA. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Cuatrecasas 13398 (IT: US).

Verbesina synethes S.F.Blake


Blake 1924a.
Subarbusto, arbusto.
Endmica. Andes. 550-2400 m.
CUN, HUI. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Pennell 2724 (IT: NY).

Verbesina tatei S.F.Blake

Blake 1926.
Arbusto, arbolito.
Nativa. SN Santa Marta. 27003100 m.
MAG. No evaluada.
N Colombia, Venezuela.
Cuatrecasas 24672 (COL).

Verbesina tequendamensis
Cuatrec.

Cuatrecasas 1954b.
Arbusto.
Endmica. Andes. 2030-2300 m.
CUN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Cuatrecasas 242 (HT: US).

Verbesina tostimontis
Cuatrec.

Cuatrecasas 1954b.
Arbusto.
Endmica. SN Santa Marta.
2250-3500 m.
MAG. No evaluada.
Espina 20927 (HT: F).

Verbesina turbacensis Kunth


Verbesina nicaraguensis Benth.
Olsen 1985.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Islas Caribeas, Caribe,
Orinoquia. 30-230 m.
ATL, BOL, CR, MAG, MET,
NSA, SAP. No evaluada.

906

Centroamrica a Venezuela.
Dugand 2264 (COL).

Vernonanthura H.Rob.
2 especies
Vernonanthura brasiliana
(L.) H.Rob.

Vernonia scabra Pers.


Robinson 1999.
Subarbusto.
Nativa. Andes, Orinoquia, V
Cauca, V Magdalena. 170-1700
m.
ANT, ARA, CAS, CAU, CUN,
HUI, MAG, MET, NAR, TOL,
VAL, VIC. No evaluada.
Mxico a Bolivia.
Keeley 4298 (COL).

Vernonanthura patens
(Kunth) H.Rob.

Vernonia baccharoides Kunth


Robinson 1999.
Arbusto.
Nativa. Andes, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, SN Santa
Marta. 0-2100 m.
AMA, ANT, CAL, CAQ, CAS,
CAU, CES, CHO, CR, CUN,
GUV, HUI, MAG, MET, NAR,
PUT, QUI, RIS, SAN, TOL, VAL.
No evaluada.
Mxico a Bolivia.
Prez-Arbelez 3000 (COL).

Viguiera Kunth
5 especies
Viguiera cordata (Hook. &
Arn.) DArcy

Blake 1918; Robinson 1977.


Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1100-1200 m.
MAG. No evaluada.
Mxico a N Colombia.
Smith 516 (MO).

Viguiera dentata (Cav.)


Spreng.

Aspilia laxa (DC.) S.F.Blake,


Encelia montana Brandegee,
Helianthella latifolia Scheele,
Helianthus baillonianus
M.Gmez, Helianthus dentatus
Cav., Helianthus microclinus
(DC.) M.Gmez, Helianthus
triqueter Ortega, Viguiera
brevifolia Greenm., Viguiera
helianthoides Kunth, Viguiera
laxa DC., Viguiera microcline
DC., Viguiera nelsonii B.L.Rob.
& Greenm., Viguiera oppositipes
DC., Viguiera pedunculata
Seaton, Viguiera sagraeana DC.,
Viguiera texana Torr. & A.Gray,
Viguiera triquetra DC.
Blake 1918; Robinson 1977.
Hierba.
Nativa. Andes. 1000 m.
HUI. No evaluada.
Mxico a Colombia.
Llanos 920 (COL).

Viguiera mucronata
S.F.Blake

Blake 1918; Robinson 1977.


Hierba.
Nativa. Andes, Caribe. 10-1450
m.
ATL, BOL, CES, GUJ, MAG,
SAN. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Saravia 50 (COL).

Viguiera quitensis (Benth.)


S.F.Blake

Blake 1918; Robinson 1977.


Subarbusto, arbusto.
Nativa. Andes. 2000-2850 m.
BOY, CAU, NAR. No evaluada.
Venezuela a Ecuador.
Cuatrecasas 27852 (COL).

Viguiera serrata (Rusby)


H.Rob.
Blake 1918; Robinson 1977.
Subarbusto.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

AsteraCEAE

Angiosperms

Nativa. Andes, SN Santa Marta,


V Magdalena. 100-2800 m.
CAL, CUN, MAG, SAN. No
evaluada.
Colombia, Venezuela.
Smith 516 (T: BM, BR, G, GH, K).

Villanova Lag.
2 especies
Villanova oppositifolia Lag.

Vasquezia anemonifolia (Kunth)


S.F.Blake, Vasquezia oppositifolia
(Lag.) S.F.Blake, Villanova
anemonifolia (Kunth) Less.
Hierba.
Adventicia. Andes. 1000 m.
BOY, CUN, QUI, SAN, VAL. No
evaluada.
Nativa de Per y Bolivia.
Linden 57 (MO).

Villanova titicacensis (Meyen


& Walp.) Walp.
Hierba.
Nativa. Andes. 3300-3700 m.
ANT, SAN. No evaluada.
Venezuela a Bolivia.
Killip 15764 (COL).

Wedelia Jacq.

7 especies, 4 especies endmicas


Wedelia calycina Rich.

Wedelia caracasana DC., Wedelia


jacquinii O.E.Schulz, Wedelia
jacquinii var. caracasana (DC.)
Sch., Wedelia parviflora Rich.
Steyermark et al. 1997; Funk et
al. 2007.
Hierba, subarbusto, arbusto,
trepadora.
Nativa. Andes, Caribe,
Orinoquia, V Magdalena. 2002400 m.
ARA, BOY, CAS, CUN, GUJ,
HUI, MAG, MET, NSA, SAN,
TOL. No evaluada.

Mxico a Guayana Francesa y


Brasil; Antillas.
Romero-Castaeda 7472 (COL).

Wedelia fructicosa Jacq.

Wedelia frutescens Jacq.


Pruski 1997; Steyermark et al.
1997.
Hierba, subarbusto, arbusto.
Nativa. Caribe. 5-150 m.
ATL, BOL, CAS, GUJ, SUC. No
evaluada.
Mxico a Surinam y Brasil;
Antillas.
Killip 14041 (COL).

Wedelia heterophylla Rusby


Rusby 1920; Pruski 1997.
Arbusto.
Endmica. Caribe. 80 m.
GUJ, MAG. No evaluada.
Smith 515 (IT: MO).

Wedelia iners (S.F.Blake)


Strother

Wedelia keatingii DArcy, Zinnia


iners S.F.Blake
Pruski 1997; Strother 1999.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, V Cauca, V Magdalena.
200-2550 m.
AMA, ANT, CHO, CUN, QUI,
VAL. No evaluada.
Nicaragua a Colombia.
Vlez-Nauer 546 (COL).

Wedelia penninervia
S.F.Blake

Pruski 1997.
Arbusto, liana.
Endmica. Amazonia, Andes,
Caribe, V Magdalena. 200-1700
m.
CUN, GUV, HUI, MAG, TOL.
No evaluada.
Rusby 513 (T: NY; COL).

Wedelia stuebelii Hieron.

Arbusto.
Endmica. Andes. 450-1700 m.
ANT, CAU, MET, NAR, SAN,
VAL. No evaluada.
Pinto 1891 (COL).

Wedelia symmetrica Rusby

Rusby 1920.
Hierba.
Endmica. Caribe.
MAG. No evaluada.
Smith 1975 (HT: NY; IT: BR, E, F,
GH, K, LL, MICH, MO, P, PH, U,
UC, US).

Werneria Kunth
2 especies
Werneria pumila Kunth

Funk 1997b; Daz-P. &


Cuatrecasas 1999.
Hierba.
Nativa. Andes. 3500-4820 m.
ARA, CAL, TOL. No evaluada.
Colombia a Ecuador.
Funk 8079 (COL).

Werneria pygmaea Hook. &


Arn.
Werneria apiculata Sch.Bip.
Funk 1997b; Daz-P. &
Cuatrecasas 1999.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
3140-4850 m.
ARA, BOY, CAL, CAS, CHO,
CUN, GUJ, MAG, NAR, NSA,
RIS, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Colombia a Chile y Argentina.
Cuatrecasas 10012 (COL).

Xanthium L.
2 especies
Xanthium spinosum L.

Xanthium catharticum Kunth


Hind & Jeffrey 2001.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

907

AsteraCEAE

Angiospermas
Angiosperms

Subarbusto.
Naturalizada. Andes. 2000-2560
m.
ANT, NAR, VAL. No evaluada.
Prob. nativa del Cono Sur;
naturalizada alrededor del
mundo.
Junge 647 (COL).

Xanthium strumarium L.

Xanthium cavanillesii Schouw,


Xanthium occidentale Bertol.
Moore et al. 1976.
Hierba, arbusto.
Adventicia. Andes. 500-1600 m.
ANT, CES, NSA, SAN. No
evaluada.
Nativa de Amrica; naturalizada
alrededor del mundo.
Duque-Jaramillo 4466 (COL).
Xanthium strumarium subsp.
italicum (Moretti) D.Lve

Xenophyllum V.A.Funk
4 especies, 1 especie endmica
Xenophyllum crassum
(S.F.Blake) V.A.Funk

Werneria crassa S.F.Blake,


Werneria crassa subsp. orientalis
Cuatrec.
Funk 1997b.
Hierba.
Nativa. Andes. 3100-4500 m.
ARA, BOY, CAL, CAU, CUN,
NSA, QUI, RIS, SAN, TOL, VAL.
No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Pennell 10031 (HT: US; IT: GH,
NY).

Xenophyllum fontii
(Cuatrec.) V.A.Funk

Werneria fontii Cuatrec.


Funk 1997b.
Hierba.
Endmica. Andes. 4200-4800 m.
CAL, CAU, RIS, TOL. No
evaluada.

908

Cordillera Central.
Cuatrecasas 2862 (HT: MA, IT:
MA, F, K).

Xenophyllum humile (Kunth)


V.A.Funk
Werneria articulata S.F.Blake,
Werneria humilis Kunth,
Werneria lehmannii Klatt
Funk 1997b.
Hierba.
Nativa. Andes. 2800-4630 m.
BOY, CAL, CAU, CUN, HUI,
MET, NAR, RIS, TOL, VAL. No
evaluada.
Colombia a Per.
Uribe-Uribe 6206 (COL).

Xenophyllum sotarense
(Hieron.) V.A.Funk

Werneria leucobryoides S.F.Blake,


Werneria sotarensis Hieron.
Funk 1997a.
Hierba.
Nativa. Andes. 3800-4400 m.
CAU, NAR. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Stebel 339b (HT: B, LT: MA).

Yariguianthus S.Daz &


Rodr.-Cabeza
1 especie, 1 especie endmica
Yariguianthus glomerulatus
S.Daz & Rodr.-Cabeza

Daz-P. & Rodrguez-Cabeza


2012.
Arbusto.
Endmica. Andes. 1790-2000 m.
SAN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Aguilar-Cano 1005 (COL).

Youngia Cass.
1 especie
Youngia japonica (L.) DC.
Crepis japonica (L.) Benth.
Idrraga et al. 2011.

Hierba.
Naturalizada. Andes, SN Santa
Marta. 1200-2300 m.
CAU, CES, MAG, QUI, SAN,
TOL, VAL. No evaluada.
Nativa de SE Asia; naturalizada
alrededor del mundo.
Cuatrecasas 25291 (COL).

Zinnia L.
1 especie
Zinnia peruviana (L.) L.

Zinnia elegans Jacq., Zinnia


multiflora L.
Robinson & Greenman 1897;
Simpson 2009.
Hierba.
Nativa y cultivada. Andes. 1002130 m.
ANT, BOL, BOY, CAQ, CHO,
CR, CUN, QUI, SAN, VAL. No
evaluada.
Mxico a N Argentina.
Forero 350 (COL).

BALANOPHORACEAE
por Marcela Celis
(Lista preliminar compilada
por Marcela Celis y ngela
Rodrguez)
5 gneros, 5 especies

Corynaea Hook.f.
1 especie
Corynaea crassa Hook.f.

Corynaea sphaerica Hook.f.


Hansen 1980.
Parsita.
Nativa. Andes. 1300-3000 m.
ANT, BOY, CAU, CHO, CUN,
HUI, MET, NAR, RIS, VAL. No
evaluada.
Costa Rica a Venezuela y Bolivia.
Purdie s.n. (HT: K).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

BALANOPHORACEAE

Angiosperms

Corynaea crassa var. crassa,


Corynaea crassa var. sprucei
(Eichler) B.Hansen

Helosis Rich.
1 especie
Helosis cayennensis (Sw.)
Spreng.

Helosis mexicana Liebm.


Hansen 1980; Hansen & Sparre
1983; Hansen 2001.
Parsita.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, V Magdalena. 100-2700
m.
AMA, ANT, BOL, CAQ, CHO,
MET, NAR, SAN, TOL, VAL,
VAU. No evaluada.
S Mxico a C Suramrica y SE
Brasil; Antillas.
MacDougal 4288 (HUA, MO).
Helosis cayennensis var.
cayennensis, Helosis cayennensis
var. mexicana (Liebm.) B.Hansen

Langsdorffia Mart.
1 especie
Langsdorffia hypogaea Mart.
Hansen 1980; Hansen & Sparre
1983.
Parsita.
Nativa. Andes. 1100-2740 m.
ANT, BOY, CAQ, CAU, CHO,
CUN, HUI, MET, NAR, PUT,
VAL. No evaluada.
S Mxico, Costa Rica a SE Brasil.
Betancur 4681 (COL, MO).

Lophophytum Schott &


Endl.
1 especie
Lophophytum weddellii
Hook.f.

Hansen 1980.
Parsita.
Nativa. V Magdalena? 500-1000
m.

SAN? No evaluada.
Colombia, Per.
Sander s.n. (K).

Scybalium Schott & Endl.


1 especie
Scybalium depressum
(Hook.f.) Eichler

Hansen 1980; Hansen & Sparre


1983.
Parsita.
Nativa. Andes. 2000-2800 m.
ANT, CHO, NAR, VAL. No
evaluada.
Colombia, Ecuador (Per?).
Purdie s.n. (HT: K).

BALSAMINACEAE
por Rodrigo Bernal
(Lista preliminar compilada por
ngela Rodrguez)
1 gnero, 1 especie

Impatiens L.
1 especie
Impatiens walleriana
Hook.f.

Impatiens sultanii Hook.f.


Idrraga et al. 2011; Bernal et al.
2012.
Hierba.
Cultivada y naturalizada.
Amazonia, Andes, Caribe, V
Magdalena. 200-2800 m.
AMA, ANT, BOY, CAL, CAQ,
CES, CHO, CUN, HUI, MAG,
MET, NAR, NSA, PUT, QUI,
RIS, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Nativa de CO frica; cultivada
y naturalizada alrededor del
mundo.
Gonzlez 14 (HUA, MO).
Nota: ornamental. Invasora /
ornamental; invasive.

BASELLACEAE
por Roger Eriksson
(Lista preliminar compilada por
Alexandra Hernndez y ngela
Rodrguez)
3 gneros, 7 especies, 1 especie
endmica

Anredera Juss.
5 especies, 1 especie endmica
[Anredera baselloides
(Kunth) Baill.]

Uribe 1940 (1941); FernndezAlonso & Hernndez-Schmidt


2007.
Nota: registro basado en
identificacin errnea;
corresponde a varias especies
de Anredera / record based on a
misidentification; corresponds to
several species of Anredera.

Anredera brachystachys
(Moq.) Sperling

Boussingaultia brachystachys
(Moq.) Hauman, Boussingaultia
volkensii Ulbr., Tandonia
brachystachys Moq., Tandonia
cordifolia Moq.
Sperling 1987; Eriksson 1996;
Eriksson 2007.
Trepadora.
Nativa. Andes. 2000-3000 m.
CUN, NAR, VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Gentry 17076 (COL, MO).

Anredera cordifolia (Ten.)


Steenis

Sperling 1987; Eriksson 1996;


Eriksson 2007.
Trepadora.
Naturalizada y adventicia.
Amazonia, Andes, Caribe. 1001700 m.
ANT, CAU, CR, MET, NAR,
QUI. No evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

909

BASELLACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Pantropical y subtropical.
Daniel 4 (COL).
Nota: invasora.

Anredera floribunda (Moq.)


Sperling

Boussingaultia floribunda Moq.


Sperling 1987; Sperling 1995;
Eriksson 2007.
Trepadora.
Endmica. V Cauca, V
Magdalena. 300-500 m.
CAL, CUN, TOL. No evaluada.
Colombia.
Haught 6288 (COL, GH, NY, UC,
US).

[Anredera marginata
(Kunth) Sperling]

Hauman 1925; Ulbrich 1934.


Nota: registro basado en
identificacin errnea;
corresponde a A. brachystachys
/ record based on a
misidentification; corresponds to
A. brachystachys.

Anredera ramosa (Moq.)


Eliasson

Sperling 1987; Eriksson 1996;


Eriksson 2007.
Trepadora.
Nativa. Andes. 1750-2700 m.
BOY, NSA, SAN. No evaluada.
Mxico a Bolivia.
Killip 16758 (COL, GH, NY, S,
US).
Anredera ramosa subsp. ramosa

Anredera vesicaria (Lam.)


C.F.Gaertn.
Sperling 1987; Eriksson 2007.
Trepadora.
Nativa. Caribe. 0-300 m.
ATL, BOL. No evaluada.
Estados Unidos a Venezuela.
Killip 14376 (F, GH, NY, US).

910

Tournonia Moq.
1 especie
Tournonia hookeriana Moq.
Sperling 1987; Eriksson 1996;
Eriksson 2007.
Trepadora.
Nativa. Andes. 2500-3200 m.
ANT, TOL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Killip 9770 (GH, NY, US).

Ullucus Caldas

Estados Unidos a Per y Brasil;


Antillas.
Espinal 1841 (COL).
Nota: costas secas / dry coasts.

BEGONIACEAE
por S. Robbert Gradstein
(Lista preliminar compilada por
Alexandra Hernndez y Nelson
R. Salinas)
1 gnero, 69 especies, 25 especies
endmicas

1 especie
Ullucus tuberosus Caldas

Basella tuberosa Kunth, Ullucus


kunthii Moq.
Sperling 1987; Parra-Quijano et
al. 2005; Eriksson 2007.
Hierba, trepadora.
Nativa y cultivada. Andes. 22503400 m.
BOY, CAU, CUN, HUI, NAR,
PUT. No evaluada.
Venezuela a Argentina.
Garca-Barriga 18145 (COL,
ECON, F, US).
Ullucus tuberosus subsp.
tuberosus

BATACEAE
por Rodrigo Bernal
(Lista preliminar compilada por
Laura Clavijo)
1 gnero, 1 especie

Batis P.Browne
1 especie
Batis maritima L.

Idrraga et al. 2011.


Hierba.
Nativa. Caribe. 0-10 m.
ANT, ATL, BOL, CR, GUJ,
MAG, SUC. No evaluada.

Begonia L.
69 especies, 25 especies
endmicas
Begonia aequatorialis
L.B.Sm. & B.G.Schub.

Smith & Wasshausen 1986.


Hierba.
Nativa. Andes. 1325 m.
NAR. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Bentancur 4653 (COL, MO).

Begonia albomaculata Huber


Smith & Wasshausen 1986.
Hierba.
Nativa. Andes. 650-850 m.
CHO. No evaluada.
Colombia a Per.
Forero 6875 (COL).

Begonia alnifolia A.DC.

Smith & Schubert 1946.


Hierba.
Nativa. Andes. 1150-1510 m.
ANT, CUN, NSA. No evaluada.
Panam a Per.
Garca 12377 (COL).

Begonia barrigae L.B.Sm. &


B.G.Schub.
Smith & Schubert 1946.
Hierba, subarbusto, trepadora.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

BEGONIACEAE

Angiosperms

Endmica. Andes. 850-2450 m.


BOY, CES, CUN, GUJ, MET,
TOL. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Garca 10577 (COL).
Nota: pos. desciende hasta 40 m
/ poss.down to 40 m.

Begonia bracteosa A.DC.

Smith & Schubert 1941.


Hierba.
Nativa. SN Santa Marta. 1100 m.
MAG. No evaluada.
Colombia a Bolivia.
Gentry 76313 (MO).

Begonia buddleiifolia A.DC.


Smith & Schubert 1946.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Andes. 600-2200 m.
ANT, CAQ, CAS, CHO, CUN,
MET, NSA, RIS. No evaluada.
Venezuela a Per.
Cuatrecasas 8749 (COL).
Nota: a menudo errneamente
escrito buddleiaefolia /
often erroneously cited as
buddleiaefolia.

Begonia chlorolepis L.B.Sm.


& B.G.Schub.
Smith & Schubert 1946.
Hierba, subarbusto.
Endmica. SN Santa Marta.
1350-3100 m.
MAG. No evaluada.
Van der Hammen 1143 (COL).

Begonia colombiana L.B.Sm.


& B.G.Schub.
Smith & Schubert 1946.
Hierba.
Endmica. Andes. 1800-2750 m.
ANT, CAU, PUT, VAL. No
evaluada.
Plowman 4314 (COL, F).

Begonia cornuta L.B.Sm. &


B.G.Schub.

Smith & Schubert 1946.


Hierba, subarbusto, trepadora.
Nativa. Andes. 2200-3450 m.
CES, CUN, MAG. No evaluada.
Uribe 6095 (COL).

Begonia cryptocarpa L.B.Sm.


& B.G.Schub.
Smith & Schubert 1946.
Hierba.
Endmica. Andes, SN Santa
Marta. 1350-1800 m.
ANT, MAG. No evaluada.
Callejas 2503 (HUA).

Begonia cuatrecasasiana
L.B.Sm. & B.G.Schub.

Smith & Schubert 1946.


Hierba, subarbusto, trepadora,
epfita.
Endmica. Andes, Pacfico. 2502100 m.
ANT, CAL, CHO, RIS, VAL. No
evaluada.
Forero 3493 (COL).
Nota: a menudo errneamente
citada como cuatrecasana (ver
Art. 60.12 del ICN) / often
erroneously cited as cuatrecasana
(see Art. 60.12 of the ICN).

Begonia cucullata Willd.

Begonia semperflorens Hook.


Smith & Schubert 1946.
Hierba, subarbusto.
Nativa y cultivada. Andes,
Pacfico. 500-3000 m.
ANT, CAL, CAU, CHO, CUN,
PUT, VAL. No evaluada.
Neotropical.
Garca-Barriga 11119 (COL).

Begonia cymbalifera L.B.Sm.


& B.G.Schub.
Begonia cymbalifera var. recta
L.B.Sm. & B.G.Schub.
Smith & Schubert 1946.

Hierba.
Nativa. Andes. 1300-2850 m.
CAL, NAR, PUT, RIS. No
evaluada.
Colombia, Ecuador.
Cuatrecasas 11518 (COL).

Begonia denticulata Kunth

Begonia fagopyroides Kunth &


Bouch
Smith & Schubert 1946 (como B.
fagopyroides).
Hierba, trepadora.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2000-2400 m.
CUN, MAG, NSA. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Bolivia.
Romero-Castaeda 11340 (COL).

Begonia dichotoma Jacq.

Begonia sulcata Scheidw.


Smith & Schubert 1946 (como B.
sulcata); Hokche et al. 2008.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Andes. 700 m.
CES. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Bolivia.
Haught 3983 (COL, US).

Begonia diffusa L.B.Sm. &


B.G.Schub.

Smith & Schubert 1946.


Hierba, arbusto.
Endmica. Andes. 2700-3500 m.
ANT, SAN. No evaluada.
Marulanda 587 (HUA).

Begonia dugandiana L.B.Sm.


& B.G.Schub.
Smith & Schubert 1946; Golding
& Wasshausen 2002.
Hierba.
Endmica. Andes. 2400 m.
TOL. No evaluada.
Cordillera Central.
Killip 34536 (HT: US; IT: COL,
G).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

911

BEGONIACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Nota: conocida solo del tipo /


known only from the type.

Begonia extensa L.B.Sm. &


B.G.Schub.

Smith & Schubert 1946; Golding


& Wasshausen 2002.
Hierba, trepadora.
Endmica. Andes. 900-2170 m.
ANT, BOY. No evaluada.
Zarucchi 6995 (COL, MO).

Begonia ferruginea L.f.

Begonia ferruginea var. dilatata


L.B.Sm. & B.G.Schub.
Smith & Schubert 1946; Golding
& Wasshausen 2002.
Hierba, arbusto, trepadora.
Nativa. Andes. 1000-4000 m.
ANT, BOY, CUN, NSA, PUT,
SAN, TOL, VAL. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Per.
Lozano 679A (COL).

Begonia fischeri Schrank

Begonia fischeri var. tovarensis


(Klotzsch) Irmsch., Begonia
patula Haw., Begonia tovarensis
Klotzsch, Begonia tovarensis var.
ocanensis A.DC.
Smith & Schubert 1946; Golding
& Wasshausen 2002.
Hierba.
Nativa. Andes. 30-2700 m.
AMA, ANT, BOL, BOY,
CAL, CAQ, CAS, CAU, CHO,
CUN, GUJ, HUI, MAG, MET,
NSA, PUT, RIS, SAN, VAL.
Preocupacin Menor (Propuesta
aqu).
Neotropical.
Uribe 1273 (COL).

Begonia foliosa Kunth

Begonia foliosa var. amplifolia


L.B.Sm. & B.G.Schub., Begonia
foliosa var. australis L.B.Sm. &
B.G.Schub., Begonia foliosa var.
miniata (Planch. & Linden)
L.B.Sm. & B.G.Schub., Begonia

912

foliosa var. putzeysiana (A.DC.)


L.B.Sm. & B.G.Schub., Begonia
foliosa var. rotundata L.B.Sm. &
B.G.Schub., Begonia fuchsioides
Hook.
Smith & Schubert 1946; Smith &
Wasshausen 1986.
Hierba, arbusto, trepadora.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta. 1150-3200 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CES,
CHO, CUN, MAG, NSA,
QUI, RIS, SAN, TOL, VAL.
Preocupacin Menor (Propuesta
aqu).
NO Suramrica.
Dugand 3558 (COL).

Begonia fuchsiiflora (A.DC.)


A.I.Baranov & F.A.Barkley
Smith & Wasshausen 1986.
Hierba.
Nativa. Andes. 3200 m.
SAN. No evaluada.
Colombia a Per.
Cleef 9849 (COL).

Begonia gamolepis L.B.Sm. &


B.G.Schub.
Smith & Schubert 1946; Golding
& Wasshausen 2002.
Hierba, arbusto.
Endmica. Andes. 2200-3700 m.
NSA, QUI, RIS, SAN. No
evaluada.
Jaramillo 6067 (COL).

Begonia glabra Aubl.

Begonia glabra var. amplifolia


(A.DC.) L.B.Sm. & B.G.Schub.
Smith & Schubert 1946; Smith &
Wasshausen 1986.
Hierba, trepadora, hemiepfita.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Pacfico, SN Santa Marta. 0-1930
m.
AMA, ANT, CAL, CAQ, CAU,
CHO, CUN, MAG, MET, NSA,

PUT, VAL. Preocupacin Menor


(Propuesta aqu).
Neotropical.
Forero 9228 (COL).

Begonia guaduensis Kunth

Begonia guaduensis var. andreana


(Sprague) L.B.Sm. & B.G.Schub.
Smith & Schubert 1946; Smith &
Wasshausen 1986.
Hierba, subarbusto, trepadora,
epfita.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Caribe, Orinoquia.
70-1820 m.
ANT, BOY, CAL, CAQ, CES,
CUN, MAG, MET, NAR, NSA,
VAU. No evaluada.
Suramrica tropical.
Uribe 3709 (COL).

Begonia hexandra Irmsch.

Golding & Wasshausen 2002.


Hierba, arbusto.
Endmica. Andes. 1400-2800 m.
CAU, HUI. No evaluada.
Hoover 465 (COL, MO).

Begonia hirsuta Aubl.

Begonia filipes Benth., Begonia


heterodonta Rusby
Smith & Schubert 1946 (como B.
filipes); Golding & Wasshausen
2002.
Hierba.
Nativa. Caribe, Pacfico. 0-250 m.
ATL, CHO, MAG. No evaluada.
Nicaragua a N Suramrica.
Killip 33602 (COL).

Begonia hirtella Link

Smith & Schubert 1946.


Hierba.
Nativa y cultivada. Andes. 501280 m.
ANT, CUN, PUT, TOL. No
evaluada.
Neotropical, S frica.
Uribe 2167 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

BEGONIACEAE

Angiosperms

Begonia holtonis A.DC.

Begonia holtonis var. macrophylla


L.B.Sm. & B.G.Schub.
Smith & Schubert 1946; Smith &
Wasshausen 1986.
Hierba, trepadora, epfita,
hemiepfita.
Nativa. Andes. 1000-2300 m.
ANT, CAL, CAU, CUN, HUI,
NAR, NSA, QUI, VAL. No
evaluada.
NO Suramrica.
Uribe 3878, 6509 (COL).

Begonia hydrophylloides
L.B.Sm. & B.G.Schub.

Smith & Schubert 1946; Golding


& Wasshausen 2002.
Hierba.
Endmica. Andes. 500-1500 m.
CUN, MET. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Idrobo 471, 560 (COL).

Begonia irmscheri L.B.Sm. &


B.G.Schub.
Begoniella angustifolia Oliv.
Smith & Schubert 1946 (como
Begoniella angustifolia).
Hierba.
Nativa. Pacfico.
CHO. No evaluada.
Silverstone 405 (MO).

Begonia kalbreyeri (Oliv.)


L.B.Sm. & B.G.Schub.

Begoniella kalbreyeri Oliv.,


Begoniella kalbreyeri var. glabra
L.B.Sm. & B.G.Schub.
Smith & Schubert 1946; Golding
& Wasshausen 2002.
Hierba, subarbusto.
Endmica. Andes. 1450-3000 m.
ANT, CAL, CHO, RIS. No
evaluada.
Daz 3657 (COL).

Begonia killipiana L.B.Sm. &


B.G.Schub.
Smith & Schubert 1946; Golding
& Wasshausen 2002.
Hierba, arbusto, trepadora.
Endmica. Andes. 2000-3000 m.
CAU. No evaluada.
Bernal 2844 (COL).

Begonia kunthiana Walp.

Golding & Wasshausen 2002.


Subarbusto.
Nativa. Andes. 1750-2500 m.
CAU, CUN, PUT. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Hoover 473 (COL, MO).

Begonia libera (L.B.Sm.


& B.G.Schub.) L.B.Sm. &
B.G.Schub.

Begoniella libera L.B.Sm. &


B.G.Schub.
Smith & Schubert 1946; Golding
& Wasshausen 2002.
Hierba.
Endmica. Andes. 600-2300 m.
CHO, NAR, RIS, VAL. No
evaluada.

Begonia lindleyana Walp.

Begonia lanuginosa A.DC.


Smith & Schubert 1946.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 50-1200
m.
CHO, NAR, SAN, VAL. No
evaluada.
Mxico a Colombia.
Crdenas 1779 (JAUM, MO).

Begonia longirostris Benth.

Begonia grewiifolia (A.DC.)


Warb.
Smith & Schubert 1946; Golding
& Wasshausen 2002.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Andes. 750-2500 m.
ANT, CAL, CAQ, NAR, PUT,
VAL. No evaluada.

Colombia, Ecuador.
Callejas 6520 (HUA, MO).

Begonia lutea L.B.Sm. &


B.G.Schub.

Smith & Schubert 1946; Golding


& Wasshausen 2002.
Hierba.
Endmica. Amazonia, Guayana y
Macarena. 250-500 m.
CAQ, GUI, MET, VAU. No
evaluada.
Cuatrecasas 7547 (COL, US).

Begonia macra A.DC.

Smith & Schubert 1946; Golding


& Wasshausen 2002.
Hierba.
Nativa. Andes. 1700-2600 m.
BOY, CUN. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Uribe 6325 (COL).

Begonia magdalenae L.B.Sm.


& B.G.Schub.
Smith & Schubert 1946; Golding
& Wasshausen 2002.
Hierba.
Endmica. Andes. 1500-2200 m.
CES. No evaluada.
Rangel 11403 (COL).

Begonia maurandiae A.DC.

Smith & Schubert 1946; Smith &


Wasshausen 1986.
Hierba, trepadora, hemiepfita.
Nativa. Andes. 1300-3300 m.
ANT, CAL, CAU, CUN, NAR,
PUT, RIS, VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Rangel 5498 (COL).

Begonia meridensis A.DC.

Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes. 3001500 m.
BOY, GUV. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Uribe 6346 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

913

BEGONIACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Begonia microcarpa A.DC.

Begonia microcarpa var. acuta


L.B.Sm. & B.G.Schub., Begonia
microcarpa var. villosa L.B.Sm. &
B.G.Schub.
Smith & Schubert 1946; Smith
& Wasshausen 1986; Golding &
Wasshausen 2002.
Hierba, trepadora, hemiepfita.
Nativa. Andes. 900-2200 m.
CAQ, HUI, PUT, VAL. No
evaluada.
Colombia a Per.
Killip 33768 (COL).

Begonia microphylla
(Klotzsch) A.DC.

Smith & Schubert 1946.


Arbusto.
Nativa. Andes. 1700-3000 m.
ANT, SAN. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Galeano 2 (COL).
Nota: tratada como especie
aceptada y como sinnimo en
Hokche et al. (2008) / treated
both as an accepted species and
as synonym in Hokche et al.
(2008).

Begonia montana (A.DC.)


Warb.
Golding & Wasshausen 2002.
Hierba.
Nativa. Andes. 2300-3900 m.
CAU, CUN, HUI, PUT. No
evaluada.
Colombia, Venezuela.
Idrobo 1687 (COL).

Begonia nelumbiifolia Cham.


& Schltdl.
Smith & Schubert 1946.
Hierba.
Nativa. Caribe, Pacfico. 100-400
m.
ANT, BOL, CHO. No evaluada.
Mxico a Colombia.
Juncosa 596 (MO).

914

Begonia novogranatae A.DC.


Begonia quetamensis L.B.Sm. &
B.G.Schub.
Smith & Schubert 1946; Golding
& Wasshausen 2002.
Hierba.
Nativa y cultivada. Andes. 8001500 m.
BOY, CUN. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Uribe 4423 (COL).

Begonia oliveri L.B.Sm. &


B.G.Schub.

Begoniella whitei Oliv.


Smith & Schubert 1946 (como
Begoniella whitei); Golding &
Wasshausen 2002.
Hierba.
Endmica. Andes, Pacfico. 1501800 m.
CHO, RIS. No evaluada.
Lozano 6346, 6371 (COL).

Begonia ophiogyna L.B.Sm.


& B.G.Schub.
Smith & Schubert 1946.
Hierba, arbusto.
Endmica. Andes. 3100 m.
CES. No evaluada.
Sierra de Perij.
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Begonia parviflora Poepp. &


Endl.

Smith & Schubert 1946; Smith &


Wasshausen 1986.
Hierba, arbusto.
Nativa. Andes. 560-2200 m.
ANT, BOY, CAQ, CAU, CHO,
NAR, PUT, RIS, VAL. No
evaluada.
Costa Rica a Bolivia.

Begonia pastoensis A.DC.

Smith & Schubert 1946; Golding


& Wasshausen 2002.

Hierba.
Nativa. Andes. 2280-2700 m.
NAR. No evaluada.
NO Suramrica.
Bristol 1174 (COL).

Begonia rosacea Putz.

Smith & Schubert 1946.


Hierba.
Nativa y cultivada. Andes,
Orinoquia. 500-2150 m.
BOY, MET, VIC. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Nota: descrita de material
cultivado; tipo ausente /
described from cultivated
material; type not found.

Begonia rossmanniae A.DC.

Smith & Schubert 1946; Smith &


Wasshausen 1986.
Hierba, arbusto, trepadora,
epfita.
Nativa. Amazonia, Andes. 1001200 m.
AMA, CAQ, NAR, PUT. No
evaluada.
Colombia a Bolivia.
Plowman 2063 (COL, F).

Begonia segregata L.B.Sm. &


B.G.Schub.
Smith & Wasshausen 1986.
Hierba.
Nativa. Andes. 1200-2300 m.
ANT, NAR. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Callejas 5561 (HUA).

Begonia semiovata Liebm.

Smith & Schubert 1946; Smith &


Wasshausen 1986.
Hierba, arbusto, epfita.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, V Magdalena. 0-900 m.
AMA, ANT, CHO, MET, NAR,
SAN, VAL. No evaluada.
Nicaragua a Per.
Haught 1889 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

BEGONIACEAE

Angiosperms

Begonia sericoneura Liebm.

Golding & Wasshausen 2002.


Hierba.
Nativa y cultivada. Andes,
Pacfico. 300-2100 m.
ANT, CAU, CUN, NAR, QUI.
No evaluada.
Mxico a Colombia y Venezuela.

Begonia spadiciflora L.B.Sm.


& B.G.Schub.

Smith & Schubert 1946; Golding


& Wasshausen 2002.
Hierba, trepadora.
Endmica. Andes. 2280-2560 m.
ANT. No evaluada.
Toro 1259 (HT: NY; IT: MEDEL).

Begonia stenocardia L.B.Sm.


& B.G.Schub.
Smith & Schubert 1946.
Hierba.
Endmica. Pacfico.
CHO. No evaluada.
Schott 1 (HT: F).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Begonia subcostata Rusby

Golding & Wasshausen 2002.


Hierba.
Endmica. Andes, SN Santa
Marta. 500-1975 m.
ANT, MAG. No evaluada.
Van der Hammen 1094 (COL).

Begonia tiliifolia C.DC.

Smith & Schubert 1946; Smith &


Wasshausen 1986.
Hierba.
Nativa. Andes. 950-2300 m.
ANT, CAU, NAR. No evaluada.
Panam a Ecuador.
Maas 2133 (COL).
Nota: a menudo errneamente
escrito tiliaefolia / often
misspelled tiliaefolia.

Begonia toledana L.B.Sm. &


B.G.Schub.

Begonia toledana var. erubescens


L.B.Sm. & B.G.Schub.
Smith & Schubert 1946; Golding
& Wasshausen 2002.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 1300-2620 m.
ANT, BOY, CAU, HUI, NSA,
SAN, VAL. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Killip 20359 (HT: GH; IT: NY,
US).

Begonia tonduzii T.Durand


& Pittier
Golding & Wasshausen 2002.
Hierba, arbusto.
Nativa. Andes. 1200-1800 m.
CHO. No evaluada.
Colombia a Costa Rica.
Gentry 7327 (COL, MO).

Begonia trianae (A.DC.)


Warb.

Smith & Schubert 1946; Golding


& Wasshausen 2002.
Trepadora.
Endmica. Andes. 1750-3000 m.
CUN, NSA. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Cuatrecasas 11990 (US).

Begonia tropaeolifolia A.DC.


Smith & Schubert 1946.
Hierba, trepadora.
Nativa. Andes. 2000-3300 m.
ANT, CAU, CUN, RIS. No
evaluada.
Colombia, Ecuador.
Uribe 4966 (COL).

Begonia umbellata Kunth

Smith & Schubert 1946; Golding


& Wasshausen 2002.
Hierba, subarbusto, trepadora.
Endmica. Andes. 2350-3960 m.

CAL, CAU, CHO, CUN, HUI,


NSA, QUI, RIS, TOL, VAL. No
evaluada.
Cuatrecasas 18870 (COL).

Begonia urophylla Hook.

Begonia santae-martae Irmsch.,


Begonia stigmosa Smith &
Schubert
Smith & Schubert 1946; BurtUtley 1985.
Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, SN Santa Marta. 5001750 m.
BOY, CAS, GUJ, MAG, MET,
NSA. No evaluada.
Mxico a Venezuela.
Idrobo 835 (COL).

Begonia ursina L.B.Sm. &


B.G.Schub.

Smith & Schubert 1946.


Arbusto.
Endmica. Andes. 2500-3100 m.
ANT, CES. No evaluada.
Callejas 12365 (HUA).

Begonia urticae L.f.

Begonia antioquensis (A.DC.)


Warb., Begonia urticae var. retusa
L.B.Sm. & B.G.Schub., Begonia
urticaefolia (Klotzsch) Warb.
Smith & Schubert 1946; Smith &
Wasshausen 1986.
Hierba, arbusto, trepadora.
Nativa. Andes. 1600-4000 m.
ANT, ARA, BOL, BOY, CAL,
CAQ, CAU, CHO, CUN,
HUI, MET, NAR, NSA, PUT,
QUI, RIS, SAN, TOL, VAL.
Preocupacin Menor (Propuesta
aqu).
Panam a Per.
Hawkes 24 (COL).

Begonia xylopoda L.B.Sm. &


B.G.Schub.
Golding & Wasshausen 2002.
Subarbusto.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

915

BERBERIDACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Endmica. Andes. 600-1420 m.


PUT. No evaluada.
Franco 5212 (COL).

BERBERIDACEAE
por Carmen Ulloa
(Lista preliminar compilada por
ngela Rodrguez)
1 gnero, 31 especies, 24 especies
endmicas

Berberis L.
31 especies, 24 especies
endmicas
Berberis acutinervia
L.A.Camargo

Camargo 1966; Rangel-Ch. 2000.


Arbusto.
Endmica. SN Santa Marta.
1370-3410 m.
MAG. No evaluada.
Cuatrecasas 24432 (HT: US; IT:
COL, F, GH, P, NY).

Berberis annaemariae
L.A.Camargo

Camargo 1983; Rangel-Ch. 2000.


Arbusto.
Endmica. Andes. 3750 m.
BOY. No evaluada.
Cleef 7024 (HT: COL; IT: U).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Berberis carupensis
L.A.Camargo

Camargo 1981.
Arbolito.
Endmica. Andes. 2950 m.
CES, CUN. No evaluada.
Serrana de Perij.
Camargo 7155 (HT: US; IT: K,
MO, P).

[Berberis chimboensis
C.K.Schneid.]

Rangel-Ch. 2000.
Nota: registro basado en
identificacin errnea; es
originaria de Ecuador y no se
ha hallado en Colombia / record
based on a misidentification; is
from Ecuador; not yet found in
Colombia.

Berberis cuatrecasasii
L.A.Camargo

Camargo 1966; Rangel-Ch. 2000.


Endmica. Andes. 3400-3520 m.
VAL. No evaluada.
Cordillera Central.
Cuatrecasas 20169 (HT: US; IT:
F, P).

Berberis diazii L.A.Camargo

Rangel-Ch. 2000.
Nota: nombre indito /
unpublished name.

Camargo 1981; Rangel-Ch. 2000.


Endmica. Andes. 3300-3400 m.
TOL. No evaluada.
Cordillera Central.
Daz 2052 (HT: COL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Berberis aurahuacensis Lem.

Berberis glauca Kunth

[Berberis archiepiscopi
L.A.Camargo]

Schneider 1905; Ahrendt 1961.


Endmica. SN Santa Marta.
2100-2700 m.

916

MAG. No evaluada.
Nota: descrita de material
cultivado en Blgica / described
from material cultivated in
Belgium.

Berberis carrikeri L.A.Camargo


Schneider 1905; Ahrendt 1961;
Rangel-Ch. 2000.

Arbolito.
Nativa. Andes. 2400-3200 m.
BOY, CES, CUN, TOL. No
evaluada.
Colombia, Ecuador.
Humboldt s.n. (HT: P).

Berberis goudotii Triana &


Planch.

Berberis cretata L.A.Camargo


Schneider 1905; Ahrendt 1961;
Rangel-Ch. 2000.
Arbusto.
Endmica. Andes. 1900-3960 m.
ANT, BOY, CUN, MET. No
evaluada.
Hartweg 878 (HT: K, IT: P).

Berberis grandiflora Turcz.

Schneider 1905; Ahrendt 1961;


Rangel-Ch. 2000.
Arbusto.
Nativa. Andes. 2910-4500 m.
ANT, CAU, NAR. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Barclay 5914 (MO).

Berberis guilache Triana &


Planch.

Berberis chaquirensis
L.A.Camargo
Schneider 1905; Ahrendt 1961.
Arbusto.
Endmica. Andes. 2500-3100 m.
CR, QUI. No evaluada.
Pennell 4322 (T de B.
chaquirensis).

Berberis hallii Hieron.

Schneider 1905; Ahrendt 1961.


Nativa. Andes. 2200-2800 m.
NAR. No evaluada.
S Colombia, Ecuador.
Uribe 5359 (COL).
Nota: la identidad del
espcimen representativo
requiere verificacin / voucher
identity needs verification.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

BERBERIDACEAE

Angiosperms

Berberis huertasii
L.A.Camargo

Camargo 1981; Rangel-Ch. 2000.


Arbusto.
Endmica. Andes. 2580-3900 m.
ANT, BOY, GUJ, SAN, VAL. No
evaluada.
Camargo 7100 (HT: COL; IT:
MO, US).

Berberis lehmannii Hieron.

Schneider 1905; Ahrendt 1961.


Arbusto.
Nativa. Andes. 3000 m.
CAU. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Ruiz 1241 (MO).
Nota: identidad por confirmar /
identity to be confirmed.

Berberis libertatis
L.A.Camargo

Camargo 1992; Rangel-Ch. 2000.


Endmica. Andes. 2900-3100 m.
BOY. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Camargo 7187 (HT: COL).
Nota: conocida solo del tipo.
Especie dudosa / known only
from the type; dubious species.

Berberis lutea Ruiz & Pav.

Berberis conferta Kunth


Schneider 1905; Ahrendt 1961;
Rangel-Ch. 2000.
Nativa. Andes. 3000-4000 m.
CAU, NAR. No evaluada.
S Colombia, Ecuador, Per.
Espinal 3302 (COL).
Nota: la identidad de
los especmenes requiere
verificacin / identity of the
specimens needs verification.

Berberis meollacensis
L.A.Camargo

Camargo 1966; Rangel-Ch. 2000.


Endmica. SN Santa Marta.
3260-3320 m.

CES. No evaluada.
Cuatrecasas 24435 (HT: US; IT:
COL, F).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Berberis monguiensis
L.A.Camargo

Camargo 1983.
Endmica. Andes. 3120 m.
BOY. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Nota: especie dudosa. No se
ha localizado el tipo / dubious
species; type not found.

Berberis morana
L.A.Camargo

Camargo 1981.
Endmica. Andes. 3300 m.
CUN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Camargo 7156 (HT: COL).
Nota: estatus por confirmar /
status to be confirmed.

[Berberis pectinata Hieron.]


Luteyn 1999.
Nota: registro basado en
identificacin errnea; los
especmenes colombianos
atribuidos a esta especie
corresponden a B. verticillata
/ record based on a
misidentification; Colombian
specimens identified as this
species correspond to B.
verticillata

Berberis petriruizii
L.A.Camargo

Camargo 1981; Rangel-Ch. 2000.


Arbusto.
Endmica. Andes. 3000-3650 m.
BOY. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Ruiz 11 (HT: COL, IT: MO).

Berberis pichinchensis Turcz.


Berberis retinervia Triana &
Planch.
Schneider 1905; Ahrendt 1961.
Nativa. Andes. 3000-3700 m.
NAR. No evaluada.
S Colombia, Ecuador.
Romero-Castaeda 3251 (COL).
Nota: la identidad del
espcimen representativo
requiere verificacin / voucher
identity needs verification.

Berberis psilopoda Turcz.

Berberis bergeriana C.K.Schneid.,


Berberis medellinensis
L.A.Camargo, Berberis tolimensis
Wedd.
Schneider 1905; Ahrendt 1961;
Rangel-Ch. 2000.
Endmica. Andes. 2600-4260 m.
ANT, RIS, TOL. No evaluada.
Linden 912 (HT: K; IT: G, P).

Berberis quindiuensis DC.

Berberis chocontana
L.A.Camargo, Berberis
muiscarum L.A.Camargo
Schneider 1905; Ahrendt 1961;
Rangel-Ch. 2000.
Arbusto.
Endmica. Andes. 2780-3640 m.
BOY, CUN, QUI, TOL. No
evaluada.

[Berberis rigida Hieron.]

Luteyn 1999; Rangel-Ch. 2000.


Nota: registro basado en
identificacin errnea / record
based on a misidentification.

Berberis rigidifolia Kunth

Berberis densa Triana & Planch.,


Berberis globosa Benth., Berberis
globosa var. densa C.K.Schneid.
Schneider 1905; Ahrendt 1961;
Rangel-Ch. 2000.
Arbusto.
Endmica. Andes. 1750-4200 m.
BOY, CUN, NSA, SAN. No
evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

917

BERBERIDACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Cordillera Oriental.
Betancur 7067 (MO).
Berberis rigidifolia var. densa
Triana & Planch.

Berberis samacana
L.A.Camargo

Camargo 1981.
Arbusto.
Endmica. Andes. 2650-2980 m.
BOY. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Camargo 7152 (IT: MO).

Berberis stuebelii Hieron.

Berberis dumaniana
L.A.Camargo, Berberis vallensis
L.A.Camargo
Schneider 1905; Ahrendt 1961;
Rangel-Ch. 2000.
Arbusto.
Endmica. Andes. 2660-3800 m.
CAU, RIS, VAL. No evaluada.
Devia 1872 (MO).

Berberis sumapazana
L.A.Camargo

Camargo 1966; Rangel-Ch. 2000.


Endmica. Andes. 3800 m.
CUN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Kie 4638 (HT: US; IT: C).

Berberis tabiensis
L.A.Camargo

Camargo 1981.
Arbusto, arbolito.
Endmica. Andes, SN Santa
Marta. 1750-2800 m.
ANT, CUN, GUJ, SAN. No
evaluada.
Camargo 7173 (HT: COL; IT:
AAU, COL, CUVC, ENCB, F,
HUA, K, LILL, MEDEL, MEXU).

Berberis truxillensis Turcz.


Berberis lycioides Linden &
Planch., Berberis nevadensis
L.A.Camargo, Berberis
sanctipetrii L.A.Camargo

918

Schneider 1905; Ahrendt 1961;


Rangel-Ch. 2000.
Arbusto.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
3000-3300 m.
ANT, MAG, NSA. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Cuatrecasas 10056 (COL).
Nota: la identidad del
espcimen representativo
requiere verificacin / voucher
identity needs verification.

Berberis uribei L.A.Camargo

Camargo 1992; Rangel-Ch. 2000.


Endmica. Andes. 3200 m.
CUN. No evaluada.
Uribe-Uribe 6396 (HT: COL).
Nota: estatus por confirmar;
no se han localizado los istipos
citados / status to be confirmed;
isotypes not found.

Berberis valenzuelae
L.A.Camargo

Camargo 1992; Rangel-Ch. 2000.


Endmica. Andes. 2600-2750 m.
NSA. No evaluada.
Cuatrecasas 12331 (HT: COL).
Nota: estatus por confirmar /
status to be confirmed.

[Berberis valleanus
L.A.Camargo]

Rangel-Ch. 2000.
Nota: binomio inexistente;
prob. un error por B. vallensis
/ nonexistent binomial; prob. a
mistake for B. vallensis.

Berberis verticillata Turcz.

Schneider 1905; Ahrendt 1961;


Rangel-Ch. 2000.
Arbusto.
Endmica. Andes. 2500-3600 m.
ANT, CAL, CAU, QUI, TOL. No
evaluada.
Linden 1122 (HT: K; IT: K, P, W).

[Berberis vulgaris L.]

Rangel-Ch. 2000.
Nota: registro basado en
identificacin errnea / record
based on a misidentification.

BETULACEAE
por Rodrigo Bernal
(Lista preliminar compilada por
ngela Rodrguez)
1 gnero, 1 especie

Alnus Mill.
1 especie
Alnus acuminata Kunth

Alnus acuminata var. ferruginea


(Kunth) Regel, Alnus ferruginea
Kunth, Alnus jorullensis Kunth,
Alnus jorullensis var. ferruginea
(Kunth) Kuntze
Furlow 1979.
rbol.
Nativa y cultivada. Andes. 15003400 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
HUI, NAR, NSA, QUI, RIS,
SAN, TOL, VAL. No evaluada.
Mxico a N Argentina.
Betancur 6274 (COL).
Alnus acuminata subsp.
acuminata.

BIGNONIACEAE
por S. Robbert Gradstein
(Lista preliminar compilada por
Alexandra Hernndez y Nelson
R. Salinas)
32 gneros, 181 especies, 11
especies endmicas

Adenocalymma Meisn.
19 especies, 3 especies endmicas

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

BIGNONIACEAE

Angiosperms

Adenocalymma apurense
(Kunth) Sandwith

Lohmann & Taylor 2014.


Liana.
Nativa. Orinoquia? 140 m.
VIC? No evaluada.
Costa Rica, Panam, Colombia?,
Venezuela.
Nota: esperada / expected.

Adenocalymma
arthropetiolatum
A.H.Gentry

Gentry 2009; Lohmann & Taylor


2014.
Liana.
Nativa. Caribe, Pacfico. 50-100
m.
ANT, CHO. No evaluada.
Colombia, Panam.
Plowman 3166 (COL).

Adenocalymma
aspericarpum (A.H.Gentry)
L.G.Lohmann

Memora aspericarpa A.H.Gentry


Gentry 2009; Lohmann & Taylor
2014.
Arbusto, arbolito, liana.
Nativa. Guayana y Macarena,
Caribe, V Cauca, V Magdalena.
30-1000 m.
ANT, BOL, CAL, CR, CUN,
GUJ, MAG, MET, SAN. No
evaluada.
Colombia, Venezuela.
Romero-Castaeda 598, 599
(COL).

Adenocalymma bracteosum
(DC.) L.G.Lohmann

Memora bracteosa (DC.)


K.Schum.
Gentry 2009.
Arbolito, rbol, trepadora, liana.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia,
Pacfico. 30-800 m.

AMA, CHO, CR, GUI, GUV.


No evaluada.
N Suramrica.
Crdenas 925 (MO).

Adenocalymma chocoense
A.H.Gentry
Gentry 2009.
Trepadora, liana.
Nativa. Pacfico. 30-152 m.
ANT, CHO. No evaluada.
Colombia, Panam.
Gentry 9320 (COL, MO).

Adenocalymma cladotrichum
(Sandwith) L.G.Lohmann
Memora cladotricha Sandwith
Gentry 2009.
Arbusto, arbolito, rbol,
trepadora.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 120-500
m.
AMA, CAQ, GUV, MET, PUT,
VAU. No evaluada.
Venezuela a Per.
Philipson 2123 (HT: BM; IT:
COL, US).

Adenocalymma croatii
(A.H.Gentry) L.G.Lohmann
Memora croatii A.H.Gentry
Lohmann & Taylor 2014.
Trepadora.
Nativa. Amazonia. 250 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
Colombia, Per.
Gentry 65298 (COAH).

Adenocalymma dugandii
Sandwith

Gentry 2009; Lohmann & Taylor


2014.
Arbusto, liana.
Endmica. Andes, V Magdalena.
300-1700 m.
CUN, TOL. No evaluada.
Killip 38326 (HT: K; IT: COL).

Adenocalymma flaviflorum
(Miq.) L.G.Lohmann

Memora flaviflora (Miq.) Pulle


Gentry 2009; Lohmann & Taylor
2014.
Trepadora.
Nativa. Amazonia. 200 m.
AMA. No evaluada.
S Colombia a Guyana y N Brasil.
Soejarto 660 (MO).

Adenocalymma impressum
(Rusby) Sandwith
Lohmann & Taylor 2014.
Trepadora.
Nativa. Amazonia. 120 m.
AMA. No evaluada.
Amazonia.
Rudas 4065 (MO).

Adenocalymma inundatum
DC.

Gentry 2009; Lohmann & Taylor


2014.
Trepadora, liana.
Nativa. Caribe, V Magdalena.
5-340 m.
ATL, BOL, MAG, SAN, SUC. No
evaluada.
Mxico a Brasil.
Haught 4765 (COL, K).

Adenocalymma
magdalenense Dugand

Gentry 2009; Lohmann & Taylor


2014.
Trepadora, liana.
Endmica. Caribe. 30-350 m.
BOL, CES, GUJ, MAG. No
evaluada.
Dugand 2480 (HT: COL).

Adenocalymma patulum
(Miers) L.G.Lohmann

Memora patula Miers, Memora


romeroi Dugand
Gentry 2009; Lohmann & Taylor
2014.
Arbolito, liana.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

919

BIGNONIACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Nativa. Amazonia, Caribe,


Pacfico. 30-350 m.
ANT, ATL, BOL, CUN, GUJ,
MAG, SUC, VAU. No evaluada.
Venezuela a Per.
Dugand 4067 (COL, K).

Adenocalymma
pseudopatulum
(A.H.Gentry) L.G.Lohmann

Memora pseudopatula
A.H.Gentry
Gentry 2009; Lohmann & Taylor
2014.
Trepadora.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 100-300 m.
AMA, GUV. No evaluada.
S Venezuela a Per.
Romero-Castaeda 3955 (AAU,
COL).

Adenocalymma purpurascens
Rusby
Lohmann & Taylor 2014.
Trepadora.
Nativa. Amazonia, Orinoquia.
100-450 m.
AMA, MET. No evaluada.
Suramrica tropical.
Idrobo 8408 (COL).

Adenocalymma sastrei
(Hauk) L.G.Lohmann

Memora sastrei A.H.Gentry &


Hauk
Gentry 2009; Lohmann & Taylor
2014.
Arbolito.
Endmica. Amazonia. 150 m.
AMA. No evaluada.
Sastre 2293 (HT: COL; IT: MO, P).
Nota: conocida solo de una
localidad / known only from one
locality.

Adenocalymma schomburgkii
(DC.) L.G.Lohmann
Memora schomburgkii (DC.)
Miers

920

Gentry 2009; Lohmann & Taylor


2014.
Trepadora.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 70-300 m.
AMA, CAQ, GUI, VAU. No
evaluada.
Suramrica tropical.
Davis 217 (COAH, COL, MO).

Adenocalymma
tanaeciicarpum
(A.H.Gentry) L.G.Lohmann

Memora tanaeciicarpa
A.H.Gentry
Gentry 2009; Lohmann & Taylor
2014.
Liana.
Nativa. Guayana y Macarena.
300 m.
VAU. No evaluada.
E Colombia a O Guyana y E
Brasil.
Gutirrez 824 (COL, NY).

Adenocalymma validum
(K.Schum.) L.G.Lohmann

Bignonia flavida DC., Memora


flavida (DC.) Bureau &
K.Schum.
Gentry 2009; Lohmann & Taylor
2014.
Liana.
Nativa. Amazonia. 120 m.
AMA. No evaluada.
Suramrica tropical.
Idrobo 11438 (COL).

Amphilophium Kunth
16 especies, 1 especie endmica
Amphilophium arenarium
(A.H.Gentry) L.G.Lohmann

Distictella arenaria A.H.Gentry


Gentry 2009; Lohmann & Taylor
2014.
Trepadora.
Nativa. Guayana y Macarena,
Orinoquia. 100 m.

GUI, VAU, VIC. No evaluada.


E Colombia a S Venezuela.
Zarucchi 3437A (MO).

Amphilophium aschersonii
Ule

Gentry 2009; Lohmann & Taylor


2014.
Trepadora.
Nativa. Amazonia, Orinoquia.
260-320 m.
CAQ, MET. No evaluada.
Suramrica tropical.
Triana 4120 (BM).

Amphilophium chocoense
(A.H.Gentry) L.G.Lohmann

Distictella chocoensis A.H.Gentry


Gentry 2009; Lohmann & Taylor
2014.
Trepadora, liana.
Endmica. Pacfico. 0-300 m.
CAU, CHO, VAL. No evaluada.
Gentry 24089 (HT: COL; IT:
MO).

Amphilophium crucigerum
(L.) L.G.Lohmann

Pithecoctenium crucigerum (L.)


A.H.Gentry, Pithecoctenium
echinatum (Jacq.) Baill.
Gentry 2009; Lohmann & Taylor
2014.
Trepadora, liana.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Pacfico, V Magdalena.
0-1690 m.
ANT, ATL, BOL, CAQ, CAU,
CHO, CUN, GUJ, MAG, NAR,
SAN, SUC, VAL. Preocupacin
Menor (Propuesta aqu).
Amrica tropical.
Silverstone-Sopkin 3249 (CUVC).

[Amphilophium dasytrichum
(Sandwith) L.G.Lohmann]
Gentry 2009.
Nota: registro basado en
identificacin errnea; es propia

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

BIGNONIACEAE

Angiosperms

de SO Brasil y Bolivia / record


based on a misidentification; it is
from SW Brazil and Bolivia.

[Amphilophium elongatum
(Vahl) L.G.Lohmann]

Gentry 2009.
Nota: registro basado en
identificacin errnea;
restringida a Surinam, Guayana
Francesa y NE Brasil (Lohmann
& Taylor 2014) / record based on
a misidentification; restricted to
Suriname, French Guiana and
NE Brazil (Lohmann & Taylor
2014).

Amphilophium granulosum
(Klotzsch) L.G.Lohmann

Distictis granulosa (Klotzsch)


Bureau & K.Schum.
Gentry 2009; Lohmann & Taylor
2014.
Liana.
Nativa. Amazonia, Orinoquia, V
Cauca. 180-250 m.
CAQ, GUV, VAU. No evaluada.
N Suramrica.
Cuatrecasas 7109 (COL).

Amphilophium laeve
(Sandwith) L.G.Lohmann

Distictella laevis (Sandwith)


A.H.Gentry, Distictella
monophylla Sandwith
Gentry 2009.
Arbusto, liana.
Nativa. Guayana y Macarena.
120 m.
GUI, VAU. No evaluada.
E Colombia, S Venezuela, NO
Brasil.
Crdenas 16476 (COAH).
Nota: a veces citada
errneamente como laevis /
sometimes erroneously cited as
laevis.

Amphilophium
magnoliifolium (Kunth)
L.G.Lohmann

Amphilophium paniculatum
(L.) Kunth

Distictella magnoliifolia (Kunth)


Sandwith, Distictella racemosa
(Bureau & K.Schum.) Urb.
Gentry 2009; Lohmann & Taylor
2014.
Arbusto, trepadora, liana.
Nativa. Amazonia, Orinoquia,
Pacfico, V Magdalena. 0-800 m.
AMA, CAQ, GUI, VAU. No
evaluada.
SE Colombia, SO Venezuela, NO
Brasil.
Galeano 1030 (COAH).
Nota: registros de Antioquia,
Choc y Santander (Gentry
2009) basados en especmenes
de A. racemosum (ver Lohmann
& Taylor 2014) / records from
Antioquia, Choc and Santander
(Gentry 2009) based on
specimens of A. racemosum (see
Lohmann & Taylor 2014).

Amphilophium macrophyllum
Kunth, Amphilophium mutisii
Kunth
Gentry 2009; Lohmann & Taylor
2014.
Subarbusto, trepadora, liana.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Orinoquia, Pacfico,
SN Santa Marta, V Cauca, V
Magdalena. 0-2470 m.
AMA, ANT, ATL, BOL,
BOY, CAQ, CAU, CES, CHO,
CUN, MAG, NAR, QUI, RIS,
SAN, SUC, TOL, VAL, VIC.
Preocupacin Menor (Propuesta
aqu).
Amrica tropical.
Gentry 18074 (COL, MO).
Amphilophium paniculatum var.
molle (Schltdl. & Cham.) Standl.,
Amphilophium paniculatum
var. mollicomum (Pittier)
A.H.Gentry, Amphilophium
paniculatum var. paniculatum

Amphilophium monophyllum
(Sandwith) L.G.Lohmann

Amphilophium pannosum
(DC.) Bureau & K.Schum.

Lohmann & Taylor 2014.


Trepadora.
Nativa. Guayana y Macarena.
120 m.
GUI. No evaluada.
SE Colombia, S Venezuela.
Sarmiento 1048 (COL).

Amphilophium occidentale
(A.H.Gentry) L.G.Lohmann

Distictis occidentalis A.H.Gentry


Gentry 2009; Lohmann & Taylor
2014.
Trepadora.
Nativa. Amazonia, Pacfico, V
Magdalena. 100-500 m.
AMA, CHO, SAN. No evaluada.
Colombia a Bolivia.
Gentry 15409 (HT: MO; IT:
COL).

Gentry 2009; Lohmann & Taylor


2014.
Liana.
Nativa. Andes, V Cauca, V
Magdalena. 200-1700 m.
ANT, CAU, CUN, SAN, TOL,
VAL. No evaluada.
Costa Rica a NO Argentina.
Prez-Arbelez 10325 (COL).

Amphilophium parkeri (DC.)


L.G.Lohmann
Bignonia parkeri DC., Distictella
parkeri (DC.) Sprague &
Sandwith
Lohmann & Taylor 2014.
Trepadora.
Nativa. Amazonia. 200-300 m.
AMA. No evaluada.
Suramrica tropical.
Londoo 1136 (MO).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

921

BIGNONIACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Amphilophium
pulverulentum (Sandwith)
L.G.Lohmann

Distictella pulverulenta Sandwith,


Distictis pulverulenta (Sandwith)
A.H.Gentry
Gentry 2009; Lohmann & Taylor
2014.
Liana.
Nativa. Amazonia. 200-250 m.
AMA, CAQ, VAU. No evaluada.
Suramrica tropical.
Schultes 15545 (COL).

Amphilophium racemosum
(Bureau & K.Schum.)
L.G.Lohmann

Lohmann & Taylor 2014.


Liana.
Nativa. Amazonia, Pacfico, V
Magdalena. 80-200 m.
AMA, ANT, CAQ, CHO, SAN,
VAU. No evaluada.
N y C Suramrica.
Callejas 301 (COL).

Amphilophium rodriguesii
(A.H.Gentry) L.G.Lohmann

Haplolophium rodriguesii
A.H.Gentry
Gentry 2009; Lohmann & Taylor
2014.
Liana.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 200
m.
AMA, CR. No evaluada.
Panam a Bolivia.
Gentry 12769 (MO).

Amphilophium steyermarkii
(A.H.Gentry) L.G.Lohmann

Distictis steyermarkii A.H.Gentry


Gentry 2009; Lohmann & Taylor
2014.
Trepadora.
Nativa. Andes, Caribe, V
Magdalena. 100-1300 m.
CES, NSA. No evaluada.

922

NE Colombia, Venezuela.
Allen 790 (MO).

Amphitecna Miers
3 especies
Amphitecna isthmica
(A.H.Gentry) A.H.Gentry
Gentry 2009.
Arbusto, rbol.
Nativa. Caribe. 4-540 m.
ANT, CHO. No evaluada.
NO Colombia a Costa Rica.
Bernal 1 (COL).

Amphitecna kennedyae
(A.H.Gentry) A.H.Gentry
Gentry 2009.
Arbolito.
Nativa. Andes, Pacfico. 1001000 m.
ANT, CHO. No evaluada.
Colombia a Honduras.
Crdenas 1722 (HUA, MO).
Nota: a menudo citada
errneamente como kennedyi
/ often erroneously cited as
kennedyi.

Amphitecna latifolia (Mill.)


A.H.Gentry

Gentry 2009.
Arbusto, rbol.
Nativa. Caribe, Pacfico. 0-200 m.
ANT, CAU, CHO, NAR, VAL.
No evaluada.
S Mxico a Ecuador; SE Estados
Unidos, Antillas.
Fuchs 21702 (COL, MO).

Anemopaegma Meisn.
15 especies
Anemopaegma alatum
A.H.Gentry

Gentry 2009; Lohmann & Taylor


2014.

Trepadora.
Nativa. Amazonia. 200 m.
VAU. No evaluada.
SE Colombia, Venezuela.
Davis 162 (MO).

Anemopaegma chrysanthum
Dugand

Gentry 2009; Lohmann & Taylor


2014.
Trepadora, liana.
Nativa. Andes, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, V Cauca.
0-2250 m.
ANT, CAU, CHO, CR, CUN,
MAG, MET, NAR, QUI, RIS,
VAL. No evaluada.
S Mxico a Per.
Cuatrecasas 14269 (HT: COL;
IT: F).

Anemopaegma chrysoleucum
(Kunth) Sandwith
Bignonia chrysoleuca Kunth
Gentry 2009; Lohmann & Taylor
2014.
Trepadora, liana.
Nativa. Amazonia, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 0-540 m.
AMA, ANT, ATL, BOL, CAQ,
CAU, CES, CHO, CR, GUI,
MAG, MET, NAR, PUT, VAL,
VAU, VIC. Preocupacin Menor
(Propuesta aqu).
Belice a Per y Brasil.
Uribe 4717 (COL).

Anemopaegma colombianum
(Sandwith) A.H.Gentry
Pseudopaegma colombianum
Sandwith
Gentry 2009.
Trepadora.
Nativa. Andes, V Magdalena.
500-1700 m.
ANT, MET. No evaluada.
Colombia, Per.
Cuatrecasas 4605 (LT: K; ILT:
COL, US).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

BIGNONIACEAE

Angiosperms

Anemopaegma floridum DC.


Gentry 2009; Lohmann & Taylor
2014.
Arbusto.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 200-250 m.
AMA, CAQ, VAU. No evaluada.
Suramrica tropical.
Romero-Castaeda 3832 (COL,
MO).

Anemopaegma foetidum
Bureau & K.Schum.

Gentry 2009; Lohmann & Taylor


2014.
Trepadora.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 180-200 m.
VAU. No evaluada.
N Amazonia.
Fernndez 2165 (COL).

Anemopaegma insculptum
(Sandwith) A.H.Gentry

Pseudopaegma insculptum
Sandwith
Gentry 2009; Lohmann & Taylor
2014.
Trepadora.
Nativa. Amazonia. 240 m.
AMA. No evaluada.
Colombia a Bolivia y Brasil.
Garca-Barriga 14617 (HT: K; IT:
COL, MO, US).

Anemopaegma karstenii
Bureau & K.Schum.

Gentry 2009; Lohmann & Taylor


2014.
Trepadora, liana.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Orinoquia, V Magdalena.
40-1500 m.
ANT, CAQ, MAG, NSA, SAN,
TOL, VAU, VIC. No evaluada.
Colombia a Guyana y Trinidad y
Tobago.
Cogollo 811 (HUA, MO).

Anemopaegma oligoneuron
(Sprague & Sandwith)
A.H.Gentry

Gentry 2009; Lohmann & Taylor


2014.
Trepadora, liana.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 100-700
m.
AMA, CAQ, MET, VIC. No
evaluada.
Suramrica tropical.
Idrobo 8376 (COL).

Anemopaegma orbiculatum
(Jacq.) DC.

Bignonia orbiculata Jacq.


Gentry 2009; Lohmann & Taylor
2014.
Trepadora, liana.
Nativa. Andes, Caribe, V
Magdalena. 0-1300 m.
ATL, BOL, CHO, MAG, SAN,
SUC, TOL. No evaluada.
SE Mxico a N Venezuela.
Uribe 4692 (COL).

Anemopaegma paraense
Bureau & K.Schum.

Gentry 2009; Lohmann & Taylor


2014.
Trepadora, liana.
Nativa. Amazonia. 100-260 m.
AMA, CAQ, VAU. No evaluada.
Suramrica tropical.
Uribe 2900 (COL, MO).

Anemopaegma puberulum
(Seibert) Miranda
Gentry 2009.
Liana.
Nativa. Andes. 1800-2000 m.
CAU, VAL. No evaluada.
S Mxico a Per.
Gentry 52997 (MO).

Anemopaegma robustum
Bureau & K.Schum.

Gentry 2009; Lohmann & Taylor


2014.
Liana.
Nativa. Guayana y Macarena?
120 m.
GUI? No evaluada.
Colombia?, Venezuela, Guyana.
Nota: esperada. Recolectada en
Venezuela, a 1 km de la frontera
con Guaina / expected; collected
in Venezuela 1 km from the
border with Guaina.

Anemopaegma salicifolium
(Kunth) Sandwith

Gentry 2009; Lohmann & Taylor


2014.
Liana.
Nativa. Orinoquia? 130 m.
VIC? No evaluada.
E Colombia?, Venezuela.
Nota: esperada; recolectada en
Venezuela, a 1 km de la frontera
con Vichada / expected; collected
in Venezuela 1 km from the
border with Vichada.

Anemopaegma santaritense
A.H.Gentry

Gentry 2009; Lohmann & Taylor


2014.
Trepadora.
Nativa. Andes, Pacfico, V
Magdalena. 0-1800 m.
CHO, CUN, SAN. No evaluada.
Colombia a Costa Rica.
Forero 1130 (COL, MO).

Bignonia L.
17 especies, 1 especie endmica
Bignonia aequinoctialis L.

Cydista aequinoctialis (L.) Miers


Gentry 2009; Lohmann & Taylor
2014.
Arbusto, liana.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

923

BIGNONIACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Nativa. Amazonia, Andes,


Caribe, Orinoquia, V Cauca, V
Magdalena. 0-2000 m.
AMA, ANT, ARA, ATL, BOL,
BOY, CAL, CAQ, CAU, CES,
CHO, CR, CUN, GUI, GUV,
MAG, MET, NAR, NSA, SAN,
SUC, TOL, VAL, VAU, VIC.
Preocupacin Menor (Propuesta
aqu).
Amrica tropical.
Gentry 9447 (COL, MO).
Bignonia aequinoctialis var.
aequinoctialis

Bignonia binata Thunb.

Clytostoma binatum (Thunb.)


Sandwith
Gentry 2009; Lohmann & Taylor
2014.
Arbolito, trepadora, liana.
Nativa. Amazonia, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 0-540 m.
AMA, ANT, ATL, CAQ, CHO,
MET, NAR, PUT, SAN, SUC,
VAL, VAU, VIC. Preocupacin
Menor (Propuesta aqu).
Mxico a N Argentina.
White 106 (COL, MEDEL, MO).

Bignonia bracteomana
(Sprague) L.G.Lohmann

Roentgenia bracteomana
(Sprague) Urb.
Gentry 2009; Lohmann & Taylor
2014.
Liana.
Nativa. Amazonia, Andes. 2251060 m.
CAQ, PUT. No evaluada.
Colombia a Brasil y Bolivia.
Cuatrecasas 10834 (COL).

Bignonia corymbosa (Vent.)


L.G.Lohmann

Macfadyena ovata Miers,


Phryganocydia corymbosa (Vent.)
K.Schum.

924

Gentry 2009; Lohmann & Taylor


2014.
Arbusto, trepadora, liana.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, SN Santa
Marta, V Magdalena. 0-1000 m.
ANT, ATL, BOL, BOY, CAL,
CAQ, CAU, CES, CHO, CR,
GUJ, MAG, MET, NAR,
NSA, SAN, SUC, VAU, VIC.
Preocupacin Menor (Propuesta
aqu).
Costa Rica a Bolivia y Brasil.
Lozano 2726 (COL).

Bignonia cuneata (Dugand)


L.G.Lohmann

Clytostoma cuneatum Dugand


Gentry 2009; Lohmann & Taylor
2014.
Liana.
Nativa. Caribe, V Magdalena.
10 m.
ATL, BOL. No evaluada.
N Colombia, Venezuela.
Dugand 3457 (LT: COL; ILT:
COL).

Bignonia diversifolia Kunth

Cydista diversifolia (Kunth)


Miers
Gentry 2009; Lohmann & Taylor
2014.
Trepadora, liana.
Nativa. Andes, Caribe, V Cauca,
V Magdalena. 5-2700 m.
ANT, ATL, BOL, BOY, CES,
CUN, GUJ, HUI, MAG,
NSA, SAN, SUC, TOL, VAL.
Preocupacin Menor (Propuesta
aqu).
Mxico a Per; Cuba.
Idrobo 1508 (COL).

Bignonia hyacinthina
(Standl.) L.G.Lohmann

Mussatia hyacinthina (Standl.)


Sandwith

Gentry 2009; Lohmann & Taylor


2014.
Trepadora, liana.
Nativa. Guayana y Macarena,
Caribe, Pacfico. 50-600 m.
CHO, GUJ, MET, VAL. No
evaluada.
Amrica tropical.
Philipson 2140 (COL).

Bignonia lilacina
(A.H.Gentry) L.G.Lohmann

Cydista lilacina A.H.Gentry


Gentry 2009; Lohmann & Taylor
2014.
Trepadora, liana.
Nativa. Amazonia, Caribe. 230350 m.
AMA, BOL, MET. No evaluada.
Suramrica tropical.
Gentry 60654 (JBGP, MO).

Bignonia magnifica W.Bull

Arrabidaea magnifica (W.Bull)


Steenis, Saritaea magnifica
(W.Bull) Dugand
Gentry 2009; Lohmann & Taylor
2014.
Liana.
Nativa y cultivada. Andes,
Caribe, SN Santa Marta, V
Cauca, V Magdalena. 50-2150 m.
ATL, CES, MAG, NSA, RIS,
SAN, VAL. No evaluada.
Panam a Ecuador; ampliamente
cultivada en los trpicos.
Smith 741 (HT: BM; IT: COL, K,
MO, US).

Bignonia microcalyx G.Mey.

Lohmann & Taylor 2014.


Trepadora.
Nativa. Guayana y Macarena,
Orinoquia. 65-120 m.
AMA, GUI?, VIC? No evaluada.
Colombia a Surinam y N Brasil.
Nota: citada para Colombia
por Lohmann & Taylor (2014),
sin indicacin de espcimen;

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

BIGNONIACEAE

Angiosperms

recolectada en Venezuela, a
15 km de Vichada / recorded
for Colombia by Lohmann &
Taylor (2014), with no indication
of specimen; collected in
Venezuela, 15 km from Vichada.

Bignonia neoheterophylla
L.G.Lohmann

Cydista heterophylla Seibert


Gentry 2009; Lohmann & Taylor
2014.
Trepadora, liana.
Nativa. Caribe. 100-350 m.
BOL, SUC. No evaluada.
N Colombia a Mxico.
Gentry 34799A (COL, MO).

Bignonia neouliginosa
L.G.Lohmann

Phryganocydia uliginosa Dugand


Gentry 2009; Lohmann & Taylor
2014.
Trepadora, liana.
Endmica. Caribe, V Magdalena.
10-160 m.
ATL, BOL, CES, CR, SAN. No
evaluada.
Dugand 3491 (HT: COL; IT: US).

Bignonia nocturna (Barb.


Rodr.) L.G.Lohmann

Tanaecium nocturnum (Barb.


Rodr.) Bureau & K.Schum.
Gentry 2009; Lohmann & Taylor
2014.
Trepadora, liana.
Nativa. Amazonia, Pacfico, V
Magdalena. 20-770 m.
AMA, ANT, BOL, CHO, SAN.
No evaluada.
Panam a Per y Brasil.
Schultes 6783 (COL).

Bignonia phellosperma
(Hemsl.) L.G.Lohmann

Phryganocydia phellosperma
(Hemsl.) Sandwith

Gentry 2009; Lohmann & Taylor


2014.
Trepadora, liana.
Nativa. Pacfico. 0 m.
CHO, NAR. No evaluada.
O Colombia a Costa Rica.
Fernndez 358 (COL).

Bignonia prieurei DC.

Gentry 2009; Lohmann & Taylor


2014.
Trepadora.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 200-450 m.
AMA, CAQ, VAU. No evaluada.
Suramrica tropical.
Schultes 14398 (COL, MO, NY).

Bignonia pterocalyx (Urb.)


L.G.Lohmann

Clytostoma pterocalyx Urb.


Gentry 2009; Lohmann & Taylor
2014.
Trepadora, liana.
Nativa. Caribe, V Magdalena.
40-350 m.
ANT, ATL, BOL, CES, MAG,
SUC. No evaluada.
N Colombia, Venezuela.
Romero-Castaeda 10601 (COL,
MO).

Bignonia sciuripabulum
(K.Schum.) L.G.Lohmann

Clytostoma sciuripabulum
(K.Schum.) Bureau & K.Schum.
Gentry 2009; Lohmann & Taylor
2014.
Trepadora.
Nativa. Amazonia, Caribe. 100220 m.
AMA, CR. No evaluada.
Venezuela a Bolivia y S Brasil.
Gentry 12707 (COL, MO).
Nota: a menudo citada
errneamente como sciuripabula;
el epteto sciuripabulum
es indeclinable, pues es un
sustantivo (comida de ardillas)

usado en aposicin / sometimes


erroneously cited as sciuripabula;
the epithet sciuripabulum is
undeclinable, as it is a noun
(food of squirrels) used in
apposition.

Callichlamys Miq.
1 especie
Callichlamys latifolia (Rich.)
K.Schum.

Gentry 2009; Lohmann & Taylor


2014.
rbol, trepadora, liana.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Pacfico, V Cauca, V
Magdalena. 33-1050 m.
AMA, ANT, BOL, BOY, CAQ,
CES, CHO, CR, CUN, GUJ,
MAG, NAR, RIS, SAN, SUC,
TOL, VAL. Preocupacin Menor
(Propuesta aqu).
Mxico a Bolivia y Brasil.
Silverstone-Sopkin 3074 (CUVC).

Crescentia L.
2 especies
Crescentia amazonica Ducke
Gentry 2009.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 100-120
m.
AMA, GUI, MET, VIC. No
evaluada.
Colombia, Venezuela, Guyana,
Brasil, Per.
Gentry 46313 (COL, MO).

Crescentia cujete L.

Gentry 2009.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa y cultivada. Amazonia,
Andes, Caribe, Orinoquia,
Pacfico, SN Santa Marta, V
Cauca, V Magdalena. 0-1370 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

925

BIGNONIACEAE

Angiospermas
Angiosperms

AMA, ANT, ATL, BOL, BOY,


CAS, CES, CHO, CUN, GUJ,
HUI, MAG, MET, NAR, NSA,
PUT, QUI, SAN, SUC, TOL,
VAL. Preocupacin Menor
(Propuesta aqu).
Amrica tropical.
Little 8620 (COL).

Cuspidaria DC.
4 especies
Cuspidaria floribunda (DC.)
A.H.Gentry

Gentry 2009; Lohmann & Taylor


2014.
Trepadora.
Nativa. Pacfico. 0-200 m.
CHO. No evaluada.
Panam a Bolivia y Brasil.
Romero-Castaeda 6439 (COL,
MO).

Cuspidaria inaequalis
(Splitg.) L.G.Lohmann

Arrabidaea inaequalis (Splitg.)


K.Schum., Bignonia inaequalis
Splitg.
Gentry 2009; Lohmann & Taylor
2014.
Trepadora, liana.
Nativa. Amazonia, V Cauca, V
Magdalena. 120-600 m.
AMA, ANT, CAQ, MET, VAU.
No evaluada.
S Mxico a Brasil y Bolivia.
Shepherd 767 (COL, MED).

Cuspidaria lachnaea
(Bureau) L.G.Lohmann

Liana.
Nativa. Orinoquia? 75 m.
VIC? No evaluada.
E Colombia?, Venezuela, Brasil,
Bolivia.
Nota: esperada. Recolectada en
Apure (Venezuela), sobre el ro
Meta, justo en la frontera con
Vichada / expected; collected in

926

Apure (Venezuela) on the Meta


River, right on the border with
Vichada.

Cuspidaria subincana
A.H.Gentry

Gentry 2009; Lohmann & Taylor


2014.
Liana.
Nativa. Orinoquia. 400 m.
MET. No evaluada.
Amazonia.
Fairchild 1089 (COL).

Delostoma D.Don
1 especie
Delostoma integrifolium
D.Don

Codazzia speciosa H.Karst.


& Triana, Delostoma roseum
(H.Karst. & Triana) K.Schum.
Gentry 2009.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Andes. 1450-3200 m.
ANT, CAU, CUN, HUI, NAR,
NSA, PUT, QUI, SAN, TOL,
VAL. No evaluada.
Venezuela a Per.
Cuatrecasas 20936 (COL, MO,
US).

Digomphia Benth.
3 especies
Digomphia ceratophora
A.H.Gentry

Gentry 2009.
Arbusto.
Nativa. Amazonia. 125 m.
VAU. No evaluada.
SE Colombia a S Venezuela.
Maguire 41430 (K, NY).

Digomphia densicoma (DC.)


Pilg.
Gentry 2009.

Arbusto.
Nativa. Amazonia. 230-580 m.
AMA, VAU. No evaluada.
Suramrica tropical.
Zarucchi 1319 (COL).

Digomphia laurifolia Benth.


Liana.
Nativa. Guayana y Macarena.
120 m.
GUI. No evaluada.
Colombia a Guyana y Brasil.
Crdenas 20726 (COAH).

Dolichandra Cham.
4 especies
Dolichandra quadrivalvis
(Jacq.) L.G.Lohmann

Melloa quadrivalvis (Jacq.)


A.H.Gentry
Gentry 2009; Lohmann & Taylor
2014.
Liana.
Nativa. Caribe, SN Santa Marta,
V Magdalena. 20-1000 m.
ATL, BOL, CES, CUN, MAG,
TOL. No evaluada.
Mxico a N Argentina.
Smith 1133 (COL, F, K, MO).

Dolichandra steyermarkii
(Sandwith) L.G.Lohmann

Lohmann & Taylor 2014.


Trepadora.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Costa Rica a Per, Guayana
Francesa y Brasil.
Nota: esperada / expected.

Dolichandra uncata
(Andrews) L.G.Lohmann

Macfadyena uncata (Andrews)


Sprague & Sandwith
Gentry 2009; Lohmann & Taylor
2014.
Trepadora, liana.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

BIGNONIACEAE

Angiosperms

Nativa. Caribe, Orinoquia,


Pacfico, SN Santa Marta. 0-540
m.
ANT, ATL, BOL, BOY, CES,
CHO, CR, GUJ, MAG, MET,
SUC, VAL. No evaluada.
Costa Rica a Ecuador y Brasil.
Haught 4813 (COL, US).

Dolichandra unguis-cati (L.)


L.G.Lohmann

Macfadyena unguis-cati (L.)


A.H.Gentry
Gentry 2009; Lohmann & Taylor
2014.
Trepadora, liana.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Islas Caribeas,
Caribe, Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 0-1660 m.
ANT, ATL, BOL, BOY, CAL,
CES, CHO, CR, CUN, GUJ,
GUV, MAG, MET, SAP, SUC.
Preocupacin Menor (Propuesta
aqu).
Mxico a Uruguay y N
Argentina.
Romero-Castaeda 9721 (AAU,
COL, MO).

Eccremocarpus Ruiz & Pav.


1 especie
Eccremocarpus viridis Ruiz
& Pav.

Eccremocarpus longiflorus Bonpl.,


Eccremocarpus mutisianus
Cuatrec.
Gentry 2009; Idrraga et al. 2011.
Trepadora.
Nativa. Andes. 3000-3950 m.
ANT, CAL, CUN, QUI, RIS,
VAL. No evaluada.
Colombia a Per.
Cleef 2500 (COL, MO, U).

Fridericia Mart.
24 especies

Fridericia bracteolata (DC.)


L.G.Lohmann

Arrabidaea bracteolata (DC.)


Sandwith
Gentry 2009; Lohmann & Taylor
2014.
Trepadora, liana.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 100200 m.
AMA, NAR. No evaluada.
Colombia a Per y N Brasil.
Zarucchi 1026 (COL, GH, MO).

Fridericia candicans (Rich.)


L.G.Lohmann

Arrabidaea candicans (Rich.)


DC., Arrabidaea pachycalyx
Sprague
Gentry 2009; Lohmann & Taylor
2014.
Arbusto, trepadora, liana.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, V Cauca, V
Magdalena. 20-2000 m.
AMA, ANT, ARA, ATL, BOL,
CAL, CAU, CES, CHO, CR,
CUN, GUJ, HUI, MAG, MET,
NSA, PUT, SAN, SUC, TOL,
VAL, VIC. Preocupacin Menor
(Propuesta aqu).
Mxico a Brasil y Bolivia.
Palacios 351 (COAH).

Fridericia carichanensis
(Kunth) L.G.Lohmann

Arrabidaea carichanensis
(Kunth) Bureau & K.Schum.
Gentry 2009; Lohmann & Taylor
2014.
Trepadora, liana.
Nativa. Orinoquia. 100 m.
VIC. No evaluada.
Orinoquia.
Pinto 1277 (COL, MO).

Fridericia chica (Bonpl.)


L.G.Lohmann

Arrabidaea chica (Bonpl.) B.Verl.

Gentry 2009; Lohmann & Taylor


2014.
Liana.
Nativa. Amazonia, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, SN Santa
Marta. 20-1200 m.
AMA, ANT, BOL, CAQ, CHO,
CR, GUJ, GUV, MAG, MET,
NAR, PUT, SAN, VAL, VAU.
Preocupacin Menor (Propuesta
aqu).
Amrica tropical.
Romero-Castaeda 8343 (AAU,
COL).

Fridericia cinnamomea
(DC.) L.G.Lohmann

Arrabidaea cinnamomea (DC.)


Sandwith, Bignonia cinnamomea
DC.
Lohmann & Taylor 2014.
Trepadora.
Nativa. Amazonia. 120 m.
AMA. No evaluada.
N Suramrica.
Rudas 4940 (MO).

Fridericia conjugata (Vell.)


L.G.Lohmann

Arrabidaea conjugata (Vell.)


Mart.
Gentry 2009; Lohmann & Taylor
2014.
Trepadora, liana.
Nativa. Caribe, Orinoquia,
Pacfico, V Magdalena. 20-300
m.
ATL, BOL, CAQ, CES, CHO,
MAG, SAN, SUC, VIC. No
evaluada.
Costa Rica a Brasil.
Dugand 3439 (COL).

Fridericia dichotoma (Jacq.)


L.G.Lohmann

Arrabidaea corallina (Jacq.)


Sandwith
Gentry 2009; Lohmann & Taylor
2014.
Subarbusto, trepadora, liana.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

927

BIGNONIACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Nativa. Amazonia, Andes,


Caribe, Orinoquia. 5-820 m.
AMA, ANT, ATL, BOL, CES,
GUI, GUJ, HUI, MAG, MET,
SUC, TOL. Preocupacin Menor
(Propuesta aqu).
Mxico a Argentina.
Idrobo 1272 (COL).

Fridericia egensis (Bureau &


K.Schum.) L.G.Lohmann

Arrabidaea egensis Bureau &


K.Schum.
Ulloa et al. 2014.
Trepadora.
Nativa. Guayana y Macarena.
120 m.
GUI. No evaluada.
N Suramrica.
Nota: citada para Colombia por
Ulloa et al. (2014), sin indicacin
de espcimen. Es esperada, pues
ha sido recolectada a 4 km de la
frontera con Guaina / cited from
Colombia by Ulloa et al. (2014)
without indication of specimen;
in any case it is expected, as it
has been collected 4 km from the
border with Guaina.

Fridericia fanshawei
(Sandwith) L.G.Lohmann

Arrabidaea fanshawei Sandwith


Gentry 2009; Lohmann & Taylor
2014.
Trepadora.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 560-700 m.
AMA, CAQ, VAU. No evaluada.
Colombia a Surinam.
Schultes 5394 (COL).

Fridericia florida (DC.)


L.G.Lohmann

Arrabidaea florida DC.


Gentry 2009; Lohmann & Taylor
2014.
rbol, trepadora, liana.

928

Nativa. Amazonia, Andes,


Caribe, Orinoquia, Pacfico, V
Cauca, V Magdalena. 50-1060 m.
AMA, ANT, BOL, BOY, CAL,
CAQ, CHO, CR, GUI, GUJ,
GUV, MAG, MET, PUT, RIS,
SAN, TOL, VAU. Preocupacin
Menor (Propuesta aqu).
Amrica tropical.
Cuatrecasas 8799 (COL).

Fridericia grosourdyana
(Baill.) L.G.Lohmann

Arrabidaea grosourdyana (Baill.)


Sandwith
Gentry 2009; Lohmann & Taylor
2014.
Liana.
Nativa. Amazonia. 180 m.
AMA. No evaluada.
Amazonia.
Schultes s.n. (K).

Fridericia japurensis (DC.)


L.G.Lohmann

Arrabidaea japurensis (DC.)


Bureau & K.Schum., Scobinaria
japurensis (DC.) Sandwith
Gentry 2009; Lohmann & Taylor
2014.
Trepadora, liana.
Nativa. Amazonia, Caribe,
Pacfico, V Cauca. 200-250 m.
AMA, BOL, CAQ, CR, NAR,
VAU. No evaluada.
Belice a Brasil y Bolivia.
Garca-Barriga 13876 (COL, US).

Fridericia mollissima
(Kunth) L.G.Lohmann

Arrabidaea mollissima (Kunth)


Bureau & K.Schum.
Gentry 2009; Lohmann & Taylor
2014.
Trepadora, liana.
Nativa. Caribe, V Magdalena.
5-460 m.
ANT, ATL, BOL, CES, CHO,
CR, CUN, GUJ, MAG, SUC.
No evaluada.

Mxico a Colombia y Venezuela.


Dugand 6719 (COL).

Fridericia nicotianiflora
(Kraenzl.) L.G.Lohmann

Arrabidaea nicotianiflora
Kraenzl.
Gentry 2009; Lohmann & Taylor
2014.
Arbusto.
Nativa. Amazonia, Caribe. 120800 m.
CR, PUT. No evaluada.
Colombia, Per Brasil, Bolivia.
Jaramillo 526 (COL).

Fridericia nigrescens
(Sandwith) L.G.Lohmann

Arrabidaea nigrescens Sandwith


Gentry 2009; Lohmann & Taylor
2014.
Liana.
Nativa. Guayana y Macarena.
120 m.
GUI. No evaluada.
N Suramrica hasta N Brasil.
Gentry 43696 (MO).

Fridericia oligantha (Bureau


& K.Schum.) L.G.Lohmann

Arrabidaea oligantha Bureau &


K.Schum.
Lohmann & Taylor 2014.
Trepadora.
Nativa. Amazonia. 200-300 m.
AMA. No evaluada.
Colombia a Guayanas y N Brasil.
Londoo 366 (MO).

Fridericia oxycarpa (Urb.)


L.G.Lohmann

Arrabidaea oxycarpa Urb.


Gentry 2009; Lohmann & Taylor
2014.
Trepadora, liana.
Nativa. V Magdalena. 5-850 m.
BOL, CUN, MAG. No evaluada.
Panam a Trinidad.
Idrobo 1510 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

BIGNONIACEAE

Angiosperms

Fridericia patellifera
(Schltdl.) L.G.Lohmann

Arrabidaea patellifera (Schltdl.)


Sandwith, Bignonia patellifera
Schltdl.
Gentry 2009; Lohmann & Taylor
2014.
Trepadora, liana.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 0-2000 m.
AMA, ANT, BOL, BOY, CAQ,
CAU, CES, CHO, MAG, MET,
NAR, SAN. No evaluada.
Mxico a Brasil.
Cuatrecasas 8964 (COL).

Fridericia pearcei (Rusby)


L.G.Lohmann

Arrabidaea pearcei (Rusby) Urb.


Lohmann & Taylor 2014.
Liana.
Nativa. Caribe. 370 m.
GUJ. No evaluada.
Colombia a Bolivia.
Gentry 55406 (MO).

Fridericia prancei
(A.H.Gentry) L.G.Lohmann

Arrabidaea prancei A.H.Gentry


Gentry 2009; Lohmann & Taylor
2014.
Trepadora.
Nativa. Amazonia. 230 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
S Venezuela a Per.
Vester 544 (COAH, MO).

Fridericia pubescens (L.)


L.G.Lohmann

Arrabidaea pubescens (L.)


A.H.Gentry
Gentry 2009; Lohmann & Taylor
2014.
Trepadora, liana.
Nativa. Andes, Caribe,
Orinoquia, V Magdalena. 0-1320
m.

ATL, BOL, CES, CUN, GUJ,


HUI, MAG, MET, SUC, VIC. No
evaluada.
Mxico a Bolivia y Brasil.
Haught 2296 (COL, MO).

Fridericia schumanniana
(Loes.) L.G.Lohmann

Arrabidaea verrucosa (Standl.)


A.H.Gentry, Paragonia
schumanniana Loes., Scobinaria
amethystina Dugand
Gentry 2009; Lohmann & Taylor
2014.
Trepadora, liana.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Caribe, Orinoquia,
Pacfico, SN Santa Marta. 1201000 m.
AMA, ANT, BOL, CHO, CR,
GUJ, GUV, MET, NAR. No
evaluada.
Mxico a Bolivia.
Romero-Castaeda 5173 (COL).

Fridericia spicata (Bureau &


K.Schum.) L.G.Lohmann

Arrabidaea spicata Bureau &


K.Schum.
Gentry 2009; Lohmann & Taylor
2014.
Liana.
Nativa. Amazonia. 100 m.
AMA. No evaluada.
Suramrica tropical.
Schultes 6950 (COL).

Fridericia tuberculata (DC.)


L.G.Lohmann
Arrabidaea tuberculata DC.
Gentry 2009.
Liana.
Nativa. V Magdalena. 5-660 m.
ANT, BOL. No evaluada.
N Suramrica.
Sandeman 5602 (COL, MO).

Godmania Hemsl.
1 especie
Godmania aesculifolia
(Kunth) Standl.

Gentry 2009.
Arbolito.
Nativa. Andes, Orinoquia, V
Magdalena. 170-1200 m.
ANT, CAS, CES, MET, VIC. No
evaluada.
Mxico a Bolivia y Brasil.
Romero-Castaeda 1700 (AAU,
COL).

Handroanthus Mattos
12 especies, 1 especie endmica
Handroanthus barbatus
(E.Mey.) Mattos

Tabebuia barbata (E.Mey.)


Sandwith
Grose & Olmstead 2007; Gentry
2009.
rbol.
Nativa. Guayana y Macarena,
Orinoquia. 100 m.
GUI, VIC. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil,
Bolivia.
Schultes 10040 (COL, IAN).

Handroanthus billbergii
(Bureau & K.Schum.)
S.O.Grose

Tabebuia billbergii (Bureau &


K.Schum.) Standl., Tecoma
billbergii Bureau & K.Schum.
Grose & Olmstead 2007; Gentry
2009.
Arbolito, rbol.
Nativa. Islas Caribeas, Caribe.
5-200 m.
ANT, ATL, BOL, CES, GUJ,
MAG. No evaluada.
Venezuela a N Per.
Dugand 583 (F, COL, MAD).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

929

BIGNONIACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Handroanthus billbergii subsp.


billbergii

Handroanthus capitatus
(Bureau & K.Schum.) Mattos
Tabebuia capitata (Bureau &
K.Schum.) Sandwith
Grose & Olmstead 2007; Gentry
2009.
Arbolito.
Nativa. Amazonia. 230 m.
AMA. No evaluada.
Suramrica tropical; Trinidad.
Urrego 1948 (COAH, MO).

Handroanthus chrysanthus
(Jacq.) S.O.Grose

Tabebuia chrysantha (Jacq.)


G.Nicholson
Grose & Olmstead 2007; Gentry
2009.
Arbolito, rbol.
Nativa y cultivada. Amazonia,
Andes, Caribe, Pacfico, V
Cauca, V Magdalena. 5-2300 m.
AMA, ANT, ATL, BOL, BOY,
CAL, CAQ, CES, CHO, CR,
CUN, MAG, MET, QUI, SAN,
TOL, VAL. Preocupacin Menor
(Propuesta aqu).
Mxico a Per; Trinidad.
Cogollo 1468 (HUA, JAUM).
Handroanthus chrysanthus subsp.
chrysanthus, Handroanthus
chrysanthus subsp. meridionalis
(A.H.Gentry) S.O.Grose,
Handroanthus chrysanthus
subsp. pluvicola (A.H.Gentry)
S.O.Grose

Handroanthus coralibe
(Standl.) S.O.Grose

Tabebuia coralibe Standl.


Grose & Olmstead 2007; Gentry
2009.
rbol.
Endmica. Caribe. 10-200 m.
ATL, BOL, MAG. No evaluada.
Romero-Castaeda 9225 (COL).

930

Handroanthus guayacan
(Seem.) S.O.Grose

Tabebuia guayacan (Seem.)


Hemsl.
Grose & Olmstead 2007; Gentry
2009.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Caribe, V Magdalena.
50-900 m.
ANT, CHO, CR, SAN. No
evaluada.
Mxico a Venezuela y Per.
Ramrez 1251 (JAUM, MO).

Handroanthus impetiginosus
(DC.) Mattos

Tabebuia dugandii Standl.,


Tabebuia impetiginosa (DC.)
Standl.
Gentry 2009.
Arbolito, rbol.
Nativa. Andes, Caribe. 5-1800 m.
AMA, ATL, BOL, BOY, MAG,
SAN, SUC. No evaluada.
Amrica tropical.
Saravia 943 (COL).

Handroanthus incanus
(A.H.Gentry) S.O.Grose

Tabebuia incana A.H.Gentry


Grose & Olmstead 2007; Gentry
2009.
rbol.
Nativa. Amazonia. 120 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per, Brasil.
Daz 12 (COL, CUVC).

Handroanthus obscurus
(Bureau & K.Schum.) Mattos
Tabebuia obscura (Bureau
&K.Schum.) Sandwith, Tabebuia
obscura var. schultesiana
(Sandwith) Sandwith
Gentry 2009.
Arbusto.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 100-250 m.

AMA, CAQ, GUI, MET, VAU.


No evaluada.
S Venezuela a Per.
Garzn 39 (COAH).
Nota: un espcimen de Nario,
a 1400 m (Gentry 28796), est
fuera del rango geogrfico y
ecolgico, y requiere revisin /
a specimen from Nario at 1400
m (Gentry 28796) is outside
the geographical and ecological
range and needs revision.

Handroanthus ochraceus
(Cham.) Mattos

Tabebuia ochracea (Cham.)


Standl.
Grose & Olmstead 2007; Gentry
2009.
Arbolito, rbol.
Nativa y cultivada. Amazonia,
Andes, Caribe, Orinoquia, V
Cauca, V Magdalena. 5-1850 m.
ANT, ATL, BOL, CAS, CES,
CR, CUN, GUI, GUJ,
MAG, PUT, TOL, VAL, VIC.
Preocupacin Menor (Propuesta
aqu).
El Salvador a Bolivia y Brasil.
Garca-Barriga 10594 (COL, US).
Handroanthus ochraceus subsp.
heterotrichus (DC.) S.O.Grose,
Handroanthus ochraceus subsp.
neochrysanthus (A.H.Gentry)
S.O.Grose

Handroanthus serratifolius
(Vahl) S.O.Grose

Tabebuia serratifolia (Vahl)


G.Nicholson
Grose & Olmstead 2007; Gentry
2009.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Caribe,
Orinoquia, V Magdalena. 80-350
m.
AMA, ANT, ATL, CAL, CUN,
NSA, PUT, SAN, VIC. No
evaluada.
Suramrica tropical.
Haught 1456 (COL, MICH).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

BIGNONIACEAE

Angiosperms

Handroanthus uleanus
(Kraenzl.) S.O.Grose

Tabebuia uleana (Kraenzl.)


A.H.Gentry
Grose & Olmstead 2007; Gentry
2009.
rbol.
Nativa. Guayana y Macarena,
Orinoquia. 100-350 m.
MET, VIC. No evaluada.
Colombia, Guyana, Brasil.
Zarucchi 3582 (COAH, MO).

Jacaranda Juss.
6 especies, 1 especie endmica
Jacaranda caucana Pittier

Jacaranda caucana subsp.


calycina A.H.Gentry, Jacaranda
caucana subsp. sandwithiana
A.H.Gentry
Gentry 2009.
Arbolito, rbol.
Nativa. Andes, Caribe, Pacfico,
V Cauca, V Magdalena. 20-1700
m.
ANT, BOL, CAL, CAQ, CES,
CHO, CR, CUN, HUI, MAG,
MET, NAR, RIS, SAN, TOL,
VAL. Preocupacin Menor
(Propuesta aqu).
Costa Rica a Venezuela.
Cuatrecasas 9413 (COL, US).

Jacaranda copaia (Aubl.)


D.Don

Jacaranda copaia subsp.


spectabilis (DC.) A.H.Gentry,
Jacaranda copaia var. spectabilis
(DC.) Bureau & K.Schum.
Gentry 2009.
Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 80-1450 m.
AMA, ANT, BOL, BOY, CAQ,
CHO, CR, CUN, MET, NAR,
PUT, SAN, TOL, VAL, VAU,

VIC. Preocupacin Menor


(Propuesta aqu).
Mxico a Bolivia.
Gentry 48246 (CUVC, MO).
Jacaranda copaia subsp.
copaia, Jacaranda copaia subsp.
spectabilis (DC.) A.H.Gentry

Jacaranda glabra (DC.)


Bureau & K.Schum.

Gentry 2009.
rbol.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 230400 m.
CAQ, CHO, PUT. No evaluada.
Colombia a Bolivia.
Cuatrecasas 10796 (COL, US).

Jacaranda hesperia Dugand


Gentry 2009.
Arbolito, rbol.
Endmica. Andes, Pacfico, V
Cauca, V Magdalena. 0-960 m.
ANT, CAL, CHO, CUN, NAR,
RIS, SAN, VAL. No evaluada.
Cuatrecasas 17661 (HT: COL;
IT: F).

Jacaranda macrocarpa
Bureau & K.Schum.

Gentry 2009.
rbol.
Nativa. Amazonia. 200-300 m.
AMA, CAQ, VAU. No evaluada.
S Colombia, N Per, NO Brasil.
Toro 23 (COAH).

Jacaranda obtusifolia Bonpl.

Jacaranda lasiogyne Bureau &


K.Schum.
Gentry 2009.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia.
200-1340 m.
AMA, ARA, BOY, CAQ, CAS,
CUN, GUI, GUV, MET, PUT,
VIC. No evaluada.
Venezuela a Bolivia y Brasil.

Sastre 833 (COL, P).


Jacaranda obtusifolia subsp.
obtusifolia

Lundia DC.
4 especies
Lundia corymbifera (Vahl)
Sandwith

Lundia valenzuelae Dugand


Gentry 2009; Lohmann & Taylor
2014.
Trepadora, liana.
Nativa. Andes, Caribe, Pacfico,
SN Santa Marta, V Magdalena.
30-2350 m.
ANT, BOL, CES, CHO, CR,
CUN, MAG, SAN, SUC, TOL,
VAL. No evaluada.
Costa Rica a Brasil.
Romero-Castaeda 1190 (COL).

Lundia densiflora DC.

Lundia stricta (Klotzsch) Bureau


& K.Schum.
Gentry 2009; Lohmann & Taylor
2014.
Trepadora.
Nativa. Amazonia, Caribe,
Orinoquia, V Magdalena. 100600 m.
AMA, ANT, CAQ, CR, MET,
SAN, VIC. No evaluada.
Colombia a Bolivia y Brasil.
Uribe 3074 (COL, MO).

Lundia erionema DC.

Gentry 2009; Lohmann & Taylor


2014.
Liana.
Nativa. Guayana y Macarena.
180-700 m.
VAU. No evaluada.
Venezuela a Per y Brasil.
Schultes 13909 (COL, K, U).

Lundia puberula Pittier

Lundia colombiana Dugand

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

931

BIGNONIACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Gentry 2009; Lohmann & Taylor


2014.
Trepadora, liana.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Pacfico. 50-1000 m.
AMA, ANT, BOY, CAQ, CHO,
MAG, MET, NSA, SAN, VAL,
VAU. No evaluada.
Mxico a Per.
Alverson 223 (COL, MEDEL).

Mansoa DC.
5 especies
Mansoa alliacea (Lam.)
A.H.Gentry

Gentry 2009.
Liana.
Nativa y cultivada. Caribe, V
Magdalena. 375 m.
MAG, TOL. No evaluada.
Costa Rica a Brasil y Bolivia;
Antillas.
Seibert 1662 (MO).

Mansoa hymenaea (DC.)


A.H.Gentry

Gentry 2009.
Trepadora.
Nativa. Caribe, Orinoquia, V
Cauca. 30-1050 m.
MAG, MET, VAL. No evaluada.
Mxico a Brasil.
Devia 825 (COL, MO).

Mansoa parvifolia
(A.H.Gentry) A.H.Gentry

Pachyptera parvifolia A.H.Gentry


Gentry 2009; Lohmann & Taylor
2014.
Trepadora, liana.
Nativa. Andes, Pacfico, V
Magdalena. 60-1000 m.
ANT, CHO, CUN, SAN. No
evaluada.
Honduras a Bolivia.
Lozano 3749 (COL).

932

Mansoa standleyi (Steyerm.)


A.H.Gentry

Gentry 2009; Lohmann & Taylor


2014.
Liana.
Nativa. Amazonia, Caribe,
Orinoquia. 30-300 m.
AMA, MAG, MET, VIC. No
evaluada.
Guatemala a Per y Brasil.
Glenboski C-99 (COL).

Mansoa verrucifera
(Schltdl.) A.H.Gentry

Gentry 2009; Lohmann & Taylor


2014.
Trepadora, liana.
Nativa. Amazonia, Islas
Caribeas, Caribe, Pacfico, V
Magdalena. 5-700 m.
ATL, BOL, CAQ, CES, CHO,
CUN, MAG, SAP, SAN, SUC,
TOL. Preocupacin Menor
(Propuesta aqu).
Mxico a Bolivia y Brasil.
Romero-Castaeda 1077 (COL).

Martinella Baill.
2 especies
Martinella iquitoensis
A.Samp.

Gentry 2009; Lohmann & Taylor


2014.
Liana.
Nativa. Amazonia. 200 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil,
Per, Ecuador.
Schultes 15617fl (US).

Martinella obovata (Kunth)


Bureau & K.Schum.

Spathodea obovata Kunth


Gentry 2009; Lohmann & Taylor
2014.
Trepadora, liana.

Nativa. Amazonia, Andes,


Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, V Cauca, V
Magdalena. 5-1430 m.
AMA, ANT, ATL, BOL, BOY,
CAQ, CHO, CR, CUN,
GUI, GUV, MAG, NAR, PUT,
SAN, SUC, VAL, VAU, VIC.
Preocupacin Menor (Propuesta
aqu).
Amrica tropical.
Crdenas 6713 (COAH, MO).

Pachyptera Meisn.
2 especies, 1 especie endmica
Pachyptera erythraea
(Dugand) A.H.Gentry

Mansoa erythraea (Dugand)


A.H.Gentry
Gentry 2009; Lohmann & Taylor
2014.
Trepadora.
Endmica. V Magdalena. 60-320
m.
ANT, SAN. No evaluada.
Romero-Castaeda 4727 (HT:
COL).

Pachyptera kerere (Aubl.)


Sandwith

Mansoa kerere (Aubl.)


A.H.Gentry
Gentry 2009; Lohmann & Taylor
2014.
Trepadora, liana.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 0-260 m.
AMA, ANT, BOL, CAQ, CAS,
CHO, GUI, NAR, SAN, VAU,
VIC. No evaluada.
Belice a Brasil.
Gentry 53848 (CUVC, MO).

Parmentiera DC.
1 especie, 1 especie endmica

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

BIGNONIACEAE

Angiosperms

Parmentiera stenocarpa
Dugand & L.B.Sm.

Gentry 2009.
Arbusto, rbol.
Endmica. Caribe, Pacfico.
0-220 m.
ANT, CHO. No evaluada.
Haught 4919 (HT: COL; IT: US).

Pleonotoma Miers
6 especies
Pleonotoma clematis (Kunth)
Miers
Gentry 2009; Lohmann & Taylor
2014.
Liana.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena. 500-650 m.
GUI, NSA, VAU. No evaluada.
N Suramrica.
Cuatrecasas 10152 (COL).

Pleonotoma dendrotricha
Sandwith

Gentry 2009; Lohmann & Taylor


2014.
Trepadora, liana.
Nativa. Guayana y Macarena.
120-180 m.
GUI, VAU. No evaluada.
Suramrica tropical.
Fernndez 2101 (COL).

Pleonotoma exserta
A.H.Gentry

Gentry 2009; Lohmann & Taylor


2014.
Trepadora, liana.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 120 m.
AMA, CAQ, GUI. No evaluada.
S Colombia a S Venezuela.
Lpez 8574 (COAH).

Pleonotoma jasminifolia
(Kunth) Miers
Gentry 2009.
Trepadora, liana.

Nativa. Amazonia, Andes,


Guayana y Macarena, Orinoquia.
140-1000 m.
AMA, CAQ, CUN, GUI, GUV,
MET, VAU, VIC. No evaluada.
Colombia a S Venezuela y N
Brasil.
Davis 113 (COL, MO).

Pleonotoma melioides
(S.Moore) A.H.Gentry

Lohmann & Taylor 2014.


Trepadora, liana.
Nativa. Amazonia. 200 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
Colombia a Bolivia y Brasil.
Vester 681 (COAH, MO).

Pleonotoma variabilis (Jacq.)


Miers
Gentry 2009; Lohmann & Taylor
2014.
Liana.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Caribe, Pacfico, V
Magdalena. 0-560 m.
AMA, ANT, BOL, CAL, CAQ,
CHO, CR, CUN, GUI, GUJ,
MAG, SAN, TOL. Preocupacin
Menor (Propuesta aqu).
Guatemala a Venezuela.
Zarucchi 4919 (HUA, MO).

Pyrostegia C.Presl
1 especie
Pyrostegia venusta (Ker
Gawl.) Miers

Pyrostegia dichotoma K.Schum.


Gentry 2009; Lohmann & Taylor
2014.
Trepadora.
Nativa y cultivada. Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia.
100-1900 m.
ANT, CAQ, CAU, MET, VAL,
VIC. No evaluada.
Mxico a Suramrica tropical.
Hernndez 20 (CUVC).

Romeroa Dugand
1 especie, 1 especie endmica
Romeroa verticillata Dugand
Gentry 2009.
Arbolito.
Endmica. V Magdalena. 200 m.
BOY, MAG, SAN. No evaluada.
Romero-Castaeda 3390 (HT:
COL; IT: MO).

Roseodendron Miranda
2 especies
Roseodendron chryseum
(S.F.Blake) Miranda

Tabebuia chrysea S.F.Blake


Grose & Olmstead 2007; Gentry
2009.
rbol.
Nativa y cultivada. Caribe. 50650 m.
ANT, ATL, BOL, CES, GUJ,
SUC. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Dugand 3135 (COL).

Roseodendron donnellsmithii (Rose) Miranda

Tabebuia donnell-smithii Rose


Grose & Olmstead 2007; Gentry
2009.
rbol.
Nativa. Caribe. 100 m.
CR. No evaluada.
SE Mxico a S Venezuela.
Gentry 63954 (MO).

Stizophyllum Miers
3 especies
Stizophyllum inaequilaterum
Bureau & K.Schum.
Gentry 2009; Lohmann & Taylor
2014.
Trepadora, liana.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

933

BIGNONIACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Nativa. Amazonia, Andes,


Guayana y Macarena, Pacfico, V
Magdalena. 100-1000 m.
ANT, CHO, MET, VAL. No
evaluada.
Nicaragua a Brasil.
Idrobo 4740 (COL).

Stizophyllum perforatum
(Cham.) Miers

Lohmann & Taylor 2014.


Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Mxico a Guyana y Brasil.
Nota: esperada / expected.

Stizophyllum riparium
(Kunth) Sandwith

Gentry 2009; Lohmann & Taylor


2014.
Trepadora, liana.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Pacfico, V Magdalena.
50-800 m.
AMA, ANT, BOL, BOY, CAQ,
CHO, CUN, SAN, SUC, TOL,
VAU. Preocupacin Menor
(Propuesta aqu).
Mxico a Bolivia y Brasil.
Romero-Castaeda 6267 (COL,
MO).

Tabebuia DC.
6 especies
Tabebuia insignis (Miq.)
Sandwith

Gentry 2009.
Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Orinoquia.
100-250 m.
AMA, CAQ, VAU, VIC. No
evaluada.
Colombia a S Brasil.
Snchez 45 (COAH).
Tabebuia insignis var. insignis,
Tabebuia insignis var. monophylla

934

Sandwith, Tabebuia insignis var.


pacimonensis Sandwith

Tabebuia orinocensis
(Sandwith) A.H.Gentry

Gentry 2009.
Arbusto, rbol.
Nativa. Orinoquia. 90-130 m.
VIC. No evaluada.
E Colombia, Venezuela.
Zarucchi 3517 (COAH).

Tabebuia palustris Hemsl.

Gentry 2009.
Arbusto, rbol.
Nativa. Pacfico. 0 m.
CAU, CHO, NAR, VAL. No
evaluada.
Costa Rica a Ecuador.
Romero-Castaeda 425 (COL).
Nota: zonas costeras / coastal
areas.

Tabebuia pilosa A.H.Gentry


Gentry 2009.
rbol.
Nativa. Guayana y Macarena,
Orinoquia. 100-500 m.
MET, VIC. No evaluada.
C Colombia a N Brasil.
Garca-Barriga 17152 (AAU,
COL, US).

Tabebuia rosea (Bertol.)


A.DC.

Tabebuia pentaphylla (L.) Hemsl.


Gentry 2009.
Arbolito, rbol.
Nativa y cultivada. Amazonia,
Andes, Guayana y Macarena,
Pacfico, SN Santa Marta, V
Cauca, V Magdalena. 0-1700 m.
AMA, ANT, ATL, BOL, CAU,
CES, CHO, CR, CUN, GUI,
GUJ, MAG, NAR, NSA, SAN,
SUC, VAL. Preocupacin Menor
(Propuesta aqu).
Mxico a Ecuador.
Mora 1397 (COL).

Tabebuia striata A.H.Gentry


Gentry 2009.
Arbolito, rbol.
Nativa. Pacfico, V Magdalena.
0-500 m.
ANT, CHO. No evaluada.
Colombia, Panam.
Cogollo 1543 (JAUM, MO).

Tanaecium Sw.
11 especies, 1 especie endmica
Tanaecium affine
(A.H.Gentry) L.G.Lohmann

Arrabidaea affinis A.H.Gentry


Gentry 2009; Lohmann & Taylor
2014.
Trepadora, liana.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena. 100-900 m.
AMA, MET. No evaluada.
Colombia a Bolivia.
Idrobo 2606 (COL).

Tanaecium bilabiatum
(Sprague) L.G.Lohmann

Arrabidaea bilabiata (Sprague)


Sandwith
Gentry 2009; Lohmann & Taylor
2014.
Trepadora, liana.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 90-300 m.
AMA, ARA, CAQ, GUI. No
evaluada.
Suramrica tropical.
Duque 2047 (COL).

Tanaecium crucigerum Seem.


Gentry 2009; Lohmann & Taylor
2014.
Liana.
Nativa. Caribe. 20-100 m.
ATL, BOL, CES, MAG. No
evaluada.
N Colombia, Venezuela, Antillas
Menores.
Dugand 4319 (COL, US).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

BIGNONIACEAE

Angiosperms

Tanaecium duckei A.Samp.

Spathicalyx duckei (A.Samp.)


A.H.Gentry
Gentry 2009; Lohmann & Taylor
2014.
Trepadora.
Nativa. Amazonia. 100 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Per, Brasil.
Gentry 12705A (MO).

Tanaecium exitiosum
Dugand

Gentry 2009; Lohmann & Taylor


2014.
Arbusto, liana.
Endmica. V Magdalena. 0-500
m.
ANT, BOY, CAL, SAN. No
evaluada.
Mora s.n. (HT: COL).

Tanaecium jaroba Sw.

Gentry 2009; Lohmann & Taylor


2014.
Trepadora, liana.
Nativa. Amazonia, Caribe,
Pacfico. 3-300 m.
AMA, ANT, ATL, BOL, CAQ,
GUJ, MAG, SUC. No evaluada.
Nicaragua a Brasil y Bolivia,
Antillas Menores.
Jaramillo 7872 (COAH).

Tanaecium pyramidatum
(Rich.) L.G.Lohmann

Paragonia pyramidata (Rich.)


Bureau
Gentry 2009; Lohmann & Taylor
2014.
Arbusto, trepadora, liana.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 0-2250 m.
AMA, ANT, ATL, BOY, CAQ,
CHO, CR, CUN, GUI, GUJ,
GUV, MAG, MET, NAR, PUT,
SAN, VAL, VAU. Preocupacin
Menor (Propuesta aqu).

Mxico a Uruguay.
Cuatrecasas 17691 (COL).

Tanaecium revillae
(A.H.Gentry) L.G.Lohmann
Arrabidaea revillae A.H.Gentry
Trepadora.
Nativa. Amazonia. 150-200 m.
ARA, CAQ. No evaluada.
Guayanas a Per.
Restrepo 654 (MO).

Tanaecium selloi (Spreng.)


L.G.Lohmann

Arrabidaea selloi (Spreng.)


Sandwith
Gentry 2009; Lohmann & Taylor
2014.
Liana.
Nativa. Caribe. 50-350 m.
BOL, CES. No evaluada.
N Colombia y N Venezuela a N
Argentina.
Gentry 60753 (MO).

Tanaecium tetragonolobum
(Jacq.) L.G.Lohmann

Ceratophytum tetragonolobum
(Jacq.) Sprague & Sandwith
Gentry 2009; Lohmann & Taylor
2014.
Trepadora, liana.
Nativa. Guayana y Macarena,
Caribe, Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 0-550 m.
ATL, BOL, CHO, GUJ, GUV,
MAG, MET, SAN, SUC. No
evaluada.
SE Mxico a Brasil y Bolivia;
Trinidad.
Dugand 6920 (COL, US).

Tanaecium xanthophyllum
(DC.) L.G.Lohmann

Spathicalyx xanthophylla (DC.)


A.H.Gentry
Gentry 2009; Lohmann & Taylor
2014.
Liana.

Nativa. Amazonia, Pacfico. 100270 m.


AMA, NAR, PUT. No evaluada.
Suramrica tropical.
Schultes 6125 (COL, GH, NY).

Tecoma Juss.
1 especie
Tecoma stans (L.) Kunth

Tecoma mollis Kunth


Gentry 2009.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa y cultivada. Amazonia,
Andes, Caribe, V Cauca, V
Magdalena. 0-2800 m.
AMA, ANT, ATL, BOL, BOY,
CAU, CUN, HUI, MAG,
NAR, QUI, SAN, TOL, VAL.
Preocupacin Menor (Propuesta
aqu).
SE Estados Unidos a N
Argentina.
Arias 563 (COAH).
Tecoma stans var. stans, Tecoma
stans var. velutina DC.

Tourrettia Foug.
1 especie
Tourrettia lappacea (LHr.)
Willd.
Gentry 2009.
Trepadora.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
800-2600 m.
ANT, CAU, CES, CUN, MAG,
PUT, TOL, VAL. No evaluada.
Mxico a Argentina.
Uribe 3260 (COL).

Tynanthus Miers
4 especies
Tynanthus croatianus
A.H.Gentry

Gentry 2009; Lohmann & Taylor


2014.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

935

BIGNONIACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Trepadora.
Nativa. Pacfico. 200-300 m.
CHO. No evaluada.
O Colombia a Costa Rica.
Gentry 15209 (MO).

Tynanthus goudotianus
(Bureau) Bureau

Gentry 2009; Lohmann & Taylor


2014.
Trepadora.
Nativa. Amazonia. 200-300 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
Colombia a N Brasil.
Gentry 65294 (COAH, MO).
Nota: a veces errneamente
escrito gondotianus o gondotiana
/ sometimes misspelled
gondotianus or gondotiana.

Tynanthus panurensis
(Baill.) Sandwith

Schizopsis panurensis Baill.


Gentry 2009; Lohmann & Taylor
2014.
Trepadora.
Nativa. Amazonia. 200-320 m.
AMA, CAQ, PUT, VAU. No
evaluada.
Colombia, Ecuador, Per, Brasil,
Bolivia.
Spruce 2626 (HT: P; IT: BM).

Tynanthus polyanthus
(Baill.) Sandwith

Gentry 2009; Lohmann & Taylor


2014.
Liana.
Nativa. Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 0-200 m.
ANT, CHO, MET. No evaluada.
S Venezuela a Brasil y Bolivia.
Gentry 9383 (COL, MO).

Xylophragma Sprague
2 especies

936

Xylophragma pratense
(Bureau & K.Schum.)
Sprague

Lohmann & Taylor 2014.


Liana.
Nativa. Amazonia. 200 m.
AMA. No evaluada.
S Colombia a Paraguay y Brasil.
Vester 181 (COAH, MO).

Xylophragma seemannianum
(Kuntze) Sandwith
Gentry 2009; Lohmann & Taylor
2014.
Arbusto, trepadora, liana.
Nativa. Amazonia, Guayana
y Macarena, Islas Caribeas,
Caribe, Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 5-500 m.
ANT, ATL, BOL, BOY, CES,
CHO, CUN, GUJ, MAG, MET,
SUC, VIC. Preocupacin Menor
(Propuesta aqu).
Mxico a Brasil.
Zarucchi 3653 (COAH).

Bixa L.
2 especies
Bixa orellana L.

Idrraga et al. 2011.


Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa y cultivada. Amazonia,
Andes, Guayana y Macarena,
Islas Caribeas, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, SN Santa
Marta, V Cauca, V Magdalena.
0-2500 m.
AMA, ANT, ARA, ATL, BOL,
BOY, CAL, CAQ, CAS, CAU,
CES, CHO, CR, CUN, GUV,
HUI, MAG, MET, NAR, NSA,
PUT, QUI, RIS, SAP, SAN,
SUC, TOL, VAL, VAU, VIC. No
evaluada.
Neotrpico; cultivada en los
trpicos.
Cuatrecasas 3651 (COL).
Nota: prob. nativa del SE de la
Amazonia / prob. native from SE
Amazonia.

Bixa urucurana Willd.

BIXACEAE
por Rodrigo Bernal
(Lista preliminar compilada
por Laura Clavijo y ngela
Rodrguez)
3 gneros, 5 especies

Amoreuxia DC.
1 especie

Amoreuxia palmatifida DC.


Amoreuxia colombiana Sprague
Poppendieck 1981.
Hierba.
Nativa. V Magdalena. 400-800
m.
HUI, TOL. No evaluada.
Mxico a Nicaragua; Colombia.
Figueroa 285 (COL).

Bixa sphaerocarpa Triana


Idrraga et al. 2011.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 200-600 m.
AMA, ANT, ARA, BOY, CAQ,
CAS, CES, CHO, GUV, MET,
PUT, VAL, VIC. No evaluada.
Mxico a Brasil.
Idrobo 11357 (COL).

Cochlospermum Kunth
2 especies
Cochlospermum orinocense
(Kunth) Steud.

Poppendieck 1981.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 20-770 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

BIXACEAE

Angiosperms

AMA, ANT, ARA, BOY, CAL,


CAQ, CAS, CR, GUI, GUJ,
GUV, NSA, SAN, VIC. No
evaluada.
Nicaragua a Brasil y Bolivia.
Crdoba 1440 (COL).

Cochlospermum vitifolium
(Willd.) Spreng.

Poppendieck 1981.
rbol.
Nativa. Andes, Caribe, Pacfico,
V Magdalena. 0-1490 m.
ANT, BOL, CAS, CES, CHO,
CR, GUJ, GUV, MAG, MET,
SUC, VIC. No evaluada.
Mxico a Brasil y Bolivia;
Antillas.
Rodrguez 323 (COL).

Bonnetia Mart.

BORAGINACEAE

4 especies, 2 especies endmicas

por James S. Miller;


Rodrigo Bernal (Wigandia)

Bonnetia colombiana
(Maguire) Steyerm.

Neotatea colombiana Maguire


Arbolito.
Endmica. Amazonia, Guayana y
Macarena. 730-1100 m.
GUI, VAU. No evaluada.
Schultes 14484, 14734 (MO).
Nota: conocida solo de dos
localidades (Vaups: cerro
Isibukuri; Guaina: serrana de
Naqun) / known only from
two localities (Vaups: Cerro
Isibukuri; Guaina: Serrana de
Naqun).

Bonnetia holostyla Huber

BONNETIACEAE
por S. Robbert Gradstein
(Lista preliminar compilada por
Nelson R. Salinas)
2 gneros, 6 especies, 2 especies
endmicas

Archytaea Mart.
2 especies
Archytaea angustifolia
Maguire

Arbusto, rbol.
Nativa. Amazonia. 90-150 m.
GUI. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Davidse 16843 (MO).
Archytaea triflora Mart.
Archytaea multiflora Benth.
Corts et al. 1998.
Arbusto, rbol.
Nativa. Guayana y Macarena.
500-800 m.
CAQ, GUV. No evaluada.
Escudo Guayans (Colombia a
Guyana).

Arbolito.
Endmica. Amazonia. 200-225 m.
AMA, VAU. No evaluada.
Schultes 14645 (COL).
Nota: conocida solo de tres
localidades / known only from
three localities.

Bonnetia paniculata Benth.


Weitzman 2005a.
Arbusto, arbolito.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 250-300 m.
CAQ. No evaluada.
Venezuela a Per.
Gentry 65187 (MO).

Bonnetia sessilis Benth.

Bonnetia martiana var.


martiana, Bonnetia martiana var.
venadoensis Maguire
Weitzman 2005a.
Arbusto, arbolito.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 80-650 m.
AMA, CAQ, GUI, VAU. No
evaluada.
Colombia, Venezuela, Guyana.
Zarucchi 1946 (MO).

(Lista preliminar compilada por


Alexandra Hernndez y Nelson
R. Salinas)
7 gneros, 10 especies

Cynoglossum L.
2 especies
Cynoglossum amabile Stapf
& J.R.Drumm.

Miller 1988.
Hierba, arbusto.
Naturalizada. Andes. 1088-2750
m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
HUI, NAR, NSA, PUT, SAN,
VAL. No evaluada.
Nativa de China; naturalizada en
el Neotrpico.
Stein 3563 (MO).

Cynoglossum trianaeum
Wedd.

Johnston 1927.
Hierba, arbusto.
Nativa. Andes. 2380-3510 m.
ANT, CAU, MET, NAR, PUT. No
evaluada.
Colombia, Ecuador.
Schultes 18858 (MO).

Hackelia Opiz
2 especies
Hackelia mexicana (Schltdl.
& Cham.) I.M.Johnst.
Hackelia costaricensis (Brand)
I.M.Johnst.
Miller 1988.
Hierba.
Nativa. Andes. 2300-3570 m.
ANT, BOY, CUN, SAN. No
evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

937

BORAGINACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Mxico a Venezuela y Per.


Franco 3068 (MO).

Hackelia revoluta (Ruiz &


Pav.) I.M.Johnst.

Hierba.
Nativa. Andes. 2500-4400 m.
BOY, CAU, CUN, MAG, NAR,
TOL. No evaluada.
Colombia a Argentina.
Prez 9227 (COL).

Lithospermum L.
2 especies
Lithospermum mediale
I.M.Johnst.

Lithospermum colombianum
Brand
Johnston 1927.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Andes. 1900-3300 m.
BOY, CUN. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Haught 6671 (GH).

Lithospermum officinale L.

Johnston 1952.
Subarbusto.
Naturalizada. Andes. 2700 m.
CUN. No evaluada.
Nativa de Europa y Asia Central;
naturalizada en el Neotrpico.
Fernndez 5061 (COL).

Moritzia Meisn.
1 especie
Moritzia lindenii (A.DC.)
Grke

Miller 1988.
Hierba.
Nativa. Andes. 2100-4000 m.
ARA, BOY, CAU, CUN, HUI,
MET, NAR, PUT, QUI, RIS,
SAN, TOL. No evaluada.
Costa Rica a Venezuela y Per.
Stein 3473 (MO).

938

Myosotis L.

BRASSICACEAE

1 especie

por Carlos Parra-O. y


Jos Luis Fernndez-Alonso

Myosotis azorica
H.C.Watson

Johnston 1927.
Hierba.
Naturalizada. Andes. 2600-3353
m.
ANT, CAL, CAU, PUT, QUI,
SAN. No evaluada.
Nativa de las Azores y las
Canarias; naturalizada en
Suramrica.
Betancur 3708 (NY).

Plagiobothrys Fisch. &


C.A.Mey.
1 especie
Plagiobothrys linifolius
(Lehm.) I.M.Johnst.

Hierba.
Nativa. Andes. 2200-4000 m.
CAU, MAG, NAR, PUT. No
evaluada.
Colombia, Ecuador.
Gentry 64598 (MO).

Wigandia Kunth
1 especie
Wigandia urens (Ruiz &
Pav.) Kunth

Wigandia caracasana Kunth


Idrraga et al. 2011.
Arbusto.
Nativa. Andes, V Magdalena.
250-1400 m.
ANT, CES, CUN, GUJ, HUI,
MAG, NAR, NSA, SAN, TOL,
VAL. No evaluada.
S Estados Unidos a Venezuela y
Per; Antillas.
Saravia 1595 (COL).
Wigandia urens var. caracasana
(Kunth) D.N.Gibson
Nota: zonas secas / dry areas.

(Lista preliminar compilada por


Laura Clavijo)
21 gneros, 67 especies, 18
especies endmicas

Brassica L.
5 especies
Brassica juncea (L.) Czern.

Brassica napiformis (Pailleux &


Bois) L.H.Bailey
Hierba.
Naturalizada. Andes, SN Santa
Marta. 1750-3250 m.
ANT, CAU, MAG, SAN, VAL.
No evaluada.
Nativa de Asia; introducida y
cultivada en Europa y Amrica.
Londoo 201 (COL).

Brassica napus L.

Prez-Arbelez 1996.
Hierba.
Adventicia. Andes. 2200-2600 m.
CUN, PUT. No evaluada.
Pos. nativa de Eurasia; cultivada
en Europa y Amrica.
Mutis 65 (COL).

Brassica nigra (L.) K.Koch

Sinapis nigra L.
Hierba.
Naturalizada y adventicia.
Andes. 2400-2600 m.
BOY, CUN. No evaluada.
Nativa de C y S Europa y O Asia;
cultivada alrededor del mundo.
Garca-Barriga 10858 (COL).

Brassica rapa L.

Brassica campestris L.
Prez-Arbelez 1996.
Hierba.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

BRASSICACEAE

Angiosperms

Naturalizada y adventicia.
Andes, SN Santa Marta, V
Cauca. 1000-4200 m.
ANT, BOY, CUN, NAR, PUT,
RIS, VAL. No evaluada.
Nativa de Europa; cultivada e
introducida en varias regiones
del mundo.
Duque-Jaramillo 2690 (COL,
NY).

Brassica tournefortii Gouan

Hierba.
Adventicia. Andes. 2600 m.
CUN. No evaluada.
Nativa del Mediterrneo;
introducida en Amrica.
Fernndez-Alonso 21100 (COL).

Brayopsis Gilg & Muschl.


1 especie, 1 especie endmica
Brayopsis colombiana AlShehbaz

Al-Shehbaz 1990; Rangel-Ch.


2000.
Hierba.
Endmica. Andes. 3500-4600 m.
ARA, BOY. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Cleef 5748 (COL).
Brayopsis colombiana subsp.
colombiana.

Cakile Mill.
1 especie
Cakile lanceolata (Willd.)
O.E.Schulz
Hierba.
Nativa. Caribe. 0 m.
BOL. No evaluada.
Estados Unidos, Mxico,
Antillas.
Sarmiento 55 (COL).
Cakile lanceolata subsp.
lanceolata

Capsella Medik.
1 especie
Capsella bursa-pastoris (L.)
Medik.
Prez-Arbelez 1996; Luteyn
1999; Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Naturalizada y adventicia.
Andes. 2200-4100 m.
BOY, CAU, CUN, NAR, SAN.
No evaluada.
Subcosmopolita.
Duque-Jaramillo 3068A (COL,
NY).

Cardamine L.
11 especies, 1 especie endmica
Cardamine africana L.

Cardamine ovata var. unijuga


O.E.Schulz
Luteyn 1999; Rangel-Ch. 2000;
Parra-O. & Fernndez-Alonso
2002.
Hierba.
Naturalizada. Andes. 1400-3000
m.
BOY, CES, CUN, NAR. No
evaluada.
Regiones montaosas tropicales.
Pardo 370 (COL).

Cardamine alberti
O.E.Schulz

Cardamine albertii var. minor


O.E.Schulz
Luteyn 1999; Rangel-Ch. 2000;
Parra-O. & Fernndez-Alonso
2002.
Hierba.
Endmica. Andes. 2200-4100 m.
ARA, BOY, CES, CUN, MET,
NSA, SAN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Rangel 4049 (COL).

Cardamine armoracioides
Turcz.

Parra-O. & Fernndez-Alonso


2002.
Hierba.
Nativa. SN Santa Marta. 28003200 m.
MAG. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Sin colector s.n. (COL48857).
Nota: conocida en Colombia
de una sola coleccin / known
in Colombia from a single
collection.

Cardamine bonariensis Pers.


Cardamine demissa Triana
& Planch., Cardamine killipii
O.E.Schulz, Cardamine laxa
Benth.
Luteyn 1999; Rangel-Ch. 2000;
Parra-O. & Fernndez-Alonso
2002.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1700-4300 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
HUI, MAG, MET, NAR, PUT,
QUI, RIS, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Centroamrica, Suramrica.
Betancur 8100 (COL).

Cardamine flexuosa With.

Parra-O. & Fernndez-Alonso


2002.
Hierba.
Naturalizada y adventicia.
Andes, V Cauca. 990-2600 m.
ANT, CAL, CUN, QUI, RIS,
VAL. No evaluada.
Subcosmopolita.
Fernndez-Alonso 19498 (COL).

Cardamine fulcrata Greene


Parra-O. & Fernndez-Alonso
2002.
Subarbusto.
Nativa. Andes. 2500 m.
SAN. No evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

939

BRASSICACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Mxico a Costa Rica, Colombia.


Stein 3622 (GH, MO).
Nota: conocida en Colombia
de una sola coleccin / known
in Colombia from a single
collection.

Cardamine hirsuta L.

Luteyn 1999; Rangel-Ch. 2000;


Parra-O. & Fernndez-Alonso
2002.
Hierba.
Adventicia. Andes. 1500-3250 m.
ANT, CAL, CUN, QUI, SAN. No
evaluada.
Subcosmopolita.
Fernndez-Alonso 15244 (COL).

Cardamine jamesonii Hook.


Cardamine johnstonii
var. superba O.E.Schulz,
Cardaminejamesonii proles
pulcherrima O.E.Schulz
Luteyn 1999; Rangel-Ch. 2000;
Parra-O. & Fernndez-Alonso
2002.
Hierba.
Nativa. Andes. 2450-3900 m.
ANT, CAU, HUI, NAR, PUT,
QUI, TOL. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Bolivia.
Cuatrecasas 11751 (COL).

Cardamine obliqua A.Rich.

Cardamine johnstonii Oliv.,


Cardamine tolimensis Planch. &
Linden
Parra-O. & Fernndez-Alonso
2002.
Hierba.
Nativa. Andes. 2150-3000 m.
CAL, CAU, NAR. No evaluada.
Trpicos de frica; Mxico,
Colombia y Ecuador.
Humbert 27006 (COL).

Cardamine ovata Benth.

Cardamine ibaguensis Triana &


Planch., Cardamine lehmannii
Hieron., Cardamine ovata subsp.

940

lehmannii (Hieron.) O.E.Schulz,


Cardamine ovata var. bracteata
O.E.Schulz, Cardamine ovata var.
eriocarpa O.E.Schulz
Luteyn 1999; Rangel-Ch. 2000;
Parra-O. & Fernndez-Alonso
2002.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1200-3900 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, HUI,
MAG, MET, NAR, NSA, QUI,
RIS, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Centroamrica, Suramrica.
Galeano 240 (COL).

Cardamine picta Hook.

Rangel-Ch. 2000; Parra-O. &


Fernndez-Alonso 2002.
Hierba.
Nativa. Andes. 3250-4200 m.
ANT, CAL, RIS. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Rangel 1742 (COL).

Cremolobus DC.
1 especie
Cremolobus peruvianus
(Lam.) DC.

Biscutella peruviana Lam.


Hierba.
Nativa. Andes. 2200-3300 m.
CAU, NAR. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per.
Ramrez 4619 (COL, PSO).

Descurainia Webb &


Berthel.
1 especie
Descurainia myriophylla
(Willd.) R.E.Fr.

Sisymbrium myriophyllum DC.


Luteyn 1999; Rangel-Ch. 2000.
Hierba.

Nativa. Andes. 3500-4300 m.


BOY, CAL, CAU, QUI, RIS, TOL.
No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per.
Luteyn 12993 (COL, NY).

Draba L.
20 especies, 15 especies
endmicas
Draba arauquensis Santana

Santana-Castaeda 1995; Luteyn


1999; Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Endmica. Andes. 3900-4360 m.
ARA, BOY. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Rangel 1560 (COL).

Draba barclayana AlShehbaz

Al-Shehbaz 1991; Luteyn 1999;


Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Endmica. Andes. 4400 m.
BOY. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Barclay 7398 (COL, GH, MO).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Draba boyacana Al-Shehbaz


Al-Shehbaz 1989; Luteyn 1999;
Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Endmica. Andes. 4040-4300 m.
ARA, BOY. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Rangel 1579 (COL).

Draba cocuyana Al-Shehbaz

Al-Shehbaz 1989; Rangel-Ch.


2000.
Hierba.
Endmica. Andes. 3500-4500 m.
BOY. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Cleef 2307 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

BRASSICACEAE

Angiosperms

Draba cryophila Cuatrec.

Draba cheiranthoides Hook.f.


Luteyn 1999; Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Nativa. SN Santa Marta. 34004900 m.
MAG. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Rangel 1008 (COL).

Draba cuatrecasasiana
J.O.Rangel & Santana

Rangel-Ch. & Santana 1989;


Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Endmica. Andes. 3500-4000 m.
CUN, MET. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Pedraza 362 (COL).
Nota: a menudo citada
errneamente como cuatrecasana
(ver Art. 60.12 del ICN) / often
erroneously cited as cuatrecasana
(see Art. 60.12 of the ICN).

Draba depressa Hook.f.

Luteyn 1999.
Hierba.
Nativa. Andes.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per.
Nota: citada para Colombia por
Luteyn (1999), sin indicacin de
espcimen / cited from Colombia
by Luteyn (1999) without
indication of specimen.

Draba hallii Hook.f.

Luteyn 1999; Rangel-Ch. 2000.


Hierba.
Nativa. Andes. 4040-4500 m.
CAL, RIS, TOL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Rangel 1817 (COL).

Draba hammenii Cuatrec. &


Cleef
Cuatrecasas & Cleef 1978;
Luteyn 1999; Rangel-Ch. 2000.

Hierba.
Endmica. Andes. 3500-4600 m.
ARA, BOY, CUN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Cleef 4530 (COL).

Draba litamo L.Uribe

Luteyn 1999; Rangel-Ch. 2000.


Hierba.
Endmica. Andes. 3600-4800 m.
BOY. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Uribe 1671 (COL).

Draba pachythyrsa Triana &


Planch.

Luteyn 1999; Rangel-Ch. 2000.


Hierba.
Endmica. Andes. 4000-4400 m.
CAL, RIS, TOL. No evaluada.
Cordillera Central.
Jaramillo 5762 (COL).

Draba pamplonensis Triana


& Planch.
Luteyn 1999; Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Nativa. Andes. 3850 m.
NSA, SAN. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Schneider 1238 (COL).

Draba pennell-hazenii
O.E.Schulz

Luteyn 1999; Rangel-Ch. 2000.


Hierba.
Endmica. Andes. 3700-4500 m.
CAL, RIS. No evaluada.
Cordillera Central.
Jaramillo 5797 (COL).

Draba pseudocheiranthoides
Al-Shehbaz
Luteyn 1999; Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Endmica. SN Santa Marta.
3700-4300 m.
MAG. No evaluada.
Rangel 957 (COL).

Draba pycnophylla Turcz.

Luteyn 1999; Rangel-Ch. 2000.


Hierba.
Nativa. Andes. 3800-4000 m.
CAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Pennell 10052 (NY).

[Draba rangelii Luteyn]


Luteyn 1999.
Nota: nombre indito /
unpublished name.

Draba ritacuvana AlShehbaz

Draba cocuyensis Santana &


J.O.Rangel
Luteyn 1999; Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Endmica. Andes. 4300-4500 m.
ARA, BOY. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Rangel 2218 (COL).

Draba rositae Santana &


J.O.Rangel

Rangel-Ch. & Santana 1989;


Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Endmica. Andes. 3200-4500 m.
BOY, CUN, MET. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Rangel 3968 (COL).

Draba sanctae-martae
O.E.Schulz

Luteyn 1999; Rangel-Ch. 2000.


Hierba.
Endmica. SN Santa Marta.
3200-4800 m.
MAG. No evaluada.
Van der Hammen 1181 (COL).

Draba schultzei O.E.Schulz

Luteyn 1999; Rangel-Ch. 2000.


Hierba.
Endmica. SN Santa Marta. 3500
m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

941

BRASSICACEAE

Angiospermas
Angiosperms

MAG. No evaluada.
Barclay 6996 (COL).

Draba sericea Santana &


J.O.Rangel

Rangel-Ch. & Santana 1989;


Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Endmica. Andes. 3400-4300 m.
CUN, MET. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Daz 2328 (COL).

Eruca Mill.
1 especie
Eruca vesicaria (L.) Cav.

Hierba.
Adventicia. Andes. 1910-2600 m.
ANT, CUN. No evaluada.
Nativa de O Mediterrneo;
cultivada y naturalizada en
Amrica, Eurasia y frica.
Fernndez-Alonso 19859 (COL).
Eruca vesicaria subsp. sativa
(Mill.) Thell.

Exhalimolobos Al-Shehbaz
& C.D.Bailey
1 especie
Exhalimolobos hispidulus
(DC.) Al-Shehbaz &
C.D.Bailey

Halimolobos hispidulus (DC.)


O.E.Schulz, Hesperis hispidula
(DC.) Kuntze, Sisymbrium
hispidulum (DC.) Triana &
Planch.
Al-Shehbaz 2007.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1800-3750 m.
BOY, CAU, CUN, MAG, NAR,
NSA, SAN. No evaluada.
Mxico, Venezuela, Colombia a
Per, Bolivia.
Barclay 6987 (COL, MO).

942

Lepidium L.
5 especies, 1 especie endmica
Lepidium bipinnatifidum
Desv.

Hitchcock 1945; Prez-Arbelez


1996; Luteyn 1999.
Hierba.
Nativa. Andes. 1500-3750 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
NAR, NSA, PUT, QUI, SAN,
TOL, VAL. No evaluada.
Venezuela, Colombia, Ecuador,
Per, Bolivia, Brasil, Argentina.
Duque-Jaramillo 2711A (COL,
NY).

Lepidium costaricense Thell.


Hitchcock 1945.
Hierba.
Naturalizada y adventicia.
Andes. 1500-2200 m.
ANT. No evaluada.
Colombia a Costa Rica;
Guatemala.
Silverstone 2370 (MO).

Lepidium didymum L.

Coronopus didymus (L.) Sm.


Al-Shehbaz 2010.
Hierba.
Naturalizada y adventicia.
Andes. 2600 m.
CUN. No evaluada.
Pos. nativa de Suramrica;
naturalizada en Norteamrica,
frica, Australia y Europa.
Fernndez-Alonso 24443 (COL!).

Lepidium trianae Thell.

Lepidium bogotense Thell.


Hitchcock 1945.
Hierba.
Endmica. Andes. 2100-2800 m.
BOY, CUN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Garca-Barriga 10047 (COL).

Lepidium virginicum L.

Lepidium danielsii C.L.Hitchc.


Al-Shehbaz 2010.
Hierba.
Naturalizada y adventicia.
Andes. 1500-1800 m.
ANT, SAN. No evaluada.
Nativa de Norteamrica.
Introducida en Suramrica,
Europa, Asia y Australia.
Fonnegra 6757 (HUA, MO).

Lobularia Desv.
1 especie
Lobularia maritima (L.)
Desv.

Prez-Arbelez 1996.
Hierba.
Naturalizada. Andes. 1500-2640
m.
ANT, BOY, CUN, NAR, NSA,
QUI, RIS. No evaluada.
Nativa del Mediterrneo.
Naturalizada y cultivada en
todos los continentes.
Gutirrez 28 (HUA, MO).

Nasturtium W.T.Aiton
1 especie
Nasturtium officinale R.Br.

Rorippa nasturtium-aquaticum
(L.) Hayek
Prez-Arbelez 1996; Rangel-Ch.
2000; Parra-O. & FernndezAlonso 2002.
Hierba.
Naturalizada. Andes, SN Santa
Marta. 1500-3700 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
MAG, NAR, NSA, QUI, RIS,
SAN, VAL. No evaluada.
Subcosmopolita.
Langenheim 3224 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

BRASSICACEAE

Angiosperms

Pennellia Nieuwl.
1 especie
Pennellia patens
(O.E.Schulz) Rollins

Al-Shehbaz 2007.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Mxico, Colombia?
Nota: especie dudosa. Citada
para Colombia por Al-Shehbaz
(2007), sin indicacin de
espcimen. Es originaria de
Mxico / dubious species; cited
from Colombia by Al-Shehbaz
(2007) without indication of
specimen; is from Mexico.

Polypsecadium O.E.Schulz
2 especies
Polypsecadium adscendens
(O.E.Schulz) Al-Shehbaz
Sisymbrium adscendens
O.E.Schulz
Al-Shehbaz 2006.
Trepadora.
Nativa. Andes. 2500-2800 m.
BOY, NAR. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Barkley 38c113 (COL).

Polypsecadium solidagineum
(Triana & Planch.) AlShehbaz
Hesperis solidaginea (Triana &
Planch.) Kuntze, Sisymbrium
solidagineum Triana & Planch.
Al-Shehbaz 2006.
Trepadora.
Nativa. Andes. 2700-3000 m.
CUN, QUI. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Hernndez-Schmidt 537 (COL).

Raphanus L.
1 especie

Raphanus raphanistrum L.

Hierba.
Naturalizada y adventicia.
Andes. 1760-2900 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, NAR.
No evaluada.
Nativa del Mediterrneo;
cultivada en Amrica, Europa,
Asia y frica.
Correa 1574 (COL).

Rapistrum Crantz
1 especie
Rapistrum rugosum (L.) All.

Hierba.
Naturalizada y adventicia.
Andes. 2600 m.
CUN. No evaluada.
Prob. nativa del Mediterrneo;
introducida en Asia, frica y
Amrica.
Fernndez-Alonso 16748 (COL).

Rorippa Scop.
7 especies
Rorippa dubia (Pers.)
H.Hara

Rorippa indica var. apetala (DC.)


Hochr.
Hierba.
Adventicia. Andes. 1200-2600 m.
CUN, QUI. No evaluada.
SE Asia; Estados Unidos,
Colombia.
Parra-O. 183 (COL).

Rorippa eggersii
(O.E.Schulz) J.F.Macbr.

Nasturtium eggersii O.E.Schulz


Parra-O. & Fernndez-Alonso
2002.
Hierba.
Nativa. Andes. 1500 m.
ANT. No evaluada.
Colombia, Ecuador.

Nota: el nico especimen


conocido para Colombia es un
sin tipo depositado en B, que fue
destruido / the only specimen
known from Colombia is a
syntype deposited in B, which
was destroyed.

Rorippa indica (L.) Hiern

Parra-O. & Fernndez-Alonso


2002.
Hierba.
Adventicia. Andes, V Cauca, V
Magdalena. 900-2000 m.
ANT, CAL, CAU, CUN, HUI,
NAR, QUI, VAL. No evaluada.
SE Asia; Amrica.
Parra-O. 221 (COL).

Rorippa mandonii
(E.Fourn.) Mart.-Laborde

Sisymbrium mandonii E.Fourn.


Parra-O. & Fernndez-Alonso
2002.
Hierba.
Nativa. Andes. 960-2900 m.
ANT, CAL, CAU, CUN, NAR,
VAL. No evaluada.
Colombia a NO Argentina.
Fernndez-Alonso 19523 (COL).

Rorippa nana (Schltdl.)


J.F.Macbr.

Kardanoglyphos nana Schltdl.,


Nasturtium nanum (Schltdl.)
Wedd.
Parra-O. & Fernndez-Alonso
2002; Pedraza-Pealosa et al.
2004.
Hierba.
Nativa. Andes. 3700-4000 m.
CUN, RIS. No evaluada.
Suramrica.
Pedraza 782 (COL).

Rorippa palustris (L.) Besser


Nasturtium palustre (L.) DC.,
Sisymbrium palustre (L.) Pollich
Parra-O. & Fernndez-Alonso
2002.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

943

BRASSICACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Hierba.
Nativa. Andes, Orinoquia, V
Cauca, V Magdalena. 110-2170
m.
ANT, BOY, CAS, CAU, CUN,
QUI, SAN. No evaluada.
Subcosmopolita.
Garca-Barriga 7116 (COL).

Sisymbrium irio L.

Rorippa pinnata (Sess &


Moc.) Rollins

Sisymbrium officinale (L.)


Scop.

Arabis pinnata Sess & Moc.


Parra-O. & Fernndez-Alonso
2002.
Hierba.
Adventicia. Andes. 1560-3220 m.
ANT, BOY, CUN, RIS, VAL. No
evaluada.
C Mxico a Guatemala,
Colombia.
Fernndez-Alonso 19426 (COL).

Sinapis L.
1 especie
Sinapis alba L.

Prez-Arbelez 1996.
Hierba.
Adventicia. Andes. 2600 m.
CUN. No evaluada.
Nativa del Mediterrneo;
introducida en Asia, frica y
Amrica.
Fernndez-Alonso 18634 (COL).
Sinapis alba subsp. alba

Sisymbrium L.
3 especies
Sisymbrium altissimum L.

Hierba.
Adventicia. Andes. 2600 m.
CUN. No evaluada.
Nativa del Mediterrneo;
introducida en regiones de
Europa, Asia, Amrica y Nueva
Zelanda.
Fernndez-Alonso 18288 (COL).

944

Hierba.
Adventicia. Andes. 2600 m.
CUN. No evaluada.
Nativa de Eurasia; introducida
en parte de Europa, Amrica y
Australia.
Fernndez-Alonso 21039 (COL).

Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Naturalizada y adventicia.
Andes. 1800-2900 m.
CUN, TOL. No evaluada.
Nativa de Europa;
subcosmopolita.
Fernndez-Alonso 19606 (COL).

Thlaspi L.
1 especie
Thlaspi arvense L.

Hierba.
Naturalizada y adventicia.
Andes. 2600 m.
CUN. No evaluada.
Nativa del Mediterrneo;
introducida en regiones de
Europa, Amrica, Australia y
Nueva Zelanda.
Garca-Barriga 21003 (COL).

BROMELIACEAE
por Julio Betancur
25 gneros, 542 especies, 204
especies endmicas

Aechmea Ruiz & Pav.


47 especies, 10 especies
endmicas

Aechmea angustifolia Poepp.


& Endl.

Aechmea cumingii Baker,


Aechmea dryanderae Harms,
Aechmea leucocarpa Andr
Smith & Downs 1979; Betancur
& Jaramillo 1998; AguirreSantoro & Betancur 2008.
Hierba, epfita.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia,
Pacfico, V Cauca, V Magdalena.
0-1500 m.
AMA, ANT, ARA, BOY,
CAL, CAQ, CAS, CAU, CHO,
CUN, HUI, MET, NAR, PUT,
QUI, RIS, SAN, VAL, VAU.
Preocupacin Menor (Betancur
& Garca 2006).
Costa Rica a Per y Brasil.
Betancur 10008 (COAH, COL,
HUA).

Aechmea anomala L.B.Sm.

Smith & Downs 1979; Betancur


& Garca 2006; Aguirre-Santoro
& Betancur 2008.
Hierba, epfita.
Endmica. Amazonia. 250-432
m.
PUT. En Peligro (Betancur &
Garca 2006).
Cuatrecasas 10609 (HT: US; IT:
COL).

Aechmea baudoensis
Aguirre-Santoro & Betancur
Aguirre-Santoro & Betancur
2011.
Hierba, epfita.
Endmica. Pacfico. 100 m.
CHO. Vulnerable (AguirreSantoro-Betancur 2011).
Serrana del Baud.
Espina 1751 (HT: CHOCO).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

BROMELIACEAE

Angiosperms

Aechmea bracteata (Sw.)


Griseb.

Smith & Downs 1979; AguirreSantoro & Betancur 2008.


Hierba, epfita.
Nativa. Caribe, V Magdalena.
100-420 m.
BOL, MAG, SAN. Preocupacin
Menor (Betancur & Garca
2006).
E Mxico a NO Venezuela.
Foster 1623 (COL, GH, US).

Aechmea brevicollis L.B.Sm.

Smith & Downs 1979; AguirreSantoro & Betancur 2008;


Crdenas et al. 2008a.
Hierba, epfita, terrestre.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 100-500 m.
AMA, GUI, VAU. Preocupacin
Menor (Betancur & Garca
2006).
SE Colombia a N Brasil.
Betancur 10083 (COAH, COL,
FMB, HUA).

Aechmea bromeliifolia
(Rudge) Baker

Smith & Downs 1979; AguirreSantoro & Betancur 2008;


Betancur 2009.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, SN Santa Marta. 1501400 m.
MAG, MET, NSA, VAU.
Preocupacin Menor (Betancur
& Garca 2006).
SE Mxico a NE Argentina.
Idrobo 925 (COL, US).

Aechmea castelnavii Baker

Smith & Downs 1979; Betancur


1991a; Aguirre-Santoro &
Betancur 2008.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes, Orinoquia, V
Magdalena. 250-1810 m.

ANT, VIC. Preocupacin Menor


(Betancur & Garca 2006).
Costa Rica a Bolivia.
Araque-Molina 18-V129
(MEDEL, US).

Aechmea chantinii (Carrire)


Baker
Smith & Downs 1979; AguirreSantoro & Betancur 2008;
Crdenas et al. 2008a.
Hierba, epfita, terrestre.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena. 200-660 m.
AMA, CAQ, PUT, VAU.
Preocupacin Menor (Betancur
& Garca 2006).
Colombia a Per, Venezuela,
Brasil.
Arvalo 412 (COAH, COL).

Aechmea confertiflora
Aguirre-Santoro & Betancur
Aguirre-Santoro & Betancur
2011.
Hierba, epfita.
Endmica. Andes. 1700-2300 m.
NSA, SAN. En Peligro (AguirreSantoro-Betancur 2011).
Betancur 10777 (HT: COL,
HUA).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Aechmea contracta (Schult.


& Schult.f.) Baker

Betancur & Jaramillo 1998;


Aguirre-Santoro & Betancur
2008; Crdenas et al. 2008a.
Hierba, epfita.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 83-400 m.
AMA, CAQ, GUI, PUT, VAU.
Preocupacin Menor (Betancur
& Garca 2006).
Colombia a Per; Guyana,
Venezuela, Brasil.
Betancur 10001 (COAH, COL,
HUA).

Aechmea corymbosa (Schult.


& Schult.f.) Mez

Betancur 2005; Aguirre-Santoro


& Betancur 2008; Crdenas et al.
2008a.
Hierba, epfita.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 66-600 m.
AMA, CAQ, GUI, GUV, PUT,
VAU. Preocupacin Menor
(Betancur & Garca 2006).
Colombia a Per; Venezuela,
Brasil.
Betancur 13592 (COL, HUA).

Aechmea cucullata H.Luther

Smith & Downs 1979; Betancur


& Jaramillo 1998; AguirreSantoro & Betancur 2008.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 1350 m.
PUT. Casi Amenazada (Betancur
& Garca 2006).
S Colombia a NO Ecuador.
Foster 2222 (COL, GH, US).
Nota: conocida en Colombia
de una sola coleccin / known
in Colombia from a single
collection.

Aechmea dactylina Baker

Smith & Downs 1979; Betancur


1991a; Aguirre-Santoro &
Betancur 2008.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes, Pacfico, V Cauca,
V Magdalena. 0-900 m.
ANT, CAU, CHO, CR, NAR,
NSA, RIS, VAL. Preocupacin
Menor (Betancur & Garca
2006).
Nicaragua a N Ecuador.
Betancur 452 (HUA, MO, NY,
US).

Aechmea germinyana
(Carrire) Baker

Smith & Downs 1979; Betancur


1991a; Aguirre-Santoro &
Betancur 2008.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

945

BRASSICACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Hierba, epfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-1480
m.
ANT, CAU, CHO, RIS, VAL.
Preocupacin Menor (Betancur
& Garca 2006).
Panam a Colombia.
Betancur 2997 (COL, HUA).

Aechmea huebneri Harms

Smith & Downs 1979; AguirreSantoro & Betancur 2008;


Crdenas et al. 2008a.
Hierba, epfita.
Nativa. Guayana y Macarena.
100-200 m.
VAU. Casi Amenazada (Betancur
& Garca 2006).
SE Colombia a N y NE Brasil.
Shultes 17494 (COL, GH, NY,
US).
Nota: conocida en Colombia
de una sola coleccin / known
in Colombia from a single
collection.

Aechmea longicuspis Baker

Smith & Downs 1979; Betancur


et al. 2007; Aguirre-Santoro &
Betancur 2008.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes, V Magdalena.
150-900 m.
ANT, PUT, SAN. Casi
Amenazada (Betancur & Garca
2006).
Colombia a Ecuador.
Fonnegra 8137 (HUA).

Aechmea longipedunculata
Betancur & Aguirre-Santoro
Aguirre-Santoro & Betancur
2011.
Hierba, epfita.
Endmica. Guayana y Macarena.
100 m.
AMA. En Peligro Crtico
(Aguirre-Santoro-Betancur
2011).
Benavides 382 (HT: COL; IT:
HUA).

946

Nota: conocida solo del tipo /


known only from the type.

Aechmea longiramosa
Betancur & Aguirre-Santoro
Aguirre-Santoro & Betancur
2011.
Hierba, epfita.
Endmica. Guayana y Macarena.
100-250 m.
AMA, VAU. Vulnerable
(Aguirre-Santoro-Betancur
2011).
Betancur 13973 (HT: COL; IT:
COAH).
Nota: solo se conoce de dos
colecciones / only known from
two collections.

Aechmea magdalenae
(Andr) Baker

Smith & Downs 1979; Betancur


1991a; Aguirre-Santoro &
Betancur 2008.
Hierba.
Nativa. Andes, Caribe, Pacfico,
V Cauca, V Magdalena. 0-1400
m.
ANT, BOL, CHO, CUN, MAG,
QUI, TOL, VAL. Preocupacin
Menor (Betancur & Garca
2006).
Mxico a Ecuador; Venezuela.
Betancur 577 (HUA, US).

Aechmea mertensii (G.Mey.)


Schult. & Schult.f.

Betancur & Jaramillo 1998;


Aguirre-Santoro & Betancur
2008; Crdenas et al. 2008a.
Hierba, epfita.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena. 25-1250 m.
AMA, CAQ, GUI, GUV, MET,
PUT, VAU, VIC. Preocupacin
Menor (Betancur & Garca
2006).
Trinidad, Amazonia.
Betancur 14067 (COL).

Aechmea mexicana Baker

Betancur 1991a; Aguirre-Santoro


& Betancur 2008; Idrraga et al.
2011.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes, V Magdalena.
300-1265 m.
ANT, BOY, CHO, CUN, VAU.
Preocupacin Menor (Betancur
& Garca 2006).
Mxico a Ecuador.
Betancur 1430 (COL, HUA, MO,
NY, US).

Aechmea nidularioides
L.B.Sm.

Smith & Downs 1979; Betancur


& Jaramillo 1998.
Hierba, epfita.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 100-250 m.
AMA, PUT, VAU. Preocupacin
Menor (Betancur & Garca
2006).
S Colombia a N Per.
Shultes 8309 (HT: US).

Aechmea nivea L.B.Sm.

Betancur & Jaramillo 1998;


Aguirre-Santoro & Betancur
2008; Crdenas et al. 2008a.
Hierba, epfita, terrestre.
Endmica. Amazonia, Guayana y
Macarena. 100-400 m.
AMA, CAQ, PUT, VAU. Casi
Amenazada (Betancur & Garca
2006).
SE Colombia.
Betancur 9757 (COAH, COL,
FMB, HUA).

Aechmea nudicaulis (L.)


Griseb.

Betancur & Jaramillo 1998;


Aguirre-Santoro & Betancur
2008; Idrraga et al. 2011.
Hierba, epfita.
Nativa. Pacfico, V Magdalena.
50-800 m.
ANT, NAR. Preocupacin Menor
(Betancur & Garca 2006).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

BRASSICACEAE

Angiosperms

Mxico a Per; Venezuela, Brasil.


Gentry 34913 (COL).

Aechmea paniculigera (Sw.)


Griseb.
Aechmea columnaris Andr,
Bromelia latifolia Schult.f.
Smith & Downs 1979; AguirreSantoro & Betancur 2008.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 1200-1900 m.
CUN. Preocupacin Menor
(Betancur & Garca 2006).
Colombia a N Venezuela;
Jamaica.
Uribe-Uribe 6041 (COL, US).

Aechmea penduliflora Andr


Betancur 2005; Betancur et
al. 2007; Aguirre-Santoro &
Betancur 2008.
Hierba, epfita.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, V Cauca,
V Magdalena. 97-1440 m.
AMA, ANT, BOY, CAQ, CAU,
CHO, CUN, GUI, MET, NAR,
NSA, PUT, VAU. Preocupacin
Menor (Betancur & Garca
2006).
Nicaragua a Per; Amazonia.
Betancur 10019 (COAH, COL,
HUA).

Aechmea politii L.B.Sm.

Aguirre-Santoro & Betancur


2008; Crdenas et al. 2008a.
Hierba, epfita, terrestre.
Nativa. Guayana y Macarena.
100-200 m.
GUI. Vulnerable (Betancur &
Garca 2006).
SE Colombia a SO Venezuela.
Betancur 13395 (COL).

Aechmea pubescens Baker

Smith & Downs 1979; Betancur


2005; Aguirre-Santoro &
Betancur 2008.
Hierba, epfita.

Nativa. Andes, Pacfico, V Cauca,


V Magdalena. 0-1200 m.
ANT, BOL, CHO, CR, GUJ,
NSA. Preocupacin Menor
(Betancur & Garca 2006).
Honduras a NO Venezuela.
Betancur 7938 (CHOCO, COL,
HUA).

Aechmea pyramidalis Benth.

Smith & Downs 1979; AguirreSantoro & Betancur 2008.


Hierba, epfita.
Nativa.
DESCONOCIDO. Preocupacin
Menor (Betancur & Garca
2006).
Mxico a Per.
Cumming 1178 (?).
Nota: en Colombia solo se
conoce de un espcimen, sin
localidad especfica, registrado
por Mez / in Colombia only
known from a specimen without
specific locality, recorded by
Mez.

Aechmea retusa L.B.Sm.

Aguirre-Santoro & Betancur


2008.
Hierba, epfita.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 160-400 m.
CAQ, VAU. Casi Amenazada
(Betancur & Garca 2006).
SE Colombia a Per.
Betancur 9701 (COAH, COL).

Aechmea romeroi L.B.Sm.

Smith & Downs 1979; Betancur


& Jaramillo 1998; AguirreSantoro & Betancur 2008.
Hierba, epfita.
Nativa. Amazonia, Andes. 1001400 m.
PUT. En Peligro (Betancur &
Garca 2006).
SE Colombia a NE Ecuador.
Betancur 4954 (COL, SEL, US).

Aechmea rubiginosa Mez

Smith & Downs 1979; AguirreSantoro & Betancur 2008.


Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia.
100-1350 m.
AMA, CAQ, GUV, MET, VAU,
VIC. Preocupacin Menor
(Betancur & Garca 2006).
NE Colombia a N Brasil.
Betancur 10006 (COAH, COL).

Aechmea servitensis Andr

Smith & Downs 1979; Betancur


1991a; Aguirre-Santoro &
Betancur 2008.
Hierba, epfita.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia,
V Magdalena. 100-1800 m.
AMA, ANT, CAQ, CUN, GUV,
MET, PUT, VAU. Preocupacin
Menor (Betancur & Garca
2006).
Colombia a Ecuador.
Betancur 10037 (COL).

Aechmea setigera Schult. &


Schult.f.

Smith & Downs 1979; CrdenasLpez 2003; Aguirre-Santoro &


Betancur 2008.
Hierba, epfita.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia, Pacfico.
10-450 m.
ANT, CAQ, CHO, GUI, MET,
VAU. Preocupacin Menor
(Betancur & Garca 2006).
Panam a Bolivia; Amazonia.
Betancur 10052 (COAH, COL).

Aechmea spectabilis
(K.Koch) Houllet

Smith & Downs 1979; AguirreSantoro & Betancur 2008.


Hierba, epfita.
Nativa. Andes, Caribe, SN Santa
Marta. 80-1800 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

947

BRASSICACEAE

Angiospermas
Angiosperms

BOL, CES, MAG, NSA, SAN.


Casi Amenazada (Betancur &
Garca 2006).
N Colombia a NO Venezuela.
Aguirre-Santoro 453 (COL).

Aechmea stenosepala
L.B.Sm.

Smith & Downs 1979; AguirreSantoro & Betancur 2008.


Hierba.
Endmica. Guayana y Macarena.
200-500 m.
GUV, MET. Vulnerable
(Betancur & Garca 2006).
SE Colombia.
Betancur 7321 (COL).

Aechmea subpetiolata
L.B.Sm.

Smith & Downs 1979; AguirreSantoro & Betancur 2008.


Hierba, epfita.
Endmica. Andes. 1500 m.
CAU. Casi Amenazada (Betancur
& Garca 2006).
Von Sneidern 1593 (HT: S).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Aechmea tessmannii Harms


Aguirre-Santoro & Betancur
2008.
Hierba, epfita.
Nativa. Amazonia, Andes. 530600 m.
PUT. En Peligro (Betancur &
Garca 2006).
S Colombia a N Per.
Muoz 14 (COL).

Aechmea tillandsioides
(Schult. & Schult.f.) Baker

Betancur 2005; Betancur et


al. 2007; Aguirre-Santoro &
Betancur 2008.
Hierba, epfita.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia,

948

Pacfico, V Cauca, V Magdalena.


0-1100 m.
AMA, ANT, BOY, CAL, CAQ,
CAU, CHO, CR, GUI, GUV,
MET, NSA, PUT, SAN, TOL,
VAU. Preocupacin Menor
(Betancur & Garca 2006).
Mxico a Amazonia.
Betancur 9702 (COAH, COL).

Aechmea viridispica
Aguirre-Santoro & Betancur

Aechmea tocantina Baker

Aechmea woronowii Harms

Aguirre-Santoro & Betancur


2008.
Hierba, epfita.
Nativa. Orinoquia. 156-450 m.
CAS, MET. Preocupacin Menor
(Betancur & Garca 2006).
N Suramrica; Bolivia.
Chacn 76 (COL, HUQ).

Aechmea tonduzii Mez &


Pittier

Betancur 1991a; Aguirre-Santoro


& Betancur 2008; Idrraga et al.
2011.
Hierba, epfita, terrestre.
Nativa. Andes, Pacfico. 1001600 m.
ANT, CHO, VAL. Preocupacin
Menor (Betancur & Garca
2006).
Costa Rica a Ecuador.
Gentry 36972 (JUAM, MO).

Aechmea veitchii Baker

Chevaliera veitchii (Baker)


E.Morren
Smith & Downs 1979; Betancur
2001a; Aguirre-Santoro &
Betancur 2008.
Hierba, epfita, terrestre.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-2700
m.
ANT, BOY, CAQ, CAU, CHO,
CR, HUI, RIS, SAN, TOL,
VAL. Preocupacin Menor
(Betancur & Garca 2006).
Costa Rica a Per.
Betancur 9401 (COL, HUA).

Aguirre-Santoro & Betancur


2011.
Hierba, epfita.
Endmica. Andes. 1450-1600 m.
ANT. En Peligro (AguirreSantoro-Betancur 2011).
Tuberquia 1057 (HT: JAUM).
Streptocalyx subnuda L.B.Sm.
Smith & Downs 1979; AguirreSantoro & Betancur 2008;
Crdenas et al. 2008a.
Hierba, epfita.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 120-500 m.
AMA, CAQ, PUT, VAU. Casi
Amenazada (Betancur & Garca
2006).
SE Colombia a Per.
Sastre 3353 (COL, P).

Aechmea wuelfinghoffii
E.Gross

Hierba.
Nativa. Pacfico. 50-200 m.
CHO, VAL. No evaluada.
CO Colombia a NO Ecuador.
Fuchs 21901 (COL, MO, NY).

Aechmea zebrina L.B.Sm.

Smith & Downs 1979; Betancur


& Jaramillo 1998; AguirreSantoro & Betancur 2008.
Hierba, epfita.
Nativa. Amazonia. 200-350 m.
PUT. En Peligro (Betancur &
Garca 2006).
S Colombia a Ecuador.
Foster 2256 (HT: GH).
Nota: conocida en Colombia
solo del tipo / known in
Colombia only from the type.

Aechmea sp. nov.

Hierba, epfita.
Endmica. Guayana y Macarena.
150-240 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

BRASSICACEAE

Angiosperms

GUV. No evaluada.
Crdenas 6600 (COAH, COL).
Nota: conocida solo de dos
colecciones, en localidades muy
cercanas / known only from
two collections from nearby
localities.

Ananas Mill.
5 especies
Ananas ananassoides
(Baker) L.B.Sm.

Smith & Downs 1979.


Hierba.
Nativa. Amazonia, Orinoquia.
90-250 m.
AMA, VIC. Preocupacin Menor
(Betancur & Garca 2006).
Costa Rica a Suramrica tropical.
Zarucchi 3647 (FMB, MO).

Ananas bracteatus (Lindl.)


Schult. & Schult.f.

Smith & Downs 1979.


Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes. 2001200 m.
AMA, MET. Preocupacin
Menor (Betancur & Garca
2006).
Colombia a E Brasil y NE
Argentina.
Lpez-C. 5735 (COAH).

Ananas lucidus Mill.

Smith & Downs 1979; Idrraga et


al. 2011.
Hierba.
Nativa. Andes, V Magdalena.
700-1200 m.
ANT, SAN. Preocupacin Menor
(Betancur & Garca 2006).
N Suramrica; Brasil.
Giraldo-Caas 681 (COL).
Nota: presenta alta hibridacin,
por lo que la identificacin de los
especmenes es dudosa / shows

high hybridization and hence the


identity of specimens is dubious.

Ananas nanus (L.B.Sm.)


L.B.Sm.

Smith & Downs 1979.


Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena.
200-400 m.
CAQ, MET. Preocupacin
Menor (Betancur & Garca
2006).
Suramrica tropical.
Franco-Rosselli 4326 (COL).
Nota: ha sido considerada como
sinnimo de A. ananassoides
/ has been considered as a
synonym of A. ananassoides.

Ananas parguazensis
Camargo & L.B.Sm.

Smith & Downs 1979; Crdenas


et al. 2008a.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 60-440 m.
AMA, CAQ, GUV, MET, VAU,
VIC. Preocupacin Menor
(Betancur & Garca 2006).
N Suramrica; Brasil.
Betancur 11923 (COL).

Araeococcus Brongn.
2 especies
Araeococcus flagellifolius
Harms

Smith & Downs 1979; Arvalo


& Betancur 2007; Betancur et al.
2007.
Hierba, epfita.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 80-560 m.
CAQ, GUI, GUV, MET, VAU.
Preocupacin Menor (Betancur
& Garca 2006).
N Suramrica a N Brasil.
Betancur 9770 (COL).

Araeococcus pectinatus
L.B.Sm.

Smith & Downs 1979.


Hierba, epfita.
Nativa. Pacfico. 0-600 m.
CHO. Preocupacin Menor
(Betancur & Garca 2006).
Costa Rica a NO Colombia.
Betancur 7998 (COL, HUA).

Billbergia Thunb.
9 especies, 2 especies endmicas
Billbergia ambigua (L.B.Sm.
& Read) Betancur &
N.R.Salinas
Pseudaechmea ambigua L.B.Sm.
& Read
Betancur & Salinas 2006;
Idrraga et al. 2011.
Hierba, epfita.
Endmica. V Magdalena. 400700 m.
ANT. En Peligro Crtico
(Betancur & Garca 2006).
Soejarto 2703 (HT: ECON; IT:
COL, HUA).

Billbergia brachysiphon
L.B.Sm.

Smith & Downs 1979.


Hierba.
Nativa. Amazonia. 200 m.
PUT. Preocupacin Menor
(Betancur & Garca 2006).
S Colombia a O Brasil.
Soejarto 1311 (PSO).
Nota: conocida en Colombia
solo de dos colecciones / known
in Colombia only from two
collections.

Billbergia decora Poepp. &


Endl.

Smith & Downs 1979; Betancur


& Jaramillo 1998.
Hierba, epfita.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

949

BRASSICACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Nativa. Amazonia, Guayana y


Macarena, Orinoquia. 123-600
m.
CAQ, CAS, CAU, PUT.
Preocupacin Menor (Betancur
& Garca 2006).
Per, Bolivia a N Brasil.
Fernndez-Prez s.n. (COL).

Billbergia eloiseae L.B.Sm. &


Read
Luther & Sieff 1994; Betancur &
Garca 2006.
Hierba, epfita.
Endmica.
DESCONOCIDO. Datos
Insuficientes (Betancur & Garca
2006).
Sin colector s.n. (HT: US; IT:
COL).
Nota: conocida solo del tipo;
pobremente conocida / known
only from the type; poorly
known.

Billbergia formosa Ule

Smith & Downs 1979.


Hierba, epfita.
Nativa. Amazonia. 100-200 m.
AMA. Casi Amenazada
(Betancur & Garca 2006).
S Colombia a N Per.
Lpez-C. 4913 (COAH).

Billbergia macrolepis
L.B.Sm.

Smith & Downs 1979.


Hierba, epfita.
Nativa. Caribe. 50 m.
NSA. Vulnerable (Betancur &
Garca 2006).
Costa Rica a Ecuador; Guyana.
Foster 1792 (COL, GH).
Nota: conocida en Colombia
de una sola coleccin / known
in Colombia from a single
collection.

950

Billbergia rupestris L.B.Sm.


Smith & Downs 1979.
Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena.
100-200 m.
VAU. Vulnerable (Betancur &
Garca 2006).
S Colombia; Brasil (Acre).
Cuatrecasas 7051 (HT: COL).
Nota: conocida en Colombia
solo del tipo / known in
Colombia only from the type.

Billbergia tessmannii Harms


Smith & Downs 1979.
Hierba, epfita.
Nativa. Amazonia. 100-200 m.
AMA. Casi Amenazada
(Betancur & Garca 2006).
Colombia a NE Per.
Lpez-C. 3333 (COAH).

Billbergia violacea Beer

Smith & Downs 1979.


Hierba, epfita.
Nativa. Amazonia. 150 m.
AMA. Preocupacin Menor
(Betancur & Garca 2006).
Colombia, Guayanas, Brasil.
Castao-A. 1230 (COL).
Nota: conocida solo de una
coleccin incompleta, que
requiere revisin / known only
from an incomplete collection
that needs revision.

Brewcaria L.B.Sm. et al.


1 especie
Brewcaria reflexa (L.B.Sm.)
B.Holst
Smith & Downs 1974.
Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena.
80-200 m.
GUI. Vulnerable (Betancur &
Garca 2006).
CO Colombia a Venezuela.
Schultes 18002 (COL, GH, US).

Brocchinia J.A.Schultes &


J.H.Schultes
4 especies, 1 especie endmica
Brocchinia acuminata
L.B.Sm.

Smith & Downs 1974.


Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena.
200-550 m.
VAU. Casi Amenazada (Betancur
& Garca 2006).
SE Colombia a S Venezuela.
Schultes 14534 (COL, F, GH, K,
NY, UC, US).

Brocchinia hechtioides Mez

Smith & Downs 1974.


Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena.
350-570 m.
AMA, CAQ, VAU. Casi
Amenazada (Betancur & Garca
2006).
C Colombia a O Guayana.
Garca-Barriga 13796 (COL, US).

Brocchinia paniculata
Schult. & Schult.f.

Smith & Downs 1974; Crdenas


et al. 2008a.
Hierba, epfita, terrestre.
Nativa. Guayana y Macarena.
100-380 m.
AMA, CAQ, VAU. Casi
Amenazada (Betancur & Garca
2006).
SE Colombia a SO Venezuela.
Betancur 13710 (COAH, COL,
HUA).

Brocchinia sp. nov.

Hierba.
Endmica. Guayana y Macarena.
80-110 m.
GUI. No evaluada.
Salinas 603 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

BRASSICACEAE

Angiosperms

Bromelia L.
7 especies, 3 especies endmicas
Bromelia balansae Mez

Smith & Downs 1979.


Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena,
Orinoquia. 69-520 m.
ARA, CAS, GUV, MET, VIC.
Preocupacin Menor (Betancur
& Garca 2006).
E Suramrica tropical.
Betancur 7317 (COAH, COL,
HUA).

ANT, CAQ, CAU, CR, HUI,


MAG, NSA, PUT, SAN, TOL,
VAL. Preocupacin Menor
(Betancur & Garca 2006).
S Mxico a N Suramrica.
Betancur 1851 (COL, HUA, MO,
NY, US).

Bromelia nidus-puellae
(Andr) Mez

Smith & Downs 1979; Betancur


2007.
Hierba.
Nativa. Caribe, Pacfico, V
Magdalena. 0-1005 m.
ATL, BOL, CES, CHO, GUJ,
MAG, NSA, SAN. Preocupacin
Menor (Betancur & Garca
2006).
Colombia a Venezuela; Trinidad.
Betancur 12303 (COL).

Smith & Downs 1979.


Hierba.
Endmica. V Cauca, V
Magdalena. 400-950 m.
CUN, VAL. En Peligro Crtico
(Betancur & Garca 2006).
Andr 1836 (HT: K).
Nota: conocida en Colombia
solo de dos colecciones, una
de las cuales es el tipo y la otra
es cultivada. No observada ni
recolectada desde hace ms de
un siglo / known in Colombia
only from two collections,
one of which is the type and
other cultivated; not observed
or collected for more than a
century.

Bromelia fragilis L.B.Sm.

Bromelia pinguin L.

Bromelia chrysantha Jacq.

Smith & Downs 1979.


Hierba.
Endmica. SN Santa Marta. 960
m.
MAG. En Peligro Crtico
(Propuesta aqu).
Foster 1469 (HT: GH).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Bromelia karatas L.

Bromelia plumieri (E.Morren)


L.B.Sm.
Betancur 2009; Idrraga et al.
2011.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, V Cauca, V Magdalena.
30-1800 m.

Smith & Downs 1979.


Hierba.
Nativa. Islas Caribeas, Caribe,
Orinoquia, SN Santa Marta.
0-1900 m.
ATL, BOL, CAS, CES, GUJ,
MAG, SAP. Preocupacin Menor
(Betancur & Garca 2006).
Mxico a Amrica tropical.
Fernndez-Prez 5154 (COL, US).

Bromelia trianae Mez

Smith & Downs 1979.


Hierba.
Endmica. V Magdalena. 700900 m.
CUN, TOL. En Peligro Crtico
(Betancur & Garca 2006).
Triana 542 (HT: B; IS: BM,
COL).

Nota: conocida de cinco


colecciones, todas de la misma
localidad / known from five
collections, all from the same
locality.

Catopsis Griseb.
4 especies
Catopsis berteroniana
(Schult. & Schult.f.) Mez

Idrraga et al. 2011.


Hierba, epfita.
Nativa. Pacfico, V Magdalena.
100-610 m.
ANT, CHO. Preocupacin
Menor (Betancur & Garca
2006).
S Florida a Amrica tropical.
Fuchs 22242 (COL).

Catopsis nutans (Sw.) Griseb.

Pogospermum flavum Brongn.


Betancur & Jaramillo 1998;
Betancur 2001a; Idrraga et al.
2011.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta, V Magdalena. 0-1900 m.
ANT, BOY, CAU, CHO, CUN,
GUJ, MAG, MET, NAR, NSA,
PUT, QUI, RIS, SAN, VAL.
Preocupacin Menor (Betancur
& Garca 2006).
S Florida a O Ecuador;
Venezuela, Antillas.
Betancur 9787 (COL, HUA).

Catopsis sessiliflora (Ruiz &


Pav.) Mez

Smith & Downs 1977; Betancur


et al. 2007; Idrraga et al. 2011.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes, Caribe, Pacfico,
SN Santa Marta, V Magdalena.
0-1800 m.
ANT, CAU, CHO, CUN, MAG,
NAR, NSA, RIS, SAN, TOL,
VAL. Preocupacin Menor
(Betancur & Garca 2006).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

951

BRASSICACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Mxico a Amrica tropical.


Betancur 8191 (COL, FMB,
HUA).

Catopsis wangerinii Mez &


Werckl
Hierba, epfita.
Nativa. Andes?
ANT?, CHO? No evaluada.
Colombia a Mxico.
Nota: esperada / expected.

Greigia Regel
15 especies, 8 especies endmicas
Greigia alborosea (Griseb.)
Mez
Betancur 2001a.
Hierba.
Nativa. Andes. 3200-3350 m.
CUN. En Peligro (Betancur &
Garca 2006).
C Colombia a NO Venezuela.
Betancur 8648 (COL).
Nota: conocida en Colombia
de una sola coleccin / known
in Colombia from a single
collection.

[Greigia amazonica L.B.Sm.]


Betancur & Garca 2006.
Nota: registro basado en
identificacin errnea. La
identidad del nico espcimen
colombiano es incierta / record
based on a misidentification;
identity of the only Colombian
specimen is uncertain.

Greigia aristeguietae L.B.Sm.


Smith & Downs 1979.
Hierba.
Nativa. Andes. 2450-2850 m.
BOY, CES, NSA. En Peligro
(Betancur & Garca 2006).
C Colombia a NO Venezuela.
Snchez-M. 6589 (COL).

952

Greigia collina L.B.Sm.

Smith & Downs 1979; Betancur


2000.
Hierba.
Endmica. Andes. 2400-3250 m.
CUN, SAN. Casi Amenazada
(Betancur & Garca 2006).
Foster 1868 (HT: GH; IT: COL,
US).

Greigia columbiana L.B.Sm.


Smith & Downs 1979; Betancur
2000.
Hierba.
Nativa. Andes. 3000-3400 m.
BOY, CUN, NSA, SAN. Casi
Amenazada (Betancur & Garca
2006).
Costa Rica a Ecuador; NO
Venezuela.
Grubb 571 (COL, K).

Greigia danielii L.B.Sm.

Smith & Downs 1979; Betancur


2000; Idrraga et al. 2011.
Hierba.
Endmica. Andes. 2000-3500 m.
ANT, QUI. Casi Amenazada
(Betancur & Garca 2006).
Betancur 1152 (HUA, MO, NY,
US).

Greigia exserta L.B.Sm.

Smith & Downs 1979; Betancur


2000.
Hierba.
Endmica. Andes. 2900-3350 m.
CAU, NAR, PUT. En Peligro
(Betancur & Garca 2006).
S Colombia.
Cuatrecasas 11897 (HT: US; IT:
COL, F).

Greigia mulfordii L.B.Sm.

Smith & Downs 1979; Betancur


2000.
Hierba.
Nativa. Andes. 3450-3670 m.
CUN, PUT. Vulnerable
(Betancur & Garca 2006).

Colombia a N Ecuador.
Cuatrecasas 25625 (HT: US; IT:
B, COL, F, K).

Greigia nubigena L.B.Sm.

Smith & Downs 1979; Betancur


& Jaramillo 1998; Betancur 2000.
Hierba.
Endmica. Andes. 3100-3850 m.
NAR, PUT. En Peligro Crtico
(Betancur & Garca 2006).
Foster 2043 (HT: GH; IT: COL).

Greigia ocellata L.B.Sm. &


Steyerm.

Smith & Downs 1979.


Hierba.
Nativa. Andes. 3400-3422 m.
NSA. En Peligro Crtico
(Betancur & Garca 2006).
NE Colombia a NO Venezuela.
Daz-Acosta 96 (COL).

Greigia racinae L.B.Sm.

Smith & Downs 1979; Betancur


& Jaramillo 1998; Betancur 2000.
Hierba.
Endmica. Andes. 2800-3670 m.
CAU, NAR, PUT. En Peligro
(Betancur & Garca 2006).
Foster 2044 (HT: GH; IT: COL).

Greigia sanctae-martae
L.B.Sm.

Smith & Downs 1979.


Hierba.
Endmica. SN Santa Marta. 2520
m.
MAG. En Peligro Crtico
(Betancur & Garca 2006).
Foster 1463 (HT: GH).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Greigia sodiroana Mez

Smith & Downs 1979; Betancur


2000.
Hierba.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

BRASSICACEAE

Angiosperms

Nativa. Andes. 3050 m.


NAR. Vulnerable (Betancur &
Garca 2006).
S Colombia a N Ecuador.
Betancur 7461 (COL, HUA,
PSO).

Greigia stenolepis L.B.Sm.

Betancur 2000; Betancur 2001a;


Pedraza-Pealoza et al. 2005.
Hierba.
Endmica. Andes. 2500-3720 m.
BOY, CUN, NSA. Casi
Amenazada (Betancur & Garca
2006).
Betancur 7048 (COL, HUA).

Greigia vulcanica Andr

Smith & Downs 1979; Betancur


2000; Idrraga et al. 2011.
Hierba.
Nativa. Andes. 3100-3600 m.
ANT, CAL, NAR, PUT, QUI,
TOL, VAL. Casi Amenazada
(Betancur & Garca 2006).
Colombia a N Ecuador.
Betancur 1164 (COL, HUA, NY,
MO, US).

Greigia sp. nov.

Betancur 1991a.
Hierba.
Endmica. Andes. 3100-3450 m.
ANT. No evaluada.
MacDougal 4589 (HUA).

Guzmania Ruiz & Pav.


95 especies, 28 especies
endmicas
Guzmania acorifolia
(Griseb.) Mez

Luther 1999; Betancur 2009;


Idrraga et al. 2011.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 1300-2380 m.
ANT, QUI, SAN, VAL.
Preocupacin Menor (Betancur
& Garca 2006).

NO Colombia a O Venezuela.
Betancur 8311 (COL, HUA).

Guzmania acuminata
L.B.Sm.

Smith & Downs 1977; Betancur


& Salinas 2003; Idrraga et al.
2011.
Hierba, epfita.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 200-2080 m.
ANT, CAQ, PUT, VAL.
Preocupacin Menor (Betancur
& Garca 2006).
S Colombia a Ecuador.
Foster 2218 (HT: GH; IT: COL,
US).

Guzmania altsonii L.B.Sm.

CAU, NAR. Casi Amenazada


(Betancur & Garca 2006).
SO Colombia.
Gentry 30535 (COL, JAUM).

Guzmania angustifolia
(Baker) Wittm.

Smith & Downs 1977; Betancur


& Jaramillo 1998; Idrraga et al.
2011.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 1080-2100 m.
ANT, CAL, CAQ, CAU, CES,
CHO, NAR, PUT, QUI, RIS,
VAL. Preocupacin Menor
(Betancur & Garca 2006).
Nicaragua a Ecuador.
Foster 2226 (HT: GH; IT: COL).

Crdenas et al. 2008a; Clavijo et


al. 2009.
Hierba, epfita.
Nativa. Amazonia. 200 m.
VAU. No evaluada.
N Suramrica.
Clavijo 492 (COL).
Nota: conocida de una sola
coleccin / known from a single
collection.

Guzmania attenuata L.B.Sm.


& Read

Guzmania amplectens
L.B.Sm.

Guzmania bakeri (Wittm.)


Mez

Smith & Downs 1977; Forero


& Gentry 1989; Betancur &
Jaramillo 1998.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 935-2280 m.
CAU, CHO, NAR, VAL. Casi
Amenazada (Betancur & Garca
2006).
SO Colombia a NO Ecuador.
Betancur 2561 (COL, HUA).

Guzmania andreana
(E.Morren) Mez

Smith & Downs 1977.


Hierba, epfita.
Endmica. Andes. 1600-2600 m.

Forero & Gentry 1989; Betancur


1991a; Idrraga et al. 2011.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 730-1534 m.
ANT, CHO, RIS. Vulnerable
(Betancur & Garca 2006).
Colombia, Panam.
Betancur 1815 (HUA, NY, US).

Smith & Downs 1977; Betancur


& Jaramillo 1998.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 3000-3100 m.
NAR. En Peligro Crtico
(Betancur & Garca 2006).
SO Colombia a Ecuador.
Guarn-M. 590 (PSO).

Guzmania betancurii
H.E.Luther

Luther 1999; Idrraga et al. 2011.


Hierba, epfita.
Endmica. Andes, V Magdalena.
800-1500 m.
ANT, CAL. En Peligro (Betancur
& Garca 2006).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

953

BRASSICACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Betancur 695 (HT: US; IT: COL,


HUA, MO, NY).

Guzmania bicolor L.B.Sm.

Smith & Downs 1977.


Hierba, epfita.
Endmica. Pacfico. 150-250 m.
VAL. Vulnerable (Betancur &
Garca 2006).
Barkley 35472 (HT: US).
Nota: conocida solo del tipo.
Prob. alcanza N Ecuador /
known only from the type; prob.
reaches N Ecuador.

Guzmania bipartita L.B.Sm.

Smith & Downs 1977; Idrraga et


al. 2011.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 2640 m.
ANT. Preocupacin Menor
(Betancur & Garca 2006).
Colombia a N Per.
Betancur 564 (HUA, US).

Guzmania brasiliensis Ule

Smith & Downs 1977; Arvalo


& Betancur 2007; Crdenas et al.
2008a.
Hierba, epfita.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 150-500 m.
AMA, CAQ, GUI, VAU.
Preocupacin Menor (Betancur
& Garca 2006).
Colombia a Per; S Venezuela,
Brasil.
Betancur 10012 (COAH, COL,
HUA).

Guzmania breviscapa
H.E.Luther

Luther 1998.
Hierba, epfita.
Endmica. Pacfico. 30-200 m.
CHO. En Peligro (Propuesta
aqu).
Betancur 15312 (CHOCO, COL,
HUA, NY).

954

Guzmania butcheri Rauh


Hierba, epfita.
Nativa. Pacfico?
ANT?, CHO? No evaluada.
NO Colombia a E Panam.
Nota: esperada / expected.

Guzmania cabrerae
Gilmartin

Gilmartin 1981.
Hierba, epfita.
Endmica. Andes. 1900-2000 m.
ANT, VAL. En Peligro Crtico
(Betancur & Garca 2006).
Gilmartin 2223 (HT: CUVC; IT:
US).

Guzmania calamifolia Mez

Smith & Downs 1977; Betancur


& Jaramillo 1998; Betancur 2010.
Hierba, epfita.
Nativa. Pacfico. 30-500 m.
CHO, NAR, VAL. Preocupacin
Menor (Betancur & Garca
2006).
O Colombia a Panam.
Betancur 12512 (COL).

Guzmania calothyrsus Mez

Smith & Downs 1977; Betancur


2005; Crdenas et al. 2008a.
Hierba, epfita.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 99-400 m.
AMA, VAU. Preocupacin
Menor (Betancur & Garca
2006).
Colombia a Bolivia; Guyana.
Shultes 15359 (COL, GH, US).

Guzmania candelabrum
(Andr) Mez

Smith & Downs 1977; Betancur


& Jaramillo 1998; Betancur 2000.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 1900-3400 m.
CAU, CHO, HUI, NAR, PUT,
SAN, VAL. Preocupacin Menor
(Betancur & Garca 2006).

Colombia a NE Ecuador.
Shultes 18852 (COL, GH, US).

Guzmania caricifolia
(Andr) L.B.Sm.

Sodiroa caricifolia Baker


Smith & Downs 1977; Betancur
& Jaramillo 1998; Betancur 2000.
Hierba, epfita.
Endmica. Andes. 850-1450 m.
CHO, NAR. Vulnerable
(Betancur & Garca 2006).
Betancur 3916 (COL, HUA,
PSO).

Guzmania circinnata Rauh


Hierba, epfita.
Nativa. Pacfico?
ANT?, CHO? No evaluada.
NO Colombia a E Panam.
Nota: esperada / expected.

Guzmania condensata Mez &


Werckl
Guzmania costaricensis Mez &
Werckl
Smith & Downs 1977.
Hierba, epfita.
Nativa. V Cauca. 650-750 m.
VAL. Preocupacin Menor
(Betancur & Garca 2006).
Colombia a Costa Rica.
Cuatrecasas 15549 (F, GH).
Nota: conocida en Colombia
de una sola coleccin / known
in Colombia from a single
collection.

Guzmania confinis L.B.Sm.

Smith & Downs 1977; Betancur


2000; Idrraga et al. 2011.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 2400-3850 m.
ANT, NSA, RIS, VAL.
Preocupacin Menor (Betancur
& Garca 2006).
NE Venezuela a Per.
Betancur 2401 (COL, HUA).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

BRASSICACEAE

Angiosperms

Guzmania confusa L.B.Sm.

Smith & Downs 1977; Idrraga et


al. 2011.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 1250-2000 m.
ANT, VAL. Casi Amenazada
(Betancur & Garca 2006).
Colombia a Ecuador.
Betancur 433 (HUA, MO, US).

Guzmania conglomerata
H.Luther

Idrraga et al. 2011.


Hierba, epfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 20-2000
m.
ANT, CAU, CHO, NAR, RIS,
VAL. Preocupacin Menor
(Propuesta aqu por el autor).
O Colombia a NO Ecuador.
Betancur 423 (FAUC, HUA, MO,
TULV, US).

Guzmania conifera (Andr)


Mez

Smith & Downs 1977; Gilmartin


1981; Idrraga et al. 2011.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 1250-2800 m.
ANT, VAL. Preocupacin Menor
(Betancur & Garca 2006).
O Colombia a N Per.
Betancur 572 (HUA, US).

Guzmania coriostachya
(Griseb.) Mez

Guzmania michelii Mez,


Tillandsia nigrescens Andr
Smith & Downs 1977; Betancur
2000; Idrraga et al. 2011.
Hierba, epfita, terrestre.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1100-3240 m.
ANT, BOY, CAQ, CAU, CES,
HUI, MAG, NAR, NSA, PUT,
SAN, VAL. Preocupacin Menor
(Betancur & Garca 2006).
Costa Rica a Ecuador; N
Venezuela.
Betancur 5543 (COL, SEL, US).

Guzmania cuatrecasasii
L.B.Sm.

Smith & Downs 1977; Idrraga et


al. 2011.
Hierba, epfita.
Endmica. Andes. 530-2440 m.
ANT, CAQ, PUT. Casi
Amenazada (Betancur & Garca
2006).
Cuatrecasas 8762 (HT: F, IT:
COL).

Guzmania cylindrica
L.B.Sm.

Smith & Downs 1977.


Hierba, epfita, terrestre.
Nativa. Caribe. 500-850 m.
GUJ. En Peligro (Betancur &
Garca 2006).
Colombia (serrana de Macuira)
a NO Venezuela.
Romero-Castaeda 4465 (HT:
COL).

Guzmania danielii L.B.Sm.

Smith & Downs 1977; Betancur


2000; Idrraga et al. 2011.
Hierba.
Nativa. Andes. 1850-3200 m.
ANT. Casi Amenazada (Betancur
& Garca 2006).
Colombia a Ecuador.
Daniel 3350 (HT: GH; IT:
MEDEL, US).

Guzmania delicatula L.B.Sm.


Smith & Downs 1977; Idrraga et
al. 2011.
Hierba, epfita, terrestre.
Endmica. Andes. 950-1500 m.
ANT, RIS. Casi Amenazada
(Betancur & Garca 2006).
Betancur 570 (HUA, MO, NY,
US).

Guzmania densiflora Mez

Smith & Downs 1977; Betancur


& Jaramillo 1998; Betancur 2000.
Hierba, epfita.

Nativa. Andes, Guayana y


Macarena. 1650-2850 m.
CAU, HUI, MET, NAR, PUT,
QUI. Preocupacin Menor
(Betancur & Garca 2006).
Colombia a Ecuador.
Foster s.n. (COL, GH, US).

Guzmania diffusa L.B.Sm.

Smith & Downs 1977; Betancur


& Jaramillo 1998; Betancur 2000.
Hierba, epfita, terrestre.
Nativa. Andes. 1300-3350 m.
ANT, CAU, HUI, NAR, PUT,
RIS, SAN, VAL. Preocupacin
Menor (Betancur & Garca
2006).
Colombia a Ecuador.
Betancur 409 (COL, HUA,
JAUM, MO, NY, US).

Guzmania dissitiflora
(Andr) L.B.Sm.

Sodiroa dissitiflora Andr


Smith & Downs 1977; Betancur
& Jaramillo 1998.
Hierba, epfita.
Nativa. Pacfico. 80-120 m.
NAR, VAL. Casi Amenazada
(Betancur & Garca 2006).
Costa Rica a N Ecuador.
Andr 3339bis (HT: K; IT: COL).

Guzmania eduardi Mez

Smith & Downs 1977; Luther


2006.
Hierba, epfita.
Endmica. Andes. 1000 m.
NAR. No evaluada.
Andr 3396bis (HT: K).
Nota: a veces citada
errneamente como eduardii;
epteto prob. basado en
Eduardus, forma latinizada
de Edouard / sometimes
erroneously cited as eduardii;
epithet prob. based on Eduardus,
latinized form of Edouard.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

955

BRASSICACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Guzmania formosa
H.E.Luther

Luther 2000; Idrraga et al. 2011.


Hierba, epfita.
Endmica. Andes. 1700-2200 m.
ANT. En Peligro Crtico
(Betancur & Garca 2006).
Betancur 520 (HT: HUA; IT:
COL, JAUM, MO, NY, QCA,
TULV, US).

Guzmania fosteriana
L.B.Sm.

Smith & Downs 1977; Betancur


& Jaramillo 1998; Idrraga et al.
2011.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 1000-2450 m.
ANT, CHO, PUT, RIS, VAL. Casi
Amenazada (Betancur & Garca
2006).
Colombia a N Ecuador.
Betancur 5378 (COAH, COL,
HUA, SEL, US).

Guzmania globosa L.B.Sm.

Smith & Downs 1977; Forero


& Gentry 1989; Betancur &
Jaramillo 1998.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-1150
m.
CAU, CHO, NAR, VAL.
Preocupacin Menor (Betancur
& Garca 2006).
O Colombia a Per.
Foster s.n. (HT: GH; IS: COL,
US).

Guzmania glomerata Mez &


Werckl
Smith & Downs 1977; Betancur
& Salinas 2003; Idrraga et al.
2011.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Pacfico. 0-2440 m.
ANT, BOY, CAQ, CHO,
CUN, MET, NAR, NSA, VAL.

956

Preocupacin Menor (Betancur


& Garca 2006).
Nicaragua a NO Ecuador.
Betancur 8041 (CHOCO, COL,
FMB).

Guzmania gloriosa (Andr)


Mez

Thecophyllum sceptrum Mez


Betancur & Jaramillo 1998;
Betancur 2001a; Idrraga et al.
2011.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 900-3170 m.
ANT, BOY, CAQ, CAU,
CUN, NAR, PUT, QUI, VAL.
Preocupacin Menor (Betancur
& Garca 2006).
Colombia a Ecuador.
Betancur 7621 (COL, FMB).

Guzmania goudotiana Mez


Smith & Downs 1977.
Hierba, epfita.
Endmica. Andes, SN Santa
Marta. 1200-3200 m.
MAG, QUI. Casi Amenazada
(Betancur & Garca 2006).
Foster 1397 (GH, COL).

Guzmania gracilior (Andr)


Mez
Smith & Downs 1977; Betancur
& Jaramillo 1998; Idrraga et al.
2011.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 3003140 m.
ANT, CAQ, CAU, HUI,
NAR, PUT, RIS, SAN, VAL.
Preocupacin Menor (Betancur
& Garca 2006).
Colombia a Ecuador.
Betancur 7437 (COL, PSO).

Guzmania graminifolia
(Baker) L.B.Sm.

Sodiroa trianae Mez


Smith & Downs 1977; Betancur
& Jaramillo 1998.

Hierba, trepadora, epfita.


Nativa. Andes, Pacfico. 1501600 m.
CHO, NAR, VAL. Casi
Amenazada (Betancur & Garca
2006).
Panam a Per.
Betancur 7438 (COL, HUA, MO,
PSO).

Guzmania harlingii
H.E.Luther

Betancur & Garca 2006.


Hierba, epfita.
Nativa. Pacfico. 0-320 m.
CAU, NAR, VAL. Casi
Amenazada (Betancur & Garca
2006).
SO Colombia a NO Ecuador.
Croat 80590 (CUVC, MO).

Guzmania hitchcockiana
L.B.Sm.

Smith & Downs 1977; Betancur


& Jaramillo 1998.
Hierba, epfita.
Nativa. Pacfico. 20-50 m.
NAR. Vulnerable (Betancur &
Garca 2006).
SO Colombia a NO Ecuador.
De Len 342 (US).
Nota: conocida en Colombia
de una sola coleccin / known
in Colombia from a single
collection.

Guzmania hollinensis
H.E.Luther

Idrraga et al. 2011.


Hierba.
Nativa. Andes. 1320-1390 m.
ANT, RIS. No evaluada.
Panam a N Ecuador.
Cogollo 2550 (FMB, JAUM, MO).

Guzmania kalbreyeri (Baker)


L.B.Sm.
Guzmania oligantha Lozano
Smith & Downs 1977; Idrraga et
al. 2011.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

BRASSICACEAE

Angiosperms

Hierba.
Endmica. Andes. 900-2200 m.
ANT, CHO, VAL. Casi
Amenazada (Betancur & Garca
2006).
Betancur 12708 (COL, HUA,
JAUM, FMB, CHOCO, CUVC).

Guzmania kraenzliniana
Wittm.

Smith & Downs 1977; Betancur


& Jaramillo 1998; Idrraga et al.
2011.
Hierba, epfita, terrestre.
Nativa. Andes. 1520-2730 m.
ANT, CAQ, CAU, CHO, HUI,
NAR, PUT, VAL. Preocupacin
Menor (Betancur & Garca
2006).
O Colombia a Ecuador.
Betancur 12776 (COL).

Guzmania laeta H.E.Luther

Betancur 1991a; Luther 2000;


Idrraga et al. 2011.
Hierba, epfita.
Endmica. Andes. 820-2450 m.
ANT, CHO, RIS. Casi
Amenazada (Betancur & Garca
2006).
Betancur 574 (HT: HUA; IT:
COL, MO; NY, US).

Guzmania lehmanniana
(Wittm.) Mez

Smith & Downs 1977; Betancur


& Jaramillo 1998; Idrraga et al.
2011.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 1750-2600 m.
ANT, CAU, NAR, VAL.
Preocupacin Menor (Betancur
& Garca 2006).
Colombia a Ecuador.
Betancur 579 (HUA, US).

Guzmania lingulata (L.) Mez


Smith & Downs 1977; Betancur
et al. 2007; Idrraga et al. 2011.
Hierba, epfita, terrestre.

Nativa y cultivada. Amazonia,


Andes, Guayana y Macarena,
Caribe, Pacfico, SN Santa Marta,
V Cauca, V Magdalena. 0-1650
m.
AMA, ANT, BOY, CAL, CAQ,
CES, CHO, CR, CUN, GUI,
GUJ, GUV, MAG, MET, NAR,
NSA, QUI, RIS, SAN, VAL, VAU.
Preocupacin Menor (Betancur
& Garca 2006).
Amrica tropical.
Betancur 8068 (CHOCO, COL,
HUA).

Guzmania longibracteata
Betancur & N.R.Salinas

Betancur & Salinas 2003.


Hierba, epfita.
Endmica. Guayana y Macarena.
200 m.
VAU. En Peligro (Betancur &
Garca 2006).
Betancur 9812 (HT: COL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Guzmania longipetala
(Baker) Mez

Smith & Downs 1977; Betancur


& Jaramillo 1998.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 700-1200 m.
CAU, NAR. Vulnerable
(Betancur & Garca 2006).
SO Colombia a N Ecuador.
Foster 2157 (COL, GH).

Guzmania lychnis L.B.Sm.

Smith & Downs 1977; Betancur


& Jaramillo 1998; Idrraga et al.
2011.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 1100-3300 m.
ANT, BOY, HUI, NAR, VAL.
Casi Amenazada (Betancur &
Garca 2006).
Colombia a Ecuador; NO
Venezuela.
Foster 2045 (HT: GH; IT: COL).

Guzmania melinonis Regel

Betancur & Jaramillo 1998;


Crdenas et al. 2008a.
Hierba, epfita.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Pacfico. 20-1200 m.
CAU, MET, PUT, VAL, VAU.
Preocupacin Menor (Betancur
& Garca 2006).
Suramrica tropical.
Foster 2212 (COL, GH).

Guzmania mitis L.B.Sm.

Betancur & Jaramillo 1998;


Betancur 2000; Betancur 2001a.
Hierba, epfita, terrestre.
Nativa. Andes. 1260-3350 m.
ANT, BOY, CAL, CES, CUN,
HUI, NAR, NSA, QUI, RIS,
SAN, TOL, VAL. Preocupacin
Menor (Betancur & Garca
2006).
Colombia a NO Venezuela.
Betancur 10786 (COL, HUA).

Guzmania monostachia (L.)


Mez

Betancur et al. 2007; Betancur


2010; Idrraga et al. 2011.
Hierba, epfita, terrestre.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Orinoquia, Pacfico,
SN Santa Marta, V Cauca, V
Magdalena. 0-1800 m.
ANT, BOY, CAL, CAQ, CAS,
CAU, CES, CHO, CUN, GUJ,
HUI, MAG, MET, NAR,
NSA, QUI, SAN, TOL, VAL.
Preocupacin Menor (Betancur
& Garca 2006).
Florida a Amrica tropical.
Betancur 10750 (COL, FMB,
HUA).

Guzmania mosquerae
(Wittm.) Mez

Thecophyllum lehmannianum
Mez
Smith & Downs 1977; Betancur
2000; Idrraga et al. 2011.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

957

BRASSICACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Hierba.
Nativa. Andes. 2000-3800 m.
ANT, CAU, CHO, HUI, PUT,
TOL, VAL. Preocupacin Menor
(Betancur & Garca 2006).
Colombia a Ecuador.
Betancur 5896 (COL, FMB).

Guzmania multiflora
(Andr) Mez

Smith & Downs 1977; Betancur


& Jaramillo 1998; Idrraga et al.
2011.
Hierba, epfita, terrestre.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
800-3600 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CHO,
HUI, MAG, NAR, PUT,
QUI, RIS, SAN, TOL, VAL.
Preocupacin Menor (Betancur
& Garca 2006).
Colombia a Ecuador.
Betancur 551 (HUA, MO, NY,
US).

Guzmania musaica (Linden


& Andr) Mez

Smith & Downs 1977; Betancur


& Jaramillo 1998; Idrraga et al.
2011.
Hierba, epfita, terrestre.
Nativa. Andes, Pacfico, V
Magdalena. 0-1200 m.
ANT, CAU, CHO, NAR, NSA,
VAL. Preocupacin Menor
(Betancur & Garca 2006).
Costa Rica a NO Ecuador y NO
Venezuela.
Betancur 1451 (COL, HUA,
JAUM, MO, NY, US).

Guzmania nidularioides
L.B.Sm. & Read

Idrraga et al. 2011.


Hierba.
Endmica. Andes. 1420-2450 m.
ANT, CHO, RIS, VAL. Casi
Amenazada (Betancur & Garca
2006).
Betancur 5965 (COL, HUA, MO,
PSO).

958

Guzmania pallida L.B.Sm.

Smith & Downs 1977.


Hierba, epfita.
Endmica. SN Santa Marta.
1200-2100 m.
MAG. En Peligro (Betancur &
Garca 2006).
Romero-Castaeda 9001 (COL).

Guzmania palustris (Wittm.)


Mez
Smith & Downs 1977; Betancur
2000.
Hierba.
Endmica. Andes. 2800-3500 m.
NAR, PUT. En Peligro (Betancur
& Garca 2006).
Ramrez-P. 11139 (PSO).

Guzmania patula Mez &


Werckl

Smith & Downs 1977; Betancur


et al. 2007; Idrraga et al. 2011.
Hierba, epfita, terrestre.
Nativa. Andes. 800-2450 m.
ANT, BOY, CAQ, CAS, CAU,
CES, CHO, CUN, MET, RIS,
SAN, TOL, VAL. Preocupacin
Menor (Betancur & Garca
2006).
Costa Rica a Ecuador; Venezuela,
N Brasil.
Betancur 10151 (COL, FMB,
HUA, HUQ).

Guzmania pearcei (Baker)


L.B.Sm.

Guzmania obtusiloba L.B.Sm.,


Guzmania sneidernii L.B.Sm.
Smith & Downs 1977; Betancur
& Jaramillo 1998; Idrraga et al.
2011.
Hierba, trepadora, epfita.
Nativa. Andes. 1160-2900 m.
ANT, CAU, CHO, NAR, PUT,
RIS, VAL. Preocupacin Menor
(Betancur & Garca 2006).
Colombia a Ecuador.
Betancur 13058 (COL, HUA).

Guzmania pennellii L.B.Sm.


Smith & Downs 1977; Betancur
2000; Idrraga et al. 2011.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 1800-3120 m.
ANT, NSA. Casi Amenazada
(Betancur & Garca 2006).
Colombia a NO Venezuela.
Betancur 1167 (HUA, MO, US).

Guzmania pleiosticha
(Griseb.) Mez

Smith & Downs 1977; Idrraga et


al. 2011.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 1450-2200 m.
ANT, SAN. Preocupacin Menor
(Betancur & Garca 2006).
Colombia a Ecuador; Surinam.
Betancur 10784 (COL, FMB,
HUA).

Guzmania polycephala Mez


& Werckl
Betancur & Garca 2006.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 1400-1520 m.
CHO. Vulnerable (Betancur &
Garca 2006).
NO Colombia a Costa Rica.
Gentry 17016 (COL, MO).

Guzmania pungens L.B.Sm.

Smith & Downs 1977; Betancur


& Jaramillo 1998; Idrraga et al.
2011.
Hierba, epfita.
Endmica. Andes. 780-2200 m.
ANT, NAR. Casi Amenazada
(Betancur & Garca 2006).
O Colombia.
Foster 2156 (HT: GH; IT: COL).

Guzmania radiata L.B.Sm.

Smith & Downs 1977; Betancur


& Jaramillo 1998.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 800-2450 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

BRASSICACEAE

Angiosperms

CHO, NAR, RIS, VAL.


Vulnerable (Betancur & Garca
2006).
SO Colombia a SE Ecuador.
Foster 2162 (HT: GH; IT: COL,
US).

Guzmania rauhiana
H.E.Luther

Hierba, epfita.
Nativa. Andes?
NAR? No evaluada.
SO Colombia a NO Ecuador.
Nota: esperada / expected.

Guzmania regalis H.E.Luther


Betancur & Jaramillo 1998.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 320-815
m.
NAR. Vulnerable (Betancur &
Garca 2006).
SO Colombia a NO Ecuador.
Betancur 3961 (COL).

Guzmania retusa L.B.Sm.

Smith & Downs 1977; Betancur


& Jaramillo 1998.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 1200-1350 m.
PUT. Casi Amenazada (Betancur
& Garca 2006).
Colombia a Bolivia; SE
Venezuela a Guyana.
Betancur 5465 (COL).

Guzmania rhonhofiana
Harms

Smith & Downs 1977; Betancur


& Jaramillo 1998; Idrraga et al.
2011.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes, Pacfico, V Cauca,
V Magdalena. 0-1700 m.
ANT, BOY, CUN, NAR, VAL.
Preocupacin Menor (Betancur
& Garca 2006).
Colombia a Ecuador.
Betancur 1427 (COL, HUA, MO,
NY, US).

Guzmania roezlii (E.Morren)


Mez
Smith & Downs 1977; Crdenas
et al. 2008a.
Hierba, epfita.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 240-300 m.
AMA, VAU. Casi Amenazada
(Betancur & Garca 2006).
Colombia a Bolivia; Guyana,
Venezuela, Brasil.
Betancur 13999 (COL, HUA).

Guzmania rugosa L.B.Sm. &


Read

Smith & Read 1979.


Hierba, epfita, terrestre.
Endmica. Andes. 1200-2000 m.
CHO, RIS. Vulnerable (Betancur
& Garca 2006).
Forero 2904 (HT: MO; IT: COL).

Guzmania sanguinea
(Andr) Mez

Smith & Downs 1977; Luther


1989; Betancur & Jaramillo 1998.
Hierba, epfita, terrestre.
Nativa. Caribe, Pacfico. 100-650
m.
CHO, GUJ, NAR, VAL.
Preocupacin Menor (Betancur
& Garca 2006).
Centroamrica a Ecuador;
Trinidad y Tobago.
Betancur 11324 (COL).

Guzmania scherzeriana Mez


Smith & Downs 1977; Betancur
1991a; Idrraga et al. 2011.
Hierba, epfita, terrestre.
Nativa. Andes, Pacfico, V
Magdalena. 0-2060 m.
ANT, BOY, CAU, CHO, CR,
NAR, SAN, VAL. Preocupacin
Menor (Betancur & Garca
2006).
Centroamrica a Ecuador.
Betancur 485 (COL, HUA, MO,
US).

Guzmania sibundoyorum
L.B.Sm.

Smith & Downs 1977; Betancur


& Jaramillo 1998; Betancur 2000.
Hierba.
Nativa. Andes. 2400-3100 m.
NAR, PUT. Casi Amenazada
(Betancur & Garca 2006).
S Colombia a Ecuador.
Foster 2008 (HT: GH; IT: COL).

Guzmania sphaeroidea
(Andr) Mez

Guzmania geniculata L.B.Sm.


Smith & Downs 1977; Betancur
& Jaramillo 1998.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 1002500 m.
PUT, SAN, VAL. Preocupacin
Menor (Betancur & Garca
2006).
Panam a Per; Venezuela,
Guyana.
Betancur 5199 (COL, SEL).

Guzmania sprucei (Andr)


L.B.Sm.

Guzmania kennedyae L.B.Sm.


& Read, Guzmania lellingeri
L.B.Sm. & Read, Guzmania rosea
L.B.Sm.
Smith & Downs 1977; Betancur
& Jaramillo 1998; Idrraga et al.
2011.
Hierba, epfita, terrestre.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-2450
m.
ANT, CAU, CHO, NAR, RIS,
VAL. Preocupacin Menor
(Betancur & Garca 2006).
Colombia a Costa Rica.
Betancur 4322 (COL, HUA,
PSO).

Guzmania squarrosa (Mez &


Sodiro) L.B.Sm. & Pittendr.
Guzmania cryptantha L.B.Sm.,
Guzmania kressii H.Luther &
K.F.Norton

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

959

BRASSICACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Betancur 2001a; Betancur et al.


2007; Idrraga et al. 2011.
Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena. 1000-3680 m.
ANT, BOY, CAQ, CAS, CAU,
CHO, CUN, HUI, MET, NSA,
PUT, QUI, RIS, SAN, TOL.
Preocupacin Menor (Betancur
& Garca 2006).
Colombia a Per; Venezuela,
Guyana.
Betancur 5379 (COAH, COL,
SEL, US).

Guzmania straminea
(K.Koch) Mez

Smith & Downs 1977.


Hierba.
Nativa.
DESCONOCIDO. Datos
Insuficientes (Betancur & Garca
2006).
Beer s.n. (CT: B).
Nota: conocida de cultivo,
pos. procedente de Colombia /
known from cultivation; poss.
from Colombia.

Guzmania stricta L.B.Sm.

Smith & Downs 1977; Betancur


& Jaramillo 1998.
Hierba, epfita.
Endmica. Andes. 580-1250 m.
NAR. En Peligro (Betancur &
Garca 2006).
SO Colombia.
Foster 2160 (HT: GH; IT: COL,
US).
Nota: conocida solo de cuatro
colecciones / known only from
four collections.

Guzmania subcorymbosa
L.B.Sm.

Smith & Downs 1977; Betancur


& Jaramillo 1998; Idrraga et al.
2011.
Hierba, epfita.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 50-1860 m.

960

ANT, CHO, PUT, VAL.


Preocupacin Menor (Betancur
& Garca 2006).
Colombia a Costa Rica.
Killip 33453 (COL, US).

Guzmania testudinis L.B.Sm.


& Read
Smith & Read 1979; Betancur
& Jaramillo 1998; Idrraga et al.
2011.
Hierba, epfita, terrestre.
Nativa. Andes. 500-2150 m.
ANT, CAU, CHO, NAR, PUT,
RIS, VAL. Preocupacin Menor
(Betancur & Garca 2006).
NO Colombia a N Ecuador.
Betancur 10551 (COL, HUA).

Guzmania triangularis
L.B.Sm.

Smith & Downs 1977; Betancur


2001a; Idrraga et al. 2011.
Hierba, epfita, terrestre.
Endmica. Andes. 775-3240 m.
ANT, BOY, CAS, PUT, RIS,
SAN, VAL. Preocupacin Menor
(Betancur & Garca 2006).
Betancur 8299 (COL, HUA).

Guzmania vanvolxemii
(Andr) Mez

Smith & Downs 1977.


Hierba, epfita.
Endmica. Andes. 2500 m.
QUI, TOL. En Peligro Crtico
(Propuesta aqu por el autor).
Andr 2228 (HT: K; IT: US).
Nota: localidad poco precisa
del antiguo paso del Quindo
/ imprecise locality from the
former Quindo Pass.

Guzmania verecunda
L.B.Sm.

Smith & Downs 1977.


Hierba, epfita.
Endmica. Andes. 1350-2000 m.

ANT, CHO, NAR, RIS, VAL.


Casi Amenazada (Betancur &
Garca 2006).
O Colombia.
Cuatrecasas 29875 (HT: VALLE;
IT: COL).

Guzmania vittata (Schult. &


Schult.f.) Mez

Smith & Downs 1977; Crdenas


et al. 2008a; Clavijo et al. 2009.
Hierba, epfita.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 90-450 m.
AMA, CAQ, VAU. Preocupacin
Menor (Betancur & Garca
2006).
SE Colombia a N Brasil.
Betancur 9936 (COAH, COL).

Guzmania wittmackii
(Andr) Mez

Smith & Downs 1977; Betancur


& Jaramillo 1998.
Hierba.
Nativa. Andes. 1050-1830 m.
CHO, NAR. Vulnerable
(Betancur & Garca 2006).
S Colombia a Ecuador.
Betancur 12784 (COL).

Guzmania sp. nov. 1

Hierba.
Endmica. Andes. 1600-2725 m.
ANT. No evaluada.
Betancur 14910 (COL, NY, HUA,
US).

Guzmania sp. nov. 2

Hierba, epfita.
Endmica. Andes. 1350-1600 m.
CAL. No evaluada.
Moreno 19 (COL, HUA).

Guzmania sp. nov. 3


Hierba, epfita.
Endmica. Andes.
ANT. No evaluada.
Cogollo 2941 (JAUM).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

BRASSICACEAE

Angiosperms

Guzmania sp. nov. 4

Hierba, epfita, terrestre.


Endmica. Andes. 1800-2000 m.
ANT. No evaluada.
Betancur 437 (COL, HUA).

Guzmania sp. nov. 5

Hierba.
Endmica. Andes. 1600-1850 m.
ANT. No evaluada.
Betancur 14834 (COL, HUA,
MO, NY).
Nota: conocida solo de una
coleccin / known only from a
collection.

Hohenbergia Schult.f.
2 especies, 2 especies endmicas
Hohenbergia andina
Betancur

Betancur 1991b; Idrraga et al.


2011.
Hierba, epfita.
Endmica. Andes. 780-1000 m.
ANT. En Peligro (Betancur &
Garca 2006).
Bernal 250 (HT: COL; IT: COL).

Hohenbergia sp. nov.

Hierba, epfita.
Endmica. Islas Caribeas. 100
m.
SAP. No evaluada.
Lowy 146 (COL).

Mezobromelia L.B.Sm.
5 especies, 3 especies endmicas
Mezobromelia bicolor
L.B.Sm.

Smith & Downs 1977.


Hierba, epfita.
Endmica. Andes. 2100-2400 m.
VAL. Vulnerable (Betancur &
Garca 2006).
O Colombia.

Killip 11396 (HT: GH).


Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Mezobromelia capituligera
(Griseb.) J.R.Grant

Tillandsia fastuosa Andr,


Vriesea capituligera (Griseb.)
L.B.Sm. & Pittendr.
Betancur & Jaramillo 1998;
Betancur et al. 2007; Idrraga et
al. 2011.
Hierba, epfita.
Nativa. Amazonia, Andes, SN
Santa Marta. 310-2820 m.
ANT, BOY, CAQ, CAU, CES,
CHO, CUN, HUI, MAG, NAR,
NSA, PUT, QUI, RIS, SAN, VAL.
Preocupacin Menor (Betancur
& Garca 2006).
Colombia y Venezuela a Per;
Antillas.
Betancur 10153 (COL, HUA).

Mezobromelia hospitalis
(L.B.Sm.) J.R.Grant

Vriesea hospitalis (L.B.Sm.)


L.B.Sm.
Smith & Downs 1977.
Hierba, epfita.
Endmica. SN Santa Marta.
2500-2800 m.
MAG. En Peligro (Betancur &
Garca 2006).
Foster 1403 (HT: GH).
Nota: conocida solo de cinco
colecciones / known only from
five collections.

Mezobromelia magdalenae
(L.B.Sm.) J.R.Grant
Vriesea magdalenae L.B.Sm.
Betancur & Garca 2006.
Hierba, epfita.
Endmica. SN Santa Marta.
1300-2600 m.
MAG. En Peligro (Betancur &
Garca 2006).
Romero-Castaeda 7199 (HT:
US; IT: COL).

Mezobromelia pleiosticha
(Griseb.) Utley & H.Luther

Betancur 1991a; Betancur &


Jaramillo 1998.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 1360-2320 m.
BOY, PUT, SAN. Preocupacin
Menor (Betancur & Garca
2006).
Colombia a Ecuador; Surinam.
Foster 2220 (COL, GH).

Navia Schult.f.
13 especies, 12 especies
endmicas
Navia acaulis Schult.f.

Smith & Downs 1974; Betancur


2001b.
Hierba.
Endmica. Guayana y Macarena.
100-650 m.
AMA, CAQ, GUI, GUV, MET.
Preocupacin Menor (Betancur
& Garca 2006).
SE Colombia.
Betancur 8965 (COAH, COL,
FMB, HUA).

Navia axillaris Betancur

Betancur 2001b.
Hierba.
Endmica. Guayana y Macarena.
450-635 m.
CAQ, GUV. Vulnerable
(Betancur & Garca 2006).
Gonzlez 2271 (HT: COL; IT:
COAH, FMB, HUA, SEL).

Navia bicolor L.B.Sm.

Smith & Downs 1974; Betancur


2001b.
Hierba.
Endmica. Guayana y Macarena.
390-630 m.
CAQ. Vulnerable (Betancur &
Garca 2006).
Schultes 5444 (COL, GH, US).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

961

BRASSICACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Navia caulescens Schult.f.

Smith & Downs 1974; Betancur


2001b.
Hierba.
Endmica. Guayana y Macarena.
90-580 m.
AMA, CAQ, GUI, MET, VAU.
Casi Amenazada (Betancur &
Garca 2006).
E Colombia.
Betancur 9972 (COAH, COL,
HUA).

Navia ebracteata Betancur &


M.V.Arbelez
Betancur & Arvelez 1995;
Betancur 2001b.
Hierba.
Endmica. Guayana y Macarena.
50-400 m.
AMA, CAQ. Vulnerable
(Betancur & Garca 2006).
Arbelez 345 (HT: COL; IT:
COAH, HUA).

Navia fontoides L.B.Sm.

Smith & Downs 1974; Crdenas


et al. 2008a.
Hierba.
Endmica. Guayana y Macarena.
100-250 m.
AMA, VAU. Vulnerable
(Betancur & Garca 2006).
Schultes 15391 (HT: S; IT: COL).

Navia garcia-barrigae
L.B.Sm.

Smith & Downs 1974.


Hierba.
Endmica. Guayana y Macarena.
50-635 m.
AMA, CAQ, GUV. Vulnerable
(Betancur & Garca 2006).
Garca-Barriga 14137 (HT: US;
IT: COL).

Navia graminifolia L.B.Sm.

Smith & Downs 1974; Betancur


2001b.

962

Hierba.
Endmica. Guayana y Macarena.
390-630 m.
CAQ, GUV. Vulnerable
(Betancur & Garca 2006).
SE Colombia.
Schultes 5492 (HT: GH; IT: COL,
US).

Navia heliophila L.B.Sm.

Smith & Downs 1974; Betancur


2001b; Crdenas et al. 2008a.
Hierba.
Endmica. Guayana y Macarena.
100-500 m.
AMA, CAQ, VAU. Vulnerable
(Betancur & Garca 2006).
SE Colombia.
Schultes 12085 (HT: US; IT:
COL).

Navia nubicola L.B.Sm.

Smith & Downs 1974.


Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena.
320 m.
GUI. Casi Amenazada (Betancur
& Garca 2006).
E Colombia a O Venezuela.
Corts-Balln 328 (COL).

Navia pilarica Betancur

Betancur 2001b.
Hierba.
Endmica. Guayana y Macarena.
300-350 m.
CAQ. Vulnerable (Betancur &
Garca 2006).
Franco-Rosselli 3280 (HT: COL;
IT: COAH, HUA, SEL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Navia schultesiana L.B.Sm.

Smith & Downs 1974; Betancur


2001b.
Hierba.
Endmica. Guayana y Macarena.
400-600 m.

CAQ. Vulnerable (Betancur &


Garca 2006).
SE Colombia.
Schultes 5655 (HT: GH; IT: COL,
US).

Navia sp. nov.

Hierba.
Endmica. Guayana y Macarena.
580 m.
GUV. No evaluada.
Betancur 3551 (COL).

Neoregelia L.B.Sm.
4 especies, 1 especie endmica
Neoregelia eleutheropetala
(Ule) L.B.Sm.

Smith & Downs 1979; Crdenas


et al. 2008a; Clavijo et al. 2009.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 84-400 m.
AMA, CAQ, GUI, VAU.
Preocupacin Menor (Betancur
& Garca 2006).
Colombia a Per; Venezuela,
Brasil.
Betancur 9752 (COAH, COL).

Neoregelia myrmecophila
(Ule) L.B.Sm.

Arvalo & Betancur 2004;


Betancur & Garca 2006.
Hierba, epfita.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 200-500 m.
CAQ, GUI, VAU. Preocupacin
Menor (Betancur & Garca
2006).
S Venezuela a Ecuador.
Betancur 10040 (COAH, COL,
FMB, HUA).

Neoregelia stolonifera
L.B.Sm.

Betancur & Garca 2006.


Hierba, epfita.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

BRASSICACEAE

Angiosperms

Nativa. Guayana y Macarena.


100-250 m.
AMA. Preocupacin Menor
(Betancur & Garca 2006).
S Venezuela a N Per.
Betancur 13429 (COL).

Neoregelia sp. nov.

Crdenas et al. 2008a.


Hierba, epfita.
Endmica. Guayana y Macarena.
100-410 m.
AMA, VAU. No evaluada.
Betancur 10074 (COAH, COL,
HUA).

Pepinia Andr
21 especies, 8 especies endmicas
Pepinia alborubra (Baker)
G.S.Varad. & Gilmartin

Pitcairnia alborubra Baker


Idrraga et al. 2011.
Hierba.
Endmica. Andes. 1050-1900 m.
ANT. En Peligro (Betancur &
Garca 2006).
Daniel 1806 (MEDEL, US).

Pepinia bulbosa (L.B.Sm.)


G.S.Varad. & Gilmartin

Pitcairnia bulbosa L.B.Sm.


Varadarajan & Gilmartin 1988.
Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena.
83-440 m.
GUI, VAU, VIC. Casi
Amenazada (Betancur & Garca
2006).
E Colombia a SO Venezuela.
Araque-Molina 228 (HT: US; IT:
MEDEL).

Pepinia caricifolia (Schult.f.)


G.S.Varad. & Gilmartin
Pitcairnia caricifolia Schult.f.
Varadarajan & Gilmartin 1988;
Arvalo & Betancur 2004;
Crdenas et al. 2008a.

Hierba.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 100-400 m.
AMA, CAQ, GUI, GUV, MET,
VAU, VIC. Preocupacin Menor
(Betancur & Garca 2006).
E Colombia, N Suramrica.
Schultes 14977 (COL, GH K, NY,
US).

Pepinia corallina (Linden


& Andr) G.S.Varad. &
Gilmartin

Pitcairnia corallina Linden &


Andr
Varadarajan & Gilmartin 1988;
Crdenas et al. 2008a.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 120-300 m.
AMA, VAU. Preocupacin
Menor (Betancur & Garca
2006).
Colombia a Per; N Brasil.
Scultes 12483 (COL, GH, US).

Pepinia costata (L.B.Sm.)


G.S.Varad. & Gilmartin

Pitcairnia costata L.B.Sm.


Varadarajan & Gilmartin 1988;
Betancur & Jaramillo 1998.
Hierba.
Endmica. Andes. 780 m.
NAR. En Peligro (Betancur &
Garca 2006).
Foster 2150 (HT: GH; IT: COL,
US).

Pepinia cuatrecasasiana
(L.B.Sm.) G.S.Varad. &
Gilmartin

Pitcairnia cuatrecasana L.B.Sm.


Varadarajan & Gilmartin 1988.
Hierba.
Nativa. Amazonia. 400-450 m.
CAQ. Vulnerable (Betancur &
Garca 2006).
Colombia a Ecuador.
Cuatrecasas 8967 (HT: US; IT:
COL).

Pepinia heliophila (L.B.Sm.)


G.S.Varad. & Gilmartin

Pitcairnia heliophila L.B.Sm.


Varadarajan & Gilmartin 1988.
Hierba.
Endmica. Guayana y Macarena.
150 m.
VIC. Vulnerable (Betancur &
Garca 2006).
Haught 2774 (HT: GH; IT: COL,
US).

Pepinia juncoides (L.B.Sm.)


G.S.Varad. & Gilmartin
Varadarajan & Gilmartin 1988.
Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena.
80-153 m.
GUI. Vulnerable (Betancur &
Garca 2006).
E Colombia a O Venezuela.
Rudas 7202 (COAH, COL,
HUA).

Pepinia killipiana (L.B.Sm.)


G.S.Varad. & Gilmartin

Pitcairnia killipiana L.B.Sm.


Varadarajan & Forero 1987.
Hierba.
Endmica. Andes, Pacfico. 1301150 m.
CHO, VAL. Casi Amenazada
(Betancur & Garca 2006).
Killip 35245 (Ht: US; IT: COL,
GH).

Pepinia luteyniorum
(L.B.Sm. & Read) G.S.Varad.
& Gilmartin
Pitcairnia luteyniorum L.B.Sm.
& Read
Smith & Read 1982; Varadarajan
& Forero 1987; Betancur &
Jaramillo 1998.
Hierba.
Nativa. Andes. 1350-2100 m.
NAR. Casi Amenazada
(Betancur & Garca 2006).
SO Colombia a N Ecuador.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

963

BRASSICACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Luteyn 6821 (HT: US; IT: COL,


MO; NY).

Pepinia mituensis (L.B.Sm.)


G.S.Varad. & Gilmartin

Pitcairnia mituensis L.B.Sm.


Varadarajan & Gilmartin 1988.
Hierba.
Endmica. Guayana y Macarena.
270-580 m.
VAU. Vulnerable (Betancur &
Garca 2006).
Schultes 22711 (HT: GH; IT:
COL, MO; US).

Pepinia patentiflora
(L.B.Sm.) G.S.Varad. &
Gilmartin

Pitcairnia patentiflora L.B.Sm.


Varadarajan & Gilmartin 1988.
Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena.
200-630 m.
CAQ, GUI, GUV, VAU.
Preocupacin Menor (Betancur
& Garca 2006).
SE Colombia a Guayana
Francesa.
Schultes 14532 (B, COL, F, GH,
US).

Pepinia pectinata (L.B.Sm.)


G.S.Varad. & Gilmartin

Pitcairnia pectinata L.B.Sm.


Varadarajan & Gilmartin 1988;
Idrraga et al. 2011.
Hierba.
Endmica. Andes. 2000-2500 m.
ANT. En Peligro (Betancur &
Garca 2006).
Archer 1372 (HT: GH; IT: US).

Pepinia pruinosa (Kunth)


G.S.Varad. & Gilmartin

Varadarajan & Gilmartin 1988.


Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena.
50-250 m.

964

GUI, VIC. Casi Amenazada


(Betancur & Garca 2006).
E Colombia a O Venezuela.
Zarucchi 3648 (COAH, FMB,
MO).

Pepinia quesnelioides
(L.B.Sm.) G.S.Varad. &
Gilmartin

Pitcairnia quesnelioides L.B.Sm.


Betancur & Jaramillo 1998.
Hierba.
Nativa. Amazonia. 100-350 m.
MET, PUT. En Peligro (Betancur
& Garca 2006).
CE a SE Colombia.
Foster 2257 (HT: GH; IT: COL).

Pepinia rubiginosa (Baker)


G.S.Varad. & Gilmartin

Pitcairnia rubiginosa Baker


Varadarajan & Gilmartin 1988;
Crdenas et al. 2008a.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena. 150-890 m.
AMA, CAQ, PUT, VAU.
Preocupacin Menor (Betancur
& Garca 2006).
E Colombia a N Suramrica.
Garca-Barriga 15041 (COL, US).

Pepinia sanguinea H.Luther

Luther 1997.
Hierba.
Endmica. Guayana y Macarena.
195-350 m.
VAU. Vulnerable (Betancur &
Garca 2006).
Betancur 10085 (COL).

Pepinia sprucei (Baker)


G.S.Varad. & Gilmartin

Pitcairnia sprucei Baker


Varadarajan & Gilmartin 1988;
Crdenas et al. 2008a.
Hierba.

Nativa. Amazonia, Guayana y


Macarena. 80-318 m.
AMA, CAQ, GUI, VAU.
Preocupacin Menor (Betancur
& Garca 2006).
Amazonia.
Betancur 14021 (COL).

Pepinia turbinella (L.B.Sm.)


G.S.Varad. & Gilmartin
Pitcairnia turbinella L.B.Sm.
Crdenas et al. 2008a; Clavijo et
al. 2009.
Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena.
50-580 m.
CAQ, GUI, GUV, MET, VAU,
VIC. Preocupacin Menor
(Betancur & Garca 2006).
SE Colombia a O Venezuela.
Betancur 10070 (COAH, COL,
FMB, HUA).

Pepinia uaupensis (Baker)


G.S.Varad. & Gilmartin

Pitcairnia uaupensis Baker


Varadarajan & Gilmartin 1988;
Crdenas et al. 2008a.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 75-700 m.
AMA, CAQ, GUI, GUV, VAU.
Preocupacin Menor (Betancur
& Garca 2006).
SE Colombia a N Brasil.
Betancur 10013 (COAH, COL,
FMB, HUA).

Pepinia sp. nov.

Hierba.
Endmica. Andes. 1500-2200 m.
SAN. No evaluada.
Betancur 9436 (COL, HUA,
UIS).

Pitcairnia LHr.
94 especies, 55 especies
endmicas

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

BRASSICACEAE

Angiosperms

Pitcairnia adscendens
L.B.Sm.

Smith & Downs 1974.


Hierba.
Endmica. Pacfico. 5-10 m.
VAL. En Peligro (Betancur &
Garca 2006).
Foster 2318 (HT: GH).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Pitcairnia altoatratoensis
G.S.Varad. & Forero

Varadarajan & Forero 1987.


Hierba.
Endmica. Andes. 520-620 m.
CHO. En Peligro (Betancur &
Garca 2006).
Forero 6065 (HT: COL, IT: MO).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Pitcairnia alversonii L.B.Sm.


& Read

Pitcairnia occidentalis var.


alversonii (L.B.Sm. & Read)
G.S.Varad. & Forero
Smith & Read 1982; Idrraga et
al. 2011.
Hierba.
Endmica. Andes, V Magdalena.
150-1210 m.
ANT, CAL. Vulnerable (Betancur
& Garca 2006).
Alverson s.n. (HT: WIS; IT: COL,
MO, US).

Pitcairnia andreana Linden


Smith & Downs 1974.
Hierba.
Endmica.
CHO. Datos Insuficientes
(Betancur & Garca 2006).
La Croix s.n. (cultivada).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Pitcairnia archeri L.B.Sm.

Smith & Downs 1974; Forero


& Gentry 1989; Betancur &
Jaramillo 1998.
Hierba.
Endmica. Andes, Pacfico. 451050 m.
CHO, NAR, VAL. Preocupacin
Menor (Betancur & Garca
2006).
Foster 2151 (COL, GH, US).

Pitcairnia arcuata (Andr)


Andr

Pitcairnia oblanceolata L.B.Sm.


Smith & Downs 1974; Betancur
& Jaramillo 1998; Idrraga et al.
2011.
Hierba, epfita, terrestre.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, V Magdalena. 30-1760
m.
ANT, CAQ, CAU, CHO, NAR,
PUT, RIS, VAL. Preocupacin
Menor (Betancur & Garca
2006).
Costa Rica a N Per.
Betancur 10544 (COL, HUA).

Pitcairnia arenicola L.B.Sm.

Smith & Downs 1974.


Hierba.
Endmica. Andes, Caribe. 6001400 m.
HUI, NSA. En Peligro (Betancur
& Garca 2006).
Foster 1733 (HT: GH; IT: COL).

Pitcairnia arida L.B.Sm. &


Betancur

Smith 1991; Idrraga et al. 2011.


Hierba.
Endmica. Andes, V Cauca. 8801570 m.
ANT. Vulnerable (Betancur &
Garca 2006).
Betancur 606 (HT: US; IT: COL,
HUA, MO, NY).

Nota: conocida solo de tres


colecciones / known only from
three collections.

Pitcairnia atrorubens (Beer)


Baker

Smith & Downs 1974; Idrraga et


al. 2011.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico, V
Magdalena. 0-2000 m.
ANT, BOY, CAU, CHO, CUN,
RIS, SAN, VAL. Preocupacin
Menor (Betancur & Garca
2006).
Colombia a SO Mxico.
Betancur 1258 (COL, HUA, MO,
NY, US).

Pitcairnia bakeri (Andr)


Mez

Smith & Downs 1974; FrancoRosselli et al. 1997; Betancur &


Jaramillo 1998.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 17-1800
m.
CHO, NAR. Preocupacin
Menor (Betancur & Garca
2006).
SO Colombia a N Ecuador.
Betancur 2569 (COL, HUA,
PSO).

Pitcairnia barrigae L.B.Sm.

Smith & Downs 1974; Forero &


Gentry 1989.
Hierba.
Endmica. Andes. 500-700 m.
CHO. En Peligro (Betancur &
Garca 2006).
Garca-Barriga 11136 (HT: US;
IT: COL).
Nota: conocida solo de dos
colecciones / known only from
two collections.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

965

BRASSICACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Pitcairnia basincurva
L.B.Sm. & Betancur

Smith 1991; Betancur 1991a;


Idrraga et al. 2011.
Hierba.
Endmica. Andes, V Cauca. 9501500 m.
ANT. Vulnerable (Betancur &
Garca 2006).
Betancur 512 (HT: US: IT: COL,
HUA, MO, NY).

Pitcairnia bella L.B.Sm.

Smith & Downs 1974; Betancur


& Jaramillo 1998; Idrraga et al.
2011.
Hierba.
Nativa. Andes, V Magdalena.
280-1380 m.
ANT, PUT. Preocupacin Menor
(Betancur & Garca 2006).
Colombia a NE Ecuador.
Foster 2211 (HT: GH; OT: COL,
US).

Pitcairnia betancurii L.B.Sm.


Smith 1991; Idrraga et al. 2011.
Hierba.
Endmica. Andes. 1900-2000 m.
ANT. Datos Insuficientes
(Betancur & Garca 2006).
Betancur 464 (HT: US; IT: HUA,
MO).

Pitcairnia bicolor L.B.Sm. &


Read

Smith & Read 1979; Forero &


Gentry 1989; Idrraga et al. 2011.
Hierba.
Endmica. Andes. 900-2300 m.
ANT, CHO, RIS, VAL. Casi
Amenazada (Betancur & Garca
2006).
Forero 2852 (HT: MO; IT: COL).

Pitcairnia brachysperma
Andr
Smith & Downs 1974;
Varadarajan & Forero 1987.
Hierba.

966

Nativa. Andes. 800-2400 m.


BOY, CUN, NSA. Preocupacin
Menor (Betancur & Garca
2006).
Colombia a Ecuador.
Cuatrecasas 12811 (COL, F, US).

Pitcairnia brittoniana (Mez)


Mez
Betancur & Jaramillo 1998;
Idrraga et al. 2011.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 3001850 m.
ANT, CAQ, NAR, PUT, SAN,
VAL. Preocupacin Menor
(Betancur & Garca 2006).
Costa Rica a Bolivia; Venezuela
y Guyana.
Betancur 7603 (COAH, COL,
FMB).

Pitcairnia brongniartiana
Andr

Smith & Downs 1974; Betancur


& Jaramillo 1998; Idrraga et al.
2011.
Hierba.
Nativa. Andes. 580-1700 m.
ANT, CAU, NAR, RIS, VAL.
Preocupacin Menor (Betancur
& Garca 2006).
Colombia a Ecuador.
Betancur 10564 (COL, HUA).

Pitcairnia brunnescens
L.B.Sm.

Smith & Downs 1974; Betancur


& Jaramillo 1998; Betancur 2000.
Hierba.
Nativa. Andes. 1700-3700 m.
NAR, PUT. Casi Amenazada
(Betancur & Garca 2006).
SO Colombia a NE Ecuador.
Foster 2010 (HT: GH; IT: COL,
US).

Pitcairnia calophylla L.B.Sm.

Hierba.
Endmica. Andes. 780 m.
NAR. En Peligro (Betancur &
Garca 2006).
Foster 2159 (HT: GH; IT: COL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Pitcairnia capitata L.B.Sm.

Smith & Downs 1974; Betancur


& Jaramillo 1998.
Hierba.
Endmica. Andes. 1800-2800 m.
PUT, SAN. En Peligro Crtico
(Betancur & Garca 2006).
Foster 2262 (HT: GH; IT: COL).
Nota: conocida solo de tres
colecciones / known only from
three collections.

Pitcairnia chocoensis
L.B.Sm.

Smith & Downs 1974; Luther


2002.
Hierba.
Endmica. Pacfico. 400 m.
CHO. Vulnerable (Betancur &
Garca 2006).
Haught 5481 (HT: US; IT: COL,
GH).

Pitcairnia commixta L.B.Sm.


Smith & Downs 1974.
Hierba.
Nativa. Andes. 1060-2440 m.
CAU, CUN, NAR. Datos
Insuficientes (Betancur & Garca
2006).
NO Venezuela a Ecuador.
Foster 2126 (COL).

Pitcairnia croatii H.E.Luther


Hierba.
Nativa. Pacfico?
CHO? No evaluada.
NO Colombia a S Panam.
Nota: esperada / expected.

Smith & Downs 1974; Betancur


& Jaramillo 1998.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

BRASSICACEAE

Angiosperms

Pitcairnia delicata H.Luther


Luther 2002.
Hierba.
Endmica. Andes. 1500 m.
CHO. En Peligro (Betancur &
Garca 2006).
Kress 2612 (HT: US; IT:
CHOCO, HUA, SEL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Pitcairnia dendroidea Andr


Smith & Downs 1974.
Hierba.
Nativa. Andes. 1200-2130 m.
CAQ, CAU, NAR. Preocupacin
Menor (Betancur & Garca
2006).
S Colombia a Ecuador.
Dueas 3054 (COL).

Pitcairnia deroosei Manzan.


& W.Till
Betancur & Garca 2006.
Hierba.
Nativa. Andes. 1750-1950 m.
NAR. Casi Amenazada
(Betancur & Garca 2006).
SO Colombia a N Ecuador.
Betancur 10609 (COL).

Pitcairnia diffusa L.B.Sm.

Smith & Downs 1974; Betancur


& Jaramillo 1998; Idrraga et al.
2011.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 1001760 m.
ANT, CHO, NAR, RIS, VAL.
Preocupacin Menor (Betancur
& Garca 2006).
Colombia a N Ecuador.
Cuatrecasas 15242 (HT: GH; IT:
COL).

Pitcairnia dolichopetala
Harms
Smith & Downs 1974.
Hierba.

Nativa. Andes. 1100-1420 m.


CHO, VAL. Vulnerable
(Betancur & Garca 2006).
Colombia a N Ecuador.
Dryander 239 (HT: B; IT: US).

Pitcairnia echinata Hook.

Smith & Downs 1974; Betancur


1991a; Idrraga et al. 2011.
Hierba.
Nativa. Andes, V Magdalena.
350-2200 m.
ANT, CAL, CUN, HUI, QUI,
SAN, TOL, VAL. Preocupacin
Menor (Betancur & Garca
2006).
Colombia a S Venezuela.
Cuatrecasas 22963 (HT: F; IT:
COL).

Pitcairnia elongata L.B.Sm.

Smith & Downs 1974; Betancur


& Jaramillo 1998.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 5001150 m.
CHO, NAR. Vulnerable
(Betancur & Garca 2006).
SO Colombia a Per.
Foster 2154 (HT: GH: IT: COL).

Pitcairnia explosiva L.B.Sm.


& Betancur

Smith 1991; Idrraga et al. 2011.


Hierba.
Endmica. Andes, V Cauca. 8001300 m.
ANT. Vulnerable (Betancur &
Garca 2006).
Betancur 518 (HT: US; IT: COL,
JAUM, HAU, MO, NY, TULV).

Pitcairnia exserta L.B.Sm.

Smith & Downs 1974.


Hierba.
Endmica. Andes. 1000-2600 m.
CAU, CHO, CUN. Casi
Amenazada (Betancur & Garca
2006).

Garca-Barriga 10735 (HT: US;


IT: COL).

Pitcairnia farinosa L.B.Sm.


& Betancur

Smith 1991; Idrraga et al. 2011.


Hierba.
Endmica. Andes. 3000 m.
ANT. Datos Insuficientes
(Betancur & Garca 2006).
Betancur 555 (HT: US: IT: HUA,
MO, NY).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Pitcairnia fluvialis L.B.Sm. &


Betancur
Smith 1991; Idrraga et al. 2011.
Hierba.
Endmica. V Magdalena. 360550 m.
ANT. En Peligro (Betancur &
Garca 2006).
Betancur 469 (HT: US: IT: COL,
F, HUA, JAUM, HMBM, MO,
NY, TEX, TULV).

Pitcairnia foreroi H.E.Luther


& Varad.
Luther 1984; Forero & Gentry
1989.
Hierba.
Endmica. Andes. 630-830 m.
CHO. En Peligro (Betancur &
Garca 2006).
Forero 7191 (HT: COL; IT:
CHOCO, MO).

Pitcairnia formosa L.B.Sm.


& Betancur

Smith 1991; Idrraga et al. 2011.


Hierba.
Endmica. V Cauca. 720 m.
ANT. Datos Insuficientes
(Betancur & Garca 2006).
Betancur 513 (HT: US; IT: HUA).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

967

BRASSICACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Pitcairnia fosteriana L.B.Sm.


Smith & Downs 1974; Betancur
& Jaramillo 1998.
Hierba.
Endmica. Andes. 1800-2500 m.
NAR, PUT, VAL. En Peligro
(Betancur & Garca 2006).
SO Colombia.
Foster 1977 (HT: GH; IT: COL,
US).

Pitcairnia fruticosa L.B.Sm.


& Betancur

Smith 1991; Betancur 1991a;


Idrraga et al. 2011.
Hierba.
Endmica. Andes. 1000-2080 m.
ANT. En Peligro (Betancur &
Garca 2006).
Betancur 445 (HT: US; IT: HUA).

Pitcairnia gemmipara
L.B.Sm. & Betancur

Smith 1991; Betancur 1991a;


Idrraga et al. 2011.
Hierba.
Endmica. Andes. 1600-2070 m.
ANT. En Peligro (Betancur &
Garca 2006).
Betancur 419 (HT: US; IT: HUA).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Pitcairnia grubbiana L.B.Sm.


Smith & Downs 1974.
Hierba.
Endmica. Andes. 2150 m.
BOY. En Peligro Crtico
(Betancur & Garca 2006).
Grubb 649 (HT: US; IT: COL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Pitcairnia guaritermae
Andr

Smith & Downs 1974.


Hierba.
Endmica. Andes. 450-2000 m.

968

CUN, MET. Vulnerable


(Betancur & Garca 2006).
Grant 9685 (COL, US).
Nota: conocida solo de cuatro
colecciones / known only from
four collections.

Pitcairnia guzmanioides
L.B.Sm.

Smith & Downs 1974; Betancur


& Jaramillo 1998; Idrraga et al.
2011.
Hierba.
Nativa. Andes. 1300-2800 m.
CAU, PUT, SAN. Casi
Amenazada (Betancur & Garca
2006).
Costa Rica a Per.
Foster 2263 (HT: GH; IT: COL).

Pitcairnia haughtii L.B.Sm.


Smith & Downs 1974.
Hierba.
Endmica. Pacfico. 70 m.
CAU. En Peligro (Betancur &
Garca 2006).
Huaght 5389 (HT: US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Pitcairnia heerdeae E.Gross


& Rauh
Rauh & Gross 1990.
Hierba.
Endmica. Andes. 1500 m.
CUN. Datos Insuficientes
(Betancur & Garca 2006).
Heerde s.n. (HT: HEID).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Pitcairnia heterophylla
(Lindl.) Beer

Smith & Downs 1974; Idrraga


et al. 2011; Gonzlez & Betancur
2013.
Hierba.
Nativa. Andes. 1000-1800 m.

ANT, BOY, CAU, CUN, MAG,


NSA. Preocupacin Menor
(Betancur & Garca 2006).
Mxico a Per.
Betancur 1445 (AAU, COL;
HMBM, HUA, JAUM, MEDEL,
MO, NY, US).

Pitcairnia jaramilloi
G.S.Varad. & Forero

Varadarajan & Forero 1987.


Hierba.
Endmica. Andes. 1370-1540 m.
CHO. En Peligro (Betancur &
Garca 2006).
Forero 2482 (HT: COL; IT: MO).
Nota: conocida solo de dos
colecciones / known only from
two collections.

Pitcairnia johannis L.B.Sm.

Smith & Downs 1974.


Hierba.
Endmica. V Magdalena. 200 m.
SAN. En Peligro Crtico
(Betancur & Garca 2006).
John 20554 (HT: US: IT: COL).

Pitcairnia kalbreyeri Baker

Smith & Downs 1974; Betancur


2000; Idrraga et al. 2011.
Hierba.
Nativa. Andes. 1200-3000 m.
ANT, CAQ, CES, HUI,
NSA, PUT, QUI, RIS, SAN.
Preocupacin Menor (Betancur
& Garca 2006).
Colombia a Costa Rica.
Betancur 12689 (COL).

Pitcairnia kniphofioides
L.B.Sm.

Smith & Downs 1974; Betancur


2010.
Hierba.
Endmica. Andes. 1060-2350 m.
CAU, RIS, VAL. En Peligro
(Betancur & Garca 2006).
Betancur 12328 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

BRASSICACEAE

Angiosperms

Pitcairnia laxissima Baker

Smith & Downs 1974.


Hierba.
Endmica. Andes. 1970 m.
CAU, CHO. Casi Amenazada
(Betancur & Garca 2006).
De Escobar 4354 (HUA,
MEDEL).
Nota: conocida solo de tres
colecciones / known only from
three collections.

Pitcairnia lehmannii Baker

Pitcairnia auriculata Mez


Smith & Downs 1974; Betancur
& Jaramillo 1998; Idrraga et al.
2011.
Hierba.
Nativa. Andes. 1200-3000 m.
ANT, BOY, CAQ, CAU, CUN,
HUI, NAR, PUT, QUI, VAL.
Preocupacin Menor (Betancur
& Garca 2006).
Colombia a N Per.
Betancur 2590 (COL, HUA,
PSO).

Pitcairnia lepidopetalon
L.B.Sm.

Smith & Downs 1974; Betancur


& Jaramillo 1998.
Hierba.
Endmica. Andes. 500-1600 m.
NAR. Vulnerable (Betancur &
Garca 2006).
Foster 2187 (HT: GH; IT: COL).

Pitcairnia lignosa L.B.Sm.

Smith & Downs 1974; Betancur


& Jaramillo 1998.
Hierba.
Nativa. Andes. 705-3300 m.
CAU, HUI, NAR. Casi
Amenazada (Betancur & Garca
2006).
SO Colombia a N Ecuador.
Betancur 2549 (COL, HUA,
PSO).

Pitcairnia lindae Betancur

Betancur 1995; Idrraga et al.


2011.
Hierba.
Endmica. Andes. 2440-2650 m.
ANT. En Peligro Crtico
(Betancur & Garca 2006).
De Escobar 6648 (HT: HUA).
Nota: conocida solo de dos
colecciones / known only from
two collections.

Pitcairnia longipes Mez

Smith & Downs 1974.


Hierba.
Endmica. Andes, Pacfico. 1002000 m.
CAU, CHO, NAR, VAL. Casi
Amenazada (Betancur & Garca
2006).
Zuluaga 869 (COL).

Pitcairnia lymansmithiana
H.E.Luther

Betancur 1991a; Idrraga et al.


2011.
Hierba.
Nativa. Andes, V Magdalena.
800-1800 m.
ANT, RIS. Casi Amenazada
(Betancur & Garca 2006).
NO Colombia a Costa Rica.
Betancur 2779 (CHOCO, COL,
HUA).

Pitcairnia macarenensis
L.B.Sm.

Smith & Downs 1974; Betancur


et al. 2007; Gonzlez & Betancur
2013.
Hierba.
Endmica. Andes, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 220-1300
m.
BOY, CAS, CUN, MET. Casi
Amenazada (Betancur & Garca
2006).
Betancur 11994 (COL).

Pitcairnia macranthera
Andr

Smith & Downs 1974; Betancur


& Jaramillo 1998; Idrraga et al.
2011.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 50-1710
m.
ANT, CHO, NAR, RIS, VAL.
Preocupacin Menor (Betancur
& Garca 2006).
O Colombia a Ecuador.
Betancur 10576 (COL, HUA).

Pitcairnia macrobotrys
Andr

Smith & Downs 1974.


Hierba.
Endmica. Andes. 1250 m.
NAR. En Peligro Crtico
(Betancur & Garca 2006).
Andr 2892 (HT: K).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Pitcairnia maidifolia
(C.Morren) Planch.

Smith & Downs 1974; Idrraga


et al. 2011; Gonzlez & Betancur
2013.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia, SN Santa Marta, V
Magdalena. 240-2200 m.
ANT, BOY, CAL, CAQ, CAS,
CES, CUN, GUV, MAG, MET,
NSA, PUT, QUI, RIS, SAN,
TOL, VAL. Preocupacin Menor
(Betancur & Garca 2006).
Costa Rica a N Suramrica.
Betancur 7626 (COAH, COL,
FMB, HUA).

Pitcairnia maritima L.B.Sm.


Smith & Downs 1974.
Hierba.
Endmica. Pacfico. 5-10 m.
VAL. En Peligro (Betancur &
Garca 2006).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

969

BRASSICACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Foster 2319 (HT: GH).


Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Pitcairnia megasepala Baker

Pitcairnia araneosa Baker,


Pitcairnia camptocalyx Andr,
Pitcairnia camptocalyx var. lutea
Andr, Pitcairnia camptocalyx
var. robusta Andr, Pitcairnia
goudotiana Andr
Smith & Downs 1974; Betancur
1991a; Idrraga et al. 2011.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico, V Cauca,
V Magdalena. 100-2000 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CHO,
CR, CUN, HUI, NSA, SAN,
TOL, VAL. Preocupacin Menor
(Betancur & Garca 2006).
Colombia a Costa Rica.
Betancur 519 (COL, HUA,
JAUM, MO, NY, QCA, TULV,
US).

Pitcairnia meridensis (Mez)


Mez
Idrraga et al. 2011.
Hierba.
Nativa. Andes. 1450-1912 m.
ANT. No evaluada.
Colombia, NO Venezuela.
Betancur 13085 (COL).

Pitcairnia microcalyx Baker


Smith & Downs 1974.
Hierba.
Nativa. Andes. 1750 m.
SAN. No evaluada.
NE Colombia, NO Venezuela.
Herrera 395 (UDBC).

Pitcairnia mucida L.B.Sm. &


Read
Smith & Read 1979.
Hierba.
Endmica. Andes. 600-2400 m.
ANT, CHO, VAL. Vulnerable
(Betancur & Garca 2006).
Forero 3143 (HT: MO; IT: COL).

970

Pitcairnia multiflora L.B.Sm.


Smith & Downs 1974; Forero &
Gentry 1989.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-1300
m.
CAU, CHO, VAL. Casi
Amenazada (Betancur & Garca
2006).
Colombia, Panam.
Betancur 11693 (COL, CUVC,
NY).

Pitcairnia nigra (Carrire)


Andr

Pitcairnia gravisiana Wittm.


Smith & Downs 1974; Betancur
& Jaramillo 1998; Idrraga et al.
2011.
Hierba.
Nativa. Andes. 1210-1950 m.
ANT, CAU, NAR, TOL, VAL.
Preocupacin Menor (Betancur
& Garca 2006).
Panam a Ecuador.
Betancur 1816 (HUA, US).

Pitcairnia occidentalis
L.B.Sm.

Smith & Downs 1974.


Hierba.
Endmica. Pacfico. 39-60 m.
VAL. En Peligro Crtico
(Betancur & Garca 2006).
Cuatrecasas 19849 (HT: VALLE;
IT: COL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Pitcairnia palmoides Mez &


Sodiro

Pitcairnia volubilis L.B.Sm.


Smith & Downs 1974; Betancur
& Jaramillo 1998.
Hierba.
Nativa. Andes. 1300 m.
PUT. Vulnerable (Betancur &
Garca 2006).
SO Colombia a N Ecuador.
Foster 2229 (US).

Pitcairnia petraea L.B.Sm.

Smith & Downs 1974; Betancur


2000; Betancur 2001a.
Hierba.
Endmica. Andes. 2380-3700 m.
CUN, SAN. En Peligro Crtico
(Betancur & Garca 2006).
Foster 1867 (HT: GH; IT: COL,
US).

Pitcairnia poortmanii Andr

Smith & Downs 1974; Idrraga et


al. 2011.
Hierba.
Nativa. Andes. 670-1350 m.
ANT. Vulnerable (Betancur &
Garca 2006).
Colombia a Ecuador.
Barkley 1826 (COL, MEDEL, US).

Pitcairnia pungens Kunth

Betancur & Jaramillo 1998;


Betancur 2000; AvellanedaCadena & Betancur 2007.
Hierba.
Nativa. Andes. 1800-3000 m.
BOY, CAU, CUN, HUI, NAR,
QUI, RIS, VAL. Preocupacin
Menor (Betancur & Garca
2006).
Colombia a Per.
Betancur 2468 (COL, HUA,
PSO).

Pitcairnia ramosii
M.A.Spencer & L.B.Sm.

Betancur & Garca 2006.


Hierba.
Endmica. Andes. 1630-1940 m.
CHO. En Peligro (Betancur &
Garca 2006).
Ramos 1052 (HT: CUVC; IT:
MO; NY, US).

Pitcairnia rigida Mez

Smith & Downs 1974.


Hierba.
Nativa. V Magdalena.
TOL. En Peligro (Betancur &
Garca 2006).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

BRASSICACEAE

Angiosperms

Colombia, Per.
Lehmann 340 (KEW).
Nota: conocida en Colombia
solo de dos localidades cercanas
/ known in Colombia only from
two nearby localities.

Nativa. Andes, Pacfico. 50-830


m.
CHO, VAL. Preocupacin Menor
(Betancur & Garca 2006).
Colombia a Ecuador.
Forero 6556 (COL).

Pitcairnia schultzei Harms

Pitcairnia sneidernii L.B.Sm.

Smith & Downs 1974.


Hierba.
Nativa. Caribe, SN Santa Marta.
600 m.
CES, MAG. Vulnerable
(Betancur & Garca 2006).
NE Colombia a NO Venezuela.
Foster 1474 (COL, GH, US).

Pitcairnia semaphora
L.B.Sm.

Smith & Downs 1974; Idrraga et


al. 2011.
Hierba.
Endmica. Andes. 1550-2200 m.
ANT, RIS. Casi Amenazada
(Betancur & Garca 2006).
Betancur 10904 (COL, HUA,
MEDEL).

Pitcairnia setipetiola L.B.Sm.


& Betancur

Smith 1991; Idrraga et al. 2011.


Hierba.
Endmica. Andes. 1300-1700 m.
ANT. Datos Insuficientes
(Betancur & Garca 2006).
Betancur 714 (HT: US; IT: HUA).
Pitcairnia similis L.B.Sm.
Smith & Downs 1974.
Hierba.
Endmica. Andes. 1950-2000 m.
VAL. En Peligro Crtico
(Betancur & Garca 2006).
Cuatrecasas 22262 (HT: GH; IT:
COL, F).

Pitcairnia simulans
H.E.Luther

Forero & Gentry 1989; RangelCh. 2004.


Hierba.

Smith & Downs 1974.


Hierba.
Endmica. Andes. 1500-2150 m.
RIS, VAL. En Peligro (Betancur
& Garca 2006).
Betancur 12751 (COL).

Pitcairnia spectabilis (Mez)


Mez

Smith & Downs 1974; FrancoRosselli et al. 1997; Betancur &


Jaramillo 1998.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 3501800 m.
CAU, NAR, VAL. Preocupacin
Menor (Betancur & Garca
2006).
S Colombia a Ecuador.
Betancur 3925 (COL, HUA).

Pitcairnia squarrosa L.B.Sm.


Smith & Downs 1974; Betancur
& Jaramillo 1998.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 25-2500
m.
BOY, CHO, CUN, NAR, VAL.
Preocupacin Menor (Betancur
& Garca 2006).
Colombia a N Ecuador.
Foster 2158 (HT: GH; IT: COL,
US).

Pitcairnia stenophylla Andr


Smith & Downs 1974.
Hierba.
Endmica. V Magdalena. 200380 m.
TOL. En Peligro Crtico
(Betancur & Garca 2006).
Betancur 10225 (COL, FMB).

Pitcairnia sylvestris L.B.Sm.


Smith & Downs 1974; Forero &
Gentry 1989.
Hierba.
Endmica. Andes. 730-1200 m.
CAU, CHO. Casi Amenazada
(Betancur & Garca 2006).
Forero 7484 (COL).

Pitcairnia tolimensis L.B.Sm.


Smith & Downs 1974.
Hierba.
Endmica. Andes, V Magdalena.
250-1300 m.
HUI, TOL. En Peligro Crtico
(Betancur & Garca 2006).
Prez-Arbelez 6504 (HT: COL).

Pitcairnia trianae Andr

Smith & Downs 1974; Betancur


& Jaramillo 1998; Idrraga et al.
2011.
Hierba.
Nativa. Andes. 1000-3050 m.
ANT, CAQ, CAU, CHO, HUI,
NAR, NSA, PUT, SAN, TOL,
VAL. Casi Amenazada (Betancur
& Garca 2006).
Colombia a Bolivia.
Betancur 12687 (COL, HUA).

Pitcairnia trimorpha L.B.Sm.


Smith & Downs 1974.
Hierba.
Endmica. Andes, V Magdalena.
326-950 m.
SAN. En Peligro (Betancur &
Garca 2006).
Jara 487 (COL).
Nota: conocida en Colombia
solo de tres localidades / known
in Colombia only from three
localities.

Pitcairnia tuberculata
L.B.Sm.

Smith & Downs 1974.


Hierba.
Nativa. V Magdalena. 735 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

971

BRASSICACEAE

Angiospermas
Angiosperms

SAN. No evaluada.
CE Colombia a O Venezuela.
Dueas-Cepeda 3186 (FMB).

Pitcairnia tumulicola
L.B.Sm.

Smith & Downs 1974; Betancur


& Jaramillo 1998.
Hierba.
Endmica. Andes. 1050-1200 m.
NAR. En Peligro (Betancur &
Garca 2006).
Betancur 7443 (COL, PSO).

Pitcairnia ventidirecta
L.B.Sm. & Betancur

Smith 1991; Betancur 2000;


Idrraga et al. 2011.
Hierba.
Endmica. Andes. 2370-3000 m.
ANT. Datos Insuficientes
(Betancur & Garca 2006).
Betancur 552 (HT: US; IT: HUA).

Pitcairnia verrucosa L.B.Sm.


Smith & Downs 1974.
Hierba.
Endmica. Andes. 1200-1300 m.
VAL. Vulnerable (Betancur &
Garca 2006).
CO Colombia.
Cuatrecasas 23738 (HT: F).

Pitcairnia villetaensis Rauh

Rauh 1987.
Hierba.
Endmica. Andes, V Magdalena.
900-1200 m.
CUN. En Peligro (Betancur &
Garca 2006).
Rauh 37089 (HT: Heid; IT: COL).

Pitcairnia woronowii
W.Weber

Luther & Sieff 1994.


Hierba.
Endmica. Andes.
HUI. En Peligro (Propuesta
aqu).

972

Woronow 5802 (HT: LE).


Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Puya Molina
36 especies, 27 especies
endmicas
Puya alpicola L.B.Sm.

Smith & Downs 1974; Betancur


2000.
Hierba.
Endmica. SN Santa Marta.
3140-3900 m.
MAG. Vulnerable (Betancur &
Garca 2006).
Cuatrecasas 24547 (HT: US; IT:
COL).

Puya antioquiensis L.B.Sm.


& Read

Smith 1991; Betancur & Callejas


1997; Idrraga et al. 2011.
Hierba.
Endmica. Andes. 2980-3680 m.
ANT. En Peligro (Betancur &
Garca 2006).
Londoo-U. 576 (COL, MEDEL).

Puya barkleyana L.B.Sm.

Smith & Downs 1974; Betancur


2000.
Hierba.
Endmica. Andes. 2800-3693 m.
BOY, SAN. En Peligro Crtico
(Betancur & Garca 2006).
Araque-Molina 18-S404 (HT: US;
IT: COL, MEDEL).

Puya bicolor Mez

Smith & Downs 1974; Betancur


2000; Betancur 2001a.
Hierba.
Endmica. Andes. 2423-3500 m.
BOY, CUN, NSA. Casi
Amenazada (Betancur & Garca
2006).
C Colombia.

Cuatrecasas 9641 (COL, F, GH,


US).

Puya boyacana Cuatrec.

Smith & Downs 1974; Betancur


2000.
Hierba.
Endmica. Andes. 3300-3400 m.
BOY. En Peligro Crtico
(Betancur & Garca 2006).
Cuatrecasas 9756 (HT: COL; IT:
F, GH, US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Puya brachystachya (Baker)


Mez

Smith & Downs 1974; Betancur


2000.
Hierba.
Endmica. SN Santa Marta. 2880
m.
MAG. En Peligro Crtico
(Betancur & Garca 2006).
Foster 1458 (COL, GH, US).

Puya clava-herculis Mez &


Sodiro

Smith & Downs 1974; Betancur


& Jaramillo 1998; PedrazaPealoza et al. 2005.
Hierba.
Nativa. Andes. 3200-3800 m.
CUN, NAR. Vulnerable
(Betancur & Garca 2006).
C Colombia a N Ecuador.
Ewan 16020 (COL, US).

Puya cleefii L.B.Sm. & Read


Smith & Read 1976; Betancur
2000.
Hierba.
Endmica. Andes. 3700 m.
BOY. En Peligro Crtico
(Betancur & Garca 2006).
Cleef 10020 (HT: US; IT: COL,
U).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

BRASSICACEAE

Angiosperms

Puya cryptantha Cuatrec.

Smith & Downs 1974; Betancur


2000; Betancur 2001a.
Hierba.
Endmica. Andes. 3100-3950 m.
ANT, BOY, CUN, NAR, NSA.
Casi Amenazada (Betancur &
Garca 2006).
Cuatrecasas 9568 (HT: COL, IT:
F, US).

Puya cuatrecasasii L.B.Sm.

Smith & Downs 1974; Betancur


2000.
Hierba.
Endmica. Andes. 2800-4300 m.
CAU, NAR, TOL, VAL. Casi
Amenazada (Betancur & Garca
2006).
Cuatrecasas 18962 (HT: F; IT:
COL).

Puya dichroa L.B.Sm. &


Read

Smith & Read 1976; Betancur


2000.
Hierba.
Endmica. Andes. 3750 m.
BOY. En Peligro (Betancur &
Garca 2006).
Cleef 4667 (HT: COL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Puya exuta L.B.Sm. & Read

Smith & Read 1976; Betancur


2000.
Hierba.
Endmica. Andes. 1990-2970 m.
BOY, SAN. En Peligro (Betancur
& Garca 2006).
Cleef 9873A (HT: COL).

Puya floccosa (Linden) Mez

Puya quetameensis Andr


Smith & Downs 1974; Betancur
et al. 2007; Gonzlez & Betancur
2013.
Hierba.

Nativa. Amazonia, Andes,


Guayana y Macarena, V
Magdalena. 211-2500 m.
BOY, CAQ, CAU, CUN, GUV,
HUI, MET, NSA, SAN, TOL.
Preocupacin Menor (Betancur
& Garca 2006).
Colombia a N Brasil; Costa Rica.
Betancur 10315 (COL, HUA).

Puya furfuracea (Willd.)


L.B.Sm.

Smith & Downs 1974; Betancur


& Jaramillo 1998; Betancur 2000.
Hierba.
Endmica. Andes. 2390-3200 m.
CAU, NAR. En Peligro (Betancur
& Garca 2006).
Betancur 2496 (CAUP, COL,
CUVC, HUA, SURCO).

Puya gargantae L.B.Sm.

Smith & Downs 1974; Betancur


2000.
Hierba.
Endmica. Andes. 3100-3700 m.
NSA. En Peligro Crtico
(Betancur & Garca 2006).
Garganta 1197 (HT: US).

Puya gigas Andr

Smith & Downs 1974; Betancur


& Jaramillo 1998; Betancur 2000.
Hierba.
Endmica. Andes. 3000-3300 m.
NAR. En Peligro Crtico
(Betancur & Garca 2006).
SO Colombia.
Foster 2046 (COL, GH, US).

Puya goudotiana Mez

Franco-Rosselli & Betancur


1999; Betancur 2000; Betancur
2001a.
Hierba.
Endmica. Andes. 2760-3550 m.
BOY, CUN, NSA, SAN. Casi
Amenazada (Betancur & Garca
2006).

C Colombia.
Cuatrecasas 9660 (COL, F, GH,
US).

Puya grantii L.B.Sm.

Smith & Downs 1974; Betancur


2000.
Hierba.
Endmica. Andes. 2531-3650 m.
BOY, CES. En Peligro Crtico
(Betancur & Garca 2006).
NE Colombia.
Rangel-Ch. 13705 (COL).
Nota: conocida solo de cuatro
localidades en Colombia /
known only from four localities
in Colombia.

Puya grubbii L.B.Sm.

Smith & Downs 1974.


Hierba.
Endmica. Andes. 2050-2200 m.
BOY. En Peligro (Betancur &
Garca 2006).
Grubb 711 (HT: US; IT: COL, K).

Puya hamata L.B.Sm.

Smith & Downs 1974; Betancur


2000.
Hierba.
Nativa. Andes. 2500-3750 m.
CAU, NAR, PUT, TOL, VAL.
Preocupacin Menor (Betancur
& Garca 2006).
SO Colombia a Per.
Betancur 7467 (COL, HUA,
PSO).

Puya horrida L.B.Sm. &


Read

Smith 1989; Betancur 2000.


Hierba.
Endmica. Andes. 3450 m.
CUN. En Peligro Crtico
(Betancur & Garca 2006).
Barclay 3243 (HT: US; IT: COL,
FMB).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

973

BRASSICACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Puya killipii Cuatrec.

Smith & Downs 1974; Betancur


2000.
Hierba.
Nativa. Andes. 3000-3600 m.
NSA, SAN. Vulnerable (Betancur
& Garca 2006).
NE Colombia a NO Venezuela.
Killip 18497 (HT: COL; IT: GH,
US).

Puya lehmanniana L.B.Sm.

Smith & Downs 1974; Betancur


& Jaramillo 1998; Betancur 2000.
Hierba.
Nativa. Andes. 1800-3200 m.
CAU, NAR. Vulnerable
(Betancur & Garca 2006).
SO Colombia a N Ecuador.
Betancur 2551 (COL, HUA, PSO).

Puya lineata Mez

Puya lepidota Cuatrec.


Franco-Rosselli & Betancur
1999; Betancur 2000; Betancur
2001a.
Hierba.
Endmica. Andes. 2700-3700 m.
CUN. Casi Amenazada
(Betancur & Garca 2006).
Betancur 12789 (COL).

Puya nitida Mez

Smith & Read 1976; Betancur


2000; Betancur 2001a.
Hierba.
Endmica. Andes. 2700-3700 m.
BOY, CUN, SAN. Casi
Amenazada (Betancur & Garca
2006).
Shultes 18717 (COL, F, GH, K,
MA, NY, P, S, UC, US).

Puya nivalis Baker

Smith & Downs 1974; Betancur


2000.
Hierba.
Endmica. SN Santa Marta. 3250
m.

974

MAG. En Peligro (Betancur &


Garca 2006).
Foster 1462 (GH, US).

Puya occidentalis L.B.Sm.

Smith & Downs 1974; Betancur


2000.
Hierba.
Endmica. Andes. 3300-3700 m.
VAL. Vulnerable (Betancur &
Garca 2006).
Cuatrecasas 21905 (HT: US, IT:
COL, F).

Puya ochroleuca Betancur &


Callejas

Betancur & Callejas 1997;


Betancur 2000; Idrraga et al.
2011.
Hierba.
Endmica. Andes. 2850-3900 m.
ANT, CAL, QUI, TOL. En
Peligro (Betancur & Garca
2006).
Callejas 10647 (HT: HUA, IT:
COL).

Puya roldanii Betancur &


Callejas

Betancur & Callejas 1997;


Betancur 2000; Idrraga et al.
2011.
Hierba.
Endmica. Andes. 2700-3240 m.
ANT. En Peligro (Betancur &
Garca 2006).
Callejas 11158 (HT: HUA; IT:
COL, SEL).

Puya sanctae-martae
L.B.Sm.

Smith & Downs 1974; Betancur


2000.
Hierba.
Endmica. Andes, SN Santa
Marta. 2600-3200 m.
GUJ, MAG. En Peligro (Betancur
& Garca 2006).
Foster 1408 (HT: GH; IT: COL).

Puya santanderensis
Cuatrec.

Smith & Downs 1974; Betancur


2000.
Hierba.
Endmica. Andes. 2850-3500 m.
NSA. En Peligro (Betancur &
Garca 2006).
Cuatrecasas 10035 (HT: COL; IT:
F, GH, US).

Puya santosii Cuatrec.

Betancur 1996; Betancur 2000;


Betancur 2001a.
Hierba.
Endmica. Andes. 2800-4285 m.
ARA, BOY, CUN, MET. Casi
Amenazada (Betancur & Garca
2006).
Cuatrecasas 9441 (HT: COL; IT:
F, GH, US).

Puya thomasiana Andr

Smith & Downs 1974; Betancur


& Jaramillo 1998; Betancur 2000.
Hierba.
Nativa. Andes. 2450-2590 m.
NAR. En Peligro (Betancur &
Garca 2006).
SO Colombia a NO Ecuador.
Ramrez-P. 6466 (PSO).

Puya trianae Baker

Betancur & Callejas 1997;


Betancur 2001a; Idrraga et al.
2011.
Hierba.
Nativa. Andes. 3000-4100 m.
ANT, ARA, BOY, CUN, QUI,
SAN, TOL, VAL. Preocupacin
Menor (Betancur & Garca
2006).
Colombia a NO Venezuela.
Betancur 1166 (AAU, COL, F,
HMBM, HUA, HUQ, JAUM,
MEXU, MO, NY, QCA, TUKV,
US).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

BRASSICACEAE

Angiosperms

Puya venezuelana L.B.Sm.

Betancur 2000.
Hierba.
Nativa. Andes. 3255-3960 m.
ARA, CES, NSA. Vulnerable
(Betancur & Garca 2006).
NE Colombia a NO Venezuela.
Garca-Barriga 19737 (COL).

Puya vestita Andr

Smith & Downs 1974; Betancur


& Jaramillo 1998; Betancur 2000.
Hierba.
Nativa. Andes. 3200-3400 m.
NAR, PUT. Vulnerable (Betancur
& Garca 2006).
SO Colombia a N Ecuador.
Cuatrecasas 11737 (COL, F, GH).

Racinaea M.A.Spencer &


L.B.Sm.
22 especies, 3 especies endmicas
Racinaea adpressa (Andr)
J.R.Grant

Catopsis schumanniana Wittm.,


Racinaea schumanniana
(Wittm.) J.R.Grant, Tillandsia
adpressa var. adpressa, Tillandsia
adpressa var. tonduziana (Mez)
L.B.Sm.
Betancur 2000; Idrraga et al.
2011.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 845-3115 m.
ANT, BOY, CAQ, CAU, CES,
CHO, CUN, HUI, NSA, PUT,
RIS, SAN, VAL. Preocupacin
Menor (Betancur & Garca
2006).
Costa Rica a Per.
Betancur 528 (COL, HUA, MO,
NY).

Racinaea contorta (Mez


& Pittier) M.A.Spencer &
L.B.Sm.
Idrraga et al. 2011.
Hierba, epfita.

Nativa. Andes, Pacfico, V


Magdalena. 500-1900 m.
ANT, BOL, CHO, SAN.
Preocupacin Menor (Betancur
& Garca 2006).
Colombia a Costa Rica.
Betancur 2624 (COL, HUA).

Racinaea crispa (Baker)


M.A.Spencer & L.B.Sm.

Tillandsia crispa (Baker) Mez


Idrraga et al. 2011.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
700-2300 m.
ANT, CAU, CHO, MAG, NSA,
VAL. Preocupacin Menor
(Betancur & Garca 2006).
Panam a Ecuador.
Betancur 10906 (COL).

Racinaea fraseri (Baker)


M.A.Spencer & L.B.Sm.

Tillandsia fraseri Baker


Betancur & Jaramillo 1998;
Betancur 2000.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 1700-3000 m.
CAU, HUI, NAR. Preocupacin
Menor (Betancur & Garca
2006).
S Colombia a N Per.
Foster 2201 (COL, GH, US).

Racinaea homostachya
(Andr) M.A.Spencer &
L.B.Sm.

Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 2400-2600 m.
NAR. No evaluada.
S Colombia a C Ecuador.
Ramrez-P. 7307 (COL, PSO).
Nota: conocida en Colombia
solo de una localidad / known in
Colombia from a single locality.

Racinaea inconspicua
(Andr) M.A.Spencer &
L.B.Sm.

Tillandsia inconspicua Andr

Smith & Downs 1977.


Hierba, epfita.
Nativa. Andes.
NSA. Preocupacin Menor
(Betancur & Garca 2006).
E Colombia a C Ecuador.
Schlim 1204 (BR).
Nota: conocida en Colombia
solo de una localidad / known in
Colombia from a single locality.

Racinaea membranacifolia
(L.B.Sm.) M.A.Spencer &
L.B.Sm.

Tillandsia membranacifolia
L.B.Sm.
Hierba, epfita.
Endmica. Andes. 1700-3000 m.
CUN, HUI, SAN. Vulnerable
(Betancur & Garca 2006).
Killip 15067 (HT: GH; IT: F, US).

Racinaea michelii (Mez)


M.A.Spencer & L.B.Sm.

Tillandsia michelii Mez


Idrraga et al. 2011.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 1798-2750 m.
ANT, BOY, CAU, HUI, SAN,
VAL. Preocupacin Menor
(Betancur & Garca 2006).
SO Colombia a Ecuador.
Betancur 10192 (COL, HUA).

Racinaea multiflora (Benth.)


M.A.Spencer & L.B.Sm.
Smith & Downs 1977.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 1285-2600 m.
CUN, RIS, SAN. Preocupacin
Menor (Betancur & Garca
2006).
Colombia a Per.
Chaparro-de-Barrera 473 (COL).

Racinaea parviflora (Ruiz &


Pav.) M.A.Spencer & L.B.Sm.
Betancur & Jaramillo 1998;
Idrraga et al. 2011.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

975

BRASSICACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 585-2225 m.
ANT, CAQ, CAU, CUN, PUT,
SAN. Preocupacin Menor
(Betancur & Garca 2006).
Colombia a Bolivia.
Betancur 7608 (COL).

Racinaea pectinata (Andr)


M.A.Spencer & L.B.Sm.
Tillandsia pectinata Andr
Betancur & Jaramillo 1998;
Betancur 2000.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 1850-2800 m.
NAR. Preocupacin Menor
(Betancur & Garca 2006).
S Colombia a N Ecuador.
Foster 2203 (COL, GH, US).

Racinaea penlandii
(L.B.Sm.) M.A.Spencer &
L.B.Sm.

Tillandsia penlandii var.


pedunculata L.B.Sm., Tillandsia
penlandii var. penlandii
Betancur & Jaramillo 1998;
Betancur 2000; Betancur 2001a.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1350-3500 m.
ANT, BOY, CUN, HUI, MAG,
PUT, QUI, RIS, SAN, TOL, VAL.
Preocupacin Menor (Betancur
& Garca 2006).
Colombia a Per.
Betancur 1145 (COL, HUA,
JAUM).

Racinaea riocreuxii (Andr)


M.A.Spencer & L.B.Sm.
Tillandsia juzepczukii Harms,
Tillandsia riocreuxii Andr,
Tillandsia tristis Mez
Betancur & Jaramillo 1998;
Betancur 2000; Betancur 2001a.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 1789-3330 m.
ANT, BOY, CAL, CES, CUN,
HUI, NAR, NSA, PUT, TOL.

976

Preocupacin Menor (Betancur


& Garca 2006).
Colombia a N Ecuador; NO
Venezuela.
Betancur 9599 (COL, HUA).

Racinaea ropalocarpa
(Andr) M.A.Spencer &
L.B.Sm.

Tillandsia ropalocarpa Andr


Betancur & Jaramillo 1998;
Betancur 2000; Idrraga et al.
2011.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 1900-3130 m.
ANT, BOY, CAL, CHO, CUN,
HUI, PUT, RIS, TOL, VAL.
Preocupacin Menor (Betancur
& Garca 2006).
Colombia a N Per.
Foster 2299 (COL, GH).

Racinaea sanctae-martae
(L.B.Sm.) M.A.Spencer &
L.B.Sm.

Tillandsia sanctae-martae
L.B.Sm.
Betancur & Garca 2006.
Hierba, epfita.
Endmica. SN Santa Marta. 1800
m.
MAG. En Peligro (Betancur &
Garca 2006).
Kirkbride 2228 (COL).

Racinaea seemannii (Baker)


M.A.Spencer & L.B.Sm.
Tillandsia mezii Mez, Tillandsia
seemannii (Baker) Mez
Idrraga et al. 2011.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 1200-3158 m.
ANT, CES, PUT. Preocupacin
Menor (Betancur & Garca
2006).
Colombia a Bolivia; NO
Venezuela.
Rivera-Daz 3079 (COL).

Racinaea spiculosa (Griseb.)


M.A.Spencer & L.B.Sm.

Tillandsia spiculosa var.


micrantha (Baker) L.B.Sm.,
Tillandsia spiculosa var. spiculosa,
Tillandsia spiculosa var. ustulata
(Reitz) L.B.Sm.
Betancur & Jaramillo 1998;
Betancur et al. 2007; Idrraga et
al. 2011.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Pacfico, SN Santa
Marta. 100-3150 m.
ANT, BOY, CAL, CAQ, CAU,
CES, CUN, HUI, MAG, MET,
NAR, NSA, PUT, QUI, RIS,
SAN, VAL. Preocupacin Menor
(Betancur & Garca 2006).
Costa Rica a N Brasil y Bolivia;
Caribe.
Betancur 516 (COL, HUA,
JAUM, MO, NY, US).

Racinaea steyermarkii
(L.B.Sm.) M.A.Spencer &
L.B.Sm.

Idrraga et al. 2011.


Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 1500-2630 m.
ANT. Preocupacin Menor
(Betancur & Garca 2006).
NO Colombia a NO Venezuela.
Ariza 899 (COL).

Racinaea subalata (Andr)


M.A.Spencer & L.B.Sm.

Tillandsia brevispicula Andr,


Tillandsia subalata Andr
Betancur & Jaramillo 1998;
Betancur 2000; Betancur 2001a.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 1730-3250 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
HUI, NAR, PUT, QUI, RIS,
SAN, TOL. Preocupacin Menor
(Betancur & Garca 2006).
Colombia a Ecuador.
Betancur 8118 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

BRASSICACEAE

Angiosperms

Racinaea tenuispica (Andr)


M.A.Spencer & L.B.Sm.
Tillandsia tenuispica Andr
Betancur 2001a; Betancur et al.
2007; Idrraga et al. 2011.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes, Caribe, Pacfico.
448-2600 m.
ANT, CAL, CAU, CHO, CUN,
HUI, NSA, QUI, SAN, TOL,
VAL. Preocupacin Menor
(Betancur & Garca 2006).
NO Venezuela a Ecuador.
Betancur 11012 (COL, HUA).

Racinaea tetrantha (Ruiz &


Pav.) M.A.Spencer & L.B.Sm.
Tillandsia tetrantha var.
aurantiaca (Griseb.) L.B.Sm.,
Tillandsia tetrantha var.
densiflora (Andr) L.B.Sm.,
Tillandsia tetrantha var. miniata
(Andr) L.B.Sm., Tillandsia
tetrantha var. scarlatina (Andr)
L.B.Sm.
Betancur & Jaramillo 1998;
Betancur 2000; Betancur 2001a.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1280-3900 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CES,
CHO, CUN, HUI, MAG, NAR,
NSA, PUT, QUI, RIS, SAN,
TOL, VAL. Preocupacin Menor
(Betancur & Garca 2006).
Venezuela a Per; Antillas.
Betancur 1161 (COL, HUA,
HUQ, MO).

Racinaea trapeziformis
(Mez) M.A.Spencer &
L.B.Sm.

Tillandsia trapeziformis Mez


Betancur & Garca 2006.
Hierba, epfita.
Endmica. SN Santa Marta.
MAG. Datos Insuficientes
(Betancur & Garca 2006).
Wagner s.n. (HT: Z; IT: B).

Nota: conocida solo del tipo /


known only from the type.

Ronnbergia E.Morren &


Andr
10 especies, 1 especie endmica
Ronnbergia columbiana
E.Morren

Smith & Downs 1979; Idrraga et


al. 2011.
Hierba, epfita.
Nativa. Pacfico. 5-500 m.
ANT, CHO, VAL. Casi
Amenazada (Betancur & Garca
2006).
CO Colombia a N Per.
Gentry 40413 (COL, MO).

Ronnbergia deleonii L.B.Sm.

Nativa. Andes, Pacfico. 7001800 m.


ANT, CHO. Preocupacin
Menor (Propuesta aqu).
NO Colombia a Costa Rica.
Fonnegra 4120 (COL, HUA,
MO).

Ronnbergia killipiana
L.B.Sm.

Smith & Downs 1979; Betancur


& Jaramillo 1998.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 2002100 m.
CHO, NAR. Preocupacin
Menor (Betancur & Garca
2006).
NO Colombia a N Ecuador.
Forero 3392 (COL, MO).

Nidularium deleonii L.B.Sm.


Smith & Downs 1979; Betancur
& Jaramillo 1998.
Hierba.
Nativa. Andes. 600-1800 m.
CAU, CHO, NAR. Preocupacin
Menor (Betancur & Garca
2006).
CO Colombia a NO Ecuador.
Gentry 55142 (COL, MO, PSO).

Ronnbergia maidifolia Mez

Ronnbergia explodens
L.B.Sm.

Ronnbergia morreniana
Linden & Andr

Betancur & Garca 2006.


Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 70-1600
m.
CAL, CHO. Preocupacin
Menor (Betancur & Garca
2006).
SO Panam a NO Per.
Forero 9592 (COL, MO).

Ronnbergia hathewayi
L.B.Sm.
Idrraga et al. 2011.
Hierba.

Smith & Downs 1979; Idrraga et


al. 2011.
Hierba.
Nativa. Andes. 1200-2400 m.
ANT, CHO, RIS, VAL.
Preocupacin Menor (Betancur
& Garca 2006).
NO Panam a NO Ecuador.
Betancur 16578 (COL, NY).

Smith & Downs 1979; Betancur


& Jaramillo 1998; Betancur 2000.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 1001960 m.
CHO, NAR, VAL. Preocupacin
Menor (Betancur & Garca
2006).
SO Colombia a NO Ecuador.
Clavijo 1694 (COL, NY).

Ronnbergia nidularioides
H.Luther
Luther 1983.
Hierba.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

977

BRASSICACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Nativa. Pacfico. 200 m.


NAR. En Peligro (Betancur &
Garca 2006).
SO Colombia a NO Ecuador.
De Len 362 (HT: US).
Nota: conocida en Colombia
solo del tipo / known in
Colombia only from the type.

Ronnbergia petersii L.B.Sm.


Hierba.
Nativa. Andes. 1750-1850 m.
NAR. No evaluada.
NO Colombia a SO Panam.
Bittner 2639 (PSO).

Ronnbergia sp. nov.

Hierba.
Endmica. Andes. 1800 m.
NAR. No evaluada.
Clavijo 1618 (COL, NY).
Nota: conocida solo de dos
colecciones, de la misma
localidad / known only from
two collections from the same
locality.

Sequencia Givnish
1 especie, 1 especie endmica
Sequencia serrata (L.B.Sm.)
Givnish

Brocchinia serrata L.B.Sm.


Givnish et al. 2007; Crdenas et
al. 2008a.
Hierba.
Endmica. Guayana y Macarena.
200-520 m.
AMA, VAU. Vulnerable
(Betancur & Garca 2006).
Cuatrecasas 7183 (HT: US; IT:
COL).
Nota: conocida solo de tres
localidades / known only from
three localities.

Steyerbromelia L.B.Sm.
2 especies, 2 especies endmicas

978

Steyerbromelia sp. nov. 1

Hierba.
Endmica. Guayana y Macarena.
325-650 m.
GUI. No evaluada.
Madrin 860 (COL, COAH).
Nota: conocida solo de la
localidad del tipo / known only
from the type locality.

Steyerbromelia sp. nov. 2

Hierba.
Endmica. Guayana y Macarena.
350 m.
GUV. No evaluada.
Crdoba 2183 (COL).
Nota: conocida solo de una
coleccin / known only from one
collection.

Streptocalyx Beer
5 especies
Streptocalyx colombianus
L.B.Sm.

Aechmea colombiana (L.B.Sm.)


L.B.Sm. & M.A.Spencer,
Aechmea hoppii (Harms) L.B.Sm.
Smith & Downs 1979; Betancur
& Jaramillo 1998; Crdenas et al.
2008a.
Hierba, epfita.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena. 92-815 m.
AMA, CAQ, NAR, PUT, VAU.
Preocupacin Menor (Betancur
& Garca 2006).
SE Colombia, E Ecuador, N Per.
Cuatrecasas 6863 (HT: US; IT:
COL).

Streptocalyx longifolius
(Rudge) Baker

Aechmea longifolia (Rudge)


L.B.Sm. & M.A.Spencer
Betancur & Jaramillo 1998;
Arvalo & Betancur 2004;
Crdenas et al. 2008a.
Hierba, epfita.

Nativa. Amazonia, Andes,


Guayana y Macarena. 85-680 m.
AMA, CAQ, PUT, VAU.
Preocupacin Menor (Betancur
& Garca 2006).
Amazonia.
Betancur 13743 (COL).

Streptocalyx poeppigii Beer

Aechmea beeriana L.B.Sm. &


M.A.Spencer
Smith & Downs 1979; Betancur
1992; Betancur & Jaramillo 1998.
Hierba, epfita.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, V Magdalena. 92-900
m.
AMA, ANT, CAQ, PUT.
Preocupacin Menor (Betancur
& Garca 2006).
Amazonia y una poblacin
disyunta en Antioquia
(Magdalena Medio).
Betancur 2854 (COL).

Streptocalyx poitaei Baker

Aechmea poitaei (Baker) L.B.Sm.


& M.A.Spencer
Smith & Downs 1979; Betancur
& Jaramillo 1998; Crdenas et al.
2008a.
Hierba, epfita.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 25-300 m.
AMA, PUT, VAU. Preocupacin
Menor (Betancur & Garca
2006).
Colombia a NE Per; Guayana
Francesa.
Betancur 8931 (COAH, COL).

Streptocalyx williamsii
L.B.Sm.

Aechmea williamsii (L.B.Sm.)


L.B.Sm. & M.A.Spencer
Hierba, epfita.
Nativa. Amazonia. 100 m.
AMA. Preocupacin Menor
(Betancur & Garca 2006).
SE Colombia a NE Per.
Vsquez 12548 (MO).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

BRASSICACEAE

Angiosperms

Tillandsia L.
88 especies, 26 especies
endmicas
Tillandsia abbreviata
H.E.Luther

Luther & Sieff 1994; Betancur &


Garca 2006.
Hierba, epfita.
Endmica.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Luther 333 (HT: SEL).
Nota: proviene de cultivo y no
hay certeza sobre su distribucin
natural o verdadera identidad /
comes from cultivation and there
is no certainty about its natural
range or its true identity.

Tillandsia acosta-solisii
Gilmartin

Hierba, epfita.
Nativa. Pacfico. 20-100 m.
CAU. Casi Amenazada (Betancur
& Garca 2006).
SO Colombia a NO Ecuador.
Gentry 40632 (COL).
Nota: conocida en Colombia
solo de una coleccin / known
in Colombia from just one
collection.

Tillandsia acuminata
L.B.Sm.

Smith & Downs 1977.


Hierba, epfita.
Endmica. SN Santa Marta. 2100
m.
MAG. En Peligro Crtico
(Betancur & Garca 2006).
Foster 1402 (HT: GH).
Nota: conocida solo de dos
colecciones, de la misma
localidad / known only from
two collections from the same
locality.

Tillandsia adpressiflora Mez

Tillandsia archeri L.B.Sm.

Tillandsia almeriae Rauh

Tillandsia bakiorum
H.E.Luther

Smith & Downs 1977; Crdenas


et al. 2008a; Clavijo et al. 2009.
Hierba, epfita.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 100-520 m.
AMA, CAQ, GUI, VAU.
Preocupacin Menor (Betancur
& Garca 2006).
Amazonia.
Betancur 10035 (COAH, COL,
HUA).

Rauh 1986.
Hierba, epfita.
Endmica. Andes. 2600 m.
TOL. En Peligro Crtico
(Betancur & Garca 2006).
Rauh 37152a (HT: HEID).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Tillandsia anceps Lodd.

Smith & Downs 1977; Betancur


1991a; Idrraga et al. 2011.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes, Caribe, Pacfico,
V Magdalena. 2-1150 m.
ANT, CHO, CUN, GUJ, NSA,
VAL. Preocupacin Menor
(Betancur & Garca 2006).
Centroamrica y Suramrica
tropical; Trinidad.
Foster 1690 (COL, GH, US).

Tillandsia andreana Andr

Tillandsia funckiana Baker


Smith & Downs 1977.
Hierba, epfita, terrestre.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, SN Santa Marta, V
Magdalena. 250-1310 m.
CES, CUN, MET, NSA, SAN,
TOL. Casi Amenazada (Betancur
& Garca 2006).
C Colombia a NO Venezuela.
Betancur 11835 (COL).

Betancur & Jaramillo 1998;


Betancur 2000; Betancur 2001a.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 1200-3250 m.
ANT, CAQ, CAU, CUN, HUI,
NSA, PUT, RIS, SAN, TOL.
Preocupacin Menor (Betancur
& Garca 2006).
Colombia a NO Venezuela.
Betancur 10917 (COL, HUA,
MEDEL).

Luther 1999.
Hierba, epfita.
Endmica. Andes. 1500-2000 m.
CUN. Datos Insuficientes
(Betancur & Garca 2006).
Luther s.n. (HT: SEL, IT: COL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Tillandsia balbisiana Schult.


& Schult.f.

Smith & Downs 1977; Idrraga et


al. 2011.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Caribe, Orinoquia,
Pacfico, SN Santa Marta, V
Cauca, V Magdalena. 30-1800 m.
ANT, ARA, BOL, BOY, CAS,
CES, CHO, CR, GUV, HUI,
MAG, MET, NSA, QUI, SAN.
Preocupacin Menor (Betancur
& Garca 2006).
Mxico a Venezuela; Florida a
Antillas.
Betancur 9724 (COL; FMB,
HUA).

Tillandsia biflora Ruiz & Pav.


Tillandsia augustae-regiae Mez,
Tillandsia biflora var. cruenta
Wittm.
Betancur 1996; Betancur 2000;
Betancur 2001a.
Hierba, epfita, terrestre.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

979

BRASSICACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Nativa. Caribe, SN Santa Marta.


1390-3680 m.
ANT, BOY, CAL, CAQ, CAU,
CES, CUN, HUI, MAG, NAR,
NSA, PUT, QUI, RIS, SAN,
TOL, VAL. Preocupacin Menor
(Betancur & Garca 2006).
Nicaragua a Bolivia; Venezuela.
Betancur 2045 (COL, HUA).

Tillandsia brevior L.B.Sm.

Smith & Downs 1977.


Hierba, epfita.
Endmica. SN Santa Marta. 1300
m.
MAG. En Peligro Crtico
(Betancur & Garca 2006).
Foster 1432 (HT: GH; IT: COL).
Nota: conocida solo de dos
colecciones / known only from
two collections.

Tillandsia breviturneri
Betancur & Nstor Garca

Betancur 2000; Garca &


Betancur 2002.
Hierba, epfita.
Endmica. Andes. 3000-3950 m.
CUN. Vulnerable (Betancur &
Garca 2006).
Betancur 7030 (HT: COL; IT:
HUA).

Tillandsia bulbosa Hook.

Betancur & Jaramillo 1998;


Crdenas et al. 2008a; Idrraga et
al. 2011.
Hierba, epfita.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Pacfico, V Magdalena. 0-1350
m.
ANT, BOL, BOY, CAQ, CAU,
CHO, CUN, GUJ, GUV, MET,
NAR, NSA, SAN, VAL, VAU.
Preocupacin Menor (Betancur
& Garca 2006).
Amrica tropical.
Betancur 9982 (COAH, COL,
FMB, HUA).

980

Tillandsia buseri Mez

Smith & Downs 1977; Betancur


& Jaramillo 1998; Idrraga et al.
2011.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 1130-2900 m.
ANT, BOY, CAQ, CAU, CUN,
HUI, MET, NAR, PUT, RIS,
SAN, VAL. Preocupacin Menor
(Betancur & Garca 2006).
Colombia a Ecuador.
Betancur 5375 (COL, HUA,
PSO).

Tillandsia caloura Harms

Smith & Downs 1977; Betancur


2000.
Hierba, epfita.
Endmica. SN Santa Marta.
1510-3300 m.
MAG. Vulnerable (Betancur &
Garca 2006).
Foster 1394 (COL, GH).

Tillandsia carrierei Andr

Smith & Downs 1977; Betancur


1991a; Idrraga et al. 2011.
Hierba, epfita.
Endmica. Andes. 2500 m.
ANT, VAL. En Peligro (Betancur
& Garca 2006).
Hno. Daniel 3257 (GH, MEDEL).
Nota: conocida solo de dos
localidades / known only from
two localities.

Tillandsia chartacea L.B.Sm.

Betancur 2001a; AvellanedaCadena & Betancur 2007.


Hierba.
Endmica. Andes. 2700-2800 m.
CUN. En Peligro Crtico
(Betancur & Garca 2006).
Betancur 9816 (COL, FMB,
HUA).
Nota: conocida solo de una
localidad / known only from one
locality.

Tillandsia circinnata Schltdl.


Tillandsia paucifolia Baker
Smith & Downs 1977.
Hierba, epfita.
Nativa. Caribe. 0-30 m.
GUJ, MAG. Preocupacin
Menor (Betancur & Garca
2006).
N Colombia a Mxico; NO
Antillas.
Aguirre-Santoro 211 (COL).

Tillandsia clavigera Mez

Betancur 2000; Idrraga et al.


2011; Gonzlez & Betancur 2013.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
700-3030 m.
ANT, BOY, CAL, CAQ, CAU,
CUN, HUI, MAG, NSA, PUT,
SAN. Preocupacin Menor
(Betancur & Garca 2006).
Venezuela a Per.
Betancur 10788 (COL, HUA).

Tillandsia compacta Griseb.

Tillandsia brunonis Andr,


Tillandsia brunonis var. mutabilis
Andr
Betancur & Jaramillo 1998;
Betancur 2000; Betancur 2001a.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 1700-3850 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
HUI, NAR, NSA, PUT, QUI, RIS,
SAN, TOL, VAL. Preocupacin
Menor (Betancur & Garca
2006).
Venezuela a Ecuador; Cuba a La
Espaola.
Betancur 2396 (COL, HUA).

Tillandsia complanata
Benth.

Betancur & Jaramillo 1998;


Betancur 2001a; Betancur et al.
2007.
Hierba, epfita, terrestre.
Nativa. Andes, SN Santa Marta,
V Magdalena. 800-3650 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

BRASSICACEAE

Angiosperms

ANT, BOY, CAL, CAU, CES,


CUN, GUJ, HUI, MAG, NAR,
NSA, PUT, QUI, RIS, SAN,
TOL, VAL. Preocupacin Menor
(Betancur & Garca 2006).
Amrica tropical.
Betancur 10129 (COL, FMB,
HUA).

Tillandsia confinis L.B.Sm.

Betancur 1991a; Betancur &


Jaramillo 1998; Betancur 2000.
Hierba, epfita, terrestre.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1000-3200 m.
ANT, BOY, CAL, CAQ, CAU,
CES, GUJ, HUI, MAG, NSA,
PUT, QUI, RIS, SAN, VAL.
Preocupacin Menor (Betancur
& Garca 2006).
Colombia a Bolivia y Brasil;
Venezuela.
Betancur 9452 (COL, FMB,
HUA).

Tillandsia cornuta Mez &


Sodiro
Hierba, epfita.
Nativa. Pacfico. 20-200 m.
CAU, NAR. No evaluada.
SO Colombia a NO Ecuador.
Gentry 64524 (MO, PSO).

Tillandsia cuatrecasasii
L.B.Sm.

Nativa. Islas Caribeas. 0-100 m.


SAP. Preocupacin Menor
(Betancur & Garca 2006).
SE Mxico, Belice, Isla
Providencia (Colombia).
Daz 345 (COL).
Nota: conocida en Colombia
solo de una localidad / known in
Colombia from only one locality.

Tillandsia elongata Kunth

Smith & Downs 1977; Betancur


& Jaramillo 1998; Idrraga et al.
2011.
Hierba, epfita, terrestre.
Endmica. Andes. 1250-2600 m.
ANT, CAQ, CHO, NAR, PUT,
RIS, VAL. Preocupacin Menor
(Betancur & Garca 2006).
Betancur 7618 (COAH, COL,
FMB).

Smith & Downs 1977; Betancur


2009; Idrraga et al. 2011.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, SN Santa
Marta, V Cauca, V Magdalena.
5-1650 m.
ANT, BOL, BOY, CAL, CAS,
CES, CHO, CR, CUN, GUJ,
HUI, MAG, QUI, SAN, TOL,
VAL. Preocupacin Menor
(Betancur & Garca 2006).
Amrica tropical.
Betancur 11720 (COL).

Tillandsia denudata Andr

Tillandsia engleriana Wittm.

Tillandsia delicatula L.B.Sm.

Betancur & Jaramillo 1998;


Betancur 2000; Betancur 2001a.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1800-3600 m.
BOY, CES, CUN, HUI, MAG,
NAR, NSA, SAN, TOL.
Preocupacin Menor (Betancur
& Garca 2006).
Colombia a Per; Venezuela.
Betancur 12451 (COL).

Smith & Downs 1977; Betancur


2000.
Hierba, epfita.
Endmica. Andes. 3550 m.
VAL. En Peligro (Betancur &
Garca 2006).
Cuatrecasas 20599 (HT: US; IT:
F, GH).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Tillandsia dichrophylla
L.B.Sm.

Tillandsia dasyliriifolia
Baker

Tillandsia disticha Kunth

Smith & Downs 1977.


Hierba, epfita.

Nativa. Pacfico. 0-10 m.


NAR. Preocupacin Menor
(Betancur & Garca 2006).
SO Colombia a N Per.
Dryander 2576 (COL, F, US).

Smith & Downs 1977; Idrraga et


al. 2011.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 1749-1850 m.
ANT, SAN. Preocupacin Menor
(Betancur & Garca 2006).
Colombia a Ecuador.
Gonzlez 2354 (COL).

Smith & Downs 1977; Betancur


& Jaramillo 1998.
Hierba, epfita.

Smith & Downs 1977; Betancur


& Jaramillo 1998.
Hierba, epfita.
Endmica. Andes. 2000 m.
PUT. En Peligro Crtico
(Betancur & Garca 2006).
Lehmann 520 (G-BOIS).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Tillandsia excavata L.B.Sm.


Smith & Downs 1977; Betancur
& Jaramillo 1998.
Hierba, epfita.
Endmica. Pacfico. 0-10 m.
NAR. En Peligro (Betancur &
Garca 2006).
Dryander 2581 (HT: US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Tillandsia fasciculata Sw.


Tillandsia compressa var.
oligostachya Andr, Vriesea
glaucophylla Hook.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

981

BRASSICACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Smith & Downs 1977; Betancur


& Jaramillo 1998; Idrraga et al.
2011.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, SN Santa
Marta, V Magdalena. 10-2300 m.
ANT, BOL, BOY, CAS, CHO,
CR, CUN, GUJ, MAG,
MET, NSA, PUT, SAN, VAL.
Preocupacin Menor (Betancur
& Garca 2006).
Florida a N Brasil.
Betancur 11685 (COL).

Tillandsia fassettii L.B.Sm.

Smith & Downs 1977.


Hierba, epfita.
Endmica. Andes. 2000 m.
SAN. En Peligro Crtico
(Betancur & Garca 2006).
Fassett 25434 (HT: US; IT: COL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Tillandsia fendleri Griseb.

Tillandsia kalbreyeri Baker


Betancur 2000; Betancur 2001a;
Betancur et al. 2007.
Hierba, epfita, terrestre.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, SN Santa Marta, V
Magdalena. 490-3225 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CES,
CUN, MAG, MET, NAR, NSA,
PUT, QUI, RIS, SAN, TOL, VAL.
Preocupacin Menor (Betancur
& Garca 2006).
Suramrica tropical; Antillas.
Betancur 9448 (COL, HUA).

Tillandsia festucoides Mez

Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 600-800 m.
VAL. No evaluada.
Colombia a Mxico; Antillas.
Trujillo 1034 (COL).
Nota: conocida en Colombia
solo de una coleccin / known in
Colombia from just a collection.

982

Tillandsia flexuosa Sw.

Tillandsia tenuifolia Jacq.


Smith & Downs 1977; Idrraga et
al. 2011.
Hierba, epfita, terrestre.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Caribe, Orinoquia,
Pacfico, V Magdalena. 0-1690 m.
ANT, ATL, BOL, BOY, CAQ,
CAS, CES, CR, CUN, GUI,
GUJ, GUV, HUI, MAG, MET,
NSA, SAN, SUC, TOL, VAU,
VIC. Preocupacin Menor
(Betancur & Garca 2006).
SE Mxico a N Suramrica;
Antillas.
Betancur 9978 (COAH, COL,
HUA).

Tillandsia fusiformis L.B.Sm.


Smith & Downs 1977; Betancur
& Jaramillo 1998; Betancur 2000.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 1200-3500 m.
NAR, PUT. Preocupacin Menor
(Betancur & Garca 2006).
SO Colombia a N Ecuador.
Foster 2341 (HT: GH; IT: US).

Tillandsia gardneri Lindl.

Smith & Downs 1977.


Hierba, epfita.
Nativa. Andes, Caribe. 757-1300
m.
NSA. Preocupacin Menor
(Betancur & Garca 2006).
Colombia a E y S Brasil; Trinidad
y Tobago.
Foster 1661 (COL, GH, US).
Nota: conocida en Colombia
solo de una localidad / known in
Colombia from only one locality.

Tillandsia humboldtii Baker

Smith & Downs 1977.


Hierba, epfita.
Nativa.
DESCONOCIDO. Datos
Insuficientes (Betancur & Garca
2006).

Humboldt 2164 (HT: B).


Nota: conocida solo del tipo,
de origen dudoso (Colombia
o Ecuador) / known only from
the type; origin of type dubious
(Colombia or Ecuador).

Tillandsia incarnata Kunth

Smith & Downs 1977; Betancur


& Jaramillo 1998; Betancur 2000.
Hierba, epfita, terrestre.
Nativa. Andes. 760-3100 m.
BOY, CUN, NAR, NSA, SAN.
Preocupacin Menor (Betancur
& Garca 2006).
NO Venezuela a Ecuador.
Betancur 9819 (COL, FMB,
HUA).

Tillandsia juncea (Ruiz &


Pav.) Poir.

Smith & Downs 1977; Betancur


1991a; Betancur 2001a.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes, Caribe, Pacfico,
SN Santa Marta, V Cauca, V
Magdalena. 50-2350 m.
ANT, BOY, CAU, CES, CHO,
CR, CUN, GUJ, HUI, MAG,
MET, NAR, NSA, QUI, SAN,
TOL, VAL. Preocupacin Menor
(Betancur & Garca 2006).
Mxico a Suramrica tropical.
Betancur 8341 (COL, HUA).

Tillandsia kegeliana Mez

Smith & Downs 1977; Betancur


1991a; Idrraga et al. 2011.
Hierba, epfita.
Nativa. Pacfico, V Magdalena.
10-1350 m.
ANT, BOL, BOY, CHO, NSA,
SAN. Preocupacin Menor
(Betancur & Garca 2006).
Panam a NE Brasil.
Aguirre-Santoro 9 (COL).

Tillandsia lajensis Andr

Tillandsia arcuans L.B.Sm.


Smith & Downs 1977; Betancur
& Jaramillo 1998.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

BRASSICACEAE

Angiosperms

Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 2300-2900 m.
NAR. Casi Amenazada
(Betancur & Garca 2006).
SO Colombia a N Ecuador.
Betancur 2555 (COL, HUA).

Tillandsia longifolia Baker

Smith & Downs 1977; Betancur


& Jaramillo 1998; Betancur
2001a.
Hierba, epfita, terrestre.
Nativa. Andes. 1900-2800 m.
BOY, CUN, NAR, NSA, PUT,
SAN, VAL. Preocupacin Menor
(Betancur & Garca 2006).
Costa Rica a Per; N Venezuela.
Betancur 12448 (COL).

Tillandsia mima L.B.Sm.

Smith & Downs 1977.


Hierba.
Nativa. Andes. 560-1800 m.
CAU, NAR, VAL. Preocupacin
Menor (Betancur & Garca
2006).
Colombia a N Per.
Cuatrecasas 17816 (HT: GH; IT:
COL, F, US, VALLE).

Tillandsia monadelpha
(E.Morren) Baker

Smith & Downs 1977; Idrraga et


al. 2011.
Hierba, epfita.
Nativa. Pacfico, V Magdalena.
0-900 m.
ANT, CAU, CHO, NAR, VAL.
Preocupacin Menor (Betancur
& Garca 2006).
Centroamrica a NO Ecuador;
Trinidad.
Betancur 7993 (COL).

Tillandsia narthecioides
C.Presl
Luther 1984.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 1200 m.

NAR. Preocupacin Menor


(Betancur & Garca 2006).
SO Colombia a NO Ecuador.
Gentry 26424 (MO, SEL).
Nota: conocida en Colombia
de una sola coleccin / known
in Colombia from a single
collection.

Tillandsia nervisepala
(Gilmartin) L.B.Sm.

Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 2250-2280 m.
PUT. No evaluada.
SO Colombia NO Ecuador.
Ramrez 10956 (COL, PSO).
Nota: conocida en Colombia
de una sola coleccin / known
in Colombia from a single
collection.

Tillandsia orbicularis
L.B.Sm.

Smith & Downs 1977; Betancur


2000; Idrraga et al. 2011.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 1700-3600 m.
ANT, CAU, QUI, VAL.
Preocupacin Menor (Betancur
& Garca 2006).
NO Colombia a Ecuador.
Betancur 10891 (COL).

Tillandsia paleacea C.Presl


Tillandsia schenckiana Wittm.
Smith & Downs 1977.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes, V Magdalena.
900-1500 m.
HUI, TOL. No evaluada.
Colombia a N Chile.
Campo-K. 1395 (COL).

Tillandsia pallescens
Betancur & Nstor Garca

Garca & Betancur 2002.


Hierba, epfita.
Endmica. Andes. 2950-3100 m.

ARA, BOY, CUN, NSA. Casi


Amenazada (Betancur & Garca
2006).
Betancur 8887 (HT: COL).

Tillandsia paraensis Mez

Smith & Downs 1977; Arvalo


& Betancur 2006; Crdenas et al.
2008a.
Hierba, epfita.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 125-520 m.
AMA, CAQ, GUI, GUV, MET,
VAU. Preocupacin Menor
(Betancur & Garca 2006).
Amazonia.
Betancur 8952 (COAH, COL,
FMB, HUA).

Tillandsia pastensis Andr

Betancur & Jaramillo 1998;


Betancur 2000; Betancur 2001a.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 2053-3650 m.
ANT, CAU, CUN, NAR, QUI,
SAN. Preocupacin Menor
(Betancur & Garca 2006).
Colombia a Per.
Betancur 7073 (COL).

Tillandsia pinnata Mez &


Sodiro

Hierba, epfita.
Nativa. Andes?, Pacfico?
DESCONOCIDO. No evaluada.
S Panam a NO Ecuador.
Nota: esperada / expected.

Tillandsia platyrhachis Mez


Smith & Downs 1977; Betancur
1991a; Idrraga et al. 2011.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 1200-1300 m.
ANT. Preocupacin Menor
(Betancur & Garca 2006).
Colombia a N Per.
Kalbreyer 1328 (HT: K).
Nota: conocida en Colombia
solo del tipo / known in
Colombia only from the type.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

983

BRASSICACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Tillandsia polystachia (L.) L.


Smith & Downs 1977; Betancur
1991a; Idrraga et al. 2011.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes, Caribe, Pacfico,
V Cauca, V Magdalena. 80-1900
m.
ANT, BOY, CAL, NSA, QUI,
SAN, TOL, VAL. Preocupacin
Menor (Betancur & Garca
2006).
Mxico a Suramrica tropical.
Betancur 11681 (COL).

Tillandsia pruinosa Sw.

Smith & Downs 1977; Idrraga et


al. 2011.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes, Caribe, V
Magdalena. 730-1450 m.
ANT, HUI, NSA, SAN, TOL,
VAL. Preocupacin Menor
(Betancur & Garca 2006).
Florida a Amrica tropical.
Betancur 10868 (COL).

Tillandsia pyramidata Andr


Smith & Downs 1977; Betancur
& Jaramillo 1998.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 2400-2770 m.
CUN, PUT. Preocupacin Menor
(Betancur & Garca 2006).
Colombia a Per; S Venezuela.
Foster 1964 (COL, GH).
Nota: conocida en Colombia
solo de dos colecciones / known
in Colombia only from two
collections.

Tillandsia racinae L.B.Sm.

Smith & Downs 1977.


Hierba.
Endmica. Andes, V Magdalena.
800-1000 m.
CUN, TOL. En Peligro Crtico
(Betancur & Garca 2006).
Foster 1885 (HT: GH: IT: COL).
Nota: conocida en Colombia
solo de dos localidades cercanas

984

/ known in Colombia only from


two nearby localities.

Tillandsia rariflora Andr

Smith & Downs 1977.


Hierba, epfita.
Endmica. Andes. 1790 m.
QUI. En Peligro Crtico
(Betancur & Garca 2006).
Andr 2333 (HT: K).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Tillandsia recurvata (L.) L.

Tillandsia recurvata f. argentea


Andr, Tillandsia recurvata f.
elongata Andr
Betancur & Jaramillo 1998;
Betancur 2001a; Idrraga et al.
2011.
Hierba, epfita, terrestre.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Caribe, Orinoquia, V
Cauca, V Magdalena. 50-2700 m.
ANT, ARA, BOY, CAL, CAQ,
CAS, CAU, CES, CUN, GUJ,
HUI, MAG, MET, NAR,
NSA, QUI, SAN, VAL, VIC.
Preocupacin Menor (Betancur
& Garca 2006).
Amrica tropical y subtropical.
Betancur 2548 (COL, HUA,
PSO).

Tillandsia restrepoana Andr


Smith & Downs 1977.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2300-2984 m.
BOY, CUN, GUJ, NSA, QUI,
SAN, VAL. Preocupacin Menor
(Betancur & Garca 2006).
Colombia a Per.
Betancur 9854 (COL, FMB,
HUA).

Tillandsia reversa L.B.Sm.

Smith & Downs 1977; Betancur


2000.
Hierba, epfita.

Endmica. Andes. 1600-2700 m.


BOY, NSA, SAN. Vulnerable
(Betancur & Garca 2006).
Killip 18056 (HT: GH; IT: COL,
NY, US).

Tillandsia rhomboidea
Andr

Smith & Downs 1977; Betancur


1991a; Idrraga et al. 2011.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes, Orinoquia, V
Cauca, V Magdalena. 740-1350
m.
ANT, MET, QUI, VAL.
Preocupacin Menor (Betancur
& Garca 2006).
Mxico a NO Venezuela y
Ecuador.
Ramrez 912 (COL, JAUM, MO).

Tillandsia romeroi L.B.Sm.

Smith & Downs 1977; Rauh


1987; Betancur 2000.
Hierba, epfita.
Endmica. Andes. 1800-3158 m.
BOY, CES. En Peligro Crtico
(Betancur & Garca 2006).
Romero-Castaeda 7307 (HT:
US; IT: COL).

Tillandsia rubella Baker

Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 3011-3280 m.
NAR. No evaluada.
SO Colombia a N Ecuador.
Baca 244 (COL).

Tillandsia sangii Ehlers

Hierba, epfita.
Endmica.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Nota: pobremente conocida /
poorly known.

Tillandsia schiedeana Steud.


Smith & Downs 1977.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

BRASSICACEAE

Angiosperms

CES, HUI, MAG. Preocupacin


Menor (Betancur & Garca
2006).
Mxico a Venezuela.
Foster 1325 (GH, US).
Nota: conocida en Colombia
de tres localidades / known in
Colombia from three localities.

Tillandsia schimperiana
Wittm.

Smith & Downs 1977; Idrraga et


al. 2011.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 1800 m.
ANT. En Peligro Crtico
(Betancur & Garca 2006).
Colombia a Per.
Lehman XXVI (HT: G).
Nota: conocida en Colombia
solo del tipo / known in
Colombia only from the type.

Tillandsia schultzei Harms

Smith & Downs 1977; Betancur


2000; Idrraga et al. 2011.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1390-2800 m.
ANT, BOY, CES, CUN, GUJ,
MAG, NSA, SAN. Preocupacin
Menor (Betancur & Garca
2006).
Colombia a NO Venezuela.
Betancur 10854 (COL).

Tillandsia secunda Kunth

Betancur & Jaramillo 1998.


Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 2530 m.
PUT. Casi Amenazada (Betancur
& Garca 2006).
Colombia a Ecuador.
Foster 1968 (COL).
Nota: conocida en Colombia
solo de una coleccin / known
in Colombia from a single
collection.

Tillandsia sigmoidea L.B.Sm.


Smith & Downs 1977; Betancur
2000.
Hierba, epfita.
Endmica. Andes, SN Santa
Marta. 2500-2800 m.
CES, MAG. Vulnerable
(Betancur & Garca 2006).
Cuadros 2016 (COL).

Hierba.
Endmica. Andes. 1600-3000 m.
CUN. Vulnerable (Betancur &
Garca 2006).
Betancur 9817 (COL, FMB,
HUA).
Nota: conocida en Colombia de
cuatro localidades / known in
Colombia from four localities.

Tillandsia stipitata L.B.Sm.

Tillandsia tenuifolia L.

Smith & Downs 1977; Betancur


2001a; Idrraga et al. 2011.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 2600-3200 m.
ANT, CAU, CUN, QUI. Casi
Amenazada (Betancur & Garca
2006).
Colombia a NO Venezuela.
Betancur 7037 (COL).

Hierba, epfita.
Nativa. Andes, Caribe. 350-2500
m.
CES, MAG, NSA. No evaluada.
Antillas a N Argentina.
Betancur 12461 (COL).

Tillandsia tovarensis Mez

Hierba.
Nativa. Caribe. 300-515 m.
GUJ. No evaluada.
Trinidad a NE Argentina.
Betancur 11326 (COL, HUA,
NY).
Nota: conocida en Colombia
de una sola coleccin / known
in Colombia from a single
collection.

Tillandsia arnoldiana Harms


Betancur 2000; Betancur 2001a;
Betancur et al. 2007.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1600-3700 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
MAG, NSA, QUI, RIS, SAN,
VAL. Preocupacin Menor
(Betancur & Garca 2006).
Colombia a Bolivia; Venezuela.
Betancur 10811 (COL, FMB,
HUA).

Tillandsia subulifera Mez

Tillandsia truncata L.B.Sm.

Tillandsia stricta Ker Gawl.

Idrraga et al. 2011.


Hierba, epfita.
Nativa. V Magdalena. 980 m.
ANT. No evaluada.
Nicaragua a NE Ecuador;
Trinidad.
Rentera 4672 (JAUM).
Nota: conocida en Colombia
de una sola coleccin / known
in Colombia from a single
collection.

Tillandsia suescana L.B.Sm.

Betancur 2000; Betancur 2001a;


Avellaneda-Cadena & Betancur
2007.

Idrraga et al. 2011.


Hierba, epfita, terrestre.
Nativa. Andes. 1200-2800 m.
ANT, CAU, NAR, RIS.
Preocupacin Menor (Betancur
& Garca 2006).
Colombia a Ecuador.
Betancur 3308 (COL, HUA).

Tillandsia turneri Baker

Tillandsia cornuaulti Andr


Betancur 1996; Betancur 2000;
Betancur 2001a.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 2600-3600 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

985

BRASSICACEAE

Angiospermas
Angiosperms

BOY, CUN, NSA, SAN.


Preocupacin Menor (Betancur
& Garca 2006).
Colombia a Guyana.
Betancur 7043 (COL).

Tillandsia ultima L.B.Sm.

Smith & Downs 1977; Betancur


2000.
Hierba, epfita.
Endmica. SN Santa Marta. 3300
m.
MAG. En Peligro (Betancur &
Garca 2006).
Foster 1460 (HT: GH; IT: COL,
US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Tillandsia usneoides (L.) L.

Betancur & Jaramillo 1998;


Betancur 2001a; Idrraga et al.
2011.
Hierba, epfita, terrestre.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Caribe, Pacfico,
SN Santa Marta, V Cauca, V
Magdalena. 15-2850 m.
ANT, ATL, BOL, BOY, CAL,
CAU, CES, CUN, GUJ, HUI,
MAG, MET, NAR, NSA,
QUI, SAN, SUC, TOL, VAL.
Preocupacin Menor (Betancur
& Garca 2006).
Amrica tropical y subtropical.
Betancur 10156 (COL, HUA).

Tillandsia variabilis Schltdl.


Tillandsia valenzuelana A.Rich.
Smith & Downs 1977; Betancur
et al. 2007; Idrraga et al. 2011.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, SN Santa
Marta, V Cauca. 158-1600 m.
ANT, BOY, CR, CUN, GUJ,
GUV, HUI, MAG, MET,
NSA, QUI, SAN, TOL, VAL.
Preocupacin Menor (Betancur
& Garca 2006).

986

Florida a Amrica tropical.


Betancur 9782 (COL, HUA).

Tillandsia sp. nov. 1

Hierba, epfita.
Endmica. Andes. 1000-2550 m.
ANT, BOY, CUN, SAN. No
evaluada.
Betancur 13050 (COL, HUA).
Nota: afn a T. fasciculata / close
to T. fasciculata.

Tillandsia sp. nov. 2

Hierba, epfita.
Endmica. Andes. 2200-2600 m.
NSA, SAN. No evaluada.
Rudas-Lleras 6077 (CDMB,
COL).
Nota: afn a T. reversa. Conocida
solo de dos localidades / close to
T. reversa; known only from two
localities.

Tillandsia sp. nov. 3

Hierba.
Endmica. Andes. 2800 m.
CUN. No evaluada.
Avellaneda 115 (COL).
Nota: afn a T. suescana y T.
reversa. Conocida solo de una
coleccin / close to T. suescana
and T. reversa; known only from
one collection.

Vriesea Lindl.
33 especies, 9 especies endmicas
Vriesea appendiculata
(L.B.Sm.) L.B.Sm.

Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 2490 m.
QUI. No evaluada.
C Colombia a N Ecuador.
Quintana-A. 64 (HUQ).
Nota: conocida en Colombia
solo de un registro / known in
Colombia from a single record.

Vriesea bibeatricis Morillo

Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena,
Orinoquia. 164 m.
VIC. No evaluada.
E Colombia a O Venezuela.
Fajardo-G. 109 (COAH, COL).
Nota: conocida en Colombia
solo de un registro / known in
Colombia from a single record.

Vriesea chontalensis (Baker)


L.B.Sm.

Smith & Downs 1977; Idrraga et


al. 2011.
Hierba, epfita, terrestre.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Caribe, Pacfico, V
Magdalena. 200-2000 m.
ANT, CAQ, CES, CHO, CUN,
GUJ, GUV, HUI, MET, SAN,
VAL. Preocupacin Menor
(Betancur & Garca 2006).
Centroamrica a NO Ecuador.
Betancur 9453 (COL, HUA).

Vriesea chrysostachys
E.Morren

Betancur & Jaramillo 1998;


Crdenas et al. 2008a; Idrraga et
al. 2011.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, V
Magdalena. 100-1700 m.
AMA, ANT, CAQ, CAS, CUN,
GUI, GUV, MET, PUT, VAU.
Preocupacin Menor (Betancur
& Garca 2006).
Colombia a Per; Trinidad.
Betancur 9970 (COAH, COL,
FMB, HUA).

Vriesea crenulipetala (Mez)


L.B.Sm.
Tillandsia attenuata Rusby
Smith & Downs 1977.
Hierba, epfita.
Endmica. Andes, Caribe, SN
Santa Marta. 450-2000 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

BRASSICACEAE

Angiosperms

BOY, CES, CUN, GUJ, MAG,


SAN, TOL. Preocupacin Menor
(Betancur & Garca 2006).
Betancur 10411 (COL, FMB,
HUA).

Vriesea cylindrica L.B.Sm.

Smith & Downs 1977; Betancur


& Jaramillo 1998.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 1100-1300 m.
NAR. Preocupacin Menor
(Betancur & Garca 2006).
S Colombia a Per.
Foster 2185 (GH).
Nota: conocida en Colombia
solo de una localidad / known in
Colombia from a single locality.

Vriesea didistichoides (Mez)


L.B.Sm.

Tillandsia didistichoides Mez


Smith & Downs 1977; Betancur
et al. 2007.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
890-1500 m.
BOY, MAG, TOL. Preocupacin
Menor (Betancur & Garca
2006).
Mxico a Venezuela; Trinidad.
Betancur 7785 (COL, HUA).

Vriesea drewii L.B.Sm.

Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 2500-3225 m.
CAU. No evaluada.
S Colombia NO Ecuador.
Betancur 2467 (COL, HUA).
Nota: conocida en Colombia
de una sola coleccin / known
in Colombia from a single
collection.

Vriesea dubia (L.B.Sm.)


L.B.Sm.

Smith & Downs 1977; Betancur


1997; Betancur & Jaramillo 1998.
Hierba, epfita.

Nativa. Amazonia, Andes. 200800 m.


CAQ, CAU, PUT, VAU.
Preocupacin Menor (Betancur
& Garca 2006).
S Colombia a Per.
Jaramillo-Meja 571 (HT: COL).

Vriesea elata (Baker) L.B.Sm.


Tillandsia exaltata Mez
Smith & Downs 1977; Idrraga et
al. 2011.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
600-2300 m.
ANT, BOY, CAL, CAQ, CES,
CUN, MAG, NSA, PUT, SAN.
Preocupacin Menor (Betancur
& Garca 2006).
NO Venezuela a Ecuador.
Betancur 10785 (COL, FMB,
HUA).

Vriesea fragrans (Andr)


L.B.Sm.

Smith & Downs 1977; Betancur


2000; Betancur 2001a.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1400-2800 m.
BOY, CES, CUN, MAG, NSA,
SAN, VAL. Preocupacin Menor
(Betancur & Garca 2006).
Venezuela a Ecuador.
Betancur 4028 (COL, HUA).

Vriesea gruberi Ehlers

Hierba, epfita.
Endmica. Andes. 2000 m.
TOL. Datos Insuficientes
(Betancur & Garca 2006).
Gruber s.n. (HT: COL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Vriesea heliconioides
(Kunth) Walp.

Smith & Downs 1977; CrdenasLpez 2003; Idrraga et al. 2011.

Hierba, epfita.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Caribe, Pacfico, V
Magdalena. 20-1200 m.
ANT, CAQ, CHO, CR, GUJ,
GUV, MET, NSA, RIS, SAN,
TOL, VAL. Preocupacin Menor
(Betancur & Garca 2006).
S Mxico a Bolivia.
Betancur 12023 (COL).

Vriesea heterandra (Andr)


L.B.Sm.

Smith & Downs 1977; Betancur


& Jaramillo 1998; Betancur et al.
2007.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes, Caribe, Pacfico,
SN Santa Marta, V Magdalena.
380-2300 m.
ANT, BOY, CUN, GUJ,
MAG, NAR, NSA, PUT, SAN.
Preocupacin Menor (Betancur
& Garca 2006).
Colombia a Bolivia; Venezuela,
Surinam.
Betancur 10337 (COL, HUA).

Vriesea hodgei L.B.Sm.

Smith & Downs 1977; Idrraga et


al. 2011.
Hierba, epfita.
Endmica. Andes. 1100 m.
ANT. En Peligro Crtico
(Betancur & Garca 2006).
Hodge 6867 (HT: GH; IT:
MEDEL, US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Vriesea incurva (Griseb.)


Read

Smith & Downs 1977; Betancur


et al. 2007; Idrraga et al. 2011.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 1150-2500 m.
ANT, BOY, CAQ, CAS, CAU,
CES, CUN, HUI, NSA, SAN,
VAL. Preocupacin Menor
(Betancur & Garca 2006).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

987

BRASSICACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Costa Rica a Guayanas, Bolivia;


Caribe.
Betancur 10782 (COL, HUA).

Vriesea monstrum (Mez)


L.B.Sm.

Smith & Downs 1977; Idrraga et


al. 2011.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes, Pacfico, V
Magdalena. 0-1550 m.
ANT, CAU, CHO, RIS, VAL.
Preocupacin Menor (Betancur
& Garca 2006).
O Colombia a Costa Rica.
Betancur 11712 (COL).

Vriesea myriantha (Baker)


Betancur

Tillandsia myriantha Baker


Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 1500-2600 m.
CAU, CUN, HUI, MET, SAN.
Preocupacin Menor (Betancur
& Garca 2006).
Colombia a Venezuela.
Betancur 10635 (COL, HUA).

Vriesea ospinae H.E.Luther


Luther 1983; Luther 1992;
Betancur et al. 2007.
Hierba.
Endmica. Andes, Orinoquia.
300-1300 m.
BOY, CAS, CUN. Vulnerable
(Betancur & Garca 2006).
Betancur 11609 (COL, FMB).

Vriesea pereziana (Andr)


L.B.Sm.

Smith & Downs 1977; Gilmartin


1981; Idrraga et al. 2011.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 1600-2740 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, NAR,
VAL. Preocupacin Menor
(Betancur & Garca 2006).
Colombia a N Per.
Betancur 13091 (COL, HUA).

988

Vriesea robusta (Griseb.)


L.B.Sm.

Vriesea chlorantha L.B.Sm.


Smith & Downs 1977.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 2440-3030 m.
CUN, NSA, QUI. Preocupacin
Menor (Betancur & Garca
2006).
Colombia a Venezuela.
Betancur 12549 (COL).

Vriesea rubra (Ruiz & Pav.)


Beer

Smith & Downs 1977; Betancur


et al. 2007; Idrraga et al. 2011.
Hierba, epfita.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia, V Cauca, V
Magdalena. 250-1400 m.
AMA, ANT, BOY, CAL, CAQ,
CUN, MET, NSA, RIS, VAU.
Preocupacin Menor (Betancur
& Garca 2006).
Colombia a Per y Brasil;
Trinidad.
Betancur 10024 (COAH, COL).

Vriesea rubrobracteata Rauh

Betancur 1991a; Betancur &


Jaramillo 1998; Idrraga et al.
2011.
Hierba.
Endmica. Andes. 1000-2850 m.
ANT, CAU, MET, NAR, PUT,
SAN, VAL. Preocupacin Menor
(Betancur & Garca 2006).
Betancur 5277 (COL, SEL, US).

Vriesea schultesiana L.B.Sm.

Tillandsia schultesiana L.B.Sm.


Smith & Downs 1977; Crdenas
et al. 2008a.
Hierba.
Endmica. Guayana y Macarena.
100-500 m.
AMA, CAQ, MET, VAU. Casi
Amenazada (Betancur & Garca
2006).

Betancur 13617 (COAH, COL,


HUA).

Vriesea simplex (Vell.) Beer

Smith & Downs 1977.


Hierba, epfita.
Nativa. SN Santa Marta. 1500 m.
MAG. Preocupacin Menor
(Betancur & Garca 2006).
Colombia a E Brasil; Trinidad.
Smith 2856 (NY).
Nota: conocida en Colombia
de un solo espcimen / known
in Colombia from a single
specimen.

Vriesea socialis L.B.Sm.

Smith & Downs 1977; Crdenas


et al. 2008a.
Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena.
80-400 m.
AMA, GUI, VAU. Casi
Amenazada (Betancur & Garca
2006).
SE Colombia a S Venezuela.
Betancur 10084 (COAH, COL,
FMB, HUA).

Vriesea splendens (Brongn.)


Lem.

Hierba.
Nativa. Caribe. 550-750 m.
GUJ. Casi Amenazada (Betancur
& Garca 2006).
Trinidad y Tobago a N
Suramrica.
Aguirre-Santoro 2 (COL).

Vriesea splitgerberi (Mez)


L.B.Sm. & Pittendr.

Smith & Downs 1977; Crdenas


et al. 2008a; Clavijo et al. 2009.
Hierba, epfita.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena. 100-979 m.
AMA, PUT, VAU. Preocupacin
Menor (Betancur & Garca
2006).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

BRASSICACEAE

Angiosperms

Costa Rica a N Per; O


Venezuela.
Betancur 13961 (COL).

Vriesea tequendamae
(Andr) L.B.Sm.

Betancur & Jaramillo 1998;


Franco-Rosselli & Betancur
1999; Idrraga et al. 2011.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1300-3680 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CES,
CUN, HUI, MAG, NAR,
NSA, PUT, QUI, RIS, SAN.
Preocupacin Menor (Betancur
& Garca 2006).
NO Venezuela a N Per.
Betancur 9845 (COL, HUA).

Vriesea vexillata L.B.Sm.

Vriesea sp. nov. 2

Hierba, epfita.
Endmica. Andes. 2800 m.
CUN. No evaluada.
Betancur s.n. (COL).

Werauhia J.R.Grant
17 especies, 2 especies endmicas
Werauhia balanophora
(Mez) J.R.Grant
Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 1000 m.
VAL. No evaluada.
Colombia a Costa Rica.
Vargas 11093 (COL).

Werauhia gigantea
(Schult.f.) J.R.Grant

Smith & Downs 1977; Crdenas


et al. 2008a.
Hierba.
Endmica. Guayana y Macarena.
100-260 m.
AMA, CAQ, VAU. Casi
Amenazada (Betancur & Garca
2006).
Betancur 14053 (COL).

Vriesea amazonica (Baker) Mez


Hierba, epfita.
Nativa. Amazonia. 84-100 m.
AMA. Preocupacin Menor
(Betancur & Garca 2006).
Trinidad a Brasil.
Higuera 50 (COL).

Vriesea zamorensis (L.B.Sm.)


L.B.Sm.

Vriesea gladioliflora (H.Wendl.)


Antoine
Betancur & Jaramillo 1998;
Betancur et al. 2007; Idrraga et
al. 2011.
Hierba, epfita, terrestre.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia,
Pacfico, V Magdalena. 0-1500
m.
AMA, ANT, BOY, CAL, CAQ,
CAU, CHO, CUN, MET, NAR,
NSA, PUT, RIS, VAL, VAU.
Preocupacin Menor (Betancur
& Garca 2006).
S Mxico a Suramrica tropical.
Betancur 10042 (COAH, COL).

Betancur & Jaramillo 1998.


Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 530-1550 m.
CAQ, HUI, PUT. Preocupacin
Menor (Betancur & Garca
2006).
S Colombia a Per.
Betancur 5467 (COL).

Vriesea sp. nov. 1

Betancur 2001a.
Hierba, epfita.
Endmica. Andes. 2800-2950 m.
CUN. No evaluada. (Betancur &
Garca 2006).
Garca 70 (COL).

Werauhia gladioliflora
(H.Wendl.) J.R.Grant

Werauhia greenbergii (Utley)


J.R.Grant
Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 1350-2300 m.
ANT. No evaluada.
S Nicaragua a N Ecuador.
Betancur 14951 (COL).
Nota: conocida en Colombia
solo de dos colecciones del
PNN Las Orqudeas / known
in Colombia only from two
collections from Las Orqudeas
National Park.

Werauhia hygrometrica
(Andr) J.R.Grant

Vriesea hygrometrica (Andr)


L.B.Sm. & Pittendr.
Betancur & Jaramillo 1998;
Betancur 2010; Idrraga et al.
2011.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta. 450-2400 m.
ANT, CAQ, CHO, MAG, NAR,
PUT, RIS, VAL. Preocupacin
Menor (Betancur & Garca
2006).
Mxico a Ecuador.
Betancur 11694 (COL).

Werauhia kupperiana
(Suess.) J.R.Grant

Vriesea killipiana L.B.Sm.,


Vriesea kupperiana Suess.
Rangel-Ch. et al. 2004.
Hierba, epfita.
Nativa. Pacfico. 0-10 m.
CHO, NAR, VAL. Preocupacin
Menor (Betancur & Garca
2006).
SE Nicaragua a NO Ecuador.
Betancur 8446 (CHOCO, COL,
HUA).

Werauhia laxa (Mez &


Werckl) J.R.Grant

Vriesea diffusa L.B.Sm. &


Pittendr., Werauhia diffusa
(L.B.Sm. & Pittendr.) J.R.Grant

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

989

BRASSICACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 1600-1950 m.
NAR, RIS. Preocupacin Menor
(Betancur & Garca 2006).
Colombia a Costa Rica.
Betancur 12410 (COL).

Nota: conocida en Colombia


de una sola coleccin / known
in Colombia from a single
collection.

Werauhia notata (L.B.Sm. &


Pittendr.) J.R.Grant

Vriesea ringens (Griseb.) Harms


Rangel-Ch. et al. 2004.
Hierba, epfita.
Nativa. Pacfico. 0-300 m.
CHO, VAL. Preocupacin Menor
(Betancur & Garca 2006).
Centroamrica a Guyana y
Ecuador.
Betancur 8048 (COL, HUA).

Hierba.
Nativa. Andes. 1500-2450 m.
CHO, RIS. No evaluada.
N Colombia a Costa Rica.
Betancur 12330 (COL).

Werauhia orjuelae (L.B.Sm.)


J.R.Grant

Vriesea orjuelae L.B.Sm.


Betancur & Jaramillo 1998.
Hierba, epfita.
Endmica. Andes, Pacfico.
3-1800 m.
NAR, VAL. Vulnerable (Betancur
& Garca 2006).
Betancur 11695 (COL).

Werauhia paniculata (Mez &


Werckl) J.R.Grant
Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 1300-1600 m.
VAL. No evaluada.
Costa Rica a Colombia.
Betancur 11701 (COL, CUVC,
NY).
Nota: conocida en Colombia
de una sola coleccin / known
in Colombia from a single
collection.

Werauhia paupera (Mez &


Sodiro) J.R.Grant
Idrraga et al. 2011.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 1500-1750 m.
ANT. No evaluada.
Colombia a NO Ecuador.
Daly 5919 (HUA).

990

Werauhia ringens (Griseb.)


J.R.Grant

Werauhia sanguinolenta
(Cogn. & Marchal) J.R.Grant
Vriesea sanguinolenta Cogn. &
Marchal
Betancur et al. 2007; Idrraga et
al. 2011.
Hierba, epfita.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 0-900 m.
AMA, ANT, BOY, CAQ, CAS,
CHO, GUI, MET, NSA, SAN,
VAL. Preocupacin Menor
(Betancur & Garca 2006).
Centroamrica a Ecuador.
Betancur 11784 (COL).

Werauhia subsecunda
(Wittm.) J.R.Grant

Vriesea subsecunda Wittm.


Forero & Gentry 1989.
Hierba, epfita.
Nativa. Pacfico. 1350-1450 m.
CHO. Preocupacin Menor
(Betancur & Garca 2006).
Colombia a Costa Rica.
Gentry 17041 (COL, MO).
Nota: conocida en Colombia
de una sola coleccin / known
in Colombia from a single
collection.

Werauhia umbrosa (L.B.Sm.)


J.R.Grant
Idrraga et al. 2011.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 1700-3000 m.
ANT, RIS. Preocupacin Menor
(Betancur & Garca 2006).
Colombia a Costa Rica.
Betancur 12732 (COL).

Werauhia verrucosa
(L.B.Sm.) J.R.Grant

Vriesea verrucosa L.B.Sm.


Betancur & Jaramillo 1998.
Hierba, epfita.
Endmica. Andes. 1350 m.
PUT. En Peligro Crtico
(Betancur & Garca 2006).
Foster 2224 (HT: GH).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Werauhia viridiflora (Regel)


J.R.Grant
Vriesea viridiflora (Regel) Mez
Betancur & Jaramillo 1998;
Idrraga et al. 2011.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 550-1750 m.
ANT, NAR, NSA, RIS.
Preocupacin Menor (Betancur
& Garca 2006).
SE Mxico a Guyana y Ecuador.
Betancur 12725 (COL).

BRUNELLIACEAE
por Clara Ins Orozco
Asistente editorial: Anglica Alba
1 gnero, 33 especies, 22 especies
endmicas

Brunellia Ruiz & Pav.


33 especies, 22 especies
endmicas

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

BRUNELLIACEAE

Angiosperms

Brunellia acostae Cuatrec.

Brunellia darienensis Cuatrec. &


D.M.Porter, Brunellia diversifolia
C.I.Orozco
Cuatrecasas 1985; Orozco 2002.
Arbolito, rbol.
Nativa. Andes. 950-2050 m.
ANT, CHO. No evaluada.
Panam a Ecuador.
Humboldt s.n. (HT: P).

Brunellia acutangula Bonpl.


Brunellia espinalii Cuatrec.
Cuatrecasas 1985; Orozco 2002.
rbol.
Nativa. Andes. 1100-3000 m.
BOY, CAU, CUN, NSA, QUI,
SAN, TOL, VAL. No evaluada.
Colombia y Venezuela.
Humboldt s.n. (HT: P).

Brunellia amayensis
C.I.Orozco

Orozco 1986; Orozco 2002.


rbol.
Endmica. Andes. 2400-3000 m.
ANT. No evaluada.
Cordillera Central.
Orozco 1426 (HT: COL; IT: COL,
MEDEL, US).

Brunellia boqueronensis
Cuatrec.

Cuatrecasas 1970b; Cuatrecasas


1985; Orozco 2002.
rbol.
Endmica. Andes. 2500-3100 m.
ANT, CAU. No evaluada.
Espinal 1167 (HT: COL).

Brunellia cayambensis
Cuatrec.

Brunellia bullata Cuatrec.


Cuatrecasas 1970b; Cuatrecasas
1985; Orozco 2002.
Arbolito, rbol.
Nativa. Andes. 2600-3200 m.

CAU, HUI, NAR, PUT. No


evaluada.
Colombia y Ecuador.
Orozco 2577 (COL).

CAU, VAL. No evaluada.


Cuatrecasas 21911 (HT: F; IT: F,
P, US, VALLE).

Brunellia comocladifolia
Bonpl.

Cuatrecasas 1985; Orozco 2002.


rbol.
Endmica. Andes. 2000-2200 m.
CHO, NAR. No evaluada.
Forero 2260 (HT: COL; IT: MO).

Cuatrecasas 1970b; Cuatrecasas


1985; Orozco 2002.
rbol.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
800-3100 m.
ANT, BOY, CAU, CES, CUN,
HUI, MAG, NAR, RIS, SAN,
TOL, VAL. No evaluada.
Costa Rica a Ecuador, Venezuela,
Antillas Mayores.
Humboldt 1606 (HT: P).
Brunellia comocladifolia
subsp. comocladifolia,
Brunellia comocladifolia subsp.
cundinamarcensis Cuatrec.

Brunellia dulcis J.F.Macbr.

Brunellia cuatrecasana
C.I.Orozco
Cuatrecasas 1985; Orozco 2002.
rbol.
Nativa. Andes. 1800-2200 m.
ANT, CHO, VAL. No evaluada.
Colombia, Per.
Silverstone-Sopkin 2756 (CUVC,
MO).

Brunellia foreroi C.I.Orozco

Brunellia glabra Cuatrec.

Cuatrecasas 1970b; Cuatrecasas


1985; Orozco 2002.
rbol.
Endmica. Andes. 2200-3000 m.
CAU. No evaluada.
Pennell 7515 (HT: US).

Brunellia goudotii Tul.

Cuatrecasas 1970b; Cuatrecasas


1985; Orozco 2002.
rbol.
Endmica. Andes. 1500-3500 m.
BOY, CAL, CUN, HUI, NSA,
QUI, RIS, TOL, VAL. No
evaluada.
Goudot s.n. (HT: P).

Brunellia hygrothermica
Cuatrec.

Cuatrecasas 1970b; Cuatrecasas


1985; Orozco 2002.
rbol.
Endmica. Andes. 1800-3000 m.
CAU, NSA. No evaluada.
Cuatrecasas 12464 (HT: COL; IT:
F, GH, MO, P, U, US).

Brunellia gentryi Cuatrec.


Cuatrecasas 1970b; Cuatrecasas
1985; Orozco 2002.
rbol.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-1200
m.
CHO, VAL. No evaluada.
Panam a Ecuador.
Cuatrecasas 17156 (HT: F; IT: Y,
VALLE).

Brunellia farallonensis
Cuatrec.

Brunellia integrifolia
Szyszy.

Brunellia elliptica Cuatrec.

Cuatrecasas 1970b; Cuatrecasas


1985; Orozco 2002.
rbol.
Endmica. Andes. 2900-4000 m.

Brunellia hispida Cuatrec.,


Brunellia mollis Cuatrec.
Cuatrecasas 1970b; Cuatrecasas
1985; Orozco 2002.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

991

BRUNELLIACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Arbolito, rbol.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1400-3900 m.
BOY, CAU, CES, CUN, GUJ,
HUI, MAG, NSA, SAN. No
evaluada.
Colombia, Venezuela.
Orozco 1679 (COL).
Brunellia integrifolia subsp.
integrifolia, Brunellia integrifolia
subsp. mollis (Cuatrec.) Cuatrec.

Brunellia latifolia Cuatrec.

Cuatrecasas 1970b; Cuatrecasas


1985; Orozco 2002.
rbol.
Endmica. Andes. 2800-3200 m.
VAL. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Cuatrecasas 18109 (HT: VALLE;
IT: F, P, US).

Brunellia littlei Cuatrec.

Cuatrecasas 1970b; Cuatrecasas


1985; Orozco 2002.
Arbolito, rbol.
Endmica. Andes. 1200-3100 m.
CAQ, CAU, HUI. No evaluada.
Little 7506 (HT: F; IT: COL, US).
Brunellia littlei subsp. caucana
Cuatrec., Brunellia littlei subsp.
littlei

Brunellia macrophylla Killip


& Cuatrec.
Brunellia almaguerensis Cuatrec.
Cuatrecasas 1970b; Cuatrecasas
1985; Orozco 2002.
rbol.
Endmica. Andes. 1800-3100 m.
CAQ, HUI, NAR. No evaluada.
Triana 3717 (HT: BM; IT: G, K,
P).

Brunellia occidentalis
Cuatrec.

Cuatrecasas 1970b; Cuatrecasas


1985; Orozco 2002.
Arbusto, rbol.

992

Endmica. Andes. 850-2800 m.


ANT, RIS, VAL. No evaluada.
Cuatrecasas 18249 (HT: VALLE;
IT: F, Y).

CAU, HUI, NAR, PUT. No


evaluada.
Cuatrecasas 11610 (HT: COL; IT:
F, US).

Brunellia pallida Cuatrec.

Brunellia racemifera Tul.

Cuatrecasas 1970b; Cuatrecasas


1985; Orozco 2002.
rbol.
Endmica. Andes. 2400-3000 m.
NAR, PUT. No evaluada.
Cuatrecasas 11610A (HT: COL;
IT: F, US).

Cuatrecasas 1970b; Cuatrecasas


1985; Orozco 2002.
rbol.
Endmica. Andes. 1200-3000 m.
CUN, MET. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Goudot s.n. (HT: P).

Brunellia penderiscana
Cuatrec.

Brunellia rufa Killip &


Cuatrec.

Cuatrecasas 1970b; Cuatrecasas


1985; Orozco 2002.
rbol.
Endmica. Andes. 2500-3600 m.
ANT. No evaluada.
Espinal 263 (HT: COL).

Brunellia pitayensis Cuatrec.


Cuatrecasas 1985; Orozco 2002.
Arbolito, rbol.
Endmica. Andes. 1900-3200 m.
CAU. No evaluada.
Cuatrecasas 28630 (HT: US; IT:
COL, US).

Brunellia propinqua Kunth

Brunellia colombiana Cuatrec.


Cuatrecasas 1970b; Cuatrecasas
1985; Orozco 2002.
Arbolito, rbol.
Endmica. Andes. 1800-3350 m.
ANT, ARA, BOY, CHO, CUN,
HUI, NSA, SAN, TOL. No
evaluada.
Humboldt s.n. (HT: P).

Brunellia putumayensis
Cuatrec.

Cuatrecasas 1970b; Cuatrecasas


1985; Orozco 2002.
rbol.
Endmica. Andes. 1900-3200 m.

Cuatrecasas 1970b; Cuatrecasas


1985; Orozco 2002.
rbol.
Endmica. Andes. 2100-2600 m.
CAQ, HUI. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Cuatrecasas 8575 (HT: COL; IT:
F, US).

Brunellia sibundoya Cuatrec.


Brunellia antioquensis (Cuatrec.)
Cuatrec., Brunellia coroicoana
Cuatrec.
Cuatrecasas 1970b; Cuatrecasas
1985; Orozco 2002.
rbol.
Nativa. Andes. 1500-3400 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
PUT, QUI, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Colombia a Bolivia.
Cuatrecasas 11570 (HT: COL; IT:
F, US).

Brunellia stuebelii Hieron.

Cuatrecasas 1970b; Cuatrecasas


1985; Orozco 2002.
Arbusto, rbol.
Endmica. Andes. 2400-3100 m.
CAU. No evaluada.
Orozco 1176 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

BRUNELLIACEAE

Angiosperms

Brunellia subsessilis Killip &


Cuatrec.
Cuatrecasas 1970b; Cuatrecasas
1985; Orozco 2002.
rbol.
Nativa. Andes. 2100-3200 m.
ANT. No evaluada.
Colombia, Bolivia.
Killip 39885 (HT: F; IT: F, US).

Brunellia susaconensis
(Cuatrec.) C.I.Orozco

Brunellia propinqua subsp.


susaconensis Cuatrec.
Cuatrecasas 1985; Orozco 2002.
rbol.
Endmica. Andes. 2400-3200 m.
BOY, SAN. No evaluada.
Cuatrecasas 27785 (HT: US; IT:
COL).

Brunellia tomentosa Bonpl.

Cuatrecasas 1970b; Cuatrecasas


1985; Orozco 2002.
rbol.
Nativa. Andes. 1800-3100 m.
CAQ, CAU, CUN, HUI, NAR.
No evaluada.
Colombia y Ecuador.
Humboldt 2119 (HT: P; IT: F, FI,
G).

Brunellia trianae Cuatrec.

Cuatrecasas 1970b; Cuatrecasas


1985; Orozco 2002.
Arbolito, rbol.
Endmica. Andes. 1900-3200 m.
ANT, CAL, CAU. No evaluada.
Triana 5971-4 (HT: COL; IT: F).

Brunellia trigyna Cuatrec.

Cuatrecasas 1970b; Cuatrecasas


1985; Orozco 2002.
rbol.
Nativa. Andes. 1200-3300 m.
BOY, NSA, SAN. No evaluada.
Venezuela a Ecuador.
Cuatrecasas s.n. (HT: COL; IT: F,
GH, U, US).

Brunellia velutina Cuatrec.

Brunellia hiltyana Cuatrec.


Cuatrecasas 1970b; Cuatrecasas
1985; Orozco 2002.
rbol.
Endmica. Andes. 1000-1400 m.
CHO, CUN, VAL. No evaluada.
Cuatrecasas 23953 (HT: F; IT: F,
P, VALLE).

BURMANNIACEAE
por Paul J. M. Maas
(Lista preliminar compilada
por Marcela Celis y ngela
Rodrguez)
8 gneros, 24 especies, 1 especie
endmica

Apteria Nutt.
1 especie
Apteria aphylla (Nutt.) Small
Maas, P. & H. Maas 1988a.
Hierba, Saprfita.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Pacfico.
0-2200 m.
AMA, CAQ, CAU, CHO, GUI,
GUV, MET, NAR, NSA, VAL,
VAU. No evaluada.
S Estados Unidos a Per, Bolivia,
Paraguay y S Brasil; Antillas.
Forero 1122 (COL).

Burmannia L.
9 especies, 1 especie endmica
Burmannia bicolor Mart.

Maas, P. & H. Maas 1988a.


Hierba, Saprfita.
Nativa. Guayana y Macarena,
Orinoquia. 120-700 m.
AMA, CAQ, CAS, GUI, GUV,
MET, VIC. No evaluada.
Cuba y Suramrica tropical,
excepto Andes.
Idrobo 670 (COL).

Burmannia capitata
(J.F.Gmel.) Mart.

Maas, P. & H. Maas 1988a.


Hierba, Saprfita.
Nativa. Guayana y Macarena,
Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 45-400 m.
ANT, CHO, HUI, MET, NAR,
SAN, VAL, VAU, VIC. No
evaluada.
S Estados Unidos y Antillas a
Argentina, Paraguay y S Brasil.
Huertas 4056 (COL).

Burmannia dasyantha Mart.


Maas, P. & H. Maas 1988a.
Hierba, Saprfita.
Nativa. Guayana y Macarena.
110-635 m.
AMA, CAQ, CHO, GUI, VAU.
No evaluada.
SE Colombia, SO Venezuela.
Martius 3146 (HT: M).

Burmannia flava Mart.

Maas, P. & H. Maas 1988a.


Hierba, Saprfita.
Nativa. Caribe, Orinoquia. 80450 m.
CAS, CES, MAG, MET. No
evaluada.
S Estados Unidos a SE
Suramrica y Cuba.
Jaramillo 1116 (COL).

Burmannia grandiflora
Malme

Maas, P. & H. Maas 1988a.


Hierba, Saprfita.
Nativa. Guayana y Macarena.
200-430 m.
GUV, MET. No evaluada.
SE Colombia (Guaviare), Brasil
(Gois, Mato Grosso).
Idrobo 9423 (COL, U).

Burmannia kalbreyeri Oliv.

Burmannia herthae G.M.Schulze


Maas, P. & H. Maas 1988a.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

993

BURMANNIACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 1000-2300 m.
ANT, HUI. No evaluada.
N Costa Rica a S Ecuador y
Venezuela.
Kalbreyer 1503 (HT: K).

Burmannia sanariapoana
Steyerm.
Hierba, Saprfita.
Nativa. Guayana y Macarena,
Orinoquia. 100-250 m.
GUV, VIC. No evaluada.
SE Colombia, SO Venezuela.
Rojas 108 (COAH).

Burmannia tenella Benth.

Maas, P. & H. Maas 1988a.


Hierba, Saprfita.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena. 180-1420
m.
AMA, CAQ, MET, VAU. No
evaluada.
Suramrica tropical.
Philipson 1931 (BM, COL).

Burmannia vaupesana
Benthem & Maas

Maas, P. & H. Maas 1988a.


Subarbusto, Saprfita.
Endmica. 200-450 m.
AMA, CAQ, VAU. No evaluada.
Zarucchi 2226 (HT: U; IT: COL,
F, GH, INPA, K, MO, NY, P, RB,
S, UC, UC, VEN, Z).

Campylosiphon Benth.
1 especie
Campylosiphon purpurascens
Benth.
Dipterosiphon spelaeicola Huber
Maas, P. & H. Maas 1988a.
Hierba, Saprfita.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia, Pacfico.
40-300 m.

994

AMA, CAQ, CHO, MET, VAU.


No evaluada.
Colombia a Guayanas, Brasil,
Per.
Forero 1541 (COL, U).

Cymbocarpa Miers
1 especie
Cymbocarpa refracta Miers
Maas, P. & H. Maas 1988a.
Hierba, Saprfita.
Nativa. Andes. 1415 m.
MET. No evaluada.
Costa Rica a Venezuela, Per y
Brasil; Antillas Mayores.
Grant 9988 (US, WIS).

Dictyostega Miers
1 especie
Dictyostega orobanchoides
(Hook.) Miers

Maas, P. & H. Maas 1988a.


Hierba, Saprfita.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, SN Santa Marta, V
Magdalena. 250-2300 m.
ANT, CAQ, CAU, CHO, CUN,
HUI, MAG, MET, NSA, SAN,
VAL, VAU. No evaluada.
Mxico a Bolivia y SE Brasil.
Idrobo 1186 (COL, US).
Dictyostega orobanchoides subsp.
orobanchoides, Dictyostega
orobanchoides subsp. parviflora
(Benth.) Snelders & Maas,
Dictyostega orobanchoides subsp.
purdieana (Benth.) Snelders &
Maas

Gymnosiphon Blume
9 especies
Gymnosiphon breviflorus
Gleason
Maas, P. & H. Maas 1988a.

Hierba, Saprfita.
Nativa. Guayana y Macarena,
Pacfico. 100-150 m.
AMA, VAL, VAU. No evaluada.
N Panam a Brasil y S Bolivia.
Haught 5339 (US).

Gymnosiphon capitatus
(Benth.) Urb.

Ptychomeria capitata Benth.


Maas, P. & H. Maas 1988a.
Hierba, Saprfita.
Nativa. Guayana y Macarena.
130-250 m.
AMA, VAU. No evaluada.
SE Colombia NO Brasil.
Spruce 2880 (HT: K; IT: BR, G,
NY, OXF, P).

Gymnosiphon cymosus
(Benth.) Benth. & Hook.f.

Maas, P. & H. Maas 1988a.


Hierba, Saprfita.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Pacfico. 70-2200 m.
CHO, CUN, VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Surinam,
N Brasil, Per.
Idrobo 1807 (COL).

Gymnosiphon divaricatus
(Benth.) Benth. & Hook.f.

Ptychomeria cornuta Benth.,


Ptychomeria divaricataBenth.,
Ptychomeria mutica Benth.
Maas, P. & H. Maas 1988a.
Hierba, Saprfita.
Nativa. Amazonia, Guayana
y Macarena, Pacfico, V
Magdalena. 0-1150 m.
AMA, CAQ, CAU, CHO, GUI,
NAR, SAN, VAL, VAU. No
evaluada.
Centroamrica, Suramrica
tropical.
Spruce 2815 (HT: K; IT: B, BM,
BR, C, E, F, G, GH, GORT, LE,
MG, NY, OXF, P, S).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

BURMANNIACEAE

Angiosperms

Gymnosiphon fimbriatus
(Benth.) Urb.

Ptychomeria fimbriata Benth.


Maas, P. & H. Maas 1988a.
Hierba, Saprfita.
Nativa. Guayana y Macarena.
120-200 m.
GUI, VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Guayana,
N Brasil.
Spruce 2930 (HT: K; IT: B, BM,
BR, E, GH, NY, OXF, P).

Gymnosiphon minutus
Snelders & Maas

Maas, P. & H. Maas 1988a.


Hierba, Saprfita.
Nativa. Guayana y Macarena,
Pacfico, V Magdalena. 20-250
m.
AMA, SAN, VAL, VAU. No
evaluada.
Costa Rica, Colombia,
Venezuela, Guyana, Brasil.
Haught 1434 (US).

Gymnosiphon panamensis
Jonker
Maas, P. & H. Maas 1988a.
Hierba, Saprfita.
Nativa. Andes. 730-930 m.
CHO. No evaluada.
O Colombia a Mxico.
Forero 7465 (COL).

Gymnosiphon suaveolens
(H.Karst.) Urb.

Benitzia suaveolens H.Karst.,


Ptychomeria suaveolens
(H.Karst.) Schltr.
Maas, P. & H. Maas 1988a.
Hierba, Saprfita.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1500-2400 m.
ANT, BOY, CAL, CES, CUN,
GUJ, HUI, MAG, SAN, TOL,
VAL. No evaluada.
Mxico, Centroamrica y Andes.
Lozano 794 (COL).

Gymnosiphon tenellus
(Benth.) Urb.

Ptychomeria tenella Benth.


Maas, P. & H. Maas 1988a.
Hierba, Saprfita.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, V Magdalena. 1001400 m.
AMA, GUI, MET, SAN, VAU. No
evaluada.
Centroamrica a Venezuela y
Brasil; Jamaica.
Idrobo 2531 (COL).

Hexapterella Urb.
1 especie
Hexapterella gentianoides
Urb.
Maas, P. & H. Maas 1988a.
Hierba, Saprfita.
Nativa. Amazonia. 200 m.
AMA. No evaluada.
N Suramrica.
Sastre 2995 (COL).

Miersiella Urb.
1 especie
Miersiella umbellata (Miers)
Urb.

Dictyostega umbellata Miers


Maas, P. & H. Maas 1988a.
Hierba, Saprfita.
Nativa. Guayana y Macarena.
250 m.
AMA, CAQ, VAU. No evaluada.
SE Colombia, Per, Guyana y SE
Brasil.
Idrobo 11375A (COL).

BURSERACEAE
por Douglas C. Daly
(Lista preliminar compilada por
Alexandra Hernndez y ngela
Rodrguez)
6 gneros, 100 especies, 12
especies endmicas

Bursera L.
6 especies
Bursera glabra (Jacq.) Triana
& Planch.

Daly 1993.
rbol.
Nativa y cultivada. Caribe. 5 m.
ATL, BOL, GUJ, MAG. No
evaluada.
N Colombia, O Venezuela.
Gentry 47446 (MO).
Nota: en Valle solo cultivada / in
Valle only cultivated.

Bursera graveolens (Kunth)


Triana & Planch.

Daly 1993.
rbol.
Nativa. Andes, Caribe, V Cauca,
V Magdalena. 25-1300 m.
ANT, ATL, BOL, BOY, CAU,
CUN, GUJ, HUI, MAG, TOL,
VAL. Casi Amenazada (Crdenas
& Salinas 2007).
S Mxico a NO Per; la var.
villosula es endmica de
Colombia.
Santamara 15 (COL).
Bursera graveolens var. villosula
Cuatrec.

Bursera inversa Daly

Daly 1993.
rbol.
Nativa. Pacfico, V Magdalena.
200-350 m.
ANT, CHO, SAN. No evaluada.
E Panam, NO Colombia, O
Venezuela.
Stevenson 487 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

995

BURSERACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Bursera karsteniana Engl.


Daly 1993; Daly 1997.
Arbusto, rbol.
Nativa. Caribe. 30 m.
GUJ. No evaluada.
N Colombia, Venezuela,
Curazao, Bonaire, Trinidad.
Roldn 1038 (COL).

Bursera simaruba (L.) Sarg.

Daly 1993; Rangel-Ch. 2004.


Arbolito, rbol.
Nativa. Guayana y Macarena,
Islas Caribeas, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, V Cauca, V
Magdalena. 0-920 m.
ANT, BOL, CAS, CHO, CR,
CUN, GUJ, HUI, MAG, SAP,
SAN, SUC, VIC. No evaluada.
S Estados Unidos a Colombia,
Antillas, Trinidad, Guayana y
Brasil.
Zarucchi 4657 (HUA, MO).

Bursera tomentosa (Jacq.)


Triana & Planch.

Cuatrecasas 1957; Daly 1993.


Arbusto, rbol.
Nativa. Andes, Caribe, SN Santa
Marta, V Cauca, V Magdalena.
50-2500 m.
ANT, CES, CUN, GUJ, HUI,
NAR, TOL. No evaluada.
S Mxico a Colombia y N Brasil,
Bonaire y Curazao.
Zarucchi 7293 (COL, HUA,
MO).
Bursera tomentosa var. pubescens
Cuatrec.

Crepidospermum Hook.f.
4 especies, 1 especie endmica
Crepidospermum
cuneifolium (Cuatrec.) Daly
Hemicrepidospermum
cuneifolium Cuatrec.
Daly 1987.

996

Arbusto, rbol.
Endmica. Amazonia, Guayana y
Macarena. 250 m.
AMA, VAU. No evaluada.
Schultes 13592 (US).

Crepidospermum
goudotianum (Tul.) Triana &
Planch.
Daly 1987; Daly 1997.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 200-600 m.
AMA, GUV, MET, PUT, VAU.
No evaluada.
Colombia, Guayanas, Brasil, N
Bolivia, Per, Ecuador.
Barbosa 5318 (MO).

Crepidospermum prancei
Daly

Daly 1987; Daly 1997.


rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 50-300 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
Amazonia.
Bergeron 372 (COAH).

Crepidospermum rhoifolium
(Benth.) Triana & Planch.

Hemicrepidospermum rhoifolium
(Benth.) Swart
Daly 1987; Daly 1997.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 50-900 m.
AMA, ANT, BOL, CAQ, CAU,
CHO, CR, CUN, GUV, MET,
PUT, VAL, VAU, VIC. No
evaluada.
Amazonia.
Garca 569 (COL).

Dacryodes Vahl

Dacryodes acutipyrena
Cuatrec.

Cuatrecasas 1957; Rangel-Ch.


2004.
Arbolito.
Endmica. Andes, Pacfico. 501240 m.
ANT, VAL. No evaluada.
Cuatrecasas 21260 (HT: F; IT:
COL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Dacryodes belemensis
Cuatrec.

Dacryodes trinitensis Sandwith


Funk et al. 2007.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 100-200 m.
AMA, VAU. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Brasil y
Bolivia.
Defler 6 (COAH).

Dacryodes chimantensis
Steyerm. & Maguire

Daly 1997.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 50-200 m.
AMA, CAQ, GUI, GUV, VAU.
No evaluada.
Amazonia.
Correa 400 (COAH, COL).

Dacryodes colombiana
Cuatrec.

Cuatrecasas 1957; Rangel-Ch.


2004.
rbol.
Endmica. Pacfico, V
Magdalena. 5-800 m.
ANT, SAN. No evaluada.
Hoyos 658 (JAUM, MO).

15 especies, 2 especies endmicas

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

BURSERACEAE

Angiosperms

Dacryodes cupularis
Cuatrec.

Cuatrecasas 1957.
rbol.
Nativa. Andes, Pacfico. 600 m.
CAU, VAL. No evaluada.
SO Colombia, NO Ecuador.
Devia 4966 (TULV).

Dacryodes cuspidata
(Cuatrec.) Daly

Trattinnickia cuspidata Cuatrec.


Daly 1997.
rbol.
Nativa. Amazonia. 150-200 m.
AMA, CAQ, VAU. No evaluada.
NO Amazonia.
Defler 63 (MO).

Dacryodes granatensis
Cuatrec.

Cuatrecasas 1957; Rangel-Ch.


2004.
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 50-1000 m.
AMA, CAQ, CAU, VAL. No
evaluada.
Colombia, NO Ecuador.
Prieto 161 (COAH).

Dacryodes hopkinsii
D.C.Daly

rbol.
Nativa. Amazonia. 40-200 m.
CAQ, VAU. No evaluada.
C y O Amazonia.
Correa 400 (COL).

Dacryodes negrensis Daly &


M.C.Martnez
Daly & Martnez-Habibe 2002.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 100-200 m.
AMA, CAQ, GUV, MET, VAU.
No evaluada.

SE Colombia, SO Venezuela, NO
Brasil.
Duivenvoorden 822 (NY).

Dacryodes nitens Cuatrec.


Daly 1997.
Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia. 0-830 m.
CAQ, VAU. No evaluada.
Amazonia, Guayanas.
Londoo 2464 (COAH).

Dacryodes occidentalis
Cuatrec.

Cuatrecasas 1957; Rangel-Ch.


2004.
Arbolito, rbol.
Nativa. Pacfico, V Magdalena.
100-900 m.
ANT, CHO, VAL. No evaluada.
O Colombia, NO Ecuador.
Fonnegra 3046 (HUA, MO).

Dacryodes olivifera Cuatrec.


Cuatrecasas 1952.
rbol.
Nativa. Andes. 900-1400 m.
VAL. No evaluada.
O Colombia, Ecuador, Per.
Cuatrecasas 15536 (F, VALLE).

Dacryodes peruviana (Loes.)


H.J.Lam
Daly 1997.
rbol.
Nativa. Amazonia. 50-900 m.
AMA, CAQ, VAU. No evaluada.
Amazonia.
Soejarto 4109 (HUA).

Dacryodes roraimensis
Cuatrec.

Daly 1997.
rbol.
Nativa. Amazonia. 120 m.
AMA, CAQ, GUI. No evaluada.
Amazonia.
Idrobo 6860 (COAH).

Dacryodes sclerophylla
Cuatrec.

Daly 1997.
rbol.
Nativa. Amazonia. 200-300 m.
AMA. No evaluada.
O Amazonia.
lvarez 878 (JAUM).

Protium Burm.f.
63 especies, 9 especies endmicas
Protium altsonii Sandwith
Daly 1997.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 100-200 m.
AMA, CAQ, GUI, VAU. No
evaluada.
Amazonia.
Snchez 863 (COAH).

Protium alvarezianum Daly


& Fine
Daly & Fine 2011.
rbol.
Nativa. Amazonia. 200-300 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
O Amazonia.
Duivenvoorden 2405 (COAH).

Protium amazonicum
(Cuatrec.) Daly

Protium fimbriatum Swart


Daly 1997.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 100-450 m.
AMA, CAQ, CHO, GUV, MET,
NAR, PUT, VAU. No evaluada.
Amazonia.
Snchez 1437 (COAH).

Protium amplum Cuatrec.


Cuatrecasas 1952; Rangel-Ch.
2004.
rbol.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

997

BURSERACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Nativa. Pacfico. 40-600 m.


ANT, CHO, NAR, VAL. No
evaluada.
O Colombia, NO Ecuador.
Monsalve 164 (CUVC).

Protium apiculatum Swart

Protium firmum Swart


Daly 1997.
rbol.
Nativa. Amazonia, Pacfico, V
Magdalena. 400-800 m.
AMA, ANT, CAQ, CHO. No
evaluada.
Colombia, Venezuela, Guayana
Francesa, Brasil, Per.
Cogollo 3803 (JAUM).

Protium aracouchini
Marchand

Tingulonga aracuchini (Aubl.)


Kuntze
Daly 1997; Rangel-Ch. 2004.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Pacfico. 50-800 m.
AMA, ANT, CAU, GUI, SAN,
VAU. No evaluada.
Costa Rica a Bolivia.
Crdenas 1226 (COAH).

Protium buenaventurense
Cuatrec.
Rangel-Ch. 2004.
rbol.
Endmica. Pacfico. 0-150 m.
VAL. No evaluada.
Daly 5979 (COL).

Protium calanense Cuatrec.

Cuatrecasas 1957.
Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 100-1100
m.
AMA, CAQ, GUV, MET, VAU,
VIC. No evaluada.
O y C Amazonia.
Betancur 1588 (COAH, MO).

998

Protium calendulinum Daly

Daly 2007.
rbol.
Nativa. Amazonia. 300 m.
AMA, CAQ, VAU. No evaluada.
O Amazonia.
Crdenas 4024 (COAH).

Protium carolense Daly

Daly 1992.
Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 240-580 m.
AMA, CAQ, GUI, VAU. No
evaluada.
SE Colombia, SO Venezuela, NO
Brasil.
Crdenas 4629 (COAH).

Protium colombianum
Cuatrec.

Cuatrecasas 1957; Rangel-Ch.


2004.
Arbusto, rbol.
Nativa. Andes, Pacfico. 25-2000
m.
ANT, CHO, VAL. No evaluada.
O Colombia, Ecuador.
Cuatrecasas 16044 (HT: US; IT:
COL).

Protium cranipyrenum
Cuatrec.

Cuatrecasas 1957; Rangel-Ch.


2004.
Arbolito, rbol.
Nativa. Pacfico. 40-100 m.
CHO, NAR, VAL. No evaluada.
O Colombia, Ecuador.
Gentry 57012 (MO).

Protium crassipetalum
Cuatrec.

Daly 1997.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 110-300 m.
AMA, CAQ, GUI, VAU, VIC. No
evaluada.

Amazonia, Guyana.
Eusse 637 (COAH).

Protium crenatum Sandwith


Daly 1997.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 500 m.
GUV, MET. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Guyana,
Brasil.
Stevenson 235 (COL).

Protium cundinamarcense
Cuatrec.

Cuatrecasas 1957.
rbol.
Endmica. Andes. 1800-2200 m.
CUN, NSA, SAN. No evaluada.
Alzate 1111 (HUA).

Protium decandrum (Aubl.)


Marchand

Protium schomburgkianum Engl.


Daly 1997.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 190-220 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
Amazonia, Guayanas.
Snchez 1803 (MEDEL).

Protium divaricatum Engl.


Daly 1997.
rbol.
Nativa. Amazonia. 100-280 m.
AMA. No evaluada.
O y C Amazonia.
Crdenas 5191 (COAH).
Protium divaricatum subsp.
divaricatum, Protium
divaricatum subsp. krukoffii
(Swart) D.C.Daly

Protium ecuadorense Benoist


Arbolito, rbol.
Nativa. Andes. 1200-1500 m.
ANT, NAR. No evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

BURSERACEAE

Angiosperms

O Colombia, NO Ecuador.
Cogollo 379 (JAUM).

Protium elegans Engl.

Daly 1997.
Arbolito.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 200-300 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Duivenvoorden 798 (COAH).

Protium ferrugineum (Engl.)


Engl.
Paraprotium ferrugineum (Engl.)
Cuatrec.
Daly 1997.
Arbusto, rbol.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 12250 m.
AMA, CAQ, CAU, VAL, VAU.
No evaluada.
Colombia, Venezuela, Ecuador,
Per, Brasil.
Daly 5978 (COL).

Protium gallosum D.C.Daly


Daly 2007.
rbol.
Nativa. Amazonia. 100-450 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
Amazonia.
lvarez 838 (COAH).

Protium glabrescens Swart

Protium marthae Cuatrec.


rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 100-600
m.
AMA, CAQ, GUV, MET, PUT.
No evaluada.
O Amazonia.
Mahecha 1473 (COAH).

Protium glomerulosum
Cuatrec.

Cuatrecasas 1957; Rangel-Ch.


2004.

rbol.
Endmica. Pacfico. 5-300 m.
VAL. No evaluada.
Daly 5969 (COL).

Protium grandifolium Engl.


Daly 1997.
rbol.
Nativa. Amazonia, Orinoquia.
200-800 m.
AMA, GUI, GUV, VIC. No
evaluada.
Amazonia.
Gentry 64910 (NY).

Protium guacayanum
Cuatrec.

Nativa. Amazonia, Orinoquia, V


Magdalena. 20-600 m.
ANT, ARA, BOL, BOY, CAS,
CES, CR, CUN, MAG, MET,
NSA, SAN, VIC. No evaluada.
Colombia a Bolivia y Paraguay.
Serna RASI-693 (TULV).
Protium heptaphyllum subsp.
heptaphyllum, Protium
heptaphyllum subsp. ulei (Swart)
Daly

[Protium inconforme Pittier]


Rangel-Ch. 2004.
Nota: registro basado en
identificacin errnea / record
based on a misidentification.

rbol.
Endmica. Amazonia. 213-600
m.
AMA. No evaluada.
NO Amazonia.
Schultes 16250 (HT: US).

Protium klugii J.F.Macbr.

Protium guianense (Aubl.)


Marchand

Protium laxiflorum Engl.

Protium hostmannii (Miq.) Engl.


Daly 1997.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Pacfico.
5-500 m.
CAQ, CHO. No evaluada.
Costa Rica a Bolivia; Trinidad.
Gentry 63786 (COL).

Protium hebetatum D.C.Daly


rbol.
Nativa. Amazonia. 100-510 m.
AMA, CAQ, VAU. No evaluada.
C y O Amazonia.
Idrobo 8556 (COL).

Protium heptaphyllum
(Aubl.) Marchand

Protium angustifolium Swart,


Protium octandrum Swart
Daly 1997.
Arbusto, arbolito, rbol.

rbol.
Nativa. Amazonia. 100-350 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
O Amazonia.
Idrobo 8549 (COAH).

rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 220-450 m.
CAQ, GUV, MET. No evaluada.
O Amazonia.
Brand 1397 (COAH).

Protium leptostachyum
Cuatrec.

Cuatrecasas 1957.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 250-800 m.
AMA, CAQ, GUV, MET. No
evaluada.
NO Amazonia.
Crdenas 6924 (COAH).

Protium llanorum Cuatrec.


Daly 1997.
Arbusto, rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 110-500
m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

999

BURSERACEAE

Angiospermas
Angiosperms

AMA, CAQ, GUV, MET, VIC.


No evaluada.
E Colombia, S y O Venezuela, N
Per, O Brasil y N Bolivia.
Betancur 1562 (COL).

Protium macrocarpum
Cuatrec.

Daly 1997.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 200-300 m.
AMA, CAQ, VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Ecuador
y Per.
Garca 14011 (HT: US; IT: COL).

Protium macrophyllum
(Kunth) Engl.

rbol.
Endmica. Andes, V Magdalena.
100-1290 m.
ANT, CAL, RIS, SAN, TOL. No
evaluada.
Humboldt s.n. (HT: P-HBK).

Protium macrosepalum
Swart

Daly 1997.
rbol.
Nativa. Guayana y Macarena?
100 m.
GUI? No evaluada.
Venezuela (ro Negro).
Nota: esperada / expected.

Protium mcleodii I.M.Johnst.


Protium tenuifolium subsp.
mcleodii (I.M.Johnst.)
D.M.Porter
rbol.
Nativa. 500 m.
TOL. No evaluada.
Colombia, E Panam.
Franco 2972 (COL).

1000

Protium minutiflorum
Cuatrec.

Protium panamense (Rose)


I.M.Johnst.

Protium nervosum Cuatrec.

Protium paniculatum Engl.

Daly 2007.
rbol.
Endmica. Amazonia. 250 m.
CAQ, VAU. No evaluada.
Schultes 14953A (HT: US).

Cuatrecasas 1957; Rangel-Ch.


2004.
rbol.
Endmica. Pacfico. 5-300 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Daly 5982 (COL).

Protium nitidifolium
(Cuatrec.) D.C.Daly

Paraprotium nitidifolium
Cuatrec.
Daly 1989; Daly 2007.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 160-270
m.
AMA, CAQ, GUI, VIC. No
evaluada.
O Amazonia.
Crdenas 4264 (COAH).

Protium nodulosum Swart


Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 100-750 m.
AMA, CAQ, PUT, VAU. No
evaluada.
O y C Amazonia.
Rentera 1723 (JAUM).

Protium opacum Swart

Daly 1997.
Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia. 100-300 m.
AMA, CAQ, VAU. No evaluada.
Amazonia.
Van Dulmen AVD-262 (NY).
Protium opacum subsp. opacum

rbol.
Nativa. Pacfico. 0-250 m.
CHO. No evaluada.
NO Colombia, Panam.
Fonnegra 2864 (HUA).

Daly 1992; Daly 1997;


Steyermark et al. 1997.
rbol.
Nativa. Amazonia, Orinoquia.
80-300 m.
AMA, CAQ, GUI, VIC. No
evaluada.
Amazonia.
Acero 204 (COL).
Protium paniculatum var.
paniculatum, Protium
paniculatum var. riedelianum
(Engl.) Daly

Protium pilosissimum Engl.


rbol.
Nativa. Amazonia, Orinoquia.
300 m.
CAQ, VIC. No evaluada.
Amazonia, C Brasil.
Prieto 5890 (COL).

Protium pittieri (Rose) Engl.


rbol.
Nativa. Pacfico. 200 m.
ANT. No evaluada.
Aguilar 50 (HUA).
Nota: el espcimen
representativo requiere
verificacin / the voucher needs
verification.

Protium polybotryum
(Turcz.) Engl.

rbol.
Nativa. Amazonia. 140-300 m.
AMA. No evaluada.
Amazonia.
Crdenas 5237 (COAH).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

BURSERACEAE

Angiosperms

Protium polybotryum subsp.


blackii (Swart) Daly

Protium pristifolium Daly

Daly 2012.
Arbolito, rbol.
Endmica. Amazonia, Guayana y
Macarena. 200-390 m.
AMA, CAQ, VAU. No evaluada.
Zarucchi 1286 (HT: COL; IT:
GH).

Protium puncticulatum
J.F.Macbr.

Arbusto, rbol.
Nativa. Amazonia. 15-350 m.
ANT, MET. No evaluada.
O Amazonia.
Stevenson 147 (COL).

Protium ravenii D.M.Porter


Stevens et al. 2001.
Arbolito, rbol.
Nativa. Pacfico. 0 m.
VAL. No evaluada.
O Colombia a Nicaragua.
Cuadros 922 (COAH).

Protium reticulatum (Engl.)


Endl.
Daly 1997.
Arbolito.
Nativa. Guayana y Macarena?
100 m.
GUI? No evaluada.
S Venezuela, Brasil.
Nota: esperada / expected.

Protium robustum (Swart)


D.M.Porter

Protium neglectum var. robustum


Swart
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 200-310 m.
AMA, CAQ, GUV, MET. No
evaluada.
Amazonia.
Crdenas 7311 (COAH).

Protium rubrum Cuatrec.

Cuatrecasas 1957.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 280 m.
AMA, MET, VAU, VIC. No
evaluada.
O Amazonia.
Schultes 19833 (HT: US).

Protium sagotianum
Marchand

Protium insigne (Triana &


Planch.) Engl.
Rangel-Ch. 2004.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana
y Macarena, Pacfico, V
Magdalena. 100-1200 m.
AMA, ANT, BOY, CHO, CR,
GUV, MAG, MET, NAR, VAL.
No evaluada.
Colombia a Bolivia, Guayana
Francesa.
Calero 10 (CUVC).

Protium spruceanum
(Benth.) Engl.

Daly 1997.
rbol.
Nativa. Amazonia, Orinoquia,
Pacfico. 50 m.
AMA, VAL. No evaluada.
Amazonia, C Brasil.
Faber-Langendoen 1248 (MO).

Protium strumosum
D.C.Daly

Daly 1992.
Arbolito.
Nativa. Amazonia. 100 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
Guayanas, E y C Amazonia.
Duivenvoorden 831 (COAH).

Protium subserratum (Engl.)


Engl.

Nativa. Amazonia, Guayana y


Macarena, V Magdalena. 200900 m.
AMA, ANT, CAQ, CAU, GUI,
PUT, VAU. No evaluada.
Amazonia.
Urrego 611 (COAH).

Protium tenuifolium (Engl.)


Engl.

Stevens et al. 2001.


rbol.
Nativa. Amazonia, Andes, SN
Santa Marta. 175-1000 m.
CHO, CR, GUJ, GUV, MAG.
No evaluada.
Costa Rica a Bolivia.
Escobar 26 (CUVC).
Protium tenuifolium subsp.
herbertii (Cuatrec.) D.M.Porter,
Protium tenuifolium subsp.
mcleodii (I.M.Johnst.)
D.M.Porter, Protium tenuifolium
subsp. tenuifolium

Protium tovarense Pittier

Protium avilense Pittier, Protium


avilense var. santanderense
Cuatrec.
rbol.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1820-2500 m.
ANT, BOY, CAL, CES, CUN,
NSA, SAN. No evaluada.
N Colombia, Venezuela.
Bernal 914 (COAH).

Protium trifoliolatum Engl.


Protium pauciflorum Swart
Daly 1997.
Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Orinoquia.
100-250 m.
AMA, CAQ, GUV, VAU, VIC.
No evaluada.
Amazonia.
Crdenas 7000 (COAH).

Daly 1997.
Arbolito, rbol.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1001

BURSERACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Protium unifoliolatum Engl.


Daly 1997.
Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 90-550 m.
AMA, CAQ, CUN, GUV, MET,
PUT, VAU. No evaluada.
Amazonia, Guayanas.
Schultes 6195-b (COL).

Protium urophyllidium Daly


Daly 2007.
Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia. 150-350 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
C y O Amazonia.
Phillips 287 (COL).

Protium veneralense
Cuatrec.

Cuatrecasas 1957; Rangel-Ch.


2004.
rbol.
Nativa. Pacfico. 5-40 m.
VAL. No evaluada.
O Colombia, NO Ecuador.
Cuatrecasas 15748 (HT: F; IT:
COL).

Protium vestitum (Cuatrec.)


D.C.Daly
Paraprotium vestitum Cuatrec.
Daly 1989; Rangel-Ch. 2004.
rbol.
Endmica. Pacfico. 5-350 m.
VAL. No evaluada.
Monsalve 590 (CUVC).

Tetragastris Gaertn.
4 especies
Tetragastris altissima (Aubl.)
Swart
Daly 1997.
rbol.
Nativa. Amazonia. 100 m.
AMA. No evaluada.

1002

Venezuela a Bolivia.
Duivenvoorden 1812 (COAH).

Tetragastris mucronata
(Rusby) Swart

Protium mucronatum Rusby


Cuatrecasas 1957.
rbol.
Nativa. Caribe. 100-600 m.
ANT, CES, MAG. No evaluada.
N Colombia, Venezuela.
Fernndez 13688 (COL).

Tetragastris panamensis
(Engl.) Kuntze

Daly 1997; Rangel-Ch. 2004.


Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 55-1690 m.
AMA, ANT, ARA, BOY, CAQ,
CAS, CES, CHO, GUV, MET,
PUT, SAN, VIC. No evaluada.
Nicaragua a Bolivia.
Cuadros 4168 (COL).

Tetragastris varians Little


rbol.
Nativa. Pacfico. 100 m.
VAL. No evaluada.
O Colombia, NO Ecuador.
Daly 13822 (TULV).

Trattinnickia Willd.
8 especies
Trattinnickia aspera
(Standl.) Swart

Trattinnickia barbourii Little


Rangel-Ch. 2004.
rbol.
Nativa. Pacfico, V Magdalena.
18-1000 m.
ANT, CHO, NAR. No evaluada.
Costa Rica, O Colombia, NO
Ecuador.
Cogollo 1191 (JAUM, MO).

Trattinnickia boliviana
(Swart) Daly

Daly 1999.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 100-300 m.
AMA, CAQ, GUV, VAU. No
evaluada.
Amazonia.
Franco 3304 (COL).

Trattinnickia burserifolia
Mart.

Trattinnickia multiflora Cuatrec.


Daly 1997.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 100-850 m.
AMA, CAQ, GUI, VAU. No
evaluada.
Amazonia, Guayanas.
Crdenas 6890 (COAH).

Trattinnickia glaziovii Swart


rbol.
Nativa. Amazonia, Orinoquia.
200-600 m.
AMA, CAQ, MET, VIC. No
evaluada.
Amazonia.
Cabrera 1837 (COAH).

Trattinnickia lancifolia
(Cuatrec.) D.C.Daly

Trattinnickia rhoifolia var.


lancifolia Cuatrec.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 250-600 m.
MET, PUT. No evaluada.
O y C Amazonia.
Stevenson 221 (NY).

Trattinnickia lawrancei
Standl.

Daly 1997.
rbol.
Nativa. Andes. 200-1160 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

BURSERACEAE

Angiosperms

CAQ, CUN, PUT. No evaluada.


Colombia y Venezuela a Bolivia.
Marn 2217 (COAH).

Trattinnickia peruviana
Loes.

Trattinnickia rhoifolia var.


pubescens Swart
rbol.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 100600 m.
AMA, CAQ, CHO, MET, PUT,
VAU. No evaluada.
O Colombia, C y O Amazonia.
Philipson 2103 (COL).

Trattinnickia rhoifolia Willd.


Trattinnickia rhoifolia var.
willdenowii Engl.
Daly 1997.
Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Orinoquia,
Pacfico. 250-500 m.
ARA, CAQ, GUV, MET, VAL,
VIC. No evaluada.
Colombia a Bolivia, Guayanas;
Trinidad.
Crdenas 91317 (COAH).
Trattinnickia rhoifolia var.
willdenowii Engl.

Colombia, Venezuela, Puerto


Rico.
Cuadros 4865 (COL).

Styloceras A.Juss.
1 especie
Styloceras laurifolium
(Willd.) Kunth

Gentry & Aymard 1993.


rbol.
Nativa. Andes. 2000-2785 m.
CES, CUN, GUJ, QUI, RIS. No
evaluada
Venezuela, Colombia, Ecuador,
Bolivia.
Madrin 1316 (COL).

CABOMBACEAE
por Rodrigo Bernal
(Lista preliminar compilada por
Nelson R. Salinas)
1 gnero, 3 especies

Cabomba Aubl.
3 especies
Cabomba aquatica Aubl.

BUXACEAE
por Gerardo Aymard
(Lista preliminar compilada por
ngela Rodrguez)
2 gneros, 2 especies

Buxus L.
1 especie
Buxus citrifolia (Willd.)
Spreng.
Steyermark et al. 1997.
rbol.
Nativa. Caribe. 200-350 m.
SUC. No evaluada.

Rangel-Ch. 2010.
Hierba, Acutica.
Nativa. Guayana y Macarena,
Caribe, V Cauca, V Magdalena.
50-1000 m.
CR, TOL, VAL, VAU. No
evaluada.
N Suramrica.
Cuatrecasas 19655 (COL).

Cabomba furcata Schult. &


Schult.f.

Cabomba piauhyensis Gardner


Hierba, Acutica.
Nativa. Amazonia, Orinoquia.
50-150 m.
CAS, MET, PUT, VAU, VIC. No
evaluada.

Mxico a Brasil y Bolivia; Cuba.


Rodrguez 5 (COAH).

Cabomba haynesii Wiersema


Hierba, Acutica.
Nativa. Pacfico. 20 m.
CAU. No evaluada.
Mxico a Venezuela y Bolivia.
Gentry 40602 (MO).

CACTACEAE
por Rodrigo Bernal
(Listas preliminares compiladas
por Laura Clavijo y David Hunt)
23 gneros, 55 especies, 4
especies endmicas

Acanthocereus (A.Berger)
Britton & Rose
1 especie
[Acanthocereus pitajaya
(Jacq.) Croizat]

Nota: identidad incierta;


tratada a veces como sinnimo
de A. tetragonus; no obstante,
la descripcin del fruto indica
que es un Hylocereus / identity
uncertain; sometimes treated
as a synonym of A. tetragonus,
but the description of the fruit
indicates a Hylocereus.

Acanthocereus tetragonus
(L.) Hummelinck

Acanthocereus colombianus
Britton & Rose, Acanthocereus
pentagonus (L.) Britton & Rose,
Cactus tetragonus L.
Hunt 2006.
Arbusto.
Nativa. Andes, Islas Caribeas,
Caribe, V Magdalena. 0-1300 m.
ATL, BOL, CES, CR, CUN,
HUI, MAG, SAP, SAN. No
evaluada.
Estados Unidos a N Suramrica.
Estupin 74 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1003

CACTACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Austrocylindropuntia
Backeb.
2 especies
Austrocylindropuntia
cylindrica (Lam.) Backeb.

Arbusto.
Nativa y cultivada. Andes. 2600 m.
CUN. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Fernndez-Alonso 22691 (COL).

Austrocylindropuntia
subulata (Muehlenpf.)
Backeb.

Fernndez-Alonso & Estupin


2005.
rbol.
Nativa. Andes. 2300-2900 m.
CUN, NAR. No evaluada.
S Colombia a Per.
Fernndez-Alonso 22689 (COL).

Browningia Britton & Rose


1 especie, 1 especie endmica
Browningia hernandezii
Fern.Alonso

Fernndez-Alonso 2006a.
Arbusto, arbolito.
Endmica. Andes. 2150-2550 m.
BOY. Vulnerable (FernndezAlonso 2006).
Cordillera Oriental.
Fernndez-Alonso 23878 (HT:
COL, IT: HUA).
Nota: prob. sinnimo de B.
microsperma (D. Hunt, com.
pers.) / prob. a synonym with
B. microsperma (D. Hunt, pers.
comm.).

Cereus Mill.
4 especies
Cereus fricii Backeb.

Subpilocereus russelianus
(Rmpler) Backeb.

1004

Carbon-Delahoz et al. 2013.


Arbolito.
Nativa. Caribe. 5-150 m.
MAG. No evaluada.
N Colombia, N Venezuela.
Barros 101 (UTMC).

Cereus hexagonus (L.) Mill.

Fernndez-Alonso & Estupin


2005.
rbol.
Nativa. Andes. 180-1900 m.
CAU, GUJ, NAR, SAN. No
evaluada.
Colombia, Venezuela, Trinidad y
Tobago a Guayanas y Brasil.
Calcagno 93 (COL).

Cereus horrispinus Backeb.

Subpilocereus horrispinus
(Backeb.) Backeb.
Hunt 2006.
Arbusto.
Nativa. Caribe. 0 m.
ATL. No evaluada.
N Colombia, Venezuela.
Nota: la descripcin original,
sin espcimen preservado, est
basada en una planta de Puerto
Colombia, Atlntico / the
original description, without a
preserved specimen, is based on
a plant from Puerto Colombia,
Atlntico.

Cereus repandus (L.) Mill.

Cereus margaritensis J.R.Johnst.,


Subpilocereus repandus (L.)
Backeb.
rbol.
Nativa. Caribe. 0-200 m.
ATL, BOL, GUJ, MAG. No
evaluada.
N Colombia, Venezuela, Antillas
Holandesas.
Romero-Castaeda 8223 (COL).

Cleistocactus Lem.
1 especie

Cleistocactus sepium (Kunth)


A.Weber

Fernndez-Alonso & Estupin


2005.
Arbusto.
Nativa y cultivada. Andes. 23002900 m.
NAR. No evaluada.
S Colombia, Ecuador.
Mora 2327 (COL).

Cylindropuntia (Engelm.)
F.M.Knuth
2 especies
Cylindropuntia caribaea
(Britton & Rose) F.M.Knuth
Albesiano & Fernndez-Alonso
2004.
Arbusto.
Nativa. Andes. 500-1400 m.
SAN. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Antillas
Holandesas, Trinidad y Tobago,
Dominica, Hait.
Albesiano 1380 (COL).

Cylindropuntia tunicata
(Lehm.) F.M.Knuth

Cactus tunicatus Lehm., Opuntia


tunicata (Lehm.) Pfeiff.
Arbusto.
Naturalizada. Andes. 2100 m.
BOY. No evaluada.
Nativa de S Estados Unidos.
Espinal 1553 (COL).

Echinopsis Zucc.
1 especie
Echinopsis pachanoi (Britton
& Rose) Friedrich &
G.D.Rowley
Trichocereus pachanoi Britton &
Rose
Fernndez-Alonso & Estupin
2005.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

CACTACEAE

Angiosperms

Arbusto.
Naturalizada. Andes. 1900-2000
m.
DESCONOCIDO. No evaluada.

Epiphyllum Haw.
4 especies
Epiphyllum baueri Dorsch
Hunt 2006.
Hierba, epfita.
Nativa. Pacfico. 0-100 m.
CHO. No evaluada.
O Colombia, Panam.
Bauer 32 (HT: ZSS; IT: COL).

Epiphyllum hookeri Haw.

Epiphyllum columbiense
(F.A.C.Weber) Dodson &
A.H.Gentry, Phyllocactus
phyllanthus var. columbiensis
F.A.C.Weber
Hunt 2006.
Hierba, epfita.
Nativa. Caribe, Pacfico. 0-700 m.
ANT, CHO, MAG. No evaluada.
Mxico a N Suramrica.
Bauer 36 (NT: ZSS).
Epiphyllum hookeri subsp.
columbiense (F.A.C.Weber) Ralf
Bauer

Epiphyllum phyllanthus (L.)


Haw.
Cactus phyllanthus L.,
Epiphyllum trimetrale Croizat
Hunt 2006.
Hierba, epfita.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Pacfico, V Magdalena. 0-1700
m.
AMA, ANT, BOY, CAL, CHO,
CUN, GUI, GUJ, HUI, MET,
NAR, NSA, QUI, SAN, SUC,
TOL, VAL. No evaluada.
Suramrica.
Cuatrecasas 15863 (US, T de E.
trimetrale).

Epiphyllum phyllanthus
subsp. phyllanthus,
Epiphyllum phyllanthus subsp.
rubrocoronatum (Kimnach) Ralf
Bauer, Epiphyllum phyllanthus
var. schnetteri D.E.Peukert

Epiphyllum thomasianum
(K.Schum.) Britton & Rose

Phyllocactus thomasianus
K.Schum.
Hunt 2006.
Hierba, epfita.
Nativa. Caribe.
MAG. No evaluada.
Guatemala a N Colombia.
Epiphyllum thomasianum subsp.
costaricense (F.A.C.Weber) Ralf
Bauer
Nota: citada de Magdalena
por Hunt, sin indicacin
de espcimen / cited from
Magdalena by Hunt with no
indication of specimen.

Frailea Britton & Rose


1 especie
Frailea pumila (Lem.)
Britton & Rose

Echinocactus colombianus
Werderm., Frailea colombiana
(Werderm.) Backeb.
Werderman 1931.
Hierba.
Nativa. Andes. 1500-1800 m.
VAL. No evaluada.
Colombia, Uruguay, Paraguay,
Brasil, Argentina.
Frailea pumila subsp. colombiana
(Werderm.) Prestl
Nota: las plantas colombianas
estn separadas de las dems
poblaciones de la especie por
ms de 3000 km / Colombian
plants are more than 3000 km
away from other populations of
the species.

Hylocereus (A.Berger)
Britton & Rose
3 especies
Hylocereus costaricensis
(F.A.C.Weber) Britton &
Rose

Carbon-Delahoz et al. 2013.


Hierba, trepadora.
Nativa y cultivada. Caribe. 5-50
m.
MAG. No evaluada.
N Colombia, Costa Rica,
Nicaragua.
Jimnez 96 (UTMC).
Nota: frutos comestibles. La
identidad de los especmenes
colombianos requiere
verificacin / edible fruits;
identity of Colombian specimens
needs verification.

Hylocereus megalanthus
(Vaupel) Ralf Bauer

Hunt 2006.
Hierba, trepadora.
Nativa y cultivada. Andes,
Guayana y Macarena. 90-1800 m.
ANT, CUN, QUI, VAL. No
evaluada.
Colombia, Ecuador?, Per,
Bolivia?
Fernndez-Alonso 22685 (COL).
Nota: frutos comestibles / edible
fruits.

Hylocereus monacanthus
(Lem.) Britton & Rose

Cereus monacanthus Lem.,


Hylocereus lemairei (Hook.)
Britton & Rose, Hylocereus
polyrhizus (F.A.C.Weber) Britton
& Rose, Hylocereus venezuelensis
Britton & Rose
Hunt 2006.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes, Caribe,
Orinoquia. 0-2000 m.
BOL, CAS, GUJ, MAG, SAN,
VAL. No evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1005

CACTACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Nicaragua a Surinam y Per.


Betancur 11329 (COL).

Mammillaria Haw.
2 especies
Mammillaria columbiana
Salm-Dyck

Mammillaria bogotensis
Werderm., Mammillaria
columbiana var. bogotensis
(Backeb.) Dugand
Hunt 2006.
Hierba.
Nativa. Andes, V Magdalena.
1100-2700 m.
BOY, CAU, CUN, HUI, SAN. No
evaluada.
Mxico a Venezuela; Jamaica.
Espinal 1547 (COL).
Mammillaria columbiana subsp.
columbiana

Mammillaria mammillaris
(L.) H.Karst.

Albesiano & Fernndez-Alonso


2004.
Hierba.
Nativa. Andes. 500-1200 m.
SAN. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Antillas
Holandesas, Trinidad y Tobago,
Antillas Menores.
Fernndez-Alonso 22268 (COL).

Melocactus Link & Otto


6 especies
Melocactus andinus
N.P.Taylor

Melocactus hernandezii Fern.


Alonso & Xhonneux
Fernndez-Alonso & Xhonneux
2002; Hunt 2006.
Hierba.
Nativa. Andes. 900-2200 m.
BOY. No evaluada.

1006

Colombia, Venezuela.
Saravia 4255 (COL, HT de la
subsp. hernandezii).
Melocactus andinus subsp.
hernandezii (Fern.Alonso &
Xhonneux) N.P.Taylor

Melocactus curvispinus
Pfeiff.

Melocactus caesius H.L.Wendl.,


Melocactus curvispinus subsp.
cucutensis Xhonn. & Fern.
Alonso, Melocactus curvispinus
subsp. lobelii (J.V.Suringar)
Fern.Alonso & Xhonn.,
Melocactus curvispinus subsp.
loboguerreroi (Crdenas) Fern.
Alonso & Xhonn., Melocactus
curvispinus subsp. obtusipetalus
(Lem.) Xhonn. & Fern.Alonso,
Melocactus curvispinus subsp.
saravianus Fern.Alonso &
Xhonn., Melocactus lobelii
J.V.Suringar, Melocactus
loboguerreroi Crdenas,
Melocactus obtusipetalus Lem.
Fernndez-Alonso & Xhonneux
2002; Hunt 2006.
Hierba.
Nativa. Andes, Caribe, V
Magdalena. 350-1500 m.
BOY, CUN, GUJ, HUI, MAG,
NSA, TOL, VAL. No evaluada.
Mxico a Colombia y N
Venezuela.
Espinal 1774 (COL, HT de M.
curvispinus subsp. cucutensis).
Melocactus curvispinus subsp.
caesius (H.L.Wendl.) N.P.Taylor,
Melocactus curvispinus subsp.
curvispinus

Melocactus matanzanus
Len

Hierba.
Nativa. Orinoquia. 100 m.
VIC. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Surinam,
Brasil.
Gentry 46348 (MO).

Melocactus mazelianus ha
Fernndez-Alonso & Xhonneux
2002; Hunt 2006.
Hierba.
Nativa. Orinoquia. 150 m.
VIC. No evaluada.
E Colombia, Venezuela.
Garca 16017 (COL).

Melocactus neryi K.Schum.

Fernndez-Alonso & Xhonneux


2002; Hunt 2006.
Hierba.
Nativa. Orinoquia? 150 m.
VIC? No evaluada.
E Colombia?, Venezuela.
Nota: esperada; conocida de
Venezuela, justo al otro lado de
la frontera / expected; known
from Venezuela, just across the
border.

Melocactus schatzlii H.Till &


R.Gruber

Melocactus andinus subsp.


soatensis Fern.Alonso & Xhonn.,
Melocactus guanensis Xhonneux
& Fern.Alonso, Melocactus
pescaderensis Xhonneux & Fern.
Alonso
Fernndez-Alonso & Xhonneux
2002; Hunt 2006.
Hierba.
Nativa. Andes. 540-1400 m.
BOY, SAN. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Saravia 2060 (COL, HT de la
subsp. chicamochae).
Melocactus schatzlii subsp.
chicamochae Fern.Alonso &
Xhonn.
Nota: segn Hunt (2006),
Melocactus andinus subsp.
soatensis parece corresponder
a M. schatzlii, ms que a M.
andinus, a juzgar por sus
semillas con las clulas de la
testa convexas / according
to Hunt (2006), Melocactus
andinus subsp. soatensis seems to

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

CACTACEAE

Angiosperms

correspond to M. schatzlii rather


than to M. andinus, judging from
its seeds with convex testa cells.

11 especies, 2 especies endmicas

Nativa. Andes, Caribe, V Cauca,


V Magdalena. 0-2100 m.
ANT, BOY, CUN, GUJ, HUI,
SAN, VAL. No evaluada.
Costa Rica a Venezuela, Antillas
Holandesas y Antillas Menores.
Saravia 2130 (COL).

Opuntia brasiliensis (Willd.)


Haw.

Opuntia jamaicensis Britton


& Harris

Opuntia Mill.

rbol.
Naturalizada. Andes. 1100 m.
BOY. No evaluada.
Per y Brasil a Paraguay y
Argentina; naturalizada en otra
reas.
Garca-Barriga 4790 (COL).
Nota: la identidad del
espcimen requiere verificacin
/ identity of the specimen needs
verification.

Opuntia caracassana SalmDyck

Opuntia bisetosa Pittier, Opuntia


wentiana Britton & Rose
Arbusto.
Nativa. Andes, Caribe. 0-680 m.
ATL, BOL, GUJ, MAG, NSA,
SAN. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Antillas
Holandesas, Trinidad y Tobago,
El Salvador.
Romero-Castaeda 10587 (COL).

Opuntia curassavica (L.)


Mill.

Cactus curassavicus L.
Hunt 2006.
Arbusto.
Nativa. Caribe. 0-200 m.
DESCONOCIDO. No evaluada.
N Colombia, Venezuela, Antillas
Holandesas, Antillas Menores.
Opuntia curassavica var.
colombiana Backeb.

Opuntia elatior Mill.


Hunt 2006.
Arbusto.

Ruiz-Vega 2013.
Arbusto.
Nativa. Caribe. 240 m.
NSA. No evaluada.
NE Colombia, Jamaica.
Ruiz 2270 (HUC).

Opuntia pennellii Britton &


Rose

Arbusto.
Endmica. Andes, Caribe. 1001200 m.
BOL, SAN. No evaluada.
Pennell s.n. (HT: NY?).
Nota: prob. sinnimo de O.
caracassana (Hunt, 2006) / prob.
a synonym of O. caracassana
(Hunt , 2006).

Opuntia pittieri Britton &


Rose

Opuntia bella Britton & Rose


Hunt 2006.
Arbolito.
Endmica. Andes. 900-2600 m.
BOY, CUN, HUI, VAL. No
evaluada.
Pittier 43721 (HT: US).
Nota: quizs coespecfica con
O. elatior (Hunt, 2006) / perhaps
conspecific with O. elatior (Hunt,
2006).

Opuntia pubescens Pfeiff.

Opuntia depauperata Britton &


Rose
Albesiano & Fernndez-Alonso
2004.
Arbusto.

Nativa. Andes. 500-1200 m.


BOY, HUI, SAN. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per,
Venezuela, Paraguay, Guatemala,
Mxico.
Nota: citada sin referencia
a espcimen / cited without
reference to a specimen.

Opuntia quitensis
F.A.C.Weber

Fernndez-Alonso & Estupin


2005.
Arbusto.
Nativa. Andes. 1900 m.
NAR. No evaluada.
S Colombia a Per.
Nota: citada sin referencia
a espcimen / cited without
reference to a specimen.

Opuntia schumannii
A.Berger

Hunt 2006.
Arbusto.
Nativa. Andes. 1200-2600 m.
BOY, CES?, CUN, NSA, SAN.
No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Betancur 11476 (COL).

Opuntia stricta (Haw.) Haw.

Opuntia dillenii (Ker Gawl.) Haw.


Albesiano & Fernndez-Alonso
2004.
Arbusto.
Nativa. Andes. 500-1200 m.
SAN. No evaluada.
Estados Unidos a Ecuador y
Venezuela; Antillas.
Fernndez-Alonso 22149 (COL).

Parodia Speg.
1 especie
Parodia erinacea (Haw.)
N.P.Taylor
Echinocactus vorwerkianus
Werderm., Malacocarpus

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1007

CACTACEAE

Angiospermas
Angiosperms

vorwerckianus (Werderm.)
Backeb., Wigginsia vorwerkiana
(Werderm.) D.M.Porter
Hierba.
Nativa. Andes. 1200-2600 m.
BOY, CUN. No evaluada. (Reyes
et al. 2001).
Colombia, Argentina, Brasil,
Uruguay.
Cuatrecasas 26708 (COL).
Nota: las plantas colombianas
estn separadas de las dems
poblaciones de la especie por
ms de 3500 km / Colombian
plants are more than 3500 km
away from other populations of
the species.

Pereskia Mill.
3 especies
Pereskia aculeata Mill.

Arbusto.
Nativa. Caribe. 600 m.
GUJ. No evaluada.
S Estados Unidos a Argentina.
vila 795 (COL).
Nota: el nico espcimen
colombiano requiere
verificacin; en cualquier caso, es
esperada / the only Colombian
specimen needs verification; in
any case it is expected.

Pereskia bleo (Kunth) DC.

Hunt 2006.
Subarbusto, arbolito.
Nativa y cultivada. Caribe. 0-300
m.
ANT, BOL, CHO, CR, MAG.
No evaluada.
NO Colombia, Panam.
Pennell 4579 (MO).

Pereskia guamacho
F.A.C.Weber

Pereskia colombiana Britton &


Rose
Hunt 2006.

1008

Arbusto, arbolito.
Nativa. Caribe, Orinoquia. 0-200
m.
ATL, BOL, CAS, CES, GUJ,
MAG. No evaluada.
N Colombia, Venezuela.
Betancur 11230 (COL).

Pilosocereus Byles &


G.D.Rowley
1 especie
Pilosocereus lanuginosus (L.)
Byles & G.D.Rowley

Cactus lanuginosus L.,


Cephalocereus colombianus Rose,
Pilosocereus colombianus (Rose)
Byles & G.D.Rowley
Hunt 2006.
Arbusto, arbolito.
Nativa. Andes, Caribe. 0-900 m.
CAU, GUJ, HUI, MAG, NAR,
VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per,
Venezuela, Antillas Holandesas.
Pittier s.n. (HT: US).

Praecereus Buxb.
1 especie
Praecereus euchlorus
(K.Schum.) N.P.Taylor

Cephalocereus smithianus
Britton & Rose, Cereus euchlorus
K.Schum., Monvillea smithiana
(Britton & Rose) Backeb.,
Praecereus smithianus (Britton &
Rose) Buxb.
Hunt 2006.
Arbusto.
Nativa. Andes, Caribe, V
Magdalena. 400-1200 m.
CUN, HUI, NSA, SAN. No
evaluada.
Colombia y Venezuela a
Argentina.
Saravia 1117 (COL).
Praecereus euchlorus subsp.
smithianus (Britton & Rose)
N.P.Taylor

Pseudoacanthocereus
F.Ritter
1 especie
Pseudoacanthocereus
sicariguensis (Croizat &
Tamayo) N.P.Taylor
Acanthocereus sicariguensis
Croizat & Tamayo
Hunt 2006.
Arbusto.
Nativa. Caribe. 40-300 m.
ATL, BOL. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Dugand 6706 (US).

Pseudorhipsalis Britton &


Rose
3 especies
Pseudorhipsalis amazonica
(K.Schum.) Ralf Bauer

Disocactus amazonicus
(K.Schum.) D.R.Hunt, Wittia
amazonica K.Schum., Wittia
panamensis Britton & Rose,
Wittiocactus panamensis (Britton
& Rose) Rauschert
Bauer 2002; Hunt 2006.
Hierba, epfita.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Pacfico, V Magdalena. 20-1200
m.
AMA, ANT, BOL, CAQ, CES,
CHO, CR, MAG, NSA, PUT,
SAN, VAU. No evaluada.
Costa Rica a Venezuela, Per y
Brasil.
Bernal 1116 (COL).
Pseudorhipsalis amazonica subsp.
amazonica, Pseudorhipsalis
amazonica subsp. chocoensis Ralf
Bauer, Pseudorhipsalis amazonica
subsp. panamensis (Britton &
Rose) Ralf Bauer.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

CACTACEAE

Angiosperms

Pseudorhipsalis
himantoclada (Rol.-Goss.)
Britton & Rose

Disocactus himantocladus (Rol.Goss.) Kimnach, Rhipsalis


himantoclada Rol.-Goss.
Bauer 2002; Hunt 2006.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 50-660
m.
VAL. No evaluada.
O Colombia a Costa Rica.

Pseudorhipsalis ramulosa
(Salm-Dyck) Barthlott

Cereus ramulosus Salm-Dyck,


Disocactus ramulosus (SalmDyck) Kimnach, Rhipsalis
coriacea Pol.
Hunt 2006; Idrraga et al. 2011.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 1000-1840 m.
ANT. No evaluada.
Mxico a Brasil y Bolivia;
Antillas.
Callejas 8902 (HUA).

Rhipsalis Gaertn.
2 especies
Rhipsalis baccifera
(J.S.Muell.) Stearn

Cassytha baccifera J.S.Muell.,


Rhipsalis cassytha Gaertn.
Hunt 2006.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Caribe, Orinoquia, V
Cauca, V Magdalena. 100-1500
m.
ANT, BOY, CAQ, CAU, CES,
CHO, CUN, GUI, GUJ, HUI,
MAG, MET, NSA, QUI, SAN,
TOL, VAL. Preocupacin Menor
(Propuesta aqu).
Mxico a Argentina; Antillas;
frica, Madagascar, Sri Lanka.
Bernal 2338 (COL).

Rhipsalis baccifera subsp.


baccifera

[Rhipsalis loefgrenii Britton


& Rose]

Idrraga et al. 2011.


Nota: registro basado en
identificacin errnea; sinnimo
de Lepismium lumbricoides,
especie del Cono Sur / record
based on a misidentification;
a synonym of Lepismium
lumbricoides, a species from the
Southern Cone.

Rhipsalis micrantha (Kunth)


DC.
Cactus micranthus Kunth
Hunt 2006; Idrraga et al. 2011.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes, Orinoquia. 5002000 m.
ANT, ARA, CAU, RIS. No
evaluada.
Costa Rica a Per y Venezuela.
Vargas 7872 (COL).

Selenicereus (A.Berger)
Britton & Rose
1 especie
Selenicereus inermis Britton
& Rose

Cereus inermis Otto


Hunt 2006.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes, Caribe, V Cauca.
0-1100 m.
CAL, MAG, NSA, SAN. No
evaluada.
Mxico a Venezuela y Bolivia.

Stenocereus (A.Berger)
Riccob.
2 especies, 1 especie endmica

Stenocereus griseus (Haw.)


Buxb.

Cereus griseus Haw.,


Lemaireocereus griseus (Haw.)
Britton & Rose
Hunt 2006.
Arbusto, arbolito.
Nativa. Andes, Caribe, V
Magdalena. 0-1200 m.
BOY, CAU, GUJ, HUI, MAG,
NAR, SAN. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Antillas
Holandesas, Trinidad y Tobago,
Mxico.
Daz 130 (COL).

Stenocereus humilis (Britton


& Rose) D.R.Hunt

Armatocereus humilis (Britton &


Rose) Backeb., Lemaireocereus
humilis Britton & Rose
Fernndez-Alonso & Estupin
2005; Hunt 2006.
Arbusto.
Endmica. Andes. 700-1200 m.
ANT, CUN, NAR, VAL. No
evaluada.
Cordillera Occidental.
Saravia 4378 (COL).
Nota: restringida a una franja
de 14 km, a lo largo del can
del ro Dagua, entre Dagua y
Loboguerrero (Hunt 2006) /
restricted to a 14 km strip along
the Dagua River canyon, between
Dagua and Loboguerrero (Hunt
2006).

Strophocactus Britton &


Rose
1 especie
Strophocactus wittii
(K.Schum.) Britton & Rose
Cereus wittii K.Schum.,
Selenicereus wittii (K.Schum.)
G.D.Rowley
Hunt 2006.
Hierba, epfita.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1009

CACTACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Nativa. Amazonia, Guayana y


Macarena. 120 m.
GUI, VAU. No evaluada.
E Colombia, Venezuela, Brasil,
Per.
Zarucchi 1616 (COL).

CALCEOLARIACEAE
por Rodrigo Bernal
(Lista preliminar compilada por
Jos Luis Fernndez-Alonso)
1 gnero, 23 especies, 4 especies
endmicas

Calceolaria L.
23 especies, 4 especies endmicas
Calceolaria adenocalyx
Molau

Molau 1988.
Hierba.
Nativa. Andes. 3000-3100 m.
CES. No evaluada.
Sierra de Perij en NE Colombia
y prob. O Venezuela.
Cuatrecasas 25085 (HT: COL;
IT: US).
Nota: conocida solo de una
localidad, a menos de 1 km
de la frontera con Venezuela /
known from a single locality, less
than 1 km from the border with
Venezuela.

Calceolaria alata (Pennell)


Pennell

Calceolaria alata subsp.


antioquiensis Pennell, Calceolaria
alata subsp. occidentalis Pennell,
Fagelia alata Pennell
Molau 1988.
Hierba.
Nativa. Andes. 1600-2600 m.
ANT, HUI, PUT, RIS. No
evaluada.
Colombia y N Ecuador.
Rusby 579 (HT: NY; IT: GH, US).

1010

Calceolaria bogotensis
(Pennell) Pennell

Fagelia bogotensis Pennell


Molau 1988.
Hierba.
Endmica. Andes. 2280-2700 m.
BOY, CUN. En Peligro Crtico.
Cordillera Oriental.
Triana s.n. (HT: NY; IT: BM, K,
US).
Nota: escasa y considerada por
Molau (1988) como prob. extinta
/ scarce and considered by Molau
(1988) as prob. extinct.

Calceolaria cataractarum
Molau
Molau 1988.
Hierba.
Nativa. Andes. 2600-3000 m.
CAU. No evaluada.
S Colombia y N Ecuador.
Luteyn 10311 (GB, NY).

Calceolaria chelidonioides
Kunth

Fagelia diversifolia Pennell,


Fagelia pinnatisecta Pennell
Molau 1988.
Hierba.
Nativa. Andes. 1500-3000 m.
CAL, CAQ, CAU, CUN, HUI,
NAR, VAL. No evaluada.
S Mxico a N Argentina y N
Chile.
Uribe 3877 (COL, US).

Calceolaria colombiana
Pennell

Molau 1988.
Hierba.
Endmica. Andes. 2700-3500 m.
CAU, NAR. No evaluada.
S Colombia.
Olsson 5 (HT: PH; IT: BM, F,
US).
Nota: en S Nario forma
hbridos con C. crenata / in S

Nario forms hybrids with C.


crenata.

Calceolaria crenata Lam.

Fagelia crenata (Lam.) Kuntze


Molau 1988.
Hierba.
Nativa. Andes. 2800-3500 m.
CAU, NAR, PUT. No evaluada.
S Colombia a N Ecuador.
Garca 4539 (COL, US).
Calceolaria crenata subsp.
crenata

Calceolaria dichotoma Lam.


Fagelia ovata (Sm.) Kuntze
Molau 1988.
Hierba.
Nativa. Andes. 1300-2600 m.
CAU, CUN, NAR. No evaluada.
Colombia a SE Per.
Pennell 1327 (GH, NY, PH, US).

Calceolaria frondosa Molau

Molau 1988.
Hierba.
Nativa. Andes? 3350 m.
NAR? No evaluada.
S Colombia?, N Ecuador.
Nota: esperada; recolectada en
Carchi (Ecuador), a 2.5 km de la
frontera / expected; collected in
Carchi (Ecuador), 2.5 km from
the border.

Calceolaria fusca Pennell

Calceolaria acuminata Pennell


Molau 1988.
Hierba.
Nativa. Andes. 3350-3450 m.
CAU, HUI. No evaluada.
S Colombia a N Per.
Idrobo 2981 (COL, P).

Calceolaria hirtiflora Pennell


Molau 1988.
Hierba.
Endmica. Andes. 2600-3900 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

CALCEOLARIACEAE

Angiosperms

BOY, CUN, MET, NSA, SAN. No


evaluada.
Cordillera Oriental.
Killip 19612 (HT: PH; IT: GH,
NY, US).

Calceolaria lamiifolia Kunth


Calceolaria quindioensis Pennell,
Fagelia saxatilis (Kunth) Kuntze
Molau 1988.
Hierba.
Nativa. Andes. 2700-4200 m.
ANT, CAL, CUN, NAR, QUI,
RIS, TOL. No evaluada.
Colombia a N Ecuador.
Pennell 9367 (BM, F, GH, NY,
PH, US, T de C. quindioensis).

Calceolaria lehmanniana
Kraenzl.

Fagelia lehmanniana (Kraenzl.)


Pennell
Molau 1988.
Hierba.
Nativa. Andes. 2000-3300 m.
CAU, NAR, PUT. No evaluada.
S Colombia a N Ecuador.
Lehmann 6134 (LT: PH; ILT: K,
LE).

Calceolaria leucanthera
Pennell

Molau 1988.
Hierba.
Nativa. SN Santa Marta. 32004300 m.
CES, MAG. No evaluada.
N Colombia y O Venezuela.
Carriker 54 (HT: US; IT: PH).

Calceolaria mexicana Benth.

Calceolaria laciniata Kraenzl.,


Calceolaria palustris subsp.
megacarpa Pennell, Calceolaria
palustris subsp. pennatipartita
Pennell, Calceolaria palustris
subsp. santanderensis Pennell,
Calceolaria perijensis Pennell,
Calceolaria radiculoides (Pennell)

Kraenzl., Fagelia crenatiloba


Pennell, Fagelia micrantha
Pennell, Fagelia radiculoides
Pennell
Molau 1988.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1700-3600 m.
ANT, BOY, CAU, CES, CHO,
CUN, MAG, NAR, NSA, QUI,
SAN, TOL, VAL. Preocupacin
Menor (Propuesta aqu).
Mxico a Bolivia.
Idrobo 377 (COL, US).
Calceolaria mexicana subsp.
mexicana, Calceolaria mexicana
subsp. perijensis (Pennell) Molau,
Calceolaria mexicana subsp.
prostrata (Kraenzl.) Molau
Nota: la subsp. prostrata crece
en el lado venezolano de la sierra
de Perij, cerca de la frontera,
y es esperada / subsp. prostrata
grows on the Venezuelan side of
Sierra de Perij, near the border,
and is expected.

Calceolaria microbefaria
Kraenzl.

Calceolaria fruticosa (Pennell)


Standl., Calceolaria tatamana
Pennell, Fagelia fruticosa Pennell,
Fagelia microbefaria (Kraenzl.)
Pennell
Molau 1988.
Arbusto.
Nativa. Andes. 2500-3900 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
NAR, NSA, QUI, RIS, SAN,
TOL, VAL. No evaluada.
Venezuela a C Ecuador; Costa
Rica.
Linden 730 (HT: W; IT: BM, FI,
G, GH, K, OXF, P, PH, S).
Calceolaria microbefaria subsp.
fruticosa (Pennell) Molau,
Calceolaria microbefaria subsp.
microbefaria, Calceolaria
microbefaria subsp. tatamana
(Pennell) Molau.

Calceolaria nevadensis
(Pennell) Standl.

Fagelia nevadensis Pennell


Molau 1988.
Hierba.
Nativa. SN Santa Marta. 12003450 m.
CES, GUJ, MAG. No evaluada.
N Colombia y O Venezuela.
Smith 1404 (HT: NY; IT: BR, E, F,
G, GH, K, L, MICH, MPU, NY, P,
PH, S, U, US, WIS).
Calceolaria nevadensis subsp.
nevadensis

Calceolaria penlandii
Pennell

Calceolaria cuatrecasasii Pennell,


Calceolaria olssonii Pennell,
Calceolaria puraceensis Pennell
Molau 1988.
Hierba.
Nativa. Andes. 2700-4000 m.
CAL, CAU, HUI, MET, NAR. No
evaluada.
Colombia y N Ecuador.
Pennell 6678 (BM, F, GH, K,
NY, P, PH, US, T de la subsp.
puraceensis).
Calceolaria penlandii subsp.
penlandii, Calceolaria penlandii
subsp. puraceensis (Pennell)
Molau

Calceolaria perfoliata L.f.

Calceolaria homoioclada
Kraenzl., Fagelia perfoliata
(L.f.) Kuntze, Fagelia tolimensis
Pennell
Molau 1988.
Hierba.
Nativa. Andes. 2700-3520 m.
ANT, CAL, CAU, CUN, HUI,
MET, NAR, NSA, PUT, QUI,
SAN, TOL, VAL. No evaluada.
Costa Rica a S Ecuador.
Mutis 121 (HT: LINN; IT: F, G,
PH, S, US).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1011

CALCEOLARIACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Calceolaria sotarensis
Pennell

Molau 1988.
Arbusto.
Endmica. Andes. 2700-3200 m.
CAU. No evaluada.
S Cordillera Central.
Lehmann 6135 (HT: K).

Calceolaria trichanthera
Molau

CALOPHYLLACEAE

Molau 1988.
Hierba.
Nativa. Andes. 2600 m.
CES. No evaluada.
Sierra de Perij en NE Colombia
y prob. O Venezuela.
Cuatrecasas 25283 (HT: COL; IT:
COL, US).
Nota: conocida solo del tipo.
Recolectada a menos de 1 km
de la frontera con Venezuela
/ known only from the type;
collected less than 1 km from the
border with Venezuela.

por Marcela Celis1,


Rodrigo Bernal2,
Barry E. Hammel3 y
S. Robbert Gradstein4
1
Caraipa, Mahurea, Mammea.
2
Marila. 3Calophyllum, Clusiella.
4
Neotatea.
(Lista preliminar compilada por
Alexandra Hernndez y Nelson
R. Salinas)
6 gneros, 32 especies, 8 especies
endmicas

Calceolaria trilobata Hemsl.

Calophyllum L.

Calceolaria trilobata subsp.


longisepala Pennell, Calceolaria
trilobata subsp. orientalis
Pennell, Fagelia trilobata
(Hemsl.) Rusby
Molau 1988.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2300-3400 m.
ANT?, BOY, CAU, CES, CUN,
NAR, NSA, QUI, SAN. No
evaluada.
Mxico a Bolivia.
Holton 575a (HT: K; IT: G, GH,
NY).
Calceolaria trilobata subsp.
trilobata

Calceolaria tripartita Ruiz


& Pav.
Fagelia scalaris Pennell
Molau 1988.
Hierba.

1012

Nativa. Andes. 1500-3380 m.


ANT, CAL, CAQ, CAU, CUN,
HUI, NAR, NSA, PUT, QUI,
SAN, TOL, VAL. Preocupacin
Menor (Propuesta aqu).
Mxico a SE Per; cultivada
y naturalizada alrededor del
mundo.
Haught 6412 (COL, PH, US).

2 especies
Calophyllum brasiliense
Cambess.

Calophyllum lucidum Benth.


Kearns et al. 1998; Idrraga et al.
2011.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Islas
Caribeas, Orinoquia, Pacfico,
V Magdalena. 0-2300 m.
AMA, ANT, CAQ, CAS, CES,
GUI, GUV, MET, NAR, NSA,
QUI, RIS, SAP, TOL, VAL, VAU,
VIC. Preocupacin Menor
(Propuesta aqu).
Mxico a Bolivia, Paraguay y
Brasil; Antillas Mayores (Cuba,
Puerto Rico).
Galeano 2239 (COL).
Calophyllum brasiliense subsp.
mariae (Planch. & Triana)

Vesque, Calophyllum brasiliense


var. brasiliense

[Calophyllum calaba L.]

Nota: registro basado en


especmenes de C. brasiliense /
record based on specimens of C.
brasiliense.

Calophyllum longifolium
Willd.

Arbusto, rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Pacfico. 0-220 m.
AMA, CHO, GUI, VAL. No
evaluada.
Costa Rica a Bolivia; Guayana,
Surinam. Pos. Honduras.
Crdoba 438 (COL).

Caraipa Aubl.
13 especies, 1 especie endmica
Caraipa ampla Ducke

Arbolito.
Nativa. Guayana y Macarena.
100 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
Colombia, Brasil, Guayana
Francesa.
Franco 3323 (COAH).

Caraipa colombiana Ewan

Idrraga et al. 2011.


Arbusto, rbol.
Endmica. V Magdalena. 0-1000
m.
ANT, NSA. No evaluada.
Cuatrecasas 13335 (HT: US; IT:
COL).

Caraipa densifolia Mart.

Kearns et al. 1998.


rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 220-500 m.
AMA, CAQ, GUI, GUV, MET.
No evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

CALOPHYLLACEAE

Angiosperms

N Suramrica a Bolivia y Brasil.


Crdenas 6952 (COAH).
Caraipa densifolia subsp.
densifolia

Caraipa grandifolia Mart.

Kearns et al. 1998.


rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 100 m.
AMA, CAQ, GUI, VAU. No
evaluada.
Colombia, Per, Brasil.
Snchez 3312 (COAH).
Caraipa grandifolia subsp.
grandifolia

Caraipa heterocarpa Ducke


rbol.
Nativa. Amazonia. 100 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil,
Guayana Francesa.
Snchez 3614 (COAH).

Caraipa llanorum Cuatrec.

Kearns et al. 1998.


Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 90-300 m.
ARA, BOY, CAQ, CAS, GUI,
MET, VIC. No evaluada.
Colombia y Venezuela a Bolivia
y Brasil.
Cuatrecasas 4335 (HT: NY; IT:
COL, US).
Caraipa llanorum subsp.
llanorum

Caraipa longipedicellata
Steyerm.

Kearns et al. 1998.


rbol.
Nativa. Guayana y Macarena. 95
m.
GUI. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Crdenas 18444 (COAH).

Caraipa myrcioides Ducke


rbol.
Nativa. Amazonia. 100 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Brasil, Per.
Snchez 4221 (COAH).

AMA, MET. No evaluada.


Colombia, Per.
Lpez 6704 (COAH).

Clusiella Planch. & Triana


6 especies, 3 especies endmicas

Caraipa parvielliptica
Cuatrec.

Clusiella albiflora Cuatrec.

Caraipa punctulata Ducke

Clusiella amplexicaulis
Cuatrec.

Caraipa savannarum
Kubitzki

Clusiella axillaris (Engl.)


Cuatrec.

Kearns et al. 1998.


rbol.
Nativa. Guayana y Macarena.
200-700 m.
CAQ, GUV, VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Cuatrecasas 6920 (T: BC, COL,
US).
Kearns et al. 1998.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 85-700 m.
AMA, ARA, CAQ, MET, VIC.
No evaluada.
Escudo Guayans, Amazonia.
Rudas 4581 (COAH, MO).

Arbusto, rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 100-300 m.
AMA, CAQ, GUI. No evaluada.
Colombia a Guyana y Brasil.
Cordero-P. 503 (COAH).

Caraipa tereticaulis Tul.

Arbusto.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 100 m.
CAS, GUI, VAU. No evaluada.
Colombia a Guyana, Brasil y
Per.
Crdenas 16365 (COAH).

Caraipa utilis R.Vsquez

Arbusto.
Nativa. Guayana y Macarena.
400 m.

Hammel 1999b.
Trepadora, epfita.
Endmica. Pacfico. 5-20 m.
CAU. No evaluada.
SO Colombia.
Cuatrecasas 16123 (HT: F; IT:
COL, NY, US).

Hammel 1999b.
Arbusto, trepadora, epfita.
Endmica. Pacfico. 5-80 m.
VAL. No evaluada.
Cuatrecasas 17188 (HT: F; IT:
COL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Clusia axillaris Engl.


Hammel 1999b.
Arbusto, arbolito, trepadora,
epfita.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 100-275 m.
AMA, GUI, VAU. No evaluada.
Colombia, Per, Venezuela,
Brasil.
Zarucchi 1883 (COL).

Clusiella elegans Planch. &


Triana

Hammel 1999b.
Hierba, arbusto, liana, epfita,
hemiepfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-2000
m.
ANT, CHO, NAR, VAL. No
evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1013

CALOPHYLLACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Panam, O Colombia.
Triana s.n. (HT: P; IT: COL, F, G,
K, MPU, W).

Clusiella macropetala
Cuatrec.

Hammel 1999b.
Arbusto, rbol, trepadora, epfita,
hemiepfita.
Endmica. Andes, Pacfico.
0-1550 m.
ANT, CHO, VAL. No evaluada.
Cuatrecasas 16578 (HT: F; IT:
COL, P, US).

Clusiella pendula Cuatrec.

Clusiella cordifolia Cuatrec.


Hammel 1999b.
Arbusto, trepadora, liana, epfita,
hemiepfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-1250
m.
ANT, VAL. No evaluada.
O Colombia, Ecuador.
Cuatrecasas 19877 (HT: F; IT: US).

Mahurea Aubl.
1 especie
Mahurea exstipulata Benth.

Kearns et al. 1998.


Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 22-200 m.
AMA, CAQ, VIC. No evaluada.
Colombia a Guayana Francesa, N
Brasil y Per.
Forero 9794 (COAH, COL).
Mahurea exstipulata subsp.
duckei (Huber) Kubitzki

Marila Sw.
9 especies, 4 especies endmicas
Marila alternifolia Triana &
Planch.
Arbusto, rbol.
Nativa. Pacfico. 200 m.

1014

CAU, CHO, NAR. No evaluada.


O Colombia, Ecuador.
Triana s.n. (T: P?).
Nota: tipo no encontrado / type
not found.

Marila florenciana Cuatrec.


Arbolito.
Endmica. Amazonia. 450 m.
CAQ. No evaluada.
Cuatrecasas 8874 (HT: US; IT:
COL, F).

Marila geminata Cuatrec.

Marila parviflora A.H.Gentry


rbol.
Endmica. Pacfico, V
Magdalena. 0-1000 m.
ANT, VAL. No evaluada.
Cuatrecasas 19971 (HT: F; IT:
COL, NY, US, WIS).

Marila lactogena Cuatrec.


rbol.
Nativa. Pacfico. 5-200 m.
CAU, VAL. No evaluada.
C Panam a O Ecuador.
Cuatrecasas 14040 (HT: F; IT:
COL, NY, US).

Marila laxiflora Rusby

Idrraga et al. 2011.


Arbusto, rbol.
Nativa. Amazonia, Pacfico, V
Magdalena. 5-1000 m.
AMA, ANT, BOL, CAQ, CHO,
CR, MET, NAR, PUT, VAL. No
evaluada.
Belice a Brasil y Bolivia.
Cuatrecasas 15939 (COL).
Marila laxiflora var. multinervia
Cuatrec.

Marila macrophylla Benth.


Marila dolychandra Cuatrec.
Idrraga et al. 2011.
Arbusto, rbol.
Endmica. Andes, Pacfico, V
Magdalena. 0-1500 m.

ANT, CAU, CHO, VAL. No


evaluada.
Hinds s.n. (T: K).

Marila micrantha Cuatrec.


rbol.
Endmica. Pacfico. 5-100 m.
VAL. No evaluada.
O Colombia.
Cuatrecasas 16817 (HT: F; IT:
COL, NY, US).

Marila podantha Cuatrec.

Marila pluricostata Standl. &


L.O.Williams
Idrraga et al. 2011.
Arbusto, rbol.
Nativa. Andes, Pacfico, V
Magdalena. 0-1150 m.
ANT, CHO, VAL. No evaluada.
C Panam a O Ecuador.
Cuatrecasas 16133 (HT: F; IT:
COL, NY, US).

Marila tomentosa Poepp.

Idrraga et al. 2011.


rbol.
Nativa. Amazonia, Andes. 1091300 m.
AMA, ANT, CAQ, GUV, MET,
PUT. No evaluada.
Colombia a Bolivia.
Schultes 3014 (COL).

Neotatea Maguire
1 especie
Neotatea longifolia (Gleason)
Maguire
Bonnetia longifolia Gleason
Arbusto, arbolito.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 250-700 m.
VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Garca-Barriga 13789 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

CAMPANULACEAE

Angiosperms

CAMPANULACEAE
por Thomas G. Lammers y
Rodrigo Bernal
(Lista preliminar compilada por
Alexandra Hernndez y Nelson
R. Salinas)
9 gneros, 236 especies, 151
especies endmicas

Burmeistera Triana
70 especies, 46 especies
endmicas
Burmeistera acuminata
H.Karst.

Lammers 2007.
Arbusto.
Endmica. Andes. 1800 m.
QUI. No evaluada.
Cordillera Central.
Triana 3069.1.7 (HT: BM).
Nota: pobremente conocida /
poorly known.

Burmeistera aeribacca
E.Wimm.

Wimmer 1955; Lammers 2007.


Arbusto, epfita.
Endmica. Andes. 2290 m.
CUN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Grant 9153 (IT: MICH, US).

Burmeistera antioquensis
J.Garzn & J.M.Vlez

Garzn & Gonzlez 2013.


Nativa. Andes. 2600-3100 m.
ANT. No evaluada.
Cordillera Central.
Vlez-Puerta 3345
(HT: MEDEL; IT: COL, NY).

Burmeistera arbusculifera
Lammers
Lammers 2002.
Trepadora, hemiepfita.

Nativa. Andes? 2750-2800 m.


NAR? No evaluada.
S Colombia?, N Ecuador.
Nota: esperada; recolectada en
Ecuador, a 7 km de la frontera /
expected; collected in Ecuador, 7
km from the border.

Burmeistera asclepiadea
Gleason

Lammers 2007.
Hierba, subarbusto, arbusto,
trepadora.
Endmica. Andes. 1325-2750 m.
ANT, CAQ, CAU, CUN, HUI,
NAR, PUT. No evaluada.
Rusby 793 (HT: NY).

Burmeistera aspera
E.Wimm.

Wimmer 1955; Lammers 2007.


Hierba.
Nativa. Andes. 3000-3200 m.
NAR. No evaluada.
Colombia, Ecuador.

Burmeistera betancurii
Garzn & F.Gonzlez

Garzn & Gonzlez 2012.


Arbusto, trepadora.
Endmica. Andes. 800-1800 m.
ANT. No evaluada.
Cordillera Central.
Tuberquia 882 (HT: COL; IT:
JAUM).

Burmeistera breviflora
(Gleason) E.Wimm.

Centropogon breviflorus Gleason


Lammers 2007.
Hierba, arbusto, trepadora.
Endmica. Andes. 2525-3150 m.
ANT, CAU. No evaluada.
Pennell 7545 (HT: NY).

Burmeistera brighamioides
Lammers
Lammers 2002.

Subarbusto.
Nativa. Andes? 1200 m.
NAR? No evaluada.
S Colombia?, N Ecuador.
Nota: esperada; recolectada en
Ecuador, a 4.5 km de la frontera
/ expected; collected in Ecuador,
4.5 km from the border.

Burmeistera bullatifolia
J.Garzn & F.Gonzlez

Garzn & Gonzlez 2013.


Nativa. Andes. 1400-2800 m.
ANT, CHO, VAL. No evaluada.
Cordillera Occidental
Garzn-Venegas 454 (HT:
COL; HT: COL, MEDEL, NY,
US).

Burmeistera caldasensis
(Gleason) E.Wimm.

Centropogon caldasensis Gleason


Lammers 2007.
Hierba.
Endmica. Andes. 2100-2400 m.
RIS, VAL. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Pennell 10322 (HT: NY).

Burmeistera carnosa Gleason


Burmeistera carnosa var.
metastasia E.Wimm.
Lammers 2007.
Hierba, arbusto, trepadora.
Endmica. Andes. 1200-2700 m.
ANT, HUI, QUI, RIS, VAL. No
evaluada.
Cordillera Central.
Pennell 7325 (T: NY).
Burmeistera carnosa var.
metastasia E.Wimm.

Burmeistera ceratocarpa
Zahlbr.

Burmeistera ceratocarpa var.


dentata E.Wimm.
Lammers 2007.
Hierba, arbusto.
Endmica. Andes. 1300-3000 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1015

CAMPANULACEAE

Angiospermas
Angiosperms

ANT, CAU, NAR. No evaluada.


Colombia, Ecuador.
Lehmann 5767 (T: K).

Burmeistera connivens
Gleason

Burmeistera luteola E.Wimm.


Lammers 2007.
Hierba.
Endmica. Andes. 2370-3300 m.
CAU, HUI. No evaluada.
Cordillera Central.
Lehmann 1186 (HT: NY; IT: G,
GH, K).

Burmeistera corei E.Wimm.

Lammers 2007.
Hierba, arbusto.
Endmica. Andes. 1830-2200 m.
ANT, CHO. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Core 358 (HT: MICH; IT: US).

Burmeistera crassifolia
(E.Wimm.) E.Wimm.

Centropogon crassifolius
E.Wimm.
Lammers 2007.
Arbusto, liana.
Nativa. Andes. 1380-1990 m.
ANT. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Zarucchi 7223 (HUA, MO).

Burmeistera curviandra
E.Wimm.

Wimmer 1955; Lammers 2007.


Hierba, arbusto.
Endmica. Andes. 1200-3445 m.
ANT, CAL. No evaluada.
Cordillera Central.
St. John 20868 (IT: US).

Burmeistera cyclostigmata
Donn.Sm.
Burmeistera cerasifera Zahlbr.
Lammers 2007.

1016

Arbusto, trepadora, epfita.


Nativa. Andes, Pacfico. 50-1850
m.
ANT, CAU, CHO, NAR, RIS,
VAL. Preocupacin Menor
(Propuesta aqu).
Costa Rica a Ecuador.
Lehmann 2934 (US, HT de B.
cerasifera).

Burmeistera cylindrocarpa
Zahlbr.

Wimmer 1955.
Hierba.
Nativa. Andes. 1250-1400 m.
VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Cuatrecasas 15513 (US, IT de la
var. candida).
Burmeistera cylindrocarpa var.
candida E.Wimm.

Burmeistera dichlora
E.Wimm.

Lammers 2007.
Hierba.
Endmica. Andes. 1500-3000 m.
CAU, HUI. No evaluada.
Cordillera Central.
Lehmann 1074 (IT: NK, Y).

Burmeistera fimbriata
Lammers

Lammers 2007.
Hierba.
Endmica. Andes. 2250-2350 m.
CAQ, HUI. No evaluada.
Stein 3706 (HT: MO; IT: COL).

Burmeistera formosa
(E.Wimm.) Jeppesen

Garzn & Gonzlez 2012.


Hierba, arbusto.
Nativa. Andes. 2500 m.
CAU. No evaluada.
O Colombia, Ecuador.
Barbosa 8644 (COL).

Burmeistera fruticosa
E.Wimm.

Lammers 2007.
Arbusto.
Endmica. Andes. 2900 m.
VAL. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Cuatrecasas 21806 (HT: MICH).
Nota: aparentemente conocida
solo del tipo / apparently known
only from the type.

Burmeistera fuchsioides
Garzn & F.Gonzlez

Garzn & Gonzlez 2012.


Hierba.
Endmica. Andes. 2400-2900 m.
ANT. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Luteyn 12753 (HT: HUA; IT:
JAUM, NY).

Burmeistera fuscoapicata
E.Wimm.

Lammers 2007.
Epfita.
Endmica. Andes. 1700-2810 m.
ANT, CAU, CHO, NAR, PUT.
No evaluada.
Cuatrecasas 11525 (COL).

Burmeistera glabrata
(Kunth) B.D.Jacks.

Centropogon glabratus (Kunth)


Planch. & Oerst., Lobelia glabrata
Kunth
Lammers 2007.
Hierba, liana.
Nativa. Andes. 2000-2800 m.
ANT, CAU, CUN, HUI, PUT. No
evaluada.
Colombia, Ecuador.
Stein 3346 (COL, JAUM, MO).

Burmeistera globosa
E.Wimm.
Lammers 2007.
Hierba, subarbusto.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

CAMPANULACEAE

Angiosperms

Endmica. Andes. 2400-3400 m.


CUN, NAR, PUT. No evaluada.
Andr s.n. (HT: K).

Burmeistera hippobromoides
Lammers
Lammers 2007.
Arbusto.
Endmica. Andes. 700-900 m.
VAL. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Gentry 40746 (HT: MO; IT:
COL).

Burmeistera ibaguensis
H.Karst.

Lammers 2007.
Hierba, trepadora.
Endmica. Andes. 2100-2500 m.
ANT, QUI, TOL. No evaluada.
Cordillera Central.
Stein 3523 (COL).
Nota: la identidad del
espcimen representativo
requiere verificacin / voucher
identity needs verification.

Burmeistera kalbreyeri
E.Wimm.

Nativa. Andes? 1200-2740 m.


NAR? No evaluada.
SO Colombia?, NO Ecuador.
Nota: esperada; recolectada en
Carchi (Ecuador), a menos de
2 km de la frontera / expected;
collected in Carchi (Ecuador),
less than 2 km from the border.

Burmeistera lacerata
H.Karst.

Lammers 2007.
Hierba.
Endmica. Andes. 1150-2200 m.
ANT, QUI, VAL. No evaluada.
Killip 33784 (COL).

Burmeistera longifolia
Gleason

Lammers 2007.
Hierba.
Endmica. Andes. 1950-2700 m.
ANT, CR. No evaluada.
Cordillera Occidental
(Paramillo).
Pennell 4399 (HT: NY).

Burmeistera luteynii
J.Garzn & J.M.Vlez

Lammers 2007.
Hierba.
Endmica. Andes. 1350-2000 m.
ANT, PUT. No evaluada.
Kalbreyer 1452 (HT: K); Stein
3367 (JAUM; MO).

Garzn & Gonzlez 2013.


Nativa. Andes. 3300-3700 m.
ANT, RIS. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Vlez-Puerta 1472 (HT: MEDEL;
IT: COL, MO, NY).

Burmeistera killipii Gleason

Burmeistera lutosa E.Wimm.

Lammers 2007.
Hierba.
Endmica. Andes. 2000-2800 m.
CAU. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Killip 7980 (T: NY).

Burmeistera knaphusii
Lammers
Lammers 2007.
Hierba.

Lammers 2007.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Andes? 900-2450 m.
NAR? No evaluada.
SO Colombia? NO Ecuador.
Nota: esperada; recolectada en
Carchi (Ecuador), a menos de
1 km de la frontera / expected;
collected in Carchi (Ecuador),
less than 1 km from the border.

Burmeistera maculata
E.Wimm.

Lammers 2007.
Trepadora.
Endmica. Andes. 950-2000 m.
ANT, CR. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Pennell 4440 (HT: NY).

Burmeistera marginata
H.Karst.

Lammers 2007.
Arbusto.
Endmica. Andes. 1350 m.
RIS. No evaluada.
Cordillera Central.
Triana 1585 (HT: P).

Burmeistera microphylla
Donn.Sm.

Lammers 2007.
Hierba, trepadora, epfita.
Nativa. Andes. 1330-2630 m.
ANT, CHO. No evaluada.
Costa Rica a NO Colombia.
Zarucchi 4428 (HUA, MO).

Burmeistera minutiflora
J.Garzn & F.Gonzlez

Garzn & Gonzlez 2012.


Endmica. Andes. 2800-3350 m.
ANT. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Gonzlez 945 (HT: COL, IT:
HUA, MA, NY).

Burmeistera montipomum
E.Wimm.

Lammers 2007.
Hierba, subarbusto, arbusto.
Endmica. Andes. 2350-3050 m.
ANT. No evaluada.
Cordillera Central.
Daniel 737 (HT: W; IT: US).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1017

CAMPANULACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Burmeistera multiflora
Zahlbr.

Lammers 2007.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 800-2500 m.
ANT, CAU, NAR, RIS, VAL. No
evaluada.
Colombia, Ecuador.
Snchez 108 (HUA, MEDEL,
MO).

Burmeistera
multipinnatisecta Lozano &
Galeano
Lammers 2007.
Hierba, trepadora.
Endmica. Andes. 2500 m.
CHO. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Orozco 724 (HT: COL).

Burmeistera mutisiana
(Kunth) E.Wimm.

Centropogon mutisianus (Kunth)


Gleason, Lobelia mutisiana
Kunth, Siphocampylus mutisianus
G.Don
Wimmer 1956; Lammers 2007.
Hierba.
Nativa. Andes.
ANT. No evaluada.
Humboldt s.n. (HT: P).

Burmeistera nigropilosa
Garzn & F.Gonzlez

Garzn & Gonzlez 2012.


Hierba, arbusto.
Endmica. Andes. 800-2570 m.
ANT, CHO, VAL. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Luteyn 11700 (HT: HUA; IT:
COL, NY).

Burmeistera nuda
(E.Wimm.) E.Wimm.

Burmeistera xerampelina var.


nuda E.Wimm.
Lammers 2007.

1018

Arbusto.
Endmica. Andes. 2000 m.
VAL. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Andr 2636 (HT: K).

Endmica. Andes. 2000-2650 m.


CAU. Vulnerable / En Peligro
(Caldern-Senz 2003).
Cordillera Occidental.
Luteyn 7427 (HT: COL; IT: NY).

Burmeistera ondocarpa
E.Wimm.

Burmeistera pomifera
H.Karst.

Lammers 2007.
Arbusto.
Endmica. Andes. 2100-2200 m.
HUI. No evaluada.
Cordillera Central.
Rusby 778 (HT: NY).

Burmeistera orientalis
Garzn & F.Gonzlez

Garzn & Gonzlez 2012.


Hierba, arbusto.
Endmica. Andes. 1980-2600 m.
SAN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Lozano 2390 (HT: COL).

Burmeistera pastoralis
E.Wimm.

Burmeistera pastoralis var.


glabrifolia E.Wimm.
Lammers 2007.
Hierba.
Endmica. Andes.
CAU. No evaluada.
Lehmann 1076 (IT: NY).

Burmeistera pennellii
Gleason

Lammers 2007.
Hierba.
Endmica. Andes. 2500-2700 m.
RIS. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Pennell 12199 (T: NY).

Burmeistera pinnatisecta
Luteyn
Lammers 2007.
Hierba, trepadora.

Lammers 2007.
Hierba, arbusto.
Endmica. Andes. 2500-3000 m.
NAR. No evaluada.
Triana 3069.1.5 (HT: BM).
Nota: pobremente conocida /
poorly known.

Burmeistera prunifolia
McVaugh

Lammers 2007.
Hierba, epfita.
Endmica. Andes. 1000-1400 m.
NAR, VAL. No evaluada.
Vertiente oeste de los Andes.
Cuatrecasas 15329 (T: COL, G,
MICH, US).

Burmeistera pteridioides
McVaugh
Lammers 2007.
Hierba.
Endmica. Andes. 2250 m.
BOY. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Grubb 652 (IT: COL, K).

Burmeistera puberula
E.Wimm.

Lammers 2007.
Hierba, trepadora.
Nativa. Andes. 1800-2600 m.
NSA. No evaluada.
Colombia a NO Venezuela.
Killip 20234 (HT: NY).

Burmeistera racemiflora
Lammers

Lammers 2002; Lammers 2007.


Arbusto.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

CAMPANULACEAE

Angiosperms

Nativa. Andes. 850-1950 m.


NAR. No evaluada.
SO Colombia, NO Ecuador.
Len 1622 (U).

Burmeistera rivina E.Wimm.


Lammers 2007.
Trepadora.
Endmica. Andes. 2200-2600 m.
CAU, CHO, RIS. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Pennell 1042 (ST: NY).

Burmeistera rostrata
Jeppesen

Lammers 2007.
Arbusto.
Endmica. Andes. 2100 m.
PUT. No evaluada.
King 6180 (HT: F).

Burmeistera salicifolia
Garzn et al.

Garzn-Venegas et al. 2014.


Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.

Burmeistera serraniaguae
Garzn & F.Gonzlez

Garzn & Gonzlez 2012.


Hierba, arbusto.
Endmica. Andes. 1200-2500 m.
CAU, CHO, RIS, VAL. No
evaluada.
Cordillera Occidental.
Garzn-Venegas 485 (HT: COL;
IT: CUVC, HUA, NY).

Burmeistera smaragdi
Lammers

Garzn & Gonzlez 2012.


Hierba, arbusto.
Nativa. Andes. 1800 m.
NAR. No evaluada.
S Colombia, Ecuador.
Amaya 313 (COL).

Burmeistera succulenta
H.Karst.

Lammers 2007.
Hierba, arbusto, epfita,
hemiepfita.
Nativa. Andes. 900-2670 m.
ANT, CAU, CHO, NAR, QUI,
RIS, VAL. No evaluada.
Venezuela a Per.
Triana 1586 (T: P).

Burmeistera sylvicola Zahlbr.


Lammers 2007.
Arbusto.
Endmica. Andes. 1900-2200 m.
NAR, VAL. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Lehmann 2990 (T: K?), Schmitt
US 114 HV (COL).

Burmeistera tambensis
E.Wimm.

Lammers 2007.
Hierba, arbusto.
Endmica. Andes. 1000 m.
CAU. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Von Sneidern 741 (HT: S).

Burmeistera tomentosula
H.Karst.

Lammers 2007.
Endmica. Andes. 1700-2000 m.
ANT, QUI. No evaluada.

Burmeistera truncata Zahlbr.


Lammers 2007.
Hierba.
Nativa. Andes. 1500-1700 m.
ANT, VAL. No evaluada.
Daly 5838 (COL, MO).

Burmeistera variabilis
(Gleason) E.Wimm.

Burmeistera gravida (Gleason)


E.Wimm., Burmeistera variabilis
var. gravida (Gleason) E.Wimm.,

Centropogon gravidus Gleason,


Centropogon variabilis Gleason
Lammers 2007.
Hierba.
Endmica. Andes. 1700-2400 m.
ANT, CAL, CHO, CR, NSA,
RIS, TOL, VAL. No evaluada.
Pennell 10734 (HT: NY).
Nota: el registro de Norte de
Santander requiere verificacin /
record from Norte de Santander
needs verification.

Burmeistera venezuelensis
Lammers
Garzn & Gonzlez 2012.
Hierba.
Nativa. Andes. 2800 m.
NSA. No evaluada.
NE Colombia a O Venezuela.
Mendoza 17709 (COL]).

Burmeistera vulgaris
E.Wimm.

Burmeistera macrocalyx
E.Wimm., Burmeistera pittieri
E.Wimm., Burmeistera pittieri
var. decorans E.Wimm.
Lammers 2007.
Hierba, arbusto.
Nativa. Andes. 1200-3130 m.
CHO, NSA. No evaluada.
Costa Rica a Ecuador.
Torres 1990 (COL).
Nota: los especmenes requieren
verificacin; en cualquier
caso, se espera su presencia en
Colombia, pues se ha encontrado
en Panam y Ecuador, cerca
de la frontera / specimens
need verification; in any case,
its presence in Colombia is
expected, as has been found in
Panama and Ecuador, near the
border.

Burmeistera xerampelina
E.Wimm.
Burmeistera xerampelina f.
lilacina E.Wimm.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1019

CAMPANULACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Wimmer 1955; Lammers 2007.


Hierba.
Endmica. Andes. 1900-2400 m.
VAL. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Killip 11394 (IT: NY).

Centropogon C.Presl
87 especies, 57 especies
endmicas
Centropogon aequatorialis
E.Wimm.
Lammers 2007.
Hierba, subarbusto, arbusto.
Nativa. Andes. 2550 m.
CAU, VAL. No evaluada.
S Colombia, Ecuador.
Stein 3761 (COL).

Centropogon albertinus
E.Wimm.

Lammers 2007.
Endmica. Andes. 2800-3000 m.
NSA. No evaluada.
Killip 19980 (T: NY).

Centropogon albolimbatus
E.Wimm.

Centropogon albolimbatus
var. concolor E.Wimm.,
Centropogon albolimbatus var.
serratus (Gleason) E.Wimm.,
Centropogon albolimbatus var.
villosus E.Wimm., Centropogon
serratus Gleason
Lammers 2007.
Hierba.
Endmica. Andes. 2200 m.
CUN. No evaluada.
Linden 864 (T: G, K).

Centropogon alens E.Wimm.


Lammers 2007.
Arbusto.
Endmica.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Lehmann 988 (T: K).

1020

Nota: pobremente conocida;


aparentemente sinnimo de C.
granulosus (B. Stein, en etiqueta)
/ poorly known; apparently a
synonym of C. granulosus (B.
Stein, on label).

Centropogon amplicorollinus
(E.Wimm.) B.A.Stein
Centropogon planchonis var.
amplicorollinus E.Wimm.
Lammers 2007.
Nativa. Amazonia. 200 m.
AMA. No evaluada.
S Colombia, NE Per.
Glenboski C-8 (COL).

Centropogon arachnocalyx
Lammers

Lammers 2007.
Hierba, arbusto.
Endmica. Andes. 2700-3050 m.
ANT. No evaluada.
Cordillera Central.
Zarucchi 4839 (HT: F; IT: COL,
HUA, K, MO, US).

Centropogon asclepiadeus
(Schult.) E.Wimm.

Lobelia asclepiadea Schult.


Lammers 2007.
Arbusto.
Endmica. Andes. 1650-3020 m.
BOY, CAU, CUN, NSA, SAN,
TOL. No evaluada.
Stein 3139 (COL).

Centropogon aurostellatus
E.Wimm.

Lammers 2007.
Hierba.
Endmica. Andes. 2700-3270 m.
CAU. No evaluada.
Pennell 7455 (IT: US).

Centropogon ayavacensis
(Schult.) Lammers
Centropogon willdenowianus
(A.DC.) E.Wimm., Lobelia

ayavacensis Schult.,
Siphocampylus cylindricus
Gleason, Siphocampylus
umbellatus var. ayavacensis
(Schult.) Steud., Siphocampylus
umbellatus var. willdenowianus
A.DC.
Lammers 1999; Lammers 2007.
Arbusto.
Endmica. Andes. 2240-3600 m.
CAL, CAU, CUN, HUI, PUT,
QUI, TOL. No evaluada.
Pennell 4132 (NY, IT de
Siphocampylus cylindricus).
Centropogon ayavacensis subsp.
ayavacensis, Centropogon
ayavacensis subsp. cylindricus
(Gleason) Lammers

Centropogon belliflorus
E.Wimm.

Lammers 2007.
Arbusto.
Endmica. Andes. 2700 m.
NSA. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Killip 19754 (IT: US).

Centropogon beslerioides
(Kunth) DC.

Lobelia beslerioides Kunth,


Siphocampylus beslerioides
(Kunth) G.Don
Lammers 2007.
Hierba, trepadora.
Endmica. Andes. 2200-3500 m.
CAU, QUI, TOL, VAL. No
evaluada.
Stein 3465 (COL, MO).

Centropogon burmeisteroides
McVaugh
Lammers 2007.
Hierba.
Endmica. Andes. 2000 m.
NSA. No evaluada.
Cuatrecasas 12844 (HT: US; IT:
COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

CAMPANULACEAE

Angiosperms

Centropogon calycinus
Benth.

Lammers 2007.
Hierba.
Nativa. Andes. 2000-2570 m.
CAQ, CAU. No evaluada.
S Colombia a Ecuador.
Cuatrecasas 8549 (COL).

Centropogon candidatus
Lammers

Lammers 2002; Lammers 2007.


Arbusto.
Endmica. Andes. 2700 m.
NAR. No evaluada.
Bristol 1182 (HT: US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Centropogon caoutchouc
(Kunth) Gleason

Lobelia caoutchouc Kunth,


Siphocampylus caoutchouc
(Kunth) G.Don
Lammers 2007.
Arbusto.
Nativa. Andes. 2450-3050 m.
CAU, CUN, TOL. No evaluada.
Colombia a Per.
Humboldt s.n. (T: B, P).

Centropogon carnosus
Zahlbr.

Centropogon carpinoides Gleason


Lammers 2007.
Hierba, arbusto.
Endmica. Andes. 2530-3450 m.
ANT. No evaluada.
Cordillera Central.
Lehmann 7464 (IT: K).

Centropogon carolinae
F.Wimm.

Lammers 2007.
Arbusto.
Endmica. Andes. 3200 m.
SAN. No evaluada.

Cordillera Oriental.
Killip 18800 (IT: US).

Centropogon cinnabarinus
E.Wimm.
Lammers 2007.
Endmica. SN Santa Marta.
2500-2600 m.
MAG. No evaluada.
Cuadros 2982 (COL, MO).

Centropogon coccineus
(Hook.) B.D.Jacks.

Siphocampylus coccineus Hook.


Lammers 2007.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-1400
m.
ANT, CHO. No evaluada.
Nicaragua a NO Colombia.
Gentry 76063 (MO).

Centropogon congestus
Gleason

Centropogon caninus
var. hirsutulus E.Wimm.,
Centropogon gesnerioides
Gleason
Lammers 2007.
Hierba, arbusto.
Nativa. Andes. 1400-2500 m.
ANT, CAQ, CAU, CHO, HUI,
QUI, RIS, TOL, VAL. No
evaluada.
Costa Rica a Colombia.
Pennell 10169 (HT: NY).

Centropogon cornutus (L.)


Druce

Centropogon bonplandianus
(Schult.) C.Presl, Centropogon
bonplandianus var. intermedius
(Zahlbr.) E.Wimm., Centropogon
bonplandianus f. glabrescens
E.Wimm.
Lammers 2007.
Hierba, subarbusto, arbusto,
trepadora.

Nativa. Amazonia, Andes,


Pacfico, SN Santa Marta. 302780 m.
AMA, ANT, CAL, CAQ, CHO,
CUN, HUI, MAG, MET, NAR,
NSA, PUT, QUI, SAN, TOL,
VAL. No evaluada.
Mxico a Brasil y Bolivia;
Antillas Menores.
Fonnegra 3153 (HUA, MO).

Centropogon cupreus
E.Wimm.

Lammers 2007.
Subarbusto.
Endmica. Andes. 2000-2560 m.
CAU. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Lehmann B.T.1170 (HT: K; IT:
NY).

Centropogon curvatus
Gleason

Centropogon colombiensis
E.Wimm.
Lammers 2007.
Subarbusto, arbusto.
Nativa. Andes. 900-2700 m.
CAU, HUI, MET, PUT, SAN,
TOL. No evaluada.
Colombia a Ecuador.
Pennell 948 (HT: NY).

Centropogon eborinus
E.Wimm.

Lammers 2007.
Arbusto.
Endmica. Andes. 2600-3200 m.
NSA. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Schlim 421 (HT: G; IT; NY).

Centropogon ellipticus
Gleason

Lammers 2007.
Hierba.
Endmica. Andes. 2000-3250 m.
CUN, QUI. No evaluada.
Pennell 2486 (HT: NY).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1021

CAMPANULACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Centropogon erianthus
(Benth.) Drake

Wimmer 1953; Lammers 2007.


Hierba, subarbusto.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1700-3100 m.
ANT, BOY, CAL, MAG, NAR.
No evaluada.
Colombia a Ecuador.
Romero-Castaeda 933 (COL).
Nota: la identidad de los
especmenes colombianos
requiere verificacin / identity of
the Colombian specimens needs
verification.

Centropogon exsertus
Lammers

Lammers 2007.
Hierba.
Endmica. Andes. 2500 m.
ANT. No evaluada.
Cordillera Central.
Hatheway 1625 (HT: F; IT: B,
COL, OSH, US).
Nota: conocida solo de una
localidad / known only from one
locality.

Centropogon ferrugineus
(L.f.) Gleason

Centropogon barbatus (Cav.)


Planch., Lobelia ferruginea L.f.
Lammers 2007.
Subarbusto, arbusto, trepadora.
Nativa. Andes. 1650-3950 m.
ANT, BOY, CAL, CAQ, CAU,
CES, CHO, CUN, HUI, MET,
NAR, PUT, QUI, RIS, TOL. No
evaluada.
Guatemala a Per y Venezuela.
Gentry 34718 (COL).

Centropogon floccosus
Planch.

Lammers 2007.
Arbusto.
Endmica. Andes. 2550 m.
NSA. No evaluada.

1022

Cordillera Oriental.
Schlim 1303 (IT: P).

Centropogon flos-mutisii
E.Wimm.

Centropogon flos-mutisii
f. fuscoviridis Cuatrec.,
Centropogon flos-mutisii f.
haticensis E.Wimm.
Lammers 2007.
Arbusto.
Endmica. Andes. 2700-3100 m.
NSA, TOL. No evaluada.
Killip 20585 (US, IT de C. flosmutisii f. haticensis).

Centropogon foetidus
(Kunth) E.Wimm.

Centropogon rex E.Wimm.,


Lobelia foetida Kunth
Lammers 2007.
Hierba, subarbusto, trepadora.
Endmica. Andes. 1500-3150 m.
ANT, CHO, MET. No evaluada.
Humboldt s.n. (T: B).

Centropogon foliosus Rusby


Lammers 2007.
Hierba, arbusto.
Endmica. Andes, SN Santa
Marta. 1800-2000 m.
MAG, VAL. No evaluada.
Smith 1385 (HT: NY; IT B,
MICH, P, U).

Centropogon fulvus Gleason

Lammers 2007.
Arbusto, trepadora.
Endmica. Andes. 2100-2975 m.
CAU, RIS. No evaluada.
Pennell 7382 (HT: NY; IT PH).

Centropogon glabrifilis
(E.Wimm.) Jeppesen

Centropogon floccosus f. glabrifilis


E.Wimm.
Jeppesen 1981.
Arbusto.
Nativa. Andes?

DESCONOCIDO. No evaluada.
S Colombia, N Ecuador.
Nota: esperada; recolectada en
Carchi (Ecuador), a menos de
1 km de la frontera / expected;
collected in Carchi (Ecuador),
less than 1 km from the border.

Centropogon glandulosus
(Hook.) Decne.

Centropogon glandulosus var.


ovatus E.Wimm., Siphocampylus
glandulosus Hook.
Lammers 2007.
Hierba, trepadora.
Endmica. Andes. 1500-2133 m.
ANT, CAL, CUN. No evaluada.
Callejas 7177 (HUA, MO).

Centropogon
glaucotomentosus E.Wimm.

Centropogon glaucotomentosus
var. correanus E.Wimm.
Lammers 2007.
Hierba.
Endmica. Andes. 2500-2900 m.
ANT, BOY, HUI. No evaluada.
Lehmann 711 (HT: K).

Centropogon grandidentatus
(Schltdl.) Zahlbr.

Centropogon affinis M.Martens &


Galeotti
Lammers 2007.
Hierba, arbusto.
Nativa. SN Santa Marta. 1600 m.
MAG. No evaluada.
C Mxico a Venezuela.

Centropogon grandis (L.f.)


C.Presl

Centropogon aristi E.Wimm.,


Centropogon aristi var. subterpilis
E.Wimm., Centropogon
grandis var. hirtellus E.Wimm.,
Centropogon rostellatus
E.Wimm., Lobelia grandis L.f.
Lammers 2007.
Hierba, arbusto.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

CAMPANULACEAE

Angiosperms

Endmica. Andes. 730-2800 m.


ANT, BOL, CAL, CAQ, CES,
CHO, CUN, MET, NAR, NSA,
PUT, QUI, RIS, SAN, TOL, VAL.
Preocupacin Menor (Propuesta
aqu).
Humboldt s.n. (T: P).

Centropogon granulosus
C.Presl

Centropogon augostanus
E.Wimm., Centropogon
granulosus var. rutilus E.Wimm.,
Centropogon holtonis E.Wimm.,
Centropogon tortilis E.Wimm.
Lammers 2007.
Hierba, arbusto, trepadora.
Nativa. Andes. 10-3000 m.
ANT, BOL, CAL, CAQ, CES,
CHO, CUN, MET, NAR, PUT,
QUI, RIS, SAN, TOL, VAL.
Preocupacin Menor (Propuesta
aqu).
Nicaragua a Bolivia.
Gentry 24171 (COL, MO).
Centropogon granulosus subsp.
granulosus, Centropogon
granulosus subsp. lugens Stein

Centropogon hartwegii
(Benth.) B.D.Jacks.

Centropogon hartwegii var.


parvus E.Wimm., Siphocampylus
hartwegii Benth.
Lammers 2007.
Hierba.
Nativa. Andes. 2700-3658 m.
NAR, PUT. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Cuatrecasas 11954 (COL).

Centropogon hazenii
(Gleason) E.Wimm.

Centropogon nigricans var.


hazenii (Gleason) E.Wimm.,
Siphocampylus hazenii Gleason
Lammers 2007.
Arbusto.
Endmica. Andes. 1500-2400 m.

QUI. No evaluada.
Cordillera Central.
Killip 12081 (HT: NY).

Centropogon hirsutus
Gleason

Lammers 2007.
Arbusto.
Nativa. Andes. 2500-3400 m.
CAL, TOL. No evaluada.
Cordillera Central.
Dawe 743 (HT: NY).

Centropogon hyalinus
McVaugh

Lammers 2007.
Hierba, trepadora.
Nativa. Andes. 1800-2600 m.
NSA. No evaluada.
Colombia a NO Venezuela.
Cuatrecasas 12489 (HT: US; IT:
COL, U).

Centropogon hylephilus
E.Wimm.
Lammers 2007.
Hierba.
Endmica. Andes. 2100 m.
NSA. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Kalbreyer 875 (HT: K).

Centropogon ignoti-pictoris
S.Daz

Daz-P. 1985b.
Subarbusto.
Endmica. Andes.
DESCONOCIDO. No evaluada.
(Caldern-Senz 2003).
Lminas 44-45 en Daz
Piedrahta [1985].
Nota: conocida solo a partir
de una ilustracin de la
Flora de la Real Expedicin
Botnica / known only from an
illustration of the Flora de la Real
Expedicin Botnica.

Centropogon karstenii
Zahlbr.

Lammers 2007.
Hierba.
Endmica. Andes. 1890-2950 m.
ANT, NAR. No evaluada.
MacDougal 4116 (HUA, MO).

Centropogon lagotis
E.Wimm.

Centropogon lagotis var. gracilior


E.Wimm.
Lammers 2007.
Hierba.
Endmica. Andes. 2500-3000 m.
CAU. No evaluada.
Von Sneidern 2713 (US, T de C.
lagotis var. gracilior).

Centropogon latisepalus
Gleason

Lammers 2007.
Arbusto.
Endmica. Andes. 1500-3100 m.
CAL, CAU, HUI, PUT, RIS,
TOL, VAL. No evaluada.
Pittier 739 (HT: NY).

Centropogon laxus Zahlbr.

Centropogon brachyandrus
E.Wimm.
Lammers 2007.
Hierba, trepadora.
Endmica. Andes. 1500-2600 m.
CAU, NAR, PUT. No evaluada.
Lehmann 5631 (HT: K; IT: MO).

Centropogon lehmannii
Zahlbr.

Centropogon altisilvanus
E.Wimm., Centropogon
asservatus Gleason, Centropogon
lehmannii var. asservatus
(Gleason) E.Wimm.
Lammers 2007.
Hierba, arbusto, trepadora.
Nativa. Andes. 1600-2800 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1023

CAMPANULACEAE

Angiospermas
Angiosperms

CAU, CUN, HUI, NAR, QUI,


TOL, VAL. No evaluada.
Triana 1569 (ST: P).
Centropogon lehmannii subsp.
asservatus (Gleason) McVaugh,
Centropogon lehmannii subsp.
lehmannii

Centropogon leucophyllus
Gleason

Centropogon leucophyllus var.


minimus (McVaugh) E.Wimm.,
Centropogon leucophyllus
var. truncatus E.Wimm.,
Centropogon leucophyllus f.
truncatus (E.Wimm.) E.Wimm.,
Centropogon minimus McVaugh
Lammers 2007.
Hierba.
Nativa. Andes. 1900-3500 m.
ANT, CAL, CHO, QUI, RIS. No
evaluada.
Cordilleras Central y Occidental.
Pennell 10499 (HT: NY).

Centropogon lianeus
E.Wimm.

Lammers 2007.
Trepadora.
Endmica. Andes. 2000-3050 m.
ANT. No evaluada.
Cordillera Central.
Archer 1631 (IT: NY).

Centropogon lindenianus
E.Wimm.

Centropogon loretensis
E.Wimm.

Lammers 2007.
Hierba, arbusto.
Nativa. Amazonia, Andes. 3001350 m.
CAQ, CAU, NAR, PUT. No
evaluada.
Colombia a Per.
Barclay 4737 (COL).

Centropogon luteus
E.Wimm.

Centropogon aurantiacus
Gleason
Lammers 2007.
Arbusto.
Nativa. Andes. 1700-2880 m.
ANT, QUI, TOL. No evaluada.
Linden 1072 (T: F, G).

Centropogon mellitus
E.Wimm.

Lammers 2007.
Arbusto.
Nativa. Andes. 2800-3200 m.
CAU. No evaluada.
Colombia, Per.
Lehmann 5770 (K).

Lammers 2007.
Arbusto.
Endmica. Andes. 450 m.
CUN. No evaluada.
Linden 837 (K).
Nota: pobremente conocida /
poorly known.

Centropogon microcalyx
E.Wimm.

Centropogon linneanus
E.Wimm.

Centropogon nigricans
Zahlbr.

Lammers 2007.
Arbusto.
Endmica.

1024

DESCONOCIDO. No evaluada.
Purdie s.n. (T: K).
Nota: pobremente conocida /
poorly known.

Lammers 2007.
Hierba.
Endmica. Andes. 2800-3000 m.
NSA. No evaluada.
Killip 19967 (HT: NY).

Jeppesen 1981; Lammers 2007.


Hierba.
Nativa. Andes. 1800 m.

NAR. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Gentry 59701 (MO).

Centropogon occultus
Gleason

Centropogon occultus var. phaeus


E.Wimm., Centropogon occultus
f. denudatus E.Wimm.
Lammers 2007.
Arbusto.
Nativa. Andes. 3000 m.
ANT. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Kalbreyer 1936 (K, T de C.
occultus f. denudatus).
Centropogon occultus f.
denudatus E.Wimm.

Centropogon ozotrichus
E.Wimm.

Lammers 2007.
Arbusto.
Endmica. Andes. 2000-2900 m.
CUN, VAL. No evaluada.
Cordilleras Central y Oriental.
Linden 838 (IT: P).

Centropogon pamplonensis
E.Wimm.

Centropogon majalis E.Wimm.,


Centropogon pamplonensis var.
fratellus E.Wimm.
Lammers 2007.
Arbusto.
Endmica. Andes. 1700-2600 m.
CUN, NSA, SAN. No evaluada.
Funck 1304 (T: BM, G, P).

Centropogon pichinchensis
Zahlbr.

Jeppesen 1981; Lammers 2007.


Arbusto.
Nativa. Andes. 2600-3200 m.
CAU. No evaluada.
Colombia, Ecuador.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

CAMPANULACEAE

Angiosperms

Centropogon pinguis
E.Wimm.

Lammers 2007.
Arbusto.
Endmica. Andes. 1650-2000 m.
CUN. Vulnerable/En Peligro
(Caldern-Senz 2003).
Cordillera Oriental.
Purdie s.n. (T: K).

Nota: a veces citada


errneamente como rubroaureus, nombre que debe
corregirse, conforme al Art. 60.9
del ICN (McNeill et al. 2012) /
sometimes erroneously cited as
rubro-aureus, a name that should
be corrected in accordance with
Art. 60.9 of the ICN (McNeill et
al. 2012).

Centropogon polytrichus
E.Wimm.

Centropogon salviiformis
Zahlbr.

Lammers 2007.
Arbusto.
Endmica. Andes.
CUN. No evaluada.
Goudot s.n. (T: K).

Centropogon preslii
E.Wimm.

Jeppesen 1981.
Arbusto.
Nativa. Andes. 3250-3500 m.
NAR. No evaluada.
S Colombia a N Per.
Nota: el rango de elevacin
corresponde a Ecuador /
elevation range corresponds to
Ecuador.

Centropogon pyropus
E.Wimm.

Lammers 2007.
Hierba, trepadora.
Endmica. Andes. 3200 m.
SAN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Killip 17833 (HT: NY; IT:
MICH).

Centropogon rubroaureus
E.Wimm.

Lammers 2007.
Trepadora.
Endmica. Andes. 2500-3300 m.
SAN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Killip 15581 (HT: US).

Centropogon barbatellus Gleason,


Centropogon milleanus E.Wimm.
Lammers 2007.
Arbusto.
Nativa. Andes. 2600-2900 m.
CAL, TOL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Pennell 3115 (NY, T de C.
barbatellus).

Centropogon scabellus
E.Wimm.

Centropogon altibracteolatus
E.Wimm.
Lammers 2007.
Hierba, subarbusto, arbusto,
trepadora.
Endmica. Andes. 1950-2700 m.
ANT, CHO, RIS. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Kalbreyer 1758 (HT: K).

Centropogon solanifolius
Benth.

Centropogon ovalifolius Zahlbr.,


Centropogon pedicellaris Gleason,
Centropogon pedicellaris var.
gallerensis Gleason, Centropogon
planchonis Zahlbr., Centropogon
semperflorens E.Wimm.
Jeppesen 1981; Lammers 2007.
Hierba, arbusto, trepadora.
Nativa. Andes. 900-3200 m.
ANT, CAL, CHO, CUN, HUI,
NAR, NSA, QUI, RIS, TOL,
VAL. No evaluada.

Costa Rica a Venezuela y Bolivia.


Gentry 47789 (MO).

Centropogon subcordatus
Zahlbr.

Jeppesen 1981; Lammers 2007.


Arbusto.
Nativa. Andes. 2000-3000 m.
CAU, RIS. No evaluada.
Colombia a Per.
Pennell 10468 (NY).

Centropogon suberianthus
Zahlbr.

Lammers 2007.
Hierba, arbusto, trepadora.
Endmica. Andes. 2600-3000 m.
BOY, CAU, HUI. No evaluada.
Lehmann 5932 (T: B, K).

Centropogon tenuifolius
E.Wimm.

Lammers 2007.
Arbusto.
Endmica. Andes. 1700-2600 m.
NSA. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Killip 20074 (T: NY, US).

Centropogon trianae Zahlbr.

Centropogon decemlobus
Gleason, Centropogon purdieanus
Gleason, Centropogon trianae
var. cuspidata Zahlbr.,
Centropogon trianae var.
purdiaeanus (Gleason) E.Wimm.
Lammers 2007.
Arbusto.
Endmica. Andes. 1500-2600 m.
ANT, CAU, NAR, QUI. No
evaluada.
Triana s.n. (ST: P).

Centropogon ulloae
Lammers

Lammers 2002.
Arbusto.
Nativa. Andes? 2400 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1025

CAMPANULACEAE

Angiospermas
Angiosperms

NAR? No evaluada.
S Colombia?, N Ecuador.
Nota: esperada; recolectada en
Ecuador, a menos de 1 km de la
frontera / expected; collected in
Ecuador, less than 1 km from the
border.

Centropogon uncialis
McVaugh

Lammers 2007.
Hierba, subarbusto, arbusto.
Endmica. Andes. 540-2450 m.
CUN. Vulnerable/En Peligro
(Caldern-Senz 2003).
Cordillera Oriental.
Garca-Barriga 10744 (HT: US;
IT: COL, MICH).

Centropogon unicolor
E.Wimm.

Lammers 2007.
Hierba.
Endmica. Andes. 2100-3100 m.
TOL. No evaluada.
Cordillera Central.
Killip 9776 (T: NY).
Nota: aparentemente
coespecfica con C. lehmannii,
segn McVaugh (en etiqueta)
/ apparently with conspecific
with C. lehmannii according to
McVaugh (on label).

Centropogon urceolatus
E.Wimm.

Lammers 2007.
Hierba, arbusto.
Endmica. Andes.
HUI. No evaluada.
Nota: tipo no localizado. prob.
perdido / type not located, prob.
lost.

Centropogon varelae
E.Wimm.

Lammers 2007.
Hierba.
Endmica. Andes. 3300-3500 m.

1026

TOL. No evaluada.
Nota: tipo no localizado. Prob.
perdido / type not located, prob.
lost.

Centropogon vaughianus
E.Wimm.

Lammers 2007.
Hierba.
Endmica. Andes. 2000-2100 m.
CUN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Haught 6107 (IT: COL, US).

Centropogon verbascifolius
(C.Presl) Gleason

Centropogon cinereus Gleason,


Centropogon cinereus f.
odontosepalus E.Wimm., Lobelia
verbascifolia C.Presl
Lammers 2007.
Hierba, arbusto, trepadora.
Endmica. Andes. 1950-3000 m.
ANT, CHO, NAR, QUI. No
evaluada.
Pennell 10724 (NY, HT de C.
cinereus).

Centropogon vernicosus
Zahlbr.

Centropogon pilosulus var.


quindiuensis E.Wimm.
Lammers 2007.
Hierba.
Nativa. Andes.
QUI. No evaluada.
Colombia, Per.
Jervise s.n. (K, T de C. pilosulus
var. quindiuense).

Centropogon vittariifolius
McVaugh

Lammers 2007.
Arbusto, trepadora.
Endmica. Andes. 2530-2930 m.
ANT. No evaluada.
Cordillera Central.
Ewan 15707 (HT: MICH; IT:
US).

Centropogon vulpinus
E.Wimm.

Centropogon vulpinus var.


sonsonensis E.Wimm.
Lammers 2007.
Hierba.
Endmica. Andes. 2750-2830 m.
ANT, CAL, CAU. No evaluada.
Lehmann 3077 (HT: K).

Centropogon warscewiczii
Regel

Centropogon erythranthus
Zahlbr., Centropogon vimineus
E.Wimm., Centropogon
warscewiczii var. jervisaei
E.Wimm., Centropogon
warscewiczii var. vimineus
(E.Wimm.) E.Wimm.,
Centropogon warscewiczii
f. brevilobus E.Wimm.,
Siphocampylus corymbiflorus
Warsz.
Lammers 2007.
Hierba, arbusto, trepadora.
Endmica. Andes. 1200-2700 m.
ANT. No evaluada.
Pennell 10962 (HT: NY; IT: US, T
de C. warscewiczii f. brevilobus).
Centropogon warscewiczii
var. jervisaei E.Wimm.,
Centropogon warscewiczii var.
vimineus (E.Wimm.) E.Wimm.,
Centropogon warscewiczii f.
brevilobus E.Wimm.

Centropogon yarumalensis
E.Wimm.

Wimmer 1955; Lammers 2007.


Arbusto, trepadora.
Endmica. Andes. 1700-3000 m.
ANT, VAL. No evaluada.
Lehmann 159 (HT: K).

Diastatea Scheidw.
1 especie

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

CAMPANULACEAE

Angiosperms

Diastatea micrantha (Kunth)


McVaugh
Lammers 2007.
Arbusto.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2600-3724 m.
ANT, CUN, MAG, SAN. No
evaluada.
Mxico a Argentina.
Schneider 460-A (COL).

Hippobroma G.Don
1 especie
Hippobroma longiflora (L.)
G.Don

Isotoma longiflora (L.) C.Presl


Jeppesen 1981; Lammers 2007.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Islas
Caribeas, Caribe, Orinoquia,
Pacfico, V Cauca, V Magdalena.
0-2000 m.
AMA, ANT, BOL, CAL, CHO,
CUN, HUI, MAG, MET, NAR,
NSA, PUT, QUI, SAP, SAN,
TOL, VAL, VAU. No evaluada.
Nativa de Jamaica; naturalizada
alrededor del mundo.
Espinal 548 (COL).

Lobelia L.
10 especies, 2 especies endmicas
Lobelia aquatica Cham.
Lammers 2007.
Hierba, Acutica.
Nativa. 500-600 m.
CUN. No evaluada.
Suramrica; La Espaola.

Lobelia cardinalis L.

Lammers 2007.
Hierba.
Endmica. Andes. 2600 m.
ANT. No evaluada.

S Canad a N Colombia.
Barkley 18A112 (MEDEL).

Lobelia cliffortiana L.

Lammers 2007.
Hierba.
Naturalizada. Andes, SN Santa
Marta. 610-2200 m.
ANT, MAG, NSA. No evaluada.
Nativa de las Antillas Mayores;
naturalizada en N Colombia.
Cuatrecasas 12485 (COL).
Nota: escasa / scarce.

Lobelia fastigiata Kunth

Lammers 2007.
Hierba.
Nativa. Andes. 1950 m.
ANT. No evaluada.
Honduras a Paraguay; Trinidad
y Tobago.
Barkley 17C666 (COL, MEDEL).

Lobelia heteroclita McVaugh

Lammers 2007.
Hierba.
Endmica. Andes. 2750 m.
BOY. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Grubb 599 (HT: US: IT: COL, K).

Lobelia laxiflora Kunth

Lammers 2007.
Hierba, arbusto.
Nativa. Andes. 1400-2700 m.
CAU, NAR. No evaluada.
Mxico a Colombia.
Stein 3218 (COL).
Lobelia laxiflora subsp. laxiflora.

Lobelia modesta Wedd.

Lammers 2007.
Hierba.
Nativa. Andes. 3000-3650 m.
BOY, SAN. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Barclay 10402 (MO).

Lobelia nana Kunth

Lammers 2007.
Arbusto.
Nativa. Andes. 2700 m.
SAN. No evaluada.
Mxico a Guatemala, Colombia a
N Argentina.
Barkley 18S390 (COL).

Lobelia tenera Kunth

Lobelia rupestris Kunth


Jeppesen 1981; Lammers 2007.
Hierba.
Nativa. Andes. 1830-3750 m.
ANT, BOY, CAU, CUN. No
evaluada.
Venezuela a Per.
Cuatrecasas 10372 (COL).

Lobelia xalapensis Kunth

Lammers 2007.
Hierba.
Nativa. Andes, Caribe. 340-1350
m.
ANT, MAG, TOL. No evaluada.
Mxico a N Argentina.
Archer 808 (MEDEL).

Lysipomia Kunth
4 especies
Lysipomia laciniata A.DC.

Rhizocephalum candollei Wedd.


McVaugh 1955; Lammers 2007.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
3200-4500 m.
ARA, BOY, CUN, MAG, MET,
NSA, SAN. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Per,
Bolivia.
Idrobo 2742 (COL).
Lysipomia laciniata subsp.
fissicalyx McVaugh, Lysipomia
laciniata subsp. microsperma
McVaugh

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1027

CAMPANULACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Lysipomia montioides Kunth


Lysipomia obliqua E.Wimm.
McVaugh 1955; Jeppesen 1981;
Lammers 2007.
Hierba.
Nativa. Andes.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Colombia a Per.

Lysipomia muscoides Hook.f.


McVaugh 1955; Lammers 2007.
Hierba.
Nativa. Andes. 3000-4500 m.
CAL, CUN, NSA, QUI. No
evaluada.
Colombia a Per.
Cuatrecasas 26916 (COL).
Lysipomia muscoides subsp.
Muscoides, Lysipomia muscoides
subsp. simulans McVaugh

Lysipomia sphagnophila
Wedd.

McVaugh 1955; Lammers 2007.


Hierba.
Nativa. Andes. 3200-4400 m.
BOY, CUN, MET. No evaluada.
Colombia a Per.
Cuatrecasas 25971 (COL).
Lysipomia sphagnophila subsp.
minor McVaugh

Siphocampylus Pohl
61 especies, 46 especies
endmicas
Siphocampylus adhaerens
Lammers

Lammers 2002.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Andes? 1800 m.
NSA? No evaluada.
Colombia?, O Venezuela.
Nota: esperada; recolectada en
Venezuela, a menos de 2 km de
la frontera / expected; collected
in Venezuela, less than 2 km
from the border.

1028

Siphocampylus amalfiensis
E.Wimm.

Lammers 2007.
Trepadora.
Endmica. Andes. 1770-2000 m.
ANT. No evaluada.
Cordillera Central.
Stein 3382 (COL, MO).

Siphocampylus antioquianus
E.Wimm.

Lammers 2007.
Hierba.
Endmica.
ANT. No evaluada.
Patin s.n. (T: K).
Nota: conocida solo del tipo, sin
datos de localidad / known only
from the type, without locality
data.

Siphocampylus avicularis
E.Wimm.

Lammers 2007.
Arbusto, liana.
Endmica. Andes. 2400-2700 m.
QUI. No evaluada.
Cordillera Central.
Killip 9136 (T: NY).

Siphocampylus
benthamianus Walp.

Siphocampylus cordifolius Benth.


Lammers 2007.
Trepadora.
Endmica. Andes. 1500-3950 m.
ANT, CAU, CUN, HUI, QUI,
TOL, VAL. No evaluada.
Cordilleras Central y Oriental.
Hartweg 1185 (T: K).

Siphocampylus bogotensis
E.Wimm.

Lammers 2007.
Hierba.
Endmica. Andes. 1700-3000 m.
CUN, NSA. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Triana s.n. (T: P).

Siphocampylus
bonplandianus Zahlbr.

Lammers 2007.
Hierba.
Endmica. Andes. 2587-2700 m.
NAR. No evaluada.
Triana 1543 (ST: P; IST: K, US).

Siphocampylus
brevipedicellatus E.Wimm.
Lammers 2007.
Arbusto, liana.
Endmica. Andes. 1800 m.
NSA. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Killip 20549 (T: US).

Siphocampylus bullatus
McVaugh

Lammers 2007.
Subarbusto.
Endmica. Andes. 3200-3400 m.
NAR. No evaluada.
Ewan 16611 (T: US).

Siphocampylus columnae
(L.f.) G.Don

Lobelia columnae L.f.


Lammers 2007.
Arbusto.
Nativa. Andes. 2100-4100 m.
ANT, BOY, CAL, CUN, HUI. No
evaluada.
Colombia, Ecuador.
Barclay 7462 (COL).

Siphocampylus cordatus
(Schult.) E.Wimm.

Lobelia cordata Schult.


Lammers 2007.
Hierba, trepadora.
Nativa. Andes. 1600-2900 m.
ANT, CAU. No evaluada.
Colombia a N Venezuela.
Lehmann 5930 (K, T de S.
volubilis var. obtusus).
Siphocampylus cordatus var.
obtusus E.Wimm.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

CAMPANULACEAE

Angiosperms

Siphocampylus coronatus
Gleason

Lammers 2007.
Hierba, arbusto.
Endmica. Andes. 1600-1800 m.
VAL. No evaluada.
Cordilleras Central y Occidental.
Pittier 868 (T: US).

Endmica. Andes, SN Santa


Marta. 1900-2550 m.
SAN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Funck 1301 (ST: MPU, NY), 1302
(ST: MPU, NY).

Siphocampylus elegans
Planch.

Siphocampylus declinatus
Rusby
Lammers 2007.
Hierba, arbusto.
Endmica. SN Santa Marta.
1800-2250 m.
MAG. No evaluada.
Smith 1384 (HT: NY).

Siphocampylus elegans var.


obtusatus E.Wimm.
Lammers 2007.
Hierba, arbusto, trepadora.
Nativa. Andes. 2400-3500 m.
CES, NSA. No evaluada.
Colombia a NO Venezuela.
Funck 1298 (IT: P).

Siphocampylus densiflorus
Planch.

Siphocampylus ellipticus
(Schult.) Vatke

Lammers 2007.
Trepadora.
Endmica. Andes. 1650-1900 m.
SAN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Funck 1409 (T: G).

Siphocampylus dentatus
Gleason

Siphocampylus clarus E.Wimm.,


Siphocampylus dentatus var.
clarus (E.Wimm.) E.Wimm.
Lammers 2007.
Hierba, trepadora.
Endmica. Andes. 1800-2300 m.
TOL. No evaluada.
Cordillera Central.
Hazen 9663 (HT: NY).

Siphocampylus denticulosus
Planch.
Siphocampylus eupeplus
E.Wimm., Siphocampylus
phyllobotrys E.Wimm.,
Siphocampylus phyllobotrys f.
leucanthus E.Wimm.
Lammers 2007.
Trepadora.

Lobelia elliptica Schult.,


Siphocampylus ellipticus var.
funckeanus (Planch.) E.Wimm.,
Siphocampylus ellipticus var.
peritornus (E.Wimm.) E.Wimm.,
Siphocampylus funckeanus
Planch., Siphocampylus
funckeanus var. subcanus
E.Wimm., Siphocampylus
peritormus E.Wimm.
Lammers 2007.
Trepadora.
Endmica. Andes. 2400-3100 m.
NSA, SAN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Funck 1300 (G: T de S.
funckeanus).

Siphocampylus elsworthii
E.Wimm.
Lammers 2007.
Arbusto.
Endmica. Andes. 3600 m.
NSA. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Killip 19627 (HT: NY).

Siphocampylus foliosus
Griseb.

Siphocampylus foliosus var.


colombinus E.Wimm.
Lammers 2007.
Arbusto.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Colombia a N Argentina.
Lobb s.n. (K, HT de S. foliosus
var. colombinus).
Nota: la presencia en Colombia
(de donde supuestamente
proviene el tipo de la var.
colombinus) es dudosa e
improbable / the occurrence in
Colombia (whence supposedly
the type of var. colombinus
comes) is dubious and unlikely.

Siphocampylus funiculosus
E.Wimm.

Lammers 2007.
Arbusto.
Endmica. Andes. 1200-1800 m.
NSA. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Kalbreyer s.n. (HT: K).

Siphocampylus giganteus
(Cav.) G.Don

Lammers 2007.
Arbusto.
Nativa. Andes. 2200-3600 m.
ANT, CAU, NAR, PUT. No
evaluada.
Colombia a Per.
Bernal 1276 (COL).

Siphocampylus glareosus
Zahlbr.

Lammers 2007.
Hierba, arbusto.
Endmica. Andes. 1400-1800 m.
TOL. No evaluada.
Cordillera Central.
Lehmann 6052 (HT: K).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1029

CAMPANULACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Siphocampylus hispidus
Benth.

Lammers 2007.
Arbusto.
Endmica. Andes. 2000-2700 m.
CUN. Casi Amenazada
(Caldern-Senz 2003).
Cordillera Oriental.
Hartweg 1189 (T: K).

Siphocampylus hypsophilus
E.Wimm.

Lammers 2007.
Hierba, trepadora, epfita.
Endmica. Andes. 1900-3550 m.
ANT, NAR, VAL. No evaluada.
Triana 1541 (HT: P).

Siphocampylus isochilus
E.Wimm.
Lammers 2007.
Arbusto.
Endmica. Andes. 2700 m.
CAU. No evaluada.
Core 1232 (IT: US).

Siphocampylus keissleri
E.Wimm.

Siphocampylus laetus E.Wimm.


Jeppesen 1981; Lammers 2007.
Arbusto.
Nativa. Andes. 2650 m.
NAR. No evaluada.
S Colombia a Per.
Triana 3059 (COL).

Siphocampylus laevigatus
Planch.

Lammers 2007.
Arbusto.
Endmica. Andes. 2500-3700 m.
NSA, SAN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Funck 1482 (T: G).

Siphocampylus lasiandrus
Planch.

Lammers 2007.
Arbusto.
Endmica. Andes. 2100-3000 m.
BOY, CUN, HUI. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Purdie s.n. (K).

Siphocampylus lecomtei
E.Wimm.

Lammers 2007.
Arbusto.
Endmica. Andes. 3200-3352 m.
NAR, PUT. No evaluada.
Triana 1540 (HT: P).
Nota: la elevacin anotada en la
etiqueta del tipo (2000 m) prob.
es un error / elevation annotated
on the types label (2000 m) is
prob. a mistake.

Siphocampylus lindleyi Lem.


Siphocampylus lindleyi
var. dissitiflorus E.Wimm.,
Siphocampylus pubiflorus
E.Wimm.
Lammers 2007.
Hierba, arbusto.
Endmica. Andes. 1100-1500 m.
NSA. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Schlim 292 (T: G).

Siphocampylus
longibracteolatus E.Wimm.

Lammers 2007.
Hierba, trepadora.
Endmica. Andes, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 250-1650
m.
CUN, MET. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Pennell 1791 (HT: US).

Siphocampylus lucifer
E.Wimm.

Siphocampylus acuminatus
E.Wimm.

1030

Lammers 2007.
Hierba, subarbusto, trepadora.
Nativa. Andes. 845-2640 m.
CAS, CES, CUN, MAG, NSA,
SAN. No evaluada.
Colombia a NO Venezuela.
Uribe 6145 (COL).
Nota: tipo no localizado.
La identidad del espcimen
representativo requiere
verificacin / type not located;
voucher identity needs
verification.

Siphocampylus megalanthus
Zahlbr.
Siphocampylus megalanthus var.
orthosepalus E.Wimm.
Lammers 2007.
Hierba.
Nativa. Andes. 1990-2800 m.
CAU, NAR. No evaluada.
Costa Rica, Colombia.
Lehmann 5769 (T: K, U).

Siphocampylus microstoma
Hook.

Siphocampylus microstomus var.


sparsus E.Wimm.
Lammers 2007.
Arbusto.
Endmica. Andes.
NSA. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Purdie s.n. (T: K).

Siphocampylus mirabilis
E.Wimm.
Lammers 2007.
Subarbusto, trepadora.
Endmica. Andes. 3400 m.
CAL. No evaluada.
Cordillera Central.
Purdie s.n. (T: K).

Siphocampylus niveus
(Schult.) Vatke

Byrsanthes nivea (Schult.)


A.DC., Lobelia nivea Schult.,

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

CAMPANULACEAE

Angiosperms

Siphocampylus lanatus Benth.,


Siphocampylus pennellii Gleason
Lammers 2007.
Arbusto.
Endmica. Andes. 1700-3380 m.
CAU, NAR. No evaluada.
Hartweg 1188 (T: B).

Siphocampylus obtusus
E.Wimm.

Lammers 2007.
Arbusto.
Endmica. Andes. 2600 m.
NSA. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Schlim 422 (HT: G; IT; NY).

Siphocampylus paramicola
McVaugh

Lammers 2007.
Hierba, arbusto.
Endmica. Andes. 3200-3600 m.
NAR. No evaluada.
Fosberg 21173 (HT: US; IT: NY).

Siphocampylus pilosus
Gleason

Lammers 2007.
Hierba.
Endmica. Andes. 2200-2500 m.
HUI. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Rusby 680 (HT: NY).

Siphocampylus polyanthus
E.Wimm.

Lammers 2007.
Hierba.
Endmica. Andes. 1200 m.
NSA. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Nota: tipo no localizado / type
not located.

Siphocampylus polyphyllus
Planch.
Siphocampylus planchonis
E.Wimm.

Lammers 2007.
Arbusto.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
580-3100 m.
BOY, CES, CUN, MAG, MET,
NSA. No evaluada.
Colombia a Venezuela.
Purdie s.n. (T: K).

Siphocampylus quetamensis
E.Wimm.

Siphocampylus popayanensis
Benth.

Siphocampylus quindioros
E.Wimm.

Siphocampylus trichodontus
E.Wimm.
Lammers 2007.
Arbusto.
Endmica. Andes. 2400-3000 m.
CAU. No evaluada.
Cordillera Central.
Hartweg 213 (HT: K).

Siphocampylus purdieanus
Planch.

Lammers 2007.
Arbusto.
Endmica. Andes.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Andr 837 (T: K).

Lammers 2007.
Hierba.
Endmica. Andes. 2000 m.
QUI. No evaluada.
Nota: pobremente conocida /
poorly known.

Siphocampylus ravidus
E.Wimm.

Lammers 2007.
Hierba, arbusto.
Endmica. Andes. 1780-3300 m.
CUN, NSA. No evaluada.
Purdie s.n. (T: K).

Lammers 2007.
Nativa. SN Santa Marta.
MAG. No evaluada.
Schultze 1052 (F, foto HT).
Nota: tipo aparentemente
destruido / type apparently
destroyed.

Siphocampylus pyriformis
Zahlbr.

Siphocampylus rectiflorus
Rusby

Siphocampylus obovoideus
Gleason, Siphocampylus
pyriformis var. reflexisepalus
E.Wimm.
Lammers 2007.
Hierba, subarbusto, trepadora.
Nativa. Andes. 1090-3300 m.
CAU, CES, PUT, QUI, VAL. No
evaluada.
Colombia, prob. O Venezuela.
Lehmann 2662 (T: G), Grant
10763 (NY, IT de la var.
reflexisepalus).
Nota: recolectada en la serrana
de Perija, a 5 km de la frontera
con Venezuela / collected in the
Serrana de Perij, 5 km from the
border with Venezuela.

Siphocampylus lilacinus
E.Wimm.
Lammers 2007.
Arbusto.
Endmica. Andes, SN Santa
Marta. 1350-1720 m.
CES, MAG. No evaluada.
Smith 1388 (HT: NY; IT: B, K, U,
US).

Siphocampylus retrorsus
(Schult.) Vatke

Lobelia retrorsa Schult.,


Siphocampylus asper Benth.,
Siphocampylus eximius Planch.,
Siphocampylus reflexifolius
Zahlbr., Siphocampylus retrorsus
var. asper (Benth.) E.Wimm.,

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1031

CAMPANULACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Siphocampylus retrorsus var.


eximius (Planch.) E.Wimm.,
Siphocampylus retrorsus var.
semiasper E.Wimm.
Lammers 2007.
Trepadora, epfita.
Endmica. Andes. 1000-3500 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, HUI,
PUT, SAN, TOL. No evaluada.
Triana 1546 (P, HT de la var.
semiasper).

Siphocampylus sandemanii
E.Wimm.
Lammers 2007.
Hierba.
Endmica. Andes. 3048 m.
CAL. No evaluada.
Cordillera Central.
Sandeman 5707 (HT: K).

Siphocampylus scandens
(Kunth) G.Don

Siphocampylus penduliflorus var.


parvicalycinus E.Wimm.
Lammers 2007.
Arbusto, trepadora.
Nativa. Andes. 3300-3500 m.
BOY, SAN. No evaluada.
S Ecuador a N Per; Colombia.
Cuatrecasas 10434 (COL).
Nota: las colecciones
colombianas estn muy alejadas
del resto de la distribucin de la
especie y requieren verificacin
/ Colombian collections are far
away from the speciesrange and
require verification.

Siphocampylus schizandrus
E.Wimm.

Lammers 2007.
Arbusto.
Endmica. Andes. 1000-1500 m.
SAN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Killip 15048 (IT-NY, US).
Nota: un hbrido estril, fide
B. Stein en etiqueta del tipo / a

1032

sterile hybrid, fide B. Stein on the


type label.

Siphocampylus schlimianus
Planch.
Lammers 2007.
Trepadora.
Nativa. Andes. 2200-3000 m.
NSA, SAN. Casi Amenazada/
Vulnerable (Caldern-Senz
2003).
Colombia a NO Venezuela.
Funck 1299 (T: G).

Siphocampylus schultzeanus
E.Wimm.

Lammers 2007.
Arbusto, liana.
Endmica. SN Santa Marta. 1200
m.
MAG. No evaluada.
Nota: tipo aparentemente
destruido / type apparently
destroyed.

Siphocampylus sissii
E.Wimm.

Lammers 2007.
Arbusto.
Endmica. Andes. 2300 m.
ANT. No evaluada.
Triana 3059 (HT: M).
Nota: pobremente conocida /
poorly known.

Siphocampylus splendens
(E.Wimm.) B.A.Stein

Burmeistera splendens E.Wimm.


Lammers 2007.
Arbusto.
Nativa. Andes.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Triana 3059/23 (T: BM).

Siphocampylus tolimanus
E.Wimm.

Lammers 2007.
Trepadora.
Endmica. Andes. 2400-3460 m.

ANT, CAL, CAU, CUN, HUI,


NAR, QUI, RIS, TOL. No
evaluada.
Camargo 7135 (COL).

Siphocampylus trianae
E.Wimm.

Lammers 2007.
Arbusto.
Endmica. Andes.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Triana s.n. (P).
Nota: pobremente conocida /
poorly known.

Siphocampylus tuberculatus
E.Wimm.

Siphocampylus tuberculatus var.


carmesinus E.Wimm.
Lammers 2007.
Arbusto.
Endmica. Andes. 2100-2900 m.
ANT, NSA, SAN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Funck 1416 (T: P de la var.
carmesinus).

Siphocampylus venosus
Gleason

Siphocampylus venosus var.


neivanus E.Wimm.
Lammers 2007.
Arbusto, trepadora.
Endmica. Andes. 1000-3300 m.
ANT, HUI, QUI. No evaluada.
Cordilleras Central y Oriental.
Killip 9427 (HT: NY).
Siphocampylus venosus var.
neivanus E.Wimm.

Triodanis Raf.
1 especie
Triodanis perfoliata (L.)
Nieuwl.

Triodanis biflora (Ruiz & Pav.)


Greene
Daz-P. 1985b; Lammers 2007.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

CAMPANULACEAE

Angiosperms

Hierba.
Nativa. Andes. 2300-2700 m.
CAU, CUN. No evaluada.
Estados Unidos a Argentina.
Schneider 457A (COL).
Triodanis perfoliata subsp. biflora
(Ruiz & Pav.) Lammers.

Wahlenbergia Roth
1 especie
Wahlenbergia calycina
Griseb.
Lammers 2007.
Hierba.
Nativa. Andes.
NAR, TOL. No evaluada.
Colombia a Argentina.
Fernndez 19945 (COL).

CANNABACEAE
por S. Robbert Gradstein
(Lista preliminar compilada
por Laura Clavijo, Alexandra
Hernndez y Nelson R. Salinas)
3 gneros, 7 especies

Celtis L.
4 especies
Celtis iguanaea (Jacq.) Sarg.
Celtis spinosa Spreng., Celtis
triflora (Klotzsch) Miq.,
Rhamnus iguanaea Jacq.
Todzia 2001b.
Arbusto, rbol, trepadora.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Orinoquia, Pacfico, V
Cauca, V Magdalena. 5-1280 m.
AMA, ANT, ATL, BOL, CES,
CHO, GUJ, GUV, HUI, MAG,
MET, SAN, SUC, TOL, VAL,
VIC. No evaluada.
SE Estados Unidos, Amrica
tropical.
Silverstone 6571 (CUVC, MO).

Celtis pubescens Spreng.

Celtis brasiliensis (Gardner)


Planch.
Arbolito.
Nativa. V Magdalena. 50-500 m.
ANT, CUN, HUI. No evaluada.
Colombia a Argentina.
Romero-Castaeda 10079 (COL).

Celtis schippii Standl.

Todzia 2001b.
rbol.
Nativa. Amazonia, Islas
Caribeas, Caribe. 100-700 m.
AMA, ANT, GUV, MET, SAP. No
evaluada.
Guatemala a Per.
Soejarto 4008 (HUA, MO).

Celtis trinervia Lam.

Todzia 2001b.
rbol.
Nativa. Caribe. 40-300 m.
BOL, CR, SUC. No evaluada.
Colombia a Mxico; Antillas.
Gentry 34823A (COL, MO).

Lozanella Greenm.
1 especie
Lozanella enantiophylla
(Donn.Sm.) Killip &
C.V.Morton

Todzia 2001b.
rbol.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1800-3600 m.
ANT, CES, GUJ, MAG, NAR,
QUI, RIS, SAN, TOL. No
evaluada.
Mxico a Bolivia.
Betancur 1016 (HUA, MO).

Trema Lour.
2 especies

Trema integerrima (Beurl.)


Standl.

Sponia integerrima Beurl.


Todzia 2001b.
rbol.
Nativa. Amazonia, Caribe,
Orinoquia, V Magdalena. 10-600
m.
AMA, ANT, CAU, MET, PUT.
No evaluada.
Nicaragua a Per.
Rentera 4696 (JAUM, MO).

Trema micrantha (L.) Blume

Rhamnus micrantha L., Sponia


micrantha (L.) Decne.
Todzia 2001b.
Arbusto, rbol.
Nativa. Amazonia, Andes, Islas
Caribeas, Caribe, Orinoquia,
Pacfico, SN Santa Marta, V
Cauca, V Magdalena. 0-2420 m.
AMA, ANT, ARA, BOL, BOY,
CAL, CAQ, CAU, CHO, CUN,
GUI, GUJ, GUV, HUI, MAG,
MET, NAR, PUT, QUI, RIS, SAP,
SAN, SUC, TOL, VAL, VIC. No
evaluada.
Amrica tropical.
Lozano 1805 (COL).

CANNACEAE
por Marcela Celis
(Lista preliminar compilada por
Laura Clavijo)
1 gnero, 5 especies

Canna L.
5 especies
[Canna flaccida Salisb.]

Segeren & Maas 1971.


Nota: registro prob. basado en
C. glauca / record prob. based on
C. glauca.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1033

CANNACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Canna glauca L.

Miller 1998; Maas, P. & H. Maas


2001; Maas, H. & P. Maas 2008.
Hierba.
Nativa. Caribe, Pacfico, V
Cauca. 50-1000 m.
CHO, MAG, VAL. No evaluada.
Amrica tropical (excepto
cuenca Amaznica), N
Argentina, Paraguay.
Maas 2158 (COL, MO).

Canna indica L.

Canna coccinea Mill., Canna


edulis Ker Gawl., Canna formosa
Bouch, Canna generalis
L.H.Bailey & E.Z.Bailey, Canna
lutea Mill., Canna polyclada
Wawra
Maas, P. & H. Maas 1988b; Maas,
P. & H. Maas 2001; Maas, H. & P.
Maas 2008.
Hierba.
Nativa y cultivada. Amazonia,
Andes, Guayana y Macarena,
Islas Caribeas, Caribe, Pacfico,
SN Santa Marta, V Magdalena.
20-2620 m.
AMA, ANT, CAL, CAQ, CAU,
CHO, CR, CUN, HUI,
MAG, MET, NAR, NSA, PUT,
QUI, SAP, SAN, VAL, VAU.
Preocupacin Menor (Propuesta
aqu).
S Estados Unidos, N Argentina
(excepto C Cuenca Amaznica),
Antillas; ampliamente cultivada.
Betancur 5997 (COL, MO).

Canna jaegeriana Urb.

Maas, P. & H. Maas 1988b; Maasvan de Kamer 2004; Govaerts et


al. 2010a.
Hierba.
Nativa. Andes. 600-2500 m.
ANT, BOY, PUT, SAN. No
evaluada.
La Espaola a Puerto Rico, O
Venezuela a O Suramrica.
Betancur 10362 (COL).

1034

Canna paniculata Ruiz &


Pav.

Maas, P. & H. Maas 1988b; Maas,


H. & P. Maas 2008; Govaerts et
al. 2010a.
Hierba.
Nativa. Caribe, Orinoquia. 300 m.
GUJ, MET. No evaluada.
S Mxico a Suramrica tropical.
Idrobo 1710 (COL).

Canna tuerckheimii Kraenzl.


Canna latifolia Mill.
Maas-van de Kamer 2004; Maas,
H. & P. Maas 2008; Govaerts et
al. 2010a.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 730 m.
CHO, NAR. No evaluada.
Mxico a S Ecuador.
Forero 6802 (COL, MO).

CAPPARACEAE
por Hugh H. Iltis, Xavier
Cornejo y Theodore S.
Cochrane
(Lista preliminar compilada
por Marcela Celis y Nelson R.
Salinas)
10 gneros, 29 especies, 3
especies endmicas

Belencita H.Karst.
1 especie
Belencita nemorosa (Jacq.)
Dugand
Stuebelia nemorosa (Jacq.)
Dugand
Dugand 1944a.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Caribe. 0-500 m.
ATL, BOL, GUJ, MAG. No
evaluada.
N Colombia, N Venezuela.
Marulanda 2145 (HUA, MO).

Calanthea Miers
1 especie
Calanthea pulcherrima
(Jacq.) Miers

Capparis pulcherrima Jacq.


Dugand 1941; RomeroCastaeda 1965.
Arbusto, arbolito.
Nativa. Caribe. 5-200 m.
ATL, BOL, MAG. No evaluada.
N Colombia, Venezuela.
Dugand 3398 (CM, COL, VEN,
WIS).
Nota: muy rara y local. Frutos
venenosos / very rare and local;
fruits poisonous.

Capparidastrum (DC.)
Hutch.
9 especies, 2 especies endmicas
Capparidastrum
bonifazianum (Cornejo &
Iltis) Cornejo & Iltis

Capparis bonifaziana Cornejo


& Iltis
Arbolito.
Nativa. Pacfico. 50-100 m.
NAR. No evaluada.
SO Colombia, NO Ecuador.
Romero-Castaeda 5387 (COL).
Nota: conocida de pocas
colecciones / known from a few
collections.

Capparidastrum
cuatrecasasianum (Dugand)
Cornejo & Iltis

Capparis cuatrecasana Dugand


Dugand 1941; Cornejo & Iltis
2008b.
Arbolito, rbol.
Endmica. Andes. 1400-1500 m.
CUN. No evaluada.
Cuatrecasas 8275 (CM, COL, F,
US).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

CAPPARACEAE

Angiosperms

Nota: conocida de pocas


colecciones. A menudo
citada errneamente como
cuatrecasanum (ver Art. 60.12
del ICN) / known from a few
collections; often erroneously
cited as cuatrecasanum (see Art.
60.12 of the ICN).

Capparidastrum frondosum
(Jacq.) Cornejo & Iltis

Capparis baducca D.E.Prado,


Capparis frondosa Jacq.
Dugand 1941; RomeroCastaeda 1965; Ruiz-Zapata &
Iltis 1998; Iltis 2001; Cornejo &
Iltis 2008b.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Islas Caribeas,
Caribe, Orinoquia, Pacfico, V
Cauca, V Magdalena. 20-1700 m.
ANT, ATL, BOL, BOY, CAQ,
CES, CHO, CUN, GUJ, MAG,
MET, SAP, SAN, SUC, TOL. No
evaluada.
NE Mxico a Per y costas de
Brasil; Antillas.
Ramrez 4488 (JAUM, MO).

Capparidastrum
grandiflorum Cornejo & Iltis
Cornejo & Iltis 2010.
rbol.
Endmica. V Magdalena. 150800 m.
ANT. No evaluada.
NO Colombia.
Fonnegra 2686 (HT: NY; IT:
CAS, HUA, MO, QCA, VDBBRIT, WIS).
Nota: rara, local / rare, local.

Capparidastrum
macrophyllum (Kunth)
Hutch.

Capparis macrophylla Kunth


Dugand 1941; Dugand 1955;
Cornejo & Iltis 2005.
Arbolito, rbol.

Nativa. Amazonia, Caribe,


Pacfico, V Cauca, V Magdalena.
30-400 m.
ANT, BOL, BOY, CUN, NAR,
PUT, SAN. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Ecuador,
Per, O Brasil.
Rentera 2305 (HUA, JAUM, NY).

Capparidastrum
megalospermum Cornejo &
Iltis

Cornejo & Iltis 2010.


rbol.
Nativa. Pacfico. 10-350 m.
NAR. No evaluada.
SO Colombia a NO Ecuador.
Romero-Castaeda 5584 (COL).

Capparidastrum osmanthum
(Diels) Cornejo & Iltis

Capparis osmantha Diels


Ruiz-Zapata & Iltis 1998;
Cornejo & Iltis 2008b.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 20-1000 m.
AMA, ANT, SAN. No evaluada.
Colombia y Venezuela a E
Ecuador, Per, Bolivia y Brasil;
Trinidad.
Brand 857 (COL, JAUM, MICH).
Nota: conocida de pocas
colecciones / known from a few
collections.

Capparidastrum pachaca
(Kunth) Hutch.

Capparis pachaca Kunth


Iltis 1965; Cornejo & Iltis 2008b.
Arbolito, rbol.
Nativa. Caribe. 0-610 m.
ANT, ATL, BOL, GUJ, MAG,
NSA. No evaluada.
S Mxico a Nicaragua; N
Colombia, N Venezuela.
Marulanda 839 (HUA, MO).
Capparidastrum pachaca subsp.
pachaca

Capparidastrum sola
(J.F.Macbr.) Cornejo & Iltis

Capparis sola J.F.Macbr.,


Capparis sola var. longiracemosa
Dugand
Ruiz-Zapata & Iltis 1998;
Cornejo & Iltis 2006.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia, V Cauca, V
Magdalena. 200-1670 m.
ANT, CAQ, CES, MET, PUT,
VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela y Surinam
a Ecuador, Per, Bolivia y Brasil.
Schultes 16013 (BM, COL, GH,
U, US, WIS).

Crateva L.
1 especie
Crateva tapia L.

Crateva benthamii Eichler,


Crateva gynandra L.
Romero-Castaeda 1965; RuizZapata & Iltis 1998; Cornejo &
Iltis 2008c.
Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, V Cauca, V
Magdalena. 5-1500 m.
AMA, ATL, BOL, CAQ, CHO,
CUN, GUJ, HUI, MAG,
NSA, PUT, VAL, VAU, VIC.
Preocupacin Menor (Propuesta
aqu).
O Mxico y Antillas Menores a
Argentina y Brasil.
Ramrez 4493 (JAUM, MO).
Nota: comn, ampliamente
distribuida y muy variable /
common, widespread and highly
variable.

Cynophalla (DC.) J.Presl


7 especies

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1035

CAPPARACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Cynophalla amplissima
(Lam.) Iltis & Cornejo

Capparis pendula Triana &


Planch.
Ruiz-Zapata & Iltis 1998; Iltis
2001; Cornejo & Iltis 2010.
Arbusto, rbol, liana.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Pacfico, V Cauca, V
Magdalena. 30-1200 m.
AMA, ANT, ATL, BOL, CUN,
HUI, NAR, TOL, VAL. No
evaluada.
N Suramrica; Puerto Rico a
Repblica Dominicana.
Murillo 328 (COL, NY, P, US).

Capparis linearis Jacq.


Dugand 1941.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Caribe. 10-245 m.
ATL, BOL, GUJ, MAG. No
evaluada.
N Colombia, N Venezuela,
Curazao.
Dugand 1190 (GH, US).

Cynophalla polyantha
(Triana & Planch.) Cornejo
& Iltis

Capparis flexuosa (L.) L.


Dugand 1941; Ruiz-Zapata &
Iltis 1998; Cornejo & Iltis 2008a.
Arbusto, arbolito, rbol,
trepadora, liana.
Nativa. Caribe. 0-120 m.
ATL, BOL, GUJ, MAG. No
evaluada.
S Estados Unidos a Argentina;
Antillas.
Romero-Castaeda 10494 (COL,
MO, NY).

Capparis flexuosa subsp.


polyantha (Triana & Planch.)
Iltis, Capparis polyantha Triana
& Planch.
Dugand 1941; Ruiz-Zapata &
Iltis 1998; Iltis 2001.
Arbusto, arbolito, rbol, liana.
Nativa. Andes, Caribe, V Cauca,
V Magdalena. 20-1720 m.
ATL, BOL, CAU, CES, CUN,
HUI, MAG, NSA, TOL, VAL. No
evaluada.
Colombia, Venezuela, disyunta
en Bolivia.
Garca-Barriga 20458 (COL, F,
GH).

Cynophalla hastata (Jacq.)


J.Presl

Cynophalla sessilis (DC.)


J.Presl

Cynophalla flexuosa (L.)


J.Presl

Capparis coccolobifolia Eichler,


Capparis flexuosa f. hastata
(Jacq.) Dugand, Capparis hastata
Jacq.
Dugand 1968b.
Arbusto, arbolito, rbol, liana.
Nativa. Caribe. 6-857 m.
ATL, BOL, GUJ, MAG. No
evaluada.
N Colombia, Venezuela,
Trinidad.
Dugand 2422 (CM, COL, US).
Nota: la f. hastata corresponde
a plantas jvenes / f. hastata
corresponds to young plants.

1036

Cynophalla linearis (Jacq.)


J.Presl

Capparis securidacea Triana &


Planch., Capparis sessilis DC.,
Capparis sessilis var. securidacea
(Triana & Planch.) Dugand,
Capparis usiacurina Dugand
Romero-Castaeda 1965.
Arbusto, arbolito.
Nativa. Caribe, V Magdalena.
5-700 m.
ATL, BOL, CUN, GUJ, MAG,
SUC. No evaluada.
Colombia, N Venezuela.
Jaramillo 225 (COL, MA, US).

Cynophalla verrucosa (Jacq.)


J.Presl
Capparis verrucosa Jacq.
Dugand 1941; Ruiz-Zapata &
Iltis 1998; Cornejo & Iltis 2012.
Arbusto, arbolito, rbol, liana.
Nativa. Caribe, V Magdalena.
5-500 m.
ATL, BOL, CES, GUJ, HUI,
MAG, SAN, SUC. No evaluada.
O Mxico a Colombia; Trinidad.
Mora 1441 (NT: COL).

Monilicarpa Cornejo & Iltis


1 especie
Monilicarpa tenuisiliqua
(Jacq.) Cornejo & Iltis

Capparis garciae Dugand,


Capparis tenuisiliqua Jacq.
Dugand 1941; Cornejo et al.
2008.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Andes, Caribe. 0-600 m.
ATL, BOL, CUN, GUJ, MAG. No
evaluada.
Colombia, Venezuela, Trinidad,
Tobago, Antillas Holandesas.
Bernal 7 (COL, OXF, PMA).

Morisonia L.
2 especies
Morisonia americana L.

Morisonia elliptica Rusby


Ruiz-Zapata & Iltis 1998;
Cornejo & Iltis 2012.
Arbusto, arbolito, rbol, liana.
Nativa. Caribe, V Magdalena.
5-950 m.
ANT, ATL, BOL, CES, CUN,
GUJ, MAG, SAN. Preocupacin
Menor (Propuesta aqu).
N Mxico y Antillas a Per y
Brasil.
Saravia 2165 (COL, US).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

CAPPARACEAE

Angiosperms

Nota: comn y ampliamente


distribuida / common, widely
distributed.

Morisonia multiflora Triana


& Planch.

Arbusto, rbol.
Nativa. Andes, V Magdalena.
100-1300 m.
ANT, CAL, CUN, SAN, TOL. No
evaluada.
E Panam a Colombia.
Triana 5002/1 (IT: COL).
Nota: a menudo identificada
como M. oblongifolia, que est
restringida a Per, Bolivia y
Brasil / often identified as M.
oblongifolia, which is restricted
to Peru, Bolivia and Brazil.

[Morisonia oblongifolia
Britton]

Nota: registro basado en


especmenes de M. multiflora /
record based on specimens of M.
multiflora.

Preslianthus Iltis & Cornejo


2 especies
Preslianthus detonsus
(Triana & Planch.) Iltis &
Cornejo

Capparis detonsa Triana &


Planch.
Dugand 1941; Ruiz-Zapata &
Iltis 1998; Iltis & Cornejo 2011.
Arbusto, arbolito, rbol,
trepadora, liana.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Pacfico, V
Cauca, V Magdalena. 50-1890 m.
AMA, ANT, BOL, CAQ, CHO,
CUN, MET, PUT, QUI, RIS,
SAN, VAL, VAU. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per, Brasil.
Triana s.n. (404?) (4999/1) (HT:
P; IT: BM, COL, G, FI, K, US).

Preslianthus pittieri (Standl.)


H.H.Iltis & X.Cornejo
Capparis pittieri Standl.,
Capparis schunkei J.F.Macbr.
Ruiz-Zapata & Iltis 1998.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Caribe, Pacfico, V
Magdalena. 0-1000 m.
ANT, BOL, CHO. No evaluada.
Nicaragua a N y NO Colombia.
Callejas 5283 (HUA, NY).
Nota: los especmenes de
Bolvar y Choc se parecen a
Capparis schunkei / specimens
from Bolivar and Choc
resemble Capparis schunkei.

Quadrella (DC.) J.Presl


2 especies

Quadrella indica (L.) Iltis &


Cornejo

Capparis indica (L.) Druce


Dugand 1941; RomeroCastaeda 1965; Iltis 2001.
Subarbusto, arbusto, arbolito,
rbol.
Nativa. Andes, Caribe, V Cauca,
V Magdalena. 0-1350 m.
ANT, ATL, BOL, CUN, GUJ,
MAG, SUC, TOL. No evaluada.
Mxico a Colombia; Antillas.
Lozano 2968 (COL, NY, WIS).

Quadrella odoratissima
(Jacq.) Hutch.

Capparis odoratissima Jacq.


Dugand 1941; Ruiz-Zapata &
Iltis 1998; Iltis & Cornejo 2010.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa y cultivada. Andes, Islas
Caribeas, Caribe, V Cauca, V
Magdalena. 5-1320 m.
ANT, ATL, BOL, CR, CUN,
GUJ, HUI, MAG, SAP, SUC,
TOL, VAL. No evaluada.
S Mxico a Colombia y
Venezuela; Antillas.
Roldn 937 (COL, HUA, WIS).

Steriphoma Spreng.
3 especies, 1 especie endmica
Steriphoma colombianum
Dugand

Dugand 1944a.
Arbusto.
Endmica. Andes, V Magdalena.
145-1400 m.
ANT, CUN. No evaluada.
Colombia.
Killip 38306 (HT: COL; IT: GH,
US).

Steriphoma ellipticum (DC.)


Spreng.

Ruiz-Zapata & Iltis 1998.


Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Nota: esperada. El registro de
Colombia prob. est basado
en presunta sinonimia de S.
colombianum con S. ellipticum;
en cualquier caso, podra
hallarse, pues est en Zulia,
Venezuela / expected; Colombian
record prob. based on alleged
synonymy of S. colombianum
with S. ellipticum; it could occur
in the country anyway, as it is
known from Zulia, Venezuela.

Steriphoma paradoxum
(Jacq.) Endl.

Steriphoma macranthum Standl.


Cornejo & Iltis 2013.
Arbusto, trepadora.
Nativa. Andes, Pacfico, V
Magdalena. 50-600 m.
CR, MET. No evaluada.
S Mxico a Colombia.
Rivera-Daz 2539 (COL).
Steriphoma paradoxum subsp.
macranthum (Standl.) Cornejo.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1037

CAPRIFOLIACEAE

Angiospermas
Angiosperms

CAPRIFOLIACEAE
por Rodrigo Bernal
(Lista preliminar compilada por
Marcela Celis, Nelson R. Salinas,
Alexandra Hernndez y ngela
Rodrguez)
2 gneros, 28 especies, 10
especies endmicas

Dipsacus L.
1 especie
Dipsacus fullonum L.

Prez-Arbelez 1978.
Hierba.
Naturalizada. Andes. 2000-2650
m.
BOY, CUN. No evaluada.
Nativa de Europa; naturalizada
en climas templados alrededor
del mundo.
Uribe 5808 (COL).

Valeriana L.
27 especies, 10 especies
endmicas
[Valeriana adscendens
Turcz.]

Luteyn 1999; Rangel-Ch. 2000.


Nota: registro basado en
identificacin errnea, no
documentado por especmenes;
endmica de Ecuador (Eriksen
1989) / record based on a
misidentification; record not
supported by specimens;
endemic to Ecuador (Eriksen
1989).

Valeriana arborea Killip &


Cuatrec.

Cuatrecasas 1941; Luteyn 1999;


Rangel-Ch. 2000.
Arbusto, rbol.
Endmica. Andes. 3400-4500 m.

1038

BOY, CUN, MET, SAN. No


evaluada.
Cord. Oriental.
Cuatrecasas 1452 (HT: COL).

Valeriana bracteata Benth.

Phyllactis bracteata (Benth.)


Wedd., Valeriana ligulifolia Killip
Larsen 1986; Eriksen 1989.
Hierba.
Nativa. Andes. 2800-4100 m.
ANT, CAU, HUI, NAR, PUT,
RIS, TOL, VAL. No evaluada.
O Colombia a S Ecuador.
Hartweg 1078 (LT: K; ILT: BM,
P, W).

Valeriana chaerophylloides
Sm.

Astrephia chaerophylloides (Sm.)


DC.
Eriksen 1989.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe. 40-2200 m.
ANT, CAU, CUN, GUJ, HUI,
NAR, PUT, QUI, SAN. No
evaluada.
Panam a Chile.
Lozano 6883 (COL).

Valeriana clematitis Kunth

Eriksen 1989.
Trepadora, liana.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
950-3820 m.
ANT, BOY, CAU, CHO, CUN,
HUI, MAG, MET, NAR, NSA,
PUT, QUI, RIS, TOL, VAL. No
evaluada.
Mxico a Per.
Brant 1147 (COL, HUA, MO).

Valeriana crassifolia Kunth


Eriksen 1989.
Arbusto, trepadora, liana.
Nativa. Andes. 1000-3550 m.

ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,


NAR, PUT, SAN, VAL. No
evaluada.
Venezuela a Per.
Humboldt s.n. (LT: P; ILT: P).

Valeriana cuatrecasasii
F.G.Mey.

Meyer 1965.
Subarbusto.
Endmica. SN Santa Marta. 2800
m.
CES. No evaluada.
Cuatrecasas 24759 (HT: US IT:
COL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Valeriana decussata Ruiz &


Pav.

Valeriana polemonioides Kunth


Eriksen 1989.
Subarbusto.
Nativa. Andes. 2650-3350 m.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Colombia a Per.
Hartweg 1080 (K).
Valeriana decussata subsp.
polemonioides (Kunth) B.Eriksen.

Valeriana engleriana Hck


Phyllactis pinnatifida Wedd.
Hck 1882.
Subarbusto.
Endmica. SN Santa Marta.
2850-4320 m.
GUJ, MAG. No evaluada.
Schlim 803 (T: K).

Valeriana karstenii Briq.


Porteria pubescens H.Karst.
Briquet 1914; Luteyn 1999;
Rangel-Ch. 2000.
Arbusto.
Endmica. SN Santa Marta.
2800-4500 m.
CES, MAG. No evaluada.
Cuatrecasas 24638 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

CAPRIFOLIACEAE

Angiosperms

Valeriana laurifolia Kunth

Valeriana trichiata Killip


Eriksen 1989; Xena 1992.
Arbusto, trepadora.
Nativa. Andes. 2100-2900 m.
ANT, BOY, CUN, SAN. No
evaluada.
Colombia y Venezuela a Bolivia.
Mutis s.n. (HT: P; IT: MO).

Valeriana microphylla Kunth


Valeriana alophis Graebn.,
Valeriana bonplandiana Wedd.,
Valeriana hieronymii Graebn.
Eriksen 1989.
Arbusto.
Nativa. Andes. 2800-4500 m.
CAU, NAR, VAL. No evaluada.
S Colombia a Per.
Humboldt 2155 (LT: P; ILT: P,
B-WILLD).

Valeriana neglecta R.Bernal

Bernal 2010.
Subarbusto, arbusto.
Endmica. SN Santa Marta.
CES?, MAG? No evaluada.
Purdie s.n. (HT: K; IT: K).
Nota: conocida solo del tipo, sin
datos precisos; aparentemente de
la vertiente S de la Sierra Nevada,
entre 3200 y 4500 m (Bernal
2010) / known only from the
type; type without precise data;
apparently from the S slope of
the Sierra Nevada, between 3200
and 4500 m (Bernal 2010).

[Valeriana numicoides]

Rangel-Ch. 2000.
Nota: nombre inexistente. Error
tipogrfico para V. rumicoides
/ nonexistent name; typo for V.
rumicoides.

[Valeriana pavonii Poepp. &


Endl.]
Rangel-Ch. 2000.
Nota: registro basado en
especmenes de V. clematitis y

V. crassifolia / record based on


specimens of V. clematitis and V.
crassifolia.

NE Colombia a N Bolivia.
Cleef 2300 (COL, U, US).
Valeriana rigida var. rigida.

Valeriana pilosa Ruiz & Pav.

Valeriana rumicoides Wedd.

Valeriana longifolia Kunth,


Valeriana plantaginea Kunth
Eriksen 1989; Xena 1992.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2650-4800 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
MAG, MET, NAR, RIS, SAN,
TOL, VAL. No evaluada.
Venezuela a Per.
Rangel 4019 (COL, MO).
Nota: Eriksen (1989) trata a
V. plantaginea como especie
distinta / Eriksen (1989) treated
V. plantaginea as a distinct
species.

[Valeriana pyrolifolia
Decne.]

Rangel-Ch. 2000.
Nota: registro basado en
identificacin errnea. Especie
del Himalaya que no se
encuentra en Colombia / record
based on a misidentification; a
Himalayan species not found in
Colombia.

Valeriana quindiensis Killip

Killip 1925a; Eriksen 1989;


Luteyn 1999.
Arbusto, trepadora.
Endmica. Andes. 2000-4000 m.
CAL, CAU, CES, NSA, QUI, RIS,
TOL. No evaluada.
Pennell 10075 (HT: US).

Valeriana rigida Ruiz & Pav.


Phyllactis rigida (Ruiz & Pav.)
Pers.
Larsen 1986; Eriksen 1989.
Hierba.
Nativa. Andes. 3350-4500 m.
BOY, NAR, NSA, SAN. No
evaluada.

Eriksen 1989.
Hierba.
Nativa. Andes. 3350-4500 m.
CAL, CAU, NAR, TOL. No
evaluada.
Colombia y Ecuador.
Goudot s.n. (LT: P; ILT: G, K, W).

Valeriana scandens L.

Valeriana candolleana Gardner


Eriksen 1989; Xena 1992; Barrie
2001.
Hierba, trepadora.
Nativa. Andes. 825-2000 m.
ANT, BOY, CAU, CHO, NAR,
QUI, SAN, VAL. No evaluada.
Florida y Mxico a Brasil y
Argentina; Cuba y Puerto Rico.
Lozano 7015 (COL).
Valeriana scandens var.
candolleana (Gardner)
C.A.Mll., Valeriana scandens
var. scandens
Nota: la var. candolleana
(plantas de hojas simples) a veces
es tratada como una especie
distinta / var. candolleana
(simple-leaved plants) is
sometimes treated as a separate
species.

Valeriana secunda B.Eriksen


Eriksen 1989; Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Nativa. Andes. 3700-4350 m.
MET. No evaluada.
Colombia y Ecuador.
Daz 2579 (COL).

Valeriana smithii Killip

Killip 1928; Luteyn 1999; RangelCh. 2000.


Hierba.
Endmica. Andes. 3750-3850 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1039

CAPRIFOLIACEAE

Angiospermas
Angiosperms

SAN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Killip 17984 (HT: US; IT: K).
Nota: conocida solo del tipo,
recolectado en 1927 / known
only from the type; type
collected in 1927.

Valeriana sorbifolia Kunth

Valeriana gracilis Benth.


Eriksen 1989; Xena 1992; Barrie
2001.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
600-2700 m.
ANT, CUN, MAG, MET, NSA,
QUI. No evaluada.
Mxico a Ecuador; Venezuela.
Vlez 1349 (COL, HUQ).

Valeriana spicata (Turcz.)


Briq.

Xena 1992.
Arbusto.
Nativa. Andes. 3600-4200 m.
NSA. No evaluada.
O Venezuela (y NE Colombia?).
Nota: sealada para Colombia
por Xena (1992). Un registro
de Tchira (Venezuela) est a
44 km de la frontera / recorded
for Colombia by Xena (1992); a
record from Tchira (Venezuela),
is 44 km from the border.

Valeriana spiroflora
B.B.Larsen

Larsen 1986.
Hierba.
Endmica. Andes. 3600-3800 m.
VAL. No evaluada.
Cordillera Central.
Cuatrecasas 20279 (HT: F; IT: U,
US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

1040

Valeriana stenophylla Killip

Killip 1928; Larsen 1986; Luteyn


1999.
Hierba.
Endmica. Andes. 3200-3800 m.
ANT, CUN, SAN. No evaluada.
Colombia y Ecuador.
Killip 15673 (HT: US; IT: COL).

Valeriana tatamana Killip


Eriksen 1989.
Hierba.
Nativa. Andes. 3400-3700 m.
RIS. No evaluada.
Colombia y Ecuador.
Pennell 10582 (HT: US).

Valeriana triphylla Kunth


Phyllactis mutisiana Wedd.,
Valeriana mutisiana (Wedd.)
Hck
Xena 1992.
Subarbusto.
Nativa. Andes. 3000-4100 m.
BOY, CUN. No evaluada.
Colombia a O Venezuela.
Humboldt s.n. (T: P).

Valeriana urticifolia Kunth

Eriksen 1989; Barrie 2001.


Hierba.
Nativa. Andes. 1700-2720 m.
CAU, VAL. No evaluada.
Mxico a Per.
Killip 38431 (COL, K, MO).
Valeriana urticifolia var.
urticifolia
Nota: a menudo errneamente
escrito urticaefolia / often
misspelled urticaefolia.

Valeriana vetasana Killip

Killip 1928; Luteyn 1999; RangelCh. 2000.


Hierba.
Endmica. Andes, SN Santa
Marta. 3300-3760 m.

BOY, CUN, MAG, MET, SAN.


No evaluada.
Killip 17601 (HT: US; IT: K).

CARDIOPTERIDACEAE
por Rodrigo Duno de
Stefano
(Lista preliminar compilada por
Alexandra Hernndez y ngela
Rodrguez)
2 gneros, 6 especies, 1 especie
endmica

Citronella D.Don
4 especies, 1 especie endmica
Citronella costaricensis
(Donn.Sm.) R.A.Howard

Villaresia costaricensis Donn.Sm.


Howard 1942d.
Arbolito, rbol, liana.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1350-2570 m.
ANT, GUJ, MAG. No evaluada.
Costa Rica a Colombia y
Venezuela.
Gentry 57163 (MO).

Citronella incarum
(J.F.Macbr.) R.A.Howard

Briquetina incarum J.F.Macbr.,


Briquetina mollis Sleumer,
Citronella colombiana Cuatrec.,
Citronella ilicifolia (Sleumer)
R.A.Howard, Villaresiopsis
ilicifolia Sleumer
Macbride 1931; Sleumer 1942;
Howard 1942d.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Andes. 1600-2845 m.
ANT, CAU, CUN, GUJ, HUI,
PUT, QUI, VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per y
Bolivia.
Cuatrecasas 21959 (F, US).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

CARDIOPTERIDACEAE

Angiosperms

Citronella melliodora
(Sleumer) R.A.Howard

Citronella sucumbiensis Cuatrec.


Howard 1942d; Cuatrecasas
1948.
rbol.
Nativa. Amazonia. 200-300 m.
AMA, PUT. No evaluada.
Colombia, Ecuador y Per.
Cuatrecasas 11106 (F, US).

Citronella silvatica Cuatrec.

Cuatrecasas 1948.
rbol.
Endmica. Andes. 1250-1400 m.
VAL. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Cuatrecasas 15402 (HT: F; IT:
COL, US, WIS).
Nota: a menudo errneamente
escrita sylvatica / often
misspelled sylvatica.

Dendrobangia Rusby
2 especies
Dendrobangia boliviana
Rusby

Howard 1942c; Howard &


Duno de Stefano 1999; Duno de
Stefano 2007.
Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Andes. 502100 m.
AMA, ANT, BOL, CR, NAR,
PUT, SAN, VAL, VAU. No
evaluada.
Costa Rica a Brasil y Bolivia.
Zarucchi 1144 (COL, GH, K).

Dendrobangia multinervia
Ducke

Howard 1942c; Duno de Stefano


2007.
Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia. 100-220 m.
AMA. No evaluada.

Colombia, Ecuador, Per y


Brasil.
Rudas 3973 (MO).

CARICACEAE
por Marcela Celis
(Lista preliminar compilada por
ngela Rodrguez)
3 gneros, 13 especies, 2 especies
endmicas

Carica L.
1 especie
Carica papaya L.

Badillo 1971; Badillo 1983;


Miller 1998.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa y cultivada. Amazonia,
Andes, Orinoquia, Pacfico, V
Cauca, V Magdalena. 60-2160 m.
AMA, ANT, CHO, CUN, GUV,
HUI, MAG, MET, NAR, TOL,
VAU. Preocupacin Menor
(Propuesta aqu).
Nativa de Amrica tropical,
naturalizada en la zona tropical
del Viejo Mundo.
Forero 329 (COL).

Jacaratia A.DC.

3 especies

Jacaratia chocoensis
A.H.Gentry & Forero

Forero & Gentry 1984.


rbol.
Nativa. Andes. 630-1500 m.
ANT, CHO. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Forero 6699 (HT: COL; IT: MO).

Jacaratia digitata (Poepp. &


Endl.) Solms
Badillo 1971; Badillo 1983.
rbol.

Nativa. Amazonia, Andes,


Guayana y Macarena. 120-1670
m.
AMA, MET, NAR, PUT. No
evaluada.
O Cuenca Amaznica al pie de
los Andes, Colombia a Bolivia,
Brasil.
Betancur 5494 (COL).

Jacaratia spinosa (Aubl.)


A.DC.

Badillo 1983.
Arbusto, rbol.
Nativa. Andes, Pacfico. 10-980
m.
ANT, CHO. No evaluada.
Nicaragua a N Argentina.
Callejas 4833 (HUA).

Vasconcellea A.St.-Hil.
9 especies, 2 especies endmicas
Vasconcellea cauliflora
(Jacq.) A.DC.

Carica cauliflora Jacq.


Badillo 1971; Badillo 2001.
Arbusto, arbolito.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Caribe, Pacfico. 1002050 m.
ANT, ATL, BOL, CHO, GUJ,
MAG, MET, SUC, VAL. No
evaluada.
Mxico a Colombia y Venezuela;
Caribe.
Lozano 3909 (COL).

Vasconcellea crassipetala
(V.M.Badillo) V.M.Badillo

Carica crassipetala V.M.Badillo


Badillo 1971; Badillo 2001.
Subarbusto, arbolito.
Nativa. Andes, V Magdalena.
550-2600 m.
ANT, CAU, HUI, QUI, RIS. No
evaluada.
Colombia, Ecuador.
Prez-Arbelez 6230 (COL, NY).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1041

CARICACEAE

Angiospermas
Angiosperms

[Vasconcellea glandulosa
A.DC.]

Badillo 1971; Badillo 2001.


Nota: registro basado en
identificacin errnea; los
especmenes corresponden a
Vasconcellea microcarpa / record
based on a misidentification;
specimens correspond to
Vasconcellea microcarpa.

Vasconcellea goudotiana
Triana & Planch.

Carica goudotiana (Triana &


Planch.) Solms
Badillo 2001; Correa et al. 2004.
Arbolito, rbol.
Nativa y cultivada. Amazonia,
Andes, Caribe, Pacfico, V
Cauca, V Magdalena. 20-2200 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, HUI,
MAG, NSA, PUT, TOL, VAL. No
evaluada.
S Panam a Colombia.
Garca-Barriga 18157 (COL).

Vasconcellea heilbornii
(V.M.Badillo) V.M.Badillo

Carica fructifragrans GarcaBarr. & Hern.Cam.


Badillo 1983; Badillo 2001.
Arbolito.
Nativa y cultivada. Andes. 2600
m.
CUN, HUI, SAN, VAL. No
evaluada.
Colombia, Ecuador.
Hernndez 1090 (COL).
Vasconcellea heilborniivar.
fructigragrans (Garca-Barr. &
Hern.Cam.) V.M.Badillo

Vasconcellea longiflora
(V.M.Badillo) V.M.Badillo

Carica longiflora V.M.Badillo


Badillo 1971; Badillo 2001.
Arbolito.
Endmica. Andes. 1100-1710 m.

1042

ANT, CAU, NAR, VAL. No


evaluada.
Von Sneidern 886 (HT: S).

Vasconcellea microcarpa
(Jacq.) A.DC.

Carica microcarpa Jacq.


Badillo 1971; Badillo 1983;
Badillo 2001.
Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia.
100-2250 m.
AMA, ANT, CAL, CAS, CHO,
CUN, MET, NAR. No evaluada.
Panam a Venezuela, Bolivia y
Brasil.
Idrobo 4724 (COL).
Vasconcellea microcarpa subsp.
microcarpa

Vasconcellea pubescens
A.DC.

Carica candamarcensis Hook.f.,


Carica cestriflora (A.DC.)
Solms, Carica pubescens
Lenn & K.Koch, Vasconcellea
cundinamarcensis V.M.Badillo
Hokche et al. 2008.
rbol.
Nativa y cultivada. Andes. 11003600 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, MET,
NAR, PUT, SAN. No evaluada.
Panam a Venezuela y Bolivia.
Garca-Barriga 21027 (COL).

Vasconcellea pulchra
(V.M.Badillo) V.M.Badillo

Badillo 2001.
Arbolito.
Nativa. Andes. 1750 m.
NAR. No evaluada.
S Colombia, Ecuador.
Gentry 35142 (COL, MO).
Nota: la identidad del
espcimen representativo
requiere verificacin / voucher
identity needs verification.

Vasconcellea sphaerocarpa
(Garca-Barr. & Hern.Cam.)
V.M.Badillo

Carica sphaerocarpa Garca-Barr.


& Hern.Cam.
Badillo 1971; Badillo 2001.
Arbolito.
Endmica. Andes, V Magdalena.
700-2050 m.
CUN, SAN, VAL. No evaluada.
Hernndez-Camacho 999 (HT:
COL).

CARYOCARACEAE
por Marcela Celis
(Lista preliminar compilada
por Marcela Celis y ngela
Rodrguez)
2 gneros, 13 especies, 1 especie
endmica

Anthodiscus G.Mey.
6 especies, 1 especie endmica
Anthodiscus amazonicus
Gleason & A.C.Sm.

Prance & da Silva 1973; Prance


1987.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 100 m.
AMA, GUI, VAU. No evaluada.
Colombia, Brasil, Per, Ecuador.
Garca-Barriga 13980 (COL).

Anthodiscus chocoensis
Prance

Prance 1987.
rbol.
Nativa. Pacfico. 50-640 m.
ANT, CHO, VAL. No evaluada.
Costa Rica a Colombia; Costa
Atlntica de Brasil.
Gentry 40460 (MO, NY).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

CARYOCARACEAE

Angiosperms

Anthodiscus mazarunensis
Gilly

Prance & da Silva 1973; Prance


1998.
Arbolito.
Nativa. Guayana y Macarena.
100 m.
CAQ. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Guyana,
Surinam, Brasil.
Duivenvoorden 311 (COAH).

Anthodiscus montanus
Gleason

Prance & da Silva 1973.


rbol.
Endmica. Andes. 1100 m.
BOY. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Lawrance 474 (HT: NY; IT: A,
BM, F, G, GH, K, MO, S, U, UC,
US).
Nota: conocida solo de una
localidad / known only from one
locality.

Anthodiscus obovatus Wittm.


Prance & da Silva 1973; Prance
1998.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 100 m.
AMA, CAQ, VAU. No evaluada.
Colombia, Brasil, Venezuela.
Idrobo 11469 (COL, COAH).

Anthodiscus pilosus Ducke

Prance & da Silva 1973.


rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 100 m.
AMA, CAQ, VAU. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per.
Crdenas 8070 (COAH).

Caryocar L.
7 especies

Caryocar amygdaliferum
Cav.

Prance & da Silva 1973; Lpez et


al. 2007.
rbol.
Nativa. Pacfico, V Cauca, V
Magdalena. 50-900 m.
ANT, BOL, CHO, SAN.
Vulnerable (UICN 2001,
Crdenas & Salinas 2007).
Colombia, Panam.
Gentry 13741 (COL).

Caryocar glabrum (Aubl.)


Pers.

Prance 1987; Prance 1998; Rudas


& Prieto 2005.
rbol.
Nativa. Amazonia, V Magdalena.
100-1000 m.
AMA, ANT, VAU. No evaluada.
N Suramrica a Bolivia.
Cogollo 258 (JAUM, MO).

Caryocar gracile Wittm.

Prance & da Silva 1973; Prance


1998.
Arbolito.
Nativa. Amazonia. 200-700 m.
AMA, GUI, VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Garca-Barriga 13775 (COL, NY,
US).

Caryocar harlingii Prance &


Encarn.
Prance 1987.
Arbolito.
Nativa. Amazonia. 100 m.
AMA, VAU. No evaluada.
Colombia, Per.
Sastre 32762 (NY, P).

Caryocar microcarpum
Ducke

Prance 1998; Rudas & Prieto


2005.
rbol.

Nativa. Amazonia, Guayana y


Macarena, Orinoquia. 100-250
m.
AMA, CAQ, GUV, VAU, VIC.
No evaluada.
N Suramrica a Bolivia; Caribe.
Crdenas 4298 (COAH, MO).

Caryocar nuciferum L.

Prance 1987.
rbol.
Nativa. Pacfico. 60-700 m.
ANT, CHO. No evaluada.
Panam a Surinam.
Gentry 23922 (COL, MO, NY).

Caryocar pallidum A.C.Sm.

Prance 1987.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 100-200 m.
AMA, CAQ, VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil,
Bolivia.
Snchez 2966 (COAH).

CARYOPHYLLACEAE
por Rodrigo Bernal
(Lista preliminar compilada por
Marcela Celis, Laura Clavijo y
Nelson R. Salinas)
13 gneros, 38 especies, 3
especies endmicas

Arenaria L.
5 especies
Arenaria dicranoides Kunth

Luteyn 1999; Briceo & Morillo


2002.
Hierba.
Nativa. Andes? 3600-4600 m.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Pramos de Ecuador y
Venezuela.
Nota: esperada. Barclay 7430
(MO), de la sierra nevada del

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1043

CARYOPHYLLACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Cocuy, Boyac, aparentemente,


pertenece a esta especie /
expected; Barclay 7430 (MO)
from the Sierra Nevada del
Cucuy, Boyac, apparently
belongs to this species.

[Arenaria digyna Schltdl.]

Rangel-Ch. 2000.
Nota: registro basado en
identificacin errnea / record
based on a misidentification.

Arenaria lanuginosa
(Michx.) Rohrb.

Luteyn 1999; Rangel-Ch. 2000;


Briceo & Morillo 2002.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1200-3400 m.
ANT, BOY, CAU, CHO, CUN,
HUI, MAG, QUI, RIS, SAN,
TOL. No evaluada.
S Estados Unidos a Chile y
Argentina; Antillas.
Callejas 9160 (HUA, MO).

Arenaria musciformis Triana


& Planch.
Luteyn 1999; Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Nativa. Andes. 2880-4200 m.
BOY, CUN, MET, NAR. No
evaluada.
Colombia, Venezuela, prob.
Ecuador.
Triana s.n. (HT: P; IT: COL).

Arenaria parvifolia Benth.

Hierba.
Nativa. Andes. 2900-4000 m.
ANT, BOY, CAU. No evaluada.
Venezuela a Bolivia.
Londoo 329 (MEDEL, MO).

[Arenaria soratensis Rohrb.]


Rangel-Ch. 2000.
Nota: registro basado en
identificacin errnea; los

1044

especmenes citados por


Rangel (2000) aparentemente
corresponden a A. parvifolia
/ record based on a
misidentification; specimens
cited by Rangel (2000)
apparently correspond to A.
parvifolia.

Arenaria venezuelana Briq.

Luteyn 1999; Rangel-Ch. 2000;


Briceo & Morillo 2002.
Hierba.
Nativa. Andes. 3700-4525 m.
BOY, CUN, MET. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Cuatrecasas 1384 (COL).
Arenaria venezuelana f.
venezuelana

Cardionema DC.
1 especie
[Cardionema multicaule
DC.]

Rangel-Ch. 2000.
Nota: registro basado en
colecciones de C. ramosissimum /
record based on collections of C.
ramosissimum.

Cardionema ramosissimum
(Weinm.) A.Nelson &
J.F.Macbr.

Hierba.
Nativa. Andes. 2600-3125 m.
BOY, CUN. No evaluada.
SO Estados Unidos a Argentina.
Schneider 859 (COL).

Cerastium L.
11 especies, 1 especie endmica
[Cerastium alpinum L.]

Luteyn 1999.
Nota: registro basado en
identificacin errnea. No
se encontraron especmenes

que confirmen la presencia en


Colombia / record based on a
misidentification; no specimens
were found to confirm its
presence in Colombia.

Cerastium arvense L.

Cerastium arvense var.


arvensiforme (Wedd.) Rohrb.
Luteyn 1999; Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2500-4900 m.
ANT, BOY, CUN, MAG, MET,
SAN, TOL. No evaluada.
Estados Unidos a Argentina;
Europa.
Betancur 4205 (COL, MO).

Cerastium cuatrecasasii
Sklen

Sklen 2008.
Hierba.
Endmica. SN Santa Marta.
3600-4300 m.
CES. En Peligro (Sklen 2008).
Colombia.
Cuatrecasas 24583 (COL, F, NY).
Nota: el tipo fue citado
por Rangel (2000) como C.
cephalanthum / the type was
cited by Rangel (2000) as C.
cephalanthum.

Cerastium danguyi
J.F.Macbr.

Cerastium trianae Danguy &


Chermezon
Luteyn 1999; Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Nativa. Andes. 3400-4500 m.
CAU, CUN, MET, NAR. No
evaluada.
Colombia a Bolivia.
Gentry 30514 (MO).

Cerastium floccosum Benth.


Luteyn 1999; Rangel-Ch. 2000.
Hierba.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

CARYOPHYLLACEAE

Angiosperms

Nativa. Andes. 3500-4710 m.


CAL, RIS, TOL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Murillo 881 (COL).

Cerastium fontanum Baumg.

Cerastium triviale Link,


Cerastium vulgatum L.
Good 1984; Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Naturalizada. Andes. 2470-4050
m.
BOY, CAL, CAU, CUN, RIS,
TOL. No evaluada.
Nativa de Eurasia; naturalizada
alrededor del mundo.
Fernndez 5069 (COL, MA, MO).

Cerastium glomeratum
Thuill.

Cerastium viscosum L.
Good 1984; Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Adventicia. Andes, SN Santa
Marta. 2600-3700 m.
CES, CUN, MAG, NAR. No
evaluada.
Nativa de Eurasia; naturalizada
alrededor del mundo.
Fernndez 7787 (COL).

Cerastium imbricatum
Kunth

Luteyn 1999; Rangel-Ch. 2000.


Hierba.
Nativa. Andes. 3535-4300 m.
CUN, MET. No evaluada.
Colombia a Per.
Cleef 5218 (COL).

Cerastium kunthii Briq.

Cerastium glutinosum Kunth


Luteyn 1999; Rangel-Ch. 2000;
Briceo & Morillo 2002.
Hierba.
Nativa. Andes. 3375-4300 m.
BOY, CUN. No evaluada.
Venezuela a Ecuador.
Barclay 7176 (COL?, MO).

Cerastium meridense Linden


& Planch.
Cerastium cephalanthum
S.F.Blake
Luteyn 1999; Rangel-Ch. 2000;
Briceo & Morillo 2002.
Hierba.
Nativa. SN Santa Marta. 4500 m.
MAG. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
White 522 (MO).
Nota: los registros de Rangel
(2000) estn basado en
especmenes de C. cuatrecasasii
(Sklen 2008) / records by
Rangel (2000) are based on
specimens of C. cuatrecasasii
(Sklen 2008).

Cerastium mollissimum Poir.


Cerastium willdenowii Kunth
Luteyn 1999; Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Nativa. Andes. 2800-4000 m.
CAL, CAU, NAR, TOL, VAL. No
evaluada.
Colombia, Ecuador, Bolivia,
Argentina.
Forero 3623 (COL, MO).
Cerastium mollissimum var.
mollissimum

[Cerastium subspicatum
Wedd.]

Luteyn 1999; Rangel-Ch. 2000.


Nota: los especmenes
colombianos atribuidos a esta
especie, propia de Per y Bolivia,
requieren revisin / Colombian
specimens attributed to this
species from Peru and Bolivia
need revision.

Cerastium trianae Briq.

Cerastium caespitosum Triana &


Planch.
Luteyn 1999; Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Nativa. Andes. 2700-3800 m.

CAU, CUN, TOL. No evaluada.


Colombia a Per.
Daz 1949 (COL).

[Cerastium tucumanense
Pax]

Rangel-Ch. 2000.
Nota: registro basado en
identificacin errnea; el
espcimen colombiano atribuido
a esta especie, propia de
Bolivia y Argentina, requiere
revisin / record based on a
misidentification; Colombian
specimens attributed to this
species of Bolivia and Argentina
need revision.

Colobanthus Bartl.
1 especie
Colobanthus quitensis
(Kunth) Bartl.

Aguirre et al. 1982; Luteyn 1999;


Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Nativa. Andes. 3600-4450 m.
CAL, CUN, QUI, RIS. No
evaluada.
Mxico a Cabo de Hornos;
Antrtida.
Jaramillo 5706 (COL).
Nota: una de las dos nicas
plantas vasculares que crecen
en la Antrtida / one of the only
two vascular plants growing in
Antarctica.

Drymaria Schult.
4 especies
Drymaria cordata (L.)
Schult.

Duke 1961b; Rangel-Ch. 2000.


Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Orinoquia, Pacfico, V
Cauca, V Magdalena. 0-3100 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1045

CARYOPHYLLACEAE

Angiospermas
Angiosperms

AMA, ANT, BOY, CAS, CAU,


CHO, CUN, HUI, MAG, MET,
NAR, NSA, PUT, SAN, TOL,
VAL. Preocupacin Menor
(Propuesta aqu).
Casi Pantropical.
Cuatrecasas 12904 (COL).

Drymaria glandulosa Bartl.

Duke 1961b.
Hierba.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
SO Estados Unidos a Argentina.
Apollinaire 24 (MO?).
Nota: conocida en Colombia de
una sola coleccin, no localizada
/ known in Colombia from a
single collection, not located.

Drymaria ovata Schult.

Duke 1961b.
Hierba.
Nativa. Andes. 1900-2500 m.
ANT, HUI. No evaluada.
Venezuela a N Argentina.
Rusby 622 (MO).

Drymaria villosa Schltdl. &


Cham.

Drymaria paramorum S.F.Blake


Duke 1961b.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1950-2600 m.
ANT, CUN, HUI, MAG, RIS,
TOL. No evaluada.
Mxico a Bolivia.
Smith 556 (COL).
Drymaria villosa subsp. palustris
(Cham. & Schltdl.) J.A.Duke,
Drymaria villosa subsp.
paramorum (S.F.Blake) J.A.Duke,
Drymaria villosa subsp. villosa

Paronychia Mill.
2 especies, 1 especie endmica

1046

Paronychia bogotensis Triana


& Planch.

Luteyn 1999; Rangel-Ch. 2000.


Hierba.
Endmica. Andes. 2500-3300 m.
BOY, CUN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Saravia 1037 (COL).

Paronychia communis
Cambess.

Hierba.
Nativa. Andes. 2600 m.
CUN. No evaluada.
Colombia a Argentina.
Pring 59 (MO).
Paronychia communis var.
communis
Nota: conocida en Colombia
solo a partir de una coleccin
/ known in Colombia from a
single collection.

Polycarpon L.
1 especie
Polycarpon apurense Kunth
Gereau & Marticorena 1995.
Hierba.
Nativa. Orinoquia. 60 m.
VIC. No evaluada.
E Colombia, Venezuela, Brasil,
Argentina.
Pinto 1323 (COL).

Sagina L.
1 especie
Sagina procumbens L.

Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Naturalizada. Andes. 3200-3660
m.
ANT, BOY, NAR. No evaluada.
Nativa de Eurasia y N frica;
naturalizada alrededor del
mundo.
Barclay 7235 (MO).

Scleranthus L.
1 especie
Scleranthus annuus L.

Hierba.
Adventicia. Andes. 2650 m.
CUN. No evaluada.
Nativa de Europa, O Asia, N
frica.
Groenendijk 1820 (COL).

Silene L.
2 especies
Silene armeria L.

Hierba.
Adventicia. Andes. 2400 m.
ANT. No evaluada.
Nativa de Europa.
Barkley 19An385 (MEDEL).

Silene gallica L.

Luteyn 1999; Rangel-Ch. 2000.


Hierba.
Adventicia. Andes. 2150-3040 m.
ANT, BOY, CUN, NAR. No
evaluada.
Nativa de Europa a India;
naturalizada alrededor del
mundo.
Fernndez 7261 (COL).

Spergula L.
1 especie
Spergula arvensis L.

Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Naturalizada. Andes. 2350-3600
m.
ANT, BOY, CUN, NAR. No
evaluada.
Nativa de Europa, N frica, O
Asia.
Fernndez 5117 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

CARYOPHYLLACEAE

Angiosperms

Spergularia (Pers.) J.Presl &


C.Presl
2 especies, 1 especie endmica
Spergularia colombiana
R.Rossbach

Rossbach 1940.
Hierba.
Endmica. Andes. 2700 m.
CUN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Triana s.n. (HT: K; IT: COL?,
NY).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Spergularia marina (L.)


Besser

Rossbach 1940.
Hierba.
Adventicia. Andes. 2680 m.
CUN. No evaluada.
Nativa de Europa.
Fernndez 6653 (COL).

Stellaria L.
6 especies
Stellaria antoniana Volponi

Volponi 1993; Rangel-Ch. 2000.


Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2000-3750 m.
ANT, BOY, CAL, CHO, CUN,
MAG, NSA, QUI, TOL. No
evaluada.
Colombia, Ecuador, Argentina.
Cuatrecasas 1333 (COL).

Stellaria cuspidata Schltdl.


Stellaria leptopetala Benth.
Volponi 1993; Luteyn 1999;
Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Nativa. Andes. 820-3820 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, HUI,
MET, RIS, TOL. No evaluada.

SO Estados Unidos a Ecuador;


Argentina.
Garca-Barriga 11669 (COL,
LIL).
Stellaria cuspidata subsp.
prostrata (Baldwin) J.K.Morton

Stellaria media (L.) Vill.

Luteyn 1999; Rangel-Ch. 2000;


Stevens et al. 2001.
Hierba.
Naturalizada. Andes. 2300-3700
m.
ANT, CUN, NAR, QUI, SAN.
No evaluada.
Nativa de Eurasia; naturalizada
en Amrica.
Londoo 191B (MEDEL, MO).

Stellaria ovata Schltdl.

Baker & Burger 1983.


Hierba.
Nativa. Andes. 560-3115 m.
ANT, CAQ, CHO, CUN, HUI,
VAL. No evaluada.
Mxico a Per y Venezuela.
Londoo 325 (MEDEL, MO).

Stellaria pedersenii Volponi

Volponi 1993; Rangel-Ch. 2000.


Hierba.
Nativa. Andes. 3200 m.
NAR. No evaluada.
Colombia, Per, Bolivia, NO
Argentina.
Triana 4670 (COL).

Stellaria recurvata Schltdl.

Stellaria serpyllifolia Schltdl.


Volponi 1993.
Hierba.
Nativa. Andes. 2900-4300 m.
CAU, CUN, PUT. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Cuatrecasas 11898 (COL).
Stellaria recurvata var.
aequatorialis Volponi, Stellaria
recurvata var. recurvata

CELASTRACEAE
por Luis Roberto Snchez
(Lista preliminar compilada por
Marcela Celis, Nelson R. Salinas
y Laura Clavijo)
19 gneros, 76 especies, 9
especies endmicas

Anthodon Ruiz & Pav.


2 especies
Anthodon decussatum Ruiz
& Pav.

Hippocratea decussata (Ruiz


& Pav.) Peyr., Prionostemma
kunthianum Miers, Salacia
decussata (Ruiz & Pav.) G.Don,
Tonsella decussata (Ruiz & Pav.)
Vahl, Tontelea decussata (Ruiz &
Pav.) Poir.
Smith, A.C. 1940.
Liana.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Pacfico, SN Santa
Marta, V Magdalena. 0-1200 m.
ANT, CHO, MAG, MET, SAN,
VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil,
Per, Bolivia.
Haugth 1455 (COL).

Anthodon panamense
A.C.Sm.

Smith, A.C. 1940.


Liana.
Nativa. Pacfico. 0-300 m.
CHO. No evaluada.
Colombia a Costa Rica.
Gentry 15228 (COL).

Celastrus L.
4 especies, 1 especie endmica
Celastrus caseariifolius
Lundell
Snchez, R. 2000.
Liana.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1047

CELASTRACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Endmica. Andes. 1600-3750 m.


ANT, CAU, CHO. No evaluada.
S y E Colombia.
Lozano 7126 (COL).

Celastrus liebmannii Standl.


Celastrus colombianus Cuatrec.,
Celastrus racemosus (Reissek)
Loes., Ilex scandens Cuatrec.
Cuatrecasas 1951c.
Liana.
Nativa. Andes. 1700-2600 m.
ANT, CHO, RIS, TOL, VAL. No
evaluada.
Mxico a Brasil y Per.
Barbosa 3586 (COL).

Celastrus meridensis Pittier


Maytenus meridensis (Pittier)
Cuatrec.
Cuatrecasas 1951c; Snchez, R.
2000.
Arbusto, liana.
Nativa. Andes. 1800-3000 m.
ANT, BOY, CUN, GUJ. No
evaluada.
Colombia, Venezuela.
Cuatrecasas 1813 (COL).

Celastrus panamensis
Lundell

Lundell 1941; Hou 1955.


Liana.
Nativa. Andes. 1870 m.
CHO. No evaluada.
Colombia, Panam.
Silverstone 1494 (CUVC, MO).

Cheiloclinium Miers
6 especies
Cheiloclinium anomalum
Miers

Salacia anomala (Miers) Peyr.


Smith, A.C. 1940.
Liana.
Nativa. Amazonia. 0-300 m.

1048

VAU. No evaluada.
Colombia, Per, Brasil, Guyana.
Gonzlez 124 (COL).

Cheiloclinium articulatum
(A.G.Sm.) A.C.Sm.
Salacia articulata A.C.Sm.
Smith, A.C. 1940.
Liana.
Nativa. Amazonia. 0-300 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Per y Brasil.
Snchez 6577 (COAH).

Cheiloclinium belizense
(Standl.) A.C.Sm.

Salacia belizensis Standl.


Smith, A.C. 1940.
Liana.
Nativa. Pacfico. 100-700 m.
CHO. No evaluada.
Guatemala a Colombia; Guyana.
Forero 2754 (COL).

Cheiloclinium cognatum
(Miers) A.C.Sm.

Kippistia cognata Miers, Salacia


cognata (Miers) Peyr., Salacia
sphaerocarpa Rusby, Tontelea
aubletiana Miers
Smith, A.C. 1940.
Arbusto, arbolito.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Pacfico, V
Magdalena. 0-900 m.
ANT, CHO, NAR, NSA, PUT,
SAN, VAU. No evaluada.
Panam a Bolivia, Venezuela,
Guyana, Brasil; Trinidad y
Tobago.
Cuatrecasas 13054 (COL).

Cheiloclinium
hippocrateoides (Peyr.)
A.C.Sm.

Salacia divaricata A.C.Sm.,


Salacia hippocrateoides Peyr.,
Spiricladus hippocrateoides Rich.

Smith, A.C. 1940.


Liana.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 0-400 m.
AMA, VAU. No evaluada.
Colombia, Per, Bolivia y Brasil.
Clavijo 249 (COL).

Cheiloclinium krukovii
(A.C.Sm.) A.C.Sm.

Salacia krukovii A.C.Sm.


Smith, A.C. 1940.
Liana.
Nativa. Amazonia. 0-200 m.
AMA. No evaluada.
Colombia y Brasil.
Schultes 8356 (COL).

Crossopetalum P.Browne
1 especie
Crossopetalum rhacoma
Crantz

Myginda rhacoma Sw., Rhacoma


crossopetalum L.
Snchez, R. 2000.
Arbusto.
Nativa. Islas Caribeas. 0-100 m.
SAP, SUC. No evaluada.
Centroamrica a N Colombia y
Venezuela; Antillas.
Gamboa 62 (COL).

Cuervea Miers
1 especie
Cuervea kappleriana (Miq.)
A.C.Sm.

Cuervea granadensis Miers,


Hippocratea granadensis (Miers)
Peyr., Hippocratea inundata
Peyr., Hippocratea kappleriana
Miq., Hippocratea miersii Loes.,
Pristimera apiculata Miers
Smith, A.C. 1940.
Liana.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

CELASTRACEAE

Angiosperms

Nativa. Amazonia, V Magdalena.


0-600 m.
AMA, CAQ, CUN. No evaluada.
Centroamrica a Bolivia,
Venezuela, Guyana, Brasil;
Antillas.
Triana 5100 (COL).

Elachyptera A.C.Sm.
1 especie
Elachyptera floribunda
(Benth.) A.C.Sm.

Hippocratea floribunda Benth.,


Hippocratea lancifolia Lundell,
Tontelea floribunda (Benth.)
Miers
Smith, A.C. 1940.
Arbolito, liana.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 10280 m.
AMA, CHO, VAL, VAU. No
evaluada.
Centroamrica a Colombia,
Venezuela, Guayanas y Brasil.
Garca-Barriga 14074 (COL).

Gymnosporia (Wight &


Arn.) Benth. & Hook.f.
2 especies
Gymnosporia gentryi Lundell
Lundell 1985; Hammel 1997;
Snchez, R. 2000.
rbol.
Nativa. Andes. 1200-2800 m.
ANT, CHO, CUN, NAR, QUI,
RIS, VAL. No evaluada.
Colombia a Ecuador.
Gentry 35068 (IT: MO).

Gymnosporia urbaniana
(Loes.) Liesner

Gymnosporia magnifolia (Loes.)


Lundell, Maytenus magnifolia
Loes., Maytenus urbaniana
Taub., Rhacoma urbaniana Loes.
Hammel 1997.

rbol.
Nativa. V Magdalena. 325 m.
ANT. No evaluada.
Colombia, Per, Brasil.
Cogollo 2124 (JAUM).

Hippocratea L.
1 especie
Hippocratea volubilis L.

Hippocratea ovata Lam.,


Hippocratea scandens Jacq.,
Hippocratea viridis Ruiz & Pav.
Smith, A.C. 1940.
Liana.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe. 0-1800 m.
AMA, ATL, MAG, VAL, VAU,
VIC. No evaluada.
S Estados Unidos a Argentina y
Paraguay; Antillas.
Dugand 5649 (COL).

Hylenaea Miers
2 especies
Hylenaea comosa (Sw.) Miers
Hippocratea comosa Sw.,
Hylenaea capilliflora Miers
Smith, A.C. 1940.
Arbolito, liana.
Nativa. Amazonia. 0-200 m.
VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Guayanas,
Brasil, Per; Trinidad y Tobago
y Hait.
Clavijo 686 (COL).

Hylenaea praecelsa (Miers)


A.C.Sm.

Salacia praecelsa (Miers) Standl.,


Tyloderma praecelsa Miers
Smith, A.C. 1940.
Liana.
Nativa. Pacfico. 10-220 m.
ANT, CHO. No evaluada.
Costa Rica a Bolivia y Brasil.
Brand 1184 (COL).

Maytenus Molina
19 especies, 6 especies endmicas
Maytenus amazonica Mart.

Snchez, R. 2000.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 200-630 m.
AMA, CAQ, GUI. No evaluada.
Amazonia.
Galeano 2225 (COL).

Maytenus blepharodes
Lundell

Lundell 1941.
Arbusto.
Endmica. Andes. 3100-3250 m.
SAN. No evaluada.
Killip 17897 (US).

Maytenus corei Lundell

Lundell 1970; Snchez, R. 2000.


Arbusto.
Endmica. Andes, V Cauca. 9502500 m.
CAU, NAR, VAL. No evaluada.
Murphy 600 (COL).

Maytenus duqueana Cuatrec.


Cuatrecasas 1959a; Snchez, R.
2000.
rbol.
Endmica. Andes. 1900-2400 m.
CAU, NAR, QUI, VAL. No
evaluada.
Duque 3929 (COL).

Maytenus guyanensis Reissek


Snchez, R. 2000.
rbol.
Nativa. Amazonia, Orinoquia.
35-350 m.
CAQ, CAS, GUV, MET, VIC. No
evaluada.
Colombia, Venezuela, Guyana,
Brasil.
Mendoza 1092 (FMB).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1049

CELASTRACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Maytenus krukovii A.C.Sm.


Snchez, R. 2000.
rbol.
Nativa. Amazonia. 300-400 m.
AMA, GUI, PUT, VAU. No
evaluada.
Colombia, Brasil.
Garca 18705 (COL).

Maytenus laevis Reissek

Snchez, R. 2000.
rbol.
Nativa. Amazonia. 250-400 m.
AMA, CAQ, PUT, VAU. No
evaluada.
N Suramrica.
Roa 666 (COL).

Maytenus laxiflora Triana &


Planch.

Snchez, R. 2000.
Arbusto, rbol.
Endmica. Andes. 2000-3000 m.
BOY, CUN. No evaluada.
Jaramillo 8273 (COL).

Maytenus longipes Briq.

Snchez, R. 2000.
rbol.
Endmica. Caribe, V Magdalena.
0-600 m.
ANT, ATL, BOL, CHO, GUJ,
MAG, SAN. No evaluada.
Dugand 6903 (COL).

Maytenus macrocarpa (Ruiz


& Pav.) Briq.
Celastrus macrocarpus Ruiz &
Pav.
Snchez, R. 2000.
Arbusto, arbolito.
Nativa. Andes. 2600 m.
ANT. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per.
Crdenas 3304 (COL).

1050

Maytenus parvifolia
Steyerm.

Arbusto, arbolito.
Nativa. Andes. 2200-3000 m.
NSA. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Snchez 4473 (COL, HECASA).

Maytenus pavonii Briq.

Snchez, R. 2000.
Arbolito.
Nativa. SN Santa Marta. 18003320 m.
MAG. No evaluada.
Colombia a Per.
Barbosa 167 (COL).

Maytenus prunifolia C.Presl

Maytenus myricoides Triana &


Planch., Maytenus novograntensis
Cuatrec.
Snchez, R. 2000.
Liana.
Nativa. Andes. 2290-3600 m.
ANT. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Mndez 3188 (MO).

Maytenus retusa (Poir.) Briq.


Celastrus emarginatus Ruiz &
Pav., Celastrus retusus Poir.
Snchez, R. 2000.
Arbusto.
Nativa. Andes. 2200-2400 m.
NAR. No evaluada.
Colombia a Per.
Ramrez 1667 (PSO).

Maytenus sieberiana Krug &


Urb.

Snchez, R. 2000.
rbol.
Nativa. Amazonia. 0-300 m.
GUV. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Guayanas,
Brasil, Trinidad y Tobago.
Cuatrecasas 7673 (COL, US).

Maytenus trianae Briq.

Maytenus buxifolia Triana &


Planch.
Snchez, R. 2000.
Arbusto.
Endmica. Andes. 2400-2700 m.
CUN. No evaluada.
Prez 3132 (COL).

Maytenus verticillata (Ruiz


& Pav.) DC.

Celastrus verticillatus Ruiz & Pav.


Snchez, R. 2000.
Arbusto, arbolito.
Nativa. Andes. 2300-3600 m.
CAU, HUI, NAR. No evaluada.
Colombia a Per.
Ramrez 5611 (COL, PSO).

Maytenus vexata Briq.

Myginda myrsinoides Kunth,


Rhacoma myrsinoides Loes.
Snchez, R. 2000.
Arbusto.
Nativa. Andes. 1960 m.
NAR. No evaluada.
Colombia a Per.
Guarn 50 (PSO).

Maytenus woodsonii Lundell

Snchez, R. 2000.
Arbusto.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2700-3320 m.
GUJ, MAG. No evaluada.
Costa Rica, Venezuela.
Romero-Castaeda 24451 (COL).

Myginda Jacq.
1 especie
Myginda uragoga Jacq.

Crossopetalum uragoga (Jacq.)


Kuntze, Rhacoma uragoga (Jacq.)
Baill.
Snchez, R. 2000.
Arbusto.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

CELASTRACEAE

Angiosperms

Nativa. Islas Caribeas, Caribe.


0-100 m.
BOL, SAP, SUC. No evaluada.
N Colombia a S Estados Unidos;
Antillas.
Fernndez 5192 (COL).

Peritassa Miers
3 especies
Peritassa laevigata (Link)
A.C.Sm.

Anthodon laevigatum (Link)


Steud., Peritassa rubicunda
Miers, Peritassa smaragdina
Miers, Salacia amazonica
Loes., Salacia laevigata (Link)
DC., Salacia laevigata subsp.
ovata Peyr., Tonsella laevigata
Link, Tontelea laevigata (Link)
B.D.Jacks.
Smith, A.C. 1940.
Arbusto, liana.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 0-770 m.
AMA, ANT, CHO, GUI, MET,
VAU, VIC. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Per,
Brasil.
Fernndez 5058 (COL).

Peritassa peruviana (Miers)


A.C.Sm.

Sicyomorpha peruviana Miers


Smith, A.C. 1940.
Arbusto, liana.
Nativa. Guayana y Macarena.
0-450 m.
MET. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per.
Idrobo 2118 (COL).
Nota: especie dudosa / dubious
species.

Peritassa pruinosa (Seem.)


A.C.Sm.
Salacia pruinosa Seem.,
Sicyomorpha pruinosa (Seem.)
Miers

Smith, A.C. 1940.


Arbusto, liana.
Nativa. Caribe. 0-100 m.
MAG. No evaluada.
Colombia a Costa Rica.
Smith 1767 (F, NY).

Prionostemma Miers
1 especie
Prionostemma aspera (Lam.)
Miers
Hippocratea aspera Lam.,
Hippocratea foliosa Rusby,
Hippocratea malpighiifolia
Rudge, Hippocratea scutellata
Griseb., Hippocratea vahliana
(Cambess.) Peyr., Prionostemma
malpighiifolium (Rudge) Miers,
Prionostemma scabridulum
Miers, Romualdea malpighifolia
(Rudge) Triana & Planch.,
Salacia scabra (Vahl) DC.,
Salacia vahliana Cambess.,
Tonsella scabra Vahl
Smith, A.C. 1940.
Liana.
Nativa. Guayana y Macarena,
Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 10-800 m.
ANT, MET, SAN. No evaluada.
Panam a Guayanas y Brasil;
Trinidad y Tobago.
Romero-Castaeda 383 (COL).

Pristimera Miers
5 especies, 1 especie endmica
Pristimera celastroides
(Kunth) A.C.Sm.

Hippocratea acapulcensis Kunth,


Hippocratea celastroides Kunth,
Pristimera andina Miers,
Pristimera tenella Miers
Smith, A.C. 1940.
Arbusto.
Nativa. Caribe. 0-300 m.
BOL, GUJ, SUC. No evaluada.

Mxico a Bolivia (por O


Suramrica) y N Argentina;
Brasil.
Gentry 68181 (MO).

Pristimera holdeniana
(A.C.Sm.) A.C.Sm.

Hippocratea holdeniana A.C.Sm.


Smith, A.C. 1940.
Arbusto, trepadora.
Nativa. Pacfico. 0-70 m.
CHO. No evaluada.
Colombia, Guayanas y Brasil.
Ducke 15760 (MO).

Pristimera nervosa (Miers)


A.C.Sm.

Hippocratea ulei Loes., Salacia


arborescens Rusby, Sicyomorpha
nervosa Miers
Smith, A.C. 1940.
Arbolito, liana.
Nativa. Pacfico, V Magdalena.
0-900 m.
ANT, CHO, SAN. No evaluada.
Panam, N Suramrica a N Brasil
y Bolivia.
Romero-Castaeda 4807 (COL).

Pristimera tenuiflora (Peyr.)


A.C.Sm.
Hippocratea tenuiflora Peyr.,
Hippocratea tenuiflora var.
genuina Hassl.
Smith, A.C. 1940.
Arbusto, trepadora, liana.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Pacfico. 5-500 m.
CHO, MET, PUT. No evaluada.
Colombia, Brasil y Per.
Forero 4187 (COL).

Pristimera verrucosa
(Kunth) Miers

Hippocratea verrucosa Kunth


Smith, A.C. 1940.
Liana.
Endmica. Caribe, Pacfico, V
Magdalena. 10-500 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1051

CELASTRACEAE

Angiospermas
Angiosperms

ATL, BOL, CHO, GUJ, MAG,


SAN, TOL. No evaluada.
Smith 889 (COL).

Salacia L.
12 especies
Salacia cordata (Miers)
Mennega

Thermophila cordata Miers


Mennega 1992.
Liana.
Nativa. Amazonia, Pacfico, V
Magdalena. 100-550 m.
AMA, ANT, CHO, NAR, RIS,
VAL, VAU. No evaluada.
Mxico, Costa Rica, Colombia a
Bolivia; Brasil.
Garca 400 (MO).

Salacia elliptica (Mart.)


G.Don

Anthodon ellipticus Schult.,


Anthodon oblongifolius Schult.,
Raddia elliptica (Schult.) Miers,
Raddia firmifolia Miers, Raddia
oblongifolia (Schult.) Miers,
Salacia affinis Peyr., Salacia
erythroxyloides Cambess.,
Salacia lacunosa (Miers) Peyr.,
Salacia oblongifolia (Schult.)
G.Don, Tonsella elliptica (Schult.)
Spreng., Tonsella oblongifolia
(Schult.) Spreng., Tontelea
obtusifolia (Cambess.) Walp.
Smith, A.C. 1940.
Arbolito, liana.
Nativa. Guayana y Macarena,
Orinoquia, V Magdalena. 701200 m.
AMA, ANT, BOY, CAS, MET,
SAN. No evaluada.
Suramrica hasta Bolivia y
Paraguay.
Uribe 3433 (COL).

Salacia gigantea Loes.


Smith, A.C. 1940.
Arbusto, arbolito.

1052

Nativa. Amazonia, Pacfico. 50180 m.


AMA, CHO, VAL. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil,
Per y Bolivia.
Devia 1219 (COL).

AMA, ANT, BOL, CAQ, MET,


VAU. No evaluada.
Colombia, Per y Brasil.
Zarucchi 6739 (COL).

Salacia impressifolia (Miers)


A.C.Sm.

Hippocratea multiflora Lam.,


Salacia pittieriana A.C.Sm.
Smith, A.C. 1940.
Liana.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 5-80
m.
CAU, VAL, VAU. No evaluada.
Costa Rica a N y C Suramrica.
Cuatrecasas 17246 (COL).

Anthodon grandiflorus Benth.,


Raddia grandifolia (Mart.) Miers,
Raddia impressifolia Miers,
Salacia grandiflora (Benth.)
Peyr., Salacia polyanthomaniaca
Barb.Rodr.
Smith, A.C. 1940.
Arbusto, liana.
Nativa. Amazonia, Orinoquia.
100-450 m.
AMA, MET, VAU, VIC. No
evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil,
Per.
Cuatrecasas 6824 (COL).

Salacia insignis A.C.Sm.

Smith, A.C. 1940.


Liana.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 0-200 m.
AMA, GUV, PUT, VAU. No
evaluada.
Colombia, Per y Brasil.
Clavijo 573 (COL).

Salacia juruana Loes.

Smith, A.C. 1940.


Arbolito.
Nativa. Amazonia. 0-300 m.
AMA, VAU. No evaluada.
Panam, Colombia, Per, Brasil.
Rudas 4477 (COL).

Salacia macrantha A.C.Sm.

Smith, A.C. 1940.


Arbusto, arbolito.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Caribe, V Magdalena.
100-800 m.

Salacia multiflora (Lam.)


DC.

Salacia opacifolia
(J.F.Macbr.) A.C.Sm.

Hippocratea opacifolia J.F.Macbr.


Smith, A.C. 1940.
Arbusto, arbolito.
Nativa. Pacfico. 0-220 m.
CHO. No evaluada.
Colombia, Brasil y Per.
Gentry 24101 (COL).

Salacia solimoesensis
A.C.Sm.

Smith, A.C. 1940.


Arbusto, arbolito.
Nativa. V Magdalena. 400-700
m.
ANT. No evaluada.
Colombia y Brasil.
Soejarto 3952 (COL).

Salacia spectabilis A.C.Sm.

Smith, A.C. 1940.


Arbolito.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-1800
m.
CHO, NAR. No evaluada.
Colombia, Per y Brasil.
Espina 3642 (MO).

Salacia ulei Loes.

Salacia cuspidata A.C.Sm.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

CELASTRACEAE

Angiosperms

Smith, A.C. 1940.


Liana.
Nativa. Pacfico. 5-50 m.
VAL. No evaluada.
Colombia y Brasil.
Cuatrecasas 15797 (MO).

Schaefferia Jacq.
1 especie
Schaefferia frutescens Jacq.
Schaefferia elliptica Lundell
Snchez, R. 2000.
Arbusto.
Nativa. Caribe, V Cauca, V
Magdalena. 0-1100 m.
ATL, BOL, CAU, CUN, GUJ,
HUI, MAG, NAR, NSA, VAL.
No evaluada.
Centroamrica, Suramrica;
Antillas.
Dugand 5163 (COL, US).

Semialarium N.Hall
1 especie
Semialarium paniculatum
(Mart.) N.Hall
Anthodon paniculatus Schult.,
Tonsella paniculata (Schult.)
Spreng.
Mennega 1988.
Liana.
Nativa. Caribe, V Magdalena.
0-920 m.
ANT, ATL, BOL, SUC. No
evaluada.
N y C Suramrica.
Zarucchi 7246 (COL).

Tontelea Miers
10 especies
Tontelea attenuata Miers

Salacia attenuata (Miers) Peyr.,


Tontelea longifolia Miers
Smith, A.C. 1940.

Arbusto, trepadora, liana.


Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 150-1000 m.
AMA, CAQ, GUI, MET, PUT.
No evaluada.
Colombia, Per, Brasil, Guyana.
Idrobo 457 (COL).

Tontelea chlorantha A.C.Sm.


Liana.
Nativa. Amazonia. 50-300 m.
VAU. No evaluada.
Colombia y Venezuela a Brasil y
Bolivia.
Cuatrecasas 7312-A (COL).

Tontelea congestiflora
(A.C.Sm.) A.C.Sm.

Salacia congestiflora A.C.Sm.


Smith, A.C. 1940.
Liana.
Nativa. Amazonia, Pacfico, V
Magdalena. 250-770 m.
ANT, CHO, VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil,
Per.
Garca-Barriga 13806 (COL).

Tontelea coriacea A.C.Sm.


Salacia coriacea (A.C.Sm.)
J.F.Macbr.
Smith, A.C. 1940.
Liana.
Nativa. Amazonia, Pacfico, V
Magdalena. 50-1000 m.
ANT, CAQ, CHO, VAL. No
evaluada.
N Suramrica.
Monsalve 213 (CUVC).

Tontelea divergens A.C.Sm.


Smith, A.C. 1940.
Liana.
Nativa. Pacfico. 0-50 m.
VAL. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Guyana,
Per.
Gentry 40261 (MO).

Tontelea lanceolata (Miers)


A.C.Sm.

Clercia lanceolata Miers, Salacia


lanceolata (Miers) Glaz.
Smith, A.C. 1940.
Liana.
Nativa. Pacfico. 0-100 m.
VAL. No evaluada.
Colombia y Brasil.
Monsalve 762 (CUVC).

Tontelea laxiflora (Benth.)


A.C.Sm.

Amphizoma laxiflora (Benth.)


Miers, Anthodon laxiflorus
Benth., Salacia laxiflora (Benth.)
Peyr.
Smith, A.C. 1940.
Liana.
Nativa. Amazonia. 150-180 m.
GUV. No evaluada.
Colombia y Brasil.
Crdenas 6592 (COAH).

Tontelea mauritioides
(A.C.Sm.) A.C.Sm.

Salacia mauritioides A.C.Sm.


Smith, A.C. 1940.
Liana, Hemiparsita.
Nativa. Guayana y Macarena,
Pacfico, V Magdalena. 50-1000
m.
ANT, CAQ, VAL, VAU. No
evaluada.
N Suramrica.
Franco 3774 (COL, MO).

Tontelea ovalifolia (Miers)


A.C.Sm.

Cuervea ovalifolia Miers, Salacia


patens Triana & Planch.
Smith, A.C. 1940.
Liana.
Nativa. Amazonia, Guayana
y Macarena, Pacfico, V
Magdalena. 200-770 m.
ANT, CAQ, CHO, MET, SAN,
VAL. No evaluada.
N Suramrica.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1053

CELASTRACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Idrobo 2142 (COL).


Tontelea ovalifolia subsp.
richardii (Peyr.) Grts &
Mennega

Tontelea weberbaueri
A.C.Sm.

Smith, A.C. 1940.


Arbusto, trepadora.
Nativa. Pacfico. 0-50 m.
VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador y Per.
Gentry 40252 (MO).

Zinowiewia Turcz.
3 especies, 1 especie endmica
Zinowiewia australis Lundell
Lundell 1938; Snchez, R. 2000.
rbol.
Nativa. Andes. 2610-2750 m.
BOY, CUN, NAR, NSA, RIS. No
evaluada.
Venezuela a Per.
Betancur 4009 (COL).

Zinowiewia integerrima
(Turcz.) Turcz.

Lundell 1939; Snchez, R. 2000.


rbol.
Nativa. SN Santa Marta. 26002750 m.
MAG. No evaluada.
Mxico a Venezuela y Per.
Romero-Castaeda 7755 (COL).

Zinowiewia sulphurea
Lundell

Lundell 1970.
rbol.
Endmica. Andes. 2500 m.
CAU. No evaluada.
Core 1221 (COL).

CERATOPHYLLACEAE
por Rodrigo Bernal
(Lista preliminar compilada por
Laura Clavijo)
1 gnero, 2 especies

Ceratophyllum L.
2 especies
Ceratophyllum demersum L.

Lowden 1978; Idrraga et al.


2011.
Hierba, Acutica.
Nativa. Caribe, Pacfico. 6-30 m.
ANT, CR. No evaluada.
Amplia distribucin mundial.
Roldn 159 (HUA, MO).

Ceratophyllum muricatum
Cham.

Ceratophyllum llerenae Fassett


Lowden 1978.
Hierba, Acutica.
Nativa. Caribe. 10-50 m.
CR. No evaluada.
Amplia distribucin mundial.
Pennell 4129 (NY).
Ceratophyllum muricatum subsp.
australe (Griseb.) Les.

CHLORANTHACEAE
por Silvana Cmbita-Q.
(Lista preliminar compilada por
Alexandra Hernndez y ngela
Rodrguez)
1 gnero, 20 especies, 3 especies
endmicas

Hedyosmum Sw.
20 especies, 3 especies endmicas
Hedyosmum angustifolium
(Ruiz & Pav.) Solms
Todzia 1988b.
rbol.

1054

Nativa. Andes. 900-2990 m.


NAR. No evaluada.
S Colombia a Bolivia.
Devia 7884 (TULV).

Hedyosmum anisodorum
Todzia

Todzia 1988a.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Andes? 1000-2800 m.
NAR?, PUT? No evaluada.
S Colombia?, Ecuador, Per.
Nota: esperada. Registrada en
regiones de Ecuador, vecinas a
Nario y Putumayo / expected;
recorded in Ecuador from
areas neighboring Nario and
Putumayo.

Hedyosmum bonplandianum
Kunth
Todzia 1988b; Escobar 2001;
Vargas 2002.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Andes. 900-2400 m.
ANT, CAU, CHO, QUI, RIS,
VAL. No evaluada.
Nicaragua a N Ecuador.
Bonpland s.n. (LT: P).

Hedyosmum colombianum
Cuatrec.

Todzia 1988b; Madrin 2004a.


Arbusto, arbolito, rbol.
Endmica. Andes. 2100-3500 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, MAG,
MET, QUI, SAN. No evaluada.
Prez-Arbelez 6619 (HT: COL;
IT: CM, F, US).

Hedyosmum crenatum
Occhioni

Todzia 1988b; Vargas 2002.


Subarbusto, arbusto, rbol.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1990-3700 m.
ANT, BOY, CUN, GUJ, MAG,
MET, NSA, SAN. No evaluada.
Colombia, Venezuela.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

CHLORANTHACEAE

Angiosperms

Cuatrecasas 12318 (HT: S; IT:


BM, COL, F, GH, US).

Hedyosmum cuatrecazanum
Occhioni

Hedyosmum crassifolium
Cuatrec., Hedyosmum
crassifolium Urb.
Todzia 1988b; Mendoza &
Ramrez 2000; Vargas 2002.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1400-3700 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
HUI, MAG, NAR, PUT, QUI,
RIS, SAN, VAL. No evaluada.
N Colombia a C Bolivia.
Cuatrecasas 19277 (HT: COL; IT:
A, DUKE).

Hedyosmum cumbalense
H.Karst.

Hedyosmum granizo Cuatrec.,


Hedyosmum toxicum Cuatrec.
Todzia 1988b; Todzia 1990;
Vargas 2002.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Andes. 1950-3800 m.
ANT, CAU, HUI, NAR, PUT,
QUI, RIS, VAL. No evaluada.
Colombia a Per.
Luteyn 12851 (COL).

Hedyosmum gentryi DArcy


& Liesner
Todzia 1988b.
Arbusto, rbol.
Nativa. Andes. 1250-2000 m.
ANT, NSA. No evaluada.
Panam a Venezuela.
Betancur 11423 (COL).

Hedyosmum goudotianum
Solms

Hedyosmum montanum
W.C.Burger, Tafallaea goudotiana
(Solms) Kuntze
Todzia 1988b; Todzia 1990;
Vargas 2002.

Arbusto, arbolito, rbol.


Nativa. Andes. 1050-3300 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CHO,
CUN, HUI, MET, NAR, NSA,
PUT, QUI, RIS, SAN, TOL, VAL.
No evaluada.
Costa Rica a Per.
Goudot s.n. (LT: P).
Hedyosmum goudotianum var.
goudotianum

Hedyosmum luteynii Todzia


Todzia 1988a.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Andes. 2600-3600 m.
CAU, HUI, NAR, QUI, RIS,
TOL, VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Orozco 1197 (COL).

Hedyosmum narinoense
Todzia

Todzia 1993.
rbol.
Nativa. Andes. 900-1500 m.
NAR. No evaluada.
SO Colombia, N Ecuador.
Betancur 4310 (COL, MO,
HUA).

Hedyosmum parvifolium
Baill.

Todzia 1988b.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Andes. 2700-3400 m.
BOY, CUN, MET, NSA, SAN. No
evaluada.
Colombia, Venezuela.
Goudot s.n. (LT: P; ILT: K).

Hedyosmum pungens Todzia

Todzia 1988b.
Arbusto, arbolito, rbol.
Endmica. Andes. 1300-1800 m.
CAU, CHO, VAL. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Todzia 2398 (HT: COL; IT:
CUVC, MO, NY, TEX).

Hedyosmum racemosum
(Ruiz & Pav.) G.Don

Hedyosmum glabratum Kunth,


Hedyosmum huilense Cuatrec.,
Hedyosmum llanorum Cuatrec.
Todzia 1988b; Mendoza &
Ramrez 2000.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia,
SN Santa Marta. 250-3350 m.
ANT, BOY, CAL, CAQ, CAU,
CES, CUN, GUV, HUI, MAG,
MET, NAR, NSA, PUT, QUI,
RIS, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
N Colombia a Bolivia.
Madrin 154 (COL, MO).

Hedyosmum scaberrimum
Standl.

Mahecha 1997; Todzia 2001d.


Arbusto, rbol.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-2150
m.
ANT, CHO, NAR, VAL. No
evaluada.
Colombia a Costa Rica.
Tuberquia 677 (COL).

Hedyosmum scabrum (Ruiz


& Pav.) Solms
Todzia 1990.
Arbusto, rbol.
Nativa. Andes. 2090-3130 m.
NAR, PUT. No evaluada.
C Colombia a C Bolivia.
Torres 1962 (COL).

Hedyosmum sprucei Solms


Arbusto, arbolito.
Nativa. Andes. 630-1050 m.
CAU, PUT. No evaluada.
S Colombia a Per.
Ramos 2443 (CUVC, MO).

Hedyosmum steinii Todzia


Todzia 1988a.
Arbusto, arbolito, rbol.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1055

CHLORANTHACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Endmica. Andes. 1600-3860 m.


ANT, CHO. No evaluada.
O Colombia.
Forero 2867 (HT: COL; IT: MO).

Hedyosmum strigosum
Todzia

Todzia 1990.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Andes. 2000-3200 m.
CAU, NAR, PUT. No evaluada.
S Colombia, N Ecuador.
Todzia 2413 (HT: COL; IT: AAU,
F, JAUM, K, MO, PSO, NY, TEX,
US).

Hedyosmum translucidum
Cuatrec.

Todzia 1990.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Andes. 2000-3100 m.
ANT, BOY, CAQ, CAU, CUN,
HUI, MET, NAR, NSA, PUT,
VAL. No evaluada.
O Venezuela a N Per.
Cuatrecasas 8491 (HT: COL; IT:
F).

CHRYSOBALANACEAE
por Ghillean T. Prance
(Lista preliminar compilada por
Alexandra Hernndez y ngela
Rodrguez)
7 gneros, 152 especies, 24
especies endmicas

Acioa Aubl.
1 especie
Acioa schultesii Maguire

Prance 1972a; Prance 2001.


Arbolito, rbol.
Nativa. Guayana y Macarena.
120 m.
GUI. Casi Amenazada (Caldern
et al. 2002).

1056

Colombia, Brasil, Venezuela.


Liesner 9107 (MO, NY).

Chrysobalanus L.
1 especie

Chrysobalanus icaco L.

Prance 1972a; Prance 1989;


Prance 2001.
Arbusto, rbol.
Nativa. Islas Caribeas, Caribe,
Pacfico, V Magdalena. 0-550 m.
ANT, ATL, BOL, CHO, CR,
CUN, HUI, MAG, NAR, SAP,
SAN, SUC, TOL, VAL. No
evaluada.
Costas de Mxico a Brasil; costa
O de frica, de Guinea a Angola.
Fernndez-Prez 244 (COL, NY).

Couepia Aubl.
21 especies, 1 especie endmica
Couepia bracteosa Benth.

Prance 1972a; Prance 1989;


Prance 2001.
rbol.
Nativa. Guayana y Macarena.
200 m.
VAU. Casi Amenazada (Caldern
et al. 2002).
N y O Amazonia y Guayanas.
Rodrguez 95 (K).

Couepia canomensis (Mart.)


Hook.f.

Prance 1972a; Prance 1989;


Prance 2001.
Arbusto.
Nativa. Guayana y Macarena.
150-400 m.
CAQ, VAU. Preocupacin Menor
(Caldern et al. 2002).
NO y C Amazonia y S Guayana.
Fernndez-Prez 2153 (COL,
US).

Couepia chrysocalyx
(Poepp.) Hook.f.

Prance 1972a; Prance 1989;


Prance 2001.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 110-420 m.
AMA, CAQ, CAU, GUI, PUT,
VAU. Preocupacin Menor
(Caldern et al. 2002).
N y O Amazonia.
Mora 4434 (COL).

Couepia dolichopoda Prance

Prance 1989; Prance 2001.


rbol.
Nativa. Amazonia. 100-300 m.
AMA, CAQ. Casi Amenazada
(Caldern et al. 2002).
O Amazonia en Colombia, Brasil
y Per.
Crdenas 4220 (COAH, K).

Couepia elata Ducke

Prance 1989; Prance 2001.


rbol.
Nativa. Amazonia. 300 m.
AMA. Casi Amenazada
(Caldern et al. 2002).
C y O Amazonia en Colombia y
Brasil.
Snchez 980 (K).

Couepia guianensis Aubl.

Couepia glandulosa Miq.


Prance 1972a; Prance 2001.
Arbusto, rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 20-600 m.
AMA, ANT, CAQ, CHO, GUI,
MET, SAN, VAU. Preocupacin
Menor (Caldern et al. 2002).
N Suramrica.
Restrepo 493 (COAH, K).
Couepia guianensis subsp.
glandulosa (Miq.) Prance,
Couepia guianensis subsp.
guianensis.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

CHRYSOBALANACEAE

Angiosperms

Couepia habrantha Standl.


Prance 1989; Prance 2001.
rbol.
Nativa. Amazonia. 200 m.
AMA. Casi Amenazada
(Caldern et al. 2002).
Guayana, N Amazonia.
Vester 48 (K).

Couepia krukovii Standl.

Prance 1972a; Prance 1989;


Prance 2001.
Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia. 200-300 m.
AMA. Casi Amenazada
(Caldern et al. 2002).
NO Amazonia.
Londoo 881 (NY).

Couepia latifolia Standl.

Prance 1972a; Prance 1989;


Prance 2001.
rbol.
Nativa. Amazonia. 200 m.
VAU. Casi Amenazada (Caldern
et al. 2002).
C y O Amazonia en Colombia y
Brasil.
Defler 104 (MO).

Couepia macrophylla
Hook.f.

Prance 1972a; Prance 1989;


Prance 2001.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia. 100-120 m.
AMA. No evaluada.
C y O Amazonia: Colombia,
Brasil y Per.
Rudas 3725 (MO).

Couepia maguirei Prance

Prance 1972a; Prance 1989;


Prance 2001.
Arbusto, rbol.
Nativa. Guayana y Macarena?
120 m.
GUI? No evaluada.
NO Amazonia en Colombia,
Brasil y Venezuela.

Nota: esperada; recolectada en


Venezuela, justo al otro lado del
ro Negro / expected; collected
in Venezuela, just across the ro
Negro.

Couepia nutans Prance

Prance 1989; Prance 2001.


rbol.
Endmica. Andes. 1000 m.
VAL. Vulnerable (Caldern et al.
2002).
Cordillera Occidental de
Colombia.
Hilty A-1 (HT: US; IT: NY, UC).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Couepia obovata Ducke

Prance 1972a; Prance 1989;


Prance 2001.
rbol.
Nativa. Guayana y Macarena.
200 m.
VAU. Casi Amenazada (Caldern
et al. 2002).
Guayanas y NO y C Amazonia.
Schultes 15662 (GH, NY, US).

Couepia paraensis (Mart. &


Zucc.) Benth.

Prance 1972a; Prance 1989;


Prance 2001.
rbol.
Nativa. Orinoquia. 80-110 m.
ARA, GUI, VIC. Preocupacin
Menor (Caldern et al. 2002).
N Suramrica al E de los Andes.
Zarucchi 3626 (MO, NY).
Couepia paraensis subsp.
glaucescens (Hook.f.) Prance

Couepia parillo DC.

Prance 1972a; Prance 1989;


Prance 2001.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 150-200 m.
AMA, CAQ, VAU. Preocupacin
Menor (Caldern et al. 2002).

Guayanas y Amazonia de
Colombia, Per y Brasil.
Betancur 2865 (COL, MO).

Couepia platycalyx Cuatrec.


Prance 1972a; Prance 1989;
Prance 2001.
rbol.
Nativa. Andes. 1150-2700 m.
ANT, CUN, VAL. En Peligro
(Caldern et al. 2002).
Colombia, Venezuela.
Cuatrecasas 15336 (HT: F; IT:
COL, US).

Couepia racemosa Hook.f.

Prance 1972a; Prance 1989;


Prance 2001.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 200 m.
AMA, CAQ, VAU. Preocupacin
Menor (Caldern et al. 2002).
C y O Amazonia en Colombia,
Venezuela, Per y Brasil.
Schultes 15291 (F, NY, US).

Couepia subcordata Hook.f.


Prance 1972a; Prance 1989;
Prance 2001.
rbol.
Nativa y cultivada. Amazonia.
90 m.
AMA. No evaluada.
C y O Amazonia.
Acero 894 (COL, UDBC).

Couepia trapezioana
Cuatrec.

Prance 1972a; Prance 1989;


Prance 2001.
rbol.
Nativa. Amazonia. 120 m.
AMA. Preocupacin Menor
(Caldern et al. 2002).
O Amazonia en Colombia, Brasil
y Per.
Schultes 8266 (HT: F; IT: IAN, U).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1057

CHRYSOBALANACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Couepia ulei Pilg.

Prance 1972a; Prance 1989;


Prance 2001.
rbol.
Nativa. Amazonia. 200 m.
AMA. Preocupacin Menor
(Caldern et al. 2002).
O Amazonia en Colombia,
Ecuador, Per y Brasil.
Schultes 6731 (COL, F).

Couepia williamsii J.F.Macbr.


Prance 1972a; Prance 1989;
Prance 2001.
Arbolito.
Nativa. Amazonia. 90 m.
AMA. Preocupacin Menor
(Caldern et al. 2002).
O Amazonia en Colombia, Brasil
y Per.
Sastre 3273 (COL).

Exellodendron Prance
1 especie
Exellodendron coriaceum
(Benth.) Prance

Prance 1972a; Prance 1989;


Prance 2001.
rbol.
Nativa. Guayana y Macarena?
120 m.
GUI? No evaluada.
N Amazonia de O Venezuela a
Brasil.
Nota: esperada; recolectada en
Venezuela, justo al otro lado de
la frontera / expected; collected
in Venezuela, just across the
border.

Hirtella L.

36 especies, 3 especies endmicas


Hirtella adenophora
Cuatrec.

Prance 1972a; Prance 1989;


Prance 2001.

1058

Arbolito.
Endmica. Guayana y Macarena.
1000-1200 m.
MET. Vulnerable (Caldern et al.
2002).
Serrana de La Macarena.
Philpson 1887 (HT: US; IT: BM,
COL, NY).

AMA, VAU. Casi Amenazada


(Caldern et al. 2002).
NO Amazonia en Colombia,
Brasil, Venezuela.
Cuatrecasas 6909 (COL).
Nota: frecuentemente citada
como brachystachys / often cited
as brachystachys.

Hirtella americana L.

Hirtella bullata Benth.

Prance 1972a; Prance 1989;


Prance 2001.
rbol.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Caribe, Orinoquia,
SN Santa Marta, V Magdalena.
50-1450 m.
BOL, BOY, CAL, CES, CR,
CUN, GUJ, GUV, HUI, MAG,
MET, NSA, TOL. Preocupacin
Menor (Caldern et al. 2002).
Mxico a N Colombia y
Venezuela.
Cuadros 2133 (COL, MO, US).

Hirtella bicornis Mart. &


Zucc.

Prance 1972a; Prance 1989;


Prance 2001.
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Pacfico, V
Magdalena. 80-950 m.
AMA, ANT, CAQ, CUN, GUI,
SAN, VAL. Preocupacin Menor
(Caldern et al. 2002).
Colombia, Per, Brasil,
Venezuela, Guayanas.
Gordillo 369 (COL, MO).
Hirtella bicornis var. pubescens
Ducke

Hirtella brachystachya
Hook.f.

Prance 1972a; Prance 1989;


Prance 2001.
Arbusto, arbolito.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 200-230 m.

Prance 1972a; Prance 1989;


Prance 2001.
Arbusto, rbol.
Nativa. Guayana y Macarena.
100-150 m.
AMA, GUI, VAU. Preocupacin
Menor (Caldern et al. 2002).
Guayana y O Amazonia hasta
Bolivia.
Fernndez-Prez 6975 (COL).

Hirtella burchellii Britton

Prance 1989.
rbol.
Nativa. Amazonia. 120 m.
AMA. No evaluada.
Amazonia en Colombia, Brasil y
Bolivia.
Crdenas 5474 (COAH, MO).

Hirtella carbonaria Little

Prance 1972a; Prance 2001.


Arbusto, rbol.
Nativa. Pacfico. 0-100 m.
CAU, CHO, NAR, VAL.
Preocupacin Menor (Caldern
et al. 2002).
O Colombia, Ecuador.
Gmez 395 (HUA, MO).

Hirtella castilloana Prance

Prance 1989; Prance 2001.


Arbolito.
Nativa. Guayana y Macarena.
200 m.
VAU. Casi Amenazada (Caldern
et al. 2002).
E Colombia, O Venezuela.
Zarucchi 1983 (K, MO, NY).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

CHRYSOBALANACEAE

Angiosperms

Hirtella duckei Huber

Prance 1972a; Prance 2001.


Arbusto.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 115-300 m.
AMA, GUI. Casi Amenazada
(Caldern et al. 2002).
Guayana y C y O Amazonia en
Colombia, Venezuela, Per y
Brasil.
Mora-Osejo 95 (COL).

Hirtella elongata Mart. &


Zucc.

Prance 1972a; Prance 1989;


Prance 2001.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia, Pacfico.
0-550 m.
AMA, ANT, CAQ, CAS, CHO,
GUI, GUV, MET, VAU, VIC.
Preocupacin Menor (Caldern
et al. 2002).
Llanos y O Amazonia de
Venezuela a Per y Brasil; N
Pacfico en Colombia.
Haught 2604 (A, COL, F, IAN,
S, US).

Hirtella enneandra Cuatrec.

Prance 1972a; Prance 1989;


Prance 2001.
rbol.
Endmica. Andes. 1850-2000 m.
VAL. En Peligro Crtico
(Caldern et al. 2002).
Cordillera Occidental de
Colombia.
Cuatrecasas 18370 (HT: F; IT:
COL, P).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Hirtella eriandra Benth.

Prance 1972a; Prance 1989;


Prance 2001.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, V Magdalena.
120-560 m.

AMA, TOL. Casi Amenazada


(Caldern et al. 2002).
Amazonia de Colombia, Per y
Brasil; valle del Magdalena.
Gentry 71863 (K, MO).

Hirtella glabrata Pilg.

Arbusto.
Nativa. Guayana y Macarena.
120 m.
GUI. No evaluada.
SE Colombia, S Venezuela, NO
Brasil.
Crdenas 18676 (COAH).

Hirtella guainiae Hook.f.

Prance 1972a; Prance 1989;


Prance 2001.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 200 m.
AMA, CAQ, GUI, VAU.
Preocupacin Menor (Caldern
et al. 2002).
O Amazonia en Colombia,
Venezuela, Per y Brasil.
Schultes 18059 (NY, US).

Hirtella hispidula Miq.

Prance 1972a; Prance 1989;


Prance 2001.
rbol.
Nativa. Amazonia?, Guayana y
Macarena? 120 m.
GUI?, VIC? No evaluada.
Guayanas y Amazonia hasta N
Bolivia.
Nota: esperada; recolectada en
Venezuela, cerca de la frontera /
expected; collected in Venezuela,
near the border.

Hirtella latifolia Prance

Prance 1972a; Prance 1989;


Prance 2001.
Arbusto, rbol.
Nativa. Pacfico. 0-330 m.
ANT, CHO. Casi Amenazada
(Caldern et al. 2002).

Panam a O Colombia.
Callejas 5783 (HUA).

Hirtella leonotis Pittier

Prance 1972a; Prance 1989;


Prance 2001.
Arbolito, rbol.
Nativa. V Cauca. 200-700 m.
ANT. En Peligro (Caldern et al.
2002).
N Colombia, Venezuela.
Callejas 11044 (HUA, MO).

Hirtella liesneri Prance

Prance 1989; Prance 2001.


rbol.
Nativa. Amazonia. 280 m.
CAQ, GUV. Casi Amenazada
(Caldern et al. 2002).
E Colombia, NO Venezuela.
Lpez 973 (COAH, K).

Hirtella macrophylla Hook.f.


Prance 1972a; Prance 1989;
Prance 2001.
Arbolito.
Nativa. Amazonia. 200 m.
PUT, VAU. Casi Amenazada
(Caldern et al. 2002).
Amazonia de Colombia, Brasil y
Venezuela.
Schultes 12669 (COL, US).

Hirtella magnifolia Prance

Prance 1989; Prance 2001.


rbol.
Nativa. Pacfico. 210-230 m.
ANT. Vulnerable (Caldern et al.
2002).
O Amazonia en Per, Brasil
y Colombia y N Pacfico de
Colombia.
Callejas 5793 (HUA, K, NY).

Hirtella maguirei Prance

Prance 1989; Prance 2001.


Arbusto.
Endmica. Orinoquia. 360-490
m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1059

CHRYSOBALANACEAE

Angiospermas
Angiosperms

MET. En Peligro Crtico


(Caldern et al. 2002).
Llanos de Colombia.
Callejas 5921 (HT: HUA; IT: K,
MO).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Hirtella mutisii Killip &


Cuatrec.

Prance 1972a; Prance 2001.


rbol.
Nativa. Pacfico, V Magdalena.
10-700 m.
ANT, CHO, NAR, SAN, VAL.
Preocupacin Menor (Caldern
et al. 2002).
Colombia, Ecuador.
Mutis 3554 (HT: US).

Hirtella paniculata Sw.

Prance 1972a; Prance 1989;


Prance 2001.
Arbusto, arbolito.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 100-730
m.
AMA, GUI, MET, VAU, VIC.
Preocupacin Menor (Caldern
et al. 2002).
San Vicente, Trinidad,
Venezuela, Guayanas, Colombia,
N Brasil.
Callejas 5160 (HUA, K, MO).

Hirtella physophora Mart. &


Zucc.

Prance 1972a; Prance 1989;


Prance 2001.
Arbusto, arbolito.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 100-350 m.
AMA, CAQ, GUI. Preocupacin
Menor (Caldern et al. 2002).
Guayanas y Amazonia de
Colombia, Per y Brasil.
Prez-Arbelez 1950 (COL, US).

1060

Hirtella pilosissima Mart. &


Zucc.

Prance 1972a; Prance 1989;


Prance 2001.
Arbusto, rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Pacfico. 100-200 m.
AMA, CR, PUT, VAU.
Preocupacin Menor (Caldern
et al. 2002).
Amazonia de Ecuador a Brasil;
disyunta en Alto Sin.
Palacios 2005 (COAH).

Hirtella pimichina Lasser &


Maguire
Arbusto.
Nativa. Guayana y Macarena.
120 m.
GUI. No evaluada.
E Colombia SO Venezuela.
Crdenas 17492 (COAH).

Hirtella punctillata Ducke


Prance 1972a; Prance 1989.
Arbusto, rbol.
Nativa. Guayana y Macarena.
730 m.
GUI. No evaluada.
E Colombia, Venezuela,
Guayanas, NE Brasil.
Corts 83 (COL).

Hirtella racemosa Lam.

Prance 1972a; Prance 1989;


Prance 2001.
Subarbusto, arbusto, arbolito,
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia,
Pacfico, V Magdalena. 0-1400
m.
AMA, ANT, ARA, BOL, BOY,
CAQ, CAS, CAU, CHO, GUV,
MAG, MET, NAR, SAN, TOL,
VAL, VAU, VIC. Preocupacin
Menor (Caldern et al. 2002).
Mxico a Brasil y Bolivia.
Schultes 8415 (COL, US).

Hirtella racemosa var. hexandra


(Schult.) Prance, Hirtella
racemosa var. racemosa

Hirtella rodriguesii Prance


Prance 1972a; Prance 1989;
Prance 2001.
rbol.
Nativa. Amazonia. 120 m.
AMA. No evaluada.
Amazonia de Brasil, Per,
Colombia.
Rudas 3742 (MO).

Hirtella scaberula Hook.f.

Prance 1972a; Prance 1989;


Prance 2001.
Arbolito.
Nativa. Guayana y Macarena?
200 m.
VAU? No evaluada.
E Colombia, NE Brasil.
Nota: esperada. Recolectada
en Brasil, justo al otro lado del
ro Vaups / expected; collected
in Brazil, just across the Vaups
River.

Hirtella scabra Benth.

Prance 1972a; Prance 1989;


Prance 2001.
Arbusto.
Nativa. Guayana y Macarena.
150-325 m.
GUI. Casi Amenazada (Caldern
et al. 2002).
NO Amazonia en Colombia,
Brasil y Venezuela.
Madrin 1063 (COL, GH, K,
MO).

Hirtella schultesii Prance

Prance 1972a; Prance 1989;


Prance 2001.
Arbusto, arbolito.
Nativa. Amazonia. 200 m.
AMA, CAQ, GUV. Preocupacin
Menor (Caldern et al. 2002).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

CHRYSOBALANACEAE

Angiosperms

O Amazonia en Colombia, Per,


Venezuela y Brasil.
Gutirrez 841 (COL, GH, NY).

Hirtella triandra Sw.

Prance 1972a; Prance 1989;


Prance 2001.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Caribe, Orinoquia,
Pacfico, SN Santa Marta, V
Magdalena. 50-1060 m.
AMA, ANT, CES, CHO, GUJ,
MAG, MET, VAL. Preocupacin
Menor (Caldern et al. 2002).
Mxico a Brasil y Bolivia;
Antillas.
Haught 4264 (COL, F, K, NY,
US).
Hirtella triandra subsp. triandra

Hirtella tubiflora Cuatrec.

Prance 1972a; Prance 1989;


Prance 2001.
rbol.
Nativa. Andes, Pacfico. 30-1510
m.
ANT, CHO, VAL. Vulnerable
(Caldern et al. 2002).
Panam a Ecuador.
Cuatrecasas 21183 (HT: F; IT:
COL).

Hirtella ulei Pilg.

Prance 1972a; Prance 1989;


Prance 2001.
Arbusto.
Nativa. Guayana y Macarena.
150-200 m.
GUI, VAU. Casi Amenazada
(Caldern et al. 2002).
C y NO Amazonia en Colombia,
Venezuela y Brasil.
Betancur 2880 (COL, K, NY).

Hirtella vesiculosa Suess.

Prance 1989; Prance 2001.


rbol.
Nativa. Guayana y Macarena.
120 m.

GUI. Vulnerable (Caldern et al.


2002).
E Colombia y prob. SO
Venezuela y NO Brasil.
Von Luetzelburg 22245 (HT: M).
Nota: conocida solo del tipo.
Est justo en la frontera con
Venezuela y Brasil / known
only from the type; right on
the border with Venezuela and
Brazil.

Licania Aubl.
80 especies, 20 especies
endmicas
Licania apetala (E.Mey.)
Fritsch

Licania hylaea Cuatrec.


Prance 1972a; Prance 1989;
Prance 2001.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Caribe, Orinoquia, V
Magdalena. 80-1000 m.
AMA, ANT, BOL, CR, GUI,
MET, PUT, SAN, VAU, VIC.
Preocupacin Menor (Caldern
et al. 2002).
Guayanas y Amazonia de
Colombia, Venezuela, Per y
Brasil.
Cogollo 396 (JAUM, MO).
Licania apetala var. aperta
(Benth.) Prance, Licania apetala
var. apetala

Licania arachnoidea
Fanshawe & Maguire

Prance 1972a; Prance 1989;


Prance 2001.
rbol.
Nativa. Amazonia. 200-300 m.
AMA. Preocupacin Menor
(Caldern et al. 2002).
Guayana y Amazonia de
Colombia, Per y Brasil.
Snchez 900 (K).

Licania arborea Seem.

Licania bullatifolia Cuatrec.


Prance 1972a; Prance 1989;
Prance 2001.
rbol.
Nativa. Amazonia, Caribe,
Pacfico. 20-230 m.
ANT, BOL, CES, CHO, MAG,
PUT. En Peligro (Caldern et al.
2002).
Mxico a SE Per y O Brasil.
Len 632 (COL, MO).
Nota: prob. introducida en
Amazonia / prob. introduced in
Amazonia.

[Licania blackii Prance]

Nota: registro (Caldern et al.


2002) incierto / record (Calderon
et al. 2002) uncertain.

Licania bracteata Prance

Prance 1972a; Prance 1989;


Prance 2001.
rbol.
Nativa. Amazonia?, Guayana y
Macarena? 150 m.
AMA?, GUI? No evaluada.
NO Amazonia.
Nota: esperada; recolectada en
Per y Brasil, cerca de la frontera
/ expected; collected in Peru and
Brazil, near the border.

Licania brittoniana Fritsch

Prance 1972a; Prance 1989;


Prance 2001.
rbol.
Nativa. Amazonia. 100-220 m.
AMA. Casi Amenazada
(Caldern et al. 2002).
Amazonia de Colombia, Per y
Brasil.
Schultes 8588 (COL).

Licania cabrerae Prance

Prance 1989; Prance 2001.


Arbusto, rbol.
Endmica. Andes. 2200-2550 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1061

CHRYSOBALANACEAE

Angiospermas
Angiosperms

ANT. En Peligro Crtico


(Caldern et al. 2002).
N de la Cordillera Central.
Cabrera 94 (HT: COL).

GUI, VIC. Casi Amenazada


(Caldern et al. 2002).
E Colombia O Venezuela.
Madrin 962 (COL, GH, MO).

Venezuela / expected; collected


in coastal areas in Panama and
Venezuela.

Licania caldasiana Cuatrec.

Licania caudata Prance

Prance 1989; Prance 2001.


rbol.
Endmica. Pacfico. 0-1000 m.
VAL. En Peligro (Caldern et al.
2002).
Pacfico de Colombia.
Hilty 0-1 (HT: US; IT: NY).

Prance 1972a; Prance 1989;


Prance 2001.
rbol.
Endmica.
DESCONOCIDO. Datos
Insuficientes (Caldern et al.
2002).
Mutis 3868 (HT: US; IT: F, MA).
Nota: conocida solo del tipo.
Localidad desconocida, prob.
Andes / known only from the
type; locality unknown, prob.
Andes.

Licania calvescens Cuatrec.

Prance 1972a; Prance 1989;


Prance 2001.
rbol.
Endmica. Pacfico. 5-90 m.
CHO, VAL. En Peligro (Caldern
et al. 2002).
O Colombia.
Cuatrecasas 15835 (HT: F; IT:
COL).

Licania canescens Benoist

Prance 1972a; Prance 1989;


Prance 2001.
Arbusto, rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 100-120
m.
AMA, GUI, VAU, VIC. No
evaluada.
Venezuela, Guayanas y N
Amazonia de Per a Brasil.
Rudas 5821 (MO).

Licania cardiophylla Prance


Prance 2001.
rbol.
Nativa. Guayana y Macarena,
Orinoquia. 85-455 m.

1062

Prance 1972a; Prance 1989;


Prance 2001.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 150-200 m.
AMA, VAU. Casi Amenazada
(Caldern et al. 2002).
Amazonia en Colombia, Per,
Brasil y Guayana Francesa.
Zarucchi 1278 (COL).

Licania chocoensis Cuatrec.

Prance 1972a; Prance 1989;


Prance 2001.
rbol.
Endmica. Pacfico. 0-100 m.
CHO, VAL. Vulnerable
(Caldern et al. 2002).
O Colombia.
Cuatrecasas 21455 (HT: F; IT: P).

Licania coriacea Benth.

Prance 1972a; Prance 1989.


rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 200 m.
AMA, GUI. No evaluada.
E Colombia a Guayanas y C
Amazonia.
Van Andel 421 (MO).
Nota: recolectada en Venezuela,
a 3 km de Guaina / collected in
Venezuela 3 km from Guaina.

Licania cruegeriana Urb.

Prance 1972a; Prance 1989;


Prance 2001.
rbol.
Nativa. Caribe? 0-100 m.
ATL?, BOL?, GUJ?, MAG? No
evaluada.
Costas de Panam y Venezuela.
Nota: esperada. Recolectada
en zonas costeras, en Panam y

Licania cuatrecasasii Prance

Licania cuspidata (Rusby)


Prance

Prance 1972a; Prance 1989;


Prance 2001.
rbol.
Endmica. SN Santa Marta.
MAG. En Peligro Crtico
(Caldern et al. 2002).
Sierra Nevada de Santa Marta.
Smith 1773 (HT: NY; IT: A, BM,
F, GH, K, MICH, P, US).
Nota: conocida solo del tipo.
Elevacin desconocida / known
only from the type; elevation
unknown.

Licania densiflora Kleinh.

Prance 1972a; Prance 1989;


Prance 2001.
rbol.
Nativa. Caribe?, Orinoquia? 150
m.
GUI?, VIC? No evaluada.
Guayana de Venezuela y Brasil.
Nota: esperada; recolectada en
Venezuela, cerca de la frontera /
expected; collected in Venezuela,
near the border.

Licania dodsonii Prance

Prance 1989; Prance 2001.


rbol.
Nativa. Pacfico? 600-650 m.
CAU?, CHO?, NAR?, VAL? No
evaluada.
Panam a NO Ecuador.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

CHRYSOBALANACEAE

Angiosperms

Nota: esperada. Recolectada en


Panam y Ecuador / expected;
collected in Panama and
Ecuador.

Licania durifolia Cuatrec.

Prance 1972a; Prance 1989;


Prance 2001.
rbol.
Nativa. Andes. 1000-2000 m.
ANT, VAL. En Peligro (Caldern
et al. 2002).
Andes de Colombia a Per.
Cuatrecasas 22251 (HT: F; IT:
COL, MAD, P).

Licania egleri Prance

Prance 1972a; Prance 1989;


Prance 2001.
Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 150-200 m.
AMA, CAQ, PUT, VAU. Casi
Amenazada (Caldern et al.
2002).
Amazonia de Colombia y Brasil.
Gutirrez 2784 (COL).

Licania emarginata Hook.f.

Prance 1972a; Prance 1989;


Prance 2001.
rbol.
Nativa. Guayana y Macarena?,
Orinoquia? 100-200 m.
GUI?, VAU?, VIC? No evaluada.
Guayana y Amazonia de
Venezuela y Brasil.
Nota: esperada; recolectada
al otro lado de la frontera, en
Venezuela y Brasil / expected;
collected across the border in
Venezuela and Brazil.

Licania espinae Prance


Prance 2001.
rbol.
Endmica. Pacfico. 0 m.
CHO. En Peligro Crtico
(Caldern et al. 2002).

Pacfico de Colombia.
Espina 2879 (HT: CHOCO; IT:
MO).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Licania foldatsii Prance

Arbusto.
Nativa. Guayana y Macarena.
120 m.
GUI. No evaluada.
E Colombia, SO Venezuela.
Crdenas 17431 (COAH).

Licania fuchsii Prance

Prance 1972a; Prance 1989;


Prance 2001.
rbol.
Endmica. Pacfico. 50-100 m.
CHO, VAL. En Peligro (Caldern
et al. 2002).
Pacfico de Colombia.
Fuchs 22036 (HT: NY; IT: US).

Licania gentryi Prance

Prance 2001.
rbol.
Endmica. Pacfico. 50-100 m.
VAL. En Peligro Crtico
(Caldern et al. 2002).
Pacfico de Colombia.
Gentry 40355 (HT: MO; IT: NY).

Licania glabriflora Prance

Prance 1972a; Prance 1989;


Prance 2001.
Arbolito, rbol.
Nativa. Guayana y Macarena.
200 m.
VAU. Casi Amenazada (Caldern
et al. 2002).
Costa Rica a N Amazonia.
Cuatrecasas 6916 (COL).

Licania glauca Cuatrec.

Prance 1972a; Prance 1989;


Prance 2001.
rbol.

Endmica. Pacfico. 30-50 m.


CAU, VAL. Vulnerable (Caldern
et al. 2002).
Pacfico de Colombia.
Killip 39000 (HT: F; IT: COL, K,
MO, NY, S, US).

Licania gracilipes Taub.

Prance 1972a; Prance 1989;


Prance 2001.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 100-650 m.
CAQ, GUI. Casi Amenazada
(Caldern et al. 2002).
Amazonia de Colombia, Brasil y
Venezuela.
Palacios 2518 (COL, K).

Licania granvillei Prance

Prance 1989; Prance 2001.


rbol.
Nativa. Guayana y Macarena.
200-240 m.
CAQ, VAU. Casi Amenazada
(Caldern et al. 2002).
Colombia a Guayana Francesa.
Schultes 15456 (NY).

Licania guianensis (Aubl.)


Griseb.
Prance 1972a; Prance 1989.
rbol.
Nativa. Amazonia. 120 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Per, Brasil,
Guayanas.
Hernndez 3034 (K).

Licania harlingii Prance

Prance 1989; Prance 2001.


Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia. 50-200 m.
AMA, CAQ, VAU. Preocupacin
Menor (Caldern et al. 2002).
O Amazonia en Colombia,
Ecuador y Per.
Idrobo 6920 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1063

CHRYSOBALANACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Licania hebantha Hook.f.

Prance 1972a; Prance 1989;


Prance 2001.
rbol.
Endmica. Guayana y Macarena.
110-550 m.
AMA, CAQ, VAU. Casi
Amenazada (Caldern et al.
2002).
Sabanas de Amazonia
colombiana.
Martius s.n. (HT: M; IT: K).
Nota: a veces citada
errneamente como habantha /
sometimes erroneously cited as
habantha.

Licania heteromorpha Benth.


Prance 1972a; Prance 1989;
Prance 2001.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 80-900 m.
AMA, CAQ, GUI, GUV, MET,
VAU, VIC. Preocupacin Menor
(Caldern et al. 2002).
Guayanas y Amazonia de
Colombia, Venezuela, Per y
Brasil.
Sastre 3350 (COL).

Licania hypoleuca Benth.

Prance 1972a; Prance 1989;


Prance 2001.
rbol.
Nativa. Guayana y Macarena,
Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 0-450 m.
ANT, CHO, MET, VAL, VAU,
VIC. Preocupacin Menor
(Caldern et al. 2002).
Mxico a Brasil.
Cuatrecasas 7245 (COL, F, NY,
US).
Licania hypoleuca var. hypoleuca

Licania intrapetiolaris
Hook.f.

Prance 1972a; Prance 1989;


Prance 2001.

1064

rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 115-925 m.
AMA, GUI, VAU. Preocupacin
Menor (Caldern et al. 2002).
Colombia a Venezuela y Guyana.
Galeano 1178 (COL, NY).

Licania jaramilloi Prance

Prance 2001.
rbol.
Endmica. Amazonia. 180 m.
AMA, CAQ. Vulnerable
(Caldern et al. 2002).
Ro Caquet en Colombia.
Jaramillo 7940 (HT: COL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Licania klugii Prance

Prance 1972a; Prance 1989;


Prance 2001.
Arbolito.
Nativa. Amazonia? 200 m.
AMA? No evaluada.
Amazonia de Per.
Nota: esperada; recolectada en
Per, cerca al ro Putumayo /
expected; collected in Peru near
the Putumayo River.

Licania krukovii Standl.

Prance 1972a; Prance 1989.


rbol.
Nativa. V Magdalena. 740-770
m.
ANT. No evaluada.
Amazonia de Per, Brasil y
Bolivia.
Ramrez 305 (JAUM, MO).
Nota: un registro disyunto en
Colombia / one disjunct record
in Colombia.

Licania kunthiana Hook.f.


Prance 1972a; Prance 1989;
Prance 2001.
rbol.

Nativa. Amazonia?, Guayana y


Macarena?, Orinoquia? 100-200
m.
AMA?, GUI?, VAU?, VIC? No
evaluada.
Venezuela y Guayanas a S Brasil.
Nota: esperada; recolectada en
varias localidades fronterizas en
Venezuela y Brasil / expected;
collected in several border
localities in Venezuela and
Brazil.

Licania laevigata Prance

rbol.
Nativa. Amazonia. 120 m.
AMA. No evaluada.
C y O Amazonia y Surinam.
Rosero 914 (K).

Licania lanceolata Prance

Arbusto.
Nativa. Guayana y Macarena.
120 m.
GUI. No evaluada.
SE Colombia, SO Venezuela, NO
Brasil.
Crdenas 14765 (COAH).

Licania lasseri Maguire

Prance 1972a; Prance 1989;


Prance 2001.
rbol.
Nativa. Guayana y Macarena.
480 m.
MET. Vulnerable (Caldern et al.
2002).
Colombia a Guyana.
Echeverry 2078 (COL).

Licania lata J.F.Macbr.

Prance 1972a; Prance 1989;


Prance 2001.
Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia. 100-250 m.
AMA, CAQ. Preocupacin
Menor (Caldern et al. 2002).
O Amazonia, Guayanas.
Garca-Barriga 13863 (COL, US).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

CHRYSOBALANACEAE

Angiosperms

Licania latifolia Hook.f.

Prance 1972a; Prance 1989;


Prance 2001.
Arbusto, rbol.
Nativa. Guayana y Macarena?,
Orinoquia? 100-200 m.
ARA?, GUI? No evaluada.
Guayana, Venezuela, Amazonia
de Brasil.
Nota: esperada. Recolectada en
varias localidades fronterizas, en
Venezuela / expected; collected
in several border localities in
Venezuela

Licania leptostachya Benth.


Prance 1972a; Prance 1989;
Prance 2001.
Arbusto, arbolito.
Nativa. Guayana y Macarena?
150-200 m.
GUI? No evaluada.
O Venezuela y Guayanas a N
Brasil.
Nota: esperada; recolectada en
reas fronterizas en Venezuela
/ expected; collected in border
areas in Venezuela.

Licania leucosepala Griseb.

Prance 1972a; Prance 1989;


Prance 2001.
Arbolito.
Nativa. Orinoquia. 120-480 m.
MET, VIC. Preocupacin Menor
(Caldern et al. 2002).
Colombia, Venezuela, Trinidad,
Antillas.
Cabrera 2750 (COL).

Licania licaniiflora (Sagot)


S.F.Blake
Prance 1972a; Prance 1989;
Prance 2001.
Arbusto, rbol.
Nativa. Amazonia. 100 m.
AMA, CAQ. Casi Amenazada
(Caldern et al. 2002).

Guayanas y Amazonia de
Colombia, Venezuela, Brasil y
Per.
Van Dulmen 177 (K).

Licania longipedicellata
Ducke

Prance 1972a; Prance 1989;


Prance 2001.
Arbolito.
Nativa. Amazonia. 700 m.
PUT. Casi Amenazada (Caldern
et al. 2002).
O Amazonia en Brasil y
Colombia.
Schultes 22565 (COL).

Licania longistyla (Hook.f.)


Fritsch

Prance 1972a; Prance 1989;


Prance 2001.
Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Orinoquia,
Pacfico. 50-220 m.
AMA, CAQ, VAL, VAU, VIC.
Preocupacin Menor (Caldern
et al. 2002).
E Colombia a Guayanas y NE
Brasil; disyunta en Panam y O
Colombia.
Schultes 14913 (COL, NY).

Licania macrocarpa Cuatrec.

Prance 1972a; Prance 1989;


Prance 2001.
rbol.
Nativa. Amazonia, Pacfico.
0-280 m.
AMA, CHO, VAL. Preocupacin
Menor (Caldern et al. 2002).
O Colombia y Ecuador; O
Amazonia en Colombia, Ecuador
y Per.
Cuatrecasas 17740 (HT: F; IT:
COL).

Licania maritima Prance


Prance 1972a; Prance 1989;
Prance 2001.
rbol.

Endmica. Pacfico. 0-100 m.


CHO. En Peligro (Caldern et al.
2002).
O Colombia.
Duke 9659 (HT: NY).

Licania megalophylla Prance


rbol.
Nativa. Andes. 1730 m.
ANT, CHO. No evaluada.
Cordillera Occidental de
Colombia y Pacfico de NO
Ecuador.
Snchez 1037 (MEDEL, MO).

Licania micrantha Miq.

Prance 1972a; Prance 1989;


Prance 2001.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Pacfico. 0-300 m.
AMA, CAQ, CHO, CR, GUV,
VAL, VAU, VIC. Preocupacin
Menor (Caldern et al. 2002).
N Suramrica.
Gentry 40416 (COL, K, MO, NY).

Licania minuscula Cuatrec.

Prance 1972a; Prance 1989;


Prance 2001.
rbol.
Endmica. Pacfico. 5-60 m.
CHO, VAL. En Peligro (Caldern
et al. 2002).
Pacfico de Colombia.
Cuatrecasas 21546 (HT: F; IT:
COL).

Licania mollis Benth.

Prance 1972a; Prance 1989;


Prance 2001.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 100-700
m.
AMA, CAQ, GUI, MET, VAU,
VIC. Preocupacin Menor
(Caldern et al. 2002).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1065

CHRYSOBALANACEAE

Angiospermas
Angiosperms

NO Amazonia y Llanos en
Colombia, Brasil y Venezuela.
Cuatrecasas 7304 (COL, F, US).

Licania octandra (Schult.)


Kuntze

Prance 1972a; Prance 1989;


Prance 2001.
Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Pacfico. 200-780 m.
AMA, ANT, CAQ, CR, MET.
Preocupacin Menor (Caldern
et al. 2002).
N Suramrica.
Jaramillo 1280 (COL).
Licania octandra subsp.
grandifolia Prance, Licania
octandra subsp. octandra, Licania
octandra subsp. pallida (Hook.f.)
Prance

Licania orbicularis Hook.f.

rbol.
Endmica. Guayana y Macarena.
120 m.
GUI. No evaluada.
E Colombia, S Venezuela, NO
Brasil.
Crdenas 20582 (COAH).

Licania parviflora Benth.

Prance 1972a; Prance 1989;


Prance 2001.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 50-400 m.
AMA, NSA, VAU, VIC.
Preocupacin Menor (Caldern
et al. 2002).
E Colombia, Venezuela y N y C
Amazonia.
Gutirrez 907 (COL, GH).

Licania parvifolia Huber

Prance 1972a; Prance 1989;


Prance 2001.
Arbolito, rbol.
Nativa. Guayana y Macarena?
150-200 m.
GUI? No evaluada.

1066

Venezuela, Guyana y Amazonia


de Brasil a Bolivia.
Nota: esperada. Recolectada en
Venezuela, cerca de la frontera /
expected; collected in Venezuela,
near the border.

Nota: esperada; recolectada


en zonas fronterizas en Brasil
/ expected; collected in border
areas in Brazil.

Licania pyrifolia Griseb.

Prance 1972a; Prance 1989;


Prance 2001.
rbol.
Nativa. Orinoquia. 120 m.
VIC. Preocupacin Menor
(Caldern et al. 2002).
Colombia a Guyana y N Brasil.
Cabrera 2812 (COL).

Prance 1972a; Prance 1989;


Prance 2001.
Arbolito, rbol.
Nativa. Orinoquia. 150-350 m.
ARA, CAS, MET. Datos
Insuficientes (Caldern et al.
2002).
Llanos de Colombia y Venezuela
a Trinidad.
Garca-Barriga 18528 (COL, NY,
US).

Licania pittieri Prance

Licania reticulata Prance

Prance 2001.
rbol.
Nativa. Andes. 1600-2200 m.
ANT, NSA. En Peligro (Caldern
et al. 2002).
Andes de N Colombia y
Cordillera de la Costa en
Venezuela.
Cuatrecasas 12551 (US).

Prance 1972a; Prance 1989;


Prance 2001.
rbol.
Nativa. Amazonia. 200-300 m.
AMA, CAQ. Casi Amenazada
(Caldern et al. 2002).
Amazonia de Colombia, Brasil
y Per.
lvarez 446 (NY).

Licania platypus (Hemsl.)


Fritsch

Licania salicifolia Cuatrec.

Licania parvifructa
Fanshawe & Maguire

Prance 1972a; Prance 1989;


Prance 2001.
rbol.
Nativa. Caribe. 0-100 m.
BOL, CR. En Peligro (Caldern
et al. 2002).
S Mxico a N Colombia.
Romero-Castaeda 1179 (COL,
US).

Licania polita Hook.f.

Prance 1972a; Prance 1989;


Prance 2001.
rbol.
Nativa. Guayana y Macarena?
150-200 m.
VAU? No evaluada.
Guayanas y NO Amazonia en
Brasil.

Prance 1972a; Prance 1989;


Prance 2001.
rbol.
Endmica. Andes. 2200-2400 m.
ANT. En Peligro Crtico
(Caldern et al. 2002).
N Cordillera Central.
Espinal 4608 (MEDEL).

Licania savannarum Prance


Prance 1972a; Prance 1989;
Prance 2001.
Arbusto, arbolito.
Nativa. Guayana y Macarena.
80-150 m.
GUI. No evaluada.
NO Amazonia en Colombia,
Brasil y Venezuela.
Crdenas 14745 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

CHRYSOBALANACEAE

Angiosperms

Licania sclerophylla
(Hook.f.) Fritsch

Prance 1972a; Prance 1989;


Prance 2001.
Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia. 455 m.
AMA. Casi Amenazada
(Caldern et al. 2002).
S Colombia a Brasil y Bolivia.
Gasch 211 (P).

Licania silvae Prance

Prance 1972a; Prance 1989;


Prance 2001.
rbol.
Nativa. Guayana y Macarena, V
Magdalena. 325-410 m.
ANT, MET. Vulnerable
(Caldern et al. 2002).
Colombia a Venezuela y N Brasil.
Cogollo 1108 (HUA, JAUM, MO).

Licania sparsipilis S.F.Blake

Prance 1972a; Prance 1989;


Prance 2001.
rbol.
Nativa. Pacfico. 230 m.
VAL. En Peligro (Caldern et al.
2002).
Mxico a O Colombia.
Rooden 536 (COL, U).

Licania stewardii Prance

Prance 1989; Prance 2001.


Arbolito.
Nativa. Guayana y Macarena.
150-200 m.
AMA. Casi Amenazada
(Caldern et al. 2002).
Colombia, NO Brasil.
Arbelez 700 (U).

Licania steyermarkii
Maguire

Prance 1972a; Prance 1989;


Prance 2001.
rbol.
Nativa. Guayana y Macarena.
250 m.

VAU. Casi Amenazada (Caldern


et al. 2002).
E Colombia a Venezuela.
Schultes 13846 (BM, F, GH, LE,
NY, US).

AMA. Casi Amenazada


(Caldern et al. 2002).
Amazonia de Colombia, Per y
Brasil.
Van Dulmen 335 (K).

Licania subarachnophylla
Cuatrec.

Licania urceolaris Hook.f.

Prance 1972a; Prance 1989;


Prance 2001.
rbol.
Nativa. Orinoquia. 150-700 m.
CAS, GUV, MET. Preocupacin
Menor (Caldern et al. 2002).
Llanos de Colombia y Venezuela.
Haught 2629 (HT: F; IT: A, COL,
NY, US).

Licania triandra Hook.f.

Licania pulchravenia Killip &


Cuatrec.
Prance 1972a; Prance 1989;
Prance 2001.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 200-230 m.
AMA, VAU. Preocupacin
Menor (Caldern et al. 2002).
Amazonia de Colombia y Brasil.
Cuatrecasas 7054 (COL, F).

Licania undulata Prance

Prance 2001.
rbol.
Endmica. Amazonia. 150-200
m.
CAQ. Vulnerable (Caldern et al.
2002).
Ro Caquet.
Restrepo 542 (HT: MO; IT:
COAH).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Licania unguiculata Prance


Prance 1972a; Prance 1989;
Prance 2001.
rbol.
Nativa. Amazonia. 120-200 m.

Prance 1972a; Prance 1989;


Prance 2001.
rbol.
Nativa. Amazonia. 150-400 m.
CAQ, VAU. Preocupacin Menor
(Caldern et al. 2002).
O Amazonia en Colombia, Per
y Brasil.
Garca-Barriga 18202 (COL).

Licania vaupesiana Killip &


Cuatrec.

Prance 1972a; Prance 1989;


Prance 2001.
rbol.
Nativa. Amazonia. 200 m.
AMA, VAU. Preocupacin
Menor (Caldern et al. 2002).
NO Amazonia en Colombia y
Brasil.
Cuatrecasas 6837 (HT: COL, IT:
US).

Licania velata Cuatrec.

Prance 1972a; Prance 1989;


Prance 2001.
rbol.
Endmica. Pacfico. 30-300 m.
NAR, VAL. En Peligro (Caldern
et al. 2002).
Pacfico de Colombia.
Cuatrecasas 21179 (LT: F; ILT:
COL, MAD).

Licania veneralensis Cuatrec.


Prance 1972a; Prance 1989;
Prance 2001.
rbol.
Endmica. Pacfico. 5-100 m.
CHO, NAR, VAL. Casi
Amenazada (Caldern et al.
2002).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1067

CHRYSOBALANACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Pacfico de Colombia.
Cuatrecasas 15786 (HT: F; IT:
COL).

Licania wurdackii Prance

Prance 1972a; Prance 1989;


Prance 2001.
Arbolito, rbol.
Nativa. Guayana y Macarena,
Orinoquia. 80-120 m.
GUI, VIC. Preocupacin Menor
(Caldern et al. 2002).
E Colombia, O Venezuela.
Fernndez-Prez 6124 (?).

Parinari Aubl.
11 especies, 1 especie endmica
Parinari campestris Aubl.

Prance 1972a; Prance 1989;


Prance 2001.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 150-730 m.
AMA, GUI. Casi Amenazada
(Caldern et al. 2002).
Colombia, Venezuela, NO Brasil,
Guayanas, Trinidad.
Sastre 3443 (P).

Parinari chocoensis Prance

Prance 1972a; Prance 1989;


Prance 2001.
rbol.
Endmica. Pacfico. 50-500 m.
CHO, VAL. Casi Amenazada
(Caldern et al. 2002).
Pacfico de Colombia.
Fuchs 21793 (HT: NY; IT: COL,
SRR, US).

Parinari excelsa Sabine

Prance 1972a; Prance 1989;


Prance 2001.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 90-250 m.

1068

AMA, CAQ, GUV, VIC.


Preocupacin Menor (Caldern
et al. 2002).
Colombia, Per, Brasil,
Venezuela, Guayanas;
Guinea a Tanzania, Zambia y
Mozambique.
Romero-Castaeda 4109 (COL).

Parinari klugii Prance

Prance 1972a; Prance 1989;


Prance 2001.
rbol.
Nativa. Amazonia. 200 m.
AMA. Casi Amenazada
(Caldern et al. 2002).
O Amazonia en Colombia y
Per.
Snchez 299 (K).

Parinari montana Aubl.

Prance 1972a; Prance 1989;


Prance 2001.
rbol.
Nativa. Amazonia. 200-300 m.
CAQ. Casi Amenazada
(Caldern et al. 2002).
Guayanas y C y O Amazonia.
Restrepo 386 (K).

Parinari occidentalis Prance


Prance 1972a; Prance 1989;
Prance 2001.
rbol.
Nativa. Amazonia. 200 m.
AMA. Casi Amenazada
(Caldern et al. 2002).
Amazonia de Colombia, Per y
Bolivia.
Palacios 1844 (K).

Parinari pachyphylla Rusby


Prance 1972a; Prance 1989;
Prance 2001.
rbol.
Nativa. Caribe, Orinoquia,
Pacfico, SN Santa Marta. 201300 m.

ANT, BOL, CES, GUJ, MAG,


VIC. En Peligro (Caldern et al.
2002).
N Colombia, Venezuela.
Smith 1775 (HT: NY; IT: A, F, FI,
GH, K, L, MICH, P, US).

Parinari parilis J.F.Macbr.

Prance 1972a; Prance 1989;


Prance 2001.
Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia. 100-150 m.
AMA. Preocupacin Menor
(Caldern et al. 2002).
O Amazonia en Colombia y
Per.
Rudas 1741 (COL, K, MO).

Parinari parvifolia Sandwith


Prance 1972a; Prance 1989;
Prance 2001.
rbol.
Nativa. Pacfico. 120-200 m.
CR. En Peligro Crtico
(Caldern et al. 2002).
Guayanas y C Amazonia;
disyunta en Alto Sin.
Cuadros 4167 (K, MO).

[Parinari rodolphii Huber]

Nota: registro (Caldern et al.


2002) basado en identificacin
errnea / record (Calderon
et al. 2002) based on a
misidentification.

Parinari romeroi Prance

Prance 1972a; Prance 1989;


Prance 2001.
rbol.
Nativa. Pacfico. 30-100 m.
NAR, VAL. Vulnerable
(Caldern et al. 2002).
Pacfico de Colombia y NO
Ecuador.
Romero-Castaeda 5570 (HT:
COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

CLEOMACEAE

Angiosperms

Parinari sprucei Hook.f.

Prance 1972a; Prance 1989;


Prance 2001.
rbol.
Nativa. Guayana y Macarena.
110-200 m.
GUI, VAU, VIC. Preocupacin
Menor (Caldern et al. 2002).
NO Amazonia en Colombia,
Brasil y Venezuela.
Fernndez-Prez 2221 (COL, F,
IAN, US).

CLEOMACEAE
por Hugh H. Iltis y
Theodore S. Cochrane
(Lista preliminar compilada
por Marcela Celis y Nelson R.
Salinas)
8 gneros, 39 especies, 12
especies endmicas

Cleome L.
11 especies
Cleome anomala Kunth

Cleome rubiginosa Planch. &


Triana
Hierba, arbusto, arbolito.
Nativa. Andes. 1490-3380 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, HUI,
NAR, PUT, QUI, RIS, VAL. No
evaluada.
Colombia, N Venezuela.
Archer 3347 (COL, DAB, NA,
NY, US).
Nota: frutos notablemente
variables en forma, tamao
e indumento / remarkably
variable in fruit shape, size and
indument.

Cleome arborea Kunth

Hierba, subarbusto, arbusto.


Nativa. Andes. 1000-1400 m.
ANT, CUN. No evaluada.

Colombia, N Venezuela.
Triana 112 (BM, P).

Cleome ecuadorica Heilborn

Hierba, arbolito.
Nativa. Andes. 2000-2600 m.
CAU, NAR. No evaluada.
S Colombia, Ecuador.
Lozano 6668 (MA).
Nota: incluye mltiples
variantes locales, prob. resultado
de hibridacin entre C. anomala,
C. glandulosa y C. longifolia /
includes many local variants
prob. result of hybridization
between C. anomala, C.
glandulosa and C. longifolia.

Cleome glandulosa DC.

Hierba, arbusto.
Nativa. Andes. 2300-3963 m.
QUI. No evaluada.
N Colombia a C Per.
Andr 2251 (K).

Cleome moritziana Eichler

Hierba, arbusto.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2000-3900 m.
GUJ, MAG, NAR, NSA, PUT,
QUI, SAN. No evaluada.
N Colombia, N Venezuela.
Barclay 6817 (COL, MO, WIS).

Cleome parviflora Kunth

Ruiz-Zapata & Iltis 1998; Iltis


2001.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Orinoquia, Pacfico, V Cauca, V
Magdalena. 5-1320 m.
AMA, ANT, ARA, CAQ, CAU,
CHO, MET, SAN, VAL. No
evaluada.
Mxico a N Suramrica.
Forero 4020 (COL, WIS).
Cleome parviflora subsp.
parviflora
Nota: muy variable / variable.

Cleome pilosa Benth.

Ruiz-Zapata & Iltis 1998; Iltis


2001.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Andes, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, SN Santa
Marta. 100-1700 m.
ANT, BOY, CAL, CHO, CUN,
MAG, MET, NSA, RIS. No
evaluada.
Mxico a Venezuela, Ecuador y
Bolivia.
Garca-Barriga 7654 (COL, US,
WIS).
Cleome pilosa subsp. pilosa
Nota: especie polimrfica,
aunque la variacin no
se resuelve en taxones /
polymorphic species but
variation does not result in taxa.

[Cleome serrulata Pursh]

Forero & Gentry 1989.


Nota: registro basado en
especmenes de Cleome serrata;
confusin generada por
similaridad de eptetos / record
based on specimens of Cleome
serrata; confusion caused by
similarity of epithets.

Cleome stenophylla Urb.

Iltis 1959; Iltis 2001.


Hierba.
Nativa. Caribe, V Magdalena.
10-470 m.
ATL, MAG, TOL. No evaluada.
N Colombia, N Venezuela,
Guyana; Antillas; introducida en
E Mxico.
Haught 4433 (COL, F, GH, P, S,
US).

Cleome stylosa Eichler

Hierba, subarbusto, arbusto.


Nativa. Andes, Pacfico. 3502200 m.
ANT, CHO, NSA, QUI, SAN,
VAL. No evaluada.
Colombia, N Venezuela.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1069

CLEOMACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Uribe-Uribe 1497 (COL, WIS).


Nota: rara. Inusual por sus
silicuas infladas y sus semillas
aladas / rare; unusual for its
inflated siliques and winged
seeds.

Cleome virens J.F.Macbr.

Hierba, subarbusto, arbusto.


Nativa. Amazonia. 100 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Per, Brasil.
Schultes 6619 (COL, US).

Cleome viscosa L.

Polanisia viscosa (L.) DC.


Iltis 1960; Iltis 2001.
Hierba.
Naturalizada y adventicia. Islas
Caribeas. 0-300 m.
SAP. No evaluada.
Nativa de los trpicos del Viejo
Mundo; naturalizada en E
Estados Unidos a N Colombia,
Venezuela y Brasil, N frica,
Asia, O y S Pacfico.
Fernndez-Prez 5162 (COL).
Nota: maleza pantropical /
pantropical weed.

Cleoserrata Iltis
2 especies
Cleoserrata serrata (Jacq.)
Iltis

Cleome serrata Jacq.


Iltis & Cochrane 2007.
Hierba.
Nativa. Islas Caribeas, Caribe,
Pacfico, V Magdalena. 10-250
m.
ANT, CHO, GUJ, MAG, SAP,
SAN. No evaluada.
Mxico a Colombia y Guyana;
Antillas; introducida en S
Estados Unidos.
Rentera 4787 (JAUM, MO).

1070

Cleoserrata speciosa (Raf.)


Iltis

Cleome speciosa Kunth, Cleome


speciosa Raf., Gynandropsis
speciosa DC.
Prez-Arbelez 1956; Iltis &
Cochrane 2007.
Hierba, subarbusto.
Naturalizada y adventicia.
Amazonia, Andes, Caribe,
Pacfico, V Cauca, V Magdalena.
60-1740 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CHO,
CUN, MET, NAR, NSA, PUT,
SAN, VAL. No evaluada.
Nativa de Mxico; ampliamente
cultivada y a veces escapada en
Centroamrica y N Suramrica,
Antillas, S Estados Unidos y
Bermuda.
Fonnegra 2515 (HUA, MO, WIS).

Gynandropsis DC.
1 especie
Gynandropsis gynandra (L.)
Briq.

Cleome gynandra L.
Iltis 1960; Ruiz-Zapata & Iltis
1998; Iltis 2001.
Hierba.
Naturalizada y adventicia.
Caribe. 100-800 m.
ATL, GUJ, MAG, SAN. No
evaluada.
Nativa de frica; naturalizada en
reas dispersas del Neotrpico.
Dugand 6415 (COL, WIS).
Nota: arvense espordica
pantropical y subtropical /
sporadic pantropical and
subtropical weed.

Hemiscola Raf.
1 especie
Hemiscola aculeata (L.) Raf.
Cleome aculeata L.
Ruiz-Zapata & Iltis 1998; Iltis
2001.

Hierba.
Nativa. V Cauca, V Magdalena.
600-980 m.
TOL, VAL. No evaluada.
S Estados Unidos a N Argentina;
Antillas. Introducida en el Viejo
Mundo.
Silverstone-Sopkin 2457 (CUVC,
WIS).
Hemiscola aculeata var. aculeata
Nota: maleza poco comn /
uncommon weed.

Melidiscus Raf.
1 especie
Melidiscus giganteus (L.)
Raf.

Cleome gigantea L., Cleome


viridiflora Schreb.
Ruiz-Zapata & Iltis 1998; Iltis
2001.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Andes, Guayana
y Macarena, V Cauca, V
Magdalena. 350-1700 m.
ANT, CUN, HUI, MET, NAR,
PUT, TOL. No evaluada.
E Mxico a Trinidad, NO
Argentina y SE Brasil.
Nee 4284 (COL, MAD, WIS).
Nota: ampliamente distribuida
y polimrfica / widespread and
polymorphic.

Physostemon Mart. & Zucc.


1 especie
Physostemon guianense
(Aubl.) Malme

Cleome guianensis Aubl.


Iltis 1959; Ruiz-Zapata & Iltis
1998; Iltis 2001.
Hierba.
Nativa. V Magdalena. 470 m.
HUI. No evaluada.
Mxico a Brasil; SO Cuba.
Arbelez 680 (COL, US).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

CLEOMACEAE

Angiosperms

Podandrogyne Ducke
20 especies, 12 especies
endmicas

Podandrogyne brachycarpa
(DC.) Woodson

Gynandropsis lateralis (Triana &


Planch.) Pax & K.Hoffm.
Hierba, subarbusto, arbusto.
Nativa. Andes. 1100-2610 m.
ANT, CAL, CAQ, CAU, CHO,
CUN, HUI, PUT, QUI, RIS,
SAN, TOL, VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Cuatrecasas 22007 (F, MO, US,
WIS).
Nota: una de las especies ms
comunes del gnero. No se sigue
aqu la amplia circunscripcin
propuesta por Woodson (1948a)
/ one of the most common
species in the genus; the broad
circunscription proposed by
Woodson (1948a) is not followed
here.

Podandrogyne caucana
Cochrane

Cochrane 2011.
Subarbusto, arbusto, arbolito.
Endmica. Andes. 1850-2700 m.
ANT, CAU, CHO, TOL. No
evaluada.
Franco 2281 (COL, MO, WIS).

Podandrogyne chocoensis
Cochrane

Cochrane 2011.
Hierba, arbusto.
Nativa. Andes. 1090-1800 m.
ANT, CHO. No evaluada.
Colombia, E Panam.
Haught 5441 (COL, UC, US).

Podandrogyne coccinea
(Benth.) Woodson

Gynandropsis aurantiaca Turcz.


Arbusto, arbolito.
Nativa. Andes. 1500-2500 m.

CUN, MET, NSA. No evaluada.


E Colombia, O Venezuela.
Grant 10277 (COL, ISTC, MO,
US, WIS).

Podandrogyne colombiana
H.H.Iltis & Cochrane

Iltis & Cochrane 1989.


Hierba, subarbusto, arbusto.
Endmica. Andes. 675-2500 m.
ANT, CHO, VAL. No evaluada.
Silverstone-Sopkin 2058 (CUVC,
WIS).

Podandrogyne decipiens
(Triana & Planch.) Woodson

Hierba, subarbusto, arbusto,


arbolito.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta. 100-2400 m.
ANT, BOY, CAL, CAQ, CAU,
CHO, MAG, PUT, QUI, RIS,
VAL. No evaluada.
S Costa Rica a Venezuela y Per.
Haught 5344 (COL, NY, US,
WIS).
Nota: la especie ms comn
de Podandrogyne / the
most common species of
Podandrogyne.

Podandrogyne densiflora
(Benth.) Iltis & Cochrane

Gynandropsis densiflora Benth.,


Gynandropsis macrothyrsus
(Planch. & Triana) J.F.Macbr.
Iltis & Cochrane 1989.
Hierba, subarbusto, arbolito.
Nativa. Andes. 1000-3400 m.
BOY, CAL, CUN, HUI, NSA,
QUI, SAN, TOL. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Uribe-Uribe 3463 (COL, MO,
NY, WIS).

Podandrogyne gracilis
(Triana & Planch.) Woodson
Cleome gracilis var. turgescens
Triana & Planch., Cleome

puberula Planch. & Triana,


Gynandropsis gracilis (Triana &
Planch.) J.F.Macbr., Gynandropsis
hirsuta Moldenke.
Hierba, subarbusto, arbusto.
Endmica. Andes. 1000-2450 m.
BOY, CAU, CUN, HUI, TOL. No
evaluada.
Uribe-Uribe 2203 (COL, US).
Nota: especmenes citados por
Woodson (1948) pertenecen a
dos especies nuevas inditas,
poco emparentadas con P.
gracilis / specimens cited by
Woodson (1948) belong to two
new, undescribed species, not
related to P. gracilis.

Podandrogyne macrophylla
(Turcz.) Woodson
Hierba, arbusto.
Nativa. Andes. 1370 m.
NSA. No evaluada.
E Colombia, Venezuela.
Kalbreyer 955 (K).
Nota: Funck 1210 fue
recolectada en Venezuela, no
en Colombia, como lo cit
Woodson (1948) / Funck 1210
was collected in Venezuela,
not in Colombia, as quoted by
Woodson (1948).

Podandrogyne polychroma
Woodson

Hierba, arbusto.
Endmica. Andes. 1250-2050 m.
NAR, VAL. No evaluada.
Cuatrecasas 15578 (HT: MO; IT:
B, COL, F).
Nota: rara, local / rare, local.

Podandrogyne pubescens
Asplund

Asplund 1936.
Endmica. Andes. 1000-1100 m.
CAU. No evaluada.
Von Sneidern 2281 (F, G, US).
Nota: prob. hierba. Conocida
solo de tres colecciones de

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1071

CLEOMACEAE

Angiospermas
Angiosperms

la misma localidad / prob. a


herb; known only from three
collections from the same
locality.

Podandrogyne sp. nov. 1


(carpohispida)

Arbusto.
Endmica. Andes. 2135 m.
BOY. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Lawrance 409 (A, MO, NY).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Podandrogyne sp. nov. 2


(filipes)

Arbusto, arbolito.
Endmica. Andes. 1850-2260 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Luteyn 12679 (NY, WIS).

Podandrogyne sp. nov. 3


(laplanadae)
Arbusto.
Endmica. Andes. 1800 m.
NAR. No evaluada.
S Colombia.
Gentry 59645 (MO).

Podandrogyne sp. nov. 4


(meiophylla)

Arbolito.
Endmica. Andes. 2710 m.
ANT. No evaluada.
NO Colombia.
MacDougal 4253 (HUA, MO).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Podandrogyne sp. nov. 5


(mocoensis)

Hierba, subarbusto, arbusto,


rbol.
Nativa. Andes. 1350-2800 m.
CAQ, HUI, MET, PUT. No
evaluada.
Colombia, Ecuador.
Fernndez 10724 (COL, NY).

1072

Podandrogyne sp. nov. 6


(neglecta)

Hierba, subarbusto, arbusto.


Endmica. Andes. 1600-3000 m.
CAU, CHO, HUI, PUT, VAL. No
evaluada.
Arbelez 6181 (CM, COL, F, US).

Podandrogyne sp. nov. 7


(prominens)

Arbusto.
Nativa. Andes. 1000-2000 m.
ANT. No evaluada.
O Colombia, NO Ecuador.
Callejas 9928 (HUA).

Podandrogyne sp. nov. 8


(vinosa)

Arbusto.
Endmica. Andes. 1400 m.
CUN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Uribe-Uribe 1367 (COL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Podandrogyne sp. nov. 9


(virella)

Subarbusto, arbusto, arbolito.


Endmica. Andes. 1950-2250 m.
ANT, CAL, QUI, RIS. No
evaluada.
Franco 2283 (COL, MO).

Tarenaya Raf.
2 especies
Tarenaya hassleriana
(Chodat) Iltis

Cleome hassleriana Chodat,


Cleome spinosa L.
Iltis 2001; Iltis & Cochrane 2007.
Hierba, arbusto.
Naturalizada y adventicia.
Andes, Caribe. 40-2200 m.
ANT, CUN, GUJ, HUI. No
evaluada.

Nativa de N Argentina a C Brasil;


ampliamente cultivada y a veces
escapada de E Estados Unidos
a Per y Antillas; frica, Asia,
Australia, Hawi.
Bernal 11 (MEDEL, NY).

Tarenaya spinosa (Jacq.) Raf.


Cleome spinosa Jacq.
Romero-Castaeda 1965; RuizZapata & Iltis 1998; Iltis 2001.
Hierba, arbusto.
Nativa. Amazonia, Andes, Islas
Caribeas, Caribe, Pacfico,
SN Santa Marta, V Cauca, V
Magdalena. 0-1800 m.
AMA, ANT, ATL, BOL, CAS,
CES, CHO, CR, CUN, GUJ,
HUI, MAG, MET, NAR,
QUI, SAP, SAN, TOL, VAL.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
S Estados Unidos a Brasil;
Trinidad; Hawi.
Arbelez 4861 (COL, NY, US).
Tarenaya spinosa subsp. spinosa
Nota: especie compleja y
variable / a complex and variable
species.

CLETHRACEAE
por Rodrigo Bernal
(Lista preliminar compilada por
Nelson R. Salinas)
2 gneros, 8 especies

Clethra L.
7 especies
Clethra fagifolia Kunth

Clethra bicolor Kunth


Sleumer 1967; Gustafsson 1992.
Arbusto, rbol.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1500-3420 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, HUI,
MAG, MET, NAR, NSA, PUT,

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

CLETHRACEAE

Angiosperms

QUI, RIS, SAN, TOL, VAL. No


evaluada.
Venezuela a Ecuador.
Little 7418 (COL).
Clethra fagifolia var. bicolor
(Kunth) Sleumer, Clethra
fagifolia var. fagifolia

Clethra fimbriata Kunth

Sleumer 1967; Gustafsson 1992.


Arbusto.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1830-3700 m.
BOY, CAL, CES, CUN, MAG,
NSA, QUI, SAN. No evaluada.
Colombia a Ecuador.
Cuatrecasas 10404 (COL).

Clethra lanata M.Martens &


Galeotti

Clethra smithii Briq.


Sleumer 1967.
Arbolito, rbol.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
350-2900 m.
ANT, BOY, GUJ, MAG, VAL. No
evaluada.
Mxico a Colombia, Venezuela y
Trinidad.
Smith 2422 (COL?, MO).

Clethra ovalifolia Turcz.

Sleumer 1967; Gustafsson 1992.


Arbusto.
Nativa. Andes. 2750-3600 m.
CAU, HUI, NAR, PUT, VAL. No
evaluada.
Venezuela a Per.
Idrobo 3202 (COL).

Clethra pedicellaris Turcz.


Sleumer 1967.
rbol.
Nativa. Andes, V Magdalena.
456-2000 m.
ANT. No evaluada.
Colombia a Per.
Core 557 (NY).

Clethra repanda Turcz.

Sleumer 1967.
Arbusto.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1300-2800 m.
CAU, CUN, HUI, MAG, NSA,
SAN. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Little 7232 (COL).

[Clethra revoluta (Ruiz &


Pav.) Spreng.]

Idrraga et al. 2011.


Nota: registro dudoso. Segn
Sleumer (1967), esta especie
crece de S Ecuador a Bolivia.
Los especmenes colombianos
atribuidos a ella requieren
revisin / doubious record;
according Sleumer (1967) this
species ranges from S Ecuador
to Bolivia; Colombian specimens
attributed to it need review.

Clethra rugosa Steyerm.

Sleumer 1967.
Arbusto.
Nativa. Andes. 2950-3380 m.
ANT, QUI, VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Devia 665 (MO, TULV?).

Purdiaea Planch.
1 especie
Purdiaea nutans Planch.

Alloiosepalum weberbaueri Gilg,


Purdiaea weberbaueri (Gilg)
Mattick
Sthl 1992; Anderberg & Zhang
2002.
Arbusto.
Nativa. Andes. 2050-2250 m.
NSA, SAN. No evaluada.
Venezuela a Per.
Purdie s.n. (HT: K).

CLUSIACEAE
por Barry E. Hammel1,
Rodrigo Bernal2 y
Marcela Celis3
Chrysochlamys, Clusia,
Dystovomita, Garcinia.
2
Moronobea, Platonia,
Symphonia, Tovomita.
3
Lorostemon.
(Lista preliminar compilada por
Alexandra Hernndez y Nelson
R. Salinas)
9 gneros, 185 especies, 61
especies endmicas

Chrysochlamys Poepp.
17 especies, 6 especies endmicas
Chrysochlamys alterninervia
Cuatrec.
Cuatrecasas 1950b.
rbol.
Endmica. Andes. 1850-1900 m.
HUI. No evaluada.
Prez-Arbelez 8373 (HT: F: IT:
COL, NY).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Chrysochlamys balboa
Hammel

Balboa membranacea Planch. &


Triana
Hammel 1999a.
Arbusto.
Nativa. Andes. 1176 m.
NAR. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Triana 3293 (IT: MPU).

Chrysochlamys bracteolata
Cuatrec.

Cuatrecasas 1950b.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, V Magdalena.
50-350 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1073

CLUSIACEAE

Angiospermas
Angiosperms

CAU, MET, NAR, PUT, SAN. No


evaluada.
Colombia, Ecuador.
Killip 33193 (HT: US; IR: COL,
F).
Nota: muy parecida a C. balboa
/ very similar to C. balboa.

Chrysochlamys colombiana
(Cuatrec.) Cuatrec.

Tovomitopsis colombiana
Cuatrec.
Cuatrecasas 1950b; Idrraga et
al. 2011.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Andes, SN Santa Marta,
V Magdalena. 500-2900 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CES,
CHO, CUN, HUI, MAG, MET,
NAR, NSA, PUT, QUI, RIS,
SAN, TOL, VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Cuatrecasas 19561 (IT: COL).

Chrysochlamys conferta
Cuatrec.

Cuatrecasas 1950b.
Arbolito.
Endmica. Andes. 1300-1500 m.
VAL. No evaluada.
Cuatrecasas 23854 (HT: F; IT:
COL, NY, US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Chrysochlamys cuneata
(Planch. & Triana) Cuatrec.

Tovomitopsis cuneata Planch. &


Triana
Cuatrecasas 1950b; Idrraga et
al. 2011.
rbol.
Endmica. Andes, V Magdalena.
500-2300 m.
ANT, BOL, CHO, HUI. No
evaluada.
Cuatrecasas 8671 (F, COL, T de
la var. huilensis).

1074

Chrysochlamys cuneata var.


huilensis Cuatrec.

Chrysochlamys dependens
Planch. & Triana

Idrraga et al. 2011.


Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, V
Magdalena. 80-2250 m.
ANT, CAL, CHO, CUN, NAR,
NSA, PUT, QUI, SAN, TOL,
VAL, VAU. No evaluada.
Colombia a Bolivia, Venezuela.
Triana 351 (T: BM).
Chrysochlamys dependens var.
sararensis Cuatrec.

[Chrysochlamys eclipes
L.O.Williams]

Nota: registro basado en


identificacin errnea / record
based on a misidentification.

Chrysochlamys floribunda
Cuatrec.

Cuatrecasas 1950b; Hammel


1999a; Idrraga et al. 2011.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Andes, Pacfico, V Cauca,
V Magdalena. 10-2000 m.
ANT, CHO, TOL, VAL. No
evaluada.
Panam, Colombia, Per,
Venezuela.
Cuatrecasas 15211 (HT: F; IT:
BC, COL, G, NY, US, WIS).

[Chrysochlamys glauca
(Planch. & Triana) Hemsl.]
Nota: registro basado en
identificacin errnea / record
based on a misidentification.

Chrysochlamys gloriosa
Cuatrec.
Cuatrecasas 1950b.
Arbolito.
Endmica. Pacfico. 5 m.

CHO. No evaluada.
Cuatrecasas 21524 (IT: COL, F).
Nota: conocida solo del tipo.
Muy parecida a C. balboa /
known only from the type; very
similar to C. balboa.

Chrysochlamys goudotii
Planchon & Triana

Planchon & Triana 1860.


Arbusto, rbol.
Endmica. Andes. 1700-2250 m.
CAL, QUI. No evaluada.
Fraume 493 (COL).

Chrysochlamys laxa
Planchon & Triana

Planchon & Triana 1860.


Arbusto, arbolito, rbol.
Endmica. Pacfico. 0-600 m.
AMA, CAQ, CHO, CUN. No
evaluada.
Triana 5433 (T: BM).

Chrysochlamys macrophylla
Pax
Idrraga et al. 2011.
rbol.
Nativa. Andes, V Magdalena.
0-1350 m.
ANT, PUT, VAL. No evaluada.
Colombia a Bolivia; Venezuela?
Ramrez 1101 (HUA, MO).

Chrysochlamys
membranacea Planchon &
Triana

Tovomitopsis membranacea
(Planch. & Triana) DArcy
Kearns et al. 1998.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana
y Macarena, V Cauca, V
Magdalena. 50-2640 m.
AMA, ANT, CHO, NAR. No
evaluada.
N Suramrica a Per y Bolivia.
Triana 5433 (IT: BM).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

CLUSIACEAE

Angiosperms

Nota: especmenes de >500 m


de elevacin prob. no son de esta
especie / Specimens from > 500
m elevation prob. are not this
species.

Chrysochlamys myrcioides
Planch. & Triana

Tovomitopsis myrcioides (Planch.


& Triana) DArcy
Killeen et al. 1993.
rbol.
Nativa. Andes. 1000-2200 m.
QUI, VAL. No evaluada.
Colombia, Bolivia.
Triana s.n. (IT: K).

[Chrysochlamys
nicaraguensis (Oerst. et al.)
Hemsl.]
Nota: registro basado en
identificacin errnea / record
based on a misidentification.

Chrysochlamys tenuifolia
Cuatrec.

Hammel 1999a.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Andes, V Magdalena.
300-1100 m.
ANT, CAQ, CAU, PUT. No
evaluada.
E Panam a N Ecuador.
King 6079 (COL).
Nota: flores similares a las de C.
membranacea / flowers similar to
those of C. membranacea.

Chrysochlamys ulei Engl.

Idrraga et al. 2011.


Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 150-350 m.
AMA, GUV, MET, PUT. No
evaluada.
Colombia, Per, Brasil.
Cuatrecasas 10608 (COL).

Chrysochlamys weberbaueri
Engl.
Idrraga et al. 2011.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, V
Magdalena. 100-2000 m.
AMA, ANT, CAQ, PUT, VAU.
No evaluada.
S Panam a Per y Brasil;
Venezuela, Guyana.
Zarucchi 6495 (HUA, MO).

Clusia L.
128 especies, 47 especies
endmicas
[Clusia abbottii Urb.]

Nota: registro basado en


identificacin errnea / record
based on a misidentification.

Clusia alata Planch. &


Triana

Idrraga et al. 2011.


Arbusto, rbol, epfita.
Endmica. Andes. 1100-3500 m.
ANT, BOL, BOY, CAU, CES,
CUN, GUJ, HUI, MAG, NAR,
NSA, QUI, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Triana s.n. (HT: P; IT: COL).

Clusia amazonica Planch. &


Triana

Pipoly & Graff 1995.


Arbusto, rbol, trepadora, liana,
epfita.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia,
Pacfico. 30-1300 m.
AMA, ANT, BOY, CAQ, CAU,
CHO, HUI, MET, PUT, VAL,
VAU. No evaluada.
Nicaragua a Bolivia; Venezuela,
Guayana, Brasil.
Allen 3157 (COL).

Clusia androphora Cuatrec.


Idrraga et al. 2011.
rbol.
Nativa. Andes. 1200-2100 m.
ANT, NSA. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Cuatrecasas 12767 (HT: F; IT:
COL, GH, US).

Clusia araracuarae Pipoly

Pipoly & Graff 1995.


Liana.
Endmica. Amazonia, Guayana y
Macarena. 200-300 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
lvarez 116 (HT: COAH; IT: NY).

Clusia articulata Vesque

Clusia mutisiana Cuatrec.


Idrraga et al. 2011.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Andes, V Magdalena.
300-1800 m.
ANT, MAG, TOL. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Lehmann 4026 (T: F, G, K, US).

Clusia bernardoi Pipoly &


Cogollo

Pipoly & Cogollo 1998.


Arbusto, rbol.
Endmica. Andes. 1700-2000 m.
ANT, CAU, VAL. No evaluada.
Ramrez 7198 (HT: PSO; IT:
CAUP, JAUM).

Clusia botryoidea Maguire

Arbusto, trepadora.
Endmica. Guayana y Macarena.
100 m.
VAU. No evaluada.
Schultes 5847 (HT: NY; IT:
COAH).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Clusia brachycarpa Cuatrec.


Idrraga et al. 2011.
rbol.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1075

CLUSIACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Nativa. Andes. 1100-2560 m.


ANT, BOY, CUN, NSA, VAL. No
evaluada.
Colombia, Venezuela.
Cuatrecasas 1812 (LT: F; ILT: IT:
COL, F, P).

Clusia bracteosa Cuatrec.

Cuatrecasas 1950b.
rbol, trepadora, epfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 1-1600
m.
CAU, NAR, VAL. No evaluada.
SO Colombia, Ecuador.
Cuatrecasas 14293 (HT: F; IT:
COL, US).

Clusia caryophylloides
(Planch. & Triana) Hammel

Clusia caicedoi Cuatrec.

Clusia caudata (Planch. &


Triana) Pipoly

Cuatrecasas 1950b.
rbol, epfita.
Endmica. Pacfico. 5-50 m.
VAL. No evaluada.
Cuatrecasas 14051 (HT: F; IT:
COL).

Clusia cajambrensis Cuatrec.


Cuatrecasas 1950b.
rbol, epfita.
Endmica. Pacfico. 5-130 m.
VAL. No evaluada.
Cuatrecasas 17582 (LT: F; ILT:
COL, F, US).

Clusia calimae Maguire

Maguire 1977.
Arbusto.
Endmica. Andes. 1250 m.
VAL. No evaluada.
Robinson 201 (IT: NY, US).
Nota: pos. la planta masculina
de C. mamillata / poss. the male
plant of C. mamillata.

Clusia candelabrum Planch.


& Triana

Vsquez 1997; Pipoly et al. 1998;


Idrraga et al. 2011.
rbol, trepadora, epfita.

1076

Nativa. Amazonia, Andes,


Guayana y Macarena, Orinoquia.
65-1300 m.
ANT, GUI, GUV, VAU, VIC. No
evaluada.
Colombia, Ecuador, Per, Brasil.
Lpez 674 (COL).

Havetiopsis caryophylloides
Planch. & Triana
rbol.
Endmica. Andes. 900 m.
ANT. No evaluada.
Triana 383 (IT: MPU).

Pilosperma caudatum Planch. &


Triana
Cuatrecasas 1950b; Idrraga et
al. 2011.
Hierba, arbusto, rbol, trepadora,
epfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 5-1400
m.
ANT, CAU, CHO, NAR, VAL.
No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Triana s.n. (HT: P; IT: K, MPU,
NY, P).

Clusia celiae Maguire

Maguire 1977.
rbol.
Endmica. Andes, V Magdalena.
800-2000 m.
BOY, SAN. No evaluada.
Maguire 62132 (HT: NY; IT:
COL, K, P).

Clusia centricupula Cuatrec.


Maguire 1977.
rbol, epfita.
Endmica. Pacfico. 5-50 m.
VAL. No evaluada.
Cuatrecasas 14043 (HT: F; IT:
COL, NY, P, US).

Clusia cerroana Steyerm.

Pipoly et al. 1998.


rbol, epfita.
Nativa. Guayana y Macarena.
635-800 m.
CAQ. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Guyana,
Surinam, Brasil.
Franco 3723 (COL).

Clusia chiribiquetensis
Maguire

Pipoly et al. 1998.


Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Guayana y Macarena.
100-645 m.
CAQ, VAU. No evaluada.
Colombia, Guayana, Venezuela.
Gutirrez 677 (HT: NY; IT: GH).

Clusia chusqueae Ewan

Idrraga et al. 2011.


rbol.
Endmica. Andes. 2800 m.
ANT. No evaluada.
Ewan 15741 (HT: US; IT: COL?,
NO).
Nota: prob. sinnimo de C.
volubilis / prob. a synonym of C.
volubilis.

Clusia cochliformis Maguire

Maguire 1977.
rbol.
Endmica. Andes. 1050-1450 m.
CUN, NSA, SAN. No evaluada.
Maguire 62303 (HT: NY; IT:
COL, NY).

Clusia colombiana Pipoly

Havetia laurifolia Kunth


Pipoly 1997; Idrraga et al. 2011.
Arbusto, rbol.
Nativa. Andes. 1000-2700 m.
ANT, CAL, PUT, QUI, RIS, TOL,
VAL. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Bonpland s.n. (HT: P).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

CLUSIACEAE

Angiosperms

Clusia columnaris Engl.

Clusia columnaris var.


magdalenensis Cuatrec., Clusia
columnaris var. vaupesana
Cuatrec.
Maguire 1961; Pipoly et al. 1998.
Arbusto, arbolito, rbol,
trepadora, liana, epfita.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia,
V Magdalena. 0-1100 m.
AMA, ANT, ARA, BOY, CAQ,
CAU, CUN, GUI, GUV, MET,
SAN, TOL, VAL, VAU, VIC. No
evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Schultes 14037 (COL).

Clusia congestiflora Cuatrec.

Idrraga et al. 2011.


rbol, trepadora, epfita.
Endmica. Andes, Pacfico. 2001900 m.
ANT, CES, NAR, SAN, TOL,
VAL. No evaluada.
Garca-Barriga 13177 (HT: US;
IT: COL).
Nota: ha sido confundida con C.
dixonii / has been confused with
C. dixonii.

Clusia coremandra Cuatrec.

Cuatrecasas 1950b.
Arbusto, epfita.
Endmica. Andes. 1250-3000 m.
BOY, CAU, VAL. No evaluada.
Cuatrecasas 15537 (HT: F; IT:
COL).

Clusia crassipetiolata
Cuatrec.

Cuatrecasas 1950b.
rbol, epfita.
Endmica. Pacfico. 0-10 m.
VAL. No evaluada.
Cuatrecasas 19976 (HT: F; IT:
COL, NY, US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Clusia crenata Cuatrec.

Idrraga et al. 2011.


Arbusto, arbolito, rbol, epfita.
Nativa. Andes, V Magdalena.
800-2300 m.
ANT, CHO, CUN, NAR, RIS,
TOL, VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Cuatrecasas 22146 (HT: F; IT:
COL, NY, P, US).

Clusia cundinamarcensis
Cuatrec.

Idrraga et al. 2011.


Arbusto, rbol.
Endmica. Andes, V Magdalena.
750-3200 m.
CAQ, CUN, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Cuatrecasas 8274 (HT: F; IT:
COL, US).

Clusia cuneifolia Cuatrec.

Idrraga et al. 2011.


Arbusto, arbolito, rbol, epfita.
Nativa. Andes, V Magdalena.
700-2750 m.
ANT, CAU, NAR, QUI, VAL. No
evaluada.
Colombia, Ecuador.
Cuatrecasas 22459 (HT: F; IT:
COL, P, US).

Clusia cupulata (Maguire)


Maguire

rbol, epfita.
Nativa. Andes. 1000-1350 m.
CHO, NAR. No evaluada.
Colombia, Panam.
Forero 3264 (COL).
Nota: identificacin provisional.
Muy similar a C. calimae /
provisional identification; very
similar to C. calimae.

Clusia cylindrica Hammel


Hammel 1986a.
Arbusto, rbol, hemiepfita.

Nativa. V Magdalena. 150-560


m.
ANT, SAN. No evaluada.
Colombia a Nicaragua.
Idrraga 1512 (COL).

[Clusia decussata Planch. &


Triana]

Nota: registro basado en


identificacin errnea; especie
peruana poco conocida. Nombre
mal aplicado en Colombia;
la mayora del material
corresponde a C. lineata / record
based on a misidentification; a
little-known Peruvian species;
name misapplied in Colombia:
most material corresponds to C.
lineata.

Clusia deminuta Pipoly

Idrraga et al. 2011.


Arbusto, epfita.
Endmica. Andes. 1500-2400 m.
ANT. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Pipoly 18595 (HT: JAUM; IT:
BRIT, FMB, MO).

Clusia densinervia Cuatrec.


Maguire 1961.
rbol.
Endmica. Pacfico. 5-100 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Cuatrecasas 14025 (HT: F; IT:
COL, NY, US).

Clusia diguensis Cuatrec.

Cuatrecasas 1950b.
Arbusto, rbol, epfita.
Endmica. Andes. 1050-2140 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, QUI,
VAL. No evaluada.
Cuatrecasas 23876 (HT: F; IT:
COL).
Nota: muy parecida a C. crenata
y C. monantha / very similar to
C. crenata and C. monantha.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1077

CLUSIACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Clusia dixonii Little

Idrraga et al. 2011.


Arbusto, rbol, epfita.
Nativa. Andes, V Magdalena.
500-2200 m.
ANT, CHO, NAR, PUT. No
evaluada.
Colombia, Ecuador.
Uribe 2694 (COL).
Nota: se ha confundido con
C. congestiflora pero al parecer
estar ms relacionada con
C. perscariosa, de Panam
/ has been mistaken for C.
congestiflora, but apparently
more related to C. perscariosa,
from Panama.

Clusia ducu Benth.

Clusia ducu var. schlimiana


Planch. & Triana, Tovomita
silvatica Cuatrec.
Arbusto, rbol.
Nativa. Andes. 1200-2800 m.
ANT, BOY, CAU, CHO, CUN,
HUI, NSA, PUT, TOL. No
evaluada.
Colombia, Ecuador, Per.
Schultes 3137 (COL).

[Clusia ducuoides Engl.]

Idrraga et al. 2011.


Nota: registro basado en
identificacin errnea;
la mayora del material
determinado bajo este nombre
corresponde a C. trochiformis
o C. poliandra / record based
on a misidentification; most
specimens determined under
this name correspond to C.
trochiformis or C. polyandra.

Clusia elliptica Kunth

Clusia peruviana Szyszy.


Idrraga et al. 2011.
Arbolito, rbol, epfita.
Nativa. Andes. 2550-3600 m.
ANT, BOY, CUN, HUI, SAN. No
evaluada.
Colombia a Bolivia.

1078

Bernal 330 (COL).


Nota: nombre aceptado
provisionalmente para material
colombiano / name provisionally
accepted for Colombian material.

Clusia ellipticifolia Cuatrec.


Idrraga et al. 2011.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Andes. 1000-3200 m.
ANT, CAL, CAU, CES, CHO,
CUN, HUI, QUI, SAN, TOL,
VAL. No evaluada.
Colombia; Venezuela?
Cuatrecasas 13588 (HT: F; IT:
COL).

Clusia epiphytica (Cuatrec.)


Pipoly
Oedematopus epiphyticus
Cuatrec.
Pipoly & Cogollo 1998.
rbol, epfita.
Endmica. Pacfico. 50 m.
VAL. No evaluada.
SO Colombia.
Cuatrecasas 15777 (HT: F; IT:
COL, NY, P, US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Clusia eugenioides Planch. &


Triana

Maguire 1961.
Arbusto, arbolito, rbol.
Endmica. Andes. 750-1900 m.
BOY, GUJ, MAG, SAN, TOL. No
evaluada.
Schlim 934 (ST: BR, K, MPU, P).

Clusia firmifolia Cuatrec.

Clusia sclerophylla Cuatrec.


Cuatrecasas 1950b.
rbol, epfita.
Endmica. Andes, Pacfico.
0-1050 m.
VAL. No evaluada.
Gentry 40473 (COL).

Clusia fistulosa Cuatrec.

Cuatrecasas 1950b.
Arbusto, rbol.
Endmica. Pacfico. 5-80 m.
VAL. No evaluada.
SO Colombia.
Cuatrecasas 17715 (HT: F; IT:
COL, NY, US).

Clusia flavida (Benth.)


Pipoly

Havetiopsis flavida (Benth.)


Planch. & Triana, Havetiopsis
flexilis Planch. & Triana,
Havetiopsis hippocrateoides
Planch. & Triana
Pipoly et al. 1998.
Arbusto, rbol, epfita,
hemiepfita.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia,
Pacfico, V Magdalena. 10-1480
m.
AMA, ANT, BOY, CAQ, CHO,
CUN, GUI, MET, PUT, VAL,
VAU, VIC. No evaluada.
Belice a Brasil y Bolivia.
Garca 13937 (COL).

[Clusia flaviflora Engl.]

Idrraga et al. 2011.


Nota: registro basado en
identificacin errnea; especie
peruana poco conocida; los
especmenes colombianos
identificados con este nombre
pos. corresponden a C.
alata / record based on a
misidentification; a little-known
Peruvian species. Colombian
specimens identified under this
name poss. correspond to C.
alata.

Clusia fructiangusta
Cuatrec.

Cuatrecasas 1950b.
Arbusto, arbolito, rbol, epfita.
Nativa. Pacfico. 0-500 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

CLUSIACEAE

Angiosperms

CAU, CHO, NAR, VAL. No


evaluada.
Nicaragua a Per.
Cuatrecasas 16206 (HT: F; IT:
NY, US).

Clusia garcibarrigae Cuatrec.


Cuatrecasas 1950b.
Arbusto, arbolito, rbol, epfita.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Pacfico. 30-2600 m.
CHO, MET, NAR, PUT, RIS. No
evaluada.
Colombia, Ecuador.
Garca 13128 (HT: US; IT: COL).

[Clusia gaudichaudii
Cambess.]

Nota: registro basado en


identificacin errnea.
Nombre mal entendido y mal
aplicado para Colombia; los
especmenes corresponden
a C. obovata / record based
on a misidentification; name
misunderstood and misapplied
in Colombia; specimens
correspond to C. obovata.

Clusia globosa Maguire

Maguire 1951.
Arbusto, trepadora, epfita.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 100-500 m.
AMA, MET. No evaluada.
Colombia a Per.
Schultes 6780 (HT: NY; IT: COL,
GH).

Clusia glomerata Cuatrec.


Cuatrecasas 1950b.
Arbusto, rbol, liana.
Endmica. Amazonia, Andes,
Pacfico. 0-800 m.
ANT, CHO, PUT, VAL. No
evaluada.
Cuatrecasas 21500 (HT: F; IT:
COL, NY, US).

Clusia grammadenioides
Pipoly

Pipoly & Graff 1995.


Trepadora.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 100-250 m.
AMA, CAQ, VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Parrado 112 (COL).

Clusia grandiflora Splitg.

Vsquez 1997; Pipoly et al. 1998.


rbol, trepadora, epfita.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 120-291 m.
AMA, CAQ, GUI, GUV, VAU.
No evaluada.
Colombia a Guayana Francesa y
Brasil.
Romero-Castaeda 3737 (COL).

Clusia guaviarensis Cuatrec.


Cuatrecasas 1950b.
rbol, epfita.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 200-240 m.
CUN, PUT, VAU. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Cuatrecasas 7618 (HT: F; IT:
COL, NY, US).

Clusia hachensis Cuatrec.

Tovomita frigida Cuatrec.


Cuatrecasas 1950b.
Arbolito, rbol.
Endmica. Andes. 2000-3200 m.
ANT, CAQ, CAU, CUN, HUI,
MET, NSA. No evaluada.
Cuatrecasas 8716 (HT: F; IT:
COL, US).

Clusia hammeliana Pipoly

Quapoya peruviana (Poepp.)


Kuntze, Quapoya peruviana var.
occidentalis Cuatrec.
Pipoly et al. 1998; Idrraga et al.
2011.
Arbusto, rbol, trepadora, liana,
epfita.

Nativa. Amazonia, Andes,


Guayana y Macarena, Pacfico, V
Cauca, V Magdalena. 0-2000 m.
AMA, ANT, CAQ, CHO, GUI,
MET, PUT, SAN, VAL, VAU. No
evaluada.
Colombia a Bolivia; Venezuela,
Brasil.
Forero 1446 (COL).

Clusia haughtii Cuatrec.

Idrraga et al. 2011.


Arbusto, rbol, trepadora.
Nativa. Andes, Pacfico, V
Magdalena. 0-1500 m.
ANT, CAQ, CHO, MAG, MET,
RIS, SAN, VAL. No evaluada.
Colombia a Bolivia.
Haught 2204 (HT: US).

Clusia huberi Pipoly

Oedematopus duidae Gleason


Pipoly et al. 1998.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Guayana y Macarena.
122-760 m.
CAQ, GUI, VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Guyana.
Cardiel 1017 (COL).

Clusia hydrogera Cuatrec.

Idrraga et al. 2011.


Arbusto, arbolito, rbol,
trepadora, epfita.
Nativa. Andes, Pacfico, V Cauca,
V Magdalena. 0-2680 m.
ANT, CAU, CHO, QUI, VAL. No
evaluada.
Colombia, Ecuador.
Cuatrecasas 15064 (HT: F; IT:
COL, NY, P, US).

Clusia inesiana Cuatrec.

Idrraga et al. 2011.


rbol.
Endmica. Andes. 1600-2820 m.
ANT, BOY, NSA. No evaluada.
Cuatrecasas 12461 (HT: US; IT:
COL, F).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1079

CLUSIACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Clusia insignis Mart.

Maguire 1951; Idrraga et al.


2011.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Andes, Guayana
y Macarena, Pacfico, V
Magdalena. 95-1090 m.
ANT, CAQ, CAS, CAU, CHO,
GUI, GUV, HUI, MET, PUT,
VAU. No evaluada.
Colombia a Bolivia; Venezuela,
Brasil, Surinam.
Garca 14615 (COL).

Clusia latifolia Cuatrec.

Cuatrecasas 1950b.
rbol, epfita.
Endmica. Pacfico. 5-50 m.
VAL. No evaluada.
Cuatrecasas 16603 (HT: F; IT:
COL, P, US).

Clusia latipes Planch. &


Triana

Idrraga et al. 2011.


rbol.
Nativa. Andes, Pacfico. 1501900 m.
ANT, CHO, VAL. No evaluada.
Costa Rica a Ecuador.
Triana s.n. (HT: P; IT; COL, K).

Clusia laurifolia Planch. &


Triana

Clusia formosa Cuatrec., Clusia


neurosa Cuatrec.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Andes, Pacfico. 5-1700
m.
CAU, CHO, NAR, RIS, VAL. No
evaluada.
Colombia, Ecuador.
Romero-Castaeda 2944 (COL).

[Clusia laxiflora (Poepp.)


Planch. & Triana]
Nota: registro basado en
identificacin errnea.
Nombre mal aplicado; los

1080

especmenes corresponden a
C. martiana / record based on
a misidentification; misnomer;
specimens correspond to C.
martiana.

Clusia lehmannii Vesque

rbol.
Endmica.
ANT. No evaluada.
Lehmann 4034 (T: G).
Nota: especie pobremente
conocida / poorly known species.

Clusia leptanthera Cuatrec.

Idrraga et al. 2011.


Arbusto, rbol, trepadora, epfita,
hemiepfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-870 m.
ANT, CAU, CHO, NAR, VAL.
No evaluada.
Panam a Ecuador.
Cuatrecasas 19734 (HT: F; IT:
COL, NY, US).

Clusia lineata (Benth.)


Planch. & Triana

Clusia cruciata Cuatrec., Clusia


seemanii Planch. & Triana
Maguire 1958a; DArcy 1987.
Subarbusto, rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia,
Pacfico, V Magdalena. 5-2300
m.
AMA, ANT, CAQ, CHO, CUN,
GUI, MET, NAR, PUT, QUI,
RIS, TOL, VAL, VAU, VIC. No
evaluada.
Panam a Per.
Maguire 61789 (COL).

Clusia longistyla Cuatrec.

Idrraga et al. 2011.


Arbusto, rbol, hemiepfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 5-2200
m.
ANT, CHO, NAR, VAL. No
evaluada.
Colombia, Ecuador.

Cuatrecasas 17192 (HT: F; IT:


COL, US).

Clusia lopezii Maguire

Pipoly et al. 1998.


Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 120-380 m.
AMA, GUI, VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Schultes 9388 (HT: NY; IT: COL,
GH, K, US).

Clusia loranthacea Planch. &


Triana

Idrraga et al. 2011.


Arbusto, arbolito, rbol,
trepadora, epfita.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Pacfico, V
Cauca, V Magdalena. 10-2300 m.
AMA, ANT, CAU, CHO, GUV,
MET, NAR, VAL. No evaluada.
Panam a Ecuador; Bolivia?
Luteyn 13202 (COL).

Clusia loretensis Engl.

rbol, epfita.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 360 m.
AMA, CAQ, MET. No evaluada.
Colombia, Per.
Stevenson 20 (COL).

Clusia macropoda Engl.

rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 100 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Guyana,
Surinam, Guayana Francesa.
Acero 217 (COL).
Nota: es altamente prob. que
este nombre est mal aplicado en
Colombia (ver C. viscida y Pipoly
et al. 1998) / this name is poss.
misapplied in Colombia (see C.
viscida and Pipoly et al. 1998).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

CLUSIACEAE

Angiosperms

Clusia magnifolia Cuatrec.

Idrraga et al. 2011.


rbol, epfita.
Nativa. Andes. 1250-2950 m.
ANT, CAU, CHO, CUN, NAR,
VAL. No evaluada.
Colombia a Per.
Cuatrecasas 18164 (HT: F; IT:
COL, NY).

[Clusia major L.]

Nota: registro basado en


identificacin errnea; nombre
mal aplicado para Colombia
(ver C. rosea y Bittrich &
Stevens 1998) / record based on
a misidentification; misnomer
in Colombia (see C. rosea and
Bittrich & Stevens 1998).

Clusia mamillata Cuatrec.

Idrraga et al. 2011.


Arbusto, rbol, trepadora, epfita,
hemiepfita.
Nativa. Andes, Pacfico, V
Magdalena. 0-1700 m.
ANT, BOY, CHO, HUI, VAL. No
evaluada.
Colombia, Ecuador.
Killip 38733 (HT: F; IT: COL, US).
Nota: se describi como especie
con flores bisexuales / described
as a species with bisexual flowers.

[Clusia mangle Planch. &


Triana]

Nota: registro basado en


identificacin errnea / record
based on a misidentification.

Clusia martiana Engl.

Pipoly & Graff 1995.


Arbusto, trepadora, liana, epfita,
hemiepfita.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 0-700 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
Colombia, Per, Bolivia,
Venezuela, Brasil.
Prada 66 (COL).

Nota: para esta especie


amaznica es dudoso el material
registrado de Antioquia y, en
general, material por encima
de 1000 m / material of this
Amazonian species recorded
from Antioquia and in general
material above 1000 m is
dubious.

Clusia melchiorii Gleason

Pipoly et al. 1998.


Arbusto, arbolito.
Nativa. Andes. 750 m.
CUN, MET. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Guayana,
Surinam, Brasil.
Tinjac 30 (COL).

Clusia microstemon Planch.


& Triana
Pipoly et al. 1998.
rbol, trepadora.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 150-250 m.
AMA, GUI, VAU. No evaluada.
Colombia, Per, Venezuela,
Brasil.
Zarucchi 1753 (COL).

Clusia minor L.

Clusia parvicapsula Vesque


Hammel 1986a; Bittrich &
Stevens 1998; Hammel 2001.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Orinoquia, V Cauca, V
Magdalena. 0-1800 m.
ANT, ARA, CAS, CUN, MET,
NSA, PUT, QUI, RIS, SAP, TOL,
VAL. No evaluada.
Mxico a Per y Venezuela;
Antillas.
Lowry 192 (COL).
Nota: se presentan plantas
hermafroditas o apomcticas /
apomictic or hermaphroditic
plants occur.

Clusia mocoensis Cuatrec.

Idrraga et al. 2011.


Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Orinoquia, V Magdalena. 1001950 m.
ANT, CAQ, HUI, MET, PUT,
VAU, VIC. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Cuatrecasas 11373 (HT: F; IT:
COL, NY, P, US).

Clusia monantha Cuatrec.

Idrraga et al. 2011.


Arbusto, arbolito, trepadora.
Endmica. Andes. 1900-2410 m.
ANT, CAQ, CHO, HUI, VAL. No
evaluada.
Cuatrecasas s.n. (HT: F; IT: COL,
F, NY, US).

Clusia multiflora Kunth

Hammel 2010.
Arbusto, arbolito, rbol,
trepadora, epfita.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Pacfico, SN Santa
Marta. 80-3500 m.
ANT, BOY, CAL, CAQ, CAU,
CES, CHO, CUN, GUJ, HUI,
MAG, MET, NAR, NSA, PUT,
QUI, RIS, SAN, TOL, VAL.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Costa Rica a Bolivia; Venezuela.
Bonpland s.n. (HT: P; IT: P).

Clusia myriandra (Benth.)


Planch. & Triana

Pipoly et al. 1998.


Arbusto, rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 250-600 m.
AMA, VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Guyana,
Brasil.
Garca 14307 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1081

CLUSIACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Clusia myrsinites Ewan

Oedematopus divaricatus
Cuatrec.
Ewan 1951.
Arbusto, arbolito, rbol,
hemiepfita.
Endmica. Amazonia, Guayana y
Macarena. 200-600 m.
AMA, CAQ, GUV, PUT, VAU.
No evaluada.
Cuatrecasas 7681 (HT: US; IT:
COL, F, NY).

[Clusia nemorosa G.Mey.]

Nota: registro basado en


identificacin errnea / record
based on a misidentification.

Clusia nervosa (Planch. &


Triana) Engl.

rbol.
Endmica. Andes. 1150 m.
CAU. No evaluada.
Triana s.n. (MPU).
Nota: conocida solo del tipo;
el espcimen solo consta de
fragmentos florales / known
only from the type; the specimen
comprises only floral fragments.

Clusia neurophylla Cuatrec.

Cuatrecasas 1950b.
Arbolito.
Endmica. Andes. 1300-1500 m.
VAL. No evaluada.
Cuatrecasas 23863 (HT: F; IT:
COL, US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Clusia niambiensis Pipoly


et al.

Pipoly et al. 1998.


Arbusto, arbolito, epfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 20-1650
m.
NAR. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Pipoly 21489 (HT: PSO; IT: BRIT,
COL, FMB, JAUM, K, MO).

1082

Clusia nigrolineata
P.F.Stevens

Arbusto, trepadora, epfita,


hemiepfita.
Nativa. Amazonia. 100-200 m.
AMA, PUT. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per,
Bolivia, Brasil.
Duque 2051 (COL).

Clusia nutans Planch. &


Triana

rbol, epfita.
Endmica. Andes, Pacfico. 501850 m.
ANT, NAR, VAL. No evaluada.
O Colombia.
Triana 3287 (T: MPU).

Clusia obovata (Planch. &


Triana) Pipoly

Havetiopsis obovata (Planch. &


Triana) Spruce, Oedematopus
obovatus Triana & Planch.
Pipoly et al. 1998.
Arbolito, rbol, trepadora.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 100-300 m.
AMA, VAU, VIC. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Guayana,
Surinam, Brasil.
Sastre 3535 (COL).

Clusia octandra (Poepp.)


Pipoly

Oedematopus octandrus (Poepp.)


Planch. & Triana
Pipoly et al. 1998.
Arbusto, rbol, trepadora, epfita,
hemiepfita.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Pacfico, V
Magdalena. 50-2060 m.
AMA, ANT, CAQ, CAU, CHO,
CUN, NAR, PUT, SAN, VAL,
VAU. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per,
Venezuela Guayana Francesa,
Brasil.
Vsquez 12648 (COL).

Clusia octopetala Cuatrec.

Cuatrecasas 1950b.
rbol, hemiepfita.
Endmica. Andes. 1020-3200 m.
BOY, CUN, TOL, VAL. No
evaluada.
Cuatrecasas 13571 (HT: F, IT:
COL, US).

Clusia opaca Maguire

Pipoly et al. 1998.


Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 360-830 m.
CAQ, GUI, VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Schultes 14503 (COL).

Clusia orthoneura Standl.

Maguire 1977.
Subarbusto, arbusto, rbol,
hemiepfita.
Nativa. Andes. 1200-2300 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, HUI,
SAN. No evaluada.
Colombia, Bolivia.
Lawrance 131 (HT: F; IT: K, MO,
NY, US).

Clusia ovalis Cuatrec.

Idrraga et al. 2011.


rbol.
Nativa. Andes. 1310-2920 m.
ANT, VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Cuatrecasas 21943 (HT: F; IT:
COL, NY, P, US).

Clusia paisarum Pipoly

Idrraga et al. 2011.


Arbusto.
Endmica. Andes. 1350-2400 m.
ANT, CHO. No evaluada.
Pipoly 18585 (HT: JAUM; IT:
BRIT, COL, FMB, MO).

Clusia pallida Engl.

Clusia vaginata Cuatrec.


Idrraga et al. 2011.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

CLUSIACEAE

Angiosperms

rbol, epfita.
Nativa. Andes, V Magdalena.
300-2400 m.
ANT, HUI, NAR, PUT, VAL. No
evaluada.
Colombia a Bolivia.
Maguire 61824 (COL).

Clusia palmana Standl.

Hammel 2010.
Arbolito, rbol, hemiepfita.
Nativa. Andes. 1500-2000 m.
ANT, NAR, VAL. No evaluada.
Costa Rica a Ecuador; Per?,
Venezuela.
Luteyn 13206 (COL).

Clusia palmicida Planch. &


Triana

Clusia martini Engl., Clusia rosea


var. colombiana Cuatrec.
Pipoly et al. 1998; Hammel 2010.
Arbusto, rbol, liana, hemiepfita.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Pacfico, V
Magdalena. 0-1250 m.
AMA, ANT, CAQ, CHO, MET,
PUT. No evaluada.
Nicaragua a Per; Venezuela,
Trinidad, Guayana, Surinam,
Guayana Francesa, Brasil.
Cogollo 3820 (COL).

Clusia panapanari (Aubl.)


Choisy

Vsquez 1997.
rbol, trepadora, epfita.
Nativa. Amazonia. 100-300 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Guayana,
Surinam, Guayana Francesa.
Rudas 4358 (COL).

Clusia penduliflora Engl.

Pipoly & Graff 1995; Hammel


2010.
rbol, trepadora, liana,
hemiepfita.

Nativa. Amazonia, Andes,


Guayana y Macarena, Pacfico, V
Magdalena. 0-1300 m.
AMA, ANT, CHO, VAU. No
evaluada.
Nicaragua a Bolivia; Venezuela,
Brasil.
Forero 4328 (COL).

Clusia pentandra Cuatrec.

Idrraga et al. 2011.


Arbusto, arbolito, rbol, epfita.
Nativa. Andes. 800-2500 m.
ANT, CAU, CHO, NAR. No
evaluada.
Panam?, Colombia, Ecuador.
Prez 6213 (HT: US; IT: COL, US).

Clusia pentarhyncha Planch.


& Triana

Arbusto.
Endmica. Andes. 1000 m.
CHO. No evaluada.
Triana s.n. (COL?).
Nota: tipo no localizado. Es muy
prob. que este nombre sea el ms
antiguo para C. pentandra / type
not located. It is prob. that this is
the oldest name for C. pentandra.

Clusia petiolaris Planch. &


Triana

Arbusto.
Endmica. Andes, V Magdalena.
300-1820 m.
CUN, MET, SAN. No evaluada.
Triana s.n. (HT: P; IT: K, MPU).

Clusia polyandra (Vesque)


Pipoly

Oedematopus polyandrus Vesque


Pipoly 1997; Idrraga et al. 2011.
Arbusto, rbol, epfita.
Endmica. Andes. 1600-2750 m.
ANT, BOY, CAU, CHO, CUN,
HUI, RIS, VAL. No evaluada.
Lehmann 3220 (IT: NY, US).
Nota: los tipos designados por
Pipoly (HT: P; IT: F) no se han

encontrado / types designated by


Pipoly (HT: P, IT: F) could not be
found.

Clusia polyantha Cuatrec.

Killeen et al. 1993.


Arbusto, rbol, hemiepfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 80-1800
m.
NAR, VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Bolivia?
Cuatrecasas 17193 (HT: F; IT:
COL, US).

Clusia polystigma Little

Idrraga et al. 2011.


Arbusto, trepadora, epfita.
Nativa. Andes. 1450-1700 m.
CAU, CHO. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Pipoly 17450 (COL?, MO).

Clusia popayanensis Planch.


& Triana
Pipoly & Cogollo 1999.
rbol.
Endmica. Andes. 1500 m.
CAU. No evaluada.
Triana s.n. (T: BM).
Nota: similar a C. deminuta,
segn Pipoly, basado en el tipo
(BM) / similar to C. deminuta,
according Pipoly, based on the
type (BM).

Clusia quadrata (Cuatrec.)


Hammel

Pilosperma quadratum Cuatrec.


Arbusto, rbol, trepadora, epfita.
Endmica. Andes, Pacfico. 2001000 m.
ANT, CAU, CHO, VAL. No
evaluada.
Cuatrecasas 15781 (HT: F; IT:
NY, P, US).

Clusia renggerioides Planch.


& Triana
Pipoly et al. 1998.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1083

CLUSIACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 180-640
m.
AMA, CAQ, CAU, MET, VAU.
No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Stevenson 1365 (COL).

Clusia schomburgkiana
(Planch. & Triana) Engl.

Nota: registro basado en


identificacin errnea; nombre
mal aplicado para Colombia; los
especmenes corresponden a C.
eugenioides / record based on a
misidentification; misnomer for
Colombia; specimens correspond
to C. eugenioides.

Clusia mituana Cuatrec., Clusia


planchoniana Engl.
Pipoly et al. 1998.
Arbusto, arbolito, rbol,
trepadora, hemiepfita.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia,
V Magdalena. 50-1990 m.
AMA, ANT, CHO, CUN, GUI,
MET, SAN, TOL, VAL, VAU,
VIC. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Guyana,
Brasil.
Idrobo 996 (COL).

Clusia rosea Jacq.

Clusia schultesii Maguire

[Clusia rosaeiflora Planch. &


Triana]

Pipoly et al. 1998; Hammel 2010.


Arbolito, rbol.
Nativa. Guayana y Macarena,
Islas Caribeas, Caribe. 5-450 m.
GUJ, MAG, MET, SAP, VAU. No
evaluada.
SE Estados Unidos a Colombia,
Venezuela, Guayanas; Antillas
Mayores, Bahamas.
Lowry 168 (COL).

[Clusia rotundata Standl.]

Nota: registro basado en


identificacin errnea / record
based on a misidentification.

Clusia rubescens Vesque

rbol.
Endmica. Andes. 1500-2000 m.
CAU. No evaluada.
Lehmann 2083 (T: G).
Nota: tipo no localizado / type
not located.

[Clusia salvinii Donn.Sm.]


Rangel-Ch. 2004.
Nota: registro basado en
especmenes de C. multiflora /

1084

record based on specimens of C.


multiflora.

Maguire 1951.
Arbusto, rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 250-700 m.
AMA, CAQ, VAU. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per.
Schultes 5621 (IT: GH, K, US).

Clusia sipapoana (Maguire)


Pipoly
Pipoly et al. 1998.
rbol.
Nativa. Amazonia. 100 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per,
Venezuela, Guayana, Brasil.
Sastre 2452 (COL).

Clusia spathulifolia Engl.

Pipoly et al. 1998.


Arbusto, arbolito, rbol, liana,
hemiepfita.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 150-500 m.
AMA, CAQ, GUI, VAU. No
evaluada.
Colombia, Per, Venezuela,
Brasil.
Schultes 12938 (COL).

Clusia sphaerocarpa Planch.


& Triana
rbol.
Nativa. Andes. 1000-2500 m.
PUT. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per,
Bolivia.
Hammel 15916 (MO).
Nota: La identidad del
espcimen requiere verificacin
/ voucher identity needs
verification.

Clusia stenophylla Standl.


Hammel 2010; Idrraga et al.
2011.
rbol, epfita, hemiepfita.
Nativa. Andes. 1200-2465 m.
ANT, CHO. No evaluada.
Belice a Ecuador.
Daz 3781 (COL).

Clusia tenuifolia Cuatrec.

Cuatrecasas 1950b.
rbol, epfita.
Endmica. Andes, Pacfico. 50840 m.
CHO, NAR, VAL. No evaluada.
O Colombia.
Garca-Barriga 13181 (HT:
COL).

Clusia tequendamae
Cuatrec.

Cuatrecasas 1950b.
rbol.
Endmica. Andes. 2300-2400 m.
CUN. No evaluada.
Cuatrecasas 160 (HT: F; IT: US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Clusia tetragona Pipoly &


Cogollo

Pipoly & Cogollo 1998.


Arbolito, rbol.
Endmica. Andes. 1325-1800 m.
CHO, NAR. No evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

CLUSIACEAE

Angiosperms

Franco 5154 (COL).


Nota: no se ha encontrado el
tipo / type not found.

Clusia thurifera Planch. &


Triana

Idrraga et al. 2011.


rbol, epfita.
Nativa. Andes. 900-2000 m.
ANT, NAR. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per.
McPherson 13390 (HUA, MO).

Clusia triflora Cuatrec.

Clusia discolor Cuatrec.


Idrraga et al. 2011.
Arbusto, arbolito, rbol,
trepadora, epfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 2002000 m.
ANT, CHO, NAR, VAL. No
evaluada.
Panam a Ecuador.
Cuatrecasas 16247 (HT: F; IT:
COL, NY, P, US).
Clusia triflora var. yurumanguinis
Cuatrec.

Clusia trochiformis Vesque

Tovomitopsis spruceana Engl.


Idrraga et al. 2011.
Arbolito, rbol, epfita.
Nativa. Andes. 1000-2970 m.
ANT, CAU, CHO, CUN, HUI,
MET, QUI, SAN, VAL. No
evaluada.
Colombia a Bolivia; Venezuela.
McPherson 13227 (COL).

Clusia uvitana Pittier

Hammel 2010.
rbol.
Nativa. Pacfico, SN Santa Marta.
0-720 m.
CHO, MAG. No evaluada.
Nicaragua, Costa Rica, Panam,
Colombia.
Bernal 96 (COL).

Clusia valerioi Standl.

Hammel 2010.
rbol, epfita, hemiepfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 80-700
m.
ANT, CHO. No evaluada.
Nicaragua, Costa Rica, Panam,
Colombia.
Gentry 23822 (COL).
Nota: a veces citada
errneamente como valerii /
sometimes erroneously cited as
valerii.

Clusia veneralensis Cuatrec.

Cuatrecasas 1950b.
rbol, epfita.
Nativa. Pacfico. 5-100 m.
VAL. No evaluada.
Panam, Colombia.
Cuatrecasas 15830 (HT: F; IT:
COL, NY, P, US).
Nota: los especmenes
registrados para Antioquia
(Idrraga et al. 2011) requieren
revisin / specimens recorded for
Antioquia (Idrraga et al. 2011)
need revision.

Clusia venulosa Cuatrec.

Cuatrecasas 1950b; Idrraga et


al. 2011.
rbol.
Endmica. Andes, Pacfico. 6301555 m.
ANT, CAU, CUN, VAL. No
evaluada.
Cuatrecasas 15486 (HT: F, IT:
COL, NY, US).
Nota: el protlogo seala
errneamente al espcimen
Cuatrecasas 15468 (HT: F; IT:
COL, F, NY, P, US), pero este es
el tipo de Dicliptera sarcochroma
/ the protologue indicates the
specimen Cuatrecasas 15468
(HT: F, IT: COL, F, NY, P, US),
but this is the type of Dicliptera
sarcochroma.

Clusia venusta Little

Idrraga et al. 2011.


Arbusto, rbol, epfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 30-1900
m.
ANT, NAR, VAL. No evaluada.
O Colombia, Ecuador.
Betancur 4473 (COL).

Clusia viscida Engl.

Pipoly et al. 1998.


Arbusto, arbolito, rbol,
trepadora, epfita.
Nativa. Amazonia, Guayana
y Macarena, Orinoquia, V
Magdalena. 150-800 m.
AMA, ANT, CAS, CUN, GUI,
GUV, SAN, VAU. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per, Brasil.
Uribe 3909 (COL).

Clusia vittata Cuatrec.

Cuatrecasas 1950b.
rbol, epfita, hemiepfita.
Endmica. Pacfico. 5-80 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Cuatrecasas 17475 (HT: F; IT:
COL).

Clusia volubilis Kunth

Idrraga et al. 2011.


Arbusto, rbol, epfita,
hemiepfita.
Endmica. Andes. 1500-3000 m.
ANT, CAU, HUI, NAR, PUT,
QUI, RIS, TOL, VAL. No
evaluada.
Goudot s.n. (HT: P; IT: P).

Clusia weberbaueri Engl.

Arbusto, arbolito, rbol, epfita.


Nativa. Andes. 1500-1850 m.
NAR. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per.
Gentry 34999 (COL).
Nota: muy parecida a C.
longistyla y a C. stenophylla,
pero con frutos ms grandes.
Los especmenes registrados

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1085

CLUSIACEAE

Angiospermas
Angiosperms

para Antioquia (Idrraga et al.


2011) requieren revisin / very
similar to C. longistyla and C.
stenophylla but with larger fruits;
lhe specimens recorded for
Antioquia (Idrraga et al. 2011)
need revision.

Dystovomita (Engl.) DArcy


2 especies
Dystovomita clusiifolia
(Maguire) DArcy

Chrysochlamys clusiifolia
Maguire
Hammel 1989.
Arbolito.
Nativa. Guayana y Macarena.
500 m.
VAU. No evaluada.
Colombia, Per, Venezuela.
Schultes 14755 (COL).
Nota: muy difcil de diferenciar
de D. paniculata, tanto vegetativa
como reproductivamente / very
difficult to separate from D.
paniculata, both vegetatively and
reproductively.

Dystovomita paniculata
(Donn.Sm.) Hammel

Dystovomita pittieri (Engl.)


DArcy
Hammel 1989.
Arbusto, rbol.
Nativa. Andes, Pacfico, V
Magdalena. 0-1750 m.
ANT, CAU, CHO, SAN, VAL. No
evaluada.
Nicaragua a Colombia.
Faber-Langendoen 503 (COL).

Garcinia L.
6 especies, 2 especies endmicas
Garcinia benthamiana
(Planch. & Triana) Pipoly

Rheedia benthamiana Planch. &


Triana

1086

rbol.
Nativa. Andes, Caribe, V
Magdalena. 100-1700 m.
BOL, MET, SAN. No evaluada.
Colombia, Per, Guayana,
Surinam, Brasil.
Ver 202 (COL).

[Garcinia intermedia
(Pittier) Hammel]

Rangel-Ch. 2004.
Nota: registro basado en
especmenes de una especie
distinta, no identificada /
record based on specimens of a
different, unidentified species.

Garcinia macrophylla Mart.

Rheedia macrophylla (Mart.)


Planch. & Triana
Hammel 1989; Kearns et al.
1998.
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia.
100-1500 m.
AMA, ANT, CAQ, CAS, GUI,
GUV, MET, PUT. No evaluada.
Mxico, Guatemala, Colombia,
Ecuador, Bolivia, Venezuela,
Brasil.
Stevenson 44 (COL).

Garcinia madruno (Kunth)


Hammel

Garcinia floribunda Miq.,


Rheedia acuminata (Ruiz &Pav.)
Planch. & Triana, Rheedia
madruno (Kunth) Planch. &
Triana, Rheedia madruno var.
ovalifolia Standl.
Hammel 1989; Hammel 2010.
Arbolito, rbol.
Nativa y cultivada. Amazonia,
Andes, Guayana y Macarena,
Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 0-1700 m.
AMA, ANT, ARA, BOY, CAQ,
CAS, CES, CHO, CUN, MET,
PUT, QUI, RIS, SAN, TOL, VAL.
No evaluada.

Nicaragua a Bolivia; Venezuela,


Guayana, Brasil.
Jcome 382 (COL).

Garcinia magnifolia (Pittier)


Hammel
Rheedia chocoensis Cuatrec.,
Rheedia magnifolia Pittier
Hammel 1989; Hammel 2010.
Arbusto, rbol.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-1420
m.
ANT, CHO, VAL. No evaluada.
Colombia a Costa Rica.
Hoyos-Gmez 372 (COL).
Nota: con estudio ms
profundos y ms muestras, pos.
se volver a reconocer a Rheedia
chocoensis como una especie
(de Garcinia) distinta / study of
more specimens will poss. show
reasons for recognizing again
Rheedia chocoensis as a different
species (under Garcinia).

Garcinia magnophylla
(Cuatrec.) Hammel

Rheedia chocoensis var.


magnophylla Cuatrec.
rbol.
Endmica. Pacfico. 30-50 m.
VAL. No evaluada.
Cuatrecasas 21180 (HT: F; IT:
COL, NY, US).
Nota: por su fruto finamente
pustulado se considera una
especie distinta, pos. ms
afn a G. benthamiana que a
G. magnifolia / considered a
separate species on account of
its finely pustulate fruits, poss.
closer to G. benthamiana than to
G. magnifolia.

Garcinia pulvinata (Planch.


& Triana) Hammel

Rheedia pulvinata Planch. &


Triana
rbol.
Endmica. Andes, Pacfico. 4001100 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

CLUSIACEAE

Angiosperms

CUN, NAR. No evaluada.


Triana s.n. (IT: COL).

Lorostemon Ducke
3 especies, 1 especie endmica
Lorostemon bombaciflorus
Ducke

rbol.
Nativa. Guayana y Macarena.
100 m.
AMA, CAQ, VAU. No evaluada.
Colombia, Brasil, Guyana.
Restrepo 389 (COAH).
Nota: nombre aceptado
provisionalmente. Actualmente
el gnero se encuentra en
revisin / provisionally accepted
name. Genus under revision.

Lorostemon colombianus
Maguire

Kearns et al. 1998.


Arbolito.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 213 m.
AMA, CAQ, VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Schultes 17638 (IT: U).
Nota: a veces citada
errneamente como colombianus
/ sometimes erroneously cited as
colombianus.

Lorostemon stipitatus
Maguire

rbol.
Endmica. Guayana y Macarena.
100 m.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Schultes 15910 (T: COAH).

Moronobea Aubl.
2 especies
Moronobea coccinea Aubl.
rbol.

Nativa. Amazonia, Guayana y


Macarena. 100-250 m.
AMA, CAQ, VAU. No evaluada.
SE Colombia a Guayanas, N
Brasil y Per.
Pipoly 16278 (COL, MO).

Moronobea riparia Planch.


& Triana

Crdenas-Lpez 2007.
Arbolito.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 120-270 m.
AMA, GUI, VAU. No evaluada.
SE Colombia a Guyana y NO
Brasil.
Schultes 17147 (MO, T de la var.
piraparanensis).
Moronobea riparia var.
fimbrillata R.E.Schult.,
Moronobea riparia var.
piraparanensis R.E.Schult.

Platonia Mart.
1 especie
Platonia insignis Mart.

Crdenas-Lpez 2007.
rbol.
Nativa. Guayana y Macarena.
120-600 m.
GUI, VAU. No evaluada.
SE Colombia a Guayanas y N
Brasil.
Schultes 17168 (ECON, T. de la
var. formosa).
Platonia insignis var. formosa
R.E.Schult.

Symphonia L.f.
1 especie
Symphonia globulifera L.f.

Symphonia microphylla
R.E.Schult., Symphonia utilissima
R.E.Schult.
rbol.
Nativa. Amazonia, Orinoquia,
Pacfico, V Magdalena. 0-1000 m.

AMA, ANT, CAQ, CAU, CHO,


NAR, PUT, VAL, VAU, VIC. No
evaluada.
Mxico a Brasil y Bolivia; C y O
frica.
Romero-Castaeda 5340 (COL).
Symphonia globulifera subsp.
globulifera

Tovomita Aubl.
24 especies, 5 especies endmicas
Tovomita brasiliensis (Mart.)
Walp.
Kearns et al. 1998.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia. 100-400 m.
AMA, CAQ, MET, VAU. No
evaluada.
N Suramrica E Andes.
Fernndez 1937 (COL).

Tovomita brevistaminea
Engl.

Arbusto, rbol.
Nativa. Amazonia. 100-300 m.
AMA, CAQ, MET. No evaluada.
SE Colombia a Guayana
Francesa y N Brasil.
Lpez 3311 (COAH).

Tovomita calophyllophylla
Garca-Villacorta & Hammel
rbol.
Nativa. Amazonia. 100-250 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
Colombia, Per.
Urrego 500 (COAH, MO).

Tovomita choisyana Planch.


& Triana

Idrraga et al. 2011.


rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, V Magdalena. 200-1100
m.
AMA, ANT, CHO, PUT. No
evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1087

CLUSIACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Crdenas 2853 (COL, HUA,


JAUM).

Tovomita croatii Maguire

Tovomitopsis croatii (Maguire)


DArcy
Arbusto, rbol.
Nativa. Andes, Pacfico. 6501400 m.
NAR, PUT. No evaluada.
Costa Rica a Ecuador.
Mora 4296 (COL).

Tovomita eggersii Vesque

rbol.
Nativa. Amazonia. 115 m.
AMA. No evaluada.
SE Colombia, Venezuela,
Guyana.
Torres 2350 (COAH).
Nota: la identidad del nico
espcimen colombiano requiere
verificacin / identity of the
only Colombian specimen needs
verification.

Tovomita killipii Cuatrec.

Rangel-Ch. 2004.
rbol.
Endmica. Pacfico. 0-250 m.
CAU, VAL. No evaluada.
O Colombia.
Killip 34918 (HT: F; IT: COL, F).

Tovomita krukovii A.C.Sm.


Arbolito, rbol.
Endmica. Amazonia. 110-240
m.
AMA. No evaluada.
S Colombia, Per, O Brasil, N
Bolivia.
Pipoly 15540 (MO).

Tovomita laurina Planch. &


Triana

Arbolito.
Nativa. Amazonia. 100-400 m.
AMA, CAQ, VAU. No evaluada.

1088

SE Colombia, NO Brasil, N Per.


Spruce 2431 (T: BM, F, G, GH,
GOET, K, LD, MPU, NY, RB).
Nota: la localidad del tipo queda
justo en la frontera entre Brasil
y Colombia / the type locality
is right on the border between
Brazil and Colombia.

Tovomita longifolia (Rich.)


Hochr.

Clusia longifolia Rich.


rbol.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 40200 m.
AMA, CHO, VAL. No evaluada.
Costa Rica a N Suramrica.
Forero 9598 (COL).

Tovomita macrophylla
(Poepp.) Walp.

rbol.
Nativa. Amazonia. 100-250 m.
AMA, CAQ, VAU. No evaluada.
SE Colombia a Guayana
Francesa, N Brasil y N Per.
Torres 2283 (COAH).

Tovomita morii Maguire

rbol.
Nativa. Pacfico. 80 m.
CHO. No evaluada.
O Colombia a Panam.
Monsalve 654 (CUVC, MO).

[Tovomita nicaraguensis
(Oerst.) L.O.Williams]

Rangel-Ch. 2004.
Nota: registro basado en
identificacin errnea / record
based on a misidentification.

Tovomita parviflora Cuatrec.


Idrraga et al. 2011.
rbol.
Endmica. Andes. 1300-2160 m.
ANT, VAL. No evaluada.
Cordillera Occidental.

Cuatrecasas 22652 (HT: F; IT:


COL, US).

Tovomita pauciflora Cuatrec.


rbol.
Nativa. Andes. 500-700 m.
NSA. No evaluada.
NE Colombia, O Venezuela.
Cuatrecasas 13302 (HT: F; IT:
COL, US).

Tovomita pyrifolia Planch. &


Triana
Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia. 100-300 m.
AMA, VAU. No evaluada.
S Colombia, N Per, N Brasil,
Guyana.
Clavijo 387 (COL).

Tovomita schomburgkii
Planch. & Triana

rbol.
Nativa. Amazonia. 100-240 m.
AMA. No evaluada.
S Colombia a Guayanas y N
Bolivia.
Londoo 577 (COAH).

Tovomita speciosa Ducke

rbol.
Nativa. Amazonia. 100-300 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
S Colombia, S Venezuela, N
Brasil, N Per.
Crdenas 4222 (COL).

Tovomita spruceana Planch.


& Triana

Kearns et al. 1998; Idrraga et al.


2011.
rbol.
Nativa. Amazonia, V Magdalena.
100-1000 m.
AMA, ANT, CAQ, GUI, VAU.
No evaluada.
Colombia a Guayana Francesa, N
Brasil y Per.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

CLUSIACEAE

Angiosperms

Spruce 2428 (T: BR, GH, K,


MPU, NY).
Nota: la localidad del tipo queda
justo en la frontera entre Brasil
y Colombia / the type locality
is right on the border between
Brazil and Colombia.

Tovomita stergiosii Cuello

Arbusto.
Nativa. Amazonia. 100-200 m.
AMA, VAU. No evaluada.
SE Colombia, SO Venezuela, NO
Brasil?
Clavijo 377 (COAH).

Tovomita stylosa Hemsl.

Hammel 1986a; Idrraga et al.


2011.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Andes, Pacfico, V
Magdalena. 0-1800 m.
ANT, BOY, CHO, CR, NAR,
PUT, VAL. No evaluada.
Costa Rica a Per.
Gentry 15258 (COL).

Tovomita trojitana Cuatrec.


Rangel-Ch. 2004; Idrraga et al.
2011.
Arbolito, rbol.
Endmica. Pacfico, V
Magdalena. 5-925 m.
ANT, CHO, VAL. No evaluada.
Cuatrecasas 16300 (HT: F; IT:
COL, NY, US).

Tovomita turbinata Planch.


& Triana
Idrraga et al. 2011.
Arbolito.
Endmica. Andes, Pacfico. 501350 m.
ANT, VAL. No evaluada.
Triana s.n. (HT: P; IT: COL).

Tovomita umbellata Benth.


Tovomita stigmatosa Planch. &
Triana

Kearns et al. 1998.


rbol.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 100250 m.
AMA, CAQ, CAU, MET. No
evaluada.
N Suramrica.
Duivenvoorden 2366 (COAH).

Tovomita weddelliana
Planch. & Triana

Clusia equinoglossa Cuatrec.,


Tovomita glossophylla Cuatrec.,
Tovomita lanceolata Cuatrec.,
Tovomita lingulata Cuatrec.,
Tovomita macrocarpa Cuatrec.,
Tovomita rhizophoroides
Cuatrec., Tovomita rileyi Cuatrec.
DArcy 1987; Idrraga et al. 2011.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, SN Santa Marta, V
Magdalena. 0-1800 m.
AMA, ANT, CAQ, CAU, CHO,
CUN, HUI, MAG, NAR, PUT,
VAL. No evaluada.
Nicaragua a Guayanas, Brasil y
Bolivia.
Cuatrecasas 15557 (COL).

COLUMELLIACEAE
por Rodrigo Bernal
(Lista preliminar compilada por
Nelson R. Salinas)
2 gneros, 2 especies

Columellia Ruiz & Pav.


1 especie
Columellia oblonga Ruiz &
Pav.

Arbusto.
Nativa. Andes. 3300-4390 m.
CAL, NAR. No evaluada.
Colombia a Bolivia.
Barclay 6353 (MO).
Columellia oblonga subsp. sericea
(Kunth) Brizicky

Desfontainia Ruiz & Pav.


1 especie
[Desfontainia spinosa Ruiz
& Pav.]

Rangel-Ch. 2000.
Nota: registro basado en
identificacin errnea;
restringida a Per, segn
Weigend (2001) / record based
on a misidentification; restricted
to Peru, according to Weigend
(2001).

Desfontainia splendens
Humb. & Bonpl.

Desfontainia parvifolia D.Don,


Desfontainia plowmanii
R.E.Schult., Desfontainia
steyermarkii Moldenke
Weigend 2001a.
Arbusto.
Nativa. Andes. 2400-3700 m.
ANT, CAU, CUN, HUI, NAR,
PUT, QUI, RIS. No evaluada.
Andes de Venezuela a Bolivia;
Panam y Costa Rica.
Cuatrecasas 18847 (COL, MO,
NY).
Nota: especie polimrfica / a
polymorphic species.

COMBRETACEAE
por Clive A. Stace &
S. Robbert Gradstein
(Lista preliminar compilada
por Marcela Celis y ngela
Rodrguez)
5 gneros, 35 especies

Buchenavia Eichler
11 especies
Buchenavia congesta Ducke
Stace 2010.
rbol.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1089

COMBRETACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Nativa. Amazonia. 200-250 m.


AMA, CAQ, VAU. No evaluada.
O Amazonia.
Vester 211 (COAH).

Buchenavia grandis Ducke


Stace 2010.
rbol.
Nativa. Amazonia. 100-250 m.
AMA, VAU. No evaluada.
Amazonia, Guayanas.
Defler 108 (COAH, MO).

Buchenavia macrophylla
Eichler

Buchenavia stellae Cuatrec.


Stace 2010.
rbol.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 50400 m.
AMA, CAQ, VAL, VAU. No
evaluada.
N Suramrica.
Crdenas 22161, 22321 (COAH).

Buchenavia ochroprumna
Eichler

Stace 2010.
Arbusto, rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 85-200 m.
AMA, GUI, VAU. No evaluada.
Colombia a Guayana Francesa y
N Brasil.
Fernndez 2216 (COL, US).

Buchenavia oxycarpa (Mart.)


Eichler
Stace 2010.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 100 m.
AMA, GUI. No evaluada.
Amazonia.
Crdenas 20287 (COAH).

1090

Buchenavia pallidovirens
Cuatrec.

Stace 2010.
rbol.
Nativa. Pacfico. 0-700 m.
ANT, VAL. No evaluada.
Colombia a Per y Brasil.
Monsalve 990 (CUVC, LTR, MO).

Buchenavia parvifolia Ducke


Stace 2010.
Arbusto, rbol.
Nativa. Amazonia. 100-550 m.
AMA, CAQ, VAU. No evaluada.
Amazonia.
Rudas 5835 (COL, MO).
Buchenavia parvifolia subsp.
parvifolia.

Buchenavia reticulata
Eichler

Stace 2010.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 75-250 m.
AMA, GUI, VAU. No evaluada.
NO Amazonia, Orinoquia.
Snchez 4761 (COAH).

Buchenavia sericocarpa
Ducke

Stace 2010.
rbol.
Nativa. Amazonia. 250 m.
AMA, VAU. No evaluada.
O Amazonia.
Schultes 12653 (A, COAH, US).

Buchenavia tetraphylla
(Aubl.) R.A.Howard

Buchenavia capitata (Vahl)


Eichler, Buchenavia vaupesana
Cuatrec.
Stace 2010.
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe. 100-1420 m.

AMA, ANT, CUN, GUJ, MET,


SAN, VAU. No evaluada.
Neotrpico.
Garca-Barriga 12435 (COL, US).

Buchenavia viridiflora
Ducke

Buchenavia amazonia Alwan &


Stace
Stace 2010.
Arbusto, rbol.
Nativa. Amazonia. 200 m.
CAQ, VAU. No evaluada.
Amazonia.
Palacios s.n. (COAH, K).

Combretum Loefl.
12 especies
Combretum assimile Eichler
Combretum sambuense Pittier
Stace 2010.
Liana.
Nativa. Amazonia, Pacfico, V
Magdalena. 100-330 m.
AMA, ANT, CAQ, CHO. No
evaluada.
Belice a Bolivia y Brasil.
Cuatrecasas 27163 (F, K, US).

Combretum cacoucia
Sandwith

Stace 2010.
Arbusto, arbolito, liana.
Nativa. Caribe, Pacfico. 0-50 m.
ANT, CHO. No evaluada.
Guatemala a NE Brasil.
Gentry 9432 (COL, MO).
Nota: zonas costeras / coastal
areas.

Combretum decandrum Jacq.


Combretum latipaniculatum
Rusby
Stace 2010.
Arbusto, arbolito, liana.
Nativa. Caribe. 5-500 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

COMBRETACEAE

Angiosperms

ATL, BOL, GUJ, MAG, SUC. No


evaluada.
Mxico a Colombia y Venezuela.
Ramrez 4547 (JAUM, MO).

Combretum frangulifolium
Kunth
Stace 2010.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Guayana y Macarena,
Orinoquia. 90-100 m.
GUI, VIC. No evaluada.
SE Colombia, Venezuela,
Trinidad y Tobago.
Pinto 1276 (COL, MO, NY).

Combretum fruticosum
(Loefl.) Stuntz

Combretum multidiscum Rusby,


Combretum wandurraganum
R.E.Schult.
Stace 2010.
Arbusto, arbolito, rbol, liana.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Caribe, Orinoquia,
Pacfico, V Magdalena. 30-1130
m.
AMA, ANT, ATL, BOL, BOY,
CES, CHO, CR, CUN, GUJ,
HUI, MAG, MET, NSA, SUC,
TOL, VAU. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
Mxico a Argentina.
Torres 2872 (COL, NY).

Combretum fusiforme
Gleason

Stace 2010.
Liana.
Nativa. Amazonia. 100 m.
AMA. No evaluada.
O Amazonia, Guayanas.
Schultes 46-271 (US).

Combretum gracile Schott


Thiloa colombiana Dugand &
Exell, Thiloa gracilis (Schott)
Eichler
Stace 2010.

Arbusto, liana.
Nativa. Caribe, V Magdalena.
10-400 m.
CES, GUJ, MAG, SAN. No
evaluada.
Suramrica tropical.
Haught 3592 (BM, COL, US).
Combretum gracile var. gracile

Stace 2010.
Arbusto, arbolito, rbol, liana.
Nativa. Amazonia, Orinoquia.
95-275 m.
AMA, MET, VAU, VIC. No
evaluada.
Amazonia, Guayanas.
Schultes 16964 (COAH).

Combretum laxum Jacq.

Combretum rotundifolium
Rich.

Combretum oblongifolium Rusby


Stace 2010.
Arbusto, arbolito, rbol, liana.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Caribe, Orinoquia,
Pacfico, V Cauca, V Magdalena.
5-475 m.
AMA, ANT, ATL, BOL, CAQ,
CAU, CHO, GUI, MAG, MET,
SUC, VAU, VIC. Preocupacin
Menor (propuesta aqu).
Neotrpico.
Forero 3917 (COL, LTR).

Combretum llewelynii
J.F.Macbr.

Combretum karijonorum
R.E.Schult.
Stace 2010.
Arbusto, liana.
Nativa. Amazonia. 100-200 m.
AMA, CAQ, VAU. No evaluada.
O Amazonia.
Schultes 5452 (A, COL).

Combretum paraguariense
(Eichler) Stace

Thiloa paraguariensis Eichler


Stace 2010.
Arbusto, liana.
Nativa. Amazonia, Caribe. 30100 m.
AMA, CAQ, CR. No evaluada.
Amazonia.
Schultes 8466 (A, COL, F, U).

Combretum pyramidatum
Ham.

Stace 2010.
Arbusto, arbolito, rbol, liana.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 250-300
m.
AMA, GUV, VAU. No evaluada.
Amazonia, Guayanas.
Marulando 37 (HUA, MO).

[Combretum spinosum
Bonpl.]

Quiones & Forero 2001.


Nota: registro basado en
identificacin errnea / record
based on a misidentification.

Conocarpus L.
1 especie
Conocarpus erectus L.

Stace 2010.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Islas Caribeas, Caribe,
Pacfico. 0-200 m.
ANT, ATL, BOL, CAU, CHO,
CR, MAG, NAR, SAP, SUC,
VAL. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
Neotrpico, O frica.
Callejas 11027 (HUA, MO).
Conocarpus erectus f. erectus
Nota: manglares / mangroves.

Laguncularia C.F.Gaertn.
1 especie

Combretum laurifolium Mart.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1091

COMBRETACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Laguncularia racemosa (L.)


C.F.Gaertn.

Stace 2010.
Arbusto, rbol.
Nativa. Islas Caribeas, Caribe,
Pacfico. 0-200 m.
ANT, ATL, BOL, CAU, CHO,
CR, GUJ, MAG, NAR, SAP,
SUC, VAL. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
Neotrpico.
Silverstone-Sopkin 6207 (F).
Laguncularia racemosa var.
racemosa
Nota: manglares / mangroves.

Terminalia L.
10 especies
Terminalia amazonia
(J.F.Gmel.) Exell

Stace 2010.
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 100-2000 m.
AMA, ANT, BOL, CAU, CHO,
CUN, GUJ, MAG, MET, NAR,
NSA, SAN, SUC, VAL, VIC.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Mxico a Bolivia y Brasil.
Callejas 9240 (HUA, LTR, MO,
NY).

Terminalia buceras (L.)


C.Wright

Bucida buceras L.
Stace 2010.
Arbusto, rbol.
Nativa. Islas Caribeas. 0-50 m.
SAP. No evaluada.
Centroamrica, Antillas.
Toro 39 (NY).

Terminalia crispialata
(Ducke) Alwan & Stace

Ramatuela crispialata Ducke

1092

Stace 2010.
Arbusto, rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 120 m.
GUI. No evaluada.
Alto ro Negro y Orinoco.
Crdenas 20417 (COAH).

Terminalia dichotoma
G.Mey.

Stace 2010.
Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia. 100-220 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
Suramrica tropical.
Restrepo 681 (COAH, MO).

Terminalia guyanensis
Eichler

rbol.
Nativa. Pacfico. 10 m.
CHO. No evaluada.
Venezuela a Guayana Francesa.
Barbosa 1269 (COL).
Nota: la identidad del nico
espcimen colombiano requiere
verificacin / identity of the
only Colombian specimen needs
verification.

Terminalia lucida Mart.

Stace 2010.
rbol.
Nativa. Caribe. 0 m.
ANT. No evaluada.
Guatemala a Brasil, O frica.
Cabrera 1171 (COL).

Terminalia oblonga (Ruiz &


Pav.) Steud.

Stace 2010.
rbol.
Nativa. Amazonia, Caribe,
Pacfico, V Cauca, V Magdalena.
30-900 m.
AMA, ANT, BOL, BOY, CAQ,
CHO, CR, GUJ, MAG, SAN,

VAL, VAU. Preocupacin Menor


(propuesta aqu).
Mxico a Per y Brasil.
Cuatrecasas 8952 (COL).

Terminalia ramatuella
Alwan & Stace

Ramatuela argentea Kunth


Stace 2010.
Arbusto, rbol.
Nativa. Guayana y Macarena.
75-130 m.
GUI. No evaluada.
Alto ro Negro y Orinoco.
Crdenas 20575, 20578 (COAH).

Terminalia virens (Eichler)


Alwan & Stace
Ramatuela virens Eichler
Stace 2010.
Arbusto, rbol.
Nativa. Guayana y Macarena.
120 m.
GUI. No evaluada.
Alto ro Negro y Orinoco.
Crdenas 21611 (COAH).

Terminalia yapacana
Maguire

Arbusto, rbol.
Nativa. Guayana y Macarena.
100 m.
GUI. No evaluada.
Alto Orinoco.
Crdenas 24309 (COAH).

COMMELINACEAE
por Marcela Celis
Revisada por David Hunt
(Lista preliminar compilada por
Alexandra Hernndez y ngela
Rodrguez)
13 gneros, 35 especies

Aneilema R.Br.
1 especie

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

COMMELINACEAE

Angiosperms

Aneilema umbrosum (Vahl)


Kunth
Aneilema ovato-oblongum
P.Beauv.
Hunt 1994.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 150-1350 m.
AMA, ANT, CHO, MET, NAR,
VAL. No evaluada.
Costa Rica a Bolivia y Brasil;
frica tropical.
Forero 5155 (COL).
Aneilema umbrosum subsp.
ovato-oblongum (P.Beauv.)
J.K.Morton

Callisia Loefl.
6 especies
Callisia ciliata Kunth

Hunt 1994; Govaerts & Faden


2010.
Hierba.
Nativa. Caribe. 120 m.
MAG. No evaluada.
Panam a Colombia.
Smith 2279 (MO).

Callisia cordifolia (Sw.)


Andiers. & Woodson

Phyodina cordifolia (Sw.)


Rohweder, Tradescantia
cordifolia Sw.
Hunt 1994.
Hierba.
Nativa. Andes. 2000-2030 m.
CAU. No evaluada.
Florida a Venezuela y Per;
Antillas.
Cuatrecasas 19464 (MO).

Callisia filiformis
(M.Martens & Galeotti)
D.R.Hunt

Leptorhoeo filiformis (M.Martens


& Galeotti) C.B.Clarke
Hunt 1994; Berry 1998; Hunt
2001.

Hierba.
Nativa. Caribe. 20-60 m.
ATL. No evaluada.
Mxico a Brasil.
Dugand 5074 (COL).

Callisia gracilis (Kunth)


D.R.Hunt

Phyodina gracilis (Kunth) Raf.,


Tradescantia gracilis Kunth
Hunt 1994.
Hierba.
Nativa. Andes, V Magdalena.
700-2600 m.
ANT, HUI, NAR, VAL. No
evaluada.
Panam a Bolivia.
Callejas 7254 (HUA).

Callisia monandra (Sw.)


Schult. & Schult.f.

Aploleia monandra (Sw.)


H.E.Moore, Callisia umbellulata
Lam., Tradescantia monandra
Sw.
Hunt 1994; Hunt 2001.
Hierba.
Nativa. Caribe, SN Santa Marta.
0-2280 m.
MAG. No evaluada.
Mxico a Brasil y Per; Antillas.
Cuatrecasas 24832 (COL).

Callisia repens (Jacq.) L.

Hunt 1994; Berry 1998; Hunt


2001.
Hierba.
Nativa. Andes, Caribe, V Cauca.
60-2640 m.
ANT, CAU, MAG, SAN, VAL.
No evaluada.
S Estados Unidos a Argentina;
Antillas.
Barklay 17C035 (COL, MO).

Cochliostema Lem.
2 especies

Cochliostema odoratissimum
Lem.

Hunt 1994; Hunt 2001.


Hierba.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 50400 m.
AMA, CHO, PUT. No evaluada.
Nicaragua a Ecuador.
Idrobo 1860 (COL).

Cochliostema velutinum
Read
Read 1965; Hunt 2001.
Epfita.
Nativa. Pacfico. 5-50 m.
CHO, VAL. No evaluada.
O Colombia, NO Ecuador.
Forero 4117 (COL, MO).

Commelina L.
6 especies
Commelina diffusa Burm.f.

Commelina gracilis Ruiz & Pav.,


Commelina longicaulis Jacq.
Hunt 1994; Hunt 2001; Govaerts
& Faden 2010.
Hierba.
Nativa. Andes, Orinoquia,
Pacfico, SN Santa Marta, V
Cauca, V Magdalena. 120-2550
m.
ANT, BOY, CAS, CHO, CUN,
MAG, MET, SAN, VAL.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
SE Estados Unidos a Argentina;
Antillas.
Callejas 6629 (HUA, MO).

Commelina erecta L.

Commelina elegans Kunth


Hunt 1994; Berry 1998; Hunt
2001.
Hierba.
Nativa. Andes, Islas Caribeas,
Caribe, Pacfico, V Magdalena.
5-2260 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1093

COMMELINACEAE

Angiospermas
Angiosperms

ANT, ATL, BOL, CAL, CHO,


CR, CUN, HUI, MAG, SAP,
SUC, TOL, VAL. Preocupacin
Menor (propuesta aqu).
S Estados Unidos a Argentina.
Lpez 918 (COL).

Commelina leiocarpa Benth.

Phaeosphaerion efoveolatum
C.B.Clarke
Hunt 1994; Hunt 2001; Govaerts
& Faden 2010.
Hierba.
Nativa. Caribe?, SN Santa Marta?
MAG. No evaluada.
Mxico (Colima) a Colombia y
Venezuela.
Smith 2424 (MO).
Nota: pobremente conocida
en Colombia / poorly known in
Colombia.

Commelina obliqua Vahl

Commelina robusta Kunth


Hunt 1994; Hunt 2001.
Hierba.
Nativa. Andes. 1500-1800 m.
CUN, SAN. No evaluada.
Mxico a Argentina.
Wood 4129 (COL).

Commelina rufipes Seub.

Commelina persicariifolia Delile,


Phaeosphaerion persicariifolium
(Redout) C.B.Clarke,
Phaeosphaerion rufipes (Seub.)
Standl. & Steyerm.
Hunt 1994; Berry 1998; Hunt
2001.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, V
Magdalena. 400-1200 m.
AMA, ANT, BOY, MET, VAU.
No evaluada.
Neotropical.
Crdenas 2766 (JAUM).
Commelina rufipes var. glabrata
(D.R.Hunt) Faden & D.R.Hunt,
Commelina rufipes var. rufipes

1094

Commelina tuberosa L.

Commelina dianthifolia Delile


Hunt 1994; Hunt 2001.
Hierba.
Nativa. V Magdalena. 480 m.
TOL. No evaluada.
Estados Unidos a Argentina.
Instituto de Fomento Algodonero
35 (COL).

Dichorisandra J.C.Mikan
5 especies
Dichorisandra angustifolia
L.Linden & Rodigas
Govaerts & Faden 2010.
Liana.
Nativa. Andes, Pacfico. 1001800 m.
CHO, VAL. No evaluada.
O Colombia, Ecuador.
Forero 581 (COL, MO).

Dichorisandra bonitana
Philipson

Philipson 1956a; Govaerts &


Faden 2010.
Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena. 230-1850 m.
ANT, MAG. No evaluada.
Colombia a Ecuador.
Philipson 1525 (HT: BM).

Dichorisandra hexandra
(Aubl.) Standl.

Berry 1998; Hunt 2001; Govaerts


& Faden 2010.
Hierba, trepadora.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 10-1800 m.
AMA, ANT, BOY, CAS, CHO,
GUV, MAG, MET, NAR, PUT,
QUI, RIS, SAN, TOL, VAL, VAU.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).

Mxico a Paraguay; Trinidad.


McPherson 13313 (HUA, MO).

Dichorisandra ulei
J.F.Macbr.

Govaerts & Faden 2010.


Hierba.
Nativa. Amazonia, V Cauca, V
Magdalena. 100-800 m.
AMA, ANT, CAQ, CAU, PUT,
VAL. No evaluada.
Colombia a Per.
Lpez 11003 (COAH).

Dichorisandra villosula
Mart.

Berry 1998.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Pacfico.
180-1450 m.
AMA, CAQ, CHO, CUN, GUV,
MET, NAR, PUT, VAU. No
evaluada.
Colombia, Venezuela, Per,
Brasil, Bolivia.
Davidse 5716 (COL, MO).

Floscopa Lour.
3 especies
Floscopa glabrata (Kunth)
Hassk.

Hunt 1994.
Hierba.
Nativa. Andes. 1650 m.
CAU. No evaluada.
Costa Rica, Colombia, Bolivia,
Brasil, Argentina, Paraguay.
Espinal 1845 (MO).

Floscopa peruviana
C.B.Clarke

Berry 1998.
Hierba.
Nativa. Andes. 1490-1500 m.
ANT. No evaluada.
Venezuela a Bolivia.
Fonnegra 4490 (HUA, MO).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

COMMELINACEAE

Angiosperms

Floscopa robusta (Seub.)


C.B.Clarke

Dithyrocarpus robustus Seub.


Hunt 1994; Hunt 2001.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 100450 m.
AMA, ANT, PUT. No evaluada.
Nicaragua a Per y Brasil.
Bernal 417 (COL).

Geogenanthus Ule
1 especie
Geogenanthus rhizanthus
(Ule) G.Brckn.
Pyrrheima rhizantha Ule
Govaerts & Faden 2010.
Hierba.
Nativa. Pacfico. 50 m.
VAL. No evaluada.
SO Colombia a N Per.
Gentry 35470 (MO).

Gibasis Raf.
1 especie
Gibasis geniculata (Jacq.)
Rohweder

Berry 1998; Hunt 2001.


Hierba.
Nativa. Caribe. 180 m.
MAG. No evaluada.
Mxico a Paraguay y N
Argentina; Antillas.
Smith 2283 (MO).
Nota: conocida en Colombia
de una sola coleccin / known
in Colombia from a single
collection.

Murdannia Royle
1 especie

Murdannia nudiflora (L.)


Brenan

Hunt 1994; Berry 1998; Hunt


2001.
Hierba.
Naturalizada y adventicia. Andes,
Caribe, Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 60-500 m.
ANT, ATL, CAS, CES, CHO,
MAG, MET, SAN, TOL, VAL.
No evaluada.
Nativa de Asia; introducida en
Amrica tropical.
Gentry 20109 (COL, MO).

Plowmanianthus Faden &


C.R.Hardy
1 especie
Plowmanianthus
grandifolius Faden &
C.R.Hardy

Hardy & Faden 2004; Govaerts &


Faden 2010.
Hierba.
Nativa. Amazonia. 100 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Brasil.
Lpez 6273 (COAH).
Plowmanianthus grandifolius
subsp. grandifolius,
Plowmanianthus grandifolius
subsp. robustus C.R.Hardy &
Faden

Tinantia Scheidw.
3 especies
Tinantia erecta (Jacq.) Fenzl
Tinantia fugax Scheidw.,
Tradescantia erecta Jacq.
Hunt 1994; Hunt 2001.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1230-2600 m.
CUN, MAG. No evaluada.
Amrica tropical.
Cuatrecasas 24782 (COL).

Tinantia leiocalyx J.D.Sm.

Hunt 1994; Hunt 2001.


Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 60-1100
m.
ANT, CHO. No evaluada.
Mxico a C Venezuela.
Forero 600 (COL).

[Tinantia parviflora
Rohweder]

Hunt 1994; Hunt 2001.


Nota: registro basado en
identificacin errnea; no
se ha recolectado al sur de
Costa Rica / record based on a
misidentification; not collected
south of Costa Rica.

Tinantia standleyi Steyerm.

Hunt 1994; Hunt 2001.


Hierba.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Mxico a Per.
Nota: esperada; Colombia
est en el rango de distribucin
de la especie, pero an no se
han encontrado especmenes /
expected; Colombia is within the
species range but no specimens
have been found.

Tradescantia L.
3 especies
Tradescantia schippii
D.R.Hunt

Hunt 1994; Hunt 2001.


Hierba.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Mxico a Ecuador.
Nota: esperada; Colombia
est en el rango de distribucin
de la especie, pero an no se
han encontrado especmenes /
expected; Colombia is within the

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1095

COMMELINACEAE

Angiospermas
Angiosperms

species range but no specimens


have been found.

Tradescantia zanonia (L.)


Sw.

Campelia zanonia (L.) Kunth


Hunt 1994; Berry 1998; Hunt
2001.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Amazonia, Andes,
Orinoquia, Pacfico, SN Santa
Marta, V Magdalena. 30-2850 m.
AMA, ANT, BOY, CAL, CAS,
CAU, CHO, CUN, HUI, MAG,
MET, NAR, PUT, QUI, RIS,
SAN, TOL, VAL. Preocupacin
Menor (propuesta aqu).
Mxico a Paraguay y Argentina;
Antillas.
Callejas 4888 (HUA, MO).

Tradescantia zebrina Bosse

Zebrina pendula Schnizl.


Hunt 1994; Govaerts & Faden
2010.
Hierba.
Naturalizada y adventicia.
Pacfico. 60-1500 m.
ANT, CHO. No evaluada.
Origen incierto; ampliamente
cultivada y naturalizada en los
trpicos.
Len 465 (COL).
Tradescantia zebrina var. zebrina

Tripogandra Raf.
2 especies
Tripogandra multiflora (Sw.)
Raf.

Tradescantia multiflora Sw.,


Tripogandra cumanensis (Kunth)
Woodson
Hunt 1994.
Trepadora.
Nativa. Andes. 1000-3000 m.
ANT, BOY, CAQ, CUN. No
evaluada.

1096

Costa Rica a Per y Bolivia;


Venezuela, Antillas.
Gentry 17092 (MO).

only Colombian specimen needs


verification.

Tripogandra serrulata (Vahl)


Handlos

Forero 1983; Forero et al. 1983.


Liana.
Nativa. Andes, Caribe,
Orinoquia. 2-500 m.
ANT, CHO, CR, GUJ, MAG,
MET, NSA. No evaluada.
Mxico a Ecuador; Cuba.
Idrobo 1263 (COL).

Tradescantia cumanensis Kunth,


Tripogandra elongata (G.Mey.)
Woodson
Hunt 1994; Berry 1998; Hunt
2001.
Hierba.
Nativa. Andes, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 0-1380 m.
ANT, BOY, CAL, CHO, CUN,
GUJ, MAG, MET, NAR, QUI,
RIS, VAL. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
Mxico a Surinam y Per;
Antillas.
Roldn 3428 (HUA).

CONNARACEAE
por Enrique Forero
(Lista preliminar compilada
por Marcela Celis y ngela
Rodrguez)
4 gneros, 32 especies, 6 especies
endmicas

Cnestidium Planch.
2 especies
Cnestidium guianense
(Schellenb.) Schellenb.

Liana.
Nativa. Guayana y Macarena. 80
m.
GUI. No evaluada.
Colombia?, E Venezuela,
Guayanas.
Franco 5828 (MO).
Nota: la identidad del nico
espcimen colombiano requiere
verificacin / identity of the

Cnestidium rufescens Planch.

Connarus L.
16 especies, 4 especies endmicas
Connarus cordatus L.A.Vidal
et al.
Forero et al. 1984.
Liana.
Nativa. Andes, Orinoquia. 100900 m.
GUI, SAN. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Barbosa 8352 (COL).

Connarus fasciculatus (DC.)


Planch.

Forero 1983; Forero et al. 1983.


Arbusto, arbolito.
Nativa. Amazonia. 100 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Per, Brasil, Guayana
Francesa, Surinam.
Lozano 547 (COL).
Connarus fasciculatus subsp.
pachyneurus (Radlk.) Forero

Connarus guggenheimii
Forero

Forero 1983; Forero et al. 1983.


Liana.
Endmica. Andes, Orinoquia.
100-600 m.
CAQ, MET, SAN. No evaluada.
Bruijn 1615 (COL).
Nota: espcimen de Santander
no visto por el autor / Santander
specimen not seen by the author.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

CONNARACEAE

Angiosperms

Connarus jaramilloi Forero

Forero 1983; Forero et al. 1983.


Liana.
Endmica. Guayana y Macarena.
450-500 m.
MET. No evaluada.
Serrana de La Macarena.
Philipson 1644 (HT: COL; IT:
BM, US).

Connarus lambertii (DC.)


Britton

Connarus merizaldinus Cuatrec.


Forero 1983; Forero et al. 1983.
Arbusto, liana.
Nativa. Orinoquia, Pacfico.
5-300 m.
BOY, GUV, MET, VAL, VAU,
VIC. No evaluada.
Centroamrica a N Suramrica.
Lpez 3863 (COL).

Connarus nervatus Cuatrec.


Forero 1983; Forero et al. 1983.
Liana.
Nativa. Pacfico. 0-130 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Cuatrecasas 17713 (HT: F; IT:
COL, F, US).

Connarus panamensis
Griseb.

Connarus haemorrhoeus H.Karst.


Forero 1983; Forero et al. 1983.
Arbolito, liana.
Nativa. Andes, Caribe, Pacfico.
20-120 m.
ANT, CHO, CR, GUJ. No
evaluada.
Centroamrica a Venezuela.
Forero 9992 (COL).

Connarus perturbatus Forero


Forero 1983; Forero et al. 1983.
Liana.
Endmica. Orinoquia. 300 m.
MET. No evaluada.

Jaramillo 2135 (HT: COL; IT:


MBM, NY, U, VEN).

Connarus punctatus Planch.


Forero 1983; Forero et al. 1983.
Arbusto, liana.
Nativa. Amazonia. 100 m.
AMA, PUT. No evaluada.
Colombia, Per, Brasil,
Guayanas.
Klug 1896 (A, US).

Connarus renteriae Carbon


et al.
Idrraga et al. 2011.
Liana.
Endmica. Andes, V Magdalena.
600-900 m.
ANT, SAN. No evaluada.
Rentera 757 (HT: HUA; IT:
COL).

Connarus rigidus Forero

Forero 1983; Forero et al. 1983.


Liana.
Nativa. Orinoquia. 100 m.
GUI. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Espina 353 (COL).

Connarus ruber (Poepp.)


Planch.

Forero 1983; Forero et al. 1983.


Arbusto, liana.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 75-700 m.
AMA, GUI, MET, VAU, VIC. No
evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil,
Per.
Espina 230 (COL).
Connarus ruber var. ruber,
Connarus ruber var. sprucei
(Baker) Forero

Connarus silvanensis
Cuatrec.

Forero 1983; Forero et al. 1983.

Liana.
Nativa. Pacfico. 5-80 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Colombia, Panam.
Cuatrecasas 17454 (HT: F; IT:
COL, US).

Connarus turczaninowii
Triana & Planch.
Forero 1983.
Arbusto, liana.
Nativa. Pacfico. 10-20 m.
ANT. No evaluada.
Colombia, Panam.
Brand 610 (COL).

Connarus venezuelanus
Baill.

Forero 1983; Forero et al. 1983.


Arbusto, rbol.
Nativa. Orinoquia. 90-130 m.
ARA, CAS, VIC. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Uribe-Uribe 5796 (COL).
Connarus venezuelanus var.
orinocensis Forero, Connarus
venezuelanus var. venezuelanus

Connarus williamsii Britton


Forero 1983; Forero et al. 1983.
Arbusto, arbolito.
Nativa. Pacfico. 20-200 m.
ANT, CHO. No evaluada.
Colombia, Panam.
Forero 194 (COL).
Connarus williamsii var. allenii
(Steyerm.) Forero, Connarus
williamsii var. williamsii

Pseudoconnarus Radlk.
3 especies, 1 especie endmica
Pseudoconnarus agelaefolius
Cuatrec.
Forero 1983; Forero et al. 1983.
Liana.
Endmica. Pacfico. 5-100 m.
VAL. No evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1097

CONNARACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Cuatrecasas 17334 (HT: F; IT:


COL, F, US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Pseudoconnarus
macrophyllus (Poepp.)
Radlk.

Forero 1983; Forero et al. 1983.


Liana.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 50-500 m.
AMA, CAQ, CHO, GUI, SAN,
VAL, VAU, VIC. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Guyana,
Brasil, Per.
Cabrera 2761 (COL).

Pseudoconnarus
rhynchosioides (Standl.)
Prance
Forero et al. 1983.
Liana.
Nativa. Amazonia. 200 m.
VAU. No evaluada.
Colombia, Brasil, Per.
Soejarto 2371 (COL).

Rourea Aubl.
11 especies, 1 especie endmica
Rourea adenophora
S.F.Blake

Arbusto, rbol, liana.


Nativa. Pacfico, V Cauca. 101040 m.
ANT, VAL. No evaluada.
Colombia, Panam.
Brand 876 (COL).
Nota: espcimen de Valle
(1040 m) no visto por el autor /
specimen from Valle (1040 m)
not seen by the autor.

Rourea amazonica (Baker)


Radlk.
Forero 1983.

1098

Arbusto, arbolito, liana.


Nativa. Amazonia, Orinoquia.
100-425 m.
AMA, MET. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per, Brasil,
Bolivia.
Stevenson 443 (COL).
Nota: especmenes de
Amazonas no vistos por el autor
/ Amazonas specimens not seen
by the author.

Nativa. Andes, Caribe,


Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 0-770 m.
ANT, ATL, CAS, GUJ, MAG,
MET, RIS, SAP, VAU. No
evaluada.
Mxico a Venezuela y Brasil;
Antillas.
Philipson 2208 (COL).
Rourea glabra var. glabra

Rourea antioquensis
Cuatrec.

Liana.
Nativa. Orinoquia. 120 m.
VIC. No evaluada.
Colombia, Brasil, Per.
Cabrera 2705 (COL).

Forero 1983; Forero et al. 1983.


rbol, liana.
Endmica. V Magdalena. 240770 m.
ANT. No evaluada.
Metcalf 30045 (HT: F; IT: A, G,
MO, US).

Rourea camptoneura Radlk.

Arbolito, liana.
Nativa. Amazonia. 100 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per, Brasil,
Bolivia.
Vsquez 12680 (COL).

Rourea cuspidata Baker

Forero 1983; Forero et al. 1983;


Idrraga et al. 2011.
Arbusto, liana.
Nativa. Amazonia, V Magdalena.
50-510 m.
AMA, ANT. No evaluada.
N y C Suramrica.
Crdenas 4586 (COL).
Rourea cuspidata var. cuspidata,
Rourea cuspidata var. densiflora
(Steyerm.) Forero, Rourea
cuspidata var. pedicellata Baker

Rourea glabra Kunth

Rourea granatensis Cuatrec.


Forero 1983; Forero et al. 1983.
Liana.

Rourea krukovii Steyerm.

Rourea neglecta G.Schellenb.


Forero 1983; Forero et al. 1983.
Arbusto, liana.
Nativa. Amazonia. 300 m.
AMA, CAQ, VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Sastre 3522 (COL).
Rourea neglecta var. brevipes
Forero

Rourea pittieri S.F.Blake

Forero 1983; Forero et al. 1983.


Liana.
Nativa. Pacfico. 10-200 m.
ANT, CHO. No evaluada.
Colombia, Panam.
Brand 1093 (COL).

Rourea puberula Baker

Liana.
Nativa. Amazonia. 230 m.
CAQ. No evaluada.
Colombia, Per, Brasil, Bolivia.
Vester 766 (COL).

Rourea sprucei G.Schellenb.

Forero 1983; Forero et al. 1983.


Arbusto, liana.
Nativa. Amazonia, V Magdalena.
240-300 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

CONNARACEAE

Angiosperms

GUV, SAN, VAU, VIC. No


evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Garca-Barriga 13901 (COL).
Rourea sprucei var. sprucei,
Rourea sprucei var. subcoriacea
Forero

CONVOLVULACEAE
por Jhon Infante-Betancour
17 gneros, 126 especies, 5
especies endmicas

Aniseia Choisy
2 especies
Aniseia cernua Moric.

Aniseia ensifolia Choisy


Espina 1980; Austin 1982b;
Austin 1998a.
Trepadora.
Nativa. Amazonia, Orinoquia.
235 m.
MET, VAU. No evaluada.
Nicaragua, Colombia, Venezuela,
Guyana, Brasil.
Romero-Castaeda 3719 (COL).

Aniseia martinicensis (Jacq.)


Choisy
Espina 1980; Austin 1982b;
Austin 1998a.
Trepadora.
Nativa. Amazonia, Caribe,
Pacfico, V Magdalena. 15-100
m.
AMA, ATL, CHO, CR, TOL.
No evaluada.
Mxico a Suramrica, Antillas;
introducida al viejo mundo.
Anderson 1884 (COL).
Aniseia martinicensis var.
ambigua Hallier f., Aniseia
martinicensis var. martinicensis

Bonamia Thouars
4 especies, 1 especie endmica

Bonamia apurensis
D.F.Austin

Austin 1982b; Austin 1998a.


Trepadora.
Nativa. V Magdalena. 100 m.
ANT. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Fonnegra 2530 (MO).

Bonamia holtii ODonell


Myint & Ward 1968; Austin
1998a.
Trepadora.
Nativa. Orinoquia. 100 m.
VIC. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Holt 223 (MO).

Bonamia leonii A.H.Gentry


& D.F.Austin
Gentry 1988.
Liana.
Endmica. Pacfico. 100-250 m.
CHO. No evaluada.
Len 525 (COL, MO).

Bonamia trichantha Hallier f.


Trichantha ferruginea H.Karst. &
Triana
Myint & Ward 1968; Espina
1980; Austin 1982b.
Liana.
Nativa. Caribe, V Cauca, V
Magdalena. 50-900 m.
ANT, ATL, BOL, CAS, CUN,
HUI, MAG, SAN, TOL. No
evaluada.
Panam, Colombia, Venezuela.
Poveda 27 (COL).

Calycobolus Roem. &


Schult.
2 especies
Calycobolus glaber (Kunth)
House

Espina 1980; Austin &


Cavalcante 1982; Austin 1998a.
Liana.

Nativa. Amazonia, Guayana y


Macarena, V Magdalena. 125500 m.
AMA, CAQ, GUV, TOL, VAU.
No evaluada.
N Suramrica; Bolivia.
Romero-Castaeda 3438 (COL).

Calycobolus sericeus (Kunth)


House
Jacquemontia nodiflora (Desr.)
G.Don
Espina 1980; Austin &
Cavalcante 1982; Staples &
Austin 2009.
Liana.
Nativa. V Magdalena. 300-600
m.
TOL. No evaluada.
Colombia, Per, Brasil.
Fernndez 5671 (COL).

Convolvulus L.
1 especie
Convolvulus nodiflorus Desr.
Espina 1980; Austin 1982a;
Austin 1998a.
Trepadora.
Nativa. Caribe, V Cauca, V
Magdalena. 20-920 m.
ANT, GUJ, HUI, MAG. No
evaluada.
Centroamrica a Per, Brasil;
Antillas.
Smith 1577 (COL, MO).

Cuscuta L.
8 especies
Cuscuta americana L.

Espina 1980; Austin 1982a;


Austin 1998a.
Parsita.
Nativa. Andes, Caribe, V
Magdalena. 500-1090 m.
CUN, HUI, MAG, TOL. No
evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1099

CONVOLVULACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Estados Unidos, Mxico,


Suramrica; Antillas.
Smith 1169 (COL).

Desde Estados Unidos hasta


Argentina.
Killip 34700 (COL, MO).

Cuscuta colombiana Yunck.

Cuscuta obtusiflora Kunth

Yuncker 1946; Costea et al. 2008.


Parsita.
Nativa. Caribe. 30-300 m.
GUJ, MAG. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Haught 4535 (COL).

Cuscuta corniculata Engelm.


Yuncker 1932.
Parsita.
Nativa. Orinoquia. 450 m.
MET. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Pennell 1453 (MO).

Cuscuta corymbosa Ruiz &


Pav.

Cuscuta popayanensis Kunth


Yuncker 1932; Austin 1982b;
Austin 1998a.
Parsita.
Nativa. Andes. 1500-2100 m.
CAU, NSA, SAN. No evaluada.
Mxico a Ecuador; Venezuela.
Jaramillo 2848 (COL).
Cuscuta corymbosa var.
grandiflora Engelm.

Cuscuta grandiflora Kunth

Yuncker 1932; Austin 1982b.


Parsita.
Nativa. Andes. 500-3200 m.
BOY, CUN, NAR. No evaluada.
O Suramrica; Venezuela.
Garca-Barriga 8055 (COL).

Cuscuta indecora Choisy

Espina 1980; Austin 1982b;


Austin 2001.
Parsita.
Nativa y cultivada. Andes. 1000
m.
VAL. No evaluada.

1100

Cuscuta pentagona Engelm.


Espina 1980; Austin 1982b;
Austin 2001.
Parsita.
Nativa. Andes. 1500-1949 m.
ANT. No evaluada.
Colombia, Per, Brasil, Paraguay,
Argentina.
Scolnik 19An123 (COL).

Cuscuta partita Choisy

Yuncker 1932; Austin 1982b.


Parsita.
Nativa. Caribe. 10-50 m.
CES, GUJ. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Bolivia,
Brasil; Antillas Holandesas.
Haught 4435 (COL).

Dichondra J.R.Forst. &


G.Forst.
3 especies, 1 especie endmica
Dichondra argentea Willd.
ODonell 1959a; Tharp &
Johnston 1961; Austin 1982a.
Hierba.
Nativa. Andes. 2600 m.
CUN, TOL. No evaluada.
Estados Unidos, Mxico,
Colombia y Andes de
Suramrica.
Apollinaire s.n. (LIL).

Dichondra evolvulacea (L.f.)


Britton

Tharp & Johnston 1961; Espina


1980.
Hierba.
Endmica. Andes. 1200-2700 m.
CUN, SAN, VAL. No evaluada.
Garca-Barriga 11602 (US).

Dichondra repens J.R.Forst.


& G.Forst.

ODonell 1959a; Tharp &


Johnston 1961.
Hierba.
Nativa. Andes. 1100-2600 m.
ANT, BOY, CUN, HUI, QUI,
SAN, VAL. No evaluada.
Cosmopolita.
Barkley 17C323 (COL, MEDEL).

Dicranostyles Benth.
4 especies
Dicranostyles ampla Ducke

Austin 1973; Austin &


Cavalcante 1982; Rudas & Prieto
2005.
Liana.
Nativa. Amazonia. 80-200 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Guyana,
Brasil, Per.
Vsquez 12678 (MO).

Dicranostyles holostyla
Ducke

Rudas & Prieto 2005.


Liana.
Nativa. Amazonia. 80-200 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil,
Per.
Rudas 3687 (MO).

Dicranostyles integra Ducke


Austin 1973.
Liana.
Nativa. Amazonia. 200 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Brasil.
Schultes 15479 (C).

Dicranostyles scandens
Benth.

Austin 1973; Rudas & Prieto


2005.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

CONVOLVULACEAE

Angiosperms

Liana.
Nativa. Amazonia. 80-200 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Pipoly 14843 (MO).

Evolvulus L.
11 especies, 1 especie endmica
Evolvulus alsinoides (L.) L.

Evolvulus alsinoides var. debilis


(Kunth) Ooststr.
Ooststroom 1934; Austin 1982a;
McDonald 1993.
Hierba.
Nativa. Andes, Caribe, V
Magdalena. 20-1200 m.
CAU, CUN, MAG, NSA, SAN,
TOL, VAL. No evaluada.
Estados Unidos a Suramrica;
naturalizada en los trpicos del
Viejo Mundo.
Triana 3791 (NH).

Evolvulus argyreus Choisy

Ooststroom 1934; Austin 1982a.


Subarbusto.
Nativa. Andes, V Magdalena.
450-2400 m.
BOY, HUI. No evaluada.
Colombia a Bolivia; Antillas.
Barclay 7527 (MO).
Evolvulus bogotensis Ooststr.
Ooststroom 1934.
Hierba.
Endmica. Andes. 2100-3700 m.
BOY, CUN. No evaluada.
Estrada 2579 (COL).

Evolvulus cardiophyllus
Schltdl.

Austin 1982b; Austin 2001.


Subarbusto.
Nativa. Caribe, V Magdalena.
120-600 m.
CES, CUN, GUJ, NSA, TOL. No
evaluada.

Mxico, Colombia, Venezuela,


Brasil.
Haught 4369 (COL).

Evolvulus convolvuloides
(Schult.) Stearn

Evolvulus glaber Spreng.


Austin & Cavalcante 1982;
Austin 1982a; Austin 1982b.
Hierba.
Nativa. Andes, Caribe. 0-1800 m.
ATL, BOL, GUJ, MAG. No
evaluada.
S Florida (Estados Unidos),
Mxico, Suramrica a Paraguay e
Islas Galpagos; Antillas.
Dugand 3475 (COL).

Evolvulus filipes Mart.

Ooststroom 1934; Austin 1982a.


Hierba.
Nativa. Andes, Caribe, V
Magdalena. 60-1630 m.
CES, CUN, GUJ, MAG, NSA,
TOL, VAL. No evaluada.
Mxico a Suramrica; Jamaica.
Idrobo 4473 (COL).

Evolvulus nummularius (L.)


L.

Ooststroom 1934; Austin 1982a;


Austin 1982b.
Hierba.
Nativa. Andes, Caribe, V Cauca,
V Magdalena. 10-1100 m.
ANT, ATL, BOL, CAU, NSA,
TOL, VAL. No evaluada.
Mxico a Suramrica, Antillas;
trpicos del Viejo Mundo.
Killip 38180 (COL).

Evolvulus ovatus Fernald

Ooststroom 1934.
Hierba.
Nativa. Caribe. 100 m.
MAG. No evaluada.
S Mxico, Colombia, Venezuela,
Brasil.
Purdie s.n. (K).

Evolvulus paniculatus
(Bonpl.) Spreng.

Ooststroom 1934; Austin 1982b;


Austin 1998a.
Subarbusto.
Nativa. Caribe. 100-450 m.
BOL, CES, CUN, MAG, SUC.
No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Haught 3815 (COL).

Evolvulus sericeus Sw.

Austin & Cavalcante 1982;


Austin 1982a; Austin 1982b.
Hierba.
Nativa. Andes, Caribe, V
Magdalena. 0-1000 m.
CES, CUN, MAG, TOL. No
evaluada.
Mxico a Suramrica; Antillas.
Smith 1563 (US).
Evolvulus sericeus var.
holosericeus (Kunth) Ooststr.,
Evolvulus sericeus var. sericeus

Evolvulus tenuis Choisy

Austin 1982a; Austin 1998a.


Subarbusto.
Nativa. Andes, Caribe, V Cauca,
V Magdalena. 30-1300 m.
CUN, MAG, SAN, VAL. No
evaluada.
Mxico, Panam, Suramrica.
Smith 538 (COL, US).
Evolvulus tenuis subsp. sericatus
(House) Ooststr.

Ipomoea L.
58 especies, 2 especies endmicas
Ipomoea alba L.

Gunn 1972a; Austin &


Cavalcante 1982; Austin 1982a.
Trepadora.
Nativa y cultivada. Amazonia,
Andes, Guayana y Macarena,
Caribe, Pacfico, V Magdalena.
0-1780 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1101

CONVOLVULACEAE

Angiospermas
Angiosperms

AMA, ANT, BOL, CES, CHO,


CUN, HUI, MAG, MET, PUT,
QUI, SAN, VAL. No evaluada.
Pantropical, cultivada en zonas
templadas.
Saravia 1592 (COL).

Ipomoea amnicola Morong

ODonell 1959a; Austin &


Huamn 1996.
Trepadora.
Nativa. V Magdalena.
CUN, NSA. No evaluada.
Estados Unidos, Colombia, Per,
Bolivia, Argentina, Paraguay.
De La Puente 1300 (FTG).

Ipomoea anisomeres
B.L.Rob. & Bartlett

Austin 1997.
Trepadora.
Nativa. Caribe. 0-50 m.
CR. No evaluada.
Mxico a Suramrica.
De La Puente 1005 (FTG).

Ipomoea aquatica Forssk.

Ipomoea reptans Poir.


Austin & Cavalcante 1982;
Austin 1985; Deroin 2001.
Hierba, acutica.
Naturalizada y adventicia.
Amazonia, Caribe. 6-30 m.
AMA, ATL, BOL, CR, MAG.
No evaluada.
Ampliamente distribuida en
los trpicos del Viejo Mundo e
introducida en el Neotrpico.
Fernndez-Prez 6873 (COL).

Ipomoea argentea Meisn.

Austin 1982b; Austin & Huamn


1996; Austin 1998a.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 200-480
m.
CAQ, CAS, MET, VAU. No
evaluada.

1102

Colombia, Venezuela, Guyana,


Brasil.
Ramrez 13311 (COL).

Ipomoea aristolochiifolia
G.Don
Austin & Cavalcante 1982;
Austin 1982a; Austin 1982b.
Trepadora.
Nativa. Andes. 1300 m.
NSA. No evaluada.
Mxico a Argentina.
Cuatrecasas 13451 (COL).
Nota: a menudo citada
errneamente como
aristolochiaefolia / often
erroneously cited as
aristolochiaefolia.

Ipomoea asarifolia (Desr.)


Roem. & Schult.

Woodson et al. 1975; Austin &


Cavalcante 1982; Austin 1982a.
Trepadora.
Nativa. Caribe. 12 m.
CR. No evaluada.
Tropical.
Anderson 1849 (COL).

Ipomoea batatas (L.) Lam.

Austin 1978a; Austin 1982a;


Austin 1982b.
Trepadora.
Nativa y cultivada. Amazonia,
Andes, Guayana y Macarena,
Islas Caribeas, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, SN Santa
Marta, V Cauca, V Magdalena.
0-2200 m.
AMA, ANT, ARA, BOY, CAL,
CAQ, CAS, CAU, CES, CHO,
CUN, GUI, HUI, MAG, MET,
NAR, NSA, QUI, RIS, SAN,
TOL, VAL. No evaluada.
Pantropical por introducciones
hechas por el hombre.
Kirkbride Jr. 2323 (COL, FAU,
NY).

Ipomoea batatoides Choisy

Austin & Cavalcante 1982;


Austin 1982a; Austin 1982b.
Liana.
Nativa. Andes, Caribe, Pacfico.
80-1570 m.
ANT, CES, MAG, PUT. No
evaluada.
Mxico a Suramrica.
Uribe-Uribe 1469 (COL).

Ipomoea cairica (L.) Sweet

Austin 1982a; Austin 1982b.


Trepadora.
Nativa y cultivada. Caribe, V
Magdalena. 6-900 m.
ANT, CR, SAN. No evaluada.
Pantropical.
Rentera 769 (COL).

Ipomoea calantha Griseb.

Austin & Huamn 1996.


Trepadora.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Repblica Dominicana, Hait,
Costa Rica, Venezuela, Ecuador.
Nota: registrada para Colombia
(Austin & Huamn 1996), pero
no se estudiaron especmenes /
recorded for Colombia (Austin &
Huamn 1996) but no specimens
were studied.

Ipomoea capillacea (Kunth)


G.Don
Convolvulus capillaceus Kunth
McDonald 1995.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 4001800 m.
CAU. No evaluada.
S Estados Unidos a N
Suramrica.
Lehmann 7907 (F, US).

Ipomoea carnea Jacq.

Ipomoea crassicaulis (Benth.)


B.L.Rob., Ipomoea fistulosa
Choisy

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

CONVOLVULACEAE

Angiosperms

Austin 1977b; Austin 1982a;


Austin 1982b.
Arbusto.
Nativa y cultivada. Amazonia,
Andes, Islas Caribeas,
Caribe, Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 0-1750 m.
AMA, ANT, ARA, ATL, BOL,
BOY, CAS, CES, CHO, CR,
CUN, GUJ, HUI, MAG, NAR,
SAP, SAN, SUC, TOL, VAL. No
evaluada.
Pantropical.
Uribe-Uribe 2208 (COL).
Ipomoea carnea subsp. carnea,
Ipomoea carnea subsp. fistulosa
(Choisy) D.F.Austin

Ipomoea cholulensis Kunth

Austin 1982b; McDonald 1994.


Trepadora.
Nativa. Andes. 1200-2300 m.
ANT, CAU, HUI, NSA, SAN. No
evaluada.
S Mxico a Colombia y
Venezuela.
Schultes 12376 (US).

Ipomoea clavata (G.Don)


J.F.Macbr.

Austin 1982a; Austin & Huamn


1996.
Trepadora.
Nativa. Andes, V Magdalena.
460-1800 m.
CUN. No evaluada.
Mxico, Guatemala, Nicaragua,
Costa Rica, Colombia a S Per.
Duque-Jaramillo 3584 (COL).

Ipomoea colombiana
ODonell

Trepadora.
Endmica. V Magdalena. 450500 m.
HUI. No evaluada.
Rusby 268 (NY).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Ipomoea cordatotriloba
Dennst.

Ipomoea trichocarpa Elliott


Austin & Huamn 1996.
Trepadora.
Nativa. Andes, V Magdalena.
450-1100 m.
HUI, TOL, VAL. No evaluada.
Mxico a Suramrica; Jamaica.
Valverde 231 (COL).

Ipomoea dubia Roem. &


Schult.

Austin 1982a; Austin & Huamn


1996.
Trepadora.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Colombia a Bolivia.
Nota: registrada para Colombia
(Austin & Huamn 1996) pero
no se estudiaron especmenes /
recorded for Colombia (Austin &
Huamn 1996) but no specimens
were studied.

Ipomoea dumetorum Roem.


& Schult.

Convolvulus dumetorum Kunth


Austin 1982a; Austin & Huamn
1996.
Trepadora.
Nativa. SN Santa Marta. 2400 m.
MAG. No evaluada.
Estados Unidos, Mxico,
Colombia a Chile y Argentina.
Cuatrecasas 24782A (US).

Ipomoea hederifolia L.

ODonell 1959b.
Trepadora.
Nativa. Andes, Caribe,
Orinoquia, V Cauca, V
Magdalena. 40-1610 m.
ANT, ATL, BOL, CAL, CAU,
CES, CUN, GUJ, HUI, MAG,
MET, NAR, QUI, SAN, SUC,
VAL. No evaluada.

S Estados Unidos a N Argentina;


Malasia y frica.
Rivera-Daz 3307 (COL).

Ipomoea imperati (Vahl)


Griseb.

Ipomoea stolonifera (Cirillo)


J.F.Gmel.
Austin & Huamn 1996; Austin
1998a.
Trepadora.
Nativa. Pacfico. 0-70 m.
CAU, CHO, NAR. No evaluada.
Pantropical.
Fuchs 22304 (COL).

Ipomoea incarnata (Vahl)


Choisy

Ipomoea hilarifolia Rusby,


Ipomoea monosperma Choisy
Austin 1982a; Austin & Huamn
1996; Austin 1998a.
Trepadora.
Nativa. Caribe. 0-370 m.
BOL, CES, MAG, NSA. No
evaluada.
Colombia a Per; Venezuela,
Brasil.
Haught 4425 (COL).

Ipomoea indica (Burm.)


Merr.

Convolvulus bogotensis Kunth,


Ipomoea acuminata (Vahl)
Roem. & Schult.
Austin 1982a; Austin 1982b;
Austin & Huamn 1996.
Trepadora.
Nativa y cultivada. Andes,
Caribe, Pacfico, V Magdalena.
20-1900 m.
ANT, CHO, CUN, HUI, SAN,
TOL, VAL. No evaluada.
Pantropical.
Fernndez 520 (COL).

Ipomoea indivisa (Vell.)


Hallier f.
ODonell 1959b.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1103

CONVOLVULACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Trepadora.
Nativa. Andes. 1600 m.
HUI. No evaluada.
Colombia, Bolivia, Brasil,
Uruguay, Argentina.
Schultes 5294 (NY).

Ipomoea killipiana ODonell


Austin & Huamn 1996.
Trepadora.
Nativa. Guayana y Macarena.
291-410 m.
GUV, MET. No evaluada.
Colombia, Guayana Francesa.
Callejas 6484 (MO).

Ipomoea lacunosa L.

Austin 1978a.
Trepadora.
Nativa. Pacfico.
CHO. No evaluada.
Estados Unidos, Mxico,
Colombia, Venezuela, Jamaica,
Puerto Rico.
Duke 15368 (COL).

Ipomoea leucantha Jacq.


Austin 1978b.
Trepadora.
Naturalizada. Caribe.
CES. No evaluada.
Estados Unidos, Mxico,
Guatemala, Honduras,
Colombia, Venezuela, Hawi,
Filipinas, Brasil.
De La Puente 3008 (FTG).

Ipomoea lindenii M.Martens


& Galeotti
Austin 1982a; Austin 1982b;
Austin 1997.
Trepadora.
Nativa. Andes. 1600-1810 m.
CUN, SAN. No evaluada.
Mxico a N Suramrica.
Daz 764-A (COL).

Ipomoea mauritiana Jacq.

Austin 1982a; Austin 1998a;


Austin 2001.
Trepadora.
Nativa. Amazonia, Orinoquia,
Pacfico. 0-100 m.
AMA, ANT, CAS. No evaluada.
Pantropical.
Duque-Jaramillo 2439 (COL).

Ipomoea meyeri (Spreng.)


G.Don

Austin 1982a; Austin 1982b;


Austin 1998a.
Trepadora.
Nativa. Islas Caribeas, Caribe.
15 m.
ATL, CR, MAG, SAP. No
evaluada.
C Mxico a N Suramrica;
Antillas.
Anderson 1895 (COL).

Ipomoea minutiflora
(M.Martens & Galeotti)
House

Austin & Cavalcante 1982;


McDonald 1994; Austin 1998a.
Trepadora.
Nativa. Caribe.
GUJ, MAG. No evaluada.
Mxico a Venezuela y Brasil.
Smith 1589 (COL).

Ipomoea mirandina (Pittier)


ODonell
Austin 1977a.
Trepadora.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Panam, Venezuela.
Nota: esperada. Registrada en
Panam y Venezuela / expected;
recorded in Panama and
Venezuela.

Ipomoea parasitica (Kunth)


G.Don

Austin 1982b; McDonald 1994.

1104

Trepadora.
Nativa. V Cauca. 1000 m.
VAL. No evaluada.
Mxico a Colombia y Venezuela.
Ramos 603 (MO).

Ipomoea pauciflora Mart.


Hierba, trepadora.
Nativa. Andes. 2050 m.
BOY. No evaluada.
Mxico a Per.
Jaramillo 4238 (COL, MA).
Ipomoea pauciflora subsp.
vargasiana (ODonell)
McPherson

Ipomoea pes-caprae (L.)


R.Br.

Austin & Cavalcante 1982;


Austin 1982a.
Trepadora.
Nativa. Islas Caribeas, Caribe,
Pacfico. 0-100 m.
ANT, ATL, BOL, CAU, CHO,
MAG, NAR, SAP, SUC. No
evaluada.
Pantropical.
Hoyos-Gmez 274 (COL).
Nota: playas marinas / marine
beaches.

Ipomoea philipsonii
ODonell

Austin & Huamn 1996.


Trepadora.
Endmica. Orinoquia. 450 m.
MET. No evaluada.
Philipson 1396 (COL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Ipomoea philomega (Vell.)


House

Austin 1982a; Austin 1982b;


Austin 1998a.
Liana.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 10-1480 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

CONVOLVULACEAE

Angiosperms

AMA, ANT, BOL, BOY, CAQ,


CHO, CUN, MAG, MET,
NAR, PUT, RIS, SAN, TOL. No
evaluada.
Belice a Suramrica; Antillas.
Forero 5521 (COL, FTG).
Nota: a veces citada como
phillomega o phyllomega,
pero se respeta la ortografa
original, conforme al Art. 60.1
del ICN (McNeill et al. 2012) /
sometimes cited as phillomega
or phyllomega, but the original
spelling is maintained in
accordance with Art. 60.1 of the
ICN (McNeill et al. 2012).

Ipomoea pittieri ODonell


Austin & Huamn 1996.
Trepadora.
Nativa. Caribe. 100 m.
ATL. No evaluada.
N Colombia, Venezuela.
Dugand 4828 (COL?, US).

Ipomoea piurensis ODonell


Austin & Huamn 1996.
Trepadora.
Nativa. Pacfico.
VAL. No evaluada.
Costa Rica, Guyana, Surinam,
Guayana Francesa, Ecuador,
Per, Brasil.
Ramos 691 (FTG).

Ipomoea plummerae A.Gray


Ipomoea minuta R.E.Fr.
McDonald 1995.
Hierba.
Nativa. Andes. 2500-2800 m.
CUN. No evaluada.
Mxico, Colombia, Per.
Schneider 1126 (COL).

Ipomoea praematura
Eckenw.

Eckenwalder 1989; Austin &


Huamn 1996.
Trepadora.

Nativa. Caribe. 0-100 m.


ATL, BOL, GUJ, MAG. No
evaluada.
Costa norte de Suramrica e islas
del Caribe.
Smith 1587 (F, GH, MICH, MO,
NY).

Ipomoea pubescens Lam.

McDonald 1994.
Trepadora.
Nativa. Andes. 2500-2600 m.
CUN. No evaluada.
Estados Unidos, Mxico,
Colombia, Per, Bolivia,
Argentina.
Saravia 1022 (COL).

Ipomoea quamoclit L.

Convolvulus quamoclit (L.)


Spreng.
Austin 1982a; Austin 1982b;
McDonald 1994.
Trepadora.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, V Cauca, V
Magdalena. 0-1500 m.
AMA, ANT, CAL, CAS, CAU,
CHO, CUN, GUI, GUV, MAG,
MET, NAR, PUT, QUI, SAN,
TOL, VAL. No evaluada.
Pantropical.
Roldn 571 (COL).

Ipomoea ramosissima (Poir.)


Choisy

Austin 1982a; Austin & Huamn


1996.
Trepadora.
Nativa. Amazonia. 260 m.
AMA, PUT. No evaluada.
Centroamrica a Argentina.
Cuatrecasas 11250 (COL).

Ipomoea regnellii Meisn.

Austin & Cavalcante 1982;


Austin 1982a; Austin & Huamn
1996.

Trepadora.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Colombia a Bolivia y Brasil.
Nota: registrada para Colombia
(Austin & Huamn 1996) pero
no se estudiaron especmenes /
recorded for Colombia (Austin &
Huamn 1996) but no specimens
were studied.

Ipomoea reticulata ODonell

Austin & Cavalcante 1982;


Austin 1982a; Austin & Huamn
1996.
Trepadora.
Nativa. Andes. 500-700 m.
NSA. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per, Brasil.
Cuatrecasas 13321 (COL).

Ipomoea rubens Choisy

Austin & Cavalcante 1982;


Austin 1982b; Austin & Huamn
1996.
Trepadora.
Nativa. Andes. 1300 m.
CAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Surinam,
Brasil, Argentina; trpicos del
Viejo Mundo.
Ramos 1738 (CUVC, MO, FTG).

Ipomoea schomburgkii
Choisy

Austin & Cavalcante 1982;


Austin 1982b; Austin & Huamn
1996.
Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena,
Orinoquia. 150-270 m.
ARA, GUV, MET, VIC. No
evaluada.
Colombia, Venezuela, Surinam,
Brasil.
Cuatrecasas 7821 (COL).

Ipomoea sericophylla Meisn.


Austin & Huamn 1996.
Liana.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1105

CONVOLVULACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Nota: registrada para Colombia
(Austin & Huamn 1996) pero
no se estudiaron especmenes /
recorded for Colombia (Austin &
Huamn 1996) but no specimens
were studied.

Ipomoea setifera Poir.

Woodson et al. 1975; Austin &


Cavalcante 1982; Austin 1982a.
Trepadora.
Nativa. Amazonia, Andes,
Orinoquia, Pacfico. 75-550 m.
ANT, CAS, CHO, GUI, MET. No
evaluada.
Nicaragua a Suramrica; Antillas.
Gentry 9460 (COL, FTG MO).

Ipomoea squamosa Choisy

Austin & Cavalcante 1982;


Austin 1982b; Austin 1997.
Trepadora.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Pacfico. 20-1000 m.
AMA, BOL, CHO, CR, GUV,
HUI, MAG, MET, PUT. No
evaluada.
Mxico a N Suramrica.
Dugand 3350 (COL).

Ipomoea subrevoluta Choisy

Austin 1982b; Austin & Huamn


1996; Austin 1998a.
Trepadora.
Nativa. Caribe, Orinoquia,
Pacfico, V Magdalena. 6-305 m.
ANT, ARA, CAS, CHO, CR,
MAG, SAN. No evaluada.
N Suramrica; Argentina,
Paraguay.
Rentera 1930 (COL).

Ipomoea tiliacea (Willd.)


Choisy

Ipomoea fastigiata (Roxb.) Sweet


Austin 1978a; McDonald 1994;
Austin 1998a.

1106

Trepadora.
Nativa. Pacfico. 0-100 m.
CHO. No evaluada.
Mxico a N Suramrica, Ecuador
y Per; Antillas.
Gentry 17246 (COL).

Ipomoea trifida (Kunth)


G.Don

Woodson et al. 1975; Austin


1978a; Austin 1982b.
Trepadora.
Nativa. Caribe. 10-200 m.
ATL, BOL, CES, GUJ, MAG,
SUC. No evaluada.
Mxico a Colombia y Venezuela;
Antillas.
Barkley 17C368 (COL).

Ipomoea triloba L.

Austin 1978a; Austin 1982a;


Austin & Huamn 1996.
Trepadora.
Naturalizada. Caribe, Orinoquia,
Pacfico, V Cauca. 40-990 m.
CHO, CR, MAG, MET, VAL.
No evaluada.
Antillas, introducida en los
trpicos de ambos hemisferios.
Espina 1410 (COL, FTG).

Ipomoea turbinata Lag.

Ipomoea muricata (L.) Jacq.


Austin & Huamn 1996; Austin
2001.
Trepadora.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Nativa de Amrica; pantropical y
adventicia en el Nuevo Mundo.
Nota: esperada; registrada en
reas vecinas (Centroamrica,
Venezuela, Ecuador y Per)
/ expected; recorded in
neighboring areas (Central
America, Venezuela, Ecuador
and Peru).

Ipomoea violacea L.

Ipomoea macrantha Roem. &


Schult.
Woodson et al. 1975; Austin &
Huamn 1996; Balick et al. 2000.
Liana.
Nativa. Islas Caribeas. 0 m.
SAP. No evaluada.
Pantropical.
Torres 214 (COL).

Ipomoea wrightii A.Gray

Austin 1982a; Austin & Huamn


1996.
Trepadora.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Estados Unidos hasta
Suramrica, Antillas; Viejo
Mundo.
Nota: esperada; especie de
amplia distribucin, registrada
en la mayora de los pases
vecinos / expected; widespread
species recorded in most
neighboring countries.

Iseia ODonell
1 especie
Iseia luxurians (Moric.)
ODonell

Austin & Cavalcante 1982;


Austin 1982a; Austin 1982b.
Trepadora.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Orinoquia, Pacfico, V
Cauca, V Magdalena. 10-1060 m.
AMA, ANT, ATL, BOL, CAS,
CES, CHO, CR, GUJ, MAG,
SAN, VAL. No evaluada.
Honduras, Panam a S
Argentina; Trinidad.
Carrillo-F. 550 (COL).

Jacquemontia Choisy
7 especies

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

CONVOLVULACEAE

Angiosperms

Jacquemontia agrestis
(Choisy) Meisn.

Austin & Cavalcante 1982;


Austin 1982a; Austin 1982b.
Trepadora.
Nativa. Caribe.
MAG. No evaluada.
Estados Unidos (Arizona) hasta
S Argentina y Brasil; Cuba.
Romero-Castaeda 10556 (COL).

Jacquemontia ciliata
Sandwith

ODonell 1960.
Trepadora.
Nativa. Andes, Orinoquia, V
Magdalena. 300-500 m.
BOY, MET, SAN. No evaluada.
Costa Rica a N Suramrica;
Trinidad.
Cuatrecasas 4684 (F).

Jacquemontia cumanensis
Kuntze

Austin 1982b.
Trepadora.
Nativa. Caribe. 0-20 m.
GUJ. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Bolivia.
Saravia 624 (COL).

Jacquemontia elegans Helwig


ODonell 1960.
Trepadora.
Nativa. Andes. 2000-2500 m.
CUN. No evaluada.
Colombia a Per.
Pennell 1881 (NY).

[Jacquemontia holosericea
(Weinm.) ODonell]

Idrraga et al. 2011.


Nota: los especmenes
colombianos atribuidos a esta
especie requieren revisin /
Colombian specimens attributed
to this species need revision.

Jacquemontia pentanthos
(Jacq.) G.Don

Convolvulus canescens Kunth,


Jacquemontia canescens (Kunth)
Benth.
Austin 1982a; Austin 1982b;
McDonald 1993.
Trepadora.
Nativa. Andes, Caribe, V Cauca,
V Magdalena. 10-1320 m.
ANT, ATL, BOL, CAL, CAU,
CUN, GUI, GUJ, HUI, MAG,
NAR, NSA, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Estados Unidos (Florida) a
Suramrica; Antillas.
Saravia 451 (COL).
Nota: a veces citada como
pentantha / sometimes cited as
pentantha.

Jacquemontia sphaerostigma
(Cav.) Rusby
Jacquemontia apocynoides
(Schltdl. & Cham.) Urb.,
Jacquemontia hirsuta Choisy
ODonell 1960; Austin 1982a;
Austin 1982b.
Trepadora.
Nativa. Andes, V Magdalena.
900-1500 m.
CAL, CAU, HUI, NSA, VAL. No
evaluada.
Mxico a Bolivia y Brasil; La
Espaola.
Killip 38393 (LIL).

Jacquemontia tamnifolia (L.)


Griseb.

Austin 1982a; McDonald 1993;


Austin 1998a.
Trepadora.
Nativa. Amazonia, Caribe,
Orinoquia, V Magdalena. 20-600
m.
BOL, BOY, GUI, HUI, MAG,
MET, TOL, VAU. No evaluada.
Pantropical.
Cuatrecasas 7733 (COL).

Maripa Aubl.
10 especies
Maripa fasciculata Ooststr.
Austin 1973.
Liana.
Nativa. Caribe, V Magdalena.
31-400 m.
ANT, BOL. No evaluada.
Colombia, Per.
Cogollo 1476 (MO).

Maripa nicaraguensis Hemsl.


Maripa cuatrecasasii Moldenke
Austin 1973; Austin 1982a.
Liana.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Caribe, Pacfico, V
Magdalena. 100-1885 m.
AMA, ANT, CHO, GUV, MAG,
MET, NAR, QUI, SAN, VAL. No
evaluada.
Belice a Ecuador.
Forero 2762 (COL).

Maripa panamensis Hemsl.


Austin 1973; Woodson et al.
1975; Austin 1982b.
Liana.
Nativa. Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 0-1920 m.
ANT, BOY, CAL, CHO, CUN,
MET, NSA, VAL. No evaluada.
Panam a Venezuela.
Gutirrez 313 (COL).

Maripa paniculata Barb.


Rodr.

Austin 1973; Austin &


Cavalcante 1982; Austin 1982a.
Liana.
Nativa. Amazonia. 6-210 m.
VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil,
Per.
Schultes 16740 (BM, U).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1107

CONVOLVULACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Maripa peruviana Ooststr.

Austin 1973; Austin &


Cavalcante 1982.
Liana.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 80250 m.
CAQ, CHO. No evaluada.
Colombia, Brasil, Per.
Cuatrecasas 8964-A (COL, US).

Maripa putumayana
D.F.Austin

Austin 1973; Austin 1982a.


Liana.
Nativa. Amazonia. 230-250 m.
PUT. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Cuatrecasas 10736 (COL, US).

Maripa repens Rusby

Austin 1973.
Liana.
Nativa. Caribe, Orinoquia. 3001000 m.
ANT, MET. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Callejas 3508 (HUA, MO).

Maripa reticulata Ducke

Austin 1973; Austin 1982b.


Liana.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 100160 m.
VAL, VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Surinam,
Brasil.
Zarucchi 1373 (COL).
Maripa reticulata var. rugosa
(Ducke) D.F.Austin

Maripa scandens Aubl.

Austin 1973; Austin &


Cavalcante 1982; Austin 1982b.
Liana.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
N Suramrica.
Nota: esperada / expected.

1108

Maripa williamsii Ooststr.


Austin 1973.
Liana.
Nativa. Andes. 1690 m.
BOY. No evaluada.
Colombia, Per.
Pinto 2 (COL).

Merremia Endl.
9 especies
Merremia aegyptia (L.) Urb.

ODonell 1941; Austin &


Cavalcante 1982; Austin 1982b.
Trepadora.
Nativa. Andes, Caribe. 10-575 m.
ATL, BOL, CAU, CES, CR,
GUJ, MAG, NSA. No evaluada.
Mxico a Suramrica; trpicos
del Viejo Mundo.
Romero-Castaeda 9162 (COL).

Merremia aturensis (Kunth)


Hallier f.

Austin & Cavalcante 1982;


Austin 1982b; Austin 2001.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Orinoquia, V
Magdalena. 100-825 m.
CAQ, CAS, MET, SAN, VIC. No
evaluada.
Mxico a Honduras; Colombia,
Venezuela, Guyana, Brasil.
Idrobo 5231 (COL).

Merremia cissoides (Lam.)


Hallier f.

Austin & Cavalcante 1982;


Austin 1982b; McDonald 1993.
Trepadora.
Nativa. Andes, V Magdalena.
300-1200 m.
CAL, CUN, TOL, VAL. No
evaluada.
Centroamrica a Suramrica.
Uribe 5130 (COL).

Merremia dissecta (Jacq.)


Hallier f.

Austin 1982b; Austin 1998a;


Austin 2007.
Trepadora.
Nativa. Islas Caribeas, Caribe,
V Cauca, V Magdalena. 0-980 m.
ANT, BOL, CUN, HUI, SAP,
TOL, VAL. No evaluada.
Estados Unidos (Florida) a
Suramrica; Antillas.
Jaramillo 657 (COL).

Merremia macrocalyx (Ruiz


& Pav.) ODonell

Ipomoea macrocalyx (Ruiz &


Pav.) Choisy
Austin & Cavalcante 1982;
Austin 1982a; Austin 1982b.
Trepadora.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia,
V Magdalena. 320-1450 m.
ANT, CAL, CAQ, CES, CUN,
NSA, TOL, VAU. No evaluada.
Suramrica.
Galeano 2118 (COL).

Merremia maypurensis
Hallier f.

Austin 1998a.
Trepadora.
Nativa. Guayana y Macarena,
Orinoquia.
VIC. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Fajardo 64 (COL).

Merremia quinquefolia (L.)


Hallier f.

Austin 1982a; Austin 1982b;


McDonald 1993.
Liana.
Nativa. Andes, Caribe, Pacfico,
V Cauca, V Magdalena. 0-1050
m.
ANT, ATL, BOL, CAL, CAQ,
CHO, CR, CUN, GUJ, HUI,
MAG, VAL. No evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

CONVOLVULACEAE

Angiosperms

Estados Unidos (Florida) a


Suramrica; Antillas.
Fernndez-Alonso 5281 (COL).

Merremia tuberosa (L.)


Rendle

Austin 1982a; Austin 1982b;


Austin 1998b.
Liana.
Nativa y cultivada. Andes,
Caribe, Pacfico, V Magdalena.
200-1600 m.
ANT, BOL, BOY, CHO, CUN,
NAR, NSA, QUI, RIS, SAN,
VAL. No evaluada.
Estados Unidos (Florida) a
Suramrica, Antillas; trpicos del
Viejo Mundo.
Uribe 6907 (COL).

Merremia umbellata (L.)


Hallier f.

Austin 1982a; Austin 1982b;


McDonald 1993.
Trepadora.
Nativa. Andes, Islas Caribeas,
Caribe, Orinoquia, Pacfico, V
Cauca, V Magdalena. 0-2000 m.
ANT, ARA, ATL, BOL, CAL,
CAS, CAU, CES, CHO, CR,
CUN, HUI, MAG, MET, NSA,
PUT, SAP, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Estados Unidos (Florida) a
Suramrica, Antillas; trpicos del
Viejo Mundo.
Gutirrez 305 (COL).

Odonellia K.R.Robertson
1 especie
Odonellia hirtiflora
(M.Martens & Galeotti)
K.R.Robertson

Jacquemontia hirtiflora
(M.Martens & Galeotti)
ODonell
Robertson 1982; Austin 1998a.
Trepadora.

Nativa. Amazonia, Caribe,


Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 30-770 m.
CAS, CES, CHO, CR, CUN,
MAG, MET, VAU. No evaluada.
Mxico a Colombia, Venezuela
y Per.
Len 612 (COL).

Operculina Silva Manso


2 especies
Operculina hamiltonii
(G.Don) D.F.Austin &
Staples

Operculina alata Urb.


Austin & Cavalcante 1982;
Austin 1982b.
Trepadora.
Nativa. Caribe, Pacfico. 30-230
m.
CHO, CR, MAG. No evaluada.
Panam a N Suramrica, Per,
Paraguay; Antillas.
Lpez 4003 (COL).

Operculina pteripes (G.Don)


ODonell
Austin 1982a.
Trepadora.
Nativa. Caribe. 300 m.
MAG. No evaluada.
Mxico a Ecuador; Venezuela.
Romero-Castaeda 568 (COL).

Tetralocularia ODonell
1 especie
Tetralocularia pennellii
ODonell

Austin & Cavalcante 1982.


Trepadora.
Nativa. V Magdalena. 130-140
m.
ANT. No evaluada.
Colombia, Guayana Francesa,
Brasil.
Pennell 3719 (MO, NY).

Turbina Raf.
2 especies

Turbina abutiloides (Kunth)


ODonell
Austin & Staples 1991.
Liana.
Nativa. Amazonia, Caribe. 440540 m.
MAG, VAU. No evaluada.
Panam a Ecuador; Venezuela.
Killip 14244 (A, GH, NY, US).

Turbina corymbosa (L.) Raf.


Austin & Staples 1991.
Liana.
Nativa. Caribe. 30-250 m.
ATL, BOL, MAG. No evaluada.
Mxico a Suramrica.
Dugand 4063 (COL).

CORDIACEAE
por James S. Miller
(Lista preliminar compilada por
Alexandra Hernndez y Nelson
R. Salinas)
2 gneros, 46 especies, 10
especies endmicas

Cordia L.
31 especies, 4 especies endmicas
Cordia alliodora (Ruiz &
Pav.) Oken

Miller 1988.
rbol.
Nativa. Andes, Caribe, Pacfico,
V Cauca, V Magdalena. 1-1800
m.
ANT, ARA, BOL, BOY, CAL,
CES, CHO, CUN, GUJ, HUI,
MAG, NAR, NSA, PUT, QUI,
SAN, SUC, TOL, VAL. No
evaluada.
Mxico a Argentina.
Gentry 23690 (MO).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1109

CORDIACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Cordia anisophylla J.S.Mill.

Miller 1988.
rbol.
Nativa. Andes, Pacfico. 50-1300
m.
ANT, CHO, VAL. No evaluada.
Panam a Ecuador.
Cogollo 2262 (JAUM).

Cordia bicolor A.DC.

Miller 1988.
Arbolito, rbol.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Caribe, Pacfico, V
Magdalena. 70-1400 m.
AMA, ANT, ARA, BOL, CES,
CHO, GUJ, MET, NSA, VIC.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Mxico a Bolivia.
Fonnegra 2854 (HUA, NY).

Cordia cymosa (Donn.Sm.)


Standl.
Miller 1988.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Andes, Pacfico, V
Magdalena. 200-1900 m.
ANT, CHO, NAR, VAL. No
evaluada.
Nicaragua a Per.
Crdenas 2942 (JAUM).

Cordia dentata Poir.

Bentham 1846a.
Arbusto, arbolito, rbol.
Endmica. Andes, Pacfico. 302340 m.
ANT, CUN, HUI, NSA, QUI,
RIS, TOL, VAL. No evaluada.
Hartweg 1313 (G).

Cordia corylifolia Roem. &


Schult.
Miller 1988.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Caribe, Orinoquia, V
Cauca, V Magdalena. 0-1000 m.
ANT, ATL, BOL, CAS, CES,
CR, CUN, GUJ, HUI, MAG,
NSA, SUC, TOL, VAL. No
evaluada.
Mxico a Venezuela y Colombia.
Ramrez 4563 (JAUM).
Nota: zonas secas / dry areas.

Cordia collococca L.

Cordia diversifolia A.DC.

Cordia bogotensis Benth.

Miller 1988.
Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Islas
Caribeas, Caribe, Orinoquia,
Pacfico, V Magdalena. 10-1036
m.
AMA, ANT, ARA, ATL, BOL,
BOY, GUJ, MAG, NAR, SAP,
SAN, TOL. No evaluada.
Mxico a Brasil.
Rentera 4737 (JAUM).

Cordia colombiana Killip


Johnston 1937.
Arbusto, rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 30-2200 m.

1110

AMA, ANT, QUI, VAL. No


evaluada.
Colombia, Ecuador.
Killip 8024 (HT: US).

Miller 1988; Barajas-Meneses et


al. 2005.
Arbusto.
Nativa. V Magdalena. 300 m.
SAN. No evaluada.
Colombia a Mxico.
Gentry 20013 (MO).

Cordia dwyeri Nowicke

Miller 1988.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Andes, Pacfico. 30-2600
m.
ANT, BOY, CAU, CHO, VAL. No
evaluada.
Colombia a Nicaragua.
Ramrez 340 (JAUM).

Cordia eriostigma Pittier


Miller 1988.
rbol.
Nativa. V Cauca. 20-980 m.
ANT, VAL. No evaluada.
Mxico a Ecuador.
Pittier 1489 (HT: US).

Cordia exaltata Lam.

Taroda & Gibbs 1987.


Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia. 80 m.
AMA, CAQ, GUI. No evaluada.
Colombia a Per, Brasil y
Guayanas.
Vester 195 (COL).

Cordia fallax I.M.Johnst.

Gaviria 1987.
rbol.
Nativa. Amazonia, Orinoquia.
100-220 m.
AMA, CAS, VIC. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per,
Venezuela, Guayanas.
Pipoly 16136 (MO).

Cordia fuertesii Estrada

Estrada 1995.
Arbusto, arbolito, rbol.
Endmica. Andes, V Magdalena.
140-1920 m.
ANT, SAN. No evaluada.
Fernndez 6094 (HT: COL; IT:
MA).

[Cordia gerascanthus L.]

Garca-Barriga 1992.
Nota: registro basado en
especmenes de C. thaisiana /
record based on specimens of C.
thaisiana.

Cordia hebeclada I.M.Johnst.


Hierba, arbusto, rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 3-2200 m.
ANT, CAU, MET, NAR, PUT,
VAL. No evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

CORDIACEAE

Angiosperms

Colombia, Ecuador, Per,


Bolivia.
Forero 3578 (COL).

Cordia killipiana J.S.Mill.

Cordia venosa Killip


Killip 1927; Miller 2012.
rbol.
Endmica. Andes. 2300-2400 m.
ANT. No evaluada.
Pennell 7657 (HT: US).

Cordia kingstoniana J.S.Mill.


Miller 2001a.
Arbolito.
Nativa. Andes. 1500 m.
VAL. No evaluada.
Colombia a Per, Brasil.
Gentry 48065 (MO).

Cordia lasiocalyx Pittier


Miller 1988.
Arbusto.
Nativa. Pacfico. 100 m.
CHO. No evaluada.
Colombia a Costa Rica.
Duke 9860 (MO).

Cordia lucidula I.M.Johnst.


Miller 1988.
Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Caribe,
Pacfico. 34-415 m.
AMA, ANT, BOL, CHO. No
evaluada.
Nicaragua a Ecuador.
Gentry 23921 (MO).

Cordia lutea Lam.

Hierba, arbusto, arbolito, rbol.


Nativa. Andes, Caribe, V Cauca,
V Magdalena. 100-1500 m.
ANT, BOL, CUN, NAR, TOL,
VAL. No evaluada.
Colombia a Per.
Toro 505 (MEDEL?, NY).

Cordia mexiana I.M.Johnst.

rbol.
Nativa. Amazonia. 0-260 m.
AMA, PUT. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per, Brasil.
Klug 1839 (MO).

Cordia nodosa Lam.

Taroda & Gibbs 1987.


Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Orinoquia, V Magdalena. 501400 m.
AMA, ANT, BOL, BOY, CAQ,
CAS, CUN, GUI, GUV, MET,
PUT, SAN, VAU, VIC. No
evaluada.
Colombia a Guayanas, Brasil,
Bolivia.
Fernndez 11303 (COL).

Cordia panamensis L.Riley

Miller 1988.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, V Magdalena. 2-1580
m.
AMA, ANT, BOL, CAL, CAQ,
CAS, CES, CHO, CUN, MET,
NAR, QUI, SAN, VAL. No
evaluada.
Mxico a Ecuador y Venezuela.
Gentry 71500 (MO).

Cordia protracta I.M.Johnst.


Miller 1988.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Andes, Pacfico. 10-2300
m.
ANT, CHO, CUN, TOL. No
evaluada.
Colombia, Panam.
Fonnegra 2855 (NY).

Cordia ramirezii Estrada


Estrada 1995.
rbol.
Endmica. Andes. 2600 m.
NAR. No evaluada.

Gentry 30429 (HT: COL; IT:


JAUM, MO?).

Cordia sebestena L.

Miller 1988.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa y cultivada. Islas
Caribeas, Caribe, V Magdalena.
0-600 m.
ATL, BOL, CR, CUN, GUJ,
NSA, SAP, SUC. No evaluada.
Mxico a Colombia y Venezuela;
Antillas, Florida.
Alonso 8111 (MA).

Cordia sericicalyx A.DC.

Cordia opaca Rusby


Taroda & Gibbs 1987.
Arbolito, rbol.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-1725 m.
CAU, CUN, MET, PUT. No
evaluada.
Colombia, Ecuador, Venezuela,
Guayanas, Trinidad y Tobago.
Fernndez 11133 (MA).

Cordia tetrandra Aubl.

Taroda & Gibbs 1987.


Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Caribe, Orinoquia, V
Magdalena. 10-750 m.
ANT, ATL, BOL, CAL, CAS,
CR, MAG. No evaluada.
Colombia a Guayanas, Brasil y
Bolivia.
Ramrez 4633 (JAUM).

Cordia thaisiana G.Agostini

Gaviria 1987.
Arbusto, rbol.
Nativa. Caribe, V Magdalena.
34-410 m.
ANT, BOL, BOY, MAG. No
evaluada.
Colombia, Venezuela.
Fonnegra 8122 (HUA).
Nota: a menudo identificada
errneamente como C.
gerascanthus / often misidentified
as C. gerascanthus.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1111

CORDIACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Cordia toqueve Aubl.

Taroda & Gibbs 1987.


Arbolito.
Nativa. Caribe, Orinoquia. 120625 m.
CAS, NSA, SUC. No evaluada.
Colombia a Guayanas, Brasil y
Bolivia.
Barkley 54263 (COL).

Cordia ucayaliensis
(I.M.Johnst.) I.M.Johnst.
Taroda & Gibbs 1987.
rbol.
Nativa. Amazonia. 320 m.
CAQ. No evaluada.
Colombia a Brasil y Bolivia.
Gentry 9133 (MO).

Varronia P.Browne

15 especies, 6 especies endmicas


Varronia acuta (Pittier)
Borhidi

Cordia acuta Pittier


Estrada 1995.
Arbusto, arbolito, rbol.
Endmica. Andes, V Cauca. 9703150 m.
ANT, CAL, CAU, CHO, CUN,
MET, NAR, NSA, QUI, RIS,
VAL. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
Pittier 808 (HT: US).

Varronia andreana
(J.Estrada) J.S.Mill.

Cordia andreana Estrada


Estrada 1995.
Endmica. SN Santa Marta. 900
m.
MAG. No evaluada.
Haught 4041 (HT: COL; IT: US).

Varronia bullata L.

Cordia bullata (L.) Roem. &


Schult.
Miller 1988.

1112

Subarbusto, arbusto, arbolito,


rbol.
Nativa. Caribe, V Cauca. 45-500
m.
ANT, MAG. No evaluada.
Mxico a Per y Venezuela,
Antillas.
Haught 2386 (NY).

Varronia bullulata (J.Estrada


& Garca-Barr.) J.S.Mill.
Cordia bullulata Estrada &
Garca-Barr.
Estrada 1995.
Arbusto.
Endmica. Andes. 500-2220 m.
ANT, BOY, CUN. No evaluada.
Mutis 1956 (HT: MAMUT; IT:
MA, US).

Varronia curassavica Jacq.

Cordia angustifolia (West) Roem.


& Schult., Cordia canescens
Kunth, Cordia curassavica
(Jacq.) Roem. & Schult., Cordia
divaricata Kunth, Cordia
macrostachya (Jacq.) Roem.
& Schult., Cordia macuirensis
Dugand & I.M.Johnst.
Miller 1988.
Subarbusto, arbusto.
Nativa. Andes, Islas Caribeas,
Caribe, Pacfico, V Cauca, V
Magdalena. 0-2400 m.
ANT, ARA, ATL, BOL, BOY,
CES, CHO, CR, CUN, GUJ,
MAG, NAR, NSA, SAP, SAN,
TOL, VAL. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
Mxico a Argentina; Antillas.
Callejas 5029 (HUA, MO).

Varronia cylindrostachya
Ruiz & Pav.

Cordia cylindrostachya (Ruiz


& Pav.) Roem. & Schult.,
Cordia lanata Kunth, Cordia
linearicalycina Estrada, Cordia
llanense Estrada, Cordia
rubescens Estrada

Subarbusto, arbusto, arbolito,


rbol.
Nativa. Andes. 520-3400 m.
ANT, BOY, CAQ, CAU, CHO,
CUN, HUI, MET, NAR, NSA,
PUT, QUI, RIS, SAN, TOL, VAL.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Colombia a Per.
Killip 20045 (NY).

Varronia dichotoma Ruiz &


Pav.

Cordia bifurcata Roem. & Schult.


Miller 1988.
Hierba, arbusto.
Nativa. Andes, Pacfico, V Cauca,
V Magdalena. 20-3820 m.
ANT, BOL, BOY, CAL, CAQ,
CAU, CES, CHO, CUN, MET,
NAR, NSA, PUT, RIS, SAN,
VAL. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
Nicaragua a Argentina.
Zarucchi 5044 (NY).

Varronia globosa Jacq.

Cordia dasycephala (Desv.)


Kunth, Cordia globosa (Jacq.)
Roem. & Schult.
Miller 1988.
Arbusto, arbolito.
Nativa. Andes, Islas Caribeas,
Caribe, V Cauca, V Magdalena.
10-1005 m.
ANT, ATL, BOL, CAL, CUN,
GUJ, HUI, NSA, SAP, SAN,
TOL. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
Mxico a Colombia y Venezuela;
Antillas, Florida.
Smith 583 (MO).
Nota: zonas secas / dry areas.

Varronia lanceolata Desv.

Cordia lanceolata (Desv.) Kunth


Estrada 1995.
Subarbusto, arbusto.
Endmica. Andes, V Cauca. 5002750 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

CORDIACEAE

Angiosperms

ANT, CAU, HUI, MAG, NAR,


VAL. No evaluada.
Pennell 10645 (NY).

Varronia linnaei (Stearn)


J.S.Mill.

Cordia lineata (L.) Roem. &


Schult., Cordia linnaei Stearn
Miller 1988.
Subarbusto, arbusto, arbolito.
Nativa. Andes, Caribe,
Orinoquia, V Magdalena. 3-2410
m.
ANT, BOL, BOY, CAS, CHO,
CUN, HUI, MET, RIS, TOL,
VAL. No evaluada.
Mxico a Colombia; Antillas.
Brant 1206 (NY).

Varronia macrocephala
Desv.

Cordia macrocephala (Desv.)


Kunth
Estrada 1995.
Hierba, arbusto.
Nativa. V Magdalena. 460-710
m.
HUI. No evaluada.
Mxico a Per y Venezuela;
Antillas.
Little 8959 (NY).

Varronia polycephala Lam.

Cordia corymbosa Roem. &


Schult., Cordia patens Kunth,
Cordia polycephala (Lam.)
I.M.Johnst.
Estrada 1995.
Hierba, subarbusto, arbusto,
arbolito.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, V Cauca, V Magdalena.
31-2440 m.
ANT, BOY, CAL, CAQ, CES,
CR, CUN, HUI, MAG, MET,
PUT, QUI, SAN, TOL, VAL.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Suramrica tropical; Antillas.
Smith 2737 (NY).

Varronia polystachya
(Kunth) Borhidi

Cordia barbata Estrada, Cordia


polystachya Kunth, Cordia
resinosa Estrada
Gaviria 1987.
Arbusto, arbolito, rbol.
Endmica. Orinoquia. 150-2950
m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CHO,
MET, NAR, QUI, RIS, TOL,
VAL. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
Killip 16475 (NY).
Nota: a menudo citada como
polystachys / often cited as
polystachys.

Varronia spinescens (L.)


Borhidi

Cordia ferruginea (Lam.) Roem.


& Schult., Cordia platystachya
Estrada, Cordia poeppigii DC.,
Cordia rhombifolia Estrada,
Cordia riparia Kunth, Cordia
spinescens L.
Miller 1988.
Hierba, subarbusto, arbusto,
rbol, trepadora.
Nativa. Amazonia, Andes,
Orinoquia, Pacfico, V Cauca, V
Magdalena. 0-2900 m.
AMA, ANT, BOY, CAL, CAQ,
CAU, CHO, CUN, HUI, MAG,
MET, NAR, NSA, PUT, QUI,
RIS, SAN, SUC, TOL, VAL.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Mxico a Venezuela y Bolivia.
Zarucchi 6037 (NY).

Varronia subtruncata
(Rusby) Friesen

Cordia subtruncata Rusby


Estrada 1995.
Arbusto, trepadora.
Endmica. Islas Caribeas,
Caribe. 5-200 m.
ATL, CES, GUJ, MAG, SAP. No
evaluada.
Kirkbride 2615 (NY).

CORIARIACEAE
por Rodrigo Bernal
(Lista preliminar compilada por
Laura Clavijo)
1 gnero, 1 especie

Coriaria L.
1 especie
Coriaria ruscifolia L.

Coriaria thymifolia Willd.


Skog 1972.
Arbusto.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
900-3600 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CHO,
CUN, GUJ, HUI, MAG, NAR,
PUT, QUI, RIS, TOL, VAL.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Mxico a Per; S Chile.
Lozano 816 (COL).
Coriaria ruscifolia subsp.
microphylla (Poir.) J.E.Skog

CORNACEAE
por Rodrigo Bernal
(Lista preliminar compilada por
Nelson R. Salinas)
1 gnero, 1 especie

Cornus L.
1 especie
Cornus peruviana J.F.Macbr.
Fernndez-Alonso et al. 1991.
rbol.
Nativa. Andes. 1450-3000 m.
ANT, CAL, CAU, CUN, HUI,
NSA, QUI, RIS, VAL. No
evaluada.
Colombia a Bolivia; Costa Rica.
Vlez 2456 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1113

COSTACEAE

Angiospermas
Angiosperms

COSTACEAE

Costus L.

por Nelson Salinas y


Julio Betancur

29 especies, 5 especies endmicas

3 gneros, 34 especies, 6 especies


endmicas

Chamaecostus C.D.Specht &


D.W.Stev.
3 especies
Chamaecostus congestiflorus
(Gagnep.) C.D.Specht &
D.W.Stev.

Costus congestiflorus L.F.Gagnep.


Specht & Stevenson 2006.
Hierba.
Nativa. Amazonia. 100-200 m.
AMA. No evaluada.
N Suramrica.
Arias-G. 827 (COAH).

Chamaecostus fragilis (Maas)


C.D.Specht & D.W.Stev.
Costus fragilis Maas
Specht & Stevenson 2006;
Crdenas et al. 2008a; Clavijo et
al. 2009.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 120-200 m.
AMA, VAU. No evaluada.
Colombia a N Brasil.
Clavijo-R. 553 (COL).

Chamaecostus lanceolatus
(Petersen) C.D.Specht &
D.W.Stev.

Costus lanceolatus Petersen


Maas, P. 1972; Specht &
Stevenson 2006.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Orinoquia.
100-200 m.
MET. No evaluada.
Suramrica tropical.
Dawe 291 (K).
Chamaecostus lanceolatus subsp.
lanceolatus

1114

Suramrica tropical, Caribe.


Salinas 13 (COL).

Costus acreanus (Loes.)


Maas

Costus asplundii (Maas)


Maas

Maas, P. 1977a.
Hierba.
Nativa. Amazonia. 100-300 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Per, N Brasil.
Duque-Jaramillo 2249 (COL, U).

Maas, P. 1977a.
Hierba.
Nativa. Andes. 600-1350 m.
CAQ, PUT. No evaluada.
Colombia a Per.
Sastre 466 (COL).

Costus allenii Maas

Costus chartaceus Maas

Maas, P. 1972; Idrraga et al.


2011.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico, V
Magdalena. 10-2349 m.
ANT, BOY, CAU, CHO, CUN,
MET, NAR, QUI, SAN, TOL,
VAL. No evaluada.
Costa Rica a NO Venezuela.
Lozano 7391 (COL).

Costus amazonicus (Loes.)


J.F.Macbr.

Maas, P. 1977a; Crdenas et al.


2008a; Clavijo et al. 2009.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena. 100-1100
m.
AMA, CAQ, PUT, VAU. No
evaluada.
O Colombia a Per.
Betancur 10026 (COL).
Costus amazonicus subsp.
amazonicus, Costus amazonicus
subsp. krukovii Maas

Costus arabicus L.

Maas, P. 1972; Betancur 2005;


Crdenas et al. 2008a.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Caribe, Orinoquia.
35-320 m.
AMA, ARA, BOL, CAS, CES,
GUI, GUV, MET, VAU, VIC. No
evaluada.

Maas, P. 1972; Salinas et al. 2007.


Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena. 100-1100
m.
AMA, CAQ, PUT. No evaluada.
SE Colombia a E Ecuador.
Schultes 3540 (HT: GH).

Costus claviger Benoist

Maas, P. 1972; Maas, P. 1977a.


Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Orinoquia. 250-1800 m.
BOY, CUN, MET, PUT. No
evaluada.
E Colombia y Per a SE Brasil.
Betancur 11755 (COL).
Nota: se sigue el concepto de
Maas (1972), quien considera a
C. erythrophyllus sinnimo de C.
claviger, aunque posteriormente
(Maas 1977) las consider
entidades diferentes / we follow
Maas (1972) concept, who
considered C. erythrophyllus as a
synonym of C. claviger, although
later (Maas 1977) he considered
them as distinct entities.

Costus comosus (Jacq.)


Roscoe

Maas, P. 1972; Betancur et al.


2007; Gonzlez & Betancur 2013.
Hierba.
Nativa. Andes, Orinoquia, SN
Santa Marta. 230-1080 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

COSTACEAE

Angiosperms

BOY, CAQ, CAS, CUN, MAG,


MET. No evaluada.
SE Mxico a Ecuador.
Betancur 2355 (COL, HUA).
Costus comosus var. bakeri
(K.Schum.) Maas, Costus
comosus var. comosus

Costus cordatus Maas

Maas, P. 1977a.
Hierba.
Endmica. Andes, Pacfico. 25730 m.
CAU, CHO, NAR, VAL. No
evaluada.
O Colombia.
Maas 1965 (HT: U; IT: COL).

Costus cupreifolius Maas

Maas, P. 1977a.
Hierba.
Endmica. Andes. 650-1350 m.
PUT. No evaluada.
Ewan 16748 (HT: US; IT: NY).

Costus erythrocoryne
K.Schum.

Maas, P. 1977a.
Hierba.
Nativa. Amazonia. 100-110 m.
AMA. No evaluada.
Colombia a N Per.
Plowman 2335 (COL, DAV, GH,
U).

Costus erythrophyllus Loes.


Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Orinoquia. 250-1800 m.
BOY, CUN, MET, PUT. No
evaluada.
Colombia a Per; N Brasil.
Betancur 11755 (COL).

Costus erythrothyrsus Loes.


Maas, P. 1985a.
Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena.
380-560 m.

VAU. No evaluada.
Colombia, Guayanas, Brasil,
Per.
Garca-Barriga 14921 (COL).

Costus fissicalyx N.R.Salinas


et al.

Salinas et al. 2007; Crdenas et


al. 2008a; Clavijo et al. 2009.
Hierba.
Endmica. Amazonia, Guayana y
Macarena. 250 m.
AMA, VAU. No evaluada.
Clavijo 415 (HT: COL).

Costus glaucus Maas

Maas, P. 1977a.
Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena,
Orinoquia. 500-600 m.
MET. No evaluada.
Colombia a Nicaragua.
Idrobo 834 (COL, US).

Costus guanaiensis Rusby

Maas, P. 1972; Idrraga et al.


2011.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 0-1880 m.
ANT, ATL, BOL, CAQ, CAS,
CAU, CHO, GUJ, GUV, MAG,
MET, NAR, NSA, PUT, QUI,
VAL, VAU. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
Amrica tropical.
Betancur 12507 (COL).
Costus guanaiensis var.
guanaiensis, Costus guanaiensis
var. macrostrobilus (K.Schum.)
Maas

Costus laevis Ruiz & Pav.

Maas, P. 1972; Idrraga et al.


2011.
Hierba.
Nativa. Andes, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, SN Santa

Marta, V Cauca, V Magdalena.


0-2000 m.
ANT, ARA, BOY, CAL, CAQ,
CAU, CHO, CUN, HUI, MAG,
MET, NAR, NSA, PUT, QUI,
SAN, TOL, VAL. Preocupacin
Menor (propuesta aqu).
Belice a Per.
Betancur 12506 (COL).

Costus lasius Loes.

Maas, P. 1972; Crdenas et al.


2008a; Idrraga et al. 2011.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia,
Pacfico, V Magdalena. 5-1900
m.
AMA, ANT, CAQ, CAU, CHO,
MET, PUT, SAN, TOL, VAU. No
evaluada.
Costa Rica a Per; Brasil.
Betancur 7905 (COL, HUA).

Costus leucanthus Maas

Maas, P. 1977a.
Hierba.
Endmica. Pacfico. 145-500 m.
CHO, VAL. No evaluada.
O Colombia.
Maas 1920 (HT: U; IT: COL, F,
GH, K, MO, US).

Costus lima K.Schum.

Maas, P. 1972; Idrraga et al.


2011.
Hierba.
Nativa. Pacfico, V Cauca, V
Magdalena. 0-950 m.
ANT, CAU, CHO, MAG, NAR,
VAL. No evaluada.
Costa Rica a Ecuador; Venezuela.
Betancur 8451 (COL).
Costus lima var. lima, Costus lima
var. scabremarginatus Maas

Costus longibracteolatus
Maas

Maas, P. 1972; Crdenas et al.


2008a.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1115

COSTACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena. 50-1250 m.
AMA, CAQ, PUT. No evaluada.
Colombia, Per, Brasil,
Guayanas.
Kress 91-3302 (COL).

Costus osae Maas & H.Maas


Maas, P. & H. Maas 2003;
Idrraga et al. 2011.
Hierba.
Nativa. Pacfico. 66-400 m.
ANT. No evaluada.
Colombia a Costa Rica.
Callejas 5704 (HUA).

Costus plowmanii Maas

Maas, P. 1977a; Idrraga et al.


2011.
Hierba.
Endmica. Andes. 1300-1950 m.
ANT, CAU, RIS, VAL. No
evaluada.
Cordillera Occidental.
Maas 1900 (HT: U; IT: AAU,
COL, E, F, GH, K, MO, NY, P,
US, VEN).

Costus productus Maas

Costus juruanus var. strigosus


Maas
Maas, P. 1977a.
Hierba.
Nativa. Amazonia. 230-250 m.
PUT. No evaluada.
Colombia a Per.
Cuatrecasas 10684 (HT: US; IT:
COL, F).
Costus productus var. strigosus
(Maas) Maas

Costus pulverulentus C.Presl


Maas, P. 1972; Betancur 2005;
Salinas et al. 2007.
Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Caribe, Orinoquia,

1116

Pacfico, SN Santa Marta, V


Cauca, V Magdalena. 10-900 m.
ANT, ARA, BOL, BOY, CAL,
CAU, CHO, GUJ, MAG, MET,
NAR, NSA, RIS, SAN, TOL,
VAL. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
Mxico a Ecuador; Venezuela.
Betancur 12474 (COL).

ANT, BOY, CAL, CAS, CAU,


CHO, CUN, GUJ, MAG, MET,
NAR, PUT, SAN, VAL, VIC.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Costa Rica a N Suramrica;
Caribe.
Betancur 8439 (COL).

Costus scaber Ruiz & Pav.

Maas, P. 1977a.
Hierba.
Nativa. Pacfico. 0-130 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Colombia a Costa Rica.
Betancur 11714 (COL).

Maas, P. 1972; Betancur et al.


2007; Idrraga et al. 2011.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, SN Santa
Marta, V Magdalena. 0-1700 m.
AMA, ANT, ARA, BOL, BOY,
CAQ, CAS, CAU, CHO, CR,
CUN, GUI, GUJ, MAG, MET,
NAR, NSA, PUT, RIS, SAN,
VAL, VAU, VIC. No evaluada.
Amrica tropical.
Betancur 12180 (COL).

Costus spiralis (Jacq.) Roscoe


Maas, P. 1972; Betancur 2005;
Idrraga et al. 2011.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, SN Santa
Marta, V Magdalena. 55-1630 m.
AMA, ANT, ARA, BOL, BOY,
CAQ, CAS, CAU, CES, CHO,
CUN, GUI, GUV, MAG, MET,
NSA, PUT, QUI, SAN, VAU,
VIC. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
Suramrica tropical.
Betancur 11650 (COL).
Costus spiralis var. spiralis

Costus villosissimus Jacq.

Maas, P. 1972; Idrraga et al.


2011.
Hierba.
Nativa. Andes, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, SN Santa
Marta, V Magdalena. 0-1300 m.

Costus woodsonii Maas

Dimerocostus Kuntze
2 especies, 1 especie endmica
Dimerocostus cryptocalyx
N.R.Salinas & Betancur

Salinas & Betancur 2004.


Hierba.
Endmica. Andes. 1190-1400 m.
ANT, BOY, CAL, CHO, RIS,
SAN. No evaluada.
Betancur 5976 (HT: COL; IT:
HUA, US).

Dimerocostus strobilaceus
Kuntze

Maas, P. 1972; Salinas &


Betancur 2004; Betancur et al.
2007.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia,
V Magdalena. 0-1500 m.
AMA, ANT, ARA, BOY, CAL,
CAQ, CAS, CES, CHO, CR,
CUN, MET, NAR, NSA, PUT,
SAN, VAL. No evaluada.
Costa Rica a Per, Guayanas y
Venezuela.
Betancur 8964 (COL).
Dimerocostus strobilaceus
subsp. appendiculatus Maas,
Dimerocostus strobilaceus subsp.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

COulACEAE

Angiosperms

gutierrezii (Kuntze) Maas,


Dimerocostus strobilaceus subsp.
strobilaceus

COULACEAE
por Marcela Celis
(Lista preliminar compilada por
Nelson R. Salinas)
1 gnero, 1 especie

Minquartia Aubl.
1 especie
Minquartia guianensis Aubl.

Sleumer 1984; Jrgensen & Ulloa


2002.
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Pacfico.
28-1200 m.
AMA, CAQ, CAU, CHO, GUV,
NAR, PUT, VAL, VAU. No
evaluada.
Nicaragua a Bolivia; Guayanas,
Venezuela y Brasil.
Gentry 23778 (L, MO).

CRASSULACEAE
por Rodrigo Bernal
(Lista preliminar compilada por
Alexandra Hernndez y ngela
Rodrguez)
4 gneros, 8 especies, 1 especie
endmica

Crassula L.
2 especies
Crassula connata (Ruiz &
Pav.) A.Berger
Bywater & Wickens 1984.
Hierba, acutica.
Nativa. Andes.
NAR. No evaluada.

Estados Unidos a Argentina;


var. connata S Colombia a
Chile; Estados Unidos, Mxico,
Guatemala.
Nota: mapeada en Nario por
Bywater & Wickens (1984) /
mapped in Nario by Bywater &
Wickens (1984).

[Crassula peduncularis (Sm.)


F.Meigen]
Luteyn 1999; Rangel-Ch. 2000.
Nota: registro basado en
identificacin errnea. Prob.
Basado en colecciones de C.
venezuelensis. C. peduncularis.
Crece por debajo de 1500
m (Bywater & Wickens
1984) / record based on a
misidentification; prob. based on
collections of C. venezuelensis; C.
peduncularis grows below 1500
m (Bywater & Wickens 1984).

Crassula venezuelensis
(Steyerm.) M.Bywater &
Wickens

Tillaea venezuelensis Steyerm.


Bywater & Wickens 1984; Luteyn
1999; Rangel-Ch. 2000.
Hierba, acutica.
Nativa. Andes. 2255-4000 m.
ANT, BOY. No evaluada.
Venezuela a Bolivia; Chile.
Franco 830 (COL).

Echeveria DC.
3 especies, 1 especie endmica
Echeveria ballsii E.Walther

Walther 1972.
Hierba.
Endmica. Andes. 2600-2700 m.
BOY, CUN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Walther s.n. (HT: CAS).
Nota: conocida de pocas
colecciones, de dos localidades

/ known from few collections of


two localities.

Echeveria bicolor (Kunth)


E.Walther

Cotyledon subspicata Baker,


Echeveria bracteolata Link et
al., Echeveria subspicata (Baker)
A.Berger, Sedum bicolor Kunth
Walther 1972; Luteyn 1999;
Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2200-4000 m.
BOY, CAU, CUN, GUJ, NAR. No
evaluada.
Venezuela a Ecuador.
Cuatrecasas 1310 (COL?, F, US),
Von Sneidern 2337 (COL?, F, G,
US).
Nota: el tipo consta de un
espcimen de Venezuela y
uno de Colombia; es necesario
designar lecttipo / type consists
of a specimen from Colombia
and one from Venezuela;
lectotypification required.

Echeveria quitensis (Kunth)


Lindl.
Echeveria columbiana Poelln.
Walther 1972; Luteyn 1999;
Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2700-4100 m.
BOY, CAU, CES, NAR, NSA,
SAN, TOL. No evaluada.
Venezuela a Ecuador.
Cuatrecasas 12085 (COL? GH).

[Echeveria venezuelensis
Rose]

Luteyn 1999; Rangel-Ch. 2000.


Nota: registro dudoso, no
respaldado por especmenes /
dubious record, not supported by
specimens.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1117

CRASSULACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Kalanchoe Adans.
2 especies
Kalanchoe delagoensis Eckl.
& Zeyh.

Kalanchoe verticillata Scott-Elliot


Prez-Arbelez 1956; Bailey &
Bailey 1976.
Hierba.
Naturalizada y adventicia.
ANT, BOL, BOY, CUN, QUI,
SAN. No evaluada.
Nativa de Surfrica y
Madagascar; cultivada en todo el
mundo.
Albesiano 1052 (COL).
Nota: a menudo citada con el
nombre ilegtimo K. tubiflora /
often cited with the illegitimate
name K. tubiflora.

[Kalanchoe falciforme Haw.]


Prez-Arbelez 1956.
Nota: binomio inexistente,
aplicado por error a K.
daigremontiana / nonexistent
binomial erroneously applied to
K. daigremontiana.

Kalanchoe pinnata (Lam.)


Pers.

Bryophyllum pinnatum (Lam.)


Oken
Prez-Arbelez 1956; Brunner
2001; Bernal et al. 2012.
Hierba.
Naturalizada y adventicia.
Amazonia. 150-2700 m.
AMA, ANT, BOL, BOY, CAQ,
CAU, CUN, HUI, MET, PUT,
QUI, SAP, SAN, VAU. No
evaluada.
Nativa de frica tropical y
Madagascar; cultivada en todo el
mundo.
Prez-Arbelez 2511 A (COL).

Sedum L.
1 especie

1118

Sedum moranense Kunth

Stephenson 1994.
Hierba.
Cultivada y naturalizada. 26003000 m.
BOY, CUN. No evaluada.
Nativa de Mxico.
Rivera 1121 (COL).

CUCURBITACEAE
por Michael Nee y Mauricio
Gutirrez
23 gneros, 82 especies, 7
especies endmicas

Calycophysum H.Karst. &


Triana
3 especies, 1 especie endmica
Calycophysum gracile Cogn.

Jeffrey 1971; Jeffrey 1978.


Trepadora.
Endmica. V Magdalena. 190 m.
TOL. No evaluada.
Colombia.
Andr 458 (K).

Calycophysum pedunculatum
H.Karst. & Triana
Jeffrey 1971; Jeffrey 1978.
Trepadora.
Nativa. Andes. 950-1745 m.
ANT, BOY, CUN, TOL. No
evaluada.
N Suramrica.
Bernal 2326 (COL).

Calycophysum spectabile
(Cogn.) C.Jeffrey & Trujillo

Jeffrey 1971; Jeffrey 1978.


Trepadora.
Nativa. Andes, Caribe, SN Santa
Marta. 110-1060 m.
ANT, GUJ. No evaluada.
N Suramrica.
Callejas 4891 (NY).

Cayaponia Silva Manso


20 especies, 3 especies endmicas
Cayaponia bonplandii
(Cogn.) Cogn.

Perianthopodus bonplandii Cogn.


Jeffrey 1971.
Trepadora.
Nativa. Caribe.
ANT. No evaluada.
NO Colombia, Panam.
Nota: a menudo tratada como
C. coriacea, que es una especie
distinta / often treated as C.
coriacea, which is a different
species.

Cayaponia buraeavii Cogn.


Jeffrey 1971; Jeffrey 1978.
Trepadora.
Nativa. Andes. 730-2800 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CHO,
CUN, NAR, QUI, RIS, SAN,
VAL. No evaluada.
Costa Rica a Venezuela y Per.
Galeano 271 (COL).

Cayaponia capitata Harms


Trepadora.
Nativa. Amazonia. 350 m.
MET, PUT. No evaluada.
Colombia, Per.
Stevenson 1293 (COAH, MO,
NY).

Cayaponia cruegeri (Naudin)


Cogn.
Cayaponia andreana Cogn.,
Cayaponia calycina Cogn.,
Trianosperma cruegeri Naudin
Jeffrey 1971; Jeffrey 1978.
Trepadora.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 100
m.
AMA, CAU, CHO, VAL. No
evaluada.
N y C Suramrica; Trinidad.
Rudas 4277 (MO).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

CUCURBITACEAE

Angiosperms

Cayaponia denticulata
C.Jeffrey
Jeffrey 1971; Jeffrey 1978.
Trepadora.
Nativa. Andes. 2000 m.
CAU. No evaluada.
N Andes.
Lozano 6674 (COL).

Cayaponia glandulosa
(Mart.) Cogn.

Bryonia glandulosa Poepp. &


Endl., Cayaponia citrullifolia
(Griseb.) Cogn., Cayaponia
heterophylla (Naudin) Cogn.,
Cayaponia ottoniana Cogn.,
Cayaponia poeppigii Cogn.,
Cayaponia tomentosa Cogn.,
Trianosperma heterophylla
Naudin
Jeffrey 1971; Jeffrey 1978.
Trepadora.
Nativa. Andes, Caribe, Pacfico,
SN Santa Marta, V Cauca, V
Magdalena. 50-2360 m.
ANT, BOY, CAU, CHO, GUV,
HUI, MAG, MET, NAR, SAN,
SUC, TOL, VAL. No evaluada.
Nicaragua a Brasil y Argentina.
Betancur 3915 (COL).

Cayaponia granatensis
Cogn.

Arkezostis granatensis (Cogn.)


Kuntze
Jeffrey 1971; Jeffrey 1978.
Trepadora.
Nativa. Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 30-600 m.
ANT, BOY, CHO, MET. No
evaluada.
N Suramrica; Amazonia.
Crdenas 1353 (JAUM, MO).

Cayaponia hammelii
Grayum

Trepadora.
Nativa. Andes, Pacfico. 30-1850
m.

ANT, CHO. No evaluada.


Costa Rica a Ecuador.
Callejas 5751 (HUA, NY).

Colombia.
Cogollo 1811 (HUA, JAUM, MO).

Cayaponia kathematophora
R.E.Schult.

Cayaponia metensis Cuatrec.


Jeffrey 1971.
Trepadora.
Nativa. Andes, Caribe,
Orinoquia. 10-1700 m.
ATL, CR, CUN, MAG, MET.
No evaluada.
N y C Suramrica.
Dugand 4615 (COL).

Schultes 1986.
Trepadora.
Endmica. Amazonia. 180 m.
AMA. No evaluada.
Colombia.
Sin colector s.n. (COL).

Cayaponia macrocalyx
Harms

Jeffrey 1971; Jeffrey 1978.


Trepadora.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 20-1020 m.
AMA, ANT, CAQ, CHO, MET.
No evaluada.
Nicaragua a Bolivia y Brasil.
Crdenas 1530 (JAUM, MO).

Cayaponia ophthalmica
R.E.Schult.

Jeffrey 1971.
Trepadora.
Nativa. Amazonia, Andes, V
Magdalena. 700-1650 m.
ANT, BOL, GUV. No evaluada.
Colombia a Venezuela y Bolivia.
Stevenson 1090 (MO).

Cayaponia oppositifolia
Harms
Trepadora.
Nativa. Amazonia. 350 m.
NAR, PUT. No evaluada.
Colombia a Per.
Ramrez 9694 (PSO).

Cayaponia ovata Cogn.

Jeffrey 1978.
Trepadora.
Endmica. V Magdalena. 470580 m.
ANT. No evaluada.

Cayaponia podantha Cogn.

Cayaponia racemosa (Mill.)


Cogn.

Jeffrey 1971; Jeffrey 1978.


Trepadora.
Nativa. Andes, Caribe. 5-1700 m.
ANT, ATL, CHO, CR, MAG.
No evaluada.
Mxico a Brasil; Caribe.
Mora 1330 (COL).

Cayaponia selysioides
C.Jeffrey

Jeffrey 1971.
Trepadora.
Nativa. Amazonia. 200 m.
PUT. No evaluada.
N Suramrica.
Gentry 22118 (COL, MO).
Nota: la identidad del
espcimen representativo
requiere verificacin / voucher
identity needs verification.

Cayaponia simplicifolia
(Naudin) Cogn.

Trianosperma simplicifolia
Naudin
Jeffrey 1971; Jeffrey 1978.
Trepadora.
Nativa. Andes. 1780-3750 m.
ANT, CAL, CAU, CHO, CUN,
NAR, NSA, QUI, VAL. No
evaluada.
Colombia, Venezuela.
Daz 3791 (COL, MO).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1119

CUCURBITACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Cayaponia triangularis
(Cogn.) Cogn.

Arkezostis micrantha (Cogn.)


Kuntze, Cayaponia micrantha
Cogn., Cayaponia subsessilis
(Cogn.) Sandw. & Cheesm.,
Melothria subsessilis Cogn.,
Trianosperma triangularis Cogn.
Jeffrey 1971; Jeffrey 1978.
Trepadora.
Nativa. Andes, V Cauca. 10003000 m.
CAU, QUI, RIS, VAL. No
evaluada.
Panam, N Suramrica.
Killip 35563 (COL).

Cayaponia trichocalyx Killip


& Cuatrec.
Cuatrecasas 1942; Jeffrey 1971.
Trepadora.
Endmica. Andes. 2200-2300 m.
HUI. No evaluada.
Colombia.
Cuatrecasas 8583 (COL).
Nota: especie dudosa; pos.
sinnimo de C. simplicifolia
(Jeffrey 1971) / dubious
species; poss. a synonym of C.
simplicifolia (Jeffrey 1971).

Cayaponia tubulosa Cogn.

Cayaponia psederifolia J.F.Macbr.


Jeffrey 1971; Jeffrey 1978.
Trepadora.
Nativa. Andes, Pacfico, V
Magdalena. 10-1600 m.
ANT, BOY, CAQ, CHO, PUT,
RIS, VAL. No evaluada.
Colombia y Venezuela a Brasil y
Bolivia.
Ramrez 1408 (COL, HUA,
JAUM, MO).

Ceratosanthes Adans.
1 especie

1120

Ceratosanthes palmata (L.)


Urb.

Trichosanthes palmata L.
Jeffrey 1978.
Trepadora.
Nativa. Caribe. 0-100 m.
ATL, GUJ. No evaluada.
Colombia a Guayanas; Caribe.
Dugand 5392 (COL).

Coccinia Wight & Arn.


1 especie
Coccinia grandis (L.) Voigt

Trepadora.
Adventicia. Caribe. 0 m.
BOL, MAG. No evaluada.
Nativa de Asia tropical;
espordicamente naturalizada en
el Caribe y N Suramrica.
Dugand 67 (F).

Cucumeropsis Naudin
1 especie
Cucumeropsis mannii
Naudin

Posadaea sphaerocarpa Cogn.


Jeffrey 1978; Schaefer & Renner
2010.
Trepadora.
Nativa. Andes, Pacfico, V
Magdalena. 90-1760 m.
ANT, BOY, CHO, CUN, VAL.
No evaluada.
Guatemala a Bolivia y Brasil;
cultivada en frica.
Monsalve 579 (CUVC, MO,
COL).

Cucumis L.
3 especies
Cucumis anguria L.

Jeffrey 1978.
Trepadora.
Adventicia. Caribe, V Cauca, V
Magdalena. 25-1040 m.

ANT, ATL, BOL, CUN, GUJ,


MAG, SAN, SUC, VAL. No
evaluada.
Nativa de frica tropical;
ampliamente naturalizada en
Amrica tropical.
Gutirrez 17c084 (COL, MEDEL,
US).
Cucumis anguria var. anguria

Cucumis dipsaceus Spach

Jeffrey 1978.
Trepadora.
Adventicia. Andes, Caribe,
Pacfico, V Cauca, V Magdalena.
5-1200 m.
ANT, BOL, CHO, CUN, GUJ,
MAG, TOL, VAL. No evaluada.
Nativa del Viejo Mundo;
naturalizada en Amrica.
Fernndez 7861 (COL).

Cucumis melo L.

Cucumis melo subsp. agrestis


(Naudin) Greb., Cucumis melo
var. dudaim (L.) Naudin
Jeffrey 1978.
Trepadora.
Naturalizada. Amazonia, Islas
Caribeas, Caribe, Pacfico, V
Magdalena. 5-990 m.
AMA, ANT, ATL, CAL, CHO,
CUN, GUJ, MAG, SAP, TOL. No
evaluada.
Nativa del Viejo Mundo;
conocida solo en cultivo,
ocasionalmente escapada.
Echeverry 1071 (COL).

Cyclanthera Schrad.
6 especies
Cyclanthera brachybotrys
(Poepp. & Endl.) Cogn.

Cyclanthera brachybotrys var.


achocchilla Cogn., Cyclanthera
brachybotrys var. microphylla
Cogn., Momordica brachybotrys
Poepp. & Endl.
Jeffrey 1978.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

CUCURBITACEAE

Angiosperms

Trepadora.
Nativa y cultivada. Andes, SN
Santa Marta. 2100-3600 m.
CAU, GUJ. No evaluada.
N Andes.
Gentry 47786 (MO).

Cyclanthera brachystachya
(DC.) Cogn.

Cyclanthera explodens Naudin,


Elaterium brachystachyum Ser.
Jeffrey 1978.
Trepadora.
Nativa y cultivada. Andes. 10801950 m.
ANT, CAU, CUN. No evaluada.
Guatemala a Venezuela.
Silverstone 2423 (NY).

Cyclanthera cordifolia Cogn.

Cyclanthera cordifolia var.


angustifolia Cogn., Cyclanthera
cordifolia var. subnuda Cogn.,
Cyclanthera siemiradzkii Szyszy.,
Cyclanthera tomentosa Cogn.
Jeffrey 1978.
Trepadora.
Nativa. Andes. 1800-2200 m.
CUN, NAR. No evaluada.
N Andes.
Triana s.n. (F, P).
Nota: conocida solo de dos
colecciones / known only from
two collections.

Cyclanthera leptostachya
Benth.

Jeffrey 1978.
Trepadora.
Nativa. Amazonia, V Magdalena.
AMA, NSA. No evaluada.
Costa Rica a Ecuador.
Glenboski C-63 (COL).

Cyclanthera pedata (L.)


Schrad.
Momordica pedata L.
Jeffrey 1978.
Trepadora.

Nativa y cultivada. Andes. 17002080 m.


ANT, CUN, NAR. No evaluada.
Suramrica; conocida solo
en cultivo, ocasionalmente
escapada.
Duque 3280 (COL).

Cyclanthera phyllantha
Harms

Trepadora.
Nativa. Andes, Pacfico. 7801600 m.
NAR. No evaluada.
S Colombia a Per.
Croat 71481 (MO).

Doyerea Grosourdy
1 especie
Doyerea emetocathartica
Bello

Corallocarpus emetocatharticus
(Grosourdy) Cogn.
Jeffrey 1978.
Trepadora.
Nativa. Caribe. 5-20 m.
ATL, BOL, GUJ. No evaluada.
Mxico a Venezuela; Antillas.
Cuadros 3052 (MO).

Echinopepon Naudin
1 especie
Echinopepon racemosus
(Steud.) C.Jeffrey

Echinocystis araneosa Griseb.,


Echinocystis lanata Cogn.,
Echinocystis macrocarpa Britton,
Echinocystis polycarpa Cogn.,
Echinocystis racemosa (Steud.)
Mart.Crov., Echinopepon
horridus Naudin, Momordica
muricata Vell., Momordica
racemosa Steud.
Jeffrey 1978; Monro & Stafford
1998.
Trepadora.

Nativa. Andes. 1500-1800 m.


SAN. No evaluada.
Mxico a Argentina.
Killip 16461 (NY).
Nota: citada de Colombia
por Jeffrey (1978) y Monro &
Stafford (1998) / cited from
Colombia by Jeffrey (1978) and
Monro & Stafford (1998).

Elateriopsis Ernst
3 especies
Elateriopsis grisebachii
(Cogn.) Mart.Crov.

Cyclanthera grisebachii Cogn.,


Cyclanthera grisebachii var. ovata
Cogn.
Jeffrey 1978.
Trepadora.
Nativa. V Magdalena. 620 m.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Andr 1740 (K).

Elateriopsis oerstedii (Cogn.)


Pittier

Cyclanthera oerstedii Cogn.


Jeffrey 1978.
Trepadora.
Nativa. Andes, Pacfico, V Cauca.
0-1970 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CHO,
QUI, RIS, TOL, VAL. No
evaluada.
Centroamrica a Per.
Fernndez 8723 (COL).

Elateriopsis spectabilis Mart.


Crov.
Jeffrey 1978.
Trepadora.
Nativa. Amazonia.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Colombia a Per.
Cuatrecasas 10926 (F, COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1121

CUCURBITACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Fevillea L.
1 especie
Fevillea cordifolia L.

Jeffrey 1978; Robinson &


Wunderlin 2005.
Trepadora.
Nativa y cultivada. Amazonia,
Andes, Caribe, Pacfico. 5-1700
m.
AMA, ANT, ATL, BOL, CHO,
CUN, MAG, MET, PUT, VAU.
No evaluada.
Mxico a Brasil y Bolivia;
Antillas.
Zarucchi 7172 (HUA, MO).

Gurania (Schltdl.) Cogn.


12 especies
Gurania acuminata Cogn.

Anguria pachypoda (Harms)


J.F.Macbr., Anguria ulei (Cogn.)
J.F.Macbr., Gurania diversifolia
Cogn., Gurania dumortieri
Cogn., Gurania neogranatensis
Cogn., Gurania orteguazensis
Cuatrec., Gurania pachypoda
Harms, Gurania polypoda
Cuatrec., Gurania sararensis
Cuatrec., Gurania ulei Cogn.,
Gurania weberbaueri Harms
Jeffrey 1978.
Trepadora.
Nativa. Amazonia, Andes,
Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 399-1215 m.
ANT, CHO, CUN, GUV, MET.
No evaluada.
N Suramrica.
Lozano 7331 (COL).

Gurania bignoniacea (Poepp.


& Endl.) C.Jeffrey
Anguria bignoniacea Poepp. &
Endl., Anguria cissoides Benth.,
Anguria guianensis Schltdl.,
Anguria heterophylla Willd. &
Schltdl., Gurania balfoureana

1122

Cogn., Gurania breviflora


Cogn., Gurania castroi Cuatrec.,
Gurania cissoides (Benth.) Cogn.,
Gurania coccinea Cogn., Gurania
guianensis (Schlechtd.) Cogn.,
Gurania heteromorpha Cuatrec.,
Gurania inaequalis Cogn.,
Gurania linkiana Cogn., Gurania
parviflora Cogn., Gurania
tessmannii Harms, Gurania
ucayalina Harms, Gurania
variabilis Cogn., Psiguria
bignoniacea (Poepp. & Endl.)
Wunderlin
Jeffrey 1978.
Trepadora.
Nativa. Amazonia, Andes,
Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 5-1100 m.
AMA, ANT, CHO, MET, NAR,
NSA, QUI, VAL, VAU. No
evaluada.
N Suramrica.
Espina 2897 (MO).

Gurania capitata (Poepp. &


Endl.) Cogn.

Anguria capitata Poepp. & Endl.,


Gurania sessiliflora Hampshire
Trepadora.
Nativa. Andes, Pacfico. 5-1180
m.
ANT, VAL. No evaluada.
Panam a Per y Bolivia.
Cuatrecasas 14894 (F).

Gurania eriantha (Poepp. &


Endl.) Cogn.

Anguria eriantha Poepp.


& Endl., Anguria lanata
(Cogn.) J.F.Macbr., Anguria
pyrrhocephala (Harms)
J.F.Macbr., Anguria speciosa
Poepp. & Endl., Gurania hirsuta
Cogn., Gurania lanata Cogn.,
Gurania macrotricha Cuatrec.,
Gurania phanerosiphon Sprague
& Hutch., Gurania pyrrhocephala
Harms, Gurania speciosa
(Poepp. & Endl.) Cogn., Gurania

steinbachii Harms, Gurania


sylvatica Cogn.
Trepadora.
Nativa. Amazonia, Andes,
Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 110-1700 m.
AMA, ANT, CAQ, CHO, CUN,
HUI, MET, PUT, VAU. No
evaluada.
Nicaragua a Bolivia y Brasil.
Pedraza 35 (COL).

Gurania guentheri Harms


Anguria guentheri (Harms)
J.F.Macbr.
Trepadora.
Nativa. Amazonia. 300 m.
PUT. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per.
Schultes 3514 (GH).

Gurania lobata (L.) Pruski

Anguria kegeliana Schltdl.,


Anguria lobata L., Anguria
spinulosa Poepp. & Endl.,
Anguria wageneriana Schltdl.,
Gurania angustiflora Cuatrec.,
Gurania autranii Cogn., Gurania
brevisepala Cuatrec., Gurania
dugandii Cuatrec., Gurania
kegeliana (Schltdl.) Cogn.,
Gurania macrantha Cuatrec.,
Gurania macrophylla Cogn.,
Gurania nervosa Cuatrec.,
Gurania spinulosa (Poepp.
& Endl.) Cogn., Gurania
wageneriana Schltdl.
Trepadora.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, V Magdalena. 10-2460
m.
AMA, ANT, BOY, CAL, CAQ,
CAU, CHO, CUN, HUI,
MAG, MET, NAR, NSA, PUT,
QUI, RIS, SAN, TOL, VAL.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Nicaragua, Colombia, Venezuela,
Trinidad y Tobago, Brasil Bolivia.
Crdenas 2728 (JAUM, MO).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

CUCURBITACEAE

Angiosperms

Gurania makoyana (Lem.)


Cogn.

Anguria makoyana Lem.,


Gurania donnell-smithii Cogn.,
Gurania levyana Cogn., Gurania
seemanniana Cogn.
Trepadora.
Nativa. Andes, Pacfico. 10-1560
m.
ANT, CHO. No evaluada.
Colombia a S Mxico.
Forero 1584 (COL, MO).

Gurania pedata Sprague

Anguria parviflora Cogn.,


Gurania brachyodonta Donn.
Sm., Gurania eggersii Sprague &
Hutch.
Trepadora.
Nativa. Amazonia, Andes,
Orinoquia. 150-2600 m.
BOY, MET, PUT, SAN. No
evaluada.
Colombia a Per.
Surez 1503 (COL).

Gurania rhizantha (Poepp. &


Endl.) C.Jeffrey
Anguria rhizantha Poepp.
&Endl., Dieudonnaea idroboi
Philipson, Dieudonnaea
rhizantha (Poepp. &Endl.)
Cogn., Dieudonnaea rhizantha
var. poeppigiana (Schltdl.) Cogn.,
Gurania apodantha Standl.
Trepadora.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena. 100-1100
m.
AMA, CHO, MET, PUT, VAU.
No evaluada.
Colombia a Per, Brasil.
Vsquez 12561 (MO).

Gurania rufipila Cogn.

Anguria rufipila (Cogn.)


J.F.Macbr.
Trepadora.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 180-250 m.

AMA, VAU. No evaluada.


Colombia, Per, Brasil.
Schultes 15809 (ECON).

Gurania sinuata (Benth.)


Cogn.

Anguria sinuata Benth., Gurania


insolita Cogn.
Trepadora.
Nativa. Amazonia. 100 m.
AMA. No evaluada.
Colombia a Brasil y Bolivia.
Schultes 8235 (GH, la hoja es de
una Cayaponia).

Gurania tubulosa Cogn.

Gurania megistantha Donn.Sm.,


Gurania suberosa Standl.
Trepadora.
Nativa. Andes, Pacfico. 30-1000
m.
ANT, CHO. No evaluada.
Costa Rica a Ecuador.
Gentry 9354 (COL, MO).

Luffa Mill.
1 especie
Luffa operculata (L.) Cogn.

Luffa sepium (G.Mey.) C.Jeffrey


Filipowicz et al. 2014.
Trepadora.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Pacfico. 2-1300 m.
AMA, ANT, ATL, BOL, CHO,
CR, CUN, GUJ, MAG. No
evaluada.
Panam a Per y Brasil.
Archer 1415 (MEDEL, US).
Nota: Jeffrey (1992) restringe
L. sepium para Suramrica y L.
operculata para Centroamrica
(Mxico a Nicaragua) / Jeffrey
(1992) restricts L. sepium to
South America and L. operculata
to Central America (Mexico to
Nicaragua).

Melothria L.
6 especies
Melothria dulcis Wunderlin

Trepadora.
Nativa. Andes, Pacfico, V
Magdalena. 0-1000 m.
ANT, CHO, NAR. No evaluada.
Nicaragua a Ecuador.
Crdenas 1175 (JAUM, MO).

Melothria longituba C.Jeffrey


Trepadora.
Nativa. Andes. 1800-2200 m.
NAR, VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Silverstone-Sopkin 3983 (NY).

Melothria pendula L.

Melothria guadalupensis
(Spreng.) Cogn.
Trepadora.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Pacfico, V Cauca, V
Magdalena. 3-2100 m.
AMA, ANT, BOL, BOY, CAL,
CAQ, CAU, CHO, CUN, GUJ,
HUI, MAG, MET, NAR, NSA,
PUT, QUI, RIS, SAN, TOL, VAL.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
S Estados Unidos a N Argentina.
Santa 101 (HUA, COL).

Melothria scabra Naudin

Melothria costensis C.Jeffrey


Trepadora.
Nativa. Andes, V Magdalena.
750-1090 m.
ANT, BOY, TOL. No evaluada.
S Mxico a N Colombia y
Venezuela.
MacDougal 3762 (HUA, MO).
Nota: tratada como M. pendula
por Balick et al. (2000) / treated
as M. pendula by Balick et al.
(2000).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1123

CUCURBITACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Melothria trilobata Cogn.

Trepadora.
Nativa. Andes, Caribe, Pacfico,
V Magdalena. 20-1500 m.
ANT, BOL, BOY, CAL, CHO,
CUN, GUJ, MAG, MET, RIS,
SAN, SUC, VAL. No evaluada.
S Mxico a Bolivia y Paraguay.
Cogollo 583 (JAUM, MO, HUA).

Melothria warmingii Cogn.

Trepadora.
Nativa. V Magdalena. 325-840
m.
ANT. No evaluada.
Colombia a N Argentina.
Cogollo 619 (COL, HUA, JAUM,
MO).

Momordica L.
1 especie
Momordica charantia L.

Trepadora.
Adventicia. Amazonia, Andes,
Islas Caribeas, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, V Cauca, V
Magdalena. 5-1500 m.
AMA, ANT, ARA, ATL, BOL,
CAL, CAS, CES, CHO, CR,
CUN, GUI, GUJ, HUI, MAG,
NSA, QUI, SAP, SAN, SUC,
TOL, VAL, VIC. No evaluada.
Nativa del Viejo Mundo,
cultivada y naturalizada en
Amrica tropical.
Murillo 311 (COL).

Pseudosicydium Harms
1 especie
Pseudosicydium acaranthum
Harms
Trepadora.
Nativa. Caribe. 200 m.
BOL. No evaluada.
Colombia a Bolivia.
Killip 14477 (F).

1124

Psiguria Arn.
3 especies
Psiguria racemosa C.Jeffrey
Kellar 2010.
Trepadora.
Nativa. Andes. 1750 m.
BOY, CUN. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Garca-Barriga 13400 (NY).

Psiguria triphylla (Miq.)


C.Jeffrey

Anguria longipedunculata
Cogn., Psiguria longipedunculata
(Cogn.) Wunderlin
Kellar 2010.
Trepadora.
Nativa. Amazonia, Andes,
Orinoquia, Pacfico. 20-1800 m.
BOY, CAQ, CHO, MET, NAR,
VAL. No evaluada.
S Mxico a Brasil y Bolivia.
Sastre 1056 (COL).

Psiguria warscewiczii
(Hook.f.) Wunderlin

Anguria magdalenae Pittier,


Anguria warscewiczii Hook.f.
Kellar 2010.
Trepadora.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta, V Magdalena. 10-1410 m.
ANT, BOL, CAL, CHO, MAG,
NSA, SAN, VAL. No evaluada.
S Mxico a Colombia y
Venezuela.
Gentry 15477 (COL).

Pteropepon (Cogn.) Cogn.


2 especies, 1 especie endmica
Pteropepon deltoideus Cogn.
Trepadora.
Nativa. Amazonia. 325 m.
PUT. No evaluada.
Colombia a Bolivia, Brasil.
Klug 1787 (NY).

Pteropepon oleiferum
Cogollo & Pipoly

Trepadora.
Endmica. V Magdalena. 50-920
m.
ANT, BOY. No evaluada.
Colombia.
Cogollo 8020 (BRIT, COL,
CUVC, HUA, HUC, JBGP,
MEDEL, MO).

Rytidostylis Hook. & Arn.


3 especies

Rytidostylis carthagenensis
(Jacq.) Kuntze

Elaterium carthagenense Jacq.,


Elaterium ciliatum Cogn.,
Elaterium gracile (Hook. & Arn.)
Cogn., Rytidostylis amazonica
(Cogn.) Kuntze, Rytidostylis
ciliata (Cogn.) Kuntze,
Rytidostylis gracilis Hook. &
Arn., Rytidostylis quadrifida
(Ser.) Kuntze
Trepadora.
Nativa. Amazonia, Andes,
Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 1-1650 m.
ANT, CHO, CUN, MAG, MET,
PUT. No evaluada.
Mxico a Per y Venezuela.
Roldn 602 (HUA, K, MO).

Rytidostylis trianae (Cogn.)


Kuntze
Elaterium trianae Cogn.
Trepadora.
Nativa. Andes. 1000-2500 m.
ANT, BOY, CAL, CUN, HUI,
MAG, VAL. No evaluada.
Colombia a Bolivia.
Callejas 8269 (HUA, NY).

Rytidostylis trilobata
(Schltdl.) Kuntze

Elaterium quinquelobum Cogn.,


Elaterium trilobatum Schltdl.,

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

CUCURBITACEAE

Angiosperms

Rytidostylis quinqueloba (Cogn.)


Kuntze
Trepadora.
Nativa. Andes, Pacfico. 50-1090
m.
ANT, CHO. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Ecuador,
Cuba.
Romero-Castaeda 6258 (MO).

Selysia Cogn.
4 especies, 1 especie endmica
Selysia bidentata
R.J.Hampshire

Trepadora.
Nativa. Pacfico. 90 m.
CHO. No evaluada.
NO Colombia, Panam.
Gentry 24140 (COL, MO).

Selysia cordata Cogn.

Trepadora.
Endmica. Andes, Pacfico, V
Magdalena. 50-1200 m.
ANT, BOY, CHO, SAN. No
evaluada.
Ramrez 250 (JAUM, MO, HUA).

Selysia prunifera (Poepp. &


Endl.) Cogn.

Selysia aspera C.Jeffrey


Trepadora.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, V Magdalena. 0-1240
m.
AMA, ANT, CAQ, CHO, NAR,
SAN, VAL. No evaluada.
Nicaragua a Brasil y Bolivia.
Espina 3850 (MO).

Selysia smithii (Standl.)


C.Jeffrey

Trepadora.
Nativa. Pacfico. 0-230 m.
VAL. No evaluada.
Colombia a Per.
Monsalve 443 (CUVC, MO).

Sicydium Schltdl.
3 especies
Sicydium diffusum Cogn.
Trepadora.
Nativa. Andes. 1800 m.
NAR. No evaluada.
S Colombia a Bolivia.
Restrepo 554 (MO).

Sicydium schiedeanum
Schltdl.

Sicydium coriaceum Cogn.


Trepadora.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1400-1524 m.
ANT, MAG. No evaluada.
S Mxico a Colombia.
Smith 1902 (MO, NY).

Sicydium tamnifolium
(Kunth) Cogn.

Fevillea tamnifolia Kunth


Trepadora.
Nativa. Andes, Caribe, Pacfico,
V Cauca, V Magdalena. 20-1100
m.
ANT, BOL, CHO, CR,
GUJ, MAG, NAR, TOL, VAL.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
S Mxico y Caribe a Per y
Brasil.
Forero 3569 (COL, MO).

Sicyos L.
4 especies, 1 especie endmica
Sicyos macrocarpus Cogn.

Trepadora.
Endmica. Andes. 800-2900 m.
CAL, NAR, QUI. No evaluada.
Holton 717 (HT: NY).

Sicyos montanus Poepp. &


Endl.
Trepadora.

Nativa. Andes. 2400-2800 m.


CAU, RIS. No evaluada.
Colombia a Bolivia.
Rangel 5169 (COL, MO).
Nota: Nee (1993) y Jeffrey
(2001) indican que los
tratamientos de este gnero
son provisionales / Nee (1993)
and Jeffrey (2001) indicate that
treatments of this genus are
preliminary.

Sicyos parviflorus Willd.

Trepadora.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Mxico, Centroamrica,
Ecuador.
Nota: esperada; reportada por
Nee (1993) en Centroamrica y
Ecuador / expected; reported by
Nee (1993) in Central America
and Ecuador.

Sicyos polyacanthos Cogn.

Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Nota: esperada; reportada por
Jeffrey (2001) en Centroamrica
y Brasil / expected; reported by
Jeffrey (2001) in Central America
and Brazil.

Siolmatra Baill.
1 especie
Siolmatra pentaphylla
Harms

Trepadora.
Nativa. Orinoquia? 100-350 m.
MET? No evaluada.
Colombia, Per.
Stevenson 2039 (NY).
Nota: esperada; recolectada en
la frontera con Ecuador, en la
Amazonia / expected; collected
at the border with Ecuador in the
Amazon.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1125

CUNONIACEAE

Angiospermas
Angiosperms

CUNONIACEAE
por Rodrigo Bernal
(Lista preliminar compilada por
ngela Rodrguez)
1 gnero, 35 especies, 5 especies
endmicas

Weinmannia L.

35 especies, 5 especies endmicas


Weinmannia anisophylla
Standl. & L.O.Williams

rbol.
Nativa. Andes. 1200-3300 m.
HUI, RIS. No evaluada.
Costa Rica a Venezuela y Per.
Little 7503 (COL).

Weinmannia auriculata
D.Don

Weinmannia chryseis Diels

Weinmannia duquei Cuatrec.


Bernardi 1961.
rbol.
Nativa. Andes. 2500-3150 m.
TOL, VAL. No evaluada.
Colombia a Bolivia.
Duque-Jaramillo s.n. (COL, T de
W. duquei).

Weinmannia cochensis
Hieron.

Weinmannia bogotensis Cuatrec.,


Weinmannia caucana Killip,
Weinmannia silvatica Engl.
Bernardi 1963.
rbol.
Nativa. Andes. 2500-3820 m.
ANT, CAU, CUN, NAR, RIS,
TOL. No evaluada.
Venezuela a Bolivia.
Ramrez 4558 (COL).
Weinmannia auriculata var.
bogotensis (Cuatrec.) Bernardi

Weinmannia brachystachya
Pamp., Weinmannia
brachystachya var. puracensis
Cuatrec., Weinmannia
microphylla Kunth
Bernardi 1963.
rbol.
Nativa. Andes. 2790-3700 m.
BOY, CAU, CUN, HUI, NAR,
NSA, PUT. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Cuatrecasas 14626 (COL, F,
HT de W. brachystachya var.
puracensis).

Weinmannia balbisiana
Kunth

Weinmannia cogolloi
J.F.Morales

Weinmannia balbisiana var.


lamprophylla (Diels) Cuatrec.,
Weinmannia balbisiana var.
subovata Cuatrec., Weinmannia
laurina Kunth
Bernardi 1963; Idrraga et al.
2011.
rbol.
Nativa. Andes. 710-3050 m.
ANT, CAQ, CAU, CHO, CUN,
HUI, MET, NAR, NSA, PUT,
RIS, SAN, VAL. No evaluada.

1126

Guatemala a Guyana y Per.


Franco 6179 (COL).
Weinmannia balbisiana var.
balbisiana, Weinmannia
balbisiana var. calothyrsa (Diels)
Cuatrec., Weinmannia balbisiana
var. laurina (Kunth) Cuatrec.

Idrraga et al. 2011.


rbol.
Endmica. Andes. 840-1450 m.
ANT. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Cogollo 4196 (HT: JAUM; IT:
MO).

Weinmannia
cundinamarcensis Cuatrec.
rbol.
Nativa. Andes. 2800-3000 m.

CUN. No evaluada.
Colombia, Per, Bolivia.
Cuatrecasas 12033 (T: COL, F).

Weinmannia elliptica Kunth

Weinmannia ovalis var. petiolata


Cuatrec., Weinmannia penicillata
Cuatrec.
Bernardi 1961; Bernardi 1963;
Idrraga et al. 2011.
rbol.
Nativa. Andes. 2300-3600 m.
ANT, CAQ, HUI, PUT, VAL. No
evaluada.
Venezuela a Bolivia.
Cuatrecasas 8430 (COL).

Weinmannia fagaroides
Kunth

Weinmannia microphylla var.


fagaroides (Kunth) Cuatrec.,
Weinmannia tamana Cuatrec.
Bernardi 1961; Idrraga et al.
2011.
rbol.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2550-4000 m.
ANT, BOY, CUN, GUJ, HUI,
MAG, NSA, SAN. No evaluada.
Honduras a Guyana y Bolivia.
Cuatrecasas 9724 (COL).

Weinmannia heterophylla
Kunth

Weinmannia auriculifera Hieron.


Bernardi 1963; Idrraga et al.
2011 (como W. auriculifera).
rbol.
Nativa. Andes. 1600-3100 m.
ANT, CAU, QUI, RIS. No
evaluada.
Colombia a Bolivia.
Prez-Arbelez 6313 (COL).

Weinmannia karsteniana
Szyszy.

Weinmannia myrtifolia Cuatrec.


Bernardi 1963.
rbol.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

CUNONIACEAE

Angiosperms

Nativa. Andes. 2840 m.


CAU, CUN. No evaluada.
Costa Rica a Venezuela.
Cuatrecasas 9451 (COL, F, U, US,
T de W. myrtifolia).

Weinmannia kunthiana
D.Don

Weinmannia balbisiana var.


kunthiana (D.Don) Cuatrec.
Bernardi 1963.
rbol.
Nativa. Andes. 1450-3270 m.
ANT, CAL, CAQ. No evaluada.
Venezuela a Ecuador.
Little 7719 (COL).

Weinmannia lansbergiana
Engl.

Bernardi 1961.
rbol.
Nativa. SN Santa Marta. 31003700 m.
GUJ. No evaluada.
N Colombia, Venezuela.
Schlim 818 (FI, G).

Weinmannia latifolia C.Presl


Weinmannia lehmannii Hieron.,
Weinmannia queremalensis
Cuatrec.
Bernardi 1963.
rbol.
Nativa. Andes. 1000-2890 m.
ANT, CHO, HUI, VAL. No
evaluada.
Colombia a Per.
Cuatrecasas 23723 (COL, F, US,
VALLE, T de W. queremalensis).

Weinmannia lechleriana
Engl.

Weinmannia subsessiliflora f.
novogranatensis Pamp.
Bernardi 1961; Idrraga et al.
2011.
rbol.
Nativa. Andes. 2300-2500 m.
ANT. No evaluada.

Venezuela a Bolivia.
Lehmann 7457 (B).

Weinmannia lentiscifolia
C.Presl

Weinmannia pinnata var.


farallonensis Cuatrec.
Bernardi 1961.
rbol.
Nativa. Andes. 2550-3730 m.
ANT, CUN, RIS, VAL. No
evaluada.
Venezuela a Bolivia.
Cuatrecasas 21776 (COL, F, T de
W. pinnata var. farallonensis).

Weinmannia lopezana
Cuatrec.

rbol.
Endmica. Andes. 3300-3500 m.
CAL, CAU. No evaluada.
Cordillera Central.
Cuatrecasas 18835 (HT: F; IT:
MO, US).

Weinmannia macrophylla
Kunth
Bernardi 1963.
rbol.
Nativa. Andes. 3000-3270 m.
BOY, CUN. No evaluada.
Colombia a Bolivia.
Franco 5593 (COL, MO).

Weinmannia magnifolia
Cuatrec.

rbol.
Nativa. Andes. 2010-2300 m.
HUI. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Cuatrecasas 8590 (IT: COL, F).

Weinmannia mariquitae
Szyszy.

Weinmannia engleriana Hieron.,


Weinmannia guanacasana
Hieron.
Bernardi 1961.

rbol.
Nativa. Andes. 2900-3700 m.
CAU, CUN, HUI, NAR, RIS,
TOL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Linden 932 (T: G-DC).

Weinmannia multijuga
Killip & A.C.Sm.

Weinmannia putumayensis
Cuatrec., Weinmannia sibundoya
Cuatrec.
Bernardi 1961; Idrraga et al.
2011.
rbol.
Nativa. Andes. 1350-3230 m.
ANT, CAU, CHO, NAR, PUT,
SAN, VAL. No evaluada.
Venezuela a Bolivia.
Killip 20597 (T: US).

Weinmannia ovata Cav.

Bernardi 1963.
rbol.
Nativa. Andes. 2150-2880 m.
ANT, HUI, MET. No evaluada.
Venezuela a Bolivia.
Little 8831 (COL).

Weinmannia parvifoliolata
Cuatrec.

rbol.
Endmica. Andes. 2300-2450 m.
CAQ, HUI. No evaluada.
Cuatrecasas 8486a (IT: COL, F).

Weinmannia pinnata L.

Weinmannia glabra L.f.,


Weinmannia glabra var.
antioquensis (Engl.) Bernardi,
Weinmannia glabra var.
caripensis (Kunth) Engl.,
Weinmannia hirtella Kunth,
Weinmannia nervosa Killip,
Weinmannia nitida Hieron.
Bernardi 1961; Idrraga et al.
2011.
rbol.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1127

CUNONIACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Nativa. Andes, SN Santa Marta.


920-3230 m.
ANT, BOY, CAU, CES, CHO,
CUN, GUJ, HUI, MAG, MET,
NAR, NSA, RIS, SAN, TOL,
VAL. No evaluada.
Mxico a Surinam y Bolivia;
Antillas.
Cuatrecasas 12785 (COL).

Weinmannia polyphylla DC.


Bernardi 1961.
rbol.
Nativa. Andes. 2800-2810 m.
CAU, CHO, PUT, VAL. No
evaluada.
Colombia a Bolivia; Costa Rica.
Cuatrecasas 11527 (COL).

Weinmannia pubescens
Kunth

Weinmannia arcabucoana
Cuatrec.
Bernardi 1961; Idrraga et al.
2011.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Andes. 1500-3400 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
NAR, QUI, RIS, SAN, TOL,
VAL. No evaluada.
Venezuela a Per.
Hodge 6531 (COL).
Weinmannia pubescens var.
arcabucoana (Cuatrec.) Bernardi,
Weinmannia pubescens var.
popayanensis (Hieron.) Killip &
A.C.Sm., Weinmannia pubescens
var. pubescens

Weinmannia reticulata Ruiz


& Pav.

Weinmannia microcarpa Cuatrec.


Bernardi 1961.
Arbusto, rbol.
Nativa. Andes. 1800-3440 m.
BOY, CAQ, CAU, CUN, HUI,
MET. No evaluada.
Colombia a Bolivia.
Cuatrecasas 8486 (COL).

1128

Nota: registrada de Antioquia


por Idrraga et al. (2011),
con base en un espcimen de
W. lentiscifolia / recorded in
Antioquia by Idrraga et al.
(2011), based on a specimen W.
lentiscifolia.

Weinmannia rollottii Killip

Weinmannia silvatica
var. occidentalis Cuatrec.,
Weinmannia silvatica var. rollottii
(Killip) Cuatrec., Weinmannia
subvelutina Cuatrec.
Bernardi 1963; Idrraga et al.
2011.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Andes. 2250-3450 m.
ANT, CAU, CUN, MET, NAR,
NSA, PUT, QUI, RIS, TOL, VAL.
No evaluada.
O Venezuela a Ecuador.
Rollott A476 (HT: US).
Weinmannia rollottii var.
rollottii, Weinmannia rollottii var.
subvelutina (Cuatrec.) Bernardi

Weinmannia sorbifolia
Kunth

Weinmannia crenata C.Presl,


Weinmannia sclerophylla
Cuatrec.
Bernardi 1961; Idrraga et al.
2011.
rbol.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena. 600-2400 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, HUI,
MET, NSA, PUT, SAN. No
evaluada.
Venezuela a Bolivia.
Cuatrecasas 8691 (COL, T de la
var. sclerophylla).
Weinmannia sorbifolia var.
caliana (Cuatrec.) Cuatrec.,
Weinmannia sorbifolia var.
crenata (C.Presl) Cuatrec.,
Weinmannia sorbifolia var.
sclerophylla (Cuatrec.) Cuatrec.,
Weinmannia sorbifolia var.
sorbifolia

Weinmannia subsessiliflora
Ruiz & Pav.

Weinmannia caquetana Cuatrec.


Bernardi 1961.
rbol.
Nativa. Andes. 2000-2250 m.
CAQ, CUN, HUI, VAL. No
evaluada.
Colombia, Per, Brasil.
Cuatrecasas 8561 (COL, F, T de
la var. caquetana).
Weinmannia subsessiliflora var.
caquetana (Cuatrec.) Bernardi

Weinmannia testudineata
Cuatrec.

Weinmannia rollottii var.


testudineata (Cuatrec.) Bernardi
rbol.
Nativa. Andes. 2150-2250 m.
NSA. No evaluada.
O Venezuela a Ecuador.
Cuatrecasas 12501 (T: COL, F,
GH, US).

Weinmannia tolimensis
Cuatrec.

Bernardi 1961.
rbol.
Endmica. Andes. 2950-3600 m.
CAU, TOL, VAL. No evaluada.
Cordillera Central.
Daz 2123 (COL).
Weinmannia tolimensis var.
latifoliolata Cuatrec.

Weinmannia tomentosa L.f.


Bernardi 1961.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Andes. 1700-3724 m.
BOY, CUN, NSA, SAN. No
evaluada.
Colombia a O Venezuela.
Schultes 3192 (COL).

Weinmannia trianaea Wedd.

Weinmannia trianaea var. sulcata


(Engl.) Cuatrec.
Bernardi 1961.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

CUNONIACEAE

Angiosperms

Arbusto.
Nativa. Andes. 2400-3500 m.
CAU, CUN, HUI, MET, PUT,
RIS, TOL. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Costa Rica.
Triana s.n. (HT: G-DC; IT: F).

Weinmannia vegasana Killip


& A.C.Sm.
Bernardi 1961.
Arbolito.
Endmica. Andes. 3000-3300 m.
CAU, NSA, SAN. No evaluada.
Killip 15840 (HT: NY; IT: US).

CYCLANTHACEAE
por Dino Jess Tuberquia
Muoz
(Lista preliminar compilada
por Rodrigo Bernal y Nelson R.
Salinas)
10 gneros, 116 especies, 46
especies endmicas

Asplundia Harling
44 especies, 13 especies
endmicas
Asplundia ahlneri Harling

Harling 1958; Idrraga et al.


2011.
Hierba, hemiepfita.
Endmica. Andes. 1710-2000 m.
ANT, CUN. No evaluada.
Colombia.
Gmez 703 (HUA).

Asplundia alata Harling

Harling 1958; Idrraga et al.


2011.
Hierba, hemiepfita.
Nativa. Amazonia, Pacfico, V
Magdalena. 0-1100 m.
AMA, ANT, CHO, PUT. No
evaluada.
Costa Rica a Per.
Surez 731 (COL).

Asplundia albicarpa
Hammel

Hammel 2003a.
Hierba, hemiepfita.
Nativa. Pacfico. 850-1800 m.
CHO, NAR. No evaluada.
Costa Rica a Colombia y
Ecuador.
Benavides 8968 (PT: MO).

Asplundia allenii Hammel


Hammel 2003a.
Hierba.
Nativa. Pacfico. 20-270 m.
CHO. No evaluada.
NO Colombia a Panam.
Bernal 2154 (COL).

Asplundia antioquiae
Harling

Harling 1958; Idrraga et al.


2011.
Hierba, hemiepfita.
Nativa. Andes, Pacfico, V Cauca.
60-1000 m.
ANT, CHO, RIS, VAL. No
evaluada.
Costa Rica a Per.
Bernal 647 (COL).

Asplundia cabrerae Harling


Harling 1958.
Hierba, hemiepfita.
Nativa. Amazonia. 220-600 m.
AMA, VAU. No evaluada.
Colombia a Ecuador.
Garca-Barriga 14325 (COL).

Asplundia caput-medusae
(Hook.f.) Harling

Harling 1958.
Hierba.
Nativa. Andes? 500-1200 m.
CES?, NSA? No evaluada.
NE Colombia?, Venezuela.
Nota: esperada; registrada en
Venezuela cerca de Norte de
Santander y Perij / expected;

recorded in Venezuela near


Norte de Santander and Perij.

Asplundia cayapensis
Harling

Harling 1973.
Hierba, hemiepfita.
Nativa. Pacfico. 150 m.
VAL. No evaluada.
Colombia a Ecuador.
Wilder C78-J30-4 (MEDEL).

Asplundia ceci Hammel

Hammel 2003a; Idrraga et al.


2011.
Hierba, hemiepfita.
Nativa. Andes. 800-900 m.
ANT. No evaluada.
Colombia a Costa Rica.
Cogollo 4947 (PT: JAUM, MO).

Asplundia domingensis
Harling

Harling 1973.
Hierba, hemiepfita.
Nativa. Andes. 1500-1800 m.
ANT, CAU. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Tuberquia 2334 (HUA).
Nota: registro basado en
fotografas y en especmenes
en estudio / record based on
photographs and specimens
under study.

[Asplundia euryspatha
Harling]

Harling 1958.
Nota: identificacin dudosa /
dubious identification.

Asplundia ewanii Harling


Harling 1958.
Hierba.
Nativa. Andes. 2195 m.
PUT. No evaluada.
Colombia a Ecuador.
Ewan 16263 (US).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1129

CYCLANTHACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Nota: conocida en Colombia


solo del tipo / known in
Colombia only from the type.

Asplundia flavovaginata
Harling

Harling 1958; Idrraga et al.


2011.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, V Magdalena. 50-1400
m.
ANT, CHO, PUT. No evaluada.
Panam a Per.
Cogollo 4917 (MO).

Asplundia gamotepala
Harling

Harling 1958.
Hierba, hemiepfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-1300
m.
CHO, VAL. No evaluada.
Colombia a Per.
Galeano 428 (HUA).

Asplundia gigantea Tuberq.


Tuberquia 1997.
Hierba, hemiepfita.
Endmica. Pacfico. 0-50 m.
CHO. No evaluada.
Tuberquia 265 (HUA, COL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Asplundia harlingiana
Galeano & R.Bernal

Asplundia luetzelburgii
Harling

Harling 1958.
Hierba.
Nativa. Amazonia?, Guayana y
Macarena? 100 m.
GUI?, VAU? No evaluada.
Colombia?, Brasil.
Nota: esperada; registrada en
la orilla brasilea del ro Papur,
Vaups, y en el ro Isana (Harling
1958) / expected; recorded on
the Brazilian side of the Papur
River, Vaups, and along the
Isana River (Harling 1958).

Asplundia microphylla
(Oerst.) Harling

Harling 1958.
Hierba, trepadora, hemiepfita.
Nativa. Andes. 2200-2900 m.
CUN. No evaluada.
Colombia a Costa Rica.
Garca-Barriga 15332 (COL).
Asplundia microphylla subsp.
microphylla, Asplundia
microphylla subsp. panamensis
Harling

Asplundia moritziana
(Klotzsch) Harling

Galeano & Bernal 1984; Idrraga


et al. 2011.
Hierba.
Endmica. Andes. 2200-2300 m.
ANT. No evaluada.
Bernal 149 (PT: HUA).

Carludovica moritziana Klotzsch


Harling 1958.
Hierba, hemiepfita.
Nativa. Andes. 330-2500 m.
CAL, CUN, PUT, SAN. No
evaluada.
Colombia, Venezuela, Per.
Hernndez 837 (COL).

Asplundia longitepala
Harling

Asplundia peruviana Harling

Harling 1958.
Hierba, hemiepfita.
Nativa. Andes. 1400-2000 m.

1130

CAL, CHO, RIS, VAL. No


evaluada.
Colombia a Costa Rica.
Wilder C78-J26-2 (MEDEL).

Harling 1958.
Hierba, hemiepfita.
Nativa. Amazonia. 230-800 m.

AMA, PUT. No evaluada.


N Suramrica.
Cuatrecasas 10565 (PT: COL).

Asplundia pittieri
(Woodson) Harling

Harling 1958.
Hierba.
Nativa. Pacfico. 100-200 m.
CHO, NAR, VAL. No evaluada.
Colombia a Costa Rica.
Betancur 8410 (COL).

Asplundia platyphylla
Harling

Asplundia longistyla Harling


Harling 1958; Idrraga et al.
2011.
Hierba, hemiepfita.
Nativa. Andes. 700-1500 m.
ANT, CHO, NAR, VAL. No
evaluada.
Colombia a Ecuador.
Tuberquia 210 (HUA).
Nota: nueva sinonimia
propuesta aqu / new synonymy
proposed here.

Asplundia ponderosa
Harling

Harling 1958.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 150-250 m.
AMA, VAU, VIC. No evaluada.
Colombia a Brasil.
Garca-Barriga 13720 (PT: COL).

Asplundia pycnantha
Harling

Harling 1958.
Hierba, hemiepfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 1701300 m.
CHO, NAR, VAL. No evaluada.
Panam a Ecuador.
Wilder C78-J8-14 (MEDEL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

CYCLANTHACEAE

Angiosperms

Asplundia rhodea Harling

Harling 1958.
Hierba.
Endmica. Guayana y Macarena.
380-1900 m.
MET. No evaluada.
Idrobo 1052 (PT: COL).

Asplundia sanctae-ritae
Galeano & R.Bernal

Galeano & Bernal 1984; Idrraga


et al. 2011.
Hierba, hemiepfita.
Nativa. Andes. 900-1900 m.
ANT, NAR. No evaluada.
Colombia a Costa Rica.
Galeano 237 (HUA).
Nota: pos. sinnimo de A.
gamotepala / poss. synonym of
A. gamotepala.

Asplundia sarmentosa
Galeano & R.Bernal

Galeano & Bernal 1984; Idrraga


et al. 2011.
Hierba, trepadora, hemiepfita.
Endmica. Andes. 2140-2440 m.
ANT, QUI, RIS. No evaluada.
Bernal 153 (PT: HUA).

Asplundia schizotepala
Harling

Harling 1958.
Hierba, trepadora, hemiepfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 1301100 m.
CHO. No evaluada.
N Suramrica.
Romero-Castaeda 6114 (COL).

Asplundia sleeperae Grayum


& Hammel
Grayum & Hammel 1982.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 7601090 m.
ANT, CHO. No evaluada.
Colombia a Costa Rica.
MacDougal 3740 (HUA, JAUM).

Asplundia stenophylla
(Standl.) Harling

Harling 1958.
Hierba, hemiepfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 4501800 m.
NAR, VAL. No evaluada.
Costa Rica a Ecuador.
Hammel 15800 (MO).

Asplundia tetragona (Kunth)


Harling
Harling 1958.
Hierba, hemiepfita.
Nativa. Andes, V Magdalena.
250-1700 m.
TOL. No evaluada.
N Suramrica.
Sin colector s.n. (MO).
Nota: pobremente conocida /
poorly known.

Asplundia trilobulata
Tuberq.

Tuberquia 1997.
Hierba, trepadora, hemiepfita.
Endmica. Pacfico. 0-150 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Tuberquia 252 (HUA, COL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Asplundia urophylla Harling


Harling 1958; Idrraga et al.
2011.
Hierba, trepadora, hemiepfita.
Endmica. Andes. 1900-2100 m.
ANT, VAL. No evaluada.
Tuberquia 2605 (HUA).

Asplundia utilis (Oerst.)


Harling

Harling 1958; Hammel 2003b;


Idrraga et al. 2011.
Hierba, hemiepfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-2330
m.
ANT, CHO, VAL. No evaluada.

Colombia a Honduras.
Fonnegra 1751 (HUA).

Asplundia vagans Harling

Asplundia cupulifera Harling,


Asplundia isabellina Harling
Harling 1958; Idrraga et al. 2011.
Hierba, hemiepfita.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 110-1350 m.
AMA, ANT, CHO, PUT. No
evaluada.
Nicaragua a N Suramrica.
Cuatrecasas 21353 (PT: VALLE).
Nota: nueva sinonimia
propuesta aqu / new synonymy
proposed here.

Asplundia vaupesiana
Harling

Harling 1958.
Hierba, hemiepfita.
Nativa. Amazonia. 115-520 m.
AMA, VAU. No evaluada.
Amazonia.
Garca-Barriga 15129 (PT: COL).

Asplundia venezuelensis
Harling

Harling 1958.
Hierba, hemiepfita.
Nativa. Guayana y Macarena?
100 m.
GUI? No evaluada.
Colombia?, Venezuela.
Nota: esperada. Registrada
en Venezuela, cerca del ro
Guaina / expected; recorded
in Venezuela near the Guainia
River.

Asplundia xiphophylla
Harling

Harling 1958.
Hierba, hemiepfita.
Nativa. Amazonia. 150-250 m.
AMA, VAU. No evaluada.
Amazonia.
Garca-Barriga 14688 (PT: COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1131

CYCLANTHACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Asplundia sp. nov. 1

Hierba.
Endmica. Andes, V Magdalena.
820-1450 m.
ANT. No evaluada.
Cogollo 12786 (HT: JAUM).

Asplundia sp. nov. 2

Hierba, hemiepfita.
Endmica. Andes. 800-1450 m.
ANT. No evaluada.
Cordillera Central.
Tuberquia 2944 (HT: HUA; IT:
COL).

Asplundia sp. nov. 3

Hierba.
Endmica. Andes. 1500-1600 m.
ANT. No evaluada.
Cordillera Central.
Tuberquia 1020 (HT: JAUM).

Asplundia sp. nov. 4

Hierba.
Endmica. Andes. 1450 m.
ANT. No evaluada.
Tuberquia 3414 (HT: JAUM; IT:
COL).

Asplundia sp. nov. 5

Hierba, hemiepfita.
Endmica. Andes. 1500-1880 m.
ANT. No evaluada.
Cordillera Central.
Tuberquia 2347 (HT: HUA).

Asplundia sp. nov. 6

Hierba, hemiepfita.
Endmica. Andes. 1700-1800 m.
ANT. No evaluada.
Cordillera Central.
Tuberquia 2335 (HT: HUA).

Carludovica Ruiz & Pav.


2 especies
Carludovica drudei Mast.
Harling 1958; Idrraga et al.
2011.

1132

Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-1000
m.
ANT, CHO, NAR. No evaluada.
Colombia a Centroamrica.
Tuberquia 2017 (JAUM).

Carludovica palmata Ruiz


& Pav.

Harling 1958; Idrraga et al.


2011.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, SN Santa
Marta, V Cauca, V Magdalena.
0-1300 m.
AMA, ANT, ARA, ATL, BOL,
BOY, CAL, CAQ, CAS, CAU,
CES, CHO, CR, CUN, GUJ,
HUI, MAG, MET, NAR, NSA,
PUT, QUI, RIS, SAN, SUC, TOL,
VAL, VAU. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
Mxico a Venezuela, Bolivia y O
Brasil.
Cuatrecasas 22890 (PT: VALLE).

Cyclanthus A.Rich.
2 especies
Cyclanthus bipartitus
A.Rich.

Harling 1958; Idrraga et al.


2011.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, SN Santa
Marta, V Cauca, V Magdalena.
10-2020 m.
AMA, ANT, BOL, CAL, CAQ,
CAU, CHO, CR, CUN,
GUI, GUJ, GUV, HUI, MAG,
MET, NAR, NSA, PUT, QUI,
RIS, SAN, TOL, VAL, VAU.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Neotrpico.
Triana 1714 (COL).

Cyclanthus indivisus
R.E.Schult.

Schultes 1959.
Hierba.
Nativa. Amazonia. 0-400 m.
AMA, CAQ, VAU. No evaluada.
Schultes 13680 (HT: GH).
Nota: registros de esta
especie para Panam y Choc
(Colombia) son dudosos. C.
bipartitus tiene un morfotipo
de hoja entera en ambientes
umbrfilos que, con frecuencia,
se confunde con C. indivisus
/ records of this species in
Panama and Choc (Colombia)
are dubious. C. bipartitus has a
simple-leaved morphotype in
shaded environments, which is
often confused with C. indivisus.

Dianthoveus Hammel &


G.J.Wilder
1 especie
Dianthoveus cremnophilus
Hammel & G.J.Wilder
Hammel & Wilder 1989.
Hierba.
Nativa. Andes. 850-1500 m.
NAR. No evaluada.
Colombia a Ecuador.
Hammel 15735 (COL).

Dicranopygium Harling
31 especies, 17 especies
endmicas
Dicranopygium arusisense
Tuberq.

Tuberquia 1997.
Hierba, hemiepfita.
Endmica. Pacfico. 0-50 m.
CHO. No evaluada.
Tuberquia 262 (HT: HUA; IT:
COL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

CYCLANTHACEAE

Angiosperms

Dicranopygium atrovirens
(H.Wendl.) Harling

Harling 1958.
Hierba.
Endmica.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Annimo 20799 (NT: MO).
Nota: especie dudosa; no existen
datos sobre la coleccin original.
Espcimen representativo,
aparentemente de Colombia,
sin datos de localidad / dubious
species; no data on the original
collection; voucher from
Colombia apparently without
locality data.

Dicranopygium aurantiacum
(R.E.Schult.) Harling
Harling 1958.
Hierba.
Endmica. Guayana y Macarena.
300 m.
GUI. No evaluada.
Colombia, prob. Brasil.
Shultes 10085 (GH).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Dicranopygium calimense
Harling

Harling 1958; Idrraga et al.


2011.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 50-600
m.
ANT, VAL. No evaluada.
Colombia a Ecuador.
Cuatrecasas 16456 (PT: VALLE).

Dicranopygium callithrix
Silverst.

Silverstone-Sopkin 2004.
Hierba.
Endmica. V Cauca. 950-970 m.
RIS. En Peligro (Silverstone
2004).
Silverstone-Sopkin 7714 (PT:
HUA).

Dicranopygium crinitum
Harling

Harling 1958.
Hierba.
Nativa. Pacfico? 0-100 m.
CHO? No evaluada.
Panam, Colombia?, Ecuador.
Nota: esperada; conocida de
Ecuador a Panam, incluyendo
Puerto Obalda, justo en la
frontera / expected; known from
Ecuador to Panama, including
Puerto Obalda, right on the
border.

Dicranopygium
cuatrecasasianum Harling

Harling 1958.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 100-900
m.
CAU, CHO, NAR, RIS, VAL. No
evaluada.
Panam a Ecuador.
Galeano 3654 (COL).
Nota: a menudo errneamente
citada como cuatrecasanum
(ver Art. 60.12 del ICN) /
often erroneously cited as
cuatrecasanum (see Art. 60.12 of
the ICN).

Dicranopygium
dolichostemon Harling

Dicranopygium globosum
Harling

Harling 1958.
Hierba.
Endmica. Pacfico. 100-200 m.
CHO. No evaluada.
Archer 2180 (US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Dicranopygium goudotii
Harling

Harling 1958; Idrraga et al.


2011.
Hierba.
Endmica. Andes, V Magdalena.
170-1000 m.
ANT, MAG, SAN. No evaluada.
Roldn 2085 (HUA).

Dicranopygium grandifolium
Harling
Harling 1958.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-1000
m.
CHO, RIS, VAL. No evaluada.
Costa Rica a N Suramrica.
Wilder C78-J15-2 (MEDEL).

Dicranopygium harlingii
G.J.Wilder

Harling 1958; Idrraga et al.


2011.
Hierba.
Endmica. Pacfico. 300-400 m.
ANT. No evaluada.
Tuberquia 3017 (HUA).

Wilder 1978; Idrraga et al. 2011.


Hierba.
Nativa. V Magdalena. 300-700
m.
ANT, CAL. No evaluada.
Colombia a Costa Rica.
Duque 2675 (HUA).

Dicranopygium fissile
Galeano & R.Bernal

Dicranopygium idrobonis
Harling

Galeano & Bernal 1984; Idrraga


et al. 2011.
Hierba.
Endmica. Andes. 1000-1100 m.
ANT. No evaluada.
Tuberquia 2019 (HUA).

Harling 1958.
Hierba.
Endmica. Andes, Pacfico.
0-1325 m.
CHO, NAR. No evaluada.
Hammel 15781 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1133

CYCLANTHACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Dicranopygium mirabile
Harling

Harling 1958; Idrraga et al.


2011.
Hierba.
Endmica. Andes, Pacfico. 400800 m.
ANT. No evaluada.
Tuberquia 3004 (HUA).
Nota: registro de Ecuador en
MO es de dudosa determinacin
/ a record from Ecuador at MO
dubiously determined.

Dicranopygium
novogranatense Harling

Harling 1958.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-600 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Colombia, Panam.
Killip 35119 (PT: COL).
Nota: registros de Per, en MO,
son dudosos / records from Peru
at MO are dubious.

Dicranopygium odoratum
Tuberq.
Tuberquia 1997.
Hierba.
Endmica. Pacfico. 0-40 m.
CHO. No evaluada.
Tuberquia 267 (HT: HUA; IT:
COL).

Dicranopygium
omichlophilum Harling

Dicranopygium sanctae-martae
Harling
Harling 1958.
Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Caribe. 325-1900 m.
MAG, MET. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Idrobo 1051 (PT: COL).

Dicranopygium parvulum
(Harling) Harling

Harling 1958.
Hierba.
Endmica. Andes, Guayana y
Macarena. 475-1900 m.
CUN, MET. No evaluada.
Idrobo 952 (COL; COAH, MO).
Dicranopygium parvulum
var. macarenense Harling,
Dicranopygium parvulum var.
parvulum

Dicranopygium
polycephalum Harling

Harling 1958.
Hierba.
Endmica. Andes. 1900 m.
SAN. No evaluada.
Fassett 25190 (US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Dicranopygium
rheithrophilum (Harling)
Harling

Harling 1958.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 10-1000
m.
CAU, VAL. No evaluada.
Killip 33177 (PT: COL).

Dicranopygium sararense
Harling

Harling 1958.
Hierba.
Endmica. Andes. 470-600 m.
NSA. No evaluada.
Cuatrecasas 13042 (COL).
Nota: conocida solo del tipo.
Muy afn a D. omichlophilum y
D. rupestre / known only from
the type; closely related to D.
omichlophilum and D. rupestre.

Dicranopygium schultesii
Harling
Harling 1958.

1134

Hierba.
Nativa. Amazonia. 100-400 m.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Colombia, Per, Ecuador.
Schultes 8312 (US).

Dicranopygium scoparum
Galeano & R.Bernal

Galeano & Bernal 1984.


Hierba.
Endmica. Andes, Pacfico. 680 m.
CHO. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Galeano 130 (HT: COL, IT:
HUA).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Dicranopygium tatica
Hammel

Hammel 2003a; Idrraga et al.


2011.
Hierba.
Nativa. V Magdalena. 400-500
m.
ANT. No evaluada.
Colombia, Costa Rica.
Tuberquia 1930 (JAUM).

Dicranopygium testaceum
Harling

Harling 1958; Idrraga et al.


2011.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-1200
m.
ANT, CHO. No evaluada.
Colombia, Panam.
Tuberquia 281 (COL).

Dicranopygium trianae
Harling

Harling 1958.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-1300
m.
CAU, CHO, NAR, VAL. No
evaluada.
Colombia a Ecuador.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

CYCLANTHACEAE

Angiosperms

Romero-Castaeda 2971 (PT:


COL).

Dicranopygium
umbrophilum Hammel

Hammel 1986b; Idrraga et al.


2011.
Hierba, hemiepfita.
Nativa. Pacfico, V Magdalena.
400-500 m.
ANT, CHO, VAL. No evaluada.
Colombia a Nicaragua.
Tuberquia 1856 (JAUM).

Dicranopygium wedelii
Harling
Harling 1958.
Hierba.
Nativa. Andes. 1300 m.
CHO. No evaluada.
Colombia a Nicaragua.
Forero 3422 (COL).

Dicranopygium sp. nov. 1


Hierba, hemiepfita.
Endmica. Pacfico. 0-50 m.
CHO. No evaluada.
Tuberquia 1957 (JAUM).

Dicranopygium sp. nov. 2


Hierba.
Endmica. Pacfico. 0-10 m.
CHO. No evaluada.
Tuberquia 1968 (JAUM).

Evodianthus Oerst.
1 especie
Evodianthus funifer (Poit.)
Lindm.

Harling 1958; Idrraga et al.


2011.
Hierba, trepadora, hemiepfita.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Orinoquia, Pacfico,
SN Santa Marta, V Cauca, V
Magdalena. 0-1500 m.

AMA, ANT, CAQ, CAU, CHO,


CR, CUN, NAR, PUT, RIS,
SAN, VAL, VAU. Preocupacin
Menor (propuesta aqu).
Costa Rica a Per y Brasil.
Cuatrecasas 17654 (PT: VALLE,
US).
Evodianthus funifer subsp.
fendleranus Harling, Evodianthus
funifer subsp. trailianus (Drude)
Harling

Ludovia Brongn.
3 especies
Ludovia bierhorstii Wilder

Wilder 1978; Idrraga et al. 2011.


Hierba, hemiepfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 200-800
m.
ANT, CHO, NAR. No evaluada.
Colombia a Ecuador.
Bernal 1301 (COL).

Ludovia integrifolia
(Woodson) Harling

Harling 1958; Idrraga et al.


2011.
Hierba, epfita, hemiepfita.
Nativa. Andes, Pacfico, V
Magdalena. 5-960 m.
ANT, CAU, CHO, RIS, VAL. No
evaluada.
Nicaragua a Per.
Cogollo 2873 (JAUM, MO).

Ludovia lancifolia Brongn.

Harling 1958.
Hierba, hemiepfita.
Nativa. Amazonia. 100-500 m.
AMA, CAQ, VAU. No evaluada.
Panam a N Suramrica.
Garca-Barriga 16022 (COL).

Schultesiophytum Harling
1 especie

Schultesiophytum
chorianthum Harling

Harling 1958.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes. 100800 m.
AMA, CAQ, PUT. No evaluada.
Colombia a Per.
Ramrez 5659 (COAH).

Sphaeradenia Harling
30 especies, 16 especies
endmicas

Sphaeradenia acutitepala
Harling

Harling 1958; Eriksson 1995;


Idrraga et al. 2011.
Hierba, epfita.
Nativa. Pacfico, V Magdalena.
0-600 m.
ANT, CHO, VAL. No evaluada.
Colombia a Nicaragua.
Eriksson 144 (CUVC, GB).

Sphaeradenia amazonica
Harling

Harling 1958; Eriksson 1995.


Hierba, epfita.
Nativa. Amazonia. 244 m.
AMA, GUI, VAU. No evaluada.
Amazonia.
Triana 107 (COL).

Sphaeradenia asplundii
(Harling) Harling

Harling 1958; Eriksson 1995.


Hierba.
Nativa. Andes. 1900-2200 m.
VAL. No evaluada.
Colombia a Ecuador.
Eriksson 181 (CUVC, MO, GB).

Sphaeradenia buenaventurae
Harling
Harling 1958; Eriksson 1995.
Hierba, epfita.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1135

CYCLANTHACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Endmica. Andes, Pacfico. 0-700


m.
CHO, VAL. No evaluada.
Eriksson 137 (CUVC, GB).

Sphaeradenia carnosa
R.Erikss.

Eriksson 1995.
Hierba, epfita.
Endmica. Andes. 2000-2200 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Forero 2088 (COL).

Sphaeradenia columnaris
R.Erikss.

Eriksson 1995.
Hierba, epfita.
Endmica. Andes. 710-880 m.
VAL. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Eriksson 93 (CUVC, GB).

Sphaeradenia compacta
R.Erikss.

Eriksson 1995.
Hierba, epfita.
Endmica. Andes. 1800-1850 m.
NAR. No evaluada.
Vertiente O Andes.
Eriksson 134 (GB).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Sphaeradenia crocea Harling


Harling 1958; Eriksson 1995.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-1100
m.
CAU, CHO, VAL. No evaluada.
Colombia a Costa Rica.
Eriksson 140 (CUVC, GB).

Sphaeradenia
cuatrecasasiana Harling

Harling 1958; Eriksson 1995;


Idrraga et al. 2011.
Hierba, hemiepfita.

1136

Endmica. Andes. 2000-2800 m.


ANT, CAU, VAL. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Eriksson 76 (CUVC, GB, MO).
Nota: a menudo citada
errneamente como cuatrecasana
(ver Art. 60.12 del ICN) / often
erroneously cited as cuatrecasana
(see Art. 60.12 of the ICN).

Sphaeradenia danielii
Harling

Harling 1958; Eriksson 1995;


Idrraga et al. 2011.
Hierba.
Endmica. Andes. 1875-2970 m.
ANT, CHO. No evaluada.
Daniel 3287 (PT: COL, US).

Sphaeradenia distans
R.Erikss.

Eriksson 1995.
Hierba.
Endmica. Andes. 2050-2400 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Eriksson 162 (CUVC, GB).

Sphaeradenia fosbergii
Harling

Harling 1958; Eriksson 1995.


Hierba.
Endmica. Andes. 2200-2800 m.
HUI, PUT. No evaluada.
Bristol 376 (COL).

Sphaeradenia garciae
Harling

Sphaeradenia cuadrosii Galeano


& R.Bernal
Harling 1958; Eriksson 1995;
Idrraga et al. 2011.
Hierba, hemiepfita.
Nativa. Andes. 600-2000 m.
ANT, CHO, RIS, VAL. No
evaluada.
Costa Rica a Ecuador.
Gentry 16810 (COL, MO).

Sphaeradenia garciae subsp.


cuadrosii (Galeano & R.Bernal)
R.Erikss., Sphaeradenia garciae
subsp. garciae

Sphaeradenia gigantea
R.Erikss.

Eriksson 1995.
Hierba.
Endmica. Pacfico. 400-500 m.
VAL. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Eriksson 99 (CUVC, GB).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Sphaeradenia hamata
Harling

Harling 1958; Eriksson 1995;


Idrraga et al. 2011.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 1200-2300 m.
ANT, NAR. No evaluada.
Colombia a Ecuador.
Gentry 34990 (COL, MO).

Sphaeradenia horrida
(Harling) Harling

Sphaeradenia quitoensis
(Harling) Harling
Harling 1958; Eriksson 1995;
Idrraga et al. 2011.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 1600-2500 m.
ANT, CAU. No evaluada.
Colombia a Ecuador.
Maas 2113 (COL).

Sphaeradenia killipii
(Standl.) Harling

Harling 1958; Eriksson 1995.


Hierba, epfita.
Nativa. Pacfico. 0-500 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Colombia a Ecuador.
Killip 38964 (PT: VALLE, COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

CYCLANTHACEAE

Angiosperms

Sphaeradenia laucheana
(Mast.) Harling

Carludovica laucheana (Mast.)


Hook.f., Sphaeradenia sneidernii
Harling
Harling 1958; Eriksson 1995;
Idrraga et al. 2011.
Hierba, hemiepfita.
Nativa. Andes. 1800-3000 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
HUI, QUI, RIS, SAN, TOL. No
evaluada.
Colombia a Costa Rica.
Callejas 3955 (HUA, NY).
Sphaeradenia laucheana subsp.
laucheana

Sphaeradenia oligostemon
Harling

Harling 1958; Eriksson 1995;


Idrraga et al. 2011.
Hierba, hemiepfita.
Endmica. Andes. 850-2450 m.
ANT, CHO, VAL. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Silverstone-Sopkin 1427 (CUVC).

Sphaeradenia pallida
R.Erikss.

Eriksson 1995.
Hierba, hemiepfita.
Endmica. Andes, Pacfico. 4001100 m.
CAU, CHO, VAL. No evaluada.
Eriksson 115 (PT: CUVC, GB).

Sphaeradenia proboscidifera
R.Erikss.

Eriksson 1995.
Hierba, epfita, hemiepfita.
Endmica. Andes. 1200-1400 m.
CAU, CHO, VAL. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Eriksson 86 (PT: CUVC).

Sphaeradenia pterostigma
Harling
Harling 1958; Eriksson 1995.
Hierba, epfita.

Nativa. Andes, Pacfico. 1701500 m.


CAU, CHO, NAR, VAL. No
evaluada.
Panam a Ecuador.
Eriksson 114 (CUVC).

Sphaeradenia pulchra
R.Erikss.

Eriksson 1995.
Hierba, hemiepfita.
Endmica. Andes. 2100-2400 m.
VAL. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Eriksson 182 (PT: CUVC).

Sphaeradenia purpurea
Harling

Sphaeradenia longipedunculata
Harling
Harling 1958; Eriksson 1995;
Idrraga et al. 2011.
Hierba, hemiepfita.
Endmica. Andes. 1700-2500 m.
ANT, CAU, CHO, NAR, VAL.
No evaluada.
Galeano 215 (HUA, COL).

Sphaeradenia sanctaebarbarae Harling

Harling 1973; Eriksson 1995.


Hierba.
Nativa. Amazonia? 200 m.
NAR? No evaluada.
Colombia?, Ecuador.
Sphaeradenia sanctae-barbarae
subsp. sanctae-barbarae
Nota: esperada; registrada en
Sucumbos (Ecuador), junto a la
frontera con Nario (Eriksson
1995) / expected; recorded in
Sucumbos (Ecuador), near the
border with Nario (Eriksson
1995).

Sphaeradenia scandens
R.Erikss.

Endmica. Andes. 1950-2700 m.


CHO, VAL. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Silverstone-Sopkin 1833 (PT:
CUVC).

Sphaeradenia stenosperma
Harling

Harling 1958; Eriksson 1995;


Idrraga et al. 2011.
Hierba, epfita.
Nativa. Pacfico. 0-500 m.
ANT, CHO, VAL. No evaluada.
Colombia, Panam.
Eriksson 139 (CUVC, MO, GB).

Sphaeradenia steyermarkii
(Harling) Harling

Sphaeradenia andina Harling,


Sphaeradenia silvestris Harling
Harling 1958; Eriksson 1995.
Hierba, hemiepfita.
Nativa. Andes. 2000-3000 m.
CAU, HUI, MET, NAR, PUT,
VAL. No evaluada.
Colombia a Ecuador.
Prez-Arbelez 6238b (PT: COL).

Sphaeradenia stylosa
Harling

Harling 1958; Eriksson 1995.


Hierba, hemiepfita.
Nativa. Andes. 1700-3000 m.
CHO, NAR. No evaluada.
Colombia a Per.
Forero 2199 (COL, MO).

Sphaeradenia vallensis
Harling

Harling 1958; Eriksson 1995.


Hierba, hemiepfita.
Endmica. Andes. 1950-2400 m.
VAL. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Eriksson 180 (CUVC, GB).

Eriksson 1995.
Hierba, hemiepfita.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1137

CYCLANTHACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Thoracocarpus Harling

Nativa. Islas Caribeas, Caribe.


(-4)-0 m.
BOL, GUJ, MAG, SAP, SUC. No
evaluada.
Costas del Caribe.
Callejas 10970 (HUA).

1 especie
Thoracocarpus bissectus
(Vell.) Harling

Harling 1958; Idrraga et al.


2011.
Hierba, trepadora, hemiepfita.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia,
Pacfico, SN Santa Marta, V
Cauca, V Magdalena. 10-1450 m.
AMA, ANT, CAQ, CAU, CHO,
MAG, MET, NAR, PUT, RIS,
SAN, VAL, VIC. Preocupacin
Menor (propuesta aqu).
Neotrpico.
Cuatrecasas 17476 (VALLE).

CYMODOCEACEAE
por Jos A. Posada-Garca
(Lista preliminar compilada por
Alexandra Hernndez y Nelson
R. Salinas)
2 gneros, 2 especies

Halodule Endl.
1 especie
Halodule wrightii Asch.

Gmez-Lpez et al. 2005.


Hierba, acutica.
Nativa. Caribe. (-4)-(-1) m.
GUJ, MAG. No evaluada.
Cosmopolita.
Gutirrez s.n. (HUA).
Nota: sumergida en aguas
salobres / submerged in brackish
water.

Syringodium Ktz.
1 especie
Syringodium filiforme Ktz.
Gmez-Lpez et al. 2005.
Hierba, acutica.

1138

CYPERACEAE
por Reina Gonto1, Mark
Strong2, Gordon C. Tucker3,
Rodrigo Bernal4 y Jorge
Gmez Laurito5
Abilgaardia, Ascolepis,
Becquerelia, Bisboeckelera,
Bolboscheonos, Calyptrocarya,
Carex, Cephalocarpus, Cladium,
Diplacrum, Diplasia, Egleria,
Everardia, Hypolytrum, Isolepis,
Lagenocarpus, Mapania,
Oreobolus, Phylloscirpus,
Pleurostachys, Scleria, Uncinia,
Websteria. 2Rhynchospora.
3
Cyperus, Kyllinga, Lipocarpha.
4
Eleocharis, Exochogyne, Fuirena,
Oxycaryum, Schoenoplectus.
5
Bulbostylis, Fimbristylis.
1

(Lista preliminar compilada por


Alexandra Hernndez y Nelson
R. Salinas)
34 gneros, 351 especies, 9
especies endmicas

Abildgaardia Vahl
1 especie
Abildgaardia ovata (Burm.f.)
Kral
Carex ovata Burm.f., Fimbristylis
ovata (Burm.f.) J.Kern
Kral 1971; Kral 1998.
Hierba.
Nativa. Caribe, V Magdalena.
152-350 m.
MAG, TOL. No evaluada.

Centroamrica a Argentina;
Antillas.
Smith 232 (COL, MO).

Ascolepis Steud.
1 especie
Ascolepis brasiliensis
(Kunth) C.B.Clarke

Platylepis brasiliensis Kunth


Adams 1994a; Kearns et al. 1998.
Hierba.
Nativa. Orinoquia. 50-260 m.
MET, VIC. No evaluada.
Panam a Argentina.
Cuatrecasas 7840 (COL).
Nota: a menudo confundida
con Lipocarpha humboldtiana /
often confused with Lipocarpha
humboldtiana.

Becquerelia Brongn.
2 especies
Becquerelia cymosa Brongn.

Becquerelia divaricata (Nees)


Palla, Becquerelia merkeliana
Nees
Koyama 1967; Kearns et al. 1998;
Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia, Pacfico.
0-750 m.
AMA, ANT, CAQ, CAU, CHO,
GUV, MET, PUT, VAU. No
evaluada.
Centroamrica, N Suramrica;
Trinidad y Tobago.
Crdenas 6712 (COAH).
Becquerelia cymosa subsp.
cymosa, Becquerelia cymosa
subsp. merkeliana (Nees)
T.Koyama

Becquerelia tuberculata
(Boeckeler) H.Pfeiff.

Scleria tuberculata Boeckeler

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

CYPERACEAE

Angiosperms

Koyama 1967; Kearns et al. 1998;


Gonto-Mendoza 2007.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 250 m.
VAU. No evaluada.
Belice, Colombia, Venezuela,
Guyana, Surinam, Trinidad y
Tobago.
Schultes 17445 (COL).

Bisboeckelera Kuntze
2 especies, 1 especie endmica
Bisboeckelera irrigua (Nees)
Kuntze

Hoppia irrigua Nees


Kearns et al. 1998; Rangel-Ch.
2000; Gonto-Mendoza 2007.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Pacfico. 120-300 m.
AMA, CHO, VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Guyana,
Brasil, Per.
Fernndez 2050 (COL).

Bisboeckelera vinacea Standl.


Rangel-Ch. 2000; GontoMendoza 2007.
Hierba.
Endmica. Amazonia, Pacfico, V
Magdalena. 50-400 m.
AMA, ANT, CHO, VAL. No
evaluada.
Garca-Barriga 14480 (COL).

Bolboschoenus (Asch.) Palla


1 especie
Bolboschoenus maritimus
(L.) Palla
Scirpus maritimus L.
Koyama 1958; Adams 1994b;
Browning et al. 1995.
Hierba, acutica.
Nativa. Caribe, Pacfico. 0 m.

ANT, SUC. No evaluada.


Colombia, Per, Brasil,
Argentina, Chile.
Callejas 5032 (COL).
Nota: zonas costeras / coastal
areas.

Bulbostylis Kunth
13 especies
Bulbostylis asperula (Poir.)
C.B.Clarke

Luteyn 1999.
Hierba.
Nativa. Andes. 2200-2740 m.
ANT, BOY, CUN. No evaluada.
Venezuela a Ecuador.
Groenendijk 1812 (COL).
Nota: tratada por algunos
autores como sinnimo de B.
tenuifolia / treated by some
authors as a synonym of B.
tenuifolia.

Bulbostylis capillaris (L.)


C.B.Clarke

Luteyn 1999.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe.
30-2180 m.
ANT, CES, GUV, MAG, MET,
VAU. No evaluada.
Mxico, Belice, Honduras, Cuba,
Colombia.
Giraldo-Caas 3422 (COL).

Bulbostylis fluviatilis Kral &


Davidse
Kral & Davidse 1987.
Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena.
65-120 m.
GUI. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Davidse 16827 (MO).

Bulbostylis funckii (Steud.)


C.B.Clarke
Hierba.
Nativa. Caribe.
MAG. No evaluada.
Estados Unidos a Colombia,
Venezuela y Bolivia.
Smith 230 (COL).

Bulbostylis hirta (Thunb.)


Svenson
Hierba.
Nativa. Caribe. 50 m.
CES. No evaluada.
Mxico, Belice, Guatemala,
Nicaragua, Cuba, Colombia,
Venezuela; frica.
Haught 2253 (COL).
Nota: tratada por algunos
autores como sinnimo de
Fimbristylis squarrosa var.
squarrosa / treated by some
authors as a synonym of
Fimbristylis squarrosa var.
squarrosa.

Bulbostylis junciformis
(Kunth) C.B.Clarke

Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Orinoquia, SN Santa
Marta. 100-2800 m.
ANT, BOY, CAQ, CAS, CUN,
GUV, MAG, MET, SAN, VAU,
VIC. No evaluada.
Mxico a Colombia; Uruguay,
Antillas.
Schultes 18332 (COL).

Bulbostylis juncoides (Vahl)


Herter

Bulbostylis glaziovii (Boeckeler)


C.B.Clarke, Bulbostylis hirtella
(Schult.) Urb.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia.
90-2221 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1139

CYPERACEAE

Angiospermas
Angiosperms

AMA, ANT, BOY, GUI, GUV,


MAG, MET, TOL, VAU, VIC. No
evaluada.
Estados Unidos a Colombia y
Venezuela; Argentina, Antillas.
Schultes 19167 (COL).

Bulbostylis lanata (Kunth)


Lindm.

Isolepis lanata Kunth


Hierba.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 80-300 m.
AMA, GUI, MET, VAU, VIC. No
evaluada.
Colombia a Guayanas, Brasil.
Schultes 18308 (COL).

Bulbostylis leucostachya
(Kunth) Kunth

Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena,
Orinoquia. 40-160 m.
GUI, VIC. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Guyana,
Brasil, Paraguay, Argentina.
Vincelli 1095 (COL).

Bulbostylis paradoxa
(Spreng.) Lindm.

Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 100-1700
m.
CAQ, CAS, CUN, MET, SAN,
VIC. No evaluada.
Mxico a Colombia, Venezuela y
Bolivia; Cuba.
Thomas 1453 (COL).

Bulbostylis tenuifolia
(Rudge) J.F.Macbr.

Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Orinoquia. 65-2790 m.
AMA, BOY, CAU, CUN, GUI,
MET, VIC. No evaluada.
Mxico a Brasil y Bolivia;
Antillas.
Schultes 16111 (COL).

1140

Bulbostylis truncata (Nees)


M.T.Strong

Hierba.
Nativa. Orinoquia. 180-480 m.
CAS, VIC. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Guayanas,
Brasil, Bolivia.
Garca 21162 (COL).

Bulbostylis vestita (Kunth)


C.B.Clarke

Hierba.
Nativa. Andes, Orinoquia. 3871500 m.
CAS, SAN, VIC. No evaluada.
Mxico a Paraguay y Brasil;
Antillas.
Blydenstein 1213 (COL).

Calyptrocarya Nees
4 especies
Calyptrocarya bicolor
(H.Pfeiff.) T.Koyama

Becquerelia bicolor H.Pfeiff.


Koyama 1967; Kearns et al. 1998;
Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 90-1150 m.
AMA, ANT, CAQ, CHO, MET,
PUT, VAU. No evaluada.
N Suramrica.
Cuatrecasas 11315 (COL).

Calyptrocarya glomerulata
(Brongn.) Urb.

Becquerelia glomerulata Brongn.,


Calyptrocarya intermedia
C.B.Clarke
Koyama 1967; Kearns et al. 1998;
Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 5-1110 m.

AMA, ANT, CAQ, CHO, CR,


GUI, MET, NAR, NSA, PUT,
SAN, VAL, VAU, VIC. No
evaluada.
Mxico, N y C Suramrica;
Trinidad y Tobago.
Mora 2275 (COL).

Calyptrocarya luzuliformis
T.Koyama

Koyama 1967; Kearns et al. 1998.


Hierba.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 100-240 m.
CAQ, VAU. No evaluada.
Costa Rica, N Suramrica.
Urrego 2035 (COAH).

Calyptrocarya poeppigiana
Kunth

Koyama 1967; Kearns et al. 1998;


Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 0-1300 m.
AMA, ANT, CHO, NAR, PUT,
VAL. No evaluada.
Costa Rica, N y C Suramrica.
Mora 1049 (COL).

Carex L.
28 especies, 1 especie endmica
[Carex acuta L.]

Rangel-Ch. 2000.
Nota: registro basado en
identificacin errnea / record
based on a misidentification.

Carex acutata Boott

Chater 1994; Luteyn 1999;


Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Nativa. Andes. 2800-4000 m.
BOY, MET, NAR. No evaluada.
Nicaragua, Panam, Suramrica.
Cleef 7564 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

CYPERACEAE

Angiosperms

Carex albolutescens Schwein.


Chater 1994; Luteyn 1999;
Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Nativa. Andes. 1800-4000 m.
ANT, BOY, CAU, CUN. No
evaluada.
Colombia, Venezuela.
Core 707 (COL).

Carex amicta Boott

Luteyn 1999; Rangel-Ch. 2000.


Hierba.
Nativa. Andes? 3000-3475 m.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Colombia?, Ecuador, Venezuela.
Nota: esperada; no se ha
examinado material de
Colombia, pero es esperada
por su distribucin / expected;
Colombian specimens have not
been examined but expected
from its distribution.

Carex anisostachys Liebm.

Chater 1994; Luteyn 1999;


Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Nativa. SN Santa Marta. 34903520 m.
MAG. No evaluada.
Mxico, Guatemala, Colombia,
Venezuela, Per.
Barclay 7020 (COL).

Carex bonplandii Kunth

Chater 1994; Luteyn 1999;


Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1490-4500 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
HUI, MAG, MET, NAR, NSA,
PUT, RIS, SAN, TOL, VAL.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Venezuela a Bolivia; Costa Rica.
Cuatrecasas 11763 (COL).

Carex chordalis Liebm.

Chater 1994; Luteyn 1999;


Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1980-3750 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
MAG, NAR, PUT, QUI. No
evaluada.
Centroamrica, Colombia,
Ecuador, Bolivia.
Fernndez 1123 (COL).

Carex collumanthus
(Steyerm.) L.E.Mora

Luteyn 1999; Rangel-Ch. 2000;


Wheeler 2002.
Hierba.
Nativa. Andes? 3400-4300 m.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Colombia?, Venezuela, Ecuador,
Bolivia.
Nota: esperada; sealada
de Colombia, sin examen
de colecciones / expected;
recorded from Colombia but no
specimens were examined.

Carex crinalis Boott

Macbride 1936; Luteyn 1999;


Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Nativa. Andes? 2950-4300 m.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Colombia?, Ecuador, Per.
Nota: esperada; sealada
de Colombia, sin examen
de colecciones / expected;
recorded from Colombia but no
specimens were examined.

Carex decidua Boott

Carex brehmeri Boeckeler


Luteyn 1999; Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
3400-4100 m.
ANT, MAG. No evaluada.
Venezuela a Argentina.
Callejas 7567 (HUA).

Carex extensa Gooden.

Chater 1994; Luteyn 1999.


Hierba.
Nativa. SN Santa Marta. 3730 m.
MAG. No evaluada.
Colombia, Argentina.
Barclay 6981 (COL).

Carex fecunda Steud.

Luteyn 1999; Rangel-Ch. 2000.


Hierba.
Nativa. Andes. 3700-3715 m.
CUN. No evaluada.
Colombia?, Per, Bolivia,
Argentina.
Cleef 1557 (COL).
Nota: registro dudoso para
Colombia / dubious species;
dubious record for Colombia.

Carex humboldtiana Steud.


Chater 1994; Luteyn 1999.
Hierba.
Nativa. Andes. 2200-2400 m.
ANT, PUT. No evaluada.
Mxico, Colombia, Brasil.
Daniel 2551 (MEDEL).

Carex jamesonii Boott

Carex jamesonii var. chordalis


(Liebm.) Kk.
Chater 1994; Luteyn 1999;
Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Nativa. Andes. 1560-4100 m.
ANT, BOY, CAU, CES, CUN,
GUJ, MET, NAR, PUT, QUI,
RIS, TOL. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
Centroamrica a NO y C
Suramrica.
Killip 38044 (COL).

Carex lemanniana Boott

Luteyn 1999; Rangel-Ch. 2000.


Hierba.
Nativa. Andes. 2600-4000 m.
DESCONOCIDO. No evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1141

CYPERACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Centroamrica, Colombia,
Ecuador, Per, Venezuela.
Nota: especmenes antiguos
aparentemente provenan de
Colombia / old specimens
apparently came from Colombia.

Carex livida (Wahlenb.)


Willd.

Carex confertospicata Boeckeler


Chater 1994; Luteyn 1999;
Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Nativa. Andes. 2880-3730 m.
BOY, CAU. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per.
Cleef 9225 (COL).

Carex longii Mack.

Reznicek 1993; Chater 1994;


Luteyn 1999.
Hierba.
Nativa. Andes. 1670-2480 m.
ANT. No evaluada.
Mxico, Guatemala, Costa Rica,
Colombia, Ecuador, Venezuela;
Repblica Dominicana.
Zarucchi 6244 (COL).

Carex luridiformis Reznicek


& S.Gonzlez

Chater 1994; Luteyn 1999;


Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Endmica. Andes. 2500-3800 m.
BOY, CUN, NAR, NSA, PUT,
SAN. No evaluada.
Pennell 1931 (HT: NY; IT: F, G).

Carex microglochin
Wahlenb.

Carex oligantha Steud.


Luteyn 1999; Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Nativa. Andes. 3450 m.
CAU, TOL. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per.
Core 1647 (COL).

1142

Carex peucophila Holm

Carex pinetorum Schltdl.


Luteyn 1999; Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Nativa. Andes. 3150-4050 m.
CAU, CUN. No evaluada.
Mxico, Guatemala, Colombia,
Per, Bolivia.
Cuatrecasas 5556 (COL, MO).
Nota: cercanamente
emparentada con C. mandoniana
/ closely related to C.
mandoniana.

Carex pichinchensis Kunth

Reznicek 1993; Chater 1994;


Luteyn 1999.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1325-4500 m.
ANT, ARA, BOY, CAL, CAU,
CES, CUN, MAG, MET, NAR,
NSA, QUI, TOL. Preocupacin
Menor (propuesta aqu).
Guatemala a Per y Bolivia.
Betancur 4498 (COL, MO).

Carex polystachya Wahlenb.

Carex cladostachya Wahlenb.


Chater 1994; Reznicek 1995.
Hierba.
Nativa. Andes. 1700-2800 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, HUI,
MAG, NAR, VAL. Preocupacin
Menor (propuesta aqu).
Centroamrica a Argentina;
Antillas.
Betancur 1069 (HUA).

Carex praegracilis W.Boott


Carex marcida Boott
Chater 1994.
Hierba.
Nativa. Andes. 2280 m.
ANT. No evaluada.
Mxico, Colombia, Ecuador,
Per y Argentina.
Zarucchi 5955 (HUA).

Carex purdiei Boott

Chater 1994; Luteyn 1999;


Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Nativa. Andes. 2350-3500 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, MET,
PUT, SAN, TOL. Preocupacin
Menor (propuesta aqu).
Costa Rica, Panam, Colombia,
Bolivia.
Zarucchi 6956 (HUA).

Carex pygmaea Boeckeler

Carex tristicha Boott


Luteyn 1999; Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
3100-4500 m.
CES, CUN, GUJ. No evaluada.
Costa Rica a Venezuela, Ecuador,
Per, Bolivia.
Rangel 11260 (COL).

Carex sanctae-marthae
L.E.Mora & J.O.Rangel

Cleef 1983; Luteyn 1999; RangelCh. 2000.


Hierba.
Nativa. SN Santa Marta. 3650 m.
MAG. No evaluada.
Rangel 1395 (HT: COL).

Carex setigluma Reznicek &


S.Gonzlez
Luteyn 1999; Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Nativa. Andes. 2800-3500 m.
NAR. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Gentry 30414 (F, MO).

Carex tamana Steyerm.

Carex tenuispica Boeckeler,


Carex tenuispica Steud.
Luteyn 1999; Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Nativa. Andes. 2700-4300 m.
BOY, CAU, CUN. No evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

CYPERACEAE

Angiosperms

Costa Rica, Colombia,


Venezuela.
Torres 929 (COL).

[Carex teres Boott]

Rangel-Ch. 2000.
Nota: registro basado en
identificacin errnea; especie
del Himalaya / record based on
a misidentification; a Himalayan
species.

Carex tristicha Boeck.

Luteyn 1999.
Hierba.
Nativa. Andes. 2900-4250 m.
ARA, BOY, CAL, CAU, CUN,
MAG, MET, NAR. No evaluada.
Venezuela a Ecuador.
Mora 7554 (COL).

Cephalocarpus Nees
3 especies
Cephalocarpus confertus
Gilly

Fedn 2011.
Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena.
900 m.
GUI. No evaluada.
E Colombia, SO Venezuela, NO
Brasil.
Barbosa 8395 (FMB, MO).

Cephalocarpus dracaenula
Nees

Lagenocarpus dracaenula (Nees)


H.Pfeiff.
Koyama & Maguire 1965; Kearns
et al. 1998; Koyama 2003.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 200-900 m.
AMA, CAQ, GUI, VAU. No
evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Crdenas 8540 (COAH, COL).

Cephalocarpus rigidus
Gleason & Killip

Kearns et al. 1998.


Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena.
600 m.
CAQ. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Franco 3751 (COL, MO).

Cladium P.Browne
1 especie
Cladium jamaicense Crantz

Howard 1979; Adams 1994c;


Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Nativa. Pacfico. 0-500 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Centroamrica, Colombia,
Brasil, Per, Bolivia, Argentina;
Antillas, Trinidad y Tobago.
Killip 38947 (COL).
Nota: tratada por algunos
autores como C. mariscus subsp.
jamaicense / treated by some
authors as Cladium mariscus
subsp. jamaicense.

Cyperus L.
70 especies, 1 especie endmica
Cyperus aggregatus (Willd.)
Endl.
Cyperus cayennensis Link,
Mariscus flavus Vahl
Rangel-Ch. 2000; Rangel-Ch.
2004.
Hierba, arbusto.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Caribe, Orinoquia,
Pacfico. 0-1000 m.
ANT, ARA, BOY, CAQ, CHO,
CUN, GUI, GUJ, MET, NAR,
SAN, VAL, VIC. Preocupacin
Menor (propuesta aqu).
S Estados Unidos a Chile y
Argentina.
Davidse 5766 (COL, MO).

Cyperus amabilis Vahl

Cyperus oligostachyus Kunth


Tucker 1994.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Orinoquia, V Magdalena.
100-1130 m.
AMA, CES, HUI, MAG, VIC.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
S Estados Unidos a Brasil; frica,
India, Vietnam.
Mason 13805 (COL).

Cyperus articulatus L.

Cyperus corymbosus Rottb.,


Cyperus subnodosus Nees &
Meyen
Tucker 1994.
Hierba, acutica.
Nativa y cultivada. Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia, V Cauca, V
Magdalena. 6-2000 m.
ANT, ARA, ATL, BOL, CAL,
CR, GUI, GUJ, MAG, MET,
TOL, VAL, VAU. Preocupacin
Menor (propuesta aqu).
Trpicos y subtrpicos alrededor
del mundo.
Silverstone 5448 (CUVC, MO).

Cyperus bipartitus Torr.

Cyperus rivularis Kunth, Pycreus


rivularis (Kunth) Palla
Tucker 1994.
Hierba.
Nativa. Andes. 1200-2700 m.
BOY, CAU, CHO, CUN.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Canad a Colombia?, Venezuela.
Grubb 635 (COL).
Nota: el espcimen
representativo requiere
confirmacin / voucher needs
confirmation.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1143

CYPERACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Cyperus canus J.Presl &


C.Presl
Tucker 1994.
Hierba.
Nativa. Caribe. 300 m.
MAG. No evaluada.
Mxico a Colombia.
Smith 2388 (MO, WIS).

Cyperus chalaranthus J.Presl


& C.Presl

Rangel-Ch. 2004.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-960 m.
ANT, CHO. No evaluada.
Colombia a Bolivia y Paraguay.
Forero 4029 (COL).

Cyperus chlorocephalus
(C.B.Clarke) Kk.

Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena.
110 m.
GUI. No evaluada.
E Colombia a Guayanas.
Espina 110 (AAU, COL).

Cyperus compressus L.

Rangel-Ch. 2004.
Hierba.
Nativa. Andes, Islas Caribeas,
Caribe, Orinoquia, V Magdalena.
0-2700 m.
ANT, ARA, ATL, BOL, CAL,
CAU, CR, CUN, MAG, MET,
SAP, TOL, VIC. Preocupacin
Menor (propuesta aqu).
Trpicos y subtrpicos alrededor
del mundo.
Davidse 5581 (MO).

Cyperus confertus Sw.

Mariscus bidentatus (Vahl)


J.Raynal
Hierba.
Nativa. Caribe. 20-50 m.
ATL, BOL, GUJ, MAG. No
evaluada.

Caribe a Colombia y Venezuela;


Galpagos.
Billberg 25 (MO).

Cyperus conservator-davidii
G.C.Tucker

Tucker 2014.
Hierba.
Nativa. Andes, Orinoquia,
Pacfico. 100-950 m.
ANT, MET. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
S Mxico a Brasil y Bolivia.
Pinto 972 (COL, P).

Cyperus croceus Vahl

Cyperus globulosus Aubl.,


Mariscus globulosus (Aubl.) Urb.
Hierba.
Nativa. Caribe, V Magdalena.
120-520 m.
ATL, BOL, CES, HUI, TOL. No
evaluada.
C y E Estados Unidos a N
Suramrica; Caribe.
Davidse 5581 (MO).

Cyperus cuspidatus Kunth

Crdenas et al. 2008b.


Hierba.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Caribe, Orinoquia.
40-450 m.
AMA, GUI, GUV, MAG, MET,
VAU, VIC. No evaluada.
Trpicos y subtrpicos alrededor
del mundo.
Schultes 18295 (COL).

Cyperus cyperinus (Retz.)


Suringar

Tucker 1994.
Hierba.
Adventicia. Caribe. 200-500 m.
GUJ, MAG. No evaluada.
Nativa del Viejo Mundo.
Haught 4265 (COL).

Cyperus difformis L.
Hierba.

1144

Naturalizada.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Trpicos y subtrpicos alrededor
del mundo.
Nota: esperada / expected.

Cyperus digitatus Roxb.

Rangel-Ch. 2004.
Hierba.
Nativa. Caribe, Orinoquia,
Pacfico, V Cauca, V Magdalena.
5-950 m.
ANT, ARA, ATL, CAU, CR,
MAG, SAN, VAL. Preocupacin
Menor (propuesta aqu).
Trpicos y subtrpicos alrededor
del mundo.
Silverstone 5449 (CUVC, MO).

Cyperus distans L.f.

Hierba.
Nativa. Andes, Orinoquia, V
Cauca. 970-1630 m.
SAN, VAL, VIC. No evaluada.
Trpicos y subtrpicos alrededor
del mundo.
Langenheim 3127 (COL).

Cyperus echinatus (L.) Alph.


Wood
Hierba.
Nativa. Caribe. 50 m.
MAG. No evaluada.
C y E Estados Unidos a N
Colombia y Venezuela.

Cyperus elegans L.

Hierba.
Nativa. Caribe. 50 m.
GUJ. No evaluada.
S Estados Unidos a Per; Caribe.
Atehorta 49 (HUA).

Cyperus esculentus L.

Gmez-Laurito 2003.
Hierba.
Nativa. Andes, Caribe,
Orinoquia, V Magdalena. 2301550 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

CYPERACEAE

Angiosperms

ANT, ARA, ATL, CUN, GUJ,


HUI, MAG, MET, TOL, VAL. No
evaluada.
Trpicos y subtrpicos alrededor
del mundo; Estados Unidos y S
Europa.
Fuentes 664 (COL).
Cyperus esculentus var.
leptostachyus Boeckeler

Cyperus giganteus Vahl

Cyperus filiformis Sw.

Cyperus haspan L.

Torulinium filiforme (Sw.)


C.B.Clarke
Hierba.
Nativa. Caribe. 50-70 m.
ATL. No evaluada.
Caribe a Colombia y Venezuela.
Dugand 5919 (COL).

Cyperus flavescens L.

Pycreus flavescens (L.) Rchb.


Hierba.
Nativa. Andes. 1000-2820 m.
BOY, CHO, CUN, VAL. No
evaluada.
Cosmopolita.
Ramos 3041 (CUVC, MO).

Cyperus flexuosus Vahl

Torulinium flexuosum (Vahl)


T.Koyama
Hierba.
Nativa. Caribe. 600 m.
GUJ. No evaluada.
Mxico, Caribe, N Colombia, SE
Brasil.
Sugden 23 (COL).
Nota: conocida en Colombia
solo de la serrana de Macuira /
known in Colombia only from
Serrana de Macuira.

Cyperus gardneri Nees

Hierba, acutica.
Nativa. Caribe. 50 m.
MAG. No evaluada.
SE Mxico a NE Argentina;
Cuba.
Smith s.n. (MO, WIS).

Tucker 1994; Rangel-Ch. 2004.


Hierba.
Nativa. Caribe, Pacfico. 6-8 m.
ATL, CHO, CR, MAG.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
SE Estados Unidos a Argentina.
Dugand 4837 (COL).

Cyperus flavidus Retz., Cyperus


flavus J.Presl & C.Presl
Gmez-Laurito 2003; Rangel-Ch.
2004.
Hierba, acutica.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Orinoquia, V Cauca,
V Magdalena. 65-2551 m.
ANT, BOL, BOY, CAU, CHO,
CUN, GUI, HUI, MET,
SAN, TOL, VAL, VAU, VIC.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Trpicos y subtrpicos alrededor
del mundo.
Cyperus haspan var. adenophorus
(Nees) Kk.

Cyperus hermaphroditus
(Jacq.) Standl.

Cyperus incompletus (Jacq.) Link,


Mariscus hermaphroditus (Jacq.)
Urb.
Gmez-Laurito 2003; Rangel-Ch.
2004.
Hierba.
Nativa. Andes, Caribe,
Orinoquia, Pacfico. 0-2900 m.
ANT, ATL, BOY, CHO, CUN,
MET, NSA, PUT. No evaluada.
S Estados Unidos a N Argentina.
Cyperus hermaphroditus var.
hermaphroditus

Cyperus humilis Kunth


Tucker 1994.
Hierba.
Nativa.

DESCONOCIDO. No evaluada.
Mxico a Per; Caribe.
Nota: esperada. Crece en
Ecuador y Costa Rica / expected;
occurs in Ecuador and Costa
Rica.

Cyperus imbricatus Retz.

Cyperus alternifolius L.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Orinoquia, V Cauca. 5-400 m.
AMA, ARA, ATL, CAS, MET,
VAL. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
Trpicos y subtrpicos alrededor
del mundo.
Silverstone-Sopkin 5363 (CUVC,
MO).

Cyperus involucratus Rottb.

Tucker 1994; Prata 2002.


Hierba, acutica.
Naturalizada. Andes, V Cauca.
900-2900 m.
ANT, CUN, GUI, TOL, VAL. No
evaluada.
Nativa de Eritrea a Mozambique,
O ocano ndico, pennsula
Arbiga; cultivada y naturalizada
en los trpicos.
Ramos 2830 (CUVC, MO).

Cyperus iria L.

Hierba.
Naturalizada. Caribe, Orinoquia,
Pacfico, V Magdalena. 6-230 m.
ARA, ATL, CR, HUI, MET,
NAR, NSA, TOL. No evaluada.
Trpicos y subtrpicos del Viejo
Mundo; naturalizada de Estados
Unidos a Argentina.
Dugand 6115 (COL).

Cyperus ischnos Schltdl.

Tucker 1994.
Hierba.
Nativa. Caribe, SN Santa Marta.
MAG. No evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1145

CYPERACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Mxico a Bolivia.
Smith 221 (MO).

Cyperus kappleri Steud.


Hierba.
Nativa. Orinoquia. 230 m.
ARA. No evaluada.
N Suramrica.
Forero 137 (COL, MO).

Cyperus lacustris Nees.

Tucker 2014.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 170-240
m.
MET, VAU. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
N Suramrica.
Pinto 226 (COL, P).

Tucker 1994.
Hierba.
Nativa. Pacfico. 0-100 m.
CHO. No evaluada.
S Estados Unidos a O Colombia;
Antillas.
Von Sneidern 157 (S).
Nota: primer registro para
Colombia / first record for
Colombia.

Cyperus ligularis L.

Tucker 1994.
Hierba.
Nativa. Pacfico. 100 m.
VAL. No evaluada.
Trpicos y subtrpicos alrededor
del mundo.

Mariscus ligularis (L.) Urb.


Gmez-Laurito 2003; Rangel-Ch.
2004.
Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena,
Islas Caribeas, Caribe, Pacfico,
V Cauca, V Magdalena. 0-460 m.
ANT, ATL, BOL, CHO, CR,
GUJ, HUI, MAG, MET, NAR,
SAP, SAN, SUC, TOL, VAL,
VAU. No evaluada.
S Estados Unidos a Paraguay y
Brasil; frica tropical.
Ohba 726 (COL).

Cyperus laxus Lam.

Cyperus luzulae (L.) Retz.

Cyperus laevigatus L.

Cyperus diffusus Vahl


McVaugh 1993; Rangel-Ch.
2004.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, SN Santa
Marta, V Cauca, V Magdalena.
0-2200 m.
AMA, ANT, ARA, BOL, BOY,
CAQ, CAS, CAU, CHO, CR,
CUN, GUI, MAG, MET, NAR,
PUT, SAN, TOL, VAL, VAU,
VIC. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
Mxico a Argentina; frica
tropical.
Zarucchi 4032 (MO).

1146

Cyperus lentiginosus Millsp.


& Chase

Cyperus polycephalus Lam.


Rangel-Ch. 2004.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Islas
Caribeas, Caribe, Orinoquia,
Pacfico, SN Santa Marta, V
Cauca, V Magdalena. 0-1500 m.
AMA, ANT, ARA, ATL, BOL,
BOY, CAL, CAQ, CAS, CAU,
CES, CHO, CR, CUN, GUI,
GUV, HUI, MAG, MET, NAR,
NSA, PUT, QUI, RIS, SAP, SAN,
SUC, TOL, VAL, VAU, VIC.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Mxico a Argentina.
Forero 98 (COL, MO).

Cyperus manimae Kunth

Hierba.
Nativa. Andes. 3000-3100 m.
CUN. No evaluada.
S Estados Unidos a N Argentina.
Idrobo 398 (COL).

Cyperus meridionalis Barros


Hierba.
Nativa. Orinoquia, V Cauca.
200-975 m.
MET, VAL. No evaluada.
Colombia y Venezuela a NE
Argentina.
Forero 896 (COL).

Cyperus miliifolius Poepp. &


Kunth

Rangel-Ch. 2004.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia,
Pacfico, V Magdalena. 185-1251
m.
AMA, ANT, CAU, CHO, CUN,
GUV, MET, SAN, VAU. No
evaluada.
Costa Rica a Ecuador, Per y
Brasil.
Brant 1423 (MO).

Cyperus mutisii (Kunth)


Andersson

Mariscus mutisii Kunth


Gmez-Laurito 2003.
Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Caribe. 110-2600 m.
ANT, ATL, CES, CUN, GUI,
MAG, NAR, TOL. No evaluada.
S Estados Unidos a Per y
Bolivia; Antillas.
Dugand 5936 (COL).

Cyperus niger Ruiz & Pav.


Pycreus niger (Ruiz & Pav.)
Cufod.
Gmez-Laurito 2003.
Hierba.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

CYPERACEAE

Angiosperms

Nativa. Andes. 1300-3496 m.


ANT, BOY, CUN, HUI, NAR,
NSA, PUT, QUI, RIS, SAN, VAL.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Estados Unidos a Argentina.

Cyperus ochraceus Vahl

Hierba.
Nativa. Andes, Caribe. 10-1100
m.
ANT, ATL, BOL. No evaluada.
S Estados Unidos a Argentina.
Callejas 2256 (HUA, MO).

Cyperus odoratus L.

Cyperus acicularis (Nees) Steud.,


Cyperus ferax Rich., Torulinium
ferax (Rich.) Urb., Torulinium
odoratum (L.) S.S.Hooper
McVaugh 1993; Gmez-Laurito
2003; Rangel-Ch. 2004.
Hierba, acutica.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, V Cauca, V
Magdalena. 0-1900 m.
AMA, ANT, ARA, ATL, BOL,
BOY, CAQ, CAS, CES, CHO,
CR, CUN, GUI, HUI, MAG,
MET, NAR, NSA, PUT, SAN,
TOL, VAL, VAU. Preocupacin
Menor (propuesta aqu).
Trpicos y subtrpicos alrededor
del mundo.
Croat 80491 (CUVC, MO).

Cyperus oxylepis Steud.

Hierba.
Nativa. Caribe. 5-20 m.
GUJ, MAG. No evaluada.
S Estados Unidos a Argentina.
Atehorta 66 (HUA, MO).

Cyperus pallidicolor (Kk.)


G.C.Tucker
Tucker 1994.
Hierba.
Nativa. Andes. 2000-2600 m.

NAR. No evaluada.
S Estados Unidos a Per.
Ramrez 5852 (MO).

Trpicos y subtrpicos alrededor


del mundo.
Idrobo 4923 (COL).

Cyperus panamensis
(C.B.Clarke) Standl.

Cyperus prolixus Kunth

Cyperus paramoensis
G.C.Tucker

Cyperus regiomontanus
Britton

Tucker 2014.
Hierba.
Endmica. Andes. 2900-4100 m.
BOY, CUN. No evaluada.
Cordillera Oriental.

Hierba.
Nativa. Andes, V Magdalena.
100-850 m.
NAR, SAN. No evaluada.
Mxico a Colombia.
Fonnegra 5047A (HUA, MO).

Cyperus pennellii ONeill &


Ben.Ayers

Cyperus retrorsus Chapm.

Tucker 1994.
Hierba.
Nativa. V Cauca. 976 m.
VAL. No evaluada.
Panam a Per.
Silverstone-Sopkin 3044 (CUVC,
MO).

Hierba.
Nativa. Andes. 3060 m.
CUN. No evaluada.
Mxico, Colombia, Per.
Zuluaga 104 (COL).

Cyperus planifolius Rich.

Mariscus planifolius (Rich.) Urb.


Adams 1994b.
Hierba.
Nativa. Islas Caribeas. 0 m.
SAP. No evaluada.
SE Estados Unidos a NE Brasil;
Caribe.
Chiriv 6 (COL).

Cyperus polystachyos Rottb.


Pycreus polystachyus (Rottb.)
P.Beauv.
Gmez-Laurito 2003.
Hierba.
Nativa. Pacfico, V Magdalena.
0-220 m.
NAR, TOL, VAL. No evaluada.

Hierba.
Nativa. Andes, Orinoquia, V
Cauca, V Magdalena. 110-2200
m.
ANT, CUN, PUT, TOL, VAL,
VIC. No evaluada.
S Estados Unidos a Argentina.
Zarucchi 3500 (MO).

Hierba.
Nativa. Caribe. 30 m.
MAG. No evaluada.
Estados Unidos a Colombia.
Smith s.n. (BP).

Cyperus rotundus L.

Hierba.
Naturalizada. Islas Caribeas,
Caribe, V Cauca, V Magdalena.
0-1000 m.
ATL, BOL, CES, CR, CUN,
MAG, MET, SAP, SUC, TOL,
VAL. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
Cosmopolita.
Betancur 1986 (HUA, MO).

Cyperus seslerioides Kunth

Tucker 1994.
Hierba.
Nativa. Orinoquia? 40 m.
VIC? No evaluada.
S Estados Unidos a N Argentina.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1147

CYPERACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Nota: esperada; no se conocen


especmenes de Colombia,
pero la localidad del tipo est
en la orilla del ro Orinoco,
frente a Vichada / expected;
no specimens are known from
Colombia but the type locality
is across the Orinoco River,
opposite Vichada.

Cyperus simplex Kunth

Rangel-Ch. 2004.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Orinoquia, Pacfico,
SN Santa Marta, V Magdalena.
0-1200 m.
AMA, ANT, CAQ, CHO, CUN,
MAG, MET, NAR, SAN, TOL,
VAL. No evaluada.
S Mxico a Brasil.
Barbosa 6482 (FMB, MO).

Cyperus sphacelatus Rottb.

Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia. 120-1500 m.
AMA, ANT, ATL, CAQ,
CAS, CR, MET, QUI, VAU.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Trpicos de Amrica y frica;
naturalizada en otras reas.
Zuloaga 3906 (MO).

Cyperus squarrosus L.

Cyperus swartzii (A.Dietr.)


Kk.

Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena?
120 m.
GUI? No evaluada.
Mxico y Caribe a Venezuela y
prob. Colombia.
Nota: esperada; recolectada en
Venezuela, a 4 km de la frontera /
expected; collected in Venezuela
4 km from the border.

Cyperus tabina Boeckeler


Cyperus andreanus Maury,
Cyperus andreanus var.
capitinduensis (Maury) Kk.
Hierba.
Nativa. Andes. 920-2390 m.
ANT, BOY, CAU, HUI, NSA,
RIS. No evaluada.
Costa Rica a Argentina.
Cuatrecasas 13387 (COL).

Mariscus squarrosus (L.)


C.B.Clarke
Tucker 1994.
Hierba.
Nativa. Caribe. 10 m.
ATL. No evaluada.
Trpicos y subtrpicos alrededor
del mundo; Norteamrica.
Dugand 6839B (COL).

Cyperus tenerrimus J.Presl &


C.Presl

Cyperus surinamensis Rottb.

Mariscus flabelliformis Kunth


Adams 1994b; Rangel-Ch. 2004.
Hierba.

Rangel-Ch. 2004.
Hierba.

1148

Nativa. Amazonia, Andes,


Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, V Cauca, V
Magdalena. 0-1500 m.
AMA, ANT, ARA, ATL, CAU,
CES, CHO, CUN, GUI, GUJ,
HUI, MAG, MET, SAN, VAL.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Estados Unidos a Argentina.
Silverstone-Sopkin 842 (CUVC,
MO).

Tucker 1994.
Hierba.
Nativa. SN Santa Marta.
MAG. No evaluada.
Mxico a Bolivia.

Cyperus tenuis Sw.

Nativa. Amazonia, Andes,


Caribe, Orinoquia, Pacfico. 102890 m.
ANT, BOY, CAQ, CHO,
CUN, MAG, MET, RIS, SAN.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Mxico a Brasil y Paraguay;
Antillas; frica tropical.
Espina 3030 (MO).

Cyperus thyrsiflorus Schltdl.

Cyperus pallens (Liebm.) Standl.


& Steyerm.
Gmez-Laurito 2003.
Hierba.
Nativa. Andes, Caribe. 0-1700 m.
MAG, NAR. No evaluada.
Estados Unidos a Paraguay;
Cuba, Trinidad y Tobago.
Benavides 5510 (MO, PSO).

Cyperus uncinulatus Nees

Hierba.
Nativa. Caribe. 60 m.
CES. No evaluada.
S Mxico a Argentina.
Dugand 6330 (COL).
Nota: conocida en Colombia
solo de un espcimen, que
requiere confirmacin /
known in Colombia from a
single specimen, which needs
confirmation.

Cyperus unioloides R.Br.

Pycreus macrostachyos (Lam.)


J.Raynal, Pycreus unioloides
(R.Br.) Urb.
Gmez-Laurito 2003.
Hierba.
Nativa. Andes. 600-2650 m.
ANT, CAS, CUN. No evaluada.
Trpicos y subtrpicos alrededor
del mundo.
Pennell 2538 (MO).

Cyperus virens Michx.


Denton 1978.
Hierba.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

CYPERACEAE

Angiosperms

Nativa. Andes. 1000-2820 m.


BOY, CUN, NAR, VAL. No
evaluada.
Estados Unidos a Argentina.
Garca-Barriga 17740 (COL).

Cyperus xanthostachyus
Steud.

Cyperus rufus Kunth


Hierba.
Nativa. Andes. 2550-3500 m.
BOY, CUN. No evaluada.
Colombia, Argentina, Chile.
Cleef 9762 (COL, US).

Diplacrum R.Br.
2 especies
Diplacrum capitatum
(Willd.) Boeckeler

Diplacrum longifolium (Griseb.)


C.B.Clarke, Scleria capitata
Willd.
Kearns et al. 1998; Rangel-Ch.
2004.
Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena,
Orinoquia, Pacfico. 5-650 m.
CAQ, CHO, GUI, MET, VAL,
VAU. No evaluada.
Centroamrica a Brasil y Bolivia;
Trinidad y Tobago.
Espina 2998 (COL, HUA).

Diplacrum guianense (Nees)


T.Koyama
Diplacrum notopterum (Steud.)
C.B.Clarke
Kearns et al. 1998; GontoMendoza 2007.
Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena,
Orinoquia. 95-250 m.
AMA, GUI, VAU, VIC. No
evaluada.
Colombia, Venezuela, Guyana,
Brasil.
Corts 577 (COL).

Diplasia Rich.
1 especie
Diplasia karatifolia Pers.

Hypolytrum iridifolium Link


Rangel-Ch. 2004.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 50-700 m.
AMA, CAQ, CHO, CR, GUI,
GUV, MET, SAN, VAL, VAU,
VIC. No evaluada.
Costa Rica a Brasil y Bolivia.
Killip 14878 (COL, MA).

Egleria G.Eiten
1 especie
Egleria fluctuans L.T.Eiten

Eleocharis fluctuans (L.T.Eiten)


Roalson & Hinchliff
Kearns et al. 1998.
Hierba, acutica.
Nativa. Guayana y Macarena.
120 m.
GUI. No evaluada.
Colombia, Venezuela y Brasil.
Liesner 9110 (MO).

Eleocharis R.Br.
25 especies, 3 especies endmicas
Eleocharis acicularis (L.)
Roem. & Schult.

Eleocharis nervata Svenson


Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Nativa. Andes. 2300-3725 m.
BOY, CUN, MET, NAR, PUT. No
evaluada.
Canad a Venezuela y Bolivia;
zonas templadas del Hemisferio
Norte.
Clark 393 (MO).

Eleocharis acutangula
(Roxb.) Schult.

Eleocharis fistulosa Schult.


Gmez-Laurito 2003; Rangel-Ch.
2004.
Hierba, acutica.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Orinoquia, Pacfico.
40-2480 m.
ANT, CHO, MET, SAN, VAU.
No evaluada.
Trpicos y subtrpicos alrededor
del mundo.
Callejas 3486 (HUA, MO).

Eleocharis capillacea Kunth


Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena,
Orinoquia. 170-500 m.
MET. No evaluada.
N y C Suramrica; SE Estados
Unidos.
Pinto 816 (COL).

Eleocharis columbiensis
L.E.Mora
Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Endmica. Andes. 3040 m.
BOY. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Aguirre 487 (HT: COL).

Eleocharis cuatrecasasii
S.Gonzlez & P.M.Peterson

Gonzlez-Elizondo et al. 2008.


Hierba.
Endmica. Andes. 2735-2920 m.
ANT. En Peligro Crtico
(Gonzlez-Elizondo et al. 2008).
Cordillera Central.
Core 729 (HT: US).

Eleocharis dombeyana
Kunth

Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Nativa. Andes. 2600-3810 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1149

CYPERACEAE

Angiospermas
Angiosperms

BOY, CUN, NAR, PUT, SAN. No


evaluada.
Mxico a Argentina.
Bernal 740 (COL).

Eleocharis elegans (Kunth)


Roem. & Schult.

Stevens et al. 2001; Rangel-Ch.


2004.
Hierba, acutica.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Orinoquia, Pacfico,
SN Santa Marta, V Cauca, V
Magdalena. 10-2200 m.
AMA, ANT, ARA, ATL, BOL,
BOY, CAS, CAU, CHO, CR,
CUN, GUJ, HUI, MAG, MET,
NAR, PUT, SAN, SUC, TOL,
VAL. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
Mxico a N Argentina.
Dugand 4723 (COL).

Eleocharis fassettii
S.Gonzlez & P.M.Peterson

Gonzlez-Elizondo et al. 2008.


Hierba.
Endmica. Andes. 2700-3550 m.
BOY, CUN. Casi Amenazada
(Gonzlez-Elizondo et al. 2008).
Cordillera Oriental.
Fassett 25994 (HT: US; IT: MO,
NY, WIS).

Eleocharis filiculmis Kunth

Eleocharis sulcata Boeckeler


Rangel-Ch. 2000; Rangel-Ch.
2004.
Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 0-2600 m.
ANT, CAS, CAU, CHO, CUN,
GUV, MET, SAN, TOL, VAL,
VIC. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
Mxico a Argentina y Uruguay.
Brant 1443 (MO).

Eleocharis flavescens (Poir.)


Urb.

Govaerts et al. 2007b.


Hierba.
Nativa.
No evaluada.
Canad a Argentina.
Nota: sealada de Colombia,
por estar dentro del rea
de distribucin, pero no se
examinaron especmenes /
reported from for Colombia,
which is within the range, but no
specimens were examined.

Eleocharis geniculata (L.)


Roem. & Schult.

Eleocharis caribaea (Rottb.)


S.F.Blake
Gmez-Laurito 2003; Rangel-Ch.
2004.
Nativa. Andes, Islas Caribeas,
Caribe, Pacfico, V Cauca, V
Magdalena. 0-1300 m.
CAU, CHO, GUJ, HUI, MAG,
MET, NSA, SAP, VAL. No
evaluada.
Trpicos y subtrpicos de
Amrica y Asia.
Monsalve 715 (CUVC, MO).

Eleocharis interstincta (Vahl)


Roem. & Schult.
Rangel-Ch. 2004.
Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Caribe, Orinoquia,
Pacfico, V Cauca, V Magdalena.
10-1100 m.
ANT, ARA, ATL, CAU, CHO,
HUI, NAR, SAN, VAL, VAU.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
SE Estados Unidos a Argentina.
Brant 1187 (MO).

Eleocharis jelskiana
Boeckeler
Hierba.

1150

Nativa. Orinoquia, Pacfico, V


Magdalena. 50-200 m.
ANT, CHO, SAN, VIC. No
evaluada.
N Suramrica; Trinidad.
Brant 1244 (MO).

[Eleocharis liesneri
S.Gonzlez & Reznicek]

Govaerts et al. 2007b.


Nota: sealada de Colombia,
sin estudio de especmenes /
recorded from Colombia but no
specimens were examined.

Eleocharis macrostachya
Britton

Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Nativa. Andes. 2250-3810 m.
BOY, CUN, MET, NAR, PUT,
VAL. No evaluada.
Mora 1223 (COL).

Eleocharis maculosa (Vahl)


Roem. & Schult.
Rangel-Ch. 2000.
Hierba, acutica.
Nativa. Andes. 1840-2400 m.
ANT, CAU, CHO, VAL. No
evaluada.
Mxico a Chile y Argentina.
Callejas 3842 (HUA, MO).

Eleocharis minima Kunth

Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Orinoquia, V
Magdalena. 130-2800 m.
ANT, BOY, CAQ, CAS, CUN,
GUI, MET, NAR, SAN. No
evaluada.
SE Estados Unidos a Argentina;
Antillas.
Davidse 5411 (MO).

Eleocharis montana (Kunth)


Roem. & Schult.
Eleocharis nodulosa (Roth)
Schult.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

CYPERACEAE

Angiosperms

Gmez-Laurito 2003.
Hierba.
Nativa. Andes. 1700-2740 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, PUT,
TOL, VAL. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
SE Estados Unidos a Chile y
Argentina; Antillas.
Silverstone-Sopkin 752 (CUVC,
MO).

Eleocharis moraosejoana
S.Gonzlez et al.

[Eleocharis palustris (L.)


Roem. & Schult.]

Rangel-Ch. 2000.
Nota: registro basado en
identificacin errnea; especie
de las zonas templadas del
Norte / record based on a
misidentification; a species from
the temperate North.

Eleocharis plicarhachis
(Griseb.) Svenson

Gonzlez-Elizondo et al. 2008.


Hierba.
Nativa. Andes. 3495-4000 m.
NAR. En Peligro Crtico
(Gonzlez-Elizondo et al. 2008).
S Colombia y N Ecuador.
Von Sneidern s.n. (HT: NY; IT:
LL).

Govaerts et al. 2007b.


Hierba.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, V Magdalena. 30-140
m.
AMA, ANT, CR, VAU. No
evaluada.
Mxico a Argentina.
Pennell 3727 (MO).

Eleocharis mutata (L.) Roem.


& Schult.

Eleocharis radicans (Poir.)


Kunth

Rangel-Ch. 2004.
Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena,
Islas Caribeas, Caribe, Pacfico.
5-130 m.
ANT, ATL, CR, MAG, SAP,
VAL, VAU. No evaluada.
SE Texas a Brasil y Paraguay;
Antillas, frica.
Mora 1363 (COL).

Eleocharis pachystyla
(C.Wright) C.B.Clarke

Govaerts et al. 2007b.


Hierba.
Nativa. Andes. 1100 m.
CAU. No evaluada.
Mxico a Colombia, Venezuela y
Guayanas; Antillas.
Idrobo 132 (COL).
Nota: la identidad del
espcimen representativo
requiere verificacin / voucher
identity needs verification.

Eleocharis costulata Kunth,


Eleocharis exigua (Kunth) Roem.
& Schult.
Hierba.
Nativa. SN Santa Marta. 36003700 m.
MAG. No evaluada.
Distribucin discontinua por
Amrica, de Estados Unidos a
Argentina.
Cuatrecasas 24551 (COL).
Nota: la identidad del
espcimen representativo
requiere verificacin / voucher
identity needs verification.

Eleocharis retroflexa (Poir.)


Urb.

Rangel-Ch. 2004; Govaerts et al.


2007b.
Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Orinoquia, Pacfico.
0-1830 m.
ANT, CAU, CHO, MET, NAR,
PUT, VAL, VIC. No evaluada.

Trpicos y subtrpicos alrededor


del mundo.
Fonnegra 1802 (HUA, MO).

Eleocharis sellowiana Kunth

Rangel-Ch. 2000; Govaerts et al.


2007b.
Hierba.
Nativa. Andes. 500-3040 m.
ANT, BOY, CUN, MET, PUT. No
evaluada.
SE Mxico a Argentina y
Uruguay.
Killip 34406 (COL).

Eleocharis stenocarpa
Svenson

Rangel-Ch. 2000; Govaerts et al.


2007b.
Hierba.
Nativa. Andes. 2600-3920 m.
BOY, CAU, CUN, SAN, TOL,
VAL. No evaluada.
Colombia a NE Venezuela.
Lozano 684 (COL).

Everardia Ridl.
1 especie
Everardia montana Ridl.

Everardia glaucifolia Gilly


Koyama & Maguire 1965;
Koyama 2003.
Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena.
250-760 m.
CAQ, VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Franco 3634 (COL, MO).
Everardia montana subsp.
glaucifolia (Gilly) T.Koyama &
Maguire, Everardia montana
subsp. montana

Exochogyne C.B.Clarke
1 especie

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1151

CYPERACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Exochogyne amazonica
C.B.Clarke

Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena.
200-435 m.
AMA, GUV. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Arbelez 929 (COL).

Fimbristylis Vahl
8 especies

Fimbristylis aestivalis Vahl


Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena,
Orinoquia. 350-400 m.
MET, VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Bolivia.
Schultes 16102 (COL).

Fimbristylis argentea
(Rottb.) Vahl

Hierba.
Nativa. Caribe, Orinoquia. 5-100
m.
ATL, CR, VIC. No evaluada.
Colombia, Venezuela; Asia.
Mora 1458 (COL).

Fimbristylis autumnalis (L.)


Roem. & Schult.
Hierba.
Nativa. Andes. 1830 m.
SAN. No evaluada.
Canad a Argentina; Viejo
Mundo.
Duque 005 (COL).

Fimbristylis complanata
(Retz.) Link

Hierba.
Nativa. Andes, Orinoquia, V
Magdalena. 50-2160 m.
ANT, ARA, BOY, CAS, CUN,
MAG, MET, NAR, NSA, RIS,
VAL. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).

1152

Mxico a Argentina; Antillas.


Zarucchi 6192 (COL).

Fimbristylis cymosa R.Br.

Fimbristylis cymosa var.


spathacea (Roth) T.Koyama,
Fimbristylis spathacea Roth
Gmez-Laurito 2003; Rangel-Ch.
2004.
Hierba.
Nativa. Caribe, Pacfico. 0-70 m.
ANT, ATL, BOL, CAU, CHO,
CR, MAG, NAR, SAP, VAL.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Estados Unidos a Ecuador,
Guayanas y Brasil; Viejo Mundo.
Feddema 1826 (COL).
Nota: principalmente en zonas
costeras / mainly coastal areas.

Fimbristylis dichotoma (L.)


Vahl

Fimbristylis annua (All.) Roem.


& Schult., Fimbristylis diphylla
(Retz.) Vahl
Gmez-Laurito 2003; Rangel-Ch.
2004.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, V Cauca, V
Magdalena. 0-2800 m.
AMA, ANT, ARA, BOL, BOY,
CAL, CAQ, CAS, CAU, CES,
CHO, CR, CUN, HUI,
MAG, MET, NAR, PUT, QUI,
SAN, SUC, VAL, VAU, VIC.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Cosmopolita.
Schultes 8428 (COL, NY).

Fimbristylis littoralis
Gaudich.

Fimbristylis miliacea (L.) Vahl


Prata 2002.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, V Cauca, V
Magdalena. 0-900 m.

AMA, ANT, ARA, ATL, BOL,


BOY, CAS, CAU, CHO, CR,
HUI, MAG, MET, NAR, NSA,
PUT, SAN, TOL, VAL, VAU.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Trpicos y subtrpicos alrededor
del mundo.
Schultes 8197 (COL, NY).

Fimbristylis spadicea (L.)


Vahl

Fimbristylis castanea (Michx.)


Vahl
Rangel-Ch. 2004.
Hierba.
Nativa. Caribe, Pacfico. 0-150 m.
ANT, ATL, BOL, CHO, CR,
MAG, SUC, VAL. Preocupacin
Menor (propuesta aqu).
E Estados Unidos a Argentina;
Caribe.
Callejas 5021 (COL).

Fuirena Rottb.
3 especies
Fuirena incompleta Nees

Hierba.
Nativa. Andes. 1350-3200 m.
ANT, BOY, CUN, PUT, SAN. No
evaluada.
Mxico a Argentina y Uruguay.
Muoz 553 (HUA, MO).

Fuirena robusta Kunth

Hierba.
Nativa. Pacfico. 230 m.
VAL. No evaluada.
Mxico a Argentina.
Van Rooden 639 (COL, MO).

Fuirena umbellata Rottb.

Rangel-Ch. 2004.
Hierba, acutica.
Nativa. Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 0-500 m.
ANT, CAU, CHO, CR, HUI,
MAG, MET, NAR, SAN, TOL,

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

CYPERACEAE

Angiosperms

VAL, VIC. Preocupacin Menor


(propuesta aqu).
Trpicos y subtrpicos alrededor
del mundo.
Callejas 4605 (HUA, MO).

Hypolytrum Pers.
9 especies

Hypolytrum amplum Kunth


Koyama 1967; Koyama 1970;
Adams 1994c.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 200-450 m.
AMA, VAU. No evaluada.
Costa Rica, Colombia,
Venezuela, Guyana, Surinam,
Brasil.
Zarucchi 2024 (COL).

Hypolytrum laxum Kunth

Koyama 1967; Koyama 1970;


Simpson 1998a.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 200-274 m.
AMA, VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Ecuador,
Per, Brasil.
Schultes 14549 (COL).

Hypolytrum longifolium
(Rich.) Nees

Hypolytrum nicaraguense
Liebm., Hypolytrum rubescens
C.B.Clarke, Hypolytrum
sylvaticum Kunth
Koyama 1970; Adams 1994c;
Simpson 1998a; Stevens et al.
2001; Gmez-Laurito 2003.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 5-1325 m.
AMA, ANT, CAQ, CHO, GUI,
MET, NAR, NSA, SAN, VAU,
VIC. No evaluada.

Centroamrica a Brasil y Per;


Jamaica, Trinidad.
Callejas 4386 (COL, HUA, MO).
Hypolytrum longifolium subsp.
nicaraguense (Liebm.) T.Koyama,
Hypolytrum longifolium
subsp. rubescens (C.B.Clarke)
T.Koyama, Hypolytrum
longifolium subsp. sylvaticum
(Kunth) T.Koyama

Hypolytrum nudum
C.B.Clarke

Koyama 1967; Koyama 1970;


Simpson 1998a.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 40-250 m.
GUI, VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Guyana.
Sarmiento 1068 (COL).

Hypolytrum schraderianum
Nees

Koyama 1970; Simpson 1998a.


Hierba.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 220-600 m.
VAU. No evaluada.
Centroamrica a Brasil y Per.
Garca-Barriga 14268 (COL, NY).

Hypolytrum
sphaerostachyum Boeckeler
Simpson 1998a.
Hierba.
Nativa. Amazonia. 200 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil,
Per.
Pipoly 12948 (COL, MO).

Hypolytrum spongiosum
T.Koyama

Koyama 1967; Koyama 1970;


Simpson 1998a.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 213-300 m.
AMA, CAQ, VAU. No evaluada.

Colombia, Venezuela, Guyana,


Brasil, Per.
Schultes 16074 (COL).

Hypolytrum strictum Kunth


Hierba.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 300 m.
GUI. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil,
Per, Ecuador.
Crdoba 445 (COL, MO).

Hypolytrum supervacuum
C.B.Clarke

Hierba.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 150 m.
GUI. No evaluada.
Colombia, Brasil.
Espina 133 (COL).
Nota: la identidad del
espcimen representativo
requiere verificacin / voucher
identity needs verification.

Isolepis R.Br.
3 especies
Isolepis cernua (Vahl) Roem.
& Schult.
Scirpus cernuus Vahl
Luteyn 1999; Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Nativa. Andes. 3550-4100 m.
CAL, CAU, VAL. No evaluada.
Mxico, Suramrica.
Espinal 2327 (CUVC).

Isolepis inundata R.Br.

Scirpus inundatus (R.Br.) Poir.


Adams 1994c; Luteyn 1999;
Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Nativa. Andes. 1800-4200 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CHO,
CUN, NAR, NSA, PUT, SAN,
TOL. No evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1153

CYPERACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Costa Rica, Colombia a Chile.


MacDougal 4390 (MO).

Isolepis nigricans Kunth

Scirpus nigricans (Kunth) Poir.


Hierba.
Nativa. 2500-3400 m.
CAU, CUN, SAN, TOL. No
evaluada.
Centroamrica, Venezuela a
Argentina y Chile.
Barclay 5746 (MO).

Kyllinga Rottb.
5 especies
Kyllinga brevifolia Rottb.

Rangel-Ch. 2004.
Hierba, trepadora.
Nativa. Caribe, Orinoquia,
Pacfico, SN Santa Marta, V
Cauca. 0-2850 m.
ANT, ARA, ATL, BOY, CAS,
CAU, CHO, CUN, HUI, MAG,
MET, NAR, PUT, VAL, VIC.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Trpicos y subtrpicos alrededor
del mundo.
Croat 61371 (MO).

Kyllinga nemoralis
(J.R.Forst. & G.Forst.)
Hutch. & Dalziel

Cyperus kyllingia Endl.


Hierba.
Adventicia. Andes. 300-2660 m.
CUN. No evaluada.
Trpicos y subtrpicos,
principalmente del Viejo Mundo.

Kyllinga odorata Vahl

Rangel-Ch. 2004.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, SN Santa

1154

Marta, V Cauca, V Magdalena.


50-2600 m.
ANT, ARA, BOY, CAQ, CAU,
CHO, CUN, GUI, GUV, HUI,
MAG, MET, NAR, PUT, SAN,
VAL, VAU. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
S Estados Unidos a Argentina;
Madagascar, Australia.
Callejas 12282 (HUA).

Kyllinga pumila Michx.

Cyperus densicaespitosus Mattf.


& Kk.
Prata 2002; Rangel-Ch. 2004.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Orinoquia, Pacfico,
SN Santa Marta, V Magdalena.
5-3000 m.
AMA, ANT, BOY, CAS, CHO,
CUN, GUI, GUV, HUI, MAG,
MET, NAR, NSA, PUT, RIS,
SAN, TOL, VAL. No evaluada.
E Estados Unidos a N Argentina;
frica tropical y meridional;
Madagascar.
Benavides 9530 (MO, PSO).

Kyllinga vaginata Lam.

Cyperus peruvianus (Lam.)


F.N.Williams, Kyllinga peruviana
Lam., Kyllinga pungens Link
Adams 1994a; Gmez-Laurito
2003; Rangel-Ch. 2004.
Hierba.
Nativa. Andes, Islas Caribeas,
Caribe, Pacfico. 0-10 m.
ANT, CAU, CHO, CR, MAG,
NAR, SAP, VAL. No evaluada.
Guatemala a Argentina; Caribe.
Espina 3030 (MO).
Nota: zonas costeras / coastal
areas.

Lagenocarpus Nees
9 especies, 1 especie endmica

Lagenocarpus amazonicus
(C.B.Clarke) H.Pfeiff.

Giraldo-Caas 2001; Koyama


2004.
Hierba.
Nativa. Amazonia. 200-435 m.
AMA, GUV. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Guayanas,
Brasil.
Arbelez 929 (COL, MO).

Lagenocarpus celiae
T.Koyama & Maguire

Koyama & Maguire 1965;


Koyama 2004.
Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena.
135 m.
GUI. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Maguire 41454 (HT: NY; IT: US,
K, VEN).
Nota: conocida en Colombia
solo del tipo / known in
Colombia only from the type.

Lagenocarpus eriopodus
T.Koyama & Maguire

Koyama & Maguire 1965;


Koyama 2004.
Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena.
200-400 m.
GUI. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Garca-Barriga 20891 (GH, MO,
COL).

Lagenocarpus guianensis
Nees

Koyama & Maguire 1965;


Koyama 2004.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 100-200
m.
VAU, VIC. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Zarucchi 3675 (MO).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

CYPERACEAE

Angiosperms

Lagenocarpus guianensis subsp.


guianensis

Colombia, Venezuela, Brasil.


Crdenas 6911 (COAH, MO).

Lagenocarpus lanatus
(T.Koyama & Maguire)
T.Koyama

Lagenocarpus verticillatus
(Spreng.) T.Koyama &
Maguire

Everardia lanata T.Koyama &


Maguire
Koyama 2004.
Hierba.
Endmica. Amazonia, Guayana y
Macarena. 250-762 m.
VAU. No evaluada.
Garca-Barriga 13811 (HT: NY;
IT: COL, K, US).

Lagenocarpus pendulus
T.Koyama

Koyama & Maguire 1965;


Koyama 2004.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 240-700 m.
CAQ, VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Crdenas 6992 (COAH, MO).

Lagenocarpus rigidus
(Kunth) Nees

Prata 2002.
Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena.
90-1300 m.
CAQ, GUI, MET, VAU, VIC. No
evaluada.
Colombia, Venezuela, Guayanas,
Trinidad y Tobago, Brasil.
Echeverry 5096 (COAH).
Lagenocarpus rigidus subsp.
rigidus

Lagenocarpus sabanensis
Gilly

Koyama & Maguire 1965;


Koyama 2004.
Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena.
95-450 m.
CAQ, GUI, VAU. No evaluada.

Koyama & Maguire 1965;


Koyama 2004.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 100-660 m.
AMA, CAQ, GUI, VAU. No
evaluada.
Colombia, Venezuela, Guayanas,
Brasil, Bolivia.
Garca-Barriga 14167 (COL,
NY).

Lipocarpha R.Br.
3 especies
Lipocarpha humboldtiana
Nees

Lipocarpha sellowiana Kunth


Gmez-Laurito 2003.
Hierba.
Nativa. Andes, Orinoquia. 2602600 m.
ANT, CAS, CUN, MET. No
evaluada.
Mxico a Argentina.
Brant 1440 (MO).

Lipocarpha maculata
(Michx.) Torr.

Rangel-Ch. 2004.
Hierba.
Nativa. Orinoquia, Pacfico. 175300 m.
ARA, CHO, MET, VAL. No
evaluada.
C Estados Unidos a Argentina.
Core 1523A (COL).

Lipocarpha micrantha (Vahl)


G.C.Tucker
Hemicarpha micrantha (Vahl)
Pax

Gmez-Laurito 2003.
Hierba.
Nativa. Caribe, Orinoquia,
Pacfico, V Magdalena. 152-400
m.
HUI, MAG, MET, VAL. No
evaluada.
Estados Unidos a Argentina;
Caribe; frica; Madagascar.
Ohba 369 (MO).

Mapania Aubl.
5 especies
Mapania assimilis T.Koyama

Koyama 1967; Simpson 1992a;


Gmez-Laurito 1994.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico, V
Magdalena. 10-1800 m.
ANT, CAU, CHO, NAR, SAN,
VAL. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Guyana,
Guayana Francesa, Brasil.
Benavides 1108 (PSO).
Mapania assimilis subsp. assimilis

Mapania effusa (C.B.Clarke)


T.Koyama
Simpson 1996.
Hierba.
Nativa. Amazonia.
VAU. No evaluada.
Colombia?, Venezuela, Guayana
Francesa, Brasil.
Mora APA-349 (COL).
Nota: registro dudoso; la
identidad del espcimen
representativo requiere
verificacin / dubious record;
voucher identity needs
verification.

Mapania pycnocephala
(Benth.) Benth.

Simpson 1992a; Gmez-Laurito


1994; Simpson 1998c.
Hierba.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1155

CYPERACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Nativa. Andes, Pacfico. 10-1500


m.
ANT, CAU, CHO, VAL. No
evaluada.
Centroamrica, Colombia,
Ecuador, Venezuela, Guayanas,
Brasil.
Fonnegra 5736 (HUA, MO).
Mapania pycnocephala subsp.
pycnocephala

Mapania pycnostachya
(Benth.) T.Koyama

Simpson 1992a.
Hierba.
Nativa. Pacfico. 0-250 m.
CHO. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Gentry 7230 (MO).

Mapania sylvatica Aubl.

Simpson 1992a; Rangel-Ch.


2004.
Hierba.
Nativa. Pacfico, V Magdalena.
5-500 m.
CHO, SAN, VAL. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Guyana,
Guayana Francesa, Brasil.
Idrobo 5252 (COL).

Oreobolus R.Br.
5 especies
Oreobolus cleefii L.E.Mora

Mora Osejo 1987; Luteyn 1999;


Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
3100-4390 m.
BOY, CAU, CUN, MAG, NAR,
TOL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Cuatrecasas 25736 (IT: COL).

Oreobolus ecuadorensis
T.Koyama
Seberg 1988; Luteyn 1999;
Rangel-Ch. 2000.

1156

Hierba.
Nativa. Andes. 3200-3800 m.
NAR, VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per.
Vargas 3970 (COL).

Oreobolus goeppingeri Suess.


Mora Osejo 1987; Luteyn 1999;
Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Nativa. Andes. 3000-4200 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, NAR.
No evaluada.
Costa Rica a Venezuela y Per.
Cuadros 4992 (COL, MO).
Oreobolus goeppingeri var.
goeppingeri, Oreobolus
goeppingeri var. sumapacii
L.E.Mora, Oreobolus goeppingeri
var. tuquerrensis L.E.Mora.

Oreobolus obtusangulus
Gaudich.

Seberg 1988; Luteyn 1999.


Hierba.
Nativa. Andes. 3250-4400 m.
BOY, CAU, CUN, MAG, NAR,
SAN, VAL. No evaluada.
N Suramrica a Argentina y
Chile.
Mora 7555 (COL, MO).
Oreobolus obtusangulus subsp.
obtusangulus, Oreobolus
obtusangulus subsp. unispicus
Seberg

Oreobolus venezuelensis
Steyerm.

Seberg 1988; Seberg 1994;


Luteyn 1999.
Hierba.
Nativa. Andes. 2380-3850 m.
ANT, ARA, BOY, CAU, CHO,
CUN, HUI, MET, NAR, NSA,
VAL. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
Costa Rica a Venezuela y Per.
Roldn 345 (HUA, COL, MO).

Oxycaryum Nees
1 especie
Oxycaryum cubense (Poepp.
& Kunth) Palla

Scirpus cubensis Poepp. & Kunth


Gmez-Laurito 2003.
Hierba, acutica.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Orinoquia. 230-900 m.
AMA, ANT, ARA, BOL, CR,
VAL. No evaluada.
Mxico, Costa Rica, Colombia,
Venezuela, Brasil, Paraguay;
Caribe.
Forero 207 (COL, MO).

Phylloscirpus C.B.Clarke
1 especie
Phylloscirpus boliviensis
(Barros) Dhooge & Goetgh.
Dhooge & Goetghebeur 2004.
Hierba.
Nativa. Andes. 3900-4300 m.
ARA, RIS. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per,
Bolivia.
Cleef 8941 (U).

Pleurostachys Brongn.
1 especie
Pleurostachys puberula
Boeckeler

Steyermark 1995.
Hierba.
Nativa. Andes. 800-1800 m.
ANT, NAR. No evaluada.
N y C Suramrica.
Gentry 60486 (MO, PSO).

Rhynchospora Vahl
93 especies, 1 especie endmica

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

CYPERACEAE

Angiosperms

Rhynchospora albescens
(Miq.) Kk.

Koyama 1972; Thomas 1984;


Thomas 1998.
Hierba.
Nativa. Orinoquia. 150-500 m.
CAS, MET. No evaluada.
Costa Rica y N Suramrica.
Idrobo 1246 (COL, US).
Nota: orilla de cuerpos de agua /
edge of water bodies.

Rhynchospora albiceps
Kunth

Hierba.
Nativa. Orinoquia. 260 m.
MET. No evaluada.
Colombia, Brasil, Paraguay,
Argentina.
Cuatrecasas 7831 (COL).

Rhynchospora albida (Nees)


Boeckeler
Thomas 1998; Strong 2006.
Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena.
270-450 m.
AMA, CAQ, GUI, VAU. No
evaluada.
Colombia, Venezuela, Guyana,
Brasil.
Schultes 14380 (COL).
Nota: sabanas / savannas.

Rhynchospora albomarginata
Kk.
Koyama 1972; Thomas 1998;
Strong 2006.
Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena,
Orinoquia. 80-90 m.
AMA, GUI, MET. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Guyana,
Guayana Francesa, Brasil.
Rivera 139 (COL).
Nota: sabanas. A veces
citada errneamente como
albo-marginata / savannas;

sometimes erroneously cited as


albo-marginata.

Rhynchospora amazonica
Kunth

Koyama 1972; Thomas 1998.


Hierba.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 100-274
m.
AMA, GUI, MET, VAU. No
evaluada.
N Suramrica, Brasil, Per,
Bolivia.
Schultes 15011 (COL, MO, US).
Rhynchospora amazonica subsp.
amazonica
Nota: bosque / forest.

Rhynchospora arenicola
Uittien

Rhynchospora pilosa subsp.


arenicola (Uittien) T.Koyama
Koyama 1972; Thomas 1998;
Strong 2006.
Hierba.
Nativa.
AMA. No evaluada.
N Suramrica.
Murillo 170 (US).
Nota: sabanas / savannas.

Rhynchospora argentea
Standl.

Thomas 1992; Rangel-Ch. 2004.


Hierba.
Nativa. Pacfico. 0-180 m.
CHO. No evaluada.
Colombia, Panam.
Killip 35136 (COL, US).
Nota: bosque / forest.

Rhynchospora aristata
Boeckeler

Thomas 1992; Rangel-Ch. 2000.


Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1750-3700 m.

ANT, BOY, CAL, CAU, CES,


CUN, MAG, MET, PUT, RIS,
SAN. No evaluada.
Mxico a Bolivia; Antillas.
Prez-Arbelez 4755 (COL, US).
Rhynchospora aristata var.
moritziana (Boeckeler) Kk.

Rhynchospora armerioides
J.Presl & C.Presl
Thomas 1992; Strong 2006.
Hierba.
Nativa. Caribe. 110 m.
MAG. No evaluada.
Costa Rica a N Suramrica.
Smith 217 (COL, MO, P, US).
Nota: sabanas / savannas.

Rhynchospora barbata
(Vahl) Kunth

Dichromena barbata (Vahl)


J.F.Macbr.
Strong 2006.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia, V Magdalena. 80-880
m.
ANT, ARA, BOL, BOY, CAQ,
CAS, CR, GUI, GUV, MAG,
MET, TOL, VIC. Preocupacin
Menor (propuesta aqu).
Mxico a Bolivia; Cuba, La
Espaola, Trinidad.
Daniel 319 (US).

Rhynchospora biflora
Boeckeler

Koyama 1972.
Hierba.
Nativa. Andes. 2600 m.
ANT. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Araque 18A157 (US).

Rhynchospora blepharophora
(J.Presl & C.Presl) H.Pfeiff.
Rhynchospora nervosa var.
standleyana (H.Pfeiff.) Kk.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1157

CYPERACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Thomas 1984.
Hierba.
Nativa. Andes, Orinoquia, V
Magdalena. 220-3180 m.
ANT, ARA, BOY, CAQ, CUN,
HUI, MAG, MET, TOL, VIC. No
evaluada.
Colombia, Venezuela, Ecuador,
Per.
Fosberg 19882 (US).

Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena?,
Orinoquia? 50-270 m.
GUI?, VIC? No evaluada.
E Colombia?, Venezuela,
Guyana, Guayana Francesa.
Nota: esperada; conocida de
reas vecinas, en Venezuela
/ expected; known from
neighboring areas in Venezuela.

Rhynchospora brasiliensis
Boeckeler

Rhynchospora candida
(Nees) Boeckeler

Guaglianone 1979; Strong 2006.


Hierba.
Nativa. Andes. 2000-3500 m.
CUN, SAN. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Guyana,
Brasil.
Fassett 25928 (NY, US).

Rhynchospora brevirostris
Griseb.
Koyama 1972; Strong 2006.
Hierba.
Nativa. Orinoquia. 450 m.
MET. No evaluada.
Mxico a Bolivia; Cuba, La
Espaola, Trinidad.
Pennell 1426 (NY, US).
Nota: sabanas / savannas.

Rhynchospora brownii
Roem. & Schult.

Guaglianone 1979; Thomas 1992.


Hierba.
Nativa. 1700-2590 m.
ANT, CAU, PUT. Preocupacin
Menor (propuesta aqu).
Mxico a Argentina.
Asplund 10591 (US).
Rhynchospora brownii subsp.
americana Guagl.

Rhynchospora cajennensis
Boeckeler
Koyama 1972; Strong 2006;
Hokche et al. 2008.

1158

Koyama 1972; Strong 2006.


Hierba.
Nativa. Orinoquia. 100-200 m.
MET, VIC. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
Colombia, Venezuela, Guyana,
Surinam, Brasil, Bolivia; O
frica.
Cuatrecasas 4463 (COL, US).
Nota: sabanas / savannas.

Nativa. Amazonia, Guayana y


Macarena, Orinoquia. 80-300 m.
AMA, CAQ, GUI, MET, VAU,
VIC. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil,
Per.
Schultes 14994 (COL, US).
Nota: orillas de ros /
riverbanks.

[Rhynchospora caucana B.
& K.]
Rangel-Ch. 2000.
Nota: nombre indito /
unpublished name

Rhynchospora cephalotes (L.)


Vahl

Koyama 1972; Thomas 1998.


Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena,
Orinoquia. 95 m.
GUI, MET. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Davidse 16822 (MO).
Nota: sobre rocas / on rocks.

Koyama 1972; Rangel-Ch. 2004;


Strong 2006.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Islas
Caribeas, Caribe, Orinoquia,
Pacfico, V Magdalena. 0-1700
m.
AMA, ANT, ARA, CAQ, CAS,
CAU, CHO, CR, CUN,
GUI, GUV, MAG, MET, SAP,
SAN, TOL, VAL, VAU, VIC.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Mxico a N Suramrica; Cuba,
Trinidad.
Killip 38698 (COL, US).

Rhynchospora caracasana
(Kunth) Boeckeler

Rhynchospora ciliata
(G.Mey.) Kk.

Rhynchospora capitata
(Kunth) Roem. & Schult.

Koyama 1972; Strong 2006.


Hierba.
Nativa. Andes. 750-1675 m.
SAN. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Guyana,
Surinam, Brasil.
Killip 15242 (US).

Rhynchospora cariciformis
Nees
Koyama 1972.
Hierba.

Dichromena ciliata Pers.,


Rhynchospora nervosa subsp.
ciliata T.Koyama, Rhynchospora
nervosa var. cinnamomea (Kk.)
Kk., Schoenus globosus Kunth
Thomas 1984; Strong 2006.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, V Cauca, V
Magdalena. 0-3420 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

CYPERACEAE

Angiosperms

AMA, ANT, ARA, BOL, BOY,


CAQ, CAS, CAU, CHO, CR,
CUN, GUI, GUV, HUI, MAG,
MET, NAR, NSA, PUT, SAN,
SUC, VAL, VIC. Preocupacin
Menor (propuesta aqu).
Mxico a Argentina; Antillas,
Trinidad y Tobago.
Cuatrecasas 3873 (COL, US).

Rhynchospora comata (Link)


Schult.
Koyama 1972; Strong 2006.
Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena,
Caribe, Orinoquia. 100-650 m.
GUJ, MET, VAU, VIC. No
evaluada.
Costa Rica a Guayanas, Trinidad
y Brasil.
Vincelli 1085 (COL).

Rhynchospora consanguinea
(Kunth) Boeckeler
Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena.
380-450 m.
VAU. No evaluada.
Colombia, Brasil, Paraguay.
Garca 15022, 15022A (COL).

Rhynchospora contracta
(Nees) J.Raynal

Rhynchospora micrantha Vahl


Koyama 1972; Gmez-Laurito
2003; Strong 2006.
Hierba.
Nativa. Caribe. 77 m.
MAG. No evaluada.
Mxico a Colombia, Venezuela,
Guayana Francesa y Trinidad;
Argentina, Antillas Mayores.
Smith 2197 (COL, MO, NY, P,
US).

Rhynchospora corymbosa
(L.) Britton

Rhynchospora aurea Vahl


Guaglianone 2001; Prata 2002;
Rangel-Ch. 2004.

Hierba.
Nativa. Andes, Orinoquia,
Pacfico, V Cauca, V Magdalena.
5-1900 m.
ANT, ARA, CAU, CHO, CUN,
HUI, MET, PUT, SAN, VAL,
VAU, VIC. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
Pantropical.
Espinal 2813 (COL).
Rhynchospora corymbosa var.
angustirostris (Barros) Guagl.,
Rhynchospora corymbosa var.
corymbosa

Rhynchospora curvula
Griseb.

Standley & Steyermark 1958;


Koyama 1972; Strong 2006.
Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena. 90
m.
GUI. No evaluada.
Honduras, Nicaragua, Trinidad,
Colombia, Venezuela, Guyana,
Surinam, Guayana Francesa.
Davidse 26363 (MO).
Nota: zonas rocosas o arenosas.
Koyama (1972) cit a Grassl
10014 (NY, US), de Colombia,
como esta especie; sin embargo,
ese espcimen puede representar
un taxn no descrito / rocky
or sandy areas. Koyama (1972)
cited Grassl 10014 (NY, US)
from Colombia, as this species;
however, this specimen may
represent an undescribed taxon.

Rhynchospora dentinux
C.B.Clarke

Koyama 1972; Strong 2006.


Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena,
Orinoquia. 90-430 m.
GUI, MET. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Guayana
Francesa.
Davidse 26372 (MO).
Nota: sobre afloramientos
rocosos / on rocky outcrops.

Rhynchospora dissitiflora
Boeckeler

Rhynchospora boliviensis
C.B.Clarke
Koyama 1972; Thomas 1992;
Strong 2006.
Hierba.
Nativa. Andes. 1800-2630 m.
CAU, MAG, NSA, SAN. No
evaluada.
Mxico, Honduras, Costa Rica,
Panam, Colombia, Ecuador,
Venezuela, Per, Bolivia.
Cuatrecasas 12486 (COL, US).

Rhynchospora divaricata
(Ham.) M.T.Strong

Rhynchospora trichodes
C.B.Clarke
Koyama 1972; Strong 2006.
Hierba.
Nativa. Orinoquia, V Magdalena.
80-500 m.
ANT, MET. No evaluada.
Centroamrica a N Suramrica;
Trinidad.
Pennell 1615 (NY, US).

Rhynchospora duckei Gross


Thomas 1998.
Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena.
100-120 m.
GUI. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Berry 5301 (MO).

Rhynchospora elegantula
Maury

Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena?,
Orinoquia? 50-200 m.
GUI?, GUV?, VIC? No evaluada.
Venezuela, Colombia?
Nota: esperada; conocida de
reas vecinas en Venezuela
/ expected; known from
neighboring areas in Venezuela.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1159

CYPERACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Rhynchospora emaciata
(Nees) Boeckeler

Thomas 1998; Strong 2006.


Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena,
Orinoquia. 200-435 m.
GUV, VIC. No evaluada.
Nicaragua a Argentina; Trinidad.
Davidse 5229 (COL, MO, NY).
Nota: sabanas / savannas.

Rhynchospora exaltata
Kunth

Thomas 1998; Strong 2006.


Hierba.
Nativa. Andes. 1200-1560 m.
CUN. No evaluada.
Honduras, Cuba, La Espaola,
Colombia, Venezuela, Guyana,
Brasil, Bolivia, Paraguay.
Torres 748 (COL).

Rhynchospora eximia (Nees)


Boeckeler
Koyama 1972; Thomas 1992.
Hierba.
Nativa. Caribe. 0-300 m.
CES. No evaluada.
SE Estados Unidos a Brasil y
Bolivia; Cuba, La Espaola,
frica.
Mutis 5700 (US).

Rhynchospora fallax Uittien


Rhynchospora tenerrima subsp.
fallax (Uittien) T.Koyama
Koyama 1972; Strong 2006;
Hokche et al. 2008.
Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena?,
Orinoquia? 250-400 m.
GUI?, VIC? No evaluada.
N Suramrica.
Nota: esperada;conocida de
reas vecinas en Venezuela.
Citada de Colombia por
Govaerts (2007) y Strong
(2006) pero no se estudiaron
especmenes / expected; known

1160

from neighboring areas in


Venezuela. Cited from Colombia
by Govaerts (2007) and Strong
(2006) but no specimens were
seen.

Rhynchospora filiformis Vahl


Rhynchospora longispicata
Boeckeler
Koyama 1972; Strong 2006.
Hierba.
Nativa. Caribe, Orinoquia. 100450 m.
CES, MET, VIC. No evaluada.
Mxico a N Suramrica; Antillas
Mayores, Trinidad.
Vincelli 1224 (COL, US).

Rhynchospora globosa
(Kunth) Roem. & Schult.

Thomas 1998; Strong 2006;


Crdenas et al. 2008b.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Islas
Caribeas, Orinoquia. 90-2500
m.
AMA, ANT, ARA, CAS, CAU,
CUN, GUI, GUV, MET, NSA,
SAP, SAN, TOL, VAU, VIC.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Mxico a Suramrica; Cuba,
Trinidad.
Triana 1003 (COL).

Rhynchospora gollmeri
Boeckeler

Hokche et al. 2008.


Hierba.
Nativa. 950-2500 m.
ARA?, NSA? No evaluada.
Venezuela, Colombia?
Nota: esperada; conocida de
reas vecinas en Venezuela
/ expected; known from
neighboring areas in Venezuela.

Rhynchospora hirsuta (Vahl)


Vahl

Koyama 1972; Strong 2006.


Hierba.
Nativa. Orinoquia, V Magdalena.
50-450 m.
ANT, MET, SAN. No evaluada.
Mxico a N Suramrica; Cuba,
La Espaola, Trinidad.
Brant 1242 (COL, MO).
Nota: sabanas / savannas.

Rhynchospora hirta (Nees)


Boeckeler
Hierba.
Nativa. Orinoquia. 450 m.
MET. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Bolivia,
Brasil.
Linden 1461 (K, P).
Nota: sabanas / savannas.

Rhynchospora
holoschoenoides (Rich.)
Herter

Rhynchospora cyperoides Mart.,


Rhynchospora polycephala (Pers.)
Kunth
Koyama 1972; Guaglianone
1981; Rangel-Ch. 2004.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Pacfico. 0-200 m.
CAU, CHO, NAR, VAL, VAU.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Mxico a Suramrica; Bahamas,
Antillas, Trinidad; frica.
Cuatrecasas 3929 (COL, US).

Rhynchospora imeriensis
(Kk.) W.W.Thomas

Rhynchospora cephalotes var.


imeriensis Kk.
Thomas 1998.
Hierba.
Nativa. Pacfico. 100 m.
CHO. No evaluada.
Colombia, Venezuela.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

CYPERACEAE

Angiosperms

Forero 5331 (NY).


Nota: orillas de ros /
riverbanks.

Rhynchospora immensa Kk.


Strong 2006.
Hierba.
Nativa. Andes. 830-3000 m.
ANT, CAU, CUN, PUT. No
evaluada.
Guatemala a Guyana, Trinidad y
Brasil.
Cuatrecasas 5464 (US).

Rhynchospora junciformis
(Kunth) Boeckeler

Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena?,
Orinoquia? 50-500 m.
GUI?, VIC? No evaluada.
Venezuela, Guayanas, Brasil.
Nota: esperada; conocida de
reas vecinas, en Venezuela.
Algunos especmenes
identificados bajo este nombre
corresponden a Rhynchospora
tenella / expected; known from
neighboring areas in Venezuela.
Some specimens determined as
this are Rhynchospora tenella.

Rhynchospora killipii Gross


Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena.
500 m.
MET. No evaluada.
Colombia, Per.
Idrobo 691 (COL, US).

Rhynchospora kunthii Kunth


Thomas 1992; Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Nativa. Andes. 2500-3200 m.
ANT, CAU, CUN, SAN. No
evaluada.
Estados Unidos (California) a
Per.
Daniel 252 (MO, US).

Rhynchospora kuntzei
Kuntze

Rhynchospora umbraticola var.


kuntzei (Kuntze) Kk.
Rangel-Ch. 2004.
Hierba.
Nativa. Pacfico. 0-200 m.
CAU, CHO, NAR. No evaluada.
Colombia, Bolivia, Per.
Killip 33102, 35136 (COL).
Nota: bosque / forest.

Rhynchospora lechleri
Boeckeler

Koyama 1972.
Hierba.
Nativa. Andes. 2000-3150 m.
ANT, CAU, CHO, MET. No
evaluada.
Mxico a Colombia, Ecuador,
Venezuela, Per y Bolivia.
Lehmann 6973 (US).

Rhynchospora leucoloma
A.C.Araujo & LonghiWagner

Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena. 80
m.
GUI. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Rudas 7128 (MO).
Nota: sabanas / savannas.

Rhynchospora locuples
C.B.Clarke

Rhynchospora schiedeana var.


locuples (C.B.Clarke) Kk.
Thomas 1992; Rangel-Ch. 2004.
Hierba.
Nativa. Andes. 600-3000 m.
ANT, CAL, CAU, CHO, CUN,
PUT, TOL. No evaluada.
Costa Rica, Panam, Colombia,
Ecuador, Venezuela, Per,
Bolivia.
Cuatrecasas 14754 (US).

Rhynchospora longibracteata
Boeckeler
Koyama 1972; Strong 2006.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 120-200 m.
GUI, VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Trinidad,
Guyana, Brasil.
Cuatrecasas 6903 (COL, US).

Rhynchospora macrochaeta
Boeckeler
Rhynchospora columbiensis
Boeckeler
Thomas 1992; Thomas 1998.
Hierba.
Nativa. Andes. 2000-4200 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
HUI, MAG, MET, NAR, QUI,
SAN, TOL, VAL. No evaluada.
Costa Rica, Colombia,
Venezuela, Per, Bolivia.
Fosberg 22026 (US).

Rhynchospora maguireana
T.Koyama

Koyama 1972; Strong 2006.


Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena.
GUI. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Guyana.
Crdenas 18646 (COAH).
Nota: sabanas y afloramientos
rocosos. Espcimen no visto /
savannah and rocky outcrops;
specimen not seen.

Rhynchospora marisculus
Lindl. & Nees

Koyama 1972; Guaglianone


1979; Rangel-Ch. 2004.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-825 m.
BOY, CAU, CHO, NAR, SAN.
No evaluada.
Mxico a Suramrica; Antillas.
Triana 394 (US).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1161

CYPERACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Rhynchospora melanocarpa
A.C.Araujo & W.W.Thomas
Hierba.
Nativa. Orinoquia. 190-200 m.
VIC. No evaluada.
Colombia, Bolivia.
Pinto 1443 (P).
Nota: sabanas / savannas.

Rhynchospora mexicana
(Liebm.) Steud.

Koyama 1972; Hokche et al.


2008.
Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena?,
Orinoquia? 50-200 m.
GUI?, VIC? No evaluada.
Mxico a Venezuela, Brasil; La
Espaola.
Nota: esperada; conocida de
reas vecinas en Venezuela /
expected; known neighboring
areas in Venezuela.

Rhynchospora nervosa
(Vahl) Boeckeler

Thomas 1984; Rangel-Ch. 2004;


Strong 2006.
Hierba.
Nativa. 240-3000 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, HUI,
MAG, MET, QUI, SAN, TOL,
VAL, VAU. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
Mxico a Suramrica; Antillas
Mayores, Trinidad.
Fosberg 22217 (US).
Rhynchospora nervosa subsp.
nervosa

Rhynchospora oreoboloidea
Gmez-Laur.
Rhynchospora paramora
L.E.Mora
Thomas 1992.
Hierba.
Nativa. Andes. 2500-3660 m.
CUN. No evaluada.
Costa Rica a Ecuador.
Luteyn 12217 (COL, MO).

1162

Rhynchospora panicifolia
Maury

Hierba.
Endmica. Andes. 1400-1500 m.
CAU. No evaluada.
Killip 7787 (US).
Nota: bosque / forest.

ANT, BOY, CAS, CAU, CHO,


CUN, HUI, MAG, MET, NAR,
PUT, QUI, RIS, SAN, TOL, VAL.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
S Mxico a Brasil y Bolivia;
Antillas, Trinidad y Tobago.
Killip 15051 (US).

Rhynchospora paramora
Steyerm.

Rhynchospora polystachys
(Turrill) H.Pfeiff.

Hierba.
Nativa. Andes. 2500-4300 m.
ARA, BOY, CUN, MET, RIS,
SAN. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Cleef 8408 (COL, US).
Nota: pramo / pramo.

Rhynchospora planifolia
(T.Koyama) W.W.Thomas

Rhynchospora rigidifolia subsp.


planifolia T.Koyama
Koyama 1972; Thomas 1998.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 200 m.
AMA, CAQ, GUI. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Maguire 41865 (MO, NY, VEN).
Nota: sabanas / savannas.

Rhynchospora polyantha
Steud.
Hierba.
Nativa. Andes. 1900 m.
VAL. No evaluada.
Colombia, Per, Brasil.
Giraldo 814 (CUCV, MO).
Nota: espcimen no visto /
specimen not seen.

Rhynchospora polyphylla
(Vahl) Vahl

Thomas 1992; Rangel-Ch. 2004;


Strong 2006.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Pacfico,
SN Santa Marta. 0-3300 m.

Rhynchospora nervosa var.


polystachys (Turrill) Kk.
Thomas 1984; Rangel-Ch. 2004.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 40-2100 m.
ANT, CAU, CHO, CUN,
MET, NAR, RIS, TOL, VAL.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Honduras, Costa Rica,
Colombia, Ecuador, Per.
Killip 35122 (COL, US).

Rhynchospora puber (Vahl)


Boeckeler

Thomas 1984; Strong 2006.


Hierba.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia, Pacfico.
0-500 m.
AMA, BOY, CHO, GUI, MET,
SAN, VAU, VIC. Preocupacin
Menor (propuesta aqu).
Costa Rica, Panam, Colombia,
Venezuela, Guyana, Surinam,
Brasil.
Forero 5379 (COL, MO).
Rhynchospora pubera subsp.
parvula W.W.Thomas,
Rhynchospora pubera subsp.
pubera
Nota: pantanos de arenas
granticas / swamps on granitic
sands.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

CYPERACEAE

Angiosperms

Rhynchospora pungens
Liebm.

Guaglianone 1979.
Hierba.
Nativa. Andes. 1400-1600 m.
CUN, SAN. No evaluada.
SE Mxico, Colombia, Venezuela,
Brasil, Bolivia, Paraguay,
Argentina.
Killip 15237 (GH, NY, US).

Nativa. Amazonia, Andes,


Guayana y Macarena, Pacfico,
SN Santa Marta. 50-3600 m.
ANT, BOY, CAQ, CAU, CES,
CUN, GUI, MET, NAR, PUT,
RIS, SAN, TOL, VAL, VAU, VIC.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
S Mxico a Suramrica; Antillas,
Trinidad.
Pennell 1422 (US).

Rhynchospora radicans
(Schltdl. & Cham.) H.Pfeiff.

Rhynchospora ruiziana
Boeckeler

Thomas 1984; Rangel-Ch. 2004;


Strong 2006.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta. 0-1700 m.
ANT, CAU, CHO, MAG, MET,
NAR, NSA, PUT, SAN, TOL,
VAL. No evaluada.
Mxico a Brasil Bolivia; Antillas,
Trinidad y Tobago; Hawi.
Forero 5604 (COL, MO).
Rhynchospora radicans subsp.
microcephala (Spreng.)
W.W.Thomas, Rhynchospora
radicans subsp. radicans

Rhynchospora riparia (Nees)


Boeckeler
Rhynchospora tenuis subsp.
riparia (Nees) T.Koyama
Koyama 1972; Thomas 1998;
Strong 2006.
Hierba.
Nativa. Andes. 600-800 m.
TOL. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Guayanas,
Brasil, Argentina.
Pennell 3537 (NY).

Rhynchospora rugosa (Vahl)


Gale
Chaetospora ferruginea Kunth,
Rhynchospora glauca Vahl
Guaglianone 1979; Rangel-Ch.
2000; Rangel-Ch. 2004.
Hierba.

Rhynchospora infuscata
Boeckeler, Rhynchospora
macrochaeta var. quadrispicata
(Boeckeler) Kk., Rhynchospora
quadrispicata Boeckeler,
Rhynchospora stuebelii Boeck.
Thomas 1992; Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Nativa. Andes. 1200-4000 m.
ANT, CAU. No evaluada.
Mxico, Costa Rica, Panam,
Colombia, Ecuador, Venezuela,
Per, Bolivia.
Idrobo 2976 (COL, US).

Rhynchospora sanariapensis
Steyerm.
Thomas 1998; Strong 2006.
Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena. 65
m.
GUI, MET, VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Guyana.
Davidse 26623 (COL, MO).
Nota: sobre rocas / on rocks.

Rhynchospora schiedeana
(Schltdl.) Kunth

Thomas 1992; Rangel-Ch. 2000.


Hierba.
Nativa. Andes. 2000-3400 m.
ANT, CAU, CUN, NAR, PUT.
No evaluada.
Mxico a Per, Bolivia.
Callejas 7472 (MO).

Rhynchospora
schomburgkiana (Boeckeler)
T.Koyama

Micropapyrus viviparoides Suess.


Koyama 1972; Thomas 1998;
Strong 2006.
Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Caribe, V Magdalena.
80-2175 m.
ANT, CR, GUI, SAN. No
evaluada.
Colombia, Venezuela, Guyana,
Brasil.
Liesner 9084, 9104 (COL, MO).

Rhynchospora spruceana
C.B.Clarke

Rhynchospora graminea Uittien


Strong 2006; Hokche et al. 2008.
Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena?,
Orinoquia? 50-200 m.
ARA?, GUI?, VIC? No evaluada.
Venezuela, Guayanas, Brasil.
Nota: esperada; conocida de
reas vecinas, en Venezuela
/ expected; known from
neighboring areas in Venezuela.

Rhynchospora subplumosa
C.B.Clarke

Koyama 1972; Thomas 1998;


Strong 2006.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 200-480
m.
CAQ, MET, VAU, VIC. No
evaluada.
Colombia, Venezuela, Guyana,
Surinam, Brasil.
Zarucchi 2014 (COL, US).
Nota: sabanas / savannas.

Rhynchospora talamancensis
Gmez-Laur. & W.W.Thomas
Thomas 1992; Rangel-Ch. 2000.
Hierba.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1163

CYPERACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Nativa. Andes. 3200-3400 m.


CUN. No evaluada.
Costa Rica a Colombia.
Pennell 2230 (NY).
Nota: pramo / pramo.

Rhynchospora tenella (Nees)


Boeckeler

Koyama 1972; Thomas 1998;


Strong 2006.
Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena,
Orinoquia. 50-275 m.
AMA, ANT, CAQ, CAU, VAU,
VIC. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Guayanas,
Brasil.
Schultes 18334 (COL, MO, US).

Rhynchospora tenerrima
Spreng.

Rhynchospora setacea
(P.J.Bergius) Boeckeler
Koyama 1972; Thomas 1998;
Strong 2006.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-2600
m.
ANT, CAU, CHO, SAN, VAL. No
evaluada.
S Mxico a Bolivia; Antillas,
Trinidad.
Archer 1861 (US).

Rhynchospora tenuis Link

Koyama 1972; Rangel-Ch. 2004;


Strong 2006.
Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Pacfico. 0-1675 m.
CAQ, CAU, GUI, GUV, MET,
SAN, TOL, VAU. Preocupacin
Menor (propuesta aqu).
Hawi, Mxico a Suramrica;
Caribe; Hawi.
Pennell 3537 (US).
Rhynchospora tenuis subsp.
tenuis

1164

Rhynchospora tepuiana
Steyerm.

Rhynchospora flexuosa subsp.


tepuiana (Steyerm.) T.Koyama
Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena?,
Orinoquia? 100-200 m.
GUI?, VIC? No evaluada.
Venezuela, Guyana.
Nota: esperada; conocida de
reas vecinas, en Venezuela
/ expected; known from
neighboring areas in Venezuela.

Rhynchospora trichochaeta
C.B.Clarke
Koyama 1972; Thomas 1998;
Strong 2006.
Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena.
415-430 m.
MET. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Guyana,
Guayana Francesa, Brasil.
Callejas 6911 (MO).
Nota: espcimen no visto /
specimen not seen.

Rhynchospora trichophora
Nees

Hokche et al. 2008.


Hierba.
Nativa. 100-300 m.
GUI?, VIC? No evaluada.
Venezuela, Brasil, Per.
Nota: esperada; conocida de
reas vecinas en Venezuela.
Citada de Colombia por
Govaerts (2007) pero no
se estudiaron especmenes
/ expected; known from
neighboring areas in Venezuela.
Cited from Colombia by
Govaerts (2007) but no
specimens were studied.

Rhynchospora triflora Vahl

Hierba.
Nativa. Orinoquia. 200 m.
VIC. No evaluada.
Mxico (Campeche) a
Suramrica; Cuba, La Espaola,
Trinidad; frica, SE Asia,
Malasia y Nueva Guinea.
Davidse 5231 (MO, NY).

Rhynchospora trispicata
(Nees) Steud.

Koyama 1972; Gmez-Laurito


2003; Strong 2006.
Hierba.
Nativa. Caribe. 50 m.
CES. No evaluada.
S Mxico a Bolivia y Paraguay;
Cuba.
Allen 543 (F, MO).

Rhynchospora unisetosa
T.Koyama

Koyama 1972.
Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena.
410 m.
MET. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Callejas 7051 (MO).
Nota: espcimen no visto /
specimen not seen.

Rhynchospora velutina
(Kunth) Boeckeler

Rhynchospora robusta (Kunth)


Boeckeler
Koyama 1972; Gmez-Laurito
2003; Strong 2006.
Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 260-1700
m.
CAU, MET. No evaluada.
Mxico a Suramrica; Antillas
Mayores.
Asplund 10587 (US).

Koyama 1972; Thomas 1998;


Strong 2006.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

CYPERACEAE

Angiosperms

Rhynchospora vulcani
Boeckeler

Thomas 1992.
Hierba.
Nativa. Andes. 2050-3500 m.
ANT, BOY, CAU, CHO, CUN.
No evaluada.
Mxico a Colombia, Ecuador,
Venezuela, Per y Bolivia.
Cleef 5132 (COL, L).
Nota: pramo / pramo.

Rhynchospora watsonii
(Britton) Davidse

Dichromena watsonii Britton,


Rhynchospora radicans var.
watsonii (Britton) Kk.
Thomas 1984; Rangel-Ch. 2004;
Strong 2006.
Hierba.
Nativa. 0-1000 m.
BOL, CAU, CHO, GUI, VAL. No
evaluada.
S Mxico a N Suramrica.
Core 1370 (US).

Rhynchospora sp. nov. 1

Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena.
220-450 m.
VAU. No evaluada.
Nota: sabana. Afn a R. emaciata
/ savanna; related to R. emaciata.

Rhynchospora sp. nov. 2

Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena.
518-640 m.
VAU. No evaluada.
Nota: afn a R. curvula / related
to R. curvula.

Rhynchospora sp. nov. 3

Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena.
100-200 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
Nota: sabana. Sect. Rigidifoliae /
savanna; sect. Rigidifoliae.

Rhynchospora sp. nov. 4

Hierba.
Nativa. Amazonia. 250-300 m.
CAQ. No evaluada.
Nota: bosque. Afn a R.
subdicephala / forest; related to
R. subdicephala.

Schoenoplectus (Rchb.)
Palla
1 especie
Schoenoplectus californicus
(C.A.Mey.) Sojk

Scirpus californicus (C.A.Mey.)


Steud.
Rangel-Ch. 2000; Gmez-Laurito
2003; Rangel-Ch. 2004.
Hierba, acutica.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-20,
2090-3200 m.
BOY, CAU, CUN, NAR, PUT,
VAL. No evaluada.
C y S Estados Unidos a
Argentina; Isla de Pascua.
Rangel 201 (COL).
Nota: distribucin altitudinal
disyunta en los altos Andes
(2090-3200 m) y en zonas de
manglar (0-20 m) / altitudinal
distribution disjunct in the high
Andes (2090-3200 m) and in
mangrove areas (0-20 m).

Scleria P.J.Bergius

40 especies, 1 especie endmica


Scleria bracteata Cav.

Core 1948; Strong 1994;


Camelbeke & Goetghebeur 2000.
Hierba, trepadora.
Nativa. Andes, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 250-1700 m.
ANT, CAU, CES, HUI, MAG,
MET, SAN, VAL. No evaluada.
Centroamrica, Trinidad y
Tobago, las Guayanas, Colombia,

Venezuela, Ecuador, Per,


Bolivia y Brasil.
Daniel 5528 (MEDEL).

Scleria camaratensis Core

Hierba.
Nativa. Amazonia. 300-400 m.
PUT. No evaluada.
S Colombia, Venezuela.
Mora-Osejo 1077 (COL).

Scleria comosa (Nees) Steud.


Hierba, trepadora.
Nativa. Amazonia. 350-650 m.
CAQ. No evaluada.
Amazonia de Colombia, Bolivia,
Brasil y Per.
Franco 3699 (COL, MO).

Scleria cyperina Kunth

Core 1948; Mora 1966;


Camelbeke & Goetghebeur 2002.
Hierba, trepadora.
Nativa. Amazonia, Andes,
Orinoquia. 75-1675 m.
AMA, CAQ, GUI, MET, SAN,
VAU, VIC. No evaluada.
Honduras, Nicaragua, Colombia,
Venezuela, Guayanas, Brasil,
Per.
Marulanda 1956 (HUA).

Scleria distans Poir.

Scleria hirtella [auct.mult.non


Sw.]
Core 1936; Camelbeke &
Goetghebeur 2002.
Hierba, trepadora.
Nativa. Andes, Caribe,
Orinoquia. 100-2100 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, MAG,
MET, NSA, SAN, VIC. No
evaluada.
Centroamrica a Argentina y
Uruguay; Puerto Rico.
Callejas 7055 (COAH, HUA).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1165

CYPERACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Scleria eggersiana Boeckeler


Core 1948; Camelbeke &
Goetghebeur 2002.
Hierba, trepadora.
Nativa. V Magdalena. 130 m.
SAN. No evaluada.
Centroamrica a N Suramrica;
Antillas, Trinidad y Tobago.
Espinal 2567 (CUVC).

Scleria flagellum-nigrorum
P.J.Bergius

Core 1936; Adams 1994d.


Hierba, trepadora.
Nativa. Amazonia, V Magdalena.
100-800 m.
AMA, ANT. No evaluada.
Centroamrica a Brasil, Per y
Bolivia.
Ramrez 1253 (JAUM).
Nota: registro dudoso / dubious
record.

Scleria huberi C.B.Clarke

Scleria hirtella var. killipiana


(Britton) H.Pfeiff.
Core 1948; Camelbeke &
Goetghebeur 2002.
Hierba, trepadora.
Endmica. Andes. 1500-1700 m.
VAL. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Killip 11667 (HT: NY; IT: US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Scleria lagoensis Boeckeler


Scleria moritziana Boeckeler
Core 1948; Camelbeke &
Goetghebeur 2002.
Hierba, trepadora.
Nativa. Caribe.
MAG. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil,
Bolivia, Per.
Smith 237 (BM, K, P-2, MO).

Scleria peruviana Kk.


Core 1936; Camelbeke &
Goetghebeur 2002.
Hierba, trepadora.
Nativa. Andes. 1300 m.
NAR. No evaluada.
Colombia?, Per, Bolivia, Brasil.
Von Sneidern A631 (K).
Nota: registro dudoso. Solo se
conoce un espcimen, no visto
/ dubious species; only one
specimen known, not seen.

Scleria latifolia Sw.

Scleria interrupta Rich.

Scleria longigluma Kk.

Hypoporum interruptum (Rich.)


Nees
Core 1936; Adams 1994d.
Hierba, trepadora.
Nativa. Orinoquia.
CAS. No evaluada.
Centroamrica, Colombia,
Venezuela, Guayana Francesa,
Ecuador.
Allen 560 (MO).

1166

Scleria killipiana Britton

Scleria arundinacea Kunth


Core 1948; Adams 1994d;
Camelbeke & Goetghebeur 2002.
Hierba, trepadora.
Nativa. Andes, Caribe,
Orinoquia. 200-1630 m.
ANT, MAG, MET, NSA, PUT,
VIC. No evaluada.
Centroamrica a Suramrica;
Antillas, Trinidad y Tobago.
Cuatrecasas 13026 (COL).

Core 1936; Camelbeke &


Goetghebeur 2002.
Hierba, trepadora.
Nativa. Orinoquia. 410 m.
MET. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil,
Argentina, Paraguay.
Callejas 7048A (HUA, GENT,
MO).
Nota: conocida en Colombia
solo de una coleccin / known

in Colombia from a single


collection.

Scleria macbrideana Gross

Core 1948; Adams 1994d;


Camelbeke & Goetghebeur 2002.
Hierba, trepadora.
Nativa. Andes. 710-1600 m.
ANT, MET. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per.
Ramrez 330 (JAUM, COL).

Scleria macrogyne
C.B.Clarke

Core 1936; Camelbeke &


Goetghebeur 2002.
Hierba, trepadora.
Nativa. Guayana y Macarena.
120-350 m.
GUI, GUV, MET, VAU. No
evaluada.
Colombia, Venezuela, Ecuador,
Guyana, Surinam, Brasil, Per.
Schultes 16895 (BM).

Scleria macrophylla J.Presl &


C.Presl

Core 1948; Adams 1994d;


Camelbeke & Goetghebeur 2002.
Hierba, trepadora.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Orinoquia, Pacfico. 201900 m.
AMA, ANT, CAQ, CHO, MAG,
MET, PUT, VAL, VAU, VIC. No
evaluada.
Centroamrica a N Suramrica.
Espina 2978 (HUA, GENT).

Scleria martii (Nees) Steud.

Core 1948; Camelbeke &


Goetghebeur 2002; Camelbeke et
al. 2003.
Hierba, trepadora.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 80-1200 m.
AMA, CAQ, CAS, GUI, GUV,
MET, PUT, VIC. No evaluada.
Belice, N Suramrica.
Lozano 1829 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

CYPERACEAE

Angiosperms

Scleria melaleuca Schltdl. &


Cham.

Scleria pterota C.Presl, Scleria


pterota var. melaleuca (Schltdl. &
Cham.) Uittien
Core 1948; Camelbeke &
Goetghebeur 2002; Camelbeke et
al. 2003.
Hierba, trepadora.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, V Cauca, V
Magdalena. 200-1090 m.
AMA, ANT, BOL, BOY, CAL,
CAQ, CAU, CHO, CR, CUN,
MET, NAR, NSA, PUT, RIS,
SAN, VAL, VAU. Preocupacin
Menor (propuesta aqu).
Centroamrica a Argentina,
Paraguay; Antillas, Trinidad,
Tobago.
Ramos 2814 (CUVC, MO).

Scleria mexicana (Liebm.)


Boeckeler

Scleria chimborazensis
C.B.Clarke, Scleria sororia Kunth
Core 1948; Adams 1994d;
Camelbeke & Goetghebeur 2002.
Hierba, trepadora.
Nativa. Andes, Caribe, SN Santa
Marta. 1420-1580 m.
CAU, MAG, TOL, VAL. No
evaluada.
Mxico a Nicaragua; Colombia,
Venezuela, Brasil y Ecuador.
Smith 2521 (K, MB).

Scleria microcarpa Kunth

Adams 1994d; Camelbeke &


Goetghebeur 2002.
Hierba, trepadora.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Pacfico, V Magdalena. 5-1000
m.
AMA, ANT, BOL, BOY, CAQ,
CAU, CHO, CR, CUN,
GUI, MAG, MET, SAN, VAL.

Preocupacin Menor (propuesta


aqu).
Centroamrica a Bolivia y
Paraguay; Cuba.
Cabrera 3583 (CUVC).
Scleria microcarpa var. latifolia
Boeckeler

Scleria mitis P.J.Bergius

Scleria vichadensis F.J.Herm.


Adams 1994d; Camelbeke &
Goetghebeur 2002.
Hierba, trepadora.
Nativa. Amazonia, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 20-1000 m.
AMA, ANT, ARA, CAQ, CAU,
CHO, CUN, GUI, MAG, MET,
NAR, VAL, VIC. Preocupacin
Menor (propuesta aqu).
Centroamrica a Brasil;
Martinica, Puerto Rico,
Repblica Dominicana, Trinidad
y Tobago.
De Benavides 4278 (MO, PSO).

Scleria neogranatensis
C.B.Clarke

Adams 1994d; Camelbeke &


Goetghebeur 2002.
Hierba, trepadora.
Nativa. V Magdalena. 800-1300
m.
ANT, CAU, MAG, VAL. No
evaluada.
Colombia, Venezuela, Ecuador,
Brasil, Per.
Uribe 131 (HUA, MEDEL).

Scleria parallela C.B.Clarke


Core 1948; Camelbeke &
Goetghebeur 2002.
Hierba, trepadora.
Nativa. Guayana y Macarena.
65-440 m.
GUI, VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Davidse 26587 (JBGP).

Scleria purdiei C.B.Clarke

Core 1948; Camelbeke &


Goetghebeur 2002.
Hierba, trepadora.
Nativa. Caribe, Orinoquia. 113417 m.
BOY, CAS, MAG, MET. No
evaluada.
Mxico, Costa Rica, Panam,
Colombia, Venezuela, Brasil,
Bolivia.
Smith 2198 (K).

Scleria ramosa C.B.Clarke

Crdenas et al. 2008b.


Hierba, trepadora.
Nativa. Guayana y Macarena.
100-200 m.
AMA, CAQ, GUI, GUV, MET.
No evaluada.
Colombia, Venezuela, Surinam,
Brasil, Per.
Crdenas 24541 (COAH).

Scleria reticularis Michx.

Scleria muehlenbergii Steud.


Core 1948; Adams 1994d;
Camelbeke & Goetghebeur 2002.
Hierba, trepadora.
Nativa. Orinoquia, V Cauca, V
Magdalena. 150-171 m.
CAU, HUI, MET, TOL, VIC. No
evaluada.
Mxico a Argentina.
Corts 343 (COL).

Scleria robusta Camelb. &


Goetgh.

Scleria grandis Core


Core 1948; Camelbeke &
Goetghebeur 2000; Camelbeke &
Goetghebeur 2002; Camelbeke et
al. 2003.
Hierba, trepadora.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 200-500 m.
CAQ, VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Per.
Cuatrecasas 8890 (US).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1167

CYPERACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Scleria scabra Willd.

Core 1948; Hermann 1948;


Camelbeke & Goetghebeur 2002.
Hierba, trepadora.
Nativa. Orinoquia. 100-400 m.
CAS, VIC. No evaluada.
N Suramrica; Cuba.
Saravia 2650 (COL).

Scleria secans (L.) Urb.

Scleria reflexa Kunth, Scleria


stenophylla Core
Core 1948; Adams 1994d;
Camelbeke & Goetghebeur 2002.
Hierba, trepadora.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Islas
Caribeas, Caribe, Orinoquia,
Pacfico, V Cauca. 0-2000 m.
AMA, ANT, BOY, CAQ, CAS,
CAU, CHO, CUN, GUJ, MAG,
MET, NSA, SAP, SAN, VAL,
VAU, VIC. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
Centroamrica a Argentina;
Antillas, Trinidad y Tobago.
Fernndez 20963 (COL).

Scleria setulosociliata
Boeckeler

Adams 1994d; Camelbeke &


Goetghebeur 2002.
Hierba, trepadora.
Nativa. V Magdalena. 50 m.
ANT. No evaluada.
Centroamrica a Colombia,
Venezuela, Ecuador, Bolivia;
Cuba.
Brand 1262 (HUA, MO).

Scleria skutchii M.T.Strong &


J.R.Grant
Strong 1994; Gmez-Laurito
2003.
Hierba, trepadora.
Nativa. Pacfico. 150-200 m.
ANT, CHO. No evaluada.
Costa Rica, Colombia, Ecuador.
Fonnegra 1770 (HUA).

1168

Scleria splitgerberiana
Uittien

Camelbeke & Goetghebeur 2002.


Hierba, trepadora.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 180 m.
VAU. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per,
Bolivia, Surinam.
Schultes 17444 (US).

Scleria sprucei C.B.Clarke

Hermann 1948; Camelbeke &


Goetghebeur 2002.
Hierba, trepadora.
Nativa. Orinoquia. 100-250 m.
MET, VIC. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil,
Bolivia.
Hermann 11007 (IT: COL).

Scleria stipitata Uittien


Hierba, trepadora.
Nativa. Amazonia. 90 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per,
Guyana, Surinam.
Croat 7577 (MO).

Scleria stipularis Nees

Camelbeke & Goetghebeur 2002;


Rangel-Ch. 2004.
Hierba, trepadora.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Pacfico. 50-630 m.
CAQ, CHO, VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Guayana
Francesa, Surinam, Brasil,
Bolivia.
Hernndez 68 (HUA).

Scleria tenacissima (Nees)


Steud.

Hermann 1948; Camelbeke &


Goetghebeur 2002.
Hierba, trepadora.
Nativa. Guayana y Macarena,
Orinoquia. 150-200 m.
CAS, MET. No evaluada.

Colombia, Venezuela, Brasil,


Bolivia.
Hermann 10928 (COL).

Scleria tepuiensis Core

Camelbeke & Goetghebeur 2002.


Hierba, trepadora.
Nativa. Guayana y Macarena.
200-410 m.
MET, VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Guyana,
Guayana Francesa.
Callejas 6476 (GENT, MO).

Scleria tropicalis M.T.Strong


Strong 2007.
Hierba, trepadora.
Nativa. Andes. 1800-2000 m.
MAG. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Romero-Castaeda 887 (COL,
US).

Scleria vaginata Steud.

Adams 1994d; Camelbeke &


Goetghebeur 2002; Rangel-Ch.
2004.
Hierba, trepadora.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Pacfico. 100-400 m.
AMA, VAL, VAU. No evaluada.
Costa Rica a N Suramrica.
Benavides 6122 (PSO).

Scleria verticillata Willd.

Scleria micrococca (Liebm.)


Steud.
Kessler 1987; Camelbeke &
Goetghebeur 2002; Camelbeke et
al. 2003.
Hierba, trepadora.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
600-1350 m.
BOL, CUN, MAG, MET, NSA,
SAN, TOL. No evaluada.
Mxico, Costa Rica, N y C
Suramrica; Bahamas, Cuba,
Puerto Rico.
Smith 234 (COL, P).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

CYPERACEAE

Angiosperms

Nota: muy afn a S. tenella;


aqu se mantiene como especie
distinta / closely related to S.
tenella; maintained here as a
distinct species.

Uncinia Pers.
6 especies
[Uncinia brevicaulis
(Thouars) Kunth]

Rangel-Ch. 2000.
Nota: registro basado en
identificacin errnea; especie de
Argentina y Chile / record based
on a misidentification; aspecies
from Argentina and Chile.

Uncinia hamata (Sw.) Urb.

Wheeler & Goetghebeur 1995;


Wheeler & Goetghebeur 1997;
Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Nativa. Andes. 910-3650 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CES,
CHO, CUN, GUJ, HUI, MAG,
NAR, PUT, QUI, RIS, SAN,
TOL, VAL. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
Centroamrica a Argentina;
Antillas.
MacDougal 3555 (HUA, MO).

Uncinia macrolepis Decne.

Uncinia meridensis Steyerm.


Wheeler & Goetghebeur 1995;
Wheeler & Goetghebeur 1997;
Luteyn 1999; Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Nativa. Andes. 4550 m.
BOY. No evaluada.
Venezuela a Argentina y Chile.
Barclay 7449 (MO).

Uncinia paludosa
G.A.Wheeler & Goetgh.

Wheeler & Goetghebeur 1995;


Wheeler & Goetghebeur 1997;
Luteyn 1999; Rangel-Ch. 2000.

Hierba.
Nativa. Andes. 3500-4200 m.
ARA, BOY. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per.
Cleef 9153 (COL).

Uncinia phleoides (Cav.)


Pers.

Wheeler & Goetghebeur 1997;


Luteyn 1999; Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Nativa. Andes. 2490-4200 m.
BOY, CUN, NAR, NSA. No
evaluada.
Venezuela a Argentina y Chile;
Mxico.
Killip 18696 (COL).

Uncinia subsacculata
G.A.Wheeler & Goetgh.

Wheeler & Goetghebeur 1995;


Wheeler & Goetghebeur 1997;
Luteyn 1999.
Hierba.
Nativa. Andes. 3590-3750 m.
ANT. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Callejas 7659 (HUA).

Uncinia tenuis Kunth

Wheeler & Goetghebeur 1997;


Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Nativa. Andes. 3300 m.
CAU. No evaluada.
Costa Rica, Honduras,
Colombia, Ecuador, Argentina,
Chile.
Lozano 4693 (COL).
Nota: registro dudoso; la
identidad del espcimen
representativo requiere
verificacin / dubious record;
voucher identity needs
verification.

Websteria S.H.Wright
1 especie
Websteria confervoides
(Poir.) S.S.Hooper

Hierba.
Nativa. Orinoquia. 100-200 m.
MET. No evaluada.
N Suramrica a Paraguay y
Argentina; Trinidad y Tobago,
Costa Rica, Nicaragua, Cuba.
Valencia 217 (COL).
Nota: la identidad del
espcimen representativo
requiere verificacin; en
cualquier caso, la especie es
esperada en el pas, dada su
distribucin / voucher identity
needs verification; in any
case, expected, considering its
distribution.

CYRILLACEAE
por Mireya Patricia
Crdoba Snchez
(Lista preliminar compilada por
Nelson R. Salinas)
1 gnero, 1 especie

Cyrilla L.
1 especie
Cyrilla racemiflora L.

Cyrilla antillana Michx., Cyrilla


brevifolia N.E.Br., Cyrilla
racemiflora var. brevifolia
(N.E.Br.) Steyerm.
Stevens et al. 2001.
Arbolito, rbol.
Nativa. Guayana y Macarena.
200-900 m.
CAQ, GUI, VAU. No evaluada.
Mxico a Guyana y Brasil;
Antillas.
Barbosa 8380 (COL, GH, MO).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1169

CYtinACEAE

Angiospermas
Angiosperms

CYTINACEAE
por Rodrigo Bernal
1 gnero, 1 especie, 1 especie
endmica

Sanguisuga Fern.Alonso &


H.Cuadros
1 especie, 1 especie endmica
Sanguisuga caesarea Fern.
Alonso & H.Cuadros

Fernndez-Alonso & CuadrosVillalobos 2012.


Hierba, Parsita.
Endmica. Caribe. 200-500 m.
CES. No evaluada.
Cuadros 6333 (HT: COL; IT:
COL, MA).
Nota: parsita de races de
Bursera tomentosa / parasite on
roots of Bursera tomentosa.

DICHAPETALACEAE
por Ghillean T. Prance
(Lista preliminar compilada
por Marcela Celis y ngela
Rodrguez)
3 gneros, 26 especies, 8 especies
endmicas

Dichapetalum Thouars
11 especies, 3 especies endmicas
Dichapetalum axillare
Woodson

Prance 1972b; Prance 2001.


Arbusto, rbol, trepadora, liana.
Nativa. Andes, Pacfico, V
Magdalena. 100-1850 m.
ANT, CHO. Preocupacin
Menor (Caldern et al. 2002).
Belice a Colombia; disyunta en
Per.
Callejas 4881 (HUA, K, MO,
NY).

1170

Dichapetalum bernalii
Prance

Prance 2001; Caldern et al.


2002.
Arbusto, liana.
Endmica. V Magdalena. 0-600
m.
BOL, CAL, TOL. Vulnerable
(Caldern et al. 2002).
Valle del ro Magdalena.
Bernal 809 (HT: COL; IT: COL,
NY).

Dichapetalum donnellsmithii Engl.

Prance 1972b; Prance 2001;


Caldern et al. 2002.
Subarbusto, rbol, trepadora.
Nativa. Pacfico, V Magdalena.
240-290 m.
CHO, SAN. Vulnerable
(Caldern et al. 2002).
S Mxico a N Colombia.
Forero 1626 (COL, MO, NY).
Dichapetalum donnell-smithii var.
donnell-smithii

Dichapetalum foreroi Prance

Prance 2001; Caldern et al.


2002.
Liana.
Endmica. Pacfico. 5-290 m.
CHO, VAL. Vulnerable
(Caldern et al. 2002).
Pacfico de Colombia.
Forero 1318 (HT: COL).

Dichapetalum froesii Prance


Prance 1972b; Prance 2001;
Caldern et al. 2002.
Arbusto, arbolito, trepadora.
Nativa. Amazonia, Andes. 4001420 m.
CAQ, PUT. Casi Amenazada
(Caldern et al. 2002).
E Andes y O Amazonia y en
Colombia y Brasil.
Cuatrecasas 8975 (COL, F, NY,
US).

Dichapetalum latifolium
Baill.

Prance 1972b; Prance 2001;


Caldern et al. 2002.
Liana.
Nativa. Amazonia?, Orinoquia?
100-300 m.
AMA?, ARA? No evaluada.
(Caldern et al. 2002).
Llanos de Venezuela y Amazonia
de Per y O Brasil.
Nota: esperada; recolectada en
reas fronterizas de Venezuela
y Brasil / expected; collected in
bordering areas of Venezuela and
Brazil.

Dichapetalum nervatum
Cuatrec.

Prance 1972b; Prance 2001;


Caldern et al. 2002.
rbol.
Nativa. Pacfico. 40-50 m.
CHO, VAL. Casi Amenazada
(Caldern et al. 2002).
Pacfico de Colombia y Ecuador;
disyunta en Costa Rica.
Cuatrecasas 15833 (HT: F; IT:
COL).

Dichapetalum odoratum
Baill.

Prance 1972b; Prance 2001;


Caldern et al. 2002.
rbol, liana.
Nativa. Pacfico, V Cauca, V
Magdalena. 5-1000 m.
ANT, VAL. Preocupacin Menor
(Caldern et al. 2002).
O Amazonia en Venezuela,
Per y Brasil; Pacfico y valles
interandinos de Colombia.
Hernndez 268 (COL, HUA).

[Dichapetalum pauper
Rizzini]

Nota: registro dudoso / dubious


record.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

DICHAPETALACEAE

Angiosperms

[Dichapetalum
pedunculatum (DC.) Baill.]
Caldern et al. 2002.
Nota: registro aparentemente
errneo / apparently an
erroneous record.

Dichapetalum rugosum
(Vahl) Prance

Prance 1972b; Prance 2001;


Caldern et al. 2002.
Arbusto, liana.
Nativa. Guayana y Macarena, V
Magdalena. 100-400 m.
CUN, GUV, SAN, TOL.
Vulnerable (Caldern et al.
2002).
Colombia y Per a N Brasil y
Guayanas.
Idrobo 10989 (COL).

Dichapetalum spruceanum
Baill.

Prance 1972b; Prance 2001;


Caldern et al. 2002.
Arbusto, rbol, liana.
Nativa. Amazonia, Orinoquia, V
Cauca. 50-700 m.
ANT, MET, PUT. Preocupacin
Menor (Caldern et al. 2002).
Andes y tierras bajas aledaas al
E, Colombia a Per.
Mora 1036 (COL).

Dichapetalum sp.

Prance 2001.
Arbusto.
Endmica. Pacfico. 70 m.
CHO. No evaluada. (Caldern et
al. 2002).
Pacfico de Colombia.
Barbosa 1098 (COL).
Nota: prob. especie nueva
(Prance 2001) / prob. a new
species (Prance 2001).

Stephanopodium Poepp.

5 especies, 2 especies endmicas

Stephanopodium angulatum
(Little) Prance

Prance 1972b; Prance 2001.


rbol.
Nativa. Andes. 1300-1900 m.
ANT, NAR. No evaluada.
(Caldern et al. 2002).
Vertiente O de Andes de
Colombia y Ecuador.
Mendoza 5442 (MO).

Stephanopodium aptotum
L.C.Wheeler

Prance 1972b; Prance 2001;


Caldern et al. 2002.
Arbolito, rbol.
Endmica. Andes, SN Santa
Marta. 1680-2440 m.
ANT, MAG. En Peligro
(Caldern et al. 2002).
Cordillera Central y Sierre
Nevada de Santa Marta.
Smith 1701 (HT: GH; IT: BM, G,
K, MO, NY, US).

Stephanopodium cuspidatum
Prance
Prance 2001; Caldern et al.
2002.
rbol.
Nativa. Andes. 900-1000 m.
NAR. En Peligro (Caldern et al.
2002).
Andes de S Colombia a Ecuador.
Gentry 55268 (COL, NY).

Stephanopodium gentryi
Prance

Prance 2001; Caldern et al.


2002.
rbol.
Endmica. Pacfico. 50 m.
CHO. Vulnerable (Caldern et
al. 2002).
Pacfico de Colombia.
Forero 714 (HT: COL; IT: MO,
NY).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Stephanopodium
peruvianum Poepp.

Prance 1972b; Prance 2001;


Caldern et al. 2002.
Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 150-450 m.
AMA, CAQ, GUV. Preocupacin
Menor (Caldern et al. 2002).
Amazonia de Colombia, Ecuador
y Per.

Tapura Aubl.
10 especies, 3 especies endmicas
[Tapura acreana (Ule)
Rizzini]

Caldern et al. 2002.


Nota: registro dudoso / dubious
record.

Tapura amazonica Poepp.

Prance 1972b; Prance 2001;


Caldern et al. 2002.
Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia. 100-150 m.
AMA, CAQ, GUV, VAU.
Preocupacin Menor (Caldern
et al. 2002).
Amazonia de Colombia, Per y
Brasil y Guayanas.
Schultes 13565 (BM, COL, GH,
U, US).
Tapura amazonica var.
amazonica

Tapura bullata Standl.

Prance 1972b; Prance 2001;


Caldern et al. 2002.
Arbolito.
Endmica. V Magdalena. 100500 m.
SAN. En Peligro Crtico
(Caldern et al. 2002).
Valle del ro Magdalena.
Haught 1510 (HT: F; IT: BM,
COL, NY, US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1171

DICHAPETALACEAE

Angiospermas
Angiosperms

[Tapura capitulifera Baill.]

Caldern et al. 2002.


Nota: registro dudoso / dubious
record.

Tapura colombiana Cuatrec.


Prance 1972b; Prance 2001;
Caldern et al. 2002.
Arbusto, rbol.
Nativa. Andes, Pacfico. 50-2440
m.
ANT, CHO, VAL. Vulnerable
(Caldern et al. 2002).
E Panam a NO Colombia.
Cuatrecasas 22470 (HT: F; IT:
COL, P, US).

Tapura coriacea J.F.Macbr.

Prance 1972b.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia. 100-220 m.
AMA. No evaluada. (Caldern et
al. 2002).
Amazonia de Colombia y Per.
Rudas 5781 (COL, MO).
Nota: la identidad de los
especmenes colombianos
requiere verificacin / identity
of Colombian specimens needs
verification.

Tapura costata Cuatrec.

Prance 2001.
rbol.
Endmica. Pacfico. 5-100 m.
VAL. En Peligro (Caldern et al.
2002).
Pacfico de Colombia.
Cuatrecasas 16746 (HT: F; IT:
COL).

Tapura guianensis Aubl.

Prance 1972b; Prance 2001.


Arbusto, rbol.
Nativa. Andes, Guayana
y Macarena, Pacfico, V
Magdalena. 50-2200 m.
ANT, CAQ, SAN, VAL.
Preocupacin Menor (Caldern
et al. 2002).

1172

Colombia, Per, Venezuela,


Guayanas y Brasil.
Franco 4270 (COL, K).

Tapura juruana (Ule)


Rizzini

Prance 1972b; Prance 2001.


rbol.
Nativa. Amazonia. 110-218 m.
AMA, GUV. Preocupacin
Menor (Caldern et al. 2002).
Amazonia en Colombia, Per y
Brasil.
Lpez 441 (COAH).

[Tapura lanceolata (Ducke)


Rizzini]

Nota: registro dudoso / dubious


record.

Tapura panamensis Prance


Prance 2001.
rbol, liana.
Nativa. Pacfico. 100-300 m.
CHO. Vulnerable (Caldern et
al. 2002).
C Panam a NO Colombia.
Crdenas 2026 (JAUM, MO).

Tapura peruviana K.Krause

Prance 1972b; Prance 2001.


Arbolito.
Nativa. Amazonia. 600 m.
PUT. Casi Amenazada (Caldern
et al. 2002).
O Amazonia en Colombia
Ecuador y Per.
Plowman 2042 (US).
Tapura peruviana var. petioliflora
Prance

Tapura sp.

Prance 2001.
Arbusto, rbol.
Endmica. V Magdalena. 200 m.
SAN. No evaluada. (Caldern et
al. 2002).
Valle del ro Magdalena.

Romero-Castaeda 4857 (COL,


US).
Nota: prob. especie nueva
(Prance 1972, 2001) / prob. a
new species (Prance 1972, 2001).

DILLENIACEAE
por Gerardo Aymard
(Lista preliminar compilada por
Alexandra Hernndez y ngela
Rodrguez)
6 gneros, 34 especies, 4 especies
endmicas

Curatella Loefl.
1 especie
Curatella americana L.

Curatella cambaiba A.St.-Hil.


Kubitzki 1971; Aymard & Miller
1994; Aymard 1998.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana
y Macarena, Orinoquia, V
Magdalena. 90-1000 m.
BOL, CAQ, GUV, HUI, MAG,
MET, SUC, TOL, VIC. No
evaluada.
Nicaragua a Paraguay; Antillas.
Garca-Barriga 267 (COL).

Davilla Vand.
3 especies
Davilla kunthii A.St.-Hil.

Davilla aspera (Aubl.) Benoist


Kubitzki 1971; Aymard & Miller
1994; Aymard 1998.
Arbusto, trepadora, liana.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Islas
Caribeas, Caribe, Orinoquia,
Pacfico, V Magdalena. 0-1700
m.
ANT, ARA, BOL, CAQ, CAU,
CHO, CUN, GUI, GUJ, MAG,

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

DILLENIACEAE

Angiosperms

MET, NSA, PUT, SAP, SAN,


TOL, VAL, VIC. No evaluada.
Mxico a Bolivia.
Cuatrecasas 4266 (COL).

Davilla nitida (Vahl)


Kubitzki

Davilla densiflora Triana &


Planch.
Kubitzki 1971; Aymard & Miller
1994; Aymard 1998.
Arbusto, trepadora, liana.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, V Cauca, V
Magdalena. 0-2200 m.
ANT, BOL, BOY, CAL, CAS,
CAU, CHO, GUJ, GUV, MET,
NAR, TOL, VAL, VAU, VIC. No
evaluada.
Mxico a Bolivia.
Triana 4763-2 (COL).

Davilla rugosa Poir.

Aymard & Miller 1994; Aymard


1998.
Trepadora.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Caribe, Orinoquia,
Pacfico. 140-500 m.
CHO, MAG, MET, VAU, VIC.
No evaluada.
Guatemala a Brasil; Cuba.
Cuatrecasas 3702 (COL).
Davilla rugosa var. rugosa

Doliocarpus Rol.
22 especies, 4 especies endmicas
Doliocarpus areolatus
Kubitzki

Liana.
Nativa. Amazonia. 200 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Schultes 9790 (US).

Doliocarpus
brevipedicellatus Garcke

Aymard 1997a; Aymard 1998;


Aymard 2007.
Trepadora.
Nativa. Amazonia, Caribe,
Pacfico. 60-300 m.
ANT, BOL, CHO, CR, GUI. No
evaluada.
Nicaragua, Panam a Per y
Bolivia, Venezuela a Guayana
Francesa; Antillas.
Corts 313 (COL).
Doliocarpus brevipedicellatus
subsp. brevipedicellatus

Doliocarpus chocoensis
Aymard

Aymard 1997a; Aymard 2007.


Liana.
Endmica. Pacfico. 100 m.
CHO. No evaluada.
Gentry 36830 (HT: MO; IT:
COL).

Doliocarpus dasyanthus
Kubitzki

Aymard 1997a; Aymard 2007.


Liana.
Nativa. Pacfico. 50-130 m.
VAL. No evaluada.
Costa Rica a Colombia y
Ecuador.
Devia 5456 (MO, TULV).
Doliocarpus dasyanthus subsp.
robustus Aymard

Doliocarpus dentatus (Aubl.)


Standl.
Doliocarpus congestiflorus
(Triana) Gilg & Werderm.,
Ricaurtea congestiflora Triana,
Tigarea dentata Aubl.
Kubitzki 1971; Aymard 1997a;
Aymard 2007.
Arbusto, trepadora, liana.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Islas

Caribeas, Orinoquia, Pacfico,


V Magdalena. 10-2000 m.
AMA, ANT, BOL, BOY, CAQ,
CES, CHO, GUI, GUV, MAG,
MET, NSA, PUT, SAP, SAN,
VAU. No evaluada.
Mxico a Paraguay; Antillas.
Forero 1263 (COL).
Doliocarpus dentatus subsp.
dentatus, Doliocarpus dentatus
subsp. ferrugineus (Rusby)
Kubitzki, Doliocarpus dentatus
subsp. latifolius Kubitzki,
Doliocarpus dentatus subsp.
undulatus (Eichler) Kubitzki.

Doliocarpus foreroi Aymard


Aymard 1997a; Aymard 2007.
Trepadora, liana.
Nativa. Pacfico. 5-200 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Forero 4043 (COL, MO).

Doliocarpus hispidobaccatus
Aymard
Aymard 1997a; Aymard 2007.
Liana.
Nativa. Amazonia. 200 m.
CAQ. No evaluada.
Amazonia de Colombia,
Venezuela, Brasil y Per.
Gentry 64815 (MO).

Doliocarpus hispidus Standl.


& L.O.Williams
Aymard 1997a; Aymard 2007.
Trepadora, liana.
Nativa. Pacfico. 50-200 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Colombia, Costa Rica.
Cuatrecasas 15817 (COL).

Doliocarpus leiophyllus
Kubitzki

Arbusto.
Nativa. Amazonia. 400 m.
GUI. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Garca-Barriga 20827 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1173

DILLENIACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Doliocarpus liesneri Aymard


Aymard 1995; Aymard 1998;
Aymard 2007.
Liana.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 120-900 m.
GUI. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Madrin 1027 (COL, HG).

Doliocarpus lopez-palacii
Aymard

Aymard 1998; Aymard 2007.


Trepadora, liana.
Endmica. V Magdalena. 375940 m.
ANT. No evaluada.
NO Colombia.
Cogollo 1441 (HT: JAUM; IT:
MO).

Doliocarpus macrocarpus
Eichler

Aymard 1997a; Aymard 2007.


Liana.
Nativa. Amazonia, V Magdalena.
0-300 m.
SAN, VAU. No evaluada.
N Suramrica.
Schultes 16945 (GH).

Doliocarpus major J.F.Gmel.


Doliocarpus curtipes J.F.Macbr.
Aymard 1997a; Aymard 1998;
Aymard 2007.
Arbusto, trepadora, liana.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 10690 m.
AMA, ANT, CAQ, CHO. No
evaluada.
Nicaragua a Bolivia y Guayanas.
Len 90 (COL, MO).
Doliocarpus major subsp. Major.

Doliocarpus multiflorus
Standl.

Aymard 1997a; Aymard 2007.


Arbusto, trepadora, liana.

1174

Nativa. Amazonia, Andes,


Guayana y Macarena, Pacfico, V
Magdalena. 10-880 m.
AMA, ANT, BOL, CHO, MET,
VAL. No evaluada.
Centroamrica a Bolivia; Cuba.
Soejarto 3940 (COL, HUA, MO).

Doliocarpus nitidus (Triana)


Triana & Planch.
Ricaurtea nitida Triana
Kubitzki 1971; Aymard 1997a;
Aymard 2007.
Trepadora.
Nativa. Pacfico, V Magdalena.
45-500 m.
ANT, CHO, CUN, HUI, SAN,
TOL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Triana s.n. (ST: COL; IST: BM,
P, W).

Doliocarpus novogranatensis
Kubitzki
Kubitzki 1971; Aymard 1997a;
Aymard 1998.
Liana.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Pacfico. 100-300 m.
AMA, CHO, MET. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Ecuador,
Per, Bolivia, Brasil.
Schultes 15685 (?).

Doliocarpus olivaceus
G.E.Hunter

Kubitzki 1971; Aymard 1997a;


Aymard 2007.
Liana.
Nativa. Andes, Pacfico. 10-1460
m.
ANT, CHO. No evaluada.
Panam, Colombia, Per, Puerto
Rico.
Callejas 4988 (HUA, MO).

Doliocarpus paucinervis
Kubitzki

Subarbusto.
Nativa. Amazonia. 0-200 m.

GUI. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Crdenas 16832 (COAH).

Doliocarpus savannarum
Sandwith

Aymard 1997a; Aymard 1998;


Aymard 2007.
Arbusto, liana.
Nativa. Guayana y Macarena.
120-150 m.
GUI. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Guayana,
Brasil, Bolivia.
Madrin 1027 (GH, MO).

Doliocarpus schultesianus
Aymard

Aymard 2007.
Liana.
Endmica. Amazonia. 200 m.
VAU. No evaluada.
Schultes 24378 (HT, GH; IT,
PORT).

Doliocarpus spraguei
Cheesman

Aymard 1997a; Aymard 1998;


Aymard 2007.
Trepadora, liana.
Nativa. Orinoquia. 85 m.
VIC. No evaluada.
Colombia a Guayana Francesa,
Brasil, Bolivia, Trinidad y
Tobago.
Barbosa 3007 (MO).

Doliocarpus triananus
Aymard

Aymard 2007.
Liana.
Endmica. Andes. 900-1100 m.
ANT. No evaluada.
Callejas 9222 (HT, HUA; IT, MO,
NY, PORT).

Neodillenia G.A.Aymard
2 especies

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

DILLENIACEAE

Angiosperms

Neodillenia coussapoana
G.A.Aymard
Aymard 1997b.
Trepadora.
Nativa. Amazonia. 100 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per,
Guayana Francesa.
Rudas 4569 (MO).

Neodillenia peruviana
G.A.Aymard

Liana.
Nativa. Amazonia. 100-166 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Per, Brasil.
Castao 268 (COAH, COL).

Pinzona Mart. & Zucc.


1 especie
Pinzona coriacea Mart. &
Zucc.

Doliocarpus coriaceus (Mart. &


Zucc.) Gilg
Aymard & Miller 1994; Aymard
1998.
Trepadora, liana.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Orinoquia, Pacfico. 50950 m.
AMA, ANT, BOL, CAQ, CHO,
CR, MET, SAN, VIC. No
evaluada.
Belice a Guayanas, Brasil y
Trinidad y Tobago.
Espina 1804 (MO).

Tetracera L.
5 especies
Tetracera costata Eichler

Tetracera ovalifolia DC.


Kubitzki 1970; Aymard & Miller
1994; Aymard 1998.
Trepadora.
Nativa. Amazonia. 100-250 m.

AMA, CAQ, CHO, VAU. No


evaluada.
Colombia a Guayanas, Brasil y
Trinidad y Tobago.
Crdenas 6817 (COAH).
Tetracera costata subsp.
costata, Tetracera costata subsp.
rotundifolia (Sm.) Kubitzki

Tetracera hydrophila Triana


& Planch.

Kubitzki 1970; Aymard & Miller


1994.
Liana.
Nativa. Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 40-230 m.
ANT, CHO, MET, NSA. No
evaluada.
Belice a Bolivia.
Triana s.n. (ST: BR, G, K, NY, P,
W).

Tetracera portobellensis
Beurl.

Tetracera sessiliflora Triana &


Planch.
Kubitzki 1970; Todzia 2001a.
Arbusto, liana.
Nativa. Andes, Caribe, Pacfico,
V Magdalena. 400-1350 m.
ANT, BOL, BOY, CUN, HUI,
SAN. No evaluada.
Colombia a C Mxico.
Bonpland 1635 (P).

Tetracera volubilis L.

Tetracera castaneifolia Triana &


Planch.
Kubitzki 1970; Aymard 1998;
Todzia 2001a.
Liana.
Nativa. Amazonia, Islas
Caribeas, Caribe, Orinoquia,
Pacfico, V Magdalena. 10-250 m.
AMA, ANT, ATL, BOY, CHO,
CR, MAG, MET, SAP, VIC. No
evaluada.
Mxico a Per y Brasil; Antillas.
Idrobo 1241 (COL).
Tetracera volubilis subsp. volubilis

Tetracera willdenowiana
Steud.

Kubitzki 1970; Aymard & Miller


1994; Aymard 1998.
Trepadora.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Caribe, Orinoquia,
Pacfico, V Magdalena. 100-700
m.
ANT, CHO, MAG, MET, SAN,
VAU. No evaluada.
Guatemala; Panam a Bolivia.
Romero-Castaeda 4837 (COL).
Tetracera willdenowiana subsp.
willdenowiana

DIOSCOREACEAE
por Lauren Raz;
Rodrigo Bernal (Tacca)
(Lista preliminar compilada
por Marcela Celis y ngela
Rodrguez)
2 gneros, 53 especies, 15
especies endmicas

Dioscorea L.
51 especies, 15 especies
endmicas
Dioscorea acanthogene
Rusby

Dioscorea apurimacensis
R.Knuth, Dioscorea guanaiensis
R.Knuth, Dioscorea narinensis
R.Knuth
Garca-Barriga 1974; Ayala 1998;
Govaerts et al. 2007a; Idrraga et
al. 2011; Hirth & Nee 2013.
Trepadora.
Nativa. Pacfico, V Magdalena.
10-910 m.
ANT, BOL, BOY, CAL, CHO,
CUN, HUI, SAN, SUC, TOL. No
evaluada.
O Suramrica a Paraguay.
Killip 14964 (B, NY, US, T de D.
narinensis).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1175

DIOSCOREACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Dioscorea amaranthoides
C.Presl

Ayala 1998; Hirth & Nee 2013.


Trepadora.
Nativa. Amazonia, Andes, V
Magdalena. 90-1000 m.
AMA, ANT, BOY. No evaluada.
Colombia a Paraguay.
Raz 1061 (COL).
Nota: ampliamente variable
a lo largo de su distribucin;
numerosas variedades han
sido descritas, pero no hay una
revisin a nivel regional / highly
variable throughout its range;
numerous varieties described but
a regional revision is lacking.

Dioscorea amazonum
Griseb.

Dioscorea elegantula Kunth


Garca-Barriga 1974; Ayala 1998;
Govaerts et al. 2007a.
Trepadora.
Nativa. Amazonia. 0-800 m.
AMA, CAQ, GUI, MET, PUT,
VAU. No evaluada.
Amazonia a Panam.
Schultes 14585 (COL).
Dioscorea amazonum var.
amazonum, Dioscorea
amazonum var. sprucei R.Knuth
Nota: ampliamente variable
a lo largo de su distribucin;
numerosas variedades han
sido descritas pero no hay una
revisin a nivel regional / highly
variable throughout its range;
numerous varieties described but
a regional revision is lacking.

Dioscorea aspera Willd.

Tllez 1998; Tllez 2008; Kirizawa


et al. 2013.
Trepadora.
Nativa. Guayana y Macarena?,
Orinoquia? 30 m.
GUI?, VIC? No evaluada.
Escudo Guayans.
Nota: esperada; el tipo fue
recolectado a 20 km de la actual

1176

frontera entre Colombia y


Venezuela, en la Isla Pararuma
del ro Orinoco. Pos. sinnimo
de D. scabra / expected; type
collected 20 km from the
border between Colombia and
Venezuela, on Pararuma Island,
in the Orinoco River; poss.a
synonym of D. scabra.

Dioscorea atrescens R.Knuth

Tllez 1998.
Trepadora.
Nativa. Guayana y Macarena,
Orinoquia. 100-505 m.
CAS, GUV, MET, VIC. No
evaluada.
Escudo Guayans de Colombia y
Venezuela.
Gentry 46302 (MO).

Dioscorea biplicata R.Knuth


Govaerts et al. 2007a.
Trepadora.
Nativa. Andes. 670-2110 m.
ANT, QUI. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Triana 500 (HT: K; IT: B, BM,
COL, E, P).

Dioscorea bulbifera L.

Govaerts et al. 2007b; Tllez


2007; Idrraga et al. 2011.
Trepadora.
Cultivada y naturalizada. Andes,
Guayana y Macarena, V Cauca,
V Magdalena. 34-1630 m.
ANT, BOL, CAU, CR, VAU.
Nativa del Paleotrpico;
naturalizada en el Neotrpico;
invasora en Florida, EEUU.
Cogollo 64 (JAUM).
Nota: naturalizada en los
valles del bajo Cauca y Atrato /
naturalized in lower Cauca and
Atrato River valleys.

Dioscorea caucensis R.Knuth

Knuth 1930; Ayala 1998;


Govaerts 2007.

Trepadora.
Endmica. Andes. 2300-3100 m.
ANT, CAU, HUI, TOL. No
evaluada.
Pennell 7536 (HT: US; IT: B, GH,
NY, PH).
Nota: tratada por Ayala (1998)
y Govaerts et al. 2007 como
sinnimo de D. coriacea / treated
by Ayala 1998 and Govaerts
et al. 2007 as a synonym of D.
coriacea.

Dioscorea chaponensis
R.Knuth

Govaerts et al. 2007a; Idrraga et


al. 2011.
Trepadora.
Nativa. Andes, Pacfico, V Cauca,
V Magdalena. 350-1320 m.
ANT, BOY, CUN. No evaluada.
Costa Rica a Per.
Lawrance 329 (HT: GH; IT: BM,
MO).

Dioscorea chondrocarpa
Griseb.

Dioscorea altissima Lam.


Tllez 1998; Govaerts et al.
2007a; Tllez 2007; Kirizawa et
al. 2013.
Trepadora.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, V Magdalena. 0-320
m.
AMA, ANT, BOL, CES, NSA. No
evaluada.
Neotrpico.
Betancur 13603 (COL).
Nota: el nombre D. altissima es
rechazado aqu porque el tipo,
Surian 816 (P!), es en realidad un
espcimen de D. cayennensis, y
no existen otros elementos que
sirvan para la lectotipificacin
/ the name D. altissima is
rejected here because the type,
Surian 816 (PI), is actually a
specimen of D. cayennensis and
there are no other elements for
lectotypification.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

DIOSCOREACEAE

Angiosperms

Dioscorea choriandra
R.Knuth

Govaerts et al. 2007a; Gonzlez


& Betancur 2013.
Trepadora.
Nativa. Andes. 900-1300 m.
BOY. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Gonzlez 414 (COL).

Dioscorea coriacea Willd.

Dioscorea frutescens Rusby


Ayala 1998; Govaerts et al.
2007a; Tllez 2008.
Trepadora.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1200-3900 m.
ANT, BOY, CAU, CES, CHO,
CUN, HUI, MAG, NAR, PUT,
QUI, RIS, TOL, VAL. No
evaluada.
N Andes.
Pennell 7536 (B, NY, PH, US, T
de D. caucensis).
Nota: un complejo altamente
variable en el norte de los Andes
y la Sierra Nevada de Santa
Marta. Se requieren ms estudios
para entender la variacin / a
highly variable complex in the
northern Andes and the Sierra
Nevada de Santa Marta; further
study needed to understand
variation.

Dioscorea crotalariifolia
Uline

Ayala 1998; Tllez 1998; Tllez


2007.
Trepadora.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 0-100 m.
AMA, GUI. No evaluada.
Amazonia, Guayanas.
Sastre 505 (COL).

Dioscorea cuspidata Willd.


Tllez 1998; Govaerts et al.
2007a.
Trepadora.

Nativa. Guayana y Macarena.


120-700 m.
GUI, VAU. No evaluada.
Escudo Guayans de Colombia y
Venezuela.
Liesner 3957 (MO).

Nota: afn a D. glandulosa.


Requiere ms estudio / related
to D. glandulosa; needs further
study.

Dioscorea dodecaneura Vell.

Dioscorea recurva Rusby


Ayala 1998; Govaerts et al.
2007a.
Trepadora.
Nativa. Andes. 420-1800 m.
BOY, CUN, QUI. No evaluada.
O Suramrica a N Argentina y
Brasil.
Smith 2557 (BM, CM, G, GH,
K, MICH, NY, PH, US, T de D.
recurva).

Dioscorea discolor Kunth


Chu & Figueiredo-Ribeiro 1991;
Ayala 1998; Tllez 1998; Tllez
2007.
Trepadora.
Nativa. Amazonia?
DESCONOCIDO. No evaluada.
N Suramrica.
Nota: esperada; conocida de
reas vecinas en Brasil, Per
y Venezuela. Fue cultivada
como alimento precolombino
/ expected; known from
neighboring areas in Brazil, Peru
and Venezuela; cultivated as preColumbian food.

Dioscorea fendleri R.Knuth

Govaerts et al. 2007a; Tllez


2008.
Nativa. V Magdalena. 135 m.
CES. No evaluada.
Venezuela, Colombia.
Allen 793 (MO).
Nota: registro dudoso; solo
hay un ejemplar de Colombia,
determinado por F. Ayala en
1984, pero la autora no lo ha
visto / dubious species; there
is only one specimen from
Colombia, determined by F.
Ayala in 1984 but the author has
not seen it.

Dioscorea flaccida R.Knuth

Govaerts et al. 2007a.


Trepadora.
Endmica. Andes. 1100-2500 m.
CAU, CUN, NAR, TOL. No
evaluada.
Colombia.
Pennell 3336 (HT: US; IT: B, MO,
NY).

Dioscorea glandulosa
(Griseb.) Kunth

Dioscorea guianensis
R.Knuth

Tllez 2007.
Trepadora.
Nativa. Guayana y Macarena.
150-200 m.
GUI, GUV, VAU. No evaluada.
Escudo Guayans.
Crdoba 1876 (COAH).

Dioscorea hastatissima
Rusby

Govaerts et al. 2007a.


Trepadora.
Endmica. Andes, SN Santa
Marta. 300-1350 m.
ANT, MAG. No evaluada.
Smith 2294 (HT: NY; IT: B, BM,
BR, CM, E, F, G, GH, K, L, LL,
MA, MICH, MO, P, PH, S, US,
WIS).

[Dioscorea hastiformis
R.Knuth]

Garca-Barriga 1974.
Nota: registro basado en
identificacin errnea. Especie
de Bolivia. El espcimen citado
por Garca-Barriga es D. cf.
pilosiuscula (estril) / record

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1177

DIOSCOREACEAE

Angiospermas
Angiosperms

based on a misidentification;
a species from Bolivia; the
specimen cited by Garca-Barriga
is D. cf. pilosiuscula (sterile).

Dioscorea herbert-smithii
Rusby

Dioscorea lehmannii Uline

Govaerts et al. 2007a.


Trepadora.
Endmica. Caribe. 152 m.
MAG. No evaluada.
Smith 2301 (HT: IT: B, BM, CM,
F, G, GH, K, MICH, MO, MPU,
P, PH, US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Dioscorea tequendamensis
R.Knuth
Uline 1897; Knuth 1932;
Govaerts et al. 2007a; Tllez
2008.
Trepadora.
Nativa. Andes. 2000-3000 m.
ANT, CUN. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Lehmann 2494 (LT: B; ILT: BM,
G, K).

Dioscorea killipii R.Knuth

Dioscorea marginata Griseb.

Ayala 1998 (como D. killipii);


Govaerts et al. 2007a; Idrraga et
al. 2011.
Trepadora.
Nativa. Andes. 1700-3680 m.
ANT, VAL. No evaluada.
Colombia, Per.
Killip 11638 (LT: B; ILT: NY, PH,
US).

[Dioscorea larecajensis
R.Knuth]

Garca-Barriga 1974; Madrin


2010.
Nota: registro basado en
identificacin errnea. El
espcimen citado por GarcaBarriga es D. coriacea / record
based on a misidentification; the
specimen cited by Garca-Barriga
is D. coriacea.

Dioscorea lawrancei
R.Knuth

Govaerts et al. 2007a; Tllez 2008


(como D. lawrencei).
Trepadora.
Nativa. Andes. 3800 m.
BOY. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Lawrance 472A (HT: B; IT: F, G,
NY, U).

1178

Nota: en Colombia es conocida


solo del tipo / known in
Colombia only from the type.

Idrraga et al. 2011; Kirizawa et


al. 2013.
Trepadora.
Nativa. V Magdalena. 0-770 m.
ANT, SAN. No evaluada.
Colombia, Brasil.
Ramrez 673 (COL).

Dioscorea martensis
R.Knuth

Govaerts et al. 2007a.


Trepadora.
Endmica. Caribe. 75 m.
CES, MAG. No evaluada.
Smith 2298 (HT: B; IT: BM, BR,
CM, F, G, GH, K, MA, MICH,
MO, NY, P, PH, S, US).
Nota: afn a D. urophylla; Allen
303 (MO), determinado como
D. martensis en Tropicos, no
fue examinado / related to D.
urophylla; Allen 303 (MO)
determined as D. martensis in
Tropicos, was not examined.

[Dioscorea matagalpensis
Uline]

Govaerts et al. 2007a.


Nota: registro basado en
identificacin errnea; ver nota
bajo D. yucatanensis / record

based on a misidentification; see


note under D. yucatanensis.

Dioscorea meridensis Kunth


Govaerts et al. 2007a; Tllez
2008; Idrraga et al. 2011.
Trepadora.
Nativa. Andes. 500-2500 m.
ANT, CAL, CHO, CUN. No
evaluada.
N Andes.
Raz 1050 (COL).

Dioscorea mexicana Scheidw.


Tllez & Schubert 1994; Correa
et al. 2004.
Trepadora.
Nativa. V Magdalena. 400 m.
BOL. No evaluada.
Colombia, Centroamrica.
Raz s.n. (COL).
Nota: primer reporte para
Colombia / first record for
Colombia.

Dioscorea nervata R.Knuth


Govaerts et al. 2007a.
Trepadora.
Nativa. Andes. 2500-3000 m.
CAU, NAR, QUI. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per.
Killip 9098 (HT: B; IT: NY, PH,
US).

[Dioscorea olfersiana
Griseb.]

Garca-Barriga 1974.
Nota: registro basado en
identificacin errnea; ver nota
bajo Dioscorea sp. nov. 4 / record
based on a misidentification; see
note under Dioscorea sp. nov. 4.

Dioscorea panamensis
R.Knuth

Tllez & Schubert 1994; Tllez


1998; Correa et al. 2004.
Trepadora.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

DIOSCOREACEAE

Angiosperms

Nativa. Guayana y Macarena?


0-300 m.
GUI? No evaluada.
Costa Rica, Panam, Venezuela.
Nota: esperada; conocida de
reas vecinas / expected; known
from neighboring areas.

Nativa. Andes, SN Santa Marta.


600-2100 m.
CAU, MAG, SAN. No evaluada.
N Suramrica.
Lehmann 5152 (B, F, K, NY, US,
T de D. sulcata).

Dioscorea pennellii R.Knuth

Tllez 1998; Govaerts et al.


2007a.
Trepadora.
Nativa. Orinoquia. 90-150 m.
VIC. No evaluada.
Escudo Guayans de Colombia y
Venezuela.
Rojas 18 (COAH).
Nota: primer reporte para
Colombia / first record for
Colombia.

Garca-Barriga 1974; Ayala 1998;


Idrraga et al. 2011.
Trepadora.
Endmica. Andes. 1500-2600 m.
ANT, CAL, CAU, RIS. No
evaluada.
Pennell 7636 (LT: B; ILT: NY, PH,
US).
Dioscorea pennellii var. pilosa
R.Knuth
Nota: considerada por Ayala
(1998) como sinnimo de
D. coriacea, pero reconocida
por autores que trabajan en
Colombia. El protlogo describe
el androceo con seis estambres,
aunque el tipo tiene tres /
considered by Ayala (1998) as
a synonym of D. coriacea but
recognized by authors working
in Colombia; protologue
describes the androecium with
six stamens, but the type has
three.

Dioscorea pilosiuscula
Spreng.

Dioscorea lindmanii R.Knuth


Govaerts et al. 2007a; Tllez
2007; Tllez 2008.
Trepadora.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Pacfico. 0-500 m.
AMA, CHO, MET. No evaluada.
Centroamrica, N Suramrica.
Hoyos 405 (COL).

Dioscorea piperifolia Willd.


Dioscorea sulcata R.Knuth
Pedralli 2004; Govaerts et al.
2007a; Kirizawa et al. 2013.
Trepadora.

Dioscorea pittieri R.Knuth

Dioscorea polygonoides
Willd.

Dioscorea polygonoides var.


scorpioidea Uline
Garca-Barriga 1974; Ayala
1998; Tllez 1998; Govaerts et al.
2007a; Tllez 2008.
Trepadora.
Nativa. Andes, Caribe, Pacfico,
SN Santa Marta, V Magdalena.
10-2000 m.
ANT, BOL, BOY, CAL, CAU,
CES, CHO, CUN, GUJ, HUI,
MAG, MET, NSA, RIS, SUC,
VAL. No evaluada.
Neotropical.
Gentry 34790A (COL).
Nota: ampliamante variable
a lo largo de su distribucin;
numerosas variedades han
sido descritas pero no hay una
revisin a nivel regional / highly
variable .throughout its range;
numerous varieties have been
described but a regional review
is lacking.

Dioscorea pseudorajanioides
R.Knuth
Dioscorea truncata Rusby
Govaerts et al. 2007a.

Trepadora.
Endmica. Caribe. 10 m.
MAG. No evaluada.
Smith 2302 (HT: NY; IT: B, BM,
E, F, G, GH, K, LL, MICH, MO,
MPU, PH, S, WIS).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Dioscorea purdiei R.Knuth


Govaerts et al. 2007a.
Trepadora.
Endmica. SN Santa Marta.
MAG. No evaluada.
Purdie s.n. (HT: K, IT: B).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Dioscorea putumayensis
R.Knuth

Govaerts et al. 2007a.


Trepadora.
Endmica. Amazonia. 325 m.
PUT. No evaluada.
Klug 1713 (HT: B; IT: BC, BM,
COAH, F, K, MICH, MO, NY,
US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Dioscorea racemosa
(Klotzsch) Uline

Correa et al. 2004; Govaerts et al.


2007a.
Trepadora.
Nativa. Pacfico. 0-400 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Colombia, Centroamrica.
Van Rooden 631 (NY).
Nota: plantas del Choc
ms robustas que las de
Centroamrica / Choc plants
more robust than those from
Central America.

Dioscorea samydea Griseb.


Ayala 1998; Hirth & Nee 2013;
Kirizawa et al. 2013.
Trepadora.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1179

DIOSCOREACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Nativa. Amazonia, Andes,


Guayana y Macarena. 100-500 m.
AMA, BOY, CAQ, GUI. No
evaluada.
N Suramrica.
Raz 1237 (COL).

Dioscorea santanderensis
R.Knuth

Govaerts et al. 2007a; Idrraga et


al. 2011.
Trepadora.
Endmica. Andes, V Magdalena.
60-1300 m.
ANT, SAN. No evaluada.
Haught 1732 (HT: B; IT: COL, F,
NY, US).

Dioscorea scabra Willd.

Tllez 1998; Govaerts et al.


2007a; Kirizawa et al. 2013.
Trepadora.
Nativa. Guayana y Macarena?
DESCONOCIDO. No evaluada.
Escudo Guayans.
Nota: esperada; el tipo fue
recolectado a 20 km de la
frontera entre Colombia y
Venezuela, en la Isla Pararuma
del ro Orinoco. Pos. sinnimo
de D. aspera / expected; type
was collected 20 km from the
border between Colombia and
Venezuela, on Pararuma Island
in the Orinoco River; poss. a
synonym of D. aspera.

Dioscorea sericea R.Knuth

Govaerts et al. 2007a.


Trepadora.
Endmica. Andes. 950-2200 m.
CUN, PUT, SUC, VAL. No
evaluada.
Triana s.n. (HT: K; IT: B, COL).

[Dioscorea stegelmanniana
R.Knuth]

Garca-Barriga 1974.
Nota: el espcimen citado por
Garca-Barriga es D. amazonum

1180

/ the specimen cited by GarcaBarriga is D. amazonum.

Dioscorea suratensis
R.Knuth

Govaerts et al. 2007a.


Trepadora.
Endmica. Andes. 2000-2300 m.
SAN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Killip 16719 (HT: US; IT: B.
MEXU, NY).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Dioscorea trichanthera
Gleason

Tllez 1998; Tllez 2007.


Trepadora.
Nativa. Guayana y Macarena.
120 m.
GUI. No evaluada.
E Colombia a Guyana.
Gentry 46387 (MO).

Dioscorea trifida L.f.

Snchez-Senz 1996; Govaerts et


al. 2007a; Idrraga Piedrahta et
al. 2011.
Trepadora.
Nativa y cultivada. Amazonia,
Guayana y Macarena, Orinoquia,
Pacfico, SN Santa Marta. 5-1120
m.
AMA, ANT, BOY, CHO, GUI,
GUV, MET, NAR, TOL, VAU. No
evaluada.
prob. nativa de Amazonia;
cultivada en el Neotrpico.
Cuatrecasas 7013 (COL).

Dioscorea trifoliata Kunth

Ayala 1998; Tllez 1998; Correa


et al. 2004.
Trepadora.
Nativa. Caribe. 10-150 m.
GUJ, MAG. No evaluada.
Colombia, N Venezuela, Brasil,
Per.
Haught 4438 (COL).

Dioscorea urophylla Hemsl.

Tllez & Schubert 1994; Correa


et al. 2004; Govaerts et al. 2007a.
Trepadora.
Nativa. V Magdalena. 50-700 m.
ANT, BOL. No evaluada.
Colombia, Centroamrica.
Zarucchi 4127 (MO).

[Dioscorea yucatanensis
Uline]

Knuth 1924; Garca-Barriga 1974


(como D. yucatensis Uline).
Nota: registro basado en
identificacin errnea. Smith
2300 de Santa Marta fue citada
errneamente por Knuth
(1924) como D. yucatanensis
(= D. matagalpensis). La
coleccin de Smith corresponde
a una especie nativa de
Colombia y no a la especie
mexicana. Determinacin
pendiente / record based on
a misidentification; Smith
2300 from Santa Marta was
wrongly cited by Knuth
(1924) as D. yucatanensis (=
D. matagalpensis). Smiths
collection is not the Mexican
species but another, native one.
Identification pending.

Dioscorea sp. nov. 1

Trepadora.
Endmica. Orinoquia. 69-168 m.
VIC. No evaluada.
Colombia.
Crdoba 6976 (FMB).

Dioscorea sp. nov. 2

Trepadora, epfita.
Endmica. Andes. 1400 m.
BOY. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Raz 1128 (COL).

Dioscorea sp. nov. 3

Trepadora.
Endmica. Guayana y Macarena.
850 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

DIOSCOREACEAE

Angiosperms

GUI. No evaluada.
Barbosa 8350 (COL).

Dioscorea sp. nov. 4

Garca-Barriga 1974.
Trepadora.
Nativa. Andes. 1600 m.
CUN. No evaluada.
Uribe 1378 (COL).
Nota: citada por Garca-Barriga
(1974) como D. olfersiana; el
espcimen no corresponde a
esa especie ni a las dems aqu
reportadas; requiere ms estudio
para su determinacin / cited
by Garca-Barriga (1974) as D.
olfersiana; the specimen does not
correspond to that species or to
any other reported here; further
study required.

Tacca J.R.Forst. & G.Forst.


1 especie
Tacca parkeri Seem.

Tacca sprucei Benth.


Prieto-C. et al. 2000; Caddick et
al. 2002.
Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena. 80
m.
GUI. No evaluada.
E Colombia a Brasil y Guyana.
Espina 215 (COL).

DIPENTODONTACEAE
por Luis Roberto Snchez
(Lista preliminar compilada
por Marcela Celis y Nelson R.
Salinas)
1 gnero, 9 especies, 5 especies
endmicas

Perrottetia Kunth
9 especies, 5 especies endmicas

Perrottetia calva Cuatrec.

Lundell 1985; Snchez, M. 2000.


Arbolito.
Endmica. Andes. 2000-2500 m.
ANT, CAL, PUT. No evaluada.
Callejas 10725 (HUA).

Perrottetia colorata
R.Snchez & Fern.Alonso

ANT, BOY, CAL, CUN, HUI,


MAG, NSA, RIS, TOL. No
evaluada.
Panam a Ecuador.
Triana 1907 (COL).

Perrottetia quinduensis
Kunth

Snchez & Fernndez-Alonso


2000.
Arbolito.
Endmica. Andes. 2500 m.
VAL. No evaluada.
Cuatrecasas 27584 (HT: COL, IT:
NY).

Perrottetia caliensis Cuatrec.


Lundell 1985; Snchez, M. 2000.
rbol.
Nativa. Andes. 2200-2800 m.
CAL, CAU, PUT, QUI, TOL,
VAL. No evaluada.
Panam a Ecuador.
Ramrez 726 (COL, PSO).

Perrottetia distichophylla
Cuatrec.

Perrottetia sessiliflora
Lundell

Lundell 1985; Snchez, M. 2000.


rbol.
Nativa. Pacfico. 100-500 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Devia 578 (COL, MO).

Perrottetia guacharana
R.Snchez & Fern.Alonso

Snchez & Fernndez-Alonso


2000.
rbol.
Endmica. Andes. 1710-1830 m.
HUI. No evaluada.
Little 8530 (COL).

Lundell 1940; Snchez, M. 2000.


rbol.
Nativa. Andes. 1320-1800 m.
ANT, BOY. No evaluada.
Colombia a Costa Rica.
Cogollo 4002 (JAUM).

Perrottetia simplicissima
R.Snchez & Fern.Alonso

Snchez & Fernndez-Alonso


2000; Snchez, M. 2000.
rbol.
Endmica. Andes. 1350 m.
RIS. No evaluada.
Betancur 3186 (COL).

Perrottetia maxima Cuatrec.


Snchez, M. 2000.
rbol.
Endmica. Andes. 900-3750 m.
ANT, CAU, CHO, VAL. No
evaluada.
Forero 2836 (COL).

Perrottetia multiflora
Lundell

Lundell 1985.
rbol.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1600-3000 m.

DIPTEROCARPACEAE
por Rodrigo Bernal
(Lista preliminar compilada por
Laura Clavijo)
1 gnero, 1 especie, 1 especie
endmica

Pseudomonotes
A.C.Londoo et al.
1 especie, 1 especie endmica

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1181

DIPTEROCARPACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Pseudomonotes tropenbosii
A.C.Londoo et al.

Londoo et al. 1995.


rbol.
Endmica. Amazonia, Guayana y
Macarena. 300 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
Londoo 1698 (HT: COL; IT: A,
COAH, FMB, JAUM, NY).

DROSERACEAE
por Rodrigo Bernal
(Lista preliminar compilada por
Laura Clavijo)
1 gnero, 5 especies

Drosera L.
5 especies
Drosera biflora Schult.

Drosera esmeraldae (Steyerm.)


Maguire & Wurdack
Correa & Silva 2005.
Hierba, Carnvora.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, V Magdalena. 50-640
m.
AMA, CAQ, GUI, SAN, VAU,
VIC. No evaluada.
NO Amazonia en Colombia,
Brasil y Venezuela.
Garca-Barriga 14141 (COL, GH,
US).

Drosera capillaris Poir.

Fernndez-Prez 1965; Correa &


Silva 2005.
Hierba, carnvora.
Nativa. Guayana y Macarena,
Orinoquia. 250-400 m.
AMA, CAQ, VIC? No evaluada.
Centroamrica y Antillas,
Colombia a Guayanas, SE Brasil
y Uruguay; disyunta.
Gentry 65176 (MO).

Drosera cayennensis Diels

Drosera colombiana A.Fernndez


Fernndez-Prez 1965; Correa &
Silva 2005.
Hierba, carnvora.
Nativa. Orinoquia. 200-250 m.
MET, VIC. No evaluada.
Panam a Guayanas y Brasil.
Cabrera 2352 (COL).

Drosera communis A.St.-Hil.

Fernndez-Prez 1965; Correa &


Silva 2005.
Hierba, carnvora.
Nativa. Andes. 1100-1800 m.
ANT. No evaluada.
Colombia, Venezuela, S Brasil,
Bolivia, Paraguay, NO Argentina.
Espinal 1191 (COL).

Drosera sessilifolia A.St.-Hil.


Correa & Silva 2005.
Hierba, carnvora.
Nativa. Orinoquia? 120 m.
VIC? No evaluada.
Venezuela, Guyana, Brasil,
Bolivia.
Nota: esperada. Recolectada
en Venezuela, a 13 km de la
frontera / expected; collected
in Venezuela, 13 km from the
border.

EBENACEAE
por Bruno Wallnfer
(Lista preliminar compilada por
Alexandra Hernndez, ngela
Rodrguez y Rodrigo Bernal)
2 gneros, 23 especies, 3 especies
endmicas

Diospyros L.
19 especies, 3 especies endmicas
Diospyros amanap B.Walln.
Wallnfer 2005.
rbol.

1182

Nativa. Pacfico. 50-200 m.


ANT. No evaluada.
NO Colombia, E Panam.
Rentera 3482 (JAUM, MO).

Diospyros artanthifolia Miq.


Diospyros peruviana Hiern
Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 10-900 m.
AMA, ANT, CAQ, CHO, GUV,
MET, NSA, PUT, VAL, VAU. No
evaluada.
Panam a Bolivia y Brasil,
Venezuela y Guayanas.
Gentry 60761 (MO).
Nota: muy variable / variable.

Diospyros capreifolia Hiern

Diospyros mellinonii (Hiern)


A.C.Sm.
Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 100-300 m.
AMA, CAQ, VAU. No evaluada.
Colombia a Bolivia y Brasil;
Venezuela, Guayanas.
Duivenvoorden 859 (COAH).

Diospyros cauligera F.White


Arbolito.
Nativa. Amazonia. 300 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Galeano 1691 (COL).

Diospyros domarkind
B.Walln.

Wallnfer 1999b.
rbol.
Endmica. Pacfico. 50 m.
VAL. No evaluada.
Devia 3227 (HT: MO; IT: HBG,
TULV).

Diospyros egleri Pires &


Cavalc.

Arbolito.
Nativa. Amazonia. 70-200 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

EBENACEAE

Angiosperms

AMA. No evaluada.
Colombia a Brasil y Bolivia.
Crdenas 11209 (COAH).

Diospyros fenal B.Walln.


rbol.
Nativa. Andes. 1800 m.
CES. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Dueas 1962 (COL).

Diospyros gallo B.Walln.

Wallnfer 2000.
rbol.
Nativa. Guayana y Macarena. 80
m.
GUI, VIC. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Franco 6031 (COAH, COL, MO).

Diospyros glomerata Hiern


Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia. 100-350 m.
AMA, CAQ, GUV, VAU. No
evaluada.
Colombia, Per, Brasil,
Venezuela.
Londoo 1404 (COAH).

Diospyros goudotii Hiern

Hiern 1873.
rbol.
Endmica.
BOY. No evaluada.
Goudot s.n. (T: F).
Nota: conocida solo del tipo,
recolectado en 1844, sin datos
precisos de localidad / known
only from the type, collected in
1844 without precise locality
data.

Diospyros inconstans Jacq.

Arbusto, arbolito, rbol.


Nativa y cultivada. Caribe. 5-500
m.
ANT, ATL, BOL, CES, MAG,
SUC. No evaluada.

Colombia a Paraguay y Brasil.


Romero-Castaeda 9856 (COL,
MO).
Nota: cultivada en ocasiones
como ornamental, hasta 1500
m. Ampliamente variable /
sometimes cultivated as an
ornamental up to 1500 m;
variable.

Diospyros kolom B.Walln.

Wallnfer 1999b.
Arbolito.
Endmica. V Magdalena. 500 m.
ANT. No evaluada.
Callejas 9307 (HUA, MO, NY).

Diospyros longifolia (Engl.)


Sleumer & F.White

Diospyros tenuiflora A.C.Sm.


Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 100-300 m.
AMA, CAQ, VAU. No evaluada.
Colombia, Per, Bolivia, Brasil,
Venezuela.
Zarucchi 1769 (COL, GH, K, U).

Diospyros micrantha
Sandwith

Arbusto, arbolito.
Nativa. Amazonia. 320 m.
AMA, VAU. No evaluada.
Colombia, Brasil.
Crdenas 22430 (COAH).

Diospyros myrmecocarpa
Miq.

Arbusto, arbolito, rbol.


Nativa. Amazonia. 100-350 m.
AMA, CAQ, GUV, VAU. No
evaluada.
Colombia, Per, Brasil.
Galeano 1938 (COAH, COL).

Diospyros poeppigiana
A.DC.
Arbolito, rbol.

Nativa. Amazonia, Guayana y


Macarena. 75-200 m.
AMA, GUI, VAU. No evaluada.
Colombia, Per, Bolivia, Brasil,
Venezuela.
Urrego 1622 (COAH).

Diospyros pseudoxylopia
Mildbr.

Snchez 1997.
Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia. 100-410 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
Colombia, Per, Ecuador.
Pipoly 16382 (MO).
Nota: la identidad de los
especmenes colombianos
requiere verificacin / identity
of Colombian specimens needs
verification.

Diospyros tetrasperma Sw.

Ruiz et al. 2005.


rbol.
Nativa. Islas Caribeas. 0-125 m.
SAP. No evaluada.
Yucatn, Cuba, Jamaica,
Providencia.
Freesman P86B (FMB).

Diospyros vestita Benoist

Diospyros praetermissa Sandwith


Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, V Magdalena.
70-900 m.
AMA, ANT, GUV, MET. No
evaluada.
Colombia, Per, Bolivia, Brasil,
Venezuela, Guayanas.
Fonnegra 2571 (HUA, MO).

Lissocarpa Benth.
4 especies
Lissocarpa benthamii Grke
Wallnfer 2004.
Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia. 100 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1183

EBENACEAE

Angiospermas
Angiosperms

GUI. No evaluada.
E Colombia, SO Venezuela, NO
Brasil.
Crdenas 15310 (COAH).

Lissocarpa jensonii
R.Vsquez

Wallnfer 2004.
Arbolito.
Nativa. Andes. 1230 m.
PUT. No evaluada.
Colombia, Per.
Garca 58a (CUVC, MO).
Nota: conocida en Per, entre
140 y 850 m / known between
140 and 850 m in Peru.

Lissocarpa kating B.Walln.


Wallnfer 2004.
Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 250-500 m.
AMA, VAU. No evaluada.
Colombia, Per, Brasil.
Schultes 13486 (GH, MO).

Lissocarpa uyat B.Walln.

Wallnfer 2004.
Arbolito, rbol.
Nativa. Andes. 650 m.
ANT. No evaluada.
Colombia, Per.
Vera-Snchez 247 (MEDEL).

EHRETIACEAE
por James S. Miller;
Rodrigo Bernal (Lennoa)
(Lista preliminar compilada por
Alexandra Hernndez y Nelson
R. Salinas)
3 gneros, 6 especies

Bourreria P.Browne
4 especies

1184

Bourreria costaricensis
(Standl.) A.H.Gentry

Gottschling & Miller 2007.


rbol.
Nativa. Pacfico, V Cauca. 0-792
m.
CHO, VAL. No evaluada.
Nicaragua a Ecuador.
Espina 2860 (MO).

Bourreria exsucca Jacq.

Bourreria cumanensis (Loefl.)


O.E.Schulz
Gottschling & Miller 2007.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Caribe. 30-200 m.
ATL, BOL, CES, GUJ, MAG. No
evaluada.
N Colombia, Venezuela.
Haught 3874 (F).

Bourreria mollis Standl.

Gottschling & Miller 2007.


rbol.
Nativa. V Magdalena. 60-90 m.
ANT. No evaluada.
Colombia a Mxico.
Callejas 4435 (MO).

Bourreria succulenta Jacq.

rbol.
Nativa. Islas Caribeas. 80 m.
SAP. No evaluada.
N Suramrica, Antillas, Yucatn.
Ruiz 20A (MO).

Lennoa Lex.
1 especie
Lennoa madreporoides Lex.
Lennoa caerulea (Kunth)
E.Fourn.
Yatskievych & Mason 1986.
Hierba, Parsita.
Nativa. Caribe. 25 m.
MAG. No evaluada.

N Mxico a N Colombia y
Venezuela.
Schnetter 69 (COL, FMB).
Lennoa madreporoides f. caerulea
(Kunth) Yatsk.
Nota: conocida en Colombia de
una sola localidad / known in
Colombia from a single locality.

Rochefortia Sw.
1 especie
Rochefortia spinosa (Jacq.)
Urb.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Caribe, V Magdalena.
3-900 m.
BOL, CUN, HUI, MAG. No
evaluada.
Colombia a Mxico; Antillas.
Cuadros 4332 (MO).

ELAEOCARPACEAE
por Leonardo
Palacios-Duque
(Lista preliminar compilada
por Marcela Celis y Nelson R.
Salinas)
2 gneros, 47 especies, 10
especies endmicas

Sloanea L.
46 especies, 10 especies
endmicas
Sloanea berteroana DC.
rbol.
Nativa.
SAN. No evaluada.
Colombia, Repblica
Dominicana, Puerto Rico.
Mahecha s.n. (UDBC).

Sloanea brevipes Benth.

Smith 1954; Palacios-Duque


2009.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

ELAEOCARPACEAE

Angiosperms

rbol.
Nativa. Amazonia. 400 m.
CAQ. No evaluada. (PalaciosDuque 2009).
Colombia, Brasil.
Cuatrecasas 8852 (COL).

Sloanea brevispina Earle Sm.


Palacios-Duque 2009.
rbol.
Nativa. Andes. 1680-2450 m.
ANT, CAU, CUN, MAG.
Preocupacin Menor (PalaciosDuque 2009).
Colombia, Venezuela.
Daniel 3489 (MEDEL).

Sloanea calva Pal.-Duque &


Fern.Alonso
Palacios-Duque & FernndezAlonso 2005.
rbol.
Endmica. Pacfico. 0-100 m.
CHO. No evaluada.
Palacios-Duque 195 (CHOCO).

Sloanea caribaea Duss

Smith 1954.
rbol.
Nativa. Guayana y Macarena.
1500 m.
MET. No evaluada.
Colombia, Brasil, Venezuela.
Philipson 2032 (COL).

Sloanea chocoana Pal.Duque

Palacios-Duque 2007; PalaciosDuque 2009.


rbol.
Endmica. Pacfico. 0-100 m.
CHO. En Peligro Crtico
(Palacios-Duque 2009).
Palacios-Duque 179 (HT:
CHOCO; IT: CHOCO, COL,
HUA, JAUM).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Sloanea davidsei Steyerm.


rbol.
Nativa. Guayana y Macarena.
120 m.
GUI. Vulnerable (propuesta
aqu).
Colombia, Venezuela.
Liesner 9140 (COL).

Sloanea durissima Benth.

Palacios-Duque & FernndezAlonso 2008.


rbol.
Nativa. Amazonia, Pacfico, V
Magdalena. 100-500 m.
AMA, ANT, VAL. No evaluada.
(Palacios-Duque & FernandezAlonso 2008).
Colombia, Ecuador, Per,
Venezuela.
Gentry 23763 (COL).

Sloanea eichleri K.Schum.

Palacios-Duque 2009.
Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Orinoquia.
0-500 m.
AMA, VIC. En Peligro Crtico
(Palacios-Duque 2009).
Colombia, Venezuela.
Cabrera 2556 (COL).

Sloanea esmeraldana Pal.Duque

Palacios-Duque 2007; PalaciosDuque 2009.


rbol.
Endmica. Pacfico. 0-100 m.
CHO. En Peligro Crtico
(Palacios-Duque 2009).
Palacios-Duque 199 (HT:
CHOCO; IT: CHOCO, COL,
HUA, JAUM).

Sloanea floribunda Benth.


Sloanea maroana Steyerm.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 120-250 m.

AMA, GUI, MET, VAU. No


evaluada.
Colombia, Ecuador, Per,
Venezuela.
Fernndez-Alonso 12825 (COL).

Sloanea fragrans Rusby

Palacios-Duque & FernndezAlonso 2008.


rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, V Magdalena. 0-1450
m.
AMA, ANT, CHO, CUN, PUT.
No evaluada.
Colombia a Bolivia.
Crdenas 1983 (COL).

Sloanea garcia-cossioi Pal.Duque


Palacios-Duque 2004b.
rbol.
Endmica. Pacfico. 80 m.
CHO. No evaluada.
Palacios-Duque 196 (HT:
CHOCO; IT: CHOCO, COL,
HUA, JAUM, MEDEL).

Sloanea guianensis (Aubl.)


Benth.

Palacios-Duque & FernndezAlonso 2008; Palacios-Duque


2009.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 50-925 m.
AMA, ANT, CHO, CR, MET,
VAL, VIC. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
Mxico a Brasil.
Soejarto 3660 (COL).

Sloanea helianthoides Fern.


Alonso & Pal.-Duque
Palacios-Duque & FernndezAlonso 2012.
rbol.
Endmica. Andes. 2100 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1185

ELAEOCARPACEAE

Angiospermas
Angiosperms

CUN. En Peligro Crtico


(Palacios-Duque & FernandezAlonso 2012).
Barrera 233 (HT: COL).

Sloanea hirsuta (Schott)


Benth.

Sloanea monosperma Vell.


rbol.
Nativa. Amazonia. 100 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
Colombia, Brasil, Venezuela.
Roa 588 (COL).

Sloanea huilaeana Pal.Duque & Fern.Alonso

Palacios-Duque & FernndezAlonso 2012.


rbol.
Endmica. Andes. 2300 m.
HUI. En Peligro Crtico
(Palacios-Duque & FernndezAlonso 2012).
Buch s.n. (HT: CUVC).

Sloanea laevigata
Dam.A.Sm.

Palacios-Duque & FernndezAlonso 2008.


rbol.
Nativa. Pacfico.
VAL. En Peligro (Palacios-Duque
& Fernndez-Alonso 2008).
Colombia, Costa Rica.
Cabrera 568 (COL).

Sloanea lasiocoma K.Schum.


rbol.
Nativa. Orinoquia. 130 m.
CAS. No evaluada.
Colombia, Brasil, Venezuela.
Mahecha s.n. (UDBC).

Sloanea laurifolia (Willd.)


Benth.
rbol.
Nativa. Orinoquia. 116 m.
VIC. No evaluada.

1186

Colombia, Brasil, Venezuela.


Cabrera 2769 (COL, MEDEL).

Sloanea laxiflora Benth.

Palacios-Duque & FernndezAlonso 2008.


Arbolito, rbol.
Nativa. Pacfico. 100-325 m.
CHO, VAL. No evaluada.
(Palacios-Duque & FernandezAlonso 2008).
Colombia, Brasil, Venezuela.
Mahecha s.n. (UDBC).

Sloanea loquitoi Pal.-Duque


Palacios-Duque 2004a.
rbol.
Endmica. Pacfico. 80 m.
CHO. No evaluada.
Palacios-Duque 207 (HT:
CHOCO; IT: CHOCO).

Sloanea macrophylla Turcz.


Palacios-Duque & FernndezAlonso 2008.
rbol.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-1000
m.
CUN, VAL. No evaluada.
Colombia, Brasil, Venezuela.
Lozano 3743 (COL).

Sloanea medusula K.Schum.


& Pittier
rbol.
Nativa. Pacfico. 0-100 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Colombia a Nicaragua.
Palacios-Duque 354 (CHOCO).

Sloanea meianthera Donn.


Sm.
Palacios-Duque 2009.
rbol.
Nativa. Pacfico. 50 m.
VAL. No evaluada.
Colombia, Panam.
Gentry 56917 (CUVC).

Sloanea multiflora H.Karst.

Sloanea castanocarpa Triana &


Planch.
rbol.
Nativa. Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 80-935 m.
ANT, CHO, MET. No evaluada.
Colombia, Bolivia, Venezuela.
Palacios-Duque 331 (CHOCO).

Sloanea obtusifolia (Moric.)


K.Schum.

Sloanea obtusa Benth.


rbol.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Costa Rica a Bolivia.
Nota: esperada / expected.

Sloanea pacuritana Pal.Duque

Palacios-Duque 2005.
rbol.
Endmica. Pacfico. 0-100 m.
CHO. No evaluada.
Palacios-Duque 208 (HT:
CHOCO).

Sloanea parviflora Benth.


rbol.
Nativa. Amazonia. 50-100 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Brasil.
Cardona 1332 (HUA).

Sloanea parvifructa Steyerm.


Palacios-Duque & FernndezAlonso 2008; Palacios-Duque
2009.
rbol.
Nativa. Andes. 1300-2300 m.
ANT. En Peligro Crtico
(Palacios-Duque 2009).
Colombia, Venezuela.
Snchez 3754 (MEDEL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

ELAEOCARPACEAE

Angiosperms

Sloanea picapica Standl.

Palacios-Duque & FernndezAlonso 2008; Palacios-Duque


2009.
rbol.
Nativa. Pacfico. 0-80 m.
ANT, CHO. En Peligro Crtico
(Palacios-Duque 2009).
Costa Rica a Bolivia.
Echeverra 251 (HUA).

Sloanea pittieriana Steyerm.


Palacios-Duque & FernndezAlonso 2008.
rbol.
Nativa. Pacfico. 50 m.
CHO, VAL. En Peligro Crtico
(propuesta aqu).
Colombia, Venezuela.
Faber-Langendoen 373 (CUVC).

Sloanea porphyrocarpa
Ducke

rbol.
Nativa. Amazonia, Orinoquia.
100 m.
AMA, ARA. No evaluada.
Colombia, Brasil.
Cardona 1 (UDBC).

Sloanea pseudogranulosa
Pal.-Duque

Palacios-Duque 2004a; PalaciosDuque 2009.


rbol.
Endmica. Pacfico. 80 m.
CHO. En Peligro Crtico
(Palacios-Duque 2009).
Palacios-Duque 201 (HT:
CHOCO; IT: CHOCO).

Sloanea pubiflora Benth.

rbol.
Endmica. Caribe, SN Santa
Marta, V Magdalena. 325-770 m.
ANT, MAG. No evaluada.
Schlim 839 (T: G, F).

[Sloanea robusta Uittien]

Smith 1954.
Nota: registro basado en
especmenes de S. wurdackii y
S. parvifructa / record based on
specimens of S. wurdackii and S.
parvifructa.

Sloanea rufa Benth.

Palacios-Duque 2009.
Arbolito, rbol.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta, V Magdalena. 50-1720 m.
ANT, GUJ, MAG, VAL. En
Peligro Crtico (Palacios-Duque
2009).
Colombia, Ecuador, Per, Brasil.
Cogollo 4305 (COL).

Sloanea rugosa Dam.A.Sm.

Smith 1996.
rbol.
Nativa. Pacfico?
CHO? No evaluada.
Nicaragua a E Panam y prob.
NO Colombia.
Nota: esperada. Conocida de
reas vecinas, en la frontera con
Panam / expected; known from
neighboring areas on the border
with Panama.

Sloanea sinemariensis Aubl.

rbol.
Nativa. Amazonia. 180 m.
CAQ. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Guayanas,
Brasil, Per, Bolivia.
Snchez 5 (UDBC).

Sloanea steyermarkii Earle


Sm.

Arbolito.
Nativa. Guayana y Macarena.
300 m.
GUI. No evaluada.
E Colombia, Venezuela.
Crdoba 154 (MO).

Nota: la identidad del


espcimen representativo
requiere verificacin / voucher
identity needs verification.

Sloanea stipitata Benth.

Palacios-Duque 2009.
rbol.
Nativa. Andes. 0-800 m.
ANT, MET. En Peligro Crtico
(Palacios-Duque 2009).
Colombia, Venezuela.
Fonnegra 6391 (HUA).

Sloanea subpsilocarpa
Steyerm.

Steyermark et al. 1998.


rbol.
Nativa. Amazonia. 180 m.
VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Clavijo 616 (COL).

Sloanea synandra Benth.

rbol.
Nativa. Amazonia. 100-110 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
La Rotta 384 (COL).

Sloanea terniflora (DC.)


Standl.

Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Caribe, SN
Santa Marta. 80-1160 m.
AMA, BOL, MAG, PUT. No
evaluada.
Panam a Brasil.
Marn 2108 (COL).

Sloanea tuerckheimii Donn.


Sm.
Sloanea usurpatrix Sprague &
L.Riley
Palacios-Duque 2009.
Arbusto, arbolito, rbol.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1187

ELAEOCARPACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Nativa. Amazonia, Andes,


Caribe, Pacfico, SN Santa Marta,
V Magdalena. 0-1200 m.
AMA, ANT, BOL, CAU, CHO,
MAG, SAN. No evaluada.
Mxico a Brasil.
Palacios-Duque 353 (CHOCO).

Sloanea wurdackii Steyerm.


Arbolito.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 180 m.
VAU. No evaluada.
E Colombia, Venezuela.
Allen 3254 (MO).

Sloanea zuliaensis Pittier

Palacios-Duque & FernndezAlonso 2008.


rbol.
Nativa. Pacfico, V Magdalena.
0-600 m.
ANT, CHO. Vulnerable
(Palacios-Duque 2009).
Costa Rica a Venezuela.
Callejas 314 (HUA).

Vallea L.f.
1 especie
Vallea stipularis L.f.

Arbusto, arbolito, rbol.


Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1990-4300 m.
ANT, BOY, CAU, CES, CUN,
GUJ, MAG, NAR, NSA, QUI,
SAN, TOL. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per,
Venezuela.
Callejas 11609 (HUA, MO).

ELATINACEAE
por Rodrigo Bernal
(Lista preliminar compilada por
Laura Clavijo)
1 gnero, 3 especies, 1 especie
endmica

1188

Elatine L.
3 especies, 1 especie endmica

Elatine paramoana
Schmidt-M. & Bernal

Luteyn 1999; Rangel-Ch. 2000.


Nota: no sealada de Colombia
por Schmidt-Mumm & Bernal
(1995) / not recorded in
Colombia by Schmidt-Mumm &
Bernal (1995).

Schmidt-Mumm & Bernal 1995;


Idrraga et al. 2011.
Hierba, Acutica.
Endmica. Andes. 3150-4000 m.
ANT, CUN. No evaluada.
Cordilleras Oriental y Central.
Schmidt-Mumm 788 (HT: HPUJ;
IT: COL).

Elatine ecuadoriensis Molau

[Elatine triandra Schkuhr]

[Elatine chilensis Naudin]

Schmidt-Mumm & Bernal 1995.


Hierba, Acutica.
Nativa. Andes. 2900-4300 m.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Nota: sealada por SchmidtMumm & Bernal (1995), sin
indicacin de espcimen /
recorded by Schmidt-Mumm &
Bernal (1995) without indication
of specimen.

Elatine fassettiana Steyerm.

Schmidt-Mumm & Bernal 1995;


Luteyn 1999.
Hierba, Acutica.
Nativa. Andes. 3450 m.
CUN. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Nota: sealada de la cordillera
Oriental, sin indicacin de
espcimen / recorded from the
Eastern Cordillera, with no
indication of specimen.

[Elatine minima (Nutt.)


Fisch. & C.A.Mey.]

Rangel-Ch. 2000.
Nota: registro basado en
identificacin errnea; especie
de Norteamrica no sealada de
Colombia por Schmidt-Mumm
& Bernal (1995) / record based
on a misidentification; a North
American species not recorded
from Colombia by SchmidtMumm & Bernal (1995).

Luteyn 1999; Rangel-Ch. 2000.


Nota: registro basado en
identificacin errnea; especie de
Europa no sealada de Colombia
por Schmidt-Mumm & Bernal
(1995) / record based on a
misidentification; a European
species not recorded from
Colombia by Schmidt-Mumm &
Bernal (1995).

ERICACEAE
por Paola
Pedraza-Pealosa
(Lista preliminar compilada por
Paola Pedraza-Pealosa, James L.
Luteyn & Nelson R. Salinas)
22 gneros, 277 especies, 154
especies endmicas

Agarista G.Don
2 especies
Agarista albiflora
(B.Fedtsch. & Basil.) Judd

Judd 1995; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.


Arbusto.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1800-2500 m.
BOY, MAG, NSA. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Per.
Linden 1322 (HT: LE; IT: BR, F,
G, K, NY, P, US, W).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

ERICACEAE

Angiosperms

Agarista duckei (Huber)


Judd

Arbusto.
Nativa. Guayana y Macarena.
240 m.
GUI. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil (O
Par, Mato Grosso).
Prieto 5496 (COAH).
Nota: conocida en Colombia
de una sola coleccin / known
in Colombia from a single
collection.

Anthopterus Hook.
4 especies, 2 especies endmicas
Anthopterus cuneatus
A.C.Sm.

Salinas & Betancur 2005; Luteyn


& Pedraza-Pealosa 2006.
Arbusto.
Nativa. Andes, Pacfico. 3201500 m.
CHO, NAR, SAN, VAL. No
evaluada.
Colombia, Ecuador.
Triana 2718 (HT: NY; IT: BM, G,
K, NY, P).

Anthopterus oliganthus
A.C.Sm.

Luteyn 1996a; Salinas &


Betancur 2005.
Epfita.
Endmica. Andes. 600-2425 m.
CAU, NAR, VAL. No evaluada.
Haught 5198 (HT: US).
Nota: rara / rare.

Anthopterus pterotus
(A.C.Sm.) Luteyn

Themistoclesia pterota A.C.Sm.


Luteyn 1996a.
Arbusto, epfita.
Endmica. Andes. 1250-1900 m.
ANT, VAL. No evaluada.

Cuatrecasas 15501 (HT: GH; IT:


COL, F).
Nota: rara; aparentemente
conocida de dos localidades /
rare; apparently known from two
localities.

Anthopterus wardii Ball

Anthopterus bracteatus A.C.Sm.


Luteyn 1996a; Salinas &
Betancur 2005; Luteyn &
Pedraza-Pealosa 2006.
Arbusto, epfita, hemiepfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-2130
m.
ANT, CHO, NAR, VAL. No
evaluada.
Panam a Ecuador.
Ward s.n. (HT: K).

Bejaria L.
6 especies
Bejaria aestuans L.

Bejaria antioquiae B.Fedtsch.


& Basil., Bejaria drymifolia
Hrincq, Bejaria glauca Bonpl.,
Bejaria glauca var. coarctata
(Bonpl.) Mansf. & Sleumer,
Bejaria hispida Poepp. & Endl.,
Bejaria subserrata B.Fedtsch. &
Basil.
Clemants 1995; Luteyn &
Pedraza-Pealosa 2006.
Arbusto, arbolito.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
800-3900 m.
ANT, BOY, CUN, GUJ, HUI,
MAG, NAR, SAN, VAL, VAU.
No evaluada.
Mxico a Bolivia.
Luteyn 7616 (NT: NY; INT:
COL).

Bejaria mathewsii Fielding &


Gardner
Befaria phyllireaefolia Benth.,
Bejaria corymbosa B.Fedtsch.
& Basil., Bejaria popayana
B.Fedtsch. & Basil.

Clemants 1995; Luteyn &


Pedraza-Pealosa 2006.
Arbusto, arbolito.
Nativa. Andes. 1300-3230 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
HUI, MET, NAR, QUI, TOL,
VAL. No evaluada.
Colombia a Per.
Luteyn 5004 (NY).

Bejaria nana A.C.Sm. &


Ewan

Clemants 1995; Luteyn &


Pedraza-Pealosa 2006.
Arbusto, arbolito.
Nativa. Andes. 2700-3350 m.
CES, GUJ, MAG. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Carriker 16 (HT: US; IT: COL).
Nota: endmica de Perij /
endemic to Perij.

Bejaria resinosa L.f.

Bejaria congesta B.Fedtsch.


& Basil., Bejaria dryanderae
Mansf. & Sleumer, Bejaria grisea
B.Fedtsch. & Basil., Bejaria
myrtifolia Hrincq, Bejaria
tricolor Hrincq
Clemants 1995; Luteyn &
Pedraza-Pealosa 2006.
Arbusto, arbolito.
Nativa. Andes. 1750-3900 m.
ANT, ARA, BOY, CAU, CUN,
NSA, SAN, VAL. No evaluada.
Venezuela, Colombia, Ecuador.
Mutis 55 (LT: LINN; IT: S).

Bejaria sprucei Meisn.

Clemants 1995; Luteyn &


Pedraza-Pealosa 2006.
Arbusto, arbolito.
Nativa. Guayana y Macarena.
244-1300 m.
GUI, MET, VAU. No evaluada.
Colombia a NE Per, E Guyana y
Venezuela.
Philipson 1833 (BM, COL, NY,
S, US).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1189

ERICACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Bejaria tachirensis A.C.Sm.


Clemants 1995.
Arbusto.
Nativa. Andes. 2400-3560 m.
ARA, BOY, NSA. No evaluada.
NE Colombia, O Venezuela.
Cleef 9479 (COL, L, NY, U).

Cavendishia Lindl.
69 especies, 50 especies
endmicas
Cavendishia adenophora
Mansf.

Luteyn 1983; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.


Arbusto, epfita.
Endmica. Andes, Pacfico. 5002420 m.
ANT, CAU, CHO, RIS, VAL. No
evaluada.
Kalbreyer 1306 (LT: K).

Cavendishia angustifolia
Mansf.

Cavendishia purdiei A.C.Sm.


Luteyn 1983; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.
Subarbusto, arbusto, epfita.
Endmica. Andes, Pacfico. 3002530 m.
ANT, CHO, CUN, RIS, SAN,
VAL. No evaluada.
Kalbreyer 1624 (LT: K; ILT: NY,
fragmento).

Cavendishia antioquiensis
Luteyn & Sylva

Luteyn 1983; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.


Arbusto, epfita.
Endmica. Andes, Pacfico. 5001800 m.
ANT, CHO. No evaluada.
Luteyn 7235 (HT: COL; IT NY).

Luteyn & Sylva 1999; Luteyn &


Pedraza-Pealosa 2006.
Arbusto, epfita, hemiepfita.
Endmica. Andes. 1300-2130 m.
ANT. No evaluada.
Luteyn 11733 (HT: HUA; IT:
AAU, CAS, COL, K, MO, NY,
TEX, US).
Nota: localmente comn /
locally common.

Cavendishia amoena
A.C.Sm.

Cavendishia aurantiaca
Luteyn

Cavendishia albopicata
Luteyn

Luteyn 1983; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.


Arbusto, epfita.
Endmica. Andes. 1200-1700 m.
VAL. No evaluada.
Cuatrecasas 23713 (HT: A; IT:
COL, F, US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Cavendishia amplexa Luteyn


Luteyn 1983; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.

1190

Arbusto.
Endmica. Andes. 1200-1500 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Luteyn 7318 (HT: COL; IT: CAS,
E, L, MEXU, MICH, MO, NY,
US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Luteyn 1983; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.


Arbusto.
Endmica. Andes, Pacfico. 3001550 m.
ANT, CHO. No evaluada.
Luteyn 7236 (HT: COL; IT: CAS,
HUA, MO, NY, US).

Cavendishia axillaris
A.C.Sm.

Luteyn 1983; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.

Arbusto, epfita.
Nativa. Andes. 1650-2130 m.
ANT. No evaluada.
N Colombia a Costa Rica.
Pennell 4375 (HT: NY).

Cavendishia barnebyi Luteyn


Luteyn 1983; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.
Subarbusto, arbusto, epfita.
Endmica. Andes. 1320-1500 m.
RIS, VAL. No evaluada.
Luteyn 7008 (HT: COL; IT: AAU,
NY, US, VEN).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Cavendishia bomareoides
A.C.Sm.

Luteyn 1983; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.


Arbusto.
Endmica. Andes. 1220-2950 m.
ANT, CHO, RIS. No evaluada.
Pennell 10402 (HT: NY; IT: GH).

Cavendishia bracteata (J.St.


Hil.) Hoerold

Cavendishia acuminata
(Hook.) Hemsl., Cavendishia
cordifolia (Kunth) Hoerold,
Cavendishia crassifolia
(Benth.) Hemsl., Cavendishia
dichroa A.C.Sm., Cavendishia
dugandiana A.C.Sm.,
Cavendishia durifolia A.C.Sm.,
Cavendishia gracilis A.C.Sm.,
Cavendishia killipii A.C.Sm.,
Cavendishia lehmannii Hoerold,
Cavendishia melastomoides
(Kunth) Hoerold, Cavendishia
miconioides A.C.Sm.,
Cavendishia montana A.C.Sm.,
Cavendishia pseudopubescens
(Klotzsch) Hoerold, Cavendishia
rigidifolia A.C.Sm., Cavendishia
sandemanii A.C.Sm.,
Cavendishia scabriuscula (Kunth)
Hoerold, Cavendishia splendens
(Klotzsch) Hoerold, Cavendishia
strobilifera (Kunth) Hoerold,

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

ERICACEAE

Angiosperms

Cavendishia tolimensis Cuatrec.,


Cavendishia tubiflora A.C.Sm.,
Chupalon bracteatum (J.St.-Hil.)
Kuntze, Chupalon cordifolium
(Kunth) Kuntze, Chupalon
scabriusculum (Kunth) Kuntze,
Proclesia bracteata (J.St.-Hil.)
Klotzsch, Proclesia cordifolia
(Kunth) Klotzsch, Proclesia
melastomoides (Kunth) Klotzsch,
Proclesia scabriuscula (Kunth)
Klotzsch, Thibaudia bracteata
J.St.-Hil., Thibaudia cordifolia
Kunth, Thibaudia melastomoides
Kunth, Thibaudia pubescens var.
parvifolia Benth., Thibaudia
scabriuscula Kunth
Luteyn 1983; Salinas & Betancur
2005; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.
Arbusto, epfita, hemiepfita.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1000-3820 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CHO,
CUN, GUJ, HUI, MAG, MET,
NAR, NSA, PUT, QUI, RIS,
SAN, TOL, VAL. No evaluada.
Mxico a Bolivia.
Smith 1106 (COL, GH, K, MO,
UC, US).

Cavendishia callista Donn.


Sm.

Cavendishia amalfiensis Mansf.,


Cavendishia hispida A.C.Sm.,
Cavendishia praestans A.C.Sm.
Luteyn 1983; Salinas & Betancur
2005; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.
Arbusto, liana, epfita,
hemiepfita.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta. 5-1400 m.
ANT, CHO, MAG, RIS, VAL. No
evaluada.
Colombia a Guatemala.
Luteyn 7212 (CAS, COL, E, NY).

Cavendishia capitulata
Donn.Sm.

Luteyn 1983; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.

Arbusto, epfita.
Nativa. Andes. 2000-2700 m.
ANT. No evaluada.
N Colombia a Costa Rica.
Luteyn 7066 (NY).

Cavendishia caudata
A.C.Sm.

Luteyn 1983; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.


Arbusto.
Endmica. Andes. 1300-2000 m.
ANT. No evaluada.
Pennell 4441 (HT: NY).

Cavendishia chlamydantha
A.C.Sm.

Luteyn 1983; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.


Arbusto, epfita.
Endmica. Pacfico. 5-80 m.
VAL. No evaluada.
Cuatrecasas 17004 (HT: GH; IT:
COL, F, NY).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Cavendishia chocoensis
A.C.Sm.

Luteyn 1983; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.


Arbusto, hemiepfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 1001800 m.
ANT, CHO, VAL. No evaluada.
Colombia, Per.
Killip 35248 (HT: US; IT: COL,
NY).
Cavendishia chocoensis var.
chocoensis, Cavendishia
chocoensis var. hirsuta Luteyn

Cavendishia coccinea
A.C.Sm.

Luteyn 1983; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.


Epfita.
Endmica. Pacfico. 30-610 m.

CHO, VAL. No evaluada.


Triana 2698(31) (HT: BM; IT:
COL, F, G, K, P).
Nota: rara / rare.

Cavendishia colombiana
Luteyn

Luteyn 1983; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.


Arbusto, epfita.
Endmica. Andes. 1300-2200 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Luteyn 6995 (HT: COL; IT: AAU,
CAS, E, L, MO, NY, NY, US).
Nota: rara / rare.

Cavendishia compacta
A.C.Sm.

Luteyn 1983; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.


Arbusto, epfita.
Endmica. Andes, Pacfico. 302000 m.
ANT, CHO, SAN, VAL. No
evaluada.
Triana 2699 (HT: K; IT: BM, G,
P, W).
Nota: rara. Identidad de
especmenes de Santander
por confirmar / rare; identity
of Santander specimen to be
confirmed.

Cavendishia complectens
Hemsl.

Cavendishia striata A.C.Sm.


Luteyn 1983; Salinas & Betancur
2005; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.
Arbusto, epfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 5002200 m.
ANT, CAU, CHO, NAR, RIS,
VAL. No evaluada.
Nicaragua a Per.
Luteyn 10507 (COL, NY).
Cavendishia complectens subsp.
complectens, Cavendishia
complectens subsp. striata var.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1191

ERICACEAE

Angiospermas
Angiosperms

cylindrica Luteyn, Cavendishia


complectens subsp. striata var.
striata

Cavendishia corei A.C.Sm.

Luteyn 1983; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.


Liana.
Endmica. Andes. 2000 m.
CHO. No evaluada.
Fosberg 21521 (HT: US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Cavendishia cuatrecasasii
A.C.Sm.

Luteyn 1983; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.


Arbusto, epfita.
Nativa. Andes. 1400-3200 m.
CAQ, HUI, PUT, TOL. No
evaluada.
Colombia, Ecuador.
Cuatrecasas 11551 (HT: A; IT:
COL, F, US).

Cavendishia darienensis
Luteyn

Luteyn 1983; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.


Epfita.
Nativa. Pacfico. 80-550 m.
CHO. No evaluada.
Colombia, Panam.
Gentry 17294 (COL, MO, NY).

Cavendishia dendrophila
A.C.Sm.

Luteyn 1983; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.


Arbusto.
Endmica. Andes. 2800 m.
CUN. No evaluada.
Cuatrecasas 11551 (HT: A; IT:
COL, F, US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

1192

Cavendishia divaricata
A.C.Sm.

Cavendishia erythrostegia
Luteyn

Cavendishia dulcis Luteyn

Cavendishia foreroi Luteyn

Luteyn 1983; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.


Arbusto, epfita.
Endmica. Andes. 1200-2800 m.
CAU, CUN, HUI. No evaluada.
Pennell 7557 (HT: NY; IT: CH,
PH, US).

Luteyn 1983; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.


Arbusto.
Endmica. Andes. 1890 m.
VAL. No evaluada.
Luteyn 6961 (HT: COL; IT: L,
NY1, NY2, NY3, US).

Cavendishia endresii Hemsl.

Luteyn 1983; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.


Arbusto.
Endmica. Andes. 1850-2770 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Luteyn 7302 (HT: COL; IT: NY).
Nota: rara / rare.

Luteyn 1983; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.


Arbusto.
Endmica. Andes. 1700-2150 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Forero 2842 (HT: COL; IT: MO,
NY).
Nota: rara / rare.

Luteyn 1983; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.


Arbusto, epfita.
Nativa. Andes. 1500 m.
ANT. No evaluada.
Colombia, Costa Rica.
Daly 5830 (HUA).
Nota: registro dudoso;
determinacin provisional;
presencia en Colombia dudosa
/ dubious species; provisional
determination; dubious
occurrence in Colombia.

Cavendishia fusiformis
Luteyn

Cavendishia engleriana
Hoerold

Luteyn 1983; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.


Epfita.
Endmica. Andes. 2700-3100 m.
ANT. No evaluada.
Pennell 4301 (HT: NY).
Nota: rara / rare.

Cavendishia marginata A.C.Sm.


Luteyn 1983; Salinas & Betancur
2005; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.
Arbusto, epfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 90-2900
m.
CAU, NAR. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Luteyn 13854 (NY).
Cavendishia engleriana var.
engleriana

Luteyn 1983; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.


Epfita.
Nativa. Pacfico. 1250-1500 m.
CHO. No evaluada.
Colombia, Panam.
Hartman 12476 (MO, NY).
Nota: rara / rare.

Cavendishia glandulosa
A.C.Sm.

Cavendishia grossa Luteyn

Luteyn 1983; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.


Arbusto.
Endmica. Andes. 2160-2450 m.
ANT. No evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

ERICACEAE

Angiosperms

Luteyn 7050 (HT: COL; IT: E,


HUA, L, MO, NY, US).
Nota: rara / rare.

Cavendishia guatapeensis
Mansf.

Cavendishia cryptantha A.C.Sm.


Luteyn 1983; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.
Arbusto.
Endmica. Andes. 1500-3150 m.
ANT, BOY, CHO, SAN, TOL. No
evaluada.
Kalbreyer 1468 (LT: K, NY, F).

Cavendishia jardinensis
Luteyn

Luteyn 1991; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.


Arbusto.
Endmica. Andes. 2100-2900 m.
ANT. No evaluada.
Cordillera Central.
Luteyn 11807 (HT: HUA; IT:
AAU, CAS, COL, E, G, GB, K, L,
MEXU, MO, NY, QCA, RSA, S,
TEX, US, W).
Nota: rara / rare.

Cavendishia laurifolia
(Klotzsch) Benth. & Hook.f.
Luteyn 1983; Luteyn & Sylva
1999; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.
Arbusto, epfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 2502000 m.
ANT, CHO. No evaluada.
Colombia, Panam, Guatemala,
Mxico.
Forero 3534 (COL, MO).
Nota: especie dudosa.
Identificacin provisional /
dubious species; provisional
identification.

Cavendishia leucantha
Luteyn

Luteyn 1983; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.

Arbusto.
Endmica. Andes. 1200-2100 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Luteyn 7281 (HT: COL; IT: AAU,
BISH, CAS, DUKE, E, F, HUT,
IBE, K, L, MEXU, MO, NY1,
NY2, UNICAMP, US).
Nota: rara / rare.

Cavendishia lindauiana
Hoerold

Cavendishia splachnoides
A.C.Sm.
Luteyn 1983; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.
Arbusto, epfita, hemiepfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 5-2130
m.
ANT, CHO, RIS, VAL. No
evaluada.
Colombia, Panam.
Lehmann 7525 (LT K; ILT: K).

Cavendishia longirachis
Luteyn

Luteyn 1983; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.


Arbusto.
Endmica. Andes. 1900-2700 m.
ANT. No evaluada.
Luteyn 7126 (HT: COL; IT: CAS,
E, L, MEXU, MO, NY, US).

Cavendishia macrocephala
A.C.Sm.

Cavendishia mutisiana Cuatrec.


Luteyn 1983; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.
Arbusto, liana, epfita.
Endmica. Andes. 1000-3200 m.
ANT, QUI, RIS, TOL. No
evaluada.
Andr 2255 (HT: K).

Cavendishia mariae Luteyn

Luteyn 1983; Salinas & Betancur


2005; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.
Arbusto, hemiepfita.

Nativa. Andes, Pacfico. 2001250 m.


NAR. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Luteyn 6867 (HT: COL; IT: AAU,
E, MO, NY, U, US).

Cavendishia micayensis
A.C.Sm.

Luteyn 1983; Salinas & Betancur


2005; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.
Arbusto, epfita, hemiepfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 4502400 m.
ANT, CAU, CHO, NAR, VAL.
No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Killip 7691 (HT: GH; IT: US).

Cavendishia nitens Sleumer

Luteyn 1983; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.


Epfita.
Endmica. Andes. 1300-2400 m.
VAL. No evaluada.
Pennell 5796 (LT: US; ILT: GH,
NY, PH).
Nota: rara / rare.

Cavendishia nitida (Kunth)


A.C.Sm.

Cavendishia obtusa A.C.Sm.,


Thibaudia nitida Kunth
Luteyn 1983; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.
Arbusto, hemiepfita.
Endmica. Andes. 1300-3000 m.
ANT, CAL, CUN, HUI, QUI,
RIS, SAN, TOL. No evaluada.
Humboldt s.n. (LT: P).

Cavendishia nuda Luteyn

Luteyn 1991; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.


Arbusto.
Endmica. Andes. 2320-2900 m.
ANT. No evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1193

ERICACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Luteyn 11830 (HT: HUA; IT:


AAU, CAS, COL, E, L, MEXU,
MO, NY, S, TEX, US, W).
Nota: rara / rare.

Cavendishia oligantha
A.C.Sm.

Salinas & Betancur 2005; Luteyn


& Pedraza-Pealosa 2006.
Epfita.
Endmica. Andes. 1000-2700 m.
NAR. No evaluada.
Triana 2675 (HT: NY; IT: BM,
BR, FI, G, K, NY, P, U, W).

Cavendishia palustris
A.C.Sm.

Salinas & Betancur 2005; Luteyn


& Pedraza-Pealosa 2006.
Arbusto, epfita, hemiepfita.
Endmica. Andes, Pacfico. 0-900
m.
CHO, NAR, VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Killip 34983 (HT: NY; IT: COL,
US).
Nota: rara / rare.

Cavendishia pedicellata
Luteyn

Luteyn 1983; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.


Arbusto, epfita.
Endmica. Andes. 600-1500 m.
CHO. No evaluada.
Luteyn 7308 (HT: COL; IT: AAU,
BISH, CAS, DUKE, E, F, GH, K,
L, MEXU, MO, NY, P, US).
Nota: rara / rare.

Cavendishia pilobracteata
Luteyn

Luteyn 1983; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.


Arbusto.
Endmica. Andes. 2000-2075 m.
VAL. No evaluada.
Luteyn 7358 (HT: COL; IT: E,
NY, US).

1194

Nota: conocida solo del tipo /


known only from the type.

Panam a Venezuela y Bolivia.


Humboldt s.n. (HT: P; IT: P).

Cavendishia pilosa Luteyn

Cavendishia quereme
(Kunth) Benth. & Hook.f.

Luteyn 1983; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.


Arbusto.
Endmica. Andes. 2438-2650 m.
ANT. No evaluada.
Luteyn 7243 (HT: COL; IT: CAS,
E, HUA, K, L, MEXU, MO, NY,
US).
Nota: rara / rare.

Cavendishia porphyrea
A.C.Sm.

Salinas & Betancur 2005; Luteyn


& Pedraza-Pealosa 2006.
Arbusto, epfita.
Endmica. Andes, Pacfico. 1002560 m.
CAU, CHO, NAR. No evaluada.
Haught 5372 (HT: US).
Nota: rara / rare.

Cavendishia
pseudopedunculata Luteyn

Luteyn 1983; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.


Arbusto, epfita.
Endmica. Andes. 600-2000 m.
CAU, CHO, VAL. No evaluada.
Luteyn 7292 (HT: COL; IT: MO,
NY, US).
Nota: rara / rare.

Cavendishia pubescens
(Kunth) Hemsl.

Chupalon pubescens (Kunth)


Kuntze, Proclesia pubescens
(Kunth) Klotzsch, Thibaudia
pubescens Kunth
Luteyn 1983; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.
Arbusto, epfita.
Nativa. Andes. 1000-3000 m.
ANT, BOY, CAL, CHO, CUN,
HUI, NSA, QUI, RIS, SAN, TOL,
VAL. No evaluada.

Chupalon quereme (Kunth)


Kuntze, Orthaea lehmannii
A.Fedtsch. & Basil., Polyboea
quereme (Kunth) Klotzsch,
Thibaudia quereme Kunth
Luteyn 1983; Salinas & Betancur
2005; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.
Arbusto, epfita.
Nativa y cultivada. Andes,
Pacfico. 300-2350 m.
ANT, CHO, NAR, VAL. No
evaluada.
Colombia a Costa Rica.
Humboldt s.n. (LT: P; ILT: B, P).
Nota: cultivada principalmente
en el Valle del Cauca, de donde
es nativa, pero tambin en
Cauca y Antioquia / cultivated
primarily in Valle del Cauca,
where it is native, but also in
Cauca and Antioquia.

Cavendishia rhynchophylla
A.C.Sm.

Luteyn 1983; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.


Arbusto.
Endmica. Andes, Pacfico. 601800 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Triana 2676 (HT: BM; IT: BR, G,
K, NY, P).
Nota: rara / rare.

Cavendishia sessiliflora
A.C.Sm.

Smith 1932; Luteyn & Sylva


1999.
Arbusto, epfita.
Endmica. Andes. 1500-2800 m.
ANT. No evaluada.
Pennell 4377 (HT: NY).
Nota: rara / rare.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

ERICACEAE

Angiosperms

Cavendishia sophoclesioides
A.C.Sm.

Luteyn 1983; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.


Liana, epfita.
Endmica. Andes. 2800-3100 m.
ANT. No evaluada.
Pennell 4354 (HT: NY).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Cavendishia speciosa
A.C.Sm.

Luteyn 1983; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.


Arbusto, liana.
Endmica. Andes. 2000-2500 m.
ANT, CHO, PUT. No evaluada.
Metcalf 30101 (HT: A; IT: F, G,
MO, UC, US).

Cavendishia spicata A.C.Sm.


Luteyn 1983; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.
Arbolito.
Endmica. Andes. 2200-2400 m.
VAL. No evaluada.
Pennell 5801 (HT: US; IT: GH,
K, NY).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Cavendishia
subamplexicaulis A.C.Sm.

Cavendishia rosea A.C.Sm.


Luteyn 1983; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.
Arbusto, epfita.
Endmica. Andes. 2135-2200 m.
ANT. No evaluada.
Pennell 4299 (HT: NY).
Nota: rara / rare.

Cavendishia tarapotana
Benth. & Hook.f.

Cavendishia gilgiana Hoerold


Luteyn 1983; Salinas & Betancur
2005; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.

Arbusto, liana, epfita,


hemiepfita.
Nativa. Andes. 1000-2000 m.
ANT, CAU, CHO, MET, NAR,
NSA, RIS, SAN, VAL. No
evaluada.
Colombia a Per.
Luteyn 11739 (NY).
Cavendishia tarapotana var.
gilgiana (Hoerold) Luteyn,
Cavendishia tarapotana var.
tarapotana

Cavendishia tenella A.C.Sm.


Luteyn 1983; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.
Arbusto, epfita.
Endmica. Andes, Pacfico. 502000 m.
ANT, CHO, VAL. No evaluada.
Cuatrecasas 15210 (HT: GH; IT:
F, MO, US).

Cavendishia tryphera
A.C.Sm.

Salinas & Betancur 2005; Luteyn


& Pedraza-Pealosa 2006.
Arbusto, epfita.
Endmica. Andes. 700-2050 m.
CAU, NAR, VAL. No evaluada.
Cuatrecasas 23720 (HT: A; IT:
COL, F, US).
Nota: rara / rare.

Cavendishia uniflora Luteyn

Luteyn 1983; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.


Arbusto.
Endmica. Andes. 2500-2600 m.
ANT. No evaluada.
Luteyn 7178 (HT: COL; IT: AAU,
CAMPINAS, CAS, DUKE, E, F,
GH, HUA, K, L, MEXU, MICH,
MO, NY, RSA, US).

Cavendishia urophylla
A.C.Sm.

Luteyn 1983; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.

Epfita.
Endmica. Andes, Pacfico. 0-800
m.
VAL. No evaluada.
Killip 38893 (HT: A; IT: US).

Cavendishia venosa A.C.Sm.


Salinas & Betancur 2005; Luteyn
& Pedraza-Pealosa 2006.
Arbusto, liana, epfita.
Endmica. Andes, Pacfico.
5-1720 m.
ANT, CAU, CHO, NAR, VAL.
No evaluada.
Colombia o Ecuador.
Andr s.n. (HT: K).
Nota: el origen del tipo en
Colombia no es seguro / the
origin of the type in Colombia is
not certain.

Cavendishia vinacea Luteyn

Luteyn 1983; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.


Arbusto.
Nativa. Andes. 1875-2560 m.
CAU. No evaluada.
Luteyn 7401 (HT: COL; IT: AAU,
BISH, CAS, E, L, MEXU, MO,
NY).
Nota: rara / rare.

Cavendishia violacea
A.C.Sm.

Salinas & Betancur 2005; Luteyn


& Pedraza-Pealosa 2006.
Epfita.
Endmica. Pacfico. 5-700 m.
CAU, NAR, VAL. No evaluada.
Luteyn 11704 (HT: HUA; IT:
AAU, CAS, COL, K, MEXU, MO,
NY, TEX).
Nota: rara / rare.

Cavendishia viridiflora
Luteyn & Sylva

Luteyn & Sylva 1999; Luteyn &


Pedraza-Pealosa 2006.
Liana, epfita.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1195

ERICACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Endmica. Andes. 1450-2150 m.


ANT. No evaluada.
Luteyn 11704 (HT: HUA; ITs:
AAU, CAS, COL, K, MEXU, MO,
NY, TEX).
Nota: rara / rare.

Ceratostema Juss.
2 especies
Ceratostema alatum
(Hoerold) Sleumer

Sleumer 1978; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.


Arbusto.
Endmica. Andes. 2950 m.
VAL. No evaluada.
Cuatrecasas 21706 (HT: A; IT: F).

Diogenesia antioquiensis
Luteyn

Smith 1953b; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.


Arbusto.
Nativa. Andes. 3050-3200 m.
NAR. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Ewan 16250 (US).
Nota: rara / rare.

Luteyn & Sylva 1989; Luteyn &


Pedraza-Pealosa 2006.
Arbusto, liana, epfita.
Endmica. Andes. 1500-2080 m.
ANT. No evaluada.
Luteyn 11702 (HT: HUA; IT:
AAU, CAS, COL, E, G, K, L,
MEDEL, MO, NY, STE, TEX, U,
US).
Nota: rara / rare.

Ceratostema amplexicaule
A.C.Sm.

Diogenesia floribunda
(A.C.Sm.) Sleumer

Luteyn & Pedraza-Pealosa


2006.
Arbusto, epfita.
Nativa. Andes. 600-1700 m.
HUI, PUT. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Cuatrecasas 11407 (HT: US; IT:
COL).

Diogenesia Sleumer
6 especies, 3 especies endmicas
Diogenesia alstoniana
Sleumer

Sleumer 1978; Salinas &


Betancur 2005.
Arbusto.
Endmica. Andes, Pacfico. 3501250 m.
NAR. No evaluada.
Alston 8548 (HT: BM; IT: COL,
US).

1196

Diogenesia andina (A.C.Sm.)


Sleumer

Salinas & Betancur 2005; Luteyn


& Pedraza-Pealosa 2006.
Arbusto, epfita.
Nativa. Andes. 1000-2900 m.
CAQ, HUI, PUT. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Luteyn 5026 (NY).

Diogenesia octandra Sleumer

Luteyn 1996b; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.


Arbusto.
Nativa. Andes. 2000-2500 m.
CAU. No evaluada.
Colombia a Per.
Von Sneidern 1003 (S?).

Diogenesia tetrandra
(A.C.Sm.) Sleumer

Eleutherostemon tetrandrum
A.C.Sm.
Sleumer 1978; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.
Arbusto, epfita.

Nativa. Andes. 1800-3500 m.


ANT, BOY, CAU, HUI, NAR,
NSA, PUT, RIS, SAN. No
evaluada.
Colombia, Venezuela.
Cuatrecasas 12574 (HT: F).

Disterigma (Klotzsch) Nied.


23 especies, 6 especies endmicas
Disterigma acuminatum
(Kunth) Nied.

Disterigma elassanthum
S.F.Blake, Disterigma
microphyllum (G.Don) Luteyn,
Gaylussacia microphylla G.Don,
Vaccinium acuminatum Kunth
Luteyn & Pedraza-Pealosa
2006; Pedraza-Pealosa 2010.
Arbusto, trepadora, epfita.
Nativa. Andes. 2000-3700 m.
ANT, CAL, CAU, CUN, HUI,
NAR, PUT, QUI, RIS, SAN,
TOL, VAL. No evaluada.
Venezuela a Per.
Humboldt 2065 p.p. (HT:
P-Bonpl; IT: F, L, P).

Disterigma agathosmoides
(Wedd.) Nied.

Vaccinium agathosmoides Wedd.


Salinas & Betancur 2005; Luteyn
& Pedraza-Pealosa 2006;
Pedraza-Pealosa 2010.
Arbusto, trepadora, epfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 3002500 m.
CHO, NAR, VAL. No evaluada.
Panam a Ecuador.
Triana 2661 (HT: P; IT: COL, F,
G, K, L, NY).
Nota: rara / rare.

Disterigma alaternoides
(Kunth) Nied.

Luteyn & Pedraza-Pealosa


2006; Pedraza-Pealosa 2010.
Arbusto, trepadora, epfita.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

ERICACEAE

Angiosperms

Nativa. Andes. 1500-3600 m.


ANT, BOY, CAL, CAS, CAU,
CHO, CUN, HUI, MET, NAR,
NSA, PUT, QUI, RIS, SAN, TOL,
VAL. No evaluada.
Venezuela a N Bolivia.
Pedraza 1050 (COL, HUA, MO,
NY).

Disterigma appendiculatum
Pedraza

Pedraza-Pealosa 2008; PedrazaPealosa 2010.


Arbusto, trepadora.
Endmica. Andes. 1850-2100 m.
VAL. No evaluada.
Pedraza 1113 (HT: COL; IT:
AAU, CUVC, MO, NY).
Nota: rara / rare.

Disterigma balslevii Luteyn


Luteyn & Pedraza-Pealosa
2006; Pedraza-Pealosa 2010.
Arbusto, trepadora, epfita.
Nativa. Andes. 2500-3700 m.
CAU, NAR, PUT. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Luteyn 6793 (COL, NY, PSO).

Disterigma campanulatum
Pedraza

Pedraza-Pealosa 2010.
Arbusto.
Nativa. Andes? 2100-2350 m.
NAR? No evaluada.
SO Colombia?, N Ecuador.
Nota: esperada. Recolectada en
Sucumbos (Ecuador), a menos
de 1 km de la frontera con
Nario / expected; collected in
Sucumbos (Ecuador), less than 1
km from the border with Nario.

Disterigma chocoanum
Pedraza

Pedraza-Pealosa 2010.
Arbusto, trepadora, epfita.
Endmica. Andes. 1185-2800 m.

CAU, CHO, NAR, VAL. No


evaluada.
Cordillera Occidental.
Pedraza 1121 (HT: COL; IT:
AAU, CAUP, CUVC, FMB, HUA,
MO, NY).
Nota: rara / rare.

Disterigma codonanthum
S.F.Blake

Luteyn & Pedraza-Pealosa


2006; Pedraza-Pealosa 2010.
Arbusto.
Nativa. Andes. 2700-3800 m.
CAL, CAU, NAR, NSA, QUI. No
evaluada.
Colombia a Per.
Pedraza 1041 (COL, CUVC,
FMB, HUA, NY).

Disterigma cryptocalyx
A.C.Sm.

Luteyn & Pedraza-Pealosa


2006; Pedraza-Pealosa 2010.
Arbusto, epfita.
Nativa. Andes. 1000-2750 m.
ANT, BOY, CHO, HUI, MET,
NAR, PUT, SAN, VAL. No
evaluada.
Colombia, Ecuador.
Cuatrecasas 8675 (HT: US; IT:
COL).

Disterigma dendrophilum
(Benth.) Nied.

Vaccinium dendrophilum Benth.


Pedraza-Pealosa 2010.
Arbusto, trepadora, epfita.
Nativa. Andes. 2000-3200 m.
NAR. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Andr 2975 p.p. (F, NY).
Nota: rara / rare.

Disterigma dumontii Luteyn

Salinas & Betancur 2005; Luteyn


& Pedraza-Pealosa 2006;
Pedraza-Pealosa 2010.
Arbusto, trepadora, epfita.

Nativa. Andes, Pacfico. 3001900 m.


NAR. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Luteyn 5093 (HT: COL; IT:
DUKE, F, GH, L, NY, NY, US).

Disterigma empetrifolium
(Kunth) Nied.

Disterigma epacridifolium
(Benth.) Nied., Disterigma
leiopodandrum S.F.Blake,
Vaccinium epacridifolium Benth.,
Vaccinium penaeoides var.
epacridifolium (Kunth) Wedd.
Luteyn & Pedraza-Pealosa
2006; Pedraza-Pealosa 2010.
Arbusto, trepadora.
Nativa. Andes. 2500-4500 m.
ANT, ARA, BOY, CAL, CAS,
CAU, CUN, GUJ, HUI, MET,
NAR, NSA, PUT, QUI, RIS,
SAN, TOL, VAL. No evaluada.
Venezuela a Bolivia.
Pedraza 1043 (COL, HUA, NY).

Disterigma hiatum Pedraza

Pedraza-Pealosa 2008; PedrazaPealosa 2010.


Arbusto, trepadora.
Endmica. Andes. 1500-2100 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Pedraza 1112 (holotype, COL;
isotypes, AAU, CUVC, HUA,
MO, NY).
Nota: rara. En ocasiones
corregida errneamente a hiatus;
hiatum (boquiabierto) es
el participio del verbo hio, la
etimologa dada por la autora
/ rare; sometimes erroneously
corrected to hiatus; hiatum
(open-mouthed) is the
participle of hio, the etymology
given by the author.

Disterigma humboldtii
(Klotzsch) Nied.

Luteyn & Pedraza-Pealosa


2006; Pedraza-Pealosa 2010.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1197

ERICACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Arbusto, trepadora, epfita.


Nativa. Andes. 1800-3100 m.
ANT, BOY, CHO, CUN, VAL.
No evaluada.
Costa Rica a Venezuela y Per.
Humboldt 2065 p.p. (HT: B-W;
IT: P).

Disterigma noyesiae Luteyn

Luteyn 1996b; Pedraza-Pealosa


2010.
Arbusto, trepadora, epfita.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1000-3500 m.
CAU, MAG, NAR, RIS, VAL. No
evaluada.
Colombia, Ecuador.
Pedraza 1155 (CAUP, COL,
CUVC, HUA, MO, NY).

Disterigma panamense
Standl.

Pedraza-Pealosa 2010.
Trepadora, epfita.
Nativa. Andes. 1250-1500 m.
CHO. No evaluada.
Panam a Ecuador.
Hartman 12475 (MO).
Nota: rara / rare.

Disterigma parallelinerve
Pedraza

Killipiella styphelioides A.C.Sm.


Luteyn & Pedraza-Pealosa
2006; Pedraza-Pealosa 2010.
Epfita.
Endmica. Andes, Pacfico. 501200 m.
ANT, CHO. No evaluada.
Killip 35222 (HT: US).
Nota: rara / rare.

Disterigma pseudokillipiella
Luteyn

Salinas & Betancur 2005; Luteyn


& Pedraza-Pealosa 2006;
Pedraza-Pealosa 2010.
Arbusto, trepadora, epfita.

1198

Nativa. Andes, Pacfico. 3002500 m.


ANT, CAU, CHO, NAR. No
evaluada.
Colombia, Ecuador.
Luteyn 10758 (HT: NY; IT: AAU,
CAS, COL, HUA, JAUM, K,
MEXU, MO).

Disterigma staphelioides
(Planch.) Nied.

Disterigma cuspidatum (Wedd.)


Nied., Vaccinium cuspidatum
Wedd., Vaccinium staphelioides
Wedd.
Luteyn & Pedraza-Pealosa
2006; Pedraza-Pealosa 2010.
Arbusto, trepadora.
Nativa. Andes. 1500-3500 m.
ANT, CAU, CUN, HUI, NAR,
NSA, PUT, SAN, TOL. No
evaluada.
Colombia, Venezuela, Guyana,
Brasil.
Hartweg 1214 (HT: P; IT: BM, C,
CGE, G, K, L, NY, OXF, P).

Disterigma stereophyllum
(A.C.Sm.) Luteyn

Killipiella stereophylla A.C.Sm.


Salinas & Betancur 2005; Luteyn
& Pedraza-Pealosa 2006;
Pedraza-Pealosa 2010.
Arbusto, trepadora, epfita.
Nativa. Andes. 700-2100 m.
CHO, NAR, RIS, VAL. No
evaluada.
Colombia, Ecuador.
Von Sneidern 612 (HT: F; IT: L,
MICH, NY, US).

Disterigma synanthum
Pedraza

Pedraza-Pealosa 2010.
Arbusto, epfita.
Endmica. Andes. 1000-1500 m.
VAL. No evaluada.
Luteyn 7001 (HT: COL; IT: COL,
NY).
Nota: rara / rare.

Disterigma utleyorum
Wilbur & Luteyn

Salinas & Betancur 2005; Luteyn


& Pedraza-Pealosa 2006;
Pedraza-Pealosa 2010.
Epfita.
Nativa. Andes. 300-1100 m.
NAR. No evaluada.
Costa Rica a Ecuador.
Foster 2114 (COL, NY).
Nota: rara / rare.

Disterigma verruculatum
Pedraza

Pedraza-Pealosa 2008; PedrazaPealosa 2010.


Arbusto.
Endmica. Andes. 1800-2150 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Pedraza 1138 (HT: COL; IT:
AAU, CUVC, HUA, MO, NY).
Nota: rara / rare.

Gaultheria L.
15 especies, 2 especies endmicas
Gaultheria alnifolia (Dunal)
A.C.Sm.

Gaultheria grata A.C.Sm.


Luteyn 1995a; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.
Arbusto.
Nativa. Andes. 950-1087 m.
NSA. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Cuatrecasas 13404 (A, COL, US).
Gaultheria alnifolia var. grata
(A.C.Sm.) Luteyn
Nota: rara / rare.

Gaultheria amoena A.C.Sm.

Luteyn 1995a; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.


Arbusto.
Nativa. Andes. 3000-4000 m.
CAL, CAU, HUI, NAR, TOL,
VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

ERICACEAE

Angiosperms

Cuatrecasas 23432 (HT: US; IT:


A, COL, F).

Gaultheria anastomosans
(L.f.) Kunth

Gaultheria conferta Benth.,


Gaultheria microdonta A.C.Sm.,
Gaultheria pubiflora S.F.Blake,
Gaultheria ramosissima Benth.
Luteyn 1995a; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.
Subarbusto, arbusto.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2500-4100 m.
ANT, ARA, BOY, CAL, CAU,
CES, CHO, CUN, HUI, MAG,
MET, NSA, QUI, RIS, SAN,
TOL, VAL. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Mutis s.n. (LT: LINN; prob. ILT:
LINN, MA, US).

Gaultheria buxifolia Willd.

Gaultheria elassantha A.C.Sm.,


Gaultheria pubescens B.Fedtsch.
& Basil.
Luteyn 1995a; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.
Arbusto.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2000-3200 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
GUJ, HUI, MAG, NSA, QUI,
RIS, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Venezuela, Colombia, Per,,
Bolivia.
Luteyn 10079 (AAU, COL,
JAUM, L, MEXU, NY, TEX).
Gaultheria buxifolia var.
buxifolia, Gaultheria buxifolia
var. elassantha (A.C.Sm.) Luteyn

Gaultheria erecta Vent.

Gaultheria antioquiensis
A.C.Sm., Gaultheria cordifolia
Kunth, Gaultheria fendleri
Rusby, Gaultheria odorata Willd.,
Gaultheria pennelliiA.C.Sm.,
Gaultheria pilosa B.Fedtsch. &
Basil., Gaultheria regia Sleumer,

Gaultheria scabra Willd.,


Gaultheria vegasana A.C.Sm.,
Gaultheria vestita Benth.
Luteyn 1995a; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.
Hierba, subarbusto, epfita.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2000-3700 m.
ANT, ARA, BOY, CAL, CAU,
CES, CHO, CUN, GUJ, HUI,
MAG, MET, NAR, NSA, PUT,
QUI, RIS, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Mxico a Argentina; SE Brasil.
Luteyn 11928 (AAU, COL, HUA,
NY).

Gaultheria foliolosa Benth.

Gaultheria bolivari Cuatrec.


Luteyn 1995a; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.
Arbusto, arbolito.
Nativa. Andes. 2400-3800 m.
ANT, CAL, CAQ, CAU, HUI,
MET, NAR, PUT, QUI, RIS,
TOL, VAL. No evaluada.
Colombia a Per.
Luteyn 6901 (AAU, CAS, COL,
G, L, NY).

Gaultheria glomerata (Cav.)


Sleumer

Luteyn 1995a; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.


Subarbusto, arbusto.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2600-4100 m.
ANT, CAU, MAG, NAR, NSA,
TOL. No evaluada.
Venezuela a Bolivia.
Luteyn 10076 (AAU, COL,
JAUM, NY, PE).

Gaultheria hapalotricha
A.C.Sm.

Gaultheria mutisiana Cuatrec.,


Gaultheria stuebeliana Sleumer
Luteyn 1995a; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.
Arbusto.

Nativa. Andes. 2800-3600 m.


CUN, MET, NSA, SAN. No
evaluada.
Venezuela, Colombia, Per,,
Bolivia.
Killip 19626 (HT: US; IT: NY
frag.).
Nota: rara / rare.

Gaultheria insipida Benth.

Luteyn 1995a; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.


Arbusto.
Nativa. Andes. 1800-3200 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CHO,
CUN, HUI, NAR, PUT, QUI,
RIS, TOL, VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Luteyn 12872 (AAU, COL, NY).

Gaultheria lanigera Hook.

Luteyn 1995a; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.


Arbusto.
Nativa. Andes. 3200-3600 m.
BOY, CUN. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Fernndez 6163 (COL, NY).
Gaultheria lanigera var.
rufolanata (Sleumer) Luteyn

Gaultheria oreogena
A.C.Sm.

Luteyn 1995a; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.


Arbusto.
Endmica. Andes. 3400-3900 m.
VAL. No evaluada.
Cuatrecasas 21898 (HT: A; IT:
COL, F, US).

Gaultheria rigida Kunth

Gaultheria psilantha A.C.Sm.


Luteyn 1995a; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.
Arbusto.
Nativa. Andes. 2700-3500 m.
BOY, CAU, CUN, MET, NSA,
SAN. No evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1199

ERICACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Venezuela a Ecuador.
Luteyn 4698 (NY).

Gaultheria santanderensis
A.C.Sm.

Luteyn 1995a; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.


Arbusto.
Endmica. Andes. 2800-4100 m.
NSA, SAN. No evaluada.
Killip 17303 (HT: NY; IT: A, GH,
K, US).
Nota: rara / rare.

Gaultheria sclerophylla
Cuatrec.

Luteyn 1995a; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.


Arbusto.
Nativa. Andes. 3200-4000 m.
BOY, CAL, CAU, CUN, NAR,
QUI, TOL, VAL. No evaluada.
Venezuela a Ecuador.
Cuatrecasas 2720 (HT: MA).
Gaultheria sclerophylla var.
hirsuta Luteyn, Gaultheria
sclerophylla var. sclerophylla

Gaultheria strigosa Benth.

Gaultheria arachnoidea A.C.Sm.,


Gaultheria revoluta A.C.Sm.,
Gaultheria tolimensis Wedd.
Luteyn 1995a; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.
Arbusto.
Nativa. Andes. 2400-3950 m.
ANT, BOY, CAL, CAQ, CAU,
CUN, HUI, MET, NAR, PUT,
QUI, RIS, TOL. No evaluada.
Venezuela a Per.
Hartweg 1211 (HT: K; IT: B, BM,
C, CGE, E, frag. F, FI-Webb, G,
GH, LD, NY, OXF, P, W).
Gaultheria strigosa var. revoluta
(A.C.Sm.) Luteyn, Gaultheria
strigosa var. strigosa

Gaylussacia Kunth
1 especie

1200

Gaylussacia buxifolia Kunth

Luteyn 1998.
Arbusto.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1990-3500 m.
ANT, BOY, CUN, GUJ, MAG,
SAN. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Fonnegra 4597 (HUA, MO).

Gonocalyx Planch. &


Linden
1 especie, 1 especie endmica
Gonocalyx pulcher Planch. &
Linden
Smith 1932.
Arbusto.
Endmica. Andes. 2100 m.
NSA. No evaluada.
Schlim s.n. (HT: K).
Nota: rara / rare.

Macleania Hook.
12 especies, 6 especies endmicas
Macleania antioquiae
B.Fedtsch. & Basil.

Smith 1932; Luteyn & PedrazaPealosa 2013.


Arbusto, epfita.
Endmica. Andes. 850-2800 m.
ANT, CAU, NAR, VAL. No
evaluada.
Lehmann 223 (HT: LE; isotype,
G).

Macleania bullata Yeo

Luteyn 1997; Salinas & Betancur


2005; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.
Arbusto, epfita.
Nativa. Andes. 1500-2100 m.
CAU, NAR. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Luteyn 13908 (NY).

Macleania crassa A.C.Sm.

Smith 1932; Luteyn 1997; Luteyn


& Pedraza-Pealosa 2006.
Arbusto.
Endmica. Andes. 2100-3510 m.
CAU, VAL. No evaluada.
Pennell 7465 p.p. (HT: US; IT:
GH, NY, PH).

Macleania macrantha Benth.


Luteyn 1997; Luteyn & PedrazaPealosa 2006; Luteyn &
Pedraza-Pealosa 2013.
Arbusto, epfita.
Nativa. Andes. 1500-3600 m.
CUN, HUI, NAR, PUT. No
evaluada.
Colombia, Ecuador.
Luteyn 7543 (NY).

Macleania penduliflora
Luteyn

Luteyn 1985; Luteyn 1997;


Luteyn & Pedraza-Pealosa
2006.
Epfita.
Endmica. Andes. 1200-2130 m.
ANT. No evaluada.
Folsom 10622 (HT: NY; IT: TEX).
Nota: rara / rare.

Macleania pubiflora Benth.

Smith 1932; Luteyn 1997; Luteyn


& Pedraza-Pealosa 2006.
Arbusto.
Endmica. Andes. 2100-3000 m.
BOY, CAU, NAR. No evaluada.
Hartweg 1222 (ht: K; IT: BM,
BREM, CGE, F, G, K, L, OXF).

Macleania robusta Rusby

Macleania arcuata Rusby


Luteyn 1997; Luteyn & PedrazaPealosa 2013.
Arbusto, arbolito.
Endmica. SN Santa Marta.
1830-2200 m.
MAG. No evaluada.
Smith 1772 (HT: NY; IT: MO, US).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

ERICACEAE

Angiosperms

Nota: prob. igual a Macleania


rupestris / prob. the same as
Macleania rupestris.

Macleania rupestris (Kunth)


A.C.Sm.
Macleania hirtiflora (Benth.)
A.C.Sm., Macleania trianae
Hoerold
Luteyn 1997; Luteyn & PedrazaPealosa 2006; Luteyn &
Pedraza-Pealosa (manuscrito
a).
Arbusto, trepadora, epfita.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2000-4100 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
GUJ, HUI, MAG, NAR, NSA,
PUT, QUI, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Nicaragua a Venezuela y Per.
Uribe 1792 (COL).

Macleania smithiana
J.L.Luteyn

Macleania pentaptera sensu


A.C.Sm.[(e.g.A.C.Smith 1932)
non Hoerold]
Luteyn 1997; Salinas & Betancur
2005; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.
Arbusto, epfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-1850
m.
ANT, CAU, CHO, NAR, RIS,
VAL. No evaluada.
Panam a Ecuador.
Fonnegra 2105 (HUA, MO).

Macleania spectabilis
A.C.Sm.

Luteyn 1997; Luteyn & PedrazaPealosa 2006; Luteyn &


Pedraza-Pealosa 2013.
Arbusto.
Endmica. Andes. 1900-2200 m.
VAL. No evaluada.
Killip 33836 (HT: NY; IT: BM,
US).

Macleania stricta A.C.Sm.

Luteyn 1997; Luteyn & PedrazaPealosa 2006; Luteyn &


Pedraza-Pealosa 2013.
Arbusto, liana, epfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 3502380 m.
ANT, CHO, HUI, NAR, VAL. No
evaluada.
Colombia, Ecuador.
Lehmann 5437 (HT: US; IT: B, F,
GH, K, NY, P, PH, U, S).

Macleania tropica A.C.Sm.

Luteyn 1997; Luteyn & PedrazaPealosa 2006; Luteyn &


Pedraza-Pealosa 2013.
Epfita.
Nativa. Pacfico. 5-200 m.
VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Cuatrecasas 17103 (HT: GH; IT:
US).

Monotropa L.
1 especie
Monotropa uniflora L.

Monotropa australis Andres,


Monotropa uniflora var. australis
(Andres) Domin
Wallace 1995; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.
Hierba.
Nativa. Andes. 1200-2700 m.
ANT, BOY, CUN, HUI, QUI,
SAN, VAL. No evaluada.
Colombia a Mxico.
Fernndez 1444 (COL, NY, US).

Orthaea Klotzsch
9 especies, 8 especies endmicas
Orthaea caudata (A.C.Sm.)
Luteyn

Smith 1932; Luteyn 1987a.


Arbusto, trepadora.
Endmica. Andes. 2400-2800 m.

ANT. No evaluada.
Pennell 4389 (HT: NY).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Orthaea cavendishioides
A.C.Sm.

Smith 1932; Luteyn 1987a.


Arbusto.
Endmica. Andes. 2600-2900 m.
BOY, SAN. No evaluada.
Killip 15987 (HT: US).
Nota: rara / rare.

Orthaea cordata Oliv.

Smith 1932; Luteyn 1987a.


Arbusto, trepadora.
Endmica. Andes. 1850 m.
NSA. No evaluada.
Kalbreyer 1059 (HT: K; IT: B).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Orthaea glandulifera Luteyn

Luteyn 1987a; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.


Arbusto, epfita.
Endmica. Andes. 1900-2060 m.
ANT. No evaluada.
Luteyn 10727 (HT: JAUM; IT:
AAU, CAS, COL, E, L, MEXU,
MO, NY, STE, U, US, W).
Nota: rara / rare.

Orthaea minor (A.C.Sm.)


Luteyn

Luteyn 1987a; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.


Arbusto, trepadora, epfita.
Endmica. Andes. 1000-2000 m.
ANT. No evaluada.
Lehmann 4086 (HT: US).
Nota: rara / rare.

Orthaea oedipus Luteyn

Luteyn 1987a; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.


Arbusto, liana, epfita.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1201

ERICACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Nativa. Andes. 670-1400 m.


ANT, CHO, RIS. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Luteyn 10652 (HT: JAUM; IT:
AAU, CAS, COL, NY, US).
Nota: rara / rare.

Orthaea paniculata Luteyn

Luteyn 1987a; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.


Arbusto.
Endmica. Andes. 2350-2560 m.
CAU. No evaluada.
Luteyn 7402 (HT: COL; IT: AAU,
CAS, E, L, MO, NY, TEX, US).
Nota: prob. conocida solo del
tipo / prob. known only from the
type.

Orthaea peregrina A.C.Sm.

Luteyn 1987a; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.


Arbusto.
Endmica. Andes. 2950-3000 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Cuatrecasas 21771 (HT: A; IT: F).
Nota: rara / rare.

Orthaea sp. nov.

Endmica. Andes. 2100 m.


VAL. No evaluada.
Pedraza 1125 (AAU, COL,
CUVC, NY).

Pernettya Gaudich.
2 especies, 1 especie endmica
Pernettya hirta (Willd.)
Sleumer

Brossaea purpurascens (Kunth)


Kuntze, Gaultheria purpurascens
Kunth, Pernettya purpurascens
(Kunth) A.C.Sm.
Luteyn 1995b; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.
Subarbusto, arbusto.
Endmica. Andes. 3150-4020 m.
CUN. No evaluada.

1202

Pedraza 341 (COL).


Nota: rara / rare.

Pernettya prostrata (Cav.)


DC.

Gaultheria myrsinoides Kunth,


Gaultheria sanmartensis Rusby,
Pernettya hirsuta (M.Martens
& Galeotti) Camp, Pernettya
myrsinoides (Kunth) Steud.,
Pernettya pentlandii var.
parvifolia subvar. humilis Wedd.,
Pernettya prostrata var. elliptica
(DC.) Sleumer, Pernettya
prostrata var. myrsinoides
(Kunth) Sleumer, Pernettya
prostrata var. pentlandii (DC.)
Sleumer, Pernettya prostrata
var. purpurea (G.Don) Sleumer,
Pernettya purpurea G.Don,
Pernettya robusta Wedd.
Luteyn 1995b; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.
Subarbusto, arbusto.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2000-4525 m.
ANT, ARA, BOY, CAL, CAU,
CES, CUN, GUJ, HUI, MAG,
MET, NAR, NSA, PUT, QUI,
RIS, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
S Mxico NO Argentina.
Pedraza 346 (COL).

Plutarchia A.C.Sm.

11 especies, 10 especies
endmicas
Plutarchia angulata A.C.Sm.

Luteyn 1996b; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.


Arbusto.
Nativa. Andes. 2300-3640 m.
CAU, NAR, PUT, VAL. No
evaluada.
Colombia, Ecuador.
Cuatrecasas 11733 (HT: US; IT:
COL).

Plutarchia coronaria
(Linden) A.C.Sm.

Ceratostema coronarium Linden


Smith 1936.
Arbusto.
Endmica. Andes. 2600-3325 m.
BOY, NSA. No evaluada.
Linden s.n. (HT: K).
Nota: rara / rare.

Plutarchia dasyphylla
A.C.Sm.

Smith 1950.
Arbusto.
Endmica. Andes. 2500-3000 m.
BOY, SAN. No evaluada.
Barkley 18S123 (HT: US).
Nota: rara / rare.

Plutarchia guascensis
(Cuatrec.) A.C.Sm.

Cavendishia guascensis Cuatrec.,


Pellegrinia guascensis (Cuatrec.)
Sleumer
Smith 1936.
Arbusto.
Endmica. Andes. 2800-4180 m.
BOY, CUN, SAN. No evaluada.
Luteyn 7720 (NY).
Nota: rara / rare.

Plutarchia minor A.C.Sm.

Smith 1950.
Epfita.
Endmica. Andes. 3400-3500 m.
VAL. No evaluada.
Cuatrecasas 20387 (HT: A; IT:
COL, F).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Plutarchia miranda A.C.Sm.


Smith 1950.
Epfita.
Endmica. Andes. 2200-3420 m.
CAU, HUI. No evaluada.
Cuatrecasas 23545 (HT: A; IT:
COL).
Nota: rara / rare.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

ERICACEAE

Angiosperms

Plutarchia monantha
A.C.Sm.

Smith 1953a.
Subarbusto.
Endmica. Andes. 2800-3700 m.
CAL, RIS, TOL. No evaluada.
Sandeman 5694 (HT: K).
Nota: rara / rare.

Plutarchia pubiflora (Wedd.)


A.C.Sm.
Ceratostema pubiflorum Wedd.
Smith 1936.
Arbusto.
Endmica. Andes. 3500-3800 m.
CAL, TOL. No evaluada.
Linden 918 (HT: K).
Nota: rara / rare.

Plutarchia rigida (Benth.)


A.C.Sm.

Ceratostema rigidum Benth.


Smith 1936.
Arbusto.
Endmica. Andes. 2000-3700 m.
CAU, TOL. No evaluada.
Hartweg 1208 (HT: K).
Nota: rara / rare.

Plutarchia sp. 1

Arbusto.
Endmica. Andes. 3300-3500 m.
ANT. No evaluada.
Boeke 227 (NY).

Plutarchia sp. 2

Arbusto.
Endmica. Andes. 2800-3550 m.
ANT, BOY, CUN, QUI, VAL. No
evaluada.
Luteyn 12943 (NY).

Psammisia Klotzsch
44 especies, 23 especies
endmicas

Psammisia aberrans A.C.Sm.

Luteyn 1996b; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.


Arbusto, epfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 3502800 m.
ANT, NAR, VAL. No evaluada.
Colombia, Per.
Cuatrecasas 14392 (HT: GH; IT:
F, MO, US).

Psammisia aestuans A.C.Sm.


Smith 1943a; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.
Arbusto.
Endmica. Andes. 2400-2600 m.
ANT. No evaluada.
Daniel 2178 (HT: US).
Nota: rara / rare.

Psammisia amazonica
Luteyn

Arbusto.
Nativa. Andes. 500-700 m.
PUT. No evaluada.
Colombia a Per.
Crdenas 13402 (COAH).
Nota: rara en Colombia / rare in
Colombia.

Psammisia breviflora
(Benth.) Klotzsch

Psammisia caudatula Sleumer


Luteyn 1987b; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.
Arbusto, liana, epfita.
Endmica. Andes, Pacfico.
0-2800 m.
ANT, CAU, CHO. No evaluada.
Hartweg 1225 (HT: K).
Nota: rara / rare.

Psammisia caloneura
A.C.Sm.

Salinas & Betancur 2005; Luteyn


& Pedraza-Pealosa 2006.
Arbusto, trepadora.

Nativa. Andes, Pacfico. 2501800 m.


NAR, RIS, VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Triana 2690 (HT: BM; IT: K, P).

Psammisia chionantha
Sleumer
Salinas & Betancur 2005.
Arbusto, epfita.
Nativa. Andes. 1200 m.
NAR. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Benavides 10426 (NY).

Psammisia citrina Luteyn &


Sylva

Luteyn & Sylva 1999; Luteyn &


Pedraza-Pealosa 2006.
Arbusto, epfita.
Endmica. Andes. 1450-2900 m.
ANT. No evaluada.
Luteyn 11743 (IT: NY).
Nota: rara / rare.

Psammisia columbiensis
Hoerold

Salinas & Betancur 2005; Luteyn


& Pedraza-Pealosa 2006.
Arbusto, epfita.
Nativa. Andes. 1100-2800 m.
ANT, CAQ, CAU, CUN, HUI,
NAR, PUT, RIS. No evaluada.
Panam a Ecuador.
Lehmann 4452 (LT: NY
fragmento; ILT: K).
Nota: rara / rare.

Psammisia cuatrecasasii
A.C.Sm.

Smith 1943a; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.


Arbusto.
Endmica. Andes. 2200 m.
CAU. No evaluada.
Cuatrecasas 11562 (HT: COL; IT:
A fragmento).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1203

ERICACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Nota: conocida solo del tipo.


Prob. ser sinonimizada / known
only from the type; prob. will be
synonymized.

Psammisia debilis Sleumer

Salinas & Betancur 2005; Luteyn


& Pedraza-Pealosa 2006.
Arbusto, trepadora, epfita.
Nativa. Andes. 1400-2300 m.
CAU, CHO, NAR, VAL. No
evaluada.
Colombia, Ecuador.
Von Sneidern 914 (HT: S).
Psammisia debilis var. debilis

Psammisia dolichopoda
A.C.Sm.

Salinas & Betancur 2005; Luteyn


& Pedraza-Pealosa 2006.
Arbusto, liana, epfita.
Nativa. Andes. 1200-2560 m.
ANT, CAU, CHO, NAR, VAL.
No evaluada.
Panam a Ecuador.
Haught 5199 (HT: US).

Psammisia elegans Rusby

Smith 1932; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.


Trepadora.
Endmica. SN Santa Marta. 1400
m.
MAG. No evaluada.
Smith 1554 (HT: NY; IT: F, US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Psammisia falcata (Kunth)


Klotzsch

Psammisia cyathifera Klotzsch,


Thibaudia cyathifera Benth.
Smith 1932; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.
Arbusto.
Endmica. Andes. 1800-3500 m.
BOY, CUN, HUI, SAN, TOL,
VAL. No evaluada.
Humboldt s.n. (HT: P; IT: P).
Nota: rara / rare.

1204

Psammisia fallax Sleumer

Luteyn & Pedraza-Pealosa 2006.


Liana.
Endmica. Andes. 1200 m.
CAU. No evaluada.
Von Sneidern 779 (HT: S).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Psammisia ferruginea
A.C.Sm.

Salinas & Betancur 2005; Luteyn


& Pedraza-Pealosa 2006.
Arbusto, liana, epfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 4002150 m.
ANT, CAQ, CAU, CHO, NAR,
RIS, VAL. No evaluada.
Panam a Ecuador.
Lobb 89 (HT: K; IT: K, NY).

Psammisia graebneriana
Hoerold

Luteyn 1996b; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.


Arbusto, liana, epfita.
Nativa. Andes. 2000-3400 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, HUI,
MET, NAR, PUT, RIS, TOL. No
evaluada.
Venezuela a Ecuador.
Luteyn 6809 (COL).

Psammisia grandiflora
Hoerold

Smith 1932; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.


Arbusto.
Endmica. Andes. 1600-3500 m.
ANT, CAL, QUI, RIS. No
evaluada.
Luteyn 7249 (CAS, COL, HUA,
MO, NY).
Nota: rara / rare.

Psammisia guianensis
Klotzsch

Luteyn 1996b; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.

Arbusto, epfita.
Nativa. Amazonia, Andes. 5201130 m.
BOY, VAU. No evaluada.
N Suramrica.
Davis 128 (COL).

Psammisia hookeriana
Klotzsch

Smith 1932; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.


Arbusto, trepadora.
Nativa. Andes. 1128-2500 m.
ANT, BOY, CAQ. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Purdie s.n. (HT: K; IT: BM).

Psammisia idalima A.C.Sm.

Luteyn 1996b; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.


Arbusto, liana, epfita.
Nativa. Andes. 2000-2500 m.
NAR, PUT. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Ramrez 4840 (NY).

Psammisia killipii A.C.Sm.

Smith 1932; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.


Arbusto.
Endmica. Andes. 1700-1800 m.
CAU, VAL. No evaluada.
Pennell 6324 (HT: NY).
Nota: rara / rare.

Psammisia lanceolata
Hoerold

Smith 1932; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.


Arbusto.
Endmica. Andes. 1800-2300 m.
CUN, HUI. No evaluada.
Rusbey 875 (NY).
Nota: rara / rare.

Psammisia lehmannii
Hoerold

Smith 1932; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

ERICACEAE

Angiosperms

Arbusto, liana, epfita.


Endmica. Andes. 2100-3385 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, HUI. No
evaluada.
Lehmann 4961 (HT: B; IT: F,
GH).
Nota: prob. ser sinonimizada /
prob. will be synonymized.

Psammisia longicaulis
A.C.Sm.

Smith 1950; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.


Liana, epfita.
Endmica. Andes. 2280-2600 m.
CAU, HUI, NAR. No evaluada.
Cuatrecasas 23580 (HT: A; IT:
COL, F, US).
Nota: rara / rare.

Psammisia macrocalyx
A.C.Sm.

Smith 1946; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.


Arbusto.
Endmica. Andes, Pacfico. 3502400 m.
ANT, HUI, RIS, VAL. No
evaluada.
Cuatrecasas 14419 (HT: GH; IT:
COL, F, MO, US).
Nota: rara. La identidad de
algunos especmenes debe ser
confirmada / rare. Identity
of some specimens must be
confirmed.

Psammisia macrophylla
(Kunth) Klotzsch

Smith 1932; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.


Arbusto, rbol, hemiepfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 15003700 m.
ANT, CAL, CAU, CHO, CUN,
HUI, MAG, NAR, RIS, TOL,
VAL. No evaluada.
Venezuela a Bolivia.
Humboldt s.n. (HT: P).

Nota: pos. desciende hasta 100


m / poss. down to 100 m.

Psammisia mediobullata
Luteyn & Sylva

Luteyn & Sylva 1999; Luteyn &


Pedraza-Pealosa 2006.
Arbusto, liana, epfita.
Endmica. Andes. 1000-2100 m.
ANT. No evaluada.
Luteyn 11711 (HT: HUA; IT:
AAU, CAS, COL, MEXU, MO,
NY).
Nota: rara / rare.

Psammisia micrantha
(A.C.Sm.) Luteyn

Cavendishia micrantha A.C.Sm.


Luteyn 1983; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.
Epfita.
Endmica. Pacfico. 5-80 m.
VAL. No evaluada.
Cuatrecasas 17000 (HT: GH; IT:
F, US, NY).

Psammisia montana Luteyn

Luteyn 1996b; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.


Arbusto.
Nativa. Andes. 1200-2700 m.
ANT, CHO, NAR, VAL. No
evaluada.
Colombia, Ecuador.
Silverstone-Sopkin 4979 (CUVC,
MO).
Nota: rara / rare.

Psammisia multijuga
Sleumer

Luteyn & Pedraza-Pealosa


2006.
Arbusto.
Endmica. Andes. 1000-1800 m.
ANT, CAU. No evaluada.
Von Sneidern 780 (HT: S; IT:
NY).
Nota: rara / rare.

Psammisia occidentalis
A.C.Sm.

Luteyn 1987b; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.


Liana, epfita.
Endmica. Andes, Pacfico.
5-1800 m.
ANT, CAU, CHO, VAL. No
evaluada.
Killip 35240 (HT: US).

Psammisia oppositiflora
Luteyn

Luteyn 1981; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.


Liana, epfita.
Endmica. Andes. 1440-1500 m.
CHO. No evaluada.
Gentry 16996 (HT: NY; IT: COL,
MO).
Nota: rara / rare.

Psammisia orthoneura
A.C.Sm.

Luteyn 1987b; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.


Liana, epfita.
Endmica. Pacfico. 0-600 m.
VAL. No evaluada.
Cuatrecasas 19846 (HT: A; IT: F).
Nota: rara / rare.

Psammisia pacifica A.C.Sm.

Smith 1946; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.


Epfita.
Nativa. Pacfico. 5-50 m.
VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Cuatrecasas 17616 (HT: GH; IT:
COL, F, US).
Nota: rara / rare.

Psammisia panamensis
A.C.Sm.

Hemiepfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 3001520 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1205

ERICACEAE

Angiospermas
Angiosperms

CHO. No evaluada.
Colombia, Panam.
Gentry 28670 (NY).

Psammisia pauciflora
A.C.Sm.

Luteyn 1996b; Salinas &


Betancur 2005; Luteyn &
Pedraza-Pealosa 2006.
Arbusto, epfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-2100
m.
CHO, PUT, VAL. No evaluada.
Colombia a Bolivia.
Cogollo 6805 (JAUM, MO).
Nota: rara / rare.

Psammisia pedunculata
A.C.Sm.

Luteyn 1987b; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.


Arbusto, liana, epfita.
Endmica. Andes. 500-1500 m.
CHO. No evaluada.
Gentry 17391 (HT: COL; IT:
NY).

Psammisia salmonea
Sleumer

Luteyn & Pedraza-Pealosa


2006.
Arbusto, liana.
Endmica. Andes. 1200 m.
BOY. No evaluada.
Lawrance 464 (IT: A, BM, F, G,
GH, K, S, US).

Luteyn 1987b; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.


Arbusto, epfita.
Endmica. Andes, Pacfico. 502800 m.
ANT, CAU, CHO, NAR, VAL.
No evaluada.
Archer 2002 (HT: US; IT: NY).

Psammisia sodiroi Hoerold

Psammisia penduliflora
(Dunal) Klotzsch

Psammisia ulbrichiana
Hoerold

Smith 1932; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.


Arbusto.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1000-2800 m.
BOY, CAQ, CES, CUN, MAG,
MET, NSA, SAN. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Luteyn 4750 (NY).

Psammisia pennellii A.C.Sm.


Smith 1932; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.
Arbusto.
Endmica. Andes. 1800-2800 m.
ANT, CAL, CAU, HUI, PUT,
TOL, VAL. No evaluada.
Pennell 7628 (HT: US; IT: B, GH,
NY).

1206

Psammisia pterocalyx Luteyn

Salinas & Betancur 2005; Luteyn


& Pedraza-Pealosa 2006.
Subarbusto, arbusto, epfita.
Nativa. Andes. 1500-2800 m.
ANT, HUI, NAR. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Luteyn 13986 (NY).

Salinas & Betancur 2005; Luteyn


& Pedraza-Pealosa 2006.
Arbusto, liana.
Nativa. Andes. 1220-2070 m.
ANT, HUI. No evaluada.
Costa Rica, Colombia, Ecuador,
Per.
Restrepo 696 (NY).

Psammisia urichiana
(Britton) A.C.Sm.

Arbusto, liana, epfita.


Nativa. Andes, Pacfico. 5-2500
m.
ANT, BOY, CAU, NAR, VAL. No
evaluada.
Colombia, Venezuela, Guyana,
Trinidad, Ecuador, Per, Bolivia.
Luteyn 15182 (NY).

Satyria Klotzsch
12 especies, 10 especies
endmicas
Satyria arborea A.C.Sm.

Powell 2005.
Arbusto, liana, epfita.
Endmica. Andes. 1600-2600 m.
ANT. No evaluada.
Metcalf 30131 (HT: A; IT: MO,
US).

Satyria bracteolosa A.C.Sm.


Luteyn 1987b; Powell 2005;
Luteyn & Pedraza-Pealosa
2006.
Arbusto, liana, epfita.
Endmica. Pacfico. 5-100 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Cuatrecasas 16894 (HT: GH; IT:
COL, F).
Nota: rara / rare.

Satyria breviflora Hoerold

Smith 1932; Powell 2005; Luteyn


& Pedraza-Pealosa 2006.
Arbusto, liana, epfita.
Endmica. Andes. 1250-3300 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
QUI, TOL. No evaluada.
Prance 28073 (NY).

Satyria dolichantha A.C.Sm.


Luteyn 1987b; Powell 2005;
Luteyn & Pedraza-Pealosa
2006.
Arbusto, liana, epfita.
Endmica. Andes, Pacfico. 280900 m.
ANT, CAU, CHO, RIS. No
evaluada.
Killip 39108 (HT: A; IT: F, G, K,
NT, S, US).
Nota: rara / rare.

Satyria grandifolia Hoerold

Salinas & Betancur 2005; Luteyn


& Pedraza-Pealosa 2006.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

ERICACEAE

Angiosperms

Arbusto, liana, epfita.


Endmica. Andes. 1000-1800 m.
ANT, CHO, NAR, VAL. No
evaluada.
Triana 2694 (LT: P; ILT: K).

Satyria latifolia A.C.Sm.

Luteyn & Sylva 1999; Luteyn &


Pedraza-Pealosa 2006.
Arbusto, liana, epfita.
Endmica. Andes, Pacfico. 1002000 m.
ANT, CHO, VAL. No evaluada.
Pennell 4484 (HT: NY).

Satyria leptantha A.C.Sm.

Luteyn 1987b; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.


Arbusto, liana, epfita.
Endmica. Andes. 900-2200 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Cuatrecasas 14963 (HT: GH; IT:
COL).

Satyria minutiflora A.C.Sm.


Smith 1932; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.
Arbusto, liana, epfita.
Endmica. Andes. 1700 m.
CAU, VAL. No evaluada.
Killip 12138 (HT: NY).

Satyria panurensis (Meisn.)


Nied.

Luteyn 1996b; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.


Arbusto, liana, epfita.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 0-2700 m.
ANT, CAQ, CHO, CUN, MET,
PUT, VAU. No evaluada.
Mxico a Per, Venezuela, Brasil.
Callejas 8852 (NY).

Satyria pilosa A.C.Sm.

Luteyn 1987b; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.


Arbusto, liana, epfita.

Endmica. Andes. 950-1710 m.


ANT, CHO. No evaluada.
Pennell 4421 (HT: NY).
Nota: rara / rare.

Cleef 5034 (HT: COL; IT: L).


Nota: rara / rare.

Satyria toroi A.C.Sm.

Luteyn 1984; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.


Arbusto.
Endmica. Andes. 2890-3250 m.
NAR, PUT. No evaluada.
Cuatrecasas 11771 (HT: US; IT:
COL).
Nota: rara / rare.

Smith 1932; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.


Arbusto, liana, epfita.
Endmica. Andes. 2000 m.
CHO. No evaluada.
Toro 1131 (HT: NY).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Satyria warszewiczii
Klotzsch

Luteyn & Wilbur 2005.


Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Mxico a Panam.
Nota: esperada. Solo reconocida
para Centroamrica, segn
Luteyn & Wilbur (2005).
No obstante, para Powell
(2005) su rango se extiende
hasta Suramrica, e incluye
varias especies colombianas.
Estos resultados no han sido
formalmente publicados /
expected; recognized only for
Central America, according
to Luteyn & Wilbur (2005).
Although Powell (2005) believes
that its range extends into
South America, and includes
several Colombian species, these
results have not been formally
published.

Semiramisia Klotzsch
3 especies, 2 especies endmicas
Semiramisia alata Luteyn

Luteyn 1984; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.


Arbusto.
Endmica. Andes. 2100-2550 m.
HUI. No evaluada.

Semiramisia pulcherrima
A.C.Sm.

Semiramisia speciosa
(Benth.) Klotzsch

Luteyn 1984; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.


Arbusto, trepadora, epfita.
Nativa. Andes. 2600-3140 m.
HUI, NAR, RIS. No evaluada.
Colombia a Per.
Lozano 3358 (COL).

Sphyrospermum Poepp. &


Endl.
10 especies, 3 especies endmicas
Sphyrospermum boekei
Luteyn

Luteyn & Pedraza-Pealosa


2006.
Arbusto, trepadora.
Nativa. Andes. 1850-2700 m.
NAR. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Luteyn 6820 (COL).
Nota: Salinas y Betancur (2007)
propusieron sinonimizar S.
boekeii con S. grandifolium;
sin embargo, las dos especies
se pueden diferenciar
morfolgicamente / Salinas
and Betancur (2007) proposed
to include S. boekeii under S.
grandifolium. However, the
two species can be separated
morphologically.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1207

ERICACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Sphyrospermum buxifolium
Poepp. & Endl.

Salinas & Betancur 2005; Luteyn


& Pedraza-Pealosa 2006.
Arbusto, trepadora, epfita.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1200-3200 m.
ANT, BOY, CAL, CAQ, CAU,
CHO, CUN, HUI, MAG, NAR,
NSA, PUT, QUI, RIS, SAN, TOL,
VAL. No evaluada.
Nicaragua a Bolivia, Guyana.
Luteyn 13915 (NY).

Sphyrospermum
campanulatum Luteyn

Salinas & Betancur 2005; Luteyn


& Pedraza-Pealosa 2006.
Trepadora, epfita.
Nativa. Andes. 1600-1900 m.
NAR. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Luteyn 6817 (HT: COL; IT: AAU,
CAS, E, L, MEXU, MO, NY,
TEX, US).

Sphyrospermum cordifolium
Benth.

Sphyrospermum majus Griseb.


Luteyn 1996b; Salinas &
Betancur 2005; Luteyn &
Pedraza-Pealosa 2006.
Arbusto, trepadora, epfita.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta. 100-3600 m.
ANT, BOY, CAL, CAQ, CAU,
CHO, CUN, HUI, MAG, MET,
NSA, PUT, QUI, RIS, SAN, VAL.
No evaluada.
Mxico a Bolivia y Guyana; La
Espaola.
Hartweg 1215 (HT: K; IT: BREM,
K).

Sphyrospermum dissimile
(S.F.Blake) J.L.Luteyn

Salinas & Betancur 2005; Luteyn


& Pedraza-Pealosa 2006.
Arbusto, trepadora, epfita.

1208

Nativa. Andes, Pacfico. 50-2316


m.
ANT, CAU, CHO, NAR, RIS,
VAL. No evaluada.
Costa Rica a Per.
Pedraza 1779 (COL, CUVC,
NY).

Sphyrospermum distichum
Luteyn

Salinas & Betancur 2005; Luteyn


& Pedraza-Pealosa 2006;
Luteyn & Pedraza-Pealosa
(manuscrito b).
Subarbusto.
Endmica. Andes. 1200-1500 m.
CHO. No evaluada.
Luteyn 7313 (HT: COL; IT: MO,
NY, US).
Nota: especie dudosa, prob.
sinnimo de Themistoclesia
cuatrecasasii / dubious
species; prob. a synonym of
Themistoclesia cuatrecasasii.

Sphyrospermum ellipticum
Sleumer

Luteyn 1996b; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.


Epfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 5-1160
m.
ANT, CHO. No evaluada.
Costa Rica a Ecuador.
Callejas 3438 (NY).

Sphyrospermum
grandifolium (Hoerold)
A.C.Sm.

Salinas & Betancur 2005; Luteyn


& Pedraza-Pealosa 2006.
Arbusto, trepadora, epfita.
Nativa. Andes. 1100-3100 m.
NAR. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Luteyn 7491 (NY).

Sphyrospermum
munchiqueense Luteyn

Luteyn 1987b; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.


Arbusto.
Endmica. Andes. 1875-2875 m.
CAU. No evaluada.
Luteyn 7452 (HT: COL; IT: AAU,
CAS, E, L, MEXU, MO, NY, STE,
US).
Nota: rara / rare.

Sphyrospermum
xanthocarpum Pedraza

Luteyn & Pedraza-Pealosa


2013.
Arbusto, epfita.
Endmica. Andes. 1950 m.
QUI. No evaluada.
Cordillera Central.
Vargas 14729 (HT: COL; IT:
FMB, HUA, HUQ, MO, NY).

Themistoclesia Klotzsch
20 especies, 14 especies
endmicas
Themistoclesia alata Luteyn

Salinas & Betancur 2005; Luteyn


& Pedraza-Pealosa 2006.
Arbusto, epfita.
Nativa. Andes. 670-3200 m.
ANT, CHO, NAR, RIS. No
evaluada.
Panam a Ecuador.
Luteyn 11734 (HT: HUA; IT:
AAU, CAS, COL, E, MEXU, MO,
MSC, NY, S, TEX).

Themistoclesia anfracta
(A.C.Sm.) Sleumer

Smith 1932.
Arbusto.
Endmica. Andes. 2800-3350 m.
CAU, CHO, HUI. No evaluada.
Pennell 7446 (HT: NY; IT: GH?).
Nota: rara / rare.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

ERICACEAE

Angiosperms

Themistoclesia compacta
A.C.Sm.

Smith 1932; Smith 1950.


Epfita.
Endmica. Andes.
CUN. No evaluada.
Goudot s.n. (HT: K).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Themistoclesia compta
A.C.Sm.

Smith 1932.
Arbusto.
Endmica. Andes. 3500-3600 m.
VAL. No evaluada.
Cuatrecasas 17928 (HT: A; IT:
COL, F).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Themistoclesia costaricensis
Luteyn & Wilbur

Luteyn & Wilbur 2005; Luteyn &


Pedraza-Pealosa 2006; Luteyn
& Pedraza-Pealosa (manuscrito
b).
Subarbusto, epfita.
Nativa. Andes. 1450-2100 m.
ANT, CHO. No evaluada.
Colombia a Costa Rica.
Nota: especie dudosa, prob.
sinnimo de Themistoclesia
cuatrecasasii / dubious
species; prob. a synonym of
Themistoclesia cuatrecasasii.

Themistoclesia crassifolia
Sleumer

Smith 1932.
Arbusto, trepadora.
Endmica. Andes. 1900-2650 m.
CAU, CHO. No evaluada.
Von Sneidern 1656 (HT: S).
Nota: rara / rare.

Themistoclesia cremasta
A.C.Sm.
Smith 1932; Smith 1953b.

Epfita.
Endmica. Andes. 2150-2440 m.
CUN, NSA. No evaluada.
Grant 10339 (HT: US; IT: COL,
HUA, NY, VEN, WIS).
Nota: rara / rare.

Themistoclesia cuatrecasasii
A.C.Sm.

Smith 1950; Luteyn & PedrazaPealosa 2006; Luteyn &


Pedraza-Pealosa (manuscrito
b).
Subarbusto, arbusto, epfita.
Nativa. Andes. 1280-2950 m.
ANT, CAU, CHO, NAR, RIS,
VAL. No evaluada.
Centroamrica, Colombia,
Ecuador.
Pedraza 1745 (COL, FMB, NY).

Themistoclesia dependens
(Benth.) A.C.Sm.

Themistoclesia lehmannii
Hoerold, Themistoclesia pendula
Klotzsch
Luteyn 1996b; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.
Arbusto, epfita.
Nativa. Andes. 2500-3360 m.
ANT, CAU, RIS. No evaluada.
Venezuela a Ecuador.
Hartweg 1209 (HT: K; IT: BREM,
K, OXF).

Themistoclesia dryanderae
Sleumer

Smith 1932.
Arbusto.
Endmica. Andes. 2600-3100 m.
CAU, HUI, RIS, VAL. No
evaluada.
Luteyn 12613 (NY).
Nota: rara / rare.

Themistoclesia epiphytica
A.C.Sm.

Luteyn 1996b; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.

Arbusto, epfita.
Nativa. Andes. 2400-4000 m.
ANT, CAU, CUN, HUI, NAR,
PUT, TOL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Cuatrecasas 11899 (HT: A; IT:
COL).

Themistoclesia flexuosa
Luteyn

Luteyn 1977; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.


Arbusto, epfita.
Endmica. Andes. 2270 m.
HUI. No evaluada.
Luteyn 4876 (HT: COL; IT F,
GH, L, NY, US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Themistoclesia fosbergii
A.C.Sm.

Smith 1953b; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.


Epfita.
Endmica. Andes. 2200 m.
HUI. No evaluada.
Fosberg 19629 (HT: US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Themistoclesia hirsuta
A.C.Sm.

Sleumer 1936; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.


Arbusto, arbolito.
Endmica. Andes. 3000-3380 m.
CAU, CUN, NSA. No evaluada.
Killip 19936 (HT: US; IT: NY).
Nota: rara / rare.

Themistoclesia mucronata
(Benth.) Sleumer

Anthopterus mucronatus Benth.,


Themistoclesia pittierii Sleumer
Luteyn 1997; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.
Arbusto.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1209

ERICACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Endmica. Andes. 3000-3800 m.


CAU. No evaluada.
Hartweg 1210 (HT: K).
Nota: rara / rare.

Themistoclesia pennellii
(A.C.Sm.) Sleumer

Vaccinium pennellii A.C.Sm.


Sleumer 1936; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.
Arbusto.
Endmica. Andes. 2800-3200 m.
ANT, CAL, TOL. No evaluada.
Pennell 10522 (HT: NY).
Nota: rara / rare.

Themistoclesia recondita
A.C.Sm.

Luteyn 1996b; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.


Trepadora, epfita.
Nativa. Andes. 2000-2800 m.
ANT, HUI. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Fosberg 22372 (HT: US; IT: NY).

Themistoclesia recurva
A.C.Sm.

Sleumer 1936; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.


Arbusto.
Endmica. Andes. 2225-3450 m.
ANT, CAL, TOL. No evaluada.
Pennell 9306 (HT: NY).
Nota: rara / rare.

Themistoclesia rostrata
A.C.Sm.

Sleumer 1936; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.


Arbusto, epfita.
Endmica. Andes. 2000-2950 m.
ANT, CUN, RIS. No evaluada.
Pennell 2664 (HT: NY; IT: MO).
Nota: rara / rare.

1210

Themistoclesia vegasana
A.C.Sm.

Smith 1932; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.


Arbusto.
Endmica. Andes. 2530-3375 m.
ANT, BOY, SAN. No evaluada.
Killip 15794 (HT: US).
Nota: rara / rare.

Thibaudia J.St.-Hil.
19 especies, 12 especies
endmicas
Thibaudia andrei A.C.Sm.

Salinas & Betancur 2005; Luteyn


& Pedraza-Pealosa 2006.
Arbusto, epfita.
Nativa. Andes. 1100-2775 m.
NAR, PUT. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Andr 3028 (HT: K, fragmento
NY).

Thibaudia anomala A.C.Sm.

Smith 1932; Luteyn 1996b.


Arbusto.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Incierta.
Andr s.n. (HT: K, fragmento
NY).
Nota: conocida solo del tipo,
cuyo origen en Colombia no es
seguro / known only from the
type, whose origin in Colombia
is not certain.

Thibaudia archeri A.C.Sm.

Thibaudia paniculata A.C.Sm.


Salinas & Betancur 2005; Luteyn
& Pedraza-Pealosa 2006.
Arbusto, trepadora, epfita.
Endmica. Andes, Pacfico. 101100 m.
CHO, NAR, VAL. No evaluada.
Archer 2013 (HT: US).
Nota: rara / rare.

Thibaudia aurantia A.C.Sm.


Smith 1946; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.
Arbusto.
Endmica. Andes. 2700-2900 m.
CAU. No evaluada.
Cuatrecasas 14762 (HT: GH; IT:
COL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Thibaudia cupatensis Huber

Luteyn 1998; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.


Arbusto.
Nativa. Guayana y Macarena.
300-900 m.
AMA, CAQ, GUI. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil,
prob. Per.
Ducke 12275 (HT: US).
Nota: rara / rare.

Thibaudia fallax A.C.Sm.

Smith 1950.
Epfita.
Endmica. Andes. 3050-3500 m.
CAU, VAL. No evaluada.
Cuatrecasas 20372 (HT: US; IT:
A, F, P).
Nota: rara / rare.

Thibaudia floribunda Kunth


Psammisia longifolia (Kunth)
Klotzsch, Thibaudia lehmannii
Hoerold, Thibaudia longifolia
Kunth
Luteyn 1996b; Salinas &
Betancur 2005; Luteyn &
Pedraza-Pealosa 2006.
Arbusto, epfita, hemiepfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 2004180 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CHO,
CUN, HUI, NAR, PUT, QUI,
RIS, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Venezuela a Per.
Luteyn 11833 (NY).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

ERICACEAE

Angiosperms

Thibaudia foreroi Luteyn

Luteyn 1987b; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.


Trepadora.
Endmica. Andes. 2480 m.
CAL. No evaluada.
Forero 3605 (HT: COL; IT: MO,
NY).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Thibaudia grandiflora Ruiz


& Pav.
Arbusto.
Nativa. Andes. 2000-2800 m.
ANT, TOL. No evaluada.
Colombia, Per.
Pedraza 1734 (COL, NY).
Nota: rara / rare.

Thibaudia grantii A.C.Sm.

Smith 1953b; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.


Liana.
Endmica. Andes. 2800-3460 m.
CUN, MET. No evaluada.
Grant 9429 (HT: US; IT: COL,
VEN, WIS).
Nota: rara / rare.

Thibaudia haughtii
(A.C.Sm.) Luteyn

Cavendishia haughtii A.C.Sm.


Arbusto.
Endmica. Andes. 750 m.
GUJ. No evaluada.
Haught s.n. (HT: US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Thibaudia insignis (A.C.Sm.)


Luteyn & Pedraza
Calopteryx insignis A.C.Sm.
Arbusto.
Endmica. Pacfico. 5-50 m.
VAL. No evaluada.
Cuatrecasas 16295 (HT: GH; IT:
COL, F, US).

Nota: conocida solo del tipo /


known only from the type.

Thibaudia mundula A.C.Sm.


Smith 1946; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.
Arbusto.
Endmica. Andes. 3400-3450 m.
CAU. No evaluada.
Cuatrecasas 19144 (T: A, COL,
F).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Thibaudia nutans Mansf.

Luteyn 1998; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.


Arbusto.
Nativa. Guayana y Macarena.
250-730 m.
GUI, VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Guyana,
Brasil.
Corts 85 (NY).

Thibaudia pachyantha
A.C.Sm.

Salinas & Betancur 2005; Luteyn


& Pedraza-Pealosa 2006.
Arbusto, epfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 9001500 m.
CHO, NAR, VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Triana 2689 (HT: K; IT: BM, P).
Nota: pos. desciende hasta 200
m / poss. down to 200 m.

Thibaudia pachypoda
A.C.Sm.

Smith 1946; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.


Epfita.
Endmica. Andes, Pacfico.
5-1160 m.
CHO, NAR, VAL. No evaluada.
Cuatrecasas 16616 (HT: GH; IT:
COL, F, P, US).
Nota: rara / rare.

Thibaudia parvifolia
(Benth.) Hoerold

Ceratostema parvifolium Benth.,


Eurygania parvifolia (Benth.)
Benth. & Hook.f., Pellegrinia
parvifolia (Benth.) Sleumer
Luteyn 1996b; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.
Arbusto.
Endmica. Andes. 2900-3520 m.
CAU, NAR, PUT. No evaluada.
Hartweg 1208 (HT: K; IT: BM,
BREM, CGE, G, K, OXF).
Nota: rara / rare.

Thibaudia pennellii A.C.Sm.

Smith 1932; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.


Arbusto.
Endmica. Andes. 2300-2500 m.
ANT, TOL. No evaluada.
Pennell 3179 (HT: NY).
Nota: rara / rare.

Thibaudia rigidiflora
A.C.Sm.

Smith 1932; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.


Arbusto.
Endmica. Andes. 1300-3000 m.
ANT, BOY, CAU, CHO, HUI,
PUT, RIS, SAN, VAL. No
evaluada.
Rusby 1290-A (HT: NY).
Nota: rara / rare.

Vaccinium L.
5 especies, 1 especie endmica
Vaccinium aristatum Luteyn
& Pedraza
Pedraza-Pealosa & Luteyn
2011.
Arbusto, epfita.
Nativa. Andes. 1800 m.
NAR. No evaluada.
SO Colombia, N Ecuador.
Benavides 11430 (PSO).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1211

ERICACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Vaccinium corymbodendron
Dunal

Luteyn & Pedraza-Pealosa


2006.
Arbusto.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2000-3500 m.
ANT, BOY, CAU, CES, HUI, RIS,
VAL. No evaluada.
Colombia, Per.
Luteyn 7078 (COL, HUA, NY).

Vaccinium floribundum
Kunth

Vaccinium floribundum var.


ramosissimum (Dunal) Sleumer,
Vaccinium mortizianum var.
oblongum Klotzsch
Luteyn 1996b; Luteyn & PedrazaPealosa 2006.
Arbusto.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1600-4600 m.
ANT, BOY, CAU, CES, CHO,
CUN, GUJ, HUI, MAG, MET,
NAR, NSA, PUT, QUI, SAN,
TOL, VAL. No evaluada.
Costa Rica; Venezuela a
Argentina.
Luteyn 12936 (NY).

por Ana Maria Giulietti


(Lista preliminar compilada por
ngela Rodrguez)
6 gneros, 58 especies, 7 especies
endmicas

Eriocaulon L.
9 especies
Eriocaulon dimorphopetalum
Moldenke
Moldenke 1971.
Hierba.
Nativa. Andes.
CUN. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Nota: sealada en
Cundinamarca por Moldenke
(1971), aunque es considerada
endmica de Venezuela por
Hensold (1999) / recorded in
Cundinamarca by Moldenke
(1971) but considered endemic
to Venezuela by Hensold (1999).

Eriocaulon guyanense
D.Dietr.

Luteyn & Pedraza-Pealosa


2006.
Arbusto.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1850-3800 m.
ANT, BOY, CUN, GUJ, HUI,
MAG, NAR, SAN. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Luteyn 7594 (COL, NY).

Moldenke 1971; Hensold 1999.


Hierba.
Nativa. Caribe, Orinoquia. 0-500
m.
MAG, MET. No evaluada.
N y C Suramrica; Costa Rica.
Nota: los registros de Moldenke
y Hensold podran corresponder
a E. humboldtii / records by
Moldenke Hensold could
correspond to E. humboldtii.

Vaccinium singularis
N.R.Salinas & Betancur

Eriocaulon humboldtii
Kunth

Vaccinium meridionale Sw.

Salinas & Betancur 2007.


Epfita.
Endmica. Andes. 1200-1800 m.
NAR. No evaluada.
Salinas 394 (COL, NY).

1212

ERIOCAULACEAE

Eriocaulon gujanense D.Dietr.


Moldenke 1971.
Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena,
Orinoquia. 90-250 m.

MET, VAU, VIC. No evaluada.


Colombia, Venezuela, Brasil,
Bolivia.
Sandeman 5854 (K).

Eriocaulon microcephalum
Kunth

Moldenke 1971.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
3400-4050 m.
CAL, MAG, NAR. No evaluada.
Colombia a Per; Mxico.
Barclay 6402 (MO).

Eriocaulon setaceum L.

Eriocaulon melanocephalum
Kunth
Moldenke 1971.
Hierba, Acutica.
Nativa. Guayana y Macarena.
195-450 m.
GUV, MET. No evaluada.
Costa Rica a Brasil.
Callejas 6944 (HUA, MO).

Eriocaulon spongiola
Hensold

Hensold 1991.
Hierba, Acutica.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 100-200 m.
VAU. No evaluada.
E Colombia, SO Venezuela, prob.
NO Brasil.
Schultes 17314 (HT: US; IT:
MO).

Eriocaulon spruceanum
Krn.

Moldenke 1971.
Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena,
Orinoquia. 180-700 m.
CAQ, MET, VAU, VIC. No
evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil,
Bolivia.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

ERIOCAULACEAE

Angiosperms

Schultes 19637 (K).


Eriocaulon spruceanum f.
viviparum Moldenke

Eriocaulon tenuifolium
Krn.

Eriocaulon atabapense Moldenke


Moldenke 1971.
Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena.
80-100 m.
GUI, VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Guyana.
Rudas 7130 (COL, MO).

Eriocaulon vaupesense
Moldenke

Moldenke 1971.
Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena.
850-900 m.
GUI. No evaluada.
E Colombia, prob. SO Venezuela.
Schultes 18274 (US).
Nota: recolectada a 5 km de
la frontera con Venezuela /
collected 5 km from the border
with Venezuela.

Leiothrix Ruhland
1 especie
Leiothrix flavescens (Bong.)
Ruhland

Paepalanthus meseticola
Moldenke & Steyerm.
Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena?
120 m.
GUI? No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil,
Per, Bolivia.
Nota: esperada; recolectada en
Venezuela y Brasil, cerca de la
frontera / expected; collected in
Venezuela and Brazil, near the
border.

Paepalanthus Mart.
26 especies, 7 especies endmicas
Paepalanthus alpestris
(Krn.) Tissot-Sq.

Paepalanthus planifolius var.


alpestris Krn.
Tissot-Squalli 1997.
Hierba.
Endmica. Andes. 3000 m.
NSA. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Schlim 554 (IT?: K).

Paepalanthus alpinus Krn.

Paepalanthus columbiensis
Ruhland
Tissot-Squalli 1997; Luteyn 1999.
Hierba.
Endmica. Andes. 1900-3600 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, HUI,
NSA, SAN. No evaluada.
Linden 1310 (T: G).

Paepalanthus andicola Krn.


Moldenke 1971; Tissot-Squalli
1997.
Hierba.
Nativa. Andes?
DESCONOCIDO. No evaluada.
Venezuela, Ecuador.
Paepalanthus andicola var.
villosus Moldenke
Nota: esperada. Sealada
por Moldenke (1971) de
Cundinamarca, Meta y
Santander, aunque Tissot-Squalli
(1997) la restringe a Venezuela
y Ecuador. En cualquier
caso, es esperada / expected;
recorded by Moldenke (1971)
from Cundinamarca, Meta
and Santander but restricted
to Venezuela and Ecuador by
Tissot-Squalli (1997); in any
case, it is expected.

Paepalanthus barkleyi
Moldenke

Moldenke 1971.
Hierba.
Nativa. Andes. 1300-2700 m.
ANT, BOY, CAS, CUN, SAN. No
evaluada.
Colombia, Venezuela.
Barkley 18A100 (HT: NY; IT:
MEDEL).

Paepalanthus bifidus
(Schult.) Kunth

Hensold 1999.
Hierba.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
N y C Suramrica.
Nota: sealada por Moldenke
y Tissot-Squalli, sin indicacin
de localidad / recorded by
Moldenke and Tissot-Squalli
without indication of locality.

[Paepalanthus crassicaulis
Krn.]

Moldenke 1952.
Nota: sealada en Colombia
por Moldenke (1952), aunque
Tissot-Squalli (1997) la restringe
a Per / recorded in Colombia by
Moldenke (1952) but restricted
by Tissot-Squalli (1997) to Peru.

Paepalanthus dendroides
(Kunth) Kunth

Hensold & Hammel 2003;


Idrraga et al. 2011.
Hierba, Acutica.
Nativa. Andes. 2400-3575 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, NSA,
SAN. No evaluada.
Costa Rica a Colombia.
Zarucchi 6332 (HUA, MO).

Paepalanthus dichotomus
Krn.
Giraldo-Caas 2011a.
Hierba.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1213

ERIOCAULACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Nativa. Guayana y Macarena.


150 m.
VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Guyana,
Per.
Giraldo-Caas 4573 (COAH,
COL).

ANT, BOY, CAU, CUN, MAG,


MET, NSA, PUT, SAN. No
evaluada.
Venezuela a Bolivia.
Rangel 4045 (COL, MO).

Paepalanthus ensifolius
(Kunth) Kunth

Moldenke 1971; Hensold 1999.


Hierba.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Caribe. 20-200 m.
AMA, CAU, CES, VAU. No
evaluada.
Honduras a Brasil y Bolivia; O
frica.
Allen 591 (MO).

Paepalanthus granatensis Krn.


Tissot-Squalli 1997.
Hierba.
Nativa. Andes. 2370-4100 m.
ANT, CAU, CES, CUN, HUI,
SAN. No evaluada.
Venezuela a Per.
Fonnegra 4619 (HUA).

Paepalanthus fasciculatus
(Rottb.) Kunth

Moldenke 1946; Moldenke 1952;


Moldenke 1971.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena. 65-900 m.
AMA, GUI, MET, VAU. No
evaluada.
Colombia a Guayanas y Brasil.
Crdenas 5820 (COAH, MO).

Paepalanthus formosus
Moldenke

Paepalanthus moldenkeanus
R.E.Schult.
Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena.
100-400 m.
AMA, GUV, VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Madrin 1105 (K).

Paepalanthus karstenii
Ruhland

Moldenke 1971.
Hierba.
Nativa. Andes. 2500-4390 m.

1214

Paepalanthus lamarckii
Kunth

Paepalanthus lindenii
Ruhland

Tissot-Squalli 1997.
Hierba.
Endmica. Andes. 3600 m.
BOY. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Linden 1318 (IT: K, MA).
Nota: conocida solo del tipo.
Registros de Cundinamarca
y Santander (Moldenke 1946,
1971) no confirmados por
Tissot-Squalli (1997) / known
only from the type; records from
Cundinamarca and Santander
(Moldenke 1946, 1971) not
confirmed by Tissot-Squalli
(1997).

Paepalanthus lodiculoides
Moldenke
Moldenke 1971.
Hierba.
Nativa. Andes. 3700-4380 m.
BOY, CUN, MET, SAN. No
evaluada.
Venezuela a Ecuador.
Cuatrecasas 1537 (T: US).
Paepalanthus lodiculoides var.
floccosus Moldenke

Paepalanthus macarenensis
Moldenke
Moldenke 1971.
Hierba.
Endmica. Andes, Guayana y
Macarena. 800-3100 m.
CES, MET. No evaluada.
Philipson 2295 (HT: COL; IT:
BM).

Paepalanthus meridensis
Krn.

Moldenke 1971; Tissot-Squalli


1997.
Hierba.
Nativa. Andes. 2000-2800 m.
ANT, TOL. No evaluada.
Venezuela a Ecuador.
Kalbreyer 1580 (K).

Paepalanthus muscosus
Krn.
Moldenke 1971.
Hierba.
Nativa. Andes. 3000 m.
CAU, NSA, SAN, VAL. No
evaluada.
Venezuela a Ecuador.
Linden 1330 (T: MO).

Paepalanthus oligocephalus
Krn.

Moldenke 1971; Tissot-Squalli


1997.
Hierba.
Endmica. Andes. 2200-3250 m.
BOY. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Linden 1314 (IT: K, MA).

Paepalanthus paramensis
Moldenke

Moldenke 1971; Tissot-Squalli


1997.
Hierba.
Nativa. Andes. 2900-3600 m.
BOY, CES, SAN. No evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

ERIOCAULACEAE

Angiosperms

Colombia, Per.
Cuatrecasas 10417 (US).

Paepalanthus petraeus Krn.


Moldenke 1971; Tissot-Squalli
1997.
Hierba.
Endmica. Andes. 2700 m.
BOY, CUN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Linden 1302 (IT: K, MA).

Paepalanthus pilosus
(Kunth) Kunth

Eriocaulon pilosum Kunth,


Paepalanthus subsessilis
Moldenke
Moldenke 1971.
Hierba.
Nativa. Andes. 2550-3900 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, MET,
PUT, SAN. No evaluada.
Costa Rica a Venezuela y Per.
Linden 1329 (K).

Paepalanthus polytrichoides
Kunth

Tissot-Squalli 1997.
Hierba.
Nativa. Andes. 120-250 m.
GUI, VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil,
Guayanas, Bolivia.
Schultes 28928 (GH).
Nota: registro de Cundinamarca
(Moldenke 1971) prob. errneo
/ a record from Cundinamarca
(Moldenke 1971) prob. wrong.

Paepalanthus schlimii Krn.


Moldenke 1971; Tissot-Squalli
1997.
Hierba.
Nativa. Andes. 2400-2900 m.
BOY, NSA, SAN. No evaluada.
NE Colombia, Venezuela.
Killip 20621 (MO).

Paepalanthus schultesii
Moldenke

Moldenke 1971.
Hierba.
Endmica. Andes. 2700-3400 m.
BOY, CUN, SAN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Schultes 1024 (HT: NY).

Paepalanthus subtilis Miq.


Paepalanthus pauperrimus
Herzog
Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena.
240 m.
GUV. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Crdenas 21785 (COAH).

Paepalanthus tortilis (Bong.)


Krn.
Paepalanthus killipii Moldenke,
Paepalanthus tatei Moldenke
Moldenke 1941c; Moldenke
1952; Moldenke 1971.
Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena. 800-1700 m.
BOY, HUI, MET, NSA, SAN. No
evaluada.
Colombia, Venezuela.
Killip 15299 (MO, US).

Philodice Mart.
1 especie
Philodice hoffmannseggii
Mart.

Moldenke 1971; Hensold 1999.


Hierba.
Nativa. Caribe, Orinoquia. 50100 m.
MAG, VIC. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Guyana,
Surinam, Brasil, Bolivia.
Giraldo 3700 (COL).

Syngonanthus Ruhland
20 especies
Syngonanthus allenii
Moldenke

Moldenke 1971.
Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena.
200 m.
VAU. No evaluada.
Colombia, Brasil.
Allen 3149 (HT: US).

Syngonanthus amapensis
Moldenke

Hensold 1999.
Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena.
270 m.
CAQ. No evaluada.
Colombia, Brasil.
Barbosa 7604 (COAH).

Syngonanthus amazonicus
Moldenke

Hensold 1999.
Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena.
150 m.
GUI. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Nota: citada de Guaina por
Hensold (1999), sin localidad
precisa / cited from Guaina by
Hensold (1999) without precise
locality.

Syngonanthus anomalus
(Krn.) Ruhland

Syngonanthus huberi Ruhland,


Syngonanthus macrocaulon
Ruhland
Moldenke 1971.
Hierba, Acutica.
Nativa. Guayana y Macarena.
210-550 m.
CAQ, MET, VAU. No evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1215

ERIOCAULACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Colombia, Venezuela, Guyana,


Brasil, Bolivia.
Barclay 7101 (MO).

Syngonanthus biformis
(N.E.Br.) Gleason

Moldenke 1971; Hensold 1999.


Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena.
270-300 m.
VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Surinam,
Guayana Francesa, Per, Brasil.
Arbelez 3 (COAH).

Syngonanthus bisumbellatus
(Steud.) Ruhland
Moldenke 1971.
Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena.
150 m.
VAU. No evaluada.
E Colombia, Venezuela, Brasil.
Madrin 1190 (K).

Syngonanthus caulescens
(Poir.) Ruhland

Syngonanthus heteropeplus
(Krn.) Ruhland
Moldenke 1971.
Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 150-1800
m.
CUN, MAG, MET, SAN, VAU,
VIC. No evaluada.
Mxico a Argentina.
Ohba 31 (MO).
Syngonanthus caulescens var.
angustifolius Moldenke

Syngonanthus cowanii
Moldenke

Moldenke 1971; Hensold 1999.


Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena.
100 m.
GUI, VAU. No evaluada.

1216

Colombia, Venezuela.
Maguire 36290 (COL).

Colombia a Surinam y Brasil.


Garca-Barriga 16056 (K).

Syngonanthus gracilis
(Bong.) Ruhland

Syngonanthus nitens (Bong.)


Ruhland

Moldenke 1971; Hensold 1999.


Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Caribe, Orinoquia.
110-270 m.
GUI, MAG, MET, SAN, VAU. No
evaluada.
Colombia a Guayanas y a Bolivia
y Paraguay.
Espina 380 (COL).
Syngonanthus gracilis var.
pallidus Ruhland

Syngonanthus humboldtii
(Kunth) Ruhland

Syngonanthus humboldtii var.


glabrescens Moldenke
Moldenke 1971; Hensold 1999.
Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena.
95-500 m.
CAQ, GUI, GUV, MET, VAU,
VIC. No evaluada.
Colombia a Surinam y Brasil.
Crdenas 6524 (COAH, MO).

Syngonanthus llanorum
Ruhland

Ruhland 1903.
Hierba.
Nativa. Andes, Orinoquia. 4501200 m.
MET, NSA. No evaluada.
Colombia, O Venezuela.
Schlim 193 (ST: K).

Syngonanthus longipes
Gleason

Moldenke 1971; Hensold 1999.


Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena.
130-310 m.
GUV, MET, VAU. No evaluada.

Hensold 1999.
Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena.
200 m.
VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil,
Per, Bolivia.
Zarucchi 1355 (COL, MO).

Syngonanthus oblongus
(Krn.) Ruhland

Moldenke 1971; Hensold 1999.


Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena.
200 m.
VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Cuatrecasas 7158 (COL).
Syngonanthus oblongus var.
aequinoctialis Ruhland

Syngonanthus reflexus
Gleason

Leiothrix echinulata Moldenke


Moldenke 1971; Hensold 1999.
Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena.
80-645 m.
CAQ, GUI, VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Maguire 41845 (K).

[Syngonanthus simplex
(Miq.) Ruhland]

Nota: registro basado en


identificacin errnea; se
confunde fcilmente con S.
gracilis / record based on a
misidentification; easily confused
with S. gracilis.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

ERIOCAULACEAE

Angiosperms

Syngonanthus tenuis (Kunth)


Ruhland
Syngonanthus vaupesanus
Moldenke
Moldenke 1971; Hensold 1991;
Hensold 1999.
Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena,
Orinoquia. 50-300 m.
VAU, VIC. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Zarucchi 2135 (K, MO).
Syngonanthus tenuis var. bulbifer
(Huber) Hensold

Syngonanthus trichophyllus
Moldenke

Paepalanthus saxicola var.


conicus Moldenke
Moldenke 1971.
Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena.
120-400 m.
AMA, GUI, VAU. No evaluada.
Colombia a Guyana y Brasil.
Garca-Barriga 14138 (HT: LL;
IT: COL).

Syngonanthus umbellatus
(Lam.) Ruhland

Moldenke 1971; Hensold 1991.


Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena.
220 m.
GUV, VAU. No evaluada.
Colombia a Guayanas y Brasil.
Schultes 19644 (K).
Syngonanthus umbellatus f.
stellatus Moldenke

Syngonanthus williamsii
(Moldenke) Hensold

Paepalanthus williamsii
Moldenke
Hensold 1991.
Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena.
130-200 m.
GUI, VAU. No evaluada.

Colombia, Venezuela, Brasil.


Maguire 41846 (COL).

Syngonanthus
xeranthemoides (Bong.)
Ruhland

Moldenke 1971; Hensold 1991.


Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena,
Orinoquia. 64-200 m.
VAU, VIC. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Guyana,
Brasil, Bolivia.
Crdoba 1199 (MO).

Tonina Aubl.
1 especie
Tonina fluviatilis Aubl.

Moldenke 1971; Hensold 1991.


Hierba, Acutica.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 0-1850 m.
ANT, CAQ, CAU, CHO, CUN,
MAG, MET, PUT, SAN, VAL,
VAU. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
S Mxico a Brasil y Bolivia.
Roldn 581 (HUA, MO).

ERYTHROPALACEAE
por Marcela Celis
(Lista preliminar compilada por
Nelson R. Salinas)
1 gnero, 13 especies

Heisteria Jacq.
13 especies
Heisteria acuminata (Humb.
& Bonpl.) Engl.

Heisteria celastrinea Triana &


Planch., Heisteria cyanocarpa
Poepp., Heisteria longipes Standl.,

Rhaptostylum acuminatum
Humb. & Bonpl.
Sleumer 1984; Jrgensen & Ulloa
2002.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia,
Pacfico, V Magdalena. 0-1930 m.
AMA, ANT, BOL, CAQ, CAU,
CHO, CUN, MET, NAR, NSA,
PUT, QUI, SAN, TOL, VAL,
VAU, VIC. No evaluada.
Costa Rica a Brasil y Bolivia.
Lozano 5646 (COL, MO).
Heisteria acuminata subsp.
acuminata, Heisteria acuminata
subsp. intermedia P.Jrg.

Heisteria asplundii Sleumer

Jrgensen & Ulloa 2002.


Arbolito.
Nativa. Andes? 1200-1350 m.
NAR? No evaluada.
SO Colombia a Ecuador.
Nota: esperada; recolectada
en Carchi (Ecuador), a 1 km
de la frontera, cerca de Ipiales
/ expected; collected in Carchi
(Ecuador), 1 km from the border,
near Ipiales.

Heisteria barbata Cuatrec.


Sleumer 1984.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 0-200 m.
AMA, CAQ, GUI, VAU. No
evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil,
Per.
Schultes 12870 (COL).

Heisteria concinna Standl.


Jrgensen & Ulloa 2002.
rbol.
Nativa. Pacfico. 10-130 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Costa Rica a Ecuador.
Gentry 23843 (MO).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1217

ERYTHROPALACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Heisteria duckei Sleumer

Sleumer 1984.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 0-200 m.
AMA, CAQ, GUI, VAU. No
evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil,
Per, Bolivia.
Franco 6001 (COAH).

Heisteria insculpta Sleumer


Heisteria cauliflora Sm.
Sleumer 1984.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena. 100-1400
m.
AMA, PUT, VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil,
Per.
Betancur 5101 (COL, MO).

Heisteria latifolia Standl.

Sleumer 1984.
Arbusto, rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, V Magdalena. 100-1100
m.
AMA, ANT, BOY, VAL. No
evaluada.
Panam a Venezuela y Ecuador.
Cogollo 1037 (JAUM, MO).

Heisteria maytenoides Engl.


MacDougal 2003.
rbol.
Nativa. Guayana y Macarena.
0-200 m.
GUI. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil,
Per.
Crdenas 15316 (COAH).

Heisteria nitida Engl.

Sleumer 1984; Jrgensen & Ulloa


2002.
rbol.

1218

Nativa. Amazonia, Guayana


y Macarena, Pacfico, V
Magdalena. 200-1000 m.
AMA, ANT, CHO, MET, PUT.
No evaluada.
Colombia a Brasil y Bolivia.
Callejas 5438 (HUA, MO).

Heisteria ovata Benth.

Heisteria flexuosa Engl., Heisteria


vageleri Burret
Sleumer 1984.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, V Magdalena. 110300 m.
AMA, ANT, CAQ, GUI, GUV,
SAN, VIC. No evaluada.
N Suramrica a Bolivia.
Cabrera 1002 (COL).

Heisteria pacifica P.Jrg. &


C.Ulloa

Jrgensen & Ulloa 2002.


rbol.
Nativa. Andes? 500-1000 m.
NAR? No evaluada.
Colombia?, Ecuador.
Nota: esperada; recolectada
en Carchi (Ecuador), a 2 km
de la frontera, cerca de Ipiales
/ expected; collected in Carchi
(Ecuador), 2 km from the border,
near Ipiales.

Heisteria scandens Ducke


Sleumer 1984; Miller 2001b;
Jrgensen & Ulloa 2002.
Arbusto.
Nativa. Pacfico. 40-200 m.
ANT, CHO. No evaluada.
Nicaragua a Suramrica.
Gentry 9378 (COL, MO).

Heisteria spruceana Engl.

Sleumer 1984; Jrgensen & Ulloa


2002.
rbol.

Nativa. Amazonia, Caribe,


Orinoquia, Pacfico. 80-300 m.
AMA, CHO, PUT, VAU, VIC. No
evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil,
Per.
Gentry 30295 (MO).

ERYTHROXYLACEAE
por Adolfo Jara Muoz
1 gnero, 40 especies, 8 especies
endmicas

Erythroxylum P.Browne
40 especies, 8 especies endmicas
Erythroxylum acrobeles
W.A.Gentner

Gentner 1972; Plowman &


Henssold 2004.
Endmica. Pacfico. 130-200 m.
VAL. No evaluada.
Cuatrecasas 17581 (HT: F; IT:
COL, F).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Erythroxylum acutum
W.A.Gentner

Gentner 1972; Plowman &


Henssold 2004.
Arbusto.
Endmica. Pacfico. 0-20 m.
CAU. No evaluada.
Isla Gorgonilla (Cauca).
Killip 33082 (HT: US; IT: BM,
COL, NY, US).
Nota: especie dudosa, pos.
sinnimo de E. panamense /
dubious species; poss. a synonym
of E. panamense.

Erythroxylum amazonicum
Peyr.

Gentner 1972; Plowman & Berry


1999.
Arbusto, arbolito, rbol.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

ERYTHROXYLACEAE

Angiosperms

Nativa. Amazonia, Andes,


Guayana y Macarena, Pacfico.
60-2000 m.
AMA, ANT, CAQ, CHO, GUI,
MET, PUT, SAN, TOL. No
evaluada.
Panam, N Suramrica.
Idrobo 1121 (COL).

Erythroxylum amplum
Benth.

Forero & Gentry 1989.


rbol.
Nativa. Amazonia.
AMA, CAQ. No evaluada.
Colombia, Per, Brasil, Guayana
Francesa.
Mendoza 10683 (FMB).
Nota: especie dudosa. Tratada
por Plowman (1989) como
sinnimo de E. macrophyllum
var. macrophyllum; no obstante,
para Loiola (2001) es una especie
diferente / dubious species;
treated by Plowman (1989) as
a synonym of E. macrophyllum
var. macrophyllum, but Loiola
(2001) treats it as a different
species.

Erythroxylum carthagenense
Jacq.
Erythroxylum rigidulum DC.,
Erythroxylum rigidulum var.
exareolatum O.E.Schulz
Gentner 1972; Plowman &
Henssold 2004.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Caribe, V Magdalena.
0-125 m.
ANT, ATL, BOL, CES, GUJ,
MAG, SUC. No evaluada.
N Colombia, Venezuela.
Plowman 3513 (COL, MO).

Erythroxylum cassinoides
Triana & Planch.

Plowman & Henssold 2004.


Arbusto, rbol.
Endmica. Andes. 325-1290 m.

ANT, CUN, NSA, TOL. No


evaluada.
Colombia.
Linden 1195 (LT: P; ILT: G,
GENT).

Erythroxylum cataractarum
Peyr.

Gentner 1972; Plowman & Berry


1999; Plowman & Henssold
2004.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Caribe, V Magdalena.
20-600 m.
ANT, BOL, CAS, GUI, MET,
SAN, VAU, VIC. No evaluada.
N Suramrica.
Jaramillo 1021 (COL).

Erythroxylum citrifolium
A.St.-Hil.

Erythroxylum acutifolium Peyr.,


Erythroxylum paraense Peyr.
Gentner 1972; Plowman 1989;
Plowman & Berry 1999.
Arbusto, rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, V Cauca, V
Magdalena. 10-2000 m.
AMA, ANT, BOY, CAL, CAS,
CAU, CES, CHO, CUN, GUJ,
GUV, MET, NSA, QUI, RIS,
SAN, TOL, VAL. No evaluada.
C Centroamrica a N
Suramrica.
Idrobo 10102 (COL, HUA, FMB,
MO, PSO).

Erythroxylum coca Lam.

Erythroxylum chilpei E.Machado


Gentner 1972; Plowman 1989.
Arbusto.
Nativa y cultivada. Amazonia,
Andes, Guayana y Macarena,
Orinoquia, V Magdalena. 120500 m.
AMA, ANT, ARA, BOY, CAQ,
CAS, CES, CR, CUN, GUI,

GUV, HUI, MAG, MET, NAR,


NSA, PUT, SAN, TOL, VAU,
VIC. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per, Brasil,
Bolivia.
Idrobo 11826 (COL).
Erythroxylum coca var. ipadu
Plowman
Nota: estimulante / a stimulant.

Erythroxylum cumanense
Kunth

Gentner 1972; Plowman &


Henssold 2004.
Arbusto.
Nativa. Caribe, V Magdalena.
5-220 m.
BOL, CUN, MAG. No evaluada.
N Colombia, Venezuela,
Guayanas; Antillas.
Humboldt s.n. [1252] (LT: P; ILT:
B-W).

Erythroxylum densum Rusby


Gentner 1972; Plowman &
Henssold 2004.
Arbusto, arbolito.
Nativa. Caribe, SN Santa Marta,
V Magdalena. 30-700 m.
MAG, TOL. No evaluada.
N Colombia, Venezuela.
Smith 845 (HT: NY; IT: A, G,
GH, MICH, MO, MPU, P, US,
WIS).

Erythroxylum fimbriatum
Peyr.

Plowman 1989; Plowman 1991;


Plowman & Henssold 2004.
Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Andes. 100850 m.
ANT, CUN, PUT. No evaluada.
Costa Rica, N Suramrica.
Garca-Barriga 10668 (COL,
MEDEL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1219

ERYTHROXYLACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Erythroxylum foetidum
Plowman

Plowman 1988; Plowman &


Henssold 2004.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Orinoquia. 250-281 m.
GUV, MET, VIC. No evaluada.
Llanos de Colombia y Venezuela.
Leguzamo 98 (COL).

Erythroxylum gracilipes
Peyr.

Erythroxylum cuatrecasasii
W.A.Gentner, Erythroxylum
novogranatense var.
macrophyllum O.E.Schulz
Gentner 1972; Plowman 1989;
Plowman & Berry 1999.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Orinoquia, Pacfico.
0-770 m.
AMA, ANT, CAQ, CHO, CR,
CUN, GUI, GUV, MAG, MET,
NAR, NSA, PUT, VAL, VIC. No
evaluada.
N Suramrica a Bolivia.
Plowman 2254 (COL, F).

Erythroxylum guanchezii
Plowman

Plowman & Berry 1999;


Plowman & Henssold 2004.
Arbusto, rbol.
Nativa. Guayana y Macarena.
300-385 m.
GUI. No evaluada.
Guayana de Colombia y
Venezuela.
Betancur 6912 (COL).

Erythroxylum haughtii
W.A.Gentner

Erythroxylum glaucum var.


patiacum O.E.Schulz
Gentner 1972; Plowman &
Henssold 2004.
Arbusto, arbolito, rbol.
Endmica. Andes. 468-1260 m.

1220

CAU, HUI, NAR, VAL. No


evaluada.
Colombia.
Haught 5143 (HT: US; IT: COL).

Erythroxylum havanense
Jacq.

Erythroxylum havanense var.


continentis O.E.Schulz
Gentner 1972; Plowman 1991;
Plowman & Henssold 2004.
Arbusto.
Nativa. Caribe, V Magdalena.
10-450 m.
ATL, BOL, CES, MAG, SUC. No
evaluada.
S Estados Unidos a N
Suramrica.
Plowman 3563 (COL, F, MO).

Erythroxylum hondense
Kunth

Gentner 1972; Plowman 1989;


Plowman 1991.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Andes, Caribe,
Orinoquia, V Magdalena. 1501300 m.
ANT, ARA, CAU, CES, CUN,
HUI, MAG, TOL, VAL. No
evaluada.
Colombia, Venezuela, Ecuador,
Per.
Humboldt s.n. [1695] (HT: P; IT:
B-W).

Erythroxylum hypoleucum
Plowman

Plowman 1983; Plowman


& Berry 1999; Plowman &
Henssold 2004.
Arbolito.
Nativa. Guayana y Macarena?
DESCONOCIDO. No evaluada.
Guyana venezolana.
Nota: esperada; recolectada en
Venezuela, a 5 km de la frontera
con Colombia / expected;
collected in Venezuela, 5 km
from the border with Colombia.

Erythroxylum impressum
O.E.Schulz

Plowman & Berry 1999;


Plowman & Henssold 2004.
Arbusto.
Nativa. Guayana y Macarena.
110 m.
VIC. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Trinidad y
Tobago, Guayana y Brasil.
Zarucchi 3564 (F, FMB, MO).

Erythroxylum jaimei Jara


Jara-Muoz 2007.
Arbusto, arbolito.
Endmica. Andes. 700 m.
CAU, NAR. No evaluada.
Colombia.
lvarez 34 (HT: COL).

Erythroxylum kapplerianum
Peyr.

Plowman & Berry 1999;


Plowman & Henssold 2004.
Arbusto.
Nativa. Guayana y Macarena.
250 m.
VIC. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Guayanas,
Brasil.
Leguzamo 131 (COL).

Erythroxylum ligustrinum
DC.

Plowman 1984; Plowman


& Berry 1999; Plowman &
Henssold 2004.
Arbolito, rbol.
Nativa. Orinoquia. 150 m.
ARA, VIC. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Guayana
Francesa, Brasil.
Silva 928 (COL).

Erythroxylum lindemanii
Plowman
Plowman 1985; Plowman
& Berry 1999; Plowman &
Henssold 2004.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

ERYTHROXYLACEAE

Angiosperms

Arbusto.
Nativa. Guayana y Macarena. 90
m.
GUI. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Guayana,
Surinam.
Davidse 26405 (F).

Erythroxylum lineolatum
DC.

Plowman & Berry 1999;


Plowman & Henssold 2004.
Arbusto, arbolito.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena. 350-600 m.
ANT, CAQ. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Guayanas.
Palacios 2391 (MO).

Erythroxylum macrophyllum
Cav.

Erythroxylum floribundum Mart.,


Erythroxylum lucidum Kunth
Gentner 1972; Plowman 1989;
Plowman & Berry 1999.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Orinoquia, Pacfico, SN Santa
Marta, V Cauca, V Magdalena.
10-1800 m.
AMA, ANT, ARA, BOL, BOY,
CAL, CAQ, CAS, CAU, CES,
CHO, CUN, GUI, GUV, MAG,
MET, NAR, NSA, PUT, SAN,
TOL, VAL, VAU, VIC. No
evaluada.
Mxico a Bolivia.
Cuatrecasas 21329 (COL, MO,
VALLE).
Erythroxylum macrophyllum
var. macrocnemium (Mart.)
Plowman, Erythroxylum
macrophyllum var. savannarum
Plowman

Erythroxylum mucronatum
Benth.

Plowman 1989; Plowman 1991;


Plowman & Henssold 2004.
Arbusto, arbolito, rbol.

Nativa. Amazonia. 400 m.


AMA, CAQ, PUT. No evaluada.
Colombia a Bolivia; Trinidad y
Tobago.
Henao 551 (COL).

Erythroxylum
novogranatense (D.Morris)
Hieron.

Erythroxylum coca var.


novogranatense D.Morris
Gentner 1972; Plowman 1989.
Arbusto, arbolito.
Nativa y cultivada. Amazonia,
Andes, Caribe, SN Santa Marta,
V Cauca, V Magdalena. 2652000 m.
ANT, CAQ, CES, CR, CUN,
GUJ, HUI, MAG, NSA, PUT,
QUI, TOL, VAL, VIC. No
evaluada.
Colombia; cultivada en el
neotrpico.
Plowman 5382 (COL, F).
Erythroxylum novogranatense
var. truxillense (Rusby) Plowman

Erythroxylum orinocense
Kunth

Gentner 1972; Plowman & Berry


1999.
Subarbusto, arbusto.
Nativa. Orinoquia. 259 m.
CAS, VIC. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Pinto 1412 (COL).

Erythroxylum oxycarpum
O.E.Schulz

Plowman & Henssold 2004.


Arbusto, rbol.
Nativa. Andes, Caribe, SN Santa
Marta. 50-750 m.
ATL, CES, GUJ, MAG, SAN. No
evaluada.
Panam, Colombia, Venezuela.
Plowman 3600 (COL, F, MO).

Erythroxylum panamense
Turcz.

DArcy & Schanen 1975;


Plowman & Henssold 2004.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Pacfico. 0-850 m.
ANT, CAU, CHO, CR, NAR.
No evaluada.
Mxico, Panam, Colombia,
Venezuela.
Gentry 41111 (COL, F, MO).

Erythroxylum
plowmanianum Cogollo &
Pipoly

Cogollo & Pipoly 1993; Plowman


& Henssold 2004.
Arbusto, rbol.
Endmica. V Magdalena. 350600 m.
ANT. No evaluada.
Colombia.
Cogollo 476 (HT: JAUM; IT: MO;
HUA, COL).

Erythroxylum popayanense
Kunth
Gentner 1972; Plowman &
Henssold 2004.
Endmica. Andes. 1620 m.
CAU, CUN. No evaluada.
Colombia.
Humboldt s.n. (HT: P; IT: B-W,
P).

Erythroxylum riverae Jara &


J.D.Garca-Gonz.
Jara-Muoz & Garca-Gonzlez
2010.
rbol.
Endmica. Andes. 2200 m.
SAN. En Peligro (Jara-Muoz &
Garca-Gonzlez 2010).
Cordillera Oriental.
Jara 410 (HT: COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1221

ERYTHROXYLACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Erythroxylum roraimae
O.E.Schulz

Plowman & Berry 1999;


Plowman & Henssold 2004.
Arbusto.
Nativa. Amazonia. 90 m.
AMA, VIC. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Guayanas,
Brasil.
Fajardo 294 (COL).

Erythroxylum rufum Cav.

Plowman & Berry 1999;


Plowman & Henssold 2004.
rbol.
Nativa. Amazonia. 270-300 m.
CAQ. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Guyana,
Brasil; Antillas Mayores.
Betancur 1914 (COL, F, MO).

Erythroxylum spruceanum
Peyr.
Plowman & Berry 1999;
Plowman & Henssold 2004.
rbol.
Nativa. Orinoquia. 65 m.
GUI, VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil,
Per.
Davidse 26563 (F, MO).

Erythroxylum squamatum
Sw.

Erythroxylum aristigerum Peyr.


Plowman 1989; Plowman
& Berry 1999; Plowman &
Henssold 2004.
Arbusto, rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Pacfico.
320-1325 m.
AMA, CHO, GUI, NAR, PUT,
VAL. No evaluada.
Colombia a Bolivia; Antillas
Menores.
Fernndez 12523 (COL).

1222

Erythroxylum ulei
O.E.Schulz

Gentner 1972; Plowman 1989;


Plowman & Henssold 2004.
Arbusto.
Nativa. Andes, V Cauca, V
Magdalena. 200-1350 m.
ANT, CAL, CAU, CUN, TOL,
VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per, Brasil.
Triana s.n. (T: BM, K, P).

Erythroxylum williamsii
Plowman

Plowman 1982; Plowman


& Berry 1999; Plowman &
Henssold 2004.
Arbusto.
Nativa. Guayana y Macarena.
90-130 m.
VIC. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Gentry 46321 (COL, MO).

ESCALLONIACEAE
por Felipe Zapata
(Lista preliminar compilada por
Nelson R. Salinas)
1 gnero, 4 especies, 1 especie
endmica

Escallonia L.f.
4 especies, 1 especie endmica
Escallonia discolor Vent.

Escallonia hirta Roem. &


Schult., Escallonia tubar Humb.,
Stereoxylon discolor (Vent.) Poir.
Sleumer 1968.
Arbolito, rbol.
Nativa y cultivada, Endmica y
cultivada. Andes. 2100-3300 m.
BOY, CUN, NSA, SAN. No
evaluada.
Cuatrecasas 13460 (COL).

Escallonia myrtilloides L.f.

Escallonia adscendens Rusby,


Escallonia berberifolia Kunth,
Escallonia corymbosa (Ruiz &
Pav.) Pers., Escallonia densa
Planch. & Linden, Escallonia
patens (Ruiz & Pav.) Killip,
Escallonia poasana Donn.Sm.,
Escallonia tortuosa Kunth,
Stereoxylon corymbosum Ruiz &
Pav., Stereoxylon patens Ruiz &
Pav.
Sleumer 1968; Fernndez-Alonso
& Amaya 1991; Luteyn 1999.
Arbusto, arbolito.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2500-3900 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CES,
CHO, CUN, GUJ, HUI, MAG,
MET, NAR, NSA, PUT, QUI,
RIS, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Costa Rica a Venezuela y N
Argentina.
Betancur 4113 (COL, MO).
Escallonia myrtilloides var.
myrtilloides, Escallonia
myrtilloides var. patens (Ruiz &
Pav.) Sleumer

Escallonia paniculata (Ruiz


& Pav.) Schult.

Escallonia caracasana Kunth,


Escallonia floribunda Kunth,
Stereoxylon paniculatum Ruiz &
Pav.
Sleumer 1968.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1500-3800 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
GUJ, HUI, MAG, MET, NAR,
NSA, QUI, RIS, SAN, TOL, VAL.
No evaluada.
Costa Rica a Venezuela y Bolivia.
Restrepo 1019 (CUVC, MO).
Escallonia paniculata var.
floribunda (Kunth) J.F.Macbr.,
Escallonia paniculata var.
paniculata

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

ESCALLONIACEAE

Angiosperms

Escallonia pendula (Ruiz &


Pav.) Pers.

Stereoxylon pendulum Ruiz &


Pav.
Sleumer 1968.
Arbusto, arbolito.
Nativa y cultivada. Andes. 14502660 m.
BOY, CUN, NSA. No evaluada.
Venezuela a Per.
Betancur 11383 (COL).
Escallonia pendula var.
granatensis Engl., Escallonia
pendula var. humboldtiana Engl.,
Escallonia pendula var. pendula

EUPHORBIACEAE
por Jos Murillo-A.;
Hans-Joachim Esser
(Mabea, Senefeldera y
Pseudosenefeldera); Paul
Berry, Ricarda Riina y
Benjamin Van Ee (Croton);
Paul Berry y Victor
Steinmann (Euphorbia)
Revisada por Hans-Joachim
Esser
56 gneros, 296 especies, 32
especies endmicas

Nota: a veces escrita


alopecuroidea / sometimes
spelled alopecuroidea.

Acalypha arvensis Poepp.

Cardiel 1995b; Murillo-A. 2004a;


Maya 2007.
Hierba.
Nativa. Andes, Islas Caribeas,
Caribe, SN Santa Marta, V
Cauca, V Magdalena. 0-1800 m.
ANT, ATL, MAG, QUI, SAP,
SUC, VAL. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
Neotrpico.
Cuatrecasas 24897 (COL).

Acalypha carrascoana
Cardiel

Cardiel 1995b; Murillo-A. 2004a.


Hierba.
Nativa. Caribe. 100-400 m.
CES. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Haught 2333 (HT: US; IT: COL,
F, GH, NY).

Acalypha castroviejoi
Cardiel

23 especies, 6 especies endmicas

Cardiel 1994; Murillo-A. 2004a.


Subarbusto, arbusto.
Endmica. Andes. 1500 m.
SAN. No evaluada.
Killip 19358 (HT: GH; IT: GH,
NY, U, US).

Acalypha alopecuroidea Jacq.

Acalypha chocoana Cardiel

Acalypha L.

Cardiel 1995b; Murillo-A. 2004a.


Hierba.
Nativa. Andes, Islas Caribeas,
Caribe, Orinoquia, Pacfico, SN
Santa Marta. 0-1000 m.
ATL, BOL, CAU, CR, MET,
NAR, SAP, SAN, SUC, TOL.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
S Estados Unidos a Venezuela;
Antillas.
Romero-Castaeda 9814 (COL).

Cardiel 1994; Murillo-A. 2004a.


Arbusto, rbol.
Endmica. Pacfico. 100 m.
CHO. No evaluada.
Duke 9985 (HT: GH; IT: NY,
MO).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Acalypha colombiana
Cardiel

Cardiel 1990; Murillo-A. 2004a.

Arbusto, arbolito.
Endmica. Andes, Orinoquia.
500-750 m.
CUN, MET. No evaluada.
Philipson 1864 (HT: COL; IT:
BM).

Acalypha cuneata Poepp.

Cardiel 1995a; Murillo-A. 2004a.


Arbusto.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia.
30-900 m.
AMA, ANT, BOY, CAQ, CUN,
MET, PUT. No evaluada.
Panam a Bolivia y Brasil.
Triana 5484 (COL).

Acalypha cuspidata Jacq.

Cardiel 1995a; Murillo-A. 2004a.


Hierba, subarbusto.
Nativa. Andes, Caribe, SN Santa
Marta. 30-1300 m.
CES, GUJ, MAG, NAR, SAN. No
evaluada.
Mxico a Per.
Lozano 293A (COL).

Acalypha diversifolia Jacq.

Cardiel 1995a; Murillo-A. 2004a.


Arbusto.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, SN Santa
Marta. 0-2000 m.
ANT, BOL, BOY, CAL, CAU,
CES, CHO, CR, CUN, GUV,
HUI, MAG, MET, NAR, PUT,
QUI, RIS, SAN, TOL, VAL.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Mxico a Bolivia.
Forero 3034 (COL).

Acalypha glandulosa Cav.

Cardiel 1995a; Murillo-A. 2004a.


Hierba.
Nativa. Andes. 1800-2450 m.
BOY. No evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1223

EUPHORBIACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Colombia a Per.
Cardiel 1109 (COL).

Acalypha inaequilatera
Cardiel

Acalypha platyphylla Mll.


Arg.

Acalypha setosa A.Rich.

Cardiel 1994; Murillo-A. 2004a.


Arbusto.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta. 30-2500 m.
ANT, CAL, CAU, CHO, HUI,
MAG, NAR, PUT, QUI, RIS,
SAN, VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per.
Triana 3587 (COL).

Cardiel 1995b; Murillo-A. 2004a;


Maya 2007.
Hierba.
Nativa. V Cauca, V Magdalena.
300-1000 m.
ANT, CUN, QUI, TOL, VAL. No
evaluada.
Colombia a Mxico; Antillas.
Prez 430 (COL).

Acalypha plicata Mll.Arg.

Acalypha stachyura Pax

Cardiel 1994; Murillo-A. 2004a.


Arbusto, rbol.
Endmica. Andes. 815 m.
BOY. No evaluada.
Goudot s.n. (HT: K; IT: P).

Acalypha infesta Poepp.

Cardiel 1995a; Murillo-A. 2004a.


Hierba.
Nativa. Andes. 500-1900 m.
CAU, NAR. No evaluada.
Colombia a Bolivia; Mxico.
Benavides 4846 (COL).

Acalypha macrostachya Jacq.


Cardiel 1995a; Murillo-A. 2004a.
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Orinoquia, Pacfico, SN
Santa Marta. 10-2000 m.
ANT, ATL, BOL, BOY, CAU,
CES, CHO, CR, CUN, HUI,
MAG, MET, NAR, NSA,
PUT, QUI, SAN, TOL, VAL.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Neotrpico.
Murillo 1893 (COL).

Acalypha mutisii Cardiel

Cardiel 1990; Murillo-A. 2004a.


Arbusto.
Endmica. V Magdalena. 230850 m.
CUN, TOL. No evaluada.
Murillo 569 (HT: COL).

Acalypha padifolia Kunth

Cardiel 1995a; Murillo-A. 2004a.


Arbusto.
Nativa. Andes. 1500-2600 m.
BOY, CHO, CUN, NAR, NSA,
VAL. No evaluada.

1224

Schultes 6-250 (HT: F).


Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Colombia, Mxico.
Cuatrecasas 1904 (COL).

Cardiel 1995a; Murillo-A. 2004a.


Arbusto.
Nativa. Andes. 700-1300 m.
HUI, NSA, SAN. No evaluada.
Colombia; Per a Argentina.
Rangel 2688 (COL).

Acalypha scandens Benth.

Cardiel 1995a; Murillo-A. 2004a.


Arbusto.
Nativa. Amazonia. 100-200 m.
AMA. No evaluada.
Colombia a Bolivia; Mxico.
Cardiel 155 (COL).

Acalypha schiedeana Schltdl.


Cardiel 1995a; Murillo-A. 2004a.
Arbusto.
Nativa. Andes, Islas Caribeas,
Caribe, SN Santa Marta. 0-700
m.
ATL, BOL, CAU, CUN, GUJ,
MAG, NAR, SAP, TOL, VAL. No
evaluada.
Mxico a Ecuador.
Mora 1339 (COL).

Acalypha schultesii Cardiel

Cardiel 1995b; Murillo-A. 2004a.


Hierba.
Endmica. Amazonia. 100 m.
AMA. No evaluada.

Cardiel 1995a; Murillo-A. 2004a.


Arbusto.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 100400 m.
AMA, CAQ, NAR, PUT. No
evaluada.
Colombia a Per.
Cardiel 185 (COL).

Acalypha villosa Jacq.

Cardiel 1994; Murillo-A. 2004a.


Arbusto.
Nativa. Andes, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, SN Santa
Marta, V Cauca, V Magdalena.
0-1800 m.
ANT, ATL, BOL, CAQ, CHO,
CUN, GUJ, HUI, MAG, MET,
NSA, QUI, RIS, SUC, VAL.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Mxico a Argentina.
Dugand 3352 (COL).

Acidocroton Griseb.
1 especie, 1 especie endmica
Acidocroton gentryi Fern.
Alonso & R.Jaram.
Fernndez & Jaramillo 1995;
Murillo-A. 2004a.
Arbusto.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

EUPHORBIACEAE

Angiosperms

Endmica. V Magdalena. 260600 m.


CUN. No evaluada.
Jaramillo 8289 (COL).

Acidoton Sw.
1 especie
Acidoton nicaraguensis
(Hemsl.) G.L.Webster

Murillo-A. 2004a.
Arbusto, rbol.
Nativa. Orinoquia, Pacfico. 10450 m.
ANT, CHO, MET. No evaluada.
Neotrpico.
Cuatrecasas 26125 (COL).

Actinostemon Klotzsch
2 especies
Actinostemon amazonicus
Pax & K.Hoffm.

Webster et al. 1999.


Arbusto, rbol.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Colombia y Venezuela a Per.

Actinostemon concolor
(Spreng.) Mll.Arg.
Murillo-A. 2004a.
Arbolito.
Nativa. Caribe. 650 m.
GUJ. No evaluada.
Costa Rica a Argentina.
Sugden 326 (COL).

Adelia L.
2 especies
Adelia ricinella L.

De-Nova et al. 2007.


Arbusto, arbolito.
Nativa. Caribe.
CES. No evaluada.

Colombia, Venezuela, Antillas.


Allen 870 (MO).

Adelia triloba (Mll.Arg.)


Hemsl.

Webster et al. 1999.


Arbusto, rbol.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Nicaragua a Ecuador y
Venezuela.

Adenophaedra (Mll.Arg.)
Mll.Arg.
1 especie
Adenophaedra grandifolia
(Klotzsch) Mll.Arg.
Murillo-A. 2004a.
Arbusto, rbol.
Nativa. Amazonia. 600 m.
CAQ. No evaluada.
Costa Rica a Per y Guayana.
Palacios 2999 (COL).

Alchornea Sw.
16 especies
Alchornea acutifolia Mll.
Arg.

Renteria 1994; Murillo-A. 2004a.


Arbusto, rbol.
Nativa. Andes. 2100-2865 m.
ANT, CAQ, RIS, VAL. No
evaluada.
Colombia a Per.
Cuatrecasas 8535 (COL).

Alchornea bogotensis Pax &


K.Hoffm.

Renteria 1994; Murillo-A. 2004a.


rbol.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1800-2600 m.
BOY, CUN, HUI, MAG, RIS,
SAN. No evaluada.

Venezuela a Ecuador.
Triana 3600 (LT: COL; ILT: G,
K, W).

Alchornea castaneifolia
(Willd.) A.Juss.

Renteria 1994; Murillo-A. 2004a.


Arbusto.
Nativa. Amazonia, Orinoquia.
20-600 m.
AMA, ARA, BOL, GUI, MET,
VAU, VIC. No evaluada.
Colombia a Paraguay.
Schultes 8635 (COL).

Alchornea coelophylla Pax &


K.Hoffm.

Renteria 1994; Murillo-A. 2004a.


rbol.
Nativa. Andes. 1200-2750 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, NAR,
QUI, RIS, SAN, VAL. No
evaluada.
Colombia, Ecuador.
Lehmann 5891 (HT: B; IT: GH,
K, S, US).

Alchornea costaricensis Pax


& K.Hoffm.

Renteria 1994; Murillo-A. 2004a.


rbol.
Nativa. Andes, Pacfico. 20-750
m.
ANT, CAL, CHO. No evaluada.
Honduras a Ecuador.
Soejarto 3307 (COL).

Alchornea discolor Poepp.

Alchornea schomburgkii Klotzsch


Murillo-A. 2004a.
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia. 140-2300 m.
AMA, BOL, BOY, CAQ, CR,
GUV, MET, VAU, VIC. No
evaluada.
N Suramrica.
Pinto 1421 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1225

EUPHORBIACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Alchornea fluviatilis Secco

Murillo-A. 2004a.
rbol.
Nativa. Amazonia, Orinoquia.
100-200 m.
AMA, CAQ, MET. No evaluada.
N Suramrica.
Murillo 127 (COL).

Alchornea glandulosa Poepp.


Alchornea leptogyna Diels
Renteria 1994; Murillo-A. 2004a.
rbol.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Caribe, Pacfico, SN
Santa Marta. 20-2450 m.
ANT, BOY, CAL, CAQ, CAU,
CES, CHO, CUN, HUI, MAG,
MET, NAR, NSA, PUT, QUI,
RIS, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Costa Rica a Argentina.
Cuatrecasas 13273 (COL).
Alchornea glandulosa subsp.
glandulosa

Alchornea grandiflora Mll.


Arg.

Renteria 1994; Murillo-A. 2004a.


rbol.
Nativa. Andes, Caribe,
Orinoquia, SN Santa Marta.
1300-2900 m.
ANT, BOY, CAU, CES, CUN,
HUI, MAG, MET, NAR, NSA,
QUI, RIS, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Costa Rica a Bolivia.
Orozco 1366 (COL).

Alchornea grandis Benth.

Renteria 1994; Murillo-A. 2004a.


rbol.
Nativa. Andes, Orinoquia,
Pacfico. 50-1100 m.
ANT, CHO, MET, NAR, VAL.
No evaluada.
Panam a Ecuador.
Barclay s.n. (HT: K).

1226

Alchornea integrifolia Pax &


K.Hoffm.

Renteria 1994; Murillo-A. 2004a.


rbol.
Nativa. Andes, Orinoquia. 4001700 m.
ANT, CAU, CUN, MET, SAN,
VAL. No evaluada.
Colombia, Guatemala.
Killip 38473 (COL).

Alchornea latifolia Sw.

Alchornea polyantha Pax &


K.Hoffm., Alchornea similis Mll.
Arg.
Renteria 1994; Murillo-A. 2004a.
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Orinoquia, Pacfico. 2002800 m.
AMA, ANT, BOY, CAQ, CAU,
CES, CUN, HUI, MET, NAR,
PUT, QUI, RIS, SAN, TOL, VAL.
No evaluada.
Neotrpico.
Murillo 290 (COL).

Alchornea megalophylla
Mll.Arg.

Renteria 1994; Murillo-A. 2004a.


Arbolito, rbol.
Nativa. Andes, Orinoquia,
Pacfico. 500-1700 m.
ANT, CAU, CHO, MET, NAR,
RIS, VAL. No evaluada.
Colombia, Panam.
Purdie s.n. (HT: G; IT: K).

Alchornea tachirensis R.de


S.Secco

Murillo-A. 2004a.
rbol.
Nativa. SN Santa Marta. 2000 m.
MAG. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Gentry 47611 (MO).

Alchornea triplinervia
(Spreng.) Mll.Arg.

Alchornea obovata Pax &


K.Hoffm.
Renteria 1994; Murillo-A. 2004a.
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Orinoquia. 120-1000 m.
AMA, ANT, CAQ, CAU, CHO,
MET, SAN, VAU. No evaluada.
Panam a Brasil, Guayana y
Trinidad.
Murillo 239 (COL).

Alchornea verticillata
Rentera & P.Franco

Renteria 1994.
rbol.
Nativa. Andes.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Nota: nombre indito /
unpublished name.

Alchorneopsis Mll.Arg.
1 especie
Alchorneopsis floribunda
(Benth.) Mll.Arg.

Murillo-A. 2004a.
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Orinoquia, Pacfico. 20-1200 m.
AMA, ANT, CAQ, CHO, CUN,
NAR, SAN, VAL, VIC. No
evaluada.
Costa Rica a Per y Guayana.
Franco 3322 (COL).

Anomalocalyx Ducke
1 especie
Anomalocalyx uleanus (Pax
& K.Hoffm.) Ducke
Murillo-A. 2004a.
rbol.
Nativa. Amazonia. 100 m.
AMA. No evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

EUPHORBIACEAE

Angiosperms

Colombia, Brasil.
Rudas 5629 (MO).

Aparisthmium Endl.
1 especie
Aparisthmium cordatum
(A.Juss.) Baill.

Murillo-A. 2004a.
Arbusto, arbolito.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia, Pacfico. 200-1400 m.
AMA, ANT, BOL, CAQ, CHO,
CUN, GUI, MET, PUT, SAN,
VAU. No evaluada.
Costa Rica a Bolivia.
Murillo 242 (COL).

Argythamnia P.Browne
1 especie, 1 especie endmica
Argythamnia acutangula
Croizat

Murillo-A. 2004a.
Arbusto.
Endmica. Andes. 610-650 m.
VAL. No evaluada.
Cuatrecasas 17808 (HT: COL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Astraea Klotzsch
1 especie
Astraea lobata (L.) Klotzsch

Croton lobatus L.
Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Andes, Caribe. 0-1000 m.
ATL, BOL, CR, GUJ, HUI,
MAG, SAN, VAL. No evaluada.
SE Estados Unidos a Argentina.
Romero-Castaeda 9977 (COL).

Astrococcus Benth.
1 especie
Astrococcus cornutus Benth.
Murillo-A. 2004a; Berry (com.
pers.).
rbol.
Nativa. Amazonia. 120 m.
GUI. No evaluada.
Amazonia Brasil y Venezuela.

Bernardia Mill.
3 especies, 1 especie endmica
Bernardia amazonica
Croizat

Webster et al. 1999.


Arbusto.
Nativa. Amazonia. 80 m.
VIC. No evaluada.
Colombia, Venezuela.

Bernardia colombiana
Croizat

Murillo-A. 2004a.
Arbusto.
Endmica. Andes. 1200 m.
VAL. No evaluada.
Cuatrecasas 15342 (HT: COL).

Bernardia jacquiniana Mll.


Arg.
Govaerts et al. 2000.
Arbusto.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Colombia, Ecuador.

Caperonia A.St.-Hil.
4 especies
Caperonia angustissima
Klotzsch

Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Orinoquia.
180-320 m.

ARA, MET, VAU. No evaluada.


Colombia, Guyana.
Fernndez 2182 (COL).

Caperonia castaneifolia (L.)


A.St.-Hil.

Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Orinoquia, Pacfico. 301400 m.
AMA, BOL, CHO, CR, MAG,
MET, TOL, VAL. No evaluada.
Florida, Neotrpico.
Schultes 8482 (COL).

Caperonia neglecta
G.L.Webster

Govaerts et al. 2006.


Hierba.
Nativa. Caribe, Pacfico. 130 m.
MAG, VAL. No evaluada.
Neotrpico.
Allen 673 (MO).

Caperonia palustris (L.)


A.St.-Hil.

Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Andes, Caribe,
Orinoquia, Pacfico. 0-1100 m.
ANT, ATL, BOL, BOY, CAS,
CAU, CHO, CR, CUN, MAG,
MET, NSA, PUT, QUI, TOL,
VAL. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
SE Estados Unidos a Argentina.
Romero-Castaeda 3089 (COL).

Caryodendron H.Karst.
2 especies
Caryodendron angustifolium
Standl.
Murillo-A. 2004a.
rbol.
Nativa. Pacfico. 10-450 m.
ANT, CHO. No evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1227

EUPHORBIACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Colombia a Costa Rica.


Crdenas 1448 (COAH).

Caryodendron orinocense
H.Karst.

Murillo-A. 2004a.
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Orinoquia. 350-1300 m.
ANT, CAQ, CUN, MET, PUT.
No evaluada.
Venezuela a Per.
Murillo 136 (COL).

Cleidion Blume
2 especies
Cleidion amazonicum Ule

Murillo-A. 2004a.
Arbolito.
Nativa. Amazonia. 100-200 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
O Amazonia.
Franco 3345 (COL).

Cleidion castaneifolium
Mll.Arg.

Cleidion membranaceum Pax &


K.Hoffm.
Secco 2001.
Arbusto, arbolito.
Nativa. Caribe, Pacfico. 45-380
m.
ANT, GUJ. No evaluada.
Mxico a Per.
Callejas 4986 (MO).

[Cleidion tricoccum (Casar.)


Baill.]

Murillo-A. 2004a.
Nota: registro basado en
identificacin errnea / record
based on a misidentification.

Cnidoscolus Pohl
5 especies, 1 especie endmica

1228

Cnidoscolus aconitifolius
(Mill.) I.M.Johnst.

Murillo-A. 2004a.
Arbusto.
Nativa. Andes. 1190 m.
ANT. No evaluada.
Mxico a Per.
Roldn 1388 (MO).

Cnidoscolus kunthianus
(Mll.Arg.) Pax & K.Hoffm.

Govaerts et al. 2000.


Arbusto.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Colombia, Guyana, Venezuela.

Cnidoscolus longipes (Pax)


I.M.Johnst.
Murillo-A. 2004a.
Arbusto, arbolito.
Endmica. Andes, Caribe. 501300 m.
CES, CUN, HUI, MAG, TOL.
No evaluada.
Fernndez 1332 (COL).

Cnidoscolus tubulosus (Mll.


Arg.) I.M.Johnst.
Murillo-A. 2004a.
Arbusto.
Nativa. Andes, Caribe, Pacfico,
SN Santa Marta. 30-1350 m.
ANT, BOL, HUI, MAG, TOL,
VAL. No evaluada.
Mxico a Per.
Espinal 627 (COL).
Cnidoscolus tubulosus var.
tubulosus

Cnidoscolus urens (L.)


Arthur

Murillo-A. 2004a.
Arbusto.
Nativa. Andes, Caribe,
Orinoquia. 0-2100 m.
ANT, ATL, BOL, BOY, CAL,
CES, CR, CUN, GUJ, HUI,

MAG, MET, NAR, SAN, SUC,


TOL, VAL. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
Neotrpico.
Fernndez 13923 (COL).
Cnidoscolus urens subsp. urens

Conceveiba Aubl.
9 especies, 1 especie endmica
Conceveiba guianensis Aubl.
Murillo-A. 2004a; Murillo-A.
2005.
rbol.
Nativa. Amazonia. 200-500 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
Amazonia.
Franco 3318 (COL).

Conceveiba latifolia Benth.


Murillo-A. 2005.
rbol.
Nativa. Amazonia. 200-400 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Brasil.
Murillo 26 (COL).

Conceveiba martiana Baill.

Murillo-A. 2004a; Murillo-A.


2005.
rbol.
Nativa. Amazonia. 100-1000 m.
AMA, CAQ, GUI, VAU. No
evaluada.
Amazonia.
Murillo 274 (COL).

Conceveiba parvifolia
McPherson

Murillo-A. 2004a; Murillo-A.


2005.
rbol.
Nativa. Pacfico, V Cauca. 100925 m.
ANT, CHO. No evaluada.
Colombia, Panam.
Romero-Castaeda 6171 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

EUPHORBIACEAE

Angiosperms

Conceveiba pleiostemona
Donn.Sm.

Murillo-A. 2004a; Murillo-A.


2005.
rbol.
Nativa. Andes, Guayana
y Macarena, Pacfico, V
Magdalena. 150-1900 m.
ANT, CUN, MET, SAN, TOL.
No evaluada.
Colombia, Venezuela, Costa
Rica.
Murillo 2229 (COL).

Conceveiba rhytidocarpa
Mll.Arg.

Murillo-A. 2004a; Murillo-A.


2005.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 200-450 m.
CAQ, MET, PUT. No evaluada.
O Amazonia.
Little 9511 (COL).

Conceveiba santanderensis
J.Murillo
Murillo-A. 2004a; Murillo-A.
2005.
rbol.
Endmica. V Magdalena. 100950 m.
ANT, SAN. No evaluada.
Cabrera 771 (HT: COL).

Conceveiba terminalis
(Baill.) Mll.Arg.

Gavarretia terminalis Baill.


Murillo-A. 2004a; Murillo-A.
2005.
rbol.
Nativa. Amazonia, Orinoquia.
80-200 m.
AMA, CAQ, GUI, VIC. No
evaluada.
Amazonia.
Murillo 258 (COL).

Conceveiba tristigmata
J.Murillo

Murillo-A. 2004a; Murillo-A.


2005.
rbol.
Nativa. Amazonia. 250-750 m.
AMA, CAQ, GUI, VAU. No
evaluada.
O Amazonia.
Murillo 115 (HT: COL; IT:
COAH).

Croton L.
74 especies, 15 especies
endmicas
Croton abutiloides Kunth

Berry (com. pers.).


Arbusto.
Nativa. Andes. 1400-2500 m.
NAR. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Ramrez 4682 (PSO).
Nota: primer registro para
Colombia / first record for
Colombia.

Croton amazonicus Mll.


Arg.
rbol.
Nativa. Amazonia. 300 m.
CAQ. No evaluada.
S Colombia, Brasil.
Trujillo 339 (COAH).

Croton araracuarae
J.Murillo et al.

Murillo-A. 2004a.
Arbusto.
Endmica. Guayana y Macarena.
100-300 m.
CAQ. No evaluada.
Murillo 1973 (HT: COL; IT:
COAH, MO).

Croton argenteus L.
Murillo-A. 2004a.
Hierba.

Nativa. Caribe, SN Santa Marta.


0-200 m.
ANT, ATL, BOL, BOY, CR,
MAG. No evaluada.
SE Estados Unidos a Argentina.
Romero-Castaeda 8517 (COL).

Croton aristophlebius
Croizat

Murillo-A. 2004a.
rbol.
Endmica. Andes. 2400-2700 m.
ANT. No evaluada.
Daniel 1912 (HT: A).

Croton ater Croizat

Croton colombianus J.Murillo


Murillo-A. 2004a.
rbol.
Endmica. Andes. 500 m.
BOY. No evaluada.
Lawrance 593 (HT: GH; IT: NY).

Croton billbergianus Mll.


Arg.

Berry (com. pers.).


rbol.
Nativa. Andes, Caribe. 200-1700
m.
CHO, TOL. No evaluada.
Colombia, Panam, Costa Rica,
Mxico.
Feddema 2104 (US).
Nota: primer registro para
Colombia / first record for
Colombia.

Croton boavitanus Croizat

Murillo-A. 2004a.
rbol.
Endmica. Andes. 1700-2580 m.
BOY, CUN. No evaluada.
Cuatrecasas 1942 (IT: COL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Croton brevipes Pax


Murillo-A. 2004a.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1229

EUPHORBIACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Arbolito, rbol.
Nativa. Andes, Pacfico. 2001450 m.
CHO. No evaluada.
Mxico a Per.
Gentry 17421 (COL).

Croton caracasanus Pittier


Murillo-A. 2004a.
Arbusto.
Nativa. Andes. 350 m.
ANT, CUN. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Killip 38311 (COL).

Croton chiribiquetensis
Cardiel

Murillo-A. 2004a.
Arbusto.
Endmica. Amazonia. 550-800
m.
CAQ. No evaluada.
Castroviejo 12009 (HT: COL).

Croton chocoanus Croizat

Murillo-A. 2004a.
rbol.
Nativa. Pacfico. 20-770 m.
ANT, CHO, NAR. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Killip 35482 (HT: A).

Croton conduplicatus Kunth


Croton meridensis Croizat,
Croton obtusus Rusby, Croton
salviifolius Kunth
Berry (com. pers.).
Arbusto.
Nativa. Andes, Islas Caribeas,
Caribe. 0-3000 m.
BOY, GUJ, SAP, SAN. No
evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Idrobo 11576 (COL).

Croton coriaceus Kunth


Croton bogotanus Cuatrec.,
Croton sordidus Benth.

1230

Riina (com. pers.).


rbol.
Nativa. Andes. 2600-3000 m.
CUN. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Fernndez 15630 (HUA).
Nota: primer registro para
Colombia / first record for
Colombia.

Croton costatus Kunth

Croton stipuliformis J.Murillo


Berry (com. pers.).
rbol.
Nativa. Andes. 500-1500 m.
ANT, CAL, CAQ, CAS, QUI. No
evaluada.
Colombia, Venezuela.
Humboldt s.n. (HT: P).

Croton croizatii Steyerm.

Murillo-A. 2004a.
rbol.
Nativa. SN Santa Marta. 1300 m.
MAG. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Romero-Castaeda 7008 (COL).

Croton cucutensis Croizat

Murillo-A. 2004a.
Arbusto.
Endmica. Andes. 450 m.
NSA. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Cuatrecasas 10164 (HT: COL).

Croton cuneatus Klotzsch

Croton bilocularis J.Murillo


Murillo-A. 2004a.
rbol.
Nativa. Amazonia, Orinoquia.
100-300 m.
AMA, MET, VAU. No evaluada.
N Suramrica.
Schultes 6199 (COL).

Croton cupreatus Croizat


Murillo-A. 2004a.

rbol.
Endmica. Andes. 2000-2250 m.
CAQ. No evaluada.
Cuatrecasas 8667 (HT: A; IT:
COL).

Croton deserticola Steyerm.


Berry (com. pers.).
Arbusto, arbolito.
Nativa. Caribe. 0-100 m.
GUJ. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Bunch 757 (MEDEL).
Nota: primer registro para
Colombia / first record for
Colombia.

[Croton draco Schltdl.]

Murillo-A. 2004a.
Nota: registro basado en
identificacin errnea / record
based on a misidentification.

Croton ferrugineus Kunth

Murillo-A. 2004a.
Arbusto.
Nativa. Andes, Pacfico. 5002000 m.
CAU, CUN, HUI, NAR, QUI,
TOL, VAL. No evaluada.
N Suramrica.
Humboldt s.n. (HT: P).

Croton flavens L.

Nativa. Islas Caribeas. 0-50 m.


SAP. No evaluada.
Colombia, Antillas.
Freeman 31 (MEDEL).

Croton fragilis Kunth

Croton cienagensis Rusby


Murillo-A. 2004a.
Arbusto.
Nativa. Caribe, SN Santa Marta.
30-1500 m.
GUJ, MAG. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Humboldt s.n. (HT: P).
Croton fragilis var. fragilis

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

EUPHORBIACEAE

Angiosperms

Croton fragrans Kunth

Murillo-A. 2004a.
Arbusto.
Nativa. Andes, Caribe, Pacfico,
SN Santa Marta. 0-1000 m.
ANT, BOL, CES, CHO, CUN,
MAG, SUC, TOL. No evaluada.
Panam, Colombia, Venezuela.
Humboldt s.n. (HT: P).

Croton gossypiifolius Vahl

Croton ochromifolius Rusby


Murillo-A. 2004a.
Arbusto, rbol.
Nativa. Andes, Caribe, SN Santa
Marta. 700-2300 m.
CAU, CES, CUN, MAG, NSA,
SAN. No evaluada.
Mxico a Guyana, Trinidad y
Tobago.
Cuatrecasas 9863 (COL).

Croton guildingii Griseb.

Croton bondaensis Rusby


Murillo-A. 2004a.
Arbusto.
Nativa. Caribe. 10 m.
ATL. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Trinidad,
San Vicente.
Dugand 6101 (COL).

[Croton heliotropiifolius
Kunth]

Govaerts et al. 2006.


Nota: registro basado en
material de C. conduplicatus /
record based on material of C.
conduplicatus.

Croton hibiscifolius Spreng.

Croton draco var. hibisciformis


Mll.Arg., Croton funckianus
Mll.Arg., Croton funckianus
var. hibisciformis (Mll.Arg.)
Mll.Arg., Croton gossypiifolius
var. heterophyllus (Kunth) Mll.
Arg., Croton gossypiifolius var.
hibiscifolius (Kunth) Mll.Arg.,
Croton heterophyllus Kunth

Riina (com. pers.).


rbol.
Nativa. Andes, Pacfico. 3002700 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, HUI,
TOL, VAL. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Ecuador.
Humboldt s.n. (HT: P).
Nota: primer registro para
Colombia / first record for
Colombia.

Croton hircinus Vent.

Murillo-A. 2004a.
Arbusto.
Nativa. Caribe. 10-860 m.
ATL, GUJ. No evaluada.
Panam a Guyana, Caribe.
Dugand 5741 (COL).

Croton hirtus LHr.

Murillo-A. 2004a; Maya 2007.


Hierba.
Nativa. Andes, Caribe,
Orinoquia, Pacfico. 0-1800 m.
ANT, ATL, BOL, CAL, CAU,
CR, CUN, GUJ, MAG, MET,
NAR, QUI, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Mxico y Antillas a Argentina.
Franco 2504 (COL).

Croton holtonii Mll.Arg.

Murillo-A. 2004a.
Arbusto.
Endmica. Andes. 200-1600 m.
ANT, CAL, CUN, SAN, TOL,
VAL. No evaluada.
Holton 862 (HT: G-DC; IT: US).
Nota: pos. sinnimo de C.
ferrugineus / poss. a synonym of
C. ferrugineus.

Croton hondensis (H.Karst.)


G.L.Webster
Murillo-A. 2004a.
Arbusto.
Endmica. Andes, Caribe, SN
Santa Marta. 200-1050 m.

ANT, CUN, GUJ, MAG, TOL.


No evaluada.
Espinal 567 (COL).

Croton huitotorum Croizat

Govaerts et al. 2000; Govaerts et


al. 2006.
rbol.
Nativa. Amazonia. 100-200 m.
PUT. No evaluada.
Colombia, Per.
Klug 2149 (A).
Nota: en ocasiones, escrita
errneamente como huitotorus;
el genitivo plural huitotorum
(de los huitotos) es invariable
/ sometimes misspelled
huitotorus; the genitive plural
huitotorum (of the Huitotos) is
unchangeable.

Croton icabarui Jabl.

Murillo-A. 2004a.
rbol.
Nativa. Amazonia. 200 m.
CAQ, VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Little 9671 (COL).

Croton javarisensis Secco

Riina (com. pers.).


Arbolito.
Nativa. Amazonia. 100-200 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Brasil.
Rudas 2264 (MO).
Nota: primer registro para
Colombia / first record for
Colombia.

Croton jorgei J.Murillo

Murillo-A. 2004a.
rbol.
Nativa. Pacfico. 50-750 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Colombia, Brasil.
Cabrera 19A-447 (HT: COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1231

EUPHORBIACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Croton killipianus Croizat

Murillo-A. 2004a.
rbol.
Nativa. Andes. 1600-1900 m.
ANT, SAN. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Lawrance 588 (HT: A; IT: COL,
GH, US).

Croton lechleri Mll.Arg.


Murillo-A. 2004a.
rbol.
Nativa. Pacfico. 370-700 m.
PUT. No evaluada.
Colombia a Bolivia y Brasil.
Cuatrecasas 11383 (COL).

Croton leptostachyus Kunth


Murillo-A. 2004a.
Arbusto.
Nativa. Andes. 175-1600 m.
CAL, CUN, HUI, SAN, TOL,
VAL. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Uribe 4119 (COL).

Croton macradenis Grts &


Punt
Murillo-A. 2004a.
Arbusto.
Nativa. Orinoquia. 600 m.
CAS. No evaluada.
Colombia, Guayana Francesa.
Uribe 4050 (COL).

Croton malambo H.Karst.

Murillo-A. 2004a.
Arbolito.
Nativa. Caribe. 0-200 m.
ATL, BOL, GUJ, MAG. No
evaluada.
Colombia, Venezuela.
Romero-Castaeda 9688 (COL).

Croton matourensis Aubl.


Croton lanjouwensis Jabl.
Murillo-A. 2004a.
rbol.

1232

Nativa. Amazonia, Andes,


Pacfico. 70-1100 m.
AMA, ANT, CAU, CHO, GUV,
VAU. No evaluada.
Costa Rica a N Suramrica.
Lozano 5004 (COL).

Croton micans Sw.

Croton choristolepis Urb.


Murillo-A. 2004a.
Arbusto.
Nativa. Andes. 500 m.
CUN. No evaluada.
Colombia a Paraguay; Jamaica,
Islas de Sotavento.
Triana 3642 (COL).

Croton mollis Benth.

Berry (com. pers.).


Arbusto.
Nativa. Amazonia.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.

Croton mutisianus Kunth

Croton magdalenensis Mll.Arg.,


Croton polycarpus Benth.
Murillo-A. 2004a.
rbol.
Nativa. Andes. 1080-2900 m.
ANT, CAU, CUN, HUI,
MAG, MET, QUI, RIS, VAL.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Colombia, Ecuador.
Mutis 1476 (IT: US).

Croton nitens Sw.

Berry (com. pers.).


Arbusto.
Nativa. Islas Caribeas. 0-100 m.
SAP. No evaluada.
Colombia, Mxico, Jamaica.
Freeman 65 (MEDEL).
Nota: primer registro para
Colombia / first record for
Colombia.

Croton niveus Jacq.

Murillo-A. 2004a.
Arbusto.
Nativa. Caribe. 0-400 m.
ATL, BOL, CES, CR, GUJ,
MAG. No evaluada.
Mxico a Venezuela.
Schott s.n. (NT: MO).

Croton orinocensis Mll.Arg.


Croton badiocalyx Croizat
Berry (com. pers.).
Arbusto.
Nativa. Amazonia.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Colombia a Guyana.

Croton ovalifolius Vahl

Murillo-A. 2004a.
Arbusto.
Nativa. Andes, Caribe. 50-650 m.
GUJ, MAG, NSA. No evaluada.
Mxico a Venezuela y Caribe.
Romero-Castaeda 4434 (COL).

Croton pachypodus
G.L.Webster

Murillo-A. 2004a.
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 200-1350 m.
AMA, ANT, CHO, NAR. No
evaluada.
Colombia a Costa Rica.
Bernal 530 (COL).

Croton palanostigma
Klotzsch

Murillo-A. 2004a.
rbol.
Nativa. Amazonia, Orinoquia.
250-300 m.
AMA, CAQ, MET, VAU, VIC.
No evaluada.
N Suramrica.
Murillo 252 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

EUPHORBIACEAE

Angiosperms

Croton pedicellatus Kunth

Murillo-A. 2004a.
Arbusto.
Nativa. Andes, Caribe. 100-2700
m.
CES, CUN, GUJ, HUI, MAG,
SAN, TOL. No evaluada.
Neotrpico.
Torres 2855 (COL).

Croton potaroensis Lanj.


Murillo-A. 2004a.
Arbusto.
Nativa. Amazonia. 180 m.
VAU. No evaluada.
Colombia a Guyana.
Fernndez 2175 (COL).

Croton pseudofragrans
Croizat

Murillo-A. 2004a.
Arbolito.
Endmica. Amazonia. 240 m.
CAQ, PUT. No evaluada.
Cuatrecasas 10700 (HT: A; IT:
COL, U, US).

Croton punctatus Jacq.

Murillo-A. 2004a.
Hierba, arbusto.
Nativa. Caribe. 52-100 m.
ANT, ATL, BOL, GUJ, MAG. No
evaluada.
SE Estados Unidos a Venezuela
y Caribe.
Lozano 2721 (COL).

Croton pungens Jacq.

Murillo-A. 2004a.
Arbusto.
Nativa. Andes. 1000-2700 m.
BOY, CUN, NAR, NSA, TOL,
VAL. No evaluada.
Mxico a Brasil.
Garca 21054 (COL).

Croton purdiei Mll.Arg.


Murillo-A. 2004a.

rbol.
Nativa. Andes. 1000-2600 m.
BOY, CUN, RIS. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Purdie s.n. (T: GH, K).

ANT, CAL, CHO, CUN, HUI,


NAR, SAP, SAN, TOL. No
evaluada.
Neotrpico.
Franco 3012 (COL).

Croton rivinifolius Kunth

Croton scutatus P.E.Berry

Berry (com. pers.).


Arbusto.
Nativa. Pacfico. 0-350 m.
NAR. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Ramrez 4682 (PSO).
Nota: primer registro para
Colombia / first record for
Colombia.

Croton rufolepidotus Caruzo


& Riina

Caruzo et al. 2010.


Arbolito.
Endmica. Andes.
ANT. En Peligro.
Callejas 3611 (HT: MO; IT: DAV,
HUA).
Nota: primer registro para
Colombia / first record for
Colombia.

[Croton ruizianus Mll.Arg.]


Murillo-A. 2004a.
Nota: registro basado en
identificacin errnea / record
based on a misidentification.

Croton sampatik Mll.Arg.


Murillo-A. 2004a.
rbol.
Nativa. Andes. 250-1100 m.
ANT, CAL, CAQ, CUN, HUI,
VAL. No evaluada.
Colombia a Bolivia.
Cuatrecasas 8982 (COL).

Croton schiedeanus Schltdl.


Murillo-A. 2004a.
rbol.
Nativa. Andes, Islas Caribeas,
Pacfico. 0-900 m.

Murillo-A. 2004a.
Arbusto.
Nativa. Amazonia. 300-500 m.
CAQ. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Duivenvoorden 278 (COL).

Croton sexmetralis Croizat

Murillo-A. 2004a.
Arbolito, rbol.
Endmica. SN Santa Marta.
1200-1300 m.
MAG. No evaluada.
Romero-Castaeda 7008 (COL).

Croton sibundoyensis Croizat


Murillo-A. 2004a.
rbol.
Endmica. Andes. 1400 m.
HUI. No evaluada.
Cuatrecasas 11568 (HT: COL).

Croton smithianus Croizat


Murillo-A. 2004a; Maya 2007.
rbol.
Nativa. Andes, Pacfico. 2002100 m.
ANT, CAL, CHO, CUN, QUI,
RIS, SAN, VAL. No evaluada.
Nicaragua a Ecuador.
Killip 15283 (HT: A; IT: GH).

Croton speciosus Mll.Arg.


Murillo-A. 2004a; Maya 2007.
Arbolito.
Nativa. Andes. 1300-1520 m.
CHO, QUI. No evaluada.
Costa Rica a Venezuela.
Gentry 28727 (MO).
Croton speciosus subsp.
tacarcunensis G.L.Webster

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1233

EUPHORBIACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Croton spiraeifolius Jabl.

Murillo-A. 2004a.
Arbusto.
Nativa. Amazonia. 200-400 m.
AMA, CAQ, VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Crdenas 4630 (COAH, COL).

Croton spruceanus Benth.

Croton calycularis Huber


Murillo-A. 2004a.
Arbusto.
Nativa. Amazonia, Andes. 2001800 m.
CAS, CUN, GUV, VAL. No
evaluada.
Colombia, Ecuador, Venezuela,
Guyana, Brasil, Bolivia.
Lpez 1153 (COAH).
Nota: primer registro para
Colombia / first record for
Colombia.

Croton subsuavis Croizat

Murillo-A. 2004a.
Arbusto.
Endmica. Andes. 1000-1300 m.
TOL. No evaluada.
Mutis 4438 (HT: US).

Croton tessmannii Mansf.

Berry (com. pers.).


rbol.
Nativa. Amazonia. 100-200 m.
CAQ. No evaluada.
Colombia, Per.
Little 9671 (COL).
Nota: primer registro para
Colombia / first record for
Colombia.

Croton timotensis Pittier

Berry (com. pers.).


Arbusto.
Nativa. Andes. 1900-2600 m.
BOY. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Hernndez 715 (COL).

1234

Nota: primer registro para


Colombia / first record for
Colombia.

Croton tricolor Baill.

Berry (com. pers.).


Arbusto, arbolito.
Nativa. Andes. 500-1000 m.
CUN, TOL. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil,
Guayana Francesa, Bolivia.
Lehmann 8647 (F, NY).
Nota: primer registro para
Colombia / first record for
Colombia.

Croton trinitatis Millsp.

Murillo-A. 2004a.
Subarbusto.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Orinoquia, Pacfico. 401050 m.
AMA, ANT, ATL, BOL, BOY,
CAL, CAQ, CAS, CHO, CR,
CUN, GUI, MAG, MET, SAN,
TOL, VAL, VAU, VIC. No
evaluada.
SE Estados Unidos, Neotrpico.
Murillo 200 (COL).

[Croton triqueter Lam.]

Murillo-A. 2004a.
Nota: registro basado en un
espcimen de C. hondensis /
record based on a specimen of C.
hondensis.

Croton uribei Croizat

Murillo-A. 2004a.
Arbolito.
Endmica. Andes. 1000 m.
CUN, TOL. No evaluada.
Uribe 2392 (HT: COL; IT: COL).

Croton yavitensis Croizat

Berry (com. pers.).


rbol.
Nativa. Amazonia. 50-100 m.
GUI. No evaluada.

Colombia, Venezuela, Brasil,


Bolivia.
Rudas 7248 (COAH).
Nota: primer registro para
Colombia / first record for
Colombia.

Dalechampia L.
11 especies
Dalechampia brasiliensis
Lam.

Murillo-A. 2004a.
Trepadora.
Nativa. Andes, Orinoquia. 400800 m.
BOL, CES, CUN, MET, VIC. No
evaluada.
Colombia, Brasil, Paraguay.
Triana 5768-3 (COL).

Dalechampia canescens
Kunth

Murillo-A. 2004a; Maya 2007.


Trepadora.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta. 800-2300 m.
ANT, CAL, CAU, CHO, CR,
CUN, MAG, QUI, SAN, TOL.
No evaluada.
Nicaragua a Per.
Humboldt s.n. (HT: P; IT: B).

Dalechampia cissifolia
Poepp.

Murillo-A. 2004a; Maya 2007.


Trepadora.
Nativa. Andes. 670-1650 m.
CUN, QUI. No evaluada.
Mxico a Per.
Lozano 7222 (COL).

Dalechampia dioscoreifolia
Poepp.

Murillo-A. 2004a; Maya 2007.


Trepadora.
Nativa. Andes, Pacfico. 50-1100
m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

EUPHORBIACEAE

Angiosperms

ANT, CAQ, CHO, CUN, NAR,


QUI, SAN, VAL. No evaluada.
Nicaragua a Bolivia.
Morales 537 (COL).

Dalechampia ilheotica
Wawra

Murillo-A. 2004a.
Trepadora.
Nativa. Andes, Caribe, Pacfico.
0-1000 m.
BOL, CHO, VAL. No evaluada.
Colombia, Brasil.
Gentry 9391 (COL).

Dalechampia juruana Ule

Murillo-A. 2004a.
Trepadora.
Nativa. Amazonia, V Magdalena.
325-500 m.
ANT, PUT. No evaluada.
Colombia a Per, Brasil y
Venezuela.
Klug 1704 (COL).

Dalechampia karsteniana
Pax & K.Hoffm.

Murillo-A. 2004a.
Trepadora.
Nativa. V Magdalena. 50-480 m.
ANT, CAL, CUN, TOL. No
evaluada.
Colombia, Venezuela.
Gentry 8970 (COL).

Dalechampia scandens L.

Murillo-A. 2004a.
Trepadora.
Nativa. Andes, Islas Caribeas,
Caribe, Pacfico. 30-1300 m.
ANT, ATL, BOL, CUN, HUI,
MAG, NAR, NSA, SAP, SAN,
SUC, TOL, VAL. Preocupacin
Menor (propuesta aqu).
Mxico a Argentina.
Saravia 1517 (COL).
Dalechampia scandens var.
scandens

Dalechampia shankii (Ant.


Molina) Huft
Murillo-A. 2004a.
Trepadora.
Nativa. Pacfico. 0-200 m.
CHO. No evaluada.
Costa Rica a Ecuador.
Cuatrecasas 21512 (?).

Dalechampia stipulacea
Mll.Arg.

Murillo-A. 2004a.
Trepadora.
Nativa. Andes, V Cauca. 4501150 m.
CUN, TOL, VAL. No evaluada.
Colombia a Argentina.
Haught 6363 (COL).
Dalechampia stipulacea var.
stipulacea

Dalechampia tiliifolia Lam.


Murillo-A. 2004a.
Trepadora.
Nativa. Andes, Caribe,
Orinoquia, Pacfico. 20-700 m.
ANT, ATL, BOL, CAL, CHO,
CR, CUN, MAG, MET, TOL.
No evaluada.
Mxico a Bolivia.
Triana 5768-4 (COL).

Dendrothrix Esser
1 especie
Dendrothrix yutajensis
(Jabl.) Esser

Murillo-A. 2004a.
rbol.
Nativa. Amazonia. 100-500 m.
GUI. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Crdoba 677 (COL).

Ditaxis A.Juss.
2 especies

Ditaxis argothamnoides
(Spreng.) Radcl.-Sm. &
Govaerts

Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Caribe. 0-200 m.
ATL, BOL, CES, GUI, MAG. No
evaluada.
SE Estados Unidos a Venezuela
y Caribe.
Dugand 6478 (COL).

Ditaxis polygama (Jacq.)


L.C.Wheeler

Govaerts et al. 2000.


Hierba.
Nativa. Caribe.
MAG. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Caribe.
Smith 2072 (MO).

Dodecastigma Ducke
1 especie
Dodecastigma amazonicum
Ducke
Murillo-A. 2004a.
rbol.
Nativa. Amazonia. 100-300 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Brasil, Per.
Murillo 84 (COAH, COL).

Dysopsis Baill.
1 especie
Dysopsis paucidentata (Mll.
Arg.) Lozano & J.Murillo
Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Andes. 2450-3750 m.
BOY, CAU, CHO, CUN, NAR,
QUI. No evaluada.
Costa Rica a Ecuador.
Lozano 7115 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1235

EUPHORBIACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Euphorbia L.
38 especies, 3 especies endmicas
[Euphorbia adenoptera
Bertol.]

Murillo-A. 2004a.
Nota: registro basado en
identificacin errnea;
nombre frecuentemente mal
aplicado / record based on a
misidentification; name often
misapplied.

[Euphorbia adiantoides
Lam.]

Macbride 1951; Govaerts et al.


2000.
Nota: registro dudoso / dubious
record.

Euphorbia arenaria Kunth

Murillo-A. 2004a.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Andes. 900-2450 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, HUI,
SAN, TOL, VAL. No evaluada.
Colombia a Per; Guatemala.
Llanos 1820 (COL).

Euphorbia bahiensis
(Klotzsch & Garcke) Boiss.
Dugand 1968a; Murillo-A.
2004a.
Hierba.
Nativa. Caribe. 0 m.
ATL, CR, SUC. No evaluada.
Neotrpico.
Dugand 7163 (COL).

Euphorbia berteroana
Spreng.

Hierba.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Estados Unidos a Argentina.
Cuatrecasas 1110 (COL).

1236

Euphorbia bombensis Jacq.

Dugand 1968a; Murillo-A.


2004a.
Hierba.
Nativa. Caribe. 0-100 m.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Caribe.

Euphorbia cestrifolia Kunth


Euphorbia goudotii Boiss.
Hierba.
Nativa. Andes. 1500-2800 m.
CAU, CHO, CUN, QUI, VAL.
No evaluada.
Colombia a Per.
Triana 5766-18 (COL).

Euphorbia comosa Vell.

Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Caribe. 200 m.
MAG. No evaluada.
Colombia a Bolivia y Brasil.
Haught 4350 (COL).

Euphorbia cotinifolia L.

Euphorbia caracasana (Klotzsch


& Garcke) Boiss.
Murillo-A. 2004a.
Arbolito.
Nativa. Andes, Caribe, Pacfico.
250-2500 m.
ANT, CAL, CAU, CES, CHO,
CUN, GUJ, HUI, MAG,
NSA, QUI, SAN, TOL, VAL.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Neotrpico.
Prez 8309 (COL).
Euphorbia cotinifolia subsp.
cotinifolia

Euphorbia cyathophora
Murray

Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Andes, Islas Caribeas,
Pacfico, V Cauca, V Magdalena.
300-2600 m.

ANT, CUN, HUI, SAP, SAN,


TOL, VAL. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
Estados Unidos a Argentina.
Torres 419 (COL).

Euphorbia cymosa Poir.


Hierba.
Nativa. Caribe. 0-100 m.
ATL. No evaluada.
Caribe.
Dugand 422:877 (F).

Euphorbia cyparissias L.

Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Naturalizada. Andes. 1900-2400
m.
CUN. No evaluada.
Nativa de Europa a Turqua.
Fernndez 8334 (COL).

Euphorbia densiflora
(Klotzsch) Klotzsch

Hierba.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Espinal 603 (COL).

Euphorbia dioeca Kunth

Chamaesyce dioeca (Kunth)


Millsp.
Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Andes, Caribe, Pacfico.
0-1000 m.
ATL, CAU, CUN, GUJ, MAG,
TOL, VAL. No evaluada.
Neotrpico.
Prez 380 (COL).

Euphorbia dugandiana
Croizat

Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Endmica. Andes. 2760-2830 m.
CUN. No evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

EUPHORBIACEAE

Angiosperms

Cuatrecasas 9647 (HT: COL; IT:


COL).

Hierba.
Nativa. Andes. 1400 m.
CAU. No evaluada.
S Colombia a Bolivia.
Von Sneidern 242 (US).

Nativa. Andes, Islas Caribeas,


Caribe, Orinoquia, Pacfico.
0-2800 m.
ANT, ATL, BOL, BOY, CAL,
CAS, CAU, CHO, CR, CUN,
GUJ, HUI, MAG, MET, NAR,
NSA, QUI, SAP, SAN, SUC,
TOL, VAL, VIC. No evaluada.
Estados Unidos a Argentina.
Dugand 4175 (COL).

Euphorbia fraseri Boiss.

Euphorbia hypericifolia L.

Euphorbia elliptica Lam.

Euphorbia popayanensis Pax


Hierba.
Nativa. Andes. 2500-2700 m.
CAU. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Lehmann 5900 (K?).

Euphorbia graminea Jacq.

Euphorbia boerhaviifolia
(Klotzsch & Garcke) Boiss.
Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Andes, Caribe. 125-1700
m.
ANT, CUN, HUI, MAG, NAR,
QUI, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Neotrpico.
Garca 12392 (COL).
Euphorbia graminea var.
graminea

Chamaesyce hypericifolia (L.)


Millsp., Euphorbia glomerifera
(Millsp. ) L.C.Wheeler
Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Andes, Islas Caribeas,
Caribe, V Cauca, V Magdalena.
0-2700 m.
ANT, ATL, BOL, BOY, CAL,
CR, CUN, HUI, MAG, NAR,
QUI, RIS, SAP, SAN, TOL, VAL.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Estados Unidos a Argentina.
Idrobo 11617 (COL).

Euphorbia hyssopifolia L.

Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Andes, Caribe. 80-2000
m.
ATL, BOL, CUN, MAG, NAR,
QUI, TOL, VAL. No evaluada.
Estados Unidos a Argentina.
Duque 4360 (COL).

Chamaesyce hyssopifolia (L.)


Small
Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Andes, Islas Caribeas,
Caribe, Orinoquia, Pacfico, V
Cauca, V Magdalena. 0-2700 m.
ANT, ATL, BOL, BOY, CAL,
CAS, CAU, CHO, CR, CUN,
HUI, MAG, MET, NAR, QUI,
SAP, SAN, SUC, TOL, VAL.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Estados Unidos a Argentina.
Uribe 5800 (COL).

Euphorbia hirta L.

Euphorbia insulana Vell.

Euphorbia heterophylla L.

Chamaesyce hirta (L.) Millsp.


Murillo-A. 2004a.
Hierba.

Euphorbia tovarensis Boiss.


Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Andes. 1100-1900 m.

ANT, SAN, VAL. No evaluada.


Colombia a Argentina.
Callejas 5834 (COL).
Euphorbia insulana var.
tovarensis (Boiss.) Oudejans

Euphorbia lancifolia Schltdl.


Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Andes. 1000 m.
VAL. No evaluada.
Mxico a Ecuador.
McKee 10487 (COL).

Euphorbia lasiocarpa
Klotzsch

Chamaesyce lasiocarpa
(Klotzsch) Arthur
Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Andes, Caribe,
Orinoquia, V Cauca, V
Magdalena. 40-2660 m.
ANT, BOY, CAL, CUN, GUJ,
HUI, MAG, MET, NAR, NSA,
RIS, SAN, SUC, TOL, VAL.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
SE Estados Unidos a Argentina.
Uribe 5141 (COL).

Euphorbia laurifolia Lam.

Murillo-A. 2004a.
Arbusto, arbolito.
Nativa. Andes. 1050-2850 m.
ANT, CAL, CAU, HUI, NAR,
QUI, TOL, VAL. No evaluada.
Colombia a Bolivia.
Mora 331 (COL).

Euphorbia leucocephala
Lotsy

Murillo-A. 2004a.
Hierba, arbusto.
Naturalizada. Andes. 950-2000
m.
ANT, CUN, QUI. No evaluada.
Mxico a Colombia.
Galeano 365 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1237

EUPHORBIACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Euphorbia maculata L.

Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Naturalizada. Caribe. 0-200 m.
BOL. No evaluada.
Canad a Argentina.
Apolinar 397 (COL).
Nota: registro dudoso; el
nombre a menudo se aplica mal /
dubious record; the name is often
misapplied.

Euphorbia
mesembryanthemifolia Jacq.
Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Islas Caribeas, Caribe.
0-360 m.
BOL, GUJ, MAG, SAP. No
evaluada.
SE Estados Unidos a Brasil.
Torres 438 (COL).

Euphorbia nutans Lag.

Hierba.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Estados Unidos a Bolivia.
White 768 (COL).

Euphorbia ophthalmica Pers.


Hierba.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Mxico a Argentina.
Nota: esperada / expected.

Euphorbia orbiculata Kunth


Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Andes. 2100-4000 m.
BOY, CUN. No evaluada.
Venezuela a Bolivia.
Humboldt s.n. (HT: P).

Euphorbia peplus L.

Euphorbia moehringioides Pax

1238

Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Naturalizada. Andes. 1700-3100
m.
ANT, CAU, CUN, NAR, QUI.
No evaluada.
Europa, Asia, S Estados Unidos a
Argentina.
Garca 4650A (COL).

Euphorbia prostrata Aiton

Chamaesyce prostrata (Aiton)


Small
Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Andes, Caribe. 0-700 m.
ATL, CUN, HUI, MAG. No
evaluada.
Estados Unidos a Argentina.
Dugand 5607 (COL).

Euphorbia sanmartensis
Rusby

Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Endmica. Caribe. 0 m.
MAG. No evaluada.
Smith 1919 (IT: A, BM, BR, E, F,
L, LL, MICH, MO, MPU, NY, P,
PH, U, UC, US, WIS).

Euphorbia serpens Kunth


Chamaesyce serpens (Kunth)
Small
Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Caribe. 75 m.
MAG. No evaluada.
Estados Unidos a Argentina.
Smith 78 (COL).

Euphorbia sinclairiana
Benth.

Murillo-A. 2004a; Bernal et al.


2006.
Arbusto, arbolito.
Nativa. Andes, Pacfico. 50-2150
m.

CAU, CHO, CUN, NAR. No


evaluada.
Mxico a Brasil y Caribe.
Sinclair s.n. (LT: K).

Euphorbia subtrifoliata
Rusby

Murillo-A. 2004a.
Subarbusto.
Endmica. Caribe. 150 m.
MAG. No evaluada.
Smith 359 (HT: NY; IT: A, BM,
BR, E, GH, LL, MICH, MO, P,
PH, WIS).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Euphorbia thymifolia L.

Chamaesyce thymifolia (L.)


Millsp.
Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes, Islas
Caribeas, Caribe, Orinoquia,
Pacfico, SN Santa Marta. 0-1200
m.
AMA, ANT, ATL, BOL, CAQ,
CHO, CR, GUI, MAG, MET,
NAR, NSA, PUT, SAP, TOL,
VAL, VIC. No evaluada.
Trpicos y subtrpicos de
Amrica y Asia.
Murillo 225 (COL).

Euphorbia tithymaloides L.

Pedilanthus tithymaloides (L.)


Poit.
Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Andes, Islas Caribeas,
Caribe, Orinoquia, Pacfico.
0-900 m.
ATL, BOL, CHO, CR, CUN,
GUJ, HUI, MAG, MET, SAP. No
evaluada.
SE Estados Unidos a Brasil.
Dugand 2752 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

EUPHORBIACEAE

Angiosperms

Garcia Rohr

Hevea Aubl.

1 especie

7 especies

Garcia nutans Rohr

Murillo-A. 2004a.
rbol.
Nativa. Caribe. 100-300 m.
BOL, MAG, SUC. No evaluada.
Mxico a Venezuela.
Von Rohr s.n. (HT: C).

Glycydendron Ducke
1 especie
Glycydendron amazonicum
Ducke
Murillo-A. 2004a.
rbol.
Nativa. Amazonia. 300 m.
CAQ. No evaluada.
N Suramrica.
Morales 913 (COL).

Gymnanthes Sw.
1 especie
Gymnanthes hypoleuca
Benth.

Webster et al. 1999.


Arbusto.
Nativa. Amazonia.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil;
Antillas Menores.

Haematostemon Pax &


K.Hoffm.
1 especie
Haematostemon coriaceus
(Baill.) Pax & K.Hoffm.
Webster et al. 1999.
rbol.
Nativa. Amazonia.
GUI. No evaluada.
Colombia, Venezuela.

Hevea benthamiana Mll.


Arg.

Murillo-A. 2004a.
rbol.
Nativa. Amazonia. 100-480 m.
AMA, CAQ, PUT, VAU. No
evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Murillo 50 (COL).

Hevea brasiliensis (A.Juss.)


Mll.Arg.

Murillo-A. 2004a.
rbol.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 100400 m.
AMA, ANT, BOY, CAQ, GUI,
NAR, VAU. No evaluada.
Colombia a Brasil y Bolivia.
Schultes 6065 (COL).

Hevea guianensis Aubl.

Murillo-A. 2004a.
rbol.
Nativa. Amazonia. 80-650 m.
AMA, CAQ, PUT, VAU. No
evaluada.
Colombia a Per y Brasil.
Schultes 14540 (COL).
Hevea guianensis var. guianensis,
Hevea guianensis var. lutea
(Benth.) Ducke & R.E.Schult.

Hevea microphylla Ule

Murillo-A. 2004a.
rbol.
Nativa. Amazonia. 850-900 m.
VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Schultes 18267 (COL).

Nativa. Amazonia. 250-450 m.


AMA, CAQ, GUV, VAU. No
evaluada.
Colombia, Brasil.
Schultes 11754 (COL).
Hevea nitida var. nitida, Hevea
nitida var. toxicodendroides
(R.E.Schult. & Vinton)
R.E.Schult.

Hevea pauciflora (Benth.)


Mll.Arg.

Murillo-A. 2004a.
rbol.
Nativa. Amazonia. 100-300 m.
AMA, VAU, VIC. No evaluada.
Colombia a Per y Brasil.
Schultes 18056 (COL).
Hevea pauciflora var. coriacea
Ducke, Hevea pauciflora var.
pauciflora

Hevea rigidifolia (Benth.)


Mll.Arg.

Murillo-A. 2004a.
rbol.
Nativa. Amazonia. 320 m.
AMA, GUI, VAU. No evaluada.
Colombia, Brasil.
Schultes 9665 (COL).

Hippomane L.
1 especie

Hippomane mancinella L.

Murillo-A. 2004a.
rbol.
Nativa. Islas Caribeas, Caribe,
Pacfico. 0-2 m.
ATL, BOL, CAU, CHO, MAG,
SAP. No evaluada.
SE Estados Unidos a Venezuela
y Caribe.
Cuadros 1943 (COL).

Hevea nitida Mll.Arg.


Murillo-A. 2004a.
rbol.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1239

EUPHORBIACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Hura L.
1 especie
Hura crepitans L.

Murillo-A. 2004a; Oliveira et al.


2013.
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Orinoquia, Pacfico.
0-1550 m.
AMA, ANT, ATL, BOL, BOY,
CES, CHO, CR, CUN, GUJ,
MAG, MET, NSA, SAN. No
evaluada.
Neotrpico.
Bernal 2288 (COL).

Jatropha L.
6 especies, 1 especie endmica
Jatropha curcas L.

Murillo-A. 2004a.
rbol.
Nativa. Andes, Orinoquia,
Pacfico. 0-1850 m.
AMA, ANT, BOL, BOY, CAS,
CES, CHO, CR, CUN, GUV,
HUI, NAR, SAN, VIC. No
evaluada.
Mxico a Paraguay.
Jaramillo 4261 (COL).

Jatropha gossypiifolia L.

Murillo-A. 2004a.
Arbusto.
Nativa. Andes, Islas Caribeas,
Caribe, Orinoquia, Pacfico.
0-2100 m.
AMA, ANT, ATL, BOL, BOY,
CAS, CAU, CUN, GUJ, HUI,
MAG, NAR, SAP, SAN, SUC,
TOL, VAL, VIC. No evaluada.
Mxico a Paraguay.
Lozano 529 (COL).
Jatropha gossypiifolia var. elegans
(Pohl) Mll.Arg., Jatropha
gossypiifolia var. gossypiifolia

1240

Jatropha integerrima Jacq.

Murillo-A. 2004a; Maya 2007.


Arbusto.
Nativa. Andes, Caribe, Pacfico.
0-2550 m.
ANT, BOL, CHO, CUN, MAG,
QUI. No evaluada.
Centroamrica a Paraguay.
Idrobo 8714 (COL).

Jatropha multifida L.

Murillo-A. 2004a; Maya 2007.


Arbusto.
Nativa. Caribe. 500-1500 m.
CES, QUI. No evaluada.
SE Estados Unidos a Paraguay.
Fernndez 12989 (COL).

Jatropha nudicaulis Benth.

Govaerts et al. 2000.


Arbusto.
Endmica.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Colombia a Per.
Hinds s.n. (HT: K).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Jatropha podagrica Hook.

Murillo-A. 2004a.
Arbusto.
Nativa. Andes, Caribe, Pacfico.
100-300 m.
BOL, CHO, CUN. No evaluada.
Colombia Mxico.
Forero 377 (COL).

Mabea Aubl.
19 especies, 1 especie endmica
Mabea anadena Pax &
K.Hoffm.

Murillo-A. 2004a.
rbol.
Nativa. Amazonia. 100-200 m.
AMA. No evaluada.
Colombia a Bolivia.
Cardiel 182 (COL, MA).

Mabea angularis Hollander

Murillo-A. 2004a.
rbol.
Nativa. Amazonia. 100 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Per, Brasil, Guyana.
Torres 1141 (COL, MO).

Mabea anomala Mll.Arg.

Esser 1994; Govaerts et al. 2000;


Murillo-A. 2004a.
Arbusto.
Nativa. Amazonia. 250-300 m.
GUI, VAU. No evaluada.
Colombia y Venezuela a Bolivia.
Fernndez-Prez 6961 (COL).

Mabea arenicola Esser

Esser 1994; Govaerts et al. 2000;


Murillo-A. 2004a.
rbol.
Nativa. Amazonia. 100-200 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Sastre 2241 (COL).

Mabea chocoensis Croizat

Esser 1994; Govaerts et al. 2000.


Arbusto, arbolito.
Endmica. Pacfico. 0-500 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Killip 35152 (HT: A; IT: BM,
COL, F, K, S, US).

Mabea frutescens Jabl.

Esser 1994; Govaerts et al. 2000;


Murillo-A. 2004a.
Arbusto.
Nativa. Guayana y Macarena. 95
m.
GUI. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Davidse 16831 (MO).

Mabea klugii Steyerm.

Esser 1994; Govaerts et al. 2000;


Murillo-A. 2004a.
rbol.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

EUPHORBIACEAE

Angiosperms

Nativa. Andes, Orinoquia. 3201850 m.


ANT, CAL, MET, PUT, SAN,
VAL. No evaluada.
Nicaragua a Per.
Klug 1969 (HT: F; IT: A, BM,
GH, K, MICH, MO, NY, S, US).

Mabea macbridei I.M.Johnst.


Esser 1994; Govaerts et al. 2000;
Murillo-A. 2004a.
rbol.
Nativa. Andes. 750-1900 m.
ANT, CUN, MET, QUI, SAN. No
evaluada.
Colombia a Per.
Idrobo 870 (AAU, COL, F, GH,
U).

Mabea macrocalyx Esser


rbol.
Nativa. Andes.
ARA. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Jimnez s.n. (UDBC).

Mabea montana Mll.Arg.

Esser 1994; Govaerts et al. 2000;


Murillo-A. 2004a.
Arbusto, rbol.
Nativa. Andes, Caribe, V
Magdalena. 100-1100 m.
ANT, ARA, CAU, CES, CHO,
CUN, GUJ, HUI, MAG, QUI,
SAN, TOL, VAL. No evaluada.
El Salvador a Trinidad y Guyana.
Schlim 1132 (T: BR, G, G-DC).

Mabea nitida Benth.

Esser 1994; Govaerts et al. 2000;


Murillo-A. 2004a.
rbol.
Nativa. Amazonia, Orinoquia.
100-500 m.
AMA, ARA, CAQ, CAS, GUI,
GUV, MET, PUT, VAU, VIC. No
evaluada.
Colombia a Bolivia.
Franco 3342 (COL, HBG).

Mabea occidentalis Benth.

Mabea acutissima Killip


Esser 1994; Govaerts et al. 2000;
Murillo-A. 2004a.
Arbusto, rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Pacfico, V Cauca. 50-1400 m.
ANT, BOL, CAQ, CAU, CHO,
CR, MAG, MET, NAR, SAN.
No evaluada.
Mxico a Venezuela y Ecuador.
Haught 2033 (A, COL, F, G,
MICH, NY, P).

Mabea piriri Aubl.

Esser 1994; Govaerts et al. 2000;


Murillo-A. 2004a.
Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Orinoquia. 100-950 m.
AMA, ANT, CAQ, CUN, GUV,
MET, PUT, VAU. No evaluada.
Colombia a Per y Guayana
Francesa.
Idrobo 725 (COL, GH, U. US).

Mabea pulcherrima Mll.


Arg.
Murillo-A. 2004a.
Liana.
Nativa. Amazonia. 200 m.
AMA. No evaluada.
Colombia a Per y Guayana
Francesa.
Murillo 95 (COAH, COL).

Mabea speciosa Mll.Arg.

Esser 1994; Govaerts et al. 2000;


Murillo-A. 2004a.
Arbusto, rbol.
Nativa. Amazonia. 100-600 m.
AMA, CAQ, GUI, GUV, PUT,
VAU. No evaluada.
Colombia a Per y Guayana
Francesa.
Schultes 6546 (COL, F, GH, US).
Mabea speciosa subsp. speciosa

Mabea standleyi Steyerm.

Esser 1994; Govaerts et al. 2000;


Murillo-A. 2004a.
rbol.
Nativa. Amazonia. 100-200 m.
AMA, PUT. No evaluada.
Colombia a Per y Brasil.
Idrobo 6836 (COL).

Mabea subserrulata Benth.


Murillo-A. 2004a.
rbol.
Nativa. Amazonia. 100 m.
GUI. No evaluada.
Colombia, Brasil.
Madrin 983 (COL, GH, K,
MO, NY).

Mabea subsessilis Pax &


K.Hoffm.

Esser 1994; Govaerts et al. 2000;


Murillo-A. 2004a.
Arbusto, arbolito.
Nativa. Amazonia. 100-600 m.
AMA, CAQ, VAU. No evaluada.
Colombia a Bolivia y Guayana
Francesa.
Franco 3311 (COL, HBG).

Mabea trianae Pax

Mabea parvifolia Pax & K.Hoffm.


Esser 1994; Govaerts et al. 2000;
Murillo-A. 2004a.
Arbusto, rbol.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 100-450
m.
ARA, BOY, CAS, GUV, MET,
VAU, VIC. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Triana 3609 (IT: BM, F, G, K,
W).

Manihot Mill.
4 especies
Manihot brachyloba Mll.
Arg.
Murillo-A. 2004a.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1241

EUPHORBIACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Arbusto.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Orinoquia, Pacfico.
0-900 m.
AMA, ANT, BOL, CHO, GUV,
MAG, MET, NSA, RIS, SAN,
VAL. No evaluada.
Neotrpico.
Murillo 285 (COL).

Manihot carthaginensis
(Jacq.) Mll.Arg.

Murillo-A. 2004a.
Arbusto.
Nativa. Caribe, V Magdalena.
0-350 m.
ATL, BOL, CUN, GUJ, MAG. No
evaluada.
Colombia, Venezuela, Caribe.
Dugand 4654 (COL).

Manihot esculenta Crantz

Murillo-A. 2004a.
Arbusto.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, SN Santa
Marta, V Cauca, V Magdalena.
50-1550 m.
AMA, ANT, ARA, CAL, CAQ,
CAS, CHO, CUN, GUI, MAG,
MET, QUI, SAN, TOL, VAL,
VAU, VIC. No evaluada.
Neotrpico.
Schultes 3944 (COL).

Manihot leptophylla Pax &


K.Hoffm.

Murillo-A. 2004a.
Arbusto.
Nativa. Amazonia. 270-300 m.
CAQ. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per, Brasil.
Betancur 1909 (COL).

1242

Maprounea Aubl.
2 especies
Maprounea amazonica Esser
Murillo-A. 2004a.
rbol.
Nativa. Amazonia. 180 m.
VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Fernndez 2171 (COL).

Maprounea guianensis Aubl.


Murillo-A. 2004a.
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia. 50-850 m.
AMA, ANT, BOY, CAQ, CR,
GUI, MET, NSA, SAN, TOL,
VAU, VIC. No evaluada.
Panam a Bolivia.
Galeano 961 (COL).

Micrandra Benth.
8 especies
Micrandra elata (Didr.)
Mll.Arg.

Murillo-A. 2004a.
rbol.
Nativa. V Magdalena. 700 m.
SAN. No evaluada.
N Suramrica.
Rentera 1774 (COL).

Micrandra inundata
P.E.Berry & Wiedenh.

Berry & Wiedenhoeft 2004.


rbol.
Nativa. Guayana y Macarena?
70-140 m.
GUI?, VIC? No evaluada.
E Colombia, SO Venezuela.
Nota: esperada; recolectada en
Venezuela, justo al otro lado de
la frontera / expected; collected
in Venezuela, just across the
border.

Micrandra lopezii
R.E.Schult.

Murillo-A. 2004a.
rbol.
Nativa. Amazonia. 100-300 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Snchez 1594 (COL).

Micrandra minor Benth.

Murillo-A. 2004a.
rbol.
Nativa. Amazonia. 250 m.
AMA, VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil,
Per.
Schultes 12530 (?).

Micrandra rossiana
R.E.Schult.

Murillo-A. 2004a.
rbol.
Nativa. Amazonia. 200-300 m.
AMA, VAU, VIC. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil,
Per.
Schultes 17143 (COL).

Micrandra siphonioides
Benth.

Murillo-A. 2004a.
rbol.
Nativa. Amazonia. 100-300 m.
AMA, GUI, VAU. No evaluada.
N Suramrica.
Franco 3375 (COL).

Micrandra spruceana (Baill.)


R.E.Schult.
Murillo-A. 2004a.
rbol.
Nativa. Amazonia. 100-650 m.
AMA, CAQ, VAU. No evaluada.
N Suramrica.
Schultes 19326 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

EUPHORBIACEAE

Angiosperms

Micrandra sprucei (Mll.


Arg.) R.E.Schult.

Murillo-A. 2004a.
rbol.
Nativa. Amazonia. 250-450 m.
AMA, GUI, VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Guyana,
Brasil.
Schultes 19452 (COL).

Micrandropsis
W.A.Rodrigues
1 especie
Micrandropsis scleroxylon
(W.A.Rodrigues)
W.A.Rodrigues

Murillo-A. 2004a.
rbol.
Nativa. Amazonia. 200-300 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Brasil.
Snchez 1078 (COL).

Microstachys A.Juss.
2 especies
Microstachys bidentata
(Mart. & Zucc.) Esser
Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Orinoquia. 210 m.
MET. No evaluada.
Colombia, Brasil.
Davidse 5385A (COL).

Microstachys corniculata
(Vahl) Griseb.

Tragiopsis fruticulosa H.Karst.


Murillo-A. 2004a.
Hierba.
Nativa. Andes, Caribe,
Orinoquia. 0-1800 m.
ANT, CAS, CES, CUN, GUV,
MAG, MET, SUC. No evaluada.
Mxico a Paraguay.
Cuatrecasas 3609 (COL).

Nealchornea Huber
1 especie
Nealchornea yapurensis
Huber

Murillo-A. 2004a.
rbol.
Nativa. Amazonia. 100-300 m.
AMA, CAQ, VAU. No evaluada.
Colombia a Brasil y Bolivia.
Idrobo 8161 (COL).

Omphalea L.
1 especie
Omphalea diandra L.

Murillo-A. 2004a.
Liana.
Nativa. Amazonia, Caribe,
Orinoquia, Pacfico. 0-300 m.
AMA, ANT, BOL, CHO, MET.
No evaluada.
Neotrpico.
Murillo 270 (COL).

Pausandra Radlk.
3 especies
Pausandra macrostachya
Ducke

Murillo-A. 2004a.
Arbolito.
Nativa. Amazonia. 100-300 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
Colombia, Per, Brasil.
Murillo 101 (COL).

Pausandra martinii Baill.

Murillo-A. 2004a.
Arbolito.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 50250 m.
CHO, VAU. No evaluada.
N Suramrica.
Gentry 24031 (COL).

Pausandra trianae (Mll.


Arg.) Baill.

Murillo-A. 2004a.
Arbolito.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 200-400
m.
CAQ, CHO, GUV, MET, VAU.
No evaluada.
Honduras a Brasil.
Triana 2597 (IT: K).

Plukenetia L.
4 especies
Plukenetia lehmanniana
(Pax & K.Hoffm.) Huft &
Gillespie

Murillo-A. 2004a.
Trepadora.
Nativa. Andes. 900 m.
BOY, NAR, RIS. No evaluada.
Colombia a Ecuador.
Rangel 5734 (COL).

Plukenetia penninervia Mll.


Arg.
Murillo-A. 2004a.
Trepadora.
Nativa. Amazonia, Pacfico.
0-550 m.
AMA, CAQ, CHO, VAL, VAU.
No evaluada.
Mxico a Per.
Cardiel 1061 (COL).

Plukenetia polyadenia Mll.


Arg.
Murillo-A. 2004a.
Trepadora.
Nativa. Orinoquia. 450-2140 m.
MET. No evaluada.
N Suramrica.
Callejas 5963 (MO).

Plukenetia volubilis L.

Murillo-A. 2004a; Maya 2007.


Trepadora.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1243

EUPHORBIACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Nativa. Amazonia, Pacfico. 1001500 m.


CHO, PUT, QUI. No evaluada.
Mxico a Per; Islas de
Sotavento.
Gentry 9403 (COL).

Pseudosenefeldera Esser
1 especie
Pseudosenefeldera inclinata
(Mll.Arg.) Esser

Senefeldera contracta R.E.Schult.,


Senefeldera karsteniana Pax &
K.Hoffm.
Esser 1994; Murillo-A. 2004a.
rbol.
Nativa. Amazonia, Orinoquia.
200-800 m.
AMA, CAQ, GUV, MET, PUT,
VAU. No evaluada.
Venezuela a Per y Brasil.
Soejarto 1288 (COL, GH, U, US).

Rhodothyrsus Esser
2 especies
Rhodothyrsus hirsutus Esser

Murillo-A. 2004a.
rbol.
Nativa. V Magdalena. 70-100 m.
ANT. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Fonnegra 2569 (COL, DAV, MO).

Rhodothyrsus macrophyllus
(Ducke) Esser

Murillo-A. 2004a.
rbol.
Nativa. Amazonia. 150-200 m.
AMA, CAQ, VAU. No evaluada.
N Suramrica.
Murillo 75 (COL, MO).

Ricinus L.
1 especie

1244

Ricinus communis L.

Murillo-A. 2004a.
Arbusto, arbolito.
Cultivada y naturalizada. Andes,
Islas Caribeas, Caribe, Pacfico,
SN Santa Marta, V Magdalena.
50-2650 m.
ANT, BOL, BOY, CHO, CR,
CUN, GUJ, HUI, MAG, PUT,
QUI, SAP, SUC, VAL. No
evaluada.
Nativa de frica.
Devia 215 (COL).
Nota: ornamental.

Sagotia Baill.
2 especies
Sagotia brachysepala (Mll.
Arg.) Secco
Murillo-A. 2004a.
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 10-300 m.
AMA, ANT, CHO, NSA, VAU.
No evaluada.
N Suramrica.
Garca 18300 (COL).

Sagotia racemosa Baill.

Murillo-A. 2004a.
rbol.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 100300 m.
AMA, CHO, GUI, VAU. No
evaluada.
N Suramrica.
Liesner 9026 (COL).

Sandwithia Lanj.
1 especie
Sandwithia heterocalyx
Secco

Murillo-A. 2004a.
rbol.
Nativa. Amazonia. 100-300 m.

AMA, VAU, VIC. No evaluada.


Colombia, Venezuela, Brasil.
Murillo 262 (COL).

Sapium Jacq.
5 especies
Sapium contortum Croizat

Webster et al. 1999.


rbol.
Nativa. Orinoquia. 100-300 m.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Romero-Castaeda 198 (UDBC).

Sapium glandulosum (L.)


Morong

Sapium aucuparium Jacq.,


Sapium bogotense Huber, Sapium
salicifolium Kunth
Murillo-A. 2004a.
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Orinoquia, Pacfico.
0-2300 m.
AMA, ANT, ATL, BOL, BOY,
CAQ, CHO, CR, CUN, GUJ,
MAG, MET, NAR, SUC. No
evaluada.
Mxico a Argentina; Antillas.
Murillo 80 (COL).

[Sapium jenmannii Hemsl.]

Kruijt 1996.
Nota: registro basado en
especmenes de S. contortum /
record based on specimens of S.
contortum.

Sapium laurifolium (A.Rich.)


Griseb.
Murillo-A. 2004a.
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia, Pacfico. 0-2000 m.
AMA, ANT, BOY, CAQ, CES,
CHO, CUN, MET, PUT, RIS,
TOL, VAL. No evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

EUPHORBIACEAE

Angiosperms

Mxico a Bolivia y Brasil;


Antillas.
Murillo 1683 (COL).

Sapium marmieri Huber

Murillo-A. 2004a.
rbol.
Nativa. Amazonia, Orinoquia.
100-600 m.
AMA, CAQ, GUV, MET, PUT.
No evaluada.
Colombia a Bolivia y Brasil.
Murillo 272 (COL).

Sapium stylare Mll.Arg.

Sapium cuatrecasasii Croizat,


Sapium putumayense Croizat,
Sapium verum Hemsl.
Murillo-A. 2004a.
rbol.
Nativa. Andes, Orinoquia. 1003150 m.
ANT, BOY, CAL, CAS, CAU,
CUN, HUI, MET, NAR, PUT,
QUI, RIS, TOL, VAL, VIC. No
evaluada.
Costa Rica a Ecuador y
Venezuela.
Uribe 941 (COL).

Sebastiania Spreng.
1 especie
Sebastiania brasiliensis
Spreng.

Gymnanthes granatensis Mll.


Arg., Sebastiania granatensis
(Mll.Arg.) Mll.Arg.
Govaerts et al. 2000.
Arbusto.
Nativa. Andes. 1060 m.
NSA. No evaluada.
Colombia a Paraguay y Bolivia.
Schlim 586 (F, G-DC).

[Sebastiania catingae Ule]


Govaerts et al. 2000.

Nota: registro basado en


identificacin errnea / record
based on a misidentification.

Senefeldera Mart.
1 especie
Senefeldera testiculata Pittier
Esser 1994; Murillo-A. 2004a.
Arbolito.
Nativa. Caribe, Pacfico, V
Magdalena. 10-500 m.
ANT, CHO, CR, SAN. No
evaluada.
Panam a Per y Venezuela.
Gentry 15388 (AAU, COL, MO,
NY).

Senefelderopsis Steyerm.
1 especie
Senefelderopsis
chiribiquetensis (R.E.Schult.
& Croizat) Steyerm.

Murillo-A. 2004a.
Arbusto, rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 100-650 m.
AMA, CAQ, GUV, VAU. No
evaluada.
Colombia, Venezuela, Guyana.
Schultes 5456 (HT: GH; IT: COL,
G, K).

Tetrorchidium Poepp.
8 especies
Tetrorchidium andinum
Mll.Arg.

Tetrorchidium gorgonae Croizat


Murillo-A. 2004a.
Arbusto, rbol.
Nativa. Andes, Pacfico. 30-3150
m.
ANT, CAU, NAR, VAL. No
evaluada.

Costa Rica a Per y Bolivia.


Daz 1116 (COL).

Tetrorchidium bulbipilosum
Cuatrec.
Murillo-A. 2004a.
rbol.
Nativa. Pacfico. 30-200 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Cuatrecasas 19932 (HT: F; IT:
VALLE).

Tetrorchidium euryphyllum
Standl.
Murillo-A. 2004a.
rbol.
Nativa. Andes, Pacfico. 3501700 m.
CHO, NAR, RIS. No evaluada.
Costa Rica a Ecuador.
Orozco 2154 (COL).

Tetrorchidium macrophyllum
Mll.Arg.
Murillo-A. 2004a.
Arbusto, rbol.
Nativa. Amazonia, Andes. 801850 m.
AMA, PUT. No evaluada.
Costa Rica a Per y Venezuela.
Soejarto 621 (COL).

Tetrorchidium ochroleucum
Cuatrec.

Murillo-A. 2004a.
rbol.
Nativa. Andes, Pacfico. 70-1750
m.
ANT, CHO, VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Cuatrecasas 17636 (HT: F).

Tetrorchidium popayanense
Croizat
Murillo-A. 2004a.
rbol.
Nativa. Andes. 1500-2200 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1245

EUPHORBIACEAE

Angiospermas
Angiosperms

CAU, CHO, RIS. No evaluada.


Colombia, Ecuador.
Lehmann B7664 (HT: A).

Tetrorchidium robledoanum
Cuatrec.
Tetrorchidium gorgonae subsp.
robledoanum (Cuatrec.)
G.L.Webster
Murillo-A. 2004a.
Arbolito, rbol.
Nativa. Andes, Pacfico. 5002650 m.
ANT, CAL. No evaluada.
Panam a Ecuador.
Gutirrez 35556 (HT: CAL).

Tetrorchidium rubrivenium
Poepp.

Tetrorchidium boyacanum
Croizat
Murillo-A. 2004a; Maya 2007.
Arbolito.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, SN Santa
Marta. 45-2800 m.
ANT, BOY, CUN, HUI, MAG,
MET, NSA, PUT, QUI, SAN,
TOL, VAL. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
Colombia a Paraguay.
Daz 4047 (COL).

Tragia L.
3 especies, 1 especie endmica
Tragia fendleri Mll.Arg.

Murillo-A. 2004a.
Trepadora.
Nativa. Amazonia, Orinoquia.
120 m.
AMA, CAS. No evaluada.
N Suramrica, Panam.
Cuatrecasas 4310 (COL).

Tragia karsteniana Pax &


K.Hoffm.
Govaerts et al. 2000.

1246

Trepadora.
Endmica. Orinoquia. 100-500
m.
MET. No evaluada.
Karsten s.n. (HT: W).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Tragia volubilis L.

Murillo-A. 2004a.
Trepadora.
Nativa. Andes, Caribe,
Orinoquia, Pacfico. 550-2000 m.
ANT, BOL, CES, CHO, CUN,
MET, NAR, SUC, VAL. No
evaluada.
Mxico a Argentina; frica.
Fernndez 13632 (COL).

Vaupesia R.E.Schultes
1 especie
Vaupesia cataractarum
R.E.Schult.

Murillo-A. 2004a.
rbol.
Nativa. Amazonia. 100-300 m.
AMA, CAQ, VAU. No evaluada.
Colombia, Brasil.
Schultes 14006 (HT: F).

EUPHRONIACEAE
por Luis Marcano-Berti
(Lista preliminar compilada por
Alexandra Hernndez y Nelson
R. Salinas)
1 gnero, 2 especies

Euphronia Mart. & Zucc.


2 especies
Euphronia acuminatissima
Steyerm.

Nativa. Guayana y Macarena.


100-120 m.
GUI, VIC. No evaluada.
E Colombia, SO Venezuela.
Prieto 5338 (COAH).

Euphronia hirtelloides Mart.


Euphronia licanioides (Warm.)
Hallier f., Lightia licanioides
Warm.
Steyermark & Marcano-Berti
1999.
rbol.
Nativa. Guayana y Macarena.
80-550 m.
AMA, CAQ, GUI, VAU. No
evaluada.
Colombia, Venezuela, Guyana,
Brasil.
Idrobo 11300 (COL).

FABACEAE
por Liz Karen Ruiz1, S.
Robbert Gradstein2,
Rodrigo Bernal3, Carolina
Romero4 y Julio Csar
Mancera5
1
Faboideae. 2 Faboideae,
Caesalpinioideae p.p.
3
Faboideae, Acrocarpus,
Diptychandra, Elizabetha,
Hoffmannseggia. 4Mimosoideae.
5
Macrolobium, Senna.
Parcialmente revisada por Bente
B. Klitgaard y Gwylim P. Lewis
(Lista preliminar compilada por
Alexandra Hernndez y Nelson
R. Salinas)
165 gneros, 1123 especies, 151
especies endmicas

Abarema Pittier
14 especies, 3 especies endmicas

Steyermark 1987.
Arbusto.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

FABACEAE

Angiosperms

Abarema adenophora
(Ducke) Barneby &
J.W.Grimes

Pithecolobium adenophorum
Ducke
Barneby & Grimes 1996.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Pacfico, V Cauca.
50-120 m.
AMA, CAQ, CHO, VAL. No
evaluada.
Colombia, Brasil, Per;
Nicaragua.
Prance 28050 (COL).

Abarema auriculata (Benth.)


Barneby & J.W.Grimes
Feuilleea auriculata (Benth.)
Kuntze, Pithecolobium
auriculatum Benth.
Barneby & Grimes 1996.
rbol.
Nativa. Amazonia. 0-150 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Brasil, Per.
Shultes 13285 (COL, MO).

Abarema barbouriana
(Standl.) Barneby &
J.W.Grimes

Pithecolobium arenarium Ducke,


Pithecolobium barbourianum
Standl.
Barneby & Grimes 1996.
Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Pacfico, V
Cauca, V Magdalena. 50-1850 m.
ANT, CAQ, CHO, GUI, NAR,
PUT, QUI, SAN, VAL, VAU. No
evaluada.
Colombia a Guayana Francesa.
Corts 248 (COL).
Abarema barbouriana var.
arenaria (Ducke) Barneby
& J.W.Grimes, Abarema
barbouriana var. barbouriana

Abarema callejasii Barneby


& J.W.Grimes

Barneby & Grimes 1996.


rbol.
Endmica. Andes. 1850-2500 m.
ANT, QUI. No evaluada.
Cordillera Central.
Callejas 6103 (HT: NY; IT: F,
HUA, K, MEXU, MO, US).

Abarema floribunda (Benth.)


Barneby & J.W.Grimes
Pithecolobium floribundum
Benth.
Barneby & Grimes 1996.
rbol.
Nativa. Guayana y Macarena, V
Magdalena. 60-600 m.
ANT, VAU. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per, Brasil,
Venezuela y Guyana.
Allen 3379 (COL).

Abarema ganymedea
Barneby & J.W.Grimes

Barneby & Grimes 1996.


rbol.
Nativa. Pacfico, V Magdalena.
100-200 m.
ANT, CHO. No evaluada.
Colombia y Ecuador.
Garca-Barriga 17624 (HT: US;
IT: COL, GH).

Abarema josephi Barneby &


J.W.Grimes
Barneby & Grimes 1996.
Arbolito.
Endmica. Andes, Guayana y
Macarena. 250-2330 m.
ANT, CAQ, VAU. No evaluada.
Cuatrecasas 8707 (HT: US; IT:
COL).

Abarema jupunba (Willd.)


Britton & Killip

Acacia jupunba Willd.,


Mimosa jupunba Poir., Mimosa
trapezifolia Vahl

Barneby & Grimes 1996.


Arbusto, rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia,
Pacfico, V Cauca, V Magdalena.
40-1100 m.
AMA, ANT, CAQ, CHO, GUI,
GUV, MET, NAR, PUT, SAN,
VAL, VIC. No evaluada.
N Suramrica; Trinidad y
Tobago, Antillas Menores
(excepto Martinica).
Romero-Castaeda 4861 (COL).
Abarema jupunba var. jupunba,
Abarema jupunba var. trapezifolia
(Vahl) Barneby & J.W.Grimes

Abarema killipii (Britton


& Killip) Barneby &
J.W.Grimes

Punjuba killipii Britton & Killip


Barneby & Grimes 1996.
rbol.
Nativa. Andes, V Cauca, V
Magdalena. 1700-2500 m.
CAL, QUI, RIS, TOL, VAL. No
evaluada.
Colombia y Ecuador.
Killip 9043 (HT: NY).

Abarema laeta (Benth.)


Barneby & J.W.Grimes

Pithecolobium laetum Benth.


Barneby & Grimes 1996.
Arbusto, arbolito.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia.
200-1670 m.
AMA, BOY, CAQ, MET, PUT,
VAU. No evaluada.
Colombia, Per, Brasil, Guayana
Francesa, Surinam, Venezuela.
Philipson 2227 (COL).

Abarema lehmannii (Britton


& Killip) Barneby &
J.W.Grimes
Punjuba lehmannii Britton &
Killip

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1247

FABACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Barneby & Grimes 1996.


Arbusto, rbol.
Endmica. Andes. 1600-2260 m.
ANT, CAU, QUI, TOL. No
evaluada.
Lehmann 364 (HT: NY; IT: K).

Abarema leucophylla
(Benth.) Barneby &
J.W.Grimes

Pithecolobium leucophyllum
Benth.
Barneby & Grimes 1996.
Arbusto, arbolito.
Nativa. Guayana y Macarena.
75-300 m.
GUI, VAU. No evaluada.
Colombia y Venezuela.
Espina 171 (COL).

Abarema macradenia
(Pittier) Barneby &
J.W.Grimes

Pithecellobium macradenium
Pittier, Pithecolobium
macradenium Pittier, Samanea
macradenia (Pittier) Britton &
Rose
Barneby & Grimes 1996.
rbol.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-1500
m.
VAL. No evaluada.
Nicaragua a Ecuador.
Gentry 56959 (MO).

Abarema microcalyx
(Benth.) Barneby &
J.W.Grimes

Pithecolobium microcalyx Benth.


Barneby & Grimes 1996.
rbol.
Nativa. Guayana y Macarena.
0-200 m.
GUV, VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela y Brasil.
Lpez 7361 (COL).
Abarema microcalyx var.
microcalyx.

1248

Abrus Adans.
2 especies
Abrus precatorius L.

Abrus abrus (L.) W.Wight


Breteler 1960.
Hierba, arbusto, trepadora.
Naturalizada. Amazonia, Andes,
Islas Caribeas, Caribe, V Cauca.
5-2500 m.
AMA, ANT, BOL, GUV, MAG,
MET, PUT, SAP, TOL, VAL,
VAU. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
Paleotrpico; naturalizada en los
trpicos.
Crdenas 13266 (COAH).

Abrus pulchellus Thwaites

Abrus fruticulosus auct.


Steyermark et al. 1999.
Hierba, trepadora.
Naturalizada. Amazonia,
Guayana y Macarena. 290 m.
GUV, MET. No evaluada.
Asia tropical; naturalizada en los
trpicos.
Lpez 823 (COAH, COL).
Abrus pulchellus subsp.
tenuiflorus (Benth.) Verdc.

Acacia Mill.
2 especies
Acacia retinodes Schltdl.

Racosperma retinodes (Schltdl.)


Pedley
Orchard & Wilson 2001.
Arbusto, rbol.
Naturalizada. Andes. 2560-2800
m.
CUN. No evaluada.
Nativa de Australia; introducida
y naturalizada de Mxico a
Suramrica.
Dugand 3684 (COL).
Nota: ornamental.

Acacia verticillata (LHr.)


Willd.

Acacia verticillata Benth.,


Mimosa verticillata LHr.
Orchard & Wilson 2001.
Arbusto, arbolito.
Naturalizada. Andes, V Cauca.
1025-2620 m.
CUN, VAL. No evaluada.
Nativa de Australia; introducida
en Estados Unidos, Colombia y
Bolivia.
Duque-Jaramillo 4691 (COL).
Nota: ornamental.

Acaciella Britton & Rose


2 especies
Acaciella angustissima
(Mill.) Britton & Rose

Acacia angustissima (Mill.)


Kuntze, Mimosa angustissima
Mill., Senegalia angustissima
(Mill.) Pedley
Rico 2006.
Arbusto, rbol.
Nativa. Andes, V Magdalena.
700-2500 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CHO,
CUN, GUJ, MAG, NAR, NSA,
SAN, VAL. No evaluada.
Estados Unidos a Argentina;
Repblica Dominicana;
introducida en Oceana.
Forero 9720 (COL).
Acaciella angustissima var.
angustissima, Acaciella
angustissima var. filicioides (Cav.)
L.Rico

Acaciella glauca (L.) L.Rico

Acacia glauca (L.) Moench,


Leucaena glauca Benth., Mimosa
glauca L.
Rico 2006.
rbol.
Nativa. Caribe. 0-50 m.
MAG. No evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

FABACEAE

Angiosperms

Colombia, Venezuela, Antillas.


Schnetter 53 (COL).

Acosmium Schott
1 especie
Acosmium nitens (Vogel)
Yakovlev

Leptolobium nitens Vogel,


Sweetia nitens (Vogel) Benth.
Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 90-200 m.
CAQ, CAS, GUI, MET, VAU,
VIC. No evaluada.
Suramrica tropical.
Idrobo 11365 (COAH, COL).

Adenopodia C.Presl
1 especie
Adenopodia minutiflora
(Ducke) Brenan

Piptadenia minutiflora Ducke


Brenan 1986.
Arbusto, rbol.
Nativa. Guayana y Macarena.
385-800 m.
CAQ. No evaluada.
Colombia, Brasil.
Bernal-M. 485 (COL).

Aeschynomene L.
19 especies
Aeschynomene americana L.

Aeschynomene americana var.


depila Millsp.
Rudd 1955.
Hierba, arbusto, trepadora.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Orinoquia, Pacfico, V
Cauca, V Magdalena. 15-1900 m.
AMA, ANT, ARA, ATL, BOY,
CAL, CAU, CHO, CR, CUN,
GUV, HUI, MAG, MET, NAR,
NSA, PUT, SAN, TOL, VAL.

Preocupacin Menor (propuesta


aqu).
Amrica tropical; introducido en
el Paleotrpico.
Forero 1218 (COL).
Aeschynomene americana var.
americana, Aeschynomene
americana var. glandulosa (Poir.)
Rudd

Aeschynomene brasiliana
(Poir.) DC.

Aeschynomene (Mill.) Fawc. &


Rendle, Cassia biflora Mill.
Rudd 1955.
Hierba, arbusto.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, V Cauca, V
Magdalena. 20-1800 m.
ANT, CAQ, CAU, CUN, GUJ,
HUI, MAG, MET, TOL, VAL,
VIC. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
Amrica tropical.
Uribe 1594 (COL).
Aeschynomene brasiliana var.
brasiliana

Aeschynomene ciliata Vogel

Rudd 1955.
Hierba, arbusto.
Nativa. Amazonia, Andes,
Orinoquia, Pacfico, V Cauca, V
Magdalena. 0-1050 m.
AMA, ANT, ATL, BOL, CAQ,
CAU, CHO, CR, GUV,
MAG, MET, NAR, RIS, VAL.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Amrica tropical.
Crdenas 15589 (COAH).

Aeschynomene elegans
Cham. & Schltdl.

Aeschynomene arenicola
Brandegee, Aeschynomene tecta
Vogel
Rudd 1955.
Hierba, subarbusto.

Nativa. Andes, Caribe,


Orinoquia, V Cauca, V
Magdalena. 30-1800 m.
ANT, BOY, CAL, CAS, CAU,
CUN, GUJ, MAG, MET,
NAR, NSA, TOL, VAL, VIC.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Amrica tropical.
Smith 708 (COL).

Aeschynomene evenia
C.Wright

Rudd 1955.
Hierba.
Nativa. Andes, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, V Cauca.
0-1050 m.
ARA, ATL, CAS, GUJ, MET,
NAR, RIS, VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Lozano 6056 (COL).
Aeschynomene evenia var.
evenia, Aeschynomene evenia var.
serrulata Rudd

Aeschynomene falcata (Poir.)


DC.
Hedysarum falcatum Poir.
Rudd 1955.
Hierba, subarbusto, trepadora.
Nativa. Andes, Caribe,
Orinoquia, V Cauca, V
Magdalena. 180-2200 m.
ANT, CAL, CAU, CUN, HUI,
MET, SAN, TOL, VAL, VIC. No
evaluada.
Amrica tropical, frica.
Saravia 1728 (COL).

Aeschynomene fascicularis
Cham. & Schltdl.

Rudd 1955.
Hierba, arbusto.
Nativa. Andes, Caribe, V Cauca,
V Magdalena. 0-2250 m.
ATL, BOL, BOY, CES, CUN,
HUI, MAG. No evaluada.
Mxico a Venezuela.
Haught 3823 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1249

FABACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Aeschynomene filosa Benth.


Rudd 1955.
Subarbusto.
Nativa. Caribe. 20 m.
GUJ. No evaluada.
Mxico a Brasil y Bolivia.
Dawe 556 (US).
Nota: conocida en Colombia
solo de un espcimen / known
in Colombia from a single
specimen.

Aeschynomene fluminensis
Vell.
Hierba.
Nativa. Orinoquia. 160 m.
MET. No evaluada.
Amrica tropical.
Schultze 8057 (COL).

Aeschynomene foliolosa
Rudd

Rudd 1955.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Orinoquia.
270-600 m.
CAS, GUV, VAU. No evaluada.
Colombia, Brasil.
Cuatrecasas 7697 (HT: US; IT:
COL).

Aeschynomene gracilis Vogel

Aeschynomene portoricensis Urb.


Rudd 1955.
Hierba.
Nativa. Orinoquia, V Magdalena.
400-450 m.
HUI, MET. No evaluada.
Colombia, Brasil, Antillas.
Jaramillo 282 (COL).

Aeschynomene histrix Poir.

Rudd 1955.
Hierba, arbusto, trepadora.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Orinoquia, V
Magdalena. 150-1000 m.
BOY, MAG, MET, SAN, VIC. No
evaluada.

1250

Amrica tropical.
Estrada 321 (COL).
Aeschynomene histrix var. histrix,
Aeschynomene histrix var. incana
(Vogel) Benth.

Aeschynomene mollicula
Kunth

Rudd 1955.
Hierba, subarbusto.
Nativa. V Magdalena. 350-500
m.
CUN, NSA, SAN. No evaluada.
Suramrica tropical.
Killip 38144 (COL).
Aeschynomene mollicula var.
breviflora Rudd, Aeschynomene
mollicula var. mollicula

Aeschynomene paniculata
Vogel

Rudd 1955.
Hierba, arbusto.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 480-2000
m.
BOY, CUN, HUI, MET, SAN,
TOL. No evaluada.
Mxico a Bolivia, Brasil.
Forero 10059 (COL).

Aeschynomene pratensis
Small

Rudd 1955.
Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena,
Orinoquia, V Magdalena. 500 m.
CAS, HUI, MET. No evaluada.
Amrica tropical.
Stevenson 2023 (COAH).
Aeschynomene pratensis var.
caribaea Rudd

Aeschynomene rudis Benth.


Rudd 1955.
Hierba, subarbusto, rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 0-1850 m.

ANT, BOL, BOY, CAQ, CHO,


CR, MAG, MET, NAR, SAN,
TOL, VAL. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
Amrica tropical.
Idrobo 8469 (COAH, COL).

Aeschynomene scabra G.Don


Arbusto.
Nativa. Andes. 1150 m.
HUI. No evaluada.
Mxico a Bolivia.

Aeschynomene sensitiva Sw.

Rudd 1955.
Hierba, arbusto, rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Orinoquia, Pacfico. 20-2000 m.
AMA, ANT, ARA, BOL, CAU,
CHO, CR, MAG, MET, NAR,
PUT, QUI, SAN, TOL, VAL.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Amrica tropical, frica.
Uribe 3889 (COL, MO).
Aeschynomene sensitiva var.
amazonica Rudd, Aeschynomene
sensitiva var. hispidula (Kunth)
Rudd, Aeschynomene sensitiva
var. sensitiva

Aeschynomene villosa Poir.

Rudd 1955.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Andes, Pacfico, V Cauca.
420-1500 m.
ANT, CAU, CHO, CUN, NAR,
VAL. No evaluada.
Pantropical.
Forero 2488 (COL, MO).
Aeschynomene villosa var. villosa

Albizia Durazz.
5 especies
Albizia carbonaria Britton
Pithecellobium carbonarium
(Britton) Niezgoda & Nevling
Barneby & Grimes 1996.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

FABACEAE

Angiosperms

rbol.
Nativa. Andes, Islas Caribeas,
Caribe, Pacfico, V Cauca, V
Magdalena. 10-1800 m.
ANT, CAL, CHO, CUN, MAG,
NSA, SAP, TOL, VAL. No
evaluada.
Centroamrica y N Suramrica.
Uribe-Uribe 4102 (COL).

Barneby & Grimes 1996.


rbol.
Nativa. Andes, Caribe,
Orinoquia. 5-800 m.
ATL, BOL, CES, MET.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Colombia, Ecuador, Venezuela.
Uribe-Uribe 2402 (COL).

Albizia multiflora (Kunth)


Barneby & J.W.Grimes

Albizia subdimidiata
(Splitg.) Barneby &
J.W.Grimes

Acacia multiflora Kunth,


Pithecolobium multiflorum
(Kunth) Benth.
Barneby & Grimes 1996.
rbol.
Nativa. Andes?, V Magdalena?
0-1800 m.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Panam a Per.
Albizia multiflora var. multiflora
Nota: esperada / expected.

Albizia niopoides (Benth.)


Burkart

Albizia colombiana Britton &


Killip, Pithecolobium caribaeum
Urban, Pithecolobium niopioides
Benth.
Barneby & Grimes 1996.
rbol.
Nativa. Caribe. 0-150 m.
ATL, BOL, GUJ, MAG. No
evaluada.
Mxico a Brasil y Paraguay;
Antillas Menores, Trinidad y
Tobago.
Smith 38 (HT: NY; IY: COL).
Albizia niopoides var. colombiana
(Britton & Killip) Barneby &
J.W.Grimes, Albizia niopoides
var. niopoides

Albizia pistaciifolia (Willd.)


Barneby & J.W.Grimes

Arthrosamanea pistaciifolia
(Willd.) Britton & Killip, Mimosa
pistaciaefolia Willd.

Acacia subdimidiata Splitg.


Barneby & Grimes 1996.
rbol.
Nativa. Amazonia, Orinoquia,
Pacfico. 40-350 m.
AMA, ARA, CAS, CHO, MET.
No evaluada.
N Suramrica.
Forero 9150 (COL).
Albizia subdimidiata var.
subdimidiata

Aldina Endl.
1 especie
Aldina latifolia Benth.

Steyermark et al. 1999.


Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 120-250 m.
GUI, VAU. No evaluada.
Alta Amazonia.
Galeano 1377 (COL).

Alysicarpus Desv.
1 especie
Alysicarpus vaginalis (L.)
DC.

Stevens et al. 2001; Zamora 2010.


Hierba.
Naturalizada. Andes, Caribe,
Pacfico, V Cauca, V Magdalena.
0-1000 m.

ANT, ATL, BOL, CR, MAG,


NAR, SAN, VAL. No evaluada.
Asia; introducida en los trpicos.
Dugand 6803 (COL).

Anadenanthera Speg.
1 especie
Anadenanthera peregrina
(L.) Speg.

Mimosa peregrina L., Piptadenia


peregrina (L.) Benth.
Reis Altschul 1964.
rbol.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Orinoquia, V
Magdalena. 100-770 m.
ARA, CAL, CAS, MET, TOL,
VIC. No evaluada.
N y C Suramrica; Antillas.
Cabrera 2776 (COL).

Andira Lam.
7 especies, 1 especie endmica
Andira chigorodensis
R.T.Penn.

rbol.
Endmica. Pacfico. 0-300 m.
ANT. No evaluada.
Urab.
Brand 114 (HT: HUA; IT: COL,
MO).

Andira inermis (Wright) DC.


Zamora 2010.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Orinoquia, Pacfico, V
Cauca, V Magdalena. 0-2000 m.
AMA, ANT, CAL, CAQ, CAU,
CHO, CR, GUI, GUJ, MAG,
MET, NAR, QUI, SAN, SUC,
TOL, VAL. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
Amrica tropical, frica.
Forero 4695 (COL, MO).
Andira inermis subsp. inermis

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1251

FABACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Andira micrantha Ducke

rbol.
Nativa. Amazonia. 100-200 m.
AMA. No evaluada.
Amazonia.
Roa 495 (UDBC).

Andira multistipula Ducke

rbol.
Nativa. Amazonia. 200 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per, Brasil,
Bolivia.
Pabn 482 (COAH, COL).

Andira surinamensis (Bondt)


Pulle
Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 200-220
m.
AMA, GUV, MET, VAU, VIC.
No evaluada.
Amazonia, Guayanas.
Parra 404 (COAH).

Andira taurotesticulata
R.T.Penn.

Arbolito, rbol.
Nativa. Andes. 500-2100 m.
ANT, BOY, CUN, MET, QUI,
SAN. No evaluada.
Panam a Ecuador.
Lozano 3963 (HT: COL; IT: MO).

Andira trifoliolata Ducke

Arbolito.
Nativa. Amazonia. 120 m.
GUI. No evaluada.
E Colombia, SO Venezuela, NO
Brasil.
Rodrguez 221 (COAH).

Apuleia Mart.
1 especie

1252

Apuleia leiocarpa (Vogel)


J.F.Macbr.

Apuleia molaris Benth.


Steyermark et al. 1998.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Caribe, Orinoquia.
20-200 m.
AMA, ARA, BOL, GUV, MET,
VIC. No evaluada.
Suramrica tropical.
Crdenas 9488 (COAH).

Arachis L.
1 especie
Arachis pintoi Krapov. &
W.C.Greg.

Zamora 2010.
Hierba.
Naturalizada. Orinoquia. 200 m.
GUV, PUT. No evaluada.
Nativa de Brasil; ampliamente
introducida en Amrica tropical.
Crdenas 4354 (COAH).

Ateleia (DC.) Benth.


1 especie
Ateleia herbert-smithii
Pittier

Rudd 1968.
rbol.
Nativa. Caribe. 0-200 m.
MAG. No evaluada.
Colombia a Nicaragua.
Smith 817 (HT: US; IT: MO).
Nota: conocida en Colombia
solo del tipo. Infructuosamente
buscada por Dugand y RomeroCastaeda (Rudd 1968) / known
in Colombia only from the type;
unsuccessfully sought by Dugand
and Romero-Castaeda (Rudd
1968).

Balizia Barneby &


J.W.Grimes
1 especie
Balizia pedicellaris (DC.)
Barneby & J.W.Grimes

Inga pedicellaris DC.,


Pithecolobium pedicellare (DC.)
Benth.
Barneby & Grimes 1996.
rbol.
Nativa. Guayana y Macarena,
Pacfico. 0-800 m.
CAQ, VAU. No evaluada.
N Suramrica.
Hernndez CHI-228 (COL).

Barbieria Spreng.
1 especie
Barbieria pinnata (Pers.)
Baill.

Stevens et al. 2001; Zamora 2010.


Arbusto, trepadora.
Nativa. Amazonia, Andes,
Orinoquia, V Magdalena. 2001140 m.
ANT, GUV, MET, VAU. No
evaluada.
Amrica tropical.
Crdenas 6729 (COAH, MO).

Batesia Benth.
1 especie
Batesia floribunda Benth.

Quiones 2005; Castellanos &


Lewis 2012.
Arbusto.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 120-250 m.
AMA, CAQ, VAU. No evaluada.
Colombia, Per, Brasil, Guayana
Francesa.
Spruce 2780 (LT: K; ILT: K, F,
GH, NY, RB).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

FABACEAE

Angiosperms

Bauhinia L.
18 especies
Bauhinia aculeata L.

Quiones 2005; Castellanos &


Lewis 2012.
Arbusto, rbol.
Nativa. Caribe. 0-350 m.
ATL, BOL, MAG, NSA, SAN,
SUC. No evaluada.
Amrica tropical.
Uribe 2011 (COL).

Bauhinia beguinotii Cufod.

Quiones 2005; Castellanos &


Lewis 2012.
rbol, liana.
Nativa. Caribe, Pacfico, V
Magdalena. 0-200 m.
ANT, CAU, CHO, CR, NAR.
No evaluada.
Colombia a Costa Rica.
Romero-Castaeda 10081 (COL).
Bauhinia beguinotii var. gorgonae
(Cowan) Wunderlin

Bauhinia brachycalyx Ducke


rbol.
Nativa. Amazonia. 100-250 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per, Brasil.
Correa 2677 (COAH).

Bauhinia corniculata Benth.


Quiones 2005; Vaz & Tozzi
2005.
Arbusto.
Nativa. Amazonia, Orinoquia.
100-175 m.
AMA, MET. No evaluada.
Colombia a Brasil y Bolivia.
Prada 112A (COL).

Bauhinia cupulata Benth.

Quiones 2005.
Arbusto, rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena.
DESCONOCIDO. No evaluada.

Colombia?, Venezuela, Brasil.


Nota: citada de Colombia por
Quiones (2005), sin indicacin
de especmenes / cited for
Colombia by Quiones (2005)
without indication of specimens.

Bauhinia herrerae (Britton &


Rose) Standl. & Stey
Stevens et al. 2001.
Trepadora.
Nativa. Amazonia. 100 m.
AMA. No evaluada.
Mxico a Per.
Rudas 2111 (MO).

Bauhinia kunthiana Vogel

Bauhinia guianensis var.


kunthiana (Vogel) Wunderlin
Liana.
Nativa. Orinoquia. 450 m.
CAS. No evaluada.
E Colombia a Guayana Francesa
y N Brasil.
Carvajal 1240 (COAH).

Bauhinia longicuspis Benth.

Quiones 2005; Castellanos &


Lewis 2012.
Arbusto, rbol, trepadora.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia.
120-600 m.
AMA, CUN, GUV, MET, SAN,
VAU. No evaluada.
Suramrica tropical.
Crdenas 24875 (COAH).

Bauhinia microstachya
(Raddi) J.F.Macbr.

Quiones 2005; Idrraga et al.


2011.
Trepadora, liana.
Nativa. Amazonia, Pacfico.
0-520 m.
AMA, ANT, CAQ, CHO. No
evaluada.
Amrica tropical.
Crdenas 580 (JAUM, MO).

Bauhinia monandra Kurz

Quiones 2005; Idrraga et al.


2011.
Arbusto, rbol.
Nativa y cultivada. Andes,
Caribe, Pacfico, V Cauca. 0-1550
m.
ANT, CHO, MAG, VAL. No
evaluada.
Pantropical.
Garca 8000 (COL).

Bauhinia pauletia Pers.

Quiones 2005; Idrraga et al.


2011; Castellanos & Lewis 2012.
Arbusto, rbol.
Nativa. Caribe, V Magdalena.
30-400 m.
ANT, ATL, BOL, GUJ, MAG,
SUC. No evaluada.
Mxico a Venezuela, Antillas.
Callejas 338 (HUA).

Bauhinia petiolata (DC.)


Hook.

Bauhinia sessilifolia (DC.)


Quinones
Quiones 2005; Idrraga et al.
2011; Castellanos & Lewis 2012.
Arbusto, rbol.
Nativa. Andes, V Magdalena.
300-1100 m.
ANT, CUN, TOL. No evaluada.
Costa Rica a Venezuela.
Killip 31384 (COL).

Bauhinia picta (Kunth) DC.

Bauhinia kalbreyeri Harms


Wunderlin 1983; Idrraga et al.
2011.
rbol.
Nativa y cultivada. Andes, V
Cauca, V Magdalena. 100-1700
m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CHO,
CUN, HUI, QUI, SAN, VAL. No
evaluada.
Colombia, Venezuela, Panam.
Jaramillo 3 (COL).
Nota: ornamental.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1253

FABACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Bauhinia reflexa Schery

Quiones 2005.
Trepadora, liana.
Nativa. Pacfico. 5-450 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Costa Rica a Per.
Crdenas 283 (JAUM, MO).

Bauhinia rubiginosa Bong.

Idrraga et al. 2011.


Trepadora.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena. 350-1000
m.
ANT, GUV, MET, VAU. No
evaluada.
N Suramrica.
Stevenson 1978 (COL).

Bauhinia rutilans Benth.

Quiones 2005.
Liana.
Nativa. Amazonia, Orinoquia.
DESCONOCIDO. No evaluada.
N Suramrica.
Nota: citada de Colombia por
Quiones (2005), sin indicacin
de especmenes; en cualquier
caso, es esperada, pues crece
en reas vecinas en Venezuela
y Ecuador / cited for Colombia
by Quiones (2005) without
indication of specimens; in any
case it is expected, as it grows in
Venezuela and neighboring areas
in Ecuador.

Bauhinia tarapotensis Benth.


Quiones 2005; Castellanos &
Lewis 2012.
Arbusto, rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Pacfico. 200-600 m.
AMA, CAQ, CAU, CHO, GUV,
MET, PUT. No evaluada.
Colombia a Per.
Ramrez 15744 (COAH).

Bauhinia ungulata L.

Bauhinia macrostachya Benth.


Quiones 2005; Castellanos &
Lewis 2012.
Arbusto, rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Orinoquia, Pacfico. 50900 m.
AMA, CAQ, CES, CHO, CR,
MAG, MET, SAN, VIC. No
evaluada.
Mxico a Brasil y Bolivia.
Uribe 808 (COL).

Bocoa Aubl.
1 especie
Bocoa alterna (Benth.)
Cowan

rbol.
Nativa. Guayana y Macarena.
250 m.
CAQ. No evaluada.
Amazonia.
Eusse 578 (COAH).

Bowdichia Kunth
1 especie
Bowdichia virgilioides Kunth
Van Roosmalen 1985.
Arbusto, rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia.
90-1120 m.
BOY, CAS, HUI, MET, VIC. No
evaluada.
Suramrica tropical.
Zarucchi 3703 (COAH, MO).

Brachycylix (Harms)
R.S.Cowan
1 especie, 1 especie endmica
Brachycylix vageleri (Harms)
Cowan
Heterostemon vageleri Harms

1254

Quiones 2005; Idrraga et al.


2011; Castellanos & Lewis 2012.
rbol.
Endmica. Andes, V Magdalena.
100-750 m.
ANT, SAN. No evaluada.
Vageler 70 (IT: US).

Brownea Jacq.
17 especies, 5 especies endmicas
Brownea ariza Benth.

Idrraga et al. 2011.


Arbusto, rbol.
Nativa y cultivada. Amazonia,
Andes, Guayana y Macarena,
Caribe, Orinoquia, Pacfico, V
Cauca, V Magdalena. 0-1700 m.
AMA, ANT, ARA, BOY, CAQ,
CAS, CUN, GUV, HUI, MAG,
MET, NSA, PUT, SUC, TOL,
VAL, VAU. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
Honduras a Per.
Gentry 64811 (COAH, MO).

Brownea birschellii Hook.f.


Idrraga et al. 2011.
Arbusto, rbol.
Nativa. Caribe, V Magdalena.
70-900 m.
ANT, CAL, SAN. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Uribe 3090 (COL).

Brownea bolivarensis Pittier


rbol.
Endmica. Caribe. 80-110 m.
BOL. No evaluada.
Curran 142 (HT: US).

Brownea cauliflora Poepp. &


Endl.
Quiones 2005.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 220-250 m.
AMA, CAQ, PUT, VAU. No
evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

FABACEAE

Angiosperms

Colombia, Per.
Urrego 408 (COAH).

Brownea chocoana Quiones


Quiones 1997.
rbol.
Endmica. Pacfico. 100 m.
CHO. No evaluada.
Fuchs 22384 (HT: COL; IT: MO,
K, L).

Brownea coccinea Jacq.

Brownea racemosa Jacq.


Quiones 2005.
Arbusto, rbol.
Nativa y cultivada. Amazonia,
Andes, Guayana y Macarena,
Caribe, Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 50-700 m.
AMA, CAS, GUI, NAR, NSA,
SAN, VAU. No evaluada.
N Suramrica.
Cuatrecasas 10158 (COL).
Brownea coccinea subsp. capitella
(Jacq.) D.Velasquez & Agostini,
Brownea coccinea subsp. coccinea

Brownea enrici Quiones

Quiones 1995.
Arbusto, rbol.
Endmica. Amazonia, Andes,
Orinoquia. 70-1200 m.
AMA, BOY, CAL, CAQ, CAS,
MET. No evaluada.
Garca 18085 (HT: COL).
Nota: a menudo errneamente
escrita enricii (ver art. 60.12 del
ICN) / often misspelled enricii
(see art. 60.12 of the ICN).

Brownea grandiceps Jacq.

Brownea ariza Paxton, Brownea


holtonii Britton & Killip
Quiones 2005; Idrraga et al.
2011.
Arbolito, rbol.
Nativa y cultivada. Amazonia,
Andes, Guayana y Macarena,
Orinoquia, Pacfico, V Cauca, V
Magdalena. 40-1570 m.

AMA, ANT, CAQ, CHO, CUN,


HUI, MET, PUT, TOL, VAL,
VAU, VIC. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
Venezuela a Ecuador.
Forero 10108 (COL).

Brownea longipedicellata
Huber
Quiones 2005.
rbol.
Nativa. Amazonia. 250 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
Alta Amazonia.
Torres 3258 (COAH, COL).

Brownea macrophylla
Linden

Quiones 2005; Idrraga et al.


2011.
Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Pacfico, SN Santa Marta,
V Magdalena. 20-1350 m.
AMA, ANT, CAQ, CAS, CHO,
CUN, MAG, TOL. No evaluada.
Honduras a Ecuador.
Idrobo 11499 (COAH).

Brownea multijuga Britton


& Killip

Quiones 2005; Idrraga et al.


2011.
rbol.
Nativa. Caribe, Pacfico, V
Magdalena. 40-500 m.
ANT, CHO, SAN. No evaluada.
Panam a Per.
Gentry 24531 (COL, MO).

Brownea negrensis Benth.

Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 150-500 m.
AMA, ANT, CAQ, GUI, GUV,
MET, PUT, VAU. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Idrobo 2558 (COAH, COL).

Brownea rosa-de-monte
Bergius

Quiones 2005; Idrraga et al.


2011.
Arbusto, rbol.
Nativa. Amazonia, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, V Cauca, V
Magdalena. 0-1100 m.
ANT, CAQ, CES, CHO, CR,
CUN, GUJ, MAG, MET, NSA,
SAN, TOL, VAL. Preocupacin
Menor (propuesta aqu).
Colombia a Nicaragua.
Uribe 2041 (COL).

Brownea santanderensis
Quiones

Quiones 1995; Quiones 2005.


rbol.
Endmica. V Magdalena. 100500 m.
SAN. No evaluada.
Haught 2038 (HT: US; IT: NY).

Brownea similis Cowan

rbol.
Nativa. Amazonia. 150-250 m.
AMA, VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Trinidad.
Crdenas 19124 (COAH).

Brownea stenantha Britton


& Killip

Britton & Killip 1936; Quiones


2005.
rbol.
Endmica. Caribe, Pacfico, V
Magdalena. 0-500 m.
ANT, BOL, CHO, CR, MAG,
SUC. No evaluada.
Pennell 4698 (HT: US).

Brownea tillettiana
D.Velasquez & Agostini

Castellanos & Lewis 2012.


rbol.
Nativa. V Magdalena. 100 m.
SAN. No evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1255

FABACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Colombia, NO Venezuela.
Wier 52 (K).
Nota: muy similar a B.
santanderensis, de la misma
regin (Castellanos & Lewis
2012) / very similar to B.
santanderensis, from the same
region (Castellanos & Lewis
2012).

Browneopsis Huber
2 especies, 1 especie endmica
Browneopsis excelsa Pittier
Quiones 2005; Idrraga et al.
2011.
rbol.
Nativa. Pacfico, V Magdalena.
30-450 m.
ANT, CHO. No evaluada.
Panam a Per.
Pennington 687 (COL).

Browneopsis sanintiae
Silverst.

Silverstone-Sopkin 2010.
rbol.
Endmica. V Cauca. 940-970 m.
RIS. En Peligro Crtico
(Silverstone-Sopkin 2010).
Silverstone-Sopkin 10442 (HT:
CUVC).

Caesalpinia L.
4 especies, 1 especie endmica
Caesalpinia cassioides Willd.
Caesalpinia andreana Micheli
Quiones 2005; Castellanos &
Lewis 2012.
Arbusto.
Nativa. Andes, V Cauca, V
Magdalena. 600-900 m.
CAU, HUI, VAL. No evaluada.
Suramrica tropical.
Forero 1647 (COL).

1256

Caesalpinia ebano H.Karst.


Libidibia ebano (H.Karst.)
Britton & Killip
Idrraga et al. 2011.
rbol.
Endmica. Caribe. 20 m.
ANT. En Peligro (Crdenas &
Salinas 2007).
Snchez 5167 (COL, MEDEL).
Nota: pos. sinnimo de
Caesalpinia punctata / poss.
a synonymous of Caesalpinia
punctata

Caesalpinia mollis (Kunth)


Spreng.

Brasilettia mollis (Kunth) Britton


& Killip, Coulteria mollis Kunth
Quiones 2005.
Arbusto, rbol.
Nativa. Caribe. 10-400 m.
ATL, GUJ, MAG. No evaluada.
N Colombia, N Venezuela, NE
Mxico.
Dugand 4018, 6095 (COL).

Caesalpinia pulcherrima (L.)


Sw.

Poinciana pulcherrima L.
Quiones 2005; Idrraga et al.
2011; Castellanos & Lewis 2012.
Arbusto, rbol.
Nativa y cultivada. Amazonia,
Andes, Guayana y Macarena,
Islas Caribeas, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, V Cauca, V
Magdalena. 0-1700 m.
AMA, ANT, ATL, BOL, BOY,
CAL, CAS, CES, CHO, CR,
CUN, GUJ, GUV, MAG, MET,
PUT, SAP, SAN, TOL, VAL, VIC.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Amrica tropical.
Arias 577 (COAH).

Calliandra Benth.
20 especies, 3 especies endmicas

Calliandra angustifolia
Benth.

Calliandra sodiroi Harms,


Calliandra subnervosa Benth.
Barneby 1998.
Arbusto, rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, V Cauca. 40-2100 m.
AMA, CAU, CHO, NAR, PUT,
VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per,
Bolivia; cultivada en Puerto Rico.
Soejarto 4154 (COL).

Calliandra antioquiae
Barneby

Barneby 1998.
Arbusto, rbol.
Endmica. Andes, Caribe,
Pacfico. 110-1000 m.
ANT, CUN, SUC, VAL. No
evaluada.
Payares 2 (COL).

Calliandra asplenioides
(Nees) Renvoize

Acacia asplenioides Nees,


Calliandra asplenioides Benth.
Barneby 1998.
Arbusto.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 100 m.
AMA. No evaluada.
Colombia y Brasil.
Maguire s.n. (COL).

Calliandra coriacea (Willd.)


Benth.

Calliandra glaberrima (Benth.)


Britton & Killip, Calliandra
glyphoxylon var. glaberrima
Benth., Inga coriacea Willd.
Barneby 1998.
Arbusto, arbolito.
Nativa. Andes, Pacfico, V Cauca,
V Magdalena. 50-1320 m.
ANT, CHO, CUN, HUI, TOL,
VAL. No evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

FABACEAE

Angiosperms

Panam a Surinam y Brasil;


Belice.
Forero 9355 (COL).

Calliandra fasciculata
Benth.

Feuilleea benthamiana Kuntze


Barneby 1998.
Arbusto.
Nativa. Andes. 800-1350 m.
ANT. No evaluada.
Colombia y Brasil.
Ramrez 810 (COL).

Calliandra glomerulata
H.Karst.

Feuilleea glomerulata Kuntze


Barneby 1998.
Arbusto, rbol.
Nativa. Andes, Orinoquia. 1001000 m.
ARA, NSA, VIC. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Guyana,
Brasil.
Cuatrecasas 10124 (COL).
Calliandra glomerulata var.
glomerulata

Calliandra guildingii Benth.


Calliandra decrescens Killip &
J.F.Macbr., Feuilleea guildingii
Kuntze
Barneby 1998.
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena. 400-1850
m.
AMA, ANT. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per,
Venezuela.
Idrobo 11341 (COL).

Calliandra laxa (Willd.)


Benth.

Calliandra diversifolia Britton


& Killip, Calliandra stipulacea
Benth., Mimosa laxa Poir.
Barneby 1998.
rbol.

Nativa. Guayana y Macarena,


Pacfico. 200-250 m.
CHO, VAU. No evaluada.
Panam a Venezuela y Brasil.
Zuluaga 399 (COL).
Calliandra laxa var. laxa,
Calliandra laxa var. stipulacea
(Benth.) Barneby

Calliandra magdalenae
(DC.) Benth.

Acacia magdalenae DC.,


Calliandra colombiana Britton &
Killip, Calliandra santanderensis
Britton & Killip
Barneby 1998.
Arbusto, rbol.
Nativa. Andes, Caribe, V
Magdalena. 200-1550 m.
ANT, BOL, CAL, CES, CUN,
GUJ, HUI, MAG, SAN, TOL. No
evaluada.
Mxico a Colombia y Venezuela.
Forero 10034 (COL).
Calliandra magdalenae var.
colombiana (Britton & Killip)
Barneby, Calliandra magdalenae
var. magdalenae

Calliandra medellinensis
Britton & Killip

Barneby 1998.
Arbusto.
Endmica. Andes, V Magdalena.
480-1550 m.
ANT, CUN, TOL. No evaluada.
Toro 109 (HT: NY, IT: MEDEL).

Calliandra pittieri Standl.

Calliandra lehmannii Harms,


Calliandra polyphylla Harms,
Calliandra rupicola Pittier
Barneby 1998.
Arbusto, rbol.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Caribe, Pacfico, V
Cauca, V Magdalena. 100-2600
m.
ANT, ATL, BOY, CAL, CAQ,
CAU, CHO, CR, CUN, HUI,

NAR, RIS, SAN, TOL, VAL.


Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Panam a Venezuela y Ecuador.
Pittier 951 (HT: US-531146, IT:
NY).
Calliandra pittieri var. pittieri,
Calliandra pittieri var. polyphylla
(Harms) Barneby

Calliandra purdiei Benth.

Calliandra clavellina H.Karst.,


Feuilleea purdiaei (Benth.)
Kuntze
Barneby 1998.
Arbusto, arbolito.
Nativa. Andes, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 40-1600 m.
ANT, CES, CUN, MET, NSA,
QUI, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Colombia y Venezuela.
Purdie s.n. (HT: K, IT: K).
Nota: originalmente descrita
como purdiaei, nombre que
debe ser corregido, conforme
al Art. 60.7 del ICN (McNeill et
al. 2012) / originally described
as purdiaei, a name that must
be corrected in accordance with
Art. 60.7 of the ICN (McNeill et
al. 2012).

Calliandra purpurea (L.)


Benth.

Calliandra obtusifolia (Willd.)


H.Karst., Mimosa purpurea L.
Barneby 1998.
Arbusto.
Nativa. Caribe. 5-120 m.
ATL, BOL, MAG. No evaluada.
Colombia y Venezuela; Antillas
Menores.
Dugand 2812 (COL).

Calliandra riparia Pittier


Calliandra schultzei Harms
Barneby 1998.
Arbusto, arbolito.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1257

FABACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Nativa y cultivada. Andes,


Caribe, Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 5-1330 m.
ANT, ATL, BOL, CES, CHO,
CR, CUN, GUJ, HUI, MAG,
MET, NSA, TOL. No evaluada.
Centroamrica a Brasil y Bolivia.
Forero 9952 (COL).

Calliandra surinamensis
Benth.

Calliandra angustidens Britton &


Killip, Inga fasciculata Willd.
Barneby 1998.
Arbusto, rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia. 250-1780 m.
ANT, BOY, CAQ, CAS, CUN,
GUJ, MET, NSA, PUT, VAU. No
evaluada.
Colombia, Ecuador, Brasil,
Venezuela.
Fernndez-Alonso 16185 (COL).

Calliandra tergemina (L.)


Benth.

Calliandra tolimensis L.Uribe,


Calliandra uribei Killip &
Dugand, Mimosa tergemina L.
Barneby 1998.
Arbusto.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia,
V Magdalena. 300-1500 m.
AMA, ANT, CAQ, GUV, MET,
QUI, TOL. No evaluada.
Mxico a Colombia y Venezuela.
Bello 693 (COL).
Calliandra tergemina var.
emarginata (Willd.) Barneby

Calliandra tolimensis Taub.

Calliandra matisiana L.Uribe


Barneby 1998.
Arbusto, rbol.
Endmica. Andes, V Magdalena.
600-1600 m.
CUN, HUI, TOL. No evaluada.
Little 8443 (COL).

1258

Calliandra trinervia Benth.

Calliandra carbonaria Benth.,


Feuilleea carbonaria (Benth.)
Kuntze
Barneby 1998.
Arbusto, arbolito.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena. 120-2200
m.
AMA, ANT, CAL, CAQ, CAU,
CUN, PUT, VAL, VAU. No
evaluada.
N y C Suramrica.
Uribe-Uribe 3880 (COL).
Calliandra trinervia var.
carbonaria (Benth.) Barneby,
Calliandra trinervia var.
paniculans Barneby, Calliandra
trinervia var. trinervia

Calliandra tsugoides Cowan


Barneby 1998.
Arbusto.
Nativa. Guayana y Macarena.
320 m.
GUI. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Barbosa 8321 (COL).

Calliandra vaupesiana
Cowan

Barneby 1998.
Arbusto.
Nativa. Guayana y Macarena.
100-640 m.
CAQ, GUI, GUV, VAU. No
evaluada.
Colombia y Venezuela.
Schultes 14203 (HT: US; IT:
COL).
Calliandra vaupesiana var.
oligandra Barneby, Calliandra
vaupesiana var. vaupesiana

Calopogonium Desv.
5 especies

Calopogonium caeruleum
(Benth.) Sauvalle

Zamora 2010.
Trepadora.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Orinoquia, Pacfico, SN
Santa Marta. 0-1700 m.
AMA, ANT, ARA, ATL, BOL,
CAU, CHO, CR, CUN,
HUI, MAG, MET, TOL, VAL.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Amrica tropical.
Dugand 4110 (COL).

Calopogonium galactioides
(Kunth) Hemsl.

Stevens et al. 2001; Zamora 2010.


Trepadora.
Nativa. Andes, SN Santa Marta,
V Cauca. 40-2050 m.
ANT, CAL, CUN, GUJ, HUI,
MAG, NSA, QUI, SAN, TOL,
VAL. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
Mxico a Bolivia, Brasil.
Cuatrecasas 24349 (COL).

Calopogonium mucunoides
Desv.

Stevens et al. 2001; Zamora 2010.


Trepadora, liana.
Nativa. Amazonia, Andes, Islas
Caribeas, Caribe, Orinoquia,
Pacfico, V Magdalena. 0-2500
m.
AMA, ANT, ARA, ATL, CAL,
CAS, CAU, CHO, CR, CUN,
GUI, MAG, MET, NAR, PUT,
RIS, SAP, SAN, TOL, VAL, VIC.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Amrica tropical; introducida en
el Paleotrpico.
Cuatrecasas 4532 (COL).

Calopogonium racemosum
Micheli
Trepadora.
Nativa. Andes. 1000 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

FABACEAE

Angiosperms

ANT. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Toro 1275 (MEDEL, MO).

Calopogonium velutinum
(Benth.) Amshoff

Trepadora.
Nativa. Guayana y Macarena,
Orinoquia. 120-300 m.
GUV, MET, VIC. No evaluada.
Suramrica tropical.
Forero 1272 (COL).

Campsiandra Benth.
7 especies
Campsiandra angustifolia
Benth.

Quiones 2005; Castellanos &


Lewis 2012.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Caribe. 140-180 m.
AMA, GUI, VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil,
Bolivia.
Murillo 1081 (COAH).

Campsiandra chigo-montero
Stergios
Castellanos & Lewis 2012.
rbol.
Nativa. Amazonia. 150-200 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil,
Bolivia.
Duivenvoorden 460 (COAH).

Campsiandra comosa Benth.


Campsiandra laurifolia Benth.
Quiones 2005.
rbol.
Nativa. Amazonia, Orinoquia.
7-265 m.
AMA, GUI, VAU, VIC. No
evaluada.
Amazonia.
Crdenas 4291 (COAH, MO).

Campsiandra comosa var.


laurifolia (Benth.) Cowan
Nota: la var. laurifolia es
reconocida por Castellanos
& Lewis (2012) como una
especie distinta, C. laurifolia /
var. laurifolia is recognized by
Castellanos & Lewis (2012) as a
distinct species, C. laurifolia

Campsiandra gomezalvareziana Stergios

Quiones 2005; Castellanos &


Lewis 2012.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 100-200 m.
AMA, GUI, VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Schultes 13724 (COAH).

Campsiandra implexicaulis
Stergios
rbol.
Nativa. Amazonia, Orinoquia.
VAU, VIC. No evaluada.
Amazonia.
Vincelli 1265 (COAH).

[Campsiandra longifolia]
Quiones 2005.
Nota: binomio inexistente /
nonexistent binomial.

Campsiandra nutans
Stergios

Canavalia Adans.
7 especies, 1 especie endmica
Canavalia bicarinata Standl.
Zamora 2010.
Trepadora.
Nativa. Caribe. 200-400 m.
ATL, MAG. No evaluada.
Guatemala a Per.
Dugand 4054 (COL).

Canavalia brasiliensis Benth.


Canavalia fendleri Piper
Zamora 2010.
Trepadora, liana.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Pacfico. 0-1800 m.
AMA, ANT, ATL, BOL, CHO,
CUN, GUJ, MAG, SAN, SUC,
VAL. No evaluada.
Mxico a Argentina.
Dugand 5323 (COL).

Canavalia eurycarpa Piper


Trepadora.
Nativa. Amazonia. 290-310 m.
AMA, PUT. No evaluada.
Colombia a Bolivia.
Cuatrecasas 11110 (COL).

Canavalia glabra
(M.Martens & Galeotti)
J.D.Saue

rbol.
Nativa. Amazonia.
GUI. No evaluada.
Amazonia.
Crdenas 20322 (COAH).

Stevens et al. 2001.


Trepadora.
Nativa. Amazonia, Caribe. 300
m.
PUT, SUC. No evaluada.
Mxico a Bolivia.
Cuadros 4623A (MO).

Campsiandra
steyermarkiana Stergios

Canavalia mandibulata
J.D.Sauer

Arbolito.
Nativa y cultivada. Amazonia,
Orinoquia.
AMA, VIC. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Van Dulmen 167 (COAH).

Trepadora.
Endmica. Andes. 1250-1400 m.
TOL, VAL. No evaluada.
Cuatrecasas 15458 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1259

FABACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Canavalia oxyphylla Standl.


& L.O.Williams

Stevens et al. 2001; Zamora 2010.


Trepadora.
Nativa. Andes, Orinoquia. 3001870 m.
CAS, CHO, GUV, MET, QUI,
TOL, VAL. No evaluada.
Mxico a Ecuador.
Rangel s.n. (COAH, COL).

Canavalia rosea (Sw.) DC.

Canavalia maritima Thouars


Stevens et al. 2001; Zamora 2010.
Hierba, trepadora, liana.
Nativa. Islas Caribeas, Caribe,
Pacfico. 0-200 m.
ANT, ATL, BOL, CAU, CHO,
GUJ, MAG, NAR, SAP.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Pantropical.
Callejas 5014 (COL, HUA).
Nota: playas marinas / marine
beaches.

Cassia L.
4 especies
Cassia fistula L.

Irwin & Barneby 1982;


Castellanos & Lewis 2012.
rbol.
Nativa y cultivada. Amazonia,
Andes, Caribe, Orinoquia, V
Cauca, V Magdalena. 0-1470 m.
AMA, ANT, ATL, CAS, CR,
CUN, MAG, TOL, VAL. No
evaluada.
Asia; cultivada en los trpicos.
Dugand 6072 (COL).
Nota: ornamental.

Cassia grandis L.f.

Irwin & Barneby 1982;


Castellanos & Lewis 2012.
rbol.
Nativa y cultivada. Guayana y
Macarena, Caribe, Orinoquia,

1260

Pacfico, V Cauca, V Magdalena.


10-1200 m.
ANT, BOL, CAS, CAU, CHO,
GUJ, GUV, MAG, MET, TOL,
VAL. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
Amrica tropical.
Zarucchi 4533 (COL, HUA,
MO).

Cassia leiandra Benth.

Cassia moschata Benth.


Arbusto, rbol.
Nativa. Caribe, Orinoquia. 50100 m.
ANT, VIC. No evaluada.
Amazonia.
Zarucchi 3398 (MO).

Cassia moschata Kunth

Irwin & Barneby 1982;


Castellanos & Lewis 2012.
rbol.
Nativa. Andes, Caribe,
Orinoquia. 50-1200 m.
ANT, BOL, BOY, CAS, CR,
CUN, MET, VIC. No evaluada.
Amrica tropical.
Zarucchi 4920 (COL, MO).

Cedrelinga Ducke
1 especie
Cedrelinga cateniformis
(Ducke) Ducke

Piptadenia catenaeformis Ducke


Barneby & Grimes 1996.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 50-250 m.
AMA, CAQ, PUT, VAU, VIC. No
evaluada.
N Suramrica.
Cabrera 2612 (COL).
Nota: a veces errneamente
escrito catenaeformis /
sometimes misspelled
catenaeformis.

Centrolobium Benth.
2 especies
Centrolobium paraense Tul.
Pirie et al. 2009.
rbol.
Nativa. Caribe, Pacfico. 40-700
m.
ANT, ATL, CHO, CR, GUV,
SAN. No evaluada.
Suramrica tropical.
Dugand 1126 (COL).
Centrolobium paraense var.
orenocense Benth.

Centrolobium yavizanum
Pittier

Pirie et al. 2009.


rbol.
Nativa. Caribe, V Magdalena.
40-600 m.
ANT, CAL. No evaluada.
Colombia, Panam.
Crdenas 2867 (HUA, MO).

Centrosema (DC.) Benth.


16 especies
Centrosema acutifolium
Benth.

Barbosa-Fevereiro 1977.
Hierba.
Nativa. Caribe, Orinoquia. 220
m.
ANT, MET. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil,
Honduras.
Gonzlez 3003 (COL).

Centrosema angustifolium
(Kunth) Benth.

Stevens et al. 2001; Zamora 2010.


Hierba, trepadora.
Nativa. Guayana y Macarena,
Orinoquia, V Magdalena. 250600 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

FABACEAE

Angiosperms

ANT, ARA, BOY, CAS, GUJ,


GUV, MET, TOL, VIC. No
evaluada.
Amrica tropical.
Ramrez 9400 (COAH).

Centrosema brasilianum (L.)


Benth.
Stevens et al. 2001.
Trepadora, liana.
Nativa. Caribe, Orinoquia,
Pacfico. 40-130 m.
ARA, CHO, MAG. No evaluada.
Amrica tropical.
Forero 1125 (COL).

Centrosema capitatum
(Rich.) Amshoff

Trepadora.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 240 m.
GUV. No evaluada.
Colombia a Per, Guayanas.
Cuatrecasas 7734 (COL).

Centrosema grazielae
V.P.Barbosa

Barbosa-Fevereiro 1977.
Trepadora.
Nativa. Orinoquia, Pacfico. 40120 m.
CHO, MET, VIC. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Forero 1246 (COL).

Centrosema macrocarpum
Benth.

Stevens et al. 2001; Zamora 2010.


Hierba, trepadora.
Nativa y cultivada. Andes,
Caribe, Orinoquia. 70-2300 m.
ANT, ARA, CAL, CHO, CUN,
GUV, MAG, MET, NSA, VAL,
VIC. No evaluada.
Amrica tropical.
Forero 376 (COL).
Centrosema macrocarpum var.
andinum R.Schultze-Kraft &
Belalc.

Centrosema molle Benth.

Stevens et al. 2001; Zamora 2010.


Trepadora.
Nativa. Orinoquia, V Magdalena.
140-500 m.
SAN, VIC. No evaluada.
Amrica tropical; introducida en
el Paleotrpico.
Corts 1182 (COL).

Centrosema plumieri (Pers.)


Benth.

Stevens et al. 2001; Zamora 2010.


Hierba, trepadora.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Caribe, Pacfico, V
Cauca, V Magdalena. 10-2000 m.
ANT, ATL, BOL, BOY, CAL,
CAU, CHO, CR, CUN, HUI,
MAG, MET, NSA, PUT, RIS,
SAP, SAN, SUC, TOL, VAL.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Amrica tropical; introducida en
el Paleotrpico.
Callejas 7311 (HUA).

Centrosema pubescens
Benth.

Stevens et al. 2001; Zamora 2010.


Trepadora.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Orinoquia, Pacfico, V
Cauca, V Magdalena. 0-2100 m.
ANT, ATL, BOL, CAL, CAQ,
CAS, CAU, CES, CHO, CR,
CUN, GUJ, GUV, HUI, MAG,
MET, NAR, NSA, QUI, RIS,
SAN, TOL, VAL. Preocupacin
Menor (propuesta aqu).
Colombia a Mxico.
Lpez 833 (COAH, MO).

Centrosema sagittatum
(Willd.) L.Riley

Stevens et al. 2001; Zamora 2010.


Hierba, trepadora.
Nativa. Guayana y Macarena,
Caribe. 20-450 m.

ATL, MAG, MET. No evaluada.


Amrica tropical.
Idrobo 8358 (COL).

Centrosema schottii (Millsp.)


K.Schum.
Trepadora.
Nativa. Caribe. 25-350 m.
BOL, SUC. No evaluada.
Mxico a Bolivia.
Saravia 44 (COL).

Centrosema tetragonolobum
Schultze-Kr. & R.J.Williams

Schultze-Kraft & Williams 1990.


Trepadora.
Nativa. Orinoquia. 100 m.
VIC. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Daniel 161 (COL).

Centrosema triquetrum
(Benth.) Benth.

Trepadora.
Nativa. Amazonia, Andes. 4001000 m.
AMA, ANT, PUT. No evaluada.
N Suramrica.
Fonnegra 5053 (COL, HUA).

Centrosema venosum Benth.


Barbosa-Fevereiro 1977.
Hierba, trepadora.
Nativa. Orinoquia. 100-220 m.
CAS, MET, VIC. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Davidse 5178 (COL, MO).

Centrosema vexillatum
Benth.

Barbosa-Fevereiro 1977.
Trepadora.
Nativa. Amazonia, Orinoquia, V
Magdalena. 50-200 m.
AMA, CAS, CES. No evaluada.
Panam a Brasil y Bolivia.
Ramrez 9429 (COAH).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1261

FABACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Centrosema virginianum (L.)


Benth.

Stevens et al. 2001; Zamora 2010.


Hierba, trepadora.
Nativa. Andes, Pacfico, V Cauca,
V Magdalena. 40-2600 m.
ANT, BOY, CAU, CHO, CUN,
HUI, MET, NAR, NSA, SAN,
TOL, VAL. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
Estados Unidos a Argentina;
introducida en frica.
Forero 1244 (COL).

Chaetocalyx DC.
3 especies
Chaetocalyx brasiliensis
(Vogel) Benth.

Rudd 1958a.
Trepadora.
Nativa. Amazonia, Caribe,
Orinoquia, V Magdalena. 40-325
m.
ANT, CAS, GUJ, MAG, MET,
PUT, VIC. No evaluada.
Mxico a Argentina.
Cogollo 1051 (HUA, MO).

Chaetocalyx latisiliqua
Benth.

Rudd 1958a.
Trepadora.
Nativa. Caribe, Pacfico, V
Magdalena. 0-480 m.
ANT, CHO, CR, HUI, NAR.
No evaluada.
Costa Rica a Per, Argentina.
Romero-Castaeda 2775 (COL).

Chaetocalyx scandens (L.)


Urb.

Rudd 1958a.
Hierba, trepadora.
Nativa. Caribe, V Magdalena.
50-600 m.
ATL, BOL, CUN, GUJ, MAG,
SAN. No evaluada.

1262

Amrica tropical.
Haught 6647 (COL).
Chaetocalyx scandens var.
pubescens (DC.) Rudd,
Chaetocalyx scandens var.
scandens

Chamaecrista Moench
22 especies
Chamaecrista absus (L.)
H.S.Irwin & Barneby

Cassia absus L.
Quiones 2005.
Arbusto.
Naturalizada. Andes. 880 m.
HUI. No evaluada.
frica y Asia; naturalizada en lo
trpicos.
Davidse 5596 (COL, MO).

Chamaecrista adiantifolia
(Benth.) H.S.Irwin &
Barneby

Irwin & Barneby 1982; Quiones


2005; Castellanos & Lewis 2012.
Arbusto, rbol.
Nativa. Amazonia. 75-200 m.
GUI, VAU. No evaluada.
SE Colombia, SO Venezuela, NO
Brasil.
Zarucchi 1723 (COL, MO).
Chamaecrista adiantifolia var.
adiantifolia

Chamaecrista apoucouita
(Aubl.) H.S.Irwin & Barneby

Irwin & Barneby 1982; Quiones


2005; Castellanos & Lewis 2012.
Arbusto, rbol.
Nativa. Guayana y Macarena.
200 m.
AMA, VAU. No evaluada.
SE Colombia a Guayanas y
Brasil.
Schultes 16995 (COAH).

Chamaecrista calycioides
(Collad.) Greene

Chamaecrista calycioides (DC.)


H.S.Irwin & Barneby
Irwin & Barneby 1982; Quiones
2005.
Hierba.
Nativa. Orinoquia.
MET. No evaluada.
Mxico a Argentina.
Cavallo 82 (COL).

Chamaecrista cordistipula
(Mart.) H.S.Irwin & Barneby
Cassia schlimii Benth.
Irwin & Barneby 1982;
Castellanos & Lewis 2012.
Hierba.
Nativa. Andes, Caribe. 50-1700
m.
BOL, CES, CUN, GUJ, MAG,
SUC. No evaluada.
Suramrica tropical.
Haught 2292 (COL).

[Chamaecrista decumbens
(Benth.) H.S.Irwin &
Barneby]

Quiones 2005.
Nota: registro basado en un
espcimen de C. viscosa (Lpez
6750, COL) / record based on a
specimen of C. viscosa (Lpez
6750, COL).

Chamaecrista desvauxii
(Collad.) Killip

Cassia tetraphylla var. aurivilla


H.S.Irwin, Cassia tetraphylla
var. brevipes (Benth.)
H.S.Irwin, Cassia tetraphylla
var. colombiana H.S.Irwin,
Chamaecrista pulchra (Kunth)
Britton & Killip
Irwin & Barneby 1982;
Castellanos & Lewis 2012.
Hierba, arbusto.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia.
100-2200 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

FABACEAE

Angiosperms

AMA, BOY, CAL, CAQ,


CAS, CAU, CUN, GUI, GUV,
HUI, MET, SAN, VAU, VIC.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Mxico a Argentina.
Crdenas 6974 (COAH, MO).
Chamaecrista desvauxii var.
brevipes (Benth.) H.S.Irwin
& Barneby, Chamaecrista
desvauxii var. desvauxii,
Chamaecrista desvauxii var.
langsdorfii H.S.Irwin & Barneby,
Chamaecrista desvauxii var.
mollissima (Benth.) H.S.Irwin &
Barneby, Chamaecrista desvauxii
var. piptostegia H.S.Irwin &
Barneby, Chamaecrista desvauxii
var. triumviralis H.S.Irwin &
Barneby

Chamaecrista diphylla (L.)


Greene

Cassia cultrifolia Kunth


Irwin & Barneby 1982; Quiones
2005.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Guayana y Macarena,
Orinoquia. 100-900 m.
CAS, GUV, MET, VIC. No
evaluada.
Amrica tropical; introducida en
Asia tropical.
Jaramillo 1193 (COL).

Chamaecrista fagonioides
(Vogel) H.S.Irwin & Barneby
Quiones 2005.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Localidades dispersas de Mxico
a Brasil.
Nota: sealada de Colombia por
Quiones (2005), sin indicacin
de espcimen; en cualquier caso,
es esperada / recorded from
Colombia by Quiones (2005),
with no indication of specimen;
in any case, it is expected.

Chamaecrista flexuosa (L.)


Greene

Cassia arenaria Kunth


Irwin & Barneby 1982; Quiones
2005; Castellanos & Lewis 2012.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Guayana y Macarena,
Caribe, Orinoquia. 50-300 m.
CAS, CES, GUI, GUJ, MAG,
MET, VIC. No evaluada.
Mxico a N Argentina; Cuba.
Forero 1060 (COL).
Chamaecrista flexuosa var.
flexuosa

Chamaecrista glandulosa
(L.) Greene

Chamaecrista andreana
Britton & Killip, Chamaecrista
arborescens Britton & Killip
Irwin & Barneby 1982; Quiones
2005; Castellanos & Lewis 2012.
Hierba, arbusto, arbolito.
Nativa. Andes, Islas Caribeas,
Caribe, Orinoquia, SN Santa
Marta. 350-3000 m.
ANT, BOY, CAU, CES, CUN,
GUJ, MAG, MET, NAR,
NSA, RIS, SAP, VAL, VIC.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Mxico a Bolivia.
Uribe 698 (COL).
Chamaecrista glandulosa
var. andreana (Britton &
Killip) H.S.Irwin & Barneby,
Chamaecrista glandulosa var.
flavicoma (Kunth) H.S.Irwin
& Barneby, Chamaecrista
glandulosa var. rapidarum
H.S.Irwin & Barneby,
Chamaecrista glandulosa var.
tristicula (Kunth) H.S.Irwin &
Barneby

Chamaecrista hispidula
(Vahl) H.S.Irwin & Barneby

Chamaecrista tetraphylla (Desv.)


Britton & Killip

Irwin & Barneby 1982; Quiones


2005; Castellanos & Lewis 2012.
Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena,
Caribe, Orinoquia. 100 m.
CES, MET. No evaluada.
Amrica tropical.
Lpez 7703 (COAH).

Chamaecrista kunthiana
(Schltdl. & Cham.)
H.S.Irwin & Barneby

Irwin & Barneby 1982; Quiones


2005.
Hierba.
Nativa. Orinoquia.
VIC. No evaluada.
Amrica tropical.
Delgado 5 (COAH).

Chamaecrista lineata (Sw.)


Greene

Irwin & Barneby 1982; Quiones


2005.
Arbusto.
Nativa. Islas Caribeas. 300 m.
SAP. No evaluada.
Mxico a Colombia, Antillas.
Gentry 79703 (MO).
Chamaecrista lineata var.
jamaicensis (Britton) H.S.Irwin
& Barneby

Chamaecrista nictitans (L.)


Moench

Cassia riparia Kunth,


Chamaecrista browniana Britton
& Rose
Quiones 2005; Castellanos &
Lewis 2012.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Orinoquia, Pacfico,
SN Santa Marta, V Cauca, V
Magdalena. 0-2500 m.
ANT, ARA, ATL, BOY, CAL,
CAQ, CAS, CAU, CHO, CUN,
GUI, GUJ, HUI, MAG, MET,
NSA, SAN, SUC, TOL, VAL,

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1263

FABACEAE

Angiospermas
Angiosperms

VAU, VIC. Preocupacin Menor


(propuesta aqu).
Estados Unidos a Argentina;
Cuba.
Callejas 7302 (HUA).
Chamaecrista nictitans subsp.
disadena (Steud.) H.S.Irwin &
Barneby, Chamaecrista nictitans
subsp. nictitans, Chamaecrista
nictitans subsp. patellaria
(Collad.) H.S.Irwin & Barneby,
Chamaecrista nictitans var.
jaliscensis (Greenm.) H.S.Irwin
& Barneby, Chamaecrista
nictitans var. paraguariensis
(Chodat & Hassl.) H.S.Irwin &
Barneby, Chamaecrista nictitans
var. pilosa (Benth.) H.S.Irwin &
Barneby, Chamaecrista nictitans
var. ramosa (Vogel) H.S.Irwin &
Barneby

Chamaecrista orenocensis
(Benth.) H.S.Irwin &
Barneby
Quiones 2005.
Hierba, rbol.
Nativa. Caribe, Orinoquia.
BOL, VIC. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Cuadros 1386 (COL).

Chamaecrista parvistipula
(Benth.) H.S.Irwin &
Barneby

Irwin & Barneby 1982; Quiones


2005; Castellanos & Lewis 2012.
Hierba.
Nativa. Orinoquia. 100-220 m.
MET, VIC. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Davidse 5136 (COL, MO).

Chamaecrista pilosa (L.)


Greene

Quiones 2005; Castellanos &


Lewis 2012.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Caribe. 5-200 m.

1264

ATL, BOL, GUJ, MAG. No


evaluada.
Mxico a Brasil; Antillas.
Romero-Castaeda 10576 (COL).
Chamaecrista pilosa var. pilosa

Chamaecrista ramosa
(Vogel) H.S.Irwin & Barneby

Quiones 2005.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Orinoquia. 100-250 m.
MET, VIC. No evaluada.
Suramrica tropical.
Crdoba 1613 (COL).
Chamaecrista ramosa var. ramosa

Chamaecrista rotundifolia
(Pers.) Greene

Quiones 2005; Castellanos &


Lewis 2012.
Hierba, arbusto.
Nativa. Andes, Orinoquia, V
Magdalena. 100-1250 m.
ANT, ARA, CUN, GUI, HUI,
MET, TOL, VIC. No evaluada.
S Estados Unidos a Argentina.
Crdenas 40226 (COAH).
Chamaecrista rotundifolia var.
grandiflora (Benth.) H.S.Irwin
& Barneby, Chamaecrista
rotundifolia var. rotundifolia

[Chamaecrista rufa
(M.Martens & Galeotti)
Britton]

Quiones 2005.
Nota: registro basado en
identificacin errnea; endmica
de Mxico / record based on a
misidentification; endemic to
Mexico.

Chamaecrista serpens (L.)


Greene

Cassia serpens L.
Irwin & Barneby 1982; Quiones
2005; Castellanos & Lewis 2012.
Hierba.

Nativa. Andes, Caribe,


Orinoquia, V Cauca, V
Magdalena. 70-1800 m.
ANT, CAU, GUJ, MAG, NSA,
SAN, TOL, VAL, VIC. No
evaluada.
SO Estados Unidos a N
Argentina.
Uribe 6366 (COL).
Chamaecrista serpens var. serpens

Chamaecrista trichopoda
(Benth.) Britton & Killip

Irwin & Barneby 1982; Quiones


2005; Castellanos & Lewis 2012.
Hierba.
Nativa. Andes, Orinoquia. 0-400
m.
MAG, MET. No evaluada.
Suramrica tropical.
Uribe 1350 (COL).

Chamaecrista viscosa
(Kunth) H.S.Irwin &
Barneby

Cassia viscosa Kunth


Irwin & Barneby 1982; Quiones
2005; Castellanos & Lewis 2012.
Hierba, subarbusto, arbusto.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia,
V Magdalena. 100-2000 m.
CAQ, CAS, CUN, GUV, MET,
SAN, TOL, VIC. No evaluada.
Mxico a Bolivia, Brasil.
Lpez 7764 (COL).
Chamaecrista viscosa var. major
(Benth.) H.S.Irwin & Barneby,
Chamaecrista viscosa var. viscosa

Chamaefistula (Collad.)
G.Don
1 especie, 1 especie endmica
Chamaefistula toroana
Britton & Killip
Idrraga et al. 2011.
rbol.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

FABACEAE

Angiosperms

Endmica. Andes. 1800 m.


ANT. No evaluada.
Toro 848 (HT: NY; IT: MEDEL).
Nota: conocida solo del
tipo. Pos. sinnimo de Senna
oxyphylla / known only from the
type; poss. a synonym of Senna
oxyphylla.

Chloroleucon (Benth.)
Britton & Rose
1 especie
Chloroleucon mangense
(Jacq.) Britton & Rose

Acacia vincentis (Benth.) Griseb.,


Mimosa mangensis Jacq.
Barneby & Grimes 1996.
rbol.
Nativa. Caribe, V Magdalena.
0-1290 m.
ATL, BOL, CR, CUN, GUJ,
HUI, MAG, TOL. No evaluada.
Mxico, Honduras, El Salvador,
Panam, Colombia, Ecuador,
Venezuela, Antillas Menores,
Jamaica.
Smith 296 (HT: US; IT: COL).
Chloroleucon mangense var.
mangense, Chloroleucon
mangense var. vincentis (Benth.)
Barneby & J.W.Grimes

Clathrotropis Harms
5 especies
Clathrotropis brachypetala
(Tul.) Kleinhoonte
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 120-200 m.
GUI, GUV. No evaluada.
N Suramrica, Antillas.
Crdenas 2822 (HUA, MO).

Clathrotropis brunnea
Amshoff
Clathrotropis colombiana
Yakovlev

Idrraga et al. 2011.


rbol.
Nativa. V Magdalena. 100-750
m.
ANT, BOL, SAN. En Peligro
(Crdenas & Salinas 2007).
Colombia a Surinam.
De Bruijn 1492 (HT: U; IT: COL,
MO).
Nota: a menudo errneamente
citada con el nombre C.
brachypetala / often erroneously
cited with the name C.
brachypetala.

Clathrotropis glaucophylla
Cowan

rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 75 m.
AMA, CAQ, GUI. No evaluada.
E Colombia, Venezuela, Brasil.
Rudas 7097 (COL, MO).

Clathrotropis macrocarpa
Ducke

Arbusto, rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 100-250
m.
AMA, CAQ, GUI, GUV, VAU,
VIC. No evaluada.
Amazonia.
Van Dulmen 369 (COAH, MO).

Clathrotropis nitida (Benth.)


Harms
Ducke 1949.
Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 500 m.
CAQ, GUI. No evaluada.
Amazonia.
Vester 259 (COAH).

Clitoria L.
14 especies, 3 especies endmicas

Clitoria arborea Benth.

Arbusto, rbol.
Nativa. Amazonia. 100 m.
AMA, CAQ, PUT. No evaluada.
S Colombia a Bolivia, Brasil.
Schultes 24134 (COL).
Clitoria arborea var. arborea

Clitoria arborescens R.Br.

Trepadora.
Nativa. Amazonia, Orinoquia,
Pacfico, V Cauca. 50-1000 m.
AMA, CAS, CHO, VAL. No
evaluada.
N Suramrica.
Cuatrecasas 3809 (COL).

Clitoria coriacea Schery

Liana.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 80-120 m.
AMA, GUI, VIC? No evaluada.
E y SE Colombia, SO Venezuela,
NO Brasil?
Crdenas 14950 (COAH).

Clitoria dendrina Pittier

Hierba, arbusto.
Nativa. Guayana y Macarena,
Orinoquia. 170-700 m.
GUI, MET, VIC. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Forero 10227 (COL).

Clitoria falcata Lam.

Clitoria rubiginosa Pers.


Stevens et al. 2001; Zamora 2010.
Hierba, trepadora.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Orinoquia, Pacfico, V
Cauca. 100-2000 m.
AMA, CAU, CHO, CUN, GUV,
MAG, MET, NAR, VAL. No
evaluada.
Amrica tropical, O frica.
Silverstone 6587 (CUVC, MO).
Clitoria falcata var. falcata

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1265

FABACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Clitoria glaberrima Pittier

Zamora 2010.
rbol.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Costa Rica a Venezuela.
Nota: esperada. Sealada de
Colombia por Zamora (2010),
sin estudio de especmenes /
expected; recorded in Colombia
by Zamora (2010) but no
specimens were studied.

Clitoria guianensis (Aubl.)


Benth.

Zamora 2010.
Hierba, arbusto.
Nativa. Andes, Orinoquia. 1001675 m.
CAS, CAU, GUV, MET, SAN,
VIC. No evaluada.
Amrica tropical.
Forero 10226 (COL).

Clitoria hermannii Fantz

Arbusto.
Endmica. Orinoquia. 100 m.
MET, VIC. No evaluada.
Colombia.
Hermann 10994 (HT: NY; IT:
COAH, COL).

Clitoria javitensis (Kunth)


Benth.

Zamora 2010.
Trepadora, liana.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 0-780 m.
AMA, ANT, ARA, CAQ, CAS,
CHO, CUN, GUI, GUV, MET,
PUT, TOL, VAU. Preocupacin
Menor (propuesta aqu).
Amrica tropical.
Fonnegra 1732 (HUA).
Clitoria javitensis var.
javitensis, Clitoria javitensis var.
portobellensis (Beurl.) Fantz

1266

Clitoria leptostachya Benth.


Trepadora, liana.
Nativa. Amazonia, Orinoquia.
230-400 m.
MET, PUT. No evaluada.
N Suramrica E de los Andes.
Hermann 11172 (COL).

Clitoria magentea Fantz

Trepadora.
Endmica. Amazonia. 200-300
m.
CAQ, PUT. No evaluada.
Davidse 5719 (HT: MO; IT:
MO).

Clitoria plumosa Fantz

Fantz 1982.
Arbusto, trepadora.
Endmica. V Magdalena. 100500 m.
SAN. No evaluada.
Haught 2075 (HT: UC; IT: COL).

Clitoria simplicifolia (Kunth)


Benth.
Hierba.
Nativa. Orinoquia. 150 m.
VIC. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Pinto 1429 (COL).

Clitoria ternatea L.

Stevens et al. 2001; Zamora 2010.


Hierba, arbusto, trepadora.
Naturalizada. Andes, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, V Cauca, V
Magdalena. 20-1500 m.
ANT, BOL, CAL, CAS, CHO,
CR, CUN, HUI, MET, NAR,
QUI, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
E frica, India; cultivada en los
trpicos.
Forero 258 (COL).
Nota: ornamental.

Cojoba Britton & Rose


3 especies, 1 especie endmica
Cojoba arborea (L.) Britton
& Rose

Cojoba colombiana Britton &


Killip, Mimosa arborea L.
Barneby & Grimes 1997; Stevens
et al. 2001.
rbol.
Nativa y cultivada. Andes, V
Cauca. 140-1500 m.
ANT, CAL, CUN, VAL. No
evaluada.
Mxico a a Colombia, Ecuador y
Per; Antillas Mayores.
Devia 3488 (COL).
Cojoba arborea var. arborea

Cojoba longipendula (Forero


& A.H.Gentry) Forero &
C.Romero
Pithecellobium longipendulum
Forero & A.H.Gentry
Forero & Romero 2009.
rbol.
Endmica. Pacfico. 50-150 m.
CHO. No evaluada.
Gentry 17284 (HT: MO).

Cojoba rufescens (Benth.)


Britton & Rose

Inga rufescens Benth.,


Pithecolobium rufescens (Benth.)
Pittier
Barneby & Grimes 1997.
rbol.
Nativa. Andes, Caribe, Pacfico,
V Magdalena. 0-1800 m.
ANT, ATL, BOL, CHO, CUN,
SAN. No evaluada.
Colombia a Costa Rica.
Bernal 486 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

FABACEAE

Angiosperms

Cologania Kunth
2 especies
Cologania broussonetii
(Balb.) DC.

Cologania ovalifolia Kunth


Zamora 2010.
Hierba, trepadora, liana.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1600-2950 m.
CUN, MAG, NAR, NSA, VAL.
No evaluada.
Mxico a Argentina.
Idrobo 1565 (COL).

Cologania procumbens
Kunth

Stevens et al. 2001; Zamora 2010.


Subarbusto.
Nativa. Andes. 1800 m.
CAU. No evaluada.
Colombia a Mxico.
Bohs 1958 (COL).

Copaifera L.
5 especies
Copaifera canime Harms
Quiones 2005.
rbol.
Nativa. Caribe. 50-300 m.
ANT, MAG. No evaluada.
Colombia, Brasil.
Dugand 1020 (COL).

Copaifera guianensis Desf.


Quiones 2005; Castellanos &
Lewis 2012.
rbol.
Nativa. Amazonia. 100 m.
AMA. No evaluada.
Panam a Guayana Francesa y
Brasil.
Blook 46301 (K).

Copaifera officinalis L.

Quiones 2005; Castellanos &


Lewis 2012.

rbol.
Nativa. Amazonia, Orinoquia.
200-500 m.
CAS, VAU. No evaluada.
Nicaragua a Brasil y Venezuela;
Antillas.
Aponte 107 (COL).

Copaifera pubiflora Benth.

Quiones 2005.
rbol.
Nativa. Andes, Orinoquia. 1301100 m.
ARA, CAS, CAU, MET. No
evaluada.
N Suramrica.
Garca 5129 (COL).

Copaifera reticulata Ducke

rbol.
Nativa. Amazonia. 120-200 m.
AMA, GUI, VAU. No evaluada.
S Colombia a Brasil y Bolivia.
Defler 640 (COAH).

Coursetia DC.
2 especies
Coursetia caribaea (Jacq.)
Lavin

Benthamantha caribaea (Jacq.)


Kuntze, Cracca caribaea (Jacq.)
Benth., Cracca greenmanii
Millsp.
Stevens et al. 2001; Zamora 2010.
Hierba, arbusto.
Nativa. Andes, Caribe, V
Magdalena. 5-2600 m.
ATL, BOL, BOY, CUN, GUJ,
HUI, MAG, NAR, NSA, SAN,
SUC, TOL, VAL. Preocupacin
Menor (propuesta aqu).
Amrica tropical.
Cuatrecasas 1102 (COL).
Coursetia caribaea var. caribaea
Nota: zonas secas / dry areas.

Coursetia ferruginea (Kunth)


Lavin
Coursetia arborea Griseb.,
Humboldtiella arborea (Griseb.)
F.J.Herm.
Lewis & Owen 1989.
Arbusto, rbol.
Nativa. Guayana y Macarena,
Caribe, Orinoquia. 0-1000 m.
ATL, BOL, CR, GUJ, MAG,
MET, TOL. No evaluada.
N Suramrica.
Forero 485 (COL).

Crotalaria L.
17 especies, 1 especie endmica
Crotalaria gloriae Bernal

Bernal, H. 1986.
Hierba.
Endmica. V Magdalena. 500 m.
TOL. No evaluada.
Bernal 392 (HT: COL; IT: COL).

Crotalaria incana L.

Bernal, H. 1986; Zamora 2010.


Hierba, subarbusto.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Orinoquia, V Magdalena.
0-2600 m.
AMA, ANT, ATL, BOL, BOY,
CAL, CAQ, CES, CR, CUN,
GUJ, HUI, MAG, NAR, NSA,
QUI, SAN, SUC, TOL, VAL,
VIC. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
pantropical.
Cuatrecasas 1034 (COL, US).

Crotalaria juncea L.

Bernal, H. 1986.
Hierba, subarbusto.
Naturalizada. Andes, V
Magdalena. 50-2000 m.
ANT, CAL, CUN, MAG, TOL,
VAL. No evaluada.
India.
Betancur 197 (COL, MO).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1267

FABACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Crotalaria lanceolata E.Mey.


Bernal, H. 1986; Zamora 2010.
Hierba, subarbusto.
Cultivada y naturalizada. Andes,
Pacfico. 30-1550 m.
ANT, CAL, VAL. No evaluada.
frica.
Forero 577 (COL).

Crotalaria maypurensis
Kunth

Bernal, H. 1986; Zamora 2010.


Hierba, subarbusto.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Caribe, Orinoquia,
SN Santa Marta. 75-1400 m.
GUI, GUV, MAG, MET, SAN.
No evaluada.
Amrica tropical.
Cuatrecasas 7854 (COL).

Crotalaria micans Link

Crotalaria anagyroides Kunth


Bernal, H. 1986; Zamora 2010.
Hierba, arbusto.
Nativa y cultivada. Amazonia,
Andes, Orinoquia, SN Santa
Marta. 200-3000 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CES,
CUN, HUI, MAG, NAR, NSA,
PUT, QUI, SAN, TOL, VAL,
VAU, VIC. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
Amrica tropical.
Bernal 569 (COL).

Crotalaria nitens Kunth

Bernal, H. 1986; Zamora 2010.


Hierba, subarbusto.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Caribe, Orinoquia,
Pacfico, V Cauca. 0-2700 m.
AMA, ANT, BOY, CAL, CAQ,
CAU, CHO, CUN, GUJ, HUI,
MET, NAR, NSA, PUT, RIS,
SAN, TOL, VAL. Preocupacin
Menor (propuesta aqu).
Mxico a Bolivia, Brasil.
Bernal 382 (COL).

1268

Crotalaria nitidula Schrank


Bernal, H. 1986.
Hierba, arbusto.
Nativa. Amazonia, Caribe,
Orinoquia. 0-700 m.
AMA, BOL, BOY, CAQ, GUJ,
MET, PUT, VAU. No evaluada.
Colombia, Costa Rica, Belice.
Bernal 507 (COL).

Crotalaria pallida Aiton

Crotalaria mucronata Desv.


Bernal, H. 1986; Zamora 2010.
Hierba, arbusto.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Orinoquia, Pacfico, V
Cauca, V Magdalena. 5-1850 m.
ANT, CAL, CAQ, CAS, CAU,
CHO, CUN, GUI, GUJ, HUI,
MET, QUI, SAN, TOL, VAL,
VAU, VIC. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
Amrica tropical; introducida en
el Paleotrpico.
Bernal 502 (COL).

Crotalaria paulina Schrank

Bernal, H. 1986.
Arbusto.
Nativa y cultivada. Andes. 12602780 m.
ANT, CAL, QUI, TOL, VAL. No
evaluada.
Colombia, Brasil.
Forero 6190 (COL).

Crotalaria pilosa Mill.

Crotalaria pterocaula Desv.


Bernal, H. 1986; Zamora 2010.
Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Caribe, Orinoquia, V
Magdalena. 100-1730 m.
ANT, BOY, CAS, CAU, CES,
CUN, HUI, MAG, MET, SAN,
TOL. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
Amrica tropical.
Bernal 557 (COL).

Crotalaria purdiana Senn

Bernal, H. 1986.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Caribe. 50-200 m.
GUJ, MAG, SUC. No evaluada.
Mxico a Venezuela; Antillas.
Haught 4446 (COL).

Crotalaria retusa L.

Bernal, H. 1986; Zamora 2010.


Hierba, subarbusto.
Naturalizada. Andes, Islas
Caribeas, Caribe, Pacfico, V
Magdalena. 0-2450 m.
ANT, ARA, ATL, BOL, CAS,
CES, CHO, CR, CUN, GUJ,
MAG, NAR, NSA, SAP, SAN,
TOL, VAL. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
Paleotrpico; introducida en
Amrica tropical.
Forero 9950 (COL).

Crotalaria sagittalis L.

Bernal, H. 1986; Zamora 2010.


Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Orinoquia, Pacfico.
0-2600 m.
AMA, ANT, BOY, CAL, CAS,
CHO, CUN, GUJ, GUV, HUI,
MAG, MET, NAR, SAN, TOL,
VAL, VIC. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
Amrica tropical, Estados
Unidos.
Bernal 572 (COL).

Crotalaria velutina Benth.

Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena.
200 m.
GUV. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Crdenas 42521 (COAH).
Nota: la identidad del nico
espcimen colombiano requiere
verificacin / identity of the
only Colombian specimen needs
verification.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

FABACEAE

Angiosperms

Crotalaria verrucosa L.

Bernal, H. 1986; Zamora 2010.


Hierba.
Nativa y cultivada. Islas
Caribeas, Caribe. 1-200 m.
ATL, BOL, SAP. No evaluada.
Asia tropical; introducida en los
trpicos.
Plowman 3541 (COL, US).

Crotalaria vitellina Ker


Gawl.

Bernal, H. 1986; Zamora 2010.


Hierba, arbusto.
Nativa. Caribe, SN Santa Marta.
30-1830 m.
CES, GUJ, MAG. No evaluada.
Mxico a Brasil; Cuba.
Dugand 2471 (COL).

Crudia Schreb.
5 especies
Crudia aequalis Ducke

Quiones 2005.
rbol.
Nativa. Caribe. 0-500 m.
ATL, BOL. No evaluada.
N Suramrica.
Dugand 4069, 4076 (COL).

Crudia amazonica Benth.

Quiones 2005; Castellanos &


Lewis 2012.
Arbusto, rbol.
Nativa. Amazonia. 200-250 m.
AMA, GUI, VAU. No evaluada.
Colombia a Guayana Francesa y
Brasil.
Schultes 16265 (COL, K).

Crudia bracteata Benth.


rbol.
Nativa. Amazonia. 150 m.
VAU. No evaluada.
Colombia, Brasil, Guayana
Francesa.
Defler 714 (COAH).

Crudia glaberrima (Steud.)


J.F.Macbr.
Quiones 2005.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Caribe, Pacfico, V
Magdalena. 30-100 m.
AMA, ANT, CHO, GUI. No
evaluada.
Nicaragua a Brasil y Bolivia;
Trinidad y Tobago.
Restrepo 706 (COAH).

Crudia oblonga Benth.

Quiones 2005.
rbol.
Nativa. Amazonia. 150-300 m.
MET, VAU. No evaluada.
N Suramrica.
Ramrez 7498 (COAH).

Cymbosema Benth.
1 especie
Cymbosema roseum Benth.
Stevens et al. 2001.
Hierba, trepadora, liana.
Nativa. Amazonia, Caribe,
Orinoquia, Pacfico. 0-300 m.
AMA, ANT, BOL, CAS, CHO,
CR, GUJ, MET, NAR, QUI,
SAN. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
Mxico a Bolivia, Brasil.
Crdenas 21505 (COAH).

Cynometra L.
8 especies, 1 especie endmica
Cynometra bauhiniifolia
Benth.

Quiones 2005; Castellanos &


Lewis 2012.
Arbusto, rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, V Magdalena. 250500 m.
ANT, GUV, VAU. No evaluada.

Guatemala a Argentina.
Zarucchi 1456 (COL, MO).

Cynometra fissicuspis
(Pittier) Pittier

Dwyer 1958; Quiones 2005.


rbol.
Nativa. Caribe. 10-50 m.
MAG. No evaluada.
Nota: citada de Colombia
por Dwyer (1958) y Quiones
(2005); no se estudiaron
especmenes / cited for Colombia
by Dwyer (1958) and Quiones
(2005); no specimens were
studied.

Cynometra longicuspis
Ducke

Quiones 2005.
rbol.
Nativa. Amazonia. 200 m.
AMA, CAQ, VAU. No evaluada.
Amazonia.
Defler 705, 706 (COAH).

Cynometra longifolia Huber


Nativa. Orinoquia.
VIC. No evaluada.
Colombia, Brasil.
Cortez 125 (COAH).

Cynometra marginata Benth.


Steyermark et al. 1999.
Arbusto, rbol.
Nativa. Amazonia. 100 m.
AMA, GUI, VAU. No evaluada.
Amazonia, Guayanas, Panam.
Defler 698 (COAH).

Cynometra martiana Baill.


Quiones 2005; Idrraga et al.
2011.
rbol.
Nativa. Pacfico. 10-220 m.
ANT. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil,
Per.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1269

FABACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Rentera 4593 (JAUM, MO).


Nota: los especmenes de
Antioquia requieren revisin
/ Antioquia specimens need
revision.

Cynometra schottiana
Hochr.

Quiones 2005.
Endmica. Pacfico. 100 m.
CHO. No evaluada.
NO Colombia.
Schott XII 857 (HT: NY).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Cynometra spruceana Benth.


Castellanos & Lewis 2012.
Arbusto, rbol.
Nativa. Amazonia. 200 m.
AMA, CAQ, VAU. No evaluada.
Amazonia.
Van Dulmen 333 (COAH, MO).

Dalbergia L.f.
13 especies
Dalbergia amazonica
(Radlk.) Ducke

Arbolito, trepadora.
Nativa. Amazonia. 100 m.
AMA. No evaluada.
Amazonia, Guayanas.
Rudas 1512 (COL).

Dalbergia brownei (Jacq.)


Urb.

Stevens et al. 2001; Zamora 2010.


Arbusto, trepadora, liana.
Nativa. Amazonia, Islas
Caribeas, Caribe, Pacfico.
0-200 m.
ANT, ATL, CAQ, CAU, CHO,
MAG, NAR, SAP, VAL, VAU. No
evaluada.
Mxico a Ecuador, Antillas.
Lozano 5408 (COL).

1270

Dalbergia darienensis Rudd


Liana.
Nativa. Caribe. 80-110 m.
BOL. No evaluada.
Colombia, Panam.
Gentry 57336 (COL).

Dalbergia ecastaphyllum (L.)


Taub.

Stevens et al. 2001; Zamora 2010.


Arbusto.
Nativa. Amazonia, Guayana
y Macarena, Caribe, Pacfico.
0-600 m.
ANT, CAQ, CHO, CR, VAU.
No evaluada.
Amrica tropical.
Callejas 5031 (COL, HUA, MO).

Dalbergia foliosa (Benth.)


A.M.Carvalho

Arbolito.
Nativa. Guayana y Macarena.
80-85 m.
GUI. No evaluada.
Suramrica tropical.
Murillo 1063 (COAH, COL, MO).

Dalbergia frutescens (Vell.)


Britton

Dalbergia variabilis Vogel


Zamora 2010.
Arbusto, rbol, trepadora, liana.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, V Magdalena. 100-1320
m.
AMA, ANT, CAQ, CR, CUN.
No evaluada.
Suramrica tropical, Costa Rica.
Uribe 2581 (COL).

Dalbergia glauca (Desv.)


Amshoff

Arbusto.
Nativa. Amazonia. 210-240 m.
AMA, VAU. No evaluada.
Amazonia, Guayanas.
Schultes 17906 (COL).

Dalbergia hygrophila
(Benth.) Hoehne

Arbusto, trepadora.
Nativa. Amazonia, Orinoquia.
75-100 m.
CAS, GUI, VAU, VIC. No
evaluada.
Amazonia.
Zarucchi 1663 (COL).

Dalbergia intermedia
A.M.Carvalho

Arbusto.
Nativa. Amazonia, Orinoquia.
100-150 m.
GUI, VIC. No evaluada.
Amazonia.
Crdenas 14690 (COAH, COL).

Dalbergia inundata Benth.

Arbusto, arbolito.
Nativa. Orinoquia. 65-260 m.
AMA, GUI, VIC. No evaluada.
Amazonia.
Zarucchi 3391 (COAH, COL).

Dalbergia monetaria L.f.

Stevens et al. 2001; Zamora 2010.


Arbusto, trepadora, liana.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia, Pacfico. 0-1900 m.
AMA, ANT, CAQ, CAS, CHO,
CR, CUN, GUI, MET, SUC,
TOL, VAU. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
Amrica tropical.
Forero 4439 (COL).

Dalbergia riedelii (Benth.)


Sandwith

rbol, trepadora, liana.


Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 200 m.
AMA, GUI, VAU. No evaluada.
Amazonia, Guayanas.
Zarucchi 30643 (COAH).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

FABACEAE

Angiosperms

Dalbergia riparia (Mart.)


Benth.
Liana.
Nativa. Amazonia. 200 m.
AMA. No evaluada.
Amazonia.
Castro 1573 (COAH).

Dalea L.
4 especies
Dalea carthagenensis (Jacq.)
J.F.Macbr.

Zamora 2010.
Subarbusto, arbusto.
Nativa. Andes, Caribe. 150-1700
m.
ATL, BOL, CUN, HUI, MAG,
SUC. No evaluada.
Mxico a Bolivia; Antillas.
Saravia 2013 (COL).
Dalea carthagenensis var.
carthagenensis

Dalea cliffortiana Willd.

Dalea annua Kuntze


Stevens et al. 2001; Zamora 2010.
Hierba.
Nativa. Andes. 1000-1800 m.
SAN. No evaluada.
Mxico a Ecuador.
Saravia 902 (COL).

Dalea coerulea (L.f.) Schinz


& Thell.
Galega coerulea L.f.
Garca-Barriga & Forero 1968.
Hierba, arbusto.
Nativa. Andes. 500-3100 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, NAR.
No evaluada.
Colombia a Per.
Idrobo 4642 (COL).
Dalea coerulea var. coerulea

Dalea cuatrecasasii Barneby


Arbusto.
Nativa. Andes. 1990-2700 m.

BOY, NSA. No evaluada.


Colombia, Venezuela.
Cuatrecasas 1868 (COL).

Deguelia Aubl.
5 especies
Deguelia densiflora (Benth.)
M.Sousa

Lonchocarpus boliviensis Pittier,


Lonchocarpus densiflorus Benth.,
Lonchocarpus glabrescens Benth.
Idrraga et al. 2011.
Arbusto, rbol, trepadora.
Nativa. Amazonia, Caribe,
Orinoquia, Pacfico. 10-250 m.
AMA, ANT, CHO, GUV, MET,
VAU. No evaluada.
Nicaragua a Bolivia y Brasil.
Rentera 3560 (JAUM, MO).

Deguelia longifolia (Benth.)


Taub.
Trepadora, liana.
Nativa. Amazonia. 100 m.
AMA. No evaluada.
Amazonia.
Rudas 5469 (COL).

Deguelia negrensis (Benth.)


Taub.

Lonchocarpus negrensis Benth.


Trepadora, liana.
Nativa. Amazonia, Orinoquia.
210-600 m.
AMA, CAQ, GUV, MET. No
evaluada.
Colombia, Per, Brasil, Guayana
Francesa.
Gentry 9068 (COL, MO).

Deguelia scandens Aubl.

Derris negrensis Benth., Derris


pterocarpus (DC.) Killip,
Lonchocarpus pterocarpus DC.
Idrraga et al. 2011.
Arbolito, trepadora, liana.

Nativa. Amazonia, V Magdalena.


100-900 m.
AMA, ANT, CAQ, VAU. No
evaluada.
Colombia a Bolivia y Brasil.
Zarucchi 1641 (COAH, COL,
MO).

Deguelia utilis (A.C.Sm.)


A.M.G.Azevedo

Derris utilis (A.C.Sm.) Ducke,


Lonchocarpus utilis A.C.Sm.
Arbusto.
Nativa. Amazonia. 200 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Brasil.
McDaniel 11795 (MO).

Desmanthus Willd.
2 especies
Desmanthus leptophyllus
Kunth

Desmanthus latus (Britton &


Rose) Standl., Desmanthus
multiglandulosus Britton & Killip
Luckow 1993.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Andes, Caribe, V Cauca,
V Magdalena. 0-2220 m.
ANT, ATL, BOL, BOY, CUN,
GUJ, MAG, SAN, VAL. No
evaluada.
Mxico a Venezuela, Brasil y
Chile; Antillas.
Dugand 2537 (COL).

Desmanthus virgatus (L.)


Willd.

Desmanthus depressus Willd.,


Mimosa virgata L.
Luckow 1993.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Andes, Islas Caribeas,
Caribe, Pacfico, V Cauca, V
Magdalena. 0-2200 m.
ANT, ATL, BOL, BOY, CR,
CUN, GUJ, HUI, MAG, NAR,
SAP, SAN, SUC, TOL, VAL.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1271

FABACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Preocupacin Menor (propuesta


aqu).
Estados Unidos a Argentina;
Antillas.
Saravia 200 (COL).

Desmodium Desv.
28 especies
Desmodium adscendens (Sw.)
DC.
Idrraga et al. 2011.
Hierba, arbusto, trepadora, liana.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Orinoquia, Pacfico, V
Cauca, V Magdalena. 0-2600 m.
AMA, ANT, CAL, CAQ,
CAS, CAU, CHO, CUN, GUI,
GUJ, HUI, MAG, MET, NAR,
PUT, SAN, VAL, VAU, VIC.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Pantropical.
Cuatrecasas 24031 (COL).

Desmodium affine Schltdl.


Idrraga et al. 2011.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Andes, Caribe, V
Magdalena. 200-1300 m.
ANT, CHO, GUJ, VAL. No
evaluada.
Amrica tropical.
Forero 6652 (COL).

Desmodium angustifolium
(Kunth) DC.

Stevens et al. 2001; Zamora 2010.


Hierba.
Nativa. Orinoquia, SN Santa
Marta, V Magdalena. 380-1200
m.
BOY, HUI, MAG. No evaluada.
Colombia a Estados Unidos.
Cuatrecasas 24869 (COL).

Desmodium aparines (Link)


DC.

Stevens et al. 2001; Zamora 2010.


Hierba.
Nativa. Andes. 1450-1800 m.
CUN, NAR. No evaluada.
Colombia a Mxico.
Barclay 3457 (COL).

Desmodium axillare (Sw.)


DC.

Idrraga et al. 2011.


Hierba, subarbusto, trepadora.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, SN Santa
Marta, V Magdalena. 0-3200 m.
AMA, ANT, BOY, CAQ, CAU,
CHO, CUN, GUJ, GUV, MAG,
MET, NAR, PUT, QUI, RIS,
SAN, TOL, VAL. Preocupacin
Menor (propuesta aqu).
Amrica tropical.
Silverstone 6745 (CUVC, MO).
Desmodium axillare var.
acutifolium (Kuntze) Urb.,
Desmodium axillare var. axillare

Desmodium barbatum (L.)


Benth.

Idrraga et al. 2011.


Hierba, arbusto, trepadora.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia, V Cauca, V
Magdalena. 25-1820 m.
AMA, ANT, ARA, CAQ, CAS,
CAU, CR, CUN, GUI, GUV,
HUI, MAG, MET, NAR, SAN,
TOL, VAL, VIC. Preocupacin
Menor (propuesta aqu).
Pantropical.
Cuatrecasas 7744 (COL).

Desmodium cajanifolium
(Kunth) DC.
Idrraga et al. 2011.
Hierba, subarbusto, rbol.

1272

Nativa. Andes, Caribe,


Orinoquia, Pacfico, SN Santa
Marta, V Magdalena. 25-1700 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CES,
CHO, CR, CUN, GUV, HUI,
MAG, MET, NSA, SAN, TOL,
VAL, VIC. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
Amrica tropical.
Idrobo 8458 (COAH, COL).

Desmodium campyloclados
Hemsl.

Idrraga et al. 2011.


Hierba, trepadora.
Nativa. Andes, Caribe, Pacfico,
SN Santa Marta. 0-2650 m.
ANT, BOL, BOY, CAU, CUN,
HUI, MAG, VAL. No evaluada.
Nicaragua a Bolivia.
Lozano 4809 (COL).

Desmodium caripense G.Don


Idrraga et al. 2011.
Hierba, trepadora.
Nativa. Andes. 1600-2500 m.
ANT, CAU, CUN, HUI, RIS,
VAL. No evaluada.
Mxico a Venezuela y Ecuador.
Idrobo 1568 (COL).

Desmodium distortum
(Aubl.) J.F.Macbr.

Idrraga et al. 2011.


Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Orinoquia, V Magdalena.
150-1400 m.
ANT, CAS, CUN, GUI, MAG.
No evaluada.
Amrica tropical; introducida en
el Paleotrpico.
Crdenas 20806 (COAH).

Desmodium glabrum (Mill.)


DC.
Meibomia mollis (Vahl) Kuntze
Stevens et al. 2001.
Hierba, subarbusto, arbusto.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

FABACEAE

Angiosperms

Nativa. Andes, Caribe,


Orinoquia, V Magdalena. 251600 m.
ATL, BOL, BOY, CHO, CUN,
HUI, MAG, MET, TOL, VAL. No
evaluada.
Amrica tropical.
Cuatrecasas 25705 (COL).

Desmodium incanum DC.

Desmodium canum (J.F.Gmel.)


Schinz & Thell.
Idrraga et al. 2011.
Hierba, arbusto, trepadora.
Nativa. Amazonia, Andes, Islas
Caribeas, Caribe, Orinoquia,
Pacfico, V Cauca, V Magdalena.
0-2200 m.
ANT, ARA, ATL, BOL, BOY,
CAL, CAQ, CAU, CES, CHO,
CR, CUN, GUJ, HUI, MAG,
NAR, NSA, PUT, QUI, RIS,
SAP, SAN, SUC, TOL, VAL.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Pantropical.
Zarucchi 4011 (COL, MO).

Desmodium molliculum
(Kunth) DC.

Idrraga et al. 2011.


Hierba, trepadora.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1350-3420 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, GUJ,
MAG, NAR, PUT, QUI, RIS,
SAN, TOL, VAL. Preocupacin
Menor (propuesta aqu).
Mxico a Bolivia.
Bernal 1700 (COL).

Desmodium orbiculare
Schltdl.

Idrraga et al. 2011.


Hierba, subarbusto.
Adventicia. Andes, Caribe,
Pacfico. 40-1860 m.
ANT, BOY, CAU, CHO, CUN,
GUJ, SAN, VAL. No evaluada.
Mxico, Guatemala.
Forero 9272 (COL).

Desmodium orinocense
(DC.) Cuello

Desmodium infractum DC.

Subarbusto.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 150-200
m.
AMA, CAQ, GUI, PUT, VIC. No
evaluada.
Colombia, Venezuela.
Cuatrecasas 4077 (COL).

Desmodium intortum (Mill.)


Urb.

Desmodium pachyrhizum
Vogel

Stevens et al. 2001; Zamora 2010.


Trepadora.
Nativa. Caribe. 300-350 m.
SUC. No evaluada.
Mxico a Ecuador.
Gentry 34757 (MO).

Idrraga et al. 2011.


Hierba, subarbusto, trepadora.
Nativa. Andes, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, SN Santa
Marta. 60-2200 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CHO,
CUN, HUI, MAG, MET,
NAR, QUI, SAN, TOL, VAL.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Amrica tropical; introducida en
el Paleotrpico.
Cuatrecasas 19677 (COL).

Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena.
500 m.
MET. No evaluada.
Colombia, Venezuela, S Brasil,
Uruguay.
Idrobo 2553A (COL).
Nota: a menudo errneamente
escrito pachyrhiza o
pachyrrhizum / often misspelled
pachyrhiza or pachyrrhizum.

Desmodium prehensile
Schltdl.

Idrraga et al. 2011.


Hierba.
Nativa. Andes. 1000-1100 m.
ANT, HUI. No evaluada.
Mxico a Venezuela.
Snchez 1330 (MEDEL).

Desmodium procumbens
(Mill.) Hitchc.

Idrraga et al. 2011.


Hierba, arbusto.
Nativa. Caribe, Pacfico, V
Cauca. 10-550 m.
ANT, ATL, BOL, CHO, GUJ,
MAG. No evaluada.
Amrica tropical; introducida en
el Paleotrpico.
Gentry 1745 (COL, MO).

Desmodium purpusii
Brandegee

Desmodium poeppigianum
(Schindl.) J.F.Macbr.
Idrraga et al. 2011.
Subarbusto, arbusto, trepadora.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 0-1700 m.
ANT, CAU, CHO, CUN, MET,
PUT, QUI, RIS, SUC, VAL. No
evaluada.
Mxico a Per, O Brasil.
Cuatrecasas 21513 (COL).

Desmodium sclerophyllum
Benth.
Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena.
250 m.
MET. No evaluada.
Suramrica tropical.
Lpez 7709 (COAH, COL).

Desmodium scorpiurus (Sw.)


Desv.
Idrraga et al. 2011.
Hierba, trepadora.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1273

FABACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Nativa. Andes, Caribe,


Orinoquia, Pacfico, V Cauca, V
Magdalena. 0-1460 m.
ANT, ARA, ATL, BOL, BOY,
CAL, CHO, CR, CUN, HUI,
MAG, MET, SAN, TOL, VAL.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Amrica tropical.
Silverstone 2365 (CUVC, MO).

Desmodium sericophyllum
Schltdl.

Stevens et al. 2001.


Hierba, subarbusto, trepadora.
Nativa. Andes. 1200-1380 m.
BOY, CAU, CES, CUN, HUI,
NAR, SAN. No evaluada.
Mxico a Ecuador.
Idrobo 260 (COL).

Desmodium tortuosum (Sw.)


DC.

Idrraga et al. 2011.


Hierba, arbusto, trepadora.
Nativa. Andes, Caribe,
Orinoquia, V Cauca, V
Magdalena. 50-2000 m.
ANT, ATL, BOY, CAU, CUN,
HUI, MAG, MET, NAR, SAN,
TOL, VAL. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
Amrica tropical, Estados
Unidos.
Uribe 797 (COL).

Desmodium triflorum (L.)


DC.

Idrraga et al. 2011.


Hierba.
Nativa. Andes, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, V Cauca, V
Magdalena. 100-1700 m.
ANT, CAU, CHO, MET, NAR,
TOL, VAL. No evaluada.
Amrica tropical, frica.
Marrugo 779 (MEDEL).

1274

Desmodium uncinatum
(Jacq.) DC.

Idrraga et al. 2011.


Hierba, arbusto, trepadora.
Nativa. Andes, Caribe,
Orinoquia, SN Santa Marta, V
Magdalena. 250-3300 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CHO,
CUN, HUI, MAG, NAR, QUI,
SAN, TOL, VAL, VIC. No
evaluada.
Mxico a Argentina.
Cuatrecasas 24786 (COL).

Desmodium wydlerianum
Urb.

Stevens et al. 2001; Zamora 2010.


Hierba, subarbusto, trepadora.
Nativa. Caribe, Orinoquia. 350400 m.
GUJ, MET. No evaluada.
Amrica tropical.
Stevenson 1076 (COAH, COL,
MO).

Dialium L.
1 especie
Dialium guianense (Aubl.)
Sandwith

Quiones 2005; Castellanos &


Lewis 2012.
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 5-1000 m.
AMA, ANT, BOL, CAQ, CHO,
CR, GUV, MET, SAN, VAL,
VAU. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
SE Mxico a Brasil y Bolivia.
Zarucchi 4863 (COL, MO).

Dicorynia Benth.
1 especie

Dicorynia paraensis Benth.

Quiones 2005; Castellanos &


Lewis 2012.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 100-120 m.
AMA, CAQ, GUI, VAU. No
evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Defler 725 (COAH).

Dicymbe Benth.
1 especie
Dicymbe stipitata Cowan

Quiones 2005; Castellanos &


Lewis 2012.
rbol.
Nativa. Guayana y Macarena.
200 m.
CAQ, VAU. No evaluada.
SE Colombia, NO Brasil.
Cuatrecasas 7153 (HT: US; IT:
COL).

Dimorphandra Schott
4 especies
Dimorphandra cuprea
Sprague & Sandwith

Quiones 2005.
Arbusto, rbol.
Nativa. Amazonia. 90-350 m.
AMA, CAQ, GUI, VAU. No
evaluada.
Amazonia.
Crdenas 17465 (COAH).
Dimorphandra cuprea subsp.
cuprea, Dimorphandra cuprea
subsp. ferruginea (Ducke)
M.F.Silva

Dimorphandra macrostachya
Benth.
Quiones 2005.
rbol.
Nativa. Amazonia, Caribe. 500700 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

FABACEAE

Angiosperms

AMA, ANT. No evaluada.


Amazonia, Guayana.
Soejarto 3232 (COL).
Dimorphandra macrostachya
subsp. macrostachya

Dimorphandra pennigera
Tul.

Quiones 2005.
Arbusto, rbol.
Nativa. Amazonia. 250-300 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
Amazonia.
Idrobo 11231 (COL).

[Dimorphandra unijugata]

Quiones 2005.
Nota: binomio inexistente;
error por D. unijuga, especie
de O Venezuela y NO Brasil,
errneamente sealada de
Colombia en Tropicos, hasta
enero de 2014, con base en un
espcimen de Brasil (Cid Ferreira
9320) / nonexistent binomial; a
mistake for D. unijuga, a species
from W Venezuela and NW
Brazil, erroneously recorded
from Colombia in Tropicos
until January 2014, based on
a specimen from Brazil (Cid
Ferreira 9320).

Dimorphandra vernicosa
Benth.

Quiones 2005.
Arbusto, rbol.
Nativa. Amazonia. 150-320 m.
AMA, CAQ, GUI, VAU. No
evaluada.
Alta Amazonia.
Forero 9828 (COAH, COL).

Dioclea Kunth
24 especies, 3 especies endmicas
Dioclea aurea R.H.Maxwell
Liana.
Nativa. Andes, Pacfico. 1001500 m.

CHO. No evaluada.
Colombia, Panam.
Gentry 17811 (COL, MO).

Dioclea bicolor Benth.

Trepadora.
Nativa. Amazonia. 100-320 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
Amazonia.
Rudas 2593 (COL).

Dioclea circinata
R.H.Maxwell

Maxwell 2011.
Liana.
Endmica. Amazonia. 450-500
m.
MET. No evaluada.
Philipson 1405 (HT: COL; IT:
BM, S, US).

Dioclea dictyoneura Diels

Trepadora.
Nativa. Amazonia. 230-250 m.
PUT. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per, Brasil.
Cuatrecasas 10716 (COL).

Dioclea glabra Benth.

Trepadora.
Nativa. Amazonia. 240 m.
CAQ. No evaluada.
Suramrica tropical.
Idrobo 11252 (COAH).

Dioclea guianensis Benth.

Dioclea lasiophylla Benth.


Idrraga et al. 2011.
Hierba, arbusto, trepadora.
Nativa. Amazonia, Andes,
Orinoquia. 0-2000 m.
AMA, ANT, BOL, CAU, CUN,
GUV, MAG, MET, NSA, SAN,
VAL, VAU, VIC. Preocupacin
Menor (propuesta aqu).
Amrica tropical.
Idrobo 554 (COL).
Dioclea guianensis var. lasiophylla
(Benth.) G.P.Lewis

Dioclea haughtii
R.H.Maxwell

Maxwell 2011.
Liana.
Nativa. Orinoquia. 180 m.
MET. No evaluada.
Colombia, O Venezuela.
Haught 2583 (HT: COL; IT: GH,
S, US, VEN).

Dioclea hispidimarginata
R.H.Maxwell

Maxwell 2011.
Liana.
Nativa. Amazonia. 300 m.
PUT. No evaluada.
S Colombia, N, Per, NO Brasil.
Nota: citada de Putumayo por
Maxwell (2011), sin indicacin
de espcimen / cited from
Putumayo by Maxwell (2011)
without citing a specimen.

Dioclea huberi Ducke

Trepadora.
Nativa. Amazonia. 100-400 m.
AMA, PUT. No evaluada.
Colombia, Per, Brasil, Bolivia.
Cuatrecasas 11019 (COL).

Dioclea lehmannii Diels

Trepadora, liana.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1100-2000 m.
ANT, CAU, CUN, MAG, SAN.
No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Cuatrecasas 24351 (COL).

Dioclea macrantha Huber


Trepadora.
Nativa. Amazonia. 240 m.
GUV, VAL. No evaluada.
Amazonia, Guayanas.
Lpez 819 (COAH).
Nota: cultivada en la Granja
Experimental de Palmira
a mediados del siglo XX

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1275

FABACEAE

Angiospermas
Angiosperms

/ cultivated at the Granja


Experimental de Palmira by the
mid 20th century.

Dioclea macrocarpa Huber

Arbusto, trepadora, liana.


Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia, Pacfico.
5-810 m.
CAQ, CHO, GUI, GUV, VAU.
No evaluada.
N Suramrica.
Schultes 15005 (COL).

Dioclea malacocarpa Ducke


Dioclea malacocarpa var.
circinata Maxwell
Idrraga et al. 2011.
Trepadora, liana.
Nativa. Caribe, Pacfico, V
Magdalena. 400-600 m.
ANT, CHO. No evaluada.
N Suramrica, Costa Rica.
Soejarto 3561 (HUA, MO).

Dioclea mollicoma Ducke


Trepadora.
Nativa. Andes. 600 m.
CAQ. No evaluada.
N Suramrica, Antillas.
Gentry 9068 (COL, MO).

Dioclea ovalis R.H.Maxwell

Maxwell 2011.
Subarbusto, trepadora.
Endmica. Andes. 1200-2000 m.
CUN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Uribe-Uribe 1648 (HT: US; IT:
COL).
Nota: por mucho tiempo,
confundida con D. lehmannii o
D. guianensis var. velutina / long
confused with D. lehmannii or D.
guianensis var. velutina.

Dioclea paniculata
R.H.Maxwell

Trepadora.
Nativa. Andes, Pacfico, V
Magdalena. 90-2000 m.
ANT, CUN, MET. No evaluada.
Colombia, Panam.
Killip 38329 (HT: US; IT: COL,
US).

Dioclea pulchra Moldenke

Idrraga et al. 2011.


Arbusto, trepadora, liana.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Pacfico.
100-2300 m.
ANT, BOY, CAQ, CHO, CUN,
MET, NAR, SAN, VAL. No
evaluada.
Panam a Ecuador.
Gentry 9149 (COL).

Dioclea reflexa Hook.f.

Idrraga et al. 2011.


Hierba, trepadora, liana.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, V Magdalena. 10-1080
m.
AMA, ANT, CAQ, CHO, CUN,
NAR, VAL. No evaluada.
Amrica tropical, frica.
Galeano 2054 (COL).

Dioclea sericea Kunth

Idrraga et al. 2011.


Hierba, arbusto, trepadora.
Nativa. Andes, Caribe,
Orinoquia, V Cauca, V
Magdalena. 40-1610 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, GUJ,
GUV, HUI, MAG, TOL, VAL,
VIC. No evaluada.
Colombia, Bolivia.
Davidse 5571 (COL, MO).

Dioclea ucayalina Harms

Trepadora.
Nativa. Amazonia, Andes. 1001000 m.

1276

AMA, CAQ, PUT. No evaluada.


Colombia, Ecuador, Per, Brasil.
Cuatrecasas 9006 (COL).

Dioclea vallensis
R.H.Maxwell

Maxwell 2011.
Trepadora.
Endmica. Pacfico. 0-250 m.
CHO, VAL. No evaluada.
O Colombia.
Cuatrecasas 17499 (HT: US; IT:
F).

Dioclea violacea Benth.

Zamora 2010.
Trepadora, liana.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 80200 m.
CHO, SAN. No evaluada.
Amrica tropical.
Cuatrecasas 24041 (COL).

Dioclea virgata (Rich.)


Amshoff

Idrraga et al. 2011.


Arbusto, trepadora, liana.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 5-1800 m.
AMA, ANT, BOY, CAQ,
CHO, CR, GUI, GUJ, GUV,
MET, NSA, SAN, VAL, VAU.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Mxico a Argentina; introducida
en el Paleotrpico.
Callejas 9396 (HUA).

Dioclea wilsonii Standl.

Idrraga et al. 2011.


Trepadora, liana.
Nativa. Andes, Caribe. 0-1900 m.
ANT, NAR. No evaluada.
Amrica tropical; introducida en
el Paleotrpico.
Murphy 9463 (COL, MO).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

FABACEAE

Angiosperms

Diphysa Jacq.
2 especies
Diphysa americana (Mill.)
M.Sousa
Diphysa carthaginensis Benth.
& Oerst., Diphysa robinioides
Benth. & Oerst.
Arbusto.
Nativa. Caribe. 150-300 m.
SUC. No evaluada.
Colombia a Mxico.
Cuadros 4666 (COL).

Diphysa carthagenensis Jacq.


Zamora 2010.
Arbusto, rbol.
Nativa. Caribe. 5-60 m.
ATL, BOL, GUJ, MAG, NSA. No
evaluada.
Mxico a Venezuela.
Idrobo 8702 (COL).

Diplotropis Benth.
3 especies
Diplotropis martiusii Benth.
Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia. 100-250 m.
AMA, CAQ, GUI, GUV, VAU.
No evaluada.
Amazonia.
Crdenas 23653 (COAH).

Diplotropis peruviana
J.F.Macbr.

rbol.
Nativa. V Magdalena. 400-600 m.
ANT. No evaluada.
Colombia a Bolivia.
Alverson 105 (COL).
Nota: la identidad del nico
espcimen colombiano requiere
verificacin / identity of the
only Colombian specimen needs
verification.

Diplotropis purpurea (Rich.)


Amshoff

Idrraga et al. 2011.


rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Orinoquia, V Magdalena.
300-700 m.
AMA, ANT, CAQ, MET, VAL,
VAU. No evaluada.
Suramrica tropical.
Gentry 68440 (COL).

Dipteryx Schreb.
8 especies
Dipteryx cordata (Ducke)
R.S.Cowan

Taralea cordata var. cordata


Arbusto.
Nativa. Amazonia. 200 m.
VAU. No evaluada.
SE Colombia, Venezuela, Brasil.
Zarucchi 2165 (COL).

Dipteryx magnifica (Ducke)


Ducke
rbol.
Nativa. Amazonia. 80-100 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
E Colombia, SO Venezuela, N
Brasil.
Restrepo 532 (COAH).

Dipteryx micrantha Harms

rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 100 m.
AMA, CAQ, MET. No evaluada.
NO Suramrica a Brasil.
Schultes 7180 (COL).

Dipteryx odorata (Aubl.)


Willd.
rbol.
Nativa. Amazonia. 240 m.
AMA, CAQ. No evaluada.

Colombia a Guayanas, Brasil y


Bolivia.
Duivenvoorden 2583 (COAH).

Dipteryx oleifera Benth.

Coumarouna panamensis Pittier,


Dipteryx panamensis (Pittier)
Record & Mell, Oleiocarpon
panamense (Pittier) Dwyer
Idrraga et al. 2011.
rbol.
Nativa. Pacfico. 5-400 m.
ANT, BOL, CHO, CR.
Vulnerable (Crdenas & Salinas
2007).
Nicaragua a Ecuador.
Gentry 20255 (COL).

Dipteryx polyphylla Huber

Coumarouna polyphylla (Huber)


Ducke
Ducke 1949.
rbol.
Nativa. Amazonia, Caribe. 40300 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
S Colombia, Brasil.
Londoo 882 (COL).

Dipteryx punctata
(S.F.Blake) Amshoff

rbol.
Nativa y cultivada. Andes,
Orinoquia. 150-400 m.
AMA, CAQ, CAS, CUN, GUI,
GUV, MET, TOL, VAL, VIC. No
evaluada.
E Colombia a Guayanas y Brasil.
Ramrez 7034 (COAH).
Nota: ocasionalmente cultivada
/ occasionally cultivated.

Dipteryx rosea Benth.

rbol.
Nativa. Amazonia, Orinoquia.
100-350 m.
VAU, VIC. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil,
Per.
Schultes 5373 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1277

FABACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Diptychandra Tul.
1 especie
Diptychandra sp.

Castellanos & Lewis 2012.


Arbusto, rbol.
Nativa. V Magdalena. 400 m.
ANT. No evaluada.
Zarucchi 3339 (K, MO).
Nota: aparentemente, una
especie nueva / apparently a new
species.

Dussia Taub.
4 especies
Dussia lehmannii Harms

Rudd 1958b; Idrraga et al. 2011.


rbol.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-1400
m.
ANT, CHO, NAR, VAL. No
evaluada.
Panam a Ecuador.
Cuatrecasas 21075 (COL).

Dussia macroprophyllata
(Donn.Sm.) Harms

Rudd 1958b; Idrraga et al. 2011.


rbol.
Nativa. Andes, Pacfico. 30-2450
m.
ANT, CHO. No evaluada.
Colombia a Nicaragua.
Pennington 698, 699 (COL).

Dussia martinicensis Taub.

rbol.
Nativa. V Cauca. 355 m.
ANT. No evaluada.
Centroamrica a N Suramrica.
Carvajal 258 (UDBC).

Dussia tessmannii Harms

rbol.
Nativa. Amazonia, Orinoquia.
120-220 m.

1278

AMA, CAQ, CAS, MET, PUT.


No evaluada.
Colombia a Brasil y Bolivia.
Crdenas 40924 (COAH).

Elizabetha Benth.
2 especies
Elizabetha duckei Huber

Quiones 2005.
Arbolito.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 130 m.
AMA. No evaluada.
SE Colombia, NO Brasil.
Ducke s.n. (HT: MG).
Nota: pobremente conocida /
poorly known.

Elizabetha fanshawei Cowan


rbol.
Nativa. Guayana y Macarena.
100 m.
GUI. No evaluada.
Colombia, Guyana.
Franco 6030 (COAH).

Entada Adans.
3 especies
Entada gigas (L.) Fawc. &
Rendle

Mimosa gigas L.
Barneby & Grimes 1996.
Liana.
Nativa. Andes, Caribe, Pacfico,
V Magdalena. 30-1420 m.
ANT, CHO, CUN, GUJ, MAG,
NAR, NSA, RIS, SAN. No
evaluada.
Colombia a Centroamrica;
Antillas; frica.
Garca-Barriga 12412 (COL).

Entada polyphylla Benth.

Entadopsis polyphylla (Benth.)


Britton

Barneby & Grimes 1996.


Subarbusto, liana.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia,
Pacfico. 100-1500 m.
AMA, ARA, CAQ, CAU, GUV,
MET, PUT. No evaluada.
Centroamrica y Suramrica.
Cuatrecasas 27259 (COL).

Entada polystachya (L.) DC.


Entadopsis polystachya (L.)
Britton, Mimosa polystachya L.
Barneby & Grimes 1996.
Liana.
Nativa. Caribe, Pacfico, V
Magdalena. 7-295 m.
ANT, ATL, BOL, CHO, CR,
GUJ, MAG. No evaluada.
Centroamrica y Suramrica.
Callejas 4350 (COL).

Enterolobium Mart.
3 especies, 1 especie endmica
Enterolobium barnebianum
Mesquita & M.F.Silva

Barneby & Grimes 1996.


rbol.
Endmica. Guayana y Macarena.
200 m.
VAU. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per, Brasil.
Zarucchi 1747 (HT: MO; IT:
COL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Enterolobium cyclocarpum
(Jacq.) Griseb.

Mimosa cyclocarpa Jacq.


Barneby & Grimes 1996.
rbol.
Nativa y cultivada. Amazonia,
Andes, Guayana y Macarena,
Caribe, V Cauca, V Magdalena.
0-1200 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

FABACEAE

Angiosperms

AMA, ANT, ATL, BOY, CR,


CUN, MAG, MET, QUI, SAN,
SUC, VAL, VAU. No evaluada.
Mxico a Venezuela, Brasil y
Guayanas; Antillas Mayores.
Ovalle-Buitrago s.n. (COL).

Enterolobium schomburgkii
(Benth.) Benth.

Pithecolobium schomburgkii
Benth.
Barneby & Grimes 1996.
rbol.
Nativa. Guayana y Macarena,
Orinoquia, V Magdalena. 80-700
m.
GUV, MET, SAN, VIC. No
evaluada.
Mxico a N y C Suramrica.
Echeverry 4744 (COL).

Eperua Aubl.
3 especies
Eperua falcata Aubl.

AMA, GUI, VAU. No evaluada.


Amazonia.
Acero 207 (COL).

Eriosema (DC.) Desv.


8 especies
Eriosema crinitum (Kunth)
G.Don

Eriosema stipulare Benth.


Grear 1970.
Hierba, arbusto.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Orinoquia, SN Santa
Marta. 100-2000 m.
BOY, CAU, GUV, MAG, MET,
SAN, TOL, VIC. No evaluada.
Amrica tropical.
Idrobo 247 (COL).
Eriosema crinitum var. crinitum,
Eriosema crinitum var. stipulare
(Benth.) Fortunato

Eriosema diffusum (Kunth)


G.Don

Quiones 2005; Castellanos &


Lewis 2012.
rbol.
Nativa. Amazonia. 370 m.
VAU. No evaluada.
N Suramrica.
Zarucchi 1765 (COL, MO).

Grear 1970; Idrraga et al. 2011.


Hierba.
Nativa. Andes. 1200-2300 m.
ANT, CAU, CES, CUN, MAG.
No evaluada.
Colombia a Mxico.
Uribe 375 (COL).

Eperua leucantha Benth.

Eriosema longifolium Benth.

Quiones 2005; Castellanos &


Lewis 2012.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 115-350 m.
AMA, GUI, VAU. No evaluada.
Amazonia.
Zarucchi 2505 (COAH, COL).

Eperua purpurea Benth.

Quiones 2005.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 120-320 m.

Grear 1970.
Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena.
480-650 m.
MET. No evaluada.
Colombia, SE Brasil, Paraguay,
Bolivia.
Fernndez 7655 (COL).

Eriosema obovatum Benth.


Grear 1970.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Caribe, Orinoquia.
272-650 m.

CAQ, CES, MAG, MET. No


evaluada.
Colombia a Honduras, S Brasil.
Idrobo 2543 (COL).

Eriosema pulchellum
(Kunth) G.Don

Grear 1970.
Subarbusto.
Nativa. Orinoquia, V Magdalena.
200 m.
MET, TOL. No evaluada.
Colombia a Mxico.
Forero 10228 (COL).

Eriosema rufum (Kunth)


G.Don

Grear 1970.
Hierba, arbusto.
Nativa. Guayana y Macarena,
Caribe, Orinoquia. 480-650 m.
BOY, GUJ, GUV, MET. No
evaluada.
Suramrica tropical.
Jaramillo 279 (COL).
Eriosema rufum var. rufum

Eriosema simplicifolium
(Kunth) G.Don

Grear 1970.
Hierba, arbusto, trepadora.
Nativa. Caribe, Orinoquia. 100600 m.
ARA, BOY, CAS, CES, GUV,
MET, VIC. No evaluada.
Amrica tropical.
Ramrez 8994 (COAH).

Eriosema violaceum (Aubl.)


G.Don
Grear 1970.
Hierba, arbusto, rbol.
Nativa. Andes, Orinoquia. 1001400 m.
CAU, CUN, MET, VIC. No
evaluada.
Amrica tropical.
Lpez 1398 (COAH).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1279

FABACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Erythrina L.
11 especies, 1 especie endmica
Erythrina amazonica
Krukoff

Granados-Tochoy et al. 2005.


Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 225-310
m.
MET, PUT, VIC. No evaluada.
N Suramrica.
Cuatrecasas 11212 (COL).

Erythrina berteroana Urb.

Granados-Tochoy et al. 2005.


Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Andes, Caribe, Pacfico,
V Magdalena. 30-1210 m.
ANT, ATL, BOL, CES, CHO,
GUJ, MAG. No evaluada.
Mxico a Per; Antillas.
Dugand 2481 (COL).

Erythrina cochleata Standl.


Granados-Tochoy et al. 2005.
rbol.
Nativa. Andes. 1000-1780 m.
ANT, CUN. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Costa
Rica.
Garca 20115 (COL).

Erythrina costaricensis
Micheli

Granados-Tochoy et al. 2005.


Arbusto, rbol.
Nativa. Andes, Caribe, Pacfico,
V Magdalena. 10-1600 m.
ANT, CHO, CUN, HUI, MAG,
MET, RIS. No evaluada.
Costa Rica a Ecuador.
Garca 20063 (COL).

Erythrina edulis Micheli

Erythrina megistophylla Diels


Granados-Tochoy et al. 2005.

1280

Arbusto, rbol.
Nativa y cultivada. Andes. 7502600 m.
ANT, BOY, CAU, CHO,
CUN, HUI, MET, NAR, NSA,
PUT, QUI, SAN, TOL, VAL.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Colombia a Argentina.
Uribe 1376 (MO).

Erythrina fusca Lour.

Erythrina glauca Willd.


Granados-Tochoy et al. 2005.
rbol, liana.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Pacfico, V Cauca, V
Magdalena. 5-1560 m.
AMA, ANT, ARA, ATL, CHO,
CR, CUN, GUV, HUI, MAG,
MET, PUT, SAN, TOL, VAL.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Amrica tropical; introducida en
el Paleotrpico.
Uribe 544 (MO).

Erythrina poeppigiana
(Walp.) O.F.Cook

Granados-Tochoy et al. 2005.


rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Orinoquia, Pacfico. 0-2080 m.
ANT, BOY, CAL, CAS, CAU,
CHO, CUN, GUV, HUI, MAG,
MET, NSA, PUT, QUI, RIS,
SAN, VAL. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
Amrica tropical.
Forero 5001 (COL).

Erythrina rubrinervia Kunth


Granados-Tochoy et al. 2005.
Arbusto, rbol.
Nativa. Andes, Caribe, Pacfico.
20-2700 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CES,
CHO, CUN, GUJ, HUI, MAG,
NAR, PUT, QUI, RIS, SAN,

TOL, VAL. Preocupacin Menor


(propuesta aqu).
Mxico a Bolivia.
Zarucchi 5013 (COL, MO).

Erythrina santamartensis
Krukoff & Barneby

Granados-Tochoy et al. 2005.


Arbusto.
Endmica. SN Santa Marta.
1350-1400 m.
GUJ, MAG. No evaluada.
Colombia.
Kirkbride 1966 (HT: NY; IT:
COL, US).

Erythrina ulei Harms

Granados-Tochoy et al. 2005.


rbol.
Nativa. Andes. 810-910 m.
CAQ, PUT. No evaluada.
Colombia a Bolivia, Brasil.
Schultes 350 (COL).

Erythrina velutina Willd.

Granados-Tochoy et al. 2005.


rbol.
Nativa. Caribe. 10-150 m.
GUJ, MAG. No evaluada.
Colombia a Bolivia, Brasil.
Romero-Castaeda 4503 (COL).

Fairchildia Britton & Rose


1 especie
Fairchildia panamensis
(Benth.) Britton & Rose

Swartzia panamensis Benth.


Cowan 1968; Stevens et al. 2001.
rbol.
Nativa. Caribe, Pacfico. 10-520
m.
ANT, CHO. No evaluada.
Colombia a Honduras.
Crdenas 429 (JAUM, MO).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

FABACEAE

Angiosperms

Fissicalyx Benth.
1 especie
Fissicalyx fendleri Benth.
rbol.
Nativa. Orinoquia, Pacfico.
0-200 m.
CHO, GUV. No evaluada.
Panam a Guyana, Brasil.
Crdenas 4380 (COL).

Flemingia W.T.Aiton
1 especie
Flemingia strobilifera (L.)
W.T.Aiton

Idrraga et al. 2011.


Arbusto.
Naturalizada. Pacfico. 100 m.
ANT. No evaluada.
S China.
Estudiantes 80 (MEDEL).
Nota: conocida de una sola
localidad. Naturalizada en los
trpicos, especialmente en
zonas costeras. Potencialmente
invasora (Global Invasive Species
Database 2008) / known from
a single locality; naturalized
in the tropics, especially in
coastal areas; potentially
invasive (Global Invasive Species
Database 2008).

Galactia P.Browne
6 especies
Galactia glaucescens Kunth

Stevens et al. 2001; Zamora 2010.


Hierba, arbusto.
Nativa. Andes, Orinoquia. 1501900 m.
BOY, CAS, CUN, GUV, MET,
TOL, VIC. No evaluada.
Nicaragua a Bolivia, Brasil.
Cuatrecasas 7668 (COL).

Galactia gracillima Benth.

Burkart 1971.
Trepadora.
Nativa. Caribe, Orinoquia, V
Cauca. 150-1050 m.
ATL, MET, VAL. No evaluada.
Colombia, Venezuela, S
Suramrica tropical.
Dugand 5077 (COL).

Galactia jussiaeana Kunth

Galactia jussiaeana var.


angustifolia (Kunth) Burkart
Torres et al. 1983; Stevens et al.
2001.
Hierba, arbusto.
Nativa. Caribe, Orinoquia. 35450 m.
CES, CR, GUI, MAG, MET,
VIC. No evaluada.
Suramrica tropical, Antillas.
Idrobo 6657 (COL).

Galactia latisiliqua Desv.

Torres et al. 1983.


Hierba, trepadora.
Nativa. Orinoquia, V Magdalena.
250-500 m.
BOY, SAN, TOL. No evaluada.
Panam a Argentina.
Haught 6295 (COL).

Galactia lindenii Burkart

Hierba, subarbusto, trepadora,


liana.
Nativa. Andes. 1990-2900 m.
BOY, CUN. No evaluada.
Colombia, Per.
Haught 6182 (HT: SI; IT: COL,
NY).

Galactia striata (Jacq.) Urb.

Stevens et al. 2001; Zamora 2010.


Hierba, trepadora, liana.
Nativa. Andes, Caribe,
Orinoquia, V Cauca, V
Magdalena. 25-2000 m.
ANT, ATL, BOL, BOY, CAU,
CES, CR, CUN, GUJ, HUI,

MAG, NAR, SAN, TOL, VAL,


VIC. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
SE Estados Unidos a Argentina.
Cuatrecasas 24921 (COL).

Genista L.
1 especie
Genista monspessulana (L.)
L.A.S.Johnson

Cytisus monspessulanus L.
Hierba, arbusto.
Naturalizada. Andes. 2000-3100
m.
ANT, CUN, TOL. No evaluada.
Regin mediterrnea.
Cuatrecasas 25829 (COL).
Nota: invasora / invasive.

Geoffroea Jacq.
1 especie
Geoffroea spinosa Jacq.

Arbusto, rbol.
Nativa. Caribe, V Cauca. 0-1300
m.
ATL, BOL, GUJ, HUI, VAL. No
evaluada.
Venezuela a Argentina.
Cuadros 4354 (JBGP).

Gliricidia Kunth
1 especie
Gliricidia brenningii
(Harms) Lavin

Sesbania brenningii Harms,


Yucaratonia brenningii (Harms)
Burkart
rbol.
Nativa. Guayana y Macarena.
350 m.
MET. No evaluada.
Colombia a Per.
Stevenson 860 (MO).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1281

FABACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Guilandina L.

Heterostemon Desf.

1 especie

3 especies

Guilandina bonduc L.

Caesalpinia bonduc (L.) Roxb.,


Guilandina crista (L.) Small
Quiones 2005; Castellanos &
Lewis 2012.
Trepadora.
Nativa. Islas Caribeas, Caribe,
Pacfico. 0-200 m.
ANT, BOL, CAU, CHO, MAG,
NAR, SAP, VAL. No evaluada.
Pantropical.
Haught 4445 (COL).

Haematoxylum L.
1 especie
Haematoxylum brasiletto
H.Karst.

Haematoxylon brasiletto H.Karst.


Quiones 2005; Castellanos &
Lewis 2012.
Arbusto, rbol.
Nativa. Andes, Caribe. 10-1200
m.
BOL, GUJ, MAG, SAN. No
evaluada.
Mxico a Colombia.
Fernndez 5326 (COL).

Hedysarum L.
1 especie

Hedysarum splendens DC.

Hierba.
Adventicia. Andes. 2620 m.
BOL, CUN. No evaluada.
Siberia.
Garca 2265 (COL).
Nota: cultivada a mediados
del siglo XX; no hay registros
recientes / grown by the mid20th century; there are no recent
records.

1282

Heterostemon conjugatus
Benth.

Quiones 2005; Castellanos &


Lewis 2012.
rbol.
Nativa. Guayana y Macarena.
80-580 m.
AMA, GUI, VAU. No evaluada.
SE Colombia, SO Venezuela, NO
Brasil.
Crdenas 5461 (COAH, MO).

Heterostemon ellipticus
Benth.

Quiones 2005.
rbol.
Nativa. Amazonia. 200 m.
AMA, VAU. No evaluada.
Alta Amazonia.
Crdenas 5707, 24030 (COAH).

Heterostemon mimosoides
Desf.

Quiones 2005; Castellanos &


Lewis 2012.
Arbusto, rbol.
Nativa. Amazonia, Orinoquia.
0-550 m.
AMA, CAQ, GUI, VAU, VIC. No
evaluada.
E Colombia a Surinam y Brasil.
Bernal 3702 (COAH).
Heterostemon mimosoides var.
mimosoides

Hoffmannseggia Cav.
1 especie
Hoffmannseggia viscosa
Hook. & Arn.
Castellanos & Lewis 2012.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Andes.
NAR? No evaluada.

S Colombia? a N Chile.
Lobb 249 (K).
Nota: dos especmenes antiguos
en K det. por Simpson, pero
no incluidos por Simpson et
al. (2005) dentro del rango de
distribucin del gnero; prob.
provienen de Nario / two old
specimens at K det. by Simpson
but not included by Simpson et
al. (2005) within the distribution
range of the genus; prob. from
Nario.

Hydrochorea Barneby &


J.W.Grimes
3 especies
Hydrochorea corymbosa
(Rich.) Barneby &
J.W.Grimes

Mimosa corymbosa Rich.,


Pithecolobium corymbosum
(Rich.) Benth., Samanea
corymbosa (Rich.) Pittier
Barneby & Grimes 1996.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 150-250
m.
AMA, GUI, MET, VAU. No
evaluada.
N Suramrica E de Andes.
Forero 10213 (COL).

Hydrochorea gonggrijpii
(Kleinhoonte) Barneby &
J.W.Grimes

Arthrosamanea gonggrijpii
(Kleinhoonte) Kleinhoonte,
Pithecolobium gronggrijpii
Kleinhoonte
Barneby & Grimes 1996.
rbol.
Nativa. Amazonia. 40-140 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil,
Guyana, Surinam.
Sastre 2341 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

FABACEAE

Angiosperms

Hydrochorea marginata
(Benth.) Barneby &
J.W.Grimes

Pithecellobium marginatum
Benth., Pithecellobium panurense
Benth., Pithecolobium bijugatum
Schery
Barneby & Grimes 1996.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 0-200 m.
AMA, MET, VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Schultes 13070 (COL).
Hydrochorea marginata var.
panurensis (Benth.) Barneby
& J.W.Grimes, Hydrochorea
marginata var. scheryi Barneby &
J.W.Grimes

Hymenaea L.
5 especies
Hymenaea courbaril L.

Quiones 2005; Castellanos &


Lewis 2012.
rbol.
Nativa y cultivada. Amazonia,
Andes, Caribe, Orinoquia. 302000 m.
AMA, ANT, ATL, BOL, BOY,
CAU, GUJ, MAG, MET, QUI,
SAN, VIC. Casi Amenazada
(Crdenas & Salinas 2007).
Amrica tropical.
Rentera 1632 (COL).
Hymenaea courbaril var.
courbaril

Hymenaea intermedia Ducke


Quiones 2005.
rbol.
Nativa. Amazonia. 130 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Per, Brasil.
Palacios 2042 (COAH).

Hymenaea martiana Hayne


Cynometra martiana (Hayne)
Baill.

rbol.
Nativa. Amazonia. 250 m.
ANT, VAU. No evaluada.
Brasil a Argentina.
Schultes 12616 (COL).

Colombia, Venezuela, Brasil,


Ecuador.
Crdenas 4373 (COAH).

Hymenaea oblongifolia
Huber

rbol.
Nativa. Amazonia, Orinoquia.
90-150 m.
AMA, VIC. No evaluada.
Colombia a Guyana y Brasil.
Zarucchi 3573 (COAH).

Hymenaea palustris Ducke


Quiones 2005.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Caribe, Orinoquia,
Pacfico, V Magdalena. 5-600 m.
AMA, ANT, CAQ, CHO, GUV,
MET, PUT, VAL, VAU. Casi
Amenazada (Crdenas & Salinas
2007).
Colombia, Venezuela, Brasil,
Per.
Schultes 5424, 5429 (COL).

Hymenaea parvifolia Huber


Quiones 2005.
rbol.
Nativa. Amazonia. 230 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
Amazonia.
Crdenas 6789 (COAH, MO).

Hymenolobium Benth.
5 especies
Hymenolobium excelsum
Ducke

rbol.
Nativa. Guayana y Macarena.
100 m.
GUI. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil,
Per, Bolivia.
Crdenas 16270 (COAH).

Hymenolobium
heterocarpum Ducke

rbol.
Nativa. Amazonia. 240 m.
GUV. No evaluada.

Hymenolobium petraeum
Ducke

Hymenolobium
pulcherrimum Ducke

rbol.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 50100 m.
AMA, VAL. No evaluada.
N Suramrica.
Gentry 55592 (COL).

Hymenolobium velutinum
Ducke

rbol.
Nativa. Amazonia.
AMA, CAQ, VAU. No evaluada.
Colombia, Per, Brasil.
Crdenas 22047 (COAH).

Indigofera L.
8 especies
Indigofera asperifolia Benth.

Hierba.
Adventicia. Pacfico.
VAL. No evaluada.
S Suramrica tropical.
Barbosa 603 (COL).
Nota: la identidad del nico
espcimen colombiano requiere
verificacin / identity of the
only Colombian specimen needs
verification.

Indigofera hendecaphylla
Jacq.
Idrraga et al. 2011.
Hierba.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1283

FABACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Adventicia. Andes. 2500 m.


ANT. No evaluada.
S frica; introducida en Amrica
tropical.
Romero-Castaeda 2324 (COL).
Nota: tratada por Idrraga
et al. (2011) como I. spicata,
considerada ahora una especie
distinta / treated by Idrraga et
al. (2011) as I. spicata, which
is now considered a distinct
species.

Amrica tropical.
Cuatrecasas 24868 (COL).

Indigofera hirsuta L.

Idrraga et al. 2011.


Subarbusto.
Nativa. Andes, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 0-2700 m.
AMA, ANT, ATL, BOL, BOY,
CAQ, CAS, CAU, CHO, CUN,
GUJ, GUV, HUI, MAG, MET,
NSA, QUI, SAP, SAN, TOL,
VAL, VIC. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
Amrica tropical.
Cuatrecasas 22778 (COL).

Stevens et al. 2001; Zamora 2010.


Hierba, arbusto.
Naturalizada. Andes, Orinoquia,
V Cauca, V Magdalena. 1501000 m.
ARA, BOY, CAL, MET, TOL,
VAL. No evaluada.
Paleotropical; introducida en
Amrica tropical.
Forero 10083 (COL).

Indigofera jamaicensis
Spreng.

Indigofera mucronata Lam.


Idrraga et al. 2011.
Hierba, arbusto, trepadora.
Naturalizada. Andes, Caribe, V
Cauca. 25-1350 m.
ANT, ATL, BOL, GUJ, HUI,
MAG, NSA, VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Cuatrecasas 25530 (COL).

Indigofera lespedezioides
Kunth

Idrraga et al. 2011.


Hierba, arbusto.
Nativa. Andes, Caribe,
Orinoquia, SN Santa Marta, V
Magdalena. 0-1900 m.
ANT, ARA, BOL, CAS, CAU,
CES, CUN, HUI, MAG, MET,
NAR, SAN, TOL, VAL, VIC.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).

1284

Indigofera microcarpa Desv.


Hierba.
Adventicia. Caribe. 100 m.
GUJ. No evaluada.
frica; introducida en Amrica
tropical.
Saravia 575 (COL).

Indigofera suffruticosa Mill.

Indigofera trita L.f.

Indigofera subulata Poir.


Zamora 2010.
Hierba.
Nativa. Andes, Caribe, V Cauca.
40-1400 m.
ANT, ATL, BOL, CAU, CUN,
GUJ, HUI, MAG, SUC, VAL,
VAU. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
Pantropical.
Silverstone 2345 (CUVC).
Indigofera trita var. scabra (Roth)
Ali.

Inga Mill.
102 especies, 8 especies
endmicas
Inga acreana Harms

Inga myriocephala Pittier


Pennington 1997.
Arbolito.

Nativa. Amazonia, Andes,


Guayana y Macarena, Orinoquia,
Pacfico, V Magdalena. 5-2450
m.
AMA, ANT, CAQ, CHO, CUN,
GUV, HUI, MET, NAR, PUT,
TOL, VAL. No evaluada.
Colombia, Brasil, Guayana
Francesa, Surinam, Bolivia.
Schultes 13624 (COL).

Inga acrocephala Steud.

Feuilleea acrocephala (Steud.)


Kuntze, Inga brevipedicellata
Harms
Pennington 1997.
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia,
Pacfico, V Magdalena. 30-2250
m.
AMA, ANT, BOY, CAL, CAQ,
CHO, CUN, GUV, MAG,
MET, RIS, SAN, VAL, VAU. No
evaluada.
Mxico a Guayanas y Brasil.
Gentry 14125 (COL).

Inga acuminata Benth.

Feuilleea acuminata (Benth.)


Kuntze
Pennington 1997.
Arbolito.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, SN Santa
Marta, V Magdalena. 100-2100
m.
ANT, BOL, BOY, CAL, CHO,
CUN, GUV, MAG, MET, RIS,
VAL, VAU. No evaluada.
Costa Rica a Venezuela, Brasil y
Per; Antillas Menores.
Uribe-Uribe 1985 (COL).

Inga alata Benoist

Pennington 1997.
rbol.
Nativa. Guayana y Macarena.
100 m.
MET, VAU. No evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

FABACEAE

Angiosperms

N Suramrica.
Stevenson 150 (COAH, MO).

Inga alba (Sw.) Willd.

Inga thyrsoidea Desv., Mimosa


alba Sw.
Pennington 1997.
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia,
Pacfico, V Magdalena. 90-1025
m.
AMA, ANT, CAQ, CHO, CUN,
GUV, MET, VAU, VIC. No
evaluada.
S Mxico a C Suramrica.
Vesier 141 (COAH).

Inga auristellae Harms

Pennington 1997.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia, Pacfico.
80-600 m.
AMA, CAU, GUI, PUT. No
evaluada.
N Suramrica.
Rubiano 1134 (COAH).

Inga barbourii Standl.

Inga tenuipedunculata J.Len


Pennington 1997.
rbol.
Nativa. Andes. 1700 m.
ANT. No evaluada.
Colombia a Mxico.
Orozco 655 (COL).

Inga bourgonii (Aubl.) DC.

Inga apta J.F.Macbr., Mimosa


bourgonii Aubl.
Pennington 1997.
Arbolito.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena. 100-1420
m.
AMA, CAQ, PUT, VAU. No
evaluada.
N Suramrica.
Restrepo 676 (COAH).

Inga brachyrhachis Harms

Pennington 1997.
Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia.
90-1200 m.
AMA, CAQ, GUV, MET, VAU.
No evaluada.
Amazonia de Colombia,
Ecuador, Per y Brasil.
Idrobo 945 (COL, MO).

Inga brachystachys (Ducke)


Ducke
Pennington 1997.
rbol.
Nativa. Amazonia. 100-160 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Guayanas, Brasil.
Schultes 6170 (COL).

Inga capitata Desv.

Inga sarmentosa Harms, Mimosa


pacay Aubl.
Pennington 1997.
Arbolito.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia,
V Magdalena. 50-1000 m.
AMA, CAL, CAQ, CAS, CHO,
GUV, MET, PUT, VAL, VAU. No
evaluada.
Costa Rica a Guayanas, Brasil y
Bolivia.
Martnez 21 (COL).

Inga cayennensis Benth.

Inga aria J.F.Macbr., Inga


dysantha Benth.
Pennington 1997.
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Pacfico.
50-1800 m.
ANT, BOY, CHO, VAL, VAU. No
evaluada.
N Suramrica.
Schultes 14936A (COL).

Inga cecropietorum Ducke

Pennington 1997.
Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, V
Magdalena. 178-1100 m.
AMA, ANT, CAQ, HUI, VAU.
No evaluada.
Colombia, Per y Brasil.
Schultes 16611 (COL).

Inga chartacea Poepp.

Feuilleea chartacea (Poepp.)


Kuntze, Inga bolivariana Britton
& Killip
Pennington 1997.
Arbolito.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 0-1000 m.
AMA, CAQ, VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Brasil y
Bolivia.
Pipoly 15661 (MO).

Inga chocoensis T.S.Elias

Inga coprocarpa N.Zamora &


Poveda
Pennington 1997.
rbol.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-800 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Nicaragua a Ecuador.
Cuatrecasas 16372 (HT: COL;
IT: F).

Inga ciliata C.Presl

Pennington 1997.
Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena. 200-2600
m.
AMA, BOY, CAQ, CAS, PUT,
VAL, VAU. No evaluada.
Costa Rica a Ecuador, Per y
Brasil.
Rangel 13246 (COL).
Inga ciliata subsp. ciliata,
Inga ciliata subsp. subcapitata
T.D.Penn.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1285

FABACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Inga cinnamomea Benth.

Feuilleea cinnamomea (Benth.)


Kuntze, Inga tessmannii var.
harmsii J.F.Macbr.
Pennington 1997.
Arbolito.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Pacfico, V
Cauca. 10-2450 m.
AMA, ANT, CAQ, CAU, CHO,
CUN, HUI, MET, NAR, RIS,
VAL, VAU. No evaluada.
Amazonia de Colombia,
Ecuador, Per, Brasil y Bolivia.
Lozano 561 (COL).

Inga cocleensis Pittier

Inga brunnescens Britton &


Killip, Inga cocleensis var.
megantha T.S.Elias
Pennington 1997.
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, SN Santa
Marta, V Cauca, V Magdalena.
40-2700 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CHO,
CUN, GUJ, MET, NAR, SAN,
TOL, VAL, VAU. No evaluada.
Centroamrica a O Venezuela.
Garca-Barriga 17359 (COL).

Inga colombiana C.Romero


Pennington 1997.
Arbolito, rbol.
Endmica. V Magdalena. 500640 m.
ANT. No evaluada.
Callejas 8076 (HT: HUA; IT:
MO).

Inga coragypsea Uribe

Pennington 1997.
Arbolito.
Endmica. Andes. 1800-1900 m.
SAN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Uribe-Uribe 626 (HT: COL, IT:
US).

1286

Nota: conocida solo de dos


colecciones / known only from
two collections.

Inga cordatoalata Ducke

Pennington 1997.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 160-600 m.
AMA, PUT, VAU. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per, Brasil,
Guayana Francesa.
Crdenas 11865 (COAH).

Inga coruscans Willd.

Inga caldasiana Britton & Killip,


Inga pseudomarginata Killip &
Gutierrez, Mimosa coruscans
(Willd.) Poir.
Pennington 1997.
Arbolito.
Nativa. Andes, Caribe, Pacfico,
SN Santa Marta, V Cauca, V
Magdalena. 0-2200 m.
ANT, BOY, CHO, CUN, HUI,
MAG, NSA, VAL. No evaluada.
Costa Rica a Venezuela, Brasil y
Bolivia.
Soejarto 4136 (COL, HUA, MO).

Inga cylindrica (Vell.) Mart.

Inga polystachya Benth., Mimosa


cylindrica Vell.
Pennington 1997.
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia,
Pacfico. 50-600 m.
AMA, ANT, CHO, GUV, MET.
No evaluada.
Costa Rica a N Suramrica.
Garca-Barriga 17016 (COL).

Inga densiflora Benth.

Inga langlassei Pittier, Inga


microdonta Britton & Killip, Inga
sordida Pittier, Inga titiribiana
Britton & Killip
Pennington 1997.
rbol.

Nativa y cultivada. Amazonia,


Andes, Guayana y Macarena,
Caribe, Orinoquia, Pacfico,
SN Santa Marta, V Cauca, V
Magdalena. 20-2000 m.
AMA, ANT, CAL, CAU, CUN,
HUI, MET, NAR, PUT, QUI,
TOL, VAL. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
Mxico a Per y a Guayana
Francesa.
Jimnez 02 (COL).

Inga dwyeri M.Sousa

Pennington 1997.
Arbolito.
Nativa. Amazonia, Andes. 1981500 m.
AMA, ANT. No evaluada.
Colombia, Panam.
Fonnegra 5506 (COL, HUA, MO).

Inga edulis Mart.

Inga scabriuscula Benth., Mimosa


inga Vell.
Pennington 1997.
rbol.
Nativa y cultivada. Amazonia,
Andes, Guayana y Macarena,
Caribe, Orinoquia, Pacfico,
SN Santa Marta, V Cauca, V
Magdalena. 0-2140 m.
AMA, ANT, BOL, CAL, CAQ,
CAS, CAU, CHO, CUN, GUI,
GUV, MAG, MET, NAR, PUT,
RIS, SAN, TOL, VAL, VAU, VIC.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Suramrica tropical a NO
Argentina.
Duque-Jaramillo 2498 (COL).

Inga fastuosa (Jacq.) Willd.

Feuilleea fastuosa (Jacq.) Kuntze,


Inga venosa Griseb.
Pennington 1997.
Arbolito.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Pacfico, V
Cauca, V Magdalena. 200-2400
m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

FABACEAE

Angiosperms

AMA, ANT, CAL, CAQ, CAS,


CAU, CHO, CUN, HUI, MET,
NAR, QUI, RIS, VAL, VAU. No
evaluada.
Colombia, Venezuela, Guayanas,
Trinidad, Puerto Rico.
Daniel 3881 (COL).
Nota: la identidad de los
especmenes colombianos
requiere verificacin (eds.) /
identity of Colombian specimens
needs verification (eds.).

Inga fendleriana Benth.

Pennington 1997.
Arbolito.
Nativa. Andes. 1700 m.
RIS. No evaluada.
O Suramrica de Venezuela a
Bolivia.
Fernndez-Alonso 10080 (COL,
MO).

Inga feuillei DC.

Inga pacai Oken, Inga reticulata


Spreng.
Pennington 1997.
rbol.
Nativa y cultivada. Amazonia,
Andes, Pacfico. 0-2700 m.
PUT, VAL. No evaluada.
Colombia a N Chile.
Bristol 1254 (COL).

Inga filiformis N.Zamora


Pennington 1997.
rbol.
Nativa. Pacfico. 0-160 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Colombia, Panam.
Galeano 5808 (COL).

Inga goniocalyx Britton &


Killip

Pennington 1997.
rbol.
Endmica.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Mutis 4927 (HT: US, IT: MA).

Nota: conocida solo de dos


colecciones del siglo XVIII, sin
datos de localidad / known only
from two collections of the 18th
century, without locality data.

Inga gracilifolia Ducke

Pennington 1997.
rbol.
Nativa. Amazonia, Orinoquia.
0-100 m.
AMA, VIC. No evaluada.
Amazonia de Colombia, Per,
Brasil, Guyana.
Crdoba 1102 (COL).

Inga gracilior Sprague

Inga olivacea Sprague


Pennington 1997.
Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, SN Santa
Marta, V Magdalena. 10-2200 m.
AMA, ANT, BOY, CAQ, CAS,
CAU, CHO, CUN, GUI, GUJ,
MAG, MET, PUT, QUI, RIS,
TOL, VAU. No evaluada.
Panam a Ecuador.
Sprague 365 fl fr (HT: K; IT: US).

Inga hayesii Benth.

Feuilleea hayesii (Benth.) Kuntze


Pennington 1997.
Arbolito, rbol.
Nativa. Caribe, Pacfico. 0-150 m.
ANT, BOL, CHO. No evaluada.
Panam a Ecuador.
Zuluaga 412 (COL).

Inga heterophylla Willd.

Inga umbellata G.Don, Mimosa


parae Poir.
Pennington 1997.
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia, V Cauca, V
Magdalena. 20-1500 m.

ANT, BOY, SAN, VAU, VIC. No


evaluada.
Panam y Suramrica tropical.
Soejarto 3278 (FAUC).

Inga ilta T.D.Penn.

Pennington 1997.
rbol.
Nativa. Amazonia. 200 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Ecuador y Per.
Henao 142 (COAH).

Inga ingoides (Rich.) Willd.

Inga bahiensis Benth., Mimosa


ingoides Rich.
Pennington 1997.
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes, V
Cauca, V Magdalena. 20-2600 m.
AMA, ANT, BOY, CUN, VAL.
No evaluada.
Suramrica tropical hasta
Bolivia; Antillas Menores.
Uribe-Uribe 2399 (COL).

Inga interfluminensis Uribe

Pennington 1997.
rbol.
Endmica. Andes. 1450-2200 m.
ANT. No evaluada.
Cordillera Central.
Uribe-Uribe 636 (HT: COL; IT:
COL, US).

Inga interrupta L.Cardenas


& De Martino
Pennington 1997.
rbol.
Nativa. Andes. 255-265 m.
CAS. No evaluada.
Colombia y Venezuela.
Idrobo 5210 (COL).

Inga involucrata Cowan

Pennington 1997.
Arbolito, rbol.
Endmica. Pacfico. 50-300 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1287

FABACEAE

Angiospermas
Angiosperms

ANT. No evaluada.
Colombia y Panam.
Schultes 18651 (HT: GH).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

AMA, ANT, CAQ, CHO, CUN,


HUI, PUT, RIS, VAU. No
evaluada.
S Mxico a Brasil y Bolivia.
Albert 8308 (HUA, MO).

Inga jefensis Liesner &


DArcy

Inga leonis N.Zamora

Pennington 1997.
rbol.
Nativa. Pacfico, V Magdalena.
30-100 m.
CAL, CHO, VAL. No evaluada.
Colombia a Costa Rica.
Galeano 3708 (COL).

Inga lallensis Benth.

Inga archeri Britton & Killip


Pennington 1997.
Arbolito, rbol.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Pacfico. 50-2800 m.
ANT, CHO, HUI, MET, PUT,
VAL. No evaluada.
Colombia y Ecuador.
Stevenson 203 (COL).

Inga laurina (Sw.) Willd.

Inga fagifolia (L.) Benth., Mimosa


laurina Sw.
Pennington 1997.
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia,
Pacfico. 6-1500 m.
AMA, ANT, GUI, NAR, VAL,
VAU, VIC. No evaluada.
NO Mxico a Paraguay y N
Argentina.
Mora-Osejo 6038 (PSO).

Inga leiocalycina Benth.

Inga longipedunculata Ducke,


Inga multiflora Benth.
Pennington 1997.
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Pacfico.
20-2300 m.

1288

Pennington 1997.
rbol.
Nativa. Andes. 1150-1550 m.
ANT. No evaluada.
Colombia a Costa Rica.
Fonnegra 4303 (MO).

Inga leptocarpa T.D.Penn.

Pennington 1997.
Arbolito.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 90-1325 m.
AMA, CAQ, NAR, VAL, VAU.
No evaluada.
Colombia y Brasil.
Franco 5009 (COL, MO).
Nota: la identidad de los
especmenes colombianos
requiere verificacin; es de C
Amazonia (eds.) / identity of
the Colombian specimens needs
verification; is from C Amazon
(eds.)

Inga longiflora Benth.

Feuilleea ignota Kuntze, Inga


tubaeformis Benoist
Pennington 1997.
Arbolito.
Nativa. Amazonia. 0-240 m.
CAQ, GUV. No evaluada.
Amazonia.
Romero-Castaeda 4124 (COL).

Inga longifoliola Cowan

Pennington 1997.
Arbolito.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 200-300 m.
AMA, CAQ, VAU. No evaluada.
Colombia y Brasil.
Schultes 17609 (HT: US; IT:
COL, NY, GH).

Inga lopadadenia Harms

Inga odoratissima Ducke


Pennington 1997.
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes. 1001650 m.
AMA, ANT, VAL. No evaluada.
Colombia, Brasil y Per.
Hutchinson 3032 (COL, MO).

Inga macarenensis Philipson

Pennington 1997.
Arbolito.
Endmica. Guayana y Macarena.
1700 m.
MET. No evaluada.
Philipson 2259 (HT: BM; IT:
COL, US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Inga macrophylla Willd.

Inga brachyptera Benth., Inga


chorrerana T.S.Elias, Inga
ouraphylla Uribe, Mimosa
macrophylla (Willd.) Poir.
Pennington 1997.
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia,
Pacfico, V Cauca. 100-2000 m.
AMA, ANT, CAQ, CUN, MET,
NAR, VAL. No evaluada.
N Suramrica; Trinidad.
Devia 5426 (MO).

Inga manabiensis T.D.Penn.


Pennington 1997.
Arbolito, rbol.
Nativa. Andes, V Cauca. 10001150 m.
VAL. No evaluada.
Colombia y Ecuador.
Silverstone 3510 (CUVC, MO).

Inga marginata Willd.


Inga sapida Kunth, Inga
semialata (Vell.) C.Mart.
Pennington 1997.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

FABACEAE

Angiosperms

rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, SN Santa
Marta, V Cauca, V Magdalena.
0-2350 m.
AMA, ANT, CAL, CAQ, CAU,
CES, CHO, CUN, GUJ, GUV,
HUI, MET, PUT, QUI, RIS, SAN,
VAL, VAU. No evaluada.
Mxico a Brasil y Bolivia.
Callejas 5707 (HUA, MO).

Colombia a C Mxico.
Uribe-Uribe 1132 (COL).

Colombia y Venezuela.
Galeano 2217 (MO).

Inga mucuna Walp.

Inga nobilis Willd.

Inga maritima Benth.

Inga multijuga Benth.

Pennington 1997.
Arbusto, arbolito.
Nativa. Amazonia, Caribe,
Orinoquia, V Cauca. 100-300 m.
GUV, MET, SUC, VAL. No
evaluada.
Colombia, Brasil.
Ramrez 7596 (COAH).
Nota: la identidad de los
especmenes colombianos
requiere verificacin; es de SE
de Brasil (eds.) / identity of
Colombian specimens needs
verification; is from SE Brazil
(eds.).

Inga megaphylla Poncy &


Vester

Pennington 1997.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 200-300 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
Colombia, Brasil y Per.
Vester 126 (HT: P; IT: COAH).

Inga micheliana Harms

Inga hintonii Sandwith, Inga


nubigena A.R.Molina
Pennington 1997.
rbol.
Nativa. Andes, V Magdalena.
750-2430 m.
ANT, CUN, NSA, RIS.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).

Pennington 1997.
rbol.
Nativa. Andes, Caribe, Pacfico.
25-830 m.
ANT, CHO, MET. No evaluada.
Colombia y Panam.
Brand 214 (COL, MO).

Feuilleea multijuga (Benth.)


Kuntze, Inga aestuariorum Pittier
Pennington 1997.
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Pacfico, SN Santa Marta, V
Cauca, V Magdalena. 0-2370 m.
AMA, ANT, CAQ, CHO, NAR,
NSA, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
S Mxico a Ecuador y Venezuela.
Romero-Castaeda 165 (COL).
Inga multijuga subsp.
aestuariorum (Pittier) T.D.Penn.,
Inga multijuga subsp. mexicana
T.D.Penn., Inga multijuga subsp.
multijuga

Inga multinervis T.D.Penn.


Pennington 1997.
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 50-730 m.
CHO, NAR, PUT, VAL. No
evaluada.
Colombia, Ecuador, Per.
Forero 7229 (COL, MO).

Inga neblinensis L.Cardenas


& De Martino
Pennington 1997.
Arbolito.
Nativa. Guayana y Macarena.
250-800 m.
CAQ, GUI, VAU. No evaluada.

Inga humboldtiana Kunth, Inga


mutisii Britton & Killip, Inga
oblanceolata Britton & Killip,
Inga quaternata Poepp., Inga
santanderensis Britton & Killip
Pennington 1997.
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, SN Santa
Marta, V Cauca, V Magdalena.
0-2890 m.
AMA, ANT, BOL, BOY, CAL,
CAQ, CAU, CES, CHO, CR,
CUN, GUV, MAG, MET, NAR,
NSA, PUT, QUI, SAN, VAU.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
S Mxico a Brasil y Bolivia.
Palacios 394 (COAH, COL).
Inga nobilis subsp. nobilis,
Inga nobilis subsp. quaternata
var. mutisii (Britton & Killip)
C.Romero, Inga nobilis
subsp. quaternata(Poepp. &
Endl.) T.D.Penn., Inga nobilis
subsp. quaternata var. andina
C.Romero, Inga nobilis subsp.
quaternata var. schultesii
C.Romero, Inga nobilis subsp.
quaternata var. singularis
C.Romero, Inga nobilis subsp.
quaternata var. uribei C.Romero

Inga obtusata Benth.

Feuilleea obtusata (Benth.)


Kuntze
Pennington 1997.
Arbolito, rbol.
Nativa. Guayana y Macarena.
0-100 m.
VAU. No evaluada.
S Mxico a Venezuela y Per.
Schultes 17364 (COL, MO).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1289

FABACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Inga oerstediana Benth.

Inga chartana Britton & Killip,


Inga culagana Britton & Killip,
Inga endlicheri (Kuntze)
J.F.Macbr., Inga pamplonae
Britton & Killip, Inga pisana
G.Don
Pennington 1997.
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Pacfico, SN Santa Marta, V
Cauca, V Magdalena. 60-2800 m.
AMA, ANT, BOY, CAL, CAU,
CHO, CUN, GUJ, HUI, MAG,
MET, NAR, NSA, PUT, QUI,
RIS, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Mxico a Bolivia; Trinidad y
Antillas Menores.
Uribe-Uribe 725 (COL).

Inga ornata Kunth

Inga codonantha Pittier,


Inga dolichantha Uribe, Inga
eglandulosa T.S.Elias, Inga
fredoniana Britton & Killip, Inga
holtonii Pittier, Inga vallensis
T.S.Elias
Pennington 1997.
Arbolito, rbol.
Nativa y cultivada. Andes,
Caribe, V Cauca, V Magdalena.
800-2350 m.
ANT, BOY, CAL, CAQ, CAU,
CES, CUN, HUI, QUI, SAN,
TOL, VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador y N Per.
Uribe-Uribe s.n. (COL).

Inga panurensis Benth.

Feuilleea mutata Kuntze


Pennington 1997.
rbol.
Nativa. Guayana y Macarena.
100-200 m.
VAU. No evaluada.
Colombia y Brasil.
Zarucchi 1418 (COL).

1290

Inga pauciflora Walp.

Pennington 1997.
rbol.
Nativa. Pacfico. 0-200 m.
CHO. No evaluada.
Colombia y Panam.
Zuluaga 976 (COL).

Inga pezizifera Benth.

Feuilleea pezizifera (Benth.)


Kuntze, Inga microstachya
Britton & Killip
Pennington 1997.
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Pacfico, V
Cauca, V Magdalena. 0-1850 m.
AMA, ANT, BOY, CAL, CAQ,
CHO, VAL, VAU. No evaluada.
Costa Rica a Venezuela,
Guayanas y Brasil.
Forero 1786 (COL, HUA, MO).

Inga pilosula (Rich.)


J.F.Macbr.

Inga nitida Willd., Inga setifera


DC., Mimosa pilosula Rich.
Pennington 1997.
Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia, Pacfico.
100-380 m.
AMA, CAQ, CHO, GUI, GUV,
VAU. No evaluada.
Venezuela y Guayanas a Per y
Bolivia.
Idrobo 9013 (COL).

Inga plumifera Benth.

Feuilleea plumifera (Benth.)


Kuntze
Pennington 1997.
Arbolito.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 120-300 m.
AMA, CAQ, GUV, VAU. No
evaluada.
Colombia, Per.
Cuatrecasas 7106 (COL).

Inga polita Britton & Killip

Pennington 1997.
rbol.
Nativa. Caribe, Pacfico. 0-770 m.
ANT, BOL, CHO, VAL. No
evaluada.
Colombia a Costa Rica.
Lehmann 3824 fl (HT: K, IT: G).

Inga pruriens Poepp.

Feuilleea pruriens (Poepp. &


Endl.) Kuntze, Inga weberbaueri
Harms
Pennington 1997.
rbol.
Nativa. Amazonia. 120-220 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Ecuador y Per.
Urrego 940 (COAH, MO).

Inga pseudoinvolucrata
M.Sousa
Pennington 1997.
rbol.
Nativa. Pacfico. 100 m.
VAL. No evaluada.
Colombia y Panam.
Monsalve 1827 (MO).

Inga psittacorum Uribe

Inga psittacorum var. aptera


L.Uribe
Pennington 1997.
Arbolito.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia,
Pacfico. 35-600 m.
AMA, CAQ, CAS, CAU, MET,
VAL, VAU, VIC. No evaluada.
Colombia, Ecuador y Per.
Uribe-Uribe 873 (HT: COL; IT:
K, NY, U, US).

Inga punctata Willd.

Inga cycladenia Pittier, Inga


popayanensis Pittier, Mimosa
sericea Poir.
Pennington 1997.
rbol.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

FABACEAE

Angiosperms

Nativa. Amazonia, Andes,


Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, SN Santa
Marta, V Cauca, V Magdalena.
0-2780 m.
AMA, ANT, ARA, BOY, CAL,
CAQ, CAS, CAU, CES, CHO,
CR, CUN, GUV, HUI,
MAG, MET, NAR, NSA, PUT,
QUI, RIS, SAN, TOL, VAL.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Mxico a Brasil y Bolivia; Cuba.
Fernndez-Alonso 7399 (COL).

Inga rubiginosa (Rich.) DC.

Inga standleyana Pittier, Mimosa


rubiginosa Rich.
Pennington 1997.
rbol.
Nativa. Guayana y Macarena,
Caribe, Orinoquia, Pacfico. 50490 m.
ANT, CHO, MET, VAU. No
evaluada.
Panam a Guayanas y Brasil.
Brant 1275 (COL, MO).

Inga ruiziana G.Don

Inga fagifolia G.Don, Inga


obscura J.F.Macbr.
Pennington 1997.
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Pacfico.
0-2150 m.
AMA, ANT, CAL, CAQ, CHO,
CUN, NAR, PUT, RIS, VAL. No
evaluada.
Nicaragua a Bolivia.
Uribe-Uribe 1625 (COL).

Inga saffordiana Pittier

Pennington 1997.
Arbolito, rbol.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-1250
m.
ANT, CHO. No evaluada.
Colombia y Panam.
Fernndez-Prez 267 (COL).

Inga samanensis Uribe

Inga paludicola A.R.Molina, Inga


squamigera J.Len
Pennington 1997.
rbol.
Nativa. Andes, Pacfico, V
Magdalena. 60-1550 m.
ANT, BOY, CHO, SAN. No
evaluada.
Colombia a Nicaragua.
Uribe-Uribe 1903 (HT: COL; IT:
US).

Inga sapindoides Willd.

Inga antioquensis Britton &


Killip, Inga capsellata Uribe,
Inga chardonii Britton & Killip,
Inga medellinensis Uribe, Inga
microgyna Uribe
Pennington 1997.
rbol.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Orinoquia, Pacfico.
50-1600 m.
ANT, BOY, CAS, CHO, CUN,
GUV, MET, NSA, QUI, RIS,
VAL. No evaluada.
S Mxico a Venezuela y Per.
Benavides 4267 (MO, PSO).

Inga sertulifera DC.

Inga leptopus Benth., Mimosa


coriacea Pers.
Pennington 1997.
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia,
Pacfico, SN Santa Marta, V
Cauca, V Magdalena. 5-1420 m.
AMA, ANT, CAQ, CAS, CAU,
CHO, GUI, GUV, PUT, VAL,
VIC. No evaluada.
Colombia, Per, Brasil,
Venezuela, Guayanas.
Cuatrecasas 17422 (COL).
Inga sertulifera subsp. leptopus
(Benth.) T.D.Penn., Inga
sertulifera subsp. sertulifera

Inga setosa G.Don

Feuilleea setosa (G.Don) Kuntze,


Inga hirsutissima Rusby
Pennington 1997.
Arbolito, rbol.
Nativa. Andes, Caribe, Pacfico,
V Cauca, V Magdalena. 3502180 m.
CHO, CUN, HUI, MAG, MET,
SAN, VAL. No evaluada.
Colombia, Per, Bolivia.
Garca-Barriga 13323 (COL).
Nota: la identidad de los
especmenes colombianos
requiere verificacin; es de S
Per a Bolivia (eds.) / identity
of Colombian specimens needs
verification; is from S Peru to
Bolivia (eds.).

Inga sierrae Britton & Killip


Inga brenesii Standl.
Pennington 1997.
rbol.
Nativa. Andes, Caribe, SN Santa
Marta, V Cauca. 1150-2470 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CHO,
CUN, HUI, MAG, QUI, RIS,
VAL. No evaluada.
Colombia a Costa Rica.
Archer 1366 (HT: US).

Inga spectabilis (Vahl) Willd.

Inga heteroptera Benth., Inga


lucida Kunth, Inga smithii Britton
& Killip, Mimosa spectabilis Vahl
Pennington 1997.
rbol.
Nativa y cultivada. Amazonia,
Andes, Guayana y Macarena,
Caribe, Orinoquia, Pacfico,
SN Santa Marta, V Cauca, V
Magdalena. 0-2000 m.
AMA, ANT, BOL, BOY, CAQ,
CAS, CAU, CES, CHO, CR,
CUN, GUV, HUI, MAG, MET,
NAR, NSA, PUT, SAN, SUC,
TOL, VAL. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
S Mxico a Venezuela y Per.
Uribe-Uribe 637 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1291

FABACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Inga splendens Willd.

Inga stipularis DC.

Inga stenopoda Pittier

Inga striata Benth.

Inga floribunda Benth., Mimosa


splendens (Willd.) Poir.
Pennington 1997.
rbol.
Nativa. Amazonia. 120 m.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Guayanas,
Per.
Cordero 413 (COAH).

Pennington 1997.
Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 100-500 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
Colombia, Per, Brasil, y Bolivia.
Zarucchi 1057 (COL).

Inga stenoptera Benth.

Inga dumosa Benth., Inga


splendens Benth.
Pennington 1997.
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia, V Magdalena. 1001200 m.
AMA, BOL, CAQ, CUN, GUV,
HUI, MET, PUT, VAU. No
evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil,
Bolivia, Per, Ecuador.
Schultes 18419 (COL).

Inga stipulacea G.Don

Inga rufiseta Benth., Inga setigera


Poepp.
Pennington 1997.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 0-200 m.
AMA, CAQ, VAU. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per, Brasil
y Bolivia.
Clavijo 348 (COL).

1292

Feuilleea stipularis (DC.) Kuntze


Pennington 1997.
Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena. 200-600 m.
CAQ, CAS, VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Guayanas,
Brasil.
Uribe-Uribe 3913 (COL).

Inga ellsworthiana Uribe,


Mimosa dulcis Vell.
Pennington 1997.
rbol.
Nativa. Andes. 2000 m.
NAR. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per,
Bolivia, Brasil y Guayanas.
Uribe-Uribe 1030 (COL).

Inga tayronaensis T.D.Penn.


Pennington 1997.
Arbusto.
Endmica. Caribe. 150 m.
MAG. No evaluada.
Kirkbride 2531 (HT: MO; IT:
COL, PSO).

Inga tenuistipula Ducke

Inga guentheri Harms


Pennington 1997.
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia,
Pacfico, V Cauca. 0-1650 m.
AMA, CAU, CHO, MET, PUT,
VAL, VAU, VIC. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per y
Brasil.
Stevenson s.n. (COL, MO).

Inga thibaudiana DC.

Feuilleea thibaudiana (DC.)


Kuntze, Inga gladiata Desv.,
Inga peltadenia Harms, Inga
russotomentella Malme
Pennington 1997.

rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia,
Pacfico, V Cauca, V Magdalena.
0-1550 m.
AMA, ANT, CAQ, CAU, CHO,
CR, GUV, MET, NAR, PUT,
SAN, VAL, VAU. No evaluada.
Mxico a Suramrica tropical.
Vester 28 (COAH).
Inga thibaudiana subsp.
peltadenia (Harms) T.D.Penn.,
Inga thibaudiana subsp.
russotomentella (Malme)
T.D.Penn., Inga thibaudiana
subsp. thibaudiana

Inga ulei Harms

Inga racemiflora Ducke


Pennington 1997.
rbol.
Nativa. Guayana y Macarena.
0-200 m.
GUI. No evaluada.
Colombia, Venezuela y Brasil.
Davidse 28001 (MO).

Inga umbellifera (Vahl) DC.

Inga lawranceana Britton &


Killip, Mimosa umbellifera Vahl
Pennington 1997.
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia,
Pacfico, V Magdalena. 20-1600
m.
AMA, ANT, BOY, CAQ, CHO,
CUN, GUI, GUV, MET, NAR,
PUT, QUI, SAN, TOL, VAL,
VAU. No evaluada.
Costa Rica a Brasil y Bolivia.
Brand 656 (COL, MO).

Inga umbratica Poepp. &


Endl.

Feuilleea umbratica (Poepp. &


Endl.) Kuntze, Inga brevialata
Ducke
Pennington 1997.
rbol.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

FABACEAE

Angiosperms

Nativa. Pacfico. 80 m.
CHO. No evaluada.
N y C Suramrica.
Cediel 102 (COL).

Inga ursi Pittier

Inga duquei Harms


Pennington 1997.
Arbolito.
Endmica. Andes. 1240-2000 m.
CAU, CUN, TOL. No evaluada.
Uribe-Uribe 977 (COL).

Inga velutina Willd.

Feuilleea velutina (Willd.)


Kuntze, Mimosa velutina (Willd.)
Poir.
Pennington 1997.
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe. 50-1800 m.
AMA, ANT, CR, NAR. No
evaluada.
Colombia, Ecuador, Per, Bolivia
y Brasil.
Mendoza 900 (PSO).

Inga venusta Standl.

Inga callicarpa N.Zamora, Inga


urabensis Uribe
Pennington 1997.
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 50-1800 m.
AMA, ANT, BOY, CAU, CHO,
NAR, PUT, RIS, VAL. No
evaluada.
Costa Rica a Ecuador.
Forero 1571 (COL, MO).

Inga vera Willd.

Feuilleea inga (L.) Kuntze, Inga


affinis DC., Inga berteriana
DC., Inga chinacotana Britton
& Killip, Inga eriocarpa Benth.,
Inga guamito Uribe, Inga
pseudospuria Britton & Killip,
Inga racemaria L.Uribe, Inga
spuria Willd., Inga spuria var.

racemaria (L.Uribe) T.S.Elias,


Mimosa inga L.
Pennington 1997.
rbol.
Nativa y cultivada. Amazonia,
Andes, Guayana y Macarena,
Caribe, Orinoquia, Pacfico,
SN Santa Marta, V Cauca, V
Magdalena. 10-2300 m.
AMA, ANT, ARA, ATL, BOL,
BOY, CAL, CAQ, CAS, CAU,
CHO, CR, CUN, GUI, GUJ,
GUV, HUI, MAG, MET, NAR,
NSA, RIS, SAN, SUC, TOL, VAL,
VAU, VIC. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
Mxico a Uruguay.
Gentry 9260 (COL, MO).
Inga vera subsp. affinis (DC.)
T.D.Penn., Inga vera subsp.
eriocarpa (Benth.) Leon, Inga
vera subsp. vera

Inga villosissima Benth.

Feuilleea villosissima (Benth.)


Kuntze, Inga pilosa Uribe
Pennington 1997.
rbol.
Nativa. Andes, V Magdalena.
200-2500 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
HUI, NAR, QUI, RIS, VAL, VAU.
No evaluada.
Venezuela a Ecuador.
Uribe-Uribe 630 (COL).

Inga yacoana J.F.Macbr.

Pennington 1997.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 100 m.
AMA, VAU. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per y
Brasil.
Schultes 8532 (COL).

Inga yasuniana T.D.Penn.


Pennington 1997.
rbol.
Nativa. Pacfico. 50-130 m.

CAU, CHO, VAL. No evaluada.


Colombia y Ecuador.
Concha 295 (AFP).

Jacqueshuberia Ducke
1 especie, 1 especie endmica
Jacqueshuberia amplifoliola
Cowan

Quiones 2005; Castellanos &


Lewis 2012.
rbol.
Endmica. Guayana y Macarena.
250 m.
VAU. No evaluada.
Schultes 18402 (HT: US).

Klugiodendron Britton &


Killip
1 especie, 1 especie endmica
Klugiodendron umbrianum
Britton & Killip

rbol.
Endmica. Amazonia. 325 m.
PUT. No evaluada.
Klug 1895 (HT: NY; IT: COAH,
MO).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Lathyrus L.
2 especies
Lathyrus magellanicus Lam.
Idrraga et al. 2011.
Hierba, trepadora.
Nativa. Andes. 2800-3300 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, NAR.
No evaluada.
Colombia a Chile.
Cleef 3751 (COL, U).

Lathyrus meridensis Pittier


Hierba, trepadora.
Nativa. Andes. 2680-3700 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1293

FABACEAE

Angiospermas
Angiosperms

BOY, CUN, NAR. No evaluada.


Colombia, Venezuela.
Uribe 6303 (COL).

Lecointea Ducke
1 especie
Lecointea amazonica Ducke
Zamora 2010.
Arbusto, rbol.
Nativa. Orinoquia.
CAS. No evaluada.
Mxico a Bolivia, Brasil.
Garca 261 (COAH).

Leucaena Benth.
3 especies
Leucaena leucocephala
(Lam.) de Wit

Acacia leucocephala (Lam.) Link,


Mimosa leucocephala Lam.
Hughes 1998.
Arbusto, arbolito.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Islas Caribeas,
Caribe, Orinoquia, Pacfico, V
Cauca, V Magdalena. 0-2200 m.
ANT, BOY, CAL, CES, CHO,
CR, CUN, MAG, MET, NSA,
QUI, SAP, SAN, SUC, TOL,
VAL, VAU. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
Pantropical.
Forero 9953 (COL).

Leucaena shannonii Donn.


Sm.

Hughes 1998.
Arbusto.
Naturalizada. Andes. 2130-2300
m.
BOY. No evaluada.
SE Mxico a Nicaragua.
Dueas 18 (COL).

1294

Leucaena trichodes (Jacq.)


Benth.

Acacia trichodes (Jacq.) Willd.,


Leucaena bolivarensis Britton
& Killip, Leucaena colombiana
Britton & Killip, Mimosa
trichodes Jacq.
Hughes 1998.
Arbusto, rbol.
Nativa. Caribe, Pacfico. 150-350
m.
BOL, CHO, GUJ, MAG. No
evaluada.
Colombia, Ecuador, Per,
Venezuela; Repblica
Dominicana.
Sugden 312 (COL).

Libidibia (DC.) Schltdl.


3 especies
Libidibia coriaria (Jacq.)
Schltdl.

Caesalpinia coriaria (Jacq.)


Willd., Poinciana coriaria Jacq.
Quiones 2005; Castellanos &
Lewis 2012.
Arbusto, rbol.
Nativa. Caribe, Orinoquia. 0-350
m.
ARA, ATL, BOL, CES, GUJ,
MAG, SUC. No evaluada.
Mxico a Colombia y Venezuela;
Antillas.
Gentry 34772 (COL, MO).

Libidibia glabrata (Kunth)


Castellanos & G.P.Lewis

Caesalpinia corymbosa Benth.,


Caesalpinia glabrata Kunth,
Libidibia corymbosa (Benth.)
Britton & Killip
Quiones 2005; Castellanos &
Lewis 2012.
rbol.
Nativa. Caribe. 50 m.
GUJ, MAG. No evaluada.
Colombia a Per.
Gentry 55508 (MO).

Libidibia punctata (Willd.)


Britton
Caesalpinia granadillo Pittier,
Caesalpinia punctata Willd.
Quiones 2005; Castellanos &
Lewis 2012.
rbol.
Nativa. Caribe. 6-200 m.
ATL, BOL, GUJ, MAG. No
evaluada.
Colombia a Guayana; Antillas.
Dugand 6851 (COL).

Lonchocarpus Kunth
13 especies
Lonchocarpus aequatorialis
M.Sousa
Sousa 2010.
rbol.
Nativa. Caribe? 50 m.
NSA? No evaluada.
NE Colombia?, NO Venezuela.
Nota: esperada; recolectada en
el ro Catatumbo, a 15 km de la
frontera / expected; collected
at the Catatumbo River, 15 km
from the border.

Lonchocarpus
alternifoliolatus M.Sousa

Sousa 2010.
rbol.
Nativa. Pacfico, V Magdalena.
0-250 m.
ANT. No evaluada.
Costa Rica a Venezuela.
Callejas 5046 (HUA).
Nota: un espcimen de esta
especie (Callejas 4685, HUA)
fue citado por Idrraga et al.
(2011) como L. macrophyllus
/ a specimen of this species
(Callejas 4685, HUA) was cited
by Idrraga et al. (2011) as L.
macrophyllus.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

FABACEAE

Angiosperms

Lonchocarpus atropurpureus
Benth.

Lonchocarpus nicou (Aubl.)


DC.

Lonchocarpus floribundus
Benth.

Lonchocarpus pictus Pittier

Zamora 2010.
rbol.
Nativa. Caribe. 600 m.
BOL. No evaluada.
Mxico a Per.
Cuadros 1887 (COL, JBGP).

Arbolito.
Nativa. Amazonia, Orinoquia.
180-220 m.
AMA, CAQ, VIC. No evaluada.
Amazonia, Guayanas.
Davidse 5365 (COL, MO).

Lonchocarpus heptaphyllus
(Poir.) DC.

Lonchocarpus pentaphyllus
(Poir.) DC.
Zamora 2010.
rbol.
Nativa. Islas Caribeas, Caribe,
Pacfico. 0-100 m.
ANT, CHO, MAG, SAP. No
evaluada.
Mxico a Ecuador, Antillas.
Bertero s.n. (MO).

Lonchocarpus latifolius
Kunth
rbol.
Nativa. Amazonia. 250 m.
GUV. No evaluada.
Mxico a Brasil, Antillas.
Garzn s.n. (COL).

Lonchocarpus macrophyllus
Kunth
Idrraga et al. 2011.
rbol.
Nativa. Caribe. 0-250 m.
ANT. No evaluada.
Colombia a Nicaragua.
Giraldo 56 (HUA).

Trepadora.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 220 m.
AMA, CAQ, GUV, MET, PUT,
VAU. No evaluada.
N Suramrica.
Lpez 1759 (COAH, COL).

rbol, liana.
Nativa. Orinoquia, V Magdalena.
BOY, CAS, SAN. No evaluada.
N Suramrica.
Rentera 18 (JAUM, MO).

Lonchocarpus punctatus
Kunth

Arbusto, rbol.
Nativa. Caribe, V Cauca. 5-970
m.
ATL, BOL, CR, GUJ, MAG,
VAL. No evaluada.
Mxico a Brasil, Antillas.
Elas 1001 (COL).

Lonchocarpus sericeus (Poir.)


DC.
Zamora 2010.
Arbusto, rbol.
Nativa. Caribe, Pacfico, V
Magdalena. 70-500 m.
ANT, CAL, CHO, CUN. No
evaluada.
Amrica tropical.
Gentry 18192 (COL, MO).

Lonchocarpus velutinus
Benth.

Arbolito, rbol.
Nativa. Caribe. 250 m.
MAG, NSA. No evaluada.
Panam a Venezuela, Bolivia.
Barrera 152 (COL).

Lonchocarpus violaceus
(Jacq.) DC.

rbol.
Nativa. Caribe. 0-100 m.
BOL, GUJ. No evaluada.
Mxico, Guatemala, Colombia,
Venezuela, Antillas.
Cuadros 4370 (JBGP, MO).

Lotus L.
1 especie
Lotus corniculatus L.

Hierba.
Adventicia. Andes. 2600 m.
CUN. No evaluada.
Eurasia.
Fernndez 11576 (COL).

Lupinus L.
85 especies, 60 especies
endmicas
Lupinus aberrans C.P.Sm.

Smith 1944; Idrraga et al. 2011.


Arbusto.
Endmica. Andes. 2000 m.
ANT. No evaluada.
Cordillera Central.
Daniel 1456 (HT: US; IT:
MEDEL).

Lupinus albosericeus C.P.Sm.


Smith 1944.
Subarbusto.
Endmica. Andes. 4200 m.
CAU, NAR. No evaluada.
Lehmann 6201 (HT: K).

Lupinus aliamandus C.P.Sm.


Smith 1951a.
Subarbusto.
Endmica. Andes. 3200 m.
CUN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Haught 5800 (HT: US; IT: COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1295

FABACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Lupinus alipatulus C.P.Sm.

Lupinus argurocalyx C.P.Sm.

Hierba, arbusto.
Nativa. Andes. 1700-3700 m.
ANT, BOY, CAL, CUN, MET,
NSA. No evaluada.
Colombia a Bolivia.
Hartweg 9412 (HT: US; IT: F, FI,
LD, P).

Lupinus alirevolutus C.P.Sm.

Lupinus ariste-josephii
C.P.Sm.

Lupinus boyacensis C.P.Sm.

Smith 1951a.
Subarbusto.
Endmica. Andes. 1900-2400 m.
CUN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Haught 5990 (HT: CAS; IT:
COL).

Smith 1945.
Hierba.
Endmica. Andes. 2950-3450 m.
BOY, CAU, VAL. No evaluada.
Cuatrecasas 14611 (HT: US; IT:
COL).

Lupinus alopecuroides Desr.


Smith 1944.
Hierba.
Nativa. Andes. 2700-4500 m.
ARA, BOY, CAL, CAU, CUN,
MET, QUI, RIS, SAN, TOL. No
evaluada.
Colombia a Per.
Cleef 5733 (COL, U).

Lupinus amandus C.P.Sm.

Smith 1944.
Hierba.
Endmica. Andes. 2700-3800 m.
BOY, CUN, MET. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Apollinaire 63 (HT: US).

Lupinus amnis-otuni C.P.Sm.


Smith 1951b.
Endmica. Andes.
RIS. No evaluada.

Lupinus archeranus C.P.Sm.


Smith 1944.
Subarbusto.
Endmica. Andes. 2600 m.
NAR. No evaluada.
Archer 3400 (HT: CAS).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

1296

Smith 1944.
Hierba.
Endmica. Andes. 2300-3650 m.
CAL, NSA, QUI, SAN. No
evaluada.
Killip 20560 (HT: US).

Smith 1945.
Endmica. Andes.
CUN. No evaluada.

Lupinus arvensis Benth.


Hierba.
Nativa. Andes. 3000 m.
NAR. No evaluada.
S Colombia a N Per.
Triana s.n. (P).

Lupinus atropurpureus
C.P.Sm.

Smith 1944.
Hierba.
Endmica. Andes. 3000 m.
NAR. No evaluada.
Lehmann 626 (HT: K).

Lupinus austrohumifusus
C.P.Sm.

Hierba, arbusto, trepadora.


Nativa. Andes. 2800-4290 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, NAR,
PUT, QUI, TOL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Fernndez 2900 (COL).
Nota: las plantas colombianas
han sido llamadas L. humifusus,
especie de Mxico / Colombian
plants have been called L.
humifusus, which is species from
Mexico.

Lupinus bogotensis Benth.

Lupinus bogotensis var. parvior


C.P.Sm.
Smith 1944; Smith 1945.

Smith 1944.
Hierba.
Nativa. Andes. 3400-3500 m.
BOY. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Cuatrecasas 1681 (HT: US).

Lupinus bryoides C.P.Sm.

Smith 1944.
Hierba.
Endmica. Andes. 4100-4400 m.
QUI. No evaluada.
Cordillera Central.
Purdie s.n. (HT: K).

Lupinus caldasensis C.P.Sm.


Smith 1951b.
Hierba.
Nativa. Andes. 1900-2800 m.
CAU, QUI. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Killip 9124 (HT: US; IT: PH).

Lupinus camiloanus C.P.Sm.


Smith 1945.
Endmica. Andes. 2600 m.
CUN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Camilo s.n. (HT: CAS?).

Lupinus carchiensis C.P.Sm.

Smith 1944.
Hierba.
Nativa. Andes. 4200 m.
NAR. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Andr 3242 (K, NY).
Nota: conocida en Colombia
solo del Volcn Azufral / known

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

FABACEAE

Angiosperms

in Colombia only from Volcn


Azufral.

Lupinus carrikeri C.P.Sm.

Smith 1948.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
3200-4500 m.
BOY, GUJ, MAG. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Carriker 52 (HT: US).

Lupinus caucensis C.P.Sm.

Smith 1944; Smith 1945.


Hierba, arbusto.
Nativa. Andes. 2500-3100 m.
CAU, NAR, QUI. No evaluada.
Colombia a Per.
Pennell 7078 (HT: US).

SAN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Killip 17557 (HT: US).
Nota: conocida solo del tipo.
Pramo de Santurbn / known
only from the type; Pramo
Santurbn.

Lupinus eramosus C.P.Sm.

Lupinus colombiensis
C.P.Sm.

Lupinus expetendus C.P.Sm.

Smith 1944.
Subarbusto, rbol.
Endmica. Andes. 3570-4400 m.
BOY, CAL, CUN, NAR, QUI,
RIS, TOL, VAL. No evaluada.
Hazen 9833 (HT: US; IT: BM,
PH, LE).

Lupinus crucis-viridis
C.P.Sm.

Smith 1951b.
Endmica. Andes.
CAL. No evaluada.
Cordillera Central.

Smith 1945.
Endmica. Andes. 3400 m.
CUN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Cuatrecasas 383 (HT: US).

Lupinus chipaquensis
C.P.Sm.

Lupinus cuatrecasasii
C.P.Sm.

Lupinus cavicaulis C.P.Sm.

Smith 1944; Smith 1945.


Hierba, arbusto.
Endmica. Andes. 2900-3300 m.
CUN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Killip 34115 (HT: CAS; IT: US).

Smith 1945.
Hierba, arbusto.
Endmica. Andes. 2700-3750 m.
CAU. No evaluada.
Cuatrecasas 14562 (IT: COL).

Lupinus chocontensis C.P.Sm.

Smith 1944.
Subarbusto.
Endmica. Andes. 3000 m.
BOY. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Cuatrecasas 10332 (HT: US; IT:
COL).
Nota: conocida solo del tipo.
Pramo de Santa Rosa / known
only from the type; Pramo de
Santa Rosa.

Smith 1951a.
Subarbusto.
Endmica. Andes. 2700 m.
CUN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Haught 5901 (HT: CAS; IT:
COL).

Lupinus chrysocalyx C.P.Sm.

Smith 1944.
Subarbusto.
Endmica. Andes. 3950-4160 m.

Lupinus dotatus C.P.Sm.

Smith 1944.
Hierba.
Nativa. Andes. 3500 m.
CAU. No evaluada.
Cordillera Central.
Lehmann 85 (HT: K).

Smith 1944.
Hierba.
Endmica. Andes. 2950-4500 m.
CAU, CUN, NAR. No evaluada.
Pennell 7076 (IT: COL).

Lupinus falsorevolutus
C.P.Sm.

Smith 1945.
Hierba.
Endmica. Andes. 3200-3700 m.
CAU, VAL. No evaluada.
Killip 38561 (IT: COL).

Lupinus famelicus C.P.Sm.

Smith 1944.
Hierba.
Endmica. Andes. 3800-4200 m.
NSA. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Killip 18694 (HT: US).
Nota: conocida solo del tipo.
Pramo de Romeral / known
only from the type; Paramo de
Romeral.

Lupinus fratrum C.P.Sm.

Smith 1944.
Hierba.
Endmica. Andes. 2460 m.
ANT. No evaluada.
Cordillera Central.
Daniel 1544 (HT: US; IT:
MEDEL, MO).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1297

FABACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Lupinus gachetensis C.P.Sm.


Smith 1945.
Hierba.
Endmica. Andes. 3500 m.
CUN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Ariste-Joseph s.n. (HT: US).

Lupinus guascensis C.P.Sm.

Smith 1944.
Hierba.
Endmica. Andes. 2600-4000 m.
BOY, CUN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Garca-Barriga 1611 (HT: COL).

Lupinus hazenanus C.P.Sm.

Smith 1944.
Hierba.
Endmica. Andes. 2300-3100 m.
ANT, QUI. No evaluada.
Cordillera Central.
Killip 9153 (HT: US).

Lupinus hortorum C.P.Sm.

Smith 1944; Smith 1945.


Hierba.
Nativa y cultivada, Endmica y
cultivada. Andes. 2600 m.
CUN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Garca-Barriga 10833 (HT: US;
IT: COL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

[Lupinus humifusus G.Don]

Nota: especie de Mxico;


registro basado en especmenes
de L. austrohumifusus / a species
from Mexico; record based on
specimens of L. austrohumifusus.

Lupinus interruptus Benth.

Smith 1944.
Hierba, arbusto.
Endmica. Andes. 2700-4110 m.
BOY, CUN. No evaluada.

1298

Cordillera Oriental.
Hartweg 941 (HT: K).

Lupinus jean-julesii C.P.Sm.


Smith 1944.
Hierba.
Endmica. Andes.
CUN? No evaluada.
Linden 744 (HT: K).

Lupinus killipianus C.P.Sm.

Lupinus lespedezoides
C.P.Sm.

Smith 1944.
Hierba.
Nativa. Andes. 3350-3700 m.
CAU, NAR. No evaluada.
S Colombia, N Ecuador.
Pennell 7042 (HT: US).

Lupinus magdalenensis
C.P.Sm.

Smith 1944.
Hierba.
Endmica. Andes. 2500-3500 m.
CUN, NAR, NSA, SAN. No
evaluada.
Killip 17237 (HT: US).

Smith, C.P. 1940a.


Subarbusto.
Endmica. SN Santa Marta.
MAG. No evaluada.
Purdie s.n. (HT: GH).
Lupinus magdalenensis var.
seifrizianus C.P.Sm.

Lupinus lagunae-negrae
C.P.Sm.

Lupinus martensis C.P.Sm.

Smith 1951b.
Subarbusto.
Endmica. Andes. 3750-3800 m.
RIS. No evaluada.
Cordillera Central.
Cuatrecasas 23155 (HT: US).

Smith 1944.
Hierba, subarbusto.
Endmica. SN Santa Marta.
MAG. No evaluada.
Simons s.n. [p.p.] (HT: BM).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Lupinus lanatocarpus
C.P.Sm.

Lupinus melaphyllus C.P.Sm.

Smith 1951a.
Arbusto, arbolito.
Endmica. Andes. 2800 m.
CUN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Haught 5939 (IT: COL, US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Lupinus laudandrus C.P.Sm.

Smith, C.P. 1940b.


Subarbusto.
Endmica. Andes. 3000-3300 m.
CUN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Dawe 124 (HT: K).

Smith 1951a.
Subarbusto.
Endmica. Andes. 2900 m.
CUN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Haught 5781 (HT: CAS; IT:
COL).

Lupinus metensis C.P.Sm.

Smith 1944.
Hierba.
Endmica. Andes, Orinoquia?
230-2000 m.
BOY, MET. No evaluada.
Garca-Barriga 5140 (HT: US).
Nota: la localidad del holtipo
(Cabuyaro, Meta, 230 m alt.)
puede ser un error / the locality
of the holotype (Cabuyaro, Meta,
230 m alt.) may be a mistake.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

FABACEAE

Angiosperms

Lupinus microphyllus Desr.

Lupinus oscarii R.Bernal

Lupinus mirabilis C.P.Sm.

Lupinus pachanoanus
C.P.Sm.

Smith 1944.
Hierba.
Nativa. Andes. 3650-4520 m.
CAL, QUI, RIS, TOL. No
evaluada.
Colombia a Bolivia.
Cuatrecasas 9347 (COL).

Smith 1944.
Hierba, arbusto, arbolito.
Endmica. Andes. 2500-3400 m.
CUN, NSA, SAN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Cuatrecasas 10313 (HT: US; IT:
COL).

Lupinus monserratensis
C.P.Sm.

Smith 1945.
Hierba.
Endmica. Andes. 2900-3400 m.
CUN, MET. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Killip 38041 (HT: US; IT: COL).

Lupinus mutabilis Sweet

Smith 1944.
Hierba, subarbusto.
Nativa y cultivada. Andes. 17003000 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
SAN. No evaluada.
Colombia a Bolivia.
Cuatrecasas 13638 (COL).

Lupinus oscar-haughtii
C.P.Sm.

Smith 1951a.
Arbusto.
Endmica. Andes. 3000 m.
CUN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Haught 5846 (HT: CAS; IT:
COL).

Lupinus guadalupensis C.P. Sm.


Subarbusto.
Endmica. Andes. 3300 m.
CUN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Haught 5678 (HT: US; IT: COL).

Smith 1944.
Nativa. Andes. 3700 m.
NAR. No evaluada.
S Colombia, Ecuador.
Stbel 392 (B).
Nota: conocida en Colombia
de una sola coleccin del siglo
XIX / known in Colombia from
a single collection of the 19th
century.

Lupinus paniculatus Desr.


Smith 1944.
Subarbusto.
Nativa. Andes. 2000 m.
CUN. No evaluada.
Colombia a Bolivia.
Prez 1156 (COL).

Lupinus peruvianus Ulbr.

Lupinus peruvianus var.


spragueianus C.P.Sm., Lupinus
spragueanus C.P.Sm.
Smith 1944.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Andes. 2700-3450 m.
CUN, HUI. No evaluada.
Colombia a Per.
Garca 6241 (COL).

Lupinus popayanensis
C.P.Sm.

Smith 1944.
Hierba.
Endmica. Andes. 3000-3500 m.
CAU. No evaluada.
Cordillera Central.
Lehmann 7803 (HT: US).

Lupinus protrusus C.P.Sm.

Smith 1945.
Nativa y cultivada, Endmica y
cultivada. Andes. 2600 m.
CUN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Garca 10908 (IT: COL, MO).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Lupinus pubescens Benth.

Smith 1944.
Hierba.
Nativa. Andes. 2500-3575 m.
CAU, CUN, NAR. No evaluada.
Colombia a Per.
Prez 5876 (COL).

Lupinus pulloviridus C.P.Sm.

Smith 1951a.
Subarbusto.
Endmica. Andes. 2600 m.
CUN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Haught 6183 (HT: CAS; IT: COL).

Lupinus puracensis C.P.Sm.

Smith 1945.
Hierba, subarbusto.
Endmica. Andes. 2800-4500 m.
CAU, CUN. No evaluada.
Killip 38566 (IT: COL, US).

Lupinus purdieanus C.P.Sm.


Smith 1944.
Subarbusto.
Nativa. Andes. 3600 m.
SAN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Purdie s.n. (HT: K).
Nota: conocida en Colombia
solo del pramo de Santurbn /
known in Colombia only from
Pramo Santurbn.

Lupinus radiatus C.P.Sm.

Smith 1944.
Hierba.
Endmica. Andes. 1800-1900 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1299

FABACEAE

Angiospermas
Angiosperms

CUN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Cuatrecasas 9665 (HT: US; IT:
COL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Lupinus ramosissimus Benth.


Lupinus ramosissimus var.
ambaticus C.P.Sm.
Subarbusto.
Nativa. Andes. 3100 m.
CAU, CUN. No evaluada.
Colombia a Bolivia.
Alston 8114 (COL).

Lupinus revolutus C.P.Sm.


Smith 1944; Smith 1945.
Hierba.
Nativa. Andes. 2950-3800 m.
CAU, HUI, NAR, PUT. No
evaluada.
S Colombia, Ecuador.
Cuatrecasas 11756 (COL).

Lupinus ruizensis C.P.Sm.

Lupinus sarmentosus Desr.


Smith 1944.
Hierba, trepadora.
Nativa. Andes. 3200-4100 m.
NAR, QUI. No evaluada.
S Colombia a Per.
Pinto 1878 (COL).

Lupinus seifrizianus
(C.P.Sm.) C.P.Sm.

Endmica. Andes. 3000 m.


SAN? No evaluada.
Seifriz 393 (HT: US).

Lupinus simonsianus C.P.Sm.


Smith 1944.
Hierba.
Endmica. SN Santa Marta.
MAG. No evaluada.
Simons s.n. [p.p.] (HT: BM).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Smith 1944.
Subarbusto.
Endmica. Andes. 3900-4200 m.
CAL. No evaluada.
Cordillera Central.
Cuatrecasas 9288 (HT: US; IT:
COL).

Smith 1944.
Subarbusto.
Nativa. Andes.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Colombia, Ecuador.

Lupinus rusbyanus C.P.Sm.

Lupinus subcuneatus C.P.Sm.

Nativa. Andes.
CUN. No evaluada.
Colombia, Bolivia.
Apollinaire 43 (MPU).

Lupinus santanderensis
C.P.Sm.

Smith 1944.
Hierba.
Endmica. Andes. 3100-3250 m.
SAN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Killip 17290 (HT: US; IT: CAS,
COL).

1300

Nota: conocida solo del tipo /


known only from the type.

Lupinus smithianus Kunth

Smith 1944.
Hierba.
Endmica. Andes. 3200 m.
CUN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Cuatrecasas 7972 (HT: US; IT:
COL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Lupinus subhamatus C.P.Sm.


Smith 1951b.
Hierba.
Endmica. Andes. 3820 m.

RIS. No evaluada.
Cordillera Central.
Cuatrecasas 23238 (HT: US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Lupinus tauris Benth.

Arbusto.
Nativa. Andes. 3200-4100 m.
CAL, NAR. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Lehmann 3198 (K).

Lupinus tolimensis C.P.Sm.

Smith 1944.
Hierba, arbusto, trepadora.
Endmica. Andes. 3000-3800 m.
BOY, CAL, CUN, TOL. No
evaluada.
Pennell 3090 (HT: US; IT: MO).

Lupinus triananus C.P.Sm.

Smith 1944.
Arbusto.
Endmica. Andes. 2900-3400 m.
CUN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Triana 1137 (HT: US).

Lupinus ulbrichianus
C.P.Sm.

Hierba.
Nativa. Andes. 2550-2900 m.
ANT. No evaluada.
Colombia a Per.
Luteyn 11843 (HUA, NY).

Lupinus varicaulis C.P.Sm.

Smith 1944.
Subarbusto.
Endmica. Andes. 3500-4200 m.
CAL. No evaluada.
Cordillera Central.
Lehmann 3148 (HT: US).

Lupinus ventosus C.P.Sm.


Smith 1944.
Subarbusto.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

FABACEAE

Angiosperms

Endmica. Andes. 2700 m.


CUN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Triana 4240 (HT: K).

Lupinus verjonensis C.P.Sm.


Smith 1945.
Hierba.
Endmica. Andes. 3400 m.
CUN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Ariste-Joseph 64 (HT: US).

Lupinus viduus C.P.Sm.

Smith 1944.
Hierba.
Endmica. Andes. 2600-3250 m.
CUN. No evaluada.
Colombia.
Killip 34512 (HT: CAS; IT: COL,
US).

Machaerium Pers.
34 especies, 3 especies endmicas
Machaerium arboreum
(Jacq.) Vogel

Machaerium acuminatum Kunth,


Machaerium pittieri J.F.Macbr.
Idrraga et al. 2011.
Arbusto, rbol, liana.
Nativa. Caribe, Orinoquia,
Pacfico, V Magdalena. 5-700 m.
ANT, ATL, BOL, CAS, CHO,
GUJ, MAG, MET, SUC. No
evaluada.
Amrica tropical.
Gentry 57284 (COL, MO).

Machaerium aristulatum
(Benth.) Ducke

Arbusto, arbolito, liana.


Nativa. Amazonia, Orinoquia.
240-300 m.
AMA, ARA, BOY, CAS, GUV,
VAU, VIC. No evaluada.
Suramrica tropical.
Cuatrecasas 4093 (COL).

Machaerium biovulatum
Micheli

Machaerium robiniifolium (DC.)


Vogel
Idrraga et al. 2011.
Arbusto, rbol.
Nativa. Andes, Caribe,
Orinoquia, V Magdalena. 601480 m.
ANT, ATL, BOL, BOY, CES,
GUJ, GUV, HUI, MAG, SAN,
VIC. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
Amrica tropical.
Zarucchi 5430 (COL, HUA, MO).

Machaerium bondaense
Pittier

Arbusto, rbol, trepadora.


Nativa. Caribe. 20-200 m.
ATL, BOL, MAG. No evaluada.
Colombia, Panam.
Smith 702 (HT: NY).

Machaerium capote Dugand


Idrraga et al. 2011.
Arbusto, rbol.
Nativa. Andes, Caribe, Pacfico,
V Cauca, V Magdalena. 2-1600
m.
ANT, ATL, BOL, CAL, CHO,
CR, CUN, HUI, MAG, RIS,
SAN, TOL, VAL. Preocupacin
Menor (propuesta aqu).
Panam a Ecuador.
Triana 6710-1 (HT: COL; IT:
BM).

Machaerium cuspidatum
Kuhlm. & Hoehne

rbol, trepadora, liana.


Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 350-1000
m.
CAQ, MET, PUT. No evaluada.
Colombia a Bolivia.
Crdenas 41648 (COAH).

Machaerium duckeanum
Hoehne

Trepadora.
Nativa. Pacfico. 200 m.
NAR. No evaluada.
Colombia, Brasil.
Romero-Castaeda 5474 (COL).

Machaerium eliasii Rudd

Arbusto, arbolito, liana.


Endmica. Caribe, V Magdalena.
ATL. No evaluada.
Elas 1242 (HT: US; IT: F).

Machaerium ferox (Benth.)


Ducke
Arbusto, rbol, trepadora.
Nativa. Amazonia, Caribe,
Pacfico. 40-240 m.
AMA, BOL, CHO, GUV. No
evaluada.
Suramrica tropical.
Forero 9193 (COL).

Machaerium floribundum
Benth.

Idrraga et al. 2011.


Arbusto, rbol, liana.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Orinoquia, Pacfico,
SN Santa Marta, V Magdalena.
5-1720 m.
AMA, ANT, ARA, BOL, CHO,
CR, GUJ, MAG, MET, SAN,
VAU, VIC. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
Amrica tropical.
Fernndez 21473 (COL).

Machaerium glabratum
Pittier

Idrraga et al. 2011.


Arbolito, rbol, trepadora.
Nativa. Andes, Caribe, V Cauca,
V Magdalena. 76-1280 m.
ANT, CUN, MAG. No evaluada.
Colombia, Brasil.
Gentry 20175 (COL, MEDEL,
MO).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1301

FABACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Machaerium goudotii Benth.


Idrraga et al. 2011.
Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, V Magdalena. 300-700
m.
AMA, ANT, BOY, CUN, MAG,
TOL. No evaluada.
Colombia, Per.
Goudot s.n. (T: K, P).

Machaerium humboldtianum
Vogel
Arbusto, rbol, liana.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Caribe, Orinoquia.
150-1200 m.
AMA, BOY, GUJ, MAG, MET.
No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Van Dulmen 402 (COAH).

Machaerium inundatum
(Benth.) Ducke

Arbolito, trepadora.
Nativa. Amazonia, Andes,
Orinoquia. 90-1320 m.
AMA, CUN, VIC. No evaluada.
Suramrica tropical.
Zarucchi 3619 (COAH).

Machaerium isadelphum
(E.Mey.) Standl.

Machaerium angustifolium Vogel


Zamora 2010.
Trepadora.
Nativa. Amazonia. 240 m.
GUV. No evaluada.
Amrica tropical.
Stevenson 1129 (COL).

Machaerium kegelii Meissner


Idrraga et al. 2011.
Arbusto, trepadora.
Nativa. Guayana y Macarena,
Pacfico, V Magdalena. 300 m.
ANT, MET. No evaluada.
Mxico a Bolivia, Brasil.
Stevenson 899 (COAH).

1302

Machaerium leiophyllum
(DC.) Benth.

Machaerium pachyphyllum
Pittier
Idrraga et al. 2011.
Arbusto, rbol, liana.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe, V
Magdalena. 10-1660 m.
AMA, ANT, BOL, CAQ, CUN,
MET, QUI, VAU. No evaluada.
Costa Rica a Bolivia, Brasil.
Zarucchi 1856 (COAH).
Machaerium leiophyllum var.
colombiense Rudd

Machaerium lindenianum
Benth.

Trepadora.
Nativa. Caribe, SN Santa Marta.
1975 m.
MAG. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Romero-Castaeda 904 (COL).

Machaerium lunatum (L.f.)


Ducke

Idrraga et al. 2011.


Arbusto, trepadora.
Nativa. Orinoquia, Pacfico.
0-100 m.
ANT, CAS, CHO. No evaluada.
N Amrica tropical, frica.
Callejas 5040 (HUA, MO).

Machaerium macrophyllum
Benth.
Trepadora.
Nativa. Amazonia. 100-240 m.
AMA, CAQ, GUV, PUT. No
evaluada.
N Suramrica E Andes.
Schultes 10401 (COL).

Machaerium madeirense
Pittier

rbol, trepadora, liana.


Nativa. Amazonia, Orinoquia.
90-340 m.

CAQ, GUV, VAU, VIC. No


evaluada.
Suramrica tropical.
Zarucchi 3725 (COAH).

Machaerium microphyllum
(E.Mey.) Standl.

Idrraga et al. 2011.


Arbusto, rbol, trepadora.
Nativa. Amazonia, Caribe,
Pacfico, V Magdalena. 10-1000
m.
ANT, ATL, BOL, CHO, CR,
CUN, MAG, NSA, SAN. No
evaluada.
Costa Rica a Bolivia, Brasil.
Dugand 4440 (COL).

Machaerium milleflorum
Pittier

Zamora 2010.
Arbusto, rbol, trepadora, liana.
Nativa. Caribe, Pacfico. 0-850 m.
ATL, CHO, GUJ, MAG. No
evaluada.
Costa Rica a Venezuela.
Lozano 2949 (COL).

Machaerium moritzianum
Benth.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Andes, Caribe, V
Magdalena. 50-1480 m.
ANT, ATL, CES, CUN, MAG.
No evaluada.
Venezuela a Bolivia.
Gentry 55517 (MO).

Machaerium multifoliolatum
Ducke
Arbusto, rbol, liana.
Nativa. Guayana y Macarena,
Orinoquia. 250-370 m.
AMA, CAQ, VAU. No evaluada.
SE Colombia, Venezuela a
Bolivia, Brasil.
Schultes 5415 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

FABACEAE

Angiosperms

Machaerium mutisii Rudd


Idrraga et al. 2011.
rbol.
Nativa. Caribe, Pacfico, V
Magdalena. 60-200 m.
ANT, CHO. No evaluada.
Amazonia, Guayanas.
Gentry 9402 (COL).

Machaerium myrianthum
Benth.

Trepadora.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 350 m.
MET, VAU. No evaluada.
Amazonia, Guayanas.
Zarucchi 2430 (COL).

Machaerium paraense Ducke


Rudd 1987.
rbol.
Nativa. Amazonia, Orinoquia.
240-350 m.
GUV. No evaluada.
N Suramrica tropical.
Cuatrecasas 7322 (COL).

Machaerium parvifolium
Rudd

Arbolito, trepadora.
Endmica. Pacfico, V
Magdalena. 10-160 m.
CHO, SAN, VAL. No evaluada.
Cuatrecasas 16081 (HT: US; IT:
COL, F).

Machaerium polyphyllum
(Poir.) Benth.

Machaerium indutum Uribe


Uribe 1947; Idrraga et al. 2011.
Arbusto, trepadora.
Nativa. Caribe, Pacfico, SN
Santa Marta. 300-490 m.
ANT, CAL, MAG. No evaluada.
Panam a Per.
Uribe 1537 (COL, IT de M.
indutum).

Machaerium quinata (Aubl.)


Sandwith

rbol, trepadora, liana.


Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 100-350
m.
AMA, MET. No evaluada.
Amazonia, Guayanas.
Garca 114118 (COL).
Nota: a menudo errneamente
escrito quinatum; quinata es
la transcripcin del nombre
comn de la especie en Guayana
Francesa y, por tanto, es
invariable / often misspelled
quinatum; quinata is the
transcription of the common
name of the species in French
Guiana, and is thus invariable.

Machaerium seemannii
Seem.

Machaerium intermedium Pittier


Rudd 1977; Zamora 2010.
Arbolito, rbol, trepadora, liana.
Nativa. Andes, Caribe, Pacfico.
50-1350 m.
ANT, BOL, CHO, MAG, NSA.
No evaluada.
Mxico a Bolivia.
Callejas 5132 (COL, HUA, MO).

Machaerium striatum
I.M.Johnst.

Arbusto.
Nativa. Caribe, Pacfico. 120-140
m.
ATL, VAL. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Dugand 5939 (COL).

Machaerium tolimense Rudd


Arbusto, liana.
Endmica. V Magdalena. 250300 m.
TOL. No evaluada.
Pennell 3610 (HT: US; IT: NY).

Macrolobium Schreb.
37 especies, 4 especies endmicas
Macrolobium acaciifolium
(Benth.) Benth.

Quiones 2005; Castellanos &


Lewis 2012.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 10-900 m.
AMA, CAQ, GUV, MET, PUT,
VAU, VIC. No evaluada.
N Suramrica.
Crdenas 6197 (COAH, COL,
MO).

Macrolobium angustifolium
(Benth.) Cowan
Quiones 2005; Castellanos &
Lewis 2012.
Arbusto, rbol.
Nativa. Amazonia, Orinoquia,
Pacfico. 50-500 m.
AMA, CAQ, CHO, GUI, PUT,
VAL, VAU, VIC. No evaluada.
N Suramrica.
Crdenas 5412 (COAH, COL,
MO).

Macrolobium archeri Cowan


Quiones 2005.
Arbusto, rbol.
Nativa. Pacfico. 50-100 m.
CHO, GUI, VAL. No evaluada.
Colombia a Per.
Gentry 35466 (COL, MO).

Macrolobium bifolium
(Aubl.) Pers.

Quiones 2005.
rbol.
Nativa. Amazonia. 100-150 m.
AMA, GUI. No evaluada.
N Suramrica.
Rudas 2564 (MO).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1303

FABACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Macrolobium canaliculatum
Benth.
Quiones 2005.
Arbusto, rbol.
Nativa. Amazonia. 120-259 m.
GUI. No evaluada.
Amazonia.
Schultes 18159 (COL).

Macrolobium colombianum
(Britton & Killip) Uribe

Macrolobium bicuspidum Pittier


Quiones 2005; Castellanos &
Lewis 2012.
Arbusto.
Nativa. Andes, Orinoquia,
Pacfico, V Magdalena. 320-2300
m.
ANT, CHO, MET, NAR, NSA,
VAL. No evaluada.
Costa Rica a Ecuador.
Kie 4591 (HT: US; IT: COL).
Macrolobium colombianum var.
bicuspidum (Pittier) Cowan,
Macrolobium colombianum var.
colombianum, Macrolobium
colombianum var. metaense
R.S.Cowan, Macrolobium
colombianum var. ramiflorum
R.S.Cowan

Macrolobium costaricense
W.C.Burger

Quiones 2005.
rbol.
Nativa. Caribe, V Magdalena.
325-500 m.
ANT. No evaluada.
Nicaragua a Colombia.
Zarucchi 3366 (MO).

Macrolobium defloccatum
Cowan
Quiones 2005.
rbol.
Endmica. Amazonia. 110 m.
AMA, VAU. No evaluada.
Schultes 16808 (HT: NY; IT:
ECON).

1304

Nota: conocida solo del tipo /


known only from the type.

Fuchs 21787 (HT: US; IT: COL,


F, K, MO).

Macrolobium discolor Benth.

Macrolobium flexuosum
Benth.

Quiones 2005; Castellanos &


Lewis 2012.
Arbusto.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 100-635 m.
CAQ, GUV, VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Franco 3276 (COL).
Macrolobium discolor var.
egranulosum R.S.Cowan

Macrolobium evenulosum
Cowan
Arbusto.
Nativa. Guayana y Macarena.
120 m.
GUI. No evaluada.
E Colombia, SO Venezuela.
Crdenas 21641 (COAH).

Macrolobium exfoliatum
Cowan

rbol.
Nativa. Guayana y Macarena.
100-240 m.
AMA, GUI? No evaluada.
SE Colombia, SO Venezuela.
Urrego 1418 (COAH).
Nota: esperada en Guaina, pues
el tipo proviene de la Piedra del
Cocuy (Venezuela), a 4.5 km de
la frontera / expected in Guaina,
as the type comes from Piedra
del Cocuy (Venezuela), 4.5 km
from the border.

Macrolobium extensum
Cowan

Quiones 2005; Castellanos &


Lewis 2012.
rbol.
Endmica. Pacfico. 50-80 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Colombia.

Quiones 2005.
rbol.
Nativa. Amazonia.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Colombia?, Venezuela, Brasil.
Nota: sealada de Colombia por
Quiones (2005), sin indicacin
de espcimen / cited for
Colombia by Quiones (2005),
with no indication of specimen.

Macrolobium furcatum
Ducke

Quiones 2005.
Arbusto, rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 120-550 m.
CAQ, GUI. No evaluada.
Amazonia.
Liesner 9132 (COL, MO).

Macrolobium gracile Benth.

Quiones 2005.
Hierba, rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Orinoquia, V Magdalena.
140-770 m.
ANT, BOY, GUI, MET, NSA,
VAU. No evaluada.
Colombia, Amazonia.
Zarucchi 1979 (COAH, COL,
MO).

Macrolobium grallator
Barneby

Quiones 2005.
Endmica. Andes. 1550 m.
MET. No evaluada.
Colombia.
Grant 10103 (HT: NY; IT: COL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

FABACEAE

Angiosperms

Macrolobium huberianum
Ducke

rbol.
Nativa. Amazonia. 250 m.
AMA. No evaluada.
Amazonia.
Urrego 717 (MO).
Nota: la identidad del nico
espcimen colombiano requiere
verificacin / identity of the
only Colombian specimen needs
verification.

Macrolobium inaequale
Little

Quiones 2005.
Arbolito.
Nativa. Caribe, Pacfico. 250-350
m.
ANT, CHO. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Forero 4809 (COL).

Macrolobium ischnocalyx
Harms

Quiones 2005.
rbol.
Nativa. Pacfico. 30-300 m.
ANT, CHO, VAL. No evaluada.
Alta Amazonia, Choc.
Gentry 40326 (COL).

Macrolobium limbatum
Benth.

Arbolito.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 50250 m.
CAQ, VAL. No evaluada.
Amazonia, Baha.
Crdenas 23664 (COAH).

Macrolobium longipes
Cowan

Arbusto.
Nativa. Guayana y Macarena.
110 m.
GUI. No evaluada.
E Colombia, SO Venezuela.
Crdenas 14777 (COAH).

Macrolobium machaerioides
Killip & J.F.Macbr.
rbol.
Nativa. Andes. 790 m.
ANT. No evaluada.
Colombia, Per.
Cogollo 223 (MO).

Macrolobium microcalyx
Ducke

Schultes 1958; Quiones 2005.


Arbusto.
Nativa. Amazonia. 250-700 m.
VAU. No evaluada.
Alta Amazonia.
Schultes 14456 (COL).
Macrolobium microcalyx var.
allenii R.S.Cowan, Macrolobium
microcalyx var. minimum
R.S.Cowan

Macrolobium modicopetalum
Schery
Cowan 1953; Quiones 2005.
rbol.
Nativa. Pacfico.
VAL. No evaluada.
O Colombia, Panam.
Nota: citada de Colombia por
Cowan (1953) / cited from
Colombia by Cowan (1953).

Macrolobium molle (Benth.)


Cowan

Quiones 2005.
Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia.
CAQ, VAU. No evaluada.
Alta Amazonia.
Zarucchi 1724, 1971 (COL, MO).

Macrolobium montanum
Ducke
Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia. 100 m.
AMA. No evaluada.
Amazonia, Guyana.
Rudas 5714 (MO).

Macrolobium multijugum
(DC.) Benth.

Quiones 2005.
Arbusto, rbol.
Nativa. Amazonia, Orinoquia.
80-500 m.
AMA, CAQ, GUI, GUV, MET,
VAU, VIC. No evaluada.
Amazonia, Guayanas.
Crdenas 6122 (COAH, COL,
MO).

Macrolobium pittieri
(Britton & Rose) Schery

Cowan 1953; Quiones 2005.


Arbusto, rbol.
Nativa. Amazonia, Caribe,
Pacfico. 30-700 m.
AMA, ANT, CHO, VAL. No
evaluada.
Colombia, Panam.
Galeano 5815 (COL).

Macrolobium punctatum
Benth.

Quiones 2005.
rbol.
Nativa. Amazonia. 180-1700 m.
AMA, CAU, GUI, VAU. No
evaluada.
Amazonia.
Fernndez 2160 (COL).

Macrolobium rubrum Cowan


Quiones 2005.
Arbusto.
Nativa. Guayana y Macarena.
120 m.
GUI. No evaluada.
E Colombia, SO Venezuela, NO
Brasil.
Crdenas 17343 (COAH).

Macrolobium savannarum
Cowan
Arbusto.
Nativa. Guayana y Macarena.
120 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1305

FABACEAE

Angiospermas
Angiosperms

GUI. No evaluada.
E Colombia, SO Venezuela.
Crdenas 17448 (COAH).

Macrolobium stenosiphon
Harms

Cowan 1953; Quiones 2005.


rbol.
Endmica. Pacfico. 5-180 m.
CHO, NAR, VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Killip 35431 (COL).

Macrolobium suaveolens
Benth.

Quiones 2005.
Arbusto, rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 550-635 m.
AMA, CAQ, GUI, VAU. No
evaluada.
Amazonia, Guyana.
Zarucchi 1339 (COL).

Macrolobium taxifolium
Benth.

Quiones 2005.
rbol.
Nativa. Guayana y Macarena.
GUI? No evaluada.
Colombia?, SO Venezuela.
Nota: sealada de Colombia
por Quiones, sin indicacin de
espcimen / cited from Colombia
by Quiones, with no indication
of specimen.

Macrolobium unifoliolatum
Cowan
Quiones 2005.
Arbusto, rbol.
Nativa. Guayana y Macarena.
120 m.
AMA, GUI, VAU. No evaluada.
E Colombia, SO Venezuela.
Schultes s.n. (NY, HT de la var.
schultesii).
Macrolobium unifoliolatum var.
schultesii R.S.Cowan

1306

Macrolobium venulosum
Benth.
Quiones 2005.
rbol.
Nativa. Amazonia. 120 m.
GUI, VAU. No evaluada.
Alta Amazonia.
Evans 9530 (COL).

Macrolobium wurdackii
Cowan

Quiones 2005.
rbol.
Nativa. Amazonia. 100-220 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
Alta Amazonia.
Daz 97 (COAH).

Macroptilium (Benth.) Urb.


5 especies
Macroptilium
atropurpureum (DC.) Urb.

Idrraga et al. 2011.


Hierba, trepadora.
Nativa. Andes, Caribe, V
Magdalena. 10-2200 m.
ANT, ATL, CAU, CUN, HUI,
MAG, MET, SAN, TOL, VAL.
No evaluada.
Amrica tropical; introducida en
frica.
Forero 1102 (COL).

Macroptilium erythroloma
(Benth.) Urb.

Idrraga et al. 2011.


Trepadora.
Nativa y cultivada. Andes. 8501600 m.
ANT, CUN. No evaluada.
Mxico a Argentina.
Estrada 4 (HUA).

Macroptilium gracile
(Benth.) Urb.

Macroptilium longepedunculatum
(Benth.) Urb., Phaseolus gracilis
Benth.

Stevens et al. 2001; Zamora 2010.


Hierba, trepadora.
Nativa. Guayana y Macarena,
Caribe, Orinoquia, V Magdalena.
10-550 m.
ATL, BOY, CAS, CES, MAG,
MET, NSA, TOL, VAU, VIC. No
evaluada.
Amrica tropical.
Forero 1065 (COL).

Macroptilium lathyroides
(L.) Urb.

Idrraga et al. 2011.


Hierba, trepadora.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Islas Caribeas,
Caribe, Orinoquia, V Cauca, V
Magdalena. 10-1600 m.
ANT, ATL, BOY, CAL, CAQ,
CAU, CUN, GUV, HUI, MAG,
MET, PUT, SAP, SAN, TOL,
VAL. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
Amrica tropical; introducida en
el Paleotrpico.
Estrada 22 (HUA).

Macroptilium monophyllum
(Benth.) Marechal & Baudet
Steyermark et al. 1999.
Hierba, trepadora.
Nativa. Orinoquia. 100-200 m.
MET, VIC. No evaluada.
Suramrica tropical.
Tradi-Zocher 146 (COAH).

Macrosamanea Britton &


Killip
6 especies
Macrosamanea amplissima
(Ducke) Barneby &
J.W.Grimes
Macrosamanea macrophylla
Killip, Pithecolobium
amplissimum Ducke
Barneby & Grimes 1996.
rbol, liana.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

FABACEAE

Angiosperms

Nativa. Amazonia, Guayana y


Macarena. 90-250 m.
AMA, VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Schultes 13620 (COL).

Macrosamanea
consanguinea (Cowan)
Barneby & J.W.Grimes

Pithecellobium consanguineum
R.S.Cowan
Barneby & Grimes 1996.
Arbusto.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 0-250 m.
AMA, CAQ, GUI, VAU. No
evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Cuatrecasas 7025 (COL).

Macrosamanea discolor
(Willd.) Britton & Killip

Inga adiantifolia Kunth, Inga


discolor Willd., Mimosa discolor
(Willd.) Poir., Pithecellobium
discolor (Willd.) J.F.Macbr.
Barneby & Grimes 1996.
rbol.
Nativa. Guayana y Macarena?
150 m.
GUI?, VIC? No evaluada.
Colombia?, Venezuela, Brasil.
Nota: esperada; recolectada en
Venezuela, a 2 km de la frontera /
expected; collected in Venezuela,
2 km from the border.

Macrosamanea pubiramea
(Steud.) Barneby &
J.W.Grimes

Feuilleea lindseaefolia (Benth.)


Kuntze, Inga pubiramea Steud.,
Pithecolobium lindsaeifolium
Benth.
Barneby & Grimes 1996.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 100-300
m.

AMA, GUI, MET, VAU, VIC. No


evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Crdoba 435 (COL).
Macrosamanea pubiramea var.
lindsaeifolia (Benth.) Barneby
& J.W.Grimes, Macrosamanea
pubiramea var. pubiramea

Macrosamanea simabifolia
(Benth.) Pittier
Feuilleea simabaefolia (Benth.)
Kuntze, Pithecolobium
simabifolium Benth., Samanea
simabaefolia (Benth.) Kuntze
Barneby & Grimes 1996.
rbol.
Nativa. Guayana y Macarena.
100-200 m.
GUI. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Liesner 9131 (MO).

Macrosamanea spruceana
(Benth.) Record

Feuilleea spruceana (Benth.)


Kuntze, Pithecolobium
spruceanum Benth.
Barneby & Grimes 1996.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 90-200 m.
AMA, VAU. No evaluada.
Colombia, Per, Brasil,
Venezuela.
Pinilla 311 (COL).

Medicago L.
2 especies
Medicago lupulina L.

Hierba.
Naturalizada. Andes. 2550-3600
m.
BOY, CUN. No evaluada.
Eurasia; introducida en el Nuevo
Mundo.
Fernndez 19110 (COL).

Medicago polymorpha L.

Medicago hispida Gaertn.


Zamora 2010.
Hierba, trepadora.
Naturalizada. Andes. 2090-3200
m.
BOY, CAU, CUN, NAR, SAN,
VAL. No evaluada.
Regin mediterrnea;
introducida en el mundo.
Fernndez 5070 (COL).
Medicago polymorpha var.
vulgaris (Benth.) Shinners

Melilotus (L.) Mill.


2 especies
Melilotus albus Medik.

Hierba.
Naturalizada. Andes. 1990-2900
m.
BOY, CUN, NAR, SAN. No
evaluada.
Eurasia; introducida en el Nuevo
Mundo.
Garca 7 (COL).

Melilotus indicus (L.) All.

Zamora 2010.
Hierba, subarbusto.
Naturalizada. Andes. 700-2824
m.
BOY, CUN, NSA. No evaluada.
N frica, Eurasia; introducida en
el Nuevo Mundo.
Fernndez 14733 (COL).
Melilotus indicus var. indica

Mimosa L.
42 especies, 7 especies endmicas
Mimosa affinis Robinson

Barneby 1991.
Hierba.
Nativa. Andes, Orinoquia. 1301000 m.
CAS, MET. No evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1307

FABACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Mxico a Nicaragua; Colombia.


Blydenstein 1255 (COL).
Nota: disyunta en Colombia
y Centroamrica / disjunct in
Colombia and Central America.

Mimosa albida Willd.

Mimosa floribunda Willd.,


Mimosa willdenowii Poir.
Barneby 1991.
Hierba, subarbusto, arbusto,
trepadora.
Nativa. Andes, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, V Cauca, V
Magdalena. 40-2800 m.
ANT, BOY, CAU, CES, CHO,
GUJ, HUI, MAG, MET, NAR,
NSA, QUI, RIS, SAN, TOL, VAL.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Mxico a Brasil y Bolivia.
Saravia-T. 1913 (COL).
Mimosa albida var. albida,
Mimosa albida var. willdenowii
(Poir.) Rudd

Mimosa annularis Benth.

Mimosa vaupesana Rudd,


Mimosa xinguensis Ducke
Barneby 1991.
Arbusto, arbolito.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 0-300 m.
AMA, CAQ, GUI, VAU. No
evaluada.
Colombia, Ecuador (?), Brasil,
Guayana Francesa.
Schultes 8637 (COL).
Mimosa annularis var. annularis,
Mimosa annularis var. xinguensis
(Ducke) Barneby

Mimosa antioquensis Rudd

Barneby 1991.
Arbusto, trepadora.
Nativa. V Magdalena. 200-900 m.
ANT. No evaluada.
Colombia, El Salvador, Mxico.
Cogollo 534 (COL).

1308

Mimosa arenosa (Willd.)


Poir.

Mimosa leiocarpa DC.


Barneby 1991.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Caribe. 3-200 m.
BOL, GUJ, MAG. No evaluada.
Colombia y Venezuela.
Grant 10694 (COL).
Mimosa arenosa var. leiocarpa
(DC.) Barneby

Mimosa camporum Benth.

Mimosa aeschynomenes Benth.,


Mimosa flavescens Splitg.,
Mimosa martensis Britton &
Rose
Barneby 1991.
Hierba, subarbusto, arbusto.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Caribe, Orinoquia,
Pacfico, V Magdalena. 0-2000
m.
ATL, BOL, BOY, CAU, CUN,
GUI, GUJ, HUI, MAG, MET,
SAN, SUC, TOL. Preocupacin
Menor (propuesta aqu).
Centroamrica a Brasil y Bolivia;
Antillas Menores.
Idrobo 8748 (COL).

Mimosa casta L.

Mimosa dominiciana Desv.


Barneby 1991.
Arbusto.
Nativa. Guayana y Macarena,
Caribe, Orinoquia. 20-500 m.
CAQ, CAS, CR, GUV, MET.
No evaluada.
Panam a Guayana Francesa y
Brasil; Antillas Menores.
Barkley 19Bol70 (COL).

Mimosa colombiana Britton


& Killip
Mimosa bauhiniaefolia H.Karst.
Barneby 1991.
Subarbusto, arbusto, liana.

Nativa. Andes, Guayana y


Macarena, Orinoquia, V Cauca,
V Magdalena. 200-1520 m.
ANT, CAQ, GUV, MET, QUI,
SAN, VAL, VIC. No evaluada.
Colombia y Venezuela.
Macas 1634 (COL).

Mimosa debilis Willd.

Mimosa debilis var. panamensis


Benth., Mimosa hostmannii
Benth., Mimosa notata Steud.,
Mimosa panamensis (Benth.)
Standl.
Barneby 1991.
Subarbusto, trepadora.
Nativa. Orinoquia. 250-405 m.
MET. No evaluada.
Centroamrica y Suramrica.
Echeverry-E. 2274 (COL).
Mimosa debilis var. debilis

Mimosa diplotricha Sauvalle

Barneby 1991.
Hierba, subarbusto, trepadora.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, V Cauca, V Magdalena.
200-1200 m.
AMA, ANT, BOY, CHO, CUN,
HUI, NAR, TOL, VAL. No
evaluada.
Neotrpico.
Varela 40 (COL).
Mimosa diplotricha var.
diplotricha

Mimosa distachya Cav.

Mimosa oligacantha DC.


Barneby 1991.
Arbusto.
Nativa. Caribe, Orinoquia. 0-650
m.
CAS, GUJ, MAG. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Antillas
Menores, Cuba, Mxico.
Garca-Barriga 5157 (COL).
Mimosa distachya var.
oligacantha (DC.) Barneby

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

FABACEAE

Angiosperms

Mimosa dormiens Willd.

Mimosa intermedia Kunth


Barneby 1991.
Hierba.
Nativa. Caribe, V Magdalena.
0-1000 m.
MAG, TOL. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Costa
Rica, Mxico.
Humbert 26950 (COL).

Mimosa foreroana J.SantosSilva & A.M.G.Azevedo

Santos-Silva & de Azevedo Tozzi


2012.
Arbusto.
Endmica. Andes. 1700 m.
NAR. Datos Insuficientes
(Santos-Silva & de Azevedo
Tozzi 2012).
SO Colombia.
Ramrez 3700 (HT: NY; HT:
CAUP, PSO).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Mimosa guaviarensis
Barneby

Barneby 1991.
Arbusto.
Endmica. Guayana y Macarena.
240 m.
GUV. No evaluada.
Cuatrecasas 7648 (HT: COL; IT:
F).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Mimosa guilandinae (DC.)


Barneby

Mimosa cuatrecasasii Rudd


Barneby 1991.
Arbusto, liana.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Pacfico.
150-2000 m.
ANT, CAL, CAQ, CHO, PUT. No
evaluada.
Colombia, Panam, Per.

Cuatrecasas 27217 (COL).


Mimosa guilandinae var.
cuatrecasasii (Rudd) Barneby,
Mimosa guilandinae var. paterata
Barneby

Mimosa hexandra Micheli


Mimosa coroncoro Killip &
Dugand
Barneby 1991.
Arbusto, arbolito.
Nativa. Caribe. 10 m.
ATL. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil,
Paraguay, Mxico.
Dugand 3132 (COL).

Mimosa hirsutissima Mart.


Barneby 1991.
Hierba.
Nativa. Orinoquia. 100-295 m.
ARA, CAS, MET, VIC. No
evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil,
Paraguay, Argentina.
Camargo 52 (COL).
Mimosa hirsutissima var.
hirsutissima

Mimosa huberi Barneby


Barneby 1991.
Arbusto.
Nativa. Orinoquia. 150 m.
VIC. No evaluada.
Colombia y Venezuela.
Corts 1166 (COL).

Mimosa invisa Colla

Mimosa esmeraldae Britton


& Killip, Mimosa spiciflora
H.Karst., Schrankia brachycarpa
Benth., Schrankia glabra Benth.
Barneby 1991.
Subarbusto, arbusto.
Nativa. Andes, V Cauca, V
Magdalena. 100-1560 m.
ANT, NSA. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Guyana,
Brasil.

Triana 595 (COL).


Mimosa invisa subsp. spiciflora
var. spiciflora

Mimosa lawranceana Britton


& Killip
Barneby 1991.
Liana.
Endmica. Andes. 1250 m.
BOY. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Lawrance 600 (HT: NY).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Mimosa lemniscata Barneby


Barneby 1991.
Arbusto.
Endmica. Caribe. 0-200 m.
MAG. No evaluada.
Romero-Castaeda 10645 (HT:
COL; IT; F, MO, NY).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Mimosa microcephala Willd.

Barneby 1991.
Hierba, subarbusto, arbusto.
Nativa. Guayana y Macarena,
Orinoquia. 7-500 m.
GUI, VAU, VIC. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Espina 262 (COL).
Mimosa microcephala subsp.
cataractae var. lumaria Barneby,
Mimosa microcephala subsp.
microcephala var. communis
Barneby, Mimosa microcephala
subsp. microcephala var.
mituensis Barneby, Mimosa
microcephala subsp. microcephala
var. microcephala

Mimosa myriadenia (Benth.)


Benth.
Acacia paniculiflora Steud.,
Mimosa myriadenia Benth.,
Mimosa punctulata Benth.
Barneby 1991.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1309

FABACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Arbusto, arbolito, liana.


Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 0-1400 m.
AMA, ANT, BOL, CHO, MET,
NSA, PUT, SAN. No evaluada.
Costa Rica a Guayanas, Per y
Brasil.
Forero 4166 (COL).
Mimosa myriadenia var. dispersa
Barneby, Mimosa myriadenia var.
myriadenia, Mimosa myriadenia
var. punctulata (Benth.) Barneby

Mimosa orthocarpa Benth.


Barneby 1991.
Arbusto.
Nativa. Orinoquia. 500 m.
MET. No evaluada.
Colombia, Brasil, Venezuela,
Trinidad, El Salvador, Mxico.
Cuatrecasas 1994 (COL).

Mimosa pigra L.

Mimosa pellita Willd., Mimosa


pellita var. dehiscens Barneby
Verdcourt 1989; Barneby 1991.
Subarbusto, arbusto.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, V Cauca, V
Magdalena. 0-1600 m.
AMA, ANT, ARA, ATL, BOL,
BOY, CAQ, CAS, CAU, CHO,
CR, CUN, GUI, HUI, MAG,
MET, NSA, SAN, SUC, VAL.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Neotrpico.
Forero 5268 (COL).
Mimosa pigra var. dehiscens
(Barneby) Glazier & Mackinder

Mimosa polycarpa Kunth

Barneby 1991.
Hierba.
Nativa. Orinoquia. 300-500 m.
CAS, CUN. No evaluada.
Colombia y Per.

1310

Mateus-G. 057i (COL).


Mimosa polycarpa var. polycarpa

Mimosa polydactyla Willd.

Barneby 1991.
Hierba, arbusto.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 80-1350 m.
AMA, CHO, NAR, PUT. No
evaluada.
Costa Rica a Venezuela, Per y
Brasil.
Fernndez-Alonso 11330 (COL).

Mimosa pudica L.

Mimosa andreana Britton &


Rose, Mimosa tetrandra Willd.,
Mimosa unijuga Duchass. &
Walp.
Barneby 1991.
Hierba, subarbusto, arbusto,
liana.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Islas
Caribeas, Caribe, Orinoquia,
Pacfico, V Cauca, V Magdalena.
0-1780 m.
AMA, ANT, ATL, BOL, BOY,
CAL, CAS, CAU, CHO, CR,
CUN, GUI, HUI, MAG, MET,
NAR, NSA, PUT, QUI, RIS,
SAP, SAN, SUC, TOL, VAL.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Mxico a Brasil y Bolivia;
Antillas; introducida y
naturalizada en el Viejo Mundo.
Betancur 3361 (COL).
Mimosa pudica var. hispida
Brenan, Mimosa pudica var.
tetrandra (Willd.) DC., Mimosa
pudica var. unijuga (Duchass. &
Walp.) Griseb.

Mimosa quadrivalvis L.

Leptoglottis hamata (Willd.)


Standl., Leptoglottis leptocarpa
(DC.) Standl., Mimosa tetragona
Poir., Schrankia hamata Willd.,
Schrankia leptocarpa DC.
Barneby 1991.

Hierba, arbusto, arbolito, rbol.


Nativa. Andes, Caribe, Pacfico,
V Cauca. 50-1050 m.
ANT, ATL, BOL, GUJ, MAG,
NAR, SUC, VAL. No evaluada.
Centroamrica a Paraguay y
Argentina; Antillas Menores,
Cuba.
Saravia 362 (COL).
Mimosa quadrivalvis var.
leptocarpa (DC.) Barneby,
Mimosa quadrivalvis var.
tetragona (Poir.) Barneby

Mimosa quitensis Benth.

Acacia lehmannii (Britton &


Killip) J.F.Macbr., Mimosopsis
quitensis (Benth.) Britton &
Rose, Senegalia lehmannii Britton
& Killip
Barneby 1991.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Andes. 1300-2700 m.
CAU, NAR, VAL. No evaluada.
Colombia y Ecuador.
Garca-Barriga 7755 (COL).

Mimosa rufescens Benth.

Barneby 1991.
Arbusto, rbol, liana.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia, Pacfico.
30-500 m.
AMA, CAQ, CAU, MET, VAU.
No evaluada.
N y C Suramrica.
Idrobo 8760 (COL).
Mimosa rufescens var. rufescens

Mimosa schrankioides Benth.


Mimosa sagotiana Benth.,
Mimosa santanderensis Britton
& Killip
Barneby 1991.
Hierba, acutica.
Nativa. Caribe, Orinoquia, V
Magdalena. 0-500 m.
BOL, CAS, CES, SAN. No
evaluada.
N Suramrica; Guatemala.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

FABACEAE

Angiosperms

Fosberg 21398 (COL).


Mimosa schrankioides var.
sagotiana (Benth.) Barneby,
Mimosa schrankioides var.
schrankioides

Garca 234 (COL).


Mimosa somnians subsp.
somnians var. deminuta Barneby,
Mimosa somnians subsp.
somnians var. somnians

Mimosa sensitiva L.

Mimosa tarda Barneby

Mimosa litigiosa Mart.


Barneby 1991.
Arbusto.
Nativa. Caribe. 120 m.
NSA. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Barkley 18 NS 098 (COL).
Mimosa sensitiva var. sensitiva

Mimosa setosa Benth.

Barneby 1991.
Hierba, arbusto.
Nativa. Guayana y Macarena,
Orinoquia. 250-460 m.
MET. No evaluada.
Colombia, Brasil.
Echeverry-E. 2039 (COL).
Mimosa setosa subsp. paludosa
var. paludosa

Mimosa simplicissima
Barneby

Barneby 1991.
Hierba.
Endmica. Guayana y Macarena,
Orinoquia. 450 m.
CAS, MET. No evaluada.
Philipson 1347 (HT: BM; IT:
COL).

Mimosa somnians Willd.

Mimosa somniculosa Kunth


Barneby 1991.
Hierba, subarbusto, arbusto,
arbolito.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 40-1830 m.
AMA, BOY, CAL, CAS, CAU,
CUN, GUJ, HUI, MET, QUI,
SAN, TOL, VIC. No evaluada.
Mxico a Argentina.

Barneby 1991.
Arbusto.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Orinoquia, Pacfico, V
Cauca, V Magdalena. 0-1600 m.
AMA, ANT, CAU, CHO, CUN,
MAG, NSA, SAN, VAL, VIC. No
evaluada.
Centroamrica a Brasil y Bolivia.
Forero 9711 (COL).

Mimosa tenuiflora (Willd.)


Poir.

Acacia tenuiflora Willd., Mimosa


cabrera H.Karst.
Barneby 1991.
Arbusto, rbol.
Nativa. Caribe. 0-250 m.
GUJ. No evaluada.
Centroamrica a Venezuela y
Brasil.
Marulanda 2283 (COL).

Mimosa trianae Benth.

Barneby 1991.
Arbusto, rbol.
Endmica. Andes, Orinoquia.
500-1400 m.
CAS, CUN, MET. No evaluada.
Acero-Duarte 16 (COL).

Mimosa uribeana Barneby

Barneby 1991.
Trepadora.
Endmica. Andes. 1600 m.
SAN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Uribe-Uribe 2010 (HT: COL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Mimosa velloziana Mart.

Mimosa jiramenensis H.Karst.,


Mimosa velloziana var.
jiramenensis (H.Karst.) Benth.
Barneby 1991.
Hierba, arbusto, trepadora.
Nativa. Andes, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, SN Santa
Marta. 350-1800 m.
CAU, MAG, MET. No evaluada.
Centroamrica a Paraguay y
Argentina.
Garca-Barriga 12766 (COL).

Mimosa xanthocentra Mart.


Mimosa killipii Britton & Killip,
Mimosa longipinna Benth.,
Mimosa stenoptera Benth.
Barneby 1991.
Hierba, subarbusto, arbusto.
Nativa. Andes, Caribe,
Orinoquia, V Magdalena. 1201800 m.
BOY, CAS, CES, CUN, MET,
SAN. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil,
Bolivia, Argentina.
Saravia-T. 825 (COL).
Mimosa xanthocentra subsp.
xanthocentra var. xanthocentra

Monopteryx Benth.
2 especies
Monopteryx angustifolia
Benth.
rbol.
Nativa. Amazonia. 200 m.
VAU. No evaluada.
SE Colombia, NO Brasil.
Defler 716 (COAH, MO).

Monopteryx uaucu Benth.

rbol.
Nativa. Amazonia. 200 m.
AMA, CAQ, VAU. No evaluada.
SE Colombia, SO Venezuela, NO
Brasil.
Franco 3372 (COAH).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1311

FABACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Mora Benth.
1 especie
Mora oleifera (Hemsl.)
Ducke

Mora megistosperma (Pittier)


Britton & Rose
Quiones 2005.
rbol.
Nativa. Pacfico. 0-100 m.
CAU, CHO, NAR, VAL. En
Peligro (Crdenas & Salinas
2007).
Nicaragua a Ecuador.
Gentry 17243 (COL, MO).
Nota: zonas costeras / coastal
areas.

Mucuna Adans.
11 especies, 2 especies endmicas
Mucuna argentea
T.M.Moura et al.

Moura et al. 2013a.


Trepadora.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena. 160-1300
m.
AMA, CAQ, CAU, MET, PUT,
VAU. En Peligro (Moura et al.
2013a).
Colombia, Ecuador, Per, Brasil.
Kats AVD265 (HT: K; IT: COAH,
MO).

Mucuna cuatrecasasii
L.K.Ruiz

Ruiz 2009.
Liana.
Endmica. Andes. 1200-2500 m.
BOY, CHO, CUN, HUI, SAN.
No evaluada.
Ruiz 301 (HT: ANDES; IT: COL).

Mucuna globulifera
T.M.Moura et al.
Moura et al. 2013b.
Trepadora.

1312

Nativa. Pacfico, V Magdalena.


90-700 m.
ANT, CHO, SAN. En Peligro
(Moura et al. 2013).
Costa Rica a NO Colombia.
Gentry 15218 (COL, MO, NY).

Mucuna holtonii (Kuntze)


Moldenke
Mucuna andreana Micheli
Ruiz 2009.
Trepadora, liana.
Nativa. Andes. 100-1680 m.
ANT, BOL, CAL, QUI. No
evaluada.
Colombia a Mxico; Antillas.
Callejas 10292 (HUA).

Mucuna killipiana Hern.


Cam. & C.Barbosa

Ruiz 2009.
Trepadora.
Endmica. Andes. 1650-3000 m.
ANT, CAL, HUI, QUI, RIS, TOL,
VAL. No evaluada.
Barbosa 1346 (HT, IT: FMB).

Mucuna mollis (Kunth) DC.


Ruiz 2009.
Liana.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 200-1750 m.
AMA, ANT, CAU, CHO, CR,
CUN, QUI, SAN, VAL. No
evaluada.
E Panam a N Per.
Fonnegra 4987 (COL).

Mucuna mutisiana (Kunth)


DC.
Ruiz 2009.
Liana.
Nativa. Andes, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 0-2300 m.
ANT, BOY, CHO, CUN,
GUJ, HUI, MAG, NAR, NSA,
QUI, RIS, SAN, TOL, VAL.

Preocupacin Menor (propuesta


aqu).
Costa Rica a Venezuela.
Rentera 3699 (HUA).

Mucuna pruriens (L.) DC.

Stizolobium pruriens (L.) Medik.


Ruiz 2009.
Trepadora, liana.
Naturalizada. Andes, Orinoquia,
Pacfico, V Cauca, V Magdalena.
80-1800 m.
ANT, BOL, BOY, CAL, CAU,
CHO, GUI, GUV, HUI, MAG,
MET, QUI, SAN, SUC, VAL. No
evaluada.
frica, Asia.
Idrobo 11761 (COL).
Mucuna pruriens var. pruriens,
Mucuna pruriens var. utilis
(Wight) L.H.Bailey

Mucuna rostrata Benth.

Ruiz 2009.
Liana.
Nativa. Amazonia, Andes,
Orinoquia, Pacfico. 0-1000 m.
AMA, ANT, CHO, GUV, VAU,
VIC. No evaluada.
Panam a Brasil y Bolivia.
Cuatrecasas 7443 (COL).

Mucuna sloanei Fawc. &


Rendle

Ruiz 2009.
Liana.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia.
130-1300 m.
CAQ, CUN, MET, NAR, PUT.
No evaluada.
Estados Unidos a N Argentina,
frica.
Schultes 3624 (COL).

Mucuna urens (L.) Medik.

Ruiz 2009.
Liana.
Nativa. Amazonia. 250-500 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

FABACEAE

Angiosperms

VAU. No evaluada.
Amrica tropical, frica.
Schultes 12687 (COL).

Muellera L.f.
7 especies, 1 especie endmica
Muellera amazonica
M.Sousa

Sousa S. & Sotuyo 2012.


rbol.
Nativa. Amazonia. 120 m.
AMA. No evaluada.
S Colombia, N Per, NO Brasil.
Schultes 6723 (US).

Muellera broadwayi (Urb.)


M.Sousa

Lonchocarpus sanctae-marthae
Pittier
Sousa S. & Sotuyo 2012.
Arbusto, rbol.
Nativa. Caribe. 30-250 m.
ATL, BOL, CES, GUJ, MAG. No
evaluada.
N Colombia, Venezuela,
Granada.
Smith 107 (A, BR, DUKE,
GH, K, MEXU, NY, TEX-LL,
US, VT, HT de Lonchocarpus
sanctae-marthae).

Muellera burkartii M.Sousa

Sousa S. & Sotuyo 2012.


rbol.
Endmica. Caribe, V Magdalena.
20-350 m.
BOL, CES, MAG. No evaluada.
Gentry 79181 (HT: MO).

Muellera chocoensis M.Sousa


Sousa S. & Sotuyo 2012.
Arbusto, rbol.
Nativa. Pacfico. 0-10 m.
CHO, VAL. No evaluada.
O Colombia, NO Ecuador.
Fuchs 21720 (HT: MO).

Muellera denudata (Benth.)


M.Sousa
Lonchocarpus denudatus Benth.
Sousa S. & Sotuyo 2012.
rbol.
Nativa. Caribe. 20 m.
BOL. No evaluada.
N Suramrica.
Zarucchi 3906 (MO).

Muellera fendleri (Benth.)


M.J.Silva & A.M.G.Azevedo

Lonchocarpus fendleri Benth.


Sousa S. & Sotuyo 2012.
rbol.
Nativa. Caribe. 10 m.
MAG. No evaluada.
Panam a Venezuela.
Romero-Castaeda 10605 (COL).

Muellera frutescens (Aubl.)


Standl.

Lonchocarpus monilis (L.)


A.M.G.Azevedo
Sousa S. & Sotuyo 2012.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Caribe,
Orinoquia, Pacfico. 0-200 m.
AMA, ANT, CHO, MET, NAR,
VAL. No evaluada.
Centroamrica, N Suramrica.
Jaramillo 1219 (COL).

Myrospermum Jacq.
1 especie
Myrospermum frutescens
Jacq.

Stevens et al. 2001; Zamora 2010.


Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Caribe. 0-350 m.
ATL, BOL, CES, CR, GUJ,
MAG, NSA, SUC. No evaluada.
Mxico a Bolivia, Antillas.
Dugand 4019 (COL).

Myroxylon L.f.
1 especie
Myroxylon balsamum (L.)
Harms

Stevens et al. 2001; Zamora 2010.


Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa y cultivada. Amazonia,
Andes, Caribe, Orinoquia, V
Cauca, V Magdalena. 15-1600 m.
AMA, ANT, BOL, MAG, MET,
PUT, VAL. Casi Amenazada
(Crdenas & Salinas 2007).
Mxico a Argentina; introducida
en el Paleotrpico.
Pennington 700 (COL, E, JAUM).

Neptunia Lour.
3 especies
Neptunia oleracea Lour.

Mimosa lacustris Bonpl., Mimosa


natans L.f., Mimosa prostrata
Lam., Neptunia natans (L.f.)
Druce, Neptunia prostrata (Lam.)
Baill.
Windler 1966.
Hierba, acutica.
Naturalizada. Amazonia, Caribe,
Orinoquia, Pacfico. 5-150 m.
AMA, ARA, ATL, BOL, CES,
CHO, CR, GUJ. No evaluada.
Pantropical.
Lpez 7385 (COL).

Neptunia plena (L.) Benth.


Mimosa plena L., Neptunia
surinamensis Steud.
Windler 1966.
Hierba, arbusto, rbol.
Nativa. Caribe, Pacfico, V
Magdalena. 0-350 m.
ANT, ATL, BOL, CHO, CR,
GUJ, MAG, SUC, TOL. No
evaluada.
Neotrpico; India (prob.
introducida).
Idrobo 6577 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1313

FABACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Neptunia pubescens Benth.


Windler 1966.
Hierba, acutica.
Nativa. Caribe. 12 m.
MAG. No evaluada.
Mxico a Per.
Carbon 4279 (COL).

Nissolia Jacq.
1 especie
Nissolia fruticosa Jacq.

Rudd 1956.
Arbusto, trepadora, liana.
Nativa. Caribe. 60-450 m.
ANT, BOL, CES, GUJ, MAG. No
evaluada.
Mxico a Argentina.
Cuatrecasas 24895 (COL).

Ormosia Jacks.
21 especies, 4 especies endmicas
Ormosia amazonica Ducke

Zamora 2010.
Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Orinoquia.
100-200 m.
AMA, CAQ, MET. No evaluada.
Costa Rica a Bolivia, Brasil.
Schultes 24107 (COAH).
Ormosia amazonica var.
venenifera R.E.Schult.

Ormosia antioquensis Rudd

Rudd 1965.
rbol.
Endmica. Andes. 1100-2550 m.
ANT. No evaluada.
Daniel 2460 (HT: US; IT:
MEDEL).

Ormosia coarctata Jacks.

Rudd 1965.
rbol.
Nativa. Amazonia, Orinoquia.
500 m.

1314

BOY, CAQ, GUV. No evaluada.


Suramrica tropical, Belice.
Crdenas 6745 (COAH).

Colombia, Per, Brasil.


Schultes 12952 (COL, US).

Ormosia coccinea (Aubl.)


Jacks.

Rudd 1965.
Arbusto, rbol.
Nativa. Amazonia. 500 m.
GUI. No evaluada.
E Colombia a Guayanas, Brasil y
Bolivia.
Crdoba 223 (COL).

Stevens et al. 2001.


Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia.
65-1420 m.
AMA, ANT, GUI, PUT, VAU,
VIC. No evaluada.
Costa Rica a Amazonia.
Schultes 3833 (COL).
Ormosia coccinea var. subsimplex
(Benth.) Rudd

Ormosia colombiana Rudd

Rudd 1965.
rbol.
Endmica. Andes. 1300-2310 m.
ANT, CAQ, CUN, MAG, QUI,
VAL. No evaluada.
Cuatrecasas 22617 (HT: US; IT:
F).

[Ormosia costulata (Miq.)


Kleinhoonte]

Nota: registro basado en


especmenes de O. trifoliolata /
record based on specimens of O.
trifoliolata.

Ormosia cuatrecasasii Rudd


Rudd 1965.
rbol.
Endmica. Andes, Pacfico.
0-1000 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Gentry 30195 (COL, MO).

Ormosia discolor Benth.

Rudd 1965.
rbol.
Nativa. Amazonia, Orinoquia.
250 m.
AMA, CAQ, MET, VAU. No
evaluada.

Ormosia fastigiata Tul.

Ormosia grandiflora (Tul.)


Rudd
Rudd 1965.
rbol.
Nativa. Guayana y Macarena.
240 m.
CAQ. No evaluada.
S Colombia a Bolivia.
Franco 3908 (COAH).

Ormosia isthmensis Standl.


Rudd 1965.
rbol.
Nativa. Pacfico.
CHO. No evaluada.
O Colombia a S Mxico.
Krukoff 9383 (US).

Ormosia lignivalvis Rudd


Rudd 1965.
rbol.
Nativa. Amazonia. 240 m.
AMA. No evaluada.
Amazonia.
Snchez 6499 (COAH).

Ormosia macrocalyx Ducke

rbol.
Nativa. Amazonia, Orinoquia.
150 m.
AMA, GUI, GUV. No evaluada.
Amrica tropical.
Pipoly 15057 (COAH, COL,
MO).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

FABACEAE

Angiosperms

Ormosia macrophylla Benth.


Rudd 1965.
Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia. 100-730 m.
AMA, CAQ, GUI, VAU. No
evaluada.
Mxico a Per y Brasil.
Martius s.n. (HT: M).

Ormosia nobilis Tul.

rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia,
Pacfico. 80-1420 m.
AMA, ARA, CAQ, CHO, CUN,
MET, PUT, VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil,
Per, Bolivia.
Idrobo 11309 (COAH).
Ormosia nobilis var.
santaremnensis (Ducke) Rudd

Ormosia paraensis Ducke

Zamora 2010.
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, V Magdalena. 80-770 m.
AMA, ANT, SAN. No evaluada.
Amazonia, Guayanas, Panam.
Uribe 3048 (COL).

Ormosia revoluta Rudd

rbol.
Endmica. Andes. 900-1180 m.
VAL. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Cuatrecasas 15198 (HT: US; IT:
F).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Ormosia stipularis Ducke


Arbusto.
Nativa. Amazonia. 500 m.
GUI. No evaluada.
Amazonia, Guayanas.
Crdoba 535 (COL).

Ormosia subsimplex Benth.


Zamora 2010.
rbol.
Nativa. Amazonia.
GUI. No evaluada.
Amazonia, Centroamrica.
Corts 2198 (COAH).

Ormosia tovarensis Pittier

rbol.
Nativa. Andes, V Magdalena.
200-2400 m.
ANT, CUN, SAN. No evaluada.
Panam a Venezuela, Bolivia.
Uribe 1573 (COL).

Ormosia trifoliolata Huber

Cardoso et al. 2014.


rbol.
Nativa. Guayana y Macarena,
Orinoquia. 80-250 m.
GUI, MET, VIC. No evaluada.
Amazonia, Guayanas.
Crdenas 17419 (COAH).
Nota: especmenes de esta
especie han sido previamente
identificados como O. costulata,
una especie restringida a
Surinam y Guayana Francesa
(Cardoso et al. 2014) / specimens
of this species were previously
determined as O. costulata, a
species restricted to Suriname
and French Guiana (Cardoso et
al. 2014).

Ormosia williamsii Rudd

Rudd 1965.
rbol.
Nativa. Amazonia.
GUI. No evaluada.
E Colombia, SO Venezuela, NO
Brasil.
Crdenas 20554 (COAH).

Orphanodendron Barneby
& J.W.Grimes
2 especies, 2 especies endmicas
Orphanodendron bernalii
Barneby & J.W.Grimes

Barneby & Grimes 1990.


rbol.
Endmica. Pacfico. 150-350 m.
ANT. Vulnerable (Crdenas &
Salinas 2007).
Urab.
Bernal 1482 (HT: COL; IT: K,
MO, NY, US).

Orphanodendron sp.

Castellanos (com. pers.).


rbol.
Endmica. V Magdalena. 100 m.
DESCONOCIDO. No evaluada.

Otholobium C.H.Stirt.
2 especies
Otholobium brachystachyum
(Diels) J.W.Grimes
Psoralea brachystachya Diels
Subarbusto, arbusto, arbolito,
rbol.
Nativa. Andes. 2700-3510 m.
BOY, CAL, CAU, CUN. No
evaluada.
Colombia, Ecuador.
Cuatrecasas 26434 (COL).

Otholobium mexicanum
(L.f.) J.W.Grimes

Psoralea mexicana (L.f.) Vail,


Psoralea mexicana var. trianae
(Vail) J.F.Macbr.
Hierba, arbusto.
Nativa. Andes. 1800-4000 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
MAG, NAR, NSA, PUT, QUI,
SAN, TOL, VAL. No evaluada.
Venezuela a Bolivia.
Cuatrecasas 1724 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1315

FABACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Pachyrhizus DC.
3 especies
Pachyrhizus ferrugineus
(Piper) M.Sorensen

Srensen 1988.
Trepadora.
Nativa. Pacfico. 40-450 m.
CHO. No evaluada.
Colombia a Mxico; Antillas.
Forero 1773 (COL).

Pachyrhizus panamensis
R.T.Clausen

Srensen 1988.
Trepadora.
Nativa. Caribe. 100 m.
MAG. No evaluada.
Panam a Ecuador.
Nota: citada de Magdalena por
Srensen (1988) / recorded from
Magdalena by Srensen (1988).

Pachyrhizus tuberosus
(Lam.) Spreng.

Srensen 1988.
Trepadora.
Nativa. Andes. 1400 m.
CAL. No evaluada.
Suramrica tropical, Antillas.
Corts 31 (COL).

Panurea Benth.
1 especie
Panurea longifolia Benth.
Arbolito.
Nativa. Amazonia. 200 m.
AMA, VAU. No evaluada.
Amazonia.
Betancur 14042 (COAH).

Parkia R.Br.
8 especies

Hopkins 1986.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 250-1000
m.
AMA, CAQ, GUI, VAU, VIC. No
evaluada.
Colombia, Brasil, Venezuela.
Fernndez 6968 (COL).

Parkia igneiflora Ducke

Hopkins 1986.
Arbolito.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 140-200 m.
AMA, GUI, VAU. No evaluada.
Colombia, Per, Brasil,
Venezuela.
Martnez 3475 (COL).

Parkia multijuga Benth.

Dimorphandra megacarpa Rolfe


Hopkins 1986.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 100-700
m.
AMA, GUV, MET, PUT, VAU.
No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per, Brasil.
Philipson 1734 (COL).

Parkia nitida Miq.

Parkia arborea (H.Karst.)


J.F.Macbr., Parkia oppositifolia
Benth., Parkia paryphosphaera
Benth., Paryphosphaera arborea
H.Karst.
Hopkins 1986.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia, Pacfico.
100-1200 m.
AMA, CAQ, CHO, MET, PUT,
VAU. No evaluada.
Panam a N y C Suramrica.
Gentry 17640 (COL).

Parkia panurensis
H.C.Hopkins

Hopkins 1986.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 150-200 m.
AMA, CAQ, VAU. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per, Brasil,
Venezuela.
Hernndez CHI-97 (COL).

Parkia pendula (Willd.)


Walp.

Inga pendula Willd., Mimosa


pendula (Willd.) Poir.
Hopkins 1986.
rbol.
Nativa. Andes, Orinoquia,
Pacfico, V Magdalena. 50-925
m.
ANT, CHO, SAN, VIC. No
evaluada.
Centroamrica a Brasil y Bolivia.
Uribe-Uribe 3978 (COL).

Parkia reticulata Ducke

Hopkins 1986.
rbol.
Nativa. Amazonia. 200-300 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Guayana Francesa,
Brasil.
Londoo 1673 (COL).

Parkia velutina Benoist

Hopkins 1986.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Pacfico. 25-280 m.
AMA, CAQ, VAL, VAU. No
evaluada.
Colombia, Ecuador, Per, Brasil,
Guayana Francesa, Venezuela.
Mora-G. 1 (COL).

Parkia discolor Benth.


Parkia auriculata Benth.

1316

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

FABACEAE

Angiosperms

Parkinsonia L.
2 especies
Parkinsonia aculeata L.

Quiones 2005; Castellanos &


Lewis 2012.
Arbusto, rbol.
Nativa y cultivada. Andes, Islas
Caribeas, Caribe, Orinoquia,
Pacfico, V Cauca, V Magdalena.
0-2000 m.
ANT, ATL, BOL, BOY, CAS,
CUN, GUJ, HUI, MAG,
NAR, SAP, SAN, TOL, VAL.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
S Estados Unidos a Argentina.
Cuatrecasas 15267 (COL).

Parkinsonia praecox (Ruiz &


Pav.) Hawkins

Cercidium praecox (Ruiz & Pav.)


Harms
Quiones 2005; Castellanos &
Lewis 2012.
Arbusto, rbol.
Nativa. Andes, Caribe. 0-2000 m.
BOY, GUJ, MAG, NSA, SAN. No
evaluada.
S Estados Unidos a N
Suramrica.
Rangel 2159 (COL).

Peltogyne Vogel
7 especies
Peltogyne altissima Ducke

rbol.
Nativa. Amazonia. 120-230 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Brasil, Per.
Barona 26 (COAH).
Nota: la identidad de los
especmenes colombianos
requiere verificacin / identity of
the Colombian specimens needs
verification.

Peltogyne catingae Ducke

rbol.
Nativa. Amazonia. 250 m.
CAQ. No evaluada.
Amazonia.
Crdenas 6856, 6963 (COAH,
MO).

Nativa. Caribe, V Magdalena.


100-540 m.
BOL, CES, MAG, SUC, TOL.
Vulnerable (Crdenas & Salinas
2007).
Honduras a Colombia.
Romero-Castaeda 637 (COL).

Peltogyne mexicana
Martnez

Peltogyne venosa (M.Vahl)


Benth.

Quiones 2005.
rbol.
Nativa. Caribe. 170 m.
BOL. No evaluada.
Mxico a Colombia.
Zarucchi 4017 (K, MO).

Peltogyne paniculata Benth.

Peltogyne pubescens Benth.


Quiones 2005; Castellanos &
Lewis 2012.
rbol.
Nativa. Caribe, V Magdalena.
60-520 m.
ANT, CES, SAN. Casi
Amenazada (Crdenas & Salinas
2007).
Colombia a Guayana Francesa y
N Brasil.
Fonnegra 7199 (HUA, MO).
Peltogyne paniculata subsp.
paniculata, Peltogyne paniculata
subsp. pubescens (Benth.)
M.F.Silva

Peltogyne parvifolia Benth.


Quiones 2005; Castellanos &
Lewis 2012.
rbol.
Nativa. Orinoquia. 90-120 m.
VIC. No evaluada.
E Colombia, Brasil, Venezuela.
Zarucchi 3484 (K, MO).
Peltogyne parvifolia var. glabra
M.F.Silva

Peltogyne purpurea Pittier


Quiones 2005.
rbol.

Peltogyne venosa subsp. venosa


Steyermark et al. 1999.
rbol.
Nativa. Guayana y Macarena.
120 m.
GUI. No evaluada.
Amazonia, Guayanas.
Liesner 9088, 9089 (COL, MO).

Pentaclethra Benth.
1 especie
Pentaclethra macroloba
(Willd.) Kuntze

Acacia macroloba Willd.,


Mimosa macroloba (Willd.) Poir.,
Pentaclethra brevipila Benth.,
Pentaclethra filamentosa Benth.
Stevens et al. 2001.
rbol.
Nativa. Pacfico. 0-290 m.
ANT, CAU, CHO, CR, NAR,
VAL. No evaluada.
Mxico a N Suramrica; Antillas.
Quiones 3248 (COL).

Phaseolus L.
5 especies
Phaseolus coccineus L.

Phaseolus coccineus subsp.


formosus (Kunth) Marchal et
al., Phaseolus coccineus subsp.
polyanthus (Greenm.) Marchal
et al., Phaseolus formosus Kunth
Stevens et al. 2001; Zamora 2010.
Trepadora.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1317

FABACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Nativa y cultivada. Andes. 15002850 m.


ANT, CAL, CAU, CUN, PUT,
QUI, VAL. No evaluada.
Mxico a Argentina.
Forero 2003 (COL).

Phaseolus dumosus Macfad.

Phaseolus coccineus subsp.


darwinianus Hern.-Xol. &
S.Miranda, Phaseolus polyanthus
Greenm.
Freytag & Debouck 2002;
Zamora 2010.
Trepadora.
Nativa. Andes. 1400-2800 m.
ANT, BOY, CAL, CAQ, CAU,
CUN, HUI, MAG, MET, NAR,
NSA, PUT, QUI, RIS, SAN, VAL.
No evaluada.
Mxico a Per.
Forero 2035 (COL).

Phaseolus filiformis Benth.


Hierba, trepadora.
Adventicia. V Cauca. 1000 m.
VAL. No evaluada.
S Estados Unidos, Mxico.
Debouck 257 (COL).

Phaseolus lunatus L.

Phaseolus lunatus var. silvester


Baudet
Stevens et al. 2001; Zamora 2010.
Trepadora.
Nativa. Amazonia, Andes, V
Magdalena. 150-1875 m.
ANT, BOY, CAL, CHO, CUN,
GUI, HUI, MAG, QUI, VAL. No
evaluada.
Amrica tropical; cultivada en
los trpicos.
Cuatrecasas 14499 (COL).

Phaseolus pedicellatus
Benth.

Freytag & Debouck 2002.


Trepadora.
Adventicia. Andes.

1318

ANT. No evaluada.
Mxico.
Daniel 1539 (MEDEL).

Piptadenia Benth.
5 especies, 1 especie endmica
Piptadenia communis Benth.
Barneby 1986.
Arbusto.
Nativa. Caribe. 0 m.
ATL, MAG. No evaluada.
Colombia, Per, Brasil y Bolivia.
Elas 1042 (COL).

Piptadenia flava (DC.)


Benth.

Acacia flava DC.


Barneby 1986.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Caribe, Orinoquia, V
Magdalena. 0-500 m.
ATL, BOL, CUN, GUJ, MAG,
MET. No evaluada.
Mxico a Per y Paraguay;
Antillas.
Espina 807 (COL).

Piptadenia pteroclada Benth.


Pityrocarpa pteroclada (Benth.)
Brenan
Barneby 1986.
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Orinoquia. 100-710 m.
AMA, CAS, MET, PUT. No
evaluada.
Colombia, Ecuador, Per,
Bolivia, Brasil.
Sandeman 5819 (COL).

Piptadenia uliginosa Britton


& Killip
Barneby 1986.
rbol.
Endmica. Caribe. 80-100 m.
ATL, BOL. No evaluada.
Killip 14453 (HT: NY).

Piptadenia viridiflora
(Kunth) Benth.

Acacia viridiflora Kunth,


Piptadenia speciosa Britton &
Killip, Pityrocarpa viridiflora
(Kunth) Brenan
Barneby 1986.
Arbusto, rbol.
Nativa. Caribe, V Magdalena.
20-1000 m.
ATL, BOL, GUJ, MAG, SAN. No
evaluada.
Colombia y Venezuela
a Paraguay y Argentina;
Guatemala, Mxico.
Marulanda 2141 (COL).

Piscidia L.
1 especie
Piscidia carthagenensis Jacq.

Stevens et al. 2001; Zamora 2010.


rbol.
Nativa. Islas Caribeas, Caribe.
0-100 m.
ATL, BOL, SAP. No evaluada.
Mxico a Bolivia, Antillas.
Dugand 3458 (COL).

Pithecellobium Mart.
6 especies
Pithecellobium dulce (Roxb.)
Benth.

Mimosa dulcis Roxb.


Barneby & Grimes 1997.
Arbolito, rbol.
Nativa y cultivada. Andes,
Caribe, Orinoquia, Pacfico, V
Cauca, V Magdalena. 0-2130 m.
ANT, ATL, BOL, BOY, CAL,
CAS, CAU, CUN, GUJ, HUI,
MAG, NSA, QUI, SAN, SUC,
TOL, VAL. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
Mxico a N Suramrica; Antillas;
Asia.
Forero 6221 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

FABACEAE

Angiosperms

Pithecellobium
hymenaeifolium (Willd.)
Benth.

Inga hymenaeaefolia Willd.,


Pithecolobium panamense Walp.
& Duchass.
Barneby & Grimes 1997.
Arbusto, arbolito.
Nativa. Caribe. 0-180 m.
ATL, BOL, MAG, SUC. No
evaluada.
Mxico a Colombia y Venezuela.
Dugand 2709 (COL).

Pithecellobium lanceolatum
(Willd.) Benth.

Inga lanceolata Willd., Mimosa


ligustrina Jacq., Pithecellobium
spinulosum Pittier, Pithecolobium
ligustrinum (Jacq.) Benth.
Barneby & Grimes 1997.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Andes, Islas Caribeas,
Caribe, Pacfico, V Cauca, V
Magdalena. 0-1250 m.
ANT, ATL, BOL, BOY, CAU,
CES, CR, CUN, GUJ, HUI,
MAG, SAP, SAN, SUC, TOL,
VAL. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
Mxico a Colombia y Venezuela.
Uribe-Uribe 2401 (COL).

Pithecellobium roseum
(Vahl) Barneby &
J.W.Grimes

Inga forfex Kunth, Inga pubescens


DC., Mimosa rosea Vahl,
Pithecolobium forfex (Kunth)
Benth., Pithecolobium pubescens
(DC.) Kuntze
Barneby & Grimes 1997.
Arbusto, rbol.
Nativa. Caribe. 0-350 m.
ATL, BOL, GUJ, MAG. No
evaluada.
Colombia, Venezuela, Guyana,
Brasil.
Romero-Castaeda 10564 (COL).
Pithecellobium roseum var. roseum

Pithecellobium subglobosum
Pittier
Duno de Stefano et al. 2013.
Arbolito.
Nativa. Caribe. 0-120 m.
GUJ, MAG. No evaluada.
N Colombia, NO Venezuela.
Smith 309a (HT: GH).

Pithecellobium unguis-cati
(L.) Benth.

Mimosa unguis-cati L.,


Pithecellobium pittieri Britton
& Killip, Pithecolobium
microchlamys Pittier,
Pithecolobium oblongum Benth.
Barneby & Grimes 1997.
Arbusto, rbol.
Nativa. Andes, Islas Caribeas,
Caribe, V Cauca, V Magdalena.
0-1420 m.
ATL, BOL, CR, CUN, GUJ,
HUI, MAG, SAP, SAN, VAL. No
evaluada.
Mxico a Colombia; Trinidad y
Tobago, Antillas.
Forero 9375 (COL).

Platymiscium Vogel
5 especies, 1 especie endmica
Platymiscium darienense
Dwyer
Klitgaard 2005.
rbol.
Nativa. Caribe, Pacfico, V
Magdalena. 0-600 m.
ANT, CHO. No evaluada.
Colombia, Panam.
Fonnegra 2053 (HUA, MO).

[Platymiscium
dimorphandrum Donn.Sm.]
Crdenas & Salinas 2007.
Nota: registro basado en
identificacin errnea / record
based on a misidentification.

Platymiscium hebestachyum
Benth.

Klitgaard 2005.
Arbusto, rbol.
Endmica. Amazonia, Andes,
Caribe, Orinoquia, V Magdalena.
160-1580 m.
ANT, BOL, CAL, CAQ, CAS,
CUN. No evaluada.
Uribe 829 (COL).

Platymiscium pinnatum
(Jacq.) Dugand

Platymiscium diadelphum
S.F.Blake, Platymiscium
polystachyum Benth.,
Platymiscium ulei Harms
Klitgaard 2005.
Arbolito, rbol.
Nativa. Andes, Caribe,
Orinoquia. 5-1300 m.
ANT, ATL, BOL, CAL, CES,
GUJ, MAG, MET, NSA, PUT,
SAN, VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Cuatrecasas 10168 (COL).
Platymiscium pinnatum subsp.
pinnatum, Platymiscium
pinnatum subsp. polystachyum
(Seem.) Klitg., Platymiscium
pinnatum var. diadelphum
(S.F.Blake) Klitg., Platymiscium
pinnatum var. ulei (Harms) Klitg.

Platymiscium stipulare
Benth.

Klitgaard 2005.
rbol.
Nativa. Amazonia. 120 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
S Colombia, Ecuador, Per,
Bolivia.
Rudas 3212 (MO).

Platymiscium trinitatis
Benth.

rbol.
Nativa. Guayana y Macarena.
250 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1319

FABACEAE

Angiospermas
Angiosperms

GUV. No evaluada.
N Suramrica, Antillas.
Ramrez 7345 (COAH).

Platypodium Vogel
1 especie
Platypodium elegans Vogel

Platypodium maxonianum Pittier


Steyermark et al. 1999.
rbol.
Nativa. Andes, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 60-800 m.
ANT, ATL, BOL, CES, CHO,
MAG, MET, SUC. No evaluada.
Panam a Bolivia, Brasil.
Uribe 2743 (COL).
Platypodium elegans subsp.
maxonianum (Pittier) H.C.Lima

Poecilanthe Benth.
2 especies
Poecilanthe amazonica
(Ducke) Ducke

Steyermark et al. 1999.


rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 100-150 m.
AMA, GUI. No evaluada.
S Colombia, N Per, N Brasil, SO
Venezuela.
Idrobo 11413 (COL).

Poecilanthe hostmannii
(Benth.) Amshoff

Steyermark et al. 1999.


rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 300 m.
CAQ, VAU. No evaluada.
Amazonia, Guayanas.
Cuatrecasas 7180 (COL).

1320

Poeppigia C.Presl

Prosopis L.

1 especie

2 especies

Poeppigia procera C.Presl

Quiones 2005; Castellanos &


Lewis 2012.
rbol.
Nativa. Caribe, Orinoquia,
Pacfico. 250 m.
CHO, MAG, MET. No evaluada.
Mxico a Bolivia y Brasil; Cuba.
Forero 1700 (COL).

Poiretia Vent.
1 especie
Poiretia punctata (Willd.)
Desv.

Poiretia scandens Vent.


Stevens et al. 2001; Zamora 2010.
Hierba, trepadora.
Nativa. Andes, V Magdalena.
380-1850 m.
CUN, HUI, TOL. No evaluada.
Mxico a Brasil y Bolivia.
Uribe 2289 (COL).

Prioria Griseb.
1 especie

Prosopis juliflora (Sw.) DC.

Mimosa juliflora Sw.


Pasiecznik et al. 2001.
Arbusto, rbol.
Nativa. Andes, Caribe, Pacfico,
V Cauca, V Magdalena. 0-2100
m.
ATL, BOL, BOY, CAL, CUN,
GUJ, HUI, MAG, NAR, NSA,
SAN, TOL, VAL. No evaluada.
Mxico a Colombia y Venezuela;
Antillas; cultivada en Brasil y
Asia.
Dugand 4445 (COL).
Prosopis juliflora var. juliflora

Prosopis pallida (Willd.)


Kunth

Acacia pallida Willd., Mimosa


pallida (Willd.) Poir., Neltuma
pallida (Willd.) Killip
Pasiecznik et al. 2001.
rbol.
Nativa. Orinoquia, V Cauca.
280-1050 m.
MET, VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per;
cultivada en varios pases.
Garca-Barriga 4976 (COL).

Prioria copaifera Griseb.

Quiones 2005; Castellanos &


Lewis 2012.
rbol.
Nativa. Caribe, Pacfico. 2-400 m.
ANT, BOL, CHO, CR, MAG,
SUC. En Peligro (Crdenas &
Salinas 2007).
Colombia, Centroamrica,
Antillas.
Brand 677 (HUA, MO).

Pseudopiptadenia
Rauschert
3 especies, 1 especie endmica
Pseudopiptadenia
colombiana (Britton &
Killip) G.P.Lewis

Lewis 1991.
rbol.
Endmica. Andes, V Magdalena.
1000 m.
SAN. No evaluada.
Killip 16268 (HT: NY).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

FABACEAE

Angiosperms

Pseudopiptadenia pittieri
(Harms) G.P.Lewis

Piptadenia pittieri Harms,


Piptadenia similis Britton &
Killip
Lewis 1991.
rbol.
Nativa. Caribe. 100-250 m.
ATL, BOL, MAG. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Dugand 3284 (COL).

Pseudopiptadenia
psilostachya (DC.) G.P.Lewis
& M.P.Lima
Acacia psilostachya DC.,
Piptadenia psilostachya (DC.)
Benth.
Lewis & Lima 1991.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Caribe. 50-300 m.
AMA, BOL, VAU. No evaluada.
Colombia, Brasil, Guayana
Francesa, Surinam.
Gutirrez-V. 787 (COL).

Pseudosamanea Harms
1 especie
Pseudosamanea guachapele
(Kunth) Harms

Acacia guachapele Kunth,


Albizia guachapele (Kunth)
Dugand, Pithecellobium
guachapele (Kunth) R.S.Cowan,
Pithecolobium guachapele
(Kunth) J.F.Macbr.
Barneby & Grimes 1996.
rbol.
Nativa. Andes, Caribe,
Orinoquia, V Cauca, V
Magdalena. 50-1500 m.
ANT, ATL, CAU, CUN, HUI,
MAG, MET, NAR, NSA, SAN,
TOL, VAL. No evaluada.
Mxico a Venezuela y Per;
cultivada en Brasil y Camern.
Prez-Arbelez 6346 (COL).

Pterocarpus Jacq.
5 especies
Pterocarpus acapulcensis
Rose

Pterocarpus podocarpus S.F.Blake


Steyermark et al. 1999.
Arbusto, rbol.
Nativa. Andes, Caribe,
Orinoquia. 5-700 m.
ATL, BOL, CAS, CES, GUJ,
MAG, NSA. No evaluada.
Mxico a Venezuela.
Dugand 4179 (COL).

Pterocarpus amazonum
(Benth.) Amshoff

Pterocarpus ulei Harms


Steyermark et al. 1999.
Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 10-340 m.
AMA, CAQ, GUI, MET. No
evaluada.
Amazonia.
Crdenas 21529 (COAH).

Pterocarpus officinalis Jacq.

Idrraga et al. 2011.


Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Caribe,
Pacfico, V Magdalena. 0-100 m.
AMA, ANT, CAU, CHO, NAR,
VAL. No evaluada.
Amrica tropical, O frica.
Crdenas 4289 (COAH).

Pterocarpus rohrii Vahl

Pterocarpus floribundus Pittier,


Pterocarpus magnicarpus Schery
Idrraga et al. 2011.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Caribe, Orinoquia,
Pacfico, V Magdalena. 15-1000
m.
AMA, ANT, ATL, BOL, CES,
CHO, GUV, MAG, MET, SUC.
No evaluada.

Amrica tropical.
Schultes 12127 (COL).

Pterocarpus santalinoides
DC.
rbol.
Nativa. Amazonia. 180 m.
AMA, VAU. No evaluada.
Suramrica tropical.
Zarucchi 2125 (COL).

Pueraria DC.
1 especie
Pueraria phaseoloides
(Roxb.) Benth.

Srensen 1988; Zamora 2010.


Hierba, trepadora.
Naturalizada. Caribe, Orinoquia,
Pacfico. 150-1500 m.
AMA, ANT, CAL, CAQ, CES,
GUV, MET, VAL. No evaluada.
Asia tropical; introducida en los
trpicos.
Callejas 7259 (COL, HUA).
Pueraria phaseoloides var.
javanica (Benth.) Baker

Recordoxylon Ducke
1 especie
Recordoxylon speciosum
(Benoist) Barneby

Recordoxylon amazonicum
(Ducke) Ducke
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena.
AMA, CAQ. No evaluada.
Amazonia.
Van Dulmen 432 (COAH).

Rhynchosia Lour.
6 especies
Rhynchosia edulis Griseb.

Eriosema edule (Griseb.) Burkart


Grear 1978.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1321

FABACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Hierba, trepadora.
Nativa. Andes, V Magdalena.
380-1075 m.
ANT, BOL, HUI, SAN, TOL. No
evaluada.
Mxico a Argentina.
Garca 8620 (COL).

Rhynchosia minima (L.) DC.

Grear 1978.
Hierba, trepadora, liana.
Nativa. Andes, Islas Caribeas,
Caribe, V Magdalena. 0-1700 m.
ANT, ARA, ATL, BOL, BOY,
CAL, CR, CUN, GUJ, HUI,
MAG, NSA, SAP, SAN, SUC,
TOL, VAL. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
Pantropical.
Dugand 2419 (COL).

Rhynchosia phaseoloides
(Sw.) DC.

Grear 1978.
Trepadora, liana.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe.
100-1900 m.
ANT, CAQ, CHO, MET, NSA,
QUI, SAN, TOL. No evaluada.
Amrica tropical.
Ariza 585 (COAH).

Rhynchosia pyramidalis
(Lam.) Urb.

Grear 1978.
Trepadora.
Nativa. Andes, Pacfico. 50-1550
m.
VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Garca 8030 (COL).

Rhynchosia reticulata (Sw.)


DC.
Grear 1978.
Hierba, trepadora, liana.
Nativa. Andes. 910-1900 m.
ANT, CES, CUN, NAR, NSA,
VAL. No evaluada.

1322

Amrica tropical.
Saravia 1520 (COL).

Rhynchosia schomburgkii
Benth.
Rhynchosia pittieri (Standl.)
Standl.
Grear 1978.
Hierba, trepadora.
Nativa. Andes. 900-2500 m.
ANT, CAU, CR, VAL. No
evaluada.
N Suramrica.
Callejas 8928 (HUA).

Samanea (Benth.) Merr.


1 especie
Samanea saman (Jacq.)
Merr.

Albizia saman (Jacq.) F.Muell.,


Calliandra saman (Jacq.)
Griseb., Inga saman (Jacq.)
Willd., Mimosa saman Jacq.,
Pithecolobium saman (Jacq.)
Benth.
Barneby & Grimes 1996.
rbol.
Nativa y cultivada. Andes,
Caribe, Pacfico, V Cauca, V
Magdalena. 0-1300 m.
ANT, ATL, BOL, BOY, CAU,
CES, CR, CUN, GUJ, HUI,
MAG, NAR, SAN, SUC, TOL,
VAL. No evaluada.
Centroamrica a Colombia y
Venezuela.
Rentera 1935 (COL).
Nota: cultivada hasta 1550 m /
cultivated up to 1550 m.

Schizolobium Vogel
1 especie
Schizolobium parahyba
(Vell.) S.F.Blake
Schizolobium amazonicum
Ducke

Quiones 2005; Castellanos &


Lewis 2012.
rbol.
Nativa y cultivada. Amazonia,
Andes, Caribe, Orinoquia, V
Magdalena. 20-1400 m.
AMA, ANT, BOY, CAL, CHO,
MET, QUI, RIS, SAN. No
evaluada.
SE Mxico a Brasil y Bolivia.
Soejarto 3634 (HUA).
Schizolobium parahyba var.
amazonicum (Ducke) Barneby

Schnella Raddi
6 especies, 3 especies endmicas
Schnella glabra (Jacq.)
Dugand

Bauhinia glabra Jacq.


Quiones 2005; Idrraga et al.
2011.
Arbusto, trepadora, liana.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, V Cauca, V
Magdalena. 0-1200 m.
AMA, ATL, BOL, CES, CHO,
CR, CUN, GUJ, GUV, MAG,
MET, NSA, PUT, SAN, SUC,
TOL. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
Mxico a Brasil; Antillas.
Haught 3757 (COL).

Schnella guianensis (Aubl.)


Wunderlin

Bauhinia guianensis Aubl.,


Bauhinia guianensis var.
splendens (Kunth) Amshoff,
Bauhinia outimouta Aubl.,
Bauhinia splendens Kunth
Quiones 2005; Idrraga et al.
2011; Castellanos & Lewis 2012.
Trepadora, liana.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, V Cauca, V
Magdalena. 5-900 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

FABACEAE

Angiosperms

AMA, ANT, BOL, CAQ,


CHO, GUI, GUV, MET, NAR,
PUT, SAN, VAL, VAU, VIC.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Amrica tropical.
Cuatrecasas 7228 (COL).
Nota: Idrraga et al. (2011)
tratan a Bauhinia splendens
como especie distinta / Idrraga
et al. (2011) treat Bauhinia
splendens as a separate species.

Schnella hymenaeifolia
(Hemsl.) Britton & Rose

Bauhinia hymenaeifolia Hemsl.,


Bauhinia hymenaeifolia var.
stuebeliana (Harms) Wunderlin
Quiones 2005.
Trepadora.
Nativa. Andes, V Magdalena.
100-840 m.
CUN, TOL. No evaluada.
Colombia, Panam.
Haught 6294 (COL).

Schnella stenoloba Britton &


Killip

Bauhinia stenoloba (Britton &


Killip) Wunderlin
Idrraga et al. 2011.
Trepadora.
Endmica. Caribe, V Magdalena.
70-150 m.
ANT. No evaluada.
Dawe 442 (HT: US).

Schnella umbriana Britton &


Killip
Castellanos & Lewis 2012.
Trepadora, liana.
Endmica. Amazonia,
Orinoquia. 350-450 m.
MET, PUT. No evaluada.
Klug 1733 (HT: US; IT: K).
Nota: muy semejante a S.
guianensis / very similar to S.
guianensis.

Schnella vestita Benth.

Bauhinia vestita (Benth.)


J.F.Macbr.
Quiones 2005; Castellanos &
Lewis 2012.
Arbusto, trepadora.
Endmica. Andes. 400-1250 m.
CUN, TOL. No evaluada.
Aroca 3 (COL).
Nota: el espcimen de Caquet
requiere verificacin / the
specimen from Caquet needs
verification.

Senegalia Raf.
9 especies, 1 especie endmica
Senegalia croatii Seigler &
Ebinger

Seigler & Ebinger 2014.


Liana.
Nativa. Caribe. 230-300 m.
BOL, SUC. Datos Insuficientes
(Seigler & Ebinger 2014).
N Colombia a Honduras.
Gentry 60661A (MO).

Arbusto, rbol, liana.


Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia, Pacfico. 400-830 m.
AMA, ANT, CAQ, CHO, MAG,
MET, PUT, QUI, VAL, VAU. No
evaluada.
Colombia, Ecuador, Per, Brasil,
Surinam, Guyana.
Forero 7184 (COL).

Senegalia podadenia Britton


& Killip
Acacia podadenia (Britton &
Killip) Crdenas
Seigler et al. 2006.
Arbusto, trepadora.
Endmica. Andes, Caribe,
Orinoquia. 100-1100 m.
BOY, CES, MET. No evaluada.
Lawrance 346 (HT: NY).

Senegalia polyphylla (DC.)


Britton

Acacia macbridei J.F.Macbr.


Seigler et al. 2006.
Arbusto, arbolito, liana.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Pacfico.
300-570 m.
AMA, ANT, BOY, CHO, PUT,
VAU. No evaluada.
Colombia, Per.
Cogollo 973 (COL).

Acacia glomerosa Benth., Acacia


polyphylla DC., Acacia riparia
Spreng., Senegalia glomerosa
(Benth.) Britton &Rose,
Senegalia lobana Britton & Killip
Seigler et al. 2006.
Arbusto, rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 5-1400 m.
AMA, ANT, ATL, BOL, CAU,
CES, CHO, CUN, GUJ, GUV,
HUI, MAG, MET, NSA, SAN,
SUC, TOL. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
Mxico a Paraguay y Bolivia.
Barclay 3560 (COL).

Senegalia multipinnata
(Ducke) Seigler & Ebinger

Senegalia riparia (Kunth)


Britton

Senegalia macbridei
(J.F.Macbr.) Seigler &
Ebinger

Acacia multipinnata Ducke,


Senegalia cordobana Britton
& Killip, Senegalia tomentella
Britton & Killip
Seigler et al. 2006.

Acacia cundinamarcae (Britton


& Killip) Garca-Barr., Acacia
huilana (Britton & Killip)
Garca-Barr., Acacia riparia
Kunth, Mimosa retusa Jacq.,

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1323

FABACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Senegalia affinis Britton & Killip,


Senegalia cundinamarcae Britton
& Killip, Senegalia eliasiana
Britton & Killip, Senegalia
huilana Britton & Killip
Seigler et al. 2006.
Arbusto, arbolito, rbol, liana.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Orinoquia, Pacfico, V
Cauca, V Magdalena. 0-1200 m.
ANT, ATL, BOL, CES, CHO,
CUN, GUJ, HUI, MAG,
MET, PUT, SAN, TOL, VAL.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Mxico a Brasil y Paraguay.
Romero-Castaeda 10575 (COL).

Senegalia rostrata (Willd.)


Seigler & Ebinger

Acacia rostrata Willd., Mimosa


ignava Kunth
Seigler et al. 2006.
Arbusto, rbol.
Nativa. Caribe, Orinoquia. 10120 m.
ARA, ATL, MAG. No evaluada.
Colombia y Brasil.
Quiones 2676 (COL).

Senegalia tamarindifolia (L.)


Britton & Rose
Acacia pinnata Link, Acacia
tamarindifolia (L.) Willd.,
Mimosa tamarindifolia L.
Seigler et al. 2006.
Arbusto, rbol.
Nativa y cultivada. Caribe. 1-150
m.
ATL, BOL, GUJ, MAG. No
evaluada.
Colombia, Granada.
Elas 1274 (COL).

Senegalia tenuifolia (L.)


Britton & Rose

Acacia paniculata Willd., Acacia


tenuifolia (L.) Willd., Mimosa
tenuifolia L., Senegalia paniculata

1324

(Willd.) Record, Senegalia


turbacensis Britton & Killip
Seigler et al. 2006.
Arbusto, rbol, liana.
Nativa. Andes, Caribe, V
Magdalena. 100-1000 m.
ANT, BOL, CUN, SAN. No
evaluada.
Colombia, Brasil, Antillas.
Hernndez 707 (COL).

Senna Mill.
51 especies, 4 especies endmicas
Senna aculeata (Benth.)
H.S.Irwin & Barneby

Cassia aculeata Benth.


Irwin & Barneby 1982; Quiones
2005.
Arbusto.
Nativa. Andes, Caribe,
Orinoquia. 100-1700 m.
ARA, CAU, CES. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil,
Bolivia, Paraguay.
Quiones 2799 (COL).

Senna alata (L.) Roxb.

Cassia alata L., Cassia alata var.


perennis Pamp., Cassia alata var.
rumphiana DC., Cassia bracteata
L.f., Cassia herpetica Jacq.,
Herpetica alata (L.) Raf.
Irwin & Barneby 1982; Quiones
2005; Mancera 2009.
Arbusto, arbolito.
Nativa. Amazonia, Andes,
Orinoquia, Pacfico, V Cauca.
0-1000 m.
ANT, BOL, CAL, CAU, CHO,
GUI, MET, NAR, NSA, PUT,
RIS, SAP, SAN, SUC, TOL, VAL,
VIC. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Naturalizada en otras zonas
tropicales.
Croat 51717 (COL).

Senna alexandrina Mill.

Cassia senna L.
Irwin & Barneby 1982; Quiones
2005.
Hierba, subarbusto.
Naturalizada y adventicia.
Amazonia. 100 m.
AMA. No evaluada.
Nativa de frica tropical;
naturalizada en Amrica.
Laboratorios Melser s.n. (COL).

Senna atomaria (L.)


H.S.Irwin & Barneby

Cassia atomaria L.
Irwin & Barneby 1982; Quiones
2005.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Caribe. 5-400 m.
ATL, BOL, CES, GUJ, MAG,
SAN. No evaluada.
Mxico a Colombia y Venezuela.
Cuadros 2370 (COL).

Senna bacillaris (L.f.)


H.S.Irwin & Barneby

Cassia bacillaris L.f.


Irwin & Barneby 1982; Quiones
2005; Mancera 2009.
Subarbusto, arbusto, arbolito,
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Orinoquia, Pacfico. 5-1780 m.
AMA, ANT, ATL, BOL, BOY,
CAL, CAQ, CAS, CES, CHO,
CUN, GUI, GUV, MAG, MET,
NAR, PUT, SAN, SUC, TOL,
VAU, VIC. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
N Suramrica.
Lozano 7431 (COL).
Senna bacillaris var. bacillaris,
Senna bacillaris var. benthamiana
(J.F.Macbr.) H.S.Irwin & Barneby

Senna bicapsularis (L.) Roxb.


Cassia bicapsularis L.
Irwin & Barneby 1982; Quiones
2005.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

FABACEAE

Angiosperms

Hierba, arbusto, arbolito, rbol.


Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Orinoquia, Pacfico.
0-2400 m.
AMA, ATL, BOL, CAU, CUN,
GUJ, HUI, MAG, MET, PUT,
TOL. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
SE Estados Unidos a C
Suramrica.
Saravia 2466 (COL).
Senna bicapsularis var.
bicapsularis

Senna caudata (Standl.)


H.S.Irwin & Barneby

Cassia caudata Standl.


Irwin & Barneby 1982; Quiones
2005.
Arbusto, rbol.
Nativa. Andes. 1100-1650 m.
ANT. No evaluada.
Costa Rica a Colombia.
Alzate 311 (HUA).

Senna cobanensis (Britton &


Rose) H.S.Irwin & Barneby

Vogelocassia cobanensis Britton


Irwin & Barneby 1982; Quiones
2005.
Hierba.
Nativa. Andes, Orinoquia,
Pacfico. 300-900 m.
ARA, MET, VAL. No evaluada.
Mxico a Bolivia.
Silverstone 866 (COL).

Senna cuatrecasasii
H.S.Irwin & Barneby

Irwin & Barneby 1982; Quiones


2005.
Arbusto, trepadora.
Endmica. Pacfico. 25 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Cuatrecasas 19868 (HT: NY).
Nota: conocida solo de la
localidad tipo / known only from
the type locality.

Senna dariensis (Britton &


Rose) H.S.Irwin & Barneby

Chamaefistula bolivarensis
Britton & Killip, Chamaefistula
dariensis Britton & Rose
Irwin & Barneby 1982; Mancera
2009.
Hierba, arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-1600
m.
ANT, CAL, CHO, CR, NAR,
VAL. No evaluada.
Costa Rica a Ecuador.
Forero 5844 (COL).
Senna dariensis var. dariensis,
Senna dariensis var. gatunensis
(Britton & Rose) H.S.Irwin &
Barneby, Senna dariensis var.
hypoglauca H.S.Irwin & Barneby,
Senna dariensis var. smaragdina
H.S.Irwin & Barneby

Senna fruticosa (Mill.)


H.S.Irwin & Barneby

Cassia fruticosa Mill.


Irwin & Barneby 1982; Quiones
2005.
Arbusto, arbolito, rbol.
Naturalizada. Amazonia, Andes,
Caribe, Pacfico. 0-1760 m.
AMA, ANT, ATL, BOL, CAQ,
CHO, CUN, MAG, PUT, SAN,
VAL, VAU. No evaluada.
Mxico a Honduras; naturalizada
en otras regiones.
Prez-Arbelez s.n. (COL).

Senna galegifolia (Jacq.)


H.S.Irwin & Barneby

Irwin & Barneby 1982; Quiones


2005.
Arbusto, arbolito.
Nativa. V Magdalena. 550-730
m.
HUI. No evaluada.
Mxico a Per y Brasil.
Madrigal 1385 (HUA, MO).

Senna hayesiana (Britton &


Rose) H.S.Irwin & Barneby

Chamaefistula apiculata
Britton & Killip, Chamaefistula
hayesiana Britton & Rose,
Chamaefistula subcoriacea
Britton & Killip
Irwin & Barneby 1982; Quiones
2005.
Subarbusto, arbusto, arbolito.
Nativa. Andes, Caribe,
Orinoquia. 5-1450 m.
ANT, BOL, CES, CHO, CR,
MAG, MET, NSA, SAN, TOL.
No evaluada.
Mxico a Colombia y Venezuela.
Zarucchi 4929 (MO).

Senna hirsuta (L.) H.S.Irwin


& Barneby

Cassia caracasana Jacq., Cassia


hirsuta L., Cassia tomentosa
Arn., Cassia venenifera G.Meyer,
Ditremexa hirsuta (L.) Britton &
Wilson
Irwin & Barneby 1982; Quiones
2005; Mancera 2009.
Hierba, subarbusto, rbol.
Nativa. Andes, V Cauca, V
Magdalena. 400-2200 m.
ANT, BOY, CAL, CAU,
CUN, HUI, SAN, TOL, VAL.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Amrica, frica, SE Asia.
Cuatrecasas 19517 (COL).
Senna hirsuta var. hirsuta, Senna
hirsuta var. hirta H.S.Irwin &
Barneby, Senna hirsuta var.
leptocarpa (Benth.) H.S.Irwin &
Barneby

Senna huilana (Britton &


Killip) H.S.Irwin & Barneby

Chamaefistula huilana Britton &


Killip, Chamaefistula micradenia
Britton & Killip
Irwin & Barneby 1982; Quiones
2005.
Arbusto, rbol.
Endmica. Andes. 1200-2500 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1325

FABACEAE

Angiospermas
Angiosperms

ANT, CUN, HUI, SAN, TOL,


VAL. No evaluada.
Llanos 3251 (COL).

Senna italica Mill.

Senna obovata (Collad.) Link


Irwin & Barneby 1982; Quiones
2005.
Hierba, subarbusto.
Naturalizada. Caribe. 52 m.
GUJ. No evaluada.
Nativa de frica y Asia.
Saravia 497 (COL).

Senna latifolia (G.Mey.)


H.S.Irwin & Barneby

Cassia latifolia G.Mey.


Irwin & Barneby 1982; Quiones
2005.
Trepadora.
Nativa. Amazonia. 100 m.
AMA. No evaluada.
N Suramrica.
Arias 997 (COL).

Senna macranthera (Collad.)


H.S.Irwin & Barneby

Cassia macranthera Collad.


Irwin & Barneby 1982; Quiones
2005.
Arbusto, rbol.
Nativa. Andes. 1650-2450 m.
BOY, CUN. No evaluada.
Venezuela a Per.
Uribe-Uribe 4742 (COL).
Senna macranthera var. lindeni
H.S.Irwin & Barneby, Senna
macranthera var. micans (Nees)
H.S.Irwin & Barneby
Nota: la var. lindenii es
endmica / var. lindenii is
endemic.

Senna macrophylla (Kunth)


H.S.Irwin & Barneby
Cassia macrophylla Kunth,
Chamaefistula hazenii Britton
& Killip, Chamaefistula
macrophylla (Kunth) G.Don

1326

Barneby & Grimes 1990;


Quiones 2005; Mancera 2009.
Arbusto, arbolito.
Nativa. Amazonia, Andes,
Orinoquia, Pacfico. 50-2000 m.
AMA, ANT, BOY, CAL, CAQ,
CAU, CHO, CUN, GUV, HUI,
MET, PUT, QUI, RIS, TOL, VAL,
VAU, VIC. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Ecuador,
Per, Brasil.
Garca-Barriga 21370 (COL).
Senna macrophylla var.
gigantifolia (Britton & Killip)
H.S.Irwin & Barneby, Senna
macrophylla var. macrophylla

Senna multiglandulosa
(Jacq.) H.S.Irwin & Barneby

Adipera tomentosa (L.f.)


Britton & Rose, Cassia albida
Ortega, Cassia cana Steud.,
Cassia lutescens G.Don, Cassia
multiglandulosa Jacq., Cassia
tomentosa L.f., Cassia tomentosa
var. albida (Ortega) Collad.,
Cassia wightiana Graham
Irwin & Barneby 1982; Quiones
2005; Mancera 2009.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa y cultivada. Andes. 15003700 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, NAR,
PUT. No evaluada.
Mxico a Bolivia; cultivada
alrededor del mundo.
Mora-Osejo 748 (COL).

Senna multijuga (Rich.)


H.S.Irwin & Barneby

Cassia multijuga Rich.


Irwin & Barneby 1982; Quiones
2005.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Orinoquia. 225-2300 m.
AMA, BOL, CAQ, CES, MET,
PUT, VIC. No evaluada.
Mxico a N Suramrica; Antillas.
Aguirre 1150 (COL).

Senna multijuga subsp.


lindleyana (Gardner) H.S.Irwin
& Barneby, Senna multijuga
subsp. multijuga, Senna multijuga
var. multijuga, Senna multijuga
var. peregrinatrix H.S.Irwin &
Barneby

Senna mutisiana (Kunth)


H.S.Irwin & Barneby

Cassia mutisiana Kunth,


Peiranisia mutisiana Pittier
Irwin & Barneby 1982; Quiones
2005.
Hierba, subarbusto, arbusto,
arbolito.
Nativa. Andes. 1100-2610 m.
ANT, BOY, CUN, HUI, NSA,
TOL. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Uribe-Uribe 5246 (COL).

Senna obtusifolia (L.)


H.S.Irwin & Barneby

Cassia humilis Collad., Cassia


obtusifolia L., Cassia tora var.
humilis Pers., Cassia tora var.
obtusifolia (L.) Haines, Cassia
toroides Raf., Diallobus uniflorus
Raf., Senna toroides Roxb.
Irwin & Barneby 1982; Mancera
2009.
Hierba, subarbusto, arbusto,
arbolito.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 0-2100 m.
AMA, ANT, ATL, BOL, BOY,
CAL, CAQ, CAU, CES, CHO,
CR, CUN, GUJ, HUI, MAG,
MET, NSA, RIS, SAN, SUC,
TOL, VAL. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
Pantropical.
Ramrez 13864 (COL).

Senna occidentalis (L.) Link

Cassia caroliniana Walter, Cassia


ciliata Raf., Cassia falcata L.,
Cassia macradenia Collad.,

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

FABACEAE

Angiosperms

Cassia obliquifolia Schrank,


Cassia occidentalis L., Cassia
planisiliqua L., Ditremexa
occidentalis (L.) Britton &
Wilson, Senna occidentalis (L.)
Roxb.
Irwin & Barneby 1982; Mancera
2009.
Hierba, subarbusto, arbusto,
arbolito.
Naturalizada. Amazonia,
Orinoquia. 0-2350 m.
ANT, ARA, ATL, BOL, BOY,
CAL, CAQ, CAS, CAU, CES,
CHO, CUN, GUJ, MAG, MET,
NAR, SAP, SAN, SUC, TOL,
VAL, VAU, VIC. Preocupacin
Menor (propuesta aqu).
Pantropical.
Gutirrez 811 (COL).

Senna oxyphylla (Kunth)


H.S.Irwin & Barneby

Cassia oxyphylla Kunth


Irwin & Barneby 1982; Quiones
2005.
Arbusto, arbolito.
Nativa. Andes. 120-1300 m.
NSA, VAL. No evaluada.
Centroamrica a N Suramrica.
Gentry 68589 (COL).
Senna oxyphylla var. hartwegii
(Benth.) H.S.Irwin & Barneby,
Senna oxyphylla var. oxyphylla

Senna pallida (Vahl)


H.S.Irwin & Barneby

Cassia biflora L.
Irwin & Barneby 1982; Quiones
2005.
Subarbusto, arbusto, arbolito.
Nativa. Andes, Caribe, V Cauca.
3-1820 m.
ANT, ATL, BOL, CAU, GUJ,
HUI, MAG, NAR, SAN. No
evaluada.
Mxico a Per; Antillas.
Dugand 4051 (COL).
Senna pallida var. pallida
Nota: zonas secas / dry areas.

Senna papillosa (Britton &


Rose) H.S.Irwin & Barneby

Chamaefistula angusta Britton


& Killip, Chamaefistula curranii
Britton & Killip, Chamaefistula
fluviatilis Britton & Killip,
Chamaefistula papillosa Britton
& Rose
Irwin & Barneby 1982; Quiones
2005.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Caribe, Orinoquia.
100-2350 m.
ANT, BOL, CAU, CES, CUN,
MAG, MET, NSA, QUI, VAL. No
evaluada.
N Suramrica.
Lozano 1804 (COL).
Senna papillosa var. angusta
(Britton & Killip) H.S.Irwin &
Barneby, Senna papillosa var.
papillosa

Senna pendula (Willd.)


H.S.Irwin & Barneby

Hierba.
Nativa. Caribe. 950 m.
SAN. No evaluada.
Centroamrica, Colombia,
Brasil.
Uribe-Uribe 793 (COL).
Senna pentagonia var. pentagonia
Nota: conocida en Colombia
de una sola coleccin / known
in Colombia from a single
collection.

Senna pilifera (Vogel)


H.S.Irwin & Barneby

Cassia pilifera Vogel


Irwin & Barneby 1982; Quiones
2005.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Orinoquia. 450 m.
MET. No evaluada.
Mxico a Argentina.
Philipson 1326 (COL).
Senna pilifera var. subglabra
(S.Moore) H.S.Irwin & Barneby

Senna pendula var. advena


(Vogel) H.S.Irwin & Barneby
Irwin & Barneby 1982; Quiones
2005; Mancera 2009.
Hierba, arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Andes, Orinoquia, V
Magdalena. 50-1940 m.
ANT, BOY, CAL, CAS, CAU,
CES, CUN, GUJ, MET, NSA,
SAN, VAL. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
Mxico a Argentina.
Killip 38612 (COL).
Senna pendula var. advena
(Vogel) H.S.Irwin & Barneby,
Senna pendula var. indecora
(Kunth) Luckow, Senna pendula
var. pendula

Senna pistaciifolia (Kunth)


H.S.Irwin & Barneby

Senna pentagonia (Mill.)


H.S.Irwin & Barneby

Senna quinquangulata
(Rich.) H.S.Irwin & Barneby

Cassia pentagonia Mill.


Irwin & Barneby 1982; Quiones
2005.

Cassia pistaciifolia Kunth,


Chamaesenna colombiana
Britton & Killip, Chamaesenna
pistaciifolia (Kunth) Britton &
Killip
Irwin & Barneby 1982; Quiones
2005; Mancera 2009.
Arbolito, rbol.
Nativa. Andes. 1230-2713 m.
ANT, CAL, CAU, CUN, HUI,
MAG, NAR, RIS, VAL. No
evaluada.
Colombia, Ecuador.
Franco-Rosselli 2949 (COL).
Senna pistaciifolia var.
pistaciifolia

Cassia quinquangulata Rich.,


Chamaefistula klugii Britton &
Killip

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1327

FABACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Irwin & Barneby 1982; Quiones


2005.
Arbusto, arbolito.
Nativa. Amazonia, Andes,
Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 50-1050 m.
AMA, ANT, CHO, NSA, PUT,
SAN, VAL. No evaluada.
Mxico a Brasil.
Fernndez-Prez 2008 (COL).
Senna quinquangulata var.
meizonoloba H.S.Irwin &
Barneby, Senna quinquangulata
var. quinquangulata
Nota: la var. meizonoloba es
endmica / var. meizonoloba is
endemic.

Senna reticulata (Willd.)


H.S.Irwin & Barneby

Cassia annunciata E.H.L.Krause,


Cassia dumetorum DC.,
Cassia reticulata Willd., Cassia
strobilacea Kunth, Cassia
tarantan Kunth, Chamaesenna
reticulata (Willd.) Pittier
Irwin & Barneby 1982; Quiones
2005; Mancera 2009.
Arbusto, arbolito.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Orinoquia, Pacfico, V
Cauca, V Magdalena. 0-2000 m.
AMA, ANT, ARA, ATL, BOL,
CAL, CAQ, CAS, CAU, CES,
CHO, CR, CUN, GUJ, HUI,
MAG, MET, NAR, QUI, RIS,
SUC, TOL, VAL, VAU, VIC.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Mxico a Brasil.
Devia 810 (COL).

Senna robiniifolia (Benth.)


H.S.Irwin & Barneby

Cassia robiniifolia Benth.,


Peiranisia santanderensis Britton
& Killip
Irwin & Barneby 1982; Quiones
2005.
Arbusto.

1328

Nativa. Andes, Caribe,


Orinoquia. 5-1850 m.
BOL, BOY, NSA, SAN. No
evaluada.
Colombia, Venezuela, Ecuador,
Cuba.
Luteyn 7610 (COL).

Mxico a Costa Rica;


naturalizada en los trpicos.
Toms 1916 (COL).
Nota: conocida en Colombia
de pocas colecciones / known in
Colombia from a few collections.

Senna ruiziana (G.Don)


H.S.Irwin & Barneby

Senna silvestris (Vell.)


H.S.Irwin & Barneby

Chamaefistula ruiziana G.Don


Irwin & Barneby 1982; Quiones
2005.
Subarbusto, arbusto, arbolito,
rbol.
Nativa. Amazonia, Pacfico, V
Magdalena. 300-700 m.
AMA, ANT, CAQ, NAR, PUT.
No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per,
Bolivia.
Lozano 608 (COL).
Senna ruiziana var. ruiziana

Cassia silvestris Vell.


Irwin & Barneby 1982; Quiones
2005.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 0-1300 m.
AMA, CAQ, CHO, CR, CUN,
GUI, GUV, MET, NSA, VAU,
VIC. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Per,
Brasil, Bolivia, Paraguay.
Schultes 24086 (COL).
Senna silvestris subsp. silvestris

Senna santanderensis
(Britton & Killip) H.S.Irwin
& Barneby

Senna skinneri (Benth.)


H.S.Irwin & Barneby

Adipera santanderensis Britton


& Killip
Irwin & Barneby 1982; Quiones
2005.
Arbusto, rbol.
Nativa. Andes. 2100-2800 m.
BOY, CUN, SAN. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Jaramillo 887 (COL).

Senna septemtrionalis (Viv.)


H.S.Irwin & Barneby

Chamaecassia laevigata (Willd.)


Link, Chamaesenna laevigata
(Willd.) Pittier, Senna aurata
Roxb.
Irwin & Barneby 1982; Quiones
2005; Mancera 2009.
Arbusto.
Naturalizada. Andes. 1600-1931
m.
ANT, CAL, SAN. No evaluada.

Cassia skinneri Benth.


Irwin & Barneby 1982; Quiones
2005.
Arbusto.
Nativa. Caribe. 150 m.
GUJ. No evaluada.
Mxico a Colombia y Venezuela.
Haught 6650 (COL).
Nota: conocida en Colombia
de una sola coleccin / known
in Colombia from a single
collection.

Senna smithiana (Britton &


Killip) H.S.Irwin & Barneby

Chamaefistula smithiana Britton


& Killip
Irwin & Barneby 1982; Quiones
2005.
Arbusto.
Nativa. Caribe. 5-350 m.
MAG. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Smith 250 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

FABACEAE

Angiosperms

Senna sophera (L.) Roxb.

Ditremexa sophera (L.) Britton


& Rose
Irwin & Barneby 1982; Quiones
2005.
Hierba, subarbusto, arbusto.
Naturalizada. Andes, V Cauca.
0-2130 m.
ANT, BOY, CUN, NSA, PUT,
RIS. No evaluada.
Nativa de Asia y Australia;
naturalizada en Amrica.
Uribe-Uribe 691 (COL).

Senna spectabilis (DC.)


H.S.Irwin & Barneby

Cassia amazonica Ducke, Cassia


carnaval Speg., Cassia edulis
Posada-Ar., Cassia excelsa
var. acutifolia Hassl., Cassia
humboldtiana DC., Cassia
speciosa Kunth, Cassia spectabilis
DC., Cassia totonaca Sess &
Moc., Cassia trinitatis DC.,
Pseudocassia spectabilis (DC.)
Britton & Rose
Irwin & Barneby 1982; Quiones
2005; Mancera 2009.
Arbolito, rbol.
Nativa. Andes, V Cauca, V
Magdalena. 160-1800 m.
ANT, CAL, CAU, CUN,
HUI, QUI, RIS, TOL, VAL.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Mxico a Argentina; Antillas.
Dugand 3532 (COL).
Senna spectabilis var. spectabilis

Senna spinescens (Vogel)


H.S.Irwin & Barneby

Cassia spinescens Vogel


Irwin & Barneby 1982; Quiones
2005.
Arbusto, arbolito.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 120-600 m.
AMA, PUT, VAU. No evaluada.
Costa Rica a Brasil.
Galeano 1095 (COL).

Senna spinescens var. schultesiana


H.S.Irwin & Barneby, Senna
spinescens var. spinescens

Senna surattensis (Burm.f.)


H.S.Irwin & Barneby

Cassia surattensis Burm.f.


Irwin & Barneby 1982; Quiones
2005.
Arbusto.
Naturalizada. Andes. 1350 m.
CUN. No evaluada.
Nativa de SE Asia; cultivada en
los trpicos.
Uribe-Uribe 4742 (COL).
Nota: aparentemente escasa
en cultivo / apparently rare in
cultivation.

Senna tocotana (Britton &


Killip) Silverst.

Chamaefistula tocotana Britton


& Killip
Silverstone-Sopkin 2012.
Arbusto.
Endmica. Andes, V Cauca. 9502250 m.
VAL. No evaluada.
Pittier 720 (HT: US; IT: NY).

Senna trianae H.S.Irwin &


Barneby

Irwin & Barneby 1982; Quiones


2005.
Subarbusto, arbusto.
Endmica. Andes, V Magdalena.
330-1700 m.
CUN, TOL. No evaluada.
Davidse 5799 (HT: MO; IT: COL,
NY).

Senna trolliiflora H.S.Irwin


& Barneby

Nativa. Amazonia. 150-250 m.


MET, PUT? No evaluada.
S Colombia, Ecuador, Per.
Stevenson 1964 (COAH).
Nota: esperada en Putumayo,
pues ha sido recolectada en
Sucumbos (Ecuador), cerca de la

frontera / expected in Putumayo,


as it has been collected in
Sucumbos (Ecuador), near the
border.

Senna undulata (Benth.)


H.S.Irwin & Barneby

Cassia undulata Benth.


Irwin & Barneby 1982; Quiones
2005.
Arbusto.
Nativa. Guayana y Macarena, V
Magdalena. 40-1728 m.
ANT, CUN, MAG, NSA, SAN,
TOL. No evaluada.
Centroamrica a N Suramrica.
Callejas 9403 (HUA, MO).
Nota: a veces confundida con
S. trianae / sometimes confused
with S. trianae.

Senna uniflora (Mill.)


H.S.Irwin & Barneby

Cassia uniflora Mill.


Irwin & Barneby 1982;
Figueroa-C. & Galeano 2007.
Hierba.
Nativa. V Magdalena. 360 m.
HUI. No evaluada.
Centroamrica, N Suramrica.
Figueroa 453 (COL).
Nota: conocida en Colombia
solo del desierto de la Tatacoa /
known in Colombia only from
Tatacoa Desert.

Senna viarum (Little)


H.S.Irwin & Barneby

Cassia velutina (Britton & Killip)


Garca-Barr., Cassia viarum
Little, Chamaesenna velutina
Britton & Killip
Irwin & Barneby 1982; Mancera
2009.
Arbolito, rbol.
Nativa y cultivada. Andes. 20002700 m.
CUN, NSA, TOL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Garca-Barriga 10899 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1329

FABACEAE

Angiospermas
Angiosperms

[Senna viminea (L.)


H.S.Irwin & Barneby]

Irwin & Barneby 1982; Quiones


2005.
Nota: registro basado en
especmenes de S. tocotana
(Silverstone-Sopkin 2012) /
record based on specimens of
S. tocotana (Silverstone-Sopkin
2012).

Senna wurdackii H.S.Irwin


& Barneby
Irwin & Barneby 1982.
Subarbusto, arbusto.
Nativa. Orinoquia. 100-200 m.
VIC. No evaluada.
Colombia, Brasil, Venezuela.
Cuatrecasas 3991 (COL).

Sesbania Scop.
3 especies
Sesbania exasperata Kunth
Bernal et al. 2012.
Hierba, subarbusto, arbusto,
rbol.
Nativa. Caribe, Orinoquia,
Pacfico, V Magdalena. 10-490
m.
ANT, ARA, ATL, CHO, CR,
CUN, GUJ, MAG, TOL. No
evaluada.
Amrica tropical.
Cuatrecasas 4140 (COL).

Sesbania herbacea (Mill.)


McVaugh

Sesbania emerus (Aubl.) Urb.,


Sesbania exaltata (Raf.) Cory
Idrraga et al. 2011.
Hierba, arbusto.
Nativa. Andes, Caribe, Pacfico,
V Cauca. 80-1000 m.
ANT, CUN, VAL. No evaluada.
Amrica tropical.
Gentry 18126 (COL).

1330

Sesbania sericea (Willd.)


Link

Idrraga et al. 2011.


Hierba, subarbusto, arbusto.
Nativa. Caribe, V Magdalena.
50-600 m.
ANT, ATL, BOL, MAG, SAN. No
evaluada.
N Amrica tropical, frica.
Dugand 6151 (COL).

Soemmeringia Mart.
1 especie
Soemmeringia semperflorens
Mart.
Steyermark et al. 1999.
Hierba.
Nativa. Orinoquia. 150-175 m.
CAS, MET, VIC. No evaluada.
Suramrica tropical.
Rewinkel 58 (COL).

Spartium L.
1 especie
Spartium junceum L.

Arbusto.
Naturalizada. Andes. 1900-3000
m.
BOL, BOY, CAU, CUN. No
evaluada.
Regin mediterrnea.
Cuatrecasas 13651 (COL).

Sphinga Barneby &


J.W.Grimes
1 especie
Sphinga platyloba (DC.)
Barneby & J.W.Grimes

Acacia platyloba DC., Havardia


platyloba (DC.) Britton & Rose,
Pithecolobium platylobum (DC.)
Urban
Barneby & Grimes 1996.
Arbusto, arbolito, trepadora.

Nativa. Caribe. 175 m.


MAG. No evaluada.
Colombia a Mxico; Aruba.
Plowman 3566 (COL).

Staminodianthus
D.B.O.S.Cardoso et al.
1 especie
Staminodianthus duckei
(Yakovlev) D.B.O.S.Cardoso
& H.C.Lima
Diplotropis duckei Yakovlev
Cardoso et al. 2013.
rbol.
Nativa. Amazonia. 200 m.
AMA, VAU. No evaluada.
Colombia, Brasil.
Defler 744 (COAH).

Stryphnodendron Mart.
4 especies
Stryphnodendron guianense
(Aubl.) Benth.
Martins 1981.
rbol.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 100-620
m.
MET, VAU. No evaluada.
Colombia, Brasil, Per.
Corts-Balln 1737 (COL).
Stryphnodendron guianense
subsp. glandulosum Forero

Stryphnodendron
microstachyum Poepp.

Martins 1981.
Arbusto, rbol.
Nativa. Guayana y Macarena,
Orinoquia, V Magdalena. 110300 m.
ANT, GUI, GUV, VAU, VIC. No
evaluada.
Costa Rica y N Suramrica.
Galvis 121 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

FABACEAE

Angiosperms

Stryphnodendron
paniculatum Poepp.

rbol.
Nativa. Amazonia. 100-600 m.
VAU. No evaluada.
SE Colombia, Brasil.
Roa 218 (UDBC).

Stryphnodendron
pulcherrimum (Willd.)
Hochr.

Acacia pulcherrima Willd.


Martins 1981.
Arbolito, rbol.
Nativa. Guayana y Macarena.
810 m.
CAQ, GUI. No evaluada.
N Suramrica.
Fernndez-Prez 6115 (COL).

Stylosanthes Sw.
6 especies
Stylosanthes guianensis
(Aubl.) Sw.

Idrraga et al. 2011.


Hierba, subarbusto, arbusto.
Nativa. Andes, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 0-2500 m.
ANT, BOY, CAL, CAQ, CAS,
CAU, CHO, CUN, GUJ, GUV,
HUI, MET, NAR, NSA, SAN,
TOL, VAL, VIC. Preocupacin
Menor (propuesta aqu).
Amrica tropical.
Zarucchi 6725 (COL, HUA,
MO).
Stylosanthes guianensis var.
gracilis (Kunth) Benth.,
Stylosanthes guianensis var.
pauciflora M.B.Ferreira &
S.Costa, Stylosanthes guianensis
var. vulgaris M.B.Ferreira &
Sousa Costa

Stylosanthes hamata (L.)


Taub.

Stevens et al. 2001; Zamora 2010.


Hierba, subarbusto, arbusto.
Nativa. Andes, Caribe, V
Magdalena. 0-1000 m.
ATL, BOL, CUN, GUJ, HUI,
MAG, SAN. No evaluada.
Amrica tropical.
Prez-Arbelez 2237 (COL).

Stylosanthes humilis Kunth

Idrraga et al. 2011.


Hierba, subarbusto, arbusto.
Nativa. Andes, Caribe, V Cauca,
V Magdalena. 0-1230 m.
ANT, ATL, BOL, HUI, MAG,
NSA, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Amrica tropical.
Saravia 1729 (COL).

Styphnolobium Schott
1 especie
Styphnolobium sporadicum
M.Sousa & Rudd
rbol.
Nativa. Andes, V Magdalena.
920 m.
ANT. No evaluada.
Colombia a Mxico.
Zarucchi 4666 (HT: MO; IT:
COL, HUA).

Swartzia Schreb.
47 especies, 8 especies endmicas
Swartzia amplifolia Harms

Zamora 2010.
Hierba, arbusto.
Nativa. Andes, V Cauca. 4501150 m.
CAU, HUI, NAR, TOL, VAL. No
evaluada.
Suramrica tropical, Costa Rica.
Haught 6339 (COL).

Cowan 1968.
Arbusto, rbol.
Nativa. Andes, Caribe, Pacfico.
0-1725 m.
ANT, BOL, CHO, CUN, SAN,
VAL. No evaluada.
Venezuela a Per.
Fonnegra 7818 (HUA, MO).
Swartzia amplifolia var.
amplifolia, Swartzia amplifolia
var. colombiana R.S.Cowan,
Swartzia amplifolia var. rigida
R.S.Cowan

Stylosanthes tuberculata
S.F.Blake

Swartzia arborescens (Aubl.)


Pittier

Stylosanthes scabra Vogel

Idrraga et al. 2011.


Hierba.
Nativa. Andes. 1450-1500 m.
ANT. No evaluada.
Colombia a Per, Antillas.
Archer 1002 (MEDEL).

Stylosanthes viscosa Sw.


Idrraga et al. 2011.
Hierba.
Nativa. Andes. 1080 m.
ANT, CAS. No evaluada.
Amrica tropical.
Callejas 5139 (HUA).

Cowan 1968.
Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 100-400 m.
AMA, CAQ, MET, VAU. No
evaluada.
Amazonia, Guayanas.
Betancur 2837 (COL, MO).

Swartzia argentea Benth.

Swartzia argentea var. flavescens


(Suess.) R.S.Cowan
Cowan 1958.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 100-150 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1331

FABACEAE

Angiospermas
Angiosperms

AMA, CAQ, GUI, VAU. No


evaluada.
NO Amazonia.
Crdenas 20353 (COAH).
Swartzia argentea var. argentea,
Swartzia argentea var. flavescens
(Suess.) R. S. Cowan

Swartzia auriculata Poepp.


Cowan 1968.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia. 100 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
Amazonia.
Van Dulmen 145 (COAH).

Swartzia benthamiana Miq.


Cowan 1968.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia. 100-250 m.
AMA, CAQ, GUI, VAU. No
evaluada.
Amazonia, Guayanas.
Schultes 19533 (US).
Swartzia benthamiana var.
benthamiana

Swartzia bombycina
R.S.Cowan

Cowan 1968.
rbol.
Nativa. Guayana y Macarena.
300 m.
MET. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Lpez 7807 (COAH).

Swartzia cabrerae
R.S.Cowan

Cowan 1968.
rbol.
Endmica. Amazonia.
VAU. No evaluada.
Schultes 15457 (HT: US; IT: NY).

Swartzia calva R.S.Cowan


Cowan 1968.
rbol.
Nativa. Amazonia. 240 m.

1332

AMA. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per, Brasil.
lvarez 351 (COAH).

Swartzia cardiosperma
Benth.

Cowan 1968.
Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Orinoquia.
180-390 m.
AMA, ARA, CAQ, VAU. No
evaluada.
Colombia, Ecuador, Per, Brasil,
Venezuela.
Crdenas 4506 (COAH).

Swartzia caudata R.S.Cowan


Cowan 1968.
rbol.
Nativa. Orinoquia. 300 m.
MET. No evaluada.
Colombia, SO Venezuela, Brasil.
Rincn 249 (COL).

Swartzia colombiana
(R.S.Cowan) Torke

Swartzia brachyrachis var.


colombiana R.S.Cowan
Torke 2007.
rbol.
Endmica. Pacfico, V
Magdalena. 0-1000 m.
ANT, CHO, VAL. No evaluada.
Cuatrecasas 19728 (HT: US; IT:
F).

Swartzia conferta Benth.

Cowan 1968; Steyermark et al.


1999.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia. 210-250 m.
AMA, CAQ, VAU. No evaluada.
SE Colombia a Guayana
Francesa y NO Brasil.
Schultes 14066 (COAH, COL,
MO).
Swartzia conferta var. conferta,
Swartzia conferta var. vaupesiana
R.S.Cowan

Swartzia cupavenensis
R.S.Cowan

Cowan 1968.
rbol.
Nativa. Amazonia. 120 m.
GUI. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Murillo 1055 (COAH).

Swartzia dipetala Vogel

Cowan 1958.
Arbolito, rbol.
Nativa. Caribe, Orinoquia,
Pacfico. 20-100 m.
ANT, CHO, VIC. No evaluada.
N Suramrica.
Crdenas 613 (JAUM, MO).

Swartzia emarginata
(Ducke) Torke

rbol.
Nativa. Amazonia. 240 m.
AMA. No evaluada.
Amazonia.
Snchez 4723 (COAH).

Swartzia floribunda Benth.


Cowan 1968.
Arbolito.
Nativa. Amazonia. 200 m.
GUI, VAU. No evaluada.
E Colombia, Venezuela.
Zarucchi 1907 (MO).

Swartzia gracilis Pipoly &


A.Rudas Lleras
rbol.
Nativa. Amazonia. 200 m.
AMA. No evaluada.
S Colombia, Per, Brasil.
Castao 1448 (COAH).

Swartzia grandifolia Benth.


rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 140 m.
AMA, VAU. No evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

FABACEAE

Angiosperms

SE Colombia a Guayana
Francesa.
Castao 3433 (COAH).

Swartzia haughtii R.S.Cowan


Idrraga et al. 2011.
rbol.
Nativa. Caribe. 80-100 m.
ANT. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Callejas 5647 (HUA, MO).

Swartzia iniridensis
R.S.Cowan

Cowan 1968.
Arbusto, arbolito, trepadora.
Endmica. Guayana y Macarena.
180-250 m.
GUI, VAU. No evaluada.
Fernndez 2314 (HT: MO; IT:
COL).

Swartzia klugii (R.S.Cowan)


Torke
Swartzia racemosa var. klugii
R.S.Cowan, Swartzia racemosa
var. major R.S.Cowan
Torke 2007.
rbol.
Nativa. Amazonia. 120-240 m.
AMA, CAQ, VAU. No evaluada.
S Colombia, Ecuador, Per,
Brasil.
Crdenas 4323 (COAH, COL,
MO).

Swartzia laevicarpa Amshoff


Cowan 1968.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 100-300 m.
AMA, CAQ, VAU. No evaluada.
Amazonia, Guayanas.
Schultes 12794 (US).

Swartzia leptopetala Benth.


Cowan 1968.
Arbolito, rbol.

Nativa. Amazonia, Orinoquia, V


Magdalena. 90-300 m.
AMA, GUV, MET, SAN, VAU,
VIC. No evaluada.
N Suramrica.
Zarucchi 3632 (COAH, MO).

Swartzia macrophylla Vogel


Cowan 1968.
Arbusto, arbolito, rbol.
Endmica. Andes, Caribe,
Pacfico, V Magdalena. 10-1400
m.
ANT, CHO, CUN, SAN. No
evaluada.
Humboldt 5652 (HT: B; IT: P).

Swartzia macrosema Harms


Cowan 1968; Torke 2007.
rbol.
Nativa. Amazonia. 270-310 m.
PUT. No evaluada.
S Colombia, Ecuador, Per.
Cuatrecasas 11224 (COL).

Swartzia magdalenae Britton


& Killip
Cowan 1968.
Arbolito.
Endmica. Andes, V Magdalena.
450-1300 m.
CUN, MET. No evaluada.
Triana 457 (HT: US; IT: NY).

Swartzia martii Benth.


Cowan 1968.
rbol.
Nativa. Amazonia. 200 m.
AMA. No evaluada.
Amazonia.
Marn 80 (COAH).

Swartzia microstylis Benth.


Cowan 1968.
rbol.
Nativa. Orinoquia. 120 m.
GUI, VIC. No evaluada.

E Colombia a Guayana Francesa


y N Brasil.
Crdoba 1365 (COAH, MO).

Swartzia mucronifera
R.S.Cowan

Cowan 1968.
Arbolito, rbol.
Endmica. Caribe, Pacfico. 50
m.
ANT, VAL. No evaluada.
Cuatrecasas 21281 (HT: US; IT:
F).

Swartzia myrtifolia Sm.

Cowan 1968.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 0-1400 m.
AMA, ANT, BOL, CAQ, CHO,
CR, MET, PUT, VAL. No
evaluada.
Mxico a Bolivia, Brasil.
Betancur 2219 (COAH, HUA,
MO).
Swartzia myrtifolia var. myrtifolia

Swartzia oblanceolata
Sandwith

rbol.
Nativa. Amazonia. 200 m.
AMA. No evaluada.
S Colombia a Guayana Francesa
y N Brasil.
Snchez 1075 (COAH).

Swartzia oraria R.S.Cowan

Cowan 1968.
Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Pacfico, V Magdalena.
0-900 m.
AMA, ANT, BOL, CAQ, CHO,
CR, GUI, PUT, SAN, VAL,
VAU. No evaluada.
Panam a Bolivia, Brasil.
Cuatrecasas 19986 (HT: US; IT:
F).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1333

FABACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Swartzia oscarpintoana
Pipoly & Rudas

rbol.
Endmica. Amazonia. 300 m.
AMA. No evaluada.
Pipoly 12886 (HT: COL; IT: F,
MO, NY, US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Swartzia pendula Benth.

Cowan 1968; Vsquez 1997.


Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia. 100-200 m.
AMA. No evaluada.
NO Amazonia.
Van Dulmen 268 (COAH, MO).

Swartzia pinnata (Vahl)


Willd.

Cowan 1958.
rbol.
Nativa. Andes. 850 m.
TOL. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Antillas.
Quiones 1082 (MO).

Swartzia pittieri Schery

Cowan 1968.
rbol.
Nativa. Orinoquia. 85-560 m.
MET, VIC. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Callejas 6001 (HUA, MO).

Swartzia polyphylla DC.

Cowan 1958.
Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia. 100-455 m.
AMA, CAQ, GUI, VAU. No
evaluada.
Amazonia.
Galeano 1927 (COL).

Swartzia robiniifolia Vogel


Cowan 1968.
rbol.

1334

Nativa. V Cauca, V Magdalena.


10-1100 m.
ANT, SAN, VAL. No evaluada.
Colombia, Panam.
Rentera 4752 (JAUM, MO).

Swartzia rosea Benth.

Cowan 1968.
rbol.
Nativa. Amazonia. 240 m.
AMA, CAQ, VAU. No evaluada.
NO Amazonia.
Martius 3137 (HT: M).

Swartzia santanderensis
R.S.Cowan

Cowan 1968.
rbol.
Endmica. V Magdalena. 100230 m.
ANT, SAN. No evaluada.
Haught 1638 (HT: US).

Swartzia schomburgkii
Benth.

Cowan 1968; Steyermark et al.


1999.
Arbolito, rbol, trepadora.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 100-200
m.
AMA, CAQ, GUI, VAU, VIC. No
evaluada.
Amazonia, Guayanas.
Galeano 1245 (COL, MO).
Swartzia schomburgkii var.
guayanensis R.S.Cowan

Swartzia schultesii
R.S.Cowan

Cowan 1968.
Arbusto, rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Pacfico. 0-1400 m.
ANT, CAQ, CHO, CUN. No
evaluada.
Colombia, Per.
Schultes 3948 (HT: US; IT: NY).

Swartzia sericea Vogel

Cowan 1958.
rbol.
Nativa. Guayana y Macarena.
80-120 m.
GUI. No evaluada.
Amazonia.
Crdenas 20365 (COAH).

Swartzia simplex (Sw.)


Spreng.

Swartzia calophylla Poepp.,


Swartzia mutisii Britton & Killip,
Swartzia ochnacea DC., Swartzia
simplex var. darienensis (Pittier)
Schery, Swartzia simplex var.
ochnacea (DC.) R.S.Cowan
Cowan 1968; Stevens et al. 2001.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Pacfico, V Magdalena.
0-1250 m.
AMA, ANT, ATL, BOL, CAQ,
CHO, GUI, NAR, SAN, TOL,
VAL. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
Amrica tropical.
Betancur 1248 (HUA, MO).
Swartzia simplex var.
continentalis Urb., Swartzia
simplex var. grandiflora (Raddi)
R.S.Cowan, Swartzia simplex var.
simplex

Swartzia tessmannii Harms


Cowan 1968.
rbol.
Nativa. Amazonia. 200 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
Amazonia.
Londoo 1276 (COAH).

Swartzia trianae Benth.

Cowan 1958.
Arbusto, arbolito, rbol,
trepadora.
Nativa. Amazonia, Guayana
y Macarena, Orinoquia, V
Magdalena. 200-1400 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

FABACEAE

Angiosperms

AMA, ANT, CAL, CAQ, CUN,


MET, TOL, VIC. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Callejas 5907 (HUA, MO).

CHO, VAL. No evaluada.


Cuatrecasas 19903 (HT: F; IT:
CUVC, US).

Swartzia vaupesiana
R.S.Cowan

rbol.
Nativa. Amazonia. 180 m.
CAQ. No evaluada.
Colombia a Per.
Crdenas 4391, 4393 (COAH,
MO).

Cowan 1958.
Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 80-200 m.
AMA, CAQ, GUV, VAU, VIC.
No evaluada.
NO Amazonia.
Schultes 18397 (HT: US; IT: NY).

Tachigali Aubl.
18 especies, 1 especie endmica
Tachigali cavipes (Benth.)
J.F.Macbr.

Irwin & Barneby 1982; Quiones


2005; Castellanos & Lewis 2012.
Arbusto, rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 100-400
m.
AMA, CAQ, GUI, PUT, VAU,
VIC. No evaluada.
Colombia, O Venezuela, N
Brasil, N Per.
Zarucchi 1746 (COL, MO, NY).

Tachigali chrysophylla
(Poepp.) Zarucchi & Herend.
Sclerolobium chrysophyllum
Poepp.
rbol.
Nativa. Amazonia. 80-90 m.
GUI. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Venezuela,
Brasil.
Zarucchi 3794 (COAH, MO).

Tachigali colombiana Dwyer


Quiones 2005.
rbol.
Endmica. Pacfico. 45-50 m.

Tachigali formicarum Harms

Tachigali guianensis (Benth.)


Zarucchi & Herend.
Sclerolobium guianense Benth.
Quiones 2005.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 100 m.
AMA, GUV, MET. No evaluada.
Suramrica tropical.
Crdenas 7319 (COAH).

Tachigali melanocarpa
(Ducke) van der Werff

Sclerolobium melanocarpum
Ducke
Dwyer 1957.
rbol.
Nativa. Orinoquia. 120 m.
VIC. No evaluada.
N Suramrica.
Cabrera 2790 (COL).

Tachigali odoratissima
(Benth.) Zarucchi & Herend.
Sclerolobium odoratissimum
Benth.
Quiones 2005.
rbol.
Nativa. Orinoquia. 80-100 m.
VIC. No evaluada.
Amazonia, Orinoquia.
Cabrera 2658 (COL).

Tachigali paniculata Aubl.

Quiones 2005; Castellanos &


Lewis 2012.

rbol.
Nativa. Amazonia. 100-200 m.
AMA. No evaluada.
Colombia a Guayana Francesa,
Per y Bolivia.
Crdenas 4053 (COAH, MO).

Tachigali physophora
(Huber) Zarucchi & Herend.
Sclerolobium physophorum
Huber
Quiones 2005.
rbol.
Nativa. Amazonia. 80-200 m.
AMA, GUI. No evaluada.
E Colombia, Venezuela, Brasil.
Galeano 1023 (COAH, COL).

Tachigali plumbea Ducke

Quiones 2005.
rbol.
Nativa. Amazonia. 150 m.
AMA, CAQ, GUI, VAU. No
evaluada.
SE Colombia, SO Venezuela, NO
Brasil.
Crdenas 20587 (COAH).

Tachigali polyphylla Poepp.


Tachigali poeppigiana Tul.
Dwyer 1954.
rbol.
Nativa. Amazonia. 100-220 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
S Colombia, NO Brasil, Per.
Crdenas 9176 (COAH).

Tachigali ptychophysca
Benth.

Quiones 2005.
rbol.
Nativa. Amazonia. 250-650 m.
CAQ, VAU. No evaluada.
SE Colombia, SO Venezuela, NO
Brasil.
Schultes 12955 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1335

FABACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Tachigali rigida Ducke

Quiones 2005; Castellanos &


Lewis 2012.
Arbolito.
Nativa. Guayana y Macarena.
150 m.
GUI. No evaluada.
E Colombia, SO Venezuela, NO
Brasil.
Schultes 9389 (K).

Tachigali rugosa (Benth.)


Zarucchi & Pipoly

Sclerolobium rugosum Benth.


rbol.
Nativa. Amazonia. 100-220 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil,
Bolivia.
Rudas 5273 (MO).

Tachigali rusbyi Harms

Quiones 2005.
Arbolito.
Nativa. Amazonia. 150 m.
AMA, VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Per.
Van den Brink 8 (COAH, COL).

Tachigali schultesiana Dwyer


Quiones 2005.
rbol.
Nativa. Amazonia. 180-250 m.
AMA, CAQ, VAU. No evaluada.
SE Colombia, N Per.
Schultes 14045 (HT: MO).

Tachigali tessmannii Harms


rbol.
Nativa. Amazonia, Orinoquia.
100-200 m.
AMA, CAQ, VIC. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Per.
Zarucchi 3717 (COAH, MO).

Tachigali versicolor Standl. &


L.O.Williams
Quiones 2005.

1336

rbol.
Nativa. Andes, Pacfico. 600 m.
CHO. No evaluada.
Costa Rica, Colombia.
Gentry 15276 (COL, MO).

Tara Molina
1 especie
Tara spinosa (Molina)
Britton & Rose

Caesalpinia spinosa (Molina)


Kuntze, Coulteria horrida Kunth,
Coulteria tinctoria Kunth
Quiones 2005; Idrraga et al.
2011; Castellanos & Lewis 2012.
Arbusto, rbol.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena. 150-2750 m.
AMA, ANT, BOY, CAU, CUN,
NAR. No evaluada.
Colombia y Venezuela a Bolivia y
Argentina.
Prez 2527 (COL).

Taralea Aubl.
1 especie
Taralea oppositifolia Aubl.

Dipteryx nudipes Tul., Dipteryx


oppositifolia (Aubl.) Willd.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 50-760 m.
AMA, CAQ, GUI, VAU. No
evaluada.
Amazonia, Guayanas, Panam.
Crdenas 4089 (COAH, MO).

Tephrosia Pers.
7 especies
Tephrosia adunca Benth.
Hierba.
Nativa. Orinoquia. 450 m.
MET. No evaluada.

Suramrica tropical.
Garca 5001 (COL).

Tephrosia cinerea (L.) Pers.

Tephrosia littoralis (Jacq.) Pers.


Idrraga et al. 2011.
Hierba, subarbusto, arbusto.
Nativa. Andes, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 0-1050 m.
ANT, ATL, BOL, CAU, CES,
CR, CUN, GUJ, HUI, MAG,
MET, NSA, SAN, TOL, VAL.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Amrica tropical.
Dugand 6355 (COL).

Tephrosia nitens Seem.

Stevens et al. 2001; Zamora 2010.


Arbusto.
Nativa. Pacfico, V Magdalena.
420 m.
CHO, CUN. No evaluada.
Mxico a Bolivia, Brasil.
Davidse 5566 (COL, MO).

Tephrosia purpurea (L.) Pers.


Subarbusto.
Nativa y cultivada. Caribe. 75150 m.
MAG. No evaluada.
Pantropical.
Haught 3753 (COL).

Tephrosia rufescens Benth.

Hierba.
Nativa. Orinoquia. 150-450 m.
MET. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Forero 918 (COL).

Tephrosia sessiliflora (Poir.)


Hassl.

Steyermark et al. 1999.


Hierba, subarbusto, arbusto.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 150-1000
m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

FABACEAE

Angiosperms

BOY, GUV, MET, TOL, VIC. No


evaluada.
Amrica tropical.
Cuatrecasas 7780 (COL).

Tephrosia sinapou (Buchoz)


A.Chev.
Tephrosia toxicaria (Sw.) Pers.
Steyermark et al. 1999.
Hierba, subarbusto, arbusto.
Nativa y cultivada. Andes,
Orinoquia, Pacfico, V Cauca, V
Magdalena. 5-1800 m.
ANT, BOY, CAS, CAU, CHO,
MET, NAR, NSA, PUT,
QUI, SAN, TOL, VAL, VIC.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Amrica tropical.
Zarucchi 3493 (COAH, MO).

Teramnus P.Browne
2 especies

Trifolium L.
6 especies
Trifolium amabile Kunth

Zamora 2010.
Hierba, trepadora.
Nativa. Andes. 2500-3800 m.
BOY, CUN, TOL. No evaluada.
S Estados Unidos a Argentina.
Davidse 1156 (COL, MO).

Trifolium campestre Schreb.

Trifolium procumbens L.
Hierba.
Naturalizada. Andes. 2000-3600
m.
BOY, CUN, VAL. No evaluada.
Europa; introducida alrededor
del mundo.
Fernndez 14408 (COL).

Trifolium dubium Sibth.

Idrraga et al. 2011.


Hierba, trepadora.
Nativa. Andes, Caribe,
Orinoquia. 130-1900 m.
ANT, CAL, CAU, CUN, HUI,
MAG, NSA, PUT, SAN, VAL. No
evaluada.
Amrica tropical.
Garca 140 (COL).

Trifolium minus Sm.


Idrraga et al. 2011.
Hierba.
Naturalizada. Andes. 1990-3475
m.
ANT, BOY, CAL, CUN, GUJ,
MAG, MET, NAR, VAL.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Europa; introducida alrededor
del mundo.
Callejas 7779 (HUA, MO).

Teramnus volubilis Sw.

Trifolium micranthum Viv.

Teramnus uncinatus (L.) Sw.

Idrraga et al. 2011.


Hierba, trepadora.
Nativa. Caribe, Orinoquia,
Pacfico, V Cauca, V Magdalena.
15-1000 m.
ANT, ATL, BOL, BOY, CAL,
CAS, CHO, CR, HUI,
MAG, SAN, SUC, VAL, VIC.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Amrica tropical.
Romero-Castaeda 10095 (COL).

Trifolium filiforme L.
Hierba.
Naturalizada. Andes. 2200-3900
m.
BOY, CAU, CUN, PUT, SAN,
TOL. No evaluada.
Nativa de Europa y N frica.
Daz 2111 (COL).

Trifolium pratense L.
Idrraga et al. 2011.
Hierba.

Naturalizada. Andes. 1750-3200


m.
ANT, BOY, CUN, GUJ, MAG.
No evaluada.
Eurasia; introducida alrededor
del mundo.
Idrobo 5409 (COL).

Trifolium repens L.

Idrraga et al. 2011.


Hierba.
Naturalizada. Andes. 1750-3750
m.
ANT, BOY, CAU, CUN, MAG,
NAR, NSA, PUT, QUI, RIS,
SAN, TOL. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
Europa, N frica, Asia Menor;
introducida en el mundo.
Callejas 7815 (HUA).

Ulex L.
1 especie
Ulex europaeus L.

Idrraga et al. 2011.


Hierba, arbusto.
Naturalizada. Andes. 2000-3180
m.
ANT, CUN. No evaluada.
Europa; introducida alrededor
del mundo.
Fonnegra 2662 (HUA, MO).
Nota: invasora agresiva /
aggressive invasive.

Uribea Dugand & Romero


1 especie
Uribea tamarindoides
Dugand & Romero

Idrraga et al. 2011.


rbol.
Nativa. Caribe, V Magdalena.
200-260 m.
ANT, BOL, CHO, CUN, MAG.
No evaluada.
Colombia a Costa Rica.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1337

FABACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Romero-Castaeda 8519 (HT:


COL).

Vachellia Wight & Arn.


6 especies, 1 especie endmica
Vachellia collinsii (Saff.)
Seigler & Ebinger

Acacia collinsii Saff.,


Myrmecodendron collinsii (Saff.)
Britton & Rose
Seigler & Ebinger 2006.
Arbusto.
Nativa. Islas Caribeas, Caribe.
20-350 m.
ATL, BOL, CES, SAP. No
evaluada.
Colombia a Mxico.
Matallana-T. 176 (COL).

Vachellia farnesiana (L.)


Wight & Arn.

Acacia farnesiana (L.) Willd.,


Mimosa farnesiana L., Poponax
farnesiana (L.) Raf.
Seigler & Ebinger 2006.
Arbusto, arbolito.
Nativa y cultivada. Andes,
Caribe, Pacfico, V Cauca, V
Magdalena. 0-2130 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, GUJ,
HUI, NAR, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Colombia, Mxico, Estados
Unidos, Oceana.
Obando 281 (COL).

Vachellia flexuosa (Willd.)


Forero & C.Romero

Acacia canescens (Britton &


Killip) Garca-Barr., Acacia
flexuosa Willd., Poponax
canescens Britton & Killip,
Poponax flexuosa (Willd.) Britton
& Killip
Seigler & Ebinger 2006.
Arbusto, rbol.
Endmica. Andes, V Magdalena.
350-1300 m.

1338

CUN, HUI, TOL. No evaluada.


Llanos 1742 (COL).

Vachellia macracantha
(Willd.) Seigler & Ebinger

Acacia macracantha Willd.,


Mimosa macracantha (Willd.)
Poir., Poponax macracantha
(Willd.) Killip
Seigler & Ebinger 2006.
Arbusto, rbol.
Nativa. Caribe, Orinoquia, V
Magdalena. 0-250 m.
ATL, BOL, GUJ, HUI, MAG,
MET. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Per,
Mxico; Antillas.
Romero-Castaeda 9072 (COL).

Vachellia pennatula (Schltdl.


& Cham.) Seigler & Ebinger
Acacia pennatula (Schltdl. &
Cham.) Benth., Inga pennatula
Schltdl. & Cham., Poponax
pennatula (Schltdl. & Cham.)
Britton & Rose
Seigler & Ebinger 2006.
rbol.
Nativa. Andes, V Cauca. 5371500 m.
CAU, VAL. No evaluada.
Colombia, Mxico.
Stank 806 (COL).

Vachellia tortuosa (L.)


Seigler & Ebinger

Acacia tortuosa (L.) Willd.,


Mimosa tortuosa L., Poponax
tortuosa (L.) Raf.
Seigler & Ebinger 2006.
Arbusto, arbolito.
Nativa. Andes, Caribe,
Orinoquia, V Cauca, V
Magdalena. 0-2144 m.
ANT, ATL, BOL, BOY, CAS,
CES, CUN, GUJ, HUI, MAG,
VAL. No evaluada.
Colombia, Cuba, Jamaica.
Cuatrecasas 25489 (COL).

Vatairea Aubl.
3 especies
Vatairea erythrocarpa
(Ducke) Ducke

Zamora 2010.
rbol.
Nativa. Amazonia. 200 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
Costa Rica a Amazonia.
Gentry 64865 (COAH, COL).

Vatairea fusca (Ducke)


Ducke

rbol.
Nativa. Amazonia. 100-120 m.
AMA, VAU. No evaluada.
Amazonia.
Corts 1622 (COL).

Vatairea guianensis Aubl.

rbol.
Nativa. Amazonia. 150-200 m.
AMA, CAQ, VAU. No evaluada.
Amazonia, Guayanas.
Defler 636 (COAH, MO).

Vataireopsis Ducke
3 especies
Vataireopsis iglesiasii Ducke
rbol.
Nativa. Amazonia, Orinoquia.
AMA, CAQ, GUI, GUV, MET,
VAU. No evaluada.
Amazonia.
Stevenson 942 (COL).

Vataireopsis speciosa Ducke


rbol.
Nativa. Amazonia. 240 m.
CAQ. No evaluada.
Amazonia.
Pabn 481 (COAH).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

FABACEAE

Angiosperms

Vataireopsis surinamensis
Lima

Lima 1980.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 350 m.
VAU. No evaluada.
SE Colombia a Guayana
Francesa.
Gutirrez 863 (COL).

Vicia L.
4 especies
Vicia andicola Kunth

Hierba, trepadora.
Nativa. Andes. 2000-4200 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, MET,
NAR, NSA, SAN. No evaluada.
Colombia a Chile.
Cleef 4902 (COL, U).

Vicia faba L.

Hierba, trepadora.
Cultivada y naturalizada. Andes.
1000-3300 m.
ANT, BOY, CUN, TOL. No
evaluada.
Asia Menor, N frica; cultivado
alrededor del mundo.
Sierra 30 (HUA).

Vicia graminea Sm.

Hierba, trepadora.
Nativa. Andes. 2700-3900 m.
BOY, CAU, CUN, NAR. No
evaluada.
Suramrica tropical.
Cuatrecasas 10392 (COL).

Vicia villosa Roth

Idrraga et al. 2011.


Hierba, trepadora.
Naturalizada. Andes. 1000-1500
m.
ANT. No evaluada.
Europa, Asia Menor, N frica;
introducida en el Nuevo Mundo.
Toro 1080 (COL).

Vigna Savi
12 especies
Vigna adenantha (G.Mey.)
Marechal et al.

Zamora 2010.
Hierba, trepadora.
Nativa y cultivada. Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, V Cauca.
0-1300 m.
ARA, ATL, CAU, CHO, CUN,
HUI, MAG, MET, PUT, VAL. No
evaluada.
Pantropical.
Cuatrecasas 11403 (COL).

Vigna antillana (Urb.) Fawc.


& Rendle

Howard 1988.
Trepadora.
Adventicia. Andes. 1050-1650 m.
TOL. No evaluada.
Antillas.
Debouck 2946 (COL).

Vigna candida (Vell.)


Marechal et al.

Phaseolus appendiculatus Benth.,


Vigna latidenticulata (Harms)
A.Delgado
Idrraga et al. 2011.
Trepadora.
Nativa. Andes, SN Santa Marta,
V Magdalena. 420-1800 m.
ANT, CAU, CUN, HUI, MAG,
TOL. No evaluada.
Mxico a Argentina.
Debouck 2926 (COL).

Vigna juruana (Harms)


Verdc.

Steyermark et al. 1999.


Hierba, trepadora.
Nativa. Amazonia, Orinoquia,
Pacfico. 5-350 m.
CAQ, CHO, MET. No evaluada.
Amrica tropical.
Forero 4009 (COL).

Vigna lasiocarpa (Benth.)


Verdc.

Idrraga et al. 2011.


Trepadora.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 70-1450 m.
ANT, CAQ, CAS, CHO, CUN,
MET, SAN, TOL, VAU, VIC. No
evaluada.
Mxico a Argentina.
Crdenas 15599 (COAH).

Vigna linearis (Kunth)


Marechal et al.

Stevens et al. 2001; Zamora 2010.


Hierba.
Nativa. Amazonia, Caribe,
Orinoquia. 140-600 m.
AMA, CAS, MET, SUC, VIC. No
evaluada.
Mxico a Bolivia.
Forero 852 (COL).

Vigna luteola (Jacq.) Benth.

Vigna repens (L.) Kuntze


Idrraga et al. 2011.
Hierba, trepadora.
Nativa. Amazonia, Andes, Islas
Caribeas, Caribe, Orinoquia,
Pacfico, V Cauca, V Magdalena.
0-1600 m.
AMA, ANT, BOL, CAL, CAS,
CAU, CHO, CUN, GUI, SAP,
SAN, VAL, VIC. Preocupacin
Menor (propuesta aqu).
Amrica tropical.
Roldn 511 (HUA).

Vigna marina (Burm.) Merr.


Marchal et al. 1978.
Trepadora.
Adventicia. Caribe. 0 m.
ANT. No evaluada.
Trpicos del Viejo Mundo.
Huertas 4144 (COL).
Nota: conocida en Colombia
de una sola localidad, costera
/ known in Colombia from a
single, coastal locality.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1339

FABACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Vigna peduncularis (Kunth)


Fawc. & Rendle

Idrraga et al. 2011.


Hierba, trepadora.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Orinoquia, Pacfico.
0-2000 m.
ANT, BOL, CAL, CAQ, CAU,
CHO, CUN, MAG, MET, NAR,
SAN, VAU, VIC. Preocupacin
Menor (propuesta aqu).
Amrica tropical.
Killip 33605 (COL).
Vigna peduncularis var.
peduncularis, Vigna peduncularis
var. pusilla (Hassl.) Marechal et
al.

Vigna racemosa (G.Don)


Hutch. & Dalziel

Clitoria racemosa G.Don


Trepadora.
Adventicia. Amazonia, Caribe,
Pacfico. 75-100 m.
AMA, ANT, CHO. No evaluada.
frica.
Schultes 8450 (COL).

Vigna speciosa (Kunth)


Verdc.

Stevens et al. 2001; Zamora 2010.


Hierba, trepadora.
Nativa. Andes, V Magdalena.
460-2450 m.
BOY, CAU, CUN. No evaluada.
Mxico a Paraguay.
Uribe 1581 (COL).

Vigna vexillata (L.) A.Rich.


Idrraga et al. 2011.
Hierba, trepadora.
Cultivada y naturalizada.
Amazonia, Andes, Caribe,
Pacfico. 20-2000 m.
AMA, ANT, CAL, CAQ, CHO,
CR, CUN, HUI, MAG, NAR,
PUT, SAN, VAL. No evaluada.
frica.
Soejarto 2288 (HUA, MEDEL).

1340

Zapoteca H.M.Hern.
5 especies, 1 especie endmica
Zapoteca caracasana (Jacq.)
H.M.Hern.

Acacia caracasana (Jacq.) Willd.,


Anneslia caracasana(Jacq.)
Britton & Rose, Calliandra
caracasana (Jacq.) Benth.,
Feuilleea caracasana (Jacq.)
Kuntze, Mimosa caracasana Jacq.
Hernndez 1989.
Subarbusto, arbusto, arbolito.
Nativa. Andes, Caribe,
Orinoquia. 0-1400 m.
ANT, CES, CUN, GUJ, MET,
SAN, TOL, VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per,
Venezuela, Honduras, Antillas.
Cuatrecasas 25013 (COL).
Zapoteca caracasana subsp.
caracasana, Zapoteca caracasana
subsp. weberbaueri (Harms)
H.M.Hern.

Zapoteca formosa (Kunth)


H.M.Hern.

Acacia formosa Kunth


Hernndez 1989.
Hierba, arbusto, rbol.
Nativa. Andes, Caribe. 0-600 m.
ATL, BOL, GUJ, MAG, NSA. No
evaluada.
Mxico a Argentina y Paraguay;
Antillas.
Betancur 11238 (COL).
Zapoteca formosa subsp. formosa

Zapoteca microcephala
(Britton & Killip) H.M.Hern.
Calliandra microcephala Britton
& Killip
Hernndez 1989.
Arbusto, arbolito.
Endmica. V Magdalena. 100700 m.
SAN. No evaluada.
Mutis 407 (HT: US).

Zapoteca portoricensis
(Jacq.) H.M.Hern.

Acacia portoricensis (Jacq.)


Willd., Anneslia portoricensis
(Jacq.) Donn.Sm., Calliandra
portoricensis (Jacq.) Benth.,
Feuilleea portoricensis (Jacq.)
Kuntze, Mimosa portoricensis
Jacq.
Hernndez 1989.
Hierba.
Nativa. Andes, Orinoquia.
0-1800 m.
CUN, MET. No evaluada.
Centroamrica a Brasil y Bolivia;
Antillas.
Arvalo 57 (COL).
Zapoteca portoricensis subsp.
flavida (Urb.) H.M.Hern.

Zapoteca tetragona (Willd.)


H.M.Hern.

Acacia tetragona Willd., Anneslia


tetragona (Willd.) Donn.Sm.,
Calliandra tetragona (Willd.)
Benth., Feuilleea tetragona
(Willd.) Kuntze, Mimosa
quadrangularis Poir.
Hernndez 1989.
Arbusto, rbol.
Nativa. Andes, Caribe, V Cauca,
V Magdalena. 0-2200 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
GUJ, MAG, NAR, NSA, SAN,
TOL, VAL. No evaluada.
Centroamrica a Ecuador y
Venezuela.
Daniel 2456 (COL).

Zornia J.F.Gmel.
9 especies
Zornia curvata Mohlenbr.
Mohlenbrock 1961.
Hierba.
Nativa. Andes. 1700-1740 m.
CAU. No evaluada.
Mxico a Per, Brasil.
Killip 38430 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

FABACEAE

Angiosperms

Zornia decussata Fort.-Perez


et al.

Fortuna-Perez et al. 2009.


Hierba.
Nativa. Orinoquia? 65 m.
VIC? No evaluada.
E Colombia?, O Venezuela.
Nota: esperada; recolectada en
Venezuela, a 6 km de la frontera /
expected; collected in Venezuela,
6 km from the border.

Zornia diphylla (L.) Pers.

Mohlenbrock 1961; Idrraga et


al. 2011.
Hierba.
Nativa. Andes, Caribe,
Orinoquia. 65-2475 m.
ANT, BOY, CAU, CES, CUN,
GUI, MET, NAR, TOL, VAU,
VIC. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
Amrica tropical.
Cuatrecasas 7200 (COL).

Zornia latifolia Sm.

Mohlenbrock 1961; Idrraga et


al. 2011.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Orinoquia, V Magdalena. 1001600 m.
AMA, ANT, BOY, CAQ, CAS,
GUI, GUV, MET, SAN, TOL,
VIC. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
Suramrica tropical; frica.
Fonnegra 3175 (HUA).
Zornia latifolia var. latifolia

Zornia marajoara Huber

Zornia guanipensis Pittier


Mohlenbrock 1961.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Orinoquia.
150-220 m.
GUI, MET, VIC. No evaluada.
E Colombia, Venezuela, Brasil.
Davidse 5135 (COL, MO).

Zornia orbiculata Mohlenbr.


Hierba.
Nativa. Amazonia. 380 m.
VAU. No evaluada.
S Suramrica tropical.
Garca 14902 (COL).

Zornia pardina Mohlenbr.


Mohlenbrock 1961.
Hierba.
Nativa. Andes. 550 m.
ANT. No evaluada.
Honduras a Argentina.
Ramrez 1310 (COL).
Zornia pardina var. crinita
Mohlenbr.

Zornia reticulata Sm.

Mohlenbrock 1961; Bernal et al.


2012.
Hierba, arbusto.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, V Cauca, V
Magdalena. 80-2800 m.
AMA, ANT, CAL, CAS,
CAU, CHO, CUN, GUJ, HUI,
MAG, MET, NAR, PUT, QUI,
SAN, TOL, VAL, VAU, VIC.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Amrica tropical.
Ramrez 8873 (COAH).

Zornia thymifolia Kunth

Mohlenbrock 1961; Zamora


2010.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 450470 m.
CAQ, CHO. No evaluada.
Mxico a Per.
Forero 2487 (COL).

Zygia P.Browne
21 especies, 8 especies endmicas

Zygia andaquiensis
(C.Barbosa) L.Rico

Pithecellobium andaquiense
C.Barbosa
Barneby & Grimes 1997.
rbol.
Endmica. Amazonia. 150-300 m.
CAQ. No evaluada.
Von Sneidern 1225 (HT: COL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Zygia basijuga (Ducke)


Barneby & J.W.Grimes

Macrosamanea basijuga (Ducke)


Dugand, Marmaroxylon
basijugum (Ducke) L.Rico,
Pithecolobium basijugum Ducke
Barneby & Grimes 1997.
Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 120-380
m.
AMA, CAQ, CAS, CUN, MET,
VAU. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per, Brasil.
Philipson 1808 (COL).

Zygia cataractae (Kunth)


L.Rico

Inga cataractae Kunth,


Pithecellobium divaricatum
Benth., Pithecellobium
glomeratum (DC.) Benth.,
Pithecolobium cataractae Benth.
Barneby & Grimes 1997.
Arbusto, rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 150-500
m.
AMA, CAS, GUI, GUV, MET,
VAU. No evaluada.
Suramrica.
Zarucchi 1643 (COL).

Zygia claviflora (Benth.)


Barneby & J.W.Grimes

Abarema claviflora (Benth.)


Kleinhoonte, Marmaroxylon

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1341

FABACEAE

Angiospermas
Angiosperms

claviflorum (Benth.) L.Rico,


Pithecolobium claviflorum Benth.
Barneby & Grimes 1997.
Arbusto, rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 150-240 m.
AMA, GUI, VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Guyana,
Guayana Francesa, Surinam.
Barbosa 8322 (COL).

Zygia coccinea (G.Don)


L.Rico

Inga coccinea G.Don,


Pithecellobium oriundum
J.F.Macbr., Pithecolobium
macrophyllum Benth.
Barneby & Grimes 1997.
Subarbusto, rbol.
Nativa. Amazonia, Andes. 2501190 m.
NAR, PUT. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per,
Bolivia.
Gentry 34904 (COL).
Zygiacoccinea var. macrophylla
(Benth.) Barneby & J.W.Grimes,
Zygiacoccinea var. oriunda
(J.F.Macbr.) Barneby &
J.W.Grimes

Zygia codonocalyx Barneby


& J.W.Grimes

Barneby & Grimes 1997.


rbol.
Endmica. V Magdalena. 120 m.
ANT. No evaluada.
Callejas 5452 (HT: HUA; IT:
COL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Zygia dissitiflora Barneby &


J.W.Grimes
Barneby & Grimes 1997.
rbol.
Endmica. Pacfico, V
Magdalena. 0-300 m.
ANT, VAL. No evaluada.
Gentry 68563B (COL).

1342

Zygia garcia-barrigae
(Barbosa) Barneby &
J.W.Grimes

Pithecellobium latifolium subsp.


garcia-barrigae C.Barbosa
Barneby & Grimes 1997.
rbol.
Endmica. Andes. 950-1200 m.
CUN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Garca-Barriga 10647 (HT:
COL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Zygia hernandezii
(C.Barbosa) L.Rico

Pithecellobium hernandezii
C.Barbosa
Barneby & Grimes 1997.
Arbusto, arbolito, rbol.
Endmica. Andes. 1900-2200 m.
CUN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Barbosa 1785 (HT: COL, IT:
COL).

Zygia inaequalis (Willd.)


Pittier

Inga inaequalis Willd., Mimosa


inaequalis (Willd.) Poir.,
Pithecellobium foreroi C.Barbosa,
Pithecellobium pilosulum Pittier,
Pithecolobium inaequale (Willd.)
Benth., Zygia foreroi (C.Barbosa)
L.Rico
Barneby & Grimes 1997.
Arbusto, rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, V Cauca, V
Magdalena. 5-1500 m.
AMA, ANT, ARA, BOL, BOY,
CAL, CAQ, CAS, CAU, CES,
CHO, CR, GUI, GUV, MAG,
MET, RIS, SAN, SUC, VAL,
VAU, VIC. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
N y C Suramrica.
Barbosa 1786 (COL).

Zygia juruana (Harms)


L.Rico

Pithecolobium juruanum Harms


Barneby & Grimes 1997.
rbol.
Nativa. Amazonia. 120-200 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Brasil, Per.
Amaya 153 (COL).

Zygia lathetica Barneby &


J.W.Grimes
Barneby & Grimes 1997.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 200-1000 m.
AMA, CAQ, GUI, VAU. No
evaluada.
Colombia y Ecuador.
Torres 3145 (COL).

Zygia latifolia (L.) Fawc. &


Rendle

Inga cauliflora Willd., Mimosa


latifolia L., Pithecolobium
lasiopus Benth.
Barneby & Grimes 1997.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, V Cauca, V
Magdalena. 0-1100 m.
AMA, CAL, CAS, CHO, GUJ,
MAG, MET, NAR, SAN, VAL,
VAU. No evaluada.
Mxico a Brasil y Bolivia;
Antillas.
Espinal 280 (COL).
Zygia latifolia var. communis
Barneby & J.W.Grimes, Zygia
latifolia var. lasiopus (Benth.)
Barneby & J.W.Grimes, Zygia
latifolia var. latifolia

Zygia lehmannii (Harms)


Britton & Rose

Pithecellobium lehmannii Harms


Barneby & Grimes 1997.
Arbusto, rbol.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

FABACEAE

Angiosperms

Endmica. Andes. 630-2100 m.


CAU, PUT, VAL. No evaluada.
Plowman 4292 (COL).

Zygia longifolia (Willd.)


Britton & Rose

Inga longifolia Willd.,


Pithecolobium longifolium
(Willd.) Standl.
Barneby & Grimes 1997.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, V Cauca, V
Magdalena. 0-1700 m.
ANT, BOL, CAL, CAQ, CES,
CHO, CR, CUN, GUJ, HUI,
MAG, MET, NAR, PUT, SAN,
TOL, VAL, VAU. Preocupacin
Menor (propuesta aqu).
Centroamrica a Venezuela,
Brasil y Per.
Llanos 3049 (COL).

Zygia multipunctata Barneby


& J.W.Grimes
Barneby & Grimes 1997.
rbol.
Endmica. Andes, V Magdalena.
400-700 m.
ANT. No evaluada.
Alverson 386 (HT: HUA; IT:
COL, NY).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Zygia ocumarensis (Pittier)


Barneby & J.W.Grimes

Klugiodendron ocumarense
Pittier, Marmaroxylon
magdalenae L.Rico,
Marmaroxylon ocumarense
(Pittier) L.Rico
Barneby & Grimes 1997.
rbol.
Nativa. V Magdalena. 75-800 m.
SAN. No evaluada.
Colombia y Venezuela.
Haught 2097 (A, F, K, US).

Zygia picramnioides
(Standl.) L.Rico

Pithecellobium picramnioides
Britton & Killip
Barneby & Grimes 1997.
Arbolito.
Endmica. V Magdalena. 100700 m.
ANT, BOY, SAN. No evaluada.
Lawrance 718 (HT: F).

Zygia racemosa (Ducke)


Barneby & J.W.Grimes

Abarema racemosa (Ducke)


Kleinhoonte, Marmaroxylon
racemosum (Ducke) Killip,
Pithecolobium racemosum Ducke
Barneby & Grimes 1997.
Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 0-600 m.
AMA, GUI. No evaluada.
N Suramrica.
Fernndez 6939 (COL).

Zygia ramiflora (F.Muell.)


Kosterm.

Marmaroxylon ramiflorum
(Benth.) L.Rico, Pithecolobium
dinizii (Ducke) L.Rico,
Pithecolobium ramiflorum Benth.
Barneby & Grimes 1997.
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, V Cauca. 5-1900 m.
AMA, ANT, CAU, CHO, RIS,
VAL. No evaluada.
Colombia, Per, Brasil,
Venezuela.
Schultes 6769 (COL).

Zygia unifoliolata (Benth.)


Pittier

Pithecolobium unifoliolatum
Benth.
Barneby & Grimes 1997.
Arbusto, rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 100-350
m.

AMA, CAQ, MET, VIC. No


evaluada.
Mxico a Brasil y Bolivia.
Forero 10210 (COL).

FAGACEAE
por Rodrigo Bernal
(Lista preliminar compilada por
Nelson R. Salinas)
2 gneros, 2 especies, 1 especie
endmica

Colombobalanus Nixon &


Crepet
1 especie, 1 especie endmica
Colombobalanus excelsa
(Lozano et al.) Nixon &
Crepet

Trigonobalanus excelsa Lozano


et al.
Nixon & Crepet 1989.
rbol.
Endmica. Andes. 1650-2100 m.
ANT, BOY, HUI, MET, SAN,
VAL. Vulnerable (Crdenas &
Salinas 2007).
Henao s.n. (HT: COL; IT: COL,
FMB?, L).

Quercus L.
1 especie
Quercus humboldtii Bonpl.

Quercus boyacensis Cuatrec.,


Quercus colombiana Cuatrec.,
Quercus lindenii A.DC.
Idrraga et al. 2011.
rbol.
Nativa y cultivada. Andes. 14003300 m.
ANT, BOY, CAL, CAQ, CAU,
CHO, CUN, HUI, MET, NAR,
QUI, RIS, SAN, TOL, VAL.
Vulnerable (Crdenas & Salinas
2007).
Colombia a E Panam.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1343

GENTIANACEAE

Angiospermas
Angiosperms

GENTIANACEAE
por Jason Grant1, Lena
Struwe2, James Pringle3,
Bernhard von Hagen4,
Jeanmaire Molina5 y Kate
Lepis6
1
Coutoubea, Lagenanthus,
Lehmanniella, Lisianthus,
Macrocarpaea, Purdieanthus,
Tapeinostemon.
2
Adenolisianthus, Canscora,
Chelonanthus, Curtia,
Irlbachia, Potalia, Schultesia,
Symbolanthus, Tachia, Voyria,
Voyriella. 3Centaurium,
Gentiana, Gentianella, Zeltnera.
4
Halenia. 5Symbolanthus.
6
Adenolisianthus y Chelonanthus.
(Lista preliminar compilada por
Alexandra Hernndez y ngela
Rodrguez)
22 gneros, 106 especies, 42
especies endmicas

Adenolisianthus (Progel)
Gilg
1 especie
Adenolisianthus arboreus
(Progel) Gilg

Adenolisianthus virgatus (Progel)


Gilg, Chelonanthus fruticosus
Maguire & B.M.Boom, Irlbachia
alata subsp. arborea (Progel)
J.Pers. & Maas
Crdenas et al. 2008b.
Hierba, subarbusto, arbusto,
arbolito.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 0-800 m.
AMA, CAQ, GUI, GUV, MET,
VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela NO Brasil.
Schultes 5614 (COL).
Nota: la inclusin de A. virgatus
en sinonimia es tentativa;

1344

su estatus an no es claro /
inclusion of A. virgatus in
synonymy is tentative; its status
is still unclear.

Canscora Lam.
1 especie
Canscora diffusa (Vahl)
Roem. & Schult.

Thiv 2003.
Hierba, liana.
Naturalizada. Andes. 3000-3750
m.
BOY, CAU, CUN, MET, NAR,
SAN, TOL. No evaluada.
Nativa del Viejo Mundo.
Cuatrecasas 11953 (COL).

Chelonanthus (Griseb.) Gilg


3 especies
[Chelonanthus alatus (Aubl.)
Pulle]

Crdenas-Lpez et al. 2008b.


Nota: registros basados en
especmenes de C. grandiflorus
y C. pterocaulis; C. alatus est
restringido a las tierras altas
de la Guayana y a Trinidad /
records based on specimens of C.
grandiflorus and C. pterocaulis;
C. alatus is restricted to the
Guiana highlands and Trinidad.

[Chelonanthus angustifolius
(Kunth) Gilg]
Crdenas-Lpez et al. 2008b.
Nota: registro basado en
identificacin errnea / record
based on a misidentification.

Chelonanthus grandiflorus
(Aubl.) Chodat & Hassl.

Chelonanthus chelonoides Gilg,


Chelonanthus fistulosus (Poir.)
Gilg, Chelonanthus schomburgkii
(Griseb.) Gilg

Lepis 2009.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 60600 m.
CAQ, VAL, VAU. No evaluada.
N Suramrica, C Brasil.
Schultes 13558 (COL).
Nota: previamente considerada
sinnimo de C. alatus /
previously considered a synonym
of C. alatus.

Chelonanthus pterocaulis
Lepis

Lepis 2009.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 70-680 m.
ANT, CAS, CHO, MET, SAN,
VAU, VIC. No evaluada.
Costa Rica a N Brasil.
Hermann 11166 (COL).
Nota: nombre indito.
Colecciones de esta especie
previamente fueron
determinadas como C. alatus /
unpublished name; collections
of this species were previously
identified as C. alatus.

Chelonanthus purpurascens
(Aubl.) Struwe et al.

Chelonanthus spruceanus
(Benth.) Pilg., Chelonanthus
uliginosus (Griseb.) Gilg,
Irlbachia purpurascens (Aubl.)
Maas
Lepis 2009.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia,
Pacfico, V Cauca, V Magdalena.
100-3180 m.
AMA, BOY, CAQ, CUN, GUI,
HUI, MET, PUT, TOL, VAL,
VAU, VIC. No evaluada.
N y C Suramrica.
Fernndez 2304 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

GENTIANACEAE

Angiosperms

Coutoubea Aubl.
4 especies
Coutoubea minor Kunth
Guimares & Klein 1985.
Hierba.
Nativa. Orinoquia. 100 m.
VIC. No evaluada.
E Colombia, Venezuela.
Giraldo 3719 (COL).

Coutoubea ramosa Aubl.

Coutoubea racemosa G.Mey.


Guimares & Klein 1985.
Hierba, subarbusto, arbusto.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 40-300 m.
AMA, CAQ, CAS, CHO, GUI,
GUV, MET, SAN, VAU, VIC. No
evaluada.
N y C Suramrica E de los
Andes.
Fernndez 6979 (COL).

Coutoubea reflexa Benth.

Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena,
Orinoquia. 80-90 m.
GUI, VIC. No evaluada.
E Colombia, Venezuela, Guyana.
Zarucchi 3590 (MO).

Coutoubea spicata Aubl.

Guimares & Klein 1985.


Hierba, arbusto.
Nativa. Amazonia, Orinoquia, V
Magdalena. 60-1000 m.
AMA, ANT, CAS, CR, CUN,
GUV, MAG, MET, NSA, SAN,
TOL, VIC. No evaluada.
Mxico a N Suramrica; Antillas.
Cuatrecasas 3608 (COL).

Curtia Cham. & Schltdl.


2 especies

Curtia conferta (Mart.)


Knobl.

Curtia quadrifolia Maguire


Struwe et al. 1999.
Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena.
120 m.
AMA, CAQ, VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Galeano 960 (COL).

Curtia tenuifolia (Aubl.)


Knobl.

Curtia tenella (Mart.) Cham.,


Curtia tenuifolia subsp. tenella
(Mart.) Grothe & Maas
Struwe et al. 1999.
Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena,
Orinoquia. 120 m.
AMA, CAQ, CAS, CUN, VAU.
No evaluada.
Mxico a Argentina.
Cuatrecasas 4360 (COL).

Gentiana L.
1 especie
Gentiana sedifolia Kunth

Pringle 1995a; Luteyn 1999.


Hierba.
Nativa. Andes. 2800-4700 m.
ANT, ARA, BOY, CAL, CAU,
CUN, MAG, MET, NAR, PUT,
QUI, RIS, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Costa Rica a Chile.
Forero 3542 (COL, MO).

Gentianella Moench
7 especies, 1 especie endmica
Gentianella atroviolacea
(Gilg) T.N.Ho & S.W.Liu

Gentiana atroviolacea Gilg,


Gentiana solidagoides Reimers
Gilg 1916; Luteyn 1999.

Hierba.
Endmica. Andes. 3400-3700 m.
CAL, SAN. No evaluada.
Pennell 10574 (GH, NY, US).
Nota: afn a G. selaginifolia, pero
crece ms al norte / related to G.
selaginifolia but grows further
north.

Gentianella cerastioides
(Kunth) Fabris

Gentiana cerastioides Kunth,


Gentiana cistiflora Schult.
Pringle 1995a; Luteyn 1999.
Hierba.
Nativa. Andes. 2800-4700 m.
NAR, PUT. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Garca-Barriga 13070 (COL).

Gentianella corymbosa
(Kunth) Weaver &
Rdenberg

Gentiana arbelaezii Cuatrec.,


Gentiana cocuyana Cuatrec.,
Gentiana corymbosa Kunth
Weaver & Rdenberg 1975;
Luteyn 1999.
Hierba.
Nativa. Andes. 2600-4500 m.
ANT, BOY, CES, CUN, MAG.
No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Uribe-Uribe 2673 (AAU, COL).

[Gentianella crassulifolia
(Griseb.) Fabris]

Nota: registro basado en


identificacin errnea; nombre
aplicado a veces, errneamente,
a G. selaginifolia/ record based
on a misidentification; name
sometimes applied erroneously
to G. selaginifolia.

Gentianella dacrydioides
(Gilg) Weaver & Rdenberg
Gentiana dacrydioides Gilg,
Gentiana engleri Gilg

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1345

GENTIANACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Weaver & Rdenberg 1975;


Pringle 1995a; Luteyn 1999.
Subarbusto.
Nativa. Andes. 2500-4200 m.
CAU, HUI, NAR, PUT. No
evaluada.
S Colombia, Ecuador.
Killip 38577 (COL, US).

[Gentianella foliosa (Kunth)


Fabris]
Nota: registro basado en
identificacin errnea / record
based on a misidentification.

[Gentianella hypericoides
(Gilg) Fabris]

Nota: registros basados en


especmenes de G. dacrydioides /
records based on specimens of G.
dacrydioides.

Gentianella nevadensis
(Gilg) Weaver & Rdenberg
Gentiana nevadensis Gilg
Pringle 1995a; Luteyn 1999.
Hierba.
Nativa. Andes. 3100-4300 m.
BOY, CAU, CUN, MAG, NSA,
SAN. No evaluada.
Venezuela a Ecuador.
Cuatrecasas 12638 (BM, COL,
GH, WIS).

Gentianella rapunculoides
(Schult.) J.S.Pringle

Gentiana diffusa Kunth,


Gentiana diffusa var. swertioides
(Griseb.) Cuatrec., Gentiana
rapunculoides Schult., Gentiana
swertioides Griseb., Gentianella
diffusa (Kunth) Fabris
Pringle 1995a; Luteyn 1999.
Hierba.
Nativa. Andes. 2800-4300 m.
CAU, NAR. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Von Sneidern 1886 (GH).

1346

Gentianella selaginifolia
(Griseb.) Fabris

Gentiana dasyantha Gilg,


Gentiana selaginifolia Griseb.,
Gentianella dasyantha (Gilg)
Fabris
Fabris 1959; Pringle 1995a.
Hierba.
Nativa. Andes. 3400-4500 m.
BOY, CAL, CAU, NAR, QUI,
RIS, TOL, VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Rangel 1727 (COL, HAM, NY).

[Gentianella viridis (Griseb.)


Luteyn]
Rangel-Ch. 2000.
Nota: nombre ilegtimo /
illegitimate name.

Halenia Borkh.
12 especies, 7 especies endmicas
Halenia adpressa C.K.Allen

Halenia pauana Cuatrec.


Allen 1933; Von Hagen 2007.
Hierba.
Nativa. Andes. 2900-4100 m.
ARA, BOY, CUN, NSA, SAN. No
evaluada.
Colombia, Venezuela.
Pedraza 349 (COL).

Halenia asclepiadea (Kunth)


G.Don

Halenia cuatrecasasii C.K.Allen,


Halenia occulta C.K.Allen
Allen 1933; Von Hagen 2007.
Hierba.
Endmica. Andes. 2700-4000 m.
BOY, CUN, MET, NSA, SAN. No
evaluada.
Balls B5762 (COL).

[Halenia barrigana
C.K.Allen]

Rangel-Ch. 2000.
Nota: binomio inexistente, prob.
error por H. garcia-barrigae

(=H. purdieana) / nonexistent


binomial prob. a mistake for H.
garcia-barrigae (= H. purdieana).

Halenia brevicornis (Kunth)


G.Don
Allen 1933; Von Hagen 2007.
Hierba.
Nativa. Andes. 2000-3700 m.
ANT, CAU, CUN, VAL. No
evaluada.
Mxico a Per.
Pennell 2434 (MO, NY).

Halenia elata Wedd.

Halenia campanulata Cuatrec.,


Halenia dasyantha Gilg, Halenia
foliosa Gilg, Halenia hygrophila
Gilg, Halenia schultzei Gilg,
Halenia tolimae Gilg, Halenia
verticillata Gilg
Allen 1933; Von Hagen 2007.
Hierba.
Endmica. Andes, SN Santa
Marta. 2800-4500 m.
ANT, CAL, CAU, CES, CHO,
GUJ, HUI, MAG, NAR, QUI,
RIS, TOL, VAL. No evaluada.
Cuatrecasas 18986 (COL).

Halenia gentianoides Wedd.

Allen 1933; Von Hagen 2007.


Hierba.
Endmica. Andes. 3500-4000 m.
ARA, BOY, CUN, MET. No
evaluada.
Cordillera Oriental.
Fernndez 8679 (COL).

Halenia gigantea C.K.Allen


Halenia elegans C.K.Allen
Allen 1933; Von Hagen 2007.
Hierba.
Nativa. Andes. 2800-4200 m.
BOY, NSA, SAN. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Cleef 7367 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

GENTIANACEAE

Angiosperms

[Halenia gracilis (Kunth)


G.Don]

Rangel-Ch. 2000.
Nota: registro basado en
identificacin errnea; solo crece
en Ecuador. Confusin con la
localidad del tipo / record based
on a misidentification; grows
only in Ecuador; confusion with
the type locality.

[Halenia hypericoides
(Kunth) G.Don]

Nota: registro basado en


identificacin errnea; solo crece
en Ecuador. Confusin con la
localidad del tipo / record based
on a misidentification; grows
only in Ecuador; confusion with
the type locality.

[Halenia inaequalis Wedd.]

Rangel-Ch. 2000.
Nota: registro basado en
identificacin errnea / record
based on a misidentification.
Halenia insignis C.K.Allen
Halenia nivalis C.K.Allen
Allen 1933; Von Hagen 2007.
Hierba.
Endmica. Andes. 3100-4500 m.
ARA, BOY, SAN. No evaluada.
Barclay 7446 (COL).

Halenia kalbreyeri Gilg

Allen 1933; Von Hagen 2007.


Hierba.
Endmica. Andes. 3000-4000 m.
BOY, NSA, SAN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Garca-Barriga 9738 (COL).

Halenia major Wedd.

Halenia karstenii Gilg, Halenia


macrantha Gilg, Halenia
stellarioides Gilg
Allen 1933; Von Hagen 2007.
Hierba.
Nativa. Andes. 2700-3700 m.

BOY, CAU, CUN, HUI, MET,


NSA. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Van der Hammen 22 (COL).

Halenia perijana K.B.Hagen


Von Hagen 2007.
Hierba.
Endmica. Andes. 3400-3600 m.
CES. No evaluada.
Serrana de Perij.
Rangel 11201 (COL).

Halenia purdieana Wedd.

Halenia garcia-barrigae
C.K.Allen
Allen 1933; Von Hagen 2007.
Hierba.
Endmica. Andes. 2500-4200 m.
NSA, SAN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Schneider 1242 (COL).

Halenia weddelliana Gilg

Halenia antigonorrhoica Gilg,


Halenia hoppii Reimers, Halenia
hypericoides var. angustifolia
Benth., Halenia phyllophora
C.K.Allen
Allen 1933; Von Hagen 2007.
Hierba.
Nativa. Andes. 2700-4000 m.
CAU, HUI, NAR, PUT. No
evaluada.
S Colombia, Ecuador.
Schultes 7951 (COL).

Irlbachia Mart.
2 especies
Irlbachia nemorosa (Schult.)
Merr.

Helia nemorosa Kuntze, Irlbachia


recurva (Benth.) Progel,
Irlbachia subcordata (Benth.)
Progel, Lisianthius recurvus
Benth., Lisianthius subcordatus
Benth., Pagaea nemorosa Gilg,

Pagaea recurva (Benth.) Benth.


& Hook.f., Pagaea subcordata
(Benth.) Benth. & Hook.f.
Maas, P. 1985b; Struwe et al.
1999.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 75-415 m.
AMA, GUI, VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Schultes 5863 (COL).

Irlbachia pratensis (Kunth)


L.Cobb & Maas
Maas, P. 1985b; Struwe et al.
1999.
Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena.
80-325 m.
GUI, VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Berry 5303 (MO).

Lagenanthus Gilg
1 especie
Lagenanthus princeps
(Lindl.) Gilg

Lehmanniella princeps (Lindl.)


Simonis, Lisianthius princeps
Lindl.
Maas, P. 1985b.
Subarbusto, arbusto, trepadora.
Nativa. Andes. 3000-3850 m.
NSA, SAN. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Lozano 5661 (COL).

Lehmanniella Gilg
1 especie, 1 especie endmica
Lehmanniella splendens
(Hook.) Ewan

Lehmanniella acuminata Gilg


Maas, P. 1985b.
Hierba, subarbusto, arbusto,
trepadora.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1347

GENTIANACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Endmica. Andes, V Magdalena.


400-3500 m.
ANT, CAQ, NSA, SAN. No
evaluada.
Callejas 4191 (HUA, MO).

Lisianthus L.
1 especie
Lisianthus seemannii
(Griseb.) Kuntze

Trepadora.
Nativa. Pacfico. 100 m.
ANT. No evaluada.
NO Colombia a Costa Rica.
Haught 4652 (COL).

Macrocarpaea (Griseb.)
Gilg
29 especies, 22 especies
endmicas
Macrocarpaea affinis Ewan

Ewan 1948; Grant 2004.


Arbusto.
Endmica. Andes. 1600-2000 m.
SAN. No evaluada.
Uribe-Uribe 1991 (COL).

Macrocarpaea betancuriana
J.R.Grant
Grant 2005.
Arbusto.
Endmica. Andes. 3150 m.
TOL. No evaluada.
Cordillera Central.
Daz 2140 (COL).

Macrocarpaea biremis
J.R.Grant

Grant 2004.
Arbusto.
Endmica. Andes. 2200-2640 m.
CAU. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Velayos 6865 (COL).

1348

Macrocarpaea bracteata
Ewan

Grant 2004.
Arbusto.
Nativa. Andes. 1600-3200 m.
BOY. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Guerra 40 (UPTC).

Macrocarpaea callejasii
J.R.Grant

Grant 2005.
Arbusto.
Endmica. Andes. 2900-3750 m.
ANT. No evaluada.
Cordillera Central.
Callejas 10600 (HUA, NEU).

Macrocarpaea calophylla
Gilg

Ewan 1948; Grant 2004.


Arbusto.
Endmica. SN Santa Marta. 4500
m.
CES. No evaluada.
Romero-Castaeda 901 (COL,
MEDEL, US).

Macrocarpaea densiflora
(Benth.) Ewan

Ewan 1948; Grant 2004.


Arbusto.
Endmica. Andes. 1700-3500 m.
CAU. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Fernndez-Prez 105 (COL).

Macrocarpaea duquei GilgBen.

Ewan 1948; Grant 2004.


Arbusto.
Endmica. Andes. 3000-3450 m.
VAL. No evaluada.
Cordilleras Central y Occidental.
Devia 2052 (COL, TULV).

Macrocarpaea gaudialis
J.R.Grant

Grant 2005.
Arbusto.
Nativa. Andes. 2220-3300 m.
NAR, PUT. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Schultes 10515 (COL, GH, MO,
NY).

Macrocarpaea glabra (L.f.)


Gilg

Macrocarpaea bogotana Gilg,


Macrocarpaea polyantha Gilg
Ewan 1948; Luteyn 1999; Grant
2004.
Arbusto, arbolito.
Endmica. Andes. 2500-3600 m.
CUN. No evaluada.
Grant 4310 (COL, G, NEU, NY,
US).

Macrocarpaea gondoloides
J.R.Grant
Grant 2005.
Arbusto.
Nativa. Andes. 750-3200 m.
NAR. No evaluada.
S Colombia, N Ecuador.
Gonzlez 1688 (QCA).

Macrocarpaea gravabilis
J.R.Grant

Grant 2005.
Arbusto.
Endmica. Andes. 1500-1800 m.
RIS. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Von Sneidern 5434 (HT: S).

Macrocarpaea gulosa
J.R.Grant

Grant 2005.
Arbusto.
Endmica. Andes. 600-1900 m.
ANT, CHO. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Forero 3226 (COL, MO).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

GENTIANACEAE

Angiosperms

Macrocarpaea hilarula
J.R.Grant

Grant 2005.
Arbusto.
Endmica. Andes. 1000-2300 m.
CAQ, MET. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Cuatrecasas 9034 (COL).

Macrocarpaea jocularis
J.R.Grant

Grant 2005.
Arbusto.
Endmica. Andes. 2000-3050 m.
HUI. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Little 8708 (COL, NO, US).

Macrocarpaea lacrossiformis
J.R.Grant
Grant 2005.
Arbusto.
Endmica. Andes. 1700-3200 m.
BOY, SAN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Lozano 3931 (COL).

Macrocarpaea laudabilis
J.R.Grant

Grant 2005.
Arbusto.
Endmica. Andes. 2230-2600 m.
CAQ, HUI. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Uribe-Uribe 3871 (COL).

Macrocarpaea luteynii
J.R.Grant & Struwe

Grant & Struwe 2001.


Arbusto, epfita.
Endmica. Andes. 1500-2280 m.
CAU, VAL. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Lobo 45 (COL).

Macrocarpaea macrophylla
(Kunth) Gilg

Espinal 1964; Rangel-Ch. 2004.


Hierba, subarbusto, arbusto,
rbol.
Nativa. Andes. 1250-3200 m.
ANT, CAL, CAU, CHO, CR,
NAR, QUI, RIS, TOL, VAL.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Colombia a Costa Rica.
Espinal 1257 (COL, MEDEL).

Macrocarpaea maryae
J.R.Grant

Grant 2005.
Arbusto.
Endmica. Andes, Pacfico. 5001800 m.
ANT, CHO. No evaluada.
Serrana del Baud y Cordillera
Occidental.
Gentry 17369 (HT: COL; IT: U).

Macrocarpaea nicotianifolia
R.E.Weaver & J.R.Grant

Grant & Weaver 2003.


Arbusto.
Endmica. Andes. 1980-2700 m.
CUN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Duque-Jaramillo 3307 (COL,
FAUC, HUA).

[Macrocarpaea ovalis (Ruiz


& Pav.) Ewan]
Ewan 1948.
Nota: registro basado en
identificacin errnea / record
based on a misidentification.

Macrocarpaea pachyphylla
Gilg

Ewan 1948; Grant 2004.


Arbusto.
Endmica. Andes. 2900-3400 m.
CAU, HUI, NAR, PUT. No
evaluada.

Betancur 7456 (COL, HUA, MO,


NY).

Macrocarpaea schultesii
R.E.Weaver & J.R.Grant

Grant & Weaver 2003.


Arbusto.
Endmica. Andes. 2400-2800 m.
NSA, SAN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Cuatrecasas 12271 (BM, COL, F,
GH, MO, U, US).

Macrocarpaea silverstonei
J.R.Grant

Grant 2005.
Arbusto.
Endmica. Andes. 1700-2500 m.
CHO. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Silverstone-Sopkin 4335 (HT:
CUVC; IT: COL).

Macrocarpaea umerulus
J.R.Grant

Grant 2005.
Arbusto.
Endmica. Andes. 2200-2400 m.
BOY, NSA. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Fernndez-Alonso 11794 (COL).

[Macrocarpaea valerioi
Standl.]

Rangel-Ch. 2004.
Nota: registro basado en
especmenes de M. macrophylla /
record based on specimens of M.
macrophylla.

Macrocarpaea weaveri
J.R.Grant

Grant & Weaver 2003.


Arbusto.
Nativa. Andes. 2300-3200 m.
NSA. No evaluada.
NE Colombia, Venezuela.
Mendoza 7784 (FMB).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1349

GENTIANACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Macrocarpaea ypsilocaule
J.R.Grant

Grant 2005.
Arbusto.
Nativa. Andes. 2000-3100 m.
HUI, PUT. No evaluada.
Mendoza 6034 (COAH, FMB).

Macrocarpaea sp. nov. 1


(cortinae)

Arbusto.
Nativa. Amazonia, Andes. 400700 m.
CAQ, NAR, PUT. No evaluada.
S Colombia, Ecuador
Crdenas 11756 (HT: COL; IT:
COAH).

Macrocarpaea sp. nov. 2


(umbellata)

Arbusto.
Nativa. Andes, Pacfico. 4001180 m.
CAU, NAR, VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Cuatrecasas 14986 (T: F, US,
VALLE).

Potalia Aubl.
5 especies, 2 especies endmicas
[Potalia amara Aubl.]

Rangel-Ch. 2004.
Nota: registro basado en
colecciones de varias especies;
P. amara es de Brasil y las
Guayanas / record based on
collections of several species;
P. amara is from Brazil and the
Guianas.

Potalia chocoensis Struwe &


V.A.Albert
Struwe & Albert 2004.
Arbolito.
Endmica. Pacfico. 50-60 m.
CHO. No evaluada.
Garca 35 (COL).

1350

Potalia coronata Struwe &


V.A.Albert
Struwe & Albert 2004.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 100-250 m.
AMA, CAQ, PUT, VAU. No
evaluada.
Colombia, Per, Brasil.
Idrobo 8554 (COL).

Potalia crassa Struwe &


V.A.Albert

Struwe & Albert 2004.


Arbusto.
Endmica. Pacfico. 70 m.
CHO. No evaluada.
Forero 2698 (HT: COL; IT: MO,
NY).

Potalia elegans Struwe &


V.A.Albert

Struwe et al. 1999; Struwe &


Albert 2004.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Guayana y Macarena.
120-250 m.
AMA, GUI, VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Galeano 1103 (COL).

Potalia resinifera Mart.

Struwe et al. 1999; Struwe &


Albert 2004.
Arbusto, arbolito.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena. 100-1600
m.
AMA, ANT, CAQ, CR, MET,
NAR, VAU, VIC. No evaluada.
N Suramrica.
Bernal 1153 (COL).

Purdieanthus Gilg
1 especie, 1 especie endmica

Purdieanthus pulcher
(Hook.) Gilg

Lehmanniella pulchra (Hook.)


Simonis, Lisianthius pulcher
Hook.
Maas, P. 1985b.
Hierba, subarbusto, arbusto,
trepadora.
Endmica. Andes. 1850-3800 m.
ANT, BOY, CUN, SAN. No
evaluada.
Mendoza 1331 (COL).

Schultesia Mart.
4 especies
Schultesia benthamiana
Griseb.

Struwe et al. 1999.


Hierba.
Nativa. Orinoquia. 50-500 m.
VIC. No evaluada.
Colombia a Guyana y Brasil.
Barbosa 439 (COL).

Schultesia brachyptera
Cham.

Schultesia heterophylla Miq.


Struwe et al. 1999.
Hierba.
Nativa. Caribe, Orinoquia, V
Magdalena. 80-800 m.
BOL, CAS, MET, TOL. No
evaluada.
Mxico a N Suramrica.
Cuatrecasas 4365 (COL).
Nota: zonas secas / dry areas.

Schultesia guianensis (Aubl.)


Malme
Schultesia stenophylla Mart.
Struwe et al. 1999.
Hierba.
Nativa. Caribe, Orinoquia, V
Magdalena. 20-560 m.
ARA, CAS, MAG, MET, TOL,
VIC. No evaluada.
Mxico a Paraguay.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

GENTIANACEAE

Angiosperms

Uribe-Uribe 4727 (COL).


Nota: zonas secas / dry areas.

Schultesia lisianthoides
(Griseb.) Hemsl.

Stevens et al. 2001.


Hierba.
Nativa. Caribe. 70-1000 m.
BOL, MAG. No evaluada.
Mxico a N Colombia y
Venezuela.
Romero-Castaeda 10633 (COL,
MO).

Symbolanthus G.Don
16 especies, 8 especies endmicas
Symbolanthus alboarenicola
J.E.Molina & Struwe
Molina & Struwe 2008; Molina,
Zaitz, & Struwe (en prep.).
Subarbusto, arbusto.
Nativa. Amazonia. 100-180 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Per.
Schultes 3915 (COL).
Nota: nuevo registro para
Colombia / new record for
Colombia.

Symbolanthus anomalus
(Kunth) Gilg

Symbolanthus nerioides (Griseb.)


Ewan, Symbolanthus tricolor Gilg
Molina & Struwe 2008; Molina,
Zaitz, & Struwe (en prep.).
Hierba, subarbusto, arbusto.
Nativa. Andes. 1050-3300 m.
ANT, BOL, BOY, CUN, MET,
NSA, SAN, TOL. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Snchez 5 (COL).

Symbolanthus argyreus
(Maguire) Struwe &
K.R.Gould

Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena.
740-760 m.

CAQ. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Palacios 2431 (COL, U).
Nota: nuevo registro para
Colombia, de la serrana de
Chiribiquete. Solo se conoce
un espcimen de Colombia /
new record for Colombia from
Serrana de Chiribiquete; only
one specimen known from
Colombia.

[Symbolanthus calygonus
(Ruiz & Pav.) Gilg]

Rangel-Ch. 2004.
Nota: registro basado en
especmenes de varias especies
/ record based on specimens of
several species.

Symbolanthus superbus
Miers

Symbolanthus magnificus Gilg


Molina & Struwe 2008; Molina,
Zaitz, & Struwe (en prep.).
Hierba, subarbusto, arbusto.
Nativa. Andes. 1460-4000 m.
BOY, CUN, MET, NSA, SAN,
TOL. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Garca-Barriga 19666 (COL, GH,
NY).
Nota: tratada en el pasado
como sinnimo de S. calygonus /
treated in the past as a synonym
of S. calygonus.

Symbolanthus tetrapterus
Struwe

Molina & Struwe 2008; Molina,


Zaitz, & Struwe (en prep.).
Hierba, subarbusto.
Endmica. Andes. 2700-3000 m.
ANT. No evaluada.
Daniel 3476 (HT: US).

Struwe 2003; Molina & Struwe


2008; Molina, Zaitz, & Struwe
(en prep.).
Subarbusto, arbusto.
Endmica. Andes. 1870-2770 m.
CHO. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Silverstone-Sopkin 1803 (HT: U;
IT: CUVC, MO).

Symbolanthus pterocalyx
Struwe

Symbolanthus vasculosus
(Griseb.) Gilg

Symbolanthus gaultherioides
Ewan

Struwe 2003; Molina, Zaitz, &


Struwe (en prep.).
Arbusto.
Endmica. Andes. 1800-3280 m.
ANT. No evaluada.
Cordilleras Central y Occidental.
Archer 1287 (HT: NY; IT: K, US).

Symbolanthus stuebelii Gilg

Molina & Struwe 2008; Molina,


Zaitz, & Struwe (en prep.).
Subarbusto, arbusto.
Endmica. Andes. 1400-3200 m.
CUN, MET. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Grant 9635 (COL, US).

Molina & Struwe 2008; Molina,


Zaitz, & Struwe (en prep.).
Arbusto, arbolito.
Nativa. Andes. 900-2900 m.
BOY, CAQ, CAU, CUN, HUI,
MET, NSA, VAL. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Grant 10014 (COL, NY, US).
Nota: tratada en el pasado
como sinnimo de S. calygonus /
treated in the past as a synonym
of S. calygonus.

Symbolanthus sp. nov. 1


(INL)

Struwe et al. (en prep.).


Hierba.
Endmica. Andes. 1980-2300 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1351

GENTIANACEAE

Angiospermas
Angiosperms

CUN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Garca-Barriga 12067 (COL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Symbolanthus sp. nov. 2


(KUN)
Struwe et al. (en prep.).
Subarbusto.
Endmica. Andes. 2800 m.
CUN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Morales 460 (COL).

Symbolanthus sp. nov. 3


(SAN)

Struwe et al. (en prep.).


Hierba, subarbusto, arbusto.
Endmica. SN Santa Marta.
2000-2800 m.
MAG. No evaluada.
Forero 659 (COL, HUA, NY, U).

Symbolanthus sp. nov. 4


(SMA)

Struwe et al. (en prep.).


Arbusto.
Endmica. Andes. 1200-1540 m.
CHO. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Luteyn 7316 (COL, GH, NY, US).

Symbolanthus sp. nov. 5


(DEC)

Struwe et al. (en prep.).


Hierba, subarbusto, arbusto.
Nativa. Andes. 1000-3000 m.
ANT, BOY, CUN. No evaluada.

Symbolanthus sp. nov. 6


(DIA)

Struwe et al. (en prep.).


Subarbusto, arbusto.
Nativa. Andes. 1200-3300 m.
BOY. No evaluada.

1352

Symbolanthus sp. nov. 7


(SOL)

Struwe et al. (en prep.).


Subarbusto, arbusto.
Nativa. Andes. 1300-1550 m.
CHO. No evaluada.

Tachia Aubl.
2 especies
[Tachia gracilis Benth.]

Rangel-Ch. 2004.
Nota: el espcimen citado no
corresponde a esta especie,
que no crece en Colombia /
the specimen cited does not
correspond to this species, which
does not occur in Colombia.

Tachia occidentalis Maguire


& Weaver

Maguire & Weaver 1975; Struwe


et al. 1999.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Guayana y Macarena.
180-650 m.
AMA, CAQ, GUI, VAU. No
evaluada.
Colombia, Brasil, Per.
Schultes 12476 (HT: GH, IT:
COL, US).

Tachia parviflora Maguire &


Weaver
Maguire & Weaver 1975; Struwe
et al. 1999.
Arbusto, rbol, trepadora.
Nativa. Andes. 450-3285 m.
ANT, CAQ, VAL. No evaluada.
Colombia, Costa Rica, Per,
Bolivia.
Cuatrecasas 9059 (COL).

Tapeinostemon Benth.
3 especies

Tapeinostemon sessiliflorum
(Schult.) Pruski & S.F.Sm.

Struwe 2010.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Guayana y Macarena.
100 m.
GUI. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.

Tapeinostemon spenneroides
Benth.
Stahelia spenneroides (Benth.)
Jonker
Struwe 2010.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 150 m.
AMA. No evaluada.
Colombia a Surinam y Brasil.
Sastre 3616 (COL).

Tapeinostemon zamoranum
Steyerm.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Andes. 2000 m.
PUT. No evaluada.
S Colombia a Bolivia.
Croat 51833 (?).

Voyria Aubl.
8 especies
Voyria aphylla (Jacq.) Pers.
Pringle 1995a.
Hierba, Saprfita.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Pacfico.
50-1850 m.
ANT, CAQ, CAU, MAG, MET,
SAN, VAL, VAU. No evaluada.
Centroamrica, Suramrica,
Caribe.
Idrobo 1308 (COL).

Voyria aurantiaca Splitg.


Pringle 1995a.
Hierba, Saprfita.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

GENTIANACEAE

Angiosperms

Nativa. Pacfico. 100-250 m.


CHO, NAR. No evaluada.
Panam, N Suramrica.
Len 527 (COL, MO).

Voyria chionea Benth.

Maas, P. & Ruyters 1986.


Hierba, Saprfita.
Nativa. Amazonia. 100-160 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Sastre 3019 (COL).

Voyria corymbosa Splitg.

Maas, P. & Ruyters 1986.


Hierba, Saprfita.
Nativa. Pacfico. 10-630 m.
CHO, SAN. No evaluada.
Centroamrica, N Suramrica.
Romero-Castaeda 6201 (COL).
Voyria corymbosa var. alba
(Standl.) Ruyters & Maas

Voyria flavescens Griseb.

Voyria pittieri (Standl.)


L.O.Williams
Maas, P. & Ruyters 1986.
Hierba, Saprfita.
Nativa. Amazonia, Guayana
y Macarena, Pacfico, V
Magdalena. 0-700 m.
AMA, ANT, CAQ, CHO, MET,
NAR, NSA, PUT, SAN, TOL,
VAU. No evaluada.
Mxico a C Suramrica;
Trinidad.
Gentry 17252 (COL, MO).

Voyria spruceana Benth.

Maas, P. & Ruyters 1986.


Hierba, Saprfita.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena. 0-1420 m.
AMA, CHO, MET, VAL, VAU.
No evaluada.
Costa Rica a N Suramrica.
Galeano 1325 (COL).

Voyria tenella Hook.

Leiphaimos azurea (H.Karst.)


Gilg
Maas, P. & Ruyters 1986; Pringle
1995a.
Hierba, Saprfita.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Pacfico, V Cauca, V
Magdalena. 0-1400 m.
AMA, ANT, BOL, CHO, CR,
CUN, GUJ, NAR, SAN, TOL,
VAL. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
Neotrpico.
Bernal 1172 (COL).

Voyria truncata (Standl.)


Standl. & Steyerm.

Voyria macrantha Killip


Maas, P. & Ruyters 1986.
Hierba, Saprfita.
Nativa. Pacfico, V Magdalena.
10-700 m.
ANT, CHO, TOL. No evaluada.
Guatemala a Colombia y Per.
Ramrez 152 (JAUM, MO).

Voyriella (Miq.) Miq.


1 especie
Voyriella parviflora (Miq.)
Miq.

Maas, P. & Ruyters 1986; Struwe


et al. 1999.
Hierba, Saprfita.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 0-600 m.
AMA, VAU. No evaluada.
Panam, N Suramrica.
Sastre 3413 (COL, P).

Zeltnera G.Mans.
1 especie
Zeltnera quitensis (Kunth)
G.Mans.
Centaurium quitense (Kunth)
B.L.Rob., Erythraea quitensis
Kunth

Mansion 2004.
Hierba.
Nativa. Andes. 1200-1500 m.
CUN, TOL. No evaluada.
Mxico a Per; Antillas.
Fernndez 12003 (COL, TOLI).

GERANIACEAE
por Carlos Aedo; Rodrigo
Bernal (Erodium)
(Lista preliminar compilada por
Nelson R. Salinas)
2 gneros, 25 especies, 12
especies endmicas

Erodium Aiton
1 especie
Erodium moschatum (L.)
LHr.

Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Naturalizada. Andes. 2551-3300
m.
BOY, CAU, CUN, NAR. No
evaluada.
Nativa del S y O de Europa.
Cuatrecasas 13635 (COL).

Geranium L.
24 especies, 12 especies
endmicas
Geranium alonsoi Aedo

Aedo 2007.
Hierba.
Endmica. Andes. 2900-3700 m.
BOY, CUN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Fernndez-Alonso 15573 (COL,
HUA, MA).

Geranium azorelloides
Sandwith

Hierba.
Endmica. Andes. 3000-3450 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1353

GERANIACEAE

Angiospermas
Angiosperms

CAU, HUI, VAL. No evaluada.


Lozano 4541 (COL).

Venezuela a Ecuador.
Daz 1875 (COL, U).

Geranium bicknellii Britton

[Geranium dissectum L.]

Hierba.
Naturalizada. Andes. 2400-2700
m.
ANT, QUI. No evaluada.
Nativa de Canad y Estados
Unidos; naturalizada en
Colombia y Venezuela.
Triana 6086 (COL).

Geranium chilloense Kunth

Geranium crassiusculum
R.Knuth, Geranium schimpffii
R.Knuth
Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Nativa. Andes. 2600-3000 m.
ANT, CAU, CUN, NAR. No
evaluada.
S Colombia a Per.
Fernndez-Alonso 18524 (COL).

Geranium columbianum
R.Knuth

Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Nativa. Andes. 2800-3800 m.
BOY. No evaluada.
Colombia?, Venezuela.
Nota: presencia en Colombia
dudosa / dubious presence in
Colombia.

[Geranium crassipes A.Gray]


Rangel-Ch. 2000.
Nota: registro basado en
identificacin errnea / record
based on a misidentification.

Geranium diffusum Kunth

Geranium imbaburae R.Knuth


Hierba.
Nativa. Andes. 2600-3900 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, MET,
NAR, PUT, QUI, SAN, TOL,
VAL. No evaluada.

1354

Luteyn 1999.
Nota: registro basado en
especmenes de G. diffusum y
G. bricknellii / record based on
specimens of G. diffusum and G.
bricknellii.

Geranium foreroi Aedo

Aedo 2000.
Hierba.
Endmica. SN Santa Marta.
3300-3570 m.
MAG. No evaluada.
Forero 635 (HT: COL; IT: NY).

Geranium holosericeum
Spreng.

Geranium gracilipes Triana &


Planch., Geranium holosericeum
var. stuebelii R.Knuth
Aedo et al. 2009.
Hierba.
Endmica. Andes. 2600-4000 m.
BOY, CAL, CUN, MET, NSA,
QUI, SAN. No evaluada.
Cordilleras Central y Oriental.
Cuatrecasas 1375 (COL, F, U).

Geranium killipii R.Knuth

Geranium aequatoriale Halfd.Niels., Geranium knuthianum


J.F.Macbr., Geranium trianae
Aedo & Muoz Garm.
Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Nativa. Andes. 1600-3400 m.
BOY, CAL, CAU, CUN, NAR,
NSA, PUT, SAN, TOL. No
evaluada.
Venezuela a Ecuador.
Killip 19649 (HT: COL; IT: GH,
NY, US).
Nota: el nombre G. hirtum se
ha aplicado con frecuencia a
esta especie; tal nombre debe

de reservarse para plantas


mexicanas, ya que es un nom.
illeg. para G. mexicanum / the
name G. hirtum has often been
applied to this species; that name
should be reserved for Mexican
plants as it is a nom. illeg. for G.
mexicanum.

Geranium lainzii Aedo

Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Endmica. Andes. 2400-4000 m.
ANT, BOY, CUN, MET. No
evaluada.
Cuatrecasas 2273 (HT: MA; IT:
COL).

[Geranium laxicaule
R.Knuth]

Rangel-Ch. 2000.
Nota: registro basado en
identificacin errnea / record
based on a misidentification.

Geranium lignosum R.Knuth


Rangel-Ch. 2000.
Arbusto.
Endmica. SN Santa Marta.
3300-4000 m.
MAG. No evaluada.
White 601 (COL, HUA, NY).

Geranium lindenianum
Turcz.

Aedo et al. 2009.


Hierba.
Nativa. Andes. 2700-3500 m.
BOY, CES, GUJ, SAN. No
evaluada.
Colombia, Venezuela.
Cuatrecasas 25045 (COL, MO,
US).

Geranium maniculatum
H.E.Moore

Luteyn 1999; Rangel-Ch. 2000;


Aedo et al. 2002.
Hierba.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

GERANIACEAE

Angiosperms

Nativa. Andes. 3500-4000 m.


ANT. No evaluada.
Colombia a Per.
Callejas 7692 (HUA, NY).

Geranium multipartitum
Benth.

Aedo et al. 2002.


Hierba.
Nativa. Andes. 1600-4300 m.
MET, RIS, VAL. No evaluada.
Colombia a Bolivia.
Vargas 4135 (COL, HUA, S).

Geranium mutisii Aedo

Aedo 2009.
Hierba.
Endmica. SN Santa Marta.
3700-3900 m.
GUJ. No evaluada.
Cuadros 2709 (HT: MA; IT:
MO).

Geranium paludosum
R.Knuth

Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Endmica. SN Santa Marta.
3200-4500 m.
MAG. No evaluada.
Cuatrecasas 24578 (NT: COL).

Geranium paramicola
R.Knuth

Luteyn 1999; Aedo 2009.


Hierba.
Endmica. SN Santa Marta.
3850-3900 m.
MAG. No evaluada.
Seifriz 458 (?).

Geranium pilgerianum
R.Knuth

Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Endmica. Andes. 3700-3800 m.
CUN. No evaluada.
Cordillera Oriental.

Nota: conocida solo del


tipo. Especie dudosa. El tipo
se destruy en B. No se ha
localizado ningn ejemplar
recolectado en el pramo de
Pasca (Cundinamarca) que se
pueda asimilar a este nombre
y que permita su correcta
interpretacin / known only
from the type; dubious species;
the type was destroyed at B;
no specimen from Pramo de
Pasca (Cundinamarca) has been
examined that can be assimilated
to this name for its proper
interpretation.

Geranium reptans R.Knuth


Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Nativa. Andes. 2300-3700 m.
BOY, CAU, NAR, NSA, PUT,
QUI, TOL, VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Cuatrecasas 26432 (COL, P).

Geranium rhomboidale
H.E.Moore

Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Endmica. Andes. 2900-3600 m.
CAU, HUI, MET, PUT. No
evaluada.
Schultes 3238 (HT: BH; IT: GH,
ILL).

Geranium santanderiense
R.Knuth

Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Nativa. Andes. 2600-4000 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, NSA,
SAN. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Cuatrecasas 13519 (COL, US).

Geranium schultzei R.Knuth


Rangel-Ch. 2000.
Hierba.

Endmica. SN Santa Marta.


2700-3900 m.
GUJ, MAG. No evaluada.
Barclay 6678 (COL, MO, US).

Geranium sibbaldioides
Benth.

Geranium cucullatum Kunth


Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Nativa. Andes. 1900-4400 m.
ANT, ARA, BOY, CAL, CAU,
CUN, HUI, MET, NAR, NSA,
QUI, RIS, SAN, TOL, VAL.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Venezuela a Per.
Betancur 2439 (COL, HUA, MO,
NY).
Geranium sibbaldioides subsp.
elongatum (Wedd.) Aedo,
Geranium sibbaldioides subsp.
sibbaldioides

[Geranium sodiroanum
R.Knuth]

Rangel-Ch. 2000.
Nota: registro basado en
identificacin errnea / record
based on a misidentification.

Geranium stramineum
Triana & Planch.

Geranium angelense HalfdanNiels., Geranium confertum


Standl.
Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Nativa. Andes. 1700-4200 m.
BOY, CAL, CAU, CUN, MET,
NAR, RIS, TOL, VAL. No
evaluada.
Colombia, Ecuador.
Goudot 3 (HT: P).

[Geranium subnudicaule
Turcz.]

Rangel-Ch. 2000.
Nota: registro basado en
identificacin errnea / record
based on a misidentification.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1355

GESNERIACEAE

Angiospermas
Angiosperms

GESNERIACEAE
por Laura Clavijo, Laurence
E. Skog y
John L. Clark
(Lista preliminar compilada
por Laurence E. Skog y Laura
Clavijo)
36 gneros, 365 especies, 127
especies endmicas

Achimenes Pers.
2 especies
Achimenes erecta (Lam.)
H.P.Fuchs

Skog & Boggan 2007.


Hierba.
Nativa. Andes. 1700-2890 m.
ANT, CUN. No evaluada.
Colombia a Mxico.
Ariste-Joseph A735 (US).

Achimenes longiflora DC.

Skog & Boggan 2007.


Hierba.
Nativa y cultivada. Andes. 10001725 m.
ANT, CUN, RIS. No evaluada.
Mxico a Colombia y Venezuela;
Antillas.
Fernndez-Alonso 9843 (COL).

Alloplectus Mart.
4 especies, 1 especie endmica
Alloplectus aquatilis
C.V.Morton

Clark 2005; Skog & Boggan 2007.


Hierba, trepadora, epfita.
Nativa. Andes. 2890 m.
CUN. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Betancur 7022 (COL, US).

1356

Alloplectus hispidus (Kunth)


Mart.

Besleria hispida Kunth,


Columnea humboldtiana Kuntze
Clark 2005; Skog & Boggan 2007.
Hierba, arbusto, trepadora,
epfita.
Nativa. Andes, SN Santa Marta,
V Magdalena. 540-3800 m.
ANT, CAU, CES, CHO, CUN,
HUI, NAR, PUT, QUI, RIS,
SAN, TOL, VAL. No evaluada.
Venezuela a Per.
Londoo 90 (AAU, COL, QCA,
US).

Alloplectus inflatus J.L.Clark


& L.E.Skog

Clark 2005; Skog & Boggan 2007.


Hierba, arbusto, trepadora,
epfita.
Endmica. Andes. 2000-3500 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
MET, SAN, TOL. No evaluada.
Garca-Barriga 20261 (COL, F,
GH, US).

Alloplectus weirii (Kuntze)


Wiehler

Alloplectus lindenii (Kuntze)


Wiehler, Columnea weirii
Kuntze, Crantzia lindenii
(Kuntze) Fritsch, Crantzia weirii
(Kuntze) Fritsch
Clark 2005; Skog & Boggan 2007.
Hierba, arbusto, trepadora,
epfita.
Nativa. Andes. 1400-2600 m.
ANT, BOY, CAL, CAQ, CAU,
CUN, NSA, QUI, RIS, SAN,
TOL, VAL. No evaluada.
Costa Rica a N Per.
Garca-Barriga 20545 (COL,
SEL, U, US).

Alsobia Hanst.
1 especie

Alsobia dianthiflora
(H.E.Moore & R.G.Wilson)
Wiehler

Episcia dianthiflora H.E.Moore &


R.G.Wilson
Wiehler 1978a; Skog & Boggan
2007.
Hierba.
Nativa. Pacfico. 0-50 m.
CHO. No evaluada.
Colombia, Costa Rica.
Betancur 6070 (COL).

Amalophyllon Brandegee
3 especies, 3 especies endmicas
Amalophyllon albiflorum
(Rusby) J.K.Boggan et al.

Phinaea albiflora Rusby


Skog & Boggan 2007; Boggan et
al. 2008.
Hierba.
Endmica. SN Santa Marta. 8001000 m.
MAG. No evaluada.
Smith 2506 (BM, F, GH, K, L,
MA, MO, NY, P, PH, S, U, US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Amalophyllon macrophyllum
(Wiehler) J.K.Boggan et al.
Phinaea macrophylla Wiehler
Wiehler 1995; Boggan et al.
2008.
Hierba.
Endmica. V Magdalena. 300800 m.
ANT. No evaluada.
Wiehler 8752 (SEL).

Amalophyllon rubidum
(Lem.) J.K.Boggan et al.

Skog & Boggan 2007; Boggan et


al. 2008.
Hierba.
Endmica. Andes. 1200-1400 m.
CUN. No evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

GESNERIACEAE

Angiosperms

Cordillera Oriental.
Pennell 1739 (MO).

Anetanthus Benth.
1 especie
Anetanthus gracilis Hiern

Fernndez-Alonso 1995a; Skog


& Boggan 2007.
Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena. 300-2200 m.
CAQ, CAU, MET. No evaluada.
Colombia a Per y Brasil.
Idrobo 539 (COL, US).

Besleria L.
61 especies, 35 especies
endmicas
Besleria affinis C.V.Morton
Morton 1939; Skog & Boggan
2007.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Caribe. 0-400 m.
MAG. No evaluada.
Venezuela a Ecuador.
Seifriz 269 (US).

Besleria aggregata (Mart.)


Hanst.

Morton 1939; Skog & Boggan


2007.
Hierba, subarbusto, arbusto.
Nativa. Amazonia, Pacfico.
0-600 m.
AMA, CAQ, CHO, PUT, VAU.
No evaluada.
Colombia a Bolivia y Brasil.
Crdenas 5269 (COAH, COL,
MO).
Besleria aggregata var.
aggregata, Besleria aggregata
var. semiannularis (C.V.Morton)
C.V.Morton

Besleria angustiflora Fritsch


Morton 1939; Skog & Boggan
2007.
Hierba, subarbusto, arbusto.
Nativa. Andes. 1400-2700 m.
ANT, CAU, CHO, HUI, RIS,
VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Forero 2069 (COL, MO, US).

Besleria attenuata
C.V.Morton

Morton 1944; Skog & Boggan


2007.
Hierba, subarbusto.
Endmica. V Magdalena. 300 m.
ANT. No evaluada.
Haught 2164 (HT: US; IT: COL,
F, US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Besleria barbata (Poepp.)


Hanst.

Morton 1968; Skog & Boggan


2007.
Hierba, subarbusto, arbusto.
Nativa. Andes, V Cauca, V
Magdalena. 110-2300 m.
ANT, BOY, HUI, PUT. No
evaluada.
Colombia, Ecuador, Per.
Fonnegra 967 (HUA, MO).

Besleria barclayi J.E.Skog

Skog 1974; Skog & Boggan 2007.


Hierba, subarbusto, arbusto.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-1800
m.
ANT, CAU, CHO, NAR, VAL.
No evaluada.
Panam a Ecuador.
Gentry 30063 (COL, MO, US).

Besleria calantha
C.V.Morton

Morton 1944; Skog & Boggan


2007.
Hierba, arbusto.

Endmica. Andes, Guayana y


Macarena. 1300-2300 m.
ANT, CUN, HUI, MET. No
evaluada.
Uribe-Uribe 1650 (COL).

Besleria cinnabarina Fritsch

Cremosperma cinnabarinum
(Fritsch) C.V.Morton
Skog & Boggan 2007.
Hierba.
Endmica. Andes. 1300-2600 m.
ANT, NAR. No evaluada.
Daniel 2444 (US).

Besleria cognata C.V.Morton


Morton 1939; Skog & Boggan
2007.
Arbusto.
Endmica. Andes, Guayana y
Macarena. 1430-2500 m.
ANT, BOY, MET. No evaluada.
Lawrance 150 (HT: US; IT: B, K,
MO, S).

Besleria comosa C.V.Morton


Morton 1939; Skog & Boggan
2007.
Hierba.
Nativa. Andes. 2700-2800 m.
CAU. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per.
Muoz 1434 (COL).

Besleria crassa C.V.Morton

Morton 1939; Skog & Boggan


2007.
Hierba, subarbusto.
Endmica. Andes. 2100-2250 m.
ANT. No evaluada.
Cordillera Central.
Kalbreyer 1447 (HT: B; IT: K).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Besleria decipiens
C.V.Morton

Morton 1939; Skog & Boggan


2007.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1357

GESNERIACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Arbusto, arbolito.
Endmica. Andes. 1700-2100 m.
VAL. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Killip 11608 (HT: PH; IT: NY,
US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Besleria delvillarii Cuatrec.

Cuatrecasas 1935; Skog &


Boggan 2007.
Hierba, arbusto.
Endmica. Andes. 1245-3020 m.
ANT, CAU, CUN, MET, NSA,
RIS, SAN, TOL. No evaluada.
Barclay 3347 (COL, FMB, NA,
US).

Besleria elegans Kunth

Skog & Boggan 2007.


Hierba.
Nativa. Andes. 2600 m.
TOL. No evaluada.
Colombia, Brasil.
Goudot 2f (P).
Nota: los especmenes de Brasil
requieren verificacin / Brazilian
specimens require verification.

Besleria eriocalyx
C.V.Morton

Morton 1944; Skog & Boggan


2007.
Arbusto.
Endmica. Andes. 1800-2100 m.
HUI. No evaluada.
Cuatrecasas 8611 (HT: US; IT:
COL, F).

Besleria fallax C.E.Gonzlez


et al.
Gonzlez et al. 2001; Skog &
Boggan 2007.
Subarbusto, arbusto.
Endmica. Andes. 1550-2800 m.
ANT, SAN. No evaluada.
Luteyn 13187 (COL, HUA, US).

1358

Besleria fecunda C.V.Morton

Besleria formosa C.V.Morton

Besleria flavovirens Nees &


Mart.

Besleria gibbosa (Poepp.)


Hanst.

Morton 1939; Skog & Boggan


2007.
Subarbusto, arbusto.
Nativa. Andes, V Magdalena.
100-1700 m.
ANT, CAL, CAQ, SAN. No
evaluada.
Colombia, Venezuela.
Uribe-Uribe 4710 (COL, US).

Morton 1939; Skog & Boggan


2007.
Hierba, subarbusto, arbusto.
Nativa. Amazonia, Andes. 1001000 m.
AMA, CHO, VAL. No evaluada.
Costa Rica, N Suramrica.
Pipoly 16179 (MO, US).

Besleria floribunda Fritsch

Morton 1939; Skog & Boggan


2007.
Hierba, arbusto.
Endmica. Andes. 1520-1830 m.
NSA. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Kalbreyer 1062 (HT: B; IT: K).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Besleria florida C.V.Morton

Morton 1944; Skog & Boggan


2007.
Hierba, subarbusto, arbusto.
Endmica. Andes. 1010-2350 m.
ANT, QUI, RIS, VAL. No
evaluada.
Killip 33753 (HT: US; IT: BM).

Besleria formicaria Nowicke

Skog 1979; Skog & Boggan 2007.


Arbusto.
Nativa. Pacfico. 30-60 m.
CHO. No evaluada.
Colombia a Costa Rica.
Juncosa 1256 (MO).

Morton 1939; Skog & Boggan


2007.
Subarbusto, arbusto.
Nativa. Andes. 600-3000 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CHO,
CUN, HUI, NAR, QUI, RIS,
SAN, VAL. No evaluada.
Costa Rica a Venezuela.
Betancur 4645 (COL, MO, US).

Morton 1939; Skog & Boggan


2007.
Hierba, arbusto.
Nativa. Andes, Orinoquia. 200400 m.
AMA, CAQ, CUN, MET, NSA.
No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil,
Per.
Clavijo 910 (COL).

Besleria heterosepala Fritsch


Morton 1939; Skog & Boggan
2007.
Arbusto.
Endmica. Andes. 2225 m.
SAN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Kalbreyer 1959 (HT: B; IT: K).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Besleria hirsuta (Oerst.)


Hanst.

Morton 1939; Skog & Boggan


2007.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Andes, Pacfico. 7001100 m.
ANT, MAG, NAR. No evaluada.
Colombia, Panam, Costa Rica,
Mxico.
Benavides 8281 (US).

Besleria illustris C.V.Morton


Morton 1939; Skog & Boggan
2007.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

GESNERIACEAE

Angiosperms

Hierba, subarbusto.
Endmica. Andes. 1050-1097 m.
BOY. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Lawrance 246 (HT: K; IT: GH,
US).

Besleria immitis C.V.Morton


Morton 1939; Skog & Boggan
2007.
Subarbusto, arbusto.
Nativa. Amazonia, Orinoquia.
180-500 m.
AMA, MET, PUT. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per.
Klug 1912 (HT: US; IT: A, K,
BM, GH, MO, NY, S).

Besleria impressa
C.V.Morton

Morton 1939; Skog & Boggan


2007.
Arbusto.
Endmica. Andes. 1200-2500 m.
BOY, CUN, MET. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Betancur 7755 (COL).

Besleria inaequalis
C.V.Morton

Morton 1944; Skog & Boggan


2007.
Hierba, subarbusto.
Endmica. Amazonia. 270-350
m.
AMA, PUT. No evaluada.
Cuatrecasas 11258 (HT: US; IT:
COL).

Besleria kalbreyeri Fritsch


Morton 1939; Skog & Boggan
2007.
Hierba.
Nativa. Andes. 2000-2600 m.
SAN. No evaluada.
NE Colombia a Venezuela.
Killip 19324 (GH, US).

Besleria laeta C.V.Morton

Morton 1939; Skog & Boggan


2007.
Endmica.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Andr 1482 (HT: K).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Besleria lasiantha
C.V.Morton

Morton 1944; Skog & Boggan


2007.
Subarbusto, arbusto.
Endmica. Andes. 1000-1700 m.
CAQ, PUT. No evaluada.
Cuatrecasas 8753 (COL, US).

Besleria laxiflora Benth.

Besleria debilis Rusby, Besleria


tenuifolia Rusby
Morton 1939; Skog & Boggan
2007.
Hierba, arbusto.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta. 0-2200 m.
ANT, CHO, MAG, NSA. No
evaluada.
Mxico a Venezuela.
Gentry 15207 (COL, MO, US).

Besleria lehmannii Fritsch

Morton 1939; Skog & Boggan


2007.
Arbusto.
Endmica. Andes. 600-2000 m.
CAU, VAL. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Lehmann 7217 (B; IT: K, US).

Besleria leucocarpa
C.V.Morton

Morton 1939; Skog & Boggan


2007.
Hierba, arbusto.
Endmica. Andes. 1000-2550 m.
ANT, CAL, CAU, PUT, VAL. No
evaluada.
Cuatrecasas 27603 (COL, F, US).

Besleria leucostoma (Hook.)


Hanst.
Hypocyrta leucostoma Hook.
Morton 1939; Skog & Boggan
2007.
Subarbusto.
Endmica.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Purdie s.n. (HT: K).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Besleria microphylla Fritsch

Morton 1939; Skog & Boggan


2007.
Hierba, subarbusto, arbusto.
Endmica. Andes. 1510-2800 m.
ANT, CAL, CAU, CHO. No
evaluada.
Cordilleras Central y Occidental.
Luteyn 7405 (COL, SEL, US).
Besleria microphylla var. serrulata
C.V.Morton

Besleria mirifica C.V.Morton


Morton 1939; Skog & Boggan
2007.
Arbusto.
Endmica. V Magdalena. 100700 m.
ANT, SAN. No evaluada.
Haught 1623 (GH, US).

Besleria nemorosa
C.V.Morton

Morton 1939; Skog & Boggan


2007.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Andes. 1900-2200 m.
ANT, CAU, RIS, VAL. No
evaluada.
Colombia, Per.
Killip 35641 (COL, US).

Besleria nitens Fritsch

Morton 1939; Skog & Boggan


2007.
Hierba, subarbusto, arbusto.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1359

GESNERIACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Endmica. Andes, SN Santa


Marta, V Cauca. 200-1800 m.
ANT, MAG, SAN, TOL, VAL.
No evaluada.
Franco 1717 (COL, US).

Besleria notabilis
C.V.Morton

Morton 1939; Skog & Boggan


2007.
Arbusto.
Nativa. V Magdalena. 400-550
m.
ANT. No evaluada.
Colombia a Nicaragua.
Zarucchi 3629 (MO, US).

Besleria nubigena
C.V.Morton

Morton 1939; Skog & Boggan


2007.
Hierba.
Endmica. Andes. 2500-2800 m.
CAL. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Pennell 10412 (HT: PH; IT: NY).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Besleria obtusa C.V.Morton


Morton 1944; Skog & Boggan
2007.
Subarbusto.
Endmica. Andes. 500-600 m.
MET. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Haught 2540 (US).

Besleria oxyphylla
C.V.Morton

Morton 1944; Skog & Boggan


2007.
Arbusto.
Endmica. Andes. 2300-2450 m.
HUI. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Cuatrecasas 8502 (HT: US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

1360

Besleria pauciflora Rusby

Morton 1939; Skog & Boggan


2007.
Hierba, subarbusto, arbusto.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, V Magdalena. 200-1250
m.
AMA, ANT, CAL, CHO, VAU.
No evaluada.
Costa Rica a Bolivia.
Forero 4989 (COL, MO).

Besleria pennellii
C.V.Morton

Morton 1939; Skog & Boggan


2007.
Arbusto.
Endmica. Andes. 2900-3400 m.
ANT, CAL, RIS. No evaluada.
Uribe-Uribe 6620 (COL, US).

Besleria reticulata Fritsch

Morton 1939; Skog & Boggan


2007.
Hierba, subarbusto, arbusto,
arbolito.
Nativa. Andes, Pacfico. 20-3300
m.
ANT, BOY, CAQ, CAU, CUN,
HUI, MET, NSA, PUT, SAN,
TOL, VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per.
Callejas 3347 (COL, HUA, MO,
SEL, US).
Besleria reticulata var.
macrophylla Hoehne, Besleria
reticulata var. pubistyla Fritsch,
Besleria reticulata var. reticulata,
Besleria reticulata var. venosa
C.V.Morton

Besleria riparia C.V.Morton

Morton 1939; Skog & Boggan


2007.
Subarbusto, arbusto.
Endmica. Andes. 2015-2900 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, HUI,
MET, PUT, RIS. No evaluada.
Garca-Barriga 12880 (COL, US).

Besleria salicifolia Ersch

Morton 1939; Skog & Boggan


2007.
Endmica. Andes. 2000-3000 m.
SAN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Killip 15961 (US).

Besleria solanoides Kunth

Besleria acutifolia Benth.,


Besleria solanoides var. parvifolia
C.V.Morton
Morton 1939; Skog & Boggan
2007.
Hierba, subarbusto, arbusto,
arbolito.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, V Cauca, V Magdalena.
0-3380 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CHO,
CUN, HUI, MAG, MET, NAR,
NSA, QUI, RIS, SAN, TOL, VAL,
VAU. No evaluada.
Honduras a Venezuela y Bolivia.
Betancur 1068 (COL, MO, HUA,
US).
Besleria solanoides var. dentata
C.V.Morton, Besleria solanoides
var. solanoides

Besleria spissa C.V.Morton

Morton 1944; Skog & Boggan


2007.
Subarbusto, arbusto.
Endmica. Andes. 2000-3100 m.
CAU. No evaluada.
Prez-Arbelez 6269 (HT: US;
IT: F).

Besleria sprucei Rusby

Morton 1939; Skog & Boggan


2007.
Arbusto.
Nativa. Amazonia. 250-700 m.
VAU. No evaluada.
Colombia, Per, Brasil, Bolivia.
Schultes 13321 (COL, GH).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

GESNERIACEAE

Angiosperms

Besleria stricta L.E.Skog

Skog 1979; Skog & Boggan 2007.


Subarbusto, arbusto, trepadora.
Nativa. Amazonia, Andes,
Orinoquia, Pacfico. 320-1520 m.
CAQ, CAU, CHO, MET, PUT,
RIS. No evaluada.
Panam a Bolivia.
Gentry 28685 (COL, F, MO, US).

Besleria subcarnosa Fritsch


Morton 1939; Skog & Boggan
2007.
Subarbusto.
Endmica. Andes. 2438 m.
SAN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Kalbreyer 882 (IT: K).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Besleria tambensis
C.V.Morton

Morton 1939; Skog & Boggan


2007.
Subarbusto, arbusto.
Nativa. Andes, Pacfico. 5-2000
m.
ANT, CAU, CHO, NAR, RIS,
VAL. No evaluada.
Costa Rica a Ecuador.
Fernndez-Alonso 12325 (COL,
US).

Besleria triflora (Oerst.)


Hanst.

Morton 1939; Skog & Boggan


2007.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Andes. 1800-2350 m.
CAU, CHO, RIS, VAL. No
evaluada.
Colombia, Costa Rica.
Lehmann 3774 (BM, K, US).
Besleria triflora var. australis
C.V.Morton

Besleria tuberculata
C.V.Morton

Morton 1939; Skog & Boggan


2007.
Hierba.
Endmica. Andes. 2250 m.
BOY. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Lawrance 102 (HT: US; IT: A, G,
GH, S).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Besleria variabilis
C.V.Morton

Morton 1939; Skog & Boggan


2007.
Hierba, arbusto, arbolito.
Nativa. Amazonia, Andes. 2702570 m.
ANT, NSA, PUT. No evaluada.
Colombia a Bolivia.
Fernndez-Alonso 10754 (COL,
K, MO, US).

Besleria ventricosa
C.V.Morton

Morton 1944; Skog & Boggan


2007.
Hierba, arbusto.
Endmica. Andes. 2000-3000 m.
CAU, CUN, PUT. No evaluada.
Grant 9350 (MO, NA, US).

Besleria vestita Fritsch

Morton 1939; Skog & Boggan


2007.
Hierba, subarbusto, arbusto.
Endmica. Andes, Pacfico.
0-2200 m.
RIS, VAL. No evaluada.
Killip 33767 (COL, A, F, US).

Besleria villosa Fritsch

Morton 1939; Skog & Boggan


2007.
Subarbusto, arbusto.
Endmica. Amazonia, Andes,
Pacfico. 370-2740 m.

AMA, ANT, CAQ, NAR, VAL.


No evaluada.
Ewan 15745 (US).

Chrysothemis Decne.
3 especies
Chrysothemis dichroa
Leeuwenb.

Leeuwenberg 1958; Skog &


Boggan 2007.
Hierba.
Nativa. Orinoquia. 100 m.
VIC. No evaluada.
E Colombia, O Venezuela.
Vincelli 1195 (COL, US).

Chrysothemis
friedrichsthaliana (Hanst.)
H.E.Moore

Tussacia friedrichsthaliana
Hanst.
Leeuwenberg 1958; Skog &
Boggan 2007.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Andes, Pacfico, V Cauca.
0-1000 m.
ANT, BOL, CAU, CHO, NAR,
RIS, VAL. No evaluada.
Centroamrica a Ecuador.
Forero 1086 (COL, MO, US).

Chrysothemis pulchella
(Sims) Decne.

Leeuwenberg 1958; Skog &


Boggan 2007.
Hierba, subarbusto.
Nativa y cultivada. Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia,
Pacfico, V Cauca, V Magdalena.
70-1200 m.
ANT, ARA, BOY, CES, CHO,
CUN, MET, NAR, RIS, SAN. No
evaluada.
Nicaragua a Ecuador y Brasil;
Antillas.
Betancur 7801 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1361

GESNERIACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Codonanthopsis Mansf.
6 especies
Codonanthopsis calcarata
(Miq.) Chautems & Mat.
Perret

Codonanthe bipartita L.B.Sm.,


Codonanthe calcarata (Miq.)
Hanst., Nematanthus calcaratus
Miq.
Leeuwenberg 1958; Skog &
Boggan 2007; Chautems & Perret
2013.
Hierba, trepadora, epfita.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 100-400 m.
AMA, CAQ, GUI. No evaluada.
Cuenca Amaznica.
Fernndez-Prez 2104 (COL).

Codonanthopsis crassifolia
(H.Focke) Chautems & Mat.
Perret

Centrosolenia glabra Hook.,


Codonanthe confusa Sandwith,
Codonanthe crassifolia (H.Focke)
C.V.Morton, Episcia hookeri
Hanst., Hypocyrta crassifolia
H.Focke
Leeuwenberg 1958; Wiehler
1977; Skog & Boggan 2007;
Chautems & Perret 2013.
Hierba, trepadora, epfita.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Pacfico, V
Cauca, V Magdalena. 0-1100 m.
AMA, ANT, BOY, CAQ, CAU,
CHO, CUN, GUI, GUV, MET,
NAR, RIS, SAN, VAL, VAU. No
evaluada.
S Mxico a Bolivia.
Amaya 538 (COL, US).

Codonanthopsis dissimulata
(H.E.Moore) Wiehler
Codonanthe dissimulata
H.E.Moore, Codonanthopsis
peruviana Wiehler
Skog & Boggan 2007.

1362

Epfita.
Nativa. Amazonia. 120-180 m.
AMA. No evaluada.
N Amazonia.
Sastre 3129 (COL, P).

Codonanthopsis macradenia
(Donn.Sm.) Chautems &
Mat.Perret
Codonanthe macradenia Donn.
Sm.
Skog & Boggan 2007; Chautems
& Perret 2013.
Hierba, epfita.
Nativa. Caribe, Pacfico, V
Magdalena. 100-700 m.
CHO, GUJ, SAN. No evaluada.
Colombia a Belice.
Fernndez-Prez 329 (US).

Codonanthopsis uleana
(Fritsch) Chautems & Mat.
Perret

Codonanthe formicarum Fritsch,


Codonanthe uleana Fritsch
Wiehler 1977; Skog & Boggan
2007; Chautems & Perret 2013.
Hierba, trepadora, epfita.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 0-1400 m.
AMA, ANT, CAQ, CHO, CUN,
GUI, GUV, HUI, MET, NAR,
PUT, SAN, VAL, VAU. No
evaluada.
S Mxico a Bolivia; Trinidad y
Tobago.
Forero 2555 (COL, MO, US).

Codonanthopsis ulei Mansf.


Codonanthe ulei (Mansf.)
H.E.Moore
Skog & Boggan 2007.
Epfita.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 100-230 m.
AMA, GUI. No evaluada.
Cuenca Amaznica excepto
Bolivia.
Fernndez-Prez 6999 (COL).

Columnea L.
95 especies, 31 especies
endmicas
Columnea aliena
(C.V.Morton) C.V.Morton

Ortholoma alienum
(C.V.Morton) Wiehler,
Trichantha aliena C.V.Morton
Morton 1963; Skog & Boggan
2007.
Hierba.
Endmica. Andes. 1000-1400 m.
NAR. No evaluada.
Andr 3311 (HT: K).

Columnea angustata
(Wiehler) L.E.Skog

Pentadenia angustata Wiehler


Smith 1994; Skog & Boggan
2007.
Hierba, subarbusto, arbusto,
epfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-3250
m.
ANT, CAL, CAU, CHO, NAR,
PUT, RIS, VAL. No evaluada.
Costa Rica a Ecuador.
Forero 1459 (COL, MO, US).

Columnea anisophylla DC.

Columnea acuminata Benth.,


Columnea sanmartensis Rusby
Kvist & Skog 1993; Skog &
Boggan 2007.
Hierba, arbusto, epfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 30-2800
m.
ANT, BOY, CAL, CAQ, CAU,
CHO, CUN, HUI, MAG, NSA,
PUT, RIS, TOL, VAL. No
evaluada.
Costa Rica a Per.
Gentry 48117 (COL, MO, US).

Columnea antennifera
J.L.Clark & Clavijo
Clark & Clavijo 2012.
Trepadora, epfita.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

GESNERIACEAE

Angiosperms

Endmica. Andes. 1800 m.


ANT. No evaluada.
Clark 13036 (BRIT, COL, HUA,
MO, NY, UNA, US).

Columnea antiocana
(Wiehler) J.F.Sm.

Pentadenia antiocana Wiehler


Wiehler 1984; Smith 1994; Skog
& Boggan 2007.
Hierba, epfita.
Endmica. Andes. 2000 m.
ANT, CHO, VAL. No evaluada.
Gentry 40833 (COL, MO).

Columnea arguta
C.V.Morton

Morton 1942; Skog & Boggan


2007.
Epfita.
Nativa. Andes. 1830 m.
ANT. No evaluada.
Colombia, Panam.
Juncosa 1371 (MO).

Columnea bilabiata Seem.

Columnea silvatica C.V.Morton


Kvist & Skog 1993; Skog &
Boggan 2007.
Hierba, arbusto, epfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-2000
m.
ANT, CAL, CAU, CHO, NAR,
RIS, VAL. No evaluada.
O Colombia, NO Ecuador.
Forero 3794 (COL, MO, US).

Columnea brenneri
(Wiehler) B.D.Morley

Kvist & Skog 1993; Skog &


Boggan 2007; Clark & Skog
2011b.
Arbusto, epfita.
Nativa. Andes. 1350-1420 m.
CAU, PUT, VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per.
Fernndez-Alonso 11216 (COL).

Columnea byrsina (Wiehler)


L.P.Kvist & L.E.Skog
Kvist & Skog 1993; Skog &
Boggan 2007.
Hierba, arbusto, epfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 4001950 m.
ANT, CHO, NAR, VAL. No
evaluada.
Colombia, Ecuador.
Gentry 34996 (COL, MO, US).

Columnea calotricha Donn.


Sm.

Clark 2005; Skog & Boggan 2007.


Hierba, arbusto, epfita.
Nativa. Pacfico. 40-100 m.
ANT, VAL. No evaluada.
Costa Rica a Brasil, Guayana
Francesa, Surinam.
Haught 4632 (US).

Columnea carinata J.L.Clark


& L.E.Skog
Clark & Skog 2013.
Trepadora, epfita.
Nativa. Andes? 2400-2600 m.
NAR? No evaluada.
NO Ecuador.
Nota: esperada; recolectada en
Carchi (Ecuador), a menos de
5 km de la frontera / expected;
collected in Carchi (Ecuador),
less than 5 km from the border.

Columnea caudata M.Amaya


& L.P.Kvist
Amaya-Mrquez et al. 2013.
Subarbusto, trepadora.
Endmica. Andes, Pacfico. 4001900 m.
ANT, CHO, RIS, VAL. No
evaluada.
O Colombia.
Smith 1443 (HT: COL; IT: MO,
WIS, US).

Columnea ceticeps J.L.Clark


& J.F.Smith

Smith et al. 2013.


Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 1900-2900 m.
ANR, CAU, CHO, NAR, PUT,
RIS, VAL. No evaluada.
O Colombia, Ecuador.
Clark 12950 (HT: COL; IT: MO,
NY, US).

Columnea chrysotricha
L.E.Skog & L.P.Kvist

Skog & Kvist 1994; Skog &


Boggan 2007.
Hierba, subarbusto, arbusto.
Endmica. Amazonia, Andes.
325-1420 m.
CAQ, CAU, PUT. No evaluada.
Cuatrecasas 9004 (COL, US).

Columnea ciliata (Wiehler)


L.P.Kvist & L.E.Skog
Kvist & Skog 1993; Skog &
Boggan 2007.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 1440 m.
ANT, CHO. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per.
Cogollo 3474 (JAUM, MO).

Columnea colombiana
(Wiehler) L.P.Kvist &
L.E.Skog

Pentadenia colombiana Wiehler


Wiehler 1977; Kvist & Skog 1993;
Skog & Boggan 2007.
Hierba, epfita.
Nativa. Pacfico. 40 m.
ANT, CHO, VAL. No evaluada.
Colombia, NO Ecuador.
Killip 38847 (US).

Columnea consanguinea
Hanst.
Kvist & Skog 1993; Skog &
Boggan 2007.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1363

GESNERIACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Hierba, arbusto, trepadora,


epfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-2800
m.
ANT, CAU, CHO, RIS, VAL. No
evaluada.
Nicaragua a Ecuador.
Gentry 17561 (COL, MO, US,
SEL).
Columnea consanguinea var.
consanguinea, Columnea
consanguinea var. darienensis
(C.V.Morton) B.D.Morley

Columnea coronata
M.Amaya et al.

Skog & Boggan 2007.


Epfita.
Endmica. Andes. 2000-2100 m.
ANT. No evaluada.
Espinal 1289 (COL).

Columnea coronocrypta
M.Amaya et al.

Skog & Boggan 2007.


Endmica. Andes. 1100 m.
CAU. No evaluada.
Gonzlez 77 (HT: COL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Columnea corralesii
M.Amaya & J.F.Smith

Amaya & Smith 2013.


Subarbusto.
Endmica. Andes. 2070 m.
ANT. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Snchez 477 (HT: COL; IT:
MEDEL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Columnea crassicaulis
(Wiehler) L.P.Kvist &
L.E.Skog

Kvist & Skog 1993; Clark et al.


2003; Skog & Boggan 2007.

1364

Hierba, arbusto, epfita.


Nativa. Andes, Pacfico. 50-1650
m.
CAU, NAR. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Yepes-A. 948A (COL).

Columnea cuspidata
L.E.Skog & L.P.Kvist

Skog & Kvist 1994; Skog &


Boggan 2007.
Arbusto, epfita.
Endmica. Andes, Pacfico. 402000 m.
CAU, CHO, VAL. No evaluada.
Smith 1318 (COL, US, USM).

Columnea dictyophylla
Donn.Sm.

Ortholoma dictyophyllum
(Donn.Sm.) Wiehler, Trichantha
dictyophylla (Donn.Sm.) Wiehler
Skog & Boggan 2007.
Hierba, subarbusto, epfita.
Nativa. Andes. 1890-3050 m.
ANT, CAU, RIS, VAL. No
evaluada.
Colombia, Per.
Killip 33895 (COL, F, MO, US).

Columnea dielsii Mansf.

Clark 2005; Skog & Boggan 2007.


Hierba, arbusto, epfita.
Nativa. Andes. 1890-3900 m.
ANT, CAL, CAU, HUI, NAR,
QUI, RIS, TOL, VAL. No
evaluada.
Venezuela a Per.
Devia 2032 (COL, MO (2), US).

Columnea dimidiata
(Benth.) Kuntze

Clark 2005; Skog & Boggan 2007.


Hierba, subarbusto, arbusto,
epfita.
Nativa. Andes, Pacfico, V Cauca.
0-3000 m.

ANT, BOY, CAL, CAU, CHO,


CUN, NAR, QUI, RIS, VAL. No
evaluada.
Colombia, Venezuela.
Forero 3153 (COL, MO, US).

Columnea dissimilis
C.V.Morton

Kvist & Skog 1993; Skog &


Boggan 2007.
Hierba, arbusto, epfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 1301450 m.
ANT, CAU, CHO, NAR. No
evaluada.
Colombia, Ecuador.
Espina 1836 (COL).

Columnea eburnea (Wiehler)


L.P.Kvist & L.E.Skog
Kvist & Skog 1993; Skog &
Boggan 2007.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 2001400 m.
CHO, NAR, RIS, VAL. No
evaluada.
Colombia, Ecuador.
Daz-Piedrahita 3918 (COL,
MO).

Columnea ericae Mansf.

Kvist & Skog 1993; Skog &


Boggan 2007.
Hierba, arbusto, epfita,
hemiepfita.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 0-2000 m.
AMA, ANT, CAQ, CHO, HUI,
PUT, QUI, RIS, VAL, VAU. No
evaluada.
Panam a Per.
Forero 2846 (COL, MO, US).

Columnea fernandezii
M.Amaya

Amaya-Mrquez 2002.
Endmica. Andes. 1400-1800 m.
RIS. No evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

GESNERIACEAE

Angiosperms

Fernndez-Alonso 9080 (HT:


COL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

McPherson 13453 (COL, MO,


HUA, US).

Columnea ferruginea
J.F.Smith & J.L.Clark

Kvist & Skog 1993; Skog &


Boggan 2007.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 50-2040
m.
CHO, NAR, VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Smith 1356 (COL, US).

Smith et al. 2013.


Hierba, epfita.
Endmica. Andes. 2000-2320 m.
VAL. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Smith 10808 (HT: COL; IT:
CUVC, HUA, PSO, VALLE,
TULV).

Columnea filamentosa
L.E.Skog

Wiehler 1977; Clark et al. 2003;


Skog & Boggan 2007.
Epfita.
Endmica. Andes.
CHO, NAR, VAL. No evaluada.
Wiehler 77127 (HT: SEL, IT:
COL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Columnea filifera (Wiehler)


L.E.Skog & L.P.Kvist

Kvist & Skog 1993; Skog & Kvist


1997 (1998); Skog & Boggan
2007.
Hierba, arbusto.
Nativa. Andes, Pacfico. 1001500 m.
NAR, VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Fernndez-Alonso 12328 (COL,
K, US).

Columnea filipes Oliv.

Ortholoma filipes (Oliv.) Wiehler,


Trichantha filipes (Oliv.) Wiehler
Skog & Boggan 2007.
Hierba, epfita.
Endmica. Andes. 1700-2650 m.
ANT, CAL, CAQ, RIS, VAL. No
evaluada.

Columnea fimbricalyx
L.P.Kvist & L.E.Skog

Columnea florida
C.V.Morton

Morton 1937; Skog & Boggan


2007.
Hierba, arbusto, trepadora,
epfita.
Nativa. Andes, Pacfico, V Cauca,
V Magdalena. 0-1900 m.
ANT, CAU, CHO, SAN, VAL. No
evaluada.
Costa Rica a Ecuador.
Galeano 5812 (COL).

Columnea foreroi M.Amaya


Amaya-Mrquez 2010b.
Liana.
Endmica. Andes. 700-1000 m.
CHO. No evaluada.
Forero 7492 (COL, MO).

Columnea formosa
(C.V.Morton) C.V.Morton

Ortholoma formosa
(C.V.Morton) Wiehler,
Trichantha formosa C.V.Morton
Morton 1963; Skog & Boggan
2007.
Nativa. Amazonia. 325 m.
PUT. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Klug 1822 (F, GH, MICH, MO,
US).

Columnea fractiflexa
J.F.Smith & J.L.Clark

Smith et al. 2013.


Hierba, epfita.
Endmica. Andes. 1600-2050 m.
ANT. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Pedraza-Pealosa 2137 (HT:
COL; IT: NY, UNA).
Nota: conocida de una sola
localidad / known from just one
locality.

Columnea fuscihirta
L.P.Kvist & L.E.Skog

Kvist & Skog 1993; Skog &


Boggan 2007.
Hierba, arbusto, epfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 4003450 m.
ANT, CAL, CAU, CHO, HUI,
NAR, QUI, RIS, TOL, VAL. No
evaluada.
Colombia, Ecuador, Per.
Cuatrecasas 23496 (US).

Columnea gigantifolia
L.P.Kvist & L.E.Skog

Dalbergaria gigantifolia (L.P.Kvist


& L.E.Skog) Wiehler
Kvist & Skog 1993; Skog & Kvist
1997 (1998).
Hierba, arbusto, trepadora,
epfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 4902300 m.
CAU, CHO, NAR, RIS. No
evaluada.
Colombia, Ecuador.
Gentry 40762 (COL, MO, US).

Columnea guttata Poepp. &


Endl.

Kvist & Skog 1993; Skog & Kvist


1997 (1998).
Hierba, arbusto, trepadora,
epfita.
Nativa. Andes. 1350-1700 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1365

GESNERIACEAE

Angiospermas
Angiosperms

ANT, CAQ, CUN, HUI, NAR,


PUT, VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per.
Uribe-Uribe 5565 (COL, F).

Columnea herthae Mansf.


Kvist & Skog 1993; Skog &
Boggan 2007.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 2001900 m.
CHO, NAR. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Vogel 7 (US).

Columnea inaequilatera
Poepp. & Endl.

Kvist & Skog 1993; Skog &


Boggan 2007.
Hierba, trepadora, epfita.
Nativa. Amazonia, Andes. 1002400 m.
AMA, ANT, PUT. No evaluada.
S Colombia a Bolivia.
Schultes 2020 (GH, US).

Columnea incredibilis
L.P.Kvist & L.E.Skog

Dalbergaria incredibilis (L.P.Kvist


& L.E.Skog) Wiehler
Skog & Kvist 1997 (1998); Skog
& Boggan 2007.
Hierba, arbusto, epfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 70-2500
m.
ANT, CAU, CHO, NAR, VAL.
No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Gentry 55337 (MO, US).

Columnea kalbreyeriana
Mast.
Dalbergaria kalbreyeriana
(Mast.) Wiehler
Kvist & Skog 1993; Skog &
Boggan 2007.
Hierba, arbusto, trepadora,
epfita.

1366

Nativa. Andes, Caribe, Pacfico,


SN Santa Marta, V Magdalena.
10-1750 m.
ANT, BOL, CHO, CUN, MAG,
NAR, SAN, VAL. No evaluada.
Panam a Ecuador.
Kalbreyer 1808 (NT: K).

Columnea kienastiana Regel


Kvist & Skog 1993; Skog &
Boggan 2007.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 5-1600
m.
ANT, CAU, CHO, RIS, VAL. No
evaluada.
Colombia, Ecuador.
Forero 4147 (COL, MO).

Columnea labellosa H.Karst.


Skog & Boggan 2007.
Hierba, subarbusto, trepadora.
Endmica. Andes, Orinoquia,
Pacfico. 0-1500 m.
ANT, CHO, CUN, MET, NSA.
No evaluada.
Cuatrecasas 13069 (COL, US).

Columnea laciniata J.L.Clark


& M.Amaya
Smith et al. 2013.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 800-2430 m.
CHO, NAR, VAL. No evaluada.
O Colombia, Ecuador.
Smith 10806 (HT: COL; IT:
CUVC, PSO, TULV, VALLE).

Columnea laevis L.P.Kvist &


L.E.Skog
Kvist & Skog 1993; Skog &
Boggan 2007.
Hierba, epfita.
Nativa. Pacfico. 400-500 m.
VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Smith 1300 (COL, US).

Columnea lanata (Seem.)


Kuntze

Alloplectus lanatus Seem.,


Dalbergaria lanata (Seem.)
Wiehler
Wiehler 1973; Clark 2005;
Amaya-Mrquez 2010b.
Hierba, arbusto, trepadora,
hemiepfita.
Endmica. Andes, Pacfico.
0-1750 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Fuchs 22116 (COL, MO, US).
Columnea lanata var. coccinea
M.Amaya, Columnea lanata var.
lanata

Columnea lehmannii Mansf.


Ortholoma lehmannii (Mansf.)
Wiehler, Trichantha lehmannii
(Mansf.) Wiehler
Kvist & Skog 1993; Skog &
Boggan 2007.
Hierba, arbusto, epfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 50-1700
m.
ANT, CAU, CHO, NAR, RIS,
VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Forero 6060 (COL, MO, US).

Columnea longinervosa
L.P.Kvist & L.E.Skog

Dalbergaria longinervosa
(L.P.Kvist & L.E.Skog) Wiehler
Kvist & Skog 1993; Skog & Kvist
1997 (1998); Skog & Boggan
2007.
Hierba, trepadora, epfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 4001500 m.
ANT, CHO, NAR, RIS, VAL. No
evaluada.
Colombia, Ecuador.
Amaya 622 (COL, US).

Columnea lucifer J.L.Clark


Clark 2011.
Hierba, subarbusto, epfita.
Nativa. Pacfico. 200-500 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

GESNERIACEAE

Angiosperms

NAR. No evaluada.
SO Colombia, NO Ecuador.
Londoo 509 (COL, US).

Columnea mastersonii
(Wiehler) L.E.Skog &
L.P.Kvist

Skog & Kvist 1997 (1998); Skog


& Boggan 2007; Clark & Skog
2011b.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 10-1900
m.
NAR, VAL. Vulnerable.
Colombia, Ecuador.
Stiles 584 (COL).

Columnea medicinalis
(Wiehler) L.E.Skog &
L.P.Kvist

Skog & Kvist 1997 (1998); Skog


& Boggan 2007.
Hierba, subarbusto, trepadora,
epfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 80-2400
m.
CAU, CHO, NAR. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Gentry 60395 (MO).

Columnea megafolia
L.E.Skog & M.Amaya

Amaya-Mrquez et al. 2013.


Subarbusto.
Endmica. Andes. 1240-1460 m.
ANT. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Pipoly 17497 (HT: US; IT: MO).

Columnea microcalyx Hanst.


Skog 1979; Skog & Boggan 2007.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-1450
m.
ANT, CHO. No evaluada.
O Colombia a Guatemala.
Ordez 42 (COL, MO).

Columnea minor (Hook.)


Hanst.

Columnea clara (C.V.Morton)


C.V.Morton, Columnea major
(Hook.) Hanst., Columnea
tropicalis (C.V.Morton)
C.V.Morton, Ortholoma
clarum (C.V.Morton) Wiehler,
Ortholoma minor (Hook.)
Wiehler, Ortholoma tropicale
(C.V.Morton) Wiehler,
Trichantha clara C.V.Morton,
Trichantha major Hook.,
Trichantha minor Hook.,
Trichantha tropicalis C.V.Morton
Morton 1963; Kvist & Skog 1993;
Skog & Boggan 2007.
Hierba, trepadora, epfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 30-2100
m.
ANT, CAL, CAU, CHO, NAR,
RIS, VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Luteyn 6815 (CAS, COL, MO,
NY, US).

Columnea minutiflora
L.P.Kvist & L.E.Skog

Kvist & Skog 1993; Skog & Kvist


1997 (1998); Skog & Boggan
2007.
Epfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-2500
m.
ANT, CAU, CHO, NAR, RIS,
VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Gentry 40598 (COL, MO, US).

Columnea mira B.D.Morley

Skog 1979; Skog & Boggan 2007.


Hierba, subarbusto, arbusto,
trepadora, epfita.
Nativa. Andes. 1300-1500 m.
CHO. No evaluada.
Colombia, Panam.
Gentry 28632 (MO, US).

Columnea nariniana
(Wiehler) L.P.Kvist &
L.E.Skog

Bucinellina nariniana (Wiehler)


Wiehler
Wiehler 1977; Clark et al. 2003;
Skog & Boggan 2007.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 4001185 m.
NAR. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Betancur 7442 (COL, US).

Columnea nematoloba
L.P.Kvist & L.E.Skog

Dalbergaria nematoloba
(L.P.Kvist & L.E.Skog) Wiehler
Kvist & Skog 1992b; Skog &
Boggan 2007.
Trepadora, epfita.
Endmica. Pacfico. 5-200 m.
ANT, VAL. No evaluada.
Killip 34950 (COL, US).

Columnea paraguensis
M.Amaya & J.F.Smith

Amaya-Mrquez & Smith 2012.


Subarbusto, trepadora.
Endmica. Andes. 1500-2450 m.
RIS, VAL. No evaluada.
Marn-Gmez 199 (HT: COL; IT:
CUVC).

Columnea paramicola
(Wiehler) L.P.Kvist &
L.E.Skog

Bucinellina paramicola (Wiehler)


Wiehler
Wiehler 1977; Clark et al. 2003;
Skog & Boggan 2007.
Hierba, subarbusto, trepadora.
Endmica. Andes, Pacfico. 2001270 m.
NAR. No evaluada.
Garca-Barriga 13127 (COL, US).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1367

GESNERIACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Columnea parviflora
C.V.Morton

Ortholoma parviflorum
(C.V.Morton) Wiehler,
Trichantha parviflora
(C.V.Morton) Wiehler
Morton 1945a; Kvist & Skog
1993; Skog & Boggan 2007.
Trepadora, epfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 20-2000
m.
CHO, NAR, VAL. No evaluada.
Costa Rica a Ecuador.
Forero 4644 (COL, MO).

Columnea pedunculata
M.Amaya et al.

Amaya-Mrquez et al. 2004;


Skog & Boggan 2007.
Hierba, epfita.
Endmica. Andes. 1240-1900 m.
ANT, CHO, RIS. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Galeano 2363 (COL).

Columnea peruviana Zahlbr.


Idrraga et al. 2011a.
Epfita.
Nativa. Andes. 3000-3500 m.
ANT. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per.
Fonnegra 4616 (HUA, MO).

Columnea picta H.Karst.

Dalbergaria picta (H.Karst.)


Wiehler
Kvist & Skog 1993; Skog &
Boggan 2007.
Hierba, trepadora, epfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-2860
m.
ANT, CAL, CAU, CHO, NAR,
QUI, RIS, VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Forero 3948 (COL, MO, US).

1368

Columnea pulcherrima
C.V.Morton

Dalbergaria pulcherrima
(C.V.Morton) Wiehler
Morton 1945a; Skog & Boggan
2007.
Hierba, arbusto, rbol, epfita.
Endmica. Andes, Pacfico.
0-2100 m.
ANT, CHO, VAL. No evaluada.
Gentry 41043 (COL, MO, US).

Columnea purpurata Hanst.

Skog 1979; Skog & Boggan 2007.


Hierba, subarbusto, arbusto,
epfita.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, SN Santa Marta. 0-2840
m.
AMA, ANT, BOY, CHO, CUN,
MAG, NAR, QUI, RIS, SAN,
VAL. No evaluada.
Colombia a Mxico.
Haught 4575 (COL, BH, US).

Columnea purpureovittata
(Wiehler) B.D.Morley

Columnea reticulata Amaya et al.


Skog & Boggan 2007.
Trepadora.
Nativa. Andes. 800-1100 m.
CAQ, CAU. En Peligro.
Colombia, Ecuador, Per.
Gonzlez 3335 (COL).

Columnea purpurimarginata
L.P.Kvist & L.E.Skog
Kvist & Skog 1993; Skog &
Boggan 2007.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 50-800
m.
CAU, CHO, NAR, RIS, VAL. No
evaluada.
Colombia, Ecuador.
Smith 1312 (COL).

Columnea queremalensis
M.Amaya et al.

Amaya-Mrquez et al. 2004;


Skog & Boggan 2007.
Arbusto, trepadora.
Endmica. Andes. 1000-2400 m.
RIS, VAL. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Amaya 516 (COL).

Columnea rangelii Amaya &


Marn-Gmez

Amaya-Mrquez & MarnGmez 2012.


Subarbusto, trepadora.
Endmica. Andes. 2250-2390 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Marn-Gmez 5 (COL).

Columnea repens (Hook.)


Hanst.

Alloplectus repens Hook.,


Ortholoma repens (Hook.)
Wiehler, Pterygoloma repens
(Hook.) Hanst.
Clark 2005; Skog & Boggan 2007.
Arbusto, trepadora.
Nativa. SN Santa Marta.
MAG. No evaluada.
Colombia, Jamaica.
Purdie s.n. (LT: K).

Columnea reticulata
M.Amaya et al.

Amaya et al. 2000; Skog &


Boggan 2007.
Trepadora.
Endmica. Andes. 800-1100 m.
CAQ, CAU. No evaluada.
Gonzlez 3335 (COL).
Nota: parece ser sinnimo de
C. purpureovittata / apparently a
synonym of C. purpureovittata.

Columnea ringens Regel

Skog & Boggan 2007.


Endmica.
DESCONOCIDO. No evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

GESNERIACEAE

Angiosperms

Pfau s.n. (HT: LE?).


Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Columnea robusta (Wiehler)


L.E.Skog
Dalbergaria robusta Wiehler
Wiehler 1995; Clark et al. 2003;
Skog & Boggan 2007.
Arbusto, epfita.
Endmica. Andes, Pacfico. 550
m.
CHO. No evaluada.
Wiehler 8713A (LT: SEL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Columnea rosea
(C.V.Morton) C.V.Morton

Trichantha rosea f. latifolia


C.V.Morton
Wiehler 1973; Skog & Boggan
2007.
Hierba, arbusto, epfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 50-1990
m.
ANT, CAL, CHO, RIS, VAL. No
evaluada.
Colombia, Ecuador.
Zarucchi 7159 (COL, MO, PORT,
US, HUA).

Columnea rubriacuta
(Wiehler) L.P.Kvist &
L.E.Skog

Kvist & Skog 1993; Clark et al.


2003; Skog & Boggan 2007.
Hierba, arbusto, trepadora,
epfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-2500
m.
ANT, CAU, CHO, NAR, QUI,
RIS, VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Gentry 24384 (COL, MO, US).

Columnea rubricalyx
L.P.Kvist & L.E.Skog

Kvist & Skog 1993; Skog &


Boggan 2007.

Hierba, epfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 5-840 m.
CAU, CHO, NAR, VAL. No
evaluada.
Colombia, Ecuador.
Smith 1328 (COL, US).

Columnea rubrocincta
C.V.Morton

Dalbergaria rubrocincta
(C.V.Morton) Wiehler
Morton 1945a; Skog & Boggan
2007.
Hierba.
Endmica. Andes. 2100-2300 m.
ANT, CUN, RIS. No evaluada.
Callejas 5557 (NY).

Columnea sanguinea (Pers.)


Hanst.

Collandra aureonitens (Hook.)


Hanst., Columnea aureonitens
Hook., Dalbergaria aureonitens
(Hook.) Wiehler
Kvist & Skog 1993; Clark 2005;
Skog & Boggan 2007.
Hierba, arbusto, trepadora,
epfita.
Nativa. Amazonia, Andes,
Orinoquia, Pacfico, SN Santa
Marta. 100-2600 m.
AMA, ANT, BOY, CAQ, CHO,
CUN, MAG, MET, NSA, PUT,
QUI, RIS, SAN, TOL, VAL, VAU.
No evaluada.
Costa Rica, N y C Suramrica;
Antillas.
Gentry 24224 (COL, MO, US).

Columnea sanguinolenta
(Oerst.) Hanst.

Skog 1979; Skog & Boggan 2007.


Trepadora, epfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 8301090 m.
ANT. No evaluada.
Colombia a Costa Rica.
MacDougal 3770 (HUA, MO,
US).

Columnea silvarum
C.V.Morton

Skog 1979; Skog & Boggan 2007.


Hierba, arbusto.
Nativa. Andes. 900-1000 m.
CHO. No evaluada.
Colombia, Panam.
Hartman 12372 (MO, US).

Columnea skogii M.Amaya


Amaya-Mrquez 2010a.
Liana.
Nativa. Andes. 1600-1900 m.
SAN. No evaluada.
Betancur 7846 (COL).

Columnea spathulata Mansf.


Kvist & Skog 1993; Skog &
Boggan 2007.
Hierba, arbusto, epfita.
Nativa. Pacfico. 450 m.
CHO. No evaluada.
Venezuela a Bolivia.
Forero 2322 (COL, MO, US).

Columnea strigosa Benth.

Columnea campanulata Benth.,


Columnea campanulata var.
longipedunculata Cuatrec.
Kvist & Skog 1993; Skog &
Boggan 2007.
Hierba, arbusto, trepadora,
epfita.
Nativa. Andes. 1100-4350 m.
ANT, BOY, CAL, CAQ, CAU,
CHO, CUN, HUI, MET, NAR,
NSA, PUT, QUI, RIS, SAN, TOL,
VAL. No evaluada.
Venezuela a Per.
Barclay 3343 (COL, FMB, NA,
US).

Columnea suffruticosa
J.F.Sm. & L.E.Skog

Smith & Skog 1993; Skog &


Boggan 2007.
Subarbusto, arbusto, trepadora,
epfita.
Endmica. Andes. 1750-2770 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1369

GESNERIACEAE

Angiospermas
Angiosperms

ANT, CHO, VAL. No evaluada.


Silverstone 1496 (CUVC, MO,
SEL, US).

Columnea sulcata L.E.Skog


& L.P.Kvist

Skog & Kvist 1994; Skog &


Boggan 2007.
Subarbusto, arbusto, epfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 5-1500
m.
CAU, CHO, VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Gentry 40608 (COL, MO, US).

Columnea tenella L.P.Kvist &


L.E.Skog
Trichantha gracilis Wiehler
Kvist & Skog 1993; Skog &
Boggan 2007.
Hierba, trepadora, epfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 2001550 m.
ANT, CHO, NAR, RIS, VAL. No
evaluada.
Colombia, Ecuador.
Forero 6900 (COL, MO, US).

Columnea tenensis (Wiehler)


B.D.Morley
Kvist & Skog 1993; Skog &
Boggan 2007; Clark & Skog
2011b.
Hierba, trepadora, epfita.
Nativa. Pacfico. 10-20 m.
ANT. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
Colombia, Ecuador.
Brand 934 (JAUM, MO).

Columnea tessmannii Mansf.


Kvist & Skog 1993; Skog &
Boggan 2007.
Hierba, trepadora.
Nativa. Andes, Pacfico. 1502200 m.
VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per.
Maas 1949 (F, SEL, U).

1370

Columnea tutunendana
(Wiehler) L.E.Skog

Dalbergaria tutunendana
Wiehler
Wiehler 1992; Clark et al. 2003;
Skog & Boggan 2007.
Hierba, arbusto, epfita.
Endmica. Pacfico. 480 m.
CHO. No evaluada.
Wiehler 8722 (HT: HUA; IT:
COL, SEL, US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Columnea villosissima
Mansf.

Kvist & Skog 1993; Skog &


Boggan 2007.
Hierba, epfita.
Nativa. Amazonia, Andes. 325850 m.
PUT, VAU. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per.
Davis 197 (COL, GH).

Corytoplectus Oerst.
5 especies, 2 especies endmicas
Corytoplectus congestus
(Hanst.) Wiehler

Alloplectus congestus Hanst.,


Alloplectus congestus Linden,
Columnea congesta (Hanst.)
Kuntze, Crantzia congesta
(Hanst.) Fritsch
Skog & Boggan 2007; RodrguezFlores & Skog 2008.
Hierba, arbusto.
Nativa. Andes. 1300-2300 m.
CES, NSA, SAN. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Cuatrecasas 12395 (COL, F, GH,
US).

Corytoplectus
longipedunculatus Rodr.Flores & L.E.Skog

Hierba, arbusto.
Nativa. SN Santa Marta. 4002600 m.
MAG. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Kirkbride 2124 (COL, SEL, US).

Corytoplectus purpuratus
Rodr.-Flores & L.E.Skog

Skog & Boggan 2007; RodrguezFlores & Skog 2008.


Hierba, arbusto.
Endmica. SN Santa Marta.
1800-2200 m.
MAG. No evaluada.
Barclay 6810 (COL, MO, US).

Corytoplectus schlimii
(Planch. & Linden) Wiehler

Alloplectus schlimii Planch.


& Linden, Columnea schlimii
Kuntze, Corytoplectus pulcher
(N.E.Br.) Wiehler, Hypocyrta
pulchra N.E.Br.
Skog & Boggan 2007; RodrguezFlores & Skog 2008.
Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena. 500-2000 m.
CAQ, CUN, MAG, MET, SAN.
No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Moore 9866 (COL, BH, UC, US).

Corytoplectus zamorensis
(Linden & Andr) Rodr.Flores & L.E.Skog

Alloplectus zamorensis Linden &


Andr
Skog & Boggan 2007; RodrguezFlores & Skog 2008.
Hierba.
Endmica. Andes. 1300-1900 m.
BOY, CAU, CUN, NSA, SAN. No
evaluada.
Londoo 811 (COL).

Skog & Boggan 2007; RodrguezFlores & Skog 2008.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

GESNERIACEAE

Angiosperms

Cremosperma Benth.
18 especies, 8 especies endmicas
Cremosperma anisophyllum
J.L.Clark & L.E.Skog

Clark & Skog 2011b.


Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 5-900 m.
CAU?, NAR?, VAL. No evaluada.
SO Colombia, NO Ecuador.
Cuatrecasas 17013 (F, US).
Nota: conocida en Colombia de
una sola localidad, a 80 m. Hasta
900 m en Ecuador / known in
Colombia from a single locality,
at 80 m; up to 900 m in Ecuador.

Cremosperma castroanum
C.V.Morton

Morton 1935; Kvist & Skog


1988b; Skog & Boggan 2007.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-2200
m.
CAU, CHO, NAR, RIS, VAL. No
evaluada.
O Colombia, O Ecuador.
Killip 38928 (COL, F, US).

Cremosperma congruens
C.V.Morton

Morton 1935; Kvist & Skog


1988b; Skog & Boggan 2007.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 80-2200
m.
ANT, CAQ, CHO, CUN, HUI,
PUT, RIS, SAN, VAL. No
evaluada.
Colombia, Ecuador, Per.
Stein 3362 (COL, MO, US).

Cremosperma cotejense
C.V.Morton

Morton 1935; Skog & Boggan


2007.
Hierba.
Endmica. Pacfico. 0-500 m.

CAU, VAL. No evaluada.


Gentry 48321 (COL, MO, US).

Cremosperma filicifolium
L.P.Kvist & L.E.Skog

Kvist & Skog 1988a; Skog &


Boggan 2007.
Hierba, epfita.
Endmica. Pacfico. 50 m.
CAU. No evaluada.
Haught 5359 (HT: US; IT: COL).

Cremosperma hirsutissimum
Benth.
Besleria hirsutissima (Benth.)
Fritsch, Cremosperma album
C.V.Morton, Cremosperma
monticola C.V.Morton,
Cremosperma rotundatum
C.V.Morton
Kvist & Skog 1988b; Skog &
Boggan 2007.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 0-2300 m.
ANT, CAQ, CAU, CHO, HUI,
NAR, RIS, VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Haught 5197 (COL, US).
Cremosperma hirsutissimum
var. album (C.Morton) L.P.Kvist
& L.E.Skog, Cremosperma
hirsutissimum var. glabrum
L.P.Kvist & L.E.Skog,
Cremosperma hirsutissimum var.
hirsutissimum

Cremosperma humidum
L.P.Kvist & L.E.Skog

Kvist & Skog 1988b; Skog &


Boggan 2007.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 4901020 m.
CAU, CHO, NAR, VAL. No
evaluada.
Colombia, Ecuador.
Forero 7162 (COL, MO, US).

Cremosperma ignotum
C.V.Morton

Morton 1935; Skog & Boggan


2007.
Hierba, epfita.
Endmica. Pacfico. 5-100 m.
CAU, CHO, NAR, VAL. No
evaluada.
Forero 4236 (COL, MO).

Cremosperma jucundum
C.V.Morton

Morton 1935; Skog & Boggan


2007.
Hierba.
Endmica. Andes, Pacfico. 301930 m.
ANT, CAU, CHO, VAL. No
evaluada.
Forero 6572 (COL, MO, US).

Cremosperma maculatum
L.E.Skog

Skog 1978; Skog & Boggan 2007.


Hierba.
Nativa. Andes. 1000-2200 m.
ANT, CAU, CHO. No evaluada.
Colombia a Costa Rica.
Forero 3254 (COL, MO).

Cremosperma micropecten
Fern.Alonso

Fernndez-Alonso 2006b; Skog


& Boggan 2007.
Hierba, epfita.
Endmica. Pacfico. 100 m.
VAL. No evaluada.
Gentry 56717 (MO, US).

Cremosperma muscicola
L.P.Kvist & L.E.Skog

Kvist & Skog 1988b; Skog &


Boggan 2007.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 4502000 m.
ANT, CHO, NAR. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Silverstone 1389 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1371

GESNERIACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Cremosperma nobile
C.V.Morton

Morton 1935; Kvist & Skog


1988b; Skog & Boggan 2007.
Hierba.
Nativa. Andes. 700-1500 m.
ANT, CHO, NAR, VAL. No
evaluada.
Colombia, Ecuador.
Gentry 40781 (COL, MO, US).

Cremosperma parviflorum
C.V.Morton

Morton 1935; Skog & Boggan


2007.
Hierba.
Endmica. Andes, Pacfico. 5-650
m.
ANT, VAL. No evaluada.
Soejarto 2693 (COL, GH).

Cremosperma pusillum
C.V.Morton

Morton 1935; Kvist & Skog


1988b; Skog & Boggan 2007.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 50-1500
m.
ANT, CAU, CHO, NAR. No
evaluada.
Colombia, Ecuador.
Correa-M. 481 (COL).

Cremosperma serratum
C.V.Morton

Morton 1944; Skog & Boggan


2007.
Hierba.
Endmica. Andes, Pacfico. 2001500 m.
CAU, CHO, NAR, VAL. No
evaluada.
Franco 1414 (COL, US).

Cremosperma sylvaticum
C.V.Morton

Morton 1938; Skog & Boggan


2007.

1372

Hierba.
Endmica. Pacfico. 10-40 m.
CAU, VAL. No evaluada.
Cuatrecasas 16073 (F, US).

Cremosperma veraguanum
Wiehler

Wiehler 1978b; Skog & Boggan


2007.
Hierba.
Nativa. Andes. 800-850 m.
ANT. No evaluada.
Colombia, Panam.
Pipoly 18272 (MO, NY, US).

Cremospermopsis L.E.Skog
& L.P.Kvist
2 especies, 2 especies endmicas
Cremospermopsis cestroides
(Fritsch) L.E.Skog &
L.P.Kvist

Besleria cestroides Fritsch,


Cremosperma cestroides (Fritsch)
C.V.Morton
Skog & Kvist 2002; Skog &
Boggan 2007.
Hierba, subarbusto.
Endmica. Andes, Caribe, V
Magdalena. 20-1550 m.
ANT, BOL. No evaluada.
Ramrez 1123 (COL, HUA, MO).

Cremospermopsis parviflora
L.E.Skog & L.P.Kvist

Skog & Kvist 2002; Skog &


Boggan 2007.
Hierba.
Endmica. Andes, V Magdalena.
350-1300 m.
ANT. No evaluada.
Brant 1661 (COL, HUA, MO,
US).

Diastema Benth.
6 especies, 2 especies endmicas

Diastema affine Fritsch

Forero & Gentry 1989; Skog &


Boggan 2007.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta. 120-2700 m.
ANT, CAL, CAU, MAG, NAR,
RIS, VAL. No evaluada.
Nicaragua a Ecuador.
Amaya 601 (COL, US).

Diastema hispidum (DC.)


Fritsch

Diastema lehmannii Regel


Skog & Boggan 2007.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 30-1600
m.
CAU, CHO, NAR, VAL. No
evaluada.
Nicaragua a Per.
Daz-Piedrahita 3625 (COL).

Diastema kalbreyeri Fritsch


Skog & Boggan 2007.
Hierba.
Endmica. Andes. 1680 m.
NSA. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Kalbreyer 787 (LT: K).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Diastema racemiferum
Benth.

Skog & Boggan 2007.


Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta. 150-2300 m.
ANT, BOY, CAQ, CAU, CHO,
CUN, GUJ, HUI, MAG, MET,
NSA, SAN, VAL. No evaluada.
Mxico a Bolivia y Venezuela.
Londoo 163 (COL, US).

Diastema scabrum (Poepp.)


Walp.
Skog & Boggan 2007.
Hierba.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

GESNERIACEAE

Angiosperms

Nativa. Andes, Caribe, Pacfico.


450-1500 m.
CAQ, CHO, CR, RIS. No
evaluada.
Panam a Per.
Forero 2350 (COL, MO, US).

Diastema vexans H.E.Moore


Diastema pictum Regel
Skog & Boggan 2007.
Hierba.
Endmica. Pacfico. 200-500 m.
VAL. No evaluada.
Killip 35600 (COL, E, US).

Drymonia Mart.
37 especies, 5 especies endmicas
Drymonia affinis (Mansf.)
Wiehler

Alloplectus affinis Mansf.


Clark 2005; Skog & Boggan 2007;
Clavijo & Clark 2008.
Arbusto, trepadora, liana.
Nativa. Amazonia. 100-300 m.
AMA, PUT. No evaluada.
Amazonia.
Cuatrecasas 10920 (COL, US).

Drymonia alloplectoides
Hanst.

Drymonia alloplectoides var.


vallicola C.V.Morton
Wiehler 1977; Skog & Boggan
2007; Clavijo & Clark 2008.
Hierba, subarbusto, arbusto,
trepadora, liana, epfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-2900
m.
ANT, CAU, CHO, NAR, RIS,
VAL. No evaluada.
Nicaragua a Ecuador.
Garca-Barriga 13150 (COL, US).

Drymonia anisophylla
L.E.Skog & L.P.Kvist

Skog & Kvist 1994; Skog &


Boggan 2007; Clavijo & Clark
2008.

Hierba, trepadora, liana, epfita.


Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 100-640 m.
AMA, CAQ, GUV, VAU. No
evaluada.
Amazonia.
Lozano 592 (COL).

Drymonia atropurpurea
Clavijo & J.L.Clark

Clavijo & Clark 2012.


Subarbusto.
Nativa. Andes. 1180-1400 m.
NAR. Casi Amenazada.
SO Colombia, NO Ecuador.
Clavijo 1689 (COL, PSO).

Drymonia brochidodroma
Wiehler

Wiehler 1995; Skog & Boggan


2007; Clavijo & Clark 2008.
Hierba, trepadora.
Nativa. Andes, Pacfico. 4002050 m.
CHO, NAR, VAL. No evaluada.
SO Colombia, Ecuador.
Franco 5054 (COL, US).

Drymonia candida Hanst.

Columnea latisepala Rusby,


Drymonia latisepala (Rusby)
Leeuwenb., Drymonia
poeppigiana Fritsch
Kvist et al. 2005; Skog & Boggan
2007; Clavijo & Clark 2008.
Trepadora, epfita.
Nativa. V Magdalena. 100-700
m.
SAN. No evaluada.
Colombia a Bolivia y Brasil.
Haught 1847 (US).

Drymonia coccinea (Aubl.)


Wiehler

Wiehler 1973; Clark 2005; Skog


& Boggan 2007.
Hierba, trepadora, liana, epfita.

Nativa. Amazonia, Andes,


Guayana y Macarena, Orinoquia,
Pacfico. 0-1420 m.
AMA, CAQ, CAU, CHO, GUV,
MET, PUT, VAL, VAU. No
evaluada.
Colombia a Bolivia y a Guyana.
Schultes 5510 (COL, US).

Drymonia coriacea (Hanst.)


Wiehler
Wiehler 1977; Clark 2005; Skog
& Boggan 2007.
Hierba, subarbusto, epfita,
hemiepfita.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 0-3140 m.
AMA, ANT, CHO, NAR, VAL,
VAU. No evaluada.
S Centroamrica y NO
Suramrica hasta Per.
Forero 4698 (COL, MO, US).

Drymonia crassa
C.V.Morton

Morton 1953; Skog & Boggan


2007; Clavijo & Clark 2008.
Liana.
Nativa. Andes. 1820 m.
NSA. No evaluada.
NO Venezuela, NO Colombia.
Cuatrecasas 12367 (COL, MO,
US).

Drymonia crispa Clavijo &


J.L.Clark

Clavijo & Clark 2014.


Arbusto, trepadora.
Endmica. Andes. 1780-2500 m.
ANT, RIS. Vulnerable (Clavijo &
Clark 2014).
Clark 12975 (HT: COL; IT: US,
MO, UNA).

Drymonia dodsonii
(Wiehler) J.L.Clark

Wiehler 1977; Clark 2005; Skog


& Boggan 2007.
Hierba, arbusto.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1373

GESNERIACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Nativa. Andes. 1100-2275 m.


CAU, NAR. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Salinas 434 (COL).

Drymonia dressleri Wiehler

Wiehler 1978a; Skog 1979; Skog


& Boggan 2007.
Hierba, epfita.
Nativa. Pacfico. 75-100 m.
CHO, NAR. No evaluada.
O Colombia, Panam.
Vogel 52 (US).

Drymonia droseroides
J.L.Clark & Clavijo

Clark & Clavijo 2010.


Hierba.
Endmica. Andes. 2118-2150 m.
VAL. No evaluada.
Clavijo 1156 (HT: COL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Drymonia ecuadorensis
Wiehler

Wiehler 1977; Skog & Boggan


2007; Clark & Skog 2011b.
Liana, epfita.
Nativa. Pacfico. 30-500 m.
ANT, NAR. Vulnerable.
SO Colombia, Ecuador.
Idrobo 1420-h (COL).

Drymonia foliacea (Rusby)


Wiehler
Wiehler 1973; Skog & Boggan
2007; Clavijo & Clark 2008.
Hierba.
Nativa. Andes. 2000 m.
VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per,
Bolivia.
Gentry 40837 (COL, MO, SEL,
US).

1374

Drymonia hoppii (Mansf.)


Wiehler

Wiehler 1973; Clark 2005; Skog


& Boggan 2007.
Arbusto, trepadora, epfita.
Nativa. Amazonia, Andes. 2851420 m.
PUT. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per.
Schultes 22569 (COL, GH).

Drymonia killipii Wiehler

Wiehler 1977; Skog & Boggan


2007; Clavijo & Clark 2008.
Hierba, arbusto, trepadora.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-1800
m.
CAU, CHO, NAR, VAL. No
evaluada.
SO Colombia, NO Ecuador.
Fuchs 21709 (COL, MO, US).

Drymonia lanceolata
(Hanst.) C.V.Morton

Skog & Boggan 2007; Clavijo &


Clark 2008.
Hierba, subarbusto, arbusto,
epfita.
Nativa. Andes. 400-2100 m.
ANT, CAQ, CAU, CHO, HUI,
PUT, RIS, VAL. No evaluada.
Colombia a Costa Rica.
Londoo 159 (COL, US).

Drymonia latifolia (Rusby)


Rodr.-Flores & L.E.Skog

Columnea latifolia Rusby,


Corytoplectus latifolius (Rusby)
Wiehler
Skog & Boggan 2007; RodrguezFlores & Skog 2008.
Hierba.
Endmica. SN Santa Marta. 2000
m.
MAG. No evaluada.
Smith 1403 (HT: NY).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Drymonia longifolia Poepp.


Wiehler 1973; Clark et al. 2005;
Skog & Boggan 2007.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes. 2001900 m.
AMA, ANT, VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per.
Uribe-Uribe 1634 (COL).

Drymonia macrophylla
(Oerst.) H.E.Moore

Clark 2005; Skog & Boggan 2007;


Clavijo & Clark 2008.
Hierba, arbusto, liana, epfita.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 20-1500 m.
AMA, ANT, CAQ, CAU, CHO,
HUI, NAR, PUT, RIS, VAL. No
evaluada.
N Suramrica excepto Guayana.
Cuatrecasas 24074 (COL, US).

Drymonia microcalyx
Wiehler

Wiehler 1995; Skog & Boggan


2007.
Endmica. Andes. 1100 m.
NAR. No evaluada.
Alston 8533 (HT: BM).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Drymonia pendula (Poepp.)


Wiehler

Wiehler 1973; Clark 2005; Skog


& Boggan 2007.
Subarbusto, arbusto, trepadora,
epfita.
Nativa. Amazonia, Andes. 901000 m.
AMA, CAQ, CAU, PUT. No
evaluada.
Colombia, Ecuador, Per, Brasil.
Cuatrecasas 11297 (COL, US).

Drymonia pilifera Wiehler


Wiehler 1978b; Kriebel 2010.
Arbusto, trepadora.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

GESNERIACEAE

Angiosperms

Nativa. Andes. 900-1600 m.


ANT, CHO. No evaluada.
Colombia a Costa Rica.
Pedraza-Pealosa 2266 (COL,
NY).

Drymonia pulchra Wiehler


Wiehler 1977; Clark & Skog
2011b.
Trepadora.
Nativa. Andes. 1400 m.
ANT. Vulnerable.
Colombia, Ecuador.
Escobar 1727 (HUA).

Drymonia rhodoloma
Wiehler

Wiehler 1977; Skog & Boggan


2007; Clark & Skog 2011b.
Epfita.
Nativa. Pacfico. 30 m.
NAR. En Peligro.
SO Colombia, NO Ecuador.
Len 1310 (U).

Drymonia rubra C.V.Morton


Skog & Boggan 2007; Clavijo &
Clark 2008; Kriebel 2010.
Epfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 500-600
m.
CHO. No evaluada.
O Colombia a Costa Rica.
Forero 3309 (COL, MO).

Drymonia semicordata
(Poepp.) Wiehler

Clark 2005; Skog & Boggan 2007;


Clavijo & Clark 2008.
Hierba, arbusto, trepadora, liana,
epfita.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 100-670 m.
AMA, CAQ, GUI, GUV, MET,
PUT, VAU. No evaluada.
Venezuela a Bolivia y Brasil.
Cabrera 3343 (COL).

Drymonia serrulata (Jacq.)


Mart.

Drymonia ulei Wiehler


Clark 2005; Skog & Boggan 2007;
Clavijo & Clark 2008.
Hierba, arbusto, trepadora, liana,
epfita, hemiepfita.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, SN Santa
Marta, V Cauca, V Magdalena.
0-3200 m.
AMA, ANT, ARA, BOL, BOY,
CAL, CAQ, CAS, CAU, CHO,
CUN, GUJ, MAG, MET, NAR,
NSA, PUT, RIS, TOL, VAL, VAU.
No evaluada.
Neotrpico.
Haught 5413 (COL, US).

Drymonia stenophylla
(Donn.Sm.) H.E.Moore

Clark 2005; Skog & Boggan 2007;


Clavijo & Clark 2008.
Arbusto, epfita.
Nativa. Pacfico. 100 m.
ANT. No evaluada.
NO Colombia a Costa Rica.
Haught 4705 (COL, US).

Drymonia tenuis (Benth.)


J.L.Clark

Clark 2005; Skog & Boggan 2007;


Clavijo & Clark 2008.
Hierba, arbusto, epfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-2165
m.
ANT, BOY, CAU, CHO, CUN,
NAR. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Amaya 222 (COL).

Drymonia teuscheri
(Raymond) J.L.Clark

Clark 2005; Skog & Boggan 2007;


Clavijo & Clark 2008.
Hierba, arbusto, trepadora,
epfita.

Nativa. Andes, Pacfico. 2002800 m.


ANT, BOY, CAU, CHO, CUN,
HUI, MET, NAR, PUT, RIS,
VAL. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Ecuador,
Per.
Betancur 4716 (COL, MO, US).

Drymonia tolimensis
Wiehler

Wiehler 1984; Skog & Boggan


2007.
Endmica. Andes.
TOL. No evaluada.
Cordillera Central.
Goudot 6 (HT: P).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Drymonia turrialvae Hanst.

Drymonia marmorata Hook.f.


Wiehler 1977; Skog & Boggan
2007; Clavijo & Clark 2008.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta, V Cauca, V Magdalena.
0-1900 m.
ANT, BOL, BOY, CAL, CAU,
CHO, CUN, MAG, NAR, RIS,
SAN, VAL. No evaluada.
Centroamrica, N Suramrica.
Bernal 2005 (COL, US).

Drymonia urceolata Wiehler


Hypocyrta macrophylla Poepp.
Wiehler 1978b; Skog & Boggan
2007; Clavijo & Clark 2008.
Hierba, subarbusto, arbusto.
Nativa. Andes, Pacfico. 50-1700
m.
ANT, CAQ, CAU, CHO, NAR,
PUT, TOL. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per.
Cuatrecasas 8745 (COL, US).

Drymonia variegata L.Uribe


Uribe-Uribe 1952; Skog &
Boggan 2007; Clavijo & Clark
2008.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1375

GESNERIACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Hierba, trepadora, liana, epfita.


Nativa. Andes, Pacfico. 2002430 m.
ANT, CAQ, CHO, HUI, NAR,
PUT, TOL, VAL. No evaluada.
Panam a O Ecuador.
Uribe-Uribe 2607 (COL).

Drymonia warszewicziana
Hanst.

Wiehler 1977; Skog & Boggan


2007; Clavijo & Clark 2008.
Hierba, arbusto, trepadora,
epfita.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, V Magdalena. 0-2320
m.
AMA, ANT, CAL, CAQ, CAU,
CHO, CUN, HUI, MAG, NAR,
PUT, RIS, SAN, VAL. No
evaluada.
S Centroamrica, N Suramrica.
Haught 4573 (COL, US).

Episcia Mart.
5 especies, 1 especie endmica
Episcia andina Wiehler

Wiehler 1984; Skog & Boggan


2007.
Hierba.
Endmica. Andes.
BOY. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Goudot 3b (P).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Episcia cupreata (Hook.)


Hanst.

Achimenes cupreata Hook.,


Achimenes splendens (Linden)
Hend., Cyrtodeira cupreata
(Hook.) Hanst., Cyrtodeira
cupreata var. metallica Regel,
Cyrtodeira cupreata var.
viridifolia Hook., Cyrtodeira
trianae Hanst., Episcia cupreata
var. viridifolia (Hook.)

1376

G.Nicholson, Episcia splendens


(Linden) Hanst., Tapina
splendens Linden, Tapina
variegata Linden
Skog 1979; Betancur et al. 2007;
Skog & Boggan 2007.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia,
Pacfico, V Cauca, V Magdalena.
0-2600 m.
ANT, ARA, ATL, BOY, CAL,
CAQ, CAS, CAU, CHO, CUN,
GUV, MAG, MET, NAR, NSA,
PUT, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
El Salvador a Ecuador, Venezuela
y NO Brasil.
Gentry 15407 (COL, MO, US).

Episcia fimbriata Fritsch

Kvist et al. 2005; Skog & Boggan


2007.
Hierba, epfita.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 120-680 m.
CAQ, GUI, VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil,
Per.
Cuatrecasas 8963 (COL, F, US).

Episcia lilacina Hanst.

Skog 1979; Skog & Boggan 2007.


Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-700 m.
ANT, CHO. No evaluada.
Colombia a Nicaragua.
Fernndez-Prez 226 (COL, US).

Episcia reptans Mart.

Skog & Boggan 2007; Crdenas


et al. 2008a.
Hierba, epfita.
Nativa. Amazonia, Andes. 702000 m.
AMA, ANT, CAQ, CUN, GUI,
MET, NSA, PUT, SAN, VAU. No
evaluada.
N Suramrica hasta Per.
Zarucchi 1159 (COL, GH, US).

Gasteranthus Benth.
16 especies, 4 especies endmicas
Gasteranthus adenocalyx
L.E.Skog & L.P.Kvist

Skog & Kvist 2000; Skog &


Boggan 2007.
Hierba.
Endmica. Andes. 1400-2000 m.
ANT. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Fonnegra 3513 (HUA).

Gasteranthus anomalus
(C.V.Morton) Wiehler

Besleria anomala C.V.Morton


Skog & Kvist 2000; Skog &
Boggan 2007.
Hierba.
Endmica. V Magdalena. 320770 m.
ANT. No evaluada.
Cogollo 980 (COL, MO).

Gasteranthus calcaratus
(Kunth) Wiehler

Alloplectus calcaratus (Kunth)


G.Don, Besleria calcarata Kunth,
Besleria columbiana var. arguta
C.V.Morton, Besleria tincta
C.V.Morton, Gasteranthus tinctus
(C.V.Morton) Wiehler
Skog & Kvist 2000; Skog &
Boggan 2007.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Andes, Pacfico. 2503100 m.
ANT, BOY, CAQ, CHO, NAR,
NSA, PUT, QUI, RIS, VAL. No
evaluada.
Colombia, Ecuador, Per.
Forero 3036 (COL, GB, MO, US).
Gasteranthus calcaratus subsp.
calcaratus, Gasteranthus
calcaratus subsp. calceolus
(Fritsch) L.E.Skog & L.P.Kvist,
Gasteranthus calcaratus subsp.
oncogastrus (Hanst.) L.E.Skog &
L.P.Kvist

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

GESNERIACEAE

Angiosperms

Gasteranthus columbianus
(C.V.Morton) Wiehler

Besleria columbiana C.V.Morton


Skog & Kvist 2000; Skog &
Boggan 2007.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Andes. 780-1800 m.
CAU, NAR. No evaluada.
SO Colombia a NO Ecuador.
Betancur 4885 (COL, US).

Gasteranthus corallinus
(Fritsch) Wiehler

Besleria crenata C.V.Morton,


Besleria sylvarum C.V.Morton,
Gasteranthus crenatus
(C.V.Morton) Wiehler,
Gasteranthus sylvarum
(C.V.Morton) Wiehler
Skog & Kvist 2000; Skog &
Boggan 2007.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 300-1900 m.
AMA, CAU, NAR, PUT. No
evaluada.
Colombia, Ecuador, Per.
Fernndez-Alonso 10716 (COL,
US).

Gasteranthus delphinioides
(Seem.) Wiehler

Besleria delphinioides (Seem.)


Leeuwenb., Besleria subcoriacea
C.V.Morton, Drymonia
delphinioides Seem.
Skog & Kvist 2000; Skog &
Boggan 2007.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-2000
m.
ANT, CAU, CHO, NAR, RIS. No
evaluada.
Colombia a Costa Rica.
Acevedo 6787 (COL, MO, US).

Gasteranthus epedunculatus
L.E.Skog & L.P.Kvist
Skog & Kvist 2000; Skog &
Boggan 2007.

Hierba.
Endmica. Andes. 600-1700 m.
NSA. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Cuatrecasas 13005 (F, US).

Gasteranthus glaber
L.E.Skog & L.P.Kvist

Skog & Kvist 2000; Skog &


Boggan 2007.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Andes. 1800-2700 m.
NAR. No evaluada.
SO Colombia a NO Ecuador.
Gentry 30569 (COL, MO, US).

Gasteranthus herbaceus
(C.V.Morton) Wiehler

Besleria herbacea C.V.Morton


Skog & Kvist 2000; Skog &
Boggan 2007.
Hierba.
Endmica. Andes, Pacfico. 1002100 m.
ANT, CAU, CHO, RIS, VAL. No
evaluada.
Forero 7306 (COL, MO, US).

Gasteranthus leopardus
M.Freiberg

Skog & Kvist 2000; Skog &


Boggan 2007.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Andes. 1500-2500 m.
NAR. No evaluada.
SO Colombia a NO Ecuador.
Gentry 30550 (COL, MO).

Gasteranthus orientandinus
L.E.Skog & L.P.Kvist
Skog & Kvist 2000; Skog &
Boggan 2007; Clark & Skog
2011b.
Hierba.
Nativa. Andes. 450-1380 m.
NAR, PUT. En Peligro Crtico.
S Colombia, N Ecuador.
Betancur 5486 (COL).

Gasteranthus pansamalanus
(Donn.Sm.) Wiehler

Skog & Kvist 2000; Skog &


Boggan 2007.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Andes. 1300-2300 m.
BOY, CAU, HUI, NAR, PUT. No
evaluada.
S Mxico a Ecuador.
Cuatrecasas 11474 (COL, F. US).

Gasteranthus quitensis
Benth.

Skog & Kvist 2000; Skog &


Boggan 2007.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Andes. 1050-2000 m.
NAR. No evaluada.
SO Colombia a Ecuador.
Bernal 1291 (COL, MO).

Gasteranthus recurvatus
L.E.Skog & L.P.Kvist

Skog & Kvist 2000; Skog &


Boggan 2007.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Andes, Pacfico. 4001900 m.
CAL, VAL. No evaluada.
O Colombia, NO Ecuador.
Robinson 81 (COL, K, US).

Gasteranthus villosus
L.E.Skog & L.P.Kvist

Skog & Kvist 2000; Skog &


Boggan 2007.
Hierba.
Nativa. Pacfico. 0 m.
NAR. No evaluada.
SO Colombia a NO Ecuador.
Romero-Castaeda 2738 (COL).

Gasteranthus wendlandianus
(Hanst.) Wiehler
Skog & Kvist 2000; Skog &
Boggan 2007.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Andes. 1200-2800 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1377

GESNERIACEAE

Angiospermas
Angiosperms

ANT, CAU, CHO, NAR, PUT,


VAL. No evaluada.
Costa Rica a Bolivia.
Fernndez-Alonso 10713 (COL,
US).

Gesneria L.
2 especies
Gesneria cumanensis
(Hanst.) Kuntze

Skog 1976; Skog & Boggan 2007.


Hierba, subarbusto.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Triana 261 (MPU).
Nota: especie dudosa; conocida
de un nico espcimen sin datos
de localidad / dubious species;
known from a single specimen
without locality data.

Gesneria onacaensis Rusby

Rhytidophyllum onacaense
(Rusby) L.E.Skog
Skog 1976; Skog & Boggan 2007.
Hierba, subarbusto.
Nativa. SN Santa Marta. 11701500 m.
MAG. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Kirkbride 1960 (AAU, COL, NY,
US).

Glossoloma Hanst.
17 especies, 1 especie endmica
Glossoloma anomalum
J.L.Clark

Skog & Boggan 2007; Clark 2009.


Hierba, epfita.
Nativa. Andes. 1100 m.
CAU. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Rubiano 589 (COL).

1378

Glossoloma baguense
(L.E.Skog) J.L.Clark

Clark 2005; Clark 2009.


Hierba, subarbusto, epfita.
Nativa. Andes. 1400-2700 m.
ANT, CAQ, CAU, CHO, CUN,
HUI, NAR, PUT, RIS. No
evaluada.
Colombia, Ecuador, Per.
Stein 3361 (COL, US).

Glossoloma bicolor (Kunth)


J.L.Clark

Alloplectus bicolor (Kunth)


G.Don, Alloplectus kunthii
G.Don, Besleria bicolor Kunth,
Columnea bicolor (Kunth)
Kuntze, Crantzia bicolor (Kunth)
Fritsch
Clark 2005; Skog & Boggan 2007;
Clark 2009.
Subarbusto.
Endmica. Andes. 2300-2500 m.
CAU, NAR. No evaluada.
Ramrez 5755 (US).

Glossoloma harlequinoides
J.L.Clark

Skog & Boggan 2007; Clark 2009.


Hierba, subarbusto.
Nativa. Andes, Pacfico. 2001200 m.
NAR, VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Smith 1336 (COL, SEL, US).

Glossoloma herthae (Mansf.)


J.L.Clark
Clark 2005; Clark 2009.
Hierba, subarbusto, epfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 2003000 m.
ANT, CAU, CUN, HUI, MAG,
NAR, NSA, PUT, TOL, VAL. No
evaluada.
Colombia, Ecuador, Per.
Gentry 35003 (COL, MO).

Glossoloma ichthyoderma
(Hanst.) J.L.Clark

Alloplectus ichthyoderma Hanst.


Clark 2005; Clark 2009.
Hierba, arbusto, arbolito,
trepadora, epfita.
Nativa. Andes. 1000-3900 m.
ANT, BOY, CAL, CAQ, CAU,
CES, CUN, HUI, MET, NAR,
NSA, PUT, QUI, RIS, SAN, TOL,
VAL. No evaluada.
Costa Rica a Per, NO Venezuela.
Garca-Barriga 12793 (COL, US).

Glossoloma medusaeum
(L.E.Skog) J.L.Clark

Skog 1979; Clark 2005; Clark


2009.
Hierba, arbusto.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena. 300-1900 m.
CAU, MET, PUT. No evaluada.
S Centroamrica y N Suramrica
a N Per.
Fernndez-Alonso 10719 (COL,
NY, US).

Glossoloma oblongicalyx
(J.L.Clark & L.E.Skog)
J.L.Clark

Clark 2005; Clark 2009.


Hierba, arbusto, trepadora.
Nativa. Andes. 730-2800 m.
CAQ, CAU, HUI, PUT. No
evaluada.
S Colombia, Ecuador.
Cuatrecasas 8620 (COL, US).

Glossoloma panamense
(C.V.Morton) J.L.Clark

Clark 2005; Clark 2009.


Hierba, subarbusto, arbusto,
epfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-2300
m.
ANT, CAU, CHO, NAR, QUI,
RIS, VAL. No evaluada.
S Centroamrica, N Suramrica.
Cuatrecasas 24025 (COL, F, US).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

GESNERIACEAE

Angiosperms

Glossoloma purpureum
(L.P.Kvist & L.E.Skog)
J.L.Clark

Kvist & Skog 1992b; Clark 2005;


Clark 2009.
Subarbusto.
Nativa. Andes. 970-1540 m.
NAR. No evaluada.
SO Colombia, NO Ecuador.
Ewan 16040 (AAU, BM, MO,
US).

Glossoloma scandens
J.L.Clark

Clark 2005; Clark 2009.


Hierba, arbusto, trepadora.
Nativa. Andes. 1200-1700 m.
CAU, NAR. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Benavides 10137 (MO, US).

Glossoloma schultzei
(Mansf.) J.L.Clark

Alloplectus schultzei Mansf.


Clark 2005; Clark 2009.
Hierba, subarbusto, arbusto.
Nativa. Andes, Pacfico, V
Magdalena. 0-2650 m.
ANT, BOY, CAL, CAQ, CAU,
CHO, CUN, HUI, MET, NAR,
NSA, PUT, QUI, RIS, SAN, TOL,
VAL. No evaluada.
N Suramrica a Per y NO
Venezuela.
Uribe-Uribe 2147 (COL, US).

Glossoloma serpens
(J.L.Clark & L.E.Skog)
J.L.Clark

Clark 2005; Clark 2009.


Subarbusto, epfita.
Nativa. Andes. 1800-3120 m.
ANT, NAR, PUT. No evaluada.
O Colombia, O Ecuador.
Cuatrecasas 11827 (COL, F, US).

Glossoloma sprucei (Kuntze)


J.L.Clark
Clark 2005; Clark 2009.
Hierba, arbusto.
Nativa. Andes, Pacfico. 1001780 m.
CAU, NAR. No evaluada.
NO Colombia, O Ecuador.
Romero-Castaeda 2915 (COL).

Glossoloma subglabrum
J.L.Clark

Clark 2005; Clark 2009.


Subarbusto.
Nativa. Andes. 900-2200 m.
ANT, CHO, NAR, RIS, VAL. No
evaluada.
Colombia, Ecuador.
Forero 3402 (COL, MO, US).

Glossoloma tetragonoides
(Mansf.) J.L.Clark

Clark 2005; Clark 2009.


Hierba, arbusto, epfita.
Nativa. Andes. 1100-2830 m.
ANT, CAQ, CAU, CUN, HUI,
MET, NAR, PUT, RIS, TOL. No
evaluada.
Colombia a N Per.
Betancur 5538 (COL, US).

Glossoloma tetragonum
Hanst.

Clark 2005; Clark 2009.


Hierba, subarbusto.
Nativa. Andes, Pacfico. 2002200 m.
ANT, CAU, CHO, HUI, NAR,
VAL. No evaluada.
O Colombia a S Centroamrica.
Cogollo 3972 (COL).

Gloxinella (H.E.Moore)
Roalson & Boggan
1 especie

Gloxinella lindeniana
(Regel) Roalson & Boggan

Roalson et al. 2005; Skog &


Boggan 2007.
Hierba.
Nativa. Andes. 1220-2500 m.
ANT. No evaluada.
Colombia, Per.
Escobar 1636 (MO).

Gloxinia LHr.
2 especies
Gloxinia erinoides (DC.)
Roalson & Boggan

Achimenes argyrostigma Hook.,


Koellikeria argyrostigma (Hook.)
Regel
Roalson et al. 2005; Skog &
Boggan 2007.
Hierba.
Nativa. Andes, Caribe,
Orinoquia, SN Santa Marta. 2002000 m.
CAS, CUN, GUJ, MAG, MET,
NSA, SAN, VAL. No evaluada.
Nicaragua a Argentina.
Grant 9761 (COL, US).

Gloxinia perennis (L.) Druce


Gloxinia pallidiflora Hook.
Betancur et al. 2007; Skog &
Boggan 2007.
Hierba, subarbusto.
Nativa y cultivada. Amazonia,
Andes, Caribe, Orinoquia,
Pacfico, SN Santa Marta. 3501500 m.
ATL, BOY, CAQ, CAS, CHO,
CUN, MAG, MET, PUT, VAL.
No evaluada.
Belice a Bolivia; Antillas.
Uribe-Uribe 4515 (COL, NY).

Gloxiniopsis Roalson &


Boggan
1 especie, 1 especie endmica

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1379

GESNERIACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Gloxiniopsis racemosa
(Benth.) Roalson & Boggan
Gloxinia racemosa (Benth.)
Wiehler
Roalson et al. 2005; Skog &
Boggan 2007.
Hierba.
Endmica. Andes, Guayana y
Macarena, V Magdalena. 1002300 m.
ANT, CAQ, HUI, MET, NSA,
SAN. No evaluada.
Gentry 15403 (COL, MO, US).
Nota: descrita de una planta
cultivada, recolectada en
Colombia / described from a
cultivated plant collected in
Colombia.

Heppiella Regel
3 especies
Heppiella repens Hanst.

Kvist 1990; Skog & Boggan 2007.


Hierba, subarbusto, trepadora,
epfita.
Nativa.
CAU, QUI. No evaluada.
S Colombia, Ecuador.
Pennell 7520 (GH, NY).

Heppiella ulmifolia (Kunth)


Hanst.

Heppiella karsteniana Fritsch,


Heppiella pauciflora Hanst.,
Heppiella stenocalyx Hanst.,
Heppiella trianae Fritsch,
Heppiella warszewiczii Hanst.
Kvist 1990; Skog & Boggan 2007.
Hierba, subarbusto, arbusto,
trepadora.
Nativa. Andes. 1600-4000 m.
ANT, CAL, CAU, CUN, MET,
NAR, PUT, QUI, RIS, TOL, VAL.
No evaluada.
Colombia a Per y Venezuela.
Londoo 87 (AAU, COL, QCA,
TULV, US, VEN).

1380

Heppiella verticillata (Cav.)


Cuatrec.

Kvist 1990; Skog & Boggan 2007.


Hierba, subarbusto, epfita.
Nativa. Andes. 1600-2800 m.
CAU, NAR, PUT. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Brasil?
Londoo 223 (AAU, COL, TULV,
US, USM, VEN).

Kohleria Regel
16 especies, 7 especies endmicas
Kohleria affinis (Fritsch)
Roalson & Boggan

Capanea affinis Fritsch, Capanea


hansteinii var. intermedia Fritsch,
Capanea urceolata Fritsch,
Isoloma oblanceolatum Donn.
Sm., Isoloma vulcanicola Donn.
Sm.
Roalson et al. 2005; Skog &
Boggan 2007.
Hierba, subarbusto, arbusto,
trepadora, epfita.
Nativa. Andes, Pacfico, V Cauca.
400-3500 m.
ANT, BOY, CAL, CAQ, CAU,
CHO, CUN, HUI, NAR, PUT,
QUI, RIS, TOL, VAL. No
evaluada.
Colombia, Ecuador, Per.
Zarucchi 4637 (COL, HUA, MO,
US).

Kohleria amabilis (Planch. &


Linden) Fritsch
Achimenes picta Benth.,
Diastema pictum (Benth.) Walp.,
Gloxinia picta Vis., Isoloma
amabile (Planch. &Linden)
Bellair & St.-Lg., Isoloma
bogotense var. amabile (Planch.
& Linden) Voss, Isoloma ceciliae
(Andr) Bell. & St.Leger, Isoloma
tydaea L.H.Bailey, Tydaea
amabilis Planch. & Linden,
Tydaea ceciliae Andr, Tydaea
picta (Hook.) Decne.

Kvist & Skog 1992a; Skog &


Boggan 2007.
Hierba.
Endmica. Andes, V Magdalena.
250-1200 m.
ANT, ARA, BOY, CUN, MAG,
TOL. No evaluada.
Haught 2422 (COL, US).
Kohleria amabilis var. amabilis,
Kohleria amabilis var. bogotensis
(G.Nicholson) L.P.Kvist &
L.E.Skog

Kohleria diastemoides
L.P.Kvist & L.E.Skog

Kvist & Skog 1992a; Skog &


Boggan 2007.
Hierba.
Endmica. Andes. 900-1300 m.
CAU. No evaluada.
Lehmann 8892 (HT: NY; IT: GH,
K).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Kohleria grandiflora
L.P.Kvist & L.E.Skog

Kvist & Skog 1992a; Skog &


Boggan 2007.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Andes. 450-3000 m.
PUT. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Cuatrecasas 11683 (COL, F, US).

Kohleria hirsuta (Kunth)


Regel

Brachyloma erianthum (Benth.)


Hanst., Brachyloma karstenianum
Hanst., Brachyloma leucomallon
Hanst., Brachyloma longiflorum
(Kunth) Hanst., Brachyloma
longipes (Benth.) Hanst.,
Brachyloma molle (Kunth)
Hanst., Brachyloma moritzianum
C.D.Bouch & Hanst.,
Brachyloma vestitum (Benth.)
Hanst., Gesneria eriantha
Benth., Gesneria longiflora
Kunth, Gesneria longipes Benth.,

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

GESNERIACEAE

Angiosperms

Gesneria mollis Kunth, Gesneria


vestita Benth., Isoloma erianthum
(Benth.) Decne., Isoloma
longiflorum (Kunth) Regel,
Isoloma longipes Decne., Isoloma
molle (Kunth) G.Nicholson,
Isoloma molle Decne., Isoloma
vestitum (Benth.) Decne.,
Kohleria brachycalyx Fritsch,
Kohleria eriantha (Benth.)
Hanst., Kohleria karsteniana
(Hanst.) Hanst., Kohleria
lanigera Fritsch, Kohleria
leucomallos (Hanst.) Hanst.,
Kohleria longiflora (Kunth)
Hanst., Kohleria longipes (Benth.)
Hanst., Kohleria mollis (Kunth)
Hanst., Kohleria moritziana
(C.D.Bouch & Hanst.) Hanst.,
Kohleria strausiana Fritsch,
Kohleria vestita (Benth.) Hanst.
Kvist & Skog 1992a; Skog &
Boggan 2007.
Hierba, subarbusto, arbusto.
Nativa. Andes, V Cauca, V
Magdalena. 100-2700 m.
ANT, BOY, CAL, CAS, CAU,
CUN, HUI, MAG, MET, NAR,
NSA, PUT, QUI, SAN, TOL. No
evaluada.
Colombia, Ecuador a Surinam y
Trinidad.
Barclay 3297 (COL, FMB, NA,
US).
Kohleria hirsuta var. hirsuta,
Kohleria hirsuta var. longipes
(Benth.) L.P.Kvist & L.E.Skog

Kohleria hondensis (Kunth)


Hanst.
Brachyloma hondense (Kunth)
Hanst., Cryptoloma hondense
(Kunth) Hanst., Cryptoloma
triflorum (Hook.) Hanst.,
Gesneria hondensis Kunth,
Gesneria triflora Hook.,
Isoloma hondense (Kunth)
Decne., Isoloma hondense var.
chloranthum Regel, Isoloma
triflorum (Hook.) Decne.,
Kohleria triflora (Hook.) Regel
Kvist & Skog 1992a; Skog &
Boggan 2007.

Hierba, subarbusto.
Endmica. Andes, V Magdalena.
200-1200 m.
ANT, CAL, CUN, HUI, PUT,
TOL. No evaluada.
Londoo 69 (AAU, COL, QCA,
NY, TULV, US, USM, VEN).

Kohleria inaequalis (Benth.)


Wiehler

Achimenes magnifica (Planch.


&Lindl.) Lindl., Achimenes
ocellata Hook., Calycostemma
lindenii Hanst., Gesneria
inaequalis Benth., Isoloma
bogotense var. ocellatum (Hook.)
Voss, Isoloma bogotense var.
warscewiczii (Regel) Voss,
Isoloma inaequale (Benth.)
B.D.Jacks., Isoloma ocellatum
(Hook.) B.D.Jacks., Isoloma
pardinum (Linden &Andr)
Bedd., Kohleria ferruginea
Fritsch, Kohleria kalbreyeri
Fritsch, Kohleria lehmannii
Fritsch, Kohleria lindenii
(Hanst.) Hanst., Kohleria
magnifica (Planch. &Linden)
H.E.Moore, Kohleria ocellata
(Hook.) Fritsch, Kohleria
scabrida Fritsch, Locheria
magnifica Planch. &Linden,
Synepilaena granatensis Baill.,
Tydaea magnifica (Planch.
&Linden) Hanst., Tydaea ocellata
(Hook.) Regel, Tydaea ocellata
var. formosa Regel, Tydaea
ocellata var. picta Regel, Tydaea
pardina Linden & Andr, Tydaea
warscewiczii Regel
Kvist & Skog 1992a; Skog &
Boggan 2007.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-2600
m.
ANT, CAL, CAU, CES, CHO,
GUJ, HUI, NAR, PUT, QUI, RIS,
TOL, VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Devia 2117 (COL, MO, TULV,
US).

Kohleria inaequalis var.


inaequalis, Kohleria inaequalis
var. lindenii (Hanst.) L.P.Kvist
& L.E.Skog, Kohleria inaequalis
var. ocellata (Hook.) L.P.Kvist &
L.E.Skog

Kohleria longicalyx L.P.Kvist


& L.E.Skog
Kvist & Skog 1992a; Skog &
Boggan 2007.
Hierba, subarbusto.
Endmica. Andes. 560-1300 m.
CAQ, PUT. No evaluada.
Davidse 5763 (COL, MO, US).

Kohleria neglecta L.P.Kvist &


L.E.Skog

Kvist & Skog 1992a; Skog &


Boggan 2007.
Hierba, subarbusto.
Endmica. Andes. 800-1400 m.
BOY, CUN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Garca-Barriga 10737 (COL, US).

Kohleria spicata (Kunth)


Oerst.

Gesneria spicata Kunth, Isoloma


spicatum (Kunth) Decne.,
Kohleria tomentosa Hanst.
Kvist & Skog 1992a; Skog &
Boggan 2007.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta, V Magdalena. 0-2800 m.
ANT, BOL, CAL, CAU, CHO,
CUN, HUI, MAG, MET, NAR,
NSA, PUT, QUI, RIS, TOL, VAL.
No evaluada.
Centroamrica a Per y
Venezuela.
Forero 1059 (COL, MO, US).

Kohleria stuebeliana Fritsch


Kvist & Skog 1992a; Skog &
Boggan 2007.
Hierba.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1381

GESNERIACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Endmica. Andes, Guayana y


Macarena, Orinoquia. 350-2000
m.
BOY, CAQ, CAS, CUN, MET. No
evaluada.
Cuatrecasas 3511 (COL, F, US).

Kohleria tigridia (Ohlend.)


Roalson & Boggan

Besleria grandiflora Kunth,


Capanea grandiflora (Kunth)
Decne., Drymonia grandiflora
(Kunth) G.Don
Roalson et al. 2005; Skog &
Boggan 2007.
Hierba, arbusto, trepadora.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
730-3700 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CHO,
CUN, GUJ, HUI, MAG, MET,
NAR, NSA, PUT, QUI, SAN,
TOL, VAL. No evaluada.
Centroamrica a Ecuador y
Venezuela.
Barclay 3342 (COL, FMB, NA,
SEL, US).

Kohleria trianae (Regel)


Hanst.

Brachyloma trianae (Regel)


Hanst., Gesneria trianaei
Hrincq, Isoloma trianaei Regel
Kvist & Skog 1992a; Skog &
Boggan 2007.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Andes, SN Santa Marta,
V Magdalena. 300-2900 m.
ANT, CAL, CUN, MAG, QUI,
RIS, TOL, VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Londoo 51 (AAU, COL, QCA,
TULV, US, USM).
Nota: descrita a partir de
material cultivado, recolectado
por Warszewicz en Santa
Marta (Kvist & Skog 1992a)
/ I described from cultivated
material collected by Warszewicz
in Santa Marta (Kvist & Skog
1992a).

1382

Kohleria tubiflora (Cav.)


Hanst.

Brachyloma incurvum (Benth.)


Oerst., Cryptoloma hookerianum
(Regel) Hanst., Gesneria incurva
Benth., Gesneria picta var. minushirsuta Hook., Isoloma hondense
var. hookeri Regel, Isoloma
hondense var. uniflorum Regel,
Isoloma hondense var. wageneri
Regel, Isoloma incurvum (Benth.)
Hemsl., Isoloma pictum var.
minus-hirsuta (Hook.) Planch.,
Kohleria hookeri (Regel) Hanst.
Kvist & Skog 1992a; Skog &
Boggan 2007.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Caribe, Orinoquia,
Pacfico, SN Santa Marta, V
Cauca. 0-2600 m.
ANT, CAU, CES, CHO, CR,
GUJ, MAG, MET, NAR, NSA,
QUI. No evaluada.
Nicaragua a Ecuador, Venezuela
y Trinidad.
Brant 1722 (COL, MO, US).

Kohleria villosa (Fritsch)


Wiehler

Diastema anisophyllum Fritsch,


Kohleria anisophylla (Fritsch)
Wiehler
Kvist & Skog 1992a; Skog &
Boggan 2007.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Andes. 1800-1950 m.
NAR, VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Gentry 30538 (COL, MO, US).
Kohleria villosa var. anisophylla
(Fritsch) L.P.Kvist & L.E.Skog

Kohleria warszewiczii
(Regel) Hanst.

Isoloma digitaliflorum (Linden


& Andr) Voss, Isoloma
warszewiczii (Regel) Bailey,
Kohleria digitaliflora (Linden &
Andr) Fritsch, Kohleria violacea

Fritsch, Sciadocalyx digitaliflora


Linden & Andr, Sciadocalyx
warszewiczii Regel
Kvist & Skog 1992a; Skog &
Boggan 2007.
Hierba, subarbusto, arbusto.
Endmica. Andes, Pacfico, SN
Santa Marta. 300-2500 m.
ANT, CAL, CAU, CUN, HUI,
MAG, MET, QUI, RIS, TOL,
VAL. No evaluada.
Londoo 166 (AAU, COL, NY,
QCA, TULV, US, USM, VEN).
Nota: descrita a partir de
material cultivado, recolectado
por Warszewicz en Santa
Marta (Kvist & Skog 1992a)
/ I described from cultivated
material collected by Warszewicz
in Santa Marta (Kvist & Skog
1992a).

Monopyle Benth.
4 especies, 1 especie endmica
Monopyle inaequalis
C.V.Morton

Morton 1945b; Skog & Boggan


2007.
Subarbusto, arbusto.
Endmica. Amazonia, Andes,
Pacfico. 200-1300 m.
CAU, CHO, PUT. No evaluada.
Forero 3338 (COL, MO, US).

Monopyle macrocarpa
Benth.

Monopyle macrophylla Benth.,


Monopyle pilosula C.V.Morton,
Scoliotheca trianae Baill.
Kvist et al. 2005; Skog & Boggan
2007.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Andes, Pacfico, V
Magdalena. 0-2200 m.
ANT, BOY, CAQ, CAU, CHO,
NAR, NSA, PUT, RIS, SAN,
VAL. No evaluada.
Guatemala a Per y Venezuela.
Gentry 24111 (COL, MO, US).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

GESNERIACEAE

Angiosperms

Monopyle sodiroana Fritsch


Wiehler 1977; Skog & Boggan
2007; Clark & Skog 2011b.
Hierba.
Nativa. Andes. 1000 m.
CAU. Vulnerable.
Colombia, Ecuador, Per.
Von Sneidern 701 (S).

Monopyle subdimidiata
(Klotzsch & Hanst.) Mansf.

Morton 1945b; Skog & Boggan


2007.
Hierba.
Nativa. Andes, V Cauca. 4003000 m.
ANT, BOY, CHO, CUN, HUI,
MET, NSA, SAN, VAL. No
evaluada.
Colombia, Venezuela, Ecuador.
Cuatrecasas 11398 (COL, F, US).

Napeanthus Gardner
3 especies
Napeanthus apodemus
Donn.Sm.

Smith 1895; Skog & Boggan


2007.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes, Pacfico, V Cauca,
V Magdalena. 18-1450 m.
ANT, BOY, CAQ, CHO, MET,
NAR, PUT, SAN, VAL. No
evaluada.
Honduras a Ecuador.
Amaya 544 (COL, US).

Napeanthus riparius
Philipson

Philipson 1956a; Skog & Boggan


2007.
Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 450-1260
m.
MET. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Chaparro 79 (US).

Napeanthus robustus Fritsch


Skog & Boggan 2007.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 3002000 m.
BOY, CAU, CHO, VAL. No
evaluada.
Costa Rica a Ecuador y Per.
Forero 7256 (MO, US).

Nautilocalyx Hanst.
19 especies, 10 especies
endmicas
Nautilocalyx aeneus (Linden
& Andr) Wiehler
Centrosolenia aenea Linden &
Andr
Skog & Boggan 2007.
Hierba, epfita.
Endmica. Andes, Pacfico. 200700 m.
ANT, CAL. No evaluada.
Callejas 335 (COL, HUA).

Nautilocalyx antioquensis
Wiehler

Wiehler 1995; Skog & Boggan


2007.
Hierba.
Nativa y cultivada, Endmica y
cultivada. V Magdalena. 180-325
m.
ANT. No evaluada.
Cogollo 1352 (COL).

Nautilocalyx arenarius
L.E.Skog & Steyerm.

Skog & Steyermark 1991; Skog &


Boggan 2007.
Hierba.
Nativa. Amazonia. 125-150 m.
GUI, VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Schultes 9325 (US).

Nautilocalyx bicolor (Hook.)


Wiehler

Episcia bicolor Hook., Physodeira


bicolor (Hook.) Hanst.
Wiehler 1978a; Skog & Boggan
2007.
Hierba.
Endmica. Andes. 1800-2500 m.
CAU, NAR. No evaluada.
Purdie s.n. (HT: K; IT: P).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Nautilocalyx bracteatus
(Planch.) Sprague

Alloplectus bracteatus Linden,


Centrosolenia bracteata Planch.,
Centrosolenia bractescens Hook.,
Episcia bractescens (Hook.)
Hanst., Nautilocalyx hastatus
Hanst.
Clark 2005; Skog & Boggan 2007.
Hierba, arbusto.
Endmica. Andes, V Magdalena.
100-1600 m.
ANT, BOY, NSA, SAN, TOL. No
evaluada.
Gentry 15485 (COL, MO, US).

Nautilocalyx colombianus
Wiehler

Wiehler 1977; Skog & Boggan


2007.
Hierba.
Nativa. Pacfico, V Magdalena.
10-700 m.
ANT, CHO, SAN. No evaluada.
Colombia a Costa Rica.
Uribe-Uribe 2027 (COL, US).

Nautilocalyx erytranthus
J.L.Clark & M.M.Mora

Mora & Clark 2014.


Hierba.
Nativa. Amazonia. 150-300 m.
PUT. No evaluada.
S Colombia, Ecuador, Per.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1383

GESNERIACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Nautilocalyx lehmannii
Wiehler

Wiehler 1984; Skog & Boggan


2007.
Hierba.
Endmica. Andes. 1800 m.
CAU. No evaluada.
Lehmann 3261 (HT: BM).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Nautilocalyx leticianus
Wiehler

Wiehler 1978a; Skog & Boggan


2007.
Hierba.
Endmica. Amazonia. 80-85 m.
AMA. No evaluada.
Wiehler 76245 (HT: SEL; IT: BH,
COL, F, GH, K, MO, NY, S, SEL,
US).
Nota: conocida solo del tipo,
cultivado a partir de semillas
recolectadas cerca de Leticia;
prob. crece tambin en zonas
vecinas de Brasil y Per / known
only from the type; type grown
from seeds collected near Leticia;
prob. grows also in neighboring
areas of Brazil and Peru.

Nautilocalyx lucianii
(Linden & E.Fourn.) Wiehler
Episcia lucianii Linden &
E.Fourn.
Wiehler 1978a; Skog & Boggan
2007.
Hierba.
Nativa. Andes, V Magdalena.
400-1000 m.
ANT, CAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Uribe-Uribe 2600 (COL, US).

Nautilocalyx pallidus
(Sprague) Sprague

Alloplectus pallidus Sprague,


Drymonia ochroleuca Poepp.,
Episcia ochroleuca (Poepp.)

1384

Hanst., Episcia ochroleuca var.


angustifolia Hanst.
Clark 2005; Skog & Boggan 2007.
Hierba, arbusto, epfita.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia,
V Magdalena. 65-1500 m.
AMA, ANT, CAQ, GUI, GUV,
HUI, MET, PUT, VAU. No
evaluada.
Suramrica tropical.
Zarucchi 1611 (COL, MO, NY,
US).

Nautilocalyx panamensis
(Seem.) Seem.

Achimenes panamensis (Seem.)


Hemsl., Episcia inclinata
Brandegee, Episcia panamensis
(Seem.) C.V.Morton, Scheeria
panamensis Seem.
Skog 1979; Skog & Boggan 2007.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes, Caribe, Pacfico,
V Cauca, V Magdalena. 20-2440
m.
ANT, BOY, CAQ, CHO, CR,
MAG, NSA, TOL, VAL. No
evaluada.
Mxico, Panam, Colombia,
Venezuela.
Fonnegra 5198 (COL, HUA, MO,
US).

Nautilocalyx peltatus
(C.V.Morton) Wiehler

Nautilocalyx lacteus Sandwith,


Paradrymonia picta (Hook.)
Hanst.
Skog & Boggan 2007.
Hierba, trepadora.
Nativa. Pacfico, V Magdalena.
100-700 m.
ANT, CHO, SAN. No evaluada.
Colombia, la Guayana.
Callejas 4496 (COL, US).

Nautilocalyx resioides
(Leeuwenb.) Wiehler

Episcia resioides Leeuwenb.


Wiehler 1978a; Skog & Boggan
2007.
Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena.
250 m.
VAU. No evaluada.
Guayana de Colombia y
Venezuela.
Schultes 10102 (GH, US).

Nautilocalyx sastrei Wiehler


Wiehler 1984; Skog & Boggan
2007.
Hierba.
Endmica. Amazonia.
AMA. No evaluada.
Sastre 2370 (COL, P).

Nautilocalyx silvaticus
(Cuatrec.) Wiehler

Episcia peltata C.V.Morton


Wiehler 1978a; Skog & Boggan
2007.
Hierba.
Endmica. Amazonia, V
Magdalena. 240-700 m.
AMA, ANT, VAU. No evaluada.
Garca-Barriga 14352 (US).

Episcia silvatica Cuatrec.


Wiehler 1978a; Skog & Boggan
2007.
Hierba.
Endmica. Amazonia, Andes, V
Magdalena. 200-1200 m.
ANT, CAQ, PUT, SAN, TOL. No
evaluada.
Barclay 9435 (COL, MO, US).

Nautilocalyx pictus (Hook.)


Sprague

Nautilocalyx urticifolius
(Leeuwenb.) Wiehler

Centrosolenia picta Hook.,


Collandra picta (Hook.) Lem.,
Episcia picta (Hook.) Hanst.,

Episcia urticifolia Leeuwenb.


Wiehler 1978a; Skog & Boggan
2007.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

GESNERIACEAE

Angiosperms

Hierba.
Endmica. Andes, Pacfico.
ANT, CHO. No evaluada.
Triana 2493 (P).

Nautilocalyx villosus (Kunth


& C.D.Bouch) Sprague

Drymonia villosa Kunth &


Bouch, Episcia villosa (Kunth &
Bouch) Hanst.
Funk et al. 2007; Skog & Boggan
2007.
Hierba.
Nativa. Amazonia. 200-300 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Sastre 4902 (COL, P).

Nematanthus Schrad.
1 especie
Nematanthus savannarum
(C.V.Morton) J.L.Clark

Alloplectus savannarum
C.V.Morton, Columnea
steyermarkii C.V.Morton
Clark 2005; Skog & Boggan 2007;
Crdenas et al. 2008a.
Hierba, arbusto, trepadora.
Nativa. Guayana y Macarena.
100-250 m.
AMA, CAQ, VAU. No evaluada.
Amazonia, Guayana.
Schultes 12801 (COL, US).

Neomortonia Wiehler
1 especie
Neomortonia rosea Wiehler
Neomortonia alba Wiehler
Wiehler 1975; Skog & Boggan
2007.
Hierba, trepadora, epfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-2000
m.
ANT, BOL, CAU, CHO, NAR,
RIS, VAL. No evaluada.
Costa Rica a Per.
Hugh-Jones 150 (COL, US).

Nomopyle Roalson &


Boggan
1 especie
Nomopyle dodsonii
(Wiehler) Roalson & Boggan
Roalson et al. 2005; Skog &
Boggan 2007.
Hierba.
Nativa. Pacfico. 0-150 m.
NAR. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Romero-Castaeda 2691 (COL).

Paradrymonia Hanst.

13 especies, 8 especies endmicas


Paradrymonia apicaudata
M.M.Mora & J.L.Clark

Mora et al. 2012.


Trepadora, epfita.
Endmica. Andes, Pacfico. 0-700
m.
CHO, VAL. En Peligro.
Killip 35241 (COL, US).

Paradrymonia ciliosa
(Mart.) Wiehler

Centrosolenia glabra Benth.,


Episcia glabra (Benth.) Hanst.,
Paradrymonia glabra (Benth.)
Hanst.
Skog & Boggan 2007.
Hierba, trepadora, epfita.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 100-1500 m.
AMA, ANT, CAQ, CAU, PUT,
VAU. No evaluada.
N Suramrica a Per.
Zarucchi 1617 (COL, GH, MO,
US).

Paradrymonia conferta
(C.V.Morton) Wiehler

Centrosolenia conferta
C.V.Morton, Episcia conferta
(C.V.Morton) Leeuwenb.

Wiehler 1978a; Skog & Boggan


2007.
Hierba, trepadora, epfita.
Endmica. Andes, Pacfico. 1201400 m.
ANT, CAQ, CHO, NAR, VAL.
No evaluada.
Gentry 23952 (COL, MO, US).

Paradrymonia darienensis
(Seem.) Wiehler

Alloplectus darienensis Seem.,


Episcia darienensis (Seem.)
Leeuwenb.
Clark 2005; Skog & Boggan 2007.
Hierba, trepadora, epfita.
Endmica. Pacfico. 40-600 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Gentry 17711 (COL, MO, US).

Paradrymonia erythropus
(Hook.f.) Wiehler

Episcia erythropus Hook.f.


Wiehler 1978a; Skog & Boggan
2007.
Hierba, epfita.
Endmica. Andes, V Magdalena.
250-1750 m.
ANT, CAU. No evaluada.
Callejas 5170 (COL, NY, US).

Paradrymonia gibbosa
Wiehler

Wiehler 1978a; Skog & Boggan


2007.
Hierba, trepadora.
Endmica. Andes, Pacfico. 50900 m.
ANT, VAL. No evaluada.
Kraemer 015BG (COL, FMB).

Paradrymonia gigantea
Wiehler

Wiehler 1978a; Skog & Boggan


2007.
Hierba, trepadora, liana.
Nativa. Andes, Pacfico. 5-1100
m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1385

GESNERIACEAE

Angiospermas
Angiosperms

CHO, VAL. No evaluada.


Colombia, Ecuador.
Gonzlez-G. 2383 (COL, US).

Paradrymonia lineata
(C.V.Morton) Wiehler

Wiehler 1973; Skog & Boggan


2007.
Epfita.
Nativa. Pacfico. 50-275 m.
CHO. No evaluada.
Colombia a Costa Rica.
Killip 35216 (BM, COL, US).

Paradrymonia
metamorphophylla (Donn.
Sm.) Wiehler
Wiehler 1973; Skog & Boggan
2007.
Hierba, arbusto, trepadora.
Nativa. Andes. 1400-2430 m.
ANT, CHO, HUI, NSA, PUT,
RIS, VAL. No evaluada.
Costa Rica a Per.
Forero 2957 (COL, MO, US).

Paradrymonia pedunculata
L.E.Skog

Wiehler 1978a; Clark 2005; Skog


& Boggan 2007.
Hierba, trepadora, epfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-1150
m.
CHO. No evaluada.
Colombia a Costa Rica.
Gentry 17401 (COL, MO, NY,
US).

Paradrymonia sastrei
Wiehler

Wiehler 1995; Skog & Boggan


2007.
Hierba.
Endmica. Amazonia, Pacfico.
30-400 m.
AMA, CHO, VAL. No evaluada.
Amaya 449 (US).

1386

Paradrymonia sericea
Wiehler

Wiehler 1978a; Clark et al. 2003;


Skog & Boggan 2007.
Hierba, epfita.
Endmica. Andes, Pacfico. 40700 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Killip 35467 (COL, MO, US).

Paradrymonia tylocalyx
Wiehler

Wiehler 1978a; Clark et al. 2003;


Skog & Boggan 2007.
Hierba.
Endmica. Pacfico.
VAL. No evaluada.
Wiehler 75271 (HT: SEL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Pearcea Regel
5 especies, 1 especie endmica
Pearcea abunda (Wiehler)
L.P.Kvist & L.E.Skog

Kvist & Skog 1996; Skog &


Boggan 2007.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Amazonia, Andes. 325700 m.
PUT. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per.
Klug 1659 (BM, F, GH, MO, NY,
US).

Pearcea bella L.P.Kvist &


L.E.Skog

Kvist & Skog 1996; Skog &


Boggan 2007.
Hierba.
Endmica. Andes. 750-1160 m.
CAQ. No evaluada.
Londoo 141 (AAU, COL, US).

Pearcea hispidissima
(Wiehler) L.P.Kvist &
L.E.Skog

Kvist & Skog 1996; Skog &


Boggan 2007.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Andes. 1900 m.
CAQ. No evaluada.
S Colombia a N Per.
Londoo 158 (AAU, COL, NY,
TULV, US).

Pearcea reticulata (Fritsch)


L.P.Kvist & L.E.Skog

Kvist & Skog 1996; Skog &


Boggan 2007.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Andes. 700-850 m.
CAQ, PUT. No evaluada.
S Colombia a Ecuador.
Schultes 2054 (COL, F, GH, US).

Pearcea sprucei (Britton)


L.P.Kvist & L.E.Skog

Kvist & Skog 1996; Skog &


Boggan 2007.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Andes. 670-2300 m.
CAQ, HUI, PUT. No evaluada.
S Colombia a Bolivia.
Cuatrecasas 8727 (COL, F, US).
Pearcea sprucei var. sprucei

Phinaea Benth.
1 especie
Phinaea albolineata (Hook.)
Hemsl.
Niphaea albo-lineata var.
reticulata Planch., Phinaea
albolineata var. reticulata
(Planch.) Hemsl.
Skog & Boggan 2007; Boggan et
al. 2008.
Hierba.
Nativa. Andes.
NSA. No evaluada.
Colombia, Brasil.
Purdie s.n. (HT: K; IT: P, MPU).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

GESNERIACEAE

Angiosperms

Reldia Wiehler
3 especies, 1 especie endmica
Reldia alternifolia Wiehler
Kvist & Skog 1989; Skog &
Boggan 2007.
Hierba.
Nativa. Andes. 1067 m.
CUN. No evaluada.
Colombia, Panam.
Ariste-Joseph 1064 (MPU).

Reldia grandiflora L.P.Kvist


& L.E.Skog

Kvist & Skog 1989; Skog &


Boggan 2007.
Hierba, subarbusto.
Endmica. Andes. 1600-2750 m.
CAQ, QUI, RIS, TOL. No
evaluada.
Luteyn 10607 (COL, MO, NY,
US).

Reldia minutiflora
(L.E.Skog) L.P.Kvist &
L.E.Skog

Kvist & Skog 1989; Skog &


Boggan 2007.
Hierba, arbusto.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, V Magdalena. 110-2800
m.
ANT, BOY, CAL, CAQ, CAU,
CHO, CUN, PUT, QUI, RIS,
TOL, VAL. No evaluada.
Costa Rica a Ecuador y Per.
Calleja 7322 (COL, HUA, NY,
US).
Reldia minutiflora var.
minutiflora, Reldia minutiflora
var. veraguensis (Wiehler)
L.P.Kvist & L.E.Skog

Resia H.E.Moore
4 especies, 3 especies endmicas

Resia bracteata J.L.Clark &


L.E.Skog

Resia bracteata (L.E.Skog &de


Jesus) Fern.Alonso, Resia
ichthyoides subsp. bracteata
L.E.Skog & de Jesus
Fernndez-Alonso 2006b; Clark
et al. 2011.
Hierba.
Endmica. Andes. 800-2000 m.
CUN, PUT, SAN. No evaluada.
Londoo 812 (COL, HUA, MO,
US).

Resia ichthyoides Leeuwenb.

Skog & de Jesus 1997; Skog &


Boggan 2007.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Andes. 630-2650 m.
ANT, CUN, PUT, SAN. No
evaluada.
Colombia, Venezuela.
Grant 10525 (COL, NY, NA, US,
WIS).
Resia ichthyoides subsp. bracteata
L.E.Skog & de Jesus

Resia nimbicola H.E.Moore

Skog & de Jesus 1997; Skog &


Boggan 2007.
Hierba, subarbusto.
Endmica. Amazonia, Andes.
400-2600 m.
ANT, BOY, CAQ, CUN, MET,
SAN. No evaluada.
Londoo 814 (COL, MO, US).
Resia nimbicola subsp. nemoralis
Fern.Alonso

Resia umbratica Fern.Alonso


Fernndez-Alonso 2006b;
Idrraga et al. 2011a.
Subarbusto.
Endmica. Andes. 1600-2500 m.
ANT, TOL. No evaluada.
Luteyn 11884 (COL, HUA, MO).

Rhynchoglossum Blume
1 especie
Rhynchoglossum azureum
(Schltdl.) B.L.Burtt

Klugia violacea Fritsch,


Rhynchoglossum violaceum
(Fritsch) B.L.Burtt
Skog & Boggan 2007.
Hierba.
Nativa. Andes. 1600-1900 m.
CAL, CAQ, HUI, QUI, RIS. No
evaluada.
Mxico a Ecuador y Per.
Londoo 157 (COL, NY, US).

Sinningia Nees
2 especies
Sinningia elatior (Kunth)
Chautems

Gesneria stachydifolia Benth.,


Rechsteineria stachydifolia
(Benth.) Kuntze
Chautems 1990; Skog & Boggan
2007.
Hierba, subarbusto, arbusto.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 150-700
m.
BOY, CAS, CAU, CUN, GUV,
MET, VAU. No evaluada.
Suramrica excepto las
Guayanas.
Smith 1413 (COL, E, F, GH, MO,
UC, US).

Sinningia incarnata (Aubl.)


D.L.Denham

Gesneria lehmannii Donn.Sm.


Wiehler 1978b; Chautems 1990;
Skog & Boggan 2007.
Hierba, subarbusto, arbusto.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia,
SN Santa Marta. 355-2640 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1387

GOUPIACEAE

Angiospermas
Angiosperms

AMA, ARA, BOY, CAS, CAU,


CUN, GUV, MAG, MET, SAN,
VAL, VIC. No evaluada.
Mxico a Bolivia.
Cuatrecasas 9672 (COL, F, US).

GOUPIACEAE
por Rodrigo Bernal
(Lista preliminar compilada
por Marcela Celis y Nelson R.
Salinas)
1 gnero, 1 especie

Goupia Aubl.
1 especie
Goupia glabra Aubl.

Goupia tomentosa Aubl.


Rangel-Ch. 2004.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana
y Macarena, Pacfico, V
Magdalena. 0-900 m.
AMA, ANT, BOL, CAQ, CAU,
CHO, NAR, NSA, SAN, VAL,
VAU, VIC. No evaluada.
Neotrpico.
Monsalve 688 (COL).

GROSSULARIACEAE
por Rodrigo Bernal
(Lista preliminar compilada por
Laura Clavijo)
1 gnero, 9 especies, 3 especies
endmicas

Ribes L.
9 especies, 3 especies endmicas
Ribes andicola Jancz.

Rangel-Ch. 2000.
Arbusto.
Nativa. Andes. 2800-3720 m.
BOY, CUN, MET, NAR, NSA,
SAN. No evaluada.

1388

O Venezuela a Ecuador.
Humboldt s.n. (HT: P; IT: F, P).

Ribes bogotanum Jancz.

Rangel-Ch. 2000.
Arbusto.
Endmica. Andes. 2700-3500 m.
BOY, CUN, SAN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Goudot s.n. (HT: P).

Ribes caldasiense Weigend

Weigend & Binder 2001.


Arbusto.
Endmica. Andes. 4200-4400 m.
QUI. No evaluada.
Cordillera Central.
Pennell 9909 (HT: GH; IT: NY,
US).
Nota: errneamente descrita
como caldasiensis / erroneously
described as caldasiensis.

Ribes canescens Pittier

Ribes andicola var. pubescens


Jancz., Ribes columbianum
Cuatrec.
Idrraga et al. 2011.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Andes. 3320-4600 m.
ANT, BOY, CAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela.

Ribes ecuadorense Jancz.

Ribes lindenii Jancz.


Rangel-Ch. 2000.
Arbusto, rbol.
Nativa. Andes. 3200-3300 m.
QUI, TOL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Linden 1107 (BM, F, G, K, P, W,
T. de R. lindenii).

Ribes erectum Freire-Fierro


Arbusto.
Nativa. Andes. 2800 m.
NAR. No evaluada.
S Colombia, Ecuador.
Gentry 30489 (PT: MO).

Ribes hirtum Roem. &


Schult.

Luteyn 1999.
Arbusto.
Nativa. Andes. 3900-4400 m.
CAL, NAR, QUI. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Pennell 9909 (US).

[Ribes lehmannii Jancz.]

Rangel-Ch. 2000.
Nota: registro basado en un
espcimen de R. erectum /
record based on a specimen of R.
erectum.

Ribes leptostachyum Benth.


Idrraga et al. 2011.
Arbusto, arbolito.
Nativa. Andes. 1950-3800 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, QUI,
RIS, TOL. No evaluada.
Costa Rica a Ecuador.
Hartweg 1027 (HT: K; IT: G, K,
P, W).

Ribes tolimense Cuatrec.

Rangel-Ch. 2000.
Arbusto.
Endmica. Andes. 3000-3350 m.
CAU, TOL. No evaluada.
Cordillera Central.
Cuatrecasas 2740 (T: MA).

[Ribes elegans Jancz.]

Rangel-Ch. 2000.
Nota: registro basado en un
espcimen de R. canescens /
record based on a specimen of R.
canescens.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

GUNNERACEAE

Angiosperms

GUNNERACEAE
por Marcela Celis y
Rodrigo Bernal
(Lista preliminar compilada
por Marcela Celis y Nelson R.
Salinas)
1 gnero, 25 especies, 16 especies
endmicas

Gunnera L.
25 especies, 16 especies
endmicas
Gunnera antioquensis
L.E.Mora

Mora-Osejo 1984; Mora-Osejo et


al. 2011.
Hierba.
Endmica. Andes. 2390-2850 m.
ANT. No evaluada.
Cordillera Central.
Callejas 6288 (HUA, MEDEL).

Gunnera atropurpurea
L.E.Mora

Mora-Osejo 1984; Mora-Osejo et


al. 2011.
Hierba.
Nativa. Andes. 1075-3550 m.
ANT, BOY, CAQ, CAU, CHO,
HUI, PUT, QUI, TOL, VAL. No
evaluada.
Colombia, Ecuador.
Mora 6554 (COL).
Gunnera atropurpurea var.
atropurpurea, Gunnera
atropurpurea var. caquetana
L.E.Mora, Gunnera atropurpurea
var. chocoana L.E.Mora, Gunnera
atropurpurea var. munchicana
L.E.Mora, Gunnera atropurpurea
var. sibundoya L.E.Mora

Gunnera bogotana L.E.Mora


Mora-Osejo 1984; Luteyn 1999;
Mora-Osejo et al. 2011.
Hierba.

Endmica. Andes. 2710-3250 m.


CUN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Mora 7612 (COL).

Cordillera Central.
Cuatrecasas 18941 (HT: COL; IT:
A, F. GH).

Gunnera brephogea Linden


& Andr

Mora-Osejo 1984; Mora-Osejo et


al. 2011.
Hierba.
Endmica. Andes. 2400-2500 m.
CUN. No evaluada.
Cordillera Oriental (pramo de
Sumapaz).
Daz 3062 (HT: COL; IT: COL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Gunnera brephogea subsp. magna


L.E.Mora, Gunnera brephogea
var. magna (L.E.Mora) L.E.Mora
Mora-Osejo 1984; Mora-Osejo et
al. 2011.
Hierba.
Nativa. Andes. 900-3250 m.
ANT, CAL, CAU, CHO, NAR,
NSA, PUT, QUI, RIS, TOL. No
evaluada.
Colombia a Per.
Bristol 1282 (COL).

Gunnera caucana L.E.Mora

Mora-Osejo 1984; Luteyn 1999;


Mora-Osejo et al. 2011.
Hierba.
Endmica. Andes. 2910-3510 m.
CAU. No evaluada.
Macizo Colombiano.
Idrobo 3661 (HT: COL; IT: COL,
P).

Gunnera colombiana
L.E.Mora

Mora-Osejo 1984; Mora-Osejo et


al. 2011.
Hierba.
Nativa. Andes. 2000-3200 m.
CAL, CAU, HUI, NAR, PUT. No
evaluada.
Colombia, Ecuador.
Mora-Osejo 2139 (HT: COL).

Gunnera cuatrecasasii
L.E.Mora

Mora-Osejo 1984; Mora-Osejo et


al. 2011.
Hierba.
Endmica. Andes. 3000-3450 m.
CAU, HUI. No evaluada.

Gunnera diazii L.E.Mora

Gunnera garciae-barrigae
L.E.Mora

Mora-Osejo 1984; Luteyn 1999;


Mora-Osejo et al. 2011.
Hierba.
Endmica. Andes. 3700-3900 m.
CES, SAN. No evaluada.
Serrana de Perij.
Garca-Barriga 20728 (HT: COL;
IT: COL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Gunnera hernandezii
L.E.Mora

Mora-Osejo 1984; Mora-Osejo et


al. 2011.
Hierba.
Endmica. Andes. 2000-3000 m.
SAN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Killip 18115 (HT: US; IT: GH,
NY).

Gunnera lozanoi L.E.Mora

Mora-Osejo 1984; Mora-Osejo et


al. 2011.
Hierba.
Endmica. Andes. 2100-2600 m.
BOY, SAN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Lozano 2668 (HT: COL; IT:
COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1389

GUNNERACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Nota: errneamente descrita


como lozanii / erroneously
described as lozanii.

Gunnera magellanica Lam.

Mora-Osejo 1984; Luteyn 1999;


Mora-Osejo et al. 2011.
Hierba.
Nativa. Andes. 3000-4500 m.
CAL, CAU, CHO, NAR, VAL. No
evaluada.
Colombia a Patagonia; Islas
Malvinas.
Mora 3293 (COL).

Gunnera magnifica H.St.


John

Mora-Osejo 1984; Mora-Osejo et


al. 2011.
Hierba.
Endmica. Andes. 1950-3650 m.
CAL, TOL. No evaluada.
Cordillera Central.
Mora 1752 (COL).

[Gunnera manicata
Delchev.]

Mora-Osejo 1984.
Nota: registro basado en
especmenes de G. morae /
record based on specimens of G.
morae.

Gunnera morae Wanntorp &


Klack.
Wanntrop et al. 2002; Wanntorp
& Klackenberg 2006; MoraOsejo et al. 2011.
Hierba.
Endmica. Andes. 2000-3800 m.
ANT, CAU, NAR, QUI, RIS,
TOL. No evaluada.
Morales 1570 (HT: S; IT: COL).
Nota: previamente identificada
como G. manicata, especie de
Brasil / previously identified as
G. manicata, a Brazilian species.

1390

Gunnera pilosa Kunth

Mora-Osejo 1984; Luteyn 1999;


Mora-Osejo et al. 2011.
Hierba.
Nativa. Andes. 1990-3800 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
MET, NAR, PUT, SAN, TOL,
VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Bolivia.
Bonpland s.n. (HT: P; IT: F, GH,
P, US).

Gunnera saint-johnii
(L.E.Mora) L.E.Mora

Gunnera pilosa subsp. saintjohnii L.E.Mora


Mora-Osejo 1984; Mora-Osejo et
al. 2011.
Hierba.
Endmica. Andes. 1900-3500 m.
CUN, NAR. No evaluada.
Garca-Barriga 15190 (HT: COL;
HT: COL, F).

Gunnera sanctae-marthae
L.E.Mora

Mora-Osejo 1984; Mora-Osejo et


al. 2011.
Hierba.
Endmica. SN Santa Marta. 2400
m.
MAG. No evaluada.
Romero-Castaeda 7198 (HT:
COL IT: COL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

[Gunnera scabra Ruiz &


Pav.]

Luteyn 1999.
Nota: registrada por Luteyn
(1999) como G. sacabra, con base
en un espcimen de G. morae /
recorded by Luteyn (1999, as G.
sacabra) based on a specimen of
G. morae.

Gunnera schultesii L.E.Mora

Mora-Osejo 1984; Luteyn 1999;


Mora-Osejo et al. 2011.
Hierba.
Endmica. Andes. 2840-3350 m.
CUN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Mora-Osejo 764 (HT: COL; IT:
COL).

Gunnera silvioana L.E.Mora

Mora-Osejo 1984; Mora-Osejo et


al. 2011.
Hierba.
Nativa. Andes. 1800-2500 m.
NAR. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Mora-Osejo 6300 (HT: COL; IT:
COL).

Gunnera steyermarkii
L.E.Mora

Mora-Osejo et al. 2011.


Nativa. 2400 m.
NSA? No evaluada.
Colombia?, Venezuela.
Nota: esperada; recolectada
en Venezuela, justo sobre la
frontera / expected; collected in
Venezuela, just over the border.

Gunnera tacueyana
L.E.Mora

Mora-Osejo 1984; Luteyn 1999;


Mora-Osejo et al. 2011.
Hierba.
Endmica. Andes. 2400-3480 m.
CAU, TOL. No evaluada.
Cordillera Central.
Rangel 2600 (HT: COL).

Gunnera tajumbina
L.E.Mora

Mora-Osejo 1984; Mora-Osejo et


al. 2011.
Hierba.
Nativa. Andes. 2500-3700 m.
NAR, PUT. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Daz 851 (HT: COL; IT: COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

GUNNERACEAE

Angiosperms

Gunnera tamanensis
L.E.Mora

Mora-Osejo 1984; Luteyn 1999;


Mora-Osejo et al. 2011.
Hierba.
Endmica. Andes. 3700 m.
ANT, RIS. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Torres 1742 (HT: COL; IT: COL).

Gunnera tayrona L.E.Mora

Mora-Osejo 1984; Mora-Osejo et


al. 2011.
Hierba.
Endmica. SN Santa Marta.
2000-2650 m.
MAG. No evaluada.
Daz 101 (HT: COL; IT: COL).

Gunnera venezolana
L.E.Mora

Mora-Osejo et al. 2011.


Hierba.
Nativa. Andes? 1600-2300 m.
NSA? No evaluada.
Colombia?, Venezuela.
Nota: esperada; recolectada en
Tchira (Venezuela), a 8 km de la
frontera / expected; collected in
Tchira (Venezuela), 8 km from
the border.

HAEMODORACEAE
por Rodrigo Bernal
(Lista preliminar compilada por
Laura Clavijo)
3 gneros, 3 especies

Nativa de Australia.
Bernal [2012] (foto).

Schiekia Meisn.
1 especie
Schiekia orinocensis (Kunth)
Meisn.
Crdenas-Lpez 2007.
Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena,
Orinoquia. 80-600 m.
AMA, CAS, GUI, GUV, MET,
VAU, VIC. No evaluada.
E Colombia a Guayanas y N
Brasil.
Echeverry 2309 (COL).
Schiekia orinocensis subsp.
orinocensis, Schiekia orinocensis
subsp. silvestris Maas & Stoel

Xiphidium Aubl.
1 especie
Xiphidium caeruleum Aubl.

Idrraga et al. 2011.


Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, V Cauca, V
Magdalena. 0-2100 m.
AMA, ANT, BOL, BOY, CAL,
CAQ, CAS, CAU, CHO, CR,
CUN, GUI, GUJ, GUV, MAG,
MET, NAR, PUT, QUI, SAN,
TOL, VAL, VAU. Preocupacin
Menor (propuesta aqu).
S Mxico a Brasil y Bolivia.
Lpez 4131 (COL).

Anigozanthos Labill.
1 especie
Anigozanthos flavidus DC.
Bernal et al. 2012.
Hierba.
Adventicia. Andes. 2600 m.
CUN. No evaluada.

HALORAGACEAE
por Marcela Celis
(Lista preliminar compilada
por Marcela Celis y Nelson R.
Salinas)
3 gneros, 3 especies

Laurembergia P.J.Bergius
1 especie
Laurembergia tetrandra
(Schott) Kanitz

Mora-Osejo et al. 1988.


Hierba.
Nativa. Andes. 1900-2300 m.
BOY, SAN. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil,
Uruguay; Tanzania.
Bernal 1058 (COL).

Myriophyllum L.
1 especie
Myriophyllum quitense
Kunth

Mora-Osejo 1984; SchmidtMumm & Posada 2000.


Hierba, acutica.
Nativa. Andes. 2700-4000 m.
BOY, CAU, CUN, MET, QUI,
RIS. No evaluada.
N Suramrica a Tierra del Fuego;
Mxico, Norteamrica.
Betancur 9466 (COL).

Proserpinaca L.
1 especie
Proserpinaca palustris L.

Proserpinaca palustris var. crebra


Fernald & Griscom
Schmidt-Mumm & Posada 2000.
Hierba, acutica.
Nativa. Andes. 2350 m.
ANT. No evaluada.
O Canad, O y C Estados Unidos
a Guatemala; Colombia, SE
Brasil.
Posada 346 (COL, HUA).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1391

HAMAMELIDACEAE

Angiospermas
Angiosperms

HAMAMELIDACEAE
por Rodrigo Bernal
(Lista preliminar compilada por
Alexandra Hernndez y Laura
Clavijo)
1 gnero, 1 especie, 1 especie
endmica

Matudaea Lundell
1 especie, 1 especie endmica
Matudaea colombiana
Lozano

Lozano 1996.
rbol.
Endmica. Andes. 1700-1750 m.
ANT, CAU. No evaluada.
Prez 609 (MEDEL).

HELICONIACEAE
por Julio Betancur
y John Kress
1 gnero, 100 especies, 40
especies endmicas

Heliconia L.
100 especies, 40 especies
endmicas
Heliconia abaloi G.Morales

Kress et al. 1993; Kress et al.


2004.
Hierba.
Endmica. Andes. 1320-1400 m.
HUI. No evaluada.
Alto ro Magdalena.
Morales 263 (HT: COL; IT: MY,
US).
Nota: conocida solo de una
localidad / known only from one
locality.

Heliconia acuminata A.Rich.


Andersson 1985b; Kress et al.
1993; Kress et al. 2004.

1392

Hierba.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 60-1300
m.
AMA, CAQ, GUI, MET, PUT,
VAU, VIC. No evaluada.
O Colombia a Guayanas y N
Brasil.
Betancur 9727 (COAH, COL,
HUA).

Heliconia aemygdiana BurleMarx


Kress et al. 1993; Kress et al.
2004; Govaerts & Kress 2013.
Hierba.
Nativa. Andes. 490-750 m.
CAQ, PUT. No evaluada.
S Colombia a C Bolivia; SE
Brasil.
Morales 369 (COL).
Nota: conocida en Colombia
solo de cuatro colecciones /
known in Colombia only from
four collections.

Heliconia apparicioi
Barreiros

Andersson 1985b.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 150-250 m.
AMA. No evaluada.
O Amazonia.
Rodrguez 18 (COL).

Heliconia arrecta W.J.Kress


& Betancur

Kress et al. 1993; Kress et al.


2004.
Hierba.
Endmica. Pacfico. 75-130 m.
VAL. No evaluada.
Kress 3157 (HT: COL; IT: K,
TULV, US).
Nota: conocida solo de una
localidad / known only from one
locality.

Heliconia atratensis Abalo &


G.Morales

Kress et al. 1993; Kress et al.


2004.
Hierba.
Endmica. Pacfico. 25-250 m.
CHO, VAL. No evaluada.
NO Colombia (Atrato Medio).
Morales 231 (HT: IT: MY, US).
Nota: Andersson (1992b)
sugiri que podra ser un hbrido
de H. metallica con otra especie;
los autores la consideran como
una especie distinta / Andersson
(1992b) suggested that it might
be a hybrid of H. metallica with
another species; the authors
consider it a distinct species.

Heliconia aurea G.Rodr.

Kress et al. 1993; Kress et al.


2004.
Hierba.
Nativa. Andes, Orinoquia. 1872060 m.
BOY, CAS, CUN, NSA, SAN. No
evaluada.
Colombia y Venezuela.
Betancur 11686 (COL).
Nota: tratada por Andersson
(1981) como sinnimo de H.
bihai / treated by Andersson
(1981) as a synonym of H. bihai.

Heliconia badilloi Abalo &


G.Morales

Kress et al. 1993; Kress et al.


2004.
Hierba.
Endmica. Andes. 1100-1400 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Morales 329 (HT: COL; IT: MY,
US).
Nota: se conoce de cinco
colecciones / known from five
collections.

Heliconia berriziana Abalo


& G.Morales
Kress et al. 1993; Kress et al.
2004.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

HELICONIACEAE

Angiosperms

Hierba.
Endmica. Andes. 1100-1250 m.
SAN. No evaluada.
Morales 383 (HT: COL; IT: MY,
US).
Nota: conocida solo de una
localidad / known only from one
locality.

Heliconia bihai (L.) L.

Kress et al. 1993; Kress et al.


2004; Idrraga et al. 2011.
Hierba.
Nativa. Andes, Caribe, SN Santa
Marta. 0-1700 m.
GUJ, MAG, NSA, SUC. No
evaluada.
N Suramrica; Caribe.
Echeverry 3543 (COL, HUA).

Heliconia brachyantha
L.Andersson

Andersson 1985b; Kress et al.


2004; Idrraga et al. 2011.
Hierba.
Nativa. Caribe, Pacfico, V
Cauca, V Magdalena. 20-1030 m.
ANT, BOL, CHO, CR, NSA,
SAN, SUC. No evaluada.
SE Panam a NO Venezuela.
Kress 3393 (COL, HUA).

Heliconia burleana Abalo &


G.Morales
Heliconia luteoviridis Abalo &
G.Morales
Andersson 1985b; Kress et al.
2004; Idrraga et al. 2011.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe.
350-2586 m.
ANT, BOL, BOY, CAL, CAQ,
CAS, CAU, CHO, CUN, HUI,
MAG, MET, NAR, NSA, PUT,
QUI, RIS, SAN, VAL. No
evaluada.
Colombia a N Per.
Betancur 1073 (COL, HUA,
MO).

Heliconia caquetensis Abalo


& G.Morales

Kress et al. 1993; Kress et al.


2004.
Hierba.
Endmica. Andes. 1800-2050 m.
CAQ. No evaluada.
Morales 252 (HT: COL; IT: MY,
US).
Nota: conocida solo de una
localidad / known only from one
locality.

Heliconia carmelae Abalo &


G.Morales
Abalo & Morales 1982.
Hierba.
Endmica. 1100-1500 m.
ANT, CAL. No evaluada.
Morales 105 (HT: COL).
Nota: conocida de unas pocas
colecciones / known from a few
collections.

Heliconia chartacea
Barreiros

Kress et al. 1993; Kress et al.


2004; Govaerts & Kress 2013.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena. 38-1340 m.
AMA, CAQ, GUV, MET, PUT,
VAU. No evaluada.
E Colombia a Ecuador;
Guayanas y N Brasil.
Betancur 9985 (COAH, COL).

Heliconia chrysocraspeda
Abalo & G.Morales

Kress et al. 1993; Kress et al.


2004; Govaerts & Kress 2013.
Hierba.
Endmica. Andes. 800-2100 m.
CHO, RIS, VAL. No evaluada.
Morales 219 (HT: COL; IT: MY,
US).

Heliconia combinata Abalo


& G.Morales

Kress et al. 1993; Kress et al.


2004; Idrraga et al. 2011.
Hierba.
Endmica. Andes. 800-2450 m.
ANT, CHO, RIS, VAL. No
evaluada.
Morales 316 (HT: COL; IT: MY,
US).

Heliconia cordata
L.Andersson

Andersson 1985a; Kress et al.


2004; Idrraga et al. 2011.
Hierba.
Nativa. Andes, V Cauca, V
Magdalena. 100-2000 m.
ANT, BOL, CAL, CHO, MAG,
NAR, RIS, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Colombia a NO Ecuador.
Cuatrecasas 15574 (HT: US; IT:
F).

Heliconia curtispatha
Petersen

Andersson 1985a; Kress et al.


2004; Idrraga et al. 2011.
Hierba.
Nativa. Pacfico. 0-350 m.
ANT, CHO, CR, NAR, VAL.
No evaluada.
SO Panam a NO Ecuador.
Betancur 8016 (CHOCO, COL).

Heliconia darienensis
L.Andersson

Andersson 1985b; Kress et al.


1993; Kress et al. 2004.
Hierba.
Endmica. Pacfico. 1300-1520
m.
CHO. No evaluada.
Serrana del Darin.
Gentry 28710 (HT: MO; IT:
COL, GB).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1393

HELICONIACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Heliconia densiflora Verl.

Kress et al. 1993; Kress et al.


2004; Govaerts & Kress 2013.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 100-400 m.
AMA, CAQ, CAU, GUV. No
evaluada.
N Suramrica a Bolivia y Per;
Trinidad.
Crdenas 6748 (COAH, COL).

Heliconia dielsiana Loes.

Heliconia andina Abalo &


G.Morales
Andersson 1985a; Kress et al.
1993; Kress et al. 2004.
Hierba.
Nativa. Andes. 640-1820 m.
CAQ, PUT. No evaluada.
S Colombia a S Ecuador.
Betancur 4985 (COAH, COL,
HUA).

Heliconia donstonea
W.J.Kress & Betancur

Kress et al. 1993; Kress et al.


2004; Govaerts & Kress 2013.
Hierba.
Nativa. Andes. 600-745 m.
NAR. No evaluada.
Colombia a Ecuador.
Kress 3586 (HT: COL; IT: K, MO,
PSO, US).
Nota: conocida en Colombia
solo de una localidad / known in
Colombia only from one locality.

Heliconia episcopalis Vell.

Kress et al. 2004; Idrraga et al.


2011; Govaerts & Kress 2013.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Guayana
y Macarena, Islas Caribeas,
Caribe, Orinoquia, V Cauca, V
Magdalena. 50-600 m.
AMA, ANT, ARA, BOL, CAQ,
CAS, CUN, GUV, MET, NSA,

1394

PUT, SAP, SAN, SUC. No


evaluada.
N Suramrica a Bolivia y Per.
Betancur 7512 (COAH, COL).

Heliconia estherae Abalo &


G.Morales

Abalo & Morales 1982; Kress et


al. 1993; Kress et al. 2004.
Hierba.
Endmica. Andes. 600-1300 m.
NSA. No evaluada.
NE Colombia.
Morales 274 (HT: COL; IT: MY,
US).
Nota: conocida solo de una
localidad / known only from one
locality.

Heliconia estiletioides Abalo


& G.Morales

Abalo & Morales 1982; Kress et


al. 1993; Kress et al. 2004.
Hierba.
Endmica. Andes. 1000-2000 m.
CUN. No evaluada.
Morales 222 (HT: COL; IT: MY,
US).
Nota: conocida solo de dos
localidades cercanas / known
only from two nearby localities.

Heliconia fernandezii Abalo


& G.Morales

Kress et al. 1993; Kress et al.


2004; Idrraga et al. 2011.
Hierba.
Endmica. Andes. 1300-2000 m.
ANT, CHO, VAL. No evaluada.
Morales 64 (HT: COL).
Nota: conocida solo de tres
localidades / known only from
three localities.

Heliconia flabellata Abalo &


G.Morales
Andersson 1992.
Hierba.
Nativa. Amazonia. 310 m.

PUT. No evaluada.
Colombia y Ecuador.
Morales 212 (COL).
Nota: Anderson (1992) la
considera como pos. hbrido
entre H. episcopalis y H. rostrata.
Conocida en Colombia solo
de una coleccin / considered
by Anderson (1992) as a poss.
hybrid between H. episcopalis
and H. rostrata. Known in
Colombia from just one
collection.

Heliconia foreroi Abalo &


G.Morales

Abalo & Morales 1991; Kress et


al. 1993; Kress et al. 2004.
Hierba.
Endmica. Andes. 1585-1620 m.
NSA. No evaluada.
Morales 1338 (HT: COL; IT:
MY).
Nota: conocida solo de una
localidad / known only from one
locality.

Heliconia fragilis Abalo &


G.Morales

Kress et al. 1993; Kress et al.


2004; Idrraga et al. 2011.
Hierba.
Endmica. Andes, Pacfico.
5-2000 m.
ANT, CHO, NAR, RIS, VAL. No
evaluada.
O Colombia.
Morales 52 (HT: COL; IT: US).

Heliconia gaiboriana Abalo


& G.Morales
Kress et al. 1993; Kress et al.
2004.
Hierba.
Nativa. Andes. 1200-2200 m.
NAR. No evaluada.
SO Colombia a NO Ecuador.
Betancur 4320 (COL, HUA,
PSO).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

HELICONIACEAE

Angiosperms

Heliconia gigantea W.J.Kress


& Betancur
Kress et al. 1993; Kress et al.
2004.
Hierba.
Endmica. Andes. 1600-2000 m.
VAL. No evaluada.
Kress 2621 (HT: COL; IT: HUA,
MO, US).
Nota: conocida solo de dos
localidades / known only from
two localities.

Heliconia gilbertiana Abalo


& G.Morales

Kress et al. 1993; Kress et al.


2004.
Hierba.
Endmica. Andes. 834-1600 m.
CAQ, MET, PUT. No evaluada.
SE Andes.
Morales 335 (HT: COL).
Nota: tratada por Andersson
(1985b) como sinnimo de H.
scarlatina / treated by Andersson
(1985b) as a synonym of H.
scarlatina.

Heliconia griggsiana L.B.Sm.


Heliconia boultoniana Abalo &
G.Morales
Andersson 1985a; Kress et al.
2004; Idrraga et al. 2011.
Hierba.
Nativa. Andes. 1200-2500 m.
ANT, CAL, CAU, CHO, NAR,
QUI, RIS, VAL. No evaluada.
Colombia a N Ecuador.
Pennell 9085 (HT: GH; IT: NY,
US).

Heliconia harlingii
L.Andersson

Andersson 1985a.
Hierba.
Nativa. Andes?, Pacfico?
NAR? No evaluada.
SO Colombia?, NC Ecuador.

Nota: esperada; citada de


SO Colombia por Andersson
(1985a) / expected; recorded
from SW Colombia by
Andersson (1985a).

Heliconia hirsuta L.f.

Heliconia cararensis Abalo &


G.Morales
Andersson 1985b; Kress et al.
2004; Idrraga et al. 2011.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, SN Santa
Marta, V Cauca, V Magdalena.
30-1680 m.
AMA, ANT, ARA, BOL, BOY,
CAL, CAQ, CAS, CAU, CES,
CHO, CR, CUN, GUI, GUJ,
GUV, HUI, MAG, MET, NAR,
NSA, PUT, QUI, RIS, SAN, TOL,
VAL, VAU, VIC. Preocupacin
Menor (Propuesta aqu por el
autor).
Amrica tropical; Antillas.
Betancur 4913 (COAH, COL,
HUA).

Heliconia holmquistiana
Abalo & G.Morales

Abalo & Morales 1991; Kress et


al. 1993; Kress et al. 2004.
Hierba.
Endmica. Pacfico. 50-100 m.
CHO. No evaluada.
Morales 1337 (HT: COL; IT:
MY).
Nota: conocida solo de tres
colecciones / known only from
three collections.

Heliconia huilensis Abalo &


G.Morales

Abalo & Morales 1982; Kress et


al. 1993; Kress et al. 2004.
Hierba.
Endmica. Andes. 1370-2050 m.
CUN, HUI. No evaluada.
Morales 198 (HT: COL; IT: MY,
US).

Heliconia imbricata (Kuntze)


Baker
Kress et al. 2004; Idrraga et al.
2011; Govaerts & Kress 2013.
Hierba.
Nativa. Pacfico, V Magdalena.
0-580 m.
ANT, CHO, CR, RIS. No
evaluada.
NO Colombia a Costa Rica.
Betancur 8000 (COL).

Heliconia impudica Abalo &


G.Morales
Kress et al. 1993; Kress et al.
2004.
Hierba.
Nativa. Andes. 1600 m.
NAR. No evaluada.
SO Colombia a NO Ecuador.
Kress 3057 (COL, HUA, PSO,
TULV, US).
Nota: conocida en Colombia
de una sola coleccin / known
in Colombia from a single
collection.

Heliconia intermedia Abalo


& G.Morales

Kress et al. 1993; Kress et al.


2004.
Hierba.
Endmica. Andes. 1350-1550 m.
CHO. No evaluada.
Morales 213 (HT: COL; IT: MY,
US).
Nota: conocida solo de dos
localidades / known only from
two localities.

Heliconia julianii Barreiros

Andersson 1985b; Kress et al.


1993; Kress et al. 2004.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 55-400 m.
AMA, CAQ, GUI, MET, VAU.
No evaluada.
O Amazonia.
Betancur 10028 (COAH, COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1395

HELICONIACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Heliconia juruana Loes.

Andersson 1985b; Kress et al.


1993; Kress et al. 2004.
Hierba.
Nativa. Amazonia. 66-360 m.
AMA. No evaluada.
O Amazonia.
Kress 3290 (COL, HUA).

Heliconia lasiorachis
L.Andersson

Andersson 1985b; Kress et al.


1993; Kress et al. 2004.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 25-380 m.
AMA, CAQ, GUI, GUV, VAU.
No evaluada.
SE Colombia a Per.
Betancur 8948 (COAH, COL,
FMB, HUA).

Heliconia latispatha Benth.

Kress et al. 1993; Kress et al.


2004; Idrraga et al. 2011.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, SN Santa
Marta, V Cauca, V Magdalena.
0-1810 m.
ANT, ARA, ATL, BOL, BOY,
CAL, CAQ, CAS, CAU, CHO,
CR, CUN, GUJ, GUV,
MAG, MET, NAR, NSA, QUI,
RIS, SAN, SUC, TOL, VAL.
Preocupacin Menor (Propuesta
aqu por el autor).
S Mxico a NE Per y Venezuela;
Caribe.
Betancur 7509 (COAH, COL).

Heliconia laxa Abalo &


G.Morales

Kress et al. 1993; Kress et al.


2004; Idrraga et al. 2011.
Hierba.
Endmica. Andes, V Cauca, V
Magdalena. 500-2200 m.

1396

ANT, CUN, NSA, SAN. No


evaluada.
Morales 241 (HT: COL; IT: MY,
US).

Heliconia lentiginosa Abalo


& G.Morales

Kress et al. 1993; Kress et al.


2004; Idrraga et al. 2011.
Hierba.
Endmica. Andes, V Magdalena.
300-1150 m.
ANT. No evaluada.
Morales 376 (HT: COL; IT: MY,
US).

Heliconia longa (Griggs)


H.J.P.Winkl.

Heliconia longissima Abalo &


G.Morales
Andersson 1985a; Kress et al.
2004; Idrraga et al. 2011.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico, V
Magdalena. 50-1800 m.
ANT, CAL, CHO, CR, SAN.
No evaluada.
Nicaragua a Ecuador.
Betancur 7990 (CHOCO, COL).
Nota: tratada por Govaerts &
Kress (2013) como sinnimo
de H. curtispatha / treated by
Govaerts & Kress (2013) as a
synonym of H. curtispatha.

Heliconia longiflora R.R.Sm.


Andersson 1985a; Andersson
1985b; Idrraga et al. 2011.
Hierba.
Nativa. Caribe, Pacfico, V
Cauca. 0-800 m.
ANT, CHO, CR, NAR, RIS,
SUC, VAL. No evaluada.
Nicaragua a NO Ecuador.
Betancur 12491 (COL).

Heliconia lourteigiae
Emygdio & E.Santos

Kress et al. 1993; Kress et al.


2004.

Hierba.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 50-900 m.
AMA, CAQ, GUV, VAU. No
evaluada.
SE Colombia a Guayana
Francesa y N Brasil.
Kress 3348 (COL).

Heliconia lozanoi Abalo &


G.Morales

Abalo & Morales 1985; Kress et


al. 1993; Kress et al. 2004.
Hierba.
Endmica. Andes. 1200-2064 m.
SAN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Morales 272 (HT: COL; IT: MY,
US).

Heliconia marginata
(Griggs) Pittier

Andersson 1985a; Kress et al.


2004; Idrraga et al. 2011.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Guayana
y Macarena, Islas Caribeas,
Caribe, Orinoquia, Pacfico, V
Cauca, V Magdalena. 5-400 m.
AMA, ANT, ARA, BOL, BOY,
CAQ, CAS, CHO, CR, CUN,
GUJ, GUV, MAG, MET, QUI,
SAN, TOL, VIC. Preocupacin
Menor (Propuesta aqu por el
autor).
Costa Rica a Per y Brasil;
Antillas.
Betancur 7517 (COAH, COL).

Heliconia mariae Hook.f.


Kress et al. 1993; Kress et al.
2004; Idrraga et al. 2011.
Hierba.
Nativa. Caribe, Pacfico, V
Cauca. 0-520 m.
ANT, ATL, CHO, CR. No
evaluada.
Guatemala a NO Venezuela.
Betancur 6000 (COL, HUA).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

HELICONIACEAE

Angiosperms

Heliconia meridensis
Klotzsch

Heliconia colombiana Abalo &


G.Morales
Andersson 1985b; Kress et al.
1993; Kress et al. 2004.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1100-2000 m.
CES, GUJ, MAG, NSA. No
evaluada.
NE Colombia a NO Venezuela.
Betancur 11427 (COL, HUA).

Heliconia metallica Hook.


Andersson 1985b; Kress et al.
2004; Idrraga et al. 2011.
Hierba.
Nativa. Caribe, Pacfico, SN
Santa Marta, V Cauca, V
Magdalena. 0-900 m.
ANT, ATL, BOL, CHO, CR,
MAG, SAN. No evaluada.
Honduras a Bolivia.
Morales 256 (COL).

Heliconia mincana Abalo &


G.Morales

Govaerts & Kress 2013.


Hierba.
Endmica. SN Santa Marta.
1000-1900 m.
MAG. No evaluada.
Morales 108 (HT: COL).
Nota: tratada por Andersson
(1985b) como sinnimo de
H. meridensis / treated by
Andersson (1985b) as a synonym
of H. meridensis.

Heliconia mucilagina Abalo


& G.Morales
Abalo & Morales 1982; Kress et
al. 1993; Kress et al. 2004.
Hierba.
Endmica. Andes, Pacfico.
0-1100 m.
CHO, RIS. No evaluada.
NO Colombia.
Morales 79 (HT: COL; IT: US).

Heliconia mutisiana Cuatrec.


Kress et al. 1993; Kress et al.
2004; Idrraga et al. 2011.
Hierba.
Endmica. Andes, V Cauca, V
Magdalena. 880-2220 m.
ANT, BOY, CUN, HUI, QUI,
RIS, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Cuatrecasas 2583 (HT: MA).

Heliconia nariniensis Abalo


& G.Morales
Abalo & Morales 1982; Kress et
al. 1993; Kress et al. 2004.
Hierba.
Nativa. Andes. 1000-2000 m.
NAR, VAL. No evaluada.
SO Colombia a N Ecuador.
Morales 50 (HT: COL; IT: MY,
US).

Heliconia nigripraefixa
Dodson & A.H.Gentry

Kress et al. 1993; Kress et al.


2004; Idrraga et al. 2011.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-1230
m.
ANT, CHO, NAR, RIS, VAL. No
evaluada.
Panam a NO Ecuador.
Betancur 5975 (COL, HUA).

Heliconia nitida Abalo &


G.Morales

Abalo & Morales 1982; Kress et


al. 1993; Kress et al. 2004.
Hierba.
Endmica. Andes. 1400-1760 m.
SAN. No evaluada.
Morales 273 (HT: COL; IT: MY,
US).
Nota: conocida solo de dos
localidades cercanas / known
only from two nearby localities.

Heliconia obscuroides
L.Andersson

Andersson 1985a; Kress et al.


1993; Kress et al. 2004.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 30-1700
m.
CHO, RIS, VAL. No evaluada.
NO Colombia a CO Ecuador.
Kress 2627 (COL, HUA).

Heliconia oleosa Abalo &


G.Morales

Abalo & Morales 1982; Kress et


al. 1993; Kress et al. 2004.
Hierba.
Endmica. V Magdalena. 7401200 m.
BOY, SAN. No evaluada.
Morales 270 (HT: COL; IT: MY,
US).
Nota: conocida de dos
localidades cercanas / known
only from two nearby localities.

Heliconia orthotricha
L.Andersson

Andersson 1981; Kress et al.


1993; Kress et al. 2004.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena. 130-1350
m.
AMA, CAQ, CAU, MET, PUT.
No evaluada.
S Colombia a C Per.
Betancur 4914 (COL).

Heliconia osaensis Cufod.

Andersson 1985b; Kress et al.


2004; Idrraga et al. 2011.
Hierba.
Nativa. Caribe, Orinoquia,
Pacfico, V Cauca, V Magdalena.
0-1000 m.
ANT, ARA, BOL, BOY, CAQ,
CHO, CR, MAG, SAN, SUC.
No evaluada.
Colombia a Costa Rica.
Kress 2637 (COL, HUA, MO,
US).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1397

HELICONIACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Heliconia pastazae
L.Andersson

Andersson 1985a; Kress et al.


1993; Kress et al. 2004.
Hierba.
Nativa. Andes. 1000-1708 m.
CAQ, PUT. No evaluada.
S Colombia a N Ecuador.
Betancur 5528 (COL).

Heliconia pendula Wawra


Kress 1997; Govaerts & Kress
2013.
Hierba.
Nativa. Andes?
CES?, NSA? No evaluada.
N Suramrica a NE Brasil.
Nota: esperada / expected.

Heliconia platystachys Baker


Heliconia tridentata Barreiros
Kress et al. 1993; Kress et al.
2004; Idrraga et al. 2011.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, SN Santa
Marta, V Cauca, V Magdalena.
0-1200 m.
ANT, ARA, BOL, BOY, CAL,
CAS, CES, CHO, CR, CUN,
GUJ, GUV, MAG, NSA,
RIS, SAN, SUC, TOL, VAL.
Preocupacin Menor (Propuesta
aqu por el autor).
Costa Rica a Venezuela.
Betancur 12298 (COL).

Heliconia pogonantha
Cufod.

Kress et al. 1993; Kress et al.


2004; Idrraga et al. 2011.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico, V
Magdalena. 0-1700 m.
ANT, CHO, CR. No evaluada.
NO Colombia a Nicaragua.
Betancur 6060 (COL, HUA).

1398

Heliconia psittacorum L.f.

Kress et al. 1993; Kress et al.


2004.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia.
80-1000 m.
AMA, ARA, CAQ, CAS, GUI,
GUV, MET, PUT, VAU, VIC.
Preocupacin Menor (Propuesta
aqu por el autor).
N Suramrica; Antillas menores.
Betancur 7298 (COL).

Heliconia regalis
L.Andersson

Kress et al. 1993; Kress et al.


2004; Idrraga et al. 2011.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-1950
m.
ANT, CHO, NAR, RIS, VAL. No
evaluada.
O Colombia a NO Ecuador.
Betancur 12423 (COL).

Heliconia reptans Abalo &


G.Morales

Kress et al. 1993; Kress et al.


2004; Idrraga et al. 2011.
Hierba.
Endmica. Andes, V Magdalena.
950-1100 m.
ANT, BOY, SAN. No evaluada.
Morales 271 (HT: COL; IT: MY,
US).
Nota: conocida de tres
localidades / known from three
localities.

Heliconia reticulata (Griggs)


H.J.P.Winkl.
Kress et al. 1993; Kress et al.
2004; Idrraga et al. 2011.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 5-1410
m.
ANT, CHO. No evaluada.
Costa Rica a CO Ecuador.
Betancur 6004 (COL).

Heliconia revoluta (Griggs)


Standl.

Heliconia sanctae-martae
L.Andersson
Andersson 1985b; Kress et al.
1993; Kress et al. 2004.
Hierba.
Endmica. Andes, SN Santa
Marta. 910-1600 m.
CES, MAG. No evaluada.
Sierra Nevada de Santa Marta y
serrana de Perij.
Smith 2315 (HT: K; IT: MO, NY).

Heliconia rhodantha Abalo


& G.Morales

Abalo & Morales 1982; Kress et


al. 1993; Kress et al. 2004.
Hierba.
Endmica. Andes, Pacfico. 401400 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Morales 76 (HT: COL).
Nota: conocida de cuatro
localidades / known from four
localities.

Heliconia rigida Abalo &


G.Morales

Kress et al. 1993; Kress et al.


2004; Idrraga et al. 2011.
Hierba.
Endmica. Andes, V Cauca, V
Magdalena. 100-1550 m.
ANT, CAL, SAN, TOL. No
evaluada.
Morales 268 (HT: COL; IT: MY,
US).

Heliconia robertoi Abalo &


G.Morales

Kress et al. 1993; Kress et al.


2004; Idrraga et al. 2011.
Hierba.
Endmica. Andes. 1350-2030 m.
ANT, CHO. No evaluada.
Morales 284 (HT: COL; IT: MY).
Nota: conocida de tres
localidades / known from three
localities.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

HELICONIACEAE

Angiosperms

Heliconia rostrata Ruiz &


Pav.

Andersson 1985a; Kress et al.


1993; Kress et al. 2004.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena. 140-900 m.
CAQ, CAU, MET, PUT. No
evaluada.
S Colombia a C Bolivia.
Betancur 4911 (COL, HUA).

Heliconia samperiana
W.J.Kress & Betancur

Kress & Betancur 2009.


Hierba.
Endmica. Pacfico. 40 m.
CHO. Vulnerable (Kress &
Betancur 2009).
Valle Medio del ro Atrato.
Kress 2589 (HT: US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Heliconia sanctae-theresae
Abalo & G.Morales

Kress et al. 1993; Kress et al.


2004; Idrraga et al. 2011.
Hierba.
Endmica. V Magdalena. 100820 m.
ANT. No evaluada.
Morales 387 (HT: COL; IT: MY).

Heliconia scarlatina Abalo &


G.Morales
Heliconia aristeguietae Abalo &
G.Morales
Andersson 1985b.
Hierba.
Nativa. Andes. 1400-2140 m.
CUN, NSA, SAN. No evaluada.
C Colombia a E Panam.
Morales 243 (HT: COL).

Heliconia schumanniana
Loes.

Andersson 1985b; Kress et al.


1993; Kress et al. 2004.

Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia.
100-1420 m.
AMA, CAQ, CAU, GUV, MET,
PUT. No evaluada.
S Colombia a S Per y O Brasil.
Betancur 7628 (COAH, COL,
FMB).

Heliconia signa-hispanica
Abalo & G.Morales

Kress et al. 1993; Kress et al.


2004; Idrraga et al. 2011.
Hierba.
Endmica. Andes. 1090-1900 m.
ANT, CHO. No evaluada.
Morales 315 (HT: COL; IT: MY,
US).
Nota: conocida de tres
localidades / known from three
localities.

Heliconia spathocircinata
Aristeg.

Heliconia antioquiensis Abalo &


G.Morales
Andersson 1992; Idrraga et al.
2011.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, V Cauca, V
Magdalena. 0-1620 m.
AMA, ANT, CAL, CAQ, CAS,
CHO, CR, CUN, GUV, MET,
NAR, PUT, RIS, VAL, VAU.
Preocupacin Menor (Propuesta
aqu por el autor).
Panam a Suramrica tropical;
Antillas Menores.
Betancur 8052 (CHOCO, COL).

Heliconia spiralis Abalo &


G.Morales

Abalo & Morales 1983; Kress et


al. 1993; Kress et al. 2004.
Hierba.
Endmica. Andes, Pacfico.
5-1150 m.

CHO, VAL. No evaluada.


Morales 281 (HT: COL; IT: MY,
US).

Heliconia standleyi
J.F.Macbr.

Andersson 1985a; Kress et al.


1993; Kress et al. 2004.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes. 100690 m.
AMA, CAQ, PUT. No evaluada.
S Colombia a NE Per.
Kress 3297 (COL).

Heliconia stella-maris Abalo


& G.Morales
Abalo & Morales 1983; Kress et
al. 1993; Kress et al. 2004.
Hierba.
Endmica. Pacfico. 5-150 m.
CAU, VAL. No evaluada.
Morales 280 (HT: COL; IT: MY,
US).
Nota: conocida de dos
localidades / known from two
localities.

Heliconia stricta Huber

Heliconia tricolor Abalo &


G.Morales
Andersson 1981; Kress et al.
2004; Idrraga et al. 2011.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia,
Pacfico, SN Santa Marta, V
Magdalena. 0-1700 m.
AMA, ANT, ARA, BOY, CAL,
CAQ, CAS, CAU, CHO, CUN,
GUI, GUJ, GUV, MAG, MET,
NAR, NSA, PUT, SAN, TOL,
VAL, VAU. Preocupacin Menor
(Propuesta aqu por el autor).
N Suramrica a N Bolivia.
Betancur 10064 (COAH, COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1399

HELICONIACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Heliconia tacarcunae
L.Andersson

Andersson 1985b; Kress et al.


1993; Kress et al. 2004.
Hierba.
Nativa. Pacfico. 1000-1350 m.
CHO. No evaluada.
NO Colombia a E Panam.
Nota: conocida de una
localidad, en la frontera entre
Colombia y Panam. Podra ser
una variacin de H. longiflora
/ known from one locality on
the Panama-Colombia border;
it could be a variant of H.
longiflora.

Heliconia tarumaensis
Barreiros

Kress et al. 2004.


Hierba.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 50-500 m.
AMA, CAQ, VAU. No evaluada.
Colombia y Brasil.
Barbosa 7566 (COAH, FMB).
Nota: tratada por Andersson
(1985b) como sinnimo de H.
acuminata subsp. occidentalis /
treated by Andersson (1985b)
as a synonym of H. acuminata
subsp. occidentalis.

Heliconia tenebrosa
J.F.Macbr.

Andersson 1992; Kress et al.


1993; Kress et al. 2004.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 50-200 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
Colombia, Per, Brasil.
Crdenas 10219 (COAH).

Heliconia terciopela
W.J.Kress & Betancur

Kress et al. 1993; Kress et al.


2004.
Hierba.

1400

Endmica. Pacfico. 50-500 m.


VAL. No evaluada.
Kress 3150 (HT: COL; IT: K,
TULV, US).
Nota: conocida de una sola
localidad / known from a single
locality.

Nativa. Amazonia, Andes. 301200 m.


NAR, PUT. No evaluada.
S Colombia a N Per.
Crdenas 11687 (COAH).

Heliconia titanum W.J.Kress


& Betancur
Kress et al. 1993; Kress et al.
2004.
Hierba.
Endmica. Andes, Pacfico. 4001400 m.
VAL. No evaluada.
Kress 3168 (HT: COL; IT: K,
TULV, US).
Nota: conocida de una sola
localidad / known from a single
locality.

Andersson 1985b; Kress et al.


1993; Kress et al. 2004.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia.
80-1100 m.
AMA, CAQ, GUI, GUV, MET,
PUT, VAU, VIC. Preocupacin
Menor (Propuesta aqu por el
autor).
E Colombia a N Per.
Betancur 1353 (COAH, COL,
HUA, MO).

Heliconia trichocarpa
G.S.Daniels & F.G.Stiles

Heliconia venusta Abalo &


G.Morales

Kress et al. 1993; Kress et al.


2004; Idrraga et al. 2011.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico, V
Magdalena. 0-1850 m.
ANT, CHO, RIS, VAL. No
evaluada.
NO Colombia a Costa Rica.
Betancur 5950 (COL, HUA).

Heliconia vaginalis Benth.

Kress et al. 1993; Kress et al.


2004; Idrraga et al. 2011.
Hierba.
Nativa. Pacfico, V Magdalena.
0-1450 m.
ANT, CHO, NAR. No evaluada.
Costa Rica a NO Ecuador.
Betancur 6081 (COL, HUA).

Heliconia vellerigera Poepp.


Andersson 1985a; Kress et al.
1993; Kress et al. 2004.
Hierba.

Heliconia velutina
L.Andersson

Heliconia montana Abalo &


G.Morales
Andersson 1985b; Kress et al.
2004; Idrraga et al. 2011.
Hierba.
Nativa. Andes. 1300-2300 m.
ANT, BOY, CAU, CHO, CUN,
HUI, NSA, QUI, RIS, SAN, TOL,
VAL. No evaluada.
N Colombia a C Ecuador.
Morales 197 (HT: COL; IT: MY,
US).

Heliconia wagneriana
Petersen

Andersson 1981; Idrraga et al.


2011; Govaerts & Kress 2013.
Hierba.
Nativa. Andes, Islas Caribeas,
Pacfico, V Cauca, V Magdalena.
0-1420 m.
ANT, CHO, CUN, NAR,
RIS, SAP, SAN, TOL, VAL.
Preocupacin Menor (Propuesta
aqu por el autor).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

HELICONIACEAE

Angiosperms

Guatemala y Belice a Ecuador;


Trinidad.
Betancur 6055 (COL, HUA).

Heliconia xanthovillosa
W.J.Kress

Kress 1981; Govaerts & Kress


2013.
Nativa. Pacfico. 30 m.
CHO. No evaluada.
NO Colombia a E Panam.
Juncosa 1323 (CHO, GB, JAUM,
MO).

HELIOTROPIACEAE
por James S. Miller
(Lista preliminar compilada por
Alexandra Hernndez y Nelson
R. Salinas)
2 gneros, 40 especies, 8 especies
endmicas

Heliotropium L.
11 especies, 1 especie endmica
Heliotropium angiospermum
Murray
Stevens et al. 2001.
Hierba.
Nativa. Andes, Caribe, V Cauca,
V Magdalena. 0-2300 m.
ANT, ATL, BOL, BOY, CES,
CUN, GUJ, HUI, MAG, NSA,
SAP, SAN, SUC, TOL, VAL.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Neotrpico.
Cuadros 4467 (MO).
Nota: zonas secas / dry areas.

Heliotropium curassavicum
L.
Miller 1988.
Hierba.
Nativa. Islas Caribeas, Caribe.
0-32 m.

ATL, BOL, GUJ, MAG, SAP.


Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Zonas tropicales y templadas del
Nuevo y el Viejo Mundo.
Smith 544 (MO).
Nota: zonas secas / dry areas.

Heliotropium filiforme
Lehm.
Stevens et al. 2001.
Subarbusto.
Nativa. Caribe. 60 m.
BOL. No evaluada.
Mxico a Argentina.
Zarucchi 4151 (MO).

Heliotropium fruticosum L.

Stevens et al. 2001.


Hierba.
Nativa. Andes, Caribe, V Cauca,
V Magdalena. 10-1860 m.
ANT, ATL, BOL, BOY, CAL,
CES, CUN, GUJ, HUI, MAG,
SAN, TOL, VAL. Preocupacin
Menor (propuesta aqu).
Colombia a Estados Unidos.
Gutirrez 17C062 (MEDEL).
Nota: zonas secas / dry areas.

Heliotropium indicum L.

Miller 1988.
Hierba, subarbusto, arbusto.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Islas
Caribeas, Caribe, Orinoquia,
Pacfico, V Cauca, V Magdalena.
0-1675 m.
AMA, ANT, ARA, ATL, BOL,
CAL, CAS, CAU, CES, CHO,
CR, CUN, GUI, GUJ, MAG,
MET, NSA, SAP, SAN, SUC,
TOL, VAL. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
Trpicos y Subtrpicos.
Fonnegra 8862 (HUA).

Heliotropium lagoense
(Warm.) Grke

Stevens et al. 2001.


Hierba.
Nativa. Caribe. 62 m.
CES. No evaluada.
Nicaragua a Colombia,
Venezuela, Brasil y Bolivia.
Allen 162 (MO).

Heliotropium procumbens
Mill.

Miller 1988.
Hierba, arbusto.
Nativa. Caribe, Orinoquia,
Pacfico, V Cauca, V Magdalena.
10-140 m.
ANT, ATL, BOL, BOY, CAS,
CHO, CR, MAG, MET, SAN.
No evaluada.
Neotrpico.
Barbosa 717 (MO).

Heliotropium purdiei
I.M.Johnst.

Johnston 1928.
Hierba.
Endmica. Caribe, SN Santa
Marta. 100-200 m.
BOL, CES, MAG, NSA. No
evaluada.
Allen 422 (MO).

Heliotropium salicioides
Cham.

Johnston 1928.
Hierba.
Nativa. Andes. 1500-1675 m.
SAN. No evaluada.
Colombia a Paraguay y
Argentina.
Killip 15228 (GH).
Nota: conocida en Colombia
de unas pocas colecciones /
known in Colombia for a few
collections.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1401

HELIOTROPIACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Heliotropium ternatum Vahl

Heliotropium ottonii Lehm.


Stevens et al. 2001.
Subarbusto.
Nativa. Andes. 1000-1225 m.
ANT, SAN. No evaluada.
Mxico a N Suramrica; Antillas
Mayores.
Zarucchi 5400 (NY).
Nota: zonas secas / dry areas.

Heliotropium transalpinum
Vell.
Stevens et al. 2001.
Subarbusto.
Nativa. Caribe. 200 m.
CES. No evaluada.
Centroamrica y Suramrica.
Haught 3900 (COL).

Tournefortia L.
29 especies, 7 especies endmicas
Tournefortia angustiflora
Ruiz & Pav.

Miller 1988.
Arbusto, rbol, trepadora, liana.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Pacfico, V Magdalena.
200-1900 m.
ANT, BOL, CAQ, CHO, GUV,
SAN, SUC. No evaluada.
Guatemala y Belice a Colombia,
Ecuador, Per y Venezuela.
Gentry 34768 (MO).

Tournefortia bicolor Sw.

Miller 1988.
Subarbusto, arbusto, rbol,
trepadora, liana.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Pacfico, SN Santa Marta,
V Cauca, V Magdalena. 0-2000
m.
AMA, ANT, BOL, CAQ, CAU,
CES, CHO, CUN, GUJ, MAG,
NAR, PUT, QUI, RIS, SAN,

1402

TOL, VAL. Preocupacin Menor


(propuesta aqu).
Mxico a Bolivia y Brasil.
Betancur 5512 (COL).

Tournefortia brantii J.S.Mill.


Miller 1989.
Arbusto, arbolito, rbol.
Endmica. Andes. 1150-2650 m.
ANT, CAU, CHO. No evaluada.
Daz 3667 (COL).

Tournefortia brevilobata
K.Krause

Arbusto, arbolito, rbol.


Nativa. Andes. 1550-3300 m.
ANT, CAU, MAG, NAR. No
evaluada.
Colombia a Per.
White 593 (MO).

Tournefortia canescens
Kunth

AMA, ANT, ARA, BOL, BOY,


CAQ, CAS, CAU, CES, CHO,
CUN, HUI, MET, NAR, PUT,
SAN. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
Mxico a N Suramrica.
Brant 1202 (HUA).

Tournefortia fuliginosa
Kunth

Subarbusto, arbusto, arbolito,


rbol.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1380-3700 m.
ANT, CAU, CUN, GUJ, HUI,
MAG, NAR, NSA, PUT, QUI,
RIS, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Colombia y Venezuela a Per.
Zarucchi 6841 (HUA).

Tournefortia gigantifolia
J.S.Mill.

Hokche et al. 2008.


Arbusto, rbol.
Nativa. Caribe, V Magdalena.
0-950 m.
BOL, CUN. No evaluada.
Colombia y Venezuela.
Allen 798 (MO).

Miller 2000.
Subarbusto, arbusto, arbolito,
rbol.
Nativa. Andes, Pacfico. 4301800 m.
CAQ, CHO, CUN, NAR, PUT.
No evaluada.
Colombia a Per.
Betancur 4710 (COL).

Tournefortia cordifolia
Andr

Tournefortia glabra L.

Arbusto.
Nativa. Andes. 1480 m.
TOL. No evaluada.
Colombia y Ecuador.
Cuatrecasas 22705 (COL).

Tournefortia cuspidata
Kunth

Miller 1988.
Subarbusto, arbusto, arbolito,
trepadora.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Pacfico, V Magdalena.
0-1500 m.

Tournefortia foetidissima L.
Miller 1988; Barajas-Meneses et
al. 2005.
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe, V
Magdalena. 0-2800 m.
ANT, BOY, CAL, CAQ, CUN,
GUJ, MAG, MET, SUC, VAL. No
evaluada.
Mxico a Bolivia; Antillas.
Cogollo 926 (JAUM).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

HELIOTROPIACEAE

Angiosperms

Tournefortia gnaphalodes
(L.) Roem. & Schult.

Stevens et al. 2001.


Subarbusto, arbusto.
Nativa. Islas Caribeas, Caribe.
0-20 m.
GUJ, SAP. No evaluada.
S Estados Unidos a N Colombia
y Venezuela; Antillas.
Nota: zonas secas / dry areas.

Tournefortia hirsutissima L.

Miller 1988.
Subarbusto, arbolito, trepadora.
Nativa. Andes, Islas Caribeas,
Caribe, V Cauca, V Magdalena.
0-1750 m.
ANT, ATL, BOL, BOY, CAL,
CAQ, CAU, CUN, GUJ,
HUI, MAG, SAP, SAN, VAL.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Neotrpico.
Smith 331 (MO).

Tournefortia hispida Kunth

Hokche et al. 2008.


Subarbusto, arbusto.
Nativa. Andes, Caribe, Pacfico,
V Magdalena. 50-1600 m.
ANT, ATL, BOY, CAL, CUN,
TOL. No evaluada.
Colombia y Venezuela.
Uribe 2036 (JAUM).

Tournefortia killipii Nowicke


Nowicke 1974.
Arbolito, rbol.
Endmica. Andes. 2600-2700 m.
ANT, CUN. No evaluada.
Haught 5837 (HT: US).

Tournefortia latisepala
Nowicke
Nowicke 1974.
Arbusto.
Nativa. Pacfico. 100 m.
VAL. No evaluada.

Colombia a Costa Rica.


Von Sneidern 4676 (US).

Colombia y Venezuela a Bolivia.


Callejas 9511 (HUA).

Tournefortia macrostachya
Rusby

Tournefortia psilostachya
Kunth

Rusby 1920.
Subarbusto, arbusto, arbolito,
rbol.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1420-3000 m.
ANT, CES, GUJ, MAG, PUT,
QUI. No evaluada.
Colombia y Venezuela.
Smith 1865 (US).

Tournefortia maculata Jacq.

Tournefortia paniculata Cham.


Miller 1988.
Hierba, arbusto, rbol, trepadora,
liana.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Pacfico, V Cauca, V
Magdalena. 5-2250 m.
AMA, ANT, ATL, CAQ, CHO,
CUN, GUJ, HUI, MAG, MET,
NSA, QUI, SAN, TOL, VAL.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Neotrpico.
Zarucchi 6713 (HUA).

Arbusto.
Nativa. Amazonia, Andes. 3252500 m.
NSA, PUT, VAL. No evaluada.
Colombia a Bolivia y Argentina.
Klug 1867 (MO).

Tournefortia restrepoae
J.S.Mill.

Miller 1995.
Subarbusto.
Endmica. Andes. 1800 m.
NAR. No evaluada.
Restrepo 778 (HT: MO).
Nota: conocida de una sola
localidad / known from a single
locality.

Tournefortia rollotii Killip

Killip 1927.
Hierba, arbusto.
Endmica. Andes. 2570-2890 m.
CUN. No evaluada.
Ariste-Joseph A492 (GH).

Tournefortia pauciflora
Nowicke

Tournefortia romeroi
I.M.Johnst.

Nowicke 1974.
Endmica.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Rusby 706 (F).
Nota: pobremente conocida /
poorly known.

Johnston 1956.
Hierba, arbusto.
Endmica. Pacfico. 20-430 m.
NAR. No evaluada.
Romero-Castaada 3317 (HT: A;
IT: COL).

Tournefortia polystachya
Ruiz & Pav.

Tournefortia scabrida Kunth

Tournefortia loxensis Kunth


Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1500-3150 m.
ANT, BOY, CAL, CUN, MAG,
NSA, PUT, QUI, RIS, VAL. No
evaluada.

Arbusto, arbolito, rbol.


Nativa. Andes, Caribe? 10003200 m.
ANT, BOY, CAL, CAQ, CAU,
CHO, CUN, HUI, NAR, QUI,
RIS, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Colombia y Venezuela a Per.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1403

HELIOTROPIACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Fonnegra 2754 (NY).


Nota: la localidad del tipo
(Tenerife, Magdalena, a 85
m de elevacin) puede estar
equivocada, pues todas las otras
colecciones provienen de alturas
superiores a 1000 m / the type
locality (Tenerife, Magdalena, 85
m elevation) may be wrong, as
all other collections come from
elevations over 1000 m.

Tournefortia spicata J.S.Mill.


Miller 1989.
Arbusto.
Endmica. Pacfico. 100 m.
NAR. No evaluada.
Balick 1667 (HT: NY; IT: MO).

Tournefortia subspicata
Donn.Sm.

Tournefortia brenesii Standl.,


Tournefortia poasana Cufod.
Miller 1988.
Subarbusto.
Nativa. Andes, Pacfico. 5001150 m.
CHO. No evaluada.
Colombia a Costa Rica.
Gentry 17354 (MO).

Tournefortia tacarcunensis
A.H.Gentry & Nowicke
Miller 1988.
Hierba.
Nativa. Pacfico. 300-1300 m.
CHO. No evaluada.
Colombia y Panam.
Gentry 16772 (MO).

Tournefortia ulei Vaupel

Arbusto, trepadora.
Nativa. Amazonia, V Magdalena.
110-280 m.
ANT. No evaluada.
Colombia, Venezuela, y las
Guayanas a Bolivia.
Callejas 4531 (HUA).

1404

Tournefortia volubilis L.

Tournefortia tomentosa Mill.


Miller 1988.
Arbusto, arbolito, trepadora,
liana.
Nativa. Andes, Caribe, V Cauca.
0-1550 m.
ANT, ATL, BOL, BOY, GUJ,
MAG, NAR, SAN, SUC, VAL.
No evaluada.
Neotrpico.
McPherson 13026 (HUA).

HERNANDIACEAE
por Rodrigo Bernal
(Lista preliminar compilada por
Nelson R. Salinas)
3 gneros, 5 especies

Gyrocarpus Jacq.
1 especie
Gyrocarpus americanus Jacq.
Kubitzki 1969.
rbol.
Nativa. Caribe, V Cauca. 5-1000
m.
ANT, ATL, BOL, CR, GUJ,
MAG, SAN, SUC. No evaluada.
Pantropical.
Dugand 2267 (COL).
Gyrocarpus americanus subsp.
americanus

Hernandia L.
2 especies
Hernandia didymantha
Donn.Sm.
Kubitzki 1969.
rbol.
Nativa. Pacfico. 0-100 m.
ANT, CHO. No evaluada.
Costa Rica a NO Ecuador.
Bernal 624 (HUA).

Hernandia stenura Standl.

Kubitzki 1969.
rbol.
Nativa. Pacfico. 50 m.
VAL. No evaluada.
Colombia a Guatemala.
Cuatrecasas 14305 (US?).
Nota: segn Kubitzki (1969),
el espcimen citado podra
corresponder a esta especie /
according to Kubitzki (1969) the
specimen cited could represent
species.

Sparattanthelium Mart.
2 especies
Sparattanthelium amazonum
Mart.
Kubitzki 1969; Stevens et al.
2001.
Arbusto, trepadora.
Nativa. V Magdalena. 120-600
m.
ANT. No evaluada.
Mxico a Per, Brasil y Bolivia.
Cogollo 1189 (JAUM, MO).

Sparattanthelium glabrum
Rusby

Kubitzki 1969.
Liana.
Nativa. Amazonia. 200-750 m.
AMA, CR, CUN, NAR. No
evaluada.
Colombia, Brasil, Per y Bolivia.
Schultes 8238 (GH?).
Sparattanthelium glabrum subsp.
angustatum Kubitzki
Nota: colecciones
extraamaznicas prob.
corresponden a S. amazonum
/ extra-Amazonian collections
prob. correspond to S.
amazonum.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

HUMIRIACEAE

Angiosperms

HUMIRIACEAE
por Luiz C. S. Giordano
(Lista preliminar compilada por
Nelson R. Salinas)
5 gneros, 21 especies, 3 especies
endmicas

Humiria Aubl.
3 especies
Humiria balsamifera Aubl.

Cuatrecasas 1961.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 0-1400 m.
AMA, CAQ, GUI, GUV, MET,
NAR, PUT, VAL, VAU. No
evaluada.
Colombia, Venezuela, Guayanas,
Brasil, Per.
Humiria balsamifera var.
balsamifera, Humiria balsamifera
var. guianensis (Benth.) Cuatrec.,
Humiria balsamifera var. laurina
(Urb.) Cuatrec., Humiria
balsamifera var. subsessilis (Urb.)
Cuatrec.

Humiria crassifolia Mart.

Cuatrecasas 1961.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 100-350 m.
AMA, CAQ, GUI. No evaluada.
Colombia y Guayana.
Crdenas 4531 (COAH, COL).

Humiria wurdackii Cuatrec.


Cuatrecasas 1961.
Arbusto, arbolito.
Nativa. Guayana y Macarena.
80-90 m.
GUI. No evaluada.
Colombia y Venezuela.
Rudas 7171 (COAH, COL).

Humiriastrum (Urb.)
Cuatrec.
6 especies, 2 especies endmicas
Humiriastrum colombianum
(Cuatrec.) Cuatrec.
Sacoglottis excelsa var.
colombiana Cuatrec.
Cuatrecasas 1961.
rbol.
Endmica. V Magdalena. 100700 m.
ANT, SAN. No evaluada.
Lamb 141 (HT: US).

Humiriastrum diguense
(Cuatrec.) Cuatrec.

Sacoglottis diguensis Cuatrec.


Cuatrecasas 1961.
Arbolito, rbol.
Nativa. Andes, Pacfico. 50-1180
m.
CAU, VAL. No evaluada.
Colombia a Costa Rica.
Cuatrecasas 14956 (HT: F; IT:
COL, G, US, VALLE).
Humiriastrum diguense subsp.
diguense, Humiriastrum
diguense subsp. diguense var.
anchicayanum (Cuatrec.)
Cuatrec.

Humiriastrum
melanocarpum (Cuatrec.)
Cuatrec.

Sacoglottis melanocarpa Cuatrec.


Cuatrecasas 1961.
rbol.
Endmica. Pacfico. 0-100 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Cuatrecasas 19989 (HT: F; IT:
COL, G, W, VALLE).

Humiriastrum piraparanense
Cuatrec.
Cuatrecasas 1961.
Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 250-660 m.

AMA, CAQ, VAU. No evaluada.


Colombia y Brasil.
Schultes 15922 (HT: US).

Humiriastrum procerum
(Little) Cuatrec.

Sacoglottis procera (Little)


Cuatrec.
Cuatrecasas 1961.
rbol.
Nativa. Pacfico. 5-100 m.
VAL. En Peligro Crtico
(Crdenas & Salinas 2007).
Colombia y Ecuador.
Cuatrecasas 16615 (COL, F, G,
US, VALLE, Y).

Humiriastrum villosum
(Fres) Cuatrec.

Cuatrecasas 1961.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 350 m.
VAU. No evaluada.
Colombia y Brasil.
Humbert 27363 (P, US).

Sacoglottis Mart.
5 especies
Sacoglottis amazonica Mart.
Cuatrecasas 1961.
Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia. 100-220 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Guayana,
Brasil; Costa Rica, Trinidad, San
Vicente.
Rudas 3310 (MO).

Sacoglottis ceratocarpa
Ducke

Cuatrecasas 1961.
Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 100 m.
AMA, GUI. No evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1405

HUMIRIACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Colombia y Brasil.
Schultes 17045 (US).

Sacoglottis guianensis Benth.


Cuatrecasas 1961.
Arbolito, rbol.
Nativa. Guayana y Macarena,
Orinoquia. 80-150 m.
GUI, VIC. No evaluada.
Colombia a Guayana Francesa y
Brasil.
Zarucchi 3596 (MO).
Sacoglottis guianensis var.
guianensis f. glabra Cuatrec.

Sacoglottis mattogrossensis
Malme

Cuatrecasas 1961.
Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Orinoquia.
200-220 m.
AMA, VIC. No evaluada.
Colombia, Venezuela y Brasil.
Fernndez 2228 (COL, US).
Sacoglottis mattogrossensis var.
mattogrossensis f. glabra Cuatrec.

Sacoglottis ovicarpa Cuatrec.


Cuatrecasas 1961.
rbol.
Nativa. Pacfico. 0-230 m.
VAL. No evaluada.
O Colombia a Costa Rica.
Cuatrecasas 19998 (HT: F; IT:
VALLE).

Schistostemon (Urb.)
Cuatrec.
3 especies
Schistostemon macrophyllum
(Benth.) Cuatrec.
Cuatrecasas 1961.
Arbolito.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 100-120 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Venezuela y Brasil.

1406

Duivenvoorden 832 (COAH,


COL).
Nota: la identidad del
espcimen requiere verificacin
/ specimen identity needs
verification.

Schistostemon oblongifolium
(Benth.) Cuatrec.

Cuatrecasas 1961.
Arbolito.
Nativa. Guayana y Macarena.
100-120 m.
GUI, VAU. No evaluada.
E Colombia, SO Venezuela y NO
Brasil.
Cano 51 (COAH).
Nota: la identidad del
espcimen requiere verificacin;
en cualquier caso, es esperada
en Guaina y Vaups, pues se
encuentra en reas vecinas de
Venezuela y Brasil / specimen
identity needs verification; in
any case, expected in Guaina
and Vaups, as it occurs in
neighboring areas of Venezuela
and Brazil.

Schistostemon retusum
(Ducke) Cuatrec.

Cuatrecasas 1961.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 180-400 m.
VAU. No evaluada.
Colombia y Brasil.
Cuatrecasas 7203 (COL).

Vantanea Aubl.
4 especies, 1 especie endmica
Vantanea magdalenensis
Cuatrec.

Cuatrecasas 1961.
rbol.
Endmica. V Magdalena. 6001000 m.
ANT, SAN. No evaluada.
Lamb 133 (HT: US; IT: COL).

Vantanea occidentalis
Cuatrec.

Cuatrecasas 1961.
rbol.
Nativa. Pacfico. 50-100 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Colombia y Panam.
Cuatrecasas 19937 (HT: F; IT: G,
VALLE, US).

Vantanea parviflora Lam.

Cuatrecasas 1961.
rbol.
Nativa. Guayana y Macarena.
120 m.
GUI, VAU. No evaluada.
E Colombia, SO Venezuela y NO
Brasil.
Defler 179 (COAH).
Vantanea parviflora var.
parviflora

Vantanea tuberculata Ducke


Cuatrecasas 1961.
rbol.
Nativa. Amazonia. 150-200 m.
AMA, GUI, VAU. No evaluada.
S Colombia y NO Brasil.
Londoo 2518 (COAH).

HYDRANGEACEAE
por Rodrigo Bernal
(Lista preliminar compilada por
ngela Rodrguez)
1 gnero, 3 especies

Hydrangea L.
3 especies
Hydrangea asterolasia Diels
Idrraga et al. 2011.
Arbusto, trepadora.
Nativa. Andes. 2000-2200 m.
ANT, CUN. No evaluada.
Costa Rica a Ecuador.
Uribe 3480 (COL, MO).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

HYDRANGEACEAE

Angiosperms

Hydrangea diplostemona
(Donn.Sm.) Standl.

Hydrangea preslii Briq.


McClintock 1957.
rbol.
Nativa. Andes. 1500-2700 m.
QUI, TOL, VAL. No evaluada.
Costa Rica a Venezuela y Bolivia.
Vlez 1707 (COL).

Hydrangea peruviana Ser.

Hydrangea oerstedii Briq.


Idrraga et al. 2011.
Arbusto, rbol, trepadora, liana,
epfita, hemiepfita.
Nativa. Andes. 800-2900 m.
ANT, CAU, CUN, NAR, NSA,
QUI, RIS, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Nicaragua a Bolivia.
Parra-O. 465 (COL).
Hydrangea peruviana var.
oerstedii (Briq.) Freire-Fierro,
Hydrangea peruviana var.
peruviana

HYDROCHARITACEAE
por Jos A. Posada-Garca
(Lista preliminar compilada por
ngela Rodrguez y Nelson R.
Salinas)
8 gneros, 9 especies

Apalanthe Planch.
1 especie
Apalanthe granatensis
(Humb. & Bonpl.) Planch.

Elodea granatensis Humb. &


Bonpl.
Schimidt-Mumm 1996.
Hierba, acutica.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Orinoquia, V Cauca,
V Magdalena. 80-2700 m.
BOY, CUN, HUI, MET, SAN,
TOL, VAL. No evaluada.

Suramrica.
Grant 10476 (COL).

Egeria Planch.
1 especie
Egeria densa Planch.

Crow 2003.
Hierba, acutica.
Nativa. Andes. 1480-2246 m.
ANT, BOY, CUN. No evaluada.
Amrica.
Schmidt-Mumm 2175 (HPUJ).

G.Mey., Limnobium stoloniferum


(G.Mey.) Griseb.
Schimidt-Mumm 1996.
Hierba, acutica.
Nativa. Andes, Caribe. 130-2800
m.
ANT, BOY, CUN, TOL. No
evaluada.
Centroamrica a Paraguay y
Argentina.
Schmidt-Mumm 341 (COL,
HPUJ).

Najas L.
2 especies

Halophila Thouars
1 especie
Halophila decipiens Ostenf.
Schimidt-Mumm 1996.
Hierba, acutica.
Nativa. Caribe. (-22)-0 m.
ATL, MAG. No evaluada.
Pantropical.
Schnetter 239 (COL).
Nota: marina, sumergida /
marine, submerged.

Hydrilla Rich.
1 especie
Hydrilla verticillata (L.f.)
Royle
Schimidt-Mumm 1996.
Hierba, acutica.
Nativa. V Magdalena. 250 m.
CUN. No evaluada.
Subcosmopolita.
Donato s.n. (HPUJ).

Limnobium Rich.
1 especie
Limnobium laevigatum
(Willd.) Heine

Hydromystria laevigata (Willd.)


Hunz., Hydromystria stolonifera

Najas arguta Kunth

Hierba, acutica.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Caribe, Pacfico, V
Cauca, V Magdalena. 45-400 m.
ANT, CHO, CR, GUV, MAG,
TOL. No evaluada.
Nicaragua a Ecuador y Brasil;
Antillas.
Bristow 107 (COL).

Najas guadalupensis
(Spreng.) Magnus

Stevens et al. 2001.


Hierba, acutica.
Nativa. Andes, Caribe, V Cauca.
6-3015 m.
BOY, CR. No evaluada.
S Canad a Bolivia; Antillas.
Schmidt 365 (COL).
Najas guadalupensis var.
guadalupensis

Thalassia K.D.Koenig
1 especie
Thalassia testudinum
K.D.Koenig

Schimidt-Mumm 1996, Daz et


al. 2003.
Hierba, acutica.
Nativa. Islas Caribeas, Caribe.
(-14)-(-1) m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1407

HYDROCHARITACEAE

Angiospermas
Angiosperms

BOL, CHO, CR, GUJ, MAG,


SAP, SUC. No evaluada.
SE Estados Unidos, Caribe.
Schnetter 496 (COL).
Nota: marina, sumergida /
marine, submerged.

Vallisneria L.

ARA, CAS, CAU, CES, GUJ,


MET, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Mxico a N Argentina.
Haught 3904 (COL).
Nota: sitios encharcados de
zonas secas / waterlogged sites in
dry areas.

1 especie
Vallisneria americana
Michx.

Schimidt-Mumm 1996.
Hierba, acutica.
Adventicia. Andes. 980-1480 m.
ANT, VAL. No evaluada.
Norteamrica a Guatemala.
Velsquez 5 (HPUJ, MO).
Nota: prob. introducida para
acuarios y escapada / prob.
introduced for aquaria and
escaped.

HYDROLEACEAE
por Rodrigo Bernal
(Lista preliminar compilada por
ngela Rodrguez)
1 gnero, 2 especies

Hydrolea L.
2 especies
Hydrolea elatior Schott

Hydrolea multiflora Choisy


Steyermark et al. 1999.
Hierba.
Nativa. Orinoquia. 150-190 m.
ARA, MET. No evaluada.
Nicaragua a N Argentina.
Davidse 4503 (COL).

Hydrolea spinosa L.

Hierba, arbusto.
Nativa. Andes, Caribe,
Orinoquia, V Cauca, V
Magdalena. 100-1000 m.

1408

HYPERICACEAE

Hypericum brevistylum
Choisy

Robson 1990.
Hierba.
Nativa. Andes. 2560-3700 m.
CUN, VAL. No evaluada.
Colombia a N Argentina.
Idrobo 441 (COL).

Hypericum bryoides Gleason

por Norman K. B. Robson


(Lista preliminar Compilada por
Nelson R. Salinas)
2 gneros, 75 especies, 29
especies endmicas

Robson 1987.
Subarbusto.
Endmica. Andes. 3000-4200 m.
BOY, NSA, SAN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Cleef 10000 (BM, COL, U).

Hypericum L.

Hypericum cardonae
Cuatrec.

51 especies, 26 especies
endmicas
Hypericum baccharoides
Cuatrec.

Robson 1990.
Arbusto.
Nativa. SN Santa Marta. 27003350 m.
GUJ, MAG. No evaluada.
Colombia y Venezuela.
Grant 10842 (HT: US).

Hypericum bolivaricum
N.Robson

Hypericum brathys Small


Arbusto.
Endmica. Andes. 2940-3600 m.
BOY, CAU, CR, CUN. No
evaluada.
Pennell 4783 (HT: NY).
Nota: especmenes de Boyac,
Cauca y Cundinamarca no
vistos por el autor / specimens
of Boyac, Cauca and
Cundinamarca not seen by the
author.

Robson 1987.
Subarbusto, arbusto.
Nativa. Andes. 3000-4160 m.
ARA, BOY, NSA, SAN. No
evaluada.
Colombia, Venezuela, Costa
Rica.
Cleef 1982D (COL).

Hypericum carinosum
R.Keller

Hypericum stenoclados Cuatrec.


Robson 1987.
Arbusto.
Nativa. Andes. 2600-3200 m.
NSA, SAN. No evaluada.
Colombia y Venezuela.
Killip 16904 (F, GH, NY, US).

Hypericum castellanoi
N.Robson
Robson 1990.
Subarbusto, arbusto.
Nativa. Andes. 2300 m.
BOY. No evaluada.
Colombia y Venezuela.
Wood 5202 (K).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

HYPERICACEAE

Angiosperms

Hypericum chamaemyrtus
Triana & Planch.

Robson 1990.
Subarbusto.
Nativa. Andes. 1700-2850 m.
ANT, BOY, CUN. No evaluada.
Colombia y Venezuela.
Huertas 6265 (COL).
Hypericum chamaemyrtus subsp.
chamaemyrtus

[Hypericum costaricense
N.Robson]

Robson 1987; Robson 1990;


Idrraga et al. 2011.
Nota: registro basado en
identificacin errnea. La especie
tratada por Robson (1987, 1990)
como H. costaricense comprende
en realidad dos entidades
cercanamente emparentadas.
La que corresponde al tipo
est confinada a Costa Rica y
Panam, en tanto que la otra,
que es la que crece en Colombia,
es una especie nueva (vase
Hypericum sp. nov.) / record
based on a misidentification; the
species treated by Robson (1987,
1990) as H. costaricense actually
comprises two closely related
entities. The one represented
by the type is confined to Costa
Rica and Panama, while the
other, which grows in Colombia,
is a new species (see Hypericum
sp. nov.).

Hypericum cuatrecasii
Gleason

Robson 1987.
Arbusto.
Endmica. Andes. 1900-3000 m.
BOY, SAN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Cuatrecasas 28668 (BM, COL,
US).

Hypericum cymobrathys
N.Robson

Robson 1987; Robson 1990.


Arbusto.
Endmica. Andes. 2970-3500 m.
BOY. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Cuatrecasas 27805 (HT: COL; IT:
BM, US).

Hypericum espinalii
N.Robson

Robson 1990.
Arbusto.
Endmica. Andes. 2550 m.
CAU. No evaluada.
Espinal 3055 (HT: BM; IT: MO,
VALLE).

Hypericum garciae Pierce

Robson 1987.
Arbusto.
Nativa. Andes. 2900-3935 m.
BOY, CUN, MET, NSA, SAN. No
evaluada.
Colombia y Venezuela.
Cuatrecasas 9935 (HT: NY; IT:
F).
Nota: especmenes de Norte
de Santander no vistos por el
autor / specimens from Norte de
Santander not seen by the author.

Hypericum gladiatum
N.Robson

Robson 1990.
Arbusto.
Endmica. Andes. 2739-2850 m.
BOY. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Huertas 6294 (HT: COL).

Hypericum gleasonii
N.Robson

Robson 1987.
Arbusto.
Endmica. Andes. 3200-3900 m.
NSA, SAN. No evaluada.

Cordillera Oriental.
Luteyn 7653 (HT: COL).

Hypericum goyanesii
Cuatrec.

Robson 1987.
Arbusto.
Endmica. Andes. 2730-3590 m.
BOY, CUN, MET. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Cuatrecasas 3229 (HT: MA).

Hypericum horizontale
N.Robson

Robson 1987.
Subarbusto.
Endmica. Andes. 2800-4500 m.
NSA, SAN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Killip 15617 (HT: BM; IT: A, GH,
K, US).

Hypericum humboldtianum
Steud.

Hypericum jussiaei Planch. &


Linden, Hypericum thymifolium
Kunth
Robson 1990.
Subarbusto, arbusto.
Nativa. Andes. 2550-3575 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
NAR, NSA, PUT, VAL. No
evaluada.
Colombia y Venezuela.
Humboldt s.n. (HT: P-HBK; IT:
P).

Hypericum jaramilloi
N.Robson

Robson 1987.
Arbusto.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2500-3960 m.
ANT, CES, MAG, NSA. No
evaluada.
Colombia y Costa Rica.
Garca-Barriga 19810 (HT:
COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1409

HYPERICACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Nota: especmenes de
Antioquia no vistos por el autor
/ specimens from Antioquia not
seen by the autor.

Hypericum juniperinum
Kunth

Brathys juniperina L.f.,


Hypericum brathys Sm.,
Hypericum brathys var.
juniperinum (Kunth) Choisy,
Hypericum holtonii Gleason,
Hypericum pseudobrathys
Turcz., Hypericum strictum var.
reductum Gleason
Robson 1987.
Subarbusto, arbusto.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1990-3810 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CHO,
CUN, HUI, MAG, MET, NSA,
PUT, SAN, TOL. No evaluada.
Colombia y Venezuela.
Cleef 6925 (COL, U).
Nota: especmenes de Choc,
Huila y Meta no vistos por
el autor. La variacin en esta
especie es bastante compleja;
ninguno de los rasgos est
totalmente correlacionado con
otro / specimens of Choc, Huila
and Meta not seen by the author.
The variation in this species is
rather complex but none of the
traits is fully correlated with
another.

Hypericum killipii N.Robson


Robson 1990.
Hierba.
Endmica. Andes. 2200-3500 m.
CUN, NSA, SAN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Killip 17172 (HT: COL; IT: F,
US).

Hypericum lancifolium
Gleason
Robson 1987.
Arbusto.

1410

Nativa. Andes. 2200-3700 m.


BOY, CES, NSA, SAN. No
evaluada.
Colombia y Venezuela.
Killip 17138 (HT: NY).

flowers with acute sepals (H.


laricoides). However, in some
parts of Cundinamarca there is
a continuum of intermediates
between the two forms.

Hypericum lancioides
Cuatrec.

Hypericum lycopodioides
Triana & Planch.

Robson 1987.
Arbusto.
Nativa. Andes. 2900-4500 m.
ARA, BOY, CAL, CAU, CUN,
HUI, MET, NAR, PUT, SAN,
TOL, VAL. No evaluada.
Venezuela a Ecuador.
Cuatrecasas 11721 (HT: COL; IT:
F, US).
Hypericum lancioides subsp.
congestiflorum (Wedd.)
N.Robson, Hypericum lancioides
subsp. Lancioides.

Hypericum laricifolium Juss.

Hypericum laricoides Gleason


Robson 1987.
Arbusto, arbolito.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2500-4300 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CES,
CHO, CUN, GUJ, MAG, NAR,
NSA, PUT, QUI, RIS, SAN, TOL,
VAL. No evaluada.
O Venezuela a C Per.
Cuatrecasas 11824 (COL, F).
Nota: en NE Colombia y en
Venezuela la forma tpica es
reemplazada gradualmente
por otra con brotes jvenes
densamente cubiertos por hojas
ms pequeas, adpresas, y flores
ms pequeas, con spalos
agudos (H. laricoides). Sin
embargo, en algunas partes de
Cundinamarca se encuentra una
serie continua de intermedios
entre ambas formas / in NE
Colombia and Venezuela the
typical form is gradually replaced
by one having the young shoots
densely covered with smaller,
appressed leaves, and smaller

Robson 1987.
Arbusto.
Endmica. Andes. 2850-4100 m.
ARA, BOY, CUN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Triana 5464 (IT: BM, COL).

Hypericum magdalenicum
N.Robson

Robson 1987.
Arbusto.
Nativa. SN Santa Marta. 24004875 m.
CES, GUJ, MAG. No evaluada.
Colombia y Venezuela.
Kirkbride 1748 (HT: COL; IT:
NY).

Hypericum magniflorum
Cuatrec.

Robson 1987.
Arbusto.
Nativa. Andes. 3000-3900 m.
BOY, NSA, SAN. No evaluada.
Colombia y Venezuela.
Cuatrecasas 12634 (HT: COL;
IT: F).

Hypericum marahuacanum
N.Robson
Hypericum laricifolium var.
glaucum R.Keller, Hypericum
strictum subsp. compactum
(Triana & Planch.) N.Robson,
Hypericum struthiolifolium var.
compactum Triana & Planch.
Robson 1987.
Arbusto.
Nativa. Andes. 2300-3500 m.
BOY, SAN. No evaluada.
Colombia y Venezuela.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

HYPERICACEAE

Angiosperms

Cleef 9891 (COL, U).


Hypericum marahuacanum
subsp. strictissimum N.Robson
Nota: se registra esta especie
en Santander porque se ha
encontrado una transicin
gradual entre Hypericum
strictum subsp. compactum
e H. marahuacanum subsp.
strictissimum (vase bajo
H. strictum) / this species is
recorded in Santander because
we have found a gradual
transition between Hypericum
strictum subsp. compactum
and H. marahuacanum subsp.
strictissimum (see under H.
strictum).

Hypericum martense
N.Robson

Robson 1987.
Subarbusto.
Endmica. SN Santa Marta.
3000-3900 m.
GUJ, MAG. No evaluada.
Starker-White 586 (HT: NY; IT:
MO).

Hypericum mexicanum L.

Brathys mutisiana Spach,


Hypericum mutisianum Kunth,
Hypericum resinosum Benth.
Robson 1987.
Subarbusto, arbusto.
Nativa. Andes. 1700-4200 m.
ANT, BOY, CUN, MET, NSA,
SAN, VAL. No evaluada.
Colombia y Venezuela.
Balls 5700 (BM, COL, K).

Hypericum mutilum L.

Hypericum stellarioides Kunth


Robson 1990.
Hierba.
Nativa. Andes. 1500-2000 m.
CUN, HUI, NAR, VAL. No
evaluada.
E Canad y Estados Unidos;
localidades dispersas en Mxico,

Guatemala, Honduras, Repblica


Dominicana, Colombia, Brasil,
Uruguay, Paraguay y Argentina.
Introducida in Europa, Georgia,
Hawi y Nueva Zelanda.
Barclay 5704 (MO).
Hypericum mutilum subsp.
mutilum

Hypericum phellos subsp.


oroqueanum N.Robson,
Hypericum phellos subsp.
phellos, Hypericum phellos
subsp. platyphyllum (Gleason)
N.Robson

Hypericum myricariifolium
Hieron.

Hypericum caracasanum var.


ocanense R.Keller
Robson 1987.
Arbusto.
Endmica. Andes. 3000-4200 m.
ARA, BOY, CES, NSA. No
evaluada.
Cordillera Oriental.
Schlim 443 [243] (T: K).

Robson 1987.
Arbusto.
Endmica. Andes. 2990-4120 m.
CUN. No evaluada.
Barclay 6178 (COL, MO, NY).

Hypericum papillosum
N.Robson

Robson 1987.
Arbusto.
Endmica. Andes. 3500-3900 m.
BOY. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Grubb 401 (HT: K).

Hypericum parallelum
N.Robson

Robson 1987.
Arbusto.
Endmica. Andes. 3700-3960 m.
NSA. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Garca-Barriga 19749 (HT:
COL).

Hypericum phellos Gleason


Hypericum platyphyllum
Gleason, Hypericum tamanum
Cuatrec.
Robson 1987.
Arbusto.
Nativa. Andes. 2600-4200 m.
NSA, SAN. No evaluada.
Colombia y Venezuela.
Killip 18199 (HT: NY; IT: F).
Hypericum phellos subsp.
marcescens N.Robson,

Hypericum pimeleoides
Triana & Planch.

Hypericum prostratum
Cuatrec.

Robson 1987.
Subarbusto, arbusto.
Endmica. Andes. 3200-4200 m.
BOY, CUN, MET, SAN. No
evaluada.
Cordillera Oriental.
Kie 4621 (HT: US).

Hypericum radicans
N.Robson

Robson 1990.
Subarbusto.
Endmica. Andes. 2700 m.
BOY. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Saravia 3938 (HT: COL).

Hypericum relictum
N.Robson

Robson 1990.
Subarbusto.
Endmica. Andes. 3300 m.
SAN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Killip 18380 (HT: COL; IT: A,
GH, US).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1411

HYPERICACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Hypericum ruscoides
Cuatrec.

Robson 1987.
Arbusto.
Nativa. Andes. 2350-3800 m.
BOY, CAL, CAU, CUN, HUI,
MET, NAR, PUT. No evaluada.
Colombia y Ecuador.
Cuatrecasas 11720 (HT: COL; IT:
F, P, US).

Hypericum sabiniforme
Trevis.

Hypericum lindenii R.Keller


Robson 1987.
Arbusto.
Endmica. Andes. 2000-3870 m.
BOY, CUN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Linden 1328 (T: BM, BR, K).

Hypericum selaginella
N.Robson

Robson 1987.
Subarbusto.
Endmica. Andes. 3300-4340 m.
ARA, BOY, CUN, SAN. No
evaluada.
Cordillera Oriental.
Barclay 7407 (HT: COL; IT: MO,
NY).

Hypericum silenoides Juss.

Robson 1990.
Hierba.
Nativa. Andes. 700-2850 m.
ANT, CAQ, CAU, NAR, VAL. No
evaluada.
Colombia a N Chile y NO
Argentina.
Killip 38428 (COL, GH, K).
Hypericum silenoides subsp.
silenoides

Hypericum simonsii
N.Robson
Robson 1987.
Arbusto.

1412

Endmica. SN Santa Marta.


3250-4100 m.
MAG. No evaluada.
Simons s.n. (HT: BM).

Hypericum stenopetalum
Turcz.

Robson 1987.
Arbusto, arbolito.
Nativa. Andes. 3000-3900 m.
MAG, SAN. No evaluada.
Colombia y Venezuela.
Cuatrecasas 27871 (BM, COL,
US).
Nota: especmenes de
Magdalena no vistos por el autor
/ specimens from Magdalena not
seen by the author.

Hypericum strictum Kunth

Robson 1987.
Arbusto.
Endmica. Andes. 2100-4000 m.
BOY, CUN, MET, SAN. No
evaluada.
Cordillera Oriental.
Philipson 2440 (BM.COL, F).
Hypericum strictum subsp.
gracile (Triana & Planch.)
N.Robson, Hypericum strictum
subsp. strictum
Nota: un trabajo posterior
a Robson (1987) ha revelado
que el tpico H. strictum subsp.
compactum, de Santander,
gradualmente se fusiona con
H. marahuacanum subsp.
strictissimum, y debe ser incluido
bajo ese taxn. Adicionalmente,
H. struthiolifolium var. gracile,
de Boyac, es diferente, y
debe ser reconocida como H.
strictum subsp. gracile / research
done after Robson (1987) has
revealed that the typical H.
strictum subsp. compactum, from
Santander, gradually merges
with H. marahuacanum subsp.
strictissimum, and should be
included under the taxon, but H.
struthiolifolium var. gracile, from

Boyac, is different, and should


be recognized as H. strictum
subsp. gracile.

Hypericum tetrastichum
Cuatrec.

Robson 1987.
Subarbusto, arbusto.
Nativa. Andes. 3100-3950 m.
BOY, SAN. No evaluada.
Colombia y Venezuela.
Jaramillo-Meja 922 (HT: US; IT:
B, COL, MA).

Hypericum thesiifolium
Kunth

Hypericum uliginosum Kunth


Robson 1990.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
700-2800 m.
ANT, CAQ, CAU, CES, CUN,
HUI, MAG, NSA, PUT, SAN,
TOL, VAL. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Panam,
Costa Rica.
Barkley 1686 (BM, COL, NY).

Hypericum thuyoides Kunth

Brathys thuyoides (Kunth) Spach,


Hypericum hartwegii var. patens
R.Keller
Robson 1987.
Arbusto.
Endmica. Andes. 2120-3720 m.
CUN, MET. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Grabandt 219 (COL).

Hypericum valleanum
N.Robson

Robson 1987.
Arbusto.
Endmica. Andes. 3750 m.
VAL. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Cuatrecasas 17861 (HT: F; IT: F,
US).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

HYPERICACEAE

Angiosperms

Hypericum woodianum
N.Robson

Robson 1990.
Arbusto.
Endmica. Andes. 2900 m.
CUN. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Wood 5040 (HT: K; IT: COL).

Hypericum sp.

Subarbusto, arbusto.
Nativa. Andes. 2850-3450 m.
ANT, CR. No evaluada.
Colombia a Costa Rica.
Callejas 10636 (BM, HUA, NY).
Nota: la especie tratada por
Robson (1987, 1990) como
H. costaricense comprende
en realidad dos entidades
cercanamente emparentadas.
La que corresponde al tipo
est confinada a Costa Rica y
Panam, en tanto que esta, que
es la que crece en Colombia, es
una especie nueva / the species
treated by Robson (1987, 1990)
as H. costaricense actually
comprises two closely related
entities. The one represented
by the type is confined to Costa
Rica and Panama, while this one,
which occurs in Colombia, is a
new species.

Vismia Vand.
24 especies, 3 especies endmicas
Vismia baccifera (L.) Planch.
& Triana

Caopia baccifera (L.) Kuntze,


Caopia dealbata (Kunth) Kuntze,
Hypericum bacciferum L.,
Vismia dealbata Kunth, Vismia
panamensis Duchass. & Walp.
Ewan 1962.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Orinoquia, Pacfico, SN Santa
Marta, V Magdalena. 0-2880 m.

AMA, ANT, BOY, CAL, CAU,


CES, CHO, CR, CUN, GUI,
HUI, MAG, MET, NAR,
NSA, PUT, SAN, TOL, VAL.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Mxico a N Suramrica.
Croat 56374 (BM, MO).
Vismia baccifera subsp. baccifera,
Vismia baccifera subsp. dealbata
(Kunth) Ewan

Vismia billbergiana Beurl.

Caopia billbergiana (Beurl.)


Kuntze
Ewan 1962.
rbol.
Nativa. Andes, Pacfico, V
Magdalena. 10-1500 m.
ANT, CHO, VAL. No evaluada.
O Colombia a Honduras.
Zarucchi 6707 (BM, MO).

Vismia cavanillesiana
Cuatrec.

Ewan 1962.
rbol.
Nativa. Andes. 1100-2300 m.
ANT, CAL, CAU, HUI, MET,
VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per.
Cuatrecasas 8605 (IT: F, NY, US).
Nota: especmenes de Caldas no
vistos por el autor. Un registro
de Cundinamarca (Ewan 1962)
corresponde a V. lauriformis /
specimens from Caldas not seen
by the author; a record from
Cundinamarca (Ewan 1962)
corresponds to V. lauriformis.

Vismia cayennensis (Jacq.)


Pers.

Ewan 1962.
rbol.
Nativa. Andes. 760-1380 m.
ANT. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Guayanas,
N Brasil, Trinidad y Tobago.
McDougal 4190 (BM, MO).

Nota: V. cayennensis
aparentemente no se encuentra
en Colombia ms all del oeste
de Antioquia. Otros especmenes
colombianos atribuidos a esta
especie por Ewan pertenecen
a V. sprucei o V. floribunda /
V. cayennensis apparently does
not occur in Colombia west of
Antioquia. Other Colombian
specimens attributed to this
species by Ewan belong to V.
sprucei or V. floribunda

[Vismia confertiflora
Reichardt]

Ewan 1962.
Nota: registro basado en
identificacin errnea. El
concepto de Ewan de este
taxn inclua a V. gracilis,
nombre correcto para la especie
que el describi como V.
amazonica / record based on a
misidentification; Ewans concept
of this taxon included V. gracilis,
which is the correct name for
the species he described as V.
amazonica.

Vismia cuatrecasasii Ewan

Ewan 1962.
Arbolito, rbol.
Endmica. Pacfico. 0-400 m.
CAU, CHO, VAL. No evaluada.
Cuatrecasas 16687 (HT: US; IT:
F, NO).
Nota: el registro de esta
especie en Antioquia (Idrraga
et al. 2011) est basado en un
espcimen de V. bilbergiana
/ the record of this species in
Antioquia (Idrraga et al. 2011)
is based on a specimen of V.
bilbergiana.

Vismia ferruginea Kunth

Vismia schultesii N.Robson


rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 30-600 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1413

HYPERICACEAE

Angiospermas
Angiosperms

AMA, GUI, VAU, VIC. No


evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil,
Per.
Gentry 12762 (BM, MO).
Nota: tratada por Ewan (1962)
como una subsp. de V. baccifera
/ treated by Ewan (1962) as a
subsp. of V. baccifera.

Vismia floribunda Sprague

Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia. 150-225 m.
AMA, CAQ, PUT. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per.
Gentry 12716 (MO).
Nota: tratada por Ewan (1962)
bajo V. cayennensis / treated
by Ewan (1962) under V.
cayennensis.

Vismia gracilis Hieron.

Caopia gracilis (Hieron.) Hieron.,


Vismia amazonica Ewan, Vismia
glaziovii Ruhland, Vismia
urceolata Ewan
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes. 150700 m.
CAQ, MET, PUT, VAL, VAU. No
evaluada.
Colombia, Guayanas, Brasil,
Ecuador, Per, Bolivia.
Juncosa 2044 (BM, MO).

Vismia guianensis (Aubl.)


Pers.

Ewan 1962.
rbol.
Nativa. Orinoquia. 100 m.
VIC. No evaluada.
E Colombia, Venezuela,
Guayanas, NE. Brasil, Trinidad,
Tobago.
Barbosa 2994 (BM, MO).
Nota: la verdadera V.
guianensisis es muy rara en
Colombia. Los especmenes
citados por Ewan (1962) de
Antioquia, Bolvar, Caquet y
Meta, corresponden a V. laxiflora

1414

/ true V. guianensisis is rare in


Colombia. Specimens cited by
Ewan (1962) from Antioquia,
Bolivar, Caqueta and Meta
correspond to V. laxiflora.

Vismia japurensis Rchb.f.

Caopia japurensis (Reichardt)


Kuntze
Ewan 1962.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 140-270 m.
AMA, CAQ, GUV, MET, VAU.
No evaluada.
Colombia, Venezuela, Guyana,
Surinam, Brasil.
Schultes 26069 (MO).

Vismia jefensis N.Robson

Arbusto, arbolito.
Nativa. Andes. 1030-2020 m.
ANT. No evaluada.
NO Colombia y Panam.
Callejas 2340 (BM, HUA, NY).

Vismia laevis Planch. &


Triana

Ewan 1962.
Arbusto, rbol.
Endmica. Andes. 1480-2500 m.
ANT, CAQ, CHO, NAR, TOL.
No evaluada.
Zarucchi 5894 (BM, MO).
Nota: especmenes de Caquet,
Choc y Nario no vistos por el
autor / specimens from Caquet,
Choc and Nario not seen by
the author.

Vismia latisepala N.Robson

Arbusto, rbol.
Nativa. Andes, Pacfico. 50-955
m.
CHO, SAN. No evaluada.
Colombia y Panam.
Killip 5079 (K).
Nota: especmenes de Choc no
vistos por el autor / specimens

from Choc not seen by the


author.

Vismia lauriformis (Lam.)


Choisy

Caopia lauriformis Kuntze,


Hypericum lauriforme Lam.,
Vismia baccifera subsp.
subcuneata (Huber) Ewan,
Vismia calvescens Gilg & Hieron.,
Vismia subcuneata Huber
Ewan 1962.
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 5-2350 m.
AMA, ANT, CAU, CHO, CUN,
HUI, NAR, NSA, PUT, TOL,
VAL. No evaluada.
Colombia. Venezuela, Ecuador,
Per, Bolivia.
Gentry 40895 (BM, MO).
Nota: la forma de hojas ms
angostas, acuminadas y glabras,
mencionada por Ewan (19 62),
es V. laxiflora. Las plantas de las
tierras bajas del Pacfico fueron
errneamente tratadas por
Ewan como V. panamensis / the
form with narrow, acuminate
and glabrous leaves mentioned
by Ewan (1962) is V. laxiflora.
Plants from the Pacific lowlands
were wrongly treated by Ewan as
V. panamensis.

Vismia laxiflora Rchb.f.

Vismia angustifolia Rusby, Vismia


falcata Rusby, Vismia guianensis
subsp. persicoides Ewan
Steyermark et al. 1999.
rbol.
Nativa. Amazonia. 50-300 m.
AMA, ANT, CAQ, CAU, MET,
NAR, VIC. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Guyana,
NE Brasil, Trinidad y Tobago.
Vester 721 (BM, COAH).
Nota: cercanamente
emparentada con V. confertiflora;
quizs ambas sean coespecficas /

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

HYPERICACEAE

Angiosperms

closely related to V. confertiflora,


and perhaps both are conspecific.

Vismia lindeniana Turcz.

Ewan 1962.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Andes. 1150-2600 m.
ANT, NSA. No evaluada.
Colombia y Venezuela.
Zarucchi 4475 (BM, MO).

Vismia macrophylla Kunth

Vismia angusta Miq.


Ewan 1962.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Orinoquia, V Magdalena. 5-1400
m.
AMA, ANT, BOL, CAQ, CAU,
CHO, CR, CUN, MET, NAR,
PUT, SAN, TOL, VAL, VIC. No
evaluada.
Mxico a Brasil y Per.
Monsalve 1032 (BM, MO).
Nota: especmenes de Crdoba,
Cundinamarca, Nario,
Putumayo y Santander no
vistos por el autor / specimens
from Crdoba, Cundinamarca,
Nario, Putumayo and
Santander not seen by the author.

Vismia mandurr Hieron.

Vismia lehmannii Hieron.


Ewan 1962.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Andes. 1500-2500 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, HUI,
NAR, VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per.
Devia 2212 (BM, MO).
Nota: especmenes de Boyac
y Huila no vistos por el autor
/ specimens from Boyac and
Huila not seen by the author.

Vismia minutiflora Ewan


Ewan 1962.
Arbusto, rbol.

Nativa. Amazonia, Orinoquia.


100-300 m.
AMA, GUV, MET, VIC. No
evaluada.
Colombia, Ecuador, Per,
Bolivia, Brasil.
Cuatrecasas 7658 (HT: US; IT:
K, NY).
Nota: especmenes de
Amazonas no vistos por el autor
/ specimens from Amazonas not
seen by the author.

[Vismia obtusa Reichardt]

Ewan 1962.
Nota: registro basado en
identificacin errnea. No se
han examinado especmenes
colombianos de esta especie,
aparentemente confinada a
la regin del ro Negro, en
Brasil. El concepto de Ewan
(1962) de V. obtusa inclua
una especie de Ecuador an
no descrita, emparentada con
V. sprucei / record based on a
misidentification; Colombian
specimens of this species have
not been examined; apparently
confined to the ro Negro
region in Brazil. Ewans (1962)
concept of V. obtusa included
an undescribed species from
Ecuador, related to V. sprucei.

Vismia rufa Cuatrec.

Ewan 1962.
Arbolito, rbol.
Endmica. Pacfico. 5-230 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Cuatrecasas 17449 (HT: F; IT:
NY, US).

Vismia sandwithii Ewan

Ewan 1962.
Arbusto, rbol.
Nativa. Amazonia. 200-850 m.
CAQ, PUT. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Guyana,
Guayana Francesa, Brasil,
Ecuador, Per.
Cuatrecasas 27118 (BM, US).

Vismia sprucei Sprague

Ewan 1962.
Arbusto, rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 100-2380 m.
AMA, ANT, CAQ, CHO, PUT,
VAL. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil,
Per, Ecuador.
Juncosa 1138 (BM, MO).

Vismia tenuinervia
(M.E.Berg) N.Robson

rbol.
Nativa. Amazonia. 120-300 m.
AMA, CAQ, GUV, MET. No
evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Gentry 46456 (BM, MO).

[Vismia tomentosa Ruiz &


Pav.]

Ewan 1962.
Nota: los registros de esta
especie en Colombia (Ewan
1962) estn basados en
especmenes de V. mandurr,
V. cuatrecasasii o V. sp. aff.
cuatrecasasii / records of this
species in Colombia (Ewan 1962)
are based on specimens of V.
mandurr, V. cuatrecasasii or V.
sp. aff. cuatrecasasii.

Vismia sp.

rbol.
Nativa. Amazonia. 100-200 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per, Brasil.
Schultes 8242 (K, US).
Nota: especmenes
pertenecientes a esta especie
fueron incluidos en V. tomentosa
por Ewan (1962), pero es ms
cercana a V. cuatrecasasii.
Tambin ha sido identificada
errneamente como V. lateriflora
/ specimens belonging to this
species were included in V.
tomentosa by Ewan (1962) but it

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1415

HYPOXIDACEAE

Angiospermas
Angiosperms

is closer to V. cuatrecasasii. It has


also been wrongly identified as V.
lateriflora.

HYPOXIDACEAE
por Rodrigo Bernal
(Lista preliminar compilada por
Laura Clavijo)
2 gneros, 2 especies

Curculigo Gaertn.
1 especie
Curculigo scorzonerifolia
(Lam.) Baker

Heliacme scorzonerifolia (Lam.)


Ravenna
Stevens et al. 2001.
Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena,
Caribe, Orinoquia. 70-850 m.
CAS, CR, CUN, GUV, MET,
VIC. No evaluada.
S Mxico a Panam, N
Suramrica; Antillas.
Cuatrecasas 7650 (COL).

Hypoxis L.
1 especie
Hypoxis decumbens L.

Hypoxis humilis Kunth


Idrraga et al. 2011.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1400-2800 m.
ANT, BOY, CHO, CR, CUN,
HUI, MAG, NAR, PUT. No
evaluada.
Mxico a Argentina; Antillas.
Galeano 718 (COL).

ICACINACEAE
por Rodrigo Duno de
Stefano
(Lista preliminar compilada por
Alexandra Hernndez y ngela
Rodrguez)
6 gneros, 11 especies

Calatola Standl.
1 especie
Calatola costaricensis Standl.

Calatola columbiana Sleumer,


Calatola sanquininensis Cuatrec.,
Calatola venezuelana Pittier
Standley 1926; Pittier 1938;
Sleumer 1940; Howard 1942d;
Cuatrecasas 1948.
Arbolito, rbol.
Nativa. Andes, Pacfico, V Cauca,
V Magdalena. 280-2600 m.
ANT, BOY, CAU, CHO, HUI,
MAG, NAR, PUT, RIS, VAL.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Mxico a Colombia, Venezuela,
Ecuador y Per.
Gentry 24617 (MO).

Casimirella Hassl.
2 especies
Casimirella ampla (Miers)
R.A.Howard

Leretia ampla Miers


Howard 1942a; Howard 1992.
Arbusto, trepadora.
Nativa. Amazonia. 80-120 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Ecuador,
Brasil y Per.
lvarez 536A (NY).

Casimirella crispula
(R.A.Howard) R.A.Howard
Humirianthera crispula
R.A.Howard

1416

Howard 1942a; Howard 1992;


Howard & Duno de Stefano
1999.
Liana.
Nativa. V Cauca, V Magdalena.
180-300 m.
BOY, SAN. No evaluada.
Colombia y Brasil.
Haught 2619 (HT: US; IT: COL,
G, GH, K, NY).

Emmotum Ham.
3 especies
Emmotum floribundum
R.A.Howard

Emmotum nudum R.A.Howard


Howard 1942b; Howard & Duno
de Stefano 1999.
Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 80-150 m.
AMA, CAQ, VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Per y
Brasil.
Restrepo 443 (COAH, MO).

Emmotum glabrum Miers

Howard 1942b; Howard & Duno


de Stefano 1999.
Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 100-900 m.
AMA, GUI, VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Guyana,
Per y Brasil.
Barbosa 8362 (COL, MO).

Emmotum orbiculatum
(Benth.) Miers

Howard 1942a; Howard & Duno


de Stefano 1999.
Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia. 100-150 m.
VAU. No evaluada.
Colombia, Guyana y Brasil.
Garca-Barriga 15837 (K).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

ICACINACEA

Angiosperms

Leretia Vell.
1 especie
Leretia cordata Vell.

Mappia cordata (Vell.) Engl.


Howard 1942b; Howard & Duno
de Stefano 1999.
Trepadora, liana.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 10580 m.
AMA, ANT, CHO. No evaluada.
Costa Rica a Ecuador, Per,
Brasil y Bolivia.
Ramrez 869 (COL, MO).

Pleurisanthes Baill.
1 especie
Pleurisanthes emarginata
Tiegh.

Howard 1942c; Howard & Duno


de Stefano 1999.
Trepadora.
Nativa. Amazonia. 120-200 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Guyana,
Surinam, Guayana Francesa,
Ecuador y Brasil.
Rudas 3341 (COL, MYF).

Poraqueiba Aubl.
3 especies
Poraqueiba guianensis Aubl.

Howard 1942c.
Arbusto, rbol.
Nativa. Amazonia. 100-200 m.
VAU. No evaluada.
Colombia, Guyana, Surinam,
Guayana Francesa, Per y Brasil.
Garca-Barriga 17247 (US).

Poraqueiba paraensis Ducke

Howard 1942c; Howard & Duno


de Stefano 1999.
Arbusto, rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 100-200 m.
CAQ, VAU. No evaluada.

Colombia, Venezuela, Surinam,


Guayana Francesa, Per,
Ecuador y Brasil.
Betancur 2895 (MO, NY).

Poraqueiba sericea Tul.

Howard 1942c; Howard & Duno


de Stefano 1999.
rbol.
Nativa y cultivada. Amazonia,
Guayana y Macarena. 100-300 m.
AMA, CAQ, GUI, VAU. No
evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil,
Per, Ecuador.
Sastre 2476 (COL, G, US, VEN).

Cipura rupicola Goldblatt &


Henrich

Hierba.
Nativa. 70-100 m.
VIC? No evaluada.
Venezuela (Amazonas) y E
Colombia.
Nota: esperada; recolecta
en Venezuela (Amazonas),
en lmites con Vichada /
expected; collected in Venezuela
(Amazonas), at the border with
Vichada.

Crocosmia Planch.
1 especie

IRIDACEAE
por Marcela Celis
11 gneros, 26 especies, 1 especie
endmica

Cipura Aubl.
3 especies
Cipura gigas Celis et al.

Celis 2000a; Celis et al. 2003.


Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena,
Orinoquia. 80-465 m.
CAS, GUV, MET, VIC. No
evaluada.
SO Venezuela a Colombia.
Vincelli 1230 (COL, FMB, MO).

Cipura paludosa Aubl.

Goldblatt & Henrich 1987; Celis


2000a.
Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Caribe, Orinoquia,
Pacfico, V Cauca, V Magdalena.
0-1900 m.
ANT, ARA, CAU, CES, CUN,
MAG, MET, NSA, SAN, TOL,
VAL, VIC. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
Mxico a Bolivia, Paraguay y S
Brasil; islas del Caribe.
Galen 1526 (COL, GH, MO, US).

Crocosmia crocosmiiflora
(Lemoine) N.E.Br.

Celis 2000a.
Hierba.
Naturalizada y adventicia.
Andes. 950-3350 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CHO,
CUN, MAG, NAR, PUT, QUI,
RIS, SAN, VAL. Preocupacin
Menor (propuesta aqu).
Neotrpico.
Betancur 5089 (COL, MO).
Nota: hbrido entre las especies
sudafricanas C. pottsii y C. aurea
/ a hybrid between the South
African species C. aurea and C.
pottsii.

Cypella Herb.
1 especie
Cypella linearis (Kunth)
Baker

Celis 2000a.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Orinoquia.
130-660 m.
ARA, CAQ, CAS, GUV, MET.
No evaluada.
Mxico, Cuba y Suramrica.
Smith 1415 (COL, GH, US).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1417

IRIDACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Eleutherine Herb.

Olsynium Raf.

1 especie

1 especie

Eleutherine bulbosa (Mill.)


Urb.

Celis 2000a.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes, V
Cauca. 300-1400 m.
CAU, NAR, PUT. No evaluada.
Venezuela a SE Bolivia y SO
Brasil; islas del Caribe.
Alzate 53 (COL).

Hesperoxiphion Baker
1 especie, 1 especie endmica
Hesperoxiphion huilense
Ravenna

Ravenna 1979; Celis 2000a.


Hierba.
Endmica. Andes. 1700 m.
HUI. No evaluada.
Huila.
Ravenna 2187 (Herb. Ravenna).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Libertia Spreng.
1 especie
Libertia colombiana
R.C.Foster

Celis 2000b; Goldblatt & Celis


2005.
Hierba.
Nativa. Andes, V Cauca, V
Magdalena. 1000-3900 m.
ANT, CAU, QUI, RIS, TOL,
VAL. No evaluada.
Colombia a Bolivia.
Jaramillo 5122 (COL).

Olsynium acaule (Klatt)


Goldblatt

Sisyrinchium acaule Klatt


Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
3500-3900 m.
CUN, MAG, SAN. No evaluada.
Colombia a Bolivia.
White 587 (COL, HUA).

Orthrosanthus Sweet
3 especies
Orthrosanthus acorifolius
(Kunth) Ravenna

Henrich & Goldblatt 1987a; Celis


2000a; Celis 2000b.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1500-3700 m.
ANT, CUN, MAG, NSA, VAL.
No evaluada.
Andes de Colombia y Venezuela.
Correa 18A116 (COL, MEDEL,
VALLE).

Orthrosanthus
chimboracensis (Kunth)
Baker

Henrich & Goldblatt 1987a; Celis


2000a; Celis 2000b.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2200-4000 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, MAG,
NAR, PUT, SAN. Preocupacin
Menor (propuesta aqu).
Costa Rica a Per.
Luteyn 7739 (COL, MO, NY).

Orthrosanthus monadelphus
Ravenna

Henrich & Goldblatt 1987a; Celis


2000a; Celis 2000b.

1418

Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2600-3500 m.
BOY, CAU, CUN, MAG, SAN.
No evaluada.
S Mxico a Colombia.
Cuatrecasas 25033 (COL, NY).

Sisyrinchium L.
12 especies
Sisyrinchium chilense Hook.

Henrich & Goldblatt 1987b;


Celis 2000a; Celis 2000b.
Hierba.
Nativa. Andes. 2500-3660 m.
BOY, CUN, MET, NAR, SAN.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Mxico a Argentina y Chile.
Fernndez 18452 (COL).

Sisyrinchium convolutum
Nocca

Henrich & Goldblatt 1987b;


Celis 2000a; Celis 2000b.
Hierba.
Nativa. Andes. 1900-4000 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
MET, NAR, NSA, PUT, SAN,
TOL, VAL. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
Mxico a Guyana.
Betancur 8172 (COL).

Sisyrinchium jamesonii
Baker

Celis 2000a; Celis 2000b.


Hierba.
Nativa. Andes. 2000-3200 m.
BOY, CUN. No evaluada.
Costa Rica a Colombia.
Franco 5627 (COL).

Sisyrinchium
macrocephalum Graham
Celis 2000a.
Hierba.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

IRIDACEAE

Angiosperms

Nativa. Andes, SN Santa Marta.


1750-3900 m.
ANT, BOY, MAG, NSA, SAN.
No evaluada.
Colombia a N Argentina y Brasil.
Cuatrecasas 24446 (COL, NY,
US).

Sisyrinchium mandonii
Baker

Henrich & Goldblatt 1994; Celis


2000a; Celis 2000b.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2100-3600 m.
BOY, CAU, CUN, HUI, MAG,
NAR, NSA, PUT, QUI, RIS,
SAN, VAL. No evaluada.
Guatemala a Bolivia.
Grubb 77 (COL, K).

Sisyrinchium micranthum
Cav.

Sisyrinchium iridifolium Kunth


Celis 2000a; Celis 2000b.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1000-4500 m.
ANT, BOY, CAL, CAQ, CAU,
CUN, HUI, MAG, NAR, NSA,
PUT, QUI, RIS, SAN, TOL, VAL.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Mxico a Bolivia.
Ramrez 12370 (COL).

[Sisyrinchium palmifolium
L.]

Nota: registro basado en


identificacin errnea / record
based on a misidentification.

Sisyrinchium pusillum Kunth


Celis 2000a; Celis 2000b.
Hierba.
Nativa. Andes. 2600-4000 m.
ANT, BOY, CUN, NAR, VAL. No
evaluada.

Colombia a Bolivia.
Betancur 7051 (COL, MO).

Sisyrinchium tinctorium
Kunth

Sisyrinchium bogotense Kunth


Celis 2000a; Celis 2000b.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1400-4500 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
GUJ, HUI, MAG, NAR, NSA,
PUT, SAN. No evaluada.
S Mxico a Bolivia.
Betancur 7459 (COL, MO).

Sisyrinchium trinerve Baker


Henrich & Goldblatt 1987b;
Celis 2000a; Celis 2000b.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2600-4500 m.
ANT, BOY, CAL, CUN, MAG,
NAR, NSA, QUI, RIS, SAN,
TOL, VAL. No evaluada.
Costa Rica a Bolivia.
Cuatrecasas 26272 (COL).

Sisyrinchium unispathaceum
Klatt
Celis 2000a; Celis 2000b.
Hierba.
Nativa. Andes. 2400-4500 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CHO,
CUN, MAG, NAR, NSA, PUT,
QUI, RIS, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Colombia a Bolivia.
Betancur 7052 (COL, MO).

Sisyrinchium vaginatum
Spreng.

CAS, GUV, MET, VIC. No


evaluada.
Suramrica tropical.
Cuatrecasas 7631 (COL, US).

Sisyrinchium wettsteinii
Hand.-Mazz.

Celis 2000a.
Hierba.
Nativa. Andes. 2400-4200 m.
ANT, BOY, CUN, NSA, SAN. No
evaluada.
Colombia a Argentina.
Cuatrecasas 1205 (COL, US).

Tigridia Juss.
1 especie
Tigridia pavonia (L.f.) DC.

Celis 2000a.
Hierba.
Naturalizada. Andes. 1000-2800
m.
ANT, BOY, CUN, NAR, PUT,
QUI, RIS, VAL. No evaluada.
Mxico a Centroamrica.
Archer 380 (MEDEL, US).

Trimezia Herb.
1 especie
Trimezia martinicensis
(Jacq.) Herb.

Celis 2000a.
Hierba.
Nativa y cultivada. Andes. 12002500 m.
ANT, CUN, QUI. No evaluada.
Mxico a Suramrica.
Celis 230 (COL).

Sisyrinchium alatum Hook.


Celis 2000a.
Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 80-500 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1419

IXONANTHACEAE

Angiospermas
Angiosperms

IXONANTHACEAE
por Mireya Patricia
Crdoba Snchez
(Lista preliminar compilada por
Laura Clavijo)
1 gnero, 4 especies

Nativa. Guayana y Macarena.


400 m.
GUI. No evaluada.
SE Colombia, SO Venezuela y
NO Brasil.
Garca-Barriga 20858 (COL, US).
Ochthocosmus multiflorus var.
multiflorus

Ochthocosmus Benth.
4 especies
Ochthocosmus berryi
Steyerm.

Steyermark et al. 1999.


rbol.
Nativa. Guayana y Macarena.
200-300 m.
CAQ, GUI, VAU. No evaluada.
SE Colombia a Venezuela Brasil
y Bolivia.
Crdenas 16851 (COAH).

Ochthocosmus floribundus
Gleason
Steyermark et al. 1999.
rbol.
Nativa. Guayana y Macarena.
200 m.
VAU. No evaluada.
SE Colombia y S Venezuela.
Allen 3275 (COAH).

Ochthocosmus
longipedicellatus Steyerm. &
Luteyn
Steyermark et al. 1999.
Arbusto.
Nativa. Guayana y Macarena.
100 m.
GUI. No evaluada.
SE Colombia y SO Venezuela.
Rudas 7196 (COAH).

Ochthocosmus multiflorus
Ducke
Steyermark & Luteyn 1980.
Arbusto.

1420

JUGLANDACEAE
por Donald E. Stone
(Lista preliminar compilada por
Nelson R. Salinas)
3 gneros, 3 especies, 1 especie
endmica

Alfaroa Standl.

Oreomunnea Oerst.
1 especie, 1 especie endmica
Oreomunnea munchiquensis
Lozano & F.Gonzlez
Lozano et al. 1994; Stone 2010.
rbol.
Endmica. Andes. 1500 m.
CAU. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Velayos 7029 (COL, DUKE, F.
FMB, MA, NY, US).
Nota: prob. sinnimo de O.
pterocarpa. El nombre genrico
correcto debe ser Oreamunoa
(Wilbur 1981) / prob. a
synonym of O. pterocarpa; the
correct generic name should be
Oreamunoa (Wilbur 1981).

1 especie
Alfaroa williamsii Ant.
Molina

Alfaroa colombiana Lozano et al.


Lozano et al. 1981; Stone 2010;
Stone (en imprenta).
rbol.
Nativa. Andes. 1680-2300 m.
ANT, HUI, SAN. No evaluada.
Nicaragua a Colombia.
Espinal 4423 (COL).
Alfaroa williamsii subsp.
williamsii

Juglans L.
1 especie
Juglans neotropica Diels

Juglans granatensis Linden


Garca-Barriga 1992; Stone et al.
2009.
rbol.
Nativa. Andes. 1600-3100 m.
ANT, CAL, CUN, PUT, RIS,
SAN, VAL. En Peligro (Crdenas
& Salinas 2007).
O Venezuela a N Per.
Idrobo 11173 (COL).

JUNCACEAE
por Henrik Balslev
(Lista preliminar compilada por
Marcela Celis y Laura Clavijo)
3 gneros, 22 especies

Distichia Nees & Meyen


1 especie
Distichia muscoides Nees &
Meyen

Distichia tolimensis (Decne.)


Buchenau, Goudotia tolimensis
Decne.
Balslev 1996; Balslev & Zuluaga
2009.
Hierba.
Nativa. Andes. 3600-4630 m.
ARA, BOY, CAL, CAU, MET,
NAR, RIS, SAN. No evaluada.
Colombia a N Argentina.
Cuatrecasas 1518 (COL, F).

Juncus L.
18 especies

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

JUNCACEAE

Angiosperms

Juncus balticus Willd.

Juncus arcticus var. andicola


(Hook.) Balslev
Balslev 1996; Balslev & Zuluaga
2009.
Hierba.
Nativa. Andes. 2890 m.
NAR. No evaluada.
S Mxico; S Colombia a
Patagonia.
Ewan 16134 (NY, US).
Juncus balticus subsp. andicola
(Hook.) Snogerup

Juncus breviculmis Balslev

Balslev 1996; Balslev & Zuluaga


2009.
Hierba.
Nativa. Andes. 3250-3950 m.
BOY, CUN, MAG, SAN. No
evaluada.
Colombia y Venezuela.
Cleef 6740 (COL).

Juncus bufonius L.

Juncus prolifer Kunth


Balslev 1996; Balslev & Zuluaga
2009.
Hierba.
Adventicia. Andes. 1100-3700 m.
ANT, BOY, CAL, CUN,
NSA, QUI, RIS, SAN, TOL.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Subcosmopolita.
Grubb 791 (COL, K, US).

Juncus capillaceus Lam.

Balslev 1996; Balslev & Zuluaga


2009.
Hierba.
Nativa. Andes. 2100-3400 m.
BOY, CUN, NAR, NSA, VAL. No
evaluada.
Venezuela a Ecuador y Bolivia;
Chile, Brasil, Argentina,
Uruguay.
Ewan 15631 (COL, US).

Juncus cordobensis Barros

Juncus arequipensis Balslev


Balslev 1996; Balslev & Zuluaga
2009.
Hierba.
Nativa. Andes. 2700 m.
BOY, CUN. No evaluada.
Colombia a Argentina.
Guarn 1114 (COL).

Juncus cyperoides Laharpe

Balslev 1996; Balslev & Zuluaga


2009.
Hierba.
Nativa. Andes. 2000-4000 m.
BOY, CAU, CUN, MET, NAR,
PUT. No evaluada.
Colombia a N Per y Bolivia.
Mora-Osejo 955 (COL).

Juncus densiflorus Kunth

Juncus densiflorus var. cyperinus


Willd.
Balslev 1996; Balslev & Zuluaga
2009.
Hierba.
Nativa. Andes. 1450-3300 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, HUI,
NAR, NSA, PUT, SAN, VAL.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Colombia y Venezuela; Brasil,
Argentina, Uruguay y Paraguay.
Ballesteros 6 (COL).

Juncus dudleyi Wiegand

Juncus andreanus Weath.,


Juncus platycaulos Kunth, Juncus
tenuis var. platycaulos (Kunth)
Buchenau
Balslev 1996; Balslev & Zuluaga
2009.
Hierba.
Adventicia. Andes. 2600-3900 m.
BOY, CUN, SAN, VAL.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Norteamrica a Venezuela y
Per.
Fernndez-Alonso 6279 (COL).

Juncus echinocephalus
Balslev

Balslev 1996; Balslev & Zuluaga


2009.
Hierba.
Nativa. Andes. 2550-4200 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, MET,
NAR, NSA, PUT, RIS, SAN,
TOL. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
Venezuela a Ecuador.
Fasset 25925 (COL).

Juncus ecuadoriensis Balslev


Balslev 1996; Balslev & Zuluaga
2009.
Hierba.
Nativa. Andes. 1950-4000 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, NAR,
NSA, PUT, SAN. Preocupacin
Menor (propuesta aqu).
Venezuela a S Ecuador.
Cuatrecasas 9876 (COL, US).

Juncus effusus L.

Juncus bogotensis Kunth


Balslev 1996; Balslev & Zuluaga
2009.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1500-3700 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
GUJ, HUI, MAG, NAR, NSA,
PUT, QUI, RIS, SAN, TOL.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Subcosmopolita.
McKee 10412 (COL, P, US).

Juncus imbricatus Laharpe

Balslev 1996; Balslev & Zuluaga


2009.
Hierba.
Nativa. Andes. 2300-2820 m.
BOY, CUN, VAL. No evaluada.
Colombia a Argentina; Mxico;
Surfrica.
Ballesteros 21 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1421

JUNCACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Juncus liebmannii J.F.Macbr.


Balslev 1996; Balslev & Zuluaga
2009.
Hierba.
Nativa. Andes. 2500-2830 m.
CAU. No evaluada.
S Colombia a Ecuador.
Lozano 1552 (COL).
Juncus liebmannii var. quitensis
(Buchenau) Balslev

Juncus microcephalus Kunth


Juncus involucratus Buchenau
Balslev 1996; Balslev & Zuluaga
2009.
Hierba.
Nativa. Andes. 1500-3600 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, HUI,
NAR, NSA, PUT, RIS, SAN,
VAL. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
C Mxico a Bolivia y SO Brasil.
Fasset 25900 (COL, US).

Juncus pallescens Lam.

Balslev 1996; Balslev & Zuluaga


2009.
Hierba.
Nativa. Andes. 2530 m.
NAR. No evaluada.
S Colombia a Chile.
Ramrez-P. 353 (COL).

Juncus ramboi Barros

Balslev 1996; Balslev & Zuluaga


2009.
Hierba.
Nativa. Andes. 900-1600 m.
BOY, CUN. No evaluada.
Colombia (subsp. colombianus)
y S Brasil.
Crdenas 1 (COL).
Juncus ramboi subsp.
colombianus Balslev

Juncus stipulatus Nees &


Meyen

Balslev 1996; Balslev & Zuluaga


2009.

1422

Hierba.
Nativa. Andes. 2700-4250 m.
BOY, CAL, CAU, CUN, MET,
NAR, PUT, RIS. No evaluada.
Colombia al Estrecho de
Magallanes.
Jaramillo 5717 (COL).

Juncus tenuis Willd.

Balslev 1996; Balslev & Zuluaga


2009.
Hierba.
Naturalizada. Andes. 1300-2850
m.
ANT, BOY, CAU, CHO, CUN,
NSA, PUT, QUI, RIS, SAN, VAL.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Subcosmopolita.
Fasset 25632 (COL, US).
Juncus tenuis var. platycaulos
(Kunth) Buchenau, Juncus tenuis
var. tenuis

Luzula DC.
3 especies
Luzula gigantea Desv.

Balslev 1996; Balslev & Zuluaga


2009.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2700-4500 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CHO,
CUN, MAG, MET, NAR,
NSA, PUT, QUI, RIS, TOL. No
evaluada.
Venezuela a N Argentina.
Plowman 1965 (COL, GH, K, S,
US).

Luzula racemosa Desv.

Luzula peruviana Desv.


Balslev 1996; Balslev & Zuluaga
2009.
Hierba.
Nativa. Andes. 2900-4600 m.
ARA, BOY, CAL, CAU, CUN,
MAG, MET, NSA, QUI, RIS,
SAN, TOL. No evaluada.

C Mxico a Guatemala;
Venezuela a Chile y Argentina.
Cuatrecasas 24580 (COL, US).

Luzula vulcanica Liebm.

Balslev 1996; Balslev & Zuluaga


2009.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
3300-4630 m.
BOY, CAL, CUN, MAG. No
evaluada.
Colombia a Argentina; Mxico.
Barclay 6326 (COL, MO, US).

JUNCAGINACEAE
por Rodrigo Bernal
(Lista preliminar compilada por
Laura Clavijo)
1 gnero, 1 especie

Triglochin L.
1 especie
Triglochin scilloides (Poir.)
Mering & Kadereit

Lilaea scilloides (Poir.) Hauman,


Lilaea subulata Bonpl.
Rangel-Ch. 2000.
Hierba.
Nativa. Andes. 2600-3700 m.
CUN. No evaluada.
O Estados Unidos a Uruguay y
Argentina.
Granados 3965 (COL).

KRAMERIACEAE
por Rodrigo Bernal
(Lista preliminar compilada por
Nelson R. Salinas)
1 gnero, 2 especies

Krameria Loefl.
2 especies

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

KRAMERIACEAE

Angiosperms

Krameria ixine L.

Simpson 1989.
Subarbusto, arbusto.
Nativa. Andes, Caribe. 70-1005
m.
GUJ, MAG, SAN. No evaluada.
Mxico a N Colombia, N
Venezuela y E Guyana; Antillas.
Romero-Castaeda 10478 (COL).
Nota: a menudo citada
errneamente como ixina / often
erroneously cited as ixina.

Krameria spartioides O.Berg

Krameria evolvuloides A.W.Benn.


Simpson 1989.
Subarbusto, trepadora.
Nativa. Caribe. 40 m.
CES, GUJ, MAG. No evaluada.
N Colombia, SO Venezuela,
Guyana, NO Brasil.
Goudot s.n. (LT: K, P).
Nota: errneamente sealada de
Tolima por Simpson (1989), con
base en un espcimen de Cesar
/ erroneously recorded from
Tolima by Simpson (1989), based
on a specimen from Cesar.

LACISTEMATACEAE
por Marcela Celis
(Lista preliminar compilada por
Nelson R. Salinas)
2 gneros, 7 especies, 1 especie
endmica

Lacistema Sw.
3 especies
Lacistema aggregatum
(P.J.Bergius) Rusby

Lacistema occidentale Cuatrec.,


Lacistema pacificum Cuatrec.
Sleumer 1980; Raechal 1999.
Arbusto, rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia,

Pacfico, SN Santa Marta, V


Magdalena. 0-2100 m.
AMA, ANT, BOL, BOY, CAL,
CAQ, CAU, CHO, CUN, GUI,
GUJ, HUI, MAG, MET, PUT,
QUI, SAN, TOL, VAL, VAU,
VIC. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
Neotropical.
Garca-Barriga 17127 (COL, GH,
NY, US).

Lacistema krukovii Sleumer


Sleumer 1980.
Arbusto.
Nativa. Amazonia. 100-200 m.
VAU. No evaluada.
Colombia, Brasil, Venezuela.
Shultes 17394 (GH).

Lacistema nena J.F.Macbr.

Sleumer 1980; Rudas & Prieto


2005.
Arbusto, rbol.
Nativa. Amazonia, Orinoquia.
100-220 m.
AMA, ANT, VIC. No evaluada.
Amazonia de Colombia, Brasil,
Per, Ecuador.
Pipoly 16097 (COL).
Nota: un registro de Antioquia,
a 1040 m (Idrraga et al. 2011),
est fuera del rango geogrfico
y altitudinal de la especie, y
requiere verificacin / a record
from Antioquia at 1040 m
(Idrraga et al. 2011) is outside
the geographical and altitudinal
range of the species and needs
verification.

Lozania Mutis

Gentry 17425 (HT: COL; IT: F,


MO, NY, U, UTD).

Lozania klugii (Mansf.)


Mansf.

Sleumer 1980.
rbol.
Nativa. Amazonia. 500 m.
CAU, PUT. No evaluada.
O Cuenca Amaznica Colombia,
Per, Brasil.
Luteyn 5055 (COL).

Lozania mutisiana Schult.

Lozania bipinnata L.B.Sm.,


Monandrodendron schultzei
Mansf.
Sleumer 1980; Gonzlez 2007a.
Arbusto, rbol.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta. 50-2700 m.
ANT, BOY, CAL, CAQ, CAU,
CHO, CUN, HUI, MAG,
NAR, NSA, PUT, TOL, VAL.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
SE Nicaragua a Venezuela y
Bolivia.
Mutis 2186 (LT: MA; ILT: IAN
(fragm.), US).

Lozania pittieri (S.F.Blake)


L.B.Sm.
Gonzlez 2007a.
Arbusto, rbol.
Nativa. Pacfico. 50-150 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Nicaragua a Colombia y
Venezuela.
Gentry 17463 (COL, MO).

4 especies, 1 especie endmica


Lozania glabrata
A.H.Gentry

Gentry 1988.
rbol.
Endmica. Pacfico. 200-500 m.
CHO. No evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1423

LAMIACEAE

Angiospermas
Angiosperms

LAMIACEAE
por Jos Luis FernndezAlonso1 y Gerardo Aymard2
1
Agastache, Ajuga, Catopheria,
Condea, Eriope, Hyptidendron,
Hyptis, Lamiastrum, Lamium,
Leonotis, Leonurus, Lepechinia,
Marrubium, Marsypianthes,
Melissa, Mentha, Minthostachys,
Nepeta, Obtegomeria, Ocimum,
Origanum, Orthosiphon,
Plectranthus, Prunella,
Rosmarinus, Salvia, Satureja,
Scutellaria, Stachys, Teucrium,
Thymus. 2 Aegiphila, Amasonia,
Callicarpa, Clerodendrum,
Congea, Cornutia, Gmelina,
Holmskioldia, Petitia, Tectona,
Vitex.
(Lista preliminar compilada
por Jos Luis FernndezAlonso, Marcela Celis y ngela
Rodrguez)
30 gneros, 254 especies, 71
especies endmicas

Aegiphila Jacq.
52 especies, 8 especies endmicas
Aegiphila aculeifera
Moldenke

Moldenke 1934.
Arbolito.
Endmica. Andes. 2140 m.
CAU, CHO, VAL. No evaluada.
Colombia.
Forero 2870 (COL).

Aegiphila alba Moldenke

Forero & Gentry 1989.


rbol.
Nativa. Andes, Pacfico, V
Magdalena. 100-2170 m.
ANT, BOL, CHO, CUN, VAL.
No evaluada.

1424

Colombia, Ecuador, Per.


Uribe-Uribe 2701 (COL).

Aegiphila anomala Pittier

rbol.
Nativa. Andes, Pacfico. 1001800 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Panam, Costa Rica, Colombia.
Devia 2210 (COL).

Aegiphila bogotensis
(Spreng.) Moldenke

Lpez-Palacios 1977.
rbol.
Nativa. Andes. 2000-3400 m.
ANT, CAU, CES, CUN, GUJ,
MAG, NAR, QUI, RIS, VAL.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Colombia, Venezuela, Ecuador.
Galeano 1998 (COL).
Aegiphila bogotensis f. ternata
Moldenke

Aegiphila bracteolosa
Moldenke

Moldenke 1980; Aymard 2005.


Arbusto.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Pacfico. 240-400 m.
AMA, ANT, VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Guyana,
Per, Brasil, Bolivia.
Garca-Barriga 14632 (COL).

Aegiphila caucensis
Moldenke

Moldenke 1933; Moldenke 1980.


rbol.
Nativa. Andes. 700-1050 m.
CAU, QUI, SAN. No evaluada.
Colombia, Per.
Lpez-Palacios 3710 (COL).

Aegiphila cordata Poepp.


Moldenke 1980.
Liana.

Nativa. Andes, Orinoquia. 50750 m.


ANT, CAU, MET, SAN, VAL. No
evaluada.
Colombia, Ecuador, Per.
Lozano 5204 (COL).
Aegiphila cordata var. colombiana
Moldenke

Aegiphila costaricensis
Moldenke

Arbusto, rbol.
Nativa. Pacfico. 50-500 m.
CHO. No evaluada.
Mxico a Colombia y Venezuela.
Crdenas 1362 (?).

Aegiphila cuatrecasasii
Moldenke

Moldenke 1941b.
rbol.
Nativa. Andes. 1380-2950 m.
ANT, CAQ, CAU, HUI, VAL.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Colombia, Ecuador.
Lpez-Palacios 3834 (COL).
Aegiphila cuatrecasasii var. nitida
Moldenke

Aegiphila deppeana Steud.

Pool & Rueda 2001.


Arbusto, rbol.
Nativa. Caribe. 50 m.
CES. No evaluada.
Mxico a Colombia y Venezuela.
Allen 150 (MO).

Aegiphila elata Sw.

Pool & Rueda 2001; Aymard


2005.
Arbusto, trepadora, liana.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-1000
m.
ANT, ARA, BOL, CAL, CHO,
CUN, MET, VAL. No evaluada.
Mxico a N Suramrica.
Barbosa 6258 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

LAMIACEAE

Angiosperms

Aegiphila elegans Moldenke


Arbolito.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 0-200 m.
VAU. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per,
Bolivia.
Schultes 17298 (COL).

Aegiphila falcata Donn.Sm.


Pool & Rueda 2001.
Arbusto.
Nativa. Pacfico. 100-1100 m.
ANT, CHO. No evaluada.
Mxico a Colombia.
Cogollo 3197 (JAUM).

Aegiphila farinosa Moldenke


Moldenke 1947.
Arbusto.
Endmica. Andes. 2100-2500 m.
RIS, VAL. No evaluada.
Colombia.
Cuatrecasas 21689 (IT: NY).

Aegiphila fendleri Moldenke


Lpez-Palacios 1977.
Arbusto, trepadora.
Nativa. Orinoquia. 450 m.
MET. No evaluada.
Colombia y Venezuela.
Uribe-Uribe 1357 (COL).

Aegiphila ferruginea Hayek


& Spruce
rbol.
Nativa. Andes. 2920 m.
ANT. No evaluada.
Colombia y Ecuador.
Zarucchi 6866 (COL).

Aegiphila filipes Mart. &


Schauer

Lopez-Palacios 1977; Moldenke


1980; Aymard 2005.
Subarbusto, arbusto, arbolito.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, SN Santa Marta. 1102280 m.

AMA, CAU, CHO, CUN, HUI,


MAG. No evaluada.
Costa Rica, Panam, Colombia,
Venezuela, Per, Brasil, Bolivia.
Smith 1831 (NY).

Aegiphila glabrata Moldenke


Moldenke 1980.
rbol.
Nativa. Amazonia, Pacfico.
5-100 m.
AMA, VAL. No evaluada.
Colombia, Per.
Daz 678 (COL).

Aegiphila glandulifera
Moldenke

Lopez-Palacios 1977.
Arbusto.
Nativa. Amazonia, Andes. 1001000 m.
SAN, VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Ecuador,
Guayana, Brasil, Bolivia.
Schultes 15878 (COL).
Aegiphila glandulifera var.
pyramidata Moldenke

Aegiphila grandis Moldenke


Aegiphila sessiliflora Moldenke
Lpez-Palacios 1977.
rbol.
Nativa. Andes. 1400-2900 m.
ANT, CAL, CUN, MAG, NAR,
QUI, SAN. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Ecuador.
Lpez-Palacios 3615 (COL).
Aegiphila grandis var. sessiliflora
(Moldenke) Moldenke

Aegiphila haughtii Moldenke


Arbolito.
Nativa. Amazonia. 200 m.
PUT. No evaluada.
S Colombia a Bolivia.
Marn s.n. (COAH).

Aegiphila hirsuta Moldenke

Moldenke 1945.
Trepadora, liana.
Nativa. Andes, Pacfico. 45-1600
m.
ANT, CHO, VAL. No evaluada.
Colombia, Per, Bolivia.
Forero 9648 (COL).
Aegiphila hirsuta var. colombiana
Moldenke

Aegiphila hirsutissima
Moldenke

Lpez-Palacios 1977.
Subarbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Pacfico. 0-100 m.
ANT, CHO. No evaluada.
Panam, Colombia, Venezuela,
Guyana.
Callejas 4860 (HUA).

Aegiphila hoehnei Moldenke


Moldenke 1945.
Arbusto, arbolito.
Nativa. Pacfico. 50-500 m.
ANT, CHO, VAL. No evaluada.
Panam, Colombia, Venezuela,
Ecuador, Per.
Monsalve 1871 (COL).
Aegiphila hoehnei var. spectabilis
Moldenke

Aegiphila integrifolia (Jacq.)


B.D.Jacks.

Aegiphila amazonica Moldenke,


Aegiphila guianensis Moldenke,
Aegiphila integrifolia var.
guianensis (Moldenke) LpezPal., Aegiphila intermedia
Moldenke
Aymard 2005.
Arbusto, rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Orinoquia, Pacfico. 40-2000 m.
AMA, ANT, CAQ, CAS, CHO,
CUN, MET, SAN, TOL, VAL.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1425

LAMIACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Colombia, Venezuela, Guayanas,


Ecuador, Per, Brasil.
Lpez-Palacios 3914 (COL).

Aegiphila killipii Moldenke

Moldenke 1933.
Arbusto.
Endmica. Andes. 1000-1300 m.
NSA. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Killip 20370 (HT: NY).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Aegiphila laeta Kunth

Aegiphila stricta Rusby


Lpez-Palacios 1977.
Arbusto, arbolito, trepadora,
liana.
Nativa. Andes, Caribe, Pacfico.
5-2200 m.
ANT, ATL, BOL, BOY, CHO,
CR, GUJ, NAR, SUC.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Panam, Colombia, Venezuela,
Ecuador.
Dugand 5736 (COL).

Aegiphila laevis (Aubl.)


J.F.Gmel.

Aymard 2005.
Arbusto.
Nativa. Pacfico. 5-50 m.
VAL. No evaluada.
Panam, Colombia, Guayanas,
Brasil.
Cuatrecasas 14302 (COL).

Aegiphila lehmannii
Moldenke

Moldenke 1933.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Andes, Pacfico. 1202000 m.
ANT, BOY, CHO, VAL. No
evaluada.
Colombia, Ecuador, Per.
Fonnegra 4289 (HUA).

1426

Aegiphila martinicensis Jacq.


Gibson 1970.
Arbusto, rbol.
Nativa. Andes, Pacfico. 280 m.
ANT, NSA. No evaluada.
Mxico a Colombia, Venezuela y
Bolivia; Antillas.
Callejas 5484 (HUA).

Aegiphila membranacea
Turcz.

Aymard 2005.
Arbusto.
Nativa. Andes, Pacfico. 40-2500
m.
ANT, CHO, HUI, QUI, SAN. No
evaluada.
Colombia, Venezuela, Guayanas,
Brasil.
Rentera 1937 (COL).

Aegiphila montana
Moldenke

Moldenke 1933.
Arbusto.
Endmica. Andes. 2100-2200 m.
HUI. No evaluada.
Colombia.
Rusby 701 (NY).
Nota: conocida solo del tipo,
recolectado en 1917 / known
only from the type; collected in
1917.

Aegiphila monticola
Moldenke

rbol.
Nativa. Andes. 2610 m.
RIS. No evaluada.
Andes de Colombia y Ecuador.
Rangel 5413 (COL).

Aegiphila moldenkeana
Lpez-Pal.

Aegiphila narinensis Rueda

Aegiphila mollis Kunth

Aegiphila novogranatensis
Moldenke

rbol.
Nativa. Andes. 200-2000 m.
CAQ. No evaluada.
Andes de Colombia y Venezuela.
Cuatrecasas 8700 (COL).

Aegiphila mutisii Kunth


Pool & Rueda 2001; Aymard
2005.
Arbusto.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Orinoquia, Pacfico. 1002900 m.
ANT, ATL, CAS, CUN, GUV,
HUI, MAG, MET, QUI, TOL,
VAL. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
Nicaragua a Bolivia.
Lpez-Palacios 3843 (COL).
Aegiphila mollis var. intermedia
Moldenke, Aegiphila mollis
var. puberulenta (Moldenke)
Lpez-Pal., Aegiphila mollis
var. surfaceana (Moldenke)
Moldenke

Rueda 1992.
Arbusto.
Nativa. Andes. 1800 m.
NAR. No evaluada.
Andes de Colombia y Ecuador.
Gentry 55083 (?).

Arbusto, arbolito, rbol.


Nativa. Andes. 1000-2940 m.
ANT, CAU, CES, NAR, TOL,
VAL. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
Andes de Colombia, Venezuela,
Ecuador y Per.
Garca-Barriga 8386 (COL).
Aegiphila novogranatensis f.
novogranatensis

Aegiphila odontophylla
Donn.Sm.

Arbusto, rbol.
Nativa. Andes. 1700-2670 m.
BOY, CAU, HUI, SAN. No
evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

LAMIACEAE

Angiosperms

Costa Rica a Colombia y


Venezuela.
Lozano 2565 (COL).

BOL, MET. No evaluada.


Colombia.
Cuatrecasas 3643 (COL).

Aegiphila panamensis
Moldenke

Aegiphila quinduensis
(Kunth) Moldenke

Aegiphila paniculata Moldenke


Pool & Rueda 2001.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 5-1700 m.
AMA, ANT, BOL, BOY, CHO,
GUV, MET, SAN. No evaluada.
Mxico a Venezuela, Per y
Brasil.
Lpez-Palacios 7590 (COL).

Aegiphila parviflora
Moldenke

Arbusto.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 80-500 m.
AMA, CAQ, GUV, MET, PUT,
VAU. No evaluada.
Restrepo 4183 (COAH).

Aegiphila pennellii Moldenke


Moldenke 1933.
rbol.
Endmica. Andes. 2350-2760 m.
ANT, TOL. No evaluada.
Colombia.
Albert 5249 (HUA).

Aegiphila peruviana Turcz.

Arbusto, arbolito.
Nativa. Amazonia. 100-125 m.
AMA. No evaluada.
Costa Rica, Colombia, Ecuador,
Per, Bolivia, Brasil.
Prieto 172 (COL).

Aegiphila puberulenta
Moldenke

Moldenke 1933.
Arbusto.
Endmica. Caribe, Orinoquia.
10-450 m.

Lopez-Palacios 1977.
Arbusto, rbol.
Nativa. Andes.
ANT, QUI. No evaluada.
Colombia y Venezuela.
Espinal 701 (COL).

Aegiphila racemosa Vell.

Arbusto.
Nativa. Amazonia. 100 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Guayanas,
Ecuador, Per, Brasil.
Duque 2282 (COL).

Aegiphila ternifolia (Kunth)


Moldenke
rbol.
Nativa. Andes. 2100-2250 m.
ANT, CUN, VAL. No evaluada.
Colombia y Venezuela.
Devia 2318 (COL, TULV).
Aegiphila ternifolia f. ternifolia

Aegiphila truncata Moldenke


Moldenke 1933.
rbol.
Endmica. Andes. 325-2400 m.
ANT, CUN. No evaluada.
Colombia.
Uribe-Uribe 5968 (COL).

Aegiphila ulei (Hayek)


B.Walln.

Trepadora, liana.
Nativa. Amazonia. 100-200 m.
AMA. No evaluada.
Colombia y Per.
Rudas 2442 (COL, MO).

Clerodendrum ulei Hayek


Arbusto.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 100-1350 m.
AMA, NAR. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per, Brasil,
Bolivia.
Duque 2259 (COL).

Aegiphila sufflava Moldenke

Aegiphila vallensis Moldenke

Aegiphila smithii Moldenke

Arbolito.
Nativa. Amazonia. 100 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Ecuador y Per.
Rudas 2583 (COL, MO).
Aegiphila sufflava var. sufflava

Aegiphila sylvatica
Moldenke

Moldenke 1933.
Arbolito.
Endmica. V Magdalena. 110115 m.
SAN. No evaluada.
Colombia.
Killip 14849 (IT: US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Modenke 1946.
Arbusto, rbol, liana.
Nativa. Andes. 1100-1720 m.
ANT, VAL. No evaluada.
Colombia y Ecuador.
Cuatrecasas 15564 (HT: NY; IT:
COL).

Amasonia L.f.
1 especie
Amasonia campestris (Aubl.)
Moldenke
Amasonia arborea Kunth,
Amasonia lasiocaulon Mart. &
Schauer, Amasonia spruceana
Moldenke

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1427

LAMIACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Aymard 2005; Crdenas et al.


2008b.
Hierba, arbusto.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 110-625
m.
CAQ, GUI, GUV, MET, VAU,
VIC. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
Colombia, Venezuela, Trinidad,
Guayanas, Brasil.
Prieto 609 (COL).

Callicarpa L.
1 especie
Callicarpa acuminata Kunth
Lopez-Palacios 1977; Pool &
Rueda 2001.
Arbusto, rbol.
Nativa. Andes, Islas Caribeas,
Caribe, Orinoquia, Pacfico, V
Cauca, V Magdalena. 0-2100 m.
ANT, CAL, CHO, CR, CUN,
GUJ, HUI, MET, RIS, SAP, TOL,
VAL. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
Mxico a Brasil y Bolivia.
Idrobo 10018 (COL).

Catoferia (Benth.) Benth.


1 especie
Catoferia spicata (Benth.)
Benth.

Orthosiphon spicatus Benth.


Ramamoorthy 1986.
Subarbusto.
Nativa. Andes. 1000-2000 m.
NSA, SAN. No evaluada.
Colombia y Per.
Purdie s.n. (K).
Nota: se conoce muy poco del
hbitat de esta especie. A veces
escrito Catopheria / very little
is known about the habitat of
this species; sometimes spelled
Catopheria.

1428

Clerodendrum L.
3 especies
Clerodendrum molle Kunth

Arbusto, rbol.
Nativa. Caribe, Pacfico. 70-300
m.
ANT, GUJ. No evaluada.
Panam, Colombia, Ecuador,
Bolivia.
Rentera 2026 (COL).

Clerodendrum pittieri
Moldenke

Lopez-Palacios 1977; Pool &


Rueda 2001.
Subarbusto, arbusto.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Centroamrica a Venezuela y
Ecuador.
Nota: esperada / expected.

Clerodendrum ternifolium
Kunth
Lopez-Palacios 1977; Aymard
2005.
Arbusto.
Nativa. Andes, Caribe.
BOL, TOL. No evaluada.
Colombia y Venezuela.
Lpez 3905 (COL).
Clerodendrum ternifolium var.
velutinosum Moldenke

Condea Adans.
2 especies, 1 especie endmica
Condea jacobi (Fern.Alonso)
Harley & J.F.B.Pastore
Hyptis jacobi Fern.Alonso
Fernndez-Alonso 2010.
Arbusto.
Endmica. Andes. 2200-2700 m.
SAN. Vulnerable.
Cordillera Oriental.
Fernndez-Alonso 28193 (T:
COL).

Condea verticillata (Jacq.)


Harley & J.F.B.Pastore

Hyptis verticillata Jacq.


Epling 1949.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Andes, Islas Caribeas,
Caribe, Pacfico, SN Santa Marta,
V Cauca, V Magdalena. 0-1000
m.
ANT, BOL, CAL, CAU, CHO,
CR, CUN, HUI, MAG, NAR,
QUI, SAP, SAN, TOL, VAL.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
S Estados Unidos a N
Suramrica.
Rivera 1960 (COL).

Cornutia L.
3 especies
Cornutia microcalycina
Moldenke

Caballero 1995.
Arbusto, rbol.
Nativa. Andes, Pacfico. 10-1700
m.
CHO, CUN, GUJ, MAG, NAR,
VAL. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
Panam, Colombia, Venezuela,
Ecuador.
Forero 2245 (COL).

Cornutia odorata (Poepp.)


Schauer

Lopez-Palacios 1977.
Arbusto, rbol.
Nativa. Andes, Orinoquia,
Pacfico, SN Santa Marta, V
Magdalena. 80-2100 m.
ANT, BOL, CUN, MAG, MET,
NAR, SUC, TOL. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Ecuador,
Per.
Lpez 2994 (COL).
Cornutia odorata var. calvescens
Moldenke, Cornutia odorata var.
colombiana Moldenke

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

LAMIACEAE

Angiosperms

Cornutia pyramidata L.

Arbusto, arbolito, rbol.


Nativa. Andes, Pacfico, V
Magdalena. 0-1800 m.
ANT, CHO, NAR, VAL. No
evaluada.
Mxico a Colombia, Ecuador,
Per y Bolivia; Antillas.
Juncosa 1142 (MO).

Eriope Benth.
2 especies
Eriope crassipes Benth.

Eriope nudiflora Benth.


Epling & Mathias 1957.
Subarbusto.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia.
100-600 m.
ARA, BOY, CAS, CUN, GUV,
MET, VAU, VIC. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Guyana,
Brasil, Bolivia y Paraguay.
Jaramillo 1167 (COL).
Eriope crassipes subsp. crassipes

Eriope macrostachya Benth.


Eriope platanthera Epling &
Mathias
Eplng & Mathias 1957.
Subarbusto.
Nativa. Andes. 700-750 m.
NSA. No evaluada.
Colombia, Venezuela y Brasil.
Infante 453 (COL).
Eriope macrostachya var.
platanthera (Epling & Mathias)
Harley
Nota: primer registro para
Colombia / first record for
Colombia.

Hyptidendron Harley
1 especie

Hyptidendron arboreum
(Benth.) Harley

Hyptis arborea Benth.


Epling 1949.
rbol.
Nativa. Andes, V Magdalena.
450-1700 m.
ANT, BOL, CAL, SAN.
Vulnerable (Fernndez-Alonso &
Rivera-Daz 2006).
Colombia, Venezuela, Guyana,
Bolivia, Ecuador y Per.
Fonnegra 2247 (COL, HUA,
MO).

Hyptis Jacq.
41 especies, 5 especies endmicas
Hyptis atrorubens Poit.

Hyptis procumbens Schltdl. &


Cham., Hyptis tenella Briq. &
Spruce
Epling 1937.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, SN Santa
Marta, V Cauca, V Magdalena.
0-2300 m.
AMA, ANT, ARA, BOL, BOY,
CAL, CAQ, CAS, CAU, CHO,
CUN, GUV, HUI, MAG, MET,
NAR, NSA, PUT, QUI, RIS,
SAN, TOL, VAL, VIC. No
evaluada.
Mxico a N Suramrica.
Cuatrecasas 12924 (COL).

Hyptis brachiata Briq.

Epling 1937.
Subarbusto.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia,
SN Santa Marta, V Magdalena.
250-2100 m.
ARA, BOY, CAQ, CAS, CUN,
GUV, HUI, MAG, MET, NSA,
SAN, VAU, VIC. No evaluada.
Mxico a Venezuela.
Schlim 158 (LT: G-DEL).

Hyptis brachypoda Epling

Epling 1941.
Subarbusto.
Endmica. Andes. 1000-1600 m.
ANT. No evaluada.
Daniel 1530 (HT: US).

Hyptis brevipes Poit.

Hyptis acuta Benth.


Epling 1949.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, SN Santa
Marta, V Cauca, V Magdalena.
0-1500 m.
AMA, ANT, ARA, BOY, CAL,
CAQ, CAS, CAU, CES, CHO,
CUN, GUV, HUI, MAG, MET,
NAR, NSA, PUT, QUI, RIS,
SAN, TOL, VAL. No evaluada.
Neotrpico; introducida en Asia
tropical.
Garca-Barriga 79 (COL).

Hyptis capitata Jacq.

Hyptis macrochila Steud., Hyptis


pittieri Briq., Hyptis rhomboidea
M.Martens & Galeotti
Epling 1949.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Islas
Caribeas, Caribe, Orinoquia,
Pacfico, SN Santa Marta, V
Cauca, V Magdalena. 0-2000 m.
ANT, ATL, BOY, CAL, CAS,
CAU, CHO, CUN, GUJ, GUV,
HUI, MAG, MET, NAR, QUI,
RIS, SAP, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Neotrpico; introducida en Asia
tropical y Pacfico.
Daz 1544 (COL).

Hyptis colombiana Epling

Epling 1949.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Orinoquia, Pacfico,

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1429

LAMIACEAE

Angiospermas
Angiosperms

SN Santa Marta, V Cauca, V


Magdalena. 600-2700 m.
ANT, BOY, CAL, CAS, CAU,
CUN, HUI, MAG, MET, QUI,
RIS, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Venezuela a Per.
Smith 1490 (HT: US).
Nota: ocasionalmente se
hibridiza con H. mutabilis en
Meta / occasionally hybridizes
with H. mutabilis in Meta.

Hyptis conferta Benth.

Epling 1949.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia,
SN Santa Marta, V Magdalena.
0-700 m.
AMA, ARA, BOY, CAQ, CAS,
CUN, GUV, MAG, MET, VAU,
VIC. No evaluada.
Neotrpico; introducida en Asia
tropical y Pacfico.
Fernndez-Alonso 5738 (COL).
Hyptis conferta var. angustata
(Briq.) A.Pool & Harley, Hyptis
conferta var. conferta

Hyptis crassipes Epling

Epling 1949.
Hierba, subarbusto.
Endmica. Guayana y Macarena,
Orinoquia. 200-500 m.
CAS, MET, VIC. No evaluada.
Hermann 11088 (T: UC).

Hyptis diffusa Epling

Epling 1949.
Hierba.
Endmica. Andes, SN Santa
Marta. 1000-1900 m.
CES, MAG. En Peligro
(Fernndez-Alonso & RiveraDaz 2006).
Smith 1373 (HT: US).

1430

Hyptis dilatata Benth.

Hyptis lanicephala Epling &


Jtiva
Epling 1949.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia.
100-850 m.
ARA, BOY, CAQ, CAS, CUN,
GUV, MET, VAU, VIC. No
evaluada.
Neotrpico.
Fernndez-Alonso 7684 (COL).

Hyptis florida Benth.

Epling 1949.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 15002000 m.
BOY, CAU, TOL. No evaluada.
Colombia, Ecuador.
Garca-Barriga 4474 (COL).

Hyptis fulva Epling

Epling 1949.
Subarbusto.
Nativa. Andes, Orinoquia. 15002100 m.
CUN, MET. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Pennell 1817 (?).
Nota: especie dudosa;
aparentemente solo una forma
extrema de H. brachiata /
dubious species; apparently just
an extreme form of H. brachiata.

Hyptis guanchezii Harley

Harley 1989.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 100-250 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Crdenas 4545 (COAH).
Nota: primer registro para
Colombia / first record for
Colombia.

Hyptis hirsuta Kunth

Epling 1949.
Subarbusto.
Nativa. Orinoquia. 200-500 m.
MET, VIC. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil,
Bolivia.
Cuatrecasas 4242 (COL, MA).

Hyptis intermedia Epling

Epling 1949.
Hierba.
Nativa. Andes?, Guayana y
Macarena?, Orinoquia? 300-800
m.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Centroamrica, Colombia?
Nota: esperada / expected.

Hyptis laciniata Benth.

Epling 1949.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 100-300
m.
AMA, GUV, VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Guyana.
Schultes 14021 (COL, MA).

Hyptis lacustris Benth.

Epling 1949.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 50-500 m.
AMA, GUI, MET, VAU. No
evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil,
Per.
Espina 236 (COL).

Hyptis lanceolata Poir.

Epling 1949.
Hierba.
Adventicia. Guayana y Macarena,
Orinoquia. 400-600 m.
ARA, CAS, MET. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Guyana,
Brasil; introducida en el
paleotrpico.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

LAMIACEAE

Angiosperms

Fernndez-Alonso 7623 (COL,


MA).
Nota: escasamente conocida. Su
presencia estable en Colombia
debe de ser confirmada / poorly
known; its stable occurrence in
Colombia must be confirmed.

Hyptis lantanifolia Poit.

Epling 1949.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Islas
Caribeas, Caribe, Orinoquia,
SN Santa Marta, V Cauca, V
Magdalena. 200-1800 m.
AMA, ANT, BOY, CAQ, CAS,
CAU, CES, CUN, GUJ, GUV,
MAG, MET, NSA, SAN, VAL,
VAU, VIC. No evaluada.
Neotrpico.
Langenheim 3327 (COL, US).

Hyptis lutescens Benth.

Epling & Mathias 1947.


Hierba, subarbusto.
Nativa. Guayana y Macarena,
Orinoquia. 300-800 m.
CUN, MET, SAN. No evaluada.
Colombia, Per a Bolivia.
Fosberg 19478 (US).
Nota: especie dudosa. No
est clara su separacin de H.
brachiata / dubious species;
separation from H. brachiata is
unclear.

Hyptis luticola Epling

Epling 1949.
Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena,
Orinoquia. 100-500 m.
CAS, MET. No evaluada.
Colombia y Venezuela.
Sprague 59 (HT: US).

Hyptis melissoides Kunth

Fernndez-Alonso & RiveraDaz 2006.


Subarbusto.

Nativa. Andes. 900-2000 m.


CAU, HUI, NAR. Vulnerable
(Fernndez-Alonso & RiveraDaz 2006).
Colombia y Ecuador.
Benavides 431 (COL, PSO).

Hyptis microphylla Benth.

Epling 1949.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Orinoquia. 100-500 m.
ARA, CAS, VIC. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil,
Bolivia.
Barbosa 4219 (FMB).

Hyptis mutabilis (Rich.)


Briq.

Hyptis polystachya Kunth


Epling 1949.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, SN Santa
Marta, V Cauca, V Magdalena.
0-1900 m.
AMA, ANT, ARA, ATL, BOL,
BOY, CAL, CAQ, CAS, CAU,
CES, CHO, CR, CUN, GUJ,
GUV, HUI, MAG, MET, NAR,
NSA, PUT, QUI, RIS, SAN, TOL,
VAL, VIC. No evaluada.
S Estados Unidos, Neotrpico;
introducida en frica.
Forero 2102 (COL, MO).
Hyptis mutabilis var. canescens
(Kunth) Briq.

Hyptis obtusata Benth.

Epling 1949.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Andes. 1700-2700 m.
NAR. En Peligro (FernndezAlonso & Rivera-Daz 2006).
Colombia, Ecuador.
Ramrez 606 (COL, PSO).

Nativa. Amazonia, Andes,


Guayana y Macarena, Orinoquia,
Pacfico, V Cauca. 0-2000 m.
AMA, ANT, BOY, CAL, CAQ,
CAS, CAU, CHO, CUN, HUI,
MET, NAR, NSA, PUT, QUI,
RIS, VAL. No evaluada.
Centroamrica a Bolivia.
Fernndez-Alonso 9909 (COL).

Hyptis pachycephala Epling

Epling 1949.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Pacfico.
0-300 m.
AMA, CHO. No evaluada.
N Suramrica a Brasil y Bolivia.
Cuatrecasas 21355 (COL, US).

Hyptis parkeri Benth.

Epling 1949.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 100-500 m.
GUI, VAU. No evaluada.
Venezuela a Bolivia.
Gutirrez 955 (MEDEL).

Hyptis pectinata (L.) Poit.

Epling 1949.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Islas Caribeas,
Caribe, Orinoquia, Pacfico,
SN Santa Marta, V Cauca, V
Magdalena. 0-2400 m.
ANT, ATL, BOL, BOY, CAU,
CHO, CUN, GUJ, HUI, MAG,
MET, NAR, QUI, RIS, SAN,
VAL. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
Neotrpico; naturalizada en el
Paleotrpico.
Saravia 824 (COL).

Hyptis obtusiflora Benth.


Epling 1949.
Subarbusto.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1431

LAMIACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Hyptis perbullata Fern.


Alonso

Fernndez-Alonso 1995c.
Subarbusto.
Endmica. Andes. 2500-2900 m.
BOY, SAN. Vulnerable
(Fernndez-Alonso & RiveraDaz 2006).
Wood 3762 (HT: COL, IT: K).

Hyptis personata Epling

Epling 1949.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Andes, Orinoquia,
Pacfico, V Cauca, V Magdalena.
500-2500 m.
ANT, BOY, CAL, CHO, CUN,
HUI, MET, NAR, QUI, RIS,
SAN, TOL, VAL. No evaluada.
Colombia a Centroamrica.
Pennell 10229 (T: US).

Hyptis pseudosinuata Epling

Epling 1949.
Hierba.
Endmica. Andes, V Magdalena.
1200-2000 m.
CAQ, HUI, PUT. No evaluada.
Arbelez 8363 (T: US).

Hyptis pulegioides Benth.

Epling 1949.
Hierba.
Nativa. Caribe, SN Santa Marta.
100-600 m.
CES, MAG. No evaluada.
Neotrpico.
Smith 1797 (COL, US).

Hyptis purdiei Benth.

Fernndez-Alonso 1995c.
Hierba, subarbusto.
Nativa. SN Santa Marta. 20003000 m.
MAG. En Peligro (FernndezAlonso & Rivera-Daz 2006).
Colombia, Ecuador.
Purdie s.n. (T: K).

1432

Hyptis recurvata Poit.

Epling 1949.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia,
Pacfico, SN Santa Marta, V
Cauca, V Magdalena. 0-2200 m.
AMA, ANT, BOY, CAL, CAQ,
CAS, CAU, CHO, CUN, GUJ,
GUV, HUI, MAG, MET, NAR,
NSA, QUI, RIS, SAN, TOL, VAL,
VAU, VIC. No evaluada.
Neotrpico.
Lozano 6986 (COL).

Hyptis savannarum Briq.

Epling 1949.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Orinoquia, SN Santa
Marta, V Cauca, V Magdalena.
300-2000 m.
BOY, CAS, CAU, CUN, HUI,
MAG, NAR, SAN, TOL. No
evaluada.
Centroamrica y N Suramrica.
Fernndez-Alonso 22803 (COL).

Hyptis sidifolia (LHr.) Briq.

Hyptis silvestris Epling, Hyptis


umbrosa Benth.
Epling 1949.
Subarbusto, arbusto.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta, V Cauca, V Magdalena.
1000-2800 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CHO,
CUN, HUI, MAG, MET, NAR,
QUI, RIS, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Neotrpico.
Barkley 1512 (COL, MEDEL).

Hyptis sinuata Benth.

Hyptis sinuata var. subglabra


Briq.
Epling 1949.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta,
V Cauca, V Magdalena. 3502200 m.

ANT, BOL, BOY, CAL, CAU,


CHO, CUN, MET, NAR, QUI,
RIS, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Neotrpico.
Fernndez-Alonso 12694 (COL).

Hyptis spicigera Lam.

Hyptis americana (Aubl.) Urb.


Epling 1949.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico, V Cauca.
600-2000 m.
CAU, TOL, VAL. Preocupacin
Menor (propuesta aqu).
Neotrpico; ampliamente
naturalizada en el Paleotrpico.
Idrobo 174 (COL).

Hyptis suaveolens (L.) Poit.

Hyptis congesta Leonard


Epling 1949.
Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Islas Caribeas,
Caribe, Orinoquia, Pacfico,
SN Santa Marta, V Cauca, V
Magdalena. 700-1600 m.
ANT, ATL, BOL, BOY, CAS,
CAU, CES, CHO, CR, CUN,
GUJ, HUI, MAG, MET, RIS,
SAP, SAN, SUC, TOL, VAL, VIC.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Neotrpico; ampliamente
naturalizada en todo el
Paleotrpico; la var. mollissima
restringida a Colombia.
Fernndez-Prez 5214 (COL).
Hyptis suaveolens var. mollissima
Fern.Alonso

Hyptis vilis K.Koch &


C.D.Bouch

Epling 1949.
Hierba.
Nativa. Andes?, SN Santa Marta?
1000-1500 m.
DESCONOCIDO. No evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

LAMIACEAE

Angiosperms

Centroamrica, Venezuela y
prob. Colombia.
Nota: esperada / expected.

Lamium L.
1 especie
Lamium amplexicaule L.

Fernndez-Alonso et al. 2009.


Hierba.
Naturalizada. Andes. 2500-3000
m.
BOY, CUN, NAR. Preocupacin
Menor (propuesta aqu).
Nativa de Eurasia; naturalizada
en zonas templadas o
montaosas clidas de frica y
Amrica.
Benavides 3052 (COL, PSO).

Leonotis (Pers.) R.Br.


1 especie
Leonotis nepetifolia (L.)
R.Br.

Fernndez-Alonso et al. 2009.


Hierba.
Naturalizada. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
SN Santa Marta, V Cauca, V
Magdalena. 500-1900 m.
ANT, BOL, BOY, CAU, CES,
CUN, GUJ, GUV, HUI, NAR,
SAN, TOL, VAL. Preocupacin
Menor (propuesta aqu).
Nativa de frica tropical;
naturalizada en otras zonas
tropicales del mundo.
Uribe 486 (COL).

Leonurus L.
1 especie
Leonurus japonicus Houtt.

Fernndez-Alonso et al. 2009.


Hierba.
Naturalizada. Amazonia, Andes,
Caribe, SN Santa Marta, V

Cauca, V Magdalena. 400-2000


m.
ANT, BOL, BOY, CES, CR,
NSA, PUT, QUI, SAN, TOL.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Nativa de Asia; naturalizada en
otras zonas tropicales del mundo.
Cuatrecasas 12099 (COL).

Lepechinia Willd.
8 especies, 3 especies endmicas
Lepechinia betonicifolia
(Lam.) Epling

Sphacele intermedia Epling


Fernndez-Alonso & Rivera
2006.
Arbusto.
Nativa. Andes. 1700-2700 m.
NAR. Vulnerable (FernndezAlonso & Rivera-Daz 2006).
Colombia a Per.
Fernndez-Alonso 19927 (COL).

Lepechinia bullata (Kunth)


Epling

Sphacele bullata (Kunth) Benth.,


Sphacele parviflora Benth.
Wood 1988.
Arbusto, arbolito.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, SN Santa Marta.
2000-3000 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CES,
CUN, HUI, MAG, NAR, NSA,
PUT, QUI, RIS, SAN, TOL, VAL.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Venezuela a Per.
Torres 495 (COL).

Lepechinia cocuyensis
J.R.I.Wood

Fernndez-Alonso & Rivera


2006.
Arbusto.
Endmica. Andes. 2100-2900 m.

BOY. Vulnerable (FernndezAlonso & Rivera-Daz 2006).


Grub 641 (IT: COL, HT: K).

Lepechinia conferta (Benth.)


Epling

Wood 1988.
Arbusto, arbolito.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2300-3350 m.
BOY, CAU, CUN, NAR, NSA,
SAN, VAL. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
N Suramrica a Bolivia.
Hartweg 1348 (T: BM, F, K, NY,
P).

Lepechinia salviifolia
(Kunth) Epling

Sideritis salviifolia Kunth


Epling 1937; Fernndez-Alonso
2002.
Arbusto, arbolito.
Nativa. Andes. 2550-3700 m.
BOY, CES, CUN, NSA, SAN. No
evaluada.
Colombia y Venezuela; la subsp.
perijensis solo en Colombia.
Bonpland 3302 (T: P?).
Lepechinia salviifolia subsp.
perijaensis Fern.Alonso
Nota: un registro de Carchi,
Ecuador (MO), prob. est mal
identificado / a record from
Carchi, Ecuador (MO), is prob.
misidentified.

Lepechinia schiedeana
(Schltdl.) Vatke

Lepechinia hirsuta (Epling)


Epling, Sphacele hirsuta Epling
Epling 1937.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2600-3700 m.
ANT, BOY, CUN, MAG, SAN.
No evaluada.
Colombia a Mxico.
Fernndez-Alonso 7771 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1433

LAMIACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Lepechinia velutina
J.R.I.Wood

Fernndez-Alonso & Rivera


2006.
Arbusto.
Endmica. Andes. 2700-3100 m.
BOY. En Peligro (FernndezAlonso & Rivera-Daz 2006).
Wood 4341 (HT: COL, IT: K).

Lepechinia vulcanicola
J.R.I.Wood

Fernndez-Alonso & Rivera


2006.
Arbusto.
Endmica. Andes.
DESCONOCIDO. Vulnerable
(Fernndez-Alonso & RiveraDaz 2006).
Wood 4062 (HT: COL, IT: K).

Marrubium L.
1 especie
Marrubium vulgare L.

Fernndez-Alonso et al. 2009.


Hierba.
Naturalizada. Andes. 1800-2900
m.
BOY, CUN, HUI, SAN, TOL. No
evaluada.
Nativa de Europa; naturalizada
en varias regiones de Amrica.
Fernndez-Alonso 23846 (COL).

Marsypianthes Benth.
1 especie
Marsypianthes chamaedrys
(Vahl) Kuntze

Hyptis chamaedrys (Vahl) Willd.


Fernndez-Alonso et al. 2003.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Islas
Caribeas, Caribe, Orinoquia,

1434

Pacfico, SN Santa Marta, V


Cauca, V Magdalena. 50-1950 m.
AMA, ANT, ARA, ATL, BOY,
CAL, CAS, CAU, CES, CHO,
CR, CUN, HUI, MAG, MET,
NAR, NSA, QUI, RIS, SAN,
TOL, VAL, VIC. No evaluada.
Estados Unidos, Neotrpico.
Schultes 8183 (COL).

Mentha L.
1 especie
Mentha suaveolens Ehrh.

Fernndez-Alonso et al. 2009.


Hierba.
Naturalizada y adventicia.
Andes. 2000-3900 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
NAR, QUI, SAN. Preocupacin
Menor (propuesta aqu).
Nativa de Europa; ampliamente
cultivada en Amrica.
Fernndez-Alonso 20001 (COL).

Minthostachys (Benth.)
Spach
4 especies
Minthostachys mollis
(Benth.) Griseb.

Schmidt Liebhum 2008.


Subarbusto.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2200-3900 m.
DESCONOCIDO. Preocupacin
Menor (propuesta aqu).
Venezuela a Bolivia.
Cano 105 (COL).
Minthostachys mollis var. hybrida
Schmidt-Leb., Minthostachys
mollis var. mollis

Minthostachys rubra
Schmidt-Leb.

Schmidt Liebhum 2008.


Subarbusto.
Nativa. Andes? 2600-3200 m.

NAR? No evaluada.
Colombia?, Ecuador.
Nota: esperada. Conocida de
Carchi (Ecuador), cerca de la
frontera / expected; known
from Carchi (Ecuador), near the
border

Minthostachys
septentrionalis Schmidt-Leb.
Schmidt Liebhum 2008.
Subarbusto, arbusto.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
900-2800 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
HUI, NAR, NSA, QUI, RIS,
SAN, TOL. No evaluada.
Colombia y Venezuela.
Killip 34022 (HT: US, IT: COL,
MO).

Minthostachys tomentosa
(Benth.) Epling

Bystropogon tomentosus Benth.


Schmidt Liebhum 2008.
Subarbusto.
Nativa. Andes. 2900-3900 m.
CAU, NAR, PUT, VAL. No
evaluada.
Ecuador, Colombia, Per.
Fernndez-Alonso 19932 (COL,
PSO).
Nota: a veces incluida bajo M.
mollis / sometimes included
under M. mollis.

Nepeta L.
1 especie
Nepeta cataria L.

Fernndez-Alonso et al. 2009.


Hierba.
Naturalizada. Andes. 1800-2700
m.
CUN. No evaluada.
Nativa de Europa; ampliamente
cultivada en Amrica.
Idrobo 11972 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

LAMIACEAE

Angiosperms

Obtegomeria Doroszenko &


P.D.Cantino
1 especie, 1 especie endmica
Obtegomeria caerulescens
(Benth.) Doroszenko &
P.D.Cantino
Hedeoma caerulescens Benth.
Cantino & Doroszenko 1998.
Subarbusto.
Endmica. SN Santa Marta.
2900-4000 m.
CES, MAG. No evaluada.
Purdie s.n. (IT: E).

Ocimum L.
3 especies
Ocimum americanum L.

Ocimum canum Sims


Fernndez-Alonso et al. 2009.
Hierba, subarbusto.
Naturalizada y adventicia.
Amazonia, Andes, Islas
Caribeas, Caribe, Pacfico,
SN Santa Marta, V Cauca, V
Magdalena. 0-1400 m.
ANT, ATL, BOL, CAL, CAU,
CES, CHO, CUN, MAG, NAR,
SAP, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Nativa del Paleotrpico;
introducida en Centroamrica y
Suramrica.
Ramrez 7509 (COL, PSO).

Ocimum campechianum
Mill.

Ocimum micranthum Willd.


Fernndez-Alonso et al. 2009.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Islas
Caribeas, Caribe, Orinoquia,
Pacfico, SN Santa Marta, V
Cauca, V Magdalena. 0-1450 m.
AMA, ANT, ATL, BOL, BOY,
CAL, CAQ, CAS, CAU, CES,

CHO, CR, CUN, GUI, GUJ,


GUV, HUI, MAG, NAR, NSA,
PUT, QUI, SAP, SAN, TOL, VAL.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Neotrpico.
Plowman 2055 (COL, NY).

Ocimum tenuiflorum L.

Ocimum sanctum L.
Fernndez-Alonso et al. 2009.
Hierba, subarbusto.
Naturalizada y adventicia. Islas
Caribeas, Caribe, Pacfico,
SN Santa Marta, V Cauca, V
Magdalena. 0-1500 m.
ATL, BOL, CAU, CES, CHO,
CR, GUJ, MAG, SAP, SUC,
VAL. No evaluada.
Nativa del Paleotrpico;
naturalizada en el Neotrpico.
Fernndez-Alonso 8251 (COL).

Orthosiphon Benth.
1 especie, 1 especie endmica
Orthosiphon americanus
Harley & A.J.Paton

Harley & Paton 2012.


Subarbusto, arbusto.
Endmica. SN Santa Marta. 700
m.
MAG. Datos Insuficientes
(Harley & Paton 2012).
Schwabe s.n. (HT: B; IT: B).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Plectranthus LHr.
2 especies
Plectranthus amboinicus
(Lour.) Spreng.

Coleus amboinicus Lour.,


Plectranthus aromaticus Roxb.
Fernndez-Alonso et al. 2009.
Hierba, subarbusto.

Cultivada y naturalizada. Andes,


Islas Caribeas, Caribe, Pacfico,
SN Santa Marta, V Cauca, V
Magdalena. 0-1700 m.
ATL, BOL, BOY, CAL, CAU,
CES, CR, CUN, GUI, HUI,
MAG, NAR, QUI, RIS, SAP,
SAN, TOL. No evaluada.
Nativa del Paleotrpico;
naturalizada en el Neotrpico.
Fernndez-Alonso 8114 (COL).
Nota: alimenticia.
Ocasionalmente naturalizada en
matorral y bosque seco / edible;
occasionally naturalized in scrub
and dry forest.

Plectranthus scutellarioides
(L.) R.Br.
Coleus atropurpureus Benth.,
Coleus blumei Benth., Coleus
multiflorus Benth.
Fernndez-Alonso et al. 2009.
Hierba.
Naturalizada y adventicia.
Amazonia, Andes, Guayana
y Macarena, Islas Caribeas,
Caribe, Orinoquia, Pacfico,
SN Santa Marta, V Magdalena.
0-2200 m.
AMA, ANT, ATL, BOL, BOY,
CAL, CAQ, CAS, CAU, CHO,
CR, CUN, GUV, HUI, MAG,
NAR, NSA, PUT, QUI, RIS,
SAP, SAN, TOL, VAL, VIC. No
evaluada.
Nativa de Asia tropical;
naturalizada en el Neotrpico.
Orozco 3575 (COL).

Prunella L.
1 especie
Prunella vulgaris L.

Prunella aequinoctialis Kunth


Fernndez-Alonso et al. 2009.
Hierba.
Naturalizada. Andes, SN Santa
Marta. 2200-3900 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1435

LAMIACEAE

Angiospermas
Angiosperms

ANT, BOY, CAL, HUI, MAG,


NAR, NSA, PUT, QUI, RIS,
SAN, TOL. No evaluada.
Nativa de Eurasia; naturalizada
en el Neotrpico.
Betancur 3691 (COL, HUA).

Salvia L.
62 especies, 40 especies
endmicas
Salvia alvajaca Oerst.

Fernndez-Alonso 2003c.
Hierba.
Nativa. Pacfico. 1500-1600 m.
CHO. En Peligro (FernndezAlonso & Rivera-Daz 2006).
Colombia a Centroamrica.
Gentry 14106 (COL, MO).
Nota: referida por Klitgaard
como endmica de la Flora
Mesoamericana / referred to
as endemic in Mesoamerica by
Klitgaard.

Salvia amethystina Sm.

Salvia incerta Epling, Salvia


savannarum Briq., Salvia venusta
Kunth
Fernndez-Alonso 2003c.
Hierba, subarbusto.
Endmica. Andes. 2300-4000 m.
BOY, CUN, NSA, SAN. En
Peligro (Fernndez-Alonso &
Rivera-Daz 2006).
Escallon s.n. (T: LINN,
MA-MUT).
Salvia amethystina subsp.
amethystina, Salvia amethystina
subsp. sumapacis Fern.Alonso,
Salvia amethystina subsp.
vetasiana Fern.Alonso

Salvia ampelophylla Epling

Salvia amethystina subsp.


ampelophylla (Epling) J.R.I.Wood
& Harley
Fernndez-Alonso 2003c.
Subarbusto.
Endmica. Andes. 2500-3400 m.

1436

CAU, QUI, VAL. Vulnerable


(Fernndez-Alonso & RiveraDaz 2006).
Pittier 1426 (HT: US, IT: NY).
Nota: citada errneamente
de Venezuela (Epling 1957)
/ erroneously recorded from
Venezuela (Epling 1957).

Salvia angulata Benth.

Salvia longimarginata Briq.,


Salvia tovariensis Briq.
Fernndez-Alonso 2003c.
Subarbusto.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
450-1800 m.
CES, CHO, MAG. Preocupacin
Menor (propuesta aqu).
Panam a Venezuela.
Carbon 3743 (?).
Nota: referida por Klitgaard
como endmica de la Flora
Mesoamericana / referred to
as endemic of Mesoamerica by
Klitgaard.

Salvia aratocensis
(J.R.I.Wood & Harley) Fern.
Alonso

Salvia bogotensis subsp.


aratocensis J.R.I.Wood & Harley
Fernndez-Alonso 2003c.
Subarbusto.
Endmica. Andes. 1000-2600 m.
BOY, SAN. En Peligro
(Fernndez-Alonso & RiveraDaz 2006).
Wood 5052 (T: COL, K).
Salvia aratocensis subsp.
aratocensis, Salvia aratocensis
subsp. suratensis (J.R.I.Wood &
Harley) Fern.Alonso

Salvia atroviolacea Fern.


Alonso

Salvia ametystina J.E.Sm


Salviarubescens Kunth
Fernndez-Alonso 2006c.
Hierba, subarbusto.
Endmica. Andes. 2600-2800 m.

CUN. No evaluada.
Fernndez-Alonso 12965 (T:
COL).
Nota: hbrido de S. amethystina
S. rubescens subsp. rubescens
/ a hybrid of S. amethystina S.
rubescens subsp. rubescens

Salvia bogotensis Benth.

Salvia bogotensis subsp.


bogotensis
Fernndez-Alonso 2003c.
Subarbusto, arbusto.
Endmica. Andes. 2500-4000 m.
BOY, CUN. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
Goudot s.n. (HT: K).
Nota: se ha descrito un hbrido
de S. bogotensis S. aratocensis
(Fernndez-Alonso 2003) /
a hybrid of S. bogotensis S.
aratocensis has been described
(Fernndez-Alonso, 2003).

Salvia camarifolia Benth.

Salvia leucocalyx Briq., Salvia


secundiflora Rusby
Fernndez-Alonso 2002.
Subarbusto.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
400-1850 m.
CES, MAG, NSA. En Peligro
(Fernndez-Alonso & RiveraDaz 2006).
Colombia y Venezuela; la subsp.
ibiricensis es endmica.
Purdie s.n. (T: K).
Salvia camarifolia subsp.
camarifolia, Salvia camarifolia
subsp. ibiricensis Fern.Alonso
Nota: la subsp. ibiricensis
es endmica de Colombia /
subsp. ibiricensis is endemic to
Colombia.

Salvia carbonoi Fern.Alonso


Fernndez-Alonso 2003c.
Subarbusto, arbusto.
Endmica. SN Santa Marta.
1200-2000 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

LAMIACEAE

Angiosperms

CES, MAG. Vulnerable


(Fernndez-Alonso & RiveraDaz 2006).
Kirkbride 2001 (HT: COL).

Endmica. Andes. 2850-4000 m.


BOY. En Peligro (FernndezAlonso & Rivera-Daz 2006).
Wood 5139 (T: COL, K).

Salvia carnea Kunth

Salvia codazziana Fern.


Alonso

Salvia debilis Epling, Salvia


killipiana Epling
Wood & Harley 1989.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2000-3900 m.
ANT, BOY, CAL, CAS, CAU,
CUN, MAG, MET, NAR, NSA,
PUT, QUI, RIS, SAN, TOL, VAL.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Centroamrica, Colombia y
Venezuela.
Humboldt s.n. (HT: P).
Salvia carnea var. carnea

Salvia chicamochae
J.R.I.Wood & Harley

Fernndez-Alonso 2003c.
Hierba, subarbusto.
Endmica. Andes. 1200-2000 m.
BOY, SAN. En Peligro
(Fernndez-Alonso & RiveraDaz 2006).
Wood 5134 (T: COL, K).

Salvia coccinea Etl.

Fernndez-Alonso et al. 2009.


Hierba.
Naturalizada y adventicia.
Amazonia, Andes, Orinoquia,
SN Santa Marta, V Cauca, V
Magdalena. 500-1900 m.
ANT, CAU, CUN, HUI, MAG,
MET, NAR, NSA, PUT, SAN,
TOL, VAL. No evaluada.
Nativa de Centroamrica;
naturalizada en N Suramrica y
en el paleotrpico.
Hidalgo 24 (CAUP, COL).

Salvia cocuyana Fern.Alonso


Fernndez-Alonso 1995c.
Hierba.

Fernndez-Alonso 1995b.
Hierba.
Endmica. Andes, SN Santa
Marta. 1850-2000 m.
CES, MAG. En Peligro
(Fernndez-Alonso & RiveraDaz 2006).
Rangel 12230 (HT: COL; IT: US).

Salvia corrugata Vahl

Sphacele gaudichaudii Briq.


Fernndez-Alonso et al. 2006.
Arbusto.
Nativa. Andes. 2600-3600 m.
CAU, NAR, VAL. Vulnerable
(Fernndez-Alonso & RiveraDaz 2006).
Colombia a Per.
Benavides 2144 (COL, PSO).

Salvia costata Epling

Epling 1937.
Arbusto.
Endmica. SN Santa Marta.
2700-3300 m.
GUJ, MAG. No evaluada.
Schlim 792 (HT: K).

Salvia cuatrecasasiana
Epling

Fernndez-Alonso et al. 2006.


Subarbusto, arbusto.
Endmica. Andes. 3000-3300 m.
BOY. En Peligro (FernndezAlonso & Rivera-Daz 2006).
Cuatrecasas 10407 (T: COL, US).
Nota: a menudo errneamente
citada como cuatrecasana (ver
Art. 60.12 del ICN) / often
erroneously cited as cuatrecasana
(see Art. 60.12 of the ICN).

Salvia cyanocephala Epling

Fernndez-Alonso et al. 2006.


Hierba, subarbusto.
Endmica. Andes. 2300 m.
BOY, CUN, TOL. En Peligro
Crtico (Fernndez-Alonso &
Rivera-Daz 2006).
La subsp. cyanocephala en la
cordillera Central, la subsp.
macrosigmantha en la cordillera
Oriental.
Killip 953 (T: US).
Salvia cyanocephala subsp.
cyanocephala, Salvia
cyanocephala subsp.
macrostigmantha Fern.Alonso

Salvia cyanotropha Epling


Fernndez-Alonso et al. 2006.
Subarbusto.
Endmica. Andes, SN Santa
Marta. 250-2000 m.
CES, MAG, NSA, SAN. En
Peligro (Fernndez-Alonso &
Rivera-Daz 2006).
Schlim 953 (IT: K).

Salvia erythrostoma Epling

Fernndez-Alonso et al. 2006.


Hierba.
Endmica. Andes. 1500-2000 m.
NSA, SAN. En Peligro
(Fernndez-Alonso & RiveraDaz 2006).
Killip 16772 (T: US).
Salvia erythrostoma subsp.
erythrostoma, Salvia
erythrostoma subsp. isabelina
Fern.Alonso

Salvia falcata J.R.I.Wood &


Harley
Fernndez-Alonso et al. 2006.
Subarbusto, arbusto.
Endmica. Andes. 950-1050 m.
CUN. Vulnerable (FernndezAlonso & Rivera-Daz 2006).
Wood 4962 (HT: COL, IT: K).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1437

LAMIACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Salvia funckii Briq.

Epling 1937.
Subarbusto.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1950-2900 m.
CES, GUJ, MAG, NSA, SAN. En
Peligro (Fernndez-Alonso &
Rivera-Daz 2006).
Colombia y Venezuela.
Van der Hammen 1112 (COL).

Salvia fuscomanicata Fern.


Alonso

Fernndez-Alonso 2003c.
Subarbusto.
Endmica. Andes. 3350-3450 m.
VAL. Vulnerable (FernndezAlonso & Rivera-Daz 2006).
Sarria 475 (T: COL, CUVC).

Salvia gachantivana Fern.


Alonso

Fernndez-Alonso 1995c.
Hierba, subarbusto.
Endmica. Andes. 1990-3400 m.
BOY. En Peligro (FernndezAlonso & Rivera-Daz 2006).
Fernndez-Alonso 8217 (T: COL,
US).
Salvia gachantivana subsp.
gachantivana, Salvia
gachantivana subsp. woodii Fern.
Alonso

Salvia guacana Fern.Alonso

Fernndez-Alonso 2013
(2012).
Arbusto.
Endmica. Andes. 1900-2200 m.
SAN. Vulnerable (FernndezAlonso 2013 (2012)).
Cordillera Oriental.
Fernndez-Alonso 28136 (HT:
COL; IT: COL, K, MA, MO, UIS,
US).

Salvia guaneorum Fern.


Alonso
Fernndez-Alonso 2014.
Hierba.

1438

Endmica. Andes. 1600-2100 m.


SAN. Vulnerable (FernndezAlonso 2014).
Cordillera Oriental.
Fernndez-Alonso 28169A (HT:
COL; IT: BM, COL, G, HUA,
MA, MO, MEXU, NY!, UIS, US).

Salvia hermesiana Fern.


Alonso

Fernndez-Alonso 2002.
Subarbusto.
Endmica. Andes. 2700-2900 m.
CES. Vulnerable (FernndezAlonso & Rivera-Daz 2006).
Cuadros 2299 (HT COL, IT MA).

Salvia hispanica L.

Fernndez-Alonso et al. 2006.


Hierba.
Naturalizada y adventicia.
Andes. 1800-2400 m.
ANT, BOY, CUN. Preocupacin
Menor (propuesta aqu).
Nativa de Centroamrica;
naturalizada en N Suramrica.
Ramrez 1422 (COL, PSO).

Salvia intonsa Epling

Epling 1937.
Arbusto, liana.
Endmica. Andes. 2800 m.
SAN. No evaluada.
Killip 16971 (T: CAS, NY, US).

Salvia jaramilloi Fern.


Alonso

Fernndez-Alonso 2003c.
Subarbusto, arbusto.
Endmica. Andes. 1900-2800 m.
BOY, SAN. Vulnerable
(Fernndez-Alonso & RiveraDaz 2006).
Jaramillo 771 (T: COL).

Salvia lasiocephala Hook. &


Arn.
Salvia hyptoides M.Martens &
Galeotti

Epling 1937.
Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Caribe, Orinoquia,
Pacfico, SN Santa Marta, V
Cauca, V Magdalena. 400-1600
m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CES,
CUN, MAG, MET, NAR, QUI,
RIS, SAP, SAN, TOL, VAL.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Mxico a N Suramrica.
Fernndez-Alonso 9539 (COL).

Salvia libanensis Rusby

Epling 1937.
Subarbusto.
Endmica. SN Santa Marta.
1800-2500 m.
MAG. En Peligro (FernndezAlonso & Rivera-Daz 2006).
Smith 1380 (T: NY).

Salvia macrophylla Benth.


Epling 1937.
Subarbusto.
Nativa. Andes. 1400-2300 m.
CAL, CAU, HUI, NAR, PUT,
QUI, RIS, TOL, VAL. No
evaluada.
Colombia a Bolivia.
Bristol 1158 (COL).

Salvia macrostachya Kunth

Fernndez-Alonso et al. 2006.


Hierba, subarbusto.
Nativa. Andes. 2500-3100 m.
NAR. En Peligro Crtico
(Fernndez-Alonso & RiveraDaz 2006).
Colombia y Ecuador.
Fernndez-Alonso 19949 (COL).

Salvia manaurica Fern.


Alonso

Fernndez-Alonso 2002.
Subarbusto.
Endmica. Andes. 2500-3000 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

LAMIACEAE

Angiosperms

CES. Vulnerable (FernndezAlonso & Rivera-Daz 2006).


Rangel 11157A (T: COL).

Salvia melaleuca Epling

Fernndez-Alonso 2006c.
Subarbusto.
Endmica. Andes. 2500-4000 m.
BOY, NSA, SAN. Vulnerable
(Fernndez-Alonso & RiveraDaz 2006).
Killip 19735 (HT: US).
Salvia melaleuca subsp.
melaleuca, Salvia melaleuca
subsp. totensis J.R.I.Wood &
Harley

Salvia misella Kunth

Salvia riparia Kunth


Epling 1937.
Hierba.
Nativa. Andes, Islas Caribeas,
Caribe, SN Santa Marta, V
Cauca, V Magdalena. 200-2300
m.
ANT, ATL, BOY, CAL, CAU,
CES, CR, CUN, HUI, MAG,
NAR, NSA, QUI, SAP, SAN,
TOL, VAL. No evaluada.
Mxico a N Suramrica; Antillas.
Jaramillo 8290 (COL).

Salvia nariniensis Fern.


Alonso

Endmica. Andes. 3600-3800 m.


BOY. En Peligro (FernndezAlonso & Rivera-Daz 2006).
Wood 5251 (T: COL, K).

Salvia occidentalis Sw.

Salvia procumbens Ruiz & Pav.


Epling 1937.
Hierba.
Nativa. Andes, Islas Caribeas,
Caribe, Pacfico, SN Santa Marta,
V Cauca, V Magdalena. 50-1500
m.
ANT, ATL, BOL, BOY, CAL,
CHO, CR, CUN, MAG,
NAR, QUI, RIS, SAN, VAL. No
evaluada.
S Estados Unidos, Mxico y
Neotrpico.
Dugand 2757 (COL).

Salvia orthostachys Epling

Fernndez-Alonso 2005;
Fernndez-Alonso 2006c.
Hierba.
Endmica. Andes. 1900-3200 m.
BOY, NSA, SAN. Vulnerable
(Fernndez-Alonso & RiveraDaz 2006).
Killip 20746 (T: US).
Salvia orthostachys subsp.
orthostachys, Salvia orthostachys
subsp. soatensis Fern.Alonso

Fernndez-Alonso 2008.
Hierba.
Endmica. Andes. 2600-2700 m.
CUN, NAR. No evaluada.
Colombia.
Fernndez-Alonso 19944 (HT:
COL).
Nota: hbrido de Salvia sagittata
Salvia scutellarioides / a hybrid
of Salvia sagittata Salvia
scutellarioides.

Salvia palifolia Kunth

Salvia nubigena J.R.I.Wood


& Harley

Salvia pamplonitana Fern.


Alonso

Fernndez-Alonso 2006c.
Subarbusto.

Epling 1937.
Hierba.
Nativa. Andes. 1400-3500 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CES,
CUN, HUI, MET, NAR, NSA,
QUI, RIS, SAN, TOL, VAL.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Colombia y Venezuela.
Humboldt s.n. (T: P).

Fernndez-Alonso 2003c.
Subarbusto, arbusto.

Endmica. Andes. 1950-2050 m.


NSA. En Peligro Crtico
(Fernndez-Alonso & RiveraDaz 2006).
Snchez 5899 (HT: COL; IT:
HECASA).

Salvia paramicola Fern.


Alonso

Fernndez-Alonso et al. 2006.


Subarbusto.
Endmica. Andes. 2800-3900 m.
NSA, SAN. Vulnerable
(Fernndez-Alonso & RiveraDaz 2006).
Aguirre 850 (HT: COL, IT: US).

Salvia pauciserrata Benth.

Salvia bella Briq., Salvia


calocalicina Briq., Salvia
calocalicina var. minor Epling,
Salvia derasa Benth.
Fernndez-Alonso et al. 2006.
Subarbusto.
Nativa. Andes. 1500-3500 m.
ANT, BOY, CAL, CAS, CAU,
CES, CUN, HUI, MET, NAR,
NSA, PUT, QUI, RIS, SAN, TOL,
VAL. Vulnerable (FernndezAlonso & Rivera-Daz 2006).
Costa Rica a Per (la subsp.
calocalycina); las subsp.
pauciserrata, erythrocalycina y
lasiocalycina tienen distribucin
restringida en Colombia.
Hartweg 1325 (HT: K).
Salvia pauciserrata subsp. derasa
(Benth.) J.R.I.Wood & Harley,
Salvia pauciserrata subsp.
erythrocalicina J.R.I.Wood &
Harley, Salvia pauciserrata subsp.
lasiocalicina J.R.I.Wood &Harley,
Salvia pauciserrata subsp.
pauciserrata

Salvia rociana Fern.Alonso


Salvia pauciserrata Benth.
Salviasplendens Wied.-New.
Fernndez-Alonso 2008.
Subarbusto, arbusto.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1439

LAMIACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Nativa. Andes. 900-3000 m.


ANT, CUN, RIS. No evaluada.
Fernndez-Alonso 8346 (HT:
COL).
Salvia rociana subsp. paisarum
Fern.Alonso
Nota: se conocen dos hbridos
espontneos que involucran a
la especie extica cultivada S.
splendens y a dos subespecies de
la nativa S. pauciserrata / two
spontaneous hybrids involving
the exotic cultivated speciesS.
splendens and two subspecies
of the native S. pauciserrata are
known.

Salvia rubescens Kunth

Fernndez-Alonso et al. 2006.


Hierba.
Nativa. Andes. 600-3400 m.
BOY, CUN, MET, NSA, SAN.
Vulnerable (Fernndez-Alonso &
Rivera-Daz 2006).
Colombia y Venezuela.
Humboldt s.n. (T: P).
Salvia rubescens subsp.
colombiana (Epling) J.R.I.Wood
& Harley, Salvia rubescens subsp.
dolichothrix J.R.I.Wood & Harley,
Salvia rubescens subsp. rubescens

Salvia rubriflora Epling

Fernndez-Alonso et al. 2006.


Arbusto.
Endmica. Andes. 1700-3000 m.
BOY, CUN, SAN. Vulnerable
(Fernndez-Alonso & RiveraDaz 2006).
Haugth 5944 (HT: UC; IT: COL,
US).

Salvia rufula Kunth

Fernndez-Alonso et al. 2006.


Arbusto.
Endmica. Andes, SN Santa
Marta. 900-2900 m.
ANT, CAL, CAU, CUN,
HUI, MAG, MET, QUI, RIS,

1440

SAN, TOL, VAL. En Peligro


(Fernndez-Alonso & RiveraDaz 2006).
Humboldt s.n. (T: P).
Salvia rufula subsp. latens
(Benth.) J.R.I.Wood &
Harley, Salvia rufula subsp.
paezorum J.R.I.Wood & Harley,
Salviarufula subsp. rufula, Salvia
rufula subsp. rufula var. nutans
Wood & Harley

Salvia sochensis (J.R.I.Wood


& Harley) Fern.Alonso

Salvia sagittata Ruiz & Pav.

Salvia sordida Benth.

Salvia bogotensis subsp. sochensis


J.R.I.Wood & Harley
Fernndez-Alonso et al. 2006.
Subarbusto, arbusto.
Endmica. Andes. 2750-3300 m.
BOY. En Peligro (FernndezAlonso & Rivera-Daz 2006).
Wood 5154 (T: COL, K).

Salvia rumicifolia Kunth


Fernndez-Alonso et al. 2006.
Subarbusto.
Nativa. Andes. 2450-2900 m.
NAR. Vulnerable (FernndezAlonso & Rivera-Daz 2006).
Colombia a Per.
Fernndez-Alonso 19942 (COL,
HUA).

Fernndez-Alonso 2003c;
Fernndez-Alonso et al. 2006.
Arbusto.
Endmica. Andes. 2600-3000 m.
BOY, CUN. En Peligro Crtico
(Fernndez-Alonso & RiveraDaz 2006).
Hartweg 1324 (BM, E, F K, P).

Salvia sciaphila (J.R.I.Wood


& Harley) Fern.Alonso

Salvia anaglypha Briq., Salvia


caracasana Briq., Salvia
viridifolia Rusby
Fernndez-Alonso 2003c;
Fernndez-Alonso et al. 2006.
Subarbusto, arbusto.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1700-3100 m.
BOY, CES, CUN, GUJ, MAG,
NSA, SAN. En Peligro Crtico
(Fernndez-Alonso & RiveraDaz 2006).
Colombia y Venezuela; las subsp.
pax-fluminensis y trianae son
endmicas de Colombia.
Purdie s.n. (T: K).
Salvia sphacelioides subsp.
paxfluminensis Fern.Alonso,
Salvia sphacelioides subsp.
sphacelioides, Salvia sphacelioides
subsp. trianae J.R.I.Wood &
Harley

Salvia carnea var. sciaphila


J.R.I.Wood & Harley
Fernndez-Alonso 2003c;
Fernndez-Alonso et al. 2006.
Hierba.
Endmica. Andes. 2700-3100 m.
NSA. En Peligro (FernndezAlonso & Rivera-Daz 2006).
Wood 4327 (T: COL, K).

Salvia scutellarioides Kunth

Salvia petiolaris Kunth


Epling 1937.
Hierba.
Nativa. Andes. 1100-3200 m.
ANT, BOY, CAL, CAQ, CAU,
CHO, CUN, HUI, MET, NAR,
PUT, QUI, RIS, SAN, TOL, VAL.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Venezuela a Ecuador.
Cogollo 4040 (COL, JAUM).

Salvia sphacelioides Benth.

Salvia tiliifolia Vahl


Salvia obvallata Epling
Epling 1937.
Hierba.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

LAMIACEAE

Angiosperms

Nativa. Andes, SN Santa Marta.


1100-2400 m.
ANT, BOY, CAL, CAS, CAU,
CUN, HUI, MET, NAR, NSA,
QUI, RIS, SAN, TOL, VAL.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
S Estados Unidos, Mxico y N
Suramrica.
Idrobo 215 (COL).

Salvia tolimensis Kunth

Fernndez-Alonso 2006c.
Arbusto.
Endmica. Andes. 2400-3500 m.
QUI, TOL, VAL. Vulnerable
(Fernndez-Alonso & RiveraDaz 2006).
Humboldt s.n. (T: P).

Salvia tortuosa Kunth

Salvia moschata Kunth, Salvia


tortuosa var. detonsa Epling
Epling 1937.
Arbusto.
Nativa. Andes. 1000-3400 m.
CAU, NAR, PUT, VAL.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Colombia a Per.
Humboldt s.n. (T: P).

Salvia uribei J.R.I.Wood &


Harley

Fernndez-Alonso 2006c.
Hierba.
Endmica. Andes. 2250-3000 m.
BOY. En Peligro (FernndezAlonso & Rivera-Daz 2006).
Wood 4939 (T: COL, K).

Salvia venulosa Epling

Fernndez-Alonso 2006c.
Hierba.
Endmica. Andes. 1500-2100 m.
ANT, RIS. Vulnerable
(Fernndez-Alonso & RiveraDaz 2006).
Pennell 10616 (HT: PH, IT: US).

Salvia xeropapillosa Fern.


Alonso

Fernndez-Alonso 2006c.
Hierba.
Endmica. Andes. 2500-3000 m.
BOY. Vulnerable (FernndezAlonso & Rivera-Daz 2006).
Langenheim 3584 (T: COL).

Salvia yukoyukparum Fern.


Alonso

Fernndez-Alonso 2008.
Arbusto.
Endmica. Andes. 1400-1500 m.
CES. En Peligro (FernndezAlonso 2008).
Serrana de Perij.
Rivera-Daz 2935 (HT: COL; IT:
COL, HUA, MO, US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Satureja L.
9 especies, 3 especies endmicas
Satureja anachoreta Fern.
Alonso

Fernndez-Alonso 2002;
Fernndez-Alonso et al. 2006.
Subarbusto.
Endmica. Andes. 3000-3200 m.
GUI. Vulnerable (FernndezAlonso & Rivera-Daz 2006).
Cuadros 2321 (T: COL).

Satureja andrei Epling

Epling & Jativa 1964.


Subarbusto.
Endmica. SN Santa Marta.
2000-3600 m.
GUJ, MAG. Vulnerable
(Fernndez-Alonso & RiveraDaz 2006).
Andr 4331 (T: NY).

Satureja brownei (Sw.) Briq.


Clinopodium brownei (Sw.)
Kuntze

Epling 1937.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes, Islas
Caribeas, Caribe, Orinoquia,
Pacfico, SN Santa Marta, V
Cauca, V Magdalena. 300-3000
m.
ANT, BOL, BOY, CAL, CAS,
CAU, CES, CHO, CUN, HUI,
MAG, MET, NAR, NSA, PUT,
QUI, RIS, SAP, SAN, TOL, VAL.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Estados Unidos a Argentina.
Idrobo 3522 (COL).

Satureja discolor (Kunth)


Briq.

Satureja foliolosa (Benth.) Briq.


Fernndez-Alonso 2002.
Subarbusto.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2600-3900 m.
CES, MAG, NSA, SAN.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Centroamrica a Venezuela; la
subsp. manaurensis, solo del N la
cordillera Oriental de Colombia.
Cuatrecasas 25157 (COL).
Satureja discolor var.
manaurensis Fern.Alonso

Satureja grisea Epling

Clinopodium griseum (Epling)


Harley
Epling & Jativa 1964.
Subarbusto.
Endmica. Andes. 3400-3550 m.
VAL. No evaluada.
Cuatrecasas 20590 (HT: LA; IT:
COL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Satureja jamesonii (Benth.)


Briq.

Clinopodium jamesonii (Benth.)


Harley, Gardoquia microphylla

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1441

LAMIACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Kunth, Satureja connata Epling,


Satureja ericoides Benth.
Epling & Jativa 1964.
Subarbusto.
Nativa. Andes. 3200-3600 m.
NAR. No evaluada.
Colombia y Ecuador.
Mora 684 (COL, PSO).

Nativa. Amazonia, Andes,


Guayana y Macarena, Pacfico.
200-1200 m.
AMA, CAQ, CAU, NAR, PUT.
No evaluada.
Suramrica tropical.
Glenboski 121 (COL).

Satureja mutabilis Epling

Epling & Jativa 1964.


Subarbusto.
Nativa. Andes. 2900-3300 m.
BOY. No evaluada.
Colombia y Ecuador.
Cuatrecasas s.n. (COL).
Nota: registro dudoso; la
identidad del nico espcimen
colombiano requiere verificacin
/ dubious record; identity of the
only Colombian specimen needs
verification.

Harley & Paton 1999.


Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena. 1000-2400 m.
BOY, CAQ, CAU, CUN, HUI,
NAR, PUT. No evaluada.
N Suramrica.
Wood 4356 (NT: K).
Nota: se usa este nombre
siguiendo la circunscripcin
clsica de Epling / this name is
used following Eplings classical
concept.

Satureja nubigena (Kunth)


Briq.

Scutellaria cuatrecasasiana
Fern.Alonso

Epling & Jativa 1964.


Subarbusto.
Nativa. Andes. 3100-4300 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, CHO,
CUN, HUI, MET, NAR, NSA,
PUT, QUI, RIS, SAN, TOL, VAL.
No evaluada.
Venezuela a Per.
Bonpland 2023 (T: B, P).

Satureja tenella Epling

Epling & Jativa 1964.


Subarbusto.
Nativa. Andes. 2800-3500 m.
NAR. No evaluada.
Colombia a Per.
Sturm 29 (COL).

Scutellaria L.
18 especies, 6 especies endmicas
Scutellaria agrestis Benth.
Fernndez-Alonso 1990.
Hierba.

1442

Scutellaria coccinea Kunth

Fernndez-Alonso 1990;
Fernndez-Alonso et al. 2006.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes. 300800 m.
PUT. Vulnerable (FernndezAlonso & Rivera-Daz 2006).
Colombia y Ecuador.
Cuatrecasas 11160 (T: COL).
Nota: claramente separable de S.
coccinea, que crece generalmente
por encima de 1000 m. A
menudo errneamente citada
como cuatrecasana (ver Art.
60.12 del ICN) / clearly separable
from S. coccinea, which usually
grows above 1000 m; often
erroneously cited as cuatrecasana
(see Art. 60.12 of the ICN).

Scutellaria cyanocheila
Epling

Fernndez-Alonso 1990.
Hierba.
Endmica. Andes. 1200-1800 m.

ANT. No evaluada.
Lehmann 7868 (T: K).

Scutellaria hookeri Epling

Scutellaria villosa Hook.


Fernndez-Alonso 2006c.
Hierba.
Nativa. Andes. 1500-1800 m.
CAQ. En Peligro (FernndezAlonso & Rivera-Daz 2006).
Centroamrica y N Suramrica.
Cuatrecasas 8747 (COL).

Scutellaria incarnata Vent.

Scutellaria scarlatina Planch. &


Lindl.
Fernndez-Alonso 2006c.
Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, V Cauca. 400-2400 m.
ANT, BOY, CAL, CAQ, CAU,
CUN, HUI, MET, NAR, PUT,
QUI, RIS, SAN, TOL. No
evaluada.
Centroamrica y N Suramrica.
Umaa s.n. (T: G).

Scutellaria lehmannii Regel

Fernndez-Alonso 1990.
Hierba.
Endmica. Andes. 1500-1800 m.
TOL. No evaluada.
Lehman 7866 (T: K).
Nota: tratada a veces como
sinnimo de S. incarnata /
sometimes treated as a synonym
of S. incarnata.

Scutellaria leucantha Loes.

Fernndez-Alonso 1990.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes. 100700 m.
AMA, PUT. No evaluada.
Suramrica tropical.
Pinilla 377 (COL, COAH).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

LAMIACEAE

Angiosperms

Scutellaria ocymoides
(Kunth) Epling

Epling 1937.
Hierba, trepadora.
Nativa. Andes. 2000-2400 m.
CUN. No evaluada.
Colombia a Per.
Triana s.n. (?).
Nota: no se conocen colecciones
de Colombia posteriores a
la citada de J.J. Triana / no
subsequent collections are
known from Colombia after
Trianas cited specimen.

Scutellaria parrae Fern.


Alonso

Scutellaria elliptica Epling,


Scutellaria leptosiphon Epling
Fernndez-Alonso 2005.
Hierba.
Endmica. Andes. 1500-2900 m.
HUI, TOL. En Peligro Crtico
(Fernndez-Alonso & RiveraDaz 2006).
Lehmann 2348 (T: K).

Scutellaria pseudocoleus
Fern.Alonso

Fernndez-Alonso 1990.
Hierba.
Endmica. Pacfico. 100-600 m.
CAU, CHO, VAL. Vulnerable
(Fernndez-Alonso & RiveraDaz 2006).
Mutis 3890 (T: MA).

Scutellaria purpurascens Sw.

Scutellaria breviflora Benth.,


Scutellaria verecunda Epling
Fernndez-Alonso 1990.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
500-2000 m.
BOY, CUN, HUI, NSA, SAN. No
evaluada.
Neotrpico, incl. Antillas.
Garca-Barriga 17008 (COL).

Scutellaria purpurascens subsp.


macuirensis Fern.Alonso,
Scutellaria purpurascens subsp.
purpurascens, Scutellaria
purpurascens subsp. verecunda
(Epling) Fern.Alonso

CHO. No evaluada.
Colombia a Costa Rica.
Len 475 (COL).
Nota: primer registro para
Colombia / first record for
Colombia.

Scutellaria racemosa Pers.

Scutellaria umbratilis Epling

Scutellaria rumicifolia Kunth


Fernndez-Alonso 1990.
Hierba.
Nativa. Andes. 1600-3100 m.
BOY, CAU, CUN, NAR, VAL.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Amrica tropical y subtropical.
Fernndez-Alonso 19006 (COL).

Scutellaria roseocyanea
Epling

Fernndez-Alonso et al. 2006.


Hierba.
Endmica. Andes. 1100-1600 m.
ANT. En Peligro (FernndezAlonso & Rivera-Daz 2006).
Kalbreyer 1746 (T: K).

Scutellaria scutellarioides
(Kunth) Harley

Perilomia scutellarioides Kunth,


Scutellaria perilomia Epling
Fernndez-Alonso 1990.
Subarbusto.
Nativa. Andes. 2000 m.
CUN. No evaluada.
Colombia y Ecuador.
Triana s.n. (COL).
Nota: no se conocen colecciones
de Colombia posteriores a
la citada de J.J. Triana / no
subsequent collections are
known from Colombia after
Trianas cited specimen.

Scutellaria tenuipetiolata
A.Pool
Fernndez-Alonso 1990.
Hierba.
Nativa. Pacfico. 0-700 m.

Fernndez-Alonso 1990.
Hierba.
Endmica. Andes. 2000-2300 m.
CUN. No evaluada.
Cuatrecasas 215 (T: COL, US).

Scutellaria ventenatii Hook.

Scutellaria scarlatina Lam.,


Scutellaria trianae Planch. &
Linden
Fernndez-Alonso 1990.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta,
V Magdalena. 500-2000 m.
ANT, CAL, CAU, CUN, HUI,
MAG, NAR, NSA, QUI, SAN,
TOL, VAL. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Antillas.
Purdie s.n. (T: K).
Scutellaria ventenatii var. trianae
(Planch. & Lindl.) Fern.Alonso
Nota: tratada como sinnimo de
S. incarnata por Harley & Paton
(1999) / treated as a synonym of
S. incarnata by Harley & Paton
(1999).

Stachys L.
14 especies, 2 especies endmicas
Stachys arvensis (L.) L.

Fernndez-Alonso et al. 2007.


Hierba.
Naturalizada y adventicia.
Andes. 2000-3000 m.
BOY, CUN. No evaluada.
Nativa del Viejo Mundo;
naturalizada en Amrica.
Hernndez 1079 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1443

LAMIACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Stachys bogotensis Kunth

Stachys hians Briq.


Fernndez-Alonso 1990.
Hierba.
Endmica. Andes, SN Santa
Marta. 1700-3800 m.
ANT, BOY, CAU, CES, CUN,
MET, NAR, NSA, SAN. No
evaluada.
Humboldt s.n. (T: P).

Stachys calcicola Epling

Fernndez-Alonso et al. 2003.


Hierba.
Nativa. Andes. 2300-2600 m.
BOY. No evaluada.
Mxico, Guatemala y N de
Suramrica.
Fernndez-Alonso 22831 (COL).
Nota: escasamente
documentada para Colombia.
La identidad del material
colombiano requiere revisin
/ poorly documented for
Colombia; identity of Colombian
material needs revision.

Stachys costaricensis Briq.

Stachys guatemalensis Epling


Pool 2007.
Hierba.
Nativa. Andes. 1500-2000 m.
ANT. No evaluada.
Colombia y Centroamrica.
Withe 747 (MO).
Nota: registro dudoso.
Escasamente documentada
para Colombia / dubious
record; poorly documented for
Colombia.

Stachys debilis Kunth

Hierba.
Nativa. Andes. 2400-2500 m.
BOY, NAR. No evaluada.
Colombia y Ecuador.
Ewan 16122 (US).

Stachys elliptica Kunth


Epling 1937.

1444

Hierba.
Nativa. Andes. 3450-4200 m.
ARA, BOY, CUN, MET, NSA,
SAN. No evaluada.
Venezuela a Ecuador.
Cleef 4220 (COL).

Stachys eriantha Benth.

Stachys repens M.Martens &


Galeotti
Epling 1937.
Hierba.
Nativa. Andes. 2900-4300 m.
BOY, CAU, CUN, NAR, NSA,
SAN. No evaluada.
Centroamrica, Colombia,
Venezuela y Ecuador.
Barclay 10462 (COL).

Stachys fendleri Briq.

Epling 1937.
Hierba.
Nativa. Andes? 1200-2200 m.
CES?, NSA? No evaluada.
Colombia?, Venezuela.
Nota: esperada / expected.

Stachys hamata Epling

Stachys urticoides Epling


Epling 1937.
Hierba.
Nativa. Andes. 2400-3000 m.
NAR, QUI, TOL. No evaluada.
Colombia y Ecuador.
Wood 4774 (COL, K).

Stachys hebens Epling

Epling 1937.
Hierba.
Endmica. Andes, SN Santa
Marta. 1700-2700 m.
CUN, MAG, NSA, SAN. No
evaluada.
Smith 1362 (T: US).
Nota: escasamente
documentada para Colombia
/ poorly documented for
Colombia.

Stachys lamioides Benth.

Epling 1937.
Hierba.
Nativa. Andes. 2000-3400 m.
ANT, CAL, CAU, HUI, NAR,
PUT, QUI, RIS, TOL, VAL. No
evaluada.
Colombia, Ecuador, Bolivia.
Hartweg 1343 (HT: K).

Stachys micheliana Briq.

Stachys mayorii Briq.


Epling 1937.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
700-2400 m.
ANT, ARA, BOY, CAL, CAU,
CHO, CR, CUN, HUI, MAG,
MET, NAR, PUT, QUI, RIS,
SAN, TOL, VAL. No evaluada.
Suramrica tropical.
Fernndez-Alonso 11301 (COL).

Stachys pusilla (Wedd.) Briq.


Epling 1937.
Hierba.
Nativa. Andes. 2650-3800 m.
BOY, CUN, TOL. No evaluada.
Colombia a Bolivia.
Goudot s.n. (T: P).

Stachys radicans Epling

Fernndez-Alonso et al. 2003.


Hierba.
Nativa. Andes. 2400-3500 m.
BOY, CUN, NAR. Vulnerable
(Fernndez-Alonso & RiveraDaz 2006).
Mxico, Colombia, Per.
Idrobo 316 (COL).

Teucrium L.
1 especie
Teucrium vesicarium Mill.
Teucrium inflatum Sw.
Epling 1937.
Hierba.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

LAMIACEAE

Angiosperms

Nativa. Caribe, SN Santa Marta,


V Magdalena. 0-500 m.
ATL, BOL, CR, MAG. No
evaluada.
Neotrpico, incl. Antillas.
Rivera 1847 (COL).

Vitex L.
16 especies, 1 especie endmica
Vitex calothyrsa Sandwith

Aymard 2005.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 100-200 m.
GUV, VAU. No evaluada.
E Colombia, SO Venezuela, NO
Brasil.
Betancur s.n. (COAH).

Vitex capitata Vahl

Vitex capitata Standl.


Aymard 2005.
Arbusto, rbol.
Nativa. Caribe, Orinoquia,
Pacfico. 60-480 m.
ANT, BOL, CAS, CR, VIC. No
evaluada.
Colombia, Venezuela, Guyana,
Surinam, Brasil, Trinidad.
Uribe-Uribe 1276 (COL).

Vitex columbiensis Pittier

rbol.
Endmica. Caribe, Pacfico. 20100 m.
ANT, BOL. No evaluada.
Brand 779 (COL).

Vitex compressa Turcz.

Vitex schlimii Mol.


Lopez-Palacios 1977; Aymard
2005.
Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Orinoquia, V Magdalena.
50-1200 m.
CAQ, CES, GUJ, MAG, MET. No
evaluada.

Colombia, Venezuela, Guayanas,


Jamaica, Puerto Rico.
Dugand 5663 (COL).

Vitex cymosa Spreng.

Lopez-Palacios 1977.
Arbusto, rbol.
Nativa. Andes, Caribe, V
Magdalena. 0-2350 m.
BOL, CAL, GUJ, MAG, SAP,
SAN, VAL. No evaluada.
Panam a Paraguay y Argentina.
Ramrez 4490 (JAUM, MO).

Vitex divaricata Sw.

Arbusto, rbol.
Nativa. Caribe, Orinoquia, V
Magdalena. 40-430 m.
ANT, MET, TOL. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Trinidad,
Cuba, Puerto Rico, Guadalupe.
Crdenas 2890 (COL).

Vitex flavens Kunth

rbol.
Nativa. Caribe, V Magdalena.
200-280 m.
GUJ, TOL. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
Colombia, Ecuador, Per.
Cuadros 1988 (MO).

Vitex floridula Duchass. &


Walp.
rbol.
Nativa. Pacfico. 0-500 m.
ANT, CHO. No evaluada.
Panam, Colombia.
Crdenas 1819 (COL).

Vitex gaumeri Greenm.

Gibson 1970.
rbol.
Nativa. Islas Caribeas. 0-200 m.
SAP. No evaluada.
Mxico, Centroamrica, Isla
Providencia.
Gentry 79744 (MO).

Vitex gigantea Kunth

rbol.
Nativa. V Magdalena. 350-400 m.
CUN, HUI. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per,
Bolivia.
Gentry 18113 (COL).

Vitex klugii Moldenke

rbol.
Nativa. Amazonia. 100-200 m.
AMA, VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Per,
Brasil.
Rudas 4887 (COL, MO).

Vitex masoniana Pittier

rbol.
Nativa. Pacfico. 80-152 m.
ANT, CHO, CR. Preocupacin
Menor (propuesta aqu).
Colombia y Panam.
Brand 105 (HUA, JAUM, MO).

Vitex orinocensis Kunth

Aymard 2005.
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Orinoquia, Pacfico. 140-1500 m.
AMA, ANT, ARA, CAS, CHO,
CUN, MET, SAN. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Guayanas,
Ecuador, Per, Brasil.
Lpez-Palacios 1991 (COL).
Vitex orinocensis var. glabra
Moldenke, Vitex orinocensis var.
multiflora (Miq.) Huber

Vitex pseudolea Rusby

rbol.
Nativa. Amazonia, V Magdalena.
100-500 m.
AMA, SAN. No evaluada.
Colombia a Bolivia y Paraguay.
Rudas 5505 (COL, MO).

Vitex sprucei Briq.

Vitex sprucei var. vaupesensis


Moldenke

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1445

LAMIACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Aymard 2005.
rbol.
Nativa. Amazonia. 120-130 m.
GUI, VAU. No evaluada.
E Colombia, O Venezuela y NO
Brasil.
Betancur 9943 (COL).

Nativa. Guayana y Macarena.


200-300 m.
VAU. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
Mrgenes del ro Negro y
afluentes.
Cuatrecasas 7111 (COL, F, NY).

Vitex triflora Vahl

Aiouea dubia (Kunth) Mez

Arbusto, rbol.
Nativa. Caribe, V Magdalena.
200-700 m.
ANT, BOL, SUC. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Guayanas,
Ecuador, Per, Brasil, Bolivia.
Denslow 2414 (HUA).

LAURACEAE
por Juan Carlos Penagos y
Santiago Madrin
17 gneros, 251 especies, 36
especies endmicas

Aiouea Aubl.
7 especies, 2 especies endmicas
Aiouea angulata Kosterm.

Kubitzki & Renner 1982.


rbol.
Endmica. Andes. 1200-1300 m.
BOY. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Lawrance 711 (T: F, K, MO, US).
Nota: conocida solo del tipo.
Un ejemplar de Escalerete,
Valle del Cauca, es de dudosa
determinacin / known only
from the type; a specimen from
Escalerete, Valle del Cauca, is
dubiously identified.

Aiouea benthamiana Mez

Aiouea brasiliensis var. glabrifolia


Meisn.
Kubitzki & Renner 1982.
rbol.

1446

Aiouea granatensis Mez, Aiouea


jelskii Mez, Aiouea tambillensis
Mez, Aiouea truxillensis
Kosterm., Cryptocarya dubia
Kunth, Persea hypericifolia Nees
Kubitzki & Renner 1982.
rbol.
Nativa. Andes. 1300-3000 m.
ANT, CUN, NSA, QUI, VAL. No
evaluada.
Andes.
Humboldt s.n. (T: P).

Aiouea grandifolia van der


Werff

Rudas & Prieto 2005.


rbol.
Nativa. Amazonia. 100-600 m.
AMA. No evaluada.
O Amazonia.
Rudas 1726 (MO).
Nota: solo reportada para
Colombia en Amacayacu / only
reported from Colombia in
Amacayacu.

Aiouea guianensis Aubl.

Aiouea demerarensis Kosterm.,


Aiouea schomburgkii Meisn.
Kubitzki & Renner 1982.
rbol.
Nativa. Guayana y Macarena?
GUI? No evaluada.
Mrgenes del ro Negro y
afluentes.
Nota: esperada; reportada
en la frontera de Guaina y
Venezuela / expected; recorded
on the border of Venezuela and
Guaina.

Aiouea lehmannii
(O.C.Schmidt) Renner
Aniba granatensis (Mez)
Kosterm., Aniba lehmannii
O.C.Schmidt, Nectandra
granatensis Mez
Kubitzki & Renner 1982.
rbol.
Endmica. Pacfico. 0-100 m.
VAL. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
Alrededores de Buenaventura.
Lehmann 4989 (T: F).
Nota: pos. endmica de la costa
Pacfica / poss. endemic to the
Pacific coast.

Aiouea maguireana
(C.K.Allen) Renner

Endlicheria maguireana
C.K.Allen
Kubitzki & Renner 1982.
rbol.
Nativa. Guayana y Macarena?
GUI? No evaluada.
Mrgenes del ro Negro y
afluentes.
Maguire 42521 (MO, NY).
Nota: esperada; conocida
de la frontera de Guaina y
Venezuela / expected; recorded
on the border of Venezuela and
Guaina.

Anaueria Kosterm.
1 especie
Anaueria brasiliensis
Kosterm.

Beilschmiedia brasiliensis
(Kosterm.) Kosterm.
Rudas & Prieto 2005.
rbol.
Nativa. Amazonia. 100-200 m.
AMA. No evaluada.
O Amazonia.
Rudas 5481 (MO).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

LAurACEAE

Angiosperms

Aniba Aubl.
20 especies, 2 especies endmicas
Aniba affinis (Meisn.) Mez
Aydendron affine Meisn.
Kubitzki & Renner 1982.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 100-500 m.
CAQ. No evaluada.
NO Amazonia.
Morales 926 (COL, MO).

Aniba burchellii Kosterm.

Kubitzki & Renner 1982.


rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 100-200 m.
VAU. No evaluada.
Mrgenes del ro Amazonas y
afluentes.
Burchell 9620 (L, K, NY, W).

Aniba canelilla (Kunth) Mez


rbol.
Nativa. Amazonia. 400 m.
CAQ. No evaluada.
N Suramrica.
Crdenas 42641 (COAH).

Aniba cinnamomiflora
C.K.Allen

Kubitzki & Renner 1982.


rbol.
Nativa. Guayana y Macarena?
120 m.
GUI?, NSA? No evaluada.
Costa Rica, Panam y Venezuela.
Nota: esperada; conocida de
Venezuela, cerca de Santander
y de Guaina / expected; known
from Venezuela, near Santander
and Guaina.

Aniba coto (Rusby) Kosterm.


Nectandra coto Rusby
Kubitzki & Renner 1982.
rbol.
Nativa. Andes. 1200-2600 m.

QUI, TOL, VAL. No evaluada.


Colombia a Bolivia.
White 1048 (F, GH, NY, US).

Aniba ferruginea Kubitzki

rbol.
Nativa. Guayana y Macarena?,
Orinoquia?
GUI?, VIC? No evaluada.
Mrgenes del ro Negro cerca de
San Carlos.
Nota: esperada; conocida de la
frontera de Guaina, Vichada y
Venezuela / expected; known
from the border between
Guaina, Vichada and Venezuela.

Aniba guianensis Aubl.

Aniba salicifolia (Nees) Mez,


Aniba tessmannii O.C.Schmidt,
Aydendron salicifolium (Sw.)
Nees, Cedrota longifolia Willd.
Kubitzki & Renner 1982; Rudas
& Prieto 2005.
rbol.
Nativa. Amazonia, Pacfico, SN
Santa Marta. 100-2000 m.
AMA, CHO, MAG, VAL. No
evaluada.
N y C Suramrica.
Rimachi 1800 (MO).
Nota: los especmenes del
Valle del Cauca, Choc y Sierra
Nevada de Santa Marta estn por
fuera del rea de distribucin
de la especie / specimens from
Valle del Cauca, Choc and
Sierra Nevada de Santa Marta are
extralimital.

Aniba hostmanniana (Nees)


Mez

Aniba gigantifolia O.C.Schmidt,


Aniba pittieri O.C.Schmidt,
Aydendron hostmannianum Nees
Kubitzki & Renner 1982.
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes. 1001200 m.
ANT, MET. No evaluada.

Panam a Per y Brasil.


Killip 27217 (F, NY).
Nota: el espcimen de
Antioquia est por fuera del rea
de distribucin de la especie /
a specimen from Antioquia is
extralimital.

Aniba megaphylla Mez

Aniba anisosepala Sandwith,


Aniba koumaroucapa Kosterm.
Kubitzki & Renner 1982.
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 100-1200 m.
AMA, ANT, NAR. No evaluada.
N Suramrica.
Rimachi 1601 (HBG, MO).
Nota: los especmenes de
Antioquia y Nario estn por
fuera del rea de distribucin
de la especie / specimens of
Antioquia and Nario are
extralimital.

Aniba muca (Ruiz & Pav.)


Mez

Aydendron muca (Ruiz & Pav.)


Nees, Laurus muca Ruiz & Pav.,
Ocotea oblanceolata Rusby
Kubitzki & Renner 1982.
rbol.
Nativa. Andes. 500-2500 m.
QUI. No evaluada.
Venezuela a Bolivia.
Vargas 3349 (MO).
Nota: difcil de separar de
A. coto, de la cual solo es
diferenciable con caracteres
del fruto; esto ha llevado a
determinaciones errneas /
difficult to separate from A. coto,
which is only distinguishable in
fruit characters; this has led to
erroneous determinations.

Aniba novogranatensis
Kubitzki

rbol.
Endmica. Andes, Guayana y
Macarena. 1800-1900 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1447

LAurACEAE

Angiospermas
Angiosperms

CAU, MET. No evaluada.


Cuatrecasas 26490 (T: COL).
Nota: solo se conocen dos
especmenes / only two
specimens are known.

Nota: los especmenes de


Nario estn por fuera del
rea de distribucin de la
especie / Nario specimens are
extralimital.

Aniba panurensis (Meisn.)


Mez

Aniba riparia (Nees) Mez

Aniba gonggrijpii Kosterm.,


Aniba mas Kosterm., Aydendron
panurense Meisn.
Kubitzki & Renner 1982.
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia.
200-1000 m.
AMA, CUN, MET, TOL, VAU,
VIC. No evaluada.
N y C Suramrica.
Spruce 2603 (K, BM, G, GOET,
RB).

Aniba perutilis Hemsl.

Aniba compacta A.C.Sm.


Kubitzki & Renner 1982.
rbol.
Nativa. Andes, V Magdalena.
100-2600 m.
ANT, HUI, MET, SAN, VAL.
En Peligro Crtico (Crdenas &
Salinas 2007).
Colombia a Bolivia.
Gordon s.n. (T: K).

Aniba puchury-minor
(Mart.) Mez

Aniba amazonica (Meisn.) Mez,


Aydendron amazonicum Meisn.,
Nectandra puchury-minor
(Mart.) Nees, Ocotea puchuryminor Mart.
Kubitzki & Renner 1982.
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 200-2000 m.
AMA, ANT, BOY, CAQ, MET,
NAR, QUI, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Panam a Amazonia.
Krukoff 6008 (MO).

1448

Aydendron riparium Nees


Kubitzki & Renner 1982.
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes. 100800 m.
AMA, ANT. No evaluada.
Andes y Cuenca Amaznica.
Romoleroux 3119 (?).

Aniba robusta (Meisn.) Mez

Aniba cicatricosa C.K.Allen,


Aydendron robustum Klotzsch &
H.Karst.
Kubitzki & Renner 1982.
rbol.
Nativa. Andes. 1500-2200 m.
ANT, VAL. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
Colombia y Venezuela.
Steyermark 5 (NY, VEN).

Aniba rosaeodora Ducke

Aniba duckei Kosterm., Aniba


rosaeodora var. amazonica Ducke
Kubitzki & Renner 1982.
rbol.
Nativa. Amazonia. 100-500 m.
AMA. En Peligro Crtico
(Crdenas & Salinas 2007).
Cuenca Amaznica.
Gentry 20749 (MO).

Aniba taubertiana Mez

Aniba simulans C.K.Allen


Kubitzki & Renner 1982; Rudas
& Prieto 2005.
rbol.
Nativa. Amazonia. 200-700 m.
AMA. No evaluada.
Cuenca Amaznica y
piedemonte.
Garca-Barriga 14117 (NY).

Aniba vaupesiana Kubitzki

rbol.
Endmica. Amazonia, Guayana y
Macarena. 200-300 m.
AMA, VAU. No evaluada.
Schultes 12951 (T: COL, NY).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Aniba williamsii
O.C.Schmidt

Aniba murcana C.K.Allen


Kubitzki & Renner 1982.
rbol.
Nativa. Guayana y Macarena,
Pacfico. 100-600 m.
GUI, VAL. No evaluada.
N Suramrica.
Gordillo 236 (COL, MO).
Nota: el espcimen del valle
(Bajo Calima) est por fuera del
rea de distribucin de la especie
/ the specimen from Valle (Bajo
Calima) is extralimital.

Beilschmiedia Nees
5 especies
Beilschmiedia alloiophylla
(Rusby) Kosterm.

Ocotea alloiophylla Rusby


Nishida 1999.
rbol.
Nativa. Pacfico, SN Santa Marta.
100-1900 m.
MAG, VAL. No evaluada.
Nicaragua a Ecuador.
Smith 2104 (T: K, MO, P, US).

Beilschmiedia costaricensis
(Mez & Pittier) C.K.Allen

Beilschmiedia rohliana Lasser,


Hufelandia costaricensis Mez &
Pittier
Nishida 1999.
rbol.
Nativa. Andes. 1400-3000 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

LAurACEAE

Angiosperms

ANT, CUN, NAR, VAL. No


evaluada.
Nicaragua a Venezuela y Per.
McPherson 13370 (HUA, MO).

Beilschmiedia latifolia
(Nees) Sachiko Nishida

Hufelandia latifolia Nees


rbol.
Nativa. Andes. 2100-3000 m.
ANT, CAL, NSA, VAL. No
evaluada.
Colombia a Bolivia.
Stein 3635 (MO).

Beilschmiedia pendula (Sw.)


Hemsl.

Beilschmiedia brenesii C.K.Allen,


Cryptocarya kostermansiana
C.K.Allen, Hufelandia pendula
(Sw.) Nees, Hufelandia thomaea
Nees, Laurus pendula Sw.
Nishida 1999.
rbol.
Nativa. Andes, V Magdalena.
0-1700 m.
ANT, NAR. No evaluada.
Venezuela a Ecuador,
Centroamrica y Caribe.
Ramrez 933 (JAUM, MO).

Beilschmiedia tovarensis
(Meisn.) Sachiko Nishida

Aniba pseudo-coto (Rusby)


Kosterm., Hufelandia tovarensis
Meisn., Ocotea pseudo-coto
Rusby
rbol.
Nativa. Andes. 500-3000 m.
ANT, BOY, CAL, CAU, MAG,
MET, VAL. No evaluada.
Venezuela a Bolivia, y
Centroamrica.
Cogollo 1285 (JAUM, MO).

Caryodaphnopsis Airy Shaw


4 especies, 1 especie endmica

Caryodaphnopsis cogolloi
van der Werff

rbol.
Endmica. V Magdalena. 300500 m.
ANT. En Peligro Crtico
(Crdenas & Salinas 2007).
Cogollo 2195 (JAUM, MO).

Caryodaphnopsis fosteri van


der Werff
Rudas & Prieto 2005.
rbol.
Nativa. Amazonia. 200-600 m.
AMA. No evaluada.
O Amazonia.
Foster 9585 (MO).

Caryodaphnopsis inaequalis
(A.C.Sm.) van der Werff &
H.G.Richt.
Beilschmiedia inaequalis
(A.C.Sm.) Kosterm., Persea
inaequalis A.C.Sm.
Rudas & Prieto 2005.
rbol.
Nativa. Amazonia. 100-200 m.
AMA, PUT. No evaluada.
O Amazonia.
Pipoly 16391 (COL, FMB, MO).

Caryodaphnopsis
theobromifolia (Gentry) van
der Werff & H.G.Richt.
Persea theobromifolia
A.H.Gentry
rbol.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-1300
m.
VAL. No evaluada.
SO Colombia y O Ecuador.
Dodson 5243 (MO).

Cassytha L.
1 especie
Cassytha filiformis L.

Cassytha americana Nees,


Cassytha aphylla (Forssk.)

Raeusch., Cassytha brasiliensis


Nees, Cassytha cuscutiformis
F.Muell., Cassytha dissitiflora
Meisn., Cassytha guineensis
Schumach. & Thonn., Cassytha
paradoxae Proctor, Cassytha
zeylanica Gaertn., Ocotea
cuneata (Griseb.) M.Gmez,
Volutella aphylla Forssk.
Hierba, Parsita.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Caribe, Orinoquia,
Pacfico. 0-1500 m.
ANT, CAQ, GUI, GUV, VAU,
VIC. No evaluada.
Pantropical.
Gentry 46337 (MO).

Chlorocardium Rohwer
et al.
1 especie
Chlorocardium venenosum
(Kosterm. & Pinkley)
Rohwer et al.
Ocotea venenosa Kosterm. &
Pinkley
rbol.
Nativa. Amazonia, Pacfico.
0-300 m.
AMA, CAQ, PUT, VAL. No
evaluada.
Colombia, Per, Ecuador.
Cogollo 5170 (JAUM, MO).

Cinnamomum Schaeff.
3 especies
Cinnamomum napoense van
der Werff
Rudas & Prieto 2005.
rbol.
Nativa. Amazonia. 100-200 m.
AMA. No evaluada.
Ecuador, Per y Bolivia.
Palacios 2886 (MO, QCNE).
Nota: la identidad del nico
espcimen colombiano requiere

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1449

LAurACEAE

Angiospermas
Angiosperms

verificacin / identity of the


only Colombian specimen needs
verification.

Cinnamomum palaciosii van


der Werff
rbol.
Nativa. Andes. 2000-3000 m.
HUI. No evaluada.
Colombia y Ecuador.
Van der Werff 10575 (MO,
QCNE).

Cinnamomum triplinerve
(Ruiz & Pav.) Kosterm.

Cinnamomum australe
Vattimo-Gil, Cinnamomum
cinnamomifolium (Kunth)
Kosterm., Cinnamomum
filamentosum Kosterm.,
Cinnamomum mexicanum
(Meisn.) Kosterm.,
Cinnamomum paraguariense
(Hassl.) Kosterm., Cinnamomum
peruvianum (Meisn.) Kosterm.,
Laurus elongata Nees, Laurus
triplinervis Ruiz & Pav.,
Ocotea flavescens Rusby,
Persea cinnamomifolia Kunth,
Phoebe brasiliensis Mez, Phoebe
cinnamomifolia (Kunth) Nees,
Phoebe cubensis Nees, Phoebe
filamentosa C.K.Allen, Phoebe
granatensis Meisn., Phoebe
heterotepala Mez, Phoebe
johnstonii C.K.Allen, Phoebe
maynensis Nees, Phoebe
mexicana Meisn., Phoebe
paraguariensis Hassl., Phoebe
peruviana Meisn., Phoebe
pichisensis A.C.Sm., Phoebe
poeppigii Meisn., Phoebe
triplinervis (Ruiz & Pav.) Mez,
Phoebe triplinervis Griseb.
Rudas & Prieto 2005.
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Pacfico, SN Santa Marta,
V Cauca, V Magdalena. 0-2600
m.
AMA, ANT, BOL, CAL, CAU,
CUN, GUJ, HUI, MAG, NAR,

1450

QUI, RIS, VAL. Preocupacin


Menor (propuesta aqu).
Neotrpico, principalmente
Andes.
MacDougal 4063 (HUA, MO).
Nota: con frecuencia,
confundida con Aiouea dubia
/ often confused with Aiouea
dubia.

Endlicheria Nees
41 especies, 2 especies endmicas
Endlicheria acuminata
Kosterm.

Chanderbali 2004.
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena. 200-500 m.
CAQ, CUN, VAU. No evaluada.
O Amazonia.
Foster 12483 (LBP, MO).

Endlicheria anomala (Nees)


Mez
Goeppertia anomala Nees,
Ocotea simulans C.K.Allen
Chanderbali 2004; Rudas &
Prieto 2005.
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Orinoquia. 100-1400 m.
AMA, CAQ, MET, VAL, VAU,
VIC. No evaluada.
C y NO Suramrica.
Crdenas 6806 (COAH, MO).

Endlicheria arenosa
Chanderb.

rbol.
Nativa. Amazonia. 100-400 m.
AMA. No evaluada.
NO Amazonia.
Nelson 21108 (MO).

Endlicheria argentea
Chanderb.

rbol.
Nativa. Amazonia. 100-200 m.

AMA. No evaluada.
O Amazonia.
Vsquez 12397 (MO).

Endlicheria arunciflora
(Meisn.) Mez

Ampelodaphne arunciflora
Meisn.
Chanderbali 2004.
rbol.
Nativa. Guayana y Macarena.
100-200 m.
GUI. No evaluada.
Cabeceras del ro Negro.
Spruce 3061 (MO).

Endlicheria aurea Chanderb.


rbol.
Nativa. Andes. 800-1600 m.
PUT. No evaluada.
Colombia a Bolivia.
Solomon 9255 (LPB, MO).

Endlicheria bracteata Mez

Chanderbali 2004.
rbol.
Nativa. Amazonia. 100-1200 m.
AMA. No evaluada.
O Amazonia y piedemonte.
Daly 6194 (MO).

Endlicheria bracteolata
(Meisn.) C.K.Allen

Goeppertia sericea var.


bracteolata Meisn.
Chanderbali 2004.
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 100-1000 m.
ANT, VAL, VAU. No evaluada.
N Amazonia y Pacfico.
Maguire 32463 (MO, NY).

Endlicheria browniana
(Meisn.) Mez

Aydendron macrophyllum Meisn.


Chanderbali 2004.
rbol.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

LAurACEAE

Angiosperms

Nativa. Pacfico. 100-800 m.


CHO, VAL. No evaluada.
Panam a O Ecuador.
Cogollo 5119 (MO).

Endlicheria canescens
Chanderbali

Endlicheria endlicheriopsis (Mez)


Kosterm.
Chanderbali 2004.
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes. 1001700 m.
AMA, PUT. No evaluada.
Ecuador a Guayana Francesa y
Bolivia.
Rudas 2642 (MO).

Endlicheria chalisea
Chanderbali

Chanderbali 2004.
rbol.
Nativa. Amazonia?
GUI?, PUT? No evaluada.
Ecuador, Per, Brasil y
Venezuela.
Nota: esperada / expected.

Endlicheria citriodora van


der Werff

Chanderbali 2004.
rbol.
Nativa. Amazonia. 100-200 m.
AMA, VAU. No evaluada.
S Colombia, Per y Brasil.
Schultes 19540 (US).

Endlicheria colombiana
(Meissn.) Mez

Oreodaphne colombiana Meisn.


Chanderbali 2004.
rbol.
Endmica. Andes. 1400-1500 m.
ANT. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Zarucchi 7120 (MO).

Endlicheria dictifarinosa
C.K.Allen

Chanderbali 2004.
rbol.
Nativa. Guayana y Macarena?,
Orinoquia? 80-120 m.
GUI?, VIC? No evaluada.
Guayanas.
Nota: esperada / expected.

Endlicheria directonervia
C.K.Allen

Chanderbali 2004.
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes. 2001500 m.
AMA, CAQ, MET. No evaluada.
S Colombia a Per, Brasil y
Venezuela.
Ramrez 4886 (MO).

Endlicheria dysodantha
(Ruiz & Pav.) Mez

Goeppertia dysodantha (Ruiz &


Pav.) Nees, Laurus dysodantha
Ruiz & Pav.
Chanderbali 2004.
rbol.
Nativa. Andes?
NAR?, PUT? No evaluada.
Ecuador, Per, Bolivia, Brasil.
Nota: esperada; recolectada en
Ecuador, cerca de la frontera con
Putumayo / expected; collected
in Ecuador, near the border with
Putumayo.

Endlicheria formosa A.C.Sm.


Chanderbali 2004; Rudas &
Prieto 2005.
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes. 1001700 m.
AMA, HUI, MET, PUT. No
evaluada.
Andes y Cuenca Amaznica.
Krukoff 5156 (MO, NY).

Endlicheria gracilis Kosterm.


Endlicheria grisea Kosterm.
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes. 1001100 m.
AMA, ANT. No evaluada.
Andes y Cuenca Amaznica.
Maguire 29436 (MO, NY).

Endlicheria griseosericea
Chanderb.
rbol.
Nativa. Andes. 800-1500 m.
ANT. No evaluada.
Colombia, Ecuador y Per.
Pipoly 17453 (MO).

Endlicheria klugii
O.C.Schmidt

Chanderbali 2004.
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes. 1001300 m.
AMA, PUT. No evaluada.
Colombia a Brasil y Bolivia.
Klug 1904 (MO).

Endlicheria krukovii
(A.C.Sm.) Kosterm.

Aniba krukovii A.C.Sm.


rbol.
Nativa. Amazonia?
PUT? No evaluada.
S Colombia?, Ecuador a Bolivia.
Nota: esperada; conocida de
Ecuador, en la frontera con
Putumayo / expected; known
in Ecuador, on the border with
Putumayo.

Endlicheria levelii C.K.Allen


Chanderbali 2004.
rbol.
Nativa. Amazonia. 100-300 m.
VAU. No evaluada.
NO Amazonia.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1451

LAurACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Endlicheria lorastemon
Chanderb.

rbol.
Nativa. Amazonia, Andes. 1001200 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
O Amazonia.
Vester 865 (MO).

Endlicheria macrophylla
(Meisn.) Mez

Endlicheria pyriformis
(Nees) Mez

Ampelodaphne macrophylla
Meisn.
Chanderbali 2004.
rbol.
Nativa. Amazonia. 100-200 m.
CAQ. No evaluada.
S Colombia, Per, O Brasil.
Snchez 1870 (MO).

Aniba flexuosa A.C.Sm.,


Cryptocarya pyriformis Nees,
Endlicheria glaberrima Mez
Chanderbali 2004.
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes. 1001600 m.
MET, PUT. No evaluada.
N y C Suramrica.
Garca 103 (CUVC, MO).

Endlicheria metallica
Kosterm.

Endlicheria reflectens (Nees)


Mez

Chanderbali 2004.
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes. 1001100 m.
AMA, ANT, CAQ. No evaluada.
Andes y Cuenca Amaznica.
Ramrez 1016 (JAUM, MO).

Goeppertia reflectens Nees


Chanderbali 2004.
rbol.
Nativa. Orinoquia. 100-500 m.
VIC. No evaluada.
Guayana.
Jansen-Jacobs 5374 (MO).

Endlicheria mishuyacensis
A.C.Sm.

Endlicheria robusta
(A.C.Sm.) Kosterm.

Chanderbali 2004.
rbol.
Nativa. Amazonia. 100-400 m.
AMA. No evaluada.
S Colombia, Ecuador, Per, O
Brasil.
Schultes 14125 (COL, NY).

Endlicheria paniculata
(Spreng.) J.F.Macbr.

Citrosma paniculata Spreng.,


Cryptocarya hirsuta Schott,
Endlicheria boliviensis Kosterm.,
Endlicheria racemosa Lasser,
Nectandra lucida Nees
Chanderbali 2004.

1452

rbol.
Nativa. Andes. 100-2000 m.
CUN, HUI, MAG, MET. No
evaluada.
Panam a Venezuela y SE Brasil.
Foster 11339 (INPA, NY).

Cryptocarya robusta A.C.Sm.


Chanderbali 2004.
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes. 1001800 m.
AMA, CAQ, PUT. No evaluada.
S Colombia, Ecuador, Per,
Brasil.
Killip 26077 (F, NY, US).

Endlicheria rubriflora Mez

Aniba reticulata A.C.Sm.,


Endlicheria trianaeO.C.Schmidt,
Endlicheria wurdackiana
C.K.Allen
Chanderbali 2004.

rbol.
Nativa. Amazonia, Andes. 1001900 m.
ANT, CAQ, CAU, MET, QUI,
TOL, VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador y Per.
Triana 1032 (LT: P).

Endlicheria ruforamula
Chanderb.

rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 100-1200 m.
AMA, CHO, PUT, VAL. No
evaluada.
O Amazonia y Pacfico.
Rudas 2116 (MO).

Endlicheria sericea Nees

Endlicheria guadalupensis Mez


Chanderbali 2004; Rudas &
Prieto 2005.
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico? 100-500 m.
AMA, CAQ, MET, NAR?, PUT.
No evaluada.
Venezuela a Bolivia; Antillas
Menores.
Cogollo 6777 (COAH).

Endlicheria sprucei (Meisn.)


Mez

Goeppertia sprucei Meisn.


Chanderbali 2004.
rbol.
Nativa. Amazonia. 100-300 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per, Brasil.
lvarez 1150 (COAH, MO).

Endlicheria szyszylowiczii
Mez

Chanderbali 2004.
rbol.
Nativa. Andes, Pacfico. 50-2200
m.
ANT, CAU, VAL. No evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

LAurACEAE

Angiosperms

Colombia a Brasil y Bolivia.


Escobar 8851 (HUA).

O Amazonia y Pacfico.
Galeano 1065 (MO).

Endlicheria tessmannii
O.C.Schmidt

Endlicheria xerampela
Chanderb.

rbol.
Nativa. Amazonia. 240 m.
AMA. No evaluada.
S Colombia, Ecuador, Per.
Duivenvoorden 1563 (COAH).

Endlicheria tschudyana
(Lasser) Kosterm.

Aniba tschudyana Lasser


Chanderbali 2004.
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes. 3001600 m.
AMA, ANT, VAL. No evaluada.
Costa Rica a Venezuela y Per.
Cogollo 3735 (MO).

Endlicheria verticillata Mez


Chanderbali 2004; Rudas &
Prieto 2005.
rbol.
Nativa. Amazonia. 100-200 m.
AMA, PUT. No evaluada.
O Amazonia.
Rudas 2290 (MO).

Endlicheria vinotincta
C.K.Allen

Chanderbali 2004.
Arbusto.
Nativa. Guayana y Macarena.
900 m.
GUI. No evaluada.
E Colombia y SO Venezuela.
Madrin 953 (MO).

Endlicheria williamsii
O.C.Schmidt

Chanderbali 2004.
rbol.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 100200 m.
AMA, VAL. No evaluada.

rbol.
Endmica. Pacfico. 0-200 m.
CAU, CHO, VAL. No evaluada.
Gentry 17803 (T: MO).

Licaria Aubl.
16 especies, 5 especies endmicas
Licaria applanata van der
Werff

Kurz 2000.
rbol.
Nativa. Andes. 1700-2600 m.
ANT, CAL, QUI, RIS, VAL. No
evaluada.
Colombia y Ecuador.
Betancur 1134 (HUA, MO).

Licaria armeniaca (Nees)


Kosterm.

Acrodiclidium armeniacum
(Nees) Mez, Acrodiclidium
parviflorum (Meisn.) Mez,
Evonymodaphne armeniaca Nees,
Licaria meissneriana VattimoGil, Licaria parviflora (Meisn.)
Vattimo, Licaria reitzkleiniana
Vattimo-Gil, Mespilodaphne
parviflora Meisn., Misanteca
armeniaca (Nees) Lundell
Kurz 2000; Rudas & Prieto 2005.
rbol.
Nativa. Amazonia. 60-200 m.
AMA. No evaluada.
O Amazonia.
Schultes 16850 (MO).

Licaria brasiliensis (Nees)


Kosterm.

Acrodiclidium brasiliense Nees,


Acrodiclidium latifolium A.C.Sm.,
Licaria latifolia (A.C.Sm.)
Kosterm., Misanteca brasiliensis
(Nees) Lundell

Kurz 2000.
rbol.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 50250 m.
CAQ, MET, VAL. No evaluada.
Colombia, Per, Brasil,
Venezuela.
Eusse 1414 (COAH).
Nota: la identidad de los
especmenes de Valle requiere
verificacin / identity of
specimens from Valle needs
verification.

Licaria cannella (Meissn.)


Kosterm.

Aydendron cannella Meisn.


Kurz 2000; Rudas & Prieto 2005.
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Pacfico, V
Cauca. 0-2000 m.
AMA, ANT, BOY, CAQ, CHO,
GUI, NAR, VAL, VAU. No
evaluada.
N Suramrica.
Cogollo 5150 (JAUM, MO).
Licaria cannella subsp. cannella

Licaria carinata Holger Kurz


rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 300 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
S Colombia y Per.
Eusse 742 (COAH).

Licaria chrysophylla (Meisn.)


Kosterm.
Acrodiclidium chrysophyllum
Meisn., Acrodiclidium rigidum
Kosterm., Licaria rigida
(Kosterm.) Kosterm.
Kurz 2000.
rbol.
Nativa. Amazonia. 200 m.
CAQ. No evaluada.
O Amazonia.
Gentry 64898 (MO).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1453

LAurACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Licaria clarensis van der


Werff

rbol.
Endmica. V Magdalena. 300500 m.
ANT. No evaluada.
Cogollo 876 (T: JAUM, MO).

Licaria cogolloi van der


Werff

rbol.
Endmica. V Magdalena. 300500 m.
ANT. No evaluada.
Cogollo 1585 (T: JAUM, MO).

Licaria colombiana van der


Werff

rbol.
Endmica. Andes. 2000-2600 m.
QUI, VAL. No evaluada.
Vargas 4448 (T: MO).

Licaria crassifolia (Poir.)


P.L.R.de Moraes

rbol.
Nativa. Guayana y Macarena.
150-240 m.
AMA, CAQ, GUI. No evaluada.
Colombia y Brasil.
Crdenas 20295 (COAH).

Licaria guianensis Aubl.

Acrodiclidium aubletii Kosterm.,


Licaria appelii (Mez) Kosterm.
Kurz 2000.
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes. 100700 m.
AMA, ANT. No evaluada.
N y C Suramrica.
Soejarto 4052 (HUA, MO).

Licaria macrophylla
(A.C.Sm.) Kosterm.

Licaria schultesii C.K.Allen


Kurz 2000.
rbol.

1454

Nativa. Amazonia. 400-800 m.


AMA, CAQ. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per, Brasil,
Venezuela.
Vester 813 (COAH).

Licaria mutisii (Kosterm.)


Kosterm.

rbol.
Endmica. Andes. 1400-1600 m.
CUN. No evaluada.
Mutis 1463 (T: US).

Licaria tenuifolia Kosterm.


rbol.
Endmica. V Magdalena. 150600 m.
BOL. No evaluada.
Curran 172 (T: US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Licaria triandra (Sw.)


Kosterm.

Acrodiclidium acuminatum
Kostermans, Acrodiclidium
benense Rusby, Acrodiclidium
cervantesii (Kunth) Lundell,
Acrodiclidium jamaicense
Spreng., Acrodiclidium limbosum
(Ruiz & Pav.) Mez, Acrodiclidium
triandrum (Sw.) Lundell,
Aydendron cubense A.Rich.,
Endiandra jamaicensis Spreng.,
Endiandra viridis J.Presl, Laurus
cervantesii Kunth, Laurus
limbosa Ruiz & Pav., Laurus
triandra Sw., Licaria cervantesii
(Kunth) Kosterm., Licaria
limbosa (Ruiz & Pav.) Kosterm.,
Licaria pittieri (Mez) C.K.Allen,
Licaria quixos (Lam.) Kosterm.,
Licaria reclinata Lundell, Licaria
tikalana (Lundell) Lundell,
Misanteca cervantesii (Kunth)
Lundell, Misanteca costaricensis
I.M.Johnst., Misanteca cubensis
Benth., Misanteca jamaicensis
Lundell, Misanteca jurgensenii
Mez, Misanteca limbosa (Ruiz
& Pav.) Lundell, Misanteca

nayaritensis Lundell, Misanteca


pittieri Mez, Misanteca quixos
(Lam.) Lundell, Misanteca
reclinata (Lundell) Lundell,
Misanteca tikalana Lundell,
Misanteca triandra (Sw.)
Mez, Nectandra limbata Nees,
Nectandra limbosa Meisn.,
Ocotea quixos O.C.Schmidt,
Symphysodaphne cubensis
A.Rich.
Kurz 2000.
rbol.
Nativa. Andes, Pacfico. 200-900
m.
CHO, VAL. No evaluada.
SE Estados Unidos a Bolivia;
Antillas.
Restrepo 268 (MO).

Licaria trinervis van der


Werff

rbol.
Nativa. Guayana y Macarena.
300 m.
CAQ. No evaluada.
S Colombia y SO Venezuela.
Mendoza 9616 (COAH).

Mezilaurus Taub.
4 especies, 1 especie endmica
Mezilaurus introrsa
F.M.Alves & van der Werff

Alves et al. 2012.


rbol.
Endmica. Amazonia, Guayana y
Macarena. 100 m.
VAU. Datos Insuficientes (Alves
et al. 2012).
Defler 219 (HT: MO; IT: COAH).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Mezilaurus itauba (Meissn.)


Mez
Acrodiclidium anacardioides
Meisn., Acrodiclidium itauba
Meisn., Endiandra itauba

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

LAurACEAE

Angiosperms

(Meisn.) Benth. & Hook.f.,


Mezilaurus anacardioides
(Meisn.) Mez, Oreodaphne
hookeriana Meisn., Silvia ita-uba
(Meisn.) Mez
Van der Werff 1987.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 50-200 m.
AMA, CAQ, GUI, VAU. No
evaluada.
Amazonia.
Defler 218 (COAH, MO).

Mezilaurus quadrilocellata
van der Werff

rbol.
Nativa. Pacfico. 100-200 m.
ANT. No evaluada.
NO Colombia y E Panam.
Garca-Barriga 17626 (T: AAU,
GH, US).

Mezilaurus sprucei (Meisn.)


Mez

Acrodiclidium sprucei Meisn.,


Mezilaurus maguireana
C.K.Allen, Silvia sprucei (Meisn.)
Mez
Van der Werff 1987.
rbol.
Nativa. Amazonia.
AMA, CAQ, GUI?, VAU. No
evaluada.
Colombia, SO Venezuela, Brasil,
Per.
Nota: conocida de Venezuela, en
la frontera con Guaina / known
from Venezuela, on the border
with Guaina.

Nectandra Rottb.
28 especies, 1 especie endmica
Nectandra acuminata (Nees
& C.Mart.) J.F.Macbr.
Persea acuminata Nees &
C.Mart.
Rohwer 1993.

rbol.
Nativa. Amazonia. 100-200 m.
AMA. No evaluada.
O Amazonia.
Duivenvoorden 373 (MO).
Nota: la identidad del nico
espcimen colombiano requiere
verificacin / identity of the
only Colombian specimen needs
verification.

Nectandra acutifolia (Ruiz &


Pav.) Mez

Laurus acutifolia Ruiz &Pav.,


Nectandra berchemiifolia Meisn.,
Nectandra berchemiifolia var.
pavonii Meisn.
Rohwer 1993.
rbol.
Nativa. Andes, Pacfico. 1002300 m.
ANT, BOY, CAU, CHO, VAL. No
evaluada.
Colombia a Bolivia.
Cogollo 1252 (MO).

Nectandra amazonum Nees


Nectandra ambigua Meisn.,
Nectandra bombycina S.Moore,
Nectandra pallida Nees,
Nectandra urophylla Meisn.
Rohwer 1993; Rudas & Prieto
2005.
rbol.
Nativa. Amazonia. 50-300 m.
AMA. No evaluada.
N y C Suramrica.
Rudas 5513 (MO).

Nectandra cissiflora Nees

Nectandra apiculata Rohwer,


Nectandra capanahuensis
O.C.Schmidt, Nectandra
kaburiensis Kosterm., Nectandra
kuntzeana Mez, Nectandra
myriantha Meisn., Nectandra
paulii C.K.Allen, Nectandra
steinbachii O.C.Schmidt,
Nectandra surinamensis Mez
Rohwer 1993.

rbol.
Nativa. Amazonia, Andes. 200900 m.
ANT, VAU. No evaluada.
Mxico a SE Brasil.
Defler 214 (MO).

Nectandra cuneatocordata
Mez

rbol.
Nativa. Amazonia. 500 m.
CAQ. No evaluada.
Colombia, Per, Brasil, Bolivia.
Crdenas 41630 (COAH).

Nectandra cuspidata Nees &


Mart.

Nectandra gentlei Lundell,


Nectandra membranacea (Sw.)
Griseb., Nectandra olivacea
Lasser
Rohwer 1993.
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia.
200-1300 m.
ANT, BOL, BOY, CAL, CAQ,
GUI, GUV, MAG, MET, QUI,
SAN, TOL, VAU, VIC. No
evaluada.
Neotrpico.
Crdenas 13818 (COAH, COL,
MO).
Nota: N. membranacea a
menudo es tratada por diversos
autores como especie distinta /
N. membranacea is often treated
by several authors as a distinct
species.

Nectandra discolor (Kunth)


Nees
Nectandra comasensis
O.C.Schmidt, Ocotea discolor
Kunth, Persea tigricida Spreng.
Rohwer 1993.
rbol.
Nativa. Andes. 1500-2300 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1455

LAurACEAE

Angiospermas
Angiosperms

BOY, CAU, CUN, HUI, MAG,


QUI, RIS, VAL. No evaluada.
Colombia a Bolivia.
Cuatrecasas 19372 (MO).

Nectandra egensis Rohwer

rbol.
Nativa. Amazonia. 100-250 m.
AMA, VAU. No evaluada.
SE Colombia y Brasil.
Crdenas 5912 (COAH, MO).

Nectandra globosa (Aubl.)


Mez

Laurus globosa Aubl., Nectandra


globosa var. barbeyana Mez,
Nectandra pisi Miq., Nectandra
pulverulenta Nees, Nectandra
vaga Meisn., Nectandra vaga var.
major Meisn., Nectandra vaga
var. sprucei Meisn., Nectandra
vaga var. vulgaris Meisn., Ocotea
globosa (Aubl.) Schltr. & Cham.,
Persea globosa (Aubl.) Spreng.
Rohwer 1993.
rbol.
Nativa. Amazonia. 250-400 m.
AMA, MET. No evaluada.
Mxico a Surinam y Bolivia.
Pinzn 124 (COAH).

Nectandra guadaripo
Rohwer

rbol.
Nativa. Pacfico. 100-500 m.
CHO. No evaluada.
O Colombia y O Ecuador.
Gentry 24304 (COL, MO).

Nectandra hihua (Ruiz &


Pav.) Rohwer

Laurus hihua Ruiz &Pav.,


Nectandra albiflora Lundell,
Nectandra antillana Meisn.,
Nectandra bredemeyeriana
Nees, Nectandra glabrescens
Benth., Nectandra grandiflora
var. latifolia Meisn., Nectandra
guanaiensis Rusby, Nectandra
leucantha var. attenuata Meisn.,

1456

Nectandra leucantha var.


guianensis Meisn., Nectandra
leucantha var. peruviana Meisn.,
Nectandra maranonensis
O.C.Schmidt, Nectandra
megaphylla Hassl., Nectandra
schomburgkii Meisn., Nectandra
tessmannii O.C.Schmidt,
Nectandra willdenoviana Nees,
Sassafridium macrophyllum Rose
Rudas & Prieto 2005.
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, SN Santa
Marta. 0-1000 m.
AMA, ANT, CAQ, GUJ, HUI,
MAG, MET, VAU. No evaluada.
Centroamrica a Paraguay.
Idrobo 1293 (COL, U, US).

S Mxico a Per y Venezuela.


Brand 1096 (JAUM, MO).

Nectandra laurel Nees

Nectandra longifolia (Ruiz &


Pav.) Nees

Nectandra laurel var. glabrescens


Meisn., Nectandra mollis subsp.
laurel (Nees) Rohwer
Rohwer 1993.
rbol.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1500-2500 m.
ANT, CAU, GUJ, MAG, QUI,
VAL. No evaluada.
Venezuela a Bolivia.
Moritz 1218 (HT: B; IT: BM, BR,
G, GH, GZU, HBG, K, L, P).

Nectandra lineata (Kunth)


Rohwer

Nectandra amazonum var.


oerstedii Meisn., Nectandra
berchemiifolia var. caucana
Meisn., Nectandra caucana
(Meisn.) Mez, Nectandra
fuscobarbata (Mez) C.K.Allen,
Nectandra glabrescens var.
fuscobarbata Mez, Nectandra
petenensis Lundell, Ocotea lineata
Kunth
rbol.
Nativa. Andes, Pacfico, V Cauca,
V Magdalena. 20-2300 m.
ANT, CAL, CUN, MAG, QUI,
TOL, VAL. No evaluada.

Nectandra lineatifolia (Ruiz


& Pav.) Mez

Gymnobalanus punctata (Ruiz &


Pav.) Meisn., Laurus lineatifolia
Ruiz & Pav., Laurus punctata
Ruiz & Pav., Nectandra jelskii
Mez, Nectandra punctata (Ruiz &
Pav.) Nees
Rohwer 1993.
rbol.
Nativa. Andes. 1400-1800 m.
ANT, CAU, CUN, HUI, QUI,
RIS, VAL. No evaluada.
Colombia a Bolivia.
Zarucchi 6450 (HGB, MO).

Laurus longifolia Ruiz &


Pav., Nectandra crassipes
Meisn., Nectandra elongata
Mez, Nectandra macbridei
O.C.Schmidt
Rohwer 1993.
rbol.
Nativa. Andes. 750 m.
CAQ, PUT. No evaluada.
S Colombia a Bolivia.
Crdenas 40919 (COAH).

Nectandra maguireana
C.K.Allen

Nectandra amplifolia Rusby


Rohwer 1993.
rbol.
Endmica.
MAG. No evaluada.
Smith 1763 (HT: NY; IT: B, BM,
F, G, K, L, MO, P, S, U, US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Nectandra martinicensis Mez


Nectandra glandulifolia Lasser,
Nectandra tabascensis Lundell,
Nectandra woodsoniana

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

LAurACEAE

Angiosperms

C.K.Allen, Ocotea tabascensis


(Lundell) R.A.Howard
Rohwer 1993.
rbol.
Nativa. Pacfico. 0-100 m.
CHO. No evaluada.
Centroamrica a Venezuela y
Ecuador.
Fonnegra 6140 (HUA, MO).

Nectandra matthewsii Meisn.


Rohwer 1993.
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes. 2001000 m.
PUT. No evaluada.
Colombia, Ecuador y Per.
Cuatrecasas 10927 (COL, F, US).
Nota: a menudo confundida
con N. longifolia / often confused
with N. longifolia.

Nectandra microcarpa
Meisn.

Rohwer 1993.
rbol.
Nativa. Andes, Orinoquia, V
Magdalena. 60-280 m.
ANT. No evaluada.
Colombia a Argentina.
Tradi-Zocher 392 (COAH).
Nota: la identidad del
espcimen de Antioquia requiere
verificacin / identity of the
specimen from Antioquia needs
verification.

Nectandra obtusata Rohwer


rbol.
Nativa. Andes. 2000-2800 m.
ANT, HUI, NAR, PUT, QUI,
RIS. No evaluada.
Colombia a Bolivia.
Betancur 1005 (HUA, MO).

Nectandra oppositifolia Nees


& Mart.
Nectandra labouriaviana
Machado, Nectandra mollis
subsp. oppositifolia (Nees &

Mart.) Rohwer, Nectandra


oppositifolia var. amplifolia Nees
& Mart., Nectandra oppositifolia
var. angustifolia Nees & Mart.,
Nectandra oppositifolia var.
attenuata Meisn., Nectandra
rigida var. canescens Mez,
Nectandra schottii Meisn.
rbol.
Nativa. Amazonia, Pacfico, V
Magdalena. 0-300 m.
BOL, CAQ, CHO, PUT. No
evaluada.
Panam, Colombia, Ecuador,
Per, Bolivia, Brasil.
Forero 9089 (COL, MO).

Nectandra pearcei Mez

Rohwer 1993.
rbol.
Nativa. Andes. 900-1500 m.
VAL. No evaluada.
Nicaragua a Guayanas y Brasil.
Cuatrecasas 14895 (F, U, US).

Nectandra pichurim (Kunth)


Mez

Aydendron laurel Nees, Ocotea


pichurim Kunth, Persea pichurim
(Kunth) Spreng.
Rohwer 1993.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 20-100 m.
AMA, ARA, VAU. No evaluada.
E Colombia y Venezuela.
Cuatrecasas 7240 (COL, F, US).

Nectandra purpurea (Ruiz &


Pav.) Mez
Laurus purpurea Ruiz &Pav.,
Nectandra polita Nees &Mart.,
Nectandra polita var. oerstedii
Meisn., Ocotea flexuosa Rusby,
Ocotea latifolia Kunth, Persea
latifolia (Kunth) Spreng.
Rohwer 1993.
rbol.

Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa


Marta, V Cauca, V Magdalena.
100-2400 m.
ANT, CAL, CAU, CHO, CUN,
GUJ, HUI, MAG, NSA, QUI,
VAL. No evaluada.
Nicaragua a Per.
Rentera 2744 (MO).

Nectandra reticulata Mez

Laurus aestivalis Vell., Laurus


reticulata Ruiz &Pav., Nectandra
discolor var. subvenosa Meisn.,
Nectandra laurel var. triquetra
Meisn., Nectandra mollis var.
attenuata Meisn., Nectandra
mollis var. intermedia Meisn.,
Nectandra mollis var. venosa
(Nees) Meisn., Nectandra mollis
var. villosa (Nees & Mart.)
Meisn., Nectandra pittieri Lasser,
Nectandra villosa Nees &Mart.,
Nectandra villosa var. venosa
Nees, Ocotea mollis Kunth,
Persea incana Schott, Persea
mollis (Kunth) Spreng.
Rohwer 1993.
rbol.
Nativa. Andes, SN Santa Marta,
V Cauca. 900-2300 m.
ANT, CAU, CHO, CUN, GUJ,
NSA, PUT, QUI, TOL, VAL. No
evaluada.
Centroamrica y Suramrica.
Garca 17263 (COL, US).

Nectandra turbacensis
(Kunth) Nees

Mespilodaphne novogranatensis
Meisn., Nectandra concinna
Nees, Nectandra effusa Meisn.,
Nectandra mopanensis Lundell,
Nectandra nervosa Mez & Pittier,
Nectandra oligoneura Urb.,
Nectandra panamensis Mez,
Nectandra rectinervia Meisn.,
Nectandra sawadai O.C.Schmidt,
Nectandra sintenisii Mez, Ocotea
oligoneura (Urb.) A.H.Liogier,
Ocotea sintenisii (Mez)
A.H.Liogier, Ocotea turbacensis
Kunth

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1457

LAurACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Rohwer 1993.
rbol.
Nativa. Andes, Islas Caribeas,
Caribe, SN Santa Marta, V
Cauca. 30-1400 m.
ATL, BOL, CHO, CUN, GUJ,
MAG, PUT, RIS, SAP, VAL. No
evaluada.
Centroamrica y Suramrica.
Humboldt 1396 (P?).

Nectandra umbrosa (Kunth)


Mez

Ocotea umbrosa Kunth,


Oreodaphne humboldtii Meisn.,
Oreodaphne umbrosa (Kunth)
Nees, Persea umbrosa (Kunth)
Spreng.
Rohwer 1993.
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, V Magdalena. 0-900 m.
ANT, CHO, VAL. No evaluada.
Colombia y Centroamrica.
Humboldt s.n. (HT: P; IT: B-W
7801).

Nectandra viburnoides
Meisn.

Nectandra tarumanensis
Coe-Teix.
Rohwer 1993.
rbol.
Nativa. Amazonia. 200-300 m.
AMA. No evaluada.
S Colombia, Ecuador, Per,
Brasil.
Crdenas 5296 (COAH, MO).

Ocotea Aubl.
72 especies, 10 especies
endmicas
Ocotea aciphylla (Nees &
Mart.) Mez

Nectandra regnellii Meisn.,


Ocotea aciphylla var.
chimantaensis C.K.Allen, Ocotea

1458

costulata (Nees) Mez, Ocotea


finium C.K.Allen, Ocotea
fulvifolia C.K.Allen, Ocotea
maguireana C.K.Allen, Ocotea
rhynchophylla (Meisn.) Mez,
Ocotea roraimae Mez, Ocotea
sericiflora C.K.Allen, Oreodaphne
aciphylla Nees & Mart.,
Oreodaphne costulata Nees
Rudas & Prieto 2005.
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes. 50600 m.
AMA, ANT, CAQ, CAU, PUT,
VAL, VAU. No evaluada.
Neotrpico.
Defler 216 (COAH, MO).

Ocotea alnifolia (Meisn.)


Mez

Oreodaphne alnifolia Meisn.


Rohwer 1986; Hokche et al. 2008.
rbol.
Nativa. V Magdalena. 100-500
m.
BOY, CUN, SAN. No evaluada.
Venezuela a Ecuador.
Goudot s.n. (T: K, P).
Nota: conocida solo del tipo. El
tipo carece de datos precisos de
localidad / known only from the
type; type lacks precise locality
data.

Ocotea amazonica (Meisn.)


Mez

Oreodaphne amazonica Meisn.


rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena. 250-600 m.
AMA, CAQ, GUI, MET. No
evaluada.
N Suramrica.
Urrego 689 (COAH, MO).

Ocotea argyrophylla Ducke


Vsquez 1997.
rbol.
Nativa. Amazonia. 100-200 m.

AMA, VAU. No evaluada.


Amazonia.
Defler 195 (COAH, MO).

Ocotea atrata C.K.Allen

Rohwer 1986; Hokche et al. 2008.


rbol.
Nativa. Amazonia. 100-600 m.
AMA, CAQ, VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela.
Crdenas 4097 (COAH, MO).

Ocotea aurantiodora (Ruiz &


Pav.) Mez
Laurus aurantiodora Ruiz & Pav.,
Mespilodaphne aurantiodora
(Ruiz & Pav.) Meisn., Ocotea
glomerata (Nees) Mez, Ocotea
glomerata Benth. & Hook.f.,
Oreodaphne glomerata Nees
Van der Werff 2002b.
rbol.
Nativa. Andes, V Cauca. 2001600 m.
ANT, QUI, SAN, VAL. No
evaluada.
Centroamrica, Colombia y
Per.
Gentry 15469 (COL, MO).
Nota: a menudo confundida
con O. longifolia / often confused
with O. longifolia.

Ocotea beekmanii van der


Werff
Vn der Werff 2012.
rbol.
Endmica. Andes. 1450 m.
ANT. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Cogollo 7633 (HT: MO; IT:
JAUM?, NY).

Ocotea bofo Kunth

Rudas & Prieto 2005.


rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 50-200 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

LAurACEAE

Angiosperms

AMA, ANT, BOL, CAQ, CHO,


GUV, VAU, VIC. No evaluada.
N Suramrica.
Crdenas 6580 (COAH, MO).

Ocotea brevipetiolata van


der Werff
rbol.
Nativa. Andes. 2500-2900 m.
QUI, VAL. No evaluada.
Colombia a Per.
Devia 1989 (MO).

Ocotea calophylla Mez

Ocotea fulvescens Standl. &


L.O.Williams, Pleurothyrium
velutinum Meisn.
Rohwer 1986; van der Werff
2002b.
rbol.
Nativa. Andes. 2250-3900 m.
ANT, BOY, CAL, CES, CUN,
NSA, QUI, SAN. No evaluada.
Centroamrica a N Andes.
Jervise s.n. (T: K).

Ocotea caracasana (Nees)


Mez

Oreodaphne caracasana Nees


Rohwer 1986.
rbol.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Guayana.
Karsten 32 (T: B).

Ocotea celastroides (Meissn.)


Mez
Oreodaphne celastroides Meisn.
Rohwer 1986.
rbol.
Endmica. SN Santa Marta.
MAG. No evaluada.
Purdie s.n. (T: K).
Nota: conocida de pocas
colecciones / few collections
known.

Ocotea cernua (Nees) Mez

Ocotea caudata (Nees) Mez,


Ocotea marowynensis (Miq.)
Mez, Ocotea urophylla (Meisn.)
Mez
Van der Werff 2002b.
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Orinoquia, Pacfico, V Cauca.
0-1400 m.
AMA, ANT, CAQ, CAS, CHO,
MET, NAR, VAL, VIC. No
evaluada.
Mxico a S Bolivia y Brasil.
Forero 3896 (COL, MO).

Ocotea cissiflora Mez

Rohwer 1986.
rbol.
Endmica.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Triana 1043 (T: P).
Nota: conocida solo del tipo, sin
datos de localidad / known only
from the type, with no locality
data.

Ocotea cuatrecasasii van der


Werff

Van der Werff 2012.


rbol.
Endmica. Andes. 1800-2300 m.
RIS, VAL. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Cuatrecasas 22355 (HT: US; IT:
COL?, P, U).

Ocotea cujumary Mart.

Rohwer 1986.
rbol.
Nativa. Amazonia. 240 m.
AMA. No evaluada.
E Colombia a Guyana.
Snchez 4074 (COAH, MO).

Ocotea cymbarum Kunth

Licaria cymbarum (Kunth)


Pittier, Nectandra barcellensis
Meisn., Nectandra cymbarum
(Kunth) Nees, Nectandra

elaiophora Barb.Rodr., Nectandra


oleifera Nates, Ocotea barcellensis
(Meisn.) Mez
Rohwer 1986; Rudas & Prieto
2005.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 100-300 m.
AMA, GUI, VAU. No evaluada.
N Amazonia.
Defler 206 (COAH, MO).

Ocotea debilis Mez

Goeppertia caudata Meisn.,


Ocotea directoramea C.K.Allen
Rohwer 1986.
rbol.
Nativa. Guayana y Macarena.
100-300 m.
GUI. No evaluada.
Escudo Guayans.
Liesner 9133 (MO).

Ocotea delicata Vicent.

rbol.
Nativa. Amazonia. 200-250 m.
MET, PUT. No evaluada.
Colombia y Brasil.
Marn 328 (COAH).

[Ocotea duquei Duque]

Duque 1941.
Nota: nombre no vlidamente
publicado / name not validly
published.

Ocotea esmeraldana
Moldenke

Nectandra spumea Kubitzki


Rohwer 1986.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 200-1000
m.
AMA, CAQ, GUI. No evaluada.
Colombia, Venezuela y Brasil.
Madrin 938 (COL, GH, MO).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1459

LAurACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Ocotea fistulosa van der


Werff

Van der Werff 2012.


rbol.
Nativa. Andes? 2390-2400 m.
NAR? No evaluada.
SO Colombia?, N Ecuador.
Nota: esperada; recolectada en
Carchi (Ecuador), a menos de
3 km de la frontera / expected;
collected in Carchi (Ecuador),
less than 3 km from the border.

Ocotea floccifera Mez &


Sodiro

Rohwer 1986.
rbol.
Nativa. Pacfico. 100-200 m.
VAL. No evaluada.
Colombia y Ecuador.
Cogollo 5136 (JAUM, MO).

Ocotea floribunda (Sw.) Mez

Laurus floribunda Sw., Nectandra


floribunda (Sw.) Nees, Ocotea
floribunda (Sw.) Benth. &
Hook.f., Ocotea wachenheimii
Benoist
Van der Werff 2002b.
rbol.
Nativa. Amazonia, Pacfico, V
Cauca. 100-1800 m.
ANT, MET, VAL. No evaluada.
Nicaragua a Per y S Brasil.
Crdenas 2879 (JAUM, MO).

Ocotea gentryi van der Werff

Van der Werff 2013.


rbol.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2560-2880 m.
BOY, CES, CUN, GUJ, MAG.
Vulnerable (van der Werff 2013).
NE Colombia, NO Venezuela.
Prez-Arbelez 8179 (HT: US; IT:
COL).

Ocotea glaucosericea Rohwer


Nectandra hypoglauca Standl.
Van der Werff 2002b.

1460

rbol.
Nativa. Andes. 1000-2000 m.
NAR, QUI. No evaluada.
Costa Rica a Ecuador.
Vargas 3299 (MO).

Ocotea gracilis (Meisn.) Mez


Ocotea maynensis (Meisn.) Mez,
Oreodaphne gracilis Meisn.,
Oreodaphne maynensis Meisn.
Rohwer 1986.
rbol.
Nativa. Amazonia, Orinoquia.
100-300 m.
GUI, VIC. No evaluada.
Amazonia.
Crdoba 1295 (MO).

Ocotea guianensis Aubl.

Rohwer 1986.
rbol.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, SN Santa Marta, V
Magdalena. 50-1800 m.
ANT, BOL, GUI, MAG, SAN,
VAL. No evaluada.
N Suramrica.
Gentry 55571 (MO).
Nota: a menudo confundida
con O. sericea, que crece a mayor
elevacin / often confused with
O. sericea, which grows at higher
elevations.

Ocotea heterochroma Mez &


Sodiro
Rohwer 1986; Van der Werff
2013.
rbol.
Nativa. Andes. 2500-3500 m.
CAU, QUI, TOL, VAL. Casi
Amenazada (van der Werff
2013).
Colombia y Ecuador.
Devia 705 (MO).

Ocotea infrafoveolata van


der Werff
Van der Werff 1991; Van der
Werff 2013.

rbol.
Nativa. Andes. 2800-3500 m.
CAU, QUI, VAL. Casi
Amenazada (Van der Werff
2013).
Colombia y Ecuador.
Renjifo 86 (COL, MO).

Ocotea insularis (Meisn.)


Mez

Aiouea lundelliana C.K.Allen,


Ocotea ira Mez & Pittier, Ocotea
tonduzii Standl., Phoebe insularis
Meisn.
Van der Werff 1991.
rbol.
Nativa. Andes, Pacfico. 50-2000
m.
ANT, CHO, NAR, QUI, VAL. No
evaluada.
Centroamrica a O Ecuador.
Fonnegra 5583 (COL, MO, K).

Ocotea javitensis (Kunth)


Pittier

Laurus javitensis Kunth


Rohwer 1986.
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena. 300-1300
m.
ANT, CAQ, GUI, GUV, MET,
PUT, VAU. Preocupacin Menor
(Van der Werff 2012).
N Suramrica.
Cogollo 4153 (JAUM, MO).

Ocotea karsteniana Mez

Rohwer 1986.
rbol.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Venezuela a Per.
Karsten 95 (T: B).

Ocotea leucoxylon (Sw.)


Laness.

Laurus leucoxylon Sw., Nectandra


longifolia A.Rich., Ocotea

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

LAurACEAE

Angiosperms

duotincta C.K.Allen, Ocotea


lasseriana C.K.Allen, Ocotea
lenticellata Lundell, Ocotea
persulcata C.K.Allen, Ocotea
subsericea Standl.
Rohwer 1986; Rudas & Prieto
2005.
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Islas
Caribeas, Orinoquia, Pacfico.
100-1500 m.
AMA, ANT, CHO, GUI, VAU.
No evaluada.
Centroamrica a Bolivia y Brasil;
Antillas.
Cogollo 3189 (JAUM, MO).

Ocotea longifolia Kunth

Ocotea grandifolia (Nees) Mez,


Ocotea opifera Mart., Ocotea
rusbyana Mez, Oreodaphne
grandifolia Nees
Rohwer 1986; Rudas & Prieto
2005.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Caribe, Orinoquia, V
Magdalena. 200-800 m.
AMA, BOL, CAQ, CHO, GUV,
MET, SAN, TOL, VIC. No
evaluada.
Colombia, Ecuador, Per,
Bolivia, Brasil, Venezuela.
Albert 4581 (MO).

Ocotea macrophylla Kunth

Nectandra macrophylla (Kunth)


Nees
Rohwer 1986.
rbol.
Nativa. Andes, V Cauca. 10001500 m.
ANT, CUN, QUI, VAL. No
evaluada.
Colombia, Ecuador, Brasil,
Venezuela.
Snchez 1371 (MEDEL, MO).

Ocotea macropoda (Kunth)


Mez

Ocotea babosa C.K.Allen, Persea


macropoda Kunth
Van der Werff 1991.
rbol.
Nativa. Andes. 1500-2500 m.
ANT, CUN, QUI, RIS, VAL. No
evaluada.
Costa Rica a Per y Brasil.
Devia 930 (MO).

Ocotea magnifrons van der


Werff
Van der Werff 2012.
rbol.
Nativa. Andes. 1800 m.
NAR. No evaluada.
SO Colombia, N Ecuador.
Vargas 1112 (MO).

Ocotea matogrossensis Vatt.


rbol.
Nativa. Amazonia. 240 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Brasil.
Snchez 3924 (COAH).

Ocotea micans Mez

Rohwer 1986.
rbol.
Endmica. Andes. 1800-2500 m.
QUI, RIS, VAL. No evaluada.
Triana 1056 (T: B).
Nota: poco recolectada. A
menudo confundida con O.
guianensis / scarcely collected;
often confused with O.
guianensis.

Ocotea multinervis van der


Werff
rbol.
Nativa. Andes. 2000-3000 m.
QUI. No evaluada.
Colombia, Ecuador y Per.
Renjifo 143 (MO).

Ocotea myriantha (Meisn.)


Mez

Rohwer 1986; Rudas & Prieto


2005.
rbol.
Nativa. Amazonia. 100-300 m.
AMA, CAQ, GUI. No evaluada.
Amazonia.
Gentry 46410 (?).

Ocotea neblinae C.K.Allen

Rohwer 1986.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 100-400 m.
AMA, CAQ, VAU. No evaluada.
Colombia, Brasil, Venezuela.
Restrepo 436 (COAH).

Ocotea neesiana (Miq.)


Kosterm.

Nectandra neesiana Miq.


Rohwer 1986.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 100-400 m.
GUI, MET. No evaluada.
Amazonia.
Davidse 27991 (MO).

Ocotea nilssonii C.K.Allen


rbol.
Nativa. Guayana y Macarena.
240-300 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
SE Colombia y SO Venezuela.
Mendoza 10310 (COAH).

Ocotea oblonga (Meisn.) Mez


Mespilodaphne oblonga Meisn.,
Ocotea mayana (Lundell)
Lundell, Phoebe mayana Lundell
Van der Werff 1991.
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Orinoquia. 200-1600 m.
AMA, ANT, CAQ, VAL. No
evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1461

LAurACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Centroamrica a Bolivia y Brasil;


Antillas.
Palacios 2576 (COAH, MO).

Ocotea obtusifolia Kunth

Rohwer 1986.
rbol.
Endmica.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Humboldt s.n. (T: B).

Ocotea olivacea A.C.Sm.

Vsquez 1997.
rbol.
Nativa. Pacfico. 50-100 m.
VAL. No evaluada.
Colombia Ecuador, Per y
Bolivia.
Cogollo 5175 (MO).
Nota: la identidad del nico
espcimen colombiano requiere
verificacin; en cualquier
caso, es esperada, pues ha sido
recolectada en Sucumbos,
Ecuador / identity of the only
Colombian specimen needs
verification; in any case it is
expected, as has been collected
in Sucumbos, Ecuador.

Ocotea pacifica van der


Werff

rbol.
Nativa. Andes. 900-1400 m.
ANT, BOY, VAL. No evaluada.
Colombia y Ecuador.
Cabrera 6632 (MO).

Ocotea pauciflora (Nees)


Mez

Ocotea laxiflora (Meisn.) Mez,


Oreodaphne diospyrifolia var.
incompta Meisn., Oreodaphne
paraensis Meisn., Oreodaphne
pauciflora Nees
rbol.
Nativa. Amazonia. 200-800 m.
AMA, GUV. No evaluada.
Amazonia.
Crdenas 6588 (COAH, MO).

1462

Ocotea pedicellata van der


Werff

Van der Werff 2013.


rbol.
Endmica. Andes. 1980-2900 m.
CUN, QUI, TOL. Vulnerable
(Van der Werff 2013).
Garca-Barriga 12063 (PT: COL,
US).

Ocotea puberula (Rich.) Nees


Laurus puberula Rich., Ocotea
pyramidata S.F.Blake
Rudas & Prieto 2005.
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 100-1500 m.
AMA, ANT, CHO, QUI, RIS. No
evaluada.
Mxico a N Argentina y Brasil.
Gentry 24053 (MO).

Ocotea quixos (Lam.)


Kosterm.

Laurus quixos Lam., Nectandra


cinnamomoides (Kunth) Nees
rbol.
Nativa. Amazonia.
AMA, CAQ, PUT. En Peligro
(Crdenas & Salinas 2007).
Colombia y Ecuador.
Cogollo 6815 (COAH, JAUM,
MO).

Ocotea rhodophylla Vicent.


rbol.
Nativa. Amazonia. 0-250 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil,
Per, Ecuador.
Vester 261 (COAH, MO).

Ocotea rubrinervis Mez

Van der Werff 1991.


rbol.
Nativa. V Magdalena. 0-100 m.
ANT. No evaluada.
Panam a Venezuela y Bolivia.
Zarucchi 4230 (MO).

Ocotea rufa Mez

Rohwer 1986.
rbol.
Endmica. Andes. 1600-2500 m.
ANT, CHO, RIS. No evaluada.
Cordillera Occidental.
Triana s.n. (T: P).

Ocotea sanariapensis Lasser


rbol.
Nativa. Guayana y Macarena,
Orinoquia. 100-300 m.
GUI, VIC. No evaluada.
Colombia y Venezuela.
Galeano 5957 (COL, MO).

Ocotea schomburgkiana
(Nees) Mez

rbol.
Nativa. Orinoquia. 120 m.
VIC. No evaluada.
E Colombia a Guayana Francesa
y N Brasil.
Correa-G. 194 (COAH).

Ocotea sericea Kunth

rbol.
Nativa. Andes.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Colombia y Ecuador.
Mutis 1440 (COL).
Nota: morfolgicamente no
definida; fcilmente puede
incluirse material de distintas
especies bajo este nombre /
morphologically not defined;
material from several species
can easily be included under this
name.

Ocotea smithiana
O.C.Schmidt

rbol.
Nativa. Andes. 1500-2800 m.
ANT, QUI, RIS. No evaluada.
Colombia y Ecuador.
Archer 1255 (T: MO).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

LAurACEAE

Angiosperms

Ocotea sodiroana Mez


Idrraga et al. 2011.
rbol.
Nativa. Andes. 1330 m.
ANT. No evaluada.
Colombia y Ecuador.
Pipoly 16562 (MO).

Ocotea splendens (Meisn.)


Baill.
Ocotea dissimilis C.K.Allen,
Ocotea globifera Mez,
Oreodaphne splendens Meisn.
Rohwer 1986.
rbol.
Nativa. Guayana y Macarena.
0-300 m.
GUI, VAU. No evaluada.
Colombia a Guyana.
Gentry 46408 (MO).

Ocotea stenoneura Mez &


Pittier

Van der Werff 1991.


rbol.
Nativa. Pacfico?
CHO?, NAR? No evaluada.
Centroamrica a Ecuador.
Nota: esperada; reportada de
la frontera con Panam y con
Ecuador / expected; reported
from the border with Panama
and Ecuador.

Ocotea stuebelii Mez

Rohwer 1986.
rbol.
Nativa. Andes. 2500-3000 m.
CUN. No evaluada.
Colombia y Ecuador.
Sarmiento 335 (MO).

Ocotea sulcata Vattimo-Gil


Rohwer 1986.
rbol.
Nativa. Amazonia. 100-300 m.
AMA. No evaluada.
Colombia y Brasil.
Snchez 3924 (COAH, MO).

Ocotea tabacifolia (Meisn.)


Rohwer
rbol.
Nativa. Amazonia. 120 m.
AMA. No evaluada.
S Colombia, Ecuador, Per,
Brasil.
Navarro 577 (COAH).

Ocotea terciopelo C.K.Allen


Rohwer 1986.
rbol.
Nativa. SN Santa Marta. 25002800 m.
GUJ, MAG. No evaluada.
N Colombia y Venezuela.
Gentry 57239 (MO).

Ocotea umbrina van der


Werff

Van der Werff 2013.


rbol.
Endmica. Andes. 2700-3000 m.
QUI, TOL. Vulnerable (van der
Werff 2013).
Cordillera Central.
Madrin 743 (HT: MO; IT:
COL?).

Ocotea valerioana (Standl.)


W.C.Burger

Ocotea tessmannii
O.C.Schmidt

rbol.
Nativa. Amazonia. 240 m.
CAQ. No evaluada.
S Colombia, Ecuador, Per.
Van der Wal 125 (COAH).

Cinnamomum smithianum
Kosterm., Cinnamomum
valerioanum (Standl.) Kosterm.,
Nectandra austinii C.K.Allen,
Phoebe smithii C.K.Allen, Phoebe
valerioana Standl.
Van der Werff 1991.
rbol.
Nativa. Andes. 500-2500 m.
ANT, BOY, CHO, QUI, VAL. No
evaluada.
Colombia a Costa Rica.
Roldn 2592 (MO).

Ocotea tomentosa van der


Werff

Ocotea veraguensis (Meisn.)


Mez

rbol.
Nativa. Guayana y Macarena.
120 m.
GUI. No evaluada.
E Colombia y Venezuela.
Crdenas 17021 (COAH).
Nota: el espcimen tipo fue
recolectado a 2.4 km de la
frontera con Guaina / the type
specimen was collected 2.4 km
from the border with Guaina.

Ocotea tovarensis Mez

Rohwer 1986.
rbol.
Endmica.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Karsten s.n. (T: B).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Ocotea bakeri S.F.Blake, Ocotea


escuintlensis Lundell, Ocotea
paradoxa Mez, Sassafridium
veraguense Meisn.
Van der Werff 1991.
rbol.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-1000
m.
RIS, VAL. No evaluada.
O Colombia a Mxico.
Silverstone-Sopkin 8661 (MO).

Persea Mill.
18 especies, 2 especies endmicas
Persea areolatocostae
(C.K.Allen) van der Werff
rbol.
Nativa. Andes. 1000-2000 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1463

LAurACEAE

Angiospermas
Angiosperms

ANT, VAL. No evaluada.


Colombia, Ecuador, Per,
Bolivia.
Callejas 8839 (HUA, MO).

Persea bernardii L.E.Kopp


rbol.
Nativa. Andes. 1500-3000 m.
NSA. No evaluada.
NE Colombia y O Venezuela.
Lozano 5569 (COL, MO).

Persea caerulea (Ruiz & Pav.)


Mez

Laurus caerulea Ruiz &Pav.,


Persea laevigata Kunth, Persea
laevigata var. caerulea Meisn.,
Persea lignitepala Lasser, Persea
petiolaris Kunth, Persea pyrifolia
Nees & Mart., Persea skutchii
C.K.Allen
rbol.
Nativa. Andes, SN Santa Marta,
V Cauca. 1000-2500 m.
ANT, CAL, GUJ, MAG, VAL. No
evaluada.
Centroamrica a Bolivia.
Callejas 3235 (HUA, MO).

Persea chrysophylla
L.E.Kopp

rbol.
Endmica. Andes. 2000-3000 m.
ANT. No evaluada.
Pea 18 (T: F, UC).

Persea costata Meisn.

Kopp 1966.
rbol.
Endmica. Andes.
ANT. No evaluada.
Purdie 552 (T: K).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Persea croizatii van der


Werff
rbol.
Nativa. Amazonia. 240 m.

1464

AMA. No evaluada.
Colombia, Venezuela y Brasil.
Vester 687 (COAH, MO).
Nota: registro dudoso. La
identidad del nico espcimen
colombiano requiere verificacin
/ dubious record; identity of the
only Colombian specimen needs
verification.

Persea cuneata Meisn.

Beilschmiedia cuneata (Meisn.)


Kosterm., Beilschmiedia
lundelliana Lasser
Kopp 1966.
rbol.
Nativa. Andes. 1200-2500 m.
ANT, CHO, VAL. No evaluada.
Costa Rica a Ecuador.
Jervise s.n. (T: K).

Persea fastigiata L.E.Kopp


Persea fastigiata var. pilosa
L.E.Kopp
rbol.
Nativa. Guayana y Macarena.
400-600 m.
VAU. No evaluada.
Colombia, Brasil y Venezuela.
Cuatrecasas 7194 (US).
Persea fastigiata var. sericea
L.E.Kopp.

Persea ferruginea Kunth

Persea humboldtii Mez


Kopp 1966.
rbol.
Nativa. Andes. 2500-4000 m.
ANT, CUN, HUI. No evaluada.
Venezuela a Bolivia.
Cuatrecasas 10201 (F).

Persea grandiflora L.E.Kopp


rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 240-400 m.
CAQ, VAU. No evaluada.
SE Colombia y SO Venezuela.
Palacios 623 (COAH).

Persea hexanthera L.E.Kopp


Persea crassifolia Mez
rbol.
Nativa. Andes. 2000-2500 m.
CAU, HUI, MET, QUI. No
evaluada.
Venezuela a Per.
Little 7963 (COL).

Persea mutisii Kunth

Couepia laurifolia Cuatrec.,


Mutisiopersea mutisii (Kunth)
Kosterm., Persea laurifolia
(Cuatrec.) Cuatrec., Persea
mutisii var. lindenii Meisn.,
Persea mutisii var. purdiei Meisn.,
Persea pachytepala Lasser
Kopp 1966.
rbol.
Nativa. Andes. 2000-3500 m.
ANT, BOY, CAU, CUN, NAR,
NSA, PUT, QUI, VAL. No
evaluada.
Venezuela a Per.
Madrin 729 (COL, MO).

Persea perseiphylla
(C.K.Allen) van der Werff
Ocotea perseiphylla C.K.Allen
rbol.
Nativa. Guayana y Macarena.
300-600 m.
GUI, VAU. No evaluada.
Colombia y Venezuela.
Schultes 10103 (T: US).

Persea povedae W.C.Burger

rbol.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1500-2000 m.
MAG, QUI. No evaluada.
Centroamrica a Ecuador.
Jaramillo 5166 (MO).

Persea pseudofasciculata
L.E.Kopp
Van der Werff 2002b.
rbol.
Nativa. Amazonia. 200 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

LAurACEAE

Angiosperms

VAU. No evaluada.
Centroamrica a Brasil y Bolivia.
Zarucchi 2157 (COL, MO).
Persea pseudofasciculata var.
parviflora L.E.Kopp

Persea rigens C.K.Allen

Van der Werff 2002b.


rbol.
Nativa. Andes. 1000-2000 m.
QUI, VAL. No evaluada.
Costa Rica a Ecuador.
Devia 296 (COL, MO).

Persea schiedeana Nees

Persea gratissima var. schiedeana


(Nees) Meisn., Persea pittieri
Mez
Kopp 1966; Van der Werff 2002b.
rbol.
Nativa. Andes. 1500-2000 m.
CHO. No evaluada.
Colombia y Centroamrica.
Gentry 24217 (MO).
Nota: la identidad del nico
espcimen colombiano requiere
verificacin / identity of the
only Colombian specimen needs
verification.

Persea subcordata (Ruiz &


Pav.) Nees

Idrraga et al. 2011.


rbol.
Nativa. Andes. 2000-2500 m.
ANT, HUI, SAN. No evaluada.
Venezuela a Bolivia.
Arias 421 (HUA, MO).

Pleurothyrium Nees
16 especies, 4 especies endmicas
Pleurothyrium bifidum Nees
Van der Werff 1993; Rudas &
Prieto 2005.
rbol.
Nativa. Amazonia. 100-200 m.
AMA. No evaluada.

Colombia, Ecuador, Per.


Pipoly 15274 (MO).

Nota: conocida solo del tipo /


known only from the type.

Pleurothyrium bracteatum
van der Werff

Pleurothyrium insigne van


der Werff

rbol.
Endmica. Andes. 900-1000 m.
BOY. No evaluada.
Cordillera Oriental.
Lawrance 619 (T: F, MO, UC,
US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Rudas & Prieto 2005.


rbol.
Nativa. Amazonia. 100-200 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per, Brasil.
Madrin 705 (COL, GH, MO).

Pleurothyrium crassitepalum
van der Werff
rbol.
Endmica. Pacfico. 0-200 m.
VAL. No evaluada.
Cuatrecasas 13986 (T: F, US).

rbol.
Endmica. Pacfico. 0-100 m.
VAL. No evaluada.
Cuatrecasas 17196 (F, US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Pleurothyrium cuneifolium
Nees

Pleurothyrium maximum
O.C.Schmidt

Ocotea triangulata Kosterm.,


Pleurothyrium macranthum Nees
Van der Werff 1993.
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes, V
Magdalena. 200-1500 m.
ANT, BOY, HUI. No evaluada.
Colombia a Bolivia.
Cogollo 170 (MO).

Pleurothyrium glabritepalum
van der Werff
rbol.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-1000
m.
ANT, CHO, VAL. No evaluada.
O Colombia y N Ecuador.
Gentry 7201 (T: MO, HBG, U).

Pleurothyrium grandiflorum
van der Werff
rbol.
Endmica. Pacfico. 0-100 m.
CHO. No evaluada.
Juncosa 1675 (T: COL, MO).

Pleurothyrium marginale
van der Werff

rbol.
Nativa. Amazonia. 240 m.
AMA. No evaluada.
S Colombia y Per.
lvarez 1102 (COAH).

Pleurothyrium parviflorum
Ducke

Ocotea parviflora (Ducke)


Kosterm., Pleurothyrium
densiflorum A.C.Sm.
Rudas & Prieto 2005.
rbol.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Amazonia.
Nota: esperada; recolectada
en Sucumbos (Ecuador) /
expected; collected in Sucumbos
(Ecuador).

Pleurothyrium poeppigii
Nees
Ocotea krukovii (A.C.Sm.)
Kosterm., Ocotea poeppigii

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1465

LAurACEAE

Angiospermas
Angiosperms

(Nees) Kosterm., Pleurothyrium


krukovii A.C.Sm.
Van der Werff 1993.
rbol.
Nativa. Andes. 500-1000 m.
PUT. No evaluada.
Colombia, Brasil, Bolivia, Per,
Ecuador.
Soejarto 1268 (GH).

Pleurothyrium synandrum
van der Werff

rbol.
Nativa. Andes, Pacfico. 0-1500
m.
NAR, VAL. No evaluada.
O Colombia y N Ecuador.
Cuatrecasas 16656 (T: F, U, US).

Pleurothyrium tomentellum
van der Werff
rbol.
Nativa. Amazonia. 150 m.
VAU. No evaluada.
SE Colombia, Ecuador, Per.
Umaa 112 (COAH).

Pleurothyrium tomiwahlii
van der Werff
rbol.
Nativa. Andes. 1000-1500 m.
ANT. No evaluada.
O Colombia y Ecuador.
Callejas 9143 (MO).

Pleurothyrium trianae (Mez)


Rohwer

Nectandra trianae Mez, Ocotea


reflexa (Lasser) Kosterm., Ocotea
zulianensis (Lasser) Kosterm.,
Pleurothyrium reflexum Lasser,
Pleurothyrium zulianense Lasser
Van der Werff 1993.
rbol.
Nativa. Andes, Pacfico. 1001500 m.
ANT, CHO, NSA, VAL. No
evaluada.

1466

Honduras a Bolivia.
Triana 1037 (T: P).

N Suramrica.
Rudas 2608 (MO).

Pleurothyrium vasquezii van


der Werff

Rhodostemonodaphne
juruensis (A.C.Sm.)
Chanderbali

rbol.
Nativa. Amazonia. 240 m.
AMA. No evaluada.
S Colombia, Ecuador, Per, O
Brasil.
Snchez 4447 (COAH).

Rhodostemonodaphne
Rohwer & Kubitzki
13 especies, 5 especies endmicas
Rhodostemonodaphne
antioquensis Madrin

Madrin 2004b.
rbol.
Endmica. Andes. 1000 m.
ANT. No evaluada.
Crdenas 2522 (T: COL, JAUM,
MO).

Rhodostemonodaphne
frontinensis Madrin

Madrin 2004b.
rbol.
Endmica. Andes. 1500-2000 m.
ANT. No evaluada.
Brant 1387 (T: HGB, K, MO,
NY).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Rhodostemonodaphne
grandis (Mez) Rohwer

Endlicheria grandis Mez,


Nectandra grandis (Mez)
Kosterm., Nectandra praeclara
Sandwith
Rudas & Prieto 2005.
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes. 1001500 m.
AMA, PUT. No evaluada.

rbol.
Nativa. Amazonia. 150 m.
VAU. No evaluada.
SE Colombia, Ecuador, Per,
Brasil, Bolivia.
Galeano 1173 (COAH).

Rhodostemonodaphne
kunthiana (Nees) Rohwer

Acrodiclidium kunthianum Nees,


Aydendron aciphyllum Nees,
Nectandra kunthiana (Nees)
Kosterm., Nectandra meyeriana
Lasser, Ocotea cooperi C.K.Allen,
Ocotea kunthiana (Nees) Mez,
Pleurothyrium chrysophyllum
Nees, Pleurothyrium
cowanianum C.K.Allen
Madrian 2004b; Rudas & Prieto
2005.
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Pacfico,
SN Santa Marta. 100-2500 m.
AMA, ANT, CHO, GUJ, MET.
No evaluada.
N Suramrica.
Madrin 716 (COL, GH, MO).

Rhodostemonodaphne laxa
Rohwer

Nectandra laxa (Meisn.) Mez,


Synandrodaphne laxa Meisn.
Madrin 2004b.
rbol.
Endmica. Andes. 2000-3000 m.
ANT, QUI. No evaluada.
Goudot s.n. (T: K, NY).

Rhodostemonodaphne
licanioides (A.C.Sm.)
Madrin

rbol.
Nativa. Amazonia. 120 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

LAurACEAE

Angiosperms

AMA. No evaluada.
S Colombia, Ecuador, Per,
Brasil.
Arias 1383 (COAH).

Rhodostemonodaphne
negrensis Madrin

rbol.
Nativa. Guayana y Macarena.
240 m.
CAQ. No evaluada.
SE Colombia y Brasil.
Vester 418 (COAH).

Rhodostemonodaphne
penduliflora Madrin

Madrin 2004b.
rbol.
Endmica. Pacfico. 0-100 m.
NAR, VAL. No evaluada.
Cogollo 5159 (T: COL, GH,
JAUM, K, MO, NY).

Rhodostemonodaphne
praeclara (Sandwith)
Madrin

rbol.
Nativa. Amazonia. 250-450 m.
AMA, PUT. No evaluada.
N Suramrica.
Crdenas 12246 (COAH).

Rhodostemonodaphne
sordida Madrin

Madrin 2004b; Rudas & Prieto


2005.
rbol.
Nativa. Amazonia. 100 m.
AMA. No evaluada.
S Colombia y Per.
Rudas 1625 (MO).

Rhodostemonodaphne
synandra van der Werff

Madrin 2004b.
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes. 2001600 m.

MET. No evaluada.
Andes y Piedemonte.
Stevenson 126 (GH).

Rhodostemonodaphne
velutina (Mez) Madrin

Nectandra velutina Mez


Madrin 2004b.
rbol.
Endmica. Andes. 2000 m.
NSA. No evaluada.
Triana 2040/3=1034 (T: P, COL,
K).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Williamodendron Kubitzki
& H.G.Richt.
1 especie, 1 especie endmica
Williamodendron
quadrilocellatum (van
der Werff) Kubitzki &
H.G.Richt.

Van der Werff 1987.


rbol.
Endmica. Pacfico. 100-200 m.
ANT. No evaluada.
Garca-Barriga 17626 (T: COL,
MO).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Allantoma lineata (O.Berg)


Miers

Prance 1979b; Mori & Prance


2006.
rbol.
Nativa. Guayana y Macarena?,
Orinoquia? 95-110 m.
GUI?, VIC? No evaluada.
O Venezuela, NO Brasil y prob. E
Colombia.
Nota: esperada; recolectada en
Venezuela, a 4 km de la frontera /
expected; collected in Venezuela,
4 km from the border.

Asteranthos Desf.
1 especie
Asteranthos brasiliensis Desf.
Prance 1979a; Mori & Prance
2006.
rbol.
Nativa. Guayana y Macarena,
Orinoquia. 140 m.
GUI. Casi Amenazada/
Vulnerable (Caldern et al.
2002).
E Colombia, SO Venezuela y NO
Brasil.
Maguire 35585 (COL, F, IAN,
MICH, NY, US, frag INPA).

Bertholletia Bonpl.
1 especie

LECYTHIDACEAE
por Marcela Celis
(Lista preliminar compilada por
Alexandra Hernndez y ngela
Rodrguez)
10 gneros, 88 especies, 13
especies endmicas

Allantoma Miers
1 especie

Bertholletia excelsa Bonpl.


Caldern et al. 2002; Mori &
Prance 2006.
rbol.
Nativa y cultivada. Amazonia,
Orinoquia. 80-480 m.
AMA, MET, VAU. Vulnerable
(Caldern et al. 2002).
Amazonia.
Duque 2499 (COL).

Cariniana Casar.
4 especies

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1467

LECYTHIDACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Cariniana decandra Ducke


Prance 1979c; Mori & Prance
2006.
rbol.
Nativa. Amazonia. 80 m.
AMA. Casi Amenazada/
Vulnerable (Caldern et al.
2002).
Colombia, Brasil y Per.
Sastre 3419 (COL).

Cariniana micrantha Ducke


Prance 1979c; Mori & Prance
2006.
rbol.
Nativa. Amazonia? 100 m.
AMA? No evaluada.
Brasil y prob. Colombia.
Nota: esperada; recolectada
en Tabatinga (Brasil), junto a la
frontera / expected; collected
in Tabatinga (Brazil), near the
border.

Cariniana multiflora Ducke

Prance 1979c; Mori & Prance


2006.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 250 m.
AMA, CAQ, VAU. Preocupacin
Menor (Caldern et al. 2002).
O Amazonia.
Garca-Barriga 14368 (COL,
NY).

Cariniana pyriformis Miers


Cariniana clavata Novikova
Prance 1979c; Caldern et al.
2002; Mori & Prance 2006.
rbol.
Nativa. Pacfico, V Magdalena.
30-770 m.
ANT, BOY, CHO, CR,
NSA, SAN. En Peligro Crtico
(Caldern et al. 2002, Crdenas
& Salinas 2007).
NE Colombia y Venezuela.
Gentry 9389 (COL, NY).

1468

Couratari Aubl.
3 especies
Couratari guianensis Aubl.

Couratari panamensis Standl.


Mori & Prance 1990; Rangel-Ch.
2004; Mori & Prance 2006.
rbol.
Nativa. Pacfico, V Magdalena.
50-770 m.
ANT, BOL, CHO, SAN, VAL.
Preocupacin Menor (Caldern
et al. 2002).
Costa Rica a N y O Colombia,
Venezuela, Guayanas y Brasil.
Soejarto 4106 (COL).

Couratari oligantha A.C.Sm.


Mori & Prance 1990; Mori &
Prance 2006.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 160-280 m.
VAU. Preocupacin Menor
(Caldern et al. 2002).
Amazonia.
Garca-Barriga 16066 (COL,
ECON).

Couratari stellata A.C.Sm.

Mori & Prance 1990; Mori &


Prance 2006.
rbol.
Nativa. Amazonia. 100 m.
AMA, VAU. Casi Amenazada/
Vulnerable (Caldern et al.
2002).
Colombia, Venezuela, Guyana,
Brasil.
Roa 730 (COL, MG).

Couroupita Aubl.
2 especies
Couroupita guianensis Aubl.
Couroupita membranacea Miers
Mori & Prance 1990; Mori &
Prance 2006.
rbol.

Nativa. Amazonia, Orinoquia.


200-560 m.
AMA, CAQ, CAS, GUV, MET,
PUT, VAU, VIC. Preocupacin
Menor (Caldern et al. 2002).
Costa Rica a Colombia,
Venezuela, Guayanas y Brasil.
Crdenas 6631 (COAH, NY).

Couroupita nicaraguarensis
DC.

Mori & Prance 1990; Caldern et


al. 2002; Mori & Prance 2006.
rbol.
Nativa. V Magdalena. 70-100 m.
ANT. Vulnerable (Caldern et al.
2002).
El Salvador a NO Colombia y
Ecuador.
Fonnegra 2562 (COL, MO, NY).

Eschweilera DC.
37 especies, 5 especies endmicas
Eschweilera alata A.C.Sm.

Mori & Prance 2006.


rbol.
Nativa. Amazonia. 190 m.
AMA. Preocupacin Menor
(Caldern et al. 2002).
Colombia, O Venezuela, Guyana.
Palacios 1675 (NY).

Eschweilera albiflora (DC.)


Miers
Eschweilera inaequisepala
Cuatrec.
Mori & Prance 1990; Mori &
Prance 2006.
Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia. 100-280 m.
AMA, VAU. Preocupacin
Menor (Caldern et al. 2002).
Colombia, Per y Bolivia.
Schultes 8432 (COL).

Eschweilera amplexifolia
S.A.Mori

Mori & Prance 1990; Rangel-Ch.


2004; Mori & Prance 2006.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

LECYTHIDACEAE

Angiosperms

rbol.
Nativa. Pacfico. 50 m.
VAL. Datos Insuficientes
(Caldern et al. 2002).
O Colombia, Panam.
Gentry 48364 (COL).

[Eschweilera andina (Rusby)


J.F.Macbr.]
Caldern et al. 2002.
Nota: registro basado en
identificacin errnea / record
based on a misidentification.

Eschweilera antioquensis
Dugand & H.Daniel

Eschweilera montana Cuatrec.,


Eschweilera neomontana
Cuatrec., Eschweilera violacea
Cuatrec.
Mori & Prance 1990; Rangel-Ch.
2004; Mori & Prance 2006.
rbol.
Nativa. Andes, Pacfico. 10-2700
m.
ANT, CHO, CUN, SAN, TOL,
VAL. Preocupacin Menor
(Caldern et al. 2002).
O y NO Colombia, NO
Venezuela.
Duque-Jaramillo 3320 (COL,
HUA).

Eschweilera bogotensis
R.Knuth

Nativa. Amazonia. 200 m.


CAQ. Preocupacin Menor
(Caldern et al. 2002).
CO Amazonia.
Vester 253 (COL).

Eschweilera cabrerana
Philipson

Mori & Prance 1990; Caldern et


al. 2002.
rbol.
Endmica. Guayana y Macarena.
500-1780 m.
MET. En Peligro (Caldern et al.
2002).
Serrana de la Macarena y flancos
adyacentes de la cordillera
Oriental.
Philipson 2254 (NY).

Eschweilera calyculata
Pittier

Mori & Prance 1990; Stevens et


al. 2001; Mori & Prance 2006.
rbol.
Nativa. Pacfico. 10-150 m.
ANT. Preocupacin Menor
(Caldern et al. 2002).
NO Colombia a Costa Rica.
Brand 455 (MO).

Eschweilera caudiculata
R.Knuth

rbol.
Nativa. Amazonia. 200 m.
CAQ. Preocupacin Menor
(Caldern et al. 2002).
O Amazonia.
Gentry 65004 (MO).

Eschweilera coriacea (DC.)


S.A.Mori

Mori & Prance 1990; Rangel-Ch.


2004; Mori & Prance 2006.
Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana
y Macarena, Pacfico, V
Magdalena. 50-900 m.
AMA, ANT, BOL, BOY, GUI,
SAN, VAL, VAU. Preocupacin
Menor (Caldern et al. 2002).
Panam a Per y Bolivia,
Venezuela y Surinam.
Alverson 111 (COL, NY).

Eschweilera gigantea
(R.Knuth) J.F.Macbr.

Mori & Prance 1990; Mori &


Prance 2006.
Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia. 100-220 m.
AMA. Preocupacin Menor
(Caldern et al. 2002).
Colombia, Ecuador y Per.
Roa 351 (COL).

Eschweilera kalbreyeri R.Knuth,


Eschweilera oligosperma Cuatrec.,
Eschweilera papillata L.Uribe
Mori & Prance 1990; Caldern et
al. 2002; Mori & Prance 2006.
rbol.
Endmica. Andes. 1100-2500 m.
CUN, MET, VAL. En Peligro
(Caldern et al. 2002).
Uribe-Uribe 2350 (COL).

Eschweilera cauliflora R.Knuth


Mori & Prance 1990; Rangel-Ch.
2004; Mori & Prance 2006.
Arbolito, rbol.
Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa
Marta. 50-2240 m.
ANT, CAU, CUN, MAG, NAR,
VAL. Preocupacin Menor
(Caldern et al. 2002).
E Panam a S Ecuador.
Mora 4012 (COL).

Eschweilera integricalyx
S.A.Mori

Eschweilera bracteosa
(O.Berg) Miers

Eschweilera chartaceifolia
S.A.Mori

Eschweilera integrifolia
(Miers) R.Knuth

Mori & Prance 2006.


rbol.

Mori & Prance 1990; Mori &


Prance 2006.

Mori & Prance 1990; Caldern et


al. 2002; Mori & Prance 2006.
rbol.
Endmica. Pacfico. 5-220 m.
CHO, VAL. Vulnerable
(Caldern et al. 2002).
O Colombia.
Gentry 24106 (HT: NY; IT: HUA,
MO, NY).

Mori & Prance 1990; Rangel-Ch.


2004; Mori & Prance 2006.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1469

LECYTHIDACEAE

Angiospermas
Angiosperms

rbol.
Nativa. Pacfico. 0-125 m.
ANT, CHO, VAL. Preocupacin
Menor (Caldern et al. 2002).
Panam a NO Ecuador.
Cabrera 1024 (COL, NY).

Eschweilera itayensis
R.Knuth

Eschweilera microcalyx
S.A.Mori

Mori & Prance 1990; Mori &


Prance 2006.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia. 100-220 m.
AMA. Preocupacin Menor
(Caldern et al. 2002).
OC Amazonia.
Roa 286 (COL, INPA).

Mori & Prance 1990; Mori &


Prance 2006.
rbol.
Nativa. Pacfico, V Magdalena.
50-750 m.
ANT, SAN, VAL. Casi
Amenazada (Caldern et al.
2002).
Colombia y Panam.
Rentera 1870 (COL, MO).

Eschweilera juruensis
R.Knuth

Eschweilera neei S.A.Mori

Mori & Prance 1990; Mori &


Prance 2006.
rbol.
Nativa. Amazonia. 330 m.
AMA, PUT. Casi Amenazada/
Vulnerable (Caldern et al.
2002).
O Amazonia (Colombia, Per,
Brasil).
Cuatrecasas 11155 (COL).

Mori & Prance 1990; Caldern et


al. 2002; Rangel-Ch. 2004.
rbol.
Nativa. Pacfico. 0-250 m.
CHO. Vulnerable (Caldern et
al. 2002).
O Colombia a Panam.
Gentry 7224 (COL, NY).

Eschweilera laevicarpa
S.A.Mori

Mori & Prance 2006.


rbol.
Nativa. Amazonia. 200-220 m.
AMA. No evaluada.
Colombia a Per y Bolivia.
Pipoly 16460 (MO).

Mori & Prance 1990.


rbol.
Nativa. Guayana y Macarena.
115 m.
GUI. Casi Amenazada/
Vulnerable (Caldern et al.
2002).
Colombia, Ecuador, Per, Brasil,
Guayana Francesa, Venezuela.
Madrin 985 (COL).

Eschweilera longipedicellata
S.A.Mori

Mori & Prance 1990; Rangel-Ch.


2004; Mori & Prance 2006.
rbol.

1470

Nativa. Pacfico. 0 m.
NAR. Datos Insuficientes
(Caldern et al. 2002).
Colombia y Panam.
Romero-Castaeda 5247 (COL).

Eschweilera ovalifolia (DC.)


Nied.

Eschweilera pachyderma
Cuatrec.

Mori & Prance 1990; Caldern et


al. 2002; Mori & Prance 2006.
rbol.
Nativa. Pacfico. 10-80 m.
VAL. Vulnerable (Caldern et al.
2002).
Panam a Ecuador.
Cuatrecasas 17448 (T: F, NY, U,
US).

Eschweilera panamensis
Pittier

Mori & Prance 1990; Rangel-Ch.


2004; Mori & Prance 2006.
Arbolito, rbol.
Nativa. Pacfico. 50-100 m.
ANT, CHO, VAL. Preocupacin
Menor (Caldern et al. 2002).
O Colombia a Costa Rica.
Forero 2685 (COL).

Eschweilera paniculata
(O.Berg) Miers

Mori & Prance 1990.


rbol.
Nativa. Pacfico. 50 m.
VAL. No evaluada.
SO Colombia; Venezuela y Brasil.
Gentry 40466 (MO).

Eschweilera parviflora
(Aubl.) Miers

Mori & Prance 1990.


rbol.
Nativa. Guayana y Macarena?,
Orinoquia? 140 m.
CAS?, GUI?, VAU?, VIC? No
evaluada.
Guayana Francesa a Ecuador y
Brasil; Barbados.
Nota: esperada; crece en zonas
vecinas de Venezuela y Brasil /
expected; grows in neighboring
areas of Venezuela and Brazil.

Eschweilera parvifolia DC.

Eschweilera lancifolia Cuatrec.


Mori & Prance 1990; Mori &
Prance 2006.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 85-200 m.
AMA, GUI, MET, VAU, VIC.
Preocupacin Menor (Caldern
et al. 2002).
Colombia y Venezuela a Bolivia
y Brasil.
Cuatrecasas 4409 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

LECYTHIDACEAE

Angiosperms

Eschweilera pedicellata
(Rich.) S.A.Mori

Mori & Prance 2006.


rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 100 m.
AMA, GUI. No evaluada.
Colombia, Brasil y Guayanas.
Hoogeland 37 (COAH).

Eschweilera pittieri R.Knuth

Eschweilera verruculosa Pittier


Mori & Prance 1990; Rangel-Ch.
2004; Mori & Prance 2006.
Arbusto, rbol.
Nativa. Andes, Pacfico, V Cauca,
V Magdalena. 0-1400 m.
ANT, CAU, CHO, SAN, VAL.
Preocupacin Menor (Caldern
et al. 2002).
O Panam a N Ecuador.
Soejarto 3383 (COL, NY).

Eschweilera praealta
(Sprague) Sandwith

Lecythis praealta Sprague


Mori & Prance 1990; Caldern et
al. 2002; Mori & Prance 2006.
rbol.
Endmica. Amazonia. 230-250
m.
PUT. Vulnerable (Caldern et al.
2002).
Cuatrecasas 10627 (US).

Eschweilera punctata
S.A.Mori

Mori & Prance 1990; Mori &


Prance 2006.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 200-230 m.
AMA, CAQ, VAU. Preocupacin
Menor (Caldern et al. 2002).
Colombia y Brasil.
Schultes 13018 (HT: A (foto,
NY); IT: U).

Eschweilera rimbachii
Standl.

Mori & Prance 1990; Caldern et


al. 2002; Mori & Prance 2006.
rbol.
Nativa. Andes. 1000-2000 m.
NAR, VAL. Vulnerable
(Caldern et al. 2002).
SO Colombia y O Ecuador.
Mora 4181 (COL).

Eschweilera rufifolia
S.A.Mori

Mori & Prance 1990; Mori &


Prance 2006.
Arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia. 100-200 m.
AMA, CAQ. Preocupacin
Menor (Caldern et al. 2002).
Colombia, Ecuador y Per.
Gentry 64830 (MO).

Eschweilera sclerophylla
Cuatrec.

Mori & Prance 1990; Rangel-Ch.


2004.
rbol.
Nativa. Pacfico. 5-500 m.
CHO, VAL. Casi Amenazada
(Caldern et al. 2002).
O Colombia y NO Ecuador.
Cuatrecasas 16517 (LT: F; ILT: F,
NY).

Eschweilera sessilis A.C.Sm.

Eschweilera ciroana R.Knuth


Mori & Prance 1990; Rangel-Ch.
2004; Mori & Prance 2006.
rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Pacfico.
250-2438 m.
ANT, BOY, CAU, CHO, CUN,
HUI, VAL. Casi Amenazada
(Caldern et al. 2002).
Colombia y Panam.
Lawrence 239 (HT: NY; IT: BM,
K, MO).

Eschweilera tenuifolia
(O.Berg) Miers

Mori & Prance 1990.


rbol.
Nativa. Guayana y Macarena,
Orinoquia. 80-200 m.
GUI, VAU, VIC. No evaluada.
Colombia y Venezuela.
Zarucchi 3397 (MO).

Eschweilera tessmannii
R.Knuth

Mori & Prance 1990; Mori &


Prance 2006.
rbol.
Nativa. Amazonia. 200 m.
AMA, CAQ. Preocupacin
Menor (Caldern et al. 2002).
Colombia, Ecuador y Per.
Schultes 16792 (MO).

Eschweilera sp. nov.

Cornejo & Mori 2011.


rbol.
Endmica. Pacfico. 50-100 m.
VAL. No evaluada.
Gentry 48417 (MO, NY).
Nota: todava sin describir / yet
undescribed.

Grias L.
8 especies, 2 especies endmicas
Grias angustipetala Cornejo
& S.A.Mori

Cornejo & Mori 2012.


Arbusto, rbol.
Nativa. Pacfico? 50-1800 m.
NAR? No evaluada.
SO Colombia? y NO Ecuador.
Nota: esperada; recolectada en
varias localidades en Ecuador
(Carchi, Esmeraldas), a menos
de 3 km de la frontera / expected;
collected at various localities in
Ecuador (Carchi, Esmeraldas)
within 3 km from the border.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1471

LECYTHIDACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Grias cauliflora L.

Mori 1979b; Rangel-Ch. 2004;


Mori & Prance 2006.
rbol.
Nativa. Pacfico. 0-250 m.
ANT, CHO. No evaluada.
NO Colombia a S Guatemala y
Belice; Jamaica.
Brand 1084 (JAUM, MO).

Grias colombiana Cuatrec.

Mori 1979b; Caldern et al.


2002; Mori & Prance 2006.
Arbusto.
Nativa. Pacfico. 2-50 m.
CAU, CHO, NAR, VAL.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
O Colombia y NO Ecuador.
Cuatrecasas 15920 (HT: F; IT:
COL).
Nota: considerada En Peligro
por Caldern et al. (2002),
pero en realidad es una de
las plantas ms abundantes
a lo largo de los esteros en
SO Colombia / considered
Endangered by Caldern et al.
(2002) but it is actually one of
the most abundant plants along
the estuary channels in SW
Colombia.

Grias haughtii R.Knuth

Mori 1979b; Rangel-Ch. 2004;


Mori & Prance 2006.
rbol.
Endmica. Andes, Pacfico, V
Magdalena. 50-1300 m.
ANT, CHO, NAR, SAN, VAL.
Preocupacin Menor (Caldern
et al. 2002).
Haught 1550 (LT: US; ILT: F, NY,
US).

Grias multinervia Cuatrec.


Mori 1979b; Caldern et al.
2002; Mori & Prance 2006.
rbol.
Nativa. Pacfico. 5-10 m.

1472

CAU. En Peligro (Caldern et al.


2002).
SO Colombia y NO Ecuador.
Cuatrecasas 14208 (LT: F; ILT: F).

Grias neuberthii J.F.Macbr.

Grias foetidissima Dugand


Mori 1979b; Mori & Prance
2006.
rbol.
Nativa. Amazonia. 230-610 m.
CAQ, CAU, MET, PUT.
Preocupacin Menor (Caldern
et al. 2002).
Colombia y Ecuador.
Callejas 5897 (HUA, MO, NY).

Grias peruviana Miers

Mori 1979b; Mori & Prance


2006.
rbol.
Nativa. Amazonia. 200-220 m.
AMA. Casi Amenazada/
Vulnerable (Caldern et al.
2002).
S Colombia, Ecuador y N Per.
Pipoly 16447 (MO).

Grias purpuripetala
S.A.Mori & J.D.GarcaGonz.

Mori et al. 2010.


rbol.
Endmica. Andes. 1200-1400 m.
NAR. No evaluada.
SO Colombia.
ngel 282 (HT: UDBC; IT:
UDBC, PSO).

Gustavia L.
25 especies, 6 especies endmicas
Gustavia angustifolia Benth.

Gustavia angusta O.Berg


Mori 1979a; Caldern et al. 2002.
rbol.
Nativa. Pacfico. 20 m.
VAL. En Peligro (Caldern et al.
2002).

SO Colombia y NO Ecuador.
Patio 16 (F).

[Gustavia antioquensis
S.A.Mori]
Rangel-Ch. 2004.
Nota: nombre indito /
unpublished name

Gustavia augusta L.

Gustavia calycaris (O.Berg)


Miers
Mori 1979a; Mori & Prance
2006.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 100-500
m.
AMA, MET, VIC. Preocupacin
Menor (Caldern et al. 2002).
Guayanas, Amazonia y Mata
Atlntica de Brasil.
Duque-Jaramillo 2049 (COL).

Gustavia dodsonii S.A.Mori

Mori & Prance 2006.


rbol.
Nativa. Pacfico? 150 m.
NAR? No evaluada.
S Colombia, O y NO Ecuador.
Nota: esperada; recolectada en
Ecuador, a 3.5 km de la frontera
/ expected; collected in Ecuador,
3.5 km from the border.

Gustavia dubia (Kunth)


O.Berg

Lecythis dubia Kunth


Mori 1979a; Caldern et al. 2002;
Mori & Prance 2006.
rbol.
Nativa. Pacfico, V Magdalena.
20-600 m.
ANT, BOL, CHO, CR, SAN,
VAL. Vulnerable (Caldern et al.
2002).
O Colombia a E Panam.
Romero-Castaeda 5033 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

LECYTHIDACEAE

Angiosperms

Gustavia excelsa R.Knuth

Mori 1979a; Caldern et al. 2002;


Mori & Prance 2006.
rbol.
Endmica. Pacfico, V
Magdalena. 0-700 m.
CHO, SAN. En Peligro
(Caldern et al. 2002).
Haught 1636 (LT: US; ILT: US).

rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 25-490 m.
AMA, CAQ, GUI, MET, VAU.
Preocupacin Menor (Caldern
et al. 2002).
Amazonia, Guayanas y CN
Venezuela.
Uribe 1299 (COL).

Gustavia gentryi S.A.Mori

Gustavia latifolia Miers

Mori 1979a; Caldern et al. 2002;


Mori & Prance 2006.
rbol.
Nativa. Pacfico, V Magdalena.
70-300 m.
ANT, CAL, CHO. Vulnerable
(Caldern et al. 2002).
NO Colombia; Per, Venezuela.
Gentry 9318 (HT: MO; IT: NY).

Gustavia gracillima Miers

Mori 1979a; Caldern et al. 2002;


Mori & Prance 2006.
rbol.
Endmica. Andes, Pacfico. 3301200 m.
ANT, CAL, NAR. Vulnerable
(Caldern et al. 2002).
Purdie s.n. (LT: K; ILT: BM).

Gustavia grandibracteata
Croat & S.A.Mori

Mori 1979a; Caldern et al. 2002;


Mori & Prance 2006.
rbol.
Nativa. Pacfico, V Magdalena.
20-150 m.
ANT, CHO. Vulnerable
(Caldern et al. 2002).
NO Colombia a SE Panam.
Zarucchi 5002 (MO).

Gustavia hexapetala (Aubl.)


Sm.
Gustavia brasiliana DC.
Mori 1979a; Mori & Prance
2006.

Japarandiba latifolia (Miers)


Nied.
Mori 1979a; Caldern et al. 2002;
Mori & Prance 2006.
rbol.
Endmica. V Magdalena. 6541000 m.
CUN, TOL. En Peligro Crtico
(Caldern et al. 2002).
Hartweg 981 (LT: K; ILT: K).

Gustavia longifolia O.Berg

Gustavia dumitiana Garca-Barr.,


Gustavia magna Cuatrec.
Mori 1979a.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 150-500 m.
AMA, MET, PUT, VAU.
Preocupacin Menor (Caldern
et al. 2002).
Amazonia.
Klug 1880 (BM, G, GH, MO, NY,
WIS).

Gustavia longifuniculata
S.A.Mori

Mori 1979a; Caldern et al. 2002;


Mori & Prance 2006.
rbol.
Endmica. V Magdalena. 100700 m.
SAN. En Peligro (Caldern et al.
2002).
Nee 4305 (HT: COL; IT: BM,
COL, F, MO, NY, P, US, VEN,
WIS).

Gustavia macarenensis
Philipson

Mori 1979a; Mori & Prance


2006; Mori & Cornejo 2013.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 100-1400 m.
AMA, MET. Casi Amenazada/
Vulnerable (Caldern et al.
2002).
SE Colombia, E Ecuador, NE
Per.
Philipson 1987 (HT: BM; IT:
COL, MEDEL, NY, S, US).

Gustavia monocaulis
S.A.Mori

Mori 1979a; Rangel-Ch. 2004;


Mori & Prance 2006.
rbol.
Nativa. Pacfico. 5-100 m.
ANT, CHO. No evaluada.
NO Colombia a E Panam.
Betancur 6095 (COL, NY).

Gustavia nana Pittier

Mori 1979a; Caldern et al. 2002;


Mori & Prance 2006.
rbol.
Nativa. Pacfico. 10-600 m.
ANT, BOY, CHO, CR, VAL.
Vulnerable (Caldern et al.
2002).
O Colombia a E Panam.
Duke 15739 (MO).
Gustavia nana subsp. nana,
Gustavia nana subsp. rhodantha
(Standl.) S.A.Mori
Nota: la subsp. nana es
Vulnerable; la subsp. rhodantha
no est amenazada / subsp. nana
is Vulnerable; subsp. rhodantha
is not threatened.

Gustavia occidentalis
Cuatrec.

Eschweilera cincta Cuatrec.,


Gustavia cincta (Cuatrec.)
L.O.Williams & Kukachka,
Gustavia foliosa Cuatrec.,

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1473

LECYTHIDACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Gustavia speciosa subsp.


occidentalis (Cuatrec.) S.A.Mori
Mori & Cornejo 2013.
rbol.
Nativa. Andes, Pacfico. 50-1500
m.
VAL. En Peligro (Caldern et al.
2002 (como G. speciosa subsp.
occidentalis)).
O Colombia y NO Ecuador.
Cuatrecasas 15331 (LT: F).
Nota: por mucho tiempo tratada
como una subsp. de G. speciosa
/ long treated as a subsp. of G.
speciosa.

Gustavia petiolata S.A.Mori

Mori 1979a; Caldern et al. 2002;


Mori & Prance 2006.
rbol.
Nativa. Pacfico, V Magdalena.
50-780 m.
ANT, CHO, NAR. Vulnerable
(Caldern et al. 2002).
O Colombia y NO Ecuador.
Romero-Castaeda 5170 (HT:
COL).

Gustavia poeppigiana
O.Berg

Mori 1979a.
rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia. 100-1000
m.
AMA, CAQ, MET, VAU, VIC.
Preocupacin Menor (Caldern
et al. 2002).
Amazonia; N Venezuela.
Romero-Castaeda 4032 (COL).

Gustavia pulchra Miers

Mori 1979a; Mori & Prance


2006.
rbol.
Nativa. Guayana y Macarena?,
Orinoquia? 100-200 m.
GUI?, VIC? No evaluada.
Alto y medio Orinoco y regin
del ro Negro.

1474

Nota: esperada; recolectada en


Venezuela, justo en la frontera
con Vichada y Guaina /
expected; collected in Venezuela,
right on the border with Vichada
and Guaina.

Gustavia romeroi S.A.Mori


& Garca-Barr.

Mori 1979a; Caldern et al. 2002;


Mori & Prance 2006.
rbol.
Endmica. V Magdalena. 100800 m.
ANT, SAN. En Peligro (Caldern
et al. 2002).
Nee 4303 (HT: COL; IT: BM,
COL, F, MO, NY, VEN, WIS).

Gustavia santanderiensis
R.Knuth

Mori 1979a; Mori & Prance


2006.
rbol.
Nativa. Amazonia, V Magdalena.
200-530 m.
ANT, CR, CUN, VAU.
Preocupacin Menor (Caldern
et al. 2002).
Valle del Magdalena; NO
Amazonia.
Haught 1834 (IT: BC, F, US).

Gustavia sessilis S.A.Mori

Mori 1979a; Caldern et al. 2002;


Mori & Prance 2006.
rbol.
Endmica. Pacfico. 0-180 m.
CHO. En Peligro (Caldern et al.
2002).
Killip 35417 (HT: US; IT: BM,
COL, NY).

Gustavia speciosa (Kunth)


DC.

Mori 1979a; Rangel-Ch. 2004;


Mori & Cornejo 2013.
rbol.

Nativa y cultivada. Andes,


Pacfico, SN Santa Marta, V
Cauca, V Magdalena. 50-1600 m.
ANT, BOL, CHO, CR, CUN,
MAG, RIS, TOL, VAL. En
Peligro (Caldern et al. 2002).
Colombia y Ecuador.
Humboldt 1881 (HT: P; IT: P).

Gustavia superba (Kunth)


O.Berg

Mori 1979a; Rangel-Ch. 2004;


Mori & Prance 2006.
rbol.
Nativa. Pacfico, V Magdalena.
0-1300 m.
ANT, BOL, CHO, CR, MAG,
NAR, VAL. Preocupacin Menor
(Caldern et al. 2002).
O y NO Colombia, C Panam.
Humboldt 1411 (IT: US, K, RB).

Gustavia verticillata Miers

Mori 1979a; Rangel-Ch. 2004;


Mori & Prance 2006.
rbol.
Nativa. Pacfico, V Magdalena.
150-250 m.
ANT, CHO, CUN, TOL. Casi
Amenazada (Caldern et al.
2002).
NO Colombia a E Panam.
Triana 4167 (LT: BM; ILT: BM,
F, K, P).

Lecythis Loefl.
6 especies
Lecythis ampla Miers

Lecythis ampullaria Miers,


Lecythis bogotensis Miers,
Lecythis boyacensis R.Knuth,
Lecythis curranii Pittier
Mori & Prance 1990; Rangel-Ch.
2004; Mori & Prance 2006.
rbol.
Nativa. Pacfico, V Magdalena.
760-914 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

LECYTHIDACEAE

Angiosperms

ANT, BOL, BOY, CHO, SAN.


Casi Amenazada (Caldern et al.
2002).
Nicaragua a NO Ecuador.
Jervise s.n. (L: K).

Lecythis chartacea O.Berg

Mori & Prance 1990; Mori &


Prance 2006.
rbol.
Nativa. Amazonia. 100-300 m.
AMA, GUV, VAU. Preocupacin
Menor (Caldern et al. 2002).
Amazonia.
Roa 254 (COL, INPA).

Lecythis mesophylla
S.A.Mori

Mori & Prance 1990; Caldern et


al. 2002; Mori & Prance 2006.
rbol.
Nativa. Caribe, V Magdalena.
50-770 m.
ANT, ATL, SAN. Vulnerable
(Caldern et al. 2002).
Colombia a Costa Rica.
Nee 3738 (COL, FHO, MO, NY,
US).

Lecythis minor Jacq.

Eschweilera bolivarensis R.Knuth,


Eschweilera valida (Miers) Nied.,
Lecythis elliptica Kunth, Lecythis
magdalenica Dugand, Lecythis
purdiei R.Knuth
Mori & Prance 1990; Mori &
Prance 2006.
Arbusto, rbol.
Nativa. Caribe, Pacfico, V
Magdalena. 0-280 m.
ANT, ATL, BOL, CHO, CR,
GUJ, MAG, SAN, SUC, VAL.
Preocupacin Menor (Caldern
et al. 2002).
Colombia a NO Venezuela.
Dugand 2840 (COL).

Lecythis pisonis Cambess.


Mori & Prance 1990; Mori &
Prance 2006.

rbol.
Nativa. Amazonia. 280 m.
CAQ. Preocupacin Menor
(Caldern et al. 2002).
Colombia, Brasil y Per.
Palacios 2178 (NY).

Lecythis tuyrana Pittier

Chytroma glossiniformis R.Knuth,


Lecythis calycocarpa Novik
Mori & Prance 1990; Caldern et
al. 2002; Mori & Prance 2006.
rbol.
Nativa. Pacfico, V Magdalena.
10-220 m.
ANT, BOL, BOY, CR, SAN.
Vulnerable (Caldern et al.
2002).
E Panam a N Ecuador.
Rentera 1492 (HUA, MO).

LENTIBULARIACEAE
por Rodrigo Bernal
(Lista preliminar compilada por
Nelson R. Salinas)
3 gneros, 36 especies

Genlisea A.St.-Hil.
2 especies
Genlisea filiformis A.St.-Hil.
Genlisea anfractuosa Tutin
Fernndez-Prez 1964a;
Steyermark et al. 1999.
Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena,
Orinoquia, V Magdalena. 300500 m.
HUI, MET, VIC. No evaluada.
Belice a Brasil y Bolivia; Cuba.
Jaramillo 1114 (COL, K).

Genlisea repens Benj.

Steyermark et al. 1999; Clark et


al. 2000.
Hierba.

Nativa. Guayana y Macarena?


120 m.
GUI? No evaluada.
Colombia a Surinam, Brasil y
Paraguay.
Nota: esperada; recolectada en
San Carlos (Venezuela), en la
otra orilla del ro Guaina. Prob.
sea esta la especie tratada por
Fernndez-Prez como G. cf.
pygmaea / expected; collected in
San Carlos (Venezuela), on the
other bank of the river Guaina;
this is prob. the species treated
by Fernndez-Prez as G. cf.
pygmaea.

Pinguicula L.
2 especies
[Pinguicula antarctica Vahl]
Fernndez-Prez 1964a.
Nota: registro basado en
especmenes de P. calyptrata /
record based on specimens of P.
calyptrata.

Pinguicula calyptrata Kunth


Pinguicula huilensis Cuatrec.
Casper 1966.
Hierba.
Nativa. Andes. 3000-4100 m.
CAL, CAU, HUI, NAR, RIS,
VAL. No evaluada.
Colombia y Ecuador.
Cuatrecasas 20253 (COL, F).

Pinguicula elongata Benj.

Pinguicula diversifolia Cuatrec.


Fernndez-Prez 1964a; Casper
1966.
Hierba.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
2760-4390 m.
BOY, CES, CUN, GUJ, MAG,
NSA, SAN. No evaluada.
Colombia y O Venezuela.
Cuatrecasas 10284 (COL, F, US).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1475

LENTIBULARIACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Utricularia L.
32 especies
[Utricularia adpressa A.St.Hil. & F.Girard]

Fernndez-Prez 1964a.
Nota: registro basado
en especmenes de U.
chiribiquetensis (Taylor 1989) /
record based on specimens of U.
chiribiquetensis (Taylor 1989).

Utricularia alpina Jacq.

Taylor 1989; Idrraga et al. 2011.


Hierba, epfita.
Nativa. Andes, Caribe. 500-2000
m.
CUN, GUJ, NSA. No evaluada.
NE Colombia a Guayanas y N
Brasil; Antillas.
Sugden 33 (COL, K).
Nota: serrana de Macuira, en
Guajira. Numerosas localidades
citadas por Fernndez-Prez
(1964) estaban basadas en
especmenes de U. unifolia
o U. endresii. Un registro de
Antioquia (Idrraga et al. 2011)
estaba basado en un espcimen
de U. endresii / Serrana de
Macuira in Guajira; numerous
localities cited by FernndezPrez (1964) were based on
specimens of U. unifolia or U.
endresii; a record from Antioquia
(Idrraga et al. 2011) was based
on a specimen of U. endresii.

Utricularia amethystina
A.St.-Hil. & F.Girard

Fernndez-Prez 1964a; Taylor


1989; Clark et al. 2000.
Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Caribe, Orinoquia.
60-1800 m.
BOY, CAQ, CAU, CES, GUI,
HUI, MET, TOL, VAU, VIC. No
evaluada.

1476

SE Estados Unidos a Brasil y


Bolivia.
Haught 2258 (COL).

Utricularia asplundii
P.Taylor

Taylor 1989.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes, Pacfico. 1502000 m.
CAU, MET, PUT, VAL. No
evaluada.
Colombia y Ecuador.
Garca-Barriga 15395 (COL).

Utricularia benjaminiana
Oliv.

Taylor 1989.
Hierba, acutica.
Nativa. Guayana y Macarena,
Orinoquia. 90-120 m.
GUI, VIC. No evaluada.
Honduras, Nicaragua, Trinidad,
Venezuela, Guayanas, Brasil;
frica tropical y Madagascar.
De la Cruz 4514 (MO).

Utricularia breviscapa
Griseb.

Taylor 1989.
Hierba, acutica.
Nativa. Orinoquia. 150-180 m.
MET. No evaluada.
Colombia y Ecuador a Guyana,
Paraguay y Brasil.
Schmidt-Mumm 915 (COL, K).

Utricularia calycifida Benj.

Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena.
120 m.
GUI. No evaluada.
E Colombia a Guyana y N Brasil.
Crdenas 15182 (COAH).

Utricularia chiribiquetensis
A.Fernndez
Fernndez-Prez 1964a; Taylor
1989.

Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena,
Orinoquia. 80-700 m.
AMA, CAQ, GUI, GUV, MET,
VAU, VIC. No evaluada.
E Colombia a SO Venezuela.
Schultes 5617 (HT: COL; IT: K,
US).

Utricularia cucullata A.St.Hil. & Girard

Taylor 1989.
Hierba, acutica.
Nativa. Orinoquia? 200 m.
VIC? No evaluada.
Trinidad, Venezuela, Guayanas,
Brasil.
Nota: esperada. Recolectada en
Puerto Ayacucho (Venezuela), al
otro lado del Orinoco / expected;
collected in Puerto Ayacucho
(Venezuela), across the Orinoco.

Utricularia endresii Rchb.f.


Taylor 1989.
Hierba, epfita.
Nativa. Pacfico. 50-1100 m.
CAU, CHO, NAR, VAL. No
evaluada.
Costa Rica a NO Ecuador.
Murphy 522 (COL).

Utricularia fimbriata Kunth


Fernndez-Prez 1964a; Taylor
1989.
Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena.
180-300 m.
CAQ, GUI, VAU, VIC. No
evaluada.
E Colombia, SO Venezuela.
Cuatrecasas 7692 (COL).

[Utricularia flaccida A.DC.]


Taylor 1967.
Nota: registro basado en
especmenes de U. nervosa
(Taylor 1989) / record based on
specimens of U. nervosa (Taylor
1989).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

LENTIBULARIACEAE

Angiosperms

Utricularia foliosa L.

Fernndez-Prez 1964a; Taylor


1989.
Hierba, acutica.
Nativa. Amazonia, Caribe,
Pacfico, V Cauca, V Magdalena.
30-1000 m.
AMA, ANT, ATL, BOL, BOY,
CAQ, CAS, CES, CHO, GUV,
MAG, SAN, VAL. Preocupacin
Menor (propuesta aqu).
SE Estados Unidos a Paraguay y
N Argentina.
Dugand 3502 (COL, US).

Utricularia gibba L.

Fernndez-Prez 1964a; Taylor


1989.
Hierba, acutica.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Orinoquia, Pacfico, V
Cauca. 20-3850 m.
AMA, ANT, BOY, CAU, CES,
CHO, CUN, MET, SAN.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Trpicos y subtrpicos de todo el
mundo.
Jaramillo 705 (COL).

Utricularia hispida Lam.

Fernndez-Prez 1964a; Taylor


1989; Clark et al. 2000.
Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena.
260-700 m.
GUI, MET. No evaluada.
Mxico a C Brasil y Bolivia.
Cuatrecasas 7824 (COL, US).

Utricularia hydrocarpa Vahl


Taylor 1989.
Hierba, acutica.
Nativa. Amazonia, Caribe. 40200 m.
CES, GUV, MET. No evaluada.
Mxico a Brasil y Paraguay;
Antillas.
Schmidt-Mumm 947 (COL, K).

Utricularia jamesoniana
Oliv.

Fernndez-Prez 1964a; Taylor


1989.
Epfita.
Nativa. Andes. 10-2570 m.
ANT, CAU, CHO, NAR, NSA,
PUT, SAN, VAL. No evaluada.
Centroamrica y N Suramrica;
Antillas.
Fonnegra 3026 (HUA, K. MO),
Barclay 9448 (COL?, K, MO).

Utricularia juncea Vahl

Fernndez-Prez 1964a; Taylor


1989.
Hierba.
Nativa. Orinoquia, Pacfico. 60250 m.
CHO, MET. No evaluada.
NE Estados Unidos a N
Suramrica; Antillas.
Blydestein 1893 (COL).

[Utricularia laxa A.St.-Hil.


& Girard]

Fernndez-Prez 1964a.
Nota: registro basado
en especmenes de U.
chiribiquetensis (Taylor 1989) /
record based on specimens of U.
chiribiquetensis (Taylor 1989).

Utricularia longiciliata
A.DC.

Fernndez-Prez 1964a; Taylor


1989.
Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena.
120-450 m.
AMA, GUI, VAU. No evaluada.
E Colombia a Guyana y Brasil.
Schultes 14209 (COL).
Nota: a menudo errneamente
citada como longeciliata, nombre
que debe corregirse, conforme al
Art. 60.8 del ICN (McNeill et al.
2012) / often erroneously cited
as longeciliata, a name that must

be corrected in accordance with


Art. 60.8 of the ICN (McNeill et
al. 2012).

Utricularia myriocista A.St.Hil. & Girard


Hierba.
Nativa. Orinoquia. 180 m.
CAS. No evaluada.
Costa Rica a Guyana y
Argentina.
Baptiste 11 (COAH).

Utricularia neottioides A.St.Hil. & Girard


Fernndez-Prez 1964a; Taylor
1989.
Hierba, acutica.
Nativa. Guayana y Macarena,
Orinoquia. 270-650 m.
CAQ, GUV, MET, VAU, VIC. No
evaluada.
E Colombia, Venezuela, Brasil y
Bolivia.
Zarucchi 2132 (COL, K, MO).

Utricularia nervosa Benj.

Taylor 1989.
Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena,
Orinoquia. 120-200 m.
AMA, GUI, VAU, VIC. No
evaluada.
Colombia y Venezuela a
Paraguay y Argentina.
Zarucchi 2202 (COL, K, MO).

Utricularia obtusa Sw.

Hierba.
Nativa. Andes. 2700 m.
CUN. No evaluada.
Costa Rica a Argentina; Antillas.
Uribe-Uribe 5982 (COL, MO).

Utricularia oliveriana
Steyerm.

Fernndez-Prez 1964a; Taylor


1989.
Hierba, acutica.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1477

LENTIBULARIACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Nativa. Guayana y Macarena,


Orinoquia. 450 m.
VAU, VIC. No evaluada.
SE Colombia, Venezuela y Brasil.
Schultes 14385 (COL, US).
Nota: a menudo errneamente
citada como oliverana, nombre
que debe corregirse, conforme al
Art. 60.12 del ICN (McNeill et al.
2012) / often erroneously cited
as oliverana, a name that must
be corrected in accordance with
Art. 60.12 of the ICN (McNeill et
al. 2012).

Utricularia pubescens Sm.

Utricularia peltata Spruce


Fernndez-Prez 1964a; Taylor
1989.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena. 280-1250
m.
GUI, NSA, VAU. No evaluada.
Trpicos de Amrica y frica;
India.
Schultes 14228 A (COL).

Utricularia pusilla Vahl

Fernndez-Prez 1964a; Taylor


1989.
Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Caribe, Orinoquia,
Pacfico. 6-1900 m.
ANT, CAQ, CAS, CAU, CES,
CHO, CR, MAG, MET, NAR,
NSA, SAN, TOL, VAL, VAU,
VIC. No evaluada.
Mxico a Paraguay y Argentina;
Antillas.
Albert 4963 (HUA, MO).

Utricularia schultesii
A.Fernndez

Fernndez-Prez 1964a; Taylor


1989.
Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena,
Orinoquia. 70-450 m.

1478

GUI, VAU, VIC. No evaluada.


E Colombia y O Venezuela.
Barclay 580 (HT: COL; IT: GH,
K).

Utricularia simulans Pilg.

Taylor 1989.
Hierba.
Nativa. Caribe, Orinoquia. 60100 m.
CES, VIC. No evaluada.
Belice a Bolivia y Paraguay;
Antillas; frica tropical.
Haught 2259A (COL).

Utricularia spruceana Oliv.

Taylor 1989.
Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena?
120 m.
GUI? No evaluada.
O Venezuela y Brasil.
Nota: esperada; recolectada en
Venezuela, al otro lado del ro
Orinoco / expected; collected in
Venezuela, across the Orinoco
River.

Utricularia subulata L.

Fernndez-Prez 1964a; Taylor


1989.
Hierba.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Caribe, Orinoquia.
120-3150 m.
AMA, ANT, BOY, CAU, CES,
CHO, GUI, MAG, MET, NSA,
SAN, TOL, VAU, VIC. No
evaluada.
Casi pantropical.
Maguire 44122 (COL, NY).

Utricularia tenuissima Tutin


Fernndez-Prez 1964a; Taylor
1989.
Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena.
110-350 m.
AMA, GUI, VAU. No evaluada.

E Colombia a Surinam y Brasil;


Trinidad.
Maguire 44120 (COL, NY).

Utricularia tricolor A.St.Hil.

Fernndez-Prez 1964a; Taylor


1989.
Hierba.
Nativa. Andes. 600-1850 m.
CAS, CAU, NSA, SAN. No
evaluada.
Colombia y Venezuela a
Argentina y Uruguay.
Lehmann 5500 (COL, F, K, NY, P,
PH, US).

Utricularia triloba Benj.

Taylor 1989.
Hierba.
Nativa. Andes, Guayana
y Macarena, Pacfico, V
Magdalena. 170-1830 m.
ANT, CHO, GUV, SAN, VAL,
VAU. No evaluada.
Belice a Paraguay y Argentina.
Schmidt-Mumm 482 (COL, K).

Utricularia unifolia Ruiz &


Pav.

Taylor 1989.
Hierba, epfita.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1220-3500 m.
ANT, BOY, CAQ, CAU, CHO,
CUN, HUI, MAG, MET, NAR,
PUT, SAN, VAL. No evaluada.
Centroamrica y Andes de
Venezuela a Bolivia.
Cuatrecasas 8468 (COL, F, US).
Nota: tratada por FernndezPrez (1964) como sinnimo de
U. alpina / treated by FernndezPrez (1964) as a synonym of U.
alpina.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

LEPIDOBOTRYACEAE

Angiosperms

LEPIDOBOTRYACEAE
por Rodrigo Bernal
(Lista preliminar compilada por
Nelson R. Salinas)
1 gnero, 1 especie

Ruptiliocarpon Hammel &


N.Zamora
1 especie
Ruptiliocarpon caracolito
Hammel & N.Zamora

Idrraga et al. 2011.


rbol.
Nativa. V Magdalena. 50-800 m.
ANT, VAL. No evaluada.
S Nicaragua a Per.
Cogollo 1989 (JAUM, MO).

LINACEAE
por S. Robbert Gradstein y
Rodrigo Bernal
(Lista preliminar compilada por
Laura Clavijo)
2 gneros, 8 especies, 1 especie
endmica

Hebepetalum Benth.
2 especies
Hebepetalum humiriifolium
(Planch.) Benth.

rbol.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Pacfico. 30-230 m.
AMA, CAQ, CHO, GUI, GUV,
VAL, VAU. No evaluada.
N Suramrica.
Van Dulmen 328 (COAH, MO).

Hebepetalum neblinae
Jardim & P.E.Berry

rbol.
Nativa. Guayana y Macarena.
120 m.

GUI. No evaluada.
E Colombia y Venezuela.
Crdenas 17910 (COAH).

Roucheria Planch.
6 especies, 1 especie endmica
Roucheria calophylla Planch.
Arbusto, rbol.
Nativa. Amazonia. 100-300 m.
AMA, GUI, VAU. No evaluada.
Amazonia.
Crdenas 4657 (COAH, MO).

Roucheria columbiana
Hallier f.

Roucheria punctata (Ducke)


Ducke
Jardin 2001.
rbol.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 50500 m.
CAQ, CAU, CHO, VAL. No
evaluada.
Nicaragua a Bolivia y Brasil.
Lehmann 951 (IT: A, GH).

Roucheria elata Ducke

rbol.
Nativa. Amazonia. 100 m.
AMA. No evaluada.
Colombia, Brasil.
Ducke 1799 (IT: F, MO, NY).

Roucheria laxiflora
H.J.P.Winkl.

Idrraga et al. 2011.


rbol.
Nativa. Andes, Caribe, Pacfico,
V Magdalena. 100-1000 m.
ANT. No evaluada.
Colombia, Venezuela y Guayanas
a Bolivia.
Cogollo 4344 (JAUM, MO).

Roucheria monsalveae
A.H.Gentry
rbol.

Endmica. Pacfico. 50-100 m.


VAL. No evaluada.
Monsalve 631 (HT: MO).

Roucheria schomburgkii
Planch.

Arbusto.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 100-300 m.
CAQ, VAU. No evaluada.
Colombia a Guayanas.
Crdenas 23646 (COAH).

LINDERNIACEAE
por Rodrigo Bernal
(Lista preliminar compilada por
Jos Luis Fernndez-Alonso)
2 gneros, 6 especies

Lindernia All.
5 especies
Lindernia antipoda (L.)
Alston

Lewis 2000.
Hierba.
Nativa. Orinoquia? 90 m.
VIC? No evaluada.
Nativa de SE Asia, Polinesia
y N Australia; introducida en
S Estados Unidos, Mxico,
Panam, Venezuela.
Nota: esperada; recolectada
en Apure (Venezuela), cerca de
Vichada / expected; collected
in Apure (Venezuela), near
Vichada.

Lindernia crustacea (L.)


F.Muell.

Capraria crustacea L., Torenia


crustacea (L.) Cham. & Schltdl.
Pennell 1920.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 0-1000 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1479

LINDERNIACEAE

Angiospermas
Angiosperms

AMA, ANT, CAS, CAU, CHO,


GUV, MET, NAR, SAN, TOL,
VAL. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
Trpicos y subtrpicos.
Lpez 643 (COAH, MO).

Lindernia diffusa (L.) Wettst.


Vandellia diffusa L.
Pennell 1920.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia, V Magdalena. 1001500 m.
AMA, ANT, BOL, BOY, CAS,
CAU, CES, CHO, CUN, GUI,
GUV, MAG, MET, NAR, NSA,
PUT, SAN, TOL, VAL, VAU,
VIC. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
S Mxico a Brasil y Bolivia; O
frica, India.
Romero-Castaeda 8373 (COL,
MO).

Lindernia dubia (L.) Pennell

Ilysanthes inaequalis (Walter)


Pennell
Lewis 2000.
Hierba, semiacutica.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe. 50-2175 m.
AMA, ANT, MAG, MET, SAN.
No evaluada.
Canad a Chile y Argentina;
naturalizada en zonas templadas
alrededor del mundo.
Schmidt 397 (COL).
Lindernia dubia var. anagallidea
(Michx.) Cooperr., Lindernia
dubia var. dubia

Lindernia rotundifolia (L.)


Alston

Lindernia microcalyx Pennell &


Stehl
Lewis 2000.
Hierba, semiacutica.

1480

Nativa. Amazonia. 90 m.
AMA. No evaluada.
Guatemala a Per y Brasil;
Antillas; frica, Madagascar,
India, Sri Lanka.
Hermann 11276 (COL).

Torenia L.
1 especie
Torenia thouarsii (Cham. &
Schltdl.) Kuntze

Torenia thouarsii var. nivea


Pennell
Pennell 1920.
Hierba.
Naturalizada. Amazonia, Andes,
Orinoquia. 200-1400 m.
AMA, BOY, CAS, CUN, MET,
NAR, PUT. No evaluada.
Pantropical; prob. nativa del
Viejo Mundo.
Galeano 1061 (COL).

LOASACEAE
por Eliana Noguera-Savelli
(Lista preliminar compilada
por Marcela Celis y Nelson R.
Salinas)
5 gneros, 26 especies, 9 especies
endmicas

Chichicaste Weigend
1 especie
Chichicaste grandis (Standl.)
Weigend
Loasa grandis Standl.
Weigend 2001b.
Hierba.
Nativa. Andes, Pacfico. 150 m.
ANT. No evaluada.
Colombia, Panam y Costa Rica.
Espinal 4678 (UNA).

Gronovia L.
1 especie
Gronovia scandens L.

Gronovia humboldtiana Schult.


Weigend 2001b.
Trepadora.
Nativa. Andes. 30-1500 m.
CUN, MAG, NAR, VAL. No
evaluada.
Mxico a Venezuela y Per.
Cuatrecasas 8262 (COL).

Klaprothia Kunth
2 especies
Klaprothia fasciculata
(C.Presl) Poston

Sclerothrix fasciculata C.Presl


Weigend 2000.
Hierba.
Nativa. 700-2900 m.
CHO, CUN, HUI, MAG, NSA,
SAN, VAL. No evaluada.
Mxico a Venezuela, Brasil y
Bolivia.
Cuatrecasas 13278 (COL).

Klaprothia mentzelioides
Kunth

Weigend 2001b.
Hierba, trepadora.
Nativa. 1200-2900 m.
ANT, BOY, CAL, CUN, HUI,
NAR, QUI, RIS, SAN, VAL. No
evaluada.
Mxico a Venezuela, Brasil y
Bolivia.
Humboldt s.n. (HT: P-BONPL).

Mentzelia L.
2 especies
Mentzelia aspera L.

Weigend 2001b; Weigend 2007.


Hierba, trepadora.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

LOASACEAE

Angiosperms

Nativa. 1-1800 m.
ANT, ATL, CAU, CUN, MAG,
NAR, SAN, SUC, TOL, VAL. No
evaluada.
Mxico a Argentina.
Cuatrecasas 24932 (COL).

Mentzelia scabra Kunth

Weigend 2001b; Weigend 2007.


Subarbusto, arbusto.
Nativa. 1800-2200 m.
CES, NAR. No evaluada.
Venezuela a Ecuador.
Humboldt 2573 (LT: P-Bonpl;
IT: P).
Mentzelia scabra subsp. scabra

Nasa Weigend
20 especies, 9 especies endmicas
Nasa argemonoides (Juss.)
Weigend

Loasa argemonoides Juss.


Weigend 2001b; Weigend 2006.
Arbusto.
Endmica. Andes. 2600-3000 m.
CUN. No evaluada.
Humboldt 375 (LT: P-Bonpl).

Nasa campaniflora (Urb. &


Gilg) Weigend

Loasa campaniflora Urb. & Gilg


Weigend 2001b; Weigend 2006.
Arbusto.
Nativa. Andes. 1500-3510 m.
BOY, CAU, CUN, QUI. No
evaluada.
Colombia y Ecuador.
Triana 2476 (LT: BM).

Nasa cuatrecasasii Weigend

Weigend 2001b; Weigend 2006.


Hierba.
Endmica. Andes. 1975-2280 m.
MAG. No evaluada.
Van der Hammen 1100 (HT:
COL).

Nasa dolichostemon (Urb. &


Gilg) Weigend

Loasa dolichostemon Urb. & Gilg


Weigend 2001b; Weigend 2006.
Hierba.
Endmica. Andes. 2500-3510 m.
CAL, CAU, QUI, TOL. No
evaluada.
Lehmann 5761 (LT: K; ILT: MO,
US).

Nasa grandiflora (Desr.)


Weigend

Loasa grandiflora Desr.


Weigend 2001b; Weigend 2006.
Hierba.
Nativa. Andes. 3100-3500 m.
NAR. No evaluada.
Colombia y Ecuador.
Weigend 3500 (COL, M).

Nasa karsteniana (Urb. &


Gilg) Weigend

Loasa karsteniana Urb. & Gilg


Weigend 2001b.
Hierba.
Endmica. Andes, SN Santa
Marta. 3490 m.
MAG. No evaluada.
Balslev 7032 (MO, US).
Nota: conocida de pocos
especmenes / known from a few
specimens.

Nasa lehmanniana (Urb. &


Gilg) Weigend

Loasa lehmanniana Urb. & Gilg


Weigend 2001b; Weigend 2006.
Hierba.
Nativa. Andes. 1000-2800 m.
ANT, CAL, QUI. No evaluada.
Colombia y prob. Ecuador.
Lehmann 3078 (T: BM).

[Nasa loxensis (Kunth)


Weigend]

Weigend 2000.
Nota: registro basado en
identificacin errnea / record
based on a misidentification.

Nasa orbicularis Weigend

Weigend 2001b; Weigend 2006.


Hierba.
Endmica. Andes. 3300 m.
VAL. No evaluada.
Core 1638 (T: US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Nasa peltiphylla (Weigend)


Weigend

Loasa peltiphylla Weigend


Weigend 2001b; Weigend 2006.
Arbusto.
Nativa. Andes. 2800-3100 m.
NAR, PUT. No evaluada.
Colombia y Ecuador.
Ramrez 6945 (T: GB, K, MSB,
QCNE, S).

Nasa perijensis (Weigend)


Weigend

Loasa perijensis Weigend


Weigend 2001b; Weigend 2006.
Hierba.
Nativa. Andes. 2700-2800 m.
CES. No evaluada.
Colombia y Venezuela.
Cuatrecasas 25227 (COL).
Nota: endmica de la sierra de
Perij / endemic to the Sierra de
Perij.

Nasa pilovena Weigend

Weigend 2001b; Weigend 2006.


Hierba.
Endmica. Andes. 3200-3500 m.
VAL. No evaluada.
Cuatrecasas 20354 (HT: US; IT: F).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1481

LOASACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Nasa profundiserrata
Weigend

Weigend 2001b; Weigend 2006.


Hierba.
Endmica. Andes. 1500-2800 m.
CUN, QUI, VAL. No evaluada.
Weigend 3626 (HT: M).

Nasa puma-chini (Weigend)


Weigend
Loasa puma-chini Weigend
Weigend 2001b; Weigend 2006.
Hierba.
Nativa. 600-700 m.
PUT. No evaluada.
Colombia y Ecuador.
Cuatrecasas 11401 (COL).

Nasa puracensis (S.F.Blake &


Killip) Weigend
Loasa puracensis S.F.Blake &
Killip
Weigend 2001b; Weigend 2006.
Hierba.
Nativa. Andes. 2500-3300 m.
CAL, CAU, QUI. No evaluada.
Colombia y prob. Ecuador.
Killip 6682 (HT: US; IT: GH, NY,
PH).

Nasa ramirezii (Weigend)


Weigend

Loasa ramirezii Weigend


Weigend 2001b; Weigend 2006.
Hierba.
Nativa. 2500-2800 m.
NAR, VAL. No evaluada.
Colombia y Ecuador.
Ramrez 3523 (HT: M).

Nasa rubrastra (Weigend)


Weigend

Loasa rubrastra Weigend


Weigend 2001b; Weigend 2006.
Hierba.
Nativa. 2600 m.
PUT. No evaluada.
Colombia y Ecuador.
Garca-Barriga 18656 (COL).

1482

Nasa santa-martae
(Weigend) Weigend

Loasa santamartae Weigend


Weigend 2001b; Weigend 2006.
Hierba.
Endmica. Andes, SN Santa
Marta. 3000-3410 m.
MAG. No evaluada.
Brinsley 311 (HT: E).

Nasa schlimiana (Planch. &


Linden) Weigend
Loasa schlimiana Planch. &
Linden
Weigend 2001b; Weigend 2006.
Hierba.
Endmica. Andes, SN Santa
Marta. 2500-3100 m.
MAG. No evaluada.
Van der Hammen 1158 (COL).

Nasa trianae (Urb. & Gilg)


Weigend

Loasa trianae Urb. & Gilg


Weigend 2001b; Weigend 2006.
Hierba.
Nativa. 1400-2500 m.
QUI, TOL. No evaluada.
Colombia y Ecuador.
Triana s.n. (2978) (ST: BM, G).

Nasa triphylla (Juss.)


Weigend

Loasa triphylla Juss.


Weigend 2000; Weigend 2001b;
Weigend 2006.
Hierba, arbusto.
Nativa. 1100-2800 m.
ANT, CAL, CAQ, CUN, HUI,
MAG, NAR, NSA, QUI, RIS,
SAN, TOL, VAL. No evaluada.
Costa Rica, Colombia, Venezuela
y Ecuador.
Nasa triphylla subsp.
papaverifolia (Kunth) Weigend,
Nasa triphylla subsp. triphylla

LOGANIACEAE
por Rodrigo Bernal1 y F.
Javier Fernndez Casas2
1
Antonia, Bonyunia, Mitreola,
Strychnos. 2Liesneria, Spigelia.
(Lista preliminar compilada por
Alexandra Hernndez y Laura
Clavijo)
6 gneros, 53 especies, 6 especies
endmicas

Antonia Pohl
1 especie
Antonia ovata Pohl

rbol.
Nativa. Guayana y Macarena.
200-250 m.
CAQ, GUV. No evaluada.
SE Colombia a Guayanas y E
Brasil.
Eusse 761 (COAH).

Bonyunia Progel
3 especies, 2 especies endmicas
Bonyunia aquatica Ducke

Grant 2009.
rbol.
Nativa. Guayana y Macarena.
100-230 m.
GUI, VIC. No evaluada.
E Colombia, SO Venezuela, NO
Brasil.
Mendoza 15691 (FMB).

Bonyunia excelsa J.R.Grant

Grant 2009.
rbol.
Endmica. Guayana y Macarena.
200-350 m.
CAQ. No evaluada.
Sierra de Chiribiquete y
alrededores.
Mendoza 9456 (HT: FMB).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

LOGANIACEAE

Angiosperms

Bonyunia nobilis J.R.Grant

Grant 2009.
rbol.
Endmica. Guayana y Macarena.
350-400 m.
CAQ. No evaluada.
Sierra de Chiribiquete.
Palacios 2393 (HT: MO; IT:
COAH, COL, MA).

Liesneria Fern.Casas
1 especie
Liesneria faveolata (Fern.
Casas) Fern.Casas
Spigelia faveolata Fern.Casas
Fernndez-Casas 2004a;
Fernndez-Casas 2008a.
Hierba.
Nativa. Andes. 2000 m.
CAU, CHO. No evaluada.
SO Colombia y N Ecuador.
Lozano 381 (COL).

Mitreola L.
1 especie
Mitreola petiolata
(J.F.Gmel.) Torr. & A.Gray

Huft 2001.
Hierba.
Nativa. Caribe, Orinoquia. 350500 m.
MAG, MET. No evaluada.
SE Estados Unidos a N
Suramrica; trpicos del Viejo
Mundo.
Idrobo 558 (COL).

Spigelia L.
9 especies, 4 especies endmicas
Spigelia amazonica Fern.
Casas
Fernndez-Casas 2004b.
Hierba.

Nativa. Guayana y Macarena,


Orinoquia. 90-120 m.
GUI, VIC. No evaluada.
E Colombia y SO Venezuela.
Barbosa 3588 (FMB, K, MO).

[Spigelia humilis Benth.]

Spigelia anthelmia L.

Spigelia novogranatensis
Fern.Casas

Ewan 1947; Huft 2001; RangelCh. 2004.


Hierba.
Nativa. Andes, Islas Caribeas,
Caribe, Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 0-2670 m.
ANT, ATL, BOL, BOY, CAL,
CAS, CES, CHO, CUN, GUJ,
HUI, MAG, MET, NAR, NSA,
PUT, RIS, SAP, SAN, TOL, VAL.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
S Florida, Mxico a Brasil y
Bolivia; Antillas; introducida en
los trpicos del Viejo Mundo.
Callejas 3484 (HUA).

Spigelia chocoensis Fern.


Casas

Fernndez-Casas 2008b.
Hierba.
Endmica. Pacfico. 250 m.
CHO. No evaluada.
Bernal 1013 (HT: MO; IT: COL).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Spigelia hamelioides Kunth

Spigelia killipii Ewan


Ewan 1947; Rangel-Ch. 2004.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Pacfico, SN Santa Marta, V
Cauca, V Magdalena. 75-1000 m.
AMA, ANT, BOY, CAQ, CAU,
CES, CHO, CUN, MAG, MET,
NAR, PUT, QUI, RIS, SAN,
TOL, VAL, VAU. Preocupacin
Menor (propuesta aqu).
Honduras a N y C Suramrica.
Forero 673 (COL).

Ewan 1947; Rangel-Ch. 2004.


Nota: registro basado en
identificacin errnea / record
based on a misidentification.

Fernndez-Casas 2003.
Hierba, subarbusto.
Endmica. Andes. 1200-1850 m.
ANT. No evaluada.
Antioquia.
Betancur 9181 (HT: WAG; IT:
HUA).

Spigelia pedunculata Kunth

Ewan 1947.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Andes. 1500-2600 m.
ANT, CAL, CAU, CUN, HUI,
MAG, NAR, NSA, PUT,
QUI, RIS, SAN, TOL, VAL.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Colombia a Venezuela y Per.
Bernal 1623 (COL).

Spigelia persicarioides Ewan


Ewan 1947; Rangel-Ch. 2004;
Fernndez-Casas 2004c.
Hierba.
Endmica. Pacfico. 0-200 m.
CAU, VAL. No evaluada.
Cuatrecasas 17559 (HT: US).
Spigelia persicarioides var.
insularis Ewan

Spigelia scabra Cham. &


Schltdl.

Spigelia humboldtiana Cham. &


Schltdl.
Ewan 1947.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Amazonia, Caribe,
Pacfico. 80-300 m.
ANT, QUI, SAN. No evaluada.
Mxico a Argentina.
Archer 2011 (MEDEL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1483

LOGANIACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Spigelia schultesii Fern.Casas


Fernndez-Casas 2008b.
Hierba.
Endmica. Amazonia. 210 m.
VAU. No evaluada.
Schultes 17649 (HT: US; IT:
COL).

Strychnos L.
38 especies
Strychnos amazonica
Krukoff

Krukoff 1946; Krukoff 1972;


Krukoff 1979a.
Liana.
Nativa. Amazonia. 300 m.
AMA, PUT. No evaluada.
Amazonia de Colombia, Per y
Brasil.
Schultes 19096 (COL?).

Strychnos barnhartiana
Krukoff

Krukoff 1946; Krukoff 1972;


Krukoff 1979a.
Liana.
Nativa. Amazonia?, Guayana y
Macarena? 200 m.
AMA?, VAU? No evaluada.
Amazonia de Brasil.
Nota: esperada; crece en el alto
ro Negro y el Putumayo (Ia),
en Brasil, a 20 km de la frontera /
expected; grows in the upper ro
Negro and the Putumayo River
(Ia) in Brazil, 20 km from the
border.

Strychnos brachiata Ruiz &


Pav.
Krukoff 1972; Krukoff 1979a.
Liana.
Nativa. Amazonia. 380 m.
PUT. No evaluada.
Amazonia de Colombia y
Venezuela a Per, Brasil y
Bolivia.
Schultes 3602 (COL).

1484

[Strychnos brachistantha
Standl.]

Krukoff 1946.
Nota: registro basado en un
espcimen de S. mattogrossensis /
record based on a specimen of S.
mattogrossensis.

Strychnos bredemeyeri
(Schult.) Sprague &
Sandwith

Clark et al. 2000; Steyermark et


al. 2001.
Liana.
Nativa. Amazonia? 90-120 m.
ARA?, GUI?, VIC? No evaluada.
Colombia y Venezuela a Guyana
y Brasil; Trinidad.
Nota: esperada; recolectada en
varias localidades de Venezuela,
al otro lado de la frontera /
expected; collected at various
localities in Venezuela, across the
border.

Strychnos castelnaeana
Wedd.

Krukoff 1946; Krukoff 1972;


Krukoff 1979a.
Liana.
Nativa. Amazonia? 120 m.
AMA? No evaluada.
Amazonia de Brasil y Per.
Nota: esperada; crece en reas
aledaas de Brasil y Per /
expected; growing in adjacent
areas of Brazil and Peru.

Strychnos cogens Benth.

Krukoff 1946; Krukoff 1972;


Krukoff 1979a.
Liana.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Pacfico. 0-200 m.
AMA, CAQ, CHO, GUI, VAL.
No evaluada.
Amazonia de Colombia a
Guyana, Per, Bolivia y Brasil;
Pacfico de Colombia.
Gentry 64991 (MO).

Strychnos colombiensis
Krukoff & Barneby

Krukoff 1972; Krukoff 1979a.


Liana.
Nativa. Pacfico. 5-280 m.
CHO, NAR, VAL, VAU. No
evaluada.
Panam a Per.
Romero-Castaeda 5304 (COL).

Strychnos croatii Krukoff &


Barneby
Krukoff 1979a.
Arbusto, rbol.
Nativa. Pacfico. 80-100 m.
CHO. No evaluada.
C Panam a NO Colombia.
Forero 1524 (COL).

Strychnos darienensis Seem.


Krukoff 1946; Krukoff 1972;
Krukoff 1979a.
Liana.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 50120 m.
AMA, CAU, VAL. No evaluada.
Nicaragua a Per y Brasil.
Cuatrecasas 17673 (COL?, NY).

Strychnos davidsei Krukoff


& Barneby

Krukoff 1980a.
Liana.
Nativa. Orinoquia? 90 m.
ARA?, VIC? No evaluada.
NE Colombia y O Venezuela.
Nota: esperada; tipo recolectado
a orillas del ro Meta, frente
a Vichada / expected; type
collected on the banks of the
Meta River, across Vichada.

Strychnos diaboli Sandwith

Krukoff 1946; Steyermark et al.


2001.
Liana.
Nativa. Amazonia? 200 m.
AMA? No evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

LOGANIACEAE

Angiosperms

Colombia (?), Venezuela, Guyana


y Brasil.
Nota: esperada; crece a
30 km de la frontera con
Vichada. Aparentemente no
hay ejemplares de Colombia /
expected; grows 30 km from the
border with Vichada; apparently
no specimens from Colombia.

Strychnos duckei Krukoff &


Monach.

Krukoff 1972; Krukoff 1979a.


Liana.
Nativa. Amazonia? 120 m.
AMA? No evaluada.
Amazonia de Colombia, Brasil
y Per.
Nota: esperada; localidad del
tipo en Tabatinga (Brasil), a
pocos metros de la frontera
/ expected; type locality in
Tabatinga (Brazil), a few meters
from the border.

Strychnos erichsonii Progel

Krukoff 1946; Krukoff 1972;


Krukoff 1979a.
Liana.
Nativa. Amazonia, Pacfico, V
Magdalena. 5-280 m.
ANT, CAQ, CHO, CUN, GUI,
VAL. No evaluada.
E Panam, Colombia, Venezuela,
Per, Brasil y Guayanas.
Schultes 15542 (COL?).

Strychnos fendleri Sprague &


Sandwith
Krukoff 1972; Krukoff 1979a.
Arbolito.
Nativa. Caribe? 100 m.
GUJ? No evaluada.
N Venezuela.
Nota: esperada; podra estar
en Guajira, pues crece en zonas
cercanas, en Zulia (Venezuela) /
expected; could be in Guajira, as
it grows in nearby areas in Zulia
(Venezuela).

Strychnos glabra Progel

Krukoff 1972; Krukoff 1979a.


Liana.
Nativa. Amazonia? 120-200 m.
AMA?, VAU? No evaluada.
Amazonia de Per a Brasil y
Guayanas.
Nota: esperada / expected.

Strychnos guianensis (Aubl.)


Mart.
Krukoff 1946; Krukoff 1972;
Krukoff 1979a.
Liana.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 90-300 m.
AMA, CAQ, GUI, PUT, VAU,
VIC. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
Amazonia en Colombia,
Ecuador, Per, Brasil y
Guayanas.
Cuatrecasas 6921 (COL, US).

Strychnos javariensis
Krukoff

Krukoff 1946; Krukoff 1972.


Liana.
Nativa. Amazonia. 200-300 m.
AMA, CAQ, PUT. No evaluada.
O Amazonia en Colombia, Per
y Brasil.
Schultes 8401 (COL?, K).

Strychnos jobertiana Baill.

Krukoff 1946; Krukoff 1972;


Krukoff 1976.
Liana.
Nativa. Amazonia, Pacfico. 100300 m.
AMA, CHO, GUI, PUT, VAL,
VAU. No evaluada.
Pacfico de Colombia y
Amazonia de Colombia,
Venezuela, Per y Brasil.
Idrobo 2627 (COL).

Strychnos lobelioides Krukoff


& Barneby
Krukoff 1972; Krukoff 1979a.
Liana.
Nativa. Amazonia. 200 m.
VAU. No evaluada.
SE Colombia, Per y prob. Brasil.
Schultes 17295 (HT: US).

Strychnos mattogrossensis
S.Moore

Krukoff 1972; Krukoff 1979a.


Liana.
Nativa. Caribe, Pacfico. 30-100
m.
BOL, CHO, GUJ. No evaluada.
N Colombia y N Venezuela a
Per y Brasil.
Len 638 (COL, MO).

Strychnos mitscherlichii
M.R.Schomb.

Krukoff 1946; Krukoff 1972;


Krukoff 1979a.
Liana.
Nativa. Amazonia, Pacfico.
5-250 m.
AMA, ANT, BOL, CHO, PUT,
VAL, VAU. Preocupacin Menor
(propuesta aqu).
Colombia a Surinam, Ecuador,
Per, Brasil y Bolivia.
Romero-Castaeda 482 (COL).
Strychnos mitscherlichii var.
mitscherlichii, Strychnos
mitscherlichii var. pubescentior
Sandwith

Strychnos neglecta Krukoff &


Barneby
Krukoff 1972; Krukoff 1979a.
Liana.
Nativa. Amazonia? 150 m.
AMA?, VAU? No evaluada.
Amazonia de Brasil (ro Japur).
Nota: esperada. Conocida solo
del tipo / expected; known only
from the type.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1485

LOGANIACEAE

Angiospermas
Angiosperms

[Strychnos nigricans Progel]


Krukoff 1946.
Nota: errneamente sealada
por Krukoff (1946) como
esperada; es de SE Brasil /
erroneously pointed by Krukoff
(1946) as expected; is from SE
Brazil.

Strychnos pachycarpa Ducke

Krukoff 1980a.
Liana.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico. 80-1420 m.
CHO, PUT. No evaluada.
Amazonia de Brasil; Pacfico de
Colombia y Ecuador; E Andes en
Colombia.
Fernndez 11148 (COL).
Nota: registro dudoso / dubious
record.

Strychnos panamensis Seem.

Strychnos hachensis H.Karst.


Krukoff 1946; Krukoff 1972;
Krukoff 1979a.
Liana.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Caribe, Pacfico, V
Magdalena. 5-200 m.
ANT, CAL, CHO, GUI, MAG,
SAN, VAL. No evaluada.
Mxico a Colombia y Venezuela.
Romero-Castaeda 6099 (COL).

Strychnos panurensis
Sprague & Sandwith

Krukoff 1946; Krukoff 1972;


Krukoff 1979a.
Liana.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena, Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 0-300 m.
AMA, BOL, CHO, CR,
MET, NAR, PUT, VAL, VAU.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
C Panam a Brasil.
Cuatrecasas 7033 (COL, US).

1486

Strychnos parviflora Benth.


Krukoff 1946; Krukoff 1972;
Krukoff 1979a.
Liana.
Nativa. 120-200 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
Amazonia de Colombia, Per y
Brasil.
Gentry 64828 (MO).

Strychnos peckii B.L.Rob.

Krukoff 1946; Krukoff 1976;


Krukoff 1979a.
Arbusto, liana.
Nativa. Amazonia, Caribe,
Pacfico. 80-1000 m.
AMA, ANT, BOL, CR, GUI,
MET, NAR, PUT, VAL, VAU.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Guatemala a Brasil y Bolivia.
Romero-Castaeda 5250 (COL).

Strychnos poeppigii Progel


Strychnos longisepala Krukoff
Krukoff 1946; Krukoff 1972;
Krukoff 1979a.
Arbusto, trepadora.
Nativa. Amazonia, Pacfico, V
Magdalena. 40-520 m.
AMA, ANT, CHO, VAL. No
evaluada.
Panam a Brasil y Bolivia;
Venezuela.
Gentry 56753 (COL?, MO).

Strychnos progeliana Krukoff


& Barneby
Krukoff 1972; Krukoff 1979a.
Liana.
Nativa. Amazonia? 120 m.
AMA?, VAU? No evaluada.
Amazonia de Brasil (ro Japur).
Nota: esperada. Conocida solo
del tipo / expected; known only
from the type.

Strychnos ramentifera Ducke


Krukoff 1972; Krukoff 1979a.
Liana.

Nativa. Amazonia. 120 m.


AMA. No evaluada.
Amazonia en Colombia, Per,
Brasil y Surinam.
Rudas 2904 (COL, MO).

Strychnos rondeletioides
Benth.

Strychnos smithiana Krukoff


Krukoff 1946; Krukoff 1972;
Krukoff 1979a.
Liana.
Nativa. Amazonia, Guayana
y Macarena, Pacfico, V
Magdalena. 60-900 m.
AMA, ANT, GUI, VAL, VAU. No
evaluada.
Amazonia de Colombia y
Venezuela a Bolivia.
Garca-Barriga 15799 (COL).

Strychnos sandwithiana
Krukoff & Barneby

Krukoff 1972.
Liana.
Nativa. Amazonia. 120-220 m.
AMA. No evaluada.
Amazonia de Colombia, Per y
Brasil.
Rudas 4092 (COL, MO).

Strychnos schultesiana
Krukoff

Krukoff 1972.
Liana.
Nativa. V Magdalena. 20-280 m.
ANT. No evaluada.
Colombia, Venezuela y Brasil.
Rentera 4483 (JAUM, MO).

Strychnos solerederi Gilg

Krukoff 1972; Krukoff 1979a.


Liana.
Nativa. Amazonia. 120 m.
AMA. No evaluada.
Amazonia de Colombia, Brasil y
Guayana Francesa.
Soejarto 595 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

LOGANIACEAE

Angiosperms

Strychnos solimoesana
Krukoff

Krukoff 1946; Krukoff 1972.


Liana.
Nativa. Amazonia. 120 m.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Amazonia de Colombia, Per y
Brasil.

Strychnos subcordata Benth.


Krukoff 1972; Krukoff 1976.
Liana.
Nativa. Amazonia. 150-380 m.
AMA, PUT. No evaluada.
Amazonia de Colombia, Per y
Brasil.
Schultes 3687 (COL?).

Strychnos tarapotensis
Sprague & Sandwith

Krukoff 1946.
Nativa. Amazonia, Pacfico, V
Magdalena. 10-550 m.
CAU, CHO, CUN. No evaluada.
Colombia y Venezuela, a Brasil y
Bolivia.
Crdenas 2162 (JAUM, MO).

Strychnos toxifera Lindl.

Krukoff 1946; Krukoff 1972;


Krukoff 1976.
Liana.
Nativa. Amazonia, Orinoquia,
Pacfico. 0-900 m.
ANT, CHO, GUI, PUT, VIC. No
evaluada.
Panam a Ecuador, Brasil,
Venezuela y Guayanas.
Soejarto 3934 (HUA, MO).

LORANTHACEAE
por Hilda del Carmen
Dueas
11 gneros, 66 especies, 23
especies endmicas

Aetanthus (Eichler) Engl.


6 especies, 3 especies endmicas
Aetanthus colombianus
A.C.Sm.

Dueas 1991; Luteyn 1999;


Dueas & Franco-Rosselli 2001.
Arbusto, hemiparsita.
Nativa. Andes. 2000-3400 m.
ANT, BOY, CUN, GUJ, NSA,
QUI, SAN. No evaluada.
Colombia, Venezuela y Per.
Cuadros 2361 (COL).

Aetanthus engelsii (Tiegh.)


Engl.

Phyllostephanus engelsii Tiegh.


Hemiparsita.
Endmica. Andes. 2000-2100 m.
CUN. No evaluada.
Nota: conocida solo de
la publicacin original /
known only from the original
publication.

Aetanthus mutisii (Kunth)


Engl.

Aetanthus holtonii (Eichler)


Engl., Loranthus mutisii Kunth,
Psittacanthus holtonii Eichler
Dueas 1991; Luteyn 1999;
Dueas & Franco 2001.
Arbusto, hemiparsita.
Endmica. Andes, SN Santa
Marta. 2500-4000 m.
BOY, CES, CUN, MAG. No
evaluada.
Foster 1378 (COL).

Aetanthus nodosus (Desr.)


Engl.

Aetanthus dichotomus (Ruiz &


Pav.) Kuijt, Loranthus dichotomus
Ruiz & Pav., Loranthus nodosus
Desr., Psittacanthus dichotomus
(Ruiz & Pav.) Eichler
Roldn 1993; Luteyn 1999;
Dueas & Franco 2001.
Arbusto, hemiparsita.
Nativa. Andes. 1450-3900 m.
ANT, CAL, CAU, CUN, NAR,
PUT, QUI, RIS, TOL. No
evaluada.
Colombia a Per y Venezuela.
Lozano 3684 (COL).

Aetanthus ovalis Rusby

Dueas 2001 & Franco.


Arbusto, hemiparsita.
Endmica. Andes. 1700-3100 m.
ANT, SAN, TOL. No evaluada.
Roldn 900 (HUA, MO).

Aetanthus trifolius Kuijt

Kuijt 2009b.
Arbusto, hemiparsita.
Nativa. Andes. 1600-1700 m.
ANT. No evaluada.
Colombia y Venezuela.
Roldn 1082 (HUA, MO).

Cladocolea Tiegh.
2 especies
Cladocolea archeri (A.C.Sm.)
Kuijt
Cladocolea lenticellata (Diels)
Kuijt, Oryctanthus archeri
A.C.Sm., Phthirusa lenticellata
Diels
Kuijt 1986b; Roldn 1993;
Dueas & Franco 2001.
Arbusto, liana, hemiparsita.
Nativa. Andes, Pacfico. 50-2900
m.
ANT, CAU, CHO, NAR, RIS,
VAL. No evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1487

LORANTHACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Colombia a Per.
Devia 231 (COL).

Cladocolea coriacea Kuijt

Kuijt 1987b.
Hemiparsita.
Nativa. Orinoquia? 60-75 m.
VIC? No evaluada.
Colombia y Venezuela.
Nota: esperada. Recolectada a lo
largo del ro Meta, en la frontera
con Vichada / expected; collected
along the Meta River, on the
border with Vichada.

Gaiadendron G.Don
1 especie
Gaiadendron punctatum
(Ruiz & Pav.) G.Don

Gaiadendron punctatum var.


puracense (Kunth) Steyerm.,
Gaiadendron puracense (Kunth)
G.Don, Gaiadendron tagua
(Kunth) G.Don, Loranthus
punctatus Ruiz & Pav., Loranthus
puracensis Kunth, Loranthus
taguaKunth, Taguaria punctata
(Ruiz & Pav.) Raf., Taguaria
puracensis (Kunth) Raf.
Kuijt 1987a; Roldn 1993;
Dueas & Franco-Rosselli 2001.
Subarbusto, arbusto, rbol,
hemiparsita.
Nativa. Andes, SN Santa Marta.
1330-3950 m.
ANT, ARA, BOY, CAL, CAU,
CES, CHO, CUN, GUJ, HUI,
MAG, MET, NAR, NSA, PUT,
QUI, RIS, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.
Nicaragua a Bolivia, Venezuela y
Guyana.
Barclay 3637 (COL).

Ixocactus Rizzini
3 especies, 2 especies endmicas

1488

Ixocactus gracilis Kuijt

Kuijt 1991; Roldn 1993; Dueas


& Franco-Rosselli 2001.
Arbusto, hemiparsita.
Endmica. Andes. 1250-2500 m.
ANT. No evaluada.
Roldn 2163 (HUA, MO).

Ixocactus hutchisonii Kuijt

Kuijt 1967; Kuijt 1986b; Dueas


& Franco-Rosselli 2001.
Arbusto, liana, hemiparsita.
Nativa. Andes. 1300-2300 m.
ANT, CAL, CUN, HUI, VAL. No
evaluada.
Panam a Per y Venezuela.
Hutchison 3008 (COL, K, NY,
MICH, MO, UC, US).

Ixocactus rhynchophyllus
Kuijt

Kuijt 1991; Roldn 1993; Dueas


& Franco-Rosselli 2001.
Liana, hemiparsita.
Endmica. Andes. 1600-3100 m.
ANT, BOY. No evaluada.
Rangel 13114 (COL).

Maracanthus Kuijt
1 especie
Maracanthus chlamydatus
(Rizzini) Kuijt

Oryctanthus chlamydatus Rizzini


Kuijt 1976a; Dueas & FrancoRosselli 2001.
Arbusto, hemiparsita.
Nativa. Caribe. 15-50 m.
GUJ. No evaluada.
Colombia y Venezuela.
Sugden 119 (COL).

Oryctanthus (Griseb.)
Eichler
8 especies, 2 especies endmicas

Oryctanthus alveolatus
(Kunth) Kuijt

Loranthus alveolatus Kunth,


Loranthus amplexicaulis Kunth,
Oryctanthus alveolatus var.
amplexicaulis (Kunth) Rizzini,
Oryctanthus alveolatus var.
kuijtii Rizzini, Oryctanthus
amplexicaulis (Kunth) Eichler,
Oryctanthus botryostachys
Eichler, Struthanthus alveolatus
(Kunth) G.Don
Kuijt 1976b; Kuijt 1986b; Dueas
& Franco-Rosselli 2001.
Subarbusto, arbusto,
hemiparsita, hiperparsita.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, V Cauca, V
Magdalena. 0-2700 m.
AMA, ANT, ATL, BOL, BOY,
CAL, CAQ, CAU, CHO, CR,
CUN, GUJ, GUV, HUI, MAG,
MET, NAR, PUT, QUI, RIS,
SAN, TOL, VAL, VAU, VIC. No
evaluada.
Centroamrica, Suramrica,
Antillas.
Cuadros 2421 (COL, MO).

Oryctanthus asplundii Kuijt

Kuijt 1976b; Kuijt 1986b; Dueas


& Franco-Rosselli 2001.
Arbusto, hemiparsita.
Nativa. Amazonia, V Magdalena.
150-850 m.
AMA, ANT. No evaluada.
Colombia a Per.
Ramrez 1425 (COL, JAUM, MO).

Oryctanthus cordifolius
(C.Presl) Urb.

Phoradendron cordifolium
(C.Presl) Eichler, Viscum
cordifolium C.Presl
Kuijt 1976b; Roldn 1993;
Dueas & Franco-Rosselli 2001.
Arbusto, hemiparsita.
Nativa. Islas Caribeas, Caribe,
Pacfico, SN Santa Marta. 0-1060
m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

LORANTHACEAE

Angiosperms

ANT, CHO, GUJ, MAG, SAP. No


evaluada.
Centroamrica y Colombia.
Cuadros 2041 (COL).

Oryctanthus florulentus
(Rich.) Tiegh.

Loranthus florulentus Rich.,


Oryctanthus ruficaulis (Poepp. &
Endl.) Eichler
Kuijt 1976b; Kuijt 1986b; Dueas
& Franco-Rosselli 2001.
Hierba, arbusto, hemiparsita.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Pacfico.
5-2100 m.
AMA, ANT, CAQ, CAU, CHO,
GUI, GUV, MET, VAL, VAU. No
evaluada.
N Suramrica.
Cuatrecasas 26020 (COL).

Oryctanthus grammatus
Kuijt

Kuijt 2011.
Subarbusto, hemiparsita.
Endmica. Caribe. 25 m.
BOL. Datos Insuficientes (Kuijt
2011).
Curran s.n. (HT: US).
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Oryctanthus grandis Kuijt

Kuijt 1976b; Dueas 1991;


Dueas & Franco-Rosselli 2001.
Arbusto, hemiparsita.
Endmica. Andes, Pacfico.
0-1940 m.
ANT, CHO, SAN, VAL. No
evaluada.
Killip 38974 (HT: COL).

Oryctanthus occidentalis (L.)


Eichler

Loranthus occidentalis L.
Kuijt 1976b; Kuijt 1986b; Dueas
& Franco-Rosselli 2001.
Arbusto, hemiparsita.

Nativa. Andes, Pacfico, V Cauca,


V Magdalena. 0-2050 m.
ANT, CAL, CAU, CHO, CUN,
TOL, VAL. No evaluada.
Nicaragua a Bolivia, Venezuela;
Jamaica.
Cuatrecasas 16101 (COL).

Oryctanthus spicatus (Jacq.)


Eichler

Loranthus spicatus Jacq.,


Loranthus spicatus var.
atroanthus Meyer, Struthanthus
spicatus (Jacq.) G.Don
Kuijt 1976b; Kuijt 1986b; Dueas
& Franco-Rosselli 2001.
Subarbusto, arbusto,
hemiparsita, hiperparsita.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Orinoquia, Pacfico, V
Cauca, V Magdalena. 5-2450 m.
ANT, BOY, CAQ, CAS, CAU,
CHO, CUN, HUI, MET, NAR,
NSA, PUT, RIS, VAL. No
evaluada.
Costa Rica a Bolivia, Brasil y
Venezuela.
Forero 381 (COL).

Phthirusa Mart.
3 especies
Phthirusa pyrifolia (Kunth)
Eichler

Loranthus pyrifolius Kunth,


Phthirusa heterophylla Rusby,
Phthirusa platyclada Ule,
Phthirusa pyrifolia var. terminalis
J.F.Macbr., Struthanthus
platycladus (Ule) Baehni
& J.F.Macbr., Struthanthus
pyrifolius (Kunth) G.Don,
Struthanthus pyrifolius var.
terminalis (J.F.Macbr.) J.F.Macbr.
Kuijt 1986b; Dueas & Franco
2001.
Subarbusto, arbusto, liana,
hemiparsita.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,

Orinoquia, Pacfico, V Cauca, V


Magdalena. 0-2400 m.
AMA, ANT, ATL, BOL, BOY,
CAL, CAQ, CAU, CHO, CUN,
GUI, GUV, MET, NAR, NSA,
PUT, SAN, SUC, TOL, VAL,
VAU. No evaluada.
Centroamrica, Suramrica,
Antillas.
Garca-Barriga 12755 (COL).

Phthirusa robusta Rusby

Dueas & Franco-Rosselli 2001.


Arbusto, hemiparsita.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena. 600-2070
m.
CAQ, HUI. No evaluada.
Colombia a Bolivia.
Franco 3742 (MO).

Phthirusa stelis (L.) Kuijt

Loranthus aduncus G.Mey.,


Loranthus conduplicatus Kunth,
Loranthus magdalenae Cham.
&Schltdl., Loranthus orinocensis
Spreng., Loranthus paniculatus
Kunth, Loranthus retroflexus
Ruiz &Pav., Loranthus stelis L.,
Passovia magdalenae (Cham.
&Schltdl.) Tiegh., Passovia
orinocensis (Spreng.) Tiegh.,
Phthirusa adenostemon Eichler,
Phthirusa adunca (G.Mey.)
Maguire, Phthirusa adunca var.
orinocensis (Spreng.) Steyerm.,
Phthirusa caucana Eichler,
Phthirusa elongata Gleason,
Phthirusa gonioclada A.C.Sm.,
Phthirusa magdalenae (Cham.
& Schltdl.) Eichler, Phthirusa
maritima Rizzini, Phthirusa
orinocensis (Spreng.) Eichler,
Phthirusa paniculata (Kunth)
J.F.Macbr., Phthirusa polystachya
Eichler, Phthirusa punctata
Gleason, Phthirusa retroflexa
(Ruiz & Pav.) Kuijt, Phthirusa
tortuosa A.C.Sm., Struthanthus
retroflexus (Ruiz & Pav.) Blume

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1489

LORANTHACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Rizzini 1982; Kuijt & Kellogg


1996; Dueas & Franco-Rosselli
2001.
Subarbusto, arbusto, trepadora,
liana, hemiparsita.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Islas
Caribeas, Caribe, Orinoquia,
Pacfico, V Cauca, V Magdalena.
0-3250 m.
AMA, ANT, ATL, BOL, BOY,
CAL, CAQ, CAS, CAU, CES,
CHO, CR, CUN, GUI, GUJ,
GUV, HUI, MAG, MET, NAR,
NSA, PUT, QUI, SAN, SUC,
TOL, VAL, VAU, VIC. No
evaluada.
Costa Rica Suramrica.
Saravia 2460 (COL).

Psittacanthus Mart.
25 especies, 9 especies endmicas
Psittacanthus acinarius
(Mart.) Mart.

Loranthus acinarius Mart.,


Psittacanthus warmingii Eichler
Dueas & Franco-Rosselli 2001;
Kuijt 2009a.
Arbusto, hemiparsita.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, V Magdalena. 10-2200
m.
AMA, ANT, ATL, BOL, BOY,
CAQ, PUT, SAN, VAU. No
evaluada.
Colombia a Bolivia, Brasil y
Venezuela.
Idrobo 6942 (COL).

Psittacanthus antioquiensis
Kuijt

Kuijt 2009a.
Arbusto, hemiparsita.
Endmica. Andes. 1600-1700 m.
ANT. No evaluada.
Roldn 1550 (HT: LEA, IT: HUA,
MO).

1490

Psittacanthus biternatus
(Hoffmanns.) G.Don

Loranthus biternatus Hoffsgg.


Dueas & Franco-Rosselli 2001;
Kuijt 2009a.
Hemiparsita.
Nativa. Amazonia. 120 m.
GUI. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil.
Liesner 9135 (COL, MO).

Psittacanthus calyculatus
(DC.) G.Don

Loranthus calyculatus DC.,


Psittacanthus chrismarii Urb.
Standley & Steyermark 1946b;
Kuijt 2009a.
Hemiparsita.
Nativa. V Magdalena. 50 m.
CR. No evaluada.
Centroamrica, Colombia y
Venezuela.
Idrobo 6580 (COL).

Psittacanthus carinatus Kuijt


Kuijt 2009a.
Hemiparsita.
Endmica.
ANT. No evaluada.
Core 450 (HT: COL).

Psittacanthus cinctus (Mart.)


Mart.

Loranthus cinctus Mart.,


Psittacanthus cinctus var.
guainiae Rizzini
Dueas & Franco-Rosselli 2001;
Kuijt 2009a.
Hemiparsita.
Nativa. Amazonia. 120-135 m.
GUI, VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil,
Ecuador y Per.
Liesner 9019 (COL, MO).

Psittacanthus clusiifolius
Eichler

Psittacanthus clusiifolius var.


pseudojulianus Rizzini

Dueas & Franco-Rosselli 2001;


Kuijt 2009a.
Arbusto, hemiparsita.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 80-135 m.
GUI, VAU. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil y
Per.
Rudas 7153 (COL, MO).

Psittacanthus collum-cygni
Eichler

Dueas & Franco-Rosselli 2001;


Kuijt 2009a.
Hemiparsita.
Nativa. Orinoquia. 180 m.
VIC. No evaluada.
Orinoquia de Colombia y
Venezuela; Per?
Pinto 1455 (COL, P).

Psittacanthus complanatus
Kuijt
Kuijt 2009a.
Hemiparsita.
Endmica. Andes. 1833 m.
ANT. No evaluada.
Callejas 7844 (HT: LEA; IT:
HUA, MO, NY).

Psittacanthus corynocephalus
Eichler
Kuijt 1986b; Kuijt 2009a.
Hierba, arbusto, hemiparsita.
Nativa. Amazonia, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 0-300 m.
AMA, BOL, BOY, CES, CHO,
CR, GUV, MET, PUT, SAN. No
evaluada.
Costa Rica a Bolivia, Venezuela y
Guayana Francesa.
Davidse 5422 (COL, MO).

Psittacanthus crassicostatus
Kuijt
Kuijt 2009a.
Hemiparsita.
Endmica. V Magdalena. 800900 m.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

LORANTHACEAE

Angiosperms

ANT. No evaluada.
Roldn 1218 (HT: LEA; IT: HUA,
MO).

Psittacanthus cucullaris
(Lam.) G.Don

Apodina cucullaris (Lam.)


Tiegh., Loranthus cucullaris
Lam., Loranthus cupulifer Kunth,
Loranthus falcifrons C.Mart.,
Psittacanthus cupulifer (Kunth)
Klotzsch, Psittacanthus falcifrons
(C.Mart.) Mart.
Dueas & Franco 2001; Kuijt
2009a.
Hierba, subarbusto, arbusto,
hemiparsita.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia.
100-2989 m.
AMA, ARA, CAQ, CAS, CAU,
MET, NAR, PUT, SAN, VAU,
VIC. No evaluada.
Costa Rica a N Suramrica,
Bolivia y Brasil.
Vsquez 12488 (COL, MO).

Psittacanthus dilatatus
A.C.Sm.

Dueas 1991; Dueas & FrancoRosselli 2001; Kuijt 2009a.


Arbusto, hemiparsita.
Endmica. Andes, Pacfico, V
Cauca. 100-2600 m.
ANT, BOY, CHO, CUN, NAR,
VAL. No evaluada.
Lawrence 108 (HT: NY; CT:
MO).

Psittacanthus gigas Kuijt

Kuijt 1987b; Dueas & Franco


2001; Kuijt 2009a.
Arbusto, hemiparsita.
Endmica. Pacfico. 50 m.
VAL. No evaluada.
Gentry 48280 (MO).

Psittacanthus hamulifer
Kuijt
Roldn 1993; Kuijt 2009a.

Arbusto, hemiparsita.
Nativa. Andes. 1110-1800 m.
ANT, RIS. No evaluada.
Colombia y Panam.
Bernal 948 (COL, MO).

Psittacanthus krameri Kuijt

Roldn 1993; Dueas & FrancoRosselli 2001; Kuijt 2009a.


Arbusto, hemiparsita.
Nativa. Andes, Pacfico, V Cauca.
0-1600 m.
ANT, CHO, VAL. No evaluada.
Costa Rica a Colombia y Per.
Gentry 40255 (COL, MO).

Psittacanthus microphyllus
Kuijt

Kuijt 2009a.
Hemiparsita.
Endmica. Andes. 2700-3600 m.
ANT. No evaluada.
Roldn 1149 (HT: LEA; IT: HUA,
MO).

Psittacanthus peronopetalus
Eichler

Dueas & Franco-Rosselli 2001;


Kuijt 2009a.
Arbusto, hemiparsita.
Nativa. Amazonia, Guayana y
Macarena. 200 m.
GUI, VAU. No evaluada.
N Suramrica.
Crdoba 326 (COL, HPUJ).

Psittacanthus ramiflorus
(DC.) G.Don

Psittacanthus allenii Woodson &


Schery
Hemiparsita.
Nativa.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Panam.
Nota: esperada / expected.

Psittacanthus rhynchanthus
(Benth.) Kuijt

Loranthus rhynchanthus Benth.,


Psittacanthus calyculatus var.
wurdackii Rizzini, Psittacanthus
rhynchanthus var. wurdackii
(Rizzini) Kuijt, Psittacanthus
semiarticulatus Rizzini
Kuijt 1987a; Stevens et al. 2001.
Arbusto, hemiparsita.
Nativa. Caribe, Pacfico, V
Magdalena. 10-700 m.
ANT, CES, SAN. No evaluada.
Centroamrica, Colombia,
Venezuela y Trinidad.
Brand 99 (COL, JAUM).

Psittacanthus robustus
(Mart.) Marloth

Loranthus robustus Mart.,


Loranthus speciosus DC.,
Psittacanthus intermedius Rizzini
Dueas 2001 & Franco.
Hemiparsita.
Nativa. Pacfico. 80-100 m.
CHO, VAL. No evaluada.
Colombia?, Venezuela, Guyana
y Brasil.
Monsalve 173 (COL, CVC, MO).
Nota: la identidad del
espcimen representativo
requiere verificacin / voucher
identity needs verification.

Psittacanthus rotundatus
Kuijt

Kuijt 2009a.
Arbusto, hemiparsita.
Endmica. Andes, V Magdalena.
914-1418 m.
ANT. No evaluada.
Roldn 817 (HT: LEA; IT: HUA,
MO).

Psittacanthus siphon Eichler


Dueas & Franco-Rosselli 2001;
Kuijt 2009a.
Hemiparsita.
Nativa. Amazonia. 200 m.
AMA. No evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1491

LORANTHACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Colombia y Brasil.
Torres 3177 (COL).

Psittacanthus ternatus Kuijt


Kuijt 2009a.
Arbusto, hemiparsita.
Endmica. Andes. 1450 m.
ANT. No evaluada.
Alzate 259 (HT: F; IT: HUA).

Psittacanthus truncatus Kuijt


Kuijt 1986b; Roldn 1993; Kuijt
2009a.
Arbusto, hemiparsita.
Nativa. Andes, Pacfico. 50-1420
m.
ANT, CHO, PUT, VAL. No
evaluada.
Colombia a Per.
Zarucchi 6765 (COL, MO).

Struthanthus Mart.
14 especies, 5 especies endmicas
Struthanthus aequatoris
Kuijt

Kuijt 1986b; Dueas & FrancoRosselli 2001.


Liana, hemiparsita.
Nativa. Andes. 1500-2550 m.
CHO, HUI, NAR, PUT. No
evaluada.
Colombia y Ecuador.
Bristol 521 (COL).

Struthanthus amplexicaulis
G.Don

Dueas & Franco-Rosselli 2001.


Arbusto, hemiparsita.
Endmica.
DESCONOCIDO. No evaluada.
Nota: conocida solo del tipo /
known only from the type.

Struthanthus calophyllus
A.C.Sm.

Dueas 1991; Dueas & FrancoRosselli 2001.

1492

Liana, hemiparsita.
Nativa. Andes. 1480 m.
ANT. No evaluada.
Colombia y Venezuela.
Roldn 1064 (COL, HUA).

Struthanthus dichotrianthus
Eichler

Struthanthus dichotrianthus var.


lasserianus Rizzini, Struthanthus
dissimilis Rizzini, Struthanthus
granulatus Rizzini, Struthanthus
terniflorus Eichl., Struthanthus
translucens Rizzini, Struthanthus
yavitensis Rizzini
Macbride 1937a; Dueas &
Franco-Rosselli 2001.
Arbusto, liana, hemiparsita.
Nativa. Andes, Guayana y
Macarena, Caribe, Orinoquia.
0-2400 m.
ATL, CUN, GUJ, MAG, MET,
VIC. No evaluada.
Panam, Colombia, Per,
Guyana francesa, Surinam y
Venezuela.
Idrobo 1025 (COL).

Struthanthus lehmannii
Engl.

Dueas & Franco-Rosselli 2001.


Hemiparsita.
Endmica. Pacfico. 0 m.
VAL. No evaluada.
Killip 34929 (COL).
Nota: no se ha vuelto a
recolectar desde 1939 / not
collect since 1939.

Struthanthus leptostachyus
(Kunth) G.Don

Loranthus leptostachyus Kunth,


Peristethium leptostachyum
(Kunth) Tiegh., Phthirusa
iodocarpa Diels, Phthirusa
pittieri K.Krause
Burger & Kuijt 1983; Kuijt 1986b;
Dueas & Franco-Rosselli 2001.
Arbusto, liana, hemiparsita.

Nativa. Andes, Pacfico, SN Santa


Marta, V Cauca, V Magdalena.
10-2800 m.
ANT, BOY, CAQ, CHO, CUN,
GUJ, HUI, MAG, MET, NAR,
NSA, PUT, QUI, RIS, SAN, VAL.
No evaluada.
Costa Rica a Bolivia.
Agudelo 927 (COL, HUQ).

Struthanthus marginatus
(Desr.) G.Don

Loranthus marginatus Desr.


Burger & Kuijt 1983.
Liana, hemiparsita.
Nativa. Andes? 1500-1600 m.
CHO? No evaluada.
Centroamrica, Colombia,
Guyana, Brasil, Per y Bolivia.
Nota: esperada; onocida de la
zona del Darin, en la frontera
Panam-Colombia / expected;
known in Darin, at the PanamaColombia border.

Struthanthus orbicularis
(Kunth) Eichler

Loranthus orbicularis Kunth,


Notanthera orbicularis (Kunth)
G.Don, Phthirusa orbicularis
(Kunth) De Wild.
Burger & Kuijt 1983; Roldn
1993; Dueas & Franco-Rosselli
2001.
Arbusto, trepadora, liana,
hemiparsita.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Caribe,
Pacfico, V Cauca, V Magdalena.
0-1800 m.
AMA, ANT, BOL, CAQ, CAU,
CES, CHO, CR, CUN, GUJ,
NAR, SAN, SUC, TOL, VAU. No
evaluada.
Centroamrica a Per, Brasil y
Venezuela.
Idrobo 6714 (COL).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

LORANTHACEAE

Angiosperms

Struthanthus polystachyus
(Ruiz & Pav.) G.Don

Loranthus polystachyus Ruiz &


Pav.
Macbride 1937a; Rizzini 1960;
Dueas & Franco-Rosselli 2001.
Hierba, arbusto, hemiparsita.
Nativa. Andes, Pacfico, V
Magdalena. 520-1150 m.
ANT, CHO, CUN. No evaluada.
Colombia, Panam, Per, Chile.
Forero 6025 (COL).

Struthanthus schultesii Kuijt


Kuijt 2009b.
Hemiparsita.
Endmica. Amazonia.
VAU. No evaluada.
Shultes 16996 (COL, US).

Struthanthus sessilis (Jacq.)


G.Don

Loranthus sessilis Jacq.


Dueas 2001 & Franco-Rosselli.
Hemiparsita.
Endmica. Caribe. 0-500 m.
BOL, GUJ, MAG. No evaluada.
Romero-Castaeda 10536 (MO).

Struthanthus suaveolens
(Kunth) Blake
Liana, hemiparsita.
Endmica. Amazonia.
PUT. No evaluada.
Klug 1921 (MO).

Struthanthus subtilis Kuijt

Kuijt 1987a; Dueas & FrancoRosselli 2001; Morales 2007f.


Arbusto, liana, hemiparsita.
Nativa. Andes, V Magdalena.
1000-2800 m.
ANT, CUN. No evaluada.
Costa Rica a Colombia.
Roldn 1086 (HUA, MO).

Struthanthus syringifolius
(Mart.) Mart.

Loranthus syringifolius Mart.,


Phthirusa hippocrateoides
Steyerm. & Maguire, Phthirusa
ptariana Steyerm.
Dueas & Franco-Rosselli 2001.
Hemiparsita.
Nativa. Caribe. 100 m.
GUJ. No evaluada.
N Suramrica.
Haught 4254 (COL).

Tripodanthus (Eichler)
Tiegh.
1 especie, 1 especie endmica
Tripodanthus belmirensis
F.J.Roldn & Kuijt

Roldn & Kuijt 2005.


Hemiparsita.
Endmica. Andes. 3000-3130 m.
ANT. No evaluada.
Fonnegra 4576 (HT: HUA; IT:
LEA).

Tristerix Mart.
2 especies, 1 especie endmica
Tristerix longebracteatus
(Desr.) Barlow & Wiens

Loranthus corymbosus F.Dietr.,


Loranthus destructor Kunth,
Loranthus longebracteatus
Desr., Loranthus pycnanthus
Benth., Loranthus tubulosus
Willd., Metastachys corymbosa
(F.Dietr.) Tiegh., Metastachys
denticulata Tiegh., Metastachys
tholifera Tiegh., Notanthera
longebracteata (Desr.) G.Don,
Phrygilanthus corymbosus
Eichler, Phrygilanthus destructor
(Kunth) Eichler, Phrygilanthus
lehmannianus Weberb.,
Phrygilanthus longebracteatus
(Desr.) J.F.Macbr., Phrygilanthus
monzoniensis Pacz.,
Phrygilanthus punctatus (Benth.)

Diels, Tripodanthus destructor


(Kunth) Tiegh.
Kuijt 1988b; Luteyn 1999;
Dueas & Franco-Rosselli 2001.
Arbusto, hemiparsita.
Nativa. Andes. 2800-4000 m.
CAL, CAU, NAR, QUI, TOL,
VAL. No evaluada.
Colombia a Per.
Gentry 30476 (COL, MO).

Tristerix secundus (Benth.)


Kuijt

Loranthus secundus Benth.,


Metastachys secunda (Benth.)
Tiegh., Phrygilanthus secundus
(Benth.) Eichler
Kuijt 1988b; Luteyn 1999;
Dueas & Franco-Rosselli 2001.
Arbusto, hemiparsita.
Endmica. Andes. 2700-4000 m.
BOY, CUN, HUI, MET. No
evaluada.
Daz 2786 (COL, MO).

LYTHRACEAE
por Shirley A. Graham
(Lista preliminar compilada
por Nelson R. Salinas; ngela
Rodrguez [Punica])
8 gneros, 40 especies, 8 especies
endmicas

Adenaria Kunth
1 especie
Adenaria floribunda Kunth

Adenaria grisleoides Kunth,


Adenaria purpurata Kunth
Lourteig 1989.
Arbusto, arbolito, rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Pacfico, V Magdalena. 50-2800
m.
AMA, ANT, BOY, CHO, CUN,
HUI, NSA, SAN, TOL, VAL. No
evaluada.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1493

LYTHRACEAE

Angiospermas
Angiosperms

S Mxico a Venezuela, Brasil y


Argentina.
Zarucchi 6672 (MO).

Ammannia L.
3 especies
Ammannia auriculata Willd.
Ammannia auriculata var.
arenaria (Kunth) Koehne
Graham 1985; Lourteig 1989.
Hierba.
Nativa. Caribe, V Magdalena.
7-350 m.
BOL, CAL, CUN, GUJ, MAG,
TOL. No evaluada.
Pantropical.
Smith 549 (COL).

[Ammannia baccifera L.]

Nota: registro basado en


identificacin errnea / record
based on a misidentification.

Ammannia coccinea Rottb.

Ammannia pedunculata Rusby


Graham 1985; Lourteig 1989.
Hierba.
Adventicia. Caribe, V
Magdalena. 20-35 m.
CUN, MAG. No evaluada.
Norteamrica, Centroamrica y
el Caribe; adventicia en cultivos
de arroz en otras regiones.
Smith 548 (COL).

Ammannia latifolia L.

Graham 1985.
Hierba.
Nativa. Caribe. 0-50 m.
ATL, MAG. No evaluada.
Costas de Norteamrica y el
Caribe; ocasional en Suramrica.
Romero-Castaeda 10517 (COL,
MO).

[Ammannia robusta Heer &


Regel]
Lourteig 1964.

1494

Nota: registro basado en un


espcimen de A. coccinea /
record based on a specimen of A.
coccinea.

Crenea Aubl.
1 especie
[Crenea maritima Aubl.]

Lourteig 1986a; Lourteig 2001.


Nota: registro basado en
colecciones de C. patentinervis /
record based on collections of C.
patentinervis.

Crenea patentinervis
(Koehne) Standl.

Crenea surinamensis subsp.


patentinervis (Koehne) Koehne
Lourteig 1986a; Lourteig 2001.
Subarbusto, arbusto.
Nativa. Pacfico. 0-4 m.
CAU, CHO, NAR, VAL. No
evaluada.
O Colombia y NO Ecuador.
Triana 3839 (LT: P; IT: COL).

Cuphea P.Browne
29 especies, 8 especies endmicas
Cuphea annulata Koehne

Lourteig 2001.
Arbusto.
Nativa. Amazonia. 300 m.
AMA, CAQ. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Brasil y
Bolivia.
Martius 3164 obs. s.n. (HT: M).

Cuphea antisyphilitica
Kunth

Cuphea antisyphilitica f.
gracillima Koehne, Cuphea
antisyphilitica f. subhirsuta
Koehne, Cuphea callosa Bacig.
Lourteig 1987; Lourteig 2001.
Hierba.

Nativa. Orinoquia, V Magdalena.


235-800 m.
CAS, MET, TOL. No evaluada.
Colombia, Venezuela, Guyana,
Brasil, Bolivia.
Quiones 1462 (MO).
Cuphea antisyphilitica var.
acutifolia Benth.

Cuphea bombonasae Sprague


Cuphea epilobiifolia var. caquetae
Sprague
Lourteig 1988; Lourteig 1989.
Subarbusto, arbusto.
Nativa. Amazonia, Andes. 4001950 m.
HUI, NAR, PUT, VAL. No
evaluada.
Colombia, Ecuador, Per.
Franco 4730 (COL).

Cuphea calophylla Cham. &


Schltdl.
Rangel-Ch. 2004.
Hierba.
Nativa. Pacfico. 60-250 m.
CHO. No evaluada.
S Mxico a Colombia, Bolivia,
Brasil, Paraguay y Argentina.
Len 112 (COL, MO).
Cuphea calophylla subsp.
calophylla.

Cuphea carthagenensis
(Jacq.) J.F.Macbr.

Cuphea balsamona Cham. &


Schltdl., Lythrum carthagenense
Jacq.
Lourteig 1989; Lourteig 2001;
Rangel-Ch. 2004.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Andes, Caribe,
Orinoquia, Pacfico, V
Magdalena. 0-2600 m.
ANT, ATL, BOL, BOY, CAU,
CHO, CUN, GUJ, HUI, MET,
NAR, RIS, SAN, SUC, TOL,

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

LYTHRACEAE

Angiosperms

VAL. Preocupacin Menor


(propuesta aqu).
S Mxico a Argentina; adventicia
en Estados Unidos y el Pacfico.
Daz 3797 (COL, MO).

Cuphea chiribiquetea
Lourteig

Lourteig 1996.
Subarbusto.
Endmica. Guayana y Macarena.
635 m.
CAQ, GUV. No evaluada.
Serrana de Chiribiquete.
Velayos 6329 (HT: P; IT: COL,
MA).

Cuphea ciliata Ruiz & Pav.

Cuphea serpyllifolia Kunth


Lourteig 1989.
Hierba.
Nativa. 1100-3500 m.
ANT, BOY, CUN, NSA, SAN. No
evaluada.
S Venezuela, Colombia, Ecuador,
Per.
Barkley 17C689 (COL, MO).

[Cuphea cordata Ruiz &


Pav.]

Nota: el tipo de C. cordifolia


(sinnimo de C. cordata) ha sido
errneamente sealado como
de Colombia. A menudo con C.
dipetala / the type of C. cordifolia
(synonym of C. cordata) has
been erroneously ascribed to
Colombia; often confused with
C. dipetala.

Cuphea decandra Dryand.

Cuphea ciliata f. vestita Koehne,


Cuphea hirtella Kunth
Graham 1991.
Subarbusto.
Nativa. Andes, V Magdalena.
900-1600 m.
CUN, HUI, TOL. No evaluada.

S Mxico a Honduras; Colombia;


Caribe.
Croat 55370 (MO).

[Cuphea denticulata Kunth]


Lourteig 1964.
Nota: registro aparentemente
basado en material de C.
hyssopifolia / record apparently
based on material of C.
hyssopifolia.

Cuphea dipetala (L.f.)


Koehne

Cuphea verticillata Kunth,


Lythrum dipetalum L.f.
Graham 1998.
Arbusto.
Endmica. Andes. 1400-3215 m.
BOY, CUN, NSA, SAN. No
evaluada.
Cordillera Oriental.
Mutis 73 (HT: LINN).

Cuphea elliptica Koehne

Graham 2001; Lourteig 2001.


Hierba, subarbusto.
Nativa. Caribe, Orinoquia,
Pacfico, V Cauca, V Magdalena.
50-700 m.
ANT, ARA, ATL, BOL, CAS,
CHO, GUJ, MAG, MET. No
evaluada.
S Mxico a Colombia y
Venezuela.
Cogollo 1999 (JAUM, MO).
Nota: a menudo confundida
con C. carthagenensis / often
confused with C. carthagenensis.

[Cuphea epilobiifolia
Koehne]

Rangel-Ch. 2004.
Nota: registro basado en
colecciones de C. hispidiflora y
C. tetrapetala / record based on
collections of C. hispidiflora and
C. tetrapetala.

Cuphea fluviatilis
S.A.Graham

Graham 2009.
Subarbusto.
Endmica. V Magdalena. 500925 m.
ANT. No evaluada.
Colombia.
Callejas 4108 (HT: HUA; IT:
MO).

Cuphea gracilis Kunth

Cuphea gracilis var. media


Koehne, Cuphea multicaulis
Koehne
Lourteig 1987; Lourteig 2001.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Orinoquia. 100 m.
VIC. No evaluada.
E Colombia y O Venezuela.
Spruce 3727 (K, P).

Cuphea hispidiflora Koehne

Cuphea buravii Koehne, Cuphea


lehmannii Koehne
Lourteig 1988.
Arbusto.
Endmica. Andes, Pacfico, V
Magdalena. 70-1980 m.
ANT, CHO, CUN, SAN, TOL.
No evaluada.
Colombia.
Mutis s.n. (LT: P, IT: MA, US).

Cuphea hyssopifolia Kunth

Cuphea sunubana Lourteig


Lourteig 1987; Graham 1991;
Graham 2001.
Hierba, arbusto.
Nativa y cultivada. Andes,
Pacfico, V Cauca. 340-2300 m.
ANT, BOY, CHO, SAN, VAL.
S Mxico a Colombia y
Venezuela.
Cogollo 1829 (COL, JAUM, MO).

Cuphea killipii Lourteig


Lourteig 1986b.
Hierba, subarbusto.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1495

LYTHRACEAE

Angiospermas
Angiosperms

Endmica. Guayana y Macarena.


450-600 m.
MET. No evaluada.
Serrana de La Macarena.
Smith 1480 (HT: GH; IT: COL,
UC, US).
Nota: un registro de Antioquia,
en el valle del Magdalena,
requiere confirmacin / a
record from Antioquia, in the
Magdalena River valley, needs
confirmation.

Cuphea kubeorum Lourteig

Cuphea beneradicata Lourteig


Lourteig 1986b.
Hierba, subarbusto.
Endmica. Amazonia, Guayana y
Macarena. 200-1300 m.
AMA, CAQ, GUV, MET, VAU.
No evaluada.
Colombia.
Schultes 18306 (HT: GH).

Cuphea melvilla Lindl.

Cuphea speciosa (Raf.) Kuntze


Lourteig 1989.
Hierba, subarbusto, rbol.
Nativa. Amazonia, Andes,
Orinoquia. 100-1420 m.
AMA, ARA, CAS, GUI, GUV,
MET, PUT. No evaluada.
Colombia a Guyana y a
Argentina.
Lpez 621 (COAH, MO).

Cuphea micrantha Kunth

Subarbusto.
Nativa. Islas Caribeas, Caribe,
Orinoquia. 10-300 m.
CES, MAG, MET, SAP. No
evaluada.
S Mxico a Venezuela, Guyana,
Brasil y Paraguay.
Allen 165 (MO).
Nota: la identidad del
espcimen representativo
requiere verificacin / voucher
identity needs verification.

1496

Cuphea odonellii Lourteig

Lourteig 1986b; Lourteig 1987.


Hierba.
Nativa. Orinoquia. 150-300 m.
CAS, GUV, MET, VIC. No
evaluada.
Colombia, Venezuela, Per,
Bolivia, Brasil.
Smith 1399 (COL, MO).

Cuphea paradoxa Koehne


Koehne 1903.
Trepadora.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, SN Santa Marta. 1252400 m.
AMA, GUJ, MAG, NSA. No
evaluada.
Colombia y Venezuela.
Cuadros 3578 (JBGP, MO).

Cuphea philombria Lourteig

Lourteig 1954; Lourteig 1986b.


Arbusto.
Endmica. Guayana y Macarena.
480-1900 m.
MET. No evaluada.
Serrana de La Macarena.
Idrobo 1062 (HT: GH; IT: COL,
MO, P, US).

[Cuphea pleiantha Lourteig]


Nota: registro basado en
identificacin errnea.
El espcimen prob. es C.
kubeorum / record based on a
misidentification; the specimen
prob. is C. kubeorum.

Cuphea racemosa (L.f.)


Spreng.

Cuphea origanifolia Cham. &


Schltdl.
Lourteig 1964; Lourteig 1989;
Dur & Molero 2000.
Hierba, subarbusto.
Nativa. Amazonia, Andes,
Caribe, Orinoquia, Pacfico,
SN Santa Marta, V Cauca, V
Magdalena. 40-3000 m.

AMA, ANT, BOY, CAU, CHO,


CUN, GUJ, HUI, MAG, MET,
NAR, PUT, RIS, SAN, VAL.
Preocupacin Menor (propuesta
aqu).
Mxico a Argentina.
Mutis 72 (ST: LINN).
Cuphea racemosa subsp.
hirticaulis (Koehne) Lourteig,
Cuphea racemosa var. ramosior
(Koehne) Dur & Molero

Cuphea repens Koehne

Lourteig 1989; Lourteig 2001.


Hierba.
Nativa. Guayana y Macarena,
Orinoquia. 140-210 m.
CAS, MET, VAU, VIC. No
evaluada.
Colombia, Venezuela, Per,
Bolivia y Brasil.
Davidse 5223 (COL, MO).

Cuphea setosa Koehne

Cuphea setosa f. seemannii


Koehne
Lourteig 1988; Lourteig 1989.
Hierba.
Nativa. Amazonia, Andes,
Guayana y Macarena, Orinoquia,
Pacfico, SN Santa Marta. 5-1600
m.
AMA, ANT, CHO, CUN, MAG,
MET, NSA, VAL. No evaluada.
S Mxico, Panam, Venezuela,
Colombia, Ecuador, Per,
Bolivia.
Triana s.n. [3827] (LT: P; ILT:
COL, K).
Cuphea setosa f. seemannii
Koehne, Cuphea setosa f. setosa

Cuphea sordida Koehne

Lourteig 1988.
Hierba, arbusto.
Nativa. Andes, Pacfico, V
Magdalena. 5-2000 m.
ANT, CAU, NAR, SAN, VAL. No
evaluada.
Panam a Colombia.
Lehmann 7836 (HT: K; IT: B, F).

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

Angiospermas

LYTHRACEAE

Angiosperms

Cuphea strigulosa Kunth

Lourteig 1989.
Subarbusto.
Nativa. Andes. 1200-2300 m.
CAQ, CAU, CUN, HUI, NAR,
TOL. No evaluada.
Colombia a Paraguay; Antillas.
Humboldt 1803 (HT: P-HB).

Cuphea stygialis Lourteig

Lourteig 1954; Lourteig 1986b.


Subarbusto.
Endmica. Guayana y Macarena.
200-275 m.
GUV, VAU. No evaluada.
Colombia.
Schultes 15330 (IT: COL).

Cuphea sucumbiensis
Lourteig

Lourteig 1954; Lourteig 1986b;


Lourteig 1989.
Subarbusto.
Nativa. Amazonia. 300 m.
PUT. No evaluada.
Colombia y Ecuador.
Cuatrecasas 11069a (HT: F; IT:
COL, P, US).

Cuphea tetrapetala Koehne

Cuphea lehmannii var. decipiens


Koehne
Lourteig 1988; Lourteig 1989.
Subarbusto, arbusto.
Nativa. Andes, Pacfico. 20-1850
m.
CAU, NAR, SAN. No evaluada.
Triana 6151 (HT: P; IT: COL, G,
K, NY).

Lafoensia Vand.
2 especies
Lafoensia acuminata (Ruiz &
Pav.) DC.
Lafoensia speciosa (Kunth) DC.
Lourteig 1985; Lourteig 1989.
rbol.

Nativa y cultivada. Andes. 12003350 m.


ANT, BOY, CAL, CAU, CUN,
HUI, NAR, VAL. No evaluada.
Colombia, Ecuador, Per.
Alzate 325 (HUA, MO).

Lafoensia punicifolia DC.

Lourteig 1985; Lourteig 1989.


rbol.
Nativa y cultivada. Caribe,
Pacfico. 80-1130 m.
BOL, CES, CHO, MAG, SUC.
No evaluada.
S Mxico a Colombia, Venezuela,
Per, Bolivia y Brasil.
Fonnegra 5427 (HUA, MO).
Nota: cultivada en Medelln /
cultivated in Medelln.

Lythrum L.
1 especie
Lythrum maritimum Kunth
Lourteig 1989; Zuloaga 1997.
Hierba.
Nativa. Andes. 1990-2700 m.
BOY, CUN. No evaluada.
Colombia, Per, Bolivia, Chile,
Argentina, Uruguay.
Saravia 4547 (COL).

Pehria Sprague
1 especie
Pehria compacta (Rusby)
Sprague

Grislea compacta Rusby


Graham 2001; Lourteig 2001.
Arbusto.
Nativa. Andes, Caribe, SN Santa
Marta. 305-1800 m.
ANT, BOY, CUN, MAG, SAN.
No evaluada.
Honduras, Nicaragua, Colombia
y Venezuela.
Smith 1875 (HT: NY; IT: MO).

Rotala L.
2 especies
Rotala mexicana Schltdl. &
Cham.

Rotala mexicana var. apetala


(F.Muell.) Lourteig
Cook 1979; Lourteig 1989;
Lourteig 2001.
Hierba.
Nativa. Orinoquia. 300 m.
MET. No evaluada.
ampliamente distr. en los
trpicos.
Smith 1396 (MO).
Nota: rara en Colombia / rare in
Colombia.

Rotala ramosior (L.) Koehne


Cook 1979; Lourteig 1989;
Lourteig 2001.
Hierba.
Nativa. Caribe, V Magdalena.
30-500 m.
CUN, HUI, MAG. No evaluada.
Ampliamente distr. en el
neotrpico; naturalizada en
Filipinas.
Smith 1212 (MO).

[Trapa L.]
[Trapa natans L.]

Cuatrecasas 1958d; Rangel-Ch.


2004.
Nota: registro basado en plantas
de Ludwigia sedoides / record
based on plants of Ludwigia
sedoides.

Catlogo de plantas y lquenes de Colombia n Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia

1497

Quick Spanish - English translator


Acutica Aquatic
Adventicia - Adventive
rbol - Tree
Arbolito - Treelet
Arbusto - Shrub
Carnvora - Carnivorous
Casi amenazada - Nearly threatened
Cultivada - Cultivated
Datos insuficientes - Data insufficient
Endmica - Endemic
En Peligro - Endangered

En Peligro Crtico - Critically


endangered
Epfita - Epiphyte
Extinta - Extinct
Hemiepfita - Hemiepiphyte
Hemiparsita - Hemiparasite
Hierba - Herb
Mirmecfila - Myrmecophilous
Naturalizada - Naturalized
No evaluado - Not evaluated
Palma acaule - Acaulescent palm

Palma cespitosa - Caespitose palm


Palma solitaria - Solitary palm
Parsita - Parasite
Preocupacin Menor - Least concern
Reoftica - Rheophitic
Rupcola - Rupicolous
Saprfita - Saprophyte
Subacutica - Subaquatic
Subarbusto - Subshrub
Terrestre - Terrestrial
Trepadora - Climber

Catlogo de
plantas y lquenes
de Colombia
Esta edicin consta de 300 ejemplares.
Se imprimi en abril de 2016 en
Panamericana Formas e Impresos S. A.,
Bogot D. C., Colombia.
En su composicin se utilizaron caracteres
Ronnia y Minion, formato de 21,5 x 28 cm.
La tapa dura va en propalcote de 150 g;
las guardas, en propalcote de 200 g
y las pginas interiores, en offset
alta blancura de 70 g.

El Catlogo de plantas y lquenes de Colombia rene la


ms completa lista jams documentada de las plantas y los
lquenes que crecen en el pas (27.861 especies en total). Es
el resultado del trabajo de 180 especialistas de 20 pases a
lo largo de 13 aos. La investigacin, a su vez, estuvo basada en los especmenes y datos de la flora nacional obtenidos por varias generaciones de botnicos colombianos y
extranjeros. Para cada una de las especies se presenta su
nombre cientfico, la forma de crecimiento (hierba, arbusto,
rbol, etc.), los departamentos y regiones ecolgicas en los
que crece, sus alturas sobre el nivel del mar, la distribucin
mundial y el estado de conservacin.

Rodrigo Bernal (Medelln, 1959) fue profesor


de botnica en el Instituto de Ciencias
Naturales de la Universidad Nacional de
Colombia entre 1986 y 2007, y ha seguido
asociado a esa institucin desarrollando
diversos proyectos. Es tambin investigador
del Jardn Botnico del Quindo.

El Catlogo es la obra botnica ms grande que se haya


concluido en la historia del pas y ser la base para planear
el adecuado manejo y la conservacin de nuestros recursos
vegetales.

Marcela Celis (Bogot, 1972) desde 2013


coordina el Programa de Conservacin
de la Diversidad Gentica de las Plantas
y el proyecto Flora de Bogot en el Jardn
Botnico de Bogot. Actualmente es la
coordinadora colombiana de proyectos
conjuntos del Jardn Botnico de Bogot
y el Jardn Botnico de Berln-Dahlem.

The Catalogue of the Plants and Lichens of Colombia brings


together the most complete list ever documented of plants
and lichens growing in this country (27,861 species in total).
It compiles the research of 180 specialists from 20 countries
over 13 years. The research, in turn, was based on specimens
and data gathered by several generations of Colombian and
foreign botanists. Each species is presented with its scientific name, form of growth (grass, bush, tree, etc.), departments, ecological regions, and elevation range where it has
been found, global distribution and conservation status.
The Catalogue is the largest botanical work ever completed
in the countrys history and it will be the basis for planning
the proper management and conservation of our plant resources.

s. Robbert Gradstein (Holanda, 1943)


trabaja en el Museo de Historia Natural de
Pars como investigador. Fue catedrtico
de botnica y director del Jardn Botnico
de la Universidad de Gttingen, Alemania.
Ha realizado investigaciones en diversas
regiones de Amrica tropical y es el autor de
15 libros y ms de 400 artculos cientficos.

Rodrigo Bernal (medelln, 1959) was a


Professor of botany at the instituto de
Ciencias Naturales, Universidad Nacional
de Colombia, between 1986 and 2007, and
he has been associated to that institution,
developing several projects. He is also a
researcher at the Jardn botnico del Quindo.
S. Robbert Gradstein (the Netherlands, 1943)
works at the musum National dHistoire
Naturelle of Paris as an honorary associate
researcher. He has been a Professor of
botany and director of the botanical garden
of the University of gttingen, germany.
He has done research in many regions of
tropical america and he has published 15
books and more than 400 research papers.
Marcela Celis (bogot, 1972) coordinates
the Plant genetic diversity Conservation
Program and the bogota Flora Project at
the Jardn botnico de bogota since 2013.
She is currently the Colombian coordinator
for common research projects between
the Jardn botnico de bogot and the
berlin-dahlem botanical garden.

También podría gustarte